Sicilië: Dansen op een vulkaan

Sicilië

Dansen op een vulkaan

Een brede glimlach op mijn gezicht. De azuurblauwe zee schittert onder de warme mediterrane zon. Ik beklim de flanken van de actiefste en snelst groeiende vulkaan ter wereld. De panoramische blik op de majestueuze vuurspuwer laat niet los. De Etna is overal. Uitnodigend. Ik heb haar net ten dans gevraagd.

TEKST EN FOTO'S YIANNOS KARAVIAS In 734 voor Christus streken de Grieken neer op Giardini-Naxos, de eerste Griekse kolonie op Siciliaanse grond en nu een schilderachtige badplaats. De mythische goden konden toen niet voorspellen wat er zich vele eeuwen later op het Italiaanse eiland zou afspelen. Drie etappes van de Giro d’Italia van 2018 startten op Sicilië en vulden mijn wielerhart met inspiratie. Over vijf etappes wordt de noordoostelijke hoek van het grootste Italiaanse eiland verkend, met de Etna altijd in het vizier. Vermeng dit met de Middellandse Zee, historische bezienswaardigheden en de bergen rond de vulkaan, en je hebt alle ingrediënten voor een prachtige fietsvakantie.

Taormina

Mijn huurfiets staat al klaar voor een eerste verkenning. De rit gaat naar Tauromenion, zoals Taormina voorheen werd genoemd als voormalige Griekse vestiging. Het stadje ligt tegen een berghelling die uit de zee omhoog loopt en kent één hoofdstraat. Daar huist volgens dichter en schrijver Goethe het mooiste openluchttheater ter wereld: de Teatro Greco. Dit amfitheater, met podium en coulissen, wordt nog regelmatig gebruikt voor festivals en concerten. De akoestiek moet geweldig zijn. De gestaag lopende klim over strak, donker asfalt naar de autovrije stadskern van Taormina, is lekker om in te komen. De kleuren van de prachtige fuchsia’s langs de weg geven een schitterend contrast.

Tourbussen zijn op weg zijn naar de centrale parkeerplaats, van waar de toeristen vervolgens met pendelbussen naar de oude stadspoort worden vervoerd. Vanaf het strand gaat er ook een heuse kabelbaan naar het pittoreske plaatsje. Voor de ingang van de hoofdstraat Corso Umberto is het een drukte van belang. Het stadje voorbij kom je via Monte Tauro uit bij een van de mooiste dorpjes van Sicilië. Castelmola is gelegen op een rotsformatie en dankt zijn naam aan de kasteelruïne op de top. De uitzichten bij helder weer op de Etna aan de ene kant en op Taormina en de Middellandse Zee aan de andere kant, prikkelen de netvliezen.

Etna Noordoost

Op de noordoostelijke helling van de Etna ligt op 1741 meter hoogte Rifugio Citelli, het hoofddoel van vandaag, en de eerste van drie opeenvolgende serieuze ritten. De beklimming is vanuit het dorp Linguaglossa iets meer dan 20 kilometer tegen een gemiddelde stijging van ruim 6%. Een

Uitkijkpunt vanaf Taormina Op weg naar de top

mooie loper, ware het niet dat je dan al vanaf zeeniveau naar de starthoogte van 560 meter omhoog fietst. In de plaatsen rondom de Etna is het de gewoonte dat de belangrijkste straten met echte lavastenen zijn bestraat. De Italiaanse kasseien zijn aardig ingesleten en spekglad. De flanken van de Etna worden afwisselend opgeluisterd door gestolde lava, zwart lavazand en fruitbomen als begroeiing. De klim zelf is niet de mooiste aan deze kant van de vulkaan. Op de top kan je bij het toevluchtsoord even snel bijtanken om daarna ruim 1000 meter af te dalen. Voordat de lus is voltooid, pak ik vandaag nog even een van de vele bergtoppen op de Etna mee: de Monte Pomiciaro. Op de terugweg via achterafwegen zijn de hoeveelheden grof zwerfvuil in de berm, altijd net buiten de dorpsgrens, ontstellend om te zien. Ik ben er zelfs live getuige van dat uit een auto een

Weids uitzicht vanaf de zuidzijde van de Etna

volle vuilniszak door het open portierraampje in de berm wordt gegooid.

Portella Mandrazzi

In aanloop naar de Koninginnenrit is de derde etappe een nagenoeg vlakke rit met slechts één beklimming. De lange kustweg naar Messina is heerlijk om los te draaien. Ondanks een rijke historie is deze stad niet meer dan een drukke oversteekplaats voor verkeer dat per veerboot de overtocht wil maken over de Straat van Messina naar het Italiaanse vasteland. Over de noordkust van het eiland gaat het verder naar het westen in de richting van Palermo. Plaatsjes als Spartà doen herinneren aan de kolonisatie van het Oude Griekenland. Deze week voelt ook een beetje Spartaans - een krijgstocht op de racefiets.

Vanuit San Biagio fiets je het heuvelachtige binnenland in. De finale in deze etappe is de klim naar Portella Mandrazzi op 1125 meter hoogte. De gecategoriseerde col is ruim dertig kilometer lang tegen een schamele 3,6% gemiddelde stijging, een héle lange loper. Tijd om rustig de mooie omgeving in je op te nemen. De pittoreske dorpen kunnen zo op een ansichtkaart. Novara di Sicilia is het pareltje van vandaag. Kleine straatjes en oude gebouwen geven dit prachtige bergdorpje de indruk van een typisch Italiaans filmdecor. Toch zie je hier weinig toeristen. Op de top is het nagenieten van de heerlijke klim en het uitzicht op die kegelvormige puist. De lange afdaling naar het appartement is een feestje.

Giro Etna

Wat er over Rome wordt gezegd, geldt ook voor de Etna. De hoogst geasfalteerde top van de vulkaan ligt bij Rifugio Sapienza op 1896 meter; er leiden meerdere wegen heen. Ik start de klim aan de zuidzijde vanuit Nicolosi en zit dan al op een hoogte van 719 meter. Hier begint de officiële klim over de Via Etnea van 19 kilometer tegen 6,2%. Door de veelal kale flanken lijkt het een lange weg naar de top. La Curva del Pini, staat er op een bord langs de weg. Een bocht met een geurend dennenbos is een welkome afwisseling.

Afgezien van een paar auto’s en wat verdwaalde fietsers heb ik het Romeinse Rijk voor mij alleen. In een regelmatige cadans onder een warme zon dans ik op de pedalen de vulkaan op. Eenmaal boven wemelt het wel van de wandelaars, die de tocht wagen naar de top van de Etna. Naast het enige hotel is er ook een kabelbaan waarmee je naar boven kunt. Er zijn mountainbikers die hier naar boven gaan om de trails door het kraterlandschap te beproeven.

Op de top is het nagenieten van de heerlijke klim en het uitzicht.

Uitzicht op de Etna vanaf Teatro Greco

De afdaling terug naar Nicolosi is breed en overzichtelijk. Toch is het opletten voor de grote scheuren die hier en daar in het wegdek zitten. Groot genoeg om je wielen in te parkeren. Over de flanken van de vulkaan fiets ik in een groot rondje terug. Het is een glooiende terugreis waarbij je de Etna van alle kanten ziet. De aanblik verveelt nooit.

Castiglione di Sicilia

Op de laatste dag krijg ik nog een tip mee van Enrico, fietsgids en oprichter van Cycling Sicily. Hij was onder de indruk van mijn etappe van gisteren: “Now that is what cycling is about!”

Met zijn instructies ga ik op weg voor een rondje Castiglio di Sicilia. Een rit van ongeveer 80 kilometer en 1.400 hoogtemeters.

Vanuit de kust gaat het langs de Fiume Alcantara langzaam omhoog naar Francavilla di Sicilia. De rivier kenmerkt zich door de in kolommen gekristalliseerde lava die in het koude water terecht kwam. Langs sinaasappel- en olijfbomen fiets je door de Alcantara vallei naar Castiglione. Liggend op een grote rots heb je een prachtig uitzicht over de vallei.

Aan de andere kant van de vallei fiets ik voor de laatste keer terug naar de uitvalsbasis. Een gelukkige Spartaanse fietser neemt met weemoed afscheid van sportieve en historische gronden. De Etna is mijn dans niet ontsprongen.

HOOGTEPUNTEN

Beklimming van de Etna Zeer diverse natuurgebieden Gevarieerde routes Bergachtig, heuvelachtig Pittoreske dorpen en steden

MINPUNTEN

De rijstijl van de Italianen.

Oppassen in grotere steden De staat van het wegdek is soms erg slecht

PRAKTISCHE INFORMATIE

ACCOMMODATIE

Sicilië heeft meer dan genoeg aanbod. Van B&B’s tot lowbudgethotels en appartementen of luxe villa’s voor kleine tot grote groepen.

GESCHIKT VOOR

Racefiets, mountainbike, touringbike, ebike

BESTE REISTIJD

April t/m juni, september en oktober. Als hoge temperaturen of langdurige neerslag geen probleem zijn, kun je het hele jaar door op Sicilië terecht. De mate van beschikbaarheid van vluchten en accommodatie voorbehouden.