จุลสาร สมศ issuu 5

ปีที่ ๑๗ ฉบับที่ ๕ (ประจ�ำเดือน มิถุนายน – กรกฎาคม ๒๕๖๐)

ชื่อภาพ พระมหากษัตริย์ ของประชาชน The King Rama 9 ขนาด 202x140cm. เทคนิค สีน�้ำมัน บนผ้าลีนนิน ศิลปิน ผศ.ธณฤษภ์ ทิพย์วารี

บทบรรณาธิการ (Editor’s Note)..

จุลสาร สมศ. ฉบับนีข้ อน�ำเสนอบทสัมภาษณ์ ผูบ้ ริหารวิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล โรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์ และความเป็นมา ของโครงการพระดาบสโดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติและน้อมร�ำลึก ในพระมหากรุณาธิคณ ุ อย่างหาทีส่ ดุ มิได้ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช และหลักการของการประกันคุณภาพการศึกษา ในระดับสากล รายละเอียดติดตามได้ภายในเล่ม

ตามทีค่ ณะกรรมการบริหารส�ำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) ได้ดำ� เนินการสรรหาและแต่งตัง้ ผูอ้ ำ� นวยการนัน้ บัดนีก้ องบรรณาธิการจุลสาร สมศ. ขอแจ้งให้ทราบว่า รศ. ดร. ณมน จีรงั สุวรรณ ได้รบั การคัดเลือกให้ดำ� รงต�ำแหน่ง ผูอ้ ำ� นวยการ ส�ำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) คนต่อไป

สารบัญ : Content

กองบรรณาธิการ

๓

ที่ปรึกษา ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.มณฑล สงวนเสริมศรี ประธานกรรมการบริหาร สมศ. บรรณาธิการ นายนาวิน วิยาภรณ์ รักษาการผู้อ�ำนวยการ พล.ร.ต.วัชระ การุณยวนิช ผศ.จ�ำรูญ ณ ระนอง นายเอกพงษ์ เลาหะเทียนสินธุ์ ดร.วรวิชช ภาสาวสุวัศ

ดร.สมยศ ชี้แจง นางขนิษฐา จรูญชนม์ นางอรนิศา เพชรผล นางวีรนุช สุขสว่าง นางสาวนภาภร ส่งแสง นางสาวมาลัย ศรีศิริรุ่งโรจน์ นางสาวภัคพิชา ภู่ทับทิม นายภูมิพัฒน์ ศรีวชิรพัฒน์

๗

วิทยาลัยการอาชีพ วังไกลกังวล โรงเรียน ในพระบรมราชูปถัมภ์

โรงเรียนพระดาบส โอกาสที่เปิดกว้างแก่ ผู้ที่ ไม่ยอมแพ้

๘

การประกันคุณภาพการศึกษา ในระดับสากล หรือ Global QA

ออกเเบบเเละจัดพิมพ์โดย ห้างหุ้นส่วนจ�ำกัดส�ำนักพิมพ์ฟิสิกส์เซ็นเตอร์ ส�ำนักงานใหญ่ ๔๕,๔๗ ซอยจรัญสนิทวงศ์ ๔๐ ถนนจรัญสนิทวงศ์ แขวงบางยี่ขัน เขตบางพลัด กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทรศัพท์ +๖๖๒ ๔๓๓ ๗๗๕๕-๗ , ๐๙๕ ๙๗๙ ๓๘๗๒

วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล โรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์

ด้วยพระมหากรุณาธิคณ ุ ในสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ ิ ลอดุลยเดช ทรงมีความห่วงใย ในราษฎรทั้งด้านการสาธารณสุข ด้านชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี และด้าน การศึกษา ทรงเล็งเห็นว่าการพัฒนาคนให้มกี ารศึกษาเป็นพืน้ ฐานของการ กินดีอยู่ดี เมื่อมีการศึกษาก็ต้องมีการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ พัฒนา ทักษะความรูค้ วามสามารถในการประกอบอาชีพต่อไป ในยุคทีป่ ระเทศไทย ยังมีการแทรกซึมของคอมมิวนิสต์ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ ิ ลอดุลยเดช ทรงแก้ปญ ั หาด้วย วิธีการของพระองค์เอง พระองค์มิได้เป็นอริกับคอมมิวนิสต์หรือผู้ที่มี แนวคิดเหล่านัน้ หากแต่พระองค์มพ ี ระประสงค์จะเอาชนะความอดอยาก หิวโหย โดยมีพระราชด�ำริว่า หากประชาชนมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี ผู้ที่ ถูกเรียกว่าคอมมิวนิสต์ ก็จะมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีเช่นกัน หากท�ำให้ ประชาชนมีรายได้มีอาชีพ ก็จะลดปัญหาความยากจน เมื่อนั้นปัญหา คอมมิ ว นิ ส ต์ ใ นประเทศก็ จ ะหมดไป นี่ คื อ พระปรี ช าของสมเด็ จ พระศรี น คริ น ทราบรมราชชนนี และพระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทร มหาภูมิพลอดุลยเดช พระองค์เสด็จไปเยี่ยมพสกนิกรของพระองค์ ทั่วทุกหัวระแหง แม้แต่พื้นที่ทุรกันดารเสี่ยงอันตรายที่พระองค์ทรงรับรู้ ความทุกข์ยากของประชาชน และแก้ปัญหาให้แก่พสกนิกรอย่างเป็น รูปธรรมด้วยโครงการพระราชด�ำริหลายพันโครงการโดยสอนทักษะอาชีพ จนสามารถพลิกฟืน้ ความยากจนได้ ดังตัวอย่างโครงการส่งเสริมให้ชาวไทย ภูเขาปลูกพืชเศรษฐกิจแทนการปลูกฝิน่ เป็นต้น จุลสาร สมศ.

๓

นายจาตุรนั ต์ วัฒนประทีป ผูอ้ ำ� นวยการวิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล กล่าวว่า

วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวลเดิมชื่อ โรงเรียนสารพัดช่างวังไกลกังวล เกิดจากการ ทีส่ มเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทที่ รงมี ความห่วงใยต่อภรรยาและลูกหลานต�ำรวจ ตระเวนชายแดนทีเ่ ป็นหัวหน้าครอบครัวหรือ สามีตอ้ งไปปฏิบตั กิ ารเป็นเวลานาน แม่บา้ น ต�ำรวจตระเวนชายแดนจะเป็นสุขอย่างไร รายได้เพียงพอกับรายจ่ายหรือไม่ อีกทั้งจะ ต้องเลีย้ งดูลกู ทีก่ ำ� ลังเติบใหญ่ หากเคราะห์รา้ ย เสียผู้น�ำครอบครัวไป ครอบครัวจะอยู่รอด ได้อย่างไร หากให้เขาได้เรียน ให้แม่บา้ นมีอาชีพ หิ้วกระเป๋าไปท�ำผมที่บ้านได้ ท�ำกับข้าวได้ เย็บเสือ้ ผ้าได้ หารายได้พเิ ศษ ส่วนลูกต�ำรวจ ตระเวนชายแดนให้เรียนทีโ่ รงเรียนไกลกังวล สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีจึงมี พระกระแสรับสัง่ ให้จดั ตัง้ โรงเรียนสอนอาชีพ ในเขตพระราชฐานวังไกลกังวลเพื่อให้บุตร หลานข้าราชการต�ำรวจตระเวนชายแดนได้ศกึ ษา โดยได้มอบหมายให้นายขวัญแก้ว วัชโรทัย

๔

จุลสาร สมศ.

รองเลขาธิการพระราชวัง ฝ่ายกิจกรรมพิเศษ เป็นผูร้ บั สนองพระราชด�ำริดงั กล่าว กอปรกับ ในปี พ.ศ. ๒๕๒๘ ส�ำนักงานคณะกรรมการ การอาชีวศึกษาได้มีโครงการจัดตั้งโรงเรียน สารพัดช่างประจวบคีรขี นั ธ์ โดยใช้สถานทีข่ อง โรงเรียนการช่างสตรีประจวบคีรีขันธ์ (เดิม) ทางส� ำ นั ก พระราชวั ง โดยนายขวั ญ แก้ ว วัชโรทัย มีหนังสือขอความอนุเคราะห์ให้ กรมอาชีวศึกษา ตัง้ โรงเรียนสารพัดช่างขึน้ ใน เขตพระราชวังไกลกังวล เพือ่ ถวายเป็นพระราช สักการะและเฉลิมพระเกียรติเนือ่ งในวโรกาส ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ มีพระชนมพรรษา ครบ ๕ รอบ ๖๐พรรษา ในปีพทุ ธศักราช ๒๕๓๐ จึงได้ใช้ชอื่ ว่าโรงเรียน สารพัดช่างวังไกลกังวล แทนโรงเรียนสารพัดช่าง ประจวบคีรขี นั ธ์ ตัง้ แต่บดั นัน้ เป็นต้นมา โดยเปิด สอนวิชาชีพระยะสัน้ ๒๒๕ ชัว่ โมงเป็นรุน่ แรก ในวันที่ ๑๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๐ โดยมีจำ� นวน ผูเ้ รียนทัง้ หมด ๕๓๐ คน

ในปี พ.ศ. ๒๕๓๐ - ๒๕๓๓ ความต้องการ ของผู้เรียนที่ต้องการศึกษาต่อในหลักสูตร ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) มีมากขึน้ หากแต่ผสู้ ำ� เร็จวิชาชีพจากโรงเรียนสารพัดช่าง วังไกลกังวลจะได้รับวุฒิวิชาชีพ ๒ (ว.ช.๒) หากต้องการจะได้วุฒิ ปวช. จะต้องมีเวลา ในการศึกษาอย่างน้อย ๓,๘๐๐ คาบเรียน ซึง่ นักเรียนของโรงเรียนสารพัดช่างวังไกลกังวล ได้ ศึ ก ษามาแล้ ว ๔,๒๐๐ คาบเรี ย น นายแก้วขวัญ วัชโรทัยจึงเสนอต่อกระทรวง ศึ ก ษาธิ ก าร และในวั น ที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ กระทรวงศึกษาธิการได้ยกฐานะ จากโรงเรี ย นสารพั ด ช่ า งวั ง ไกลกั ง วลเป็ น “วิ ท ยาลั ย การอาชี พ วั ง ไกลกั ง วล” เพื่ อ เฉลิ ม พระเกี ย รติ ส มเด็ จ พระศรี น คริ น ทรา บรมราชชนนี โดยเปิดสอนหลักสูตร ปวช. ปวส. ถือเป็นโรงเรียนน�ำร่องในการปรับเปลีย่ นศูนย์ ฝึกวิชาชีพ ๑๓ แห่ง ทัว่ ประเทศ เพือ่ เปิดโอกาส ให้ นั ก เรี ย นโรงเรี ย นวั ง ไกลกั ง วลที่ จ บชั้ น มัธยมศึกษาปีที่ ๓ สามารถเรียนต่อสายอาชีพ ในระดับ ปวช. หรือระดับทีส่ งู ขึน้ ไปอย่าง ปวส. หรือปริญญาตรี ทีม่ หาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช มงคลรั ต นโกสิ น ทร์ วิ ท ยาเขตวั ง ไกลกั ง วล ซึ่ ง ถื อ ว ่ า เ ป ็ น วั ง ไ ก ล กั ง ว ล แ ค ม ป ั ส ที่ มี ก ารจั ด การศึ ก ษาตั้ ง แต่ ชั้ น อนุ บ าลถึ ง ปริญญาตรี และเป็นเมืองหน้าด่านทางการ ศึ ก ษาของภาคใต้ รองรั บ การเคลื่ อ นย้ า ย เยาวชนจากภาคใต้เข้าสู่กรุงเทพมหานคร ซึง่ เป็นไปตามพระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช และได้รบั

รางวัลสถานศึกษาดีเด่นของกรมอาชีวศึกษา เมือ่ วันที่ ๑๖ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๔ มีการเปิด สอนหลั ก สู ต รต่ า งๆเพิ่ ม ขึ้ น ตามล� ำ ดั บ เช่น หลักสูตร ปวช. แผนกช่างเชื่อมโลหะ ช่างไฟฟ้า วิทยุ เครือ่ งยนต์ และหลักสูตร ปวส. สาขางานไฟฟ้า เพือ่ ให้สามารถปฏิบตั งิ านต่อ ในสถานีวทิ ยุการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม มูลนิธกิ ารศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม สมัยนั้นเมื่อความเจริญเริ่มกระจายสู่ ภูมิภาคต่างๆ ส่งผลให้เด็กนักเรียนในต่าง จั ง หวั ด มี ค วามต้ อ งการเรี ย นที่ สู ง ขึ้ น แต่บคุ ลากรครูขาดแคลนเนือ่ งจากนโยบายของ รั ฐ ที่ ก� ำ หนดอั ต ราเพิ่ ม ของข้ า ราชการทั้ ง ประเทศไม่ เ กิ น ร้ อ ยละ ๒ ของประชากร พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลย เดชทรงมองการณ์ไกล และมีพระราชด�ำริ ทีจ่ ะให้หวั หินเป็นเมืองหน้าด่านทางการศึกษา ของประชาชนในเขตพืน้ ทีภ่ าคใต้ และยกระดับ การศึกษาให้ใกล้เคียงกับกรุงเทพมหานคร โดยการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ซึง่ เป็นผลพวง จากการที่ พ ระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทร มหาภู มิ พ ลอดุ ล ยเดช เสด็ จ เยี่ ย มสถาบั น เทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ในครัง้ นั้นได้ทรงใช้คอมพิวเตอร์เพื่อสืบค้นข้อมูล จากเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ต่อมาวันที่ ๑๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๘ สมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนีเสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดชทรงมีความ ห่ ว งใยโรงเรี ย นต� ำ รวจตระเวนชายแดน ทีส่ มเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีได้ทรง อุปถัมภ์ ทรงจัดตั้งมูลนิธิการศึกษาทางไกล

ผ่านดาวเทียมเพื่อแก้ปัญหาครูขาดแคลน โดยพระราชทานทุนประเดิม ๕๐ ล้านบาท ซึ่งองค์การโทรศัพท์แห่งประเทศไทย หรือ บริษทั ทีโอที จ�ำกัด (มหาชน) น้อมเกล้าถวาย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ เพือ่ เฉลิมพระเกียรติเนือ่ งในมหามงคลวโรกาส ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครอง สิรริ าชสมบัตคิ รบ ๕๐ ปี ในปีกาญจนาภิเษก พ.ศ. ๒๕๓๙ เพื่อจัดการเรียนการสอนผ่าน โทรทัศน์ทางไกลผ่านดาวเทียมสายสามัญหรือ ที่เราเรียกว่า “ครูตู้” ท�ำหน้าที่ถ่ายทอด ออกอากาศการเรียนการสอนจากโรงเรียน วังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ โดยถ่ายทอดสดการเรียนการสอนในหลักสูตร การศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน ๑ ช่อง ๑ ชัน้ ตัง้ แต่ระดับ ประถมศึกษาปีที่ ๑ ถึงมัธยมศึกษาปีที่ ๖ การศึกษาด้านการอาชีวศึกษา การศึกษาตาม อัธยาศัยภาคภาษาอังกฤษ และการศึกษา ระดับอุดมศึกษา รวม ๑๕ ช่อง สอนโดยครู คนเดียวกัน ในเวลาเดียวกัน คุณภาพเดียวกัน เพือ่ เปิดโอกาสให้โรงเรียนต่างๆทีข่ าดแคลนครู ประจ�ำวิชา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ล อดุลยเดชทรงมียุทธศาสตร์เพื่อส่งเสริมให้ คนไทยหันมาสนใจการศึกษาโดยทรงรับเป็น พระราชภาระในการเสด็ จ พระราชทาน ปริญญาบัตรแก่ผู้ส�ำเร็จการศึกษาในระดับ อุดมศึกษาเป็นประจ�ำทุกๆปี จึงเป็นค่านิยม ของคนไทยทีต่ อ้ งการให้ครัง้ หนึง่ ในชีวติ ต้องรับ พระราชทานปริญญาบัตรจากพระหัตถ์ของ พระเจ้าแผ่นดิน โดยเป็นกุศโลบายเพือ่ ให้คน ไทยอยากเรียนหนังสือ พระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงให้ความ ส�ำคัญกับวิชาชีพซึง่ วิชาชีพทีเ่ ป็นพืน้ ฐานของ

คนไทยคือ วิชาชีพการเกษตร รวมถึงเครือ่ งมือ และอุปกรณ์การเกษตร คราด จอบ เสียม ต้อง ใช้ชา่ งในการจัดท�ำทัง้ สิน้ เมือ่ มีระบบโทรทัศน์ ทางไกลผ่านดาวเทียม พระบาทสมเด็จพระปร มิ น ทรมหาภู มิ พ ลอดุ ล ยเดชทรงมี รั บ สั่ ง ให้ ถ่ายทอดวิชาชีพด้านต่างๆ รวมถึงวิชาช่างฝีมอื ในสมัยโบราณไม่วา่ จะเป็นช่างทอง ช่างสิบหมู่ ช่ า งแทงหยวก เพื่ อ อนุ รั ก ษ์ แ ละสื บ สาน วัฒนธรรมต่อไป เมื่อระบบอินเทอร์เน็ตเริ่มเป็นที่แพร่ หลายจึงเป็นการเปิดโอกาสให้ผเู้ รียนสามารถ เข้าถึงการเรียนการสอนในระบบ e-Learning ของมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม โดยเพิ่มช่องทางให้สามารถรับชมการเรียน การสอนเพิม่ ขึน้ ๓ ช่องทาง คือ ช่องทางที่ ๑ สามารถรับชมผ่านระบบ e-Learning ผ่าน เว็บไซต์ www.dlf.ac.th ซึง่ ถ่ายทอดการเรียน การสอนจากโรงเรียนวังไกลกังวลทุกชัน้ เรียน ผ่านทางอินเทอร์เน็ต (Internet) โดยเลือกเข้า ชมได้ทงั้ การถ่ายทอดสด (Live Broadcast) หรือ Streaming เช่นเดียวกับที่ออกอากาศ ทางโทรทัศน์ในช่วงเปิดภาคการศึกษา หรือ เลือกชมรายการย้อนหลัง(On Demand) ได้ตามอัธยาศัย ช่องทางที่ ๒ รับชมผ่าน Application “DLTV on Mobile” โดยสามารถดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นเพื่อรับ ชมบนมือถือหรืออุปกรณ์พกพาอื่นๆ ได้ท้ัง ระบบปฏิบตั กิ าร Android หรือ IOS และช่อง ทางที่ ๓ eDLTV ซึง่ เป็นผลงานความร่วมมือ ระหว่างมูลนิธกิ ารศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม โครงการเทคโนโลยี ส ารสนเทศตาม พระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

จุลสาร สมศ.

๕

โดยส� ำ นั ก งานพั ฒ นาวิ ท ยาศาสตร์ แ ละ เทคโนโลยีแห่งชาติหรือ สวทช. ได้จัดท�ำ โครงการระบบ e-Learning ของการศึกษา ทางไกลผ่านดาวเทียมเพือ่ ร่วมเฉลิมพระเกียรติ เนือ่ งในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐ โดยน�ำเนือ้ หา การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมและจัดท�ำ คู่มือครูรวมถึง ใบความรู้ ใบงาน Power Point, Pdf โดยได้ รั บ ความร่ ว มมื อ จาก หน่วยงานต่างๆ ในการแปลงเป็นเนือ้ หาเป็น ไฟล์ดจิ ติ อล และ Package ลงฮาร์ดดิสก์ขนาด ความจุ ๒ เทราไบต์ จ�ำนวน ๔๔,๐๐๐ รายการ โดยมีความรู้ตั้งแต่การศึกษาปฐมวัย ระดับ ประถมศึกษาปีที่ ๑ ถึงมัธยมศึกษาปีที่ ๖ และวิชาชีพต่างๆ น�ำมาบรรจุใน hard disk โดยทั้ ง หมดสามารถเรี ย นแบบออฟไลน์ (off-line) ได้โดยโรงเรียนสามารถติดตั้ง hard disk ข้อมูลในเครือ่ งคอมพิวเตอร์แม่ขา่ ย (Server) หรือ external hard disk และ สามารถแชร์ข้อมูลผ่านเครื่องคอมพิวเตอร์ ลูกข่ายในระบบ LAN ภายในสถานศึกษา หรือน�ำ ไปเชือ่ มต่อใช้งานบนคอมพิวเตอร์สว่ นบุคคล (Personal Computer) หรือคอมพิวเตอร์ แบบพกพา (Laptop) ซึ่งปัจจุบันได้มีการ ปรั บ ปรุ ง เนื้ อ หาการเรี ย นการสอนให้ เ ป็ น ปัจจุบันอยู่เสมอ รวมถึงแนวทางและวิธีการ เผยแพร่ผา่ นช่องทาง Youtube ต่อไป ปัจจุบนั มู ล นิ ธิ ก ารศึ ก ษาทางไกลผ่ า นดาวเที ย ม

ออกอากาศทัง้ หมดจ�ำนวน ๑๕ ช่อง แม้กระทัง่ สถานีโทรทัศน์ NHK ของประเทศญีป่ นุ่ ต้องมา ขอศึกษาดูงาน ด้วยพระบารมีของพระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช ทีท่ รง มองการณ์ไกล การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม จะประสบความส�ำเร็จได้นั้น ทุกภาคส่วน ต้องให้ความร่วมมือและความส�ำคัญ รวมถึง ผู ้ บ ริ ห ารของโรงเรี ย นปลายทางที่ จ ะต้ อ ง เข้มงวดกวดขันในการใช้ครูตู้ โดยจัดเตรียม ให้ ทุ ก ห้ อ งเรี ย นมี โ ทรทั ศ น์ ร วมถึ ง เครื่ อ ง รับสัญญาณดาวเทียมในสถานศึกษาเพื่อรับ สัญญาณภาพได้อย่างชัดเจน รวมถึงตัวผูส้ อน ต้องเตรียมการเรียนการสอนล่วงหน้าโดย ศึกษาได้จากคูม่ อื มูลนิธกิ ารศึกษาทางไกลผ่าน ดาวเทียมซึง่ จะส่งถึงสถานศึกษาในสังกัด สพฐ. ทั้ง ๓๓,๐๐๐ แห่งทั่วประเทศหรือสามารถ ดาวน์โหลดคูม่ อื ได้ที่ www.dlf.ac.th ส�ำหรับ ช่องทาง DLTV ช่อง ๑๓ จะเป็นสายอาชีพ ใ น ร ะ ดั บ ป ว ช . ส า ย พ า ณิ ช ย ก ร ร ม สายอุตสาหกรรม ประเภทช่างยนต์ ช่างไฟฟ้า ช่ า งอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ คอมพิ ว เตอร์ รวมถึ ง หลักสูตรระยะสั้นเช่นช่างเสริมสวย การท�ำ อาหาร การตัดเย็บเสื้อผ้า ออกอากาศเป็น รายการสด ตัง้ แต่เวลา ๐๘.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. หลังจากนั้นเป็นการบันทึกเทป ซึ่งทั้งหมด ทัง้ มวลนี้ คือการศึกษาพระราชทานจากพระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ ส ่ ง ผ่ า นสู ่ ป ระชาชนในประเทศภายใต้ มาตรฐานเดียวกัน

วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวลได้มกี ารจัดการเรียนการสอนโดยมีโครงการความร่วมมือด้านการศึกษาแบบทวิภาคีระหว่างวิทยาลัยฯ และภาคเอกชน โดยให้นกั ศึกษาเรียนภาคทฤษฎีในสถานศึกษาแต่ภาคปฏิบตั จิ ะฝึกงานในสถานประกอบการเพือ่ ให้เกิดประสบการณ์ตรง ทักษะ ชีวติ ในการท�ำงานร่วมกับบุคคลภายนอก เรียนไปท�ำงานไปมีความรูแ้ ละเกิดรายได้ เช่น สาขาช่างยนต์ ได้มโี ครงการความร่วมมือกับบริษทั โตโยต้า มีการฝึกงานจริงในสถานประกอบการ ส�ำหรับสาขาช่างไฟฟ้าได้จดั ท�ำโครงการความร่วมมือกับโรงแรมโอเรียนเต็ล รวมถึงบริษทั ซีพอี อล แฟมิลี่ มาร์ท ห้างโรบินสัน บริษทั ไมเนอร์กรุป๊ ส�ำหรับสาขาอิเล็กทรอนิกส์ได้มโี ครงการความร่วมมือกับบริษทั ทรีบอร์ดแบนด์ สรุปได้วา่ ทัง้ หมดนี้ มีจดุ ประสงค์เพือ่ ให้ผเู้ รียนมีงานท�ำเมือ่ ส�ำเร็จการศึกษาหรือเรียนต่อในระดับ ปวส. หรือสูงกว่าได้ ทุกวันนี้การเรียนการสอนทางไกลผ่านดาวเทียมผ่านมา ๒๑ ปี ด้วยพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช เพือ่ ลดช่องว่างและความเหลือ่ มล�ำ้ ทางการศึกษา เรียบเรียงและจัดท�ำบทสัมภาษณ์ โดย นายภูมพิ ฒ ั น์ ศรีวชิรพัฒน์ นักวิชาการภารกิจส่งเสริมและพัฒนาสัมพันธ์

๖

จุลสาร สมศ.

โรงเรียนพระดาบส

โอกาสที่เปิดกว้างส�ำหรับผู้ที่ ไม่ยอมแพ้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ ิ ลอดุลยเดช ทรงเข้าพระราชหฤทัยอย่างลึกซึง้ ถึงสาเหตุทที่ ำ� ให้ราษฎรจ�ำนวนไม่นอ้ ยตกอยูใ่ น วงจรแห่งความยากจนโดยเฉพาะผูย้ ากไร้ ขาดโอกาสเล่าเรียน ไม่มอี าชีพ ด้วยความใส่พระราชหฤทัยอย่างจริงจังในการพระราชทานโอกาส ครัง้ ทีส่ องของชีวติ ให้แก่ประชาชน ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๑๘ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตัง้ คณะท�ำงานพิจารณาร่างโครงการ จัดตัง้ โรงเรียนวิชาช่างในรูปแบบ “โรงเรียนช่างนอกระบบ” เพือ่ ให้ผทู้ ไี่ ม่สามารถเข้าเรียนในระบบปกติมโี อกาสเรียนวิชาช่างทีใ่ ช้ประกอบวิชาชีพได้เรียก “โครงการพระดาบส” ในอุปถัมภ์ของมูลนิธอิ านันทมหิดล พระราชทานเงินโดยเสด็จพระราชกุศลในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๔๘ พรรษา วันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ จ�ำนวน ๒,๕๗๒,๐๐๐ บาท เพือ่ ใช้ ในการด�ำเนินโครงการ

โครงการพระดาบสส�ำหรับศิษย์ชาย เปิดโอกาสให้เลือกเรียนในสาขาทีต่ นมีความ สนใจและความถนัดภายหลังจบการฝึกพืน้ ฐาน ช่างเรียบร้อยแล้วโดยสามารถเลือกเรียนใน หลักสูตรต่างๆ ๗ หลักสูตรได้แก่ หลักสูตร วิชาชีพช่างยนต์ ช่างไฟฟ้า ช่างอิเล็กทรอนิกส์ ช่างซ่อมบ�ำรุง การเกษตรพอเพียง ช่างไม้ เครือ่ งเรือน และช่างเชือ่ ม และส�ำหรับศิษย์หญิง ทั้ ง หมดเข้ า เรี ย นในหลั ก สู ต รเคหบริ บ าล เรียนรู้การดูแลสุขภาพพื้นฐานเพื่อดูแลเด็ก และผู้สูงอายุหรืองานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องโดย มูลนิธพิ ระดาบสสนับสนุนค่าใช้จา่ ยของศิษย์ ตลอดหลักสูตร ๑ ปี นอกจากหลักสูตรประจ�ำ เหล่ า นี้ แ ล้ ว โรงเรี ย นพระดาบสยั ง ร่ ว มกั บ กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือกกระทรวงสาธารณสุข เปิดการสอน ระยะสั้นแก่บุคคลทั่วไปในหลักสูตรการนวด เพือ่ สุขภาพและหลักสูตรต่อยอดผูช้ ว่ ยแพทย์ แผนไทย ปีการศึกษาของโรงเรียนพระดาบส

เริ่ ม ต้ น ในเดื อ นเมษายน ระยะเวลาเรี ย น รวม ๑๒ เดือน จากนั้นจะท�ำการฝึกทักษะ ฝีมอื ควบคูก่ บั ทักษะชีวติ โดยฝึกทักษะฝีมอื ช่าง เป็นเวลา ๕ เดือนเมื่อผ่านการฝึกทักษะ พื้ น ฐานช่ า งแล้ ว จะได้ รั บ “เสื้ อ ฝึ ก งาน” เพือ่ รับรองว่ามีความเป็นช่างเต็มตัว จากนัน้ จะเริ่มฝึกทักษะเฉพาะทางเพื่อเข้าสู่อาชีพ เป็นเวลา ๔ เดือนโดยมีการด�ำเนินการตาม มาตรฐานสากล และออกฝึกงานในสถาน ประกอบการตามสมรรถนะงานเฉพาะทีฝ่ กึ มา เป็นเวลา ๒ เดือนซึ่งทางโรงเรียนมีความ พิถพี ถิ นั ในการคัดเลือกสถานประกอบการทีม่ ี ลักษณะสอดคล้องกับการฝึกอาชีพ ในแต่ละปี มี ส ถานประกอบการที่ รั บ ศิ ษ ย์ ไ ปฝึ ก งาน ประมาณ ๔๐ แห่ง เมื่อศิษย์เรียนจบการ ฝึกทักษะพื้นฐานช่างในเดือนที่ ๕ ก็จะเริ่ม ฉายแววบุคลิกอันพึงประสงค์และยิ่งเห็นได้ ชัดเจนเมือ่ เริม่ ต้นไปฝึกงาน จากนัน้ จะเข้าสู่ ขัน้ ตอนการประเมินผลและเตรียมความพร้อม

ด้านการประเมินสมรรถนะมาตรฐานฝีมือ แรงงาน ศิษย์ทเี่ รียนส�ำเร็จการศึกษาจะได้รบั พระราชทานประกาศนี ย บั ต รพระดาบส จ า ก ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รั ต น ร า ช สุ ด า ฯ สยามบรมราชกุมารี และออกไปประกอบ อาชี พ ตามความรู ้ ที่ ไ ด้ ร�่ ำ เรี ย นมาต่ อ ไป ซึ่ ง ตรงตามพระราชด�ำรัสของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช พระราชทานแก่ พล.ต.ต. สุชาติ เผือกสกนธ์ เลขาธิการคนแรก ของมู ล นิ ธิ พ ระดาบส เมื่ อ พ.ศ. ๒๕๑๘ ความตอนหนึง่ ว่า “ขณะนี้ ยังมีบคุ คลอีกเป็น จ�ำนวนมากที่มีความตั้งใจจริง มีศรัทธา ขวนขวายหาความรู ้ เ ป็ น วิ ช าชี พ ใส่ ต น แต่ประสบปัญหา ไม่มคี วามรูพ้ นื้ ฐาน และไม่มี ทุ น ทรั พ ย์ เ พี ย งพอที่ จ ะเข้ า ศึ ก ษาต่ อ ในสถาบันการศึกษาวิชาชีพระดับต่างๆ ได้ หากมี ช ่ อ งทางช่ ว ยเหลื อ บุ ค คลเหล่ า นี้ ให้มคี วามรูว้ ชิ าชีพทีเ่ ขาปรารถนา ย่อมเป็น ประโยชน์ตอ่ สังคมและประเทศชาติได้” (ทีม่ า:หนังสือโรงเรียนพระดาบส โอกาสครัง้ ทีส่ องของชีวติ )

จุลสาร สมศ.

๗

การประกันคุณภาพการศึกษา ในระดับสากล หรือ Global QA การประกันคุณภาพการศึกษาในระดับ สากล ประกอบด้วย ๑ การประกันคุณภาพ ภายใน (Internal Quality Assurance - IQA) เป็นการประเมินคุณภาพโดยสถานศึกษาเอง ตามมาตรฐานที่ ก� ำ หนดจากหน่ ว ยงาน ต้นสังกัด ซึง่ มีหน้าทีก่ ำ� กับดูแลและสนับสนุน ในการด�ำเนินการตามมาตรฐานโดย IQA จะ พิจารณาสถานศึกษาจากบริบท ได้แก่ ปัจจัย น�ำเข้า (Input) เช่น ครู เครือ่ งมือ สิง่ สนับสนุน ต่างๆ กระบวนการ (Process) จะพิจารณา จากการด�ำเนินงานของสถานศึกษา และ ผลผลิต (Output) ของสถานศึกษา ๒ การ ประเมินคุณภาพภายนอก (External Quality Assurance - EQA) ด�ำเนินการโดยหน่วยงาน อิสระ ซึง่ ในประเทศไทยคือ สมศ. ทีไ่ ด้ดำ� เนิน การพัฒนามาตรฐาน เกณฑ์การประเมิน เพือ่ ท�ำการประเมินคุณภาพภายนอกของสถาน ศึ ก ษาทุ ก ระดั บ มาแล้ ว ๓ รอบ ตั้ ง แต่ พ.ศ. ๒๕๔๔ - ๒๕๕๘ และในรอบสีย่ งั คงใช้ หลักการให้สอดคล้องเชือ่ มโยงกับนโยบายของ กระทรวงศึกษาธิการ และความคาดหวังเกีย่ วกับ มาตรฐานการศึกษาของสังคมทั้งระดับชาติ และนานาชาติเป็นส�ำคัญ และ ๓ การรับรอง (Accreditation) ด�ำเนินการโดยหน่วยงานที่ ท�ำหน้าทีร่ บั รอง (Accreditation Body) ตาม เกณฑ์ทอี่ งิ ตามมาตรฐานสากลเพือ่ ให้เกิดการ ยอมรับ ซึง่ การรับรองจะมี ๒ ประเภทคือ การ รับรองระบบ (System Accreditation) ดังเช่นการประเมินคุณภาพระดับอุดมศึกษา ในการประเมินรอบสามของ สมศ. ทัง้ ในระดับ สถาบั น และระดั บ คณะ และ การรับ รอง หลักสูตร (Program Accreditation) ซึง่ ใน กลุ่มประเทศอาเซียนได้เริ่มด�ำเนินการแล้ว เช่น มาตรฐาน AUN-QA(ASEAN University Network - Quality Assurance) ของ เครือข่ายมหาวิทยาลัยอาเซียน

๘

จุลสาร สมศ.

หลกัการ Global QA Concept of QA

Oppurtunity

Profile สถานศกึษา

Expectation

Global National

International Std.

What (มาตรฐาน) ภายในสถานศกึษา (โดยตนสงักดั)

(เนน Input, Process)

IQA

(เนน Output,Outcome)

EQA

(เนนตาม Criteria รบัรอง)

Accreditation

ระดบัประเทศ+ตางประเทศ (โดย สมศ.)

AB (Accreditation Body)

(System) (เดมิ สมศ.)

(Program) (รฐั/สถาบนัวชิาชพี)

โดยมาตรฐานที่ ใ ช้ ใ นการประเมิ น (Quality Standards) นัน้ มี ๓ ประเภทคือ ๑ มาตรฐานการประกั น คุ ณ ภาพภายใน เป็นมาตรฐานของแต่ละสถานศึกษาทีก่ ำ� หนด ตามบริ บ ท ความถนั ด ความเชี่ ย วชาญ ๒ มาตรฐานการประเมินคุณภาพภายนอก เป็นมาตรฐานทีก่ ำ� หนดจากหน่วยงานต้นสังกัด ความคาดหวังของสังคม และรัฐบาลรวมทั้ง

ความเป็นนานาชาติดว้ ย และ ๓ มาตรฐาน การรับรองคุณภาพ เป็นข้อตกลงการรับรอง ในระดับสากล ซึ่ง สมศ.จะยังไม่ด�ำเนินการ รั บ รองคุ ณ ภาพในการประเมิ น คุ ณ ภาพ ภายนอกรอบสีน่ ้ี โดยหากจะมีการด�ำเนินการ รับรองคุณภาพ สมศ.จะต้องท�ำบันทึกข้อตกลง ความร่วมมือเพื่อก�ำหนดมาตรฐานร่วมกับ นานาประเทศก่อน

ส�ำหรับการพัฒนามาตรฐานการประเมิน คุณภาพภายนอกรอบสี่ ของสถานศึกษาขั้น พื้ น ฐาน ด้ า นการอาชี ว ศึ ก ษา และระดั บ อุดมศึกษานั้น สมศ. ได้ด�ำเนินการร่วมกับ หน่วยงานต้นสังกัด (IQA) เพื่อให้มีความ สอดคล้องเชื่อมโยงกับนโยบายของรัฐบาล กระทรวงศึกษาธิการ และแนวคิดของสภา ขับเคลือ่ นการปฏิรปู ประเทศ (สปท.) (EQA) และ ผูม้ สี ว่ นได้สว่ นเสียทีส่ ำ� คัญ ซึง่ จะเน้นพิจารณา ผลลัพธ์การด�ำเนินงาน (Outcome) ของสถาน ศึกษาตามมาตรฐานคุณภาพทีส่ งั คมคาดหวัง ใน ๒ ระดับ คือ ระดับชาติ (National) จากนโยบายของรั ฐ บาลและกระทรวง ศึกษาธิการและระดับนานาชาติ (International)

ซึง่ จะบอกทิศทางแนวโน้มด้านการศึกษาและ ผูส้ ำ� เร็จการศึกษาว่าเป็นอย่างไร ในการประเมิน คุณภาพสถานศึกษารอบสี่ โดย สมศ. จะไม่มกี าร ตัดสินผลการประเมินว่า “ได้-ตก” เพือ่ ให้การ รับรอง (Accreditation) แต่จะเป็นการยืนยัน การตรวจประเมินคุณภาพ (Certification) แทน ซึง่ หมายความว่า สถานศึกษานัน้ ได้รบั การ ประเมินคุณภาพภายนอกจาก สมศ. แล้ว และควรปรับปรุงพัฒนาในส่วนใดบ้าง โดยการ ปรับปรุงพัฒนานั้นเป็นหน้าที่ของหน่วยงาน ต้นสังกัด ซึง่ รัฐบาลสามารถน�ำผลการประเมิน ไปใช้ เ ป็ น แนวทางในการพั ฒ นา จั ด สรร ทรั พ ยากรสนั บ สนุ น การด� ำ เนิ น งานของ สถานศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป