dixit
se
16
krant over
samenleving gezondheid werk www.acw.be
Velen zijn het met ons eens dat niet elk type van gespecialiseerde zorg in elk ziekenhuis kan worden aangeboden. Marc Justaert, voorzitter CM
Regio Waas en Dender Vrijdag 26 juli 2013
www.cm.be
Lees meer op pagina 7
Arbeiders en bedienden eindelijk gelijk voor de wet
www.acv-online.be
Daniël Rys
Mensen met een beperking op stap met de motorhome Pasar-motorhomeclub ‘Zwervers Regio Vlaanderen’ gaat elk jaar op uitstap met de gasten van Den Achtkanter in Kortrijk. ‘Je kunt mensen een heel fijne dag bezorgen. En daar krijg je enorm veel vriendschap voor terug.’
2 ‘Het is hier de hemel op aarde’ Josefa en Emmy keuvelen op het terras van het dagverzorgingshuis in Geel.
3
Hoog bezoek in Massembre De regering, werkgevers en vakbonden hebben begin juli een doorbraak bereikt om de discriminatie tussen arbeiders en bedienden weg te wer ken. Minister van Werk Monica De Coninck (SP.A) legde een compromis voor, waardoor arbeiders en bedienden gelijke opzegtermijnen krijgen en de carenzdag afgeschaft wordt.
D
e discriminatie van arbeiders en bedienden moest - wat betreft de opzegtermijn en de carenzdag weggewerkt zijn tegen 8 juli. De federale regering keurde net voordien een voorstel goed, waardoor die twee gevallen van discriminatie verleden tijd worden. Arbeiders en bedienden krijgen dezelfde opzegperiode bij ontslag. Die periode wordt vanaf 1 januari 2014 berekend op basis van je anciënniteit (of hoe lang je al bij hetzelfde bedrijf werkt). Je begint je anciënniteit op te bouwen vanaf je aanwerving. Elke werknemer begint met een opzegperiode van twee weken. Dat is de periode die je krijgt van de aankondiging van je ontslag tot het moment dat je contract echt afloopt. Per trimester dat je gewerkt hebt, wordt die opzegperiode met één of twee weken opgetrokken. Na twee jaar wer-
ken kom je dus uit op een opzegperiode van twaalf weken. Na vier jaar werken komen er bij de opzegperiode elk dienstjaar drie weken bij, tot een plafond van 62 weken na twintig jaar. Nadien komt er bij de opzegperiode nog één week per gewerkt jaar bij.
Ontslag motiveren Als de opzegperiode langer is dan zes maanden, dan moet een deel van de opzeg- of verbrekingsvergoeding gebruikt worden voor maatregelen om de werknemer makkelijker opnieuw aan werk te helpen. Het akkoord voorziet ook dat werkgevers in de toekomst moeten motiveren waarom ze een werknemer ontslaan, en dat ze een goed personeelsbeleid moeten voeren.
Opgebouwde rechten
houden ook de rechten die ze al opgebouwd hebben. Voor arbeiders die al anciënniteit opgebouwd hebben en die door de nieuwe regeling een langere opzegperiode krijgen, zal de overheid financieel bijspringen. Daardoor krijgen arbeiders compensatie voor de achterstand die ze jarenlang hebben opgelopen. In sommige sectoren, zoals de bouw, maken de sociale partners dit najaar zelf afspraken over uitzonderingen op de nieuwe ontslagregeling.
Carenzdag Nog goed nieuws voor de arbeiders: de carenzdag verdwijnt vanaf 2014. Dat is de eerste ziektedag, die voor veel arbeiders niet uitbetaald wordt. De carenzdag kwam er ooit om ziekteverzuim tegen te gaan. Nu hij afgeschaft wordt, komen er nieuwe afspraken over verwittiging bij ziekte en controle door een arts. Ten slotte is er ook afgesproken dat de andere verschilpunten tussen arbeiders en bedienden, zoals de jaarlijkse vakantie of tijdelijke werkloosheid, dit najaar uit de weg geruimd worden.
Bedienden die nu al een contract hebben, be-
jaargang 69 ¬ visie nummer 16 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 30 augustus 2013
Lees ook pagina 11
7 RVA gaat school verlaters sneller controleren Regionieuws
11 16
2 ver
¬ onze samenleving
WOORD
ING
Ondertussen in Sint-MargrieteHoutem Mijn buren, het tof gezinnetje met de twee dochtertjes, zijn verhuisd naar een gemeente verderop. In hun huis woont nu een jong Pools koppeltje met een dochter van zes maanden. De man spreekt redelijk goed Nederlands. Met de vrouw kan ik een beetje communiceren in het Engels.
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
Mensen met beperking op uitstap met motorhome
‘De gasten feesten en dansen tot middernacht’ Elk eerste weekend van september gaan de leden van de Pasarmotorhomeclub ‘Zwervers Regio Vlaanderen’ op uitstap met de gasten van Den Achtkanter in Kortrijk. Die vzw ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking of een niet-aangeboren hersenletsel. ‘Onze gasten zijn zo blij om mee te mogen rijden in de motorhome.’
‘Waarom zijn jullie in België komen wonen?’, vraag ik aan mijn buurman. ‘Omdat ik hier veel meer kan verdienen’, luidt het weinig verrassende antwoord. ‘In Polen heb ik een bouwgrond. En met het geld dat ik hier verdien, zal ik later mijn eigen huis kunnen bouwen.’ ‘En voelen jullie je hier al wat thuis?’ ‘Thuis? Nee. Hier is mijn thuis niet. Thuis is in Polen. Hier heb ik mijn huis, mijn werk, maar dat is ook alles. Het is niet mijn bedoeling om hier te blijven. Over een paar jaar wil ik terug naar Polen.’ Voor mij staat de schotelantenne van mijn buren symbool voor hun heimwee naar het vaderland. Satellietsignalen van de Poolse televisie vormen een onzichtbare, maar stevige navelstreng. Mijn buurman kan de band niet doorknippen. Misschien hoeft dat ook niet. Maar ik hoop wel voor hem dat hij er toch het beste van maakt hier. Een paar jaar België kan al snel tien jaar worden, of twintig, of misschien voor altijd.
www.twitter.com/ACW_tweet
www.facebook.com/acwvisie
Beter een goede buur in SintMargriete-Houtem, dan een verre vriend in Polen. Deze zomervakantie neem ik mij voor om mijn buren beter te leren kennen. Hopelijk wordt hun huis gauw een beetje meer thuis. Leen Grevendonck
knipsels Ontmoetingsdag alleenstaande moeders Op zaterdag 31 augustus organiseert Femma een ontmoetingsdag voor alleenstaande moeders en hun kinderen in De Nekker in Mechelen. Plezier is verzekerd met de speeltuinen, de zwemvijver en het avonturenparcours. Inkom is 5 euro per persoon. Schrijf je in voor 22 augustus bij chris.oostens@femma.be.
✔✔Meer info op www.femma.be.
Individuele opvang asielzoekers
Elk jaar gaan motorhome-liefhebbers Marc en Marianne op uitstap met Veerle (links) en Mieke (midden) van Den Achtkanter in Kortrijk.
‘Dit jaar gaan wij al voor de achttiende keer samen op uitstap’, vertelt Marianne Van Gijsegem, die samen met haar man Marc het Achtkanterweekend organiseert van 6 tot 8 september. ‘Op vrijdagavond verzamelen alle motorhomes in Kortrijk. Zaterdagochtend komen de gasten aan op de parking. Veerle en Mieke rijden al 18 jaar mee in onze motorhome. Het is elk jaar opnieuw een blij weerzien.’
BBQ en dansfeest ‘Daarna zetten we koers naar het Kakelend Kippenmuseum in Keiem, bij Diksmuide. Eerst lunchen we en dan bezoeken we het museum. Vervolgens rijden we door naar het Bijenhof in Bissegem voor een lekkere barbecue. Ook de ouders van de gasten komen hiernaartoe. Na het eten volgt een fantastisch dansfeest. De gasten wachten altijd vol ongeduld tot het eerste liedje wordt gespeeld.
Dan spurten ze naar de dansvloer en springen en dansen ze tot middernacht. Na het feest gaan de gasten met hun ouders terug naar huis. Wij overnachten dan in de motorhome. Na het ontbijt op zondagochtend zit het weekend er op.’ Elk jaar rijden ongeveer veertig motorhomes mee. ‘Wij zijn altijd op zoek naar gezinnen om mee te doen. Waarom zou je meegaan? Je kunt mensen een heel fijne dag bezorgen. En daar krijg je enorm veel vriendschap voor terug.’ Leen Grevendonck
✔✔Heb jij een motorhome en wil je
mee op Achtkanterweekend? Neem dan contact op met Marc en Marianne via Vangijsegem.marc@ skynet.be of 0494 57 02 79. Graag pas vanaf 15 augustus.
Niet alle asielzoekers in België verblijven in een asielcentrum. Gemeenten en organisaties zoals Vluchtelingenwerk vangen de helft van de asielzoekers op in huisjes en appartementen. Die individuele opvang is zo’n 10 procent goedkoper. En als de asielzoekers een verblijfsstatuut krijgen, kunnen ze vlotter integreren.
✔✔Asielzoekers vertellen op
www.individueleopvang.be.
Beschermde klant voor drinkwater De Vlaamse regering voert een socialer drinkwaterbeleid in. Watermaatschappijen die een klant willen afsluiten van drinkwater, moeten die minstens zes weken op voorhand verwittigen. Ook komt er een statuut van beschermde klant voor drinkwater. Dat biedt bijkomende rechten zoals een gratis waterscan en een betalingsplan op maat. Leefloners, senioren met een minimumpensioen en gehandicapten met een vervangingsinkomen worden voortaan vrijgesteld van de vaste vergoeding voor drinkwater.
beelding
ver
Duurzaam shoppen in Gent Duurzaam kopen is niet altijd gemakkelijk. Zelden vind je een product dat perfect scoort op alle domeinen: sociaal, ecologisch, uit eigen streek, eerlijke handel... Met het nieuwe Ecoplan van Gent kun je bewust gaan shoppen in de Arteveldestad. Dit papieren stadsplan geeft een overzicht van meer dan 200 Gentse winkels, restaurants, dienstverleners en andere initiatieven die bewust kiezen voor een respectvolle omgang met mens en planeet. Van bio-tatoeëerders tot veggie-frituren, van fairtrade meubelzaken tot stadsbijenkorven en autodeelstandplaatsen. De adressen, plus andere duurzame handelaars in Vlaanderen en Brussel, vind je op onderstaande website. (LG)
✔✔www.ecoplan.be
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
3
Op bezoek in een dagverzorgingshuis van Familiehulp
‘Het is hier de hemel op aarde’ Mine Dalemans
Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) wil dat er in elke gemeente dagopvang voor zorgbehoevende personen komt. Daarom mogen voortaan ook thuiszorgorganisaties deze dienst aanbieden. Familiehulp heeft intussen 13 dagverzorgingshuizen geopend, waarvan een in Geel. ‘Het is hier de hemel op aarde’, zegt Josefa, een tevreden cliënte.
E
en zonovergoten dinsdag in juli. Ik ga op bezoek in het dagverzorgingshuis van Familiehulp in Geel, een gewoon huis aan de Stelenseweg. Cliënten Josefa (links op foto) en Emmy (rechts) zijn gezellig aan het keuvelen op het terras. Verzorgende Ann heeft hen net verwend met een gelaatsverzorging en beide dames zien er stralend uit. ‘Drink je mee een tas koffie?’, vraagt Ann aan mij. ‘De wafels zijn zelf gebakken.’
Meteen verkocht Smullend van een wafel maak ik kennis met de cliënten. Josefa is zeventig jaar en woont bij haar dochter Martine en schoonzoon Gunter. ‘Het zijn schatten van mensen, die goed voor mij zorgen. Maar de dagen dat mijn dochter moet werken, kom ik naar hier. Martine wil niet dat ik alleen thuis ben. Ze heeft schrik dat mij iets zou overkomen. De eerste keer dat ik hier kwam en de tuin zag, was ik meteen verkocht. Ik voel me hier thuis. Het is hier de hemel op aarde.’
Mine Dalemans
Emmy is met haar 47 lentes de jongste cliënte. ‘Vorig jaar liep ik een hersenvirus op. Ik moest alles opnieuw leren: praten, stappen, het huishouden doen… Ik heb nog altijd moeite om dingen te onthouden. Maar ik heb al veel vooruitgang geboekt.’ Trots toont Emmy een trouwfoto van
Josefa en Emmy, cliënten in het dagverzorgingshuis van Familiehulp in Geel: ‘We zijn liever hier, dan dat we thuis tegen de muur moeten praten.’
haar dochter Sandra. ‘Omwille van mijn ziekte is het huwelijk vorig jaar uitgesteld. Op 14 juni is ze getrouwd. Ik heb erg mijn best gedaan om te revalideren, want ik wou er die dag absoluut bij zijn.’ Emmy woont samen met haar man Rudy, die voltijds werkt, en zoon Ben. ‘Elke dinsdag en donderdag kom ik met plezier naar hier. Het personeel en de andere mensen zijn heel vriendelijk.’
een ondersteuning voor de mantelzorger (familielid, vriend of buur die voor iemand zorgt, red.). Het verschil met de grote dagcentra van rusthuizen is de kleinschaligheid. Wij hebben plaats voor tien cliënten, meestal zijn er vier mensen. Het is een gezellig samenzijn in een huiselijke sfeer. Ik help de mensen bij hun verzorging en doe samen met hen activiteiten.’
Kleinschalig
Rummikub
‘Onze cliënten hebben elk hun eigen verhaal, maar wonen allemaal thuis en hebben een bepaalde zorgnood’, legt Ann uit. ‘Sommigen komen naar hier omdat zij zich eenzaam voelen. Bij anderen is het
Emmy en Josefa vervelen zich hier nooit. ‘Rummikub spelen, kaarten, naar de markt gaan, wandelen… Dat is allemaal mogelijk. En het belangrijkste is dat we elkaars gezelschap hebben. We zijn liever
hier, dan dat we thuis tegen de muur moeten praten.’ Leen Grevendonck
✔✔De dagverzorgingshuizen van
Familiehulp heten NOAH. Er zijn al NOAH-huizen in Kortrijk, Wielsbeke, Mere, Sint-Niklaas, Grembergen, Geel, Laakdal, Werchter, Kampenhout, Genk (2), Lanaken en Lommel. Familiehulp opent op korte termijn een twintigtal nieuwe NOAHhuizen. Personen met een zorgnood die een beroep doen op gezinszorg, kunnen er alle werkdagen terecht. www.familiehulp.be
Kwb Voorshoven speelt zomers partijtje kubb De zomervakantie een tijd om je vereniging even stil te leggen? Niets van dat bij kwb. In Voorshoven trapten leden van de gezinsbeweging de zomer af met een gezellige kubb-namiddag. Verschillende plaatselijke afdelingen van gezinsbeweging kwb organiseren de hele zomer lang toffe activiteiten. Voor leden en bij uitbreiding voor alle gezinnen die houden van sport en spel, wandelen, fietsen of zoektochten. Kwb Voorshoven in Neeroeteren trapte de zomer af met een kubb-dag. Op het voetbalplein speelden liefhebbers dat oude vikingspel, waarbij je met je ploeg met houten staven (‘kubbs’) een houten koning moet omgooien. ‘We willen vooral dat iedereen zich amuseert’, vertelt Pierre Reeskens van kwb Voorshoven. ‘We wisselen ook van ploegen tussen de spelletjes. Zo speel je eens met iemand anders en leer je iemand nieuw kennen. Het is geen wedstrijd, maar een echt gezelschapsspel.’ (LVDB)
✔✔Een activiteit in je buurt?
Kijk eens op www.kwb.be/kwbzomert
4
post
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
VACATUREm/v CM
• Software specialist integration Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
✔✔ Meer vacatures en info: www.cmjobs.be
KIND EN PREVENTIE VZW
• Adjunct-directeur
320
Gezondheidszorg (1)
Uithaal naar werklozen
Uit een CM-enquête blijkt dat laag opgeleiden minder gezond zijn en minder vaak naar de tandarts gaan (Visie nr. 15). Door mijn werk in de jeugdbescherming, kom ik al 40 jaar thuis bij mensen uit de laagste sociale klasse en de afgelopen 20 jaar vooral bij allochtone gezinnen. Sommige mensen hebben geen goede voedingsgewoonten. Ik zie hoe diabetespatiënten te zoete koekjes en gebak eten en gesuikerde thee drinken. Met campagnes worden deze mensen niet bereikt. CM stelt voor betaalbare zorg voor hen te organiseren. Wie moet dat betalen? ••• Juliaan Van Acker, Antwerpen
Mijnheer De Nul, ik las dat u HR-manager van het jaar werd. Gefeliciteerd. Maar ik wens even te reageren op uw uitspraken in de media, eind juni. Volgens u is er ‘gewoon’ geen goesting om te werken, waarbij u met vervalste cijfers uw standpunt kracht bijzet.
Onbepaalde duur - Brussel
Gezondheidszorg (2)
Solliciteer voor 31 juli via sollicitaties@kindenpreventie.be of Kind en Preventie vzw, Paviljoenstraat 1–5, 1030 Brussel. Volledige vacature op www.kindenpreventie.be.
Naar aanleiding van het artikel ‘Zorgrekening een pijnpunt’ denk ik ook aan financiële discriminatie bij psychotherapeutische ondersteuning, waarvoor de ziekteverzekering geen terugbetaling geeft. Hierdoor kunnen heel wat mensen niet kiezen voor ‘levensnoodzakelijke’ begeleiding, zoals bijvoorbeeld zelfmoordpreventie. ••• Mieke Beirinckx, Lier
✔✔ Info: 02 229 50 14 -
sollicitaties@kindenpreventie.be
Gezondheidszorg (3)
Kwb
In jullie blad las ik dat kwetsbare mensen een doktersbezoek uitstellen. Ik ben dit jaar ook enkele maanden ziek geweest. Ik ben een zestal keer bij de huisarts geweest, maar volledig genezen was ik niet. Daarom stelde ik zelf voor om een specialist te raadplegen en de huisarts steunde me daarin. Ik ben twee keer bij de specialist geweest en betaalde daarvoor 45 en 75 euro. Daarvan werden respectievelijk 24 en 34 euro terugbetaald. Dat voorstel doe ik niet meer. ••• Naam en adres bekend bij de redactie
Stafmedewerker communicatie en eindverantwoordelijke ledenblad Raak Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer vóór 12 augustus.
✔✔ Info: www.kwb.be/vacatures 0478 38 75 15 of 0476 71 51 82
Zelf ben ik met ziekteverlof sinds oktober. Ik onderging twee zware rugoperaties. Al die tijd vreet ik mijn kas op, omdat ik niet kan gaan werken. Ik doe al heel mijn leven fysiek zware arbeid. Uw uitspraken hebben mij uiterst beledigd. Ze ontwrichten elke goodwill van de werkzoekenden. ••• Stefaan Vandendriessche
Bijverdienen Er bestaan ergere dingen en grotere misbruiken dan hetgeen ik aan de kaak wil stellen. Maar toch. Al meer dan drie jaar ben ik werkloos/werkzoekend. Een vriendin van mij staat sinds zeven jaar ‘op de ziekenkas’. Ik mag niet bijverdienen, zij wél. ••• DLL Als je arbeidsongeschikt bent, en je gaat deeltijds terug werken, dan hebben de inkomsten die je daardoor verkrijgt invloed op het bedrag van je uitkering. Als je vriendin werkt met een arbeidsovereenkomst, dan wordt het dagbedrag van haar ziekteuitkering deels verminderd. Of kort samengevat: hoe meer je verdient, hoe minder ziekte-uitkering je krijgt.
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
SLEUTEL
WOORD
Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.
In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De letters die je in de vakjes met een getal invult, kun je ook op de balk invullen. Verticaal vormen de letters in de eerste en -13 12:02 Pagina 1 derde kolom ook een woord.
rd 320
UW
GEDACHT
1. muzikale hulde, 2. huwelijkskleding, 3. geleidelijke ontwikkeling, 4. grappig vijfregelig vers, 5. paradijs, 6. geneesmiddelenwinkel, 7. ijsveld in het hooggebergte, 8. muziekgezelschap.
advertentie
Pasar-leden krijgen 5 % korting op beide
Corsendonk De Linde (Retie)
Arrangement Bobbejaanland en Zilvermeer Inbegrepen: 2 overnachtingen, welkomstdrankje, uitgebreid ontbijtbuffet, 2 x warm avondbuffet, 1 dagticket voor Bobbejaanland, 1 dagticket voor Zilvermeer in Mol, gratis wifi, verblijfstaks, btw. Prijs per persoon: eenpersoonskamer: 168 euro tweepersoonskamer: 128 euro driepersoonskamer: 115 euro vierpersoonskamer: 108 euro vijfpersoonskamer: 104 euro Kind 3-12 jaar op dezelfde kamer: 88 euro
Zomerpromotie midweek (maandag tot vrijdag) Inbegrepen: 4 overnachtingen, 4 x ontbijtbuffet, 4 x warm avondbuffet, gratis wifi en parking, beddenopmaak, badlinnen, verblijfstaks, btw. Prijs per persoon: eenpersoonskamer: 272,50 euro 2- tot 5-persoonskamer: 174 euro Kind 3-12 jaar: 87 euro
Oplossing onderaan pag. 20.
1
1
9
4
9 10
7
2
5
4
3
6
2
3
9
3
5
4
1
5
3
3
5
6
7
7
8
9
5
8
9 10
1
9
1
2
2
3
4
7
5 9
4
9
5
9
3
4
9
9
1
9
7
8
Tel. 014 38 99 80 nkhotels.com info.delinde@corsendo
Kompas CAMPING Nieuwpoort en Westende
Plots vakantiekriebels? Ben je op zoek naar een leuk kampeerstekje aan zee? Misschien is er bij Kompas Camping Nieuwpoort of Westende nog een kampeerplaats vrij!
4 9
6
arrangementen.
9 10
Heb je geen kampeermateriaal? In Nieuwpoort kun je gezellige comfortcaravans, eigentijdse lodges en volledig ingerichte bungalowtenten huren. In Westende kun je ruime vakantiewoningen huren vlakbij de camping. Meer info op www.kompascamping.be.
uwpoort Kompas Camping Nie 37 60 Tel. 058 23 mping.be nieuwpoort@kompasca stende Kompas Camping We 25 30 Tel. 058 22 ping.be westende@kompascam
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
5
Hoe rolstoelvriendelijk is je stad?
Zomerwandeling in Lier Vakantie kun je ver weg zoeken of je kunt dicht bij huis een leuke plaats uitkiezen. Neem nu Lier met zijn Zimmertoren, zijn begijnhof, zijn Sint-Gummaruskerk en zijn vele uitnodigende terrasjes. Maar hoe verloopt een stadswandeling voor een rolstoelgebruiker? Ik spreek af met Luc Debo (56) om dat eens te testen.
L
uc kent Lier want hij werkt er. Als toerist bekijk je een stad natuurlijk anders. Luc wacht mij op aan het station. ‘Als rolstoelgebruiker geraak je niet in Lier met de bus, wel met de trein’, zegt hij. ‘Ik kom zelf met de wagen, maar ik volg geregeld cursussen in Brussel en dan neem ik de trein. In Lier word ik vlot in en uit de trein geholpen. Je moet het station wel 24 uur op voorhand verwittigen. Als rolstoelgebruiker kan ik bij goed weer dus ’s morgens niet beslissen om met vrouw en kinderen een dagje naar zee te gaan.’
Rioolmond
geschikt voor rolstoelen’, waarschuwt hij. We gaan in de richting van de Zimmertoren. De voetpaden zijn over de volle breedte ingenomen door terrasjes, dus we moeten over de vakkundig aangelegde kasseien. De schuine drempel naar het Zimmerplein kan Luc niet alleen nemen. ‘Gebeurt wel vaker dat de helling van de boordstenen te steil is’, zegt hij. ‘Goed bedoeld, maar niet comfortabel als je zelf de rolstoel voortbeweegt. Ik zoek dan een helling van een garage-uitgang zonder boord, al moet ik dan een stukje de baan op. Kan wel gevaarlijk zijn.’ In de beroemde Zimmertoren kunnen we niet binnen. De dame bij het loket wil wel een foto-album tonen, aan een video wordt gewerkt. In het paviljoen waar Zimmer zijn klok maakte, kun je met de rolstoel wel binnen en de wonderklok bezoeken.
Vanaf het station steken we de Afleidingsvaart van de Nete over in de richting van de Antwerpsestraat, dé winkelstraat in Lier en recent heraangelegd. Luc beweegt zijn lichtgewichtrolstoel zelfstandig voort met de handen. Dat lukt aardig op Millimeterwerk de platte stenen. Luc wijst op een rioolrooster met vrij grote openingen in de Luc vindt het toch een uitdaging om even greppel bij het begin van het zebrapad. Ik naar het begijnhof te gaan. Dat wordt een stapte er gewoon overheen. ‘Jammer dat calvarietocht. Een rolstoel met vier luchtdie rioolmond geen meter verder ligt. Als banden is beter geschikt voor de oude ik hierin geraak met mijn kleine voorronde kasseikopjes. Aangezien de namidwielen, ga ik over de kop. Ook jonge dag vordert, besluiten we af te ronden in ouders met buggy’s geraken erin vast.’ In de Sint-Gummaruskerk. Voor Luc is het het vervolg van de binnenrijden door wandeling krijg ik de half geopende In alle toeristische het al warm als ik een deur millimeterrioolrooster opmerk, werk. brochures zou moeten maar Luc rijdt er staan welke beziensbehendig omheen. Een terrasje vinwaardigheden den om uit te rusSlalom toegankelijk zijn. ten, is geen probleem in Lier. We Op weg richting Luc Debo strijken neer bij In Grote Markt. Mooi ’t Kruisken, vlakbij weer en koopjestijd. de kerk. Het wordt koffie zonder Lierse ‘Hier geraak ik niet alleen binnen’, wijst vlaaikes, want die zijn op. Luc op een zaak met twee trappen op. Andere winkels hebben een zachte helBetrouwbare informatie ling aangelegd. Het centrum van Lier is verkeersarm en We onthouden dat je ook met een rolstoel, dat zie je aan het aantal gestalde fietsen in zonder al te veel onoverkomelijke hinderde winkelstraat. Koopjesjagers en fietsnissen, een mooie wandeling kunt maken toeristen. ‘Het wordt slalommen’, zegt in Lier. Ook elders gaat Luc graag op stadsLuc want de fietsen zijn niet meteen ordebezoek, het liefst op eigen kracht. ‘Op veel lijk neergezet. Een bierleverancier en de plaatsen is er goede wil bij de heraanleg vele reclameborden van winkels en teavan het openbaar rooms veranderen de brede voetpaden in domein of openbare een parcours met hindernissen. Toch gebouwen, maar er geraken we vlot op de mooi heraangelegwordt nog te weinig de Grote Markt. echt rekening gehouden met rolToegankelijk toilet stoelgebr uikers’, vindt hij. ‘Op veel Bij de dienst voor Toerisme is een openplaatsen kun je baar toilet dat toegankelijk is voor rolbinnen, maar stoelgebruikers, weet Luc. Echt een plusmoet je om hulp punt. We vragen aan de vriendelijke vragen. En dat is baliebediende wat we in Lier kunnen vervelend.’ bezoeken. Hij raadt het Wallenpad aan, ‘Goede informa4,8 kilometer in het groen, rondom de tie is erg belangvesting met tal van resten uit het verlerijk. In alle toeristische broden. Via een lichte helling te bereiken. chures zou moeten staan welke beziens‘Het begijnhof is werelderfgoed, maar waardigheden, hotels en restaurants toejammer genoeg zijn de kasseien niet erg
In Lier kun je wandelen zonder al te veel hindernissen.
gankelijk zijn en van welke parkeerplaats je gebruik kunt maken. En die informatie zou gecontroleerd moeten worden zodat ze betrouwbaar is. Want dat is niet altijd het geval.’ Vlaanderen Vakantieland kent toegankelijkheidslabels toe. Je kunt info en ervaringen vinden op www.toegankelijkreizen.be. Tekst: Chris Van Hauwaert Foto’s: Compagnie Gagarine
✔✔Een cultuurvakantie dicht bij huis is nieuw in het
aanbod van Ziekenzorg CM. Het is een individuele vakantie met verblijf in Hooidonk met zorgondersteuning indien gewenst. Ook voor de stadsbezoeken aan bijvoorbeeld Lier, Antwerpen en Turnhout. Info op www.ziekenzorg.be.
6
¬ hoe gaat het met u?
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Als water je doet walgen Oplossing
Z Stuur je antwoord voor 12 augustus op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Padre’ van Roger Schoemans (als onder de pastorie het skelet van een vrouw wordt ontdekt, gaat het duo Joosten en Schraepen op onderzoek uit), uitg. Davidsfonds of het boek ‘Van harte beterschap’ van Marie-Sabine Roger (Jean-Pierre is het liefst alleen maar moet tijdens zijn ziekenhuisverblijf toch contacten leggen), uitg. Lannoo.
Onze lezers maken halfweg 2013 de balans op
Wat blijft over van hun goe Elke dag met de fiets naar het werk, meer tijd maken voor het gezin en 25 kilogram afvallen. Begin dit jaar vroegen wij onze lezers naar hun goede voornemens voor 2013. Halfweg maken we samen met Kaat, Anja en Reinout de balans op. Houden ze vol of niet?
Kaat Defrancq (44), Kortrijk ‘Mooi kleedje dankzij fietsen’ ‘Op een half jaar tijd heb ik mijn wagen twee keer volgetankt. Vroeger moest ik om de twee à drie weken naar het benzinestation.’ Kleuterjuffrouw Kaat Defrancq weet heel goed wat ze al uitge-
spaard heeft. Sinds begin dit jaar gaat zij elke dag met de fiets naar haar werk. ‘Om eerlijk te zijn, ik denk dat ik vijf keer de wagen genomen heb. Omdat ik echt niet anders kon. Een keer was er een echte zondvloed, een andere keer moest ik ’s ochtends de kinderen wegbrengen. Maar alle andere dagen ben ik met de fiets naar mijn werk gereden, zo’n zeven kiloStefaan Beel
zoek en
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
meter verderop. Ook in de winter, toen het zo hard sneeuwde.’ Ze heeft er haar plezier in. ‘Elke dag fietsen is goed voor mijn humeur. In die mate zelfs dat ik mij voorgenomen heb om ook in de vakantie door te fietsen. Als ik naar de winkel ga, dan zal ik dat met de fiets doen. En als ik straks een mooi kleedje zie, dan kan ik het met een gerust hart kopen. Ik heb het geld uitgespaard door de wagen aan de kant te laten.’
Reinout Triest (32), Moorsel ‘Twee weken kamperen met vrouw en kinderen’ ‘Om de twee weken gaan we met de kinderen naar de bibliotheek. Dan mogen ze tien boeken kiezen. En uit die boeken lees ik hen elke avond voor. Pauline (6) en Felix (3) zijn er dol op.’ Godsdienstleerkracht Reinout Triest wou dit jaar bewust tijd maken voor zijn gezin. ‘En al zeg ik het zelf, het lukt uitstekend. Ik speel nog steeds zaalvoetbal en ja, ik ben actief in het verenigingsleven, maar in tegenstelling tot vroeger durf ik nu soms neen zeggen. Ik wil geen papa zijn die alleen tijdens de ochtend- en avonddrukte voor zijn kinderen beschikbaar is.’
Oplossing Visie nr. 15: Teken De winnaars worden persoonlijk verwittigd Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
HUIS dOKTER Derde tour Te Gek!? in teken van jongdementie Voor de derde keer op rij reed Te Gek!? een eigen Tour de France. Dit jaar focusten de initiatiefnemers op de problematiek van jongdementie. De Te Gek!?-equipe vertrok op 9 juli in Brussel. Dit jaar gingen musicus Koen Buyse, VRT-journalist Chris Van den Abeele en schrijver Rick De Leeuw de uitdaging aan. Ook personen met jongdementie en hun begeleiders deden mee. Tot 16 juli fietsten de deelnemers door Zuid-Frankrijk met als hoogtepunten de beklimming van de Mont Ventoux en l’Alpe d’Huez. Je kunt hun belevenissen volgen op Canvas op 21 september, de Werelddag Dementie. In ons land worden 3 000 tot 12 000 mensen voor hun 65ste met dementie geconfronteerd. Met aangepaste hulp en vooral door het taboe rond deze ziekte te doorbreken, kunnen patiënten beter worden geholpen.
✔✔www.tegek.be
Of je nu een zonneklopper bent of niet, iedereen heeft wel eens last van de zon. Maar wanneer is het te veel, en wat doe je als iemand onwel wordt?
Wat is er aan de hand? In normale omstandigheden blijft je lichaamstemperatuur altijd ongeveer gelijk. Extra warmte voert het lichaam af door te zweten en meer bloed naar de huid te laten stromen. Die rode kop heeft dus wel degelijk zijn nut. Als je echter met je hoofd en nek te lang in de directe zon zit, dan raakt het warmtecentrum in je hersenen ontregeld, met een zonneslag als gevolg. Ook zonder direct zonlicht kun je trouwens onwel worden van de warmte, bijvoorbeeld in een afgesloten auto.
Wat zijn de symptomen? Als je te lang in de zon of in de warmte hebt gezeten dan wordt je hoofd rood en verhoogt je hartslag. Je kunt ook last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid en braakneigingen. Als je niet ingrijpt op het moment dat het lichaam zijn overtollige warmte niet meer kwijt kan, dan gaan zowel je temperatuur als je hartslag stevig de hoogte in. In dat geval spreken we van een hitteslag.
Wat doe je eraan? Heb je een beginnende zonneslag, ga dan zo snel mogelijk uit de zon. Maak spannende kleren los en zoek de schaduw op. Ga bij voorkeur half rechtop liggen en leg koude kompressen of natte handdoeken op je voorhoofd en in de liesstreek. Om je vochtvoorraad aan te vullen, kun je water drinken met een koffielepel zout per liter.
Wanneer moet je professionele hulp inschakelen?
ter in een wagen die in de zon geparkeerd staat. Wees ten slotte extra voorzichtig met baby’s en jonge kinderen. Zij hebben veel sneller last van de warmte omdat de regeling van hun lichaamstemperatuur nog niet volledig ontwikkeld is. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye
Verwittig zo snel mogelijk de hulpdiensten als je ziet dat iemand niet meer zweet, snel en hijgend ademt, zich abnormaal gedraagt of bewustzijnsstoornissen vertoont. Ondertussen breng je het slachtoffer in halfzittende houding en probeer je hem of haar voorzichtig af te koelen met koud water. Zorg ervoor dat de luchtwegen vrij blijven.
Hoe voorkomen? Blijf niet te lang in de zon, draag een hoedje of pet en drink voldoende water, liefst in kleine hoeveelheden per keer. Als je dat niet gewoon bent, doe dan geen zware inspanningen op warme dagen. En laat zeker nooit iemand ach-
www.cm.be/ dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
Wat als je thermometer in het rood gaat?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
de
‘Amai, jij ziet er anders uit, reageren de mensen die mij al een tijdje niet meer gezien hebben.’ Het doet Anja Romijn zichtbaar deugd. ‘Ik heb bijna mijn doel bereikt.’ ‘Natuurlijk snoep ik af en toe nog eens. Het mag ook van mijn diëtiste. Diëten moet een beetje leuk blijven.’ Anja is trots op wat ze al bereikt heeft. ‘Van 103 naar 82 kilogram. Hoe dat gelukt is? Door gezonder te eten en meer te bewegen. Tot voor kort ging ik twee keer per week wandelen. Nu ga ik drie dagen in de week fitnessen. Een halfuurtje fietsen, een halfuurtje wandelen op een loopband en nog een uurtje oefeningen doen. Mijn conditie is er het voorbije halfjaar pijlsnel op vooruit gegaan.’Het risico op diabetes is volgens haar huisdokter helemaal weg. ‘En dankzij mijn nieuwe levensstijl voel ik mij veel gelukkiger.’
Dieter Herregodts
Compagnie Gagarine
De basis van ons persbericht was een studie van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg. Het centrum stelde dat de overlevingskans na een operatie bij slokdarm- en maagkanker duidelijk groter is als de patiënt wordt behandeld in een ervaren of hoog-volume ziekenhuis, dat jaarlijks minstens twintig gelijkaardige operatieve ingrepen uitvoert. Op basis van dat gegeven hebben wij voor CM-leden in Vlaanderen nagekeken in welke ziekenhuizen deze drempel van twintig operaties wordt gehaald. Dat zijn er slechts twee. Onze actie werd sterk geapprecieerd. Velen zijn het met ons eens dat, als we patiënten kwaliteit willen garanderen, het zorgaanbod geconcentreerd moet worden. We kunnen niet langer aanvaarden dat elk type gespecialiseerde zorg in elk ziekenhuis wordt aangeboden. Er kwam ook kritiek op onze actie. Die luidde vooral dat ‘volume’ niet de enige parameter is en dat ook de juiste diagnose, het multidisciplinair over-
leg, de intensieve zorg en de postoperatieve zorg belangrijke elementen zijn. Maar volume, het aantal operaties, is toch wel de enige harde parameter die overigens de andere belangrijke elementen meetrekt: hoe meer volume, hoe meer ervaring, hoe groter de kans op goede postoperatieve zorg, op multidisciplinair werken en op een goede structuur van de intensieve verzorging. Met onze actie staan we niet alleen. Op 16 juli lezen we in de Nederlandse krant NRC Handelsblad, dat minister van Volksgezondheid Edith Schippers beslist heeft om hoogcomplexe zorg die weinig voorkomt, verder te concentreren in een beperkt aantal ziekenhuizen. In Nederland mogen kleinere ziekenhuizen, die zelden te maken krijgen met moeilijke operaties bij long- , maag- en slokdarmkanker, deze operaties niet meer uitvoeren. Dat is duidelijk de weg die we ook in ons land moeten inslaan. Marc Justaert Voorzitter CM
Kazou-moni voor één dag: prinses Mathilde ‘Vrolijke, vrolijke vrienden …’, zo klonk het uit de mond van meer dan 600 kinderen die begin deze zomer met Kazou op vakantie waren in Massembre. En uit de mond van een prinses. Want net op de dag dat bekend raakte dat koning Albert troons afstand zou doen, kreeg het vakantiecentrum met prinses Mathilde hoog bezoek over de vloer. Die prinses – ondertussen koningin – liet zich niet ken nen. In de gietende regen trok ze naar de apenbrug, een avontu renparcours in het bos. En in het amfitheater zong ze vrolijk enkele kampklassiekers mee. ‘Wat een verrassing om plots naast prinses Mathilde te staan’, reageerden Merel en Oskar. De kinderen konden met hele straf fe verhalen naar huis. Dieter Herregodts foto: Compagnie Gagarine
www.twitter.com/CMziekenfonds
De overlevingskans bij slokdarmkanker is tot vier keer hoger in ziekenhuizen die veel ervaring hebben met de behandeling ervan. Ons persbericht van half juni daarover, maakte veel reacties los.
www.facebook.com/CMziekenfonds
Aandacht voor kwaliteit
Anja Romijn (58), Zandhoven ‘Al meer dan twintig kilogram kwijt’
Reinout houdt daarom bewust één weekend per maand vrij om iets te doen samen met zijn echtgenote Ines en de kinderen. ‘We zijn al naar de zee geweest, maar vaak zoeken we activiteiten dicht bij huis. Pauline en Felix genieten er even hard van om een moestuintje aan te leggen, een wandeling te maken in het bos of een cake te bakken. En deze zomer gaan we samen twee weken kamperen. Het is pure quality time. En zelf ben ik ook veel meer relaxed.’
VOORZET
Eddy Fliers
Daniël Rys
ede voornemens?
7
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
Een dagje bio met Anja
knipsels
‘Neen, ik schil mijn appel Of het nu appels, boontjes, biefstuk, chips of koekjes zijn, van bijna alle voedingsproducten bestaat er tegen woordig een biologische variant. Bio is hipper dan ooit. Wij waren een dag te gast bij Anja. Zij loodst ons door haar biodag.
Win een camera met een Kazoufoto Ben je deze zomer al met de jeugddienst van CM op vakantie geweest en heb je toffe foto’s gemaakt? Stuur ons een origineel beeld. Als je er nog opuit trekt met Kazou, neem dan zeker je fototoestel mee. Leg de mooiste momenten vast op beeld en bezorg ons de meest geslaagde foto. Misschien win jij wel een camera, Gopro Hero 3. Bovendien verschijnt de beste foto op de cover van Visie van 30 augustus. Vermeld bij je foto jouw naam, adres en leeftijd. Laat ook weten waar je op vakantie (geweest) bent. En vertel ons wat jouw foto zo uniek maakt. Je doet toch mee?
Anja (36), haar echtgenoot Wouter (46) en de kinderen Lina (7), Teo (5) en Otto (2) zijn aangesloten bij een voedselteam. ‘Met een aantal mensen uit de buurt bestellen we samen onze voedingsproducten bij lokale producenten. Dat zijn niet alleen groenten en fruit, maar ook vlees, zuivel, brood, honing of confituur. Veel van die producten zijn bio. Daarnaast hebben wij ook een groente- en fruitabonnement. Elke week krijgen wij een biopakket met seizoensgebonden groenten en fruit geleverd. Ook die zijn afkomstig van landbouwers in de streek.’
✔✔Stuur je foto voor 25 augustus naar kazoufoto@cm.be
‘Een paar jaar geleden hebben we een schapenboer leren kennen die met zijn schapenmelk de heerlijkste yoghurt en kaas maakt’, steekt Anja van wal. ‘Regelmatig gaan wij bij hem langs om een voorraad in te slaan. Het is een van de troeven van biovoeding. Je weet waar je eten vandaan komt.’ Voor Anja is bio een bewuste keuze. ‘Het is een andere manier om met voeding om te gaan. Wij zijn het zo gewoon om snel een bloemkool of een appel te kopen, dat wij vergeten hoeveel tijd en energie het kost om die te kweken. Door bio te gebruiken tonen wij ons respect voor de plaatselijke landbouwers en fruittelers die al dat lekkers gemaakt hebben.’
Gerust naar het buitenland Bij dringende medische problemen op vakantie in het buitenland biedt de CM-reisbijstand hulp. Voor advies en ondersteuning kun je 24 uur op 24 een beroep doen op de alarmcentrale Mutas. Afhankelijk van je bestemming heb je bepaalde documenten nodig. Zo neem je bijvoorbeeld voor de EU-landen de Europese Ziekteverze keringskaart (EZVK) mee. De kosten voor ambulante zorg (zonder ziekenhuisopname) betaal je zelf ter plaatse zelf. Bewaar alle originele betaalbewijzen en bezorg ze bij je thuiskomst aan CM. Word je tijdens je vakantie in het ziekenhuis opgenomen, moet je binnen de 48 uur Mutas verwittigen.
‘Is een boterham ook een plant?’ Anja lacht om de vraag van haar zoon. ‘Neen Teo, boterhammen groeien niet aan bomen. Maar de graantjes waarmee de boterham gemaakt wordt, groeien wel.’
✔✔www.cm.be/reisbijstand
Aan tafel met Anja, Wouter, Teo, Lina en Otto: ‘Wij weten waar ons eten vandaan komt.’
‘Teo is nog wat jong om te beseffen wat bio is, maar Lina is er zich wel bewust van. Zij vraagt soms waarom wij appels of aardappelen met de schil opeten. Omdat er geen bestrijdingsmiddelen op zitten, vertel ik haar dan. Pas op, in het begin was het voor mij ook wennen. Ik ben niet met bio opgegroeid. Als kind heb ik altijd mijn appel moeten wassen of schillen voor ik hem opat. Toen ik kinderen kreeg, ben ik geleidelijk overgeschakeld op bio. Als mama stond ik meer stil bij wat er op mijn bord kwam.’ Anja heeft zich haar keuze nog geen moment beklaagd. ‘Kijk, een bio-appel is soms wat kleiner dan een gewone appel. En ja, er kunnen wel eens vlekjes op zitten. Dat is logisch. Omdat je geen bestrij-
dingsmiddelen gebruikt, is het eindproduct in de biologische landbouw onzekerder. Maar wat doen die vlekjes ertoe? Ik vind een bio-appel lekkerder dan een gewoon exemplaar. En je proeft meer prei, wortel of kip als het bio is.’
Waarom kies jij (niet) voor bio? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
SMAKELIJK
Je handtekening tegen moedersterfte
Kalkoensandwiches met avocado
Memisa, de ngo voor gezondheidszorg in het Zuiden, zet zich in om de moedersterfte in de ontwikkelingslanden terug te dringen. De organisatie werkt daarvoor samen met lokale artsen en verpleegkundigen en levert klein medisch materiaal aan de kraamafdelingen van de gezondheidscentra en ziekenhuizen. Maar Memisa wil het probleem ook onder de aandacht brengen van de beleidsmakers hier en elders in de wereld. Daartoe wil zij 30 000 handtekeningen online verzamelen. Steun de strijd van Memisa tegen moedersterfte en teken de petitie. Zo maak je kans op een gratis fotoshoot door Lieve Blancquaert.
Ingrediënten voor 20 sandwiches: 10 sneden bruin brood - 200 g kalkoenfilet - 2 rijpe avocado’s - 1 eetlepel wijnazijn - 1 eetlepel sojasaus - 1 teentje knoflook - bosje bieslook - bosje peterselie - 2 dl yoghurt - 2 dl zure room - 4 hardgekookte eieren - 50 g kappertjes - peper - zout bak de kalkoenfilet kort langs beide kanten aan in de pan ¬ snijd in 20 fijne sneetjes ¬ haal het vruchtvlees van de avocado’s en mix het met de wijnazijn en sojasaus ¬ snijd de eieren in kleine blokjes ¬ meng de yoghurt met de zure room en de stukjes ei ¬ voeg er de kappertjes, de fijngesneden knoflook, bieslook en peterselie aan toe ¬ smeer een laag avocado op de helft van de boterhammen ¬ leg hierop een sneetje kalkoen ¬ besmeer rijkelijk met het knoflookmengsel ¬ bedek met een snede brood ¬ snijd in twee
✔✔www.mijnmamamoment.be Frank Croes
Recept uit het boekje ‘High tea’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be - 02 246 51 11
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
HELPENDE
niet’
HANDEN
Aline Callant (20), piraat en hoofdmoni op het speelplein eens brood in de supermarkt. Als de kinderen chips of koekjes willen, dan krijgen ze die. En ja, wij eten bananen, ook al moeten die van heel ver komen. Het belangrijkste is dat we er ons goed bij voelen. Als ik vandaag gezond en gelukkig ben, dan heeft dat voor een stuk met mijn voeding te maken. Daar ben ik van overtuigd.’ Dieter Herregodts
‘Alle hens aan dek? Dan beginnen we eraan!’ Wanneer Aline Callant verzamelen blaast, komen er vanuit alle hoeken van het speelplein kinderen tevoorschijn. Onder andere dankzij Aline staat hen een dag vol avontuur te wachten. Schip ahoi!
Bio in vier vragen
‘Het is mijn vijfde zomer op het speelplein van Aalter. Waarom ik blijf terugkomen? Omdat het zo plezant is, zeker. Mijn zomer staat volledig in het teken van de speelpleinwerking. Ik ga op kamp met de KSA, een week op reis met mijn ouders, en alle andere weken breng ik door op het speelplein. Ik ben er hoofdmoni, samen met elf anderen. We wisselen elkaar af, zodat er altijd iemand aanwezig is om mogelijke problemen op te lossen.’
Wat is bio?
De vroege shift
Een bioboer mag geen gebruik maken van chemische bestrijdingsmiddelen, kunstmest, groeistimulatoren, hormonen of genetisch gemanipuleerde organismen. Aan het veevoeder zijn geen chemische bestanddelen toegevoegd. Ecologische landbouw gaat nog verder. Onder meer verpakking, energieverbruik en arbeidsomstandigheden spelen dan ook een rol. Boontjes uit Kenia kunnen perfect biologisch zijn, maar niet ecologisch, omdat er veel energie nodig is om ze tot bij ons te krijgen.
‘Ik ben al sinds mijn zestiende vrijwilliger op het speelplein. Ik stond toen op het punt om bij de leiding te gaan in de KSA, en wilde in de vakantie alvast wat ervaring opdoen. Het is toen zo goed meegevallen, dat ik het ben blijven doen. Je verdient er wel minder mee dan met een echte vakantiejob, maar dat compenseer ik door in het weekend bij een bakker te werken, ’s ochtends voor de KSA begint. Het is soms wat puzzelen, maar ik zou het speelplein én de KSA voor geen geld willen missen.’ ‘De kinderen kunnen vanaf acht uur ’s ochtends terecht op het speelplein. De vroege shift, zo noemen we dat onder de leiding. We maken er altijd iets leuks van, door samen te ontbijten. Ik heb horen waaien dat er morgen ie-
Al mag er ook gezondigd worden. ‘Wij zijn niet oer-principieel. Ik koop ook al
Hoe herken je bio? De term ‘biologisch’ is wettelijk beschermd. De meeste producten herken je aan een label. De meest gebruikte zijn het Europese label en het Belgische biogarantielabel. Is bio gezonder? Omdat bioproducten geteeld worden zonder pesticiden en het gebruik van antibiotica (preventief) en synthetische toevoegingen (geur-, kleur-, smaak- en conserveringsstoffen) verboden zijn, zijn er in biovoeding minder schadelijke stoffen terug te vinden. Bioproducten hebben doorgaans een hogere voedingswaarde. Uit onderzoek blijkt dat ze minder water en meer mineralen, vitaminen en anti-oxidanten bevatten.
mand eclairs zou meebrengen. Op die manier is vroeg opstaan niet erg.’
Hoe gekker, hoe beter ‘Als hoofdleiding houden we alle groepen in de gaten en springen we bij waar nodig. Als een spel uit de hand dreigt te lopen, dan grijpen we in. We regelen de inschrijvingen, doen boodschappen en verzorgen het contact met de jeugddienst. Op maandag zijn er geen kinderen op het speelplein, die dag geven we vorming aan de andere moni’s. Op die momenten mogen we zelf even het kind uithangen, dat houdt ons scherp voor de rest van de week.’ ‘Het plezier van de kinderen komt op de eerste plaats, maar wij amuseren ons minstens even goed.’ Nele Verheye
Lieven Van Assche
‘Bio is duurder. Dat ga ik niet ontkennen’, gaat Anja verder. ‘Zeker voor biovlees betaal je een stuk meer. Maar je bent wel bewuster met voeding bezig. Dat compenseert. Wij zijn bijvoorbeeld niet vegetarisch. Maar wij beperken onze vleesconsumptie tot twee keer per week. Wij gooien ook nooit eten weg. Hebben we groenten over, dan verwerken we die in de soep.’
Is bio duurder? Vaak is dat het geval. Dat komt omdat bioboeren per hectare grond een lagere opbrengst hebben dan gewone boeren. Maar door bewuster met voeding om te gaan hoeft bio niet per se duurder te zijn.
✔✔Bron: www.bioforumvlaanderen.be
?!
Lic. 7013 - A5654
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Wat mag er in de CM-brievenbus? De witte of groene CM-brievenbus vind je overal in Vlaanderen. Makkelijk, want ze dient om allerlei documenten (uitgezonderd aangifte arbeidsonge schiktheid) aan het ziekenfonds te bezorgen. De documenten stop je in een CM-Direct enveloppe. Je kunt ze gratis vragen via de website, per mail of telefonisch. Ook in het kantoor liggen ze klaar. De CM-Direct enveloppe wordt het meest gebruikt om ‘getuigschriften voor verstrekte hulp’ binnen te brengen zodat je terugbetaling krijgt van een bezoek aan de dokter, de tandarts of de kinesitherapeut. Maar je kunt in een CM-briefomslag ook andere documenten bezorgen aan je ziekenfonds. Zo bijvoorbeeld het aangifteformulier van een ongeval. Of een attest van je club om het CM-sportvoordeel aan
Laatste vrije plaatsen
Madeira: zon, natuur en cultuur
te vragen. Ook nog de factuur van je bril en het formulier om de CM-tegemoet– koming oogzorg te verkrijgen. Zorg er wel voor dat alle gegevens ingevuld zijn, dat je ondertekent waar nodig en voorzie elk document van een gele klever.
Dit najaar geniet je onder leiding van een Nederlandstalige Intersoc-reisleider van een aangename nazomer in Madeira. Je verblijft er in volpension en alle excursies zijn inbegrepen.
Geen aangifte arbeidsongeschiktheid
Praktisch - 1 232 euro per volwassene, 210 euro toeslag single - 2 tot 9 september en 30 september tot 7 oktober - 8-daags verblijf incl. vliegtuigreis en culturele rondreis incl. toegang en gidsen
In principe mag elk document bestemd voor je ziekenfonds in de brievenbus, uitgezonderd één. Dat is de aangifte arbeidsongeschiktheid waarmee je de adviserend geneesheer van het ziekenfonds op de hoogte brengt dat je ziek bent en niet kunt gaan werken. Die aangifte verstuur je met de post omdat de datumstempel een belangrijke rol speelt in de procedure.
✔✔Waar staat een brievenbus
Vanaf de luchthaven van Zaventem reis je met begeleiding naar Funchal waar je logeert in het viersterrenhotel Raga. Van daaruit verken je met een gids de stad en de tuinen van Funchal, Oost-Madeira, Eiro de Serrado, Curral das Freiras en West-Madeira.
Meer informatie, prijzen en reservaties via 070 233 119 of www.intersoc.be.
WERKEN EN TOCH OP VAKANTIE? Dat zijn Intersoc-werkvakanties!
Ben jij deze zomer nog vrij en wil je wel eens als vrijwilliger in Zwitserland aan de slag? Bel dan naar 02 246 47 49 en wij zoeken voor jou de gepaste job. Je kunt je vanaf nu ook inschrijven voor onze opleidingsdagen ski- en sneeuwmonitor. Je kandidaat stellen voor onze winterbestemmingen kan vanaf 2 september. Meer info op www.intersocwerkvakanties.be.
in je buurt? Kijk op www.cm.be. Visie_26-07_Madeira.indd 1
5/07/2013 15:09:07
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
VLOER
Jobstudent bij Keramo
‘Een heel leven aan de band, da’s niks voor mij’
Veel studenten verhuizen deze zomer een paar weken van de schoolbanken naar de werkvloer of werfkeet voor een vakantiejob. Maarten Braeken (21) uit Helchteren is één van hen. Twee weken lang laadt en lost hij rioleringsbuizen bij Keramo in Hasselt.
E
Rudi Van Beek
en studentenjob bij een bedrijf dat keramische afvoerbuizen produceert? Het is eens wat anders dan het reguliere rekken vullen of opdienen in een café. Maarten (links op foto) kwam toevallig bij Keramo terecht. ‘Mijn dochter is zijn vriendin’, verklaart vaste werknemer en ACV-délégué Alain Vanbrabant (rechts op foto). Hij werkt al twintig jaar bij Keramo. Vakantiewerk in hetzelfde bedrijf als je - wie weet - toekomstige schoonvader? ‘Dat is fijn, omdat je dan direct al iemand kent op je studentenjob’, vindt Maarten. Welk werk moet je doen als jobstudent?
Als het bedrijf Maarten: ‘Ik help om de tevreden is over camions te laden en te lossen. Ik doe voorbereidend een jobstudent, werk, zoals houten latten wordt die terug tussen de buizen steken, gevraagd om ze te beschermen tijdens het vervoer. Ik laad Alain Vanbrabant, kleinere buizen op de camiACV-délégué on, en de inhoud van boxen met hulpmateriaal. Dat is lichter.’ Lichter blijkt later stoeremannentaal voor: ongeveer twintig kilo per buis. Jobstudent Maarten werkte al op bouwwerven, bij een machineverhuurbedrijf en op Maar voor de jobstudenten, allemaal jon- jobs te doen, leer je veel bij.’ gens, is dat geen probleem. ‘Ik vind het totaal geen zwaar werk, het valt echt goed tot twee ton gaan. Maar soms moeten pal- Hoe begeleidt Keramo jobstudenten letten verkleind en terug samengebonden bij hun eerste werkervaring? mee.’ Alain: ‘Voor de zware buizen gebruiken worden, dat is ook iets voor de jobstudenAlain: ‘Een interimkantoor regelt het ontwe de heftruck. Een pallet met buizen kan ten.’ haal en de contracten. Op vraag van de vakbondsafgevaardigden kwam er een introductie voor de jobstudenten. In het verleden liepen ze een beetje verloren. Ze wisten niet goed wat te doen of waar naartoe. Nu kennen ze het bedrijf en stellen ze vragen aan een peter.’ Maarten: ‘De vrijdag voor de vakantie gaf het interimkantoor een rondleiding door het bedrijf. We kregen informatie over de veiligheid en risico’s, bijvoorbeeld met de heftrucks. Ze vertelden wat Keramo doet en waar bepaalde machines voor dienen. Het interimkantoor legde trouwens ook uit dat er een site van de overheid is, waarop je kunt bijhouden hoeveel dagen je gewerkt hebt. Ze vertelden wat je minimum uurloon zou moeten zijn en waar je moet zijn als er een ongeval gebeurt.’ Hoe zit het met die ‘peter’ in het bedrijf?
Jongeren in de solden op Meir en in Veldstraat ACV Jongeren vroeg op de eerste dag van de solden in Antwerpen en Gent aandacht voor de grote jeugdwerkloosheid. In België is 19,6 procent van de jongeren op zoek naar werk. ACV Jongeren is blij dat zowel de Europese Unie als minister van Werk Monica De Coninck (sp.a) het probleem niet onder de mat vegen. ‘Maar jongeren mogen niet misbruikt worden als goedkope arbeidskrachten.’ (LVDB)
Alain: ‘Elke jobstudent heeft een vaste peter. Met vragen kun je bij hem terecht. De peter draagt er mee zorg voor dat er geen accidenten gebeuren. Als Maarten zijn veiligheidsvestje bijvoorbeeld niet draagt, dan wijs ik hem daar op.’ Waarom wilde jij een studentenjob doen, Maarten? Maarten: ‘Zoals de meeste studenten: om wat centjes bij te verdienen. Maar je wordt je ook wel bewust dat je goed moet stude-
een vakantiedomein. ‘Door verschillende
ren om fatsoenlijk werk te hebben. Op de laadkoer werken valt goed mee. Maar een heel leven aan de band staan, da’s niks voor mij.’ Alain: ‘Hij heeft hier eerder al binnen in de fabriek gestaan, aan de band. Het is de vierde keer dat hij hier een studentenjob doet. Soms zijn er tussen Kerst en Nieuwjaar ook jobstudenten, of in de paasvakantie. Dat is een vraag van de werkgever: als er weinig volk is, wordt dat op die manier bijgepast. En als het bedrijf tevreden is over een jobstudent, wordt die teruggevraagd.’ Wat zijn voor jullie de voordelen van studentenjobs? Alain: ‘Voor ons is het een hulp. We moeten bijvoorbeeld roetsjmatten onder de buizen zetten, zodat ze bij het transport niet gaan slippen. Als heftruckchauffeur doen we dat normaal zelf. Met een jobstudent gaat het sneller. In de vakanties is er minder volk aanwezig. Dan is extra hulp zeker welkom.’ Maarten: ‘Ik heb al elektriciteit gelegd op bouwwerven, gewerkt bij een bedrijf dat machines verhuurt en op een vakantiedomein, en nu bij Keramo. Door verschillende jobs te doen, leer je veel bij. Ik studeer Elektriciteit en zou later ook wel bij Keramo aan de slag willen als elektricien. Dan is het handig dat je hier al gewerkt hebt en dat ze je kennen.’ Lieve Van den Bulck
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
11
Vanaf 1 augustus nieuwe maatregel voor activering jongeren
RVA gaat werkloze jongeren sneller controleren Jongeren die pas afgestudeerd zijn en werk zoeken, worden vanaf 1 augustus sneller gecontroleerd door de RVA. Enkel als ze twee positieve evaluaties behalen van hun zoekgedrag naar werk, krijgen ze na één jaar een inschakelingsuitkering.
A
ls je het voorbije school- of academiejaar afgestudeerd bent, schrijf je je best zo snel mogelijk in als werkzoekende bij de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding). In Brussel doe je dat bij Actiris. Een snelle inschrijving als werkzoekende heeft veel voordelen. Je kunt dan een beroep doen op de dienstverlening van de VDAB, die samen met jou op zoek kan gaan naar een job. Ook ben je dan in orde met je werkloosheid, ziekteverzekering en kinderbijslag. Inschrijven kan via www.vdab.be/ mijnloopbaan of op het nummer 0800 30 700.
de RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening). De RVA is de instantie die controleert of je echt naar werk zoekt.
Evaluatie na 7 en 11 maanden Wanneer je je ingeschreven hebt als werkzoekende, krijg je een brief van de RVA. Hierin staat informatie over je rechten en plichten, wat er van je verwacht wordt, het vervolg van de procedure en enkele tips. In de zevende en elfde maand van je beroepsinschakelingstijd
nodigt de RVA je per brief uit voor een evaluatiegesprek. Tijdens dit gesprek moet je bewijzen dat je actief op zoek bent naar werk. Voor wie zich inschrijft voor 1 augustus 2013, vinden de gesprekken plaats in februari en juni 2014.
Positieve evaluatie Zijn de twee evaluatiegesprekken positief? Dan heb je na één jaar recht op een inschakelingsuitkering. Vanaf dan zal je om de zes
Inschakelingsuitkering Door de besparingsmaatregelen van de regering Di Rupo is de reglementering voor jeugdwerkloosheid veranderd. Van zodra je ingeschreven bent bij de VDAB, begint je beroepsinschakelingstijd te lopen (de vroegere wachttijd). Je beroepsinschakelingstijd start ten vroegste vanaf 1 augustus en duurt 310 dagen (zondagen tellen niet mee), ofwel één jaar. Na afloop van dat jaar kun je een inschakelingsuitkering aanvragen (de vroegere wachtuitkering). Hiervoor moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. Zo moet je twee positieve evaluatiegesprekken behaald hebben bij
de
maanden aan de RVA moeten bewijzen dat je naar werk zoekt. Lees meer over de procedure op www.acv-enter.be.
Negatieve evaluatie Zijn één of beide gesprekken bij de RVA negatief? Dan moet je meteen een nieuw gesprek aanvragen. Het is belangrijk dat je dit doet, omdat je twee positieve evaluaties nodig hebt om recht te hebben op een inschakelingsuitkering. Als je niet komt opdagen voor het gesprek en je hebt geen geldige reden om afwezig te zijn, krijg je sowieso een negatieve evaluatie. Je recht op een inschakelingsuitkering wordt dan uitgesteld. Als je aan het werk bent, word je niet opgeroepen door de RVA. Geef daarom een verandering van je situatie altijd door aan het ACV en/of de VDAB.
ACV helpt je op weg
Tijdens twee evaluatiegesprekken bij de RVA moet je bewijzen dat je actief op zoek bent naar werk.
Bij het ACV kun je terecht voor de uitbetaling van je inschakelingsuitkering. Een medewerker kan samen met jou het gesprek bij de RVA voorbereiden. Als het nodig is gaat hij of zij met jou mee. Sluit je daarom gratis aan bij het ACV, via het Enter-lidmaatschap voor jongeren. Als nieuw Enter-lid krijg je er een USBstick (4 GB) met flesopener bovenop (zolang de voorraad strekt). (LG)
✔✔www.acv-enter.be
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
www.facebook.com/het.acv
Eindelijk einde aan tweederangsstatuut arbeiders Meer dan 27 uur. Zo lang zaten minister De Coninck, haar kabinetschef, de kabinetschef van de premier, de werkgevers en de vakbonden begin juli samen om te onderhandelen over het eenheidsstatuut. Nu ja, “samen zitten” is teveel gezegd, met werkgevers en vakbonden elk in een aparte vergaderzaal. En de regeringsafvaardiging die over en weer pendelde. Met na 27 uur als resultaat een compromistekst van de minister, die snel door de regering werd goedgekeurd.
dit vooral een overgangsmaatregel. Meer nog: sectoren en bedrijven die dat willen, moeten kunnen onderhandelen over een betere ontslagregeling. Want dat is een fundamentele regel van het sociaal overleg: beter mag altijd.
Dat compromis is natuurlijk niet helemaal geworden wat het ACV wou. De vertraagde opbouw van de opzeg na 20 jaar anciënniteit (weliswaar zonder plafond), en ook de inspanningen voor het vinden van een nieuwe job, die eenzijdig aangerekend worden op de opzeg van de ontslagen werknemer... We hadden dat veel liever anders gezien. Maar de onomkeerbare bocht naar één gemeenschappelijk statuut is wel ingezet. Met respect voor alle in het verleden opgebouwde individuele rechten én met een compensatieregeling voor de achterstand die arbeiders opliepen. De horrorvoorstellen van de werkgevers hebben
En aan de tweede sok van het paar moeten we de komende weken en maanden nog beginnen. Als tegen 1 januari 2014 het nieuwe statuut van start moet gaan, moeten we met de werkgevers ook akkoorden bereiken over het vakantiegeld, gewaarborgd loon bij ziekte, uitbetaling van het loon, tijdelijke werkloosheid… Er is in de sectoren en in de Nationale Arbeidsraad dus nog heel wat werk aan het gemeenschappelijk statuut. Maar dat hebben we er zeer graag voor over.
het dus niet gehaald. En dat is vooral dankzij de maandenlange inzet en acties van onze vakbondsafgevaardigden. Waarvoor mijn welgemeende dank! En is daarmee dan eindelijk de kous af? Helemaal niet. In de sok die nu klaar is, moeten nog heel wat gaten gestopt worden. Want het compromis van de minister is een tekst met hoofdlijnen. Wat als een werknemer zelf zijn ontslag geeft? En kunnen voor bepaalde activiteiten uitzonderingen op de opzegtermijnen worden toegestaan? Als het van het ACV afhangt, blijven die uitzonderingen echte uitzonderingen en is
Marc Leemans, voorzitter ACV
Deze zomer brengt het ACV analyses en verhalen die vaak - jammer genoeg - de media niet halen op een eigen zomerblog. Lees meer op www.dewereldmorgen.be/people/acv-zomerblog.
“Dit compromis is natuurlijk niet helemaal geworden wat het ACV wou. Maar de onomkeerbare bocht naar één gemeenschappelijk statuut is wel ingezet.”
12
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
bondig Sociale fraude in Brusselse taxisector
vak
Vlaams Regionaal Comité heeft nieuwe voorzitter Justin Daerden is de komende vier jaar voorzitter van het Vlaams Regionaal Comité van het ACV. In dat overlegorgaan wordt gepraat en beslist over alles wat met Vlaamse beleidsdomeinen te maken heeft (bijvoorbeeld werk en sociale economie, vorming, leefmilieu, energie, mobiliteit…) Daerden is ook nationaal secretaris bij ACV bouw - industrie & energie. Hij was de voorbije vier jaar ondervoorzitter van het VRC. Piet Callens, net voorzitter af, wordt de nieuwe ondervoorzitter. Ann Vermorgen blijft vanuit het Dagelijks Bestuur van het ACV verantwoordelijk voor het Vlaams ACV.
Alle info over werk en sociale zekerheid Hoe wordt mijn pensioen berekend? Wanneer ben ik arbeidsongeschikt? Hoeveel bedraagt de kinderbijslag? Het antwoord op deze en veel meer vragen vind je in de nieuwe Wegwijzer Sociale Wetgeving. Het ACV brengt elk jaar een up-todate versie uit van de Wegwijzer Sociale Wetgeving. Dat is een handig naslagwerk, waarin de sociale wetgeving op een begrijpelijke manier wordt uitgelegd. ACV-militanten kunnen de Wegwijzer downloaden op www.acv-online.be. Je kunt de Wegwijzer ook bestellen bij ACV aan 5 euro (voor ACV-leden) of 12 euro (niet-leden). Schrijf het juiste bedrag over op rekeningnummer BE 5979 7995 5006 0326 met als mededeling ‘Wegwijzer’, eventueel gevolgd door je lidnummer. Je krijgt de Wegwijzer thuis opgestuurd.
‘Een derde van de taxichauffeurs in Brussel verdient in het zwart. De lage kilometerprijs die je een klant maar mag aanrekenen, werkt sociale fraude in de hand.’ Dat zegt ACV-délégué Michel Vandervoort, die al bijna dertig jaar met de taxi rijdt.
M
ichel Vandervoort (52) is taxichauffeur op de luchthaven van Zaventem, voor het bedrijf Autolux. Maar van 1984 tot 2002 was hij zelfstandig taxichauffeur in Brussel. ‘Ik heb mijn eenmanszaak stopgezet, omdat het niet meer rendabel was’, vertelt Michel. ‘Wat een grote rol speelde, is dat de kilometerprijs die je een klant mag aanrekenen veel te laag is. Het Brussels Gewest bepaalt die prijs, maar houdt geen rekening met kosten zoals diesel en verzekeringen. En die stijgen voortdurend. Om rond te komen moest ik soms 14 uur per dag werken. Dat hou je niet vol.’ Hoe houden de taxibedrijven in Brussel het hoofd boven water? ‘In een deel van de sector, het gaat hier om een derde van de taxi’s, hebben werkgevers een fraudesysteem op poten gezet. De werkgever verhuurt zijn taxi aan de chauffeur voor zo’n 150 euro per dag. De chauffeur moet dan zelf zijn geld verdienen. Hiermee moet hij dat huurforfait betalen, maar ook diesel en soms een deel van de werkgeversbijdragen. De chauffeur staat dus onder een enorme druk, wat fraude in de hand werkt. Hij rijdt opzettelijk een omweg en rekent klanten te veel aan. Vaak werkt hij zeven dagen op zeven. Ook als hij ziek is.’ Dus de chauffeurs krijgen geen loon? ‘Nee, de werkgever geeft fictieve lonen aan. Of hij schrijft zijn werknemers deeltijds in, terwijl die voltijds werken. De chauffeurs zijn dan niet in orde met de sociale zekerheid: hun pensioen en ziekte-uitkering zijn veel lager dan waar zij
Michel Vandervoort, taxichauffeur en ACV-délégué: ‘Je hebt werkgevers in Brussel die hun taxi’s dag. De chauffeurs moeten dan zelf hun geld verdienen.’
normaal recht op hebben.’ Waarom zou je als chauffeur in zo’n systeem willen werken? ‘Simpel: omdat je zo meer verdient. Als je werkgever de wetgeving respecteert, verdient een chauffeur 35 procent van wat hij van de klant ontvangt. Dat komt neer op een netto uurloon van 6 euro. En dit voor een werkdag van maar liefst twaalf uur. Dat is veel te weinig. Als de overheid sociale fraude wil bannen, moet de prijs per kilometer stijgen. Want die bepaalt rechtstreeks het loon van de chauffeur.’ Welke inspanningen heeft de overheid tot nu toe gedaan? ‘De Brusselse overheid heeft recent de
prijs per kilometer geïndexeerd. Vanaf nu wordt die ook jaarlijks verhoogd met 1 procent. Maar deze inhaalbeweging volstaat niet om het inkomen van de taxichauffeurs naar een leefbaar niveau te tillen. Daarnaast zullen de Brusselse taxi’s vanaf 1 september uitgerust worden met een taxameter. Dat is een nieuw type meter met ingebouwde gps, die bijhoudt welke ritten de taxi heeft gemaakt. Zo kun je niet meer foefelen met de kilometers. Op 19 juni heeft een deel van de sector hevig geprotesteerd tegen die meter. Dat waren natuurlijk de werkgevers die geen baat hebben bij meer transparantie, omdat zij goed hun brood verdienen met zwartwerk.’
Sectorale afspraken jute verlengd De werkgevers en vakbonden in de sector jute hebben een aantal afspraken verlengd tot eind 2013. Het gaat om collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) over onder andere SWT (het vroegere brugpensioen) en maaltijdcheques. De verlenging wordt ondertekend op 19 september. Daarna start het sociaal overleg over een nieuwe cao voor 2014.
ACV-militanten voetballen voor kinderen met kanker De collega’s bij radiatorproducent Jaga speelden onlangs een voetbalmatch ten voordele van het Kinderkankerfonds. De militanten van ACV Metea in het bedrijf organiseerden het sportevenement voor het goede doel en om de collegialiteit tussen de werknemers te versterken. Een ploeg van arbeiders nam het op tegen een ploeg met bedienden, in een sportieve sfeer. ‘En als er geen onderscheid meer gemaakt wordt tussen arbeiders en bedienden, worden de ploegen anders ingedeeld’, beloven de vakbondslui.
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
tiert welig
13
Cia Jansen
Enquête in de voedingsdistributie
Arbeiders letterlijk en figuurlijk in de kou gezet IPV-IFP/ Lies Willaert
Arbeiders die in de koude werken worden onvoldoende beschermd tegen mogelijke gezondheidsrisi co’s. Daarnaast ontvangt maar dertig procent van hen de sectora le premie waar ze recht op heb ben. Dat blijkt uit een bevraging van ACV Voeding en Diensten bij 582 werknemers uit de voedings distributie.
H verhuren aan chauffeurs, voor 150 euro per
Jij werkt nu in Zaventem. Waarom ben je zo begaan met de taxi’s in de hoofdstad? ‘Ik heb jarenlang gewerkt in Brussel en ken er een hoop chauffeurs. Ook ondervindt mijn werkgever Autolux, die de wet wél naleeft, oneerlijke concurrentie van bepaalde Brusselse bedrijven. Wij vinden maar moeilijk chauffeurs voor onze taxi’s in Brussel. Door te streven naar meer transparantie en eerlijke arbeidsvoorwaarden in de Brusselse taxisector zet ik mij evengoed in voor mijn collega’s bij Autolux.’ Leen Grevendonck
?!
eftruckchauffeur, beenhouwer, magazijnier, inpakker… Het zijn beroepen waarvoor je beter geen koukleum bent. Want je moet kunnen werken in koude temperaturen: in diepvrieskamers (-40 tot -30°C), in gekoelde ruimtes (minder dan 8°C), in magazijnen, in de tocht of buiten. Uit een bevraging bij 582 werknemers uit de voedingshandel blijkt dat voornamelijk mannen (80 procent) in de koude werken. 72 procent van de ondervraagden werkt elke dag in de koude en 57 procent zelfs voortdurend.
Gezondheidsklachten Werken in de koude houdt risico’s in voor je gezondheid. Wat vaak voorkomt zijn klachten aan handen en voeten, gewrichtsziekten, hartklachten en infecties van de luchtwegen. Volgens ACV Voeding en Diensten doen werkgevers onvoldoende inspanningen om gezondheidsrisico’s te voorkomen en te beperken. Nochtans kan dit heel eenvoudig met beschermende werkkledij en opwarmpauzes.
Sectorale premie Arbeiders die werken in diepvrieskamers of gekoelde ruimtes hebben recht op een sectorale premie. Toch krijgt maar dertig
Met aangepaste werkkledij en opwarmpauzes kunnen werknemers in de koude zich beschermen tegen gezondheidsrisico’s.
procent van de werknemers die toeslag. Voornamelijk ondernemingen van 10 tot 49 werknemers betalen de premie niet uit. ACV Voeding en Diensten gaat actie ondernemen om die situatie recht te trekken. De vakbondscentrale wil de sectorale premie ook uitbreiden naar alle werknemers die
buiten werken of in ruimtes waar de buitentemperatuur een invloed op heeft. Ten slotte wil ACV Voeding en Diensten dat werken in de koude erkend wordt als een zwaar beroep. Leen Grevendonck
Goede punten voor Norbert Dentressangle De magazijniers in de diepvriesruimtes van Norbert Dentressangle in Zellik werken in temperaturen tot -23°C. Het bedrijf stockeert diepvriespro ducten en levert aan supermarktketens. ACV-délégué Tania Van Der Jeught geeft haar werkgever goede punten als het gaat over werken in de koude. ‘De werknemers krijgen beschermende kledij tegen de koude, zoals een thermisch pak, handschoenen en aangepast schoeisel. Sommige collega’s hebben wel last van hun gezondheid. Zo zijn er mensen met rugklachten. De werkgever betaalt ook een hogere koudepremie uit dan wat afgesproken is in de sector. Al had ik liever dat die iets hoger zou zijn. Het blijft toch een zwaar beroep.’
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Waarvoor dienen loopbaancheques? Wil je een nieuwe stap in je carrière zet ten? Of weet je niet goed waar naartoe met je loopbaan? Dan kan loopbaanadvies je voorthelpen. Werknemers kunnen daar voor een beroep doen op de nieuwe loop baancheques, goed voor twee keer vier uur begeleiding. Ben je niet tevreden met je huidige job? Weet je niet wat het doel is in jouw loopbaan? Wat zijn jouw kwaliteiten en werkpunten? Bij vragen over je carrière kan loopbaanadvies je helpen. Werknemers krijgen van de Vlaamse overheid een financieel steuntje om loopbaanbegeleiding te volgen.
Welke voorwaarden? Daar komen wel enkele voorwaarden bij kijken. Je moet werknemer zijn (voltijds of deeltijds), je moet werken en wonen in
Vlaanderen of het Brussels Gewest en je moet minstens één jaar werkervaring hebben. Bovendien mag je de voorbije zes jaar geen loopbaanbegeleiding gevolgd hebben.
Wat krijg je? Je hebt recht op een begeleidingstraject van vier of acht uur. Voldoe je aan de voorwaarden, dan kan je één keer acht uur loopbaanbegeleiding volgen. Je kunt er ook voor kiezen om één keer vier uur op te nemen en de andere vier uur te bewaren voor een later moment (binnen de zes jaar).
Hoeveel kost dat? Loopbaancheques zijn niet gratis. Eén loopbaancheque is goed voor vier uur begeleiding. Dat kost eigenlijk 550 euro. Per cheque betaal je zelf 40 euro, de rest betaalt de overheid.
Hoe vraag ik cheques aan? Via www.vdab.be (kijk bij ‘Mijn loopbaan’). Of via het gratis telefoonnummer 0800 30 700. Je wacht best met bestellen tot je een eerste ge-
sprek hebt gehad in een erkend loopbaancentrum, want de cheques zijn maar drie maanden geldig.
✔✔www.jeloopbaan.be
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
Internationale Arbeidsconferentie in Genève
‘Sociale zekerheid is nodig voor economie’ Belga
Regeringen, werkgevers en vak bonden verzamelden in juni in Genève voor de jaarlijkse confe rentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Een delegatie van het ACV nam hier aan deel. ‘We hebben belangrijke discussies gevoerd over sociale dialoog, duurzame ontwikkeling en vergrijzing.’
D
e ervaring leert dat de Inter nationale Arbeidsconferen tie (zie kader onder, red.) nauwelijks aandacht krijgt in de media’, zegt Chris Serroyen, hoofd van de ACV-studiedienst. ‘Nochtans worden in Genève vaak grenzen verlegd. Dat heeft een invloed op regeringen, bedrijven, werknemers en burgers wereldwijd. In 2011 keurde de IAO-conferentie De IAO-conferentie gaf een conventie goed over waardig werk voor huiseen sterk signaal aan personeel. Zuster Jeanne de lidstaten om de De Vos, die opkomt voor sociale dialoog naar de thuiswerkers in India, waarde te schatten en versterkte toen de ACVdelegatie. En vorig jaar om het recht op colwerd er een aanbeveling lectieve onderhandegoedgekeurd over minilingen te garanderen. male sociale zekerheid. Dit jaar stonden er geen Chris Serroyen, Spanje werd op het matje geroepen tijdens de IAO-conferentie. Het land doet veel te weinig om de meer nieuwe conventies of aanhoofd studiedienst ACV dan 6,2 miljoen werklozen aan een baan te helpen. bevelingen op het programma. Maar we hebben sluit is dat sociale zekerheid niet alleen een om de sociale dialoog naar waarde te schatwel belangrijke debatten gevoerd, die de ba✔✔Luc Cortebeeck, voormalig mensenrecht is, maar ook een economische ten en om het recht op collectieve onderhansis leggen voor nieuwe IAO-normen.’ topman van het ACV, is voorzitter noodzaak. Het is nonsens dat je door de afdelingen te garanderen. Uit de as van het Ravan de werknemersgroep in de Lessen uit Rana Plaza IAO. Op zijn blog kun je het vollebouw van de sociale zekerheid de economie na Plaza (het gebouw in Bangladesh dat op 24 dige verslag lezen van de ACVkunt aanwakkeren. Het omgekeerde is waar. april ineenstortte, waarbij 1 129 kledingarbeiders De debatten gingen over drie thema’s: sociadelegatie op de Internationale Verder heeft het geen zin om de pensioenleefom het leven kwamen, red.) zijn er ook lessen le dialoog, duurzame ontwikkeling en verArbeidsconferentie. www.mo.be/ tijd te verhogen, als de betrokken mensen getrokken. De IAO zal nagaan hoe we waargrijzing. ‘Tijdens die debatten is er vooruitwereldblog/luc-cortebeeck geen werk vinden. Het is geen besparing als dig werk kunnen realiseren in toeleveringsgang geboekt’, beklemtoont Serroyen. ‘Er is zij dan moeten terugvallen op een werkloosketens, en hoe we een internationale sociale een sterk signaal gestuurd naar de lidstaten, heids- of ziekte-uitkering.’ dialoog kunnen vormgeven in multinationale ondernemingen.’ Leen Grevendonck
Wat is de Internationale Arbeidsconferentie? Elk jaar in juni ontmoeten de lidstaten van de Internationale Arbeids organisatie (IAO) elkaar tijdens de Internationale Arbeidsconferentie. Meer dan 5 000 vertegenwoordigers van regeringen, vakbonden en werkgevers tekenen present in Genève, op wat ook wel eens het internationale parlement van de arbeid genoemd wordt. Tijdens de conferentie worden nieuwe internationale arbeidsnormen aangenomen. Ook is het een forum voor discussie over sociale en arbeidsvraagstukken. Traditiegetrouw worden elk jaar lidstaten aangeklaagd die de arbeidsnormen schenden.
IAO gaat groen
Bert De Wel, studieadviseur milieu bij ACV, volgde op de conferentie het comité over duurzame ontwikkeling op. ‘We hebben een akkoord bereikt over een tekst die best ambitieus is. Werkgevers, werknemers en overheden zijn het erover eens dat we de overgang naar een ecologisch duurzame economie goed moeten aanpakken. Die transitie moet rechtvaardig zijn voor iedereen. Ze moet bijdragen aan de doelstellingen van waardig werk, sociale inclusie en het wegwerken van armoede. Jammer genoeg was er onvoldoende steun voor een echte IAO-conventie. Toch worden dankzij dit akkoord de principes van duurzame ontwikkeling en milieubescherming breed opgenomen in de werking van de IAO.’
Pensioenleeftijd Het derde thema was de ouder wordende samenleving. Paul Palsterman, hoofd van de juridische afdeling van de ACV-studiedienst, nam deel aan het debat. ‘Een verfrissend be-
25 lidstaten op het matje geroepen Tijdens de Internationale Arbeidscon ferentie worden telkens 25 lidstaten op het matje geroepen, omdat zij bepaalde IAO-normen overtreden. Dat gebeurt in de Commissie van de Normen, waarvan ACV-topman Marc Leemans vicevoorzitter is. ‘Vorig jaar boycotten de werkgevers de Commissie nog’, vertelt Leemans. ‘25 landen die internationale arbeidsnormen overtreden hadden, ontsprongen toen de dans. Dit jaar hebben we wel een lijst van 25 landen kunnen opstellen. Dat is op zich al een prestatie.’
Ernstige inbreuken Drie landen krijgen een speciale ver-
melding, omdat er ernstige inbreuken zijn. ‘In Wit-Rusland is er een blijvend gebrek aan vakbondsrechten. In Fiji is het bijzonder slecht gesteld met de vrijheid van vereniging. En in Oezbekistan zijn er ernstige vormen van kinderarbeid.’
Griekenland en Spanje Verrassend is dat er ook twee Europese landen op het lijstje staan. ‘Griekenland heeft zodanig ingegrepen in cao’s, dat het land niet meer voldoet aan enkele belangrijke IAO-conventies. Spanje doet dan weer te weinig om jongeren en langdurig werklozen aan een job te helpen. Ook moet het land de sociale dialoog beter respecteren.’
gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
ZEGT
15
Gepensioneerde visser Lucien Vanneuville
‘Zeeziek of niet, werken moesten we doen’ Zeeziek. Bestaat er een ellendiger gevoel? Met een carrière van 45 jaar op zee is Lucien Vanneuville (80) ervaringsdeskundige. Zeeziek tijdens zijn eerste reis, ‘we waren Oostende nog niet buiten’, en elke reis opnieuw zodra er een stevige bries stond.
D
Violet Corbett Brock
e zee was zijn leven. Eerst als scheepsjongen en later als schipper op de Noordzee en tien jaar naar IJsland, dan op een passagiersboot en nog later bij het loodswezen , waar hij zijn loopbaan beëindigde.
niet verstoppen want de schipper ziet alles. Zeker toen we naar IJsland voeren, vier en een halve dag ver, nam ik mijn voorzorgen. Ik ondervond dat veel bier niet goed was voor mij. De avond voor we uitvoeren, ging ik niet uit. Goed uitgerust vertrekken, dat hielp.’
Herinner je je eerste zeereis nog?
Je kon ook gewoon aan boord ziek worden.
Lucien Vanneuville: ‘Ik was 15 toen ik in 1948 met een strozak en een geleende vissersuitrusting als bagage van Oostduinkerke naar Oostende trok. Ik had twee jaar visserijschool achter de rug. Mijn moeder ging mee. Ze was er niet voor dat ik op zee ging. Er blijven er te veel achter, zei ze. Vader was geen visser. Hij is vroeg gestorven en ik was kostwinner. Als visser verdiende je toen redelijk goed je brood. En aan boord was er meer eten dan thuis. Ik schrok toen ik de motorvisser O215 zag liggen. Een schip van dertig meter lang had ik nog nooit van dichtbij gezien. De schipper beloofde goed voor mij te zorgen. We moesten nog versassen om de haven uit te kunnen toen ik al een raar gevoel kreeg in mijn Er zijn vissers die buik. Je zult toch niet zeeziek wormeer meemaakten den?, vroeg een collega. Mooi weer was het niet, er stond een stevige dan ik, maar bries. Het schip slingerde op en sommigen kunnen neer en even later moest ik al het niet meer overgeven.’
‘Met een griep of een zware verkoudheid, nam je een Antigrippine met water en een druppel erbij en na zes uur slapen moest het gepasseerd zijn. Veel hadden we niet aan boord. Pure ether of Mercurochrome om een wonde te ontsmetten. Aspirine hadden we ook en Inotyolzalf, goed voor alles. Veel vissers hadden last van mouwvreters. Zo noemden we de ontstoken wondjes aan pols en armen veroorzaakt door het wrijven van ruw zeildoek en het vuil van de vis die we met de blote hand schoonmaakten. Het zoute zeewater vrat in de wondjes, die voorkwamen tot aan de elleboog. Tussen je vingers ging het vel kapot. Om te slapen moest je je vingers omwinden met verband of ze plakten aan elkaar van het wondvocht. Pijnlijk om ze weer vaneen te krijgen. Het ging maar over als je al verschillende dagen thuis was. Nu hebben de vissers goede handschoenen en beter materiaal. En is er iemand ernstig ziek of gebeurt er een zwaar ongeval, dan komt de helikopter het slachtoffer ophalen.’
Wist je vooraf dat je gevoelig was voor zeeziekte?
voortvertellen.
Lucien Vanneuville, gepensioneerd visser
‘Als kind kon ik niet op een schommel zitten zonder onpasselijk te worden, herinnerde ik me later. Zeeziekte kun je niet tegenhouden. Je voelt je zo ellendig dat je je zou neerleggen waar je bent. Later zag ik het aan de passagiers als ze zeeziek zouden worden. Courage, het zal beteren, zei de schipper tijdens mijn eerste vaart. En inderdaad, het beterde. Na twee en een halve dag. We visten ondertussen in kalmer water op de Fladengronden in het noorden van de Noordzee. Ik rook de versgebakken vis die de machinist klaarmaakte. Ik at alsof ik jaren niets meer gegeten had. Daarna was het gedaan met de zeeziekte,
storm of geen storm. Ik was ervan verlost voor de rest van de reis.’ Maar niet voorgoed?
‘Nee, elke reis opnieuw was ik 12 tot 24 uur ziek als de zee maar een beetje woelig was en daarna was het voorbij. Zeeziekte is nooit een reden geweest om ander werk te zoeken. Ik wou varen. Pilletjes tegen zeeziekte bestonden vroeger niet, ik heb er trouwens later ook nooit genomen. Zeeziekte moet je overeten. Als ik gewaar werd dat ik ziek zou worden, at ik gerookte sprot. Hoe zouter het eten, hoe beter. Ziek of niet ziek, gewerkt moest er toch worden. Als scheepsjongen was dat de wacht houden bij de korre, dat is het net, of ijs kappen in het ruim waar de vis wordt bewaard. Aan boord kun je je
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Dominique Soenens Journalist Vacature Magazine Belgische bouwvakkers zijn 15% goedkoper dan collega’s in buurlanden, als je kijkt naar loonkost én productiviteit. standaard.be
Jochem Maes @hetjoch Er is een jobstudent begonnen die op Sam Gooris lijkt en nu wil ik hem wijsmaken dat het gras afrijden tot zijn takenpakket behoort.
Vincent Vandenameele Director training fund agency workers Belgium Slechts 38% van laaggeschoolden heeft een baan, tegenover 82% van hooggeschoolden. #arbeidsmarkt
Je bent al een tijd met pensioen. Geen heimwee naar de zee? ‘Neen. Dat is voorbij. Ik eet nog altijd even graag vis. En ik zie aan zijn ogen of hij vers is. Maar ik blijf liever aan de wal. Ik vertel graag over hoe het vroeger was. Er zijn veel vissers die meer meemaakten dan ik. Ik ben maar één van de velen. Maar sommigen kunnen het niet meer voortvertellen.’ Chris Van Hauwaert
✔✔Over zeeziekte loopt tot 17 november een tentoonstelling in het Nationaal Visserijmuseum, Pastoor Schmitzstraat 5, in Oostduinkerke. www.navigomuseum.be
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 26 juli 2013
theater
Poppen
Josette (FroeFroe)
Absurde humor voor een lief, schattig meisje Een vierjarig meisje met een eierhoofd, een papa die krokodillen laat babysitten en een mama die uit de losse pols gedichtjes schudt: dat zijn de personages in Josette, een knotsgekke voorstelling van poppentheater FroeFroe. Mama en papa zijn ‘een beetje uit elkaar’, maar Josette beleeft met papa de meest absurde avonturen.
O
FrouFrou
oit lagen papa en mama samen in bed, voldaan van worst en wijn en poppenkastbezoek. Nu niet meer. Papa woont hier, mama woont daar en Josette woont er tussenin. Een situatie die voor veel kinderen herkenbaar is, maar daar gaat het poppentheater FroeFroe niet per se om. ‘De voorstelling gaat over een meisje dat een spannende, leuke dag beleeft samen met haar papa’, benadrukt regisseur Marc Maillard. ‘De inspiratie voor het stuk komt van Ionesco, een schrijver van absurd theater.’ Ionesco schreef vier korte verhalen over een vader en zijn dochter, die het leven op een bijzondere manier bekijken. Bij papa heet de telefoon plots ‘kaas’ en is het doodnormaal dat voeten oren hebben. Absurd voor volwassenen, en bijzonder leuk voor kinderen. ‘Kinderen zeggen: Da’s keigrappig en tof, want dat kán niet!’, merkt Maillard. ‘Een voorbeeld? Papa en Josette zitten ‘s morgens aan tafel en Josette vraagt: Papa, mag ik de melk? Waarop papa zegt: Dat is de melk niet, dat is de suiker. Josette is drie à vier jaar, een leeftijd waarop kinderen veel bijleren. Daardoor begint ze te twijfelen. Maar wat is melk dan, papa?, vraagt ze. Dat is de salami, is het antwoord.’ Hoe reageert het publiek op Josette? ‘Sommige leerkrachten reageren na een klasbezoek: wéér een voorstelling over gescheiden ouders, daar wordt al zoveel over gepraat en geschreven. Kinderen moeten daar niet altijd mee geconfronteerd worden, vinden ze. Andere leerkrachten vinden het net heel goed, omdat veel kinderen te maken krijgen met de problematiek. Maar de kinderen zelf zijn na de voorstelling bezig over andere dingen. Over hoe goed het varken kon dansen en hoe de babysittende krokodil en Josette verstoppertje spelen. Het maakt hen niet uit of je Oma Sterretje in de hemel nu wel kunt gaan bezoeken, zoals papa zegt, of niet, volgens mama. Ze vinden het gewoon fantastisch.’ Kunnen volwassenen ook genieten van poppentheater voor kinderen vanaf vier jaar? ‘Volwassenen zien er een ander verhaal in. Als de mama van Josette lacht omdat papa zijn auto in de prak heeft gereden, dan vinden volwassenen dat grappig. Veel situa-
Bij de Papa van Josette heet de telefoon plots ‘kaas’ en is het doodnormaal dat voeten oren hebben.
ties van gescheiden ouders zijn herkenbaar. Maar kinderen kijken daar op een heel andere manier naar. Zij maken van alles het beste. Als mama aan de telefoon zegt: Papa is een varken, dan wordt papa in de voorstelling effectief een varken. Maar wel een keitof varken!, zegt Josette dan. En dan krijg je scènes waarin papa als varken door de keuken danst. ’ Hoe is de verhouding tussen mama en papa? ‘De mama maakt bijvoorbeeld een drama wanneer Josette terug moet naar haar papa. Hij zal wel niet op tijd opstaan, hij zal wel niets in huis hebben om te eten. En dat is effectief zo. Volwassenen begrijpen dan ook wel dat papa waarschijnlijk niet uit zijn bed raakt, omdat hij de avond ervoor te veel heeft gedronken. Maar Josette vindt dat niet erg. Ze maakt papa wakker door enthousiast in zijn bed op zijn buik te gaan springen. Dan wordt hij wel wak-
WINeen duoticket voor ‘Josette’
Visie mag 5 duotickets weggeven voor een voorstelling van ‘Josette’ van poppentheater FroeFroe, op 8 augustus (14 uur) op Theater Aan Zee. Theater aan Zee in Oostende, dat zijn: 10 dagen theater en 111 voorstellingen met muziek, kortfilm, circus, literatuur, theater en/of alles wat daar tussenin ligt. Voer voor zowel doorwinterde culturo’s als gezinnen met kinderen! Antwoord op deze vraag:
Hoe heet het meisje in de voorstelling van FroeFroe?
a. Josette b. Josee c. Joseline
Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’), vóór donderdag 1 augustus.
ker. Maar dat zou bij mama zeker niet mogen.’ Het klinkt alsof papa de goede, leuke ouder is en mama de strenge, de slechte. Klopt dat? ‘Nee. De mama is heel lief, en ze verzint ook altijd gekke gedichtjes. Het is niet zo dat Josette liever bij papa is dan bij mama. Dat is ook helemaal niet aan de orde. We zijn niet bezig met kinderen het juiste of foute te leren, maar met hen anders te laten kijken naar de wereld.’ Lieve Van den Bulck
✔✔Theater FroeFroe speelt Josette op Theater Aan
Zee in Oostende (7 en 8 augustus). Tickets en info: www.theateraanzee.be of 059 33 90 00. Later dit jaar ook nog in Mortsel (1/9) en Antwerpen (13/10).
TODO
Ritmirock: voor festivalgangers met en zonder beperking Een nieuwkomer dit jaar in festivalland: Ritmirock! Op vrijdag 2 augustus staan Balthazar, Clement Peerens Explosition, Les Truttes, Paradise Flyer en Not So Much op het podium in Mortsel, samen met een nog onbekende Belgische klepper. Ritmirock is een inclusief festival. Het festival past zich aan aan de behoeften en noden van mensen met een beperking. Maar liefst de helft van de vrijwilligers op het festival heeft een beperking. De bedoeling van Ritmirock is dat mensen met en zonder handicap samen kunnen genieten van goede muziek en een geslaagde festivaldag. Waar? Fort 4, Mortsel Tickets? 15 euro (voorverkoop), 20 euro (kassa). Kinderen (-12 jaar) gratis. Info? www.ritmirock.be of info@ritmirock.be Oplossing Sleutelwoord: sportwagen
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.