PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONTWIKKELING
VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
colofon
CiST presenteert je met heel veel plezier de nieuwe brochure
Redactie: Ineke Frijters, Bureau CiST
Talentontwikkeling voor de schooljaren 2020-2022. Wij denken
Ondersteuning: Erik Verbiest
dat we in deze brochure tot een ontmoeting komen waarin de
Ontwerp en opmaak: Blauwzuur / www.blauwzuur.nl
aanbieders en de school elkaar écht treffen. Graag willen we
Fotografie: P3 - Maria van der Heyden P10 - Marijke de Gruyter / Jet Vervest P11 - Jostijn Ligtvoet P12 - Paulina Matusia P13 - Curly and Straight P14 - Tycho Merijn p15 - Tarona Leonora Nimue P24/25 - Maria van der Heyden P35 - Marloes Coppes P37 - Maria van der Heyden (boven) & William van der Voort (midden) P42/43 - William van der Voort P49 - William van der Voort P60 - Niels Brandaan Cotterink P63 - Bart Grietens P67 - Jostijn Ligtvoet P78 - Hans Gerritsen P83 - Sjoerd Derine P84 - Noa Verhofstad P84/85 - Tycho Merijn P89 - Simon van Boxtel P91 - Eva Beeftink
samen de weg bewandelen naar mooie betekenisvolle educatie voor de leerlingen in Tilburg.
‘Samen zoeken naar het waarom, hoe en wat van kunst en educatie’
CiST wil leerlingen en onderwijsprofessionals verleiden met kunst- en cultuur. We werken vanuit de dialoog. Voor ons staat dialoog voor een open houding naar de ander. Samen zoeken naar het waarom, hoe en wat van kunst en educatie. De vraag van het onderwijs staat centraal. Daarnaast ondersteunen wij culturele partners in hun behoefte om advies. Wij zijn zichtbaar in de stad zodat het spelen van de centrale verbindende rol vanzelfsprekend is voor de verschillende partijen. Wij denken vrij “buiten de lijntjes” en creëren ruimte en tijd om samen te sparren en te overleggen. Wij doen dat binnen drie belangrijke domeinen. Team CiST: Robin Brugman Lizette Mijland Annelijn Smulders Ineke Frijters
2
Primair onderwijs
CiST werkt vanuit de vraag van de school en de gesignaleerde onderwijsontwikkeling. Om de vraag met betrekking tot cultuureducatie en de onderwijsontwikkelingen in beeld te houden voeren we gesprekken met leerkrachten, interne cultuurcoördinatoren, directies en schoolbesturen. 3
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
T-Primair is een belangrijke gesprekspartner voor ons in het kader van de Brede Talentontwikkeling in Tilburg. We voeren deze gesprekken samen met het sportbedrijf, met natuur en milieu educatie en techniek en wetenschap. CiST levert de projectleider voor het programma Cultuur met Kwaliteit. Ten behoeve van de brede kennisdeling binnen het primair onderwijs organiseren we diverse netwerkbijeenkomsten.
Voortgezet onderwijs
CiST gaat in op de ondersteuningsvragen van de individuele scholen binnen het voortgezet onderwijs. In het kader van het ontwikkelen van een professionele leergemeenschap bieden we studiemiddagen aan. CiST is verder de projectleider van het programma VMBO on Stage. We zijn daarnaast heel nauw betrokken bij de vier grote culturele projecten in de stad: Junior Stadsdichter, Tilburg got Talent,The Young Classical Talent Award en het beeldende project ism PARK. Samen met een aantal scholen en Fontys is CiST bezig om Multi Media te integreren in het cultuuronderwijs.
Culturele partners
CiST werkt aan een stevige samenwerking met vele culturele partners. De samenwerking met Theaters Tilburg en de Nieuwe Vorst is stevig door het ontstaan van de kernvoorstellingen. Met Factorium en Art-fact zitten we heel frequent om de tafel in het kader van de cultuurcoaches. Met Poppodium 013 is vooral vanuit de educatieve projecten in het onderwijs sprake van samenwerking. Binnen de uitvoering van de educatieve activiteiten zijn vele ZZP’ers actief, CiST staat open voor nieuw aanbod van nog onbekende ZZP’ers.
Speciale samenwerking met Stichting Cultlab
Sinds 1 oktober 2018 werkt CiST samen met Stichting Cultlab. Annelijn Smulders en Robin Brugman nemen de procesbegeleiding van de basisscholen, die deelnemen aan Cultuur met Kwaliteit, voor hun rekening. Tevens dragen zij met hun frisse kijk op cultuureducatie bij aan de inhoudelijke doorontwikkeling van CiST.
Over Cultlab…
Kunst in het basisonderwijs verwondert, verbeeldt, inspireert, verruimt de blik. In aanraking komen met verschillende vormen van kunst is van essentieel belang voor de ontwikkeling van de creativiteit. Maar hoe breng je kunst en educatie dichter bij elkaar? Cultlab stimuleert een gezamenlijk leerproces tussen kunstenaars, leerkrachten en (kunst) studenten. Door te werken met vragen die nieuwsgierig maken en van persoonlijk belang zijn, wordt leren met en over kunst vanzelfsprekend en betekenisvol. Waarvan krijg jij shining eyes? Waarmee inspireer jij anderen? Cultlab nodigt uit om jouw drijfveer te delen met anderen en deze in een gezamenlijk maakproces in te zetten: samen werken aan een educatief, interdisciplinair project, ieder vanuit eigen kracht. Cultlab start leerprocessen op, voedt ze en neemt ze onder de loep. We sluiten aan bij verschillende manieren van leren en bieden ondersteuning op maat. Ons team heeft ervaring in de kunsteducatie en het onderwijs (zowel maken als uitvoeren). Hierdoor kunnen we de juiste partijen aan elkaar verbinden en processen tussen deze verschillende doelgroepen begeleiden.
4
Podia voor brede talent 0ntwikkeling In samenwerking met verschillende partners en scholen voortgezet onderwijs worden er jaarlijks vier stedelijke projecten rond cultuuronderwijs gekoppeld aan verschillende thema’s en uitgewerkt. Het zijn min of meer competitie wedstrijden tussen de scholen gericht op de ontwikkeling en promotie van kunstzinnige talenten. Binnen de scholen worden relaties gelegd met de relevante vakdisciplines. Leerlingen en hun ouders maken via deze projecten kennis met kunstdisciplines en podia in de stad.
Tilburg’s Got Talent
PARK Pilot Beeldend
Junior Stadsdichter
De kwaliteitsimpuls wordt bewerkstelligd door het beste werk te tonen per school en daarover als leerlingen / docenten met elkaar in gesprek te gaan. Data voor examenexpositie: Tweede helft maart. We openen op vrijdag. Het weekend is geschikt voor de familie en vrienden, de week erna voor alle leerlingen om de expositie te bezoeken De opening geschiedt door een vooraanstaand persoon uit Tilburg. Leerlingen vertellen over hun geëxposeerde werk en over hun creatieve proces vertellen. Er wordt een publicatie van de expositie gemaakt, een Leperello. Daarin krijgt de winnaar een eervolle vermelding.
Dit is een jaarlijks terugkerende talentenwedstrijd voor de onderbouw 12-16 jaar van Tilburg. In Poppodium 013 strijden zij met uiteenlopende disciplines (dans, muziek, rap, theater) om vakjuryprijzen en de publieksprijs. De winnaar van Tilburg’s Got Talent krijgt gedurende het jaar de kans zich breder te presenteren. In dit project werken meerder instellingen en ZZP-ers samen.
Binnen dit project krijgen dichttalenten (14-17 jaar) de kans om Junior Stadsdichter van het jaar te worden en hun creatieve taalvaardigheid verder te ontwikkelen. De Junior Stadsdichter heeft dezelfde taken als de Stadsdichter: hij of zij schrijft gedichten bij belangrijke of interessante gebeurtenissen of fenomenen, treedt regelmatig op bij evenementen in de stad en becommentarieert het leven in de stad vanuit de visie van een jongere. Junior Stadsdichter is een samenwerkingsproject tussen CiST en de Bibliotheek.
Een podium creëren waar eindexamen leerlingen beeldend kunnen exposeren in Tilburg, zodat we een kwaliteits impuls kunnen geven aan de beeldende leerlingen.
De expositie krijgt een kick off in september / oktober door een lezing of key note van een interessante kunstenaar/vormgever. Bij voorkeur een beeldend kunstenaar die een verbinding met de stad heeft.
Young Classical Talent Award
Een idee van Kamerata Zuid in samenwerking met CiST en Theaters Tilburg. Alle deelnemende Tilburgse middelbare scholen vaardigen een talentvolle scholier af die kans krijgt om te soleren met een professioneel orkest. Dit project kende in 2017 de eerste editie. Daarnaast mogen andere muzikale leerlingen deelnemen aan het TUTTI, de grote eindfinale op het podium met het orkest.
De expositie vindt plaats in PARK, platform fot visual arts. We exposeren examenwerkstukken van 3 leerlingen per school/niveau. Zowel vmbo, havo en vwo. Werken van allerlei media zijn toegestaan: textiel, film, fotografie, hout, keramiek, schilderijen en mixed media/nieuwe media (ook design en mode). 5
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
INHOUDSOPGAVE 2 Colofon 3 Inleiding CiST 5 Toelichting 4 culturele projecten 6 Inhoudsopgave 7 Handleiding brochure 9 Kernvoorstellingen CMKT 16 MUSEA: De Pont NATUUR EN MÉÉR 18 BAT 19 IVN 20 Klasseboeren MAAKONDERWIJS ONTWERPEN EN ONDERZOEKEN 22 Architectuurlessen 23 Atelier Michiel Brouwers 24 MUSEA: Natuurmuseum 26 Bikcollectief 27 Curiosityworld 28 Joep van Gassel 29 KAZOE 31 Ontdekstation013 32 SNENS 33 Studio Doezo 34 MUSEA: Regionaal Archief Tilburg 36 Studio Zeedauw 37 Vincents Tekenlokaal 38 Zwaard en Volk THEATER EN MÉÉR 40 Boy Jonkergouw 41 De Kwekerij 42 MUSEA: Textielmuseum 44 EELT Theater Collectief 45 Grimestudio Sandra Kuppens 47 Het Historiater 48 Hoox 49 House of Nouws 50 MUSEA: Stadsmuseum 52 Ilse Vermeulen Kostuums 53 Oogpunt 55 Operafabriek 56 Performance gezelschap Zwermers 57 Theater AanZ 58 CULTURELE INSTELLINGEN: Bibliotheek Midden-Brabant 60 Theaterbureau Het Vertel theater 61 Theatergroep PlayBack 62 Theatergroep Signatuur Onbekend 63 Zuidelijk Toneel PERSOONLIJKE ONTWIKKELING EN GROEI 64 Dramataal 65 De Jonge Strateeg 66 CULTURELE INSTELLINGEN: Theaters Tilburg 69 Kernzoeker 70 Schrijfletters 71 Sketch out Loud
6
HANDLEIDING MULTI MEDIA 72 Blewscreen 73 Elektruck 74 Filmcoach 75 Thomas van Vliet 76 CULTURELE INSTELLINGEN: Factorium DANS EN BEWEGING 78 De Stilte 79 Hiphopfactory 80 Particles 81 Patricia Brok 82 Rapper T.O 83 Stichting Corpo Máquina 84 CULTURELE INSTELLINGEN: De NWE Vorst 86 Stichting Neverland 87 Vloeistof MUZIEK EN MÉÉR 88 Jan Willem Otto 89 Philharmonie Zuidnederland 90 Sounding Bodies 92 CULTURELE INSTELLINGEN: 013 Poppodium 94 Index met naw-gegevens
In deze brochure hebben we aanbieders opgenomen die we kwalitatief goed vinden. Via de site www.cist.nl kun je de
Informatie Voor alle informatie kun je contact opnemen met: Ineke Frijters adviseur cultuuronderwijs telefoon 06-53385048 e-mail ineke.frijters@cist.nl
bestelling plaatsen. Het bestelproces is dit jaar enigszins aangepast en zal gaan volgens een aantal vaste stappen. In onderstaande procedure zullen we je door de stappen heen begeleiden. Het belangrijkste doel van het nieuwe proces is dat het voor scholen en aanbieders eenvoudiger wordt.
Lizette Mijland adviseur cultuuronderwijs telefoon 06-28547067 e-mail lizette.mijland@cist.nl
Procedure 1. Alle scholen in Tilburg ontvangen de CiST brochure in juni tijdens een ontmoeting of een afspraak. 2. Elke school kiest uit de brochure de aanbieders waarmee men wil werken. 3. De ondersteuning van CiST kan bestaan uit een gesprek met de school vanaf juni voorafgaand aan de keuze van de aanbieder en/of vanaf september bij de afstemming tussen school en aanbieder. Ook de aanbieder kan CiST altijd om ondersteuning vragen. 4. Op de site van CiST selecteren de scholen vanaf september de aanbieders van wie ze gebruik willen maken. 5. Aanbieders en scholen ontvangen overzichten van CiST. CiST verstrekt de aanbieders een overzicht van de scholen die kenbaar hebben gemaakt met hen te willen samenwerken. CiST verstrekt de school een overzicht van de aanbieders van wie de school gebruik wil maken. 6. De aanbieder neemt contact op met de school. 7. De aanbieders maken vervolgens met de scholen nadere afspraken over uit te voeren activiteiten, data en tijden. De aanbieders zijn verantwoordelijk voor hun activiteiten. Aanbieders verstrekken aan de scholen een offerte waarin de gemaakte afspraken schriftelijk worden bevestigd. We adviseren aanbieders om te werken met een uurtarief van €60,-. Dit geldt niet voor voorstellingen, maar wel voor workshops en ontwikkeluren. 7
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
8. Gemaakte afspraken kunnen zeer moeilijk veranderd worden. Daarom zijn we de navolgende annuleringsregeling overeengekomen. Aanbieders zullen annuleringskosten in rekening moeten brengen: • Opzegging 1 maand of korter voorafgaand aan de activiteit: 100% vergoeding • Opzegging tussen de 1 en 3 maanden: 75 % vergoeding • Opzegging tussen de 3 en 5 maanden: 50% vergoeding • Opzegging langer dan 5 maanden: 25% vergoeding
Kijken naar en werken met professionele makers
9. De school bevestigt de offerte voor akkoord aan de aanbieder.
Door een bezoek aan deze professionele theatervoorstellingen (domein verbreding) te koppelen aan een goede voorbereiding in de klas (verkenning) en een ontmoeting en werksessie met de makers (verdieping) geven we de leerlingen voldoende handvatten om te reflecteren op wat ze hebben meegemaakt en om dat vervolgens op te nemen in hun portfolio (verbinden).
Theaters Tilburg heeft samen met De Nieuwe Vorst en Bureau CiST vijf Kernvoorstellingen geselecteerd van landelijk gerenommeerde theatermakers. CKV coördinatoren van alle middelbare scholen uit Tilburg e.o. kunnen intekenen op deze selectie en zo een inspirerende aanvulling inkopen waarbij elk van de vier ckv domeinen gegarandeerd aan bod komt.
10. Het afgesproken programma wordt uitgevoerd. 11. Na uitvoering dienen de aanbieders rechtstreeks bij de school een factuur in met verwijzing naar de gemaakte schriftelijke afspraken.
KERNVOORSTELLINGEN
12. De school betaalt rechtstreeks de aanbieder, hetzij via factuur, hetzij via weborder.
VOORTGEZET ONDERWIJS
13. Indien gebruikt gemaakt wordt van de betaling via het CJP maakt de school zelf een weborder aan. CiST biedt, indien nodig, ondersteuning bij het aanmaken van een weborder voor een nieuwe aanbieder die nog niet geregistreerd staat als acceptant bij het CJP. 14. Aansprakelijkheid Wij wijzen u er op dat de school aansprakelijk is voor schade die leerlingen veroorzaken bij theaters, musea of andere instellingen. De school is ook aansprakelijk bij de beschadiging van gehuurde leermiddelen.
De verdieping
Bestellen Kernvoorstellingen
De Kernvoorstellingen worden voorzien van verdiepend aanbod waarbij de leerling zelf aan de slag gaat. Dit doen we het liefst in samenspraak met de vakdocent van de school en de educatiemedewerker van het gezelschap. De makers, het maakproces en verdieping op de thematiek van de voorstelling staan daarin centraal.
Voor meer informatie en bestellingen: Gwen Sengers, Theaters Tilburg, gsengers@theaterstilburg.nl. Prijs per leerling is € 10, inclusief voorstelling en verdiepend lesmateriaal/workshop. Locaties: studio | schouwburg Theaters Tilburg Louis Bouwmeesterplein 1 5038 TN Tilburg telefoon 013 549 0390
Theater De Nieuwe Vorst Willem II Straat 49 5038 BD Tilburg telefoon 013 532 8520 8
9
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
HNTjong
CATWALK
HET EXPERIMENT De toekomst is van ons / regie: Casper Vandeputte
Pan~//
14+
HNTjong is het jeugdtheatergezelschap van Het Nationale Theater in Den Haag en maakt succesvolle voorstellingen voor jongeren, zoals Revolutions (Zilveren Krekel 2019), Bloedlink (Zilveren Krekel 2018) en In mijn hoofd ben ik een dun meisje (Zilveren Krekel 2016). Het gezelschap vertelt verhalen over de wereld om ons heen, soms nieuw, soms bekend, altijd anders en onverwacht. Na het succes van Bloedlink regisseert Casper Vandeputte Het experiment. Opnieuw maakt hij een voorstelling die zich afspeelt in de setting van een middelbare school. Hij schrijft een actueel stuk dat zijn jonge spelersgroep past als een jas. Een spannende, explosieve voorstelling rond de vraag wat een rechtvaardige samenleving eigenlijk is.
Catwalk doet onderzoek rondom vrouwelijkheid en mannelijkheid. Het bevraagt en doorbreekt de kaders en doet nieuwe voorstellen. De mens ontdaan van hokjes, terug naar de kern. Draagt de mens kleding of draagt kleding de mens? In deze sterk repetitieve en beeldende performance is het lichaam een blank canvas. Nieuwe identiteiten verschijnen en verdwijnen. Catwalk is een ode aan de rijkheid, verscheidenheid en kleurigheid van mensen.
De voorstelling is gebaseerd op het bekende schoolexperiment De Derde Golf en verfilmingen daarvan zoals Die Welle, The Experiment en The Wave. De Amerikaanse leraar Ron Jones zette het experiment in 1967 op om zijn leerlingente laten ondervinden hoe gewone mensen meegesleept kunnen worden door het nazisme. In Het experiment wil een leraar geschiedenis zijn klas leren hoe dictaturen ontstaan. Hij ontwikkelt een totalitaire samenleving met verschillende regels voor verschillende groepen: privileges voor sommigen en beperkingen voor anderen. Hij verzint verhalen die dat rechtvaardigen en mengt die met een vleugje biologie en geschiedenis. Het werkt. Binnen een paar weken is hij de leider van zijn eigen absolute samenleving. De leerlingen hebben hun lesje geleerd. Maar kan de leraar nog wel stoppen met zijn experiment?
10
11
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Danstheater AYA
MATTIES 12+
Matties gaat over het vinden van je plek op het meedogenloze slagveld van de middelbare school. Een tijd waarin je vrienden belangrijker worden dan je familie. Hoor je erbij? Wie is jouw beste vriend? In deze interactieve danstheatervoorstelling speelt het publiek een cruciale rol. Want jij hebt invloed op het verloop van de voorstelling. Het publiek wordt verdeeld in groepen, en elke groep volgt een van de personages zowel in de theaterzaal als in de omliggende ruimtes. Ontdek de mechanismen achter vriendschap en het ergens bij willen horen. En dat bijzondere gevoel als je een klik hebt met iemand.
George en Eran Producties / ROSE stories
DE BRIEVEN VAN MIA
groep 7 en 8 | leerjaar 1 VO (alle niveaus)
Een verhaal over vriendschap, oorlog en liefde Op een dag vindt de elfjarige Syrische Laila een stapel oude brieven op de zolder van de 91-jarige Joodse Isa Cohen. Voor ze het weet zit ze middenin een spannende speurtocht naar het lot van Mia, de briefschrijfster. Mia blijkt de in de oorlog verdwenen jeugdliefde van meneer Cohen. Maar wie was ze precies? En wat is er met haar gebeurd? We volgen dit verhaal door de ogen van een oude Joodse man en een jong Syrisch meisje, die zelf net gevlucht is voor de oorlog. Langzaamaan ontstaat er een onwaarschijnlijke vriendschap tussen twee ogenschijnlijke tegenpolen. Samen proberen zij het mysterie van de kist vol brieven uit de Tweede Wereldoorlog te ontrafelen. De Brieven van Mia, gebaseerd op het succesvolle boek van Astrid Sy, gaat over wat oorlog met je doet en is een spannende, muzikale zoektocht naar een gedeeld verleden. George en Eran Producties brengt grote maatschappelijke thema’s terug tot menselijke proporties, zowel voor volwassenen als kinderen. Het gezelschap maakte eerder o.a de succesvolle voorstellingen Woestijnjasmijntjes, de George en Eran lossen de wereldvrede op trilogie en George en Eran worden racisten.
“George en Eran Producties is in korte tijd uitgegroeid tot een van Nederlands beste gezelschappen.” NRC **** ROSE stories is de coproducent van De Brieven van Mia. ROSE stories produceerde o.a. de voorstelling Melk en Dadels, geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival 2019 als een van de beste voorstellingen van het seizoen.
“Lees het boek, klassikaal, alleen of met ouders, het maakt niet uit, als het maar gelezen wordt.” 12
Leestafel
13
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Project Sally
KEIHARD
10+
KEIHARD is een voorstelling met keiharde dans! De toeschouwers worden getrakteerd op een aparte beleving. Ze nemen plaats op het podium, midden in de dansexplosie en dicht op de huid van de dansers. De energie wordt voelbaar, zelfs tastbaar, waardoor niemand stil kan blijven zitten. KEIHARD toont de kracht van het collectief en wat je als groep van individuen teweeg kan brengen. Zeven dansers staan op het podium en laten zien hoe een collectief energie kan creëren, actiebereidheid kan aanwakkeren en voor verandering kan zorgen. SALLY laat het publiek ervaren hoe besmettelijk het is om naar dans te kijken: intens, virtuoos, vol humor en KEIHARD ‘in your face’. Neem voor informatie contact op met info@denieuwevorst.nl
GA NAAR WWW.CIST.NL VOOR MEER INFORMATIE 14
15
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
De Pont Leerlingen schreven na een bezoek aan De Pont in het gastenboek:
“Museums zijn stom, maar dit valt wel mee.” “Ik wilde vanmiddag spijbelen maar ben blij dat ik het niet gedaan heb.” In de ontmoeting van leerlingen uit het voortgezet onderwijs en hedendaagse kunst staat culturele identiteit centraal. Juist op deze leeftijd zijn jongeren op zoek naar hun eigen persoonlijkheid. In het museum spelen wij daar op in door jongeren in hun eigen taal te ontvangen. Enerzijds door de activiteiten in het museum, anderzijds door voorbereidingen in de klas. Een geslaagd bezoek aan De Pont begint al op school en als ondersteuning hiervan is op www.depont.nl lesmateriaal te vinden. Leerlingen kunnen de webtest ‘Welke kunstenaar past bij jou’ doen of rond surfen op De Pont Channel. Hiermee worden de leerlingen voor hun bezoek nieuwsgierig gemaakt, wat de ontmoeting met de ‘Kunst van Nu’ ten goede komt. Het museum heeft naast het online materiaal meerdere educatieve handvatten ontwikkeld voor jongeren. Voor het bezoek kan er worden gekozen voor verschillende programma’s; Het kunsttijdschrift “Huh?!” geschreven voor jongeren en door jongeren is één van de programma’s. Het tijdschrift behandelt op een frisse manier het kijken naar hedendaagse kunst door de ogen van jongeren. Thema’s zoals “Storytelling”, “Strijd & Struggle” en “Dromen, maten en voorbeelden” komen aan bod en bieden een startpunt voor een rondleiding. In het bijbehorende tijdschrift zijn verschillende opdrachten opgenomen. Praktisch: het tijdschrift is in combinatie met een bezoek voor 1 euro per leerling beschikbaar. Kijk ook eens naar de ARTCLIPS filmpjes waar jongeren zich afvragen of Fotografie wel kunst is, of dat een kunstenaars van nu ook echt alles zelf moet maken. Een andere mogelijkheid is het museumatelier. Hier gaan leerlingen zelf aan de slag tijdens een workshop. Een voorbeeld hiervan is “Face It”. De actuele exposities worden besproken net als het werk van Marlene Dumas met de “111Black Drawings”. Hierna gaan de leerlingen onder begeleiding van een kunstenaar zelf aan de slag om eigen portretten te tekenen op spiegeltjes. Maar ook het filmpje “Wat de vakman” kan een startpunt zijn voor een workshop op school of in t museum. De Pont besteedt veel aandacht aan onderwijs om zo met jongeren en scholen een langdurige relatie op te bouwen. Het museum kan op deze manier een natuurlijke plek worden om inspiratie op te doen. Om hierop in te spelen zijn er voor het voortgezet onderwijs naast thema-rondleidingen en lespakketten altijd mogelijkheden voor ontvangsten op maat. Zo zijn er bijvoorbeeld rondleidingen aansluitend bij examenonderwerpen. 16
MUSEA
PRIJZEN: RONDLEIDINGEN 1 uur € 50,- (max. 15 leerlingen)
MUSEUMATELIER 2 uur € 120,- (max. 15 leerlingen) 1,5 uur € 90,Let op: Er zijn 4 rondleidingen per uur mogelijk. Per groep is er min. één begeleider aanwezig. Begeleider(s) bij de rondleidingen hebben gratis entree. Voor het volledige aanbod bezoek www.depont.nl/onderwijs
www.depont.nl/onderwijs 17
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
IVN Wij zijn Jeffrey Raymakers en Marion de Cocq. Wij werken binnen IVN Natuureducatie aan natuurgerichte educatie met als doel: kinderen én volwassenen de natuur laten ervaren. Als bron van inspiratie en verbazing. De natuur is een onmisbare plek voor mens, dier en plant en waard om te beschermen. Wij zetten de natuur in om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van kinderen en volwassen. IVN ziet de natuur als het beste leslokaal voor kinderen. Buiten zijn, vrij spelen en onbevangen de natuur ontdekken helpt kinderen in de ontwikkeling van hun zintuigen, motoriek, sociale vaardigheden, creativiteit en zorg voor hun omgeving. Daarom maken wij ons sterk voor een (be)leefwereld waarin contact tussen kind en natuur vanzelfsprekend is. Dit doen we door de natuur dichtbij te brengen: op school, op de kinderopvang en in de vrije tijd. Zo planten we het zaadje van de liefde en zorg voor de natuur.
AFVAL SORTEREN. JIJ TOCH OOK!
Speciaal voor het basisonderwijs in Tilburg zijn vijf educatieve programma’s beschikbaar in Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Daarnaast ondersteunen we scholen bij het vergroenen van hun schoolplein, bij het invullen van buitenlessen en het trainen van leerkrachten en docenten. Bij vergroening van de wijk betrekken we de scholen en kinderen en bieden we verschillende op maat gemaakte lessuggesties.
Meer informatie? Mail katja.raaijmakers@tilburg.nl
BAT Het BAT biedt gratis educatieve gastlessen over afval aan voor PO en maatwerk voor VO. De gastdocent werkt in de afvalbranche en geeft in de klas een interactieve gastles van ca. 1 uur. Tijdens de les krijgen de leerlingen antwoorden op vragen zoals: • Hoe voorkom je afval? • Hoe en waarom sorteren we afval? • Wat maken we van het afval?
www.ivn.nl/scholenprogramma-ldd De gemeente Tilburg maakt zich sterk om burgers zo min mogelijk restafval te laten produceren omdat dit milieubelastend is. Veel afvalstoffen die in restafval zitten, kunnen nog gerecycled worden maar gaan nu de verbrandingsoven in. Dat willen we veranderen. Voor het VO kunnen we maatwerkprojecten ondersteunen. Voor meer informatie neem contact met ons op.
Er worden ook onderwerpen behandeld zoals de dode hoek en zwerfafval. Elke les eindigt met het afvalspel waarbij leerlingen zelf in de klas afval sorteren. Het is ook mogelijk, voor scholen die willen, om een vuilniswagen naar school te laten komen. Kinderen kunnen dan met eigen ogen zien hoe het gesorteerde afval in de vuilniswagen belandt en waar de dode hoek zit. Het meeste restafval is helemaal geen afval maar een grondstof voor andere producten. Daar zou iedereen zich bewust van moeten zijn. Hoe meer soorten afval we sorteren, hoe beter voor het milieu. Hierdoor verdwijnt er namelijk minder restafval in de verbrandingsoven en is er minder Co2-uitstoot. 18
NATUUR EN MÉÉR
19
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Klasseboeren We willen leerlingen de mogelijkheid bieden met hun klas of projectgroep op bezoek te gaan bij een boerderij, waarbij leerlingen zelf kunnen zien, horen, voelen, proeven en beleven waar hun eten vandaan komt. Leerlingen kennis laten maken met de agrarische sector en hun doel in de voedselketen. In overleg met de leerkracht zoeken we naar het optimaal beantwoorden van leervragen die de leerlingen hebben in het kader van een project of vak. Met al hun zintuigen gaan ze leren door beleven! Dit kan variëren in onderwerpen als: cultuur, meten en/of rekenen, mens en natuur, gezondheid en voeding, natuur en techniek, discussiëren, samenwerken enz. A: Dat jongeren weten wat er zoal nodig is en gedaan moet worden alvorens de winkelschappen in de supermarkten gevuld kunnen worden. Dit is niet vanzelfsprekend! B: Bewustwording bij de jongeren dat de keuze die ze kunnen maken tussen diverse producten in de winkels van invloed is op de manier waarop deze wereld verder kan m.b.t. klimaat en milieu.
Waar komt ons eten vandaan en hoe wordt het eigenlijk gemaakt? Veel leerlingen hebben er geen idee van. Ken je ook de verhalen van leerlingen leerlingen die denken dat groenten in een fabriek gemaakt worden, niet weten dat een wortel onder de grond groeit, of niet weten hoe een groene paprika smaakt? Juist voor deze leerlingen is het leuk en leerzaam om eens te zien waar het eten, dat op hun bord ligt, nou eigenlijk vandaan komt. Zo krijgen ze meer gevoel bij hun eten, je kunt ze meer leren over voeding, ze vinden het vaak reuze interessant en gaan opeens voedsel proeven waarvan ze thuis zeggen “dat lust ik niet” In Tilburg doen 6 Klasseboeren graag hun deuren open voor de leerlingen, die met hun groep op bezoek komen. Hier kunnen de leerlingen samen beleven, proeven en ruiken waar hun eten vandaan komt.
Er is zoveel variatie aan producten te koop is dat een keuze maken moeilijk is. Een gezonde keuze nog moeilijker! Hoe zorgen we voor bewustwording bij jongeren dat de keuze die ze maken, invloed heeft op de omgeving waar je woont, duurzaamheid, natuur en klimaat en daardoor de kwaliteit van leven beïnvloed. We denken bij te kunnen dragen aan VMBO on Stage en Project beroepskeuze. Kennis laten maken met onze “groene sector” en de wereld van onze voedselvoorziening. Allerlei aanverwante beroepen mogelijk, bijv. ict, marketing, werktuigbouw, dierenarts, distributie enz.
www.klasseboeren.nl
20
NATUUR EN MÉÉR
LAAT JEZELF VERRASSEN 21
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Architectuur gaat over het ontwerpen van ruimte. Deze ruimte heeft een doel, zorgt voor ontmoeting tussen mensen en biedt een beleving. Tijdens het ontwerpen van deze aspecten heeft iedereen een andere mening en zijn er ontelbaar veel mogelijkheden. Een perfect uitgangspunt voor een ontwerpgesprek.
Architectuurlessen Als architecten zetten we ontwerpen in als probleemoplossende denkwijze. We hebben geleerd om creativiteit te gebruiken om oplossingen te verzinnen voor sociale en ruimtelijke vraagstukken. Oplossing voor deze ontwerpopgaves kan je niet opzoeken. Daarom moeten we tijdens het ontwerpproces op creatieve wijze mogelijkheden onderzoeken en kritisch naar onze ideeën kijken om tot een goed ontwerp te komen. Deze 21e-eeuwse vaardigheden brengen we tijdens onze lessen over op leerlingen door onze achtergrond in architectuur te combineren met een brede didactische ervaring. Met Architectuurlessen stimuleren wij ontwerpend denken in het onderwijs. Architectuur is daarbij het vakoverstijgende thema. Tijdens onze lessen prikkelen we leerlingen om, samenwerkend, creatieve oplossingen te verzinnen voor beeldende, technische en/of maatschappelijke vraagstukken. Hiervoor krijgen ze een prikkelende ontwerpopdracht en handvatten waardoor ze zelf onderzoekend en ontwerpend aan de slag kunnen. We stimuleren de leerlingen om hun eigen interesses binnen een opgave te verkennen en deze ruimtelijk of beeldend uit te werken. Door het introduceren van het ontwerpend denken hopen wij leerlingen te laten inzien dat ze zelf in staat zijn tot het ontwikkelen van oplossingen. Het leert leerlingen creatief denken toe te passen in situaties waar van ze gevraagd wordt om zelf met nieuwe ideeën te komen. Architectuur is het maken van ruimte. Daarin ervaar je, is er interactie en is vaak een functie geplaatst. Met deze aspecten van ruimte ontwerpen we oplossingen voor ontzettend veel verschillende situaties of vraagstukken. Daarnaast zijn we binnen ontwerpvraagstukken bezig met thema’s zoals duurzaamheid, nieuwe woonvormen of de ideale leeromgeving. Ook doen we studies naar het inzetten van nieuwe technieken tijdens het ontwerpproces zoals 3d printen. Naast de performance is de setting op het podium een belangrijk onderdeel van een uitvoering. Samen met leerlingen kunnen we onderzoeken hoe we door middel van decorstukken/installaties de ruimtelijke beleving van het podium laten aansluiten op de optredens.
www.architectuurlessen.nl 22
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
Vanuit deze basale en toegankelijke opvatting van architectuur hebben wij met ons team van jonge architecten ondertussen een breed aanbod aan workshops ontwikkeld. Zo hebben we de laatste jaren voor het primair onderwijs een doorlopende leerlijn voor de groepen 3 tot 8 opgezet. Hierin onderzoeken we elke jaargang een ander aspect van de architectuur, maar ligt de focus vooral op het stapsgewijs ontwikkelen van het ontwerpend denken. Samenwerken, kritisch denken, op schaal werken, mogelijkheden vergelijken, maar ook praktische vaardigheden zoals: stapelen, knippen, plakken en modelleren staan tijdens onze lessen centraal. Deze vaardigheden ontwikkelen de leerlingen tijdens het werken aan een zorgvuldig gekozen ontwerpopdracht. In deze opdracht zitten naast creatieve vaak ook maatschappelijke en/of technische uitdagingen verwerkt. Daarnaast proberen we zo veel mogelijk vakoverstijgend te werken door stukjes taal, rekenen, aardrijkskunde of geschiedenis in te passen in onze lessen. Dit alles doen we op verschillende schaalniveau’s. Afhankelijk van de vraag verzorgen we opdrachten op schaal van de stad, een wijk, de straat, een gebouw, of een meubelstuk. Beschrijvingen van een aantal workshops die we doen: • maquetteworshop, diverse opdrachten (VO) • modelleren en storten van een betonmaquette (VO) • onderzoeken en ontwerpen met culturen (PO) • klassikaal bouwen van steden met restmateriaal (PO) • isometrie tekenen (PO) • ontwerpen met baksteentjes, zelf metselen (PO) • bouwpakket, ontwerpen interieur en gevels (PO) • bouwen met bamoe (PO+VO)
In het atelier van Michiel Brouwers maak je kennis met een veelzijdige kunstenaar die ongelooflijk mooie dingen maakt van oud materiaal. Hij weet met zijn verhalen en kunstwerken leerlingen een uur lang te boeien en inspireren. De bewegende beelden, soms hele installaties maakt Michiel Brouwers van afvalproducten. Hierbij zoekt hij de spanning tussen verschillende objecten, maar ook de onderlinge samenhang van diverse vormen, klanken ,kleuren, materialen en verhalen. Michiel Brouwers zijn werk staat in het teken van het absurdisme. Een bezoek aan zijn atelier is een ware belevenis. Een aantal youtube linkjes die betrekking hebben op mijn werk: www.youtube.com/watch?v=bR3jFxjGzA8 gemaakt door een Braziliaanse / Zwitserse componist die geïnspireerd raakte door mijn atelier www.youtube.com/watch?v=5BjPJQZX6JI Sculptuur met een klassikale rekenopdracht (hoelang duurt het voordat het koffertje in Bordeaux is www.youtube.com/watch?v=IqxDuBgxBw8 Krukas-muziek machine
Atelier Michiel Brouwers Beeldend kunstenaar Michiel Brouwers biedt een ontdekkend atelierbezoek aan leerlingen van alle leeftijden. Verwonderen is het sleutel woord. Dit atelierbezoek doet een beroep op het ontdekkingsgericht leren. Het is mogelijk om workshops, een projectdag op maat aan te vragen waarbij kunst en techniek worden verbonden. De kunstenaar gaat in overleg met de school bespreken wat de mogelijkheden zijn. Het atelierbezoek gebeurt op afspraak. Hij wil jonge mensen in contact brengen met kunst en cultuur door kunst en techniek te verbinden. Jonge mensen verder laten kijken dan het gebruikelijke. Dit biedt een perspectief om hen zelf hun eigen talenten te laten ontdekken en ervaren. Ontdekkend, ontwerpend leren is een thema voor basisschool leerlingen dat hier binnen past. Op zijn website zie je links en verwijzingen naar de kunstenaars en onderwerpen, die hem als kunstenaar geïnspireerd hebben. Binnen het VO kan ik met workshops décor ontwerp kunnen bijdragen aan VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent.
Naast workshops uit ons aanbod denken we graag mee over de mogelijkheden voor het ontwikkelen van lessen rondom een specifiek thema of leerdoel. Bijvoorbeeld om aan te sluiten op het thema van een projectweek.
23
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Natuurmuseum Brabant Natuurmuseum Brabant biedt prikkelende tentoonstellingen, activiteiten en educatieve programma’s over de natuur aan, waarbij de beleving van de leerling voorop staat. Of het nu gaat over het leven van plant en dier of de plaats en rol van de mens; het museum biedt graag een bredere kijk op de wereld van natuur en milieu en wat jij ervan kunt leren of gebruiken. We kunnen wel gaan vertellen hoe interessant en veelzijdig de natuur is, maar zelf (laten) ervaren is natuurlijk veel leuker- en leerzamer. Daarom hebben schoolklassen een speciaal plekje bij Natuurmuseum Brabant. Er zijn allerlei programma’s en workshops ontwikkeld, afgestemd op de verschillende leeftijdscategorieën. Kennis van de natuur, taalontwikkeling, rekenen, sociale vaardigheden en kunstzinnige oriëntatie, het komt allemaal aan bod.
IN NATUURMUSEUM BRABANT ZIT JE MET JE NEUS OP DE NATUUR. HOEWEL, ZITTEN… DAARVOOR IS ER TE VEEL TE ZIEN. EN VOORAL OOK TE DOEN: HIER MAG JE ZELF MET JE HANDEN UIT DE MOUWEN! In het museum zijn schoolklassen van harte welkom. Er is van alles te doen: tentoonstellingen, workshops en ontdektochten. De activiteiten sluiten aan bij de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van leerlingen, zodat ze op een passende manier kunnen ervaren hoe interessant en veelzijdig de natuur is. Leerlingen dwalen tussen roofvogels, fossielen of spinnen, kunnen natuuronderzoek doen in de OO – zone of de seizoenen beleven in BOS. Maar je kunt ook op mammoetjacht in IJstijd!, je lijf ontdekken in Leer je lijf!, theedrinken met Kikker! of braakbalpluizen. Alleen of in groepen, volgens programma of op maat: het kan allemaal.
Leren over de natuur met hart, hoofd en handen! En het geleerde terug meenemen naar school of huis. Een bezoek aan het museum geeft genoeg aanknopingspunten om (in de klas) over dit onderwerp na te praten, maar ook om op voort te borduren met activiteiten. Natuurmuseum Brabant hanteert binnen de educatieve programma’s zoveel mogelijk de didactiek Onderzoekend en ontwerpend leren met als uitgangspunt Wetenschapswijsheid. In vrijwel al onze programma’s zitten elementen om de leerlingen onderzoeksvaardigheden bij te brengen. Nieuwsgierig zijn, vragen stellen over de wereld om je heen, antwoorden zoeken op die vragen of informatie op waarde leren schatten. Even wennen: deze werkwijze levert, net als in de echte wetenschap, niet altijd een eenduidig antwoord op.
www.natuurmuseumbrabant.nl 24
MUSEA
25
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
BIK Collectief Stichting BIK Collectief is een kunstenaarscollectief dat in 2004 is opgericht. We verzorgen workshops en kunstprojecten in vele beeldende disciplines (ruimtelijk, tekenen, schilderen, textiel, druktechnieken, vormgeving en nieuwe media). Daarnaast worden we regelmatig gevraagd voor het realiseren van blijvende kunstwerken op en in (school)gebouwen. Wij zien cultuureducatie als een speelse én wezenlijke manier om vaardigheden als inventiviteit, creativiteit, flexibiliteit en probleemoplossend denken verder te ontwikkelen. Binnen de creatieve vakken kunnen leerlingen hun verbeelding en individualiteit ontwikkelen en in aanraking komen met kunst en cultuur. Een andere manier van kijken, denken, leren en je eigen stem vinden. Maatschappelijke betrokkenheid is daarbij voor ons een belangrijk aspect. Creativiteitsontwikkeling is niet alleen belangrijk binnen de beeldende vakken, maar ook om leerlingen vaardigheden aan te bieden die binnen het curriculum van de toekomst van hen verwacht worden, de 21st Century Skills. We verzorgen daarom ook workshops nieuwe media (digitale fotografie, Photoshop, fotobewerking, animatiefilm, werken met apps en mediawijsheid). In het digitale tijdperk is het belangrijk dat leerlingen ook de creatiéve mogelijkheden daarvan ontdekken, en niet alleen die van het dagelijkse gebruik.
Aansluiting bij projecten van het voortgezet onderwijs. Ter ondersteuning van projecten: • Het vastleggen van projecten d.m.v. van fotoverslagen. • Het maken en projecteren van achtergrondbeelden tijdens podiumpresentaties. • Animatiefilmpjes op klassieke muziek. • Decors schilderen of bouwen met muziek of taal als onderwerp. Autonoom en ter aanvulling van projecten: • Workshops die bij de thematiek van deze projecten aansluiten.
www.bikcollectief.nl
Curiosityworld houdt zich met veel enthousiasme bezig met educatieve lezingen, workshops en excursies rondom wetenschappelijke onderwerpen als sterrenkunde & ruimtevaart, klimaat, geologie, prehistorie, geschiedenis, natuur en cultuur. ‘Curiosity’ staat voor nieuwsgierigheid en ‘world’ verwijst naar de wereld. Kortom: Curiosityworld voor iedereen die nieuwsgierig is. Wij bieden een ruim overzicht aan thema’s aan. Thema’s die onderverdeeld zijn in ca. 90 onderwerpen en regelmatig worden uitgebreid. Het aanbod aan onderwerpen is te downloaden vanaf de website. Iedere maand verschijnt de Curiosity nieuwsbrief met allerlei weetjes en agenda waar en wanneer er activiteiten zijn. We verzorgen gastlessen op scholen, bij BSO’s, bij NSA’s, bij bibliotheken, bij bedrijven, etc. Naast Curiosityworld werkt Sandra van Dam ook voor Stadsmuseum Tilburg (www. stadsmuseumtilburg.nl/educatie) én en treedt zij op aanvraag op met het jeugdtheater Van Niks en van Alles. Wij zijn een gelegenheidsduo en hanteren het ‘klokhuisformule’ met een theatervoorstelling vooraf gevolgd door een inhoudelijke presentatie over het gekozen onderwerp. We staan open voor maatwerk en delen graag onze kennis en ervaring samen.
Curiosityworld In 2009 is Curiosityworld door Sandra van Dam opgericht. Het betekent letterlijk: nieuwsgierigheid naar de wereld. Die nieuwsgierigheid begon al op jonge leeftijd en na haar studie Museologie bleef ze geïnteresseerd in alles om haar heen. Sinds de oprichting geeft zij kindercolleges en workshops op het gebied van Wetenschap, Sterrenkunde & Ruimtevaart, Geologie, Prehistorie, Cultuur en Geschiedenis. Curiosityworld wordt breed gewaardeerd vanwege de pure inhoudelijke kennis, levenservaring en enthousiaste manier van presenteren. Curiosityworld verzorgt interessante gastlezingen en educatieve workshops op scholen. De gastlezingen (kindercolleges) worden afgestemd op het niveau van de groep en zelfs op het kind. Curiosityworld heeft de expertise en ervaring om lessen te geven aan reguliere scholen, speciaal onderwijs of hoogbegaafden onderwijs. De lijst aan thema- onderwerpen wordt regelmatig geüpdatet en is vanaf de website te downloaden. Het huidige aanbod staat op ca. 90 onderwerpen waaruit scholen kunnen kiezen. Door jarenlange ervaring, uitgebreide kennis en enthousiasme is Curiosityworld breed inzetbaar bij verschillende lesmethodes. Op deze manier tracht zij de leerlingen en leerkrachten nog meer bij het gekozen onderwerp te betrekken. Ideeën en tips worden uitgewisseld zodat de groep nog dieper op het onderwerp (Sterrenkunde, Ruimtevaart, Geologie, Prehistorie, Geschiedenis) kan ingaan. Dat de interesse voor wetenschap, geschiedenis of cultuur in zekere mate tijdloos is. Of je nu een kind was van 30 jaar geleden of nu. Alleen het overbrengen, het raadplegen van bronnen, het werkveld of de beleving in de klas, reist met de tijd mee. Als aanbieder zul je zoveel mogelijk op de hoogte moeten blijven van de laatste ontwikkelingen op wetenschappelijk gebied.
Bewustwording van de impact ervan (denk aan o.a. sociale media, Internetpesten en fake nieuws), brengen we d.m.v. workshops mediawijsheid onder de aandacht. Onze workshops zijn zowel inzetbaar bij lesstofthema’s als autonoom.
www.curiosityworld.nl 26
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
27
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022 Studio Kazoe verzorgd verschillende design workshops. Hoi, ik ben Joep van Gassel, urban artist uit Tilburg en ik maak kunst in de openbare ruimte. Naast het ontwerpen van vloer- en muurschilderingen en objecten maak ik grafisch ontwerpen, illustraties en geef ik workshops.
Leerlingen maken onder professionele begeleiding in 2,5 uur een zelf ontworpen product. Denk aan een telefoontasje van een oude spijkerbroek, een shopper van zeildoek met zilveren studs of upgraden een oud T-shirt.
Daarnaast heb ik regelmatig community art projecten, daarbij organiseer en doceer ik met passie voor mijn vak en ben ik procesbegeleider.
Ervaring is niet vereist en het lukt iedereen om een ontwerp en product te maken. Aan het einde van de workshop presenteren de leerlingen hun ontwerp door ermee op de foto te gaan en neemt iedereen zijn unieke product mee naar huis.
Ik voel me zowel ontwerper als schilder met kwaliteiten die mooi samenkomen in mijn werk als urban artist. Mijn werk kenmerkt zich door heldere, krachtige vormen die aangepast zijn aan de omgeving waarin ze zich bevinden.
DESIGN WORKSHOP MODE & STYLING • Ontwerp en maak van tweedehands spullen en materialen je eigen kleding • Brainstormen, schetsen en ontwerpen • Kleur en materiaalkeuze • Uitvoeren van ontwerp
DESIGN WORKSHOP TASSEN & ACCESSOIRES • Ontwerp en maak een tas of accessoire van bijvoorbeeld zeildoek en studs • Brainstormen, schetsen en patroon tekenen • Kleur en materiaalkeuze • Uitvoeren van ontwerp
Joep van Gassel Mijn expertise
Graffiti/stencil en vloerschilderingen. Grafisch en illustratief ontwerp. Community art. Kunst in de openbare ruimte.
Werkwijze
Het geven van workshops en het begeleiden van projecten. Workshops: • graffiti • stencil graffiti • sticker • pimp textile • pimp sneaker 28
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
DESIGN WORKSHOP T-SHIRT & LOGO
Wat wil ik bereiken
• Ontwerp en maak je eigen logo op een t-shirt • Brainstormen over identiteit • Sjabloon tekenen en uitsnijden • Textiel tamponeren en fixeren
Ideeën begeleiden, van tekening tot uitvoering. Leefomgeving verbeteren.
DESIGN WORKSHOP OP MAAT
Vragen binnen mijn eigen werk
In samenspraak verzorg ik een custommade workshop.
Kazoe Design workshops Ontdek de designer in jezelf! Kazoe van den Dobbelsteen is afgestudeerd aan de Design Academy en sindsdien werkt zij als zelfstandig ontwerper aan diverse projecten voor bedrijven en particulieren. Als ontwerper creëert Kazoe innovatieve totaal concepten en is gespecialiseerd in custom-made design, op het gebied van styling, mode en textiel ontwerp. Studio Kazoe ontwerpt fashion accessoires als tassen en sieraden in eigen beheer. Studio Kazoe biedt praktijk gerichte design workshops aan waarin het maakproces centraal staat en leerlingen “leren door te doen”. Na een korte inleiding over mijzelf en mijn werk laat ik de leerlingen kennismaken met het ontwerpproces: oriënteren, onderzoeken, uitvoeren, evalueren en presenteren. Vervolgens werken leerlingen zelf of in groepsverband aan hun eigen ontwerp en product. In een workshop worden schetsen of een moodboard gemaakt, er worden kleuren en materialen gekozen en leerlingen maken hun eigen bruikbare product. Studio Kazoe wil leerlingen inspireren en hun eigen creativiteit laten ontwikkelen. Leerlingen stimuleren om met hun handen te werken en een concreet product te maken. Bewustwording van duurzaamheid “zero waste, recyclen en upcyclen”. Hoe kunnen we duurzame, bewuste en creatieve ontwerpen maken die bij kunnen dragen aan een goede, gezonde en fijne leefomgeving.
www.kazoe.nl
Hoe kan je door middel van ontwerpen en schilderingen de leefomgeving verbeteren. En hoe kan je hier betrokkenen bij betrekken zodat hetgeen wat er ontworpen wordt goed aansluit bij de wensen en omgeving. Op aanvraag kan aansluiten bij de volgende projecten van het Voortgezet onderwijs. ik ga daarvoor graag het gesprek met de betreffende school. • Junior Stadsdichter • Young classical Talent • VMBO on Stage • Tilburg’s got Talent
https://joepvangassel.nl 29
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022 Ontdekstation013 startte in 2018 in de Spoorzone in Tilburg en heeft inmiddels veel contacten gelegd met onderwijs en bedrijfsleven. Ons doel is kinderen en jongeren breed te ontwikkelen in kennis, creativiteit en technisch talent. Hiervoor bieden we de ruimte om projecten en opdrachten uit te voeren, waarin we leerlingen uitdagen zelf oplossingen te bedenken en uit te voeren. Ontdek, beleef, leer, creëer: dat zijn onze vier kernwoorden. Ook ondersteunen we docenten bij het ontwikkelen van passende en uitdagende lesprogramma’s en bieden we leerlingen de mogelijkheid projecten uit te voeren op onze locatie.
Ontdekstation013 Techniek in de praktijk
Ontdekstation013 is een prachtige, ruime hal in de Spoorzone, waar leerlingen kennis kunnen maken met wetenschap en techniek. We bieden praktijkgerichte opdrachten en lesprogramma’s aan, waarin leerlingen uitgedaagd worden zelf oplossingen te bedenken en deze ook zelf te realiseren. Daarnaast zijn we een verbindende schakel tussen onderwijs en bedrijfsleven, waardoor leerlingen relevante vraagstukken krijgen voorgelegd. Maak gebruik van ons netwerk en fysieke mogelijkheden!
Projecten en onderzoek
ONTDEKKEN INSPIREREN
U kunt leerlingen onderzoek laten doen of laten werken aan een opdracht of project. Enkele voorbeelden: • First Lego League i.s.m. Cobbenhagen, Durendael en Cambreur. Vraag: versterk de verbinding tussen PO en VO in het kader van Sterk Techniek Onderwijs • Meet je stad! i.s.m. gemeente Tilburg en verschillende middelbare scholen. Vraag: bouw en gebruik meetstations om het klimaat in de stad en je eigen leefomgeving te meten. • Leer-ecosysteem: onderzoek stagiaire i.s.m. de Vereniging voor Science Centers. Vraag: hoe creëer je een leer-ecosysteem in onze regio.
Vaste programma’s
U kunt ook gebruik maken van onze vaste workshops. Denk bijvoorbeeld aan een drone cup race, waarin leerlingen zelf obstakels ontwerpen en bouwen en leren vliegen met een drone ism Future Mindz. Dit programma past in het curriculum voor Wetenschap en Techniek (W&T) en Onderzoekend en Ontwerpend (OOL) leren. Andere voorbeelden: Lego WeDo, zelf programmeren met de Micro:bit of een hout workshop waarin omgaan met gereedschap, ontwerpen en ontwikkelen centraal staan. Ook een programma in samenwerking met Vincents Tekenlokaal is mogelijk, waar leerlingen aan de slag kunnen op de digitale tekentablets.
Praktische info
Heb je een interessant vraagstuk of een leuke opdracht? Wil je met ons van gedachte wisselen over een (beginnend) idee? Of wil je weten wat een geschikt programma is voor jouw leerlingen? Neem contact op met Thomas Michielsen, projectleider educatie, via thomas@ontdekstation013.nl.
www.ontdekstation013.nl/ onderwijs/ 30
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
31
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
SNENS SNENS gelooft. In de kracht van creativiteitsontwikkeling. In het belang van maatwerk. Of het nu gaat om kunstzinnige projecten en workshops, deskundigheidsbevordering voor leerkrachten of coaching op de werkvloer: samen bedenken we iets dat werkt voor leerlingen én leerkrachten. Een plan dat verlicht, verrast, verwonderd en verrijkt. Dat is de kunst. Onze kunst. In onze werkwijze staat het creatieve proces centraal, en daarin hebben naast het ‘creëren’, ook het onderzoek en de reflectie een belangrijke plek. Onze gastdocenten beheersen allemaal verschillende disciplines, vaardigheden en technieken op het gebied van dans, theater, nieuwe media, beeldende kunst en muziek. Samen kunnen we ook multi- en interdisciplinaire projecten aan, graag zelfs! Wij gunnen het ieder kind om zijn eigen talenten te ontdekken en vanuit daar zijn creativiteit verder te ontwikkelen. Dat ieder kind het beste uit zichzelf kan halen en dit kan delen met de mensen om zich heen. Uit eigen ervaring weten we dat je daar een leven lang profijt van hebt. Als we daar een steentje aan bij kunnen dragen, dan is ons hogere doel bereikt! We kunnen voor VMBO On Stage en Tilburg’s Got Talent diverse workshops aanbieden op het gebied van musical, dans, muziek en theater. Ook het creëren van een performance vanuit de beeldende kunst, of nieuwe media workshops ter visuele ondersteuning van de acts behoren tot de mogelijkheden.
www.snens.nl
32
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
Wij zijn bofkonten. Omdat we mogen doen wat we het allerliefste doen. Elke dag opnieuw. Of het nu gaat om een wekelijks terugkerende workshop, een multidisciplinair festival of een concept voor een doorlopende leerlijn; gezamenlijk bedenken we een inhoud en vorm die het beste past. Als hechte club van gedreven gastdocenten is het telkens weer onze uitdaging om het beste uit de deelnemers naar boven te halen. Hiervoor zetten we graag ons hele hebben en houwen in: opleiding, ervaring en enthousiasme.
StudioDoezo onderscheidt zich door haar vakmanschap, haar uitzonderlijke assortiment aan workshops en de persoonlijke aandacht voor ieder kind.
WE GEVEN JULLIE GRAAG EEN INKIJKJE IN ONS AANBOD! Bij de workshop ‘Bamboehuisjes’ bouwen we met natuurlijke materialen (klei, bamboe en takjes) een eigen huisje, misschien met schuurtje en dieren achter het hekje om het helemaal compleet te maken. Tijdens ‘Studio Sport’ onderzoeken we (met draadfiguren en zachte was) hoe verschillende sporten verschillende houdingen met zich meebrengen. Of we nemen taal als uitgangspunt bij ‘Tommie en de Lettermonsters’. Uitgevoerd in klei en heel geschikt voor groep drie maar ook voor de middenbouw! Bij ‘Gelukspoppetje’ ontdekken we hoe je met textiel (stof, wol en sierband) een geluksbrenger kunnen maken. ‘Roetschie’ is een creëer- en speelworkshop voor de allerkleinsten. Het wollig versierd wezentje (Roetschie) laten we net als in het verhaaltje echt roetschen. Wie vangt hem?! Of al schilderend, knippend, schuivend op zoek gaan naar jouw eigen creatie bij ‘Rare vogels’. Wil je een kijkje nemen in de werkplaats van een vliegtuigbouwer? Dat wordt passen, meten en uitproberen. Lukt het om met jouw ontwerp bij (deze best pittige) workshop ‘Zweefvliegers’, een model te construeren dat ook echt in de lucht blijft? Deze workshops en nog vele anderen behoren tot de mogelijkheden van StudioDoezo. We zitten vol inspiratie!
Studio Doezo Ontdekken, ontwikkelen en verwonderen! Omdat leerlingen in het basisonderwijs opgroeien in een wereld waarin alles al ‘klaar’ is, of zich op schermpjes afspeelt, willen wij hun beeldende vermogen aanspreken en vergroten. We willen kinderen laten zien wat ze eigenlijk allemaal kunnen, zonder iets voor te kauwen, maar door ze gereedschap te geven om hun eigen creativiteit de vrije loop te laten. Door ze mee te nemen op een ontdekkingstocht leren ze oplossingsgericht denken, doen ze nieuwe ervaringen op en leren ze hun gevoelens te uiten op een artistieke manier. In uitdagende workshops van twee uur brengen we de leerlingen spelenderwijs nieuwe technieken bij, stimuleren we hun verbeeldingskracht en creëren we een mooi twee- of driedimensionaal eindproduct. We zijn altijd bereid om in overleg een workshop op maat aan te bieden aansluitend bij een thema. We nemen alles zelf mee en we laten een opgeruimde klas achter, met leerlingen die een stukje handiger geworden zijn. StudioDoezo maakt er een feestje van!
www.studiodoezo.nl 33
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Regionaal Archief Tilburg Cultuureducatie De programma’s die we aanbieden bestaan uit twee onderdelen. De kinderen krijgen eerst een lezing over een historisch onderwerp: Marietje Kessels, koning Willem II of de ontwikkeling van Tilburg. De kinderen gaan vervolgens zelf als onderzoeker aan de slag: op basis van verschillende historische bronnen beantwoorden zij vragen. Bij een goed antwoord verdienen zij een sticker die verband houdt met het onderwerp. Zo verzamelen zij al onderzoekend een heel ‘historisch dossier’ bijeen. Historisch besef is belangrijk. Door de kinderen op verschillende manieren naar informatie te laten zoeken worden hun onderzoeksvaardigheden getraind en leren ze bij over belangrijke thema’s uit de Tilburgse geschiedenis. Eigenlijk alle (cultuur-)historische vraagstukken die betrekking hebben op Tilburg en nabijgelegen gemeenten houden ons bezig. Van de middeleeuwen tot nu, van het kasteel van Tilburg tot textielfabriek.
www.regionaalarchieftilburg.nl
34
MUSEA
35
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
EXPERIMENTEER EN LEER!
Studio Zeedauw Mijn expertise is grafisch ontwerp, typografie en ambachtelijke druktechnieken. Als zelfstandig kunstenaar /ontwerper geef ik workshops op locatie in de school en daarnaast ontvang ik groepen leerlingen in mijn studio in Tilburg. Mijn workshops hebben altijd een belangrijke taal-component en sluiten vaak aan bij bestaande school-projecten. Doel van mijn workshops is om leerlingen hands-on kennis te laten maken met verschillende druktechnieken en grafisch erfgoed, en om op een andere manier met letters en taal bezig te zijn. In mijn eigen praktijk ben ik vooral bezig met het integreren van ambachtelijke druktechnieken in hedendaags (grafisch) ontwerp. Door combinatie met nieuwe technologieën en het delen van kennis en vaardigheden, behouden de oude druktechnieken hun relevantie. Aanvullend voor VO de volgende vraag: Ik sluit aan bij de volgende projecten van het Voortgezet onderwijs: • Junior Stadsdichter: dichters kunnen hun gedichten zelf met losse loden letters zetten en afdrukken op een oude drukpers. • VMBO on Stage: Als zelfstandig ondernemer kan ik tijdens VMBO On Stage met leerlingen in gesprek gaan over ondernemerschap en mijn beroep als ontwerper en drukker.
www.studiozeedauw.nl 36
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
Studio Zeedauw is de ontwerpstudio en ambachtelijke drukkerij van ontwerper Rozemarijn Oudejans. In de studio aan het NS-plein in Tilburg werkt zij als grafisch ontwerper, maakt ze drukwerk in opdracht en geeft ze workshops en cursussen in verschillende druktechnieken. In de studio vind je oude drukpersen, kasten vol loden en houten letters en blikken met drukinkt in alle kleuren van de regenboog. Door de oude druktechnieken te blijven gebruiken en te combineren met nieuwe materialen en technieken (3D-printen, lasersnijden, polymeren) behoudt het grafisch erfgoed zijn relevantie, nu en in de toekomst: ‘preservation through production’. Daarnaast wordt tijdens workshops en cursussen vakkennis overgedragen en enthousiasme voor druktechnieken gedeeld. Met de mobiele drukkerij komt Studio Zeedauw makkelijk op locatie voor workshops voor Primair en Voortgezet Onderwijs. Iedere workshop begint met een korte introductie over druktechnieken en de historie van de boekdrukkunst, waarna de leerlingen aan de slag gaan met drukletters, linosnede en inkt en zelf aan de drukpers mogen draaien om hun werk af te drukken. Ontwikkeling van handvaardigheid is een belangrijk onderdeel van de hands-on workshops. Tijdens de workshop ‘Selfie-Posters Drukken’ bijvoorbeeld, snijden de leerlingen met gutsen hun zelfportret uit linoleum, wat de nodige handigheid vereist. Daarnaast kan het drukken met letters het taalonderwijs ondersteunen. Zo gaan leerlingen tijdens de workshop ‘Dada-Drukken’ aan de slag met poëzie en geven zij met drukletters een gedicht vorm. De analoge, tastbare letters zorgen voor een andere kijk op letters en taal en leerlingen vinden het geweldig om te zien waar de letters op hun toetsenbord oorspronkelijk vandaan komen. Tenslotte werken leerlingen in de workshop ‘Posters Drukken’ in groepjes met elkaar aan 1 poster waardoor onderlinge samenwerking wordt gestimuleerd. Iedere workshop wordt afgesloten met een klassikale bespreking van het gemaakte werk.
Vincents Tekenlokaal startte in 2009 in het Paleis-Raadhuis van Tilburg. Hier kreeg Vincent van Gogh in 1866 zijn eerste tekenlessen. Dat gegeven was de aanleiding om ook in deze tijd mogelijkheden te scheppen voor het ontwikkelen van tekentalenten. In 2018 zijn we verhuisd naar de Spoorzone en zijn we de samenwerking aangegaan met Ontdekstation013: beide organisaties werken volgens het principe onderzoekend en ontwerpend leren. We vinden het een uitdaging om samen (interdisciplinaire) programma’s te ontwikkelen voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Heb je een thema of idee, kom er mee!
Vincents Tekenlokaal Analoog en digitaal
Vincents Tekenlokaal staat voor het oude teken ambacht én voor nieuwe tekentechnieken zoals digitaal tekenen. We beschikken over een lokaal met 20 digitale tekentablets om volop te experimenteren. En we hebben een ruimte om ‘analoge’ tekenlessen te geven met houtskool, potlood, verf, kwast, krijt op papier en doek, van heel klein tot heel groot. Ons team bestaat uit gediplomeerde kunstdocenten en kunstenaars.
Geïnspireerd op kunstenaars
Ons uitgangspunt is dat een les of workshop het onderwijsprogramma van jouw school of groep verrijkt. Je kunt kiezen uit één van onze vaste lesprogramma’s of een programma op maat. Onze vaste programma’s zijn geïnspireerd op Van Gogh of andere kunstenaars. Daarnaast hebben we programma’s gericht op het leren van bepaalde tekentechnieken, zoals perspectief tekenen of onmogelijke figuren. Heel graag werken we met een vraag vanuit de school. We ontwikkelen dan samen met jou of op basis van jouw vraag een passend programma op basis van een offerte.
Verbeeldingskracht brengt je overal
Creativiteits- en talentontwikkeling is onze drive. Hoe geven we leerlingen de ervaring van creatief denken? Hoe ontwikkelen we wauw-ervaringen die verwonderen en nieuwsgierig maken? We zien creativiteit als een avontuur dat we leerlingen willen laten ervaren. Je maakt iets dat er daarvoor niet was. Mislukken bestaat niet. We stimuleren de principes van het onderzoekend en ontwerpend leren en hebben aandacht voor het inzetten van de 21e eeuwse vaardigheden. Onze tekenlessen hebben duidelijke leer- en kerndoelen, die je kunt vinden op onze website.
Aansluiten op VO-projecten
Kun je muziek tekenen? Welk beelden zie je voor je bij het lezen van een gedicht? Wil je een decor op schaal ontwerpen? Of met het greenscreen door je eigen ontwerp lopen? We kunnen workshops op maat ontwikkelen die prima aansluiten bij VO-projecten, zoals Junior Stadsdichter, Young classical Talent, VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent. Ook samen met Ontdekstation013.
Praktische info
Je vindt Vincents Tekenlokaal in Ontdekstation013 in de Spoorzone. Een programma duurt meestal 1,5 uur, zodat jouw leerlingen zowel op onze digitale tablets als op papier kunnen werken. Het resultaat gaat mee terug naar de klas. Qua inhoud en tijdsduur kunnen we altijd in overleg gaan.
www.vincentstekenlokaal.nl/ bezoek-ons/kom-met-je-klas/ 37
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Zwaard en Volk Onze expertise
Wij hebben heel veel kennis over de middeleeuwen aangezien dit al zo’n 20 jaar ons beroep is. Naast een winkel komen we als Zwaard en Volk op veel middeleeuwse evenementen, als verkoper van “middeleeuwse” artikelen maar ook onder de naam Compagnie Gallimaufry als (middeleeuws) entertainer/artiest met muziek, straattheater, poppenkast, enz.
Hoe wij werken binnen het onderwijs?
Na een kort praatje als inleiding, stellen we de kinderen vragen om ze zelf te laten nadenken. We vinden het belangrijk om leerlingen te laten ERVAREN. Geen droge kost, geen invullen van papieren, maar beetpakken, uitproberen.
Wat we willen bereiken
We hopen dat de geschiedenis, in dit geval de middeleeuwen, meer gaat leven bij de leerlingen doordat ze actief met iets bezig mogen zijn en het leuk vinden. We willen dat ze inzien dat bepaalde dingen “van alle tijden” zijn en hoe sommige dingen zich herhalen, wat betekent dat je kunt leren van de geschiedenis en dat toe kunt passen in de huidige tijd.
Wij hebben 2 programma’s over de middeleeuwen in ons pakket voor CIST: “Beleef de middeleeuwen” en “Strijd in de middeleeuwen”. Bij het eerste programma laten we de kinderen in de klas o.a. allerlei middeleeuwse voorwerpen zien waarvan ze moeten raden wat het is, waarna ze het allemaal zelf mogen uitproberen. Bij het 2e programma moeten ze eerst nadenken over strijd, waarna we laten zien wat daarbij in die tijd allemaal gebruikt werd, zowel wat men als bescherming aantrok als wapens, dit is altijd erg indrukwekkend voor ze! Het zelf mogen uitproberen is een onvergetelijke ervaring voor ze, evenals de zwaardvechtdemo en -les. Bang hoef je niet te zijn, want alles gebeurt veilig.
KUNST & TECHNIEK
Met welke vragen houden we ons bezig binnen ons werk
Hoe maken we de geschiedenis (middeleeuwen) inzichtelijk zodat het meer gaat leven en men relaties kan leggen met nu.
www.compagniegallimaufry.com 38
MA AKONDERWIJS ONT WERPEN EN ONDERZOEKEN
39
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Boy Jonkergouw Producties en vredesorganisatie PAX
25 jr Srebrenica I Gevaarlijke Namen Beste docent, cultuurintermediair ‘Srebrenica’ is één van de zogenaamde ‘vensters’ in de Canon van Nederland en wordt ook benoemd in de daarop gebaseerde kerndoelen. In 2021 komt ‘Srebrenica’ voor het eerst expliciet aan de orde als stof voor het eindexamen geschiedenis voor Havo. In 2020 is het 25 jaar geleden dat de genocide in Srebrenica plaatsvond. De meeste Nederlandse jongeren hebben nog nooit van Srebrenica gehoord. Alhoewel het drama komend jaar wordt opgenomen in de canon van de vaderlandse geschiedenis, laat het onderwijs hier iets liggen. Een gemiste kans omdat juist een oorlog zo dicht bij, zo kort geleden, jongeren anders kan laten nadenken over thema’s als oorlog en vluchtelingen. Daarom komt theatermaker Boy Jonkergouw in samenwerking met vredesorganisatie PAX met de voorstelling Gevaarlijke Namen. Een voorstelling geschikt voor bovenbouw HAVO / VWO (en in goed overleg 4 VMBO T, met een educatief randprogramma dat bestaat uit: • Een gastles • Educatief materiaal • Een nagesprek met de acteurs / betrokkenen. Gevaarlijke Namen speelt op 3 en 4 februari 2021 in Theaters Tilburg, met een optie voor scholen op 2 februari. Inhoud: een nabestaande van de genocide, Alma Mustafic, deelt het podium met een voormalig Dutchbatter. Alma was 10 toen de oorlog begon en 14 toen haar vader in Srebrenica vermoord werd door de Serviërs. Ray Braat was toen onderdeel van het VN bataljon Dutchbat. Ze hadden de taak de burgerbevolking te beschermen, maar waren te slecht bewapend en hadden niet het juiste mandaat om de oprukkende Serven tegen te houden. Ray hielp bij het scheiden van de mannen van de vrouwen, waarna de mannen werden vermoord. Het vertelperspectief, vanuit een meisje in de vroege puberteit, maakt de voorstelling herkenbaar voor jongeren. Doordat de betrokkenen zelf hun verhaal vertellen, samen met professionele acteurs, is het verhaal erg persoonlijk. Alma’s verhaal 40
THEATER EN MÉÉR
kent veel overeenkomsten met Anne Frank. Net als Anne Frank leefde ze met meer families in een huis, omringd door een dodelijke dreiging. Titel: Bosnië is het enige land ter wereld waar ‘moslim’ een etniciteit is en niet per se een religie. Je kunt daar dus atheïstisch zijn en moslim. Moslims hebben andere namen dan Serviërs en Kroaten en werden in de oorlog dan ook vaak aan hun naam herkend en enkel vanwege hun naam vermoord. Voorwaarden: de voorstelling speelt in het theater. Richtbedrag totale pakket: €12,50 per leerling (richtbedrag, afhankelijk van afspraken per school). De voorstelling is ook op uitkoop beschikbaar voor scholen, e.v.t. als middagvoorstelling op 4 februari (eerste optie) of 2 februari (tweede optie) Duur van de voorstelling: 80 à 90 minuten Boy Jonkergouw maakt lichte voorstellingen over zware onderwerpen. Door humor, een snelle scènemontage en herkenbare dialogen maakt Boy ontoegankelijke onderwerpen toegankelijk voor jongeren. Contact over deze voorstelling via: • Charlie van Zuilekom Charlie@boyjonkergouw.nl (marketing en educatie) • Boy Jonkergouw (projectleider): 06 52658881 / boyjonkergouw2503@gmail.com Boeken aparte schoolvoorstelling, via Gwen Sengers, gsengers@theaterstilburg.nl
VERHALEN | VERBEELDING | BELEVING De Kwekerij zet verhalen, verbeelding en beleving in om maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken. Samen met een hecht team van makers uit verschillende (kunst) disciplines brengen we verhalen tot leven. Dit doen we met theater, dans, film, muziek of vaker nog vanuit een mix van disciplines. De Kwekerij werkt vaak op bijzondere locaties. Zo maakte het Tilburgse gezelschap voorstellingen in de voormalige NS werkplaatsen op de Spoorzone en tekende recentelijk voor de opening van de Lochal. Ook het terrein van de waterzuivering en landschapspark Moerenburg vormde het decor voor unieke theaterwandelingen. De Kwekerij biedt workshops, cursussen en bijzondere projecten voor het basis-, middelbaar en beroepsonderwijs. De Kwekerij bestaat uit professionele acteurs, dansers, een choreograaf, schrijver, componist en regisseur. Dit multidisciplinaire team is zeer breed inzetbaar en geoefend in het overbrengen van hun talenten. We verzorgen regelmatig workshops op het gebied van theater, dans en film. Ieder project vormt een nieuwe uitdaging om leerlingen de grenzen en raakvlakken van de verschillende disciplines te laten ervaren. Met name in de discipline-overstijgende projecten onderscheid De Kwekerij zich. Zo werd er al eerder een speelfilm gemaakt met leerlingen of een theaterspektakel in het kader van een bijzonder project.
De Kwekerij Onze expertise bestaat uit verhalen vertellen in een mix van verschillende kunstdisciplines, zoals theater, dans, muziek en film op bijzondere of alledaagse locaties. In de vorm van workshops, een projectdag of het maken van een voorstelling/film voor, door en/of met jongeren willen we in het onderwijs een bijdrage leveren aan cultuureducatie. De bedoeling van onze werkwijze is om jonge mensen in contact brengen met met verschillende disciplines binnen kunst en cultuur. Dit doen we door jonge mensen hun eigen talenten te laten ontdekken en ervaren. De Kwekerij werkt vaak in opdracht van bedrijven en maatschappelijke organisaties. De vraagstukken van waaruit wordt gewerkt zijn daarom zeer divers. Thema’s die veel terugkomen in het autonome werk zijn vragen als: • Hoe ziet onze wereld er in de toekomst uit? Utopie of apocalyps? • Wat zijn de verhalen achter succes en geluk of eenzaamheid en sociale uitsluiting? • Wie of wat gaat er schuil achter geweld en criminaliteit? Binnen het VO sluiten we aan bij het project: • Junior Stadsdichter workshop/coaching ‘de kunst van het voordragen”
www.dekwekerij.nl 41
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Textielmuseum Tilburg Het TextielMuseum brengt als enige ter wereld álles rondom textiel samen: design, erfgoed, mode, ambachten, innovatie, maken, educatie en ondernemerschap. Wij bieden textiel het podium dat het verdient en verbinden het aan de tijd van nu. Door iedereen - jong of oud - te verwonderen met textiel. Met een vernieuwd museumaanbod gericht op duurzaamheid, innovatie en makerschap, willen we ook een jonger publiek aanspreken en betrekken bij textiel en het museum.
Wij willen leerlingen laten ervaren en inzien dat de wereld een plek is die we met elkaar maken, en dat zij hier dus zelf een bijdrage in hebben op hun eigen manier. We dagen leerlingen uit om zich via eigen interesses te ontwikkelen tot creatieve, innovatieve en onafhankelijke denkers. Dit doen we door ze te voeden met prikkelend design en kunst, een historische context, ambachten en moderne innovatieve technische kennis. We laten leerlingen ontdekken wat textiel kan doen!
Het maken staat centraal in het TextielMuseum. We geloven dan ook sterk in het principe: “Wat ik hoor vergeet ik, wat ik zie onthoud ik, wat ik doe begrijp ik” - Confucius. Door te onderzoeken, experimenteren en te maken leren leerlingen over de veelzijdige wereld van textiel. Textiel is overal om ons heen, nog meer dan we denken. Met textiel als startpunt, kun je leren over de wereld. Leergebieden als geschiedenis, techniek, cultuur, biologie en burgerschap zijn op natuurlijke wijze met elkaar verbonden binnen onze interactieve workshops en rondleidingen. Hierbij worden de leerlingen begeleid door vakkundige en enthousiaste museumdocenten.
We hebben het geluk over een enorm rijke leeromgeving te beschikken. We kunnen ‘maken’ in een historisch kader plaatsen en tegelijkertijd laten zien waarom het ook juist nu, in deze tijd van groot belang is. Hoe doen we dat op zo’n manier dat het ook echt aansluit op de interesses van leerlingen? En hoe zetten we maken in binnen leerprocessen? Maakonderwijs dat veelal via de handen gaat, biedt een belangrijke afwisseling met ‘hoofdwerk’. Het leent zich daarnaast uitermate goed voor het ontwikkelen van 21e-eeuwse vaardigheden zoals oplossingsgericht - en creatief denken en samenwerken. Bovendien geeft het veel ruimte voor persoonlijke beleving en verschillende leerstijlen.
VOORTGEZET ONDERWIJS Het TextielMuseum biedt het voortgezet onderwijs een uiteenlopend educatief aanbod aan workshops en rondleidingen. De interactieve programma’s sluiten aan bij hun belevingswereld; het maken van vroeger wordt naar deze tijd getrokken, om samen te ontdekken waarom het ook nu in deze tijd én de toekomst van groot belang is. De leerlingen raken geboeid door de geschiedenis van de Wollendekenfabriek en verbazen zich over de moderne technieken en machines in het TextielLab. Binnen de workshops staat leren door het maken centraal, met inzet van ambachten, innovatieve materialen en technieken. Door onderzoekend en ontwerpend te leren leggen we nadruk op het proces, maar verliezen we het eindresultaat niet uit het oog. Hierbij worden de leerlingen begeleid door vakkundige en enthousiaste museumdocenten. Alle programma’s voor het voortgezet onderwijs (zowel workshops als rondleidingen) duren één uur en zijn naar eigen voorkeur te combineren. De programma’s worden toegespitst op de leeftijd en het niveau van de leerlingen.
42
MUSEA
PROGRAMMA’S VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS Rondleidingen • Rondleiding Industrialisatie | Op zoek naar ons industriële verleden. • Rondleiding Textiellab | Kijk mee over de schouder van een kunstenaar of ontwerper. • R ondleiding tijdelijke tentoonstelling; design, kunst en/of mode.
textieltechnieken en materiaalgebruik • Workshop Textielwarenkast | Grondstoffen, halffabricaten en eindproducten • Workshop Vilten | Onderzoek de bijzondere techniek van het vilten Kijk voor het actuele aanbod en uitgebreide omschrijvingen op onze website.
Ieder jaar zijn er wisselende tentoonstellingen te zien in het TextielMuseum. Op onze website vind je een overzicht van de actuele en geplande tentoonstellingen.
KOSTEN
Workshops • W orkshop Vers van de Pers | Innovatieve nieuwe druktechnieken en ontwerpen • Workshop Woven Stories | Experimenterend materiaalgebruik en de techniek weven • W orkshop Sashiko | Ambacht,
Per programma (PO & VO) staan op de website de kosten vermeld. Deze kosten betreffen de begeleiding door een museumdocent, voorbereidingen en materiaalkosten. Daarnaast geldt voor het voortgezet onderwijs een entreeprijs per leerling. Ook geldt voor deze doelgroep een maximale groepsgrootte van 15 leerlingen.
www.textielmuseum.nl 43
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
EELT Theatercollectief Onze expertise is leerlingen gebruik laten maken van hun fantasie en probleemoplossend vermogen. We bieden theaterworkshops aan maar daarnaast hebben we binnen ons collectief ook kunstenaars, muzikanten en filmmakers die allemaal maar al te graag iets neerzetten op een school. Wij hebben een aantal programma’s die we aanbieden, maar liever werken wij aan de hand van een vraag van een school. We vinden het fijn om samen met een school op zoek te gaan naar die activiteiten die het beste passen bij het karakter van die school. In onze woorden gaan we op zoek naar het “eelt” binnen de school. We streven naar een langdurende samenwerking met een school. Binnen zo’n samenwerking kunnen we dan aan een programma werken dat echt bij die school past. Wij zullen daarbij wel altijd onze eigen originaliteit in het oog houden. EELT Theatercollectief houdt zich bezig met thema’s die de wereld om ons heen veranderen, zoals de energietransitie, nieuwe Nederlanders en technologische ontwikkelingen. EELT benadert deze thema’s op een originele en eigen manier. Wij zijn een collectief dat bestaat uit mensen van verschillende kunstdisciplines, zo kunnen we op verschillende manieren aansluiten bij de projecten Junior Stadsdichter, Young classical Talent, VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent. Denk bijvoorbeeld aan presentatie, coaching van muzikanten of registratie van een evenement. Ook hier geldt weer dat we graag om de tafel gaan om te kijken waar de echte vraag ligt.
EELT Theatercollectief werkt graag samen met verschillende partners om zo tot vernieuwende projecten te komen. Een goed voorbeeld hiervan is de Hapstappoepfabriek, dit is ontstaan door de samenwerking van een diëtiste, de GGD en EELT. Het is een programma waar theater en educatie goed samenkomen. De leerlingen krijgen les over vezels, gaan daarna zelf op reis door het lichaam en krijgen aan het eind van de dag een voorstelling. In deze grappige voorstelling zien we hoe Lientje wordt opgegeten door haar eigen vader en volgen we haar spannende reis door het lichaam van haar vader tot ze uiteindelijk wordt uitgepoept. Dit project past goed binnen het programma van een gezonde school en wordt regelmatig uitgevoerd op verschillende scholen in Brabant. EELT Theatercollectief houdt zich naast educatie ook bezig met kunstprojecten. Zo zijn we nu bezig met het project “Vier de Wind”. Dit is een project waarin wind, energie en molens centraal staan. Voor dit project hebben we een educatief onderdeel ontwikkeld met originele workshops binnen verschillende disciplines. De leerlingen zijn creatief bezig met ontwerpen, muziek maken, toneelspelen en dichten. Op het schoolplein staat de Windmobiel, een vreemd voertuig waar je binnen kunt kijken bij oude en nieuwe windmolens en waar het altijd waait ook al is windstil… Enfin we hebben altijd zin in nieuwe projecten, neem dus contact met ons op en we gaan om tafel zitten om te kijken waar uw eelt zit en wat we eraan kunnen doen. Door de ontwikkeling rondom het Coronavirus zijn we bezig met het digitaliseren van onze workshops zodat de leerlingen ook thuis creatief en cultureel bezig kunnen blijven.
Grimestudio
Sandra Kuppens
PROGRAMMA AANBOD: Tatoeage maken, nét echt en blijft een paar dagen zitten. Wonden maken, net als in de film. Fantasie make-up of grime: ga los: schilderen op je gezicht of armen. Gedeeltelijke Bodypaint, bijvoorbeeld dierenprints op armen en benen. Karaktergrime, kruip in de huid van… (oud maken, science fiction, heksen, monsters). Goede aanvulling bij de projecten VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent. In de praktijk werken achter de schermen van theaters en film zeker zoveel mensen als er voor: decor, belichting, geluid, kostuums én make-up. Over de make-up afdeling vertel ik uit de praktijk en in de workshop maken we de mooiste creaties.
www.eeltweb.nl 44
THEATER EN MÉÉR
Mijn expertise is het verzorgen van workshops vanuit een combinatie van twee vakgebieden: • Het werk als allround make-up artiest voor theater, film, commercials en fotografie • Mijn ervaring als docent beeldende vorming op PO en VO. Het enthousiasme over de inhoud van mijn werk deel ik graag en het liefst met jonge mensen. Daarom heb ik diverse workshops ontwikkeld die geschikt zijn voor groepen tot 25 leerlingen voor PO en VO. Het aanbod heeft soms het accent op (film)make-up, dan weer op grime of op tatoeages, maar altijd uitdagend, vanuit éigen ontwerpen en nadruk op kleurgebruik en vormgeving. In overleg zijn alle workshops zijn aan te passen op een thema. Afhankelijk van de gekozen workshop wordt geleerd hoe je een (nep) tatoeage, special effect (wond, blauw oog), masker make-up, fantasiegrime of gedeeltelijke bodypaint maakt. Daarbij is samenwerken een must, je gezicht/lijf is immers het schildersdoek. Het vereist dat je vertrouwen geeft én kunt ontvangen om tot het mooiste resultaat te komen. Dat blijkt niet moeilijk, want je werkt automatisch met zorg en respect en dat levert hele mooie interacties op! In alle workshops werken de leerlingen zelf met professionele grime, make-up en special effect materialen.
www.grimestudio.nl
Facebook: Grimestudio Sandra Kuppens 45
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Het Historiater bestaat uit theatermakers Anke Spieringhs en Daan Helmendach. Inmiddels zijn twee voorstellingen gerealiseerd: ‘Eindelijk! Oorlog!’ over de Eerste Wereldoorlog en ‘Eindelijk! Bevrijd!’ over de Tweede Wereldoorlog.
ONDERZOEKEN
Beide voorstellingen bestaan uit meerdere verhaallijnen. De kern van de voorstellingen gaan over de voorouders van Spieringhs en Helmendach en regionaal erfgoed, hierin wordt voelbaar voor welke complexe situaties hun voorouders zijn komen te staan door de oorlog. Hierbij worden abstracte begrippen, gebeurtenissen en feiten voelbaar voor de leerlingen. De voorstellingen worden voor één klas per keer gespeeld. Er wordt bewust voor kleinschalig publiek gespeeld: zo kan immers de dialoog met het publiek worden aangegaan. Contact: 06 20 83 74 54 (Anke Spieringhs, projectleiding) hethistoriater@gmail.com
Het Historiater Het Historiater vertaalt persoonlijke verhalen en wereldwijde gebeurtenissen van de Eerste en Tweede Wereldoorlog naar betekenisvol en interactief theater voor de groepen 6 t/m 8 van het PO en klassen 1 t/m 3 van het VO (alle niveaus). Het brengt historische context aan bij huidige ontwikkelingen en laat de jeugd ervaren dat ze onderdeel zijn van een groter geheel waar kennis en wijsheid uit te putten is: een maatschappij en haar geschiedenis. Het Historiater ondersteunt haar jeugdig publiek in de vorming van hun identiteit en bereidt hen voor op de kleine en grote veranderingen op het wereldtoneel. Ze gebruikt theater als middel om met humor en spektakel te verhalen over impactvolle gebeurtenissen, zoals de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Elke voorstelling is maatwerk: de spelers passen zich naadloos aan op de doelgroep en door de incorporatie van regionale gebeurtenissen gaat de voorstelling ook over het Hier en Nu. De voorstelling is afgestemd op verschillende onderwijsdoelen zoals de cultuureducatie-competenties van De Cultuur Loper en curricula van de vakken geschiedenis en burgerschap. Binnen Het Historiater denken we na over hoe we de jeugd kunnen ondersteunen bij de vorming van hun identiteits- en wereldbeeld. We zoeken naar wijze lessen uit de geschiedenis. Hoe gingen onze voorouders om met de veranderlijke wereld? Welke sporen van de verhalen van onze voorouders vinden we terug in ons regionaal erfgoed?
www.hethistoriater.nl
46
THEATER EN MÉÉR
47
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
HOOX HOOX bestaat uit Cefas Hoofs en Roel Kox. Zij zijn twee acteurs en dramadocenten die gespecialiseerd zijn in improvisatie. Ze houden ervan om te spelen op scholen met de input van de leerlingen. Superman op een segway, verstrikt in struiken? Een kok op het kerkhof bespioneerd door sluwe schapen? Geen probleem, zij spelen het…en leren het je spelen! HOOX werkt in het onderwijs snel en eenvoudig. Men neemt contact met de heren op en vertelt hen waar men behoefte aan heeft. Dit kan een voorstelling zijn, een workshop of presentatie van een evenement. Als er een bepaald thema op de school speelt dan houden zij hier rekening mee. Omdat ze weinig voorbereiding nodig hebben kunnen ze op zeer korte termijn geboekt worden (soms zelfs dezelfde dag nog), bijvoorbeeld bij uitval van een andere activiteit. Spelplezier en succesbeleving staat bij HOOX voorop. Zo werken ze samen aan zelfvertrouwen, en bevordering van verbeeldingsvermogen bij de leerlingen.
HOOX is al een aantal jaar bezig met het geven van workshops en optredens voor verschillende leeftijden. Het doel is steeds groei van zelfvertrouwen bevorderen door middel van succesbeleving, aanzetten tot initiatief nemen en samenwerking met gebruikmaking van laagdrempelig improvisatietheater en een keur aan theater oefeningen en spelvormen. “Roept U maar!” is bijvoorbeeld een doldwaze, volledig geïmproviseerde voorstelling, die alle taal en culturele barrières overstijgt. Humor vanuit de belevingswereld van het publiek, ondeugend en prikkelend, relevant maar vooral heel grappig! “Doet U maar!” is een aansluitende workshop die leerlingen in de gelegenheid stelt met een fikse dosis humor en succesbeleving toneel te spelen zonder voorbereiding of repetitie. Bij HOOX mag er volop gelachen worden want leerlingen staan volgens ons al genoeg onder druk. In “The Point” gebruikt HOOX improvisatietheater om met het publiek onderwerpen aan te snijden en begrijpelijk te maken. Zoals bijvoorbeeld het schoolreglement of actuele interne problematiek. Door middel van voicing en begrijpelijke taal bieden wij leerlingen de tools en mogelijkhe-
48
THEATER EN MÉÉR
De heren van HOOX kijken nauw naar de individuele leerlingen én naar de groepsdynamiek. Ze zijn voortdurend bezig met de vraag hoe kunnen we de sfeer binnen een groep verbeteren en hoe kunnen we de leerlingen leren vertrouwen op zichzelf.
House of Nouws
HOOX heeft al ervaring met de volgende projecten binnen het Voortgezet Onderwijs: VMBO on stage en Tilburg’s Got Talent. Cefas presenteert laatstgenoemde. De kwaliteiten liggen vooral bij het coachen van leerlingen en op een originele manier presenteren van het evenement. De heren, zijn dusdanig op elkaar ingewerkt dat ze in wezen voor de leeuwen geworpen kunnen worden, zogenaamde improvisatie-gladiatoren!
www.hooximpro.nl
den om hun stem te vinden en deel uit te maken van een dialoog of debat. HOOX is bij uitstek uw prettig gestoorde, zeer kundige en flexibele partner waar het de communicatie van theatrale en ludieke aard betreft. Denk niet, wat is er mogelijk? Denk, wat zou ik willen! Roept u maar! Product: improvisatie voorstelling. Duur: 30 tot 45 minuten Benodigdheden: minimaal 4X4m speelvlak, kleedruimte. Max. toeschouwers: 100 Mogelijkheden: inhoudelijke inspraak. Doet u maar! Product: de improvicatie voorstelling gevolgd door impro workshop Duur: max. 4 á 5 uur (voorstelling / workshop / pauze / workshop Benodigdheden: even veel lege ruimte als groepen, evenveel stoelen als leerlingen. Max. deelnemers: 15 deelnemers per groep Mogelijkheden: inhoudelijke inspraak, wisseling van groep / docent na de pauze
The point Product: communicatie/informeren via spel en voicing. Duur: 30 tot 45 minuten. Benodigdheden: minimaal 4X4m speelvlak, kleedruimte. max. toeschouwers: 100 Mogelijkheden: Inhoudelijke inspraak. Improvisatie workshop/cursus Product: Enkel of meerdaagse workshop improvisatie theater/theatersport. Duur: Minimaal: 1,5 uur Maximaal: 10 dagen (bijvoorbeeld elke dinsdag). Benodigdheden: Even veel lege ruimte als groepen, evenveel stoelen als leerlingen. Max. deelnemers: 15 deelnemers per groep Mogelijkheden: inhoudelijke inspraak, wisseling van groep/docent na de pauze HOOX presenteert Product: presentatie duo Duur: Max. 1,5 voor evenement tot max. 30 minuten na evenement Benodigdheden: vocale versterking (zend/coax) Max. toeschouwers: geen maximum Mogelijkheden: inhoudelijke inspraak.
House of Nouws is een collectief van zeven theatermakers onder leiding van Sanne Nouws. De groep maakt feestelijk jeugdtheater dat aan het denken zet. Wij willen dat de eerste theaterervaringen van kinderen en jongeren naar méér smaken. De leden van House of Nouws vinden elkaar in een idealistisch geloof in de kracht van het theater. Humor en plezier spat van onze stukken af. Door te spelen mét het publiek en ze op het verkeerde been te zetten, brengen we meningen in beweging. Beweeglijke meningen geven ons dagelijks kansen om de wereld te verbeteren. De jeugdvoorstellingen van House of Nouws zetten de jonge toeschouwers in beweging, daarom is het voor ons belangrijk om schoolvoorstellingen te spelen. Wanneer de zaal vol met kinderen of jongeren zit wordt het thema dat we aansnijden prangend. House of Nouws zet volop in op de kracht van jeugdtheater: het publiek wordt aangesproken en reageert direct, de verhalen zijn absurd en fantasierijk, de beelden blits en bont. Middels onze shows willen we gevoelens van rechtvaardigheid en solidariteit opstoken bij kinderen én volwassenen. House of Nouws voelt de noodzaak om te vragen wat er anders kan. Kunnen we verschillen zien als een aanleiding voor contact? En kunnen we van meningsverschillen leren in plaats van ze uit de weg te gaan? We creëren nieuwsgierige verdeeldheid en gezamenlijkheid door het idee dat we er samen uitkomen centraal te stellen.
In de voorstellingen FOMO - of is dit het al? (12+) en Een feest om te janken (4+) vragen we ons af hoe we ons staande kunnen houden temidden van de veelheid die ons omringt. In onze bomvolle voorstellingen laten we het publiek die veelheid ervaren met veel humor en smeuiig spel. In overleg kan House of Nouws een verdiepend programma aanbieden, zoals een spelworkshop. Dat kan in aansluiting op thema’s uit de voorstellingen of vanuit thema’s waar de school mee bezig is. Wij zijn zeven brutale moralisten die samen theater maken vanuit drie artistieke uitgangspunten: de streek, de hype en de show. • We halen een streek uit met het publiek. We zetten op het verkeerde been en daarmee aan het denken. Publiek en personages staan voor een uitdaging die ze samen aan moeten gaan. • Onze shows hebben altijd een hype als thema. Dilemma’s waarover iedereen kan meepraten ontrafelen wij tot de existentiële kern. Zo maken we verdieping toegankelijk. • We geven een show. We maken producties waar het theatrale plezier vanaf spat. Het is het plezier van het scheppen: van personages, situaties, beelden. Een voorstelling van House of Nouws is een feestje
www.houseofnouws.nl 49
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Stadsmuseum Tilburg Stadsmuseum Tilburg is gespecialiseerd in Erfgoed, identiteit en Burgerschap en werkt nauw samen met scholen en verschillende Erfgoedpartners. Stadsmuseum Tilburg verzorgt educatie via een doorlopende leerlijn met betrekking tot het erfgoed van stad en dorp. Onderwerpen zijn Tweede Wereldoorlog in Tilburg, Berkel-Enschot en Udenhout voor groep 7 of 8 (zie: www.wijherdenkenenvieren.nl); Burgerschap, Peerke en Suriname voor groep 6 (zie: www.stadsmuseumtilburg.nl/educatie) en andere historische thema’s. Stadsmuseum werkt aan de opbouw van een structurele doorlopende leerlijn erfgoededucatie voor primair onderwijs. Dat betekent dat we erfgoedlessen aanbieden voor het basisonderwijs. Aan het eind van de basisschool heeft een leerling in vier schooljaren vier verschillende erfgoed thema’s van Tilburg gekregen. Scholen kunnen zich aanmelden bij sandra.van.dam@stadsmuseumtilburg.nl. Binnen ons werk zijn wij bezig met het ontwikkelen en aanbieden van een doorlopende leerlijn. We zijn het huidige aanbod aan het vergroten en verankeren binnen de diverse werkwijzen van de scholen. Stadsmuseum Tilburg gaat graag in gesprek met (CMKT)-scholen en dient als adviesorgaan om erfgoed een vaste plek te geven binnen het onderwijs, al dan niet via maatwerk.
www.stadsmuseumtilburg.nl
Stadsmuseum Tilburg is een organisatie die erfgoed verbindt aan identiteit. Weliswaar zonder publieksgebouw vertellen we het Verhaal van Tilburg aan de hand van voorwerpen, verhalen en programma’s in samenwerking met externe partijen. Het museum streeft er onder andere naar om het onderwijs meer te betrekken bij het lokale erfgoed. Het museum wil daarom optreden als de verbindende factor tussen erfgoed en identiteit zodat leerlingen kennis kunnen nemen van geschiedenis en de ontwikkelingen van hun stad of dorp. Dit alles met als doel om bij leerlingen meer waardering en belangstelling te wekken voor de stad Tilburg en omringende dorpen. Een voorbeeld van erfgoededucatie is het programma ‘Wij Herdenken en Vieren’ over
50
MUSEA
de Tweede Wereldoorlog in Tilburg, BerkelEnschot en Udenhout. Sinds 2018 sluiten basisscholen uit gemeente Tilburg aan bij dit educatieve schoolprogramma. Doet een klas mee, dan ontvangen de leerlingen van groep 7 of groep 8 een interessant stickerboek met lokale oorlogs- en verzets historie, persoonlijke verhalen uit de Tweede Wereldoorlog en interessante verwerkingsopdrachten. De inhoud wordt aangevuld met historische feiten, archiefmateriaal én berichten op social media. Ook verzorgt Stadsmuseum Tilburg kosteloos een gastles van 30 minuten in de klas en werkt Stadsmuseum samen met partners als Stadsgidserij Tilburg, Factorium Podiumkunsten, Bibliotheek LocHal en Veteraan in de klas. Een ander voorbeeld van erfgoededucatie is het schoolprogramma over Burgerschap. Sinds
2006 is Burgerschap een verplicht onderdeel in het Nederlandse basisonderwijs en het staat scholen geheel vrij om hier inhoud aan te geven. Stadsmuseum Tilburg heeft in het kader van doorlopende leerlijn Erfgoededucatie speciaal voor groep 6 een nieuw educatief schoolprogramma ontwikkeld: Burgerschap, Peerke en Suriname. Het is gebaseerd op democratie, gelijkheid, identiteit en participatie met achterliggende thema’s als barmhartigheid, heldendom, herinneringen en de verhouding Nederland-Suriname. Het schoolprogramma bevat een mix aan lesmaterialen zoals een introductieles in de klas, een stickerboek met verwerkingsopdrachten en de keuze voor een binnenen buitenprogramma.
51
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
ONZE PROJECTEN: SPRAAKWATER RAP Muzikale cabaretvoorstelling en eigen rapvideoclips maken over water, milieu, klimaatadaptatie en duurzaamheid (groep 6 t/m 8). Gratis aangeboden aan scholen door de gemeente Tilburg.
SPRAAKWATER RIDDERS
Ilse Vermeulen Kostuums/Textielvormgeving Vanuit mijn jarenlange ervaring als kostuumontwerpster, textielvormgeefster en vakdocent kan ik anderen met enthousiasme inspireren en prikkelen om kunstzinnige en creatieve kwaliteiten te ontwikkelen. In het onderwijs leg ik me toe op het aanwakkeren van het creatieve vuur dat in ieder van ons aanwezig is. Met passie voor mijn vak wil ik jongeren en leerlingen bereiken en laten ervaren wat het betekent om iets moois te creëren. Het plezier van het maken, uitproberen, leren door te doen. Dit alles binnen de rijke wereld van textiel, Tilburg is niet voor niets een textielstad! Voor het VO heb ik workshops ontwikkeld waarin een verbinding gelegd wordt tussen vakmanschap en inhoud. Aan de hand van prikkelende opdrachten en al experimenterend met materiaal, vorm en kleur leren de leerlingen basale vaardigheden die tot verrassende resultaten leiden. Ontdek bijvoorbeeld de oeroude techniek van het vilten en maak daar een driedimensionale vorm mee. Duik in het thema duurzaamheid en repareer je versleten denim kledingstuk met de Japanse reparatietechniek Sashiko. Aanbod workshops VO: Wol aan de wand, Zachte kom, Denim repair, Soft sculpture, Tropische tas. Graag denk ik met u mee voor workshops op maat passend bij een thema, voor een schooldag of project.
www.ilsevermeulenkostuums.com 52
THEATER EN MÉÉR
Mensen inspireren, dat is wat Ilse Vermeulen graag doet. Al jarenlang ontwikkelt en verzorgt ze cursussen en workshops voor kinderen, jongeren en volwassenen. Als museumdocent bij het TextielMuseum in Tilburg bedenkt en geeft ze o.a. workshops gebaseerd op de actuele tentoonstellingen, ze geeft als vakdocent les in culturele centra zoals het Pieck in Drunen en de Nieuwe Veste in Breda en in haar eigen atelier. De liefde voor textiel is haar met de paplepel ingegoten. Haar moeder was coupeuse en op jonge leeftijd zat ze al zelf achter de naaimachine. Op de middelbare school koos ze textiel als eindexamenvak, tijdens haar studie aan de Pedagogische Academie gaf ze haar eerste lessen in dit vak. Aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg heeft ze vervolgens Textiel gestudeerd en is in 1991 afgestudeerd aan de afdeling Theatervormgeving. Ze kreeg meteen de kans om na haar afstuderen aan het werk te gaan als kostuumontwerpster voor diverse professionele (jeugd-) theatergezelschappen in binnen en buitenland.
Kunst- en natuureducatieproject over water, milieu en klimaat. Humoristische muzikale verteller, actief Spraakwater Ridders toernooi én verdiepend kwartetspel (groep 3 t/m 5). Gratis aangeboden aan scholen door de gemeente Tilburg.
NOZEL
Oogpunt Wij zijn OOGPUNT: Patrick Schmitz & Yvette Groothedde. OOGPUNT maakt educatief theater voor alle mogelijke soorten Nederlandse scholen - in Nederland én wereldwijd. Wij geven muzikale cabaretvoorstellingen, daaraan gekoppelde drama-, dans- & muziekworkshops en maken videoclips met leerlingen. Met altijd een maatschappelijk thema. Zoals bijvoorbeeld duurzaamheid of tolerantie. Het is echt cabaret: zoals de grote Nederlandse cabaretiers. Met veel humor, soms hard of op het randje, maar ook verstild of confronterend.
Muzikale cabaretvoorstelling over vooroordelen en tolerantie (groep 1 t/m 6). Nozel is het tegenovergestelde van onnozel: slim, wijs. Als je tolerant bent en niet meteen veroordeelt, maar mensen een kans geeft en je omgeving positief benadert... hee: dán ben je pas NOZEL!
Alle projecten van OOGPUNT zijn multidisciplinair - verschillende kunstdisciplines komen samen. En vaak ook een mix van kunst en natuur & techniek. Zo stimuleren wij de brede talentontwikkeling. Door de maatschappelijke thema’s zijn onze projecten ook vakoverstijgend. Ze maken de verbinding tussen diverse kerndoelen binnen het onderwijs. Omdat we zelf uit het onderwijs komen, kennen we het van binnen en buiten.
BOLLYWAT?!
Wij willen met onze projecten aansluiten bij het niveau van de leerlingen en ze van daaruit meenemen, verwonderen, nieuwe ervaringen laten opdoen, talenten laten ontdekken.
Muzikale cabaretvoorstelling over India inclusief dans- & muziekworkshops (groep 1 t/m 8). Kennismaking met een compleet andere cultuur: Indiase muziek, dans en verhalen over de grote tegenstellingen - van weelderige paleizen tot armoede op straat. Naast deze projecten werkt OOGPUNT regelmatig op Nederlandse taal- en cultuurscholen in het buitenland met het project WERELDWIJD. Over het belang van moedertaalonderwijs en cultuurintegratie wereldwijd.
OOGPUNT: • heeft een onderwijsbevoegdheid, ook voor speciaal onderwijs. • was vakleerkracht muziek en drama op PO en SBO. • was docent drama, muziek, beeldend en CKV op VO en VSO.
www.oogpunt.com
Als professioneel ontwerper en maker verstaat ze de kunst van het creatieve proces om tot iets te komen. Inhoud, creativiteit en technische vaardigheden gaan in haar werk hand in hand. Omringd te zijn door kunst en cultuur maakt voor haar het leven rijk en maar al te graag wil ze het belang uitdragen dat ook het leven van kinderen en jongeren met de schoonheid van kunst en cultuur verrijkt wordt. Met enthousiasme neemt ze hen mee in de veelzijdige wereld van textiel. Op haar site, FB en Instagram is meer informatie over haar te vinden.
53
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022 De voorstellingen van de Operafabriek worden gezongen en gespeeld door jonge zangers van de opleiding Klassiek Muziektheater van de Fontys Academy of Music and Performing Arts in Tilburg.
CIST WIL LEERLINGEN EN ONDERWIJSPROFESSIONALS VERLEIDEN MET KUNST EN CULTUUR
ONEGIN is een Nederlandse bewerking van de opera ‘Jevgeni Onegin’ van Tsjaikovski naar een verhaal van Poesjkin, en toont de gevolgen van afstandelijk communiceren. De stadsjongen Onegin vertoeft tijdelijk op het platteland en kijkt neer op de in zijn ogen achterlijke, plaatselijke bevolking. Via zijn mobiel deelt hij zijn oordelen met zijn achterban, het publiek. Het publiek stuurt hem berichten terug, die op de achtergrond geprojecteerd worden. Onegins afstandelijkheid creëert gekwetste zielen en onherstelbare conflicten met rampzalige gevolgen. Als Onegin jaren later zijn fouten tevergeefs probeert te herstellen, wordt hij op zijn beurt genadeloos door zijn achterban veroordeeld. Tsjaikovski’s prachtige muziek, de indrukwekkende klassieke zang en het intense acteerwerk van vier jonge zangers laten een onvergetelijke indruk na bij jong publiek. VLOG (vanaf 2020) is een Nederlandse bewerking van de beroemde opera ‘La Bohème’ van Puccini. Het indringende verhaal van de jonge kunstenaars is verplaatst naar het leven van twee vloggers en hun vriendinnen. De vloggers tonen hun kijkers hun bizarre, hilarische, regelloze, spannende en romantische leven. Daarbij vragen ze toeschouwers de camera te hanteren en de beste standpunten te kiezen. De live-beelden worden op de achtergrond getoond, en worden live door het publiek geliket.
Operafabriek Klassiek muziektheater met een interactief element. De Operafabriek speelt interactieve operavoorstellingen op en voor het VO. In combinatie daarmee biedt ze workshops klassiek zingen, acteren, opera of popmuziek/opera. Thema’s zijn o.a. sociale media, communicatie, liefde, dood en zingeving. In overleg met de school zoekt de Operafabriek naar een passende context en actieve verwerking van de voorstelling, zo mogelijk in samenwerking met andere aanbieders. Het Factorium in Tilburg biedt de Operafabriek ondersteuning met expertise en voorzieningen. De Operafabriek wil jongeren op een hedendaagse, prikkelende en interactieve manier kennis laten maken met opera. Ze wil jongeren actief aan de voorstellingen laten deelnemen, emotioneel raken en hen bewegen tot reflectie over (klassieke) muziek, theater, sociale media en/of grote menselijke thema’s. Hoe past opera in de belevingswereld van hedendaagse jongeren? Wat is de kracht van opera en waarom? Hoe is die kracht maximaal voelbaar te maken? Hoe kunnen jongeren ‘meedoen’ en een voorstelling actief verwerken? Hoe kan sociale media daarin een rol spelen? Hoe kunnen wij jongeren prikkelen iets in dit medium te doen en te ervaren? Hoe kunnen wij hen bewegen om ze verder over de inhoud door te laten denken en het in verband te brengen met hun eigen leven? De voorstellingen en workshops klassieke zang zijn een stimulans zijn voor jongeren om zich als klassiek zanger te ontwikkelen en deel te nemen aan de Young Classical Talent. We kunnen hierin bijdragen door workshops klassiek zang te faciliteren.
www.operafabriek.nl 54
THEATER EN MÉÉR
55
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
HANNAH De voorstelling HannaH ontstaat door een voortdurende spannende maar luchtige interactie van de personages met elkaar en met de leerlingen. Een voorstelling over polarisatie, uitsluiting, groepsvorming en de universele angst voor ‘anders zijn’.
Performance Gezelschap Zwermers Wij maken voorstellingen waarmee grote vragen rondom gender en identiteit in een tastbare en herkenbare omgeving worden geplaatst, dat is wat wij doen. Wie ben ik, tot welke groep(en) behoor ik en vooral: hoe geef ik daar uiting aan? Dit zijn ook thema’s die volop in ontwikkeling zijn bij opgroeiende kinderen en jongeren. Door middel van een theatrale ontmoeting en nagesprek bevorderen we bewustzijn, verbeeldingskracht en flexibiliteit rond deze thema’s. Met onze artistieke en educatieve achtergrond zetten we een prikkelende voorstelling neer en gaan we daarna een actieve, verdiepende dialoog aan. Dat is hoe we graag werken in het onderwijs. Daarin spelen we met onze natuurlijke neiging om mensen te labelen. Samen zoeken we samen naar een houding verschillen viert in plaats van veroordeelt. Wij begeven ons op het spanningsveld tussen de mens als eenheid en de enorme verscheidenheid van elk individu. We zoeken samen naar een minder vastomlijnde houding ten opzichte van gender en identiteit. ‘Ik ben wie ik ben’, je hoort het vaak, maar klopt dat wel? Besta je in dit (digitale) tijdperk uit meerdere ‘ikken’? Hoeveel versies van jezelf hangen er bijvoorbeeld in je kledingkast? Hoe kijken we naar andere mensen met verschillende voorkeuren en gewoontes? Is dat verwarrend of juist leuk?
www.zwermers.nl 56
THEATER EN MÉÉR
Pan~// Catwalk is een voorstelling over de relatie tussen kleding en identiteit. Kleding en identiteit zijn nauw met elkaar verbonden. Bewust en onbewust geven we onszelf -elke dag- vorm door wat we dragen. Van versleten spijkerjack tot extravagante glitterjurk. Wij zijn gefascineerd door de kracht van die ‘tweede huid’. Onze kleding is een uitdrukking van wie we zijn, willen zijn, en soms moeten zijn. We worden continu bekeken en geïnterpreteerd door anderen. We spelen met de menselijke neiging om alles wat we zien te labelen en in te delen in hokjes, deze voorstelling stimuleert én ondermijnt die drang. Door het continu aan- en uittrekken van outfits ontstaat er een opsomming van allerlei soorten ‘mensen’. We vellen daarmee geen oordeel over de verschillende menstypes, maar laten door middel van onophoudelijke kledingwissels de fluïditeit van onze identiteit zien. Dit alles wordt ondersteund door door een eenmansorkest met viool en loopstation.
Disciplines: bewegingstheater, live muziek, mode, kostuum ontwerp Thema’s: gender en identiteit, inclusiviteit, kleding(cultuur) Duur: voorstelling van ongeveer 40 minuten + een nagesprek met de performers
Op een dag staan er vier nieuwe leerlingen in de klas: Omar, Liza, Lars en HannaH. Als nieuwkomers in de klas moeten ze ieder hun plek zien te vinden. Er ontstaat een spel van afwachten, aftasten, contact maken, territorium afbakenen, dierlijk snuffelen en ruiken, het spel van afstoten en aantrekken. Ze komen steeds verder uit elkaar te staan maar uiteindelijk brengt de openheid Omar, Lars, Liza, HannaH dichter bij elkaar en blijken er veel meer overeenkomsten te zijn dan dat ze ooit gedacht hadden. Ze ontdekken dat ze elkaar hebben en dat dat eigenlijk de grootste waarde is in het leven. HannaH is geschikt voor leerlingen voortgezet onderwijs vanaf 14 jaar, alle niveaus. Ook geschikt voor lerarenopleidingen.
DAVID NIEUW in seizoen 2020-2021 DAVID is een verhaal over een kloppend hart en een vlinderend gevoel. Een verhaal over angst, liefde, dapperheid, schuldgevoel en vrijheid. DAVID gaat over trouw zijn aan jezelf, je geloof, je familie en je vrienden. David speelt in een band, samen met zijn beste vriendin Margje en zijn zus Lea. Als op een avond tijdens een repetitie Timo, de nieuwe buurjongen van Margje, verschijnt zet dat Davids leven op zijn kop. Door de komst van Timo kan David niet langer om zichzelf heen. Maar wat gaat dat betekenen voor zijn vriendschap met Margje, voor zijn zus Lea en voor zijn ouders én voor zijn liefde voor God en voor de kerk. DAVID is geschikt voor leerlingen op alle niveaus in het 3e en 4e leerjaar binnen het christelijk voortgezet onderwijs. Ook geschikt voor lerarenopleidingen.
Theater AanZ Theater AanZ maakt sociaal-artistiek theater. Als theatermakers voelen we de innerlijke noodzaak een stem te geven aan mensen voor wie liefde en erkenning niet vanzelfsprekend zijn. Onze voorstellingen gaan over mensen die worstelen met hun identiteit, op zoek naar de vrijheid om zichzelf te zijn. Met een hoofdrol voor gender en seksuele diversiteit. We maken veel los bij publiek en dagen ze uit een poging te doen elkaar te ontmoeten en beter te begrijpen. Daarom zijn onze voorstellingen ook altijd interactief. Niet altijd zonder slag of stoot, soms knettert het. Zonder wrijving geen glans. Bij het kijken naar theater hoort ook het vormen van een mening over de voorstelling. Wij impliceren niet dat wij ons publiek iets komen leren, maar het is de bedoeling dat het publiek zelf een visie/idee vormt over de aangereikte thema’s. Wij hebben niet alle antwoorden, maar zijn bereid om samen met ons publiek te gaan zoeken naar de mogelijkheden. Wij dagen het publiek uit kleur te bekennen, van zich laten te horen en hun ideeën te delen. Bij iedere voorstelling bieden wij ook de mogelijkheid om de acteurs persoonlijk te ontmoeten. Dan kun je vragen stellen en ervaringen of verhalen delen. Theater AanZ speelt vrijwel altijd op school. We begeleiden en adviseren over de inzet van onze theatervoorstellingen. Tevens bieden we lesbrieven aan ter voorbereiding op de voorstelling.
www.theater-aanz.nl 57
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Bibliotheek Midden-Brabant Digitale geletterdheid, beeldcultuur, leesbevordering en literatuureducatie Vanuit vaste basisproducten en -diensten kunnen we lessen en projecten op maat maken, in overleg met de school. Genieten van verhalen staat voorop, of dat nu in woord is of in beeld. We willen dat leerlingen zich bewust zijn van de kansen van digitale media en daar ook kritisch mee om kunnen gaan. We willen leerlingen grootbrengen met leesplezier, met kennis van hun eigen smaak op leesgebied en met inzicht in verhaalvormen. De balans tussen digitaal en papier: welke medium gebruik je wanneer? En waarom? Hoe zorg je dat verschillende media elkaar versterken en aanvullen? Hoe stimuleer je de fantasie van de leerlingen? Waar kunnen digitale media en jeugdboeken het bestaande lesprogramma versterken en aanvullen? De Bibliotheek Midden-Brabant is kartrekker van de jaarlijkse verkiezing van de Junior Stadsdichter. Als voorbereiding op de verkiezing kunnen wij samen met de school lessen of projecten ontwikkelen rondom voordragen, poĂŤzie lezen/ schrijven en het reflecteren daarop.
www.bibliotheekmb.nl/educatie/ professionals Bibliotheek Midden-Brabant biedt vanuit de productencatalogus op de website standaardproducten en -diensten aan voor PO en VO. Deze producten en diensten kunnen het hele schooljaar door worden aangevraagd. In de catalogus vind je workshops leesbevordering, literaire projecten of projecten literatuureducatie die ontwikkeld zijn met de doelen van de Culturele Ladekast. De standaard-gastlessen digitale geletterdheid hebben meestal betrekking op mediawijsheid, omgaan met social media, maar ook workshops met nieuwe digitale media behoren tot ons aanbod. Collecties kunnen over elk gewenst thema in elke gewenste periode in het schooljaar worden aangevraagd via de site. Met een groepsbe-
58
CULTURELE INSTELLINGEN
zoek aan de bibliotheek, een vestiging in de buurt of een bezoek aan de spraakmakende LocHal, doen leerlingen een leuke activiteit en maken ze kennis met de bibliotheek om boeken te lenen en/ of te studeren. Naast het standaardaanbod ontwikkelen wij, samen met scholen, ook aanbod op maat op het gebied van leesbevordering, literatuureducatie en digitale geletterdheid. Belangstelling? Neem contact op met Helma van de Langerijt (helmavandelangerijt @bibliotheekmb.nl) voor het basisonderwijs en voor het voortgezet onderwijs met Dominique Janssen (dominiquejanssen@bibliotheekmb.nl).
59
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Theatergroep Playback PlayBack geeft jongeren met haar theatervoorstellingen grip op de wispelturige werkelijkheid. Ze herkennen zich in het verhaal en identificeren zich met onze personages. Dit zorgt voor openheid en erkenning. Onze voorstellingen onderscheiden zich in hun echtheid, dynamiek en directe, maar respectvolle, benadering van ons publiek.
Theaterbureau Het Verteltheater
Jongeren maken een grote ontwikkelingssprong. Ze ontwikkelen een eigen identiteit, los van hun ouders, samen met leeftijdsgenoten. Hoe verhoud je je als jongere tot groepsdruk, social media, alcohol, pesten, geld en imago en culturele verschillen?
Onze expertise is:
Het Verteltheater maakt vertellend theater, waarin we leerlingen meenemen in een prachtig verhaal, wat op een theatrale en beeldende manier verteld wordt. De voorstellingen zijn vaak gebaseerd op jeugdboeken, historisch gebeurtenissen, actuele thema’s of op oude volksverhalen.
In het onderwijs:
Wij komen voorstellingen op school spelen, bij onze voorstellingen zijn lesbrieven, zodat leerlingen ook kunnen reflecteren op wat ze gezien hebben. Per jaar spelen wij 750 voorstellingen op scholen (P.O. en V.O.). Binnen Cultuureducatie en CKV sluiten onze voorstellingen aan bij de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie, en door de lesbrieven en soms ook workshops na afloop bieden wij receptieve, reflectieve en actieve cultuureducatie.
Wat we willen bereiken:
Met onze voorstellingen bieden wij een theater ervaring met relevantie voor leerlingen. Voorstellingen met actuele thema’s die kinderen anders naar de wereld laten kijken wat bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling. Actuele thema zoals Seksuele vorming bij jongeren, Adoptie, Milieu en Vluchtelingenproblematiek, of klassiekers als Hamlet en Romeo en Julia van Shakespeare in begrijpelijke taal, om ze kennis te laten maken met de klassieke verhalen. Voorstellingen met een spel van verbeelding Verteltheater stimuleert de verbeeldingskracht en fantasie, wat ook bijdraagt aan creativiteitsontwikkeling. Onze voorstellingen gebaseerd op jeugdboeken stimuleren leesbevordering. Middels verhalen en vertellen kan je aan diverse leerdoelen werken zoals woordenschat vergroten, creativiteit, sociaal-emotionele ontwikkeling en wereldoriëntatie.
Vragen van die van belang zijn binnen ons werk:
Welke thema’s voor voorstellingen sluiten aan bij de belevingswereld en relevantie voor leerlingen. Hoe sluiten wij daarmee aan bij CKV.
https://verteltheater.nl/ 60
THEATER EN MÉÉR
Theaterbureau Het Verteltheater biedt ook voor Voortgezet Onderwijs verrassende voorstellingen verteltheater. Komend seizoen actuele thema’s als Adoptie, Seksuele vorming bij jongeren, 75 jaar bevrijding, maar ook Shakespeare in begrijpelijke vorm en taal. We kregen veel waardering voor Verliefd van Marjo Dames over sexuele vorming bij jongeren, en laaiend enthousiaste reacties op Romeo en Julia door Niels Brandaan Cotterink en Hamlet van Joris Lehr, die Shakespeare boeiend toegankelijk maken voor jongeren. Klezmer Society vertellen het verhaal van hun eigen familie en de joden vervolging in de 2e wereldoorlog omlijst met prachtige Klezmer muziek. Theatergroep MATROSE spettert met Duikt in de Zuiderzeewet, waarin ze de geschiedenis van onze polders op sprankelende manier tot leven brengen. Theatercollectief De Mooie Meisjes brengt heerlijk verrassend theater met De reis van een man die de andere kant van de Oceaan wilde vliegen over de droom van Charles Lindbergh. Binnen geschiedenis en Erfgoed ook verhalen van de Herders op Heide.
PlayBack is expert in het communiceren met jongeren en maakt deze onderwerpen op een toegankelijke manier bespreekbaar. Met ons interactief en educatief theater willen we jongeren een gezamenlijke ervaring bieden waarin ruimte is om samen te lachen en te huilen. De magie van theater werkt. Degelijk onderzoek werkt. Na de voorstellingen durven jongeren te praten over ongemakkelijke onderwerpen en krijgen ze meer inzicht in zichzelf en de wereld om hen heen. Hiermee ondersteunen we jongeren in hun groei naar volwassenheid. In de afgelopen 12 jaar hebben we een groot netwerk van samenwerkingspartners opgebouwd. Allemaal mensen die de toegevoegde waarde van onze werkwijze onderschrijven. Samen met hen zetten we ons in om jongeren overal te bereiken. Op middelbare scholen, sportclubs, het mbo, jeugdinstellingen en jeugdinrichtingen. Al jaren deelt PlayBack haar expertise in het communiceren met jongeren over gedrag en spannende onderwerpen als seks, pesten, drugs en social media met ouders en professionals. Dit doen we in de vorm van ouderavonden en trainingen. We oefenen met hen hoe je nieuwsgierig en zonder oordeel met jongeren in gesprek kunt gaan, zodat ze zelf nadenken over de wereld om hen heen en hun eigen mogelijkheden en eigen invloed zien.
In een intieme setting op school zien 60 jongeren een meeslepende voorstelling en ervaren een interactief nagesprek, waarin ze met de acteurs meespelen om de situaties uit de voorstelling naar hun hand te zetten. Van tevoren overlegt PlayBack met school welk thema daar actueel en gewenst is om over in gesprek te gaan. Naast de voorstelling, bieden we lesmateriaal aan waarmee in de klas doorgewerkt kan worden en kun je docententrainingen en ouderavonden boeken voor een extra goede borging. PlayBack wil jongeren inspireren over zichzelf en de wereld om hen heen na te denken en te praten. Zodat ze meer begrip krijgen voor hun eigen gedrag en dat van anderen. We willen hen zo begeleiden in hun groei naar volwassenheid. We zoeken een antwoord op de vraag hoe jongeren beïnvloed worden in hun ontwikkeling. En denken na over hoe we jongeren hierin een eigen stem kunnen geven. Hoe kunnen we jongeren stimuleren zichzelf te zijn en zich te uiten? Welke theatrale vorm prikkelt jongeren? Welke verhalen moeten uit de schaduw gehaald worden en gedeeld met jongeren? We kunnen met onze werkwijze aansluiten bij de projecten van het Voortgezet onderwijs zoals VMBO on Stage.
www.tgplayback.nl 61
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Theatergroep
Signatuur Onbekend Wij zijn gespecialiseerd in interactieve thema voorstellingen voor het voortgezet onderwijs. Voor elke jaargang is een voorstelling ontwikkeld over een onderwerp waar jongeren op dat moment mee bezig zijn (en wellicht hulp bij nodig hebben). Voor de brugklas is er ‘De BrugklasSurvival’. Voor veel leerlingen is de overstap naar de brugklas een spannende gebeurtenis en je wil natuurlijk graag dat ze zich zo snel mogelijk thuis voelen. Daarom maakt deze voorstellingen brugklassers op een luchtige manier wegwijs op de middelbare school! Profielkeuzevoorstelling ‘Later Begint Nu’ is speciaal ontwikkelt om inzicht te geven in hoe een keuzeproces werkt. Theater is daarbij een perfect middel om gedrag zichtbaar en bespreekbaar te maken. Wat verwacht je van jezelf en wat verwachten je ouders van je? Hoe ga je om met keuzestress? Wat is de invloed van je vrienden op jouw keuzes? Al deze factoren zijn van invloed op je keuze en worden in de voorstelling getoond en genuanceerd. Leerlingen worden uitgedaagd om na te denken over de manier waarop zij zelf kiezen. ‘Wat heb je nou aan kunst?’ enthousiasmeert leerlingen uit de bovenbouw voor het vak CKV. De acteurs vertellen aangrijpende verhalen over momenten in hun leven waarop kunst hen geholpen heeft. Klagen je ouders wel eens over je muziek? Deze voorstelling geeft wetenschappelijke argumenten waarom muziek juist goed is voor je ontwikkeling. Wat betekent muziek voor jou? Kan een robot kunst maken? Hoe versier je iemand in een museum? Leerlingen worden uitgedaagd om te formuleren wat kunst voor hen betekent. Hun houding ten opzichte van kunst zal na deze voorstelling nooit meer hetzelfde zijn!
www.signatuuronbekend.nl 62
THEATER EN MÉÉR
Theatergroep Signatuur Onbekend maakt educatief en interactief theater voor het primair- en voortgezet onderwijs. In onze voorstellingen behandelen we diverse thema’s die midden in de belevingswereld van kinderen en jongeren staan. Met veel humor maken we onderwerpen als liefde, vriendschap, studeren, keuzes maken en afscheid nemen bespreekbaar. Toegankelijk, herkenbaar en energiek. Dat is onze signatuur. We zijn gespecialiseerd in thema voorstellingen voor het onderwijs. Met een groeiend aantal voorstellingen reist Signatuur Onbekend het hele land door. We spelen in aula’s, gymzalen en lokalen en zitten daarom dicht op de leerlingen. Op die manier is er echt contact mogelijk tussen de leerlingen en de acteurs. Onze voorstellingen zijn altijd interactief. Dat betekent dat leerlingen op een veilige manier worden uitgedaagd om hun mening te geven over het thema dat centraal staat in de voorstelling. Door middel van herkenbare personages en situaties krijgen de leerlingen het gevoel: ‘hé, dit gaat over mij!’. En dat is precies wat theater hoort te doen, volgens ons.
Onze voorstellingen en projecten zijn te bezoeken of bekijken in Brabant en daarbuiten en zijn veelal geschikt voor de bovenbouw van het VO. Educatie rondom voorstellingen bevat workshops, theatrale inleidingen en nagesprekken. Beschikbaar lesmateriaal voor op school is gratis en vrijblijvend te downloaden via onze website. Heel graag gaan we in gesprek voor een gesprek voor een programma op maat. Vanaf 2021 zal Het Zuidelijk Toneel zijn voorstellingen en andere projecten steeds rond een centraal thema gaan maken. Thema’s die voor de maatschappij en dus ook de kunsten relevant zijn. Als eerste thema zal dit Helden zijn: gekleurde blik op verleden en toekomst. Daarnaast zijn er thematische basis workshops voor alle niveaus – zowel onder- als bovenbouw - over macht, filosofie, bewegen, identiteit, woordkunst, presenteren, kostuums en schrijven: I’ve got the power, #Philosophy, LiveLijfLife, Me, Myself & My Identity, word of Art, Pitch Play Present, CostuME/ CostumeYOU en Write NOW! zijn los, in een serie of in combinatie met een voorstellingsbezoek te boeken. Met ons theaterlaboratorium HZTLAB, onze inspiratiesessies Z en ons jongerenplatform HZTEAM bieden we voor iedereen die meer wil of nodig heeft, net dat beetje extra. Scholen zijn welkom bij ons in huis en onze theaterdocenten zijn ook actief op locatie. Ze nemen graag een acteur mee, transformeren het lokaal tot spel vloer of kostuumatelier, maken performances of werken aan een specifiek thema binnen de eigen stijl en werkmethodiek van de maker(s) van onze voorstellingen. Samen met jou kijken we graag hoe we aan kunnen sluiten bij jouw onderwijsprogramma of doelstelling.
Het Zuidelijk Toneel Het Zuidelijk maakt en speelt in het hier en nu: geëngageerd, innovatief en steeds gericht op de thematiek van de Ander en het Anderszijn. Wij zetten theatrale ontmoetingen op die het publiek prikkelen anders naar de wereld te kijken. Samen verkennen we de verhalen die we vertellen en de maatschappelijke context waarbinnen we dat doen. We stimuleren nieuwsgierigheid en zetten aan tot het stellen van vragen, experiment en onderzoek. Daarbij is het referentiekader van het individu altijd inspiratiebron. We ontwikkelen eenmalige educatieprojecten, educatie rondom voorstellingen, doorlopende leerlijnen en maatwerk, bijvoorbeeld voor projectweken. Ook is er materiaal voor (kunstvak)docenten en een uniek theaterlaboratorium voor de hoogbegaafde doelgroep. Met ons theater en onze educatie dragen we bij aan de ontwikkeling van empathische, kritische en flexibele individuen. Jonge, geestdriftige creatievelingen kunnen hun eigen talenten en skills inzetten en verbinden aan grotere maatschappelijke en sociale vraagstukken. We houden ons bezig met vragen over hoe we kunnen samenwerken en hoe we door kennismaking, verbreding en verdieping de verhalen kunnen vertellen die nu verteld moeten worden. Onze thematische basis workshops sluiten op alle programma’s van het Voortgezet Onderwijs aan. Ons docententeam is ontzettend veelzijdig en kent specialisten op het gebied van theater, beweging, dans, spoken-word, beeldende kunst, filosofie en muziek.
hzt.nl/educatie 63
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Dramataal Silvia en Julie staan voor de docentenkamer. Het is pauze en Silvia is niet blij. Terwijl meneer Stijn nog met een deel van zijn boterham in zijn wang staat, mag hij deze meiden leren hoe ze met elkaar om kunnen gaan. Meneer Stijn is alleen niet op het schoolplein aanwezig geweest toen Silvia ruzie kreeg met de groep. Hij hoort het verhaal van Silvia en weet de waarheid van de andere leerlingen niet. Hoe krijgt meneer Stijn nu de ‘juiste’ waarheid naar boven? Hoe kan hij ervoor zorgen dat hij niet iedere pauze bezig is met het oplossen van conflicten en het vissen naar de waarheid tussen alle wijzende vingers door? Hoe krijgt Stijn de leerlingen zover dat zij eerlijk, kwetsbaar en dapper durven aan te geven wat hun valkuilen of negatieve uitingen zijn? Hoe kan meneer Stijn leerlingen in een veilige klas laten verbinden? Hoe leert Stijn leerlingen naar hun eigen gedrag te kijken? En hoe krijgt iedereen het lef om zich te uiten?
Dramataal: Wie ben je echt en waarom doe je wat je doet?
Dramataal biedt een pakket aan waarin leerlingen, docent en ouders betrokken worden. Dramataal geeft lessen in PO en VO aan leerlingen, waarbij meer begrip, verbinding en plezier tussen leerlingen onderling en hun docent centraal staan. Wat laten we voor gedrag zien en wie zijn we nou eigenlijk echt? De docent observeert tijdens deze lessen actief en bespreekt erna met Dramataal wat hij/zij zag en voelde tijdens deze lessen. Waar loopt deze docent tegenaan en wat wil hij/zij voor zichzelf (en de klas)? Ouders worden in een interactieve ouderbijeenkomst geïnformeerd over de inhoud en vorm van de lessen, de termen en de benaderingswijzen, waardoor zij het proces van hun kind extra kunnen ondersteunen en hun kind beter kunnen begeleiden. Alles draait om de kracht van de kwetsbaarheid; de waarde van kwetsbaarheid, en verbinding met elkaar; elkaar zien.
Dramataal biedt naast bovenstaande ook docententrainingen, teamtrainingen in bedrijven en inspirerende lezingen aan. Mail voor meer informatie hierover: wendy@dramataal.nl
Wie is Wendy?
Ik ben Wendy. 23 jaar docent Nederlands in VO - 30 jaar improvisatieacteur – 11 jaar Dramataaldocent in PO en VO – spreker voor interactieve, inspirerende lezingen trainer in teams binnen bedrijven. Zonder oordeel geef ik rake Dramataallessen waarin mensen in een veilige omgeving eerlijke spiegels voorgehouden krijgen. Ik neem je mee. Echt. En raak. En open jou en hen, zodat we kunnen verbinden met elkaar. Veilig. Zonder gedoe. Dat vindt meneer Stijn ook fijn. Ik zie je graag.
www.dramataal.nl
Achter de Jonge Strateeg zit het echtpaar Robin en Marion. Als fanatieke bordspellen liefhebbers spelen zij niet alleen regelmatig zelf een spel. Sinds ze terug zijn uit Amerika zetten zij bordspellen in om kinderen te helpen met het verbeteren van 21ste eeuwse vaardigheden – een idee dat in Amerika was ontstaan. Door de kinderen elkaar face-to-face uit te laten dagen of juist samen te laten werken, trainen de kinderen interpersoonlijke vaardigheden en belangrijke executieve vaardigheden. De wetenschap ondersteund inmiddels ook dit concept. Zo worden bordspellen steeds meer gezien als een goede manier om belangrijke vaardigheden te ontwikkelen. Het Havard Institute for the Developing Child heeft onlangs bordspellen officieel aangeraden om aan sociale en cognitieve vaardigheden te werken. Omdat Marion neurowetenschapper is aan Tilburg University, is de Jonge Strateeg altijd op de hoogte van de nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van bordspellen. De Jonge Strateeg is niet alleen in scholen te vinden. Zo geven ze bijvoorbeeld Dungeons and Dragons cursussen in de LocHal en aan eenzame jongeren via Avondje Uit. Ook hebben ze op de Junior Night University kinderen kennis laten maken met bordspellen en een lezing gehouden. Daarnaast komen ze wekelijks of maandelijks bij groepjes particulieren thuis om een spel te spelen. Ze genieten elke keer van het enthousiasme van de kinderen zijn terwijl ze samen aan hun ontwikkeling werken.
De Jonge Strateeg Als de Jonge Strateeg houd ik me bezig met het trainen van executieve vaardigheden en communicatie door middel van bordspellen. In samenwerking met mijn vrouw, neurowetenschapper aan Tilburg University Dr. Marion van den Heuvel, selecteren we spellen die veel gebruik maken van de vaardigheden waar kinderen zich in willen ontwikkelen. In dit digitale tijdperk zijn kinderen steeds minder gewend om offline te communiceren en ontwikkelen belangrijke vaardigheden zoals creativiteit, planning, inlevingsvermogen en samenwerking zich steeds minder goed. Met de Jonge Strateeg wil ik juist deze vaardigheden trainen op een leuke manier. Ik hoor vaak dat kinderen erg enthousiast zijn over de workshops, zich sterk ontwikkelen en het als hoogtepunt van de week zien. Ik wil dat voor zoveel mogelijk kinderen kunnen bieden. De Jonge Strateeg geeft workshops waarbij we, het liefst 3 keer met dezelfde groep, in twee uur een bordspel uitleggen, spelen en evalueren. Hierbij richt ik me op de vaardigheden die als focus zijn aangegeven en help ik de kinderen om bijvoorbeeld effectief samen te werken. Vaak werk ik met groepen kinderen met hoogbegaafdheid of een autisme spectrum stoornis. Juist de vaardigheden die je nodig hebt in een bordspel zijn bij deze kinderen vaak wat minder ontwikkeld. Door de kinderen in een gestructureerde omgeving deze vaardigheden in te laten zetten of spelenderwijs uit te dagen, ontwikkelen ze zich het beste.
www.dejongestrateeg.com
Kinderen en docenten die zich veilig, gezien en blij voelen, kunnen en willen meer uit zichzelf halen. Als gevolg hiervan worden er betere resultaten behaald. Naast cognitieve winst zal er een stevige groei zijn op sociaal-emotioneel gebied. Ouders zijn onmisbaar voor deze groei en krijgen dus tools voor meer verbinding met hun kind. 64
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING EN GROEI
65
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
RECEPTIEF VERMOGEN
Theaters Tilburg
Het kijken naar een voorstelling doet ongelooflijk veel met het puberbrein. Er worden volop verbindingen gemaakt tussen de verschillende hersengebieden. Enerzijds wordt het creatief denken aangespoord, oftewel de verbeeldingskracht. Anderzijds vergroot het - door ontwikkeling van spiegelneuronen - ons inlevingsvermogen. We voelen mee met personages, ervaren gevoelens van empathie of begrip, of we worden juist verrast door een tegendraadse actie. Het is belangrijk om emoties en motivaties op waarde te kunnen schatten, die van onszelf en de ander.
NAAR HET THEATER Een theaterbezoek met je klas is niet alleen hartstikke leuk, het ontwikkelt ook nog eens de verbeeldingskracht en het inlevingsvermogen bij kinderen. Tijdens een voorstelling spelen er zoveel vragen en gevoelens. Elke leerling ervaart zijn ‘eigen voorstelling’, maar wat dat dan precies is, wordt tijdens nagesprekken of workshops gedeeld en op creatieve wijze verwerkt. Wij brengen professionele theatervoorstellingen die het receptief vermogen aanspreken op het gebied van drama, muziek en dans. We haken aan op relevante thema’s uit het onderwijs en stellen plezier en verwondering voorop. Ons theateraanbod zet een stip aan de horizon: Wat een leerling ziet in de voorstelling, geeft hem nieuwe inspiratie voor zijn eigen creërend vermogen. Theater kijken in een echt theater of in de concertzaal is een geweldig klassenuitje. En die paar keer dat leerlingen kunnen komen, willen we ze ook een onvergetelijke ervaring mee geven. We kiezen daarom bewust voor kwaliteitsvoorstellingen van de beste jeugd- en jongerentheatergezelschappen van Nederland.
Waar komt een voorstelling het beste tot zijn recht? Wat ons betreft op een magische plek buiten school waar de leerling zich helemaal kan open stellen. In een volwaardige theatrale omgeving, met een doordacht lichtplan en met professioneel geluid. Een bezoek aan de schouwburg, concertzaal of de studio is voor de leerlingen echt een uitje.
KIJKEN NAAR EN WERKEN MET PROFESSIONELE MAKERS Theaters Tilburg heeft samen met De Nieuwe Vorst en Buro CiST enkele Kernvoorstellingen geselecteerd van landelijk gerenommeerde theatermakers. CKV coördinatoren van alle middelbare scholen uit Tilburg e.o. kunnen intekenen op deze selectie en zo een inspirerende aanvulling inkopen waarbij elk van de vier ckv domeinen gegarandeerd aan bod komt.
www.theaterstilburg.nl/cultuureducatie 66
CULTURELE INSTELLINGEN
Extra schoolvoorstellingen Bezoekt u een voorstelling buiten het kernaanbod. Ook dan kunt u rekenen op waar mogelijk een gratis lesbrief of een workshop of nagesprek van het gezelschap. Voor workshops wordt vaak wel een extra bijdrage gevraagd. Dit randaanbod ligt in het verlengde van de thematiek van de voorstelling. • 1st World War Poets door The Phileas Fogg Theatre Company | 13+ | SZ • Srebreniza door Boy Jonkergouw | 15+ | SZ • Stormkamer door Hanna van Mourik | 14+ | SZ • Don’t F*** with Artemis door Theatergroep Aluin | 15+ | SZ
Door een bezoek aan deze professionele theatervoorstellingen (domein verbreding) te koppelen aan een goede voorbereiding in de klas (verkenning) en een ontmoeting en werksessie met de makers (verdieping) geven we de leerlingen voldoende handvatten om te reflecteren op wat ze hebben meegemaakt en om dat vervolgens op te nemen in hun portfolio (verbinden).
DE VERDIEPING De Kernvoorstellingen worden voorzien van verdiepend aanbod waarbij de leerling zelf aan de slag gaat. Dit doen we het liefst in samenspraak met de vakdocent van de school en de educatiemedewerker van het gezelschap. De makers, het maakproces en verdieping op de thematiek van de voorstelling staan daarin centraal.
YOUNG CLASSICAL TALENT AWARD Supertrots zijn wij op de Young Classical Talent Award, het jaarlijks terugkerende muziekproject van Kamerata Zuid, Buro CiST en Concertzaal Tilburg. De middelbare scholen uit onze stad worden vertegenwoordigd door hun grootste klassieke talent in de strijd om de Award. Er is een professionele vakjury, een bijzondere live-workshop on stage en een feestelijke ‘tutti’ (allen) van zo’n 50 leerlingen en strijkorkest. Tickets € 5,-.
Hoe maken we van een theaterbezoek geen losstaand feestje, maar een waardevolle ervaring die zich – liefst op maat - verankert binnen het totale cultuuronderwijs op school. Door een intensieve samenwerking met Tilburgse vakdocenten en het theatergezelschap ontstaat er werkelijk verdieping, verbreding én vernieuwing. Supertrots zijn wij op de Young Classical Talent Award, het jaarlijks terugkerende muziekproject van Kamerata Zuid, Buro CiST en Concertzaal Tilburg. De middelbare scholen uit onze stad worden vertegenwoordigd door hun grootste klassieke talent in de strijd om de Award. Er is een professionele vakjury, een bijzondere live-workshop on stage en een feestelijke ‘tutti’ (allen) van zo’n 50 leerlingen en strijkorkest.
De selectie kernvoorstellingen • Vreemde Eend door Dansgroep Sally en Het Laagland | 4+ (groep 1,2,3,4) In Theaters Tilburg en De Nieuwe Vorst staan de volgende Kernvoorstellingen geprogrammeerd: • Het Experiment (Die Welle) door HNTjong | 14+ | SB • pan~Catwalk door De Zwermers | 14+ | DNV • Matties door Danstheater AYA | 12+ | SB • De Brieven van Mia - George & Eran Prod. & ROSE Stories | 12+ | SB • Keihard door Dansgroep Sally | 12+ | DNV
BESTELLEN
LOCATIES
Voor meer informatie, data en bestellingen: Gwen Sengers, Theaters Tilburg gsengers@theaterstilburg.nl.
studio, concertzaal, schouwburg Theaters Tilburg Louis Bouwmeesterplein 1, 5038 TN Tilburg telefoon 013 549 0390
Kernvoorstellingen graag rechtstreeks bestellen bij Theaters Tilburg, ook die van De Nieuwe Vorst. Tickets kernvoorstellingen € 10,-, alle regulier aanbod op aanvraag.
Theater De Nieuwe Vorst Willem II Straat 49, 5038 BD Tilburg telefoon 013 532 8520
67
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
CIST WIL LEERLINGEN EN ONDERWIJSPROFESSIONALS VERLEIDEN MET KUNST EN CULTUUR.
Kernzoeker Elke workshop maak ik op maat en aan de hand van wensen vanuit school. Ik ben een strandjutter. Ik ben ononderbroken op zoek naar iets en niets. Het is altijd mooi, ook al is het niets, of iets. Het proces van zoeken is belangrijker dan iets, of niets, vinden. De essentie van de zoektocht, is de kern. Ik geef les in twee disciplines: Light Graffiti en Zinvol Creëren. Light Graffiti is een gemakkelijke techniek om toffe foto’s te maken. Door het gebruik van een lange sluitertijd, kan ik foto’s maken van bewegend licht. Tijdens de workshop gebruiken de leerlingen verschillende gekleurde lampjes, uit mijn eigen collectie, om prachtige foto’s te maken. De resultaten van de leerlingen zijn direct zichtbaar. Verder geef ik lessen in zinvol creëren. Tijdens deze workshops of lesreeksen gaan leerlingen aan de slag met een ontwerp om een probleem op te lossen. In deze lessen richt ik me veel meer op creatief denken, het visualiseren van problemen en doelgroepen en op concepting. Aan het einde van de workshop of lesreeksen zijn de leerlingen in aanraking gekomen met verschillende creatieve technieken, snappen ze waarom creatief denken belangrijk is en hebben ze geoefend met een product presenteren. Voor meer informatie betrekking kosten en benodigdheden, verwijs ik u door naar mijn website.
68
PERSOONLIJKE ONT WIKKELING EN GROEI
Vanuit deze gedachte geef ik les. Tijdens mijn lessen ga ik met de leerlingen op ontdekkingstocht in de opdrachten. Hierbij focus ik me op de vertaalslag tussen woord en beeld. De leerlingen worden geprikkeld om op een andere manier te denken, door de beperkte middelen die ik ze aanbied. Zo oefenen leerlingen met het creatief oplossen van problemen. In mijn lessen zet ik de leerlingen zo snel mogelijk aan het werk. Een lange uitleg is niet bevorderlijk voor het creatieve proces. Leerlingen moeten vrij zijn om te kunnen experimenten en om fouten te maken. Fouten zijn ook mooi. Verder vind ik het belangrijk dat de leerlingen geprikkeld worden om samen te werken, zich buiten gebaande paden wagen en vertrouwen in hun eigen kunnen. Door een dosis humor en beweeglijkheid activeer ik de leerlingen om creatief te denken. De les is voor mij geslaagd als de leerlingen plezier halen uit het omdenken. Mijn doel is ervoor te zorgen dat de leerlingen trots zijn op hun eigen werk. Zelfs al is het eindresultaat niet is wat ze aan het begin van de les voor ogen hadden. Het gaat om de kunst van het gewoon doen. Wie doet, creëert impact. Juist door mijn expertise in concepting, creatief denken en visualiseren sluit ik goed aan op de projecten van het Voortgezet Onderwijs.
www.kernzoeker.com 69
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
AHA! Aandachtig, Helder en Anders Dat geldt voor alles wat we doen bij Sketch out Loud. Binnen cultuureduatie en het onderwijs onderzoeken wij de volgende vragen: Hoe creëer je een veilig en creatief speelveld, waar ruimte is voor oprechte nieuwsgierigheid, exploratie en creativiteit? Ruimte voor diversiteit, verbinding en empathie. Dat vraagt om een open mindset en specifieke voorwaarden en vaardigheden.
Schrijfletters Mijn expertise
Ik ben journalist en schrijfcoach. Mijn specialisatie: kinderen, Tilburg en onderwijs. Tel dat bij elkaar op en je krijgt kinderkrant tilburgjunior. Met deze online krant geef ik kinderen in Tilburg een eigen platform. Ik hoop ze enthousiast te maken over nieuws, over hun stad, over schrijven. Ook bij jongeren hoop ik dat te bereiken. Door het maken van een eigen (school)krant en/of het schrijven van verhalen voor bestaande Tilburgse media.
WORKSHOPS Op onze website vind je ons aanbod van workshops op het gebied van het Creatieve proces, AHA, Beeldgeletterdheid, Kritisch en Creatief denken.
TRAINING, SCHOLING EN CO-TEACHING
Werkwijze in het onderwijs
De workshops journalistiek van tilburgjunior zijn het meest geschikt voor kleinere groepjes leerlingen (maximaal 10 deelnemers). De workshops kunnen bijvoorbeeld helpen om de bestaande schoolkrant naar een hoger niveau te tillen. Uiteraard zijn ook klassikale workshops mogelijk. Het aantal bijeenkomsten is flexibel. Over de invulling is vooraf overleg. Wat wil de docent? Veel aandacht voor taal? Aandacht voor samenwerken? Mediawijsheid? Stimuleren van burgerschap: meedenken over items die in Tilburg en op school spelen?
Wat wil ik bereiken met cultuureducatie
Wat gebeurt er in mijn stad, bij mijn school? Wat vind ik daarvan? Ik daag kinderen en jongeren uit om mee te denken. De volgende stap is schrijven. Dit keer geen opstel dat in de la verdwijnt. Wat de leerlingen maken, is écht. Hun werk verschijnt in een eigen (school)krant. Levensecht leren dus.
Met welke vragen ben ik bezig binnen mijn werk
Bij de bestaande Tilburgse media komen kinderen en jongeren te weinig aan het woord. Hoe kan ik dat als journalist veranderen? Door mijn contacten met kinderen, jongeren, onderwijs en media met elkaar te verbinden.
Bij de projecten van het Voortgezet onderwijs kunnen de scholen zelf bepalen hoe en wat ze aan PR doen in overleg en afstemming met mij • • • •
Junior Stadsdichter Young classical Talent VMBO on Stage Tilburg’s got Talent
‘Welke items krijgen een plekje in onze krant?’ De leerlingen bepalen het zelf. Vaak is er ook ruimte voor bijdragen als gedichten en cartoons. Een mooi platform dus voor nieuw talent.
www.tilburgjunior.nl www.schrijfletters.nl 70
PERSOONLIJKE ONT WIKKELING EN GROEI
Daarnaast bieden we training, scholing en co-teaching aan leerkrachten en teams. De workshops journalistiek van tilburgjunior Wat doet een journalist? Hoe wordt een krant gemaakt? De workshops journalistiek van kinderkrant tilburgjunior geven de antwoorden. Maar het leukste van tilburgjunior is: kinderen en jongeren gaan het zelf ontdekken. Samen zoeken ze nieuws, bereiden ze interviews voor en schrijven ze verhalen. De nadruk ligt op nieuws uit de omgeving van de journalisten zelf. Ze denken na over thema’s die in hun wijk en bij hun school spelen, ze vormen een mening, voeren discussie, komen met oplossingen. Ook is er ruimte voor luchtige onderwerpen.
Sketch out Loud We werken met Cross-overs. Daarin koppelen we Cultuureducatie aan Taalontwikkeling en Visuele geletterdheid. Of het Creatieve Proces aan Sociaal-Emotionele ontwikkeling. ‘AHA! waarnemen’ is zo’n mooie crossover: Aandachtig, Helder en Anders waarnemen. We geven op elk moment betekenis aan wat we waarnemen. Deze interpretatie wordt gevormd en gekleurd door onze culturele en sociale achtergrond, onze opvoeding, ervaringen en kennis. Maar ook door ons vermogen om gericht aandacht te geven, scherp waar te nemen en diep te luisteren. AHA! waarnemen bestaat uit een reeks waarnemingslessen. De omvang en opbouw kan aansluiten bij de lesstof en wensen van de school. Onder begeleiding onderzoeken leerlingen samen objecten, een foto, beeldend werk, een dans, muziek of een verhaal. Door hun persoonlijke beleving te verwoorden en met elkaar te delen, groeit het bewustzijn dat iedereen iets anders waarneemt. Er is niet één werkelijkheid. Zij leren zich te verplaatsen in een ander, hun oordeel uit te stellen en hun blikveld te vergroten. Wij willen ontwikkeling verbeeldingskracht, cultureel bewustzijn, taalvaardigheid, kritisch- en creatief denkvermogen bereiken. Waardering en begrip voor verschillen en overeenkomsten met anderen. Empathie.
www.sketchoutloud.nl
Tijdens de workshops leren de redacteuren hoe ze een verhaal opbouwen. De krant die ze vervolgens samen maken, is een eigen editie van tilburgjunior, een (school)krant of bijdrage aan een bestaande Tilburgse krant. Voorbeelden zijn te vinden op www. tilburgjunior.nl en op www.schrijfletters.nl. Evenals reacties van eerdere deelnemers. Ester van Zundert is journalist en schrijfcoach voor kinderen en jongeren. Ze schrijft onder meer voor het Brabants Dagblad. Ze maakt(e) ook bijdragen voor kinderkrant Kidsweek, jongerenkrant 7Days, voor het Jeugdjournaalmagazine, meidenblad Inkie, het boek ‘De Toekomst’ van de kinderuniversiteit Tilburg en voor de website van stichting De Schoolschrijver. Meer weten? Kijk op www.schrijfletters.nl.
71
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Blewscreen Onze expertise is
Game design, gamification, animatie, game workshops, animatie workshops en experience design. Wij zijn een game studio in Tilburg die voornamelijk serious en applied games maakt. Dit doen wij ook voor het PO en VO.
Hoe werken we in het onderwijs?
Wij geven workshops en zijn tevens ex-docenten. Wij sluiten aan bij bestaande lesprogramma’s. Er zijn scholen die een van onze projecten als basis voor een lesprogramma hebben genomen: https://www.blewscreen. com/portfolio-item/boschplay/
Met educatie willen we bereiken dat:
Inspireren en activeren van diverse (jongere) doelgroepen met ons werk. Binnen lesprogramma’s laten we toegankelijke en alternatieve vormen van het creëren van content zien en dat gamen samen qua doel erg dynamisch kan zijn en ook voor alle type leerlingen.
We zijn binnen het eigen werk bezig met:
Hoe kun je zo effectief mogelijk “moeilijke” onderwerpen verwerken in “leuke” behapbare en bijblijvende ervaringen? En op welke associaties of voorkennis kun je daarbij inspelen? Binnen workshops: hoe kom je (samen) tot een inhoudelijk en leuk resultaat wat uitgroeit tot een interactieve beleving? We zetten leerlingen aan tot co-creatie in karakter ontwerp, storytelling en animatie. Ze werken naar een uniek resultaat voor een game toe. Bij het gamen: afleiding weerstaan en het afwisselen van competitie en samenwerking.
We kunnen aansluiten bij de projecten door:
De game studio BlewScreen in Tilburg maakt voornamelijk serious en applied games. Dit wordt in opdracht gedaan voor uiteenlopende doelen en doelgroepen. Het werk van BlewScreen is vaak terug te vinden in musea en exposities, maar ook op een telefoon of in de klas. De game ontwikkelaars geven ook workshops, waarvan de meest bekende Boschplay is. Dit zijn laagdrempelige workshops waarin character design, character animatie, storytelling en coöperatief gamen met zelfgemaakte characters centraal staan. Deelnemers gaan met magazine knipsels of eigen tekeningen aan de slag om een Jeroen Bosch geïnspireerd game-character samen te stellen. Vervolgens gaan ze die in kleine groepen animeren (met of zonder verhalende intro-animatie), technisch klaarmaken voor de game en uittesten. Als het karakter met zijn verschillende animaties in de game geplaatst is, dan kunnen per spelronde vier spelers verdeeld in twee teams het tegelijkertijd tegen elkaar opnemen in de gamewereld. De game is geïnspireerd op het thema van de 7 hoofdzonden van Jheronimus Bosch en met 2 verschillende routes. In de game zullen spelers de inzet in wedstrijd en samenwerken moeten afwisselen. Spelen non-gamers deze game daarom vaak beter dan hardcore gamers?
Onze workshops sluiten aan bij het voortgezet onderwijs. Boschplay is met het oog op speciaal VO gemaakt en wordt al jaren succesvol/effectief ingezet binnen het VO op alle niveaus. Het heeft kunstbeleving toegankelijk gemaakt en leert basisbeginselen van animatie en game design. Een ook zet het leerlingen aan het denken hoe gamen met anderen juist anders kan verlopen dan in de reguliere setting die ze gewend zijn.
Ontwikkeld voor het SVO, maar al jaren ingezet voor PO, (S)VO en ook volwassenen. En dit is all-in te boeken via info@blewscreen.com 0f 0639839200
www.blewscreen.com
Andere voorbeelden van games binnen het onderwijs of toegankelijk leren zoals bijvoorbeeld: DIM, Varen met de Kogge en OntspoorT013, kun je vinden op onze website.
72
MULTI MEDIA
De Elektruck is een stadsbus die is omgebouwd tot digitale muziek werkplaats. Sinds 2007 rijden we daarmee langs scholen en instellingen om onze muziekworkshops aan te bieden. Ondanks dat de Elektruck is uitgerust met professionele apparatuur en software willen we de drempel voor het zelf muziek maken zo laag mogelijk houden. Iedereen die in de bus stapt heeft binnen 1 uur een geheel eigen productie gemaakt. Een workshop begint altijd met een gezamenlijke uitleg van ongeveer 10 minuutjes. Daarna gaan de deelnemers zelfstandig of in tweetallen aan de slag. Als afsluiter luisteren we dan weer gezamenlijk naar alle resultaten die tevens aan het einde van een workshopdag voor iedereen te downloaden zijn vanaf onze website: http://www.elektruck.nl Het actief aan een eigen audio productie werken staat daarbij voorop. Niet gebonden aan stijlen of andere kaders. Er zijn inmiddels ruim 15.000 leerlingen in de bus geweest en we krijgen overal enkel zeer positieve reacties. We geven workshops vanaf de middenbouw PO tot en met klas 6 VO, iedereen vind het leuk om een liedje te maken! Bovendien zijn leraren vaak erg verrast en enthousiast omdat ze hun eigen leerlingen eens van een heel andere kant zien. Ook zetten wij graag onze werkplaats en expertise in voor maatprojecten. Dus mocht u zelf een wens of idee hebben, schroom dan niet om deze met ons te bespreken. Voor de Elektruck is niets te gek, we hebben immers niet voor niets de Brabantse Cultuurprijs gewonnen!
Elektruck Onze expertise
Muziek produceren met behulp van de computer.
Hoe wij werken in het onderwijs
Wij hebben een stadsbus omgebouwd tot mobiele digitale muziekwerkplaats en rijden daarmee langs scholen om onze muziekworkshops aan te bieden. Binnen 1 uur hebben alle leerlingen een eigen muziek productie gemaakt.
Wat wil(len) jij/jullie bereiken?
Wij willen leerlingen laten ervaren hoe leuk, bijzonder en eenvoudig het kan zijn om een eigen (muzikaal) product te creëren.
Wij zijn met de volgende vragen bezig binnen ons werk
Hoe kunnen we zoveel mogelijk leerlingen omturnen van passieve muziek belevenaars naar actieve muziek belevenaars? Hoe kunnen we zoveel mogelijk leerlingen inspireren om meer DIY (Do-It-Yourself) te worden? Hoe kunnen we leerlingen stimuleren zoveel mogelijk zichzelf te ontdekken en te blijven!!!
Op de volgende manier kunnen wij aansluiten bij de projecten van het Voortgezet onderwijs
• Junior Stadsdichter: Poëzie en muziek liggen natuurlijk erg dicht bij elkaar. In plaats van een muziekproductie kunnen wij ook prachtige audio collages met poëzie maken. Dat hebben we eerder gedaan en daar zijn heel mooie dingen uitgekomen! • Young classical Talent: Leerlingen kunnen in onze bus remixen maken van klassieke stukken, dat doen we ook vaker. Verder zouden we graag klassiek geschoolde muzikanten/leerlingen leren hoe ze de computer kunnen gebruiken om zelf opnames van hun instrument te maken. Om zelf nieuwe muziek te creëren of gewoon als oefening/ registratie van het eigen spel. • VMBO on Stage: In onze muziekwerkplaats is zeker ruimte voor een stagiair om bv een eigen programma/les te ontwikkelen en uit te voeren • Tilburg’s got Talent: Een digitale muziekwerkplaats is de uitgelezen plek om je muzikale talent te ontdekken, te onderzoeken of te registreren. Je kan je eigen lyrics inzingen, rappen, beats creëren of opnames maken van je virtuoze gitaarspel. Uiteindelijk heeft iedereen een productie waarmee hij/zij de wereld in kan.
www.elektruck.nl 73
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
De 11-jarige Thomas vond het zo raar dat hij als jong ventje wel piano kon leren spelen, en natuurlijk op voetbal kon, hij kon zelfs op ballet in het stadje waar hij woonde maar leren rappen dat was onmogelijk. Er bestond gewoon geen rap leraar in die tijd.
Filmcoach Beeldtaal is ook een taal
Wij laten kinderen en jongeren ervaren hoe film wordt gemaakt. Zodra ze zich hiervan bewust zijn, weten ze beter wat ze kijken op Youtube, Netflix of TV. Ze ontdekken hoe ze kritischer kunnen kijken en hoe ze zelf creatieve films kunnen maken. Leuk, leerzaam én nuttig in een wereld waarin beeldtaal steeds belangrijker wordt.
Les van professionele filmmakers
Leer film maken van echte filmmakers. Ervaar hoe het is om iets in scène te zetten. Hoe zorg je dat je kijkers geboeid zijn en je verhaal geloven? Doordat onze Filmcoaches ook zelf korte films maken, wordt al deze kennis gebruikt om kinderen, jongeren en volwassenen te coachen bij het maken van films. Om zo beeldtaal te ontdekken en beter te begrijpen. Samen met film bezig zijn, is het mooiste wat er is!
FILMCOACH Filmworkshops door professionele filmmakers, voor PO en VO: • vloggen • filmtechnieken • animatie & greenscreen • fake news • sounddesign • kijken als een hond: filmen voor de allerkleinsten • doorgaande leerlijn mediawijsheid Leuk, leerzaam én nuttig in een wereld waarin beeldtaal steeds belangrijker wordt. info@filmcoach.nl
Zelf ontdekken
Bij onze filmlessen ben je veel zelf aan de slag: verhaal bedenken, filmen, monteren en samen terugkijken. Door feedback te geven, ervaar je wat er goed ging of beter zou kunnen. Zodat je weer een stapje beter wordt in film maken. De Filmcoach geeft gevraagd en ongevraagd advies, op maat. Stilte op de set…..actie!
Kernwoorden
Creativiteit, samenwerken, filmmaken, mediawijsheid, nieuwe media, leren door te doen.
Aansluiting projecten VO
De workshops nieuwe media van Filmcoach zijn een stimulans voor jongeren om hun talenten verder te ontwikkelen, ook bij projecten zoals VMBO on Stage, Tiburg’s got Talent en Young classical Talent. Bij het maken van een film zijn er veel soorten werkzaamheden. Ervaar welke rol bij het maken van een film bij jou past. Ben jij goed in acteren, regisseren of ben jij toch liever die schrijver van dat ontroerende verhaal? Ervaar en ontdek het zelf!
www.filmcoach.nl 74
MULTI MEDIA
“VOOR ALLE DOELGROEPEN BEN IK EIGENLIJK GEWORDEN, WAAR IK ZELF NAAR OPZOEK WAS.” In 2001 begint Thomas met het geven workshops. De eerste jaren concentreert hij zich vooral op jongerencentra en poppodia, om zo jongeren de juiste begeleiding te geven in het maken van rapmuziek. Het gaat in dit stadium vooral om het schrijven van teksten en het voorbereiden van optredens. Vanaf 2005 begint Thomas in het onderwijs workshops te geven, hij wordt in eerste instantie benaderd door een aantal scholen in zijn woonplaats om kwalitatief goede workshops te ontwikkelen die aansluiten bij het educatieve programma op scholen.
“DE LEERLINGEN WORDEN TIJDENS EEN WORKSHOP CREATIEF GEPRIKKELD EN UITGEDAAGD, OM VERVOLGENS ZELF AAN DE SLAG TE GAAN MET HET CREËREN VAN HUN EIGEN TEKST EN HET ONTPLOOIEN VAN TALENT.”
Thomas van Vliet Rapworkshops van Ongelovige Thomas “Allround rapper in de breedste zin van het woord. Workshops, optredens en presentaties met een dikke flow.” Thomas staat er vooral om bekend om leerlingen enthousiast te maken over het ritmisch rijmen op de maat van de muziek, met een draagbare studio geeft hij educatieve workshops aan kinderen en jongeren op locatie. De workshop is een laagdrempelige manier om de leerlingen binnen hun eigen belevingswereld te bereiken, het doel is om er voor iedereen een succes ervaring van te maken. Naast de voor de hand liggende raakvlakken met de Nederlandse taal en muziek heeft de workshop positieve invloed op de persoonlijke ontwikkeling. Denk hierbij aan het uiten van emoties, er wordt gekeken in de spiegel van het zelfbeeld en het kan natuurlijk helpen met het omgaan met agressie.
“Als je verbaal je mannetje of vrouwtje staat, sta je sterker in je schoenen.” Enkele mogelijkheden van activiteiten zijn: • Maak klassikaal een rapnummer met eigen lyrics. Als tastbaar eindproduct ontvangt de school het afgemixte nummer. • Optreden voor de hele school. Hierbij kan gekozen worden voor een optreden van Thomas zelf en/of een optreden van de leerlingen die hebben deelgenomen aan de workshop. • Nieuwe media concepten verwerkt in videoclips. Denk hierbij aan bijvoorbeeld green screen beeldopnames en thema gebonden videoclips. • Ontwikkeling doorgaande leerlijnen voor scholen. Dit kan een jaarlijks terugkerende workshop inhouden of een aansluitende lessenreeks die meer de verdieping ingaat. Deze mogelijkheid wordt op maat samengesteld voor de school. • Samenwerking binnen enkele cultuurprojecten zoals VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent. De workshop zijn te boeken voor basis-, middelbaar- en speciaal onderwijs vanaf groep 5. De groepen waarmee met regelmaat gewerkt wordt zijn divers, zowel in grote als in niveau. Het kan gaan om een individuele les, kleine groepjes, gehele klassen of combinaties daarvan. Voel je vooral vrij om vrijblijvend contact op te nemen, en de wensen / mogelijkheden verder te bespreken.
www.ongelovigethomas.com 75
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Factorium Podiumkunsten Algemeen Factorium bestaat ruim 150 jaar! In die jaren heeft Factorium zich ontwikkeld tot een huis van makers voor muziek, theater en dans waar jaarlijks velen deelnemen aan lessen, workshops en projecten. Daarnaast weten inmiddels steeds meer bezoekers de weg naar het Factorium Theater te vinden. Factorium biedt alle inwoners van de gemeenten Tilburg en Goirle de mogelijkheid zijn of haar culturele loopbaan vorm te geven en de waarde daarvan te ontdekken, óók op jonge leeftijd. Factorium Onderwijs draagt hier in ruime mate aan bij door een intensieve samenwerking met het onderwijsveld. Samen met het onderwijs ontwikkelen wij een aanbod op maat. Zo bieden wij een stevige en inspirerende basis voor de creatieve en kunstzinnige ontwikkeling van de leerlingen. Een greep uit ons aanbod vindt u op www.factorium.nl/onderwijs
wijsaanbod op https://www.factorium.nl/onderwijs. We gaan graag en geheel vrijblijvend met u in gesprek, op zoek naar de beste invulling.
KWALITEIT, DESKUNDIGHEID, CONTINUÏTEIT, ÈN EEN GROTE DOSIS ENTHOUSIASME!
SPECIALE PROJECTEN VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS IN TILBURG
Van ‘Eigen loops maken’ tot ‘Braziliaanse percussie’, van ‘Soapacteren’ tot ‘Jazzdans’ en van ‘Theaterimprovisatie’ tot ‘Bandworkshops’, Factorium Onderwijs heeft een breed cultuureducatief aanbod op het gebied van dans, drama en muziek , waarbij ruimte is voor zowel kunstbeleving als kunstuitoefening. We integreren brede vaardigheden in het cultuuronderwijs – zoals creatief, kritisch en oplossingsgericht denken, communiceren, samenwerken – en, in het kader van multidisciplinariteit, koppelen we indien gewenst cultuuronderwijs aan andere vakken en lesgebieden.
Factorium Onderwijs levert al jaren een bijdrage aan het speciale project Tilburg’s got Talent en VMBO on Stage. Onze vakdocenten begeleiden de leerlingen bij het creëren van hun acts en bij het instuderen ervan, in de aanloop naar de grote finale in Poppodium 013.
Ons volledige aanbod vindt u op https://www.factorium.nl/onderwijs . En mocht u hierop tòch niet vinden wat u zoekt, aarzel dan niet om rechtstreeks contact met ons op te nemen. Wij denken graag met u mee en kunnen voor elke wens een passend aanbod leveren.
Ook voor de andere speciale projecten, zoals Junior Stadsdichter en Young Classical Talent, kunnen de kunstvakdocenten van Factorium een oefentraject uitzetten zodat de leerlingen hun talenten verder kunnen ontwikkelen. De vakdocenten begeleiden en coachen hen tijdens de repetities en bereiden hen voor op hun podiumoptreden. En mochten zij zich buiten schooltijd verder willen bekwamen, dan kunnen onze docenten hen adviseren over de bestaande vervolgmogelijkheden, bij Factorium of bij een van onze samenwerkingspartners.
En mochten uw leerlingen de smaak te pakken hebben en ook in hun vrije tijd aan hun culturele loopbaan willen werken, dan heeft Factorium ook buiten schooltijd voldoende mogelijkheden, bijvoorbeeld in de vorm van cursussen, of door maandelijks een open podium te bieden aan eenieder die zijn of haar talent wil laten zien. Rappers, producers, dj’s, beatmakers, singer-songwriters, storytellers, new gen poets, iedereen is welkom! Een compleet overzicht van alle mogelijkheden is te vinden op onze site.
Heeft u een specifieke wens? Neem dan via de mail (onderwijs@factorium.nl) of telefonisch (013-535 40 55) contact op met onze consulenten.
Afdeling onderwijs Meer Kunst en Cultuur in de school? Wij regelen het voor u, en staan garant voor kwaliteit, deskundigheid, continuïteit, èn een fikse dosis enthousiasme! Uitgaande van de wensen van de school bieden wij dans-, muziek- en theateractiviteiten, of een combinatie daarvan, op maat. Samen met één of meerdere ervaren docenten werken we een programma uit dat bij de school en de leerlingen past. Daarbij schuwen we ook de samenwerking met andere aanbieders niet. In alle gevallen is de vraag van de school leidend. Zo optimaliseren wij samen met de school het cultuuronderwijs en werken we aan de (verdere) talentontwikkeling van uw leerlingen. U vindt ons onder 76
CULTURELE INSTELLINGEN
www.factorium.nl/onderwijs 77
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
OVER HET GEZELSCHAP
De Stilte
De Stilte danst! Voor en met kinderen. Voorstellingen op school, in kleine en grote zalen van theaters. Voor dreumesen, peuters, kleuters, kinderen, adolescenten, ouders, grootouders.
De Stilte heeft 25 jaar ervaring met dans voor kinderen, zowel nationaal als internationaal. In ons aanbod koppelen we actieve cultuureducatie en receptieve cultuureducatie en prikkelen we de verbeelding.
Vanuit Breda vliegen we uit over de hele wereld. Met om en nabij 1.750 activiteiten per jaar richten we ons speciaal op het ontwikkelen en uitvoeren van producties voor kinderen. Dankzij de gelaagdheid zijn onze voorstellingen geschikt voor alle leeftijden.
Lichaamstaal gaat vooraf aan woorden. In onze educatie doen we op speelse wijze een beroep op de natuurlijke vermogens van kinderen waarbij beleving en creativiteit centraal staan. We leggen een koppeling tussen beschouwen en doen en spreken het kind het liefst als individu aan. Dans sluit aan bij de natuurlijke bewegingsdrang van leerlingen, bij hun verbeeldingskracht en bij hun behoefte aan bewegen, fantaseren, ontdekken, creĂŤren, experimenteren, ordenen en het leren om hun lichaam te beheersen. Door dans leren leerlingen van en over zichzelf, de ander en hun omgeving. Ze gaan zich losser en vrijer bewegen; niet alleen op de dansvloer, maar ook daarbuiten. De Stilte is constant bezig met het verder ontwikkelen van danseducatie waarbij er aandacht is voor ieder kind als individu.
De Stilte wil met meerduidige voorstellingen en dansactiviteiten, die de verbeelding prikkelen, de speelse leerdrift van kinderen stimuleren en hun artistieke vermogens aanjagen. Door het spel leert een kind met hart en ziel zijn wereld kennen en zich te positioneren in een overdonderende samenleving. Spel is de tegenhanger van de alledaagsheid: het persoonlijke oefenterrein van het kind. In het spel ontmoet het kind de wereld vanuit zijn condities en in zijn formaat.
www.destilte.nl
Met onze doorlopende leerlijn dans bieden we een aanbod voor het gehele primair onderwijs. Van 1-2tjes op school tot voorstellingen in een grote zaal in een theater. We bieden leerkrachten handvatten voor nagesprekken bij onze voorstellingen met onze digitale lesbrieven die geschikt zijn voor digiborden.
De Hiphop Factory is in 2006 opgericht. De dagelijkse artistieke leiding is in handen van Curtley Mooring. De zakelijke leiding is in handen van Janine Mooring. Curtley is een bekende binnen de hiphop scene en zet zich dagelijks in om jongeren te helpen het beste uit zichzelf te halen. Hij is een echte duizendpoot, hij is hoofdjurylid van United Dance Organisation, geeft les op de dansopleiding en traint teams in de dansschool. Er wordt deelgenomen aan nationale en internationale wedstrijden en zijn er al vele kampioenstitels binnengesleept. Niet alleen het winnen van bekers is belangrijk, maar ook is er oog voor persoonlijke ontwikkeling. Overdag is er tijd voor Cultuuronderwijs op scholen. De Hiphop Factory richt zich op basis-, middelbaar- en speciaal onderwijs. Sinds de oprichting worden er workshops gegeven op scholen. In de beginjaren met een kennismakend karakter, maar in de loop der tijd met steeds meer verdieping. De Hiphop Factory is vanaf het begin betrokken geweest bij de ontwikkeling van Cultuur Educatie met Kwaliteit. Er wordt volop gewerkt aan het ontwikkelen van doorgaande leerlijnen voor scholen. Ook is er een project ontwikkeld speciaal voor middelbare scholieren over de ontstaansgeschiedenis van hiphop, Urbanlicious. De Hiphop Factory probeert constant mee te gaan met de ontwikkelingen en vraag vanuit het onderwijs. Samen met het team van ervaren docenten wordt er van elke workshop of project iets moois gemaakt.
78
DANS EN BEWEGING
Hiphopfactory De Hip Hop Factory heeft van hip hop haar expertise gemaakt. Hiphop leeft onder jongeren. Of het nou muziek, dans of een andere vorm is, ze kennen het allemaal. Door het inzetten van hiphop bereiken we de leerlingen makkelijker en kunnen we op een prettige manier aan de slag met de culturele doelstellingen van de school. Sinds 2006 zijn we actief in het onderwijs. Enkele jaren geleden hebben we ons gespecialiseerd in Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK). Het is onze insteek om maatwerk te leveren dat aansluit op de behoeften en wensen van een school. Wij zien cultuuronderwijs als een mooie manier om de belevingswereld van jongeren te verrijken. Ze nieuwe inzichten te geven en voor te bereiden op hun toekomst. De belangrijkste vragen zijn voor ons ook de vragen waarop we ons constant proberen te vernieuwen: Hoe sluit je het beste aan bij de belevingswereld van de leerling. Hoe maak je het makkelijkste contact met de leerling. Hoe kun je leerlingen vervolgens het beste stimuleren om nieuwe dingen te proberen. Onze expertise wordt ingezet bij de projecten VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent met workshops presentatietechnieken, dans, RAP en Nieuwe media.
www.hiphopfactory.nl 79
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022 ‘Op Naar De Top’ is een interactieve kinderdansvoorstelling waarin dans, theater en spraak samenkomen om verhalend een tocht van 4 jongeren, die een avontuurlijke bergbeklimming tegemoet gaan, te vertellen. Onderweg zullen ze een aantal hindernissen tegenkomen waarbij ze de hulp van het publiek nodig hebben. Ben jij dapper en sterk genoeg om deze 4 scouts te helpen om hun tocht te volbrengen?
Particles Onze expertise:
Particles verbindt en confronteert mensen met actuele maatschappelijke thema’s via hun theatrale DANS voorstellingen. Voor het PO en VO ontwikkelen we dansvoorstellingen met workshops gelinkt aan de desbetreffende voorstelling.
Onze werkwijze in het onderwijs:
In het onderwijs werken we op twee manieren. Binnen-school: Voorstelling met aansluitend workshop(s). Buiten-school: Voorstellingsbezoek in het theater in combinatie met workshops op school.
Wat willen we bereiken:
Particles wil met hun dansvoorstellingen en workshops over actuele thema’s door middel van sterke fysieke taal impact maken op zijn toeschouwers. Het doel is om hen te stimuleren tot nadenken over zichzelf, over de omgeving en over de anderen, en daarmee een bijdrage te leveren aan de samenleving.
Met welke vragen houden we ons bezig binnen ons werk: Binnen ons werk zijn we vooral bezig met vragen zoals: Hoe kunnen wij dans als instrument inzetten om op non-verbale wijze uitdrukking te geven aan gedachten en gevoelens, die ons met elkaar verbinden of scheiden?
www.particles.dance
PARTICLES VERBINDT EN CONFRONTEERT MENSEN MET ACTUELE MAATSCHAPPELIJK THEMA’S VIA ZIJN THEATRALE DANS VOORSTELLINGEN Nishant Bhola is de choreograaf en artistiek leider van Particles. Nishant Bhola maakt professionele sociaal-artistieke projecten voor een breed publiek van alle leeftijden en alle culturele achtergronden. Nishant is een positief - kritische wereldburger, die niet aan de kant blijft staan, maar die door zijn artistieke werk via dans een actieve bijdrage wil leveren aan de samenleving. Hij kiest er bewust voor om sociaalartistieke projecten te creëren waarin hij universele en actuele thema’s aan de orde stelt. Thema’s rondom het leven als individu in (of tussen) meerdere culturen spelen daarin een centrale rol. Zijn persoonlijke ervaring als Indiase migrant in de Nederlandse samenleving is daarvoor een rijke inspiratiebron. Door persoonlijke ervaringen te vertalen naar universele waarden, maakt hij zijn (prikkelende) thema’s toegankelijk voor een breed en divers samengesteld publiek. Via zijn artistieke- en sociaal artistieke projecten nodigt Nishant mensen uit om met elkaar in contact te treden en ervaringen uit te wisselen. Zijn werk bereikt een divers samengesteld publiek door projecten te maken voor, door te spelen in theaters, op festivals, in het publieke domein en via educatieve programma’s op (dans)scholen en in sociaal-culturele en maatschappelijke organisaties.
De focus van de voorstellingen ligt met name op het interactieve deel tussen speler/performer en publiek. Dit proberen wij dan ook te onderzoeken en willen we het publiek betrekken en meenemen in de voorstelling, zodat zij ook een actieve deelnemer worden. Op sociaal gebied willen we dan ook zorgen dat samenwerking, het luisteren en respect tonen naar elkaar, het elkaar helpen en het inlevingsvermogen bevordert wordt. Dit zien we ook voor ons door middel van een workshop (eventueel in combinatie met de voorstelling). We willen dit op een fysieke manier uiten en het publiek laten zien dat er meer mogelijkheden zijn dan dat er lijken. Hoe omarm je bijvoorbeeld frustratie op een fysieke manier? Door middel van dans willen we de mogelijkheden laten zien die de wereld biedt.
Patricia Brok OP NAAR DE TOP
Patricia Brok en Ronja Keultjes zijn twee jonge ondernemers die zich al vanaf jonge leeftijd bezig houden met dans. Zo zijn ze beide afgestudeerd van de Fontys Hogeschool voor de Kunsten als uitvoerend danser waarbij ze zich hebben gespecialiseerd in de richting Contemporary Urban. Naast hun werk als uitvoerend danser, zijn ze ook erg geïnteresseerd in het docentschap. Zo hebben ze ondanks de jonge leeftijd al ruim 7 jaar ervaring als dansdocent. Deze ervaring hebben ze op mogen doen in verschillende amateurdansscholen in Nederland. Ondanks dat hun basis niet specifiek ligt in het primaire basisonderwijs, zul je hen toch vinden in andere culturele activiteiten waarbij ze met verschillende doelgroepen werken en dan voornamelijk gericht op dans. Zij maken deel uit van verschillende culturele educatieve programma’s, waaronder Jens van Daele | Burning Bridges, Plan d- en MBO dans Aventus. Onder deze educatieve programma’s kun je denken aan de volgende activiteiten: inleidingen verzorgen, voorprogramma’s/choreografieën creëren, het spelen van voorstellingen, eindgesprekken na de voorstelling en dansworkshops. Patricia heeft in 2019 een interactieve kinderdansvoorstelling ‘Op Naar De Top’ gemaakt die in premiere is gegaan tijdens de opening van het Spoorpark in Tilburg. Het creëren van kinderdansvoorstellingen, met name voor de leeftijd 6 tot en met 8 jaar, is ook nog een extra passie die Ronja en Patricia delen. Waarom juist deze leeftijd? In deze leeftijdsfase maken de kinderen een ontwikkeling door die erg aansluit bij het thema van de voorstelling; de ontdekkingstocht. We willen het jonge publiek mee laten denken met wat er gaande is en ze op een spelende wijze de wereld laten leren kennen, zonder angst voor het onbekende.
www.patriciabrok.com
Vragen over onze educatieve projecten voor het PO en VO? Mail gerust naar lotte@particle.dance
80
DANS EN BEWEGING
81
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Corpo Máquina brengt dansvoorstellingen in de theaterzaal en verzorgt omkaderende programma’s en workshops op scholen. Workshops kunnen gekoppeld worden aan voorstellingsbezoek, maar ze kunnen ook los daarvan georganiseerd worden of aansluiten bij bestaande projecten als Tilburg’s got Talent of VMBO on stage.
Heb jij rap in je lijf? Zin om door een pro te worden uitgedaagd? De Rap workshop van T.O. geeft je de attitude om elke streetbattle aan te gaan. Onder professionele begeleiding word je klaargestoomd voor het echte werk! Maar de workshop is meer dan alleen straat taal en stoere praat.
Rapper T.O.
T.O. zijn expertise is het geven van Rap workshops
Onder jongeren groeit de vraag naar begeleiding in de muziek enorm. T.O. wil daar gehoor aan geven en heeft daarom de WAYNG Academy opgericht. WAYNG zet zich in voor actueel en vernieuwend muziekonderwijs in het PO en VO. Met ons urban lesprogramma en workshops willen wij docenten handvaten bieden om onderwijs op een eigentijdse manier vorm te geven. Tijdens de reguliere workshop leert T.O. je de beste teksten te schrijven onderwerpen kunnen zijn; geschiedeis, cultuur, maatschappij, economie, oorlog en vrede,Drill Rap, Probleem jongere, Hang jongeren, creativiteit, het uiten van emoties . Er is enorm veel aansluiting te vinden met rap, het schrijven van teksten en urban muziek. Denk bijvoorbeeld aan Junior Stadsdichter, VMBO on stage e Tilburg Got Talent. Aansluiten op deze projecten kan doormiddel van het begeleiden en coachen van talenten, het scouten van Talent en als een gast Jury. WAYNG academy begeleid jongeren in de zoektocht naar hun talent en laat dit optimaal tot uiting komen. Het doel van de academy is het creëren van een kweekvijver vol talent. Dit doen we door bijvoorbeeld het schrijven van uitdagende challenges en workshops die geschikt zijn voor kinderen, jongeren en voor volwassenen. CKV activiteiten, cultuurdagen, bedrijfsuitjes, vrijgezellenfeesten of een lessenreeks op school, wij verzorgen een onvergetelijke urban workshop. Rapper T.O. heeft meer dan 10 jaar ervaring in het geven van rap workshops aan alle doelgroepen en niveaus. Inmiddels geeft hij samen met zijn team urban docenten door heel Nederland workshops. 82
DANS EN BEWEGING
Rappen en leren met een positieve boodschap. Tijdens de reguliere workshop leert T.O. je de beste teksten te schrijven, zodat je ze vervolgens kan gaan rappen op de stevige beat die voor je klaar staat! Je zult T.O. vast kennen door zijn samenwerkingen met Kempi, Firstmen en JPB. Met zijn ‘Down to Earth’ mentaliteit en positieve energie.is T.O. de perfecte rap docent voor in de klas. De boodschap in zijn muziek is positief, motiverend en inspirerend. Met een Surinaamse achtergrond en liefde voor Afrika brengt T.O. de kracht van deze invloeden terug in zijn muziek. T.O. is in de stad Tilburg en in de urban scene een artiest die staat voor de maatschappij. Hij gebruikt zijn muziek en invloed om de nieuwe generatie te bereiken. Daarnaast begeleid T.O. jong talent in zijn muziekstudio die hij beschikbaar stelt voor deze talenten. Als je aan T.O. vraagt waarom hij dit doet, is zijn antwoordt: Iemand anders helpen met zijn talenten is iets wat je gewoon moet doen. Het doel is om te motiveren inspireren en stimuleren.
Corpo Máquina, een groeiende community van bewegers, stroopt de mouwen op vanuit Tilburg-Noord. Het gezelschap onder leiding van choreograaf Guilherme Miotto werd in 2017 opgericht. In voortdurende dialoog met een omgeving waarin de rijkdom van honderdtwintig nationaliteiten en culturele achtergronden de toon zet, vormt zich een aanpak die op het podium en in het publiek ruimte biedt aan uiteenlopende lijven, vormen en stemmen. Voorstellingen en projecten ontstaan in een kruisbestuiving van hedendaagse dansstijlen en invloeden van de straat zoals breakdance, free style voetbal, free running, house dance, paaldans… Alles wat zich buiten de muren van het theater beweegt, brengt Corpo Máquina de zaal in. Werk en aanpak van Corpo Máquina blijken zowel artistiek, sociaal als in het (kunstvak)onderwijs inspirerend en vinden hun weg naar theaters en opleidingen in binnen- en buitenland. Wat Corpo Máquina betreft is dansen niet iets dat je moet leren, je hoeft het alleen maar te laten gebeuren. In elk mens schuilt een danser, zegt Guilherme Miotto, artistiek leider van Corpo Máquina. Guilherme heeft een aanpak ontwikkeld waarmee deze woorden waar worden. Die aanpak noemt hij Instinctive Performance. Het is de basis onder al het werk van Corpo Máquina. Ieder lichaam heeft zijn eigen kennis en zijn eigen verhaal. Met Instinctive Performance zet je het lichaam in beweging vanuit eerdere opgeslagen ervaringen. Zintuigen op scherp, voelen en bewegen. Wie je ook bent, waar je ook vandaan komt. In de geconcentreerde communicatie van lichaam tot lichaam helpt de dans ons om elkaar beter te zien: zachter, opener, met nieuwsgierigheid en vertrouwen.
Stichting
Corpo Máquina Je lichaam is geen last, maar een landschap waar doorheen de wereld zich ontrafelt. De drie Corpo Máquina projecten voor het seizoen 20/21 vormen ieder op hun eigen manier een trigger om verschillende aspecten van onze wereld te ervaren door middel van beweging en dans:
14+
Blanco bestaat uit twee duetten uitgevoerd door wereldwijd toonaangevende dansers in twee van de meest populaire urban dance stijlen. In een inleidende workshop krijgen leerlingen een brede notie van Breakdance en House en de toepassing ervan in de choreografieën. Na afloop wordt er met de dansers gereflecteerd op de voorstelling, met aandacht voor hoe techniek en creativiteit hand in hand kunnen gaan in plaats van elkaar in de weg te staan.
15+
In Ahmed Unboxed zien we een danser onder voortdurend toezicht. In een theatrale set van vier bewakingscamera’s en een projector probeert hij met behulp van technologie, free running en dans uit het doolhof te komen waarin hij vastzit in zijn hoofd. In de after talk deelt Ahmed, een selfmade danser met delinquent verleden, met de leerlingen hoe dans hem helpt om gefocust te blijven en uit de problemen te komen.
12+
In Warriors Foot worden de leerlingen de dansers. In slechts zes uur repetitie verspreid over twee dagen nemen ze samen met de bekende free style voetballer Nasser el Jackson het podium over. Warriors Foot is een choreografie volledig geïnspireerd op het voetbalspel. Met lichteffecten als decorontwerp en een gelaagd klanklandschap is deze dynamische en ritmische voorstelling een traktatie voor zowel deelnemers als hun leeftijdsgenoten die het publiek vormen.
www.corpomaquina.nl 83
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
De NWE Vorst Theater De Nieuwe Vorst speelt in op de specifieke behoeften van scholen. Wij programmeren desgewenst op maat - kwalitatief hoogwaardige voorstellingen die aansluiten op specifieke thema’s waar in lessen aandacht aan wordt besteed. Samen met de onderwijsinstelling kiezen we geschikt professioneel theateraanbod van gerenommeerde jeugdtheatergezelschappen. Dit bieden we aan in combinatie met actieve componenten zoals workshops en nagesprekken. Door opgroeiende kinderen en jongeren met theater in aanraking te brengen en te leren theater te kijken, willen we ze een ervaring meegeven waar ze de rest van hun leven plezier van hebben.
Ook dit seizoen weer een uiteenlopend aanbod van theater en dans voor verschillende leeftijden. Van Edward Scharenhand van Theater Sonnevanck, tot WIEDEEDHET van BonteHond. Van De Onzichtbare Man van Artemis tot Lepeltje Lepeltje van De Dansers. En meer! We lichten er één voorstelling uit. Op 8 en 9 februari 2021 komt Project Sally naar De Nieuwe Vorst met KEIHARDE dans!
KEIHARD (10+) - PROJECT SALLY Dans die je raakt KEIHARD is een voorstelling met keiharde dans! De toeschouwers worden getrakteerd op een aparte beleving. Ze nemen plaats op het podium, midden in de dansexplosie en dicht op de huid van de dansers. De energie wordt voelbaar, zelfs tastbaar, waardoor niemand stil kan blijven zitten. IN YOUR FACE KEIHARD toont de kracht van het collectief en wat je als groep van individuen teweeg kan brengen. Zeven dansers staan op het podium en laten zien hoe een collectief energie kan creëren, actiebereidheid kan aanwakkeren en voor verandering kan zorgen. SALLY laat het publiek ervaren hoe besmettelijk het is om naar dans te kijken: intens, virtuoos, vol humor en KEIHARD ‘in your face’. Theaterkrant:
“IN EEN GRENZELOZE MASH-UP VAN DANSVORMEN BESPELEN CHOREOGRAFEN STEFAN ERNST EN MARTIN HARRIAGUE HET PUBLIEK EN DE DANSVLOER OPTIMAAL.” LESMATERIAAL Om er een memorabele beleving van te maken, heeft Sally een lesbrief, educatiefilmpjes en een Spotify-list ontwikkeld.
www.denieuwevorst.nl 84
CULTURELE INSTELLINGEN
Kijk voor meer info op sallydansgezelschapmaastricht.nl/ikwilmeersally/keihard/
85
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Stichting Neverland Onze expertise is Urban Dans op theatrale wijze. Wat tegenwoordig als ‘Contemporary Urban’ wordt beschouwd. Neverland speelt interactieve dansvoorstellingen op of voor het VO. In combinatie met een voorstelling bieden we workshops over hiphop/ breakdance, theater en muziek (percussie). Thema’s zijn o.a. talent, empathie, broederschap, passie en zelfvertrouwen.
BRO “Verstild en explosief, hoekig en rond, delen twee breakers de vloer. De eigenzinnige dansers bouwen met hun eigen stijl een vriendschap op waarin teleurstelling, opoffering en acceptatie de grondslag van is. Bro is een mooie en stoere dansvoorstelling van 2 topdansers die aan elkaar gewaagd zijn en het publiek weten te vermaken met hun moves en humor. Een voorstelling die je niet snel zal vergeten!”
Vloeistof
Neverland wil jongeren kennis laten maken met danstheater in deze tijd. Wat voorheen als saai gezien werd, hebben wij nu een voorstelling met hedendaagse dans en muziek, waar de jongeren van deze tijd zich in kunnen vinden. Middels de workshops willen wij de jongeren actief laten meedoen en hun een kijkje achter de schermen geven, zodat zij zien wat er bij zo een voorstelling komt kijken. Hoe kiezen we de muziek uit? Hoe proberen wij een boodschap over te brengen zonder te praten? Hoe maken we choreografieën?
Onze expertise is dansvoorstellingen op locatie die je anders naar de wereld en mensen om je heen laten kijken. Door onze dans in de urbane ruimte worden bepaalde aspecten van gedrag uitgelicht of uitvergroot. Hoe gemakkelijk jouw waarneming te manipuleren is, terwijl je er zelf met open ogen bij bent, is een van de dingen die we interessant vinden om je te laten ervaren en bij stilstaan.
Hoe zorgen we ervoor dat jongeren meer naar het theater gaan, maar vooral hoe kunnen wij ervoor zorgen dat jongeren geïnspireerd raken om hun talenten te benutten. Dat de jongeren naar de voorstelling komen is geweldig, maar het gaat er ons vooral om dat zij de vertaalslag kunnen maken en gaan inzien dat ook zij talenten hebben en dat ze daar iets mee kunnen doen. Wij hebben er ons werk van gemaakt en dat zou de jongeren kunnen triggeren om groter te dromen!
We zoeken telkens naar een vorm waarbij je de dans net even anders beleeft. Daarmee confronteren we leerlingen met hun verwachtingen van wat dans is en kan zijn. Dat kan bijvoorbeeld een bijzondere publieksopstelling zijn, of een dansexpeditie met koptelefoons op door de stad. De dans is niet eenduidig maar toch toegankelijk en aansprekend waardoor we onervaren publiek weten te enthousiasmeren.
Neverland Around The World kan workshops aanbieden die aansluiten bij Young dance Talent, VMBO on Stage en Tilburg’s got Talent. Los van reguliere lessen die de leerlingen op school krijgen, is het belangrijk dat ze elke week een uurtje dans/muziek krijgen op een manier die zij prettig vinden van mensen die zij voelen. Door dans ervaart de leerling een emotionele ontwikkeling en dat betekent dat hij/zij leert de gevoelens van zichzelf en anderen te begrijpen en goed met ze om te gaan.
www.bro-entertainment.com 86
DANS EN BEWEGING
We willen aanscherping van de waarneming en bewustwording bereiken. Na afloop geven we een workshop waarin we in spelvorm het gesprek aangaan: hoe je waarneemt en hoe individueel verschillend dat is tussen het ene individu en het andere. We willen dat bij leerlingen het besef doordringt dat (dans)kunst ons gelijk maakt in het beoordelen en interpreteren (duiden) van wat je denkt te zien. Wij denken dat dans daarvoor een uitermate geschikt middel is, omdat het lichaam het beginpunt van onze waarneming is; iedereen heeft een lichaam en heeft daarmee gelijke startkwalificaties om zijn eigen interpretatie te maken. Als makers willen we midden in de maatschappij staan. Ons werk reflecteert op hoe we ons tot elkaar verhouden en gedragen. Daarbij zoeken we de straat op als oefenplek en podium. Op dit moment zijn we bezig met de vraag hoe we de onbekende ander op straat lezen. Hoe komt het dat we bepaalde kenmerken op bepaalde bevolkingsgroepen plakken? Hoe komt een oordeel over de ander tot stand?
Onze expertise is dansvoorstellingen op locatie die je anders naar de wereld en mensen om je heen laten kijken. Door onze dans in de urbane ruimte worden bepaalde aspecten van gedrag uitgelicht of uitvergroot. Hoe gemakkelijk jouw waarneming te manipuleren is, terwijl je er zelf met open ogen bij bent, is een van de dingen die we interessant vinden om je te laten ervaren en bij stilstaan. We zoeken telkens naar een vorm waarbij je de dans net even anders beleeft. Daarmee confronteren we leerlingen met hun verwachtingen van wat dans is en kan zijn. Dat kan bijvoorbeeld een bijzondere publieksopstelling zijn, of een dansexpeditie met koptelefoons op door de stad. De dans is niet eenduidig maar toch toegankelijk en aansprekend waardoor we onervaren publiek weten te enthousiasmeren. We willen aanscherping van de waarneming en bewustwording bereiken. Na afloop geven we een workshop waarin we in spelvorm het gesprek aangaan: hoe je waarneemt en hoe individueel verschillend dat is tussen het ene individu en het andere. We willen dat bij leerlingen het besef doordringt dat (dans)kunst ons gelijk maakt in het beoordelen en interpreteren (duiden) van wat je denkt te zien. Wij denken dat dans daarvoor een uitermate geschikt middel is, omdat het lichaam het beginpunt van onze waarneming is; iedereen heeft een lichaam en heeft daarmee gelijke startkwalificaties om zijn eigen interpretatie te maken. Als makers willen we midden in de maatschappij staan. Ons werk reflecteert op hoe we ons tot elkaar verhouden en gedragen. Daarbij zoeken we de straat op als oefenplek en podium. Op dit moment zijn we bezig met de vraag hoe we de onbekende ander op straat lezen. Hoe komt het dat we bepaalde kenmerken op bepaalde bevolkingsgroepen plakken? Hoe komt een oordeel over de ander tot stand? Voor het VO kunnen we aansluiten bij projecten die te maken hebben met podiumkunsten en dans, op een specifieke vraag van een school en in overleg. Het gaat dan om: Junior Stadsdichter, YCTA, TgT en VMBO on Stage.
https://www.vloeistof.nl/aanbod/ straatwild 87
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
Hoor je het koper al schallen en voel je de lage tonen van de contrabassen in je buik? De houtblazers vertellen je een mooi verhaal met prachtige melodieën. En dan… die laatste slag op de pauken. Wat een spektakel! Dat is wat kinderen beleven als ze naar een concert van philharmonie zuidnederland komen. Het symfonieorkest uit onze provincie dat je met jouw leerlingen kunt beluisteren. Dat kan als overweldigend klankspektakel van het hele orkest, of als intieme belevenis bij een voorstelling van een klein ensemble, waar je met je neus – en oor! – vlakbij de instrumenten zit. De grote symfonische voorstellingen spelen we in een echte concert- of theaterzaal, daarvoor reizen we naar elkaar toe. De ensembleconcerten spelen we bij jou op school. Hoe uniek is het dat je zó dicht in de buurt naar je eigen orkest kunt gaan!
Jan Willem Otto Mijn expertise:
Mijn expertise is een combinatie van muziek en techniek. Ik geef onder andere workshops zoals DJ-en, elektronische muziek maken, elektrische gitaren bouwen en 3d printen. Naast workshops geven, hou ik mij bezig met het ontwerpen, maken en verkopen van elektronische muziekinstrumenten en ontwikkel ik elektronische muzieklessen voor verschillende scholen. Ook heb ik veel ervaring met muzieklessen in het speciaal onderwijs.
Hoe ik werk in het onderwijs:
Ik heb een aantal vaste workshops die ik eenmalig aan verschillende groepen geef, maar geef ook langdurige lessenreeksen op basisscholen en middelbare scholen. Ook kan ik participeren in projecten op scholen.
Wat wil ik bereiken:
Met mijn lessen wil ik leerlingen op een creatieve manier enthousiast maken voor muziek en techniek. Ik geef de leerlingen zo veel mogelijk ruimte om zelf na te denken, te ontdekken en te beslissen hoe het eindproduct er moet gaan uit zien. Hierbij vind ik het creatieve proces even belangrijk als de theorie.
Met welke vragen hou ik me bezig binnen mijn werk:
Hoe kan ik mijn lessen het beste laten aansluiten bij de belevingswereld van de doelgroep? En hoe kan ik ervoor zorgen dat de leerlingen de theorie zelf ontdekken?
www.jwotto.com 88
MUZIEK EN MÉÉR
JWOTTO is de artiestennaam van DJ, Beatmaker en designer Jan-Willem Otto. Hij bouwt al jaren verschillende muziek instrumenten met behulp van 3D printers! Jan-Willem gebruikt al deze skills om verschillende workshops en lessen te geven: van coderen en bouwkunde tot elektronische muziek. In mijn (muziek)workshops is het mijn doel is om meer 21 eeuwse skills in cultuureducatie te verwerken. Want naast muziekleraar ben ik ook een echte nerd. Ik vind het leuk om in mijn vrije tijd te programmeren, te solderen en 3d te printen. Daarnaast maak ik mijn eigen visuals en bouw ik mijn eigen elektronische instrumenten. Deze 21e eeuwse skills probeer ik dan ook zoveel mogelijk te verwerken in mijn lessen. Alle gadgets, DJ controllers en computertjes neem ik zelf mee.
Graag werken we als orkest samen met muziekscholen en muziekverenigingen in de omgeving van de school. Doordat we zo het muziekaanbod op elkaar afstemmen, kunnen we leerlingen een brede muzikale bagage meegeven, en wint het muziekonderwijs aan betekenis. Kies in schooljaar 2020-2021 uit een van onze kleine ensemblevoorstellingen voor de jongere leerlingen, kies voor de impact van HeartBeat óf voor de gezamenlijk belevenis bij BROER, beide in de concert- of theaterzaal. Leer daarmee niet alleen óver muziek maar ook dóór muziek. Zoek verbinding met je eigen muzieklessen, voel je ondersteund door ons toegankelijke digitale lesmateriaal. Kortom, ervaar hoe jouw orkest een verrijking is voor je leerlingen én voor jezelf. Tot ziens bij een van onze voorstellingen! Adeline van Campen, Roxanne Doyen, Wilma Hollanders, Linda Jans Team Educatie
philharmonie zuidnederland De philharmonie zuidnederland is een professioneel symfonieorkest dat educatie hoog in het vaandel heeft staan. Wij brengen je leerlingen in aanraking met muziek en we laten ze voelen dat muziek hun bloed sneller laat stromen. Dit gebeurt met uiteenlopende programma’s: een overweldigend concert van het hele orkest in de concertzaal, een intieme voorstelling van een klein ensemble op school of een actieve workshop in de klas. Binnen elk programma werk je aan de muzikale competenties van je leerlingen. Elke voorstelling begint al in de klas met passend lesmateriaal. Het lesmateriaal is geschikt voor álle leerkrachten, ook leerkrachten die zich niet bedreven voelen in het geven van muziekles. Het lesmateriaal is grotendeels ontwikkeld voor het digibord waarbij gebruik wordt gemaakt van korte filmpjes en interactieve opdrachten. In de lessen werk je samen met je leerlingen aan het receptief, creërend, reflectief en analyserend vermogen. Hét hoogtepunt is het bezoek aan de voorstelling, waarbij jouw leerlingen alle vaardigheden die ze in de lessen hebben opgedaan, kunnen toepassen. Wij streven ernaar om jouw leerlingen muziek van dichtbij te laten ervaren om ze muzikale kennis en competenties bij te brengen. Door middel van zorgvuldig uitgekozen thema’s in de voorstellingen en het bijpassende lesmateriaal geven wij je leerlingen het vermogen muziek te ervaren, waarderen en actief te participeren. Niet elk kind krijgt in zijn of haar eigen omgeving de kans om muziek van dichtbij te beleven. Met deze ontmoeting willen wij ieder kind de mogelijkheid bieden om verborgen muzikale talenten en interesses naar boven te halen. Wij investeren graag in het werken in een muzikale keten: jullie bereiden je leerlingen voor met behulp van ons lesmateriaal, bezoeken een voorstelling en de leerlingen kunnen naderhand hierop reflecteren. Wij proberen met de plaatselijke muziekscholen en muziekverenigingen deze keten zo sterk mogelijk te maken. Zo krijgt de concertervaring een diepere betekenis door de aanvullende muziekles van een vakspecialist.
philharmoniezuidnederland.nl/ educatie
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
SWAN [REMIX]
Sounding Bodies Intra-disciplinair muziektheater Stichting Sounding Bodies maakt ervaringsvoorstellingen met klassieke en hedendaagse gecomponeerde muziek in de hoofdrol. We maken per voorstelling educatief aanbod en maken vervolgens in samenspraak met de school een pakket op maat. (Denk aan kennismakingsbezoek, lesbrief, introductie op de voorstelling, nagesprek, verwerkingsopdracht etc.) We willen contact bewerkstelligen tussen de kunstenaars, de leerlingen en docenten. We willen onze bezoekers meenemen in werelden die ze nog niet kennen en hopen ze hiermee te raken en te inspireren. Vragen die van belang zijn in ons werk: • Hoe maak je echt contact? • Hoe werk je het beste samen met een andere discipline? • Hoe kunnen wij met ons werk een positieve bijdrage leveren aan de wereld? Sounding Bodies maakt vanuit de behoefte om op een persoonlijke, intieme wijze de grenzen tussen muziek, dans, theater en beeldende kunst te verkennen en te verleggen. De artistieke concepten van Sounding Bodies ontwikkelen zich steeds vaker tot een totaalbeleving. De toeschouwer of toehoorder speelt een zeer actieve rol in deze ervaringen. We geloven in de kracht van muziek als middel om te verbinden. Muziek kan troost en herkenning bieden en tegelijkertijd inspireren tot een andere benaderingswijze van de wereld om ons heen. We kunnen onze expertise inzetten bij de projecten van het Voortgezet onderwijs. • Junior Stadsdichter • Young classical Talent Jacqueline Hamelink zat vorig jaar, 2019, in de jury van de YCMA en geeft workshops in samenwerking met de organisatie workshops podium presentatie aan deelnemende kandidaten die hier gebruik van willen maken. • VMBO on Stage • Tilburg’s got Talent
www.soundingbodies.com 90
Jacqueline Hamelink & Johnny Lloyd duur: 60 minuten Gelikte popsongs en duistere soundscapes geven ‘De Zwaan’ modern jasje Nog op haar sterfbed vroeg de beroemde ballerina Anna Pavlova om haar zwanenkostuum waarin ze tijdens haar leven meer dan 4.000 keer De stervende zwaan danste die haar wereldberoemd maakte. De melodie ervan, De Zwaan, uit Saint-Saëns’ Carnaval der dieren, staat voor eeuwig in de hemel geschreven. Het is de absolute moeder van alle hits. In swan[remix] brengen celliste-performer Jacqueline Hamelink en contemporary hiphop danser en choreograaf Johnny Lloyd dit klassieke fenomeen op virtuoze wijze opnieuw tot leven. Op hun uitnodiging schreven vier totaal verschillende componisten, gebaseerd op de melodie van De Zwaan, een nieuwe ‘hit’. Met de nieuwe muziek als uitgangspunt creëerden Hamelink en Lloyd (Eastman/ Sidi Larbi Cherkaoui) een aantal ‘zwanen’, die in swan[remix] samen een veelkleurig geheel vormen. De voorstelling beweegt zich tussen uitersten; van gelikte popsong tot duistere soundscapes tot hedendaags klassiek. Met swan[remix] laten ze niet de geïdealiseerde ballerina of musicus zien, maar tonen zij juist de mens die tekortschiet maar blijft proberen.
ONTSPANNEN & VERBAZEN
IVOREN TOREN (bouw doorbrekend, ook geschikt voor speciaal onderwijs) Miesjel van Gerwen en Jacqueline Hamelink duur: 20 minuten, kan meerdere keren per dag gespeeld worden
Geïmproviseerde duetten op cello en papier Een penseelstreek. De klanken van een cello. Terwijl de inkt vervloeit met het papier en meer en meer contouren laat zien, begint de muziek voller te klinken. Dan wordt het stil. De tekening is af. Zo zou het zomaar eens kunnen gaan bij één van de improvisaties die tekenaar Miesjel van Gerwen en celliste Jacqueline Hamelink samen aangaan in Ivoren Toren. Het gezamenlijk doel is het vinden van schoonheid in horen, zien en voelen. In beeld en klank. Wat zullen ze voor ons spelen? Niemand weet het. Zij zelf het allerminst. Het publiek beslist wat leidend is: de muziek of de tekening. Na afloop mag iemand uit het publiek met de tekening naar huis.
91
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
013
Poppodium 013 is in de afgelopen 20 jaar uitgegroeid tot een van de grootste poppodia van Nederland en staat internationaal ook bekend dankzij de festivals Woo Hah en Roadburn die door 013 worden georganiseerd, maar ook vanwege de diverse optredens van internationale wereldsterren. In het in 2015 vernieuwde 013 vind je een heel mooi, frisser en veel breder aanbod aan concerten, elke zaterdagavond dance-avonden behalve tijdens Roadburn, meer nationale en internationale bezoekers en dus meer muziek toerisme in de stad. Afgelopen jaar kwamen er 370.000 bezoekers naar 013 toe. 013 is al jaren de plek voor o.a. diverse avonden waar Rockacademie de nieuwe talenten laat optreden of afstuderen, tevens vinden er ruim 100 rondleidingen per jaar plaats en organiseert de Nieuwste School Cultuurteelt. Tilburg’s got talent zorgt ervoor dat jongeren de kans krijgen om op het podium van een van de meeste professionele zalen van Nederland te staan. Daarnaast zijn er regelmatig samenwerkingen met (V)MBO’s en HBO’s als het gaat om LOB, werkveldverkenning of daadwerkelijk het opbouwen van netwerk door een (vrijwillige) bijdrage te leveren aan een festival of evenement.
Dit willen we bereiken
We willen jongeren de kans geven een kijkje te nemen in “onze wereld” en ze te helpen om keuzes te maken om in dit werkveld ervaring op te gaan doen door ze te inspireren en ze te informeren voor hoe een concert- of festival organisatie werkt. Jongeren zijn onze bezoekers, crew en artiesten van de toekomst.
Aanbodgericht programma richting educatie is niet de enige manier om de verbinding te zoeken met het onderwijs. Onze kennis ervaring en ons werk ten dienste stellen aan het onderwijs en zo het onderwijs beter maken dat is volgens mij de kern van onze opdracht. Een mooi voorbeeld uit onze praktijk: Studenten van de Fontys Rockacademie wisten nog niet allemaal zo goed wat ze met het verplichte vak muziekeducatie moesten? Bij Tilburg’s got Talent en Cultuurteelt die-
92
CULTURELE INSTELLINGEN
Er zijn altijd diverse vragen binnen 013 die weerslag hebben op optimale bezoekers- en/of artiesten ervaring? We willen een concert of evenement binnen de mogelijkheden die we hebben zo goed mogelijk organiseren. Hierbij stellen we onszelf per dag tientallen vragen.
We sluiten aan de volgende projecten van het Voortgezet onderwijs
• Junior Stadsdichter: door een podium te geven op voor het onderwijs ingerichte avonden • Young classical Talent: idem waar mogelijk • VMBO on Stage is een programma afgestemd op de onderbouw VMBO, in eerste instantie gericht op de podiumkunsten, nu in VMBO 2.0 ook met meer focus op de Nieuwe Media en de Loopbaan Oriëntatie. Waarbij deelname aan Tilburg’s got talent onderdeel is van dit programma, Daarnaast worden er “LOB dagen” georganiseerd in 013. • Tilburg’s got talent is het evenement van Tilburg waar diverse scholen talenten laten optreden op het podium van de Main Stage. Tijdens deze afsluitende avond in 013 strijden de beste groepen van verschillende opleidingen in Tilburg om de TGT-award na eerder op hun eigen school al hebben bewezen zeer getalenteerd te zijn! Geruime tijd zijn leerlingen bezig om hun talenten te ontwikkelen via workshops en clinics. Daarnaast zijn jongeren bezig met het bouwen van decor, PR en met licht & geluid. Tilburg’s got talent gaat dit jaar plaatsvinden met nog meer deelnemende scholen. Iedere school kent zijn eigen disciplines waarbinnen gewerkt wordt wat gaat zorgen voor een avond vol diversiteit.
nen jongeren uit het secundair onderwijs geïnspireerd en gecoacht worden. Door deze groepen te verbinden en in 013 kruisbestuiving plaats te laten vinden krijgen beide programma’s een sterkere inhoud. Nog mooier zou het zijn als er vanuit VO ook bezoeken worden gebracht aan evenementen van de Rockacademie en dit in het jaarprogramma verwerken. Dit programma is bijna altijd gratis te bezoeken en vindt gedurende het jaar plaats in 013.
www.013.nl 93
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
CONTACTGEGEVENS AANBIEDERS instelling
contactpersoon
tel.nummer e-mail
website
013 Poppodium
Gijs Bernard
013-4609500
gijsbernard@013.nl
www.013.nl
Architectuurlessen
Wouter van Niel
06 45 792 996
info@architectuurlessen.nl
www.architectuurlessen.nl
Atelier Michiel Brouwers
Michiel Brouwers
mtg.brouwers@gmail.com
BAT
Katja Beljaars
katja.beljaars@tilburg.nl
013-5326064
Bibliotheek Midden-Brabant Ans von Harenberg 06-49253867 ansvonharenberg @bibliotheekmb.nl Helma van de Langerijt 06-40915218 helmavandelangerijt @bibliotheekmb.nl Kim de Jong kimdejong @bibliotheekmb.nl Doreth Verhaaren dorethverhaaren @bibliotheekmb.nl Angela Meulensteen angelameulensteen @bibliotheekmb.nl
contactpersoon
tel.nummer e-mail
website
Factorium Podiumkunsten afdeling onderwijs
Maartje van den Boom- 013-5354055 Coppes (sr consulent po) Marijke Kools 013-5354055 (consulent po) Ilse Egter van Wissekerke 013-5354055 (consulent vo) Bep Massuger 013-5354055 (medewerker onderwijs) Maartje Knoop 013-5354055 Marieke Habraken 013-5354055
m.vandenboom@factorium.nl www.factorium.nl/onderwijs
Filmcoach.nl
Lidi Toepoel
06-28355981
info@filmcoach.nl
www.filmcoach.nl
Grimestudio Sandra Kuppens
Sandra Kuppens
06 34002245
sandra@grimestudio.nl
www.grimestudio.nl
Het Historiater
Anke Spieringhs
06-20837454
hethistoriater@gmail.com
www.hethistoriater.nl
Hiphopfactory
Janine Mooring
06-15007784
info@hiphopfactory.nl
www.hiphopfactory.nl
Hoox
Cefas Hoofs Roel Kox
06-53321126 06-55708954
cefashoofs@gmail.com roelkox@gmail.com
www.hooximpro.nl www.hooximpro.nl
House of Nouws
Sanne Nouws Suzanne Kortbeek
m.kools@factorium.nl i.egtervanwissekerke @factorium.nl b.massuger@factorium.nl m.knoop@factorium.nl m.habraken@factorium.nl
www.BAT.nl www.bibliotheekmb.nl
sanne@houseofnouws.nl www.houseofnouws.nl Suzanne@houseofnouws.nl
Ilse Vermeulen Ilse Vermeulen 06-10783547 ilsevermeulenkostuums www.ilsevermeulen @gmail.com kostuums.com
BIKcollectief
Sanne Geboers Hjalmar van den Akker
06-24518131 06-27141958
sanne_geboers@hotmail.com www.bikcollectief.nl hjalmarvandenakker@home.nl
BlewScreen
Rohan van der Braak
06-39839200
info@blewscreen.com
Boy Jonkergouw
Boy Jonkergouw
06-52658881
boyjonkergouw@gmail.com
Curiosityworld.nl
Sandra van Dam
06 13908636
info@curiosityworld.nl
www.curiosityworld.nl
De Jonge Strateeg
Robin Zwiers
06-13971395
robinz87@gmail.com
www.dejongestrateeg.com
De Kwekerij
Joris van Midde
06-46022157
Joris@dekwekerij.nl
www.dekwekerij.nl
De Stilte
Jan Baanstra 076-5138125 Irma Bouwman
Jan@destilte.nl irma@destilte.nl
www.destilte.nl
Dramataal
Wendy Fok
w.fok@home.nl
www.dramataal.nl
IVN Eefke Vaes 06 30085536 e.vaes@ivn.nl
www.ivn.nl/ scholenprogramma-ldd
Jan Willem Otto
Jan Willem Otto
06 434 74328
info@jwotto.com
www.jwotto.com
Joep van Gassel
Joep van Gassel
06-24530203
contact@joepvangassel.nl
www.joepvangassel.nl
KAZOE
Kazoe van den Dobbelsteen 06-16676266
info@kazoe.nl
www.kazoe.nl
Kernzoeker
Anne Derks
06 17073351
Anne.Derks@outlook.com
www.kernzoeker.com
Klasseboeren
Ellie Fonken
013-5367642
tilburg@klasseboeren.nl
www.klasseboeren.nl
www.blewscreen.com
EELT Theater Collectief Stichting Industriestrand
Monique Zijp
06-42261494
mzijp@eeltweb.nl
www.eeltweb.nl
Elektruck
Roel van de Laar Bas Rombouts
06-23163265 06-24473612
info@elektruck.nl info@elektruck.nl
www.elektruck.nl
94
instelling
Natuurmuseum Brabant Suzanne Visser 013-5353935 s.visser @natuurmuseumbrabant.nl Receptie Natuurmuseum 013-5353935 receptie @natuurmuseumbrabant.nl
www.natuurmuseumbrabant.nl
Ontdekstation013
Charlotte Buné 06 81115477 Thomas
info@ontdekstation.nl www.ontdekstation013.nl thomas@ontdekstation013.nl
Oogpunt
Patrick Schmitz
06-16778551
spreek@oogpunt.com
www.oogpunt.com
Operafabriek
Annerieke Groen
627143925
info@operafabriek.nl
www.operafabriek.nl
Particles
Lotte Timmermans
06-23123842
lotte@particles.dance
www.particles.dance
Patricia Brok
Patricia Brok
06-47372568
patriciabrok@outlook.com
www.patriciabrok.com
95
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
instelling
contactpersoon
tel.nummer e-mail
website
instelling
Performance gezelschap Zwermers
Paul van de Waterlaat Inez Wolters
06-46620720 06-47880259
www.zwermers.nl
Vincents Tekenlokaal Wietske Weijtmans 06-53533679 boekingen @vincentstekenlokaal.nl Marloes Coppens marloes.coppes @vincentstekenlokaal.nl Klari Taborsky 0642975421 klari.taborsky @vincentstekenlokaal.nl
www.vincentstekenlokaal.nl
Vloeistof
info@vloeistof.nl
www.vloeistof.nl
WAYNG - We Are Your Theodorus Misiedjan 06-33024795 New Generation (Rapper T.O.)
theodorus.misiedjan @gmail.com
www.wayng.eu
Zuidelijk Toneel
Ilrish Kensenhuis
013-3344515
ilrish.kensenhuis@hzt.nl
www.hzt.nl
Zwaard en Volk
Sylvia Veldkamp
013-5802816
info@zwaardenvolk.nl
www.compagniegallimaufry.com
Philharmonie Zuid Nederland Wilma Hollanders 088-1660728
paul@zwermers.nl inez@zwermers.nl
wilma.hollanders@phil www.philharmonie harmoniezuidnederland.nl zuidnederland.nl
Regionaal Archief Tilburg Lobke Bool 013-5494608 Lobke.bool @regionaalarchieftilburg.nl Stef Uijens 013-5494555 stef.uijens @regionaalarchieftilburg.nl
www.regionaalarchieftilburg.nl
Schrijfletters
Ester van Zundert
013-4679933
estervanzundert@gmail.com
www.schrijfletters.nl
Sketch out Loud
Ilka Deltrap
06-18683664
info@sketchoutloud.nl
www.sketchoutloud.nl
SNENS
Nancy Swaanen Eline van der Geest
06-50676764 06-44348551
info@snens.nl info@snens.nl
www.snens.nl
Sounding Bodies
Jacqueline Hamelink Arthur Kok 06-42380582
info@soundingbodies.com arthur@soundingbodies.com
www.soundingbodies.com
StadsmuseumTilburg Marloes Coppens 013-5494573 marloes.coppes @regionaalarchieftilburg.nl Sandra van Dam sandra.van.dam @stadsmuseumtilburg.nl
www.stadsmuseumtilburg.nl
Stichting Corpo MĂĄquina
Guilherme Miotto Heleen Volman
06-42109663 06-21438386
miotto@corpomaquina.nl heleen@corpomaquina.nl
www.corpomaquina.nl
Stichting de Pont
Marie-JosĂŠ Eijkemans
013-5438300
mjeijkemans@depont.nl
www.depont.nl
Stichting Neverland xisco.entertainment @gmail.com
www.bro-entertainment.com
Studio Doezo
Elly Veelenturf
013-5458888
ellyveelenturf@home.nl
www.ellyveelenturf.nl
Studio Zeedauw
Rozemarijn Oudejans
06-33788089
rozemarijn@studiozeedauw.nl www.studiozeedauw.nl
TextielMuseum
boekingen@textielmuseum.nl www.textielmuseum.nl
Theater AanZ
Hester Klein Tessink
024-6635370
hester@theater-aanz.nl
www.theater-aanz.nl
Theater De Nieuwe Vorst
Afdeling educatie
013-5328520
educatie@denieuwevorst.nl
www.denieuwevorst.nl
Theaterbureau Het Verteltheater
Ernst Weerstra
030-2723022
info@verteltheater.nl
www.verteltheater.nl
Theatergroep PlayBack
Marieke Boel
020-4862005
info@tgplayback.nl
www.tgplayback.nl
Theatergroep Signatuur Onbekend
Myrthe Michielsen
06-15155088
info@signatuuronbekend.nl
www.signatuuronbekend.nl
TheatersTilburg
Gwen Sengers
013-5490322
gsengers@theaterstilburg.nl
www.theaterstilburg.nl
Thomas van Vliet Expressie Thomas van Vliet 06-51596775 thomas_van_vliet @hotmail.com
96
contactpersoon
Yuri Bongers
tel.nummer e-mail
06-17072714
website
www.ongelovigethomas.com
97
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
98
99
PROGRAMMA CULTUURONDERWIJS & TALENTONT WIKKELING VOORTGEZET ONDERWIJS 2020 | 2022
100