se
Rudi Van Beek
LEDENBLAD - JG. 67 - VISIE NR.
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P806000
27
VRIJDAG 14 OKTOBER 2011
Dankzij verzorgende Diane kan Maurice (91) langer thuis blijven wonen.
19 oktober: Dag van de Verzorgende
'Ze zijn precies moeders voor mij' ‘Het zijn precies twee moeders”, zegt Maurice Boden. Hij heeft het over Ria en Diane, verzorgenden van Familiehulp. Maurice is hulpbehoevend en kan dankzij de inzet van verzorgenden thuis blijven wonen. Maurice is 91, fier en nauwgezet. “Pas op de foto als ik gewassen ben!”, verzekert hij. Zijn ogen blinken als hij vertelt over vroeger. Toen was hij mooi en slim. Hij mocht niet studeren maar schopte het toch tot opziener in de fabriek. Maurice verzorgde jarenlang zijn zieke vrouw. Nu laat zijn eigen gezondheid het afweten. “Ik ben
Waarom garantieregeling voor coöperatieve vennoten
www.acw.be
een sukkelaar”, zegt hij wel eens. Waarop zijn verzorgenden hem verbeteren: “Nee, Maurice, gij zijt geen sukkelaar, gij zijt gewoon wat op de sukkel.” Gelukkig zijn er verzorgenden als Diane die taken opnemen voor wie hulpbehoevend is. “Wij zorgen ervoor dat mensen als Maurice in hun vertrouwde thuismilieu kunnen wonen zolang ze dat willen”, zegt Diane. “Dit beroep is wel belastend voor handen en schouders, maar ik heb dit werk altijd willen doen. Wat je thuis als moeder doet, is vanzelfsprekend. Als verzorgende krijg je erkenning. Wel moeten we aan de mensen uitleggen dat wij meer doen dan enkel poetsen. Ik
help Maurice uit bed en maak zijn urinezakje leeg. Ik breng hem naar de tafel en de zetel. Ik maak het bed op, was en strijk, maak eten, was het haar en de voeten van Maurice… “Wij zijn er ook om te praten, en vooral om te luisteren!” Maurice zal dat graag beamen. Griet Verhoeyen Op 19 oktober, de Dag van de Verzorgende, stuurt Familiehulp al haar medewerkers een bedankkaart. Meer info over de diensten en opleidingen van Familiehulp vind je op www.familiehulp.be of via 02 227 40 10.
Hoeveel kost kanker?
4
6 www.groeparco.be
www.cm.be
'Zonder werk zou ik verbitterd thuiszitten'
10 www.acv-online.be
Broederlijk Delen Heb je zin om te proeven van ‘het leven zoals het is' in het Zuiden?' Dan is een inleefreis misschien iets voor jou! Inleefreis naar Oeganda juli-augustus 2012 Infomoment: donderdag 20/10, 20 uur. Broederlijk Delen Oost-Vlaanderen, St-Salvatorstraat 30, 9000 Gent Inschrijven: sari.stoops@bdwzz.be
Vredescentrum Antwerpen Inleiding tot wereldgodsdiensten en levensbeschouwingen 12/10: islam 19/10: jainisme 26/10: jodendom 9/11: vrijzinnig humanisme 16/11: christendom 14 tot 17 uur Inschrijven en informatie: info@vredescentrum.be of 03 202 42 91 www.vredescentrum.be
1 jaar voor gemeenteraadsverkiezingen 2012
Vlaamse Jeugdraad KLETS! ’11 De Vlaamse Jeugdraad is hét adviesorgaan waarin jongeren hun stem kunnen laten horen. Misschien kom jij op Klets! ook graag vertellen hoe jij naar de toekomst kijkt, tijdens een van de vijf grote toekomstdebatten? 22/10 Centraal Station van Antwerpen, 13 tot 19 uur Debatten over ‘Jongeren en politiek’, ‘Jongeren en de multiculturele samenleving’, ‘Jongeren en solidariteit’ ‘Jongeren en wonen’ en ‘Jongeren en duurzame ontwikkeling’ Er zijn ook tal van leuke randactiviteiten. Meer informatie: www.klets.be
| ACW NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
visie
e
2
www.klimaatakoord.be Laat je het klimaatbeleid niet zomaar over aan de politici en wil je zelf graag iets doen voor het klimaat? Op deze website kun je een klimaatakkoord sluiten met jezelf, om zo je CO2-uitstoot te verminderen. Je persoonlijke klimaatakkoord wordt afgegeven op de internationale klimaattop in Durban (Zuid-Afrika) in december.
'Mensen betrekken bij het beleid in de gemeente is belangrijk' Nog precies 12 maanden en we trekken weer naar het stemhokje, voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2012. De christelijke arbeidersbeweging ACW gaat daarom vanaf vandaag in haar plaatselijke afdelingen op zoek naar wat ú belangrijk vindt in uw gemeente. “Het is belangrijk om mensen te betrekken bij het lokale beleid”, vindt Luc Debast (47), voorzitter van ACW Halle.
“Om te weten wat de mensen in onze gemeente belangrijk vinden, hebben we een speciale enquête bezorgd aan de 17.500 inwoners van Halle. Daarin vragen we naar wat de mensen een goed sociaal beleid vinden. De mening van de mensen is belang-
gen tot en met 29 oktober de tijd om de enquête -anoniem- terug te bezorgen aan de Halse ACW-afdeling.
Van welke thema’s liggen de Hallenaars het meest wakker voor de gemeenteraadsverkiezingen? “Er zijn verschillende prioriteiten in SUD VISIE-25_Opmaak 1 19-01-11 14:04 Pagina 1 rijk: wat vinden ze van de wachtlijs- de stad. Wonen wordt in Halle steeds ten en de tarieven voor de buiten- duurder, dus huisvesting is een beIedereen wil natuurschoolse kinderopvang, de service- langrijk thema. Sudoku 25 flats, de sociale huisvesting? Wat lijk ook wonen in een leefbare en veilige stad. En moeten daarnaast er ook 1 tot en met 9 vinden ze van de mobiliteit in de Op elke horizontale regel deiscijfers bezorgdheid oververticale de buitenschoolse stad? Hoe goed kennen zeingevuld de socialeworden. Op elke regel moeten de cijfe Aan mobiliteit moedienstverlening?” De inwoners krij1 tot en met kinderopvang. 9 ingevuld worden. In elk vierkantje van 3x3
Sudoku 25
vakjes moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden.
Stuur de oplossing van deze sudoku (een getal van 3 cijfers) naar Visie, Sudoku 25, Postbus 20, 1031 Brussel. Doe dit vóór 24 oktober 2011. De tien winnaars worden bekendgemaakt bij Sudoku 27. Graag postzegel bijvoegen ter waarde van 0,61 euro (niet vastkleven a.u.b.). Naam en adres vermelden. Vergeet niet je voorkeur aan te duiden.
9
2 3
A
7
6 9 1
3
4 8 6 7 1 9 8 7 2 3 B 7 4 2 5 1 9 5 5 9 6 2 5 3 C 6 8
Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Op elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Als oplossing stuur je het getal met de drie cijfers uit de vakjes A, B en C op.
Volgende boeken te winnen (onderstreep je voorkeur): 200 plekken die je echt gezien moet hebben: Gent (Lannoo) /500 cupcakes / Het oneindige plan (Isabel Allende) / Het weerboekje (S. Dunlop) / Harry Potter en de steen der wijzen (J.K. Rowling)
Oplossing sudoku 23: 676 Winnaars sudoku 23 Caroline Vermeersch, Zulte; Rita Van den Eynde, Zoersel; Mieke Hennico, Brugge; Anneleen Janssens, Schoten; Leon Souwerijns, Tongeren; J. Vanduffel, Veldwezelt; Sabrina Romano, Gent; Lieve Verhulst, Gullegem; Britt Vanvlierbiet, Marke; Rik Smeyers, Mol.
Oplossing A B C 1 8 3 5 9 6 2 7
9 4 2 3 8 7 1 5
5 6 7 2 4 1 3 9
6 9 1 8 5 4 7 3
8 3 5 9 7 2 4 6
2 7 4 6 1 3 9 8
3 1 6 7 2 5 8 4
4 5 9 1 3 8 6 2
7 2 8 4 6 9 5 1
ten we ook aandacht besteden: de binnenstad is soms moeilijk bereikbaar voor ouderen. En Halle heeft heel veel scholen op haar grondgebied, dat zorgt voor een druk verkeer.”
Geen eiland
dat is de vereniging waar armen het woord nemen in Halle.”
Beleidsnota Vragen wat de mensen in hun gemeente belangrijk vinden, is één ding. Maar hoe zorg je ervoor dat die zorgen en prioriteiten ook tot bij de lokale politici raken? “Wij nemen de prioriteiten van de mensen op in onze ACW-beleidsnota, die we voor de verkiezingen aan alle democratische partijen overhandigen. Hier in Halle is het ACW traditioneel ver-
Dat ACW Halle niet zomaar op een afgesloten eilandje wil werken, is duidelijk. “Het is belangrijk om je netwerk te verbreden en mensen bij je werking te betrekken. Het voorbije jaar hebben we met het ACW bijvoorbeeld gewerkt rond het thema ‘armoe- “Om te weten wat de mensen in de’. Daarom wilden we onze gemeente belangrijk vinpraten met ervaringsden, hebben we een speciale deskundigen in de armoede, om echt door te enquête bezorgd aan de 17.500 d r ingen tot het pro inwoners van Halle.” bleem en vooral tot de Luc Debast, voorzitter ACW Halle mensen zelf. Wij zijn bekommerd om het welzijn van alle inwoners van Halle, weven met de plaatselijke CD&V. De niet alleen om wie aangesloten is bij schepen van Sociale Zaken is een een deelorganisatie of sympathie ACW’er, en de OCMW-voorzitter ook. Maar er zitten ook ACW-manvoelt voor het ACW.” datarissen in de gemeenteraad en in “We bespreken een aantal sociale verschillende adviesraden. Zo kunthema’s ook met plaatselijke vereni- nen we opkomen voor een meer sogingen en organisaties. Wij zijn bij ciaal beleid in Halle. het ACW zelf geen deskundigen op Wij proberen constructief te denbijvoorbeeld het gebied van armoe- ken. We merken dat er vaak naar ons de. Maar via ons netwerk kunnen geluisterd wordt, en dat we daadwerwe het beleid wel goede suggesties kelijk kunnen wegen op het lokale doorgeven. Voor het thema ‘armoe- beleid. Maar het kan altijd nog bede’ overleggen we met de Welzijns- ter.” schakel Ommekaar, het Centrum Lieve Van den Bulck voor Menswelzijn en Open Armen,
1 jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen Waarom wil het ACW nu al de aandacht vestigen op de gemeenteraadsverkiezingen? “Het ACW wil als brede sociale beweging mensen verenigen en het beleid doen bewegen. Dat is bij uitstek mogelijk op het lokale niveau en bij de gemeenteraadsverkiezingen”, verduidelijkt Jo De Cuyper van de ACW-vormingsdienst. “De betrokkenheid van mensen is het grootste op de plaats waar ze wonen en leven: in hun gemeente.”
Prioriteiten bepalen “Hoe ver staat het beleid in de gemeente? Wat vinden de inwoners belangrijk? Aan welke thema’s geeft de lokale ACW-afdeling voorrang? Elke afdeling kiest zijn eigen prioriteiten. In gemeente X kan het gebrek aan kinderopvang een groot probleem zijn, in stad Y is sociale huisvesting misschien belangrijker. Voor die lokale prioriteiten willen we een zo groot mogelijk draagvlak creëren in de gemeente. Prioriteiten moet je natuurlijk vóór de verkiezingen vastleggen, niet erna.”
Omzetten in beleid “De ACW-afdelingen moeten in elke gemeente ook kunnen rekenen op mensen die de prioriteiten willen omzetten in beleid. Naar die mensen, man en vrouw, jong en oud, gaan ze nu op zoek. De christen-democratische partij is daarbij traditioneel een bevoorrechte politieke partner. Maar hoe meer democratische partijen de lokale ACW-voorstellen overnemen en ondersteunen, hoe beter.”
Het ‘nette’ akkoord De ooievaar is niet alleen bij Wouter Beke geland – waarvoor proficiat – maar ook bij de regeringsonderhandelaars. Op de extreem lange onderhandelingen volgde deze week een relatief makkelijke bevalling. Op enkele weken tijd legden de onderhandelaars de puzzelstukken bijeen en vormden ze het ene na het andere deelakkoord. Het resultaat mag een ‘net’, maar geen perfect akkoord genoemd worden. Nu kan er eindelijk werk gemaakt worden van de sociaal-economische uitdagingen. Sinds het begin van de onderhandelingen in juni 2010 heeft het ACW gesteld dat er snel een communautair akkoord moest komen, omdat de sociaal-economische uitdagingen niet langer konden wachten. Het resultaat dat nu op tafel ligt, mag gezien worden, omdat het beantwoordt aan tal van voorwaarden die het ACW van meet af heeft gesteld. Een financieringswet die zowel de federale overheid als de gewesten en gemeenschappen de middelen geeft om hun taken te kunnen uitvoeren, een staatshervorming die alle inwoners in het land ten goede komt en meer verantwoordelijkheid voor de gewesten. Hoog op ons lijstje stonden ook een bundeling van bevoegdheden die samen horen (zoals preventiebeleid en ouderenzorg) en het behoud op federaal niveau van de belangrijkste solidariteitsmechanismen, zoals sociale zekerheid, arbeidsrecht, sociaal overleg en loonbeleid. Voeg daar nog de politieke vernieuwing, de ‘nette’ splitsing van B-H-V en de hervorming van een aantal Brusselse instellingen aan toe en je begrijpt waarom het ACW dit een net akkoord vindt.
“Het resultaat dat nu op
Het akkoord over de tafel ligt, mag gezien staatshervorming creëert zuurstof en ruimworden, omdat het beantte voor een beter bewoordt aan tal van voorstuur op alle beleidswaarden die het ACW van niveaus, ook al zullen er in de toekomst nog meet af aan heeft gesteld” heel wat keuzes gePatrick Develtere, voorzitter ACW maakt moeten worden. De gewesten en gemeenschappen krijgen er veel bevoegdheden bij. Dat is een uitgelezen kans voor Vlaanderen om op diverse beleidsdomeinen een beter beleid te voeren. Wat zal de Vlaamse regering bijvoorbeeld doen met de Vlaamse kindpremie, nu ze er ook de bevoegdheid over de kinderbijslag bij krijgt? Wat zullen de gevolgen zijn voor de ouderenzorg, het verkeersreglement of de samenhang tussen de dienstencheques, de PWA’s en de sociale economie? Maar een net akkoord is geen perfect akkoord. De ouderenzorg en de kinderbijslag worden losgerukt uit de sociale zekerheid. Is dat logisch? Ook de controle en de beschikbaarheid bij werkloosheid worden geregionaliseerd. Dit zagen wij als sociale beweging liever niet gebeuren. Het werk is nog niet af. Het ACW vraagt ook een net akkoord over de sociaal-economische thema’s. Een net akkoord is voor ons een akkoord dat een evenwicht is tussen nieuwe inkomsten en besparingen in de uitgaven. Een akkoord dat de belastingen eerlijker en rechtvaardiger maakt. Een akkoord dat de koopkracht van de mensen vrijwaart, om het economisch herstel niet te fnuiken. We beseffen goed dat er een aantal inspanningen gevraagd zullen worden aan de bevolking. Wij hopen dat die inspanningen eerlijk verdeeld worden over alle bevolkingsgroepen, ook over de vermogenden en de ondernemers, en dat iedereen zal bijdragen naar draagkracht. Patrick Develtere, voorzitter ACW
| ACW NIEUWS | Algemeen | 14 oktober 2011 |
“Wij zijn bekommerd om het welzijn van alle inwoners van de gemeente, niet alleen om wie aangesloten is bij een deelorganisatie of sympathie voelt voor het ACW.”
3
Uw aandeel
in een betere samenleving
Waarom garantieregeling voor coöperatieve vennoten Dinsdag 11 november 2011, bij het schrijven van dit artikel is de situatie rond de garantieregeling voor coöperatieve vennoten zeer onduidelijk. Vandaar toch de nodige verduidelijking.
Gelijke behandeling van coöperatieve aandelen met Tak 21 producten als uitbreiding op de bescherming van spaarrekeningen. Al in 2008, naar aanleiding van de eerste redding van Dexia en de redding van Ethias en KBC, besloot de federale Regering om de staatsgarantie, die reeds bestond voor spaargelden, ook aan te bieden voor coöperatieve aandelen van erkende coöperatieven die actief zijn in de financiële sector. Door de toenmalige situatie van Ethias kwamen ook Tak 21-verzekeringsproducten in aanmerking. Voor Tak 21-verzekeringsproducten kwam die uitbreiding er trouwens vrij snel. Bij Tak 21 wordt het geld van de spaarder ook herbelegd in allerhande financiële producten. De particulier die zo’n product onderschrijft, heeft recht op een minimumrente en uitzicht op een extra deelname in de winst. De coöperatieve aandelen van particuliere ARCO-vennoten zijn erg vergelijkbaar met een Tak 21-verzekering. Alleen wordt het coöperatief dividend door de algemene vergadering van de vennootschap vastgelegd volgens strikte statutaire bepalingen en is de hoogte ervan begrensd door een Koninklijk Besluit. Er wordt
geen bijkomende deelname in onderliggende winsten of meerwaardes voorzien. Ook de fiscale behandeling is vergelijkbaar met een spaarrekening maar dan veel bescheidener. Het gemiddelde bedrag van bijvoorbeeld een Arcopar-coöperant bedraagt ongeveer 1 850 euro. Maar vaak zijn meerdere gezinsleden coöperant en voor de meeste betrokken gezinnen maken deze middelen onderdeel uit van hun spaargelden. Het coöperatief aandeel kan door de particulier ook nooit verkocht worden met een meerwaarde en speculatie is statutair onmogelijk. De vennoot kan enkel zijn oorspronkelijke inlage terugvragen voor zover de balans van de vennootschap dit toelaat. Daarom koos de regering - terecht - voor een gelijke behandeling van deze verschillende producten.
Historiek van het coöperatief aandeel van ARCO In de jaren '90 haalde de coöperatieve bank Bacob via de ARCO-vennootschappen regelmatig geld op bij haar cliënteel om haar groei mee te helpen financieren. Deze techniek wordt nu nog steeds gebruikt door andere banken. In 2001 werd Bacob gefusioneerd met het beursgenoteerde Dexia (in België dus met het vroegere kantorennet van Gemeentekrediet). De ARCO-coöperanten kregen toen (net zoals nu) een rente die iets beter was dan op een spaarboekje en ook een aantal coöperatieve voordelen op bank- en verzekeringsproducten
en rechtshulp voor consumenten. Het geld dat ingezameld was bij het cliënteel bleef bij de fusie met Dexia in de ARCO-vennootschappen, waardoor Groep ARCO een strategische langetermijnaandeelhouder werd van Dexia. Sindsdien werden geen Dexia-aandelen verkocht door de ARCO-vennootschappen en werden er dus ook nooit meerwaarden gerealiseerd. Wel werd met de ontvangen dividenden van Dexia een aanzienlijke reserve opgebouwd om de coöperanten te beschermen tegen de risico’s van de financiële markten. Deze reserves werden herbelegd in staatspapier, obligaties en veilige bedrijven als Elia, de beheerder van het Belgische hoogspanningsnet. Deze reserves hebben ARCO toegelaten om Dexia samen met de federale staat, de gewesten en de gemeenten een eerste keer te redden in 2008. Maar toen kregen de opgebouwde reserves een eerste knauw. Het coöperatief model bleef evenwel overeind, terwijl veel marktspelers alles kwijt waren. Vandaar de verstandige beslissing van de toenmalige regering om de wet te wijzigen, zodat ook aan de coöperatieve vennoten van onder meer ARCO een dergelijke verzekering kon worden aangeboden. De wet die de regeling voorziet, werd door het parlement gestemd op 14 april 2009. Sindsdien blijft het echter wachten op een uitvoeringsbesluit. Ondertussen bewijst de eurocrisis en de tweede bankencrisis dat die waarborg er al lang moest geweest zijn.
DVV Jongerenenquête toont verrassend beeld van generatie nestverlaters
Jongeren verlaten het ouderlijke huis op 21 jaar
| ARCO NIEUWS | Algemeen | 14 oktober 2011 |
“Wanneer jongeren het ouderlijke huis verlaten, moeten ze verschillende keuzes maken”, zegt Luc Rasschaert, lid van het directiecomité bij DVV. “Wat gaat er bij de jongeren om op dat moment? Welke rol kunnen wij daar als verzekeraar bij spelen? We hebben antwoorden nodig op deze vragen en de DVV Jongerenenquête was hiervoor de ideale oplossing.”
4
De enquête was een succes, en de resultaten zijn opmerkelijk:
Ouders, ze zien ons graag… Jongeren verlaten het ouderlijke huis gemiddeld op de leeftijd van 21,6 jaar. De voornaamste redenen om het nest te verlaten zijn dat jongeren op hun eigen benen willen leren staan (80 %) en meer vrijheid willen hebben.
Liefde maakt gelukkig Het mag gezegd worden: onze jongeren zijn gelukkig. De grootste geluksbrengers zijn de liefde en een goede gezondheid. De ondervraagde mannen zijn overwegend gelukkiger dan de vrouwen, en zijn optimistischer ingesteld.
Nestverlaters die minder gelukkig zijn wijten dat vooral aan een tekort aan geld en aan een gebrek aan mooie toekomstperspectieven.
Ook wij hebben een (tweedehands) baksteen… Jongeren willen een eigen huis. 1 op 3 wil dat zelfs meteen bij het verlaten van de ouderlijke woonst. 57 % zou liever tweedehands kopen. Voor er aan een eigen stek gedacht wordt, moet er wel eerst voldoende gespaard zijn, vinden de jongeren, en moeten ze een vaste job hebben. Financiële hulp van de ouders is maar voor 9 % een voorwaarde. Uit de enquête blijkt dat jongeren tevreden zijn met dit initiatief van
DVV. “DVV zal nu aan de slag gaan met deze resultaten om de producten en diensten nog beter af te kunnen stemmen op hen, en zo echt raad op mensenmaat te kunnen geven”, besluit Luc Rasschaert.
Over de enquête Online enquête uitgevoerd in september 2011 door InSites Consulting, in opdracht van DVV, bij 3105 jongeren tussen 15 en 35 jaar oud.
Werelddag van Verzet tegen Armoede
Rondkomen met 1 000 euro Kan een gezin met vier kinderen rondkomen met 1 000 euro per maand? Voor Helga Brouwer (51) is het geen hypothetische vraag, maar de barre realiteit. Sinds ze lijdt aan een spierziekte moet haar familie het redden met de invaliditeitsuitkering. “Bijna onhaalbaar”, zegt Helga, “maar we slaan ons erdoor.” Sinds wanneer ben je ziek? Helga Brouwer: “Ik heb lang gewerkt bij een groot schoonmaakbedrijf. Ik poetste veertig uur per week, en soms zelfs meer. Daarnaast beredderde ik nog een gezin met vier kinderen. Ik had geen tijd om ziek te zijn. Dat ik dikwijls pijn had en soms viel, daar stond ik niet bij stil. Tot ik een ernstige depressie kreeg. Ik kon onmogelijk nog werken en belandde thuis in de zetel. Pas toen merkte ik hoeveel pijn, klachten en ongemakken ik had. Na tientallen onderzoeken viel de diagnose.” Wat houdt je ziekte in? Helga Brouwer: “Ik heb voortdurend spierpijn en word elke dag vermoeid wakker. Soms val ik in slaap op een stoel. Ik heb lang gevochten tegen de ziekte. Ik weigerde het te aanvaarden. Als ik gewoon blijf doorwerken, dan komt het wel in orde, dacht ik. Maar daar maak je het alleen maar erger mee. Nu heb ik aanvaard dat werken er voor mij niet meer in zit. Zelfs thuis heb ik hulp. Dat doet pijn, maar ik kan het niet meer aan.” Het gezinsbudget is beperkt? Helga Brouwer: “Mijn invaliditeitsuitkering bedraagt 1 028 euro per maand. Nu ook mijn partner zijn job kwijt raakte door ziekte, is dat ons enige inkomen. Naast het
kindergeld van 586 euro per maand. De huishuur bedraagt 600 euro per maand. Je begrijpt dat we amper iets overhouden. Soms verkoop ik op de rommelmarkt onze oude spullen. Of zaken die ik van anderen kreeg. Op die manier verdien ik, als het goed gaat, een extraatje. Daarmee kan ik de kinderen eens verwennen, want ook zij hebben het niet makkelijk.” Lijden ze eronder? Helga Brouwer: “Ze zitten midden in de puberteit. Dat is sowieso een moeilijke – en dure – periode. Meestal klagen ze niet als er geen geld is voor kleren of voor een dessertje. Hebben ze iets nodig, dan vragen ze of het financieel kan. Vaak zoeken ze zelf mee naar een oplossing. Maar soms is er gewoon geen oplossing. Geld groeit niet aan de bomen. Zo kunnen we ons bijvoorbeeld geen vier fietsen permitteren. Dat is jammer. Ik weet dat ze heel graag elk een fiets zouden hebben. Maar voor ons is dat onbetaalbaar.”
Wat zou je doen met meer geld? Helga Brouwer: “Ik zou graag 200 euro per maand meer krijgen. Dat is niet spectaculair veel. Toch maakt dat voor mij een groot verschil. Ik probeer - ook in het kader van mijn ziekte - zo gezond mogelijk te koken. Maar dat is een hele opgave, met ons beperkt budget. Met iets meer geld zou ik gezondere keuzes kunnen maken. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor de kinderen. En als ik echt mag dromen, dan zou ik regelmatig een uitstapje willen maken met het gezin. Een dagje aan zee, bijvoorbeeld. Ook daar hebben we momenteel echt het budget niet voor.” Hoe knoop je de eindjes toch aan elkaar? Helga Brouwer: “Ik zoek voor alles de goedkoopste oplossing. Kleren koop ik op rommelmarkten of in tweedehandswinkels. Brood en andere noodzakelijke producten zijn te verkrijgen in de sociale winkel, waar lage tarieven gelden. Gelukkig kan ik ook rekenen op een uitgebreid sociaal netwerk, via het wijkcentrum in de buurt. Mensen die het financieel moeilijk hebben, komen daar samen. We steunen elkaar, wisselen tips uit en ruilen voedingsmiddelen. Zonder dat zou ik het nog moeilijker hebben.” Wat brengt de toekomst? Helga Brouwer: “Ik hoop dat mijn partner binnenkort opnieuw werk vindt. Momenteel houden we nog het hoofd boven water, maar ik weet niet hoelang we dit nog volhouden.” Nele Verheye
Helga Brouwer: “Soms is er gewoon geen oplossing. Geld groeit niet aan de bomen.”
Werelddag van Verzet tegen Armoede 17 oktober is de Werelddag van Verzet tegen Armoede. Op die dag staan drie eisen centraal: de laagste inkomens moeten omhoog, iedereen heeft recht op een woning, energie, gezonde voeding, gezondheidszorg, onderwijs en mobiliteit, en iedereen moet toegang krijgen tot de arbeidsmarkt. Ook CM ondersteunt deze eisen. Daarom zullen alle CM-kantoren een geknoopt laken uit het raam hangen. Bovendien roept CM haar leden op om hetzelfde te doen, als teken van solidariteit.
www.17oktober.be
De reken i van het g ng ezin Inkomsten Invaliditeit suitkering : 1 0 2 8 euro Kinderbijs lag: 5 8 6 e uro Kosten Huishuur: 602 Gas, elek tr euro icit (‘s winters eit en water: 14 0 eu ro 170 euro) Medicatie : 10 0 euro Internet: 3 0 euro Studiekos ten: 9 0 eu ro Kleding: 2 0 euro Voeding: 7 5 euro
| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Bas Bogaerts
CM-Visie
5
Zoek en Win Wie kan terecht in De Pupiter? Je vindt de oplossing in deze CM-Visie. Stuur je antwoord voor 24 oktober op een gele briefkaart naar Persdienst LCM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail de oplossing naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Niet geschikt als moeder’ van Els De Schepper (verhaal over het verlies van haar kindjes tijdens de zwangerschap en de moeilijkheden die ze ondervond bij adoptie), uitg. E. De Schepper of het kookboek ‘Dagelijkse kost 2’ van Jeroen Meus (mix van smaakvolle gerechten die makkelijk te bereiden zijn), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing opgave CM-Visie nr. 25 De zorgverzekering bestaat tien jaar. Winnaars Ann De Vilder (Waarschoot), Maria Dreesen (Gruitrode), Roger Puynen (Beveren), Nelly Simons (Weelde) en Mim Van Keer (Kapelle-op-den-Bos).
Hoeveel kost behandeling aan patiënt?
Uitgaven bij kanker lopen snel op Leukemie en darmkanker zijn voor de patiënt de duurste vorm van kanker. Dat blijkt uit een studie van het Hoger Instituut van de Arbeid (Hiva) in opdracht van de Vlaamse Kankerliga. Een groot deel van het onderzoek gebeurde in samenwerking met CM. Voor het onderzoek werden gegevens verzameld voor de behandeling van vijf types kanker: borstkanker, longkanker, prostaatkanker, darmkanker en leukemie. De gemiddelde kostprijs per maand voor de patiënt gaat van 81 euro voor prostaatkanker tot 117,8 euro voor leukemie. Gemiddeld, enkel voor de medische kosten, is dat 92,6 euro per maand. Ook de factuur van de ziekteverzekering verschilt afhankelijk van het type kanker. Ze geeft gemiddeld 891 euro per maand uit voor de behandeling van een kankerpatiënt. Bij leukemie is dat 1 284 euro per maand, voor prostaatkanker 572,5 euro per maand.
Verblijfskosten
| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Neem ook deel aan de CMwebquiz op www.cm.be.
6
De kosten voor de patiënt lopen al hoog op nog voor de behandeling begint. In de drie maanden voor de diagnose lopen ze al op tot gemiddeld 130 euro per maand, becijferde prof. Jozef Pacolet (Hiva). In de periode tot zes maanden na de diagnose, betaalt de patiënt gemiddeld 212,3 euro per maand uit eigen zak. Heelkunde, kosten voor ziekenhuisverblijf en nietterugbetaalde geneesmiddelen zijn de drie belangrijkste onderdelen van
de factuur voor de patiënt. Patiënten die voor een operatie en behandeling in het ziekenhuis moeten verblijven, hebben veel meer kosten dan patiënten die voor hun behandeling niet in het ziekenhuis hoeven te blijven. Dat is bijvoorbeeld zo bij bestraling. Het remgeld dat de patiënt betaalt, telt mee voor de maximumfactuur, maar het zijn de supplementen die de rekening toch hoog maken.
Nog veel onbekenden Prof. Pacolet wijst er ook op dat dit enkel de medische kosten zijn die onder de verplichte ziekteverzekering vallen en dus bekend zijn bij het ziekenfonds. De werkelijke kost voor de patiënt zal hoger zijn. Uitgaven voor pijnstillers, kalmeer- en slaapmiddelen en vitaminen bijvoorbeeld kunnen hoog oplopen. Supplementen die
niet-geconventioneerde artsen aanrekenen en kamersupplementen werden evenmin meegeteld omdat het ziekenfonds ze niet kent. Wat ook niet meegerekend werd, is de eventuele terugbetaling van kosten door een hospitalisatieverzekering. Nog moeilijker is het om zicht te krijgen op de niet-medische kosten zoals bijvoorbeeld verzorgingsmateriaal. Ook daarover hebben de ziekenfondsen geen cijfers. Uit een enquête bij een beperkte groep patiënten komt de teller op 35 euro per maand. Chris Van Hauwaert www.cm.be (Actualiteit en publicaties, CM-informatie) www.vlk.be
CM-Visie CM-Visie Revalidatie voor jongeren
Sinds kort komt de ziekteverzekering tegemoet in de verplaatsingskosten van patiënten jonger dan 18 jaar die worden opgevolgd in een revalidatiecentrum. Een regeling voor vervoerkosten bestaat al voor mensen die geregeld naar het ziekenhuis moeten bijvoorbeeld voor de behandeling van kanker of nierdialyse. Ook ouders van kinderen die in het ziekenhuis verblijven, krijgen een vergoeding.
Hoeveel?
Nu geldt de tegemoetkoming ook voor patiënten jonger dan 18 jaar die in een revalidatiecentrum worden opgevolgd. Het zijn onder meer jongeren met diabetes, autisme, mucoviscidose, een zeldzame stofwisselingsziekte, een neuromusculaire aandoening (spier- en zenuwstelsel), spina bifida (open rug), visuele problemen en hemofilie (bloedstollingsziekte).
Het revalidatiecentrum beschikt over een document om data en afstand in te vullen. Bezorg dat ingevulde document aan het ziekenfonds voor de terugbetaling. De vergoeding geldt met terugwerkende kracht vanaf 20 mei.
De tegemoetkoming bedraagt 0,25 euro per kilometer. De afstand heen en terug van de hoofdverblijfplaats naar het revalidatiecentrum telt mee.
Hoe aanvragen?
www.cm.be (Ziekteverzekering)
Nieuwe folder
Gezond in huis De Belgische ziekenfondsen ontwikkelden samen een folder met praktische tips om de eigen leefomgeving gezonder te maken. Mensen hebben vaak het gevoel dat zij weinig kunnen veranderen aan het milieu. Toch hebben zij een aantal factoren wel zelf in de hand, zeker als het gaat om de eigen woning of leefgewoonten. De folder ‘Het leefmilieu en je gezondheid’ doet een aantal eenvoudige suggesties.
gordijnen of rolluiken overdag te openen en het bed open te laten liggen. Ook over hoe schimmels en CO-vergiftiging vermijden en het veilig gebruik van verwarmingstoestellen verneem je meer. En wat roken betreft blijft stoppen het beste advies!
Huisstofmijten vinden warme, vochtige en donkere plaatsen behaaglijk. Zet de aanval in door de
De folder is gratis te downloaden op www.cm.be of te verkrijgen in het regionale ziekenfonds
17 oktober, een dag met twee agendapunten Ten laatste volgende maandag, 17 oktober, moet de begroting voor de gezondheidszorg van 2012 goedgekeurd worden. Althans, dat zegt de wet. Want de regeringsdelegatie zal wellicht nog geen standpunt kunnen innemen. Aftredend premier Yves Leterme en formateur Elio Di Rupo spraken af dat de nieuwe regering de globale begroting van volgend jaar zal opmaken. Die besprekingen zullen nog niet ver genoeg staan om de gevolgen voor het gezondheidsbudget te verwerken.
Overschot Volgens de huidige wet groeit het budget gezondheidszorg 2012 met 4,5 procent ten opzichte van het budget van 2011. Dat geeft een marge van ongeveer 1,5 miljard euro in vergelijking met de al voorziene uitgaven voor volgend jaar. Wij – en dan bedoel ik alle ziekenfondsen – vinden dat we die marge van 1,5 miljard euro het best ge“Geen akkoord met de bruiken om het artsen betekent dat tekort in de socize hun erelonen vrij ale zekerheid en kunnen bepalen. het overheidstekort mee te helDat zou bijzonder pen verminderen.
jammer zijn, want patiënten zullen bij sommige artsen meer moeten betalen.”
Nieuwe initiatieven in de gezondh eid s zo rg z ijn dan nog steeds Marc Justaert, mogelijk. Geld voorzitter CM daarvoor kan komen van besparingen die de patiënt niet treffen. Onze houding is uiteraard ingegeven door de uitzonderlijke politieke en budgettaire context.
Meerderheid In het Verzekeringscomité, waarin ziekenfondsen en artsen zetelen, heeft het voorstel van de ziekenfondsen een meerderheid gehaald. Maar de volgende regering moet het nog goedkeuren, en het is helemaal niet zeker dat ze de groeinorm van 4,5 procent zal handhaven. Het wordt hoe dan ook een moeilijk jaar. De artsensyndicaten hebben hun onvrede met dit voorstel al bekendgemaakt. Ze dreigen ermee eind dit jaar geen akkoord te sluiten in de nationale commissie artsen-ziekenfondsen als er geen bijkomende middelen op tafel komen. Geen akkoord met de artsen betekent dat de artsen hun erelonen vrij kunnen bepalen. Dat zou bijzonder jammer zijn, want patiënten zullen bij sommige artsen meer moeten betalen dan vandaag. 17 oktober is niet alleen de dag waarop de begroting voor de gezondheidszorg moet worden goedgekeurd. Het is ook – of misschien vooral - de Werelddag van Verzet tegen Armoede. Een reden te meer om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg voor de patiënt op korte én lange termijn te vrijwaren, ook in moeilijke tijden. Want arm maakt ziek, en ziek maakt arm. En die wetmatigheid willen we te allen prijze de wereld uit.
Marc Justaert Voorzitter CM
| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Verplaatsing vergoed
7
David Stockman
Nieuw initiatief op de Kwaremont
Dirk Van Hoye en Els Schelfhout: "We willen een echte hotelervaring aanbieden tegen een aanvaardbare prijs."
‘Hotelervaring met zorg op maat’ Een weekendje weg in eigen land. Daar zegt niemand nee tegen. Maar voor mensen met een beperking zijn er in België maar een handvol hotels voorzien. Daarom sloegen woonzorgcentrum Home Sint-Franciscus en CM de handen in elkaar voor het zorghotel De Pupiter. Els Schelfhout van De Pupiter en CM-projectleider Dirk Van Hoye leggen het nieuwe concept uit.
| cm NIEUWS | Algemeen | 14 oktober 2011 |
Vanwaar het idee?
8
Els Schelfhout: “In Vlaanderen alleen al hebben 947 000 mensen zorg nodig. 75 procent van hen geeft aan dat ze graag op vakantie zouden gaan. En dan nog het liefst in eigen land. Hun favoriete bestemmingen zijn de kust, de Ardennen en de Vlaamse Ardennen. Momenteel komen die mensen niet aan hun trekken. Er zijn maar een handvol toeristische verblijven met een A-label. Dat wil zeggen dat ze met hulp toegankelijk zijn. Met ons nieuw zorghotel gaan we resoluut voor een A+-label: toegankelijk voor iedereen met een beperking.” Wat moeten we ons voorstellen bij een zorghotel? Els Schelfhout: “Het is en blijft een hotel. De kamers hebben een moderne inrichting, met frisse heldere kleuren. Ook het restaurant en de gangen zien er gezellig uit, er hangt geen ziekenhuissfeer. De nodige hulpmiddelen zijn wel aanwezig, maar je ziet ze niet. Het vakantiegevoel moet overheersen. In de kamers zelf is alles op maat van mensen met beperkingen. De badkamer heeft een inloopdouche en een aangepast toi-
let, alle deuren en doorgangen zijn breed genoeg en er zijn nergens drempels. Ook de ramen hebben we bewust iets lager ingebouwd. Zo geniet je ook vanuit een rolstoel van het mooie uitzicht. Op vraag van de hotelgasten kunnen we de bedden voorzien van een hoog-laagsysteem. We willen de hotelervaring zoveel mogelijk afstemmen op de individuele eisen van de bezoekers.” Geldt dat ook voor het eten?
het gebouw heb je een mooi zicht op de uitgestrekte Scheldevallei. Genieten van de natuur kan in de tuin, die met zijn brede wandelpaden volledig toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Bovendien zijn er elektrische fietsen beschikbaar. Ideaal om de heuvels van de Vlaamse Ardennen te verkennen. Het hotel geeft daarnaast ook tips voor leuke daguitstappen en verborgen plekjes in de buurt.” Wie kan terecht in het zorghotel? Dirk Van Hoye: “De Pupiter is een hotel voor jong en oud. Iedereen is welkom. Je laat op voorhand weten welke hulpmiddelen en verzorging je nodig hebt, en het zorghotel treft de voorbereidingen. Verplegend perso-
“De Pupiter is een hotel voor
Els Schelfhout: “Het resjong en oud. Je laat op voortaurant biedt een dagmehand weten welke hulpmiddenu aan, uitgebreid met ruime keuzemogelijkhelen en verzorging je nodig den. Alle mogelijke dieethebt, en het zorghotel treft de maaltijden zijn beschikvoorbereidingen.” baar. Maar je zal het niet Dirk Van Hoye zien op je bord. Onze chef-kok creëerde een aantal bijzondere gerechten. Gezond, neel is aanwezig volgens afspraak en maar toch feestelijk. Je gaat op hotel er is een samenwerkingsakkoord met om te genieten. Van de streek, het de thuiszorgdiensten uit de buurt. Niemand hoeft dus iets te kort te kocomfort en het lekkere eten.” men. De Pupiter is er trouwens niet En de locatie? alleen voor vakantiegangers. Je kunt Els Schelfhout: “Het hotel ligt op het er ook terecht om te herstellen na een topje van de Kwaremont, in het hart ziekenhuisopname. Of om de manvan de Vlaamse Ardennen. Vanuit telzorger de kans te geven er eens tus-
senuit te knijpen. Door af en toe een onderbreking in te lassen, kunnen mensen op termijn langer thuis blijven. Ook daar willen we met dit initiatief toe bijdragen.” Hoe zit het met de prijs? Dirk Van Hoye: “De Pupiter biedt de luxe en het comfort van een viersterrenhotel. Er zijn verschillende formules: kamer met ontbijt, halfpension en volpension. De prijzen variëren volgens de formule, het seizoen en eventuele speciale arrangementen. We willen een echte hotelervaring aanbieden tegen een aanvaardbare prijs. Als je gezondheidsproblemen hebt, zie je al genoeg ziekenhuismuren. Een verblijf in het zorghotel moet een adempauze zijn. Even weg van alles.” Nele Verheye
Het zorghotel De Pupiter is een samenwerking tussen woonzorgcentrum Home Sint-Franciscus en CM. Zorghotel De Pupiter Keuzelingstraat 8 - 10 9690 Kluisbergen 055 690 700 info@zorghoteldepupiter.be www.zorghoteldepupiter.be
Vijftien jaar belangenbehartiging Ziekenzorg CM
Chronisch zieken blijven pijnpunten verzamelen Handtekeningenacties, manifestaties, bezoeken aan ministers en politieke partijen. Ziekenzorg CM doet al vijftien jaar aan belangenbehartiging, maar ook in de toekomst zal het nodig blijven om te ijveren voor een behoorlijk inkomen voor chronisch zieke mensen en een beperking van hun kosten. Dat bleek op de trefdag voor chronisch zieke mensen in Bornem.
Leefbaar minimum Het inkomen van mensen die van een invaliditeitsuitkering moeten leven, is nog altijd een groot knelpunt. Invalide werknemers krijgen sinds vorig jaar een premie van 75 euro die dit jaar 200 euro werd, een opstap naar het vakantiegeld dat CM en Ziekenzorg CM al zo lang vragen. En in september steeg het inkomen van sommige mensen met een uitkering. Ook eerder al werden stapjes gezet in de richting van een beter inkomen. “Maar wie met een uitkering moet rondkomen, geraakt vaak nog niet aan wat op Europees vlak als leefbaar minimum wordt beschouwd”, stelt Johan Tourné, nationaal secretaris van Ziekenzorg CM. Voor een alleen-
staande is dat 1 013 euro, voor een koppel moet je daar de helft bijtellen, per kind onder de veertien jaar nog eens 300 euro.
Uitgaven drukken Naast een beter inkomen blijft het terugdringen van de kosten die ziekzijn meebrengt een belangrijke bekommernis. De maximumfactuur in de gezondheidszorg is een feit, maar niet alles wat de patiënt uitgeeft telt mee. Een ‘statuut’ voor chronisch zieke mensen, zoals de minister van sociale zaken voorstelt, lijkt aantrekkelijk maar veel zal afhangen van de uitwerking ervan. Verschillende politieke families zijn het erover eens dat het inkomen van chronisch zieken omhoog moet en de kosten omlaag, maar over de manier waarop dat moet gebeuren, zijn ze het niet eens. En dan zijn er de budgettaire beperkingen. Niet nieuw, we horen dat al jaren, stellen aanwezigen vast.
Ondersteuning Naast een beter inkomen en minder uitgaven hebben chronisch zieke mensen nog andere bekommernissen, bleek tijdens de trefdag. Hoe
FITNESS
VANAF 15 % KORTING OP ALLE FITNESSTOESTELLEN HOMETRAINER
-20 %
Pijn in beeld Hoe breng je pijn in beeld? Voor Rose-Marijke Demeyer is pijn als een mantel die zich over het hele lichaam uitspreidt. Haar beeld maakt een vuist als symbool van een blijvend gevecht tegen pijn en onbegrip. Met haar inzending won Rose-Marijke Demeyer de eerste prijs in de wedstrijd die de Vlaamse Pijnliga vorig jaar uitschreef. Er waren een 100tal inzendingen. Drie bekroonde kunstwerken reizen van nu af mee met de pijntentoonstelling van de Vlaamse Pijnliga.
weet ik waar ik recht op heb en hoe vind ik mijn weg in de administratieve molen? “We weten dat met een sterke administratieve vereenvoudiging en automatische toekenning van rechten veel mensen gediend zijn”, stelt Johan Tourné. “Wat ook nog altijd naar voor komt is de nood aan ondersteuning voor de mantelzorgers en voor de vrijwilligers. Belangenbehartiging zal voor Zieken-
www.ziekenzorg.be Mantelzorgtelefoon van Ziekenzorg CM 078 15 50 20 Pijnlijn 078 159 160 CM-infopunt chronisch zieken 078 05 08 05 of infochronischzieken@cm.be
Weetjes
Leren omgaan met levenseinde
ACTIE
Voor de infosessie ‘Omgaan met beslissingen bij het levenseinde’ zoekt Ziekenzorg CM freelance lesgevers. Op 19 november vindt in Sint-Niklaas een opleidings- en selectiedag plaats. Geïnteresseerden sturen hun motivatie en cv voor 7 november naar Ziekenzorg CM, Marc Deleu, Postbus 40, 1031 Brussel, marc.deleu@cm.be.
Van 10 t.e.m. 29 oktober 2011
Een ideale bewegingsvorm ongeacht je leeftijd, gewicht of conditie. Het is een effectieve, plezierige en veilige manier om je conditie op peil te brengen en je beenspieren te trainen. Ideaal voor revalidatie na gewrichts- of knieblessures en vaak gebruikt bij warming-up voor andere trainingen.
Bremshey Cardio Ambition 329,40 euro
Hartslagmeters Het is aan te raden om een hartslagmeter te gebruiken als je sport. Je kunt op die manier je inspanningen beter doseren.
-15 %
NU 263,60 euro
Bremshey Cardio Pacer 429,40 euro
NU 343,60 euro
Meer acties en info vind je in onze actiefolder en op onze website www.thuiszorgwinkel.be.
Sigma PC9 50 euro
NU 42,61 euro
www.ziekenzorg.be - tel. 02 246 47 81
Najaar in Hooidonk In het najaar vinden in Domein Hooidonk in Zandhoven twee opmerkelijke vakantie-initiatieven plaats voor chronisch zieken en zorgbehoevende personen. Tijdens de poëziemidweek van 15 tot 18 november staan de activiteiten in het teken van poëzie. De adventsbezinningsweek van 16 tot 23 december is een unieke gelegenheid om zich zowel individueel als in groep voor te bereiden op Kerstmis.
Adressen op de website of via 02 246 49 49.
wim.peels@cm.be - tel. 02 246 47 83
9
www.thuiszorgwinkel.be
11 10 07 adv100 X 95 fitness.indd 1
zorg CM ook in de toekomst nog nodig blijven.” Chris Van Hauwaert
| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Belangenbehartiging is een onderdeel van de werking van Ziekenzorg CM. Op zeven plaatsen in Vlaanderen komen werkgroepen met chronisch zieke mensen geregeld samen om zich te buigen onder meer over het effect van maatregelen op inkomen en uitgaven. Uit hun vaststellingen worden pijnpunten gedistilleerd die de basis zijn voor de verdere acties die Ziekenzorg CM onderneemt.
Geert Verheyden
David Stockman
CM-Visie
10-10-2011 13:35:44
Jürgen Doom
Uw job, ons werk
17 oktober: Werelddag van Verzet tegen Armoede
'Zonder werk zou ik verbitterd thuis zitten' Een job is één van de beste manieren om uit de armoede te raken, maar is geen garantie. Door een ontoereikend loon, schulden of hoge levenskosten blijft de groep van ‘working poor’ (werkende armen) zelfs groeien. Pascale Vools, poetsvrouw voor het OCMW in Herent, kan ervan meespreken.
| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Pascale is al jaren vrijwilligster bij buurtwerk 't Lampeke in Leuven, een vereniging waar armen het woord nemen. Ze werkt bovendien voltijds als poetsvrouw bij OCMW-klanten, vooral bij oudere mensen. Een voltijdse job, maar toch komt ze met haar loon nauwelijks rond op het einde van de maand. “Ik ben alles kwijtgeraakt in mijn leven. Ik moet elke maand een groot bedrag afbetalen, nog jarenlang. Als ik mijn bankrekening zie, word ik ziek. Mijn zoon van 13, die op internaat zit, heb ik gezegd dat mama nog moet sparen om een computer voor hem te kopen.”
10
Maar Pascale haalt veel voldoening uit haar werk. “Als ik kan werken, dan ben ik gelukkig. Als ik dat werk niet had, dan zou ik verbitterd zijn en thuis zitten jammeren van miserie. Het doet ook deugd om buiten te komen, om in een andere omgeving te zijn en sociaal contact te hebben met de mensen.”
Ons zonneke Ik kreeg onlangs een compliment van een klant: ‘Er is hier nog nooit zo goed gekuist!’ En ik was zelf niet eens supercontent van mijn werk. Dat deed echt deugd. Soms vragen klanten speciaal naar mij, of ze herkennen mij nog terwijl ik er al 3 jaar niet meer ben komen kuisen. Een klant
op dinsdag zei een tijdje geleden, toen ik aankwam: ‘Aha, ons zonneke is daar!’ Van de mensen bij wie ik werk of gewerkt heb, krijg ik soms meer dan van mijn eigen familie." Met haar brommer van 12 jaar oud rijdt Pascale van klant naar klant. “Ik krijg wel een vergoeding voor vervoersonkosten, maar die volstaat eigenlijk niet. Ik moet elke week tanken. Ik heb schrik voor de dag dat mijn brommer het begeeft. Ik heb geen rijbewijs. Dan raak ik niet meer bij de klanten om te poetsen.”
Niet werken is voor Pascale geen optie. “Ik heb twee handen gekregen om mee te werken. En dat heb ik ook altijd gedaan. Ik werk sinds mijn 14 jaar. Mijn vader was ziek, en ik was toen blij dat ik mijn verdiende centen aan hem kon geven. Tot mijn 19 jaar heb ik gewerkt als dienstmeisje bij een familie. Ik had in dat huis mijn eigen kamertje en ik moest klaarstaan voor de kinderen.”
Werken voor opleiding “Poetsen is alles wat ik kan. Ik heb nooit les kunnen volgen. Ik ben niet stom, ik heb gewoon de kans niet gehad. Pa reed met de camion, mijn moeder kon niet lezen en mij dus ook niet helpen met huiswerk. Maar ik heb wel geleerd met mijn ogen. En mijn zoon is nu toch al in het be-
16 oktober: optocht tegen armoede De armoedecijfers in België blijven schrijnend en onaanvaardbaar voor een West-Europees land: meer dan 1 op 6 van de Belgische kinderen en jongeren leeft in een gezin in armoede. Daarom onderschrijven de vakbond ACV en de christelijke arbeidersbeweging ACW de eisen op de Werelddag van Verzet tegen Armoede (17 oktober). De laagste inkomens moeten omhoog. Mensen in armoede moeten meer en betere toegang krijgen tot diensten en tot de arbeidsmarkt. Voer op zondag 16 oktober mee actie voor een meer rechtvaardige verdeling van de welvaart. Armoede mag niet structureel in stand gehouden worden.
Wat kan je doen? • hang een geknoopt laken uit je raam, als symbolisch protest tegen armoede, want ontsnappen uit armoede is een zaak van iedereen • kom zondag mee protesteren tijdens een nationale actie in Brussel (verzamelen tussen 12 en 13 uur aan station Brussel Noord) • doe mee aan een lokale actie in jouw buurt (kijk op www.17oktober.be of meer info bij Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, 02 265 01 53).
roepsonderwijs geraakt, dankzij de huiswerkbegeleiding van Fabota (kinder werking van Buurtwerk 't Lampeke, lv). Ik werk hard, zodat mijn kind een toekomst kan hebben, en een opleiding kan volgen tot zijn 18 jaar.” Half mei brak Pascale haar been. Ze moest thuis blijven, eerst met ziekteverlof en daarna met een ziekte-uitkering. “Op 1 oktober ben ik opnieuw beginnen werken. Eigenlijk had ik nog 2 weken moeten thuis zitten van de dokter, maar ja. Als er iets misloopt met je gezondheid, kom je heel rap in de armoede terecht. Het ziekenhuis kost veel geld. Ik mag niet ziek worden, want ziek worden is arm worden.”
Pensioen “Ik ben zelf ook al 52. Wij moeten werken tot 65 jaar om met pensioen te kunnen gaan. Dat is lang. Veel oudere collega’s beginnen parttime te werken, omdat het niet meer gaat. Maar soms heb je geen keuze. Het is fysiek zwaar werk, maar voor mij is het routine. Zolang de gezondheid het toelaat, zal ik dit werk blijven doen. Maar ik vraag me af wat daarn a z a l geb e u r e n . We rke n a l s bejaardenverzorgster? Daar heb je een diploma voor nodig, en dat heb ik niet.” Lieve Van den Bulck
Jürgen Doom
Uw job, ons werk Sociaal-rechtvaardig saneren (deel 2)
ACV wil van het Generatiepact naar een Pact voor Werk De werkzaamheidsgraad in ons land moet en kan omhoog, daar is iedereen het over eens. Maar de werkgevers verengen deze uitdaging tot een botte aanval op de rechten van de werknemers. In het bijzonder de oudere werknemers worden daarbij geviseerd. Het ACV pleit voor: • een aanpak die eerst en vooral gericht is op banencreatie; • een aanpak die voor alle leeftijdsgroepen, van jong tot oud, bekijkt hoe we het aanwezige potentieel actief kunnen benutten;
• meer inspanningen voor werkloze en werkonzekere jongeren; • meer opleidingskansen, meer loopbaanbegeleiding, meer aandacht voor de kwaliteit van de arbeid en een betere combinatie van arbeid en gezin; • het behoud van de brugpensioenen, de landingsbanen en de wettelijke pensioenleeftijd.
De vakbonden en werkgevers hadden afgesproken om tegen oktober het Generatiepact te evalueren in de Nationale Arbeidsraad. Maar al snel bleek dat deze evaluatie voor de werkgevers synoniem is van een nieuwe zware ingreep in de brugpensioenen. En in het verlengde daarvan nemen ze onmiddellijk ook de landingsbanen en het vervroegd pensioen op de korrel. Centraal in dit werkgeversdiscours staat de boodschap dat het Generatiepact een compleet fiasco is. Dat het Generatiepact veel te weinig effect gehad zou hebben op het aantal oudere werknemers dat aan de slag is. En dat er heel snel een veel ingrijpender Generatiepact Bis opgelegd moet worden. Daarvoor halen de werkgevers een heel cijferarsenaal boven. Maar zelfs die vlieger gaat niet op. Want de cijfers bewijzen dat we met vlag en wimpel de doelstelling
“De discussie gaat niet over langer werken, maar over met meer mensen werken.” Ann Van Laer, nationaal secretaris ACV
van het Generatiepact halen. De werkzaamheidsgraad van de 55-64-jarigen is meer dan anderhalve keer zo snel gestegen ten opzichte van de Europese landen waarmee België vergeleken wordt. Het aantal vijftigplussers dat aan de slag is, zal in de toekomst trouwens alleen nog maar toenemen. Waarom de werkgevers dan het brugpensioen onder vuur blijven nemen? Ik vrees dat hun ware motieven niet echt sociaal zijn. Een oudere werknemer die met brugpensioen gaat, kost de werkgever geld. Want brugpensioen, dat is in essentie een werkloosheidsuitkering plus een opleg die betaald wordt door de werkgever. Als het brugpensioen afgeschaft wordt, is dat dus een kost minder voor de werkgever. De ontslagen werknemer moet het in dit scenario dan wel stellen met enkel een werkloosheidsuitkering. Ik heb ook geen enkele aanwijzing dat de werkgevers, als het brugpensioen er niet meer zou zijn, plots wel meer mensen in dienst zouden nemen of houden. In dat soort asociale redeneringen kan het ACV natuurlijk niet meegaan. Ingrepen op het recht op brugpensioen zijn absoluut onnodig. De werkgevers bliezen vorige week het overleg rond de evaluatie op, zodat de bal nu in het kamp van de nieuwe, te vormen regering ligt. En wees er maar zeker van: de werkgevers zullen er alles aan doen om de regeringsonderhandelaars plat te lobbyen met hun verhaal. Wat die lobbyisten dan zeker niet zullen vertellen, is dat de werknemers hun
deel van het Generatiepact hebben gedaan. De komende dagen zal het ACV er dan ook alles aan doen om het andere verhaal te laten horen. Om de door de werkgevers bewust verengde discussie over het eindeloopbaanbeleid te verbreden tot een debat over een globaal loopbaanbeleid. Een verhaal dat de nadruk legt op meer banen. Zodat iedereen, jong en oud, uitzicht krijgt op een degelijke job. Want wat is de zin van oudere werknemers die langer werken, als aan de andere kant jongeren vruchteloos op de deur van de arbeidsmarkt staan te kloppen? De discussie gaat niet over langer werken, maar over met meer mensen werken. Het ACV zal daarom aandringen op meer inspanningen voor werkloze en werkonzekere jongeren. Op meer werkplekopleidingen voor jongeren. Op meer opleiding voor alle werknemers, ook de oudere, zodat iedereen mee kan op de werkvloer. Op meer loopbaanbegeleiding en meer landingsbanen. Op meer mogelijkheden om over te stappen van zwaar naar licht werk. Op de omzetting van eindejaarspremies in verlofdagen. Op een betere combinatie van arbeid en zorg. Want daar draait het echt om. Ann Van Laer Nationaal secretaris ACV Volgende week deel 3 van de reeks 'Sociaal-rechtvaardig saneren': Index en energieprijzen.
| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Het Generatiepact: waar het echt om draait
11
Aan de regeringsonderhandelaars
Ga vierkant voor solidariteit en een sociale toekomst! Vorig jaar maakte het ACV al vóór de federale verkiezingen zijn prioriteiten over aan de partijen en de kandidaat-parlementsleden. Inmiddels werden (eindelijk) deelakkoorden bereikt over de staatshervorming zodat de regeringsonderhandelingen in de fase komen van de sociaal-economische dossiers, annex de budgettaire sanering. Naar aanleiding hiervan heeft het ACV zijn verwachtingen geactualiseerd.
Het ACV heeft zeven kernboodschappen voor de onderhandelaars: 1. De sanering moet eerst en vooral aan de inkomstenkant gebeuren om hen die tot op heden onvoldoende hebben bijgedragen nu ook hun fair deel te laten betalen. Dat kan onder andere door een belasting op grote vermogens en op meerwaarden, de bestrijding van fiscale fraude en een correcte vennootschapsfiscaliteit (inclusief een rem op de ontsporing van de notionele intrestaftrek). 2. We moeten ons sociaal model in deze crisistijden versterken door meer werk en een verstevigde financiering van de sociale zekerheid, door vrijwaring van de welvaartvastheid
van de uitkeringen om zo de minima tot boven de Europese armoedenorm te tillen. 3. Van het Generatiepact naar een Pact voor Werk (zie p. 11) 4. Zorg voor de zwaksten hier en elders. De formateursnota gaat hier nauwelijks op in. Een aantal voorstellen, vooral deze voor langdurig werklozen, dreigen de armoede en uitsluiting zelfs te verhogen. Dit staat haaks op de nationale doelstelling voor Europa 2020 om het risico op armoede en uitsluiting met 380.000 te verminderen. Het ACV wil een actief beleid ter bestrijding van armoede en uitsluiting en wil de 0.7 %-doelstelling voor ontwikkelingssamenwerking aanhouden om in de internationale context armoede te bestrijden.
5. De vrijwaring en nog het liefst versterking van de koopkracht, voor werknemers (zeker voor hen met een lager loon) en voor gerechtigden op een sociale uitkering. Dit is belangrijk voor het consumentenvertrouwen en dus voor de economie in tijden van zware crisis. Het ACV aanvaardt de dictaten van de Europese commissie over de index en het loonoverleg niet. De overdreven prijzen voor gas en elektriciteit en in de distributie moeten aangepakt worden. 6. Het ACV wil in voorbereiding van de Klimaattop van Durban een drastische besparing op energiegebruik en een rem op de woekerwinsten die nu op gas en elektriciteit gemaakt worden. 7. Het ACV wil dat België Europees en internationaal de kar trekt voor een evenwichtiger en duurzamer groeimodel, waarbij de financiële markten gereguleerd worden met centraal enerzijds het concept van waardig werk en anderzijds een absoluut wereldwijd minimum inzake sociale bescherming.
Nieuw samenwerkingsverband: ACV Aviation
Versterkt ACV-front in Brussels Airport
| ACV NIEUWS | Algemeen | 14 oktober 2011 |
Zes ACV-beroepscentrales die actief zijn op de nationale luchthaven Brussels Airport en het ACV-verbond Brussel-Halle-Vilvoorde bundelen voortaan hun krachten in het samenwerkingsverband ACV Aviation. De liberalisering en de daaruit voortvloeiende druk op loon- en arbeidsvoorwaarden maken syndicale samenwerking meer dan ooit nodig.
12
De luchthaven van Zaventem telt 260 bedrijven en 21 000 werknemers, en is daarmee de tweede grootste tewerkstellingspool voor Vlaanderen en Brussel. Elke dag zetten 300 ACV-militanten zich in om er hun collega’s met raad en daad bij te staan. Het luchthavenpersoneel heeft het immers niet onder de markt: toenemende werkdruk, flexibilisering, jobonzekerheid… De liberalisering van de luchthavensector is de voornaamste oorzaak hiervan. In de diverse bedrijven op Brussels Airport steken vergelijkbare problemen de kop op. Ook hebben problemen in het ene bedrijf gevolgen voor het andere. Vandaar de nood aan een aanpak over de grenzen van bedrijven en beroepscentrales heen. Die opdracht zal ACV Aviation voor haar rekening nemen. Marijke Persoone, adjunct algemeen
secretaris van bediendenvakbond LBC-NVK: “De ACV-beroepscentrales op Zaventem hebben al een lange traditie van samenwerking. Maar met ACV Aviation wordt die intensiever: in de geest van het moderne netwerksyndicalisme zal er meer met één stem gesproken worden.” En wat vin-
den de werknemers van dit initiatief? “Die voelen zich werknemer van de luchthaven in zijn geheel. We zijn ervan overtuigd dat ze blij zullen zijn met een versterkt ACV-front op de luchthaven.” Leen Grevendonck
Getrouwheidspremie 2011 voor stoffering en houtbewerking Alle arbeid(st)ers tewerkgesteld in een onderneming met PC 126 ‘Stoffering en Houtbewerking’ hebben recht op de getrouwheidspremie. Het bedrag van de premie bedraagt 8,55 % van het onbegrensde brutoloon aan 108 % in de periode van 1 juli 2010 tot 30 juni 2011. Samen met de getrouwheidspremie krijgen de gesyndiceerde arbeiders een syndicale premie. Deze premie bedraagt 0,62 euro per bezoldigde en gelijkgestelde dag voor economische en technische werkloosheid. De premie bedraagt maximaal 135 euro. Het Fonds voor Bestaanszekerheid (FBZ) verstuurt de premiekaarten naar de werkgevers op donderdag 1 december. Vanaf maandag 5 december mogen de kaarten uitgereikt worden aan de arbeiders. Je kan de premiekaart onmiddellijk afgeven aan je syndicaal afgevaardigde, het plaatselijk ACV-dienstencentrum of het regionaal beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie. Noteer alvast je rekeningnummer op de kaart en let erop dat je in orde bent met de betaling van je bijdragen. De eerste betaling van de getrouwheidspremie is voorzien op dinsdag 6 december. Samen met de getrouwheidspremie krijg je ook de prestatiekaart. Met deze kaart kan je, onder bepaalde voorwaarden, genieten van een aanvullende werkloosheidsvergoeding. Elke arbeider zal ook 10 ecocheques krijgen, voor een totale waarde van 100 euro. Voor meer inlichtingen kan je steeds contact opnemen met het ACV-dienstencentrum in je buurt of het regionaal beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie.
Vacature
Secretaris/esse (m/v) secretariaat Dagelijks Bestuur ACV Contract van onbepaalde duur, indiensttreding zo snel mogelijk Brief en cv tot 28 oktober sturen aan Jo Eelen, personeelsverantwoordelijke ACV, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel, 02 246 32 00, Vacatures@acv-csc.be Meer info bij Marleen Mens: 02 246 35 01. ACV Aviation geeft een krachtige stem aan alle werknemers op de luchthaven.
Uw job, ons werk Werelddag voor Waardig Werk (7 oktober)
Algemene raad IVV
ACV en Wereldsolidariteit komen op voor huisarbeiders Op 7 oktober, de Werelddag voor Waardig Werk, brachten de Belgische vakbonden (ACV, ABVV, ACLVB) en Wereldsolidariteit een bezoek aan de Indische ambassade en minister van Werk Joëlle Milquet. De delegatie vroeg hen om de nieuwe IAO-conventie over huisarbeid te bekrachtigen. Wereldwijd zijn er naar schatting 300 miljoen huisarbeiders. Het merendeel daarvan is vrouwelijk en lijdt onder slechte arbeidsvoorwaarden. In juni keurde de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) een conventie goed die huisarbeiders basisrechten garandeert, zoals het recht op een minimumloon en betere werkomstandigheden. Een IAO-conventie treedt pas in werking, als de parlementen van de lidstaten die goedkeuren of ratificeren. De Indische ambassadeur beloofde om de vraag voor bekrachtiging door te spelen aan zijn regering. Joëlle Milquet zal de conventie zo snel mogelijk voorleggen aan het federale par-
lement. De minister van Werk zal ook twee voorstellen doorspelen naar de minister van Buitenlandse
Vakbonden uit 151 landen komen samen in België
Zaken Steven Vanackere, namelijk het opstellen van een gedragscode voor diplomaten in het buitenland en de oprichting van een commissie voor goede praktijken, die bemiddelt bij conflicten tussen diplomaten en hun huispersoneel. Leen Grevendonck
Het kabinet van Joëlle Milquet belooft aan de Belgische vakbonden en Wereldsolidariteit om werk te maken van een snelle goedkeuring van de IAOconventie.
Het Internationaal Vakverbond (IVV) houdt jaarlijks een Algemene Raad om de wereldactualiteit te bespreken en contacten voor te bereiden met internationale instellingen zoals de Wereldhandelsorganisatie, het Internationaal Muntfonds en de Wereldbank. Dit jaar vindt de Raad plaats op 17 en 18 oktober in Elewijt op uitnodiging van het ACW in het kader van haar 125-jarige bestaan. Het Internationaal Vakverbond IVV is de wereldwijde vakbondskoepel, die opkomt voor de rechten van arbeiders overal ter wereld. Opgericht in 2006 en gegroeid uit 2 voorheen bestaande koepels telt het IVV 305 lidorganisaties uit 151 landen. Het ACV is lid en Luc Cortebeeck is ondervoorzitter van het IVV.
ACV Voeding en Diensten speelt belangrijke rol
Internationale vakbondsfederatie sluit baanbrekend akkoord met Danone
Met deze overeenkomst bevestigt Danone dat veiligheid en gezondheid fundamentele onderdelen zijn van een duurzaam bedrijfsbeleid. In België bestond al een goede regelgeving, maar in andere landen gaat rendement vaak voor. De verantwoordelijkheid van de onderneming stopt ook te vaak bij de ‘eigen’ werknemers.
Het nieuwe akkoord gaat verder: een aantal principes wordt opgenomen in contracten met onderaannemers en interimkantoren. Andere engagementen van Danone zijn een systematisch medisch toezicht en een in-
validiteits- en overlijdensverzekering voor alle werknemers. De verantwoordelijkheid van werknemers is in positieve zin ook mee opgenomen in het akkoord: iedere werknemer moet de kans krijgen om zelf te kunnen bijdragen aan het beleid rond gezondheid, veiligheid en stress. Het akkoord verplicht Danone om lokaal verder te onderhandelen met de vakbonden en het beleid jaarlijks te evalueren. Een vernieuwend akkoord
UITA? • internationale vakbondsfederatie voeding • voluit: Union Internationale des Travailleurs de l’Alimentation, de l’agriculture, de l’hôtellerierestauration et du tabac • zetel: Genève • 383 aangesloten vakbonden, waaronder ACV Voeding en Diensten • meer dan 2,6 miljoen leden
De internationale vakbondsfederatie voor de voedingssector (UITA) sloot een belangrijk akkoord af met multinational Danone over de arbeidsomstandigheden, veiligheid, gezondheid en stress bij de werknemers.
is dit dus, dat deze thema’s voor het eerst internationaal vertaalt in zeer concrete en werkbare afspraken. De internationale directie en de UITA zullen de vestigingen regelmatig bezoeken om te praten met lokale vakbonden en om de effectieve toepassing van het akkoord te controleren. Zo blijft het akkoord geen dode letter. G.V.
Danone? wereldwijd • voedingsgroep in ruim 120 landen, vijf continenten • ruim 160 productiesites • 100 000 werknemers • 17 miljard euro omzet • kernactiviteiten: verse melkproducten, gebotteld water, babyvoeding en medische voeding in België • 824 werknemers • Brussel: verkoop en hoofdzetel België • Rotselaar: Actimel en Danacol • Strombeek-Bever: Nutricia baby- en medische voeding
| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Danone en de internationale vakbondsfederatie voor de voeding UITA (zie kaders) hebben onlangs een belangrijk akkoord gesloten over de arbeidsomstandigheden van de werknemers. Dat gebeurde naar aanleiding van een debat op de internationale ondernemingsraad van Danone. ACV Voeding en Diensten nam in de onderhandelingen een belangrijke rol op.
13
uw job, ons werk Effe checken
Hoe divers is het personeelsbeleid in jouw bedrijf?
Délégué Piet Van Gotha (54) werkt al 29 jaar bij KOC Sint-Gregorius, een instelling voor jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen, autisme en een fysieke of auditieve handicap. Hij heeft dus bij uitstek zicht op hoe het personeelsbestand in al die jaren geëvolueerd is. “Ik heb ons personeel zien veranderen van indertijd bijna uitsluitend mannelijke naar nu vooral vrouwelijke collega’s. Hoewel het werk er niet gemakkelijker op wordt, en vaak ook fysiek zwaar is. Maar nu is ongeveer 70 % van ons personeel een vrouw.”
jot, jot, jot.
Onthaal nieuwe collega’s
Bidden voor het eten “Er zijn bij ons heel weinig personeelsleden van een andere afkomst, behalve bij het onderhoudspersoneel. Het personeelsbeleid is daar niet echt mee bezig. Wij gaan niet expliciet op zoek naar mensen van een andere afkomst, maar we hebben niet het gevoel dat zij geweerd worden uit onze instelling. We zijn natuurlijk wel een katholieke instelling, dus wie hier komt werken, moet de christelijke waarden onderschrijven. Maar dat is niet meer zoals in de tijd dat ik hier begon te werken. Toen moest je praktiserend gelovig zijn. Voor en na het eten werd er nog gebeden met de jongeren, en we gingen toen ook naar de mis. Die tijd is nu wel voorbij.”
e
n.b
cke
Div ww ersite w.e it? ffec he
1070 Brussel
élaan 72-74,
Engelen Poincar
Haachtsesteenw
ABVV, Caroline
e
Haachtsesteenw
eg 579, 1030
Brussel; Vlaams
…
n.b
ue Leyon, rs: ACV, Dominiq ke uitgeve
Check het op www.ef ook eens bij Lies Le fechecken. fever be
Verantwoordelij
op ww
ke
Verantwoordelij
n.be
ke uitgeve
rs: ACV, Dominiq
Copers, Hoogstr aat 42, 1000
ue Leyon,
Brussel; ACLVB, Hugo
ABVV, Brussel; Vlaams
Caroline Copers,
42, 1000 Hoogstraat
Brussel; ACLVB,
Hugo Engelen
72-74, Poincarélaan
1070 Brussel
EEn vrouw kadErfun mEt wErkt da ctiE. t?
eg 579, 1030
jf EEn bEdrivlot waar jEoEit. doorgr dat ? bEstaat
D wwivers w.e iteit ffe ? ch ec
14
EEn andErstaligE in uw bEdrijf. wErkt dat ?
Ook mogelijkheden om door te groeien kunnen werknemers motiveren, maar die zijn er onvoldoende. “Je kon doorgroeien van een A2- naar een A1-diploma, via cursussen en opleiding, en dat was het. Of je kon als opvoeder opklimmen tot groepschef, nu ook tot hoofdopvoeder. Maar de mogelijkheden zijn beperkt, want de barema’s voor hoofdopvoeder worden ook gebruikt om andere taken mee te vergoeden. Een deel van dat budget gaat bijvoorbeeld naar onze informaticus, voor wie geen aparte barema’s zijn voorzien. We zien bij 30-jarigen dat ze afhaken omdat ze tegen die leeftijd geen perspectief meer hebben om door te groeien. Maar de directie wordt ook beperkt door het beschikbare budget.”
gekeken naar dove opvoeders. Die kunnen een rolmodel zijn voor de jongeren. Nu is er een dove persoon in opleiding om opvoeder te worden. Een andere dove collega is jammer genoeg net van job veranderd.” Op de werkvloer zijn er dan ook enkele aanpassingen voor die dove collega’s. “Bij bepaalde vergaderingen is er bijvoorbeeld een doventolk aanwezig. De telefoon is uitgerust met een flits, zodat ook de dove collega’s kunnen zien wanneer er iemand belt. En het alarmsysteem is aangepast aan niet-horenden. Het geeft zelfs bepaalde signalen die alleen de opvoeder kent, zodat de dove leerlingen niet in paniek raken.”
Uit de vragenlijst van Effe checken bleek dat er bij het … onthaal van nieuwe medewerCheck het ook eens bij Bert Gabriëls kers nog een aantal dingen op www.effechecken.be verbeterd konden worden. “Dat is inderdaad één van naast moeten ze natuurlijk en in de onze werkpunten”, ver telt Van eerste plaats ook hun werk goed Gotha. “De syndicale delegatie had doen. Dat zorgt voor extra werkdruk het gevoel dat nieuwe werknemers Lieve Van den Bulck op de schouders van die jonge perso- zomaar voor de leeuwen gegooid neelsleden.” werden. Daarom worden er nu onthaalmomenten georganiseerd. De Werkdruk nieuwkomers krijgen dan informa- www.effechecken.be “In al die jaren zijn er wel tie over bijvoorbeeld hun veiligheid, werknemers bijgekomen. over de vertrouwensperMaar we hebben een hele soon en over wie de leden tijd te kampen gehad met van de ondernemingsraad een personeelsstop. Nu is en het preventiecomité de situatie aan het verbe- zijn. We denken ook aan teren, maa r d ie hoge een peterschap voor nieuwerkd r u k heef t wel we werknemers, zodat ze zwaar gewogen op onze zich sneller thuis voelen mensen. Het werkritme in hun nieuwe job.” is ook veranderd door de jaren heen. Vroeger Doventolk op werd er bijna niet ge- vergadering werkt in de schoolva- Discriminatie op de kanties, nu zijn we werkvloer heeft Van hier 365 dagen op 365 Gotha bij Sint-Gregoaanwezig voor de jon- rius nog niet gezien. Et E geren. Qua werkbe- “Integendeel. In de w t E H E j jA, VooR EER BuitEn. lasting kan dat ze- a fdel i ng wa a r i k jA, wAAR stA jE w ker tellen. Maar wat werk, voor doven en HAnG iK z E? de meeste mensen sle c ht hor e nde n , Coppens f Ra j bi … k eens oo t he vooral motiveert k wordt er net erg uitChec ken.be w.effechec Dive wwwrsiteit? .effe chec ke
| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Bij Sint-Gregorius werkt een 300-tal personeelsleden. “Er is een groot personeelsverloop in ons bedrijf. Aan de ene kant is er een lichting van 45- tot 55-jarigen, die al jaren meegaan en zeker in de sector blijven. Aan de andere kant zijn er ook veel twintigers, goed opgeleide krachten, maar bij hen is het verloop groot. Dat is toch één van onze zorgen, we moeten die jongeren proberen te houden. Voor wie nieuw is in de sector, is het niet altijd even gemakkelijk. Door alle procedures zie je soms door het bos door de bomen niet meer. Het
diensthoofd overloopt met een nieuw personeelslid op geregelde tijdstippen een checklist met vragen. Kennen ze bijvoorbeeld de juiste procedure voor evacuatie? Daar-
om te blijven, is de familiale sfeer op het werk. Dat is typisch voor de nonprofitsector, denk ik.”
Verantwoordelijke uitgevers: ACV, Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel; Vlaams ABVV, Caroline Copers, Hoogstraat 42, 1000 Brussel; ACLVB, Hugo Engelen Poincarélaan 72-74, 1070 Brussel
Heb je zowel mannen als vrouwen bij de collega’s? Werken er in jouw onderneming vooral ouderen met een hoop ervaring, of alleen jonge nieuwkomers? Met de vragenlijst van ‘Effe checken’, een campagne van de vakbonden, namen de délégués bij KOC Sint-Gregorius uit Gentbrugge de diversiteit in hun instelling onder de loep.
Els De Schepper bergt haar dromen niet op
Geen eigen kind, maar wel moeder voor velen Els De Schepper heeft een woelig parcours achter de rug. Ze kreeg een miskraam en ook haar adoptieplannen gingen uiteindelijk niet door. Toch komt ze er sterker uit. Ze beschreef haar ervaringen in een boek en gebruikte het thema kinderen als inspiratie voor een voorstelling. Je was zwanger? Els De Schepper: “Ik werd onverwacht zwanger, maar ik zag het als een geschenk. Ik had op het moment niet echt een vaste partner. Dat leek me geen onoverkomelijk probleem, ik zou het kind wel alleen opvoeden. Helaas liep het anders af. Op een televisieopname voelde ik het bloed langs mijn benen lopen. Een bezoek aan de gynaecoloog bevestigde mijn angst: ik had een miskraam gekregen.” Een zware klap? Els De Schepper: “Op een miskraam rust een soort taboe. Niemand praat erover, het lijkt wel nauwelijks voor te komen. Maar niets is minder waar. Volgens mijn gynaecoloog eindigt één op de zes zwangerschappen in een miskraam. De natuur behoedt je voor een mismaakt kindje. Dat is misschien maar beter zo. Maar het doet wel pijn. De zwangerschapshormonen gieren nog door je lijf, terwijl je het kindje kwijt bent. Je zou voor minder aan het wankelen gaan.”
| ACW NIEUWS | ALGEMEEN | 14 OKTOBER 2011 |
Je wou alsnog moeder worden?
20
Els De Schepper: “Een nieuwe zwangerschap zag ik niet zitten. Ik had schrik om nog eens hetzelfde door te maken. Maar ik wou wel graag moeder worden. Dus zette ik een adoptieprocedure in gang. Het was een moeizaam proces dat veel tijd in beslag nam. Bovendien twijfelden de maatschappelijk werkers of ik wel geschikt was als moeder. Enkel en alleen omdat ik niet beantwoordde aan het ideaalbeeld van een gezin. Terwijl zoveel mensen op hun eentje een kind grootbrengen.” Je ging niet akkoord? Els De Schepper: “Ik protesteerde en uiteindelijk gaf een rechter me gelijk. Maar ik blijf het jammer vinden dat toekomstige adoptie-
ouders zo zwaar op de rooster worden gelegd. Amper 20 procent van de adoptiekandidaten slaagt erin om de rit uit te zitten. Dat is schandalig, als je weet dat er zoveel kinderen wachten op een betere toekomst.” Er kwam ook bij jou geen adoptie? Els De Schepper: “Ik had al een tijdje ernstige pijn op verschillende plaatsen in mijn lichaam. Het bleek te gaan om fybromyalgie: een ziekte waar de medische wetenschap niet echt goed raad mee weet. De zoektocht naar mogelijke oplossingen was heel uitputtend.
Sommige dokters beweren dat het tussen je oren zit, maar dat geloof ik niet. Het is een fysieke ziekte. Bovendien heb ik mijn twijfels bij bepaalde behandelingen. Geluk kig weet ik ondertussen beter hoe ik ermee om kan gaan.” Toch speel je drie à vier voorstellingen per week? Els De Schepper: “Dat klopt. Ik maak het mezelf niet makkelijk. Maar ik hou van het podium. Ik leef op als ik mensen aan het lachen kan brengen. Dat geef ik niet op. Desnoods sleep ik mezelf wel naar de schouwburg. The show must go on.” Maar je adoptieplannen liet je varen? Els De Schepper: “Fybromyalgie is geen lachertje. Momenteel zou ik de opvoeding van een kind niet aankunnen. Ik heb mijn handen al vol aan
mezelf. Dus laat ik mijn plannen voorlopig voor wat ze zijn. Met spijt in het hart, ja. Maar ik blijf positief. Zo zit ik in elkaar. Het glas is bij mij altijd halfvol. Je weet trouwens nooit wat de toekomst brengt. Misschien word ik alsnog zwanger, of ontmoet ik een partner met kinderen. Of word ik nooit moeder. Wat er ook gebeurt, ik heb vertrouwen in de toekomst.” Waar ben je nu mee bezig? Els De Schepper: “Momenteel ligt mijn boek ‘Niet geschikt als moeder’ in de rekken. Het beschrijft mijn traject van de voorbije jaren. Waarom ik dit allemaal aan het papier heb toevertrouwd? Omdat ik denk dat het mensen kan troosten. Normaal gezien scherm ik mijn privéleven af, maar dit keer maak ik een uitzondering. Daarnaast toer ik door Vlaanderen met een avondvullende voorstelling. Ook daar komt het moederschap aan bod, zij het op een totaal andere manier. In de zaal wil ik de mensen vooral aan het lachen brengen en ontroeren.” En de toekomst? Els De Schepper: “Ik heb leren leven met pijn. Je gaat er niet aan dood, maar lastig is het wel. Ik blijf hopen op betere oplossingen. Daar ben ik hard naar op zoek. Daarnaast wil ik nog zoveel mogelijk shows spelen. Onlangs kreeg ik een brief van een jongen van achttien, die mijn voorstelling had gezien. Hij schreef dat ik mensen aan het lachen breng als ze pijn hebben, en troost waar er verdriet is. “Is dat niet wat een moeder doet?” voegde hij eraan toe. Het is een mooie vergelijking. Ik ben moeder voor vele mensen.” Nele Verheye Het boek ‘Niet geschikt als moeder’ is verkrijgbaar in de boekhandel. Speel mee met Zoek en Win op pagina 6 en maak kans op een gratis exemplaar. De voorstelling ‘Niet geschikt als moeder’ toert tot mei 2012 door Vlaanderen en Nederland. Premiere op 17 november in de Stadsschouwburg in Antwerpen.
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck • CM-Visie: Bram Swaerts • ACV-Visie: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11, fax 02 246 37 00 • www.acwvisie.be • pers@acw.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (15-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.