Aedes-Magazine 9/2014 by Aedes.nl

CORPORATIES EN DE WONINGMARKT / 9 / 2014

Van der Schaar & Spangenberg

‘WAAROM ZOU JE BEWONERS GEEN WINST UITKEREN?’

» DE KANSEN VAN ZELFBOUW » » EERSTE HULP BIJ KLACHTAFHANDELING » » MEVROUW CHEN IS NIET MEER EENZAAM » » 16 VRAGEN AAN ELLES DOST »

Voordelen

Advies op maat voor uw huurders

ntie, ook bij Top 3 prijsgara verlengingen •• room ro 100% g ene st •• rders bij r o Hulp vo huu ren energie bespa

Met onze EnergieTest bieden onze energie adviseurs advies op maat. Daarmee krijgen uw huurders praktische tips die direct energiebesparingen opleveren. Ook voor uw corporatie interessant, want de resultaten delen we met u. Meer weten? Bel dan met onze accountmanagers: (035) 626 50 87 of kijk op www.woonenergie.nl. Het BespaarPlan is ontwikkeld samen met

www.woonenergie.nl (035) 626 50 87

Aedes-commentaar sen, maar een strategische en humane afwe-

DILEMMA

ging maken. Voor welke woningen of groepen bewoners verhoog je wel en niet de huur? Waardoor de corporatie financieel zo gezond mogelijk en de huizen zo betaalbaar mogelijk blijven? Geen eenvoudige puzzel, die woningcorporaties bovendien uitwerken samen met

Een ding is zeker. Op 1 juli 2015 gaan de huren opnieuw omhoog. Maar met hoeveel procent en volgens welke methodiek? Het antwoord op die vraag zit nog in de politieke molen. En die draait te langzaam. Woningcorporaties willen de wijzigingen zorgvuldig uitvoeren. Maar het is nu al de vraag of dat op tijd gaat lukken. Chaos dreigt en als het mis gaat, worden huurders de dupe.

hun huurders(organisaties). Ook een proces dat tijd en zorgvuldigheid vergt. De tweede hobbel is de keuze voor een nieuwe basis voor het huurbeleid. In de rijksbegroting geen woord hierover. Maar in het Woonakkoord maakten de politieke partners

‘Het zal de huurder zijn die te maken krijgt met foute berekeningen of lang wachten tot hij weet waar hij aan toe is’

een duidelijke keuze: tot 2015 inkomensafhankelijke huurverhoging. En vanaf 1 juli 2015 over naar de huursombenadering, waar Aedes voor pleit. In dat systeem wordt de huurverhoging vooral bepaald door de waarde van de woning en de hoogte van de huur in relatie tot die waarde. Niet door het inkomen van de bewoner. Dus ook de gewildheid van de locatie en de regio tellen mee. Als je een relatief lage huur betaalt voor een woning omdat je er al lang woont, kan je een grotere huurverhoging krijgen dan de buurman die er net woont en dus al veel betaalt. Op termijn zijn er dan vergelijkbare huren voor een vergelijkbare woning. Inkomenseffecten voor lagere inkomens worden opgevangen door de huurtoeslag. Voordeel van dit systeem is ook dat het de

Voor 1 mei 2015 moet elke huurder in

geldstromen en administratie versimpelt. Woningcorporaties fungeren

Nederland een brief op zijn mat krijgen,

niet langer als Belastingkantoor door de inkomensafhankelijke huurver-

waarin staat wat zijn huur vanaf 1 juli een jaar

hoging te innen, om die vervolgens via de verhuurderheffing weer over

lang zal zijn. Hoe langer het duurt tot het

te boeken naar het Rijk. Bovendien is een woningmarkt, waarin de wer-

nieuwe huurbeleid een hamerslag krijgt, hoe

kelijke waarde van een woning telt, meer in evenwicht. Zo kunnen men-

groter de kans op een brief met fouten en een

sen heldere duurzame keuzes maken voor bijvoorbeeld koop of huur. En

onzorgvuldige invoering van het beleid, zon-

als de overheid dan alsnog de ‘scheefwoners’ in sociale huurwoningen

der dat de huurder zelf zijn stem erover heeft

wil bestrijden, moet ze dat doen met een huurbelasting (een omge-

kunnen laten horen.

keerde huurtoeslag) en niet via woningcorporaties. Dat houdt het zuiver.

De eerste hobbel is de invoering van het nieu-

Om deze veranderingen – WWS aanpassen, huursombenadering invoe-

we woningwaarderingsstelsel (WWS), waar-

ren en tegelijkertijd inkomensafhankelijke huurverhoging afschaffen –

bij de WOZ-waarde van een woning gaat mee-

goed door te voeren, is er nu al te kort tijd. Niet alleen administratieve

tellen voor het aantal punten dat de woning

chaos dreigt, maar ook de inspraak van huurders raakt ondergesneeuwd.

krijgt, waarop weer de huur is gebaseerd. Het

Dat is zeker nu van belang. Want de huurder draagt uiteindelijk de ge-

voorstel – een algemene maatregel van bestuur

volgen. Ook van een slecht ingevoerd huurbeleid. Het zal de huurder

– zou per 1 januari ingaan, maar omdat dit on-

zijn die te maken krijgt met foute berekeningen of lang wachten tot hij

haalbaar is, moet het nu 30 juni 2015 worden.

weet waar hij aan toe is.

Voordat het zover is, moet het eerst nog naar

Dat zorgt voor een duivels dilemma. Vasthouden aan de huursombena-

de Tweede Kamer en de Raad van State. Dan

dering per 1 juli 2015 en het nieuwe WWS stelt corporaties voor een

pas kunnen woningcorporaties doorrekenen

onmogelijke opgave. Dan kiezen we liever voor toch nog een jaar onge-

wat het voor al hun woningen betekent.

wijzigd inkomensafhankelijk huurverhogingsbeleid, in combinatie met

Als dan de nieuwe puntenaantallen bekend

het nieuwe WWS-systeem. Om over een jaar over te gaan naar de huur-

zijn, zijn we nog niet klaar. Geen enkele corpo-

som. Liever wachten op goed beleid dat goed in te voeren is, dan afraf-

ratie zal klakkeloos de nieuwe regels toepas-

felen wat niet afgeraffeld kan worden.

OVERDIE, ALKMAAR ‘AANDACHT ZORGT DAT DE WIJK GROEIT’ 1 4 17 26 28 46 30 48 74 73 76

AEDES-COMMENTAAR Dilemma ONDERTUSSEN IN Amsterdam 16/32 Zestien vragen aan – Elles Dost OPINIE ‘Betalen voor kapitaal is logischer’– Marc Eggermont OPINIE ‘Geen tijd meer om eenzaam te zijn’– Van Middendorp en De Jong PRIKBORD Weetjes en tips HET WERK VAN bewonersbegeleidster Evelien Verhoog HUISVESTER VAN HET VOLK Arie Keppler NETWERK Carrièrenieuws en events FEITEN & CIJFERS over huurtoeslag ACHTERAF EN COLOFON

inhoud

DE KANSEN VAN ZELFBOUW

Invloed op je eigen (huur)huis is in. Ook voor de sociale huursector liggen er kansen. Wat is er mogelijk? En welke rol speel je als corporatie?

VAN DER SCHAAR EN SPANGENBERG

Terwijl andere sectoren met hun tijd meegingen, bleef de volkshuisvesting min of meer hetzelfde. Er is verandering nodig vinden Jan van der Schaar en Frits Spangenberg.

KLACHT

MARLEEN HERMANS

Uit cijfers blijkt dat veel corporaties moeite hebben om klachten goed af te handelen. Waar moet je als organisatie op letten om tevreden huurders te houden?

‘Corporatiebestuurders bepalen straks niet meer per se wie de architect wordt van een wooncomplex’, zegt Marleen Hermans, hoogleraar Publiek Opdrachtgeverschap in de bouw.

19/9 Gemengd De wipkippen zijn de stille getuigen van de sloop van 118 kleine appartementen uit de jaren 50 in de Kolenkitbuurt in Amsterdam. Begin 2015 gaat woningcorporatie Stadgenoot hier 28 nieuwe koopwoningen bouwen en 76 sociale huurwoningen waarvan 22 speciaal voor grote gezinnen. Daarmee wordt de woningvoorraad in dit deel van Amsterdam weer iets gemengder, zodat ook

ondertussen in Amsterdam TEK ST : MARGRIE T PFLUG

gezinnen en mensen die wat meer verdienen hier kunnen

buurten van Amsterdam. Hier ging je wonen als je snel

gaan wonen.

een huis nodig had of een zo goedkoop mogelijk huis.

Van de huishoudens die nu in de Kolenkitbuurt woont

Het is terug te zien aan het waarderingscijfer in 2003:

leeft 22,4 procent onder de armoedegrens. Dat is het

een schamele 5,1. De buurt verbetert langzaam maar

hoogste percentage van Nederland. Stadgenoot werkt

gestaag: vorig jaar waardeerden de bewoners hun

samen met andere woningcorporaties en de gemeente al

Kolenkitbuurt al met een 6,8. Dat belooft wat voor 2020

vijftien jaar aan het opknappen van deze buurt. Voor-

als de verbouwing van de wijk klaar is.

heen was de Kolenkitbuurt een van de minst populaire

www.stadgenoot.nl

FOTO : JONAS BRIELS

Vastgoed waarderen is geen kinderspel

Corporaties taxeren hun vastgoed steeds vaker op marktwaarde. DTZ Zadelhoff stelt deze rapportage op, biedt inhoudelijke kennis en leidt corporatiemedewerkers op in deze nieuwe tak van sport. De dienstverlening van DTZ Zadelhoff onderscheidt zich hierbij door: • een actieve taxateursrol bij meer dan 50 grote en kleine corporaties; • jarenlange samenwerking met de grote accountantskantoren; • volledige toepassing van IFRS, RJ645 en PTA; • een lokaal netwerk van vestigingen; • ervaring met alle gangbare Taxatie Management Systemen; • nadruk op kennisoverdracht.

Daarnaast is DTZ Zadelhoff ook uw vastgoedadviseur voor alle overige vraagstukken en ontwikkelingen op het gebied van: • aan- en verhuur • complexgewijze verkoop • online veilen • asset management • herbouwwaarden en ontwikkelingen • zorgvastgoed • WOZ-procedures Voor vrijblijvende informatie, bel met ons taxatieteam woningcorporaties, dat onder leiding staat van Joosje Lugard via telefoonnummer 020 6 644 644 of e-mail vas@dtz.nl.

bouwen 7 tek st : l atifa van heerde

foto ’ s : marcel van den bergh

ZELFBoUw En kLUSwoningEn

‘samenwerken leidt tot een beter plan’

een groep Hagenaren kampeerde in maart een week in het Haagse gemeentehuis in de hoop een kluskoopwoning te bemachtigen. en in diverse steden gaan kavels als warme broodjes over de toonbank. invloed op je eigen (huur)huis is in. ook voor de sociale huursector liggen er kansen, woningcorporaties experimenteren er voorzichtig mee. wat is er mogelijk? en welke rol speel je als corporatie?

kluswoningen rotterdam Initiatief: Havensteder. Uitvoering: Havensteder en huurders. 7 woningen. Verhuur: vanaf maart 2014. www.facebook.com/klushuur

Mark van de Velde, manager wonen bij Havensteder

die geïnvesteerd hebben in hun woning zullen minder

‘De samenleving verandert, vooral mensen aan het begin

buurt. De meeste corporaties kiezen voor het verkopen

van hun wooncarrière zitten in de doe-modus en willen

van kluswoningen en niet voor klushuur, dat komt denk

hun huis zelf vormgeven. Tegelijkertijd kost het opknap-

ik doordat klushuur ingewikkelder is te organiseren. Je

pen van dit soort woningen ons als corporatie veel geld.

moet het van de grond af ontwikkelen en dat kost tijd.

Ze aanbieden als kluswoning helpt de investeringen te

Maar je bereikt er wel de mensen mee die niet in aan-

drukken. Na een geslaagde pilot in 2013 verhuren we dit

merking komen voor bijvoorbeeld een hypotheek maar

jaar 7 kluswoningen in Rotterdam-Noord. We maken

wel hun tijd en vaardigheden willen inzetten om te ver-

met de huurder een raming van de werkzaamheden. De

bouwen. We verfijnen nu de werkwijze en maken een

basismaterialen regelen wij en de huurder stopt tijd en

handboek zodat we straks een formule hebben om meer

energie in het huis en krijgen korting op de huur. Mensen

woningen aan te pakken.’

snel verhuizen en voelen zich meer betrokken bij de

bouwen 9

Sommige corporaties zitten in een shocktoestand door de verhuurdersheffing en de herziene Woningwet, merkt Marijke de Vries. ‘Ze zijn zich aan het herbezinnen en vragen zich af wat ze nog kunnen doen buiten de kerntaak. Wat ze vaak niet zien is dat juist zelfbouw en kluswoningen een enorme kans bieden nu de speelruimte kleiner is. Het is niet zaligmakend, maar kan wel een van de middelen zijn.’ De Vries is gebiedsontwikkelaar bij Grondwerk projectmanagers, deed onderzoek naar de kansen van particulier opdrachtgever-

‘DE KORTING OP DE HUUR IS AFHANKELIJK VAN HOEVEEL IK ZELF DOE’

schap voor corporaties en organiseerde in juni het symposium Strategie van samen (Strategievansamen.nl). Het mes snijdt aan twee kanten. Aan de ene kant willen sommige bewoners graag meer invloed hebben op hun eigen woonomgeving en aan de andere kant hoeven corporaties door dergelijke initiatieven te ondersteunen niet langer alleen de grote investeringen te doen in het vernieuwen van wijken. Dat kan bijvoorbeeld met kluswoningen, waarin huurders een woning opknappen en in ruil minder huur betalen. Of met zelfbouwprojecten om een

ORPHEO DE VLUGT (33), HUURDER KLUSWONING

nieuwe wijk te bouwen op initiatief van huurders of de corporatie samen met andere partijen. Dat past goed bij de veranderende rol

‘Al mijn weekenden en bijna alle avonden ben ik druk met klussen

van de corporatie, licht De Vries toe. Ze zijn

in mijn nieuwe huis. Een leuke uitdaging, dacht ik toen ik de boven-

minder ‘doener’ en meer ‘regisseur’. ‘Daarbij

woning op Facebook voorbij zag komen. Ik woon nu nog in Almere

hoort dat ze zich meer moeten richten op de

en wilde graag naar Rotterdam verhuizen. Daarvoor moet je nor-

buitenwereld en samenwerken met klanten,

maal lang op de wachtlijst staan. De woning was echt op, er moest

commerciële partijen en gemeenten. Daarbij

veel gebeuren. Ik heb wanden gesloopt en ben ze nu weer aan het

moeten ze de klant, koper of huurder, als vol-

opbouwen in een nieuwe indeling. Het toilet komt bijvoorbeeld in

waardig partner beschouwen.’

de badkamer en ik heb een hoekkeuken gemaakt. Een elektricien helpt met het trekken van nieuwe draden.

STROWIJK

Normaal krijg je de kans niet om een huis precies zo te maken als je

Woningcorporatie Talis in Nijmegen is op dit

wilt. Ik overleg elke maandag met Havensteder over de voortgang.

moment bijvoorbeeld bezig met twee zelf-

Havensteder levert de materialen en ik zorg voor puinzakken en

bouwprojecten voor sociale huurwoningen,

gereedschap, zoals een hamer en boormachine. De korting op de

het ecologische strowijk IEWAN (zie kader)

huur is afhankelijk van hoeveel ik zelf doe. De verwachting is nu

en Meergeneratiewonen (MWN), een buurtje

dat ik vijf jaar lang maandelijks 88 euro korting op de huur krijg.’

waar diverse generaties samenwonen. Bij

10 STROWIJK IEWAN NIJMEGEN INITIATIEF: BEWONERSGROEP IEWAN. UITVOERING: IEWAN, TALIS MET FINANCIËLE STEUN VAN DE GEMEENTE EN PROVINCIE. 24 WONINGEN. OPLEVERING: VOORJAAR 2015. www.iewan.nl IEWAN wordt nu al gebouwd, de oplevering is in het voorjaar van 2015. MWN zit nog in een klaar. De woongroepen klopten tegelijkertijd

MICHEL POTT, PROJECTMANAGER VASTGOED BIJ TALIS

bij de corporatie aan met doordachte ideeën,

‘Wij ondersteunen particulier initiatief graag. Daarom reageer-

vertelt Michel Pott, projectmanager Vastgoed

den we positief op de vraag vanuit IEWAN en begonnen we met

bij Talis. ‘Ze wisten precies wat ze wilden, dat

een haalbaarheidsonderzoek. In het proces deden we alles

past goed in de participatiemaatschappij.

samen: de subsidieaanvraag, ons verdiepen in bouwen met stro

Bovendien sluit het naadloos aan bij onze

en leem en overleggen met de gemeente over de locatie, de

missie. Wij hechten belang aan eigen initiatief.

grondprijs en het bestemmingsplan. Het verhuurbaarheids-

En het hoort ook bij onze kerntaak; de mensen

risico ligt bij de woongroep en zij beheren de wachtlijsten.

van IEWAN en MWN horen bij ons als je kijkt

Woningbouwvereniging Gelderland is gespecialiseerd in

naar hun inkomen.’ Het project MWN omvat

gemeenschappelijk wonen in zelfbeheer en zorgt daarom voor

naast 39 sociale huurwoningen ook 7 koop-

beheer en exploitatie. Aanvankelijk vonden we het erg experi-

woningen. Die neemt de corporatie niet

menteel om te bouwen met stro en leem. IEWAN en specialis-

voor haar rekening. ‘De kopers zijn wel nauw

ten wisten ons ervan te overtuigen dat het risico meevalt. Wij

betrokken bij ons plan maar het ontwikkelen

zijn blij dat we in deze behoefte, een niche, kunnen voorzien.

van deze koopwoningen zien wij niet als onze

Dit proces heeft ons geleerd hoe we de ontwikkeling van een

kernactiviteit.’

wijk anders kunnen aanpakken. Dat passen we nu ook toe in

De meeste zelfbouwprojecten waar corpora-

een nieuwbouwproject waarin we toekomstige bewoners op-

ties tot nu toe een rol in vervullen zijn wel

riepen mee te denken. Samenwerken leidt tot een beter plan.’

ontwerpfase en is naar verwachting 2016

koopprojecten. En dat is niet zo vreemd. In de toekomstige bewoner namelijk helemaal zelf

MARE NYNKE ZIJLSTRA (39), MEDE-INITIATIEF NEMER IEWAN

hoe je woning eruit gaat zien. Bij verhuur blijf

‘Het is heel bijzonder om je eigen huis te bouwen met stro en

je als corporatie uiteindelijk eigenaar en moet

leem. Doordat wij meebouwen is het project financieel moge-

je er wel voor zorgen dat een woning opnieuw

lijk. Het idee voor een ecologische en energiezuinige wijk ont-

verhuurbaar is. Woningcorporatie Talis koos

stond zeven jaar geleden in onze vriendengroep. We hebben

ervoor zich zo min mogelijk te bemoeien met

geen hoog inkomen en kunnen geen dure ecowoning kopen.

hoe de woningen van IEWAN eruit komen te

Dus we kwamen al snel terecht bij een woningcorporatie. Ik

zien. ‘We hebben geaccepteerd dat er maat-

vind dat het hun taak is om mee te denken met dit soort initia-

werk komt. Er zal altijd wel vraag zijn naar dit

tieven omdat energielasten een steeds groter deel zijn van de

type woningen.’ Bovendien ligt het verhuur-

woonlasten.

risico bij de woongroep zelf. Zij moeten samen

We werden als volwaardig partner gezien, zaten aan tafel bij

de huur opbrengen van leegstaande woningen.

architect, aannemer en corporatie en we maakten zelf de plat-

meest pure vorm van zelfbouw beslis je als

tegronden. Daardoor voel je meer eigendom. Mijn partner en ik

EIGENAARSCHAP

gaan in een eenpersoonseenheid van 40 vierkante meter wo-

Voordeel van zelfbouwprojecten is dat je nieu-

nen. Redelijk klein, maar het moet lukken. We kunnen altijd

we doelgroepen aanboort; mensen die initia-

nog uitwijken naar de gemeenschappelijke tuin en woonkamer.

tief nemen en iets toevoegen aan de samen-

We nemen onderhoud voor zover dat kan voor onze rekening.

stelling van de buurt, vertelt De Vries. ‘Tegelij-

Te vaak proberen corporaties initiatieven van bovenop te rege-

kertijd laat je zo de huurder meer aan het

len en te sturen, dat werkt niet. Wij denken graag mee met cor-

woord. Dat zorgt voor tevredenheid en een

poraties over hoe ze dat wel goed kunnen aanpakken.’

bouwen 11 TEK ST : L ATIFA VAN HEERDE

FOTO ’ S : MARCEL VAN DEN BERGH

‘WE KUNNEN GEEN DURE ECOWONING KOPEN, DOOR ZELF MEE TE BOUWEN IS DIT PROJECT VOOR ONS WEL HAALBAAR’

NIANESTO NIJMEGEN INITIATIEF: PORTAAL UITVOERING: PORTAAL, (TOEKOMSTIGE) HUURDERS, GEMEENTE, CONCEPTAANBIEDERS. 16 WONINGEN. OPLEVERING: APRIL 2014. www.nianesto.nl

ELMY LIEFFERINK, COMMUNICATIEADVISEUR BIJ PORTAAL ‘We leven in een maatschappij waar individuen meebeslissen. Dat is de normaalste zaak van de wereld, behalve in de sociale woningbouw. Het gericht proberen van nieuwe dingen staat hoog op de agenda van Portaal. niaNesto combineert particulier opdrachtgeverschap met energiezuinig wonen. Om te voorkomen dat de woonlasten stijgen, kiest Portaal voor verduurzamen. Als de huurders bewust energie gebruiken, brengt de woning op wat aan energie wordt gebruikt. In Nijmegen zijn de 16 niaNesto-huurders uitgekozen op basis van hun motivatie. Zij kozen samen met gemeentemedewerkers en corporatiemedewerkers uit twintig conceptaanbieders van energieneutrale woningen een winnaar. En huurders kozen vervolgens aan de hand van een menukaart de opties voor hun nieuwe huis. Eind 2014 start Portaal met de bouw van 33 niaNesto-woningen in Utrecht. Hier hebben de huurders zich via het reguliere woonruimteverdelingssysteem gemeld. We zijn benieuwd of deze huurders ook voldoende gemotiveerd zijn.’

TIM ZEEGERS (33), HUURDER NIANESTO ‘Mijn vriendin en ik waren op zoek naar een acceptabel geprijsd huis in Nijmegen. Dit is precies wat we zochten: een energieneutraal huis op een mooie plek. We hebben veel zonnepanelen, een luchtwarmtepomp voor de verwarming en driedubbel glas. Ik heb altijd op etages gewoond. Dit huis is ideaal: het heeft een tuin en is een echt volwassen huis. Het was mooi meegenomen dat we betrokken werden bij het proces. De woning voelt daardoor veel meer van onszelf. Tegelijkertijd vind ik dat je niet te veel bij bewoners neer moet leggen, het proces is al ingewikkeld genoeg. De indeling van de kamers mochten we zelf bepalen. Ook de keuken en de deur kozen we zelf uit. Op Facebook wisselen we tips uit met de andere niaNesto-bewoners. En we gebruiken het medium om beslissingen te nemen, bijvoorbeeld of we een heg willen of zelf iets willen aanplanten.’

‘DIT ENERGIENEUTRALE HUIS VOELT MEER VAN ONSZELF OMDAT WE DE INDELING MOCHTEN BEPALEN’

bouwen 13

gevoel van eigenaarschap. Dat kan de leefbaarheid ten goede komen.’ Toch zijn dit soort initiatieven niet geschikt voor iedereen. Er blijft een groep mensen die niet kan of wil meedoen. Een corporatie in Leiden wilde bijvoorbeeld toekomstige huurders bij het nieuwbouwproject Nieuw Leyden betrekken. Maar de mensen bovenaan de wachtlijst waren niet enthousiast, vertelt De Vries. ‘Die wilden een huurwoning en geen gedoe. Zo’n proces duurt toch minimaal een jaar. ’ Op de vraag of het financieel interessant is, is geen eenvoudig antwoord te geven. Kluswoningen kunnen leiden tot besparing in onderhoudskosten maar tegelijkertijd kost het traject geld omdat de huurders bij het klussen professionele begeleiding nodig hebben. Talis maakt op haar zelfbouwprojecten een normaal rendement. ‘We hebben scherp gerekend en de toekomstige huurders een budget meegegeven. Dat zorgde dat ze wat concessies moesten doen’, vertelt Pott. De stichtingskosten voor de corporatie zijn hoger dan normaal. Maar lagere beheer- en onderhoudskosten compenseren dat. De woonprojecten beheren de wijken namelijk grotendeels zelf en bij de bouw wordt gebruikgemaakt van onderhoudsarme materialen. Daarnaast staken de gemeente en provincie 800.000 euro in de projecten vanwege de combinatie van actief burgerschap, duurzaamheid en sociale cohesie. Pott: ‘Die subsidie was noodzakelijk voor de realisatie van IEWAN en MWN.’ Belangrijk is volgens De Vries dat je als corporatie zorgt dat initiatieven in particulier opdrachtgeverschap onderdeel zijn van je strategische beleid. ‘Eerder werden corporaties vooral door gemeenten als achtervang gezien. Corporaties moeten zelf kijken waar hun strategische meerwaarde ligt en de keuzes voor ingrepen weloverwogen nemen. Maak een duidelijke keus waar je heen wilt met de wijk.’

AD HOC, EXPERT IN:

BEHEER

TOEZICHT

VERHUUR

AD HOC ZORGT VOOR RUIMTE Leefbaarheid, veiligheid en betrokkenheid Drie onderwerpen waar u dagelijks mee te maken heeft; leefbaarheid, veiligheid en betrokkenheid. Leegstand rondom bijvoorbeeld sloop of renovatie kan deze drie punten negatief beïnvloeden. Elke wijk is anders en vraagt daarom om een andere aanpak. Door onze kennis van de markt kunnen wij u een leegstandadvies op maat aanbieden dat naadloos aansluit op uw wensen, het betreffende object en de wijk. Op deze manier bieden wij u een helpende hand om de leefbaarheid in de wijk, gedurende de periode van leegstand, positief te stimuleren.

Ad Hoc Beheer betekent:  Minimaliseren van leegstandsrisico’s;  Het positief stimuleren van leefbaarheid, veiligheid en betrokkenheid in de wijk;  Zorgvuldig geselecteerde representatieve bewoners;  Korte opzegtermijn;

Uw betrouwbare partner Ad Hoc heeft in de afgelopen vijfentwintig jaar een sterke reputatie opgebouwd als integere partner die zijn afspraken nakomt. Onze interne bedrijfsjuristen zien erop toe dat de afgesloten overeenkomsten sluitend en betrouwbaar zijn. Zaken doen met Ad Hoc betekent voor u als opdrachtgever: vertrouwen op een solide juridisch fundament.

 Geschikt voor woningcorporaties, gemeenten en zorginstellingen.

WWW.ADHOCBEHEER.NL Hoofdkantoor Ad Hoc | Groot Hertoginnelaan 41 | 2517 EC Den Haag | T. 070 312 03 33 Den Haag

Amsterdam

Arnhem

Breda

Den Bosch

Groningen

Maastricht

Rotterdam

Utrecht

Zwolle

Wij nemen u zorg en werk uit handen! Binnen Vereniging van Eigenaren spelen altijd verschillende eigenarenbelangen een rol. Dit vergt specifieke kwaliteiten en evenwichtskunsten om hier als organisatie goed mee om te gaan. Als VvE-beheerder neemt VP&A al sinds jaar en dag de zorg uit handen op dit gebied bij woningbouwcorporaties. Als onafhankelijke partij leiden wij alles in goede banen en zorgen voor tevreden bewoners en vastgoedeigenaren. Meer weten over onze dienstverlening? Vraag geheel vrijblijvend een gesprek met ons aan om te zien hoe wij ook u van dienst kunnen zijn! Vestigingen in Oosterhout, Tilburg, Capelle aan den IJssel en Nieuwegein.

 0162 447700

info@vpagroep.nl

www.vpagroep.nl

VvE Beheer

Wijziging Wijzigingorganisatiemodel organisatiemodelHofmeier: Hofmeier: aanstelling aanstellingSector SectorManager ManagerCorporaties Corporaties Graag Graag introduceren introduceren wijwij bijbij u onze u onze Sector Sector Manager Manager Corporaties. Corporaties. TotTot medio medio 2014 2014 bereikten bereikten wewe u vooral u vooral viavia onze onze accountmanagers accountmanagers enen door door dede inzet inzet vanvan onze onze interim interim professionals professionals enen consultants. consultants. In een In een tijdtijd waarin waarin veel veel nieuwe nieuwe ontwikkelingen ontwikkelingen gaande gaande zijnzijn in de in de sector sector enen veel veel corporaties corporaties zich zich vrijwillig vrijwillig dan dan welwel verplicht verplicht genoodzaakt genoodzaakt voelen voelen omom te te heroriënteren heroriënteren opop dede toekomst toekomst is het is het goed goed terug terug te te kunnen kunnen vallen vallen opop een een partner partner diedie deze deze ontwikkelingen ontwikkelingen opop dede voet voet volgt volgt enen met met haar haar professionals professionals invulling invulling geeft geeft aanaan dede rolrol vanvan adviseur adviseur enen business business partner partner zoals zoals u dit u dit anno anno 2014 2014 mag mag verwachten. verwachten.

Om Om meer meer uiting uiting te te geven geven aan aan onze onze wens wens tottot kennisdeling kennisdeling énén vooral vooral omom uu beter beter bijbij te te kunnen kunnen staan, staan, hebben hebben wijwij ons ons team team versterkt versterkt met met Peter Peter van van Gilst, Gilst, alsals Sector Sector Manager Manager Corporaties. Corporaties. HijHij zalzal Hofmeier Hofmeier representeren representeren bijbij ons ons groeiende groeiende landelijke landelijke netwerk netwerk binnen binnen dede corporatiesector. corporatiesector.

In In aanvulling aanvulling opop ons ons corporatieteam corporatieteam zijn zijn wewe opop zoek zoek naar: naar:

Finance FinanceProfessionals Professionalsmet metdrive drive Ben Ben jij die jij die professional professional met: met: • Enkele • Enkele jaren jaren werkervaring, werkervaring, bijvoorbeeld bijvoorbeeld in de in de accountancy accountancy of corporatiesector of corporatiesector • Een • Een dienstverlenende dienstverlenende enen servicegerichte servicegerichte houding houding • Een • Een voorkeur voorkeur te werken te werken opop wisselende wisselende opdrachten opdrachten enen voor voor verschillende verschillende opdrachtgevers opdrachtgevers • Een • Een relevante relevante afgeronde afgeronde HBO HBO of of WOWO opleiding opleiding EnEn wilwil jij samen jij samen met met onsons bouwen bouwen aanaan dede flexibele flexibele (kennis)partner (kennis)partner voor voor dede corporatiesector? corporatiesector? Reageer Reageer dan dan snel! snel!

Peter Peter heeft heeft in de in de corporatie corporatie sector sector alsals ervaren ervaren interim interim manager manager zijnzijn sporen sporen verdiend verdiend door door diverse diverse senior senior functies functies in te in te vullen vullen bijbij verschillende verschillende woningcorporaties. woningcorporaties. HijHij weet weet alsals geen geen ander ander wat wat er er in de in de sector sector speelt speelt enen kan kan met met deze deze ervaring ervaring direct direct inspelen inspelen opop actuele actuele enen toekomstige toekomstige vraagstukken. vraagstukken. Heeft Heeft u een u een vraagstuk vraagstuk datdat u bij u bij Hofmeier Hofmeier onder onder wilt wilt brengen brengen of of bent bent u nieuwsgierig u nieuwsgierig geworden geworden naar naar onze onze Sector Sector Manager? Manager? Schroomt Schroomt u dan u dan niet niet omom hem hem rechtstreeks rechtstreeks te te benaderen benaderen voor voor een een afspraak. afspraak.

Peter Peter van van Gilst Gilst P.vanGilst@Hofmeier.nl P.vanGilst@Hofmeier.nl 06-51415946 06-51415946

Financiële Financiële Professionals Professionals| Interim | Interim Management Management| Consulting | Consulting

De veiligheidsdeur houdt de dieven buiten, niet het slot. Een goed slot is belangrijk, maar wat de dieven ĂŠcht tegenhoudt is hoe lastig het is om de deur kapot te krijgen. Meerdere lagen staalplaat, haakvormige stalen pennen en haakgrendels aan de voor- en achterkant maken het vrijwel onmogelijk om een Daloc-deur open te breken. Maar hoe kunnen die Daloc-deuren dan toch zo soepel en elegant zijn? Heel eenvoudig; het weerstandsvermogen van de deur is afhankelijk van de intelligente constructie van de veiligheidsonderdelen en het gebruikte materiaal. Groot project? Onze gecertificeerde monteurs vervangen een appartementsdeur in minder dan een halve dag. Kijk op daloc.nl (of scan de QR-code) voor meer informatie. Daar vindt u ook onze dichtstbijzijnde dealer.

Security doors

Notaloos comfortabel wonen met BlueCasco® inside Start niaNesto woningen Hoge Weide Utrecht

Project Hoge Weide te Leidsche Rijn, opdrachtgever Portaal, aannemer Noordersluis.

BlueCasco is een ambitieus en innovatief nieuwbouwconcept. Het is dé oplossing voor energieneutrale, comfortabele woningen met lagere woonlasten en een gegarandeerde kwaliteit. En de resultaten liegen niet: BlueCasco® is beproefd én bewezen door de Technische Universiteit Eindhoven.

Genot, gewin en gemak voor bewoners Met BlueCasco genieten bewoners van een prettig en comfortabel binnenklimaat met koeling in de zomer en warmte in de winter. Want BlueCasco maakt gebruik van een uniek verwarmings- en koelingssysteem via de betonwanden. Het systeem regelt zichzelf. Slechts één keer (eenvoudig) instellen zorgt voor het hele jaar de gewenste temperatuur in iedere ruimte. Het resultaat? Notaloos wonen en een woning met minder onderhoud. Wilt u meer weten? T 088-274 09 99 of www.bluecasco.nl.

Vaartweg 131a

Telefoon 088-274 09 99

8243 PD Lelystad

www.bluecasco.nl

Wie gooit het roer om?

toekomst 19 TEK ST : HANNEKE NAGTZ A AM

Terwijl andere sectoren met hun tijd meegingen, bleef de volkshuisvesting de afgelopen jaren min of meer hetzelfde. Dat constateren Jan van der Schaar en Frits Spangenberg in hun essays voor de manifestatie van het Forum voor Inspiratie en Zingeving dit najaar. Een gesprek over wat woningcorporaties nu en later willen, kunnen en (zouden) moeten doen.

FOTO â&#x20AC;&#x2122; S : FLOREN VAN OLDEN

20 Jan van der Schaar: ‘Eigenlijk heb je nog maar één segment in de verzorgingsstaat waar rechten oneindig zijn: de gereguleerde huurmarkt’ Jan van der Schaar (1949) is gastonderzoeker bij het OTB in Delft, associated partner bij adviesbureau RIGO en gasthoogleraar Volkshuisvesting aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is ook bestuursvoorzitter van het Casla ‘Woningcorporaties hebben niet in de

architectuurcentrum in Almere. Van der Schaar werd als

gaten gehad dat de wereld om hen heen

deskundige ondervraagd in de parlementaire enquête-

drastisch verandert. Dat is hun eigen schuld.

commissie woningcorporaties en zat vanaf het begin van

Ze kijken veel te weinig over de eigen muren’,

zijn wetenschappelijke carrière in 1976 in meerdere

zegt Frits Spangenberg. ‘Nou, er zijn wel

adviescommissies van de overheid.

corporaties die bewust vernieuwing zoeken. Er

www.rigo.nl

is een generatiewisseling gaande’, zegt Jan van der Schaar. Het is een beetje een rode draad door het gesprek met de twee heren. Spangenberg is – misschien doordat hij ‘van buiten’ komt – af en toe behoorlijk afkeurend over de houding van de sector;

In andere sectoren leidde de individualisering

Van der Schaar is milder. Het is dinsdagochtend en we zitten in het be-

en de ‘eigen-verantwoordelijkheid-mentalteit’

drijfsrestaurant van Aedes te praten over waar het heen moet met de

al wel tot hervormingen. Bijvoorbeeld in de

volkshuisvesting. Het Forum voor Inspiratie en Zingeving, dat binnen-

zorg, vertelt Van der Schaar, waar men per ge-

kort een symposium organiseert (zie kader), daagde Spangenberg en

val bekijkt wat nodig is, gelet op je eigen mo-

Van der Schaar uit om over dit onderwerp een essay te schrijven. Als het

gelijkheden om wat te regelen of een beroep te

om de grote lijnen gaat, zijn ze het eens. Eén: woningcorporaties

doen op je omgeving. ‘Eigenlijk heb je nog

moeten zich nog aanpassen aan de veranderde maatschappij. Twee: er

maar één segment in de verzorgingsstaat waar

zijn toekomstscenario’s te bedenken die meer perspectief bieden dan de

rechten oneindig zijn. De gereguleerde huur-

richting waarin het nu beweegt.

markt met huurbescherming en huurtoeslag.

We beginnen met de makkelijkste vraag. Wat is er aan de hand?

Maar is het echt nodig dat je oneindig in een woning kan blijven wonen? Je kan zelfs rede-

DINOSAURUS

neren dat het feit dat je woonsteun krijgt, bete-

In de afgelopen  jaar is de volkshuisvesting ontstaan, gegroeid, gere-

kent dat je flexibeler moet zijn in de plek waar

guleerd, geprofessionaliseerd, geïnstitutionaliseerd. Het is een systeem

je woont en de wijze waarop je woont.’

geworden. Met ingewikkelde regels, financieringsmethoden en een

Een dinosaurus dus. Hoewel Van der Schaar

enorme voorraad huizen. ‘We hebben daar heel lang in geloofd, ikzelf

niet gelooft dat de volkshuisvesting een uit-

natuurlijk ook’, zegt Van der Schaar. ‘Er is een institutie in het leven ge-

stervend ras is. ‘Er zijn nog steeds mensen die

roepen waarmee je mensen betaalbaar kunt laten wonen. Zonder dat het

heel weinig verdienen en die steun nodig heb-

de overheid wat kost hè, dat is ontzettend slim! Maar je krijgt ook iets

ben. Maar de vraag is wel: welke vorm krijgt

wat maar door blijft gaan en waarbij mensen zich steeds minder betrok-

het systeem? Hoeveel mensen mogen ervan

ken voelen.’

profiteren?’

Dat systeem past volgens hem en Spangenberg niet meer zo goed bij de huidige Nederlandse samenleving. Het is een beetje de dinosaurus van

INCASSOBUREAU

de verzorgingsstaat geworden. Vroeger vonden mensen het collectief

Dat zijn vragen waarbij de sector het initiatief

veel belangrijker dan nu, legt Spangenberg uit. ‘In de tijd van onze

naar zich kan toetrekken. Van der Schaar: ‘Ik

ouders en grootouders was de plichts- en gezagsgetrouwheid enorm.

weet niet of je dat kunt verwachten van de

Dat is totaal omgedraaid.’ Het idee van wonen als sociaal grondrecht

politiek of landelijk beleid. Nieuw vind ik wel

ontstond in de jaren . ‘Veel mensen baseren zich nog steeds op die

de opening voor bewonerscoöperaties. Maar

verworven rechten.’ Tegelijkertijd heeft de nieuwe generatie kritiek op

in het landelijk debat ligt het accent toch nog

het systeem. Van der Schaar: ‘Bij mijn eigen kinderen herken ik dat heel

erg op meer beheersing en controle, het toe-

erg. Zij zeggen: ik zoek zelf wel een woning.’

zicht aanscherpen en een grotere professiona-

toekomst 21

Frits Spangenberg: ‘Gewoon je werk doen is niet meer goed genoeg; als corporaties niet uitkijken zijn ze straks incassobureaus die woningen verhuren’ Frits Spangenberg (1948) is macro-socioloog en oprichter en voormalig directeur van onderzoeksbureau Motivaction, gespecialiseerd in marktonderzoek. Het bureau werd bekend met zijn Mentalitymodel, dat het waardenprofiel van verschillende groepen mensen in kaart brengt. Spangenberg werd ervoor geridderd in de Orde van Oranje-Nassau. Hij geeft nu lezingen en workshops. www.fritsspangenberg.com en www.motivaction.nl

liteit van woningcorporaties. Dat is iets anders dan nieuwe ontwikke-

ringsproblemen door de participatiewet en de

lingsrichtingen die inspireren.’ Ook binnen de sector is de hervormings-

overheveling van zorgtaken. Als ik corporatie-

discussie lastig. ‘Het tast essentiële waarden aan waar de sociale

bestuurder was, zou ik proberen om wat aan

huursector voor staat. Ik vind het zelf ook moeilijk om daar stelling in te

die problemen van de gemeente – en dus van

nemen.’ Spangenberg kan weinig sympathie opbrengen voor welke

de bewoners – te doen.’

vorm van terughoudendheid dan ook. Volgens hem moet de sector nu in

Tot nu toe hebben woningcorporaties die

actie komen. Door toekomstscenario’s uit te denken, op basis daarvan

vraagstukken te vaak laten liggen, zegt hij. Als

richting te kiezen en zo (opnieuw) meerwaarde te leveren voor Neder-

voorbeeld noemt hij allochtone gezinnen,

land. ‘Gewoon je werk doen is tegenwoordig niet meer goed genoeg.

waarvoor de keuken (met name voor de vrou-

Dan dreig je weg te zakken en nemen anderen de regie van je over. Dat

wen) heel belangrijk is. ‘Wij hebben ons daar

zie je nu in de politieke plannen voor de sector. Als corporaties niet uit-

niets van aangetrokken! Terwijl het om een-

kijken, zijn ze straks incassobureaus die woningen verhuren.’

voudige aanpassingen gaat.’

Woningcorporaties kunnen hun meerwaarde vinden in maatwerk

Volgens Spangenberg is de bouwsector bui-

leveren, denkt hij. ‘Bijvoorbeeld in het meewerken aan antwoorden op

tengewoon lui en zelfgenoegzaam geweest.

maatschappelijke vraagstukken. Gemeenten zitten met enorme uitvoe-

Terwijl bedrijven zoals telefoonproviders con-

22 toekomst Frits Spangenberg: ‘Door bewoners aandelen in hun woning te geven, geef je ze direct belang om zorgvuldig met hun woning om te gaan’

MANIFESTATIE FORUM VOOR INSPIRATIE EN ZINGEVING Het Aedes-Forum voor Inspiratie en Zingeving organiseert woensdagmiddag 26 november de jaarlijkse Manifestatie op de Wageningen Campus. Op die dag praten medewerkers/ bestuurders van corporaties over hun visie voor de toekomst.

stant moeten inspelen op wat al hun verschil-

handen geven. Want er zijn betere manieren

Jan van der Schaar en Frits Spangen-

lende klantgroepen willen, werd de bouw

dan de huidige Overlegwet om bewoners

berg schreven dit keer het essay, geti-

daardoor nauwelijks geprikkeld: ‘Ze hadden

meer te betrekken in wat er met het maat-

teld Schud de grondvesten! Op zoek

de luxe dat alles wat ze bouwden toch wel ver-

schappelijk gebonden vermogen gebeurt, den-

naar nieuwe fundamenten voor de

kocht of verhuurd werd.’

ken Van der Schaar en Spangenberg. ‘Waarom

volkshuisvesting. De essayisten zullen

Van der Schaar: ‘Je zegt dat het eenvoudig is,

zou je bewoners geen winst uitkeren?’, zegt

de discussiemiddag inleiden. Dag-

maar dat geloof ik niet. Vastgoed is traag.’

Van der Schaar. Hij verwijst naar voorstellen

voorzitter is Martijn de Greve. Alle

Spangenberg: ‘Als je niets doet, dan gebeurt er

die Ine Broos-Jennekens (NCIV, rechtsvoor-

Aedes-leden krijgen het essay vooraf

helemaal niets.’

ganger van Aedes) al in de jaren  deed over

toegestuurd. Inschrijven kan tot en

Van der Schaar: ‘Door de crisis is de bouwnij-

meer zelfbeschikkingsrecht van bewoners. ‘Nu

met 7 november.

verheid op dit moment ongelofelijk snel aan

baseren woningcorporaties zich bij de bouw

Aedes.nl, zoekterm ‘forum’

het veranderen.’

op de grootste vragers, de middeninkomens.

Spangenberg: ‘Dat werd tijd ook.’

Wil je dichter bij bewoners komen dan moet je meer keuzegedrag gaan ondersteunen. Dat

NIEUWE WEGEN

kan alleen als je ze zelf opdrachtgever maakt en

In hoeverre, waarom en door wiens schuld de

aandelen in de woning geeft. Maar stel dan

sector nu precies niet vernieuwend (genoeg)

ook voorwaarden en verbind risico’s aan de

zou zijn geweest, daar komen de heren tijdens

beslissingen die bewoners nemen.’ Het klinkt

het gesprek niet uit. Op zich is dat ook niet de

Spangenberg als muziek in de oren: ‘Dan em-

belangrijkste vraag. Waar het hen om gaat is

power je mensen, maak je ze verantwoordelijk

dat mensen binnen en buiten de sector serieus

voor hun eigen levens. En het geeft de bewo-

gaan nadenken over nieuwe richtingen die wo-

nersdirect belang om zorgvuldig met hun wo-

ningcorporaties op kunnen. ‘Samen met ge-

ning om te gaan.’

Jan van der Schaar: ‘Waarom zou je bewoners geen winst uitkeren?’

meenten en huurders, want dat zijn de stakeholders waarmee je het moet doen’, zegt

BESTAANDE BELANGEN

Spangenberg.

Niet elke woningcorporatie hoeft voor één en dezelfde richting te

Eén zo’n richting is lokaal maatwerk, waarbij

kiezen. En geen scenario lost alle problemen op, zegt Spangenberg.

woningcorporaties hun marktaandeel verklei-

‘Maar dat je moet veranderen, is wel duidelijk.’ En dan zien ze meer heil

nen en hun taken op sociaal vlak juist vergro-

en inspiratie in nieuwe wegen dan de richting waarin het nu gaat.

ten. ‘Je kunt een deel van je bezit afstoten aan

‘De bestaande belangen zijn groot’, zegt Van der Schaar. ‘Wat gaat het

commerciële ondernemingen, die ook goed

Waarborgfonds zeggen van een winstuitkering aan huurders? Die zal

zijn in vastgoedbeheer. Wat is er erg aan om je

meteen ergens een claim neerleggen omdat het leningsrisico toeneemt.

te concentreren op je sociale taak? Is het niet

Ik kan me dus goed voorstellen dat met alle belangen die er zijn, de

fantastisch als je daarin met gemeenten succes-

sector zoveel mogelijk kiest voor behouden van wat er nu is. Maar als ik

vol kan zijn?’, betoogt Van der Schaar. Wat be-

de parlementaire enquête zie en de wetgeving die eruit voortkomt, vrees

treft vastgoed kan je je dan richten op de ont-

ik toch dat dat niet zo’n goed idee is. Je moet nieuwe mogelijkheden

wikkeling van aanbod tegen een lage prijs, af-

zoeken.’ Dat kan niet in één keer. ‘Mensen moeten het eerst logisch

fordable housing. Spangenberg: ‘Goedkope

gaan vinden dát je het probeert.’ Wat dat betreft kunnen we nog een

woningen voor mensen die aan het begin van

voorbeeld nemen aan Adri Duijvestein, zegt hij. Na lang touwtrekken

hun wooncarrière staan.’

kreeg die in Almere een nieuwe aanpak van de grond met welstandsvrije

Een ander interessant toekomstscenario is dat

zelfbouw. ‘Ik hoop dat de volkshuisvesting meer van dat soort initiatie-

woningcorporaties de zeggenschap (deels) uit

ven gaat zien.’

Ontdek Dakota Overzicht, inzicht en sturing: drie essentiele onderdelen van goed dakmanagement, beschikbaar dankzij Dakota.

Herinspectie 27-09-2013 Herinspectie 11-06-2014

Correctief Onderhoud 16-04-2014

Ymere heeft ontzettend veel daken in bezit, die allemaal beheerd en onderhouden moeten worden. Om dit zo optimaal mogelijk te doen én hierin te kunnen sturen, is het Dakteam Ymere opgericht: een samenwerking met drie geselecteerde dakpartners. Een partnerschap dat uitstekend verloopt, mede dankzij de online tool Dakota van Consolidated. Een handig platform vol betrouwbare informatie, waarmee de dakpartners onmiddellijk overzicht hebben over alle daken van Ymere. Data die ons belangrijke inzichten verschaft. We weten bijvoorbeeld precies waarop we moeten sturen én welke kosten er wanneer gemaakt moeten worden. Met Dakota als gereedschap kan het Dakteam Ymere dus de juiste acties op het juiste moment uitvoeren. En met succes! Want er zijn nu al enkele doelstellingen behaald. Een resultaat waar we trots op zijn.

Correctief Onderhoud 08-05-2014

Preventief Onderhoud 16-04-2013

André de Keijzer, Directeur Service & Onderhoud Ymere

Nulmeting 01-05-2014

Monique Gunderson, Manager Programmering Strategisch Vastgoedbeheer Ymere

Lekkage 18-02-2014

Nulmeting 30-01-2014

www.ontdekdakota.nl

Bereik alle doelgroepen en segmenten • Woningcorporaties • Installatiemarkt • Verbouw • Eigen woning bezitters Gegarandeerd in ieder segment het hoogste bereik van Nederland Via magazines, kranten, digitale nieuwsbrieven en websites Voor uw advertenties, banners, branded content, advertorials, DM-campagnes en alle andere uitingen Alle mogelijkheden specifiek op maat, afhankelijk van uw doelstelling

rm tfo al la n ia ep ne ed ti o m ca W s ni n os mu n e Cr m e co ouw B

ie at m or inf t: or me 1 vo op o 45 em ct Ott 3 Ne nta ter 376 co u – o W 26 0

www.recticelinsulation.nl

Vraag een gratis projectadvies aan: vanderhoek.roland@recticel.com

Is uw project toe aan een tweede leven?

Energie Vakbeurs Den Bosch

Isofinish® is een geïsoleerde voorzetgevel met vele ideale kwaliteiten voor renovatieprojecten. Bewoners ondervinden geen hinder van de werkzaamheden omdat isolatie aan de buitenkant wordt aangebracht. Bovendien gaat er binnen geen woonruimte verloren. Daarbij zorgt het unieke isolatiemateriaal Powerwall® van Recticel Insulation dat uw huurders enorm besparen op hun stookkosten. Vraag een gratis projectadvies aan bij Roland van der Hoek: bel 06 - 5151 7087 of mail: vanderhoek.roland@recticel.com

Bezoek Recticel Insulation tijdens de Energie Vakbeurs in Den Bosch, van 7 tot 9 oktober 2014. U vindt ons op stand 01.A016

Isofinish® is speciaal ontwikkeld als totaalconcept voor renovatieprojecten. In drie logische stappen maakt Isofinish uw project energiezuiniger én mooier.

1 Inspectie, advies en ontwerp De isolatiespecialisten van Recticel Insulation maken samen met u een gratis projectadvies. Onze architect maakt voor u een artist impression en visualiseert het ontwerp. 2 Uitvoeringscontrole De uitvoering wordt begeleid en gecontroleerd door de specialisten van Isofinish®. 3 Oplevering en certificering Na oplevering ontvangt uw project het isolatiecertificaat ’Recticel® Insulation Inside’.

Scan deze advertentie met uw Layar ®-app op uw smartphone voor meer informatie.

www.recticelinsulation.nl

MARC EGGERMONT ALGEMEEN DIRECTEUR WOONBEDRIJF

‘BETALEN VOOR HET KUNNEN BESCHIKKEN OVER KAPITAAL IS LOGISCHER’ Laat corporaties zelf betalen voor de garantie op hun borgingsstelsel. Dat is de oplossing voor de grootste plagen van het huidige corporatiestelsel. ‘En het is ook nog vele malen eenvoudiger dan de ingewikkelde regels uit de novelle bij de herziening Woningwet’, zegt Marc Eggermont, algemeen directeur van corporatie Woonbedrijf in Eindhoven. TEK ST : MARJON VAN WEERSCH

Wat is de kern van het plan? ‘We vervangen de verhuurdersheffing door een marktconforme premie die de corporaties gezamenlijk aan het Rijk betalen. Die premie is de vergoeding voor de overheidsgarantie als sluitstuk, de achtervang, voor de borging van leningen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). In ons plan betalen de corporaties dus voor die staatsgarantie en dat betekent dat er geen sprake meer is van staatssteun.’

Welke voordelen levert dit op? ‘Het is een oplossing voor drie grote plagen in het corporatiestelsel. Zo komt er een einde aan de ingewikkelde staatssteundiscussie. Daarmee verdwijnt het onderscheid tussen DAEB en niet-DAEBactiviteiten en hoeven we ons ook niet meer druk te maken over een administratieve of juridische scheiding daarvan. Daarnaast is de verhuurdersheffing van tafel. In ruil daarvoor betalen we wel een premie voor de staatsgarantie. Een belangrijk verschil is dat die premie echt een waarde vertegenwoordigt voor de corporatie. Betalen voor de beschikbaarheid van kapitaal is logischer dan belast worden met een heffing die niks met wonen van doen heeft. Tot slot kunnen ongelukken die in de verhoren van de parlementaire enquête allemaal weer voorbij kwamen, voorkomen worden door de disciplinering van deze financiering. Zoals ook het Aedesrapport Toezicht met bite voorstelt, krijgt het WSW in ons plan een centrale positie. Het fonds betaalt de risicopremie aan het Rijk voor alle staatsgegarandeerde leningen met WSW-borging. En daarna belast het WSW deze premie door aan alle corporaties op basis van onder meer hun individuele risicoprofiel. Een corporatie die haar zaakjes minder op orde heeft, maakt dus minder aanspraak op de geborgde financiering.’

Zitten er ook nadelen aan dit plan? ‘Door de heffing te vervangen door een premie blijven corporaties betalen voor iets wat ze vroeger gratis kregen. Dat blijft een nadeel. En een corporatie die financiële problemen heeft zonder daar zelf iets aan te kunnen doen, bijvoorbeeld in een krimpregio, krijgt minder investeringsruimte. Ook dat zullen sommige bestuurders als een nadeel ervaren. Maar dit systeem betekent vooral dat we erkennen dat een sector waarin bijna 400 bedrijven voor elkaar borg staan, in wezen één onderneming is. En dat de autonomie voor een individuele corporatie en corporatiebestuurder beperkt is, borgingsruimte is namelijk geen

opinie 27

blanco cheque meer. Dat zullen sommige collega’s misschien ook een nadeel vinden. Ik zie ook dit echter als een voordeel.’

Wat betekent dit voor het werkdomein van corporaties? ‘Dat blijft beperkt tot het wonen. De onderlinge borging met staatsgarantie is alleen beschikbaar voor de verhuur van woningen in het gereguleerde deel van de woning-

‘Een sector waarin bijna 400 bedrijven borg voor elkaar staan, is in wezen één onderneming’

markt. Alle overige activiteiten – zoals maatschappelijk vastgoed, huur boven de liberalisatiegrens en koopwonin-

het eindrapport van de parlementaire enquête commissie

Wilt u reageren op

gen – moeten dienstbaar zijn aan die kerntaak. Bij de

en de discussie rond de aanpassing van het wetsvoorstel

dit plan? Mail Marc

meeste corporaties is dat trouwens ook nu al zo. Overi-

herziening Woningwet via een ingewikkelde novelle en

Eggermont:

gens biedt ons plan wel ruimte voor verschillen tussen

een besluit vol complexe AMvB’s. De politiek stelt bij

m.eggermont@

corporaties, bijvoorbeeld in doelgroepen of vormen van

kritiek op die wetgeving terecht de wedervraag: hoe moet

woonbedrijf.com of

dienstverlening. Mits de taken maar in de doelstelling

het dan? Dit is ons antwoord op die vraag. Een antwoord

reageer op zijn

passen. En die staat al in onze statuten.’

dat in ieder geval vele malen simpeler is dan nu het geval.’

blogpagina: www.

En hoe nu verder?

Naast Marc Eggermont onderschrijven ook de volgende

‘Wij (vijf corporatiebestuurders, zie kader) hebben dit

corporatiebestuurders dit plan: Peter Boerenfijn

plan op verschillende plekken geuit en besproken. Er is nu

(Habion), Eric de Ceuster (Woongoed Middelburg),

alle aanleiding voor een fundamentele herbezinning op

Ton Ringersma (Stadlander) en Ad Zopfi (Wassenaar-

het Nederlandse stelsel van woningcorporaties. Denk aan

sche Bouwstichting).

Hein de Kort

woonbedrijf.com/ over-ons/blog

opinie JANSJE VAN MIDDENDORP EN TITUS DE JONG

MEVROUW CHAN HEEFT GEEN TIJD MEER OM EENZAAM TE ZIJN Een deel van de oudere migranten ziet een woongemeenschap als een ideale woonvorm. Niet alleen de ouderen zelf, ook de samenleving heeft hier baat bij. Toch investeren corporaties te weinig in deze woongemeenschappen. Dat kan anders, vinden Jansje van Middendorp en Titus de Jong. ILLUSTR ATIE : MENNO WIT TEBROOD

Mevrouw Nelly Chan (68) woont sinds 1980 in Neder-

hoe meer ze terugvallen op oude gebruiken, geuren,

land. In 2008 verhuisde ze naar de woongemeenschap

gerechten en de moedertaal. Een ‘eigen’ woongemeen-

voor Chinese oudere migranten ‘Foe Ooi Leeuw’ (‘Huis

schap voorziet in die behoefte.

om in harmonie samen te wonen’) in Amsterdam. Een

Een woongemeenschap is een ideale mengvorm van zelf-

complex van 54 appartementen met een gemeenschap-

standig wonen en wonen met anderen in een vertrouwde

pelijke ruimte. ‘We doen veel samen en helpen elkaar

omgeving. Eigen kracht, zelfredzaamheid en zorg voor

met klusjes of als iemand ziek is. Nu ik hier woon heb ik

elkaar staan voorop. Ouderen in woongemeenschappen

geen tijd meer om te piekeren of eenzaam te zijn’, zegt

wonen langer zelfstandig en maken minder gebruik van

mevrouw Chan.

zorg. Bewoners ontmoeten en ondersteunen elkaar en zijn minder eenzaam. Hulpverlening, voorlichtingsbijeenkom-

Tai Chi met de buren

sten en bijvoorbeeld prikdiensten zijn er efficiënter te

Het aantal oudere migranten dat in een woongemeen-

organiseren. Woongemeenschappen kunnen de onder-

schap oud wil worden groeit. Hoe ouder mensen worden,

linge betrokkenheid in een wijk versterken omdat ook

‘Participatiesamenleving is eigenlijk een heel lelijk woord.’ andere wijkbewoners aan activiteiten meedoen. Zoals de

MARK RUTTE, MINISTER-PRESIDENT, OP DE OPENING VAN EEN CONGRES IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG.

buren van Foe Ooi Leeuw die er samen met de Chinese bewoners Tai Chi beoefenen.

Huurgewenning Maatschappelijke en individuele voordelen te over. Toch investeren zowel woningcorporaties als overheden te weinig in betaalbare woongemeenschappen. Wat zijn de knelpunten en waar liggen creatieve oplossingen? Voor oudere migranten die interesse hebben in een woongroep is de betaalbaarheid vaak het grootste probleem. Veelal hebben zij een onvolledige AOW en geen of een beperkt pensioen. Vaak wonen ze in een huurwoning met een lage huur. Dan is verhuizen onaantrekkelijk. Met een huurgewenningsregeling kunnen corporaties de huursprong voor hen minder groot maken. Een bijkomend voordeel is dat oudere migranten na verhuizing meestal een populaire grotere sociale huurwoning achterlaten. De groepsvorming en sociale hechting is essentieel voor het opzetten van een stevige, zelfredzame en duurzame

‘Wij zijn hoogleraren en wij vinden de in de novelle voorgestelde afbakening tussen een DAEB en een niet-DAEBdeel ook uiterst ingewikkeld.’ PETER BOELHOUWER, TU DELFT, TIJDENS HET RONDETAFELGESPREK MET DE TWEEDE KAMER OVER DE NOVELLE BIJ DE HERZIENINGSWET.

‘Een wet is niet geslaagd als hij in het Staatsblad staat, maar pas als is gebleken dat hij redelijk en fatsoenlijk is uitgepakt voor het publiek.’ MARTIN SOMMER, COLUMNIST VAN EN IN DE VOLKSKRANT.

groep. Een bewonersadviseur, die het belang van de groep voorop stelt en de bewoners begeleid van groepsvorming tot verhuizing, is onontbeerlijk. Het opzetten van een woongemeenschap vraagt om het overwinnen van de nodige obstakels. Zo ligt er vaak een aanzienlijke tijd tussen de locatietoewijzing en de start van de (ver)bouw(ing). De woongemeenschap Foe Ooi Leeuw heeft daar tien jaar op moeten wachten. In die tijd zijn verschillende deelnemers noodgedwongen afgehaakt. Het huisvesten van woongemeenschappen in bestaande

‘Ik hoop dat niemand op ons zit te wachten.’ HAN NOTEN, RECENT-BENOEMD VOORZITTER TRANSITIECOMMISSSIE SOCIAAL DOMEIN DIE IN DE GATEN HOUDT OF GEMEENTEN VAART MAKEN MET DE DRIE DECENTRALISATIES, IN BINNENLANDS BESTUUR.

bouw is een oplossing. Gemeenten en corporaties zouden alerter kunnen zijn op mogelijke locaties. Een creatief hergebruik van verzorgingshuizen is een optie. De gemeenschappelijke ruimtes zouden corporaties kunnen inrichten en verhuren als wijkvoorziening. Mevrouw Chan: ‘Er is hier altijd wel iets te doen. Ik ga met zoveel mensen om. Dat maakt me blij. Ik voel me gezonder van binnen.’ JANSJE VAN MIDDENDORP, projectmedewerker WoonSaem (www.woonsaem.nl, @zorgenvmorgen), een initiatief van Stichting Het R.C. Maagdenhuis (www.maagdenhuis.nl) en TITUS DE JONG, directeur Stichting Het R.C. Maagdenhuis.

‘Eengezinswoningen blijven populair, de woningvoorkeur van jonge mensen is nog traditioneler dan die van hun ouders.’ FRISO DE ZEEUW, PRAKTIJKHOOGLERAAR GEBIEDSONTWIKKELING TU DELFT, OVER HET MISVERSTAND DAT ALLEENSTAANDEN ALLEMAAL IN EEN APPARTEMENT WILLEN WONEN, IN DE VOLKSKRANT.

Evelien Verhoog De Sleutels

het werk van bewonersbegeleidster 31 TEK ST : MARJON VAN WEERSCH

FOTO : FR ANK GROELIKEN

IN ANDERHALF JAAR TIJD BEGELEIDDE EVELIEN VERHOOG ALLE BEWONERS VAN TWEE HERSTRUCTURERINGSWIJKEN IN LEIDEN MET HUN VERHUIZING. VOOR DE BEWONERS WAS HET PRETTIG OM ÉÉN AANSPREEKPUNT TE HEBBEN. ONDERTUSSEN HAD WONINGCORPORATIE DE SLEUTELS GOED ZICHT OP HET TOTALE VERHUISPROCES.

‘H

ee Evelien, kun je even langskomen?’ Fiet-

anderhalf jaar de tijd.’ Daarnaast beantwoordde

send door ‘haar wijken’ hoorde Evelien

Evelien bijvoorbeeld vragen over huurtoeslag en

Verhoog dat vaak. Ze fietst altijd, niet alleen

de huurgewenningsregeling. En zo nodig bere-

omdat ze zelf in Leiden woont, maar vooral omdat ze

kende ze die bedragen voor mensen. ‘Voor de

zo makkelijk benaderbaar is voor bewoners. Evelien

bewoners was het fijn dat er gedurende de hele

begeleidde de afgelopen anderhalf jaar de verhuizing

periode één aanspreekpunt bij de corporatie was.

van ruim  bewoners in de Leidse wijken Tuin-

En voor de Sleutels was het belangrijk om te kun-

stadswijk en de Oude Kooi. Beide op de nominatie

nen volgen wanneer de verschillende bewoners

voor sloop. Inmiddels is iedereen zonder al te grote

verhuisden, zodat we niet op het laatste moment

problemen verhuisd.

geconfronteerd werden met knelpunten.’

AANGRIJPEND

GOEDE KEUS

Toen Evelien begon, wisten de mensen al dat hun huis

Aanvankelijk zegt het merendeel van de mensen

gesloopt zou worden. Iedereen had een stadsver-

terug te willen keren naar hun wijk. Maar uitein-

nieuwingsurgentie en anderhalf jaar de tijd om naar een

delijk doet slechts ongeveer  procent dat, zegt

andere woning te gaan. Ze startte met huisbezoeken bij

Evelien. De mensen zijn gesetteld in hun nieuwe

alle bewoners. ‘De sloop van hun huis, een gedwongen

huis. Vaak vinden ze dat ook beter en comfor-

verhuizing. Dat is voor de meeste bewoners een aangrij-

tabeler dan hun oude woning. ‘Het is toch goed

pend proces. Die emotie moet je de mensen eerst gun-

geweest dat ik ben verhuisd’, vertellen ze Evelien.

nen.’ Vooral voor ouderen is het hele proces van afscheid

Het aanvankelijke wantrouwen tegen de sloop-

nemen van het huis, een andere woning kiezen en de

motivatie van de corporatie is dan ook verdwe-

verhuizing zelf soms moeilijk te overzien. In de Oude

nen. ‘Daarom is het zo belangrijk dat mensen

Kooi waren mensen die er al  jaar woonden, soms al die tijd naast dezelfde buren. Evelien: ‘Aan het feit dat ze uiteindelijk hun woning moesten verlaten, kon ik niks veranderen. Ik kan het wel wat draaglijker maken.’

meerdere

‘Dat bewoners hun woning moeten verlaten, kan ik draaglijker maken’

Evelien ging bij sommige bewoners

huizen

zien

zodat ze een goede keus kunnen maken.’ Evelien heeft anderhalf jaar fulltime de functie van bewonersbegeleider bij de Sleutels uitgevoerd. En dat is goed bevallen. Nu alle

meerdere keren langs, bij anderen volstond één bezoek. Ze

bewoners verhuisd zijn, werkt Evelien weer bij

maakte voor sommige bewoners een digitaal zoekprofiel

het KlantenContactCentrum van de corporatie,

aan, noodzakelijk om via WoningNet Holland Rijnland een

het zelfde werk dat ze anderhalf jaar geleden ook

woning te kunnen zoeken. En als dat nodig was bracht ze

deed. De contacten met de bewoners zijn hier

printjes van de plattegronden van verschillende woningen

wat kortstondiger. Wat doet ze wanneer de cor-

bij bewoners langs. ‘Het is belangrijk dat mensen een goede

poratie weer een bewonersbegeleider nodig

keuze maken. Als ze heel erg twijfelden over een huis,

heeft? ‘Dan houd ik me graag aanbevolen.’

adviseerde ik om nog even verder te kijken. Er was immers

Hoe check je de kwaliteit van een schoonmaakbedrijf? In Nederland zijn veel schoonmaak- en glazenwassersbedrijven te vinden die staan voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Bedrijven die beschikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel en netjes belasting betalen. Maar hoe zijn die te vinden? Sinds 2013 zijn ze gemakkelijk te herkennen aan het keurmerk van brancheorganisatie OSB. Een nieuw label, exclusief voor bedrijven die het goed doen! Zo heeft heel Nederland voortaan helder zicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf. Check dus altijd het OSB-Keurmerk. Wilt u meer weten over het keurmerk en de voorwaarden? Kijk op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

Fabrikant van duurzame daken

www.derbigum.nl

www.pamalmelo.nl

VERHOOGDE GALERIJVLOEREN EN ANTI-SLIP Voor het verhogen en antislip maken van balkon en galerijvloeren heeft PAM速 diverse oplossingen: - Galerij en balkon-verhogingen - Ballustradeverhogingen - Drempelhulpen / skeggen - Anti-slip oplossingen - WMO-aanpassingen - Vlonders en hellingbanen Virulyweg 1

T +31 (0)546 - 850466

E info@pamalmelo.nl

7602 RG Almelo

F +31 (0)546 - 828812

www.pamalmelo.nl

Wat SigmaCare onder de streep oplevert.

Resultaatgerichte samenwerking leidt tot vlekkeloze uitvoering. Renovatieopdracht van 252 flatwoningen in de Haarlemmermeer brengt BAM Woningbouw samen met SigmaCare. SigmaCare adviseert, bewaakt samen met BAM het proces, en informeert bewoners over kleur en aanpak. Het proces loopt zo soepel dat het project binnen de tijd en het budget is gerealiseerd. Dát levert SigmaCare dus op: een vlekkeloos proces. En een fijne buurt. Ga voor de case naar sigma.nl/sigmacare.

is het expertisecentrum van Sigma Coatings, waarin we al onze kennis op het gebied van langetermijn-vastgoedonderhoud, verfinnovatie, kleur en duurzaamheid samenbrengen. We zijn een kennispartner voor vastgoedonderhoudsbedrijven, corporaties en zorgen onderwijsinstellingen die zorgt voor een positieve impact op het maatschappelijke én het financiële rendement van vastgoed. Wilt u meer weten over de toegevoegde waarde van SigmaCare? Ga naar sigma.nl/sigmacare.

Uw resultaat telt. Sigma.

stedelijke vernieuwing 35 TEK ST : L ATIFA VAN HEERDE EN CHRISTINE DE RUITER

FOTO ’ S : FR ANK GROELIKEN

HERSTRUCTURERING IN OVERDIE, ALKMAAR

‘WAT ER OOK GEBEURT, WE MAKEN HET AF’

Twaalf jaar geleden speelde er veel in Overdie. Criminaliteit, werkloosheid, sociale problematiek en verouderde woningen. Het gaf aanleiding voor een ingrijpende herstructurering waar corporaties Woonwaard en Van Alckmaer nu nog steeds mee bezig zijn. In een constant veranderend politiek en economisch klimaat vraagt dat om hard werken, bevlogenheid en creativiteit. Bijvoorbeeld nu de discussie leeft of corporaties mogen bouwen voor middeninkomens. â&#x20AC;&#x2DC;Wij willen ook liever dat marktpartijen investeren, maar vooralsnog doen die dat niet.â&#x20AC;&#x2122;

stedelijke vernieuwing 37 Oud-Overdie, een echte autochtone volkswijk, en Nieuw-Overdie, waar 57 nationaliteiten wonen, vormen samen de voormalige Vogelaar-wijk Overdie. Na twaalf jaar herstructurering kunnen bewoners van Overdie weer trots zijn op hun woning, hun flatgebouw, hun straat, hun buurt, zegt Luuk Hageman van Van Alckmaer. Hageman wijst naar een flat aan de Melis Stokelaan in Nieuw-Overdie. ‘Vroeger had deze straat een negatief imago. De opgeknapte flat hebben we ‘de Melis Stoke’ genoemd. Een Geuzennaam. Dat werkt.’ De sfeer is volledig veranderd, merkt Hageman. De mensen zijn dezelfde, de omgeving is anders. De entrees van de flats zijn nu bijvoorbeeld van glas. Die openheid nodigt uit om het netjes te houden. ‘In vijf jaar tijd is er nog nooit één ruit ingeslagen. Terwijl hier vroeger veel vandalisme was.’ Sommige flats die gesloopt zouden worden, zijn in overleg met bewoners toch opgeknapt. ‘Na vier jaar ziet het er nog steeds netjes uit. Dat vind ik zo mooi om te zien’, zegt Marnette Vroegop, conceptontwikkelaar bij Woonwaard en voorheen programmamanager

DIRK BUITENDIJK EN BUURTGENOOT

Overdie. De Boendalehof, een stukje verderop, zou ook

Dirk Buitendijk en een buurtgenoot (die graag anoniem wil blij-

gesloopt worden. In plaats daarvan zijn de kleine huizen

ven) gaan vandaag alle flats in Nieuw-Overdie langs om te kijken

opgeknapt en verhuurd aan mensen die nu zelf hun nieuwe

of er prikborden hangen. Zo niet dan mogen de mannen ze later

huurders regelen. Ze onderhouden zelf de openbare ruimte

ophangen. Leefbaarheidsconsulent Roger Gijzen heeft ze dat

en organiseren activiteiten in de buurt. In ruil daarvoor

gevraagd. Buitendijk woont al 40 jaar in de wijk. De wijk is niet

krijgen ze een lagere huur.

erg veranderd de afgelopen tien jaar, vindt hij. ‘Het opknappen van de woningen is wel goed gegaan. Maar er zou een dakkapel

STEMPEL

komen, dat ging niet door. Ook de zonnepanelen kwamen niet.’

In 2002 maakten Woonwaard en Van Alckmaer samen met

Toch wil Dirk graag in Overdie blijven wonen. ‘Mijn vrouw is hier

de gemeente Alkmaar en bewonersvertegenwoordigers

geboren, ik zou hier nooit weg willen.’

een plan om de wijk fysiek, sociaal en economisch aan te

Zijn buurtgenoot is niet zo positief. ‘Ieder leeft binnen zijn eigen

pakken. De corporaties wilden samen een gemengde wijk

gemeenschap. Rommel op straat blijft te lang liggen.’ De wijk is

van Overdie maken door onder andere koop- en vrije

harder geworden volgens hem. ‘Als ik de kans krijg, ben ik weg.’

sectorwoningen te bouwen. Met bewoners werkten ze de

Buitendijk: ‘Bij mij in de straat is dat heel anders. Ik praat met

plannen verder uit. Er was veel draagvlak voor. Het geld

iedereen. Ik heb geen moeite met het multiculturele karakter.’

voor de herstructurering haalden de corporaties deels uit de verkoop van woningen aan zittende huurders en een deels door financiering. Daarnaast waren er wat kleine potjes vanuit Den Haag. Meer geld kwam beschikbaar toen Overdie in 2007 een van de 40 Vogelaar-wijken werd. ‘Subsidie is natuurlijk welkom, maar dat stempel wilden wij helemaal niet’, vertelt Vroegop. ‘We zaten op een goed rijdende trein. Door het stempel Vogelaar-wijk wilde bijna niemand de nieuwe woningen in de wijk nog kopen en marktpartijen haakten af.’

GEMENGDE WIJK In Oud-Overdie wonen inmiddels enkele nieuwe bewoners, waaronder jonge gezinnen in een aantal nieuwe blokken met koopwoningen. In dit deel van de wijk staan ook de oudste sociale huurwoningen van Alkmaar, die zijn helemaal gerestaureerd met veel originele details. En in de straat erachter zijn woningen uit de jaren 70 geïsoleerd en

38 opgeknapt, waardoor ze weer als nieuw lijken. Aan de Spieghelstraat ligt nog een terrein braak. Daar was vroeger veel criminaliteit, drugsoverlast en rotzooi in de portieken. Nu niet meer, maar het plein is nog niet af. De bewoners zijn daar natuurlijk niet blij mee. Een deel van het terrein is nu tijdelijk parkeerplek, een ander deel buurtmoestuin. Het terrein ligt langer braak dan gepland door de veranderde woningmarkt en de veranderde financiële omstandigheden van woningcorporaties. Uiteindelijk gaat Woonwaard in oktober er toch de geplande woningen en brede school bouwen. Dat kan omdat de gemeente het schoolgebouw koopt. Vroegop: ‘Marktpartijen krijg ik vooralsnog niet enthousiast. Zij zeggen: Daar ga ik niet bouwen want het heeft geen waarde.’ Hageman vult aan: Wij willen graag dat marktpartijen investeren, dan hebben wij minder financiële risico’s. Zij doen dat nog niet, dus tot die tijd moeten wij zelf iets betekenen voor de groep die iets meer verdient dan 38.000 euro.’ Gemengde wijken – zoals Overdie tegenwoordig is – zijn noodzakelijk, benadrukt Hageman. Niet alleen voor meer evenwicht maar ook om mensen de gelegenheid te geven wooncarrière te maken in hun eigen wijk. ‘Je moet geen levensloopbestendige huizen bouwen, maar levensloopbestendige buurten.’

KLUSWONINGEN Om de hoek van de Spieghelstraat staat een nieuw en modern appartementencomplex, waarvan het ontwerp goed past bij de oude volksbuurt. Daar tegenover staan vier lage Boven: Luuk Hage-

flats die antikraak worden bewoond en er vervallen uitzien.

man (midden) en

Die flats zouden gesloopt worden. Maar ook hier zorgen de

Marnette Vroegop

woningmarkt en financiële omstandigheden voor uitstel.

(rechts) houden zich

Dat leidt tot ontevredenheid van de bewoners. Wijk-

vanuit de Alkmaarse

bewoner Cees bromt wat als we hem vragen wat hij van de

corporaties bezig

wijk vindt. ‘Vind je dit mooi?’, vraagt hij retorisch.

met de herstructu-

Terecht, vindt Vroegop: ‘Cees heeft gewoon gelijk. We

rering van Overdie.

moeten opnieuw creatief nadenken over een goede oplossing. Misschien kunnen we kluswoningen maken van de

Rechts: De oudste

antikraak flats. Bij alle tegenslagen denken we: hoe kan het

sociale huurwonin-

wél? Wat er ook gebeurt, we maken het af. Dat is onze ver-

gen van Alkmaar

antwoordelijkheid. Als we het zelf niet kunnen, moeten we

zijn gerestaureerd.

desnoods een ander zien te vinden.’

HUUR/KOOP IN OVERDIE 30%

40%

70%

60%

2002

2014

• huur • koop

45%

55%

doel in de toekomst

stedelijke vernieuwing 39

CEES FRANZEN, PROJECTMANAGER GEMEENTE ALKMAAR, VERANTWOORDELIJK VOOR OPENBARE RUIMTE OVERDIE Zes jaar geleden groeiden de bomen nog tot in de hemel, herinnert projectmanager Cees Franzen zich. ‘Door de crisis hebben we de plannen voor de openbare ruimte versoberd. Eerst was het plan een aantal straten te verleggen, riolering te vervangen en andere lichtmasten te plaatsen. Dat is uiteindelijk niet gebeurd.’ De gemeente overlegt altijd met bewoners over de inrichting. Zij willen bijvoorbeeld graag speeltuintjes, een stoep waar je makkelijk met een rolstoel kunt oversteken en snelheidsremmers. ‘Wat wij precies aanpakken aan de openbare ruimte hangt af van de plannen van de corporatie. Kiest de corporatie voor grootschalige renovatie van een deel van de wijk, zodat het weer 30 jaar meekan? Dan is de weg voor ons ook vrij om de ruimte grootschalig aan te pakken.’ Franzen verwacht de herinrichting van de openbare ruimte in Overdie over 3,5 jaar afgerond te hebben.

Boven: De flat rechts op de foto staat op de nominatie voor sloop. Maar financiële omstandigheden zorgen voor uitstel. Vroegop: ‘We moeten opnieuw creatief nadenken over een goede oplossing. Misschien kunnen we er kluswoningen van maken.’

Overdie in cijfers >> ca. 7.600 inwoners >> 300 woningen gesloopt >> 1.450 woningen gerenoveerd - investering 90 miljoen euro >> 450 nieuwe woningen - investering 80 miljoen euro

Wijkagent Bas Maasland Overdie heeft nog steeds aandacht nodig, vindt wijkagent Bas Maasland. ‘De wijk heeft sociale problematiek: drugs, drank, psychische problemen, ex-delinquenten. Overdie heeft 57 nationaliteiten op 7.500 inwoners. Dat geeft wel eens problemen. Oud-Overdie is een volkswijk met veel sociale controle.’ De wijkagent heeft veel zien veranderen in de wijk. ‘Mensen zijn vrolijker, trotser en zuiniger op hun spulletjes. Maar achter de voordeur hebben mensen nog steeds problemen.’

stedelijke vernieuwing 41

42 stedelijke vernieuwing Vrijwilliger Durak Kilicaslan (in het midden) – ook wel ‘de directeur’ genoemd – houdt toezicht op de flat waar hij woont. Kilicaslan kreeg voor zijn inzet onlangs een vrijwilligersprijs.

EREN AYDOGAN, WIJKBEWONER EN TOT VOOR KORT JONGERENWERKER IN OVERDIE

ROGER GIJZEN, LEEFBAARHEIDSCONSULENT WOONWAARD

Eren Aydogan woont sinds 1997 in Overdie

achterstandswijk heeft. Dat raak je bijna niet

en is zeer betrokken bij het wel en wee van

meer kwijt.’ Roger Gijzel werkt sinds anderhalf

de wijk. Tot voor kort organiseerde hij er als

jaar als Leefbaarheidsconsulent in Overdie en

jongerenwerker activiteiten. ‘Die nieuwe

spreekt bewoners aan op hun eigen verantwoor-

voetbalkooien zijn prachtig. Er zitten hier

delijkheid. ‘De Vogelaar-aanpak richtte zich erg

heel wat talentjes tussen.’ Aydogan heeft

op het opvoeden van bewoners. Wij willen nu

de wijk de afgelopen jaren zien veranderen.

vooral verbinder zijn. Als bewoners een vraag

‘Onder jonge allochtonen zie je een enorme

hebben, brengen wij ze in contact met de persoon

motivatie om iets van de wijk te maken. Na

of instantie die ze mogelijk verder kan helpen.’

de herstructurering kwamen ze weer terug

Gijzen is een praktisch ingestelde man. Hij loopt

naar de wijk en namen hun zakelijk inzicht

regelmatig door de wijk en maakt hier en daar

en creativiteit mee. Wat ook helpt zijn de

een praatje. Persoonlijk contact daar draait het

voorzieningen om de wijk heen. Nieuwe

om, zegt Gijzen. ‘Wij zijn de ogen en oren van

creatieve broedplaatsen trekken een ander

de wijk en proberen andere partners daarin ook

soort mensen naar de wijk. En mensen geven

te stimuleren.’ Gijzen benadrukt dat juist een

meer om hun omgeving: door het groen zie

wijk als Overdie aandacht nodig blijft hebben.

je nu af en toe een aardbeitje, tomaatje of

‘Aandacht zorgt dat de wijk groeit. Stop je dat,

bosje peterselie groeien.’

dan glijdt de wijk af.’

‘Ik vind het verdrietig dat deze wijk het stempel

Grip op de Gigajoules een Gigaklus?

Vermijd reputatie risicoâ&#x20AC;&#x2122;s verlaag beheerskosten

Kom naar een van de Warmtewet kennissesies en krijg antwoord op de meest uiteenlopende vragen over de rol van woningcorporaties als warmteleverancier Wat moet er gebeuren in een ketelhuis om te bepalen welke meters er geplaatst moeten worden? Wat kost dat? Hoe gaat de plaatsing in zijn werk, is er direct rendementsoptimalisatie mogelijk en hoe voorkomen we claims van uw klanten? De Warmtewet zorgt voor de meest uiteenlopende vragen. Leven ze ook bij u? Kom dan naar de Warmtewet kennissessie van Feenstra. De experts en ingenieurs van Feenstra, ista Nederland en Nuon geven antwoorden op al uw vragen over uw nieuwe rol als warmteleverancier.

Datum en locatie Maandag 6 oktober

Inn Style, Herenweg 55, 3602 AN Maarssen

Dinsdag 7 oktober

van Abbe Museum, Bilderdijklaan 10, 5611 NH Eindhoven

Dinsdag 21 oktober

Kasteel Groningen, Melkweg 1, 9718 EP Groningen

Woensdag 22 oktober

Scheepvaartmuseum, Kattenburgerplein 1, 1018 KK Amsterdam

Dinsdag 28 oktober

Coda Museum, selmanstraat 299, 7311 CL Apeldoorn

Woensdag 29 oktober

Van Nelle fabriek, Van Nelleweg 1, 3044 BC Rotterdam

Aanmelden en meer informatie Voor deelname aan de Warmtewet kennissessie zijn geen kosten verbonden en speciaal bedoeld voor managers en medewerkers van woningcorporaties. Deelnemen? Meld u dan direct aan via Feenstra.com/warmtewet. Wilt u eerst meer weten? Bel dan Feenstra op 0320 27 80 00 of stuur een e-mail naar hotten@feenstra.com. We helpen u graag verder.

feenstra.com/warmtewet

Bouwfonds wordt BPD Ons bedrijf krijgt een nieuwe naam. Bouwfonds

naar kapitaalintensieve gebiedsontwikkeling.

Ontwikkeling heet vanaf 1 januari 2015 BPD,

Behalve vanuit onze lokale kracht opereren we

afgeleid van de naam van onze Europese

steeds vaker vanuit een Europese oriëntatie,

holding Bouwfonds Property Development.

waarbij het delen van grensoverstijgende

Een voor onszelf vertrouwde naam die we

inzichten en ervaringen centraal staat. Daar-

intern al gebruiken voor onze activiteiten in

bij past, vinden we, een meer internationale

Nederland, Frankrijk en Duitsland.

naam. Die onze huidige rol en positie beter uitdrukt en uitdraagt. Een naam ook die aan-

Bouwfonds, opgericht in 1946, was lange tijd

sprekend en uitspreekbaar is voor al onze

een oer-Hollands bedrijf, dat in ons land de

(internationale) stakeholders en redeneert

bouw van 300.000 woningen mogelijk maakte.

vanuit één belofte en betekenis.

Die geschiedenis vervult ons tot op de dag

Bij dat sterke Europese merk, hoort een een-

van vandaag met trots, maar zo Nederlands

duidige en heldere visie. Bij BPD maken we

als we ooit waren, zijn we al lang niet meer.

ons sterk voor ‘creating living environments’.

Onze organisatie is uitgegroeid tot een

Voor het ontwikkelen van woon- en leef-

Europese gebiedsontwikkelaar van formaat

omgevingen die ook zelf leven. Waar de

die met meer dan 30 vestigingen in eco-

natuur en bebouwde omgeving elkaar op

nomisch krachtige regio’s actief is op drie

een harmonieuze manier ontmoeten. Die be-

belangrijke woningmarkten. Waarbij de kern

woners rust, ruimte en geborgenheid bieden

van onze activiteiten is getransformeerd

en tegelijk activiteiten aanmoedigen in de

van klassieke projecten opstalontwikkeling

openbare ruimte.

Meer weten over onze naamswijziging? Kijk op www.bouwfonds wordt bpd.nl

ONDERHOUD OP FILM

Online buurtplatforms

Onderhoud aan de woning kan

Net nieuw is de website

ingrijpend zijn voor bewoners.

beheerjebuurthuis.nl, een

Om hen erop voor te bereiden,

kennisbank voor buurthuizen van

liet ProWonen (Borculo) een

de Vereniging Landelijk

aantal filmpjes maken waarin

Samenwerkingsverband Actieve

het proces stap voor stap

Bewoners (LSA). Op de website

wordt uitgelegd. Er zijn zes

delen vijf ‘pionierende’ projecten

filmpjes over bijvoorbeeld

hun ervaringen over het in

groot onderhoud, het plaatsen

zelfbeheer nemen van een

van een nieuwe keuken of

buurthuis. Ze vertellen hoe je het

badkamer en tijdelijk verhui-

buurthuis financiert of waar je

zen. ‘De filmpjes hebben ons al

handige apps vindt om roosters

leuke reacties van bewoners

en nieuwsbrieven te maken.

opgeleverd’, zegt communica-

In Breda werd een jaar geleden

tieadviseur Heleen Weer-

steungezin.nl opgericht. Daar

kamp. Corporaties die ook

kunnen mensen die onder de

zoiets willen en bijvoorbeeld

Kleine huisjes

armoedegrens leven, een profiel

De Amerikaanse stad Portland gaat zoge-

reis voor de kinderen.

naamde tiny houses bouwen voor daklozen

www.beheerjebuurthuis.nl en

en mensen met een heel laag inkomen.

www.steungezin.nl

het script willen overnemen, kunnen contact met haar opnemen via heleen. weerkamp@prowonen.nl.

plaatsen en om hulp vragen. Donateurs kunnen zelf kiezen aan wie en waarvoor ze geld geven. Bijvoorbeeld voor de energierekening of een school-

De huisjes zijn slechts 18 vierkante meter. Het project werd opgezet door Micro Community Concepts. Die stichting is aanhanger van de Small House Movement, een beweging die kleiner en simpeler wonen Bekijk de filmpjes op www.

promoot. De eerste microgemeenschap met

prowonen.nl/films_en_

25 huisjes in Portland moet in februari 2015

folders/films.aspx.

klaar zijn. De huurwoninkjes kosten 250 tot 350 dollar per maand en zijn daarmee betaalbaar voor mensen met een jaarinkomen onder de 15.000 dollar. microcommunityconcepts.com

@ADRIDUIVESTEIJN DE WETTELIJKE VERANKERING VAN DE WOONCOÖPERATIE IS BIJNA EEN FEIT, MAAR WAT IS EEN WOONCOÖPERATIE?

LEES UITLEG OP HTTP://BIT.LY/1ABQ13F

prikbord 47 Uit het archief Het interieur op de onderste

EVEN BELLEN MET...

Evert Leideman

foto is fout volgens de brochure Woninginrichting, in 1925 uitgegeven door de Nationale Woningraad (NWR). Een kamer hoort er uit te zien zoals op de bovenste foto. ‘Een stijlvolle én huiselijke kamer. Ook hier is de eenvoud het kenmerk van het ware.’ Met de Het kabinetsbeleid heeft

brochure wilde de NWR haar

de woningmarktcrisis in

leden overtuigen dat niet

Nederland verergert. Dat

alleen het bouwen van goede

Door aanvullende arbeidsvoorwaarden af

schrijft Taco van Hoek,

woningen, maar ook de

te bouwen kunnen corporaties besparen op

directeur van het Econo-

verbetering van de woningin-

bedrijfslasten. Het Aedes-bestuur heeft

misch Instituut voor de

richting tot hun taken hoort.

corporaties daar toe opgeroepen. Het

Bouw (EIB), in zijn boek

Immers: ‘Wanneer het slechts

Overijsselse deltaWonen doet dit al ruim

De risicomijdende

om uitwendige fatsoeneering

twee jaar. Directeur Evert Leideman vertelt

samenleving. Hij rekende

ging, zou men de kern van het

hoe dat werkt.

uit dat de woningmarkt

woningvraagstuk niet raken.

crisis Nederland 20 miljard

De taak van al degenen die

Welke maatregelen heeft u genomen?

euro heeft gekost. Dat had

een goede woningvoorziening

‘In de top-drie met het meeste effect staan de

minder gekund, zegt Van

daadwerkelijk willen dienen,

afbouw van het premievrij pensioen en het stop-

Hoek: met maatregelen

zal zich er op moeten richten

pen met de compensatieregeling premiesparen

als de beperking van de

de woning te maken tot een

en de eenmalige vergoeding bij een standplaats-

hypotheekrenteaftrek is

ideale gezinsomsluiting.’

wijziging. We pakken trouwens niet alleen de

het kabinet doorgeschoten

aanvullende arbeidsvoorwaarden aan, maar zijn

in haar risicomijdend

ook gestart met beleid van loon naar werk. Men-

gedrag. ‘Versoepel de

sen die door demotie bij deltaWonen een andere

leenregels voor jongeren,

functie krijgen, kunnen minder gaan verdienen.’

dan zullen de woningmarkt en de woningbouw

Wat is uw advies aan andere corporaties?

versneld herstellen.’

‘Ga niet onvoorbereid dit traject in. Wij voeren al

www.bimmedia.nl

jaren een zorgvuldige personeelsplanning zodat we de juiste mensen op de juiste plek hebben. In plaats van met minder mensen meer werk te doen, kozen wij ervoor om het leed met zijn allen te dragen. We hebben het hele traject samen met de OR gedaan. Deze maatregelen zijn geen koude sanering, maar natuurlijk raakt het mensen direct in hun portemonnee. Door open en duidelijke communicatie kun je ervoor zorgen dat medewerkers begrijpen dat versobering van de arbeidsvoorwaarden nodig is en gedwongen ontslagen kan voorkomen.’ Meer weten? Mail Xandra Tromp, manager Bestuurszaken bij deltaWonen, x.tromp@deltawonen.nl

FOTO : STADSARCHIEF AMSTERDAM

Arie Keppler Eigenlijk moet hij niet zo veel hebben van de stad als woonplaats voor arbeiders. Als inspecteur Bouw en Woningtoezicht ziet socialist Arie Keppler (18761941) te veel slechte huizen in de Amsterdamse stadswijken.

In die functie kan hij alleen de ergste krotten onbewoonbaar verklaren. Maar daarmee hebben mensen nog geen fatsoenlijk dak boven hun hoofd. Eigenlijk kun je voor arbeiders beter laagbouw in tuindorpen bouwen, vindt Keppler. Wat verder weg van het centrum is de grond goedkoper en de lucht gezonder. Vanaf 1915 kan Keppler daadwerkelijk aan de slag met zijn ideeën. Wethouder Wibaut benoemt hem tot directeur van de zojuist opgerichte Gemeentelijke Woningdienst Amsterdam. De familieband met de wethouder – ze zijn zwagers – doet in Amsterdam heel wat wenkbrauwen fronsen. Keppler laat zich er niet door uit het veld slaan. Tweeëntwintig jaar lang werkt hij keihard om zoveel mogelijk arbeiderswoningen gebouwd te krijgen; door de gemeente zelf en door nieuwe woningbouwverenigingen. Hij helpt woningbouwvereniging Rochdale oprichten en staat de onervaren arbeiders in het bestuur met raad en daad bij. Het verhaal gaat dat ze op zondag in zijn huiskamer mogen vergaderen. Keppler laat in Amsterdam-Noord verscheidene tuindorpen bouwen, toen nog ver weg van de stad door het ontbreken van de IJ-tunnel. In die tuindorpen zijn – op last van Keppler – geen kerken en horeca te vinden, want dat is ‘vergif voor het volk’. Ook vindt hij dat lastige en onaangepaste huurders opvoeding nodig hebben. Daarvoor laat hij een woonschool bouwen; de ‘aso-woningen’ van zijn tijd. Onder Kepplers directie groeide Amsterdam in Europa uit tot het Mekka van de sociale woningbouw. De vele internationale lezingen die hij erover gaf hebben daartoe zeker bijgedragen. Toen hij in 1937 met vroegpensioen ging, had hij 30.000 sociale huurwoningen in Amsterdam laten bouwen. Ook stadswoningen zoals het internationaal bekende volkshuisvestingsmonument Het Schip op de foto. Woningcorporatie Eigen Haard plant op dit moment een nieuwe restauratie van het complex. www.eigenhaard.nl en www.hetschip.nl

huisvesters van het volk 49 TEK ST : MARGRIE T PFLUG

FOTO : JONAS BRIELS

Gezond binnenklimaat belangrijker dan ooit Vochtexpert Harm Schrijver rekent af met vocht

Ook vakmensen komen vaker dan hun lief is vochtproblemen tegen. Voorbeelden van losgelaten stucwerk, vocht en/of schimmelplekken zijn ook voor u vast niet onbekend. Dit is een serieus probleem dat behalve zichtbare gevolgen ook zorgt voor extra onderhoudskosten en als het niet structureel wordt opgelost betekent dit ook waardevermindering van het pand. Wij nemen een duik in vochtige zaken en maken kennis met het innovatieve systeem van Harm Schrijver die door middel van het creëren van koudebruggen afrekent met vocht. Een sterk staaltje omgekeerde logica!

Vocht in huis is een eeuwenoud probleem. Zelfs in deze hoogtechnologische tijd worstelt menig bouwkundige en vakman met ongewenst vocht in huis. Wie maar een beetje kennis van bouwfysica heeft, weet dat koudebruggen juist veroorzakers van vochtproblemen in huis zijn. “We weten dat architecten en aannemers normaal gesproken alles op alles zetten om koudebruggen te vermijden”, aldus Harm Schrijver. “Terecht. Voorkomen is beter dan genezen. Maar koudebruggen kunnen ook de oplossing van een vochtprobleem betekenen”, zo weet Harm Schrijver. “Bij ons systeem vormt de koudebrug juist hét medicijn voor een gezond binnenklimaat. Immers, vocht heeft de eigenschap om altijd naar de koudste plekken te stromen, in dit ge-

val naar de vochtregulerende elementen. Ons systeem stimuleert de natuurlijke eigenschap van vocht. De koudere buitenlucht zorgt voor de verdamping en het temperatuursverschil voor luchtverplaatsing.” Vochtoverlast wordt steeds vaker veroorzaakt door ondeskundige isolatie van bestaande huizen en nieuwbouw. Isolatie van de spouwmuur zorgt, als er geen dampdoorlatende materialen zijn gebruikt, voor slechte ontluchting van de spouw. De muur ademt dan niet meer, absorbeert alsmaar meer vocht, kan dat niet afvoeren en er ontstaan natte muren en condens. Ook dubbele beglazing en kierafdichting zorgen vaak voor een hoge relatieve vochtigheid in huis en met vocht verzadigde muren. Een natte muur is een goede warmtegeleider. Het gevolg: hogere stookkosten. Jarenlang is gezocht naar oplossingen, zoals coaten, impregneren en injecteren van muren met chemische middelen. Uiteindelijk wordt het probleem daarmee niet verholpen maar

verergert het juist. De natuurlijke vochtregulatie van de muur vermindert en de relatieve vochtigheid neemt toe met alle gevolgen van dien. Vocht komt terug op andere plekken en richt daar schade aan, voegwerk laat los en uiteindelijk ontstaan er scheuren in muren. Je zou denken dat het energieverbruik toeneemt wanneer je koudebruggen gaat creëren? “Integendeel”, verzekert Harm Schrijver. “Ga maar na. De gevoelstemperatuur in huis bepaalt of u zich daarin behaaglijk voelt of niet. Vochtige muren isoleren slechter dan droge muren, absorberen de energie en stralen minder warmte terug in een vertrek. Er gaat dus warmte verloren. Daardoor ontstaat een lagere lucht- en gevoelstemperatuur en dat resulteert vaak ongemerkt in een te hoge thermostaatstand en uiteindelijk een hogere energierekening.”

Zo werkt het systeem van Harm Schrijver Het is een vochtregulerend systeem. Het systeem bestaat uit een element en een keramische koker. Per strekkende meter worden 2,2 elementen 35 cm boven het maaiveld geplaatst in een aangebrachte holte in de buitengevel. Door een opening van het element stroomt droge lucht het systeem binnen. Deze lucht gaat

rechtstreeks naar de keramische koker waarin zich 2 luchtkamers bevinden. Door de tweede opening van het element ontstaat er trek, waardoor de lucht in de koker afkoelt en er een koude brug ontstaat. Vocht zal altijd naar de koudste plek stromen, in dit geval het element. Schrijver verzekert dat de elementen op deze manier ook vocht van onder de vloeroppervlakte aanzuigen en afvoeren. Het vocht wordt vervolgens via de tweede opening in het element naar buiten gezogen. De hoeveelheid (in m3) vochtafvoer is afhankelijk van het weertype en de windsnelheid. Het systeem wordt met succes toegepast in zowel geïsoleerde als niet-geïsoleerde woningen en bij enkelsteens- en spouwmuren.

“Verder”, vervolgt Harm Schrijver, “worden de risico’s van een vochtig huis voor de gezondheid van een gezin en bewoners vaak onderschat of niet onderkend. Onderzoeken wijzen uit dat meer dan 3 miljoen mensen in Nederland met ziektes en aandoeningen direct of indirect extra gevoelig zijn voor vocht. Vocht in huis kan chronische klachten en ziektes zoals astma, reuma, ademhalings- en longproblemen verergeren. Er zijn zelfs indicaties dat vochtschimmels de oorzaak zijn van bepaalde allergieën. Een droger binnenklimaat betekent dus ook een gezonder leefklimaat.” Hoe zit het met de periode van bestrijding? “Op het moment dat je schimmel hebt of gezondheidsklachten ondervindt, ben je eigenlijk al te laat. Het vochtprobleem bouwt zich in jaren op. Zo gaat het natuurlijke proces van afbouwen dus ook: het systeem werkt direct en na enkele maanden zie je het eerste verschil, maar het kan wel anderhalf tot 2 jaar duren voordat echt al het vocht uit huis is verdwenen. Wie beweert dat vochtproblemen snel zijn op te lossen, moet je wantrouwen. Vochtdeskundigen geven zonder uitzondering aan dat het jaren kan duren voordat een vochtprobleem is opgelost. Het lijkt verstandig om als zelfstandig vakman zonder speciﬁeke kennis van vocht een specialist in te schakelen. Maak dan van tevoren een inschatting of je aan symptoombestrijding wilt doen of dat preventie de voorkeur geniet.” meer informatie: Harm Schrijver BV www.harmschrijver.nl Tel.nr: 024-3001122 info@harmschrijver.nl

Een stukje geschiedenis Henk Schrijver, uitvinder van het systeem, richtte in 1976 het bedrijf op. Omdat een lage luchtvochtigheid in huis goed is voor reuma- en astmapatiënten, reageerde de medische wereld enthousiast op zijn uitvinding. In een medische publicatie kreeg het systeem de naam van de uitvinder: het Schrijver Systeem. De eerste woningen werden van het Schrijver Systeem voorzien vanaf 1982. In 1983 begonnen de proeven bij TNO, welke hem het wetenschappelijk bewijs gaven waarop het patent berust, dat uiteindelijk in 1988 is uitgegeven. In datzelfde jaar won Henk Schrijver de ‘Beste

uitvinding van het jaar’ award en verscheen daarmee op de nationale televisie. Vanaf dit moment kon het bedrijf rekenen op een stabiele groei en kantoren openden in België, het Verenigd Koninkrijk en Spanje. De familie Schrijver heeft jarenlange ervaring met het systeem in alle soorten wanden en gebouwen. Continu wordt er gewerkt aan innovatie en doorontwikkeling, zo werken ze bij Harm Schrijver inmiddels met een rond systeem. Dit scheelt hakwerkzaamheden omdat de gaten gemaakt worden met ronde boren. De inmiddels ronde kokers kunnen zonder hakwerkzaamheden in de gevel geplaatst worden. Dit scheelt uiteindelijk tijd en geld. “Wij blijven in beweging en volgen de markt op de voet”, aldus Harm Schrijver.

â&#x20AC;&#x2DC;Wat zou jij willen dat er met je klacht gebeurt?â&#x20AC;&#x2122; Omgaan met klachten van huurders is geen hogere wiskunde. Toch hebben veel corporaties er moeite mee en is klachtafhandeling sinds jaar en dag het zwakste onderdeel in de KWH-PrestatieIndex. Misschien juist omdat het zo abstract is, zeggen medewerkers van corporaties die op dit vlak goed presteren. Het zit hem meer in het luisterend oor van de medewerker dan in de procedure.

klachtafhandeling 53 TEK ST : HANNEKE NAGTZ A AM

ILLUSTR ATIES : PAUL FA ASSEN

54 Iedereen weet wel hoe het voelt als je klacht goed behandeld wordt. Het gaat er niet eens om dat je je zin krijgt, maar dat je je ten minste serieus genomen voelt en – in het ideale geval – je juist een positief gevoel overhoudt aan de manier waarop de instantie met jouw klacht omging. Hoe krijg je dat als

klantcontacten bij Actium (. woningen in

achter de broek kunnen zitten.’ De leidingge-

organisatie voor elkaar? Eerst en vooral door

Drenthe en Friesland, kreeg  klachten in

vende overlegt met de inhoudelijk verant-

er energie in te steken, zegt Caroline Vos. Ze

,  geschillen gemeld bij de onafhankelij-

woordelijke over de klacht. Als die er met de

heeft haar eigen trainings- en adviesbureau in

ke klachtencommissie, waarvan er drie tot een

huurder niet uitkomt, belt de manager zelf.

het publieke domein en heeft jarenlange erva-

zitting hebben geleid) en is één van de drie

‘Dat legt voor een klant soms toch meer ge-

ring met klachtafhandeling door corporaties.

klachtencoördinatoren van de corporatie. Ze

wicht in de schaal.’ Het hele bedrijf kreeg een

‘Neem je een klacht, en daarmee de klant, heel

neemt klachten aan, stuurt de huurder een be-

interne training, waarbij ze vooral leerden om

serieus, dan levert je dat een hoop goodwill

vestigingsbrief, stuurt de klacht door naar de

hun boerenverstand te gebruiken. Evenhuis:

op.’ En dus is het de moeite waard, ook al bete-

teammanager van de betreffende medewerker

‘Dat je telkens denkt: wat zou jij willen dat er

kent dat dat je de ene klant vijf minuten te

of afdeling en ziet erop toe dat die de klacht op

met je klacht gebeurt als je deze klant was?

woord staat terwijl de ander twintig minuten

tijd afhandelt. Klanten kunnen hun klacht via

Vooral begrip, persoonlijk contact, duidelijk-

nodig heeft.

de website, telefonisch, per brief of aan de ba-

heid en snelheid zijn belangrijk.’

Dat aanvoelen lukt niet met een goede klach-

lie melden. ‘Soms krijgen we een kort mailtje,

tenprocedure alleen, zegt Vos. Het zit hem

soms een brief van zes kantjes.’ Met een

DIENSTVERLENING

vooral in competente medewerkers. ‘Proce-

‘lastige’ klant gaat ze niet anders om, zegt ze.

Actium werkt continu aan haar klantbenade-

duretechnisch hebben woningcorporaties het

‘De klacht beoordelen we precies hetzelfde.’

ring, vertelt directeur-bestuurder Elles Dost.

goed voor elkaar. Maar er wordt te weinig ge-

Toen de procedure net werd ingevoerd, vond

‘Als je teruggaat naar je kerntaken, moet je

investeerd in het selecteren en opleiden van

Kruit het wel wat omslachtig. ‘Vroeger

daarin excelleren.’ Om de communicatie met

geschikte medewerkers. Een geschikte mede-

schreeuwde je gewoon over de afdeling: er is

de klant nog beter te stroomlijnen, worden drie

werker heeft empathie, accepteert dat hij of zij

een klacht over je. Nu zie ik wel de voordelen.

afdelingen waarmee de klant rechtstreeks te

degene is die de boosheid over zich heen

Omdat we de stappen registreren in de compu-

maken kan krijgen, samengevoegd tot één af-

krijgt, beheerst gesprekstechnieken en vindt

ter, kunnen we precies zien hoe het er met een

deling klantcontact. ‘En we werken aan een

het een uitdaging om van een boze klant een

klacht voorstaat.’

klantportaal, waarin onze dienstverlening niet

loyale klant te maken.’

Actium koos bewust voor deze taakverdeling,

meer aan plaats en tijd is gebonden.’ De

vertelt

Evenhuis.

Drents/Friese corporatie laat zich elk kwartaal

VERANTWOORDELIJKHEID

‘Door specifieke coördinatoren aan te wijzen

meten door het Kwaliteitscentrum Woningcor-

Alja Kruit lijkt aan die omschrijving te voldoen.

zitten we er bovenop. Daarvoor selecteren we

poraties Huursector (KWH). Dost: ‘Als iemand

Ze werkt inmiddels  jaar op de afdeling

vooral op wie het leuk vindt en wie collega’s

ontevreden is over onze dienstverlening, bel-

beleidsadviseur

Andrea

DE CIJFERS VAN KWH Het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) meet bij zo’n  woningcorporaties

‘Als huurders ontevreden zijn,

periodiek of continu in welke mate klanten tevreden zijn over de dienstverlening van hun corporatie.

komt dat meestal doordat ze zich niet serieus genomen voelen’, zegt Antoinette van

Klantwaardering stijgt

6,7 7,6 1997

2013

Klachtafhandeling blijft

Hogere score bij

Hogere score

der Linden van KWH. Ze deed

structureel achter

trainingen

kleine corporaties

in  onderzoek naar klacht-

6,6

+0,3

+0,2

2013

Gemiddelde beoordeling van corporaties door huurders

afhandeling. Daaruit blijkt dat corporaties wel goed zijn in de huurders vertellen hoe de klacht wordt behandeld. Ook verwijst  procent van de ondervraagde corporaties de

klachtafhandeling 55 KLACHTENCOMMISSIE:

‘De kunst is goed bemiddelen’

Komen huurder en verhuurder er samen niet uit, dan verwijst de woningcorporatie de huurder door naar de onafhankelijke klachtencommissie. Elke woningcorporatie is verplicht om zo’n commissie te hebben. Steeds vaker is dat een regionale klachtencommissie, die voor meerdere corporaties tegelijk werkt. Lia Laupman (juriste en mediator) vormde samen met John Vogel (overheidsjurist) en Geert-Jan Smit (voormalig corporatie-bestuurder) tien jaar lang zo’n regionale commissie. Dat werkte zo goed dat ze na het verstrijken van hun maximale zittingstermijn verder gingen als zelfstandige klachtencommissie: de Landelijke Klachtencommissie Huurwoningen (LKH). Corporaties kunnen daar bijvoorbeeld terecht als ze tijdelijk een commissie nodig hebben omdat de wervings- en selectieprocedure nog loopt, of omdat ze hooguit een paar klachten per jaar hebben.

ONAFHANKELIJKHEID Volgens Laupman draait het bij een klachtencommissie om onafhankelijkheid. ‘Huurders moeten niet het idee hebben dat je alleen in het belang van de corporatie handelt.’ Ze krijgen klachten over van alles: huurders vinden bijvoorbeeld dat de corporatie te weinig aan overlast of een onderhoudsgebrek doet, of voelen zich onheus bejegend. ‘Meestal zit het probleem in de communicatie’, vertelt Laupman. ‘Als dat mis gaat, is een huurder daar anders mee bezig dan een verhuurder. Soms komen mensen naar ons toe die ergens dagen mee in hun maag zitten en er overspannen van zijn.’ De klachtencommissie probeert klant correct door als ze niets

niet veel uit te maken: kleine

zoveel mogelijk te bemiddelen. ‘Ons schriftelijk advies

meer kunnen doen.

corporaties scoren gemiddeld

bevat niet altijd een uitspraak. Meestal lukt het om ze er

Aan de andere kant ontbreekt

slechts , punt hoger op

alsnog samen uit te laten komen.’

bij een kwart een heldere defi-

klachtafhandeling dan grote

nitie van een klacht en in 

corporaties. Toch hebben de

AEDESCODE

procent van de gevallen een vi-

woningcorporaties die we voor

De Commissie AedesCode krijgt weer eventuele klachten

sie op klachtenbeleid.

dit artikel interviewden, het

over klachtencommissies binnen. Uit de verslagen van de

idee dat een kleine corporatie

afgelopen jaren blijkt dat waar de kwaliteit van de com-

Woningcorporaties die trainin-

in het voordeel is omdat zij hun

missies vroeger nog weleens te wensen overliet, de

gen organiseren scoren gemid-

huurders vaak beter kennen.

meeste woningcorporaties dat nu goed op orde hebben.

deld , punt hoger. Volgens

www.landelijkeklachtencommissiehuurwoningen.nl en

KWH-cijfers lijkt de grootte

www.aedes.nl, zoekterm AedesCode

56 klachtafhandeling

TIPS

1 2

VAN KWH

Herken een klacht. Zorg voor een heldere en praktische definitie en deel deze met alle medewerkers. Schrijf een heldere en complete visie op klachtenmanagement op. Daarin staan de ambities en de

len we die persoon na. De meting zorgt ervoor

middelen om doelen te bereiken

dat we naast interne motivatie ook een externe

(inrichting proces, interne rappor-

prikkel hebben om het goed te doen. En het is

tages, communicatiestrategie,

opnieuw een signaal richting de klant dat je

enzovoort).

hem serieus neemt.’

3 4

PERMANENTE AANDACHT Van de woningcorporaties met meer dan . woningen scoorde Actium het afgelopen jaar het best in de KWH-Prestatie-Index. Winnaars onder de kleinste corporaties zijn

Maak de procedure om een klacht in te dienen eenvoudig. Train je medewerkers. Zonder klantgerichte medewerkers hebben visie en beleid weinig effect.

Destion Bergen en Woongoed GO. Sinds Destion (. woningen in Noord-Limburg, vier klachten in , waarvan één doorverwezen naar klachtencommissie) in  met een

wend. Soms pik je er een signaal door op waar-

laten blijken. ‘De respons was hoog. Van hen

nieuw klachtenbeleid startte, zag de corporatie

mee je de hele bedrijfsvoering kan verbeteren.’

leerden we bijvoorbeeld dat onze medewer-

het aantal klachten dalen en de waardering

Uitleggen waarom je iets wel of niet doet is net

kers niet goed van elkaar wisten waar ze mee

toenemen.

zo belangrijk als de beslissing zelf, zegt hij. ‘De

bezig waren. Dus als er iemand op vakantie

Volgens directeur-bestuurder Wilbert Pothoff

meeste mensen zijn wel zo redelijk dat je ze tot

was, dan kregen ze geen antwoord.’

heeft Destion niet de heilige graal ontdekt: ze

inzicht kunt brengen als ze hun zin niet krijgen,

Een werkgroep ging met de resultaten aan de

doen gewoon heel goed hun best. ‘Het sleutel-

maar dan moet je het wel duidelijk en goed uit-

slag. Zij legden werkbezoeken bij andere cor-

woord is permanente aandacht. Af en toe een

leggen. Ik denk dat daaraan te weinig aandacht

poraties af, installeerden een klachtencoördi-

extern iemand inhuren voor een training. Je

wordt besteed.’

nator en legden de verantwoordelijkheid bij

medewerkers constant bewust maken van de

medewerkers zelf neer. Deelnemers aan het

manier waarop ze met klanten omgaan.’ Een

VRAAG HET HUURDERS ZELF

panel kregen een samenvatting van het onder-

vervelende klant bestaat niet, houdt Pothoff

Wat doe je als je slecht scoort op klachtafhan-

zoek en werden in april  geïnformeerd hoe

hen voor. ‘Dat besef moet je zo nu en dan

deling, maar geen vat krijgt op de oorzaak?

het er voorstond. Volgens haar zijn medewer-

aanwakkeren, want het zakt heel snel weg. Ik

Woonstichting SSW (. woningen in De

kers anders naar klachten gaan kijken. ‘Eerst

denk dat het daar bij woningcorporaties vaak

Bilt,  klachten in , waarvan  doorver-

werd gedacht: als wij juist gehandeld hebben,

verkeerd gaat.’

wezen naar de onafhankelijke klachtencom-

dan valt ons niets te verwijten. En daarachter

Ook Woongoed GO (. woningen in Zuid-

missie) riep er vorig jaar een klantenpanel voor

verscholen ze zich tegenover de huurder. Ter-

Holland,  klachten in , nul klachten door

in het leven.

wijl dat nog niet wil zeggen dat die huurder

naar klachtencommissie) kent hun hoge klant-

‘In  gaven onze huurders ons een dikke on-

tevreden is.’ De nieuwe benadering heeft

waardering op klachtafhandeling toe aan

voldoende voor klachtafhandeling’, vertelt

effect: SSW ging van een , naar een ,. Wel

constante aandacht, zegt directeur-bestuurder

beleidsmedewerker Anneke Dijk. ‘KWH wist

vinden medewerkers het nog lastig als ze ‘nee’

Simon van Nieuwaal. ‘De dienstverlening

ons te vertellen dat het lag aan de houding van

moeten zeggen om klanten dan uit te leggen

moet in de genen van de corporatie zitten. Je

medewerkers, maar in de organisatie konden

waarom zij hun zin niet krijgen, zegt Dijk.

moet beseffen dat dat je er dankzij de klant zit

we niet achterhalen waar dat precies in zat.

‘Deelnemers aan het panel gaven zelf aan: nee

en hem dus optimaal moet bedienen. Dat is een

Dus besloten we het onze huurders te vragen.’

is ook een antwoord, als je het maar goed uit-

cultuur en daar moet je jarenlang aan werken.’

De corporatie benaderde voor het panel huur-

legt. Hoe we dat precies moeten doen, is soms

Klachten handelt Van Nieuwaal zelf af. ‘Dat

ders die via de enquête of via een klacht aan de

nog lastig. Maar dat kun je leren. Dat wordt

heb ik mezelf vanaf het begin af aan aange-

onafhankelijke commissie hun onvrede hadden

onze volgende stap.’

Heeft u al inzicht in de onderhoudskosten voor de komende 15 jaar?

AWB

ziet het

groter

Weet u al wat u de komende 15 jaar aan onderhoud kwijt bent? En hoeveel u moet rekenen aan onvoorziene kosten, zoals reparatie en vervroegde vervanging? Wij zijn benieuwd wat u doet om uw totale onderhoudskosten te beheersen. Ook wij denken hierover na en delen graag onze visie hierop.

Ga naar www.AWBziethetgroter.nl

ELLES DOST TEK ST : JEFFRE Y LEMM FOTO : JEROEN POORT VLIE T

vierkante meter heeft een mens 23 Hoeveel nodig om prettig te wonen?

‘Dat is heel erg afhankelijk van je persoonlijke voorkeuren en situatie. Zelf ben ik gewend aan veel ruimte, omdat ik woon op een boerderij. Maar dat ligt anders voor bijvoorbeeld veel studenten. Die willen graag dichtbij het centrum wonen en vinden het dan prima om wat kleiner te wonen. Op deze vraag

kan ik daarom geen specifiek antwoord geven.’

sociale huurwoningen heeft 26 Hoeveel Nederland nodig? ‘Ik denk dat we in Nederland meer sociale woningen hebben, dan we echt nodig hebben. Het probleem zit hem echter vooral in de locatie van die woningen. In de Randstad zijn er meer sociale huurwoningen nodig, terwijl het aantal woningen in krimpgebieden omlaag kan.’

wordt u in uw werk blij van? 28 Waar

‘Dat we waardering krijgen van onze huurders voor onze diensten. En ik ben er trots op hoe de medewerkers van mijn corporatie omgaan met de reorganisatie waar we ons in bevinden.’

16 MIN OF MEER PERSOONLIJKE VRAGEN EN 16 VRAGEN OVER SOCIALE HUIS VESTING. DEZE KEER IS HET ELLES DOST DIE BLIND DE VRAGEN KIEST.

er in 2050 nog woningcorporaties? 17 Zijn

‘Dat lijkt me wel, want er zullen altijd groepen zijn die hulp bij huisvesting nodig hebben. De sector zal ongetwijfeld kleiner zijn dan nu en er ook anders uitzien. Overigens zie ik de wooncoöperatie niet uitgroeien tot iets op stads- of dorpsniveau. Dat initiatief past meer bij een heel kleine schaal, omdat mensen zich vooral bij hun directe woonomgeving betrokken voelen.’

16/32 59 woont u als u 85 bent? 2 Hoe

‘Ergens in het centrum van een stad,

‘Nieuwsuur, omdat het na een lange

zodat ik genoeg drukte om me heen

dag fijn is om af te sluiten met wat

heb. Nu heb ik het druk op het werk

meer achtergrond bij de actualitei-

en vind ik het heerlijk om landelijk

ten. En ik vind de Kwis met Paul de

en rustig te wonen. Maar op mijn

Leeuw heel geestig, dat doen die

85e is dat waarschijnlijk andersom

jongens erg leuk.’

en wil ik juist in de hectiek wonen.’

is uw favoriete tv-programma? 5 Wat

Kunnen we in Nederland wonen helemaal aan de markt overlaten?

wilt u nooit meer 4 Wie spreken? ‘Dat is een voormalige vriend des huizes. We hebben hem ooit een bedrag geleend voor de aankoop van

‘Nee, want er zullen altijd mensen

een stukje grond, maar hij wilde dit

zijn met een smalle beurs die zelf

geld niet terugbetalen. Uiteindelijk

niet makkelijk aan een huis kunnen

hebben we de rechter moeten

komen of die op een andere manier

inschakelen om het bedrag terug

ondersteuning nodig hebben bij het

te krijgen.’

wonen.’

is het meest persoonlijke dat u 3 Wat van uw buren weet?

Als u minister voor Wonen was, wat zou u als eerste doen? ‘Ervoor zorgen dat corporaties ruim-

‘Dat is zo persoonlijk dat ik dat echt

te houden om aan leefbaarheid te

niet ga vertellen in een interview.’

doen. Het takenpakket van corporaties is breder dan huizen beheren en wonen gaat verder dan alleen de muren van het eigen huis.’

woon27 20 Welke minister vond/ vindt u de beste? ‘DE MINST

SLECHTE VIND IK SYBILLA DEKKER, OMDAT ZIJ ECHT EN OP EEN CONSTRUCTIEVE MANIER IN GESPREK GING MET DE CORPORATIESECTOR.’

Wat maakt een wijk goed om in te wonen?

mag ik 11 Waar u midden in

de nacht voor wakker maken? ‘NERGENS VOOR. ALS JE DAT DOET BEN IK ECHT NIET TE GENIETEN.’

buurmeisje van 8 vraagt wat voor 13 Uw werk u doet. Wat antwoordt u?

‘Dat ik ervoor zorg dat mensen met weinig geld kunnen wonen in een goed huis in een leuke buurt.’

heeft u voor het laatst 7 Waarover wakker gelegen? ‘Door een documentaire over de keuze voor euthanasie bij heel jonge kinderen. Dat heeft me enorm aangegrepen. Ik keek die documentaire

‘Dat je je prettig voelt bij de mensen

midden in de nacht, na de euforie

die met jou in die wijk wonen. Vol-

van de WK-overwinning op Costa

gens mij is dat nog belangrijker dan

Rica. Met de slaap is het die nacht

het huis waarin je woont of de voor-

niet meer goed gekomen.’

zieningen in de buurt.

welk huis bewaart 1 Aan u de beste herinneringen en waarom? ‘Mijn ouderlijk huis, omdat de tijd als

ELLES DOST (1969) is

kind zo onbezorgd was. Ik heb een

directeur-bestuurder van woning-

heerlijke jeugd gehad, al zette ik me

corporatie Actium in Assen. Daarnaast

vroeger wel af tegen het thuisfront.

is zij bestuurslid van Aedes. Dost was

Niet in negatieve zin: het kwam

na haar rechtenstudie een aantal jaar

vooral omdat mijn ouders beschei-

eigenaar van het café waar ze als

den en wat meer behoudend waren,

studente had gewerkt en kwam

terwijl ik er zelf van houd om uit-

vervolgens via de makelaardij terecht

dagingen aan te gaan.’

in de corporatiesector.

werk aan wonen TEK ST _ PE TER HENDRIK S

FUNCTIES

BEDRIJF

PLAATS

2 leden voor de raad van commissarissen

Patrimonium woonstichting

VEENENDAAL

Commissaris v/m juridische zaken, welzijn & zorg

LEKSTEDEwonen

VIANEN

Commissaris v/m volkshuisvesting & bedrijfsvoering

LEKSTEDEwonen

VIANEN

Drie leden van de raad van commissarissen (m/v)

Woningbouwvereniging Helpt Elkander

NUENEN

Een lid voor de raad van commissarissen

de Bouwvereniging

HARLINGEN

Lid raad van commissarissen

Dunavie

KATWIJK

Lid raad van commissarissen

Woningstichting Nijkerk

NIJKERK

Lid raad van commissarissen (met financiële expertise en kennis van de volkshuisvesting)

Wooncorporatie Ons Huis

ENSCHEDE

Lid raad van commissarissen op voordracht van de bewonersvereniging rijswijk

Rijswijk Wonen

RIJSWIJK

Lid raad van commissarissen v/m

Woningstichting Het Grootslag

WERVERSHOOF

Voorzitter raad van commissarissen

Rijswijk Wonen

RIJSWIJK

Wsg zoekt rvc-lid met kennis van zorgvastgoed

WSG

GEERTRUIDENBERG

Administrateur (m/v)

LEKSTEDEwonen

VIANEN Ut

Bestuurscontroller

TBV Wonen

TILBURG

Fiscale controller

Woonbedrijf

EINDHOVEN

Hoofd financiën m/v

thuis

VELDHOVEN

Internal auditor

Woonbedrijf

EINDHOVEN

Medewerker backoffice

Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw WSW

HILVERSUM

Medewerker debiteuren- en crediteurenadministratie

Stichting SSHN

NIJMEGEN

Senior medewerker financiële administratie (8-24 uur per week)

Mitros

UTRECHT

Toezichthouder (schaal 12/13 bbra)

Centraal Fonds Volkshuisvesting

BAARN

Manager financiën & control

Zayaz

S-HERTOGENBOSCH

Directeur-bestuurder

Woonstichting VechtHorst

NIEUWLEUSDEN

Applicatiebeheerder

Sité

DOETINCHEM

Functioneel beheerder

Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw WSW

HILVERSUM

Projectmanager sectorplan woningcorporaties

Fonds leren en ontwikkelen wooncorporaties (FLOW)

ALMERE

Senior toezichtanalist (schaal 14/15 bbra)

Centraal Fonds Volkshuisvesting

BAARN

Eigen Haard

AMSTERDAM

Woonconsulent (tijdelijk)

Woonpartners Midden-Holland

WADDINXVEEN

Technisch assetmanager

Zayaz

S-HERTOGENBOSCH

Directie/RvB/RvC

Financieel/Administratief

ICT

Strategie en Beleid

Technisch toezicht Eigen haard zoekt opzichter mutatieonderhoud 36 uur Woningbeheer, Wijkbeheer en Leefbaarheid

BEELD _ CURVE

OP ZOEK NAAR EEN BAAN BIJ EEN WONINGCORPORATIE OF WONINGBOUWVERENIGING? HIERNAAST EEN OVERZICHT VAN DE ACTUELE ONLINEVACATURES. BEKIJK DE VACATURE OP WWW.WERKAAN WONEN.NL.

Kasstroom verbeteren?

Inkoopfunctie professionaliseren Structurele kasstroomverbetering. Gerealiseerd.

Significant kosten reduceren, de kwaliteit verbeteren en medewerkers ontwikkelen om resultaat te borgen. • Strategie- en organisatieontwikkeling • Inkoopaudits en benchmarking • Programma management • Training en coaching • Inkoopsoftware Sparren, onze visie eens horen of gewoon een inkoopvraag? Neem contact op met Trevian of bezoek onze website.

Trevian Raadhuisplein 1 1693 EA Wervershoof

Tel.: E-mail: Web:

085 4012 750 info@trevian.nl www.trevian.nl

Ruim 50% van de kosten van uw corporatie is gerelateerd aan inkoop. Steeds meer woningcorporaties kiezen voor een audit van Trevian om inzicht te krijgen in de beïnvloedbare kosten, de inkoopvolwassenheid en besparingskansen. Trevian heeft unieke kennis en ervaring bij woningcorporaties. Wij voeren projecten uit om kosten structureel te verlagen en inkoop te professionaliseren. Dit doen wij via een integrale aanpak met oog voor uw organisatie, medewerkers en cliënten. Trevian adviseert, implementeert en realiseert inkoopresultaat waarbij de impact vele malen groter is dan de kosten.

INSPIRATIE VOOR PERSOONLIJKE EN PROFESSIONELE ONTWIKKELING Professional Learning & Development van Universiteit Twente biedt gerichte parttime opleidingen voor managers en professionals die zich op academisch niveau verder willen ontwikkelen. Op www.professional-learning.nl kunt u kennismaken met het aanbod. De website biedt video-introducties, ervaringsverhalen en sneak previews van online colleges.

DUURZAAMHEID BINNEN DE SUPPLY CHAIN

Wordt geïnspireerd door het online college van Esther Verburg waar zij vertelt over Hoe kun je innovatie bereiken en waarde creëren in de supply chain. www.utwente.nl/sustainable-innovation

LEES DE VISIE VAN MARTIN VAN STAVEREN OP RISICOMANAGEMENT

AEDES BRENGT DE PRAKTIJK NAAR DE THEORIE

Op de website vindt u columns van (gast)docenten over actuele onderwerpen. Zo wijdde Martin van Staveren een verhaal aan risicomanagement en schreef Petra Hoffman over duurzaamheidsmanagement.

Arjen van Gijssel is namens Aedes lid van de Stuurgroep van de Leergang Management Woningcorporaties. In deze online video vertelt Arjen, samen met een aantal deelnemers wat de opleiding brengt en hoe de combinatie met theorie en praktijk wordt toegepast.

Bundeling van ervaringen Het boek ‘Professional Learning & Development’ bevat vele ervaringen en inzichten van docenten en (oud)studenten en is integraal te lezen op de website.

Bekijk de sneakpreview op www.utwente.nl/woningcorporaties

Sneak previews Neem een voorproefje! Op de website vindt u sneak previews van de interactieve online colleges die via Professional Learning & Development worden aangeboden, zoals het college van Prof. Michael Braungart over Cradle to Cradle. Dat is de manier om alvast kennis te maken met de wijze waarop de colleges worden gegeven.

Kijk voor meer inspiratie op WWW.PROFESSIONAL-LEARNING.NL

Marleen hermans

‘KIEs BEWusT JE mANIER VAN OPDRAcHTgEVEN’

‘Corporatiebestuurders bepalen in de toekomst niet meer per se wie de architect wordt van een wooncomplex. Of wat er in het bestek van een gebouw moet staan’, verwacht Marleen Hermans hoogleraar Publiek Opdrachtgeverschap in de bouw. Professioneel opdrachtgeverschap draait om doelgericht werken en je bewust zijn van je eigen sterke punten en weten wat je beter aan anderen over kunt laten. Dat betekent ook bewust kiezen welke vorm van opdrachtgeven het beste past bij een organisatie. Hermans: ‘Het gaat erom dat corporaties weten wat opdrachtgeverschap betekent en waarom ze kiezen voor bijvoorbeeld regisserend of juist traditioneel opdrachtgeverschap. Ze moeten zichzelf de juiste vragen stellen en daar wil ik ze bij helpen.’

opdrachtgeverschap 65 TEK ST : JEFFRE Y LEMM

FOTO ’ S : MARK PRINS

Wat valt u op aan het opdrachtgeverschap bij corporaties? ‘Het denken over opdrachtgeverschap is door de crisis flink verschoven naar meer aandacht voor een regisserende vorm, waarbij de opdrachtgever zich beperkt tot de hoofdlijnen van een project en de rest uitbesteedt. Ik zie bij corporaties dat er behoefte is aan nieu-

‘WAT DRAAGT DE MANIER VAN OPDRACHTGEVEN BIJ AAN HET GEHEEL VAN UW ORGANISATIE?’

we vormen van samenwerking met partijen in de bouw. Zo zijn steeds meer corporaties bezig met vormen van ketensamenwerking. Dat doen ze door alle relevante partijen al heel vroeg in het proces te betrekken bij een

het oude zullen laten. Toch verwacht ik dat

bouwproject en door te sturen op het resultaat in plaats van het proces.

veel corporaties met de juiste vraagstelling

Parallel hieraan zie ik een groeiende verzakelijking: corporaties willen

hun manier van werken zullen aanpassen. Al

duidelijke afspraken over wie in de keten waarvoor verantwoordelijk is

was het alleen al omdat in de crisis het aantal

en wie ze kunnen afrekenen op resultaten. Dat heeft een enorme impact

bouwbedrijven en architectenbureaus enorm is

op hoe ze met partijen omgaan.

geslonken, waardoor de ketens zijn veranderd.

Regisserend opdrachtgeverschap levert corporaties in potentie bespa-

Je zult dus sowieso verbindingen met andere

ringen op, maar gebruik het niet als blauwdruk. Want het kan best zo

partijen moeten aangaan.’

zijn dat de traditionele manier van werken voor een individuele corporaanders in elkaar. Kies in elk geval niet voor traditioneel opdrachtgever-

Welk doel heeft u voor ogen met de leerstoel die u bekleedt?

schap omdat er altijd al op die manier is gewerkt. Baseer je keus op de

‘Ik wil (corporatie)bestuurders zo ver krijgen

goede vragen over de organisatievorm.’

dat ze meer gaan nadenken over de manier van

tie beter uitpakt. Een grote en een kleine corporaties steken wezenlijk

Welke vragen zijn dat?

opdrachtgeven op de lange termijn. Dat ze gaan nadenken over wat het bijdraagt aan het

‘De eerste vraag die corporaties zich moeten stellen is wat de belangrijk-

geheel van de organisatie. Nu is nadenken over

ste maatschappelijke taken in hun werkgebied zijn. Waarom doen ze wat

opdrachtgeverschap vooral gekoppeld aan

ze doen? Vervolgens moeten ze in kaart brengen wat ze daarvoor nodig

projecten en niet aan de structuur van de orga-

hebben en welke manier van werken het beste past bij hun organisatie.

nisatie. Ook bij vernieuwing van het opdracht-

Welke taken móeten er bij de corporatie blijven en welke taken zou

geverschap door de toepassing van nieuwe

je ook aan anderen kunnen overlaten, waarbij je zelf professioneel

contractvormen, gaat het te vaak om een expe-

opdracht geeft. Zo kunnen corporaties hun doelgroep zo goed mogelijk

riment of een los project.’

bedienen en tegelijkertijd efficiënt werken. In het stellen van dit soort maken. Je moet helder weten waar je van bent en van wilt zijn. Ver-

Heeft het begrip duurzaamheid nog een plek in uw visie?

volgens moet je weten waar je wel of niet die markt bij wilt betrekken en

‘Ik koppel duurzaamheid met name aan de

hoe je dat doet. De antwoorden zullen verschillen per corporatie en er

exploitatie van gebouwen. Vooral kijken naar

zullen ook corporaties zijn die in het opdrachtgeverschap dan alles bij

de levenscycluskosten van gebouwen dwingt

vragen is in de dagelijkse praktijk bij corporaties nog wel een slag te

opdrachtgeverschap 67

Marleen Hermans (1967) is sinds 1 januari 2014 hoogleraar Publiek Opdrachtgeverschap in de Bouw aan de Technische Universiteit Delft. Deze leerstoel heeft als doel om opdrachtgeverschap te professionaliseren en een wetenschappelijke basis te geven. Hermans benadrukt het belang van opdrachtgeverschap bij het beheer van de bestaande vastgoedvoorraad. Naast haar hoogleraarschap is Hermans partner bij Brink Management en Advies.

68 opdrachtgeverschap

je om nu al na te denken over de toekomstige beheervragen. Hoe moet het gebouw op lange termijn functioneren? Wat mag de exploitatie op de lange termijn kosten en wat betekent dat voor je ontwerpkeuzes nu? Dit zijn relevante vragen voor het beheer en onderhoud van de

‘ VRAAG MARKTPARTIJEN OM SLIMME EN GOEDKOPERE OPLOSSINGEN PASSEND BIJ HET EINDRESULTAAT ’

bestaande voorraad, die minstens zo belangrijk is als nieuwbouw. Als je hier op een goede manier mee omgaat, dan kan je dat op termijn veel geld schelen. De belangrijkste uitdaging

hebt. Omdat het vastgoed in de jaren 90 maar in waarde bleef stijgen

In hoeverre kan professioneel opdrachtgeverschap bijdragen aan lagere bedrijfslasten bij corporaties?

hebben we hier te weinig over nagedacht omdat we oplopende kosten

‘Je gaat als corporatie vooral terug in kosten als

voor verbetering en onderhoud konden opvangen met de waarde-

je bouwopdrachten goed voorbereidt. Neem in

stijging van het vastgoed. Nu de geldkraan grotendeels dicht is, moeten

de startfase van een project genoeg tijd om het

we wel anders gaan denken en doen. De aandacht voor het opdracht-

eindresultaat intern tot op het bot uit te discus-

geven in beheer en onderhoud is bij corporaties de laatste jaren sterk

siëren. Wat ik in het verleden veel zag was dat

onderbelicht geraakt en daarom wordt de omschakeling van de organi-

opdrachtgevers snel een besluit namen en daar

satie voor hen een uitdaging. Een beheerorganisatie vraagt een andere

soms wel 30 keer op terugkwamen. Ze begon-

organisatie en type mensen dan een organisatie gericht op nieuwbouw.’

nen dan het hele proces opnieuw omdat er

van professioneel opdrachtgeverschap is om de huidige woningvoorraad toekomstwaarde te geven. Nieuwbouw is wat dat betreft relatief makkelijk omdat je vanaf nul begint en geen erfenis van slechte ontwerpkeuzes

intern iemand met nog een nieuw inzicht kwam, of omdat bewoners pas laat gehoord

TRAININGSAANBOD VERNIEUWEND OPDRACHTGEVERSCHAP

werden. Dat is natuurlijk funest voor de bedrijfslasten, omdat de doorlooptijd van projecten onnodig verlengd wordt. Corporaties moeten aan inhoudelijke crowd sourcing durven doen; durf partijen van buiten mee te laten denken. Het voordeel is dat corporaties heel

Om opdrachtgeverschap te

ketensamenwerking. Directie

lang zelf in de uitvoering hebben gezeten en

professionaliseren heeft

en medewerkers van woning-

hierdoor veel kennis in huis hebben. Daardoor

Aedes in samenwerking met

corporaties krijgen hierdoor

weten ze wat er van uitvoerende partijen ver-

inkoopvereniging NEVI een

handvatten om in de eigen

wacht wordt en wat ze moeten vragen aan de

trainingsaanbod ontwikkeld.

corporatie aan de slag te

markt. Het loslaten op uitvoerend niveau is nog

De modules zijn zowel op

gaan. In het najaar gaan de

wel een moeizaam punt bij corporaties. Vraag

strategisch en praktisch

trainingen van start en kunt u

marktpartijen om met slimme en goedkopere

niveau, als voor beginners én

zich inschrijven. Wilt u nu al

oplossingen te komen die passen bij het eind-

voor mensen die al ervaring

meer weten? Neem contact

resultaat. In de markt is er veel meer kennis dan

hebben met nieuwe vormen

op met Maarten Georgius van

in de sector alleen en ik vind dat corporaties dat

van opdrachtgeverschap zoals

Aedes, m.georgius@aedes.nl.

moeten benutten. Dat gebeurt steeds meer, maar er valt nog een wereld te winnen.’

Groen licht € 350 miljoen structurele kostenverlaging? € 500 miljoen extra uit woningverkoop? € 300 miljoen energiebesparing? Investeren doet u alleen zonder vraagtekens. Gefinancierd met zekerheid. Door de Huizenbank.

Overheid en corporaties staan voor de uitdaging van gedegen strategische voorraadplanning. Maar ontwikkelen, bouwen, beheren en onderhouden vallen of staan met het vinden, of creëren, van de benodigde financiële ruimte. Helaas zijn veel lichten op rood gesprongen. Er is groen licht nodig om veilig over te steken. Groen licht voor, als het even kan, een groene financiering. NWB Bank. De Huizenbank.

Postbus 580, 2501 CN Den Haag t 070 416 62 66 e info@nwbbank.com www.nwbbank.com

Wat SigmaCare onder de streep oplevert.

Uw resultaat telt. Sigma.

feiten & cijfers 73 TEK ST : HANNEKE NAGTZ A AM EN QUINTEN SNIJDERS

2015 RIJK SDIENST

4.0

HUURTOESLAG LOOPT OP TOT 3,9 MILJARD EURO IN 2019

BRON : BEGROTING WONEN

3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0

Het aantal huishoudens met recht op huurtoeslag neemt fors toe. Dat heeft gevolgen voor

€ 2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

HEDY VAN DEN BERK, DIRECTEUR-BESTUURDER HAVENSTEDER EN LID AEDES-BESTUURSADVIESCOMMISSIE BETAALBAARHEID

‘Ik vind dat de huurtoeslag op de schop moet’

het budget. Reser-

‘Wij waren blij om te zien dat de aangekondigde be-

tussenschotjes werken, zodat mensen met de laagste

veerde de overheid

zuiniging op de huurtoeslag niet doorging. Nog eens

inkomens in de goedkoopste woningen komen. En een

31 miljoen euro minder was echt een probleem ge-

deel van de huren onder de eerste aftoppingsgrens te

weest. Als je kijkt naar de cijfers, zie je dat het stelsel

houden, dat wil zeggen dat huurders dan over het hele

van de huurtoeslag niet houdbaar is. Steeds meer

huurbedrag huurtoeslag krijgen. Ik vind dat het stelsel

mensen hebben moeite om de huren zelf op te brengen.

van de huurtoeslag op de schop moet. Gezinnen wonen

Hier ligt een gezamenlijke taak voor de overheid en

vaak in wat grotere woningen en worden daardoor be-

corporaties, om ervoor te zorgen dat mensen die

nadeeld. De herverdeling kan eerlijker. Dus waar blijft

huurtoeslag het hardst nodig hebben hem ook blijven

de overheid? Zorg dat meer maatwerk mogelijk wordt.

krijgen. Wij kunnen een paar dingen doen. Passender

Want op het moment dat het betaalbaarheidsprobleem

toewijzen. Binnen de toewijzingsgrens met meer

te groot wordt, loopt het stelsel vast.’

in 2013 er nog 2,8 miljard euro voor; in 2019 zal dat bijna 4 miljard zijn.

NIEUWE SYSTEMEN OP KOMST Met een corporatiestelsel dat op de schop gaat in een snel veranderende samenleving, heerst er veel onzekerheid in de corporatiesector. Voor wat houvast kijken we naar de TrendRede 2015, die op de tweede dinsdag van september in Utrecht werd voorgelezen.

ONGEMIDDELDE MENSEN We zijn een samenleving van ‘ongemiddelde mensen’ geworden: unieke mensen die op hun eigen waarde worden beoordeeld. De trendwatchers constateren dat het individu steeds

In deze alternatieve Troonrede geeft

oneel gefinancierd, met aandeelhou-

meer verantwoordelijkheden naar zich

een groep vooraanstaande trendwat-

ders gericht op winst, niet op ideolo-

toetrekt of naar zich toegeschoven

chers in drie thema’s een beeld van wat

gie. Deze periode van ondertussen-

krijgt, bijvoorbeeld door de decentrali-

zij denken dat de toekomst voor ons in

heid leidt ons naar een tijd waarin de

saties die de overheid doorvoert. Door

petto heeft.

economie gericht op bezit, status en

de actievere houding van het individu

macht verdwijnt.

vergroot de transparantie in ketens van

ONDERTUSSENHEID

productie en dienstverlening; onnodige

een periode van ‘ondertussenheid’:

WEDEROPBOUW VAN BETEKENIS

tussen het oude en het nieuwe systeem

Het individu van nu wil van betekenis

haar drijfveer past. Voor deze ‘orkestra-

in. Pioniers zien mogelijkheden en

zijn, aldus de trendwatchers. Dat ‘van

tie van het ongemiddelde’ hebben we

prikken gaten in het oude systeem.

betekenis zijn’ doen we in dwarsver-

nieuwe sociale rituelen nodig, in een

Nieuwe grote spelers zijn bedrijven als

banden. En niet alleen in het bedrijfs-

samenleving die zich organisch en flexi-

AirBnB en Couchsurfing, gebaseerd op

leven, ook individuen organiseren zich

bel verbindt en organiseert.

het principe van delen.

steeds vaker in een ‘zwerm’, met een

Lees of kijk de gehele TrendRede

Toch grijpen we vaak toch weer terug

afgebakend, tijdelijk doel. De overheid

terug op www.trendrede.nl.

naar oude, vertrouwde systemen: ook

is geen regisseur meer, maar faciliteert

deze nieuwe bedrijven zijn vaak traditi-

die samenwerkingsverbanden.

Volgens de trendwatchers leven we in

OOST-BETUWSE UITDAGING Directeur-bestuurder Sije Holwerda

‘Allemaal met gesloten beurs’, vertelt

(midden) van Waardwonen onder-

Holwerda. Een matchteam van een

tekent de statuten van Stichting Oost-

ervaren (met breed netwerk) en een

Betuwse Uitdaging. Samen met de

jonge medewerker (met organisatie-

directeur van de lokale Rabobank en

talent) zoekt een bedrijf of organisa-

een ondernemer zit hij in het bestuur

tie die de benodigde spullen of dien-

van de stichting. De Oost-Betuwse

sten beschikbaar heeft en brengt

Uitdaging is een netwerk van bedrij-

de partijen bij elkaar. Naast Waard-

ven, maatschappelijke organisaties

wonen doen ook Vivare, woningstich-

en verenigingen en stichtingen in

ting Heteren en de woonstichtingen

Overbetuwe en Lingewaard. Zit een

Gendt en Valburg mee. ‘Voor vereni-

vereniging of stichting met een pro-

gingen en stichtingen is steeds minder

bleem, dan zoekt de stichting in het

subsidie. Maar het gaat ons niet alleen

netwerk een ‘match’ met een bedrijf

om het geld. De kloof tussen het be-

of organisatie die de oplossing heeft.

drijfs- en verenigingsleven is groot.

Zo leverde Waardwonen verf en

Als maatschappelijk middenveld

andere materialen aan een welzijns-

kunnen wij verbinden.’

stichting en computers aan een

www.oostbetuwseuitdaging.nl

werkgelegenheidsprogramma.

schakels verdwijnen uiteindelijk. De ongemiddelde mens doet wat bij zijn of

netwerk 75 E-learning asbest

CEES COOLS Sinds 1 augustus is Cees Cools huurderscommissaris bij Stichting WoonGoed 2-Duizend in Reuver. Cools is daarnaast onder andere lid van de RvC van Woonbedrijf SWS.Hhvl in Eindhoven. Hij volgt Martien Stevens op, die vanwege gezondheidsredenen vroegtijdig aftreedt.

KEES DE BOO Kees de Boo heeft zijn ontslag als bestuurslid van het Centraal Fonds Volkshuisvesting ingediend bij minister Blok en met ingang van 1 augustus eervol gekregen. De Boo meent dat zijn bestuursfunctie in de toekomst mogelijk niet meer verenigbaar is met zijn andere Alle corporaties hebben te maken met

nevenfuncties. De Boo is onder meer voorzitter van de raad van

huurrecht en asbest. Daarom ontwik-

commissarissen van Vesteda.

kelden Haag Wonen, Portaal en de Alliantie twee online basistrainingen:

JOEP AARTS

huurrecht en asbestherkenning. Deze

Joep Aarts heeft op 16 augustus ontslag genomen als commissaris

trainingen zijn dankzij subsidie van

bij Woonstichting Vooruitgang in Sassenheim. De woningcorporatie

FLOW beschikbaar voor alle

heeft nog geen nieuwe commissaris benoemd.

corporaties. ‘Het is onzin als corporaties iedere keer opnieuw het wiel zitten

JAN VAN DER MOOLEN

uit te vinden’, zegt Wendy Dikshoorn

Jan van der Moolen treedt per 1 september aan als voor-

van Haag Wonen.

zitter van de RvC van Lefier in Noordoost-Nederland.

www.decorporatie-academie.nl

Hij volgt Douwe Hoogstra op die ruim zes jaar vicevoorzitter is geweest en bijna anderhalf jaar voorzitter. Jan van der Moolen was tot 1 maart 2013 directeur van het Centraal Fonds Volkshuisvesting.

JOHAN DUNNEWIJK Directeur-bestuurder Johan Dunnewijk van WonenBreburg (Breda en Tilburg) gaat 1 oktober met pensioen. De RvC start op korte termijn met de werving van zijn opvolger.

JANINE GERARDTS Per 1 oktober start Janine Gerardts als directeur-bestuurder bij De Veste in Ommen. Ze werkte eerder bij de Limburgse corporaties Woonpunt en Wonen Limburg. Sinds 2011 was ze directeur Vastgoed bij Wonen Limburg. Gerardts volgt Jan Sinke op, die in april bij De Veste vertrok.

RONALD BIK Ronald Bik begint per 1 oktober als directeur Bedrijfsvoering & Control bij Vestia. Hij werkte onder meer bij het ministerie van Defensie en het Erasmus MC.

HARRY REININGA Directeur-bestuurder Harry Reininga verlaat met ingang van 2015 AlleeWonen (Breda en Roosendaal). Hij gaat met vervroegd pensioen. Reininga werkte 25 jaar in de volkshuisvesting. Tonny van de Ven blijft bestuurder van AlleeWonen. De RvC is inmiddels begonnen met nadenken over de toekomstige bestuurlijke inrichting bij AlleeWonen.

CARRIÈRENIEUWS

Nu online

achteraf

De directeur Vijftien jaar geleden, toen mijn dochter

van een hoge flat in Overdie in Alkmaar, een wijk die

naar de speeltuin ging, woonde ik in

dankzij een forse opknapbeurt geen aandachtswijk

hartje Amsterdam. En we gingen naar

meer heet, maar volgens alle betrokkenen altijd extra

de mooiste speeltuin van Nederland.

aandacht nodig zal hebben.

Aan

ILLUSTR ATIE : MENNO WIT TEBROOD

colofon Aedes-Magazine is een uitgave van Aedes vereniging van woningcorporaties. Aedes-Magazine verschijnt 12 keer per jaar. Woningcorporaties zorgen dat ruim 2,4 miljoen huishoudens in Nederland goed kunnen wonen en dragen bij aan leefbare buurten, wijken en regio's. Corporaties nemen op dit moment zo'n 60 procent van de bouwproductie in Nederland voor hun rekening en investeren in de toekomst op terreinen als zorg en duurzaamheid. Aedes behartigt als branchevereniging de belangen van woningcorporaties in Den Haag en Brussel, zoekt oplossingen voor het beter functioneren van de woningmarkt

Brouwersgracht,

onder

Het pleintje voor de flat in Alkmaar krijgt aandacht

prachtige kastanjebomen. Een grote

genoeg. Van de directeur. Niets ontgaat hem. En de

zandbak, wat gammele speeltoestel-

meeste ellende lost hij zelf op. Samen met de bewo-

len en een basketbalveldje. Het was niet de inrich-

ners. Bij criminaliteit belt hij de politie. De meeste

ting of de locatie die de speeltuin tot de mooiste van

invloed oefent hij echter niet uit met zijn oplettend-

Nederland maakte. Dat was de beheerder. Zijn naam

heid, maar met zijn glimlach van oor tot oor, die hij gul

ben ik vergeten. Maar hij onthield dat van ieder kind.

toont aan iedere voorbijganger. De man heeft een

‘Ben je er weer?’ vroeg hij vrolijk. Om vervolgens uit

missie en een plek in de samenleving. Hij verdient en

een klein houten opbergkeetje een paar stukken

krijgt respect van de mensen om zich heen. En de

speelgoed te halen. Uit de verzameling van wat ooit

straat is er een stuk prettiger op geworden.

achtergebleven was. Volgens mij was hij afgekeurd en

Het speeltuintje kwam er op initiatief van de bewo-

werd hij betaald door de gemeente. Toen ik pas nog

ners zelf en verving een rommelig bosje struiken met

een keer langs die speeltuin liep – ik woon er al lang

een elektriciteitshuisje vol graffiti (nu prachtig be-

niet meer – viel het me op dat de zandbak en de toe-

schilderd met vlinders). Het is een mooi plekje, waar

stellen een flinke upgrade hebben gehad. Maar de

kleine kinderen graag spelen en ouders op een bankje

speeltuin is niet meer de mooiste van Nederland,

al kletsend met anderen hun kroost in de gaten hou-

want de beheerder is weg.

den. Maar dat is niet de reden dat het een van

Een van de mooiste speeltuinen van Nederland ligt nu

de mooiste speeltuintjes in het land is. Dat is de

vlak voor de flat Zonkant in Alkmaar, kwam ik deze

directeur.

week achter. Dat bedacht ik toen ik in Overdie vlak voor dat speeltuintje een stukje Turks fruit aannam

Christine de Ruiter

van een Turkse meneer die door de mannen van

Hoofdredacteur

de gemeente en de woningcorporatie liefkozend ‘de directeur’ werd genoemd. Een vrijwillige beheerder

en draagt bij aan een professionele sector. Zo'n 95 procent van de corporaties is lid van Aedes. Wij maken ons sterk voor optimale omstandigheden waaronder zij als maatschappelijke ondernemingen hun werk kunnen doen. Aedes is ook de werkgeversvereniging van de corporatiebranche waarin ruim 28.000 werknemers dagelijks werken aan goed, betaalbaar en duurzaam wonen. Voor informatie over het lidmaatschap van Aedes zie www.aedes.nl. Redactie Christine de Ruiter (hoofdredacteur); Margriet Pflug (eindredactie); Latifa van Heerde, Hanneke Nagtzaam, Quinten Snijders, Marjon van Weersch (redactie); Carolien van der Ploeg (productie). M.m.v. Jeffrey Lemm en Ingeborg van Velzen.

Redactiesecretariaat T (088) 2333750 E aedesmedia@aedes.nl Grafische vormgeving Curve grafische vormgeving BNO, Haarlem; Henk Stoffels (artdirection), Patrick Hoogenberg (basisontwerp), Mieke van Weele (vormgeving). Druk Senefelder Misset, Doetinchem Abonnementen T (06) 35111630 E publicaties@aedes.nl I www.aedes.nl>publicaties Prijzen (excl. BTW) Losse nummers: € 12. Een jaarabonnement kost € 103,80; voor studenten € 32,10. Aedes-leden ontvangen één gratis abonnement. Extra jaarabonnementen voor Aedes-leden kosten € 69,60. Vanaf het 16e abonnement geldt een kortingsregeling. Jaarabonnementen worden automa-

tisch verlengd. Opzeggingen dienen op 1 november, dus twee maanden voor het nieuwe abonnementsjaar, binnen te zijn. Advertenties Multor Media BV, Wouter Otto Postbus 5085, 6802 EB Arnhem T (026) 3763451 E wouterotto@multormedia.nl I www.multormedia.nl Aedes vereniging van woningcorporaties Koningin Julianaplein 10 2595 AA Den Haag Postbus 93121 2509 AC Den Haag T (088) 2333700 E aedes@aedes.nl I www.aedes.nl @aedesnet Auteursrechten voorbehouden ISSN 1388-8528

Wat kan Hofmeier voor uw organisatie betekenen?

Focus op Finance Focus op Processen Capaciteit, kennis en ervaring: professionals met drive Hofmeier Financi毛le Professionals staat voor gezonde, frisse en professionele dienstverlening. Onze bedrijfsfilosofie is gericht op een duurzame en constructieve samenwerking met zowel onze Opdrachtgevers als de Professionals. Met de inzet van ruim 100 Professionals en Consultants in vaste dienst levert Hofmeier u expertise en capaciteit. Naast de reguliere administratieve taken zijn de actuele onderwerpen die spelen in de corporatiesector bij onze specialisten in goede handen. Onze Professionals en Consultants zijn breed inzetbaar op alle binnen uw sector spelende vraagstukken.

Kijk 贸贸k op pagina 15!