α-φορμες by Liana Sakelliou

αφορ-μες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ 5ο ζεμινάριο ζσγγραθικής

αφορ-μες

ΑΘΗΝΑ 2005

αφορ-μες Δηήζην πεξηνδηθό Τεύρνο αξ. 5

Γηεύζπλζε πεξηνδηθνύ α-φορμες: Ληάλα Σαθειιίνπ Δπηκέιεηα ηεύρνπο: Διέλε Φαβηαξά-Κεραΐδνπ

Απαγνξεύεηαη ε αλαδεκνζίεπζε κέξνπο ή όινπ ηεο παξνύζαο έθδνζεο ρωξίο ηελ άδεηα ηνπ Τκήκαηνο Αγγιηθήο Γιώζζαο θαη Φηινινγίαο

Τν εμώθπιιν θηινηέρλεζε ε θαζεγήηξηα Βαζηιηθή Γελδξηλνύ

ΠΕΡΘΕΥΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟ΢......................................................................................... 1 ΕΘ΢ΑΓΩΓΗ ......................................................................................... 6 ΕΝΟΣΗΣΑ 1 ....................................................................................... 23 ΢οθία Φολλά Πνηέ μαλά εθεί...................................................................................... 24 Ειρήνη Φραγκιοσδάκη Πάιη καδί; ............................................................................................ 30 ΕΝΟΣΗΣΑ2 ....................................................................................... 34 Μαρία Ζιάκα Τν θαηαθύγην ...................................................................................... 35 Μαρία Καμπύλη Γπάιηλε πόιε ...................................................................................... 44 Γεωργία Κοραζίδη Πέηα ην θαξπνύδη................................................................................. 49 Εσανθία Μπούζμποσλα Κάπνπ θάηω από ηε βξνρή .................................................................. 55 Αποζηολία Νηαθέηζοσ Ζ εθδίθεζε .......................................................................................... 62 Ξανθή Σζούκα Σην ζηαζκό .......................................................................................... 69 Ειρήνη Φραγκιοσδάκη Πξηλ ηελ θξίζε .................................................................................... 78 ΕΝΟΣΗΣΑ 3 ...................................................................................... 87 Μαρία Ζιάκα Κακωκέλε από ρξπζό θαη από πνξθύξα ............................................. 88 Μαρία Καμπύλη Υπόγεηα δηάβαζε ................................................................................. 101

΢σλβάνα Μαλούτοσ Τν θαπέιν .....................................................................................

106

Κωνζηανηίνο Παπαδοπούλοσ Αλαπάληερε πνξεία .......................................................................

110

Εσδοκία ΢αλαπάηα Τα ηξηαληάθπιια ..........................................................................

117

Ειρήνη Φραγκνοσδάκη Τν απηνθηλεηάθη............................................................................

120

΢ΗΜΕΘΩΜΑ ΦΟΘΣΗΣΡΘΩΝ ...................................................

125

ΟΘ α-φορμες ΠΑΡΟΤ΢ΘΑΖΟΤΝ: Βιβλιογραθία ζσγγραθικής 125

ΠΡΟΛΟΓΟ΢ Ο ηφκνο απηφο ησλ α-θνξκσλ ηηκά ηε δνπιεηά ησλ θνηηεηξηψλ ηνπ Σκήκαηφο καο, πνπ κεηείραλ ζην πξνπηπρηαθφ ζεκηλαξηαθφ κάζεκα «΢πγγξαθηθή: Θέαηξν» ηελ άλνημε ηνπ 2000. Σα ζεαηξηθά ζηηγκηφηππα θαη κηθξά κνλφπξαθηα πνπ δεκνζηεχνληαη είλαη δείγκαηα ηεο ηθαλφηεηάο ηνπο λα ζπλζέζνπλ ζεαηξηθφ ιφγν, ελεξγνπνηψληαο καδί κε ηε θαληαζία, ην έλζηηθην, ηε βησκαηηθή εκπεηξία, ηελ επαηζζεζία ηνπο θαη ηε ζεσξεηηθή γλψζε ηνπο γηα ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ηεο ζεαηξηθήο γξαθήο. Σν κάζεκα απνζθνπνχζε ζηελ θαιιηέξγεηα ηνπ παξαγσγηθνχ θαη ηνπ θξηηηθνχ αηζζεηεξίνπ –ζπζηαηηθά απαξαίηεηα γηα ηε ζχλζεζε ελφο θαιιηηερληθά πνιπζπλεθηηθνχ ιφγνπ πνπ βξίζθεη ηελ νινθιήξσζή ηνπ κνλάρα κε ηε ζθεληθή ηνπ παξάζηαζε, φπνπ θαη δνθηκάδεηαη ε νπζηαζηηθή αμία ηνπ σο ζεαηξηθά ζεκαληηθνχ. Δ έκθαζε, επνκέλσο, ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο ήηαλ ηφζν ζηελ αηνκηθή άζθεζε ηεο γξαθήο φζν θαη ζηελ θξηηηθή αμηνιφγεζε ηνπ θαζελφο θεηκέλνπ ζην πιαίζην κηαο δηαινγηθήο ζπδήηεζεο κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο νκάδαο. Οη θνηηήηξηεο πξψηα αζθήζεθαλ ζηε ζπγθξηηηθή αλάγλσζε δηαινγηθψλ θεηκέλσλ, ψζηε λα κπνξνχλ λα δηαθξίλνπλ ηε δηαθνξά ηνπ ζεαηξηθά ιεηηνπξγηθνχ δηαιφγνπ απφ ην δηάινγν, πνπ αλ θαη έρεη δηαινγηθφ ζρήκα, ζηεξείηαη ηελ επηθνηλσληαθή ηδηφηεηα ηνπ ζεαηξηθνχ ιφγνπ. ΢ηε ζπλέρεηα αζθήζεθαλ ζηε γξαθή ζεαηξηθψλ θεηκέλσλ, αξρηθά πνιχ ζχληνκσλ θαη ζηαδηαθά εθηελέζηεξσλ. ΢ηηο ηειεπηαίεο δνθηκέο είραλ ηελ ειεπζεξία λα επηιέμνπλ κφλεο ηνπο ην ζέκα, ην ζθεληθφ πιαίζην θαη ηελ έθηαζε ησλ κνλνπξάθησλ ηνπο. Σν δεηνχκελν ήηαλ λα πεηχρνπλ κηα φζν ην δπλαηφλ πην ηζνξξνπεκέλε νξγάλσζε ηνπ θεηκέλνπ ηνπο, αθήλνληαο ειεχζεξε ηε θαληαζία ηνπο ηφζν φζν επηηξέπνπλ ηα πιαηηά αιιά αλαγθαία φξηα ηνπ ζεαηξηθνχ είδνπο. Μέξνο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο ήηαλ θαη ε εμάζθεζή ηνπο λα δέρνληαη ηα θαιφπηζηα ζρφιηα ηεο νκάδαο θαη λα επεκβαίλνπλ βειηησηηθά ζηα θείκελά ηνπο. Έρνληαο ηελ θαζνδεγεηηθή επζχλε ζηελ εθπαηδεπηηθή απηή δηαδξνκή, κνπ δφζεθε ε επθαηξία λα δηαπηζηψζσ αθφκε κηα θνξά πσο είλαη πνιιά ηα λέα άηνκα κε δπλαηφηεηεο λα γξάςνπλ θαιφ ζέαηξν –αλ θαη δελ έρνπλ πάληα επίγλσζε ηνπ «ηαιέληνπ» ηνπο, φπσο ζπλήζσο ην ιέκε. ΋κσο, αθφκε θη έλα «ηαιέλην» έρεη αλάγθε φρη απιά λα ελζαξξπλζεί αιιά πξνπαληφο λα εμνηθεησζεί κε ηελ ηερληθή ηεο 1

ζεαηξηθήο γξαθήο πνπ είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλε κε ηελ επξχηεξε ηέρλε ηνπ ζεάηξνπ. Ώπηφο είλαη άιισζηε έλαο απφ ηνπο βαζηθφηεξνπο ζθνπνχο ηνπ καζήκαηνο ζπγγξαθηθήο, δειαδή λα ππνζηεξίμεη ηελ θαιιηέξγεηα κηαο ππάξρνπζαο θαιιηηερληθήο δπλαηφηεηαο κε ηε βαζηθή γλψζε ηεο ηερληθήο ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο. Ο εηδηθφηεξνο ζηφρνο ηνπ ζεκηλαξίνπ, πνπ επηθεληξψζεθε ζηε ζεαηξηθή γξαθή, ήηαλ λα ελζαξξχλεη ηελ θξηηηθή ζθέςε ζρεηηθά κε αηζζεηηθά θαη ηδενινγηθά δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηε ζχλζεζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο. Κίλεηξν γηα ηνλ πξνβιεκαηηζκφ πνπ αλαπηχρζεθε ήηαλ κηα ζεηξά απφ θαίξηα εξσηήκαηα φπσο, γηα παξάδεηγκα, ηη ελλννχκε φηαλ ιέκε φηη ε ηερληθή είλαη αλαγθαίν εξγαιείν ηεο ηέρλεο, αιιά φηη νη ζπγγξαθείο δελ πξέπεη λα ππνηάζζνληαη ζηε θνξκαιηζηηθή εμνπζία ηεο ηερληθήο; Κη αλ ελλννχκε πσο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερληθή γηα λα αμηνπνηνχλ ην δπλακηζκφ ηεο θαληαζίαο ηνπο, γηα λα αλαδεηθλχνπλ ηηο ηδέεο ηνπο ρσξίο λα ηηο ζρεκαηνπνηνχλ, ελψ ηαπηφρξνλα πξνζπαζνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ αλαγθαίεο γέθπξεο επηθνηλσλίαο κε ην ζεαηξηθφ θνηλφ, ηφηε πξνθχπηεη ην εξψηεκα: Με πνην θνηλφ; Με θάζε θνηλφ, ηνπηθφ θαη παγθφζκην; Ή κε ην θνηλφ θάπνηνπ ηχπνπ ζεάηξνπ –εκπνξηθνχ, πεηξακαηηθνχ, πνιηηηθνχ, ηέρλεο; Με ην εξψηεκα απηφ βέβαηα κπαίλεη ην δήηεκα ηεο ηδενινγηθά πξνζδηνξηζκέλεο θαηεχζπλζεο πνπ, ζπλεηδεηά ή κε, επηιέγνπλ νη ζπγγξαθείο λα αθνινπζήζνπλ. Αειαδή, ζα πξέπεη λα απνθαζίζνπλ αλ ζα γξάςνπλ ζέαηξν «ιατθφ», εχθνια θαηαλνεηφ απφ έλα πιαηχ, ζεαηξηθά απαίδεπην θνηλφ ή αλ ζα επηιέμνπλ ην δξφκν ηεο ηέρλεο γηα ηνπο «ιίγνπο», εθείλνπο πνπ κπνξνχλ λα εθηηκήζνπλ ηηο πεηξακαηηθέο ηνπο αλαδεηήζεηο. Καη κε ηη ζηφρν ζέινπλ ή κπνξνχλ λα γξάςνπλ; Να ηέξςνπλ κε θσκσδία; Να δηδάμνπλ, γξάθνληαο έξγν κε «ζέζε»; Ή λα δηαζθεδάζνπλ θαη ηαπηφρξνλα λα «δηδάμνπλ» ην θνηλφ, φπσο έθαλε αο πνχκε ν Μπξερη; Καη αλ δελ ελδηαθέξνληαη λα δηδάμνπλ, επεηδή δηαθσλνχλ κε ηελ ηδέα ηνπ ηδενινγηθά ή πνιηηηθά «ζηξαηεπκέλνπ ζεάηξνπ», ή δελ επηζπκνχλ λα εθθξάζνπλ θάπνην θνηλσληθφ ηνπο πξνβιεκαηηζκφ, αιιά ζέινπλ απιά λα θάλνπλ «ηέρλε γηα ηελ ηέρλε», ε επηινγή ηεο «νπδεηεξφηεηαο» δελ είλαη θη απηή ηδενινγηθά θαη άξα πνιηηηθά ζεκαληηθή; Έηζη φκσο νδεγνχκαζηε ζην εμίζνπ θαπηφ ζέκα ηεο ζεαηξηθήο ηερλνηξνπίαο, θαζψο θάζε ζπγγξαθέαο κε αλεπηπγκέλε θαιιηηερληθή ή θαη πνιηηηθή ζπλείδεζε αληηκεησπίδεη ηελ πξφθιεζε λα δηαιέμεη 2

αλάκεζα ζε κηα παξαδνζηαθή θαη ζε κηα θαηλνηφκα ηερλνηξνπία –κηα ηερλνηξνπία πνπ είλαη δηαθνξεηηθή θαη ζα μαθληάζεη. Πφζν δηαθνξεηηθή φκσο; Μηα ηερλνηξνπία πνπ αλαηξέπεη κελ ηελ παξαδνζηαθή κνξθή ηνπ ζεαηξηθνχ ιφγνπ αιιά έρεη θάπσο δνθηκαζηεί ή λα ξηζθάξεη κε θάηη εληειψο θαηλνχξγην; Ώπηφ φκσο ην εξψηεκα ζπλδέεηαη κε ηνλ πξσηαξρηθφ ζηφρν ηνπ ζεαηξηθνχ έξγνπ, ηελ επηθνηλσληαθή ιεηηνπξγία ηνπ, πνπ κπνξεί λα επηηεπρζεί κνλάρα κε θαηάιιειε επηινγή θαη ζσζηή εθαξκνγή δξακαηνπξγηθψλ θαλφλσλ, ηερληθψλ θαη ζηξαηεγηθψλ. Ο πξνβιεκαηηζκφο γηα ηα παξαπάλσ εξσηήκαηα έδσζε αθνξκή γηα ηε ζπδήηεζε κε ζθνπφ ηελ αλαηξνπή θνηλφηππσλ αιιά ιαλζαζκέλσλ αληηιήςεσλ γηα ηε ζεαηξηθή γξαθή θαη ηνπο ζεαηξηθνχο ζπγγξαθείο, φπσο ι.ρ. πσο νη ηαιαληνχρνη ζεαηξηθνί ζπγγξαθείο γξάθνπλ «απζφξκεηα», αθνινπζψληαο ην «αιάλζαζην έλζηηθηφ ηνπο» θαη φηη έηζη γελληέηαη ε πξαγκαηηθή ηέρλε, απφ ην ηαιέλην πνπ δελ βαζίδεηαη ζηε ζθέςε αιιά ζην θαιιηηερληθφ έλζηηθην. Καη κάιηζηα, φηη ην έλζηηθην απηφ θηλδπλεχεη λα δηαβξσζεί, αλ ν ζπγγξαθέαο (θαη ν θάζε θαιιηηέρλεο) δελ αληηζηαζεί ζηελ πξφθιεζε ηεο νξγαλσκέλεο ζθέςεο, επεηδή ε ζεαηξηθή γξαθή, αληίζεηα κε ηελ επηζηεκνληθή ή ηελ θξηηηθή γξαθή, δελ πξέπεη λα είλαη «εγθεθαιηθή». Βδψ βέβαηα ππάξρεη κηα ζχγρπζε κεηαμχ ησλ ελλνηψλ ηφζν ηεο νξγαλσκέλεο θαη ηεο εγθεθαιηθήο γξαθήο φζν θαη ηεο «ζεαηξηθήο» θαη ηεο «κε-ζεαηξηθήο ζθέςεο». Βίλαη θνηλφο ηφπνο, ηνπιάρηζηνλ ζηνλ θφζκν ησλ ζπγγξαθέσλ, φηη ε ζεαηξηθή γξαθή –φζν αληηζπκβαηηθή θη αλ είλαη, ή φζν απζφξκεηε θη αλ θαίλεηαη– δελ κπνξεί λα νινθιεξσζεί θαη λα κεηνπζησζεί ζε ζεαηξηθή ηέρλε κε ηελ παξάζηαζε, αλ ην αξρηθφ θείκελν δελ είλαη επαξθψο νξγαλσκέλν απφ κηα ζεαηξηθή ζθέςε. Μηα ζθέςε πνπ βαζίδεηαη ζε νπζηαζηηθή γλψζε ηνπ ζεάηξνπ, δειαδή ηεο θαιιηηερληθά ιεηηνπξγηθήο δπλαηφηεηαο ησλ πνιιαπιψλ κέζσλ ηεο ζεαηξηθήο ηέρλεο. Καη εγθεθαιηθφ δελ είλαη απαξαίηεηα ην έξγν πνπ εθθξάδεη ηδέεο νχηε ην έξγν πνπ νη ηζνξξνπίεο ηνπ καξηπξνχλ κηα δηαλνεηηθή δηαδηθαζία. Βγθεθαιηθφ είλαη ην έξγν πνπ δηαηππψλεη ηδέεο ή πνπ δηαζέηεη κηα ηερληθή νξγάλσζε ρσξίο λα εθπέκπεη ηελ ελέξγεηα ηεο ζεαηξηθήο θαληαζίαο θαη ηειηθά ηεο ζεαηξηθήο πνίεζεο, κηαο πνίεζεο πνπ δελ κπνξεί λα ππάξμεη ρσξίο ζεαηξηθή ζθέςε. Καη βέβαηα, πψο ζα κπνξνχζακε λα εθηηκήζνπκε ηε ζεαηξηθή ζθέςε αλεμάξηεηα απφ ηελ αληίιεςή καο γηα ηε θχζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζεαηξηθνχ έξγνπ θαη ρσξίο λα ιάβνπκε ππφςε καο ηελ παξάκεηξν ηεο ζχγρξνλεο 3

πνιηηηζκηθήο πξαγκαηηθφηεηαο πνπ δηακνξθψλεη ηφζν ηνλ ηδενινγηθφ πξνβιεκαηηζκφ ησλ ζπγγξαθέσλ φζν θαη ηηο εθθξαζηηθέο ηνπο επηινγέο; Γεηήκαηα φπσο απηά έρνπλ αλέθαζελ απαζρνιήζεη ηνπο ζεσξεηηθνχο θαη ηνπο πξαθηηθνχο εξγάηεο ηεο ζεαηξηθήο γξαθήο, ρσξίο λα έρνπλ επηπρψο βξεζεί γεληθά θαη νξηζηηθά απνδεθηέο απαληήζεηο, απαληήζεηο πνπ λα κελ νδεγνχλ ζε άιια γεληθά θαη εηδηθά εξσηήκαηα πνπ δηεπξχλνπλ θαη εκπινπηίδνπλ ηνλ πξνβιεκαηηζκφ καο γηα ηελ πνιπδηάζηαηε ηέρλε ηνπ Θεάηξνπ. Ώλεμάξηεηα ινηπφλ απφ θαζαξά θαιιηηερληθνχο ζηφρνπο, ε άζθεζε ησλ εθπαηδεπνκέλσλ ζηε δηαδηθαζία ηεο ζπγγξαθήο ζπληειεί ζηελ αλάπηπμε ηεο θξηηηθήο ηνπο ηθαλφηεηαο, θαζψο ηνπο πξνζθέξεη κηα εθ ησλ έζσ γλσξηκία ηεο δπλακηθήο ησλ ζπλζεηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ζεαηξηθνχ ιφγνπ θαη ηεο δπζθνιίαο πνπ παξνπζηάδεη ε αλαγθαία εμηζνξξφπεζή ηνπο. Σαπηφρξνλα, ε εκπινθή ηνπο ζε δηαινγηθέο ζπδεηήζεηο, ζρεηηθά κε πξαθηηθά θαη ζεσξεηηθά πξνβιήκαηα βνεζά ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε λα αληηζηέθεηαη ζε δνγκαηηθέο ή θνληφθζαικεο ζεσξήζεηο πνπ ζηελεχνπλ ηνλ νξίδνληα ηεο ζεαηξηθήο γξαθήο. ΢ε έλα πην πξαθηηθφ επίπεδν, ε άζθεζε ζην ζεαηξηθφ ιφγν έρεη απνδεηρζεί ρξήζηκε γηα ηελ παξαγσγή θεηκέλσλ γηα εθπαηδεπηηθνχο ή άιινπο επαγγεικαηηθνχο ζθνπνχο. Γηα φινπο απηνχο ηνπο ιφγνπο ην κάζεκα ηεο ζπγγξαθηθήο έρεη απφ παιηά θαζηεξσζεί ζηα πεξηζζφηεξα παλεπηζηεκηαθά πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ ηεο Ώκεξηθήο θαη πην πξφζθαηα ηεο ΐξεηαλίαο. ΢ηελ Βιιάδα, ην Σκήκα καο είλαη ην πξψην –θαη ην κνλαδηθφ κέρξη ηψξα– πνπ ζπκπεξηέιαβε ην κάζεκα απηφ ζην πξνπηπρηαθφ ηνπ πξφγξακκα ζπνπδψλ. Βπίζεο ην Σκήκα καο εθδίδεη ην πεξηνδηθφ α-θνξκεο φπνπ δεκνζηεχνληαη θάζε ρξφλν ηα θαιχηεξα πνηεηηθά, πεδνγξαθηθά ή ζεαηξηθά θείκελα πνπ έγξαςαλ νη θνηηεηέο θαη νη θνηηήηξηεο ζην πιαίζην ηνπ καζήκαηνο. Δ πξσηνβνπιία γηα ην πεξηνδηθφ θαη ε γεληθή επηκέιεηα ηεο έθδνζήο ηνπ αλήθνπλ ζηε ζπλάδειθν θαζεγήηξηα θαη πνηήηξηα Ληάλα ΢αθειιίνπ, πνπ ζπζηεκαηηθά θαη κε επηηπρία πξνζθέξεη ηα ζεκηλάξηα ηεο ζπγγξαθηθήο κε θχξην αληηθείκελν ηελ πνηεηηθή γξαθή. Σα θείκελα ηνπ ζεκηλαξίνπ κε αληηθείκελν ηε ζεαηξηθή γξαθή, πνπ δεκνζηεχνληαη ηψξα, ρσξίδνληαη ζε ηξεηο ελφηεηεο, νη νπνίεο απεηθνλίδνπλ ηελ πξνζπάζεηα θαη ηελ επίδνζε ησλ ζπγγξαθέσλ ηνπο ζε ηξεηο δηαθνξεηηθέο αζθήζεηο. Δ «Βλφηεηα 1» πεξηιακβάλεη 4

ζηηγκηφηππα πνπ δξακαηνπνηνχλ κηα ζπλάληεζε γνληνχ θαη παηδηνχ ζε κηα θαθεηέξηα. ΢ηελ «Βλφηεηα 2» ηα ζεαηξηθά ζπκβάληα ησλ θεηκέλσλ απνξξένπλ απφ κηα θαηάζηαζε φπνπ ηα πξφζσπα βξίζθνληαη ζε θάπνην ρψξν απφ ηνλ νπνίν δελ κπνξνχλ λα βγνπλ. Σέινο, ε «Βλφηεηα 3» πεξηέρεη ζεαηξηθά θείκελα κε ζέκα, ζθεληθφ πιαίζην θαη αξηζκφ πξνζψπσλ πνπ επέιεμαλ ειεχζεξα νη ζπγγξαθείο ηνπο. Δ έθδνζε ηνπ παξφληνο ηεχρνπο ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ην «Πξφγξακκα Βθζπγρξνληζκνχ, Αηεχξπλζεο θαη Τπνζηήξημεο Ώγγιηθψλ ΢πνπδψλ» (Π.Β.Α.Τ.Ώ.΢.), ην νπνίν πινπνηείηαη ζην Σκήκα καο. Βπίζεο νη ζπγγξαθείο ησλ ζεαηξηθψλ θεηκέλσλ πνπ δεκνζηεχνληαη θαη εγψ πξνζσπηθά νθείινπκε ηδηαίηεξεο επραξηζηίεο ζηελ απφθνηην ηνπ Σκήκαηφο καο θαη κέινο ηεο νκάδαο ηνπ ζεκηλαξίνπ θ. Βπδνθία ΢αιαπάηα γηα ηελ πνιχηηκε βνήζεηά ηεο ζηε δαθηπινγξάθεζε ζεαηξηθψλ θεηκέλσλ ησλ ζπκθνηηεηξηψλ ηεο θαη γηα ηε ζπκβνιή ηεο ζηε δηακφξθσζε ηνπ βηβιηνγξαθηθνχ θαηαιφγνπ. Γηα φια ηα κέιε ηεο νκάδαο ηνπ ζεκηλαξίνπ νη α-θνξκεο θη εγψ πξνζσπηθά επρφκαζηε ε δεκνζίεπζε ησλ θεηκέλσλ ηνπο λα είλαη άιιε κηα αθνξκή γηα ηε ζπζηεκαηηθή ελαζρφιεζή ηνπο κε ηε ζεαηξηθή γξαθή. Βιέλε Υαβηαξά-ΚεραΎδνπ Ώζήλα, 2005

ΔΗ΢ΑΓΩΓΖ ΢σγγραθείς αεί παίδες Μηα παξαδνζηαθή «αιήζεηα» γηα ηνπο ζπγγξαθείο ηνπ ζεάηξνπ, αιιά θαη γεληθά γηα ηνπο ινγνηέρλεο θαη ηνπο θαιιηηέρλεο, ιέεη φηη «γελληνχληαη» θαη δελ «γίλνληαη» φζν θη αλ ην πξνζπαζήζνπλ, φζν πάζνο θη επηκνλή θη αλ δηαζέηνπλ. Δ αληίιεςε απηή ζπκπνξεχεηαη κε ηελ παλάξραηα πεπνίζεζε φηη ην «έξγν ηέρλεο» είλαη πξντφλ ζεφζηαιηεο έκπλεπζεο, ε νπνία θαίλεηαη φηη πξνζθέξεηαη επηιεθηηθά. Με ηελ έλλνηα απηή νη ζπγγξαθείο είλαη «πνηεηέο», δειαδή δεκηνπξγνί «έξγνπ», ελψ ε ηθαλφηεηά ηνπο λα γξάςνπλ θαιφ ζέαηξν απνδίδεηαη ζηε ζετθή ηδηνθπΎα ηνπο. Καηά ζπλέπεηα ν ιφγνο ηνπο αλαγλσξίδεηαη σο έθθξαζε απζεληηθήο γλψζεο ηνπ θφζκνπ, πνπ ζεκαίλεη πεγή αδηακθηζβήηεηεο αιήζεηαο γηα ηα αλζξψπηλα θαη έγθπξν κέζνλ δηαθσηηζκνχ. Δ αίγιε πνπ πεξηβάιιεη κηα ηέηνηα εηθφλα απζεληίαο θαη θπξίσο ε εμνπζία ηνπ θσηηζκέλνπ ηεο ιφγνπ ελεξγνπνίεζε, απφ ηα κέζα πεξίπνπ ηνπ 20νχ αηψλα, κεραληζκνχο αληίζηαζεο ζην ρψξν ηεο ζεσξίαο θαη θξηηηθήο ηεο ινγνηερλίαο. Ώπνηέιεζκα ήηαλ ε αλαζεψξεζε ηεο ππφζηαζεο, ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο θαη ηειηθά ηεο αμίαο ηεο ινγνηερλίαο ζε ζρέζε κε άιιεο κνξθέο ιφγνπ –θπξίσο ηνπ ζεσξεηηθνχ θαη θξηηηθνχ ιφγνπ. Έηζη, ε ζεσξεηηθή θαη θξηηηθή ζθέςε ηεο επνρήο καο έθηαζε λα μεπεξάζεη ηε «ζενινγηθή» αληίιεςε φηη νη ζπγγξαθείο είλαη νη εκπλεπζκέλνη δεκηνπξγνί ησλ πξσηφηππσλ έξγσλ ηνπο κε ηα νπνία «εθθξάδνπλ» απνθιεηζηηθά δηθέο ηνπο ηδέεο θαη γεληθά αλαπιάζνπλ ζε ηέρλε πξνζσπηθά ηνπο βηψκαηα, ρξεζηκνπνηψληαο κπζηηθνχο θψδηθεο πνπ ε απνθξππηνγξάθεζή ηνπο απνθαιχπηεη κεγάιεο, αλαληίξξεηεο αιήζεηεο γηα ηνλ θφζκν θαη θαλεξψλεη ηα απφθξπθα ηεο θαιιηηερληθήο δεκηνπξγίαο. Ώληηπξνζσπεπηηθφ ηεο αλαηξεπηηθήο απηήο ζεσξίαο είλαη ην δνθίκην ηνπ Ρνιάλ Μπαξη «Ο ζάλαηνο ηνπ ζπγγξαθέα» (1967)1 φπνπ

Tν δνθίκην απηφ, αλ θαη γξάθηεθε ην 1967 θαη δεκνζηεχηεθε γηα πξψηε θνξά ζην ακεξηθαληθφ πεξηνδηθφ Aspen, η. 5 θαη 6., έγηλε γλσζηφ κεηά ηε δεκνζίεπζή ηνπ, ην 1968, ζηε γαιιηθή γιψζζα. ΐι. Seán Burke, The Death and Return of the Author: Criticism and Subjectivity in Barthes, Foucault and Derrida, 2nd edn (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1998), ζει. 211. ΢ην βηβιίν απηφ, πνπ ππήξμε ρξήζηκν

δηαβάδνπκε φηη: «Σψξα γλσξίδνπκε φηη έλα θείκελν δελ είλαη κηα ζεηξά ιέμεσλ πνπ εθθξάδνπλ έλα „ζενινγηθφ‟ λφεκα (ην „κήλπκα‟ ηνπ Αεκηνπξγνχ-Θενχ) αιιά έλα πνιπδηάζηαην πεδίν ζην νπνίν κηα πνηθηιία γξαθηψλ, θαλέλα ηνπο πξσηφηππν, αλακεηγλχνληαη θαη ζπγθξνχνληαη. Σν θείκελν είλαη έλα πθαληφ απφ απνζπάζκαηα παξκέλα απφ ηα ακέηξεηα θέληξα ηνπ πνιηηηζκνχ».2 Δ έλλνηα ινηπφλ ΢πγγξαθέαο / Αεκηνπξγφο (Author) απνκπζνπνηείηαη θαη αληηθαζίζηαηαη απφ ηελ έλλνηα «γξαθέαο» (scriptor) πνπ, ζχκθσλα κε ηνλ Μπαξη, δελ εμσηεξηθεχεη νχηε εθθξάδεη πάζε, δηαζέζεηο, αηζζήκαηα, εληππψζεηο πνπ αηνκηθά δηαζέηεη· απιά θαηαγξάθεη, αληηγξάθεη ή κεηαθξάδεη, αλαζχξνληαο απφ έλα ηεξάζηην πνιηηηζκηθφ ιεμηθφ πξνυπάξρνπζεο, απνζεθεπκέλεο γξαθέο, ρακέλεο κηκήζεηο ηεο δσήο, ε νπνία δελ θάλεη άιιν απφ ην λα κηκείηαη ην βηβιίν (ζει 117). Δ αλαηξνπή απηή απνγπκλψλεη ηα άηνκα πνπ γξάθνπλ ινγνηερλία απφ θάζε εμνπζία θαη θπξηαξρηθφ δηθαίσκα ζηα έξγα ηνπο – εμνπζία πνπ ηνπο αλαγλψξηδε ε μεπεξαζκέλε πηα αληίιεςε φηη ζπγγξαθέαο ίζνλ δεκηνπξγφο πξσηφηππνπ θαη κνλαδηθνχ ινγνηερληθνχ έξγνπ. ΢πλέπεηα ηεο απνζενπνίεζεο ηεο ζπγγξαθηθήο ηδηφηεηαο είλαη θαη ε απνζενπνίεζε ηεο «ινγνηερλίαο» πνπ πξνηηκάηαη πηα λα αλαθέξεηαη σο «γξαθή» θαη κάιηζηα ρσξίο ην επίζεην «δεκηνπξγηθή». Δ κεηνλνκαζία απηή απειεπζεξψλεη ηνπο θξηηηθνχο απφ ηε ζεψξεζε ηνπ ινγνηερληθνχ θεηκέλνπ σο θνξέα θάπνηνπ ηεξνχ κπζηηθνχ, θάπνηνπ ππέξηαηνπ λνήκαηνο θαη, επνκέλσο, απφ ηελ ππνρξέσζή ηνπο λα ην απνθξππηνγξαθήζνπλ. Γηα ηνλ Μπαξη ζπγθεθξηκέλα, ε έλλνηα γξαθή απειεπζεξψλεη κηα «αληη-ζενινγηθή δξαζηεξηφηεηα, κηα δξαζηεξηφηεηα πξαγκαηηθά επαλαζηαηηθή, εθφζνλ ε άξλεζε νξηζκνχ

γηα ηε κειέηε κνπ, ν Burke αλαιχεη θξηηηθά ηηο «αληη-ζπγγξαθηθέο» (anti-authorial) αληηιήςεηο ζχγρξνλσλ ζηνραζηψλ θαη ππνζηεξίδεη φηη ε ηδέα «ζπγγξαθέαο» (author) παξακέλεη δσληαλή αθφκε θαη κέζα ζηηο ζεσξεηηθέο δηαθεξχμεηο ηεο εμαθάληζήο ηνπ. Ώπνδνκψληαο ηηο ζεσξίεο απηέο, εηζεγείηαη κηα εθζπγρξνληζκέλε αλαβίσζε ηεο ζπγγξαθηθήο ππφζηαζεο, ζπκβαηήο κε ηελ αλζξψπηλε ηδηαηηεξφηεηα. Roland Barthes, “The Death of the Author,” trans. Stephen Heath, Modern Literary Theory: A Reader, ed. Philip Rice & Patricia Waugh (London: Edward Arnold, 1989) ζει. 116. ΢ην εμήο νη αλαθνξέο ζηηο ζειίδεο ηνπ δνθηκίνπ απηνχ ζα ζεκεηψλνληαη ζην θείκελφ κνπ παξελζεηηθά. Σελ ίδηα ηαθηηθή ζα αθνινπζήζσ θαη γηα ηηο επφκελεο βηβιηνγξαθηθέο αλαθνξέο. Οη κεηαθξάζεηο ησλ θεηκέλσλ πνπ παξαζέησ είλαη δηθέο κνπ απφ ηα αγγιηθά πξσηφηππα ή απφ αγγιηθέο κεηαθξάζεηο ησλ πξσηνηχπσλ.

ηνπ λνήκαηνο ηζνδπλακεί, ζε ηειεπηαία αλάιπζε, κε ηελ άξλεζε ηνπ Θενχ…» (ζει. 117). ΋πσο πξνθχπηεη φκσο απφ ηελ πνξεία ηεο ζθέςεο ηνπ Μπαξη, ε επαλάζηαζε πνπ ππνζηεξίδεη δελ θαηαιχεη νπζηαζηηθά ηε δχλακε πνπ κέρξη ηψξα εμνπζίαδε ηε ινγνηερλία. Ώπιά κεηαζέηεη ην θέληξν ηεο απφ ην πεδίν ηεο ζπγγξαθηθήο ζην πεδίν ηεο θξηηηθήο, ε νπνία εγθαηαιείπεη πηα ην ξφιν ηεο εξκελείαο θαη αλαιακβάλεη ηελ πξσηνθαζεδξία σο «αλάγλσζε». ΢πλεπήο πάληα κε ηελ αληη-ζενινγηθή νπηηθή ηνπ, απνθεχγεη λα νξίζεη ηε «ζπλνιηθή ππφζηαζε ηεο γξαθήο» αιιά ηεο επηηξέπεη λα «απνθαιπθζεί» κέζσ ηνπ αλαγλψζηε: «Ο αλαγλψζηεο είλαη ν ηφπνο πνπ πάλσ ηνπ εγγξάθνληαη φια ηα απνζπάζκαηα πνπ απαξηίδνπλ γξαθή ρσξίο θαλέλα ηνπο λα ράλεηαη· ε ελφηεηα ελφο θεηκέλνπ δελ βξίζθεηαη ζηελ πξνέιεπζε αιιά ζηνλ πξννξηζκφ ηνπ», πνπ θη απηφο φκσο είλαη απξφζσπνο. Γηαηί «ν αλαγλψζηεο είλαη ρσξίο ηζηνξία, βηνγξαθία, ςπρνινγία· είλαη απιά εθείλνο ν θάπνηνο πνπ θξαηά ελσκέλα ζ‟ έλα πεδίν φια ηα ηρλνζηνηρεία απφ ηα νπνία απνηειείηαη ην γξαπηφ θείκελν» (ζει. 118). Καη ηειεηψλεη ην δνθίκηφ ηνπ κε ηελ πεπνίζεζε φηη «γηα λα απνδψζνπκε ζηε γξαθή ην κέιινλ ηεο είλαη αλάγθε λα αλαηξέςνπκε ην κχζν: ε γέλλεζε ηνπ αλαγλψζηε πξέπεη λα γίλεη κε θφζηνο ην ζάλαην ηνπ ΢πγγξαθέα [Ώuthor]» (ζει. 118). ΋κσο, ν ζάλαηνο ηνπ ζπγγξαθέα ή, αθξηβέζηεξα, ε εμαθάληζή ηνπ απφ ην πεδίν ηεο θξηηηθήο επηζηήκεο αθήλεη θάπνην θελφ. ΢ην δνθίκηφ ηνπ «Ση είλαη ζπγγξαθέαο;» (1969) ν Μηζέι Φνπθψ βιέπεη ηελ αλάγθε λα εληνπηζηεί ν ρψξνο πνπ κέλεη θελφο θαη λα αλαδεηεζνχλ ηα αλνίγκαηα πνπ απνθαιχπηεη απηή ε εμαθάληζε. Ο ίδηνο, έρνληαο δηαθνξεηηθά επηζηεκνληθά θίλεηξα απφ εθείλα ηνπ Μπαξη, δηαθξίλεη ηελ χπαξμε ηεο «ζπγγξαθηθήο ιεηηνπξγίαο», ηελ νπνία νξίδεη σο «ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ ηξφπνπ χπαξμεο, δηαθίλεζεο θαη ιεηηνπξγηθφηεηαο νξηζκέλσλ κνξθψλ ιφγνπ ζε κηα θνηλσλία». 3 Χζηφζν πξνβιέπεη φηη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αιιαγήο ηεο θνηλσλίαο καο αθφκε θη απηή ε ζπγγξαθηθή ιεηηνπξγία ζα εμαθαληζηεί. Καη ηφηε ε κπζνπιαζία θαη ηα πνιχζεκα θείκελά ηεο ζα ιεηηνπξγνχλ μαλά κε άιινλ, αλψλπκν ηξφπν πνπ φκσο δελ ζα ζρεηίδεηαη κε ην ζπγγξαθέα. Αελ ζα ελδηαθέξεη ε ηαπηφηεηα ηνπ ζπγγξαθέα, ε απζεληηθφηεηα ή ε πξσηνηππία ηνπ νχηε πνηα βαζηά θξπκκέλε πηπρή ηνπ εαπηνχ ηνπ 3

Michel Foucault, “What Is an Author?” The Foucault Reader, επηκ. Paul Rabinov (New York: Pantheon, 1984) ζει. 108.

εμέθξαζε ζην ιφγν ηνπ. Άιια εξσηήκαηα ζα ππάξρνπλ ηφηε, φπσο: «Πνηνη είλαη νη ηξφπνη χπαξμεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ιφγνπ; Πνχ έρεη ρξεζηκνπνηεζεί, πψο κπνξεί λα δηαθηλεζεί θαη πνηνο κπνξεί λα ηνλ νηθεηνπνηεζεί; ΢ε πνηα ζεκεία ηνπ ππάξρεη ρψξνο γηα πηζαλά ππνθείκελα; Πνηνη ζα κπνξνχζαλ λα αλαιάβνπλ ηηο δηάθνξεο ιεηηνπξγίεο ησλ ππνθεηκέλσλ;» (ζει. 119-120). Σαπηφρξνλα κε ην ζάλαην ηνπ «΢πγγξαθέα» ήξζε θαη ν ζάλαηνο ηνπ «Έξγνπ» ή κάιινλ ε κεηάιιαμή ηνπ ζε «Κείκελν». Ώιιά ηη είλαη έξγν θαη ηη θείκελν; Ο Φνπθψ θαηαξρήλ επηζεκαίλεη φηη ην έξγν, αλ θαη ε έλλνηά ηνπ δελ έρεη πξνζδηνξηζηεί ζεσξεηηθά, σο ιέμε θαη σο ζεκαηνδνηνχκελε ελφηεηα «είλαη ίζσο εμίζνπ πξνβιεκαηηθή κε ηελ ππφζηαζε ηεο αηνκηθφηεηαο ηνπ ζπγγξαθέα». Γη‟ απηφ θαη δελ ζεσξεί φηη «αξθεί λα δειψζνπκε φηη ν ζπγγξαθέαο δελ καο είλαη απαξαίηεηνο θαη φηη κπνξνχκε λα αζρνιεζνχκε κε ην έξγν απηφ θαζαπηφ» («Ση είλαη ζπγγξαθέαο;» ζει. 104). Ώμηνζεκείσην κάιηζηα είλαη φηη, ζε κηα κεηαγελέζηεξε ζπλέληεπμή ηνπ, ν Φνπθψ μαλαζθέθηεηαη ηε ζρέζε ηνπ ζπγγξαθέα κε ην έξγν ηνπ απφ κηα νπηηθή γσλία πνπ βαζηθά πξνβάιιεη ηελ αιιειεμάξηεζή ηνπο: «Πηζηεχσ φηη είλαη θαιχηεξα λα πξνζπαζήζνπκε λα θαηαιάβνπκε φηη θάπνηνο πνπ είλαη ζπγγξαθέαο [writer] δελ θάλεη απιά ηε δνπιεηά ηνπ ζηα βηβιία ηνπ, ζε φ,ηη δεκνζηεχεη, αιιά φηη ην κεγαιχηεξν έξγν ηνπ είλαη, ηειηθά, ν εαπηφο ηνπ θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο γξαθήο ησλ βηβιίσλ ηνπ … ην ππνθείκελν πνπ γξάθεη είλαη κέξνο ηνπ έξγνπ [work]».4 ΢ηελ επηηαγή ηνπ πξνζδηνξηζκνχ ηεο έλλνηαο «έξγν» αληαπνθξίλεηαη ελ κέξεη ν Μπαξη κε ην δνθίκηφ ηνπ «Ώπφ ην έξγν ζην θείκελν» (1971).5 Πξνζπαζψληαο λα μεθαζαξίζεη ηελ ελλνηνινγηθή δηαθνξά ησλ δχν απηψλ φξσλ, καο ιέεη φηη δελ ελδείθλπηαη λα ζεσξνχκε ην έξγν σο θιαζζηθφ θαη ην θείκελν σο πξσηνπνξηαθφ γηαηί ελδέρεηαη λα ππάξρεη «θείκελν» ζ‟ έλα παλάξραην έξγν, ελψ πνιιά πξντφληα ηεο ζχγρξνλεο ινγνηερλίαο δελ απνηεινχλ θείκελα. Καη ε δηαθνξά ηνπο ζπλίζηαηαη ζην φηη ην έξγν είλαη «έλα θνκκάηη χιεο», έλα βηβιίν πνπ κπνξείο λα ην δεηο ζε κηα βηβιηνζήθε, ζε βηβιηνπσιεία, ζε θαηαιφγνπο, ζε πξφγξακκα εμεηάζεσλ, ελψ ην Κείκελν ζπληζηά έλα 4

Michel Foucault, “Postscript: An Interview with Michel Foucault by Charles Raus,” Death and the Labyrinth: The World of Raymond Roussel, κηθξ. Charles Raus (London: Athlone Press, 1987) ζει. 184. Roland Barthes, “From Work to Text,” Modern Literary Theory: A Reader, επηκ.. Philip Rice & Patricia Waugh (London: Edward Arnold, 1989) ζει. 166-72.

«κεζνδνινγηθφ πεδίν», είλαη κηα απνδεηθηηθή δηαδηθαζία, κηιάεη ζχκθσλα κε θάπνηνπο θαλφλεο (ή ελάληηα ζε θάπνηνπο θαλφλεο). Ώπηφ πνπ θαηεμνρήλ ραξαθηεξίδεη ην Κείκελν είλαη φηη δελ πεξηνξίδεηαη ζηα φξηα ηεο ινγηθήο ή ηεο αλαγλσζηκφηεηαο, είλαη πάληα «παξαδνμηθφ» θαη γη‟ απηφ δελ απνηειεί «γεληθή γλψκε». Καη αληίζεηα κε ην έξγν πνπ είλαη ζηαηηθφ θαη «κπνξνχκε λα ην θξαηάκε ζην ρέξη, ην θείκελν ην θξαηάεη ε γιψζζα» θαη «γίλεηαη εκπεηξία κφλν κέζα ζε κηα δξαζηεξηφηεηα παξαγσγήο», κε έλα κεραληζκφ πνπ δελ ην αθήλεη λα ζηακαηήζεη ζην ξάθη κηαο βηβιηνζήθεο, γηαηί κε ηελ θίλεζή ηνπ «δηαζρίδεη» ην έξγν (ζει. 167-168). Βλψ νη παξαηεξήζεηο ηνπ Μπαξη γηα ην έξγν εμαθνινπζνχλ λα αθήλνπλ αξθεηά αθάιππην ην ζρεηηθφ ζεσξεηηθφ θελφ, νη απφςεηο ηνπ γηα ηε ζχλζεηε πθή ηνπ θεηκέλνπ θαη γηα ηε λνεκαηηθή ηνπ θηλεηηθφηεηα δεκηνχξγεζαλ πξφζθνξν έδαθνο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ζχγρξνλεο ζεσξίαο ηεο ινγνηερλίαο πνπ θαηαξγεί ηε ξνκαληηθή κνλνθξαηνξία ηνπ ζπγγξαθέα. ΋κσο, ε αληίιεςε ηνπ Μπαξη γηα ηνλ ηξφπν αλάγλσζεο ηνπ θεηκέλνπ ελφο «λεθξνχ ζπγγξαθέα» θαη νπσζδήπνηε «ρσξίο ηελ εγγξαθή ηνπ Παηέξα», θαζψο εμαηξεί ηε ζπκβνιή ηνπ ππνθεηκέλνπ ηεο γξαθήο, δελ δηεπθνιχλεη πάληα ην κάηη ηεο θξηηηθήο λα δηαθξίλεη θαη λα αμηνινγήζεη ηελ πιήξε έθηαζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ δηαδηθαζηψλ πνπ ζπληεινχλ ζηε δηακφξθσζε ελφο ζπγθεθξηκέλνπ θεηκέλνπ. Έρνληαο θαηαξξίςεη ην κχζν πνπ βιέπεη ζην «έξγν» ην παηδί θάπνηνπ παηέξα, ην Κείκελν, αληίζεηα κε ην έξγν, δελ πεξηγξάθεηαη πηα κεηαθνξηθά σο «νξγαληζκφο» αιιά σο «πιέγκα», σο έλα «θείκελν αλάκεζα ζε άιιν θείκελν». Βπεηδή κάιηζηα θαηά ηελ αλάγλσζε ε «δηαθεηκεληθή» απηή ηδηφηεηα δελ πξέπεη λα ζπγρέεηαη κε θάπνηα πξνέιεπζε ηνπ θεηκέλνπ, ν αλαγλψζηεο αθήλεηαη λα πξνζιακβάλεη πνηθίια «εκηαλαγλσξίζηκα πεξηζηαηηθά» πνπ έξρνληαη απφ γλσζηνχο αιιά κνλαδηθά ζπλδπαζκέλνπο θψδηθεο πνπ θάλνπλ ην θείκελν «δηαθνξεηηθφ». Γεληθά πάλησο, έρνληαο ράζεη ηελ παηξφηεηά ηνπ, ην Κείκελν δελ απνιακβάλεη θαλέλα «ζεβαζκφ» θαηά ηελ απφδνζε ή ηε ρξήζε ηνπ («Ώπφ ην έξγν ζην θείκελν», ζει. 169-170). ΢ηελ νπζία ν Μπαξη ζεσξεί φηη ν ζπγγξαθέαο είλαη λεθξφο σο «ζεζκφο», πνπ ζεκαίλεη φηη ε βηνγξαθηθή θαη πνιηηηθή ηνπ αηνκηθφηεηα έρνπλ εμαθαληζηεί. Χζηφζν, νκνινγεί πσο «κέζα ζην θείκελν, θαηά θάπνην ηξφπν, επηζπκψ ηνλ ζπγγξαθέα [author]:

ρξεηάδνκαη ηε κνξθή ηνπ … φπσο εθείλνο ρξεηάδεηαη ηε δηθή κνπ».6 Καηαιήγεη ινηπφλ λα ηνλ επαλαθέξεη ζηε ζθελή, αιιά ηψξα πηα κφλν κε ην ξφιν ηνπ «θηινμελνχκελνπ» –κέζα ζην ίδην ηνπ ην θείκελν– θαη ρσξίο πξνλνκηαθά δηθαηψκαηα. «Ώλ είλαη κπζηζηνξηνγξάθνο», καο ιέεη, «είλαη θαηαγξακκέλνο κέζα ζην κπζηζηφξεκά ηνπ φπσο θαη έλαο απφ ηνπο ραξαθηήξεο ηνπ απεηθνλίδεηαη ζην ραιί· δελ είλαη πηα πξνλνκηνχρνο». Γηα ηελ αθξίβεηα, έρνπκε έλα «ράξηηλν-ζπγγξαθέα», πνπ ε δσή ηνπ «δελ απνηειεί πηα ηελ πεγή πξνέιεπζεο ησλ κχζσλ ηνπ [fictions], αιιά έλα κχζν πνπ ζπκβάιιεη ζην έξγν ηνπ». Ώπηφ ζεκαίλεη φηη «ην έξγν ηνπ Πξνπζη, ηνπ Γελέ είλαη απηφ πνπ επηηξέπεη λα δηαβάδεηαη ε δσή ηνπο σο θείκελν» («Ώπφ ην έξγν ζην θείκελν», ζει. 170). Καη φπσο ζπκπιεξψλεη ζε άιιε κειέηε ηνπ: «Ο ζπγγξαθέαο θαη ην έξγν είλαη κνλάρα ηα ζεκεία απ‟ φπνπ μεθηλά κηα αλάιπζε πνπ ν νξίδνληάο ηεο είλαη κηα γιψζζα: δελ κπνξεί λα ππάξμεη επηζηήκε ηνπ Νηάληε, ηνπ ΢αίμπεξ ή ηνπ Ραζίλ παξά κνλάρα επηζηήκε κνξθψλ ιφγνπ»7. Έπνκέλσο, φπσο έρεη παξαηεξεζεί, βιέπνπκε ην ζπγγξαθέα λα είλαη, γηα ηνλ θξηηηθφ, ηαπηφρξνλα λεθξφο θαη δσληαλφο ή λα ηνπ επηηξέπεηαη λα επηζηξέςεη φρη φκσο σο γελλήηνξαο αιιά σο απφγνλνο ηνπ θεηκέλνπ ηνπ θαη θηινμελνχκελνο ηνπ αλαγλψζηε-θξηηηθνχ.8 Βμίζνπ αλαηξεπηηθέο, αιιά κε πεξηζζφηεξε επαηζζεζία γηα ηελ ηέρλε ηεο γξαθήο –θαη γη‟ απηφ ίζσο πεξηζζφηεξν ακθίξξνπεο–, παξνπζηάδνληαη θαη νη απφςεηο ηνπ Γαθ Νηεξηληά ζρεηηθά κε ηε ζρέζε γξαθήο θαη ζπγγξαθέα. Χο θηιφζνθνο θαηεμνρήλ πνιέκηνο ηνπ ινγνθεληξηζκνχ, δηεξεπλά ηηο ηδηφηεηεο ηεο ινγνηερλίαο, νδεγψληαο καο «λα ζθεθηνχκε κηα γξαθή ρσξίο παξνπζία, ρσξίο απνπζία, ρσξίο ηζηνξία, ρσξίο αηηία, ρσξίο αξρεία, ρσξίο ζθνπφ [telos], κηα γξαθή πνπ δηαηαξάζζεη απφιπηα φιεο ηηο δηαιεθηηθέο, φιε ηε ζενινγία, φιε ηελ

Roland Barthes, The Pleasure of the Text, κηθξ. Richard Howard (London: Cape, 1976) ζει. 27. Roland Barthes, Criticism and Truth, κηθξ. K.P. Keuneman (London: Athlone Press, 1987) ζει. 77. Ώλάινγν πλεχκα βιέπνπκε θαη ζηε δηαπίζησζε ηεο Gayatri Chakravorty Spivak: «Σν θείκελν αλήθεη ζηε γιψζζα, θαη φρη ζηνλ θπξίαξρν θαη γελεζηνπξγφ ζπγγξαθέα». ΐι. “Translator‟s Preface,” Jacques Derrida, Of Grammatology, κηθξ. Gayatri Chakravorty Spivak (Baltinore: Johns Hopkins, 1976) lxxiv. ΐι. Burke ζει. 32-33.

νληνινγία».9 Καη φηαλ ν ίδηνο εθαξκφδεη ηε ζεσξία ηνπ ζε θάπνηα θείκελά ηνπ (Glas θαη Carte Postale), πξαγκαηηθά βιέπνπκε ηε θσλή ηνπ ζπγγξαθέα λα ηηζαζεχεηαη ζε βαζκφ πνπ, φπσο παξαηεξεί έλαο ζρνιηαζηήο, είλαη άζθνπν λα αλαξσηεζείο αλ απηφο πνπ κηιά ζην θάζε κέξνο ηνπ θεηκέλνπ είλαη o Υέγθει, o Γελέ, ν ίδηνο ν Νηεξηληά ή θάπνην θάληαζκα δηαθεηκεληθήο παξνπζίαο.10 Με ηελ ηαθηηθή απηή ν Νηεξηληά, πεξλψληαο απφ ην κνλνπάηη ηεο αλάγλσζεο, εκπιέθεηαη ελεξγά ζηε ινγνηερληθή γξαθή γηα λα πιεζηάζεη κηα βαζηά ηνπ επηζπκία. ΋πσο απνθάιπςε ζε κηα ζπλέληεπμή ηνπ: «ν πξνβιεκαηηζκφο ηεο γξαθήο, ν θηινζνθηθφο πξνβιεκαηηζκφο ηεο γξαθήο, ήηαλ κηα παξάθακςε γηα λα ζέζσ ην εξψηεκα „Ση είλαη ινγνηερλία;‟ Ώιιά θαη απηφ αθφκε ην εξψηεκα – „Ση είλαη ινγνηερλία;‟– ήηαλ έλα ζηάδην γηα λα γξάςσ ινγνηερλία.»11 ΢πρλά ζηηο αλαδεηήζεηο δηαθφξσλ δηαλνεηψλ πνπ κε δηάθνξεο κεζφδνπο θαη απφ δηαθνξεηηθά κνλνπάηηα πξνζπαζνχλ λα δηαθξίλνπλ θαη λα απνθσδηθνπνηήζνπλ ηε ζπλεηδεηή ή αζπλείδεηε δξαζηεξηφηεηα πνπ θηάλεη ζε ινγνηερληθφ απνηέιεζκα, βιέπνπκε λα επαλαιακβάλεηαη κηα «αιήζεηα» πνπ παξνκνηάδεη ηε δηαδηθαζία ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο κε «παηρλίδη». Έλα παηρλίδη φπνπ αλαληίξξεηα κεηέρεη θάπνην ζπγγξαθηθφ ππνθείκελν –δσληαλφ ή λεθξφ, θαλεξφ ή εμαθαληζκέλν. Γηα παξάδεηγκα, ζηηο αξρέο ηνπ πεξαζκέλνπ αηψλα, βιέπνπκε ηνλ Φξφπλη ζην δνθίκηφ ηνπ «Αεκηνπξγηθνί ζπγγξαθείο θαη νλεηξνπφιεζε» (1908) λα αλαιχεη ηε ζρέζε ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο κε ην παηδηθφ παηρλίδη. Παξαθηλνχκελνο απφ ην παιηφ αιιά αλαπάληεην εξψηεκα «απφ πνηεο πεγέο απηφ ην παξάμελν νλ, ν δεκηνπξγηθφο ζπγγξαθέαο, αληιεί ην πιηθφ ηνπ θαη πψο θαηνξζψλεη λα καο εληππσζηάδεη ηφζν πνιχ θαη λα δηεγείξεη ηέηνηα ζπλαηζζήκαηα γηα ηα νπνία δελ είρακε θαλ θαληαζηεί φηη είκαζηε ηθαλνί», δηεξεπλά ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο θαληαζίαο ζε ζρέζε κε ηε ινγνηερληθή γξαθή. ΢πλεπήο κε ηηο ςπραλαιπηηθέο ηνπ κεζφδνπο, αλαδεηά ηα πξψηα ίρλε ηεο θαληαζηαθήο δξαζηεξηφηεηαο ζηελ παηδηθή ειηθία. ΋ηαλ ην παηδί παίδεη, παξαηεξεί ν Φξφπλη, «δεκηνπξγεί έλα δηθφ ηνπ θφζκν, αλαδηνξγαλψλνληαο ηελ πξαγκαηηθφηεηα κε έλα θαηλνχξγην ηξφπν πνπ λα ην επραξηζηεί». Καη 9

Jacques Derrida, Margins – of Philosophy, κηθξ. Alan Bass (Brighton: Harvester Press, 1982) ζει. 67. 10 ΐι. Christopher Norris, Derrida (London: Fontana, 1987) ζει. 64. 11 Ώπφ ηε ζπλέληεπμε ηνπ Derrida ζηελ Irme Salusinszky· ην απφζπαζκα ηεο ζπλέληεπμεο παξαηίζεηαη απφ ηνλ Burke (ζει. 170).

έρεη ζεκαζία φηη γηα ην παηδί ην αληίζεην ηνπ «παηρληδηνχ» δελ είλαη ην «ζνβαξφ» αιιά ην «πξαγκαηηθφ». Σν ίδην θάλεη θαη ν «δεκηνπξγηθφο ζπγγξαθέαο». ΋πσο θαη ην παηδί ηελ ψξα πνπ παίδεη, δεκηνπξγεί έλαλ θφζκν θαληαζίαο ηνλ νπνίν παίξλεη πνιχ ζηα ζνβαξά. Αειαδή, ηνλ επελδχεη κε ζπλαίζζεκα, ελψ ηνλ δηαρσξίδεη έληνλα απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα.12 Πξνρσξψληαο ν Φξφπλη ζπλδέεη ην παηδηθφ παηρλίδη κε ηηο ελήιηθεο θαληαζηψζεηο, νη νπνίεο ιεηηνπξγνχλ σο ππνθαηάζηαην ηνπ παηρληδηνχ. Καζψο δειαδή κεγαιψλνπλ νη άλζξσπνη θαη ζηακαηάλε λα παίδνπλ, επηδεηνχλ λα βξνπλ ηελ επραξίζηεζε ηνπ παηρληδηνχ ζηελ νλεηξνπφιεζε πνπ θη απηή, φπσο θαη ην παηρλίδη, θαζνξίδεηαη απφ επηζπκίεο. Ώληίζεηα φκσο κε ηα παηδηά πνπ παίδνπλ θαλεξά ηα παηρλίδηα ηνπο, νη ελήιηθεο ηείλνπλ λα ληξέπνληαη γηα ηηο θαληαζηψζεηο ηνπο θαη γη‟ απηφ ηηο θξαηάλε θξπθέο. Καη ην εξψηεκα πνπ ηψξα ζέηεη ν Φξφπλη είλαη αλ κπνξνχκε λα ζπγθξίλνπκε ηνλ επθάληαζην ζπγγξαθέα κε «ηνλ νλεηξεπηή ηεο κέξαο» θαη ηηο δεκηνπξγίεο ηνπ κε «νλεηξνπνιήζεηο.» (ζει. 39). ΢χκθσλα κε ηε βαζηθή ηνπ ππφζεζε πάλησο, «ε δεκηνπξγηθή γξαθή, φπσο θαη ε νλεηξνπφιεζε, είλαη ζπλέρεηα θαη ππνθαηάζηαην απηνχ πνπ θάπνηε ήηαλ ην παηρλίδη ηεο παηδηθήο ειηθίαο» (ζει. 41). Τπεξληθψληαο κε θαηάιιειε ηερληθή ην κεραληζκφ ηεο απψζεζεο, πνπ αλακθίβνια ζπλδέεηαη κε ηα εκπφδηα πνπ πςψλνληαη κεηαμχ ηνπ εγψ ηνπ θαζελφο θαη ησλ άιισλ, ν ζπγγξαθέαο βξίζθεη ην κπζηηθφ ηεο πνηεηηθήο ηέρλεο. ΋ζν γηα ηε κεγάιε επραξίζηεζε πνπ αηζζαλφκαζηε φηαλ ν ζπγγξαθέαο κάο παξνπζηάδεη ηα παηρλίδηα ηνπ, ν Φξφπλη απνδίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αηζζεηηθή ηερληθή κε ηελ νπνία ε πξνζσπηθή θαληαζίσζε κεηακνξθψλεηαη ζε ηέρλε πνπ πξνζθέξεη απειεπζεξσηηθέο απνιαχζεηο. Καηά ηε γλψκε ηνπ «ε πξαγκαηηθή καο απφιαπζε πξνέξρεηαη απφ κηα απειεπζέξσζε εληάζεσλ ηνπ κπαινχ καο». Ίζσο αθφκε λα νθείιεηαη ζην φηη ν ζπγγξαθέαο κάο δείρλεη πσο επηηξέπεηαη

Sigmund Freud, “Creative Writers and Day-Dreaming,” 20th Century Literary Criticism: A Reader, επηκ. David Lodge (London & New York: Longman, 1972) ζει. 34. ΢ην δνθίκηφ ηνπ απηφ ν Φξφπλη ππνζηεξίδεη ηε ζρέζε κεηαμχ παηρληδηνχ θαη πνηεηηθήο δεκηνπξγίαο κε ηελ ελδηαθέξνπζα παξαηήξεζε φηη ε γεξκαληθή γιψζζα έρεη δηαηεξήζεη ηε ζρέζε απηή νλνκάδνληαο Spiel (παηρλίδη) ηηο κνξθέο ηεο θαληαζηαθήο γξαθήο πνπ ζπλδένληαη κε απηά αληηθείκελα θαη δηαζέηνπλ αλαπαξαζηαζηαθέο δπλαηφηεηεο, φπσο Lustspiel (θσκσδία) θαη Trauespiel (ηξαγσδία) (ζει. 37).

λα απνιακβάλνπκε θη εκείο ηηο δηθέο καο νλεηξνπνιήζεηο ρσξίο απηνθαηεγνξία ή ληξνπή (ζει. 42). Ώξθεηά ρξφληα κεηά ν κεηαξξπζκηζηήο Νηεξηληά ζα δεη ζηε δξαζηεξηφηεηα κέζσ ηεο νπνίαο γξάθεηαη ε ινγνηερλία θαη δηακνξθψλνληαη ηα λνήκαηά ηεο «έλα παηρλίδη ηεο γιψζζαο». ΢πγθεθξηκέλα, ζηελ θιαζηθή πηα κειέηε ηνπ «Πεξί γξακκαηνινγίαο» ππνζηεξίδεη φηη ε επηθνηλσληαθή ηζνξξνπία, νη «λνεκαηηθνί δηάδξνκνη» ελφο θεηκέλνπ, πξνζδηνξίδνληαη «κέζσ ελφο παηρληδηνχ ηεο γιψζζαο κεηαμχ πνηθίισλ ιεηηνπξγηψλ ηεο ιέμεο θαη, εληφο απηήο, κεηαμχ πνηθίισλ πνιηηηζκηθψλ ζηξσκάησλ ή πεξηνρψλ».13 Πψο φκσο ζθεθηφηαλ ν Νηεξηληά φηη κπνξεί λα ιεηηνπξγνχλ νη ζπγγξαθείο πνπ κεηέρνπλ ζην παηρλίδη ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο; Με ηνλ ηξφπν πνπ καο πξνηείλεη γηα ηελ αλάγλσζή ηεο δείρλεη πσο αληηιακβάλεηαη ηε ινγνηερλία λα γξάθεηαη αξθεηά αλεμέιεγθηα, πνπ ζεκαίλεη νπζηαζηηθά εξήκελ ηεο πξφζεζεο ηνπ αηφκνπ πνπ ηελ παξάγεη. Χο κεηαδνκηζηήο, ν Νηεξηληά αλήθεη ζηνπο πνιέκηνπο ηεο «πξνζεηηθφηεηαο». 14 Υσξίο, ινηπφλ, λα αξλείηαη φηη ε γξαθή δηαζέηεη ππνθείκελν, έρεη επαλεηιεκκέλα ακθηζβεηήζεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο πξφζεζεο ηνπ ππνθεηκέλνπ ηεο. ΋πσο ππνζηεξίδεη ζηελ ίδηα κειέηε, ν ιφγνο ηνπ 13 14

Derrida, Of Grammatology, ζει. 95. Ο Burke, εμεηάδνληαο ην δήηεκα ηεο πξνζεηηθφηεηαο, αληηπαξαζέηεη δηάθνξεο απφςεηο αληηπξνζσ-πεπηηθψλ ζρνιψλ θξηηηθήο ηνπ 20νχ αηψλα (βι. 4, 138-50, 181). Γεληθά, ζηνπο ζηαζψηεο ηεο πξνζέγγηζεο ηεο ινγνηερλίαο εξήκελ ηεο πξνζεηηθφηεηαο θαηαηάζζεη ηνπο θξηηηθνχο ηεο ακεξηθαληθήο Νέαο Κξηηηθήο, ηνπ δνκηζκνχ (structuralism), ηνπ κεηαδνκηζκνχ (poststructuralism), ηνπ απνδνκηζκνχ (deconstruction), θαη ηνπο θξηηηθνχο ηεο πξαθηηθήο (practical) ζρνιήο. Ώληίζεηα, γηα ηνπο θξηηηθνχο ηεο θαηλνκελνινγηθήο θαηεχζπλζεο, φπσο νη Paul de Man, J. Hillis Miller, θαη E.D. Hirsch, ε αλαγλψξηζε ηεο πξνζεηηθφηεηαο παίδεη θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ εξκελεπηηθή δηαδηθαζία ηεο ινγνηερλίαο, ε νπνία ζπληζηά κνξθή ζπλεηδεηήο ιεηηνπξγίαο. ΐι. Paul de Man, Blindness and Insight: Essays in Contemporary Criticism (London: Methuen, 1983)· J. Hillis Miller, The Disappearance of God (Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1963· E.D. Hirsch, Jr, Validity in Interpretation (New Haven: Yale University Press, 1967) θαη The Aims of Interpretation (New Haven: Yale University Press, 1976). ΋ζν γηα ηνπο λενπξαγκαηηζηέο (neopragmatists), φπσο νη Steven Knapp θαη Walter Ben Michaels, δελ πθίζηαηαη θαλ δηαθνξά κεηαμχ πξφζεζεο θαη λνήκαηνο, κε ηελ έλλνηα φηη ην θείκελν ελλνεί απηφ αθξηβψο πνπ ν ζπγγξαθέαο ηνπ (author) ην ζέιεη λα ελλνεί. ΐι. Steven Knapp θαη Walter Ben Michaels “Against Theory,” Against Theory: Literary Studies and the New Pragmatism, επηκ. W.J.T. Mitchell (Chicago: University of Chicago Press, 1985).

ζπγγξαθέα εμ νξηζκνχ δελ κπνξεί λα θπξηαξρήζεη απφιπηα πάλσ ζην θπξίσο ζχζηεκα, ηνπο λφκνπο θαη ηελ νληφηεηα ηεο γιψζζαο θαη ηεο ινγηθήο κε ηηο νπνίεο γξάθεη. Σηο ρξεζηκνπνηεί κφλν, ελψ –θαηά θάπνην ηξφπν θαη σο έλα ζεκείν-αθήλεηαη λα θπβεξλεζεί απφ ην ζχζηεκα (ζει. 158). ΋ζνλ αθνξά ην ζχζηεκα πνπ δηέπεη ηελ «αιπζίδα ησλ ζεκαηλνκέλσλ» ζ‟ έλα θείκελν, «δελ είλαη θπξίσο απηφ πνπ θάπνηνο ελλννχζε» φηαλ ην έγξαθε (ζει. 95).15 Παξά ηελ απφζηαζε πνπ ρξνληθά θαη επηζηεκνληθά ρσξίδεη ηνλ Φνπθψ απφ ηνλ Φξφπλη, βιέπνπκε ηε δηαδηθαζία ηεο ζχγρξνλεο γξαθήο λα κνηάδεη θαη γηα ηνλ Γάιιν θηιφζνθν κε παηρλίδη. Καη κάιηζηα έλα παηρλίδη πνπ ιεηηνπξγεί πεξηζζφηεξν σο πξαθηηθή ειεπζεξίαο, ηφζν ηεο ίδηαο ηεο γξαθήο φζν θαη ηνπ ππνθεηκέλνπ ηεο, ελάληηα ζηε ξνκαληηθή απαίηεζε έθθξαζεο θαη θαλεξήο ζπγγξαθηθήο παξνπζίαο ζην πεδίν ηεο γξαθήο. ΢ην δνθίκηφ ηνπ «Ση είλαη ζπγγξαθέαο;» δηαβάδνπκε φηη «ε ζεκεξηλή γξαθή έρεη απειεπζεξσζεί απφ ηε δηάζηαζε ηεο έθθξαζεο» θαη φηη ε γξαθή «μεδηπιψλεηαη φπσο έλα παηρλίδη πνπ πάληνηε μεπεξλά ηνπο θαλφλεο ηνπ θαη παξαβηάδεη ηα φξηά ηνπ» (102). ΢‟ έλα ηέηνην παηρλίδη ζα ιέγακε φηη, κε κηα έλλνηα, ην ππνθείκελν ηεο γξαθήο απειεπζεξψλεηαη θαη απφ ηελ ίδηα ηελ ππνρξέσζε ηεο χπαξμήο ηνπ, αθνχ, φπσο παξαηεξεί ν Φνπθψ, «απηφ πνπ έρεη ζεκαζία ζηε γξαθή δελ είλαη λα θαλεξψζεη ή λα εμάξεη ηελ πξάμε ηνπ γξαςίκαηνο νχηε λα θαζειψζεη ζηε γιψζζα έλα ππνθείκελν, αιιά λα δεκηνπξγήζεη έλα ρψξν φπνπ ην ππνθείκελν πνπ γξάθεη λα εμαθαλίδεηαη δηαξθψο» (ζει. 102). Σν ππνθείκελν πνπ γξάθεη, δειαδή, ρξεζηκνπνηεί δηάθνξα ηερλάζκαηα πνπ δηακνξθψλνπλ ηε ζρέζε ηνπ κε ην αληηθείκελν ηεο γξαθήο ηνπ, γηα λα απαιείςεη απφ ην πεξηερφκελν ηνπ έξγνπ φ,ηη ζρεηηθφ κε ηε δσή θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αηνκηθφηεηάο ηνπ. Χο απνηέιεζκα, ε «ζθξαγίδα ηνπ ζπγγξαθέα» πεξηνξίδεηαη ζηε «κνλαδηθφηεηα ηεο απνπζίαο ηνπ»· θη ν ξφινο πνπ ν ζπγγξαθέαο πξέπεη πηα λα αλαιάβεη ζην «παηρλίδη ηεο γξαθήο» είλαη ν ξφινο ηνπ «λεθξνχ» (ζει. 102-103). Ώλ βαζηζηνχκε ζηελ θξηηηθή νμπδέξθεηα ηνπ Φνπθψ, ζα κπνχκε ζηνλ πεηξαζκφ λα ππνζέζνπκε φηη φηαλ απηή ε ηερληθή πεηπραίλεη θαη ν ινγνηερληθφο ηζηφο ελφο θεηκέλνπ θαζηζηά 15

Δ αληίιεςε απηή πξνζδηνξίδεη θαη ηνλ ηξφπν αλάγλσζεο ή θαιχηεξα απνδφκεζεο ελφο ινγνηερληθνχ θεηκέλνπ, πνπ ζηφρνο ηεο είλαη λα δηαπηζηψζεη φηη ηα θείκελα ελλννχλ αθξηβψο ην αληίζεην απ‟ φ,ηη ζθφπεπαλ λα πνπλ νη ζπγγξαθείο ηνπο.

δπζδηάθξηηε ηε θσλή ηνπ ζπγγξαθέα ηνπ, ηφηε ν εμνζηξαθηζκφο ηεο ππνθεηκεληθφηεηάο ηνπ απφ ηελ θξηηηθή δηαδηθαζία πξνβάιιεηαη σο πξνυπφζεζε ηεο αλάγλσζεο ηνπ θεηκέλνπ θαη κάιηζηα θαη‟ απαίηεζε ηνπ ίδηνπ ηνπ θεηκέλνπ. Κη αθφκε φηη ε θξηηηθή θαη ε θηινζνθία ηεο ινγνηερλίαο δελ πξνθάιεζαλ αιιά απιά παξαηήξεζαλ απηή ηελ εθνχζηα εμαθάληζε θαη πξνζπάζεζαλ λα ηελ αλαιχζνπλ, γηα λα ηελ αλαηάμνπλ, ζηε ζπλέρεηα, ζε λφκν ξηδνζπαζηηθήο αλάγλσζεο αθελφο θαη αηζζεηηθφ ζρήκα πξνσζεκέλεο γξαθήο αθεηέξνπ. Ώλ πάιη θνηηάμνπκε ην θαηλφκελν ηεο εθνχζηαο εμαθάληζεο ησλ ζχγρξνλσλ ζπγγξαθέσλ, ιακβάλνληαο ππφςε θαη ην παξαπάλσ ζεσξεηηθφ πιαίζην ηνπ Φξφπλη, ζα κπνξνχζακε λα ην απνδψζνπκε ζε κηα ζηξαηεγηθή θίλεζε ηνπ παηρληδηνχ ηνπο. Να ζθεθηνχκε δειαδή φηη, ελψ εμαθνινπζνχλ λα παίδνπλ κε ηε θαληαζία ηνπο, ρξεζηκνπνηνχλ ηελ αθεγεκαηηθή ηερληθή ηεο ζπγγξαθηθήο απνπζίαο, επεηδή –γηα θάπνηνπο ηζηνξηθνχο θαη πνιηηηζκηθνχο ίζσο ιφγνπο– δελ ρξεηάδνληαη πηα ηελ απειεπζέξσζε πνπ πξνζθέξεη ε δεκνζηνπνίεζε ησλ ελνρνπνηεηηθψλ θαληαζηψζεψλ ηνπο. Ή κήπσο, έρνληαο πηα ελειηθησζεί θαη σο ζπγγξαθείο, επηιέγνπλ λα παίδνπλ θαη λα απνιακβάλνπλ ηελ ειεπζεξία ηεο θαληαζίαο ηνπο θάησ απφ ηελ πξνζηαζία ελφο ζθηεξνχ πέπινπ; Κη αλ πάιη απηφ δελ ηζρχεη, κήπσο ηφηε νη ζχγρξνλνη ζπγγξαθείο πξνηηκάλε δηαθνξεηηθά παηρλίδηα φπνπ απνζχξνληαη απφ ην πξνζθήλην γηα λα δψζνπλ θσλή ζε πεξηζζφηεξεο κνξθέο, ζε άιιεο ζεσξήζεηο ηνπ θφζκνπ θαη ζε δηαθνξεηηθνχο πξνβιεκαηηζκνχο; Ή απνιακβάλνπλ θαιχηεξα ην παηρλίδη ηνπο φηαλ εκπιέθνληαη ζε κηα ζρέζε δηαιφγνπ κε άιιεο, δηαθνξεηηθέο θσλέο, φπνπ ην πιαίζην ειεπζεξίαο ηεο γξαθήο δηαπεξλά ηα φξηα ηεο κνλνινγηθήο αθήγεζεο θαη δηεπθνιχλεη ηελ αλάπηπμε κηαο δηαινγηθήο θαληαζίαο; Ο ηειεπηαίνο απηφο ηξφπνο γξαθήο παξαπέκπεη ζηηο παξαηεξήζεηο ηνπ Ρψζνπ ζεσξεηηθνχ ΜηθαΎι Μπαθηίλ γηα ηνλ νπνίν ν ζπγγξαθέαο, πνπ δελ ρξεηάζηεθε λα εμαθαληζηεί, είλαη ζην έξγν ηνπ έλα ππαξθηφ άηνκν πνπ θηλεηνπνηεί ηελ θνηλσληθφηεηα θαη ηελ ηζηνξηθφηεηα ησλ κνξθψλ ηνπ ιφγνπ. Σέηνηαο δηαινγηθήο θαληαζίαο πξντφληα ζεσξεί φηη απνηεινχλ ηα «πνιπθσληθά» κπζηζηνξήκαηα ηνπ Νηνζηνγηέθζθπ16, –ραξαθηεξηζκφο πνπ ηαηξηάδεη ζηελ αηζζεηηθή θαη 16

ΐι. Mikhail Bakhtin, Problems of Dostoevsky’s Poetics, επηκ. θαη κηθξ., Caryl Emerson, εηζαγ.. Wayne C. Booth (Manchester University Press, 1984) θαη The Dialogic Imagination: Four Essays, επηκ. Michael Holquist, κηθξ.. Caryl Emerson (Austin: University of Texas Press, 1981).

αξθεηψλ άιισλ ζεκαληηθψλ ινγνηερληθψλ θεηκέλσλ. Καη κάιηζηα ζηε ζχγρξνλε, κεηακνληέξλα αηζζεηηθή ηεο πεδνγξαθηθήο αιιά θαη ηεο ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο ζα κπνξνχζακε λα δηαθξίλνπκε έλα ηδηαίηεξα πνιχπινθν δηαινγηθφ πεδίν. Έλα παηρλίδη πνπ νξγαλψλεηαη έηζη ψζηε λα πξνθαιεί ηα ππνθείκελα ηεο αλάγλσζεο λα μεθχγνπλ απφ ηελ παζεηηθφηεηα ηεο παξαηήξεζεο θαη λα εκπιαθνχλ, παίδνληαο πηα έλαλ ελεξγφ ξφιν θαη έρνληαο ηζφηηκα ηελ επζχλε γηα ηε δηακφξθσζε ελφο αλνηρηνχ, πνιπθσληθνχ θεηκέλνπ κε δηαξθψο ζπλερηδφκελν δηάινγν. Πψο φκσο πξέπεη λα είλαη νξγαλσκέλν ην παηρλίδη ηεο ινγνηερλίαο ψζηε λα κπνξεί λα γίλεη φζν ην δπλαηφλ πην πνιπθσληθφ θαη, επνκέλσο, πην ελδηαθέξνλ; Σν εξψηεκα απηφ ζπλδέεη ηε ινγνηερληθή πνηφηεηα κε ηελ ηερληθή πνπ δηακνξθψλεη ηελ αηζζεηηθή πνηφηεηα θαη ηελ επηθνηλσληαθή ηθαλφηεηα ηνπ θεηκέλνπ· δειαδή, κε ηνλ ηξφπν πνπ επηιέγνληαη θαη ζπλαξκνινγνχληαη ηα ζπλζεηηθά πιηθά ηεο ινγνηερλίαο. ΋πσο θαίλεηαη φκσο, ε γξαθή ηεο ινγνηερλίαο, ρσξίο λα ζεσξείηαη πηα φηη θξχβεη ην ηδηαίηεξν κπζηηθφ ηνπ ππνθεηκέλνπ ηεο, εμαθνινπζεί αθφκε λα κέλεη νπζηαζηηθά απξφζηηε γηα ηε ζχγρξνλε επηζηήκε ηεο ινγνηερλίαο. Έηζη βιέπνπκε φηη ν Νηεξηληά εμαθνινπζνχζε λα ακθηβάιιεη φηη θαηείρε ηνπο ηξφπνπο ηνπ παηρληδηνχ ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο φηαλ ζ‟ έλα αξθεηά πξφζθαην βηβιίν ηνπ μεθηλνχζε κε ηε δήισζε: «Πνηέ δελ ήμεξα πψο λα πσ κηα ηζηνξία». 17 Καη πξνθαλψο ελλννχζε πψο λα γξάςεη θαιή ινγνηερλία. Θα κπνξνχζακε εδψ λα δηαθξίλνπκε έλαλ απφερν ηεο λεσηεξηζηηθήο θξηηηθήο πνπ επέκελε ζηε δηάθξηζε κεηαμχ «πνηνηηθήο» ή «κε πνηνηηθήο» κπζνπιαζηηθήο γξαθήο. Ώληίζεηα φκσο κε ηνλ Νηεξηληά, ν Μπαξη επηιέγεη λα παξαθάκςεη νπζηαζηηθά ην δήηεκα κε ηνλ ζεσξεηηθφ ηζρπξηζκφ φηη ην Κείκελν «δελ ζηέθεηαη ζηελ (θαιή) Λνγνηερλία· δελ εληάζζεηαη ζε θάπνηα ηεξαξρία, νχηε θαλ ζε έλαλ απιφ δηαρσξηζκφ ησλ ινγνηερληθψλ εηδψλ», γηαηί έρεη αθξηβψο ηελ ηδηφηεηα λα αληηζηέθεηαη θαη λα αλαηξέπεη ηηο παιηέο ηαμηλνκήζεηο («Ώπφ ην έξγν ζην θείκελν», ζει. 167). Πάλησο θαίλεηαη φηη ην πνιπδηάζηαην απηφ πξφβιεκα –πνπ νη αλαδεηήζεηο ηεο ιχζεο ηνπ ζπρλά ζπκίδνπλ πξνζπάζεηεο απνθξππηνγξάθεζεο ελφο γελεηηθνχ θψδηθα– ζα εμαθνινπζήζεη λα βξίζθεηαη ζε κηα εθθξεκφηεηα, κάιινλ επεξγεηηθή γηα ηε ινγνηερλία. Υαξαθηεξηζηηθή ηεο πθήο ηνπ 17

Jacques Derrida, Mémoires: For Paul de Man, κηθξ.. CecileLindsay, Jonathan Culler θαη Eduardo Cadava (New York: Columbia University Press, 1986) ζει. 3. ΐι. θαη Burke ζει. 171.

πξνβιήκαηνο είλαη ε απάληεζε ηνπ Φνπθψ, φηαλ ξσηήζεθε πψο μερσξίδεη ηελ «θαιή» απφ ηελ «θαθή» ινγνηερλία: «Ώπηφ αθξηβψο ζα πξέπεη θάπνηε λα κειεηεζεί. Πξέπεη λα αλαξσηεζνχκε πνηα αθξηβψο είλαη απηή ε ελέξγεηα πνπ δηαθηλεί κπζνπιαζίεο, πνηήκαηα, θαη αθεγήκαηα ζε κηα θνηλσλία. Οθείινπκε επίζεο λα αλαιχζνπκε κηα δεχηεξε ιεηηνπξγία: ηη είλαη απηφ πνπ, αλάκεζα ζε φια ηα αθεγήκαηα, πξνζδίδεη ζε κεξηθά απ‟ απηά θάπνηα κπζηεξηαθή ηδηφηεηα θη αξρίδνπλ λα ιεηηνπξγνχλ σο „ινγνηερλία‟.» 18 Ο ζεσξεηηθφο θαη θξηηηθφο πξνβιεκαηηζκφο κε ηέηνηα ζέκαηα, ελψ αζρνιείηαη κε ηελ θαιιηηερληθή θχζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο, δελ ζα ιέγακε φηη πξνζθέξεη νπζηαζηηθή βνήζεηα ζηελ αληηκεηψπηζε κηαο ζεηξάο πξαθηηθψλ πξνβιεκάησλ πνπ πνηέ δελ παχνπλ λα ζπλαληάλε νη ζπγγξαθείο ηελ ψξα ηεο γξαθήο απηήο θαζαπηήο. ΋ηαλ απνθαζίδνπκε λα αζρνιεζνχκε ζνβαξά κε ηε γξαθή ηεο ινγνηερλίαο, ζηφρνο καο είλαη λα γξάςνπκε φζν κπνξνχκε θαιχηεξα. Καη φηαλ εηδηθφηεξε επηινγή καο είλαη ε ζεαηξηθή ινγνηερλία, γηα λα γξάςνπκε απηφ πνπ ζπλήζσο ζεσξνχκε θαιφ ζέαηξν, πξνζπαζνχκε λα ζπλζέζνπκε έλαλ ζεαηξηθά ιεηηνπξγηθφ θαη άξα επηθνηλσλήζηκν ιφγν πνπ λα δηεγείξεη ηε ζθέςε ησλ ζεαηψλ, ελψ ηαπηφρξνλα ηνπο πξνζθέξεη κηα αηζζεηηθή απφιαπζε. Άιισζηε ε ιεηηνπξγία ηεο ζεαηξηθήο ηέρλεο, φληαο θαηεμνρήλ θνηλσληθή, ππάξρεη κφλν φηαλ επηθνηλσλεί κε ζεαηέο, γηαηί μέξνπκε πσο ρσξίο ηε δηθή ηνπο ζπκβνιή δελ κπνξνχκε λα έρνπκε ζέαηξν. Καη βεβαίσο δελ αθνξά άκεζα ηελ θαιιηηερληθή δηαδηθαζία ηεο γξαθήο ελφο ζεαηξηθνχ έξγνπ ην πψο αθξηβψο ε θξηηηθή ζέιεη λα ζπλδηαιέγεηαη κ‟ απηφ. Κη αλ ηα λνήκαηα πνπ πξνζιακβάλεη ε θξηηηθή είλαη δηαθνξεηηθά απφ ηνπο θηλεηήξηνπο ζηφρνπο ηνπ θεηκέλνπ δελ είλαη θάηη πνπ απνθιείεηαη απφ ηνπο λφκνπο ηνπ παηρληδηνχ. Οη ζπγγξαθείο, ινηπφλ, ζηηο φρη ζπάληεο πεξηπηψζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ ηέηνηα θαηλφκελα, ζα κπνξνχζαλ – δηαηεξψληαο ην δηθαίσκα πνπ ηνπο δίλεη ν ξφινο ηνπο ζην παηρλίδη– λα πνπλ, ιφγνπ ράξε: Βκείο παίδνπκε γξάθνληαο, γηα λα πνχκε απηφ πνπ δελ είλαη δπλαηφλ λα γξάςνπκε αλ δελ ζέινπκε λα ην πνχκε· θη αλ κπνξνχκε λα ην πνχκε κε ηνλ ηξφπν πνπ επηιέγνπκε, ηφηε ην παηρλίδη γίλεηαη πξαγκαηηθά απνιαπζηηθφ γηα καο· θη αλ έρνπκε θαηνξζψζεη λα ην πνχκε ζσζηά κπνξεί λα γίλεη απνιαπζηηθφ θαη γηα φζνπο ζα κπνπλ 18

Michel Foucault, “On Literature,” Foucault Live: Collected Interviews, 19611984, επηκ. Sylvère Lotringer, κηθξ. Lysa Hochroth θαη John Johnston (New York: Semiotext(e), 1989) ζει. 150-51.

αξγφηεξα ζην παηρλίδη πνπ ζπλερίδεηαη κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή κηαο αλάγλσζεο ελφο θεηκέλνπ ή κε ηε ιεηηνπξγηθή ζπκκεηνρή ζηελ εκπεηξία ελφο ζεαηξηθνχ γεγνλφηνο πνπ νινθιεξψλεηαη κε ηελ παξάζηαζε θαη ην θνηλφ ηεο. ΋κσο, ην ζεαηξηθφ παηρλίδη πνπ αθνινπζεί ην ζηάδην ηεο γξαθήο δελ παχεη λα είλαη θαη έλα παηρλίδη εμνπζίαο ησλ αηφκσλ πνπ κεηέρνπλ, απφ ηνπο θαιιηηέρλεο ζπληειεζηέο ηεο παξάζηαζεο κέρξη ηνπο θξηηηθνχο θαη ηα απιά κέιε ηνπ ζεαηξηθνχ θνηλνχ. Κάησ ινηπφλ απφ ηελ επίδξαζε ηεο ινγνηερληθήο ζεσξίαο ηνπ κεηαδνκηζκνχ νη παιηέο ηζνξξνπίεο ζηνλ θφζκν ηνπ ζεάηξνπ, πνπ βαζίδνληαλ ζε κηα ηεξαξρία κε ηνπο ζπγγξαθείο ζηελ θνξπθή, έρνπλ ζε κεγάιε θιίκαθα αλαηξαπεί. Σν θείκελν ηεο ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο, φπσο ην ζχλνιν ηεο ινγνηερληθήο γξαθήο, έρνληαο απνπξνζσπνηεζεί κέζσ ηεο απνζχλδεζήο ηνπ απφ ηελ ππνθεηκεληθφηεηα ηνπ αηφκνπ πνπ ην έγξαςε, πξνζεγγίδεηαη πηα σο πξντφλ ζπλζεηηθήο δηαδηθαζίαο πξνυπάξρνληνο πνιηηηζκηθνχ πιηθνχ θαη φρη πηα σο έξγν δεκηνπξγηθήο γξαθήο. Βπηπιένλ, ην «ζεαηξνγξάθεκα», (φρη πηα ην ζεαηξηθφ έξγν), έρεη ράζεη ηελ ηδηφηεηά ηνπ σο απηφλνκν θείκελν ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο, επεηδή ζχκθσλα κε ηε ζχγρξνλε ζεσξία ηνπ ζεάηξνπ ν ζθνπφο ηνπ νπζηαζηηθά επηηειείηαη κε ηε ζπκβνιή ηεο παξαζηαζηαθήο ηέρλεο. Δ πξφζθαηε αγγινζαμνληθή ζεαηξηθή θξηηηθή κάιηζηα ζπρλά ρξεζηκνπνηεί ηνλ φξν «ζεαηξηθφ ζελάξην» (play script), πνπ ζεκαίλεη έλα κέξνο ηνπ ζεαηξηθνχ θαιιηηερλήκαηνο πνπ είλαη ε ζεαηξηθή παξάζηαζε. Με ηνλ ηξφπν απηφ, νη «ζεαηξνγξάθνη» (φρη πηα «ζεαηξηθνί ζπγγξαθείο») παξάγνπλ θεηκεληθά πξντφληα πνπ δίλνπλ κφλν «αθνξκέο» γηα ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο, ελψ ηα ππφινηπα άηνκα πνπ κεηέρνπλ θαιιηηερληθά ζηε δηακφξθσζε κηαο παξάζηαζεο, έρνληαο απειεπζεξσζεί απφ ηελ παξαδνζηαθή ζπγγξαθηθή θπξηαξρία, δελ θαινχληαη πηα λα εξκελεχζνπλ ή λα απνδψζνπλ πηζηά έλαλ εκπλεπζκέλν ιφγν αιιά λα ζπλζέζνπλ έλα πνιπηερληθφ παξαζηαζηαθφ θείκελν (performance text) κε αθεηεξία ην ζεαηξνγξάθεκα. Βλδηαθέξνλ φκσο είλαη φηη ε επαλάζηαζε απηή αλέηξεςε κελ ηε ζπγγξαθηθή θπξηαξρία αιιά δελ εμνπδεηέξσζε ηνπο κεραληζκνχο εμνπζίαο πνπ αλαπηχζζνληαη θαηά ηε δηαδηθαζία δηακφξθσζεο ελφο ζεαηξηθνχ ζπκβάληνο. Ώπιά νδήγεζε ζε κηα αλαθαηάηαμε ηεο ηεξαξρίαο. Βθηφο απφ ηνλ νηθνλνκηθφ παξάγνληα πνπ γεληθά εμαθνινπζεί λα θαζνξίδεη ηα ζρεηηθά πιαίζηα κηαο ζθεληθήο παξαγσγήο, ε θαιιηηερληθή εμνπζία έρεη κεηαηεζεί ζηε ζθελνζεζία. 19

΢ηηο αθξαίεο πξαθηηθέο ηεο ε ζθελνζεηηθή εμνπζία, εθκεηαιιεπφκελε ζεσξίεο φπσο ηνπ Μπαξη, γίλεηαη ηφζν απφιπηε, ψζηε φρη κφλν παξεκβαίλεη δξαζηηθά ζην αξρηθφ θείκελν κε απζαίξεηεο θεηκεληθέο θαη άιιεο πξνζζαθαηξέζεηο αιιά επίζεο ρξεζηκνπνηεί φια ηα ππφινηπα άηνκα πνπ κεηέρνπλ θαιιηηερληθά ζηελ παξάζηαζε σο απιά εθηειεζηηθά φξγαλα γηα ηελ πινπνίεζε ελφο πξνζσπηθνχ «ζθελνζεηηθνχ νξάκαηνο». ΢ην ζέαηξν, δειαδή, ε πξψηε αλάγλσζε ηνπ ζεαηξνγξαθήκαηνο είλαη ζθελνζεηηθή θαη φρη θξηηηθή. Ο ζάλαηνο ηνπ ζπγγξαθέα πξνεηνίκαζε ηε γέλλεζε ελφο είδνπο ζθελνζέηε πνπ αλαιακβάλεη ηελ εμνπζία ηεο πξψηεο αλάγλσζεο. Υσξίο θακηά ππνρξέσζε λα ζεβαζηεί ην γξαπηφ θείκελν, ην ρεηξίδεηαη θαηά βνχιεζε, έηζη ψζηε λα πξνβάιιεηαη ε ζθελνζεηηθή άπνςε πνπ δελ ζπληζηά βέβαηα θαιιηηερληθή «εξκελεία» αιιά θαιιηηερληθή «ζπκβνιή». Καηά ζπλέπεηα, ε θξηηηθή αλάγλσζε ηνπ παξαζηαζηαθνχ θεηκέλνπ δελ είλαη πξαγκαηηθά ζε ζέζε λα αμηνινγήζεη ηελ θαιιηηερληθή ππφζηαζε ηνπ ζεαηξνγξαθήκαηνο απηνχ θαζαπηνχ, εθφζνλ ε αξρηθή ηνπ κνξθή έρεη νπζηαζηηθά αιινησζεί απφ ηελ παξέκβαζε ηεο ζθελνζεηηθήο αλάγλσζεο. Βίλαη γεγνλφο φηη ζπρλά ε ζεαηξηθή θξηηηθή πέθηεη ζηελ παγίδα λα απνδίδεη ζην ζεαηξνγξάθεκα ζεηηθέο ή αξλεηηθέο ηδηφηεηεο θαη λα δηαθξίλεη δηαθεηκεληθά ζηνηρεία πνπ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα νθείινληαη ζηε ζθελνζεηηθή παξεκβαηηθή αλάγλσζε. ΢ε πξψηε εληχπσζε ζα κπνξνχζε ε λέα απηή ζρέζε εμνπζίαο λα εθιεθζεί σο ππνβάζκηζε ηνπ θχξνπο ηεο ινγνηερλίαο ηνπ ζεάηξνπ. ΋κσο έλα θείκελν ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο, πνπ δηαζέηεη απηφ πνπ ζπλήζσο ιέκε «ζεαηξηθή πνίεζε», έρεη ζηνπο ζπλζεηηθνχο ηνπ ηζηνχο κεραληζκνχο ηζνξξνπίαο πνπ ην βνεζάλε λα επηβηψλεη σο απηφλνκν ινγνηερληθφ θείκελν, παξακέλνληαο αλνηρηφ ζε πνιιαπιέο θαιιηηερληθέο θαη θξηηηθέο αλαγλψζεηο. ΋ζνη έρνπκε εκπιαθεί ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο γξαθήο γλσξίδνπκε φηη έλα θείκελν ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο πνπ «ζηέθεηαη ζηε ζθελή» δελ είλαη δπλαηφλ λα ππάξμεη ηπραία, ρσξίο επηδέμην ρεηξηζκφ ησλ δηαθνξεηηθψλ ζπλζεηηθψλ πιηθψλ ηεο ζεαηξηθήο ηέρλεο, ρσξίο λα εμαληιήζνπκε ην δπλακηθφ ηεο πξνζσπηθήο καο θαληαζίαο θαη ρσξίο λα δνθηκάζνπκε ηηο δπλαηφηεηεο αιιά θαη ηηο αληηζηάζεηο ηνπ παξαδνζηαθνχ ζεαηξηθνχ θψδηθα. Κη αθφκε γλσξίδνπκε φηη δελ κπνξνχκε λα θηάζνπκε λα δξακαηνπνηήζνπκε κηα «αλζξψπηλε ηζηνξία» ελδηαθέξνπζα γηα ην 20

ζχγρξνλν ζεαηξφθηιν θνηλφ, αλ δνχκε έμσ απφ ηελ επνρή καο θαη ηα πξνβιήκαηα πνπ απαζρνινχλ ηελ θνηλσλία καο. Ώλάκεζα ζηα πιηθά ηεο ζεαηξηθήο ινγνηερλίαο πξσηεχνπζα είλαη ε ιεηηνπξγηθή αμία ηεο γιψζζαο κε ηελ απειεπζεξσηηθή δχλακε ησλ αλαξρηθψλ δπλαηνηήησλ πνπ δηαζέηεη. Μπνξεί νη κειεηεηέο λα βιέπνπλ ηνλ ζεαηξηθφ ιφγν σο αληηθείκελν έξεπλαο κε ζηφρν ζεσξεηηθά ζπκπεξάζκαηα, αιιά φηαλ γξάθνπκε ζέαηξν παίδεη ηεξάζηην ξφιν ε ιεηηνπξγηθή ζρέζε πνπ αλαπηχζζνπκε καδί ηεο γηα λα πεηχρνπκε ηελ ακεζφηεηα, ηελ πιαζηηθφηεηα θαη ηελ πνίεζε πνπ απαηηεί ε ηδηαηηεξφηεηα ηνπ ζεαηξηθνχ ιφγνπ, αλ ζπγθξηζεί κε άιια είδε ιφγνπ. Γηα παξάδεηγκα, ε θπξηνιεθηηθή θαη θαηά θαλφλα κεραληζηηθή ρξήζε ηεο γιψζζαο ζε κηα απνδεηθηηθή δηαδηθαζία πνπ ζηεξίδεη ηε ιεηηνπξγία ηνπ επηζηεκνληθνχ θαη ηνπ θξηηηθνχ ιφγνπ δελ πεξηνξίδεη κελ ηελ επηθνηλσληαθή ιεηηνπξγία ηεο αιιά ζπλήζσο αθπδαηψλεη ηελ πλνή ηεο ειεπζεξίαο ηεο. Ώληίζεηα, θαηά ηε ζχλζεζε ηνπ ζεαηξηθνχ ιφγνπ ε γιψζζα, ρσξίο λα είλαη πνηέ αλεμέιεγθηε, αθήλεηαη ειεχζεξε λα θνιπκπά ζε ρπκνχο θαληαζίαο θαη λα ραίξεηαη κε νλεηξηθά παηρληδίζκαηα ελλνηψλ, ήρσλ, εηθφλσλ· θαη ειεχζεξε άιινηε λα πηνζεηεί θαη άιινηε λα παξαπνηεί, λα αλαηξέπεη ή λα θαηαξγεί ζπκβαηηθνχο ζπζρεηηζκνχο θαη ζηεξενηππηθέο ρξήζεηο, δηακνξθψλνληαο θαηλνχξγηεο ηζνξξνπίεο πάλσ ζε έλαλ θακβά πνπ κνξθψλεηαη σο θαιιηηερληθή ζεαηξηθή γξαθή. Mε ηέηνηεο αληηζέζεηο έρεη ρηηζηεί ν ηνίρνο πνπ ζπλήζσο ρσξίδεη ηνπο ζεσξεηηθνχο θαη ηνπο θξηηηθνχο ηεο ηέρλεο απφ ηνπο πξαθηηθνχο ζπληειεζηέο ηεο. ΢ε ζεκείν κάιηζηα ψζηε ε κηα νκάδα λα αληηκεησπίδεη ηελ άιιε κε ηα αληηθαηηθά ζπλαηζζήκαηα ηνπ δένπο θαη ηεο ππεξνςίαο πνπ ζπρλά ληψζνπκε γηα ην «άιιν», ην «δηαθνξεηηθφ», απφ ην νπνίν φκσο θαηά θάπνην ηξφπν θαη εμαξηηψκαζηε. Με ηέηνηεο αληηιήςεηο έρεη θαηαζθεπαζηεί θαη αλαπαξάγεηαη ν κχζνο φηη έλαο θαιιηηέρλεο θηλδπλεχεη λα ράζεη ηε δεκηνπξγηθφηεηά ηνπ, αλ εκπιαθεί ζε ζεσξεηηθνχο πξνβιεκαηηζκνχο θαη επηζηεκνληθνχο ηξφπνπο ζθέςεο. Καη απνθαιψ «κχζν» ηε ζπγθεθξηκέλε αληίιεςε, επεηδή ε πξνζσπηθή κνπ ηαπηφρξνλε ελαζρφιεζε κε ηελ θξηηηθή θαη ηε ζεαηξηθή γξαθή κε βνήζεζε λα δηαπηζηψζσ ηελ ππνβφζθνπζα πξνθαηάιεςε ηεο δπαδηθήο απηήο ινγηθήο. Μηαο ινγηθήο πνπ νπζηαζηηθά εκπνδίδεη ηελ θαιιηέξγεηα ηεο δηαινγηθήο ζθέςεο θαη πεξηνξίδεη ην δπλακηθφ ππφβαζξν ηφζν ηεο ινγνηερληθήο φζν θαη ηεο θξηηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Έρνληαο ζπζηεκαηηθά αζρνιεζεί κε ηελ 21

θξηηηθή θαη ηε ζεαηξηθή γξαθή, ήξζε ε ζηηγκή πνπ δηαπίζησζα φηη, ζην ιεηηνπξγηθφ επίπεδν, ε ζπγγξαθηθή κνπ εκπεηξία κε βνεζνχζε, πξνζεγγίδνληαο θξηηηθά έλα ινγνηερληθφ θείκελν, λα εθηηκήζσ επθνιφηεξα ην ζπλζεηηθφ ηνπ πιέγκα. Βπίζεο ζπλεηδεηνπνίεζα φηη ε αλαιπηηθή θαη ε ζπλζεηηθή δεμηφηεηα, πνπ θαη νη δχν δξαζηεξηφηεηεο απαηηνχλ, είραλ αλαπηπρζεί πεξηζζφηεξν, κε απνηέιεζκα λα κπνξψ λα αμηνινγήζσ επθνιφηεξα ηη κπνξεί λα είλαη ζεαηξηθά ιεηηνπξγηθφ θαη αηζζεηηθά θαηάιιειν γηα ην ζπγθεθξηκέλν ζεαηξηθφ θείκελν πνπ γξαθφηαλε θαη ηη πξέπεη λα κείλεη απ‟ έμσ. Έρνληαο απνδνκήζεη ηνλ ηνίρν θαη απνκπζνπνηήζεη ην «άιιν» ηεο ζεσξεηηθήο ζθέςεο, αηζζάλνκαη πηα ειεχζεξε λα δηαθξίλσ θάπνηα ζεκεία φπνπ ν επηζηεκνληθφο θαη ν πξαθηηθφο θφζκνο ηεο ινγνηερλίαο κπνξνχλ λα ζπλδηαιέγνληαη ρσξίο λα αληαγσλίδνληαη ηελ απεηιεηηθή εμνπζία ηνπ «δηαθνξεηηθνχ». Βμαθνινπζψ λα βιέπσ φηη ε ζεσξία ηεο ινγνηερλίαο, θαζψο δηαθέξεη ξηδηθά απφ ηελ πξαθηηθή ηεο ινγνηερλίαο, δελ είλαη δπλαηφ λα ιχζεη ηα δηάθνξα δηαδηθαζηηθά πξνβιήκαηα ηεο γξαθήο. Χζηφζν, δελ παχεη λα ξίρλεη αρηίδεο θσηφο ζε δπζδηάθξηηνπο ρψξνπο πνπ, αλ ζειήζνπλ νη κπζνπιάζηεο ζπγγξαθείο λα ηνπο εμεξεπλήζνπλ γηα λα κπνπλ πην βαζηά ζην παηρλίδη ηεο γξαθήο, κπνξεί ν ηξφπνο δσήο πνπ έρνπλ δηαιέμεη –λα κείλνπλ πάληα παηδηά γηα λα κπνξνχλ λα απνιακβάλνπλ ιεηηνπξγηθά ηελ ειεπζεξία ηεο θαληαζίαο ηνπο– λα γίλεη πην απαηηεηηθφο θαη ηαπηφρξνλα πην ειθπζηηθφο. Βιέλε Υαβηαξά-ΚεραΎδνπ

ΔΝΟΣΖΣΑ 1

΢οθία Φολλά ΠΟΣΔ ΞΑΝΑ ΔΚΔΗ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΒΛΛΔ ΓΕΏΝΝΔ΢, γηνο ηεο Έιιεο ΓΒΤΓΏΡΕ Έλα κηθξφ café ζην θέληξν ηεο Αζήλαο. ΢ην βάζνο ηεο ζθελήο βξίζθεηαη ε γπάιηλε βηηξίλα ηνπ café, ελψ ζηε δεμηά άθξε ηεο βξίζθεηαη ε είζνδνο. Σν εζσηεξηθφ είλαη θαηαθψηηζην θαζψο έμσ είλαη κηα ειηφινπζηε κέξα. ΢ηε ζθελή ππάξρνπλ ηέζζεξα μχιηλα ηξαπεδάθηα κε θαξέθιεο. ΢’ έλα απ’ απηά πξνο ηα δεμηά θάζεηαη έλα ΓΒΤΓΏΡΕ αγθαιηαζκέλν.Μηινχλ ρακειφθσλα, ρσξίο λααθνχγνληαη. Πην πέξα θάζεηαη ε ΒΛΛΔ, κηα γπλαίθα ζηα ζαξάληα νρηψ, φκνξθε, ληπκέλε κ’ έλα καθξχ θνληνκάληθν άζπξν θφξεκα θαη θνηηάδεη έληνλα ηνπο δχν εξσηεπκέλνπο απέλαληί ηεο. Δθείλε ηε ζηηγκή κπαίλεη ν ΓΕΏΝΝΔ΢, έλαο ειθπζηηθφο, γεξνδεκέλνο λένο γχξσ ζηα είθνζη πέληε. Η ΒΛΛΔ ζεθψλεηαη θαη θαηεπζχλεηαη δηζηαθηηθά πξνο ην κέξνο ηνπ, ελψ εθείλνο ηελ θνηηάεη κε θαλεξή πεξηέξγεηα. ΓΕΏΝΝΔ΢: Μεηέξα; ΒΛΛΔ (ηνλ αγθαιηάδεη ζθηρηά θαη ηνλ θηιά ζην πξφζσπν πνιιέο θνξέο ζηγνθιαίγνληαο): Γηάλλε κνπ… Ώγφξη κνπ… Πφζνο θαηξφο πάεη;… ΓΕΏΝΝΔ΢: Πνιχο θαηξφο κεηέξα. (Ήξεκνο, ηελ πηάλεη απφ ηα ρέξηα, ηα μεθνιιάεη απφ πάλσ ηνπ θαη ηε θηιάεη ζην κάγνπιν.) Ώο θαζίζνπκε. (Κάζνληαη ζην ηξαπέδη αληηθξηζηά, δεμηά ν ΓΕΏΝΝΔ΢, αξηζηεξά ε ΒΛΛΔ.) ΒΛΛΔ: Ση φκνξθνο πνπ είζαη Γηάλλε κνπ! Ώιιά…απφ κηθξφο ήζνπλ φκνξθν παηδί. ΋ινη κνπ ην ιέγαλε. Κη εγψ θακάξσλα. ΓΕΏΝΝΔ΢ (εηξσληθά): Σψξα φκσο δελ θακαξψλεηο θη αο είκαη αθφκα φκνξθνο, ε; Αελ είζαη πηα πεξήθαλε γη‟ απηφ. Ίζα-ίζα. ΒΛΛΔ (έθπιεθηε θαη ζηελνρσξεκέλε): Καη βέβαηα είκαη πεξήθαλε γηα ην παηδί κνπ. ΋ινη νη γνλείο είλαη πεξήθαλνη γηα ηα παηδηά ηνπο. 24

ΓΕΏΝΝΔ΢: Ώπιψο εζείο κνπ ην δείμαηε κε πεξίεξγν ηξφπν. (Παχζε. Η ΒΛΛΔ ακήραλε θαη βαζηά ζιηκκέλε.) ΓΕΏΝΝΔ΢ (κεηαλησκέλνο, αιιάδεη ηφλν): Δ δνπιεηά ζνπ πψο πάεη; Έρεηο αθφκε ην καγαδί; ΒΛΛΔ: Μπα, φρη. Σν έθιεηζα θαη βγήθα πην λσξίο ζηε ζχληαμε. Κνπξάζηεθα. Κη ε πγεία κνπ δελ ήηαλ θαη πνιχ θαιή… Πξηλ δχν ρξφληα ζρεδφλ, κε πείξαμε ε θαξδηά κνπ θη έηξερα ζηα λνζνθνκεία. Γηαηξνί, θάξκαθα, ηζηνξίεο… (Γηζηαθηηθά): Κη ν παηέξαο ζνπ, ηψξα ηειεπηαία, δελ είλαη θαη πνιχ θαιά. Σν δάραξφ ηνπ… ΓΕΏΝΝΔ΢ (ηε δηαθφπηεη, απφηνκα): Ο Νίθνο ηη θάλεη; ΒΛΛΔ: Καιά είλαη. Καιά. Πέξαζε ζηηο παλειιήληεο ζην Πνιπηερλείν. Καη πέξζη πνπ πήξε ην πηπρίν ηνπ, έθπγε ζηελ Ώκεξηθή γηα κεηαπηπρηαθά. ΓΕΏΝΝΔ΢: Μπξάβν, σξαία! ΒΛΛΔ: Ναη, είλαη πνιχ θαιά εθεί, ζην παλεπηζηήκην πνπ ζπνπδάδεη ηψξα. ΓΕΏΝΝΔ΢: Οπνπδήπνηε είλαη θαιχηεξα απφ ην ζπίηη πνπ έκελε. Αφμα ησ Θεψ πνπ θαηάθεξε θη έθπγε. ΒΛΛΔ (ελνριεκέλε): Αελ θαηάθεξε ηίπνηα. Αελ επεδίσθε λα θχγεη. ΓΕΏΝΝΔ΢: ΋,ηη πεηο. ΒΛΛΔ: Έηζη είλαη. ΓΕΏΝΝΔ΢: Μφλν έηζη δελ είλαη. Σν μέξεηο πνιχ θαιά πσο πνηέ δε ζαο ζπγρψξεζε γη‟ απηφ πνπ είδε λα θάλεηε ζε κέλα. Κη νχηε πξφθεηηαη πνηέ λα ζαο ζπγρσξέζεη, νχηε θαλ λα ζαο ρσλέςεη. ΒΛΛΔ: Κάλεηο ιάζνο. Βθείλνο κάο ζπγρψξεζε. ΐιέπεηο κεηά απφ ηφζα ρξφληα ήηαλ επφκελν λα ζθεθηνχκε κε πεξηζζφηεξε ςπρξαηκία φ,ηη έγηλε… Να πξνζπαζήζνπκε λα θαηαλνήζνπκε ν έλαο ηνλ άιινλ, ηηο πξάμεηο θαη ηα ιάζε καο. Μεηαληψζακε. Πξνζπαζήζακε λα δείμνπκε θαηαλφεζε, λα ζε ζπγρσξέζνπκε γη‟ απηφ πνπ… ΓΕΏΝΝΔ΢ (έμαιινο): Να κε ζπγρσξέζεηε; Βζείο εκέλα; Γηαηί, ηη ζαο έθαλα; Ση ζαο έθαλα; Αελ ην πηζηεχσ φηη έρεηο ηφζν ζξάζνο λα κε ζπλαληάο κεηά απφ ηφζα ρξφληα γηα λα κνπ πεηο φηη εζείο ζέιεηε λα κε ζπγρσξήζεηε. Γηα ηη πξάγκα λα κε ζπγρσξήζεηε; Πνπ κε πεηάμαηε ζηνπο δξφκνπο ζηα δεθαεθηά κνπ; Πνπ νρηψ νιφθιεξα ρξφληα νχηε θαλ ςάμαηε λα κε βξείηε; Οχηε θαλ ζαο έλνηαδε αλ δσ ή αλ πεζαίλσ. 25

ΒΛΛΔ: Ώπηφ δελ είλαη αιήζεηα. Κάζε κέξα ζε ζθεθηφκνπλ. Λεο εγψ λα ήζεια λα ζε δηψμεη ν παηέξαο ζνπ απφ ην ζπίηη; ΓΕΏΝΝΔ΢: Αε ζπκάκαη λα ηνλ εκπφδηζεο πάλησο. ΒΛΛΔ: Αελ κπνξνχζα λα ηνπ πάσ θφληξα. ΓΕΏΝΝΔ΢: Αελ ήζειεο λα ηνπ πάο θφληξα. ΢ηελ πξαγκαηηθφηεηα θη εζχ ήζειεο λα θχγσ, γηα λα κελ είκαη θαθή επηξξνή ζην Νίθν. Έηζη δελ είλαη; ΒΛΛΔ: Θεέ κνπ, φρη! ΓΕΏΝΝΔ΢: Παξαδέμνπ ην, κε κνπ ιεο ςέκαηα! ΒΛΛΔ: ΋ρη! ΋ρη! ΋ρη! (Σν ΓΒΤΓΏΡΕ πνπ θάζνληαλ πην πέξα ζεθψλνληαη θαη θαηεπζχλνληαη πξνο ηελ έμνδν, ελψ ηνπο αθνινπζεί ην βιέκκα ηεο ΒΛΛΔ΢ κε κηα έθθξαζε δήιηαο. Ο ΓΕΏΝΝΔ΢ γπξλάεη λα δεη πνπ θνηηάδεη ε κεηέξα ηνπ, βιέπεη ην ΓΒΤΓΏΡΕ πνπ βγαίλεη έμσ θαη μαλαγπξλά πξνο ηελ ΒΛΛΔ. Μέλνπλ γηα κηα ζηηγκή ζησπεινί. Ηξεκνχλ.) ΒΛΛΔ: Ώπηφ κφλν ζα παξαδερηψ, πσο κηα ηέηνηα εηθφλα ήζεια απφ ζέλα. Φπζηνινγηθή. ΋ηαλ ζε θαληαδφκνπλ αιιηψο…κνπ ‟ξρφηαλ λα ηξειαζψ. Αελ ήζεια θαλ λα ην ζθέθηνκαη. Σξειαηλφκνπλ απφ ηε ζηελνρψξηα θαη ηε ληξνπή. ΓΕΏΝΝΔ΢ (ζπκσκέλνο): Άθνπ λα δεηο… ΒΛΛΔ (ηνλ δηαθφπηεη): Ναη, μέξσ ηη ζα πεηο. ΋ηη έπξεπε λα ην απνδερηψ, φηη νη επνρέο έρνπλ αιιάμεη, φηη νη άλζξσπνη είλαη πην απειεπζεξσκέλνη ηψξα. Βγψ φκσο έλα πξάγκα μέξσ. ΋ηη θαλέλαο γνληφο δελ κπνξεί λα ην απνδερηεί απηφ γηα ην παηδί ηνπ… ΓΕΏΝΝΔ΢: Μπνξεί φκσο άλεηα λα πεηάεη ην παηδί ζην δξφκν γηα λ‟ απνθχγεη ηε ληξνπή, ε; Βγψ δελ έλνησζα ληξνπή φηαλ κε πεηάμαηε έμσ απφ ην ζπίηη κε βξηζηέο θαη κπνπληέο; Βγψ δε ζηελνρσξήζεθα φηαλ κε απείιεζε ν παηέξαο πσο αλ μαλαπαηήζσ ζην ζπίηη ζα κε ζθνηψζεη γηαηί ζην ζπίηη ηνπ δε ζέιεη… ΒΛΛΔ: Μελ ην πεηο!... Ναη, ζε θαηαιαβαίλσ. Κη εζχ έλνησζεο άζρεκα, αιιά ζνπ είπα, ην κεηαληψζακε. Σν ζπδήηεζα κε ηνλ παηέξα ζνπ θαη ζέιεη θη εθείλνο λα γπξίζεηο ζπίηη. Θα ηε βξνχκε ηε ιχζε. (Ο ΓΕΏΝΝΔ΢ ηελ θνηηάδεη γηα ιίγν κε απνξία θαη κηα έθθξαζε κίζνπο ζρεκαηίδεηαη ζην πξφζσπφ ηνπ. ΢εθψλεηαη απφ ηελ θαξέθια.) 26

ΓΕΏΝΝΔ΢: ΢ην δηάνιν θη εζχ θη ν παηέξαο! Αε ζαο έρσ αλάγθε. Αελ ςάρλσ θακηά ιχζε γηαηί δελ έρσ θαλέλα πξφβιεκα. ΒΛΛΔ: Έρεηο, Γηάλλε κνπ. Αελ είλαη θπζηνινγηθφ απηφ ην πξάγκα… (Ο ΓΕΏΝΝΔ΢ ηελ αξπάδεη κε δχλακε απ’ ην ρέξη θαη ηελ θξαηά ζθηρηά. Δθείλε θνβηζκέλε πξνζπαζεί λα ηνπ μεθχγεη, ελψ ζην πξφζσπφ ηεο θαίλεηαη κηα έθθξαζε πφλνπ.) ΓΕΏΝΝΔ΢ (κε δπλαηή, ζηαζεξή, ζπκσκέλε θσλή): ΐάιην θαιά ζην κπαιφ ζνπ, κε κνπ μαλαπείο ηίπνηα γηα ηε δηθή κνπ ηε δσή. Γσ φπσο εγψ ζέισ. Κη νχηε εζχ νχηε απηφο έρεηε θακηά δνπιεηά λα κνπ ιέηε ηη ζα θάλσ. (Σεο αθήλεη ην ρέξη θαη ηε ζπξψρλεη επάλσ ζηελ θαξέθια, ελψ εθείλε ηνλ θνηηάδεη ηξνκνθξαηεκέλε.) Αελ μέξσ εζείο ηη απνθαζίζαηε λα κεηαληψζεηε θαη λα μεράζεηε, αιιά εγψ δελ κπνξψ λα μεράζσ ηφζν εχθνια. Κη νχηε κπνξψ λα ζηακαηήζσ λα ζαο κηζψ. Καη λα μέξεηο θαη θάηη άιιν. ΋ηη εζέλα ζε κηζψ πνιχ πεξηζζφηεξν απ‟ ηνλ παηέξα, γηαηί απ‟ απηφλ δελ πεξίκελα θαη ηίπνηα ην δηαθνξεηηθφ. Πάληα έηζη ήηαλ, αγξηάλζξσπνο. Ώπφ ηφηε πνπ ήκνπλ κηθξφ παηδί ηνλ ζπκάκαη. Κη φρη κφλν απέλαληη ζε κέλα αιιά θαη ζε ζέλα. ΒΛΛΔ: ΋ρη, θάλεηο ιάζνο. Πνηέ δε κνπ θέξζεθε άζρεκα. ΓΕΏΝΝΔ΢: ΢ε ρηππνχζε κεηέξα. ΒΛΛΔ: ΋ρη! ΓΕΏΝΝΔ΢ (θάζεηαη πάιη): Ναη! Σν ζπκάζαη. Καη ην ζπκάκαη θη εγψ. Ώπφ ηφηε ηνλ κηζνχζα. Καη δελ κπνξψ λα θαηαιάβσ πψο... ΒΛΛΔ (ηνλ δηαθφπηεη): Ώθξηβψο. Αελ κπνξείο λα θαηαιάβεηο. Μελ ηνλ παξεμεγείο ηνλ παηέξα ζνπ. Πέξαζε θη απηφο πνιιά, δελ είλαη φπσο… ΓΕΏΝΝΔ΢: ΋πσο ηνλ ζπκάκαη; Σνλ ζπκάκαη πνιχ θαιά. Δ ηειεπηαία θνξά πνπ ηνλ είδα – ηφηε πξηλ απφ νρηψ ρξφληα πνπ κε πέηαγε έμσ – είλαη ε εηθφλα πνπ ζα ‟ρσ πάληα γηα εθείλνλ. Ώιιά απφ ζέλα κεηέξα πεξίκελα θάηη δηαθνξεηηθφ. Βθείλνο κνπ ήηαλ αδηάθνξνο – θαη πάληα ζα κνπ είλαη. Κη ίζσο έηζη λα κπνξέζσ θάπνηε λα ηνλ ζπγρσξήζσ ή λα μεράζσ απηφ πνπ έθαλε. Βζέλα μέξσ φηη δε ζα κπνξέζσ λα ζε ζπγρσξήζσ πνηέ. ΒΛΛΔ (δαθξπζκέλε): Ση πξέπεη λα θάλσ; Πεο κνπ. ΓΕΏΝΝΔ΢: Σίπνηα. Σψξα πηα ηίπνηα! ΒΛΛΔ: Γηάλλε; Ώπηφ πνπ είπεο πξηλ… φηη κε κηζείο... ΓΕΏΝΝΔ΢: Σν ελλννχζα. ΢ην ‟πα θαη πξηλ. Ο παηέξαο κνπ ήηαλ αδηάθνξνο. Καη γη‟ απηφ κνπ είλαη αδηάθνξν αθφκε θαη λα ηνλ 27

κηζήζσ. Βζέλα φκσο ζε ιάηξεπα! Κη αληί λα κνπ ην αληαπνδψζεηο, κνπ θέξζεθεο κε ην ρεηξφηεξν ηξφπν. ΒΛΛΔ (ζθχβεη ην θεθάιη θιαίγνληαο): ΋ρη, δελ έρεηο δίθην. (Ο ΓΕΏΝΝΔ΢ νξγηζκέλνο ρηππάεη ην ρέξη ηνπ δπλαηά πάλσ ζην ηξαπέδη. Δθείλε ηξνκαγκέλε ζεθψλεη ην θεθάιη ηεο θαη ηνλ θνηηάδεη.) ΓΕΏΝΝΔ΢: Γηαηί δελ κπνξείο λα ην παξαδερηείο ηνπιάρηζηνλ; Μφλν λα ην παξαδερηείο. Έζησ απηφ, θάηη ζα ήηαλ. ΒΛΛΔ (θιαίγνληαο): Βληάμεη, ην παξαδέρνκαη. ΢νπ θεξζήθακε άζρεκα. ΓΕΏΝΝΔ΢: Μνπ θέξζεθεο άζρεκα. Γηα ζέλα κηιάκε. Μφλν γηα ζέλα. ΒΛΛΔ: Βληάμεη, ζνπ θέξζεθα άζρεκα. Ώιιά δελ κπνξνχζα… ΓΕΏΝΝΔ΢ (ζεθψλεηαη εθλεπξηζκέλνο): Βίζαη αδηφξζσηε! (Καηεπζχλεηαη πξνο ηελ έμνδν.) ΒΛΛΔ (ζεθψλεηαη θαη ηνπ θσλάδεη): Με θεχγεηο! ΢ε παξαθαιψ. Ώλ κ‟ αγαπάο έζησ θαη ιίγν… ΓΕΏΝΝΔ΢: ΢ε κηζψ κεηέξα! ΒΛΛΔ (έθπιεθηε θη απειπηζκέλε): ΋ρη! ΓΕΏΝΝΔ΢ (κε ζηαζεξή θσλή): Ναη, ζε κηζψ! (Βγαίλεη.) ΒΛΛΔ (θάζεηαη αξγά ζηελ θαξέθια κε ην βιέκκα θελφ): Κη εγψ ζε κηζψ. ΢ΚΟΣΑΓΗ

Διρήνη Φραγκιοσδάκη ΠΑΛΗ ΜΑΕΗ; ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΝΕΚΟΛ, γχξσ ζηα ζαξάληα ΡΟΜΠΕ, γηνο ηεο, γχξσ ζηα είθνζη ΚΟΠΒΛΏ Έλα παξαθκηαθφ θαθελείν. Δίλαη ζθνηεηλφ θαη βξψκηθν. Γχν γιφκπνη θξέκνληαη απφ ην ηαβάλη θαη θσηίδνπλ ην ρψξν αρλά. ΢ην βάζνο αξηζηεξά ην κπαξ, δίπια έλα παξάζπξν, ιίγα ηξαπέδηα θαη θαξέθιεο. Γεμηά ε πφξηα. Αθνχγεηαη κφλν ν ήρνο ηεο βξνρήο. ΢’ έλα ηξαπέδη, ζην θέληξν πεξίπνπ ηεο ζθελήο, θάζεηαη ε ΝΕΚΟΛ. Δίλαη ληπκέλε κε αληξηθά ξνχρα θη έρεη κπξνζηά ηεο ζην ηξαπέδη αθνπκπηζκέλν ην θαζθέην ηεο. Έρεη θφθθηλα καθξηά καιιηά, ην πξφζσπφ ηεο γνεηεπηηθφ θαη ζθιεξφ. ΢θίγγεη ην πνηήξη πνπ έρεη κπξνζηά ηεο θαη θνηηάεη αλππφκνλα ηελ πφξηα. Μεηά απφ ιίγν κπαίλεη ν ΡΟΜΠΕ, απιά ληπκέλνο. Δίλαη ιίγν βξεγκέλνο. Βγάδεη ηελ ηξαγηάζθα ηνπ θαη ηηλάδεηαη. Σν πξφζσπν ηεο ΝΕΚΟΛ θσηίδεηαη. ΝΕΚΟΛ (ςηζπξηζηά, ζπλσκνηηθά): Έη, ςηη… Β, Ρφκπη, εδψ, εδψ... ΡΟΜΠΕ (ηε βιέπεη, μαθληάδεηαη): Β; Βζχ; ΝΕΚΟΛ (πάιη ζηγαλά): Ναη, λαη, εγψ. Έλα εδψ, ληε. Πιεζίαζε. ΡΟΜΠΕ (πιεζηάδνληαο, απνξεκέλα): Μα...πψο κε βξήθεο; ΝΕΚΟΛ: Αελ ήηαλ δχζθνιν. Καη ζην έρσ πεη λα πξνζέρεηο πεξηζζφηεξν. (Η ΝΕΚΟΛ ζεθψλεηαη, ηνλ αγθαιηάδεη ζθηρηά, ελψ εθείλνο δελ αληηδξά, θαη ηνπ ζθάεη έλα θηιί ζην κάγνπιν. Σνπ δείρλεη ηελ θαξέθια θαη μαλαθάζεηαη ζηε δηθηά ηεο.) ΡΟΜΠΕ (ηξαβάεη ηελ θαξέθια θαη θάζεηαη, ηελ θνηηάεη έληνλα): Ση ζέιεηο Νηθφι; Κάηη ηξέρεη γηα λα ‟ξρεζαη. ΝΕΚΟΛ(Υακνγειά): Μπα; Αελ κπνξψ λα ζέισ απιά λα δσ ην παηδί κνπ; ΡΟΜΠΕ: Έια, θφθην. Ση ζπκβαίλεη; ΝΕΚΟΛ:… ΡΟΜΠΕ: Ση γίλ – 30

ΝΕΚΟΛ: ΢ζζζο… Αελ ζα θάηζσ πνιχ. (Πξνζπαζεί λα θαλεί ήξεκε.) Πεο κνπ ηα λέα ζνπ. ΡΟΜΠΕ: Σίπνηα. ΝΕΚΟΛ: Σίπνηα-ηίπνηα; ΡΟΜΠΕ: Ση ελλνείο; Βλλνείο... ΝΕΚΟΛ: Βίζαη ζε...ζε θακηά... ΡΟΜΠΕ: ΢ε θακηά δνπιεηά; ΝΕΚΟΛ: Ναη, γεληθά. ΡΟΜΠΕ: ΢ε θακηά...θαιή; ΝΕΚΟΛ: Βγψ; ΡΟΜΠΕ: Βζχ... Βδψ ζηελ πφιε;… Καη ηα ξνχρα; ΝΕΚΟΛ: Δζχ ηη θάλεηο; ΡΟΜΠΕ: Ώ, εγψ. Μφλν γη‟ απηά ξσηάο; ΝΕΚΟΛ: Βζχ αλνίγεηο θνπβέληεο. Ρψηεζα εγψ θάηη; ΡΟΜΠΕ: Β; (Μηθξή παχζε.) Όρη, δελ... (Μηθξή παχζε.) Αειαδή... ΝΕΚΟΛ: Βληάμεη. (Μηθξή παχζε.) Κέξδηζεο. ΡΟΜΠΕ: Κέξδηζα; ΝΕΚΟΛ: Κάηη ηξέρεη... Θέισ βνήζεηα. Πήγε ζηξαβά θαη ηψξα ν... (Μηθξή παχζε. Η ΝΕΚΟΛ θνηηάεη γχξσ ηεο θνβηζκέλα, πξνζεθηηθά, ζαλ λα ηελ παξαθνινπζνχλ.) ΡΟΜΠΕ: Αε ζε μέξεη θαλείο εδψ. Λέγε. (Παχζε) ΝΕΚΟΛ: Θέισ ιεθηά. ΡΟΜΠΕ: Αελ έρσ. ΝΕΚΟΛ: Έρεηο. Σν μέξσ. Πάληα θξφληηδεο λα ‟ρεηο θάηη ζηελ άθξε. Ώπφ πηηζηξηθάο... ΢νπ ιέσ πξέπεη λα θχγσ. Θα κε βξεη. Με θάξθσζαλ. ΡΟΜΠΕ: Ση ιεο ηψξα; Ση... ΢ην ‟ρα πεη. Αε κ‟ αθνχο γηαηί θαη θαιά είκαη κηθξφο. Ώθνχ ζ‟ απηά κε κεγάισζεο. Έκαζα. Ώιιά εζχ μεζάξξεςεο... Καη ζην ‟ρα πεη ξε γακψην… ΝΕΚΟΛ: Άζ‟ ην ηψξα. Θέισ ιεθηά. Σα ρξεηάδνκαη. ΡΟΜΠΕ: ΢ην ‟ρα πεη. Όρη ηζαηζηέο κεο ζηελ θνκπίλα. Όρη κ‟ απηφλ ηνλ...chief. ΢νπ ‟πα, έρσ αθνχζεη... ΢θιεξφ θαξχδη. ΝΕΚΟΛ (ρηππάεη ην ρέξη ηεο ζην ηξαπέδη, θσλάδεη): Ρφκπη!! (Ξαλαθνηηάεη ηξνκαγκέλα δεμηά, αξηζηεξά, θαη θαηεβάδεη πάιη ηνλ ηφλν ηεο, ηνπ πηάλεη ηα ρέξηα, ζπλερίδεη ζηγαλά.) Ρφκπη, βνήζεζέ 31

κε, ζνπ ιέσ φηη θηλδπλεχσ, ζνπ εμεγψ πσο... (Παχζε. Έληξνκε θαη απνξεκέλε ηνλ θνηηάεη ζηα κάηηα.) Ρφκπη; ΡΟΜΠΕ (ήξεκνο): Ναη; ΝΕΚΟΛ: Πεο κνπ πσο δελ... Πψο μέξεηο γηα ην Μάξην; Ώπφ πνηνπο; ΡΟΜΠΕ: Αελ... Ση; ΝΕΚΟΛ: Τπνζρέζεθεο. ΡΟΜΠΕ: Ση; Πφηε; ΝΕΚΟΛ: Σελ ηειεπηαία θνξά. ΡΟΜΠΕ: Σελ ηειεπηαία... ΝΕΚΟΛ: ...θνξά. Ναη. Βίπεο φηη ηα ζηράζεθεο, φηη... ΡΟΜΠΕ: ΋ηη...ηη; ΝΕΚΟΛ: Ση; Μελ ην παίδεηο ραδφο. Καη κελ εθδηθείζαη έηζη. Βληάμεη, θηαίσ. Ώπηφο ήηαλ ν θφζκνο κνπ. Βδψ ζε κεγάισζα, ζ‟ απηά. Ώιιά κφλνο είπεο ζα ηα παξαηήζεηο. Ώλεζπρψ γηα... ΡΟΜΠΕ (μεζπάεη ζε γέιηα): ΢ηακάηα...κακά! (΢νβαξεχεη.) Με αεδηάδεηο. (Δηξσληθά): Ξαθληθά ε Νηθφι...κακά! (Μηθξή παχζε.) Ση ζεο ηειηθά; Ση; Γηαηί δε κ‟ αθήλεηο ήζπρν; Βμαθαλίδεζαη θαη κεηά μαλαζθάο γηα θξάγθα θαη θάλεηο θαη θήξπγκα. Καη ζην θάησ-θάησ θη εζχ είρεο πεη φηη... ΝΕΚΟΛ: Ήηαλ ε ηειεπηαία δνπιεηά. ΢η‟ νξθίδνκαη. ΡΟΜΠΕ: Δ ηειεπηαία... Πάιη; ΝΕΚΟΛ: ΢η‟ νξθίδνκαη. Γη‟ απηφ ηα πήξα, γηα θαβάηδα. ΡΟΜΠΕ: Ση δνπιεηά ήηαλ; ΝΕΚΟΛ: Αελ έρεη ζεκαζία. ΐηάδνκαη. ΡΟΜΠΕ: Καη γηαηί ζεο θη άιια; ΝΕΚΟΛ: Σ‟ άθεζα κπαο θαη γιηηψζσ θαη δε κε θπλεγήζεη. Με θάξθσζαλ θαη... (Αλνίγεη ε πφξηα. Η ΝΕΚΟΛ ηηλάδεηαη. Μπαίλεη κηα άγλσζηε ΚΟΠΒΛΏ θαη θάζεηαη ζην κπαξ κε γπξηζκέλε ηελ πιάηε.) ΝΕΚΟΛ (αλαθνπθηζκέλε): Ρφκπη, ζε παξαθαιψ!!! (Παχζε. Ο ΡΟΜΠΕ είλαη πνιχ ζθεθηηθφο.) ΝΕΚΟΛ: Λνηπφλ; ΡΟΜΠΕ: Δ αιήζεηα είλαη φηη έρσ θάπνηα ιεθηά ζηελ θαβάηδα. ΝΕΚΟΛ: Χξαία. Παξαθάησ. ΡΟΜΠΕ: ΢θέθηνκαη... (Αιιάδεη χθνο. Απνθαζηζηηθά ηελ θνηηάεη θαηάκαηα. ΢ηα ρείιε ηνπ έλα αρλφ ρακφγειν): ΢πκθσλία. ΝΕΚΟΛ: Ση; 32

ΡΟΜΠΕ: Καη νη δχν. Μαδί. ΝΕΚΟΛ: Β;... ΡΟΜΠΕ: Καη νη δχν έμσ. Ξαλαγίλεζαη Νηθνιέηα. Μακά κνπ θαη λνηθνθπξά. Πάκε ζην Μπξάηηνλ. Αε καο μέξνπλ, φιν θαη θάπνηα δνπιίηζα ζα βξεζεί. ΝΕΚΟΛ: Μαδί; ΡΟΜΠΕ: Αε ζεο; (Παχζε. Η ΝΕΚΟΛ γηα ιίγν θαίλεηαη κπεξδεκέλε θαη ζθεθηηθή. Αξρίδεη φκσο λα εξεκεί, λα θσηίδεηαη ζηγά-ζηγά ην πξφζσπφ ηεο λα ρακνγειάεη θη απηή.) ΡΟΜΠΕ: Ώο ηελ θάλνπκε Νηθφι. ΢ΚΟΣΑΓΗ

ΔΝΟΣΖΣΑ 2

Μαρία Ειάκα ΣΟ ΚΑΣΑΦΤΓΗΟ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΏΡΣΒΜΔ, είθνζη ελληά ρξνλψλ ΏΝΑΡΒΏ΢, θνηηεηήο καζεκαηηθψλ, είθνζη έμη ρξνλψλ ΓΕΧΡΓΟ΢, ππάιιεινο ζε εηαηξεία ππνινγηζηψλ, είθνζη έμη ρξνλψλ ΏΕΏΝΣΏ΢, δσγξάθνο, είθνζη νρηψ ρξνλψλ Η ζάια ελφο θαηαθπγίνπ. Αξγά ην απφγεπκα, έμσ βξέρεη άζρεκα κε αζηξαπέο θαη βξνληέο λα αθνχγνληαη δηαξθψο. ΢ην θέληξν θαη ζην βάζνο ην ηδάθη κε κηθξά θαξεθιάθηα γχξσ απφ ηελ εζηία. Λίγν αξηζηεξά έλα κεγάιν μχιηλν ηξαπέδη κε πάγθνπο. Γεμηά έλαο ρψξνο γηα θνπδίλα κε ηα απνιχησο απαξαίηεηα. Η ζάια θσηίδεηαη ιηγνζηά κε ιάκπεο πγξαεξίνπ θαη κεξηθά θεξηά. (Μπαίλεη ν ΓΕΧΡΓΟ΢ κε ηνλ ΏΕΏΝΣΏ.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Αελ κπνξψ λα θαηαιάβσ γηαηί ζαο άθνπζα θαη ζπκθψλεζα λα αλέβνπκε εδψ πάλσ ηέηνηα επνρή! ΏΕΏΝΣΏ΢: Έια ηψξα, εξέκεζε ξε Γηψξγν. ΓΕΧΡΓΟ΢: Να εξεκήζσ; Έμσ βξέρεη θαξέθιεο, λχρησζε θαη είκαζηε θνιιεκέλνη κέζα ζηελ εξεκηά. ΏΕΏΝΣΏ΢: Θα κπνξνχζε λα ‟ηαλ θαη ρεηξφηεξα. ΓΕΧΡΓΟ΢ (κε έθπιεμε): Υεηξφηεξα; Ση ρεηξφηεξν ζα κπνξνχζε λα ζπκβεί; ΏΕΏΝΣΏ΢: Να κε βξνχκε απηφ ην θαηαθχγην. (Πξνρσξά εξεπλψληαο ην ρψξν.) Βμάιινπ δελ είκαζηε κφλνη καο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (αζρνιείηαη κε ην θηλεηφ ηνπ): Κη απηφ ην αλαζεκαηηζκέλν δελ έρεη ζήκα. Γηα ψξεο αλάγθεο θαη θνπξαθέμαια. Σδάκπα ηα ιεθηά! (Κνηηάδνληαο γχξσ ηνπ κε θάπνηα έθπιεμε.) Βίλαη θαη θάπνηνο άιινο εδψ; ΏΕΏΝΣΏ΢: Μπα! Ξχπλεζεο; Ώλ δελ γθξίληαδεο ηφζν πνιχ ζα ην θαηαιάβαηλεο λσξίηεξα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μάιηζηα. Έγηλα θαη γθξηληάξεο ηψξα; ΏΕΏΝΣΏ΢: Ώκάλ κσξέ Γηψξγν! Ώπιά είπα… ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώπιά θηαίσ εγψ πνπ ζαο αθνινχζεζα! (Μπαίλεη ν ΏΝΑΡΒΏ΢ κε έλα κηθξφ ζαθβνπαγηάδ.) 35

ΏΝΑΡΒΏ΢: Υαιάεη ν θφζκνο έμσ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (εηξσληθά): ΢ψπα κσξέ! Σέηνην πξάκα; Πνχ ην ‟δεο εζχ; ΏΝΑΡΒΏ΢: Ση ηφλνο είλαη απηφο θηιαξάθν; ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋πσο είπεο θη εζχ ραιάεη ν θφζκνο, θη εκείο είκαζηε εδψ πάλσ ρσξίο επηθνηλσλία, ρσξίο ηίπνηα. ΏΝΑΡΒΏ΢: Β, θαη δε ραίξεζαη; Ώπηή είλαη εκπεηξία. Πφζεο θνξέο λνκίδεηο φηη ζα μαλαδήζεηο θάηη ηέηνην; Δ αδξελαιίλε ζηα χςε αγφξη κνπ! ΓΕΧΡΓΟ΢: Βγψ δελ αλαδεηψ ηξνκεξέο εκπεηξίεο. Σελ εξεκία κνπ ζέισ κφλν! ΏΝΑΡΒΏ΢: Ση έγηλε Γηψξγν, θνβάζαη; ΓΕΧΡΓΟ΢: Βγψ λα θνβεζψ; Καιά ξε καιάθα…δελ παο θαιά, έηζη; ΏΝΑΡΒΏ΢: Ναη, λαη, εζχ απιά… ΓΕΧΡΓΟ΢: Άθνπ λα ζνπ πσ – εγψ δελ είκαη απφ ηα παηδαξέιηα πνπ θνβνχληαη. ΏΝΑΡΒΏ΢: Οχηε θη απ‟ απηά πνπ δε θνβνχληαη φκσο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση ππνλνείο ξε καιάθα; Αελ θηάλεη πνπ καο έκπιεμεο ζ‟ απηφ ην ράιη, κηιάο θη απφ πάλσ; ΏΝΑΡΒΏ΢: Πεο ην ξε, θνβάζαη! ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, εζέλα ζνπ ‟ρεη ζηξίςεη εληειψο! ΏΝΑΡΒΏ΢: Φνβάζαη! ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώλδξέα ην παξαηξαβάο! Θα ηζαθσζνχκε άγξηα! ΏΝΑΡΒΏ΢: Αελ είλαη ληξνπή λα ην παξαδερζείο. Καη νη αδπλακίεο αλζξψπηλεο είλαη. ΓΕΧΡΓΟ΢ (αγξηεκέλα, πξνζπαζψληαο λα ζπγθξαηεζεί): Αελ ππνθέξεζαη άιιν! ΏΝΑΡΒΏ΢: Φνβάζαη Γηψξγν. ΓΕΧΡΓΟ΢ (θηλείηαη απεηιεηηθά πξνο ηνλ ΏΝΑΡΒΏ): Ώξθεηά! ΏΕΏΝΣΏ΢ (κπαίλεη αλάκεζά ηνπο): Ρε παηδηά ηη πξάγκαηα είλαη απηά; Βίπακε λα μεθχγνπκε γηα ιίγν έλα ΢αββαηνθχξηαθν θαη ζην ηέινο ζα καο βγεη μηλφ; Ώλδξέα θφςε ηα παηδηαξίζκαηα! Κη εζχ κσξέ Γηψξγν, δελ ηνλ μέξεηο ηφζα ρξφληα; Σνπ αξέζεη λα ζε πεηξάδεη. Βζχ γηαηί ηζηκπάο; (Μπαίλεη ε ΏΡΣΒΜΔ. Κξαηάεη κεξηθά μχια. Φνξάεη έλα καθξχ αδηάβξνρν κε θνπθνχια θαη δελ θαίλνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο.) ΏΕΏΝΣΏ΢ (θάπσο ακήραλα): Καιεζπέξα ζαο.

(Η ΏΡΣΒΜΔ δελ απαληά. Πεγαίλεη πξνο ην ηδάθη θαη ζηνηβάδεη κε πξνζνρή ηα μχια.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώπνθιείζηεθεο θη εζχ απ‟ ηνλ θαηξφ, ε; Πάιη θαιά ξε θίιε. Αελ είκαζηε κφλν εκείο νη παιαβνί πνπ πήξακε ηα βνπλά ηέηνηα επνρή. (Μηθξή παχζε.) Μφλε ζνπ είζαη εδψ; ΏΡΣΒΜΔ (βγάδεη ην αδηάβξνρφ ηεο, ρακνγειψληαο θάπσο ελνριεκέλε): Καιεζπέξα. ΓΕΧΡΓΟ΢ (έθπιεθηνο): Μφλε ζαο, ήζεια λα πσ. ΏΡΣΒΜΔ: Ναη, γηαηί; Θα ‟πξεπε λα ζπλνδεχνκαη; Μεγάιν θνξίηζη είκαη. (Πεγαίλεη πξνο ην ηξαπέδη. Μαδεχεη βηαζηηθά θάπνηα ραξηηά θαη έλα δεκνζηνγξαθηθφ θαζεηνθσλάθη.) ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋ρη, απιά εγψ… ΏΡΣΒΜΔ: Με ηα πφδηα ήξζαηε; ΏΝΑΡΒΏ΢: Πεξίπνπ. Σν απηνθίλεην θφιιεζε ζε θάηη ιάζπεο ιίγν πην θάησ. Ώπφ θεη θαη κεηά ζπλερίζακε κε ηα πφδηα. ΋ηαλ μεθηλήζακε δελ πεξηκέλακε ηέηνηα αιιαγή ηνπ θαηξνχ. ΏΡΣΒΜΔ: Ίζα-ίζα, αξρέο ηεο άλνημεο είλαη αθφκε. ΋ια είλαη απξφβιεπηα, αιιάδνπλ απφ ζηηγκή ζε ζηηγκή. (Μηθξή παχζε.) Βιάηε λα θάηζνπκε δίπια ζην ηδάθη. Έρσ δεζηφ ηζάη. Θέιεηε ιίγν; (Δ ΏΡΣΒΜΔ θέξλεη κεξηθέο θνχπεο. Κάζνληαη γχξσ απ’ ην ηδάθη. Παίξλεη ηελ ηζαγηέξα θαη ζεξβίξεη.) ΏΕΏΝΣΏ΢ (Κνηηάδνληαο γχξσ): Πφζνλ θαηξφ είζαη εδψ; ΏΡΣΒΜΔ: Ώξθεηφ, ιίγεο κέξεο… Σα λνχκεξα δελ κε απαζρνινχλ πηα. ΏΝΑΡΒΏ΢: Β, φρη δα! Βδψ δηαθσλψ νξηδνληίσο, δηαγσλίσο θαη θαζέησο. ΏΡΣΒΜΔ (ρακνγειψληαο): Ώιήζεηα, ε; ΏΕΏΝΣΏ΢: Σψξα κάιηζηα! Σψξα ρηχπεζεο ην επαίζζεην ζεκείν ηνπ Ώλδξέα. ΢πνπδάδεη καζεκαηηθά. Μα δε ζπζηεζήθακε. Βγψ είκαη ν Ώίαληαο, ν Ώλδξέαο, θη απηφο εθεί, ν θαηζνχθεο, ν Γηψξγνο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (ελνριεκέλνο): Ώίαληα, θφςε ην δνχιεκα. ΏΕΏΝΣΏ΢: Καιά, θαιά. Κη απηφο ν Γηψξγνο. Βζείο; ΏΡΣΒΜΔ (θνηηάδνληάο ηνπο εξεπλεηηθά αιιά δηαθξηηηθά): Άξηεκε. Άξηεκε κε ιέλε. ΓΕΧΡΓΟ΢: Καη είπεο φηη είζαη θαηξφ εδψ. ΏΡΣΒΜΔ: Ναη, ην ‟πακε. 37

ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, λέν θνξίηζη, σξαίν, θαη λα κέλεη κφλν ηνπ εδψ πάλσ; Γηαηί; ΏΡΣΒΜΔ: Ώο πνχκε φηη έρσ κεξηθνχο ινγαξηαζκνχο θαη ήξζα ζηελ εξεκηά γηα λα ηνπο μεθαζαξίζσ – καθξηά απφ νπνηνλδήπνηε θαη νηηδήπνηε ελνριεηηθφ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, κηα γπλαίθα νινκφλαρε ζηε κέζε ηνπ πνπζελά δε θνβάζαη; ΏΡΣΒΜΔ: Ση λα θνβεζψ; ΓΕΧΡΓΟ΢: Ξέξσ ‟γψ; Σνπο ιχθνπο. ΏΝΑΡΒΏ΢: Καιά, δελ ππνθέξεζαη!... Λίγν δχζηξνπνο, πεξίεξγνο θαη πεηξαρηήξη είλαη, αιιά θαηά ηα άιια θαιφ παηδί. Μελ ηνλ παξεμεγείο. Κη εκέλα ιίγν πξηλ έξζεηο κε έβγαιε απ‟ ηα ξνχρα κνπ! ΓΕΧΡΓΟ΢: Βζχ ην παο θηξί-θηξί λα πηαζηνχκε ζηα ρέξηα απφςε. ΏΕΏΝΣΏ΢: Ρε παηδηά, εξεκήζηε ιίγν. Αελ είκαζηε νη ηξεηο καο. ΏΡΣΒΜΔ: Ώγαπεηέ κνπ, θνβάζαη κφλν φηαλ έρεηο θάηη λα ράζεηο ή ηνπιάρηζηνλ φηαλ λνκίδεηο φηη έρεηο θάηη λα ράζεηο. Βγψ δελ έρσ ηίπνηα λα ράζσ. Ίζσο ηε δσή κνπ... (Με δηζηαγκφ): Ώλ θαη γηα λα είκαη εηιηθξηλήο, ίζσο λα είλαη θαηξφο λα ηελ μεθνξησζψ. (Παχζε. Η ακεραλία είλαη έθδειε θαη ζηνπο ηξεηο άλδξεο.) ΏΝΑΡΒΏ΢: ΢πγγλψκε, αιιά απηφ ην ηειεπηαίν δελ ην θαηάιαβα… ΏΡΣΒΜΔ (ήξεκα): Σν θαηαιάβαηε πνιχ θαιά, αιιά θνβάζηε λα ην πείηε. Βίκαη εδψ γηαηί ζθέθηνκαη – φρη, ζέισ – λα απηνθηνλήζσ. (΢πλερίδεη λα πίλεη ην ηζάη ηεο.) (Παχζε. Οη άληξεο θνηηάδνπλ ν έλαο ηνλ άιινλ. Δπηθξαηεί λεπξηθφηεηα. Ο ΏΕΏΝΣΏ΢ αξρίδεη λα πεξηεξγάδεηαη ην ρψξν ζην ηξαπέδη.) ΏΡΣΒΜΔ (θνηηάδνληαο ηελ θνχπα ηεο): Θέιεη θαλείο ηζάη; (΢εξβίξεη ιίγν ηζάη αθφκε.) ΏΝΑΡΒΏ΢: Αελ ην ιεο ζνβαξά, έηζη δελ είλαη; ΏΡΣΒΜΔ: Ώπελαληίαο. Σν λα δσ απιά γηα λα ππάξρσ εκέλα δελ κνπ ιέεη ηίπνηα πηα. Σν λα δεηο είλαη κηα έλλνηα ε νπνία πξνυπνζέηεη πνιχ πεξηζζφηεξα θαη λα δέλεζαη κε θάηη πνιχ δπλαηφ κ‟ απηή. Βγψ δελ έρσ θαλέλα ιφγν ηφζν δπλαηφ πηα. ΏΝΑΡΒΏ΢: Ώπνθιείεηαη, δελ ην πηζηεχσ. ΢ίγνπξα δελ ην έρεηο ςάμεη απ‟ φιεο ηηο πιεπξέο ην δήηεκα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώλδξέα, κελ αλαθαηεχεζαη. Αελ ζνπ πέθηεη ιφγνο. 38

ΏΕΏΝΣΏ΢ (ζην ΓΕΧΡΓΟ): Καιά είζαη εληειψο εθηφο πξαγκαηηθφηεηαο, έηζη; Ώθνχ δελ θαηαιαβαίλεηο, ηνπιάρηζηνλ κάζε λα ην βνπιψλεηο φηαλ πξέπεη. (΢ηελ ΏΡΣΒΜΔ): Πψο κπνξείο λα είζαη ηφζν ζίγνπξε; Ση πάεη λα πεη «δελ έρσ ιφγν»; ΏΡΣΒΜΔ: Ννκίδεηο φηη έθηαζα ζ‟ απηφ ην ζεκείν έηζη εχθνια; Μάιηζηα θάπνηε ήκνπλα απφιπηα αληίζεηε ζηελ απηνθηνλία. (Μηθξή παχζε.) Κάπνηε ήκνπλα ιίγν πνιχ ζαλ ηνλ Ώλδξέα. Άλεηε, ζίγνπξε γηα ηνλ εαπηφ κνπ, παηδί ηεο παξέαο, ηνπ έμσ θαη ηα ζπλαθή. Υακέλε κεζ‟ ηε θηινζνθία κνπ, ζηξαηηψηεο ηεο απνιπηφηεηαο… Να φκσο πνπ ζηελ πνξεία αλαθάιπςα εθείλνλ ηνλ αζηάζκεην παξάγνληα – ηνλ άγλσζην Υ – πνπ θάλεη ην απφιπην ζξίςαια θαη ζε αθήλεη ζην ηέινο κε έλα ηίπνηα…κεηαίσξν ζην απφιπην θελφ. Κη εζχ Ώλδξέα, είζαη αθφκε ηπρεξφο γηαηί κπνξείο λα παξεγνξείζαη κε ην κεγαιείν θαη ηε ζηαζεξφηεηα ησλ αξηζκψλ ζνπ. Ώιιά πάληα λα πξνεηνηκάδεζαη γηα ηελ ψξα πνπ ζα ηελ εγθαηαιείςεηο. ΏΝΑΡΒΏ΢: Τπάξρεη κηα ινγηθή θαη κηα πνξεία κεο ζηνπο αξηζκνχο. Μηα ζηαζεξφηεηα πνπ δελ δηαζπάηαη. Οχηε ζηε δσή… ΏΡΣΒΜΔ: Γηαηί νη αξηζκνί ηη είλαη Ώλδξέα; Μηα ζχκβαζε ηνπ αλζξψπνπ γηα λα εμππεξεηεί ηνπο νπνηνπζδήπνηε ζθνπνχο ηνπ. Καη πνηνο θαζνξίδεη ηνπο ζθνπνχο; Πάιη ν άλζξσπνο ή κάιινλ κηα κεξίδα αλζξψπσλ πνπ θαηαθέξλνπλ λα πείζνπλ θαη ηνπο ππφινηπνπο γηα ηελ νξζφηεηα θαη ηε ινγηθή ηεο ζχκβαζεο πνπ απαηηνχλ. ΏΕΏΝΣΏ΢: Μνπ είλαη αδηαλφεην ην φηη ζεο λ‟ απηνθηνλήζεηο. (Πηάλεη έλα βηβιίν απφ ην ηξαπέδη.) Αηθφ ζνπ είλαη; (Η ΏΡΣΒΜΔ γλέθεη θαηαθαηηθά.) Καβάθεο. Κη εγψ ηνλ ζεσξψ εμαηξεηηθφ. ΏΝΑΡΒΏ΢: Αε ιέσ, κπνξεί λα ‟ρεηο δίθην. Ώιιά θη εζχ ηψξα δε γίλεζαη απφιπηε κε ην λα ιεο φηη δελ έρεηο ιφγν χπαξμεο; (Αθνχγεηαη θεξαπλφο.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, δελ ππάξρεη πεξίπησζε λα θχγνπκε απφ δσ. (΢εθψλεηαη θαη πξνζπαζεί λα δεη έμσ.) Λεο λα θηάζνπλ ηα μχια γη‟ απφςε; ΏΝΑΡΒΏ΢: Καιά πφζν αλαίζζεηνο κπνξεί λα είζαη; ΓΕΧΡΓΟ΢: Σν φηη δελ κπιέθνκαη εθεί πνπ δελ έρσ ζέζε θαη θνηηάδσ ηε δνπιεηά κνπ δε ζεκαίλεη φηη είκαη αλαίζζεηνο.

ΏΕΏΝΣΏ΢ (μεθπιιίδνληαο ην βηβιίν): ΢ηακαηήζηε πηα! ΐάιηε ην κπαιφ ζαο λα δνπιέςεη ιίγν.(΢ηακαηά ζε κηα δηπισκέλε ζειίδα. Γηαβάδεη): Κη αλ δελ κπνξείο λα θάκεηο ηε δσή ζνπ φπσο ηελ ζέιεηο, ηνχην πξνζπάζεζε ηνπιάρηζηνλ φζν κπνξείο: κελ ηελ εμεπηειίδεηο κεο ηελ πνιιή ζπλάθεηα ηνπ θφζκνπ κεο ηηο πνιιέο θηλήζεηο θη νκηιίεο Μελ ηελ εμεπηειίδεηο πεγαίλνληάο ηελ γπξίδνληάο ηελ ζπρλά θη εθζέηνληαο ηελ κέζα ζησλ ζρέζεσλ θαη ησλ ζπλαλαζηξνθψλ ηελ θαζεκεξηλή αλνεζία ψζπνπ λα γίλεη ζαλ κηα μέλε, θνξηηθή. ΏΡΣΒΜΔ: Ώπηφ ζνπ απαληά ζην γηαηί ζέισ λα ηειεηψλσ κε κέλα; ΏΝΑΡΒΏ΢: ΋ρη απφιπηα. ΏΡΣΒΜΔ: Γηαηί ζπλεηδεηνπνίεζα φηη, φζν θη αλ πξνζπαζψ, πνηέ δε ζα θάλσ ηε δσή κνπ φπσο ηε ζέισ εγψ. Δγψ. Κη φρη φπσο ηε θαληάδνληαη νη δηθνί κνπ, φπσο ηελ νξίδεη ην θνηλσληθφ ζχλνιν ή νπνηνζδήπνηε άιινο. Γηαηί δελ αληέρσ άιιν ηελ ππνθξηηηθή ρξήζε ηνπ επηζέηνπ «ειεχζεξνο». Πνηνο είλαη ειεχζεξνο λα δήζεη θαηά πψο ζέιεη, κνπ ιεο; Πνηνο κπνξεί λα θάλεη ηξφπν δσήο απηφ πνπ ν ίδηνο επηιέγεη ζπλεηδεηά θαη φρη ζχκθσλα κε ηηο άπεηξεο ζπκβάζεηο ηεο θνηλσλίαο; ΏΝΑΡΒΏ΢: Ώπηφ πνπ ιεο είλαη ππεξβνιηθφ. ΏΡΣΒΜΔ: Ώιήζεηα; Γηα δνθίκαζε κηα θνξά λα θάλεηο απηφ πνπ ζέιεηο εζχ. Να δσληαλέςεηο έλα δηθφ ζνπ ζέισ, κηα επηζπκία πνπ λα έξρεηαη απφ ην ίδην ζνπ ην είλαη – βγάδνληαο ζην πεξηζψξην ηηο επηξξνέο ησλ άιισλ – θαη ζα δεηο ηη ελλνψ. Ώπηφκαηα γίλεζαη ην καχξν πξφβαην. Κη αλ είζαη ηπρεξφο θαη δε ζε πνπλ ηξειφ, ζε βγάδνπλ ζην πεξηζψξην. Γνχκε ζε κηα θνηλσλία – απηφ έρσ λνηψζεη κέρξη ηψξα ηνπιάρηζηνλ – πνπ ζηελ νπζία δελ ζέιεη λα πξνζηαηεχζεη, αιιά λα επηβιεζεί ζηα κέιε ηεο. Έρνπκε γίλεη φινη ηφζν παζεηηθνί απνδέθηεο ησλ πξέπεη θαη ησλ δελ πξέπεη, πνπ δηαγξάςακε ηηο έλλνηεο ηεο ειεχζεξεο βνχιεζεο θαη ηεο αηνκηθήο επηινγήο. Υάζακε ην πξαγκαηηθφ λφεκα ηεο ζπλχπαξμεο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Γηα κέλα φια απηά είλαη πνιχ αξλεηηθά θαη καχξα. Μνλνδηάζηαηα. Δ πξαγκαηηθφηεηα δελ είλαη έηζη. 40

ΏΡΣΒΜΔ: Λάζνο. Δ πξαγκαηηθφηεηα είλαη πνιχ ρεηξφηεξε! Έξημεο πνηέ ην βιέκκα ζνπ κέζα ζηελ πφιε πνπ δεηο, ρσξίο λα βηαζηείο λα γπξίζεηο απφ ηελ άιιε κεξηά γηαηί ην ζέακα δελ ήηαλ αξεζηφ; Ή ρσξίο λα πξνζπνηεζείο φηη δελ ππάξρεη θαη λα ην πξνζπεξλάο ρσξίο ίρλνο ηχςεσλ; Οη δξφκνη είλαη γεκάηνη απφ αλζξψπνπο πνπ ε ςπρή ηνπο αξγνπεζαίλεη. (΢εθψλεηαη φξζηα θαη ζπλερίδεη κε κεγαιχηεξε έληαζε): Άλζξσπνη πνπ ζηέθνληαη ζηηο γσληέο κφλνη θαη αβνήζεηνη, απηνί πνπ θνηκνχληαη φπνπ βξνπλ ή ηα παηδηά πνπ ηξππηνχληαη κπξνζηά ζνπ. Άλζξσπνη αλχπαξθηνη, θαληάζκαηα. Οιφθιεξε ε θνηλσλία ηνπο αγλνεί, θνιιψληαο ηνπο γξήγνξαγξήγνξα ηελ ηακπειίηζα ηνπ πεξηζσξηαθνχ, ρσξίο λα θάζεηαη λα εμεηάδεη ην γηαηί. Υσξίο λα πεξλά απ‟ ην κπαιφ θαλελφο φηη ήηαλ άλζξσπνη κε φλεηξα πνπ θψηηδαλ φιν ηνπο ην είλαη. Ώιιά νη «ζνθέο», θαηά ηα άιια, ζπκβάζεηο ηεο θνηλσλίαο θξφληηζαλ λα ηα ζθνηψζνπλ. Καη πνηνο κπνξεί λα δήζεη κε λεθξά φλεηξα; Πνηνο κπνξεί λα ζάςεη ηελ ςπρή ηνπ θαη λα θξαηήζεη ην ζψκα ηνπ δσληαλφ; ΓΕΧΡΓΟ΢: Τπάξρνπλ θη άιινη άλζξσπνη κέζα ζηελ θνηλσλία πνπ θαηάθεξαλ θαηΏΡΣΒΜΔ: Ναη. Ώπηνί πνπ αλαηζζεηνπνηνχληαη θαη θνηηάδνπλ ηε δνπιεηά ηνπο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (ελνριεκέλα): Τπνλνείο θάηη γηα κέλα; ΏΡΣΒΜΔ: Βγψ δελ ππνλνψ πνηέ. Αε κηιάσ κε ππνλννχκελα. Ώπιά γίλνκαη έμαιιε κ‟ απηνχο πνπ θνηηάδνπλ ηε δνπιεηά ηνπο θαη ηνλ εαπηνχιε ηνπο. Πνπ μεγξάθνπλ ηα ζέισ ηνπο. ΐνιεχνληαη θαη ζεσξνχλ φιεο απηέο ηηο ππάξμεηο σο αηπρή πεξηζηαηηθά. ΓΕΧΡΓΟ΢: Κνίηα, δε θηαίσ εγψ αλ θάπνηνο είλαη πξεδάθηαο. Οχηε επζχλνκαη γηα ηνλ θάζε ηεκπέιε πνπ βαξηέηαη λα δνπιέςεη. ΏΕΏΝΣΏ΢: Ρε Γηψξγν, εζχ ην ιεο απηφ, πνπ κέρξη πξηλ ιίγνπο κήλεο θιαηγφζνπλα θη έηξερεο παληνχ θαη ζηνπο πάληεο γηα λα βξεηο κηα δνπιεηά; Σψξα πνπ θαηάθεξεο λα ηξππψζεηο ζην καγαδί θαη λα πνπιάο ηνπο ππνινγηζηέο ζνπ ηα μέραζεο φια. ΓΕΧΡΓΟ΢ (πεηάγεηαη φξζηνο): Αελ θαηάιαβα, παίξλεηο θαη ην κέξνο ηεο ηψξα!... Βγψ επζχλνκαη γηα ηνλ εαπηφ κνπ θαη γηα θαλέλαλ άιιν. ΏΕΏΝΣΏ΢: Ώπιά ιέσ ηα πξάγκαηα φπσο είλαη. Λίγν θαηξφ πξηλ ζα ζεθσλφζνπλ φξζηνο λα ηε ρεηξνθξνηήζεηο. Ώιιά ηψξα, θαη εθ ηνπ αζθαινχο, αλαθσλείο φηη επζχλεζαη κφλν γηα ηνλ εαπηφ ζνπ. ΓΕΧΡΓΟ΢: (θάζεηαη θαη γπξίδεη πξνο ην ηδάθη): Αελ μέξσ…κπνξεί θαη λα ‟ρεηο δίθην. Αελ μέξσ… Ώπιά δελ πηζηεχσ φηη είκαη εγψ απηφο 41

πνπ ζα πξέπεη λα αιιάμεη ηνλ θφζκν. Ή φηη είλαη ζην ρέξη ην δηθφ κνπ ή νπνηνπδήπνηε άιινπ λα ηνλ αιιάμεη. Ίζσο απηφ λα θαηάιαβε θη απηή θαη γη‟ απηφ ζέιεη λα θνπληάξεη. (Ο ΏΕΏΝΣΏ΢ θαη ν ΏΝΑΡΒΏ΢ ηνλ θνηηνχλ επηηηκεηηθά.) ΏΡΣΒΜΔ (ζεθψλεηαη): Θέισ λα θνπληάξσ, φπσο ιεο, γηαηί βαξέζεθα λα βιέπσ γχξσ κνπ αλζξψπνπο εγθεθαιηθά λεθξνχο. Καη γηαηί βαξέζεθα λα κηιάσ ζε ηνίρνπο. Ώπηφ έρνπκε γίλεη πηα! Μηιάο ζηνπο γχξσ ζνπ – αθφκε θαη ζε δηθνχο ζνπ αλζξψπνπο – θαη θαλείο δε ζ‟ αθνχεη. Καλείο δε ζέιεη λα αθνχζεη ηα ζέισ ζνπ. Θέισ λα θνπληάξσ γηαηί δελ ζέισ λα είκαη κέινο κηαο θνηλσλίαο πνπ ζα γπλαίθα κε θξαηά ζε δεχηεξν πιάλν. Πνπ βξίζθεη ηξφπνπο γηα λα κε ππνβηβάδεη. ΏΝΑΡΒΏ΢: Β, φρη δα! Ώπηφ δελ ην δέρνκαη! Σψξα πηα εζείο νη γπλαίθεο έρεηε βγεη ζην πξνζθήλην. ΏΡΣΒΜΔ: Ννκίδεηο. Χξαία, βγήθακε έμσ απ‟ ην ζπίηη, δνπιεχνπκε, ζηακαηήζακε λα είκαζηε κφλν ραξνχκελεο λνηθνθπξέο ή άγηεο κακάδεο. Σν ζεβαζκφ ζαο φκσο αθφκε δελ ηνλ πήξακε. Πάξε παξάδεηγκα ην θίιν ζνπ ην Γηψξγν. Έκεηλε έθπιεθηνο φηαλ είδε φηη ήκνπλ γπλαίθα θη φρη άληξαο. Ώθφκε θη εζχ έξημεο ηηο ζπφληεο ζνπ. Αελ κπνξεί λα είλαη εδψ κηα γπλαίθα κφλε θαη λα κελ ηε θνβίδεη ε εξεκηά. Καη δε θηαίηε εζείο. Δ θνηλσλία αλαπαξάγεη φια απηά ηα πξφηππα θαη ηηο εηθφλεο. Πνχ είλαη ε πξφνδνο ζε κηα θνηλσλία πνπ ζπλερίδεη λα ρσξίδεη ηε γπλαίθα ζε δχν θαηεγνξίεο: ηεο Ώγίαο θαη ηεο Κνηλήο Γπλαίθαο; Μηα γπλαίθα κπνξεί λα είλαη θαη ηα δχν! Αελ κπνξεί: (Παχζε. Η ΏΡΣΒΜΔ πεγαίλεη πξνο ην ηξαπέδη. Βάδεη θάπνηα ραξηηά ζε έλα θίηξηλν θάθειν. Φνξάεη ην αδηάβξνρν θαη παίξλεη ην θαζεηνθσλάθη. Κηλείηαη πξνο ηελ πφξηα.) ΏΝΑΡΒΏ΢: ΢ε παξαθαιψ μαλαζθέςνπ ην. Μελ ην θάλεηο! ΏΡΣΒΜΔ: Βγψ ζε παξαθαιψ. Άζ‟ ην φπσο είλαη. ΏΕΏΝΣΏ΢: Άθεζέ ηελ. Αίθην έρεη. ΏΝΑΡΒΏ΢: Ση θάλεηο; Βίζαη θαιά; Ρίρλεηο ιάδη ζηε θσηηά; ΏΕΏΝΣΏ΢: Ώθφκε δελ ην θαηάιαβεο; Μηα δσή κάο επηβάιινπλ ην πψο ζα δνχκε, ην πψο ζα ζθεθηφκαζηε… Σν πφηε φκσο θαη ην πψο ζα πεζάλεη είλαη δηθή ηεο επηινγή. Ίζσο ε κνλαδηθή καο επηινγή. Δ ηειεπηαία καο επηινγή. (Η ΏΡΣΒΜΔ ηνλ θνηηά μαθληαζκέλε.) 42

ΏΝΑΡΒΏ΢: Ση ιεο ηψξα; ΏΕΏΝΣΏ΢: Κνίηα καο. Ώπιά, θνίηα πνχ θαηαληήζακε. Βζχ έλαο αηψληνο θνηηεηήο, γηαηί ζε ηξνκάδεη λα βγεηο εθεί έμσ θαη λα ςάμεηο γηα δνπιεηά. Καη είλαη πην εχθνιν λα δεηο κε ην κεληάηηθν απ‟ ηελ κακά θαη ηνλ κπακπά. Ο Γηψξγνο, έλαο θαζσζπξέπεη λένο πηα, κε ηε δνπιίηζα ηνπ, ην απηνθηλεηάθη ηνπ, ηνλ θνηλσληθφ ζεβαζκφ. Πιέεη ζε πειάγε επηπρίαο – παξφιν πνπ κίθξπλε ηηο θηινδνμίεο ηνπ. Κη εγψ...έλα ηίπνηα! (Μηθξή παχζε.) Γηαηί δε δσγξαθίδσ πηα κε ηελ ςπρή κνπ αιιά κε ην κπαιφ. Αε δεκηνπξγψ πηα, αιιά θηηάρλσ απηφ πνπ είλαη ινγηθφ θαη επξέσο παξαδεθηφ. ΋ρη απηφ πνπ απνδέρνκαη εγψ. Γίλακε νη άιινη θαη δελ είκαζηε πηα εκείο. Καηάιαβεο; Καη ην άζρεκν είλαη φηη δελ ην πήξακε ρακπάξη ή θάλακε φηη δελ ην θαηαιάβακε. Καη είκαζηε γηα θηχζηκν. Σνπιάρηζηνλ ηνχηε εδψ έρεη ην ζάξξνο λα κελ ην επηηξέςεη, λα αληηζηαζεί κε ην δηθφ ηεο ηξφπν. Βκείο απιά θιείζακε ηα κάηηα. (Πιεζηάδεη ηελ ΏΡΣΒΜΔ. Σελ πηάλεη απ’ ηνπο ψκνπο, ζρεδφλ ηελ ηαξαθνπλά): Φχγε. Ώλ πξέπεη λα ην θάλεηο, θάλ‟ ην. Αελ μέξσ ηη έγηλε ζηε δσή ζνπ, γηαηί δε κέλεηο λα απνδείμεηο ζηνλ εαπηφ ζνπ φηη κπνξείο λα αληηζηαζείο. Κη φηη κπνξείο λα αληηκεησπίζεηο ηηο επζχλεο ζνπ. Αελ πξέπεη λα απηνθηνλεί φπνηνο θνπξάδεηαη. (Μηθξή παχζε.) Θα πξέπεη λα ‟ζαη ζίγνπξε φκσο φηη απηφ είλαη ην ηειεπηαίν ιηκάλη θαηαιαβαίλεηο; ΏΡΣΒΜΔ (ζαζηηζκέλε απφ ηα ιφγηα ηνπ ΏΕΏΝΣΏ θαη ηαξαγκέλε, κνηάδεη λα αζθπθηηά): Βγψ πξέπεη λα... (Παχζε, έθπιεθηε κε ηε ρξήζε ηνπ «πξέπεη».) Πξέπεη. Θέισ λα βγσ. Θέισ. (Βγαίλεη ηξέρνληαο.) (Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ ζηακαηά λα θνηηάδεη ηε θσηηά θαη θνηηάδεη ηελ αλνηθηή πφξηα. Ο ΏΝΑΡΒΏ΢ θάλεη λα ηξέμεη πίζσ ηεο αιιά ζηακαηά. Ο ΏΕΏΝΣΏ΢ παίξλεη ην βηβιίν θαη θάζεηαη ζην ηδάθη.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

Μαρία Καμπύλη ΓΤΑΛΗΝΖ ΠΟΛΖ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΜΏΡΕΏ, είθνζη δχν ρξνλψλ ΑΔΜΔΣΡΔ΢, είθνζη ηξηψλ ρξνλψλ ΦΧΝΔ ΢ΚΗΝΗ ΠΡΩΣΗ Γπάιηλα κηθξά δσκαηηάθηα βξίζθνληαη δεμηά θαη αξηζηεξά, ζηε κέζε έλαο δηάδξνκνο. Μέζα ζηα γπάιηλα δσκαηηάθηα δηαθξίλνληαη αλζξψπηλεο θηγνχξεο – λένη άλζξσπνη γεξκέλνη, κε ζθπκκέλα θεθάιηα θαη κάηηα πξεζκέλα απφ ηελ αυπλία – πνπ δνπιεχνπλ αζηακάηεηα αλάκεζα ζε θνχηεο ραξηηά. ΢ε δχν αληηθξπζηά δσκαηηάθηα δνπιεχνπλ ε ΜΑΡΙΑ θαη ν ΑΔΜΔΣΡΔ΢. ΢ε έληνλε αληίζεζε κε ηε δσληαλή παξνπζία ηνπο, νη άιιεο θηγνχξεο κπνξεί λα είλαη ζθπκκέλεο θέξηλεο θνχθιεο – αλζξψπηλα νκνηψκαηα. Κάκεξεο είλαη ζηξακκέλεο πξνο ηα γπάιηλα δσκαηηάθηα. Ρνιφγηα πνιιά. Παληνχ, πάλσ ζηνπο ηνίρνπο, πάλσ ζε βαξηά ζηδεξέληα γξαθεία, άιια ςεθηαθά, άιια κε δείθηεο. Ηζπρία παξάμελε, λεθξηθή. Μφλν ηα ξνιφγηα ρηππνχλ φια καδί ξπζκηθά: ηηθ ηαθ, ηηθ ηαθ, ηηθ ηαθ… ΢ην γπάιηλν ηνίρν ζην βάζνο ηνπ δηαδξφκνπ, κηα νζφλε πξνβάιιεη δηαθεκηζηηθά ζπνηάθηα ρσξίο ήρν, κφλν εηθφλεο. (Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ θνηηάδεη ζηα κάηηα ηε ΜΏΡΕΏ πνπ δνπιεχεη ζην απέλαληη δσκαηηάθη.) ΦΧΝΔ (απφ κεγάθσλν, βαξηά, επηβιεηηθή): Σν λνχκεξν 8 λα ζπλερίζεη ηελ θαηακέηξεζε. (Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ έληξνκνο ζπλερίδεη κεραληθά.) ΜΏΡΕΏ (ζηγνηξαγνπδά): «Βγψ θη εζχ, εζχ θη εγψ, κφλνη πάλσ ζηε γε...» ΦΧΝΔ: Ννχκεξν 9! Παξάβαζε ηνπ Νφκνπ 966. Η κνπζηθή απαγνξεχεηαη! Κάζε παξάβαζε ηνπ Νφκνπ 966 ηηκσξείηαη απζηεξά. Πφξηζκα: Πνηλή – ειεθηξνληθφο ήρνο ζην δσκάηην 9! (Ο ήρνο ζπξηζηηθφο, δηαπεξαζηηθφο κέζα ζην γπάιηλν δσκαηηάθη ηεο ΜΏΡΕΏ΢ πνπ ηξειαίλεηαη, θιείλεη η’ απηηά ηεο ζθηθηά. Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ θνιιάεη ην πξφζσπφ ηνπ ζην γπαιί αλίθαλνο λα 44

αληηδξάζεη. Γαθξχδεη. Οη ζηαγφλεο ζρεκαηίδνπλ δχν παξάιιειεο γξακκέο πάλσ ζην ηδάκη, πνπ θάπνπ ζαλ λα ελψλνληαη. Ο ζπξηζηηθφο ήρνο ζηακαηά. Η ΜΏΡΕΏ εξεκεί. Ξαλαθάζνληαη θαη νη δχν. ΢πλερίδνπλ φπσο πξψηα.) ΦΧΝΔ: 3:15. Αηάιεηκκα. ΍ξα έλαξμεο 3:30. (΢ηα δσκαηηάθηα ηα θψηα ζβχλνπλ, ελψ θσηίδεηαη ηψξα ν δηάδξνκνο. Η ΜΏΡΕΏ θαη ν ΑΔΜΔΣΡΔ΢, ζέξλνληαο ηα πφδηα ηνπο απφ ηελ θνχξαζε, βγαίλνπλ ζην δηάδξνκν.) ΜΏΡΕΏ: Κη ήηαλ ηφζν φκνξθν!... ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Πνην; ΜΏΡΕΏ: Σν ηξαγνχδη καο... Ήκαζηαλ ζηελ αθξνγηαιηά! ΢ε κηα παξαιία.... κφλνη καο ζ‟ απηφλ ηνλ θφζκν. Καη ηα θχκαηα έζθαγαλ ζηελ αθηή θαη ςηζχξηδαλ ήρνπο... Μαο ηξαγνπδνχζαλ! Ώιήζεηα, κπνξνχλ Αεκήηξε; Μπνξνχλ λα ην θάλνπλ απηφ; ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Πνην; ΜΏΡΕΏ: Ν‟ απαγνξεχζνπλ αθφκα θαη ζηε ζάιαζζα θαη ζηα θχκαηα λα καο ηξαγνπδνχλ... ΑΔΜΔΣΡΔ΢: ΋ρη! Ώπηφ δε κπνξνχλ λα ην θάλνπλ! Πνηέ! ΋κσο... κπνξνχλ λα καο θιείζνπλ ην δξφκν πξνο ηε ζάιαζζα. Να καο εγθισβίζνπλ κέζα ζ‟ απηέο ηηο γπάιηλεο πνιηηείεο...ηηο ζηρακέλεο! ΜΏΡΕΏ: Αελ κπνξψ άιιν λα ζε βιέπσ κέζα απφ ην γπαιί! Να ζε βιέπσ θαη λα κελ αθνχσ, λα κελ αγγίδσ... ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Αελ είκαζηε κφλνη Μαξία! ΢θέςνπ πφζνη άιινη ζηγνηξαγνπδνχλ, φπσο εζχ ζήκεξα – θη νλεηξεχνληαη ηνλ ήιην θαη ηα βνπλά, ηα ρξψκαηα θαη ηνπο ήρνπο... ΜΏΡΕΏ: ΋ια έρνπλ ηειεηψζεη πηα... Αελ ππάξρεη επηζηξνθή! Σφζν γπαιί... Πνηνο ζα ην πξσηνζπάζεη; Πφζνη άλζξσπνη ζα ρξεηαζηνχλ γηα λα ην ζξπκκαηίζνπλ; Κη αλ ην ζπάζνπλ ιίγν ζηελ άθξε θάπνηνη ιίγνη, εθείλνη – νη Μεγάινη – δε ζα ηνπο αθήζνπλ ήζπρνπο! Θα ηνπο αλαγθάζνπλ έλα-έλα λα καδέςνπλ ηα ζξχςαια, θη αο θνπνχλ... Κη αο καηψζνπλ...θη αο καηψζνπλ... ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Αε ζέισ λα μερλάο! Αε ζέισ λα ιπγίδεηο. Βίκαζηε αθφκε εδψ καδί. ΋ζν αληέρνπκε, ζπκφκαζηε!... ΦΧΝΔ: ΍ξα 3:30. Αηάιεηκκα ηέινο. ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Γξήγνξα. Μελ θηλήζεηο πάιη ππνςίεο... Αελ πξέπεη λα ηνπο αθήζνπκε λα καο θαηαιάβνπλ, λα καο ληθήζνπλ. ΋πσο είπακε, ζηηο 11 ην βξάδπ. Μεηά ηελ ψξα ζηγήο. Σα ξνιφγηα ηεο 45

πνιηηείαο θαη ην θεληξηθφ ζηελ Πιαηεία Βιεπζεξίαο ηε ζηηγκή εθείλε ρηππνχλ δπλαηά 11 θνξέο. Σφηε ζα είλαη ε θαηάιιειε ζηηγκή... Σφηε εκείο ζα «ρηππήζνπκε»!... ΦΧΝΔ: ΋ια ηα λνχκεξα ζηηο ζέζεηο ηνπο. (Σα δσκαηηάθηα θσηίδνληαη.) ΜΏΡΕΏ: Αειαδή...ηη ελλνείο ζα «ρηππήζνπκε» Αεκήηξε; Πψο αθξηβψο; ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Γεηα ζνπ αγάπε κνπ. Θα ηα πνχκε ηφηε. Θα δεηο... (Κνηηάδνληαη γηα ηειεπηαία θνξά ζηα κάηηα. Σα θψηα ζην δηάδξνκν ζβχλνπλ. Ξαλακπαίλνπλ ζηα δσκαηηάθηα. ΢ηγά-ζηγά πέθηεη ζθνηάδη.) ΢ΚΗΝΗ ΓΔΤΣΔΡΗ Τπφγεην ζθνηεηλφ. Έλα μχιηλν ηξαπεδάθη ζηελ άθξε ηεο ζθελήο, κηα μχιηλε ζθαιηζηή ληνπιάπα ζηε γσληά θη έλα παιηφ ξάληδν ζηε κέζε. Μηα ιάκπα θεγγίδεη αρλά ζηα ρέξηα ηνπ ΑΔΜΔΣΡΔ πνπ ζηέθεηαη ζηελ πφξηα.) ΑΔΜΔΣΡΔ΢ (ζηε ΜΑΡΙΑ πνπ δελ θαίλεηαη αθφκε): Έια… Πξφζερε ζηα ζθαιηά! (Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ αλάβεη δχν θεξηά. Σα ηνπνζεηεί ηειεηνπξγηθά πάλσ ζην μχιηλν ηξαπεδάθη. Μπαίλεη ε ΜΏΡΕΏ.) ΜΏΡΕΏ: Έλαο φξνθνο θάησ απφ ηε γε! Νηψζσ ζαλ ηπθινπφληηθαο. ΑΔΜΔΣΡΔ΢: ΋κσο επηπρηζκέλνο ηπθινπφληηθαο. ΜΏΡΕΏ: Αελ είκαζηε πνληίθηα, Αεκήηξε, πνπ ρνξεχνπλ κέζα ζε ππφγεηα! Βίκαζηε άλζξσπνη! Γνχκε γηα λ‟ αλαπλένπκε, φρη γηα λ‟ αζθπθηηνχκε… Αελ αληέρσ άιιν λα θξχβνκαη... Θέισ λα γίλσ ειεχζεξε, λα πεηάμσ ςειά!... Με ηξνκάδεη ην ρψκα… Ίζσο...ίζσο απηφ ην κέξνο λα είλαη ην θέξεηξφ καο... ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Ο ηάθνο καο είλαη εθεί πάλσ! Ώλ μαλαγπξίζνπκε, ζα καο ζάςνπλ δσληαλνχο, δελ θαηαιαβαίλεηο; Κάζε ιεπηφ, θάζε δεπηεξφιεπην, ζε θάζε ρηχπν ηνπ ξνινγηνχ, εκείο ζα πεζαίλνπκε... ΜΏΡΕΏ: Σνπιάρηζηνλ ην έρνπκε θηηάμεη φπσο εκείο ζέινπκε… Καη ην θπξηφηεξν, δελ είλαη γπάιηλν φπσο φια η‟ άιια... 46

ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Μα βέβαηα αγάπε κνπ, έηζη είλαη! Γη‟ απηφ ην αλαθαιχςακε, γηαηί αθξηβψο δελ είλαη γπάιηλν! Οχηε απηφ ην ζθέθηεθαλ! Οχηε απηφ κπνξνχλε λ‟ αιιάμνπλ! ΜΏΡΕΏ: Ναη! Έρεηο δίθην! Φαληάζνπ Αεκήηξε!... Σν καθξηλφ καο παξειζφλ βξίζθεηαη εδψ κέζα. Σν έρνπλ ζάςεη ηα θαζίθηα κέζα ζ‟ απηφ ην ζθνηεηλφ ππφγεην... Κη εκείο, αγάπε κνπ, απηή ηε ζηηγκή ην θσηίδνπκε! Σν δνχκε κε φιεο καο ηηο αηζζήζεηο θαζεκεξηλά, ην δσληαλεχνπκε!... Αελ καο ειέγρνπλ πηα!!! ΑΔΜΔΣΡΔ΢ (ηελ θνηηάδεη επηπρηζκέλνο): ΢νπ ‟ρσ κηα έθπιεμε. (Αλνίγεη ηε ληνπιάπα θαη παίξλεη κηα γξαηζνπληζκέλε θζαξκέλε θηζάξα. Η ΜΏΡΕΏ βγάδεη κηα πληρηή θξαπγή έθπιεμεο.) Θέισ λα ηελ θνπξδίζνπκε καδί. Ξέξσ φηη ζπλέρεηα ζα μεθνπξδίδεηαη… ΋κσο εκείο ζα παίδνπκε θαη ζα ηελ μαλαθνπξδίδνπκε ζπλέρεηα... Μέρξη λα ζπάζνπλ νη ρνξδέο... Πάξ‟ ηελ. Βίλαη δηθή ζνπ. Αηθή καο! ΜΏΡΕΏ: Καηαιαβαίλσ!... (Κάζνληαη ζηελ άθξε ηνπ θξεβαηηνχ. Η ΜΏΡΕΏ πηάλεη ηελ θηζάξα ζηα ρέξηα ηεο. Σελ αγθαιηάδεη. Καζψο ηελ ςειαθίδεη, κπξίδεη ην μχιν ηεο θαη θιείλεη ηα κάηηα.) ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Ση ζθέθηεζαη; ΜΏΡΕΏ: Μεηαθέξζεθα... Βίδα έλα λέν παηδί, θαζηζκέλν νθιαδφλ ζην θέληξν ηεο Πιαηείαο Βιεπζεξίαο πξηλ... Αελ ηνλ έλνηαδε ν θφζκνο πνπ πεξλνχζε θαη ηνλ θνηηνχζε, γηαηί φινη ήηαλ κηα παξέα. Καζηζκέλνη γχξσ-γχξσ ηνλ άθνπγαλ λα ηξαγνπδά θαη ηξαγνπδνχζαλ θη απηνί καδί ηνπ. Άιισζηε... γη‟ απηνχο ηξαγνπδνχζε! Οη ήρνη πνπ έβγαδε κε ηε θσλή ηνπ ήηαλ ζαλ ζηαγφλεο λεξνχ πνπ, θαζψο έπεθηαλ, γίλνληαλ θξχζηαιιν. Κη φινη καδί νη θξχζηαιινη έπεθηαλ θαη ζρεκάηηδαλ κηα γπάιηλε ρξσκαηηζηή επηθάλεηα. Καη ηα ρξψκαηα ηεο ίξηδνο αληαλαθινχζαλ πάλσ ηεο θαη θαζξεθηίδνληαλ ζηα κάηηα ησλ αλζξψπσλ πνπ ζρεκάηηδαλ ηνλ θχθιν... (Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ ηελ πιεζηάδεη θαη ηελ αγθαιηάδεη. Κνπξδίδνπλ ηελ θηζάξα. Σα ξνιφγηα ηεο γπάιηλεο πφιεο αξρίδνπλ λα ρηππνχλ καληαζκέλα. Ξερσξίδεη ν δπλαηφο ήρνο ελφο κεγάινπ ξνινγηνχ.) ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Άθνπ αγάπε κνπ... Ήξζε ε ζηηγκή! Σν ξνιφη ησλ 11 ζηελ Πιαηεία Βιεπζεξίαο ρηππά δπλαηά! Ώληερεί ζ‟ φιε ηε γπάιηλε ζηρακέλε πφιε. 47

(Οη δπν λένη αξρίδνπλ λα παίδνπλ θαη ηξαγνπδνχλ παξάιιεια κε ηνπο ήρνπο ησλ ξνινγηψλ. Αλά δηαζηήκαηα ζηακαηνχλ θαη θνπξδίδνπλ. ΢ηνλ ελδέθαην, ηειεπηαίν ρηχπν ησλ ξνινγηψλ ε κηα ρνξδή ζπάεη. ΢πλερίδνπλ φπσο πξηλ.) ΜΏΡΕΏ – ΑΔΜΔΣΡΔ΢: «Σν θαινθαηξάθη ζε κηα ακκνπδηά δψζ‟ κνπ ην ρεξάθη θη έια πην θνληά. Βγψ θη εζχ, εζχ θη εγψ, κφλνη πάλσ ζηε γη...» «Κάπνηε ζα ‟ξζνπλ λα ζνπ πνπλ πσο ζε δειεχνπλ, ζ‟ αγαπνχλ θαη πσο ζε ζέινπλ. Κάπνηε ζα ‟ξζνπλ γλσζηηθνί, ινγάδεο θαη γξακκαηηθνί γηα λα ζε πείζνπλ. Έρε ην λνπ ζνπ ζην παηδί, θιείζε ηελ πφξηα κε θιεηδί ζα ζε πνπιήζνπλ. Κη φηαλ ζα ‟ξζνπλ νη θαηξνί πνπ ζα ‟ρεη ζβήζεη ην θεξί. ΢ηελ θαηαηγίδα ππεξαζπίζνπ ην παηδί, γηαηί αλ γιηηψζεη ην παηδί ππάξρεη ειπίδα.» (΢πάεη θαη ε δεχηεξε ρνξδή. ΢ηακαηνχλ. Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ ζθίγγεη ην ρέξη ηεο ΜΏΡΕΏ΢.) ΜΏΡΕΏ: ΢‟ επραξηζηψ!... (Σνλ θηιάεη ζηα ρείιε.) ΑΔΜΔΣΡΔ΢: Έηνηκε; ΜΏΡΕΏ (ρακνγειάεη): Σψξα πηα έηνηκε!... (Ο ΑΔΜΔΣΡΔ΢ βγάδεη απφ κηα ηζάληα έλα κπνπθάιη ζακπάληα θαη γεκίδεη δχν πνηεξάθηα. Μεηά βγάδεη θη έλα δεχηεξν κηθξφ κπνπθάιη θαη πξνζζέηεη ην πεξηερφκελν ζε κνξθή ζθφλεο, ιίγν ζε θάζε πνηήξη. Πξνζθέξεη ην έλα ζηε ΜΏΡΕΏ.) ΑΔΜΔΣΡΔ΢: ΢ηελ αγάπε καο!... ΢ηελ ειεπζεξία καο αγάπε κνπ!... (Σζνπγγξίδνπλ ηα πνηήξηα. Πίλνπλ θη νη δπν ηειεηνπξγηθά. Ξαπιψλνπλ αγθαιηαζκέλνη πάλσ ζην παιηφ ξάληδν. ΢ηελ αγθαιηά ηνπο ρσξάεη θαη ε θηζάξα.) Μεηά απφ ιίγν, ηα δχν θεξηά, πνπ βξίζθνληαη ζην ηξαπεδάθη, ζβήλνπλ μαθληθά απφ κφλα ηνπο. Αθνχγνληαη ζεηξήλεο θαη γπαιηά πνπ ζπάλε πάλσ, ζηελ πφιε, ελψ ζηε ζθελή έρεη πέζεη… ΢ΚΟΣΑΓΗ 48

Γεωργία Κοραζίδη ΠΔΣΑ ΣΟ ΚΑΡΠΟΤΕΗ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢, κηθξφζσκνο θαη αδπλαηνχιεο, ζηα εμήληα ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢, γεξνδεκέλνο θαη ςειφο, ζηα πελήληα πέληε ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 1, ζηα ζαξάληα πέληε ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 2, ζηα ηξηάληα πέληε Κξαηεηήξην. ΢ην βάζνο ηεο ζθελήο πάγθνο θαηά κήθνο ηνπ ηνίρνπ. Πίζσ αξηζηεξά ζηε ζθελή κηα πφξηα κε παξαζπξάθη φπνπ ππάξρνπλ θάγθεια. ΢η’ αξηζηεξά ηνπ πάγθνπ θάζεηαη ν ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢, δεμηά ν ΚΤΡΓΕΏΝΝΔ΢. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Πψο ζαο είπακε; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Γηψξγν κε ιέλε. Αελ ην ‟πακε θαη πξηλ; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Ναη, ζπγγλψκε... Κακηά θνξά ην κπαιφ ζηακαηάεη, μέξεηε. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Σν βιέπσ... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Βζείο γηα πνην ιφγν βξίζθεζηε εδψ; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Να κε ζε λνηάδεη! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Έρεηε μαλαβξεζεί εδψ; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, ξε θίιε, πνιχ πεξίεξγνο είζαη... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: ΢πγγλψκε! Λππάκαη πνπ ζαο θάλσ ηφζεο εξσηήζεηο, αιιά δε κνπ ‟ρεη μαλαηχρεη λα βξεζψ εδψ…θαη είκαη ιίγν αλαζηαησκέλνο. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Κη εκέλα ηη κε λνηάδεη; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: ΋ρη! Καη βέβαηα δε ζαο λνηάδεη… Ώιιά, είλαη πνπ δελ μέξσ ηίπνηα... ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Γηα πνην πξάγκα; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Γηα ηε δσή ζηε θπιαθή. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Γηαηί, ζθνπεχεηο λα πεξάζεηο θαηξφ εδψ; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Αελ μέξσ! Ο δηθεγφξνο δε κνπ ιέεη ηίπνηε, θαη πξαγκαηηθά έρσ αξρίζεη λ‟ αλεζπρψ... ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, αιιά γηαηί ζε θέξαλ, αιήζεηα, εδψ; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢ (αθεξεκέλνο): Ση είπαηε; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Βίπα: κήπσο ζθφησζεο θακηά κχγα θαη δελ είρεο άδεηα γηα ηε κπγνζθνηψζηξα; 49

ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Ση ελλνείηε; Αελ θαηάιαβα. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Βγψ φκσο θαηάιαβα φηη εζχ εδψ κάιινλ απφ ζπφληα είζαη... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Πείηε κνπ, εζείο πψο βξεζήθαηε εδψ; Θέισ λα πσ, ηη θάλαηε; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Χξαία ινηπφλ, αθνχ ζέιεηο λα κάζεηο, βάξεζα ηε γπλαίθα κνπ! Να ινηπφλ! Γη‟ απηφ είκαη εδψ κέζα. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Πσ, πσ! Καιά, δελ έρεηε αθνχζεη φηη ηηο γπλαίθεο δελ ηηο ρηππνχλ νχηε κε άλζνο; Βίλαη, ινηπφλ, δπλαηφλ λα ρηππήζαηε ηε γπλαίθα ζαο; Πψο κπνξέζαηε; Οη γπλαίθεο είλαη πιάζκαηα αηζέξηα θαη δελ πξέπεη εκείο, ην ηζρπξφ θχιν, λα επηρεηξνχκε λα ηνπο θάλνπκε θαθφ. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Β! ΢ηγά! ΢ην ηέινο ζα καο πεηο φηη πξέπεη λα θαζφκαζηε λα καο βαξάλε απηέο! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Γηαηί, δειαδή, πξέπεη θάπνηνο απ‟ ηνπο δχν λα βαξάεη ηνλ άιινλ; Αε ζαο θαηαιαβαίλσ. Γηαηί νη άλζξσπνη, θαη δε ηα δεπγάξηα, λα κε κπνξνχλ λα δήζνπλ αξκνληθά θαη ρσξίο βία; Γηαηί; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Αε κνπ ιεο, δηάιεμε ζα κνπ θάλεηο ηψξα; Καη‟ αξράο, είζαη παληξεκέλνο; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Να ζαο πσ ηελ αιήζεηα, φρη. Ήκνπλ, βέβαηα, θάπνηε αξξαβσληαζκέλνο. ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώλ δελ είζαη παληξεκέλνο, φια η‟ άιια δε κεηξάλε! (Μηθξή παχζε.) Ώκ, πεο ην έηζη, θίιε! Καη ηφζε ψξα ζ‟ αθνχσ λα ιεο αξινχκπεο!... Γηαηί αλ δελ είζαη παληξεκέλνο, ηδέα δελ έρεηο ηη πάεη λα πεη... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: «Ση πάεη λα πεη» ηη; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση πάεη λα πεη γπλαίθα! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Υηππνχζαηε, ινηπφλ, ζπρλά ηε γπλαίθα ζαο; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋ρη! Σν αληίζεην... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Αειαδή, ηε ρηππήζαηε κφλν κηα θνξά. Έπεηηα ζαο έπηαζαλ, θαη ηψξα είζηε εδψ... ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋ηαλ ιέσ ην αληίζεην, ελλνψ ην αληίζεην. Αειαδή, δελ ηε ρηππνχζα εγψ, αιιά εθείλε εκέλα. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Υηππνχζε ε ζχδπγφο ζαο εζάο;! Μα πψο είλαη δπλαηφλ; Αελ κπνξεί λα ιέηε αιήζεηα! ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Καη βέβαηα ιέσ αιήζεηα! Καη αλ δε κε πηζηεχεηο, ζα ζνπ δείμσ ηψξα ακέζσο! (΢εθψλεηαη θαη αλεβάδεη ηα κπαηδάθηα ηνπ παληεινληνχ ηνπ. Γείρλεη κε ην δάρηπιν.) Σν βιέπεηο απηφ; 50

Ώπηφ, ινηπφλ, είλαη απφ ηνλ πιάζηε ηεο θνπδίλαο. Μηα κέξα ηζαθσλφκαζηαλ ζηελ θνπδίλα…θη φηαλ θάπνηα ζηηγκή εθείλε αγξηεχεη, πηάλεη ηνλ πιάζηε θαη κνπ δίλεη κηα ζην πφδη. Σν ζεκάδη πνπ βιέπεηο ην ‟ρσ δχν κήλεο ηψξα. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Αελ ην πηζηεχσ! Αελ κπνξεί λα είλαη αιήζεηα! Κάπνπ αιινχ ζα ηα πάζαηε απηά θαη θαηεγνξείηε ηψξα ηελ θαεκέλε ηε γπλαίθα ζαο! ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: ΐξε, αιήζεηα ζνπ ιέσ! Αελ ηελ μέξεηο θαζφινπ ηη αγξηνγχλαηθν πνπ είλαη! Κη άκα ηελ πηάζνπλ ηα κπνπξίληα ηεο;... ακ, ηφηε δε γιηηψλεηο κε ηίπνηα! (Γείρλεη ζε άιιν ζεκείν ζην δεμί ηνπ πφδη.) Ώπηφ εδψ; Ξέξεηο απφ ηη είλαη; Βίλαη απφ θαξέθια! Μάιηζηα θχξηε, απφ θαξέθια! Παίξλεη, πνπ ιεο, κηα θαξέθια ηνπ ζαινληνχ θαη – πξηλ ην πάξσ είδεζε – κνπ ηελ έρεη πξνζγεηψζεη πάλσ ζην πφδη. Καη κε ηέηνηα δχλακε, πνπ λα κελ κπνξείο λα ην θαληαζηείο φηη πξνέξρεηαη απφ κηα ηφζν κηθξφζσκε γπλαίθα! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Αελ μέξσ... Πάλησο θπξ-Γηψξγν, εκέλα κνπ θαίλεηαη πσο φια απηά πνπ κνπ ιέηε ηψξα είλαη ηζηνξίεο, γηα λα θαιχςεηε ην γεγνλφο φηη εζείο ρηππήζαηε ηε γπλαίθα ζαο! Βμάιινπ, πψο αιιηψο ζα βξηζθφζαζηαλ εζείο ηψξα ζηε θπιαθή θαη φρη εθείλε; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Πεξίκελε! Θα θηάζνπκε θαη ζ‟ απηφ. Ώιιά πξψηα άθεζέ κε λα ζνπ δείμσ θη άιιν έλα απφ ηα ζεκάδηα πνπ κνπ άθεζε ε «θαιή κνπ γπλαηθνχια». (Γείρλεη κε ην δάθηπιν έλα παιηφ έληνλν ζεκάδη ζην αξηζηεξφ κπξάηζν.) Ώπηφ, ινηπφλ, πνπ βιέπεηο ηψξα, είλαη απφ κπνπθάιη. Μάιηζηα! Ώπφ κπνπθάιη! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢ (έθπιεθηνο θη απνξεκέλνο): Αειαδή; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Αειαδή, ζε άιιε κία απφ ηηο θξίζεηο ηεο, κνπ πεηάεη ην κπνπθάιη κε ην λεξφ θαη απηφ ζπάεη πάλσ ζην ρέξη κνπ. Φπζηθά, γίλεηαη ακέζσο ρίιηα θνκκάηηα θαη ην πην κεγάιν απ‟ απηά, κνπ θφβεη ην ρέξη! ΢ρεδφλ κέρξη θφθαιν! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Χξαία ινηπφλ, πείηε φηη πηζηεχσ πσο φια απηά γίλαλε απφ ηε ζχδπγφ ζαο. Γηαηί, ινηπφλ, εζείο δελ ηελ θαηαγγείιαηε ζηελ αζηπλνκία; Αηφηη, αλ ηζρχνπλ απηά πνπ κνπ ιέηε, κηα ηέηνηα γπλαίθα είλαη επηθίλδπλε θαη δελ πξέπεη λα θπθινθνξεί ειεχζεξε! Ώπεηιεί ηε ζσκαηηθή αθεξαηφηεηα ηνπ θαζελφο! ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Καη λνκίδεηο πσο δελ ην έθαλα; Καη βέβαηα ην έθαλα. Ώιιά ηίπνηα δε βγήθε! Σε κία κε πήξαλ ζην ςηιφ θαη φιν γεινχζαλ κ‟ απηά πνπ άθνπγαλ. Σελ άιιε αδηαθφξεζαλ ηειείσο θαη κ‟ έδησμαλ απ‟ ην Σκήκα άξνλ-άξνλ. Καη φηαλ πήγα θαη ηξίηε θνξά, ηφηε απνθάζηζαλ λα ηε θέξνπλ ζην Σκήκα, έηζη, γηα λα 51

δνπλ απφ πεξηέξγεηα αλ φια απηά πνπ ηνπο έιεγα είραλ θάπνηα αιήζεηα. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Καη ηφηε ηη έγηλε; ΢ίγνπξα θάηη ζα βγήθε απ‟ απηφ! ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Σίπνηα δε βγήθε! Σδίθνο! Αηφηη ε «γιπθηά κνπ ε γπλαηθνχια» έθαλε ηελ αζψα πεξηζηεξά φζν νη αζηπλφκνη ηεο έθαλαλ εξσηήζεηο. Έιεγε πσο ηίπνηα δελ είρε θάλεη θαη, κάιηζηα, έβαιε ζην ηέινο θαη ηα θιάκαηα! Σφηε ήηαλ πνπ νη αζηπλφκνη ηελ άθεζαλ ακέζσο λα θχγεη. Σεο δήηεζαλ κάιηζηα θαη ζπγγλψκε. Άθνπ θίιε κνπ, λα ηεο δεηήζνπλ θαη ζπγγλψκε θη απφ πάλσ! Βλψ ζ‟ εκέλα είπαλ λα κελ μαλαπάσ εθεί θαη λα ζηακαηήζσ λα ιέσ «παξακχζηα»! Λεο θαη φια απηά πνπ ηνπο είρα πεη ήηαλ αξινχκπεο! Λεο θαη ην ζεκάδη ζην θεθάιη κνπ θχηξσζε απφ κφλν ηνπ! Φχηξσζε. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Καιά, ζαο ρηχπεζε θαη ζην θεθάιη; Δ αζεφθνβε! Καη απηφ; Πφηε ην πάζαηε απηφ, ινηπφλ; ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Πξηλ δπν κέξεο. Ήκαζηαλ πάιη ζηελ θνπδίλα θαη ηζαθσλφκαζηαλ, φηαλ πηάλεη θαη κνπ πεηάεη έλα θαξπνχδη! Μάιηζηα, έλα θαξπνχδη! Πφηε πξφιαβε θαη ην άξπαμε νχηε θη εγψ μέξσ! Σν κφλν πνπ μέξσ είλαη φηη ηε κηα ζηηγκή ήκνπλ φξζηνο θαη ηελ άιιε μαπισκέλνο ζε θξεβάηη λνζνθνκείνπ. Αηάζεηζε κνπ είπαλ φηη ήηαλ. Καη φηαλ ξψηεζα πψο έγηλε, κνπ είπαλ φηη έγηλε απφ πεληφθηιν θαξπνχδη! Βγψ βέβαηα, δελ είρα ηφηε πξνιάβεη λα θαηαιάβσ κε ηη κε είρε ρηππήζεη. Έηζη, κφιηο άθνπζα απηφ ην πξάγκα, έγηλα ππξ θαη καλία! Πεξίκελα κέρξη λα βγσ απ‟ ην λνζνθνκείν θαη κεηά έηξεμα ακέζσο ζην ζπίηη! ΐξήθα ηε Φξφζσ – Φξφζσ ηε ιέλε ηε ιεγάκελε – θαη ρσξίο πνιιά ιφγηα ηεο έξημα δπν γεξνχο κπάηζνπο. Καη μέξεηο, θίιε, ην θραξηζηήζεθα! Θα ηεο έδηλα θη άιινπο, αιιά άξρηζε ηα ςεπηνθιάκαηά ηεο θαη έιεγε θαη θάηη ςέκαηα…λααα! ΋ηη δειαδή, δήζελ, δελ ην είρε πεηάμεη εθείλε ην θαξπνχδη!... Ναη! Λεο θαη ην θαξπνχδη είρε έξζεη απ‟ ηνλ νπξαλφ, ζαλ θάλα νχθν, θαη είρε αξάμεη ζην θεθάιη κνπ! Ξέξεηο, πάληα έηζη έθαλε κεηά απφ θάζε θνξά πνπ είρε ρηππήζεη. Μπμφθιαηγε θαη άξρηδε ηηο ηζηνξίεο ηεο φηη δελ έθηαηγε εθείλε, ηάρα κνπ. Κη επεηδή εγψ ηα ‟ρα βαξεζεί απηά θαη γηα λα κελ ηεο ξίμσ θη άιια ραζηνχθηα, ζεθψζεθα λα θχγσ. Έια, φκσο, πνπ δελ πξφιαβα! Καζψο άλνημα ηελ πφξηα γηα λα βγσ, δχν κπάηζνη πεξίκελαλ απ‟ έμσ. Πνηνο μέξεη γηαηί ήηαλ εθεί! Άξπαμα ηελ επθαηξία θαη ηνπο είπα γηα ην θαξπνχδη. Βθείλνη γέιαζαλ εηξσληθά θαη πξηλ πξνιάβσ λα θαηαιάβσ, κ‟ έπηαζαλ θαη κε 52

θνπβάιεζαλ εδψ! ΢ην δξφκν κνπ είπαλ φηη είραλ δεη ηα ραζηνχθηα πνπ ‟ρα δψζεη ζηε γπλαίθα κνπ…απφ ην παξάζπξν ηεο θνπδίλαο πνπ έβιεπε ζην δξφκν. Ώιιά γηα ην θαξπνχδη ηίπνηα δελ είπαλ! Κη φπνηε έθαλα λα ηνπο ξσηήζσ γηαηί δειαδή είραλ πηάζεη εκέλα αληί γηα εθείλε, δελ κε άθνπγαλ. ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢ (ζπιινγηζκέλνο): Άθνπ λα δεηο ηζηνξία!... ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώπηά, ινηπφλ, είλαη ηα δηθά κνπ. ΋κσο, ην ζέκα κε λνκίδεηο πσο ζα η‟ αθήζσ έηζη! Ώ, φρη! Να κε κε ιέλε Γηψξγν αλ ε γπλαίθα κνπ δελ πάεη κέζα γηα ην θαξπνχδη πνπ κνπ πέηαμε! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Μάιηζηα… (Παχζε.) ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢ (έρεη εξεκήζεη): Πεο κνπ ηψξα: εζχ γηαηί είζαη εδψ; Ήξεκν αλζξσπάθη θαίλεζαη. Κάπνην ιάζνο πξέπεη λα ‟γηλε θαη ζ‟ έθεξαλ εδψ κέζα. Μάιινλ θη εζχ απφ ζπφληα είζαη εδψ, φπσο θη εγψ! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Θχκα ηνπ ρξεκαηηζηεξίνπ, θχξηέ κνπ! Ση άιιν! Έραζα φια ηα ιεθηά κνπ, απ‟ απηνχο ηνπο απαηεψλεο πνπ κε θνξφηδεςαλ! Βκέλα θαη ηφζνπο άιινπο!... Έπεηηα, φινη εκείο νη εμαπαηεκέλνη θάλακε έλα ζχιινγν θαη απνθαζίζακε λα πάκε ζηε ΢νθνθιένπο – γηα λα δηακαξηπξεζνχκε. Φσλάδακε, θσλάδακε, κα θαλείο δε θαηλφηαλ λα καο αθνχεη! Έηζη, αλαγθαζηήθακε λα πάξνπκε δξαζηηθά κέηξα. Καηαιήμακε, κάιηζηα, λα πεηάκε γηανχξηηα, απγά, ληνκάηεο θαη φια ηα νπσξνθεπεπηηθά! Ση ληξνπή ήηαλ απηή!... Οη αζηπλφκνη είραλ ήδε θιεζεί ζην κεηαμχ… Οπφηε πξηλ θαιά-θαιά ην θαηαιάβνπκε, καο είραλ ήδε ζπιιάβεη... ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Οη ππφινηπνη πνπ είλαη ηψξα; ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Σνπο έρνπλ αθήζεη ειεπζέξνπο. Βκέλα φκσο κε θξαηνχλ αθφκε! Πξαγκαηηθά δελ θαηαιαβαίλσ γηαηί; Σν κεηξψν κνπ είλαη θαζαξφ, γη‟ απηφ θαη αλαξσηηέκαη... Γηα λα πσ ηελ αιήζεηα, έρσ αξρίζεη κάιινλ λα θνβάκαη. Κη αθνχγνληαο ηελ ηζηνξία ζαο, έρσ αξρίζεη λα πηζηεχσ φηη ε δηθαηνζχλε κάιινλ ηπθιή είλαη. Ώλ εζείο, αζψν ζχκα ηεο ζπδχγνπ ζαο, βξίζθεζηε εδψ φπνπ εθείλε ζα έπξεπε λα βξίζθεηαη, πνηα άξαγε κέιιεη λα είλαη θαη ε δηθή κνπ ηχρε; ΋ληαο αζψν ζχκα ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ, ζην ηέινο κπνξεί λα θαηεγνξεζψ αθφκα θαη σο ξπζκηζηήο ηνπο! Καη νχηε κπνξψ λα θαληαζηψ σο ηη άιιν... 53

ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Πάλησο, θπξ-Γηάλλε, νη πεξηπηψζεηο καο έρνπλ αξθεηά θνηλά. ΢θέςνπ πσο εγψ κέλσ ζηε ΢νθνθιένπο, δίπια απ‟ ην ρξεκαηηζηήξην! Άθνπ ζχκπησζε! ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: Ναη! Μεγάιε ζχκπησζε... (΢θεπηηθφο.) ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢: Αειαδή, κε ιίγα ιφγηα, θαη ηνπο δπν καο πξέπεη λα καο έπηαζαλ ζην ίδην ζεκείν, ηελ ίδηα κέξα…κπνξεί θαη ηελ ίδηα ψξα... ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢: ΋ρη. Βγψ είκαη ζην θξαηεηήξην δχν κέξεο ηψξα. (Αθνχγεηαη θιεηδί ζηελ πφξηα. Αλνίγεη ε πφξηα. Μπαίλεη ν ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 1.) ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 1: Καξαγηάλλεο! Παπαρξήζηνπ! Πεξάζηε έμσ! ζαο πεξηκέλνπλ νη δηθεγφξνη ζαο. (Ο ΚΤΡ-ΓΕΧΡΓΟ΢ θη ν ΚΤΡ-ΓΕΏΝΝΔ΢ βγαίλνπλ έμσ. ΢ε ιίγν κπαίλεη άιινο δεζκνθχιαθαο.) ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 2: Ρε, Υξήζην, γηαηί ηνπο έπηαζαλ απηνχο; Ξέξεηο; ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 1: Ο έλαο είλαη εδψ γηαηί ρηχπεζε ηε γπλαίθα ηνπ. Μεγάινο ςεχηεο! Βίλαη γλσζηφο ζε καο. Έρεη έξζεη πάλσ απφ πέληε θνξέο ζην Σκήκα γηα λα θαηεγνξήζεη ηε γπλαίθα ηνπ φηη ηνλ ρηππνχζε! Άθνπ ςέκα!... Πξηλ δχν κέξεο, κάιηζηα, έθαγε ζην θεθάιη έλα θαξπνχδη θαη ζήκεξα θαζφηαλ θη έιεγε ζηνπο ζπλαδέιθνπο φηη ηνπ ην έξημε ε γπλαίθα ηνπ! Ξέξεηο, γηα λα θαιχςεη ηα δηθά ηνπ. ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 2: ΢νβαξά κηιάο; Κνίηα λα δεηο πεξίπησζε... Καιά, θαη ην θαξπνχδη πψο ην ‟θαγε ζην θεθάιη; ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 1: Μπήθε απ‟ ην αλνηρηφ παξάζπξν θαη ηνλ βξήθε ζην δνμαπαηξί! Ο άιινο, ν Παπαρξήζηνπ, απηφο ήηαλ πνπ ην ‟ξημε! Καη λνκίδσ νχηε πνπ ην θαηάιαβε πνχ πήγε! Πάλησο, δελ πξέπεη λα ‟μεξε απφ δηακαξηπξίεο! Πψο αιιηψο ζα θνπβαινχζε φιε ηε «ιατθή» καδί ηνπ; (Γειάεη.) ΑΒ΢ΜΟΦΤΛΏΚΏ΢ 2: Πέξα απ‟ απηφ φκσο, θαη νη δχν ήηαλ πνιχ ήξεκνη! (Με ζαπκαζκφ.) Μπξάβν αλσηεξφηεηα! (Έμσ απφ ην θξαηεηήξην αθνχγνληαη δπλαηέο θσλέο θαπγά, ελψ ηα θψηα ζηγά-ζηγά ρακειψλνπλ.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

Δσανθία Μπούζμποσλα ΚΑΠΟΤ ΚΑΣΩ ΑΠΟ ΣΖ ΒΡΟΥΖ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΜΏΡΕΏ, είθνζη εθηά ρξνλψλ ΚΧ΢ΣΏ΢, ηξηάληα ρξνλψλ ΝΕΚΔ, είθνζη νθηψ ρξνλψλ ΣΏ΢Ο΢, ηξηάληα ρξνλψλ ΓΒΡΏΚΟ΢, ηδηνθηήηεο ηνπ παλδνρείνπ Έλα παιηφ παλδνρείν ζηε κέζε ηνπ πνπζελά, μεραζκέλν απφ ην ρξφλν θαη ηνπο αλζξψπνπο. Σα δπν δεπγάξηα θάζνληαη ζην κνλαδηθφ, ζρεηηθά θαηνηθήζηκν δσκάηην. Έλα ηδάθη πνπ δελ είλαη αλακκέλν. Έλα παξάζπξν κε ζηδεξηέο. Μηα εζσηεξηθή πφξηα. Σα κφλα έπηπια πνπ ππάξρνπλ είλαη έλαο θαλαπέο θαη έλα θξεβάηη. Έμσ ραιάεη ν θφζκνο. Φζηλνπσξηλή θαηαηγίδα κεγάιεο έληαζεο, κε θεξαπλνχο θαη βξνληέο, δηαιχεη ηα πάληα ζην πέξαζκά ηεο. ΜΏΡΕΏ: Καηλνχξην απηνθίλεην θαη λα ζε αθήζεη ζηε κέζε ηνπ πνπζελά;… Βίλαη λα ηξειαίλεζαη! ΚΧ΢ΣΏ΢: Αε θηαίεη ην απηνθίλεην, ξε Μαξία! Ώκέζσο…ε ηερλνινγία θηαίεη!... Ώπιά ην θαηλνχξην καο απηνθηλεηάθη δελ είρε ιάδηα! ΜΏΡΕΏ: Καη πνηνο θηαίεη, Κσζηάθε κνπ, πνπ ην απηνθίλεην πνπ νδεγείο κφλν εζχ δελ έρεη ιάδηα; ΚΧ΢ΣΏ΢: Άζε καο, ξε Μαξία! Μηιάο θη εζχ γηα απηνθίλεηα! ΜΏΡΕΏ: Ώπφ απηνθίλεηα κπνξεί λα κελ μέξσ, Κσζηάθε κνπ, μέξσ φκσο φηη ν θφζκνο, πξηλ θάλεη έλα κεγάιν ηαμίδη, ειέγρεη θαη ηα ιάδηα, ειέγρεη θαη ηα θξέλα, ειέγρεη θαη ην λεξφ ηνπ ςπγείνπ… ΚΧ΢ΣΏ΢: Μνπ ‟καζε θαη ην λεξφ ηνπ ςπγείνπ… ΜΏΡΕΏ: Ναη, αγάπε κνπ, ην έκαζα! Καη απηφ ην έκαζα θαη πνιιά άιια έκαζα!... Ώπηφ πνπ δελ έκαζα φκσο – θαη ζα ήζεια λα κάζσ – είλαη ηη ζηνλ άλεκν ζα θάλνπκε εδψ; Μέζα ζ‟ απηφ ην εκηδηαιπκέλν παλδνρείν, ζηε κέζε ηνπ πνπζελά παξέα κε κηα θαηαηγίδα άλεπ πξνεγνπκέλνπ θαη κ‟ έλα απηνθίλεην πνπ δελ έρεη ιάδηα! ΚΧ΢ΣΏ΢: Σψξα…ηη λα ζνπ πσ;… 55

ΝΕΚΔ: Βιάηε, βξε παηδηά… ΐξήθαηε θη εζείο ηελ ψξα λα ηζαθσζείηε! Πξέπεη λα νξγαλσζνχκε… ΣΏ΢Ο΢: Μπξάβν, ξε Νίθε! Γη‟ απηφ ζε αγαπάσ. Γηαηί μέξεηο λα επηβάιιεηο ηελ ηάμε! ΝΕΚΔ: Σάζν!... ΣΏ΢Ο΢: Μσξφ κνπ!... ΝΕΚΔ: Λνηπφλ. Έρνπκε θαη ιέκε. Σν απηνθίλεην έρεη ραιάζεη, εδψ είλαη ςηινράιηα θαη έμσ ν θφζκνο δείρλεη φηη πάεη λα θαηαζηξαθεί! Βκείο ηη θάλνπκε; ΣΏ΢Ο΢: Λνηπφλ. Θα αλαιάβσ εγψ ηελ θαηάζηαζε! Ώπηνί νη δχν δνπλ ηνλ έξσηά ηνπο… (Η ΜΏΡΕΏ θαη ν ΚΧ΢ΣΏ΢ ηνλ ζηξαβνθνηηάδνπλ.) … θη εζχ κσξφ κνπ είζαη αθαηάιιειε λα δψζεηο ιχζε… ΝΕΚΔ: Καη γηαηί, παξαθαιψ; ΣΏ΢Ο΢: Γηαηί, πνιχ απιά, είζαη γπλαίθα! ΝΕΚΔ: Πεο καο, ινηπφλ, εζχ άληξα ηη ζα θάλνπκε! ΣΏ΢Ο΢: Σψξα, κηιάο ζσζηά! H θαηάζηαζε είλαη δχζθνιε. Ώιιά, φπσο φιεο νη δχζθνιεο θαηαζηάζεηο, έηζη θη απηή έρεη ιχζε! Νίθε, θέξε κνπ ην ζάθν. Θα παίμνπκε Taboo! (Όινη ηνλ θνηηνχλ κε απνξία.) ΜΏΡΕΏ: Μφλν γηα Taboo δελ έρσ φξεμε, Σάζν! Ώλ είλαη δπλαηφλ!… ΣΏ΢Ο΢: Βιάηε, ξε παηδηά! Χξαία, καο έηπρε κηα αλαπνδηά. Καη ηη έγηλε; Λεο θαη καο πήξαλ ηα ρξφληα… Ώλαζθνπκπσζείηε, βξε! Νένη άλζξσπνη, βξεεε!... Πνπ πήγε ην αίζζεκα ηεο πεξηπέηεηαο; ΜΏΡΕΏ: Υάζεθε, φηαλ παληξεπηήθακε! ΣΏ΢Ο΢: Ώεδίεο… Αειαδή, ηη ζα ζπκβνχιεπεο ηνπο δπν θαιχηεξνχο ζνπ θίινπο; Να κελ παληξεπηνχλ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Κάζεζαη θη εζχ θη αθνχο ηε Μαξία… Ώπηή, παηδί κνπ, είλαη ηξειή! Φαληαζηφπιεθηε! ΜΏΡΕΏ (αγξηεκέλε): Μηα πνπ ην ‟ζημεο κσξφ κνπ, ζέιεηο λα κνηξαζηνχκε φινη καδί κεξηθέο απφ ηηο θαληαζηψζεηο κνπ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Άζε καο, ξε Μαξία! ΜΏΡΕΏ: Βγψ λα ζε αθήζσ. Βζχ λα δνχκε πφηε ζα αθήζεηο – ΝΕΚΔ: Λνηπφλ, παηδηά… Πξέπεη λα θαλνλίζνπκε ηνλ χπλν! Βζχ Μαξία κε ηνλ Κψζηα θνηκεζείηε ζην θξεβάηη θη εγψ κε ηνλ Σαζνχιε ζηνλ θαλαπέ… ΜΏΡΕΏ: Βίζαη ζίγνπξε; 56

ΝΕΚΔ: Γηα πνην πξάγκα; ΜΏΡΕΏ: Πσο ζέιεηο λα θνηκεζνχκε έηζη; ΚΧ΢ΣΏ΢: Μηα ραξά ηα είπε ε Νίθε! ΣΏ΢Ο΢: Αε ζαο θαηαιαβαίλσ… Ώλ ζπλερίζεηε έηζη, ζα ζεθσζψ λα θχγσ. Mα ην Θεφ! ΝΕΚΔ: Πνχ ζα παο, κσξάθη κνπ, κε ηέηνηα θαηαηγίδα; Θα πληγείο! ΣΏ΢Ο΢: Θα πξνζπαζήζσ ηνπιάρηζηνλ… Αελ κπνξψ λα ζαο αθνχσ άιιν! ΝΕΚΔ: Ώιήζεηα, είδαηε πψο έθπγε ν γεξάθνο πνπ θξαηάεη ην παλδνρείν; ΣΏ΢Ο΢: Ώθνχ ζνπ είπε ν άλζξσπνο φηη δελ θηινμελεί θφζκν εδψ θαη ρξφληα.! Μαο έδσζε θαη ην δσκάηηφ ηνπ. ΝΕΚΔ: Έζησ! Βίδαηε πψο έθπγε; Έλα απηνθίλεην ηίγθα ζηνλ θφζκν – ν γακπξφο ηνπ, ηα εγγφληα ηνπ… Μφιηο ηνπ θνξλάξαλε, πέηαμε έλα αδηάβξνρν πάλσ ηνπ θη έθπγε ζαλ θπλεγεκέλνο. ΜΏΡΕΏ: Βίπε ν άλζξσπνο φηη φηαλ πηάλεη θαηαηγίδα ηνλ αεηφ… ΚΧ΢ΣΏ΢: Ώιιά εκείο, παιηθαξάθηα! ΣΏ΢Ο΢: ΐεβαίσο, παιηθαξάθηα! Γηαηί; Αελ είκαζηε; ΝΕΚΔ: Βγψ πάλησο…θνβάκαη ιηγάθη… Ο γεξάθνο έδεηρλε ηξνκαγκέλνο, ιεο θαη θάηη θνβεξφ πξφθεηηαη λα ζπκβεί. (Μηθξή παχζε.) Ώο κελ ην βάινπκε θάησ, φκσο! Ο έλαο ζα ζηεξίδεη ηνλ άιινλ! Σα πξάγκαηα μέθπγαλ ιίγν απφ ην αξρηθφ καο ζρέδην, αιιά ηη πεηξάδεη; Οη εθπιήμεηο είλαη ην αιαηνπίπεξν ηεο δσήο… ΜΏΡΕΏ: Λχζζαμε ε δσή θη εκείο καδί, Νίθε κνπ, απφ ην πνιχ αιάηη! Να κελ πσ θαη γηα ην πηπέξη… Λχζζαμε! ΚΧ΢ΣΏ΢: Ώκάλ, ξε Μαξία! ΢‟ φιν ην ηαμίδη κνπξκνπξάο… Μνπξκνχξα, κνπξκνχξα, κνπξκνχξα… Γηαηί εθείλν, γηαηί ην άιιν… Ώκάλ!… Πψο λα κε ζηξαβψζνπλ ηα πξάγκαηα κε ηφζε κνπξκνχξα; ΜΏΡΕΏ: Έρεηο δίθην… ΐιέπεηο μεθίλεζα κε άζρεκε δηάζεζε ην ηαμίδη. Κνηκήζεθα κε άζρεκε δηάζεζε θαη μχπλεζα κε λεχξα. ΣΏ΢Ο΢: Γηαηί, Μαξάθη κνπ; Πνχ ήηαλ ν αληξνχιεο ζνπ λα ζε εξεκήζεη; ΜΏΡΕΏ (ζαλ λα παηήζεθε επαίζζεην λεχξν): Ο Κψζηαο ήηαλ ζε επαγγεικαηηθφ δείπλν… ΣΏ΢Ο΢: Καη ζνπ έιεηςε, ε; Βληάμεη, κσξέ! Κη εκέλα ε κέιινπζα γπλαίθα κνπ, ε θνξψλα ηνπ ζπηηηνχ κνπ… (ζθχβεη θαη ζθάεη έλα θηιί ζηε Νίθε) …είρε πάεη ζηε καλνχια ηεο… Καη γηα λα κε κε θνπξάζεη πήγε θαη κφλε ηεο κε ην απηνθίλεην! Πξψηε βφιηα 57

κνλαρνχια! Αέθα ρξφληα έρεη ην δίπισκα, ρζεο νδήγεζε πξψηε θνξά! Μπξάβν, κσξφ κνπ!… ΜΏΡΕΏ: Νίθε κνπ, πνχ κέλεη ε κακά ζνπ; ΢ηελ Πεληέιε; ΝΕΚΔ (αηθληδηαζκέλε): ΢ην Μαξνχζη, Μαξία κνπ… Καιά δελ μέξεηο πνχ κέλεη ε κάλα κνπ; Σφζεο θνξέο έρνπκε πάεη… ΜΏΡΕΏ: Ναη, κσξέ… Έρεηο δίθην! Ση θάζνκαη θαη ξσηάσ ε γπλαίθα! ΚΧ΢ΣΏ΢: Ρε ‟ζεηο… Γηαηί δελ αλάβνπκε ην ηδάθη; Σδάθη δελ είλαη απηφ; ΣΏ΢Ο΢: ΢αλ θνχθσκα ζηνλ ηνίρν κνηάδεη… Φαίλεηαη πσο ην ρξεζηκνπνηεί ν γεξάθνο γηα λα δεζηαζεί! Έρεη θαη ιίγα μχια ζην θνπηί εδψ δίπια! (Αξρίδεη λα αλάβεη ην ηδάθη.) ΝΕΚΔ: Ώο ην αλάςνπκε! Έρεη θξχν εδψ κέζα… Πνλάλε ηα θφθαια κνπ απφ ηελ πγξαζία. Ώπφ ηελ πνιιή βξνρή θαη ηνλ πνιχ αέξα έρνπλ πνηίζεη νη ηνίρνη! ΜΏΡΕΏ: Κνηηάμηε ηη ξίρλεη έμσ… Θα καο πάξεη θαη ζα καο ζεθψζεη… Υαιαζκφο Κπξίνπ!…Ση λα ζνπ θάλεη θαη Ώπηφο; Σφζα βιέπεη λα γίλνληαη θάζε κέξα κπξνζηά ζηα κάηηα ηνπ! Ρίρλεη, ξίρλεη, κπαο θαη μεπιπζνχκε… Ώιιά, πνχ;… Ξέξεηο, Σάζν κνπ, πφζε ιάζπε έρεη εθεί πάλσ ζηελ Πεληέιε; Άκα ιεξσζείο, δελ μεπιέλεζαη κε ηίπνηα… ΣΏ΢Ο΢: Βγψ, Μαξία κνπ, ην ζηφκα κνπ ζέισ λα μεπιχλσ! ΜΏΡΕΏ: Βζχ, Σάζν κνπ ην ζηφκα ζνπ, άιινη ηηο – ΝΕΚΔ (ηε δηαθφπηεη): Να θέξσ, κσξφ κνπ ην νπτζθάθη πνπ έρνπκε ζην ζάθν; Να μεδηςάζεηο θαη εζχ… Κάλεη θη έλα θξχν!… Να δεζηαζνχκε ιηγάθη! ΣΏ΢Ο΢: ΋ιν φκνξθεο ηδέεο κνπ είζαη ζήκεξα, αγάπε κνπ! ΋ιν θαινπηάζκαηα! Να ην θέξεηο, αγαπνχια κνπ, λα ην θέξεηο. Έρσ πεη πνηέ εγψ φρη ζε αιθνφι; Έηνηκε θαη ε θσηηά! ΝΕΚΔ: ΋ινη ζα πηνχκε, έηζη; (Φέξλεη ην νπίζθη θαη πιαζηηθά πνηεξάθηα.) ΚΧ΢ΣΏ΢: ΐάιε, βάιε, λα δεζηαζεί ην θνθαιάθη καο… (Αθνχγεηαη έλαο εθθσθαληηθφο ήρνο θεξαπλνχ. Πεηάγνληαη φινη πάλσ.) ΜΏΡΕΏ: Ση ήηαλ απηφ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Αελ μέξσ! Μάιινλ βξνληή! ΝΕΚΔ: Σφζν δπλαηή; ΣΏ΢Ο΢: Γηαηί φρη; ΢ηελ πγεηά ζαο! ΝΕΚΔ: Αελ πάεη θάπνηνο λα ξίμεη κηα καηηά έμσ; 58

ΣΏ΢Ο΢: Ση ιεο, γπλαίθα; Πνηνο ζα ηνικήζεη λα βγεη έμσ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Πάσ εγψ λα ξίμσ κηα καηηά ζηα άιια δσκάηηα. (Βγαίλεη.) ΜΏΡΕΏ: ΋ρη ζα άθελεο! Ώρ, πνχ κπιέμακε!… ΚΧ΢ΣΏ΢ (επηζηξέθνληαο θάπσο θνβηζκέλνο): Βίλαη ζενζθφηεηλα! Αε βξίζθσ ην δηαθφπηε λα αλνίμσ ην θσο! ΣΏ΢Ο΢: Ώο απνιαχζνπκε ηε θσηηά, ινηπφλ! (Η ΝΕΚΔ θάζεηαη ζηελ αγθαιηά ηνπ ΣΏ΢ΟΤ πνπ ζπλερίδεη αθάζεθηνο λα πίλεη, δίρσο λα ηνλ ζπλνδεχνπλ νη άιινη. Φαίλεηαη αξθεηά πξνβιεκαηηζκέλε. Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ πιεζηάδεη ηε ΜΏΡΕΏ. Πάεη λα ηελ αγθαιηάζεη.) ΜΏΡΕΏ (ρακειφθσλα): Άζε κε! ΚΧ΢ΣΏ΢: Ση έγηλε, ξε Μαξία; Αελ ηα ζπδεηήζακε ρζεο; Αε ζνπ εμήγεζα ηη ζπκβαίλεη; ΢ηακάηα επηηέινπο ηηο κπερηέο! ΋ιν ππνλννχκελα είζαη! Θα ηα δηαιχζεηο φια. ΜΏΡΕΏ: Βγψ ζα ηα δηαιχζσ; Μήπσο απηφ έπξεπε λα ην ζθαθηείηε πξηλ βγάιεηε ηα κάηηα ζαο; Ώλ είλαη δπλαηφλ! ΢ην Πεληειηθφ! Κη εκέλα, πέληε ρξφληα παληξεκέλνη, νχηε ζηε ΐηθηφξηα δε κ‟ έρεηο πάεη! ΚΧ΢ΣΏ΢: Αελ θφβεηο ηελ πιάθα ιέσ εγψ; ΢νπ εμήγεζα! Ήηαλ ρξφληα πνπ έγηλε θαη δε ζα μαλαγίλεη! ΢νπ δίλσ ην ιφγν κνπ… ΜΏΡΕΏ: Πνην ιφγν ζνπ, ξε Κψζηα; Με παξακπζηάδεηο θαιά-θαιά θαη κεηά παο θαη βγάδεηο ηα κάηηα ζνπ κε ηελ… ΚΧ΢ΣΏ΢: Μηα θνξά έγηλε! Μηα θνξά! Πνηέ πξηλ δελ… ΜΏΡΕΏ (πςψλνληαο απφηνκα ηε θσλή): ΢αο είδα! Σν θαηαιαβαίλεηο; ΢αο είδα! ΚΧ΢ΣΏ΢: Ννκίδσ φηη ρζεο ην ζπδεηήζακε θαη κνπ είπεο φηη ζα πξνζπαζήζνπκε λα ην μεπεξάζνπκε κε ηνλ θαηξφ. Βζχ επέκεηλεο λα κελ αθπξψζνπκε ηελ εθδξνκή. ΢ηακάηα ηψξα! ΜΏΡΕΏ: Θα ζηακαηήζσ φπνηε ζέισ εγψ! (΢εθψλεηαη.) Φεχγσ! ΚΧ΢ΣΏ΢: Πνχ παο; Γίλεηαη ρακφο έμσ! Αελ ζα κπνξέζεηο λα θάλεηο βήκα! ΣΏ΢Ο΢ (αλνίγεη ηα κάηηα, δείρλεη δαιηζκέλνο): Πνχ παο, Μαξάθη; ΜΏΡΕΏ: Κνηκάζαη, ξε Σάζν!... ΋ιν θνηκάζαη! Πξσί, κεζεκέξη, βξάδπ, θνηκάζαη! Αε βιέπεηο ηη γίλεηαη γχξσ ζνπ! ΣΏ΢Ο΢: Β;… Ση έπαζεο πάιη; ΝΕΚΔ: Κάηζε, ξε Μαξία…

ΜΏΡΕΏ(ηελ θνηηάδεη αγξηεκέλα): Πάσ λα κε θπζήμεη ιίγν ν αέξαο… Να βξαρψ, λα μεπιπζψ, λα πληγψ, δελ μέξσ… (Πάεη πξνο ηελ εμψπνξηα θαη πξνζπαζεί λα ηελ αλνίμεη.) Δ πφξηα δελ αλνίγεη! ΚΧ΢ΣΏ΢: Ση ελλνείο, δελ αλνίγεη; Ανθίκαζε πάιη, πην δπλαηά! ΜΏΡΕΏ: Αελ αλνίγεη, ζνπ ιέσ! Αελ αλνίγεη! ΚΧ΢ΣΏ΢: Κάλε πην θεη! Σάζν, έια λα δεηο… ΣΏ΢Ο΢: Κάπνηνο θιείδσζε ηελ πφξηα… ΝΕΚΔ: Κψζηα, κήπσο εζχ κφιηο βγήθεο… ΚΧ΢ΣΏ΢: Αελ έθηαζα κέρξη ηελ εμψπνξηα. ΣΏ΢Ο΢: Μα πνηνο;… ΜΏΡΕΏ: Θέισ λα βγσ έμσ! Αελ κπνξψ άιιν εδψ κέζα! Πλίγνκαη… ΝΕΚΔ: Κάηη λα γίλεη… Αελ κπνξνχκε λα είκαζηε θιεηζκέλνη εδψ ζαλ ηα πνληίθηα. Ώλ ζπκβεί θάηη – κηα θσηηά – δελ μέξσ ηη ζα γίλεη… ΚΧ΢ΣΏ΢: Αελ κπνξψ λα θαηαιάβσ... Κη απηέο νη ζηδεξηέο ζην παξάζπξν... ΢α θπιαθή είλαη εδψ κέζα! ΜΏΡΕΏ (ζε ππεξέληαζε): Αελ κπνξψ! Πξέπεη λα βγσ έμσ! Αελ κπνξψ λ‟ αλαζάλσ... Αελ κπνξψ! Αε ζέισ λα βιέπσ θαλέλα ζαο. Καλέλα! ΚΧ΢ΣΏ΢: Πεξίκελε! Κάλε ιίγε ππνκνλή... ΜΏΡΕΏ: Τπνκνλή, ππνκνλή!... ΋ζν ζπκάκαη ηνλ εαπηφ κνπ, φιν ππνκνλή έθαλα! Τπνκνλή γηα λα παληξεπηνχκε, ππνκνλή γηα λα θηηάμνπλ ηα πξάγκαηα, φηη ζα μαλαγπξίζεηο ζε κέλα... Τπνκνλή γηα φια θαη γηα φινπο!... Νηψζσ πξνδνκέλε θαη απνγνεηεπκέλε! ΐαξέζεθα! Ο άληξαο κνπ, ε θαιχηεξή κνπ θίιε... ΐαξέζεθα! Ήξζα. Ναη! Ήξζα ζήκεξα καδί ζαο! Πξνζπάζεζα λα θξπθηψ, φπσο θξχβεζαη εζχ ηφζνλ θαηξφ! Αελ κπνξψ, φκσο, λα θξαηάσ ηηο ζθέςεηο κνπ θιεηδσκέλεο! Αελ κπνξψ λα ληψζσ θιεηδσκέλε! Βζείο ίζσο λα ηα θαηαθέξλεηε θαιχηεξα. Βκέλα αθήζηε κε ήζπρε! (Κάζεηαη ζε κηα γσληά. Σν πξφζσπφ ηεο αθνπκπηζκέλν ζηα γφλαηα, κέζα ζηηο παιάκεο ηεο.) (Μεγάιε παχζε. Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ θαη ε ΝΕΚΔ θάζνληαη ζησπεινί, ζθεθηηθνί, εθείλνο ζην θξεβάηη, εθείλε ζηνλ θαλαπέ. Ο ΣΏ΢Ο΢ δείρλεη αξθεηά δαιηζκέλνο απφ ην πνηφ θαη ηελ θνχξαζε, γέξλεη ζηνλ θαλαπέ. Οη πξψηεο αρηίδεο ηνπ ήιηνπ πνπ κπαίλνπλ απφ ην παξάζπξν ηνπο βξίζθεη αθίλεηνπο. Έλα θιεηδί αθνχγεηαη ζηελ εμψπνξηα. Μπαίλεη ν ΓΒΡΏΚΟ΢.) ΓΒΡΏΚΟ΢: Καιεκέξα παηδηά κνπ. (Σνλ θνηηάλε θαηάπιεθηνη.) ΢πκπαζάηε κε! Ώπφ ζπλήζεηα, θεχγνληαο θιείδσζα ηελ πφξηα… 60

Γέξαζα πηα! Μφιηο ην ζπκήζεθα, πήξα ην γακπξφ κνπ. Πξνζπαζήζακε λα έξζνπκε, αιιά ήηαλ αδχλαην. Λεο θαη φια ηα ζχλλεθα ηνπ νπξαλνχ ξίρλαλε ηα ιπζζαθά ηνπο! ΐξνληέο… θεξαπλνί… ΢θηάρηεθα! Ήηαλ αδχλαην λα ζαο θηάζσ. ΢πκπαζάηε κε… Βίραηε ήξεκν βξάδπ; (Μηθξή παχζε. Οη άιινη δελ κπνξνχλ αθφκε λα αληηδξάζνπλ.) ΣΏ΢Ο΢: ΋ια θαιά, παππνχ!... ΋ια θαιά!... ΢ΚΟΣΑΓΗ

Αποζηολία Νηαθέηζοσ Ζ ΔΚΓΗΚΖ΢Ζ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΝΕΚΔΣΏ΢, ζαξάληα ρξνλψλ ΒΛΒΝΏ, ηξηάληα πέληε ρξνλψλ ΓΕΧΡΓΟ΢, ζαξάληα ρξνλψλ ΓΤΝΏΕΚΏ Νχρηα. Μία θαηαθφκβε. Γχξσ-γχξσ πέηξα θαη θάησ ρψκα. Πέηξηλα ζθαινπάηηα νδεγνχλ πξνο ηα θάησ, ζηελ θαηαθφκβε. ΢ηα δεμηά δηαθξίλεηαη έλα πεγάδη. Ο ΝΕΚΔΣΏ΢, ε ΒΛΒΝΏ θαη ν ΓΕΧΡΓΟ΢ θαηεβαίλνπλ ηα ζθαινπάηηα, θξαηνχλ θαθνχο αλακκέλνπο, ηζάπεο θαη θηπάξηα. ΝΕΚΔΣΏ΢: Λνηπφλ, θηάζακε. ΒΛΒΝΏ: Βίλαη αλαηξηρηαζηηθά εδψ κέζα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Να θαη ην πεγάδη! Βδψ... ΕΛΕΝΑ: ΋πσο αθξηβψο ην ζπκφκνπλ. ΝΕΚΔΣΏ΢: Βίλαη γλσζηφ ην κέξνο; ΒΛΒΝΏ: Γίλνληαλ κπζηηθέο ηειεηέο εδψ ζηελ αξραηφηεηα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Αε καο λνηάδνπλ απηά. Γηα άιιν ιφγν ήξζακε. ΒΛΒΝΏ (βγάδεη ην ζαθίδηφ ηεο απφ ηελ πιάηε ηεο): Πξέπεη λα ην παξαδερηείο, φκσο, ην φιν κέξνο ζνπ θφβεη ηα χπαηα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μφλν ηα δηθά ζνπ. ΒΛΒΝΏ: Ναη, γηαηί εζχ μερλάο ην ζξχιν. ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢ηακάηα πηα! Ώλ ζπκάκαη θαιά είπεο φηη είζαη κέζα. Σψξα ζεο λα ηα παξαηήζεηο; ΒΛΒΝΏ: Φπζηθά θαη φρη. Ώπιά…ε φιε ππφζεζε κε θνβίδεη ιίγν. ΝΕΚΔΣΏ΢: Με θνβάζαη. Ώπηά είλαη πξνιήςεηο. ΒΛΒΝΏ: Ώλ είρεο δεη εζχ ην λεθξφ, δε ζα ην ‟παηδεο θαη ηφζν άλεηνο. Σα κάηηα ηνπ είραλ βγεη απφ ηηο θφγρεο ηνπο!.. ΢αλ λα είρε δεη θάηη ην θνβεξφ!... Καη ήηαλ κειαληαζκέλνο! Μπξ… Φξίθε! ΝΕΚΔΣΏ΢: Πνην λεθξφ; ΓΕΧΡΓΟ΢: Άζ‟ ηε κσξέ ηε θαληαζηφπιεθηε. Πάληα έηζη ήηαλ, απφ παηδί. ΒΛΒΝΏ: Γηαηί; Μαδί δελ ήκαζηαλ φηαλ ηνλ βξήθακε;… Γηα ην ζεζαπξφ είρε έξζεη θη απηφο. 62

ΝΕΚΔΣΏ΢: Καη; ΒΛΒΝΏ: Φσλάμακε ηνπο γνλείο καο θαη έγηλε ρακφο κε ην λέν. ΋ινη έιεγαλ φηη δσληάλεςε ν ζξχινο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Καηά πάζα πηζαλφηεηα είρε πάζεη έκθξαγκα. Ήηαλ θαη κεγάινο… ΒΛΒΝΏ: Αελ ην κάζακε πνηέ φηη ήηαλ έκθξαγκα. Βγψ ζνπ ιέσ ηνλ έθαγε ε Ώτζέ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Αε ζέινπκε λ‟ αθνχζνπκε. ΒΛΒΝΏ: Βπεηδή θνβάζαη. Παξαδέμνπ ην! ΓΕΧΡΓΟ΢: Λνηπφλ, αξρίδνπκε. Ήξζακε εδψ γηα θάπνην ιφγν. (Παίξλεη ηελ ηζάπα θαη αξρίδεη λα ζθάβεη.) Θα βνεζήζεηε; (Ο ΝΕΚΔΣΏ΢ πάεη δίπια ηνπ θαη αξρίδεη ην ζθάςηκν. Η ΒΛΒΝΏ βγάδεη έλα βηβιίν, ην θσηίδεη κε ην θαθφ ηεο θαη αξρίδεη λα δηαβάδεη δπλαηά θάπνηα ιφγηα ζε άγλσζηε γιψζζα.) ΓΕΧΡΓΟ΢ (ηελ θνηηάεη κε απνξία): ΢πγγλψκε, ηη θάλεηο; ΒΛΒΝΏ: Αηαβάδσ χκλνπο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Όκλνπο; ΒΛΒΝΏ: Ναη, γηα ηα πλεχκαηα. Να ηα εμεπκελίζνπκε. Με καο βξεη θαη θακηά ζπκθνξά!... ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢νπ έρεη ζαιέςεη εζέλα ηειείσο! ΒΛΒΝΏ: Βίζαη απαίδεπηνο, γη‟ απηφ ηα ιεο απηά. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μηιάεη θαη ν Ώτλζηάηλ. ΝΕΚΔΣΏ΢: Έια ξε Γηψξγν, λα βνεζήζεη ζέιεη. ΒΛΒΝΏ: Αηάβαζε θαη θαλέλα βηβιίν λα μεζηξαβσζείο. ΝΕΚΔΣΏ΢: ΢ηακαηήζηε θαη νη δχν! ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώο αξρίζνπκε, ινηπφλ, φινη καδί ηα άκπξα-θαηάκπξα!... (Αθνχγεηαη έλαο εθθσθαληηθφο ήρνο, έλαο κεγάινο βξάρνο θπιάεη απ’ έμσ θαη θιείλεη ηελ έμνδν.) ΒΛΒΝΏ: Ση έγηλε; ΝΕΚΔΣΏ΢: ΢εηζκφο κάιινλ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Αελ θαηάιαβα ζεηζκφ… ΒΛΒΝΏ: Έθιεηζε ε έμνδνο!... Πψο ζα βγνχκε; ΓΕΧΡΓΟ΢: Μελ παληθνβάιιεζαη. Θα πέζαλε ρψκαηα. Θα ηα θαζαξίζνπκε. ΝΕΚΔΣΏ΢: Πάκε λα δνχκε. (Ο ΝΕΚΔΣΏ΢ θαη ν ΓΕΧΡΓΟ΢, κε ηνπο θαθνχο αλακκέλνπο, αλεβαίλνπλ ηα ζθαιηά.) 63

ΓΕΧΡΓΟ΢: Έρνπλε πέζεη βξάρνη… ΝΕΚΔΣΏ΢: Ώπηφο εδψ, ν κεγάινο…απ‟ έμσ… ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώπηφο θιείλεη ηελ έμνδν… ΝΕΚΔΣΏ΢: Ώο ζπξψμνπκε. Έιελα! (Η ΒΛΒΝΏ πεγαίλεη. ΢πξψρλνπλ.) ΒΛΒΝΏ: Αελ αλνίγεη. Θα ηξειαζψ!... ΓΕΧΡΓΟ΢: Με ζηακαηάο! (Πξνζπαζνχλ. ΢ηακαηνχλ κεηά απφ ιίγν.) ΝΕΚΔΣΏ΢: Παηδηά, δπζηπρψο… (Παχζε. Φαίλνληαη παληθνβιεκέλνη) ΓΕΧΡΓΟ΢ (πξνζπαζψληαο λα θξαηήζεη ηελ ςπρξαηκία ηνπ): Θα καο βξνπλ. ΒΛΒΝΏ (απειπηζκέλε): Πνηνη ζα καο βξνπλ θαεκέλε; Να θιέςνπκε ήξζακε. Ννκίδεηο φηη εηδνπνίεζα θαλέλαλ; Ή κήπσο εηδνπνίεζεο εζχ; ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋ρη, θαλέλαλ. (Ο ΝΕΚΔΣΏ΢ θαηεβαίλεη θάησ. Σνλ αθνινπζνχλ θαη νη άιινη.) ΒΛΒΝΏ: Καη ηψξα ηη γίλεηαη; ΓΕΧΡΓΟ΢: Σν βαζηθφ είλαη λα κελ παληθνβιεζνχκε. Με νξγάλσζε ζα επηδήζνπκε θάπνηεο κέξεο. ΒΛΒΝΏ: Να επηδήζνπκε;… Βλλνείο φηη… ΓΕΧΡΓΟ΢: Έρνπκε λεξφ, δχν παγνχξηα. Καη ππάξρεη θαη ην πεγάδη. ΝΕΚΔΣΏ΢: Αελ έρνπκε θαζφινπ ηξφθηκα καδί, Γηψξγν. Ννκίδακε φηη ην βξάδπ ζα γπξλνχζακε πίζσ. ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢θαηά! (Η ΒΛΒΝΏ θνπινπξηάδεηαη δίπια ζην πεγάδη.) ΒΛΒΝΏ: ΢νπ ην ‟ρα πεη. Βίλαη ζηνηρεησκέλνο ν ζεζαπξφο!... ΓΕΧΡΓΟ΢: Βδψ έρνπκε λα θάλνπκε κ‟ έλα θπζηθφ θαηλφκελν, ηίπνηα πεξηζζφηεξν. ΒΛΒΝΏ: Βζεινηπθιείο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Κη εζχ είζαη ηξειή! ΝΕΚΔΣΏ΢: Ξέξεηο φηη είλαη ε δνπιεηά ηεο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (εηξσληθά): ΢πνπδαία δνπιεηά. Μέληηνπκ, πλεπκαηίζηξηα. Πνχ ηα έκαζεο απηά δειαδή; 64

ΒΛΒΝΏ: Σν έρσ κέζα κνπ θαη ην μέξεηο. ΢νπ είρα πεη φηη ζα– ΓΕΧΡΓΟ΢ (ηε δηαθφπηεη): Θα παληξεπηψ δχν θνξέο, ζα θάλσ δχν παηδηά... (Μεινδξακαηηθά): Υξηζηέ κνπ! ΝΕΚΔΣΏ΢: Ση; ΓΕΧΡΓΟ΢: Θα πεζάλσ ζε κία θαηαθφκβε ζηελ Άλσ Πεηξηά!!!... ΒΛΒΝΏ: Γηαηί θνξντδεχεηο; Παληξεχηεθεο δχν θνξέο θαη έρεηο θαη δχν παηδηά. ΢σζηά; ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά εγψ, αιιά εζχ κ‟ απηφ ην ράξηζκα ηη έθαλεο; Ώπηφ γηαηί δελ ην πξνέβιεςεο; ΒΛΒΝΏ: Ώηζζαλφκνπλ θφβν θαη θαηαζηξνθή. Άιισζηε δε ζα κε πίζηεπεο. ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢σζηά. Αε ζα ζε πίζηεπα. ΒΛΒΝΏ (πεηάγεηαη φξζηα): Σα θηλεηά! ΝΕΚΔΣΏ΢: Αελ πηάλνπλ εδψ θάησ. Σα θνίηαμα πξηλ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (εηξσληθά): Ίζσο λα πηάλνπλ νη Ελδηάληθνη χκλνη ζνπ. ΒΛΒΝΏ (παξαπνλεκέλα): Πάληα ζνπ άξεζε λα κε κεηψλεηο. Ώπφ παηδηά. Μηα δσή εζχ ήζνπλ ν ηζρπξφηεξνο, ν εμππλφηεξνο. Πάληα εξρφκνπλ δεχηεξε θαηά ηελ άπνςή ζνπ. (Μηθξή παχζε.) Πάλησο, ζνπ ην ‟ρα πεη: θάπνηε ζα δεηο ηελ πιάλε ζνπ!... ΓΕΧΡΓΟ΢: Ναη, κφλν πνπ ηψξα αηζζάλνκαη φηη δελ έρσ πνιχ ρξφλν γηα λα ζε ηθαλνπνηήζσ. ΝΕΚΔΣΏ΢: Κάπνηνο ράξηεο;… Κάηη;… Ίζσο ππάξρεη θάπνηα έμνδνο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Πνηνο ράξηεο ξε Νηθήηα; Σν κέξνο ην μέξακε απφ παηδηά. ΋ρη κφλν εκείο, φιν ην ρσξηφ. Μφλν πνπ ν ζξχινο θξαηάεη καθξηά ηνπο πάληεο. ΒΛΒΝΏ: Βθηφο απφ ‟κάο πνπ πήγακε λα ην παίμνπκε έμππλνη. Καη νξίζηε ηψξα!... ΝΕΚΔΣΏ΢: Βγψ ήμεξα γηα έλα ζεζαπξφ πνπ βξίζθεηαη εδψ απφ Σνπξθνθξαηίαο. Ση ιέεη απηφο ν δηαβφεηνο ζξχινο; ΓΕΧΡΓΟ΢: Λέεη φηη ην κέξνο είλαη ζηνηρεησκέλν θαη φηη ε Ώτζέ ζα ζθνηψζεη φπνηνλ επηρεηξήζεη λα πάξεη ην ζεζαπξφ ηεο. ΝΕΚΔΣΏ΢: Ώιεζεχεη; ΓΕΧΡΓΟ΢: Ξέξσ ‟γσ; ΐξέζεθε πξηλ απφ ηξηάληα ρξφληα εδψ έλαο λεθξφο. Βίρε έξζεη γηα ην ρξπζάθη. Ξέξεηο ηψξα πψο ηα ζπλδπάδεη ν θφζκνο. ΒΛΒΝΏ: Δ ηζηνξία είλαη φκνξθε θαη ηξαγηθή!… ΋ια έγηλαλ κηα ρεηκσληάηηθε λχρηα ηνπ 1800. ΢ην ράλη πνπ ζψδεηαη αθφκα εδψ θάησ είρε θηάζεη ν Μπέεο ηεο πεξηνρήο κε ηελ θφξε ηνπ ηελ Ώτζέ. Έθαλαλ πεξηνδεία ζηα ρσξηά. Σν ράλη ην ‟ρε έλαο Έιιελαο, 65

ν ΢ηξαηήο. Δ Ώτζέ κφιηο ηνλ είδε έπεζε λα πεζάλεη. Σνλ αγαπψ, έιεγε κέξα θαη λχρηα. Σνλ ήζειε δηθφ ηεο. Ώπνθαζηζηηθή φπσο ν παηέξαο ηεο, ήζειε λα ηνλ πείζεη λα γίλεη κνπζνπικάλνο γηα λα κπνξέζεη λα ηνλ παληξεπηεί. Καη ν ΢ηξαηήο φκσο είρε αλάινγνπο ζθνπνχο. Δ Ώτζέ ζα βαπηηδφηαλ ρξηζηηαλή θαη ζα άθελε ηνλ παηέξα ηεο. Ήηαλ θαη νη δχν πνιχ κηθξνί θαη άκπαινη γηα λα πξνβιέςνπλ ηηο ζπλέπεηεο. Σειηθά ν ΢ηξαηήο θέξδηζε. Δ Ώτζέ, ηπθιή απφ έξσηα, θεχγεη απφ ην ράλη εθείλε ηε κνηξαία λχρηα, κε φια ηα ρξπζαθηθά ηεο θαη ηηο ιίξεο ηνπ παηέξα ηεο θαη έξρεηαη εδψ. Να θξπθηεί κέρξη λα θνπάζεη ε ηζηνξία θαη λα θχγεη ν παηέξαο ηεο γηα ην ζπίηη ηνπ. Ήζειε λα κείλεη κε ην ΢ηξαηή. Απζηπρψο, ην κέξνο ήηαλ ιεκέξη αξκαηνιψλ. Μφιηο ηελ είδαλ ηε ζθφησζαλ ελ ςπρξψ θαη έθξπςαλ ην ζεζαπξφ. Ο ζξχινο ιέεη πσο ε Ώτζέ έρεη ζηνηρεηψζεη ην κέξνο θαη εκπνδίδεη ηνπο επίδνμνπο ρξπζνζήξεο. ΝΕΚΔΣΏ΢: Καη ν ΢ηξαηήο; ΒΛΒΝΏ: Δ ηζηνξία δελ αλαθέξεη ηη έγηλε. (Μηθξή παχζε.) Σν ΐξήθα!!! ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση βξήθεο; ΒΛΒΝΏ: Σελ νξγή ηεο Ώτζέ… Σελ αηηία ηεο δειαδή. ΝΕΚΔΣΏ΢: Πνηα κπνξεί λα ήηαλ; ΒΛΒΝΏ: Γηαηί ν ΢ηξαηήο λα ηελ έζηεηιε ζ‟ έλα ιεκέξη αξκαηνιψλ; ΝΕΚΔΣΏ΢: Ίζσο θαληάζηεθε πσο ζα ηε ιππφληνπζαλ. Ίζσο πάιη λα κελ ήμεξε. ΒΛΒΝΏ: Ή... ΝΕΚΔΣΏ΢: Ή ηελ πξφδσζε γηα ην ζεζαπξφ. ΒΛΒΝΏ: Ώθξηβψο, απηφ είλαη πνπ ηε ζηνηρεηψλεη! Θέιεη λα δεη αλ ζα γπξίζεη ν ΢ηξαηήο λα πάξεη ην ρξπζάθη. Θέιεη λα δεη αλ ηελ πξφδσζε. ΓΕΧΡΓΟ΢: Βίζαη παξαλντθή ηειηθά. Βδψ θηλδπλεχνπκε θαη εζχ θηηάρλεηο ζελάξηα. ΒΛΒΝΏ: ΢θέθηεθα φηη αλ θαηαθέξνπκε λα βξνχκε ην ζεζαπξφ, απηφ ζεκαίλεη φηη ν ΢ηξαηήο δελ ηελ πξφδσζε θαη ίζσο έηζη καο ιππεζεί. ΓΕΧΡΓΟ΢: Πνηνο; ΒΛΒΝΏ: Δ Ώτζέ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (έμαιινο): Βπηθνηλσλείο; Ώπηή είλαη πεζακέλε εδψ θαη δηαθφζηα ρξφληα! ΒΛΒΝΏ: Ναη, αιιά θάζε βξάδπ ζηηο δψδεθα βγαίλεη θαη ζεξγηαλίδεη. Θπκάζαη ηελ ηζηνξία. 66

ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώπηά είλαη παηδηθά παξακχζηα θαη ην μέξεηο θαιά. ΒΛΒΝΏ: Γηαηί είζαη ηφζν αξλεηηθφο; ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση ζεο λα ‟καη; Γηα πεο κνπ Νηθήηα, εζχ είζαη ζεηηθφο; ΝΕΚΔΣΏ΢: Να ζνπ πσ ηελ αιήζεηα είκαη θνβηζκέλνο, απειπηζκέλνο… Kαη έρσ δεη ηελ Έιελα ηελ ψξα ηεο δνπιεηάο ηεο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (ζηξέθεη θαη ηελ θνηηάεη επίκνλα): Καη πνηα αθξηβψο είλαη ε δνπιεηά ζνπ; ΒΛΒΝΏ: Κνίηα, ν φξνο «κέληηνπκ» είλαη πνιχ ιίγνο γηα λα ζνπ πεξηγξάςσ ηη αθξηβψο θάλσ. Λχλσ κάγηα, βνεζψ ηνλ θφζκν πνπ κ‟ έρεη αλάγθε, θαη επηθνηλσλψ κε... (Γηζηάδεη.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Ναη; ΒΛΒΝΏ: …Βπηθνηλσλψ κε πλεχκαηα. ΓΕΧΡΓΟ΢ (έθπιεθηνο): Ση πλεχκαηα; ΒΛΒΝΏ: Πλεχκαηα, πψο ην ιέλε; ΓΕΧΡΓΟ΢: Φαληάζκαηα; ΝΕΚΔΣΏ΢: Ξέξεηο ηψξα…ςπρέο πεζακέλσλ αλζξψπσλ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Καιά, εζχ ηα μέξεηο φια απηά; ΝΕΚΔΣΏ΢: Γνχκε καδί δχν ρξφληα. Ξέξσ ηα πάληα γηα ηελ Έιελα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Καη ηη πηζηεχεηο; ΝΕΚΔΣΏ΢: Ξέξσ απιψο πσο δελ είλαη απαηεψληζζα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Χξαία, ζαο ζπγραίξσ γηα ηε θνβεξή ζρέζε εκπηζηνζχλεο πνπ έρεηε. ΒΛΒΝΏ: ΢πκθσλείο; ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢ε ηη; ΒΛΒΝΏ: Να θάλνπκε ηελ Ώτζέ λα καο ιππεζεί θαη λα καο ζψζεη. ΓΕΧΓΟ΢: Πεξηκέλεηο λα ζνπ πσ λαη; ΝΕΚΔΣΏ΢: Αελ έρνπκε λα ράζνπκε ηίπνηα. Μφλν λα βγνχκε απφ . ΓΕΧΡΓΟ΢: Κάληε φ,ηη ζέιεηε. ΒΛΒΝΏ: Χξαία. Ση ψξα είλαη; ΝΕΚΔΣΏ΢: Κνληεχεη έληεθα. ΒΛΒΝΏ: Λνηπφλ, πξέπεη λα βηαζηνχκε. Έρνπκε κφλν κηα ψξα ζηε δηάζεζή καο. Γηψξγν, ζθάςε! ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση; ΒΛΒΝΏ: Βίπεο φηη ζα βνεζήζεηο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Σέινο πάλησλ… (Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ αξρίδεη ην ζθάςηκν. Ο ΝΕΚΔΣΏ΢ δηαβάδεη πξνζεπρέο κε ηελ ΒΛΒΝΏ. Αθνχγεηαη ήρνο απφ κέηαιιν.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Βιάηε, θάηη άθνπζα! 67

(Αξρίδνπλ λα ζθάβνπλ φινη. ΢ε ιίγν βγάδνπλ θνζκήκαηα θαη ιίξεο.) ΒΛΒΝΏ: Ώιεζεχεη! Δ ηζηνξία είλαη αιεζηλή! Βίδεο πνπ είρα δίθην; ΓΕΧΡΓΟ΢: Ναη, λα κπνξνχζακε λα βγνχκε θη φιαο. ΒΛΒΝΏ: Έρε κνπ εκπηζηνζχλε. Ση ψξα είλαη; ΝΕΚΔΣΏ΢: Αψδεθα. ΒΛΒΝΏ: Δζπρία. Βίλαη ε ψξα ηεο! (Αθνχλε δπλαηφ θχζεκα αέξα θαη κεηά βιέπνπλ κηα γπλαίθα κε ξνχρα Σνπξθάιαο λα πεξπαηά δίπια ζην πεγάδη. Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ θάλεη ζαζηηζκέλνο έλα βήκα πίζσ. Η ΒΛΒΝΏ ςέιλεη. Η ΓΤΝΏΕΚΏ θάλεη ην γχξν ηνπ πεγαδηνχ θαη ράλεηαη ζην βάζνο.) ΒΛΒΝΏ (κε αξγή, επηβιεηηθή θσλή): Ώτζέ, ζπγρψξεζέ καο. ΢νπ θέξλνπκε ην ζεζαπξφ πίζσ. Ο ΢ηξαηήο δελ ζε πξφδσζε. Ο ΢ηξαηήο ζε αγάπεζε. Ώτζέ, ιππήζνπ καο!... (Παχζε. Ηζπρία απφιπηε. Μεηά λνηψζνπλ έλα ηξέκνπιν, αθνχγεηαη έλαο εθθσθαληηθφο ήρνο θαη ν κεγάινο βξάρνο ππνρσξεί αθήλνληαο ηελ έμνδν αλνηρηή. Ο ΓΕΧΡΓΟ΢, έληξνκνο, κέλεη γηα ιίγν αθίλεηνο, κεηά θνηηάεη ηελ έμνδν θαη ηξέρεη πξνο ηηο ζθάιεο. Φεχγεη ηξέρνληαο.) ΒΛΒΝΏ: ΢νπ ην ρξσζηνχζα απηφ θίιε!... ΢νπ ην ρξσζηνχζα!... (Η ΓΤΝΏΕΚΏ κε ηα ξνχρα Σνπξθάιαο έξρεηαη ρακνγειαζηή απφ ην βάζνο.) ΒΛΒΝΏ: Βκπξφο, θνξηψζηε ηα λα θχγνπκε!... ΢ΚΟΣΑΓΗ

Ξανθή Σζούκα ΢ΣΟ ΢ΣΑΘΜΟ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΏΓΓΒΛΟ΢, θαινθηηαγκέλνο λένο ζηα είθνζη πέληε ΣΟΛΔ΢, φκνξθνο λένο ζηα δεθανρηψ ΒΛΒΟΝΟΡΏ, εμεληάξα ΐΕΐΔ, κηθξφζσκε γπλαίθα γχξσ ζηα ηξηάληα, Υεηκψλαο. Νχρηα. Σν εζσηεξηθφ ελφο παιηνχ ζηδεξνδξνκηθνχ ζηαζκνχ. ΢ην βάζνο έλα κεγάιν παξάζπξν απ’ φπνπ θαίλεηαη έμσ ην ζθνηάδη. Κάησ απφ ην παξάζπξν έλαο πάγθνο. Γεμηά θαη αξηζηεξά απνζθεπέο. Πην πέξα αξηζηεξά κεξηθά παιηά κπανχια, εγθαηαιειεηκκέλα. Γεμηά έλαο ζσξφο απφ θαζφληα. Ο ΣΟΛΔ΢, ληπκέλνο κε καχξα ξνχρα, θάζεηαη πάλσ ζην ζσξφ κε ηα θαζφληα. ΢θαιίδεη έλα μχιν κε ην ζνπγηά ηνπ. Η ΒΛΒΟΝΟΡΏ, κε θαληαρηεξά, πνιχρξσκα, πεξαζκέλεο κφδαο ξνχρα, κε θαπέιν, θαη έληνλν βάςηκν θάζεηαη πάλσ ζε κηα βαιίηζα ζην θέληξν ηεο ζθελήο. Γίπια ηεο φξζηα ε ΐΕΐΔ, ληπκέλε απιά. Πην πέξα φξζηνο ν ΏΓΓΒΛΟ΢, ληπκέλνο κε ηδηλ.) ΐΕΐΔ (ζηελ ΒΛΒΟΝΟΡΏ): Πφλεζε ην θεθάιη κνπ απ‟ ηε κνπξκνχξα ζνπ! ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώλ δε ζ‟ αξέζεη θνπθιίηζα κνπ, ηελ πφξηα ηε βιέπεηο. ΏΓΓΒΛΟ΢: Αελ σθειεί ζε ηίπνηα λα ηζαθψλεζηε. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: ΢‟ απηήλ πεο ηα αγάπε κνπ… Αε θηάλεη πνπ βξίζθνκαη ηφζεο κέξεο εδψ κέζα, έρσ θη απηή λα κ‟ εθλεπξίδεη. ΐΕΐΔ: Κη απηφ ην ηξαίλν λα κελ έξρεηαη πνηέ!... ΏΓΓΒΛΟ΢: Τπνκνλή, ζα έξζεη... ΐΕΐΔ: Έρσ αξρίζεη λα πηζηεχσ φηη καο μέραζαλ εδψ πέξα. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ση ζα γίλεη κε ην θαγεηφ; ΣΟΛΔ΢: Βγψ ζαο είπα ηη ζα γίλεη. ΏΓΓΒΛΟ΢: Θα κπνξνχζακε, αλ ςάμνπκε, λα βξνχκε θάηη... ΣΟΛΔ΢: Σίπνηα δε ζα βξνχκε. Έρνπκε ςάμεη κέρξη θαη ηηο ραξακάδεο. Οχηε θαηζαξίδα δελ ππάξρεη γηα θαΎ. ΐΕΐΔ: Ίζσο δελ ςάμακε θαιά... ΣΟΛΔ΢ (ζεθψλεηαη, ηηο πιεζηάδεη): Κνίηα θνχθια, αλ ζεο βγεο έμσ ζην ρηφλη λα ζθνηψζεηο θαλέλα ιχθν γηα πξσηλφ. Ώλ δελ ηα θαηαθέξεηο, ηνπιάρηζηνλ ν ιχθνο ζα έρεη βξεη θνιαηζηφ... 69

ΒΛΒΟΝΟΡΏ (εηξσληθά): Σν ρηνχκνξ ζνπ ζθνηψλεη! ΐΕΐΔ: Κάηη ζα κπνξνχζακε λα θάλνπκε... Αελ κπνξεί... ΣΟΛΔ΢: Κνίηα, εγψ ζαο είπα ηη λα γίλεη. Βίλαη ν κνλαδηθφο ηξφπνο. Ώλ δε ζέιεηε, δε κνπ θαίγεηαη θαξθί. Βγψ αληέρσ κεξηθέο κέξεο αθφκα... (Γπξίδεη ζηε ζέζε ηνπ.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Καιά, ζα δνχκε... ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Μπνξεί ζην κεηαμχ λα έξζεη θαη ην ηξαίλν. ΐΕΐΔ: Βηξσλεία δελ είλαη; Σψξα πνπ ην απνθάζηζα λα θχγσ, κνπ ιείπεη ην κεηαθνξηθφ κέζν... (Υακνγειά ιππεκέλα.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Λέηε λα έρεη γίλεη θάπνην αηχρεκα; ΐΕΐΔ: Καη ηφζεο κέξεο δε ζα έζηειλαλ άιιν; ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ίζσο ζα ‟πξεπε λα θηηάμνπκε έλα έιθεζξν θαη λα θχγνπκε κ‟ απηφ. ΣΟΛΔ΢: Ναη, ίζσο ζα κπνξνχζακε λα βάινπκε ηνλ αγηφηαην Άγγειν λα ην ζέξλεη – αθνχ ελδηαθέξεηαη ηφζν γηα ηε ζσηεξία καο. ΒΛΒΟΝΟΡΏ (γειψληαο): Βίζαη θαθφο! ΏΓΓΒΛΟ΢: Αελ πξφθεηηαη λα ζνπ δψζσ απάληεζε. ΣΟΛΔ΢: Ναη, απηφ καο έιεηπε... (Η ΒΛΒΟΝΟΡΏ βγάδεη έλα θαζξεθηάθη. Κνηηάδεηαη θαη θηηάρλεη ηα καιιηά ηεο.) ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Λνηπφλ; Ση ζα γίλεη κε ην γεχκα καο; ΐΕΐΔ: Βγψ ιέσ λα πεξηκέλνπκε αθφκα κηα κέξα. Καη κεηά, αλ δελ έρεη έξζεη ην ηξαίλν... ΏΓΓΒΛΟ΢: ΋πσο λνκίδεηε... ΒΛΒΟΝΟΡΏ (αθήλεη ηνλ θαζξέθηε θαη ηνλ θνηηάεη): Β, νκνξθνχιε, δελ μέξσ εζχ ηη ιεο, αιιά εγψ αλ θάηζσ άιιε κηα κέξα λεζηηθή, ν κφλνο ξφινο πνπ ζα κπνξψ λα παίμσ ζα είλαη ν ΋ιηβεξ Σνπίζη. ΐΕΐΔ (πάεη ζην παξάζπξν, θνηηά έμσ): ΢αο πέξαζε θαζφινπ απ‟ ην κπαιφ φηη ίζσο καο έρνπλ μεράζεη ζηε κέζε ηνπ πνπζελά; (Σνπο θνηηά ηξνκνθξαηεκέλε.) Καλείο δε ζα ‟ξζεη λα καο βξεη! Καλείο δελ μέξεη φηη ππάξρνπκε! (Ο ΏΓΓΒΛΟ΢ πιεζηάδεη ηε ΐΕΐΔ, ηελ πηάλεη απ’ ηνπο ψκνπο.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Αελ πξέπεη λα ζθέθηεζαη έηζη. Μελ θάλεηο ηέηνηεο ζθέςεηο. ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ζεθψλεηαη, παληθνβιεκέλε): Κη αλ έρεη δίθην; Κη αλ φλησο καο έρνπλ μεράζεη εδψ πέξα; Καλείο δελ πεξλάεη απφ δσ. Ώλ ήηαλ λα έξζεη θάπνηνο, ζα είρε έξζεη ηφζεο κέξεο ηψξα. Έμσ 70

δελ έρεη ζηακαηήζεη λα ρηνλίδεη! Ώθφκα θη αλ θάπνηνο ήζειε λα ‟ξζεη, πψο ζα κπνξνχζε; Καη πψο ζα κπνξνχζακε λα θχγνπκε απφ δσ; Θα καο έζαβε ην ρηφλη! ΏΓΓΒΛΟ΢: Ώλ αξρίζνπκε λα ζθεθηφκαζηε έηζη, ζα ηξειαζνχκε! Γηα η‟ φλνκα ηνπ Θενχ! Αε βξηζθφκαζηε ζε θαλέλα άγλσζην, έξεκν λεζί! ΢ε ζηαζκφ ηξαίλνπ βξηζθφκαζηε! Μπνξεί ην ηξαίλν λα έρεη θαζπζηέξεζε ιφγσ ηεο θαθνθαηξίαο. Ώιιά απηφ δε ζεκαίλεη φηη καο μέραζαλ. Κη έπεηηα, δε ζα ρηνλίδεη γηα πάληα... ΐΕΐΔ: Ίζσο έρεηο δίθην! ( ΢ηνπο άιινπο): Ώπηά πνπ ιέεη είλαη ηνπιάρηζηνλ ινγηθά. Β; Αελ είλαη; ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Μάιινλ...κπνξεί... Πάλησο θνπξάζηεθα... ΏΓΓΒΛΟ΢ (ηε βνεζά λα θάηζεη): ΋ινη καο είκαζηε θνπξαζκέλνη. ΣΟΛΔ΢ (εηξσληθά): Μελ μερλάο πσο είλαη θαη γξηά γπλαίθα. ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ζεθψλεηαη): Γξηά εγψ;! Βγψ πνπ είρα ηφζνπο ζαπκαζηέο!... ΋ζνπο δε ζα θαληαδφζνπλ θαλ φηη εζχ– ΣΟΛΔ΢: Δίρεο. Ώθξηβψο! ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ηνλ πιεζηάδεη νξγηζκέλε): Άθνπ λα ζνπ πσ! Αε ζ‟ αλερηψ λα κνπ κηιάεη έηζη έλα…παηδαξέιη… Πνπ ην κφλν πνπ κπνξεί λα θάλεη είλαη λ‟ αζρνιείηαη κε…θνχηζνπξα! ΏΓΓΒΛΟ΢ (ηελ παίξλεη απ’ ην ρέξη, ηε βάδεη λα θάηζεη): Έια, εξέκεζε... ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Βγψ λα εξεκήζσ; Μ‟ απηά πνπ κνπ ιέεη; Λεο θαη δελ έρσ πεξάζεη ήδε αξθεηά! Βγψ, ε θνξπθαία ηνπ είδνπο κνπ, λα έρσ αθήζεη νιφθιεξν ζίαζν λα κε πεξηκέλεη ηφζεο κέξεο! Κη απφ πάλσ λα πξέπεη λα αλερηψ κηα ειίζηα θαη έλα ζρηδνθξελή! (΢ηνλ ΣΟΛΔ): Θα ζηακαηήζεηο επηηέινπο κ‟ απηφ ην καξαθέηη; (Ο ΣΟΛΔ΢ ηεο βγάδεη ηε γιψζζα θνξντδεπηηθά.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Έια, Βιενλφξα, κελ ηνπ δίλεηο ζεκαζία. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώπηνί νη δχν, θαξδηά κνπ, είλαη πεξηηηνί. Οη δπν καο ζα ‟πξεπε λα είκαζηε. ΣΟΛΔ΢ (ζηνλ ΏΓΓΒΛΟ): Βγψ ζηε ζέζε ζνπ ζα πξνηηκνχζα λα βγσ ζην ρηφλη θαη λα πεξηκέλσ λα κε θάλε νη ιχθνη. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Καλείο δε κηιάεη έηζη ζ‟ εκέλα! Πνηέ! Βγψ ήκνπλ ε βαζίιηζζα ηεο ρψξαο φηαλ εζχ αθφκα κπνπζνχιαγεο! ΐΕΐΔ: Αε ζα ‟πξεπε λα ηνλ αθήλεηο λα ζε ηαξάδεη! Αελ κπνξψ λα ζαο αθνχσ άιιν! ΋ιν ηξψγεζηε! Να είρακε ηνπιάρηζηνλ θαγεηφ... ΏΓΓΒΛΟ΢: Έια, θάλε ιίγν ππνκνλή. Σφζα άληεμεο. ΋πσο ηειείσζαλ απηά, έηζη ζα ηειεηψζεη θη απηφο ν εθηάιηεο. 71

ΐΕΐΔ: Σίπνηα δελ ζα έρεη ηειεηψζεη κέρξη λ‟ αλέβσ ζην ηξαίλν. Γηα ηίπνηα δελ κπνξψ λα είκαη ζίγνπξε κέρξη λα θχγσ. Να θχγσ καθξηά! ΏΓΓΒΛΟ΢ (ηεο πηάλεη ην ρέξη): Με βαζαλίδεζαη άδηθα. Άλνημεο ηελ πφξηα θη έθπγεο. Καλείο δελ κπνξεί λα ζε γπξίζεη πίζσ ηψξα. ΐΕΐΔ: Βζχ δελ ηνλ μέξεηο. Θα κε θπλεγήζεη! ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ζεθψλεηαη, ηελ παίξλεη απ’ ην ρέξη): Πνπιάθη κνπ, κελ θάλεηο έηζη. Έια, μέρλα ηνλ απηφλ ηνλ αιήηε θαη θάηζε θνληά κνπ. (Σε βάδεη λα θάηζεη δίπια ηεο.) ΐΕΐΔ: Βιενλφξα, πεο κνπ θακηά ηζηνξία απφ ην ζέαηξν, θάηη γηα ηε δσή ζνπ... (Αθνπκπά ζηνλ ψκν ηεο.) ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Θα ζνπ πσ γηα ηνλ αμησκαηηθφ πνπ κε ιάηξεπε!... Πφζα ρξφληα έρνπλ πεξάζεη... Κάζε βξάδπ, πάλσ ζηε ζθελή έιακπα! Ο θφζκνο ζακπσλφηαλ! ΢ηελ ηειεπηαία παξάζηαζε είρε έξζεη εθείλνο, φπσο θάζε βξάδπ, λα κε ζαπκάζεη. Καη πάλσ ζην ρεηξνθξφηεκα, αλεβαίλεη ν ζθελνζέηεο ζηε ζθελή κε κηα ηεξάζηηα αλζνδέζκε, κε αγθαιηάδεη θαη κε θηιά ζην κάγνπιν. Καη ηφηε εθείλνο νξκά θαηά πάλσ ηνπ κε ηα κάηηα λα γπαιίδνπλ απ‟ ηε δήιηα…ηξαβά ην μίθνο ηνπ…θαη ηνλ θαξθψλεη ζηελ θαξδηά! Σν ζέαηξν βνπβάζεθε… Δ ηνπαιέηα κνπ γέκηζε αίκα… Σν κεζεπφκελν πξσί ηνλ έζηεζαλ ζηνλ ηνίρν. Πέζαλε γηα κέλα!... Πφζν κ‟ αγαπνχζε!... ΣΟΛΔ΢: Ώλ ν θηιαξάθνο έβιεπε ην ράιη πνπ ‟ρεηο ηψξα, ην ίδην ηέινο ζα είρε. Μφλν πνπ ζα πήγαηλε απφ κφλνο ηνπ λα ζηεζεί ζηνλ ηνίρν. ΒΛΒΟΝΟΡΏ (έμαιιε): Πψο ηνικάο λα κηιάο έηζη ζε κέλα; ΐΕΐΔ: Σψξα γηαηί ηελ πξνζβάιιεηο; Ση ζνπ θηαίεη; ΣΟΛΔ΢: Κάζεζηε θαη ηελ θνηηάηε θη νη δπν ζαο ζαλ ειίζηνη. Κη απηή φιν κηιάεη, κηιάεη... Γεκίδεη κε ηελ πζηεξηθηά θσλή ηεο κέρξη θαη ηνλ αέξα πνπ αλαπλένπκε! ΐνχισζην γηα ιίγν επηηέινπο! ΏΓΓΒΛΟ΢: Σν ηειεπηαίν πξάγκα πνπ ζα ‟πξεπε λα θάλνπκε ηψξα είλαη λα ράλνπκε ηελ ςπρξαηκία καο. Ώλ θάλνπκε ιίγν ππνκνλή, ζε ιίγν ζα ηειεηψζνπλ φια. ΣΟΛΔ΢: Ώθνχζηε ην θαιφ παηδί πνπ φια ηα μέξεη θαη γηα φινπο θξνληίδεη. Ώλ είζαη ηφζν άμηνο, γηαηί έρεηο μεκείλεη εδψ πέξα; ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώπηφο ζα θχγεη. Θα πάεη λα βξεη δνπιεηά, ζα γίλεη ζπνπδαίνο. Βζχ ηη ζα θάλεηο; ΐΕΐΔ: Ναη, γηα φινπο καο γλσξίδνπκε γηαηί βξηζθφκαζηε εδψ, εθηφο απφ ζέλα. Πνηα είλαη ε δηθηά ζνπ ηζηνξία; 72

ΣΟΛΔ΢: Με θπλεγάλε νη κπάηζνη γηα θφλν. Ώπηφ πσο ζνπ θαίλεηαη; ΐΕΐΔ: Άδηθα πεξηκέλνπκε απ‟ απηφλ λα κηιήζεη ζνβαξά. ΣΟΛΔ΢: Βζχ κσξάθη λα θνηηάο ηε δνπιεηά ζνπ. Ώλ δελ ήκνπλ εγψ, ζα πεζαίλαηε εδψ κέζα ζαλ ηα πνληίθηα. ΋ινη ζαο άρξεζηνη είζαζηε θαη πεξηκέλεηε απφ κέλα λα ζαο πσ ηη ζα θάλεηε. Ώθφκα θαη πψο ζα βξείηε ηξνθή πξέπεη λα ζαο ην πσ εγψ! ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώρ, γηαηί λα κελ είλαη κνπγθφο;… ΏΓΓΒΛΟ΢: Βπεηδή δελ είλαη θαη νχηε πξφθεηηαη λα γίλεη, αο ζηακαηήζνπκε απηή ηε ζπδήηεζε θαη λ‟ απνθαζίζνπκε ηη ζα γίλεη κε ην θαγεηφ. ΐΕΐΔ: Αελ μέξσ... ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Βγψ ιέσ λα γίλεη φπσο είπε ν Σφιεο. Καη ζχληνκα, γηαηί δε ζ‟ αληέμσ γηα πνιχ αθφκα. ΐΕΐΔ: Ώο γίλεη... Έηζη θη αιιηψο δε βιέπσ λα ‟ρνπκε άιιε ιχζε. ΣΟΛΔ΢: Χξαία. Σν βξάδπ, ινηπφλ, ζα έρνπκε δείπλν. Πάσ λα βξσ θαλέλα ραξηί γηα λα γξάςνπκε ηα νλφκαηά καο. Καη ηψξα βνπιψζηε ην φινη ζαο. Έρσ δνπιεηά λα θάλσ φζν εζείο ζα ιχλεηε ηα ππαξμηαθά ζαο. (Παχζε. Ο ΣΟΛΔ΢ αξρίδεη λα ςάρλεη ζηα παιηά κπανχια ζηα αξηζηεξά ηεο ζθελήο. Η ΒΛΒΟΝΟΡΏ πάεη θαη μαπιψλεη ζηνλ πάγθν. Ο ΏΓΓΒΛΟ΢ πιεζηάδεη ην παξάζπξν θαη θνηηάδεη έμσ πνπ ρηνλίδεη. Η ΐΕΐΔ πάεη θαη θάζεηαη ζ’ έλα κπανχιν θνληά ζηνλ ΣΟΛΔ.) ΐΕΐΔ: Γηα πφζν αθφκα ζα ‟καζηε εδψ κέζα; Αελ αληέρσ άιιν απηήλ ηελ θιεηζνχξα! (Ο ΣΟΛΔ΢ δελ απαληά.) Ώξγείο πνιχ; Πεηλάσ ζα ιχθνο. ΣΟΛΔ΢ (ελψ ςάρλεη): Τπνκνλή, ζε ιίγν ζα θάκε. ΐΕΐΔ (κεηά απφ ιίγν): Αε κηιάο θαη πνιχ, ε; ΣΟΛΔ΢ (ζηακαηά λα ςάρλεη, θάζεηαη θνληά ηεο): Βίζαη πνιχ φκνξθε, ην μέξεηο; (Σεο ρατδεχεη ηα καιιηά.) ΐΕΐΔ: Πνχ ζέιεηο λα παο κε ην ηξαίλν; ΣΟΛΔ΢: Ήμεξα κηα θνπέια πνπ ζνπ έκνηαδε θάπσο. ΐΕΐΔ: Πνηα ήηαλ; Φίιε ζνπ; ΣΟΛΔ΢: Πεο κνπ, πψο έλησζεο; Πψο ήηαλ; Θέισ λα μέξσ! ΐΕΐΔ: Πνην πξάγκα; ΣΟΛΔ΢: Σε ζηηγκή πνπ ζε πιεζίαδε. Ση έβιεπεο ζηα κάηηα ηνπ; Πψο ήηαλ ε αλάζα ηνπ; ΐΕΐΔ (ηξαβηέηαη καθξηά ηνπ): Με κηιάο άιιν... Αελ κπνξψ... 73

ΣΟΛΔ΢: Καη ηε ζηηγκή πνπ ζε ρηχπαγε; Ση ήηαλ πην δπλαηφ; Ο πφλνο ή ν θφβνο; ΐΕΐΔ: Αε ζέισ λα ζπκάκαη, άζε κε... ΣΟΛΔ΢: Αε ζθέθηεθεο πνηέ λα ηνπ δψζεηο φ,ηη ηνπ αμίδεη; ΐΕΐΔ: Πψο ζα κπνξνχζα; Βίλαη ηφζν δπλαηφο… ΣΟΛΔ΢: Αε ζνπ πέξαζε απ‟ ην κπαιφ λα παο απφ πάλσ ηνπ ηελ ψξα πνπ θνηκάηαη; Να ηνλ θνηηάο λ‟ αλαζαίλεη ήζπρα, λα ηνλ ιαηξέςεηο γηα ηελ θάζε ζηηγκή πνπ πεξάζαηε καδί;… ΐΕΐΔ: Ναη, ππήξμαλ θαη επηπρηζκέλεο ζηηγκέο. ΣΟΛΔ΢ (αγγίδεη ην ιαηκφ ηεο): Καη λα ρατδέςεηο ηνλ απαιφ ιαηκφ ηνπ, λα ληψζεηο ην άξσκά ηνπ θαη λα ηνλ ζθίμεηο ήξεκα, δπλαηά, κέρξη πνπ λα ηνλ ληψζεηο λα παξαδίλεη ηελ αλάζα ηνπ ζηα ρέξηα ζνπ. ΐΕΐΔ (απνκαθξχλεηαη): Ση ιεο; ΣΟΛΔ΢: Καη κεηά λα ηνλ αγθαιηάζεηο μέξνληαο πσο είλαη γηα πάληα δηθφο ζνπ. ΐΕΐΔ (ηαξαγκέλε): Κνπξάζηεθα, πάσ λα μαπιψζσ. (Πεγαίλεη θαη θάζεηαη ζηνλ πάγθν.) (Ο ΣΟΛΔ΢ ζπλερίδεη λα ςάρλεη ζηα κπανχια.) ΒΛΒΟΝΟΡΏ (αλαζεθψλεηαη λπζηαγκέλε): Ση έγηλε; Ήξζε; ΐΕΐΔ (θνπξαζκέλα): Δ ρηιηνζηή θνξά πνπ ξσηάο... (Ο ΏΓΓΒΛΟ΢ παίξλεη κηα βαιίηζα, ηε βάδεη αξηζηεξά απφ ηνλ θαλαπέ. Κάζεηαη πάλσ ηεο.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Αελ ήξζε αθφκα. Ίζσο ζε ιίγν. ΐΕΐΔ: ΢ε ιίγν... ζε ιίγν.... ΐαξέζεθα! Θέισ λα θχγσ απφ δσ κέζα! ΏΓΓΒΛΟ΢: Έια ηψξα.... Σνπιάρηζηνλ εδψ έρνπκε δέζηε. ΢ε ιίγν ζα έρνπκε θαη θαγεηφ. ΐΕΐΔ (βαξηεζηεκέλα): Άληε λα δνχκε... ΒΛΒΟΝΟΡΏ (θάζεηαη, παίξλεη ην θαζξεθηάθη ηεο θαη θνηηάδεηαη): Έρσ θάλεη καχξνπο θχθινπο απφ ηελ ηαιαηπσξία! Πψο ζα κε δεη ην θνηλφ κνπ έηζη; Άζε πνπ φινη ζ‟ αλεζπρνχλ ηψξα. Θα κε πεξηκέλνπλ! ΐΕΐΔ (μεζπάεη): Αε ζ‟ αλεζπρψ γηα ην ξφιν ζνπ! Έρσ ηε δσή κνπ λα ζθεθηψ! Ώλ κε βξεη εδψ ζα κε ζθνηψζεη! Ώπηφ λνκίδσ φηη είλαη ιίγν πην ζνβαξφ απφ ηνλ ειίζην ξφιν ζνπ! ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ζεθψλεηαη, βεκαηίδεη πάλσ θάησ λεπξηθά): Άθνπζε εδψ αλφεηε, κπξνζηά ζηηο επηηπρίεο πνπ έρσ θάλεη εγψ, ε δηθηά ζνπ 74

κίδεξε δσνχια, πνπ ηελ πέξαζεο ζθνππίδνληαο θαη καγεηξεχνληαο, είλαη ζθνππίδη! Ώθνχο; ΐΕΐΔ: Βγψ φκσο βξήθα ηε δχλακε λα παξακείλσ δσληαλή φια απηά ηα ρξφληα απειπηζίαο πνπ πέξαζα! ΐξήθα ηε δχλακε λα δξαπεηεχζσ, ην θνπξάγην λα θηηάμσ ηε δσή κνπ απφ ηελ αξρή! Ώπφ ην ηίπνηα! ΣΟΛΔ΢: Ννκίδεηο φηη θάηη έθαλεο. Ώιιά είζαη θη εζχ, φπσο φινη καο, έλα ηίπνηα! Σφζα ρξφληα ηνλ άθελεο λα ζε θνπξειηάδεη. Με πνηα ειίζηα δηθαηνινγία; ΋ηη ηνλ αγαπνχζεο; Ώλ ην πηζηεχεηο ζη‟ αιήζεηα απηφ, ηφηε δελ έρεηο πεξηζζφηεξν κπαιφ απφ κηα θφηα. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώπηή ηνλ λίθεζε φκσο! Σα θαηάθεξε. ΣΟΛΔ΢ (ήξεκα): Σίπνηα δελ θαηάθεξε. Ώθφκα εδψ είλαη θαη πεξηκέλεη έλα ηξαίλν πνπ ίζσο θαη λα κελ έξζεη πνηέ. Καη ηξέκεη απφ ην θφβν ηεο κήπσο έξζεη ν αληξνχιεο ηεο θαη ηελ πιαθψζεη ζηηο γξήγνξεο γηα άιιε κηα θνξά. ΐΕΐΔ: ΢ηακάηα! ΢ηακάηα! ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Βίζαη έλα ζαηαληθφ θσιφπαηδν!... ΏΓΓΒΛΟ΢: ΢θάζηε επηηέινπο! ΢αο βαξέζεθα! Σφζεο κέξεο εδψ κέζα κφλν γηα ηνλ εαπηνχιε ζαο λνηάδεζηε. Γθξηληάδεηε, γθξηληάδεηε... Μνπ δαιίζαηε η‟ απηηά. Πνπ λα ζαο πάξεη ν δηάνινο, βαξέζεθα ηηο πζηεξίεο ζαο. ΣΟΛΔ΢ (ρακνγειά): Μπα, κπα, κπα!... ΍ζηε έρεη θαη ην θαιφ παηδί λεχξα! Καη είρα αξρίζεη λα λνκίδσ φηη ήζνπλ θάπνηνο άγηνο, ζηαικέλνο λα βνεζάο ηνπο αλήκπνξνπο, λα, ζαλ θαη καο λα πνχκε. Να ινηπφλ πνπ είζαη θη εζχ άλζξσπνο φπσο φινη καο. ΏΓΓΒΛΟ΢: ΢πγγλψκε... Αελ έπξεπε λα κηιήζσ έηζη... ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ζηνλ ΣΟΛΔ): Πνηνο λνκίδεηο φηη είζαη επηηέινπο; Ννκίδεηο φηη είζαη θαιχηεξνο απφ κάο; ΣΟΛΔ΢ (εηξσληθά): Καιχηεξνο απφ κηα θηηαζηδσκέλε γξηά; ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ση;;;;; ΣΟΛΔ΢: Πνπ ηα ‟ρεη ράζεη θαη θαληαζηψλεηαη φηη ήηαλ κηα βαζίιηζζα ηνπ θφζκνπ φινπ; Ώιίκνλν!!... ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ώααα!!! ΣΟΛΔ΢: Πεο κνπ ζε παξαθαιψ ηη ράπηα παίξλεηο λα πάξσ θη εγψ. Ίζσο θαη μεράζσ γηα ιίγν φηη βξίζθνκαη κε ηξεηο κνπξινχο ζηε κέζε ηνπ ράνπο. ΐΕΐΔ: Δ Βιενλφξα είλαη θαιιηηέρλεο! Βζχ κπξνζηά ηεο δελ αμίδεηο ηίπνηα! 75

(Η ΒΛΒΟΝΟΡΏ έρεη κείλεη άλαπδε. Σξέκνληαο απφ ζπκφ, πάεη θαη θάζεηαη ζηνλ πάγθν θνηηψληαο κπξνζηά.) ΣΟΛΔ΢ (ζηε ΐΕΐΔ): Κάζεζαη θαη ράθηεηο ηα παξακχζηα ηεο ζαλ ειίζηα. Ώπηή είλαη θαιιηηέρλεο φζν εγψ γθακήια. (Δπηζηξέθεη ζηε ζέζε ηνπ θαη αζρνιείηαη κε ην ζνπγηά ηνπ.) ΐΕΐΔ: Γηα γθακήια δελ μέξσ, αιιά γνπξνχλη ζίγνπξα είζαη! (Ο ΣΟΛΔ΢ δελ αληηδξά.) Αελ απαληάο;… Έλα θαθνκαζεκέλν είζαη πνπ καο θάλεη ηνλ μχπλην! ΏΓΓΒΛΟ΢: Έια, έια, αξθεηά. ΐηβή, πήγαηλε ζηελ Βιενλφξα. (Η ΐΕΐΔ πάεη ζηελ ΒΛΒΟΝΟΡΏ, ηελ αγθαιηάδεη θαη ηεο κηιά ρακειφθσλα.) ΏΓΓΒΛΟ΢: Σφιε, ηη έγηλε κε ην ραξηί; ΐξήθεο ηίπνηα; ΣΟΛΔ΢ (αδηάθνξα): Υαξηί δελ ππάξρεη πνπζελά. Θα πξέπεη λα βξνχκε θάηη άιιν. ΏΓΓΒΛΟ΢: Γηαηί δε γξάθνπκε ζηα εηζηηήξηά καο; Σέζζεξα ραξηηά ρξεηαδφκαζηε, ηέζζεξα εηζηηήξηα έρνπκε. ΣΟΛΔ΢: Φίιε, ζθέθηεθεο θαη θάηη θαιφ. ΐΕΐΔ: Χξαία. Θα γξάςεη ν θαζέλαο η‟ φλνκά ηνπ ζην εηζηηήξηφ ηνπ θαη ζα ηα βάινπκε ζην θαπέιν ηεο Βιενλφξαο γηα λα ηξαβήμνπκε θιήξν. Β, γιπθηά κνπ; ΏΓΓΒΛΟ΢: Βιάηε, πιεζηάζηε. (Η ΐΕΐΔ πιεζηάδεη κε ηελ ΒΛΒΟΝΟΡΏ. Όινη βγάδνπλ ηα εηζηηήξηα. Γξάθνπλ ηα νλφκαηά ηνπο.) ΐΕΐΔ: Βπηηέινπο, απφςε ζα θάκε! Άθνπζεο Βιενλφξα; Μεηά απφ ηφζεο κέξεο ζα θάκε. ΒΛΒΟΝΟΡΏ (ρακνγειά δηζηαθηηθά): Ώο γίλεη θαη θάηη θαιφ. ΏΓΓΒΛΟ΢: Θα θάκε θαη ζα πάξνπκε δπλάκεηο. Θ‟ αληέμνπκε κέρξη λα έξζεη ην ηξαίλν. ΐΕΐΔ: Καη κεηά ζα θηάζεη ν θαζέλαο ζηνλ πξννξηζκφ ηνπ. ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Θα γιηηψζνπκε! Θα θχγνπκε! (Ο ΣΟΛΔ΢ παίξλεη ηα εηζηηήξηα, ηα βάδεη ζην θαπέιν. Σα αλαθαηεχεη.) ΣΟΛΔ΢: Πνηνο ζα ηξαβήμεη; ΏΓΓΒΛΟ΢: Βζχ είρεο ηελ ηδέα, εζχ ζα ηξαβήμεηο ην ραξηί. (Πξνο ηηο δχν γπλαίθεο): Έηζη είλαη ην ζσζηφ, ε; ΐΕΐΔ: Ναη, λαη... 76

ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Ναη, έηζη είλαη... (Ο ΣΟΛΔ΢ παίξλεη έλα εηζηηήξην απφ ην θαπέιν. Σν θνηηάδεη.) ΐΕΐΔ: Λνηπφλ; ΒΛΒΟΝΟΡΏ: Πνηνο είλαη; ΏΓΓΒΛΟ΢: Ση γξάθεη; (Γηα ιίγα δεπηεξφιεπηα ν ΣΟΛΔ΢ ζσπαίλεη θνηηψληαο ην ραξηάθη. Μεηά θνηηάδεη ζηα κάηηα ηνλ ΏΓΓΒΛΟ.) ΣΟΛΔ΢: Άγγεινο. ΢ΚΟΣΑΓΗ

Διρήνη Φραγκιοσδάκη ΠΡΗΝ ΑΠΟ ΣΖΝ ΚΡΗ΢Ζ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΜΏΡΕΏ, ζηα είθνζη πέληε-ηξηάληα ΓΕΧΡΓΟ΢, γχξσ ζηα ηξηάληα Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢, θάπσο ειηθησκέλνο Έλαο άδεηνο ρψξνο, ιεπθφο. Μφλν έλα μχιηλν παγθάθη. Αξηζηεξά φπσο βιέπνπκε ηε ζθελή, ππάξρεη κηα πξάζηλε θιεηζηή πφξηα, δεμηά κηα θφθθηλε, επίζεο θιεηζηή. Ο Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ θάζεηαη ζην παγθάθη θαη παίδεη κ’ έλα θνκπνιφη. Φνξάεη θνπζηνχκη. Απφ θάπνην δηάδξνκν αλάκεζα ζηα θαζίζκαηα ησλ ζεαηψλ έξρνληαη ε ΜΏΡΕΏ, ληπκέλε θνκςά θαη πξνθιεηηθά, θαη ν ΓΕΧΡΓΟ΢, κε δηβάγθν θαη θαξδχ παληειφλη. Μπαίλνπλ απφ ην κπξνζηηλφ κέξνο ηεο ζθελήο. ΜΏΡΕΏ: Ση έγηλε; Πνχ κ‟ έθεξεο; ΢νπ είπα φηη δε ζέισ λα έξζσ ζπίηη ζνπ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (λεπξηαζκέλα): ΢νπ θαίλεηαη γηα ζπίηη απηφ; ΜΏΡΕΏ: Βίλαη αξρή κνπ. ΋ρη ζην ζπίηη, αλ δελ μέξσ ηνλ άιινλ. (Πξνο ην θνηλφ, ρακειφθσλα): Σνπιάρηζηνλ φρη απφ ην πξψην ξαληεβνχ, βξε παηδί κνπ. Με κε πεξάζεη θαη γηα εχθνιε. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση κνπξκνπξίδεηο εθεί; ΜΏΡΕΏ (ηζαληηζκέλε): Λέσ: πνηνο μέξεη ηη ζα κνπ ‟ξημεο ζην πνηφ. Με πήξε ν χπλνο εθεί πνπ νδεγνχζεο θαη...ηζνππ! Μ‟ έθεξεο ζηε γθαξζνληέξα ζνπ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (εηξσληθά): Κη ν παππνχο ηη θάλεη; Σν άγαικα; ΜΏΡΕΏ (μαθληάδεηαη): Ώ! Ο παππνχο. (Δπγεληθά): Γεηα ζαο. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (αληαπνδίδεη κε επγέλεηα): Καιεζπέξα. ΓΕΧΡΓΟ΢ (αδηάθνξα): Καιεζπέξα. (΢ηε ΜΏΡΕΏ, εθλεπξηζκέλνο): Καη ζε παξαθαιψ λα ζηακαηήζεηο λα κε θαηεγνξείο. (Η ΜΏΡΕΏ πάεη ζην παγθάθη, κηιάεη κε ηνλ Κν ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ ρσξίο ην θνηλφ λα αθνχεη ηη ιέλε.) ΓΕΧΡΓΟ΢ (πξνρσξά κπξνζηά. Πξνο ην θνηλφ, ρακειφθσλα): ΋ξεμε είρα! Αε θηάλεη πνπ κ‟ έπξεμε κε ηηο αλνεζίεο ηεο ζην θαΎ, ζα ηελ 78

πήγαηλα θαη ζπίηη κνπ. (Πεξηθξνλεηηθά): Ώπηφ ην...πνπ λφκηδε φηη «Μπξερη» είλαη φλνκα πφιεο! ΜΏΡΕΏ (πιεζηάδεη ην ΓΕΧΡΓΟ): Λνηπφλ, θχξηε; ΓΕΧΡΓΟ΢ (μεξνβήρεη έλνρα): Β, ρκ, ρκ. Λέσ φηη δελ έρσ ηελ παξακηθξή ηδέα γηα ην πνχ βξηζθφκαζηε. ΜΏΡΕΏ: Βγψ φκσο έκαζα. ΓΕΧΡΓΟ΢ (δχζπηζηα): Ναη, ε; ΜΏΡΕΏ: Ώκέ. Μνπ είπε ν θχξηνο εθεί. (Μηθξή παχζε.) Βίκαζηε ιέεη ζηνπο αηζ...αηζ... Ώρ, θχξηε Ώξηζηείδε πψο κνπ ην είπαηε; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Ώηζέξεο. ΜΏΡΕΏ (κε ζηφκθν): Ναη! ΢ηνπο αηζέξεο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μα ηη ιέηε ηψξα; Πάηε λα κε ηξειάλεηε θαη νη δχν; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΢πγγλψκε λεαξέ κνπ. Σν φλνκά ζνπ; (΢εθψλεηαη θαη ηνπο πιεζηάδεη.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Γηψξγνο. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Υαίξσ πνιχ. (Σνπ ζθίγγεη ην ρέξη, ελψ εθείλνο κέλεη αλέθθξαζηνο.) Γηψξγν, παηδί κνπ, θαηαιαβαίλσ ηε δεκηνπξγεζείζα παξεμήγεζε θαζψο θαη ηελ απνξία ζαο. ΐιέπεηε, θηαίεη ε απεξγία. Αελ ιεηηνπξγεί ε ππεξεζία ππνδνρήο θαη πιεξνθνξηψλ. ΜΏΡΕΏ: ΍ζηε ζε μελνδνρείν κ‟ έθεξεο! (Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ θάλεη κηα θίλεζε ζαλ λα ζέιεη λα ηε ρηππήζεη. Σνλ ζπγθξαηεί ν Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Δξεκήζηε. Αεζπνηλίο κνπ, δελ είλαη βέβαηα ζθάικα ηνπ λεαξνχ πνπ βξίζθεζηε εδψ. Ίζσο ζα κπνξνχζε λα ήηαλ ιίγν πην πξνζεθηηθφο, αιιά ην ιάζνο είλαη ηνπ εηέξνπ νδεγνχ πνπ πέξαζε κε θφθθηλν ηνλ θσηεηλφλ ζεκαηνδφηελ. Ώιήζεηα, πνχ βξίζθεηαη ν άιινο; (Πξνο ην θνηλφ κε απνξία): Μπα! Λεο λα ηε γιίησζε; ΓΕΧΡΓΟ΢ (θσλάδεη): Ση ζέιεηε λα πείηε ηψξα; Ση είλαη φια απηά; Πνχ ηα μέξεηε; Βγψ δε ζπκάκαη ηίπ– (Παγψλεη.) Ώαα! Θπκάκαη έλα απφηνκν θξελάξηζκα θαη... Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ...θαη κέρξηο εθεί. Ναη, μέξσ. Πάληα κέρξηο εθεί ζπκνχληαη ζ‟ απηέο ηηο πεξηπηψζεηο. Βγψ δηάβαζα ην βηβιίν ησλ αηηηψλ ηνπ ζ... Βεεε.....γη‟ απηφ γλσξίδσ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Σνπ ζ...; ΋ρη, δελ είλαη δπλαηφλ! ΜΏΡΕΏ: Μα ηη ιέηε; Πνηνπ «ζνπ»; ΓΕΧΡΓΟ΢ ( κε θξίθε): Αειαδή είκαζηε πεζ...; 79

Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Φνβνχκαη πσο λαη. ΓΕΧΡΓΟ΢ (νπξιηάδεη): ΋ρηηηηη! ΋ρηηηη! ( ΢ε ηφλν δξακαηηθφ, επηηεδεπκέλν): Δ ςπρή κνπ ζπλζιίβεηαη, ε χπαξμή κνπ νιφθιεξε! Άθεζα πίζσ κνπ έξγν ζεκαληηθφ, πνίεζε εκηηειή!... Χ! ΜΏΡΕΏ: Γηαηί ηζηξίδεη απηφο; ΓΕΧΡΓΟ΢: Βίζαη λεθξή παηδί κνπ! Αελ θαηαιαβαίλεηο; ΜΏΡΕΏ (εηξσληθά): Ναη, θαιά… Βίπακε βξε παηδί κνπ, κε αληηπαζείο, δε γνπζηάξεηο. ΟΚ! ΋ρη φκσο λα εχρεζαη θηφιαο... (Μηθξή παχζε.) Ση αζηείν είλαη απηφ ηψξα; ΓΕΧΡΓΟ΢ (πνιχ θνληά ζην πξφζσπφ ηεο, δπλαηά): Έρνπκε πε-ζά-ν-ει. ΜΏΡΕΏ (γειάεη δπλαηά): Καιέ ηη ιέεη απηφο; Μηιάλε ξε νη πεζακέλνη; ΓΕΧΡΓΟ΢: ΋λησο. (Μηθξή παχζε.) Πψο γίλεηαη; Πνχ είκαζηε; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Πξνζέμηε. Θα ζαο εμεγήζσ πψο έρεη ε θαηάζηαζε. (΢ην ΓΕΧΡΓΟ, ρακειφθσλα): …θαη κεηά ηεο ηα εμεγείο πάιη πην αλαιπηηθά, εληάμεη; (Η ΜΏΡΕΏ έρεη ζηήζεη αθηί.) Λνηπφλ, εδψ είλαη ε αίζνπζα αλακνλήο θαη θξίζεσο. ΋πνηνο πεζαίλεη έξρεηαη εδψ, φπνπ πεξηκέλεη γηα λα ππνβιεζεί εηο ηελ αξκφδνπζαλ εμέηαζηλ. Όζηεξα κεηαθέξεηαη αλαιφγσο εηο ην πξάζηλνλ δσκάηηνλ δεμηά ή εηο ην θφθθηλνλ αξηζηεξά – δειαδή, θνηλψο, ζηνλ Παξάδεηζν ή ζηελ Κφιαζε. Ώπιψο, επεηδή ην πξνζσπηθφ απεξγεί, δελ ήηαλ ν αξκφδηνο εηο ηελ είζνδνλ λα ζαο ελεκεξψζεη. Βμ αηηίαο ηεο ηδίαο απεξγίαο εγψ έρσ παξακείλεη εδψ ζρεδφλ κία εβδνκάδα, ρσξίο λα πεξάζσ απφ ηελ επηηξνπήλ. ΜΏΡΕΏ (νπξιηάδεη): Ώαααα!… Ώααααα!… ΓΕΧΡΓΟ΢: Σψξα ην θαηάιαβεο εζχ, ε; ΜΏΡΕΏ: Καη ηψξα δειαδή;... Ώ, φρη! Βγψ δελ ζέισ. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Παξληφλ; ΜΏΡΕΏ: Αελ κπνξψ παηδί κνπ λα πεζάλσ ζήκεξα. Βγψ...είρα θαλνλίζεη γηα αχξην ξαληεβνχ, ςψληα, θαθφ... Ώ, πα, πα, πα!... Βίρα πνιιέο δνπιεηέο. ΋ρη, φρη, δε γίλεηαη... Βθηφο αλ έρεη εδψ καγαδηά, θνκκσηήξηα θαη ηα ινηπά. Έρεη; ΋ρη, ε; Β, ηφηε δελ κπνξψ. Καηαξράο δελ κπνξψ λα κείλσ γηα πάληα πεζακέλε έηζη, ζ‟ απηήλ ηελ θαηάζηαζε: μελπρηηζκέλε, άθηηαρηε, ηαιαηπσξεκέλε… ΋ρη. Υξεηάδνκαη ηνπιάρηζηνλ...ηξεηο, λαη-λαη, ηνπιάρηζηνλ ηξεηο κέξεο γηα λα εηνηκαζηψ. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (απεπδηζκέλνο): Μαδεχηε ηελ. ΓΕΧΡΓΟ΢ (απνκαθξχλεηαη ιίγν απφ θνληά ηνπο. Μεινδξακαηηθά): Ώπηφ πνπ ππήξμε αθνξκή γηα έκπλεπζε θάζε πνηεηή... Ο ζάλαηνο! Βγψ 80

ηψξα ηνλ βηψλσ. Ήξζε ινηπφλ ε ψξα λα γξάςσ ην πην ζεκαληηθφ κνπ έξγν. ΜΏΡΕΏ: Ώπηφ ηψξα έρεη θακηά ζρέζε κ‟ απηφ πνπ ιέλε γηα ηνπο πνηεηέο «αλαγλψξηζε κεηά ζάλαηνλ»; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Βίζηε πνηεηήο, λεαξέ κνπ; ΜΏΡΕΏ (εθδηθεηηθά): Ναη, θαιά… ΢ηηράθηα πίζσ απφ θχιια εκεξνινγίσλ γξάθεη, θαιέ. Ρψηεζα εγψ θη έκαζα, πξηλ βγνχκε. ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢ζζζο… Δζπρία! Θέισ εξεκία γηα λα γξάςσ. (΢ηνλ Κν ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ): Με ζπγρσξείηε. Έρεηε ραξηί θαη κνιχβη; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΐεβαίσο. (Σα βγάδεη απ’ ηελ ηζέπε ηνπ ζαθαθηνχ ηνπ.) Οξίζηε. ΓΕΧΡΓΟ΢ (ηα παίξλεη): ΢αο επραξηζηψ πνιχ. (Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ θάζεηαη ζην παγθάθη. Ο Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ ηνλ αθνινπζεί. Η ΜΏΡΕΏ δείρλεη εθλεπξηζκέλε θαη θνπξαζκέλε. Πάεη κπξνζηά, ζηε δεμηά γσλία ηεο ζθελήο θαη θάζεηαη θάησ. Αλάβεη ηζηγάξν θαη αξρίδεη λα θαπλίδεη, θνηηάδνληαο ην θνηλφ.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Πάλησο εγψ ζα ζαο ζπκβνχιεπα αληί γηα ζηίρνπο... ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Να, μέξεηε... Ο Παξάδεηζνο ηνλ ηειεπηαίν θαηξφ είρε πνιχ θφζκν. Τπνςηάδνληαη θάπνηα, κε ζπγρσξείηε γηα ηελ έθθξαζε, θνκπίλα. ΋ηη ρξεκαηηδφηαλ, δσξνδνθνχληαλ ν εμεηαζηήο ή θάηη παξφκνην. Οη εξγαδφκελνη, νη εμεηαζηέο θπξίσο, αξλνχληαη ηηο θαηεγνξίεο θαη αληηδξνχλ. Ώπεξγνχλ απηνί, απεξγνχλ πξνο δήισζηλ ζπκπαξάζηαζεο θαη νη άιινη θαη νχησ θαζεμήο. Σα ηεο Γεο θαη εδψ. ΓΕΧΡΓΟ΢: ΢πγγλψκε πνπ δηαθφπησ. Κάηη γηα κηα ζπκβνπιή πνπ ιέγακε... Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Ναη, λαη. Βλζπκνχκαη. Γηα λα ιπζεί, ινηπφλ, ην πξφβιεκα πξνζσξηλά, λα απνθεπρζεί δειαδή ν ππεξβνιηθφο ζπλσζηηζκφο ζηελ πξάζηλε αίζνπζα, ζεζπίζηεθε έλαο λένο θαλψλ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ση; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΋ηη θάζε κέξα ζα εηζέξρνληαη εηο ηνλ Παξάδεηζνλ ην πνιχ δχν άηνκα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Β, θαη; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (πςψλεη ηνλ ηφλν ηεο θσλήο ηνπ): Μα φπσο βιέπεηε είκαζηε ηξεηο εδψ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ναη, αιιά εζείο πεζάλαηε άιιε κέξα. 81

Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (ράλεη ηε ςπρξαηκία ηνπ, θσλάδεη): Ναη…θαη ηψξα κπνξεί θάπνηνο απφ εζάο λα κνπ πάξεη ηε ζέζε! Γηαηί δελ κεηξάεη ε κέξα ζαλάηνπ, αιιά απηή ηεο θξίζεσο. Καηαιάβαηε ηψξα; (Μηθξή παχζε. Ήξεκα): Ώλ είκαζηε ηξεηο ηελ εκέξαλ ηεο εμέηαζεο, ν έλαο... ΓΕΧΡΓΟ΢: Ο έλαο... Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Β, δελ θαηαιαβαίλεηε; Ο έλαο ζα πάεη απφ...εθεί. (Γείρλεη ηελ θφθθηλε πφξηα.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώκάλ!... (΢θέθηεηαη.) Ώ!... Άκα κείλνπκε δχν; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Πψο ζα γίλεη απηφ; ΓΕΧΡΓΟ΢ (ζπλσκνηηθά): Θα ζθνηψζνπκε ηε ραδή. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (ζηγαλά): Μα είλαη ήδε λεθξή. ΓΕΧΡΓΟ΢ (απνγνεηεχεηαη): Ναη, ζσζηά. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (θνηηάεη γχξσ ηνπ πξνζερηηθά): Βπίζεο, ρκ… ρκ… πξνζέρεηε ηη ιέηε. Μπνξεί λα καο παξαθνινπζνχλ θαη λα ιεθζνχλ ππφςε ηα φζα ιέκε ηψξα. ΓΕΧΡΓΟ΢: Εηηηη! ΢ζζζζζο. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΢ζζζζζο. ΓΕΧΡΓΟ΢ (δπλαηά, ρατδεπηηθά): Μαξάθη! Έια θάηζε εδψ καδί καο βξε παηδί κνπ. Έια θνπέια κνπ. (Η ΜΏΡΕΏ ηνπο θνηηάεη πεξηθξνλεηηθά, μαλαγπξλάεη πξνο ην θνηλφ θαη ζπλερίδεη λα θαπλίδεη.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Λνηπφλ, ζα ζαο ζπκβνχιεπα λα θάηζεηε λα γξάςεηε θάπνηα ζεηηθά ζαο ζηνηρεία, ψζηε λα ηα παξνπζηάζεηε πην ζπγθξνηεκέλα ζηελ εμεηαζηηθήλ επηηξνπήλ. ΓΕΧΡΓΟ΢: Λέηε; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΐεβαίσο. Βγψ έρσ θάλεη ήδε πνιιή δνπιεηά θαη ζεκαληηθή, φιεο απηέο ηηο κέξεο. Έρσ πξνεηνηκαζηεί θαιά θαη ζα ήηαλ θξίκα λα... ΓΕΧΡΓΟ΢: Να; Ση; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Να, ελλνψ, ζα πξνηηκνχζα λα ήκνπλ καδί ζαο ζηελ πξάζηλε αίζνπζα, παξά κε ηελ... Γη‟ απηφ επηζπκψ λα ζαο βνεζήζσ. Ξέξεηε, λα έρσ θη εγψ κηα ζπληξνθηά. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μα, θπζηθά, θαηαιαβαίλσ. Καη ζπκθσλνχκε ζηηο πξνηηκήζεηο καο. ΢αο επραξηζηψ πξαγκαηηθά γηα ηε βνήζεηά ζαο. Ννκίδσ πσο ζα ζαο αθηεξψζσ έλα πνίεκα θηφιαο, γηα λα ζαο εθθξάζσ ηελ επγλσκνζχλε κνπ. Ίζσο θαη δχν... Σψξα αξρίδσ λα 82

ζεκεηψλσ απηά πνπ πξέπεη θαη αλ… (΢ηακαηά θαζψο βιέπεη ηε ΜΏΡΕΏ πνπ έρεη έξζεη δίπια ηνπο ζην παγθάθη.) ΜΏΡΕΏ (γειάεη θνξντδεπηηθά): Καιέ, δελ ήζεια λα ζαο ην πσ ηφζε ψξα, αιιά δελ αληέρσ άιιν. Βίζηε θαη νη δχν θαηάρινκνη, άζπξνη ζαλ θαληάζκαηα. Ώραραρα... Ώαααρ! (Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ θαη ν ΚΤΡΕΟ΢ ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ θνηηάδνληαη.) ΓΕΧΡΓΟ΢ (ζηε ΜΏΡΕΏ): Να ζνπ πσ. Καζξεθηάθη έρεηο καδί ζνπ, έηζη; ΜΏΡΕΏ: Ναη. ΓΕΧΡΓΟ΢: Σν βγάδεηο ιίγν; (Η ΜΏΡΕΏ θνηηψληαο ηνλ κε απνξία θαη δπζπηζηία ςάρλεη ζηελ ηζάληα ηεο θαη βγάδεη έλα θαζξεθηάθη.) ΓΕΧΡΓΟ΢ (εηξσληθά): Μπξάβν. Λνηπφλ, βαζηά αλάζα θαη θνηηάμνπ. ΜΏΡΕΏ (θνηηάδεηαη, νπξιηάδεη): Ώααααα!!! Χ, Θεέ κνπ! Γηαηί δε κνπ ην ιέηε ηφζε ψξα; (Οη άληξεο γεινχλ.) Έρσ ηα ράιηα κνπ, πξέπεη λα καθηγηαξηζηψ ακέζσο. (Η ΜΏΡΕΏ πάεη ζηε γσλία θαη αξρίδεη λα βάθεηαη ελψ θνηηάδεηαη ζηνλ θαζξέθηε, ρσξίο φκσο απνηέιεζκα. Ο ΓΕΧΡΓΟ΢ μαλαγπξλά ζην ραξηί ηνπ, γξάθεη αθνζησκέλνο. Ο Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ αξρίδεη λα παξαηεξεί ηε ΜΏΡΕΏ, ηε γδχλεη κε ηα κάηηα ηνπ.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (ζην ΓΕΧΡΓΟ): Γξάθε εζχ παηδί κνπ θαη ζα επαλέιζσ αλ ρξεηαζηείο βνήζεηα ή ζπκβνπιή.(Πιεζηάδεη ηε ΜΏΡΕΏ, κε πνλεξφ χθνο): Β, ρκ, ρκ… Παηδί κνπ, γιπθφ κνπ θνξίηζη, θνβάκαη πσο πξνζπαζείο άδηθα. Ώπηφ ζα είλαη ην ρξψκα ζνπ ζην εμήο σο πεζακέλε. Ννκίδσ πάλησο πσο ζνπ πεγαίλεη πεξίθεκα. ΜΏΡΕΏ: Σν ιέηε αιήζεηα; ... Μα, φρη, φρη. (Βάδεη ηα θιάκαηα.) ΋ρη… Βίκαη ράιηα… (Πέθηεη ζηελ αγθαιηά ηνπ.) Αελ κπνξψ λα δήζσ έηζη… (΢θίγγνληαη, λαδηάξηθα.)

ρατδεχνληαη,

θηιηνχληαη,

κηινχλ

εξσηηθά

θαη

Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Να δήζεηο,...ε; Ναη… Με ζηελαρσξηέζαη παηδί κνπ. ΜΏΡΕΏ (αλάκεζα ζε ιπγκνχο): Σνπιάρηζηνλ...κπνξψ λα πάσ γηα ιίγν ζηε Γε;... ΢α θάληαζκα; Να ηξνκάμσ απηή ηελ αληηπαζεηηθή απέλαληη ...πνπ κνπ πήξε ηνλ Άθεεεε; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Σνλ Άθε, θαεκελνχια.... 83

ΜΏΡΕΏ: Ναη. Να εκθαληζηψ εθεί πνπ θνηκάηαη... Να ηελ θνςνρνιηάζσσσ! Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Ώρ, κηθξή κνπ... Αελ κπνξείο. ΜΏΡΕΏ (ζηακαηάεη ην θιάκα θαη ηνλ ζπξψρλεη): Να θχγεηο απφ δσ γεξνηζηθνχηε!... Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (ηζηψλνληαο ηε γξαβάηα ηνπ, πξνζπαζεί λα θαίλεηαη ήξεκνο θαη αμηνπξεπήο): ΢αο παξαθαιψ πνιχ! Ώπαηηψ ζεβαζκφ ζην πξφζσπφ κνπ. Βγψ... Ξέξεηε πνηνο ήκνπλ εγψ; ΜΏΡΕΏ (αδηάθνξα): Σζνπ. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Βγψ ήκνπλ Καζεγεηήο Παλεπηζηεκίνπ! Αηαθεθξηκέλνο δηα ηελ κφξθσζίλ κνπ θαη ζεβαζηφο πνιχ δηα ηελ εζηθήλ κνπ. Μάιηζηα. ΜΏΡΕΏ (παχζε): Πάλησο απφ ρνχθησκα θαιφο είζαη θη εζχ. ΢αλ ηνπο άιινπο δειαδή. Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Ώαααα....(Δθλεπξηζκέλνο, πάεη ζην παγθάθη∙ παίξλεη βαζηά αλάζα.) Πψο πάεη, αγαπεηέ λέε; (Η ΜΏΡΕΏ βγάδεη κηα ιίκα απφ ηελ ηζάληα ηεο θαη αξρίδεη λα ιηκάξεη ηα λχρηα ηεο.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Έγξαςα θάπνηα πξάγκαηα. Αελ μέξσ φκσο αλ...αλ είλαη αξθεηά γηα λα κε δερζνχλ. Τπάξρεη θάπνην minimum θαιψλ πξάμεσλ πνπ πξέπεη λα έρεη θάλεη θάπνηνο, γηα λα κπεη ζηνλ Παξάδεηζν; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Μελ αλεζπρείο. Βίκαη βέβαηνο φηη ζα εθηηκεζεί ηδηαίηεξα ηφζν ν θαιφο ζνπ ραξαθηήξαο φζν θαη ε επγεληθή θαιιηηερληθή ζνπ θχζε. ΓΕΧΡΓΟ΢: Ώρ, ην πηζηεχεηε απηφ αιήζεηα; Μ‟ έρεη πηάζεη κηα αγσλία... Βζείο πνχ ήζαζηαλ ηφζε ψξα; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ : Β;... Βγψ...ήκνπλ...είρα.... Βίρα πάεη εθεί…. Βίρα κηα ζπλνκηιία – απιά ζπλνκηιία – κε ηε δεζπνηλίδα θαη βεβαηψζεθα γηα ην πνηφλ ηεο. Δ αξρηθή κνπ θξίζε επηβεβαηψζεθε. Πιένλ δελ κπνξεί λα ειπίδεη θαζφινπ ζηε βνήζεηά κνπ, αθνχ φζε ψξα πξνζπαζνχζα λα...εεε…ζπλνκηινχζακε ελλνψ – φζε ψξα απιά ζπλνκηινχζακε, απέδεημε φηη δελ ηελ αμίδεη. Βγψ είρα φιε ηελ θαιή δηάζεζε, αιιά... ΓΕΧΡΓΟ΢: Μα αθνχ είραηε ήδε ππνζρεζεί ζ‟ εκέλα φηη... Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: ΋ρη, φρη, πξνο Θενχ! Αελ είρα ηελ παξακηθξή πξφζεζε λα ζε πξνδψζσ. Ήζεια απιψο λα επηβεβαησζψ γηα ηελ 84

αξρηθήλ κνπ απφθαζηλ, φηη ήηαλ δειαδή ε ζσζηή, νχησο ψζηε λα θαζεζπράζσ ηηο φπνηεο πηζαλέο ηχςεηο. ΓΕΧΡΓΟ΢: Μκκκ. Σέινο πάλησλ. ΜΏΡΕΏ (ηνπο πιεζηάδεη): ΢πγγλψκε, μέξεηε πνχ είλαη ε ηνπαιέηα; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ (πεξηθξνλεηηθά): ΢αο παξαθαιψ, κε καο δηαθφπηεηε. Αελ βιέπεηε φηη ζπδεηνχκε; ΜΏΡΕΏ: Καιάααα. Θα ηε βξσ κφλε κνπ. (Η ΜΏΡΕΏ αξρίδεη λα ςάρλεη γχξσ-γχξσ γηα ηελ πφξηα ηεο ηνπαιέηαο. Θα θηάζεη κέρξη ηελ πξάζηλε πφξηα.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Καη γηα πείηε κνπ. Ξέξεηε ηη πεξηιακβάλεη ε εμέηαζε; Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Έρσ εδψ ζηελ θαηνρή κνπ ηνχην ην θπιιάδηνλ πνπ πεξηιακβάλεη νδεγίεο πξνο ηνπο εμεηαδνκέλνπο. Τπάξρεη κάιηζηα έλα θεθάιαην ην νπνίνλ πεξηγξάθεη κε ηξφπνλ αλαιπηηθφ ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο ηεο θξίζεσο, θαζψο θαη ζπκβνπιέο δη‟ εκάο. (Σνπ ην δίλεη.) Αηαβάζηε ην, ζα ζαο βνεζήζεη πνιχ. Πάλησο κελ αλεζπρείηε. Δ απεξγία, θαιψο ερφλησλ ησλ πξαγκάησλ, ιήγεη ζήκεξα θαη θαζψο έρνπκε αβαληάδ έλαληη ηεο δεζπνηλίδνο, ε επηηπρία θαη ησλ δχν καο είλαη βέβαηε. (Σν βιέκκα ηνπ παξαθνινπζεί ηε ΜΏΡΕΏ.) Καηά ζπλέπεηα ζα απνθεπρζνχλ θαη νπνηεζδήπνηε ξήμεηο κεηαμχ καο, ειιείςεη αληαγσληζκνχ – πξάγκα πνπ κε ραξνπνηεί ηδηαηηέξσο, θαζψο ε εθηίκεζε κνπ γηα ην πξφζσπφ ζαο είλαη κεγάιε θαη... (Η MAΡΕΏ, κελ κπνξψληαο λα βξεη ηνπαιέηα, δνθηκάδεη ην ρεξνχιη ηεο πξάζηλεο πφξηαο. Η πφξηα αλνίγεη, κπαίλεη κέζα θαη ηελ θιείλεη πίζσ ηεο. Ο Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢ ηε βιέπεη, ηα ράλεη. Ο ΓΕΧΡΓΟ΢, πνπ θάζεηαη κε ηελ πιάηε γπξηζκέλε ζηελ πξάζηλε πφξηα, δελ ηε βιέπεη.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Δ Μαξία... Δ δεζπνηλίο ...ηφζν εχθνια; ΓΕΧΡΓΟ΢: Θα πήγε ηνπαιέηα απηή, αθήζηε ηελ. ΢πλερίζηε. (Σν πξφζσπν ηνπ Κνπ ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ θσηίδεηαη θαη κε πνλεξφ ζπγθαιπκκέλν χθνο ζπλερίδεη.) Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Σψξα πνπ ην θαινζθέθηνκαη, αθξηβψο γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, απηφ ην θπιιάδηνλ ζαο είλαη άρξεζην. (Σνπ ην παίξλεη κέζα απφ ηα ρέξηα ηνπ.) ΓΕΧΡΓΟ΢: Μα... 85

Κνο ΏΡΕ΢ΣΒΕΑΔ΢: Δ εμππλάδα ζαο θαη ε επαηζζεζία ζαο είλαη ηέηνηεο ψζηε λα θαζηζηνχλ νπνηαδήπνηε άιιε βνήζεηα πεξηηηή. Πηζηεχσ φηη κφλνο ζαο ζα ηα θαηαθέξεηε αθφκα θαιχηεξα θαη ζα επηηχρεηε ηειηθά λα εηζέιζεηε ζηελ θφθθ... εεε ζηελ πξάζηλε, ελλννχζα, αίζνπζα καδί κνπ. Καη ηψξα κε ζπγρσξείηε, ρξεηάδνκαη αλάπαπζε. (Καηεπζχλεηαη ζηελ άιιε άθξε ηεο ζθελήο, ελψ ν ΓΕΧΡΓΟ΢ ηνλ θνηηάεη κε απνξία. Με γπξηζκέλε ηελ πιάηε ηνπ πξνο ηνλ Γηψξγν βγάδεη ην θπιιάδην θξπθά θαη αξρίδεη λα ην δηαβάδεη κε πξφζσπν γεκάην αγσλία. Σα θψηα ζηγά-ζηγά ρακειψλνπλ.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

ΔΝΟΣΖΣΑ 3

Μαρία Ειάκα ΚΑΜΩΜΔΝΖ ΑΠΟ ΥΡΤ΢Ο ΚΗ ΑΠΟ ΠΟΡΦΤΡΑ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: θηιφινγνο θαη απφθνηηνο ΢ρνιήο Καιψλ Σερλψλ, ζηα ηξηάληα πέληε. ΚΧ΢ΣΏ΢: θηιφινγνο, ζχδπγνο ηεο Υξπζάλζεο, ζηα ηξηάληα πέληε. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: κεηέξα ηεο Υξπζάλζεο, ζηα εμήληα πέληε. ΏΝΣΧΝΔ΢: ςπρίαηξνο, θίινο ηεο Υξπζάλζεο θαη ηνπ Κψζηα. Η βεξάληα ελφο ζπηηηνχ κε ηα αλάινγα έπηπια θαη κεξηθά θπηά. Μηα κπαιθνλφπνξηα νδεγεί ζην εζσηεξηθφ ηνπ ζπηηηνχ. ΢ην θέληξν ππάξρεη έλα θαβαιέην. Γχξσ-γχξσ απισκέλνη κεξηθνί πίλαθεο. Γίπια έλα ηξαπεδάθη κε κπνγηέο θαη πηλέια. Λίγν πην θεη έλα άιιν κε έλα θνξεηφ θαζεηνθσλάθη θαη δηάθνξεο θαζέηεο. Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ δσγξαθίδεη. Φνξάεη έλα καθξχ, αέξηλν θνπζηάλη ζε πνξθπξφ ρξψκα. Σε ρηππά έλα πνξθπξφ θσο. Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ θάζεηαη ιίγν πην θεη θαη δηαβάδεη εθεκεξίδα. ΚΧ΢ΣΏ΢: Λέσ λα θιείζσ εηζηηήξηα γηα ην ζέαηξν. Έρεη κεξηθέο πνιχ θαιέο παξαζηάζεηο θέηνο. Ση ιεο; (Κνηηάδεη ηε ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ πνπ ζπλερίδεη λα δσγξαθίδεη ρσξίο λα ηνπ δίλεη θακία ζεκαζία.) Θα ζνπ άξεζε, έηζη δελ είλαη; (Υηππά ην ηειέθσλν. Πεγαίλεη θαη ην ζεθψλεη): Παξαθαιψ. … Καιεκέξα, θπξία Ώληηγφλε. … Καιά. … Σα ίδηα... (΢ηγαλά): Κακία αιιαγή. … Ναη, κηζφ ιεπηφ. Υξπζάλζε, ε κεηέξα ζνπ ζην ηειέθσλν. Θέιεηο λα ηεο πεηο κηα θαιεκέξα; (Δθείλε δελ αληηδξά.) Αε ζέιεηο; (Μηθξή παχζε.) Αε ζέιεη θπξία Ώληηγφλε. ΢αο είπα δελ άιιαμε ηίπνηα. … Γσγξαθίδεη ζπλέρεηα. … Αελ μέξσ. … Ση λα ζαο πσ; … Σέινο πάλησλ, θέξηε ηνπο θαη βιέπνπκε. … Θα ζαο πεξηκέλνπκε ηφηε… (Κιείλεη ην ηειέθσλν.) Θα κπνξνχζεο λα ηεο πεηο κηα θαιεκέξα κφλν. Σίπνηα άιιν. (Πεγαίλεη θνληά ηεο, ηελ θνηηάεη πνπ δσγξαθίδεη.) Βίλαη πνιχ φκνξθν. Έρεηο πξάγκαηη ηαιέλην. Μηα θιφγα. Αελ μέξσ εγψ απ‟ απηά θαη δελ κπνξψ λα πσ ηη αθξηβψο είλαη. Κξίκα πνπ ηφζνλ θαηξφ... (Μηθξή παχζε.) Δ αιήζεηα είλαη φηη ην είρα μεράζεη. (Ξαθληθά πεηάγεηαη.) Μα βέβαηα! Ση ιεο αληί γηα ζέαηξν λα πάκε ζε κηα έθζεζε δσγξαθηθήο; Ναη! Ώπηφ ζίγνπξα ζα ζνπ αξέζεη. Ση ιεο; Β, Υξπζαλζάθη; (Δθείλε ζπλερίδεη λα ηνλ αγλνεί.) Καιά, φ,ηη ζέιεηο. Μέζα ζα είκαη. Έρσ λα 88

δηνξζψζσ θακηά εμεληαξηά εθζέζεηο. Ώλ ρξεηαζηείο θάηη απιά δήηα ην, εληάμεη; (Βγαίλεη απφ ηε κπαιθνλφπνξηα.) (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ζπλερίδεη λα δσγξαθίδεη. Μεηά απφ ιίγν ζηακαηά θαη κπαίλεη ζε κηα δηαινγηθή θαηάζηαζε κε πξφζσπα πνπ δελ βξίζθνληαη ζηε ζθελή, αιιά πνπ ηα αηζζάλεηαη ην ίδην δσληαλά θαη παξφληα φζν θαη εθείλα πνπ βιέπνπκε ζηε ζθελή. Γελ κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε πιήξσο ηελ ππνθεηκεληθφηεηα θαη ηελ πξαγκαηηθφηεηα ηεο ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ΢, αλ απνθιείζνπκε ην ξφιν απηψλ ησλ αφξαησλ πξνζψπσλ ή αλ ηα πξνζπεξάζνπκε ζαλ λα είλαη απιέο θαληαζηψζεηο. Όηαλ κηιάεη κ’ απηά ηα πξφζσπα ζηε δηθή ηεο πξαγκαηηθφηεηα, δηαιέγεηαη νπζηαζηηθά καδί ηνπο.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: Ση πεηξάδεη; Βμάιινπ, εθηφο απφ κηα αμηνζέβαζηε θαζεγήηξηα θηινινγίαο, ζπνχδαζα θαη δσγξαθηθή. Άζρεηα αλ δελ ην θάλσ επαγγεικαηηθά. (Μηθξή παχζε.) Απζηπρψο, πεο θαιχηεξα. (Μηθξή παχζε.) Γηαηί, πνιχ απιά, δε κε γεκίδεη. (Μηθξή παχζε.) Γηαηί δελ είλαη θαη ην πην δεκηνπξγηθφ πξάγκα ζηνλ θφζκν λα πξνζπαζψ λα κάζσ ζε είθνζη πέληε αγξίκηα, πέξα απφ αξραία ή ηζηνξία ή λα γξάθνπλ ζσζηά, λα ρξεζηκνπνηνχλ ην κπαιφ ηνπο γηα λα ζθέθηνληαη απφ κφλα ηνπο. Κη απηά λα κε γξάθνπλ ζηα… Άληε κελ ην πσ θαη ζε ζνθάξσ. Καηάιαβεο γηαηί; (Μηθξή παχζε.) «Δ Φπρή κηαο Γπλαίθαο». (Μηθξή παχζε.) (Έληνλα): Πξψην θαη βαζηθφ, είπα φηη δσγξαθίδσ ηελ ςπρή κηαο γπλαίθαο, ηελ ςπρή, απηφ πνπ δε θαίλεηαη. Καη δεχηεξνλ, αλ πξνζέμεηο θαιχηεξα ζα δεηο θαη ηε γπλαίθα. (Μηθξή παχζε.) Να ηε, απηή εδψ. (Μηθξή παχζε.) Σέξαο; Ώ, ζπγγλψκε! Ξέραζα. Βζχ πξνηηκάο λα βιέπεηο ηα πξάγκαηα φπσο θαίλνληαη θη φρη φπσο είλαη. Με βάιεηο ην κπαιφ ζνπ λα δνπιέςεη ιίγν, ζα ην ππεξθνξηψζεηο θαη ζα πάζεη βξαρπθχθισκα. Πξφζεμε. (Μηθξή παχζε.) Μεηέξα, ζε παξαθαιψ ή θάηζε θάπνπ ρσξίο λα κηιάο ή θχγε απφ δσ. Ώιιά θαιχηεξα λα θχγεηο, έηζη δε ζα βιέπεηο θη εζχ ηηο παιαβνκάξεο κνπ, θη εγψ ζα ηηο δσγξαθίδσ κε ηελ εζπρία κνπ. (Μηθξή παχζε.) Ναη, λαη. Αελ είπεο ηίπνηα, αιιά ην ζηνκαηάθη ζνπ δελ ην ‟θιεηζεο θαζφινπ απφ ηελ ψξα πνπ ήξζεο. (Έληνλα): Γακψην, ηψξα ην έραζα! (Μηθξή παχζε.) Σε ζηηγκή, ηελ φξεμε. (΢ηακαηά λα δσγξαθίδεη, θάζεηαη ζην πάησκα θαη αλάβεη ηζηγάξν. Κνηηάδεη ηνλ πίλαθα θαη θνπληέηαη.) Πάιη ηζηγάξν. Βζχ ηη πξφβιεκα έρεηο; (Μηθξή παχζε.) Γηαηί έηζη γνπζηάξσ, λα θαπλίζσ. Γηαηί κ‟ αξέζεη, γηαηί ην απνιακβάλσ. 89

(Μηθξή παχζε.) Σψξα ζα ‟ιεγα θάηη γηα ηελ πγεία κνπ αιιά…ζην θάησ-θάησ φινη ζα πεζάλνπκε. Ση λσξίηεξα, ηη ιίγν αξγφηεξα. (Μηθξή παχζε.) Καιά, εζχ έρεηο μεθχγεη εληειψο. Αε ζε ζέβνκαη γηαηί θαπλίδσ; (Μηθξή παχζε.) Ση ν Κψζηαο; (Μηθξή παχζε.) Αελ ηνπ πέθηεη ιφγνο. (Μηθξή παχζε.) Ναη, πνιχ θαιφ παηδί είλαη ν Κψζηαο. Πνχ ην παο; (Παχζε.) Σφζν θαηξφ καδί, ηη; (Μηθξή παχζε.) Σν ηη ζα θάλσ κε ηνλ Κψζηα είλαη δηθφο κνπ ινγαξηαζκφο, πξνζσπηθή δσή, δηθή κνπ! (Μηθξή παχζε.) (Νεπξηαζκέλα): Ώ, ηψξα θαηάιαβα! Αελ ην πηζηεχσ! Αελ ζε πηζηεχσ! (΢εθψλεηαη φξζηα.) Αε κε λνηάδεη ηη ζέιεηε εζείο, ηη ιέεη ε γεηηνληά αλ κε βιέπεη. (Μηθξή παχζε.) Ναη, ζρεδφλ είκαζηε καδί, αιιά… Ώλ είλαη δπλαηφλ λα θάζνκαη είθνζη επηά ρξνλψλ γπλαίθα θαη λα δηθαηνινγψ ηε δσή κνπ θαη ηηο απνθάζεηο κνπ ζε εζέλα. (Πάεη πάιη πξνο ην θαβαιέην θαη αξρίδεη λα δσγξαθίδεη.) Φχγε ζε παξαθαιψ. ΢ην έρσ πεη ρίιηεο θνξέο πσο φηαλ γξάθσ, φηαλ δηαβάδσ θαη θπξίσο φηαλ δσγξαθίδσ δε ζέισ λα ππάξρεη θαλέλαο δίπια κνπ. (Μηθξή παχζε.) Σέινο, ζνπ είπα. Φχγε!!! (Μπαίλεη ν ΚΧ΢ΣΏ΢.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Ση έγηλε Υξπζάλζε κνπ; ΢ε άθνπζα λα θσλάδεηο. Βίζαη θαιά; (Δθείλε ηνλ αγλνεί.) Πεξίκελε ιηγάθη. (Βγαίλεη θαη μαλακπαίλεη θξαηψληαο έλαλ θίηξηλν θάθειν.) Ώπηφ ην έζηεηιε ε Ώλέηα. Θπκάζαη πνπ ζνπ είπα φηη ηε βξήθα ηηο πξνάιιεο ζην ηαρπδξνκείν; Βίπε φηη ζα ζνπ ζηείιεη ην θαηλνχξην ηεο βηβιίν λα ην δηαβάζεηο πξηλ ην ζηείιεη ζηνλ εθδνηηθφ νίθν. Έθηαζε ζην πέκπην. Βίπε λα πξνζέμεηο ηνλ ηίηιν.(Δθείλε δελ αληηδξά.) Θα ην αθήζσ εδψ δίπια ζην θαζεηφθσλν. Βληάμεη; (Βγαίλεη.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: Ση ζέιεηο πάιη; (Μηθξή παχζε.) Πεο ηνπ φηη ζα ηνλ πάξσ αξγφηεξα, ηψξα δελ κπνξψ. (Μηθξή παχζε.) Ση είλαη πάιη; Θα κε αθήζεηο ήζπρε επηηέινπο; (Μηθξή παχζε.) Θα ράζσ ηνλ Κψζηα γηαηί δελ πήγα λα ηνπ κηιήζσ ζην ηειέθσλν; (Μηθξή παχζε.) Αελ κηιάο απιά, κεηέξα. (Μηθξή παχζε.) Βίπακε θαιφ παηδί ν Κψζηαο. Σν ‟πακε κηα θνξά, πέληε, δέθα, ην εκπεδψζακε. Άζε κε λα δνπιέςσ ζε παξαθαιψ. (Μηθξή παχζε.) Μπνξεί θαη λα κνπ ην έρεη δεηήζεη ήδε, κπνξεί θαη φρη. (Μηθξή παχζε.) Ση ηνπ απάληεζα; ΢ε απηφ πνπ κνπ δήηεζε ή ζε απηφ πνπ δελ κνπ δήηεζε; (Μηθξή παχζε.) Αελ ζε θνξντδεχσ. (Μηθξή παχζε.) (Πεηάεη θάησ ην πηλέιν θαη κηιάεη λεπξηαζκέλα): Γηα άθνπ λα ζνπ πσ, ε δσή είλαη δηθή κνπ, δηθή κνπ. Μνπ αλήθεη. Σν ηη ζα θάλσ 90

ζηε δσή κνπ είλαη δηθφο κνπ ινγαξηαζκφο – φπσο ην αλ ζα κείλσ κε ηνλ Κψζηα ή φρη, ην αλ ζα ην παληξεπηψ ή φρη. (Μηθξή παχζε.) Αελ κε λνηάδεη θαηάιαβεο; Αελ κε λνηάδεη ηη ζθέθηεζαη εζχ ή ν κπακπάο ή νη «θαινπξναίξεηνη» πάληα γείηνλεο. Αελ δίλσ δεθάξα. (Μηθξή παχζε.) Νηξέπεζαη; Γηα κέλα; (Μηθξή παχζε.) Αελ κε λνηάδεη ηη θάλεη ε Καηεξίλα ηεο θπξά-Βπηπρίαο. Κη εγψ δελ είκαη, νχηε κπνξψ λα είκαη, ζαλ ηελ Καηεξίλα ή νπνηαδήπνηε άιιε ρη, ςη, σκέγα Καηεξίλα. (Μηθξή παχζε.) Μπνξείο λα κε αθήζεηο κφλε κνπ κπαο θαη αλαζάλσ ιηγάθη; (Μηθξή παχζε.) Ναη, γηαηί κε πλίγεηο, κνπ ξνπθάο ηνλ αέξα πνπ αλαζαίλσ, κε θαηαζηξέθεηο! (Μηθξή παχζε.) Βζχ, ε κάλα κνπ. Πάληα θάπνπ ζην βάζνο φιεο νη καλάδεο είζηε ζαλ ηε Μήδεηα. Μεηακνξθψλεζηε ζε θαθέο κάγηζζεο θαη θαηαδηψθεηε ηα παηδηά ζαο κφιηο αληηιεθζείηε φηη δε ζαο έρνπλ πηα αλάγθε. ΋ηαλ κπνξνχλ λα ζθεθηνχλ θαη λα πάξνπλ απνθάζεηο κφλα ηνπο. ΋ηαλ πηα δελ είζηε ζε ζέζε λα θάλεηε θνπκάλην. ΢αο πηάλεη ηξφκνο κφιηο αληηιεθζείηε ηελ αδπλακία ζαο ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε παληνθξαηνξία ζαο. Πξνηηκάηε λα ηα πλίμεηε παξά λα ηα αθήζεηε ειεχζεξα. (Μηθξή παχζε.) Φπζηθά! Ώθνχ δελ κε αθνχο; Αε ζθέθηεζαη πνηέ ηη ζέισ εγψ, παξά κφλν ηη ζέιεηο εζχ ή ν κπακπάο ή ηη απαηηνχλ νη λφξκεο ηνπ θαζσζπξεπηζκνχ ζαο. Μφλν ηνλ εαπηφ ζνπ αθνχο. ΋,ηη άιιν δε ζπκθσλεί κ‟ απηά πνπ αθνχο εζχ ην αγλνείο. (Μηθξή παχζε.) Σειεηψζακε ζνπ είπα. Φχγε θαη άζε κε κφλε κνπ! (Αθνχγεηαη ην θνπδνχλη ηεο πφξηαο. Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ βάδεη ηα γπαιηά ειίνπ θαη θάζεηε ζην πάησκα. Αξρίδεη λα θνπληέηαη ζαλ λα θάζεηαη ζε θνπληζηή πνιπζξφλα. Μπαίλεη ν ΚΧ΢ΣΏ΢ κε ηελ ΏΝΣΕΓΟΝΔ.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Υξπζαλζάθη, ήξζε λα καο δεη ε κεηέξα ζνπ. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Υξπζάλζε κνπ πψο είζαη θνξηηζάθη κνπ; Ώηζζάλεζαη θαζφινπ θαιχηεξα; (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ηελ αγλνεί. Η ΏΝΣΕΓΟΝΔ θνηηάδεη κηα ηε ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ θαη κηα ηνλ ΚΧ΢ΣΏ.) ΚΧ΢ΣΏ΢: ΢αο είπα θαη πξηλ. Αελ άιιαμε ηίπνηα απφ ηελ ηειεπηαία θνξά. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ώγάπε κνπ, κίιεζέ κνπ, θνίηαμέ κε ιίγν. Δ κεηέξα ζνπ είκαη. Κνίηαμέ κε ιίγν, δε κε ιππάζαη; Ση ηα ζέιεηο ηα γπαιηά 91

ειίνπ αγάπε κνπ; Ώθνχ έρεη ζπλλεθηά. Υξπζάλζε; Καιά κε κνπ κηιάο. Ώιιά άθνπζέ κε φκσο. Υζεο αλέβεθα ζην παηάξη γηα λα βξσ θάηη πξάγκαηα θαη βξήθα κεξηθνχο πίλαθεο πνπ είρεο δσγξαθίζεη. Σνπο είρεο αθήζεη ζπίηη θαη ηνπο αλεβάζακε ζην παηάξη. Β λα, ζηνπο έθεξα. Μπνξεί λα ζεο λα ηνπο μαλαδείο. (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ πεγαίλεη πξνο ην θαζεηφθσλν θαη δπλακψλεη ηελ έληαζε ηεο κνπζηθήο.) ΚΧ΢ΣΏ΢: ΢ην είπα, δελ άιιαμε ηίπνηα. Αελ κπνξεί θαλείο λα επηθνηλσλήζεη καδί ηεο. Οχηε θη ν γηαηξφο – πνπ είλαη θίινο ηεο. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ση λα ζνπ πσ παηδί κνπ; Βγψ πάλησο δελ ηνπ έρσ θαη πνιχ εκπηζηνζχλε απηνχ ηνπ… ΚΧ΢ΣΏ΢: Σα έρνπκε μαλαπεί απηά θπξία Ώληηγφλε. Σν φηη είλαη νκνθπιφθηινο δελ ζεκαίλεη φηη δελ είλαη ζσζηφο γηαηξφο. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Καιά, θαιά. Καη ηη θάλεη φιε κέξα; ΚΧ΢ΣΏ΢: Ώθνχεη κνπζηθή, ρνξεχεη, δσγξαθίδεη βέβαηα. Μηιάεη κφλε ηεο. (Η ΏΝΣΕΓΟΝΔ πιεζηάδεη ηνλ πίλαθα ηεο ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ΢, ηνλ θνηηάδεη γηα ιίγν θαη κεηά επηζηξέθεη θνληά ζηνλ ΚΧ΢ΣΏ.) ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ση είλαη απηφ; Ώρ, έπξεπε λα ην θαηαιάβσ απφ ηφηε! Μηα δσή ηέηνηεο παιαβνκάξεο δσγξάθηδε. (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ πεηηέηαη επάλσ ζε έμαιιε θαηάζηαζε. Ρίρλεη ηηο θαξέθιεο θάησ. Παίξλεη ηνπο πίλαθεο πνπ έθεξε ε κεηέξα ηεο θαη ηνπο ζπάεη. Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ ηξέρεη πξνο ην κέξνο ηεο. Πξνζπαζεί λα ηε ζπγθξαηήζεη.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Υξπζάλζε κνπ, κσξφ κνπ, ζε παξαθαιψ εξέκεζε. Έια Ώλζάθη κνπ, πάξε βαζηέο αλάζεο θαη εξέκεζε. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Θεέ κνπ! Ση θαθφ ήηαλ απηφ! Γηαηί φια απηά; (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ εμαθνινπζεί λα παιεχεη κέζα ζηελ αγθαιηά ηνπ ΚΧ΢ΣΏ. ΢ην ηέινο θαηαθέξλεη λα ηελ εξεκήζεη.) ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ση λα θάλσ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Σίπνηα. Καιχηεξα λα θχγεηε. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ση ιεο, Κψζηα κνπ; Καη λα ηελ αθήζσ; ΚΧ΢ΣΏ΢: Βίκαη εγψ εδψ. Βμάιινπ ην ίδην έγηλε θαη ηελ πξνεγνχκελε θνξά πνπ ήξζαηε. Βίλαη πνιχ ερζξηθή απέλαηί ζαο. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Μα είκαη ε κάλα ηεο Κψζηα κνπ. Πψο κπνξεί; ΚΧ΢ΣΏ΢: Σν μέξσ θπξία Ώληηγφλε, αιιά θαιχηεξα λα θχγεηε. 92

ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Κη εζχ παηδί κνπ ηη ζα θάλεηο; ΚΧ΢ΣΏ΢: Θα πξνζπαζήζσ λα ηελ εξεκήζσ θαη κεηά ζα πάξσ ηειέθσλν ην γηαηξφ. ΏΝΣΕΓΟΝΔ: Ώπηφλ ηνλ… Καιά. Να κε πάξεηο ηειέθσλν κφιηο θχγεη, λα κνπ πεηο ηη ζνπ είπε. Βληάμεη; (Πιεζηάδεη ηε ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ, ζθχβεη γηα λα ηε θηιήζεη αιιά εθείλε καδεχεηαη ζηελ αγθαιηά ηνπ ΚΧ΢ΣΏ.) Κψζηα, φπσο είπακε, έηζη; Σειέθσλν. (Βγαίλεη.) ΚΧ΢ΣΏ΢ (κε ηε ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ζηελ αγθαιηά, ηε ρατδεχεη απαιά θαη ηε θηιά ελψ ηεο κηιά): Δξέκεζε κσξάθη κνπ. Γηαηί αγάπε κνπ; Γηαηί δε κνπ κηιάο; Βκέλα κνπ κηινχζεο ηνπιάρηζηνλ. Μνπ ηα έιεγεο φια. Πεο κνπ κσξφ κνπ. Φψλαμέ κνπ, βξίζε κε, κίια κνπ κφλν, αλζάθη κνπ. Σε θσλνχια ζνπ ζέισ λ‟ αθνχζσ πάιη. Μνπ ιείπεη. Σν μέξεηο πφζν κνπ ιείπεη; Θπκάζαη πξηλ παληξεπηνχκε; Πεξλάγακε ψξεο κηιψληαο ν έλαο ζηνλ άιιν. ΍ξεο αηειείσηεο. Μεηά… (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ζέξλεηαη πξνο ηνλ πίλαθα. ΢εθψλεηαη θαη ηνλ ρατδεχεη απαιά.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Ώπηή είζαη εζχ; (Δθείλε ηνλ θνηηά γηα πξψηε θνξά.) Βζχ είζαη, έηζη δελ είλαη; Έηζη λνηψζεηο; Έηζη είζαη κέζα ζνπ; Έλα πνξθπξφ θφθθηλν ζαλ θη απηφ εδψ; (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ παίξλεη ην πηλέιν θαη αξρίδεη πάιη λα δσγξαθίδεη.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Πάσ κέζα λα πάξσ ην γηαηξφ ηειέθσλν. Βληάμεη; (Βγαίλεη.) (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ζηακαηά λα δσγξαθίδεη. Παίξλεη ζηα ρέξηα ηεο ην παθέην ηεο Αλέηαο. Σν ζθίγγεη ζηελ αγθαιηά ηεο. Φνξάεη ηα γπαιηά ηεο θαη θάζεηαη μαλά ζην πάησκα. Αξρίδεη λα θνπληέηαη.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: Έια, έια κέζα. (Μηθξή παχζε.) ΢νπ θαίλνκαη λα θνηκάκαη; Ώπιά, θάηη ηέηνηεο κέξεο, κε ηέηνηνλ ήιην κ‟ αξέζεη λα θάζνκαη ζηελ θνπληζηή κνπ πνιπζξφλα, λα πίλσ παγσκέλν ηζάη, λα ιηθλίδνκαη απαιά θαη λα εξεκψ. (Μηθξή παχζε.) Γηαηί κσξέ θηιελάδα; Ανθίκαζέ ην. Δ εξεκία, ην ιίθληζκα κε θάλεη λα λνηψζσ φηη αησξνχκαη, φηη πεξπαηάσ ζην θελφ. (Μηθξή παχζε.) Καιά, ην κπαιφ ζνπ εζέλα φιν ζην πνλεξφ. (Μηθξή παχζε.) Ώ! Σν ιίθληζκα ζνπ θέξλεη άιινπο ζπλεηξκνχο. ΢ην ηέινο ζα θαηαληήζεηο ζεμνκαλήο. (Μηθξή παχζε.) ΋ρη, θαθφ δελ είλαη, αιιά ζην έπαθξν εμαληιείζαη μέξεηο. (Μηθξή παχζε.) Ναη, λαη ην 93

μέξσ είζαη ζθιεξφ θαξχδη εζχ, ηξνκάξα ζνπ! Θέιεηο ιίγν παγσκέλν ηζάη; (΢εθψλεηαη θαη πάεη πξνο ην ηξαπέδη γηα λα βάιεη ηζάη ζηελ Αλέηα.) Οξίζηε ζθιεξφ κνπ θαξχδη εζχ! (Μηθξή παχζε.) Υάιηα είκαη! Έξημα πάιη έλα γεξφ ηζαθσκφ κε ηε κάλα κνπ λσξίηεξα. (Μηθξή παχζε.) Άζε κε κσξέ Ώλέηα. Αελ θάλεη άιιε δνπιεηά απ‟ ην λα αλνίγεη ην ζηνκαηάθη ηεο θαη λα κε θξίλεη. Άθνπ λα δεηο! Μπαίλεη κέζα θαη ηη κνπ ιέεη; «Ση παιαβνκάξεο είλαη απηέο πνπ δσγξαθίδεηο;» (Μηθξή παχζε.) Μεηά άξρηζε λα κνπ πεηάεη θάηη κπερηέο γηα ην αλ κνπ δήηεζε ν Κψζηαο λα παληξεπηνχκε. (Μηθξή παχζε.) Ξέξσ εγψ; Μπνξεί λα ηεο ην είπε ν Κψζηαο. (Μηθξή παχζε.) Άκα ηνλ πάξσ ζην ηειέθσλν ζα ηνπ ηα πσ θη απηνπλνχ έλα ρεξάθη. (Μηθξή παχζε.) Γηαηί δε κε ξψηεζε αλ ζέισ λα πεη θάηη ηέηνην ζηνπο δηθνχο κνπ. Γηαηί ην είπε ρσξίο λα κε ξσηήζεη. (Μηθξή παχζε.) Μνπ ηε δίλεη άγξηα απηφ ην πξάγκα, Ώλέηα! Σν λα κε κε ξσηάεη θαλείο γηα ηίπνηα, ην λα κε κεηξάεη ε γλψκε κνπ ιεο θαη δελ ππάξρσ! (Μηθξή παχζε.) Βλησκεηαμχ ε θπξά Ώληηγφλε έρεη βαιζεί ληε θαη θαιά λα κε παληξέςεη. (Μηθξή παχζε.) Ναη, βέβαηα! Ση κεγαιχηεξε θαηάθηεζε γηα κηα γπλαίθα απφ ην γάκν; (Μηθξή παχζε.) ΋ρη βέβαηα, ηνλ Κψζηα ηνλ αγαπάσ. Βίλαη γιπθφο, ηξπθεξφο… (Μηθξή παχζε.) Ναη! Καιφο εξαζηήο. Ξέρλα ην «ζα θαηαιήμεηο», έρεηο ήδε θαηαιήμεη... (Μηθξή παχζε.) Έρεηο θαηαληήζεη λα ζθέθηεζαη ην ζεμ ζαλ άληξαο. (Μηθξή παχζε.) ΋πσο ζθέθηεζαη εζχ. Μελ μερλάο φηη είζαη γπλαίθα. Καη ε ςπρή κηαο γπλαίθαο είλαη θακσκέλε απφ ρξπζφ θη απφ πνξθχξα. (Μηθξή παχζε.) ΢‟ άξεζε, ε; Λνηπφλ αλ ην βάιεηο ηίηιν ζε θάπνην βηβιίν ζνπ θάπνηε, ζα δεηήζσ πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα, ΟΚ; (Μηθξή παχζε.) Ση ελλνψ; ΐάιε ην κπαιφ ζνπ λα ζθεθηεί ιηγάθη, Ώλεηάθη κνπ, γπλαίθα είζαη. Γηα ηε γπλαίθα, κσξφ κνπ, έξσηαο κε ινγηθή κφλν ηζνδπλακεί κε έλα ηίπνηα. Έλαο άληξαο κπνξεί λα ην αληηκεησπίζεη ινγηθά, λα ην δεη ζαλ ζάξθα, ζαλ χιε, ζαλ ππφζεζε κεξηθψλ ιεπηψλ κνλάρα. Μηα γπλαίθα φκσο φρη. Γηαηί ε ςπρή κηαο γπλαίθαο είλαη ηφζν πνιχπινθε ζε ζπλαηζζήκαηα, πνπ ε χιε κφλν δελ ηεο πξνζθέξεη ηθαλνπνίεζε. Ώλαδεηά ην βάζνο, ην ζπάλην. (Μηθξή παχζε.) Πνχ θνιιάλε; Ίζσο γηαηί θαη ηα δχν είλαη πνιχηηκα. Ίζσο γηαηί ε πνξθχξα θξχβεη κέζα ηεο ην πάζνο θαη κηα κεγαινπξέπεηα, θαη ην ρξπζφ απηή ηε ιάκςε. Ξέξεηο πφζν δχζθνιν είλαη λα θηηαρηνχλ απηέο νη δχν απνρξψζεηο; Αλ θηηάρλνληαη. Σηο πεξηζζφηεξεο θνξέο κφλν θηελέο απνκηκήζεηο 94

βξίζθεηο, αιινησκέλεο. Κνίηα, ν Κψζηαο κε μέξεη θαιά. Ώπηφ πνπ κ‟ αξέζεη δελ είλαη κφλν ε ζηηγκή ηνπ έξσηα αιιά ε πξνεηνηκαζία. Βπίζεο, μέξεη φηη φηαλ ρνξεχσ εθζηαζηάδνκαη θη έηζη, πξηλ ην θπξίσο ζέκα, πάληα ρνξεχνπκε καδί. Έηζη θαη νη δχν έρνπκε απηφ πνπ καο αξέζεη. Βγψ ην πξηλ – θη εθφζνλ ζα έρσ ην πξηλ, ζα απνιαχζεη θη απηφο ην κεηά. Ανθίκαζέ ην κηα θνξά θαη ζα δεηο. (Μηθξή παχζε.) ΋ρη, φρη ζην παλεπηζηήκην. Βμάιινπ, είλαη θη απηφ κηα κνξθή δεκηνπξγίαο. Καη κελ μερλάο φηη ν ρνξφο ήηαλ πάληνηε κηα κνξθή ηεξνηειεζηίαο. Αεο ην ζαλ κηα αξρέγνλε ηειεηή δεπγαξψκαηνο. (Μηθξή παχζε.) Ο ρνξφο είλαη έλαο αηζζεζηαζκφο, ξε θνπέια κνπ, θαηάιαβεο; (Μηθξή παχζε.) Φαληάδεζαη λα καο άθνπγε ε Ώληηγφλε, ε; (Γειάεη.) Γηα πεο κνπ ηα δηθά ζνπ ηψξα. (Μηθξή παχζε.) Πφηε; (Μηθξή παχζε.) Καιά ε Ώιεμάλδξα δελ ηα είρε κε ην Νίθν; (Μηθξή παχζε.) Ώ! Σα ‟ρεη θαη κε ην Νίθν θαη κε ην Γηψξγν. Μάιηζηα! (Μηθξή παχζε.) Καιά άκα ηελ πάξνπλε ρακπάξη, ζα θάεη πνιχ μχιν λα κνπ ην ζπκεζείο. (Μηθξή παχζε.) Αελ κπνξεί λα δηαιέμεη! Πεο ηεο λα δηαιέμεη, γξήγνξα κφλν. Σνπο άιινπο ηνπο είδεο; (Μηθξή παχζε.) Πνηνο Ώληψλεο, ν δηθφο καο ν Ώληψλεο; (Μηθξή παχζε.) Βίζαη ζίγνπξε κσξέ Ώλέηα ή ηνλ κπέξδεςεο κε θαλέλαλ ήξσα ηνπ βηβιίνπ ζνπ; (Μηθξή παχζε.) Καιά πφηε έγηλε; (Μηθξή παχζε.) Σνπο είδεο; Μπνξεί ηα παηδηά λα είλαη απιά θίινη. Καη ζην θάησθάησ ηη είδεο; (Μηθξή παχζε.) Βάλ ην ιεο εζχ, θη αθνχ είδεο φ,ηη είδεο, εγψ ηη λα πσ; Ώ, ηε Λνπθία έρσ πνιχ θαηξφ λα δσ. Οχηε ηειέθσλν πήξε. Βηδηθά απφ ηφηε πνπ παληξεχηεθε, ραζήθακε. (Μηθξή παχζε.) Να κάζσ ηη; (Παχζε.) ΢ψπα! Σειηθά ν άληξαο ηεο είλαη φλησο πνιχ ειίζηνο. Καιά, δελ κπνξψ λα πηζηέςσ απηφ πνπ κνπ είπεο γηα ηνλ Ώληψλε. (Μηθξή παχζε.) Ώπφ πνχ; (Μηθξή παχζε.) Πφηε; (Μηθξή παχζε.) Ναη ζπκάκαη ηφηε πνπ πήγακε φινη καδί ζηε ΢αληνξίλε. Αελ ήηαλ ππέξνρα; (Παχζε.) Να ζπκεζψ ηη; (Μηθξή παχζε.) Ναη, ζπκάκαη εθείλνλ ηνλ Εηαιφ πνπ καο έπαηξλε ζπλέρεηα απφ πίζσ. Καη κάιηζηα ηνλ είραηε θαςνπξεπηεί θη εζχ θαη ε Ώιεμάλδξα – ηφζν, πνπ θάλαηε ζαλ θνθφξηα γηα ην πνηα ζα ηνπ ηελ πέζεη πξψηε, αιιά απηφο…(Ξεζπάεη ζε γέιηα) …ηελ έπεζε ζηνλ Ώληψλε! (Μηθξή παχζε.) Έια κσξέ Ώλέηα, ππεξβάιιεηο. (Μηθξή παχζε.) Ώ, έηζη ε; Βίρε έλζηηθην ν Εηαιφο! Κη φκσο, ν Ώληψλεο είλαη κάιακα παηδί. (Μηθξή παχζε.) Β; (Μηθξή παχζε.) Κνίηα ηε λα δεηο, «ζπάλην γηα άληξα». Αελ είλαη φινη νη άλδξεο βιάθεο μέξεηο! (Μηθξή παχζε.) Ναη, ζ‟ απηφ 95

ζπκθσλψ. Κνίηα θαθνκνίξα κνπ κε ζνπ μεθχγεη πνπζελά θακηά θνπβέληα… ΢ην θάησ -θάησ είλαη δηθαίσκά ηνπ λα είλαη φ,ηη ζέιεη λα είλαη. (Μηθξή παχζε.) Κη αλ ζνπ αλνίμεη θνπβέληα ν Ώληψλεο, πξφζεμε ηη ζα πεηο θαη πψο ζα ην πεηο. (Μηθξή παχζε.) Αελ είπα φηη είζαη ρνιή, αιιά ηέηνηεο θαηαζηάζεηο είλαη ιεπηέο. Βίλαη θίινο καο ρξφληα, δελ είλαη αλάγθε λα ηνλ πνπιήζνπκε ηψξα. (Μηθξή παχζε.) Μνπ θαίλεηαη φκσο, Ώλεηάθη, φηη απνθεχγεηο ζπζηεκαηηθά λα κνπ κηιήζεηο γηα ηα δηθά ζνπ. (Μηθξή παχζε.) Πφηε; (Μηθξή παχζε.) Γνπζηάξσ! ΢ε ιίγν θαηξφ ζα ιέσ «απφ εδψ ε θίιε κνπ ε ζπγγξαθέαο». (Μηθξή παχζε.) Θα ζην εθδψζεη. Άθνπζέ κε, μέξσ ηη ιέσ εγψ. (Μηθξή παχζε.) Έια κσξέ Ώλέηα, κε δνπιεχεηο; Σξάβεμα ηα κχξηα φζα, φηαλ ηνπο είπα φηη κεηά ηε Φηινινγία ζα δψζσ θαη ζηε ΢ρνιή Καιψλ Σερλψλ. Φαληάζνπ ηη ζα γίλεη αλ ηνπο πσ φηη ζα ζηακαηήζσ ην θαζεγεηειίθη γηα ηε δσγξαθηθή. (Μηθξή παχζε.) Άζηα Ώλέηα… Μηιάσ θαη λνκίδσ φηη κηιάσ ζην θελφ. Μπνξείο λα κνπ πεηο γηαηί φινη κε αγλννχλ; Βίλαη ζαλ λα κηιάσ θαη λα κε βγαίλεη ε θσλή. ΢αλ ηνπο εθηάιηεο. Θεο λα θσλάμεηο, νπξιηάδεηο γηα λα ζσζείο, αιιά δε βγαίλεη θσλή γηα λα ζ‟ αθνχζνπλ. (Μηθξή παχζε.) Άζε κε, δε ζα αληέμσ γηα πνιχ αθφκα, ζα κνπ ζηξίςεη. (Μηθξή παχζε.) Ο Κψζηαο κε θαηαιαβαίλεη αιιά... (Μηθξή παχζε.) Σίπνηα δελ είλαη πην θαηαζηξνθηθφ ζε κηα ζρέζε απφ ηελ εξεκία. ΋ρη ηελ εξεκία πνπ δεκηνπξγείηαη γηαηί δελ ππάξρνπλ αληηζέζεηο γηα λα ζπγθξνπζηείο, αιιά απιά γηαηί νη αληηζέζεηο απηέο αγλννχληαη ζπλεηδεηά. (Μηθξή παχζε.) ΋ρη! (Μηθξή παχζε.) Σνλ ιαηξεχσ. Ώπιά δε ζέισ λα παληξεπηνχκε, γηα ηελ ψξα ηνπιάρηζηνλ. Αε κνπ ηαηξηάδεη απηή ε εηθφλα, δε κνπ πάεη. (Μηθξή παχζε.) Σν μέξσ. Άξρηζαλ ηα δχζθνια Ώλεηάθη. Πνχ παο, θεχγεηο; Ση λα ζνπ πσ… Καιή επηηπρία. Ώ, μεθίλα λα ζθέθηεζαη πνχ ζα καο βγάιεηο γηα λα γηνξηάζνπκε ην πξψην ζνπ βηβιίν. (΢εθψλεηαη θαη απνραηξεηά ηελ Αλέηα. Γπξίδεη, θνηηά ηνλ πίλαθα θαη μεθηλά πάιη λα δσγξαθίδεη.) (Αθνχγεηαη ην θνπδνχλη ηεο πφξηαο. Μεηά απφ ιίγν κπαίλεη ν ΚΧ΢ΣΏ΢ κε ηνλ ΏΝΣΧΝΔ.) ΚΧ΢ΣΏ΢: ΋πσο ζνπ ηα ‟πα θαη ζην ηειέθσλν. Γσγξαθίδεη κφλν. Ώθνχεη ζπλέρεηα κνπζηθή, ρνξεχεη. Κάλεη πξάγκαηα πνπ είρε λα θάλεη ρξφληα. 96

ΏΝΣΧΝΔ΢: Καιφ είλαη απηφ. Σνπιάρηζηνλ εθθξάδεηαη. Μηιάεη κε ηνλ ηξφπν ηεο. Μηιάεη αθφκα κφλε ηεο; ΚΧ΢ΣΏ΢: ΢πλέρεηα. Με καο ηίπνηα. Πξηλ πνπ ήξζε ε κάλα ηεο, ζε κηα ζηηγκή πεηηέηαη επάλσ θαη έγηλε... ΢νπ ηα ‟πα ζην ηειέθσλν. ΍ξεο-ψξεο, φηαλ ηεο κηιάσ, φηαλ ηελ παίξλσ αγθαιηά θαη ηε ρατδεχσ θάηη πάεη λα πεη, αιιά δελ αθήλεηαη, αθφκα αληηζηέθεηαη. ΏΝΣΧΝΔ΢: Βληάμεη, ε θπξία Ώληηγφλε έρεη πάληα ηνλ ηξφπν ηεο γηα λα γίλεηαη εθλεπξηζηηθή. Άζε καο ηψξα γηα ιίγα ιεπηά κφλνπο. (Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ βγαίλεη.) ΏΝΣΧΝΔ΢: Γεηα ζνπ Υξπζάλζε, ηη δσγξαθίδεηο ζήκεξα; (Δθείλε δελ απαληά.) Έρεηο πνιιά θηιηά απ‟ ηνλ Φίιηππν. Σνλ ζπκάζαη; Σν παηδί πνπ είκαζηε καδί. (Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ αθήλεη ηε δσγξαθηθή θαη θάζεηαη θάησ. Ο ΏΝΣΧΝΔ΢ θάλεη ην ίδην. Γηα ιίγε ψξα θάλεη αθξηβψο ηηο ίδηεο θηλήζεηο θαη αληηδξάζεηο κε ηηο δηθέο ηεο. Μπαίλεη ν ΚΧ΢ΣΏ΢. Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ αξρίδεη πάιη λα δσγξαθίδεη.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Ση έγηλε Ώληψλε; ΏΝΣΧΝΔ΢: Αχζθνια ηα πξάγκαηα. Ώληηζηέθεηαη πνιχ. Αελ ην βιέπεηο θη εζχ; (Γείρλνληαο ηνλ πίλαθα.) ΚΧ΢ΣΏ΢: Βγψ ην βιέπσ. Βζχ πεο κνπ ηη βιέπεηο. ΏΝΣΧΝΔ΢: Πφλν, νξγή, ζπκφ. ΚΧ΢ΣΏ΢ (ζρεδφλ ζε παληθφ): Ση λα θάλσ ξε Ώληψλε; Σελ αγαπάσ! ΏΝΣΧΝΔ΢: Ώληέρεηο δπν θνπβέληεο φρη απφ γηαηξφ αιιά απφ θίιν; Πφζεο θνξέο θάζηζεο δίπια ηεο θαη ηεο έδσζεο ζεκαζία φπσο θάλεηο ηψξα; Πφζεο θνξέο ηελ παξαθάιεζεο λα ζνπ κηιήζεη, φπσο ηελ παξαθαιάο ηψξα; Πφζεο θνξέο ήζνπλα πξφζπκνο λα ηελ αθνχζεηο, φπσο είζαη ηψξα; Δ Υξπζάλζε ήηαλ πάληα πεξήθαλνο άλζξσπνο θαη ζ‟ αγαπάεη. ΢ηελ νπζία πάλσ ηεο μεζπά. Σνλ εαπηφ ηεο ζθνηψλεη, φρη εζέλα. ΚΧ΢ΣΏ΢ (ζρεδφλ ρακέλνο): Σν μέξσ. Βγψ θηαίσ. Βγψ. ΏΝΣΧΝΔ΢: ΋ρη κφλν εζχ. Βζχ είζαη έλα θνκκάηη κέζα ζην κεγάιν παδι. ΢αλ ηξειινγηαηξφο, πνπ ιέκε, δελ μέξσ ηη λα ζνπ πσ. Έιπηδα ζήκεξα, κεηά απφ ηφζεο θνξέο, φηη ζα ήηαλ πην δεθηηθή, αιιά... ΚΧ΢ΣΏ΢: Πφηε λα ζε πεξηκέλσ πάιη; 97

ΏΝΣΧΝΔ΢: Ώχξην ην βξάδπ, κφιηο θιείζσ ην ηαηξείν. Ξέξεηο ε Υξπζάλζε ήηαλ έλαο απφ ηνπο ιίγνπο αλζξψπνπο πνπ κε απνδέρζεθαλ ρσξίο πψο ή γηαηί, εηξσληθά ρακφγεια, εμεηαζηηθά βιέκκαηα. Καηά θάπνην ηξφπν ηεο ην ρξσζηάσ. ΚΧ΢ΣΏ΢ (εμνκνινγεηηθά θαη απειπηζκέλα): Δ Υξπζάλζε δελ ήηαλ πνηέ ζαλ ηνπο άιινπο. Ήηαλ μερσξηζηφο άλζξσπνο. Καη ην ιάζνο ησλ δηθψλ ηεο, φισλ καο, ήηαλ φηη κνλίκσο ηε βάδακε ζε θαινχπηα, ρσξίο λα ηε ξσηάκε πνηέ αλ ζέιεη ή φρη, ρσξίο λα θνηηάκε αλ ηεο ηαηξηάδνπλ ή φρη. Καη θαιά νη γνλείο ηεο. Οη γνλείο καο, καο αγαπάλε αιιά ζπάληα καο καζαίλνπλ ή καο θαηαιαβαίλνπλ. Βγψ ην ήμεξα, φκσο. Μνπ ην είρε πεη, θαηαιαβαίλεηο; Γη‟ απηφ δε ζπγρσξψ ηνλ εαπηφ κνπ. ΏΝΣΧΝΔ΢: Δξέκεζε, ν έλαο θηάλεη. Μελ αθήλεζαη ηψξα, εληάμεη; Σψξα ζε ρξεηάδεηαη. ΚΧ΢ΣΏ΢: Πάσ λα πάξσ ηειέθσλν ηελ Ώληηγφλε. (Βγαίλεη.) ΏΝΣΧΝΔ΢: Παίξλσ ηελ ηζάληα κνπ θη έξρνκαη. Λνηπφλ, γεηα ζνπ Υξπζάλζε! ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ (γπξλά πξνο ην κέξνο ηνπ∙ ςειιίδνληαο): Φηιηά ζην Φίιηππν. (Ο ΏΝΣΧΝΔ΢ βγαίλεη. Η ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ γπξίδεη θαη πάιη πξνο ηνλ πίλαθα. ΢ηακαηά λα δσγξαθίδεη. Κάζεηαη γηα ιίγν αθίλεηε. Μεηά απφ ιίγν παίξλεη έλα πνξθπξφ χθαζκα θαη ην ζηξψλεη ζην πάησκα. Δπάλσ ξίρλεη δχν καμηιάξεο ρξπζαθί θαη μαπιψλεη.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: Σψξα ηη λα ζνπ απαληήζσ; (Μηθξή παχζε.) Πξαγκαηηθά δελ μέξσ. (Μηθξή παχζε.) ΢‟ αγαπάσ. Με κε θνηηάο έηζη. ΢‟ αγαπάσ αιιά…θνβάκαη. (Μηθξή παχζε.) Βκέλα, εζέλα… Δ δσή είλαη ηξειή αγάπε κνπ. (Μηθξή παχζε.) Αελ έρεη αιιά, πψο λα ζην πσ;(Μηθξή παχζε.) Κη φκσο ζα αιιάμεη. Πνιιά ζα αιιάμνπλ. Μηα ραξά δελ είκαζηε θη έηζη; (Μηθξή παχζε.) Μελ είζαη θνπηφο. Ώλ πάςσ θάπνηα ζηηγκή λα ζ‟ αγαπάσ, ν γάκνο δελ ζα κε θξαηήζεη θνληά ζνπ. Σν μέξεηο. Ώο κείλνπκε έηζη ζε παξαθαιψ. ΢νπ θαίλεηαη πεξίεξγν πνπ ζνπ δεηάσ θάηη ηέηνην, εγψ, κηα γπλαίθα; (Μηθξή παχζε.) Αελ είλαη φηη θνβάκαη εζέλα ηνλ Κψζηα, θνβάκαη εζέλα ηνλ άλδξα.Φνβάκαη απηφ πνπ θξχβεηαη κέζα ζηα θχηηαξά ζνπ, απηφ πνπ θιεξνλφκεζεο κέζα απφ ηα βάζε ησλ αηψλσλ θαη ζα βγεη ζηελ επηθάλεηα λα δηεθδηθήζεη ηελ χπαξμή ηνπ. Φνβάκαη ηνλ θπλεγφ. Σνλ θαηαθηεηή. (Μηθξή παχζε.) Κη φκσο, βαζηά κέζα ζνπ απηφ θξχβεηο. ΋πσο θη εγψ βαζηά κέζα 98

κνπ θνπβαιάσ ηε ζηαζεξφηεηα θαη ηε κνληκφηεηα πνπ ηψξα αληηκάρνκαη. Έηζη ήηαλ πάληα. Βίκαη γπλαίθα! Ήξζεο λα κε θαηαθηήζεηο, έζησ θη αλ απηφ ζεκαίλεη φηη ζα πξέπεη λα κε ιεειαηήζεηο, λα κε θαηαζηξέςεηο. Κη εγψ παξφιν πνπ ην μέξσ, είκαη εδψ. Παξφιν πνπ αγσλίδνκαη λα θξαηήζσ ηελ ειεπζεξία κνπ, λα ζνπ μεθχγσ, λα ζσζψ, ζην ηέινο ζα ππνηαρζψ θαη ζα παιέςσ λα ζε θξαηήζσ. (Μηθξή παχζε.) Αελ είλαη ην ηη ζέιεηο εζχ γηα λα ην ειέγμεηο. Βίλαη ην ηη θνπβαιάκε κέζα καο ζαλ άληξαο θαη ζα γπλαίθα. (Μηθξή παχζε.) Σν μέξσ φηη κ‟ αγαπάο. Κη απηά πνπ ζνπ ιέσ κέζα ζην παηρλίδη ηεο αγάπεο είλαη. Κνίηα… Αελ κπνξψ δίρσο δηθφ κνπ ρψξν. Θα πληγψ! Σν θαηαιαβαίλεηο; (Aλάβεη ηζηγάξν.) ΢‟ αγαπάσ. Ώιιά φπσο έλα θνκκάηη κνπ ζε αγαπάεη, έλα άιιν ζε κηζεί. Μνηάδνπκε αξθεηά εκείο νη δπν. Κη ίζσο απηφ λα είλαη νιέζξην θαη γηα ηνπο δπν καο. Γηαηί απηή ε νκνηφηεηα δε ζα αθήζεη ηηο δηαθνξέο καο λα ζπγθξνπζηνχλ. Θα κέλνπλ πάληα ζην ζθνηάδη θαη παξφιν πνπ δε ζα ηηο βιέπνπκε ζα είλαη εθεί. Κη απηφ κπνξεί λα καο ζθνηψζεη. (Μηθξή παχζε.) Αελ μέξσ, δελ μέξσ! Βίκαζηε ηφζα ρξφληα καδί, πνπ ζην ηέινο κνηάδεη λα έρεη γίλεη ζπλήζεηα. (Μηθξή παχζε.) Άζε κε λα ηειεηψζσ. Λαηξεχσ ηηο ζηηγκέο πνπ είκαζηε καδί. Μ‟ αξέζεη ν ηξφπνο πνπ κνπ θέξεζαη, κε ηξειαίλεη ν ηξφπνο πνπ κε θνηηάο, πνπ κ‟ αγθαιηάδεηο. Κη φηαλ θάλνπκε έξσηα είλαη ζα λα βξίζθνκαη ζε άιιε δηάζηαζε. Ώιιά «θνβνχ ηνπο Ααλανχο θαη δψξα θέξνληεο». Γηαηί δψξα είλαη φια απηά. Καη ην πην ηξαγηθφ είλαη φηη μέξσ πσο φια απηά ζα αιιάμνπλ κφιηο κε θαηαθηήζεηο. ΋ηαλ πηα ζα ππνηαρηψ θαη ζα ζνπ πξνζθέξσ «γε θαη χδσξ» γηα λα ζε θξαηήζσ θνληά κνπ, γηα λα κε θχγεηο γη‟ αιινχ. Κη απηφ είλαη ην θνκκάηη κνπ πνπ ζε κηζεί. Ώπηφ πνπ μέξεη φηη ζα ππνηαρζεί ζην κνηξαίν. (Αλεβάδεη ηελ έληαζε ηεο κνπζηθήο. Σν ηξαγνχδη πνπ αθνχγεηαη είλαη ην Carla’s Loneliness απφ ηνπο ENIGMΑ.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ: ΢ε παξαθαιψ, ρφξεςε καδί κνπ. (Αξρίδεη λα ρνξεχεη γχξσ απφ ην θφθθηλν παλί, ηξαγνπδψληαο ηνπο ζηίρνπο): I feel Love, I can see Passion I feel Danger, I feel Obsession (Μπαίλεη ν ΚΧ΢ΣΏ΢ θαη ηελ παξαθνινπζεί.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ (ζπλερίδεη λα ρνξεχεη θαη λα ηξαγνπδά): 99

Don‟t play games with the ones who love you Cause I hear a voice who says: I Love you… I‟ll Kill you Loneliness, I feel Loneliness in my room (Ο ΚΧ΢ΣΏ΢ πξνρσξά ζην θέληξν ηεο ζθελήο θαη αξρίδεη λα ρνξεχεη καδί ηεο. Η ζθελή θσηίδεηαη κε έλα θφθθηλν ρξψκα.) ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ ( ζπλερίδεη λα ηξαγνπδά): Look into the mirror of your soul Love and Hate are one in all Sacrifice turns to revenge and believe me You‟ll see the face who says: I Love you, I‟ll kill you But I‟ll Love you forever Loneliness, I feel Loneliness in my room (Γνλαηίδνπλ θαη νη δπν πάλσ ζην θφθθηλν ραιί. Ο πίλαθαο ηεο ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ΢ θαη ην δεπγάξη θσηίδνληαη κε έλα ρξπζαθί ρξψκα, ελψ γχξσ επηθξαηεί ην θφθθηλν.) ΚΧ΢ΣΏ΢ (ζηελ αγθαιηά ηεο ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ΢): ΢πγρψξεζέ κε αλζάθη κνπ… ΢πγγλψκε. ΢πγρψξεζέ κε. ΥΡΤ΢ΏΝΘΔ (ρατδεχνληάο ηνπ ηα καιιηά): ΢‟ αγαπάσ. (Κνηηάδνληαο πξνο ηνπο ζεαηέο): Κνίηα ζηνλ θαζξέθηε ηεο Φπρήο ζνπ Ώγάπε θαη Μίζνο είλαη ίδηα ζ‟ φια Δ Θπζία κεηαηξέπεηαη ζε Βθδίθεζε θαη πίζηεςέ κε Θα δεηο ην πξφζσπν πνπ ιέεη ΢‟ Ώγαπάσ… ζα ζε ΢θνηψζσ Ώιιά ζα ζ‟ Ώγαπάσ γηα Πάληα. ΢ΚΟΣΑΓΗ

100

Μαρία Καμπύλη ΤΠΟΓΔΗΑ ΓΗΑΒΑ΢Ζ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΘΒΟΦΕΛΟ΢ ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ ΓΔΣΕΏΝΟ΢ Έλα ππφγεην δσκάηην πνιχ αρλά θσηηζκέλν, γεκάην πγξαζία. ΢ηαγφλεο ζηάδνπλ απφ ην ηαβάλη. Μαχξα βαξέιηα βξίζθνληαη ζηελ άθξε, δίπια ζηα ζθαιηά πνπ νδεγνχλ ζην ππφγεην. ΢ηελ άθξε ηνπ δσκαηίνπ, o ZHTIANO΢, έλαο άλζξσπνο κε θνπξειηαζκέλα ξνχρα, ζην έλα ηνπ ρέξη θξαηάεη έλα ξαβδί, ζην άιιν κηα θινγέξα. Όπσο θαίλεηαη, είλαη ηπθιφο. Κάζεηαη πξάνο νθιαδφλ πάλσ ζ’ έλα ραιί. Καπλνί αξρίδνπλ λα βγαίλνπλ ζηελ άθξε ηεο ζθελήο. Βνή απφ βνκβαξδηζκνχο, ε γε ηξέκεη. Γχν άλζξσπνη παληθφβιεηνη ηξέρνπλ. Ο έλαο, o ΘΒΟΦΕΛΟ΢, γχξσ ζηα πελήληα, ζαξθψδεο, θξαηά έλα ζηαπξφ ζην ρέξη ηνπ θαη θνξά καχξν ρηηψλα. Ο άιινο, ν ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢, γχξσ ζηα ζαξάληα, θνξάεη άζπξν ζαθάθη θαη ζθίγγεη ζην ζηήζνο ηνπ έλα πνξζειάληλν δνρείν αμίαο. Οη ηζέπεο ηνπ παξαθνπζθσκέλεο. Κιείλνπλ κηα βαξηά μχιηλε παιηά πφξηα θαη θαηεβαίλνπλ ηα ζθαιηά. Οη ήρνη αθνχγνληαη ιηγφηεξν έληνλα. Ο έλαο ζθνληάθηεη πάλσ ζηνλ άιινλ. Σξνκάδνπλ φηαλ αληηθξίδνληαη ζηα κάηηα. Βγάδνπλ θξαπγέο. Αθφκα δελ έρνπλ δεη ην ZHTIANO. Ο έλαο ηείλεη ην ζηαπξφ πξνο ηνλ άιινλ ζαλ λα μνξθίδεη ην θαθφ, ελψ ν άιινο θξχβεη θαιά κέζα ζην ζηήζνο ηνπ ην πνιχηηκν αληηθείκελν. ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Φχγε, θχγε, θχγε... (Γείρλεη ην ζηαπξφ θαη ηξέκεη.) Μελ πξνρσξήζεηο βήκα! ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: ΢αο παξαθαιψ! ΢αο παξαθαιψ! Με κε πεηξάμεηε! Με κε αθνπκπάηε... Να....πάξηε...φζα ζέιεηε! (Αδεηάδεη ηηο ηζέπεο ηνπ. Σνπ πεηάεη ραξηνλνκίζκαηα.) ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (εξεκεί, ηνλ θνηηάεη κε απνξία): Μα...λφκηδα πσο είζηε απφ εθείλνπο... ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Κη εγψ λφκηδα φηη... ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Δξεκήζηε! Βίκαζηε αζθαιείο εδψ. Αε βιέπσ λα έρεηε ζεκάδηα φηη έρεηε θνιιήζεη... ΢σζήθακε γηα ηελ ψξα! 101

(Ο ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ θαηατδξσκέλνο ζθχβεη, ζέξλεηαη ζε κηα γσληά καδεχνληαο ηελ παξακηθξή δεθάξα. Σα μαλαβάδεη ζηηο ηζέπεο ηνπ. Λαραληαζκέλνο ζεθψλεηαη θαη ζπλερίδεη.) ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Βίλαη έλα ράνο εθεί πάλσ! Πέθηνπλ εθείλεο νη ζηαγφλεο πνπ θαίλε ην δέξκα θαη ειεθηξίδνπλ ην ζψκα... ΢α καγλήηεο θάηη ζε ηξαβάεη θαη ζε ηηλάδεη πάιη πξνο ηα πίζσ... Κη φκσο, εγψ...δελ κπνξείηε λα πηζηέςεηε πφζε ηφικε ρξεηάζηεθε... Πφζν ζάξξνο θαη δχλακε ρξεηάζηεθε γηα λα θαηνξζψζσ λα πεξηζψζσ απηά ηνπιάρηζηνλ γηα ηα νπνία κφρζεζα.... (Γείρλεη ηηο ηζέπεο ηνπ.) Πξφιαβα! Βπηπρψο ζην δεπηεξφιεπην! Σν ζπίηη βέβαηα έπαζε ζνβαξέο δεκηέο, αιιά... ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (θνηηάδνληαο κε ιαρηάξα ην πνξζειάληλν δνρείν): Ο Θεφο λα ζαο θηιάεη θχξηε...θχξηε;;; ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Φηινθξάηεο. ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Υάξεθα πνιχ, θχξηε Φηινθξάηε! ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Κη φηαλ κεηά ηνλ πξψην βνκβαξδηζκφ ηα πξάγκαηα θάπσο εξέκεζαλ, ην δηαηζζάλζεθα ζαο ιέσ... Ήηαλ ε ζηηγκή θαηάιιειε. ΋ξκεζα κέζα θαη... ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (δηαθφπηεη): Ο Θεφο κάο έδεημε ην δξφκν πξνο ηα δσ! Βίκαζηε ηα εθιεθηά παηδηά Σνπ! Μεγαινδχλακε ε ράξε ηνπ... (Φσηίδεηαη μαθληθά ην πξφζσπν ηνπ ΓΔΣΕΏΝΟΤ. Οη άιινη ηνλ θνηηνχλ παληθφβιεηνη.) ΓΔΣΕΏΝΟ΢: Μαχξα θνξάθηα πεηνχλ θαη ρηππνχλ!... Μαχξα ξάκθε θαξθψλνληαη ζε άζπξα θνξκάθηα. Μαχξα θνξάθηα.... ΢θπιηά πνπ θξχβνληαη θάησ απ‟ ηε γε... Φάρλνπλ κέξνο γηα λα ζάςνπλ ην θφθαιφ ηνπο. ΋κσο θη απηφ ζε ιίγν, ζηάρηε ζα γίλεη... ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Πνηνο είλαη απηφο; Θεφο θπιάμεη! Κχξηε Φηινθξάηε! Κνηηάμηε απηφλ ηνλ άλζξσπν!... Κνηηάμηε ηνλ άλζξσπν θαιά. Σνλ βιέπεηε θη εζείο ή κήπσο έρσ...; Καθφ ζεκάδη... Καθφ! Πάεη, ραζήθακε!!! ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Γηα φλνκα ηνπ Θενχ θχξηε... θχξηε...;; ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Θεφθηινο. ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ (θνηηψληαο θαρχπνπηα ην ΓΔΣΕΏΝΟ): ΢πλέιζεηε θχξηε Θεφθηιε! Αελ ηνλ βιέπεηε ηνλ αλζξσπάθν; Έλαο θαθνκνίξεο ηπθιφο δεηηάλνο είλαη. Σνπ ‟ρεη ζαιέςεη. Αελ ηνλ βιέπεηο; Β, ςίη...εζέλα... ΢νπ κηιάσ!

102

ΓΔΣΕΏΝΟ΢: ΢ζζο... Νχρησζε... ΐιέπεηε; Ώθνχηε; Οη λπρηεξίδεο μππλνχλ ...ςάρλνπλ γηα ηξνθή... Μπξίδνληαη ηξνθή...θπιαρηείηε!!! ΢άπηεο ζάξθεο… Πίλνπλ βξψκηθν αίκα, αίκα αλζξψπσλ ήδε λεθξψλ... (Με ην ξαβδί ηνπ, ρηππψληαο ζηνλ αέξα, ηηο απνκαθξχλεη.) Έλα θνξηηζάθη ςάρλεη κέζα ζηελ νκίριε...ζηνλ θαπλφ, ζηελ θαηαρληά!... Σξέρεη πξνο ηελ μχιηλε πνξηνχια. Ώθνχζηε!!! Δ Ώιίθε ζηε Υψξα ησλ Θαπκάησλ... Παίδεη ζηε ζθαθηέξα ησλ Μεγάισλ θαη ράλεη! Σελ ηξαπκαηίδνπλ νη ηξάπνπιεο... Ο ιαγφο ηε βγάδεη ζ‟ έλα δάζνο ειηνθψηηζην...ζ‟ έλα μέθσην... Νάηε! Σψξα κφιηο, πάλσ απφ ηα θεθάιηα ζαο...ρνξεχεη ε πεηαινχδα. Κνηηάρηε!... (Γείρλεη ζην θελφ.) ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Πάεη, ηα ‟ραζε ν άλζξσπνο... ΐιέπεη ιαγνχο θαη πεηξαρήιηα! Ννκίδεη φηη είλαη πεηαινχδα!... (Γειάεη ζαξθαζηηθά.) ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (ηξνκαγκέλνο): Βίλαη δηαβνιηθφο, δε βιέπεηε;;; Σνλ θπξίεπζε ν ΢αηαλάο!!! (Κάλεη ην ζήκα ηνπ ζηαπξνχ κε ηα ρέξηα ηνπ. ΢πγρξφλσο, κνπξκνπξάεη θάηη ζαλ πξνζεπρή θαη ηηλάδεη καληαζκέλνο ην ζηαπξφ.) Ίζσο πξέπεη λ‟ αλέβνπκε θαη λα... ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ (επηηαθηηθά): ΢ηακάηα! ΋ρη, απηφ πνηέ!... (Πιεζηάδεη ην ZHTIANO. Αξγά θαη ζπιιαβηζηά): Πνηνο είζαη; Πψο ζε ιέλε; ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Ώλ δελ είλαη ζαηαληζκέλνο, είλαη ζίγνπξα ειεθηξηζκέλνο! Βίλαη νη παξελέξγεηεο θχξηε Φηινθξάηε... Ίζσο έρεη θνιιήζεη θη απηφο, ζαο ιέσ... ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ (γειάεη ζαξθαζηηθά): Ώπφ ηη πξάγκα; Ώπφ ηελ ηξέια; ΢αο παξαθαιψ θχξηε Θεφθηιε! Θα ζαο πείξαδε λα γίλεηε ιίγν πην ινγηθφο ζηελ εξκελεία ζαο ησλ πξαγκάησλ; (Ο ΘΒΟΦΕΛΟ΢ καδεχεηαη ακήραλα. Αθνχγνληαη δπλαηνί θξφηνη, παηδηθέο θσλέο, θιάκαηα. Η μχιηλε πφξηα ηξαληάδεηαη. Κάπνηνη πξνζπαζνχλ λα ηελ παξαβηάζνπλ.) ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Κχξηε Φηινθξάηε! Ώθνχηε!... ρηππνχλ! Θα ζπάζνπλ ηελ πφξηα. Υαζήθακε! ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (θηιάεη ην ΢ηαπξφ ηνπ): ΢ψζε καο Κχξηε! Λππήζνπ καο... ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Γξήγνξα. Άζε ηνλ Κχξην θη έια λα κε βνεζήζεηο λα κεηαθηλήζνπκε ηα βαξέιηα απηά πίζσ απ‟ ηελ πφξηα! (Ο ΘΒΟΦΕΛΟ΢ ππαθνχεη. Αξρίδεη λα κεηαθηλεί ηα βαξέιηα.) ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ (ζην ΓΔΣΕΏΝΟ): Κη εζχ άρξεζην πιάζκα, θνπλήζνπ! Θεο λα πεζάλνπκε φινη; Ση ζηέθεζαη έηζη; (Σν αθίλεην βιέκκα ηνπ ηνλ ηξνκάδεη.) ΢α λα κε θαξθψλεηο ζηα κάηηα! Κη φκσο...είζαη 103

ηπθιφο!... (Αιιάδεη ζέζεηο ζπλερψο γηα λα κελ αληηκεησπίδεη ην βιέκκα ηνπ. Δθείλνο παξακέλεη αζάιεπηνο.) Ση ζεο απφ κέλα επηηέινπο; (Ο ΓΔΣΕΏΝΟ΢ παίξλεη ηε θινγέξα ηνπ θαη παίδεη έλα ιππεηεξφ ζθνπφ.) ΓΔΣΕΏΝΟ΢ (ηειεηψλεη ην ζθνπφ): Έρεη παλζέιελν ζήκεξα! Κνηηάρηε! Φεγγάξη πνξθπξφ, ινπζκέλν κε ηελ θφθθηλε άκκν ηνπ πνιέκνπ... Κη εζείο, αρφξηαγνη αξνπξαίνη, ζθάβεηε ηξχπεο θάησ απφ ηε γε, γηα λα κελ θαείηε απφ ην θφθθηλν θσο... Πξνηηκάηε ην ζθνηάδη! Βθεί δε βιέπεηε θαη κπνξείηε επθνιφηεξα λα θξπθζείηε! Βθεί κέζα δελ πνλάεη! Βίλαη φκσο ζηελάρσξα θαη δελ έρεη δηεμφδνπο. Μνχρια ζηνπο ηνίρνπο, ζηα ηαβάληα... Πνληίθηα ρνξεχνπλ κέζα ζην ζθνηάδη θαη ξνθαλίδνπλ φ,ηη βξνπλ... Φνβνχληαη! Ώπηνηξαπκαηίδνληαη... ΘΒΟΦΕΛΟ΢ (μαθληθά αληηδξά κε ζπαζκσδηθέο θηλήζεηο, ζαλ λα μππλά απφ ιήζαξγν. ΢ην ΓΔΣΕΏΝΟ): Ώιήηε ηνπ δξφκνπ, αλάμηε άλζξσπε, απφβξαζκα!! (Σνλ ρηππά.) Αελ κπνξψ άιιν λα αλέρνκαη ηα καχξα βέιε ζνπ!!! (Σνπ παίξλεη ην ξαβδί θαη αξρίδεη λα ηνλ ρηππά κε καλία.) (Ο ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ απνκαθξχλεη ην ΘΒΟΦΕΛΟ θαη ηνπ παίξλεη ην ξαβδί. Δθείλνο, ππάθνπνο, ηνπ ην παξαρσξεί.) ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Βίζαη αλππφκνλνο πνιχ Θεφθηιε! Θέιεη...δηπισκαηία ην ζέκα. Θέιεη ινγηθή... (Σνλ παίξλεη παξάκεξα. Μηθξή παχζε.) Πεηλάο Θεφθηιε; ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Πεηλάσ θχξηε Φηινθξάηε! ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Κη εγψ! Καη πξέπεη λα δήζσ! Πξνθεηκέλνπ λα κείλσ δσληαλφο, ζα ρξεζηκνπνηνχζα θάζε δπλαηφ κέζν... Ώθφκα θαη ηα δφληηα ηνπ πνληηθνχ πνπ ξνθαλίδνπλ ηα πάληα... Ώθφκα θαη ην ίδην ην είδνο ηνπο... Καηαιαβαίλεηο ηη ελλνψ Θεφθηιε; ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Να θάκε πνληηθνχο;;; Σν βξψκηθν απηφ είδνο;; ΋ρη! Ώπηφ δε ζα καο ην ζπγρσξνχζε πνηέ ν Κχξηνο! Θεέ κνπ, ζπγρψξα κε! ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ (λεπξηαζκέλνο): Θεφθηιε, αλ φλησο παξηζηάλεηο ην ραδφ, αθνινχζεζέ κε! ΘΒΟΦΕΛΟ΢: Καιά θχξηε Φηινθξάηε, αθνχ επηκέλεηε... (Σνλ αθνινπζεί.) ΋κσο εγψ... (Ο ζηαπξφο ηνπ πέθηεη «θαηαιάζνο» απφ ην ρέξη.) 104

(Απφηνκν ζθνηάδη. Μεηά απφ ιίγν πέθηεη θσο πάλσ ζην ΘΒΟΦΕΛΟ θαη ην ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ. Καζηζκέλνη γχξσ απφ έλα ραιί, ηξψλε κε καλία. Κφθθηλν πγξφ ζηάδεη απφ ηα ρέξηα θαη ην ζηφκα ηνπο. Γίπια ηνπο παξαηεκέλε κηα θινγέξα θαη έλα ξαβδί.) ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢: Σψξα δε ζα καο μαλαελνριήζεηο αιήηε... Ήηαλ πηθξά ζηε γεχζε κνπ ηα ρείιε ζνπ, αζπξφζηνκε! Ήηαλ ε πξψηε ζάξθα πνπ δάγθσζα. Μεηά έζπαζα ηηο δχν θξπζηάιιηλεο ζθαίξεο ζνπ, γηαηί κέζα ηνπο θαζξεθηηδφηαλ κεγάιε κνρζεξία θαη πνλεξία πνπ κφλν θαθφ ζα κπνξνχζαλ λα θάλνπλ ζηελ θνηλσλία καο. Σψξα πηα, δελ απνηειείο απεηιή γηα θαλέλαλ!! (Ο ΘΒΟΦΕΛΟ΢ μεζπά ζε ιπγκνχο. Αξπάδεη ην ξαβδί θαη ηε θινγέξα θαη απηνηξαπκαηίδεηαη κε καλία. Ξαθληθά αθνχγνληαη απ’ έμσ ραξαθηεξηζηηθνί ήρνη δνχγθιαο, βνή απφ άγξηα δψα – ειέθαληεο, πίζεθνη, ζεξία – πνπ έρνπλ αθεζεί ειεχζεξα θαη ηξέρνπλ. Ο ΘΒΟΦΕΛΟ΢ ηξειαίλεηαη, ηξέρεη πξνο ηα ζθαιηά κε καλία. Ο ΦΕΛΟΚΡΏΣΔ΢ αγσλίδεηαη λα ηνλ εκπνδίζεη. Δθείλνο φκσο αληηδξά, ζπξψρλεη ηα βαξέιηα θαη αλνίγεη δηάπιαηα ηε μχιηλε πφξηα. Δλψ ηα θψηα ζβήλνπλ, έλα ιηνληάξη βξπράηαη.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

105

΢σλβάνα Μαλούτοσ ΣΟ ΚΑΠΔΛΟ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΏΛΦΡΒΝΣ, ηξηάληα ρξνλψλ ΏΨΛΔΝ, είθνζη πέληε ρξνλψλ Μηα θξχα, ρεηκσληάηηθε λχρηα ζην Ρήληδελη Πάξθ ηνπ Λνλδίλνπ. ΢ην βάζνο δηαθξίλνληαη ζθηέο δέληξσλ, ελψ αθνχγεηαη ειαθξά ην θχζεκα ηνπ αλέκνπ. Η αξηζηεξή κεξηά ηεο ζθελήο θσηίδεηαη απφ έλα θαλάξη δξφκνπ, ελψ δεμηά θαη αξθεηά κπξνζηά ππάξρεη έλα παγθάθη. Δθεί θάζεηαη ν ΏΛΦΡΒΝΣ. Φνξάεη έλα καθξχ καχξν παιηφ θαη ζηεξίδεη ηνπο αγθψλεο ηνπ πάλσ ζηα γφλαηά ηνπ. Σα δάθηπια ησλ ρεξηψλ ηνπ είλαη ραιαξά κπιεγκέλα ην έλα κέζα ζην άιιν, ελψ ην θεθάιη ηνπ είλαη ειαθξά γεξκέλν πξνο ηα θάησ. Δίλαη αθίλεηνο. Όκσο, κέζα ζηελ αθηλεζία ηνπ δηαθαίλεηαη ε ηαξαρή ηνπ. Αλαπλέεη βαζηά αιιά γξήγνξα, αθνπγθξάδεηαη ηνλ αέξα ζαλ λα πεξηκέλεη θάπνηνλ. Απφ ηε δεμηά κεξηά ηεο ζθελήο κπαίλεη ε ΏΨΛΔΝ. Δίλαη ςειή. Φνξάεη έλα άζπξν παιηφ. Σν θεθάιη ηεο ζθεπάδεη έλα άζπξν θαπέιν κε θφθθηλε κπνξληνχξα. Γελ έρεη πξνζέμεη ηνλ ΏΛΦΡΒΝΣ. Όπσο πεξπαηάεη αξγά, αθνχγεηαη ν ήρνο ησλ βεκάησλ ηεο. Φαίλεηαη λα έρεη μαλαβξεζεί ζ’ απηφ ην κέξνο αξθεηέο θνξέο. Δίλαη πξνβιεκαηηζκέλε. Πξνρσξάεη πξνο ην θαλάξη. Δλησκεηαμχ, ν ΏΛΦΡΒΝΣ ζεθψλεη ην θεθάιη ηνπ, θνηηάδεη πξνο ην κέξνο ηεο, ηελ αλαγλσξίδεη. ΏΛΦΡΒΝΣ: Άξγεζεο! (Η ΏΨΛΔΝ μαθληάδεηαη θαη γπξλάεη απφηνκα πξνο ην κέξνο ηνπ.) ΏΨΛΔΝ (κε ζπαζκέλε θσλή): Βζχ; ΏΛΦΡΒΝΣ: Βγψ... Πνηνο άιινο; ΏΨΛΔΝ (πξνζπαζεί λα δηαηεξήζεη ηελ απηνθπξηαξρία ηεο): Ση θάλεηο εζχ εδψ; ΏΛΦΡΒΝΣ: ΢ε πεξίκελα… ΏΪΛΔΝ: Πψο ήμεξεο πσο ζα έξζσ; ΏΛΦΡΒΝΣ: Ώπιά ην ήμεξα... Άξγεζεο φκσο. Πεξίκελα λα θαλείο θαηά ηηο δέθα. (Πξνζέρεη ην θαπέιν ηεο. ΢εθψλεηαη θαη ηελ πιεζηάδεη.) 106

Φνξάο ην θαπέιν πνπ ζνπ είρα δσξίζεη πξηλ απφ δχν ρξφληα. Ώπηφ δελ είλαη; ΏΨΛΔΝ (θνθηά): Ναη, είλαη ην πην δεζηφ πνπ έρσ... Με πξνζηαηεχεη απ‟ ην θξχν. ΏΛΦΡΒΝΣ: Μα, εζχ πάληνηε ζηραηλφζνπλ λα θνξάο θαπέια. Σφηε ζε παξαθαινχζα λα ην θνξέζεηο, αιιά – ΏΨΛΔΝ: Σψξα είλαη αιιηψο. ΏΛΦΡΒΝΣ: Βίλαη ε πξψηε θνξά πνπ ζε βιέπσ λα ην θνξάο... ΢νπ πάεη πνιχ. ΏΨΛΔΝ: Βπραξηζηψ. ΏΛΦΡΒΝΣ: Καη λα ζθεθηείο ζε ηη πεξηπέηεηεο είρα κπεη γηα λα ζην αγνξάζσ! ΏΨΛΔΝ (απφηνκα): Ναη, ζπκάκαη ηελ ηζηνξία κε ηνλ Ελδφ. Αε ρξεηάδεηαη λα ηελ επαλαιάβεηο πάιη. ΏΛΦΡΒΝΣ: Καιά. ΏΨΛΔΝ (κεηαλνησκέλε πξνζπαζεί λα γιπθάλεη ηνλ ηφλν ηεο θσλήο ηεο): Με ηη αζρνιείζαη ηψξα; ΏΛΦΡΒΝΣ: Με ηη δνπιεηά ελλνείο; (Δθείλε γλέθεη θαηαθαηηθά.) Ώ, κε ηα ίδηα. Βμαθνινπζψ λα εξγάδνκαη ζηνλ εθδνηηθφ νίθν, κφλν πνπ έρσ πάξεη πξναγσγή. Βίκαη ππεχζπλνο ηψξα ζην ηκήκα κεηαθξάζεσλ. ΏΨΛΔΝ: Ώιήζεηα; Υαίξνκαη πνπ η‟ αθνχσ. ΏΛΦΡΒΝ: Βζχ; ΏΨΛΔΝ: Βγψ;... Βγψ...θεχγσ αχξην. ΏΛΦΡΒΝΣ: Φεχγεηο;... Γηα πνχ; ΏΨΛΔΝ: Γηα Νέα Τφξθε. Έθαλα αίηεζε γηα κεηάζεζε θαη έγηλε δεθηή πξηλ απφ κηα εβδνκάδα. ΏΛΦΡΒΝΣ: Θα ιείςεηο θαηξφ; ΏΨΛΔΝ: Ναη. ΏΛΦΡΒΝΣ: Αειαδή, πφζν; ΏΨΛΔΝ: Άιθξελη, δε ζθνπεχσ λα μαλαγπξίζσ. ΏΛΦΡΒΝΣ: Πψο;… Αειαδή, πνηέ; ΏΨΛΔΝ: Πνηέ. (Ο ΏΛΦΡΒΝΣ θάλεη λα κηιήζεη, αιιά ηνλ πξνιαβαίλεη. Πξνζπαζεί λα θαίλεηαη ήξεκε): Λνηπφλ... Υάξεθα πνπ ζε είδα. Βιπίδσ θάπνηε λα ηα μαλαπνχκε. (Κάλεη λα θχγεη.) ΏΛΦΡΒΝΣ (κε επίπεδε θσλή): Γηαηί ήξζεο εδψ; ΏΨΛΔΝ (γπξλάεη λα ηνλ θνηηάμεη): Ση ελλνείο; ΏΛΦΡΒΝΣ: Δ εξψηεζή κνπ είλαη λνκίδσ ζαθήο. Γηαηί ήξζεο εδψ; 107

ΏΨΛΔΝ (ρσξίο λα γίλεηαη πηζηεπηή): Μα...ήζεια λα θάλσ κηα ηειεπηαία βφιηα πξηλ θχγσ απ‟ ην Λνλδίλν. ΏΛΦΡΒΝΣ (εηξσληθά): Βηδηθά ζήκεξα θαη κάιηζηα ζ‟ απηφ ην κέξνο;… Φνξψληαο απηφ ην θαπέιν; ΏΨΛΔΝ: Ση έρεη ην κέξνο; Καη ηέινο πάλησλ, ηη ζ‟ έρεη πηάζεη επηηέινπο κ‟ απηφ ην θαπέιν; Έλα θαπέιν είλαη ζαλ φια η‟ άιια. ΏΛΦΡΒΝΣ: Κάλεηο ιάζνο. Αελ είλαη έλα νπνηνδήπνηε θαπέιν. Βίλαη ην δηθφ κνπ!... Ώπηφ πνπ ζνπ ράξηζα!... ΋ζν γηα ην κέξνο… Ξερλάο ηη ζεκαίλεη απηφ ην κέξνο γηα κάο; ΏΨΛΔΝ: Ση ζήκαηλε. ΏΛΦΡΒΝΣ: Ση είπεο; ΏΨΛΔΝ: Ση ζήκαηλε... Αε ζεκαίλεη πηα. ΏΛΦΡΒΝΣ: Ώλ δε ζεκαίλεη θάηη θαη ηψξα, θαλέλαο απ‟ ηνπο δπν δε ζα ήηαλ εδψ, έηζη δελ είλαη; Βίζαη δεκέλε κ‟ απηφ ην πάξθν, φπσο θη εγψ. Καη εζχ ήμεξεο πσο ζα έξζσ. Ήζειεο λα κε μαλαδείο, έζησ λα κ‟ απνραηξεηίζεηο. Αε κ‟ έρεηο μεράζεη. Ώπφδεημε φηη θνξάο ην θαπέιν. (Παχζε. Η ΏΨΛΔΝ παξακέλεη αθίλεηε, ελψ ν ΏΛΦΡΒΝΣ ηελ θνηηάεη ζηαζεξά.) ΏΛΦΡΒΝΣ: Μίια κνπ! Πεο κνπ φηη ιέσ αιήζεηα. ΏΨΛΔΝ: Καιχηεξα λα πεγαίλσ. ΏΛΦΡΒΝΣ (ηελ πηάλεη δπλαηά απ’ ην ρέξη): Αελ έρεηο λα παο πνπζελά! Πξέπεη λα ην παξαδερηείο. ΏΨΛΔΝ: Πνην πξάγκα; ΏΛΦΡΒΝΣ: ΋ηη κ‟ αγαπάο αθφκα. ΋ηη δε κ‟ έρεηο μεράζεη, φπσο μέξεηο φηη δε ζε μέραζα θη εγψ. ΏΨΛΔΝ (δπλαηά): Άθεζέ κε! ΏΛΦΡΒΝΣ: Μ‟ αγαπάο αθφκα. Βίζαη εδψ, καδί κνπ, θαη θνξάο ην θαπέιν κνπ! (Σελ ηξαληάδεη.) ΏΨΛΔΝ: Άθεζέ κε! (Με κηα γξήγνξε θίλεζε απαγθηζηξψλεηαη. Σνλ θνηηάδεη αγξηεκέλε.) Πψο ηνικάο; ΢αλ πνιχ ζξάζνο δελ έρεηο λα έξρεζαη εδψ κε ηέηνηνλ ηξφπν θαη λα δηεθδηθείο πάιη ηέηνηα ζπλαηζζήκαηα απφ κέλα; Μεηά απφ φια φζα ππέθεξα εμαηηίαο ζνπ; ΏΛΦΡΒΝΣ: ΢νπ δήηεζα ζπγγλψκε ρίιηεο θνξέο απφ ηφηε. Βζχ δελ κπφξεζεο πνηέ λα κε ζπγρσξέζεηο. ΏΨΛΔΝ: ΋ια φζα έπξεπε λα εηπσζνχλ αλάκεζά καο, έρνπλ εηπσζεί Άιθξελη. Αελ μαλαγπξίδσ πίζσ. 108

ΏΛΦΡΒΝΣ: Πψο είλαη δπλαηφλ λα είζαη ηφζν ζθιεξή; ΏΨΛΔΝ: Ο πφλνο... ΏΛΦΡΒΝΣ: Άθεζέ κε λα ζνπ απνδείμσ πσο θάλεηο ιάζνο. ΏΨΛΔΝ: Βίλαη αξγά πηα. ΏΛΦΡΒΝΣ: Πνηέ δελ είλαη αξγά, αθνχ ηα αηζζήκαηά καο είλαη ηα ίδηα. ΏΨΛΔΝ: Βίλαη αξγά πηα. ΏΛΦΡΒΝΣ: Μ‟ αγαπάο θαη ζ‟ αγαπψ. Μ‟ αθνχο; (Η ΏΨΛΔΝ γπξίδεη ηελ πιάηε ηεο θαη αξρίδεη λα πεξπαηάεη πξνο ην ζεκείν απ’ φπνπ κπήθε.) Μ‟ αγαπάο θαη ζ‟ αγαπψ! ΏΨΛΔΝ (γπξλάεη θαη ηνλ θνηηάδεη κ’ έλα κειαγρνιηθφ ρακφγειν): Χξαία... θαη έπεηηα; Σα πξάγκαηα δελ πξφθεηηαη λ‟ αιιάμνπλ. (Παχζε.) Δ αγάπε κνπ γηα ζέλα Άιθξελη είλαη πηα ηφζν κεγάιε πνπ δελ έρεη αλάγθε ηε δηθή ζνπ! ΏΛΦΡΒΝΣ: Μνπ αλήθεηο θαη ζνπ αλήθσ. ΏΨΛΔΝ: ΋ρη, δελ αλήθσ πηα ζε θαλέλαλ. Καη νχηε θη εζχ κνπ αλήθεηο. Αελ ήζνπλα πνηέ δηθφο κνπ. ΏΛΦΡΒΝΣ: Ήκνπλα θαη πάληα ζα είκαη! (Δθείλε ηε ζηηγκή έλα δπλαηφ θχζεκα ηνπ αέξα παίξλεη ην θαπέιν απ’ ην θεθάιη ηεο ΏΨΛΔΝ. Δθείλε κέλεη αθίλεηε θνηηάδνληαο ηνλ ΏΛΦΡΒΝΣ. Μεηά απφ κεξηθά δεπηεξφιεπηα ν αέξαο θνπάδεη. Σν θαπέιν βξίζθεηαη ζην έδαθνο.) ΏΨΛΔΝ: ΐιέπεηο; Αελ ήζνπλ πνηέ δηθφο κνπ. Ώθφκα θαη ην ηειεπηαίν πξάγκα πνπ είρα απφ εζέλα ην πήξε ν άλεκνο. ΏΛΦΡΒΝΣ: Αελ έθαλεο ηελ παξακηθξή πξνζπάζεηα λα ην θξαηήζεηο. ΏΨΛΔΝ: Κνπξάζηεθα πηα... Ώληίν Άιθξελη. (Η ΏΨΛΔΝ βγαίλεη. Ο ΏΛΦΡΒΝΣ απνκέλεη φξζηνο ζην θέληξν ηεο ζθελήο. Σν θαπέιν θσηίδεηαη φιν θαη πην δπλαηά.) ΏΛΦΡΒΝΣ: Ώληίν… (Σν άζπξν θαπέιν κε ηελ θφθθηλε κπνξληνχξα εμαθνινπζεί λα ιάκπεη θσηηζκέλν ελψ ε ππφινηπε ζθελή έρεη βπζηζηεί ζην ζθνηάδη.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

109

Κωνζηανηίνα Παπαδοπούλοσ ΑΝΑΠΑΝΣΔΥΖ ΠΟΡΔΗΑ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΏΡΔ΢, έλα λεαξφ φκνξθν αγφξη γχξσ ζηα είθνζη ηέζζεξα ΛΕΏΝΏ, ε θνπέια ηνπ, ζηελ ίδηα ειηθία ΜΕΛΣΟ΢, παηδηθφο θίινο ηεο Ληάλαο, γχξσ ζηα είθνζη έμη ΦΏΕΔ, θνιιεηή θίιε ηεο Ληάλαο, γχξσ ζηα είθνζη νρηψ Υεηκσληάηηθν απνκεζήκεξν. Καζηζηηθφ εμνρηθνχ ζπηηηνχ. ΢ε κηα γσληά ηδάθη αλακκέλν. Έλαο θαλαπέο, δχν άλεηεο πνιπζξφλεο θαη έλα ρακειφ μχιηλν ηξαπέδη κπξνζηά ζηνλ θαλαπέ. Πάλσ ζην ηξαπέδη δηάζπαξηα πεξηνδηθά θαη κεξηθά θεξηά ζε δηάθνξα κεγέζε. Πνιχ θνληά ζην ηδάθη ξηγκέλεο ζην πάησκα ηξεηο κεγάιεο καμηιάξεο. Αξηζηεξά ε εμψπνξηα θαη έλα κεγάιν παξάζπξν απ’ φπνπ θαίλεηαη έλα ιεπθφ ηνπίν. Γεμηά κηα πφξηα πξνο ηα δσκάηηα θαη ηνπο ππφινηπνπο ρψξνπο ηνπ ζπηηηνχ. (Η ΛΕΏΝΏ θαη ε ΦΏΕΔ θάζνληαη ραιαξά ζηνλ θαλαπέ θαη ζπδεηνχλ.) ΛΕΏΝΏ: Λνηπφλ, πάληα ήζεια λα ην θάλσ απηφ. ΦΏΕΔ: Πνην θαιέ; ΛΕΏΝΏ: Να, ξε παηδί κνπ, λα πάκε εθδξνκή γηα κεξηθέο κέξεο κέζα ζην ρεηκψλα. Πνηέ δελ ην ‟ρακε θάλεη. ΋ιν θαινθαίξη, θαινθαίξη… Μνπ θαίλεηαη φηη ην έρνπλ ππεξηηκήζεη. ΦΏΕΔ: Καιά ηψξα, κε γίλεζαη ππεξβνιηθή! Άιιε νκνξθηά έρεη ην έλα θαη άιιε ην άιιν. ΛΕΏΝΏ: ΋,ηη θαη λα ιεο εζχ, εγψ δελ αιιάδσ κε ηίπνηα απηφ ην ππέξνρν ηνπίν! (Πεγαίλεη ζην παξάζπξν.) Μνπ θαίλεηαη πσο ζα ρηνλίζεη πάιη. Ο νπξαλφο έρεη καπξίζεη αξθεηά. Πνχ είλαη βξε παηδί κνπ θαη ηα παηδηά; ΦΏΕΔ: Μηιψληαο γηα ηα παηδηά, πψο ηα πάηε κε ηνλ Άξε; Με ηηο δνπιεηέο θη απηά δελ είρακε ηελ επθαηξία λα ηα πνχκε ηειεπηαία. ΛΕΏΝΏ: Καιά λνκίδσ. ΐέβαηα κε ηνλ Άξε πνηέ δελ κπνξείο λα είζαη ζίγνπξε… Ώιιά ην φηη δέρηεθε λα ‟ξζεη ζηελ εθδξνκή, κάιινλ είλαη θαιφ ζεκάδη. ΦΏΕΔ: Αειαδή ζέιεηο λα κνπ πεηο φηη, κεηά απφ έμη κήλεο ζρέζεο, αθφκα δελ έρεηο ζηγνπξεπηεί γηα ηα αηζζήκαηά ηνπ; 110

ΛΕΏΝΏ: Ση λα ζνπ πσ; (Καηεπζχλεηαη πξνο ην ηδάθη.) Ο Άξεο είλαη θάπσο παξάμελν παηδί. Αελ έρεη θακία ζρέζε κ‟ φζνπο έρσ γλσξίζεη ζην παξειζφλ. Βίλαη εληειψο απξφβιεπηνο. Σε κηα ζηηγκή είλαη γιπθφο θαη ηξπθεξφο θαη ηελ άιιε ηφζν απφκαθξνο! ΦΏΕΔ: Καιά, πνχ ζα πάεη απηφ; ΛΕΏΝΏ: ΋πνπ πάεη. Αελ ςάρλσ γηα εγγπήζεηο. Ώπηφ ην παηδί κ‟ αξέζεη θαη ζα ην παιέςσ. ΦΏΕΔ: ΢‟ αξέζεη απιψο ή κήπσο θάηη παξαπάλσ; ΛΕΏΝΏ: Έια ξε ζπ Φαίε, αθνχ κε μέξεηο. Πνηέ δε κέλσ κε θάπνηνλ γηα ηφζν ρξνληθφ δηάζηεκα, αλ δε κ‟ ειθχεη πξαγκαηηθά. (Κνηηάεη ην ξνιφη ηεο κε θάπνηα αλεζπρία.) Μα πνχ είλαη ηέινο πάλησλ; Πάλε δχν ψξεο απφ ηφηε πνπ έθπγαλ. Ώξρίδσ θη αλεζπρψ. (Πεγαίλεη πάιη ζην παξάζπξν.) ΦΏΕΔ: Ληάλα, δελ είλαη κσξά. Άιισζηε ν Μίιηνο μέξεη θαιά ηνπο δξφκνπο εδψ. Σξία ρξφληα ηψξα έξρεηαη ζπλέρεηα κε ηνπο ζείνπο ηνπ, θάζε ρεηκψλα. ΛΕΏΝΏ: Ίζσο λα ‟ρεηο δίθην. ΦΏΕΔ: Έρσ. Λνηπφλ, εγψ πάσ κέζα λα ηειεθσλήζσ ζην Υξήζην γηαηί ζα πεξηκέλεη. (Υακνγειψληαο): Αε ζέισ λ‟ αγσληά ν γιπθνχιεο κνπ! ΛΕΏΝΏ: Πεο ηνπ γεηα θη απφ κέλα. ΦΏΕΔ: Ώλ ην ζπκεζψ… ΐιέπεηο έρνπκε ηφζα πνιιά λα πνχκε ηα δπν καο! ΛΕΏΝΏ: Σξειφγθα!... (Η ΦΏΕΔ βγαίλεη απφ ηελ πφξηα πξνο ηα δσκάηηα, αθήλνληάο ηελ αλνηρηή. Η ΛΕΏΝΏ παίξλεη απφ ην ηξαπέδη έλα πεξηνδηθφ, θάζεηαη πάλσ ζε κηα καμηιάξα θνληά ζην ηδάθη θη αξρίδεη λα δηαβάδεη. Ξαθληθά αθνχγεηαη ζφξπβνο απφ κεραλή απηνθηλήηνπ. Σξέρεη ζην παξάζπξν.) ΛΕΏΝΏ (θσλάδνληαο): Φαίε, ήξζαλ! ΦΧΝΔ ΦΏΕΔ΢ (απφ κέζα): Β, θαη ηη κνπ ην ιεο; (Αλνίγεη ε πφξηα θαη κπαίλνπλ ν ΏΡΔ΢ θαη ν ΜΕΛΣΟ΢ θξαηψληαο ζαθνχιεο κε ηξφθηκα.) ΛΕΏΝΏ: Βπηηέινπο ήξζαηε! ΜΕΛΣΟ΢: Γηαηί ηφζε αγσλία; Πνχ είρακε πάεη; ΢ην κέησπν; ΛΕΏΝΏ (ρηνπκνξηζηηθά): Άληε, ξε βιάθα, πνπ θνξντδεχεηο… Αε βιέπεηο ηνλ θαηξφ; 111

ΜΕΛΣΟ΢ (επίζεο κε ρηνχκνξ): Παηδί κνπ, φηαλ είκαη εγψ ζην ηηκφλη δε ρξεηάδεηαη λα θνβάζηε ηίπνηα εζείο ηα γπλαηθφπαηδα. ΛΕΏΝΏ: Πνιχ κεγάιε ηδέα έρεηο γηα ηνλ εαπηφ ζνπ. Άξε, ηη έγηλε; ΏΡΔ΢: Σίπνηα. Μίιην, δε κνπ δίλεηο ηηο ζαθνχιεο λα ηηο πάσ ζηελ θνπδίλα; ΜΕΛΣΟ΢: Ναη, βέβαηα. (Ο ΏΡΔ΢ παίξλεη ηηο ζαθνχιεο θαη πάε πξνο ην εζσηεξηθφ ηνπ ζπηηηνχ. Η πφξηα παξακέλεη αλνηρηή. Ο ΜΕΛΣΟ΢ θνηηάεη ηε ΛΕΏΝΏ πνπ θαίλεηαη θάπσο ιππεκέλε.) ΜΕΛΣΟ΢: Καιά ξε ζπ, είλαη ιίγν γθαγθά ν δηθφο ζνπ ή ηδέα κνπ είλαη; ΛΕΏΝΏ: Εδέα ζνπ είλαη. ΜΕΛΣΟ΢: Σφηε εζχ γηαηί έρεηο ηέηνηα κνχηξα; ΛΕΏΝΏ: Μάιινλ κειαγρφιεζα απ‟ ηνλ θαηξφ. ΜΕΛΣΟ΢: ΢ε πνηνλ ηα πνπιάο απηά Ληάλα; Ξερλάο φηη ζε μέξσ πνιχ θαιά; Αε θηαίεη ν θαηξφο πνπ είζαη έηζη. Ώπηφο θηαίεη. ΛΕΏΝΏ: Παξάηα κε ξε Μίιην. ΜΕΛΣΟ΢: Να ζε παξαηήζσ; Σν μέξεηο φηη φζν ήκαζηαλ ζηελ πφιε θαη ζ‟ φιε ηε δηαδξνκή ν δηθφο ζνπ δελ έβγαιε ζρεδφλ κηιηά; Με ην δφξη ηνπ πήξα κηα-δπν θνπβέληεο. ΛΕΏΝΏ: Βληάμεη, ίζσο λα έρεη θάπνην πξφβιεκα, ηη θάλεηο έηζη; ΜΕΛΣΟ΢: Άθνπζε θνξηηζάθη κνπ, εδψ δελ ήξζακε γηα λα πξνβιεκαηηζηνχκε, αιιά γηα λα πεξάζνπκε θαιά. Καη λα ‟ρεηο ππφςε ζνπ φηη δε κνπ βγήθε εκέλα ην ιάδη κέρξη λα κνπ δψζεη ν ζείνο κνπ ηα θιεηδηά ηνπ εμνρηθνχ, γηα λα κε ςπρνπιαθψζεηε εζχ θαη ν δηθφο ζνπ; – θαη λα ηα πεξάζσ ράιηα;… ΛΕΏΝΏ: Βίζαη πνιχ εγσηζηήο!… ΜΕΛΣΟ΢: Βγσηζηήο; Έρσ λέα γηα ζέλα θηιελάδα. Αελ έρεη ν δηθφο ζνπ κφλν πξνβιήκαηα. Έρνπκε θη εκείο. Ώιιά πξνζπαζνχκε λα ηα θξαηήζνπκε καθξηά απφ δσ. (Μηθξή παχζε.) Πνχ είλαη ε άιιε ε ηξειή; ΛΕΏΝΏ: Μέζα. Σειεθσλεί. ΜΕΛΣΟ΢: ΋ρη, ξε γακψην! Ώπηή ζα πάεη ην ινγαξηαζκφ ηνπ ηειεθψλνπ ζηα χςε! Μα θαιά, δελ έρεη θαζφινπ κπαιφ; Θα κε ζθνηψζεη ν ζείνο. Πνχ είλαη ηε; (Ο ΜΕΛΣΟ΢ πεγαίλεη κέζα λα βξεη ηε ΦΏΕΔ. Η ΛΕΏΝΏ πάεη θαη θάζεηαη κπξνζηά ζην ηδάθη. Αθαηξείηαη γηα ιίγν, θνηηάδνληαο ηε θσηηά. Έξρεηαη ν ΏΡΔ΢ απφ ηελ θνπδίλα..) 112

ΛΕΏΝΏ: Σειείσζεο κε ηα ςψληα; ΏΡΔ΢: Ναη. ΛΕΏΝΏ: Ση ςσλίζαηε ηειηθά; ΏΡΔ΢: Αε κε πάεη, έηζη; ΛΕΏΝΏ: Ση είπεο; ΏΡΔ΢: Ο Μίιηνο, ν θίινο ζνπ, δε κε πάεη. ΛΕΏΝΏ: Πψο ζνπ ήξζε πάιη απηφ κσξέ Άξε; ΏΡΔ΢: Αε κνπ ήξζε. Ώπιψο άθνπζα ηε ζπδήηεζή ζαο πξνεγνπκέλσο. ΐιέπεηο…ν Μίιηνο δελ κπφξεζε λα ειέγμεη ηα λεχξα ηνπ θαη ηε θσλή ηνπ. ΛΕΏΝΏ (ηνλ αγθαιηάδεη ηξπθεξά): Έια κσξέ Ώξνχιε κνπ, κε δίλεηο ζεκαζία ζην Μίιην. Μπνξεί λα είλαη θάπσο λεπξηθφο, αιιά είλαη θαιφ παηδί. ΏΡΔ΢: Αελ ακθηβάιισ. (Απνκαθξχλεηαη.) ΛΕΏΝΏ: Έρεηο θάηη καδί κνπ; ΏΡΔ΢ (θνηηάδνληαο ηε θσηηά ζην ηδάθη): Δ θσηηά θνληεχεη λα ζβήζεη. Πξέπεη λα θέξσ μχια απ‟ έμσ. ΛΕΏΝΏ (λεπξηθά): Ρε Άξε, κ‟ αθνχο; Ση ζνπ ζπκβαίλεη ξε γακψην; ΏΡΔ΢ (ζαλ λα κελ ηελ αθνχεη): Ναη, είκαη ζίγνπξνο φηη ζα ζβήζεη. ΛΕΏΝΏ (θσλάδνληαο): ΢νπ κηιάσ! ΏΡΔ΢ (γπξίδεη πξνο ην κέξνο ηεο): Ση ζεο λα ζνπ πσ; ΋ηη φια πάλε θαιά; Β, ινηπφλ, ηίπνηα δελ πάεη θαιά. Βίζαη επραξηζηεκέλε ηψξα; ΛΕΏΝΏ (δαθξπζκέλε): Οχηε εκείο; ΏΡΔ΢: Ώπηφ ζε λνηάδεη; ΛΕΏΝΏ: Βζχ ηη ιεο; ΏΡΔ΢: Λέσ φηη ε δσή είλαη ράιηα. ΛΕΏΝΏ: Πψο κπνξείο θαη ιεο θάηη ηέηνην; (Σνλ αγθαιηάδεη.) Βίκαζηε εδψ ζ‟ απηφ ην ππέξνρν κέξνο καδί. Πξνζπάζεζε λα μεράζεηο ηα πξνβιήκαηά ζνπ. ΏΡΔ΢: Αελ αθνχο, δηάνιε! Καλείο ζαο δελ αθνχεη. ΢νπ ιέσ ε δσή είλαη ράιηα. Με πλίγεη! Με πλίγεηε φινη ζαο! ΛΕΏΝΏ (αγαλαθηηζκέλε): Αε λνκίδσ φηη ε εκπεηξία πνπ έρεηο κέρξη ηψξα απ‟ ηε δσή, ζνπ επηηξέπεη λα κηιάο έηζη. ΏΡΔ΢: Καη πνχ μέξεηο εζχ γηα ηε δηθή κνπ εκπεηξία απ‟ ηε δσή; ΛΕΏΝΏ: Αελ κπήθεο πνηέ ζηνλ θφπν λα κνπ κηιήζεηο γη‟ απηή. Πάληα ήζνπλα ζηελ θνζκάξα ζνπ. Βζχ θαη θαλέλαο άιινο! Κιεηζκέλνο ζηνλ εαπηνχιε ζνπ! ΢ε πιεξνθνξψ φκσο, καλάξη κνπ, φηη δελ θξαηηέηαη έηζη κηα ζρέζε. 113

ΏΡΔ΢: Καη πνηνο ζνπ είπε φηη ζέισ λα ηελ θξαηήζσ; ΛΕΏΝΏ (ζνθαξηζκέλε): Ση είπεο; ΏΡΔ΢: Βίπα φηη βαξέζεθα θη ζέλα θαη φινπο ηνπο άιινπο πνπ κε πεξηηξηγπξίδνπλ. Βίζηε φινη ππνθξηηέο!... ΛΕΏΝΏ: Τπνθξηηέο; ΏΡΔ΢: Τπνθξίλεζηε δηαξθψο φηη κ‟ αγαπάηε θαη φηη ελδηαθέξεζηε γηα κέλα, αιιά ζηελ νπζία κ‟ έρεηε φινη γξακκέλν. ΢ην δηάνιν λα πάηε φινη ζαο! ΐαξέζεθα ην ςεπηνελδηαθέξνλ ζαο! ΛΕΏΝΏ: Ώ, είζαη άξξσζηνο ηειηθά! (Παχζε. Πξνζπαζεί λα εξεκήζεη.) Άξε, πξνζπάζεζε λ‟ αγαπήζεηο εζχ ν ίδηνο πξψηα ηνλ εαπηφ ζνπ. Καη ηφηε ίζσο δεηο θαη ηνπο άιινπο δηαθνξεηηθά. ΏΡΔ΢: Φηινζνθηθέο αεδίεο. Αελ μέξεηο ηη έρσ πεξάζεη, γη‟ απηφ κηιάο. ΋ια απηά πνπ ιεο είλαη σξαία ζηε ζεσξία. Γηα πξνζπάζεζε φκσο λα ηα θάλεηο πξάμε θαη ηφηε ηα ιέκε. Ν‟ αγαπήζσ ηνλ εαπηφ κνπ. Μπνχξδεο! ΛΕΏΝΏ: Ώθνχ ζεσξείο φηη ιέσ αεδίεο θαη κπνχξδεο, δε λνκίδσ φηη έρνπκε θάηη άιιν λα πνχκε. Θα είκαη κέζα αλ κε ρξεηαζηείο. (Καηεπζχλεηαη πξνο ηελ πφξηα.) ΏΡΔ΢: Ναη, πήγαηλε κέζα ζηα θηιαξάθηα ζνπ λα εξεκήζεηο. Ο αγγειηθά πιαζκέλνο θφζκνο ζαο δελ πξέπεη κε ηίπνηα λα δηαηαξαρζεί. ΛΕΏΝΏ (γπξίδεη πάιη πίζσ): Ση πξφβιεκα έρεηο ξε παηδί κνπ; Καη γηαηί ήξζεο καδί κνπ ζε ηειηθή αλάιπζε; ΏΡΔ΢: ΢σζηή εξψηεζε. Γηαηί ήξζε ν παξείζαθηνο καδί ζαο; ΛΕΏΝΏ: Ξέξεηο φηη γηα κέλα δελ ήζνπλα πνηέ παξείζαθηνο. (Μηθξή παχζε. Γιπθά): Άξε, αξθεηά δελ μέζπαζεο; Πξνζπάζεζε λα εξεκήζεηο ηψξα θαη λα πεξάζνπκε θαιά ην ππφινηπν ησλ δηαθνπψλ καο. ΏΡΔ΢: Δ θσηηά θνληεχεη λα ζβήζεη. ΛΕΏΝΏ (ηνλ αγθαιηάδεη θαη πάιη): Αε ζα ηελ αθήζνπκε λα ζβήζεη. ΏΡΔ΢: Αε ζα ηελ αθήζνπκε. ΛΕΏΝΏ: Θέιεηο λα πάκε νη δπν καο κηα βφιηα ζηελ πφιε; ΏΡΔ΢: Οη δπν καο; ΛΕΏΝΏ: Ναη, κηα ξνκαληηθή βφιηα ζηελ πφιε. Θα πηνχκε θαθέ θάπνπ φκνξθα, ζα ραδέςνπκε... ΏΡΔ΢: Πξνηηκψ λα κείλσ εδψ θαη λα θνηκεζψ. ΛΕΏΝΏ: Να θνηκεζείο; Μα θνηκφζνπλα κέρξη αξγά ην πξσί. ΏΡΔ΢: Πεηξάδεη πνπ ζέισ λα θνηκεζψ πάιη; ΛΕΏΝΏ: Τπνηίζεηαη πσο ήξζακε εδψ γηα λα δηαζθεδάζνπκε. 114

ΏΡΔ΢: Τπνηίζεηαη. Ώιιά πνηνο ζνπ είπε φηη ν χπλνο δελ κπνξεί λ‟ απνηειέζεη δηαζθέδαζε; ΛΕΏΝΏ: Ήξζακε εδψ γηα λα ‟καζηε καδί πάλσ απ‟ φια. ΏΡΔ΢: Θα ζ‟ νλεηξεπηψ. Ώλ βέβαηα θαηαθέξσ λα δσ φλεηξα θη φρη εθηάιηεο. ΛΕΏΝΏ: Θέισ λα είκαζηε καδί. ΏΡΔ΢: Κη εγψ ζέισ πνιιά πξάγκαηα. ΛΕΏΝΏ (κε ζηγνπξηά): Μπνξψ λα ζνπ ηα δψζσ. ΏΡΔ΢: Ώκθηβάιισ. ΛΕΏΝΏ: Μπνξψ. ΏΡΔ΢: Αελ πξέπεη λ‟ αθήζσ ηε θσηηά λα ζβήζεη. Θα παγψζεη ην ζπίηη. Θα παγψζεηο εζχ. Πάσ λα θέξσ μχια απ‟ ηελ απνζήθε. ΛΕΏΝΏ: Θα ‟ξζσ καδί ζνπ. ΏΡΔ΢: ΋ρη. Τπάξρνπλ πξάγκαηα πνπ πξέπεη λα θάλσ κφλνο κνπ. ΛΕΏΝΏ: Έια βξε Άξε, μχια ζα παο λα θέξεηο... ΏΡΔ΢: Ώθφκα θη απηφ. ΛΕΏΝΏ: Καιά. Μελ αξγήζεηο φκσο. ΏΡΔ΢ (θαζεζπραζηηθά): Βζχ κελ αλεζπρείο γηα ηίπνηα! (Βγαίλεη απφ ηελ εμψπνξηα.) (Μεγάιε παχζε. Καζψο έμσ πέθηεη ην ζνχξνππν, ην θσο ζην θαζηζηηθφ ιηγνζηεχεη ζηγά-ζηγά. Η ΛΕΏΝΏ ζηέθεηαη γηα ιίγν αθίλεηε, θνηηάδνληαο ηε θσηηά πνπ φιν θαη ιηγνζηεχεη. ΢πγθξαηψληαο ηελ αλεζπρία ηεο, αλάβεη κεξηθά θεξηά πνπ είλαη πάλσ ζην ηξαπέδη. Απφ κέζα έξρνληαη ε ΦΏΕΔ θαη ν ΜΕΛΣΟ΢.) ΦΏΕΔ: Ση έγηλε ξε Ληάλα; Πνχ είλαη ν Άξεο; ΛΕΏΝΏ: Πήγε λα θέξεη μχια απ‟ ηελ απνζήθε γηα λα κε ζβήζεη ε θσηηά. ΜΕΛΣΟ΢: Αε ζε βιέπσ θαιά. Μαιψζαηε; ΛΕΏΝΏ: Ση ζα θάκε γηα βξάδπ; ΜΕΛΣΟ΢: Κάηη ζε ξψηεζα λνκίδσ. ΛΕΏΝΏ (λεπξηθά): Κη εγψ δελ είκαη ππνρξεσκέλε λα ζνπ απαληήζσ. ΜΕΛΣΟ΢: Καηάιαβα. Μαιψζαηε. ΦΏΕΔ: Έια ξε Μίιην, κελ ηελ πηέδεηο. ΛΕΏΝΏ: Άξγεζε. ΜΕΛΣΟ΢: Άξρηζεο πάιη. ΦΏΕΔ: Μίιην, θφθην! ΛΕΏΝΏ: ΢αο ιέσ άξγεζε. Γηα μχια πήγε, εδψ δίπια ζηελ απνζήθε φρη... 115

ΦΏΕΔ: Μίιην, δελ παο λα δεηο ηη έγηλε θαη αξγεί; ΜΕΛΣΟ΢ (αγαλαθηηζκέλα): Ώλάζεκα ηελ ψξα θαη ηε ζηηγκή πνπ έκπιεμα κ‟ εζάο ηνπο ηξεινχο! (Βγαίλεη απφ ηελ εμψπνξηα.) (Παχζε. Δπηθξαηεί λεπξηθφηεηα ζηελ αηκφζθαηξα.) ΛΕΏΝΏ: Έμσ έρεη ζθνηεηληάζεη. (Παχζε.) Λεο λα ρηχπεζε πνπζελά; ΦΏΕΔ (ηεο πηάλεη ην ρέξη): Έια βξε ραδφ, δελ είλαη θαλέλα παηδάθη ν Άξεο. Μάιινλ θάηη ζα ραδεχεη ζηελ απνζήθε. ΛΕΏΝΏ: Βίκαη ζίγνπξε πσο θάηη ζπλέβε, θάηη θαθφ. (Μπαίλεη κέζα ν ΜΕΛΣΟ΢ θαλεξά ηαξαγκέλνο.) ΛΕΏΝΏ: Ση έγηλε; Πνχ είλαη ν Άξεο; ΜΕΛΣΟ΢: Αελ μέξσ. Αελ είλαη πνπζελά. Έςαμα παληνχ, ζηελ απνζήθε, έμσ εδψ γχξσ, αιιά ηίπνηα… ΛΕΏΝΏ: Βίζαη ζίγνπξνο; ΜΕΛΣΟ΢: Βθαηφ ηνηο εθαηφ. ΛΕΏΝΏ: ΋ρη, ξε γακψην! Έθπγε! ΦΏΕΔ (ζην ΜΕΛΣΟ): Σξέρα κε η‟ ακάμη λα ηνλ πξνιάβεηο. ΛΕΏΝΏ: ΋ρη, Μίιην. Έηζη θη αιιηψο δελ κπνξείο. ΦΏΕΔ: Καη βέβαηα κπνξεί. ΋ζν καθξηά θαη λα ‟ρεη πάεη, ν Μίιηνο κε η‟ ακάμη ζα ηνλ πξνιάβεη. ΛΕΏΝΏ: Ο Άξεο είλαη πιένλ πνιχ καθξηά Φαίε. Καλείο δελ κπνξεί λα ηνλ πξνιάβεη πηα. ΦΏΕΔ: Ώλνεζίεο. Μίιην... ΛΕΏΝΏ: ΢νπ ιέσ είλαη πνιχ καθξηά! Έρεη ραξάμεη εδψ θαη θαηξφ ηε δηθή ηνπ πνξεία. Σα ‟ρε πξνζρεδηάζεη φια. ΦΏΕΔ: Μα ηη ιεο ηψξα; Βμαθαλίδεηαη έηζη μαθληθά θαη καο γξάθεη φινπο; Ώθφκε θαη ζέλα; Βίλαη ηξειφο; ΛΕΏΝΏ: Μνπ ‟πε λα κελ αλεζπρψ. Μφλν απηφ. Καη χζηεξα πήγε λα θέξεη μχια γηα λα κε ζβήζεη ε θσηηά. Κνηηάμηε! (Σνπο δείρλεη ην ηδάθη.) Δ θσηηά έζβεζε. Κη φκσο, ήζειε ηφζν λα κε ζβήζεη! Κη εγψ δελ κπφξεζα λα ηνλ βνεζήζσ ξε γακψην! Αελ θαηάιαβα πνηέ!!! (Μέλνπλ θαη νη ηξεηο εθεί ζθεθηηθνί, ρσξίο λα κπνξνχλ λ’ αξζξψζνπλ ιέμε. Πξνζπαζνχλ λα θαηαιάβνπλ.) ΢ΚΟΣΑΓΗ

116

Δσδοκία ΢αλαπάηα ΣΑ ΣΡΗΑΝΣΑΦΤΛΛΑ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΏΜΏΛΕΏ, είθνζη δχν ρξνλψλ ΑΏΝΏΔ, αδειθή ηεο, ηξηάληα ρξνλψλ Έλα αλνημηάηηθν πξσηλφ. Βιέπνπκε έλα ζπλεζηζκέλν ζαιφλη. Έλαο θαλαπέο ζηε κέζε κε δχν πνιπζξφλεο αξηζηεξά θαη δεμηά. Μπξνζηά απφ ηνλ θαλαπέ είλαη έλα ηξαπέδη κε έλα βάδν γεκάην κε πνιιά θαηαθφθθηλα ηξηαληάθπιια. ΢ηα δεμηά βξίζθεηαη κηα κπαιθνλφπνξηα κε αλνηρηέο θνπξηίλεο. Μπαίλνπλ απφ ηα αξηζηεξά ε ΏΜΏΛΕΏ θαη ε ΑΏΝΏΔ γειψληαο. ΏΜΏΛΕΏ: Β, κα απηφ είρε πνιχ πιάθα! ΑΏΝΏΔ: Γηαηί, ε θάζε κε η‟ απηνθίλεην; Αελ ήηαλ θαηαπιεθηηθή; ΏΜΏΛΕΏ: ΋ια ήηαλ πνιχ σξαία. (Πάεη ζηε κπαιθνλφπνξηα θαη θιείλεη ηηο θνπξηίλεο.) Υάξεθα πνιχ πνπ ήξζαλε ρζεο. Χξαία πεξάζακε. ΑΏΝΏΔ (θνηηάδνληαο ην βάδν κε ηα ινπινχδηα): Καιέ, ηη είλαη απηά; ΏΜΏΛΕΏ: Πνηα; ΑΏΝΏΔ: Ώπηά. ΏΜΏΛΕΏ: Λνπινχδηα. ΑΏΝΏΔ: Ση ινπινχδηα; ΏΜΏΛΕΏ: Σξηαληάθπιια. ΑΏΝΏΔ: Κφθθηλα ηξηαληάθπιια! ΏΜΏΛΕΏ: Καη ηη κνπ ηα δείρλεηο; (Μηθξή παχζε.) Με κνπ πεηο;... ΑΏΝΏΔ: Ώπφ πνηνλ είλαη ρξπζφ κνπ; ΏΜΏΛΕΏ: Ώπφ ηνλ...΢ηέθαλν; ΑΏΝΏΔ (ζθνηεηληάδεη): Ο ΢ηέθαλνο δελ έρεη θαλέλα ιφγν λα ζηείιεη ηξηαληάθπιια. ΏΜΏΛΕΏ: Μα εγψ λφκηδα... ΑΏΝΏΔ: Βμάιινπ ν ΢ηέθαλνο έρεη λα θαλεί εδψ θαη ηξεηο κήλεο. Ώπφ ‟θείλν ην ηξνραίν... Κη ακθηβάιισ αλ ζα μαλάξζεη. ΏΜΏΛΕΏ: Μπνξεί λα ζηα ‟ζηεηιε γηα λα ηα μαλαβξείηε. 117

ΑΏΝΏΔ: Αε ζα έζηειλε πνηέ ινπινχδηα. Σνπ ζπκίδνπλ θεδεία… Βμάιινπ, ηα ινπινχδηα είλαη δηθά ζνπ. ΏΜΏΛΕΏ: Αηθά κνπ; ΑΏΝΏΔ: Ναη, δηθά ζνπ. ΏΜΏΛΕΏ: Καη πνχ ην μέξεηο εζχ; ΑΏΝΏΔ: Βζχ γηφξηαδεο ρζεο. ΏΜΏΛΕΏ: Ναη, αιιά θαλέλαο δελ έθεξε ινπινχδηα ρηεο. ΑΏΝΏΔ: Μπνξεί λα είλαη απφ θάπνηνλ άιινλ, θάπνην θξπθφ ζαπκαζηή ζνπ, αο πνχκε…. ΏΜΏΛΕΏ (γειψληαο): Κξπθφ ζαπκαζηή κνπ; ΑΏΝΏΔ: ΋ιν θαη θάπνηνο ζα ζ‟ έρεη βάιεη ζην κάηη. Νέν θνξίηζη είζαη. ΏΜΏΛΕΏ: Κη επεηδή είκαη λέν θνξίηζη;… Αε βιέπσ λα έρνπλ ελδηαθεξζεί πνιινί γηα ην άηνκφ κνπ κέρξη ηψξα… Βμάιινπ εγψ δελ έρσ θαηξφ γηα ηέηνηα. Θέισ λα ηειεηψλσ κε ηηο ζπνπδέο κνπ θαη κεηά λα γπξίζσ ηνλ θφζκν. Να γλσξίζσ θαη άιινπο αλζξψπνπο. Άξα, ηα ινπινχδηα ζα είλαη γηα ζέλα. ΑΏΝΏΔ: Κιείλσ ηα ηξηάληα έλα ζ‟ έλα κήλα. (Δηξσληθά): Λεο λα πεξλάεη αθφκα ε κπνγηά κνπ; ΏΜΏΛΕΏ: Καιά, ηφζνη ζε θπλεγάλε θη αθφκα αλαξσηηέζαη; ΑΏΝΏΔ: Καη πνπ κε θπλεγάλε ηη έγηλε; Μηα δσή ινπινχδηα θαη θνχκαξα… Σφζα ρξφληα δε βξέζεθε έλαο άλζξσπνο ηεο πξνθνπήο. ΏΜΏΛΕΏ: Κη ν ΢ηέθαλνο; ΑΏΝΏΔ: Λεο λα ζέιεη… Μπα… ΏΜΏΛΕΏ: Μα ήηαλ αηχρεκα. ΑΏΝΏΔ: Ναη, αιιά έθηαηγα εγψ. Κη ν θίινο ηνπ... ΏΜΏΛΕΏ: Πξέπεη λα κάζεηο λα θνηηάο κπξνζηά. ΋ια η‟ άιια είλαη πεξαζκέλα μεραζκέλα. ΑΏΝΏΔ: Αε γίλνληαη ζαχκαηα Ώκαιία. Οη λεθξνί κέλνπλ γηα πάληα λεθξνί θαη νη κφλνη γηα πάληα κφλνη. ΏΜΏΛΕΏ: Μα ηα ινπινχδηα πξέπεη λα είλαη γηα ζέλα. Άξα δελ είζαη θαη ηφζν κφλε. ΑΏΝΏΔ: Σα ινπινχδηα είλαη γηα ζέλα. Κάπνην θιεξη ίζσο; ΢θέςνπ ιίγν. ΏΜΏΛΕΏ: ΢νπ είπα, εγψ δελ έρσ θαηξφ γηα ηέηνηα. Να δεηο πνπ ζα ‟λαη απ‟ ην ΢ηέθαλν. ΑΏΝΏΔ: Καη εγψ ζνπ ιέσ πσο θαλέλαο δελ έρεη ιφγν λα κνπ ζηείιεη ινπινχδηα ηψξα. 118

ΏΜΏΛΕΏ: Καιά, ζα δνχκε. Κάηζε, ζα πάσ λα ξσηήζσ ηε κακά πνηνο ηα έθεξε. ΑΏΝΏΔ: Πήγαηλε... (Πεηάγεηαη.) Σε κακά!!! ΏΜΏΛΕΏ: Ση έπαζεο θαιέ; ΑΏΝΏΔ: Πφζν έρνπκε ζήκεξα; ΏΜΏΛΕΏ: Σξηάληα. ΑΏΝΏΔ: Σφηε ηα ινπινχδηα... ΏΜΏΛΕΏ: Ση ηα ινπινχδηα; ΑΏΝΏΔ: Πξέπεη λα είλαη γηα ηε κακά! Οη γνλείο καο έρνπλ επέηεην ζήκεξα. ΏΜΏΛΕΏ: Γηα ηε κακά;… Έρεηο δίθην!... (Μηθξή παχζε.) Κξίκα…θη άξρηζα λα πηζηεχσ πσο φλησο θάπνηνο ελδηαθέξζεθε γηα κέλα. ΑΏΝΏΔ: Ναη, θξίκα… Γηαηί…ζα κπνξνχζε λα είλαη θη απ‟ ην ΢ηέθαλν. ΢ΚΟΣΑΓΗ

119

Διρήνη Φραγκιοσδάκη ΣΟ ΑΤΣΟΚΗΝΖΣΑΚΗ ΣΏ ΠΡΟ΢ΧΠΏ ΣΏΚΔ΢ ΠΒΣΡΟ΢ Καζηζηηθφ επηπισκέλν κε γνχζην, κε ιίγα θαη απιά έπηπια. Έλαο θαλαπέο, κπξνζηά ηνπ έλα ηξαπεδάθη. Αθφκε, κηα πνιπζξφλα, κηα κεγάιε βηβιηνζήθε θαη κηα επίζεο κεγάιε δηζθνζήθε γεκάηε δίζθνπο, δίπια ην ζηεξενθσληθφ. ΢ηνπο ηνίρνπο κεξηθέο αμηφινγεο κεηαμνηππίεο. Αθνχγεηαη έλα παιηφ ξνθ θνκκάηη. ΢ε κηα γσληά έλα κεγάιν θνπηί γεκάην παηρλίδηα. Μηα εζσηεξηθή πφξηα ζη’ αξηζηεξά. Γχν άληξεο θάζνληαη ζηνλ θαλαπέ. Ο ΣΏΚΔ΢ είλαη γχξσ ζηα ζαξάληα πέληε κε αξρέο θαιάθξαο θαη γπαιηά. Φνξάεη αθξηβά ξνχρα, παληειφλη, ζαθάθη θαη γξαβάηα. Γίπια ηνπ είλαη αθνπκπηζκέλνο ν ραξηνθχιαθάο ηνπ, κπξνζηά ηνπ ζην ηξαπεδάθη ην θηλεηφ ηνπ. Ο ΠΒΣΡΟ΢ είλαη επίζεο γχξσ ζηα ζαξάληα πέληε, κε ππθλά, θάπσο αηεκέιεηα καιιηά. Φνξάεη ηδηλ θαη πνπιφβεξ. Οη δχν άληξεο θνηηάδνληαη. Φαίλνληαη ακήραλνη. ΣΏΚΔ΢: Λνηπφλ, ν πηηζηξηθάο ζνπ δελ είλαη εδψ; ΠΒΣΡΟ΢: Σνλ έρεη πάεη ε κάλα ηνπ ζην γηαηξφ. Βίλαη ιίγν θξπσκέλνο. Θεο λα πηεηο θάηη; ΣΏΚΔ΢: Έλα ηζάη αλ είλαη εχθνιν. ΠΒΣΡΟ΢: Ναη, βέβαηα. (Ο ΠΒΣΡΟ΢ βγαίλεη απφ ηελ πφξηα. Ο ΣΏΚΔ΢ θνηηάεη γχξσ ηνπ αθεξεκέλα, απνξξνθεκέλνο ζηηο ζθέςεηο ηνπ. Ξαλακπαίλεη ν ΠΒΣΡΟ΢ θξαηψληαο δχν θνχπεο, δίλεη ηε κία ζηνλ ΣΏΚΔ θαη θάζεηαη δίπια ηνπ.) ΣΏΚΔ΢: Λνηπφλ, Πέηξν; Πψο θη ήηαλ απηφ κεηά απφ ηφζα ρξφληα; ΠΒΣΡΟ΢ (δελ απαληάεη ακέζσο): Ξέξεηο κσξέ πψο είλαη ηψξα απηά. Κάλεηο ηε δσή ζνπ, πξνρσξάλε φια θαλνληθά θαη θάηη ζπκβαίλεη μαθληθά θη αξρίδεηο θαη ζθέθηεζαη παιηά πξάγκαηα θαη θαηαζηάζεηο, παιηνχο θίινπο… (Μηθξή παχζε.) Ήζεια λα ζε δσ.

120

ΣΏΚΔ΢: Κη εγψ ράξεθα πνιχ πνπ ζε είδα. ΐέβαηα εγψ κε ην άγρνο θαη ηελ πίεζε ηεο δνπιεηάο δελ πξνιαβαίλσ λα ζθεθηψ, φρη θαη λα πάξσ θάπνηνλ ηειέθσλν. ΠΒΣΡΟ΢: Κάζε πξάγκα έρεη θαη ην ηίκεκά ηνπ. Έηζη είλαη. ΣΏΚΔ΢: Β; (Μηθξή παχζε.) Ναη. ΐέβαηα. (Μηθξή παχζε.) Ση ελλνείο; ΠΒΣΡΟ΢: Σίπνηα, ηίπνηα. Πεο κνπ. Σα λέα ζνπ. Πψο ηα παο; Ση θάλεηο; ΣΏΚΔ΢: Καιά, πνιχ θαιά. Ώπηά πνπ μέξεηο κε ηελ Καίηε, ην παηδί… Δ δνπιεηά κνπ πάεη πεξίθεκα! ΢‟ απηή ηελ εηαηξεία πνπ ζνπ έιεγα θη απ‟ ην ηειέθσλν. ΠΒΣΡΟ΢: Ώ, λαη. (Μηθξή παχζε.) Ξέξεηο ήζεια λα ζνπ πσ… Φαρνχιεπα κηα κέξα ζηελ απνζήθε. Δ αιήζεηα είλαη φηη ζε ζπκήζεθα. ΐξήθα θάηη πνπ ζέισ λα ζνπ δείμσ. (΢εθψλεηαη.) Κάηζε λα δεηο…πνχ είλαη;… Σν έρσ δψζεη ζηνλ Παλαγησηάθε γηα λα παίδεη. (Ο ΠΒΣΡΟ΢ πάεη πξνο ην θνπηί κε ηα παηρλίδηα, ςάρλεη ζθνξπψληαο θαη κεξηθά έμσ, ηειηθά ηξαβάεη θαη βγάδεη έλα παιηφ μχιηλν απηνθηλεηάθη. Υακνγειψληαο ην δείρλεη ζηνλ ΣΏΚΔ. Δθείλνο ην θνηηάεη ακίιεηνο. Ο ΠΒΣΡΟ΢ θάζεηαη ζηνλ θαλαπέ θαη βάδεη ην ακαμάθη ζην ηξαπεδάθη κπξνζηά ηνπο.) ΣΏΚΔ΢ (γειάεη): Να ινηπφλ ε ζπνπδαία αθνξκή απηήο ηεο ζπλάληεζεο, ε; ΠΒΣΡΟ΢ (ρακνγειάεη): Ώπιά κνπ ζχκηζε… ΣΏΚΔ΢: Σνλ θπξ-ΐαζίιε θαη ην καγαδί ηνπ, πνπ καο θαηλφηαλε παξάδεηζνο ηφηε. ΠΒΣΡΟ΢: Μκκκ. Γεκάην παηρλίδηα, ακαμάθηα, κπάιεο, ζηξαηησηάθηα, φ,ηη ζεο. Κη εκείο ζέιακε απηφ, πνιχ. Καη ην πήξακε, έηζη; (Γειάεη.) ΣΏΚΔ΢ (ζνβαξφο): Πξαγκαηηθά παηδηθή αλνεζία. Αε κε ηηκάεη θαζφινπ λα ην ζθέθηνκαη ηψξα. ΠΒΣΡΟ΢: ΢ηγά ξε Σάθε…. Αελ θιέςακε θαη θακηά ηξάπεδα… ΣΏΚΔ΢ (ελνριεκέλα): ΋ρη Πέηξν, ζε παξαθαιψ πνιχ. Ήηαλ απφ ηηο ειάρηζηεο αηαζζαιίεο κνπ θαη δε ζέισ λα ην ζπκάκαη. Σψξα δίλσ άιιε αλαηξνθή ζην παηδί κνπ. Βίκαη έλαο ζνβαξφο άλζξσπνο, ππεχζπλνο επαγγεικαηίαο θαη… ΠΒΣΡΟ΢: Δξέκεζε θαιέ. (Παίξλεη ην παηρλίδη ζηα ρέξηα ηνπ.) ΢θέςνπ. Βίζαη πηηζηξηθάο, κε παπνχηζηα ζρεδφλ ηξχπηα, ζε θησρνγεηηνληά, αιάλη… Ο θπξ-ΐαζίιεο ζ‟ έρεη θαηζαδηάζεη πνιιέο θνξέο…θαη πξφζθαηα ζηηο έβξεμε θηφιαο, γηαηί κπαίλεηο κέζα θαη πεηξάδεηο ηα παηρλίδηα, ελψ μέξεη πσο δελ έρεηο ιεθηά γηα λα αγνξάζεηο. 121

ΣΏΚΔ΢: Βίρε δίθην ν άλζξσπνο. Έπξεπε λα πξνζηαηεχζεη ην καγαδί ηνπ. ΠΒΣΡΟ΢ (ζπλερίδεη κε ελζνπζηαζκφ): Θπκάζαη; Καηαζηξψλακε ην ζρέδην. Μαο θαηλφηαλ ζαλ εθζηξαηεία, πνιεκηθφ παηρλίδη! Ο θπξΐαζίιεο ήηαλ ν θαθφο θη εκείο παίξλακε εθδίθεζε θαη καδί ην ακαμάθη πνπ καο είρε γπαιίζεη. Ήηαλ ηφηε θη εθείλνο ν γείηνλαο, ν Μηράιεο…ν θνηηεηήο. Σνλ ζπκάζαη; Πνπ καο έιεγε πεξί ηάμεσλ, ηδηνθηεζίαο, θαη ηα ινηπά;… ΣΏΚΔ΢ (εθλεπξηζκέλνο): Πεο κνπ θηφιαο ηψξα πσο ήηαλ πνιηηηθή πξάμε! Καη φηη ζεσξήζεθα... ΠΒΣΡΟ΢: Β, ην πήγεο πνιχ καθξηά. Αελ είπα απηφ, απιά ζπκήζεθα ην Μηράιε θαη ηνλ αλέθεξα. ΢πγγλψκε. Βληάμεη. Ξέρλα ην. Γηα ην απηνθηλεηάθη φκσο, γηαηί ηζαληίδεζαη ηφζν; Σφζν ζεκαληηθή ήηαλ απηή ε κηθξνθιεςηά; ΣΏΚΔ΢ (ζπκσκέλνο): Μπνξνχκε λα κελ ην ζπδεηάκε; ΠΒΣΡΟ΢ (εηξσληθά): ΐέβαηα, λα πνχκε θάηη γηα ελήιηθεο. Καη κάιηζηα θηιφδνμνπο θη επηηπρεκέλνπο, ε; ΣΏΚΔ΢ (θσλάδεη): Γηαηί ην ιεο απηφ; ΠΒΣΡΟ΢ (αθνπκπάεη κε δχλακε ην παηρλίδη ζην ηξαπέδη, ζπκσκέλνο): Μπνξψ αλ ζεο λ‟ αιιάμσ θαη δίζθν, κε ζνπ ζπκίδεη θη απηφο πξάγκαηα. Να βάισ έλα θιαζζηθφ θνκκάηη θαη... Μα βέβαηα! Να κηιήζνπκε γηα ην πξαγκαηηθφ ζνπ απηνθίλεην ίζσο, απηφ πνπ έρεηο ηψξα… Πνπ ην αγφξαζεο λνκηκφηαηα κεηά απφ ρξφληα δνπιεηάο θαη ζπκβνιίδεη γηα ζέλα ηελ επηηπρεκέλε ζνπ θαξηέξα, έηζη; ΣΏΚΔ΢: Σνπιάρηζηνλ εγψ θάηη θαηάθεξα. Άιινο ζα έπξεπε λα αηζζάλεηαη άζρεκα. ΠΒΣΡΟ΢: Καζέλαο θάλεη ηηο επηινγέο ηνπ Σάθε. Αελ απέηπρα ζε θάηη, γηαηί δελ ην πξνζπάζεζα θαλ. Αε ζέιεζα λα πιεξψζσ θαλέλα ηίκεκα. Αελ ήζεια λα ράζσ ηίπνηα απφ ηα ζεκαληηθά γηα κέλα πξάγκαηα. Βίκαη κηα ραξά θη έηζη. Βίκαη επηπρηζκέλνο ρσξίο θξάγθα, απηνθίλεηα θαη...πφζν αιήζεηα; Αεθάσξα δνπιεηάο ή πεξηζζφηεξν; ΣΏΚΔ΢: Βγψ δε ζα ήζεια λα θηάζεη ην παηδί κνπ λα θιέςεη παηρλίδη, Πέηξν. Θέισ λα κπνξψ λα ηνπ αγνξάδσ απηά πνπ ζέιεη θαη πεξηζζφηεξα. ΋ρη έλα απηνθηλεηάθη, αιιά δχν, ηξία, πέληε! ΠΒΣΡΟ΢: Ναη, ε; Βγψ πάιη πξνηηκψ λα έρσ ρξφλν λα παίδσ καδί ηνπ κε ην έλα. Να πξνζπαζήζσ λα ηνπ κάζσ πξάγκαηα γηα λα απνθχγεη άιιεο βιαθείεο, πνιχ ρεηξφηεξεο απ‟ ην λα βνπηήμεη έλα 122

παηρληδάθη. Άιια πξάγκαηα, πνιχ πην επηθίλδπλα απ‟ απηά πνπ θάλακε πηηζηξηθάδεο εκείο. ΣΏΚΔ΢: Ναη, ξε Πέηξν. Άιιν ζνπ ιέσ εγψ φκσο... ΠΒΣΡΟ΢: Άιιν κνπ ιεο εζχ, άιιν εγψ. Μφιηο παηήζακε ηα δεθάμηδεθαεθηά θαη κεηά, ε ίδηα ηζηνξία, ζπλέρεηα. (Παχζε.) ΠΒΣΡΟ΢ (ήξεκα): Πάλησο ξε θίιε, αθνχ απηφ ήζειεο, κπξάβν ζνπ πνπ ην πέηπρεο. ΣΏΚΔ΢ (παίξλεη βαζηά αλάζα. Πξνζπαζεί λα θαίλεηαη ςχρξαηκνο.) Ώο αιιάμνπκε ζέκα. ΠΒΣΡΟ΢: Ναη. (Παχζε.) ΠΒΣΡΟ΢: Ση θάλεη ε Καίηε;… ΢ΚΟΣΑΓΗ

123

΢ΗΜΕΘΩΜΑ ΦΟΘΣΗΣΡΘΩΝ Τν ζεκηλάξην· ηεο Σπγγξαθηθήο μεθίλεζε πξηλ κεξηθά ρξόληα κε ηελ θ.Σαθειιίνπ-Schultg λα θαζνδεγεί ηηο θνηηήηξηεο θαη ηνπο θνηηεηέο ηεο ζ' έλα κεζπζηηθό ηαμίδη ηεο πνίεζεο. Εκάο, όκσο, καο πεξίκελε κηα έθπιεμε όηαλ ήξζε ε ζεηξά καο λα παξαθνινπζήζνπκε απηό ην ζεκηλάξην κε ηελ θ. Φαβηαξά-Κεραΐδνπ ηε άλνημε ηνπ 2000. Υπήξμακε ην πξώην ηκήκα ζπγγξαθηθήο ζεαηξηθνύ ιόγνπ ηνπ Τκήκαηνο Αγγιηθήο Γιώζζαο θαη Φηινινγίαο. Δεθαηξείο θνπέιεο ελζνπζηαζκέλεο κε ην ζέαηξν ξνπθήμακε ηα ιόγηα θαη ηηο νδεγίεο κηαο γπλαίθαο πνπ όιε ηεο ε δσή, επαγγεικαηηθή θαη πξνζσπηθή, είλαη ζπλπθαζκέλε κε ην ζέαηξν. Δελ ζα μεράζνπκε πνηέ εθείλα ηα απνγεύκαηα ζηελ ηάμε όπνπ κνηξαζηήθακε ηηο ηζηνξίεο καο θαη αθνπγθξαζηήθακε ηα όλεηξα θαη ηνπο πξνβιεκαηηζκνύο ηεο θαζεκηάο καο παξάιιεια κε κηα πξνζπάζεηα λα βειηηώλνπκε ζπλερώο ηηο ζπγγξαθηθέο καο ηθαλόηεηεο θαη ηελ θξίζε καο απέλαληη ζε ζεαηξηθά θείκελα πνπ ζπλαληάκε κέζα από βηβιία θαη παξαζηάζεηο. Καη λα πνπ ηώξα ε νκάδα ηνπ ζεκηλαξίνπ μαλαζπλαληηόκαζηε κέζα ζηηο α-υορμες γηα λα κνηξαζηνύκε ηηο ζθέςεηο θαη ηηο ςπρέο καο κε ηνπο αλαγλώζηεο απηνύ ηνπ πεξηνδηθνύ. Επραξηζηνύκε ζεξκά ηελ θαζεγήηξηα καο πνπ κε ην κεξάθη θαη ηελ πίζηε ηεο ζ' εκάο καο ράξηζε έλα έλζεξκν θνηλό γηα ηα ζεαηξηθά καο θείκελα.

124

ΟΘ α-φορμες ΠΑΡΟΤ΢ΘΑΖΟΤΝ: ΒΘΒΛΘΟΓΡΑΦΘΑ ΢ΤΓΓΡΑΦΘΚΗ΢ Albee, Sarah and Liisa Chauncy Guida. Road Trip. Golden Books, 1999. Amberg, Jay and Mark Larson. The Creative Writing Handbook. Good Year Books, 1992. Ayers, Elizabeth. Creative Writing Workshop (Unabridged). Sounds True, 2001. Bell, Julia (επηκ.). The Creative Writing Coursebook: Forty Authors Share Advice and Exercises for Fiction and Poetry. Pan, 2001. Bailey, Jennifer and Norma Clarke. Ways with Words: A BBC Guide to Creative Writing. BBC Consumer Publishing, 1995. Baty, Chris. No Plot? No Problem! Chronicle Books, 2004. Behn, Robin. The Practice of Poetry: Writing Exercises from Poets Who Teach. HarperResource,1992. Bernays, Anne and Pamela Painter. What If?: Writing Exercises for Fiction Writers.HarperResource, 1991. Bickham, Jack M. The 38 Most Common Fiction Writing Mistakes. Writer's Digest Books, 1997. rd

Birkett, Julian. Word Power: A Guide to Creative Writing. 3 edition. A & C Black, 1998. Braine, John. How to Write a Novel. Methuen, 1974. Brewster, Ghiselin. The Creative Process: A Symposium. University of California Press, 1980. Byrne, John. Writing Comedy. A & C Black, 2002. Cameron, Julia. The Artist's Way: A Course in Discovering and Recovering Your Creative Self.Pan, 1995.

125

——. The Right to Write: An Invitation and Initiation into the Writing Life. Pan: 2000. Card, Orson Scott. How to Write Science Fiction and Fantasy. Writer's Digest Books, 2001. Catron, Louis E. Playwriting: Writing, Producing and Selling Your Play. Waveland Press, 1990. ——. The Elements of Playwriting. Prentice Hall, 1994. Cook, Claire Kehrwald. Line by Line: How to Improve Your Own Writing. Houghton Mifflin, 1986. DeSalvo, Louise. Writing as a Way of Healing: How Telling Our Stories Transforms Our Lives.Harper, 1999. Dils, Tracey Ε. You Can Write Children's Books. Writer's Digest Books,1998. Doubtfire, Dianne. Creative Writing. Teach Yourself Books, 1996. Dromgoole, Dominic. The Full Room: An A-Z of Contemporary Playwriting. Methuen, 2002. Egri, Lajos. Art of Creative Writing. Citadel Press, 1995. ——. The Art of Dramatic Writing: Its Basis in the Creative Interpretation of Human Motives.Simon & Schuster, 2004. Elbow, Peter. Writing with Power: Techniques for Mastering the Writing Process. Oxford University Press, 1981. Frey, James N. How to Write a Damn Good Novel. St. Martin's Press, 1987. Gibbons, Reginald. The Poet's Work: 29 Poets on the Origins and Practice of Their Art. The University of Chicago Press, 1979. Goldberg, Natalie. Writing Down the Bones: Freeing the Writer Within. Shambhala,1986. Gooch, Steve. Writing a Play. A & C Black, 2001. Graham, Robert, et al. The Road to Somewhere: A Creative Writing Companion. Palgrave Macmillan, 2005.

126

Greig, Noel. Playwriting: A Practical Guide. Routledge, 2004. Hatcher, Jeffrey. The Art and Craft of Playwriting. Writer's Digest Books, 2000. Higginson, William J. The Haiku Handbook: How to Write, Share and Teach Haiku. Kodansha Europe, 1989. Hirshfield, Jane. Nine Gates: Entering the Mind of Poetry. Harper Perennial, 1998. Hugo, Richard. The Triggering Town. W.W. Norton & Company, 1979. Jute, Andre. Start Writing Today: Creative Writing for Beginners. David & Charles, 1991. Keane, Christopher. How to Write a Selling Screenplay: A Step by Step Approach. Broadway Books, 1999. Koch, Kenneth. The Art of Poetry: Poems, Parodies, Interviews, Essays, and Other Work. The University of Michigan Press, 1999. Kowit, Steve. In the Palm of Your Hand: The Poet's Portable Workshop. Atlantic Books, 2003. Kress, Nancy. Beginnings, Middles and Ends (The Elements of Fiction Writing). Writer's Digest Books, 1999. Kundera, Milan. The Art of the Novel. Μηθξ. Linda Asher. Perennial, 2003. Lionikis, Athy and Lee Stevens. Motivational Creative Writing: Building Skills with Imaginative Activities. Ιncentive Publications, 2004. Lodge, David. The Practice of Writing: Essays, Lectures, Reviews and a Diary. Penguin Books,1997. Madden, Frank. Exploring Literature: Writing and Thinking about Fiction, Poetry, Drama and the Essay. Longman, 2003. Mamet, David. Three Uses of the Knife: On the Nature and Purpose of Drama. Vintage Books,2000. McCorkle, James. Conversant Essays: Contemporary Poets on Poetry. Wayne State University Press, 1990.

127

Minot, Stephen. Three Genres: The Writing of Poetry, Fiction and Drama. Prentice Hall, 1997. Moses, Brian. So You Want to Write Poetry. Hodder Wayland, 2004. Μπαξλζηόνπλ, Τόλη θαη Τζόνπ Πηλγθ. Η Τέτνη Της Σσγγραυής: Μαθήματα Δημιοσργικής Γραυής Από Τοσς Κινέζοσς Δασκάλοσς. Μηθξ. Οπξαλία Παπαθσλζηαληνπνύινπ. Κέδξνο, 2003. Mueller, Lavonne and Jerry D. Reynolds. Creative Writing: Forms and Techniques. National Textbook Company, 1990. Obstfeld, Raymond. Novelist's Essential Guide to Grafting Scenes. Writer's Digest Books, 2000. Oliver, Mary. Rules for the Dance: A Handbook for Writing and Reading Metrical Verse. Houghton Mifflin Company, 1998. Paz, Octavio. The Bow and the Lyre: The Poem. The Poetic Revalation. Poetry and History.University of Texas Press, 1991. ——. The Other Voice. Μηθξ. Helen Lane. Harcourt Brace Jovanovich, 1992. Perret, Gene. Comedy Writing Step by Step. Samuel French, 1990. Reichhold, Jane. Writing and Enjoying Haiku: A Handson Guide. Kodansha Europe, 2002. Ritter, Robert M. The Oxford Style Manual. Oxford University Press, 2002. Rozakis, Laurie. The Complete Idiot's Guide to Creative Writing. Alpha Books, 1997. Sansom, Peter. Writing Poems. Bloodaxe Books, 1997 Schaefer, Cardace H. and Rick Diamond. The Creative Writing Guide: A Path to Poetry, Non Fiction and Drama. Longman, 1998. Singleton, John and Mary Luckhurst. The Creative Writing Handbook: Techniques for New Writers. Palgrave Macmillan, 1996. Stafford, William. Writing the Australian Crawl: Views on the Writer's Vocation. The University of Michigan Press, 1978. Steele, Timothy. All the Fun's in an Explanation of How You Say Meter and Versification a Thing.Ohio University Press, 2003.

128

Sweeney, Matthew and John Hartley Williams. Writing Poetry and Getting Published. Teach Yourself Books, 2002. Taylor, Val. Stage Writing: A Practical Guide. The Crowood Press, 2002. Whiteley, Carol. The Everything Creative Writing Book: All You Need to Know to Write a Novel, Play, Short Story, Screenplay, Poem or Article. (Everything Series). Adams Media Corporation, 2002. Wright, Michael. Playwriting in Process: Thinking and Working Theatrically. Heinemarm Publishing, 1997.

129