10 dingen die jij nog niet wist over

dingen die jij (misschien) nog niet wist over varkens

De een houdt ze als huisdier en waardeert ze om hun intelligentie, terwijl de ander bij het woord ‘varken’ voornamelijk denkt aan een speklapje of kotelet. Van Dieren magazine vroeg docent en varkensexpert roy Marissen wat wij wellicht nog niet weten over deze bijzondere dieren.

roy Marissen

Docent en varkensspecialist

rangorde

Roy: “Varkens hebben direct na hun geboorte al een rangorde. De sterkste varkens zijn degenen die het eerste geboren worden. Zij komen vooraan de uier te liggen, dat is de plaats met de beste speen en de meeste melk. Hierdoor blijven ze de sterkste, én de baas over hun broers en zussen.”

Emancipatie

In een groep varkens heerst een duidelijke rangorde, maar leider van een groep varkens hoeft niet per se een beer (man) te zijn. Als een zeug degene is die het eerst geboren wordt, en zij vervolgens de beste speen te pakken krijgt, kan het zomaar gebeuren dat de directeur een directrice is.

Zo vies als een varken?

Varkens zijn vanaf hun geboorte zindelijk. Ze zullen nooit hun eigen nest bevuilen. Roy: “Er zijn projecten gaande waarbij varkens getraind worden om op een bepaalde plek in de stal, op een toilet, hun behoefte te doen. Als de varkens geleerd hebben om in het ene toilet te urineren, en te mesten op een ander toilet, voorkomt de veehouder dat urine met mest in aanraking komt. Dat vermindert de uitstoot van ammoniak aanzienlijk. Waar dan de uitdrukking ‘Zo vies als een varken’ vandaan komt? Ik zou het niet weten.”

Modderbad

Roy vertelt dat varkens eigenlijk niet kunnen zweten. “Als een varken zweet, dan is-ie echt ziek. De reden dat varkens in de modder rollen is niet omdat ze vies willen worden, maar omdat ze die modder nodig hebben om zich te koelen. Als het buiten koud is, dan zullen varkens geen modderbad nemen.”

Voorlopers

Een varken kan binnen enkele minuten na zijn geboorte lopen. Daarmee lopen varkens letterlijk en figuurlijk behoorlijk voor op bijvoorbeeld honden en katten.

Intelligentie

Roy: “Varkens staan in de top tien van meest intelligente dieren. Een varken kan zijn eigen spiegelbeeld herkennen, dat is een vorm van intelligentie die we maar bij een klein aantal dieren zien.”

kunst

Roy vertelt dat er een varken is dat kunst maakt. “Pig-casso schildert – met de kwast in zijn bek – indrukwekkende abstracte kunstwerken.”

Orgaantransplantatie

Varkens zijn, net als wij mensen, omnivoren; alleseters. Ze lusten vlees, maar hebben dat niet per se nodig om gezond te blijven. Ook de organen van varkens lijken op die van ons. Dat is de reden dat sommige van hun organen of beter gezegd: delen daarvan, gebruikt worden in mensen. Zo lopen er behoorlijk wat mensen rond met een hartklep die oorspronkelijk van een varken was. De kans bestaat dat er over enkele jaren nieren en harten van varkens, bij de mens kunnen worden getransplanteerd.

koukleumen

Roy: “Varkens hebben een bloedhekel aan nattigheid en kou. Ze zoeken een warm, droog, tochtvrij plekje om te slapen, en als het regent dan gaan ze echt niet naar buiten. De meeste varkenssoorten hebben een minimale beharing die nauwelijks warmte geeft. Overigens zie je wel, dat als varkens regelmatig naar buiten kunnen, hun beharing dikker en ruiger wordt.”

kringloopdier

Een varken is het ultieme kringloopdier. Varkens kunnen onze voedselresten omzetten naar een stukje vlees. Ze eten – met plezier – onze voedselresten op, zodat die niet op de afvalberg belanden. Van die voedselrest groeit het varken uit tot die speklap of kotelet waar we het in de intro van dit artikel over hadden. ♦