VISIE 2014 NR.16 by beweging.net

dixit

Ik heb altijd wel ergens pijn, maar ik zeur daar niet over. Ik probeer te zoeken naar wat ik wel nog kan. Lieze (19) uit het één-programma ‘Buitengewoon’, blz. 15.

Regio Mechelen Vrijdag 19 september 2014

krant over

samenleving gezondheid werk www.beweging.net www.cm.be www.acv-online.be

Rugpijn: zorgvuldige aanpak nodig

Veertig procent meer rugoperaties op tien jaar tijd Lage rugpijn: acht op de tien Belgen hebben er ooit last van. Hoewel een operatie volgens wetenschappers niet altijd de beste keuze is, nam het aantal rugoperaties de jongste tien jaar toe met 40 procent. Dat blijkt uit CM-cijfers.

Conflicten dichtbij

el 80 tot 85 procent van de bevolking heeft ooit last van lage rugpijn. Meestal gaat het om rugpijn die geen duidelijke aanleiding heeft zoals een val of een ontsteking. Drie op de vier mensen met lage rugpijn zijn er binnen de maand vanaf. Na drie maanden zijn zelfs negen op de tien mensen pijnvrij. Maar in sommige gevallen blijven de klachten aanhouden en is een intensieve behandeling nodig.

Steun zoeken bij dementie

Europa is in de ban van conflicten. Waar gaat het naartoe, wat betekent het voor ons? Visie vraagt het zich af aan de start van de Vlaamse Vredesweek.

Zwijgen over dementie is geen optie, steun zoeken een must.

Wegenbouw Moeilijke tijden voor de wegenbouw: weinig orders en hoge werkdruk. Een wegenarbeider getuigt in ‘De Vloer’.

Duurder en riskanter De meest recente wetenschappelijke inzichten wijzen uit dat een operatie geen betere resultaten oplevert dan een behandeling vanuit verschillende disciplines die zowel ingrijpt op fysiek als psychologisch vlak (bijvoorbeeld in een pijncentrum). Integendeel: een operatie is duurder en heeft mogelijk complicaties. Toch stijgt het aantal operaties nog elk jaar. In 2002 vonden er nog 19 248 plaats, in 2012 waren er dat al 26 898. Een stijging met 40 procent.

Onnodige operaties vermijden Onderzoek geeft aan dat er nog altijd operaties gebeuren bij mensen bij wie dat

Wat is jouw ervaring met bewegen bij rugpijn? Laat het ons weten: lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Tegen blind besparen, voor sociaal beleid

niet aangewezen is. Na de operatie blijft de pijn gewoon bestaan en is soms zelfs een nieuwe ingreep nodig. Voor CM geven deze cijfers dan ook aan dat artsen selectiever moeten zijn alvorens een operatie voor te stellen. CM pleit voor meer richtlijnen voor artsen. En de artsen zouden de bestaande aanbevelingen beter moeten toepassen. Het Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) stelt zelfs dat operaties het best worden vermeden en voorbehouden moeten zijn voor gevallen waar geen enkele andere behandeling nog helpt. CM vindt wel dat artsen meer vergoed moeten worden voor kwaliteit en minder voor kwantiteit, namelijk het aantal prestaties dat ze uitvoeren.

Meer preventie Tot slot vraagt CM aandacht voor preventie. Daarbij is een rol weggelegd voor de werkgevers en de overheid. Maar mensen moeten ook zelf in beweging blijven en bij eventuele rugklachten rugversterkende oefeningen doen. Voor wie graag een steuntje in de rug heeft, start KWB-falos in samenwerking met CM met de vierdelige cursus ‘Rug in beweging’.

✔✔www.cm.be/rug Zie ook pagina 5 ‘Blijf bewegen want rust roest’ Zie ook pagina 7 ‘Snijden doet (soms) lijden’

jaargang 70 ¬ visie nummer 16 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 26 september 2014

De vakbonden zijn ongerust want de recepten op de onderhandelingstafel zijn onevenwichtig. ‘Blind besparen voor blanco cheque aan werkgevers’. Op een vakbondsmeeting op 23 september in Brussel willen ze een krachtig signaal geven.

12 Eenheidsstatuut in de praktijk Ook syndicaal verandert een en ander: de eerste afspraken over gezamenlijke militantenwerking in de textiel- en confectiesector.

13 Regionieuws

2 ver

¬ onze samenleving

WOORDING

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Duracellkonijn

Een cirkel van conflicten

Hoelang kun je een vakantiegevoel vasthouden? Mij lukt het amper drie weken. In die tijd bouw ik weer een stresspeil op, vergelijkbaar met dat van voor mijn verlof.

Honderd jaar na WOI heerst er dan wel vrede in Europa (of althans binnen de grenzen van de Europese Unie), toch woeden er nog altijd oude én nieuwe conflicten vlak bij het continent. Waar spelen die conflicten zich af en waar gaat het eigenlijk over?

Week 1: pendelstress Een eerste dosis stress krijg ik al na mijn eerste werkdag. Samen met 264 andere pendelaars wil ik op de trein geraken, maar het is een drummen van jewelste. Gelukkig vind ik nog net dat ene vrije plaatsje op een bank voor drie personen. Ik ga zitten, maar de persoon aan het gangpad weigert om op te schuiven. Gekneld tussen mijn mede-pendelaars kom ik een half uur later aan met bonkende hoofdpijn. Stresspeil: lichtoranje. Week 2: agendastress Het is weer plankgas op het werk. Dat doe ik natuurlijk met plezier, want ik ben weer ‘helemaal opgeladen’ door het verlof. Maar het is zoals met autorijden: wie plankgas geeft, verbruikt veel benzine. Terwijl ik in mijn vrije tijd eigenlijk nood heb aan rust, kom ik er niet toe door een drukke sociale agenda. Stresspeil: oranje. Week 3: onnodige stress Alles is te veel. Op het werk neem ik de lift van -1 naar de zesde verdieping. Helaas: er stappen nog collega’s in en alle knopjes van 0 tot 5 worden ingedrukt. Ik vloek binnensmonds, want door die boemellift verlies ik 30 seconden! Stresspeil: donkerrood. In drie weken tijd ben ik weer helemaal opgedraaid als een Duracell-konijn. Maar ik merk dat ook andere mensen in mijn omgeving er weer gestrest bijlopen. Stress lijkt wel de ziekte van deze tijd. Heb jij een gouden tip om je stresspeil te doen zakken? Ik lees graag je reactie via lezers@visieredactie.be.

onflicten in Oekraïne, Syrië, Irak,… Politieke en militaire leiders weten niet waar eerst kijken. Veel mensen van hier voelen zich bedreigd door het geweld dat zich aan de grenzen van Europa afspeelt. Maar volgens Amerikaans president Barack Obama is het ‘altijd een rommeltje in de wereld geweest, we merken het nu pas door de sociale media’. Voor die uitspraak kreeg Obama veel kritiek. Ook Brigitte Herremans, Midden-Oosten-experte bij Pax Christi Vlaanderen, vindt dat het ‘niet de gewone gang van zaken’ is.

al-Qaeda op steroïden ‘Natuurlijk wakkeren de media angstgevoelens aan, maar sowieso kunnen we een aantal brandhaarden niet minimaliseren’, vindt Herremans. ‘De situatie in het Midden-Oosten en Noord-Afrika is veel onstabieler dan vóór de Arabische revoluties van 2011. Het conflict in Syrië doet het hele Midden-Oosten wankelen. Iran en SaudiArabië ijveren allebei om de macht in de regio. De Syrische burgeroorlog is nu een regionale oorlog, die bovendien een al-Qaeda op steroïden (IS, red.) gecreëerd heeft. In de VN-Veiligheidsraad staan de VS en Rusland lijnrecht tegenover elkaar. Zo bedreigt het conflict in Syrië de wereldvrede.’ Een kant-en-klare oplossing voor de situatie in het Midden-Oosten is er evenwel niet. ‘Wat er moet gebeuren is ontwapening, investeren in ontwikkeling, eerlijkere handel, ondersteunen van mensenrechten-activisten enzovoort. Toch blijven de VS en de EU grijpen naar gekende recepten voor valse stabiliteit, zoals het op grote schaal bewapenen van ondemocratische regimes als Saudi-Arabië.’

Crisis in Oekraïne Leen Grevendonck

Dichter bij Europa is er de crisis in Oekraïne. Volgens Annemarie Gielen, Rusland-

www.twitter.com/BewegingNet

Libië Al maandenlang is het onrust en chaos in Libië. Verschillende milities (zowel islamitische als nationalistische) strijden er om de macht sinds de val van kolonel Khadaffi in 2011. Terwijl de gevechten zich tot nog toe afspeelden in Benghazi, woedt de strijd sinds juli ook in hoofdstad Tripoli. De luchthaven daar is nu in handen van de zogenaamde Zintan-milities. 150 000 Libiërs zijn het land ontvlucht en 100 000 mensen zijn ontheemd. Ambassades van westerse landen zijn gesloten en ngo’s en de Verenigde Naties hebben zich teruggetrokken uit het land wegens te gevaarlijk.

experte van Pax Christi Vlaanderen, moeten er twee zaken gebeuren om daar tot een duurzame vrede te komen. ‘Eerst moet Rusland openlijk erkennen dat het betrokken partij is. Daarna moet de Oekraïense regering aan tafel gaan zitten met de separatisten. Maar die laatsten zullen maar willen praten, als Poetin hen het signaal daartoe geeft.’ ‘Intussen groeit de haat tussen gewone Russen in Rusland en gewone Oekraïners in Oekraïne zienderogen, door aanhoudende propaganda. Zelfs familieleden over de grenzen heen geloven elkaar niet meer en zijn er rotsvast van overtuigd dat wat de staatstelevisie zegt, de waarheid is. Het is dringend nodig dat gewone mensen opnieuw met elkaar praten.’ Die boodschap geeft de vredesbeweging ook hier mee, tijdens de Vlaamse Vredesweek die zondag van start gaat. De vredesbeweging roept op om je uit te spreken tegen haatboodschappen. Meer informatie over de Vlaamse Vredesweek vind je op www.vredesweek.be Leen Grevendonck

Israëlisch-Palestijns conflict Aan het eind van de 19de eeuw ontstond het zionisme, een beweging die ijverde voor een onafhankelijke staat voor het Joodse volk. De zionisten zagen dit als oplossing voor het geweld en de haat tegenover Joden in Europa. Zo startte de Joodse migratie naar Palestina, waar de wortels van het jodendom liggen (en die van het christendom en de islam). De inwoners daar (Arabische moslims en christenen) zagen de toeloop van Joodse migranten met lede ogen aan. Er ontstonden spanningen. In 1947 stelden de Verenigde Naties voor om twee staten op te richten en het grondgebied te verdelen: 55 procent voor de Joodse staat en 45 procent voor de Arabische staat. Maar de Arabische inwoners van Palestina (of Palestijnen) verwierpen het plan. Wanneer de Joodse staat Israël in 1948 zijn onafhankelijkheid uitriep, vielen de omliggende Arabische landen Israël aan. Israël versloeg de Arabische landen en vestigde zich op 78 procent van Palestina. Meer dan 750 000 Palestijnen vluchtten naar de Gazastrook, naar de Westelijke Jordaanoever of naar het buitenland. Tijdens de Zesdaagse Oorlog in 1967 (tussen Israël, Egypte, Jordanië en Syrië) bezette Israël de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. In die bezette gebieden begon Israël nederzettingen te bouwen. In 1993 startte het vredesproces, waarbij Israël zich ertoe verbond om terug te trekken uit de bezette gebieden en de Palestijnen aan Israël vrede beloofden. Maar Israël vergrootte zijn greep op de bezette gebieden met de verdere bouw van nederzettingen en de Muur. En de Palestijnse gewapende groepen, zoals Hamas, zweerden het geweld tegen Israël niet af. In 2007 nam Hamas de macht over in Gaza, waarop Israël het gebied een blokkade oplegde. Vaak komt het tot een uitbarsting of zelfs een oorlog, zoals deze zomer. Sinds 26 augustus is er een staakt-het-vuren. De vraag is of de blokkade van Gaza wordt opgeheven en vredesbesprekingen opnieuw een kans krijgen. Anders lijkt een nieuw conflict onafwendbaar.

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

rondom Europa Oekraïne Wanneer in 1991 de Sovjetunie uiteenvalt, wordt Oekraïne een onafhankelijke staat. Sindsdien worstelt het land met zijn identiteit, corruptie en politieke onkunde. Op 21 november 2013 breken protesten uit in Kiev, omdat de Russisch-gezinde president Janoekovitsj weigert het associatieverdrag met de Europese Unie te ondertekenen. Dat verdrag houdt een sterkere politieke en economische samenwerking in. De betogers eisen meer toenadering tot de EU, omdat ze hopen dat er zo een einde komt aan de corruptie. Begin 2014 lopen de protesten uit de hand. Door het gewelddadige optreden van de regeringstroepen vallen er doden. Janoekovitsj vlucht naar Moskou en een meer Europeesgezinde regering treedt aan. Daarop ontstaan er protesten in de Russischtalige regio’s. Op 18 maart lijft Rusland het schiereiland de Krim in, waar 60 procent van de bevolking van Russische afkomst is. Op 11 mei roepen pro-Russische opstandelingen in het oosten de onafhankelijkheid uit van de Volksrepubliek Donetsk en Volksrepubliek Loegansk. Daarop breekt een gewapend conflict uit tussen deze rebellen en het Oekraïense leger. Vermoedelijk krijgen de rebellen militaire steun van Rusland. Sinds 5 september geldt er een staakt-het-vuren.

knipsels

Irak en Syrië Islamitische Staat Islamitische Staat (IS, vroeger: ISIS) is een groepering van extreem gewelddadige, soennitische moslimstrijders, met wortels in al-Qaeda in Irak. Sinds 2013 is IS aan een opmars bezig en moeit het zich met het conflict in Syrië. Door zijn geavanceerde wapens, ervaren strijders en hun wreedheid veroverde IS grote delen van het noordoosten van Syrië (dat niet meer onder controle van het regime is).

Transitiefestival Dinsdag 7 oktober organiseert het Transitienetwerk Middenveld zijn tweejaarlijkse Transitiefestival in de Vooruit in Gent. Je kunt er terecht voor praktische workshops, diepgaande debatten en verrassende lezingen. Drie thematische trajecten delen de dag in: ‘Wie betaalt de energiefactuur?’, ‘Is een ander soort landbouw mogelijk?’ en ‘Hoe kunnen we de transitie financieren?’

Ook in het noorden van Irak profiteert IS van het gebrek aan staatsstructuren. IS speelt er in op de grieven van de soennieten, die gemarginaliseerd worden door de sjiitische regering, en vecht er tegen het Iraakse leger. In juni 2014 roept IS het kalifaat (een islamitische staat) uit over de gebieden die het controleert. Het gaat om een derde van het Syrische grondgebied en het hele westen en midden van Irak. Daar voert IS een waar schrikbewind. Het uiteindelijke doel is om een kalifaat op te richten dat het hele Midden-Oosten omvat.

✔✔Meer informatie en

inschrijven via transitie netwerkmiddenveld.be

Een aantal geradicaliseerde jongeren uit het buitenland, waaronder België, voelen zich aangesproken door IS en reizen naar Syrië om mee te vechten. Men vreest dat zij aanslagen zullen plegen in westerse landen.

Burgeroorlog in Syrië

Hart boven hard

Beïnvloed door de Arabische Lente, komen burgers in maart 2011 op straat. Ze protesteren tegen het dictatoriale regime van president Assad en eisen politieke en sociale hervormingen. Het regime antwoordt hierop met extreem geweld. De vreedzame protesten groeien uit tot een burgeroorlog, die nu al drieënhalf jaar duurt. Internationale organisaties beschuldigen zowel het regime als de rebellengroepen van grove schendingen van de mensenrechten. Zo gebruikte het regime al meermaals chemische wapens. De oorlog eiste al meer dan 191 000 mensenlevens. Bijna 10 miljoen Syriërs zijn gevlucht, waarvan 3 miljoen naar de buurlanden.

Onder de slagzin ‘hart boven hard’ groeperen ongeruste organisaties en burgers zich. Ze maken zich zorgen over de impact van de geplande besparingen op de gezinnen, de collectieve diensten en de verenigingen. In een nog op te richten platform willen ze de krachten bundelen en de beleidsmakers oproepen om te kiezen voor een beleid dat investeert in mensen. De groep initiatiefnemers telt naar eigen zeggen organisaties uit heel wat sectoren: cultuur, welzijn, jeugdwerk, onderwijs, socio-culturele verenigingen, vakbonden, ... Op 22 september (dezelfde dag dat Vlaams minister-president Bourgeois zijn Septemberverklaring geeft) zullen ze zich bekendmaken en komen ze een eerste keer naar buiten. Ze stellen dan een alternatieve septemberverklaring voor, waarin ze pleiten voor een samenleving die investeert in solidariteit en rechtvaardigheid. Die avond vinden in Gent, Antwerpen en Brussel ook debatten plaats onder dezelfde noemer: ‘hart boven hard’.

Bram Algoed

✔✔Meer info en ondertekening van de alternatieve septemberverklaring via hartbovenhard.be

¬ post

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

VACATURE m/v Vokans

GEDACHT

Elektriciteitstekort

Regiomanager VlaamsBrabant & Brussel

De burgers worden bang gemaakt dat er een elektriciteitstekort zal zijn en dat ze zuiniger moeten omspringen met elektriciteit. Daar kan ik inkomen. Wat mij ergert, is dat die boodschap vooral bedoeld is voor de kleine man. Maar kijk eens hoeveel elektriciteit verbruikt wordt om sportvelden te verlichten. In België wordt er gevoetbald op vrijdag-, zaterdag- en zondagavond. In Engeland sporten ze op zaterdagnamiddag, bij klaarlichte dag. Winkels en overheidsgebouwen laten overdag en ’s nachts de verlichting branden. Zou er niet enorm bespaard kunnen worden, mocht men de lichten doven als die gesloten zijn? ••• Albert Van Eecke

Vervangingscontract min. 6 maanden met toekomstmogelijkheden – voltijds Solliciteer voor 12 oktober.

✔✔Meer info: veerle.

depelsmaecker@vokans.be of www.vokans.be.

Besparingsplannen Terwijl in deze dolgedraaide, kapitalistische consumptiemaatschappij de mensen aangezet worden om altijd meer te consumeren, maken zowel de Vlaamse als de toekomstige federale regering zich op voor een hard besparingsbeleid waarbij vooral de gewone man/vrouw zal mogen inleveren. Deze besparingsplannen dienen in de eerste plaats om de vraatzucht van de financiële markten te bevredigen, om nog meer rijkdom van de werknemers naar de rijke kapitaalbezitters en grote bedrijven over te hevelen, en om de gewone mensen te doen opdraaien voor de puinhopen die bankiers en speculanten aangericht hebben. Elk verzet (van bijvoorbeeld de vakbonden) hiertegen heeft dan ook mijn volledige steun. ••• Roger Liekens, Kessel-Lo

Vakantiecentrum Massembre

Directeur Onbepaalde duur – voltijds – Heer (Provincie Namen)

✔✔Meer info:

www.cmjobs.be

Terug naar school

De middelen die oud-minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke aan de basisscholen heeft bezorgd om kosteloos onderwijs te realiseren, worden in grote mate gebruikt voor de aankoop van digitale borden, iPads en andere ICT-toepassingen. Dat terwijl de gezinnen moeten blijven betalen voor onder meer uitstappen, met de maximumfactuur als uitweg. Men schermt met ‘kansengelijkheid’ maar creëert met gemeen-

schapsgeld ‘consumptiebehoeften’ en bevordert zo ‘ongelijkheid’. ••• Lode Peys, Berg

Spoeddienst Ik las in vorig nummer dat de spoed veel duurder is als de patiënt niet is verwezen door de huisarts. In een groot winkelcomplex raakte mijn kleindochter met haar vinger tussen een zware deur. Omdat haar vinger moest gehecht worden, was het toch overbodig om eerst bij de huisarts langs te gaan. Een ambulance werd opgeroepen en het team diende onmiddellijk de eerste zorg toe. Nadien werd mijn kleindochter naar het ziekenhuis overgebracht voor de ingreep. Soms is het belangrijk dat er snel wordt gehandeld. ••• Viviane Aerts, Vlezenbeek Brengt de dienst 112 je naar de spoed, dan bedraagt het remgeld voor de spoeddienst evenveel als wanneer je door de huisarts bent verwezen. Je betaalt dan 4,50 euro (1,67 euro met verhoogde tegemoetkoming). Maar ben je niet verwezen door de huisarts of niet gebracht door de dienst 112, is het remgeld een pak hoger.

Dure geneesmiddelen Ik heb een specialist geconsulteerd omdat ik prostaatklachten heb. Hij heeft mij grondig onderzocht. Nadien zei hij mij: ‘Als je veel geld hebt, kun je het geneesmiddel Combodart® nemen.’ Ik ben nu al aan het derde doosje toe. Maar zo één pilletje kost meer dan 1 euro. Waarom wordt dat geneesmiddel niet terugbetaald? ••• Guillaume Vaneyck, Riemst De minister van Sociale Zaken heeft op advies van de Commissie Terugbetaling Geneesmiddelen (CTG) beslist om Combodart® niet terug te betalen. Door de prijs die de geneesmiddelenproducent ervoor aanrekende, waren de kosten voor de samenleving te hoog in verhouding tot de voordelen voor de patiënt. Dat geldt trouwens voor alle geneesmiddelen die worden gebruikt bij een goedaardige prostaatvergroting.

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts eenPagina citaat. citaat-186&_citaat-186&.qxd 08-04-14 10:52 1 1. Klus; 2. opstandeling; 3. mannelijk dier; 4. haarkleur; 5. zoenen; 6. deel van een fiets; 7. gang van een paard; 8. schoeisel; 9. parool; 10. familielid; 11. fortuin; 12. huidskleur; 13. zeemacht;14. Citaat-186 schuiver.

Corsendonk Sol Cress, Spa Gastronomisch wild- en wandel weekend 10 tot 12 oktober / 14 tot 16 november / 28 tot 30 november Inbegrepen: verblijf in volpension vanaf avondmaal op vrijdag tot middagmaal op zondag, gastronomisch wildbanket met aangepaste wijnen en/of frisdranken, geleide bos-en stadswandelingen Prijs per volwassene: 205 euro

K W A R

W E

Corsendonk De Linde, Retie Halloweenweekend

E R M E B E E

31 oktober tot 2 november

K T A E T E E R

A K U N S S E N

Z E A Z D E E

L G A

L N O S P N D

S O P P

L O O E M P

9 G M T O M T

T O

10 V O A E D E T R 11 G E G L

E U K D

12 B U L

A D N K

13 M A H R E

14 S B

E P N

N E

Oplossing: “Wie met een span ezels ploegt, moet geduld hebben.”

Citaat - 186

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.

Inbegrepen: welkomstaperitief, 2 overnachtingen met uitgebreid ontbijtbuffet, 3-gangen Halloween menu op vrijdag, 4-gangen dinerbuffet op zaterdag, fakkeltocht met jenever en chocolademelk op zaterdag Prijs per persoon: Volwassene: 129 euro Kind 3-12 jaar: 72,50 euro Kind < 3 jaar: gratis Pasar-leden krijgen 5 procent korting. Actie: Tijdens het hele weekend kunt u in onze bar jenever en warme chocolademelk verkrijgen aan 1 euro.

Corsendonk Duinse Polders, Blankenberge Herfstvakantie-arrangement (6de editie)

Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen, Oostende Slovaakse midweek

27 oktober (avondmaal) tot 30 oktober (ontbijt) 3 nachten volpension

17 tot 21 november

Na het overweldigend succes van de vorige jaren is er voor de zesde keer een herfstvakantie promo. Dit keer geen Halloweenthema, maar een prachtig programma voor jong en oud. Prijs per persoon: Volwassene: 130 euro Kind 6-14 jaar: 55 euro Kind 2-5 jaar: 30 euro Alle andere kortingen vervallen. Verleng uw verblijf aan zee: Van 24 tot 31 oktober: 310 euro per volwassene in volpension. Van 27 tot 31 oktober: 186 euro per volwassene in volpension. Kinderen verblijven aan het gangbaar tarief.

Ontdek de Slovaakse specialiteiten en muziek in Vayamundo De Kinkhoorn en Ravelingen Inbegrepen: volpension in buffetvorm met elke middag en avond Slovaakse specialiteiten bereid door Slovaakse koks, leer zelf een Slovaakse specialiteit bereiden; optreden Slovaakse band, degustatie Slovaakse wijnen en specialiteiten Prijs per persoon: 1ste en 2de volwassene: 254 euro Vanaf 3de volwassene: 166 euro Supplement single: 60 euro Tel. 059 70 16 97 of 059 55 27 55 dekinkhoorn.ravelingen@vayamundo.be www.vayamundo.be

Halloween aan zee op Kompas Camping Op de Kompas Campings kun je tijdens de herfstvakantie heerlijk Halloween beleven aan zee. Het animatieteam organiseert die week dagelijks heel wat boeiende activiteiten. Je kunt aan griezelig lage tarieven kamperen, een caravan of lodge huren in Nieuwpoort of kiezen voor een vakantiewoning in Westende.

10 nachten huren = 6 nachten betalen * * goedkoopste nachten gratis. Deze korting is van toepassing op de huuraccommodaties in Nieuwpoort en Westende. Boek nu online je verblijf via www. kompascamping.be.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Op naar minder rugpijn

Blijf bewegen want rust roest Acht op de tien mensen krijgen ooit in hun leven last van rugpijn. ‘Een operatie is inderdaad lang niet altijd de beste keuze’, bevestigt expert Lieven Danneels (zie cover). ‘Je kunt in veel gevallen een even goed resultaat behalen door te blijven bewegen, voldoende maar ook niet te veel rekening houden met ergonomie en de belastbaarheid van je rug geleidelijk aan te verbeteren via specifieke oefeningen.’ Hij legt het uit in vijf belangrijke aandachtspunten. 1 Behoud je dagelijkse activiteiten Vroeger kregen mensen met rugpijn de raad om te rusten, maar onderzoek wijst uit dat zeker langdurig rusten niet goed is voor de rug. Het natuurlijk herstelproces wordt afgeremd en de rompspieren verzwakken. Als de pijn te hevig is, moet je natuurlijk wel (relatieve) rust inbouwen, maar liefst zo kort mogelijk. Van zodra het kan, bouw je je dagelijkse activiteiten geleidelijk weer op. Beweging bevordert de doorbloeding en de toevoer van voedingsstoffen naar de rug. Een uitje naar de winkel om de hoek of een fietstochtje moet je dus niet vermijden, wel integendeel.

2 Wees niet bang Angst is een slechte raadgever. Sommige mensen krijgen zodanig veel schrik van rugpijn, dat ze niet meer spontaan durven te bewegen en hun rug zoveel mogelijk ontzien. Maar als je belasting systematisch vermijdt, dan kan je rug ook steeds minder aan, waardoor je nog meer pijn krijgt. Eigenlijk draait het allemaal om het evenwicht tussen belasting en belastbaarheid.

Natuurlijk moet je preventief al te grote belasting vermijden en moet je in bepaalde omstandigheden ook rekening houden met ergonomie. En bij acute pijn mag je je rug gerust wat ontzien. Maar overdrijf daar niet mee. Probeer soepel en spontaan te bewegen en de belastbaarheid van je rug geleidelijk aan te verbeteren, zodat het evenwicht hersteld wordt.

3 Zoek hulp Sommige mensen denken dat ze met een slechte rug geboren zijn en dus altijd pijn zullen hebben. Het klopt dat elke rug anders is en dat sommige mensen van nature uit veel sneller last hebben van rugpijn dan andere. Maar dat wil niet zeggen dat er niets aan te doen is. Door een goede aanpak kan de pijn verdwijnen of een pak minder worden, zelfs bij mensen met chronische rugpijn. Een kinesitherapeut kan je hierbij in veel opzichten helpen, van een goed inzicht in het probleem over specifieke oefeningen tot verantwoord leren bewegen en een actiever leven leiden. Deze onderwerpen komen ook uitgebreid aan bod in de cursus ‘Rug in beweging’ die CM aanbiedt in samenwerking met kwb. Verder vind je ook in de CM-folder ‘Rug in beweging’ heel wat informatie over dit thema.

5 Zorg voor een actieve levensstijl Actief zijn en blijven is noodzakelijk om je rug gezond te houden. Dat wil trouwens niet zeggen dat je heel je leven moet omgooien. Begin met kleine veranderingen zoals de trap nemen in plaats van de lift of met de fiets naar de bakker gaan. Elke dag wat extra beweging inbouwen is beter dan één keer per week intensief sporten. Als je wil sporten, begin dan rustig aan en bouw geleidelijk op. Luister naar je lichaam: als je rugpijn hebt op je koersfiets, ruil die dan eventueel tijdelijk in voor een exemplaar met een hoger stuur. Krijg je rugpijn na het lopen, maak je training dan wat minder intensief of loop op een zachter oppervlak. Soms zijn bepaalde activiteiten spijtig genoeg niet meer mogelijk. Probeer dat te aanvaarden en ga op zoek naar een alternatief dat minder belastend is maar waar je toch genoeg voldoening uit haalt.

4 Let op je houding De meeste mensen beseffen het niet, maar zitten is belastend voor de rug, zeker als je langdurig in een verkeerde houding zit. Er zijn systemen die een actieve zithouding bevorderen, zoals een zitbal of een Zweedse stoel met kniesteun. Omdat deze systemen wel wat inspanning vragen, is het niet mogelijk om er een hele dag door op te zitten. Een stoel met een goede ondersteuning in de onderrug is een ideale afwisseling. Probeer ontspannen rechtop te zitten en zorg ervoor dat de bovenkant van je scherm op ooghoogte is, zodat je ook je nek niet overbelast. Maar voel je niet verplicht om de hele dag door verstijfd in de zogenaamde ideale houding te blijven zitten. Probeer variatie te brengen in je zithouding en verlaat je bureau minstens om het half uur. Dat beetje beweging brengt de doorbloeding weer op gang en geeft je rug bij wijze van spreken extra zuurstof. Moet je vaak tillen of heffen of werk je met zware lasten, hou je rug dan recht en buig door je knieën.

Nele Verheye

Aan de slag De cursus ‘Rug in beweging’ georganiseerd door Falos (kwb in beweging) in samenwerking met CM helpt je op weg om rugproblemen op een goede manier aan te pakken of te voorkomen. De cursus bestaat uit vier lessen. Elke les begint met een korte infosessie gevolgd door een reeks praktische oefeningen.

✔✔www.falos.be Meer informatie over rugpijn en voorbeelden van oefeningen vind je ook in de gratis CM-folder ‘Rug in beweging’, die te verkrijgen is bij de dienst Gezondheidspromotie of gratis te downloaden is op de CM-website.

✔✔www.cm.be/rug

Rookverbod geeft gezondheidswinst

Tijdens de Special Olympics kunnen de atleten gratis en vrijblijvend verschillende gezondheidsonderzoeken laten uitvoeren. Dat gebeurt in het kader van het Healthy Athletes Programma. Het doel ervan is om de lichamelijke gezondheid en fysieke conditie van de deelnemers te testen en waar nodig te verbeteren. Bepaalde fysieke ongemakken worden door de verstandelijke beperking immers niet onmiddellijk opgemerkt en kunnen de sportprestaties negatief beïnvloeden. De Aurilis hoorcentra ondersteunen dit initiatief. Onder meer het gehoor, de ogen, stand van de voeten en de uithouding van de atleten worden getest. De Special Olympics vinden plaats tot 20 september in Antwerpen.

Rode Kruis-Vlaanderen biedt samen met de Vlaamse overheid 225 sportclubs in Vlaanderen de kans om een opleiding reanimeren en defibrilleren te volgen. Bedoeling is om van sportclubs een veiligere plek te maken en er het aantal dodelijke hartstilstanden te verminderen. In een drie uur durende opleiding leren 15 clubleden onder meer reanimeren en hoe een AED (automatische externe defibrillator) gebruiken. Sportclubs die deelnemen aan de opleiding, krijgen het label ‘Deze sportclub leerde reanimeren en defibrilleren met Rode Kruis-Vlaanderen’. Geïnteresseerde sportclubs moeten eerst een vragenlijst invullen. De opleiding kost de club 75 euro.

Dankzij het rookverbod op het werk en in het restaurant sterven er jaarlijks 425 Vlamingen minder aan een hartinfarct. Na de invoering van het rookverbod in gesloten openbare ruimtes en op het werk in 2006, was er een onmiddellijke daling van het aantal sterfgevallen door een hartinfarct. Vooral bij vrouwen jonger dan 60 jaar. Bij mannen jonger dan 60 jaar nam het risico om te sterven door hartfalen af met 13 procent. Voor mensen ouder dan 60 jaar ging het om een daling van 9 procent bij mannen en bijna 8 procent bij vrouwen. Na de uitbreiding van het rookverbod naar restaurants in 2007 daalden de dodelijke hartinfarcten nog.

✔✔www.rodekruis.be

‘t kort

Opleiding reanimeren voor sportclubs

GEZOND IN

Atleten Special Olympics getest

6 zoek en

¬ hoe gaat het met u?

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Laat die steun niet los Oplossing

Stuur je antwoord voor 28 september op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: een duoticket voor een concert van jazzpianist Jef Neve op 22 oktober in de AB in Brussel of het boek ‘Laat je kind niet los!’ van Gordon Neufeld & Gabor Maté (tips over hoe je de relatie met je kinderen kunt versterken en hoe je moeilijke situaties aanpakt), uitg. Manteau. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 15: Scheren Winnaars Yvonne Brauers (Lier) Willy Coenen (Tienen) Agnes Deceuninck (Middelkerke) Anton Delanghe (Maarkedal) Catherine Devos (Wortegem-Petegem) Daniël Knockaert (Westouter) Rita Uytersprot (Temse) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Goed verzekerd tegen ziekenhuiskosten

Hospitalisatieverzekering b Bijna één miljoen CM-leden zijn aangesloten bij het CM-Hospitaalplan. Alleen dit jaar kwamen er al meer dan 40 000 nieuwe leden bij. Daar speelt de afschaffing van de leeftijdsgrens van 65 jaar een belangrijke rol in. Sinds 1 januari kunnen ook 65-plussers instappen bij het CM-Hospitaalplan. Zij kunnen zich verzekeren tegen ziekenhuiskosten aan een veel betaalbaarder tarief dan bij de privéverzekeraars. Een 66-jarige die aansluit betaalt bijvoorbeeld maar 25,33 euro per maand. Heb jij ook al een hospitalisatieverzekering bij CM? Dan ben je te allen tijde beschermd tegen hoge ziekenhuiskosten. Twijfel je nog? Wij helpen graag vier misvattingen de wereld uit.

Het is een eeuwigheid geleden dat ik in het ziekenhuis lag. Waarom betalen voor iets dat ik nooit nodig heb? Omdat het vroeg of laat kan gebeuren. We wensen het je niet toe, maar de kans dat je dit jaar in het ziekenhuis belandt, is een op zes. Hoe ouder je wordt, hoe groter het risico. Vanaf 65 jaar is de kans op een opname al een op vier, vanaf 70 jaar zelfs een op drie. Maar ook als je jong bent, blijf je niet buiten schot. Van de gezinnen met twee kinderen jonger dan vijf jaar, krijgt meer dan de helft te maken met een ziekenhuisopname.

Heb je een hospitalisatieverzekering via je werkgever? Ga dan goed na hoeveel je na je actieve periode zelf zal moeten betalen.

Een hospitalisatieverzekering, dat is veel te duur. Stel, je bent 45 jaar oud en je sluit je aan bij het CM-Hospitaalplan. Dan betaal je een maandelijkse premie van 8,67 euro. Dat is net heel weinig in vergelijking met de

kosten van een ziekenhuisopname. Want zelfs al komt de ziekteverzekering tegemoet, toch betaal je nog een serieus bedrag uit eigen zak. Het gaat dan onder meer om remgelden, kamersupplementen en eventuele honorariumsupplementen. In 2013 bedroeg het gemiddelde bedrag dat pati-

HUIS dOKTER Afgestudeerd? Schrijf je in bij CM Begin je te werken of word je 25 jaar, dan moet je zelf aansluiten bij het ziekenfonds. Dat kan online of in het CM-kantoor. Als student ben je normaal gezien via je ouders aangesloten bij het ziekenfonds als ‘persoon ten laste’. Ook als je afgestudeerd bent en je hebt nog geen werk, blijf je tijdens je beroepsinschakelingstijd verzekerd via je ouders. Je sluit in eigen naam aan bij het ziekenfonds en wordt ‘gerechtigde’ zodra je een job gevonden hebt, je beroepsinschakelingstijd verstreken is of je 25 jaar wordt. Je aansluiten kan heel eenvoudig door een ‘Aanvraag tot inschrijving’ in te vullen op de CM-website. Dat kan ook in het CM-kantoor.

✔✔www.cm.be/afgestudeerd

Ben je iets te enthousiast beginnen te sporten waardoor je de dag erna je zetel niet meer uitraakt? Een warm bad helpt tegen spierpijn, een koud bad net na het sporten bevordert de circulatie.

Wat is de oorzaak? De meest voorkomende oorzaak van stijve spieren is te lang of te intensief sporten. De spieren krijgen niet genoeg zuurstof, waardoor er melkzuur ontstaat. In combinatie met kleine scheurtjes in de spierweefsels krijg je een ontstekingsreactie. Met als gevolg pijnlijke en stijve spieren die wat hard aanvoelen en minder krachtig samentrekken. Deze symptomen ontstaan doorgaans in de dagen na de inspanning en kunnen een aantal dagen aanhouden.

soms wat tijdelijke verlichting, maar versnellen het herstel niet, hetzelfde geldt voor ontstekingsremmers. Neem dergelijke middelen nooit op eigen houtje want ze kunnen bijwerkingen hebben. Als je toch iets wil innemen tegen de pijn, kies dan voor een middel op basis van paracetamol (max 4 x 500mg tot 4 x 1g per dag).

door over de spieren te wrijven of ze te masseren. Of ga zoals de profvoetballers in een bad met koud stromend water liggen. Dat is niet alleen goed voor de bloedcirculatie, maar ook bijzonder stoer.

Wanneer naar de dokter?

Tekst: Nele Verheye

Stijve spieren gaan meestal na een paar dagen over, naar de dokter gaan is dus niet nodig. Doe dat wel als de stijfheid na drie dagen niet verbetert, als je je zorgen maakt of als je nog andere symptomen hebt. Ga zeker langs bij de dokter als je plots stijve spieren krijgt zonder duidelijke oorzaak, het kan zijn dat je bijvoorbeeld een infectie hebt.

Wat kun je zelf doen?

Hoe kun je het voorkomen?

Doe geen zware inspanningen meer tot je spieren volledig hersteld zijn om verdere beschadiging te voorkomen. Een lichte training kan wel, in sommige gevallen helpt het zelfs tegen stijfheid. Ook een warm bad kan deugd doen. Gels of zalven tegen spierpijn geven

Bouw je trainingen geleidelijk op, ook als je goed getraind bent maar begint met een nieuwe sport. Warm bij elke inspanning je spieren goed op en voorzie achteraf ook nog een tiental minuten om uit te lopen. Na de inspanning kun je de bloedcirculatie bevorderen

Elise Rummens, preventie-arts CM

www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

knipsels

Stijve spieren

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

bij CM: ja of neen?

Ik heb een hospitalisatieverzekering via mijn werkgever. Dan is het CM-Hospitaalplan toch zinloos? Zolang je bij die werkgever blijft, kun je op de aangeboden verzekering rekenen. Maar

weet dat je je gratis hospitalisatieverzekering verliest, als je je werkgever verlaat. De verzekeringsmaatschappij moet je wel de kans geven om de verzekering op eigen kosten verder te zetten, maar de premies zijn vaak hoog. Als je eraan denkt om op termijn van werk te veranderen, sluit je je het best aan bij het CM-Hospitaalplan. Dieter Herregodts

Overstappen? Heb je al een hospitalisatieverzekering, maar overweeg je om over te stappen naar het CM-Hospitaalplan? Weet dat de opzegtermijn voor je huidige verzekering drie maanden kan bedragen. Aarzel dan ook niet, wil je vanaf 1 januari genieten van het CM-Hospitaalplan.

‘We stellen vast dat injecties en operaties het best worden vermeden (bij chronische lage rugpijn, n.v.d.r). Hun nut is nog niet bewezen. Ze moeten worden voorbehouden voor zorgvuldig geselecteerde gevallen, waarbij geen enkele andere behandeling nog helpt. Er wordt nochtans vaak geopereerd in België.’ Het zijn woorden uit een wetenschappelijk rapport van het Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) van 2007. Toch stellen we vast dat het aantal rugoperaties ook na 2007 is blijven stijgen (zie pag. 1). Sinds 2010 lijkt deze trend zich te stabiliseren.

gen, is de boodschap. Duurt de rugpijn langer dan zes weken, kunnen rugversterkende oefeningen helpen.

Na een rugoperatie blijft de pijn soms gewoon bestaan en is eventueel zelfs een nieuwe ingreep nodig. Snijden is dus niet altijd de goede keuze. En het zal zeker niet de eerste keuze zijn. Om te beginnen gaat de pijn in heel wat gevallen vanzelf over. Blijven bewe-

Enkel in heel specifieke gevallen is een rugoperatie aangewezen. Artsen zouden geholpen zijn met meer en betere richtlijnen hierover. Daarnaast zouden we de dokters eerder moeten belonen om goede resultaten bij hun patiënten te halen, dan om veel operaties te doen.

Naast het CM-Hospitaalplan biedt CM nog twee hospitalisatieverzekeringen aan die je beschermen tegen algemene kosten bij een opname: CM-Hospitaalfix en CM-Hospitaalfix Extra. Er is ook een unieke nieuwe verzekering die je beschermt tegen kosten buiten het ziekenhuis: het CM-MediKo Plan.

Bij de vijf à tien procent patiënten van wie de rugpijn langer dan drie maanden duurt, zal de arts kijken naar de oorzaken in de rug zelf. Maar hij moet daarbij ook aandacht hebben voor mogelijke psychische of sociale oorzaken, zoals stress of relatieproblemen. Als de oorzaak daar ligt, heeft een operatie geen zin. Een gecombineerde behandeling met oefeningen en psychologische therapie, bijvoorbeeld in een pijncentrum, kan dan helpen.

CM vraagt aandacht voor preventie. Daarbij is een rol weggelegd voor de werkgevers en de overheid. Maar mensen moeten ook in beweging blijven en bij klachten rugversterkende oefeningen doen. Om mensen weg te houden van de operatietafel, zijn dus vele inspanningen nodig. Maar een gezonde rug is veel waard.

✔✔www.cm.be/verzekeringen

Marc Justaert CM-voorzitter

tel. 078 151 151.

De CM-hospitalisatieverzekeringen worden aangeboden door de MOB Verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsmaatschappij erkend voor tak 2 ‘ziekte’ onder codenummer 150/01.

✔✔Zie ook p. 5: Blijf bewegen

www.facebook.com/CMziekenfonds

Heb je een hospitalisatieverzekering bij een privéverzekeraar? Vermoedelijk betaal je een hogere premie dan voor het CM-Hospitaalplan. De dekking zal misschien wat verschillen en voorzien in de terugbetaling van hoge ereloonsupplementen die slechts in enkele ziekenhuizen aangerekend worden. Maar is dat wel nodig? Het heeft geen zin om oververzekerd te zijn. CM kent de ziekteverzekering door en door en weet waar er tekortkomingen zijn in de wettelijke verzekering. Die vangt het ziekenfonds zoveel mogelijk op met haar diensten en voordelen en haar verzekeringen. Met het CM-Hospitaalplan krijg je het overgrote deel van je ziekenhuiskosten terugbetaald, ook die voor en na je hospitalisatie.

Snijden doet (soms) lijden

www.twitter.com/CMziekenfonds

Ik heb al een hospitalisatieverzekering. Waarom zou ik mij inschrijven voor het CM-Hospitaalplan?

VOORZET

Stefaan Dewickere

ënten zelf moesten opleggen voor een ziekenhuisopname 533 euro. Een op zes opnames kost de patiënt meer dan 1 000 euro. En dan houden we nog geen rekening met voorafgaande onderzoeken, kosten voor de nabehandeling en algemene kosten. Dan stelt een maandpremie van 8,67 euro niet zoveel voor.

want rust roest

CM-Ombudsman is luisterend oor

Blijf ook in buitenland in orde met je ziekenfonds Een toenemend aantal klachten bij de Ombudsman van CM heeft te maken met internationale dossiers. ‘Informeer je altijd goed , dat kan klachten voorkomen’, zegt ombudsman Marc De Cock.

Erlinde blij met gewonnen fiets Op onze uitnodiging fietsten drie lezers de hele maand april naar het werk. De Fietsersbond toonde haar appreciatie voor het initiatief en verlootte onder CM-leden die aansloten bij de fietsersbond een fiets. Erlinde De Brouwer uit Keerbergen viel in de prijzen. Zij kreeg deze week van Jan Treunen (Fietsersbond) haar gloednieuwe fiets. ‘Met mijn nieuwe aanwinst ga ik de fiets nog meer promoten als ideaal vervoermiddel, zeker voor korte afstanden’, zegt Erlinde. ‘Vroeger reed ik dikwijls met de auto naar het werk, maar ik stond elke dag in de file. Nu neem ik de fiets, ook om boodschappen te doen. Dagelijks leg ik ongeveer 20 kilometer af. Als gemachtigd opzichter is veiligheid voor mij wel heel belangrijk.’

Ga je op vakantie naar het buitenland, dan krijg je via de CM-diensten en -voordelen reisbijstand via Mutas. Dringende medische zorg wordt op die manier nagenoeg volledig terugbetaald. ‘Het buitenland hoeft niet meteen een ver land te zijn’, zegt Marc De Cock ‘en dat vergeten sommige mensen. Word je bijvoorbeeld met een ambulance van net over de Nederlandse grens naar een Belgisch ziekenhuis gevoerd, moet je net zo goed toelating tot repatriëren krijgen van Mutas als voor een overbrenging na een skiongeval in Zwitserland.’ Met je Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) kun je in andere EU-landen aantonen dat je in eigen land in orde bent met de ziekteverzekering. Maar als je voor een geplande behandeling naar een ander EUland gaat, heb je de toestemming van het ziekenfonds nodig. ‘Als je dat over het hoofd ziet, kan het ziekenfonds niet terugbetalen’,

zegt Marc De Cock. ‘Niet iedereen weet dat je enkel terugbetaling kunt krijgen voor zorg die ook in België vergoed wordt en dat leidt tot misverstanden.’ ‘We leren uit alle problemen en klachten’, zegt CM-ombudsman Marc De Cock. ‘Maar ik merk wel dat een aantal klachten bij de ombudsman te voorkomen zijn mits mensen zich vooraf goed informeren. De meeste informatie is te vinden in de ledenbladen en op de CM-website en met specifieke vragen kun je natuurlijk ook altijd terecht bij de CM-consulent.’

Hoe werkt CM-ombud? Ben je als CM-lid niet tevreden over je ziekenfonds, dan neem je in de eerste plaats contact op met je regionale ziekenfonds. Krijg je daar geen bevredigend antwoord, dan kun je contact opnemen met CMombud per brief, per mail of via het formulier op de website. De ombudsman zal je klacht onderzoeken en bemiddelen om tot een oplossing te komen. (CVH)

✔✔CM-Ombud, PB 40, 1031 Brussel,

cm.ombud@cm.be. Het online contactformulier vind je op www.cm.be/ombud.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

20 september, Werelddag Dementie

‘Zorg dat je zelf aan zet blijft,

knipsels Leer patiënten communiceren met zorgverleners

Dementie. Het woord dat iedereen het liefst vermijdt en verzwijgt. ‘Nochtans is zwijgen geen optie’, zegt Lea (57), die de diagnose jongdementie kreeg. ‘Hoe vlugger je weet wat er aan de hand is, hoe beter je zelf kunt bepalen hoe je je verdere leven kunt hertekenen.’

Ziekenzorg CM wil langdurig zieke mensen informatie aanreiken over hoe ze kunnen communiceren met hun zorgverleners. Voor dit nieuw initiatief zoekt de vereniging vormingswerkers. Zij stellen dit thema overdag of ‘s avonds voor in de afdelingen. Heb je belangstelling voor communicatie, ben je geïnteresseerd in de patiënt-arts-relatie en spreek je graag voor groepen? Stel je dan kandidaat. Een opleidingsen selectiedag is voorzien op zaterdag 25 oktober in Sint-Niklaas. Freelance vormingswerkers krijgen een vergoeding en terugbetaling van de verplaatsingsonkosten. Bezorg je motivatie en cv voor 15 oktober.

Thuis. Het staat in grote letters op de muur in de woonkamer. Lea wou thuis wonen, ook met jongdementie. Omdat ze er alleen voor staat, moet ze kleine en grotere hulpmiddelen inschakelen. Een magnetisch bord met de weekplanning, elke dag heeft een andere kleur. Blauw is maandag, hieraan gekoppeld een blauwe doos met alles wat op maandag nodig is. Overal staan fotohoudertjes met de belangrijkste telefoonnummers, de werkwijze van de oven en de digitale tv. De smartphone geeft signaal als ze geneesmiddelen moet nemen. Haar polshorloge vermeldt dag en datum en het sleutelkastje hangt naast de voordeur. Het zijn kleine beetjes houvast. En dat terwijl Lea vroeger nooit een agenda nodig had, en zelfs alle agenda’s van collega’s uit het hoofd kende.

✔✔frederik.gelorini@cm.be, Ziekenzorg CM, PB 40, 1031 Brussel

Multidisciplinaire pijncentra toegelicht De Vlaamse Pijnliga informeert chronisch zieke mensen over de werking van de multidisciplinaire pijncentra. In de verschillende provincies vinden bijeenkomsten plaats, van 14 tot 17 uur. Op 4 oktober in Heusden-Zolder (centrum Muze), 11 oktober in Kortrijk (Thuiszorgwinkel), 18 oktober in Dendermonde (centrum De Boomgaard), 25 oktober in Zandhoven (Domein Hooidonk), 8 november in Kessel-Lo (CM-gebouw).

‘Ik ben dement.’ Al iemand ontmoet die je dat zomaar zegt? Op een bepaald moment koos Lea ervoor om niet langer weg te stoppen dat ze ernstig ziek was en toe te geven dat ze een probleem had. Om mensen met dementie een stem te geven. ‘Ook als patiënt wil je gehoord worden. Ik betrap me erop dat ik, net zoals ouderen doen, veel

✔✔vlaamsepijnliga@cm.be Tel. 02 246 57 14

Minder tienermoeders Het aantal tienermoeders in Vlaanderen blijft dalen. Vorig jaar bevielen er 945 meisjes onder de 20 jaar. Dat is het laagste aantal sinds 1996, het eerste jaar waarin de gegevens werden bijgehouden. In 2012 kregen nog 1 089 jonge meisjes een kind. De daling doet zich vooral voor bij de 18- en 19-jarigen.

Ingrediënten voor 4 personen: 2 uien ¬ 2 paprika’s ¬ 2 wortelen ¬ 1 courgette ¬ ½ l tomaten in stukjes ¬ 100 g gedroogde of 200 g gekookte kikkererwten ¬ 100 g rozijnen ¬ 2 teentjes look ¬ 2 theelepels komijn ¬ 1 theelepel paprikapoeder ¬ ¼ theelepel cayennepeper ¬ olie ¬ zout week de kikkererwten een nacht en kook ze in een uurtje gaar ¬ snijd alle groenten in grote stukken en snipper de knoflook ¬ stoof ui en knoflook in de olie en voeg ook paprika’s en wortelen toe ¬ laat de groenten eventjes stoven en voeg de specerijen toe en de tomaten ¬ voeg als de overige groenten bijna gaar zijn de courgette, kikkererwten en rozijnen toe ¬ laat alles nog even pruttelen en dien op met couscous

Speeltijd!

jes

Op bezoek bij de ezelt

? info oe oebid Meer e/sk .b m .c www

Jahon

Michel de Meyer

6 0 tot

over het verleden begin te vertellen. Over de tijd dat ik nog iemand was, iets kon en gerespecteerd werd. Een verhaal uit het verleden is een vraag om respect voor wie je was en om mededogen om wat je niet meer kunt. Je wil dat je herinnerd en geres-

Na de diagnose had Lea tijd nodig om hulp te zoeken en toe te laten. ‘Mijn eerste idee was: Ik zeg het tegen niemand. Ik weet nog wie ik ben en ik ken de weg naar huis. Het leven ging verder. Er gebeurden wel dingen waarover ik me zorgen maakte. Het huis uitgaan zonder sleutel of gsm. Een sleutelbos niet herkennen en hem dan toch terugvinden op de plaats waar hij hoort te liggen. Links en rechts verwisselen. Niet meer weten hoe ik mijn auto moest starten - ik vermoedde een defect of waar ik hem achterliet. Zonder veel erg, zolang ik enkel mezelf meer werk gaf. Het gaf me een shock dat ik op een dag buiten wou stappen en mij pas aan de voordeur realiseerde dat mijn kleindochter boven lag te slapen. Haar schoentjes stonden immers aan de deur. Dan heb ik beslist om hulp te zoeken. Ik mocht er niet aan den-

Marokkaanse groenteragout

31 oktober - 2 november in Massembre

van kids TIS A R G

Ik zeg het tegen niemand

SMAKELIJK

CM-Skoebidoeweekend

Pret met goochelaar

pecteerd wordt. Ook al ben je op weg om een schaduw van jezelf te worden.’

Recept uit het boek ‘Vegetarisch genieten’, een uitgave van De Praktische School, partner van Femma. Het boek kun je bestellen via www.femma.be.

¬ hoe gaat het met u?

t, ook met dementie’ ken dat diegene die ik het liefste zag, door mijn schuld iets kon overkomen.’ Maatschappelijk werkers hebben Lea ervan overtuigd om thuis hulp in te schakelen. ‘Eerst poetshulp, die stap was gemakkelijk. Dat koppelt men niet aan ziek zijn. Gezien de chaos in huis, kwam daar vrij snel gezinshulp bij.’

groeien. Als persoon met dementie en als mantelzorger moet je de oplossing zoeken die voor jou goed is. Want er zijn geen recepten volgens het boekje. Een oplossing op maat zoeken, kun je niet alleen. Je hebt daarvoor hulp en begeleiding nodig van mensen die daarvoor opgeleid zijn.’ Chris Van Hauwaert Illustratie: Ilah

Ik wou mama en oma blijven Op de zorgvergadering werd Lea aangemoedigd om na te denken over haar toekomst. ‘Met deskundige hulp heb ik afgewogen wat voor mij belangrijk was. Mijn wensen heb ik zelf naar voor gebracht tijdens de zorgvergadering. Helemaal bovenaan stond dat ik mijn rol van mama en oma wou behouden. Ik vreesde dat ik niet meer voor mijn kleindochter zou mogen zorgen eenmaal iedereen zou weten dat ik jongdementie had. Ik was al zoveel kwijt. Zou ik dat ook moeten afgeven? We zochten naar een oplossing en er kwam professionele hulp zodat mijn kleindochter nog altijd een dag in de week bij mij kan zijn. Ook op andere voormiddagen is er nu gezinshulp, in de namiddag doe ik een beroep op familieleden en vrijwilligers.’

Oplossing op maat ‘Veeg dementie niet onder de mat’, waarschuwt Lea. ‘De diagnose bij naam noemen, is belangrijk. De persoon met dementie en de mantelzorger kunnen dan kennis over de ziekte opdoen. Pas dan kun je zelf aan zet blijven en ervoor zorgen dat je het leven kunt leiden dat je zelf wil. Daar moet je tijdig aan beginnen. Had ik een partner, dan zou ik samen met die partner nadenken over wat we de moeite vinden om te behouden en wat we elk willen opgeven. Dan kan er wederzijds begrip en respect

Om de privacy te beschermen, is Lea een fictieve naam.

Wat kan CM voor je doen? • Voor vragen over thuiszorg kun je terecht bij het Thuiszorgcentrum. • Bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM kun je aankloppen voor hulp bij vroegtijdige zorgplanning. • Met vragen over dementie kun je bij CM terecht bij maatschappelijk werkers die de opleiding tot dementiekundige basiszorg volgden. • In de loop van 2015 starten opleidingen om mantelzorgers te ondersteunen die thuis de zorg voor een gezinslid met dementie opnemen.

HELPENDE

HANDEN

Patrick Bosmans (57) studeert zorgkunde

Guy Puttemans

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Na een lange loopbaan in de grafische sector, zocht ingenieur Patrick Bosmans uit Pepingen een nieuwe uitdaging. Op 1 september startte hij de opleiding tot zorgkundige. ‘Omdat ik graag mensen help.’

‘Er zijn veel redenen waarom ik koos voor een nieuwe start. Een daarvan was dat ik steeds moeilijker voldoende motivatie vond voor nieuwe managementprojecten. Maar waar kun je als 57-jarige nog terecht? Ik zit niet graag stil en met zorg heb ik ervaring. We namen onze grootouders in huis en zorgden anderhalf jaar voor hen, met de hulp van Familiehulp. Prachtig werk doen die mensen. Mijn moeder is al jaren mantelzorger voor mijn vader en ik help haar daarbij. Het ligt mij om voor mensen te zorgen.’

School overtuigen ‘Om in te schatten hoe realistisch mijn kansen op de arbeidsmarkt waren, schreef ik twee sollicitatiebrieven nog voor ik aan de opleiding begon. Dat werd een tegenvaller, want ik kreeg geen antwoord. En aangezien de school meer kandidaten had dan ze kon aannemen, moest ik ze daar overtuigen van mijn motivatie voor ik mocht starten. Ook daar heb ik van opgekeken.’

Curiosum ‘Ondertussen ben ik gestart. We zijn met 28 van minstens 11 nationaliteiten en slechts 5 mannen. De jongste deelnemer is 19, ik ben de oudste. Het klikt goed met de medestudenten, maar ik voel mij toch het curiosum. Weer een hele dag les volgen, vergt een aanpassing. De eerste dagen verliepen nogal hectisch, want voor iedereen moest er meteen een stageplaats worden georganiseerd. Zelf had ik er al een. Dat had ik vooraf afgesproken met een woonzorgcentrum in mijn buurt.’

Stage ‘De eerste stagedagen zijn achter de rug. Ik ben goed opgevangen. Mijn taak? Ik probeer de voorbereiding van de maaltijden onder de knie te krijgen. Om voor 130 mensen die uit verschillende gerechten en drankjes kunnen kiezen een persoonlijk bord klaar te maken, moet je er wel je hoofd bijhouden!’ Chris Van Hauwaert

Patrick Bosmans houdt een blog bij op http://www.vannulafaan.be

• Een dienst Maatschappelijk Werk van CM in je eigen regio vind je via www.cm.be/maatschappelijkwerk of via de contactmogelijkheden op de regiopagina’s van dit blad.

✔✔www.dementie.be

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Hoe vraag ik een vergoeding bij het Fonds voor medische ongevallen? Als slachtoffer van een medisch ongeval kun je bij het Fonds voor medische ongevallen gratis advies krijgen over de aansprakelijkheid van de zorgverlener en over de ernst van de schade. We spreken van een medisch ongeval wanneer je abnormale schade ondervindt bij een medische behandeling, een hospitalisatie of een medisch onderzoek. Als dat gebeurde op 2 april 2010 of later kun je aangifte doen bij het Fonds voor medische ongevallen en een schadevergoeding aanvragen. Daarvoor laat je je het best bijstaan door de dienst Ledenverdediging van CM. De CM-consulent wijst je de weg.

De dienst Ledenverdediging stelt samen met jou je dossier op. Verzamel daarvoor zoveel mogelijk bewijsmateriaal zoals medische beelden en verslagen. En vergeet vooral niet om de facturen te bewaren. Na een grondige analyse van je dossier, stelt de dienst Ledenverdediging voor welke weg je het best volgt om een vergoeding te krijgen. Dat is ofwel een minnelijke schikking, een gerechtelijke procedure of een aanvraag bij het Fonds voor medische ongevallen. In het laatste geval dient Ledenverdediging je dossier in bij het Fonds en volgt het verder op. Deze dienstverlening is gratis.

✔✔www.cm.be/ongevallen www.fmo.fgov.be

Nazomeren in Turkije Wil jij dit najaar met Intersoc naar de zon? En reis je graag onder begeleiding van een Nederlandstalig Intersoc-reisleider? Boek dan nu je zonnige cultuurvakantie naar Turkije. 15 dagen Turkije Cappadocië De eerste week verken je tijdens een culturele rondreis o.a. Konya, Avanos, Antalya en Perge. Tweede week all-in verblijf in Maritim Pine Beach Resort***** in Belek. • 4 tot 18 november: 756 euro per volw. - 224 euro toeslag single 15 dagen Turkije Egeïsche kust De eerste week verken je tijdens een culturele rondreis o.a. Aphrodisias, Pamukkale, Hiërapolis, en Efese. De tweede week geniet je all-in in een vijfsterrenhotel in Kusadasi. • 6 tot 20 november: 1 050 euro per volw. - 294 euro toeslag single Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

Word vrijwilliger bij Intersoc en bouw mee aan echte vakantieliefde!

Zin in een buitenlands avontuur deze winter? Leer je graag nieuwe mensen kennen en heb je geen schrik om de handen uit de mouwen te steken? Ook deze winter biedt Intersoc jou de kans om mee te gaan op werkvakantie. We zoeken vrijwilligers voor o.a. kinderanimatie, skibegeleiding en tal van hotelfuncties (bar, restaurant, keuken, onderhoud). Registreer je snel en stel je kandidaat via www.intersocwerkvakanties.be. Voor meer informatie bel 02 246 47 35 (hotelfuncties) of 02 246 47 36 (animatie).

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

VLOER

wegenbouw

‘Meer aandacht voor automobilist dan voor wegenbouwvakker’

De wegenbouw krijgt zijn orderboekjes niet gevuld. Dat komt omdat de gemeenten en steden zwaar moeten besparen. Voor grote wegenwerken is er geen geld meer. Tegelijkertijd ervaren de wegenbouwers grote druk om de lopende werken zo snel mogelijk uit te voeren. Dat heeft zijn weerslag op de werknemers. ACV bouw – industrie & energie (ACV BIE) onderzoekt via een enquête de pijnpunten in de sector.

Rob Stevens

orige maand waarschuwde de Vlaamse Confederatie Bouw dat er jobs op de helling staan in de wegenbouw, omdat er te weinig opdrachten zijn. Dat komt omdat de gemeentelijke investeringen op twee jaar tijd zijn gedaald met 38 procent en de Waar wilt de overheid komende vijf jaar verhaar geld aan uitgeder zullen afnemen. Dat is slecht nieuws ven? Aan nieuwe voor bedrijven die wegen en riolering? Of wegen- en infrastrucliever aan werkloostuurwerken uitvoeheidsuitkeringen voor ren, want zij zijn sterk wegenbouwvakkers? afhankelijk van openbare aanbestedingen. Bart Van Sweevelt, Bovendien daalt de délégué bij Viabuild tewerkstelling, omdat buitenlandse bedrijven tegen lage prijzen bestratingswerken uitvoeren.

‘Erg moeilijk in 2015’ Dat het crisis is in de sector merk je niet meteen, want op veel plaatsen zijn er grote werken aan de gang. Zo is de firma Viabuild volop bezig met de heraanleg van de Botermarkt in Mechelen. Bart Van Sweevelt (foto) is bekister bij Viabuild en délégué voor ACV BIE. Hij bevestigt de moeilijkheden. ‘Ons bedrijf leeft van de grote wegen- en nutswerken. Maar er zijn momenteel te weinig openbare aanbestedingen. Voor elke opdracht staan twintig kandidaten klaar. Op de ondernemingsraad midden vorig jaar deelde onze werkgever mee dat het economisch moeilijke tijden zouden worden. En dat het in 2015 erg moeilijk zal zijn. Dat geldt ook voor andere bedrijven in de sector.’

Jobs in gevaar? Tussen december 2011 en maart 2014 gingen er al 2 000 arbeidersjobs verloren in de wegenbouw. Bij Viabuild werken een 800tal mensen, waarvan 600 arbeiders. ‘De mensen vrezen voor hun job’, vertelt Bart. ‘Ze durven nu geen grote uitgaven te doen.’ ‘Elke keer vragen ze mij of ik al meer nieuws heb. Maar ik heb geen zicht op toekomstige ontslagen.’ Bart werkt twintig jaar in de sector en altijd was er volk tekort.

Bart Van Sweevelt, délégué bij Viabuild: ‘Soms is de plaats die een werf mag innemen op de openbare weg zo smal, dat het voor ons gevaarlijk wordt. Maar blijkbaar is de doorstroom van het verkeer belangrijker.’

‘De tijd dat er allerhande vacatures waren in de bouw, die is voorbij. Bij een ander bouwbedrijf beginnen werken, is niet evident.’

Bal in kamp van overheid Het geldtekort van de overheid neemt niet weg dat er nog heel wat werk aan de winkel is voor de sector, vindt Bart. ‘Er zijn nog straten genoeg die een nieuw wegdek nodig hebben of waar gescheiden riolering moet komen. De vraag die ik stel aan de overheid: waar wil je je geld aan uitgeven? Aan nieuwe wegen en riolering? Of liever

Enquête wegenbouwvakkers Vanaf begin oktober houdt ACV BIE een enquête bij de werknemers in de wegenbouw. Vragen gaan over veiligheid, gezondheid en een goede arbeidsorganisatie. Ook het gebruik van bitumen in asfalt wordt bevraagd. In Frankrijk is vastgesteld dat blootstelling hieraan kan leiden tot kanker en gelden er nu afspraken over behandeling van bitumen en de bescherming van werknemers. Een papieren enquête wordt door de délégués verspreid. Online invullen kan ook, en dit via www.acvbie.be.

aan werkloosheidsuitkeringen voor wegenbouwvakkers?’ Ook de werkgevers kijken richting overheid voor een oplossing. In het Vlaamse regeerakkoord staat de oprichting van een investeringsfonds voor steden en gemeenten. Dat kan helpen, maar dan moeten er natuurlijk genoeg middelen uitgetrokken worden.

Zo weinig mogelijk verkeershinder Bovenop de stijgende werkonzekerheid maakt Bart zich zorgen over de werkomstandigheden. ‘De klant eist dat het werk op zo’n kort mogelijke tijd uitgevoerd wordt en met zo weinig mogelijk hinder voor de automobilist. Soms is de plaats die een werf mag innemen op de openbare weg zo smal, dat het voor ons gevaarlijk wordt. Maar blijkbaar is de doorstroom van het verkeer belangrijker.’ Ook voor Patrick Franceus van ACV BIE lijkt het alsof de overheid, de opdrachtgever, meer aandacht heeft voor de automobilist dan voor de werknemer. ‘Wij spreken

de overheid aan over de manier waarop die werken uitgevoerd moeten worden. Zo is het nu bijvoorbeeld ook regel geworden dat wegenwerken altijd ’s nachts, in het weekend of tijdens de vakantie moeten gebeuren. Terwijl dat vroeger alleen per uitzondering was. De onregelmatige uurroosters leggen druk op het gezins- en sociale leven van de wegenbouwers. Ik ben ervan overtuigd dat er onder meer met een goede communicatie ook tijdens de werkweek kan gewerkt worden, zonder al te veel hinder voor het verkeer.’

Enquête ACV BIE probeert nu via verschillende kanalen meer aandacht te vragen voor een goede arbeidsorganisatie en veiligheid op de werf. ‘We pakken dat aan op ondernemingsniveau, op sectoraal vlak en we lobbyen ook bij de bevoegde ministers. Begin oktober houden wij een enquête bij de wegenbouwvakkers om de problemen nog beter te kunnen aankaarten.’ Leen Grevendonck

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Hoe lagere lasten op arbeid compenseren?

Drie mogelijke pistes voor een belastinghervorming Velen willen dat de volgende federale regering het Belgische belastingsysteem hervormt. De fiscaliteit moet eenvoudiger worden en de lasten op arbeid moeten naar omlaag. Christian Valenduc, professor aan de UCL en de Universiteit van Namen, ziet drie pistes om de lasten op arbeid te verlagen. ‘Je kan consumptie meer belasten, meer inzetten op milieuheffingen, of de belastingen op kapitaal verhogen.’

kasgassen in België hoger dan de vooropgestelde doelstelling. Je kunt dus de lasten op arbeid verlagen, door milieuheffingen te verhogen. De nadruk zou dan

liggen op het energieverbruik door gezinnen en op transport. De vervuiler betaalt, en niet alleen voor de productie van bijvoorbeeld een auto, maar ook voor het gebruik ervan. Zo’n hervorming zou rechtvaardig zijn tegenover de toekomstige generaties. Maar we moeten wel de laagste inkomens compenseren, want de energiereke-

Piste 1: Minder lasten op arbeid, meer op consumptie ‘Je verlaagt de werkgeversbijdragen (de lasten op arbeid of loonlasten) en je compenseert dat door de btw te verhogen. Zo maak je de Belgische economie meer competitief ten opzichte van andere landen. Want wat je in België maakt en uitvoert, wordt minder duur (door de lagere lasten op arbeid). En wat je invoert, wordt duurder (door de hogere btw). Zo kan je zorgen voor meer competitiviteit, extra activiteit en meer jobs. Er zijn wel enkele valkuilen. De daling van de lasten op arbeid mag bijvoorbeeld niet terechtkomen in een loutere verhoging van de bedrijfswinst.’

Piste 3: Kapitaal belasten ‘Er zijn veel voorstellen: belastingen op grote vermogens, het afschaffen van de notionele intrestaftrek, het verhogen van de vennootschapsbelasting. Een goede mogelijkheid is om inkomens, intrest, dividenden en meerwaardes aan hetzelfde niveau te belasten en om een eerste schijf van 1 900 euro (winst) vrij te stellen. Wie weinig spaargeld heeft, betaalt niets – aan de huidige spaarrentes van 2 procent moet je al meer dan 190 000 euro spaargeld hebben om aan 1 900 euro interest te komen. En hoe meer spaargeld je hebt of meerwaarde je krijgt, hoe meer je betaalt.’ Het ACV kiest voor piste drie. Dat is de meest rechtvaardige piste, die de positiefste effecten heeft op werkgelegenheid.

Dit artikel is een bewerking van het artikel ‘Welke wegen voor een meer rechtvaardige fiscaliteit?’ door Christian Valenduc, uit De Gids op Maatschappelijk Gebied, september 2014. Vraag een gratis proefexemplaar via degids@beweging.net

Piste 2: Ecofiscaliteit ‘België maakt weinig gebruik van ecofiscaliteit. Nochtans is de uitstoot van broei-

ning weegt vooral voor hen het zwaarst. Door die compensatie kunnen ze niet alleen hun hogere energierekening betalen, maar ook bijvoorbeeld hun woning isoleren.’

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

Welkom in Monaco De ware aard van de regering in wording tekent zich steeds duidelijker af. De onderhandelaars hebben het graag over ‘de Zweedse coalitie’. Die term verwijst dan naar de Zweedse vlag. Geel, blauw en een kruis: dat sluit mooi aan bij de politieke families rond de onderhandelingstafel. Dat aan Zweden ook het imago kleeft van een zeer sociale welvaartsstaat is graag meegenomen. Zeker op het moment dat men duidelijk begint te twijfelen aan de sociale intenties van deze onderhandelaars. Maar ook dat Zweedse model verloor de laatste jaren, door ingrijpen van een rechtse regering, veel aan glans. Die echte Zweedse regering verloor vorig weekend trouwens de verkiezingen, want de Zweden zijn de soci ale afbraak beu.

Ook bij ons zakken dag na dag de maskers dieper af. En lijkt Zweden steeds verder af. Een Monacocoalitie, dat ligt steeds dichter bij de waarheid. Een coalitie die rijdt voor vermogens en de factuur voor een loodz ware sanering doorschuift naar de werknemers en de sociale zekerheid. Wie rijk is ontspringt de dans. Gewone mensen betalen het gelag. De economische en sociale ravage die ze zo aanrichten vegen ze makkelijk van tafel. ‘Dit moet toch gebeuren, elk (vakbonds)verzet is zinloos.’ Want een faire bijdrage vragen aan bijvoor-

beeld vermogens, dat is hun taboe. Voor de verkiezingen kon het niet op. Vooral rechtse en liberale partijen boden tegen elkaar op met lastenverlagingen voor bedrijven. Terwijl iedereen toen al wist dat men miljarden moet besparen om de strenge Europese begrotingsregels te kunnen volgen. Een besparingsoperatie die volgens berekeningen van het Planbureau liefst 47 000 jobs in de privésector zal doen verdwijnen. Terwijl de uittredende regering-Di Rupo de voorbije twee jaar ook al voor 22 miljard saneerde.

Na de verkiezingen was er natuurlijk geen weg terug, de verwachtingen bij werkgevers waren te hoog opgeklopt. Maar het geld voor die lastenverlaging is er gewoon niet. Dus komt een oude truc op tafel: de indexsprong. Die dan geserveerd wordt als lastenverlaging. Maar de centen voor dit cadeau, die worden wel opgehoest door werknemers. Zij voelen die indexsprong in hun koopkracht, tot en met in hun pensioen. Dat kan oplopen tot tienduizenden euro’s. Een indexsprong is een eenzijdige belasting op werknemers. Men pakt de reparatie van verloren koopkracht af. Bovenop duurder onderwijs, huisvesting, zorg, elektriciteit, water, kinderopvang, diesel accijns,… Politici maken dan misschien wel onderscheid tussen federale en Vlaamse besparingen, voor de burger is het enige wat telt wat overschiet in de portemonnee. En dat gaat heel hard tegenvallen. Marc Leemans, voorzitter ACV

Een indexsprong is een eenzijdige belasting op werk nemers. Men pakt de reparatie van verloren koopkracht af.

bondig

vak

Steun de makers van jouw kledij via Facebook en Twitter De kledingarbeid(st)ers in Cambodja verdienen 77 euro per maand. Te weinig om de touwtjes aan elkaar te kunnen knopen. Roep daarom C&A, H&M en Levi’s mee op om een leefbaar loon te betalen aan de Cambodjaanse kledingarbeiders, want zij hebben als grote kledingafnemers in Cambodja de sleutel in handen. De tijd dringt want in oktober wordt het nieuwe minimumloon voor kledingarbeiders vastgelegd.

✔✔Laat je stem horen via

Facebook en Twitter. Vraag bedrijven als C&A, H&M en Levi’s om hun verantwoordelijkheid op te nemen. Alle info op www.acv-online.be of op facebook.com/hetACV

‘Kleding en confectie’ en ‘vlas’

Geen indexverhoging, maar ook geen verlaging Door de zeer lage inflatie op jaarbasis is er geen indexverhoging op 1 oktober 2014 van de lonen en de wedden in de sectoren ‘kleding en confectie’ (PC 109) en ‘vlas’ (PC 120.02). Bij de berekening van de index zou het resultaat een daling van het loon betekenen. In de cao over de index is voorzien dat wanneer het resultaat van de berekening een daling van de lonen met zich zou meebrengen, de lonen eenmaal niet aangepast worden op de voorziene datum. De lonen worden dus niet verminderd tot de eerstvolgende halfjaarlijkse aanpassing (april 2015).

Anne Léonard en Koen Meesters nieuwe nationaal secretarissen ACV Het Nationaal Bestuur van het ACV heeft Anne Léonard en Koen Meesters benoemd tot nationaal secretaris van het ACV. Anne is momenteel secretaris van ACV Voeding en Diensten. Koen Meesters is momenteel adviseur op de studiedienst van het ACV. Met Anne en Koen erbij, zal het Dagelijks Bestuur van het ACV nu uit evenveel mannen als vrouwen bestaan. Ze zullen beiden de dossiers in de sfeer van sociale zekerheid en fiscaliteit opvolgen. Anne Léonard zal ook de werking van het Brussels Regionaal Comité begeleiden. Begin oktober nemen ze hun nieuwe opdrachten op.

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Regeringsvorming: wie werkt, werkloos, ziek, jong en/of gepensioneerd is betaalt

’Blind besparen voor blanco aan werkgevers’ De drie grote vakbonden van ons land trekken samen aan de alarmbel en willen de regeringsonderhandelaars een krachtig signaal geven. ‘De plannen die we momenteel via de media horen, verontrusten de mensen’, zeggen ze. ‘Die plannen zijn niet sociaal en helemaal niet rechtvaardig. We wijzen de partijen nu op hun verantwoordelijkheid, voor ze een akkoord sluiten.’

ijdens een druk bijgewoonde persconferentie lichtten de drie grote vakbonden hun bezorgdheid toe. Het is lang geleden dat de drie grote vakbonden van ons land samen de pers bij elkaar brachten. Ze stelden het dan ook scherp: ‘Miljarden minder inkomsten voor de sociale zekerheid zonder andere financiering, dat komt neer op veel minder middelen om de pensioenen te betalen, veel minder om de ziekteverzekering te betalen, veel minder om werkloosheidsuitkeringen of brugpensioenen te betalen.’ De regeringsonderhandelaars willen kortingen geven aan werkgevers, betaald door werknemers, gepensioneerden, gezinnen en uitkeringstrekkers. Die kortingen dreigen een groot cadeau te worden voor werkgevers en grote vermogens: zij moeten nauwelijks inspanningen doen en tegenover de lastenverlaging staat geen garantie op meer of betere tewerkstelling. ‘Het evenwicht is zoek. Werknemers, gezinnen en kwetsbaren betalen de blanco cheque aan de werkgevers’, klinkt het. ‘Een lastenverlaging kan, de loonlasten

Wouter Van Vooren

¬ uw job, ons werk

De vijf vakbondsleiders, de volledige werknemersdelegatie in de zogenaamde ‘Groep van Tien’ trekken samen aan de alarmbel op een gemeenschappelijke persconferentie en tijdens een gemeenschappelijke meeting op 23 september in Brussel.

zijn te hoog. Maar de inspanningen moeten voor extra tewerkstelling zorgen, vanzelfsprekend niet voor hogere bedrijfswinsten.’

Indexsprong Vanuit het Vlaamse regeerakkoord weten we al dat elk gezin meer zal moeten betalen voor kinderopvang, zorg, elektriciteit, school, huisvesting en water. ‘Nu horen we dat er federaal bovenop de Vlaamse kostenverhoging, sprake is van een indexsprong’, zegt ACV-voorzitter Marc Leemans. Een indexsprong zou ervoor zorgen dat de lonen, pensioen en uitkeringen niet volgen als het leven duurder wordt. Leemans omschrijft een indexsprong als een direc-

te belastingverhoging van 2%. ‘Voor een werknemer van 35 jaar met een brutoloon van 2 000 euro per maand, betekent een indexsprong een verlies van 16 700 euro op het einde van de loopbaan. En dat werkt ook door in de berekening van je pensioen.’

Onrust Maar ook andere mogelijke maatregelen dreigen de gezinnen hard te treffen, zoals het terugschroeven van subsidies voor verenigingen, het invoeren van gemeenschapsdienst en het afschaffen van tijdskrediet. ‘In plaats van tijdkrediet zou er dan tijdsparen komen’, zegt Marc Leemans. ‘Alleen dus nog voor wie de kans heeft om te sparen.’

Sporta ondersteunt Special Olympics De vakbond voor sporters, Sporta, ondersteunt de Europese zomerspelen van de Special Olympics in Antwerpen. ACV Voeding en Diensten (de centrale waartoe Sporta behoort) sponsort zes Belgische atleten in verschillende disciplines die tussen 9 en 20 september deelnemen aan het toernooi voor sporters met een verstandelijke beperking. We feliciteren Michael De Graeve (badminton), Sara Dekeyser (atletiek), Bart Kestemont (basketbal), Sofie Delchambre (voetbal), Christof Meeus (judo) en Jana Meyfroit (gymnastiek) alvast voor hun deelname en wensen hen veel succes.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

de rekening

cheque ’Voor een werknemer van 35 jaar met brutoloon van 2 000 euro per maand, betekent een indexsprong een verlies van 16 700 euro op het einde van de loopbaan. En dat werkt nog door in de berekening van je pensioen. Een indexsprong is een belastingverhoging van 2%.’ Marc Leemans, ACV-voorzitter

De bonden stellen dan ook gezamenlijk dat de gezinnen en kwetsbaren de dupe zullen worden van het beleid dat wordt voorbereid. Tijdens de persconferentie kondigde het ‘gemeenschappelijk vakbondsfront’, de drie grote vakbonden samen, dan ook een eerste vakbondsmeeting aan op 23 september in Brussel. ‘Voor meer rechtvaardigheid, tegen blinde besparingen. Want werkloos, ziek of gepensioneerd, het overkomt elk van ons’, zegt Marc Leemans. (JDO)

✔✔Lees hierover ook

‘Welkom in Monaco’ op pagina 11.

Om hun signaal kracht bij te zetten, organiseren de drie vakbonden op 23 september een eerste vakbondsmeeting met 5 000 leden op het Muntplein in Brussel. Wil jij erbij zijn? Afspraak om 11u.

Textiel- en confectiebedrijven voorloper in samenwerking arbeiders en bedienden

‘Klaar om samen sterk te staan’ Sinds 1 januari 2014 hebben arbeiders en bedienden hetzelfde statuut. Daardoor is de carensdag (eerste onbetaalde ziektedag voor arbeiders) afgeschaft en gelden er nieuwe opzegtermijnen voor iedere werknemer. Maar ook syndicaal beweegt er door het eenheidsstatuut een en ander. ACVCSC METEA, die de arbeiders in textiel- en confectiebedrijven opvolgt, zal dat vanaf 1 januari 2015 ook voor de bedienden in die bedrijven doen. Gisteren ondertekende de centrale een protocol hierover met bediendencentrale LBC-NVK. Ook de vakbondsafgevaardigden van arbeiders en bedienden zullen meer samenwerken. ‘Dat is bij ons geen probleem’, zeggen Guy Francois (rechts op foto) en David De Kinder (links), délégués bij tapijten- en kunstgrasfabrikant Desso in Dendermonde. Guy begon 29 jaar geleden bij Desso en is délégué voor de arbeiders. David werkt er 18 jaar en is afgevaardigde voor de bedienden. ‘De scheiding tussen arbeiders en bedienden is bij ons altijd miniem geweest’, vertelt Guy. ‘Als het bedrijf iets nieuws lanceert, letten we erop dat iedereen er voordeel bij doet, zowel arbeiders als bedienden.’ Solidariteit is hier dus geen loos begrip?

één standpunt verdedigen. Dat is gemakkelijker. En je verdedigt iedereen op dezelfde manier. Dat zorgt voor een groter groepsgevoel.’ David: ‘Je geeft ook een sterk signaal aan de werkgever: wij zijn klaar om samen te werken en samen sterk te staan. Ik vind het leuk dat de textiel- en confectiesector een van de voorlopers is op vlak van de

David: ‘Absoluut niet. Toen het bedrijf na een drukke periode een bonus aan de arbeiders beloofde, werkten Guy en ik samen om ook de bedienden in het verhaal te betrekken. En dat is gelukt: alle werknemers kregen een bonus.’ Guy: ‘Ik vind dat normaal. Als het druk is, geldt dat voor iedereen. De arbeiders in de productie werken dan hard, maar ook de bedienden steken een tandje bij.’ Welke voordelen heeft jullie samenwerking?

samenwerking tussen arbeiders en bedienden. Dit zijn belangrijke stappen in het vakbondswerk. Dit is al het geval in andere ACV-centrales en er zullen wellicht nog andere sectoren volgen.’ Hoe reageert jullie werkgever? David: ‘Er zijn al heel wat verschillen tussen arbeiders en bedienden weggewerkt. In het nieuwe arbeidsreglement is de controle op ziekteverzuim bijvoorbeeld aangepast. Dat gebeurt nu met meer respect. Zo zijn er vaste momenten waarop de controlearts kan langskomen. Dat geldt zowel voor arbeiders als bedienden.’ Guy: ‘Ook de maaltijdcheques zijn gelijkgeschakeld. Voor de toekomst hebben we al een volgend punt op de agenda geplaatst: de groepsverzekering. Het syndicaal werk in de onderneming staat nog voor grote uitdagingen dankzij het eenheidsstatuut.’

Guy: ‘Je moet maar één lijn aanhouden,

Amélie Janssens

Controlekaart eC3 nu ook online Sinds 15 september is de elektronische stempelkaart (eC3) een feit. Werkzoekenden kunnen hun controlekaart volledige werkloosheid voortaan invullen via www.socialsecurity.be. Het ACV raadt zijn leden aan om hiervan gebruik te maken. Sinds kort kunnen werknemers in volledige werkloosheid terecht op www.socialsecurity.be, de portaalsite van de sociale zekerheid. Zo kunnen zij voortaan elektronisch hun controlekaart invullen, raadplegen, wijzigen en versturen. Werkzoekenden met een blauwe, witte of oranje controlekaart kunnen dus voortaan online stempelen.

Betaling is sneller De vervanging van de papieren controlekaart door een elektronische gegevensstroom maakt het volgens de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid mogelijk om stempelkaarten sneller en met minder kans op fouten te verwerken. Manu

Mottard van de nationale ACV-dienst werkloosheid en dienstverlening is het daarmee eens. ‘Werkzoekenden hoeven zich niet meer te verplaatsen naar het ACVdienstencentrum om hun kaart af te geven of in de bus te steken. Ze krijgen hun betaling sneller, omdat de kaart niet meer manueel moet ingevoerd worden door een dienstverlener. Het is makkelijk én veilig, want de toegang is beveiligd via de pincode van je identiteitskaart.’

ACV raadt online stempelkaart aan De voorbije maanden hebben een tachtigtal werkzoekende ACV-leden de online toepassing uitgetest. Het was een pilootpro-

ject in samenwerking met de RVA. ‘De meeste gebruikers zijn erg positief. We kregen weinig bemerkingen. De toepassing wijst zichzelf uit’, aldus Manu Mottard.

kunnen gebruiken. Die kun je gratis downloaden via www.eid.belgium.be.

Kaartlezer en e-ID nodig

Zo’n 150 000 ACV-leden komen in aanmerking om online te stempelen. Als je er voor kiest om vanaf september of oktober online te stempelen, kan je in je ACV-dien stencentrum een kaartlezer vragen.

Om online te kunnen stempelen heb je een kaartlezer nodig, je identiteitskaart en pincode. Die pincode heb je moeten opgeven toen je jouw identiteitskaart kreeg op de dienst bevolking van je gemeente. De kaartlezer is nodig om je identiteitskaart te lezen. Sommige computers zijn uitgerust met een ingebouwde kaartlezer. Een losse kaartlezer kun je kopen in computerwinkels en in sommige grootwarenhuizen. Op de pc moet ook software geïnstalleerd worden om de eID te

Gratis kaartlezer

Filip Bellemans

✔✔Meer info lees je in de folder ‘Stempel nu online’, verkrijgbaar in het ACV-diensten centrum. De folder kun je ook lezen op www.acv-online.be waar je eveneens instructiefilmpjes kunt bekijken.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

Duurzaam woon-werkverkeer

‘Iedere werknemer moet vervoersmiddelen kunnen kiezen’ Hoe pendelt de Visie-lezer?

De verplaatsing van en naar het werk elke dag is voor veel Belgen een bron van ergernis. Ga je bijvoorbeeld met de auto, dan sta je gemiddeld 58 uur of zeven werkdagen per jaar in de file. Daarom werkt het ACV in de ondernemingen mee aan een duurzamer mobiliteitsbeleid.

‘Ik vind de trein best wel ontspannend, met een koffietje en een goed boek.’ – Miek Delaere ‘Na het werk kan ik op de fiets alle stress loslaten en mijn hoofd leegmaken.’ – Katrien Seynaeve

eer dan 67 procent van de werknemers neemt de wagen naar het werk. Dat blijkt uit de ‘Diagnostiek woonwerkverkeer’ van 2011. Goed nieuws is dat de fiets aan populariteit wint, en dit dankzij de fietsvergoeding. In bedrijven waar de werkgever tussenkomt in de kosten voor het openbaar vervoer, nemen werknemers meer de trein, tram, bus of metro.

‘Met mijn fietsvergoeding steun ik een goed doel. Dat motiveert me nog extra.’ – Johan De Taeye

Rekeningrijden

wagen trein fiets bus, tram, metro carpool te voet bromfiets, moto collectief vervoer werkgever Bron: Diagnostiek Woon-werkverkeer 2011, Federale Overheidsdienst Mobiliteit

Knelpunten ‘Maar ongeacht het vervoersmiddel, is het voor vele werknemers niet evident om vlot en veilig op het werk te geraken’, zegt Koen Meesters van ACV. ‘Onregelmatige werkuren, verliesuren in de file, beperkte toegang tot openbaar vervoer, weinig keuzevrijheid in de organisatie van zijn eigen woon-werkverkeer, ontoegankelijke werkplekken… Al die knelpunten zijn

Enquête Welzijnsschakels, Mobiel 21 en Netwerk tegen Armoede lanceren een nieuwe campagne rond basismobiliteit. Op de website kun je een vragenlijst invullen en je mobiliteitsknelpunten doorgeven. Je kunt ook oplossingen aanbrengen.

✔✔Vul de enquête in op

www.ikgeraakerniet.be.

voor werknemers een dagdagelijkse bron van heel wat ergernis.’

Wat doet ACV? Daarom zet de vakbond zich op vele niveaus in om de mobiliteit te verbeteren. ‘In het interprofessioneel overleg zijn we een motor in de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Denk aan bedrijfsvervoerplannen, het mobiliteitsbudget, telewerk… We zijn onder meer mee verantwoordelijk voor de Diagnostiek Woon-werkverkeer en het Vlaamse Pendelfonds. In de ondernemingen maken we afspraken over veiligheid en woon-werkverkeer. Dan gaat het bijvoorbeeld over carpooling, mobiliteitstegemoetkomingen zoals de fietsvergoeding en bedrijfsvervoerplannen.’

Mobiliteitsbudget Belangrijk voor ACV is dat een werknemer de keuzevrijheid moet hebben om zijn woon-werkverkeer te regelen. ‘Met een mobiliteitsbudget kan dat. De werknemer kan het budget besteden aan verschillende vervoersmiddelen zoals het openbaar vervoer, carpoolen, de fiets of vormen van gedeeld vervoer. Wij willen dat die ketenmobiliteit toegankelijk wordt voor alle werknemers. ACV is daarnaast ook voorstander van verplichte bedrijfsvervoerplannen en een goed omkaderd beleid rond telewerken’, besluit Koen Meesters. Amélie Janssens

Begin 2014 testten 1 200 proefpersonen in en rond Brussel het rekeningrijden uit. Bij rekeningrijden betaal je per kilometer die je met de auto aflegt. Het systeem zou moeten leiden tot minder verkeer en dus minder files en CO2-uitstoot. Ben Debognies uit Halle was een van de proefpersonen. In januari werd het normale rijgedrag van de deelnemers geregistreerd. Midden februari startte het proefproject. De proefpersonen kregen een budget op basis van hun normale rijgedrag. Als ze hun auto gebruikten zoals gewoonlijk, dan zou dat budget op zijn na afloop van het project.

financiële stimulans heb ik toch sneller de neiging om de wagen te nemen. Ik geloof dus wel in het systeem van rekeningrijden: het gebruik van de wagen belasten en niet het bezit ervan.’

‘Ik kreeg een toestel in mijn wagen dat weergaf wat de rit zou kosten’, vertelt deelnemer Ben. ‘Ik zag de kosten zo oplopen, en dat zette me aan om alternatieven voor de wagen te zoeken. Aan het eind van de proefperiode had ik nog meer dan de helft van mijn budget over. Ik heb dus meer dan de helft minder met mijn auto gereden. Ook nu probeer ik nog altijd zoveel mogelijk de auto te laten staan. Maar zonder die

Particulier autodelen Naast de gekende organisaties die auto’s aanbieden voor gedeeld gebruik, zoals Cambio en Taxistop, bestaan er ook initiatieven van particulier autodelen. In het Gentse stellen 28 auto-eigenaars hun wagen ter beschikking van ongeveer 580 gebruikers via Dégage! vzw. Ook Gerbrand Nootens leent zijn auto uit. ‘In ons systeem betaal je enkel als je rijdt. Je betaalt dus geen lidgeld. Als je een auto wilt gebruiken, reserveer je vooraf en betaal je per kilometer die je rijdt. Je wordt dus verplicht om meer na te denken over je verplaatsingen.’

✔✔www.autodelen.be www.degage.be

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

ZEGT

Lieze Daniëls werd vorige winter blind

‘Wat mis ik de kleuren’ ‘Het is niet omdat je blind bent, dat je niets meer kunt’, zegt Lieze Daniëls (19). Ze leest haar mails met een iPhone, loopt stage in het gemeentehuis en raakt nooit de weg kwijt. Het één-programma Buitengewoon geeft een inkijk in haar leven.

Guy Puttemans

et verhaal van Lieze is er een van vallen en opstaan. Ze werd geboren met dwerggroei en heeft naast chronische pijn in haar rug, nek en gewrichten ook een ernstige oogafwijking. Tot haar veertiende ging ze met de nodige ondersteuning naar een gewone school, maar verdere oogproblemen maakten dat onmogelijk. Ze verkaste naar het buitengewoon onderwijs om braille te leren en paste zich aan. Maar vorige winter sloeg het noodlot opnieuw toe: ze verloor haar enige nog werkende oog door een oogontsteking en werd daardoor volledig blind. Het Mensen met een beperking leven in het donker valt haar zwaar.

We zien je onder andere shoppen? ‘Shoppen is een van mijn favoriete bezigheden, dus dat moest er zeker in. Het liefst kies ik oorbellen uit, of ga ik op zoek naar een mooie handtas. Het is niet omdat je blind bent dat je uiterlijk niet belangrijk is. Ik zie er graag goed uit, net zoals alle andere meisjes van 19. Je zal mij niet gauw zien in saaie kleuren zoals grijs of bruin. Ik weet precies welke kleren in mijn kast liggen en wat bij elkaar past. Verder ben ik ook graag bezig met mijn hondje Lucca, dat ik na lang zeuren gekregen heb van mijn ouders. Ik verzorg hem, laat hem uit en probeer hem ook mee op te voeden. Niet makkelijk, want hij heeft al door dat ik hem niet zie. Dan glipt hij uit mijn handen en blijft een meter verder stil staan, zodat ik zijn belletje niet hoor. Een echte sloeber.’

kunnen meer dan je zou denken.

Hoe lastig was het om je laatste restje zicht te verliezen?

Lieze Daniëls

Lieze: ‘Lastiger dan je als buitenstaander zou denken. Ik was al veel kwijt maar ik zag nog het verschil tussen licht en donker en kon ook nog bepaalde kleuren onderscheiden. Nu is alles weg, dat vind ik verschrikkelijk jammer. Ik hou zo van kleuren. De meeste kan ik mij nog actief voor de geest halen, maar een kleur als lila bijvoorbeeld, ontglipt mij. Maar goed, mensen die blind geboren zijn, weten helemaal niet wat kleuren zijn. Probeer maar eens uit te leggen wat oranje is. Bijna onmogelijk.’ Kreeg je braille makkelijk onder de knie? ‘Het is niet eenvoudig om daar pas op je veertiende mee te beginnen. Ik lees ondertussen vrij vlot, maar zoiets moet groeien met de jaren. Ik werk veel met de computer, via speciale spraaksoftware. Helaas is dat niet altijd compatibel met bepaalde programma’s of sites. Facebook bijvoorbeeld, daar heb ik nauwelijks iets aan. Vroeger had ik een speciale gsm met spraakfunctie, nu werk ik met een iPhone, daar zit ook een uitgebreide spraakfunctie op. Ik kan er zelfs mijn mails mee lezen.’ Ben je verder een puber zoals alle andere? ‘Echt gepuberd heb ik niet, ik had te veel andere problemen. Ik leef van dag tot dag. Ik heb altijd wel ergens pijn, maar ik zeur daar niet over. Ik probeer te zoeken naar wat

Ik vind het vreselijk als mensen mij aanspreken alsof ik een kind ben, of spontaan medelijden hebben. Ga niet zomaar af op het uiterlijk, maar geef iedereen een eerlijke kans: dat wil ik tonen via dit programma.’

Heb je nog dromen voor de toekomst?

ik wel nog kan. Begin september ben ik begonnen met een stage in het gemeentehuis. Administratief werk, voornamelijk met de computer. Ik heb natuurlijk wel iets meer begeleiding nodig dan een gewone stagiair, maar ik pik snel dingen op. Zo raak ik bijvoorbeeld nooit de weg kwijt. Na één toertje door het gemeentehuis weet ik al precies waar iedereen zit en waar elke gang naartoe loopt. Mensen met een beperking kunnen meer dan je zou denken.’ Is dat de reden waarom je meedeed aan dit programma? ‘Inderdaad. Ik wil helemaal niet bekend worden of met mijn gezicht op tv komen. Het gaat niet om mij, wel om mijn boodschap. Mensen met een beperking hebben het vaak moeilijk en worstelen met heel wat hindernissen. Maar dat wil niet zeggen dat ze geen capaciteiten hebben.

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Verkeerswereld @VerkeersW Ruim 60% van Belgen die in Brussel werken, verkiest #mobiliteitsbudget boven bedrijfswagen (enquête @SDWorxBelgie)

Mobiel 21 @Mobiel21 Alles wat je moet weten over de #elektrischefiets, maar niet #durfttevragen op nooitmeerfile.be #nooitmeerfile

Bruno Peelman @BrunoPeelman #stroomonderbreking? #Familiehulp werft alvast extra kraamverzorgenden aan om piek in vraag naar kraamzorg over 9 maanden op te vangen :-)

‘Nee. Ik durf niet echt te dromen. Het is allemaal nog wat zoeken. Ik ben nog maar pas begonnen met mijn stage. Wie weet kan ik daarna wel ergens aan het werk gaan. Een hele dag op een stoel blijven zitten is te pijnlijk voor mij, maar ook een gewone werknemer moet om de zoveel tijd rechtstaan. Eigenlijk ben ik niet zo verschillend van andere mensen, ik hoop dat mogelijke werkgevers dat willen inzien. Het hoeft niet per se kantoorwerk te zijn, ik ben ook graag met mijn handen bezig. Voetreflexologie spreekt mij ook aan, bijvoorbeeld. Ik ben in ieder geval niet van plan om bij de pakken te blijven zitten, dan bereik je helemaal niets.’ Nele Verheye

✔✔Samen met een aantal andere jongeren met een beperking is Lieze te zien in het programma ‘Buitengewoon’, elke dinsdag omstreeks 22.30 uur op één.

beelding

UIT

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 19 september 2014

MUSEUM

De wereld van Kina

Op een speelse manier bijleren over natuur en biologie Wie een activiteit zoekt om een druilerige herfstdag op te fleuren, kan eens ‘De wereld van Kina: het Huis’ binnenstappen. Dat is het natuurmuseum voor kinderen en jongeren in Gent. In een zijvleugel van de historische Sint-Pietersabdij maak je kennis met de aarde en haar bewoners. Blijf je toch liever buiten, dan kun je ook terecht in ‘de Tuin’.

Wereld van Kina

e wereld van Kina mikt op kinderen en jongeren vanaf vier jaar tot en met het secundair onderwijs. Niet alleen scholen zijn er welkom, maar ook gezinnen. ‘Het gebeurt vaak dat kinderen het museum met de klas bezoeken en dan nog eens komen met hun ouders’, zegt beheerder Annemie Van Gijseghem. ‘Het doet ons altijd plezier als kinderen en jongeren het museum zo leuk vinden dat ze een tweede keer willen komen.’

Interactief De wereld van Kina heeft twee locaties: het Huis en de Tuin. In het Huis maken kinderen kennis met voorhistorische dieren, opgezette vogels, schelpen, de voorouders van de mens, de verschillende stelsels van het menselijk lichaam en nog veel meer. De recente zalen zijn interactief opgevat en er zijn zoektochten voor alle leeftijden. ‘Op die manier heb je als bezoeker een echt doel’, vertelt Annemie Van Gijseghem. ‘De kinderen leren daardoor veel bij en het moedigt de ouders aan om met hun kinderen bezig te zijn.’

‘k Zag twee beren ‘Veel scholen komen speciaal voor onze tentoonstelling rond seksualiteit’, weet Annemie Van Gijseghem. ‘We zijn het enige museum in Vlaanderen dat seksuele opvoeding niet enkel door een biologische bril bekijkt. We hebben ook aandacht voor relaties in de bredere zin van het woord en we leren kinderen over weerbaarheid. ’k Zag twee beren is een tentoonstelling over seksualiteit voor kleuters en lagere school. Goede minnaars is gericht op pubers. Beide tentoonstellingen kwamen tot stand in samenwerking met Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid.’

‘Veel scholen komen speciaal voor onze tentoonstelling rond seksualiteit’, zegt beheerder Annemie Van Gijseghem. ‘We zijn het enige museum in Vlaanderen dat seksuele opvoeding niet enkel door een biologische bril bekijkt.’

Honing en fopspenen

Tinkeltuin

‘In de Tuin staat ook de originele Tuutjesboom. Kinderen die denken dat ze hun tuutje (fopspeen, red.) niet meer nodig hebben, kunnen het in onze boom laten ophangen. Dat gebeurt met een kleine ceremonie: het kindje hangt zijn naam of een tekening aan zijn tuutje, en onze tuinman hangt het in de boom. Omdat ze zo dapper zijn, krijgen de kindjes een geschenkje mee naar huis. Vroeger gebeurde dit alleen met Sinterklaas, nu kan dit het hele jaar door.’

Naast het Huis is er dus ook ‘De wereld van Kina: de Tuin’. Hier vind je zo’n 1 500 planten ondergebracht in thematische perken. Zo zijn er de geneeskrachtige kruiden en de verfplanten. Dit is de oudste heemtuin van Vlaanderen. ‘Ook hier willen we de kinderen actief in contact brengen met de natuur. Jonge kinderen kunnen in de Tinkeltuin hun zintuigen testen. Voelen, ruiken, smaken,… het kan allemaal in een sprookjesachtige sfeer.’

In het gebouw achterin de Tuin is er nog een bijenzaal met als blikvanger een glazen bijenkast waar je met een beetje zoeken de koningin kunt vinden. In de spinnenzaal trekken de levende vogelspinnen alle aandacht. Naast de plantenzaal is er nog de tijdelijke tentoonstelling ‘1 001 Stippen’, een doe-tentoonstelling over paddenstoelen voor de allerkleinsten. Er is dus genoeg te doen en te beleven in

WIN

Win een gezinsticket voor De wereld van Kina

Visie mag 5 gezinstickets weggeven voor De wereld van Kina. Die tickets geven gratis toegang aan 2 volwassenen en 2 kinderen. Je hoeft het Huis en de Tuin niet op dezelfde dag te bezoeken. Antwoord voor 26 september op volgende vraag: Hoe heet de tentoonstelling over seksualiteit voor kleuters en lagere school? a. Goede minnaars b. 1001 Stippen c. ‘k Zag twee beren Doe mee op www.beweging.net (klik op de banner Visie-wedstrijd) of stuur een kaartje naar Visie, wedstrijd ‘Kina’, Postbus 20, 1031 Brussel.

colofon

de Wereld van Kina om van een druilerige herfstdag een topdag te maken. Amélie Janssens

Praktisch De wereld van Kina: Het Huis Sint-Pietersplein 14, 9000 Gent, Tel. 09 224 73 73 kinahuis@gent.be De wereld van Kina: de Tuin Berouw 55, 9000 Gent, Tel. 09 225 05 42 kinatuin@gent.be

✔✔Van maandag tot vrijdag van 9 tot 17 uur,

op zon- en feestdagen van 14 tot 17.30 uur. www.dewereldvankina.be

TODO

21 september Autodeelsalon in Mechelen

Zondag vindt in Mechelen het autodeelsalon plaats, naar aanleiding van de ‘Week van de Mobiliteit’. Je kunt er kennismaken met alle facetten van autodelen. Zo vind je er deelwagens van onder meer Cambio en Autopia. Er is ook een deelmarkt, een boekenruil, een geefplein en een Repair Café waar vrijwilligers je kapotte spullen een tweede leven geven.

✔✔Autodeelsalon, zondag 21 september van 13 tot 18 uur, IJzerenleen, Mechelen www.weekvandemobiliteit.be/autodeelsalon-2014

✔✔Dichter bij huis kun je terecht op enkele mini-autodeelsalons. www.weekvandemobiliteit.be/mini-autodeelsalons

Visie is een uitgave van beweging.net • Verantw. Uitg. nat. pag.: Gilbert Pex • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx • Redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers