dixit
se
17
Regio Mechelen Vrijdag 30 augustus 2013
krant over
samenleving gezondheid werk www.acw.be
Studeren heeft niets te maken met leeftijd, maar alles met motivatie.
www.cm.be
Marina De Smet, 56-jarige studente Begeleider in de Sociale Economie
Wegdromen bij de mooiste Kazoufoto’s
Wauw, wat een zomer
www.acv-online.be
Beleef de Congostroom in Zeebrugge
Meer dan 38 000 kinderen en jongeren beleefden de deze zomer met Kazou, de jeugddienst van CM, de vakantie van hun leven. Of ze nu naar Kroatië of Italië trokken, naar Massembre of de Belgische kust, ze kwamen allemaal met straffe verhalen naar huis. En met betoverende vakantiekiekjes. op
Lies Callemeyn
p . B ek i 8 van -9 e jk de n f af 11 boek oto’s se pte je sk m b ire er i s
Op 22 september kun je fietsen en wandelen in Zeebrugge tegen de achtergrond van het Congolese regenwoud. Vrijwilligers knutselden Afrikaanse dieren die je langsheen het parcours kunt bewonderen.
2
Eén leerling op tien komt uit gezin in armoede
K
unnen jullie wat gekke bekken trekken?’ Dat vroeg Lies Callemeyn uit Jabbeke aan Sien, Jente en Trees (v.l.n.r. op de foto) op de eerste dag van hun Kazouvakantie in het Oostenrijkse Oberau. Het resultaat kun je bewonderen in deze sublieme onderwaterfoto. ‘Hij drukt perfect het Kazou-vakantiegevoel uit’, vindt Lies. ‘Als ik naar die foto kijk, word ik op slag vrolijk.’ En wij met haar. Ook al zaten wij binnen op onze redactie, de voorbije weken konden wij volop meegenieten van de Kazou zomer. De Kazou’ers reageerden massaal op onze oproep om ons hun meest memorabele Kazoufoto door te sturen. Binnenin dit nummer vind je een selectie, maar voor de mooiste foto maken wij graag plaats vrij op de voorpagina van deze Visie. Lies Callemeyn wint er een fantastische fotocamera mee.
Niet voor elk kind staat maandag een splinternieuwe boekentas en dito spullen klaar. Wat doet armoede met een kind op school?
Parachute
Klaar om te boeken?
‘Drie vakanties heb ik deze zomer begeleid’, geeft Lies mee. ‘In het begin van de zomer was ik moni in Massembre, daarna trok ik als vakantieverantwoordelijke naar Oberau. Mijn Kazouzomer eindigde in Tsjechië. Het waren stuk voor stuk zeer actieve vakanties. Een duo-parachutesprong, een spectaculaire waterglijbaan, raften of rodelen, het waren maar enkele van de activiteiten die op het menu stonden. Ik hou wel van een beetje avontuur. En net als de voorbije jaren heb ik veel nieuwe mensen leren kennen. Het is telkens een verrijking om samen met hen onderweg te zijn.’ Met honderden foto’s keerde Lies terug naar huis. ‘Na elke Kazouvakantie hou ik mij twee dagen bezig met de selectie ervan. Die foto’s zijn de beste remedie tegen het beruchte zwarte gat. Mijn fotoalbum is de mooiste herinnering aan een fantastische zomer.’
Die zomer mag dan nog niet helemaal voorbij zijn, Kazou kijkt toch al vooruit. Op de website www.kazou.be, vind je nu al het vakantie-aanbod voor de komende winter. Vanaf 11 september om 14 uur kun je een skireis boeken. Wie het adres op zijn browser intikt, zal ook zien dat de Kazousite in een nieuw jasje zit. De vakanties staan nu nog centraler. Met één klik ontdek je de vakantie van jouw dromen. Je kunt de nodige informatie meteen naar jezelf verzenden of je kunt vrienden uitnodigen. Er is steeds een link naar de meest gebruikte sociale media. De presentatie van de nieuwe website is jong, eigentijds en overzichtelijk. Een pak beelden en filmpjes doen je meteen wegdromen. Net als de vele foto’s in dit nummer.
3
Wat hebben jonge ouders aan Kilootje minder?
Flexibel werken eerder gunst dan recht
Dieter Herregodts
jaargang 69 ¬ visie nummer 17 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 13 september 2013
6
Regionieuws
11 16
2 ver
¬ onze samenleving
WOORD
ING
Lijstjes Mijn hoofd heeft veel weg van een wasmachine die constant op maximaal toerental droogzwiert. Pik daar maar eens een droge gedachte uit. Daarom ben ik een lijstjesfreak. Uit pure levensnoodzaak.
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Zondag 22 september - H2O Brugge
Beleef de Congostroom in Zeebrugge Op 22 september komt de Congostroom tot leven in Zeebrugge, tijdens de vierde editie van H2O Brugge. Het belooft weer een dag te worden van heerlijk fietsen, wandelen, varen en smullen, ten voordele van de partners van Wereldsolidariteit in Congo.
Lijstjes met wat allemaal te doen wanneer een nieuwe Visie alleen nog maar in mijn hoofd bestaat. Welke ingrediënten mee te brengen uit de supermarkt voor een lekker zondagsmenu (gazpacho, koninginnenhapje, kaastaart). Lijstjes met wat mee te nemen op reis (halve kleerkast, maar welke helft?). Lijstjes met wat ik nog allemaal moet doen voor ik met vakantie vertrek (factuur betalen - koelkast leegmaken - brief posten). Voor vergeetachtige, chaotische organisatieknoeiers als ik zijn lijstjes een geschenk uit de hemel. Naast alle lijstjes ter praktische organisatie van het alledaagse leven ligt er nu ook een lijstjesboek naast mijn toilet. ‘Mijn toekomst-lijstografie’, blinkt de titel op de kaft. Het boekje geeft de titel, ik vul het lijstje aan. En zo lijst ik in het kleinste kamertje met veel plezier en fantasie op welke films ik nog wil zien, welke dingen ik ooit graag zou uitvinden, welke date-ideeën ik ooit nog wil uitproberen en welke wereldkeukens ik wil proeven. Bonnie and Clyde, een afwas die zichzelf doet, een verrassingspicknick aan het water en de Surinaamse keuken. Nog lijstig leuks: ‘goede doelen waar ik graag vrijwilliger voor wil zijn’, ‘plaatsen waar ik de nacht zou willen doorbrengen’ en ‘andere levens die je zou willen leiden als je negen levens had’. En mijn kleffe favoriet: ‘momenten in je leven die je niet wil vergeten’. Geen todo-hulpjes, maar droomlijstjes. Om na de vakantie, wanneer we weer allemaal ondergedompeld worden in de hectische gang van zaken (terug naar school - door de file - nieuwe werkopdrachten), te blijven dromen. En om, het hoeft niet, maar wie weet, wel af en toe een droom te kunnen afvinken.
Okra-Reizen Slovenië 25 september tot 2 oktober. 8-daagse rondreis in volpension. 1 510 euro. Vietnam en Cambodja 30 november tot 15 december. 16-daagse rondreis in volpension. 2 990 euro. Vluchten, annulatie- en reisverzekering, alle bezoeken en Okra-reisleider telkens inbegrepen. Programma en bestelbon op www. okra.be (activiteiten en reizen).
✔✔Info (niet op vrijdag)
bij Lucie: 02 246 39 44 of lucie.vanhemelrijk@okra.be
Leerlingen van het VTI OLV Ter Duinen in Zeebrugge timmerden deze krokodil. Hij krijgt nog een exotisch kleurtje en op 22 september kun je hem bewonderen tijdens H2O Brugge.
Tele-Onthaal zoekt vrijwilligers Tele-Onthaal is 24 uur op 24 beschikbaar voor iedereen die anoniem wil praten of chatten over zijn of haar zorgen. Vrijwilligers zetten zich minstens vier uur per week in. Zij krijgen opleiding en ondersteuning.
H2O Brugge vindt dit jaar plaats tegen de achtergrond van het Congolese regenwoud. Veel vrijwilligers hebben maandenlang de handen uit de mouwen gestoken om het decor te vullen met zelf geknutselde dieren. Hun creaties kun je ontdekken langsheen een parcours.
Je kunt er ook heerlijk ‘smoefelen’. Dat is West-Vlaams voor ‘met smaak en genot iets opeten’. Onder meer soep, een exotisch stoofpotje en gebakken banaan op Congoleze wijze staan op het menu. Ook aan de vegetariërs wordt gedacht.
Tijdens het evenement valt er heel wat te beleven voor groot en klein. Wandelaars kunnen 7 of 9 kilometer stappen. Fietsers kiezen voor een traject van 10, 25 of 35 km. Je kunt djembé leren spelen, deelnemen aan een vragenzoektocht, een boottochtje maken, je verwennen met een handmassage enzovoort. Kinderen kunnen zich uitleven op de springkastelen en zich laten schminken in een Afrikaans dier. Pasar koppelt zelfs een volledig kampeerweekend aan de dag (info op www. pasar.be/regio-brugge).
22 september - Marinebasis, Graaf Jansdijk 1, 8380 Zeebrugge - vrije start tussen 10 en 12 uur. Tickets: volwassene 16 euro - kind tot 12 jaar 8 euro - maximum 52 euro per gezin. Inschrijven tot 16 september, via een overschrijving naar BE63 0688 9743 2408. Vermeld je naam, aantal en soort tickets (volwassene/kind/gezin), wandelen of fietsen, vlees of veggie. Je ticket zal klaarliggen aan de startplaats.
Petitie tegen olieexploratie nationaal park
✔✔www.smoefelen.be,
✔✔Onderteken de petitie op
✔✔www.tele-onthaal.be, tel. 106 federatie@tele-onthaal.be
Praktische info
smoefelen@acw.be, 050 33 27 38
Oliemaatschappijen hebben hun oog laten vallen op het Virunga Nationaal Park, in het oosten van DR Congo. Maar dit Werelderfgoedmonument heeft een onschatbare biodiversiteit, en ongeveer 50 000 mensen zijn ervan afhankelijk om te overleven. Daarom voert WWF wereldwijd campagne om de olie-exploratie van het park te stoppen.
www.wwf.be/sosvirunga.
beelding
ver
www.facebook.com/acwvisie
Anderhalve planeet Op 20 augustus was het ‘Earth Overshoot Day’. Dat is de dag waarop de mensheid alle grondstoffen heeft opgebruikt die de aarde in een jaar tijd kan produceren. Tot het einde van 2013 leven we bijgevolg op ‘krediet’ en putten we uit de natuurlijke reserves van toekomstige generaties.
www.twitter.com/ACW_tweet
Lieve Van den Bulck
knipsels
Sinds de eerste ‘Earth Overshoot Day’ in 1986 valt de dag elk jaar vroeger. Dat betekent dat we onze natuurreserves hoe langer hoe sneller uitputten. De toenemende wereldbevolking en het groeiend aantal welvarende consumenten spelen hierbij een rol. Volgens het Global Footprint Network verbruikt de mensheid op dit moment anderhalve planeet per jaar. Als er niets verandert, hebben we tegen 2050 zelfs twee planeten nodig.
✔✔www.footprintnetwork.org
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
3
Eén leerling op tien komt uit gezin in armoede
‘Iedereen moet zich welkom voelen op school’ Niet voor elk kind staat maandag een splinternieuwe boekentas en dito spullen klaar. Eén op tien kinderen in België leeft in armoede. Wat doet dat met een leerling op school?
I
n het Gentse Instituut voor Verpleegkunde Sint-Vincentius (IVV) schuiven 570 leerlingen maandag hun benen weer onder de schoolbanken. Ze beginnen vol goede moed aan een nieuw schooljaar in het beroeps-of technisch secundair onderwijs. Al is die goede moed soms veraf, want vijftig procent van de leerlingen op het IVV is GOK-leerling. Dat betekent dat ze minder kansen hebben om vooruit te raken op school, omdat ze bijvoorbeeld in een arme wijk wonen, thuis geen Nederlands spreken of omdat de ouders geen diploma secundair onderwijs hebben. ‘Veel van onze leerlingen hebben het thuis niet zo breed’, verduidelijkt directrice Frances Martens. Hoe herken je een leerling uit een arm gezin? ‘Er zijn indicaties, zoals de GOK-criteria. En als leerlingen een studiebeurs krijgen, is dat een sterke aanwijzing dat ze het financieel moeilijk hebben. Soms zie je, voel je en ruik je het. Maar er is ook veel verdoken armoede. Van sommige gezinnen weten we het gewoon niet.’ Leerlingenbegeleidster Sally Didden: ‘Bij de inschrijving nemen we onze tijd voor elke leerling. Tijdens dat gesprek voel je vaak al aan of iemand financiële problemen heeft. Of een leerling heeft bijvoorbeeld niet de nodige spullen of geen eten bij.’ Wat betekent armoede voor een leerling? Directiesecretaresse Chris Van Wassenhove: ‘Iemand in armoede heeft minder kansen. Die leerling kan bijvoorbeeld niet deelnemen aan activiteiten na school. We bekijken met de leerlingenbegeleiding en het GOK-team hoe we die
leerlingen kunnen ondersteunen. Soms financieel, soms met praktische maatregelen. Niet iedereen heeft thuis bijvoorbeeld een computer. Op woensdagnamiddag of tijdens de middag kunnen ze die gebruiken op school.’ Welke maatregelen nemen jullie nog om de schoolfactuur te beperken? Sally: ‘We weten van in het begin van het schooljaar dat niet iedereen alle nodige boeken kan aankopen. Daarom kunnen alle leerlingen de boeken huren van de school. Je kunt ook heel interessante uitstapjes maken die gratis en educatief zijn. Het hoeft niet altijd veel geld te kosten.’ Frances: ‘In het schoolreglement hebben we een kostenraming opgenomen, per tri-
Hoe ga je om met armoede op school? ‘Kijk eerst naar de persoon’, raadt directrice Frances Martens aan. ‘Je moet anders leren kijken naar armoede. Als er vertrouwen is, dan komen leerlingen en ouders wel met hun verhaal. Mensen in armoede hebben het meeste deugd van het gevoel dat ze iets betekenen, dat ze waardevol zijn. En het is voor elke directie en elke school een uitdaging om de kosten laag te houden.’ ‘Het is vooral belangrijk om een sfeer te creëren waarin je in vertrouwen kan praten over problemen’, weet leerlingenbegeleidster Sally Didden. ‘Elke dag ontbijt voorzien voor kinderen die thuis niet eten, dat is geen realistische oplossing voor armoede. Het zit hem in kleine dingen. Vroeger kochten de leerlingen van een klas een kerstcadeautje voor elkaar. De laatste jaren zoekt men meer creatieve oplossingen en wordt er bijvoorbeeld iets geknutseld. Dat is net zo leuk, en gratis.’
Je kunt ook heel interessante uitstapjes maken die gratis én educatief zijn. Sally Didden, leerlingenbegeleidster
mester. Met verplichte kosten, bijvoorbeeld voor de agenda, en niet-verplichte kosten, zoals de klasfoto of sport na school. Zo weten de ouders op voorhand wanneer ze wat moeten betalen. En als het nodig is, kunnen ze de kosten spreiden met een afbetalingsplan. We hebben ook een financiële code opgesteld met het schoolteam. Je kunt streven naar individuele oplossingen voor financiële problemen, maar wij willen met die code bewust alle kosten laag houden.’ Hoe motiveren jullie de leerkrachten om aandacht te hebben voor armoede? Frances: ‘De houding van de leerkrachten is het belangrijkste. De meesten zijn zich heel erg bewust van de leefsituatie van de leerlingen. Als je die gevoeligheid hebt, door de confrontatie met armoede, dan ga je er meer rekening mee houden. Je hoort vaak uitspraken als: ‘Maar die hebben toch een dure gsm?’ Daar geven we elkaar feedback op. Waarom zou dat zo zijn? Als je wil begrijpen, kom je ertoe dat mensen in armoede toch ook op een of andere manier erbij willen horen. Met zo’n gsm.’
Sally: ‘Na oudercontacten merk je dat leerkrachten meer voeling krijgen met het gezin. Daarom proberen we ouders echt zoveel mogelijk op school te krijgen. Rechtstreeks contact is zo belangrijk. In veel gevallen gaat het oudercontact om meer dan het rapport alleen.’ Frances: ‘Tijdens de eerste week van het schooljaar zijn er al infoavonden en kenningsmakingsmomenten voor ouders en leerkrachten. Daar koppelen we een gezellig moment aan. Als het eerste contact tussen ouders en school goed verloopt, dan kan je ook vlotter problemen aankaarten. Het belangrijkste is dat iedereen zich welkom voelt op school.’ Lieve Van den Bulck
Zelf aan de slag? Het Netwerk tegen Armoede maakte de brochure ‘Maak je sterk tegen armoede op school’ voor leerkrachten en directies, met tips om de schoolkosten voor ouders beheersbaar te houden en op een respectvolle manier met hen te communiceren. De handleiding werd uitgewerkt door mensen in armoede en verwijst naar hun concrete ervaringen. Lees of bestel de brochure op www.netwerktegenarmoede.be/ d o c u m e n t s / M a a k- j e - s t e r ktegen-armoede.pdf.
4
post
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
VACATUREm/v LBC-NVK • 2 juristen studiedienst Solliciteer vóór 15 september
✔✔LBC-NVK.personeelsdienst@ acv-csc.be
ACV-Openbare Diensten • Vakbondsverantwoordelijke Vlaams-Brabant (Leuven) • Vakbondsverantwoordelijke Vlaamse Overheidsdiensten (Brussel)
✔✔u43lhm@acv-csc.be. OKRA-Sport vzw
✔✔Info: www.okra.be of 02 246 44 36
Familiehulp • Lesgever Huishoudkunde Bepaalde duur - deeltijds - Brussel
✔✔Info: www.familiehulp.be Hefboom vzw • Verantwoordelijke kredietafdeling • Consulent kredieten
✔✔Info: www.hefboom.be/
SLEUTEL
WOORD
Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.
317
Oplossing onderaan pag. 20.
3
10
9 2
2
1
4
2 10
5
7
6
5
2
6
3
8
2
7
7
2
1
2
3
2
6
3
3 6
3 3
3 4
4
2
6 3
8
4
5
5
6
7
Corsendonk De Linde (Retie
Petanque-arrangement Prijs per persoon: tweepersoonskamer: 149 euro eenpersoonskamer: supplement 25 euro Inbegrepen: 2 overnachtingen, welkomstdrankje, ontbijtbuffet, warm avondbuffet, broodjeslunch op zaterdag, warm buffetlunch op zondag, petanque met ervaren animator.
Herfstpromotie
25 oktober - 3 november, Halfpension Weekend (vrijdag -maandag) Prijs per persoon: twee-, drie-, vier- of vijfpersoonskamer: 136 euro eenpersoonskamer: 210 euro kind 3-12 jaar: 68,50 euro Midweek (maandag-vrijdag) Prijs per persoon: twee-, drie-, vier- of vijfpersoonskamer: 174 euro eenpersoonskamer: 272,50 euro kind 3-12 jaar: 87 euro Inbegrepen: overnachtingen, ontbijtbuffet, warm avondbuffet, beddenopmaak, badlinnen, verblijfstaks, btw.
4
7
6 8
Arbeiders en bedienden (2) Waar halen ze een uitzondering voor bouwvakkers vandaan? Dat zijn toch ook arbeiders? Of zie ik dat verkeerd? Het had voor iedereen gekund op een andere manier: de opzegtermijn van bedienden naar beneden, en die van de bouwvakkers ook iets mee naar boven. Zij die het zwaarste werk doen worden alweer benadeeld: de bedienden en arbeiders in de bouw. ••• Karel Apostel, Dessel
advertentie
4 - 6 oktober, volpension
1. kaartspel voor één persoon, 2. uitheems, 3. vogel, 4. spanning in een verhaal, 5. aanhanger van het futurisme, 6. onbeleefd, 7. wiel met puntige insnijdingen, 8. komen op verzoek of bevel.
6
Het gemiddeled overheidspensioen komt overeen met het Europees pensioengemiddelde. Dat is dus helemaal niet overdreven. Maar wie alleen maar een algemeen werknemerspensioen krijgt, zit gemiddeld genomen onder dat cijfer. Het zijn dus niet de overheidspensioenen die te hoog zijn, maar de wettelijke werknemerspensioenen die te laag uitvallen. Die moeten worden opgetrokken. Hoe moeten we dat betalen? Het ACV heeft een hele reeks voorstellen over de financiering van de sociale zekerheid. Want wie zijn leven lang heeft gewerkt, moet kunnen rekenen op een degelijk pensioen.
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
vacatures
2
Mooi, goed dat bedienden en arbeiders nu gelijkgeschakeld zijn op het vlak van onder andere ontslagvergoedingen. De bedienden hebben wat van hun pluimen moeten laten, maar al met al toch beperkt. Maar het ACV vermijdt volgens mij om de veel grotere ongelijkheid in pensioenen aan te kaarten waar alle arbeiders mee te maken hebben: die tussen overheidswerknemers en niet-overheidswerknemers op pensioenvlak. Waarom helpt het ACV niet om deze ongelijkheid uit de wereld te helpen? ••• Rudi Puttemans, Dilsen
Bij het lezen van het artikel over biovoeding krijg ik als fruitteelster met 45 jaar ervaring het gevoel dat alleen de biovoeding gezond is. Het is niet mijn bedoeling om in discussie te gaan over welke teeltwijze in de fruitteelt het gezondst is. Daar spreken onze onderzoekers zich zelfs niet over uit. Waar ik wel wil op wijzen is dat zowel onze milieubewuste teelt als de bioteelt een samenspel is met de natuur. Als schade aan onze vruchten mogelijk is, gaan wij de natuur een handje helpen met een geselecteerd product, dat alleen dat insect aanvalt dat schade kan aanrichten. Ook de professionele biotelers moeten de natuur een handje helpen om een verkoopbaar product op de markt te brengen. Het is veel belangrijker om rekening te houden met het land van herkomst dan te kijken of een product al dan niet bio is. Voor de best gecontroleerde landbouwproducten met de hoogste garantie van voedselveiligheid staat België immers aan de top van Europa. ••• Jeannine Nijs
Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer vóór 12 september.
4
Waarom demoniseert de gedelegeerd bestuurder van Unizo de langdurig zieken? Niet elke langdurig zieke is een komediant of plantrekker die enkel wil profiteren van het sociaal stelsel. Ik onderging in januari een operatie aan de halswervels, in juni aan de rugwervels. Mogelijk ziet de heer Van Eetvelt er niets in en kan ik perfect gaan werken. Kan hij zijn uitspraken wat bijsturen want hij verwoest levens van echt revaliderende mensen. ••• Stefaan Vandendriessche, Duffel
Biovoeding (2)
• Sporttechnisch medewerker
6
Arbeiders en bedienden (1)
Ik heb alle respect voor de bioboer en de consument, maar wens wel eerlijke en neutrale informatie over biovoeding. Ik las in Visie nr. 16 dat de bioboer geen gebruik mag maken van onder meer groeistimulatoren, hormonen of genetisch gemanipuleerde organismen. Graag wil ik er de aandacht op vestigen dat de gewone landbouwer die ook niet gebruikt. ••• Luc Jansen
Solliciteer vóór 10 september
1
Langdurig zieken niet demoniseren
Biovoeding (1)
In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De letters die je in de vakjes met een getal invult, kun je ook op de balk invullen. -13 12:01 Pagina 1 Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.
d 317
UW
GEDACHT
9 10
Pasar-leden en Arcopar-aandeelhouders krijgen 5 % korting.
Tel. 014 38 99 80 info.delinde@corsendonkhotels.com
Kompas Vakantiewoningen (Westende)
Nazomeren aan zee September tot oktober is een heerlijke periode om nog even rustig te genieten van enkele vakantiedagen aan zee. In Westende ben je van harte welkom bij Kompas Vakantiewoningen, op tien minuten van de prachtige Noordzeestranden. Hier vind je alle ingrediënten voor een ontspannende en energie-gevende vakantie. Een Kompas Vakantiewoning kun je huren voor een lang weekend of een midweek. Tel. 058 22 30 25
www.kompasvakantiewoningen.be
Ravelingen (Oostende)
Lazy Sunday
Elke zondagavond in september en oktober, en op 3 november.
Inbegrepen: overnachting van zondag op maandag, ontbijt of halfpension (driegangenmenu op zondagavond met 2 drankjes, ontbijt op maandag), inkom zwembad en fitness, lakenpakket, handdoeken. Prijs per persoon: Logement en ontbijt: 35 euro Logement en halfpension: 49 euro
Tel. 059 55 27 55 www.ravelingen.be
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
5
Onze ziekteverzekering in tien verhalen DEEL 7
Diabetes is voor de rest van je leven Diabetes verandert je leven compleet. Eens de diagnose gesteld, moet je er levenslang rekening mee houden. En dat vergt veel meer dan een pilletje of een spuit, getuigt Maria De Winter (72) uit Brasschaat.
N
egen jaar geleden werd bij mij diabetes vastgesteld. Ik speel toneel en werd op scène onwel. Drink een beetje cola, zei iemand. Maar een jongeman die van kleins af aan diabetes heeft, wou eerst mijn bloedsuiker meten. Een geluk, want ik had te veel suiker. Als ik daar nu over nadenk, had mijn vader wellicht ook diabetes. Ik was twintig toen hij op 56-jarige leeftijd op scène ineenzakte en overleed. Hij was zwaar, at graag en veel. Hij ging er prat op dat hij geen kussen voor zijn buik nodig had om in een stuk van Shakespeare te spelen. Niemand zei: Frans je moet vermageren. Over diabetes werd toen nog niet zoveel gesproken als nu. De dokter die mij behandelt, zegt dat erfelijkheid ook in de manier van leven zit. We leefden inderdaad Bourgondisch. Als kind leerden we om veel te eten. Dat moest veranderen.’
Veel leren ‘Na de diagnose heb ik de bloedsuiker een tijdlang met pilletjes naar beneden gekregen. Maar tegenwoordig moet ik tweemaal per dag insuline inspuiten, ’s morgens en ’s avonds. Ik heb meteen een heel goede uitleg gekregen van de specialist. De verpleegkundige leerde mij hoe bloed te prikken en hoe en waar insuline te spuiten. Sommige mensen hebben daar schrik voor, maar ik niet. De diëtiste vroeg wat en hoeveel ik at en of ik al eens zondigde. Je kunt niet geloven wat je allemaal moet leren over voeding. Wortels mag je niet elke dag eten want die bevatten te veel suiker. Je moet variëren. Eet je graag banaan? Eet dan een halve. En tien kersen is het maximum want die bevatten even veel suiker als een appel en een peer samen.’
‘De dokter legde uit welke complicaties diabetes kan meebrengen. Je ogen kunnen achteruit gaan. Ik heb diabeetvoeten. Ik voel ze niet en daardoor stap ik niet goed meer. Dat is stilaan begonnen. Om mijn voeten te beschermen draag ik altijd sokken. Mooi staat het niet, maar het is nodig. Ik voel het niet als het bloedt en een wondje geneest slecht. Toch moet ik in beweging blijven. Dat is even belangrijk als op je voeding letten, zegt de diëtiste. Een marathon hoef ik niet te lopen. In de tuin werken en de dieren verzorgen is ook bewegen.’
Zorgtraject ‘Om de twee maanden ga ik naar de huisdokter, om de zes maanden naar de specialist. Enkele jaren geleden stelde de huisdokter voor dat ik een zorgtraject zou ondertekenen. Dan word je goed opgevolgd en krijg je elk bezoek aan de specialist en de huisdokter volledig terugbetaald, tenminste als ze de officiële tarieven volgen. Je krijgt per jaar ook twee keer de diëtist en de podoloog terugbetaald. In het begin was dat zorgtraject nog niet goed ingeburgerd. De brief van het ziekenfonds waarin alles stond, nam ik overal mee. Het is goed dat de ziekenkas dat doet voor mensen met diabetes. Insuline kost ons niets. Ik heb er geen idee van hoe duur dat is als je het zelf moet betalen. Je mag nog een behoorlijk pensioen hebben, maar als er veel geld naar medicatie gaat, zou je wel op eten moeten besparen. Nu draagt iedereen bij, dat is solidariteit. We leven langer, er zal meer zorg nodig zijn. Voor andere geneesmiddelen zoals cholesterolverlagers, moeten we wel betalen, net zoals andere patiënten. Gelukkig houdt de apotheker alle medicatie die ik moet nemen bij in de computer. Ik kan daar altijd uitleg vragen.’
Leven veranderd
Wat kan CM voor je doen? • CM en Ziekenzorg CM komen op voor de (financiële en andere) belangen van chronisch zieke mensen. Met al hun vragen kunnen chronisch zieke mensen terecht in het CM-infopunt chronisch zieken via mail of telefoon. infochronischzieken@cm.be, tel. 078 05 08 05. • Ziekenzorg CM heeft een ondersteunend aanbod voor chronisch zieken en mantelzorgers. www.ziekenzorg.be • In de Thuiszorgwinkels vinden chronisch zieken een ruim aanbod aan hulpmiddelen.
‘Toegegeven, mijn leven is nu helemaal veranderd. Ik ben niet snel in paniek, maar in het begin was ik bang dat ik zou vergeten om te spuiten. Overal hingen briefjes aan mezelf. Ik heb mijn levens-
stijl aangepast. Ik ben hier nog nodig, flitst het soms door mijn hoofd. Op één na zijn de kinderen het huis uit, maar we hebben ook tien kleinkinderen die graag komen. Ik speel nog altijd toneel, dat is ook goed voor het geheugen. En ik maakte een show met oude liedjes van mijn vader en ga ermee optreden voor Ziekenzorg CM. Dat kost veel energie, maar ’t is plezant. Je
moet een doel hebben in het leven. Ook met diabetes mag je je niet zetten kniezen.’ Tekst: Chris Van Hauwaert Illustratie: Rutger Van Parys
✔✔www.cm.be/diabetes
Chronische zorg in feiten en cijfers Diabetes is samen met rugpijn, gewrichtsproblemen en hoge bloeddruk een veelvoorkomende chronische aandoening. In de gezondheidsenquête van 2008 zegt een kwart van de bevolking te lijden aan een chronische aandoening. Van de 70-plussers lijdt 50 tot 70 procent aan minstens twee chronische ziekten. In 2011 gebruikten in België 583 328 patiënten geneesmiddelen tegen diabetes (type 1 en 2 samen). Bij 80 à 90 procent gaat het om type 2 of ouderdomsdiabetes. Het Riziv gaf in 2011 meer dan 264 miljoen euro uit aan diabeteszorg. Daarin zitten niet alleen de geneesmiddelen maar ook materiaal voor zelfcontrole en diabeteseducatie voor de patiënt en de kosten voor mensen met diabetes type 2 die een zorgtraject afsloten. Dat zijn er 32 000.
Moet je naar de dokter, dan krijg je een flink stuk terugbetaald. Kun je door gezondheidsproblemen langere tijd niet werken, dan krijg je een uitkering. De wet die dit regelt, bestaat 50 jaar. CM wil deze mijlpaal in de geschiedenis niet ongemerkt laten voorbijgaan. In tien bijdragen belichten we evenveel facetten van de gezondheidszorg. Telkens aan de hand van een persoonlijke getuigenis.
6
¬ hoe gaat het met u?
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Etensuur Oplossing
A
T
Stuur je antwoord voor 9 september op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Meester, meester, meester!’ van Julien Van Remoortere (verhalen van meesters en juffen van toen), uitg. Lannoo of het boek ‘De jongen die van appels hield’ van Amanda Webster (als haar zoon geen appels meer wil weten, ontdekt de auteur-arts dat hij kampt met anorexia), uitg. The House of Books. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Wat hebben jonge ouders aan ‘Kilootje Minder’?
‘Alles opeten is niet verplicht’ De online gezondheidscoach ‘Kilootje Minder’ pakte begin dit jaar uit met een programma specifiek voor jonge ouders. Grietje Huveneers (33) ging in op het gratis aanbod en testte de tips per e-mail uit op zichzelf en haar gezin.
Guy Puttemans
zoek en
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Mike Van Daele (33): bediende, is helaas allergisch aan appelen, zou verder wel iets meer fruit mogen eten en lust stiekem geen champignons
Geen tijd? Kies voor gezonde fastfood De tip Geen tijd of geen zin om te koken? Hol niet naar het dichtstbijzijnde frietkot, maar zorg ervoor dat je een portie zelfgemaakte spaghetti in de diepvries hebt zitten. Bestel je toch frietjes, vul ze dan aan met een slaatje en drink water in plaats van frisdrank.
Hanne (4): gaat naar de kleuterklas, lust alles waaronder ook olijven, witloof en mosselen, persoonlijke favoriet is macaroni met hesp en kaassaus.
Grietjes mening
Oplossing Visie nr. 16: Zeeziek Winnaars Marie De Backer (Zaventem) Kaat Depuis (Nieuwpoort) Sonja Selleslagh (Bornem) Daniël Snoeck (Wondelgem) Colette Van Eeckhoutte (Herenthout) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
‘Spaghetti heb ik niet kant-en-klaar in de diepvries zitten, maar ik vries wel zelfgemaakte porties groenten en soep in. Met wat gekookte aardappelen en een klein stukje vlees erbij heb je ook snel, lekker én gezond gegeten. Ik vind trouwens dat een uitstapje naar de frituur af en toe wel moet kunnen. Frietjes uit de frituur eten we eerder bij uitzondering, maar als we het doen, dan is het met alles erop en eraan: een lekker sausje, een stuk vlees en een fris pintje. Als je zondigt, dan moet je het goed doen.’
Samen uit, samen thuis, samen eten De tip Eet enkel aan tafel, niet voor de televisie of achter de computer. Maak van elke maaltijd een leuk moment met het hele gezin.
Grietjes mening ‘Helemaal akkoord! Het eten is in ons gezin een belangrijk moment. Daar moet alles voor wijken. Zelfs de telefoon nemen we dan even niet op. Tijdens het avondeten gezellig bijpraten over de voorbije dag, dat willen we graag doorgeven aan de kinderen. En: niemand gaat van tafel voor
HUIS dOKTER Fiets mee tegen taboe rond psychose Geld inzamelen voor onderzoek naar psychose en meer begrip vragen voor mensen met een psychose. Dat is het doel van het nieuwe internationaal project Te Gek!? Op de Pedalen. Help mee het taboe aan te pakken en fiets op 28 september mee in de streek van Leuven of op 29 september in de omgeving van Maastricht. Er zijn familietochten van 25 of 45 km uitgestippeld. Deelnemen kost vijf euro, voor kinderen tot 12 jaar twee euro. Schrijf je vooraf in. Je kunt het project ook ondersteunen door te sponsoren. Dat geld dient voor wetenschappelijk onderzoek naar betere behandelingen. Aan dit psychoseproject werd de actie ‘de fiets die doortrapt’ gekoppeld. Verschillende BV’s schonken een oude doortrappende fiets. Deze fietsen werden na een behandelfase van enkele maanden geveild voor het goede doel.
✔✔www.tegekopdepedalen.eu
Gezond eten en genoeg bewegen, dat zou moeten volstaan voor een vlotte darmtransit. Maar wat als je toch last krijgt van verstopping?
We spreken van verstopping als je plots minder vaak stoelgang maakt dan gewoonlijk, als de ontlasting kleiner en harder is of gepaard gaat met pijn. Ook een opgeblazen gevoel en een verminderde eetlust behoren tot de symptomen.
twee eetlepels olijfolie toe te voegen aan het eten. Specifieke laxeermiddelen gebruik je enkel in uitzonderlijke omstandigheden en altijd op advies van een arts of apotheker. Op langere termijn zijn er immers ernstige risico’s aan verbonden. Heb je vaker last van verstopping, ga dan eerst en vooral op zoek naar de oorzaak van het probleem. En weet dat de werking van ‘wondermiddeltjes’ op natuurlijke basis niet bewezen is en dat ze bovendien minder onschuldig zijn dan ze eruitzien.
Hoe komt het?
Wanneer naar de dokter?
Meestal ligt de oorzaak bij een verkeerd voedingspatroon en ongezonde leefgewoonten. Concreet: niet genoeg drinken, te weinig vezels eten en een gebrek aan lichaamsbeweging. Verstopping kan ook ontstaan door bepaalde ziektes of geneesmiddelen, maar dat komt minder vaak voor.
Als je last hebt van ernstige verstopping, vraag je het best raad aan je huisarts. Ga zeker langs bij je huisarts als een laxeermiddel geen effect heeft, als er sprake is van misbruik van laxeermiddelen of als het gaat om kinderen jonger dan 12 jaar. Let altijd op voor alarmsignalen zoals slijm of bloed in de ontlasting of een harde en pijnlijke ontlasting afgewisseld met diarree. Als je ouder bent dan vijftig en nooit eerder problemen had, neem dan bij een verstopping die langer dan twee weken duurt ook contact op met je arts.
Wat zijn de symptomen?
Kun je er zelf iets aan doen? Sommige voedingsmiddelen, zoals pruimen en rabarber, hebben een laxerende werking. Je kunt ook proberen om gedurende een paar dagen één à
Hoe kun je het voorkomen? Kauw je voedsel goed en drink 1,5 tot 2 liter water per dag. Dat maakt de stoelgang vloeibaarder. Zorg voor voldoende voedingsvezels in de vorm van 300 gram groenten en 2 à 3 stukken fruit per dag. Ook graanproducten zoals volkorenbrood en muesli leveren extra vezels. Ga regelmatig naar het toilet en zorg voor voldoende beweging, dit stimuleert de darmwerking. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye
www.cm.be/ dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
Hoe zorg je voor een vlotte darmwerking?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Ook aan de slag gaan? Vul de vragenlijst over je gezin in op www.kilootjeminder.be. Je krijgt meteen de nodige feedback en suggesties om de zaken anders aan te pakken. Vervolgens vind je elke dag een persoonlijke tip in je mailbox.
✔✔www.kilootjeminder.be
Als het niet mag, dan is de verleiding des te groter De tip Gezond eten is een belangrijk aandachtspunt, maar overdrijf er niet mee. Wat niet mag, wordt immers nog verleidelijker, niet alleen voor de kinderen maar ook voor jezelf.
iedereen gedaan heeft. Daar komt af en toe wel wat gezeur bij kijken, maar we houden voet bij stuk. Voor de televisie eten is zeker geen optie, want onze kinderen kijken geen televisie. Ravotten in de tuin tot het donker wordt en daarna in boekjes bladeren, dat is toch veel leuker dan voor de tv hangen?’
Grietjes mening ‘Wij halen zelden of nooit snoep in huis, maar af en toe krijgen de kinderen wel een koekje of een ijsje. Ik wil een goed evenwicht vinden tussen gezond eten en af en toe zondigen, zodat ik het een heel leven kan volhouden.’
En het is nu eenmaal zo dat de kans om langdurig ziek te zijn groter is tussen 50 en 64 jaar. Bovendien is de wettelijke pensioenleeftijd van vrouwen opgetrokken tot 65 jaar. Dus kunnen zij veel langer ‘op de ziekenkas vallen’ bij arbeidsongeschiktheid. Kortom: de stijging van het aantal mensen in invaliditeit moet genuanceerd worden.
Een goede communicatie en samenwerking tussen de adviserend geneesheer van het ziekenfonds en de huisarts van de patiënt (en eventueel ook de arbeidsgeneesheer) is heel belangrijk. Ook rekenen wij op de versterking van de verantwoordelijkheid van de ziekenfondsen, die de topman van de controledienst van het Riziv beloofd heeft. Ten slotte willen wij als ziekenfonds ook meer doen om samen met de VDAB mensen in arbeidsongeschiktheid volledig of gedeeltelijk weer aan het werk te helpen. Marc Justaert Voorzitter CM
Dat er mensen zijn die doen alsof ze ziek zijn – ‘nepzieken’ – en zo de adviserend geneesheren van de ziekenfondsen om de tuin leiden, was een nieuwe vingerwijzing naar wie langdurig ziek is. Psychische stoornissen zijn goed voor ongeveer 34 procent van het aantal invalide mensen. En het is juist dat net deze aandoeningen minder zichtbaar een
Nele Verheye
CVS-patiënten worden gehoord De referentiecentra voor het chronisch vermoeidheidssydroom (CVS) bestaan niet meer. Er liggen nieuwe plannen voor de behandeling en ondersteuning van CVS-patiënten op tafel. Om de ervaringen van patiënten te horen, organiseren de CVS-contactgroep en de Vlaamse Pijnliga vijf bijeenkomsten. De verenigingen zullen de conclusies van deze gesprekken bundelen en daarover in dialoog gaan met de overheid. De samenkomsten zijn gratis, vooraf inschrijven is nodig.
Vijf provincies De bijeenkomsten vinden plaats op 14 september van 14 tot 16 uur in Kessel-Lo (CM-gebouw), op 17 september van 19 tot 21 uur in Heusden-Zolder (cc De Muze), op 19 september van 19 tot 21 uur in Brugge (Hof van Watervliet), op 28 september van 14 tot 16 uur in Borgerhout (Ecohuis Antwerpen), op 15 oktober van 14 tot 16 uur in Dendermonde (De Boomgaard).
✔✔info@cvscontactgroep.be Tel. 02 246 57 14
www.facebook.com/CMziekenfonds
‘Alles opeten is niet verplicht, dat vind ik een interessante tip. We stimuleren onze kinderen wel om hun bordje leeg te eten, maar we proberen niet te veel op te scheppen. En als ze iets echt niet lusten, volstaan een paar hapjes. Ik probeer ook voor mezelf bewust minder op te scheppen. Dat maakt meer verschil dan je zou denken: sinds mijn vakantie ben ik al een drietal kilo afgevallen.’
Wij willen niet ontkennen dat er mogelijk misbruiken zijn, maar het is zwaar overdreven om te zeggen dat er heel wat mensen onterecht een ziekte-uitkering krijgen. De stijging van het aantal langdurig zieke mensen tussen 50 en 64 jaar houdt ongeveer gelijke tred met de toename van die bevolkingscategorie.
ongeschiktheid tot werken vertonen dan pakweg een beenbreuk. Maar het zou onrechtvaardig zijn om daar uit af te leiden dat er heel wat ‘nepzieken’ zijn. De adviserend geneesheren van de ziekenfondsen streven de grootst mogelijke objectiviteit na in de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid.
www.twitter.com/CMziekenfonds
Forceer je kinderen niet om hun bord leeg te eten, dat zorgt voor negatieve gevoelens. Een paar happen proeven is voldoende. Ook als ouder hoef je trouwens de kom niet leeg te eten.
In volle vakantieperiode lezen we, niet voor het eerst, dat het aantal langdurig zieke 50-plussers sterk is gestegen, en dat er mensen zijn die doen alsof ze ziek zijn. Zijn er dus veel profiteurs of is dat een onterechte conclusie?
Eddy Fliers
De tip
Grietjes mening
Tomas (2): gaat naar de opvang, eet met enige tegenzin een hapje bloemkool maar is dol op aardbeien en bananen
VOORZET
Doen alsof… Bordjes leegeten, of net niet?
Grietje (33): bediende, wil graag een paar kilootjes kwijt na haar vakantie, eet alles behalve mosselen.
de
7
Jaarverslag CM-ombud
Duidelijke informatie helpt klachten te voorkomen Duidelijke en volledige informatie, dat vinden CM-leden belangrijk. Dat blijkt ook uit het jaarverslag 2012 van de CM-ombudsman. De ziekteverzekering is ingewikkeld. Wat wordt terugbetaald en wat niet? Waarom wordt terugbetaling in bepaalde gevallen geweigerd? Waarom krijg ik geen uitkering? Van de 379 klachten die vorig jaar binnenliepen bij de CM-ombudsman kon meer dan de helft worden afgehandeld door meer verduidelijking te geven.
Website ‘We moeten al het mogelijke doen om onze leden zo goed mogelijk te informeren’, zegt CM-ombudsman Marc De Cock. ‘De CM-website speelt daarbij een grote rol. Daarnaast zijn er de ledenbladen, folders en brochures. Maar ook de informatie die aan leden persoonlijk wordt gestuurd, is belangrijk. Neem bijvoorbeeld een beslissing dat een tandprothese of bepaalde geneesmiddelen niet worden terugbetaald. Normaal gezien informeert de zorgverlener de patiënt over de kost-
prijs en de mogelijkheden van terugbetaling, maar wij ervaren dat dit niet altijd het geval is. Soms zijn leden verwonderd dat ze geen terugbetaling krijgen waar ze dat wel verwacht hadden. CM moet de reglementering correct toepassen. Maar het is goed om ook duidelijk uitleg te geven als niet alle voorwaarden voor terugbetaling vervuld werden en terugbetaling dus niet mogelijk is.’
Ziekenvervoer Uit het jaarverslag blijkt dat de reglementering voor terugbetaling van dringend ziekenvervoer en terugbetaling van gezondheidskosten in het buitenland, wel vaker vragen oproepen. Klachten over de uitbetaling van ziekteen invaliditeitsuitkeringen geven dan weer aan hoe belangrijk het is om nauwgezet de procedures te volgen. ‘Als de persoon die arbeidsongeschikt is tijdig en correct aangifte doet en de werkgever stuurt tijdig het inlichtingenblad op, worden veel problemen voorkomen’, zegt Marc De Cock. ‘Anderzijds zijn fouten altijd mogelijk. En die moeten zo snel mogelijk worden rechtgezet.’
De klachten die bij de ombudsman toekomen, vormen voor CM een belangrijke bron van informatie. ‘Op basis daarvan doen we voorstellen voor verbetering en vereenvoudiging’, zegt Marc De Cock.
Hoe werkt het? Ben je als CM-lid niet tevreden over je ziekenfonds, dan neem je in de eerste plaats contact op met je regionale ziekenfonds. Krijg je daar geen bevredigend antwoord, dan kun je contact opnemen met CM-ombud. Dat kan per brief, per mail of via het contactformulier op de website. De ombudsman zal je klacht onderzoeken en bemiddelen om tot een oplossing te komen. (CVH)
✔✔CM-Ombud,
Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel, cm.ombud@cm.be. Het online contactformulier vind je op www.cm.be/ombud.
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Nog even nagenieten
De Kazouzomer van
knipsels
We hadden er nog veel meer kunnen geven, maar we moeten ons jammer genoeg beperken tot deze selectie schitterende Kazoubeelden. Kinderen, jongeren en monitoren stuurden ze ons massaal toe en laten ons zo meegenieten van een fantastische Kazouzomer.
Sommige uitkeringen hoger op 1 september De uitkering van werknemers die tussen 1 januari en 31 december 2007 arbeidsongeschikt werden, stijgt op 1 september met 2 procent. De minimumuitkering voor arbeidsongeschikte regelmatige werknemers gaat met 1,25 procent omhoog. Deze uitkering is gekoppeld aan het minimumpensioen voor werknemers dat dus met hetzelfde percentage stijgt.
Estée Goethals (10), Beekse Bergen
De minimumuitkering voor arbeidsongeschikte niet-regelmatige werknemers stijgt met 2 procent.
✔✔www.cm.be/ziekte-uitkering Gianna Vervaet (15), surfkamp Capbreton
Startende 50-plussers krijgen ondersteuning
Amber Van den Wijngaert (16), Como Fantastico
Misschien droom je er als 50-plusser van om een eigen zaak te starten maar blijf je daarover twijfelen. Het project ‘Start50+’ van de ouderenvereniging Neos en Unizo helpt je om een beslissing te nemen. Via een persoonlijke en kwalitatieve coaching kun je je mogelijkheden als ondernemer verkennen. Ook kun je gratis infosessies over zelfstandig ondernemen volgen. Je komt er meer te weten over je sociale zekerheid en de ondersteuning en begeleiding bij het starten als zelfstandige. Er worden infosessies georganiseerd in Kortrijk op 1, 3, 8 en 10 oktober en in Leuven op 15, 17, 22 en 24 oktober. Vooraf inschrijven.
Nele Van den Bulck (20), Jomba-vakantie Retie Charlotte De Groote (22), Monte del Lago
✔✔www.starten50plus.be
Evelien De Ridder (19), circuskamp in Lokeren
SMAKELIJK
Ontdek de geheimen van de liefde Wil je de geheimen van de liefde ontdekken, kom dan naar The World Night of Love. Topsprekers uit binnenen buitenland lichten er hun inzichten over de liefde toe. Onder meer psychiater Dirk De Wachter en psycholoog Paul Verhaeghe komen aan het woord. Leo Bormans, auteur van ‘The World Book of Happiness’ en van ‘The World Book of Love’, leidt de voorstelling. Ze vindt plaats op 25 september van 19.30 tot 21.30 uur in Bozar in Brussel. Deelnemen kost 6 euro. Als CM-lid betaal je slechts 4 euro op vertoon van je gele klever.
Groentetajine met aardappel en mosselen Ingrediënten voor 4 personen: 1 kg mosselen ¬ 500 g vastkokende aardappelen ¬ een stuk pompoen ¬ 1 ui ¬ 1 courgette ¬ 2 stronkjes witloof ¬ een capsule saffraan ¬ paprikapoeder ¬ peper ¬ zout ¬ arachide- en olijfolie snijd de aardappelen en pompoen in blokjes van gelijke grootte ¬ snijd de ui in grove stukken ¬ zet een tajine of brede kookpot op het vuur ¬ stoof de ui in hete olie ¬ leg er de aardappelblokjes en de pompoenblokjes bovenop (groenten hoeven niet door elkaar geroerd te worden) ¬ doe het deksel erop en laat rustig 10 minuten garen ¬ strooi er na een tiental minuten de saffraan over ¬ snijd de courgette in blokjes en snijd het witloof grof ¬ voeg de courgette en het witloof toe ¬ verdeel nu ook de mosselen er bovenop en kruid met het paprikapoeder, peper en zout ¬ giet een glas water in de tajine of pan en breng aan de kook ¬ plaats het deksel erop ¬ de mosselen zijn gaar zodra ze open zijn ¬ dien op met brood
Frank Croes
Overdag wordt The World Congress of Love georganiseerd voor professionelen en geïnteresseerden. De toegang bedraagt 95 euro. Beide lezingen zijn vooral in het Engels. Vooraf inschrijven.
✔✔www.lannoo-events.be
Lies Gurdebeke (26), feestvakantie Bredene
Recept uit het boekje ‘Vers natuurlijk’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be - 02 246 51 11
2013
HELPENDE
HANDEN
Leesmama Marleen Rasté (37) helpt met de eerste boekjes Op de website www.kazou.be, vind je nu al het vakantie-aanbod voor de komende winter. Vanaf 11 september om 14 uur kun je een skireis boeken.
Lieze Cerulus (16), Exciting Croatia
Elke vrijdagochtend is ze trouw op post in het Schooltje van Oppem in Meise. Dan duikt leesmama Marleen Rasté samen met de kindjes van het eerste leerjaar in de boekenkast. ‘Van lettertjes naar verhaaltjes op één schooljaar tijd. Het is fantastisch om die vooruitgang te zien.’ ‘Of er geen ouders waren die het zagen zitten om een beetje te helpen op school. Die vraag stelden de leerkrachten van het Schooltje van Oppem bij het begin van vorig schooljaar. Ik voelde mij meteen aangesproken. Ik ben bediende, maar op vrijdag werk ik maar een halve dag. Ik had wel wat tijd om mij voor de school in te zetten.’
Alfabet
Arne Van Der Stede (10), Puur avontuur Massembre
Lisa Verhaeghe (15), Selce Kroatië
Marjolein Chys (20), Lovere Italië
‘Ik mocht meteen aan de slag als leesmama in de klas van meester Stefaan. Het Schooltje van Oppem biedt Montessori-onderwijs aan. Als leesmama help ik de kindjes van het eerste leerjaar bij hun leesoefeningen. Dat is bijzonder fijn om te doen. Helemaal van nul moeten we niet beginnen. In de kleuterklas leren de kinderen al werken met het alfabet. Als ze naar het eerste leerjaar verhuizen, kunnen de kinderen al eenvoudige woordjes vormen.’ ‘Je staat ervan versteld hoe snel dat gaat. We beginnen met die lettertjes van de kleuterklas, maar binnen de kortste keren kunnen ze al zinnetjes lezen en na een tijdje komen de eerste verhaaltjes. Elk kind evolueert op zijn eigen tempo. Als leesmama speel ik daar mee op in. Ik zet mij met elke leerling apart. Zij lezen luidop uit hun
boekjes. Ik help en verbeter waar dat nodig is.’
Meer betrokken ‘Mijn jongste dochter Olivia gaat dit schooljaar naar de tweede kleuterklas, mijn oudste dochter Ella verhuist naar het tweede leerjaar. Vorig jaar mocht ik haar als leesmama mee helpen lezen. Zij vond het heerlijk om haar mama elke week in de klas te hebben. En voor mij was het bijzonder leerrijk om te zien hoe het er in de praktijk aan toeging. Door elke week in de klas te komen, voelde ik mij veel meer betrokken bij de school. En ik kreeg heel veel waardering voor mijn werk als leesmama. Meester Stefaan toonde zich erg dankbaar. Ik vind het gewoon leuk om op die manier mijn steentje bij te dragen. En ja, als het straks eetfestijn is, zal de school ook op mij kunnen rekenen.’ Dieter Herregodts
Compagnie Gagarine
Boek nu
Sharon Noppe (23), West Highland Way Drymen
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Lic. 7013 - A5654
Nicky Sleutjes (14), Fiesch Zwitserland
?!
Antje en Joke Van Schelvergem, (14 en 12), Lago Trasimeno
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Moet ik luizenshampoo gebruiken om de beestjes te lijf te gaan? Het schooljaar start. Best mogelijk dat een van de kleine kapoenen met luizen naar huis komt. Moet je dan meteen naar de apotheker om speciale luizenshampoo? Neen. Kinderen worden zo vaak met luizen besmet dat je hun haar beter niet elke keer met agressieve chemische producten behandelt. Om luizen uit te roeien gebruik je het best de nat-kam-methode. Buiten gewone shampoo en conditioner heb je enkel een luizenkam met fijne tanden nodig. Hoe ga je te werk? Eerst was je het haar met een gewone shampoo. Daarna breng je een grote hoeveelheid conditioner aan en haal je met een gewone kam de klitten
uit het haar. Dan volgt het echte werk: buig het hoofd voorover en kam het haar met een luizenkam van achteren naar voren, tegen de schedelhuid aan. Begin bij het ene oor en eindig bij het andere en terug. Veeg de luizenkam telkens af aan wat keukenpapier en controleer op de aanwezigheid van luizen. Spoel het haar, laat het zeer nat en kam het met een gewone kam naar achteren. Hou het hoofd rechtop en kam met een luizenkam van voren naar achteren, opnieuw van het ene oor naar het andere. Kam minstens een kwartier en herhaal tot er geen luis meer te vinden is.
✔✔Bekijk eens het filmpje op
www.cm.be/luizen of download de folder ‘Hoofdluizen’.
Winter 2013-2014
De nieuwe brochure is er! Ben jij al ingeschreven voor een Intersoc-wintervakantie? Nog niet? Bekijk dan onze nog beschikbare plaatsen op www.intersoc.be of vraag je brochure boordevol winterpret aan via 070 233 119. Waarom Intersoc? - Nederlandstalige kinderclubs - Een vaste prijs - Alles tot in de puntjes geregeld - Gratis medische service - En zoveel meer Bekijk onze brochure online via www.intersoc.be.
WERKEN EN TOCH OP VAKANTIE? Dat zijn Intersoc-werkvakanties!
Wil jij deze winter als vrijwilliger meewerken in één van onze hotels in Zwitserland of Frankrijk? Wij zoeken enthousiaste medewerkers voor kinderclubs, keuken, restaurant, onderhoud, bar, receptie, … Wij voorzien het vervoer en verblijf in volpension. Registreer je nu al op onze website en stel je vanaf 2 september kandidaat voor een specifieke periode en bestemming. Meer info op www.intersocwerkvakanties.be of op 02 246 47 49.
Visie_30-08_Winter 2014 3.indd 1
23/08/2013 15:49:51
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
VLOER
Milliken Europe Gent
‘Alles wat draait, daar blijf je van af’ Voor voetbal, zijn vroegere hobby, heeft Peter Van Veerdeghem geen tijd meer. Hij smijt zichzelf volledig voor de vakbond. ‘Als je een goede délégué wilt zijn, dan moet je er tijd voor maken’, vindt Peter.
I
Emy Elleboog
n de volkse wijk Sluizeken-TolhuisHam vind je de laatste fabriek die de Gentse binnenstad nog telt: het textielbedrijf Milliken Europe. Hier worden weefsels vervaardigd voor auto-, fiets- en transportbanden. ACV-délégué Peter Van Veerdeghem (42) werkt er 24 jaar. ‘Milliken is mijn eerste werkgever’, vertelt Peter. ‘Ik kwam recht van de schoolbanken toen ik hier begon als doffer op de afdeling twisting. Ik moest dan volle bobijnen van de spoel halen en lege erop plaatsen. Later heb ik het onderhoud van de machines gedaan en maakte ik deel uit van de brandweeren Mijn grootste wens EHBO-ploeg. als délégué is werkSinds 2000 ben ik de rechterhand van de zekerheid voor alle preventieadviseur. 216 werknemers. Ik maak inspectierondes op de afdePeter Van Veerdeghem, lingen en geef tips Milliken Europe aan collega’s. Ik geef ook de veiligheidsintroductie aan nieuwe collega’s en doe de aankoop van persoonlijke beschermingsmiddelen.’ Is veiligheid een thema dat hier leeft?
ACV-délégué Peter Van Veerdeghem: ‘Veiligheid staat op de eerste plaats’.
‘Zeker, veiligheid staat op de eerste plaats. Ook voor de directie geldt dat. De werknemers lopen een bepaald risico: omdat ze met chemicaliën werken of omdat ze een enorme machine bedienen die voortdurend in beweging is. Ik zegt altijd: alles wat draait, daar blijf je van af.
Het is erg belangrijk dat een werknemer zijn machine vanbinnen en vanbuiten kent. Daarom krijgt elke nieuwkomer een meter of peter die minstens twee à vier weken aan zijn zijde blijft. Zo gaan we na of een nieuwe medewerker de risico’s van zijn werk correct inschat.’
Is het voor jouw job een voordeel om ook délégué te zijn? ‘Ik vind van wel. Vooral omdat ik via het ACV vaak eerder op de hoogte ben van nieuwe regelgeving dan de directie en de personeelsdienst. Dat is ook de sterkte van onze vakbond: de délégués worden goed geïnformeerd. Zelf investeer ik veel tijd in het ACV. Ik zit in de ondernemingsraad, waar ik ook secretaris van ben, het comité en de syndicale delegatie. Ik ga naar de maandelijkse bestuursvergadering van ACV GentEeklo. En ik probeer zoveel mogelijk vorming mee te pikken. Ik vind dat als je iets goed wilt doen, je er volop voor moet gaan. Dus als je een goede délégué wil zijn, moet je er tijd voor maken. Daarom ben ik ook gestopt met voetbal en als jeugdtrainer. Alleen fitness en zaalvoetbal op vrijdag doe ik nog.’ Je bent bijna twintig jaar délégué. Is er veel veranderd sindsdien?
Zegt Sint-Niklaas ‘ja’ tegen de mannen van de vuilkar? ‘Moet het stadspersoneel instaan voor de huis-aan-huisophaling van het restafval?’ Dat is de vraag die op 1 september aan de inwoners van Sint-Niklaas voorgelegd wordt. Het schepencollege besliste om de huisvuilophaling uit te besteden aan een privéfirma. Maar het ACV verzamelde genoeg handtekeningen voor een volksraadpleging. ‘De uitbesteding van de reinigingsdienst is een schijnoplossing. Uiteindelijk zal de bevolking hier meer voor betalen’, weet ACV-Openbare Diensten.
‘De wetgeving is uitgebreid en ook ingewikkeld geworden. Vroeger was de meest gestelde vraag wanneer je op brugpensioen kon gaan. En daar had ik binnen de vijf minuten een antwoord op. Vandaag heb je veel meer verlofstelsels zoals tijdkrediet. En het papierwerk is toegenomen. Daardoor lijkt de job van délégué steeds meer op die van een sociaal assistent. Maar ik doe het erg graag. Het voordeel van mijn job bij de preventiedienst is dat ik overal in het bedrijf kom. De collega’s kunnen mij makkelijk aanspreken.’
De textielsector in België heeft het moeilijk. Hoe doet Milliken Europe het? ‘Op de finishing- en snijafdeling staan er gespecialiseerde machines, die je niet overal in de wereld hebt. Daarmee kunnen we de toegenomen concurrentie aan. Maar de crisis in de automobielsector voelen we op de weverijafdeling. Daar passen we sinds anderhalf jaar economische werkloosheid toe. Het werk wordt er eerlijk verdeeld en we proberen zoveel mogelijk mensen op andere afdelingen in te zetten. ’ Maar er is niemand ontslagen? ‘Nee, gelukkig niet. Mijn grootste wens als délégué is werkzekerheid voor alle 216 werknemers. Zelf zou ik hier graag blijven tot aan mijn pensioen. In betere economische tijden kon je onderhandelen met de werkgever over een hogere verloning, maar nu moet je niet het onmogelijke vragen.’ Hebben jullie de onderhandelingen over het eenheidsstatuut gevolgd? ‘De délégués wel, maar onder de collega’s werd er niet echt over gesproken. Nochtans betekent het voor de arbeiders hier dat de carensdag wordt afgeschaft en dat de opzegtermijnen verlengd worden. Ik denk dat de vragen wel zullen komen zodra de nieuwe wetteksten er zijn.’ Leen Grevendonck
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
11
Flexibel werken is sexy Het lijkt hét discussiethema van het jaar te worden: flexibel werken, en hoe je je werk met je privéleven kunt combineren. ‘Weer regisseur worden van je eigen leven’, zo noemde de topman van de federale overheidsdienst Sociale Zekerheid het ‘nieuwe werken’ onlangs.
H
et zogenaamde nieuwe werken is erg sexy’, bevestigt Herman Fonck van de dienst Onderneming van ACV. Het gaat over voorstellen om mensen meer te laten werken waar en wanneer ze dat willen: thuis, op kantoor of elders, tijdens gewone kantooruren of wanneer het het beste uitkomt. Zo kun je makkelijk de kinderen afhalen van school op uren dat oude werkers nog op kantoor zitten, klinkt het. Je kunt de ellenlange files vermijden door thuis te werken. Of je gaat over de middag even naar de Ikea, waar je anders alleen op zaterdag raakt.
Het ACV onderzocht hoe dat nieuwe werken momenteel op de werkvloer verloopt. ‘We vroegen naar bedrijfsregelingen, cao’s en ervaringen van werknemers. Dat levert toch een enigszins ander beeld op. Vakbondsmilitanten zijn veelal positief over onafhankelijk van tijd en plaats werken. Werknemers zijn zelf vragende partij voor zo’n systeem. Maar werkgevers en managers houden zoveel mogelijk de boot af. Daardoor ontstaan er vooral informele regelingen. Thuiswerken mag af
en toe, maar vooral op basis van vertrouwen tussen een leidinggevende en ondergeschikte. Zonder formele regels of afspraken.’
Gunst, geen recht Het nieuwe werken blijkt altijd een gunst van de werkgever, nooit een recht van een werknemer. ‘Bovendien worden de meeste deeltijdwerkers en alle kaderpersoneel dat leiding geeft koudweg uitgesloten van thuiswerk.’ Hoe zit het met de werkomgeving als je thuis
Minder files
Tandartsbezoek
De voordelen? ‘Minder files, meer zelfstandigheid en minder stress voor werknemers’,
‘De ideale combinatie van werk en privéleven blijkt minder mooi dan in de promopraatjes’, vindt Fonck. ‘Thuiswerken wordt in sommige bedrijven bijvoorbeeld letterlijk verboden op woensdag. We zagen zelfs bedrijven die telewerk uitsluiten bij bepaalde privésituaties, zoals een aannemer die langskomt of examens van de kinderen. Of een verbod om op een thuiswerkdag tussendoor een begrafenis bij te wonen of een tandartsbezoek te regelen. Om van dat nieuwe werken een win-winverhaal te maken, is er nood aan een g oed kader’, besluit Fonck. ‘De voorwaarden moeten vastgelegd worden, met voorop een tijdsregistratie om werknemers tegen zichzelf en tegen ongelimiteerde overuren te beschermen.’
De ideale combinatie van werk en privéleven blijkt minder mooi dan in de promopraatjes. Herman Fonck, ACV dienst onderneming
somt Fonck op. ‘Werknemers kunnen arbeid, gezin en vrije tijd optimaal combineren. Ze zijn daardoor productiever en leveren beter werk af. Het bedrijf krijgt bovendien een modern imago en kan ruimer rekruteren.’
de
of elders werkt? ‘Simpel: de werknemer moet er maar voor zorgen dat zijn werkplaats in overeenstemming is met de welzijnswet. Voilà, opgelost. Werkgevers betalen meestal de kosten voor een laptop, internetverbinding of gsm. En wie zegt een thuiswerker wanneer hij moet beginnen en stoppen met werken? ‘De werktijden zijn soms bijzonder strak, en in ware Big Brother-stijl geregeld. De mooie voorstelling, van overdag naar Ikea of de kapper gaan, geldt niet voor veel bedrijven. Werknemers krijgen verplichte werktijden, en moeten permanent bereikbaar zijn per gsm, mail of sociaal netwerk. En overuren worden vaak vakkundig uitgesloten.’
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
Toplonen en flopcontracten De zomervakantie is echt wel voorbij. Dat ondervond ik begin deze week aan den lijve. Op de eerste werkdag na een deugddoend zomerverlof kreeg ik al meteen heel wat vragen van kranten en televisie. Over de toplonen voor overheidsmanagers. En over een nieuw ideetje van de Vlaamse liberalen: de flexi-jobs, hun variant op de Duitse mini-jobs. Toplonen en flopcontracten, toevallig net op dezelfde dag samen in de krantenkolommen. Zelfs de timing had beter gekund. 290 000 euro. Dat is de waarde van een heel mooie woning, waar heel veel mensen jarenlang hard voor moeten werken. Als jaarloon voor de premier of voor overheidsmanagers lijkt me dat dus niet slecht. Een loon dat (veel) hoger ligt, is echt niet te verantwoorden. Zulke unieke capaciteiten heeft niemand. Ik vraag me ook altijd af hoe je zo’n loon uitlegt aan medewerkers die minstens even hard maar voor veel minder moeten werken. In juni las ik in een Vlaamse krant een reportage van een journalist die een
maand ‘undercover’ gewerkt had als postbode. Ik citeer uit dat stuk: ‘De voorbije acht dagen heb ik 80 uur zonder pauze - gewerkt, waarvan 19 uur onbetaald.’ (Postbode voor een maand, De Tijd, 8 juni 2013). En dan zal het postpersoneel nog een tandje moeten bijsteken, kondigde hun baas onlangs aan. Binnenkort mogen ze tussen de brieven en kranten door ook vaststellingen doen voor verzekeringsmaatschappijen en de meterstand opnemen. Van unieke capaciteiten gesproken. Maar niet getreurd voor wie het met
een wat bescheidener loon moet stellen. Als het van de Vlaamse liberalen afhangt, kunt u dat binnenkort aanvullen met het inkomen uit een flexiof mini-job. Met zo’n job kunt u nog meer overuren presteren. Of u kunt dit statuut ook gebruiken om een extra bijbaantje te nemen, met een superflexibel oproepcontract weliswaar. Hoe ze die bezorgdheid over uw inkomen rijmen met hun dadendrang om uw loon te bevriezen of om de index af te voeren? En hoe jonge mensen, die het zeer moeilijk hebben om een baan te vinden, met die flexi- en mini-jobs geholpen zijn? Dat vraag ik me ook allemaal af. Marc Leemans, voorzitter ACV
290 000 euro. Dat is de waarde van een heel mooie woning, waar heel veel mensen jarenlang hard voor moeten werken.
12
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
Maritieme arbeidsconventie in werking Zeelieden hebben sinds 20 augustus een internationaal kader voor hun leef- en werkomstandigheden. Op die dag is de Maritieme Arbeidsconventie in werking getreden. ‘Dit is een mijlpaal in de geschiedenis van de scheepvaart’, reageert Guy Rider, directeur-generaal van de Internationale Arbeids organisatie (IAO). ‘De Maritieme Arbeidsconventie maakt het mogelijk om fatsoenlijk werk en leefomstandigheden voor zeevarenden te bevorderen, naast eerlijke concurrentie voor scheepseigenaren.’ De conventie werd al in februari 2006 goedgekeurd. Dat gebeurde na jarenlang overleg tussen de lidstaten van de IAO en de maritieme werkgevers en vakbonden. Maar om de afspraken in werking te laten treden, moesten eerst dertig landen (die samen 33 procent van de wereldwijde tonnage uitmaken) de conventie ratificeren.
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Volwassenenonderwijs - Studeren aan CVO Sociale School Heverlee
‘Ga voor je passie’ Heb je niet de kans gehad om studies in het hoger onderwijs te beginnen of te voltooien? Of wil je je loopbaan een andere draai geven? Dan is volwassenenonderwijs misschien iets voor jou. Nick, Nelly en Marina volgen een graduaatsopleiding aan de Sociale School Heverlee. Ieder vanuit een andere achtergrond, maar met eenzelfde sterke motivatie om hun diploma te behalen.
Nick Nijst (23) uit Aarschot studeert Orthopedagogie
Nelly Ehab (34) uit Nossegem studeert Personeelswerk
‘Ik studeerde eerst voor leerkracht lager onderwijs. Maar tijdens mijn stage in het derde jaar ondervond ik dat dit niet was wat ik wilde doen. Via een vriendin kwam ik bij deze school terecht. Ik heb gekozen voor orthopedagogie, omdat ik graag met kinderen met gedragsproblemen wil werken. Ik heb al een eerste stage achter de rug, in een dagcentrum voor bijzondere jeugdzorg. En dat viel heel goed mee. Zo mocht ik een muzikale workshop geven aan de jongeren.
‘Sinds 2010 heeft mijn verloofde een eigen zaak in IT-rekrutering. Ik werk mee in de zaak en sta in voor personeelszaken, HR, opleiding, facturatie en contracten. Er komt heel wat kijken bij het opstarten van een nieuw bedrijf. En niemand geeft je een handleiding. Omdat ik voor bepaalde taken vond dat ik een basis miste, volg ik de opleiding personeelswerk.
De lessen tijdens mijn studies lager onderwijs vond ik soms onnuttig. Maar de lessen die ik nu volg vervelen niet. Ze zijn praktijkgericht, met voorbeelden uit het werkveld. Mijn klas bestaat uit een bonte verzameling mensen van alle leeftijden. Fijn is dat er geen competitie is zoals in de hogeschool. Wij steunen elkaar en gaan er samen voor om ons diploma te halen.’
Tip van Nick ‘Ik raad jonge mensen met een secundair diploma aan om via dit systeem (hoger beroepsonderwijs niveau 5, red.) te studeren. Je hebt veel meer stage en je ontdekt daardoor veel sneller of een bepaald beroep je ding is.’
De opleiding is modulair opgebouwd. Je kiest zelf hoeveel modules je per jaar volgt. Ikzelf werk de opleiding in drieënhalf jaar af. Dat is wel een stevig tempo. De laatste jaren doe ik niets anders dan les volgen, werken, papers maken en studeren. Maar alles wat ik hier leer kan ik onmiddellijk toepassen op de werkvloer. Dat is handig. Ik denk dat ik nu meer uit mijn studies haal dan als ik 18 jaar was geweest. Nu weet ik waarvoor ik studeer. Dat is het voordeel van als volwassene verder te studeren.’
Tip van Nelly ‘Het leven is te kort om niet te durven. Heb geen schrik en ga voor wat je echt wilt.’
Kriebelt het om verder te studeren? Op www.wordwatjewil.be vind je alle opleidingen voor volwassenen in Vlaanderen en Brussel. Of bel naar 1700, de gratis infolijn van de Vlaamse overheid. Kom naar de infodag van CVO Sociale School Heverlee op zaterdag 31 augustus van 9.30 tot 12.30 uur. Info en opleidingsaanbod: www.cvo-ssh.be of tel: 016 37 51 83.
Nick
Marina De Smedt (56) uit Grimbergen studeert Begeleider in de Sociale Economie ‘Ik heb een carrière van 38 jaar achter de rug. Mijn eerste job was in een beschutte werkplaats. Nadien heb ik altijd in de profit sector gewerkt, zowel in administratieve als commerciële functies. In mijn laatste job was ik algemeen directeur Benelux van een internationaal bedrijf in de luxesector. Tot ik een burn-out kreeg... Ik heb dan besloten om iets te doen wat mij echt
Rob Stevens
Expo: Met Cardijn op weg Kardinaal Jozef Cardijn moet één van de meest inspirerende figuren in de geschiedenis van Halle zijn. De sociaal bewogen priester richtte de KAJ op, de vereniging voor de arbeidersjeugd. Hij inspireerde duizenden jongeren en zijn leuze ‘Zien, oordelen, handelen’ overleeft tot vandaag de dag. In het Zuidwestbrabants Museum kun je nog tot 31 oktober naar de tentoonstelling ‘Met Cardijn op weg’, een tentoonstelling over deze gedreven priester en zijn band met arbeidersjongeren, in België en heel de wereld.
✔✔Inkom: 2 euro (-12 jaar
gratis). Zuidwestbrabants Museum, Kardinaal Cardijnstraat 7, Halle.
ACV-Enter gooit met pijltjes op zomerfestivals De jongerenwerking van ACV, Enter, schuimde deze zomer de festivals af met een vogelpikstandje (op de foto: Buggenhout Beukt). Wie een ballon kon kapotgooien, kreeg een tof gadget. Tegelijkertijd kregen jongeren info over de wetgeving voor jobstudenten, want die is niet altijd even simpel. (LVDB)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
13
Rob Stevens
ACV Voeding en Diensten
Arbeiderspersoneel terug naar school Naar school gaan is zoveel prettiger in een aangename omgeving. En daar zorgt het arbeiderspersoneel in de scholen voor. Dankzij het Sociaal en Waarborgfonds kunnen ze rekenen op een uitgebreid aanbod aan bijscholing. En dat volledig gratis.
I
n het onderwijs werken niet alleen leerkrachten en administratieve medewerkers, maar ook arbeiders. In het gesubsidieerde vrij onderwijs onderhoud ze de scholen, beheren ze de keuken, houden ze toezicht, begeleiden ze de bus en doen ze de schoonmaak. Op die manier zorgen zij mee voor een aangename schoolomgeving.
Nelly
Meer weten? Ben je tewerkgesteld in het vrij gesubsidieerd onderwijs (paritair comité 152) en wil je graag deelnemen aan een opleiding? Neem dan contact op met opleidingen@groepintro.be of contacteer Nele Coenen via 0499 69 35 11.
✔✔Meer informatie vind je op
www.acv-voeding-diensten.be.
Gratis bijscholing Het Sociaal en Waarborgfonds organiseert opleidingen voor deze arbeiders, in samenwerking met Groep INTRO. Zo kunnen ze hun competenties versterken en staan ze steviger in hun schoenen op het werk én in het leven.
Marina
passioneert, en dat is met mensen werken. Ik wilde een job in de sociale sector. Maar tijdens sollicitaties nam men mij niet serieus. Mijn cv bleek een struikelblok, ik was niet geloofwaardig. Via de VDAB kwam ik uit bij de opleiding voor Begeleider in de Sociale Economie. Ik voelde meteen aan dat dit was wat ik wou doen. Via waardig werk wil ik mensen vooruithelpen die het moeilijk hebben. Ik heb al een eerste stage gelopen in een
?!
In eigen school
sociale werkplaats en daar heb ik mij rot geamuseerd. Ik heb mensen ontmoet met zeer weinig zelfvertrouwen, maar met zo’n grote innerlijke rijkdom. Dit is een prachtjob.’
Tip van Marina
Het is maar een kleine greep uit het bijscholingsaanbod. De opleidingen zijn bovendien gratis en vinden meestal plaats in de eigen school tijdens de werkuren. Er is dus geen loonverlies voor de deelnemers.
‘Studeren heeft niets te maken met leeftijd, maar alles met motivatie. Ga voor je passie. Durf veranderen.’ Leen Grevendonck
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Nieuwe regels voor uitzendarbeid vanaf 1 september Op 1 september verandert de wet op de uitzendarbeid. Er zijn vier belangrijke aanpassingen.
2. Dagcontracten
1. Nieuw motief ‘instroom’
3. Informatie en consultatie délégués
Uitzendarbeid is tot nu toe maar in drie gevallen toegelaten: voor de vervanging van een vaste werknemer, een tijdelijke vermeerdering van werk en voor uitzonderlijk werk. Vanaf 1 september komt er een vierde motief bij: instroom. Een bedrijf mag dan een interimkracht inschakelen met als bedoeling om die achteraf een vaste baan te geven. Ondernemingen doen dit eigenlijk al jaren, maar vanaf 1 september wordt het ook wettelijk om dat te doen.
Er zijn vormingen over vier thema’s: professionele poetstechnieken, busbegeleiding, onderhoudsmedewerker en schooltoezicht. Een les materialenkennis voor het poetspersoneel, een EHBO-cursus, een opleiding schildertechnieken of een cursus communicatie met kinderen...
Opeenvolgende dagcontracten kunnen enkel als het bedrijf de nood aan flexibiliteit kan bewijzen.
Een bedrijf dat uitzendkrachten inschakelt, moet om de zes maanden zijn vakbondsvertegenwoordigers een stand van zaken geven.
4. 48-urenregel voor contracten Uitzendkantoren hebben nu tot twee werkdagen na het begin van de tewerkstelling tijd om een contract op te stellen. Voor eind 2013 wordt die 48-urenregel afgeschaft. (LG)
Chinese bemanning krijgt eindelijk loon en kan naar huis Elf Chinese bemanningsleden hebben vijf maanden vastgezeten in de Antwerpse haven, omdat hun rederij zo goed als failliet is. Ze kregen al twee maanden geen loon meer, hadden op het schip bijna niets te eten en konden ook niet naar huis. Maar nu komt er eindelijk schot in de zaak. 25 bemanningsleden zaten sinds 17 maart vast op de C Ladybug, een schip van de Chinese rederij TMT. Die zit in grote moeilijkheden. Ze laat haar schepen al enkele maanden overal ter wereld vastliggen in havens. Veertien bemanningsleden konden eerder al naar huis, maar elf anderen konden niet uitvaren of naar huis vliegen. De contracten van de kok en de engineer van de C Ladybug liepen intussen af, maar
nog konden ze niet naar huis. De kok kon daardoor zelfs niet naar zijn pasgeboren dochtertje. De bemanning kreeg dit jaar ook geen loon meer. En de voedselvoorraad op het schip raakte op: er was eind juni alleen nog rijst en diepgevroren vlees. ACV-Transcom organiseerde daarom een voedselinzameling. Begin deze week kwam er goed nieuws: de kok en de engineer konden eindelijk naar huis vertrekken. De andere negen krijgen de belofte dat hun loon betaald wordt en dat de C Ladybug eind deze week weer brandstof krijgt. (LVDB)
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
Dossier: Grensarbeid
Wonen in België, werken in een buurland Met 84 895 zijn ze, de Belgen die vorig jaar in één van onze buurlanden gingen werken. Ze trekken de grens over om de kost te verdienen, maar blijven wel in België wonen. Meer dan 34 000 van die grensarbeiders hebben een job in Nederland. Maar hoe begin je daar aan?
H
et merendeel van de uitgaande Belgische grensarbeiders heeft een job in Luxemburg (37 703). Nederland volgt met stip als tweede in het rijtje van populaire buurlanden om te gaan werken, met 34 560 grensarbeiders. Een minderheid van de Belgische werknemers trekt naar Frankrijk (6 699) of Duitsland (5 933). Uit die cijfers van het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekteen Invaliditeitsverzekering) blijkt ook dat er op zes jaar tijd maar liefst 10 000 Belgische grensarbeiders bijkwamen. Wie in België woont en in het buitenland werkt, moet een antwoord zoeken op een hoop vragen. Waar betaal je je belastingen? Welk land betaalt later je pensioen? Wat gebeurt er als je ontslagen wordt? En hoe begin je aan de zoektocht naar werk? Als grensarbeider laat je immers het vertrouwde BelgiOp zes jaar tijd kwasche systeem van sociale zekerheid, belastinmen er maar liefst gen en arbeidsrecht 10.000 Belgische achter.
Werk zoeken
grensarbeiders bij.
Als grensarbeider laat je het vertrouwde Belgische systeem van sociale zekerheid, belastingen en arbeidsrecht achter.
Naam
In België moet je je als werkzoekende inschrijven bij de VDAB. In Nederland bijvoorbeeld kan dat bij een UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen). Zij kunnen je helpen bij de zoektocht naar een job. Maar je kunt natuurlijk ook zelf vacatures op jobsites en in kranten raadplegen. Ook op de VDAB-site vind je werkaanbiedingen in Nederland.
Sociaal verzekerd De Belgische sociale zekerheid betaalt elk jaar 26 miljard euro aan wettelijke pensioenen uit. Ze zet onder andere 714 miljoen eu-
ro in om werklozen te activeren en zorgt ervoor dat 289 000 mensen met invaliditeit niet zonder inkomen zitten. Maar Belgische inwoners die over de grens gaan werken, zijn sociaal verzekerd volgens de wetgeving van het land waar ze gaan werken. Als een grensarbeider ziek of arbeidsongeschikt wordt, met pensioen gaat of gezinsbijslag wil, gelden de regels van het land waar hij werkt. Werk je bijvoorbeeld in Nederland en word
Werk je over de grens? Woon je in België en werk je in Nederland, of woon je in Nederland en werk je in België? Goede informatie helpt je vooruit op je werk! - De ‘checklist grensarbeiders’ van ACV bevat alles wat je zeker moet weten wanneer je voor de eerste keer in Nederland gaat werken. - De dienst Grensarbeid van ACV Limburg houdt een wekelijkse zitdag in Bilzen, Maaseik, Neerpelt, Turnhout, Genk, Hasselt en Maasmechelen. Daar kun je terecht met al je vragen.
✔✔www.acvgrensarbeiders.be Tel. 011 30 60 00
je ziek, dan is je werkgever verplicht om je loon twee jaar door te betalen. Het ziekenfonds komt daar niet aan te pas, in tegenstelling tot het Belgische systeem. Een uitzondering op de regel is de werkloosheidsuitkering. Grensarbeiders die ontslagen worden en daardoor volledig werkloos worden, krijgen een uitkering van het land waar ze wonen. Word je maar gedeeltelijk werkloos, dan kun je aanspraak maken op een uitkering in het land waar je werkt.
Belastingen Ook belastingen betalen is anders wanneer je in het buitenland werkt. Het systeem verschilt naargelang het land waar je werkt. Voor onze buurlanden Nederland, Frankrijk, Duitsland en Luxemburg geldt een zogenaamd werklandverdrag. Dat betekent dat je belastingplichtig bent in het land waar je werkt.
Belgische inwoners die over de grens gaan werken, zijn sociaal verzekerd volgens de wetgeving van het land waar ze gaan werken. Rechtsregels Bij ontslag of andere problemen op het werk is het net hetzelfde liedje: ander land, andere regels en gewoonten. Werk je in een buurland, dan geldt in principe ook voor jou het arbeidsrecht van dat buurland, net als voor je collega’s daar. Lieve Van den Bulck
In de buurlanden worden wel vaak andere begrippen gehanteerd, op je loonbrief en op je belastingbrief. Zo heet onze personenbelasting in Nederland ‘inkomstenbelasting’, en de bedrijfsvoorheffing heet ‘loonbelasting’. Op je loon wordt er geen ‘RSZ’ ingehouden, maar wel een ‘premie’ voor de ‘volks- en werknemersverzekeringen’.
gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
ZEGT
15
Stefanie Demedts, studente van het jaar 2013
‘Studenten moeten ook hun stem laten horen’ Lessen volgen, maquettes in elkaar knutselen en tussendoor de studentenraad nieuw leven inblazen: veel vrije tijd houdt architectuurstudente Stefanie Demedts (23) uit Zwevegem niet over. ‘Opkomen voor de rechten van de student doe ik met veel plezier, maar mijn studies staan op de eerste plaats.’
D
Cia Jansen
it academiejaar doe ik mijn tweede masterjaar Architectuur aan Sint-Lucas in Gent. Hiervoor heb ik Interieurarchitectuur gestudeerd. Als je een kunstenrichting volgt, kruipt er veel tijd in colleges en werken aan je ontwerpen. Het is dus niet vanzelfsprekend om ook nog eens lid te worden van de studentenraad en mee te werken aan het beleid van de school. Maar nu het hoger onderwijs zo grondig hervormd wordt, was het erg belangrijk dat de studenten ook hun stem lieten horen.’
Je inzet is beloond door de Stad Gent. Je bent nu Student van het Jaar 2013. ‘Ik vind dat echt een enorme eer. Het thema van de prijs was dit jaar studentenparticipatie en daarom was ik genomineerd. Nu hoop ik dat het werk dat ik voor de studentenraad gedaan heb, verder gezet wordt als ik afstudeer.’
Wat verandert er binnen het hoger onderwijs? ‘Vanaf het academiejaar 2013-2014 worden de meeste academische opleidingen van de hogescholen geïntegreerd in de universiteiten. Mijn school, Sint-Lucas Architectuur Gent, wordt samen met Sint-Lucas Architectuur Brussel een faculteit van de KU Leuven. Maar tegelijkertijd blijven de twee campussen ook nauw verbonden met de hogeschool LUCA School of Arts. Om de samenhang binnen de hogeschool te bewaren, was het belangrijk om een studentenraad op te richten. En daar heb ik Ik ben een vorig jaar werk van gemaakt. Nu is brugfiguur tussen er weer een forum waar de studenstudenten en de ten hun stem kunnen laten horen.’ Wat doet een studentenvertegenwoordiger zoal?
Geen spijt dat je zo weinig vrije tijd hebt? ‘Nee, want ik ben graag bezig. Ik moet elke dag een doel hebben. Ik heb ook het engagement van thuis uit meegekregen. Mijn vader is hoofddélégué voor het ACV in zijn bedrijf. Net als ik is hij een brugfiguur, maar dan tussen werknemers en de directie. Daarnaast heeft hij wel duizend andere mandaten. Mijn mama zegt soms dat ik erger ben dan mijn papa, omdat ik er nog meer tijd in steek (lacht).’
school, zoals mijn papa als délégué de schakel is tussen werknemers en directie.
‘In verschillende beleidsorganen mag ik mijn mening geven. Dat gaat van kleine dingen zoals het afficheLukt het je om dit engagement te beleid mee uitdenken tot inhoudecombineren met je studies? Stefanie Demedts, Studentenlijke dossiers zoals de opleidingsvertegenwoordiger in Gent programma’s. Ik ben ook de brugfi‘Ja, ook al is het erg druk. Ik ben er guur tussen de studenten en de algauw twintig uur per week mee school. Ik kom op voor de rechten van de student, maar bezig. Mijn sociale leven was vorig jaar beperkt tot recepevenzeer moet ik beslissingen van de school communities na een vergadering (lacht). ceren en verdedigen. Daarnaast ben ik een aanspreekBovendien vind ik het erg leerzaam. Je leert delegeren, je punt voor studenten. Sommigen willen simpelweg agenda te beheren, omgaan met mensen, je standpunten weten wanneer de examenroosters online staan. motiveren. Ik ben er ook veel zelfzekerder door geworAnderen willen mijn mening over hoe zij het best hun den. Die vaardigheden zal ik in mijn latere loopbaan studies aanpakken.’ goed kunnen gebruiken.
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Gilles Cnockaert werkt bij Caritas 515.000 fietsplaatjes ‘Weer een auto minder’ van @www11be gingen al de deur uit! Bestel eentje op http://1.11.be/1y1l & steun de campagne
Carel Brendel Nederlandse journalist Nu deugt het Westen niet omdat het niets doet in Syrië. Over een paar dagen deugt het Westen niet omdat het wel wat doet in Syrië.
Kris Peeters mobiliteitsexpert Raar dat de knappe koppen die kernenergie als perfect beheersbaar beschouwen de klus niet even kunnen klaren in #Fukushima.
Maar hoe graag ik ook studentenvertegenwoordiger ben, mijn studies staan op de eerste plaats.’
Ben je ook lid van het ACV? ‘Sinds mijn achttiende ben ik lid van Enter. Dat is het gratis ACV-lidmaatschap voor jongeren. Ik doe namelijk weekendwerk en heb vaak een vakantiejob. In het ACVkantoor berekenen ze voor mij hoeveel ik nog mag werken en verdienen om in orde te blijven met de kinderbijslag. Via Enter blijf ik ook op de hoogte van nieuwe regelgeving. Ik vind het interessant dat het ACV kan bemiddelen, als je problemen hebt met je werkgever.’
beelding
UIT
Leen Grevendonck
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 30 augustus 2013
theater
De Red Star Line
Landverhuizers die stuk voor stuk geschiedenis schreven Gezinnen die emigreerden met de Red Star Line verkochten hun paard, hun kar, hun huis, alles. Ze namen het risico om in Amerika in een zwart gat te vallen. Het was kiezen tussen springen in het diepe of hier omkomen van de honger.’ Daarom is ook auteur en regisseur Alex Van Haecke zo gefascineerd door de Red Star Line, en schreef hij er voor Theater Zeemanshuis een theaterstuk over.
D
uizenden Belgen kennen de Red Star Line wel uit familieverhalen van een verre nonkel of tante die begin vorige eeuw naar Amerika is getrokken. De rederij vervoerde miljoenen Europeanen op zoek naar geluk en een beter leven. Op 28 september gaat in Antwerpen ook het Red Star Line Museum open. Redenen genoeg voor Alex Van Haecke om het succesvolle theaterstuk ‘De Red Star Line’, over die landverhuizers, weer op de planken te brengen. Waarom trokken zoveel mensen naar de andere kant van de oceaan? ‘Ze wisten dat er veel werk te vinden was. De Verenigde Staten waren zelf vragende partij voor werkvolk. Hier in Vlaanderen waren er veel grote gezinnen, die niet allemaal konden overleven van één en dezelfde boerderij. Ook de graan- en aardappeloogsten mislukten nogal eens. De hongersnood maakte veel armoede op den buiten. En in de steden was er overbevolking. Daarnaast was er een groot contingent Oost-Europese en joodse landverhuizers, die via Antwerpen naar Amerika gingen. En er waren ook de avonturiers, die het geluk gingen zoeken, en de vrouwen die hun man achternareisden.’ Je schreef een theaterstuk én boek over de Red Star Line. Waarom spreekt dat verhaal je zo aan? ‘Het is een zeer Antwerps verhaal, en ik ben Antwerpenaar in hart en nieren. Maar de Red Star Line is ook het verhaal van alle emigranten ter wereld, en van de Verenigde Staten van Amerika in 1907. Zonder immigratie zou Amerika nooit geweest zijn wat het geworden is. Wat zouden de VS zijn zonder al die immigranten die de vuile werkjes kwamen opknappen? De immigranten werkten zonder klagen voor een dollar per dag, terwijl de Amerikanen niet onder de vijf dollar wilden werken.’ De vergelijking met immigratie vandaag ligt voor de hand. ‘Ja, natuurlijk. Je kunt het vergelijken met de Marokkaanse emigranten, die de metro in Brussel zijn komen uitgraven en in de mijnen kwamen werken. Dat wilde toen
geen enkele Belg doen.’ Immigranten moesten controles ondergaan voor ze Amerika in mochten. Hoe ging dat in zijn werk? ‘Al in de hangars op de Antwerpse kaaien inspecteerde men alle mensen. Wie mankte of cataract had, mocht niet mee op de boot. En op Ellis Island in New York was er nog eens controle. Twee procent van de mensen werd daar nog teruggestuurd. In het verhaal is er een Italiaanse grootmoeder, die niet door de controle mocht omdat ze een zwarte nagel had. Ze moest de familie achterlaten waar ze haar hele leven voor gezorgd had. Ze zouden elkaar nooit meer zien.’
op twee. En dikwijls nog drie stapelbedden boven elkaar. Over de overtochten zelf is weinig bekend. Maar het was niet al kommer en kwel.’ Waarom raakt het verhaal van de Red Star Line na honderd jaar nog zoveel mensen? ‘Heel veel mensen houden van nostalgie, ook jonge mensen. Dat is teruggaan naar je roots, zeker? Maar vooral ook omdat het een verhaal des mensen is. Die landverhuizers zijn mensen die ervoor gáán en een enorm risico namen. Gezinnen verkochten hun paard, kar, huis, alles. Daar kijken mensen die vandaag een beschermd leven leiden naar op.’ Lieve Van den Bulck
De overtocht duurde tien dagen. Hoe verliep die? ‘In het tussendek zaten de landverhuizers, zo’n 1 500 per schip. Per persoon in de slaapzaal was er precies één vierkante meter uitgeteld om op te slapen: een halve meter
WIN
een duoticket voor De Red Star Line
Visie mag 10 duotickets weggeven voor de voorstelling van De Red Star Line van Theater Zeemanshuis op vrijdag 6 september (in de Rode Zaal van het Fakkelteater in Antwerpen). Antwoord op deze vraag: Hoe heet het eiland in New York waar landverhuizers met de Red Star Line aankwamen?
a. Well’s Island b. Ellis Island c. Shooters Island Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’) vóór dinsdag 3 september. Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd Red Star Line, Postbus 20, 1031 Brussel.
✔✔De Red Star Line. Nog tot 3 november in het
Fakkelteater (Antwerpen). Tickets en info: 070 246 036 - www.theaterzeemanshuis.be
TODO
Boek: Rebellen Een geschiedenis van onruststokers Rebellen en onruststokers halen zelden de geschiedenisboeken als de helden die ze soms waren, of met de belangrijke dingen die ze hebben veranderd, vindt historica Anne Morelli. Daarom legt ze in het boek Rebellen samen met collega-historici een onbekende geschie denis bloot. Die van de boerenopstanden, oproer in de stad, stakingen en verzet tegen godsdienstige onderdrukking. Lezen dus, dit boek. Omdat in onze geschiedenisboeken alleen de officiële versie staat, die geschreven werd door de gevestigde machten. Omdat we de belangrijkste veranderingen vaak danken aan die rebellen, van de Galliërs tot de verzetsstrijders. Misschien wordt de rebel in jou ook wel uit zijn slaap geschud?
✔✔Rebellen (van de Galliërs tot de Indignados).
Anne Morelli e.a. EPO Uitgeverij, 2013, 343 p. Oplossing Sleutelwoord: vogelwacht
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.