ACW VISIE 2012 NR. 25 by beweging.net

‘

dixit

krant over

samenleving gezondheid werk

Waarom niet vroeger ingrijpen, voor er massamoorden en ontsporingen van geweld kunnen plaatsvinden? Athanase Barunsanze, Burundese ngo-medewerker op bezoek bij Pax Christi

Regio Mechelen Vrijdag 28 september 2012

Lees meer op pagina 2

www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be

9 oktober: Europese actie tegen sociale dumping in het wegvervoer

Gemeenteraadsverkiezingen

‘De Europese Unie moet zorgen voor een eerlijkere concurrentie in de transportsector.’ Dat vinden de transportvakbonden uit heel Europa, waaronder ACV-Transcom. Een duidelijk signaal volgt met een manifestatie op 9 oktober in Brussel.

Visie brengt op pagina 3 een verkiezingsreeks over de thema’s waarbij het ACW lokaal actief betrokken is.

Transportvakbonden willen eerlijke concurrentie

Deze week: Energie (4/6). Vzw Goed wonen isoleert Suzannes dak, goed voor een jaarlijkse besparing van gemiddeld 450 euro.

Cie Gagarine

Gezond op kot

egin deze week was er al een actie van de transportsector, maar op 9 oktober is er een Europese manifestatie, op initiatief van de Europese Transportfederatie (ETF). Die overkoepelt de transportvakbonden in heel Europa. De ETF wil de povere werkomstandigheden van een grote groep vrachtwagenchauffeurs in Europa aanklagen.

450 euro ‘Er is een situatie van oneerlijke concurrentie ontstaan, sinds de liberalisering van de transportsector en de uitbreiding van de Europese Unie met Oost-Europese landen’, stelt Jan Sannen van ACV-Transcom. ‘In een werkstelsel van 60 uur per week heeft een Belgische vrachtwagenchauffeur een bruto maandloon van 2 800 euro. Een Roemeense chauffeur verdient gemiddeld 450 euro per maand. Dan verwondert het niet dat onze Belgische firma’s contracten verliezen aan Oost-Europese bedrijven.’

Postbusfirma’s

Vrachtwagencolonne

‘Om te overleven richten sommige Belgische bedrijven, gesteund door hun werkgeversfederaties, postbusfirma’s op in Oost-Europa en werven ze daar chauffeurs aan. Die voeren vanuit België opdrachten uit, maar worden wel betaald volgens de geldende lonen in hun thuisland. Dat kan zomaar niet. Een arrest van het Europees Hof van Justitie in 2011 heeft bevestigd dat chauffeurs moeten betaald worden volgens de loonvoorwaarden van het land waarin ze werken. Desondanks worden inbreuken op dit arrest onvoldoende gecontroleerd.’

Omdat de Commissie Transport van het Europees parlement op 9 en 10 oktober in Brussel vergadert, is dit voor de ETF het uitgelezen moment om actie te voeren. De manifestanten zullen verzamelen aan het Europees parlement en de Europese Commissie om hun eisen kenbaar te maken. Een colonne vrachtwagens zal de actievoerders begeleiden. Een delegatie van de ETF wordt ontvangen door Europese parlementsleden.

Chauffeurs moeten betaald worden volgens de loonsvoorwaarden van het land waarin ze werken.

Signaal voor Europa ‘Op 9 oktober willen wij vanuit een verenigd Europees werknemersfront een duidelijk signaal geven’, besluit Jan Sannen. ‘Europa moet zorgen voor een meer eerlijke concurrentie met respect voor de werknemers in de transportsector. Voor Europa is het hoog tijd om in actie te schieten.’

Jan Sannen, ACV-Transcom

jaargang 68 ¬ visie nummer 25 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 5 oktober 2012

Eline kreeg Frank Fol op bezoek en is vanaf nu fan van Kok op Kot.

Borstkanker tijdig opsporen Vrouwen van 50 tot 69 kunnen gratis deelnemen aan de screeningsmammografie. Doen!

Septemberverklaring van de Vlaamse regering ‘Burgers en ambtenaren krijgen de rekening’, zegt Ann Vermorgen, algemeen secretaris ACV.

Leen Grevendonck

Regionieuws

9 12

2 ver

¬ onze samenleving

WOORD

ING

Duur betaald Het ziet ernaar uit dat ook de overblijvende 2 800 arbeiders van ArcelorMittal weinig werkzekerheid meer hebben. Philips schrapt wereldwijd nog eens 2 200 banen, bovenop de 4 500 aangekondigde in juni. Hoe goed slapen de werknemers van de Turnhoutse vestiging nog? De 2 600 Belgische werknemers bij HP weten dat hun moederbedrijf wereldwijd 29 000 mensen op straat gaat zetten. En hoe zou het intussen gaan met de mannen en vrouwen van Opel Antwerpen, of met de 324 in april aangekondigde C4’s bij Bekaert? Moest er geen goed draaiend sociaal overleg zijn in onze bedrijven, dan was de slachtbank nu nog heviger bevloeid met werknemersbloed. De beurzen zien het maar wat graag gebeuren. Minder personeel, minder kosten voor het bedrijf. Ongelooflijk, dat nog altijd slechts aan meer winst voor de aandeelhouders wordt gedacht. Kortetermijn logica op zijn scherpst. Want werknemers louter beschouwen als een kostenfactor in de boekhouding, is een kapitale fout. Een werkgever kan niet verwachten dat zijn overblijvende werknemers alle taken van de vertrekkende collega’s erbij nemen. 100 mannen en vrouwen kunnen het werk bedoeld voor 150 niet aan. Een dalende productie is onvermijdelijk bij personeelsinkrimping. Bovendien: als de werkdruk voor de blijvers ondraaglijk wordt, wanneer niet meer geïnvesteerd wordt in vorming en opleiding, als de toekomst van het bedrijf ook na een herstructurering onzeker blijft, dan zitten de directies met een pak gedemotiveerde werkkrachten. Niet meteen bevorderend voor de efficiëntie. Eén raad dus voor bedrijven, puur vanuit een gezonde economische logica: laat die dure pen om C4’s mee te ondertekenen zo lang mogelijk liggen. Want ze bezegelt te vaak een gebrek aan doordacht bedrijfsbeleid op lange termijn.

www.twitter.com/ACW_tweet

www.facebook.com/acwvisie

Lieve Van den Bulck

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Vredesweek Pax Christi: 21 september - 2 oktober

‘Waarom geen wreedheden voorkomen?’ Waarom wachten we in de wereld zo vaak tot conflicten overkoken? In Burundi duurde het jaren voor de internationale gemeenschap een poging deed om te bemiddelen in de burgeroorlog. ‘Waarom niet vroeger ingrijpen, vóór massamoorden en ontsporingen van geweld?’, vraagt Athanase Barunsanze, ngo-medewerker uit Burundi, zich tijdens de Vredesweek af.

knipsels Okra zoekt: creatieve lesgevers Heb je enige voeling met klussen in huis (verven en behangen) en met het gebruik van duurzame, gezonde producten daarbij? En zin om die vaardigheden vrijwillig met 55-plussers te delen? Okra zoekt creatieve, vrijwillige lesgevers voor het thema ‘Gezonde materialen om je huis op te frissen’.

✔✔Meer info: piet.elsen@okra.be of 02 246 44 47

Een gastvrije gemeente?

n Burundi brak in 1993 een bloedi ge burgeroorlog uit. Pas zeven jaar later nam de internationale gemeenschap een initiatief: de VN, de Afrikaanse Unie, Frankrijk en België bemiddelden om het vredesakkoord van Arusha te bereiken. ‘Een goed akkoord, met voorstellen voor heropbouw, vrede en verzoening’, weet Athanase Barunsanze, specialist in con flictpreventie en vredesopbouw. ‘We geloofden toen in een Burundi waar vrede, werk en ontwikkeling zouden zijn.’

Politici gevlucht Tussen 2005 en 2010 waren er verkiezin gen, ondersteund door de internationale gemeenschap. ‘Maar de huidige macht hebbers dulden geen tegenspraak of oppo sitie. Veel politici zijn gevlucht. Journa

listen en mensenrechtenactivisten wor den opgesloten en bedreigd. We leven bijna in een totale dictatuur.’

Op tijd ingrijpen In die situatie proberen de Burundezen eerlijke verkiezingen in 2015 voor te bereiden. ‘Etnische problemen, militaire invallen, politieke crisissen: een burger oorlog komt niet zomaar uit de lucht gevallen. De internationale gemeenschap moet de signalen op tijd kunnen lezen. Ze kan ons helpen om een democratie op te bouwen. Waarom niet vroeger ingrijpen, voor er massamoorden en ontsporingen van geweld kunnen plaatsvinden?’ Lieve Van den Bulck

✔✔www.paxchristi.be/ vredesweek

Wil jij wonen in een gastvrije gemeente? Een plek waar vluchtelingen welkom zijn? Inwoners van 303 Vlaamse gemeenten gaven op www.gastvrijege meente.be al hun stem aan die wens. Vluchtelingenwerk Vlaanderen, dat de campagne organiseert, vraagt aan de politici om een gastvrij beleid op te zetten voor asielzoekers.

Week van de Brailleliga Wat kunnen burgers, gemeenten en bedrijven doen om het leven van blinde en slechtziende mensen gemakkelijker te maken? De Week van de Brailleliga (19-30 september) wil je daar ideeën voor aanreiken.

✔✔Tips en verhalen op

www.weekbrailleliga.be

beelding

ver

Wildbreien voor meer vrouwelijke burgemeesters Amper een op de tien burgemeesters is een vrouw: in die wetenschap kan vrouwenbeweging Femma niet blijven stilzitten. Om voor vrouwen een betere plaats op de verkiezingslijsten te vragen, slaat Femma dezer dagen aan het wildbreien. In de nacht van 1 oktober pakt de vrouwenbeweging op meer dan 50 plaatsen in Vlaanderen standbeelden, bomen, parken en pleinen in met kleurige breiwerkjes. De boodschap: ‘Kleur je gemeente meer vrouw!’. Deze zeemeermin van Wily Kreitz in het Oostendse Leopoldpark zal het in elk geval niet snel kou krijgen deze winter. (LVDB)

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Reeks gemeenteraadsverkiezingen: energie (4/6)

Vzw Goed Wonen helpt snoeien in energiefactuur Frank Bahnmüller

Hoeveel gaat er maandelijks op aan elektriciteit, water, gas en verwarming? Zonder twijfel neemt energie een grote hap uit je budget. De energiesnoeiers van vzw Goed Wonen werken met OCMW’s samen om mensen te helpen besparen. Goed voor het klimaat én voor de portemonnee. mee op zoek naar een leverancier. Een belangrijke maatregel om energieverspilling tegen te gaan is dakisolatie, en die plaatst Goed Wonen zelf. Vorige week waren Eric en Willy van Micha’s ploeg in Aalst aan de slag bij Suzanne om haar dak beter te isoleren. Suzanne las in de krant over het Dak Isolatie Project Aalst, een initiatief van vzw Bea, het energiebedrijf van Aalst. De stad werkt hiervoor samen met Goed Wonen. ‘Ik twijfelde geen moment om hieraan mee te doen. Ik wil dat mijn huis netjes afgewerkt is’, zegt de fiere tachtiger.

Met een spaarlamp bespaar je 10 euro per lamp per jaar. Micha Van Kesteren, vzw Goed Wonen

‘En binnenkort zul je het ook aan je energiefactuur merken’, verzekert Micha haar.

Meteen resultaat

Eric en Willy isoleren het dak van Suzanne, goed voor een jaarlijkse besparing van gemiddeld 450 euro op de energiefactuur.

zw Goed Wonen is actief van de Westhoek tot in Limburg. Micha Van Kesteren (tweede van rechts op de foto) is coördinator in de Dendervallei en leidt een ploeg van acht energiesnoeiers. ‘Wij werken met arbeiders die ouder dan 45 en minstens één jaar werkloos zijn’, zegt Micha. ‘Ook mensen die niet in regel zijn met hun papieren en geen recht (meer) hebben op een uitkering, komen via het OCMW bij ons terecht. Zij werken er een jaar of twee om dan de stap te kunnen zetten naar de gewone arbeidsmarkt. Onze werknemers hebben al heel wat meegemaakt op het werk en in het leven. Ze doen ook niet altijd een makkelijke job: ze werken op zolders en stellingen.’

Supergemotiveerd Goed Wonen doet voornamelijk energiebesparende ingrepen in woningen van mensen die afhankelijk zijn van het OCMW of van sociale verhuur- en huisvestingsmaatschappijen. ‘Met die instanties hebben wij regelmatig contact, bijvoorbeeld via het lokaal woonoverleg. We merken dat de OCMW’s supergemotiveerd zijn om met ons samen te werken. Want ons advies verhoogt de financiële draagkracht van hun cliënteel. De OCMW’s spreken hun cliënten aan om een gratis energiescan te laten doen. Daarna bellen wij de mensen op voor een afspraak.’

In euro’s Wat houdt zo’n energiescan nu in? De energiesnoeier van Goed Wonen zoekt samen met de bewoner in alle kamers naar nutteloos energieverbruik. Hij kijkt bijvoorbeeld na of de tv of het koffietoestel in stand-by staan en of er nog verlicht wordt met gloeilampen. Ook plaatst hij energiebesparend materiaal ter waarde van 20 euro, zoals spaarlampen, een

spaardouchekop, tochtstrips of buisisolatie. ‘Onze werknemers spreken de juiste taal’, vindt Micha. ‘Zij drukken alle besparingen uit in euro’s. Zo bespaar je met een spaarlamp 10 euro per lamp per jaar.’

Geïsoleerd staat netjes Goed Wonen geeft mensen ook advies over de vervanging van hun oude verwarmingsketel en enkele beglazing, en gaat

‘Middelen eerst naar kwetsbare groepen’ ‘Gemeenten moeten burgers stimu leren om een beroep te doen op instrumenten voor energiebespa ring, zoals bijvoorbeeld energie scans’, vindt ACW-voorzitter Patrick Develtere. ‘De beperkte middelen voor energiebesparing kunnen gemeenten best inzetten voor maat schappelijk kwetsbare groepen.’ ‘Middenveldorganisaties zetten heel wat activiteiten op voor energiebesparing en hernieuwbare energie. De gemeenten moeten hen daarin erkennen en ondersteunen. Wij dagen onze gemeenten uit om een positief en toekomstgericht beleid te voeren voor hernieuwbare energie, samen met naburige gemeenten. Voor hun eigen gebouwen moeten gemeenten resoluut kiezen voor energiebesparing en groene stroom.’

Micha hoort veel positieve reacties van klanten. ‘De meesten zijn blij dat er eens iemand over de vloer komt. En als we dakisolatie plaatsen, voelen ze direct het resultaat: de verwarming kan meteen twee graden lager. Dat scheelt een heel pak energie en geld.’ Griet Verhoeyen

✔✔Info: Goed wonen

Vlaamse Ardennen: 0477 98 03 14, Westhoek: 0475 84 10 73, Noorderkempen: 0477 98 02 99, Dendervallei: 0475 84 13 43, Noord-Limburg: 0479 95 74 96, Dender-Zuid: 0478 54 95 96.

Word minister van je idee Koester je een waardevol sociaal of ecologisch idee dat je wil waarmaken en verspreiden? Dan kun je vanaf nu minister worden van je idee. Het Ministerie van Ideeën is een initiatief van onge bonden en creatieve burgers, die de handen in elkaar slaan om de toekomst duurzaam te maken. Op www.ministerievanideeen.be krijgen pioniers die van aanpakken weten een podium en een ‘ministerportefeuille’ voor hun initiatief. Wil je in het voetspoor treden van de minister van Ruilhandel of van Slim parkeren? Of wil je sympathie betuigen aan je favoriete project? Het Ministerie van Ideeën is doorlopend op zoek naar burgersteun en naar nieuwe ministers.

✔✔Voor

info en ministeriële voorbeelden: www.ministerievanideeen.be

post

VACATURE CM

• ICT Project Leaders • Functional Analyst Ziekte- en Invaliditeitsverzekering Onbepaalde duur – voltijds – Brussel

✔✔Info: www.cmjobs.be ACV bouw - industrie & energie

• Stafmedewerker voor de studie- en vormingsdienst Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer vóór 19 oktober.

✔✔Info: 0475 56 89 52, francois. laurent@acv-csc.be

Groep Intro vzw

• Hoofdboekhouder Onbepaalde duur - voltijds - Brussel

✔✔Info: gab.benoot@groep

intro.be, www.groepintro.be

LBC-NVK

• Verantwoordelijke vakbondssecretariaat Turnhout

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

GEDACHT

Dementie (1)

Dementie (3)

Ik merkte de eerste tekens van dementie bij mijn man rond zijn 60ste. Vijf jaar lang bezochten we verschillende neurologen maar de diagnose dementie werd niet gesteld. In de beginfase veranderde het karakter van mijn echtgenoot. Hij was zelfs agressief. Dat vond ik ellendig. Het stellen van de diagnose was voor mij een verlossing. Ik kreeg een verklaring voor die nieuwe, onaardige partner. Ik beloofde voor hem te zorgen zolang ik kon. Nu hij in een rusthuis verblijft, herkent hij mij niet meer en krijg ik geen contact meer. Toch probeer ik te achterhalen waarmee ik hem een plezier kan doen. Dat enkel dit overblijft van onze fijne relatie doet pijn. ••• Hermine Thys, Kontich

Bovenop de ziekte van Parkinson kreeg mijn moeder dementie. Ondanks de goede zorg van haar levenspartner moest ze worden opgenomen in de gesloten afdeling van een rusthuis. Daarover voelde ik mij schuldig. Ik ga haar drie tot vier keer per week bezoeken. Ik ga met haar wandelen of breng tijd met haar door op haar kamer. Volgens mij helpt dat om ons te blijven herkennen. Maar wat niemand echt weet, is wat moeder nog wel en niet meer beseft en voelt. Soms geeft zij een reactie die mij perplex doet staan. Ik heb boeken over de aandoening gelezen, deelgenomen aan het Dementiecafé en vergaderingen met lotgenoten meegemaakt. Na jaren ben ik tot het besluit gekomen dat je een zekere afstand moeten kunnen nemen van een geliefd persoon met dementie. Zoniet word je zelf ziek. ••• Magda Derammelaere

Dementie (2) Samen met mijn man zorg ik voor mijn moeder die bij ons inwoont. Het laatste jaar merk ik signalen van dementie. Ze vergeet veel, vindt de weg niet meer in huis, maakt zich vlug boos en weet niet meer wat ze waar legt. Hoewel we daar zo goed mogelijk mee proberen om te gaan, leidt dit wel soms tot problemen. Als verpleegkundige in de thuiszorg heb ik veel met dementerende ouderen te maken. Maar zorgen voor je eigen moeder is nog iets anders. We probeerden al eens kortverblijf, maar dat viel niet echt mee. Nu gaat ze een dag per week naar een dagopvang en dat lukt op dit moment wel. ••• Marijke Soenen, Deerlijk

Armoede Dank je wel om armoede in de aandacht te brengen. Ik mis wel een concreet voorstel. Een suggestie: laat het niet bij woorden, maar stel activiteiten open voor mensen met een kleine portemonnee door ze ook voor hen betaalbaar te maken: bijvoorbeeld voor 1 euro voor mensen met een omnio-statuut (een beschermingsstatuut waardoor personen met een laag gezinsinkomen onder meer recht hebben op een hogere terugbetaling van hun ziektekosten, red.) ••• Gerda Van Doorslaer

Onbepaalde duur – voltijds – Turnhout Solliciteer vóór 12 oktober.

✔✔Info: www.lbc-nvk.be

SUDOKU

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

FITNESS

ACTIEMODEL

OMDAT BEWEGEN GEZOND IS

12 % korting op alle ﬁtnesstoestellen van Bremshey en Tunturi Deze ﬁtnesstoestellen garanderen een uitstekende prijskwaliteitsverhouding. Ons aanbod is nog veel ruimer. Kom zeker een kijkje nemen in onze Thuiszorgwinkel en vraag advies aan onze medewerkers voor de juiste keuze.

ERGOMETERFIETS BE5

Acties tot 6 oktober 2012

ROEITRAINER: 499,40 euro NU 439,52 euro BUIKTRAINER: 49,58 euro NU 43,63 euro CROSSTRAINER CR3: 549,40 euro NU 483,52 euro

449,40 euro

NU 389,40 euro Reeds een hometrainer beschikbaar vanaf 319,40 euro

- 60 euro

BLOEDDRUKMETER M6 COMFORT 120 euro NU 102,15 euro

-12 %

+ gratis adaptor t.w.v. 9,30 euro

de oplossing van SUDOKU IN VORIGE VISIE

-15 %

+ GRATIS adaptor Airex Fitline 180

180 x 58 x 1 cm Turquoise 57,08 euro NU 48,52 euro

Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen.

Op onze website en in de winkels vind je de actiefolder met alle ﬁtnessacties. Adressen en telefoonnummers van onze Thuiszorgwinkels vind je op de website of via 02 246 49 49.

-15 %

www.thuiszorgwinkel.be 12 09 07 Visie fitness.indd 1

24/09/2012 14:21:42

¬ op uw gezondheid

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Frank Fol voor een dag kok op kot

Gezond door het academiejaar Cie Gagarine

Frieten, pizza of pitta? Het is verleidelijk als je kotstudent bent, maar het kan ook anders. Wij trokken met groentekok Frank Fol naar het kot van Eline. ‘Met weinig moeite tover je een gezonde maaltijd op tafel.’

Kok op kot voor studenten Het Kok op Kot-team duikt de komende weken in alle studentensteden op. Dat zal onder meer het geval zijn aan de stations Gent-SintPieters, Ant w er p en Centraal en Leuven. Alle acties vind je op Facebook: www.facebook.com/kokopkot.

Studenten zullen er de komende weken niet naast kunnen kijken: CM deelt opnieuw gratis groentepakketten uit. De actie Kok op Kot wil studenten overtuigen om zelf achter het fornuis te kruipen. ‘Ook al heb je het nog nooit gedaan, durf koken’, geeft Frank Fol de studenten mee.

Via www.kokopkot.be kun je een van de honderd Kok op Kot-pockets winnen, boordevol gezonde en gemakkelijke gerechten.

Verrassing De topchef geeft zelf het goede voorbeeld. Op onze vraag gaat hij langs bij Eline Hendrix, tweedejaars Biomedische Weten schappen aan de KU Leuven. Zijn opdracht: samen met Eline een gezonde maaltijd berei den. Zijn ingrediënten: een Kok op Kotgroentepakket (ajuin, courgette, tomaat, paprika, wortel) en alles wat in de koelkast en voorraadkast te vinden is. ‘Met die groenten ligt het voor de hand om een saus te maken, maar laat ons iets anders doen. Ik zie dat je aardappelen in huis hebt. Wat denk je van een warme aardappelgroentesalade’, vraagt Frank Fol. ‘Klinkt lek ker’, repliceert Eline.

Aan de slag Benodigdheden voor 1 persoon: 100 gr. zachtkokende aardappelen, 1 teentje knoflook, olijfolie, 1 citroen, 1 witte ui, 1 stuk courgette, 1 tomaat, peper van de molen, zeezout, cayennepeper, laurierpoeder, 30 gr. slamix, 1 stuk paprika, 1 eetlepel pompoenpitten, 1 takje verse basilicum

Krappe keuken De kok zet haar meteen aan het werk. Terwijl Eline de paprika in stukjes snijdt en de aard appelen schilt, gaat Frank Fol aan de slag in

Ook al heb je het nog nooit gedaan, durf koken. Frank Fol

het piepkleine keukentje. Twee kookvuren heeft de studente. ‘Dat wordt wat improvise ren. Maar een krappe keuken is geen hinder paal om lekker te koken.’ Eline kan het weten. ‘Ik probeer tijdens het academiejaar minstens een keer per week zelf te koken. Of ik sta samen met een vrien din achter de potten. Ik hou erg van pasta in alle mogelijke combinaties. Met sperziebo nen en avocado bijvoorbeeld of met scampi’s en paprika. Thuis heb ik nochtans nooit

2 - 4 november in Massembre

www.massembre.be www.cm.be/Skoebidoe

Het resultaat

Snel

Nadat Eline de vinaigrette geroerd heeft, kan Frank Fol de borden dresseren. Na min der dan een uur schuiven de kok en de stu dente hun voeten onder tafel. ‘Waw, dat smaakt ongelooflijk af’, uit Eline haar bewondering. ‘Met groenten kun je heel wat richtingen uit’, vult Frank Fol aan. ‘Maak een beetje tijd om te koken en je komt gezond het academiejaar door.’

Frank Fol juicht het toe. ‘Probeer dingen uit. Een recept is een basis. Je moet dat niet let terlijk namaken. Heb geen schrik om te experimenteren.’ ‘Al is het niet altijd makkelijk’, pikt Eline in. ‘Als ik om 19 uur thuiskom van de les, dan wil ik snel eten en heb ik geen zin om lang achter het fornuis te staan.’ Met de salade gaat het gelukkig vooruit. Op het kookvuur staan de aardappelen, tomaat, courgette en ajuin al samen te pruttelen. ‘Wie lekker wil eten, moet er altijd iets voor doen’, geeft Frank Fol toe. ‘Maar met weinig inspanningen kun je toch snel een gezond gerecht klaarmaken. Trouwens, een pizza ontdooien vraagt ook tijd.’

GRATIS

kindere voor n van 0 tot 6 jaar!

Dieter Herregodts

✔✔Inspiratie nodig voor gezonde

voeding? Bij uitgeverij Lannoo verscheen het boek ‘Lekker eten, lekker sporten’ van Frank Fol. Verkrijgbaar in de boekhandel. www.degroentekok.be

Vinaigrette: mix de kern van de tomaat met het sap van een citroen en een geut olijfolie. Kruid met zeezout en peper van de molen. Duw door een fijn zeefje. Snij blaadjes basilicum fijn en meng met het sausje. Afwerking: verdeel de warme aardappelsalade over de borden en werk er bovenop af met het slaatje, paprikasnippers en pompoenpitten. Lepel wat vinaigrette over het slaatje.

Doe mee aan onderzoek over kanker

Hartritmestoornis met hersengevaar

De KU Leuven doet onderzoek in het kader van Kom op Tegen Kanker en vraagt je medewerking. Bedoeling is om te weten te komen aan welke informatie over kanker en gezondheid (ex-)-kankerpatiënten nood hebben. Ook willen de onderzoekers de effecten van de berichtgeving hierover in de media nagaan. Ze hopen zo het zoeken naar informatie en de manier waarop deze wordt aangereikt, positief te beïnvloeden. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer een half uurtje. Jouw gegevens zijn vertrouwelijk en worden anoniem verwerkt. Als je meedoet, maak je kans op gratis filmtickets.

De campagne van de Belgische Cardiologische Liga staat dit jaar in het teken van voorkamerfibrillatie, een hartritmestoornis met risico op een beroerte. In België hebben er zowat 150 000 personen last van. Uit een enquête van de Liga blijkt dat de aandoening en de gevolgen weinig bekend zijn. Een makkelijk te herkennen teken is een onregelmatige polsslag. Regelmatig zelf je hartslag controleren of dat bij een consult je huisarts laten doen, is raadzaam. De Liga geeft meer informatie over de symptomen, de opsporing en de behandeling.

✔✔http://soc.kuleuven.be/kanker

✔✔www.vkf-cva.be

‘t kort

Meer info?

gekookt. Inspiratie vind ik via internet.’

GEZOND IN

CM-Skoebidoeweekend

In een mum van tijd toveren Frank Fol en Eline een smakelijk gerecht op tafel.

Aardappelsalade: snij de to maat in vier en ontdoe van de kern. Hou de kern bij voor het sausje. Gaar de aardappelen in water samen met een lookteentje, citroenzeste, blokjes courgette, blokjes ui en vruchtvlees van tomaat. Kruid met wat zout, laurierpoeder en cayennepeper. Giet af bij gaartijd en hou wat jus over. Plet met een vork en voeg eventueel een eetlepel kooknat en olijfolie toe. Meng met een lepel.

¬ op uw gezondheid

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Zoektocht naar tekens Oplossing

Stuur je antwoord voor 8 oktober op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Levend Erfgoed’(boerderij- en neerhofdieren uit onze streken), uitg. Davidsfonds of de wandelboeken ‘Dicht-bij-huisgidsen’ (wandelingen in de vijf Vlaamse provincies), uitg. Lannoo i.s.m. Pasar. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.

Gratis screeningsmammografie voor vrouwen van 50 tot 69 jaar

Borstkanker, wees er tijdig ‘Deelnemen aan vroegtijdige opsporing van borstkanker? Niet aarzelen. Ik zeg aan iedereen dat je er beter vroeg bij bent en ik kan het weten’, zegt Linda (57). Ze onderging acht jaar geleden een borstsparende operatie.

aat op tijd je borsten controleren, is de boodschap van de Vlaamse opsporingscampagne. Vrouwen tussen 50 en 69 jaar krijgen om de twee jaar een uitnodiging om dit gratis te laten doen. Net niet de helft van de vrouwen gaat daarop in. Driekwart van de vrouwen in de leeftijdsgroep bereiken, is nochtans het streefdoel van de Vlaamse Gemeenschap, die de screeningsmammografie organiseert.

een uitnodiging krijgt om een gratis mammografie te laten nemen. ‘Zelfonderzoek is ook belangrijk. Ik heb het mijn hele leven

gedaan’, zegt Annie (73). ‘Veranderingen in je borsten kun je voelen. Als je regelmatig voelt, weet je wat bij jou normaal is. Is er een knobbeltje, dan ga je naar de dokter voor verder onderzoek. Ik weet het wel, niet alles is voelbaar. Ik had verhard klierweefsel en de dokter zei dat we het in het oog moesten houden. Elk jaar liet ik in overleg met mijn arts een mammografie uitvoeren. Ik ben nu Isopix

zoek en

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Tijdig

Winnaars Etienne Blyweert (Burcht), Phebe Buelens (Vilvoorde), Viviane De Coster (Zevergem), Chris Develter (Poperinge) en Sylvia Van Royen (Rupelmonde). Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Zelfonderzoek Voor vroegtijdige opsporing van borstkanker hoef je niet te wachten tot je 50 bent en

Vrouwen tussen 50 en 69 jaar krijgen de kans om zich gratis te laten onderzoeken. Dat laat je toch niet liggen?’

GEZOND

WINTER 2012-2013

PUUR Intersoc family

Lic. 7013 - A5654

Gratis verblijf tot 6 jaar! ‘Voorrang voor kids’, daar draait het tijdens onze Oekkie-vakanties allemaal om. Tijdens deze te gekke skiweken buiten de schoolvakanties zetten we alles op alles voor onze allerkleinste hotelgasten. Ben je 6 jaar of jonger? Dan logeer je bovendien volledig gratis. Je vindt Oekkie deze winter in: Leysin

Valmeinier

Ingrediënten voor 4 personen: 4 piepkuikens van 400 à 500 g ¬ 2 sjalotten ¬ 5 takjes tijm ¬ 1 teentje look ¬ 18 blaadjes salie ¬ 2 peterseliestengels ¬ 250 g boter ¬ 12 jonge wortels ¬ peper, zout, muskaatnoot

Zinal

Info, prijzen en reservaties: 070 233 119 of www.intersoc.be.

WERKEN EN TOCH OP VAKANTIE ... DANK JE WEL! Deze zomer hebben onze vakantiegasten weer kunnen genieten van het échte vakantiegevoel. Dank aan al onze vrijwilligers die hiertoe hebben bijgedragen. Wil jij deze winter ook mee op werkvakantie? Registreer je dan meteen op www.intersocwerkvakanties.be of neem telefonisch contact op via 02 246 47 35 (hoteldiensten) of 02 246 47 36 (animatie).

Visie_28-9_Oekkie winter 2013.indd 1

Piepkuiken met salie en jonge worteltjes

20/09/2012 15:47:16

¬ maak zachtjes met je wijsvinger onder het vel van iedere filet een ruimte en steek er een blaadje salie in ¬ hak de sjalotten, de tijm, look, peterseliestengels en 6 blaadjes salie fijn ¬ smelt 100 g boter en stoof hierin de sjalotten, meng de kruiden erdoor en haal de pan van het vuur ¬ vul de binnenkant van de piepkuikens met het kruidenmengsel ¬ kruid en braad de piepkuikens in de rest van de boter tot ze goudbruin zijn ¬ zet ze in een ovenvaste schaal in een voorverwarmde oven van 180 °C gedurende 25 minuten en overgiet regelmatig met de boter ¬ schil ondertussen de wortels en stoof ze op een zacht vuurtje in boter ¬ blus met 2 dl kippenbouillon en kruid met een beetje zout, peper en gemalen muskaatnoot ¬ laat ze een kwartier onder deksel garen ¬ als de piepkuikens gaar zijn, haal ze uit de oven, overgiet ze goed met de braadboter en laat ze gedurende 10 minuten rusten ¬ serveer en gebruik de overgebleven blaadjes salie als decoratie ¬ een gebakken aardappeltje erbij is altijd lekker. Recept van Jo Bussels, chef-kok van het Antwerpse restaurant Radis Noir. www.radisnoir.be, tel. 03 238 37 70.

Stefan Dewickere

Oplossing Visie nr. 23 Pestkoppen

Linda hoeft niet overtuigd te worden van het belang van vroegtijdige opsporing. ‘Ik heb veel klierweefsel en ik laat al heel lang om de twee jaar een mammografie uitvoeren, normaal in mei. Acht jaar geleden was ik dat even uit het oog verloren en mijn huisdokter moedigde me aan om me toch maar te laten onderzoeken. En toen werd het gezwel ontdekt. Gelukkig had ik niet langer gewacht. De borstsparende operatie is prima uitgevoerd en nu denk ik er zelfs niet meer aan. Ik weet hoe belangrijk het is om er vroeg bij te zijn. Vrouwen tussen 50 en 69 jaar krijgen de kans om zich gratis te laten onderzoeken. Dat laat je toch niet liggen, ook al heb je geen klachten?’

¬ op uw gezondheid

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

bij

Uitstel mag geen afstel worden Precies vijf maanden geleden keurde de Vlaamse regering het decreet Vlaamse sociale bescherming goed. Dat bevestigde de rol van de zorgverzekering en voorzag onder meer in een maximumfactuur voor de thuiszorg en een premie voor jonge kinderen. Deze maatregelen stonden in het regeerakkoord van 2009. De bedoeling was dat de maximumfactuur en de kindpremie dit jaar van start zouden gaan. De startdatum werd vervolgens een eerste keer verschoven naar 2013. En deze week kondigde de Vlaamse regering aan

Aangezien de meeste kankers voorkomen in de leeftijdsgroep vanaf 50 jaar, werd deze groep uitgekozen voor het Vlaams bevolkingsonderzoek dat ook de steun van CM krijgt. In Vlaanderen ontvangen vrouwen tussen 50 en 69 jaar om de twee jaar een uitnodiging van een van de vijf erkende centra voor borstkankeropsporing om een gratis mammografie te laten uitvoeren.

Wat kan vrouwen aansporen om toch deel te nemen aan de gratis screeningsmammografie? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Hoe krijg je een goed borstgevoel?

Eddy Fliers

Chris Van Hauwaert

Hoe kun je veranderingen in je borsten vaststellen? Waarom een mammografie laten nemen? Dat lees je in de CM-folder ‘Borstkanker tijdig opsporen’. Hij is te verkrijgen bij de dienst Gezondheidspromotie van je ziekenfonds en te bestellen of te downloaden via www.cm.be (Publicaties).

dat deze maatregelen opnieuw worden uitgesteld. Het zijn nochtans belangrijke maatregelen in de ondersteuning van wie langdurig ziek is en van jonge gezinnen. Dankzij de maximumfactuur zullen mensen die veel zorg nodig hebben, nooit meer dan een plafondbedrag moeten betalen voor erkende diensten gezinszorg, aanvullende thuiszorg, logistieke hulp en oppashulp. De kindpremie zal een plaats krijgen in het beleid van preventieve gezinsondersteuning en de aanpak van ontwikkelingsstoornissen. Ze zal een stimulans vormen om de begeleiding van Kind en Gezin volledig te volgen, tot het kindje drie jaar is. Althans, zo heeft de regering het aangekondigd. We begrijpen ten volle dat de regering moet besparen. Maar nog maar vijf maanden geleden kondigde de Vlaamse regering aan dat ze gaat voor een ‘sociale, warme en zorgzame samenleving’. Deze goede bedoelingen gaan van uitstel naar uitstel. Wij pleiten er sterk voor dat dit uitstel geen afstel wordt. Marc Justaert Voorzitter CM

www.facebook.com/CMziekenfonds

Borstkanker is wereldwijd de meest voorkomende kanker bij vrouwen. In Vlaanderen zijn er elk jaar meer dan 5 000 nieuwe patiënten. Een op de negen vrouwen krijgt er in haar leven mee te maken. In 2007 overleden in Vlaanderen 1 406 vrouwen aan borstkanker. Dit cijfer aanzienlijk laten dalen, is de bedoeling van de vroegtijdige opsporing.

Uitnodiging 73. Ik ben blij dat ik het gedaan heb, want in maart zag de dokter iets en het bleek toch een kankergezwel te zijn. Ik ben in april geopereerd en dat is goed verlopen. Alles is achter de rug. Was ik niet tijdig op onderzoek geweest, dan kon het veel erger geworden zijn. Ik ken niemand die graag een mammografie laat nemen, maar naar de tandarts ga je ook niet voor je plezier. En ook dat is nodig.’

voorzet

www.twitter.com/CMziekenfonds

Borstkanker is wereldwijd de meest voorkomende kanker bij vrouwen. In Vlaanderen zijn er elk jaar meer dan 5 000 nieuwe patiënten.

Bart Keppens Ziekenhuisinfecties vermijden is besparen

Prof. Annemans en zijn team berekenden dat in ons land 218 000 ziekenhuisopnames, 5,9 procent van het totaal, te maken hebben met ziekenhuisinfecties. Ze kosten de gezondheidszorg een half miljard euro per jaar. Ziekenhuisinfecties betekenen immers extra dagen verblijf in het ziekenhuis en extra uitgaven voor geneesmiddelen en onderzoeken. Annemans zag ook dat er grote verschillen zijn tussen de ziekenhuizen als het gaat over patiënten die kort na hun ontslag opnieuw moeten opgenomen worden met dezelfde klachten. In het best presterende ziekenhuis komen heropnames vijf keer minder voor dan in het slechtst presterende.

Kwaliteit belonen In De Tijd wijst Annemans erop dat de ziekenhuizen momenteel financieel niet beter worden van goede praktijken. Hij pleit ervoor om kwaliteitscriteria in te voeren waarbij ziekenhuizen beloond worden voor de inspanningen die ze leveren, bijvoorbeeld in de strijd tegen de ziekenhuisinfecties.

‘Kilootje minder was openbaring’ Tijdens wandelingen op vakantie de familie zwetend en buiten adem moeten achterlaten, slecht slapen en luid snurken. Dat deed Bart Keppens (39) surfen naar Kilootje minder. ‘Enkele jaren geleden probeerde ik af te vallen door tijdens de week niet te snoepen, minder te eten en frisdrank te mijden. Mijn gewicht zakte snel van 91 naar 80 kilo, maar vrij vlug wees de weegschaal weer 85 kilo aan. Tijdens een vakantie in Frankrijk begon ik te wandelen. Terug thuis merkte ik dat ik duidelijk vermagerd was. Mijn schoonzus vertelde me dat op de website van Kilootje minder van CM ook veel bruikbare tips stonden. Ik schreef me in en kreeg dagelijks een mail van de Kilootje minder-coach.

vocht en deed mij ’s avonds minder eten. En ik laste beweging in mijn zittend leven in. Regelmatig ging ik ’s avonds wandelen met

de hond. Eerst een klein toertje, nadien afstanden van acht kilometer. Ook begon ik te joggen. In het begin raakte ik niet verder dan een kilometer. Na ruwweg één jaar ben ik klaar voor mijn eerste marathon.’

✔✔www.kilootjeminder.be Violet Corbett Brock

Kun je besparen in de gezondheidszorg en tegelijk de kwaliteit verbeteren? Volgens hoogleraar Lieven Annemans (UGent en VUB) kan de strijd tegen ziekenhuisinfecties miljoenen euro opleveren.

Evenwichtig De tips over gezonde voeding en de uitleg dat de combinatie met regelmatig bewegen kan leiden tot een snel en blijvend resultaat, waren voor mij een openbaring. In minder dan acht maanden speelde ik 20 kilo kwijt. Mijn gewicht blijft al zeven maanden stabiel. Dat is me gelukt door evenwichtig te ontbijten en genoeg groenten en fruit te eten. Ik heb vaak verse soep gedronken waardoor ik verschillende groenten binnen kreeg. Het gaf ook extra

Bart Keppens: ‘Mijn gewicht blijft al zeven maanden stabiel. Dat is me gelukt door gezond te eten en beweging in te lassen in mijn zittend leven’.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

VLOER

Nieuw bij de vakbond (4/4)

‘Ik heb hard gewerkt om verkozen te raken’

De sociale verkiezingen in mei leverden een nieuwe lichting ACV-afgevaardigden op. Vier weken op rij laten we je kennismaken met een kersvers ACV-militant. Hekkensluiter van de reeks is Sarah Van De Velde (24), werknemer bij Audi Brussels in Vorst. Cia Jansen

n november is het zes jaar geleden dat Volkswagen Vorst de productie van de Golf verloor en dat 4 500 van de 7 000 werknemers afvloeiden. Vandaag is de fabriek in handen van Audi en wordt hier exclusief voor Europa de Audi A1 geproduceerd. Sarah Van De Velde (rechts op foto) heeft de gloriedagen van Volkswagen niet meegemaakt. In 2007 ging zij als arbeidster aan de slag bij het nieuwe Audi Brussels. Niet veel later werd ze ACV-militante, een beetje onder de vleugels van ACV-afgevaardigde Vicky Schelfhout (36) (links op foto). Tijdens de sociale verkiezingen in mei veroverde Sarah een zitje in de ondernemingsraad. ‘Ik ben nieuw bij de vakbond als déléguée, maar eigenlijk draai ik al vijf jaar mee in de militantenkern’, vertelt Sarah. ‘Van Als nieuweling 2008 tot 2012 was ik ook plaatsmoet ik nog het vervanger voor de ondernemingsvertrouwen winnen raad. Sinds de sociale verkiezingen in van mijn collega’s.M mei zetel ik effectief en ben ik volSarah Van De Velde, ledig vrijgesteld voor het ACV. déléguée bij Audi Brussels Dat betekent dat ik, net als Vicky en de andere délégués, voltijds bezig ben met vakbondswerk en daarvoor betaald word door mijn werkgever.’ Hoe ziet jullie werkdag als volledig vrijgestelde

Hoe raak je als Nederlandstalige vrouw verkozen in een fabriek waar 96 % van de werknemers man is en 70 % Franstalig? Sarah: ‘Dat is misschien niet vanzelfsprekend, maar ik heb er hard voor gewerkt. In mijn vrije tijd ben ik een cursus Frans gaan volgen. En na mijn werkshift bleef ik enkele uren na, om de collega’s van de andere ploeg beter te leren kennen. Mensen stemmen nu eenmaal graag op iemand die ze kennen.’ Vicky: ‘Ik ben volledig vrijgesteld sinds 1998 en mijn ervaring is dat je als vrouw meer moet bewijzen wat je waard bent. Maar dat we allebei verkozen zijn, wil toch zeggen dat de mannen in ons geloven.’

eruit?

Vicky: ‘Hier werken ongeveer 2 400 arbeiders, die niet zomaar hun werkpost kunnen verlaten. Daarom maken wij dagelijks een ronde langs alle afdelingen.’ Sarah: ‘Voor mij is het nu een uitdaging om alle mensen te leren kennen. Gezichten onthoud ik goed, maar alle namen kennen is onmogelijk. Ik merk dat ik als nieuweling nog het vertrouwen moet winnen van mijn collega’s. Sommigen stellen hun vragen liever aan een ancien zoals Vicky.’

seconden de tijd om je taak te volbrengen, anders stopt de band. Je went wel aan dat ritme, maar voor oudere arbeiders geeft dat veel stress. Als vakbond pleiten wij voor aangepaste jobs voor 50-plussers en arbeiders met een beroepsziekte, naar het voorbeeld van de Audi-fabriek in Ingolstadt in Duitsland.’ Sarah: ‘Uiteraard zijn we ook allemaal bekommerd om de werkzekerheid. Tot 2016 wordt die gegarandeerd, maar het is afwachten wat daarna komt. Dat er een werkgroep is van directie en vakbonden die nadenkt over de toekomst, schept wel vertrouwen.’

Wat zijn zo de meest gehoorde zorgen of klachten?

Leen Grevendonck

Vicky: ‘Dat is de hoge werkdruk. Als arbeider krijg je 86

Alleenstaanden en gezinshoofden krijgen het moeilijk door dalende uitkeringen

ACV zingt op 30 september ‘Want dan is het de manifestatie tegen armoede’, zegt Chadia Bendada van bediendevakbond LBC-NVK. ‘Samen zetten wij enkele simpele eisen kracht bij: betaalbare gezondheidszorg, betere pensioenen, voldoende en kwaliteitsvolle jobs en een levenswaardig inkomen voor iedereen.’ 30 september, 13 uur - Poelaertplein Brussel

✔✔Kijk naar het filmpje van de zingende Chadia op www.lbc-nvk.be

erkloosheidsuitkeringen dalen nu al in de tijd, maar vanaf 1 november zal het bedrag van de uitkering nog sneller verminderen. Vooral alleenstaanden en gezinshoofden zullen het daardoor moeilijker krijgen. Het ACV vreest dat de maatregel de armoede in ons land nog zal vergroten.

‘Vooral alleenstaanden dreigen door deze maatregel meer en meer in de miserie te belanden’, vreest Karim Dibas van de ACV-Arbeidsmarktwerking. ‘Als je een uitkering krijgt van pakweg 900 euro en een huur van 600 euro moet betalen, hou je amper 300 euro over voor alle andere uitgaven. Met zo weinig centen kun je geen kant meer uit.’

De uitkering zal stapsgewijs sterk zakken, tot een bepaald minimumbedrag is bereikt. De daling wordt wel afgeremd naarmate een werkzoekende meer jaren aan de slag was. De verlaging van de werkloosheidsuitkering wordt niet toegepast op personen die een loopbaan van minimum 20 jaar achter de rug hebben, 55 jaar zijn of een arbeidsongeschiktheid van minstens 33 procent hebben.

‘De uitkeringen voor werkzoekenden zijn helemaal niet riant’, weet Karim. ‘Een alleenstaande krijgt binnenkort nog 916 euro per maand. Een werkloos gezinshoofd met een partner zonder eigen inkomen moet het stellen met 1 090 euro. Als we niet uitkijken, wordt de RVA een Rijksdienst voor Armen in plaats van een Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?’ (LVDB)

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Septemberverklaring van de Vlaamse regering

‘Burgers en ambtenaren krijgen de rekening’

r zitten positieve elementen in de begroting,’ vindt Ann Vermorgen, ‘zoals investerin gen in opvang van kinderen en personen met een handicap, school gebouwen en sociale huisvesting. Maar er wordt slechts met mondjesmaat gespro ken over de mensen die het in deze slechte tijden het moeilijkst hebben om de eindjes aan elkaar te knopen.’

100 miljoen minder voor personeel en werking De diensten en het personeel van de Vlaamse overheid krijgen de zwaarste rekening gepresenteerd. Ze moeten 100 miljoen besparen. ‘Dat zal onvermijdelijk gevolgen hebben voor het personeel, maar ook voor de dienstverlening aan burgers en ondernemingen’, stelt Ann Vermorgen. ‘Kijk maar naar De Lijn, die vorig jaar al heel fors moest snoeien en geen andere oplossing zag dan busverbin dingen te schrappen. Ik betwijfel ook of de VDAB in een context van stijgende werkloosheid werkzoekenden beter kan begeleiden, wanneer daar bespaard moet worden. Verder worden de werkingsmiddelen in de welzijnssector nu al het derde jaar op

BELGA

Afgelopen maandag presenteerde de Vlaamse regering haar Septemberverklaring. Een besparing van 500 miljoen euro is nodig om een begroting in evenwicht te krijgen. Ann Vermorgen, nationaal secretaris van het ACV, maakt een analyse. rij bevroren. Ook leraars worden getrof fen. Hun job wordt niet echt aantrekkelij ker, wat toch ook een doelstelling van de regering was.’ Volgens Ann Vermorgen resten er voor heel wat sectoren nog twee mogelijkhe den: ‘De prijzen verhogen of inleveren op kwaliteit. Als de regering beweert dat ze de Vlamingen wilde ontzien, heb ik daar dus serieuze vragen bij. Vaak duiken bij de begrotingscontrole of het opmaken van een programmadecreet nog andere onaangename ingrepen op. Ik houd mijn hart vast.’

Het werk moet toch gedaan worden. Essentiële diensten kun je niet wegsaneren. Ann Vermorgen, nationaal secretaris ACV

pen. ‘De ervaring leert dat dit soort botte besparingen uiteindelijk vaak geen besparingen zijn. Het werk moet toch gedaan worden, essentiële diensten kun je niet wegsaneren. Uitbesteding naar de privésector is dan vaak het enige alterna tief. En dat is dikwijls duurder. Dit slui pende proces van privatisering van over heidsdiensten is trouwens al een tijd bezig. Ook de manier waarop dit allemaal loopt, roept veel vragen op.’

Privatisering

Fiscale rechtvaardigheid?

De nationaal secretaris van het ACV heeft vragen bij het nettoresultaat van de ingre

Of de Vlaamse regering een andere keuze had? Ann Vermorgen vindt van wel. ‘Het

is belangrijk om de rekeningen op orde te houden. Dat is geen gemakkelijke oefe ning in economisch slechte tijden. Maar waarom laat de regering dan toe dat een bedrijfsleider bij leven zijn onderneming gratis kan schenken aan zijn kinderen? Nergens lees ik iets over een meer recht vaardige verdeling van de belastingdruk tussen minder en beter vermogenden. Voor nieuwe steunmaatregelen voor ondernemingen, zonder enige tegenpres tatie op het vlak van werk en milieu, was er blijkbaar wel geld.’ (DV)

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

https://www.facebook.com/het.acv

Aanval op de zenuwen én op mijn gevoel voor rechtvaardigheid De kans dat de prijzen van stookolie of gas de komende koude maanden serieus dalen, lijkt onbestaande. Als in het Midden-Oosten de vlam in de pan slaat, is het hek helemaal van de dam. Dat hek staat voor wie een huis of flat wil kopen of huren trouwens al een hele tijd niet meer op de dam. Dit najaar zullen ook de voedingsprijzen stevig stijgen. Verse groenten worden tot 12 procent duurder, aardappelen gaan zelfs 40 procent meer kosten dan vorig jaar. Vanaf 1 november treedt de in het regeerakkoord afgesproken degressiviteit voor werkloosheidsuitkeringen in werking (zie p. 8). De uitkering voor een langdurig werkloos gezinshoofd (dus zonder enig ander inkomen in het gezin) gaat dalen in de richting van 1 090 euro per maand, dat is 31 procent onder de Europese armoedenorm. Voor een alleenstaande wordt het ten langen leste 916 euro, dat is 12 procent onder de Europese armoedenorm. De sociale tijdbom die in de grote steden al een hele tijd onheilspellend tikt, komt zo echt wel op

scherp te staan. Wie het met een laag loon moet redden, is niet veel beter af. Veel schiet er van een bruto minimumloon van 1 472 euro (dat is amper 8,9 euro per uur) niet over om van te leven, nadat huisvesting en alle andere vaste kosten betaald zijn. Dit alles staat haaks op het engagement van de Belgische regering om de armoede serieus te verminderen. Het ACV twijfelde dan ook niet to en de ar mo e de v er enigin gen maanden geleden vroegen om nu zondag 30 september samen met andere vakbonden, mutualiteiten en

ouderenverenigingen mee te werken aan een manifestatie tegen armoede en groeiende ongelijkheid. Deze manifestatie komt helaas op het goede moment. De wet voorzag dat vakbonden en werkgevers op 15 september de regering een advies moesten geven over de verdeling van 350 miljoen euro om de laagste sociale uitkeringen en pensioenen wat op te trekken. Na weken onderhandelen is hier nog altijd geen akkoord over. Dat werkt niet alleen zwaar op de zenuwen, maar vooral ook op mijn gevoel voor rechtvaardigheid. Manifestatie tegen armoede en ongelijkheid: 30 september, 13 uur – Poelaertplein Brussel Marc Leemans, voorzitter ACV

De dalende werkloosuitkeringen staan haaks op het engagement van de Belgische regering om de armoede serieus te verminderen.

bondig

vak

Promotie leden ACV Metea

Gastronomisch jachtweekend in Sol Cress (Spa)

12-14 oktober - 2 overnachtingen, verblijf in volpension, gastronomisch jachtbanket met aangepaste wijnen, frisdranken inbegrepen, wandelingen op zaterdag 105 euro per persoon (in plaats van 180,25 euro)

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

Gratis loopbaanadvies voor ACV-leden

‘Het advies van ACV heeft mijn gezinssituatie verbeterd’ Soms kom je op een punt in je loopbaan dat je meer tijd nodig hebt voor je gezin, of dat je het rustiger aan wilt doen. Voor Luc Cornelis (links op foto) uit Oosteeklo was dat in april: zijn vrouw Carine werd getroffen door een hersenbloeding. Bij ACV-regiopropagandist Jan Van der Haeghen (rechts) kon hij terecht voor loopbaanadvies. Marina Verkouille

¬ uw job, ons werk

✔✔Sol Cress,

Spaloumont 5, 4900 Spa 087 77 23 53, info@solcress.be, www.solcress.be

LBC-NVK

Actie: Help de onthaalouders Het aantal onthaalouders in Vlaanderen daalt gestaag. Geen wonder, als je weet dat onthaalouders nog altijd geen volwaardig werknemersstatuut hebben. Bediendevakbond LBC-NVK voert hiervoor actie en vraagt je steun. 7 000 onthaalouders vangen elke dag 30 000 kinderen op. Voor een werkweek van meer dan 50 uur, krijgen zij een onkostenvergoeding. Na aftrek van de kosten houden onthaalouders netto zo’n drie euro per uur over. Zij hebben geen recht op betaalde vakantie, vakantiegeld, een dertiende maand of een eindejaarspremie. Zij hebben een beperkt ziekteverlof en een armzalig pensioen. Al meer dan tien jaar vragen onthaalouders een volwaardig werknemersstatuut. Vind jij dat zij dezelfde rechten moeten krijgen als andere werknemers?

✔✔Surf naar www.watalser

geenonthaalouderswaren. be, onderteken de petitie en vertel je verhaal.

LBC-NVK

Antwerps Hof van beroep buigt zich over stakingsrecht Op 17 oktober spreekt het Antwerpse Hof van beroep zich uit in een zaak die erg belangrijk is voor het stakingsrecht. In 2008 opende supermarktketen Carrefour een nieuwe vestiging in Brugge, met slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden. Daarop brak een intens sociaal conflict uit. Via verschillende rechters slaagde Carrefour erin om aangekondigde stakersposten te verbieden. LBCNVK aanvaardde niet dat het stakingsrecht zo verregaand beperkt werd. De vakbond spande een rechtszaak in en kreeg gelijk. Maar Carrefour geeft zich niet gewonnen. Daarom wordt de kwestie nu behandeld door het Antwerpse Hof van beroep. Op 17 oktober valt de uitspraak.

at er in april gebeurde was niet alleen een emotionele klap, het stelde ons ook voor een reeks praktische problemen’, vertelt Luc . ‘Carine moet geregeld op medische controle. Zij mag zes maanden niet meer met de auto rijden en kan sommige huishoudelijke taken niet uitvoeren.’ Om zijn vrouw te kunnen bijstaan, ging Luc op zoek naar een manier om vier vijfde te werken.

Verlof voor medische bijstand ‘In april heb ik Jan Van der Haeghen, regiopropagandist bij het ACV, gevraagd wat mijn mogelijkheden zijn. Jan vertelde mij dat ik recht had op verlof voor medische bijstand. Hij heeft mij alle formulieren bezorgd om dit aan te vragen en de

financiële gevolgen berekend. Met die informatie ben ik naar de personeelsdienst op mijn werk gestapt. Mijn werkgever heeft veel begrip voor mijn situatie en heeft onmiddellijk het verlof goedgekeurd.’

Individueel gesprek Omdat Luc nog enkele vragen had over het verdere verloop van zijn loopbaan, maakte hij een afspraak met Jan. ‘Ik wilde weten onder welke voorwaarden ik het zorgverlof kon blijven opnemen, en wat de nieuwe regeling rond tijdkrediet inhield voor mij persoonlijk. Ook dit heeft Jan duidelijk toegelicht.’

Advies over loopbaankeuzes Regiopropagandist Jan helpt regelmatig leden verder met vragen over loopbaanvermindering en de combinatie van

ACV-Transcom

Waarom staakt het treinpersoneel op 3 oktober?

e discussie over de toekomst van de NMBS-groep zit muurvast. De spoorbonden zijn bekommerd om de toekomstige dienstverlening voor de reizigers. Ze geven een signaal op woensdag 3 oktober. De kans is groot dat er dan geen treinen rijden.

De NMBS werd in 2005 opgesplitst in drie bedrijven: Infrabel voor de spoorweginfrastructuur, NMBS voor treinverplaatsingen en NMBS-Holding voor coördinatie en personeelsbeheer. Sindsdien ging de dienstverlening erop achteruit en daalde de stiptheid. Een hervorming is daarom noodzakelijk voor de vakbonden. De hervormingsplannen van de NMBS-

Groep liggen al sinds midden juni op tafel. Minister Paul Magnette (PS) pleit voor een tweedeling: hij wil enkel Infrabel en de NMBS behouden. De spoorbonden vinden dat alle diensten best in één bedrijf samengebracht worden. Een tweedeling vernietigt volgens de vakbonden de samenwerking, en dat zal de reiziger voelen. Omdat een nieuw overleg op 21 september met minister Magnette sputterde, beslisten de spoorbonden ACVTranscom en ACOD Spoor om op 3 oktober te staken. Ondanks de mogelijke overlast gaat het op 3 oktober voor de spoorbonden dus echt wel om de toekomst van de reizigers. (GV)

arbeid en gezin. ‘Dat je bij het ACV ook advies over loopbaankeuzes krijgt, is misschien iets minder gekend. Maar mijn collega’s en ik zijn goed op de hoogte van de verschillende loopbaanstelsels en -systemen. Omdat de regels voor tijdkrediet veranderd zijn, krijgen wij vooral hierover vragen. Soms organiseer ik infoavonden of workshops, maar ik merk dat mensen graag persoonlijk advies krijgen. Ze spreken mij na zo’n avond aan, of maken een afspraak op kantoor.’

Tevreden ‘Ik ben heel tevreden over hoe Jan ons begeleid heeft’, besluit Luc. ‘Ik vind het belangrijk dat mensen weten dat ze met zulke vragen naar het ACV kunnen gaan. Ze zullen daar goed geholpen worden.’ Leen Grevendonck

Individueel loopbaanadvies Heb je vragen over loopbaanonderbreking, werknemersstatuten of tewerkstellingsmaatregelen? Ga dan naar het ACV-dienstencentrum in je buurt. De dienstverleners geven je informatie, of verwijzen je door.

Workshops ACV organiseert regelmatig workshops over solliciteren, veranderen van/in werk en burn-out. Blader naar het regiokatern in deze Visie (vanaf p. 12) of kijk op www.jeloopbaan.be.

gewikt & gewogen

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

ZEGT

consumentenverdediger Ivo Mechels

‘Als je ervoor gaat, kun je dingen veranderen’ ‘Kijk en vergelijk!’ Ivo Mechels, gepassioneerd verdediger van consumentenbelangen, slaat al zeventien jaar op diezelfde nagel. ‘We leven in een complexe samenleving, met ingewikkelde aanbiedingen. Mensen moeten daar hun weg in zoeken en hebben er schrik van.’

Marco Mertens

oen ik tiener was, werd in Borgerhout een fietsend meisje doodgereden. Uit protest kalkte ik samen met andere actievoerders voorsorteerstroken op straat. Met die actie hebben we verkeersveiligheid op de agenda gezet. Ik heb toen voor het eerst het vuur gevoeld. Als je ervoor gaat, kun je dingen veranderen.’

gaan en dat gebeurt onvoldoende. Bij een onderzoek naar autofinancieringen kregen we bij de meeste kredietgevers te horen dat 800 à 900 euro per maand voldoende was om van te leven… Krediet opnemen bij een supermarkt of postorderbedrijf gaat ook vlotjes, maar je betaalt er tot 16 procent intrest. Zo beland je makkelijk in een schuldenspiraal.’

Wat is er verder nodig om iets te veranderen?

Wat is de top drie van klachten vandaag?

‘Alles begint met de wil: waar een wil is, is een weg. En wat de weg betreft, zoek je best samenwerking met bondgenoten: je moet krachten bundelen. Verder heb je een stevig dossier nodig als je tegenover een tegenstrever staat. Want bij één onvolkomenheid haalt die de bazooka boven. Bovenal moet je geduld hebben. Het duurt We hebben steeds soms ontzettend lang om tot resulop dezelfde nagel taat te komen. Sinds 1999 volgen wij geslagen: de energiemarkt en sinds 2003 hebkijk en vergelijk. ben we een rekenmodule. We hebben steeds op dezelfde nagel geslagen: Ivo Mechels, kijk en vergelijk. Pas de laatste maanconsumentenverdediger den zijn de ogen van veel consumenten opengegaan.’

‘Dat zijn garantie bij consumptiegoederen, energie en telecom. De garantieregeling is duidelijk, maar veel mensen kennen ze niet. De verkoper blijft aansprakelijk voor elk gebrek, vanaf de levering tot twee jaar erna. Tijdens de eerste zes maanden moet de verkoper sowieso gratis herstellen of vervangen. Na zes maanden ligt de bewijslast jammer genoeg nog bij de consument. Op 1 oktober treedt een nieuwe telecomwet in werking. Met de nieuwe bepalingen kun je je contract na zes maanden opzeggen en is een mondelinge toezegging aan een verkoper aan de telefoon niet langer voldoende.’ Kan een consumentenorganisatie de economie of de politiek sturen?

Is de consument vandaag mondiger dan vroeger? ‘Ja (lacht), maar hij laat zich ook vaak doen. We leven in een complexe samenleving, met ingewikkelde aanbiedingen voor energie, telefonie, verzekeringen… Mensen moeten daar hun weg in zoeken en hebben er schrik van. Er is alsmaar meer keuze, maar ook meer keuzestress. De informatie op onze website helpt je om een keuze te maken. Maar het internet heeft ook een keerzijde. Fraudeurs bereiken tienduizenden mensen met één muisklik. Mensen blijken minder wantrouwig op het internet dan in de echte wereld. Met een dubbele muis-

klik bevestig je een bestelling of overeenkomst voor je het goed beseft.’ 1 op 15 Vlamingen heeft een betalingsachterstand. Hoe komt dat? ‘Krediet opnemen is niet verkeerd. De wet op het consumentenkrediet regelt dat goed, maar wordt niet altijd correct toegepast. Kredietverstrekkers zijn verplicht de terugbetalingsmogelijkheden van de kredietnemer na te

Minder betalen voor energie? Heb je een laag inkomen? Kijk dan na of je in aanmerking komt voor een toelage van het Sociaal Verwarmings fonds of voor het sociaal maximumta rief voor aardgas en elektriciteit. Het Sociaal Verwarmingsfonds geeft een toelage voor de aankoop van huisbrandolie of propaangas (niet in flessen). Je komt in aanmerking als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming in de ziekte- en invaliditeitsverzekering, als je een laag inkomen of een schuldenregeling hebt. Je kunt de toelage aanvragen bij het OCMW. Je hebt een factuur of betaalbewijs nodig die niet ouder zijn dan zestig dagen.

Gas en elektriciteit Sommige gezinnen komen in aanmerking voor het sociale maximumtarief voor aardgas en elektriciteit. Dat is als

er iemand een uitkering of aanvullende tegemoetkoming ontvangt van het OCMW, de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid of een inkomensgarantie voor ouderen van de Rijksdienst voor Pensioenen. Meestal wordt het sociaal tarief automatisch toegepast. Je kunt dat zien op je factuur. Er zijn ook mensen die het met een attest moeten aanvragen. Voor meer informatie kun je terecht bij het CM-infopunt Chronisch Zieken op 078 05 08 05 (maandag tot vrijdagvoormiddag) of infochronischzieken@cm.be.

✔✔www.verwarmingsfonds.be en 0800 99 929

✔✔www.sociaaltarief.economie.fgov.be en 0800 120 33

‘Voor een deel wel. De publicatie van onze vergelijkende testen zet druk op de markt. Energieleveranciers, supermarktketens, gsm-fabrikanten… kijken met argusogen naar de resultaten. Ons lobbywerk richt zich rechtstreeks tot de politiek. Je kunt wel degelijk een invloed uitoefenen op de besluitvorming. Maar je moet wel weten hoe het spel in elkaar zit. Je moet prioriteiten leggen en weten wat wanneer en waar beslist wordt.’ Griet Verhoeyen

✔✔Ivo Mechels, 100 procent voor de consument, Borgerhoff & Lamberigts, 22,50 euro

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt elke week enkele rake commentaren van de socialenetwerksite.

Sabine De Cocker leerkracht #singfortheclimate wat een opkomst @depinte zalig gevoel!

Riadh Bahri journalist @ VRT-nieuws (Terzake - Het Journaal) Trots op De Morgen. Ze schrappen daar het woord ‘allochtoon’. Moedig. Ze zullen veel negatieve reacties krijgen. #DeMorgen

Anton Maertens De Gids op Maatschappelijk Gebied Blijven #besparen. Spanje: ‘Aantal mensen dat door Caritas wordt geholpen, is gestegen van 370.000 in 2007 naar meer dan miljoen in 2011.’

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 28 september 2012

FILM

The Broken circle breakdown

‘Verdriet kun je niet delen’ Hoe reageer je als koppel als je kind zwaar ziek wordt? Vind je elkaar in het verdriet, of net niet? Johan Heldenbergh vertelt over de rol van zijn leven in The Broken Circle Breakdown, een hartverscheurende film van Felix van Groeningen.

he Broken Circle Breakdown is een stuk waarvoor ik indertijd erg diep ben gegaan. Ik schreef het samen met Mieke Dobbels en legde er mijn hart en ziel in. Ik wilde een doorleefd maar toegankelijk verhaal maken’, vertelt Johan Heldenbergh. ‘Kunst moet voor mij ergens over gaan. In dit geval: wat doet verdriet met een mens? En bij uitbreiding: met een relatie. Een dergelijk thema zet je niet zomaar op de planken, dus hebben we ons uitgebreid ingewerkt. Het moet echt zijn. Dat ben je verplicht aan de mensen in de zaal.’ Dat geldt ook voor de film?

Antwoord op deze vraag: Hoe heet de vorige film van Felix van Groeningen waarin Johan Heldenbergh ook meespeelde? a. De helaasheid der dingen b. Dagen zonder lief c. Adem

✔✔Doe mee op www.acw.be (klik op Visie-

wedstrijd). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, Wedstrijd The Broken Circle Breakdown, Postbus 20, 1031 Brussel. En dit vóór donderdag 4 oktober.

colofon

Veggielicious! Drie goede redenen om zaterdag 6 oktober ‘Veggielicious’ met fluogroen in je agenda aan te duiden? Tv-kok Wim Ballieu gaat 14 BV’s leren hoe ze een vegetarische maaltijd kunnen bereiden. Tijdens workshops en debatten leer je alles over kunstvlees en foodfotografie. En op tientallen standjes ontdek je alles over duurzame en veggie voeding. Zaterdag 6 oktober, ICC Gent (10-22 uur) www.veggielicious.be of 0491 59 29 55

Registratie vooraf: 10 8 Aan de deur: 12 10

Visie mag 20 duotickets weggeven voor ‘The Broken Circle Breakdown’.

Voorkom lange wachttijden aan de deuren registreer u vooraf op WWW.VEGGIELICIOUS.BE met de code CMV2012

WIN EEN filmticket

REDUCTIEKAART -2

‘Felix heeft er een heel intense De liefde voor een film van gemaakt, dat doet mij kind valt met niets te plezier. Het verhaal van Elise en Didier grijpt meteen naar vergelijken. Vanaf de de keel. Het is zo’n schoon kopeerste dag maak je pel, ze zijn gemaakt voor elje zorgen. kaar. Het zijn geen topadvocaten die veel geld verdienen en Johan Heldenbergh, hun kind uitbesteden aan een acteur nanny. Didier werkt met zijn handen en speelt banjo, Elise zet tatoeages. Als ze samen zijn, is elke dag een feest. Pure rock ‘n roll. Ze hebben het gevoel dat ze samen de wereld aankunnen. De geboorte van hun dochtertje maakt het Didier (Johan Heldenbergh, 3de van links) speelt banjo in een countryband. Veerle Baetens (midden) speelt Elise. geluk compleet. Ik zou die twee zo in mijn armen sluiten.’ verhaal. En dat hij zich afvraagt: hoe zou ik reageren?’ aangevallen te worden. Toch zal een olifant nooit zijn jong Maar het noodlot slaat toe. achterlaten. Kinderen maken je kwetsbaar, maar dat is Hoe zou jij zelf reageren? misschien net mooi. De liefde voor een kind valt met niets ‘Als hun dochtertje ernstig ziek wordt, lopen Didier en Elite vergelijken. Vanaf de dag dat het geboren wordt, maak se met hun kop tegen de muur. Allebei tegen een andere ‘Didier staat heel dicht bij mij. Ik zou alles ook proberen je je zorgen. Als er maar niets met mijn kind gebeurt.’ muur, weliswaar. Hoe hard ze elkaar ook zoeken, ze vinden rationaliseren, en tegelijk heel kwaad worden. Didier zegt elkaar niet. Elise verdrinkt in het verdriet en zoekt naar dat hij niet gelooft in een leven na de dood. Hij weigert Waarom een film maken over dit vreselijke thema? uitwegen, terwijl Didier net vooruit wil. Tegelijk wordt hij daarin troost te zoeken. Terwijl Elise net wel in die rich‘Leren omgaan met verlies hoort bij het leven. We moeten overmand door zijn eigen woede, angst en onmacht. Hij ting verlossing zoekt. Dat maakt de afgrond tussen hen nog dieper. Didier doet uiteindelijk water bij de wijn. Ik het aanvaarden, omarmen. Ik geloof niet in een leven na wil er zó graag zijn voor haar. Maar het lukt niet.’ weet niet of ik dat zou kunnen. Ik vrees dat ik – nog meer de dood, maar ik geloof wél dat de dood het leven waardeEen triest verhaal? dan Didier – compromisloos zou zijn. Goed, hopelijk komt vol maakt. Laat ons dus genieten van dit leven, en elkaar graag zien. Elkaar proberen te begrijpen, hoe moeilijk dat ‘Het is een mooi verhaal. Van twee mensen die vreselijke het nooit zover. Ik ben vader van drie kinderen. Ik mag me ook is. Verdriet kun je niet delen, maar ik hoop dat een dingen meemaken. En die niet weten hoe het nu verder niet inbeelden dat een van hen iets zou overkomen.’ film zoals deze wel troost kan bieden.’ moet. Met dit verhaal vraag ik begrip voor Didier en Elise, Kinderen maken ons kwetsbaar? Nele Verheye en voor de keuzes die ze maken. Extreme omstandigheden lokken extreme emoties uit. Ik vind het belangrijk dat de ‘Het is zoals bij de olifanten. Eén klein olifantje vertraagt kijker empathie voelt. Dat hij meeleeft, meegaat in het de hele kudde, zodat ze allemaal meer gevaar lopen om ✔✔De film loopt vanaf 10 oktober in de zalen.

✔✔Visie-lezers betalen slechts 10 i.p.v. 12 euro! Knip de bon rechts uit.

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie: Leen Grevendonck • Lieve Van den Bulck • CM-nieuws: Bram Swaerts • ACV-nieuws: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.