dixit
se
23
krant over
samenleving gezondheid werk
Belgische topmanagers zullen niet uitwijken naar het buitenland als je de toplonen begrenst. Stan De Spiegelaere, Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving – KU Leuven Lees meer over toplonen op pag. 14
Daghospitalisatie nog altijd in de lift
Factuur kan omlaag
Die factuur verschilt sterk naargelang de patiënt in een eenpersoonskamer of in een gemeenschappelijke kamer terechtkomt. In een eenpersoonskamer betaalt de patiënt gemiddeld 627 euro voor een ingreep, vijf keer meer dan in een gemeenschappelijke kamer waar het gemiddelde 119 euro is.
Ereloonsupplementen Marc Justaert: ‘We kunnen niet goedkeuren dat artsen en ziekenhuizen zo sterk doorrekenen voor opnames in een eenpersoonskamer, die de patiënt trouwens maar voor enkele uren gebruikt. Gelukkig komt de patiënt er slechts in 6 procent van de ingrepen terecht.’ Het grote verschil zit in de ereloonsupplementen van de artsen. Gemiddeld bedragen die 493 euro voor een opname in een eenpersoonskamer en 26 euro voor een kamer van twee of meer personen. Bij opnames met overnachting doet CM dezelfde vaststelling. Patiënten gaan vooral naar het dagziekenhuis voor ingrepen aan de ogen zoals cataractoperaties (26 procent van het totaal aantal ingrepen), orthopedische
GEmIDDElDE fActUUr voor DE pAtIëNt DAGZIEKENHUIS
I
n 2012 vonden in België 1,5 miljoen dagopnames plaats, in 2002 nog maar 900 000. ‘Een goede ontw ikkeling’, v indt CM-voorzitter Marc Justaert. ‘De patiënt kan na de ingreep naar huis, wat meer rust, minder stress en betere kansen op herstel geeft.’ Justaert wijst erop dat een opname zonder overnachting voordelig is voor de factuur van de patiënt en de overheid.
www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be
Half jaar na tragedie geen verbetering in Bangladesh Een half jaar geleden stortte het Rana Plaza-gebouw in en kwamen 1 129 textielarbeiders om het leven. Er moest en zou verandering komen.
2
Kunst maakt kinderen sterker en weerbaar € 627
€ 535
€ 146
Op 17 november vindt de Kunstendag voor Kinderen plaats. Kinderen kunnen die dag kiezen uit meer dan 200 activiteiten rond kunst en cultuur.
€ 119
HoSpItAlISAtIE mEt ovErNAcHtING
Bijna de helft van alle ingrepen in ons land vindt plaats in het dagziekenhuis. Ook al wordt een kamer maar enkele uren gebruikt, een eenpersoonskamer is vijf keer duurder dan een gemeenschappelijke kamer.
Regio Mechelen Vrijdag 8 november 2013
€ 1 296
€ 1 346
€ 357 € 294 2006
2012 EENpErSooNSKAmEr
ingrepen zoals het hechten van een pees in de voet (23 procent) en mond- en kaakingrepen (19 procent). Voor een klassieke ziekenhuisopname met verblijf in een kamer voor twee of meer personen betaalt de patiënt opnieuw drie procent minder tegenover vorig jaar. ‘De acties en het beleid van de voorbije jaren voor een betaalbare ziekenhuisfac-
KAmEr voor twEE of mEEr
tuur hebben dus hun vruchten afgeworpen. Deze politiek willen we voortzetten, zeker ook in het dagziekenhuis’, zegt Justaert.
✔✔www.cm.be/
ziekenhuisbarometer
Lees ook De Voorzet op pagina 7
Vijf tips om onaangename verrassingen te vermijden
3 Thuis blijven wonen dankzij slimme sensoren
8
WK Voetbal Qatar Bouw stadions eist doden
1. Kies kostenbewust of je een eenpersoonskamer of een gemeenschappelijke kamer wenst. 2. Vraag de arts naar een schatting van de kosten van het medisch materiaal. 3. Vergelijk ziekenhuistarieven op www.cm.be/ziekenhuisfactuur en pas indien mogelijk je keuze aan. 4. Vraag naar de tarieven voor ‘diverse kosten’ zoals televisie, telefoon, internet, maaltijd voor begeleidende ouder. 5. Leg je factuur voor aan je ziekenfonds voor je ze betaalt.
jaargang 69 ¬ visie nummer 23 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 22 november 2013
Regionieuws
12 16
Een derde broek In Congo hoorde ik het verhaal over drie broers, die samen slechts twee broeken bezitten. Daardoor kunnen ze maar om de beurt buitenshuis gaan. Het illustreert hoe vernederend armoede kan zijn. Dertien jaar geleden, in 2000, beloofden de regeringsleiders van 191 landen om de armoede in de wereld te halveren tegen 2015. Dat engagement zetten zij om in acht concrete millenniumdoelen, waaronder toegang tot drinkbaar water, een doorgedreven strijd tegen aids en malaria en onderwijs voor meisjes. De deadline voor de millenniumdoelen is nog maar 783 dagen van ons verwijderd. In de afgelopen jaren is er veel gerealiseerd. Miljoenen levens werden gered, door samen armoede aan te pakken. Maar er is ook veel ontgoocheling over het gebrek aan daadkracht en beloftes die niet ingevuld zijn. Nog altijd gaat één op acht mensen met honger naar bed. De drie Congolese broers hebben nog geen extra broek kunnen kopen. Onlangs verzamelden de wereldleiders in New York om te bepalen wat er met de millenniumdoelen moet gebeuren, na 2015. En de uitkomst is dat we nu tegen 2030 de extreme armoede willen halveren. Dat is nog lang. Ik hoop dat de drie Congolese broers geen 17 jaar meer moeten wachten op een derde broek.
Amper 0,5 procent van T-shirtprijs is loonkost
Half jaar na tragedie geen verbetering in Bangladesh Een half jaar geleden waren de schrijnende werkomstandigheden van kledingarbeiders in Bangladesh wereldnieuws. Na een tragisch ongeval in het Rana Plaza-gebouw waarbij 1 129 kledingarbeiders om het leven kwamen, moest en zou er verandering komen. Hoe is de situatie nu?
D
e arbeidsomstandigheden zijn nog altijd onveilig’, weet Ben Vanpeperstraete van de Schone Kleren Campagne. ‘De overheid sloot intussen 300 kledingfabrieken om nieuwe drama’s te voorkomen. Werkloze arbeiders van de gesloten fabrieken wachten op een compensatie voor het loonverlies. Ook de getroffen families van de tragedie in Rana Plaza wachten nog op tegemoetkomingen voor onder andere medische verzorging.’
Kruimels Naast de strijd voor een veilige werkomgeving, woedt ook de bitsige strijd voor leefbaar loon. Aan de fabriekspoorten staat de politie klaar om protest in de kiem te smo-
ren. Jef Van Hecken van Wereldsolidariteit, die in Bangladesh woont en werkt, citeert op zijn blog een verontwaardigde arbeidster: ‘De arbeidsters weten niet hoe de eindjes aan mekaar te knopen. Ondertussen gaat de internationale kledingindustrie met grote winsten lopen. De arbeidsters die hard en vooral lang werken om de winsten mogelijk te maken, krijgen amper de kruimels van de tafel.’ In Bangladesh bedraagt het minimumloon 11 procent van wat een leefbaar loon zou zijn. De Schone Kleren Campagne wil met de campagne Leefbaar Loon de aandacht vestigen op het te lage loon voor de kledingarbeiders. ‘Velen zijn genoodzaakt om te besparen op voeding en gezond-
heidszorg en om extra overuren te presteren’, vertelt Ben Vanpeperstraete.
18 eurocent Op de illustratie hieronder is de prijs van een T-shirt opgesplitst. De Bengaalse werknemer verdient 18 eurocent, amper 0,5 procent van de totale verkoopprijs. Een verdubbeling van de lonen zou in Bangladesh een wereld van verschil kunnen betekenen, maar heeft amper een weerslag op de verkoopprijs in België. Jurgen D’Ours
✔✔Je kunt de blog van Jef Van Hecken van Wereldsolidariteit lezen op www.mo.be/wereldblog/ jef-van-hecken.
✔✔Meer informatie over de prijsopbouw van kledij, leefbaar loon en minimumloon vind je op www.leefbaarloon.be.
PRIJSOPBOUW VAN EEN T-SHIRT
PR
VA N
EE
IJS
EN
WOORD
ING
LE
TA AL E
ver
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
BE
2
¬ onze samenleving
LOEFBAAR ON
Kleinhandel*
Winst voor het merk
Materiaalkosten
Transportkosten
Tussenpersonen
Winst voor fabriek in Bangladesh
Overheadkosten
Voor de werknemer
NT -SH
IRT
Patrick Develtere * bevat alle kosten op kleinhandelniveau incl. personeel, huur, winsten, BTW enz...
www.twitter.com/ACW_tweet
www.facebook.com/acwvisie
Bron: Fairwear Foundation
‘Btw-plicht voor advocaten treft zwaksten’ Het Netwerk tegen Armoede stapt samen met negen andere organisaties naar het Grondwettelijk Hof om de schorsing en annulatie te vragen van de btw-plicht voor advocaten. Die verhoogt de factuur voor particulieren met 21 procent. Dat is niet zo voor ondernemingen, want die kunnen de betaalde btw aftrekken. ‘Na decennialang geijverd te hebben voor een gelijke toegang tot het recht, is men de laatste jaren volop bezig om dit stapsgewijs terug te schroeven’, reageert het Netwerk tegen Armoede. ‘Eerst voerde men de rechtsplegingsvergoedingen in die de verliezende partij moet betalen aan
de tegenpartij. Sinds 2011 is er de btwplicht voor deurwaarders en notarissen. En dit jaar stelde men plannen voor om het pro-deosysteem af te bouwen. Bij al die hervormingen houdt men geen rekening met de gebruiker, vooral niet met zij die het al moeilijk hebben. De rechtspraak in ons land wordt zo een klassejustitie.’
Vorming voor verenigingen Dit najaar organiseert Procura, het kenniscentrum voor de non-profit en de sociale economie, nog twee interessante vormingen. Commerciële activiteiten 21 november
Binnen bepaalde grenzen mag een vzw toch commerciële activiteiten stellen. Als men die overschrijdt, is men belastbaar in de vennootschapsbelasting. Eindejaarsverrichtingen 12 december Bij het afsluiten van het boekjaar moet een vereniging eindejaarsverrichtingen doen: een opmaak van de inventaris, boeken van overlopende rekeningen, …
✔✔De vormingen vinden plaats in
Aeropolis I, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel, telkens van 9 tot 16 uur.
✔✔Meer info: www.procura.be of 02 246 37 60.
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
3
17 november: Kunstendag voor Kinderen
‘Kunst maakt kinderen sterker en weerbaar’ Artur Eranosian
Op zondag 17 november vindt voor de tweede maal de Kunstendag voor Kinderen plaats, in heel Vlaanderen en in Brussel. Kinderen tot 12 jaar kunnen dan samen met hun (groot)ouders kiezen uit meer dan 200 activiteiten rond kunst en cultuur. ‘Hoe vroeger we de drempel kunnen verlagen, hoe makkelijker de opstap later’, zegt initiatiefneemster en Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V). Waarom vind je het belangrijk dat kinderen kennismaken met cultuur? ‘Uit onderzoek blijkt dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met deel te nemen aan culturele activiteiten. Kunst draagt bij tot de ontwikkeling van kinderen. Het stimuleert hun creativiteit en verbeelding. Kinderen leren op een andere manier naar de wereld en maatschappelijke problemen kijken. Kunst maakt je ook sterker en weerbaar voor het leven.’ Doet het onderwijs niet voldoende inspanningen hiervoor? ‘Scholen organiseren inderdaad al uitstappen naar een theatervoorstelling of proberen leerlingen de liefde voor boeken bij te brengen. Maar om ervoor te zorgen dat cultuur later ook deel uitmaakt van hun leven, is het belangrijk dat kinderen cultuur ook met het gezin ontdekken. Samen met broer, zus, ouders of grootouders. Daarom is er de Kunstendag voor Kinderen.’ Het vrijetijdsleven van veel kinderen wordt ingevuld door televisie, Studio 100-shows, computerspelletjes enzovoort. Denk je dat kunst en cultuur hiermee kunnen concurreren?
Joke Schauvliege: ‘We willen gezinnen aanmoedigen om ook tijdens het jaar aan cultuur te doen. De website www.uitmetvlieg.be maakt hen wegwijs in het aanbod voor ouders en kinderen.’ echt niet gemakkelijk om de concurrentie aan te gaan met commerciële initiatieven. Maar ik vind het wel belangrijk dat we het proberen, dat kinderen ook andere prikkels krijgen.’ Je organiseert nu één dag, maar welk aanbod is er voor gezinnen versteld tijdens het jaar?
‘Ik sta er van hoe onbevangen kinderen naar een schilderij kunnen kijken.’
‘Het is uiteraard niet de bedoeling dat het bij één dag blijft. We willen gezinnen aanmoedigen om ook tijJoke Schauvliege dens het jaar aan cultuur te doen. Er is eigenlijk een groot aanbod gaande van ‘Veel musea en theater- en dansgezelfamilievoorstellingen in het lokale culschappen hebben moeite om gezinnen tuurcentrum tot educatieve programma’s met jonge kinderen te bereiken. Het is in musea. Om gezinnen te helpen om beter hun weg hierin vinden, is er de website www.uitmetvlieg.be. Bovendien hoef je niet altijd per se een Kunstendag voor Kinderen activiteit voor kinderen te zoeken. Durf je Meer dan 150 kunstenorganisaties kind ook eens mee te nemen naar bijvoorin Vlaanderen en Brussel organisebeeld een tentoonstelling. Je zult ervan ren op 17 november activiteiten versteld staan hoe onbevangen zij naar voor kinderen tot 12 jaar. Naast een schilderij kunnen kijken, wat zij erin tentoonstellingen, theater-, dansontdekken.’ en filmvoorstellingen zijn er workHoe probeer je kinderen in armoede shops, vertellingen en rondleidinte bereiken? gen. Zo kun je een vertelparcours volgen in een muziektheaterhuis ‘Sowieso communiceren we over de of zelf uitzoeken met welke verf de Kunstendag via de ruime media, zoals gebroeders Van Eyck het Lam Gods Radio 2. En niet via de gangbare cultuurschilderden. kanalen zoals Canvas. Ook de scholen delen postkaarten uit. Daarnaast werken
wij samen met organisaties op het terrein: de lokale armoedeverenigingen. Die kunnen ook een tussenkomst aanvragen bij het Fonds Vrijetijdsparticipatie, zodat er zeker geen financiële drempels zijn voor gezinnen in armoede.’ Vorig jaar namen 25 000 ouders en kinderen deel aan de Kunstendag. Welke opkomst verwacht je dit jaar? ‘Het aanbod van de tweede editie is ruimer en meer divers. Vorig jaar was er vooral een aanbod in de steden. Dit jaar zijn de activiteiten al meer verspreid over Vlaanderen. Daarom denk ik dat de opkomst dit jaar hoger zal zijn.’
Plan je zelf een uitstap met je gezin? ‘Ja, wij gaan naar een kinderconcert in Overpelt en naar de Vlaamse Opera in Antwerpen. Omdat de meeste activiteiten in de namiddag plaatsvinden, is het niet haalbaar om veel activiteiten mee te pikken. Je moet dus keuzes maken.’ Leen Grevendonck
✔✔www.kunstendagvoorkinderen.be of bel naar het gratis nummer 1700 (Vlaamse Infolijn).
UiTPAS, een vrijetijdskaart voor iedereen Meer dan 10 000 inwoners uit Aalst, Erpe-Mere, Lede en Haaltert hebben een UiTPAS. Dat is een vrijetijdskaart voor iedereen, waarmee je punten kunt sparen en waarbij kortingen automatisch worden toegekend. Mogelijks komt de UiTPAS er in heel Vlaanderen. ‘Met de UiTPAS willen we mensen aanmoedigen om vaker deel te nemen aan vrijetijdsactiviteiten’, vertelt Joke Schauvliege. ‘Onder andere bij het cultuurcentrum, de bieb en het zwembad kun je punten sparen, die je kunt omruilen voor een voordeel. Een achterliggend systeem weet op welke kortingen je recht hebt. Zo betalen mensen in armoede minder. Maar omdat iedereen dezelfde kaart heeft, is de kaart niet stigmatiserend. Lokale armoedeverenigingen in Aalst werken mee aan het project. Zij leiden mensen toe naar het culturele aanbod en begeleiden hen tijdens de activiteit. Mensen in armoede hebben vaak praktische vragen over een cultureel avondje uit: Hoe werkt de vestiaire? Wat moet ik aantrekken? Als je mensen aanmoedigt en ondersteunt, gaan ze mee. Het proefproject wordt eerst uitgebreid naar andere regio’s. Als we het technisch rond krijgen en betaalbaar kunnen houden, komt de pas er in heel Vlaanderen.’
4
post
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
VACATURE m/v CM • 2 Junior managers – ICT platform services
UW
GEDACHT
Dokterstarieven (1)
colade gezoet met stevia. Een heerlijk alternatief. ••• Ludo Slaets
Met interesse volgde ik in de media de resultaten van jullie onderzoek naar de tarieven van de dokters. Aan het onderzoek heb ik ook meegewerkt. Twee jaar geleden heb ik al aangeklaagd dat dokters hun honorarium dikwijls niet invullen op hun attest. Ik begrijp niet dat het zo lang duurt eer dit verplicht wordt. Ziekenfondsen zijn in principe verzekeringsorganisaties. Al ooit een ‘verzekeraar’ gekend die gemaakte onkosten terugbetaalt zonder zwart op wit te beschikken over de reëel gemaakte onkosten door zijn cliënten? Hopelijk wordt nu eindelijk eens actie ondernomen. Bij nabehandelingen na een ziekenhuisopname heb je voor sommige hospitalisatieverzekeringen toch altijd de reële onkostennota’s nodig. Dan kunnen die ‘ja-dokters’ plots wel de kostprijs vermelden. ••• Johan De Meyere, Wetteren
• Software specialist Papyros (B2C) Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
✔✔Meer vacatures en info op de jobsite van CM: www.cmjobs.be
Pasar
Dokterstarieven (2)
• Regioverantwoordelijke West-Vlaanderen
Kan CM de artsen die in christelijke ziekenhuizen werken niet overtuigen om zich te conventioneren? Een christelijk ziekenhuis zou dit toch als voorwaarde moeten stellen bij aanwerving. Artsen beseffen onvoldoende dat veel mensen over een beperkt budget beschikken en vaak niet meer dan 50 tot 70 euro per dag kunnen besteden. ••• Joseph Leys, Zelzate
Onbepaalde duur – voltijds – Roeselare
✔✔Solliciteer vóór 23 november. Info: marieclaire.martens@ pasar.be
Los van het karakter van het ziekenhuis wil CM artsen aanmoedigen om toe te treden tot het tarievenakkoord. Dat vergroot de zekerheid van de patiënt over wat hij bij de arts betaalt. Maar het staat de artsen vrij het akkoord met de ziekenfondsen al dan niet te aanvaarden. Het ziekenfonds kan ze daartoe niet dwingen.
Femma • Management assistent
Gezonde choco
Onbepaalde duur – 28 of 36 uur – Schaarbeek
Ik las met plezier het artikel ‘Op ontdekking in onze koelkast’ (Visie nr. 21). Als de kindjes zo verzot zijn op choco bij de boterham, waarom dan zelf geen gezonde versie maken van deze lekkernij? Met gezonde vetten, hazelnootpasta en cho-
✔✔Solliciteer vóór 15 november. Info: www.femma.be
Ontruiming Gesù-klooster Mocht de overheid, al dan niet in gedwongen samenwerking met de eigenaars of wie dan ook, ervoor zorgen dat er niet zoveel of zelfs geen leegstand en verkrotting is, zou er geen ontruiming nodig zijn. Want dan woonden er in die kraakpanden mensen in respectabele omstandigheden aan een marktconforme prijs. Terwijl er nu mensen geen dak boven het hoofd hebben en anderen meerdere speculatieve daken boven het hoofd (of in de hand) hebben. ••• Gratien De Clercq, Dentergem
Kernwapens Ik ben ook voor een wereld zonder kernwapens. Maar mocht het Westen er geen hebben, dan zouden niet-democratische landen er geen seconde aan twijfelen om andere landen zonder kernwapens binnen te vallen. Laat de kernwapens dus verdwijnen door wederzijdse ontwapening. ••• François De Neef, Dendermonde
Europese actie tegen uitbuiting bouwvakkers Het is toch duidelijk welke landen hun visie doorgedrukt krijgen. Dat zijn die landen die er belang bij hebben om de mistoestanden zo lang mogelijk in stand te houden. Zij hebben helemaal niet de intentie om dat misbruik aan banden te leggen omdat zij er zelf beter van worden. Dat zijn de te verwachten neveneffecten van één grote Europese Unie die er veel te vlug is gekomen. Het zal nog jaren vragen, als dat ooit al gebeurt, om die fraude uit te roeien als de beslissingsmacht blijft zoals ze nu is. ••• Leopold Vanhoof
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
SLEUTEL
advertentie
WOORD
Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.
In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De letters die je in de vakjes met een getal -13 12:06 Pagina 1 invult, kun je ook op de balk invullen. Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.
d 326
326
SLAPEN ZONDER SNURKEN
1. reismakker, 2. bul, 3. roofdier, 4. edelsteen, 5. staat van de USA, 6. voordeel, 7. soort reuzenslang, 8. volgorde in rang. Oplossing onderaan pag. 20.
9
1
1
9
5
9
10
2 3
2
6
4
9
4
6
3
7
3
8
10 1
2
8
3 9 10 10
3
3
Een nieuwe look, een nieuwe naam, maar vooral een vernieuwd gamma topproducten.
3
3
1
3
3
9
iD biedt een uitgebreid assortiment producten aan voor alle types van urineverlies. Onze producten staan garant voor comfort en discretie. Vraag advies in je Thuiszorgwinkel. Voor een leven vol zelfvertrouwen.
2. Een gevoelige sensorplaat registreert de positie van het hoofd. 3. De luchtkamers in het kussen pompen automatisch op en verleggen zachtjes het hoofd in een andere positie. 4. Het snurken stopt.
INFO IN JE THUISZORGWINKEL
3 1
4
!
ALLEEN HET COMFORT VALT OP!
2
NIEUW
1. Ingebouwde microfoons detecteren het snurkgeluid.
3 10
4
3
3
2 9
7
9
5
Het ‘slimme’ antisnurkkussen voor een beter slaapcomfort. Sissel® silencium.
5
10 6
7
9 8
9 10
Adressen van de Thuiszorgwinkel vind je op de website of via 02 246 49 49.
www.thuiszorgwinkel.be 13 11 08 iD en Silencium.indd 1
4/11/2013 15:31:43
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
5
DEEL 9
Onze ziekteverzekering in tien verhalen ‘Als ze in de winkel te veel aanrekenen, dan zeg ik het ook’
Na een loopbaan als kassierster kent ze als geen ander het belang van correcte cijfers. Ook van een ziekenhuisfactuur verwacht Rosette Prikken (71) uit Dilsen-Stokkem dat ze klopt. ‘Het is toch logisch dat je enkel betaalt wat je gebruikt hebt?’, stelt ze.
A
ls je in het ziekenhuis binnenkomt, is het altijd met een klein hartje. Je bent nerveus en emotioneel. Voor opname moet je een nummertje trekken en je beurt afwachten. En dan krijg je aan het loket de opnameverklaring voorgelegd. Alles is ingevuld. Hier tekenen, vragen ze. Maar je hebt geen tijd om die tekst in kleine lettertjes te lezen. Je wilt niet flauw doen en je tijd nemen, want er zijn zo veel mensen die wachten om geholpen te worden. Waarom maken ze geen eenvormig formulier waarop in grote druk alleen staat wat echt belangrijk is?’
Geconventioneerd of niet ‘Op het opnamedocument is sprake van geconventioneerde en niet-geconventioneerde artsen. Dat maakt een verschil voor je rekening. Maar veel mensen hebben daar nog nooit van gehoord. Mijn man zoekt dat op op de website van CM. Sommige artsen zijn maar gedeeltelijk geconventioneerd. Alleen, hoe kom je te weten wanneer wel of niet? Dat hangt soms uit in hun kantoor, maar je komt daar vaak niet. Er zijn artsen die in het ziekenhuis tegen conventietarief werken en in hun privé-praktijk niet. De raadplegingen in het ziekenhuis zijn meestal voor lange tijd volzet. Wat doe je dan? Je gaat bij de specialist thuis en je betaalt meer. Want het ziekenfonds betaalt in de twee gevallen hetzelfde terug.’ ‘Ik ben al vaak opgenomen in het ziekenhuis. Telkens ben ik er beter uitgekomen. Sommige mensen hebben niet zoveel geluk. In onze omgeving hebben we al twaalf mensen verloren aan kanker. Ook mijn buurvrouw, met wie ik zo’n goed contact had. Een kamergenote in het ziekenhuis had longkanker. Maar ze bleef roken. Daar kon ik echt niet bij. Haar gevoelens kon ze niet makkelijk kwijt, maar ’s nachts lag ze te huilen. Ik luisterde naar haar verhaal. Ik heb haar nog geholpen met het gedachtenisprentje van haar man die aan longkanker overleed. Ze had geen afscheid van hem kunnen nemen
omdat ze zelf in het ziekenhuis lag. Enige tijd later is zij gestorven.’ ‘Voor de verpleegkundigen heb ik veel bewondering. Toen ik twee jaar geleden op intensieve zorg lag met een dubbele longontsteking, had ik twee vaste verpleegkundigen die om beurt bij mij kwamen kijken. Ik ben Roosje, jij bent Rosette, samen halen we het wel, zei een van hen. Ik mocht haar altijd bellen. Dat geeft een gerust gevoel. Na twee weken voelde ik me vies. Ik zag er niet uit. Mijn haar vettig, mijn neus en lippen stuk door de koorts en de kabeltjes. Ze heeft toen mijn haar gewassen. Dat vond ik geweldig.’ ‘Wij hebben een goede gezondheidszorg. We hebben gewoon geluk dat we hier geboren zijn. Daaraan lag ik enkele dagen geleden nog te denken toen ik onverwacht weer op intensieve zorg terechtkwam. Ik was naar het ziekenhuis gegaan voor een behandeling van een ernstige vernauwing van de aders in mijn benen. De dokter ontdekte een bloedklonter die er al langer zat en dat probleem moest eerst worden opgelost. Ik moet binnenkort terug voor mijn ander been.’
Controle ‘Tien operaties heb ik achter de rug. Ik moet toegeven dat het deel van de ziekenhuisfactuur dat we zelf moeten betalen meestal meevalt. Dankzij het ziekenfonds en het CM-Hospitaalplan. Maar ik mag er niet aan denken dat er zaken aangerekend worden gewoon omdat het ziekenfonds ze toch terugbetaalt. Op de factuur staat er zoveel dat je niet eens kunt controleren of je het wel kreeg. Toen ik met mijn longontsteking op intensieve zorg lag, is er een periode waarvan ik me niets herinner. Ik heb er dan ook geen idee van wat ik daar gebruikte. Ik weet alleen dat ik een hele tube zalf aangerekend kreeg die maar één keer gebruikt werd. Ze hadden trouwens de verkeerde zalf genomen. En toch moest ik die tube volledig betalen.’ ‘Het ziekenfonds dat zijn we allemaal.
We moeten het geld goed besteden. Ik laat de ziekenhuisfactuur eerst controleren bij het ziekenfonds. Als ze in de winkel te veel aanrekenen, dan zeg ik het ook.’ Tekst: Chris Van Hauwaert Illustratie: Rutger Van Parys
Wat kan CM voor je doen?
Hospitalisatie in feiten en cijfers
• Op www.cm.be/hospitalisatie kun je vóór je opname een vergelijking maken tussen de supplementen die verschillende ziekenhuizen aanrekenen. Je kunt opzoeken of je arts al of niet geconventioneerd is en je kunt een model van opnameverklaring bekijken. Deze informatie krijg je ook in het CM-kantoor. • Je ziekenhuisfactuur kun je laten nakijken in het CM-kantoor.
Steeds meer ingrepen gebeuren in het dagziekenhuis, maar ook het aantal klassieke opnames met overnachting stijgt nog. In 2012 waren er in België 1,8 miljoen klassieke opnames. De gemiddelde kost voor de patiënt van een opname met overnachting in een tweepersoonskamer of gemeenschappelijke kamer bedraagt in 2012 294 euro, iets minder dan in 2011. Dit bedrag bestaat uit 207 euro remgeld, 71 euro materiaal en ‘diverse kosten’ en 16 euro ereloonsupplementen. Bij elke opname met overnachting betaalt de patiënt een forfait voor terugbetaalde geneesmiddelen. Daarnaast betaalt de patiënt gemiddeld 31 euro voor niet-terugbetaalde geneesmiddelen zoals pijnstillers. De helft van de patiënten betaalt hiervoor minder dan 14 euro, minder dan 1 procent heeft een rekening van meer dan 1 000 euro.
Moet je naar de dokter, dan krijg je een flink stuk terugbetaald. Kun je door gezondheidsproblemen langere tijd niet werken, dan krijg je een uitkering. De wet die dit regelt, bestaat 50 jaar. CM wil deze mijlpaal niet ongemerkt laten voorbijgaan. In tien bijdragen belichten we evenveel facetten van de gezondheidszorg. Telkens aan de hand van een persoonlijke getuigenis.
6
¬ hoe gaat het met u?
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord?
Tip: Reeds berooid Oplossing
A Stuur je antwoord voor 15 november op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: een familieticket (4 personen) voor de film ‘Sinterklaas en de Pietenschool’ in Kinepolis (wie slaagt voor het Pietenexamen en mag dit jaar mee met Sinterklaas?) of het boek ‘Nieuwe meesters, magere tijden’ van Diane De Keyzer (getuigenissen en beelden over eten en drinken tijdens WO I), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden dit keer dertien winnaars geloot.
Oplossing Visie nr. 22 Nachtmerrie Winnaars Godelieve De Busscher (Ename) Staf Faes (Nijlen) Peter Lommelen (Lommel) Ilse Schrijvers (Sint-Lenaarts) Leona Vervaeke (Meulebeke) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Pippi Langkous spelen tijdens de voorleesweek
Samen genieten van boekjes Samen met een boekje in bed, wat is er gezelliger op een koude winteravond? Bovendien steekt je kroost er iets van op, en vallen ze met een beetje geluk ook sneller in slaap. Sylvia, Marianne, Victor en Helena kunnen hun leesuurtje niet meer missen, de mama’s en papa vertellen waarom.
Lieven Van Assche
zoek en
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
Sylvia (5) en Marianne (7), Gentbrugge Houden van? Sylvia houdt van typische meisjesverhalen met prinsessen, Marianne leest alles graag, ook stoere en coole verhalen, zolang het maar niet te griezelig wordt. Vaste voorlezers? Mama Evelyn Lesaffer (41) en papa Eric Verhoye (41) Waarom? We lezen zelf erg graag en vinden voorlezen heerlijk. Het is geweldig dat we onze liefde voor klassiekers zoals Pippi Langkous op deze manier kunnen doorgeven aan de kinderen. Zowel Sylvia als Marianne zijn dol op boeken, soms spelen ze de verhalen zelfs na onder hun tweetjes. Bovendien merken we dat ze ook heel wat opsteken uit de boeken die we hen voorlezen.
HUIS dOKTER Diabetes voorkomen Naar aanleiding van de Werelddiabetesdag op 14 november biedt CM haar infobrochure ‘Blijf diabetes een hap voor’ de hele maand november gratis aan. Ongeveer een op de twaalf volwassen Belgen heeft diabetes en ruim 90 procent daarvan lijdt aan diabetes type 2 of ouderdomsdiabetes. Gezond leven vermindert het risico op diabetes type 2 aanzienlijk. De brochure ‘Blijf diabetes een hap voor’ geeft tips voor een evenwichtige voeding op basis van de actieve voedingsdriehoek. Ze doet suggesties voor een weekmenu en stelt gezonde recepten voor. Je krijgt inspiratie voor broodbeleg, soepen, salades en desserten. Ook vind je in de brochure uitleg over de gegevens op de verpakking van voedingsproducten.
✔✔Je kunt de brochure downloa-
den op www.cm.be/publicaties of bestellen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale ziekenfonds.
Veel drinken, op een snoepje zuigen en een pijnstiller nemen, veel meer kun je niet doen tegen een keelontsteking. Een keelontsteking is vrij onschuldig, maar kan wel knap vervelend zijn. De boosdoener is in de meeste gevallen een virus of een bacterie. De streptokok, een bacterie waartegen vroeger massaal antibiotica werd voorgeschreven, blijkt na onderzoek in slechts tien procent van de keelontstekingen een rol te spelen.
Wat zijn de symptomen? Plots opkomende keelpijn en koorts zijn de twee meest belangrijke symptomen van een keelontsteking. Soms kun je ook last krijgen van hoofdpijn, hoesten of vergrote lymfeklieren in de hals. Doorgaans geneest een keelontsteking spontaan na een vijftal dagen, complicaties komen weinig voor.
Wat kun je zelf doen? Uitzieken is de boodschap. Zorg in de eerste plaats voor voldoende rust, ook voor je stem. De keelpijn zelf kun je eventueel bestrijden met een pijnstiller op basis van paracetamol. Hou de keelholte vochtig door voldoende te drinken
of op een snoepje te zuigen. Ook gorgelen met kamillethee of zoutwater kan helpen. Het is niet helemaal duidelijk of andere middeltjes zoals sprays met lokaal verdovende of ontsmettende stoffen ook effectief helpen.
Wanneer naar de dokter? Omdat een keelontsteking doorgaans uit zichzelf geneest, hoef je in eerste instantie niet naar de dokter te gaan. Doe dat wel bij ernstige klachten zoals verwardheid, sufheid of braken, of als drinken, slikken of ademen moeilijk is (zeker bij kinderen jonger dan 6 maanden). Hetzelfde geldt voor pijn in de hals, een zware hoest, hoge koorts, koorts die langer dan drie dagen duurt, andere symptomen zoals huiduitslag en keelpijn die langer dan zeven dagen aanhoudt. Vraag ook raad aan je arts als je heel vaak keelpijn hebt of als je lijdt aan een chronische aandoening. Mensen die in een gesloten gemeenschap zoals een rusthuis verblijven, gaan met een keelontsteking het best meteen langs bij de dokter, om het risico om anderen te besmetten te beperken.
Wat is het nut van antibiotica? Meestal ben je bij een keelontsteking
niet veel gebaat met antibiotica, want op virussen hebben ze geen vat, en bij een infectie met streptokokken verkorten ze de ziekteduur met amper één dag. Bovendien hebben antibiotica veel bijwerkingen en is het gezonder om je lichaam zelf weerstand te laten opbouwen tegen schadelijke indringers. En dan hebben we het nog niet over de kostprijs en de steeds resistenter wordende ziektekiemen. Om al die redenen zijn antibiotica enkel aangewezen bij chronisch zieken of mensen die in een rusthuis verblijven, en enkel als de arts zeker weet dat het om streptokokken gaat. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye
www.cm.be/ dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
Hoe ziek je een keelontsteking uit?
7
¬ hoe gaat het met u? Lieven Van Assche
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
de
VOORZET
al van op heel jonge leeftijd een traditie van gemaakt. Het is niet alleen leerrijk en leuk, maar het brengt net voor het sla pengaan ook de nodige rust in huis.
Houden van? Helena houdt van Geronimo Stilton, Rox en Jip en Janneke, Victor leest het liefst stoere jongensverhalen zoals De Grijze Jager.
Voorleestips op maat Sylvia, Marianne, Victor en Helena ma ken deel uit van de Kinder- en Jeugdjury. Elk jaar reikt deze jury een prijs uit aan het beste kinder- en jeugdboek per leef tijdscategorie.
Vaste voorlezer? Mama Karen De Waele (40)
Nele Verheye
Waarom? Mijn ouders hebben zelf nooit voorgele zen, maar ik heb er met Victor en Helena
✔✔www.cm.be/skoebidoe www.kjv.be
Tijdens de voorleesweek (16-24 november) moedigt de Stichting Lezen iedereen aan om vaker voor te lezen. Leuke boeken voor kinderen vind je op www.boekenzoeker.org. Via de website van Skoebidoe, de CM-service voor jonge ouders, krijg je elke maand nieuwe voorleestips op maat van je kind. Bovendien maak je er via een wedstrijd, die nog loopt tot 30 november, kans op een pakketje voorleesboeken.
We merken ook dat een beperkt aantal ziekenhuizen inzetten op rijke patiënten die torenhoge facturen kunnen betalen, meestal in luxekamers. Met die inkomsten kunnen de ziekenhuizen de beste artsen betalen. Wat dan weer de looneisen van alle artsen opdrijft. We dreigen zo terecht te komen in een landschap met twee types ziekenhuizen: de peperdure ziekenhuizen met de beste artsen en de gewone ziekenhuizen die voor hun artsen moeten vechten en die het water financieel aan de lippen staat. Wil u in zo’n ziekenhuis terechtkomen?
Marc Justaert Voorzitter CM Welke ervaring hebt u met daghospitalisatie? Laat het ons weten: lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
www.twitter.com/CMziekenfonds
Victor (9) en Helena (7), Gent
De acties die we hebben ondernomen om de ziekenhuisfactuur betaalbaar te houden voor de patiënt, werpen dus hun vruchten af. Maar onze ziekenhuisbarometer wijst op onweerswolken. Voor een ziekenhuisverblijf met overnachting is een eenpersoonskamer nog altijd vier keer duurder. Ook bij dagopnames is er een enorm verschil tussen de kamertypes.
We investeren elk jaar bijna 13 miljard euro in de ziekenhuiszorg. De bedoeling van dit overheidsbudget is een kwalitatieve en toegankelijke zorg voor iedereen die naar het ziekenhuis moet. Het is geen subsidie voor een tweedeling in onze geneeskunde waarbij de zorg afhangt van de dikte van je portemonnee. Daarom wil CM resoluut de ereloonsupplementen verder beperken en de financiering van de ziekenhuizen bijsturen. Samen met een aantal ingrepen die implantaten en geneesmiddelen goedkoper maken, zullen we de ziekenhuisfactuur verder kunnen verlagen. In welk ziekenhuis u ook gaat. Dan zal de barometer snel op goed weer staan.
Eddy Fliers
Kwam u vijf jaar geleden in het ziekenhuis terecht en koos u voor de overnachting voor een kamer met twee of meer bedden, dan kreeg u een factuur van gemiddeld 327 euro in de bus. De voorbije jaren hebben we deze factuur stelselmatig kunnen verlagen door een inperking van de supplementen en een betere terugbetaling van implantaten en het materiaal dat de artsen gebruiken. Slotsom: vandaag betaalt u 33 euro minder dan in 2008.
www.facebook.com/CMziekenfonds
Zo daalt uw ziekenhuisfactuur
Waar vind ik hulp aan huis? CM-voordeel
De was, de plas en de strijk, als daar nog eens de zorg voor een ziek of hulpbehoevend familielid bovenop komt, kun je het vaak niet meer alleen bolwerken. Gelukkig zijn er heel wat diensten die je in die situatie uit de nood kunnen helpen.
De kostprijs van gezinszorg hangt af van het gezinsinkomen en de gezinssituatie, maar als je een beroep doet op een erken de dienst voor gezinszorg, dan kun je van CM een tegemoetkoming van 0,25 tot 0,60 euro per uur krijgen.
Baby in huis Ook als je een pasgeboren baby in huis hebt, kun je aankloppen bij de diensten voor gezinszorg. Gespecialiseerde medewerkers helpen je bij de verzorging van de baby en nemen een paar huishoude lijke taken van je over. Maak je gebruik van een dienst die erkend is door
Als je moet zorgen voor iemand die ziek of hulpbehoevend is, dan is alle hulp wel kom. Hulp van vrienden en familieleden, maar ook van professionele organisaties zoals Familiehulp, Familiezorg en Landelijke Thuiszorg, die zich hierin spe cialiseren. CM geeft je bovendien een extra tegemoetkoming in de kostprijs.
het Vlaams Agentschap Zorg & Gezond heid, dan kun je vanuit CM een tegemoet koming krijgen voor kraamzorg. Vanaf drie maanden voor de vermoedelijke bevalling tot drie maanden na de geboor te kun je vier euro per uur terugkrijgen, voor maximaal dertig uur kraamzorg per kind. Die dertig uur geldt per ouder die aangesloten is bij CM. Ben je allebei aan gesloten bij CM, dan loopt dat dus op tot maximaal zestig uur per baby.
Poetsen en klusjes De diensten voor gezinszorg bie den ook aanvullende thuiszorg aan, zoals poetshulp, kleine karweitjes, herstellingen in en rond het huis en tuinonder
houd. Hiervoor is er echter geen tege moetkoming vanuit CM voorzien.
Hoe vraag ik het aan? Wil je een beroep doen op gezinszorg of aanvullende thuiszorg? Vraag je CMconsulent naar de nodige contactgege vens of neem rechtstreeks contact op met Familiehulp, Familiezorg of Landelijke Thuiszorg. Een medewerker zal langsko men om de hulpverlening op te starten en te bepalen welke hulp er precies nodig is. De CM-tegemoetkoming wordt bij Familiehulp en Landelijke Thuiszorg elke maand rechtstreeks op je rekening over geschreven, bij de andere diensten steek je de originele factuur in de CM-brievenbus, en op basis daarvan betaalt CM de tege moetkoming uit op je bankrekening.
Voor wie?
Nele Verheye
✔✔www.familiehulp.be
www.landelijkethuiszorg.be www.familiezorg.be
Familiehulp
Gezinszorg is in de eerste plaats bedoeld voor ouderen, ernstig zieke mensen, men sen die herstellen na een ziekenhuisver blijf of personen met een handicap die extra hulp nodig hebben in huis. Gezinszorg is een heel breed begrip: het gaat van lichaamsverzorging en morele ondersteuning tot koken, wassen, strij ken en boodschappen doen.
Kraamverzorgende Ilse Willems met Nelle en grote broer Bent. Ook voor haar tweede kindje deed mama Lieve Opsteyn uit Maasmechelen een beroep op kraamzorg van Familiehulp.
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
Technologie in huis
‘Daar lag ik, op mijn rug tussen mijn bed en de kleerkast. En wat ik ook probeerde, ik geraakte niet meer recht.’ Sinds zijn traumatische val draagt Bernard (78) een persoonlijk alarm bij zich. En zijn huis zit vol technologische snufjes, van een bewegingsmelder tot een valdetector.
Online doventolken in ziekenhuizen Dove en slechthorende patiënten kunnen voortaan in ziekenhuizen een beroep doen op online tolken. In het ziekenhuis is niet altijd iemand aanwezig die gebarentaal beheerst. Daarom lanceerde de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid een tolkensysteem op afstand. Het medisch personeel en de patiënten kunnen via een videoconferentie contact opnemen met een doventolk die gebarentaal begrijpt. Dit aanbod is gratis voor de patiënt. De lijst met de deelnemende ziekenhuizen en uitleg vind je op de website.
‘Waar heb je het liefst dat we de bewegingssensor plaatsen?’ Twee installateurs lopen door het huis van Bernard in Bilzen. ‘Doe maar in de gang. Daar passeer ik het vaakst.’ Bernard wijst de plek aan. Even later hangt de sensor op zijn plaats. ‘Schrik van nieuwe technologie in mijn huis? Helemaal niet. Ik voel er mij een pak veiliger door’, zegt Bernard stellig. En dat is net de bedoeling van Care4Safety.
✔✔www.vgtvideo-gezondheid.be
Dag nabestaanden na zelfdoding
Het proefproject wil het al bestaande persoonlijk alarm uitbreiden met sensoren die automatisch alarm slaan als er iets verkeerd loopt. CM is een van de voortrekkers in het onderzoek. Care4Safety is een onderdeel van Flanders’ Care dat innovatie in de zorg wil stimuleren.
Op 30 november organiseert Werk groep Verder een ontmoetingsdag voor nabestaanden na zelfdoding. Hij vindt plaats van 9 tot 16.30 uur in Elewijt Center in Elewijt-Zemst. In de voormiddag kun je lezingen over omgaan met emoties volgen. In de namiddag zijn lotgenotengroepen en workshops voorzien. Voor kinderen en jongeren is een aangepast pro gramma uitgewerkt. De kleinsten kunnen terecht in de kinderopvang. Vooraf inschrijven.
24 uur op 24 ‘Het persoonlijk alarm is ondertussen goed ingeburgerd’, weet Clement Decoster van CM. ‘Al meer dan 37 000 mensen lopen ermee rond. Met een druk op de knop, die gebruikers rond hun hals of pols dragen, verwittigen ze een zorgcentrale. Die roept op haar beurt een buur, familielid of hulpverlener op om hulp te bieden. De zorgcentrale is 24 uur op 24 bemand. Mensen die alleen wonen en het risico lopen om te vallen of onwel te worden, weten dankzij het persoonlijk alarm dat er altijd iemand klaar staat om in te grijpen.’ Het persoonlijk alarm kan echter nog veel
✔✔www.werkgroepverder.be Tel. 0468 11 91 23
Bezoek CM op Zenith Van 17 tot 21 november vindt in Brussel de doe-beurs Zenith plaats. Ook CM stelt er haar aanbod voor. CM leidt je rond in de valbus. Dat is een interactieve tentoonstelling waar je valrisico’s leert herkennen en nuttige tips krijgt om ze met klei ne ingrepen te voorkomen. Je leert er ook de artikelen rond valpreven tie van de CM-Thuiszorgwinkels kennen. Je kunt een testritje maken met de elektrische fiets en de hoor centra geven er informatie en testen je gehoor. De toegangsprijs bedraagt 8 euro. De bon hieronder geeft twee perso nen gratis toegang.
meer. Door er slimme detectoren aan te koppelen kan het toestel ook automatisch de zorgcentrale verwittigen. ‘Ik heb geen moment getwijfeld toen ik hoorde dat CM vrijwilligers zocht om dat uit te testen’, geeft Bernard mee. ‘Ik ben mijn hele leven
elektricien geweest. Ik ken wel wat van slimme sensoren.’
Bedmat En die zijn er in zijn huis nu volop aanwezig. Onder het hoeslaken van zijn bed ligt
Zalm met een kruidenkorstje en pompoenfrietjes Ingrediënten voor 4 personen: 100 g zalmfilet ¬ 100 g oudbakken brood ¬ 2 eiwitten of 1 ei ¬ 1 teentje knoflook ¬ wat peterselie, dille en dragon ¬ peper ¬ zout ¬ olie Voor groentefrieten: 250 g pompoen ¬ olijfolie verdeel de zalm in porties ¬ pel en snipper de knoflook ¬ maal het oudbakken brood met de knoflook en de verse kruiden ¬ klop het ei los en wentel de zalmfilets eerst door het ei en vervolgens door het broodkruim ¬ verhit olie in een bakpan en bak de filets aan beide kan ten ¬ snijd de pompoen in frietjes van 5 mm dik ¬ verhit de olie in een frituurpan en bak de frietjes op 170 °C ¬ schik de zalm op borden en serveer met de pompoenfrietjes ¬ geef er tar taarsaus bij
GRATIS TOEGANGSKAART Geldig voor 2 personen Waarde: € 16 ZO17 - DO21 NOVEMBER 2013
EXPO
Sinds zijn zware val draagt Bernard een persoonlijk alarm rond de pols.
SMAKELIJK
✔✔www.zenith.be
BRUSSELS
Jürgen Doom
knipsels
‘Thuis blijven wonen dankzij
jaar/ans
Frank Croes
Dagelijks van 10u tot 17u - www.zenith.be
Recept uit het boekje ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be – 02 246 51 11
Veiliger ‘Het is nog maar net geïnstalleerd, maar
toch voel ik er mij al een stuk veiliger door. Ik leef hier alleen. Mijn dochters wonen niet in de buurt. Ik wil het nooit meer meemaken dat ik uit mijn bed val en uren op de grond lig voor er hulp komt opdagen. Sinds ik mijn personenalarm heb, kan ik wel zelf op de knop duwen om hulp te vragen, maar daar ben je niets mee als je door een val buiten westen bent.’ Bernard zal de slimme sensoren gedurende een jaar uitproberen. ‘Maar nu al weet ik dat ze voor mij de perfecte oplossing zijn. Die technologische snufjes houden mij uit het ziekenhuis of het rusthuis. Dankzij mijn sensoren kan ik langer thuis blijven wonen. En dat is wat ik echt wil.’ Dieter Herregodts
✔✔Geïnteresseerd in een persoonlijk alarm of andere hulpmiddelen? Surf naar www.cm.be (Diensten en voordelen, Materiaal) of neem contact op met je CM-consulent.
Care4Safety op maat van de gebruiker De sensoren die bij Bernard geïnstalleerd zijn, zijn niet de enige toepassingen in het project Care4Safety. ‘We werken steeds op maat van de gebruiker’, legt Clement Decoster van CM uit. ‘Bernard is iemand met een verhoogd risico op vallen. Hij krijgt sensoren die daarop inspelen. Maar voor mensen met dementie hebben we bijvoorbeeld ook deursensoren. Die geven een signaal als de bewoner zijn huis verlaat en niet terugkeert binnen een bepaalde tijd.’
HELPENDE
HANDEN
Leen Tyberghein (17) helpt kinderen bij hun huiswerk Verpleegkundige worden, is haar droom. Tijdens het weekend engageert ze zich bij de Chiro. Omdat ze graag met kinderen omgaat, maakt Leen Tyberghein uit Gontrode ook elke week wat tijd vrij om kinderen te helpen met hun huiswerk. ‘In het Sint-Paulusinstituut in Gent waar ik het zesde jaar humane wetenschappen volg, kunnen we bij het begin van het schooljaar kiezen voor welk initiatief we ons extra zullen inzetten. Aangezien ik graag met kinderen omga, ben ik blij dat ik mag helpen in ’t Leebeekje, een soort speelpleinwerking voor de kinderen van het eerste tot het zesde leerjaar uit de basisscholen van Nieuw Gent. In deze grote sociale woonwijk, vlakbij de school, wonen mensen van veel verschillende nationaliteiten. In ’t Leebeekje kunnen de kinderen spelen en ravotten maar ook hun huiswerk maken. Veel ouders zijn uit werken en zijn er niet om te controleren of de kinderen hun taken afwerken. Of ze kennen onvoldoende Nederlands om hun kinderen te helpen. Broeder Patrick begeleidt dit tutorproject dat de steun krijgt van de pedagogische begeleidingsdienst van Gent.’
Lieven Van Assche
slimme sensoren’ een bedmat. Die registreert wanneer Bernard komt slapen en wanneer hij opstaat. Als hij ’s nachts het bed verlaat en niet binnen een bepaalde tijd terugkeert, vertrekt er vanuit de bedmat een verwittiging naar de zorgcentrale. ‘Als ik te lang wegblijf, kan dat er namelijk op wijzen dat ik gevallen ben. Zie je die trap daar? Stel dat ik daar ’s nachts van val en buiten bewustzijn ben. Dan kan ik niet meer zelf op mijn alarmknop duwen. In zo’n situatie is het belangrijk dat er automatisch een signaal naar de zorgcentrale gaat.’ Het blijft trouwens niet bij de bedmat. In het huis van Bernard zijn ook twee bewegingsmelders geplaatst. Die schieten in actie als ze overdag gedurende lange tijd niemand zien passeren. En rond zijn pols draagt Bernard een valdetector. Met enkele slimme berekeningen weet dat toestel of Bernard zich bukt om iets op te rapen of hij echt gevallen is. Ook de valdetector kan automatisch alarm slaan.
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
best aanpakken, kregen we een leerling toegewezen. Best spannend! Ik help nu altijd Rayen, een jongen uit het vierde leerjaar. Het is niet de bedoeling dat ik zijn huiswerk maak. We overlopen samen zijn agenda en kijken of hij de opdrachten begrijpt. Hij kan goed volgen in de klas en spreekt al behoorlijk Nederlands. Ik corrigeer hem wel, bijvoorbeeld als hij een werkwoord verkeerd vervoegt. En als hij leest, durft hij wel eens de leestekens over te slaan. Dan lees ik zelf de tekst voor en vraag hem die te herhalen.’ ‘Elke dinsdag en donderdag ga ik van 16 tot 16.30 uur naar ’t Lee beekje. Een half uurtje is voldoende om de huistaken af te werken. Veel langer kunnen de kinderen zich ook niet concentreren.’ ‘Het schooljaar is nog niet zo lang bezig en toch hebben we al een vriendschapsband opgebouwd. Als Rayen mij ziet aankomen, doet hij kunstjes op zijn BMX. Het vrijwilligerswerk dat ik hier doe, vind ik zinvol en leuk voor Rayen en voor mij. Ik weet dat ik hem kan helpen en dat geeft een goed gevoel.’
‘Na een inleiding en uitleg over hoe we die huiswerkbegeleiding het
Chris Van Hauwaert
Een andere toepassing is de rookmelder. ‘Die verwittigt de zorgcentrale als er rook in de woning hangt. We testen ook een medicijnverdeler uit. Die helpt patiënten om op tijd hun medicatie in te nemen. De dispenser stelt op het gepaste moment medicijnen ter beschikking en geeft een geluidssignaal als de patiënt ze vergeet in te nemen. Reageert hij nog niet, dan vertrekt er een verwittiging naar de zorgcentrale.’ Het proefproject Care4Safety loopt tot eind 2014. Daarna volgt er een evaluatie. Wie wil deelnemen aan het onderzoeksproject, kan zich nog altijd kandidaat stellen. Bel naar 02 246 44 59 of stuur een mail naar dmw@cm.be.
?!
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Verlies ik de terugbetaling van het ziekenfonds als ik een doktersbriefje kwijt ben? Niet panikeren als je een doktersbriefje kwijt bent. Je kunt een kopie vragen aan de zorgverlener. Na een consultatie bij een arts, tandarts of kinesist krijg je een ‘getuigschrift voor verstrekte hulp’. Dit attest bewijst dat je de zorgverlener hebt betaald en geeft recht op terugbetaling door het ziekenfonds. Ben je het document kwijt, wil dat nog niet zeggen dat je de terugbetaling misloopt. Vraag aan de zorgverlener een duplicaat van het getuigschrift. In principe levert dit geen probleem op omdat het om een dubbel gaat en de zorgverlener daarop niet extra wordt belast. Op dit attest moet wel duidelijk staan dat het om een duplicaat gaat. Is de zorgverlener niet bereid om een dubbel te geven, meld je dit
het best aan de CM-consulent. CM helpt je om een duplicaat te vragen. Bezorg het duplicaat aan het ziekenfonds. Je zult een verklaring moeten ondertekenen. Het ziekenfonds gaat na of je voor de prestatie al een terugbetaling kreeg. Is dat niet het geval, wordt de tegemoetkoming op je rekening overgeschreven. Getuigschriften voor verstrekte hulp blijven twee jaar geldig. Je moet ze aan het ziekenfonds bezorgen binnen de twee jaar na het einde van de maand waarin de prestatie werd uitgevoerd. Nadien zijn ze verjaard en kunnen ze niet meer worden terugbetaald. Tenzij in bepaalde uitzonderlijke omstandigheden.
✔✔www.cm.be
Vakantiemarkt Intersoc
Lic. 7013 - A5654
Intersoc nodigt je uit op de voorstelling van de bus-, vlieg- en Intersoc-charmevakanties. Je ontdekt er ons nieuwe aanbod voor het voor- en najaar van 2014. Van 13 tot 16 uur kun je hier terecht met al je vragen en krijg je een korte presentatie van het reisaanbod. Schrijf je ter plaatse in voor een Intersoc-charme-, een bus- of een vliegtuigreis uit de brochure mei-november 2014, dan krijg je 10 euro korting per deelnemer per periode. Waar en wanneer - Maandag 2 december: Cultuurcentrum Hasselt - Kunstlaan 5 - 3500 Hasselt - Dinsdag 3 december: Zoo Antwerpen - Koningin Astridplein 26 - 2000 Antwerpen - Woensdag 4 december: CC De Grote Post - H. Serruyslaan 18A - 8400 Oostende - Donderdag 5 december: Zaal Torrepoort - Poel 7 - 9000 Gent De brochure met al onze bestemmingen verschijnt op 25 november!
Meer informatie, prijzen en reserveren via www.intersoc.be en 070 233 119
Werken en toch op vakantie? Dat zijn Intersoc-werkvakanties!
Wil jij deze winter ook als vrijwilliger meewerken in één van onze hotels in Zwitserland of Frankrijk? Wij zoeken nog enthousiaste medewerkers voor o.a. kinderclubs, keuken, restaurant, onderhoud, bar, receptie … In ruil voor jouw inzet, voorzien wij alvast het vervoer, verblijf in volpension en 4 consumpties per dag. Registreer je op onze website en stel je kandidaat voor een specifieke periode en bestemming. Meer informatie op www.intersocwerkvakanties.be of op 02 246 47 49 Visie 8-11_Vakantiemarkt.indd 1
4/11/2013 10:02:25
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
VLOER
Vestas
‘Groene energie is de toekomst’ Kenny De Groote is een ‘groene jongen’ in meerdere betekennissen van het woord. Hij werkt in de sector van groene energie, springt zelf bewust om met het milieu en is sinds kort ook délégué bij de ‘groene vakbond’.
O
m de uitstoot van broeikasgassen in België te verminderen, worden grote windmolenparken gebouwd in de Noordzee. Tegen 2020 zullen 451 windturbines bijna vier miljoen inwoners van groene energie voorzien. Het Deense bedrijf Vestas bouwt en onderhoudt windturbines voor twee Belgische offshore windparken: Belwind en Northwind. Kenny De Groote (30) werkt er sinds 2010 als offshore-technieker. ‘Drie jaar lang zat ik op het project Belwind’, vertelt Als collega’s klachten Kenny. ‘Dat windmolenpark ligt op 60 kilometer hebben, wil ik die van Oostende. Dat is te ver kunnen oplossen. om er dagelijks met de boot naartoe te varen. Daarom Kenny De Groote, délégué bij Vestas leefden en werkten we telkens twee weken op een hotelboot in de buurt van het windpark. En nadien waren we telkens twee weken thuis.’ Hoe zag je werkleven eruit op de boot?
Welk project doe je vandaag?
Werk jij altijd op zee?
‘We zijn volop bezig met de opbouw van het windpark Northwind en ik doe de commissioning. Een moeilijk woord, we spreken eigenlijk veel Engels op de werkvloer. Het komt erop neer dat ik alle kabels en software in de turbine aansluit.’
‘We kunnen de windmolens volledig besturen vanuit ons kantoor in Oostende. Toch ben ik meestal op zee. Maar wel enkel als de weersomstandigheden het toelaten. We moeten van het schip geraken en op een platform onderaan de windmolen stappen. Bij hoge golven is dat onveilig. Elke dag krijgen we dus eerst een briefing over het weer. En als we in de windmolen aan de slag zijn, wordt het weerbericht constant opgevolgd door de collega’s onshore.’
Guy Puttemans
‘We maakten werkdagen van ongeveer twaalf uur. ’s Avonds was er tijd voor ontspanning; zo was er een fitnessruimte op de boot. Als je veertien dagen aan een stuk met elkaar moet werken en leven, dan trek je je aan elkaar op. We waren als een familie. Je kunt dat niet vergelijken met andere bedrijven. Ik mis die tijd wel, maar mijn vrouw is blij dat ik nu elke avond naar huis kom (lacht).’
Kenny De Groote: ‘Alle werknemers zijn getraind om een reddingsoperatie uit te voeren. Zo hebben wij leren klimmen, om iemand op hoogte te evacueren.’
Hoe gevaarlijk is je beroep? ‘Er zijn natuurlijk risico’s verbonden aan mijn beroep. We werken op grote hoogte aan elektrische en mechanische installaties, tientallen kilometers verwijderd van de kust. De schrik zit er dus altijd in, maar dat moet ook, vind ik. Als er iets mis gaat, heeft het weinig zin om het noodnummer 112 te bellen. We zijn in de eerste plaats op onszelf aangewezen voor eerste hulp en evacuatie. Daarom worden alle werknemers getraind om een reddingsoperatie uit te voeren. Zo hebben wij leren klimmen, om iemand op hoogte te evacueren. Eén keer per jaar trainen we met het Maritime Rescue and Coordination Centre van Oostende en simuleren we een ongeval op zee. Zo houden we onze kennis paraat.’
Landen onderhandelen opnieuw over klimaatakoord In 2015 moeten alle landen van de wereld een bindend klimaatakkoord sluiten. Dat moet het Kyoto-protocol vervangen dat van 2008 tot 2012 de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen regelde. In de aanloop daarvan vindt van 11 tot en met 22 november een VN-top in Warschau plaats. Bert De Wel van de ACV-studiedienst neemt hieraan deel en brengt verslag uit via zijn blog op www.dewereldmorgen.be.
Veiligheid staat dus op de eerste plaats. ‘Zeker. Voor elke handeling of taak zijn er veiligheidsinstructies die wij moeten volgen. Alle roterende delen worden bijvoorbeeld geblokkeerd als we werkzaamheden uitvoeren. We dragen ook altijd een valbeveiliging, waarmee we ons overal kunnen
vasthaken. En we zijn altijd minstens met twee aan het werk in een turbine. In de eerste plaats ben je verantwoordelijk voor je eigen veiligheid, maar ook voor die van je collega’s.’ Heb jij voeling met groene energie? ‘Ik vind groene energie de toekomst en het boeit me wel. Ik ben eigenlijk al langer bezig in deze sector. In vorige jobs was ik bezig met zonnepanelen en biodiesel. Misschien ben ik onbewust ook wel een groene jongen. Ik ga met de fiets naar het werk. Thuis heb ik LED-verlichting en ik bespaar op verwarming. Mijn vrouw verklaar mij soms voor zot, hoe fel ik daarmee bezig ben (lacht).’ Een maand geleden ben je délégué geworden. ‘Er is nu een volledig nieuwe ACVafdeling binnen het bedrijf. En de ACVsecretaris vroeg mij om délégué te worden. Ik heb er toch een nachtje over nagedacht. Maar voor mensen opkomen sprak mij wel aan. Hoewel engagement opnemen niet iets is, wat er al van vroeger inzit. Het lijkt me interessant om op de hoogte te zijn en bij te leren rond de rechten van werknemers. En als collega’s klachten hebben, om die op te lossen.’ Zie jij dat als jonge papa zitten? ‘Ik heb twee kinderen van 1,5 en 2,5 jaar. Ik werk nog altijd volgens het ritme twee weken werken, twee weken thuis. Als ik thuis ben, ben ik er voor mijn gezin. Maar binnenkort ga ik die tijd ook gebruiken om opleiding bij ACV-Metea te volgen. Dat moet wel lukken.’ Leen Grevendonck
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
11
Blokkeert regelgeving rond veiligheid heropleving economie?
Europa stopt met veiligheid op het werk De Europese Commissie stelt haar regelgeving over veiligheid en gezondheid op het werk in vraag. Niet alleen worden geen nieuwe regels meer uitgevaardigd, ook de bestaande regelgeving wordt kritisch onder de loep genomen. Tegenstanders van regelgeving vinden het een rem op de economie: de regels kosten te veel en zorgen voor administratieve last voor werkgevers.
H
erman Fonck, diensthoofd onderneming van ACV, vindt de beslissing geen goede zaak. ‘Met minder regels zetten we een stap naar het Wilde Westen: werknemers zijn minder beschermd en krijgen minder inspraak.’ Ook premier Di Rupo liet weten ‘blij te zijn geen deel uit te maken van de groep Europese leiders die de Britse dereguleringsdrang steunen’ (vooral de Britten zijn voorstander van het afbouwen van de regelgeving, red.).
Stille motor Nochtans is Europa de stille motor achter heel wat wetgeving omtrent veiligheid en gezondheid op het werk. Belgische wetgeving over arbeidsveiligheid is vaak gebaseerd op Europese regelgeving, denken we maar aan de wet welzijn op het werk en de regels rond gevaarlijke stoffen, lawaai, stralingen, veiligheidssignalisatie, enzovoort. Al die wetten en regelgeving vinden hun grondslag bij Europa. ‘De Europese aandacht voor veiligheid en gezondheid op het werk is ingegeven door de vrije markt’, weet Fonck. ‘Met de vrijmaking van de Europese markt merkten allerlei industriële sectoren dat het moeilijk was om hun goederen en producten zomaar naar andere Europese landen uit te voeren. Elk land hanteerde eigen veiligheidsregels en wetten rond het gebruik van bijvoorbeeld chemische stoffen. Om de Europese vrije markt niet te belemmeren, kwam er een politiek compromis. Europa zou de veiligheidsreglementering voor heel Europa afspreken en een hoog veiligheidsniveau waarborgen. Om de schrik weg te nemen van landen met strenge wetgeving over arbeidsveiligheid, werden minimum-
de
regels ingevoerd. Zo zouden lidstaten niet verplicht worden om hun veiligheidswetgeving af te bouwen.’
Administratieve last Waarom wint nu de overtuiging terrein dat er te veel regels en wetten zijn? Herman Fonck: ‘De regels en wetten worden soms aanzien als een administratieve last voor werkgevers. Als we daarin zouden schrappen, dan zouden ook de kosten voor werkgevers verminderen en zo kunnen we uit de crisis geraken, redeneert men. Dat gaat sowieso ten koste van de werknemer, die minder beschermd en gehoord zal zijn. Maar er is meer: men probeert ook om kmo’s systematisch buiten de regels te houden. Op die manier is er minder overleg met de werknemers nodig en kunnen regels worden opgelegd door de werkgever zelf in plaats van afgesproken. Een kmo ziet men in Europa trouwens redelijk groot: vaak vallen ook ondernemingen met 250 of 500 werknemers hieronder.’ ‘De sociale partners boeken nochtans onderling wel vooruitgang en slagen erin onderling sectorale akkoorden af te sluiten, bijvoorbeeld rond ouderschapsverlof, deeltijds werk en werktijden in de transportsector en de luchtvaart’, zegt Fonck. Voor ACV draait Europa de klok terug. ‘Met zulke intenties is het sociaal Europa verder af dan ooit tevoren,’ zegt Herman Fonck. ‘Alles rond veiligheid en gezondheid op het werk wordt gestopt en ook de bestaande regelgeving wordt doorgelicht, met de rode pen in de aanslag.’ Jurgen D’Ours
#RethinkRefit
Micro-enterprise workers deservevan more Werknemers than micro rights, mini-ondernemingen Mr Stoiber! verdienen beter dan mini-rechten, mijnheer Barroso! www.etuc.org
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
Werkgevers “pushen” regering met overtrokken cijfers Deze week zaten alle regeringen van dit land samen om de relance van onze economie uit te tekenen. De hamvraag, hoe maken we onze ondernemingen weerbaarder? Ik heb geen glazen bol en schrijf deze tekst dinsdagavond, maar het antwoord laat zich andermaal voorspellen : een resem nieuwe douceurtjes voor de bedrijfswereld. Nog een voorspelling : wat ook de uitkomst van het politiek overleg mag wezen, het zal niet volstaan voor de werkgevers. Ze lieten al weten geen genoegen te nemen met een lastenverlaging van minder dan vijf miljard euro. Waar dat geld vandaan moet komen? Ach… Die enorme lastenverlaging «pushen» de werkgevers met een zielig opbod over de loonhandicap in vergelijking met de buurlanden. 16,5% is hun hoogste bod op dit moment. Waarbij ze een cijfer uit het recente expertenrapport, gemaakt op vraag van de regering, uit verband rukken. Ze zeggen er niet bij dat dit cijfer géén rekening houdt met de hoge productiviteit van Belgische werknemers. Nochtans cruciaal: een werknemer die zeer productief is, maakt een flink deel van
de hogere loonkost goed. Nemen we dat wél in rekening, dan spreken we nog over een loonkostverschil van 1.8%. Ook dat cijfer staat in het expertenrapport. Dat vindt het ACV dus niet uit, nee dat zeggen de experten van de Nationale Bank, het Planbureau en Eurostat. En bovendien gaven regeringen reeds miljarden loonsubsidies. Dan nog zijn de werkgevers niet bij machte keuzes te maken. Eerder dan de schaarse middelen te besteden aan een lastenverlaging voor sectoren en bedrijven die er het meest nood aan hebben, kiezen ze voor de bange vlucht vooruit : een lastenverlaging moet lineair naar alle sectoren gaan. Los van de vraag wie het echt nodig heeft. Terwijl het expertenrapport wél duidelijke verschillen aan-
geeft. Want achter het gemiddelde van 1.8% loonhandicap schuilen sectoren die het beter doen en sectoren die het merkelijk slechter doen. Het ACV wil de effectieve loonhandicap, die in de ene sector veel groter is dan in de andere, dicht rijden. En heeft hier al voorstellen rond gedaan: het verschuiven van lasten op arbeid naar inkomens uit kapitaal. En om het geld dat zo vrijkomt voor een lastenverlaging niet breed en dun uit te smeren. Om het zodanig in te zetten dat het naar jobs het meeste rendement heeft. Met bijzondere aandacht voor de industrie. Want als we bedrijven meer ademruimte willen geven, zonder lonen of sociale zekerheid uit te kleden, is dat de enige optie die echt effect kan hebben. Het is jammer genoeg wachten tot iedereen dit beseft. Maar ondertussen gaan wel veel kostbare jobs verloren. Marc Leemans, voorzitter ACV
Het ACV wil de effectieve loonhandicap, die in de ene sector veel groter is dan in de andere, dichtrijden. We hebben hier al voorstellen rond gedaan.
12
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
ACV Voeding en Diensten
Groen licht voor akkoord tabaksector De militanten van ACV Voeding en Diensten uit de tabaksector hebben het sectorakkoord 2013 - 2014 goedgekeurd. ‘Deze keer maakte de regering het ons niet gemakkelijk. Door de loonstop konden wij geen loonsverhogingen eisen’, zegt ACV Voeding en Diensten. Het ACV wou desondanks gaan voor een sectorakkoord met inhoud. ‘Wij hebben het accent gelegd op meer kwaliteitsvol werk in het kader van het langer werken. Zo wordt onder meer het anciënniteitsverlof uitgebreid. Werknemers van 50 jaar met twintig jaar dienst die in een afwijkend uurrooster werken, krijgen voorrang wanneer een job voor overdag vrijkomt. Een andere blikvanger van het akkoord is de verhoging van het aanvullend pensioen met 75 euro vanaf 2014.’
ACV bouw - industrie & energie
Getrouwheidspremie stoffering en houtbewerking Alle arbeiders in de sectoren stoffering en houtbewerking (pc 126) hebben recht op een getrouwheidspremie. Die bedraagt 8,85 procent van het onbegrensde brutoloon aan 108 procent van 1 juli 2012 tot 30 juni 2013. Als je aangesloten bent bij de vakbond, krijg je ook een syndicale premie. Die bedraagt maximaal 135 euro of 0,62 euro per bezoldigde en gelijkgestelde dag voor economische en technische werkloosheid. Vanaf 4 december krijg je de premiekaart van je werkgever. Noteer hierop je rekeningnummer. Zorg ervoor dat je in orde bent met de betaling van je bijdragen. Bezorg de kaart onmiddellijk aan je syndicaal afgevaardigde, het ACV-dienstencentrum of regionaal beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie. De eerste betaling van de getrouwheidspremie is voorzien op 5 december. Samen met de getrouwheidspremie krijg je ook een prestatiekaart. Hiermee geniet je, onder bepaalde voorwaarden, van een aanvullende werkloosheidsvergoeding. Neem gerust contact op met het ACV-dienstencentrum of het regionaal beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie voor meer informatie.
Vayamundo In de Visie van 25 oktober verscheen een extra katern over Vayamundo. Dat is het nieuwe platform van De Kinkhoorn, Ravelingen en Ol Fosse d’Outh, met tal van ideeën voor een deugddoende vrijetijdsbesteding. Deze drie vakantieclubs zijn een initiatief van ACV bouw - industrie & energie. Maar iedereen is welkom. Sinds de opening van de eerste club in 1955 tellen we al meer dan 20 miljoen overnachtingen.
✔✔www.vayamundo.be
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
Aziatische arbeiders uitgebuit op bouwwerven in Qatar
‘Het WK voetbal in Qatar kan 100 000 doden kosten’ Begin oktober bezocht een internationale delegatie van vakbonden en journalisten de rijke oliestaat Qatar. Zij stelde vast hoe duizenden Aziatische migranten er werken als slaven. ‘We moeten druk zetten op Qatar en de ondernemingen daar om de arbeidsomstandigheden te verbeteren’, zegt Pierre Cuppens van ACV bouw – industrie & energie (ACV BIE). Vorig jaar sloeg een Nepalese vakbond alarm bij de Building and Wood Workers International (BWI), de internationale vakorganisatie voor de bouw- en houtindustrie. Veel Nepalese arbeiders trekken naar Qatar om te ontsnappen aan de armoede, maar sommigen vinden er de dood. Vorige maand organiseerde BWI een missie naar Qatar om de klacht te onderzoeken.
20 voetbalstadions Pierre Cuppens, algemeen secretaris ACV BIE, nam deel aan die missie. ‘In Qatar investeren superrijke emirs hun geld in bouwprojecten die getuigen van grootheidswaanzin. Om die te realiseren, doet het land een beroep op buitenlandse arbeidskrachten, vooral uit India, Pakistan en Nepal. Er werken nu zo’n 1,3 miljoen migranten in de bouw. Hun aantal zal wellicht stijgen tot 3 miljoen in de aanloop naar het WK voetbal in 2022. Daarvoor moeten er nog twintig voetbalstadions gebouwd worden.’ Maar de arbeidsvoorwaarden voor de migranten zijn triestig. ‘De werkgever heeft de volledige macht over zijn werknemers. Meestal neemt hij hun paspoort af. De eerste drie maandlonen dienen om het verblijfsrecht in Qatar te betalen. Daarna moeten de arbeidsmigranten minstens
Zo’n 1,3 miljoen migranten uit Azië werken op grote bouwwerven in Qatar. Jaarlijks zouden er 15
vier jaar werken om hun vervoer en visum terug te betalen.’
Containers De migranten wonen in kampen midden in de woestijn. ‘We bezochten onder andere het kamp van de Belgische bouwgroep Besix, waar 2 500 werknemers wonen. Besix is eigenlijk een van de betere leerlingen in Qatar. Hun kamp wordt als een modelkamp beschouwd. Het is gebouwd met stenen en is uitgerust met keukens. Maar we bezochten elders ook een gesloten kamp. Daar verblijven 48 000 mensen in containers.’ Volgens de officiële cijfers vallen er in Qatar jaarlijks gemiddeld vijf doden per 2 500 bouwvakkers. ‘Die cijfers houden
geen rekening met de vele verkeersdoden en de natuurlijke overlijdens zoals hartfalen. Nepalese journalisten menen dat er in totaal 15 doden per 2 500 bouwvakkers zijn. Ter vergelijking, in Europa gaat het om vijf doden per 150 000 werknemers, dat is 180 keer minder dan in Qatar.’ Het bezoek aan Qatar verliep niet gemakkelijk. ‘Wij voelden ons voortdurend gevolgd en gecontroleerd. We hebben wel met de minister van Werk kunnen spreken. Hij belooft een actieplan voor meer welzijn op het werk. Er komt een werknemerscomité dat zich zal buigen over de problemen van de migranten. Ook zal de Qatarese regering het kafalasysteem (waarbij een werknemer volledig afhangt van zijn werkgever, red.), herzien.’
advertentie Voordeel voor leden ACV Metea
Gastronomisch weekend in Sol Cress (Spa)
29 november tot 1 december
Tijdens het gastronomisch weekend in Soll Cress worden al je zintuigen op scherp gesteld. Betoverende herfstkleuren en een heerlijke boslucht omringen je tijdens een wandeling door de wouden. De wildgerechten van de chef brengen je smaakpapillen in vervoering. Een verblijf in volpension vanaf het diner op vrijdag tot de lunch op zondag, inclusief een gastronomisch jachtbanket met aangepaste wijnen, kost 197,90 euro per persoon (+ gemeentetaks van 1 euro per nacht per volwassene). Maar als je lid bent van ACV Metea, betaal je maar 119 euro per persoon. Vermeld je lidnummer van ACV Metea als je reserveert. Niet combineerbaar met andere kortingen.
✔✔Tel. 087 77 23 53
www.solcress.be
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
13
Gps naar werk voor leerlingen secundair onderwijs
Jongeren ontdekken nut van diploma Dit schooljaar organiseert ACV een tweede editie van het project ‘Gps naar werk’ in Zele en Lokeren. Dat project wil jongeren uit het secundair onderwijs aanmoedigen om hun diploma te behalen en hen beter voorbereiden op de arbeidsmarkt. ‘We geven jongeren een bredere kijk op mogelijke jobs, sectoren en potentiële werkgevers in de streek.’
Z
ele en Lokeren kampen met hoge armoede- en werkloosheidscijfers’, vertelt Özgür Yurdaer, regiopropagandist van ACV Waas en Dender. ‘We willen er daarom voor zorgen dat meer leerlingen een (technisch) diploma behalen en dat laatstejaars sneller een job vinden. Dat proberen we te doen door hen in contact te brengen met werkgevers uit de streek via het project Gps naar werk.’
doden vallen per 2 500 bouwvakkers.
FIFA Ook wereldvoetbalbond FIFA is zich stilaan bewust van zijn morele verantwoordelijkheid. ‘De algemeen secretaris in Qatar belooft om meer aandacht te besteden aan welzijn, veiligheid en gezondheid van de bouwvakkers. Terugkomen op de beslissing om het WK in Qatar te houden, kan waarschijnlijk niet meer. Maar we kunnen wel nog duizenden levens redden. In de huidige arbeidsomstandigheden kunnen nog 100 000 doden vallen tegen het WK van 2022. Hiervoor mogen wij onze ogen niet sluiten. Wij moeten verder druk blijven uitoefenen.’ (LG)
?!
Blind solliciteren Het project bestaat uit een sollicitatietraining, een bedrijfsbezoek en een toelichting van het ACV. ‘Eerst moeten de leerlingen blind solliciteren op een vacature die aansluit bij hun opleiding en interesses. Zij krijgen dus enkel de inhoud van de vacature te zien en niet de naam van het bedrijf. Tijdens de les Nederlands leren zij een cv en sollicitatiebrief opstellen. Daarna fietsen de leerlingen naar het bedrijf waar ze gesolliciteerd hebben, samen met ACV-militanten. De werkgever geeft uitleg over het bedrijf, licht toe welke profielen hij zoekt, welke functies er zijn en hoe de aanwervingsprocedure verloopt. In het ACV-dienstencentrum stellen de leerlingen aan elkaar de bezochte bedrij-
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Hoe herken je een burn-out? Meer dan een kwart van de werknemers vertoont symptomen die kunnen wijzen op een burn-out. Een nieuwe overheidscampagne moet werkgevers, personeelsverantwoordelijken en vakbondsvertegenwoordigers leren om sneller de symptomen te herkennen. Maar hoe doe je dat? Een burn-out is meestal een gevolg van langdurige stress op het werk. Een werknemer ervaart dat hij het werk onmogelijk naar behoren kan uitvoeren. Vaak gaat het om mensen die jarenlang het beste van zichzelf gegeven hebben en dan tot het besluit komen dat zij er te weinig voor terug krijgen. Hun motivatie ebt weg en zij voelen zich opgebrand.
Symptomen Een grote emotionele en fysieke vermoeid-
heid, minder gemotiveerd zijn, een negatieve houding tegenover collega’s, een gevoel van inefficiëntie, cynisme, lichamelijk klachten zoals spier- en rugpijn, … het zijn mogelijke symptomen van een burnout.
Praat erover Het is belangrijk om een burn-out tijdig te herkennen en aan te pakken. Op het werk zelf kun je terecht bij de vertrouwenspersoon, de preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer. Sommige problemen kan je vakbondsafgevaardigde aankaarten in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. (LG)
✔✔Op www.voeljegoedophetwerk.be kun je testen hoe goed jij je voelt op jouw werk.
ACV-militanten schetsen de loon- en arbeidsvoorwaarden per bedrijf en sector aan de leerlingen van het Zeelse Pius X-instituut. ‘Ze zijn vooral verbaasd over het verschil in verloning tussen een geschoolde en ongeschoolde werknemer,’ zegt Özgür Yurdaer van ACV.
ven voor. Daarna schetsen medewerkers van ACV de loon- en arbeidsvoorwaarden en de aanvullende sectorvoordelen per bedrijf. Jongeren zijn vooral verbaasd over het verschil in verloning tussen een geschoolde en ongeschoolde werknemer.’ Özgür vindt het project een win-winsituatie voor iedereen. ‘Jongeren krijgen een bredere kijk op mogelijke jobs, de sectoren en potentiële werkgevers in de streek. Ze weten ook beter waarop een werkgever let tijdens een sollicitatie. Bedrijven maken kennis met toekomstige sollicitanten. En leerkrachten krijgen een beter beeld over beroepsuitwegen van bepaalde studierichtingen.’
Vierdejaars Aan de eerste editie van ‘Gps naar werk’ namen 44 leerlingen Metaal van het Pius X-instituut in Zele deel. Dit schooljaar wordt het initiatief uitgebreid naar leerlingen van TSO- en BSO-richtingen in Lokeren. Niet enkel de leerlingen van het laatste jaar doen mee, maar ook die van het vierde middelbaar. ‘Het heeft namelijk meer zin om de vierdejaars aan te moedigen om verder te studeren. De zesdejaars hebben bijna de finish bereikt’, verklaart Özgür. ‘Volgend schooljaar wil ik graag het project verder uitrollen in andere gemeenten. Enkele scholen hebben mij al gemeld dat zij geïnteresseerd zijn.’ (LG)
Opnieuw rechter teruggefloten voor opleggen dwangsom aan stakers
Uitspraak ongegrond, vakbond krijgt gelijk De rechter in kortgeding legde mogelijke stakers bij persdistributeur AMP een dwangsom op. Na beroep van de vakbondsafgevaardigden stelt de rechter in eerste aanleg AMP in het ongelijk: de uitspraak van de rechter in kortgeding is ongegrond. De directie van AMP trok naar de rechter in kortgeding om te verhinderen dat op 6 juni een stakerspiket aan de poorten van het bedrijf in Anderlecht zou opgetrokken worden in het kader van de nationale actiedag rond het eenheidsstatuut. Volgens de eerste uitspraak op 5 juni zouden de stakers 1 000 euro moeten betalen per persoon die ze op 6 juni de toegang verhinderen tot het bedrijfsterrein. De vakbondsafgevaardigden vochten die uitspraak aan, omdat die indruist tegen
de Europese gegarandeerde grondrechten. Een stakerspiket mag enkel worden verboden wanneer het inbreuk zou plegen op de vrijheid van niet-stakers door intimidatie of geweld. De vakbondsafgevaardigden voerden aan dat er geen aanwijzingen waren hiervoor en dat zoiets zich bovendien nog nooit had voorgedaan bij AMP. De rechter in eerste aanleg geeft hen nu gelijk en laat AMP opdraaien voor de kosten van de gerechtsprocedure. Het is niet de eerste keer dat de rechter in eerste aanleg de rechter in kortgeding tegenspreekt omtrent het stakingsrecht. Ook bij Carrefour, Interbrew en Crown werden stakerspiketten eerst via een eenzijdig verzoekschrift van de werkgever verboden, maar stelde de rechter nadien de werkgever in het ongelijk. (JDO)
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
Dossier: toplonen in België
‘De tweede beste kandidaat is niet per se minder goed, maar wel goedkoper’ Belga
De federale regering heeft onlangs beslist om het basisloon van overheidsmanagers te beperken tot 290 000 euro per jaar. Johnny Thijs, topman van bpost, die nu jaarlijks 1,1 miljoen euro binnenrijft, vindt dat te weinig. Stan De Spiegelaere, onderzoeker aan HIVA - KU Leuven, en Chris Serroyen, hoofd van de ACVstudiedienst, mengen zich in het maatschappelijke debat over toplonen. Lopen de toplonen in België de spuigaten uit? Stan De Spiegelaere: ‘Cijfers tonen aan dat de situatie in België al bij al meevalt. Een gemiddelde CEO van een beursgenoteerd bedrijf in België verdiende in 2008 zo’n 1,3 miljoen euro op jaarbasis. België bevindt zich daarmee in de staart van het Europese peloton. De loonspanning (de verhouding tussen de hoge en lage lonen, red.) is relatief beperkt. Toch kan die in bepaalde bedrijven groot zijn. Zo verdient Didier Bellens, topman van Belgacom, 32 keer meer dan de gemiddelde werknemer. Het loon van Johnny Thijs, topman van bpost, is 23 keer hoger.’ Chris Serroyen: ‘Je kunt natuurlijk alles relatief bekijken: toplonen in België zijn zeker veel lager dan die in de VS bijvoorbeeld. Maar op zich gaat het ook om astronomische bedragen. Ik vind het belangrijk dat wij hierover het debat aangaan. Zulke toplonen werken niet alleen contraproductief in het bedrijf zelf, maar ook naar de samenleving toe. Werknemers moeten inleveren op hun loon om de crisis onder controle te krijgen. Op uitkeringen voor werklozen, invaliden en leefloners wordt bespaard. Hoe kun je van hen die inspanningen verwachten, als topmanagers tegelijkertijd zo’n duizelingwekkende bedragen verdienen?’ Voorstanders zeggen dat als je toptalent wil aantrekken, het loon hoog genoeg moet zijn. Want ‘if you pay peanuts, you get monkeys’. Stan De Spiegelaere: ‘Hun idee is dat als je een lagere vergoeding betaalt dan de concurrentie, je alleen tweederangs kandidaten aantrekt. En die leiden het bedrijf misschien naar het verval. De prijsregel – de topmanager – gaat naar de hoogste bieder. Zij veronderstellen dus dat managers zich in hun zoektocht naar werk, vooral laten leiden door het loon. Maar veel managers stellen zelf dat geld niet hun enige, laat staan hun belangrijkste motivatie is. Bovendien is de tweede beste kandidaat niet per se veel minder goed, maar wel goedkoper. Een andere vrees is dat Belgisch toptalent zal uitwijken naar het buitenland, als je de toplonen hier begrenst. Hoewel er veel te doen is rond de internationale mobiliteit van topmanagers, zijn er maar weinig
Topverdiener onder de ceo’s van de BEL-20-bedrijven in 2011 was Roch Doliveux van farmabedrijf UCB. Hij verdiende bijna 4,1 miljoen euro, of 11 000 euro per dag. gegevens die deze trend bevestigen. Brits onderzoek toont aan dat managers naar het buitenland gaan om kort ervaring op te doen en dat ze daarna terugkeren naar het thuisland.’ De overheid grijpt nu in op de lonen van overheidsmanagers. Maar wat met de privésector? Chris Serroyen: ‘Het maatschappelijke debat van de laatste maanden focust enkel op de openbare sector. Dat is verkeerd, er moet even goed iets gebeuren in de privésector. Via zelfregulering probeert de bedrijfswereld sinds 2004 te komen tot deugdelijk bestuur en een fatsoenlijke verloning van ceo’s. Zogenaamde remuneratiecomités, waarin leden van de Raad van Bestuur zetelen, doen voorstellen over het verloningsbeleid in de onderneming. Al leek dat vooral bedoeld om ingrijpen van de wetgever tegen te houden.’ Stan De Spiegelaere: ‘Onderzoek toont trouwens aan dat zulke comités eerder leiden tot hogere dan lagere lonen voor managers. Dat komt omdat veel comités hun toplonen toetsen aan die van vergelijkbare bedrijven en ervoor kiezen om iets meer te geven.’ Chris Serroyen: ‘Uiteindelijk heeft de overheid dan toch ingegrepen in 2010 met een wetgeving rond deugdelijk bestuur. Die bepaalt onder meer dat de vertrekvergoeding – de gouden parachute – van topmanagers maximaal 18 maanden loon of ver-
goeding mag bedragen. De algemene vergadering van aandeelhouders kan die wel verhogen. Leden van de ondernemingsraad hebben informatie- en adviesrecht. Deze regelgeving geldt zowel voor de privé als openbare sector. Maar wat ontbreekt in die wet, is dat de overheid geen regels oplegt qua bonussen en basisloon.
Hoe kun je van werknemers verwachten dat ze inleveren als topmanagers tegelijkertijd zo’n duizelingwekkende bedragen verdienen? Chris Serroyen, ACV
Het zou bijvoorbeeld goed zijn als de ondernemingsraad ook daarover een adviesrecht krijgt. Overigens, een opzeg van 18 maanden bereikt een gewone werknemer in het nieuwe eenheidsstatuut pas na 36 jaar anciënniteit.’ Kan de overheid ook via de fiscaliteit handelen? Stan De Spiegelaere: ‘Een radicale maatregel zou zijn om een maximumloon in te voeren via de belastingen. Je zou het maximumtarief van 50 procent kunnen optrekken naar 80 tot 90 procent voor
inkomens uit arbeid boven een bepaald bedrag. Maar dan moet er eerst een fiscaal stelsel zijn dat alle inkomens, ook die uit vermogen, rechtvaardig belast. Anders krijg je omzeilingsstrategieën via andere vormen van beloning.’ Chris Serroyen: ‘Een voorbeeld van zo’n strategie is dat veel topmanagers een eigen managementvennootschap hebben. Het bedrijf waarvoor zij werken stuurt dan een factuur naar die vennootschap. De manager laat zich een klein loon uitbetalen, waarop hij personenbelasting betaalt. Het leeuwendeel blijft in zijn vennootschap steken, tot het einde van zijn carrière. Dan wordt de vennootschap vereffend en moet de manager een liquidatiebonus betalen van 10 procent. Een slimme constructie om minder aan de fiscus af te dragen. Intussen is de regering wel ingegaan op een van onze fiscale speerpunteisen om die liquidatiebonus te verhogen naar 25 procent. Dat gebeurt vanaf 2014. Consultants en topmanagers krabben zich nu achter de oren of zo’n managementvennootschap nog wel zin heeft. Deze maatregel is een goede stap richting een rechtvaardiger fiscaliteit. Al blijft er nog behoorlijk wat ruimte voor fiscale ontwijking.’ Leen Grevendonck Wil je reageren op dit artikel? lezers@visieredactie.be of Visie, Postbus 20, 1031 Brussel
gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
ZEGT
15
Siegfried Roesems, apotheker in Genk
‘Wij zijn meer dan verkopers van pillendoosjes’ Hoe gebruik ik een geneesmiddel? Wat zijn de bijwerkingen? En waarom moet ik elke dag trouw mijn pilletje nemen? ‘Een apotheker moet zijn klanten in de eerste plaats advies geven. Die rol willen we in de toekomst nog sterker uitspelen’, zegt Siegfried Roesems.
H
Compagnie Gagarine
et is druk in de apotheek van Siegfried Roesems in Genk. De winter is op komst en dat merken ze. Geduldig geven de medewerkers uitleg bij de medicijnen die ze uit de kast halen. ‘Een apotheker wil zoveel mogelijk achter zijn toonbank staan. Dat is het leuke aan onze job’, vertelt Siegfried. Hij is voorzitter van de werkgroep medicatiebegeleiding van een honderdtal apotheken. Vanuit die functie denkt hij mee na over de toekomstige rol van de apotheker. Er komen heel wat uitdagingen op jullie af. ‘Zonder twijfel. Neem bijvoorbeeld de nieuwe regeling rond astmageneesmiddelen. Komen astmapatiënten voor de eerste keer langs voor inhalatiegeneesmiddelen met cortisone, dan nodigen wij ze sinds 1 oktober uit voor een gesprek. Wij leggen hen het doel en de werking Een apotheker wil van het geneesmiddel uit en vertellen hoe ze het moeten zoveel mogelijk gebruiken. advies geven. We benadrukken hoe belangrijk het is om ze trouw Siegfried Roesems, apotheker in te nemen. Ook mogelijke bijwerkingen komen aan bod. Enkele weken later, in een tweede gesprek vragen we hoe het loopt en pakken we eventuele problemen aan. Voor de klant kosten die begeleidingsgesprekken niets. Wij krijgen er een vergoeding voor van de overheid.’ moeten geven. Wij zijn meer dan verkopers van pillenIs dat de richting die jullie uit willen gaan? doosjes.’ ‘Er zijn heel wat geneesmiddelen waar we op het belang Hoe doen jullie dat binnen jullie apotheken? van therapietrouw moeten wijzen. Wie te veel choleste‘Vanuit de werkgroep medicatiebegeleiding stimuleren rol heeft of een te hoge bloeddruk, voelt daar meestal wij onze apothekers om heel gestructureerd te werken. niets van. Dan heb je als patiënt de neiging om je pillen Hoe gebruik je een geneesmiddel? Wat zijn de bijwerkinte laten voor wat ze zijn. Een apotheker moet daarop gen? Hoe stimuleer je iemand om zijn pillen trouw in te inspelen. We zullen moeten zoeken welke richting het nemen? Wij geven daar les over. En we hebben een comuitgaat. Maar het is zeker dat we zoveel mogelijk advies
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Christophe Callewaert journalist Werkgevers die hun investeringsbeleid en hun ontslagrondes gebruiken als politiek drukkingsmiddel #fernandhuts #vbo
Jan Verhelst Er is genoeg voor iedereen, toch is er honger, wat gemeen, 1 op 8 eet niet als wij, wat een pech... @www11be
Jan Hautekiet radiopresentator Eén van de meest voorkomende fouten bij sollicitaties: ‘In bijlage vindt u mijn C4’ (ipv CV) #taalintelligentie #hautekiet
puterprogramma dat ons ondersteunt. Een apotheker moet ook rekening houden met de klant die voor hem staat. Niet iedereen heeft dezelfde uitleg nodig.’ Hoe kunnen jullie nog verder gaan in jullie adviserende rol? ‘Stel, je arts schrijft jou een geneesmiddel voor. Soms heb je thuis nog pillen liggen met precies dezelfde werking. Je beseft dat zelf niet omdat ze een andere naam hebben. Maar wij kunnen daar wel op wijzen. Als we het weten tenminste. Nu is dat vaak niet het geval omdat iemand die pillen bijvoorbeeld in een andere apotheek gekocht heeft. Binnenkort komt daar mogelijk verandering in. In een aantal regio’s in Vlaanderen lopen er testen met Vitalink, een computerprogramma waarmee zorgverleners informatie kunnen uitwisselen. Op die manier kunnen we weten welke geneesmiddelen iemand in huis heeft.’ Schept dat nog meer mogelijkheden? ‘Ja, zeker bij klanten die meerdere geneesmiddelen tegelijkertijd nemen. Sommige medicijnen werken minder goed in combinatie met andere. Sommige mag je niet samen innemen. Als wij als apotheker het volledige plaatje kennen, kunnen we daar veel beter op inspelen. Bij een patiënt die meerdere geneesmiddelen inneemt, kunnen we het gebruik ervan optimaliseren. Soms zal het zelfs mogelijk zijn om een middel te schrappen. Dat zal altijd gebeuren in overleg met de behandelende arts natuurlijk. De patiënt vaart er wel bij. En onze gezondheidszorg ook, want je bespaart op de kosten.’ Dieter Herregodts
✔✔Advies voor een goed gebruik van geneesmiddelen vind je op www.cm.be/geneesmiddelen.
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 8 november 2013
BOEK
De zeven laatste woorden (Willem Vermandere)
‘God is toch geen antiquair?’ Toen Willem Vermandere begon te schrijven aan zijn teksten voor ‘De zeven laatste woorden’ stapte hij de Jezuïetenkerk in Mechelen binnen. ‘Al die barokke zwier, die heiligen en die dikbuikige engeltjes die rond het altaar zweven. Menslief toch. God is toch geen antiquair?’ Het boek met zijn eigenzinnige visie werd onlangs bekroond met de Prijs van het Spirituele Boek 2013.
Belga
I
k moet ze ondanks mijn katholieke opvoeding toch even opzoeken: die zeven laatste woorden van Jezus van Nazareth. ‘God, God, waarom hebt gij mij verlaten?’ ‘Er stond niemand aan het kruis met een notitieboekje om ze te noteren’, zegt Willem Vermandere. ‘Die zeven laatste woorden zijn het werk van de oude kerkvaders, die dichters waren. Maar ik heb daar geen moeite mee. De betekenis ervan is zo mooi.’
Waarom houden mensen zo letterlijk vast aan hun geloof? ‘Dan moet je niet nadenken. Met alle respect: als jij er troost in vindt om naar Lourdes te gaan en te geloven dat Onze-Lieve-Vrouwke daar verschenen is, ga ik je niet belachelijk maken. Maar neem het me niet kwalijk: dat God mens geworden is, en al die door en door versleten clichés? Als je mij verplicht om dat letterlijk te nemen, dan haak ik af.’
Die persoonlijke betekenis goot de kleinkunstenaar in tekstvorm. ‘Mijn levensverhaal zit erin’, vertelt Vermandere over zijn boek. ‘Mijn visie op het christendom, mijn tederheid, een beetje spotternij, opstandigheid, humor en melancholie.’ Willem Vermandere heeft nochtans geen reputatie als brave volgeling van de katholieke leer. Als jongeling stapte hij na vier jaar uit het klooster.
Doet kunst vandaag wat religie vroeger deed voor mensen: zin geven aan de dingen?
Op de achterflap van het boek schrijf je dat je ‘het ware gelaat van die blote, zuivere Jezus wil herontdekken’.
De verbeeldingskracht is het meest goddelijke in de mens. Vader en moeder verliezen een kind, maar twintig jaar later koester je nog altijd dat kind. Je voelt die afwezigheid. Is dat niet iets fantastisch menselijks?
‘Natuurlijk. Als die Jezus van Nazareth iets had, was het verbeelding. Jezus was een artiest, een dichter. Hij sprak tot de mensen in verhalen en vergelijkingen.
‘Op het Jezusbeeld van onze dorpskerk heeft iedere pastoor lagen verf gesmeerd, om het te beschermen tegen het verrotten. Maar daardoor hebben ze het onzichtbaar gemaakt. Geen enkele Jezus was een gelaatstrek, geen vinger of artiest, een dichter. teen is nog zichtbaar. Mijn Hij sprak tot de boek is een poging om alle lagen verf eraf te krabben. Kan mensen in verhalen. die man ons nog inspireren na al die eeuwen? Ik kruip in Zijn Willem Vermandere vel en ik zwerf door de wereld om te kijken of God nog aanwezig is. Het is ook een pleidooi voor de verbeelding, om de letterlijkheid van de religieuze verhalen los te laten.’ Hij zei: Ik ga hier dood van ellende en verveling, rabbi, maar als ik U zie, herleef ik. Dat is de kern van de zaak. Zijn aanWat bedoel je daarmee? wezigheid was levenwekkend. Dan wordt het verhaal ‘Jezus heeft Lazarus uit de dood opgewekt? Dat kan niet. weer interessant en mooi: als je het kunt losmaken van Lazarus kwijnde weg in zijn verloren dorp op de buiten. die tirannieke letterlijkheid.’
WIN
Het boek De zeven laatste woorden
Visie mag 5 gesigneerde exemplaren weggeven van De zeven laatste woorden. Antwoord vóór 14 november op deze vraag: Hoe heet het protestlied tegen racisme dat Willem Vermandere in 1993 schreef? a. Donker land b. Bange blankeman c. Eigen god eerst Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd De zeven laatste woorden, Postbus 20, 1031 Brussel.
Mensen vragen me af en toe: geloof je nog, Willem? Geloof, dat is geloven dat uw leven zinvol is. Ook alle bochten die je genomen hebt. Geloof in jezelf, blijf geloven in de weg die je gaat. Keert uw karre niet, versuf niet. Blijf overeind.’ Lieve Van den Bulck
✔✔De zeven laatste woorden, Willem Vermandere, Lannoo, 2013, 65 pagina’s.
TODO Ecobouwers Opendeur
Op 9, 10 en 11 november kun je meer dan 150 energievriendelijke en duurzame woningen bezoeken tijdens Ecobouwers Opendeur, een initiatief van Bond Beter Leefmilieu. Milieubewuste bouwheren doen hun bouwen woonervaringen uit de doeken. De ideale kans om je te laten inspireren en je te informeren. De woningen zijn gratis te bezoeken, wel even vooraf inschrijven via onderstaande website.
✔✔www.ecobouwers.be Oplossing Sleutelwoord: glaszuiver
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.