se
25
Regio Mechelen Vrijdag 29 november 2013
ACV-SPECIAL
Kurt en Christophe Als je de cover van een krant haalt, heb je meestal een sportieve topprestatie geleverd. Of iets vreselijks mispeuterd. Niets van dat voor Kurt (links) en Christophe. Allebei werken ze in kartonfabriek VPK in Oudegem en allebei zijn ze ACV-lid. Kurt is ook afgevaardigde voor ACV BIE. Gewoon twee jonge gasten dus. Maar het is wel dankzij mensen zoals Kurt en Christophe dat ACV er staat. In deze Visie lees je wat ACV elke dag voor hen en de 1,7 miljoen
Lieven Van Assche
andere leden doet.
special
2
nieuws
8
nieuws
10
Regionieuws
jaargang 69 ¬ visie nummer 25 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 6 december 2013
12
2
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
Cindy Mertens (midden op foto) in gesprek met de postbodes van Herne. ‘Rond 7 uur ben ik in het postkantoor, zodat ik de postbodes kan spreken vóór ze op hun ronde vertrekken.’
Cindy Mertens, sectorafgevaardigde post ACV Transcom
‘Ik ben er om
de
mensen te helpen’ Tot juni van dit jaar was Cindy Mertens teamleader in het postkantoor van Tienen. Nu is ze sectorafgevaardigde post bij ACV Transcom in de provincie Vlaams-Brabant. In die rol bemiddelt ze tussen het personeel en het management van bpost. ‘Als iemand naar het syndicaat belt, dan is dat niet voor een prul.’ > TEKST: Leen Grevendonck > FOTO: Bas Bogaerts
C
indy Mertens is een drukbezette dame. Tijdens het interview, dat ongeveer een uur duurt, gaat haar gsm vier keer af. Telkens krijgt ze een postbode of ACV-militant aan de lijn die haar (dringend) nodig heeft. ‘Blijf eens kalm’, sust ze de ene. ‘Je moet niet te fel panikeren. Ik zal bij dat gesprek aanwezig zijn om je te ondersteunen.’ Ondertussen vult ze plastic tasjes met agenda’s
voor de postbodes in Tremelo, waar ze zich na het interview naartoe zal reppen. Krijg jij vaak zulke dringende telefoontjes? ‘Voortdurend. En ook ’s avonds of tijdens het weekend. Ik ben 24 uur per dag bereikbaar. Dat ligt in mijn aard. Ik ben er om de mensen te helpen.
Als iemand contact opneemt met het syndicaat, dan doet die persoon dat niet zomaar. Ik weet dat het dan niet voor een prul is. Een tijdlang belde een postbode mij elke avond op. Hij zag het werk niet meer zitten en het botste met zijn teamleader. Hij woonde aa n de a ndere ka nt va n de provincie. Dat was te ver voor mij om op dat uur naartoe te rijden, anders had ik dat gedaan.’
Hoe ziet een doorsnee werkdag er voor jou uit? ‘De dag begint vroeg voor mij. Ik bezoek bijna elke dag een postkantoor en dan moet ik er uiteraard zijn vóór de postbodes op hun ronde vertrekken. Dat is dus rond 7 uur. Op dit moment zijn er enkele kantoren in reorganisatie. Dat wil zeggen dat de rondes opnieuw verdeeld worden. Dat gebeurt nu elk jaar. Bpost moet besparen, dus moeten de mensen harder werken. Ik vraag altijd aan de postbodes om de nieuwe uurroosters eerst enkele weken uit te proberen. Als zij me melden dat ze te zwaar zijn, onderzoek ik waar de knelpunten liggen. Vervolgens vergader ik met het management in Br ussel om tot een oplossing te komen. Ik ben een brugfiguur tussen het personeel en het bedrijf. Vaak komt mijn job neer op bemiddelen. Ik probeer een verhaal dus altijd van twee kanten te bekijken. Waar ik ook tijd insteek, is het oplossen van individuele vragen en problemen van ACV-leden. Dat gaat van een pensioen berekening tot pesten op het werk.’ Alles wat fout loopt, komt op jouw schouders terecht. Hoe ga je daar mee om?
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
TEN DIENSTE
H
¬ uw job, ons werk
3
ACV BIE optimaliseert dienstverlening
‘Het lid staat
altijd centraal’
ACV bouw - industrie & energie (ACV BIE) zoekt voortdurend naar manieren om zijn dienstverlening te verbeteren. ‘De leden
bijstaan en hun belangen verdedigen blijven kerntaken. Maar we hebben ook oog voor de opleiding van militanten, digitale
dienstverlening en het uitbouwen van ledenvoordelen’, zegt federaal secretaris Patrick Vandenberghe.
‘Onze militanten en secretariaten staan paraat om leden individueel advies te verlenen en bij te staan waar nodig. We zijn daar fier op. De militanten leiden we zo goed mogelijk op. Ze hebben een belangrijke antennefunctie en zijn vaak steun en toeverlaat op de werkvloer. De secretariaten zijn vlot bereikbaar en door schaalvergroting kunnen we er nog meer diensten aanbieden. De telefonische dienstverlening bouwen we verder uit. Leden die bellen krijgen meteen info en advies van professionele dienstverleners, of worden doorverwezen als dat nodig is.’ Hilde Smans, klachtenbehandelaar ACV BIE Antwerpen, werkt momenteel als projectmedewerker rond het opti-
maliseren van de dienstverlening. Ze licht zelf toe: ‘De tijd staat niet stil. Wij evolueren mee en we zetten het lid altijd centraal. De doelstelling van het project is om binnen onze centrale uniform en efficiënt te werken in heel België.’
Digitaal ACV BIE wil ook de mogelijkheden van internet en databanken optimaal benutten. Patrick Vandenberghe: ‘We gaan databanken aan elkaar koppelen om onze leden een bericht te sturen met informatie die voor hen interessant is. Mensen krijgen dagelijks heel wat informatie te verwerken. Door gerichte info te bezorgen, bewijzen we hen een dienst.
Op welke realisatie ben je het meest trots? ‘Dat is een discussie die maanden heeft aangesleept en nu opgelost is. Het gaat om een krantje dat in drie regio’s bedeeld wordt. Dat kwam in duizendtallen toe in het postkantoor en de postbodes moesten die zelf plooien. Daar was veel ongenoegen over. Nu heb ik ervoor gezorgd dat die krantjes al geplooid zijn bij levering.’ Als je niet bij de vakbond zou werken, wat zou je dan doen? ‘Dan zou ik waarschijnlijk weer in een postkantoor werken. Dat heb ik altijd graag gedaan. En als het niet bij de post zou zijn… Volgens mijn horoscoop zou ik een goede detective zijn, omdat ik nogal nieuwsgierig ben (lacht). Maar misschien ben ik dat nu ook al een beetje, want ik moet in elk dossier uitspitten hoe de vork werkelijk aan de steel zit.’
De dienstverlening van ACV BIE beperkt zich niet tot individuele bijstand en belangenverdediging. ‘We werken ook rond de vraag Hoe kunnen we mensen gelukkig maken? Via het platform Vayamundo kunnen we onze leden niet alleen erg concurrentiële vakantieformules aanbieden, maar ook koopvoordelen, reistips, tickets voor evenementen en festivals…’ Vandenberghe kijkt ook vooruit: ‘We willen dat pakket nog uitbreiden met bijvoorbeeld energie en verzekerings- en rechtsbijstandsproducten. Met 285 000 leden hebben we een goede onderhandelingsbasis om straffe voordelen voor onze leden te bekomen.’ (JDO)
V W ‘Vakbondsvertegenwoordiging
‘Het helpt wel dat ik een positief ingesteld persoon ben. Soms begrijp ik het probleem maar al te goed, maar krijg ik het niet opgelost. Dat vind ik erg. Een persoon die gepest wordt, die rekent echt op mij. Ik kan natuurlijk alleen maar mijn best doen. En ik hoop altijd op een goede samenwerking met het management om iets te bereiken.’
Koopvoordelen
dicht bij de werknemers’
Wat beweegt er in een ACVdienstencentrum?
Voor veel mensen verloopt het contact met het ACV via een dienstencentrum. ‘Of ze nu
lid willen worden, informatie zoeken over
Leden samenbrengen, informatie geven en
een eindejaarspremie of vragen hebben
aanwezig zijn op de werkvloer is niet altijd
over hun werkloosheidsdossier: de leden
even eenvoudig, weet Luc De Valck,
komen allemaal bij ons terecht,’ zegt
ACV-secretaris Voeding en Diensten voor
Carline Delefortrie van het ACV-
Securitas. ‘Meer dan 5 000 bewakingsagenten
dienstencentrum in Izegem.
werken op verschillende locaties van Oostende tot Arlon, 7 dagen op 7, 24 uur op 24.’ Luc De Valck: ‘Samen met de werkgever en andere vakbonden hebben we afspraken gemaakt om de vakbondsvertegenwoordiging dicht bij de werknemers te houden. We duiden daarom afgevaardigden aan, zowel in verschillende regio’s als voor specifieke activiteiten, zoals mobiele bewaking, bedienden en retail.’
Website ‘Om met iedereen duidelijk te kunnen communiceren, hebben we een website opgezet: acv-securitas-csc.be. Daarop kunnen onze leden syndicale en andere informatie raadplegen, hun afgevaardigde opzoeken en nieuws lezen over hun regio. Dat neemt niet weg dat we ook langsgaan op de werkplek. Maar op sommige werkplaatsen zoals ambassades, luchthavens en strikt beveiligde werven is dat niet altijd mogelijk.’ (JDO)
‘De meeste vragen gaan over werkloosheid’, weet Carline. ‘Voor leden die volledig of tijdelijk werkloos worden of die met SWT gaan (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen, red.), doen wij de dossiers van a tot z. Wij berekenen de uitkeringen, betalen die uit en staan – als dat nodig is – de leden bij als ze op gesprek moeten bij de RVA.’ ‘Daarnaast krijgen we heel wat vragen die te maken hebben met rechten en plichten van de werknemer. Zoals rond eindejaarspremies, opzegvergoedingen, studentenarbeid en educatief verlof. We organiseren ook regelmatig vormings- of infomomenten voor de leden, bijvoorbeeld over tijdkrediet of brugpensioen. Dat is ook een vorm van dienstverlening.’ ‘Als medewerkers van het dienstencentrum weten wij natuurlijk niet alles. We doen dus ook een beroep op collega’s uit de centrales. En als een klacht tot een rechtszaak leidt, nemen de collega’s van de rechtskundige dienst het dossier over.’ (GVDD)
4
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
Fien Huygebaert, klachtenbehandelaar ACV Metea
‘Als er een probleem is ben je blij dat
dat het ACV je bijstaat’
De hoofdzetel van ACV Zuid-West-Vlaanderen in Kortrijk is de biotoop van Fien Huygebaert. Alle leden uit de metaal- en textielsector die een moeilijke vraag of klacht hebben, kunnen op haar luisterend oor en expertise rekenen. ‘Ik merk dat de zaken vaak beter geregeld zijn in bedrijven waar ACV militanten heeft.’ > TEKST: Leen Grevendonck > FOTO: Bas Bogaerts
Het aantal dossiers dat ik al behandeld heb …
De bedrijven waar zich de meeste klachten voordoen …
… is 138 sinds 1 juli van dit jaar. De meeste klachten gaan over de uitbetaling bij ontslag. Bijvoorbeeld een werkgever die de eindejaarspremie vergeet te betalen. De laatste tijd is er veel onrust over het eenheidsstatuut. Leden willen weten welke opzegtermijn voor hen geldt, wanneer zij op brugpensioen kunnen gaan … Maar dat is op dit moment nog altijd niet duidelijk, omdat er nog geen concrete wetgeving hierover bestaat. Enkel de slechtste en beste situatie kan ik berekenen.
… zijn de kleine bedrijven. Daar zie ik soms bizarre dingen. Misschien komt dit doordat de personeelsdienst er erg klein is, terwijl de wetgeving erg uitgebreid is. Ook is er vaak geen vakbond die hen op fouten wijst. Ik merk dat de zaken vaak beter geregeld zijn in bedrijven waar ACV militanten heeft. Ik moet wel nuanceren dat ik uiteraard alleen de klachten hoor. Als de dingen goed lopen, dan weet ik het niet.
De meest spectaculaire klacht die ik ooit behandelde... ... is van een werknemer die 10 000 euro loon vorderde van zijn werkgever. De werkgever had bewust de wetgeving verkeerd toegepast. De klacht heeft geleid tot een rechtszaak.
ACV-dienstencentra regio Kempen Met welke vragen en klachten komen leden naar een ACV-dienstencentrum? Hiernaast vind je als voorbeeld de cijfers voor de dienstencentra in regio Kempen. Het totale bedrag dat voor de ACV-leden in deze regio gerecupereerd werd, bedraagt 4,3 miljoen euro.
A
Aantal bezoekers per jaar volgens type vraag Werkloosheid Sociale zekerheid Ledenbijdrage Arbeidsrecht Andere Niet gekend Totaal
… probeer ik eerst te bemiddelen tussen het lid en de werkgever. Klachten vanuit een klein bedrijf behandel ik meestal zelf. Als het om een grote onderneming gaat, verwijs ik het lid vaak door naar de vakbondssecretaris of de délégués. In grote ondernemingen kunnen zij vaak de kwestie intern oplossen. Als klachtenbehandelaar ben ik de voorkamer van de juridische dienst van het ACV. Een procedure voor de rechtbank is veeleer uitzonderlijk. Mijn boekenkast op mijn kantoor …
61 583 5 947 6 793 16 056 3 151 5 225 98 755
62,3 % 6,0 % 6,9 % 16,3 % 3,2 % 5,3 %
Aantal klachten per jaar Falingen Loonklachten
556 204
51,8 % 19,0 %
Arbeidsongevallen
224
20,9 %
90
8,3 %
Sociale zekerheid Totaal
Als ik een klacht aanpak …
1 074
… steekt helemaal vol met cao’s van de metaal- en textielsector. Per sector heb ik een boek van tweeënhalf centimeter dik. En dan heb ik de kaften met nationale wetgeving nog niet meegeteld. Het lidmaatschap van het ACV is… … als een autoverzekering. Als het gaat over de juridische bijstand, hoop je dat je er nooit gebruik van zult maken. Maar als er toch een probleem is, ben je blij dat het bestaat.
SOCIALE DUMPING in transportsector
ACV Transcom spant rechtszaak in
tegen postbusfirma 170 000 euro achterstallig loon: dat bedrag eisen twee Roemeense vrachtwagenchauffeurs, die in
erbarmelijke omstandigheden werkten voor een
Slovaakse postbusfirma. ACV Transcom staat de twee chauffeurs juridisch bij.
‘De chauffeurs reden containers af en aan uit de Antwerpse haven tegen de Slovaakse loonvoorwaarden’, vertelt Jan Sannen van ACV Transcom. ‘Meer dan een jaar sliepen zij in hun vrachtwagen. Ze hadden maar een klein barakske om zich te wassen en om eten klaar te maken.’ Beetje bij beetje kwamen de vrachtwagenchauffeurs in contact met de ACV-délégué, die oog en oor had voor hun lot. De chauffeurs hadden een contract met een firma die enkel een postadres heeft in Slovakije en voor het overige vanuit België werkt. ‘Heel wat wetgeving werd door de werkgever met de voeten getreden. Volgens het Verdrag van Rome moeten werknemers werken tegen de arbeidsvoorwaarden van het land waarin ze tewerkgesteld zijn.’
De twee chauffeurs staan niet alleen met hun ver haal . ‘ We hebben veel voorbeelden van gelijkaard i g e p r a k t i j ke n . AC V Transcom trekt zich het lot van deze chauffeurs aan en staat ze juridisch bij. De sociale dumping brengt sociale drama’s teweeg en verstoort de markt van de transportsector. Onder andere door deze juridische strijd willen we de sociale dumping een halt toeroepen.’ Een uitspraak volgt waarschijnlijk in juni 2014. Wordt vervolgd. (JDO)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
‘Ik maak nu
veel bewustere keuzes’
INFO
Sarah volgde loopbaancoaching
Sarah Cornelis uit Leefdaal volgde loopbaancoaching bij Vokans en is daar zeer over te spreken. ‘Meer mensen zouden moeten weten dat dit bestaat. Je goed voelen in je job is heel belangrijk. Door loopbaanbegeleiding te volgen leer je heel bewust jezelf kennen en weet je veel beter waar je naartoe wilt op professioneel vlak.’
Je kijkt in de spiegel ‘Ik zat diep en hoopte onmiddellijk een begeleiding te kunnen volgen. Maar ik moest even wachten. Tijdens die wachtperiode kwam er een nieuwe directie in de school en dat veranderde veel in goede zin. De drang om een nieuwe job te zoeken was er niet meer. Ik besliste evenwel om toch door
D De voordelen van loopbaanadvies via ACV
Ook de kwaliteit van werk is het werkterrein van de vakbond.
Daarom zijn er binnen ACV loop-
> TEKST: Patrick Van Looveren > FOTO: ROB STEVENS
‘Ik ben voltijds leerkracht decoratieve technieken in een Leuvense middelbare school. Maar op een bepaald moment was ik niet meer gelukkig in mijn job. De directie voerde een heel autoritair beleid, zonder veel inspraak van leerkrachten. De sfeer raakte verziekt. In de lerarenkamer werd alleen nog maar gezeurd en geklaagd. De ene collega na de andere gooide de handdoek in de ring en deed alleen nog maar het hoogstnoodzakelijke. Zelf gleed ik af naar een depressie. Op deze manier wilde ik mijn job niet tot het einde van mijn dagen doen. Een vriendin zei me dat er zoiets als loopbaandienstverlening bestaat. En dat je in een loopbaanbegeleidingscentrum terecht kunt om je loopbaan terug op de rails te krijgen. Ik ben dan op het internet op zoek gegaan. De website van Vokans sprak me erg aan en ik heb dan contact opgenomen met de Vokans-medewerkers van Leuven.’
5
baanbegeleidingscentra opgestart. Hier kun je advies inwin-
te zetten met de loopbaanbegeleiding en daar heb ik geen spijt van. Het klikte onmiddellijk met Greet Vanderwegen, de loopbaanbegeleidster van Vokans. Ze nam de tijd. Ze had echt interesse in mij. Daar ben ik haar heel dankbaar voor. Tijdens de loopbaancoaching hielp ze me in de spiegel te kijken. Via allerlei methodieken maakte ze me beter bewust wat voor persoon ik ben en wat ik zoek in een job. Zo moest ik een enquête over mezelf laten invullen door familieleden en kennissen. En dat was best confronterend: kunstzinnig, gevoelig, maar ook te onzeker, soms overbezorgd, geen neen kunnen zeggen. Ik dacht: verdorie, denken ze zo over mij.’
sie, waar ik me helemaal in kan uitleven. Ik hou van de afwisseling. Je hebt een grote vrijheid. Je bent je eigen baas. Maar door verbouwingen en twee kleine kinderen, stond mijn bijberoep op een laag pitje. Greet heeft me via de loopbaancoaching bijgebracht hoe ik mijn bijberoep beter kan laten functioneren. Ze heeft me een businessplan doen opstellen, zodat ik het beter aanpak. Realistisch, stap voor stap. Met de goede communicatie- en marketingtips die ze meegaf, wil ik me beter verkopen. Mijn nieuwe website is bijna af. Ik heb flyers gemaakt. Greet bracht me ook op het idee om schilderdoeken in wachtzalen te hangen, zodat mensen me beter leren kennen.’
Je gaat voor je ding
Je maakt veel bewustere keuzes
Loopbaancheque
Uit de begeleiding – die bestond uit een zestal sessies van anderhalf uur en huiswerk – kwam naar voor dat ik meer mijn ding moest kunnen doen. Ik doe mijn job als leerkracht graag. Maar ik kan er mijn artistiek ei niet helemaal kwijt. Greet suggereerde om de draad weer op te pikken van mijn bijberoep. Ik doe decoratief schilderwerk. Marmer- en houtimitaties, trompe l’oeils en muurschilderingen in horecazaken, winkels en kinderkamers, geboorteborden, restauratiewerkzaamheden, … Dat is mijn pas-
‘Ik hou een heel positief gevoel over aan de loopbaancoaching. Ik ben een ander mens geworden. Ik maak nu veel bewustere keuzes. Door de loopbaanbegeleiding heb ik mezelf op de rooster gelegd. Greet hielp me mezelf en mijn werksituatie te ontleden. Dat doe je niet spontaan uit jezelf. Daar heb je een zetje bij nodig. Niet veel mensen weten dat je als werknemer recht hebt op loopbaancoaching. Ik kan het alleen maar aanbevelen.’
De loopbaanbegeleiding kun je betalen met loopbaancheques. Die kun je bestellen via www.vdab.be/loopbaanbegeleiding. Eén cheque geeft recht op vier uur begeleiding en kost 40 euro. Volg je loopbaanbegeleiding bij een partner van ACV? Dan betaalt ACV het eerste pakket van vier uur volledig terug.
nen over je loopbaankeuzes. Verder betaalt ACV je een deel van de kosten terug.
Elke zes jaar heb je recht op individueel loopbaanadvies bij een centrum erkend door de VDAB. Je moet minstens één jaar werkervaring hebben. Via gesprekken en oefeningen brengt de loopbaancoach in kaart wie je bent, wat je kunt en wat je wilt. Vervolgens zoekt hij naar een job of opleiding die overeenstemt met jou. Samen stellen jullie een persoonlijk ontwikkelingsplan op.
ACV-partners voor loopbaanbegeleiding - vzw Vokans: individuele begeleiding in heel Vlaanderen. De contactgegevens van de loopbaancoaches vind je op wwwv.vokans.be. - Centrum voor Loopbaanontwikkeling LBC-NVK: individuele begeleiding in Kortrijk, Gent, Antwerpen, Mechelen, Herentals, Leuven en Hasselt. Meer info via 03 220 89 50, www.loopbaanontwikkeling.be. - vzw Arabel: individuele begeleiding in Brussel, Melle en Brugge. Meer info via 02 229 02 29, www.arabel.org. - vzw Alternatief: individuele begeleiding in Limburg. Meer info via 011 28 83 60, www.alternatiefvzw.be. Infoavonden en workshops De loopbaanbegeleidingscentra organiseren ook infoavonden en collectieve workshops. Een overzicht per provincie vind je op www.jeloopbaan.be.
Sarah Cornelis: ‘In mijn job kan ik mijn artistiek ei niet helemaal kwijt. Mijn loopbaanbegeleidster Greet suggereerde om de draad weer op te pikken van mijn bijberoep: decoratief schilderwerk.’
6
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 04 oktober 2013
Het sociaal overleg leeft Het Belgisch model van sociaal overleg heeft al in veel landen als voorbeeld gediend. En nog altijd. Elke twee jaar vindt op het hoogste niveau het interprofessioneel overleg plaats. Daar wordt meestal een kader afgesproken, waarbinnen de sectoren verder kunnen onderhandelen. Die sectorale onderhandelingen zijn de ruggengraat van het sociaal overleg. Als vakbond van oplossingen verricht ACV al meer dan 125 jaar baanbrekend werk voor werknemers. Zoals voor lonen, arbeidsvoorwaarden, veiligheid, sociale uitkeringen, jobs en kwaliteit van werk. Die vooruitgang komt er via wetgeving, reglementering en actie, maar vooral door onderhandelingen met werkgevers.
A
samen in bad, samen uit bad
‘Arbeiders en bedienden
onderhandelen samen’
Bij chemiebedrijf Hyplast in Hoogstraten wordt nu
voor de tweede keer een cao onderhandeld door de arbeiders (ACV BIE) en bedienden (LBC) samen. De
bedoeling is om het arbeiders- en bediendestatuut gelijk te schakelen. Een gemeenschappelijk
eisenpakket en stemming zijn de weg daar naartoe.
‘In sommige bedrijven onderhandelen we apart’, vertelt Peter Goris, secretaris van ACV BIE. ‘In sommige bedrijven is het zo dat de ene groep enkele dagen staakt en dan wat gedaan krijgt. De andere groep begint na dat akkoord te onderhandelen en vraagt hetzelfde met een beetje extra. En die krijgen dat dan ook gedaan. Bij Hyplast steunen we van meet af aan elkaars eisen. Samen onderhandelen is bij ons een succesverhaal. De werkgever uit Nederland vindt het meer dan logisch: in Nederland bestaat er maar één statuut, het werknemersstatuut. Voor mij en collega Werner Sels van LBC verloopt het ook heel natuurlijk.’
Wat is de sleutel tot succes om samen te onderhandelen? ‘Ten eerste is het belangrijk om de militantenkernen samen te organiseren, niet apart. Wij zeggen samen in bad, samen uit bad. Ten tweede moet je tot de finish samen blijven, anders kun je je vast rijden. LBC telt de stemmen van de bedienden, ACV BIE telt de stemmen van de arbeiders. Maar uiteindelijk houden we één percentage over.’ Niet enkel bij de firma Hyplast kwamen ACV BIE en LBC tot succesvolle gemeenschappelijke onderhandelingen. Ook bij Avery, Janssen Pharmaceutica, Soprema en De Ster onderhandelen arbeiders en bedienden samen. (JDO)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 04 oktober 2013
7
Bart Vannetelbosch en Frans Dirix van ACV Voeding en Diensten over sectoraal overleg
‘Vakbonden en werkgevers
hoeven geen vijanden te zijn’ Dit jaar verliepen de sectorale onderhandelingen niet van een leien dakje. Bart Vannetelbosch en Frans Dirix, beiden nationaal secretaris en toponderhandelaar bij Voeding en Diensten, kunnen daarvan meespreken. ‘Toch hebben we enkele mooie resultaten kunnen boeken rond moeilijke thema’s.’ > TEKST: patrick wirix > FOTO: BAS BOGAERTS
B
art Vannetelbosch en Frans Dirix: ‘Bij het overleg in de sectoren hebben we vooral de langere termijn voor ogen. Zo kunnen we zaken realiseren, ook voor kleine ondernemingen. Want zelfs in omvangrijke sectoren als de voeding werkt de helft van de werknemers in kleine bedrijven. In de horeca werkt 85 procent in zaken met één tot vijf werknemers. Dat geldt ook voor groene sectoren zoals land- en tuinbouw. In de sectoren kunnen we collectieve afspraken maken voor alle werknemers, waar zij en werkgevers hun voordeel mee doen. Denk aan vorming en opleiding, minimumlonen, uitgroeibanen, veiligheid ... Er zijn vormingsfondsen per sector. Zo kunnen we bijvoorbeeld in de voeding inzetten op voedselveiligheid, in de tuinbouw op preventie enzovoort. Het komt er vooral op neer om werkgevers, in grote én kleine bedrijven, mee te krijgen in een langetermijnvisie.’
bloem. We liepen vijf maanden vertraging op. Het eisenpakket werd vooral kwalitatief ingevuld. Zo konden we in heel wat sectoren extra vormingskansen voor werknemers afdwingen. Dat is belangrijk in een snel veranderende bedrijfswereld. We verkregen ook extra verlofdagen voor ouderen, zodat ze langer kunnen blijven werken. En we verhoogden het aanvullend pensioen, wat vooral belangrijk is voor de jongeren. Zo kunnen zij na hun
Dit jaar werd het sectoraal overleg vertraagd door de regeling over het eenheidsstatuut. Het werd ook bemoeilijkt, omdat de regering de lonen heeft bevroren. ‘Sommigen omschreven de sectorale onderhandelingen als proberen brood bakken zonder
Bart van netelbosch frans dirix
P
Het komt er vooral op neer om werkgevers, in grote én kleine bedrijven, mee te krijgen in een langetermijnvisie.
loopbaan van een flinke aanvulling op hun pensioen genieten. Eenmaal het compromis rond het gemeenschappelijk statuut arbei-
Protocolakkoord
textielarbeiders in de maak Bij ACV Metea wordt op dit moment een ontwerp van
protocolakkoord voorgelegd aan de leden, militanten
en secretarissen van de textielsector. Tot 12 december kunnen zij zich uitspreken over de krachtlijnen van
het onderhandelde akkoord. Algemeen secretaris van ACV Metea Jan Callaert onderhandelde mee het akkoord en licht toe.
ders en bedienden volledig rond is, zal het in de sectoren verder uitgewerkt en toegepast moeten worden.’ Het sectoraal overleg lukt dus nog altijd. Maar toch verliep het niet overal van een leien dakje. ‘In sectoren met grote ondernemingen zijn werkgevers nogal eens geneigd om een aantal zaken op ondernemingsvlak te regelen. Ook de politiek en zelfs Europa denken meer en meer in die richting. Vrijheid blijheid is dan het ordewoord. Maar dan kom je in gelijkaardige situaties terecht zoals het paritair comité 100, waarbij de werknemers tientallen jaren aan hun lot overgelaten werden. Onze ervaring is dat vakbonden en werkgevers geen vijanden hoeven te zijn. Werknemers zijn niet dom en weten maar al te goed dat hun onderneming moet kunnen concurreren.’ ‘Ook tijdens de voorbije onderhandelingen hebben we mooie resultaten kunnen bereiken rond moeilijke thema’s. In de voedingssector spraken we verstrengde regels af rond uitzendarbeid. We hebben nu op maat gesneden opleidingen voor het onderhoudsen keukenpersoneel in de scholen. Daarbo-
‘De zeronorm (het bevriezen van de lonen, red.) maakt dat we geen algemene koopkrachtverhoging kunnen afspreken. Wel worden de jongerenlonen afgeschaft, komt er een verlenging van alle systemen SWT (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen, red.), wordt tijdkrediet opgenomen in de cao en stijgt de syndicale premie van 123,9 tot 130 euro. Met de afschaffing van de jongerenlonen willen we jongeren aanmoedigen om aan de slag te gaan in de textielsector. Voor oudere werknemers wordt SWT algemeen verlengd tot eind 2014 en zelfs tot eind 2015 voor de stelsels lange loopbanen (vanaf 56 jaar) en het stelsel
venop krijgen zij dezelfde eindejaarspremie als het onderwijzend personeel. En sinds kort kunnen we in paritair comité 100 onderhandelen over een minimumloon, tijdkrediet en een kader voor overuren. De eerste successen hebben we daar al geboekt.’ Als je akkoorden per sector kunt afsluiten, zijn interprofessionele of nationale akkoorden dan nog nodig? ‘Jawel, want het interprofessionele overleg en de nationale wetgeving doen de motor van het overleg in de sectoren draaien. Het interprofessionele overleg brengt inhoud en is soms ook een stok achter de deur. De aandacht voor risicogroepen bijvoorbeeld heeft ertoe geleid dat er in bijna alle sectoren vormingsfondsen zijn opgericht. Meestal regelt het interprofessionele overleg rechtstreeks een aantal minimumrechten voor kleinere sectoren en de zwakste werknemers. Ook nationale cao’s blijven belangrijk. Ondernemingen hebben immers vestigingen in heel België. Bestaande regionale cao’s kun je zo opvangen binnen een nationaal kader.’ Patrick Wirix
voor zware beroepen (vanaf 58 jaar). Wie nu overweegt om toe te treden, heeft door de verlenging meer garantie om gebruik te kunnen maken van SWT. De verlenging komt ook tegemoet aan de langere opzegtermijnen van het eenheidsstatuut. Tot slot hebben we afgesproken om een paritaire werkgroep met arbeiders en bedienden op te richten. Die zal voorstellen uitwerken voor het eenheidsstatuut in de textielsector.’ (JDO)
8
¬ onze samenleving
Interne mobiliteit bij Studio 100
‘Neem de
regie van je loopbaan in eigen handen’
Bij entertainmentbedrijf Studio 100 wordt er niet gesproken over promotie maken, of over het omgekeerde: demotie. ‘Maar intern van job veranderen is wel mogelijk. Niet alle werknemers willen jarenlang hetzelfde doen’, zegt HR-manager Luc Kiekens. > TEKST: Hilde Pauwels > FOTO: Bas Bogaerts
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
B
ij Studio 100 zijn er zowat 125 verschillende functies’, steekt Luc Kiekens van wal. ‘Denk aan decorbouwers, grafisch ontwerpers, scenarioschrijvers, logistieke jobs ... Er zijn 185 vaste medewerkers. Afhankelijk van het project komen daar per dag nog enkele tientallen freelancers, interim-medewerkers, onderaannemers, … bij.’ Alle vaste medewerkers hebben een bediendestatuut. ‘Extralegale voordelen zoals de groeps- en hospitalisatieverzekering worden aan alle medewerkers aangeboden. De resultaatsgebonden bonus is er voor iedereen of voor niemand. Tot grote tevredenheid, want het zorgt voor gelijkheid.’ Studio 100-DNA ‘Alles begint bij een goede rekrutering. We hebben enkele kerncompetenties vastgelegd, het Studio 100-DNA zeg maar. Zo zijn flexibiliteit en een open geest belangrijk. Wij werken projectmatig en moeten voort-
¬ onze samenleving KNIPSELS
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
D
Wat is demotie? ‘Zowat 20 tot 25 procent van de werknemers maakt een demotie mee. Ze zetten gedwongen of vrijwillig een stap terug in hun loopbaan.
9
OKRA-reizen Guatemala en Honduras van 6 tot 19 februari 2014 14-daagse rondreis in volpension voor 2 925 euro. Toegangsgelden, annulatie- en reisverzekering zijn inbegrepen. Kaapverdische eilanden van 12 tot 22 februari 2014 11-daagse zonvakantie in Riu Karamboa 5* all inclusive voor 1 495 euro. Programma en bestelbon via www.okra.be, klik op activiteiten en reizen.
✔✔Info en inschrijven bij Lucie:
02 246 39 44 of ingrid.samson@okra.be. OKRA organsiseert reizen onder licentienummer A7305.
Maar dat heeft vaak een zware impact’, zegt Tanja Verheyen, die over het thema doctoreert aan de VUB.
Samen met journalist Bob Vermeir schreef Verheyen het boek ‘Remotie: Een stap terug is een stap vooruit’ (2011). Kern van het verhaal: een stapje terugzetten kan ook een positieve wending zijn. Vandaar ook de term ‘remotie’, die veel minder negatief beladen is dan demotie. Het boek lokte veel reacties uit, vaak ook zeer persoonlijke getuigenissen over gevoelens van mislukking en verbijstering. Soms wordt de functie uitgehold, soms is er een bevriezing van het loon. Wie het meemaakt, verliest niet alleen een stuk van zijn inkomen. Hij heeft minder aanzien bij de collega’s, wordt minder betrokken bij beslissingen, weet niet altijd hoe het aan familie en vrienden uit te leggen, verliest zelfvertrouwen. ‘Dat komt onder meer omdat een loopbaan vooral als lineair wordt gezien: het moet bergop gaan. Daardoor is het ook moeilijk voor wie vrijwillig een stap terug wil zetten, want zij maken hetzelfde mee’, zegt Verheyen. Verademing De perceptie en communicatie moeten anders. Het kan immers een verademing zijn om minder op de toppen van de tenen te moeten lopen of om meer tijd te hebben voor persoonlijke interesses. Verheyen wijst er op dat de manier waarop de werkgever het aankaart, een belangrijke rol speelt. ‘Soms gebeurt dat echt onhandig en leidt het tot angst bij de werknemers. Als ze niet instemmen met een stap terug, vrezen ze voor ontslag, zeker in crisisjaren. Werknemers hebben het ook niet altijd gemakkelijk om op te komen voor zichzelf. Ze rolden vaak in hun job en stonden amper nog stil bij wat ze zelf belangrijk vinden.’ Tot slot is er nood aan juridische omkadering die werknemers en werkgevers houvast biedt. ‘Willekeur kan niet. Inkomensverlies kun je bijvoorbeeld met extra vakantiedagen compenseren. Zo zijn er heel wat creatieve formules mogelijk die voor alle partijen een win-winsituatie opleveren.’ Meer informatie lees je op www.remotie.be.
Veiligheid zwakke weggebruiker Elk jaar in november stijgt het aantal dodelijke verkeersongevallen met voetgangers: van 2 in oktober tot 5 of 6 in november. De straten zijn ‘s ochtends en ‘s avonds donker en de wegen gladder. Zorg dragen voor elkaar, betekent ook voorzichtig zijn in het verkeer. En dat geldt zowel voor fietsers, voetgangers, motorrijders als voor automobilisten.
‘Ik kom van ver’ ‘Een project van en door vrouwen. Vrouwen van hier en vrouwen van ver’ is de ondertitel van het boek en de expo ‘Ik kom van ver’. Het Leuvense Museum M en het Davidsfonds brengen positieve, sterke verhalen van 43 vrouwen met verschillende roots. De nadruk ligt op verscheidenheid, met als rode draad de kracht, de sterkte en het talent van deze vrouwen. ‘Ik kom van ver’ is een samenwerkingsverband tussen fotografen, schrijfsters en vertellers.
✔✔Het boek is te koop in de boekhandel, via 016 27 28 80
of integratiedienst@leuven.be. Voor de expo kun je reserveren via bezoekm@leuven.be of 016 27 29 29 (minimum twee weken op voorhand reserveren).
Oxfam pakt uit Een kip of een geit onder de kerstboom, waarmee je jezelf, je naasten en families in het Zuiden blij maakt? De geschenken van Oxfam Pakt Uit zijn symbolische cadeaus in de vorm van kleurige wenskaarten met daarop een foto van het cadeau en een opvallende tekst. De cadeautjes zijn geïnspireerd op projecten van Oxfam en haar partnerorganisaties. De opbrengst gaat naar Oxfam-projecten wereldwijd.
✔✔Ontdek de collectie op www.oxfampaktuit.be. durend deadlines halen. Dan is het een boek, dan een theatervoorstelling, dan een tv-productie,... Geen enkele maand is hier hetzelfde.’ In het bedrijf ligt een sterke focus op ownership: het zich verantwoordelijk voelen voor de job en voor het totale resultaat, én dat ook met passie doen. ‘We streven ernaar dat iedereen de regie van zijn loopbaan zelf in handen houdt. Sommige werknemers vinden het fantastisch om jarenlang hetzelfde te doen. Anderen kijken graag eens rond, hebben nog meer talenten. Interne mobiliteit is hier zeer bespreekbaar, we bieden kansen.’ Lage loonspanning Termen als promotie of demotie (zie kaderstuk, red.) passen niet in het plaatje. Een werknemer die een klein team schitterend aanstuurt, is daarom niet de beste leidinggevende van een uitgebreid team. ‘Verschuivingen mogen niet als een verrassing
komen, of als een mislukking worden aangevoeld. Communicatie is dus cruciaal. Bij gesprekken met werknemers gaan we uit van hun competenties en ervaring. Die mogen niet verloren gaan, ook niet als ze een andere functie opnemen. Zo blijft het een uitdaging. En op die manier houden we het enthousiasme, de dynamiek én de kennis in huis, wat voor iedereen een winwinsituatie is. Opvallend: bij Studio 100 is er amper uitstroom. Wie er werkt, blijft aan boord. De identificatie met het bedrijf is groot.’ Hoe zit het dan met de verloning? Luc Kiekens: ‘We hanteren een lage loonspanning, wat cruciaal is om interne mobiliteit te laten slagen. Het gebeurt dat we het loon tijdelijk bevriezen of dat de bedrijfswagen kleiner wordt, wat soms gevoelig ligt. Maar met plezier werken, is zoveel belangrijker dan de verticale carrièreladder.’
Gastvrije award Op 22 november reikte Vluchtelingenwerk Vlaanderen de Gastvrije Awards 2013 uit. De publieksprijs ging naar het ‘Syrië onderwijsproject’ van Leefschool De Oogappel en vzw De Tinten uit Gent. De kinderen van het vijfde en zesde leerjaar nodigden onder andere twee Syrische vluchtelingen uit om te getuigen in de klas, staken hun licht op bij professoren, bezochten het Red Star Line Museum en organiseerden een ontbijt om geld in te zamelen voor medisch materiaal in Syrië.
✔✔Meer winnaars via www.gastvrijegemeente.be.
30 november, niet-winkeldag Het Netwerk Bewust Verbruiken moedigt iedereen aan om op 30 november geen nieuwe dingen te kopen. Op onderstaande website vind je leuke ideetjes om minder aan te kopen.
✔✔www.bewustverbruiken.be
10
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
Als je arbeidsongeschikt wordt, doe je er goed aan om ervoor te zorgen dat je papieren in orde blijven. Anders kan het je centen kosten. Wie meer dan een jaar niet kan werken, wordt invalide en valt terug op een lagere uitkering. Maar invaliditeit hoeft geen eindpunt te zijn. Het ziekenfonds kan je weer op weg helpen.
Deeltijds werken ondanks chronisch vermoeidheidssyndroom
‘Weer werken voelde als de
eerste schooldag’ Meer dan drie jaar heeft Ann thuis gezeten met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Vandaag is ze weer halftijds aan de slag. ‘Mijn adviserend geneesheer is altijd in mij blijven geloven.’ > TEKST:dieter herregodts > FOTO’S: BAS BOGAERTS
10
O
f we volgende week kunnen afspreken voor een interview. ‘Geen probleem’, laat Ann De Maesschalck weten. ‘Maar liefst donderdagnamiddag. Ik heb een drukke werkweek en ik moet heel goed over mijn agenda waken.’ Ze zegt het niet zomaar. Ann komt van ver. Meer dan drie jaar heeft ze haar collega’s bij Welzijnsoverleg regio Gent moeten missen. ‘Werken ging niet meer. Elke ochtend werd ik doodmoe wakker. Zelfs mijn arm opheffen was er soms te veel aan.’ Ann sukkelde van de ene kwaal in de andere, onderging een spoedoperatie in haar buik en een amandeloperatie, kreeg een longontsteking en geraakte maar niet af van haar keelontstekingen. Na elke operatie ging Ann opnieuw aan de slag, maar telkens dwong extreme vermoeidheid haar
10 VRAGEN OVER ARBEIDSONGESCHIKTHEID
Wat doe ik als ik niet kan gaan werken? Als je ziek wordt en niet kunt gaan werken, ben je arbeidsongeschikt. Dat moet je melden aan je werkgever (in geval van werkloosheid de RVA), maar ook aan het ziekenfonds. Enkel vastbenoemde ambtenaren hoeven het ziekenfonds niet te verwittigen. Voor hen geldt een andere regeling. Arbeidsongeschiktheid correct aangeven, gebeurt met een ‘Getuigschrift van arbeidsongeschiktheid’, ook bekend als het document ‘Vertrouwelijk’. Je kunt dat afdrukken via www.cm.be of afhalen bij je ziekenfonds. Het is handig om er altijd eentje in huis te hebben want de aangifte moet tijdig gebeuren.
dat ze op tijd is gebeurd. Je mag een aangifte niet in de CM-brievenbus deponeren. Heb ik een doktersbriefje nodig? Als je ziek wordt en niet kunt gaan werken, ben je verplicht om je werkgever meteen te verwittigen. In het arbeidsreglement of de cao staat of je ook een medisch getuigschrift nodig hebt. Dat is meestal het geval. Je moet het medisch getuigschrift binnen de twee werkdagen versturen tenzij in het arbeidsreglement of de cao een andere termijn is voorzien. In het medisch attest staat hoe lang je vermoedelijk afwezig zal zijn en of je je kunt verplaatsen.
Hoeveel tijd heb ik voor de aangifte? Belangrijk is dat je aangifte op tijd gebeurt. Te rekenen vanaf de eerste dag van je arbeidsongeschiktheid, heb je 14 kalenderdagen als je arbeider bent, 28 kalenderdagen als je bediende bent. Ben je werkloos of werk je niet meer bij de aanvang van de arbeidsongeschiktheid (bijvoorbeeld omdat je interimcontract afliep), dan heb je slechts 48 uur om aangifte te doen. Ook na ontslag uit het ziekenhuis of als je hervalt, heb je maar 48 uur de tijd om de adviserend geneesheer op de hoogte te brengen. Is je aangifte te laat, dan verlies je voor de periode van laattijdigheid tien procent van je uitkering.
Stuur het formulier gefrankeerd en onder gesloten omslag naar de adviserend geneesheer van je ziekenfonds. De poststempel geldt als datum van aangifte. Als je de aangifte zelf op de post doet, ben je zeker
Je werkgever mag controleren of je echt arbeidsongeschikt bent. Daarvoor stuurt hij de controlearts langs die je mag onderzoeken. Het is ook mogelijk dat je zelf naar de controlearts moet.
Ik ben pas twee maanden aan het werk. Krijg ik een uitkering als ik ziek word? Om in aanmerking te komen voor een ziekte-uitkering moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Je moet een arbeidsover-
eenkomst hebben, pas beëindigd hebben of een werkloosheidsuitkering ontvangen. De arbeidsongeschiktheid mag niet meer dan dertig dagen na het einde van de arbeidsovereenkomst vallen, tenzij je ondertussen werkloosheidsuitkering krijgt. Voltijdse werknemers moeten gedurende zes maanden voor de arbeidsongeschiktheid 120 dagen gewerkt hebben, deeltijdse werknemers 400 uren. Onder meer vakantiedagen worden als werkdagen beschouwd. Voldoe je niet aan deze voorwaarden of heb je vragen? Neem contact op met de CM-consulent. In een aantal uitzonderingen is het immers toch mogelijk om een ziekteuitkering te ontvangen. Wanneer krijg ik een uitkering van het ziekenfonds? Ben je werknemer, dan krijg je meestal gedurende een periode recht op gewaar-
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
11
Paramedici vormen team met adviserend geneesheren
‘Samen zoeken
naar oplossing’ anderhalve week later om weer te stoppen. Een echte oorzaak voor haar ellende vonden de dokters niet. Diagnose Tot ze bij enkele specialisten in het UZ Gent terechtkwam. ‘Die ontdekten eindelijk dat ik lijd aan het chronisch vermoeidheidssyndroom. Een opluchting was dat voor mij zeker niet. Ik had geen nood aan een diagnose. Ik wilde genezen. En CVS is jammer genoeg een ziekte waar je nooit helemaal vanaf geraakt.’ Toch besloot Ann om te vechten. ‘Makkelijk was dat niet. Je ziet er goed uit, zei iedereen tegen mij. Maar zo voelde ik mij niet. Met een psychologe stelde ik een rustschema op. Op die manier slaagde ik er langzaam in om mijn extreme vermoeidheid onder controle te krijgen. Ik wilde niets liever dan opnieuw aan de slag gaan. Tijdens de zomer van vorig jaar voelde ik er mij klaar voor. Ik liet aan mijn adviserend geneesheer weten dat ik weer wilde werken.’ De vraag kwam voor hem niet als een verrassing. Met de adviserend geneesheer van CM had Ann al een heel traject afgelegd. ‘Als je meer dan drie jaar thuis zit, dan ben je daar al heel wat keren over de vloer geweest’, lacht Ann. ‘Maar hij heeft mij altijd uitstekend geholpen. Ik herinner mij nog de eerste keer dat ik bij hem langsging. Ik ben geen boeman, ik zit hier om naar jou te luisteren, stelde hij mij gerust.’ Uitkering Ook al was ze er nooit helemaal gerust op. ‘Uiteindelijk is het de adviserend geneesheer die beslist over jouw uitkering. Ik deed er alles aan om beter te worden, maar je weet maar nooit dat hij er anders over denkt. Maar mijn adviserend geneesheer is altijd in mij blijven geloven. Dat deed enorm veel deugd. Ik kon alles bespreken met hem. Hij was oprecht geïnteresseerd in wat ik te vertellen had en hij dacht ook mee met mij.’
borgd loon. Als je ziek wordt, betaalt de werkgever dan een tijd je loon door. Is die periode voorbij en je bent nog altijd ziek, krijg je een uitkering van het ziekenfonds. Die uitkering hangt af van de duur van je arbeidsongeschiktheid, de gezinstoestand en het loon. Ben ik verplicht naar de adviserend geneesheer te gaan? Na je aangifte krijg je van de adviserend geneesheer een erkenning van arbeidsongeschiktheid. Je krijgt ook een inlichtingenblad dat je zo snel mogelijk moet invullen en terugbezorgen aan het ziekenfonds. CM vraagt zelf de loon- of werkloosheidsgegevens op en laat weten bij welke werkgever dat gebeurde. Zo kun je controleren of de juiste werkgever werd aangeschreven. Als je enige tijd arbeidsongeschikt bent, zal de adviserend geneesheer je oproepen voor
Elke keer peilde hij hoe ver Ann stond met haar herstel. ‘Ik wou steeds te snel hervatten. Hij heeft mij vaak moeten afremmen. Hoeveel uur kun je al werken? Zie je je dat elke dag doen? Zou het al lukken om meerdere dagen na elkaar actief te zijn? Dat soort vragen stelde hij dan. Zijn boodschap was elke keer dat ik eerst voor mezelf moest zorgen. Je kunt je niet voorstellen hoe gelukkig ik was toen hij mij voorstelde om deeltijds te gaan werken.’ Eerste schooldag Want daar had Ann altijd naar gestreefd. Onze ziekteverzekering staat ook toe dat je je job gedeeltelijk hervat, maar daarnaast nog altijd een ziekte- of invaliditeitsuitkering krijgt. ‘In september vorig jaar heb ik mijn oude werk hervat. Mijn baas was mij altijd blijven steunen. Ik wist dat ik mocht terugkeren. Dat gaf mij de hele periode van mijn arbeidsongeschiktheid en invaliditeit zin om ervoor te gaan. Toen ik terug tussen mijn collega’s zat, voelde dat voor mij aan als de eerste schooldag. Ik straalde. Het was een fantastisch moment.’ Ann werkt nu halftijds bij Welzijnsoverleg regio Gent. ‘Hoe graag ik opnieuw voltijds mijn job zou willen uitoefenen, ik besef dat het op dit ogenblik niet zou gaan. En misschien zal dat zelfs nooit meer mogelijk zijn. Met CVS zijn je mogelijkheden altijd beperkt. Maar ik ben al ongelooflijk blij dat ik de kans krijg om deeltijds te werken en deeltijds een uitkering te krijgen. Zonder die mogelijkheid zat ik nu misschien nog altijd thuis.’ Ook al is ze na de middag steeds vermoeid, Ann voelt zich gelukkig. ‘Ik moet mij strikt houden aan mijn rustschema. Een keer een halfuurtje overwerken kan, maar als dat vaker gebeurt, betaal ik dat cash. Ik zal voor de rest van mijn leven naar mijn lichaam moeten luisteren. Maar he, kijk van waar ik kom. Ik geniet van elk moment.’
een controle-onderzoek. Ben je een periode niet bereikbaar op je gewone adres bijvoorbeeld wegens vakantie? Verwittig dan zeker de adviserend geneesheer. Zo voorkom je dat je een controle-onderzoek misloopt. Dat kan immers leiden tot een onderbreking van de uitbetaling van je uitkeringen. Kun je je om medische redenen niet verplaatsen, dan moet je dat melden aan de adviserend geneesheer met een medisch attest. Het is mogelijk dat de adviserend geneesheer een controlebezoek thuis uitvoert. Wat als ik weer kan gaan werken? Bij de erkenning van arbeidsongeschiktheid kreeg je van je ziekenfonds ook een bewijs van werkhervatting. Uiterlijk acht dagen na het einde van de arbeidsongeschiktheid stuur je dit bewijs, ingevuld door de werkgever, terug naar het ziekenfonds. De werkgever kan dit bewijs ook elektronisch bezorgen via de website van de sociale zekerheid.
Opnieuw de rekken aanvullen in een supermarkt is voor mensen met chronische rugpijn soms niet meer mogelijk. Maar misschien kunnen zij in de winkel wel nog andere taken uitvoeren. ‘Het is aan ons om mee naar de mogelijkheden te zoeken’, zegt Kris Vermaerke.
Kris Vermaerke is verpleegkundige. Zijn collega Elke Vranckx is kinesitherapeute. Zij maken allebei deel uit van het team van de adviserend geneesheren bij CM Midden-Vlaanderen. Sinds oktober 2012 zijn daar paramedici aan de slag om de arbeidsongeschiktheid mee te evalueren en om leden te begeleiden tijdens de periode dat ze niet meer kunnen werken. ‘CM-leden die lange tijd buiten strijd zijn door ziekte of een ongeval kwamen vroeger altijd bij een adviserend geneesheer van hun ziekenfonds terecht’, steekt Kris Vermaerke van wal. ‘Nu is dat niet meer het geval. De adviserend geneesheer neemt nog altijd de eindbeslissing, maar mensen die arbeidsongeschikt zijn, komen nu ook op consultatie bij paramedici. Dat zijn niet alleen verpleegkundigen en kinesitherapeuten, maar ook ergotherapeuten, psychologen en sociaal verpleegkundigen.’ Voor de cliënten heeft dat alleen maar voordelen. ‘Als paramedicus bekijken wij arbeidsongeschiktheid vanuit een andere hoek’, gaat Elke Vranckx verder. ‘Hoe functioneert iemand in het dagelijkse leven? Welke omgevingsfactoren spelen een rol? Dat zijn zaken waar wij sterk de nadruk op leggen. Wij evalueren niet alleen, wij geven vanuit onze achtergrond ook raad op maat.’ De inzet van paramedici werkt ook drempelverlagend. Net als de adviserend geneesheren zoeken de paramedi-
Kan ik deeltijds terug aan het werk? Ben je na een periode van volledige arbeidsongeschiktheid voldoende hersteld om het werk gedeeltelijk te hervatten? Dan kun je aan de adviserend geneesheer toestemming vragen om dit te doen zonder dat je erkenning van arbeidsongeschiktheid stopt. Zodra je aanvraag is ingediend, mag je het werk deeltijds hervatten of een job uitoefenen aangepast aan je gezondheidssituatie (bv. lichter werk of werk met verminderd rendement). Je hoeft de beslissing van de adviserend geneesheer niet af te wachten. Mag ik vrijwilligerswerk doen als ik arbeidsongeschikt ben? Om arbeidsongeschikt erkend te worden en te blijven, moet je alle activiteiten stopzetten. Wil je toch een activiteit uitoefenen, moet je altijd toestemming vragen aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. Dit geldt voor een bezoldigde of onbezoldig-
ci mee naar mogelijkheden om terug te keren naar de arbeidsmarkt. ‘Wij willen mensen zelfvertrouwen geven. Wat zijn hun klachten? Hoe evolueren ze? Welke stappen kunnen we nog zetten? Hoe zien ze zelf hun terugkeer naar de werkvloer. Veel mensen die langdurig ziek zijn, weten niet dat je ook deeltijds weer aan de slag kunt. Als ze dat horen, is dat vaak een geruststelling. Er bestaat een tussenstap.’ Mensen hoeven ook niet per se naar dezelfde job terug te keren. ‘Daar kun je met je werkgever over praten. Iemand die in de bouw werkt en elke dag op een andere werf aan de slag moet, kan misschien ook in het atelier van zijn bedrijf gaan werken. Ben je werknemer of zelfstandige en ben je door medische problemen niet meer in staat om je vorige job uit te oefenen, dan kun je bijvoorbeeld een begeleiding volgen bij de VDAB. Die kan hiervoor ook een beroep doen op partnerorganisaties als Gespecialiseerde Trajectbegeleiding (GTB). Soms kan vrijwilligerswerk al een eerste stap zijn naar reïntegratie. We zoeken altijd samen naar een oplossing.’
de beroepsactiviteit als werknemer of zelfstandige en ook voor onbetaald vrijwilligerswerk voor een persoon of organisatie waarmee je geen familieband hebt. Doe je een betaalde activiteit, dan kan dat een weerslag hebben op het bedrag van de ziekte- of invaliditeitsuitkering. Kan ik op reis gaan naar het buitenland tijdens de arbeidsongeschiktheid? Wil je op reis gaan tijdens je arbeidsongeschiktheid, dan dien je dit ministens 15 dagen voor vertrek te melden aan de adviserend geneesheer. Ten minste als je binnen de Europese Economische Ruimte (EER) blijft. Ga je buiten de EER, moet je voor je vertrek de toestemming vragen aan de adviserend geneesheer.
✔✔www.cm.be/ziekte-uitkering of de CM-consulent
www 16
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 november 2013
ACV op het WereldWijde Web
www.acv-online.be • Een vat vol informatie: actualiteit, uitgebreide infofiches over sociale wetgeving, lonen per functie en sector, overzicht van sociale uitkeringen, info over interimwerk … • Berekeningsmodules: voor (jeugd)vakantiedagen, recht op tijdkrediet, belastingen, bruto- en nettoloon, klein verlet. Plus een databank van gevaarlijke producten en tewerkstellingsmaatregelen voor jouw profiel.
• E-services: Raadpleeg je werkloosheidsdossier online via E-dossier.
Ombudsdienst
• Publicaties: Download of bestel folders en brochures. ACV in je buurt
Als je pas van school komt, is het in principe dus onmogelijk om tijdens het daaropvolgende jaar te kunnen genieten van het maximum aantal vakantiedagen en vakantiegeld. Maar dan kan het aanvragen van ‘jeugdvakantie’ een uitkomst bieden. Een jongere die zijn studies beëindigde en minstens één maand werkte tijdens dat jaar, heeft het daaropvolgende jaar recht op: ■ vakantiedagen en vakantiegeld in verhouding tot het aantal gewerkte dagen, betaald door de werkgever (voor bedienden) of de vakantiekas (voor arbeiders); 2013 - 2014
■ een aantal bijkomende jeugdvakantiedagen (tot maximum 4 weken) en een jeugdvakantieuitkering betaald door de RVA die 65% van het gewone loon bedraagt.
Opleiding voor werknemers
wat d Wie is en
| Vak bew
egi ng
hijnt ing versc
em | 25 dec nr. 750 tweemaal
d per maan
1 ber 201
CV oet het A
| eenweg
Haachtsest het ACV, n door
Brussel 579, 1030
| afgiftekant
el oor Bruss
Betaald educatief verlof / Verlof sociale promotie / Opleidingskrediet Loopbaancheques / / Loopbaanadvies
X|
| Uitgegeve
Het ACV heeft een eigen ombudsdienst. Leden kunnen bij ombudsman Dirk Uyttenhove terecht voor klachten rond de dienstverlening en de werking van andere ACV-diensten. Het ACV neemt alle klachten van ACV-leden serieus.
| gevaertgraphics |
30/08/13 09:58 Pagina 1
Algemene principes
Het aantal vakantiedagen en het vakantiegeld waarop een werknemer (arbeider of bediende) recht heeft, is afhankelijk van het aantal dagen die hij het voorafgaande jaar heeft gewerkt. Iemand die in een jaar zes maanden gewerkt heeft, zal het daaropvolgende jaar slechts aanspraak kunnen maken op de helft van zijn vakantiedagen en op de helft van zijn vakantiegeld.
■ AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 | 9300 Aalst | 053 77 92 92 aalst-oudenaarde�acv-csc.be | www.acv-aalst-oudenaarde.be ■ ANTWERPEN Nationalestraat 111 | 2000 Antwerpen | 078 15 20 58 antwerpen�acv-csc.be | www.acv-antwerpen.be ■ BRUGGE-OOSTENDE-WESTHOEK Oude Burg 17 | 8000 Brugge | 050 44 41 11 Dr. L. Colensstraat 7 | 8400 Oostende | 059 55 25 11 St. Jacobsstraat 34 | 8900 Ieper | 059 34 26 11 brugge-oostende-westhoek�acv-csc.be www.acv-brugge-oostende-westhoek.be ■ BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE Pletinckxstraat 19 | 1000 Brussel | 02 557 88 88 brussel�acv-csc.be | www.acv-brussel.be ■ GENT-EEKLO Poel 7 | 9000 Gent | 09 265 44 50 gent-eeklo�acv-csc.be | www.acv-gent-eeklo.be ■ KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 | 2300 Turnhout | 078 15 16 16 kempen�acv-csc.be | www.acvkempen.be ■ LEUVEN Martelarenlaan 8 | 3010 Kessel-Lo | 078 15 15 99 | leuven�acv-csc.be | www.acv-leuven.be ■ LIMBURG Mgr. Broekxplein 6 | 3500 Hasselt | 011 30 60 00 limburg�acv-csc.be | www.acv-limburg.be ■ MECHELEN-RUPEL Onder den Toren 5 | 2800 Mechelen | 015 45 46 47 mechelen-rupel�acv-csc.be | www.acv-mechelen-rupel.be ■ MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Henri Horriestraat 31 | 8800 Roeselare | 051 26 55 55 jongerenmwvl�acv-csc.be | www.acv-midden-west-vlaanderen.be ■ WAAS en DENDER H. Heymanplein 7 | 9100 St Niklaas | 03 765 20 00 waasendender�acv-csc.be | www.acv-waasendender.be ■ ZUID-WEST-VLAANDEREN President Kennedypark 16D | 8500 Kortrijk | 056 23 55 11 kortrijk�acv-csc.be | www.acv-zuid-west-vlaanderen.be
v.u. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel - mei 2013 - www.acv-online.be - D/2013/0780/29 -
oplei2013b:opl v werknemers
✔✔Contacteer de ombudsdienst
1
Pas aan het werk en toch op vakantie?
Jeugd
ACV-Jongeren Postbus 10, 1031 Brussel | jongeren�acv-csc.be www.acv-jongeren.be www.facebook.com/acvjongeren
• Tel. 02 246 36 15 (9 tot 12 uur) • ombudsdienst@acv-csc.be • ACV Ombudsdienst, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel
vakantie LING IEREGE ERS DE VAKANT OOLVERLAT VOOR SCH
DE GIDS voor schoolverlaters
ren
en werkende jonge
Vakbeweg
Hoe lid worden
van ACV? 1,7 miljoen werknemers zijn lid van ACV. De vakbond komt op voor je belangen en staat je met raad en daad bij als het nodig is. Door lid te worden geef je ook concreet vorm aan solidariteit. En daarvan wordt iedereen beter.
Hoe kun je lid worden? • Via www.acv-online.be > Word lid. Vul het online aansluitingsformulier in. • Ga langs in een ACV-dienstencentrum in je buurt (adressen.acv-online.be). • Via de ACV-afgevaardigde in je bedrijf. De kost van het lidmaatschap vind je op www.acv-online.be > Word lid. Voor jongeren, studenten en schoolverlaters in wachttijd is er Enter, het gratis ACV-lidmaatschap. Meer info op www.acv-enter.be.
colofon
Wat zijn de voordelen? • Advies en informatie via het diensten centrum • Gratis juridische hulp (als je zes maanden onafgebroken lid bent) • Gratis loopbaanadvies • Verdediging van je belangen als werknemer of werkzoekende • Syndicale premies per sector • ACV-premie: bijvoorbeeld bij huwelijk, geboorte, adoptie, …
Sociale media Volg ACV op de sociale media en blijf zo op de hoogte van standpunten, persmededelingen, acties en realisaties.
www.facebook.com/het.acv www.twitter.com/ACVonline www.youtube.com/acvvakbond
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Patrick Van Looveren, Greet Vandendriessche • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.