JĘDRZEJ STĘPAK 1.0
KILKA SPOSTRZEŻEŃ WRAŻLIWOŚCI Cieszę się, że na prezentowanej wystawie mogę pokazać szerokie spektrum moich działań związanych z plenerowym wykorzystaniem wikliny – materiału twórczego, którym operuję tworząc kompozycje. Główną ideą mojego stylu jest takie połączenie wikliny ze środowiskiem naturalnym, aby uzyskać obiekty, które charakteryzują się osobliwą tajemniczością, pewną magicznością. Wybór środowiska naturalnego na miejsce ekspozycji rosnących konstrukcji niesie za sobą konsekwencje ich zniszczenia, zdeformowania przez warunki pogodowe, co także jest uwzględnione w zamyśle twórczym. Przykładem zastosowania tej wizji artystycznej jest dominikańska Jamna, gdzie łącząc działanie natury wkomponowałem formy labiryntów, tuneli, przełęczy korzystając ze wspomnianej już wikliny, skonstruowałem kaplice oraz nietypową bramę. Obiekt ten ewoluuje wraz z upływem czasu i jest dowodem na zamierzoną zmienność, dynamikę jego konstrukcji, które mają w ten sposób oddziaływać na widza. Podobne konstrukcje, zrealizowane przeze mnie zdobią wiele urokliwych i godnych podkreślenia miejsc krajobrazowych w Polsce i na świecie. Jednym z nich jest rosnący „Labirynt Tajemnic” w Ogrodzie Poleskiego Ośrodka Sztuki w Łodzi. Ulubione przeze mnie formy labiryntów są jakby drzwiami wejściowymi do nowych odcinków życia i do własnego wnętrza. To właśnie w labiryncie leżą siły odnowy dla ciała i duszy. Labirynt prowadzi do wewnętrznego spokoju. Drugim zagadnieniem w mojej wieloaspektowej działalności artystycznej jest bardzo różnorodna i wieloletnia współpraca artystyczna i pedagogiczna z młodymi ludźmi i studentami. Wielokrotnie byłem profesorem wizytującym na licznych uczelniach w kraju i za granicą organizując różnorodne działania artystyczne czy performance. Na przykład lednicki performance „Tylko Orły”. Młodzi ludzie nakładali na ramiona ogromne, wiklinowe skrzydła, a tańczące wokół osoby, zarówno dzieci jak i dorośli, również trzymały w rękach pojedyncze skrzydła, których poruszanie przypominało lot ptaków. Moje prace pod wieloma względami są działaniami otwartymi z uwagi na ciągłość procesu twórczego, niejednoznaczności interpretacji, a więc otwartości zarówno na zmienne warunki ekspozycji jak i zróżnicowane doświadczenia odbiorcy. Chciałbym, aby moje prace nie były tylko martwymi obiektami na ścianach muzealnych. Niekiedy dopisuję im scenariusz, wprowadzam je w świat teatru będący nową przestrzenią nadającą im nowy wymiar, nowe znaczenie. Moim zamierzeniem jest, aby widz stał się częścią mojej niejako „teatralnej” inscenizacji, a jego percepcja skupiła się na tajemniczym obiekcie i jego niekonwencjonalnym zastosowaniu. Ze względu na ciągłość i spójność moich prac, a przede wszystkim ich rozmiary, do ich odbioru potrzebny jest ruch. Ten fakt zwraca uwagę na kolejny istotny aspekt mojej twórczości – mianowicie, żeby właściwie odebrać i zinterpretować stworzone przeze mnie dzieło, widz musi poświęcić mu odpowiednią ilość czasu, większą niż w przypadku tradycyjnego obrazu czy rzeźby. Mogę więc śmiało powiedzieć, że cieszy mnie każdy odbiorca mojej sztuki, który świadomie rezerwuje swój czas aby przebywać z moją twórczością. Reasumując można stwierdzić, że pewne moje prace są aranżacją przestrzeni pobudzającą wyobraźnię widza, który stwarza nowe sytuacje i poszerza swoją wrażliwość. Wciąż nieskończone, w ruchu, dynamiczne, wpływające na świadomość i mam nadzieję, dające poczucie obcowania z czymś niezwykłym i ponadczasowym.
1
A FEW PERCEPTIONS OF SENSITIVITY I am glad to be able to show at this exhibition a wide spectrum of my activities connected with open air use of wicker- a creative material which I use to make compositions. The main idea of my style is such a combination of wicker with natural environment to create objects characterized by a peculiar mystery, a sort of magic. The choice of natural environment as an exhibition place for growing constructions bears consequences of them being ruined, deformed by weather conditions, which is also included in the creative idea. One example of applying this artistic vision is the Dominican Jamna where, by combining the work of nature, I have integrated forms of labyrinths, tunnels or passes using the aforementioned wicker I have constructed a chapel and an unusual gate. This object evolves with time and is a proof of planned changeability and dynamics of its construction, which are supposed to influence the spectator. Similar constructions realized by me decorate many charming and worth mentioning landscapes in Poland and in the world. One of them is the growing “Labyrinth of Mysteries” in the garden of Poleski Art Centre in Łódź. Labyrinths, as my favourite forms, become sort of front doors to new episodes of life and to one’s own inner side. It is inside the labyrinth where one can find strength to rejuvenate the body and soul. The labyrinth leads to the inner peace and quiet. Another matter of my multi-faceted artistic activity is a diversified and long artistic and pedagogical cooperation with, among others, young people, students. I have been a visiting professor at many universities in Poland and abroad, where I organized diverse artistic activities or performances. “Only Eagles”, for instance, was a performance in Lednica where young people wore huge, wicker wings, and the dancing people around- both children and adults- also held single wings, whose movement reminded flying birds. My works, in many aspects, are open activities due to the continuity of a creative process, ambiguity of interpretation, so it is openness to both- changeable conditions of exposure and diverse experiences of the recipient. I wouldn’t like my works to be simply still objects on the museum walls, therefore I sometimes add scripts to them, I introduce them to the world of theatre, which is a new space and which gives them a new dimension. This is how I give them new meanings and new functions which influence a different impact on the recipient. My intention is to make the spectator part of my ‘theatrical’ staging, and to focus their perception on the mysterious object and its unconventional use. Due to the continuity and cohesion of my works, and most of all- their sizes, one needs movement to their right perception. This fact focuses on another important aspect of my work – to perceive and interpret my work in the right way, a spectator needs to dedicate ample time to it, more than they would need for a traditional picture or sculpture. Hence, I can safely say that I appreciate every single recipient of my art who consciously reserves their time and attention to spend it with my art. In conclusion, I may say that some of my works are arrangement of space provoking spectator’s imagination, who creates new situations and widens his or her sensitivity. The works are still unfinished, as if astir, dynamic, influencing one’s consciousness, and I hope that they give the feeling of a relation with something unique, timeless.
2
3
fot. Kamil Paluszkiewicz
6
7
JĘDRZEJ STĘPAK Jedrzej Stępak urodził się w 1953 r. Wraz z żoną Karoliną i córką Marysią mieszka pod Poznaniem, natomiast sztukę tworzy na całym świecie. Niezależnie od tego, czy jest to zacisze jego pracowni nieopodal Nowego Tomyśla, dziedziniec amerykańskiego uniwersytetu w słonecznej Kalifornii, czy też gąszcze malezyjskiej dżungli, artysta realizuje swoje wizje, oddając cześć muzie, jaką jest dla niego natura. Obecnie jest pracownikiem naukowym na Uniwersytecie im. Adama Mickiewiczna w Poznaniu. Gościnnie wykładał także między innymi na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, Rietveld Academie w Amsterdamie, Academie Minerwa w Groningen w Holandii, Akademii Sztuk Pięknych w Kijowie oraz uniwersytetach Kuala Lumpur i Penang w Malezji. W latach 1994-95 podczas stypendium Fundacji Kościuszkowskiej prowadził zajęcia ze studentami ośmiu uniwersytetów w USA (m.in. Parsons The New School for Desing w Nowym Jorku, Columbus University w Limie i California Art Institute w San Francisco). Aktywnie wspiera debiutujących w świecie sztuki młodych twórców, zaprasza ich do udziału we własnych działaniach. Korzystając ze swojego wieloletniego doświadczenia, pomaga im w organizacji wystaw grupowych i indywidualnych. Jędrzej Stępak to artysta formy. Kształtuje wiklinę, krajobraz i młodych ludzi już od 30 lat. Jędrzej Stępak was born in 1953. He lives with his wife, Karolina, and his daughter, Marysia, near Poznań. He creates his art all over the world. Whether in his own studio near Nowy Tomyśl, an American university’s courtyard in California or the Malaysian jungle, the artist creates his visions honoring his muse nature. He is currently a research worker at Adam Mickiewicz University in Poznań. As a visiting artist, he has given lectures at the Academy of Fine Arts in Poznań, Rietveld in Amsterdam and Minerwa in Groningen, The Netherlands, The Academy of Fine Arts in Kiev as well as at universities in Kuala Lumpur and Penang in Malaysia. From 1994 to 1995, while on Kościuszko Foundation scholarship in the USA, he held classes for students of eight universities (e.g. Parsons The New School for Design in New York, Columbus Unievrsity in Lima and California Art Institute in San Francisco). He actively supports young artists making their debut in the world of arts. He invites them to take part in his activities. Drawing on his many years experience, he helps them in organizing group and individual exhibitions. Jędrzej Stępak is an artist of form. He has been shaping wicker, landscape and forming young people for 30 years.
8
dyrektor Poleskiego Ośrodka Sztuki Aleksandra
Podębska koordynator Agnieszka Kowalska–Owczarek fot. na okładce, str. 4–5, 7 Kamil Paluszkiewicz fot. na str. 3, 6 Jędrzej Stępak
Poleski Ośrodek Sztuki ul. Krzemieniecka 2a 94–030 Łódź biuro@pos.lodz.pl www.pos.lodz.pl
PROJEKT DOFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW MIASTA ŁODZI
WSPÓŁORGANIZATORZY:
PARTNERZY:
PATRONI: