ACW Visie 2013 NR 24

dixit

se

24

Regio Mechelen Vrijdag 22 november 2013

krant over

samenleving gezondheid werk www.acw.be

Het getroffen gebied is onherbergzaam, de hulpverleners zijn er helemaal op zichzelf aangewezen om te overleven.

In de dorpen is geen water, geen voeding, geen onderdak, niets.’

www.cm.be

Jossel Ebesate, voorzitter Alliance for Health Workers, Filipijnen

www.acv-online.be

Een mooi recht gebit in zes stappen

Filipijnse vakbond van gezondheidswerkers organiseert noodhulp en heropbouw

Belga

Samen heropbouwen na Haiyan

5 Nog één regeling verhoogde tegemoetkoming Vanaf 1 januari verdwijnt het Omnio-statuut en is er nog maar één regeling voor de verhoogde tegemoetkoming. Daarmee betalen mensen met een laag inkomen minder voor gezondheidszorg.

6 Zelfsturende teams Innovatieve arbeidsorganisatie in de praktijk

In enkele dagen tijd is in de hele wereld een enorme golf van solidariteit ontstaan met de slachtoffers van de tyfoon Haiyan. Wereldsolidariteit vraagt niet alleen aandacht voor de onmiddellijke noodhulp, maar ook voor de wederopbouw in een volgende fase.

W

ereldsolidariteit en LBC werken in de Filipijnen samen met de Alliance of Health Workers (AHW), een vakbond van dokters en verplegend personeel. Als grootste vakbond in de gezondheidssector verzetten zij zich sterk tegen de privatisering en besparingen in de gezondheidszorg.

Momenteel werkt AHW aan de onmiddellijke opvang van de bevolking en het verlenen van medische en psycho-sociale bijstand, maar ze maken ook al plannen voor de wederopbouw in de komende maanden.

Zij blijven op het terrein actief wanneer de grote internationale hulporganisaties weer vertrokken zijn. Uit de ervaringen met vroegere rampen zoals de tsunami in 2004, blijkt dat het succes van de wederopbouw vooral afhankelijk is van sociale organisaties die sterke banden hebben met de lokale gemeenschappen.

Als jarenlange partner van Alliance of Health Workers wil Wereldsolidariteit niet aan de kant blijven staan. AHW vraagt financiële steun om haar medische missies mogelijk te maken. Wereldsolidariteit voorziet zelf extra middelen, maar elke bijkomende gift redt levens. Op langere termijn draagt de financiële steun bij aan de wederopbouw van een kwalitatieve gezondheidszorg voor de lokale bevolking.

Ook jij kunt een steentje bijdragen, door AHW te steunen op BE96-7995-5000-0005 van Wereldsolidariteit, of op BE30-00000000-1111 van 11.11.11., een samenwerkingsverband van 12 Belgische ngo’s, actief in de Filipijnen. Telkens met vermelding van ‘Heropbouw Filipijnen’.

✔✔www.wereldsolidariteit.be Jeroen Roskams Jurgen D’Ours

Eerste medische missie van AHW Gisteren vertrok een eerste missie van AHW naar drie zwaar getroffen dorpen. ‘Een dokter en een verpleegster hebben de dorpen bezocht om de dringendste noden in kaart te brengen,’ zegt Jossel Ebesate van AHW. ‘Het gebied is onherbergzaam, de hulpverleners zijn er helemaal op zichzelf aangewezen om te overleven.

In de wijken is geen water, geen voeding, geen onderdak, niets.’

‘Intussen zijn we ook bezig met de organisatie van volgende missies. We focussen nu op noodhulp: voeding, onderdak, water en medische zorgen.

Voor diarree, koorts en wonden kunnen we meteen aan de slag. Voor bijvoorbeeld breuken is het wachten tot we erin slagen voldoende materiaal tot in het getroffen gebied te brengen om een ziekenhuis op te bouwen.’

jaargang 69 ¬ visie nummer 24 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 29 november 2013

12 Polen op hete kolen ACV-vertegen­ woordiger brengt verslag uit van de klimaat­ conferentie in Warschau

Regionieuws

15 20

2 WOORD

ING

Komen eten Ik ben een onvoorwaardelijke fan van het televisieprogramma ‘Komen Eten’. Het interesseert mij niet zozeer wat de kandidaten voor lekkers (of minder verteerbaars) op tafel toveren.

Maar ik geniet erg van de leute die ze met hun vieren telkens maken. Echte feel-good-televisie, ideaal voor dit droeve novemberweer.

Maar wat nog meer feel good is, is om zelf mensen bij je uit te nodigen voor een etentje.

Zondag heb ik mijn familie bij mij thuis ontvangen. Werk heb ik er wel mee gehad. Drie uur was ik bezig met koken en de afwas nadien was ook niet min.

Maar de energie die je in al die voorbereidingen steekt, haal je er dubbel en dik weer uit.

Hoe moet Vlaanderen de kinderbijslag vormgeven?

‘Verdubbel het budget voor sociale toeslagen’

Betaalbaar wonen via CLT

Michel Debruyne, ACW-studiedienst: ‘Kinderbijslag is niet dé oplossing in de strijd tegen armoede. Ook het optrekken van de laagste inkomens tot boven de armoedegrens is noodzakelijk.’

In België leven 1,5 miljoen mensen met een verhoogd risico op armoede.

Decenniumdoelen 2017 verenigt 13 armoedeorganisaties en sociale bewegingen waaronder Welzijnszorg, ACW en ACV. Samen met het beleid willen zij structurele oplossingen zoeken om de kloof tussen arm en rijk te dichten. Hoe Vlaanderen daarvoor de kinderbijslag kan inzetten, deden zij dinsdag uit de doeken in het Vlaams Parlement.

Mijn kookkunsten hebben misschien niet geleid tot ware ‘topgerechtjes’, maar daar draait het ook niet om. Voor sfeer en gezelligheid geef ik zondag een dikke 10 op 10. Wanneer komen jullie nog eens eten?

Sociale toeslag

www.facebook.com/acwvisie www.twitter.com/ACW_tweet

knipsels

Door de zesde staatshervorming is kinderbijslag straks geen federale materie meer, maar een Vlaamse bevoegdheid. Het platform Decennium­ doelen 2017 stelt voor om via de kinderbijslag werk te maken van armoe­ debestrijding. ‘De kinderbijslag moet socialer en effectiever worden.’

Koken is een beetje zorg dragen voor een ander, en dat geeft mij veel voldoening. Mijn familie zien smullen van mijn zelfgemaakte ovenschotel of speculooskaastaart vind ik top. Zo’n zondag samen is voor mij dus echt een moment van puur geluk.

Leen Grevendonck

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Layla Aerts

ver

¬ onze samenleving

‘Vandaag krijgen gezinnen met een bepaald statuut (eenoudergezinnen, werklozen…) een sociale toeslag bij de kinderbijslag’, legt Michel Debruyne van de ACW-studiedienst uit. ‘Wij willen dat ook huishoudens in collectieve schuldenregeling of een gelijkaardige sociaaleco-

nomische situatie zo’n toeslag krijgen.

Daarom vragen wij dat het budget voor sociale toeslagen verdubbeld wordt.

Eveneens moet de kinderbijslag welvaartsvast worden.’

Goede lonen Kinderbijslag zal evenwel nooit dé oplossing bieden in de strijd tegen armoede, erkent het platform. ‘Het optrekken van de laagste inkomens tot boven de armoedegrens en werken aan goede lonen zijn noodzakelijk. Ook bijvoorbeeld de toegankelijkheid van kinderopvang en maatregelen rond wonen en gezondheid zijn echt belangrijk. Armoedebestrijding is een én-én-verhaal.’

Leen Grevendonck

✔✔www.decenniumdoelen.be

Een ‘Community Land Trust’ (CLT) is een vzw die gronden aankoopt en er woningen op bouwt of renoveert. Families met een laag inkomen worden eigenaar van de woning, terwijl de grond eigendom blijft van de CLT. In België zijn er heel wat CLT-projecten op stapel, zoals in Brussel en Gent.

De brochure ‘Stapstenen tussen huur en koop’ maakt je wegwijs in het wat, hoe en waarom van een CLT. Download gratis op www.acw.be. Of bestel een gedrukt exemplaar voor 5 euro (incl. verzending) bij betty.coppens@acw.be.

Geldvragen over wonen Een Belg heeft een baksteen in zijn maag.

Maar daar komt heel wat bij kijken, ook op financieel vlak. Zou ik een woning kopen of huren? Wat is beter, bouwen of verbouwen? Hoeveel kan ik lenen? De portaalsite www.wikifin.be helpt je bij je financiële beslissingen en is pas uitgebreid met een luik rond wonen. De site wordt beheerd door de FSMA, die toezicht houdt op de banken, verzekeraars en makelaars.

✔✔www.wikifin.be

beelding

ver

Fietser Freddy Geuskens is VIP De Zandstraat in Elen (een deelgemeente van Dilsen-Stokkem) beschikte tot voor kort over een heuse, gratis ‘fietsstalling’ midden op de weg (foto links).

Fietser Freddy Geuskens maakte er een foto van en postte die op de website van ‘Op de kop gevallen’, de campagne voor verkeersleefbaarheid van het ACW. Intussen heeft het stadsbestuur de gleuf in de weg gedicht (foto rechts). Dat maakt van Freddy Geuskens een VIP of een VerkeersIntelligentPersoon.

Heb jij een idee of voorstel voor een veiligere verkeersomgeving voor fietsers en voetgangers? Post het op de Facebookpagina van ‘Op de kop gevallen’ en krijg een extra steun in de rug.

✔✔www.opdekopgevallen.be

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

3

Steven Vanackere (CD&V) schrijft boek ‘De eerste steen’

#Samen beter omgaan met #onze #kwetsbaarheid Cia Jansen

In ‘De eerste steen’ fileert Steven Vanackere het politieke bedrijf aan de hand van de zeven hoofdzonden.

Door onder meer te schrijven over hebzucht, hoogmoed en jaloezie schuwt hij de minder fraaie kanten niet. Maar hij schrijft toch vooral minzaam mild over de politiek en over wie aan politiek doet. ‘Politiek is en blijft een doorslaggevend middel om de maatschappij rechtvaardiger te maken. De eerste steen is een onverbloemde aanmoediging voor wie daarvoor wil en kan gaan.’

Geluk Wanneer bent u volstrekt gelukkig?

‘De reden waarom ik voor de zonden als insteek gekozen heb, is omdat ik wilde dat mensen mijn boek zouden lezen’, vertelt Steven Vanackere. ‘Dan moet je niet flauw doen. Dan mag je niet starten met een al te geïdealiseerd beeld van politiek.

Mensen zouden terecht opwerpen dat de werkelijkheid er helemaal anders uitziet.

Door eerst te erkennen dat er tekortkomingen zitten in het democratische model, dat we trouwens samen tot stand brengen, krijg je de aandacht van de lezer.

Dan is er kans om uit te leggen hoe het politieke bedrijf in elkaar zit. Het was daarbij mijn doel om bij de lezer begrip en enige mildheid te bereiken.’

Jongeren U begon al in 2008 aan dit boek.

Waren de aanleiding en de boodschap toen dezelfde als bij de afronding van het boek?

Steven Vanackere:‘Een soort basisvertrouwen ik zit goed waar ik ben, dat zou mensen toch veel gelukkiger kunnen maken?’

standpunt te bekijken.

Jonge mensen zitten in een fase van hun ‘Ja. Ik mocht als parlementslid gaan spreleven waarin ze soms meer nog dan andeken voor leerlingen van het zesde middelren bereid zijn om te zeggen: Het gaat niet baar. Dat was superplezant. Ik kreeg een alleen over mij, ik wil ook een betere wereld. uur om hen iets bij te brengen over poliVoor mezelf maar ook voor anderen, voor de tiek en democratie. De blikken in hun toekomst. ogen, de inzichten die je hen kan bijbrenDie gedachte moeten we aanmoedigen en gen, daar wilde ik verder mee aan de slag. bevestigen: Ja, dat sterke aanvoelen houdt Ik hoop dat ik met dit boek enkele jongesteek. Vergeet het niet voor de rest van je leven: ren kan enthousiasmeren om na te denhet gaat inderdaad niet ken over politiek en er alleen over jou.’ eventueel iets mee te ‘Een typisch doen.’

Concreet, welke tip kenmerk van zou u jonge menDe fragiele evenmoeilijke opdrachten sen geven? wichtsoefening tussen haat en liefde is dat je het beter ‘Ik wil jonge mensen voor het politieke voor elkaar krijgt als graag de concrete bedrijf, staat in hint geven dat net je het samen doet.’ schril contrast met politiek de maatuw aanklacht tegen schappelijke probleSteven Vanackere populisme. men van vandaag ‘Populisme komt neer op het bekijken van problemen vanuit één standpunt. Een populist gedraagt zich zogezegd zeer empathisch, maar hij gedraagt zich empathisch voor egoïstische impulsen. Hij zegt eigenlijk: Je hebt overschot van gelijk als je alleen maar aan jezelf denkt. Je hebt volledig het recht om het probleem alleen maar vanuit jouw eigen

groep mensen kan ontroeren, dan bedenken we niet altijd dat zijn vingers waarschijnlijk kapot zijn van het repeteren met zijn gitaar. Mensen zien het resultaat en zijn dan jaloers. We vergeten eventjes hoe die ander daar is geraakt. Een soort basisvertrouwen ik zit goed waar ik ben, dat zou mensen toch veel gelukkiger kunnen maken?’

breder benadert dan ikke ikke en de rest kan stikken. Politiek is dus waardevol om mee aan de slag te gaan. Is dat eenvoudig? Neen, dat is niet eenvoudig. Een typisch kenmerk van moeilijke opdrachten is dat je het beter voor elkaar krijgt als je het samen doet.’

Jaloezie

De zeven hoofdzonden zijn de kapstok van uw boek. Welke zonde is voor u het meest verleidelijk?

‘Jaloezie. Dikwijls benijden we hoe andere mensen aspecten van hun leven beter ontwikkelen dan wijzelf. Ik heb het ook over het onrustige gevoel niet overal te kunnen zijn en niet alles te kunnen doen.

Maar als een muzikant heel pakkend een

‘Geluk en politiek moet je niet te veel in één adem noemen. Mensen halen geluk uit hun eigen leven en hoogstens kan de politiek zorgen dat de omstandigheden goed zitten. En ook een politicus moet zijn geluk niet zoeken in een politiek engagement of mandaat, hooguit zijn tevredenheid of een gerust geweten.

De vraag naar perfect geluk heeft te maken met het eigen leven van vlees en bloed. Een van de belangrijkste ingrediënten om geluk te bereiken, is volgens mij het kunnen omhelzen van het onvolmaakte en de kwetsbaarheid die je in elk leven ontdekt. De eerste bron van geluk is jezelf niet met de zweep te dwingen om naar de 100 procent te streven. Ik besef dat zo’n uitspraak niet ambitieus klinkt. Voor veel mensen moet je vandaag gaan voor the sky is the limit. Doe maar, dat is goed.

Maar doe het nooit op een manier dat het je ongelukkig maakt, als je ziet dat je niet aan de sky geraakt, maar stopt aan het plafond hier. Kunnen omgaan met kwetsbaarheid, kunnen omgaan met imperfectie en beseffen dat een mens gemaakt is om voortdurend op weg te zijn naar het betere, zonder daarom te denken dat ooit alles perfect wordt, dat is denk ik een van de belangrijkste grondslagen van authentiek geluk.’

Jurgen D’Ours ‘De eerste steen, zeven hoofdzonden in politiek en samenleving.’ Uitgeverij Vrijdag, 222 pagina’s.

Wat als … Steven Vanackere geen boek zou schrijven, maar de titel van dit artikel zou tweeten?

‘U vroeg daarstraks naar geluk. Wat moet een mens doen om gelukkig te zijn?

Dat is de vraag der vragen. Ik zou een tweet maken waarin het woord kwetsbaarheid voorkomt. Iets als:

Als we nu eens #samen beter omgaan met #onze #kwetsbaarheid?

Dat zou nogal eens een schone oproep zijn. Er zit veel in besloten. Onze kwetsbaarheid, die van jezelf, leer daarmee omgaan. Je hoeft niet perfect te zijn.

Onze gemeenschappelijke kwetsbaarheid ook. Heb een hart voor zij die het minder goed hebben dan jijzelf, je kan een verschil maken. Tenslotte natuurlijk het feit dat het samen gebeurt. Dat is waarschijnlijk veel duurzamer dan in je eentje.’

4

post

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

VACATURE m/v Groep MSI

(Medisch-sociale initiatieven CM Limburg)

• Financieel directeur Onbepaalde duur – voltijds – Hasselt

✔✔www.groepmsi.be of

tessy.wijgaerts@groepmsi.be

ACV

• Vertaler-tolk Frans-Nederlands Onbepaalde duur – voltijds – Brussel Solliciteer vóór 7 december.

327

Ziekenhuisfactuur (1)

Toplonen (1)

Vorig jaar werd ik opgenomen in daghospitalisatie om mijn wijsheidstanden te laten trekken.

Aan het onthaal kreeg ik twee keer de vraag of ik toch niet de voorkeur gaf aan een eenpersoonskamer. Als alleenstaande met kinderen ben ik daar niet op ingegaan. Ik vind een privékamer trouwens niet nodig, zeker niet bij een dagopname.

Op de afdeling werd nog twee keer dezelfde vraag gesteld.

Toen ik de medewerkers daar had overtuigd dat mijn keuze vaststond, werd ik toch naar een eenpersoonskamer gebracht. Alle gemeenschappelijke kamers waren volzet.

Een eenpersoonskamer hebben ze mij dus niet kunnen aanrekenen. Niet voor niets dus dat ze mij vier keer verzochten om een eenpersoonskamer te nemen. ••• Ann Vanhoudt

In het artikel over toplonen in Visie 8 november geeft Chris Serroyen een voorbeeld van een omzeilingsstrategie door middel van een managementvennootschap. Hij stelt dat de manager zich een kleine bezoldiging uitbetaalt. Het leeuwendeel blijft in de vennootschap en wordt later aan de manager uitgekeerd, na betaling van een liquidatiebelasting van 10 % (nu 25 %). Wel vergeet Chris Serroyen te vermelden dat ‘het leeuwendeel’ eerst onderworpen wordt aan vennootschapsbelasting (33,99 %). Hij wekt de indruk dat de manager er vanaf komt met slechts 10 % belasting.

••• Joost De Groote, Aalst

Ziekenhuisfactuur (2)

✔✔Info: www.acv-online.be, 02 246 32 77

Ik ga er volledig mee akkoord dat een eenpersoonskamer meer mag kosten dan een gemeenschappelijke kamer.

Wat ik niet kan begrijpen is dat het honorarium van een dokter voor een patiënt in een eenpersoonskamer quasi ongelimiteerd is. Een identieke behandeling voor een patiënt in de eenpersoonskamer kost dus meer dan voor een patiënt in een gemeenschappelijke kamer. Vanwaar komt deze maatregel? Als je in een café alleen aan een tafel gaat zitten, moet je toch ook niet meer betalen? ••• Staf Van Cauwenberg

Familiehulp

• Medewerker directiesecretariaat Onbepaalde duur – voltijds – Brussel (vlakbij station Brussel-Noord)

✔✔Info: www.familiehulp.be

Sinds het eerste akkoord tussen artsen en ziekenfondsen, mogen artsen ereloonsupplementen aanrekenen aan patiënten in een eenpersoonskamer. In het akkoord werden uitzonderingen op de tariefafspraken voorzien als de patiënt bijzondere eisen stelt zoals verblijven in een eenpersoonskamer omwille van persoonlijke redenen. CM pleit voor een beperking van de ereloonsupplementen in een eenpersoonskamer tot 100 procent van het officieel honorarium, zowel bij opnames met overnachting als bij dagopnames.

Uiteraard moet je rekening houden met de eerder betaalde vennootschapsbelasting. Al is het wat kort door de bocht om te spreken van 33,99 %. UNIZO zelf vertrekt in haar voorbeelden van een optimalisatie naar 25 %. 25 % reële vennootschapsbelasting en nadien 25 % liquidatiebonus op wat overblijft, geeft een belastingtarief van 43,75 %. Ter vergelijking, het belastingtarief op lonen loopt op tot 50 % plus gemeentelijke opcentiemen. In het artikel werpt HIVA de vraag op of we het maximumtarief van 50 % op toplonen niet beter zouden optrekken naar bijvoorbeeld 80 à 90 %.

Chris Serroyen maakte daarbij de kanttekening dat je dan de (verdere) vlucht van de topverdieners naar vennootschappen bevordert.

Toplonen (2) In het debat over de verloning van topmanagers wordt er stilzwijgend van uitgegaan dat die personen buitengewone capaciteiten hebben. Ze zijn misschien arrogant, geldzuchtig en asociaal, maar in elk geval verschrikkelijk intelligent. Het wordt tijd dat we dat eens in vraag durven stellen. Misschien zijn er in elk groot bedrijf wel tientallen werknemers die - als ze de kans kregen - even goed of beter zouden functioneren. ••• René Heremans, Kontich

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.

De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

SLEUTEL

WOORD

Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.

In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan.

De letters die je in de vakjes met een getal -13 13:28 Pagina 1 invult, kun je ook op de balk invullen.

Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.

d 327

UW

GEDACHT

1. Turkse waterpijp; 2. landverhuizer; 3. ook; 4. nachtzwaluw; 5. vatbaar voor aandoeningen; 6. stad in Schotland; 7. grote zoetwatervis in Afrika; 8. lijdzaam.

Oplossing onderaan pag. 20.

1

7

2

9 10

3

9

4

6

6

1

7

1

9

6

7

5

1

2

6

7

9

9

9

9

7 1

9

9

5

8

1

9

4

3

4

8

7

7

2

9

6

4

9

9

5

7

7

6

1

3 5

4 6

6

7

8 1

8

9 10

advertentie

Corsendonk De Linde, Retie

Duinse Polders, Blankenberge

Wellness-arrangement Hezemeer Inbegrepen: 1 overnachting, ontbijtbuffet, dagkaart wellnesscenter Hezemeer, gratis Wifi en parking, verblijfstaks, btw.

Kerstarrangement 20 tot 23 december 27 tot 30 december 2 tot 5 januar i

Inbegrepen: 3 overnachtingen, ontbijtbuffet, 2 x warm dinerbuffet, 1 x winter barbecue, workshop appelkerstcake, workshop dansen, 1 Volg de Gids-boekje.

Prijs per persoon: 2-persoonskamer: 55 euro supplement single: 25 euro

Prijs per persoon: 1-persoonskamer: 203 euro 2 tot 5-persoonskamer: 158 euro kind 3-12 jaar: 85 euro Pasar-ledenvoordeel: 5 procent korting op alle arrangementen en normale verblijfstarieven

Tel. 014 38 99 80

Vayamundo ravelingen, oostende

Nieuwjaarsarrangement Inbegrepen: verblijf op appartement of studio, lakens, handdoeken, Nieuwjaarsaperitief, ontbijtbuffet, 3-gangen avondmaal met 2 drankjes (water, frisdrank, rode of witte wijn), zwembad, fitness en sauna.

Prijs per nacht: 1 tot 3 nachten 52 euro 27 euro 19 euro 13,50 euro

Enkele dagen genieten aan zee, zonder franjes. Even uitwaaien en gezonde zeelucht opsnuiven, ver weg van de dagelijkse sleur.

Prijs: 109 euro Data: • 29 november tot 1 december (vrijdag dansavond, zaterdag optreden) • 2 tot 5 december • 13 tot 15 december (vrijdag dansavond, zaterdag optreden)

Kerstpromotie

1 tot 5 januari

1ste en 2de volw.

3de volw. of kind + 12 jaar kind 6-11 jaar kind 3-5 jaar

Mini-arrangement aan zee

4 nachten 42 euro 24 euro 19 euro 13,50 euro

Tel. 059 55 27 55 - www.vayamundoclubs.be

26 tot 30 december: verblijfsduur naar keuze (min. 2 nachten), volpension Prijs per persoon per dag: volwassene: 49 euro kind 6-11 jaar: 37 euro kind 2-5 jaar: 28 euro kind -2 jaar: gratis Deze kortingen zijn niet cumuleerbaar met andere.

Tel. 050 43 24 00 www.duinsepolders.be

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

5

De impact van het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)

‘We moeten altijd vechten tegen vooroordelen’ Guy Puttemans

Je hebt een drukke job als schooldirecteur, gaat klimmen in de bergen, bent een begenadigd skiër en speelt tennis. En plots is dat allemaal niet meer mogelijk. Het overkwam Stefan Pasture (49) uit Leefdaal.

Diagnose: chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). ‘Ik dacht alleen nog aan slapen.’

H

et is een druilerige namiddag in het idyllische Leefdaal. Achter het raam in de woonkamer van Stefan Pasture ontplooit zich een magnifiek landschap. ‘Als het goed weer is, kun je tot in Waver kijken, de hoofdstad van Waals-Brabant.’ De omgeving ademt rust uit. En dat is wat Stefan nodig heeft na een drukke werkdag. ‘Ik heb geluk gehad. Ondanks mijn CVS ben ik weer aan de slag. Maar genezen zal ik nooit. Ik kan maar zestig procent van wat ik vroeger kon. Daar moet ik mij bij neerleggen.’

radicaal andere manier van leven hebben mij er geleidelijk bovenop geholpen.’

Vandaag is Stefan onderwijsinspecteur.

‘Dat is doenbaar, maar ik moet altijd goed opletten om niet te crashen. Tussen twee gesprekken op school neem ik een pauze.

En mijn verslagen maak ik thuis, gespreid over verschillende dagen. Mijn eigen agenda kunnen bepalen is meer dan een luxe. Als ik voel dat het te zwaar wordt, ga ik wat mediteren of maak ik een wandeling. Voor mij werkt het op die manier, maar ik besef maar al te goed dat heel wat mensen met CVS er niet meer in slagen om de draad opnieuw op te nemen.’

Voor mij werkt het op die manier, maar ik besef maar al te goed dat heel wat mensen met CVS er niet meer in slagen om de draad weer op te nemen.

Stefan Pasture

Misvattingen Om lotgenoten te helpen heeft Stefan ook een vereniging opgericht. ‘Omdat er heel wat misvattingen bestaan over CVS. De ziekte bestaat niet, het zit in je hoofd, krijgen we vaak te horen. Wij moeten voortdurend vechten tegen dat soort vooroordelen. CVS heeft een gigantische impact op je leven. Het wordt tijd dat de ziekte een gezicht krijgt.’

Genezen zal ik nooit.

Ik kan maar zestig procent van wat ik vroeger kon. Daar moet ik mij bij neerleggen.

Stefan Pasture

Ongelooflijk moe Een zestal jaar geleden sukkelde Stefan van de ene kwaal in de andere. ‘Ik kreeg plots te kampen met gehoorklachten, dan weer had ik spierpijn, op een ander moment kreeg ik ontstekingen, nierproblemen ook, en vooral, ik voelde mij ongelooflijk moe. Ik was op dat ogenblik schooldirecteur, een heel veeleisende job.

Op een bepaald ogenblik was het niet meer mogelijk om verder te werken. Mijn lichaam sloeg tilt. Ik dacht alleen nog aan slapen.’

De diagnose volgde snel. Stefan leed aan chronisch vermoeidheidssyndroom. ‘Een ziekte waar heel veel misvattingen over bestaan’, weet hij. ‘Dokters zijn er na al die jaren nog niet over uit wat de oorzaak is van CVS, laat staan dat ze weten hoe ze de ziekte moeten behandelen. Er bestaan dan ook 101 therapieën, met of zonder geneesmiddelen, met of zonder gedragstherapie, met of zonder kine-oefeningen.

Ik heb zelf heel wat onderzoeken ondergaan en heb mij laten behandelen voor al mijn aandoeningen.’

Anders leven Het heeft Stefan anderhalf jaar gekost om er een beetje bovenop te komen. ‘Op een bepaald ogenblik heb ik de klik gemaakt.

Stefan Pasture: ‘In plaats van te focussen op wat ik niet meer kon, ben ik beginnen te kijken naar wat wel nog mogelijk was.’

CVS is een ziekte die je voor de rest van je leven meedraagt. Maar in plaats van te focussen op wat ik niet meer kon, ben ik

Dieter Herregodts

beginnen te kijken naar wat wel nog mogelijk was. De onderzoeken en de behandelingen in combinatie met een

Jan Vandenbergen, CM-arts en medisch psycholoog

‘Niet in de steek laten’ CM-arts en medisch psycholoog Jan Vandenbergen beantwoordt onze vragen over CVS. Wat is CVS? ‘Chronisch vermoeidheidssyndroom is een functioneelsomatische stoornis zonder aanwijsbare oorzaak. Mensen met CVS voelen zich dikwijls uitgeput en hebben een verminderd recuperatievermogen. Iets in hun lichaam laat het afweten. De weerstand verzwakt en patiënten krijgen te maken met onbestemde pijn en allerlei ongemakken. Door de problematiek verminderen de individuele en maatschappelijke mogelijkheden. Ze zijn ziek zonder aanwijsbare ziekte. Mensen met CVS voelen zich daarom niet goed begrepen.’

Hoe verloopt de behandeling?

‘Niemand kan met zekerheid zeggen hoe CVS ontstaat en net daarom verschilt de benadering nogal. Tot voor kort kwamen mensen met CVS vaak in expertisecentra terecht.

Nu ligt de nadruk op vroegtijdige aanpak via de eerstelijnszorg. De eerste zes maanden zorgen huisarts, psycholoog en kinesist voor intensieve begeleiding. Daarna springen zogenaamde klinieken voor onverklaarbare lichamelijke klachten bij.’

Hoe gaat CM met CVS om?

‘Wij erkennen dat CVS een enorme impact heeft op het dagelijkse leven. Door al hun problemen komen mensen met CVS vaak in een neerwaartse spiraal terecht. Het is niet makkelijk om daar op eigen houtje uit te klauteren. Wij mogen hen daarom niet in de steek laten. Adviserende artsen en paramedische medewerkers gaan op zoek naar de mogelijkheden die mensen met CVS nog hebben. Vanuit die mogelijkheden proberen wij te begeleiden en opnieuw te activeren. Dat kan onder meer door toepassing van de progressieve tewerkstelling, waarbij ze eerst deeltijds weer aan de slag kunnen.’

6

¬ hoe gaat het met u?

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord?

Tip Als het daardoor kan, is het aanvaardbaar Oplossing

U Stuur je antwoord voor 1 december op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be.

Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Birth Day’ van Lieve Blancquaert (verhalen en foto’s over geboortes op verschillende plaatsen in de wereld), uitg. Lannoo of de cd ‘Black Moon’ van Scala.

Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.

Naar één regeling verhoogde tegemoetkoming

Laag inkomen? Betaal minder v Mensen met een laag inkomen betalen minder voor gezondheids­ zorg. Ze hebben recht op de ver­ hoogde tegemoetkoming. Daar­ voor bestaat vanaf 1 januari nog maar één hervormde regeling. De naam Omnio-statuut verdwijnt.

Joost De Bock

zoek en

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Voor wie nu al recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming of het Omnio-statuut heeft, verandert er niets. Iedereen wordt opgenomen in het eengemaakte systeem.

Het ziekenfonds zal zelf contact opnemen als er een wijziging moet gebeuren.

Hoe krijg je vanaf 1 januari de verhoogde tegemoetkoming? Er zijn twee manieren: zonder inkomensonderzoek of met inkomensonderzoek.

Zonder inkomensonderzoek

Oplossing Visie nr. 23 Alarm De winnaars werden persoonlijk verwittigd.

Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Wie tot een bepaalde categorie behoort, krijgt zonder inkomensonderzoek recht op de verhoogde tegemoetkoming. Het gaat om wie drie ononderbroken maanden het leefloon of daaraan gelijkgestelde financiële steun van het OCMW ontvangt, wie de inkomensgarantie voor ouderen of het gewaarborgd inkomen voor bejaarden ontvangt, wie een tegemoetkoming voor personen met een handicap ontvangt, kinderen met een handicap of aandoening met een erkenning van minstens 66 procent ongeschiktheid of vier punten op de eerste pijler, en wie als wees of niet-begeleide minderjarige vreem­deling ingeschreven is bij het ziekenfonds.

Doe je zelf een aanvraag, dan vul je samen met de consulent het aanvraagformulier in.

Met inkomensonderzoek Maar ook iedereen die een laag inkomen heeft, kan de verhoogde tegemoetkoming aanvragen. Het ziekenfonds zal dat inkomen onderzoeken over de periode van een jaar. Wie in aanmerking wil komen, zal een bescheiden inkomen moeten aantonen in het kalenderjaar voor de datum van aanvraag. Wie bijvoorbeeld in januari 2014 een aanvraag indient, mag voor 2013 een inkomen hebben dat niet hoger

is dan 16 743,70 euro, verhoogd met 3 099,72 euro per bijkomend gezinslid.

Alle inkomsten zoals loon, pensioen, kadastraal inkomen, onderhoudsgeld, vakantiegeld enzovoort worden meegeteld. Voor alle inkomsten moet je bewijsstukken voorleggen.

In een aantal situaties kan de periode die je moet bewijzen korter zijn. Dat is zo als de inkomenssituatie vrij stabiel is: bijvoorbeeld bij gepensioneerden, bij men-

HUIS dOKTER Voor veilig speelplezier Als de sint op zoek gaat naar tof speelgoed, houdt hij het best rekening met de leeftijd van je kind. Dat verzekert veilig speelplezier.

Vooral voor kinderen jonger dan drie jaar is veilig speelgoed belangrijk.

Koop voor hen geen speelgoed met losse onderdeeltjes. Baby’s en peuters stoppen kleine stukjes vaak in de mond. Vermijd ook speelgoed met harde geluiden voor jonge kinderen die er nog niet mee kunnen omgaan.

Test speelgoed met geluid eerst zelf eens uit. Controleer of het speelgoed geen scherpe randen, hoeken en punten bevat en ga na of de vingertjes niet klem kunnen raken.

Laat je niet misleiden door het verplichte CE-merk op speelgoed. Het geeft niet altijd de garantie dat het speelgoed volkomen veilig is en het zegt helemaal niets over de kwaliteit.

Je oordeelt dus het best zelf.

Gewoon een beetje verstrooid of beginnende dementie: er is wel degelijk een verschil. Hoe herken je dementie en waarom is het belangrijk om snel de hulp van een arts in te roepen?

Wat is de oorzaak?

Dementie is een geheel van symptomen die ontstaan doordat de hersenen minder goed functioneren. In twee derde van de gevallen ligt de oorzaak bij de ziekte van Alzheimer, die ervoor zorgt dat de hersencellen langzaam aan achteruit gaan. Waarom dit bij sommige mensen gebeurt en bij andere niet, is niet duidelijk. In sommige gevallen ontstaat verwardheid niet door dementie, maar wel door een andere onderliggende aandoening, zoals bijvoorbeeld stress, depressie of een slecht zicht of slecht gehoor. Raadpleeg zeker een arts om dergelijke onderliggende aandoeningen tijdig op te sporen.

Wat zijn de symptomen van dementie?

De verschijnselen van dementie grijpen in op het dagelijkse functioneren en zijn doorgaans veel duidelijker uitgesproken dan de gewone vergeetachtig-

heid of verstrooidheid waar veel ouderen last van hebben. Mensen met dementie vergeten bijvoorbeeld belangrijke gebeurtenissen zoals een recente reis, een verblijf in het ziekenhuis of het overlijden van een bekende.

Ze zoeken langer naar hun woorden en vinden hun weg niet meer terug in hun vertrouwde omgeving. In een tweede fase wordt helder denken en praten steeds moeilijker en in een nog latere fase lijkt het zelfbewustzijn helemaal te verdwijnen. Vaak ontstaan er dan ook lichamelijke problemen, zoals verminderde spierkracht, vermoeidheid en incontinentie.

teel nog geen geneesmiddelen die dementie kunnen voorkomen of genezen. De bestaande geneesmiddelen hebben slechts een klein en tijdelijk effect, en dat enkel bij een beperkt aantal patiënten. Bovendien gooien de vervelende bijwerkingen vaak roet in het eten. Bespreek de voor- en nadelen van eventuele geneesmiddelen met je arts.

Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye

Wanneer ga je naar de dokter?

Het is erg belangrijk om al bij de eerste tekenen van verwardheid contact op te nemen met een arts. Hij zal bepalen of er een onderliggende oorzaak is voor de verwardheid, en die indien nodig behandelen. Gaat het toch om dementie, dan zal de arts de patiënt en zijn omgeving verder begeleiden, onder andere bij het omgaan met de gevolgen van de ziekte. Hij kan ook doorverwijzen naar specifieke trainingen om de dagelijkse vaardigheden zoveel mogelijk te behouden. Helaas zijn er momen-

www.cm.be/ dehuisdokter

Eddy Fliers

knipsels

Vergeetachtig of dement?

Chris Van Hauwaert

✔✔www.cm.be/vt2014

Wat moet je doen?

Voor wie?

Bij de toekenning zonder inkomensonderzoek geldt de verhoogde tegemoetkoming voor de aanvrager, de samenwonende partner en hun personen ten laste.

Deed je zelf een aanvraag (met inkomensonderzoek) en ben je gerechtigde, is de

De Vlaming is gelukkiger dan vorig jaar maar hij blijft bezorgd over zijn toekomst. Dat blijkt uit de vierde CM-geluksbarometer.

• Bij consultaties bij de huisarts wordt de regeling betalende derde toegepast zodat je enkel het remgeld betaalt.

• Bij hospitalisatie mogen geen kamer- en ereloonsupplementen gevraagd worden bij opname in een gemeenschappelijke kamer of tweepersoonskamer.

• Lagere maximumfactuur: zodra de kosten tijdens een kalenderjaar 450 euro bedragen wordt het remgeld voor de volgende prestaties automatisch volledig terugbetaald.

Heb ik een bewijs wat ik betaald heb bij de arts? En is dat wel het bedrag dat hij mocht vragen?

Heeft die arts het akkoord met de ziekenfondsen over de honoraria wel gerespecteerd?

Om die vragen te beantwoorden, hebben wij onlangs een grootscheepse enquête gehouden bij CM-leden die recent op raadpleging zijn geweest bij een specialist. In de toekomst zou dat eenvoudiger moeten kunnen. Er ligt immers een wetsontwerp klaar dat de kostprijs van de geneeskundige verzorging trans­paranter moet maken.

Volgens dat voorstel krijg je als patiënt een bewijs van het bedrag dat je hebt betaald aan de arts. Deze verplichting bestaat vandaag al voor de zorgverleners die niet onder vennootschapsvorm werken. Voortaan zal deze verplichting ook gelden voor de artsen die werken in het kader van een vennootschap.

In een eerste fase heeft deze transparantie betrekking op terugbetaalde verrichtingen. Van zodra er elektronisch kan gefactureerd worden, en alleszins vanaf 1 januari 2016, zal die verplichting ook gelden wanneer de arts ook niet-terugbetaalde verstrekkingen verricht.

Alle ziekenfondsen hebben een positief advies gegeven over dit wetsontwerp. Het artsensyndicaat BVAS wenst geen transparantie naar de ziekenfondsen over niet-terugbetaalde prestaties. Wij rekenen erop dat minister van Sociale Zaken Onkelinx dit wetsontwerp spoedig aan het parlement ter bespreking en ter stemming voorlegt.

Marc Justaert Voorzitter CM

Ook het ziekenfonds zal deze informatie krijgen, zo bepaalt het wetsontwerp. Zo kan het ziekenfonds nagaan of de afgesproken honoraria worden nageleefd en beschikt het over de nodige gegevens om de patiënt beter te informeren, te begeleiden en bij te staan bij geschillen.

• Informeer bij je ziekenfonds welke bijkomende voordelen er zijn die CM zelf voorziet.

M oor C -led fv

en

60 procent van de Vlamingen is gelukkig

• Voor sommige geneesmiddelen, bezoek aan de dokter of tandarts en bij opname in het ziekenhuis betaal je minder remgeld.

Een duidelijke factuur alsjeblieft!

255 euro nu 99 euro

1

Eddy Fliers

Als CM aanwijzingen heeft van een laag inkomen, ontvangen die mensen een uitnodiging om naar het kantoor te gaan om een aanvraag in te dienen. Heb je een laag inkomen, dan kun je ook op eigen initiatief een aanvraag indienen in het CM-kantoor. Dan vul je samen met de consulent een aanvraagformulier in. Je hebt van dan af twee maanden de tijd om de gevraagde bewijsstukken van je inkomen voor te leggen.

Welke voordelen heeft de verhoogde tegemoetkoming?

Exclus ie

Indien je uitkering of hoedanigheid recht geeft op de verhoogde tegemoetkoming zonder inkomensonderzoek, hoef je niets te doen. CM kent automatisch de verhoogde tegemoetkoming toe en bezorgt nieuwe gele klevers met een aangepaste code.

VOORZET

Oordoppen op maat mét MP3-oortjes Maak een afspraak voor een maatname tijdens de actieperiode.*

Vorig jaar toonde 46 procent van de Vlamingen zich gelukkig op de wetenschappelijke geluksschaal, dit jaar is dat 60 procent. Het percentage ongelukkige Vlamingen daalde in dezelfde periode van 25 naar 17 procent. Dat wijst de CM-geluksbarometer aan, die 1 624 Vlamingen tussen juni en augustus 2013 invulden.

Minder Vlamingen geven aan dat de economische situatie een impact heeft op hun geluk. Een op de vijf vreest voor zijn job, terwijl dit in 2012 nog bijna een op de drie was. Toch is de Vlaming niet optimistisch over de toekomst. Vooral economisch zwakkere groepen maken zich meer zorgen om hun job te verliezen. Zij voelen zich minder gelukkig.

Ook de eigen ingesteldheid beïnvloedt het geluk. Met het Pluk je geluk-project wil CM de veerkracht van mensen versterken.

✔✔www.plukjegeluk.be

Verkrijgbaar in metallic en candy kleuren Met geluidsdempende filter naar keuze (15 dB, 20 dB of 25 dB) Extra service: GRATIS lekdichtheidstest

*Actie geldig van 15/11 tot 31/12/2013. Niet cumuleerbaar met andere acties of kortingen.

www.aurilis.be

Zo hoort het.

www.facebook.com/CMziekenfonds

verhoogde tegemoetkoming van toepassing voor jou, je samenwonende partner en jullie personen ten laste.

de

www.twitter.com/CMziekenfonds

voor gezondheidszorg sen die een invaliditeitsuitkering ontvangen, bij langdurig werklozen en eenoudergezinnen. Dan zal het ziekenfonds kijken naar de maand die de datum van aanvraag voorafgaat. Dat inkomen vermenigvuldigd met twaalf mag niet hoger zijn dan 16 965,47 euro te verhogen met 3 140,77 euro per bijkomend gezinslid (bedrag op 1 september 2013, te indexeren).

7

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

8

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Bij de orthodontist

knipsels

Een mooi recht gebit in Iedereen droomt van een mooi gelijkmatig gebit. Maar wist je dat het al begint bij gezonde melktandjes? En dat orthodontie ook kan bij volwassenen? Luc Lamoot, voorzitter van de Belgische Beroepsvereniging voor Nederlandstalige Orthodontisten, legt het hele proces uit in zes stappen.

De Pijnlijn luistert Mensen met chronische pijn kunnen hun verhaal doen bij de Pijnlijn. Dat is een initiatief van de Vlaamse Pijnliga.

Leven met chronische pijn is zwaar.

Er kunnen over praten, werkt helend. Chronische pijnpatiënten en hun familie kunnen via de telefoon hun ervaringen vertellen aan lotgenoten. Het contact met mensen in eenzelfde situatie kan steun en troost bieden.

1 Poets elke dag de melktandjes De melktanden zijn belangrijk omdat ze plaats vrijhouden voor de definitieve tanden. Slecht verzorgde melktandjes vallen sneller uit of moeten in bepaalde gevallen zelfs getrokken worden. Als er op dat moment al een paar definitieve tanden staan, kunnen die aan het schuiven gaan

✔✔De Pijnlijn elke werkdag van 10 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur op 078 159 160.

Nieuw nummer voor Zelfmoordlijn De Zelfmoordlijn is voortaan de klok rond te bereiken via het gratis noodnummer 1813. Het nieuwe nummer moet de drempel verlagen voor wie in een crisissituatie zit. Niet alleen wie aan zelfdoding denkt maar ook mensen uit hun omgeving en nabestaanden kunnen er terecht.

2 Vraag advies aan je tandarts Of orthodontie al dat niet nodig is, hangt af van veel factoren. Veel mensen denken in de eerste plaats aan een mooi recht gebit, maar er is meer dan dat. Bij bepaalde afwijkingen lopen je tanden sneller slijtage op, kun je ze minder makkelijk poetsen of groeien je kaken scheef, wat allerhande klachten kan opleveren. Als je twijfelt, vraag dan raad aan je algemene tandarts en laat je eventueel doorverwijzen naar een orthodontist of neem rechtstreeks contact op. Op basis van de informatie die je krijgt, kun je zelf een beslissing nemen. Belangrijk om te weten: om in aanmerking te komen voor orthodontie, moeten je tanden gezond en goed verzorgd zijn. Zit je nog met gaatjes, dan moet je die eerst en vooral laten vullen door de algemene tandarts.

3 Begin er op tijd aan Bepaalde correcties aan het gebit gebeuren het best voor de leeftijd van negen jaar. Voor dit soort behandelingen is er een specifieke terugbetaling voorzien, maar dan moet de behandeling wel starten voor de negende verjaardag. Er op tijd bij zijn is dus de boodschap. Ook met de klassieke orthodontie wacht je beter niet te lang. Bij meisjes kan het al vanaf tien à twaalf jaar, bij jongens eerder tussen elf en dertien. De aanvraag, ingevuld door de orthodontist, moet in ieder geval voor de vijftiende verjaardag ingediend worden bij het ziekenfonds. Alleen dan betaalt de ziekteverzekering een deel van de kosten terug. Bovendien heb je, als je de aanvraag op tijd indient, als CM-lid ook recht op

Daarnaast is er ook een nieuwe website die alle informatie en diensten rond de preventie van zelfdoding toegankelijk maakt. Deze initiatieven sluiten aan bij het actieplan zelfmoordpreventie. Hiermee wil de Vlaamse regering het aantal zelfdodingen in Vlaanderen tegen 2020 met 20 procent doen dalen tegenover het jaar 2000. Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen is bij de hoogste in Europa.

✔✔www.zelfmoord1813.be

SMAKELIJK

Rood lint op Wereldaidsdag

Cannelloni met ratatouille

Op 1 december is het Wereldaidsdag.

Ook ons land roept die dag op tot solidariteit voor mensen die leven met hiv en aids.

Ingrediënten voor 4 personen: 16 cannelloni ¬ 2 uien ¬ 2 teentjes knoflook ¬ 500 g lamsgehakt ¬ 2 eetlepels tomatenpuree ¬ 1 koffielepel tijm ¬ 80 g mozzarella peper ¬ zout Voor de saus: 1 ui ¬ 1 teentje knoflook ¬ 2 wortelen ¬ 1 courgette ¬ 1 rode paprika 4 tomaten ¬ olijfolie ¬ 1 koffielepel oregano ¬ 1 koffielepel tijm ¬ peper ¬ zout

Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, ijvert voor meer openheid zowel bij mensen met als zonder hiv. Tegelijk zet de organisatie in op preventie.

Ze moedigt ouders aan om met hun kinderen over seksualiteit en veilig vrijen te praten. Op seksualiteit.be geeft Sensoa daar tips over.

pel de uien en het knoflook en snipper ze fijn ¬ meng het gehakt met de ui, het knoflook, de tomatenpuree, de tijm, peper en zout ¬ vul de buisjes ermee en schik ze in een ingevette ovenschaal ¬ snijd de mozzarella in blokjes bereid de saus ¬ pel de ui en het knoflook en snipper ze fijn ¬ snijd de wortelen, de courgette, de paprika en de tomaten in stukjes ¬ stoof de ui en het knoflook in olijfolie ¬ voeg er de tomaten, de courgette en de kruiden bij en laat nog even sudderen ¬ giet over de buisjes plaats 45 minuten in een voorverwarmde oven van 180 °C

Frank Croes

Ook jij kunt je betrokkenheid tonen door op 1 december een rood lintje te dragen. En je kunt meedoen met activiteiten die naar aanleiding van Wereldaidsdag worden georganiseerd.

✔✔www.sensoa.be

en zo de plaats innemen van kiezen die nog moeten komen. Met alle gevolgen van dien. Poets dus elke dag de tandjes van je kleine spruit en ga minstens twee keer per jaar op controle bij de tandarts.

Recept uit het boekje ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be - 02 246 51 11

Anita Vanthournout (69) helpt in het rusthuis Ze was graag onder de studenten en hielp vele generaties jongelui in de Gentse universiteitsbibliotheek. Sinds haar pensioen acht jaar geleden steekt Okravrijwilligster Anita Vanthournout uit Gent (Mariakerke) met plezier meer dan een handje toe in het rusthuis.

een extra tegemoetkoming van 370 euro.

Hou er rekening mee dat je vaak een paar weken of zelfs maanden moet wachten voor een afspraak bij een orthodontist.

Stel het maken van een afspraak dus zeker niet uit tot vlak voor de vijftiende verjaar­ dag.

4 Poets extra grondig

5 Ga op controle Als je beugel eraf mag, dan is het tijd voor een feestje. Weet wel dat je tanden hun oude positie nog een tijdje ‘onthouden’.

Daarom zal de orthodontist er via een draadje of nachtbeugel voor zorgen dat je tanden mooi recht blijven staan. Ook in dit geval is het belangrijk om de raad van de orthodontist goed op te volgen en ook achteraf nog op controle te gaan. Als ook dat achter de rug is, volstaan de gebruike­ lijke controles bij de algemene tandarts.

6 Het is nooit te laat Om in aanmerking te komen voor terug­ betaling, moet je voor je vijftiende ver­

?!

HANDEN

Lieven Van Assche

HELPENDE

zes stappen We moeten daar niet flauw over doen, een beugel dragen is geen pretje. Of de behan­ deling een goed resultaat oplevert, hangt in grote mate van jezelf af. Als je de instructies van de orthodontist niet goed opvolgt, bijvoorbeeld over het dragen van een buitenbeugel of rekkertjes, kan het zijn dat de behandeling een pak langer duurt dan verwacht. Verder is het bijzon­ der belangrijk om je tanden altijd goed te poetsen. Achter de draadjes en rond de blokjes blijven er makkelijker voedselres­ ten zitten, wat voor verkleuringen en gaatjes kan zorgen. Poets je tanden elke keer je iets gegeten hebt en maak ’s och­ tends en ’s avonds extra tijd vrij voor een grondige reinigingsbeurt. Want wat heb je aan een mooi recht gebit, als het vol gaatjes zit?

9

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Luc Lamoot, voorzitter van de Belgische beroepsvereniging voor Nederlandstalige Orthodontisten.

jaardag een aanvraag indienen en ten laatste twee jaar daarna starten met de behandeling. Ook op latere leeftijd is orthodontie nog mogelijk, maar dan moet je alles uit eigen zak betalen.

Bovendien kan het enkel als je tanden gezond en goed onderhouden zijn. Bij vol­ wassenen duurt de behandeling door­ gaans wat langer, en het is in veel geval­ len ook iets pijnlijker. Maar uiteindelijk is het resultaat even goed. Het vraagt alleen iets meer tijd, moeite en – niet te vergeten – geld.

Nele Verheye

✔✔www.cm.be/orthodontie

‘Het Leiehome in Baarle kende ik al omdat mijn schoonouders er opgenomen waren. Mijn moeder was 91 toen ze daarheen ging. Zij had het er moeilijk mee, maar eens ze er was, was ze tevreden.

Driemaal per week ging ik op bezoek bij haar en bij mijn schoonma die toen nog leefde. We gaan op uitstap, ga je mee?, vroegen de medewerkers mij. En zo ben ik begonnen als vrijwilliger. Zonder de hulp van vrijwilligers geraken veel bewoners niet meer buiten. En ze zijn zo blij als ze eens ergens naartoe kunnen. We gaan naar de markt, of naar zee, iets eten. In mijn wagen passen vijf rolstoelen.

Dat kwam al dikwijls goed van pas.

Rond Allerzielen ben ik met enkele mensen naar het kerkhof geweest, naar het graf van familieleden en medebewoners. Ze zijn zo blij dat wij dat voor hen willen doen. Je krijgt enorm veel vriendschap en waardering van die mensen.’

‘Ondertussen werd ik aangesproken om bestuurslid te worden bij Okra. Bij 26 leden breng ik elke maand ons tijdschrift thuis en

maak ik een babbeltje. Zo kun je de mensen ook uitnodigen om naar de activiteiten te komen. Dat lukt niet als je het boekje zomaar in de bus stopt. Het gebeurt dat een van onze leden naar het rusthuis verhuist.

En ook daar bezorg ik ons tijdschrift. Ik vind het wel spijtig dat het op dat moment moeilijk wordt voor die mensen om nog aan onze activiteiten deel te nemen. Ze geraken er vaak niet meer.’

‘Mijn moeder is in februari overleden, ze werd 96 jaar. Als ik op bezoek ga bij mijn tante en een van onze Okra-leden, ga ik ga nog altijd langs op de verdieping waar zij woonde om de bewoners goeiedag te zeggen. Ze zijn altijd blij als ze me zien. Het vrijwilligerswerk ben ik blijven doen. Voor allerlei activiteiten weten ze me te vinden.

Wafels of appelbeignets bakken, feestjes helpen organiseren voor de jarigen van de maand met hun familie, helpen bij de kaas- en wijnavond of het ijs- en taartsalon, er zijn maar weinig gaatjes in mijn agenda. De bewoners vinden het fijn. Ik zeg altijd: beter dat jij voor iemand iets kunt doen dan dat je zelf hulp moet vragen.’

Chris Van Hauwaert

Draag/droeg je een beugel en vind/ vond je het de moeite waard?

Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Welk nummer bel ik voor dringende medische hulp?

Als je snel een ziekenwagen nodig hebt voor medische hulp, bel dan gratis het Europese noodnummer 112. In België geldt het nummer 100 ook nog altijd.

Deze noodnummers zijn 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 bereikbaar. Via het noodnum­ mer 112 kun je in alle lidstaten van de Europese Unie dringende medische hulp oproepen. Dat kan zelfs ook in Israël, Noorwegen, Rusland, Turkije en Zwit­ serland.

Dringend ziekenvervoer Bij een oproep via de dienst 112 wordt de ziekenwagen uitgestuurd die het snelst de patiënt kan bereiken. Dan brengt de zie­ kenwagen de patiënt in principe naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis met een

erkende spoeddienst. Dringend zieken­ vervoer is niet gratis. De tarieven daar­ voor zijn wettelijk vastgelegd. De ziekte­ verzekering betaalt die wettelijke tarie­ ven wel voor de helft terug. Op vraag van de dienst 112 kan de Medische Urgentie­ groep (MUG) worden uitgestuurd.

Contactpersonen Bij een ongeval of een ander noodgeval is het voor de hulpdiensten vaak moeilijk om te weten wie ze moeten verwittigen.

Je kunt ze daarbij helpen door in je gsm onder ICE (In Case of Emergency) het nummer op te slaan van de persoon die dan moet gecontacteerd worden.

ICE is een internationaal gekende afkor­ ting. Je kunt ook een kaartje met ICEcontacten in je portefeuille steken.

Nog geen plannen voor de paasvakantie?

Lic. 7013 - A5654

Bij Intersoc is er voor elk wat wils. Zin om met het hele gezin in april te genieten van de aangename voorjaarszon in Zuid-Frankrijk? Boek dan snel je paasvakantie.

Carqueiranne za 12 tot za 19 april: vanaf 392 euro/volw. in halfpension - kinderkortingen van 20 tot 100 % Carry-le-Rouet za 5 tot za 12 april: 518 euro/volw. in volpension - kinderkortingen van 20 tot 100 % za 12 tot za 19 april: 518 euro/volw. in volpension - kinderkortingen van 20 tot 100 %

Meer informatie, prijzen en reserveren via www.intersoc.be en 070 233 119

Werken en toch op vakantie?

Dat zijn Intersoc-werkvakanties!

Wil jij deze winter ook als vrijwilliger meewerken in één van onze hotels in Zwitserland of Frankrijk? Wij zoeken nog enthousiaste medewerkers voor o.a. kinderclubs, keuken, restaurant, onderhoud, bar, receptie … In ruil voor jouw inzet voorzien wij alvast het vervoer, verblijf in volpension en 4 consumpties per dag.

Registreer je op onze website en stel je kandidaat voor een specifieke periode en bestemming.

Meer informatie op www.intersocwerkvakanties.be of op 02 246 47 49 Visie 22-11_Pasen.indd 1

15/11/2013 15:42:53

10

¬ uw job, ons werk

DE

VLOER

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Marine Harvest Pieters (Brugge)

Als een vis in het water

M

ichèle Dupont (rechts op foto) en Andrea Bulteel (links) werken bij het visbedrijf Marine Har­ vest Pieters, in de vesti­ ging in Brugge. Daar wordt onder andere verse vis uit de Noordzee verwerkt en ver­ pakt voor distributie naar de supermark­ ten.

‘Mijn taak is om alle soorten verse vis te fi­ leren’, vertelt Michèle (43). ‘Zalm ontgraten, tongetjes kuisen, pladijsjes proper maken…

Ik doe dit werk al 15 jaar. Tussendoor ben ik even taxichauffeur geweest. Maar ik ben teruggekomen, omdat ik graag met mijn handen in de vis zit (lacht). Het geeft veel voldoening om van een ruw product een afgewerkt pro­ Ongeveer 30 procent duct te maken. Als ik die in­ van mijn werkuren ben gepakte visjes zie, ben ik ik bezig met mijn trots op mezelf dat ik die ge­ fileerd en geproportioneerd syndicaal werk.’ heb.’

Michèle Dupont, délégué bij Collega Andrea (51) is kwa­ Marine Harvest Pieters liteitscontroleur. ‘Ik kijk de verpakking na en controleer of de vermelde prijs en datum juist zijn. Ik doe dat graag. Ik werk hier twaalf jaar, maar eigenlijk zit ik al sinds mijn 14de in de vis­ sector. Ik heb nooit iets anders gedaan. Als Andrea Bulteel, délégué bij visbedrijf Marine Harvest Pieters: ‘Er is minder werk. Daarom is er bij de arbeiders economische ik nu zou gaan studeren, zou ik niet weten werkloosheid. Dat beperkt zich wel tot af en toe een dagje, gelukkig geen hele week.’ voor wat.’ den. Maar ik ben op de koude gekleed. Ik De vis ligt in ijswater. Ik draag handschoe­ de blauwe, rode en groene vakbond. Maar Kunnen jullie goed tegen de koude op draag een sous-pull, een pull en daarboven nen, maar die houden de koude niet tegen. nu is het een donkergroen bastion (lacht). de werkvloer? een T-shirt van het ACV. Ik ben trouwens Intussen ben ik het wel gewend. Echt koud 95 procent van de mensen is gesyndiceerd Michèle: ‘Op mijn afdeling is het zes gra­ altijd in het groen, zodat de mensen zien heb ik het niet, want ik sta nooit stil. En an­ bij het ACV. Wij hebben ook alle zetels in ders moet je rapper werken (lacht). de ondernemingsraad en het veiligheids­ den en op de afdeling van Andrea vier gra­ dat ik van de vakbond ben.

Andrea: ‘Voor collega’s die minder goed te­ comité. Ik denk dat de collega’s ons waar­ gen de koude kunnen, zijn er sjaals, mut­ deren, omdat wij de juiste informatie ge­ sen, kousen en voetverwarmers voorzien. ven en veel voor de mensen regelen.

Er zijn mensen die last hebben van ver­ Naast Andrea en ikzelf, zijn ook collega’s koudheden, maar serieuze gezondheids­ Fleur, Frederik en Michel vakbondsafge­ problemen omwille van de koude komen vaardigde. We hebben een eigen kantoor­ niet voor.’ tje in het bedrijf waar we de mensen kun­ nen ontvangen. De meesten hebben vragen Onlangs was jullie bedrijf in het over zwangerschapsverlof, loonfiche, tijd­ nieuws, omdat er bedienden zijn ontkrediet, landingsbanen … Ongeveer 30 pro­ slagen. cent van mijn werkuren ben ik bezig met Michèle: ‘We hebben net een herstructu­ mijn syndicaal werk. Ik mag daarvoor mijn rering doorgemaakt. Eerst zijn er een tach­ werkplek verlaten, want alles wat ik in de tigtal interimarbeiders moeten vertrekken, productie doe is extra.’ daarna 23 bedienden. Hoe komt dat? Wij Andrea: ‘Dat ligt anders voor mij. Ik kan voelen de crisis natuurlijk ook. Vis is geen mijn werkpost niet zomaar verlaten, want goedkoop product en misschien dat men­ ik ben de enige kwaliteitscontroleur. Men­ sen er minder van kopen. Elke zes maan­ sen spreken mij aan op de werkvloer. Als den worden ook de contracten met de klan­ ik geen tijd heb, dan roep ik Michèle erbij.’ ten heronderhandeld. De concurrentie is Waarvoor doen jullie het? hard, dus moeten we altijd vechten voor onze klanten.

Michèle: ‘Ik vind het leuk om problemen Andrea: Er is minder werk. Daarom is er op te lossen voor mijn collega’s. Het over­ bij de arbeiders economische werkloosheid. leg met de werkgever verloopt ook vlot.

Dat beperkt zich wel tot af en toe een dag­ Soms hebben we een discussie, maar we je, gelukkig geen hele week. Zopas zijn de komen er altijd uit. contracten met klanten verlengd, dus zijn Wij gaan ook naar regionale en nationale we weer zes maanden zeker. Ik maak mij vergaderingen van ACV Transcom. Dat geen zorgen over de toekomst. Ik heb er wel komt er ook bij kijken. Maar dat doe ik met vertrouwen in.’ plezier. Als mensen voor je kiezen, moet je Enter het buitenland er iets voor over hebben.’

Jullie zijn allebei déléguée. Hoe sterk Vorige zaterdag vond de infobeurs ‘Go Strange’ plaats in Gent, een beurs voor jongeis jullie vakbondswerking? ren met buitenlandplannen. Ook Enter, de organisatie voor studenten en schoolverlaters van ACV, tekende present. Meer info vind je op www.acv-enter.be.

Michèle: ‘Zes jaar geleden had je hier nog

Leen Grevendonck

Violet Corbett Brock

Collega’s Michèle en Andrea voelen zich helemaal thuis tussen de zalmen, pladijzen en andere verse visjes bij Marine Harvest Pieters. Hoewel het visbedrijf pas een herstructurering achter de rug heeft, zien de twee déléguées de toekomst positief. ‘Door nieuwe bestellingen zijn we weer zes maanden gerust.’

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

11

Nieuw protocolakkoord in de uitzendsector

Eindejaarspremie breidt uit, syndicale premie verhoogt ‘Het nieuwe protocolakkoord voor de uitzendsector betekent een mooie uitbreiding van de rechten van uitzendkrachten. Al blijven we wat betreft pensioenopbouw helaas op onze honger zitten,’ zegt ACV-onderhandelaar Piet Van den Bergh.

V

oor het aanvullend pensioen wilden de werkgevers helaas niet verder gaan dan het toepassen van de percentages die in de tewerkgestelde sector gelden’, zegt Piet Van den Bergh. ‘Een uitzendkracht in de voedingsnijverheid bouwt zo proportioneel hetzelfde pensioen op als een vaste werknemer in de voedingsnijverheid. Maar wanneer vaste werknemers in een specifieke onderneming een aanvullend pensioen krijgen, geldt dat niet voor de uitzendkrachten. Dat verschil in opbouw van pensioenrechten is voor ACV onaanvaardbaar.’

De werknemers en werkgevers geraakten het wel eens over een hele reeks andere punten, zoals de indexering van de aanvullende vergoeding bij tijdelijke werkloosheid en de verplichte uitreiking van ecocheques aan uitzendkrachten wanneer vaste werknemers daar ook recht op hebben. Ook komt er een werkgroep die de derdebetalersregeling voor openbaar vervoer op een gelijkaardige manier zal regelen voor uitzendkrachten en vaste werknemers.

Betaalde feestdagen ‘Een ander punt dat hoog staat in de ACV-

de

klachtenlijst over de uitzendkantoren, is de niet-correcte betaling van feestdagen’, zegt Piet Van den Bergh. ‘We zien geregeld dossiers waarbij een interimcontract stopt net voor een betaalde feestdag. Een nieuw contract voor dezelfde job start dan net na de betaalde feestdag.’

Het nieuwe protocolakkoord wil de wetgeving aanpassen met dwingende regels. Krijg je een contract dat pas op dinsdag begint na een feestdag op maandag, dan heb je toch recht op de betaling van de feestdag op maandag voor zover je de week voordien een contract had. Uiteraard geldt dit ook voor feestdagen of vervangingsdagen van feestdagen op de andere dagen van de week.

‘De mogelijke gevolgen van de niet-toepassing van deze regels op de erkenningen zijn een goede stok achter de deur, een stok die in het verleden meermaals zijn nut bewees bij hardnekkige vergetelheden van de uitzendkantoren,’ licht Van den Bergh toe.

derneming voor dezelfde functie meermaals de proefperiode van drie dagen moeten doorlopen,’ verduidelijkt Van den Bergh.

Eindejaarspremie Wie minstens 65 dagen als uitzendkracht werkte tijdens de referteperiode die begint op 1 juli 2012 en eindigt op 30 juni 2013, heeft recht op de eindejaarspremie. De premie bedraagt 8,27 procent van het brutoloon dat je tijdens de referteperiode hebt verdiend.

Proefperiode Een ander heikel punt is de mogelijk herhaalde proefperiode. De onderhandelaars maakten afspraken om de eenmaligheid van de proefperiode met een duidelijke bepaling in de wet op te nemen. ‘Daarmee willen we vermijden dat uitzendkrachten in dezelfde on-

Nieuw afgesproken is dat de eindejaarspremie nu ook wordt toegekend aan wie minstens 520 uren als uitzendkracht aan de slag was. Piet Van den Bergh: ‘Enkele duizenden uitzendkrachten waaronder weekendwerkers en werknemers die lange dagen werken, krijgen op die manier ook een eindejaarspremie.’

Jurgen D’Ours

Hoe als uitzendkracht een syndicale en eindejaarspremie aanvragen?

Eindejaarspremie Uitzendkrachten die voldoende dagen gewerkt hebben tijdens de referteperiodes, ontvangen in december automatisch een formulier van het Sociaal Fonds voor de Uitzendkrachten waarmee ze hun eindejaarspremie kunnen aanvragen. Om de premie te ontvangen, bezorg je deel B van dit document zo snel mogelijk aan het ACV (je vakbondsafgevaardigde, de ACV-centrale of het ACV-dienstencentrum).

Voor uitzendkrachten die in de bouwsector werken (of gewerkt hebben) geldt er een uitzondering. Zij ontvangen getrouwheidzegels bouw die gelijkwaardig zijn aan de eindejaarspremie voor uitzendkrachten.

Syndicale premie Wie recht heeft op de eindejaarspremie, kan bij het ACV terecht voor de uitbetaling van de syndicale premie. In 2013 bedraagt de premie 95 euro. Vanaf de uitbetaling in december 2014 wordt dat 100 euro.

Als lid van het ACV ontvang je jouw syndicale premie automatisch door je eindejaarspremie-attest te bezorgen aan het ACV (dus niet aan het Sociaal Fonds voor Uitzendkrachten of aan een andere vakbond).

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

https://www.facebook.com/het.acv

Maak mee de redenering af Wie de actualiteit wat volgt, die schrikt nog van weinig. Gewenning zeker?

Maar af en toe is er toch een bericht dat de wenkbrauwen doet fronsen.

Dinsdagochtend was het op Radio 1 nog eens prijs. De presentator meldde dat hij in de krant gelezen had dat de Belgische staat jaarlijks 100 miljard belastingen int. En, nu komt het, daarvan 59 miljard meteen weer uitgeeft aan allerlei fiscale aftrekposten en belastingverminderingen.

Waarvan een belangrijk deel richting bedrijven.

Hoe dat rijmt met het voortdurende geklaag over de belastingdruk op bedrijven? De enige verklaring die ik zie is dat sommige ondernemers geen geld willen uitgeven aan een handige fiscale adviseur. Of misschien worden sommige bedrijven met die aftrekposten genereuzer bediend dan andere?

Daar moet ik bij gelegenheid toch een woordje uitleg over vragen aan het VBO of aan UNIZO. Dit bericht deed me onmiddellijk denken aan k r a s s e ui t sp r aken v an Christophe Goossens, een advocaat gespecialiseerd in fiscaal ondernemingsrecht. Op een studiedag die het ACV vorige week samen met het ABVV organiseerde, zei die man onomwonden: ‘Ik wil dat België een fiscaal paradijs wordt’. Blijkbaar is zijn wens voor sommigen al werkelijkheid.

Spijtig genoeg niet voor de werknemers, wel voor de vermogenden.

Een recent rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (de OESO, niet bepaald een vakbondsclub) legde begin deze maand nog een ander pijnpunt bloot.

Inkomsten uit vermogen worden in België vergeleken met andere landen zeer laag belast. Onbegrijpelijk dat dit rapport geen media-aandacht kreeg.

Doorgaans is dat met OESO-rapporten wel het geval. Maar u kan natuurlijk zelf googlen op ‘Taxation of dividend, interest and capital gain income’. Om bijvoorbeeld vast te stellen dat bedrijven in België maar een kwart van de vennootschapsbelasting betalen (8,5 procent in plaats van 34 procent), dat België achteraan hinkt als het gaat om het belasten van dividenden, dat we

anders dan vele andere landen geen meerwaardebelasting van enige betekenis hebben, …

Als vennootschappen en inkomsten uit vermogens zo weinig bijdragen (over fraude hebben we het nog niet eens gehad), dan heeft dat natuurlijk wel gevolgen voor andere inkomensgroepen. Want de overheid moet de centen voor onder wijs, veiligheid, infrastructuur, sociale zekerheid, …

- waar bedrijven en vermogenden ook v an profiteren - er gens v inden.

Bijvoorbeeld door hoge lasten te leggen op arbeid en op inkomen uit arbeid. Hetgeen banen en koopkracht kost.

U maakt zelf wel de redenering verder af? De ministers die zich op 27 november opnieuw buigen over relance en het verminderen van lasten op arbeid hopelijk ook. Of gaan ze toch maar de index verder uithollen, de lonen nog wat langer bevriezen en snoeien in de sociale zekerheid?

Marc Leemans, voorzitter ACV

Als vennootschappen en inkomsten uit vermogens zo weinig bijdragen, dan heeft dat natuurlijk wel gevolgen voor andere inkomensgroepen.

bondig

vak

1 bouwwerf op 3 in orde De arbeidsinspectie hield de afgelopen maanden drie grote zogenaamde ‘bliksemacties’. In totaal werden 1 200 werven door 150 arbeidsinspecteurs gecontroleerd.

Tijdens de acties bleek 1 op de 3 werven helemaal in orde te zijn, tegenover 1 op de 4 bij eerdere controles.

De meest voorkomende inbreuken hebben betrekking op de bescherming tegen vallen (randen van open verdiepingen, instabiele stellingen, geen goede middelen om op hoogte te werken). In ongeveer de helft van de gevallen werden de activiteiten op de werf stopgezet. Tijdens deze golf bliksemacties werden geen processen-verbaal opgesteld, maar de arbeidsinspectie overweegt om in 2014 bij nieuwe acties wel processen-verbaal op te stellen bij herhaalde vaststellingen.

Standpunt hervorming NMBS ACV-Transcom blijft tegenstander van de hervormingsplannen voor de NMBS-groep.

Het Nationale Vakbondscomité van ACV-Transcom benadrukte maandag 18 november in een persmededeling opnieuw dat het ‘nooit voorstander is geweest van de hervormingsplannen’. Die plannen zijn ‘gestart, bedacht en gewild door de politiek, maar ze bieden geen garantie op een kwaliteitsvolle openbare dienst.’

‘Een kwaliteitsvolle dienstverlening moet gestoeld zijn op het duidelijke en fundamentele principe dat men de trein niet van de sporen kan scheiden’, luidt het bij ACV-Transcom. De centrale wijst erop dat wanneer trein en sporen van elkaar worden gescheiden in twee aparte bedrijven, het risico bestaat dat het personeel met twee snelheden zal evolueren.

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Zelfsturende teams beslissen mee over budget en verlofplanning

Délégués De Vierklaver over innov arbeidsorganisatie De Vierklaver heeft drukke tijden achter de rug. In deze Oost-Vlaamse voorziening voor volwassenen met een verstandelijke en/of meervoudige handicap is er de laatste jaren een en ander veranderd, zowel voor de bewoners van het tehuis als voor de werknemers. Zelfsturende teams deden hun intrede: een nieuw organigram, een andere invulling van de hiërarchie en meer bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor de werknemers. Een verbetering of niet?

Wolf&Wolf

12

¬ uw job, ons werk

A

fgevaardigden Marijke Willems en Jackie Vlerick doen hun verhaal.

‘Eigenlijk zocht men een oplossing voor verschillende zaken. De druk om efficiënter om te springen met de beschikbare middelen speelde een rol, maar ook de mentale en lichamelijke problemen waarmee veel werknemers in de sector te maken krijgen. Uit een tevredenheidsenquête bleek ook dat er een kloof gaapte tussen beleid en medewerkers. En die wou men met de organisatiekanteling dichten.’

De grootste verandering ten opzichte van vroeger is dat medewerkers van De Vierklaver aangemoedigd worden om binnen hun team zelf initiatief te nemen.

Vroeger werd alles eerder van boven af opgelegd. ‘Er was weinig ruimte voor de ideeën van werknemers. Zelfs voor de kleinste concrete dingen moesten we toestemming vragen aan diensthoofden of directie.’ Nu is dat anders. Teams hebben bijvoorbeeld een eigen budget, waarmee ze zelf kunnen beslissen over bepaalde aankopen zoals meubilair, huisinrichting, vorming en activiteiten.

Teams van De Vierklaver kunnen zelf beslissen over bepaalde aankopen zoals meubilair, huisinrichting, vorming en activiteiten.

‘Dat geeft een positief gevoel,’ getuigt Marijke. ‘Eigenlijk is het de bedoeling om tot zuinigheid aan te manen. Door tot op zekere hoogte zelf de financiën te regelen, worden mensen zich bewuster van het feit dat alles geld kost. En dat zelfs onbenulligheden als printpapier een prijs hebben. Maar dat teamwerk gaat ook verder.

Vroeger verliepen de contacten met de families van onze cliënten standaard via een maatschappelijk werker. Terwijl wij als begeleiders die mensen het meeste zagen. Nu mogen we dat zelf doen.’

Sterrol opnemen Sommige teamleden hebben een ‘sterrol’ opgenomen. Dat betekent dat zij een specifieke taak of verantwoordelijkheid binnen het team opnemen. Denk bijvoorbeeld aan iemand die de kosten en uitgaven wat in het oog houdt. Of een ander die de verlofplanning op papier zet. ‘De rol van de leidinggevenden is mee gewijzigd,’ vertelt Jackie. ‘Vroeger moest men leiding geven aan zijn team, nu ligt de klemtoon op ondersteuning. De groepshoofden van vroeger zijn nu teamcoaches.’

Actie voor arbeiders PC 100 Vorige week kwamen de drie vakbonden op straat voor de arbeiders in PC 100. Zij vragen aan de werkgevers onder meer een statuut voor vakbondsafgevaardigden in deze sector en een betere koopkracht.

24 092 arbeiders in 8 414 bedrijven vallen onder PC 100. Dat is het aanvullend paritair comité voor de arbeiders. PC 100 is nog maar sinds vijf jaar actief en kent de laagste loon- en arbeidsvoorwaarden. Er zijn ook geen vakbondsafgevaardigden in de bedrijven om de rechten van de werknemers te verdedigen.

Wat hebben de vakbonden bereikt in de vijf jaar dat PC 100 bestaat? ‘De sector kent vandaag minimumlonen, die geïndexeerd worden’, zegt ACV. ‘Verder is er nog geen verbetering.

Zo leverden de huidige sectoronderhandelingen nog niets op, alleen een verlenging van de bestaande akkoorden. Voor de werkgevers is het beschermen van de koopkracht, door het indexeren van de uitbetaalde lonen, onbespreekbaar. Ook schuiven zij het statuut voor vakbondsafvaardiging op de lange baan.’

Uit ongenoegen met het magere resultaat voerden militanten van de drie vakbonden actie op 12 november. Zij vragen een verbetering van de collectieve arbeidsovereenkomst van PC 100.

(LG)

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Vroegtijdige opsporing kan levens redden

atieve

Gratis opsporing van neuskanker bij houtbewerkers

Syndicaal werk niet makkelijker ‘In de ondernemingsraad zijn er minder confrontaties dan vroeger,’ ervaart Jackie.

‘Omdat er meer naar de mensen wordt geluisterd. Nu, ons syndicaal werk is er met die zelfsturende teams niet op vergemakkelijkt. Teams kunnen bijvoorbeeld zelf nieuwe uurroosters maken en hun verlof plannen, rekening houdend met de wetgeving en de cao’s. En het is voor ons nu eenmaal moeilijker om beslissingen van teams en collega’s in vraag te stellen dan voorstellen van de werkgever.’

Aandacht blijven hebben voor werkdruk ‘Daarnaast moeten we ook aandacht blijven hebben voor de werkdruk en -belasting van het personeel. Want de problematiek rond ergonomie en werkstress blijft bestaan. Wij stellen bijvoorbeeld vast dat er op teamvergaderingen – sinds de overschakeling naar zelfsturende teams – soms een groot deel van de tijd naar praktische, organisatorische zaken gaat. Op die manier blijft er minder tijd over voor de inhoudelijke zaken die ook moeten besproken worden. Er zijn dus twee kanten aan dit verhaal’, besluit Jackie nuchter.

Dries Delissen-Jacobs

In het kader van het project ISO AO bundelt het ACV momenteel getuigenissen van werknemers en afgevaardigden over innovatieve arbeidsorganisatie. Zelf ervaring met dit thema (positief of minder positief), een inspirerend verhaal, of gewoon reageren op dit artikel? Laat je horen! d.delissen-jacobs@acv-csc.be of op tel. 09 265 42 78

?!

13

Elk jaar wordt in ons land bij meer dan honderd mensen neuskanker vastgesteld. Meestal gaat het om ex-houtbewerkers. Vroegtijdige opsporing van de ziekte kan levens redden. Vandaar dat het Fonds voor Beroepsziekten voortaan een gratis neuskankeronderzoek aanbiedt aan (ex-)werknemers met meer dan twintig jaar ervaring in de houtsector.

D

e vakbond ACV bouw – industrie & energie (ACV BIE) voert al jaren actie rond het gevaar van houtstof op de werkvloer. Zij zijn tevreden met het preventief neuskankeronderzoek, ondanks het tien jaar wachten op een concreet project. Justin Daerden, nationaal secretaris ACV BIE: ‘Neuskanker kan zich vele jaren na de blootstelling aan houtstof voordoen. In tegenstelling tot asbest, heb je bij vroegtijdige opsporing van kanker aan de neussinussen, wel een grote kans op genezing.’

Welke signalen wijzen op neuskanker?

• Een verstopte neus aan één kant zonder duidelijke reden en langer dan twee weken • Onverwachte neusbloedingen • Verminderen of verdwijnen van reukzin • Bloed in zakdoek na het snuiten

Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.

Wat is het gemiddelde loon in mijn sector?

Hoeveel verdienen anderen die hetzelfde beroep uitoefenen als jij? Op de website www.allesovermijnloon.be kom je het te weten.

Op het einde van de enquête kun je ook de officiële informatie over lonen en andere voordelen in je sector raadplegen.

De loonbarometer op www.allesovermijnloon.be bundelt de resultaten van 25 000 ingevulde enquêtes. Voor een 200tal beroepen krijg je een aanduiding van het loon dat je in een bepaalde sector kan verdienen.

De loonbarometer is een samenwerking van ACV en HIVA, Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving aan de KU Leuven. Met 25 000 ingevulde enquêtes is de loonbarometer betrouwbaar. Maar hoe meer mensen de enquête invullen, hoe preciezer het resultaat. Vul dus zeker de enquête in en spoor je collega’s aan om hetzelfde te doen. (LG)

Hoe werkt het?

Het invullen van de loonenquête duurt een vijftal minuten. Meteen daarna krijg je een vergelijking van jouw loon. Een tip: neem je meest recente loonfiche alvast bij de hand, dan gaat het invullen vlotter.

Betrouwbaar

✔✔www.allesovermijnloon.be

Stofmeting ‘In heel wat gevallen hebben de mensen de houtsector al verlaten voordat de ziekte bij hen wordt vastgesteld’, weet Patrick Franceus, veiligheidsdeskundige op de studie- en vormingsdienst van ACV BIE. ‘Vaak brengen ze de ziekte niet in verband met hun vroegere beroep. We hebben de comitéleden in de ondernemingen dan ook aangezet om na te gaan waar er risico’s zijn van blootstelling aan houtstof.

Want meten is weten.’

1 400 bedrijven In de Belgische hout- en meubelindustrie werken om en bij de 20 000 mensen in 1 400 bedrijven. ‘In de grote ondernemingen is er aandacht voor het gevaar van houtstof. In de kmo’s is geen veiligheidscomité en wordt er wellicht veel minder geïnvesteerd in preventie.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen houdt ook in dat je zorg draagt voor de gezondheid van de werknemers. Dat moeten we als vakbond blijven benadrukken’, aldus Daerden.

Filip Bellemans

Hoe gratis onderzoek aanvragen?

Contacteer het Fonds voor Beroepsziekten (FBZ) via: www.fbz.fgov.be, houtstof@fbz.fgov.be of 02 226 62 03.

Vraag het formulier ‘gratis opsporing van neuskanker’.

Bezorg dat ingevuld aan het FBZ, Sterrenkundelaan 1, 1210 Brussel.

Maak een afspraak met een neus-, keel- en oorarts.

Als je aan de voorwaarden voldoet, krijg je van het FBZ snel antwoord en is het onderzoek bij de NKO-arts gratis.

Maatregelen tegen fraude in vleessector

Vleesbedrijf aansprakelijk voor fraude onderaannemer Zopas is een reeks maatregelen in werking getreden die fraude in de vleessector aanpakken.

Vleesbedrijven die een beroep doen op frauderende aannemers, kunnen daardoor onder bepaalde voorwaarden hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden. Ze kunnen zich dus niet langer beroepen op het excuus ‘het is een onderaannemer, een leverancier’. Wanneer de frauderende aannemers bijvoorbeeld schulden hebben bij de sociale zekerheid of fiscus, of wanneer zij hun werknemers niet correct betalen, is ook het afnemende vleesbedrijf aansprakelijk.

Daarnaast moeten de aannemers hun contracten met vleesbedrijven melden bij de overheid.

In 2010 voerde ACV Voeding en Diensten al actie om de wanpraktijken in de vleessec-

tor aan te klagen. Dit om te vermijden dat correcte bedrijven plaats moeten maken voor fraudeurs en dat sociale dumping de goede tewerkstelling verdrijft. Een van de pistes die ACV naar voor schoof, was de invoering van de hoofdelijke aansprakelijkheid. De recente maatregelen komen er na intensief overleg met de werkgevers van de sector en de bevoegde overheidsdiensten.

Bart Vannetelbosch, nationaal secretaris van ACV Voeding en Diensten: ‘Het pleit voor staatssecretaris John Crombez (sp.a) dat hij naar ons geluisterd heeft en nu een vorm van hoofdelijke aansprakelijkheid invoert in de vleessector. De maatregelen hadden voor ons nog verder mogen gaan, maar zijn toch een stap vooruit. Wij zullen meewerken aan de toepassing ervan, maar zullen ze ook kritisch blijven opvolgen.’

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

Parlement stemt binnenkort conventie rond huisarbeid

‘De huisarbeiders, dat is een hoopvol verhaal’ Shaison P. Ouseph

Heel waarschijnlijk zal het federale parlement binnenkort de IAOconventie rond huisarbeid goedkeuren. Die conventie verbetert de loon- en arbeidsvoorwaarden van miljoenen huisarbeiders wereldwijd. ‘Een ratificatie door België zou een sterk politiek signaal zijn’, zegt Pia Stalpaert van ACV Voeding en Diensten.

L

aten we tweeënhalf jaar terugkeren in de tijd, naar 16 juni 2011. Op de Internationale Arbeidsconferentie in Genève keurt de plenaire zitting een conventie rond huisarbeid goed. Die kent huisarbeiders enkele basisrechten toe, zoals vrijheid van vereniging, een minimumloon en recht op vakantie.

Huisarbeiders worden nu erkend als echte werknemers, en niet langer beschouwd als deel van het gezin.

‘Het Belgische systeem Aan de totstandkovan dienstencheques ming van de conventie bewijst dat huishoudelijke ging heel wat lobbyarbeid volledig legaal kan werk vooraf. Daaraan hebben ACV Voeding worden.’ en Diensten, de ngo Pia Stalpaert, Wereldsolidariteit en ACV Voeding en Diensten zuster Jeanne Devos (rechts op kleine foto) van de National Domestic Workers Movement (NDWM) in India een serieus Pia Stalpaert, ACV Voeding en Diensten: ‘In een moeilijke tijd voor vakbonden en werknemersrechten zijn huisarbeisteentje bijgedragen. Pia Stalpaert (links ders erin geslaagd om een basisbescherming af te dwingen.’ op kleine foto), voorzitster van ACV Voeding en Diensten, licht toe welke stappen sindsdien (nog niet) ondernomen maar als zowel het federale niveau als de Eind oktober was je in Uruguay voor voor deeltijdse dienstboden. Die hebben zijn. deelstaten de conventie ratificeren.’ geen volledige toegang tot de sociale de oprichting van een wereldvakbond zekerheid. Maar het gaat om zeer weinig voor huisarbeiders. Wat is de meerHoeveel landen hebben de conventie ‘De conventie rond huisarbeid is aangemensen, dat kan men makkelijk in orde waarde daarvan? wel al omgezet? nomen, maar daarmee is de kous nog niet maken.

‘Sinds 2006 is er het International af. Elke lidstaat moet die omzetten in ‘Veertien landen hebben dat gedaan, Er zijn geruchten dat men op het federale Domestic Workers Network, waarvan eigen wetgeving. Dat noemt men ratificawaaronder Italië en Duitsland. Ik ben niveau klaar is voor de ratificatie, maar ook ACV Voeding en Diensten lid is. Het tie. Onmiddellijk na de stemming in 2011 echt beschaamd dat België daar niet bij is. dat de gewesten het dossier lange tijd netwerk is opgericht om de conventie hebben wij gesproken met Joëlle Milquet, Met het ACV hebben wij gevochten voor geblokkeerd hebben. Vlaanderen zou nu rond huisarbeid voor te bereiden. Vorig die toen uittredend minister van Werk die conventie. Onze vakbond heeft mee toch vorderingen maken, maar uit Brussel jaar hebben wij beslist om over te stappen was. Wij hebben haar overtuigd dat het een wereldwijd netwerk uitgebouwd rond en Wallonië heb ik geen nieuws. Dat is erg naar een echte vakbondsstructuur. een sterk politiek signaal zou zijn, als ons huisarbeid. Overal wordt België opgejammer. Een echt politiek signaal is er Waarom zijn er vakbonden op wereldland snel zou ratificeren. Maar de regevoerd als het grote voorbeeld: het systeem schaal? Omdat het een enorme steun is ring was toen in lopende zaken. Eind 2011 van dienstencheques bewijst dat huishouvoor vakbonden in het Zuiden die moeiwerd eindelijk een regering gevormd en delijke arbeid volledig legaal kan worden. lijkheden hebben om zich te organiseren. wonder boven wonder staat in het Maar dan komt de hamvraag: heeft België al Binnen de wereldvakbond kunnen wij Vlinderakkoord van Di Rupo I dat de congeratificeerd? Op die vraag moet je rood elkaar ontmoeten en goede praktijken ventie goedgekeurd moet worden tegen van schaamte antwoorden van niet. We uitwisselen. Hoe moet je huisarbeiders het einde van de legislatuur. Vandaag, spellen andere landen de les, maar ons organiseren? Hoe kun je als vakbond zelftwee jaar later, is dat nog altijd niet gereeigen huiswerk is nog niet gemaakt. bedruipend worden? Dat zijn vragen geld.’ waarmee wij kunnen helpen.

Het is belangrijk dat er veel meer landen Je staat gewoon veel sterker met een monWaarom sleept die ratificatie zolang ratificeren, zodat de conventie aan invloed diale werking. Misbruiken kun je wereldaan? wint. Ze kan dan een impuls zijn voor wijd aanklagen. Je kunt samen politieke ‘Inhoudelijk is er geen probleem. In België nieuwe conventies rond bijvoorbeeld en diplomatieke druk uitoefen. Het is een zijn er goede loon- en arbeidsvoorwaarinformele arbeid. Wat de huisarbeiders kwestie van globale solidariteit. den voor mensen die huishoudelijke bereikt hebben, is echt een hoopvol verHet is trouwens geen toeval dat de wereldarbeid doen, zoals in de sector van de haal. In een moeilijke tijd voor vakbonvakbond in Uruguay is opgericht. Dat was dienstencheques en de gezinszorg. Er is den en werknemersrechten zijn zij erin Pia Stalpaert (links) en zuster Jeanne het eerste land dat de conventie rond huismaar één stuk van onze wetgeving in geslaagd om een basisbescherming af te Devos (rechts) hebben erg gepleit arbeid ratificeerde. Nu België nog.’ strijd met de conventie: dat is de regeling dwingen.’ voor een conventie rond huisarbeid.

Leen Grevendonck

gewikt & gewogen

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

ZEGT

15

Bert De Wel, ACV-studiedienst

Klimaatconferentie in Polen op hete kolen Op 11 november is de 19de klimaatconferentie van de Verenigde Naties gestart. Die vindt dit jaar plaats in Warschau.

Bert De Wel, adviseur op de ACV-studiedienst, brengt verslag uit.

S

ommigen doen deze onderhandelingen af als een klimaatcircus, of erger. Dit is spijtig en bijzonder ongepast. De inkt van het laatste internationaal klimaatrapport is immers nog niet droog, waarin met de grootste wetenschappelijke precisie de ernst van klimaatopwarming beschreven wordt. Voor velen, ook voor ons, is dit rapport het uitgangspunt en een waarschuwing aan alle actoren (landen, bedrijven, burgers, consumenten én werknemers) om hun verantwoordelijkheid niet langer uit de weg te gaan.’

Sommige politici denken dat het niet het moment is voor een ambitieus klimaatbeleid, gezien de wereldwijde crisis en torenhoge werkloosheid. Vakbonden wereldwijd vinden dat de klimaatuitdaging en de sociale problemen samen aangepakt moeten worden, zonder uitstel.’

Tyfoon Filipijnen

Rechtvaardige transitie ‘Nadat vorig jaar de klimaatconferentie doorging in het olie-emiraat Qatar, is opnieuw een kampioen van de fossiele brandstoffen aan de beurt. De bijzonder weinig constructieve houding van de Poolse regering tegenover het klimaatbeleid is in belangrijke mate het gevolg van het grote aandeel steenkool in de energievoorziening van het land (87 procent). Het is dus duidelijk dat de CO2uitstoot hier reduceren, neerkomt op het terugdringen van het gebruik Inzake reductie van de van steenkool. De kost van het kliCO2-uitstoot behoort maatbeleid voelen de Polen dan ook België tot de slechtste constant in hun elektriciteitsfactuur. Een succesvol klimaatbeleid is leerlingen van de klas in enkel mogelijk als we ook landen Europa. zoals Polen over de streep kunnen krijgen. De vakbonden schuiven Bert De Wel, ACV-studiedienst wereldwijd het concept van rechtvaardige transitie naar voor. Het klimaatprobleem moet nu aangepakt worden. En het is megaton CO2 per persoon). Dat is ook een stuk boven het belangrijk dat dit op een sociaal rechtvaardige manier Europese gemiddelde. Tegelijkertijd kunnen we niet gebeurt.’ rond de vaststelling dat er geen politieke bereidheid lijkt Polen en België te zijn voor een ernstig klimaatbeleid. Inzake financiering van het klimaatbeleid komen we onze afspraken ‘En hoe zit het met ons land? Om te beginnen mogen we niet na. Ook inzake reductie van de CO2-uitstoot behoort niet vergeten dat de uitstoot per inwoner nog altijd een België tot de slechtste leerlingen van de klas in Europa. stuk hoger ligt in België dan in Polen (12 000 versus 8 000

Wat tweet er in het struikgewas?

Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Steven Vanonckelen In Europa werden er in 2012 meer fietsen dan wagens verkocht, slechts 2 uitzonderingen: België en Luxemburg #bike

Tegeltjeswijsheid Soms moet je meer doen dan liken of retweeten. #filipijnen

Kathleen Van Brempt - Europees Parlementslid sp.a Om #klimaatopwarming effectief te bestrijden, moeten we inzetten op 100% #koolstofvrije en #hernieuwbare #energie. #schaliegasvrijvlaanderen

‘Yeb Sano, het hoofd van de Filipijnse klimaatonderhandelaars in Warschau, deed een oproep nadat op 8 novebmer een tyfoon het leven kostte aan 10 000 mensen en voor gigantische schade zorgde. Hij zei: We kunnen niet langer stilzitten en hulpeloos toekijken hoe de internationale klimaatonderhandelingen vast zitten. We hebben hoogdringend een klimaatuitweg nodig. Hij nodigde ook de klimaatontkenners uit om de impact van de klimaatverandering met eigen ogen op de Filipijnen te komen bekijken.

Catastrofale gebeurtenissen zoals tyfoon Haiyan zullen meer en meer voorkomen als de wereld actie blijft uitstellen. Mensen laten het leven terwijl de machtige anti-klimaatlobby oplossingen blokkeert, zei Sharan Burrow, de algemeen secretaris van het Internationaal Vakverbond.’

Hongerstaking ‘Op de klimaattop is een Filipijnse onderhandelaar in hongerstaking tot er een betekenisvol akkoord uit de bus komt. Ook de vertegenwoordigers van de ngo’s (milieuen noordzuid-organisaties en vakbonden) die deel uit maken van de Belgische delegatie op de klimaatconferentie, zijn in een symbolische 24-urenhongerstaking gegaan. Toch zijn er ook lichtpuntjes, bijvoorbeeld de stevige aanwezigheid van vakbonden uit Latijns-Amerika op de conferentie. Dit geeft hoop op een sterk syndicaal engagement voor de klimaatconferentie die volgend jaar in Peru zal doorgaan.’

✔✔Bert De Wel, ACV-adviseur en lid van de

Belgische delegatie op de klimaattop in Warschau blogt op www.dewereldmorgen.be.

beelding

UIT

20

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 22 november 2013

tELEVISIE

CM-project in Burundi op Vitaya

‘We moeten onszelf overbodig maken’

Een ziekenfonds in Burundi, kan dat? CM-directeur Marc Van Huffel antwoordde tien jaar geleden volmondig ja.

Ondertussen is de erkenning een feit en zijn meer dan 30 000 mensen aangesloten. Het Vitaya-programma Dokters in Afrika toont het project in al zijn glorie.

H

Yann Bertrand

et is voorlopig nog een droom, een algemene ziekteverzekering voor de Burundezen. Maar dat wil niet zeggen dat het compleet onrealistisch is.

‘Honderd jaar geleden was er hier ook geen sprake van een ziekteverzekering’, zegt Marc Van Huffel. ‘We zijn ook in België erg kleinschalig begonnen, met mensen die hun weinige middelen samen in een grote pot staken. Waarom zou het in Burundi dan niet kunnen?’

Hoe wordt alles gefinancierd?

‘Een deel komt vanuit de CM-middelen, waarvan 0,7 procent naar internationale projecten gaat. Verder heeft ook Plopsaland zich geëngageerd om ons project te steunen, onder andere met de opbrengsten uit hun wensput. Maar eigenlijk rekenen we vooral op de middelen van de Burundezen zelf. We hebben een aantal projecten uit de grond gestampt die het inkomen van de Burundezen vergroten. Zo kan een gezin bijvoorbeeld gedurende twee jaar een geit krijgen. Het eerste lammetje moeten ze teruggeven, het tweede mogen ze houden, het derde geven ze weer terug en het vierde houden ze. Na twee jaar geven ze ook de originele geit terug, maar met een beetje geluk hebben ze dan wel twee eigen geiten waar ze verder mee kunnen kweken. En ondertussen gaan de oorspronkelijke geiten weer naar nieuwe gezinnen.’

Hoe begin je aan een ziekenfonds in Burundi?

‘We zijn ondertussen dik twintig jaar actief in Burundi.

Als expert in economie en financiën moest ik indertijd becijferen of het haalbaar zou zijn om een ziekenfonds op te richten in een land dat door en door arm is. Ja, was mijn antwoord. De mensen in België waren ook arm, toen ze de eerste CM-afdelingen oprichtten.’

Was het een makkelijke start?

‘Murayi was het eerste dorpje waar we van start gingen.

Ik herinner me nog dat we met een paar arme boeren rond de tafel zaten. Hoeveel mensen hebben we nodig om dit project haalbaar te maken, vroegen ze mij. Daar kon ik geen antwoord op geven. Ondertussen blijkt dat ze met meer dan genoeg zijn. Er zijn nu een dertigtal ziekenfondsafdelingen, met gemiddeld duizend leden per afdeling.’

Hoe is het georganiseerd?

‘Iedereen draagt ongeveer zeven euro per jaar bij. Dat lijkt weinig, maar een arme boer moet daar toch zo’n twee weken voor werken. In ruil daarvoor krijgen ze hun gezondheidskosten voor een groot deel terugbetaald.

Voorwaarde was natuurlijk dat er voorzieningen zouden zijn waar mensen terechtkunnen met hun gezondheidsproblemen. Daarom hebben we een deel van de middelen gebruikt om gezondheidscentra te bouwen.’

Wat gebeurt er in die gezondheidscentra?

‘Mensen kunnen er aankloppen met alle mogelijke gezondheidsproblemen. Malaria, diarree en voedselvergiftiging zijn de meest voorkomende. De mensen zijn er zodanig verzwakt door de ondervoeding, dat dergelijke aandoeningen al snel fataal zijn. Daarom bieden we

met ruim 8 miljoen inwoners. Er is dus nog veel werk aan de winkel, maar het belangrijkste is dat de Burundezen hun ziekenfonds zelf financieren. Op het moment dat de steun vanuit België ophoudt, kunnen ze verder met hun project.’

Je mikt op de lange termijn?

naast medische verzorging ook gezondheidsadvies aan.

Mensen worden opgeleid om weer andere mensen te leren hoe je zo divers en voedzaam mogelijk eet, onder andere door de landbouwgrond anders te gebruiken. Zo hebben we bijvoorbeeld een bananenproject, dat mensen moet aanmoedigen om de koffieteelt in te ruilen voor bananen. Dat levert je niet alleen een inkomen, maar ook een extra voedselbron op.’

Werken er mensen van hier in de gezondheidscentra?

‘Nee. Dat wilden we uitdrukkelijk niet. Het ziekenfonds is van de Burundezen zelf, wij verlenen enkel advies. Alle beslissingen nemen ze zelf, en ze voeren ook alles zelf uit.

Als ze mensen nodig hebben, leiden ze die op. Ze werken in de gezondheidscentra vooral met verpleegkundigen, omdat er in Burundi maar 300 dokters zijn, voor een land

WIN

het boek ‘De eerste steen’ van Steven Vanackere

Visie mag 5 exemplaren weggeven van het boek ‘De eerste steen, zeven hoofdzonden in politiek en samenleving’ van Steven Vanackere (lees meer over het boek en de auteur op pagina 3).

Antwoord voor 28 november op deze vraag: Welk begrip is geen van de zeven hoofdzonden? a. jaloezie b. zwartgalligheid c. hoogmoed Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd ‘De eerste steen’, Postbus 20, 1031 Brussel.

‘Dat klopt. Na tien jaar zijn we in Burundi officieel erkend als ziekteverzekeraar, en zien ook de lokale politici het belang van ons project in. Op termijn moeten we onszelf overbodig maken in Burundi. Ik ben heel trots op alles wat we daar uit de grond gestampt hebben, maar ik zal nog het meest fier zijn als ze mij daar niet meer nodig hebben. Dan is mijn doel bereikt.’

Nele Verheye

CM ondersteunt projecten in verschillende landen in Afrika en Oost-Europa. In de meeste gevallen biedt CM technische en financiële steun aan prille ziekenfondsen tot ze op eigen benen kunnen staan. Zo wil CM bijdragen tot een solidaire en gezondere wereld.

✔✔Het project in Burundi komt samen met

een aantal andere initiatieven aan bod in het programma ‘Dokters in Afrika’, vanaf 24 november op Vitaya.

TODO 24 november

Dag van de Wetenschap

Deze zondag zetten Vlaamse universiteiten, hogescholen, wetenschappelijke instellingen en bedrijven uitzonderlijk hun deuren voor jou open.

Ontdek op de derde editie van de Dag van de Wetenschap waar wetenschap, technologie en innovatie in Vlaanderen schuilen. Rij zelf met een trein, bouw je eigen windmolenpark of bezoek een ziekenhuis voor dino’s.

Doe ook mee aan het massa-experiment en meet de lichtsnelheid in je eigen keuken.

✔✔Alle info op www.dagvandewetenschap.be of 015 34 20 00 (Technopolis Mechelen).

Oplossing Sleutelwoord: goudbrasem

colofon

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieu­beleids­over­een­­komst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaam­se re­­ge­ring i.v.m. papierrecuperatie.