dixit
se
Een verschil maken tussen mensen die werken met hun handen of met hun hoofd, dat is niet meer van deze tijd. Marc Leemans, voorzitter ACV
Dag van opname in ziekenhuis niet ideaal om bewuste keuzes te maken
Stress aan de balie
09
Regio Mechelen Vrijdag 19 april 2013
krant over
samenleving gezondheid werk www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be
Pajottenland bespaart fors op energie
Het moet snel gaan aan de balie want er wachten nog mensen en je bent met je hoofd bij de operatie. De dag van opname in het ziekenhuis is niet het beste moment om een document in te vullen en het kostenplaatje goed in te schatten. Dat blijkt uit onderzoek van CM en Ziekenzorg CM naar aanleiding van de Dag van de Patiëntenrechten.
D
e opname kwam nogal overrompelend over. Heb ook geen vragen gesteld. Ik was mentaal ingesteld op mijn opname en de behandeling.’ ‘Dat opnamedocument werd door de bediende ingevuld. Ik heb dat maar vijf seconden gezien om mijn handtekening te zetten. Ik stond er niet bij stil, ik was nogal zenuwachtig voor de operatie.’ Dit zijn enkele ervaringen die de onderzoekers optekenden in gesprekken met patiënten die recent naar het ziekenhuis moesten. Bij de opname moet de patiënt een document invullen waarbij hij belangrijke keuzes maakt, de opnameverklaring. Zowel het kamertype als de keuze om al dan niet verzorgd te worden tegen de officiële tarieven, hebben een grote invloed op de ziekenhuisfactuur. Zo is een gemiddelde opname in een eenpersoonskamer tot vier keer duurder dan een verblijf in een kamer van twee of meer personen.
de ingreep, ook al heeft die daar zeker een rol in te spelen. Een goede communicatie zou immers een samenwerking moeten zijn tussen arts en ziekenhuis, elk vanuit hun eigen rol.’ CM stelt de ziekenhuizen voor om de opnameplanning met alle aspecten, ook de financiële, op voorhand te organiseren. Zo kan de patiënt voor de dag van opname weten waar hij aan toe is. CM ziet daarbij een sterkere rol voor de behandelende arts. Driekwart van de patiënten is voorstander van een kostenraming voor de ingreep. ‘Voor de meeste ingrepen moet dat mogelijk zijn’, vindt CMvoorzitter Marc Justaert.
3 Je leven lang dansen? Wie blijft dansen en bewegen, behoudt beter zijn evenwicht en voorkomt valpartijen.
8
Europa maakt werknemers mobieler
Opnamestress 68 procent van de patiënten ondertekent de verklaring op de dag van de opname. En dat blijkt niet het ideale moment. ‘Mensen geven aan dat ze dan voornamelijk bezig zijn met hun medische toestand en de praktische aspecten van de opname’, zegt CM-voorzitter Marc Justaert. ‘Het brengt dus een zekere stress met zich mee. Ook zijn de omstandigheden aan de onthaalbalie niet ideaal om de informatie en de gevolgen van je keuzes in te schatten: er zijn wachtrijen en er praten mensen op de achtergrond.’
De Hongaarse Erzsi Ference Illés, stikster bij Van de Velde: ‘Ik voel me thuis in België’.
10 De nieuwe werkvloer Het congres van het Vlaams ACV hakt knopen door.
Financiële gevolgen Het recht op geïnformeerde toestemming is een van de acht rechten van de patiënt. 83 procent van de ondervraagden is vrij tevreden over de uitleg die ze krijgen over de kamer- en tariefkeuze. Toch begrijpt 40 procent achteraf niet wat de financiële gevolgen zijn van hun keuzes. Marc Justaert: ‘De cijfers geven ook aan dat 88 procent van de artsen geen uitleg geeft over de kostprijs van
✔✔www.cm.be/ mijnrechten
Zie ook pagina 5: ‘Als patiënt moet je opkomen voor je rechten’
jaargang 69 ¬ visie nummer 9 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 3 mei 2013
11
Zin in een avondje gezonde burgers maken in goed gezelschap? Ga dan eens mee koken met een Femma-groep in je buurt.
Regionieuws
20 16
2 ver
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
WOORDING Kwb zoekt lesgevers
Moet er nog nieuws zijn?
Gezinsbeweging kwb biedt haar plaatselijke groepen elk jaar een aantal interessante vormingen aan. Experts komen dan uitleg geven over bijvoorbeeld duurzame verlichting, sociale media of hoe je je huis kunt isoleren. Voor die vormingen gaat kwb nu op zoek naar lesgevers.
knipsels
Kun jij je een leven voorstellen zonder nieuws? Je bant simpelweg alle kranten uit je huis, zapt weg als Martine Tanghe of Dany Verstraeten op de beeldbuis verschijnen en schakelt je gehoor uit als het radionieuws wordt uitgezonden.
Petitie voor automatische toekenning schooltoelage Netwerk tegen Armoede, de koepelorganisatie van 55 armoedeverenigingen, start een petitie voor de automatische toekenning van schooltoelagen vanaf volgend schooljaar. Nu is dat pas voorzien vanaf het schooljaar 2014-2015. De organisatie vindt ook dat ouders die dit jaar hun aanvraag te laat indienden, toch nog een schooltoelage moeten krijgen. ‘De Vlaamse regering stelt de automatisering uit, niet om technische maar om budgettaire redenen. Dat vinden wij onbegrijpelijk, gezien armoedebestrijding een topprioriteit is van de Vlaamse regering’, aldus het Netwerk Tegen Armoede.
Iemand die ik ken heeft heel bewust de keuze gemaakt om het nieuws niet te volgen. Waarom? ‘Omdat ik er niet gelukkig van word’, zegt ze. ‘Meestal is het negatief en het zijn veelal dingen die je zelf niet kunt veranderen.’
Zonder nieuws leven, kan best. Maar dan loop je wel enkele voordelen mis. De actualiteit volgen helpt je om de wereld net iets beter te begrijpen. Je wordt er ook een meer kritische en betrokken burger van. Bovendien is kennis macht. Hoe beter je geïnformeerd bent, hoe sterker je in het leven staat. Een verwittigd lezer is er twee waard.
www.twitter.com/ACW_tweet
www.facebook.com/acwvisie
Leen Grevendonck
✔✔Onderteken de petitie op kwb zoekt nieuwe lesgevers voor de workshops ‘Watt met je verlichting?’, ‘Het ABC van sociale media’ en ‘Op stap met de warmtecamera’. Die activiteiten staan op de kalender van het werkjaar 2013-2014 en worden gegeven in heel Vlaanderen.
Watt met je verlichting? Ben jij gebeten door duurzaamheid, heb je technologisch inzicht en kun je voor een groep staan? Dan ben je de ideale lesgever voor de vorming ‘Watt met je verlichting?’ Tijdens deze activiteit leer je mensen zonder voorkennis hoe ze de energieverslinders in hun woning kunnen herkennen en hoe ze duurzame verlichting installeren.
Sociale media Tijdens de vorming ‘Het ABC van de sociale media’ leren deelnemers welke sociale media waarvoor worden gebruikt. Als les-
www.ipetitions.com/petition/ automatische-toekenningschooltoelage-vanaf
gever geef je hen de nodige tips om zelf aan de slag te gaan en leer je de basisbegrippen en beveiligingsinstellingen aan.
‘Betrek verenigingen bij gemeentebeleid’
Warmtecamera Energiedeskundigen met enige ervaring zijn de geknipte mensen om een vorming over duurzaam wonen en isoleren te begeleiden. Tijdens de vorming ‘Op stap met de warmtecamera’ analyseer je een aantal woningen en bespreek je de resultaten met de bewoners en andere geïnteresseerden.
‘De Verenigde Verenigingen’, de spreekbuis van het maatschappelijk middenveld, heeft een open brief gestuurd naar alle burgemeesters in Vlaanderen en Brussel. In de brief dringt het samenwerkingsverband erop aan om lokale verenigingen te ondersteunen en sterk te betrekken bij het lokale beleid. De Verenigde Verenigingen is ervan overtuigd dat dat zowel de verenigingen als het gemeentebeleid ten goede komt. Bij de brief staan ook tips om de daad bij het woord te voegen.
✔✔Interesse? Neem contact op
met steven.buelens@kwb.be (0472 600 208), voor vrijdag 3 mei. Lesgevers krijgen een specifieke vorming, lesmateriaal en eventueel een vergoeding (als vrijwilliger of freelancer).
✔✔Lees de open brief na op www. deverenigdeverenigingen.be
beelding
ver
Joeri Thiry, STUK Kunstencentrum
Ik doe even de test en overloop enkele krantenkoppen. Vandaag in de aanbieding zijn bomaanslagen in Boston, meer slachtoffers van mensenhandel en het einde van Alfacam. Niet meteen kwesties die ik als burger kan oplossen. En vrolijk word ik er inderdaad niet van. Maar wat de krant mij ook vertelt, is dat twaalf experts een nieuwe pensioenhervorming voor België zullen voorbereiden. En dat er door een Europese maatregel een nieuw type vrachtwagen zou komen, dat verkeersveiliger en milieuvriendelijker is. Dat stemt mij hoopvol.
Kapotte spullen krijgen tweede leven Wat doe je met een broodrooster die niet meer werkt? Of met een wollen trui waarin een gaatje zit? Kapotte spullen hoef je niet weg te gooien, want in een Repair Café leer je hoe je ze kunt herstellen. Een Repair Café is een gratis bijeenkomst waarop mensen hun spullen repareren met de hulp van deskundigen. Alles waar wat aan hapert krijgt er een tweede leven: kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, servies of speelgoed. Gereedschap is voorhanden. Er worden bijeenkomsten georganiseerd in Antwerpen, Oost-Vlaande ren, Vlaams-Brabant en Brussel.
✔✔www.repaircafe.be
02 894 46 15 (Netwerk Bewust Verbruiken)
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
3
Sociale organisaties en 15 gemeenten besparen energie
Kyoto in het Pajottenland Cia Jansen
‘Het Pajottenland wil tegen 2020 twintig procent minder CO2 uitstoten, vijftig procent besparen op de energiekost en honderd procent van de nodige energie halen uit hernieuwbare energiebronnen’, zegt Bruno Moens, projectleider van Kyoto in het Pajottenland. Aan dat ambitieuze plan werken de provincie Vlaams-Brabant, de 15 Pajotse gemeenten en heel wat sociale organisaties mee, waaronder ACW, kwb, Okra en ACV.
B
runo Moens werkt in een 19deeeuwse boerderij in Gooik, omringd door glooiende fruitboomgaarden. Een klein paradijsje, waar het natuur-educatief centrum de Paddenbroek een thuis heeft. ‘Het Pajottenland is het Toscane van het Noorden’, zegt Bruno. ‘En voel maar: ondanks de kou geeft de zon de indruk dat de lente, waar we zo naar snakken, hier en nu begint.’
Energie besparen Het landelijke Pajottenland straalt rust uit, maar toch is er veel werk aan de winkel. ‘We voeren een ambitieus plan uit voor duurzaam energieverbruik. Met het project Kyoto in het Pajottenland maken we de inwoners warm om energie te besparen. We spreken hen aan om mee te doen aan samenaankoopacties voor dak-, zoldervloer- en muurisolatie. Verder stimuleren we coöperatieve initiatieven voor energie uit wind, zon en biomassa. Ons doel is 20-50-100 tegen 2020. Ofwel: twintig procent minder CO2-uitstoot behalen, door eerst vijftig procent energie te besparen in onze woningen, en dan de nog nodige energie voor honderd procent uit hernieuwbare energiebronnen te halen. Op die manier dragen wij ons steentje bij aan de strijd tegen de klimaatverandering.’
Bruno Moens (midden op de foto) van Kyoto in het Pajottenland: ‘In december 2011 tekenden 14 Pajotse organisaties, waaronder ACW, kwb, Okra en ACV, een charter voor meer duurzaam energiegebruik.’
Samenaankoop ‘Veel industrie is er niet in het Pajottenland. Daarom concentreren we ons op de honderdduizend gezinnen die er wonen. Zij kregen een folder in de bus met info over woningisolatie. In elk van de 15 gemeenten hielden we ook een infoavond. Voor dak- en zoldervloerisolatie namen we al het initiatief voor een samenaankoop bij producenten uit de omgeving. De inwoners konden op elf contactavonden praten met aannemers over de uitvoering van de werken, met woonconsulenten om premies aan te vragen en met kredietverstrekkers voor hun lening. Zo kregen zij een compleet verhaal. Dan wordt het heel eenvoudig om mee te doen. Een besparing op je energierekening is de beloning. In het najaar is er nog een samenaankoop voor muurisolatie gepland en volgend jaar is
hoogrendementsglas aan de beurt.’
In de wijk ‘We willen ook nog naar de wijken gaan om andere doelgroepen te bereiken. Zowel mensen in huur- als koopwoningen, middenklassers als mensen die minder begoed zijn. We willen elke woning op het vlak van energie doorlichten en dan een samenaankoop organiseren voor de wijk. Het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost komt financieel tussen als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Een energiebesparende ingreep van 3 000 euro kan bijvoorbeeld renteloos en gespreid terugbetaald worden, met de opbrengst van de energiebesparing.’
Toekomst In de toekomst wil Kyoto in het Pajotten-
Hoeveel energie en geld besparen de Pajotse gezinnen? Tot voor kort betaalde een gemiddeld Pajots gezin jaarlijks 1 700 euro aan verwarming en 770 euro aan elektriciteit. Voor de 100 000 gezinnen in het Pajottenland samen is dat een energiekost van ruim 250 miljoen euro en een CO2-uitstoot van 600 000 ton per jaar. Dankzij de samenaankoopacties kunnen ze tot 950 euro per jaar besparen, samen goed voor 75 miljoen euro of 200 000 ton CO2.
Verwarming Al zo’n 150 inwoners van het Pajottenland hebben gemiddeld 4 500 euro geïnvesteerd in de isolatie van hun huis. Daardoor verbruiken ze jaarlijks tot 56 procent minder energie voor de verwarming van hun huis. Ze gebruiken per jaar 1 120 liter stookolie minder voor hetzelfde of zelfs een hoger comfort. Daarmee besparen ze tegen de huidige stookolieprijzen ongeveer 950 euro per jaar. Of anders uitgedrukt: de investering is op vijf jaar terugverdiend en heeft na twintig jaar het drievoudige (14 280 euro netto) opgebracht. Samen bespaarden de deelnemende Pajotse gezinnen op een jaar tijd al 163 000 liter stookolie, 150 000 euro en 393 ton CO2.
Elektriciteit Het Pajots klimaatproject wil met lokale coöperaties investeren in energie uit zon, wind of biomassa. Daarmee hoopt het om 78 miljoen euro in eigen streek te houden, voor de productie en consumptie van elektriciteit. Dat budget vloeit vandaag weg naar buitenlandse elektriciteitsbedrijven.
Een infoavond over woningisolatie in Gooik.
land coöperaties op wijkniveau oprichten, om samen zonnepanelen of een windmolen te kopen. ‘Iedereen kan dan aandeelhouder worden van de coöperatie. Iedereen heeft toegang tot hernieuwbare energie. En de winst vloeit terug naar de inwoners. We willen er ook voor zorgen dat de nieuwe gemeentebesturen duurzame energie opnemen in hun beleid. De provincie VlaamsBrabant wil klimaatneutraal worden, maar in het Pajottenland heeft nog geen enkele gemeente een princiepsbeslissing genomen. Er is dus nog een lange weg te gaan.’ Griet Verhoeyen
✔✔www.kyotoinhetpajottenland.be 02 306 45 62
4
post
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
VACATUREm/v
UW GMD+
Werklozen oproepen voor zorgjobs
In ons dorp zijn er verschillende huisartsen, maar geen van hen is geconventioneerd. Dat wil zeggen dat wij voor elke consultatie een supplement uit eigen zak moeten betalen. Van huisarts veranderen is niet evident, want veel huisartsen in de omgeving nemen geen nieuwe patiënten meer aan. Onze huisarts beheert ons globaal medisch dossier (GMD). En hij rekent ook nog een GMD+ aan, maar dat hebben wij nooit gevraagd. ••• Naam en adres bekend bij de redactie
Onlangs sprak ik met de directrice van een zorginstelling, die onmiddellijk tien mensen in dienst zou nemen als er geld voor zou zijn. Mijn vraag is dan: waarom kunnen werklozen niet opgeroepen worden om deze jobs in te vullen? Heel wat zorginstellingen kunnen hulp gebruiken en het zou hen niets kosten. Zowel de werklozen als de werkende bevolking zouden erdoor gebaat zijn, binnen een veel eerlijker systeem. Het zou burn-out voorkomen bij werknemers en depressies bij mensen die zonder werk thuis zitten en zich nutteloos voelen. ••• Naam en adres bekend bij de redactie
Als je huisarts je GMD beheert en als je tussen 45 en 75 jaar bent, dan overloopt de huisarts een keer per jaar met jou een checklist over jouw algemene gezondheidstoestand. Onder meer voedingsgewoonten, beweging, stress en vaccinaties komen aan bod. Deze preventiemodule (GMD+) is een verplicht onderdeel van het GMD en wordt als extra voordeel daarvan volledig terugbetaald. De huisarts neemt de vragenlijst met jou door tijdens een consultatie of huisbezoek. Voor die consultatie of dat huisbezoek betaal je wel remgeld.
CM • Solution architect • Software specialist Java Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
Artsentarieven Dat sommige niet-geconventioneerde specialisten meer aanrekenen voor een consultatie, zoals Marc Justaert in Visie nr. 8 aangeeft, is correct. Mijn dermatologe vraagt 33 euro terwijl het officiële tarief 30,98 euro is. Maar als patiënt ga je meestal de officiële tarieven niet op voorhand na. En je wijst er de specialist ook niet gemakkelijk op dat hij meer aanrekent. Want de kans is groot dat hij je dan niet meer wil behandelen en naar iemand anders verwijst. En waarom veranderen van arts als je tevreden bent? Vaak stuurt je huisarts je ook door naar een specialist die hij kent. Als patiënt kies je dan op eigen houtje meestal geen andere arts. Ook al rekent de specialist naar wie je bent doorverwezen meer aan. Zorg primeert toch nog altijd. ••• Hilde Maes, Dentergem
Thuiszorgwinkels • Professioneel inkoper hulpmiddelen • Manager business unit hulpmiddelen Onbepaalde duur – voltijds - Mechelen
✔✔ Meer vacatures en info: www.cmjobs.be
SLEUTEL
NIEUWE
314
*
Bij aankoop van een Tempur hoofdkussen naar keuze. - 10 % + GRATIS hoofdkussen t.w.v. 119 euro*
5
1
1
2
3 10
Bij aankoop van een Tempur New Original matras (21-25 cm).
*
2
7
9
8
8
Breng dit bonnetje mee naar onze stand op Reva 14.06 en maak kans op 1 van onze prachtige prijzen. Misschien win jij wel een hometrainer, één van de drie bloeddrukmeters of caloriemeters! Prijsvraag: hoeveel Thuiszorgwinkels telt Vlaanderen op 25/4/2013?
BON
- 10 % + GRATIS kussensloop t.w.v. 39 euro*
Oplossing onderaan pag. 20.
8
www.thuiszorgwinkel.be
COLLECTIE
1. gazon, 2. muziekgezelschap, 3. vogel, 4. nabootsing, 5. binnenkort, 6. treffend, 7. Ballerina, 8. tussenverdieping.
3
In Visie van 5 april (Rubriek ‘Zegt’ op pag. 19) verscheen een interview met toeleider Beksolt Tangief over inburgering. Hij is niet tewerkgesteld bij het Onthaalbureau Inburgering Vlaams-Brabant. Toeleiders werken doorgaans als Art. 60’er voor een OCMW via het Provinciaal Integratiecentrum.
DUBBELE voordeelweken
Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.
6
Rechtzetting
advertentie
WOORD
1
ACV ijvert al jaren voor meer jobs in zorg en welzijn. Maar deze jobs zijn afhankelijk van overheidsfinanciering en daar knelt meestal het schoentje. Bij vacatures in de zorg worden werklozen opgeroepen, net zoals voor alle andere jobs. Maar werklozen aan werkloosheidsvergoeding tewerkstellen in de zorg is beslist geen goed idee. Dat zou alle inspanningen om werknemers een eerlijk loon naar werk te bieden overhoop halen. Iets anders is vrijwilligerswerk. Dat is perfect mogelijk, en vaak meer dan welkom in de zorginstellingen. Ook werklozen kunnen dat vandaag al doen. Dat kan zorgen voor zingeving, sociale contacten en maatschappelijk nuttig werk. Maar dat is wel nooit een alternatief voor de noodzakelijke, professionele jobs in de zorg.
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De1 letters die je in de vakjes met een getal -13 14:15 Pagina invult, kun je ook op de balk invullen. Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.
d 314
GEDACHT
Antwoord: Naam:
3
9
2
9
4
4
4
8
3
8
8
6
2
8
5
5
3
4 1
6
3
8
2
7
8
5
1
3
1
8
5
3
1
9
- 10 % + GRATIS dekbed t.w.v. 249 euro*
- 10 % + GRATIS hoeslaken & dekbed t.w.v. 318 euro*
© Puzzelland
1
2
3
4
5
6
7
8
Bij aankoop van een Tempur New Original matras (21 cm) + een Tempur elektrisch verstelbare bedbodem.
*
Adres: E-mail: Tempuractie geldig in de Thuiszorgwinkel t.e.m. 30 april 2013. De voorwaarden van de actie vind je in de Thuiszorgwinkel. De adressen van onze Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.
* Bij aankoop van een Tempur New Original matras (25 cm) + Tempur elektrisch verstelbare bedbodem.
9 10
13 04 19 Visie Tempur.indd 1
15/04/2013 13:31:12
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
5
Onze ziekteverzekering in tien verhalen DEEL 4
Als patiënt moet je opkomen voor je rechten Protheses in de handen en de voeten, een tenniselleboog, een hernia en gewrichtsontstekingen. Minstens vijftien keer heeft Hilde Ivens (44) de voorbije jaren in het ziekenhuis gelegen. ‘Geen enkele keer wist ik op voorhand hoeveel ik zou moeten betalen.’
32
jaar was ik toen ik moest stoppen met werken. Ik was verpleegkundige in een rusthuis. Toen ik last kreeg van mijn rug, stond ik daar eerst niet bij stil. Het is een typische verpleegstersziekte. Maar het ging van kwaad naar erger. Op een bepaald ogenblik heb ik mijn rug grondig laten onderzoeken. Het verdict: een dubbele hernia.’ ‘Ik heb nog geprobeerd. Een behandeling bij de orthopedist, spierontspanners, spuitjes in de pijnkliniek. En tussendoor werken. Maar op den duur was het niet meer te doen. Na een jaar sukkelen kwam het zware oordeel: medische pensionering. Dat komt hard aan. Ik deed mijn job doodgraag, maar ik zou nooit meer kunnen werken.’
Van kwaad naar erger ‘Met mijn hernia ging het van kwaad naar erger. Geleidelijk aan raakte mijn been verlamd. Een operatie was onvermijdelijk. Het was het begin van een lange lijdensweg. Ik heb de ziekte van Bechterew. Ik krijg constant gewrichtsontstekingen. Het is een zware vorm van reuma. Mijn tenen groeien scheef, ik heb last van tennisellebogen en soms kan ik mijn vingers niet meer bewegen. Door mijn reuma ben ik ook pijnpatiënt.’ ‘Zijn de gewrichtsontstekingen hevig, dan moet ik naar het ziekenhuis. Na mijn eerste hernia-operatie is het niet meer opgehouden. In mijn handen en voeten zitten verschillende protheses. Ik ben al vier keer geopereerd voor een tenniselleboog. En regelmatig moet ik binnen om een teen te laten rechtzetten. De voorbije jaren heb ik zeker vijftien keer in het ziekenhuis gelegen.’
Wat kan CM voor je doen? • Heb je het gevoel dat je patiëntenrechten niet gerespecteerd zijn? Dan kun je terecht bij de dienst Ledenverdediging van je ziekenfonds. Zij informeren, adviseren en bemiddelen als je met problemen geconfronteerd wordt. • Heb je vragen bij je opnameverklaring? Ga je niet akkoord met je ziekenhuisfactuur? Had je geen zicht op de financiële gevolgen van een ingreep? Ben je slachtoffer van een medisch ongeval? Wil je klacht indienen bij de ombudsdienst? Of wil je inzage in je patiëntendossier? De dienst Ledenverdediging helpt je verder.
Ziekenzorg ‘Ik weet ondertussen dat je als patiënt moet opkomen voor je rechten. Ik heb gemerkt dat veel mensen nog nooit van patiëntenrechten gehoord hebben. Ik moet eerlijk zeggen dat ik ze in het ziekenhuis nog nergens ben tegengekomen. Maar ik ken ze wel. Omdat ik zelf verpleegkundige geweest ben en omdat ik er als vrijwilliger bij Ziekenzorg CM vaak mee te maken krijg.’ ‘Over de dienstverlening heb ik niet te klagen. Over het algemeen word ik goed verzorgd. Een van de grote pijnpunten is de ziekenhuisfactuur. Ik weet op voorhand nooit hoeveel een opname mij zal kosten. Het is nochtans een van de patiëntenrechten dat je moet geïnformeerd worden over de financiële aspecten van je opname. Maar zo’n opnameverklaring moet je vaak ondertekenen de dag dat je een ingreep ondergaat. Op dat ogenblik heb je andere zaken aan je hoofd.’
Gouden boor ‘Ik kies steeds voor een gemeenschappelijke kamer of een tweepersoonskamer. Ik weet dat artsen mij geen ereloonsupplementen mogen aanrekenen, maar toch kom je voor verrassingen te staan. Onlangs kreeg ik een factuur waarop honderden euro’s waren aangerekend voor een boor. Hebben jullie een gouden boor gebruikt?, vroeg ik in het ziekenhuis. Ik liet mijn factuur controleren in het CMkantoor. Uiteindelijk bleek ze te kloppen. Het ging om een boor voor eenmalig gebruik. Dat wil ik best aannemen, maar dat hadden ze mij op voorhand mogen zeggen.’ ‘Ik besef dat dokters tussen hun operaties door weinig tijd hebben, maar toch sta ik er steeds op dat zij mij informatie geven over mijn gezondheidstoestand. Ik schrijf mijn vragen altijd op. Onlangs heb ik ontdekt dat je ook een vertrouwenspersoon mag aanduiden.’
Verdoving ‘Als pijnpatiënt is verdoving voor een operatie voor mij heel belangrijk. Zo’n
harde operatietafel is een marteling. Daarom vraag ik altijd een volledige verdoving. Een anesthesist heeft mij dat ooit geweigerd. Ik kreeg alleen een plaatselijke verdoving. Voor de operatie begon, kon ik het niet meer houden van de pijn. Achteraf heb ik klacht ingediend bij de ombudsdienst van het ziekenhuis. De dienst Ledenverdediging van CM heeft mij aangeraden om aan mijn huisarts een briefje te vragen waarin ik steeds om een volledige verdoving vraag.’ ‘Ik kan je verzekeren dat het niet leuk is om zo vaak in het ziekenhuis te verblijven. Vanuit mijn ervaring probeer ik wel andere mensen te helpen. Ik ben actief bij Ziekenzorg CM. Ondanks mijn reuma en mijn pijn probeer ik er altijd het beste van
te maken. Ik heb ook zwakke momenten. Soms zit ik stilletjes in mijn zetel te huilen. Maar ik laat het hoofd nooit hangen. Anders kom je nergens.’ Tekst: Dieter Herregodts Illustratie: Rutger Van Parys
patiEntenrechten in feiten en cijfers • De acht patiëntenrechten zijn wettelijk vastgelegd. Het gaat om het recht op kwaliteitsvolle dienstverlening, vrije keuze van de zorgverlener, bescherming van de persoonlijke levenssfeer, informatie over de gezondheidstoestand, toestemming na informatie, een patiëntendossier, klachtenbemiddeling en pijnbehandeling. • 60 procent van de Vlamingen weet niet welke rechten wettelijk bepaald zijn, zo blijkt uit een enquête van CM en Ziekenzorg CM. • Voor vier op de tien patiënten is de ziekenhuisfactuur een verrassing. Vooral de ereloonsupplementen doen de wenkbrauwen fronsen.
Moet je naar de dokter, dan krijg je een flink stuk terugbetaald. Kun je door gezondheidsproblemen langere tijd niet werken, dan krijg je een uitkering. De wet die dit regelt, bestaat 50 jaar. CM wil deze mijlpaal in de geschiedenis niet ongemerkt laten voorbijgaan. In tien bijdragen belichten we evenveel facetten van de gezondheidszorg. Telkens aan de hand van een persoonlijke getuigenis.
6
¬ hoe gaat het met u?
zoek en
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Pil die werkt door ze aan te raken Oplossing
L Stuur je antwoord voor 29 april op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Ten oorlog. Een reis langs het front van WO I’ van Arnout Hauben en Johanna Spaey (tocht langs kleine dorpjes en bekende en minder bekende steden op de frontlijn), uitg. De Bezig Bij of het boek ‘Frutselprutselknutselboek’ van LABOR (originele en te gekke doe-opdrachten), uitg. Davidsfonds. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
Gezondheidsapps op je gsm
Meerwaarde of speelgoed? Je smartphone als hartslagmeter, stappenteller of stethoscoop? Of snel je gehoor testen met je tablet? Gezondheidsapps beloven het te doen. Er circuleren er duizenden, maar hoe weet je wat nuttig is? Wat is een app? Een app is een klein programmaatje dat je installeert op je smartphone of tablet. Je downloadt het via een onlinewinkel. De grootste zijn App Store van Apple en Google Play Store van Google. Er bestaan ondertussen honderdduizenden apps in heel uiteenlopende categorieën.
Wat heeft dat met gezondheid te maken? Er zijn apps die specifiek ontwikkeld zijn om onze gezondheid te bevorderen of op te volgen. Of die dat tenminste beloven. Gezondheidsapps zijn aan een sterke opmars bezig. In de twee grootste winkels zijn er vandaag
samen meer dan 57 000. Meestal kun je ze gratis of tegen een kleine prijs downloaden.
Wat bestaat er zoal? Je kunt het zo gek niet bedenken of er bestaat een app voor. Er bestaan toepassingen die je gsm of tablet omtoveren in een hartslagmeter, een stappenteller of een stethoscoop. Er zijn er om je gehoor of je zicht te testen. Er zijn apps die je helpen stoppen met roken of die ervoor zorgen dat je sneller in slaap valt. Je vindt er zelfs die je een seintje geven als het tijd is om je medicijnen in te nemen.
‘Neen’, zeggen onze experts Frank De Smet en Frie Niesten van de medische directie CM. ‘Iedereen die dat wil, kan een gezondheidsapp op de markt brengen. Er is geen controle op de medische inhoud. Er bestaat ook nog geen keurmerk om goede apps te onderscheiden van slechte.’
‘Dat ook niet. Vergelijk het met het klassieke internet. Via dokter Google kun je heel wat gezondheidsinformatie vinden. De kwaliteit
Winnaars Paul Bogaert (Hamme) Clara Bracke (Ganshoren) Lydie Schoorens (Maarkedal) Paul Troch (Tildonk) Ronald Van de Vijver (Ekeren)
Hoe weet je dat? ‘Door in de eerste plaats je gezond verstand te gebruiken en kritisch te zijn. Kijk wie de bron van de app is en welk doel hij ermee heeft. Wees zeker voorzichtig als een app afkomstig is van een instantie die een andere bedoeling heeft dan zuiver informatie verstrekken of een dienst verlenen. En ga via de gebruiksvoorwaarden na hoe de toepassing omgaat met je persoonlijke gegevens. Weet dat een app een handig hulpmiddel kan zijn, maar nooit de zorgverlener zal vervangen.’ Dieter Herregodts
Is dat allemaal betrouwbaar?
Zijn gezondheidsapps waardeloos? Oplossing Visie nr. 8: Bloot
is zeer variabel. Er zijn gezondheidheidsapps die nuttig kunnen zijn.’
Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Alle CM-kantoren op je smartphone Ook CM heeft een eigen app. Wil je weten waar er een CM-kantoor is in je buurt? Of ben je op zoek naar een zorgverlener? Met ‘Mijn CM’ vind je het antwoord in een handomdraai. Tik je locatie in en de toepassing vertelt jou waar de dichtstbijzijnde CM-kantoren, CM-brievenbussen of Thuiszorgwinkels zijn. Vul je postcode in en je krijgt een lijst van de resultaten met een kaartje. Je ziet of je arts geconventioneerd is en bij welke osteopaten, chiropractors of psychotherapeuten je een CM-tegemoetkoming krijgt. De app kun je gratis downloaden via Google Play Store en Apple App Store.
HUIS dOKTER Gratis brochure over vaccinaties Mazelen verslaan door nog meer kinderen te vaccineren. Dat is het opzet van de Europese Vaccinatieweek in Vlaanderen, van 22 tot 28 april. De vaccinatie tegen mazelen wordt gegeven in twee dosissen: een eerste spuitje voor de baby’s van twaalf maanden en een tweede spuitje voor de tienjarigen in het vijfde leerjaar. In Vlaanderen krijgt 96 procent van de baby’s een eerste inenting. Van de tieners wordt 92,5 procent ook een tweede keer ingeënt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is een vaccinatiegraad van 95 procent nodig om mazelen uit te schakelen. In haar brochure ‘Hoe gezond zijn vaccins?’ vertelt CM meer over het belang van vaccinatie. Je kunt ze tot 10 mei gratis bestellen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale ziekenfonds of downloaden.
✔✔www.cm.be/
ziekte-en-behandeling
Door een voedselinfectie of -vergiftiging kun je je flink ellendig voelen. Maar wat zijn nu precies de boosdoeners en hoe kun je het voorkomen?
Wat is het? Er is een verschil tussen een voedselinfectie en een voedselvergiftiging. Een voedselvergiftiging ontstaat door gifstoffen van bijvoorbeeld bacteriën of schimmels. Die gooien het spijsverteringsstelsel overhoop, waardoor je tot enkele uren na de maaltijd last krijgt van buikkrampen, diarree, koorts, misselijkheid en eventuele braakneigingen. Bij een voedselinfectie heb je gelijkaardige klachten, maar omdat de darmwand ontsteekt door levende ziektekiemen, kunnen de symptomen ook weken later nog de kop opsteken.
Wat kan ik zelf doen? Meestal gaan de klachten vanzelf over en hoef je dus niet naar de dokter te gaan. Zorg ervoor dat je voldoende drinkt (twee glazen per ontlasting) en blijf eten waar je zin in hebt. Let wel op met zoetigheid en laxerende stoffen zoals pruimen, sterke koffie of vetrijke producten.
Wanneer ga ik naar de dokter? Ga naar de dokter als je naast diarree ook meer dan 38,5 °C koorts hebt, als je de kwaal opliep in het buitenland of als je tussen de buikkrampen door blijvende buikpijn hebt. Met een baby ga je naar de dokter als hij na twee voedingen nog steeds diarree heeft, niet wil drinken of suf is, bij jonge kinderen als de symptomen langer dan twee dagen aanhouden en er ook andere klachten zijn.
Hoe komt het? Heel wat ziektekiemen kunnen voedselvergiftigingen of -infecties veroorzaken. Veel voorkomende boosdoeners zijn de salmonellabacterie (zit vooral in dierlijke producten), de listeriabacterie (vooral in rauwe producten), het norovirus (via een besmette persoon of via schaal- en schelpdieren) en stafylokokken (nestelen zich bij mens en dier).
matig bacterienesten zoals handdoeken, schotelvodden en schuursponsjes. Laat het eten in de koelkast tot vlak voor je het bereidt, zet overschotjes binnen de twee uur afgedekt in de koelkast en bewaar ze niet langer dan twee dagen. Ontdooi ingevroren eten niet bij kamertemperatuur, maar in de koelkast of de microgolf en vries ontdooide gerechten nooit opnieuw in. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye
Hoe kan ik het voorkomen? Zorg voor een goede basishygiëne: was je handen regelmatig voor en tijdens het koken, gebruik aparte handdoeken voor de vaat en vervang regel-
www.cm.be/ dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
Iets verkeerds gegeten?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
Wat is het? De app vertelt waar er een apotheker van wacht is in de buurt waar je je bevindt. Je ziet meteen hoe ver het wandelen is. Van elke apo theek krijg je adres en telefoonnum mer. Onze mening? Deze app is een bruik baar hulpmiddel.
Help ze niet naar de tuut Wat is het? Deze eenvoudi ge toepassing verandert je telefoon in een geluidsmeter. Tik op de knop en je telefoon meet het aantal decibel in je omgeving. Geef daarna aan hoe lang je van plan bent om daar te blijven en de app vertelt of je risico loopt op gehoorschade. Onze mening? Zit eenvoudig in elkaar, maar kan nuttig zijn. We weten niet of de metingen altijd juist zijn, maar de app maakt ons wel bewust van de gevaren van geluidsoverlast.
EHBO Wat is het? Een bijensteek, een bloedneus, onderkoe ling of verslikking. Deze app vertelt hoe je zelf de eerste hulp kunt bieden. Uitgegeven door het Nederlandse Rode Kruis.
Op vakantie in buitenland
Ziekenhuisfactuur niet zelf betalen De financiële crisis in landen als Spanje en Portugal, heeft ook gevolgen voor toeristen en buitenlanders die daar verblijven en medische zorg nodig hebben. Aangezien de overheid in die landen de ziekenhuizen laat betaalt, proberen deze hun geld rechtstreeks bij de (buitenland se) patiënt te halen. De ziekenfondsen krijgen meer meldingen dat de Europese ziekteverzekeringskaart wordt geweigerd en dat de ziekenhuisfactuur rechtstreeks naar de patiënt wordt gestuurd.
Mutas bellen Wat kun je doen als je tijdens een vakantie in het buitenland wordt gevraagd om de kosten voor een behandeling in het ziekenhuis te betalen? CM raadt patiënten aan om zoals voorheen bij elke ziekenhuisopname meteen te telefoneren naar het alarmnummer 0032 2 272 09 00 van Mutas (24 uur op 24). De alarmcentrale neemt dan meteen contact op met het ziekenhuis om afspraken te maken over de behandeling en de betaling ervan via het ziekenfonds (CM-reisbijstand). Patiënten hoeven de ziekenhuisfactuur in het buitenland niet zelf te betalen. Krijg je zelf een factuur, verwittig dan meteen het ziekenfonds.
RunKeeper Wat is het? Een jogging in het park? Of een fiets tocht in de Vlaamse Ardennen? RunKeeper registreert via gps je traject. De app houdt je snel heid bij en berekent hoeveel calorieën je verbrandt. Onze mening? De app motiveert om te bewegen. Begin je pas met sporten, ga indien nodig langs bij de dokter om te bepalen welk niveau je aankunt.
CalorieTeller Wat is het? Een soort dag boek waarin je bijhoudt wat je precies gegeten hebt en hoeveel je beweegt. De app berekent hoeveel calorieën je opneemt en verbrandt. Onze mening? Kan een motivatie zijn om bezig te zijn met gezonde voeding, maar vervangt zeker de diëtist niet. Die doet veel meer. Hij zal bijvoor beeld ook nakijken of je voedingspa troon evenwichtig is.
Instant Heart Rate Wat is het? Plaats je wijs vinger op de camera van je smartphone of tablet en je toestel vertelt wat je hartslag is. Onze mening? Niet meer dan een gim mick. Het is veel eenvoudiger om je hartslag te controleren door een vin ger op je pols te houden en te tellen.
Moet de patiEnt de besparingen voelen? In de zoektocht naar extra geld om het begrotingstekort te verminde ren, komt ook de gezondheidszorg opnieuw in het vizier. Minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx maakt zich sterk dat er geen bespa ringen komen op de kap van de pati ënt.
ofwel krijgen ze te maken met een krappe dienstverlening en langere wachtlijsten, zeggen ze.
De Belgische Vereniging van Artsen syndicaten (BVAS) is allesbehalve tevreden met de beoogde besparin gen. Ze vindt de besparingen op de honoraria van de cardiologen en kli nisch biologen onaanvaardbaar. Ze zijn een inbreuk op het laatste akkoord tussen de artsen en zieken fondsen, stelt ze. Ook de aangekon digde hervorming van de zieken huisfinanciering - meer volgens het ziektebeeld van de patiënten - stuit het artsensyndicaat tegen de borst.
Maar dat sommige artsenleiders en vertegenwoordigers van de zieken huizen spontaan verklaren dat de patiënt de besparingen zal voelen, betreur ik ten zeerste. De reflex van deze hoofdrolspelers in de gezond heidszorg zou moeten zijn: hoe ver mijden we dat de patiënten het slachtoffer zijn van de besparingen? Dat is alleszins de belangrijkste bekommernis van de ziekenfondsen, CM op kop.
De onvrede van de artsen bewijst dat voorafgaand overleg over de begro tingsmaatregelen met de artsen en ziekenfondsen beter was geweest.
BVAS dreigt daarom met een zieken huisstaking en - alsof dat niet genoeg is - het opzeggen van het akkoord artsen-ziekenfondsen. Artsen zullen dan vrij hun hono rarium bepalen. Wie hier het slachtoffer van zal zijn, hoef ik niet uit te leggen!
Marc Justaert Voorzitter CM
Ook de ziekenhuizen stellen luid en duidelijk dat de patiënten de besparingen zullen voelen. Ofwel moeten patiënten het inko mensverlies van de ziekenhuizen helpen compenseren,
De kracht van jonge helpende handen Een creanamiddag voor kinderen met kanker, een fitnesstuin voor senioren of een brunch in het rusthuis. Honderden jongeren hebben zich de voorbije maanden ingezet voor langdurig zieke en zorgbehoevende mensen. Zij maken kans op de Johh trofee van Ziekenzorg CM.
zich goed voelen, dan genieten wij daar even sterk van.’ Tijdens de Johh Night zijn er optredens van Michael Schack, de drummer van onder andere Milk Inc. en Netsky en een dj-set van AKS.
✔✔Wil je er zelf bij zijn?
Surf naar www.johhtrofee.be en maak kans op twee tickets.
Violet Corbett Brock
Apotheek.be wacht
Onze mening? Vanwege de bron lijkt de informatie betrouwbaar, maar het vervangt de EHBO-cursus niet. Neem de informatie op een rustig moment door. In noodsituaties is daar meestal geen tijd voor.
VOORZET
www.facebook.com/CMziekenfonds
Onderstaande apps zijn gratis. Instant Heart Rate heeft ook een betalende variant met meer mogelijkheden. Alle apps zijn verkrijgbaar via Apple App Store en Google Play Store, behalve Apotheek.be (enkel Apple App Store).
de
www.twitter.com/CMziekenfonds
6 apps voor jou gedownload
7
Met de Johh trofee (Johh staat voor Jonge helpende handen) wil Ziekenzorg CM initiatieven van jongeren voor langdurig zieke en zorgbehoevende mensen aanmoedigen en waarderen. Zowel scholen als jeugdorganisaties konden een project indienen. Tijdens de Johh Night op 24 mei in Het Depot in Leuven horen we wie er in de prijzen valt.
Vakantiegangers verwennen Een van de kanshebbers is het 7de jaar Thuis- en Bejaardenzorg van het KTA2 in Diest. Zij draaiden een hele week mee in de hersteloorden Ter Duinen in Nieuwpoort (zie foto) en Hooidonk in Zandhoven. ‘Deze week zijn hier heel wat mensen die in een rusthuis wonen’, zegt leerlinge Isabeau Geerts. ‘Zij vinden het geweldig om elke dag naar de zee te wandelen. Als zij
Leerlingen van het KTA2 in Diest maakten het de vakantiegangers in Ter Duinen naar hun zin.
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
22-28 april, Week van de Valpreventie
Zorg dat je niet valt
knipsels
Kun je al dansend voorkomen dat je valt? Jazeker. Dansen bevordert het evenwicht en met een beter evenwicht heb je minder kans om te vallen. Als dansen niet meer lukt, dan is er vast wel een andere manier om te bewegen. Want blijven zitten uit schrik om te vallen, mag je echt niet doen.
Sommige uitkeringen hoger Sinds 1 april zijn sommige uitkeringen verhoogd. Dat is het gevolg van het Interprofessioneel Akkoord. Het forfaitair bedrag voor ‘Hulp van derden’ bedraagt nu 20 euro per dag. Voor werknemers is het loonplafond voor de berekening van de uitkering verhoogd met 2 procent. Dit geldt voor mensen die vanaf 1 april arbeidsongeschikt worden. Zelfstandigen met gezinslast krijgen tijdens het eerste jaar arbeidsongeschiktheid voortaan het minimumbedrag dat een regelmatige werknemer met gezinslast ontvangt: 53,32 euro per dag. Dat geldt ook na dat eerste jaar als ze hun bedrijf niet stopzetten.
Een op de drie thuiswonende ouderen valt minstens eens per jaar. In de woonzorgcentra is dat de helft van de bewoners. En deze mensen vallen niet uit een boom of van een ladder. Ze vallen in hun vertrouwde omgeving. De oorzaak is soms een miniem drempeltje, maar de gevolgen kunnen gaan van wat blauwe plekken tot ernstige breuken bijvoorbeeld van heup of schouder. Valpreventie, voorkomen dat je valt, is dus belangrijk. Viviane (76) is de jongste twee jaar al verschillende keren gevallen. Zomaar. Het is eigen aan haar ziekte, Parkinson, zei de dokter. De gevolgen bleven tot nu toe beperkt. ‘Ze viel op haar zijkant’, zegt haar man Roger (80). Maar hij beseft heel goed dat het een volgende keer wel ernstig kan zijn. Het kwam ter sprake toen de maatschappelijk werker van CM langskwam. ‘We willen alles weten en doen om hier zo lang mogelijk te kunnen blijven wonen’, zei Roger. Uit schrik dat zijn vrouw van de trap zou vallen, had hij zelf al een traplift laten installeren. En het tapijt verdween van onder de tafel in de woonkamer. Van woonadviseur Ilse De Schepper hoorden Viviane en Roger wat ze nog meer konden doen. En ze volgden haar goede raad.
Geef een compliment van iemand bekend Verras eens een vriend of collega met een compliment van iemand bekend. Dat geeft jullie beiden een goed gevoel. Drie bekende Vlamingen zetten hun schouders onder het CM-project Pluk je geluk. Pol Goossen, Cath Luyten en Maarten Bosman delen elk in hun eigen stijl complimenten uit. Via www.facebook.com/plukjegeluk kun je de boodschap van een van hen doorsturen naar iemand uit je omgeving. Zeker eens doen. Want een schouderklopje krijgen en geven doet altijd deugd.
✔✔www.facebook.com/plukjegeluk
Looprek ‘De eerste keer dat ik bij mensen langsga, bespreken we alles wat er in huis gebeurt, van ’s morgens tot ’s avonds’, zegt Ilse. Uit bed geraken, is voor Viviane niet gemakkelijk. Roger moet haar meehelpen. Op advies van Ilse is het bed nu verhoogd, maar met de bediening van de pas geleverde elektrische lattenbodem, moet Viviane nog leren werken. ‘Dat lukt wel’, zegt ze. Roger staat altijd klaar
Verpleegkundige bij Kazou Kazou vraagt voor haar JOMBA-vakanties (Jongeren Met Bijzondere Aandacht) nog verpleegkundigen. Ben je verpleegkundige/arts of volg je de opleiding verpleegkunde (2de of 3de jaar) of geneeskunde (4de jaar en verder), dan kun je je kandidaat stellen om mee te gaan. Als verpleegkundige op JOMBA-vakantie sta je in voor de dagelijkse verzorging. Je neemt verpleegkundige taken op en draait mee in het vakantiegebeuren.
Zoals bij veel ouder wordende mensen slaagde Viviane er niet meer in om in bad te stappen. ‘Ik waste me op een stoel in de keuken, maar dat is niet ideaal.’ Ilse stelde voor om
een badplank te installeren samen met een handgreep. Nu gaat Viviane op de badplank zitten en kan ze haar benen over de badrand zetten en zittend douchen met de hulp van Roger. Zo is er geen gevaar om uit te glijden.
Hometrainer ‘Eigenlijk vergroot alles wat moeilijk gaat het risico om te vallen’, weet Ilse. ‘Zelfs je kousen aantrekken.’ Roger haalde voor Viviane een kousenaantrekhulp, maar het kost haar nog altijd veel tijd. Ze geeft niet gauw op. ‘Je doet alles toch het liefst zelf’, lacht ze.
Couscous met groentespiesjes Ingrediënten voor 4 personen: 250 g couscous (grote korrel) ¬ 1 aubergine ¬ 1 groene, 1 rode en 1 oranje paprika ¬ 8 kerstomaatjes ¬ 16 champignons ¬ 8 eetlepels olijfolie ¬ 2 teentjes knoflook ¬ koriander ¬ bladpeterselie ¬ 1 theelepeltje komijn ¬ 1 eetlepel sumak (rode zure besjes ) ¬ peper – zout ¬ 500 g volle, dikke yoghurt ¬ 1 teentje knoflook ¬ citroensap ¬ enkele fijngehakte blaadjes verse basilicum
Onderzoek prostaatkanker Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) doet een wetenschappelijk onderzoek naar de behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker. Daarvoor zoekt het Kenniscentrum mannen bij wie de aandoening werd vastgesteld en die, indien mogelijk, de laatste drie maanden hebben gekozen voor een behandeling van actieve bewaking. Van hen wordt een interview afgenomen. Anonimiteit is verzekerd. Wie deelneemt, krijgt een vergoeding van 25 euro.
¬ bereid de couscous en laat afkoelen ¬ snijd de aubergine en de paprika’s in even grote stukken ¬ doe de stukken in een kom met de champignons en de kerstomaatjes ¬ roer er de olijfolie bij ¬ pel de teentjes knoflook, hak fijn en voeg toe ¬ kruid met de koriander, de bladpeterselie, de komijn, peper en zout ¬ laat 30 minuten rusten ¬ rijg de stukjes groentjes op de spiesjes en rooster ongeveer 10 minuten onder de ovengrill ¬ meng de yoghurt met een geraspt teentje knoflook, zout, basilicum en/of citroensap ¬ verdeel de afgekoelde couscous over 4 borden ¬ schik de groentespiesjes hierop en werk af met sumak Frank Croes
Tel. 02 287 33 27
om haar te helpen, maar ze doet alles het liefst alleen, ook ’s nachts opstaan. Roger is al een beetje minder ongerust nu Ilse Viviane ervan kon overtuigen om een looprek met twee poten en twee wielen te gebruiken. Enthousiast was ze eerst niet, maar haar schrik om te vallen hielp haar over de brug. Ze kan er ondertussen al vlot mee overweg.
SMAKELIJK
✔✔www.kazou.be/daszekerda
✔✔pascale.jonckheer@kce.fgov.be
Dans je leven lang, is het motto van de Week van de Valpreventie van de Vlaamse overheid. Dansen bevordert het evenwicht en helpt dus om vallen te voorkomen.
Recept uit het boekje ‘Marokkaans koken’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be - 02 246 51 11.
Checklist: Hoe veilig is jouw huis?
HELPENDE
Onderstaande tips voor een veilige woning gelden in alle kamers. Neem deze checklist mee en kijk eens hoe veilig jouw huis is. Slaapkamer
Badkamer
Traphal
HANDEN
Sabine Du Pont (43) helpt mama’s en papa’s
Garage/ berging
Voldoende verlichting
‘Toen ik stage liep op een kraamafdeling, wist ik het al. Later wil ik iets met baby’s doen.’ Sabine Du Pont uit De Pinte helpt als kraamverzorgende jonge ouders uit de nood. Ze zien haar graag komen.
Meubels staan zo dat er voldoende ruimte is Tapijten en/of matten hebben antisliplaag Vloer is makkelijk te onderhouden en zo veel mogelijk vrij
‘Aanvankelijk wilde ik kleuterleidster worden. Maar mijn studies liepen niet van een leien dakje en ik werd uiteindelijk verzorgende. Had ik maar … denk ik soms, maar mijn huidige job vind ik minstens even leuk. Al tijdens mijn stage op de kraamafdeling wist ik dat ik iets met baby’s wou doen. Bij Familiehulp heb ik lange tijd kraamzorg gecombineerd met gezinshulp en ouderenzorg, nu doe ik enkel kraamzorg.’
Waar nodig zijn handgrepen als steun Lichtschakelaars makkelijk bereikbaar Telefoon makkelijk bereikbaar Elektriciteitskabels zijn goed aan de muur bevestigd
Stefaan Van Hul
Samen met Roger maakt ze nog altijd het eten klaar, stilzitten is niets voor haar. Vandaar dat Roger haar niet gauw alleen laat. Ook al rijdt hij graag eens met de fiets weg als het mooi weer is. Tijdens de lange winter fietste Roger vooral op de hometrainer, kwestie van toch wat beweging te hebben. ‘De kinesist heeft het Viviane ook aangeraden, maar zij vindt het niet zo prettig’, zegt Roger. ‘Of ze toch niet aan een personenalarm zouden denken’, vraagt Ilse. Als Viviane zou vallen en Roger is niet in de buurt, is hij verwittigd met één duw op de knop. Roger en Viviane zien er wel iets in. Ilse brengt ook ter sprake dat Viviane een rolstoel kan aanvragen. Maar daarvan wil Viviane nog niet horen. ‘Daar moeten we nog eens over nadenken’, zegt ze. Chris Van Hauwaert
Ilse de Schepper, woonadviseur bij Thuiszorgwinkel Assist Waas en Dender.
Klein wonder ‘Het was een evidente keuze. Ik vind het leuk om bij jonge ouders over de vloer te komen. Wat is er fijner dan te mogen werken met nieuw leven? De mensen zijn altijd heel blij met mijn komst. De eerste acht weken met een baby kunnen erg vermoeiend zijn, zeker als er ook nog broertjes of zusjes rondlopen. En dan hebben we het nog niet over tweelingen.’
badje, ik leg het niet alleen uit maar kan het meteen ook voortonen. Aan mama én aan papa. Ook die is meestal erg blij met wat praktische uitleg.’
Kant-en-klare ovenschotel ‘Op vraag van de ouders help ik ook mee in het huishouden. Ik doe de was, de strijk of de boodschappen, of ik maak een schotel die kant-en-klaar in de oven kan. Of ik geef de baby een badje terwijl mama even bijslaapt. Vroeger werd er vaker hulp ingeroepen van de grootouders, maar nu iedereen langer moet werken, wordt dat steeds minder evident. Bovendien komen oma en opa ook graag eens gewoon op bezoek, zonder te hoeven stofzuigen, strijken of koken. Ik doe het met plezier en ik word ervoor betaald. Prima oplossing, toch?’ Nele Verheye
Lieven Van Assche
Woonkamer Keuken
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
‘Eerst en vooral help ik natuurlijk met de baby. Als kraamverzorgende breng ik een pak ervaring in huis, het zou zonde zijn om dat niet te gebruiken. Bovendien volg ik ook regelmatig bijscholingen, zodat ouders bij mij terechtkunnen met al hun vragen. Hoe laat ik mijn kindje boeren, hoe leg ik het in zijn bed, hoe geef ik het eerste Als CM-lid kun je voor kraamzorg een tegemoetkoming tot vier euro per uur krijgen. Meer info op www.cm.be (Diensten en voordelen, geboorte).
De gratis CM-dienst Thuis blijven wonen geeft onder meer advies over aanpassingen in de woning die de veiligheid verhogen. Info in het CM-Thuiszorgcentrum of de Thuiszorgwinkel. Ook via www.cm.be/thuisblijvenwonen waar je een aanvraagformulier vindt en een filmpje kunt bekijken. Van 22 tot 28 april loopt de Week van de Valpreventie. De CM-folder Vallen voorkomen vind je via www.cm.be en bij de dienst Gezondheidspromotie van je ziekenfonds. Meer info ook op www.valpreventie.be. Kijk op www.valbus.be wanneer de valbus van CM en Ziekenzorg CM in je buurt is.
?!
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Mag ik werken terwijl ik arbeidsongeschikt ben? Als je arbeidsongeschikt erkend bent als werknemer in de algemene regeling, kun je vanaf nu vlotter weer aan de slag. Je hoeft niet meer te wachten op de toestemming van de adviserend geneesheer. Ben je arbeidsongeschikt en krijg je een uitkering, dan moet je nog altijd aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds de toestemming vragen om opnieuw te gaan werken. Nieuw is nu dat je niet meer op de beslissing van de adviserend geneesheer moet wachten om weer actief te worden. Je kunt deeltijds terug naar je vroegere job, maar je kunt ook deeltijds bij een nieuwe werkgever beginnen, vrijwilligerswerk doen of een zelfstandig (bij)beroep uitoefenen. Ondertussen behoud je je uitkering. De adviserend geneesheer moet oordelen
of je gezondheid de activiteit die je uitoefent toelaat. Hij kan je ook oproepen voor een controle. Oordeelt de adviserend geneesheer dat je activiteit niet verenigbaar is met je gezondheidstoestand, moet je er meteen mee stoppen. De beslissing van de adviserend geneesheer kun je als verklaring voorleggen bij je werkgever. Stop je zelf je nieuwe activiteit, dan moet je meteen het ziekenfonds verwittigen. Het formulier om je werkhervatting aan te vragen, bezorg je ten laatste de dag voor je begint aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds. Je vindt het formulier op www.cm.be (Diensten en voordelen) of bij de consulent in je CM-kantoor.
✔✔www.cm.be (Toegelaten activiteiten)
Allerheiligenvakantie Intersoc-Halloween in Leysin
Bibber en b(el)eef Happy Halloween in spookhotel Fabiola in Leysin Zwitserland. Op de vooravond van Allerheiligen grijpen geesten en spoken naar de macht. Enge menu’s, een all-in verblijf, horroranimatie en -uitstappen en griezeldecoratie tegen een angstaanjagend lage prijs. Je logeert er in volpension met koffie, thee, water, frisdranken, pils van het vat en wijn inbegrepen. Met onze aximfo verken je begeleid of op eigen houtje de regio. Voor de kleine spookjes in het hotel zijn er kinderclubs met Nederlandstalige Intersoc-monitoren. Maar ook teeny’s en ado’s beleven met hun vrienden een geweldige tijd. Periode en prijzen: • Van 26 oktober tot 2 november 2013 • 427 euro per persoon in volpension/all-in • 91 euro toeslag single kamer • Vaste kinderkortingen tot 100 procent
Lic. 7013 - A5654
Info, prijzen en reservaties: 070 233 119 of www.intersoc.be. Een welgemeend DANKJEWEL aan al onze vrijwilligers! Deze winter hebben onze vakantiegasten weer kunnen genieten van het échte vakantiegevoel. Wij willen al onze vrijwilligers die hiertoe hebben bijgedragen, bedanken voor hun inzet, toewijding en professionaliteit. Wil jij deze zomer ook mee op werkvakantie? Registreer je dan meteen op onze website www.intersocwerkvakanties.be of neem telefonisch contact op via 02 246 47 35 (hoteldiensten) of 02 246 47 36 (animatie). Ontdek alles over onze werkvakanties op www.intersocwerkvakanties.be. Visie_19-04_Intersoc-Halloween.indd 1
12/04/2013 10:04:34
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
VLOEREUROPA
(4/4)
‘Europa maakt werknemers mobieler’ Als jouw bedrijf de deuren sluit, ben jij dan bereid om in een andere vestiging 1 500 kilometer verder te gaan werken? Het is niet vanzelfsprekend, maar een twintigtal Hongaren gingen in op het aanbod van lingerieproducent Van de Velde in Schellebelle.
P
Frank Bahnmuller
eter Vandeputte (links op foto) is magazijnier en ACV-délégué bij Van de Velde in Schellebelle. Het Oost-Vlaamse bedrijf maakt luxueuze dameslingerie en heeft bekende merken zoals Marie Jo. ‘Alle belangrijke activiteiten vinden plaats in België,’ zegt Peter, ‘zoals het ontwerp van de lingerie, het snijden van de stoffen, de kwaliteitscontrole en de distributie. Maar het assembleren gebeurt in Tunesië en China. Vroeger gebeurde dit in Hongarije en daarvoor in België.’
Waarom is de assemblage naar het buitenland verhuisd? ‘In de textielsector is arbeid een belangrijke kostenfactor. Omdat de lonen in Oost-EuroMijn Hongaarse pa veel lager waren, collega’s hebben heeft Van de Velde jaren geleden de assemdezelfde loons- en blage naar Hongarije arbeidsvoorwaarden. verhuisd. Toch zijn er bij die delokalisatie Peter Vandeputte, geen jobs gesneuveld ACV-délégué bij Van de Velde in België. De stiksters va n de assemblage konden op andere afdelingen beginnen. Vandaag zijn er zelfs meer werknemers in België dan vroeger. In 2009 heeft Van de Velde de fa- De ACV-ploeg bij Van de Velde deed zijn uiterste best om de nieuwe Hongaarse collega’s op te vangen . briek in Hongarije gesloten en de productie maar kreeg wel een ontslagvergoeding mee. de loons- en arbeidsvoorwaarden. In de onen hier rustig op zoek gaan naar een geschikverlegd naar Tunesië. Drie redenen speelden Een klein deel van het personeel kreeg de dernemingsraad hebben wij daar op gehate woning. Ook konden zij taallessen Nedermee in die beslissing. Ten eerste ging de nakans om aan de slag te gaan in België. Een ze- merd. Je ziet vaak dat mensen uit Oost-Eurolands volgen via het bedrijf. bijgelegen school dicht, waar stikopleidingen vental mensen is op dat aanbod ingegaan. Dat pa hier komen werken, maar dan een pak Met de ACV-ploeg hebben wij hen verwelwerden gegeven. Het was moeilijk om nog geis misschien niet zoveel, maar het is ook een minder verdienen, door bijvoorbeeld als komd op een kennismakingsavond. We hebschoold personeel te vinden. Ten tweede was grote stap om je thuisland achter te laten en schijnzelfstandige te werken. Maar dat is niet ben ook geluisterd naar hun vragen en antHongarije intussen toegetreden tot de Euro1 500 kilometer verder te gaan wonen. het geval bij Van de Velde. Het is ook nooit woorden gezocht. Allemaal zijn ze lid geworpese Unie, waardoor de lonen gestegen waIntussen zijn er nog andere Hongaarse werk- een discussiepunt geweest voor de directie.’ den van het ACV. ren. Een derde reden was dat de leiding van nemers hier begonnen, ook familieleden. Vier jaar later vind ik dat onze Hongaarse colde fabriek toe was aan een nieuwe uitdaging.’ Hoe werden de Hongaarse collega’s Vandaag zijn ze met een klein twintigtal.’ lega’s goed geïntegreerd zijn in België en in hier opgevangen? Wat is er dan met het personeel in het bedrijf. Zij spreken goed Nederlands en Verdienen jouw Hongaarse colleHongarije gebeurd? de samenwerking op de vloer gaat goed.’ ‘Van de Velde heeft op voorhand geregeld dat ga’s evenveel als de Belgische? zij terecht konden in enkele appartementen. ‘In de Hongaarse fabriek werkten 345 werkIs de toetreding van Hongarije tot ‘Ja, de Hongaren en de Belgen hebben dezelf- Zo konden de mensen makkelijker verhuizen nemers. De meerderheid verloor zijn baan,
de Europese Unie een vloek of een zegen voor deze mensen?
‘Ik voel me thuis in België’ De Hongaarse Erzsi Ference Illés (41) is stikster op de ontwerpafdeling bij Van de Velde in Schellebelle. ‘Ik werkte vijftien jaar voor Van de Velde in Hongarije, toen de fabriek in 2009 sloot. Dat was een moeilijke periode. Er werkten bijna 350 vrouwen in de fabriek. Iedereen mocht zich kandidaat stellen om hetzelfde werk te doen bij Van de Velde in België. De meeste collega’s waren bang voor zo’n grote verandering, maar voor mij was het een gemakkelijke beslissing. Mijn twee zonen studeerden nog en mijn man was werkloos. Ik moest een inkomen verdienen voor mijn gezin.
In België heb ik van veel mensen hulp gekregen, ook van de collega’s van het ACV. Zo kon ik mij gemakkelijker aanpassen. Dat mijn zonen op zo’n grote afstand woonden, was wel moeilijk. Mijn job doe ik heel graag. Het is bijna hetzelfde werk als in Hongarije, maar interessanter. Hier wordt lingerie van de eerste tot de laatste stap gemaakt. Mijn loon is ook hoger. Intussen is mijn jongste zoon naar België verhuisd. Hij werkt ook bij Van de Velde, op de facturatiedienst. Ik wil in België blijven wonen, want ik voel me hier thuis. Mijn leven is volledig veranderd, maar ik heb hier mijn plaats gevonden.’
De Hongaarse Erzsi verhuisde in 2009 naar België en werkt als stikster bij Van de Velde. ‘Ik vind mijn job hier interessanter.’
‘Voor onze Hongaarse collega’s is het een mes dat aan twee kanten snijdt. Doordat Hongarije lid geworden is van de Europese Unie, zijn de lonen er gestegen. Dat is een goede zaak natuurlijk, maar het heeft ook een rol gespeeld in de beslissing om de fabriek van Van de Velde daar te sluiten. Wel is het zo dat er vrij verkeer van werknemers is in de Europese Unie. Dat heeft hen dan weer de kans gegeven om naar België te verhuizen en hier te komen werken. De levensstandaard in België is hoger dan in Hongarije, dus deze mensen zijn er wel op vooruit gegaan. Als vakbond staan we kritisch tegenover het Europese verhaal, maar het is niet louter negatief. Het biedt ook kansen aan mensen. Europa maakt werknemers mobieler.’ Leen Grevendonck
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
11
‘Wij willen een beter, gemeenschappelijk statuut’ Een verschil maken tussen mensen die werken met hun handen of met hun hoofd: ACV vindt dat niet meer kunnen. ‘Wij gaan volop voor een beter, gemeenschappelijk statuut voor arbeiders en bedienden’, zegt ACV-voorzitter Marc Leemans. ‘Met een actieplan informeren wij de werknemers en zetten wij druk op regering, parlement en werkgevers.’
m
e t de
de
W eg
‘Daarom voeren wij nu de druk op voor een beter, gemeenschappelijk statuut voor alle werknemers. Wij willen alle verschillen nu wegwerken. Wij willen dezelfde berekening voor vakantiegeld, hetzelfde gewaarborgd
t
me
Weg de
loon bij ziekte, dezelfde regeling voor tijdelijke werkloosheid, opzeg en proeftijd, de uitbetaling van het loon op een vast tijdstip en meer werkzekerheid door vorming en loopbaanbegeleiding. Ook al behandelde het Grondwettelijk Hof alleen de opzeg en de carensdag (de onbetaalde eerste dag ziekte voor arbeiders, red.), wij eisen een globale aanpak van deze zeven dossiers. Met een actieplan zetten wij druk op de regering, de parlementsleden en de werkgevers. Tegelijk willen we onze werknemers goed informeren. Zij moeten weten dat we voor belangrijke weken staan.’
Politici en werkgevers ‘Ook de politici die nieuwe wetten goedkeuren, willen wij informeren en overtuigen. Op maandag 22 april gaan delegaties van het ACV de meeste partijbureaus bezoeken. De ACV-verbonden nemen op hetzelfde moment contact op met parlementsleden in hun regio. En woordvoerders in de sectoren roepen hun paritair comité deze maand nog samen, om de ACV-aanpak uit te leggen aan de werkge-
vers en om het debat aan te gaan.’ ‘Wij volgen het dossier op de voet. De ontwikkelingen en de inhoud van het regeringsvoorstel zullen bepalen of ons actieprogramma uitgebreid wordt. Hardere acties zijn mogelijk. We moeten werkgevers en beleidsmakers overtuigen van een beter, gemeenschappelijk statuut.’ Patrick Wirix
✔✔Meer lezen? www.beterstatuut.be
Pamflet en petitie Op woensdag 17 april deelden ACV’ers massaal pamfletten uit aan de werknemers van bedrijven en instellingen met een syndicale werking. Dat gebeurde ook in de sector van de openbare diensten. ‘Daar heeft ongeveer de helft van de werknemers een contractueel statuut, zij zijn dus betrokken partij.’ Alle werknemers konden een petitiekaart ondertekenen en afgeven aan hun afgevaardigden of dienstencentrum. Je kunt de petitie nog tot 28 april digitaal ondertekenen en verspreiden via Facebook. ACV bezorgt dan alle ingezamelde petitiekaarten aan de regering Di Rupo, om een verbeterd gemeenschappelijk statuut af te dwingen.
Petitie:
‘Ja, ik wil nu een beter, gemeenschappelijk statuut voor alle werknemers.’ Naam:
Datum:
!
H
et verschil tussen arbeiders en bedienden is ongrondwettig, stelt het Grondwettelijk Hof, dat tegen 8 juli een oplossing eist. ‘We proberen al jaren met sociaal overleg te komen tot een gemeenschappelijk statuut’, zegt Marc Leemans. ‘Nu is het overleg tussen werknemers- en werkgeversorganisaties en de regering afgelopen. De regering zal zelf met een voorstel komen.’
Handtekening:
✔✔Bezorg deze strook aan je ACV-afgevaardigde, je ACV-secretaris,
het ACV-dienstencentrum in je buurt of per post via ACV, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Je kunt onze petitie ook elektronisch tekenen op www.beterstatuut.be.
✔✔
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
Knopen over de nieuwe werkvloer doorhakken De voorbije maanden las u in Visie regelmatig interviews met vakbondsafgevaardigden en experts over ‘De nieuwe werkvloer’. Niet toevallig, in de aanloop naar het congres van het Vlaams ACV met als thema ‘De nieuwe werkvloer’. Na meer dan een jaar voorbereiding en discussies is het eind volgende week (26 en 27 april) eindelijk zo ver. Vijfhonderd militanten en medewerkers komen dan in Oostende samen om knopen door te hakken. Dat lijkt misschien wel saai, twee dagen lang discussiëren en ideeën uitwisselen. Maar het is ook ontzettend belangrijk. Om verschillende redenen. Het ACV speelt een belangrijke rol in het sociaal overleg. Om die rol goed te kunnen opnemen, hebben onderhandelaars natuurlijk een mandaat en een richting nodig. In een onderneming komt dat mandaat uit overleg met de collega’s. Op Vlaams niveau bepaalt het congres de krachtlijnen en programma van het Vlaams ACV voor de komende jaren. De inhoudelijke terugvalbasis, zeg maar. Het is natuurlijk onmogelijk om alle leden en miltanten uit te nodigen op een congres. Daarom stellen alle centrales en verbonden delegaties samen. Die delegaties heb-
ben op hun beurt een mandaat gekregen nadat in hun kern, verbond of centrale met zoveel mogelijk mensen de discussie over de congresthema’s is gevoerd. Maar de inhoud van het congres is net zo belangrijk als de manier van werken. Vlaanderen heeft al heel wat bevoegdheden op het gebied van werk, onderwijs en opleiding, begeleiding van werkzoekenden, zorg… En binnenkort, als de zesde staatshervorming uitgevoerd is, wordt dat pakket nog groter en ingrijpender. Kinderbijslag, controle en activering van werkzoekenden, opleiding van werknemers… Vlaanderen zal op al die terreinen zelf volledig de dienst gaan uitmaken. Met
dit congres willen we ons daar goed op voorbereiden. Tegelijk staat Vlaanderen voor veel nieuwe uitdagingen, die ook het ACV bezighouden. Hoe zorgen we dat er werk is voor iedereen? Dat iedereen zijn kans krijgt op die arbeidsmarkt? En dat we gezond en met veel plezier werken, zeker op een moment dat we langer aan de slag zullen moeten blijven? De antwoorden op die vragen willen we met dit congres concreet maken op een snel veranderende werkvloer. Geen makkelijke uitdagingen. Maar ik ben er zeker dat het Vlaams ACV op zaterdag 27 april al heel wat sociale en duurzame antwoorden zal hebben.
Ann Vermorgen, nationaal secretaris
✔✔De ontwerpkrachtlijnen vindt u op www.acv-online.be
Op Vlaams niveau bepaalt het congres de krachtlijnen en programma van het Vlaams ACV voor de komende jaren.
bondig
vak
Stijging uitkeringen in april en mei De regering en de sociale partners, waaronder het ACV, maakten de voorbije maanden nieuwe afspraken over de sociale uitkeringen voor de komende jaren. Enkele maatregelen gaan in april en mei van start.
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
ACV-scholenwerking
‘Jongeren leren zelf initiatief nemen op arbeidsmarkt’ Tiny Bogaerts
12
¬ uw job, ons werk
Sinds 1 april 2013: - De uitkeringen bij tijdelijke werkloosheid bedragen nu 70 % van het begrensde laatste loon. - De maximum werkloosheidsuitkeringen (plafonds) werden voor iedereen verhoogd met 2 %. - Bij nieuwe uitkeringen van ziekte en invaliditeit verhoogt de maximum uitkering (plafond) met 2 %. - Voor zwaar zorgbehoevendende zieken en invaliden die hulp van derden nodig hebben, stijgt de aanvullende uitkering tot 20 euro per dag. Vanaf 1 mei 2013: - Het vakantiegeld voor invalide werknemers gaat omhoog met 66 euro (tot 274,09 euro). - Het vakantiegeld voor gepensioneerde werknemers stijgt met 5 %. Op 29 maart werden ook drie cao’s voor de aanpassing van de jeugdlonen ondertekend. De discriminatie van werknemers van 18 tot 20 jaar wordt de komende jaren weggewerkt. Sinds 1 april heeft een jongere van 18 jaar recht op een loon van minstens 1 321,60 euro bruto per maand. Voor een 19-jarige werknemer is dat 1 381,67 euro en voor een 20-jarige 1 441,74. Dit geldt niet voor jongeren met een studentencontract.
Militanten denken na over nieuwe werkvloer 500 vakbondsmilitanten uit alle sectoren en regio’s zitten volgende week samen op het Vlaams ACV-congres in Oostende, om er na te denken over de grote uitdagingen van de Vlaamse arbeidsmarkt. Zo moeten er duurzame, waardige en kwaliteitsvolle jobs komen. Discriminatie moet op alle vlakken weggewerkt worden. En er moet ook een oplossing gevonden worden voor het hoge aantal jongeren zonder diploma. Zie ook De focus op pag. 11.
Jens Vanheuverswijn van de ACV-scholenwerking: ‘Voor de les solliciteren in BuSO De Einder ga ik soms op een kantoor in de buurt zitten. Ik speel dan de werkgever en de leerlingen gaan in op een vacature’.
Wat zijn mijn rechten en plichten als werkzoekende? Hoe hoog is een inschakelingsuitkering? Hoeveel ga ik verdienen? ‘Jongeren die aan hun eerste studentenwerk of job beginnen, hebben veel vragen’, ervaart Jens Van Heuverswijn. Met 13 jaar ervaring in het lokale vakbondswerk trekt hij geregeld naar middelbare scholen om schoolverlaters te informeren.
J
ens Van Heuverswijn heeft er net een ‘vakbondsles’ opzitten, met twaalf jongeren van 17 à 18 jaar. Zij studeren voor grootkeukenmedewerker, vloerder of schilder in het Buitengewoon Secundair Onderwijs (BuSO) De Einder in Oudenaarde. ‘Ik vertrek altijd van wat de jongeren al weten. Hoe ken je de vakbond?, vraag ik bij-
voorbeeld. Staken en betogen, zeggen ze dan, volgens het beeld in de media. Dat hoort er inderdaad soms bij, maar natuurlijk doet de vakbond meer dan dat.’
Juiste info ‘Jongeren hebben ook een beperkt of verkeerd beeld van wat ze op de arbeidsmarkt mogen verwachten. Op de vraag Hoeveel denk je te verdienen? krijg ik veel te lage of te hoge schattingen te horen. Jongeren hebben behoefte aan juiste informatie. Zij willen graag weten wat het verschil is tussen bruto- en nettoloon, welke belastingen ze zullen betalen en waar dat geld naartoe gaat. Ik leg dat heel eenvoudig uit met concrete voorbeelden.’
School verlaten ‘Dat het je niet in de schoot geworpen wordt, daar hamer ik op. Je moet zelf informatie inwinnen. Als schoolverlater schrijf je je best meteen in als werkzoekende bij de VDAB. Je
moet dan nog een jaar wachten vooraleer je aanspraak kunt maken op een inschakelingsuitkering. Als we het over het bedrag van die uitkering hebben, trekken de leerlingen wel grote ogen. Een +18-jarige die samenwoont, krijgt 417,30 euro per maand. Dat is een recht, maar het blijft wel weinig als je huur, water, elektriciteit en verwarming moet betalen. Ik wijs hen ook op het belang van een goede houding. Een werkzoekende en een werknemer hebben rechten, maar ook plichten. Je moet actief en regelmatig naar werk zoeken. Je moet alle vacatures en sollicitatiebrieven bijhouden. En het is logisch dat je je werkgever verwittigt als je ziek bent.’
Zwartwerk ‘Veel jongeren doen studentenjobs en ontdekken snel dat de wetgeving daarvoor ingewikkeld is. De meeste vragen van jongeren en hun ouders gaan over de sociale zekerheidsbijdragen, belastingen en kinderbijslag.
ACV Voeding en Diensten
Indexering
In de tabaksbedrijven (paritair comité 133) worden de afgesproken minimumlonen en de werkelijke lonen op 1 april verhoogd met 3,20 % (vorige lonen x 1,0032). Bij de ACV-afgevaardigden in je onderneming en op de secretariaten van ACV Voeding en Diensten kun je terecht voor meer info over de lonen in je onderneming.
HERDENKING omgekomen zeelui Trouw aan de traditie werden op Paasmaandag de vissers en zeelieden herdacht die op zee omgekomen zijn. Werken op zee brengt gevaren met zich mee, dat weten deze werknemers maar al te goed. Met een bloemenhulde en een ingetogen viering in Oostende herdachten vrienden, familie en collega’s de omgekomen zeelui, in het bijzonder twee roergangers die begin dit jaar om het leven kwamen. (LVDB)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
13
ACV Voeding en Diensten Ik wijs de jongeren wel op de gevaren van zwartwerk. Het wordt stil als ik het verhaal vertel van een jobstudente die volgens haar contract enkel moest opdienen en afruimen in het restaurant. Ze werd gevraagd om een omelet te bakken, waarbij het vuur in haar gezicht sloeg. Lees je contract dus rustig na, vooraleer je tekent. En werk nooit zonder contract. Als je zonder contract acht uur gewerkt hebt en maar vijf uur betaald krijgt, of als je van een stelling dondert op een bouwwerf, dan heb je geen poot om op te staan.’
Solliciteren ‘Voor de les solliciteren in BuSO De Einder ga ik soms op een kantoor in de buurt zitten. Ik speel dan de werkgever en de leerlingen gaan in op een vacature. Ze moeten zich presenteren aan het onthaal, mijn kantoor zoeken, op de deur kloppen en een sollicitatiegesprek voeren. Hebben ze de vacature mee? Kunnen ze zeggen wie ze zijn, wat ze kunnen en wat ze willen? Weten ze wat een contract van onbepaalde duur en een proeftijd zijn? Weten ze welk loon ze mogen vragen? Het is een tijdsintensieve aanpak, maar het levert veel resultaat op. Jongeren leren zo om zelf initiatief te nemen op de arbeidsmarkt.’
Nodig en nuttig ‘De jongeren zijn enthousiast over de lessen. En ik heb er zelf ook veel voldoening van. Vakbondswerk is niet altijd meetbaar en zichtbaar. De ACV-scholenwerking is heel concreet en ik ben ervan overtuigd dat het nodig en nuttig is. De leerlingen kunnen vragen stellen en er is voldoende tijd voor uitleg. Ook al komen heel wat zesdejaars nog niet meteen op de arbeidsmarkt, ze steken er toch iets van op en ze weten dat wij bestaan. De drempel naar de vakbond is alvast wat lager.’
Griet Verhoeyen
✔✔Voor studenten is er het gratis
Enter-lidmaatschap van het ACV. Enter-leden krijgen dezelfde service als een betalend lid. Meer informatie over de ACVscholenwerking en het Enterlidmaatschap? www.acv-enter.be
?!
Wat met het poetspersoneel van Ford Genk? Een maand geleden keurden de arbeiders van Ford Genk en de vier rechtstreekse toeleveranciers het ontwerpakkoord voor een sociaal plan goed. Maar heel wat werknemers bij andere toeleveranciers en onderaannemingen vallen uit de boot. ‘Voor hen is onzekerheid nog altijd troef’, zegt Ruth Vaes van ACV Voeding en Diensten.
R
uth Vaes is vakbondssecretaris bij ACV Voeding en Diensten in Limburg. Zij volgt het bedrijf ISS op, dat in onderaanneming voor Ford Genk werkt. ‘ISS is een Deense groep die onder meer schoonmaakdiensten levert aan bedrijven. In België telt het bedrijf zo’n 10 000 werknemers. In de Ford-fabriek in Genk werken dertig poetsmannen en -vrouwen van ISS. Velen onder hen werken er al tientallen jaren. Hoewel ISS hun feitelijke werkgever is, voelen zij zich personeel van Ford. De sluiting van de fabriek raakt hen evenzeer.’
Wat betekent de sluiting voor het personeel van ISS? ‘Ford voorziet niet in een sociaal plan voor deze dertig mensen. Omdat ISS een groot bedrijf is in België, vindt Ford dat ISS zelf een oplossing moet vinden. Na een personeelsactie heeft de directie van ISS zich geëngageerd om voor iedereen een passende job te zoeken. Met de vakbonden is ook afgesproken om een boeteclausule te onderhandelen. Als er toch ontslagen vallen, komt er een sociaal plan. ISS heeft niet veel werven voor industriële schoonmaak in de regio. Met Ford verliest het bedrijf een belangrijke klant. Het personeel is dus in grote onzekerheid. Zal er voor iedereen nog werk zijn na de sluiting? En als er
Dertig poetsmannen en -vrouwen van ISS op Ford Genk wachten bang af of zij binnen ISS een nieuwe, passende job zullen vinden. ontslagen vallen, zal daar dan iets tegenover staan?’
Hebben jullie verdere stappen afgesproken met de directie? ‘Op 18 april (Visie ging in druk op 16 april, red.) is er een personeelsvergadering. ISS zal de werking toelichten van zijn jobcentrum. Iedere werknemer krijgt een intakegesprek om na te gaan wat de verwachtingen zijn. Op 29 april overleggen de syndicale delegatie en de directie, om klaarheid te scheppen over wat een passende job precies is. Als je altijd
in Genk gewoond en gewerkt hebt, is een job in Brussel geen alternatief. Ook over de inhoud van het sociaal plan zullen we praten. Dat beloven zware onderhandelingen te worden. De tijd dringt. Op 1 juni verdwijnt er een shift bij Ford Genk. Dan heeft ISS al te veel personeel op de werf in Genk. Ik hoop dat we dit dossier nog voor de zomer kunnen afronden.’
Leen Grevendonck
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Wat als je stopt met studeren? Behaal je binnenkort je diploma of ben je met je studies gestopt? Schrijf je dan tijdig in bij de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding) of Actiris (als je in Brussel woont). Hoe sneller je je inschrijft, hoe sneller je recht hebt op een inschakelingsuitkering. Studeer je dit jaar af in juni of juli? Schrijf je dan in bij de VDAB vóór 1 augustus. Je beroepsinschakelingstijd begint dan te lopen en duurt 310 dagen. Je hebt dan ten vroegste vanaf 27 juli 2014 recht op een inschakelingsuitkering. Studeer je pas af in september? Of heb je je studies stopgezet tijdens het schooljaar? Je beroepsinschakelingstijd begint te lopen op de dag dat je je inschrijft. Je kunt je inschrijven bij de VDAB via www.vdab.be/mijnloopbaan, telefonisch via 0800 30 700 of in een VDAB-kantoor of
werkwinkel. Als je positieve evaluaties krijgt van de VDAB en de RVA, kun je gedurende maximaal drie jaar een inschakelingsuitkering krijgen, zolang je werkloos blijft. Als je nog thuis woont, bedraagt die uitkering 417,30 euro per maand. Als je alleen woont en tussen 18 en 21 jaar oud bent, bedraagt die 484,12 euro.
✔✔In de Gids voor schoolverlaters
en werkende jongeren vind je nog meer tips. Bestel de gids gratis via jongeren@acv-csc.be. Als je lid wordt van het ACV, heb je ook recht op begeleiding en verdediging. Info op www.acv-online.be
Werknemers in onderaanneming niet goed beschermd Ook al gaat het ‘maar’ om dertig mensen bij ISS, die door de sluiting van Ford misschien hun werk verliezen, toch is het een belangrijk dossier voor ACV Voeding en Diensten. Ruth Vaes: ‘Het toont aan hoe weinig werknemers in onderaanneming beschermd zijn.’ ‘Onze centrale verdedigt een aantal sectoren die in onderaanneming voor bedrijven werken, zoals schoonmaak, bewaking en catering. Onderaanneming is interessant voor bedrijven, omdat het goedkoper is dan vaste werknemers in dienst nemen. Zij sluiten een contract met de onderaannemer en niet met de mensen die op hun werf werken. Zo vallen werknemers in onderaanneming bijna nooit onder de regelgeving voor collectief ontslag. Pas als 10 procent van het personeel zijn job verliest, kun je praten over een sociaal plan en premies. Maar dat wordt geteld op niveau van het bedrijf, en niet op het niveau van een werf of bedrijfssite. Dertig werknemers van ISS op Ford Genk is bijlange na geen 10 procent van het totale personeelsbestand van ISS België. Maar het gaat hier wel om een volledige werf die wordt opgedoekt. Als er binnen ISS geen passende jobs gevonden worden voor deze dertig mensen, worden zij in principe via de gewone ontslagregeling de laan uitgestuurd. Ook al hebben zij jarenlang gewerkt op Ford Genk, in het slechtste geval staan zij met lege handen op straat. Dat is onrechtvaardig.’
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
Met Wereldsolidariteit op bezoek in Benin en Togo
‘In Afrika zet je best je Europese bril af’ In maart bracht oud-medewerker en ACV-militant Jozef Mampuys met Wereldsolidariteit een bezoek aan sociale projecten in Benin en Togo. Wat hij er leerde? ‘Dat initiatieven die van onderuit groeien de grootste kans op slagen hebben. En dat vooral vrouwen fier en zelfbewust actief zijn op het terrein.’
D
e hitte viel loodzwaar op ons, toen we de luchthaven van Cotonou in Benin rond middernacht verlieten’, vertelt Jozef Mampuys. ‘Van rond het vriespunt naar 30 graden, de eerste dag was dat wennen.’ Wat Afrika verder typeert? ‘Er is een grote weg, en zodra je die verlaat, kom je op stoffige wegen door de savanne. Er is altijd volk op de baan. En ineens stoot je dan op een dorp, met hutten en enkele stenen gebouwen, waar vaak een sociaal project in huist.’
Welke projecten hebben jullie bezocht? ‘We maakten kennis met projecten die financiële ondersteuning krijgen van onder andere het ACV, de ACV-centrale Voeding en Diensten en de bediendencentrale LBC-NVK, waarin ik zelf nog altijd actief ben als militant. MODES, de Mouvement Ouvrier pour le Développement Economique et Social, is een belangrijke partner van Wereldsolidariteit in Benin. Meer dan zeventig lokale organisaties maken er deel van uit: vakbonden, boerenorganisaties, coöperaties, vrouwen- en jongerenorganisaties. Samen zijn ze goed voor zo’n 8 000 leden, waarvan de helft vrouwen. Een succesverhaal is het Centre de formation en coiffure et esthéthique, een praktische kappersopleiding (zie foto) gecombineerd met taallessen. We hebben ook de ngo Soeurs Unies à l’Oeuvre bezocht. Zij helpen vrouwengroepen bij hun economische activiteiten. Met steun van werknemers uit de Belgische petroleumsector kwamen er zonnepanelen voor de coöperatieve. Die leveren energie. Voor de verlichting van de werklokalen, zodat er ’s avonds
Jozef Mampuys in de kappersstoel van het Centre de formation en coiffure et esthéthique (vormingscentrum voor kappers en schoonheidsspecialisten): ‘Bij de praktische kappersopleiding krijgen de jongeren ook taallessen.’ lessen lezen en schrijven kunnen worden gegeven. Voor een diepvries, om vers fruit op te slaan en later te kunnen verkopen. Voor een pompinstallatie bij een waterput. En voor een oplaadpunt voor gsm’s, waarmee maniokboeren en- verwerkers informatie kunnen inwinnen over prijzen op de markt. Wie van de energie gebruik maakt, betaalt een kleine bijdrage. Die dient voor herstellingen of voor nieuwe toepassingen.’
Welk bezoek blijft je speciaal bij? ‘Ik ben getroffen door de Mouvement des Travailleurs Chrétiens du Bénin (MTC). Die doen nog echt vrijwilligerswerk aan de basis. Een twintigtal groepen werkt aan de oorzaken van onrechtvaardigheid. Ze ontwikkelen activiteiten volgens de noden in hun omgeving. Ze leren mensen lezen en schrijven. Armen en mensen met een handicap krijgen er een
beroepsopleiding. En door bijvoorbeeld konijnen te leren kweken, verdienen heel wat mensen een centje bij. MTC trekt zich ook het lot aan van kinderen die als goedkope huishoudkrachten worden ingezet. De mensen van MTC zijn heel blij met de Conventie voor waardig werk voor huishoudpersoneel, die in juni 2011 werd aangenomen door de Internationale Arbeidsorganisatie in Genève. Ze lobbyen samen met andere organisaties om de regering van Benin te overtuigen om die conventie te bekrachtigen.’
Heb je ook vakbondsmensen ontmoet? ‘Ik heb de Confédération Syndicale des Travailleurs du Togo (CSTT) leren ken-
Wat heb je uit je bezoek geleerd?
Wereldsolidariteit
We are connected Twintig procent van de wereldbevolking verdient minder dan 1 euro per dag. Tachtig procent heeft geen menswaardig werk en sociale bescherming. Het rijke Europa wordt ook niet gespaard. In België sluiten heel wat bedrijven. Meer dan vijftien procent van de Belgen is arm. In deze context wil Wereldsolidariteit haar visie op de wereld en op ontwikkelingssamenwerking scherp stellen. Met haar partnerorganisaties in Afrika, Latijns-Amerika en Azië, maar ook met haar netwerk in België. Want het enige recept tegen de crisis is meer samenwerking tussen sociale bewegingen wereldwijd. We are connected. Samen moeten we grip krijgen op de wereld.
✔✔www.wereldsolidariteit.be
nen. Met 65 000 leden is dat de sterkste vakbond in de privésector in Togo. In december 2011 lagen ze mee aan de basis van een interprofessioneel akkoord. CSTT vertegenwoordigt ook de andere vakbonden in het overleg met de regering. In de voorbije zes jaar kregen zij daar op heel wat eisen een antwoord van de overheid. Soms moeten ze hun eisen ondersteunen met acties. Zo kwam er pas een akkoord over een statuut voor de overheidsambtenaren na een verwittigingsstaking. Het is me opgevallen hoe ruim vakbondswerking in Afrika wordt opgevat. Zo ondersteunt de vakbond CSTT ook een gezondheidscentrum en een werkplaats voor vrouwen die vissen roken. Dankzij nieuwe ovens zijn de zware arbeidsomstandigheden toch wat verbeterd.’
Samen grip krijgen op de wereld
‘In Afrika zet je best je Europese bril af. Sociale bewegingen hebben er geen miljoenen leden. Vergeet niet dat het in Europa bijna honderd jaar duurde voor sociale bewegingen groot werden. Ik leerde ook dat lokale medewerkers de noden het best kennen. Initiatieven van onderuit en met begeleiding hebben de grootste kans op slagen. Ook de samenwerking van vakbonden, vrouwenorganisaties, mutualiteiten, coöperaties en verstrekkers van microkrediet is een troef. Maar bovenal merkte ik dat vrouwen de belangrijkste kracht van verandering zijn. Het zijn zij die de projecten op het terrein fier en zelfbewust aansturen.’ Griet Verhoeyen
we are connected
gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
ZEGT
15
Frank Robben, eHealthplatform
‘Geef nu al toestemming om je gezondheidsinformatie te delen’ Alle relevante gezondheidsgegevens beschikbaar voor alle zorgverleners die je verzorgen. Het is bijna zover. ‘Als patiënt kun je daarvoor nu al toestemming geven’, zegt Frank Robben, de architect van de digitale gegevensuitwisseling in ons land.
W
Guy Puttemans
anneer kreeg je de laatste vaccinatie tegen tetanus? Zijn er geneesmiddelen die je niet verdraagt? Welk resultaat gaf het maagonderzoek dat je eerder onderging? Het zou een arts die je voor het eerst ziet veel helpen én tijd besparen als al deze gegevens met een druk op de knop ter beschikking zijn.
Is dit toekomstmuziek? ‘Onze informatica is klaar om ervoor te zorgen dat de nuttige informatie die over jou beschikbaar is bij je huisarts en in het ziekenhuis kan gedeeld worden met elke zorgverlener die je verzorgt. Met die zorgverlener heb je een zogenaamde therapeutische relatie of zorgrelatie. Het beschikbaar stellen van deze informatie heeft veel voordelen. Het vermijdt overbodige onderzoeken, artsen verliezen Het delen van minder tijd met het invullen van informatie kan een lange medische vragenlijsten, mogelijke fouten worden vermeden. zo goed mogelijke Geneesmiddelen worden beter op gezondheidszorg elkaar afgestemd. Dit zal voor iederalleen maar bevoreen een grotere verbetering zijn, maar deren. vooral voor chronisch zieke mensen en personen met een handicap die Frank Robben, met veel zorgverleners en administraeHealthplatform tieve diensten in contact komen.’
Hoe concreet is dit nu al? ‘Er zijn verschillende toepassingen ontwikkeld en ze komen gaandeweg in de praktijk. Deze maand nog starten testen met het systeem dat de papieren toelating van de adviserend geneesheer voor de terugbetaling van bepaalde geneesmiddelen overbodig maakt. De apotheker bij wie je je identificeert met je elektronische identiteitskaart zal onmiddellijk in een gegevensbank kunnen zien of je de toestemming van het ziekenfonds hebt of niet. Ook het elektronisch voorschrift is niet meer veraf. De huisarts die je voorschrift elektronisch beschikbaar stelt voor de apotheker van je
Wat kan ik nu al doen?
keuze, het kan. Tegen het einde van het jaar beschikken alle artsen over de nodige uitrusting. Als je daarmee akkoord gaat, zal tegen 1 januari 2015 na elk contact met de huisarts de relevante informatie in een goed beveiligde elektronische kluis terechtkomen waar ze indien nodig door andere zorgverstrekkers te consulteren is: diagnose, behandeling, medicatie, vaccinaties, noem maar op.’
Hoe weet ik dat mijn gegevens niet in verkeerde handen komen? ‘Je gezondheidsinformatie blijft waar ze is, in het globaal medisch dossier bij je huisarts of in het ziekenhuis, dus telkens onder de verantwoordelijkheid van een zorgverstrek-
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
FOD Werkgelegenheid Twee werkgevers op drie niet in orde bij de inspectiecampagne in de horeca rond psychosociale risico’s: werk.belgie.be
Netwerk tegen armoede 1 op 5 gezinnen zonder computer. En maar Werkwinkels sluiten en mensen doorverwijzen naar internet.
ACV-Transcom vakbond voor transport, communicatie, cultuur en diamant ACV-Transcom wijst de directie op zijn plichten: propere wc’s in de #haven van #antwerpen
ker. De informatie wordt enkel elektronisch gedeeld als je vooraf akkoord bent gegaan, en alleen tussen zorgverleners met wie je hebt aangegeven een therapeutische relatie te hebben. Bovendien is de beveiliging en de organisatie van de elektronische gegevensstromen ook onderworpen aan voorafgaande machtigingen van een bijzonder comité van de Privacycommissie. Dat comité controleert of de afgesproken regels nageleefd worden. De gegevens zijn bijzonder goed beveiligd en enkel te consulteren door de zorgverleners die jou verzorgen. Enkel de huisarts die je globaal medisch dossier bijhoudt zal automatisch aan je gegevens kunnen. Als patiënt geef je voor de rest zelf aan met wie je die informatie wil delen of niet wil delen. Je beslist zelf.’
‘Van nu af kun je al toelating geven, de zogenaamde eHealthConsent, om je gegevens te delen. Met de hulp van je elektronische identiteitskaart kun je dat via de website www.ehealth.fgov.be. Ook via je ziekenfonds, je arts of je apotheker zal je je akkoord kunnen geven om de informatie te delen. Ga je naar het ziekenhuis, dan kun je bij inschrijving de toelating geven dat de zorgverleners die je verzorgen je gegevens kunnen raadplegen voor de periode dat je daar verblijft. Als patiënt heb je enkel maar voordeel om in dit systeem te stappen. Het kan een zo goed mogelijke zorg alleen maar bevorderen. Toestemming hoef je maar één keer te geven. Eenmaal geregistreerd kun je je zorgrelaties altijd blijven beheren.’
Chris Van Hauwaert
✔✔www.ehealth.fgov.be ✔✔www.cm.be/mijngezondheidsdossier Op de CM-website vind je informatie en krijg je stap voor stap uitgelegd hoe je het nodige kunt doen. Je kunt doorklikken naar de website waar je je toestemming geeft. Via de CM-website zal je als patiënt in de toekomst ook een aantal gegevens kunnen bekijken via een beveiligde toegang.
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 19 april 2013
KOKEN
met femma
Gezonde burgers in goed gezelschap
D
Ik beken het maar meteen: als 27-jarige jonge madam had ik een paar ferm kritische bedenkingen op zak over Femma. Ik, meedoen aan een activiteit van de vrouwenbeweging… De jaren ’60 zijn voorbij, toch? Maar zie: clichés zijn er om ontkracht te worden. En gourmetburgers om samen op te smikkelen.
We kennen niemand van de twaalf andere deelneemsters. Maar iedereen is vriendelijk, en de keukenschort verraadt wie er vanavond kookles geeft. De lesgeefster van dienst stelt ons gerust met een woordje uitleg. Al krijg ik toch last van lichte culinaire stress wanneer ze de receptjes overloopt: ‘Probeer de ijsbergsla zéér fijn te snijden, dames, niet in halve bladeren.’ Ik zal al blij zijn als ik niet in mijn vingers snijd.
Wendy Marijnissen
onderdagavond, een zaaltje ergens in Wilrijk. Ik word verwacht op een avondje ‘Gourmetburgers maken’ bij de Femmaafdeling in de wijk Neerland. Mijn vooroordelen zijn, eerlijk toegegeven, hardnekkig. Vrienden vertellen me op voorhand dat de meeste afdelingen alleen uit 60-plussers bestaan. Mannen praten gekscherend over ‘die wijvenclub’. Maar goed, een avondje koken in leuk gezelschap, dat kan toch niet zo erg zijn? Op naar de gourmetburgers dan maar, met vriendin Inge - ook Femma-leek - bij de hand.
Wanneer de makreelen scampiburgers, de Italiaanse variant en de kip-tandooriversie op tafel komen, verstomt het gekwebbel. Femma-koks in Wilrijk
Even rondkijken voor we aan het kokkerellen slaan: de oudste deelneemster is 67 maar ziet er tien jaar jonger uit, en de jongste is 26. Dat van die leeftijd valt dus nogal mee. In groepjes van vier maken we vanavond gezonde, smakelijke hamburgers, van exotisch over vegetarisch tot ‘easy’. ‘Ideaal voor je kinderen en kleinkinderen, als vervanger voor een vettige hamburger van de McDonald’s!’, klinkt het. Ik frons even de wenkbrauwen bij de vanzelfsprekendheid als zou ik moeder van een hongerige kroost zijn. Maar ik troost me met de gedachte dat ook singles met weinig tijd (zoals ik) baat hebben bij gezonde fastfood.
Gevloek Ons groepje zet zich aan een seafood gourmetburger, met gamba’s, aïoli (dat blijkt lookmayonaise te zijn) en dille. Ik vraag me af hoe je met vier mensen samen kookt, maar de taakverdeling gaat als vanzelf. Medekooksters Linda en Chris bereiden de scampi’s voor op de pan, vriendin Inge snijdt komkommer en look en ik pers limoen voor de aïoli. Aan alle tafels wordt gekeuveld en gekletst, alles loopt vlotjes. Tot uw onhandige Visie-reporter het kommetje met
Een lekker én gezellig avondje weg: gourmetburgers maken met een groep Femma-madammen. limoensap omvergooit. Ik vloek, maar er wordt alom gelachen met het voorval. Een tweede limoen is gauw gevonden. Een kwartiertje later kijk ik bedenkelijk naar mijn mengsel van look, limoensap, ei en olie, dat lookmayonaise moet voorstellen. Meer look dan mayonaise, vrees ik. Maar de lesgeefster helpt om de boel te redden, en zo belandt er een - toch nog behoorlijk sterke - looksaus met yoghurt op onze hamburger. Ook lekker.
Lookadem Tijd om te bakken en te proeven. In een vingerknip verdwijnt alle keukenmateriaal richting afwasbak. Iedereen rond de tafel, een drankje erbij en dan kunnen de eerste hamburgers op
TODO
WINeen kookboekje Visie mag 9 exemplaren weggeven van de nieuwe kookboekjes van De Praktische School (in samenwerking met Femma): Gourmetburgers, O Bistro of Bakken voor zoetebekken. De boekjes zijn ook verkrijgbaar op www.femma.be (‘Femmaboetiek’). Antwoord op deze vraag: Welk ingrediënt zit er niet in aïoli?
a. look b. olie c. ajuin Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd Femma, Postbus 20, 1031 Brussel. En dit vóór donderdag 25 april.
tafel. Intussen zijn Inge en ik moeiteloos aan de praat geraakt met enkele andere madammen. Maar wanneer de eerste makreelburgers met dillesaus erin gaan, verstomt het gekwebbel. Overheerlijk, net als achtereenvolgens de scampiburger, de Italiaanse variant en de kip-tandooriversie. De complimentjes vliegen de tafel rond, net als tips om de recepten nog ietwat te verbeteren. Zelfs de tot saus omgetoverde lookmayonaise krijgt een pluim. De straffe lookadem, die moet de thuisbasis er later op de avond maar bijnemen. Want het was een lekker én gezellig avondje weg, en dan moet er niet geklaagd worden.
O Bistro E E N V O U D I G
F E E S T E L I J K
Lieve Van den Bulck
18de Week van de Amateurkunsten: 26 april - 5 mei
Amateurkunsten gaan groen
De Week van de Amateurkunsten (WAK) zorgt van 26 april tot 5 mei weer voor tien dagen kunstplezier, met 683 evenementen in gemeenten overal in Vlaanderen. Want amateur betekent niet amateuristisch, zo bewijzen honderden liefhebber-kunstenaars nu al voor de 18de keer. Dit jaar wordt het een groene editie, met veel activiteiten in het teken van het thema ‘Natuurtalent’. Enkele lukrake voorbeelden van wat je tijdens de WAK allemaal kunt bekijken en beleven: Reversed Graffiti in Kalmthout, kunst in de Kringwinkel in Geel, reisfotografie in Maldegem, gospelsongs in Stekene of speelgoed maken met recyclagemateriaal in Oostende.
✔✔Het volledige programma vind je op www.wak.be of 09 235 40 02. Oplossing Sleutelwoord: springbalk
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.