Warmtepompen en bodemenergie

Waarom de koppeling met een bodembron zo goed werkt als volledig aardgasvrije oplossing.

We willen met z’n allen duurzamere woningen hebben en minder aardgas gebruiken. Voor gemeenten, woningcorporaties, huurders en huiseigenaren is dit niet alleen belangrijk in verband met de gestegen gasprijzen, maar ook om een belangrijke bijdrage te kunnen leveren aan de verduurzaming. Voor de verwarming en koeling van woningen zijn er verschillende duurzame opties.

Dit artikel is eerder verschenen op de website van Branchevereniging Bodemenergie, de brancheorganisatie voor alle bedrijven en organisaties die aan open en gesloten bodemenergiesystemen werken in Nederland. Open en gesloten bodemenergiesystemen zijn warmtepompsystemen die warmte en koude bufferen in de ondergrond. Op die manier wordt het gebruik van fossiele energie verminderd of vermeden. Kijk voor meer informatie op www.bodemenergie.nl

WP

Vanaf 2026 wordt het verplicht om bij het vervangen van een cvketel op een duurzamer en zuiniger alternatief over te schakelen, met de (hybride) warmtepomp als minimale norm. De hybride warmtepomp is een logische keuze voor veel woningen. Maar er zijn ook andere oplossingen, zoals een volledig elektrische warmtepomp waarmee de woning volledig aardgasloos verwarmd wordt of een aansluiting op een warmtenet.

Wat doet een warmtepomp eigenlijk?

Voor verwarming van de woning maakt een warmtepomp gebruik van warmte die aanwezig is in de omgeving, bijvoorbeeld de buitenlucht, zonnewarmte, bodem en/of grondwater. Dit wordt de warmtebron genoemd. Door de warmtepomp wordt de temperatuur vanuit de warmtebron verhoogd tot de gewenste temperatuur voor verwarming van de woning en/of voor warm tapwater.

Warmte (en koeling!) uit de bodem

Warmte uit de bodem als bron voor een warmtepomp (bodemgekoppelde warmtepomp) wordt in Nederland veel toegepast bij de nieuwbouwwoningen en appartementsgebouwen. Ook bij renovatie van woningen wordt steeds vaker voor een bodemgekoppelde warmtepomp gekozen.

Voordelen voor verduurzaming

Het koppelen van een warmtepomp aan de bodem biedt een aantal extra voordelen: • Een warmtepomp die aangesloten is op de bodem, gebruikt minder stroom en is dus minder belastend voor het stroomnet.

Gesloten bodemenergie-systeem (GBES)

WP

De temperatuur van de bodem is in de winterperiode (10-11 ˚C) veel hoger dan de luchttemperatuur. Hierdoor kan een warmtepomp met een lagere capaciteit (kW) en energie-effi ciëntie worden ingezet • Houd woningen ‘s zomers comfortabel koel. Met bodemenergie kun je niet alleen verwarmen, maar ook passief koelen. Met koelte uit de ondergrond voorkom je oververhitting van gebouwen. Met de steeds warmer wordende zomers is dat een belangrijk pluspunt. • Passieve koeling is ‘gratis’, in tegenstelling tot een airco die actief koelt en daarvoor dus elektriciteit gebruikt • Volledig hernieuwbare energie: in de zomer wordt de warmte die vrijkomt bij koeling opgeslagen in de bodem, om te gebruiken in de winter • Geen geluidshinder in straten en wijken. De bodemgekoppelde warmtepomp heeft geen buitenunit, waardoor deze geen last heeft van weer en wind en buiten geen geluid maakt

Kortom: het koppelen van de warmtepomp aan de bodem heeft duidelijke voordelen. Als nadeel worden vaak de hogere kosten bij aanleg genoemd. Dit kan echter ook gezien worden als een investering die zeker zo’n 50 jaar meegaat en waardoor er voor verwarming van de woning en het tapwater geen (maandelijkse kosten voor) fossiele brandstoffen meer aan te pas komen.