Aedes-Magazine 6/2014 by Aedes.nl

CORPORATIES EN DE WONINGMARKT / 6 / 2014

‘EEN KEURIG RIJTJESHUIS IN EEN PRETTIGE BUURT’ » ‘GOEDE BESTUURDER STAAT OPEN VOOR TEGENSPRAAK’ » » 16 VRAGEN AAN ROLAND VAN VLIET » » RENTERISICO’S ONDER CONTROLE? » » ‘DURF MEER HUIZEN TE VERKOPEN’ »

Voordelen

Advies op maat voor uw huurders

ntie, ook bij Top 3 prijsgara verlengingen •• room 100% groene st •• rders bij r Hulp voo huu ren energie bespa

Met onze EnergieTest bieden onze energie adviseurs advies op maat. Daarmee krijgen uw huurders praktische tips die direct energiebesparingen opleveren. Ook voor uw corporatie interessant, want de resultaten delen we met u. Meer weten? Bel dan met onze accountmanagers: (035) 626 50 87 of kijk op www.woonenergie.nl. Het BespaarPlan is ontwikkeld samen met

www.woonenergie.nl (035) 626 50 87

Aedes-commentaar

ZO GOED ALS HET KAN ZIJN De openbare verhoren van de parlementaire enquête zijn bijna ten einde. Het onderzoek is breed, maar focust zich tot nu toe desondanks veel op incidenten. Ondertussen denkt de sector al geruime tijd hard na over hoe het stelsel niet alleen vrij kan zijn van incidenten, maar ook hoe het zo goed mogelijk kan functioneren.

zelf is door de borging beperkt gebleven, omdat de hele sector grote financiële problemen op kan vangen. Maar ook dat stelsel moet zo goed zijn als het kan zijn, zodat het nu en in de toekomst doet wat het moet doen. Willen we dat het stelsel optimaal functioneert, dan zullen we op meerdere vlakken tegelijk aan de slag moeten. De meest voor de hand liggende aanpassing ligt op het vlak van toezicht. Er is niet meer, maar wel beter toezicht nodig. Gestoeld op drie poten: intern, financieel en volkshuisvestelijk. Er moeten niet

‘De tijd van vertrouwen in zelfregulering is voorbij. Er is stevig extern toezicht nodig, waarbij sancties mogelijk zijn’

alleen strengere eisen komen voor nieuwe en zittende bestuurders, maar ook voor commissarissen. Zowel bestuurder als commissarissen Natuurlijk is het goed dat er veel aan-

moeten slagen voor een gedegen fit-and-proper-test. Intern toezicht is

dacht is voor wat er misging in de sector.

echter niet voldoende. De tijd van vertrouwen in zelfregulering is voor-

Want geld bedoeld voor sociale huur mag niet

bij. Aedes pleit voor stevig extern toezicht, waarbij het volkshuisvestelijk

meer verspild worden. Maar ook al zouden er

en financieel toezicht gescheiden zijn. En waarbij sancties mogelijk zijn.

geen incidenten zijn, dan kan het nog zijn dat

Verder is de sector hard bezig zichzelf te verbeteren op het gebied

we het volkshuisvestelijk vermogen niet effec-

van efficiency. Overal wordt gereorganiseerd. En met een benchmark-

tief genoeg inzetten. Laten we hopen dat de

centrum gaan woningcorporaties inzichtelijk maken en vergelijken hoe

parlementaire enquêtecommissie ook op die

zij zo effectief en efficiënt mogelijk kunnen werken.

manier naar het stelsel kijkt. Want anders is het

Dan tot slot de maatschappelijke verankering. Het is belangrijk dat

alleen een verslag van de wedstrijd en levert

woningcorporaties een derde laag in hun bestuur krijgen. Nu is er het

het misschien inzicht op, maar geen aanbeve-

bestuur en het interne toezicht maar de klant of de samenleving heeft

lingen voor de toekomst. Zonde.

geen stem, zoals in de politiek het parlement of de gemeenteraad of in

Het stelsel hoeft wat Aedes betreft niet over-

een bedrijf de aandeelhouders. Zonder die derde laag is niet duidelijk

hoop. Veel mensen die verhoord worden tij-

van wie het vermogen is en welke doelen ermee bereikt moeten wor-

dens de enquête roemen terecht het systeem

den. Legitimatie noemen we dat. We moeten er naar op zoek hoe we die

met borging: zowel onderling als door de

derde laag gaan vormgeven. Wie zitten er in? En welke invloed krijgen

overheid. Heel Nederland heeft immers baat

die mensen?

bij een stabiel systeem. Dat systeem heeft zich

Een regering moet zo goed zijn als een volk zou willen, zei oud-

bewezen, juist in turbulente tijden. Hoe jam-

president van de VS Jimmy Carter eens. Datzelfde zou moeten gelden

mer het ook is dat veel geld bedoeld voor soci-

voor een woningcorporatie. Woningcorporaties moeten zo goed zijn als

ale huur is verdampt, de schade aan het stelsel

wonend Nederland wil.

DERI

30 1 4 14 15 16 24 26 34 37 38 46 48

GEV MAA NUT MIJNTJE LÜCKERATH ‘BIJ INCIDENTEN IS ALTIJD CULTUUR EN GEDRAG IN GEDING’

AEDES-COMMENTAAR Zo goed als het kan zijn ONDERTUSSEN IN Den Haag OPINIE ‘De belangrijkste vraag heb ik tot nu toe gemist’ – Wouter Beekers COLUMN Jos van der Lans OPINIE ‘Corporaties moeten durven verkopen’ – Bert Keijts 16/32 Zestien vragen aan Roland van Vliet PRIKBORD Weetjes en tips HET WERK VAN sociaal wijkbeheerder Michiel Deiman FEITEN & CIJFERS over fusies HUISVESTER VAN HET VOLK Lotte Stam Beese NETWERK Carrièrenieuws en events ACHTERAF EN COLOFON

IVATEN

inhoud

VAARLIJK, 8 AR OOK TTIG

DAAR DOEN WE HET VOOR 28.000 medewerkers van corporaties zorgen er dagelijks voor dat 4 miljoen mensen betaalbaar en prettig kunnen wonen. Het werk van corporaties in vier voorbeelden.

BEWONERS OVER PARLEMENTAIRE ENQUÊTE Een blik door de ogen van huurders en andere ‘gewone’ Nederlanders op de parlementaire enquête. ‘Het is van ons, voor ons, maar vooral zonder ons.’

RENTERISICO EN DERIVATEN Alle corporaties zijn dit jaar geslaagd voor de derivatenstresstest van het Centraal Fonds Volkshuisvestig. En hoe zit het nu met hun renterisico’s?

ondertussen in Den Haag TEK ST : MARGRIE T PFLUG

20/6 Enquête Tot half juli zijn de openbare verhoren van de parle-

Van Dam: ‘Het is aan het WSW en Aedes te danken dat

mentaire enquête woningcorporaties.

er een vorm van disciplinering ontstond. Anders waren

Op vrijdag 20 juni was Marcel van Dam aan de beurt.

er veel meer ongelukken gebeurd.’

De commissie ondervroeg hem als oud-voorzitter van

De les van Van Dam uit de afgelopen jaren: ‘Bij iedere

de raad van commissarissen van het Waarborgfonds

nieuwe ontwikkeling in de markt en de politiek,

Sociale Woningbouw. Van Dam pleitte voor meer

moet er extra aandacht zijn voor de risicobeheersing.

historisch besef. ‘Een sprong in het diepe’ noemde

Met de nadruk op de politiek. Want voor de sociale

hij de brutering in 1995, waarbij woningcorporaties

huisvesting, vormt de politiek het grootste risico.’

juridisch eigenaar werden van het vermogen dat zij tot

Aedes.nl, dossier parlementaire enquête: liveblog en

dan toe namens de overheid beheerden. Hoe zij met

overzichtsartikelen

dat geld om moesten gaan werd ‘onduidelijk geregeld’.

FOTO : JEROEN POORT VLIE T

Hoe check je de kwaliteit van een schoonmaakbedrijf? In Nederland zijn veel schoonmaak- en glazenwassersbedrijven te vinden die staan voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Bedrijven die beschikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel en netjes belasting betalen. Maar hoe zijn die te vinden? Sinds 2013 zijn ze gemakkelijk te herkennen aan het keurmerk van brancheorganisatie OSB. Een nieuw label, exclusief voor bedrijven die het goed doen! Zo heeft heel Nederland voortaan helder zicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf. Check dus altijd het OSB-Keurmerk. Wilt u meer weten over het keurmerk en de voorwaarden? Kijk op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

DE GND-GARANTIEDEUR. KLEIN DETAIL, GROOT VERSCHIL.

RESULTAATGERICHT SAMENWERKEN LOONT

Steeds meer corporaties kiezen voor resultaatgericht samenwerken bij onderhoud en renovatie en besparen 20 tot 50% op de kosten. Ga naar www.vgokeur.nl of neem contact op met een VGO-keur bedrijf. Bestel de nieuwe Leidraad via www.sbr.nl MZ-15991 VGO keur adv. Leidraad_V3.1.indd 1

03-09-13 15:16

Op het eerste oog is het lastig om verschil in kwaliteit van deuren te zien. Daar heeft GND iets op bedacht: een klein, herkenbaar GNDgarantielabel aan de scharnierzijde van de deur. Daarmee kunt u eenvoudig de afkomst, veiligheid en prestaties op het gebied van brand- en inbraakwerendheid van de deur controleren. Met een GND-deur kiest u dus voor zekerheid, helderheid en transparantie.

ZIET U HET VERSCHIL? DOE VOOR 1 JULI DE TEST OP GND.NL

Het GND-garantielabel; klein detail, groot verschil.

BINNEN DEUR

BUITEN DEUR

EN MAAK KANS OP EEN IPAD MINI

GND is een stichting van 14 toonaangevende Nederlandse deurenfabrikanten die zich samen sterk maken voor optimale kwaliteit en prestaties van houten binnen- en buitendeuren.

Daar doen we het voor!

Ruim 4 miljoen mensen wonen in een corporatiewoning. 28.000 medewerkers van woningcorporaties zorgen er dagelijks voor dat deze mensen betaalbaar en prettig kunnen wonen. Bijvoorbeeld door ze een huis op maat aan te bieden of te helpen als ze het zelf even niet meer redden. â&#x20AC;&#x2DC;Wij zijn niet alleen van de huisvesting maar ook van het verbinden van buurtbewoners.â&#x20AC;&#x2122; Het werk van corporaties in vier voorbeelden.

wonen 9 MevroUw van toL (73) en haar eChtGenoot (75) verhuisden van een eengezinswoning naar een seniorenappartement in Zwammerdam.

‘we woonden 51 jaar in onze eengezinswoning in Zwammerdam en brachten daar drie kinderen groot. Maar de buurt werd minder, er kwamen steeds meer jonge stellen wonen en het verpauperde. Bovendien worden we een jaartje ouder. Mijn man heeft reuma en ik hartproblemen en we wilden graag een makkelijkere woning. we wonen nu in een huis zonder trappen, met een makkelijk te onderhouden betegelde tuin. Dit huis was ons droomhuis en als we het niet hadden gekregen dan waren we naar alphen aan den rijn verhuisd. we zijn gehecht aan Zwammerdam, ook al kun je hier nog geen krop sla kopen. voor boodschappen rijden we met de auto naar alphen aan den rijn. Dat gaat nu nog prima. wie dan zorgt wie dan leeft, denk ik altijd maar.’

JantIne De JonG is

klantconsulent bij wonenCentraal (regio alphen aan den rijn). ‘Zwammerdam had tot voor kort geen seniorenappartementen. Daarvoor moesten huurders uitwijken naar Bodegraven of Alphen aan den Rijn. De behoefte aan seniorenwoningen was groot, hoorden we vanuit de bewonerscommissie waarmee we twee keer per jaar om tafel zitten. Eind 2013 leverden we 18 seniorenappartementen op. Inwoners uit Zwammerdam en mensen die een huurhuis achterlieten kregen voorrang. Zo wilden we de doorstroming bevorderen. Jonge Zwammerdamse gezinnen krijgen nu de kans in die eengezinswoningen te trekken.’

FOTO : CASPER RIL A

TEK ST : L ATIFA VAN HEERDE

anGeLa van toorn

zijn achtergrond en werd warm onthaald

goed voorbeeld van. Wij zijn niet alleen

is wijkadviseur bij talis (nijmegen).

door hen. Zijn buurvrouw, een dame van

van de huisvesting maar ook van het ver-

83, ondersteunt hem en kan zo echt iets

binden van buurtbewoners. 10 procent

‘De kans op terugval was voor de afge-

betekenen. Dennis heeft wel een contract

van onze woningen kunnen we jaarlijks

kickte Dennis Klomp te groot in zijn oude

met voorwaarden en moet zich aan af-

verdelen onder bijzondere groepen. We

buurt. We adviseerden hem en zijn bege-

spraken houden. Grote feesten geven en

kijken dan wel goed waar we iemand

leider om te gaan kijken bij een woning

bewoners uit zijn oude buurt uitnodigen

plaatsen. We moeten zo’n wijk in balans

die vrij kwam in een rustige buurt. Hij was

zijn verboden. Steeds meer mensen zijn

houden. Vaak staat een contract het eer-

blij dat hij de kans kreeg om opnieuw te

aangewezen op hun woonomgeving om

ste jaar op naam van een instelling. Later

beginnen. Dennis vertelde de buren over

zich te kunnen redden. Dit is daar een

kan dat op naam van de huurder komen.’

DennIS KLoMP (37) maakte na het afkicken een nieuwe start in een andere buurt en werd daar warm onthaald.

‘In de startersﬂat waar ik eerst woonde waren veel mensen met problemen en daar liet ik mezelf door meeslepen. Ik wilde graag wat rustiger wonen en dat is gelukt. In de buurt waar ik nu woon staan veel seniorenwoningen. Dat was wel even wennen: ik met mijn 37 jaar tussen mensen van 70 en 80. Ik hoopte dat ze niet zouden schrikken van mijn kale hoofd en ringbaardje. Gelukkig zijn ze erg vriendelijk. van een buurvrouw kreeg ik een gasplaat en van een andere buurvrouw bestek. van iemand anders kreeg ik een tuinset die nu in mijn voortuin staat. als het lekker weer is zit ik in de voortuin en praat ik met de buren, dat is erg gezellig. De oudere mensen hier hebben heel wat meegemaakt en genoeg te vertellen. Daar luister ik liever naar dan naar de stoere verhalen van de jongeren uit mijn vorige buurt.’

FOTO : MARCEL VAN DEN BERGH

wonen 11

FOTO : MARCEL VAN DEN BERGH

MarLeen De KrUYFF (48)

woont samen met haar twee kinderen van 14 en 16 dankzij een urgentieverklaring in een eengezinswoning in vught.

‘Ik ben heel blij dat er zoiets als een urgentieverklaring bestaat. waar had ik anders naartoe

anGeLIQUe hoKSBerGen is senior

gemoeten? Particulier huren is te duur en bij kennissen en familie kun je niet intrekken met

woonconsulent bij woonwijze (vught).

twee kinderen. Mijn ex-man en ik hadden een

‘We vinden het belangrijk om mensen aan woonruimte te helpen die het

koophuis en toen we gingen scheiden stond ik

zelf niet kunnen regelen. Maar we zijn daar inmiddels wel wat strenger

niet ingeschreven bij een woningcorporatie.

in omdat de urgenties een groot beroep doen op het beperkte aantal

Daarom vroeg ik een urgentieverklaring aan bij

woningen dat vrij komt in Vught. We ontvingen in 2013 34 aanvragen

woonwijze. Ik moest mijn verhaal doen voor een

voor urgentie waarvan er 26 werden toegekend. Op een paar na zijn dit

maatschappelijk werkster. Gelukkig was er veel

situaties waarin sprake is van echtscheiding met minderjarige kinderen.

begrip en werd er goed geluisterd. Binnen vier

Als mensen bij ons een urgentieverzoek indienen krijgen ze eerst een

maanden vond ik de eengezinswoning waar ik nu

gesprek met een maatschappelijk werker. Die adviseert vervolgens de

woon. Mijn huis staat in een ﬁjne buurt en heeft

urgentiecommissie die het verzoek uiteindelijk beoordeelt. In die com-

drie grote slaapkamers en een tuin. en het is in

missie zit een onafhankelijk iemand die Woonwijze vertegenwoordigt,

de buurt van mijn ex-man, dat vind ik belangrijk

iemand namens de gemeente en een onafhankelijk voorzitter. Waar

voor de kinderen. Ik stond er nooit bij stil dat het

mogelijk leveren we maatwerk bij bijzondere situaties. We waken

handig is je in te schrijven bij een corporatie voor

ervoor dat niemand tussen wal en schip valt.’

het geval je ooit in zo’n situatie komt. op advies van woonwijze schreef ik mezelf onlangs opnieuw in. want misschien wil ik straks wel kleiner wonen als de kinderen het huis uit zijn.’

wonen 13

naIMa eL BoUhaSSanI (43, nIet oP De Foto) en haar eChtGenoot aBDUL (46)

verhuisden samen met hun twee kinderen van 12 en 20 van een appartement naar een eengezinswoning in Schiedam. ‘ons nieuwe huis is ontzettend mooi. het is een keurig rijtjeshuis met drie etages, een tuintje aan de voorkant en een grote tuin achter. Dat is een groot verschil met het appartement waar we 12 jaar woonden. we waren er klaar mee om dagelijks vier trappen op te lopen met boodschappentassen. en we wilden ook weleens lekker in de tuin zitten. het duurde wel een tijdje voordat we een geschikte woning vonden. eerder kregen we een huis toegewezen in Spijkenisse maar ik had geen goed gevoel bij die wijk. Mijn dochter had dan ook naar een andere school gemoeten. buurt, de buren zijn vriendelijk en er wonen mensen met allerlei culturele achtergronden. we zijn nu nog druk aan het klussen maar binnenkort hopen we rustig te kunnen genieten van ons

FOTO : CASPER RIL A

ons nieuwe huis staat in een prettige

nieuwe huis.’

JeFFreY DavIDZ is wijk actie programmamanager bij woonplus (Schiedam). ‘In de wijk De Velden leverden we onlangs nieuwbouwwoningen gemeenten veel sociale woningen hadden. Dat hadden we op. De woningen die er eerst stonden moesten wij slopen van-

regionaal zo afgesproken. Nu bouwen we weer meer naar de

wege verzakkingen. Niet alle bewoners wilden weer terug

vraag. We merken dat er veel behoefte is aan sociale huur en

naar hun oude wijk. Daardoor kregen anderen, zoals de familie

dan vooral aan eengezinswoningen. Door gezinsuitbreiding en

El Bouhassani, de kans om te reageren op de woningen. In

carrière verandert de woonbehoefte van mensen. Zij willen

Schiedam bouwden we een tijd voornamelijk middeldure huur-

graag wooncarrière maken en dat kan bijvoorbeeld in dit

woningen en koopwoningen omdat wij in verhouding met buur-

nieuwbouwproject.’

WOUTER BEEKERS DIRECTEUR WETENSCHAPPELIJK INSTITUUT CHRISTENUNIE

‘DE BELANGRIJKSTE VRAAG HEB IK TOT NU TOE GEMIST’

De openbare verhoren van de parlementaire enquêtecommissie woningcorporaties zitten er bijna op. Wouter Beekers, die twee jaar geleden promoveerde op de geschiedenis van de volkshuisvesting als maatschappelijke beweging, blikt terug op de afgelopen weken. TEK ST : MARJON VAN WEERSCH

Wat zijn uw bevindingen tot nu? ‘De eerste dag vond ik meteen veelbelovend. Onderzoe-

Staat de commissie volgens u te veel stil bij het verleden?

ker Jan van der Schaar gaf in zijn verhoor een mooi, breed

‘De sector heeft een wezenlijke periode van zelfkritiek

verhaal dat goed paste bij de open vraag die de enquête-

achter de rug. Waarin het bestaansrecht en de doeltref-

commissie wil onderzoeken: hoe functioneert het corpo-

fendheid van corporaties onderwerp van debat zijn ge-

ratiestelsel qua legitimiteit en doeltreffendheid? Maar

weest. Ik hoop vooral dat de commissie dat thema verder

Op Aedes.nl vindt u

vervolgens focusten de verhoren zich steeds meer op het

gaat doordenken. In de openbare verhoren zijn nu vooral

in het dossier

thema controle en toezicht. En begin ik de belangrijkste

de bad guys te horen. Maar we weten dat de commissie in

vraag eigenlijk te missen.’

haar vooronderzoek corporaties heeft bezocht die het

Parlementaire Enquête samenvattingen van alle

En die vraag is?

heel goed doen. Voorzitter Roland van Vliet benadrukt dat herhaaldelijk. Laten we hopen dat de verhalen van de

openbare verhoren.

‘Waartoe zijn corporaties op aarde? Wat moeten ze doen

Via links kunt u de

aan leefbaarheid in de wijken, op het terrein van wonen en

verhoren ook

zorg, voor wie moeten ze huizen bouwen? Kortom: wat

Wat verwacht u van dat eindrapport?

bekijken.

maakt deze sector waardevol voor de samenleving van nu

‘Dat het een perspectief schetst voor de volkshuisvesting

good guys het uiteindelijke rapport ook inspireren.’

en in de toekomst? Daarover gaan de verhoren tot nu toe

van de 21e eeuw. Ik hoop dat de conclusies van de parle-

nauwelijks. De afgelopen weken lijkt de commissie vooral

mentaire enquêtecommissie er voor zorgen dat wij – de

geïnteresseerd in de vraag waar en wanneer de controle

sector zelf, de samenleving, politiek en regering – die dis-

heeft gefaald. Daarin bespeur ik ook een zekere gretig-

cussie weer op een hoger plan kunnen tillen. Het is hoog

heid. En dat vind ik jammer. Het leidt bovendien tot weinig

tijd dat we het onderlinge gekissebis achter ons laten en

echt nieuws. We weten nu dat de voormalig directeur van

dat er nieuwe energie ontstaat om samen aan de slag te

het Centraal Fonds Volkshuisvesting ooit door de minister

gaan met wat er nodig is in steden, dorpen, wijken en

is gemaand tot aftreden. Dat is volgens mij inderdaad nog

buurten.’

nooit in de publiciteit geweest. Maar dat zijn punten en komma’s. Het grote verhaal van de misstanden is voor het merendeel wel bekend. Mijn angst is dat de commissie daarmee achter de feiten aanloopt. De minister heeft daar immers ook al zijn tanden ingezet.’

Column Soft skills Na twee weken verhoren kunnen we

schetste uit de losse pols een risico-

ratie dat ben ik’, zagen dienstbaar-

er wel van uitgaan dat de parlemen-

profiel waar elke raad van toezicht zijn

heid aan de maatschappelijke

taire enquêtecommissie in haar eind-

voordeel mee kan doen. Is er sprake

opdracht als een persoonlijke

verslag harde noten zal kraken over

van een bestuurder van een zekere

verantwoordelijkheid, waar-

de wijze waarop het prestatieveld

leeftijd (man, tussen 50 en 55 jaar),

voor zij zich zoveel moeite

leefbaarheid in het BBSH is beland

die er al lang zit, net als toonaan-

getroosten dat daar logi-

(‘een zaadje waar veel verkeerde

gevende RvT-leden, feitelijk alleen

scherwijs ook persoonlijke

dingen uit zijn ontkiemd’), over het

de dienst uitmaakt, alom waardering

privileges (buitenissige salaris-

falende interne en externe toezicht.

oogst als energieke volkshuisvester,

sen, extreem gunstige secundai-

Als conclusie zullen ze vrijwel zeker

vaak gevraagd wordt om zijn mening,

re arbeidsvoorwaarden, groei-

voorstellen dat corporaties zich louter

graag in de pers opduikt en monumen-

pensioenen) bij pasten. Dat is

en alleen concentreren op hun kern-

tale plannen koestert, dan is de kans

diep treurig, maar wie deze vorm

taken (goede huisvesting voor men-

op ontsporingen groot.

van bestuurlijke zelfgenoegzaam-

sen die dat niet kunnen betalen);

Is het nu voorbij? – wilde de commis-

heid met hard-controls de pas

een gevolgtrekking die minister Blok

sie weten. Nee, zei Erents resoluut.

wil afsnijden, beperkt echter in

dankbaar als ondersteuning van zijn

Dit is niet het laatste incident, waarna

dezelfde beweging al die andere

beleid in ontvangst zal nemen.

hij ervoor pleitte om bestuurders niet

bestuurders die hun zelfgenoeg-

Toch zou het jammer zijn als daarmee

langer dan acht jaar te benoemen.

zaamheid wel de baas zijn geble-

de kous af was. Gerard Erents, ex-

Erents verhaal was wat mij betreft het

ven en de volkshuisvesting louter

WSW-baas en de interim-bestuurder

meest leerzame onderdeel van de eer-

diensten hebben bewezen. Het

die eerst bij Rochdale en later bij

ste twee weken van de parlementaire

is het oude liedje: de vele

Vestia orde op zaken moest stellen,

enquête. Regels, wetgeving en gover-

goeden lijden onder de paar

noemde dit tijdens zijn verhoor de

nancecodes vormen een papieren

slechteriken. Met de volkshuisvesting

hard-controls-remedie. Volgens hem

werkelijkheid, die niet heeft kunnen

als grootste slachtoffer. Dat zou wel

zijn echter de soft skills net zo belang-

voorkomen dat een aantal corporaties

eens de tragiek van deze enquête

rijk. Daarover vind je niks in het

in de greep is gekomen van de psy-

kunnen worden.

BBSH, in wetgeving of ministeriële

chologie van bestuurlijke zelfgenoeg-

circulaires, maar dat gaat over de lei-

zaamheid. Alle gevallen bestuurders

JOS VAN DER LANS is cultuurpsycholoog en

derschapsstijl van bestuurders. Erents

leden onder het syndroom ‘de corpo-

publicist. www.josvdlans.nl en @josvanderlans

Hein de Kort

ILLUSTR ATIE : MENNO WIT TEBROOD

opinie 15

opinie BERT KEIJTS BESTUURSVOORZITTER PORTAAL

‘CORPORATIES MOETEN DURVEN VERKOPEN’ Het financieringsmodel van corporaties is niet robuust meer. Dat geldt ook voor Portaal. De kosten voor overhead en bedrijfsvoering moeten zakken, zeker sinds de komst van de verhuurdersheffing. Doen we niets, dan valt het doek binnen een jaar of vijf, denkt Bert Keijts. Verkoop van woningen moet structureel deel uitmaken van de bedrijfsvoering, vindt hij. ILLUSTR ATIE : MENNO WIT TEBROOD

Onze werkwijze moet fundamenteel op de schop. Niet

investeren we in het verduurzamen van nieuwe en, vooral,

alleen uit financiële nood, maar ook om ons handelen

bestaande woningen, midden in de doelgroep waar we

transparant te maken. We waren niet professioneel

voor werken.

genoeg, en dat werkt niet meer. Logisch. Portaal zit nu midden in een grote reorganisatie, waarin we 20 procent

Hulp

van de bedrijfslasten moeten terugschroeven. Snijden in

Corporaties moeten zoeken naar meer creatieve oplossin-

fte’s is onontkoombaar, we gaan van 600 terug naar 450.

gen om woningen te verkopen. Wij hebben bijvoorbeeld

Ingrijpend en pijnlijk. Waar we vroeger alleen verkochten

de hulp van Vereniging Eigen Huis ingeschakeld om poten-

op het moment dat we geld nodig hadden, is de verkoop

tiële kopers meer vertrouwen te geven bij hun aankoop.

van woningen nu onderdeel van de dagelijkse praktijk. In

Daarnaast bieden we de Starters Renteregeling aan, voor

de afgelopen jaren lukte het ons om jaarlijks ruim 400

klanten met groeipotentie in hun inkomen. Een bewuste

woningen te verkopen. Dat geeft ruimte. De opbrengsten

keuze, vanwege de geringe impact op de liquiditeit van de

‘Ik kan me voorstellen dat het voor veel mensen schokkend is dat iedereen naar elkaar wijst, maar het zal ons niet verhinderen de waarheid te vinden.’ corporatie en de gerichte ondersteuning van de starter.

ROLAND VAN VLIET, VOORZITTER PARLEMENTAIRE ENQUÊTECOMMISSIE WONINGCORPORATIES, IN HET NOS JOURNAAL.

Kan de starter na tien jaar op eigen benen staan, dan vervalt de ondersteuning. Of we met een actief verkoopbeleid de poten onder onze stoel wegzagen? Ik denk van niet. De grootste groep kopers van onze huizen (46 procent) is jonger dan 30 jaar en komt uit het studentencircuit. Ik zie het juist als onze sociale taak om mensen te helpen die een huis willen kopen. Als zij de verantwoordelijkheid kunnen dragen en we kunnen door de Starters Renteregeling ook koopwoningen betaalbaar maken, dan moeten we dat doen.

DNA Meer verkopen, dat moeten we als corporaties gewoon durven. We willen onze klanten toch optimaal bedienen? Natuurlijk kost het aanbieden van een verkoopregeling ons ook geld. En ja, er bestaat een risico dat de woning na tien jaar niet met winst verkocht wordt en wij onze lening niet terugkrijgen. Maar zo’n verlies is te overzien. Bovendien zijn we een woning sneller kwijt en hoeven we hem aan het einde van de rit niet weer terug te kopen. Ik denk dat de verkoop van woningen past binnen de corebusiness van corporaties en niet uitsluitend een noodgreep is. Het moet onderdeel van ons DNA worden. Tegelijkertijd blijft de corporatie de motor in vernieuwing. Commerciële partijen zullen niet gauw uit zichzelf in moeilijke wijken investeren. Laat de lokale gemeenschap zien wat je doet voor de stad, dat je starters helpt en dat je hun huizen energiezuinig maakt. Om onze toegevoegde waarde te behouden moeten we de binding met huurders (en kopers!) terugkrijgen en zorgen dat we financieel

‘Woningcorporaties moeten niet denken dat de burgers in het land – van huurder tot politicus – ooit een objectief oordeel over hun functioneren zullen geven. Dat zal de komende jaren hun grootste probleem zijn.’ RENÉ TEN BOS, HOOGLERAAR FILOSOFIE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN, IN HET FINANCIEELE DAGBLAD.

‘In haar aanbevelingen over een effectief en efficiënt corporatiestelsel zal de parlementaire enquêtecommissie niet alleen aandacht moeten besteden aan de verliezen van Vestia, WSG en het gedwongen solidariteitsmechanisme binnen de corporatiesector, maar ook aan de afwenteling van niet-DAEBverliezen en aan de grootste schadepost van allemaal: de verhuurderheffing.’ HUGO PRIEMUS, EMERITUS HOOGLERAAR TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT, OP HET CORPORATIEFORUM.

gezond blijven. Want alleen dan kunnen we passende woningen blijven aanbieden aan mensen met lagere inkomens. Uiteindelijk is de corporatie er voor hen. En niet andersom. BERT KEIJTS is sinds 2010 voorzitter van de raad van bestuur bij Portaal. Daarnaast is Keijts actief in het bestuur van Aedes en was hij betrokken bij de totstandkoming van het rapport De balans verstoord, een onderzoek naar de ontwikkelingen in de corporatiesector in de afgelopen decennia.

‘In het onderwijs, de zorg en bij woningcorporaties is de “riskrewardverhouding” zoek. Ik kies er bewust voor om daar niet in raden van toezicht te gaan zitten.’ MARJET VAN ZUIJLEN, CONSULTANT EN VOORMALIG PVDA-TWEEDE KAMERLID, OVER DE VERHOUDING FINANCIËLE BELONING VERSUS TE LOPEN RISICO, IN HET FINANCIEELE DAGBLAD.

Eenvoudig energieneutraal bouwen én meer tevreden bewoners

BlueCasco: dé oplossing voor energiebesparende, comfortabele woningen met lagere woonlasten en een gegarandeerde kwaliteit. Het nieuwbouwconcept voor de woningcorporatie Bij BlueCasco staat de bewoner centraal, deze krijgt:

Warm in de winter, aangenaam koel in de zomer BlueCasco maakt gebruik van een uniek verwarmings- en koelingsysteem via de betonwanden. Met zonne-energie en warmte en koude uit de bodem wordt de woning verwarmd in de winter en gekoeld in de zomer. Door dit unieke systeem is maar heel weinig energie nodig om de woning op temperatuur te houden en wordt het gebouwgebonden energieverbruik direct met 40% verminderd. Dat bespaart niet alleen energie, het geeft de woning ook toekomstwaarde.

Met BlueCasco bouwt uw aannemer energieneutraal

Genot • Het hele jaar een constant binnenklimaat • Aangename koeling door uniek koelingssysteem vanuit de wanden

Gewin • Geen energierekening meer • Weinig onderhoud

Gemak • Het systeem regelt zichzelf: slechts 1 keer (eenvoudig) instellen en daarna het hele jaar door de gewenste temperatuur in iedere ruimte • Gebruikershandleiding en persoonlijke begeleiding bij oplevering

BlueCasco regelt de energieprestatie vanuit de schil. Door zeer hoogwaardig te isoleren, het aantal koudebruggen tot een minimum te beperken en door gegarandeerd kierdicht te bouwen, bouwt BlueCasco de basis voor iedere energie-ambitie. Wanneer het BlueCasco-montageteam vertrekt staat er een volledig wind-, water- en kierdicht casco waar uw aannemer iedere buitenschil omheen kan maken.

Hoogwaardige kwaliteit door fabrieksmatige productie BlueCasco® wordt volledig in de fabriek geproduceerd en voorzien van comfortabele wandverwarming en -koeling, HR-isolatie, kozijnen en een prefab-dakconstructie. Uiteraard is ook het productieproces zo duurzaam mogelijk ingericht.

U bent geïnteresseerd?

Vaartweg 131a, 8243 PD Lelystad | Postbus 154, 8200 AD Lelystad Telefoon 088-274 09 99 | www.bluecasco.nl

In Lelystad kunt u de modelwoning van BlueCasco bekijken. Deze energieneutrale woning wordt volledig bemeten door de Technische Universiteit van Eindhoven. Bent u geïnteresseerd in de meetresultaten of wilt u met eigen ogen ervaren hoe dit systeem werkt? Maak dan met ons een afspraak via telefoon 088-274 09 99 of kijk voor meer informatie op www.bluecasco.nl.

Groen licht € 350 miljoen structurele kostenverlaging? € 500 miljoen extra uit woningverkoop? € 300 miljoen energiebesparing? Investeren doet u alleen zonder vraagtekens. Gefinancierd met zekerheid. Door de Huizenbank.

Overheid en corporaties staan voor de uitdaging van gedegen strategische voorraadplanning. Maar ontwikkelen, bouwen, beheren en onderhouden vallen of staan met het vinden, of creëren, van de benodigde financiële ruimte. Helaas zijn veel lichten op rood gesprongen. Er is groen licht nodig om veilig over te steken. Groen licht voor, als het even kan, een groene financiering. NWB Bank. De Huizenbank.

Postbus 580, 2501 CN Den Haag t 070 416 62 66 e info@nwbbank.com www.nwbbank.com

FOTO : FR ANK GROELIKEN

BEWONERS OVER DE PARLEMENTAIRE ENQUÊTE WONINGCORPORATIES

VAN ONS VOOR ONS ZONDER ONS

‘Bent u hier iemand tegengekomen die weet wat dat is?’ De parlementaire enquête woningcorporaties is onder studenten niet echt een trending topic. Een blik door de ogen van huurders en andere ‘gewone’ Nederlanders naar de parlementaire enquête. ‘Het is van ons, voor ons, maar vooral zonder ons.’

parlementaire enquête 21 TEK ST : MARJON VAN WEERSCH

Lees alles over de parlementaire enquête woningcorporaties, waaronder samenvattingen van alle verhoren, in het gelijknamige dossier op aedes.nl

passeren ook de corporatiebestuurders die dan al door de enquêtecommissie zijn verhoord de revue. In zijn ronkende taalgebruik heeft presentator Cees Grimbergen het over de ‘schier eindeloze reeks incidenten, het houdt maar niet op’ in de corporatiesector. Hij toont een fragment van ‘verontwaardigde Rotterdamse huurders’ die terugkijken naar het verhoor van voormalig Vestia-bestuurder Erik Staal.

VERBAASD De ‘serieuze’ media – landelijke en regionale kranten, vakbladen, websites en tv-programma’s als Nieuwsuur – berichtten dan inmiddels De eerste dag van de openbare verhoren

ook regelmatig en soms uitgebreid over de parlementaire enquête.

opent het NOS Journaal van acht uur met

Daarbij gaat het niet alleen over de schandalen, maar komen ook de ins

het schaatsmekka in Almere. Dat komt er

and outs van het corporatiestelsel aan bod: de verzelfstandiging in de

namelijk niet. Er is geen aandacht voor de start

jaren 90, de structuur van het interne en externe toezicht en de ver-

van de parlementaire enquête woningcorpora-

houding tussen die twee. De rol van accountants, van de landelijke en

ties. Later die week informeert het NOS Jour-

gemeentelijke overheid. De werkwijze van de commissie zelf. Maar wie

naal haar kijkers wel. Maar niet iedere Neder-

kijkt daarnaar? Wie leest dat? Een kleine rondgang op (zelfs) de faculteit

lander behoort daartoe. Dat blijkt bijvoorbeeld

Bouwkunde aan de TU Delft levert vriendelijke, maar verbaasde reacties

op een Utrechtse studentenflat. Niemand van

op. ‘Nooit van gehoord. Bent u hier iemand tegengekomen die dat wel

het groepje aanwezige studenten weet van het

weet?’ ‘Ik lees geen kranten.’ ‘Wij gaan thuis niet stil naar de tv zitten

bestaan van de parlementaire enquête. Waar-

kijken.’ De vraag of iemand van deze studenten een verhoor gevolgd

schijnlijk kijken deze studenten een week later

heeft op kanaal 24 van NPO/Politiek of via YouTube, laten we maar

ook niet naar het discussieprogramma Holland-

achterwege.

se Zaken van ouderenomroep Max (zie kader).

‘Normale mensen gaan niet naar al die verhoren zitten kijken’, lacht Eef

De aflevering van 18 juni gaat over ‘falende

Meijerman directeur van het Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW).

bestuurders die er een zooitje van maken en

‘Die volgen de enquête hooguit via het dagelijkse nieuws.’ Op het ASW-

volgens de gewone Nederlander niet langer

kantoor zitten in de derde week van de openbare verhoren actieve

vrijuit mogen gaan.’ Naast onder meer de be-

vrijwilligers van verschillende Amsterdamse bewonersorganisaties bij

oogde nationale ombudsman Van Woerkom en

elkaar om hun bevindingen over de parlementaire enquête te delen. Op

bestuurders van de Nederlandse Zorgautoriteit

persoonlijke titel. Als opwarmertje kijken we naar een gedeelte van het

‘De mens is geneigd tot alle kwaad’

‘Goed wat de politiek nu doet’

‘Die strafzaken zijn wel jammer’

‘Ik krijg er nauwelijks iets van mee.

‘Bij het Journaal en Nieuwsuur komt het

‘Ja, ik lees erover in de krant. Ik vind

Een klein stukje op televisie en wat

voorbij en ik heb het er ook met colle-

het schandalig. Zoveel geld als er aan

krantenkoppen. Wat er precies in

ga’s over: derivaten, een stoomschip en

de strijkstok is blijven hangen. Het lijkt

stond, kan ik je niet vertellen. Het gaat

een Maserati. Dat laatste staat naar mijn

wel of ze allemaal hun ogen in hun zak

over grote auto’s en zo. Dat is niet

idee voor de hautaine houding van som-

hebben gehad. Jammer dat er op de

speciaal iets van woningcorporaties.

mige corporatiedirecteuren met te veel

achtergrond ook nog strafrechtzaken

De mens is geneigd tot alle kwaad.

macht. Goed dat de politiek nu eens de

lopen tegen sommige van die mensen.

Het meeste sneue is dat het deels gaat

corporatiesector onder de loep neemt,

Mensen die nu verhoord worden doen

om overheidsgeld.’

want mensen met de laagste inkomens

erg hun best echte antwoorden te ver-

JAN-PETER VAN DER VELDEN,

zijn afhankelijk van de corporaties.’

mijden.’

ROTTERDAM

ANNEGIEN WARTNA, DEN HAAG

ELLA DE BRUIN, KOOG AAN DE ZAAN

‘Corporaties hebben een goed doel’

‘Waar zijn de talking heads?’

‘Weinig zelfreflectie’

‘Om nou te zeggen dat ik het volg, is

‘Dat corporaties veel kapitaal verspil-

‘Ik volg de verhoren heel nadrukkelijk.

een groot woord. Ik studeer in Delft

den, wist ik al. Ik ben wel nieuwsgierig

Ik ben zelf voorzitter van de Groen

Real Estate and Housing, dus ik weet er

of er nog wat boven komt dat nog niet

Wonen Vlist en werk al jaren als toe-

wel iets van. Ik heb ook een paar corpo-

bekend was. Opvallend dat je nu niet

zichthouder. Een frisse blik en positief

raties bezocht. Ik zag hoe moeilijk ze

veel hoort van de nieuwe directies en

kritische houding van een toezicht-

het hebben door de verhuurdershef-

commissarissen. Waar zijn de talking

houder werd niet altijd gewaardeerd.

fing. Er zijn mensen ontslagen. Dat trek

heads? Ik ben benieuwd naar hun toe-

Tot nu toe zie ik weinig zelfreflectie.

ik me wel aan, want corporaties heb-

komstvisie. Net afgestudeerden zijn nu

Ze zeggen: je moet het bekijken onder

ben een goed doel. En dan maak ik me

bijvoorbeeld overgeleverd aan de com-

de toenmalige omstandigheden. Dat is

dus boos over het gegoochel met grote

merciële markt en betalen meer dan

deels waar. Maar ik hoor weinig: wat

bedragen dat ik in de enquête zie.’

1.000 euro voor een klein studiootje.’

had ik anders kunnen doen?’

BART VENHUIZEN, DELFT

HERMAN SCHILPEROORT, HOUTEN

JOKE STORM, BERGEN OP ZOOM

parlementaire enquête 23

KIJKGEDRAG De aflevering van Hollandse Zaken over falende bestuurders op 18 juni is tot nu toe de best bekeken aflevering van het seizoen: 606.000 kijkers. Naar voorgaande afleveringen keken gemiddeld 353.000 mensen. De kijkcijfers van de zender NPO Politiek laten geen uitschieters naar beneden of boven zien op dagen dat er uitzendingen zijn van de enquêtecommissie. Het aantal kijkers naar deze zender is altijd gering en meestal te laag om volgens de Stichting Kijkonderzoek betrouwbaar over te rapporteren. YouTube vervangt voor veel mensen de traditionele manier van tv-kijken. De verhoren die hier terug te zien zijn, worden zeer wisselend aangeklikt/bekeken. Variërend van bijvoorbeeld ruim 4.000 weergaven voor oud-bestuurder Erik Staal verhoor van voormalig Rochdale-commissaris Ans Hoenderdos. Op

van Vestia tot 14 weergaven voor zijn voormalige kas-

verzoek. ‘Dat is tenminste niet iemand die zichzelf zo verdedigt.’ Naar

beheerder Marcel de Vries.

andere oud-commissarissen en voormalige bestuurders wil niet iedereen kijken. ‘Ik vind het moeilijk om dat gedraai aan te zien’, zegt Hennie van Rijn (Huurdersfederatie Eigen Haard). Riwka Cohen (Huurdersvereniging Stadgenoot) is ‘verbaasd en verontwaardigd dat de verhoorden zo ongelooflijk vergeetachtig zijn’. Cees Witte (Huurdersvereniging Amsterdam) heeft voormalig Rochdale-bestuurder Hubert Möllenkamp

DUDE

lange tijd meegemaakt. ‘Hij had altijd een grote dossiekennis. Tijdens het

Uit de Utrechtse studentenflat komt nog een

verhoor zag ik echt een andere Möllenkamp zitten.’

sms’je. ‘Die enquête, heeft dat soms te maken met die dude van Vestia?’ Het lijkt erop dat

PATRONEN

het Nederlandse publiek de openbare verhoren

Natuurlijk, ook deze bewoners spuien hun ergernis over het gedrag van

van de parlementaire enquête woningcorpora-

sommige verhoorden. Maar ze praten toch liever over de patronen die de

ties minder breed en aandachtig volgt dan bij-

verhoren bloot leggen. Zo vinden ze het opmerkelijk dat de enquête-

voorbeeld de parlementaire enquêtecommissie

commissieleden zelf het vaak over de huurders hebben die zo door de

die in 2002 de Bouwfraude onderzocht. Heeft

incidenten van fraude, mismanagement en zelfverrijking zijn getroffen.

het ermee te maken dat die verhoren nog live

Maar ondertussen is er nog geen huurder bij de openbare verhoren te

op twee televisiezenders te volgen waren (een

zien geweest. ‘Het is van ons, voor ons en vooral zonder ons’, stelt

publieke en een commerciele zender) en we nu

Richard Bakker (bewonersvereniging ProWest). ‘Vooralsnog blijven de

naar het politieke kanaal 24 moeten schakelen?

huurders een abstractie in deze parlementaire enquête.’

Ligt het toch aan het WK-voetbal? Komt het

Oud-commissaris André Thomsen van Woonbron zei in zijn verhoor in

door een gebrek aan collectiviteit in de huidige

de toekomst veel heil te verwachten van een vorm van aandeelhouder-

samenleving? Een tekort aan maatschappelijke

schap voor huurders. Een prima idee, meer invloed voor huurders, vinden

interesse? ‘Zelfs studenten architectuur weten

ook deze Amsterdamse bewoners. Maar over de manier waarop dat vorm

niet dat in Nederland 30 procent van de wonin-

moet krijgen, is bepaald nog geen sprake van eensgezindheid. Witte pleit

gen van een woningcorporatie is’, zegt een

voor terugkeer naar de verenigingsvorm. Andere bewoners vragen zich

van de weinige studenten in Delft die van de

af of dat de oplossing is. ‘Huurdersparticipatie kost nu al veel tijd’, zegt

enquête weet. ‘Mensen zijn moe’, zegt Wil

Winnie Terra (Huurdersvereniging Amsterdam). ‘Ik ben er fulltime mee

van Ruiten, woordvoerder van drie Huurders-

bezig. Je moet veel zware beleidsstukken lezen. Je kunt er eigenlijk geen

koepels in Breda. ‘Ze geloven het wel, al die

baan bij hebben. Terwijl de bewonersorganisaties in Amsterdam nog

bestuurders en politici die in zo’n enquête

redelijk goed ondersteund worden. Elders in het land is dat veel minder.’

voorbij komen en anderen de schuld geven.

Een punt van discussie is ook of en hoe meer bewoners geïnteresseerd te

Laten we ondertussen niet vergeten dat huur-

krijgen zijn in participatie. ‘Zelfs de mensen uit de bewonerscommissie

ders bij een corporatie beter af zijn dan in de

van mijn flat hebben eigenlijk alleen maar belangstelling voor zaken die

particuliere sector. Maar ze zouden weer cen-

hen direct aangaan, zoals de servicekosten’, zegt Van Rijn. ‘Voor het

traal moeten staan en zelf meer regie krijgen

bredere beleid van de corporatie loopt bijna niemand warm. Laat staan

over hun eigen huis. Daar horen we bijna niks

voor het serieus volgen van een parlementaire enquête.’

over in deze enquête.’

ROLAND VAN VLIET TEK ST : JEFFRE Y LEMM

FOTO : JEROEN POORT VLIE T

buurmeisje van 8 vraagt wat 13 Uw voor werk u doet.

Wat antwoordt u? ‘Dat ik in de politiek werk en dus dingen wil regelen waarvan ik denk dat ze goed zijn voor andere mensen. En dat ik nu vooral kijk naar mensen die huizen verhuren aan anderen en of dat allemaal goed gaat in Nederland.’

maakt een wijk goed om in te wonen? 27 Wat

‘Een wijk moet ruim en groen, maar ook veilig zijn. De verlichting moet het ’s avonds goed doen en er moet geen hangjeugd zijn. En ik vind het belangrijk dat ik mijn auto makkelijk kan parkeren.’

was u voor het laatst verschrikke15 Wanneer lijk boos? En waar ging dat over?

‘Toen iemand laatst voor de zoveelste keer zijn fiets tegen het huis van mijn vriendin parkeerde, terwijl we er een bordje bij hebben geplaatst met het verzoek om dat niet te doen. Ik ben toen naar buiten gegaan om die fiets weg te halen.’

wordt u in uw werk blij van? 28 Waar

‘Dat ik als Kamerlid heel veel interessante mensen tegenkom en invloed heb op de samenleving.

16 MIN OF MEER PERSOONLIJKE VRAGEN EN 16 VRAGEN OVER SOCIALE HUIS VESTING. DEZE KEER IS HET ROLAND VAN VLIET DIE BLIND DE VRAGEN KIEST.

Maar de Tweede Kamer bestaat natuurlijk wel uit 150 hijgerige ZZP’ers die zich willen profileren en dat kan af en toe erg vermoeiend zijn. Kamerleden kunnen dat niet ontkennen.’

heeft u voor het laatst wakker 7 Waarover gelegen? ‘Ik lig nooit wakker omdat ik simpelweg heel goed kan slapen.’

16/32 25

zijn woningvindt u zo belangcorporaties voor nodig? rijk dat u het wilt 12 Wat 30 Waar meegeven aan de

‘Woningcorporaties zijn er om hun publieke taak uit te voeren en die

volgende generatie?

staat omschreven in de wet. Ze moe-

‘De passie om ergens voor te gaan.

ten voorzien in de huisvesting van

Voor de jeugd ligt alles door het

mensen die daartoe zelf niet in staat

internet binnen handbereik en dat

zijn op de markt.’

lijkt natuurlijk heel makkelijk. Het

Hoeveel vierkante meter heeft een mens nodig om prettig te wonen? ‘Ik heb een groot huis gehad en vond dat toen leuk, maar nu voel ik me

gevaar is wel dat jongeren daardoor niet meer weten hoe het is om moeite voor iets te doen.’

is uw favoriete tv-programma? 5 Wat

‘Dat is de Duitse krimiserie Derrick,

heel prettig in mijn appartement.

daar heb ik alle afleveringen van

Een appartement brengt een stukje

op dvd. Verder kijk ik bijna geen

intimiteit met zich mee omdat je het

televisie.’

snel gezellig kan inrichten. In een groot huis heb je altijd wel kamers waar je nooit komt. Wel vind ik het

Uit wat voor nest komt u?

woont u 2 Hoe als u 85 bent? ‘HOPELIJK ZELFSTANDIG EN SAMEN MET MIJN VRIENDIN.’

in ruimtezin klaar? 22 IslijkeNederland ‘Het antwoord kan niet anders dan “nee” zijn omdat een land demografisch al nooit klaar kan zijn. Kijk

‘Mijn vader was machinist en komt

maar naar de groei van de Randstad

motorfietsen een garage te hebben.

uit Utrecht, mijn moeder was huis-

en de krimp van het platteland. Dat

Dat zijn mijn kindjes en die moeten

vrouw en komt uit Kerkrade. Het

heeft ongetwijfeld gevolgen voor

binnen kunnen staan.’

zijn hele gewone mensen, net als

de ruimtelijke invulling van de

mijn broer en zus. We zijn heel vaak

Nederlandse kaart.’

heel prettig om voor mijn auto’s en

Waar moet 21 de hoogte van de huur van afhangen?

‘IK ZOU ALS HUURDER LETTEN OP DE LOCATIE MAAR OOK OP HET ONDERHOUD VAN DE WONING.’

verhuisd, mijn ouders waren wat onrustig wat dat betreft. Ik heb die onrust wel een beetje overgenomen. In totaal ben ik in mijn leven wel twintig keer verhuisd.’

er in 2050 nog 17 Zijn woningcorporaties?

u gaat op proef 29 Stel wonen in een corporatiewoning, waar zou u op letten?

‘Woongenot betekent voor mij dat je in een rustige omgeving woont waarin je niet te dicht op andere

‘Ik verwacht het wel. Een dergelijk

huizen zit. En of het hygiënisch is,

groot stelsel verdwijnt niet

ik houd niet van ratten of insecten.’

zomaar.’

heeft u van 6 Wat uw vader?

‘Zijn optimisme en doorzettings-

ROLAND VAN VLIET (1969) is lid van de Tweede

vermogen. Je maakt weleens wat

Kamer (voormalig PVV) en voorzitter

negatiefs mee in je leven, maar van

van de parlementaire enquêtecom-

mijn vader heb ik geleerd dat je daar

missie woningcorporaties. Hij heeft

altijd wel overheen komt. Zo wilde

zich vanwege deze rol terughoudend

ik ooit marineofficier worden, maar

opgesteld bij de antwoorden op de

ik kwam niet door de keuring. Mijn

vragen over sociale huisvesting. Zijn

vader heeft me toen aangemoedigd

grote hobby is motorrijden. Van Vliet

om me te richten op een andere

gaat in zijn vrije tijd graag een stuk

studie.’

rijden op een van zijn motorfietsen.

Regionale verschillen jaarlijks de 50 grootste Neder-

SPRING MAAR ACHTEROP

landse gemeenten op 50 punten.

Dudok Wonen hield begin juni

Thema van de editie van 2014 is

Open Huis voor nieuwbouw-

werkgelegenheid. De verschillen

project de Kop van Hilversum en

zijn groot, concludeert de atlas:

maakte het bezoekers extra mak-

• Arbeidsparticipatie is het

kelijk om langs te komen. Vier

De Atlas voor Gemeenten vergelijkt

grootst in Haarlem (72,9 pro-

Dudok Wonen-makelaars fietsten

cent) en het laagst in Enschede

door Hilversum om geïnteresseer-

(56,5 procent).

den naar de Van Linschotenlaan en het Oostereind te brengen, waar

• In Utrecht is voor het grootste deel van de beroepsbevolking

Dudok 52 appartementen ver-

werk beschikbaar (98,5 pro-

koopt. Mensen konden via mail of

cent). Inwoners van Belling-

DIGITALE KLUSJESMAN

telefoon een plekje op de bagage-

wedde in Oost-Groningen hebben de minste kans op werk (82,6 procent). • Het aandeel kansrijke jongeren

drager reserveren. ‘Wij willen bij kopers graag het gebruik van de fiets stimuleren’, zegt communi-

Huurders in de Noord-Hollandse gemeenten

catieadviseur Alexander Bunt.

(met een havo- of vwo-diploma)

Petten en Middenbeemster kunnen sinds

De actie was eenmalig: Dudok

is het hoogste in Amstelveen

kort beeldbellen met een monteur over tech-

verloot de vier fietsen onder de

(zowel onder autochtone als

nische problemen in of aan de woning. Via

eerste kopers.

niet-westerse allochtonen) en

Skype, Facetime of Google Hangouts leggen

www.kopvanhilversum.nl

het laagst in Emmen (autochtone

ze hun reparatieverzoek voor. De vakman

jongeren) en in Venlo (niet-wes-

geeft instructies om het probleem zelf te

terse allochtone jongeren).

verhelpen of maakt meteen een afspraak.

www.voc-uitgevers.nl

‘Groot voordeel is dat de monteur dan al op de hoogte is van het probleem en meteen de juiste materialen kan meenemen’, vertelt hoofd Klantenservice Angelo van Rijn van Wooncompagnie. De corporatie startte de proef, LetsFix genaamd, samen met De Key en Eigen Haard. Na afloop van het experiment in oktober 2014 kijken de corporaties of de methode breder inzetbaar is. www.wooncompagnie.nl, zoekterm ‘beeldbellen’

@RUTGERVRIELINK @REIM_RKT HEEFT DE EERSTE POP-UP STORE GEOPEND. HUURDERS @DOMIJN EN PARTICULIEREN KOPEN LAGERE WOONLASTEN! PIC.TWITTER.COM/DKATDEAEV8

prikbord 27

IK GA OP VAKANTIE EN NEEM MEE…

SLIMME STEDEN: OPGAVE VOOR DE 21E EEUW IN BEELD Voor wie geïnteresseerd is in het smart city-concept, waarbij technologie wordt ingezet voor een zo efficiënt mogelijke, leefbare en duurzame stad. Maarten Hajer en Ton Dassen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) beschrijven, zonder technologie als wondermiddel op te voeren, oplossingen voor stedelijke problemen (zoals aan- en afvoer van water, voedsel en bouwmaterialen). www.nai010.com

DE COÖPERATIE IN BEWEGING Bureau voor communicatie en design

SPIEGEL VAN ROERMOND 2014

Frissewind werkte twee jaar lang aan

De jaarlijkse historische uitgave over

BEWONERSPARTICIPATIE VAN DE 21E EEUW

Roermond en omstreken geeft een mooie

Een (gratis te downloaden)

nisatie voor thuiszorg in Zoetermeer. Het

ontstaansgeschiedenis van Woningstich-

eBook. Schrijvers Bart Maassen

boek is onderdeel van Publiek Geheim,

ting Domus. Die begon op 23 december

van 2Be & Partners en Pamela van

een serie over 'verborgen verhalen' in

1918 als de Roermondsche Coöperatieve

den Berg van de Verhalensmederij

Nederland.

Bouwvereniging L.A.D.A. (Limburg Aan

laten maatschappelijke organisa-

www.publiekgeheim.nu

de Arbeiders). De eerste 40 Lada-wonin-

ties zien hoeveel competentie en

gen kostten samen 298.703 gulden en

kennis bij hun klanten zit. Het

56 cent.

eBook spoort professionals aan

www.wsdomus.nl

om daar gebruik van te maken en bewoners om er een voorbeeld aan te nemen. www.2be.nu/participatie

dit omvangrijke boek over in totaal 37 coöperaties in Nederland. Met onder meer Zorgcoöperatie Wijzelf, een orga-

Bereik alle doelgroepen en segmenten • Woningcorporaties • Installatiemarkt • Verbouw • Eigen woning bezitters Gegarandeerd in ieder segment het hoogste bereik van Nederland Via magazines, kranten, digitale nieuwsbrieven en websites Voor uw advertenties, banners, branded content, advertorials, DM-campagnes en alle andere uitingen Alle mogelijkheden specifiek op maat, afhankelijk van uw doelstelling

rm tfo al la n ia ep ne ed ti o m ca W s ni n os mu n e Cr m e co ouw B

ie at m or inf t: or me 1 vo op o 45 em ct Ott 3 Ne nta ter 376 co u – o W 26 0

Jeugdig enthousiasme en grijs haar

Inkoopprofessionalisering

Structurele kasstroomverbetering. Gerealiseerd.

Significant kosten reduceren, de dienstverlening verbeteren en medewerkers ontwikkelen om resultaat te borgen. • Strategie en organisatie ontwikkeling • Inkoopaudits en benchmarking • Programma management • Training en coaching • Inkoopsoftware

Trevian is in 2008 ontstaan uit een initiatief van drie Noord-Hollandse woningcorporaties. Ons team bestaat uit tien gedreven specialisten, elk met een eigen aanpak, maar volgens een beproefde methodiek. Unieke kennis, sectorervaring en referenties als het gaat om het creëren van waarde. Zo realiseren wij structureel kasstroomverbetering voor uw corporatie, waarvan de waarde vele malen hoger is dan de kosten. Het ontwikkelen en implementeren van inkoopbeleid, het managen van contracten en leveranciers, het benchmarken van uw inkoopfunctie of het opzetten van een inkoopsamenwerking met collega-corporaties in uw regio: Wij hebben er een visie op, ervaring mee en referenties die u graag vertellen wat en hoe we het hebben gedaan. We zijn betrokken en naar de maatschappelijke maat werkend, hebben voldoende grijze haren, academisch niveau en ‘hands-on’ ervaring met complexe verandervraagstukken. We zijn meedenkend en hanteren een bewezen methodiek op basis van een integrale aanpak die zich richt op structuur, processen en competenties. Wist u trouwens dat ruim 50% van uw kasstroom inkoop gerelateerd is?

Sparren, onze visie eens horen of gewoon een inkoopvraag? Neem contact op met Trevian of bezoek onze website.

Trevian Raadhuisplein 1 1693 EA Wervershoof

Telefoon: E-mail: Web:

085 4012 750 info@trevian.nl www.trevian.nl

â&#x20AC;&#x2DC; ook over ongeschreven regels moet je open met elkaar pratenâ&#x20AC;&#x2122;

governancecode 31 TEK ST : JEFFRE Y LEMM

FOTO ’ S : ERIK VAN DER BURGT

Mijntje Lückerath ‘Corporatiebestuurders en hun toezichthouders moeten het niet gezellig met elkaar hebben, ze moeten elkaar de goede vragen durven stellen.’ Hoogleraar Mijntje Lückerath gaf een interview voorafgaand aan de start van de parlementaire enquête woningcorporaties. Ze is voorzitter van de evaluatiecommissie Governancecode Woningcorporaties, die in het najaar komt met voorstellen voor vernieuwing van de governancecode.

bekende incidenten in de verschillende sectoren juist hierdoor zijn ontstaan. Wij willen onderzoeken hoe we gedrag en cultuur in een code kunnen verwerken, zonder dat het een vaag verhaal wordt. Dat is lastig. Het zijn abstracte termen die niet makkelijk te meten zijn. Termen die je ook niet wilt meten. En mensen zitten niet te wachten op weer een afvinklijstje. Tegelijkertijd constateer ik dat er heel veel ongeschreven regels zijn. Die zou je regelmatig op een open manier met elkaar moeten bespreken. Dat vraagt van corporatiebestuurders en commissarissen dat ze zichzelf een paar keer per jaar goed onder de loep nemen. Het opstellen van het jaarplan en een jaarlijkse zelfevaluatie zijn daar de ideale momenten voor. Er mag best spanning zijn. Commissarissen moeten kritisch zijn en doorvragen en bestuurders moeten daar voor openstaan en het zelfs aanmoedigen.’

‘Incidenten bij woningcorporaties hebben altijd met cultuur en gedrag te maken en daar moeten we meer aandacht voor hebben.’

Hoe dwingend moet de Governancecode zijn?

Ook vindt Lückerath dat de Governancecode veel toegankelijker moet

‘De Governancecode is ooit bedoeld als richtlijn en daarom is het prin-

worden. ‘Wat mij betreft wordt de code eenvoudiger en niet onnodig

cipe van leg-uit-of-pas-toe geïntroduceerd. Dit is bedacht om niet een

groter. Het moet natuurlijk niet zo zijn dat er alleen nieuwe bepalingen

standaardbenadering af te dwingen, maar corporaties de mogelijkheid te

bijkomen en er niks geschrapt wordt. Ik heb voor ogen dat mensen de

geven om uit te leggen waarom ze afwijken van de afgesproken regels.

code graag willen lezen en niet meteen in een bureaulade leggen.’

Het principe wordt tegenwoordig helaas geïnterpreteerd als een dis-

Waar kijkt de evaluatiecommissie vooral naar?

kwalificatie: als je niet voldoet en uitlegt waarom je dat doet, dan heb je waarschijnlijk iets fout gedaan. Een goede uitleg zou wat mij betreft

‘In alle governancecodes ligt nu heel erg de nadruk op de processen en

mogelijk moeten zijn, maar dan moet die wel goed doordacht zijn. In

de kaders, maar er staat heel weinig in over gedrag en cultuur. Terwijl de

de praktijk maken veel organisaties, en waarschijnlijk ook corporaties,

Maar in de praktijk wordt met deze uitleg

U heeft het over de verschillende rollen van commissarissen. Maar hebben corporaties niet gewoon stevige toezichthouders nodig om tegenwicht te bieden aan corporatiebestuurders?

vaak wel genoegen genomen. Dat moet echt

‘De grootste uitdaging is hoe je voldoende goede mensen krijgt die

veranderen.’

opgewassen zijn tegen bestuurders met een sterk karakter. Dat geldt in

zich er makkelijk van af. Het argument dat je iets niet doet “omdat we het altijd zo hebben gedaan” is kwalitatief natuurlijk onder de maat.

Wilt u wat veranderen aan de Governancecode?

eerste instantie vooral voor de voorzitter van de raad van commissarissen. Vervolgens moet je natuurlijk de juiste bestuurder kiezen, dan is de helft van het werk voor de commissaris al gedaan. Commissarissen

‘Een nadrukkelijkere benoeming van de andere

kunnen te meegaand zijn als de bestuurder charismatisch en gedreven is.

drie rollen van commissarissen, namelijk die

Uit onderzoek blijkt dat een bestuurder zijn plan er veel eerder door-

van adviseur, werkgever en netwerker. Sinds

heen krijgt als hij het met veel zelfverzekerdheid toelicht dan als hij open

de grote incidenten van de afgelopen jaren

is over zijn dilemma’s. Toch moeten we juist de laatste situatie – een

richten we ons op het verleden, de risico’s en

bestuurder die ook zijn dilemma’s deelt – stimuleren.’

het voorkomen van nieuwe incidenten. Daarsaris. Begrijpelijk, maar we moeten ons ook

Waar zou u op letten bij de selectie van een nieuwe commissaris?

richten op de lange termijn en de toekomst van

‘De raad van commissarissen moet in samenstelling divers zijn, anders

corporaties. Commissarissen brengen een net-

krijg je last van tunnelvisie. In een raad met allemaal dezelfde typen

werk en kennis van buiten mee. Dat kan heel

mensen met eenzelfde achtergrond zijn er weinig prikkels om vanuit

verfrissend en effectief werken. Nu wordt dat

een ander perspectief te kijken. De besluitvorming gaat dan misschien

veel te weinig benoemd en dat is zonde. Als je

wel sneller, maar je ziet ongetwijfeld dingen over het hoofd. Die diversi-

naast de toezichthoudende rol ook de andere

teit geldt ook voor de professionele achtergrond van commissarissen. Ik

rollen nadrukkelijk benoemt ga je uit van een

vind het handig als de meerderheid kennis van de sector heeft, maar ze

bredere strategie. Het belang van het halen en

hoeven niet allemaal voormalig corporatiebestuurders te zijn. Anders

brengen van informatie tussen de buitenwereld

heb je op een andere manier dezelfde neiging tot tunnelvisie. Tot slot

en de organisatie moet je niet onderschatten.’

vind ik het belangrijk dat commissarissen genoeg ruimte en flexibiliteit

om lijkt toezicht de enige taak van een commis-

in hun agenda hebben om een goede toezichthouder te zijn. Het maakt daarbij nogal wat uit of je gepensioneerd bent of nog een baan ernaast hebt. Daar moet bij de selectie van een

EVALUATIE GOVERNANCECODE WONINGCORPORATIES

bij ’s avonds na je werk, het is een serieuze

De Governancecode Woningcorporaties

bevragen Aedes en de VTW na de zomer

functie.’

geeft richtlijnen aan corporatiebestuur-

ook hun leden en stakeholders over de

ders en de raden van toezicht om een

Governancecode Woningcorporaties.

corporatie zo goed mogelijk te besturen.

Hierover volgt nog nadere bericht-

Deze code bestaat sinds 2006 en Aedes

geving.

en de Vereniging van Toezichthouders

Voor meer informatie over de evaluatie

Wat verwacht u voor het intern toezicht van de Herziening Woningwet en de parlementaire enquête?

in Woningcorporaties (VTW) hebben

kunt u terecht bij Marc van Rosmalen,

‘Ik hoop dat politiek Den Haag niet doorslaat

destijds afgesproken de code eens in

secretaris Leden en Vereniging, via

met te veel nieuwe wetgeving. Een wet zorgt

de drie jaar grondig te evalueren.

m.vanrosmalen@aedes.nl.

per definitie voor one-size-fits-all-oplossin-

Als onderdeel van de huidige evaluatie

nieuwe commissaris voldoende aandacht voor zijn. Je doet een toezichtsfunctie er niet even

gen: een algehele standaard die gemiddeld genomen het beste is, maar niet voor iedereen

governancecode 33

Mijntje LückerathRovers (1966) is hoogleraar Corporate Governance (behoorlijk ondernemingsbestuur) aan de Universiteit van Tilburg en Tias Business School. Ze houdt zich specifiek bezig met de rol en samenstelling van raden van commissarissen in relatie tot de bestuurders. In 2009 stond ze als co-auteur aan de wieg van de

‘IK HOOP DAT POLITIEK DEN HAAG NIET DOORSLAAT MET WETGEVING:EEN WET ZORGT PER DEFINITIE VOOR ONE-SIZE-FITS-ALLOPLOSSINGEN’

sectoroverstijgende Gedragscode voor commissarissen en toezichthouders. Lückerath is onafhankelijk voorzitter van de commissie die de Governancecode Woningcorporaties evalueert. De commissie komt in het najaar met voorstellen voor een nieuwe code.

het beste is. Daarom ben ik ook geen voorstander van wetten die het

in de organisatie op de juiste processen let en

maximum aantal toezichtsfuncties of het minimum aantal vrouwelijke

op de juiste tone-at-the-top. Ik ben er geen

commissarissen regelen. De sector moet het echt zelf doen en heeft

voorstander van dat er bij een dergelijke op-

daarvoor vertrouwen en verantwoordelijkheid nodig. Maar de enquête-

leiding punten moeten worden gehaald, want

commissie kan ook concluderen dat de Governancecode de afgelopen

punten zeggen meestal niks. Aan de andere

jaren kennelijk niet heeft gewerkt en dat de corporatiesector dus zijn

kant is het wel de enige manier om te stan-

kans heeft gehad. Eigenlijk moet je de Governancecode gebruiken om

daardiseren. Ik weet niet zeker of Aedes en

de politiek voor te zijn en nieuwe wetgeving te voorkomen.’

VTW als politieagent moeten optreden als de

Welke rol moeten Aedes en de VTW spelen in de naleving van de Governancecode?

Governancecode niet wordt nageleefd. Het is wel het meest logische, maar dan alleen als ze het gezamenlijk doen. Aedes en de VTW

‘Aedes en de VTW moeten de juiste mensen opleiden. Alle commissaris-

kunnen zich dan gedragen als goede huis-

sen moeten permanent getraind worden in het stellen van de juiste

vaders: ze voeden op en delen af en toe een

vragen en het maken van de juiste overwegingen bij dillema’s. En ook als

straf uit.’

ze dit goed doen, zal het nog weleens fout gaan. Zo kan je fraude waarschijnlijk nooit helemaal voorkomen, er blijven altijd voorbeelden dat mensen willens en wetens de boel belazeren. Wel is het belangrijk dat je

Michiel Deima Woningbedrijf Velsen

het werk van de sociaal wijkbeheerder 35

TEK ST : L ATIFA VAN HEERDE

FOTO : FR ANK GROELIKEN

MET VAGE VOORNEMENS HEEFT SOCIAAL WIJKBEHEERDER MICHIEL DEIMAN (44) NIETS. ACTIE WIL HIJ. DUS MAAKT HIJ CONCRETE PLANNEN OM BIJVOORBEELD ZWERFAFVAL, VIEZE PORTIEKEN EN SLECHTE VERLICHTING AAN TE PAKKEN IN VELSEN-NOORD. PERSOONLIJK CONTACT IS ZIJN SPEERPUNT. ‘GA ER NIET VAN UIT DAT MENSEN WETEN HOE ALLES WERKT. IK HELP ZE EEN HANDJE.’

et werkveld van Deiman is de Gildenbuurt in Velsen-

vervang ook regelmatig een lampje in het

Noord, een voormalig dorpsdeel met grootstedelijke

portiek, dan hoeft de servicedienst niet

problemen onder de rook van de hoogovens van IJmuiden

meteen uit te rijden. Dan leen ik een trap

dat door een kanaal gescheiden is van de rest van Velsen. Daardoor is

van bewoners en maak ik direct een praat-

het een beetje een vergeten gebied, vertelt Deiman. In de portiek-

je. Daarnaast kijk ik regelmatig op verbe-

woningen zonder centrale verwarming wonen vooral starters. 25

terdewijk.nl waar bewoners goede ideeën

procent is allochtoon. Jaarlijks verhuizen 80 van de 500 huishoudens.

voor de wijk kunnen plaatsen.’

Deiman: ‘Ze hebben nauwelijks binding met de wijk en zijn niet van plan er iets van te maken.’ Samen met het wijkteam probeert hij die

DRIJFVEER

saamhorigheid te vergroten. Door met schoolkinderen zonnebloemen

Deiman laat zijn meest recente project

te planten bijvoorbeeld of door bewoners boomspiegels (het stukje

zien, een plan voor complexverlichting

aarde rond een boom) te laten adopteren. Deiman zag de buurt de afge-

die hij opstelde na klachten over onveilig-

lopen jaren verbeteren. ‘Maar het blijft lastig om de vooroordelen van

heid. ‘Iedereen zegt dat inbraakpreventie en veiligheid speerpun-

een vieze en slechte buurt kwijt te raken.’

LAMPJES Vijf jaar geleden zocht Woningbedrijf Velsen wijkbeheerders die de handen uit de mouwen wilden steken in Velsen-Noord. Een functie die geknipt was voor Deiman, die tot dan werkte als timmerman in de onderhoudsdienst van de corporatie. Hij

‘Vroeger sloopte ik veel, dat probeer ik nu goed te maken’

ging voortvarend aan de slag, met de aanpak van

ten zijn. Maar er gebeurt weinig. Ik wil die problemen direct aanpakken.’ Twitter helpt hem daarbij. In de gevallen dat hij vastliep in de ambtelijke molen opende het sociale me-

grof vuil bijvoorbeeld. In zijn kantoor midden in de wijk laat Deiman een

dium regelmatig deuren voor hem richting

wand zien vol foto’s van kapotte bankstellen en huisvuil: de opbrengst van

wethouders en raadsleden.

een week foto’s maken. Zegt een huurder nu de huur op, dan gaat Deiman

Zijn verleden is de drijfveer achter zijn en-

langs om te vragen wat de huurder straks met het grof vuil gaat doen. En

thousiasme en daadkracht, vertelt Deiman.

heeft de huurder geen afvalpas? Dan regelt Deiman die. ‘We gaan er alle-

‘Ik was vroeger zelf geen lieverdje. Ik

maal van uit dat mensen dat zelf doen, maar dat is niet vanzelfsprekend. Ik

sloopte veel en ging om met de verkeerde

help ze een handje.’

vrienden. Als timmerman en nu als sociaal wijkbeheerder repareer ik dingen. Ik denk

Dat doet hij ook bij de portiekschoonmaakdienst waar huurders voor 5 euro

dat ik zo probeer iets goed te maken.’

per maand gebruik van kunnen maken. De meeste mensen lezen de brieven

Michiel Deiman is op Twitter te volgen

over die mogelijkheid niet. Dus gaat Deiman langs de deuren. ‘Met dit soort

via @MichielDeiman

kleine dingen verhoog je de aantrekkelijkheid van de wijk’, legt hij uit. ‘Ik

ComfortVentilatie MEER DAN EEN VITAAL BINNENKLIMAAT

Verwarming

Koeling

Ventilatie

Filtering

ComfortVentilatie is een prestatiegarantie. Een prestatiegarantie voor een vitaal binnenklimaat. Zehnder - J.E. StorkAir biedt u de perfect passende ventilatie oplossing, voorzien van een prestatiegarantie op geluid, energie, luchthoeveelheid en luchtkwaliteit. Deze prestatiegarantie geven wij u op basis van onze jarenlange kennis en ervaring, hoog serviceniveau en uitgebreid producten dienstenaanbod. Met de online ComfortVentilatie Wijzer selecteert u via een helder stappenplan uw ventilatieoplossing voor uw project. Dit digitale advies kunt u alvast gebruiken als voorselectie om met ons verder in gesprek te gaan. U vindt deze tool op www.zehnder-jestorkair.nl/comfortventilatie Een extra digitale dienst die u in de voorfase tijd bespaart. Dat is toch wel erg comfortabel.

Zehnder Group Nederland ∙ Lingenstraat 2 ∙ 8028 PM Zwolle ∙ T 038 429 69 11 www.zehnder-jestorkair.nl

feiten & cijfers 37 TEK ST : JEFFRE Y LEMM

GEFUSEERDE CORPORATIE BEHEERT STEEDS MEER WONINGEN 1.041

1950

190

1.022

1970

890

824

1990

2.580

381

2012

6.350 0

1.000

2.000

3.000

Totaal aantal corporaties

4.000

5.000

6.000

Gemiddeld aantal woningen per corporatie

BRON : CFV EN CBC

Meer gegevens vindt u op Aedes.nl/feitenencijfers

Sinds 1990 is het aantal corporaties door fusies flink gedaald tot 381 in 2012. Gemiddeld is

JOHAN CONIJN, BUITENGEWOON HOOGLERAAR WONINGMARKT UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

‘Met 10.000 woningen kun je nog efficiënt werken’

het aantal woningen

‘Als het gaat om het beheer en verhuur van de wonin-

corporaties. Het plafond zit bij mij op 50.000 wonin-

per corporatie meer

gen vind ik ongeveer 10.000 woningen ruim voldoende

gen: corporaties die dit aantal passeren moeten zich

dan verdubbeld. Wat

om als corporatie efficiënt te kunnen werken. Een gro-

ernstig afvragen of hun omvang nog wel toegevoegde

is de ideale omvang

tere omvang kan leiden tot extra kosten vanwege inter-

waarde heeft. Niet alleen wat betreft efficiëntie, maar

van een corporatie?

ne bureaucratie. Het zit weer anders als het gaat om

ook in de relatie tot de gemeente en de huurder. Die

We vroegen het

projectontwikkeling in met name stedelijke gebieden.

ervaren een grotere afstand tot de bestuurder van een

woningmarkt-

Daarbij gaat het om de macht van het getal. Hoe groter

kolossale corporatie dan tot die van een kleinere corpo-

het bezit in een regio, hoe sterker de machtsbasis van

ratie. Daarbij speelt ook beeldvorming en gevoel een

een corporatie is. En dat is in de loop der jaren ook een

grote rol en dat kun je niet zomaar wegredeneren.’

deskundige Johan Conijn.

belangrijke reden voor fusie van veel grootstedelijke

huisvesters van het volk 39 |

FOTO : JE T VAN SCHIE

FOTO : STADSARCHIEF ROT TERDAM

TEK ST : MARGRIE T PFLUG

Lotte Stam-Beese In het Rotterdam van de jaren 50 en 60 is stedenbouwkundige Lotte Stam-Beese (1903-1988) een van de drijvende krachten achter het bouwen volgens de wijkgedachte. Onder haar leiding bouwt Rotterdam ‘op Zuid’ complete stadswijken zoals Pendrecht op de foto. Het idee was wijken te bouwen waarin gezinnen in alle levensfasen kunnen wonen dankzij allerlei voorzieningen en een combinatie van grote en kleine woningen, laagbouw en ﬂats, als dominostenen gerangschikt. Internationaal kreeg Pendrecht veel aandacht als een van de grote voorbeelden van de moderne stedelijke woonwijk. De verwachtingen waren hooggespannen: hier zouden gemeenschappen kunnen ontstaan om tegenwicht te bieden aan de anonimiteit en het individualisme van de stad. Zelf had Lotte Stam-Beese al heel wat omzwervingen door Europa gemaakt voordat ze neerstreek in Rotterdam. Opgegroeid in een welgesteld gezin in Silezië, tegenwoordig Polen, raakten haar ouders na de Eerste Wereldoorlog al hun geld kwijt. Lotte Beese studeerde enkele jaren aan het befaamde Bauhaus in Dessau maar maakte haar opleiding niet af . Ze werkte als stedenbouwkundige in Berlijn, in de Oeral en in Tsjechoslowakije. Als echtgenote van de Nederlandse architect Mart Stam kwam ze ten slotte in Nederland terecht. De basisgedachte van Pendrecht vond in Nederland veel navolging. De strakke stedenbouwkundige ordening ondersteunde de snelle en efﬁciënte woningproductie waaraan grote behoefte was door de woningnood. Inmiddels is aandachtswijk Pendrecht met een tweede leven bezig na sloop-nieuwbouw, renovatie en de imagocampagne Pendrecht Is Goed Bezig! van de (deel)gemeente en corporatie Woonstad Rotterdam. En in Rotterdam heeft Lotte Stam-Beese haar eigen straat gekregen in de Prinsenparkbuurt.

Derivaten

gevaarlijk, maar ook nuttig

financiën 41

Derivaten. Ze blijven onderwerp van gesprek onder corporaties. Scherper toezicht en strenge beleidsregels moeten verdere problemen met deze financiële producten voorkomen. Alles lijkt nu onder controle: alle corporaties zijn dit jaar geslaagd voor de derivatenstresstest van het CFV. Tegelijkertijd zitten de financiële mensen van corporaties met de handen in het haar: zij kunnen de renterisico’s bijna niet meer afdekken. ‘Het ene risico is verkleind, maar je krijgt er wel een ander risico voor terug.’

tek st : quinten snijders

‘Corporaties uit dal’, kopte De Telegraaf op 13 mei van dit jaar. Aanleiding was de ‘stress test derivaten’ van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV), waar alle woningcorporaties voor geslaagd zijn. Dat betekent dat alle corporaties met derivatencontracten niet in geldproblemen komen wanneer de rente opeens daalt. Is hiermee het probleem opgelost? Nee, zeggen

‘Derivaten zijn net lucifers: ze kunnen veel ellende veroorzaken, maar ze zijn ook zeer nuttig’

experts. Natuurlijk, problemen door te veel of te ‘exotische’ financiële derivaten bij woningcorporaties liggen voorlopig niet in het verschiet. Maar derivaten hebben ook een functie: je kunt je ermee beschermen tegen

met de banken afgesproken drempels van in

rentestijgingen op leningen. En met de regels die de overheid na het

totaal 1 miljard euro ruimschoots en moest de

Vestia-debacle instelde, is het voor corporaties nu praktisch onmogelijk

corporatie flink wat geld bijstorten.

om derivatencontracten te sluiten.

Lucifers

Verlies Dat het misging, had een aantal oorzaken.

‘Rentederivaten zijn handig, als ze goed gebruikt worden. Het is net

Allereerst was er te weinig controle op de

als met lucifers. Die kunnen ellende veroorzaken, maar zijn ook zeer

risico’s die de corporatie nam. Erents: ‘De

nuttig’, aldus Rob Rötscheid van Finance Ideas, een bureau dat corpo-

treasury-afdeling van Vestia bestond uit maar

raties adviseert op financieel gebied. Met derivaten kun je ‘renterisico’s

twee mensen: treasurer Marcel de Vries en

afdekken’.

een ondersteunende medewerker. Er was

Dat werkt als volgt. Een corporatie sluit een lening, met een variabele

ook een treasurycommissie, maar het is ondui-

rente. Bij een dalende rente is de corporatie minder geld kwijt aan rente-

delijk wat die precies deed. Dan heb je niet de

betalingen. Maar bij een stijgende rente, betaalt de corporatie meer. Om

nodige checks and balances. Bij een financiële

zich te beschermen tegen sterke rentestijgingen, kan de corporatie een

instelling heb je ook nog een afdeling Risk

rentederivaat afsluiten. In de meest simpele vorm, de ‘renteswap’, ruilt

Management en een afdeling Compliance.’

de corporatie het renterisico met de bank. Het risico komt daardoor bij

Daarnaast dragen de banken een deel van

de bank, bij een rentedaling profiteert de corporatie daar niet van. Hier-

de verantwoordelijkheid. Zij sloten derivaten-

door betaalt de corporatie een vast rentepercentage. In de financiële

contracten af die soms zó ingewikkeld waren,

wereld noemen ze dat een ‘plain vanilla swap’.

dat ze totaal ongeschikt waren voor een

Het kan ook ingewikkelder. Je kunt bij het afsluiten van een derivaat ook

woningcorporatie. Bankmedewerkers kregen

een drempelbedrag afspreken. In plaats van elke dag de stijgende of

de opdracht om die derivaten te verkopen, en

dalende rente te verrekenen, kies je er dan voor om pas wanneer rente

gingen op zoek naar ‘slachtoffers‘. ‘De banken

een bepaalde drempel overgaat, dat bedrag in één keer bij te storten: de

zijn hun zorgplicht niet nagekomen’, aldus

‘margin call’. Je bent dan opeens veel geld kwijt. Een bedrag dat je mis-

Peter Boelhouwer, hoogleraar Volkshuisves-

schien niet op stel en sprong vrij kunt maken. Dat gebeurde bij Vestia.

ting aan de TU Delft.

‘Bij Vestia zat het probleem in de enorme hoeveelheid derivaten’, zegt

Wie goed naar de geschiedenis kijkt, had al

Gerard Erents, die als interim-bestuurder ‘puin ruimde’ bij Vestia. ‘Maar

kunnen zien dat het verkeerd gebruik van deri-

ook in de soort derivaten: die dienden niet per se om de renterisico’s te

vaten voor problemen kan zorgen. Boelhou-

temperen en hadden een groot speculatief aspect. Vestia had namelijk

wer herinnert eraan dat er in 1994 40 woning-

veel derivaten afgesloten voor toekomstige leningen, maar ook zelf deri-

corporaties in de problemen kwamen door

vaten uitgegeven, dus in feite risico ingekocht. Het tweede probleem

derivatencontracten. De betrokken corporaties

was dat er bij Vestia gegokt werd op een rentestijging zonder rekening te

leden tezamen zo'n 100 miljoen guldens

houden met een rentedaling en de bijbehorende bijstortverplichtingen.’

verlies en de Enschedese corporatie Eigen

Die rentedaling zette eind 2008 in, bij het begin van de financiële crisis.

Haard kwam erdoor onder curatele te staan.

Daardoor overschreed de negatieve marktwaarde van de derivaten de

Toch is de aandacht op dit gebied verslapt in de

financiën 43 jaren erna. Boelhouwer noemt het advies van de commissie-Schilder aan het ministerie van VROM, uit 2006. ‘Die commissie gaf aan financieel toezicht niet zo belangrijk te vinden’, aldus Boelhouwer. In het rapport van toen staan dan ook de volgende zinnen te lezen: ‘De huidige florissante financiële positie van de woningcorporatiesector doet de vraag rijzen hoe uitgebreid en intensief het financiële toezicht nog moet zijn. Dit is in beginsel een politieke keuze, waarin de afweging moet worden gemaakt tussen het maatschappelijke belang van financieel solide en niet (onverwacht) faillerende corporaties enerzijds en het belang van de

gelijk om derivaten aan te trekken. Aeilkema:

sector om de toezichtlasten te beteugelen anderzijds.’

‘Theoretisch kan het wel. Je kunt een modelovereenkomst sluiten met een bank, maar de

Doorn in het oog

banken gaan daar niet mee akkoord. Maar als

Dat is nu anders; de schrik zit er goed in. Bij corporaties, bij toezicht-

ze wel akkoord zouden gaan, zijn er nog meer

houders en bij de politiek. Eind 2012 kwam de overheid met nieuwe,

beperkingen volgens de nieuwe regels. Ban-

zeer strikte beleidsregels over het gebruik van derivaten door corpora-

ken accepteren dat niet.’

ties. Zo zijn de meer exotische vormen van derivaten niet meer toegestaan. Ook moeten de banken corporaties nu als ‘niet-professionele

Standaardcontract

belegger’ beschouwen, waardoor de zorgplicht van de bank groter

Moeten we de nieuwe beleidsregels dan maar

wordt.

over boord gooien? Erents vindt van niet. ‘Ik

Voor woningcorporaties die graag hun renterisico’s willen afdekken, zijn

snap wel dat treasurers het niet meer leuk

deze nieuwe regels een doorn in het oog. Treasurer Frits Harmsen van

vinden. Maar je kunt het niet allemaal vrij-

Ymere is duidelijk: ‘Sinds 2012 hebben wij geen enkel derivaat meer

geven, je weet niet wat er dan gebeurt. Boven-

afgesloten. De nieuwe richtlijn van de overheid gaat namelijk zó ver, dat

dien: een goede treasurer heeft nog genoeg

wij dat gewoon niet meer kunnen. Dat komt vooral doordat corporaties

middelen, zij het wat simpelere, om rente-

zich bij de bank moeten aanmerken als niet-professionele belegger;

risico’s af te dekken.’

banken gaan daarom niet meer met ons in zee. Want wij zijn wél een

Erents noemt het in de gaten houden van de

professionele belegger en zo beoordeelt de bank ons ook. Het is niet

vervalkalender van de leningen een goede

aan de wetgever om te zeggen of wij al dan niet professioneel zijn.’

manier. Dat erkent ook Aeilkema: ‘Lopen er

De schade van het nieuwe beleid loopt volgens Harmsen dan ook flink

in een bepaald jaar veel leningen tegelijk af,

op: ‘We kunnen leningen met een lange looptijd en een vaste rente

dan moet je in dat jaar niet te veel herfinan-

afsluiten. Dat kost ons 0,5 procent per jaar meer. Dat is een gigantisch

cieringen doen. Voor de rest is het afdekken

bedrag, waar we in de sector nu niet meer over kunnen beschikken.’

van renterisico’s erg moeilijk. Het is altijd

Daar is Jan Michiel Aeilkema, treasurer bij de Alliantie, het mee eens.

noodzakelijk om rekening te houden met de

Ook volgens hem is het door de nieuwe beleidsregels zo goed als onmo-

vervalkalender, maar dat is niet voldoende om je renterisico's goed af te dekken.’

Stresstest derivaten In mei van dit jaar publiceerde het Cen-

Rob Rötscheid van Finance Ideas pleit daarom voor aanpassing van de regels. Het probleem zit wat hem betreft vooral in het aanmerken

kening bij: ‘Een stresstest is en blijft een

van corporaties als niet-professionele partij.

traal Fonds Volkshuisvesting (CFV) voor

moment-opname. Of er voldoende buf-

‘De stap om alle woningcorporaties aan te

de vierde keer een stresstest derivaten

fer of zekerheden zijn om aan eventuele

merken als niet-professionele partij, is echt een

bij woningcorporaties. Het CFV werkt

bijstortverplichtingen te voldoen kan

overkill. Zorg daarom allereerst voor een goed

daarbij met een scenario: stel dat de

per dag en per corporatie verschillen.’

standaardcontract, zodat corporaties niet als

rente 1 of 2 procentpunt daalt, kunnen

niet-professionele partij aangemerkt hoeven

de corporaties dan meteen voldoen aan

buffer Daarom voert het CFV dit jaar

worden. Bovendien is de maximale looptijd van

de bijstortverplichtingen? Hebben de

nog een onaangekondigde steekproef

tien jaar te kort: die moet langer.’

corporaties voldoende liquiditeit, met

uit bij corporaties die de stresstest met

Er moet nu iets gebeuren, vinden Rötscheid,

andere woorden: kunnen ze op korte

een kleine marge haalden. Ook zijn cor-

Harmsen en Aeilkema. Rötscheid: ‘De nieuwe

termijn voldoende geld vrijmaken om de

poraties verplicht te melden wanneer zij

regels hebben het risico op problemen met

banken te betalen? Dat bleek op peil-

niet meer aan de ‘buffereis’ van 2 pro-

derivaten dan wel verkleind, maar veroorzaken

datum 31 december 2013 dus het geval

cent voldoen en moeten zij daarna bin-

tegelijkertijd een renteprobleem: corporaties

te zijn, terwijl eind 2012 nog tien corpo-

nen vier weken een plan van aanpak

kunnen hun renterisico’s niet meer goed

raties zakten voor deze stresstest.

opstellen om weer aan die buffereis te

afdekken. Het ene risico is verkleind, je krijgt

Het CFV heeft daar nog wel een kantte-

kunnen voldoen.

er een ander risico voor terug.’

Ontdek Dakota Overzicht, inzicht en sturing: drie essentiele onderdelen van goed dakmanagement, beschikbaar dankzij Dakota.

Herinspectie 27-09-2013 Herinspectie 11-06-2014

Correctief Onderhoud 16-04-2014

Ymere heeft ontzettend veel daken in bezit, die allemaal beheerd en onderhouden moeten worden. Om dit zo optimaal mogelijk te doen én hierin te kunnen sturen, is het Dakteam Ymere opgericht: een samenwerking met drie geselecteerde dakpartners. Een partnerschap dat uitstekend verloopt, mede dankzij de online tool Dakota van Consolidated. Een handig platform vol betrouwbare informatie, waarmee de dakpartners onmiddellijk overzicht hebben over alle daken van Ymere. Data die ons belangrijke inzichten verschaft. We weten bijvoorbeeld precies waarop we moeten sturen én welke kosten er wanneer gemaakt moeten worden. Met Dakota als gereedschap kan het Dakteam Ymere dus de juiste acties op het juiste moment uitvoeren. En met succes! Want er zijn nu al enkele doelstellingen behaald. Een resultaat waar we trots op zijn.

Correctief Onderhoud 08-05-2014

Preventief Onderhoud 16-04-2013

André de Keijzer, Directeur Service & Onderhoud Ymere

Nulmeting 01-05-2014

Monique Gunderson, Manager Programmering Strategisch Vastgoedbeheer Ymere

Lekkage 18-02-2014

Nulmeting 30-01-2014

www.ontdekdakota.nl

werk aan wonen TEK ST _ PE TER HENDRIK S

FUNCTIES

BEDRIJF

PLAATS

Medewerker huuradministratie en dienstverlening aan derden (max. 32 uur)

Woningstichting Ons Doel

LEIDEN

Officemanager (m/v) 36 uur

R.K. Woningbouwvereniging Zeist

ZEIST

Senior toezichtanalist

Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV)

BAARN

Adviseur

KWH

ROTTERDAM

Medewerker registratie dagelijks onderhoud

Ressort Wonen

ROZENBURG

Woongoed Zeeuws-Vlaanderen

TERNEUZEN

WoonGoed 2-Duizend

REUVER

Volksbelang

WIJK BIJ DUURSTEDE

Coรถrdinator wonen (32 - 36 uur)

Viverion

LOCHEM

Woonconsulent (32 uur) per 1 september

Woningbouwvereniging Langedijk

NOORD-SCHARWOUDE

Financieel/Administratief

Ondersteunende diensten

Staf Bestuurscontroller Strategie en Beleid Concerncontroller Technisch uitvoerend Opzichter dagelijks onderhoud m/v Verhuur en Verkoop

BEELD _ CURVE

OP ZOEK NAAR EEN BAAN BIJ EEN WONINGCORPORATIE OF WONINGBOUWVERENIGING? HIERNAAST EEN OVERZICHT VAN DE ACTUELE ONLINEVACATURES. BEKIJK DE VACATURE OP WWW.WERKAAN WONEN.NL.

DANKJEWEL DAGEN

Wonen Limburg organiseerde eind mei Dankjeweldagen om hun vrijwilligers in het zonnetje te zetten. Ruim 250 vrijwilligers uit Noord-, Midden- en ZuidLimburg kwamen verspreid over drie dagen naar het kloosterdorp Steyl. Ze kregen rondleidingen en discussieerden met elkaar over hun ervaringen. Wonen Limburg-bestuurder Ger Peeters: ‘Onze vrijwilligers zijn onze oren en ogen in de wijken en buurten. Degenen die zonder

WOONSTAD HAALT VROUWEN NAAR DE TOP Woonstad Rotterdam werd 3 juni uitgeroepen tot ‘aansprekend voorbeeld’ in het charter Talent naar de top. Acht van de bijna 250 aangesloten organisaties kregen deze onderscheiding: zij deden het in 2013 goed op het gebied van man/vrouw-verdeling op de werkvloer.

oonstad ondertekende in 2013

en meer creativiteit in de organisatie.’

het charter Talent naar de top,

In 2013 had Woonstad 258 vrouwen

net als Aedes en zes collega-corpora-

en 261 mannen in dienst. De corporatie

wijken veilig en leefbaar zijn.’ Behalve het

ties. Daarmee beloofden ze te streven

is er nog niet, zegt Mosman. ‘In de raad

verdiende zonnetje voor de vrijwilligers

naar de doelstelling van het charter:

van bestuur is de man/vrouw-verdeling

zijn de Dankjeweldagen waardevol om

meer vrouwen in de (sub)top van orga-

fiftyfifty. Maar van het management-

kennis te delen en ervaringen op te halen,

nisaties. Een van de betrokkenen bij het

team is maar één op de tien leden

zegt Peeters. ‘Dat zijn de verhalen die er

diversiteitsbeleid van Woonstad Rot-

vrouw en in de middenlaag 30 procent.’

voor ons toe doen.’

terdam is Anneke Mosman, adviseur

Ze waren dan ook blij verrast dat ze

Personeelsbeleid. Zij schreef een plan

als nieuwkomer gelijk tot Aansprekend

van aanpak. ‘Het gaat ons om een divers

Voorbeeld werden gekozen. ‘De com-

personeelsbestand in het algemeen.

missie waardeerde ons plan van aanpak.

We willen graag een afspiegeling zijn

Het is leuk dat je je als corporatie ook

van de internationale stad die Rotter-

eens op personeelsgebied kan onder-

dam is. Het zorgt voor betere resultaten

scheiden.’

eigenbelang de handen uit de mouwen steken zodat woongebouwen, buurten en

netwerk 47

Manager Personeelszaken Jan van Peet (Woonstad)

EEF MEIJERMAN

krijgt van Gerdi Verbeet,

Eef Meijerman, directeur van het

voorzitter Monitorings-

Amsterdams Steunpunt Wonen

commissie Talent naar de top,

(ASW), is op 22 april toegetreden

een onderscheiding uitgereikt

tot de raad van commissarissen

voor runner-up in de Monitor

van de Utrechtse woningbouwcorporatie Bo-Ex.

Talent naar de top 2013.

Hij was van 2000 tot 2008 al commissaris bij Mitros in Utrecht.

WILLEM KRZESZEWSKI Staedion-bestuursvoorzitter Willem Krzeszewski is per 1 juni lid van het bestuur van De Vernieuwde Stad, het platform voor grootstedelijke

TALENT NAAR DE TOP

woningcorporaties. Krzeszewski vervangt Carla van de Wiel van Vidomes en krijgt de portefeuille investeren en stedelijke vernieuwing. Overige

In de top 100 van grootste bedrij-

bestuursleden zijn Marien de Langen (voorzitter),

ven in Nederland werken nu ge-

Cees van Boven, Bert Wijbenga en Yves

middeld 6,5 procent vrouwen in

Vermeulen.

de raden van bestuur en 12,7 sarissen. Talent naar de top wil

MARLEEN VAN WEGBERG

daar verandering in brengen en

Marleen van Wegberg is op 2 juni

lanceerde in 2005 een charter,

benoemd tot commissaris bij

procent in de raden van commis-

TALENTONTWIKKELING Woonstad wil de komende drie jaar

inmiddels ondertekend door 238

naar 30 procent vrouwen in het MT en

organisaties die gezamenlijk

Van Wegberg is ook lid van de raad van toezicht

in 2016 35 procent vrouwelijke mana-

700.000 werknemers vertegen-

bij Stichting QuaRijn en was tot 2009 commissaris

gers in het middenmanagement. Zulke

woordigen. Talent naar de top

bij Woningstichting Volksbelang.

doelstellingen bereik je niet alleen door

monitort jaarlijks de vorderingen

simpelweg vrouwen te selecteren bij

van de ondertekenaars. In 2013

GUSTAV BREUER

sollicitaties, legt Mosman uit. ‘Daarbij

groeide het aantal vrouwen in

Ook Gustav Breuer is op 2 juni

geldt nog steeds: wie is het meest ge-

de top met 0,4 procent naar 20,1

benoemd tot commissaris bij Vallei

schikt?’ De corporatie zet vooral in op

procent en het aantal vrouwen in

Wonen in Woudenberg. Breuer is

talentontwikkeling binnen de organisa-

de subtop van 25,2 naar 26,1

tie, zodat vrouwen de kans krijgen

procent. Deelnemers in de sector

AlleeWonen. Samen met Van Wegberg (zie

om door te stromen naar management-

zijn: de Alliantie, Havensteder,

boven) vervangt hij Lex van Drooge en Ruud

functies. ‘En in de externe werving

Wonen Limburg, Dudok Wonen,

Schouwaert. Zij waren zeven jaar commissaris bij

kijken we goed waar we de vacatures

Parteon, Woonstad Rotterdam,

Vallei Wonen.

voor leidinggevende functies plaatsen,

Rochdale, Haag Wonen, Dunavie,

bijvoorbeeld in de LinkedIn-groep van

Aedes en het WSW.

EGBERT DE VRIES

Talent naar de top.’

www.talentnaardetop.nl

Per 1 juli is Egbert de Vries de

Vallei Wonen in Woudenberg.

onder andere commissaris bij

Woonstad werkt hierbij (nog) niet

nieuwe directeur van de Amster-

samen met andere corporaties. ‘Maar

damse Federatie van Woning-

een collega van een Rotterdamse cor-

corporaties (AFWC). Hij volgt

poratie belde wel om te vragen naar ons

Hans van Harten op. De Vries was eerder stads-

beleid. In de toekomst kunnen we mis-

deelvoorzitter van Amsterdam Oud-Zuid.

schien samenwerken. Als wij een goede kandidaat hebben voor een leiding-

HARRY KREMER

gevende functie die niet bij ons terecht

Harry Kremer stopt eind 2014 als directeur bij

kan, kan ze misschien wel bij een col-

Acantus in Veendam. Hij gaat het wat rustiger aan

lega terecht.’

doen. Zijn opvolger bij Acantus is nog niet bekend.

CARRIÈRENIEUWS

TEK ST : HANNEKE NAGTZ A AM EN CAROLIEN VAN DER PLOEG

achteraf Was dat niet iets met…

ILLUSTR ATIE : MENNO WIT TEBROOD

Ik heb het altijd hartstikke druk. En mijn

het niet alleen bestuurders van corporaties te verwijten

aandacht moet ik efficiënt verdelen. Dus

valt. Kortom: zij weten waar het om gaat en snappen

eerlijk is eerlijk: als ik ruim twee-en-

de complexiteit van het probleem. Alleen, ze zijn hoog

een-half jaar geleden niet bij Aedes had

opgeleid, politiek betrokken en meestal van gevorderde

gesolliciteerd, was ik mij er maar een

leeftijd. En dat zijn de meeste Nederlanders niet.

beetje bewust van geweest dat er een

De meeste mensen zijn dan ook lekker met de voetbal

parlementaire enquête woningcorpora-

bezig en met hun eigen sores, pikken af en toe een

ties plaatsvindt. Ik had hier en daar wat aangehoord

‘talking head’ op van het Journaal. Dus laten we eerlijk

en wat gezien, een tweetje opgepikt, wat in het NRC

zijn. Nederland heeft zijn mening over de corporatie-

gelezen. En ik had waarschijnlijk mijn mening klaar

sector al lang klaar. Terwijl wij nog heel hard aan het

gehad. Niet gehinderd door enige vorm van kennis.

werk zijn om het imago nog wat op te poetsen, vindt de

Want zo’n drie jaar geleden wist ik vooral van woning-

rest van Nederland gewoon dat de corporatiesector op

corporaties dat ze lange wachtlijsten hadden en dat ik

z’n best dom en op z’n slechtst fout is, dat het maar goed

dus beter kon kopen. En dan was er nog iets met een

is dat die minister (hoe-heet-ie-ook-weer, o ja Blok)

boot en wat fraude, maar ja in welke (semi-)publieke

paal en perk gaat stellen. Net als bij die ziekenhuizen en

sector was er niet iets aan de hand?

die banken. Daar moesten ze ook eens iets aan doen.

Ik vind het dan ook niet zo gek dat wij van de redactie

Onze energie kunnen we daarom beter richten op het

van Aedes-Magazine de grootste moeite hadden om

zo goed mogelijk doen van ons dagelijks werk. En op de

mensen te vinden voor onze straatinterviews in dit

toekomst. Want een ding is zeker: sociale huisvesting

nummer, die een gefundeerde mening hebben over de

blijft nodig. En het zal lastiger zijn dan in de afgelopen

parlementaire enquête. Want we hebben immers ook

decennia om te zorgen dat iedereen een fatsoenlijk dak

nog een WK, waardoor we gezellig bij elkaar op bezoek

boven zijn hoofd heeft. Het helpt daarbij als de samen-

gaan en samen voor de buis gaan zitten. En welke mal-

leving een goed beeld heeft van waar woningcorpo-

loot bespreekt dan in de pauze niet de goals, maar het

raties voor zijn, wat ze doen en wat dat voor hun dage-

verhoor van de dag? Vanwege die sollicitatie twee-en-

lijks leven betekent. Dat mensen snappen dat het voor

een-half jaar geleden, ben ik een van die malloten. Dus

onze samenleving van belang is als iedereen in Neder-

zo nu en dan vraag ik mijn bezoek of de buren van vrien-

land een fatsoenlijk dak boven zijn hoofd heeft in

den, wat zij van de enquête vinden. En dan lijken er

een leefbare wijk. En dat woningcorporaties daarvoor

twee smaken te zijn. Mensen die van niets weten.

zorgen. Ik draag daar graag aan bij.

Meestal begint hun antwoord met ‘Was dat niet iets met…’ en mensen die alles op de voet volgen. Zij weten

Christine de Ruiter

hoe het stelsel werkt, wat de problemen zijn, weten dat

Hoofdredacteur

colofon Aedes-Magazine is een uitgave van Aedes vereniging van woningcorporaties. Aedes-Magazine verschijnt 11 keer per jaar. Woningcorporaties zorgen dat ruim 2,4 miljoen huishoudens in Nederland goed kunnen wonen en dragen bij aan leefbare buurten, wijken en regio's. Corporaties nemen op dit moment zo'n 60 procent van de bouwproductie in Nederland voor hun rekening en investeren in de toekomst op terreinen als zorg en duurzaamheid. Aedes behartigt als branchevereniging de belangen van woningcorporaties in Den Haag en Brussel,

zoekt oplossingen voor het beter functioneren van de woningmarkt en draagt bij aan een professionele sector. Zo'n 95 procent van de corporaties is lid van Aedes. Wij maken ons sterk voor optimale omstandigheden waaronder zij als maatschappelijke ondernemingen hun werk kunnen doen. Aedes is ook de werkgeversvereniging van de corporatiebranche waarin ruim 28.000 werknemers dagelijks werken aan goed, betaalbaar en duurzaam wonen. Voor informatie over het lidmaatschap van Aedes zie www.aedes.nl. Redactie Christine de Ruiter (hoofdredacteur); Margriet Pflug (eindredactie); Latifa van Heerde, Jeffrey Lemm, Hanneke Nagtzaam, Quinten Snijders, Marjon van Weersch (redactie); Carolien van der Ploeg (productie).

Redactiesecretariaat T (088) 2333750 E aedesmedia@aedes.nl Grafische vormgeving Curve grafische vormgeving BNO, Haarlem; Henk Stoffels (artdirection), Patrick Hoogenberg (basisontwerp), Mieke van Weele (vormgeving). Druk Senefelder Misset, Doetinchem Abonnementen T (06) 35111630 E publicaties@aedes.nl I www.aedes.nl>publicaties Prijzen (excl. BTW) Losse nummers: € 12. Een jaarabonnement kost € 103,80; voor studenten € 32,10. Aedes-leden ontvangen één gratis abonnement. Extra jaarabonnementen voor Aedes-leden kosten € 69,60. Vanaf het 16e abonnement geldt een kortingsregeling. Jaarabonnementen worden automa-

tisch verlengd. Opzeggingen dienen op 1 november, dus twee maanden voor het nieuwe abonnementsjaar, binnen te zijn. Advertenties Multor Media BV, Wouter Otto Postbus 5085, 6802 EB Arnhem T (026) 3763451 E wouterotto@multormedia.nl I www.multormedia.nl Aedes vereniging van woningcorporaties Koningin Julianaplein 10 2595 AA Den Haag Postbus 93121 2509 AC Den Haag T (088) 2333700 E aedes@aedes.nl I www.aedes.nl @aedesnet Auteursrechten voorbehouden ISSN 1388-8528

Wat kan Hofmeier voor uw organisatie betekenen?

Focus op Finance Focus op Processen Capaciteit, kennis en ervaring: professionals met drive Hofmeier FinanciĂŤle Professionals staat voor gezonde, frisse en professionele dienstverlening. Onze bedrijfsfilosofie is gericht op een duurzame en constructieve samenwerking met zowel onze Opdrachtgevers als de Professionals. Met de inzet van ruim 100 Professionals en Consultants in vaste dienst levert Hofmeier u expertise en capaciteit. Naast de reguliere administratieve taken zijn de actuele onderwerpen die spelen in de corporatiesector bij onze specialisten in goede handen. Onze Professionals en Consultants zijn breed inzetbaar op alle binnen uw sector spelende vraagstukken.