ACW VISIE 2011 NR. 34 by beweging.net

se LEDENBLAD - JG. 67 - VISIE NR.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P806000

VRIJDAG 9 DECEMBER 2011

Voor de tweede maal werden er democratische verkiezingen in Congo georganiseerd. De opkomst was massaal.

Spannende verkiezingen in Congo Op 28 november trokken de Congolezen massaal naar de stembus om een nieuwe president en een nieuw parlement te kiezen. Waarnemers van ACV, CM en Wereldsolidariteit hielden een oogje in het zeil. Het werd een spannende strijd tussen uittredend president Joseph Kabila en zijn aartsrivaal Etienne Tshisekedi. Bij het ter perse gaan van Visie was de deﬁnitieve verkiezingsuitslag nog niet bekend. Belgische middenveldorganisaties stuurden verkiezingswaarnemers ter plaatse. Kris Van Elsen van ACV: “In Likasi (een mijnstad in Katanga, nvdr) verliep de stembusgang vlot. Geen chaos en geen geweld. De leden van het stembureau

Jongeren nemen een time-out: 'Ik wilde weg van die school'

www.acw.be

hebben hun werk correct gedaan.” In de grootstad Lubumbashi daarentegen waren er enkele ernstige incidenten. Wagens met stembiljetten werden in brand gestoken en een stembureau werd aangevallen door een gewapende bende.

Uitdagingen genoeg Is er verandering op komst in Congo? Critici zeggen dat Kabila nog niet veel beterschap heeft gebracht. De Congolezen blijven snakken naar fatsoenlijke leefomstandigheden, een volwaardige democratie, respect voor de rechten van de mens en een gerecht dat zijn werk doet. Het valt nog af te wachten wat een eventuele tweede ambtstermijn van Kabila voor hen in petto heeft.

Positieve noot Is er dan niets positiefs te melden over Congo? Toch wel. Het land bezit grote grondstofvoorraden en de landbouw heeft veel potentieel. Ook is er een groeiend middenveld, dat ernstige inspanningen doet om de verzuchtingen van de bevolking te vertalen en verandering te bewerkstelligen. Dat middenveld kan rekenen op de steun van de christelijke arbeidersbeweging. Zo werkt het Congolese CSC samen met het ACV en zijn er ziekenfondsen actief die partners zijn van CM en Wereldsolidariteit. Denis Bouwen Leen Grevendonck

Roken in bijzijn van kinderen kan niet

5 www.cm.be

Extra katern: Rekruteringscampagne sociale verkiezingen

www.acv-online.be

‘Moeilijke’ jongeren vinden uitweg in time-out of stageplaats

OKRA-Reizen, Trefpunt 55+ ANDALUSIË 17 - 27 maart 2012 Achtdaagse rondreis in volpension, met Nederlandstalige gids en driedaags verblijf in viersterrenhotel Triton (Benalmádena). Voor 1 350 euro. Toeslag eenpersoonskamer: 227 euro. PORTUGAL 15 - 24 maart 2012 Tiendaagse rondreis van Lissabon naar Porto, in halfpension, met Nederlandstalige gids. Voor 1 280 euro. Toeslag eenpersoonskamer: 350 euro. Alle toegangsgelden inbegrepen. 15 euro korting voor CM-leden. Annulatieverzekering en Okra-begeleider inbegrepen. Info (niet op vrijdag) bij Lucie: 02 246 39 44 of lucie.vanhemelrijk@okra.be

Govaka VAKANTIEBEURS Ruim aanbod van groepsreizen, cultuur- en inspiratiereizen, ﬁets- en wandelvakanties. Zaterdag 10 december: Kruishoutem CC Mastbloem, Waregemsestwg. 22 Zondag 11 december: Herenthout GOC Ter Voncke, Vonckstraat 17 Telkens 13 - 17 uur, toegang gratis. GROEPSREIZEN Cultuurreis Sri Lanka 3 - 17 februari 2012 Vluchten, rondreis, halfpension, gids en reisbegeleiding inbegrepen. Vanaf 1 999 euro. Cultuurreis Malta 13 - 20 maart 2012 Vluchten, halfpension en reisbegeleiding inbegrepen. Vanaf 574 euro. Cultuurreis Turkije 24 - 31 maart 2012 Baai van Antalya, inclusief vierdaagse rondreis met bezoek aan Pamukkale. Vluchten, rondreis, halfpension, gids en reisbegeleiding inbegrepen. Vanaf 399 euro. Wandelweekend Opaalkust (Cap Blanc-Nez) 16 - 18 maart 2012 3 dagen wandelen. Halfpension, picknick, wandelen reisbegeleiding inbegrepen. Vanaf 199 euro.

visie

Meer info: Govaka (lic. A5417), kwb op vakantie, U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel, 02 246 52 46, info@govaka.be, www.govaka.be

www.belgium.be Lang, héél lang hebben we er op moeten wachten, maar nu is ze er toch: een federale regering. De 13 nieuwe ministers en 6 staatssecretarissen passeerden al de revue in krant en televisie. Wil je even rustiger bekijken welke minister welke bevoegdheid kreeg? Surf dan naar www.belgium.be en klik rechts bovenaan voor een overzicht van de federale regering.

‘Ik wilde weg van die schoo De ‘onschoolbaren’, zo kwamen ze de voorbije weken in het nieuws: jongeren die zich op school niet op hun plaats voelen. Ze maken het de leerkrachten en hun medeleerlingen moeilijk, omdat ze vaak worstelen met zichzelf of met hun omgeving. Voor Cindy (17) en Leonardo (14) was een tijdelijke time-out een oplossing. Amine (18) voelde zich beter op een stageplaats dan in zijn vroegere schoolomgeving. Groep Intro begeleidde deze drie jongeren. Een time-out of een stageplaats via het ‘Netwerk Leerrecht’ zijn twee tijdelijke uitwegen die Groep Intro (regio Asse-Halle-Vilvoorde) kan bieden aan jongeren die het moeilijk hebben op school. Vormingswerker Tijs Boelens: “Een time-out duurt bij ons vier weken. De jongere moet dan niet naar school, maar volgt een aangepast programma. Het is de bedoeling dat hij daarna terugkeert naar school.” Cindy (17) vertelt: “Ik zat op een strenge school, in de richting Verkoop. In het derde middelbaar was ik koppig in de les. Als ik ergens geen zin in had, deed ik dat niet. En ik deed moeilijk als de leerkracht iets vroeg. In de paasvakantie van dat schooljaar heeft een leerkracht mij voorgesteld om een time-out te doen.” Hoe verloopt een dag tijdens zo’n time-out? Vormingswerker Tijs: “Elke dag zijn er een paar creatieve uren. De jongeren discussiëren samen over een thema, bijvoorbeeld pesten of agressie. Ze praten over zichzelf, in groep of met een begeleider. En één dag per week is het huiswerkdag, met taken

subtiele manier kunnen oplossen. In de klas laat de leerkracht het maar begaan. Die ruzie zou op school alleen maar erger zijn geworden. De begeleiders van de time-out waren soms streng, maar wel redelijk. Anders dan leerkrachten. Die houden zich in de eerste plaats bezig met lesgeven, niet met de leerlingen.” Hoe was het toen je na vier weken terugkeerde naar de klas?

Groep Intro?

Cindy: “Ik heb mijn jaar kunnen afmaken. Het jaar daarna ben ik wel van school veranderd. Ik ga nu naar

- een vzw die vorming, onderwijs, trajectbegeleiding, werkervaring en sociale economie organiseert - actief in Vlaanderen en Brussel - www.groepintro.be

van de school. Zo blijven ze min of meer bij met de leerstof. Als afsluiter schrijven ze elke dag in een persoonlijk dagboek. Daarin schrijven de jongeren op hoe de dag voor hen verlopen is, wat ze vinden van zichzelf en van hun werkpunten en -heel belangrijk- iets waardoor ze trots zijn op zichzelf. Dat klinkt makkelijk, maar voor sommigen is dat echt een opgave.”

sudoku 30_Opmaak 1 12-05-11 14:01 Pagina 1 Cindy: “Je leert ook omgaan met frustraties. Tijdens de time-out had ik bijvoorbeeld eens ruzie met iemand van Sudoku 30 de groep. Ik ben er toen meteen met de begeleidster over gaan praten. Die Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 nam echt tijd om naar mij te luisteingevuld worden. Op elke verticale regel moeten de cijfe ren, en we hebben de ruzie op een

Sudoku 32

1 tot en met Cindy 9 ingevuld worden. In elk vierkantje van 3x3 (17), Amine (18) en Leonardo (14) vonden vakjes moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden.

Stuur de oplossing van deze sudoku (een getal van 3 cijfers) naar Visie, Sudoku 32, Postbus 20, 1031 Brussel. Doe dit vóór 19 december 2011. De tien winnaars worden bekendgemaakt bij Sudoku 34. Graag postzegel bijvoegen ter waarde van 0,61 euro (niet vastkleven a.u.b.). Naam en adres vermelden. Vergeet niet je voorkeur aan te duiden.

5 1

Hoe los je een sudoku op?

4 7 3 6 7 2 B 2 5 1 1 4 9 8 9 2 6 3 1 3 5 8 9 7 C 4

Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Op elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Als oplossing stuur je het getal met de drie cijfers uit de vakjes A, B en C op.

Volgende boeken te winnen (onderstreep je voorkeur): 200 plekken die je echt gezien moet hebben: Gent (Lannoo) / 500 cupcakes / Het oneindige plan (Isabel Allende) / Het weerboekje (S. Dunlop) / Harry Potter en de steen der wijzen (J.K. Rowling)

Oplossing sudoku 30: 885 Winnaars sudoku 30 Rita Stuyck, Brasschaat; Irene Pocket, Vlezenbeek; Miriam Asaert, Brugge; Geert Verstraete, Kortrijk; Jaak Bultynck, Gullegem; Daniël Schreel, Lefﬁnge - Middelkerke; Yolande Van de Kelfe, Kessel; Rosa Van Meerbeek, Kessel-Lo; Reimond Vyncke, Evere; Regina Smet, Kruibeke.

3 2

4 6 7 8 5

Oplossing A B C 5 9 6 4 7 1 8 3

1 8 4 3 2 5 7 6

7 2 3 6 9 8 4 5

3 1 2 7 6 4 9 8

9 6 8 1 5 3 2 7

4 7 5 9 8 2 6 1

6 5 1 8 4 9 3 2

2 4 7 5 3 6 1 9

8 3 9 2 1 7 5 4

do (14)

school om mijn diploma te halen. Het is nog elke dag op de tanden bijten voor mij, maar het is wel beter dan vroeger. De leerkrachten op mijn nieuwe school zijn ook helemaal anders.”

‘Minder kwaad’ Ook Leonardo (14) had vorig schooljaar even nood aan een time-out. “Ik had het moeilijk met goed reageren in de klas. Ik antwoordde onbeleefd op de vragen van de leerkrachten. Daar heb ik het altijd moeilijk mee gehad, ik ben nogal koppig. Ik deed niks in de klas, ik bleef lachen met

anderen mij beginnen te pesten of zo.”

leiders van Groep Intro ben ik dan in Leerrecht gestapt.”

Wat wil je in de toekomst nog bereiken?

Wat houdt dat systeem precies in?

“Ik zit nu in het tweede middelbaar, ik studeer elektromechanica. Ik wil mijn diploma halen en nog een zevende jaar doen, zodat ik een eigen bedrijf kan beginnen. Ik wil carrossier worden.”

Vormingswerker Maarten Van Rillaer: “In het Netwerk Leerrecht mag de leerling een plek kiezen waar hij graag zou gaan werken, volgens zijn interesses. De begeleider zoekt dan naar een geschikte stageplaats. De periode van een traject Leerrecht duurt zo kort als mogelijk, en zo lang als nodig. De jongeren kunnen daarna terug naar school, maar kiezen dan vaak voor een andere school of studierichting.”

‘Werken met jongeren’ Amine (18) vond een oplossing voor zijn problemen op school in het project ‘Netwerk Leerrecht’ van Groep

Wat waren jouw interesses, Amine? Amine: “Ik wilde met jongeren werken of een muziekproject organiseren. Ik kreeg een stageplaats bij de JES-labs in Molenbeek. Dat is een organisatie die concerten en activiteiten organiseert voor jongeren in Brussel. Ik heb meegewerkt aan de voorrondes van de Kunstbende. JESlabs geeft ook naschoolse opvang voor jongeren van 6 tot 12 jaar in Molenbeek. In plaats van op straat te voetballen, doen ze dat dan onder toezicht.” Waarom sprak die stage je meer aan dan de school?

vonden niet meteen hun draai op school.

vrienden, ik lette niet op. Dan vloog ik uit de klas. Ik ging niet graag naar school.” Welke gevolgen had dat voor jou? “Als ik op die manier verder zou gaan, zou ik zware problemen krijgen, zei de schooldirecteur. Toen hebben ze mij een time-out voorgesteld. Daar heb ik bijvoorbeeld geleerd om minder kwaad te worden in de klas, als

Intro. “Ik ging naar school omdat het moest. In het vierde middelbaar kwamen de leerkrachten en ik niet overeen. Op 1 september wist ik al: ‘Dit gaat niet werken.’ Ik had het gevoel dat ze mij echt weg wilden van school, omdat ze geen energie in mij wilden steken. Ik wilde weg van die school. Na een gesprek met de directeur, de CLB-medewerkster, mijn ouders en de bege-

“Onschoolbaar”? “Dat woord klinkt supernegatief”, vindt Tijs, vormingswerker bij Groep Intro. ‘Je schrijft de jongeren af. Iedere jongere heeft recht op een kans om zijn manier van leren te vinden en te ontplooien. Zo gooi je veel jongeren en hun talenten weg. Je

zet hun toekomst op de helling. Wat wel klopt: scholen zijn beperkt in hun middelen om jongeren op te vangen. Ze kunnen zich niet altijd met alle leerlingen bezig houden. Een time-outbegeleider, zeker in grote scholen, is daarom een goed idee.”

“Ik had alle vrijheid die ik wilde, maar het werk moest wel gedaan worden. Ik kon vooral bezig zijn met de jonge gasten. Ik heb veel bijgeleerd, zoals omgaan met kinderen en de administratie doen. Dat was echt nuttig. Op school verloor ik mijn tijd. Ik zat in de richting Verkoop, maar ik wilde niet eens verkoper worden. Ik had het gevoel dat ik als klein kind werd behandeld. En dan ging ik mij ook als een klein kind gedragen. Als ik op school was gebleven, was ik nooit geraakt waar ik nu ben.” Wat wil je nog bereiken in de toekomst? “Ik heb een animatorcursus gevolgd bij JES, op vrijwillige basis en in mijn vrije tijd.” Amine zit nu niet meer in het systeem van Leerrecht, maar is nog altijd actief bij JES. Leerrecht biedt een alternatief voor de school, maar geen diploma. “Het heeft veel energie en veel zoeken gevraagd, maar het is mij toch gelukt. Ik heb doorgezet. Ik wil nu mijn diploma nog halen. Ik wil zeker jeugdwerker worden, en dan zien we wel. Als mijn interesses veranderen, zal ik er zeker voor gaan.” Lieve Van den Bulck

Ik zie haar nog rondwaggelen als peuter, met dat schattige spierwitte kopje en die vrolijk gekleurde rokjes. Mijn nichtje. Al moet ik eens dringend werk maken van het voornemen om het verkleinwoord weg te laten en haar ‘nicht’ te noemen, want de peuter is intussen een jongedame van 21 jaar. Nauwelijks enkele jaren jonger dan ik, maar toch. Een andere generatie. Jongeren die zo lang ze zich al voor politiek interesseren rond de oren geslagen zijn met de woorden ‘politieke crisis’. Een generatie die zo pessimistisch is dat ze niet meer gelooft in met pensioen gaan op een acceptabele leeftijd, in spontane solidariteit met wie minder geluk heeft in het leven of in een oplossing voor het klimaat. “We zullen toch langer moeten werken, dus kunnen we ons er maar beter bij neerleggen.” “Wat maakt het uit om te protesteren? Ik kan daar toch niets aan veranderen.” Of, nog gehoord: “Als die grote bedrijven zoveel energie verspillen, wat maakt het dan uit dat ik mijn brommer laat staan voor de fiets?” En toch. Ze zijn niet zorgeloos, maar geloven in alle kansen van de wereld, als ze maar hard genoeg doorzetten. Ze willen in vrolijk gekleurde rokjes de wereld rondtrekken met lowcostmaatschappijen en écht kennismaken met andere culturen, niet vanuit een vijfsterrenhotel. Ze dromen niet van een carrière als bankier, maar van een toekomst als ontwikkelingshelper, jeugdwerker of garagist. Ze willen én een job die goed verdient, én tijd om mensen zelf een handje toe te steken. Ze studeren om hun hoge ambities waar te maken en zamelen tegelijkertijd snoepgoed en chocolade in voor mensen in een opvangtehuis. De twintigers van nu zien een wereld van onzekerheden. Op de politiek, de sociale zekerheid of de economie rekenen ze niet, dus trekken ze hun conclusie: ze zullen hun dromen zelf moeten waarmaken. Welke moeilijkheden ze in hun eigen leven ook al hebben doorgesparteld, ze halen er een optimistische levensles uit. Het is een niet te onderschatten opdracht voor de nieuwe regering: u zal het geloof in de politiek van deze jongeren moeten winnen, beginnend van nul. En wees gewaarschuwd dat dat niet makkelijk is, want kritisch, dat zijn ze wel. Maar ze zijn net zo goed bereid om solidair te zijn. Op hun eigen manier. They do it their way. Lieve Van den Bulck

| ACW NIEUWS | Algemeen | 9 DECember 2011 |

chool’

Ol Fosse d’Outh (Houffalize)

Laatste kamers 1 - 8 januari 2012

-5%

Happy Child arrangement: 4 dagen, 3 overnachtingen 3 x ontbijt in restaurant La Place 3 x avondmaal in buffetvorm in restaurant La Place (dranken inbegrepen tijdens de maaltijden) Onbeperkte toegang tot het waterparadijs Aqua l’O De hele week animatieprogramma Kinderanimatie Fossie Club Prijs per volwassene: 185 euro 1 kind tot 14 jaar gratis per betalende volwassene Extra kind: 95 euro 5 % korting voor Arcoparvennoten op logement Informatie en reservatie: Ol Fosse d’Outh vzw 6660 Houffalize Tel.: 061 28 88 01 Fax: 061 28 88 04 www.olfossedouth.com reservation@olfossedouth.com

| 9 DECEMBER 2011 |

Een op voorhand gekend rendement

Kerstvakantie

U bouwt mee aan projecten voor de gemeenschap

Prijzen banket: 65,80 euro per volwassene (of kind + 15 jaar) 43,25 euro per kind 6 - 14 jaar 39,25 euro per kind 2 - 5 jaar Gasten die in volof halfpension reserveren, betalen een supplement van 49,30 euro/volwassene en 32,00 euro/kind (2-14 j.).

Met de Kasbon voor Lokale Projecten kiest u voor 100 % terugbetaling: op de vervaldag hebt u recht op de terugbetaling aan 100 % van het door u belegde kapitaal.

Sol Cress (Spa)

Voor gasten die in volof halfpension verblijven, is het banket verplicht. Kinderen tot 17 jaar kunnen kiezen tussen het banket met hun ouders of een kinderbuffet met begeleiding van de monitoren. Voor de gasten die in een appartement of studio logeren, is het banket niet verplicht.

-10%

Dexia Bank België heeft een interessant aanbod voor beleggers: de Kasbon voor Lokale Projecten. Een belegging die een meerwaarde biedt, zowel voor uw kapitaal als voor u als persoon.

U geniet een vast en vooraf vastgelegd rendement gedurende een vooraf bepaalde looptijd, waarbij u de keuze hebt tussen een jaarlijkse/trimestriële coupon of de kapitalisatie van de interesten.

Kerstmenu op 24 december: Aperitief en hapjes, kreeftstaartje met snoek, zachte soufﬂé en mousselinesaus, brioche met kalfszwezerik, ganzenlever en gebakken champignons, sorbet, rundsvlees Charolaise, bordelaisesaus, Ardense aardappeltjes en witloofbroodje, Parijs-Brest, kofﬁe.

gratis

Bouw aan uw kapitaal en aan projecten voor de gemeenschap

NIEUW: Kinderbuffet GR ATIS voor alle kinderen tot 17 jaar! Prijzen (per persoon): Bv. 2 overnachtingen, kamer met volpension, inclusief banket: 193 euro (+ 0,90 euro gemeentetaks per nacht) Voordelen: gratis geleide wandelingen en kinderanimatie door monitoren. 10 % korting voor Arcoparvennoten op logies en gewone maaltijden

Info en reservatie: Sol Cress Spa, Spaloumont 5, 4900 Spa Tel.: 087 77 23 53 info@solcress.be www.solcress.be

theek. De bibliotheek van Dendermonde bijvoorbeeld, een prachtig gebouw waar mensen massaal langsgaan om boeken, dvd’s en cd’s te lenen, een krant of magazine te lezen, websites te raadplegen, informatie op te zoeken of gewoon gezellig iets te drinken. Sinds de deuren op 1 september 2010 openzwaaiden, telt de nieuwe bibliotheek al de helft meer leden dan de

De uitgifte van een Kasbon voor Lokale Projecten laat Dexia Bank toe om te voorzien in de financiering van allerlei dagdagelijkse behoeften in de samenleving. Dexia Bank financiert al jaren lokale openbare projecten. Projecten waar u zelf ook van geniet, zoals de (her)aanleg van een park of de bouw van een zwembad, kleuterschool, rusthuis of biblio-

De bibliotheek van Dendermonde werd genomineerd voor de titel van beste bib van Vlaanderen en Brussel.

oude. Bovendien werd ze genomineerd voor de titel van beste bib van Vlaanderen en Brussel.

Kies voor de Kasbon voor Lokale Projecten U bouwt dan niet alleen aan uw kapitaal, maar ook aan projecten voor de gemeenschap. Op www.dexia.be/ lokaleprojecten vindt u een landkaart met voorbeelden van projecten die we tot op vandaag mee realiseerden in België. Geïnteresseerd? Ga langs in uw Dexia Bankkantoor, of bel gratis 0800 92 700.

Reporters

CM-Visie

Thuis of in de wagen

Roken in bijzijn van kinderen kan niet

Risico’s voor baby Dat de baby van een rokende mama al van in de moederschoot gevaar loopt, is bekend. Bij rokende moeders is het risico op een miskraam groter. Door het roken krijgt de foetus te veel koolstofmonoxide binnen en te weinig zuurstof. Daardoor heeft hij een lager geboortegewicht en riskeert hij ook vroeggeboorte. Baby’s van rokende ouders lopen een groter risico op wiegendood. Ze hebben vaker last van oorontsteking en meer kans op hart- en vaatziekten en kanker. Tabaksrook in huis ver-

groot aanzienlijk het risico op bronAanspreken chitis, longontsteking en astmaaanvallen. “Wetenschappelijke stuMocht er al een politiek draagvlak dies laten geen twijfel over de worden gevonden voor een wettelijk ernstige gevolgen van meeroken. verbod, informatie en sensibilisatie Met al die kennis in het achterhoofd is het “Met alle kennis in het achtervolstrekt onbegrijpehoofd is het volstrekt onbegrijlijk dat onze samenlepelijk dat onze samenleving dit ving dit nog altijd tonog altijd tolereert.” lereert”, stelt dokter De Clerck. De VLK Dr. Erwin De Clerck, VLK vindt dat de overheid te kort schiet als ze kinderen niet zullen nodig blijven. ‘Rook niet bij uitdrukkelijker beschermt tegen mij’ is de naam van het initiatief dat het gedwongen meeroken. het lokaal gezondheidsoverleg in West-Vlaanderen al enkele jaren geVoorkomen leden nam. “Bij zwangerschap en geMoet er al of niet een wet komen? boorte zijn jonge mensen gevoelig “Het volstaat niet om enkel te blijvoor de problematiek, dus op dat moven zeggen hoe gevaarlijk het is”, ment moet je ze aanspreken”, zegt vindt De Clerck. “De campagne is Dieter Vanparys, medisch milieuhard, maar is bedoeld om ogen te kundige bij het lokaal gezondheidsopenen. Sommige dingen krijg je overleg Brugge-Oostende. niet geregeld zonder duidelijke wetDe deelnemende gemeenten bezorgeving. Een rookverbod in de leefgen kersverse ouders een deurhanruimte van kinderen is een niet mis ger met tips en informatie en een slabbetje met de tekst ‘Rookvrij ikke blij’. Gezondheidswerkers zoals huisSpreek jij mensen aan die artsen, vroedvrouwen en kraamhulroken in bijzijn van kinderen? pen worden aangemoedigd rokende Reageer via lezersbrieven@cm.be ouders aan te spreken en te informeof persdienst CM, ren over de gevolgen van passief roPB 40, 1031 Brussel. ken voor jonge kinderen.

Kwaliteit binnenlucht Ook in het kader van het Vlaamse Binnenmilieubesluit geven de medisch milieukundigen informatie. Ze voeren woningonderzoeken uit om de binnenluchtkwaliteit te controleren. “Sommige mensen schatten het risico van roken in huis onvoldoende in. In verhouding is tabaksrook veel gevaarlijker dan schimmels op de muren. Schimmels zijn soms de aanleiding om een woningonderzoek te vragen. Als we vaststellen dat er gerookt wordt, proberen we er diplomatisch op te wijzen dat zolang dat gebeurt, de luchtkwaliteit moeilijk te verbeteren is. Sommige mensen staan daarvoor open, maar het wordt niet altijd in da n k a fgenomen”, onder v indt Dieter Vanparys. “We merken toch een evolutie. Maar er blijft een kleine kerngroep die het moeilijk heeft om de sigaret uit huis te bannen.” Chris Van Hauwaert

www.tegenkanker.be www.rooknietbijmij.be www.tabakstop.be Tabak Stop Lijn tel. 0800 111 00 Op zoek naar een tabakoloog of een cursus stoppen met roken? Informeer bij je ziekenfonds of via www.cm.be (Bewust gezond).

| ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Sinds 1 juli 2011 geldt in ons land een algemeen rookverbod in afgesloten publieke ruimtes. Gedwongen meeroken hoeft dus niet meer, uitgezonderd als je in het huis van een roker woont. Twaalf procent van de kersverse moeders rookt. VLK roept de samenleving op om roken in het bijzijn van kinderen niet langer als ‘normaal gedrag’ te aanvaarden. “Roken in het bijzijn van kinderen moet bij wet worden verboden”, stelt dokter Erwin De Clerck, hoofd preventie van VLK. “Die wet moet geen sanctiemiddel worden, maar een geloofwaardig signaal om de gevaren van het roken bij kinderen te onderstrepen.”

te verstaan signaal en een duidelijk richtsnoer voor ouders. Kinderen die opgroeien in rokende gezinnen hebben bovendien een twee tot drie keer groter risico om zelf roker te worden. Als kinderen niet meer in de rook opgroeien, daalt de kans dat ze later zelf rokende gezinnen stichten.”

| CM NIEUWS

Soﬁe heeft geluk. Haar papa stak graag een sigaret op, maar stopte bij haar geboorte. Naar schatting 116 000 kinderen in Vlaanderen hebben minder geluk, want zij groeien op in de tabaksrook van hun ouders. Roken in bijzijn van kinderen is mishandeling en moet bij wet worden verboden, stelt de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) boudweg in een tv-spotje. De discussie laait volop op.

Zoek en Win In de plaats van te speuren naar het antwoord op een vraag, ga je in CM-Visie voortaan op zoek naar één woord.

Tip

Slijmverdrijver

Oplossing

S Stuur je antwoord voor 19 december op een gele briefkaart naar Persdienst LCM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Het kalender-weerspreukenboek’ van Gerard Verbeek en Bob Joosten, uitg. Davidsfonds of de dvd ‘The Beaver’(over een handpoppenmaker), verdeler C&C Advertising. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.

Oplossing Visie nr. 32 Remgeld

Winnaars

Jeanine De Schrijver (Evergem), Carla Gabriel (Hasselt), Julien Geldof (Kluizen), Lieve Stoops (Kapellen) en Feliciën Walschot (Halle).

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Katleen Moonens is pijnpatiënte

‘Fijn dat je naar het infopun Voor Katleen Moonens (31) uit Galmaarden kan 2012 alleen maar beter worden. Ze herstelt van een operatie die haar pijn draaglijk moet maken. Dan kan ze een nieuwe job zoeken en haar gewone leven hernemen. "Als je ziek wordt, moet je van alles uitzoeken. Goed dat het CM-Infopunt Chronisch Zieken er is", zegt ze. Hoe leerde je het Infopunt Chronisch Zieken kennen?

Wanneer begonnen je problemen?

"Ik las erover in Maxima, het blad van "Mijn rugproblemen begonnen in Ziekenzorg CM en ook in Visie. Een 2004 maar werden de jongste jaren infolijn waar ik kon naar bellen, was erger. Het begon met een hernia. Ik precies wat ik nodig had. Je kunt na- hield een beschadigde zenuw over die tuurlijk altijd in het CM-kantoor te- een ondraaglijke uitstraling naar recht. Maar met rugproblemen is het mijn been veroorzaakt en mijn voet niet evident als je wat moet wachten. het gevoel geeft van een ijsklomp. En je denkt niet aan alles wat je te vragen hebt. Ik “Mijn rugproblemen kostten me vergeet veel, een gevolg niet alleen mijn baan, maar van de medicatie. Telefoook mijn relatie.” neren kun je thuis doen met een spiekbr ief je Katleen Moonens naast je. Dat ziet niemand. Ik heb het er moeilijk mee dat Sinds vorig jaar zorgt een neurostiik zoveel vergeet. Dat is toch voor mulator ervoor dat de pijn draaglijk oude mensen?" is. Een vreemd voorwerp in je lichaam, maar er valt mee te leven. Welke vragen legde je voor? Jammer genoeg viel hij uit en nu "Ik wilde weten hoe de uitkering wordt hij opnieuw geplaatst. Onderwordt berekend als je halftijds werkt. tussen ben ik wel mijn job kwijt." En wat er met mijn uitkering zou gebeuren als ik defi nitief zou kiezen Lukte dat, werken met zoveel voor deeltijds werken maar dat niet pijn? kan volhouden. Goed dat ik bij het "Ik had een boeiende en goedbetaalde Infopunt terecht kon. Vriendelijke job waarbij ik gelukkig niet de hele mensen, en ze helpen je echt vooruit. tijd aan een bureau moest zitten. VolOf ze zeggen naar wie je moet bellen. tijds werken was wel zwaar, ik moest Ze vertelden mij meteen welke gevol- het hele weekend recupereren om er gen de begindatum van mijn arbeids- op maandag opnieuw te staan. Na ongeschiktheid heeft, onder meer op mijn operatie vorig jaar heb ik halffiscaal vlak." tijds gewerkt. Dat lag mij beter. In die

periode werkte ik nog extra veel van thuis. Ik deed alles voor mijn werk, maar zij hebben niet alles voor mij gedaan. In december viel ik op weg naar het werk, op het gladde wegdek. Een arbeidsongeval, mijn knie moest geopereerd worden. Ik besef wel dat ik vaak afwezig was. Ik had gewoon veel pech. Een halftijdse job kreeg ik niet, er was geen vacature. Na tien jaar kreeg ik ontslag om medische redenen." Je rugproblemen bemoeilijken de zoektocht naar ander werk? "Zeker. Momenteel ligt die zoektocht stil in afwachting van mijn nieuwe operatie. Hopelijk kan ik snel weer

Katleen Moonens: "De informatie die het Infopunt C uitkering was zeer belangrijk voor mij."

Verkeersongeval (1)

Verkeersongeval (2)

Voorlezen

Toen ik elf jaar was, werd ik aangereden door een auto die het rood licht had genegeerd. Ik was ernstig gewond aan het hoofd en had ook kneuzingen en breuken. Ik ben nu 47 jaar. In 2009 kreeg ik plots een epileptische aanval, wellicht als gevolg van het verkeersongeval. Die diagnose werd mij door de neuroloog koel meegedeeld. Voor mij was het weer een zware klap. Door die aanval liep ik hersenschade op, waardoor ik moest worden geopereerd. De neurochirurg die mij behandelde, toonde wel veel begrip en gaf op al mijn vragen een duidelijke uitleg. Het verschil in benadering tussen de twee artsen was groot. Ik heb de neuroloog er vriendelijk over aangesproken dat de manier waarop een diagnose wordt meegedeeld, een groot verschil maakt voor de patiënt. Ik had echter niet de indruk dat mijn boodschap in goede aarde viel. • E.D.V., e-mail

Onze zoon werd drie jaar geleden aangereden door een bromﬁets met een zware beenbreuk tot gevolg. Hij was toen 18 jaar. De breuk is goed genezen maar nadien zijn er wel ernstige complicaties opgetreden. De behandelende arts heeft ons daarvoor nooit gewaarschuwd. Een andere arts zei ons meerdere keren dat er voor onze zoon meer kon gedaan worden. De behandelende arts ontkende dit. Ik kreeg sterk de indruk dat beide geneesheren niet met elkaar overlegden en dat de behandelende arts geen advies duldde van een collega. Omdat er na anderhalf jaar ernstige problemen opdoken, zijn we op zoek gegaan naar een gespecialiseerde arts. Na actieve revalidatie en een operatie kan onze zoon nu ‘vrij normaal’ stappen. Maar hij zal zijn voet nooit meer kunnen bewegen. Toch is hij dit jaar vol goede moed aan hogere studies begonnen. • P.D., e-mail

De voorleesweek is een goed initiatief. Mijn dochtertje geniet enorm van samen in boekjes kijken, vertellen, dingen benoemen, aanwijzen en voorlezen. Ook mijn anderstalige kleuters in de klas hebben er veel aan. Het is een aangename manier om hen Nederlands bij te brengen. •L.D., e-mail

Voorlezen (2)

Ik ben al 17 jaar onthaalmoeder en las elke dag voorleesmomentjes in voor de kinderen die ik opvang. Zij genieten ervan en ik ondervind ook dat ze van het voorlezen heel wat opsteken. • G.R., Overpelt

Vanaf volgend nummer publiceren wij onder elke brief de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder jouw gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Persdienst LCM - PB 40 - 1031 Brussel - lezersbrieven@cm.be. De redactie kan teksten inkorten bij plaatsgebrek.

CM-Visie

opunt kunt bellen' Slaag je er ondertussen in om thuis overeind te blijven?

Guy Puttemans

aan de slag. Ik wil werken, voor de sociale contacten is dat belangrijk. Nu kom ik het huis nauwelijks uit. Doe vrijwilligerswerk, zeggen sommigen. Maar daarmee worden mijn rekeningen niet betaald. De informatie die het Infopunt Chronisch Zieken gaf over mijn uitkering was zeer belangrijk voor mij. Ik sta er immers alleen voor om mijn huis af te betalen. Mijn rugproblemen kostten me niet alleen mijn baan, maar ook mijn relatie. Mijn vriendin kon het niet meer aan om zoveel te moeten opofferen voor mijn pijn. Ja, mijn humeur lijdt onder de pijn. Als ik pijn heb, ben ik het best alleen."

"Met die pijn moet je voortdurend rekening houden. Mij aankleden lukt wel, maar soms heb ik al zoveel pijn dat ik meteen weer moet gaan liggen. Driemaal in de week krijg ik kine. Op zo’n dag kan ik vaak niets anders doen. Eens in de veertien dagen komt er iemand om te poetsen, mama doet de strijk. De tuin was vroeger echt mijn ding. De kippen en de eenden heb ik weggedaan. Het werd te zwaar om ze altijd te eten en te drinken te geven. Als de tuin nog eens overstroomt zoals vorig jaar, moet ik ze niet meer evacueren. Het is raar om te zeggen, maar ik kijk uit naar de operatie. Als ze lukt, kan ik hopelijk snel opnieuw aan de slag en een normaal leven leiden. Volgend jaar kan alleen maar beter zijn." Chris Van Hauwaert

Schuif de rekening niet door naar de patiënt Toen de regeringsonderhandelaars begin deze week de laatste horde namen naar de regeringsvorming, slaakte het land een zucht van verlichting. Na 540 dagen heeft ons land een regering. Er resten haar nu nog 912 dagen om er het allerbeste van te maken. De uitdagingen voor de nieuwe regeringsploeg zijn niet min. We kijken vooral uit naar de sector die de grootste besparing zal moeten realiseren: de gezondheidszorg. Op het eerste gezicht raakt de besparing van 2,3 miljard euro de patiënt niet, maar toch vrees ik dat ook hij zal moeten betalen. Niet rechtstreeks, maar onrechtstreeks. Dat zit zo. Van de 2,3 miljard euro besparingen wordt het grootste deel vrij makkelijk gerealiseerd: we gaan het eerder voorziene geld niet gebruiken. Een pijnloze operatie. De patiënt zal het verschil niet voelen. Ook de huisartsen blijven gespaard in de budgettaire operatie. Maar er komen ook voor minstens 425 miljoen euro echte besparingen.

Bel of mail Je kunt bellen (zonaal tarief) naar 078 05 06 05 van maandag tot donderdag (9-12 uur en 13-17 uur), op vrijdag (9-12 uur). Je kunt ook mailen naar infopuntchronischzieken@cm.be.

e het Infopunt Chronisch Zieken gaf over mijn mij."

Bij het Infopunt kun je terecht met alle vragen die te maken hebben met chronisch ziek-zijn: voorzieningen, tegemoetkomingen, uitkeringen, patiëntenrechten, enzovoort.

“We hopen dat de artsen bereid zullen zijn om een akkoord te sluiten. Zodat je zeker kan zijn van wat je betaalt bij de dokter.” Marc Justaert, voorzitter CM

Voornamelijk op het vlak van technische prestaties bij specialisten, geneesmiddelen, en sommige materialen en implantaten. Artsen, en ook de apothekers, zijn niet te spreken over deze maatregelen. De kans dat de artsen bereid zullen zijn om afspraken over de honoraria voor volgend jaar te maken, is kleiner dan ooit. Het Vlaams Artsensyndicaat, dat een deel van de artsen vertegenwoordigt, dreigde er al mee geen akkoord te zullen sluiten. Het gevolg zou zijn dat je niet meer voor een vast bedrag terecht kan bij de dokter, maar dat elke arts zijn honorarium vrij bepaalt. Dan is het niet ondenkbeeldig dat je meer betaalt. Slotsom van dit alles: de factuur van de besparing in de gezondheidszorg kan bij de patiënt terechtkomen. Ook al is dit nooit de bedoeling geweest van de regeringsonderhandelaars. Laat ons dit

Vakantie in Nieuwpoort

ongewenste neveneffect vermijden.

Een weekje vakantie aan zee in een volledig aangepast vakantiecentrum, met animatie en begeleiding. Voor vakantiegangers met en zonder zorg! Om de lange wintermaanden even te doorbreken.

Wanneer? Vanaf 6 januari tot 2 maart 2012 voor een midweek, een week of langer

Prijzen CM-leden: 43,30 euro per dag in volpension.

Niet-leden: 61,70 euro per dag in volpension. Residenten met zorg: 69,70 euro per dag in volpension Toeslag eenpersoonskamer: 7,20 euro Inlichtingen: tel. 058 22 33 11 Reservaties: tel. 058 22 33 88, magda.vandervelde@cm.be

www.ter-duinen.be

We hopen dus dat de artsen bereid zullen zijn om een akkoord te sluiten. Zodat je zeker kan zijn van wat je betaalt bij de dokter. Zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Zodat medische zorg geen kopzorgen teweegbrengt. We houden je, zoals je van ons gewoon bent, op de hoogte. Marc Justaert Voorzitter CM

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Wintermaanden even doorbreken

Hoe voorkom in CO-vergiftiging?

Onzichtbaar, maar levensgevaarlijk Gevaar voor CO-vergiftiging, je hoort het dezer dagen vaak in de weerpraatjes. Geen overbodige waarschuwing als je weet dat er in België in 2010 bijna 1 500 mensen een CO-intoxicatie opliepen. CO, wat is dat eigenlijk? CO of koolstofmonoxide is een giftig gas dat vrijkomt bij slechte verbranding van fossiele brandstoffen als gas, mazout, steenkool, hout of petroleum. Je ruikt het niet, je ziet het niet en je proeft het niet. Net daarom is CO levensgevaarlijk. Wanneer moet ik opletten? CO kan het hele jaar toeslaan, maar het risico is het grootst van september tot april. Vooral bij mistig en

windstil weer moeten we op onze hoede zijn. Waar loop ik gevaar? CO kan ontstaan in elke kamer van je huis waar een verwarmingstoestel staat dat werkt met een vlam. Wij gingen op stap met Jasmien Pauwels, medisch milieukundige bij Lokaal Gezondheidsoverleg Gezond+. Zij toont ons kamer per kamer waar we moeten op letten.

Woonkamer

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Gevaar? "In heel wat oudere woningen is een kachel op gas, mazout, steenkool of hout nog steeds het belangrijkste verwarmingstoestel. Bij onvoldoende verluchting kan dat voor problemen zorgen." Symptomen? "Voel je je moe, krijg je hoofdpijn of word je misselijk als de kachel brandt, dan kan dat wijzen op een CO-vergiftiging. Kijk naar je verwarmingstoestel. Zijn de vlammen in je gaskachel geel in plaats van blauw, dan is er te weinig zuurstof in de lucht." Oplossing? Zorg voor verluchting. "Dat kan via een roostertje in de deur en/of in het raam. De schoorsteen moet goed trekken. Let op dat er geen scheurtjes of barsten in de schoorsteen of de rookgasafvoer zitten. Laat kachels nooit op de laagste stand branden."

Kort

Keuken Gevaar? De gasgeiser om water op te warmen. "In de keuken staat meestal een geiser die per minuut vijf liter water kan opwarmen. Die kan enkel gebruikt worden voor een gootsteen of wastafel. Een vijﬂitergasgeiser heeft geen afvoerbuis. Verbrandingsgassen komen in de keuken terecht." Symptomen? Net zoals bij de kachel in de woonkamer kunnen vermoeidheid, hoofdpijn en misselijkheid erop wijzen dat er CO in de lucht aanwezig is. Let op de kleur van de vlam in je geiser. "Bij een vijﬂitergasgeiser kan ook roetafzetting wijzen op CO-gevaar." Oplossing? Verluchtingsroosters in deur en raam. "Gebruik geen dampkap in combinatie met de gasgeiser."

Badkamer Gevaar? Dertig procent van de CO-ongevallen gebeuren in de badkamer. "Dat is niet verwonderlijk. Badkamers zijn vaak kleine ruimtes." Symptomen? Vergelijkbaar met de gasgeiser in de keuken. "Als je vermoedt dat er CO aanwezig is, zet onmiddellijk deuren en ramen open, schakel het toestel uit en verlaat de badkamer. Is er iemand bewusteloos, haal hem of haar uit de kamer en bel het noodnummer 112." Oplossing? Installeer in de badkamer een tienlitergasgeiser voor een douche, een van dertien liter voor een bad. "Deze geisers hebben een afvoerbuis, zodat verbrandingsgassen niet in de badkamer terechtkomen. Verluchtingsroosters zijn een must."

geknipt

iPhone helpt antidepressiva goed te gebruiken Mensen helpen om antidepressiva goed en veilig te gebruiken. Dat wil het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik voortaan doen via iPhone. De nieuwste applicatie Start & Stop Antidepressiva voor iPhone geeft informatie over het goed gebruik van antidepressiva. Het is een aanvulling op de voorlichting van artsen en apothekers over geneesmiddelen. Een belangrijk onderdeel is de MoodMeter, waarmee de gebruiker zijn stemming kan bij-

houden. Het effect van de behandeling of de gevolgen van het stoppen worden daardoor inzichtelijk voor de gebruiker en de zorgverlener. De applicatie is gratis te downloaden. Starten en stoppen met antidepressiva blijkt lastig. Veel starters weten niet dat het vaak twee tot vier weken duurt voordat het middel werkt. De bijwerkingen merkt men dikwijls wel vanaf de eerste dag waardoor men vroegtijdig stopt, hoewel de geneesmiddelen nodig zijn om beter te worden. Mensen die willen stoppen, hebben het moeilijk omdat er afbouwverschijnselen kunnen optreden. www.startenstop.nl

Topgeschenken Al aan het tobben met welk cadeautje je familie of vrienden wil verrassen? CM biedt verschillende boeken aan tegen voordeelprijs. Voor wie graag lekker eet, maar toch zuinig wil zijn met calorieën, is het boek ‘Kilootje minder’ een aanrader. Jongeren vinden ongetwijfeld ideeën in de Kok-op-Kotpocket, die eenvoudige en gezonde gerechten bevat.

Meer interesse voor het boek ‘Geluk. The World Book of Happiness’ dat Herman Van Rompuy cadeau deed aan de wereldleiders? Honderd topexperts in de positieve psychologie delen er hun kennis over geluk. Of is gezonder leven het doel voor 2012? Dokter Michiel Callens geeft in zijn twee boeken ‘Zal ik de dokter bellen’ eenvoudige en concrete tips daartoe. Met ‘Het ABC van de mantelzorg’ wil Ziekenzorg CM mantelzorgers informeren. Voor wie zijn tocht als mantelzorger zo goed mogelijk wil uitstippelen, is dit boek beslist een waardevolle gids. Andere suggesties en info over hoe de boeken te bestellen op www.cm.be/nieuws.

Bas Bogaerts

CM-Visie De huisdokter: hoest

lijk

Moet ik met een hoest naar de dokter? Waarom hoesten we? Niets vervelender dan een hardnekkige hoest. Zeker als je bijvoorbeeld in een volle cinemazaal zit. Maar hoe vervelend het ook is, hoesten heeft wel degelijk zijn nut. Het helpt om slijm kwijt te raken. Slijm ontstaat als verdedigingsmiddel tegen een infectie of ingeademde stoffen. Grijp bij een verkoudheid dus niet meteen naar een hoestsiroop. Door de hoest te onderdrukken, kunnen het slijm en de bijhorende ziektekiemen het lichaam niet verlaten. Slijm zou zich kunnen ophopen in de luchtwegen, met een ontsteking als gevolg.

Jasmien Pauwels is medisch milieukundige bij Lokaal Gezondheidoverleg Gezo nd+.

Oorzaken?

Beschik je via CM over een persoonlijk alarm? Dan kun je dat uitbreiden met een COmelder. Als de hoeveelheid koolstofmonoxide in je woning een bepaalde drempel overschrijdt, gaat er een alarm af. Tegelijkertijd komt

er bij de alarmcentrale een verwittiging binnen. Die neemt meteen contact op met je mantelzorgers. Voor de CO-melder betaal je maandelijks vijf euro huurgeld (2,50 euro met verhoogde tegemoetkoming).

Naar de dokter?

Slaapkamer Gevaar? Een koude winternacht en geen centrale verwarming? Dan is de verleiding groot om bijvoorbeeld een petroleumkacheltje te gebruiken. Symptomen? "Een mobiel kacheltje heeft geen afvoer. De rookgassen komen in de slaapkamer terecht. Zet onmiddellijk ramen en deuren open als je hoofdpijn of braakneigingen krijgt." Oplossing? Opnieuw de verluchting. "Sluit roosters in de deur of in het raam niet af om de kou buiten te houden. Laat het petroleumkacheltje maximaal één uur branden, blijf wakker als het opstaat en zorg altijd voor extra verluchting."

Chocolade bewaart lang Zijn de kinderen de afgelopen dagen overstelpt met chocoladeventjes? Niet nodig ze snel te verorberen. Want chocolade bewaart lang. Pure chocolade blijft zeker een jaar goed, melkch o co l ad e e n witte chocolade ongeveer zes maanden. Bewaar de chocolade op een koele, droge en donkere

Een hoest kan heel wat verschillende oorzaken hebben. Met stip op nummer één: de verkoudheid. Gevolgd door een resem andere aandoeningen zoals griep, keelontsteking, oorontsteking, longontsteking, bronchitis of kinkhoest. Er is trouwens niet altijd sprake van een aandoening, want je kunt ook hoesten omdat het slijmvlies van de luchtpijp geprikkeld raakt. Bijvoorbeeld door koude of droge lucht of door schadelijke stoffen zoals ammoniak of rook.

Meer info bij de dienst Maatschappelijk Werk, het Thuiszorgcentrum of de Thuiszorgwinkel van je ziekenfonds of via www.cm.be/ thuiszorg. Tekst: Dieter Herregodts

plaats, bij voorkeur verpakt in aluminiumfolie of een blikken doos. De ijskast is niet ideaal. Een te warme bewaarplek doet de chocolade smelten waardoor de cacaoboter en suikerkristallen naar de oppervlakte komen. Hierdoor ontstaat er een wit-grijs laagje, maar het betekent niet dat de chocolade bedorven is. Het verdwijnt door de chocolade te smelten. www.gezondheid.be

Je hoeft niet voor het minste kuchje naar de dokter te hollen. Bij oudere kinderen en volwassenen raadpleeg je een dokter als de koorts langer dan drie tot vier dagen aanhoudt. Als je hoge koorts hebt of als het gaat om een baby jonger dan drie maanden of een volwassene ouder dan 75 jaar, vraag je al vanaf de eerste dag koorts raad aan de dokter. Daarnaast zijn bloedslijm, hevig stekende pijn, kortademigheid, benauwdheid, sufheid, koude rillingen en een piepende ademhaling alarmsignalen die je beter niet negeert. Vraag verder nog doktersraad als je langer dan drie weken hoest zonder verkouden te zijn.

Wat kun je zelf doen? Je hoest onderdrukken met hoestsiroop, is geen goed idee. Niet alleen omdat hoesten een belangrijke functie heeft, maar ook omdat deze siropen niet ongevaarlijk zijn. Onder andere door bijwerkingen zoals duizeligheid, verstopping, slaperigheid en maag- en darmklachten. Wil dat zeggen dat je lijdzaam moet afwachten? Neen. Je kunt regelmatig kleine hoeveelheden drinken. Kies bij voorkeur voor water, vruchtensap, thee of bouillon. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat kleine hoeveelheden water meestal even doeltreffend zijn als een hoestsiroop. En bovendien een pak goedkoper. Antibiotica worden zelden voorgeschreven, aangezien bijna alle luchtweginfecties ontstaan door een virus.

Dampen of vliersiroop? Het inademen van waterdamp brengt soms wat verlichting, maar er is geen bewijs dat het ook effectief helpt. Vermijd daarbij dampmiddelen die in de handel verkrijgbaar zijn, want die zijn niet zonder gevaar. Als je dan toch wil dampen, doe het met een liter warm water. Ten slotte: hoe zit het met grootmoeders vliersiroop en andere volkse wondermiddeltjes? Helaas is ook hun nut niet bewezen. De beste remedie? Kleine teugjes water drinken. De vlierbesjes hou je beter als versiering op de taart. Michiel Callens, preventiearts CM Tekst: Nele Verheye www.cm.be/dehuisdokter

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 25 NOVEMBER 2011 |

Haal een CO-melder in huis

Sanne Meurice

Uw job, ons werk

Vers van de pers: het tweede G-magazine

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Eén van de vakbond, één van ons

Inge Vervotte heeft als jonge dertiger al een aardig loopbaanparcours afgelegd. Van ACV-secretaris tot Vlaams en federaal minister. In januari 2013 wordt ze voorzitter van Emmaüs vzw, een koepelorganisatie van 22 zorginstellingen in de provincie Antwerpen. Als jonge vrouw in een topfunctie is Inge Vervotte een ideale partner in een gesprek over gelijke kansen en het glazen plafond.

interviews te geven, omdat sommige journalisten enkel wilden praten over mijn kledij en mijn privéleven. Inhoudelijke punten brengen die ik belangrijk vond, was in sommige media gewoon niet mogelijk.”

Met een diploma maatschappelijk door mijn partij of door de politiek werk op zak startte Inge Vervotte nooit behandeld geweest als een haar loopbaan op de vormingsdienst babe. Maar de media probeerden me van CCOD, het huidige ACV-Open- wel in die BV-rol te duwen. Ik herinbare Diensten. Ondanks haar jonge ner me dat ik in de aanloop naar de leeftijd en beperkte werkervaring federale verkiezingen van 2003 deelwerd ze al snel vakbondssecretaris. In die functie “De media probeerden me in volgde ze Sabena en aneen babe-rol te duwen.” dere bed r ijven i n de Inge Vervotte luchtvaartsector op.

En toch was de Mechelse politica populair. Bij de federale verkiezingen van 2003 haalde ze als nieuwkomer het hoogste aantal voorkeurstemmen van alle Antwerpse kandidaten. Wat doet dat met een jonge vrouw van 25 jaar? “Dat was heel overdonderend. ‘Hoe ga ik om met al die verwachtingen?’, vroeg ik mij af. Die verkiezingsuitslag gaf me een zekere vorm van ongerustheid. In de vakbond draait het niet om jou als persoon, maar in de politiek wel.”

Inge Vervotte: “In het begin kreeg ik reacties van délégués, zoals: ‘Gaat dat poppemieke het voor ons gaan doen?’ Ik heb van in het begin erg gestreden voor mijn délégués. Ik wou geen babe-label opgekleefd krijgen. Ik wilde behandeld worden als Inge van het ACV, als één van de vakbond, als één van ons.”

Meer vrouwen aan de macht

Liever niet in de boekjes

nam aan een televisiedebat over vrouwen in de politiek. Tezelfdertijd was er op Canvas een debat over pen- Minder vrouwen in topfuncties sioen en werk, met bijna allemaal Toch zijn er nog altijd minder vroumannelijke politici. Ik heb toen let- wen dan mannen die topfuncties beterlijk in die uitzending gezegd dat kleden. Vaak aangehaalde argumenik liever in het andere debat had ge- ten zijn ‘omdat de vrouwen het zelf zeten. Ja, toen was ik nog iets minder diploma- “Ik wilde behandeld worden als tisch”, zegt ze met een Inge van het ACV, als één van lach.

Na het failliet van Sabena, in 2002, maakte Inge haar overstap naar de politiek. Als woordvoerder van de Sabena-werknemers was ze bekend geraakt bij het grote publiek. “Ik ben

Inge slaagde in haar opzet Inge Vervotte om niet in de populaire media en ‘de boekjes’ te verschijnen. niet willen’ en ‘omdat ze werk en ge“Ik ben gewoon gestopt met bepaalde zin dan niet meer kunnen combine-

de vakbond, als één van ons.”

ren’. Inge beschouwt werk als één van de rollen die je opneemt in je leven. “Vandaag wordt loopbaanonderbreking of tijdkrediet nog te vaak bekeken als een persoonlijke beslissing, waarvan je de gevolgen maar moet dragen. Ik vind dat je dan gewoon een verantwoordelijkheid opgenomen hebt in een andere rol in je leven, iets wat vrouwen vaker doen. Als je erin slaagt om verschillende rollen een plaats te geven in je leven, ben je een rijk mens. We moeten mannen dus stimuleren om dat meer te doen.” Filip Bellemans & Ilke Jaspers Het tweede nummer van G-magazine is gratis verkrijgbaar in je ACV-dienstencentrum.

Gender leeft in het ACV Op 1 december organiseerde de vakbond een studiedag over de verschillen tussen mannen en vrouwen binnen de syndicale werking. En onlangs verscheen het tweede nummer van G-magazine, een driemaandelijks ACVblad dat de clichés tussen mannen en vrouwen wil doorbreken.

Rekrutering kandidaten sociale verkiezingen 2012

Collega’s zoeken délégués Vrijdag 9 december is de eerste vervaldag in de procedure van de sociale verkiezingen. Tussen 9 en 22 december moeten alle ondernemingen in de privésector met meer dan 50 werknemers de verkiezingsprocedure starten. Het uiteindelijke doel is dat alle werknemers in mei, bij geheime stemming, hun vertegenwoordigers kunnen kiezen voor het comité voor preventie en bescherming op het werk. In een bedrijf met meer dan 100 werknemers wordt ook een nieuwe ondernemingsraad samengesteld. mooi, en mensen hebben recht op vanalles. Maar tussen gelijk hebben en gelijk krijgen is een groot verschil.

De eerstkomende dagen moeten alle werkgevers aan hun werknemers bekendmaken of ze sociale verkiezingen zullen organiseren. Ze moeten aanduiden welke filialen, welke delen van hun onderneming en welke zuster- en dochterfi rma’s mee stemmen. Ze moeten aangeven of er gestemd wordt voor een comité of ook voor een ondernemingsraad. Ze moeten meedelen welke functies in de onderneming leidinggevend zijn en wie er kaderlid is.

Gelijk hebben en gelijk krijgen Een délégué maakt het verschil tussen gelijk hebben en gelijk krijgen. Bazen en directies gedragen zich vaak heel anders als ze met een délégué te maken krijgen. Dan doet een baas niet meer wat hij wil met zijn werkvolk. Want daar zit een werknemer die opkomt voor zijn of haar collega’s. Die een grote vakbond achter zich heeft staan. Die recht heeft op overleg. Een délégué die zich de problemen van kleine garnalen aantrekt en ze probeert op te lossen. Hij of zij kon daarvoor steunen op andere militanten en op mensen die in de vakbond werken. Dankzij de vakbond krijgt hij of zij vorming, ‘boekskes’, info via inter-

Kandidaten Voor het ACV is 9 december meteen ook het startschot om overal te zorgen voor ACV-kandidaten die het willen opnemen voor hun collega’s. Het ACV zoekt mensen die in naam van hun collega’s het woord willen doen in ondernemingsraden en comités. Mensen die als vakbondsafgevaardigden collectieve en individuele problemen van hun collega’s willen oplossen in overleg met de werkgever.

Goede kandidaten vinden bij de sociale verkiezingen is erg belangrijk voor de werknemers. Kijk maar naar wat er gebeurt in ondernemingen zonder vakbond. De ACV-dienstencentra en de rechtskundige diensten horen het elke dag. Mensen die niet krijgen waar ze recht op hebben. De wetten zijn dikwijls

V.U. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel – www.acv-online.be - september 2011

ACV-délégués maken het verschil

Je durft kleur bekennen?

wordacvkandidaat.be sociale verkiezingen

7 - 20 mei 2012

net en via een vakbondssecretaris die van wanten weet.

Het verschil Het verschil is te zien in de officiële statistieken. In ondernemingen met sociale verkiezingen en met délégués zijn de mensen beter af. Er wordt om te beginnen beter betaald. De laagste lonen vind je in ondernemingen en sectoren zonder verkiezingen en zonder syndicale delegatie. Ondernemingen met sociale verkiezingen zijn veiligere ondernemingen. Daar gebeuren minder arbeidsongevallen. Daar wordt meer gedaan aan veiligheid en gezondheid. Daar zitten syndicale vertegenwoordigers die waken over de veiligheidswetgeving. In ondernemingen met délégués is er meer vast werk en zijn er minder tijdelijke contracten en interims. In ondernemingen met délégués is er een kleiner verloop dan in andere ondernemingen waar veel meer mensen per jaar ontslag nemen of ontslagen worden. Er wordt vijf keer meer aan vorming en opleiding gedaan in ondernemingen met verkiezingen dan in ondernemingen zonder. Dat staat zwart op wit in de cijfers van de Nationale Bank. Hoe meer vakbonden aanwezig zijn, hoe gelijker mannen en vrouwen worden behandeld. Hoe kleiner de loonverschillen tussen mannen en vrouwen. Er zijn minder problemen met arbeidsrecht in ondernemingen met

vakbonden dan in ondernemingen zonder. Meer dan de helft van alle rechtszaken die het ACV voert tegen werkgevers zijn rechtszaken tegen werkgevers zonder vakbond. We moeten dan via de rechter problemen regelen die in een andere onderneming door de délégués worden opgelost.

We zoeken: 60 000 kandidaten Daarover gaat het allemaal bij deze sociale verkiezingen. Om ons werk goed te kunnen doen, om goed te kunnen zorgen voor de zwakkeren, om mensen te geven waar ze recht op hebben, heeft het ACV délégués nodig. Goede délégués die het woord willen nemen voor anderen en willen zorgen voor oplossingen. Daarom gaat de campagne sociale verkiezingen nu echt van start. Het ACV zoekt 60 000 kandidaten die willen opkomen voor hun collega’s . Dat is heel veel. 60 000 ACV-kandidaten, dat zijn meer kandidaten dan alle grote politieke partijen samen kunnen vinden bij de gemeenteraadsverkiezingen. Herman Fonck (Diensthoofd van de Dienst Onderneming ACV)

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Sociale verkiezingen

Je neemt het graag op voor anderen ? Word dan ACV-kandidaat bij de sociale verkiezingen in 2012 ! Om de 4 jaar en nu opnieuw in mei 2012 worden er in duizenden ondernemingen sociale verkiezingen georganiseerd. Het ACV is de vakbond met de meeste stemmen en de meeste verkozenen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Deze democratische oefening op de werkvloer kan alleen maar gebeuren dankzij de inzet van meer dan 60 000 ACV-kandidaten, die het graag voor hun collega’s opnemen. Die kleur durven bekennen, die een stem aan de collega’s willen geven. In deze speciale katern vind je meer info over de rekruteringscampagne van het ACV en interviews met kandidaten.

Je neemt het graag op voor anderen? wordacvkandidaat.be

Je wil je collega’s een stem geven? wordacvkandidaat.be

sociale verkiezingen

7 - 20 mei 2012

V.U. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel – www.acv-online.be - september 2011

We zoeken opnieuw vele goede en sterke kandidaten. Als je interesse hebt, twijfel niet en neem contact op met het ACV. Het ACV zal je informeren, helpen, ondersteunen en vormen.

Je wil je collega’s een stem geven? wordacvkandidaat.be

sociale verkiezingen

7 - 20 mei 2012

Je durft kleur bekennen?

wordacvkandidaat.be sociale verkiezingen

7 - 20 mei 2012

V.U. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel – www.acv-online.be - september 2011

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Affiches Op de campagnebeelden voor de rekrutering van kandidaten staan ACV-militanten en -personeelsleden. Zij staan symbool voor de meer dan 60 000 kandidaten die het ACV bij de vorige sociale verkiezingen voordroeg op de ondernemingslijsten. Zij staan borg voor een goed sociaal overleg, een sterke verdediging van de rechten van de werknemers, een luisterend oor voor de noden van de collega’s, een gepast syndicaal optreden. Zij staan symbool voor arbeiders en bedienden, voor kaderleden, voor jong en oud, ervaren en nieuwe militanten.

Je durft kleur bekennen?

wordacvkandidaat.be sociale verkiezingen

7 - 20 mei 2012

Uwjob, job,ons onswerk werk Uw

Hulpmiddelen voor ACV-kandidaten

Facebook en Twitter

Kandidatenfolder

Op facebook.com/acvonline vind je de komende maanden alles over de sociale verkiezingen 2012. Als je op de hoogte wil blijven van het laatste nieuws, dan kan je best ACV Sociale Verkiezingen 2012 ‘liken’. Het ACV vind je vanaf nu ook op twitter: http://twitter.com/acvonline

Een folder met een heel beknopte uitleg over wie we zoeken als kandidaat, wat je daarvoor moet kunnen en waar je terecht kan voor meer uitleg. De kandidatenfolder bestaat in het Nederlands, Frans, Duits en Engels.

Kandidatenlijn Kandidatenbrochure

Er is ook een kandidatenlijn: 078 150 555. Op dat infonummer kan iedere geïnteresseerde kandidaat terecht met vragen over de sociale verkiezingen. En dit elke werkdag tussen 8 en 20 uur. Opgelet: deze speciale kandidatenlijn is er in eerste instantie voor geïnteresseerde kandidaten die werken in een onderneming of instelling waar het ACV nog geen kandidaten heeft. Als er wel een ACV-afgevaardigde is in het bedrijf, dan brengen we de beller met hem of haar in contact.

Als je wil overwegen om ACV-kandidaat te zijn, dan bezorgen we je de kandidatenbrochure. Hierin vind je een beknopte uitleg over wat sociale verkiezingen zijn, wie kandidaat kan zijn, wat de bevoegdheden zijn van comités en ondernemingsraden, wat kandidaten kunnen verwachten van het ACV, wat we van ACV-kandidaten verwachten, wie we zoeken als kandidaat, wat je daarvoor moet kunnen en waar je terecht kan voor meer uitleg. De kandidatenbrochure bestaat in het Nederlands, Frans en Duits.

wordacvkandidaat.be Naast de website voor huidige militanten, is er een nieuwe website ontworpen voor geïnteresseerde kandidaten voor de sociale verkiezingen: www.wordacvkandidaat.be

Kaderbrochure De kaderbrochure is bedoeld als hulpmiddel voor de rekrutering van kaderleden. Een brochure met een korte uitleg over sociale verkiezingen, mandaten, enkele getuigenissen van kaderleden-afgevaardigden, wat meer uitleg over de kaderwerking van LBC-NVK… Er bestaat ook een Franstalige versie (CNE) en een Engelstalige versie.

Je wil je collega’s een stem geven?

wordacvkandidaat.be Sociale verkiezingen 2012

Je vindt er basisinformatie over sociale verkiezingen, over de opdrachten van afgevaardigden, over de ondersteuning door het ACV. Daarnaast bevat de website ﬁlmpjes met getuigenissen van militanten. En je kan op de site ook een kleine test doen om je vakbondsgehalte in te schatten. Een aanrader!

Alle informatie, beelden, tips en hulpmiddelen voor de sociale verkiezingen zal je (naarmate de campagne vordert) terugvinden op de website www.uwjobonswerk.be. Deze website is speciaal ontworpen om ACV-militanten bij te staan in de campagne die ze voeren in hun onderneming of instelling. Nu kan je al op deze website terecht voor de beelden van de rekruteringscampagne, de afﬁches en de folders. Je vindt er ook een kalender met de belangrijkste data in de procedure sociale verkiezingen. Deze kalender wordt, zodra alle wetgeving duidelijk is, verder aangevuld. De volgende maanden zal je op www.uwjobonswerk.be nog heel wat andere campagne- en hulpmiddelen terugvinden. Zo zal je een ACVvisitekaartje kunnen maken. En er komt ook een programma-assistent. Die maakt aan de hand van een aantal vragen een syndicale doorlichting van je onderneming. Het resultaat is een voorstel van ondernemingsprogramma. Aan dit programma worden ook campagnetips gekoppeld. Regelmatig naar www.uwjobonswerk.be surfen is dus de boodschap.

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

uwjobonswerk.be

uw job, ons werk

Lut

W RVIE E INT

vakbondsafgevaardigde voor bediendecentrale LBC-NVK

'Wij zoeken groepsmensen' Lut Cromphout (51) werkt al twintig jaar als verpleegkundige in het AZ Jan Portaels in Vilvoorde. “Ik vind vakbondswerk heel belangrijk. Niet dat ik er per se zelf moet bij zijn. Maar als niemand de kar wil trekken, dan ben ik best bereid dat te doen.” Al tien jaar zet Lut Cromphout zich in als vakbondsmilitante. Ze zit in de ondernemingsraad en in het comité voor preventie en bescherming op het werk (kortweg ‘het comité’ genoemd), en ze maakt ook deel uit van de vakbondsafvaardiging. “De combinatie met mijn gezin is niet altijd vanzelfsprekend, maar het lukt wel, zeker nu de kinderen groter zijn,” vindt Lut.

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Grote en kleine dossiers

lichten, met resultaat. Zo heeft de dienst geriatrie bijkomende administratieve ondersteuning gekregen. Daarmee verlichten we het administratief werk van verpleegkundigen en verzorgenden.”

Non-proﬁtsector “We sluiten ons aan bij de grote acties van de non-profitsector”, vertelt Lut. Eind 2010 liep het sociaal akkoord af voor de honderdduizenden werknemers in de federale non-profitsector (ziekenhuizen, psychiatrie, rusthui-

“Als vakbond laten we onze stem horen in belangrijke dossiers, zoals onze uurroosters. Maar we zijn ook veel in de weer om in- “Militanten moeten streven naar dividuele problemen op te een oplossing voor de problevolgen en ‘kleine’ zaken op te lossen. Zo vroeg een men van hun dienst. Maar ze arbeider of zijn loonfiche moeten ook over het muurtje correct was. We hebben van hun eigen dienst kunnen dat nagekeken en toen bleek dat de lonen van de kijken.” arbeiders verkeerd bereLut kend werden. Dat hebben we dus rechtgezet. Collega’s zijn dankbaar als we hen kunnen zen, thuisverpleging, revalidatie, gehelpen. En die waardering is een hart zondheidsdiensten ...). Er is nog geen onder de riem.” nieuw meerjarenplan, maar er werd wel een mini-akkoord voor 2011 geWerkdruk verlichten sloten. “De voorbije maanden hebben we actie gevoerd om de werkdruk te ver- “Door het mini-akkoord kwamen

extra financiële middelen vrij. De di- Bovendien moeten ze bereid zijn om rectie wou daar een andere invulling mee actie te voeren als dat nodig is.” aan geven, maar wij hebben het been stijf gehouden. Ook een goede zaak is Informatie dat we een mobiele equipe hebben. “Ik geef ook informatie aan mijn colAls een collega ziek wordt, kunnen lega’s, die veel vragen hebben over we dat opvangen door iemand van de mobiele “Solo slim spelen hoort niet equipe in te zetten."

Goede spreiding

thuis in de vakbond.” Lut

“We bekijken momenteel op welke diensten extra vakbondsmilitanten nodig zijn. We zorgen voor een goede spreiding over alle diensten: zowel bij arbeiders, verpleegkundigen en verzorgenden als administratieve medewerkers, mannen en vrouwen, jong en oud. Zo kunnen we voelen wat er bij alle werknemers leeft. We zoeken groepsmensen als vertegenwoordigers, geen mensen die solo slim willen spelen. Militanten moeten de problemen van hun dienst aankaarten tijdens het overleg en ijveren voor een oplossing. Maar tegelijkertijd moeten ze ook over het muurtje van hun eigen dienst kunnen kijken.

O-ACV-SV-autostick-167x500-1273.indd 1

tijdkrediet, ouderschapsverlof en brugpensioen. Na elke ondernemingsraad en na elk comité verspreiden we een pamflet in telegramstijl. Drie keer per jaar publiceren we een tijdschrift , ’t Syndicaatje. En eenmaal per jaar, als de formulieren voor de syndicale premies ingevuld moeten worden, hebben we een infostand in de inkomhal en de refter. Op dat moment kunnen we heel wat mensen overtuigen om lid te worden van onze vakbond.”

10/10/11 14:15

Uw job, ons werk 3 december: klimaatbetoging Brussel

Getrommel voor een groene economie

Vacature

een Intersyndicaal Milieuproject. We werken daaraan binnen het Internationaal en het Europees Vakverbond. En we zoeken draagkracht bij onze leden en militanten voor een krachtdadiger en ambitieuzer klimaatbeleid.” (G.V.) www.klimaatcoalitie.be www.acv-online.be (ACV klimaatblog)

COC (Christelijke Onderwijscentrale - ACV)

Medewerker juridische dienst (m/v) Taken: individueel juridisch dienstbetoon aan COC-leden, juridische ondersteuning van de COC-diensten en van vrijgestelden. Wij zoeken: master in de rechten. Kandidatuur voor 31 januari 2012 naar Jos Van Der Hoeven, secretaris-generaal COC, Trierstraat 31-33, 1040 Brussel of jos.vanderhoeven@acv-csc.be. Meer info: www.coc.be (wat zoek je/nieuws 1 december 2011).

Oproep Stop the Killings: 10 december in Brussel

Liever vrijhandel dan mensenrechten? De Europese Unie (EU) heeft een vrijhandelsakkoord gesloten met Colombia, een land dat nochtans vakbondslui en mensenrechtenactivisten bedreigt en vermoordt. Vindt Europa vrijhandel belangrijker dan mensenrechten? Dat vraagt Actieplatform Stop the Killings zich af. Daarom voert het platform actie op 10 december aan het Europees Parlement in Brussel. Waarom zou jij actie voeren? Omdat vrijhandelsakkoorden de armste bevolkingsgroepen in het Zuiden treffen. Omdat vrijhandelsakkoorden geweld verder doen toenemen. Stop the Killings wil dat eerlijke handel, duurzame ontwikkeling, waardig werk en mensenrechten centraal staan in de relatie van de Europese Unie met landen uit het Zuiden. ACV en Wereldsolidariteit maken deel uit van het Actieplatform Stop the Killings. Dat platform voert al meer dan vijf jaar campagne tegen de

ACV bouw - industrie & energie

Gratis vorming voor bouwvakkers In de eindejaarsperiode organiseert ACV bouw - industrie & energie vorming voor werknemers uit kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s). De ‘kmo-vorming bouw’ is een gratis tweedaagse voor bouwvakkers, tewerkgesteld in een kmo en lid van ACV bouw - industrie & energie. Wil je zien, horen en aanvoelen wat er op de werkvloer in een kmo gebeurt? Wil je wantoestanden aanklagen? Wil je ten dienste staan van je collega’s? Dan is deze vorming iets voor jou. Patr ick Costers van bouw f ir ma Moyaert in Heist is alvast enthousiast: “Ik heb de vorming vorig jaar gevolgd en ik ben dit jaar weer van de partij. Het is niet vanzelfsprekend om alles te weten over sociale rechten in een

moorden, verdwijningen en intimidatie van mensen die zich inzetten voor meer rechtvaardigheid in landen als Colombia, Guatemala en de Filippijnen. www.stopthekillings.be

kmo. Tijdens deze vorming kun je al je vragen stellen aan de lesgever. Je leert hoe het eraan toegaat in andere bedrijven en hoe je moeilijke situaties oplost met je werkgever.”

Waar en wanneer? De Kinkhoorn (Oostende) 27-28 december: vorming voor Mechelen, Turnhout en West-Vlaanderen 29-30 december: vorming voor Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant Cursuspakket, overnachting en maaltijden inbegrepen voor de deelnemer. Je gezin kan je vergezellen tegen een aangepaste prijs. De vormingsthema's zijn: loon- en arbeidsvoorwaarden, welzijn op de bouwplaats en index. Praktische info en inschrijving bij je vakbondssecretaris.

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Er werd getrommeld door ACV. Er was een ACV-trein en -trapfiets. Wat willen de vakbondsmensen duidelijk maken met hun deelname aan de optocht? Fredrik Snoeck: “Het ACV pleit voor jobs die goed zijn voor werknemers én voor het milieu. We ijveren ook voor energiebesparende maatregelen, voor het gebruik van hernieuwbare energie en voor een beter openbaar vervoer. We werken samen met milieuorganisaties en met de andere vakbonden via

Guy Puttemans

Op 3 december trok een bonte klimaatstoet door Brussel. Een 200-tal ACV-medewerkers en -militanten stapte mee op. “Als we de economie willen afstemmen op de toekomst, dan kunnen we niet anders dan gaan voor een groene, duurzame economie,” vindt Fredrik Snoeck, milieudeskundige van ACV-Dienst Onderneming.

2 december – nationale betoging tegen besparingen NEEN AAN NEEN BLINDE AAN BLINDE NEEN BEZUINIGINGEN AAN BEZUINIGINGEN BLINDE! BEZUINIGINGEN ! !

‘Wij voelen ons als gepluimde kiekens’

HANDEN Af HANDEN VAN DE AfINDEx, VANHANDEN DE HANDEN INDEx, AfAf HANDEN VAN DE INDEx, Af HANDEN Af VAN HET BRUGPENSIOEN VAN HET BRUGPENSIOEN VAN EN HET HETPENSIOEN, BRUGPENSIOEN EN HET PENSIOEN, EN HET PENSIOEN, HANDEN Af HANDEN VAN DE AfWACHT VANHANDEN DE– WACHT Af –VAN DE WACHT – EN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN EN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN EN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN

Guy Puttemans

week vrijdag kon je ALTERNATIEVEN om 10 uur over de koppen lopen aan het WIJ HEBBEN WIJVorige HEBBEN ALTERNATIEVEN WIJ ALTERNATIEVEN HEBBEN

• een economische relance • een economische relance • een economische relance Noordstation in Brussel. Een indrukwekkende massa van 80 000 • kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, • kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, • kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, betogers verzamelde daar om mee te stappen in een kleurrijke vaken degelijke lonen en degelijke lonen en degelijke lonen bondsmanifestatie. ‘Neen aan de blinde bezuinigingen! Wij hebben • welvaartsvaste sociale uitkeringen • welvaartsvaste sociale uitkeringen • welvaartsvaste sociale uitkeringen • strijd tegen de fiscale en bijdragefraude • strijd tegen de fiscale en bijdragefraude • strijd tegen de fiscale en bijdragefraude alternatieven!’, was de boodschap aan de toekomstige regering. • echte opheffing van het bankgeheim • echte opheffing van het bankgeheim • echte opheffing van het bankgeheim • een rechtvaardige fiscaliteit • een rechtvaardige fiscaliteit • een rechtvaardige fiscaliteit en belasting op kapitaal en belasting op kapitaal en belasting op kapitaal • halt aan cadeaus voor de bedrijven • halt aan cadeaus voor de bedrijven • halt aan cadeaus voor de bedrijven via onder meer de notionele intrestaftrek via onder meer de notionele intrestaftrek via onder meer de notionele intrestaftrek • belasting op financiële transacties • belasting op financiële transacties AN BLINDE BEZUINIGINGEN ! • belasting op financiële transacties en regulering van de banken en regulering van de banken DEN Af VANen regulering van de banken DE INDEx, HANDEN Af • sterke openbare diensten en de socio-profit sterke openbare diensten en de socio-profit T BRUGPENSIOEN EN• HET PENSIOEN, Vooraleer • desterke openbare diensten en de socio-profit stoet vertrok richting niet rechtvaardig is dat de werkne-

rheid en sociale zeke n e m ko in , rk e en voor w Samen opkom

HANDEN Af VAN DE WACHT – Zuidstation, hielden de vakbondsleiWERkLOOSHEIDSUITkERINGEN

ders vurige toespraken. ACV-voorzitHEBBEN ALTERNATIEVEN ter Luc Cortebeeck: “Vandaag komen nomische relance wij samen op voor ons werk, voor ons svolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, ijke lonen inkomen en voor onze sociale zekersvaste sociale uitkeringen gen de fiscale en bijdragefraude heid. Voor een tweede keer beleven heffing van het bankgeheim we een zware crisis. De werknemers tvaardige fiscaliteit zijn niet de oorzaak van deze crisis ting op kapitaal cadeaus voor de bedrijven en toch zijn zij het die er de zwaarste r meer de notionele intrestaftrek prijs voor moeten betalen.” g op financiële transacties

ering van de banken penbare diensten en de socio-profit

Hij weerlegt ook de kritiek uit werkgevershoek als zou de actie ‘schandelijk en misdadig’ zijn. “Mogen wij dan niet meer tonen dat we ontgoocheld en boos zijn? Wil men ons het fundamentele en democratische spreek- en actierecht ontnemen?”

koord n het regeerak Een vuist tege NEEN BLINDE BEZUINIGINGEN ! “Wij regio Waas en Dender. Dat de mensen ontgoocheld en boosAANNVK, HANDEN Af VAN DE INDEx, HANDEN Af zijn hier uit solidariteit, omdat wij zijn, blijkt uit talloze reactiesVAN van HET BRUGPENSIOEN EN HET PENSIOEN, Af VAN DE WACHT –gezondheidszorg een toegankelijke manifestanten. Guy Tordeur van HANDEN EN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN ACV Brussel-Halle-Vilvoorde: “Wij willen. Als werknemers in de zorgsector ligt dat ons nauw aan het hart.” maken een vuist tegen het regeerakWIJ HEBBEN ALTERNATIEVEN koord, en tegen de liberalen en de • een economische relance • kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, Ook jongeren waren massaal op de werkgevers die de index aanvallen. en degelijke lonen • welvaartsvaste sociale uitkeringen Jongeren moeten langer wachten op been om hun ongenoegen te uiten, • strijd tegen de fiscale en bijdragefraude zoals Christophe Landroenw yn een wachtuitkering, terwijl de jeugd• echte opheffing van het bankgeheim een rechtvaardige fiscaliteit en Kevin Roose van ACV bouw werkloosheid in Brussel 35 % is!• Hoe en belasting op kapitaal industrie & energie. “Wij zijn tegen lossen we dat probleem op?” • halt aan cadeaus voor de bedrijven via onder meer de notionele intrestaftrek de blinde besparingen op de kap van • belasting op financiële transacties Iets verder ontmoeten we Marc en regulering van de banken De- de werknemer. De werkgevers, de rij• sterke openbare diensten en de socio-profit fauw en Dominique Tersago van de ken en de banksector komen er goedbediende- en kadervakbond LBC- koop vanaf.”

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Guy Puttemans

Cortebeeck erkent dat een sanering nodig is, maar hij benadrukt dat het

mers en de mensen met een sociale uitkering veel meer dan hun fair deel moeten bijdragen.

Een indrukwekkende massa van 80 000 betogers stapte mee in de kleurrijke vakbondsmanifestatie op 2 december.

Guy Puttemans

Uw job, ons werk i Rupo Overleg met D

Guy Puttemans

Na de betoging had de vakbondstop NEEN AAN BLINDE BEZUINIGINGEN ! een ontmoeting metAf huidig HANDEN VAN DE premier INDEx, HANDEN Af VAN(PS). HET BRUGPENSIOEN EN HET PENSIOEN, Elio Di Rupo De bedenkingen HANDEN Af VAN DE WACHT – van de vakbonden over het regeerakEN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN koord kwamen daar uitgebreid aan WIJ HEBBENnadien ALTERNATIEVEN bod. Di Rupo verklaarde dat • een economische relance hij open staat voor een sociale bena• kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, en degelijke lonenreageerde tedering. Luc Cortebeeck • welvaartsvaste sociale uitkeringen vreden: “Er• isstrijd tegen de fiscale en bijdragefraude eindelijk overleg moge• echte opheffing van het bankgeheim lijk. Nu moet er stap voor stap ge• een rechtvaardige fiscaliteit werkt worden.” Wordt vast en zeker en belasting op kapitaal vervolgd… • halt aan cadeaus voor de bedrijven via onder meer de notionele intrestaftrek Leen Grevendonck • belasting op financiële transacties en regulering van de banken • sterke openbare diensten en de socio-profit

Christine DeNEEN SmedtAAN vanBLINDE ACV-Transdoor ludieke BEZUINIGINGEN ! vermommingen, die com vertegenwoordigt niet moeten onderdoen voor de carHANDEN havenarbeiAf VAN DE INDEx, HANDEN Af BRUGPENSIOEN EN HETnavalsstoet PENSIOEN, ders en vissers. VAN “ZijHET verdienen al niet in Aalst. Militanten van HANDEN Af VAN DE WACHT – veel en door de besparingen wordt ACV-Openbare diensten waren verEN WERkLOOSHEIDSUITkERINGEN het leven duurder. Daarom mag aan kleed als kippen, omdat zij zich drieWIJ HEBBEN de index niet geraakt worden. ALTERNATIEVEN Werk- maal gepluimd voelen: als burger, als • een economische relance nemers die het• kwaliteitsvolle jobs, in het bijzonder voor jongeren, rustiger aan willen werknemer en als overheidspersoen degelijke lonen doen aan het einde van hun loop- neel. Jean-Paul Devos: “Over tien jaar • welvaartsvaste sociale uitkeringen baan, kunnen • nog maar rekenen op gaat 40 % van de federale ambtenastrijd tegen de fiscale en bijdragefraude • echte opheffing van het bankgeheim één jaar tijdkrediet. Dat is een koude ren met pensioen. Wij vragen ons af • een rechtvaardige fiscaliteit douche.” of die mensen vervangen zullen wor en belasting op kapitaal • halt aan cadeaus voor de bedrijven den. In crisistijden heb je sterke openvia onder meer de notionele intrestaftrek Sommige betogers staken de draak bare diensten nodig, maar zo denken • belasting op financiële transacties en regulering van de banken met de regeringsonderhandelaars de liberalen er niet over.” • sterke openbare diensten en de socio-profit

Guy Puttemans

de index Niet raken aan

Guy Tordeur van ACV Brussel-Halle-Vilvoorde: 'Wij maken een vuist tegen het regeerakkoord!'

ACV vraagt overleg

Aan tafel!

De betogers lieten hun ongenoegen over het onevenwichtige en onrechtvaardige regeerakkoord duidelijk horen. Een akkoord dat diegenen spaart die het meest tegen een stootje kunnen. En de last van de sanering onevenredig legt bij de werknemers, zowel oudere als jongere, en bij mensen die in de werkloosheid zijn terechtgekomen.

“We willen dat de permanente aanvallen op de index vanuit de regeringspartijen en de werkgeversorganisaties stoppen.” Luc Cortebeeck, Voorzitter ACV

Na de betoging hadden we een lang contact met Elio Di Rupo. Hij stelde zich zeer open op, maar kon als formateur van een nog te vormen regering geen formele toezeggingen doen. Ondertussen liggen de zaken anders, de nieuwe regering gaat eindelijk aan de slag. En dus herhalen we onze eisen. Er zal hoe dan ook moeten onderhandeld worden om:

• een geloofwaardig beleid voor werkgelegenheid, opleiding en fatsoenlijke begeleiding uit te bouwen. Zodat jonge werklozen, langdurig werklozen en oudere ontslagen werknemers opnieuw perspectieven krijgen.

• de impact te neutraliseren van de sanering op werknemers en niet-actieven die al eerder voor tijdkrediet kozen, al in brugpensioen zijn of al in opzeg werden geplaatst voor brugpensioen of pensioen. De impact op deze groepen is in strijd met alle principes van behoorlijk bestuur, rechtszekerheid en sociale rechtvaardigheid. Dat geldt trouwens ook voor de ﬁscale tegemoetkomingen voor wie energievriendelijk wil verbouwen. Je reinste contractbreuk!

We willen ook dat de permanente aanvallen op de index vanuit de regeringspartijen en de werkgeversorganisaties stoppen.

• de inbreuk te neutraliseren op lopende cao’s over tijdkrediet en brugpensioen, dus in de vrijheid van onderhandelingen.

Luc Cortebeeck Voorzitter ACV

• een beleid voor kwaliteit van arbeid uit te werken.

De komende periode zullen we maximaal benutten om u te informeren over de onmiddellijke effecten van de regeringsplannen op uw situatie, op uw toekomst en op die van uw kinderen.

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Rob Walbers

Vorige week trokken 80 000 betogers door de straten van Brussel. Een massale opkomst, groter dan verwacht. Waarvoor mijn welgemeende dank. Dat steeds meer mensen beginnen te beseffen wat het begrotingsakkoord voor hen betekent, is waarschijnlijk niet vreemd aan het succes van de mobilisatie.

uw job, ons werk Op de werkvloer

Polyvalent uitvaartverzorger Alain Floréal

‘Ik werk altijd middenin het verdriet’ Grote en kleine kransen, gedenksteentjes en monumentale grafstenen, sierurnen en doodskisten… Wanneer ik funerarium Bleyaert in Sint-Kruis Brugge binnenstap, overvalt me een lichte huivering. In een uitvaartcentrum kom je gewoonlijk met verdriet. Alain Floréal (44) komt er zes dagen op zeven, om te werken. “Mensen kunnen helpen in de moeilijkste periode van hun leven, dat is wat mij drijft.” Ik ontmoet Alain Floréal in de sobere ruimte waar regelingen met nabestaanden plaatsvinden. Uitvaartcentrum Bleyaert in Sint-Kruis-Brugge, met afdelingen in Knokke-Heist, Sint-Andries Brugge en Assebroek, maakt deel uit van uitvaartonderneming Dela.

Zware periode

Middenin het verdriet Waarom hij als jonge veertiger voor dit vak koos? “In één jaar tijd verloor ik mijn beide ouders. Ik weet wat verdriet is. Mensen kunnen helpen in de moeilijkste periode van hun leven, dat interesseerde me. Dela staat voor ‘Draagt elkanders lasten’ en net dat wilde ik doen. Inderdaad, ik werk altijd middenin het verdriet. Maar als ik naar huis ga, laat ik dat los.”

Divers takenpakket Als polyvalent uitvaartverzorger heeft Alain een divers takenpakket. “Ik vervoer de overledene van het ziekenhuis, het rusthuis of van thuis naar het uitvaartcentrum. Ik baar de overledene op en begeleid nabestaanden naar de rouwkamer. Ik help bij de opmaak van de rouwbrief. Ik begeleid begrafenissen in de kerk of diensten in de aula van het funerari-

Betere arbeidsvoorwaarden In de onderneming hebben de LBCdélégués al veel kunnen bereiken. “Dela valt onder drie paritaire comités (PC’s): PC 320 voor de begrafenisondernemingen, PC 306 voor de uitvaartverzekeringen en PC 218 voor de werknemers van de holding. Enkele jaren geleden stelden we op de ondernemingsraad de ongelijke arbeidsvoorwaarden tussen deze paritaire comités in vraag. Dela probeert nu de extralegale voordelen van de verschillende werknemersgroepen op elkaar af te stemmen. Zo krijgen de werknemers van de begrafenisonde r ne m i n ge n bi n ne n kor t e e n groepsverzekering, net zoals de anderen. Voor alle vaste medewerkers verkregen we een hospitalisatieverzekering en een extra verlofdag. Er kwam een loonbonusplan, zodat een goede evaluatie zich vertaalt in een financiële stimulans.”

een voorbeeld voor de sector en voor andere sectoren. “In de praktijk doen de meeste arbeiders bij Dela ook bediendewerk. Logisch dat zij dan ook als bedienden beschouwd worden”, vindt Alain.

Sociale verkiezingen “Bij de sociale verkiezingen in 2008 waren een collega uit een ander uitvaartcentrum en ik de enige ACVkandidaten. Voor de sociale verkiezingen in 2012 zoeken we nieuwe militanten en dat lukt aardig. Een goede kandidaat is voor mij iemand die een spreekbuis van de werknemers wil zijn en die zijn of haar nek durft uit te steken. Hopelijk vinden we voldoende sterke kandidaten. Ik vind het belangrijk dat we als vakbond over heel het land verspreid zijn, net als onze werkgever. Zo kunnen we beter werken in het belang van alle werknemers. Het zou interessant zijn om een délégué te hebben in het crematorium, bij de verzekeringen en bij de holding, op de hoofdzetel in Antwerpen. Wie zich geroepen voelt, weet mij te vinden.”

Eenheidsstatuut Vanaf 2012 schakelt Dela alle vaste arbeiders gelijk met de bedienden. Op dit vlak is de situatie in het bedrijf

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

In een vorig leven was Alain magazijnier bij Philips Brugge, dat in 2003 werd overgenomen door het Amerikaanse Jabil Circuit. Drie jaar later sloot Jabil de deuren in Brugge. Alain: “Het was een zware periode. Het bedrijf was winstgevend, maar verhuisde toch naar het Oostblok. Als hoofdafgevaardigde moest ik onderhandelen over de afscheidspremies. Ik heb toen geleerd dat onderhandelen geven en nemen is, en het goede moment afwachten om iets te vragen.” “Na die ervaring wilde ik niet meer in de fabriek werken. Ik wilde iets totaal anders doen. Tijdens het outplacement (begeleiding die je bij ontslag krijgt, gv) werd me gevraagd enkele jobs te noemen die ik graag wou

doen. Begrafenisondernemer was er een van. Ik koesterde ook de droom om ooit opnieuw vakbondsafgevaardigde te zijn en die droom is uitgekomen.”

um. Bij de auladiensten zorg ik voor licht en klank vanuit de regiekamer. Op het kerkhof lees ik teksten voor. Ik zet steentjes in de urnenmuur. Ik poets de rouwwagens, en ga zo maar door.” In Sint-Kruis Brugge neemt Alain deze taken op samen met een tiental vaste en een zo’n twintig losse medewerkers.

Alain Floréal: “Ik leerde dat onderhandelen geven en nemen is, en het goede moment afwachten om iets te vragen.”

Griet Verhoeyen

Dela België • Opgericht in Nederland, sinds 1989 ook in België • Hoofdzetel in Antwerpen • 12 000 uitvaarten per jaar, door 63 begrafenisondernemingen, op meer dan 120 locaties • 18 000 crematies per jaar in 5 crematoria • Aanbieder van uitvaartverzekeringen: 300 000 verzekerden • 750 repatriëringen per jaar via het repatriëringscentrum op de luchthaven van Zaventem • In totaal 680 werknemers, waarvan de helft losse medewerkers

Waarom mensen (niet) geven om mensen

| ACW NIEUWS | ALGEMEEN | 9 DECEMBER 2011 |

Waarom twijfelen we niet om in een vijver te springen om een verdrinkend kind uit het water te halen? Waarom twijfelen we wel om een kleine som geld te schenken die een kinderleven (in het Zuiden) kan redden? Volgens wetenschappelijk onderzoek komt dat door het ‘toeschouwerseffect’: als je weet dat je niet de enige bent die de roep om hulp hoort, dan zal je minder snel helpen. Lena en Roger, een koppel uit Sint-Pieters-Leeuw, wachtte niet op zo’n hulpkreet. Zij vierden deze zomer hun 50 jaar samen en vroegen de genodigden van het feest om een cadeau te geven aan mensen in het Zuiden.

Wat houdt mensen in welvarende het over de armoede in de wereld landen tegen om een goed doel te gaat, zijn we jammer genoeg minder steunen? Volgens wetenschappelijk bereid om een verschil te maken - ter onderzoek ben je eerder geneigd om waarde van de prijs van diezelfde jas, te geven wanneer je weet dat je een bijvoorbeeld. concrete persoon helpt. Pas toen de media gezichten begonnen te plak- Lena en Roger uit Sint-Pieters-Leeuw ken op de slachtoffers - vaak kinde- besloten deze zomer om niet te wachren - van de hongersnood in de Hoorn van “Als je de enige voorbijganger Afrika, kwam de interbent die een kind ziet verdrinnationale hulp echt op ken, gooi je zonder twijfel je gang.

jas uit en spring je in de vijver.”

Wat volgens psychologen ook meespeelt, is het ‘toeschouwerseffect’: als je weet dat anderen de vraag om hulp ook horen, ben je minder geneigd om zelf te helpen. Zeker als je ziet dat de andere omstanders niets doen. Als je de enige voorbijganger bent die een kind ziet verdrinken, gooi je zonder twijfel je jas uit en spring je in de vijver. Maar wanneer

ten op een concrete noodkreet. Ze vierden in juli met familie en vrienden hun 50 jaar samen. Ze stonden hun geschenken af aan Wereldsolidariteit, een organisatie die zich inzet om verenigingen zoals vakbonden en mutualiteiten in het Zuiden te ondersteunen. Zo’n 10 jaar geleden las Roger in Visie een artikel over Wereldsolidariteit, en sindsdien zijn

hij en zijn vrouw vrijwilliger voor de afdeling in hun gemeente. Waarom het koppel hun gasten vroeg om een gift aan het goede doel te geven, in plaats van een tastbaar cadeau? “Wanneer je ouder wordt en kinderen en kleinkinderen je leven mooier maken, krijg je tegelijk een gevoel van verantwoordelijkheid”, verduidelijkt Roger. “Niet alleen over je eigen leven, maar meer nog over dat van anderen. We vinden het gewoon nodig om solidair te zijn met de rest van de wereld.” Veel mensen zouden door de economische crisis minder vrijgevig zijn, maar Roger is het daar niet mee eens. “Als je bekijkt wat je nog overhoudt na de crisis, dan is dat nog altijd veel meer dan waar mensen in de derde wereld mee moeten rondkomen. Wij voelden ons van bij het begin aangesproken door de manier waarop Wereldsolidar iteit werkt in het Zuiden. Ze maken de mensen daar sterker, zodat die zelf kunnen instaan voor hun eigen leven en geluk. Dat maakt ook echt een verschil.” Lieve Van den Bulck

Cadeautip!

Geen zin dit jaar om een extra paar wollen sok ken, een das met rendierpr int of de zoveelste ovenwante n onder je ke rst bo om te vin de n? Vraag je familie en vri enden dan ook om het bu dget dat ze aan jouw geschen k zouden besteden te storte n voor mensen in het Zuide n. Waar het geld naart oe gaat? Voor 12 euro geef je iemand voedselzekerheid in Ethiopië: met dat bedrag kan een boer zich aansluiten bij ee n graanbank. Zo krijgt hij ee n eerlijke prijs voor zijn graan, waar hij van kan leven. Voor 45 euro geef je een jonge vrouw in Banglad esh een opleiding tot gezondh eidswerker. Zo overleven me er baby’s de geboorte en hun ee rste levensjaar. Voor 65 euro geef je ee n werknemer op de bloemen - of fruitplantages in Ecuador bescherm e n d e kle dij . M aa r o o k kleinere bijdragen zij n altijd meer dan welkom. Meer info: tel. 02 246 36 86 of nancy.govaerts@w sm.be ww w.wereldsolidarit eit.be (kies ‘Steun Ons’ -> ‘Jo uw cadeau voor het Zuide n’)

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie: Leen Grevendonck • Lieve Van den Bulck • CM-Visie: Bram Swaerts • ACV-Visie: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11, fax 02 246 37 00 • www.acwvisie.be • pers@acw.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (15-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.