PRAKTISCHE GIDS VOOR EEN GEZELLIG TERRAS
OVERZICHT
OVERZICHT
Waarom ?
Een gids voor u 3 belangrijke principes voor een aantrekkelijke Brusselse Horeca
03 05
Waar ?
De indeling van uw terras De toegankelijkheid De lengte en de breedte De omgeving
07 08 09 10
Wat ?
De elementen van een goed terras A. De tafels en stoelen B. De vaste menuhouders en de reclameborden C. De parasols, zonnezeilen en luifels D. De schermen E. De bloembakken F. De verlichting G. De asbakken H. De vloer, de helling
11 13 15 16 17 18 19 19 20
Wanneer?
Uw activiteit ‘s avonds of in functie van de seizoenen De openingsuren en het lawaai En tijdens de winter?
21 22 22
Hoe? En daarna?
De verschillende stappen om uw terras aan te leggen De vergunning voor het bezetten van de openbare ruimte De stedenbouwkundige vergunning
23 24 24
Het onderhoud van uw terras De netheid Het onderhoud van het materiaal Het opbergen
25 26 26 26
Geheugensteuntje Wie ?
De schets van uw terras Nuttige contactpersonen in uw gemeente
27 Pagina’s vooraan de gids
pagina 2
WAAROM ?
WAAROM ?
Een gids voor u. Beheert u een horecazaak in het Brussels Gewest? Hebt u al een terras of wilt u er een aanleggen? Dan is deze gids iets voor u.
uw huidige en toekomstige klanten tevreden stelt, uw onderhoudswerk vermindert, u “in een groene omgeving” plaatst, goed met uw buren samenleeft en in regel met het gemeentebestuur te zijn.
Een terras is het eerste wat voorbijgangers, uw potentiële klanten, zien. Het is dus een belangrijk aspect om de identiteit van uw zaak te promoten. Het moet een behoefte scheppen, nieuwsgierigheid opwekken en plezier creëren.
Atrium, dat zich al sinds 1995 inzet om Brusselse zaken te laten floreren, heeft zich bij het opstellen van de gids gebaseerd op de ervaring van beroepsmensen en professionele leveranciers en op de verwachtingen van uw klanten.
Past uw terras bij uw imago? Gezellig, comfortabel, origineel, toegankelijk voor iedereen, enz.?
Hebt u nog vragen? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen, we helpen u met plezier verder.
In deze gids vindt u alle nodige informatie waarmee uw terras elke dag meer klanten zal aantrekken en waarmee u uw omzetcijfer tijdens de zomer, en zelfs in de winter zal doen stijgen. In deze gids ontdekt u niet alleen hoe u van uw terras uw beste uithangbord maakt maar ook hoe u
Veel leesplezier, Atrium
pagina 4
WAAROM ?
3 belangrijke principes voor een aantrekkelijke Brusselse Horeca. De aanbevelingen in deze gids maken deel uit van een gewestelijke visie rond het ontwikkelen en verfraaien van Brussel en haar handelswijken. De gids werd opgesteld volgens 3 belangrijke principes die de tips op een algemene manier ordenen. Een harmonieuze indeling en een betere toegankelijkheid van de openbare ruimte: als uw terras zich aan de straatkant bevindt, moet het uw klanten en de voorbijgangers een gevoel van comfort en gezelligheid bieden.
De nadruk ligt op het stedelijke landschap: uw terras moet, net als uw etalage, passen bij de architectuur van het gebouw en de stijl van uw wijk. De publiciteit moet discreet blijven en het is verboden om uw meubilair tijdens de winter op de stoep op te slaan. In deze gids vindt u de nodige tips om steeds meer klanten aan te trekken en tevreden te stellen. Alle tips houden rekening met de principes hierboven.. OPGELET: ga altijd na bij uw gemeentediensten of u zich niet aan een specifieke reglementering moet houden. In de pagina’s vooraan de gids vindt u meer informatie over uw gemeente en haar reglementering.
Meer kwaliteitsvolle handelszaken met een aantrekkelijk imago: door voor kwaliteitsvol terrasmeubilair (esthetisch, duurzaam en weerbestendig) te kiezen en uw terras goed te beheren (openingsuren, netheid, enz.), verbetert u het imago van uw zaak en de levenskwaliteit van uw wijk.
pagina 5
WAAR ?
WAAR ? Toegankelijkheid
Uw terras staat op een publieke ruimte: die ruimte moet dus voor iedereen toegankelijk zijn, in het bijzonder voor voetgangers en buren.
De wettelijk verplichte breedte van de weg bedraagt 1,5m. Denk aan mensen in rolstoelen, met kinderwagens, boodschappenwagentjes, steekwagentjes voor leveringen, enz.
pagina 8
WAAR ? De lengte en de breedte
toegang handelszaak
1,50m
1,50m
VOETGANGERSSTROOM
1,50m
toegang flatgebouw
breedte van het terras
handelszaak
tussenmuur
tussenmuur
ingang flatgebouw
lengte van het terras rijweg
Uw terras staat op een publieke ruimte aan uw zaak. Zorg ervoor dat uw terras niet breder is dan uw gevel, dat u de doorgang niet verspert en dat de buurtbewoners gemakkelijk tot aan hun woningen geraken. Als uw zaak tegenover een plein of een originele ruimte (park, enz.) ligt, kunt u uw terras daar plaatsen als het goed zichtbaar blijft vanuit uw zaak en niet te ver weg komt te liggen.
Dit schema toont u welke afmetingen u moet respecteren : Lengte: de lengte van de voorgevel van uw zaak met inbegrip van de vrije ruimte voor de toegang tot de verdiepingen. Breedte: de breedte van de stoep met een minimale doorgang van 1,5m voor voetgangers.
Opgelet, raadpleeg altijd uw gemeente om de nodige vergunning te krijgen.
pagina 9
WAAR ? De omgeving
Om ervoor te zorgen dat uw terras voorbijgangers aantrekt, moeten de terrassen van de buren er even gezellig uitzien als dat van u. Door een geheel van goed bij elkaar passende terrassen wint u natuurlijk aan zichtbaarheid.
Aarzel niet om met andere geranten te overleggen om de beschikbare openbare ruimte zo goed mogelijk te verdelen. en op elkaar af te stemmen. Zo zou u de kleuren op elkaar kunnen afstemmen en dezelfde stijl of kleur van terrasmeubilair kunnen kiezen om zo een bepaalde sfeer voor de hele Horecazone te creĂŤren.
pagina 10
WAT ?
WAT ?
De onderdelen van een goed terras
De parasols en de zonnezeilen (bewegende daken)
De menuhouder De bloembakken
De stoelen De tafels
Uw terras is het eerste zichtbare en kenmerkende onderdeel van uw zaak. Het is het imago dat u buiten aan uw zaak geeft. Uw terras moet de nieuwsgierigheid van de klanten opwekken en hen zin geven om eerder iets bij u te komen drinken dan bij iemand anders.
pagina 12
WAT ? A. De tafels en stoelen De stijl van uw terras beïnvloedt uw clientèle. Uw zaak kan “design”, “cosy”, “retro” of zelfs “natuurlijk”, “art nouveau”, “trendy”, “traditioneel”, enz. zijn. Kies uw stijl en geef de voorkeur aan meubelstukken die de klant eenvoudig met uw zaak kan identificeren. Probeer de kleuren van de verschillende elementen af te stemmen op de nabije omgeving van uw terras (aangrenzende zaak, kleur van de gevels, enz.). Materialen Kies voor kwaliteitsvolle materialen die de omgeving respecteren. Geef de voorkeur aan hout, metaal, rotan, aluminium of staal. Goedkoop plastiek materiaal moet vermeden worden en is zelfs verboden in bepaalde gemeenten (meer informatie vindt u op de pagina’s vooraan de gids) Gebruik Door licht, plooibaar of stapelbaar terrasmeubilair te kiezen dat zo weinig mogelijk lawaai maakt, bespaart u uzelf heel wat werk en verbetert u uw relaties met de buurt. Let goed op de stabiliteit: kies het type voet samen met uw leverancier in functie van de grondbedekking (stenen, tegels, grind, enz.) Ga na of de voet uit rubber is als de tafels en stoelen uit metaal of aluminium zijn om zo het lawaai te beperken als u ze verplaatst en opslaat.
pagina 13
WAT ? A. De tafels en stoelen Comfort Vergelijk de voor- en de nadelen van de verschillende materialen. Praat met uw leverancier over het risico dat aluminium uw klanten zal verblinden en over de warmte- of koudesensaties van bepaalde materialen die uw klanten kunnen storen. De afmetingen van de voeten kunnen ook een obstakel zijn voor de beweeglijkheid van mensen in een rolstoel. Voor die mensen is de minimaal aanbevolen tafelhoogte 73cm. Opgelet, de standaardhoogte van tafels die leveranciers voorstellen is 71cm... Vraag goed na. Kies stoelen met of zonder armsteunen in functie van het gewenste comfort en de beschikbare plaats. De kussens en plaids voor tijdens de winter moeten afgestemd worden op de andere stoffen (parasols, zonnezeilen, enz.) van uw terras en moeten regelmatig worden onderhouden.
Publiciteit Vermijd alle vormen van publiciteit zo veel mogelijk want die zijn vaak schreeuwerig en beperken uw imago tot enkele merken. De klant is enkel ge誰nteresseerd in uw activiteit en de stijl van uw zaak. Als u ze moet vermelden van uw leveranciers, zorg dan voor een discreet en kleur op kleur opschrift.
pagina 14
WAT ? B. De vaste menuhouders en reclameborden Om de voorbijgangers te informeren kunt u een menuhouder op de gevel plaatsen en/of een reclamebord gebruiken. Opgelet, wij raden maximum 1 reclamebord en twee vaste menuhouders per zaak aan. In bepaalde gemeenten zijn slechts een menuhouder en een reclamebord toegestaan. Soms hebt u ook een toelating nodig voor muurelementen (meer informatie vindt u op de pagina’s vooraan deze gids) De menuhouders Lei is een universeel en kwaliteitsvol medium voor de suggesties van de dag. Als u uw kaart in een gesloten kast wilt plaatsen, kies daar dan hetzelfde materiaal voor als voor uw meubilair. Zorg er in ieder geval voor dat het mooi deel uitmaakt van uw voorgevel.
Het reclamebord Als u een reclamebord gebruikt (enkel- of dubbelzijdig) die u binnen uw terras plaatst, let dan op de maximaal toegelaten afmetingen : het mag maximum 1,2m hoog zijn en 0,6m2 grondoppervlak in beslag nemen.
pagina 15
WAT ? C. De parasols, de zonnezeilen rasol moet 1,80m bedragen als hij boven de tafels staat en 2,20m als hij boven een doorgang staat. Zorg ervoor dat u zoveel mogelijk onderdelen binnenplaatst als u uw zaak sluit.
De zonnezeilen Het zonnezeil is flexibeler in gebruik dan de luifel die zowel tijdens de zomer als tijdens de winter uitgevouwen blijft. Plaats het zonnezeil over de hele breedte van de voorgevel waar hij aan vastgemaakt wordt. De minimale tussenliggende afstand bedraagt wettelijk 0,5m en de minimale hoogte 2,5m. U moet het zonnezeil kunnen afnemen en intrekken. Geef de voorkeur aan een metalen bevestiging.
Denk aan het comfort van uw klanten: zorg zowel voor schaduw als voor zon. De parasols De parasols moeten stabiel en verplaatsbaar zijn met een houten of metalen voet. De kleur van de stof moet worden afgestemd op de andere stoffen elementen die zich op uw terras bevinden. Zorg ervoor dat de parasols en hun sokkel binnen het terras staan zodat de doorgang voor voetgangers vrij blijft. De minimumhoogte onder de pa-
Stem de kleur van de stof af op die van de gevel of het raamwerk van uw etalage: kijk goed naar de omgeving en de aangrenzende zaken voor u de kleur kiest. Kies, wat de stof betreft, eerder voor waterafstotend of UV-bestendig katoen of acryl dat in de massa geverfd werd. Vergeet de stof niet regelmatig te onderhouden en te vervangen als die er slecht aan toe is (mos, scheurtjes, verkleuring, enz.). Vermijd reclameopschriften zo vaak mogelijk. Als het toch niet anders kan, kies dan voor een discreet kleur op kleur opschrift op de lambrekijn, het afhangende deel van de stof. pagina 16
WAT ? D. De schermen
Uw terras staat op een publieke ruimte. Door de omvang van uw terras met schermen af te bakenen, gaat u het privatiseren, wat niet aan te raden is. Door een bepaalde stijl en sfeer na te streven, kunt u zich even goed van de anderen onderscheiden. (zie pagina 10) Als u omwille van tocht, geluidsoverlast of de buren toch schermen moet plaatsen, zorg er dan voor dat die haaks op de voorgevel en aan de uiteinden van uw terras geplaatst worden. In dat geval mogen de schermen
maximaal 2m lang en 1,5m hoog zijn (de zone hoger dan 1m moet doorzichtig zijn). Stem de materialen en de kleuren op de rest van het terrasmeubilair af en vermijd alle vormen van publiciteit zo veel mogelijk. Als u ze moet vermelden van uw leveranciers, zorg dan voor een discreet kleur op kleur opschrift.
pagina 17
WAT ? E. De bloembakken Struiken en groenblijvende coniferen
Struiken die hun bladeren verliezen
Buxus Mexicaanse Oranjebloesem Edele laurier Pittosporum Photinia Pinus mugo Mughus Laurierkers Portugese Laurier Bamboe Praagse sneeuwbal Laurier tin Klimop
Abelia Rotsmispel Gele kornoelje Toverhazelaar Hortensia Zomerseringen Magnolia Weigelia
Een extraatje voor uw terras: een klein groen hoekje. Plaats de bloembakken binnen de omvang van uw terras, naast of haaks op de voorgevel. De bloembakken mogen niet langer dan 0,20m vanaf de voorgevel zijn.
Opteer voor planten die bij uw ligging passen (schaduw, zon, wind, enz. ) en minstens 1,50m hoog zijn. Geef ze regelmatig een onderhoudsbeurt of laat dat aan een bloemist over.
Als u ze parallel wilt plaatsen, laat dan een ruimte van 60cm tussen elke bloempot. Kies kwaliteitsvol materiaal zoals hout, gietijzer, zink of terracotta.
Zet de bloembakken langs uw voorgevel, voor zover dat mogelijk is, aan de kant buiten de openingsuren. Als u tijdens de winter geen gebruik maakt van uw terras, zorg dan dat u die ruimte volledig vrijmaakt.
Uw bloembakken moeten stabiel zijn (ze mogen geen gevaar vormen voor de voorbijgangers) maar moeten tegelijk eenvoudig verplaatsbaar blijven.
pagina 18
WAT ? F. De verlichting
G. De asbakken
Een zachte verlichting kan de aandacht van de voorbijgangers op uw terras vestigen en een gevoel van veiligheid creĂŤren.
Aangezien er niet meer gerookt mag worden in Horecazaken, mag u niet vergeten om asbakken te voorzien die afgestemd zijn op het buitengebruik.
Voor veiligheidsredenen moet u die toestellen en hun accessoires minstens op 2m afstand van de voorgevels plaatsen en ervoor zorgen dat geen enkele kabel de doorgang bemoeilijkt.
U kunt er ook een op de gevel bevestigen.
Zorg ervoor dat de verlichting, net als de rest van uw uitrusting, binnen de omvang van uw terras blijft en dus niet op de openbare ruimte terechtkomt.
pagina 19
WAT ? H. De vloer Als uw terras zich op een hellende straat bevindt, kunt u een vloer laten plaatsen. Kies voor een houten vloer met uitschuifbare elementen. Zorg ervoor dat de vloer, voor zover dat mogelijk is, niet hoger is dan 25cm. In bepaalde gevallen werken we met opeenvolgende trappen van 10 tot 20cm. De afsluiting aan de zijkant (tussen de vloer en de grond) moet licht inspringen. Een andere grondbedekking is niet toegestaan.
trede 10cm< h’< 20cm
h >25cm
Opgelet, u heeft een bouwvergunning van uw gemeente nodig om een vloer te plaatsen (meer informatie vindt u op de pagina’s vooraan deze gids). Vergeet uw vloer niet uit te demonteren als u uw terras tijdens de winter niet gebruikt.
Als de hoogte van de vloer 25cm overschrijdt, moet men lagers verwezenlijken waarvan de hoogte tussen 10 en 20cm variëert.
pagina 20
WANNEER ?
WANNEER ? Uw activiteit ‘s avonds of in functie van de seizoenen De openingsuren en het lawaai Installeer uw terras tijdens de openingsuren van uw zaak. Vergeet de stoep niet schoon te maken voor u uw meubilair plaatst. Stapel het meubilair en de rest van het materiaal zo stil mogelijk op als u gaat sluiten. Dat zal heel wat makkelijker gaan als uw meubilair voorzien is van rubberen voetjes of een geluiddempende bekleding.
Opgelet, vanaf 22 uur worden geluiden beschouwd als ‘nachtlawaai’. Zorg ervoor dat uw klanten de omgeving en de rust van de buurt rond uw zaak respecteren.
En tijdens de winter? Als u tijdens de winter een klein terras installeert, geeft dat uw zaak een gezellig toets zonder dat het veel meer werk met zich meebrengt. Opgelet, het is niet economisch of milieuvriendelijk om uw terras tijdens de winter te verwarmen (veel CO2-uitstoot). Kies voor alternatieve oplossingen (plaids ter beschikking stellen, enz.).
pagina 22
HOE ?
HOE ?
U moet enkele administratieve stappen ondernemen voor u uw terras kunt plaatsen. De vergunning voor het bezetten van een openbare ruimte Om uw terras op een openbare weg (stoep, plein, openbaar park, enz.) te mogen plaatsen, moet u een vergunning voor het bezetten van een weg aanvragen bij uw gemeentebestuur. Die vergunning geldt voor het plaatsen van precair meubilair (dus verplaatsbaar meubilair) tijdens de openingsuren van de zaak. Als u die vergunning aanvraagt, kunt u indien nodig ook een afwijking aanvragen zodat u uw meubilair ook buiten mag opbergen. U kunt die aanvraag doen door middel van een formulier dat u krijgt van het gemeentebestuur. In de meeste gevallen vragen ze u ook : - een plan van de stoep waar de huidige situatie precies op wordt weerge geven en waar u de gewenste bezetting op aangeeft (met beoordelingen). - een foto in kleur van de hele voorgevel van het gebouw in vooraanzicht. De vergunning wordt persoonlijk toegekend en is herroepbaar Als u een bestaande zaak overneemt, zorg er dan voor dat u de vergunning vernieuwt zodra u de zaak overneemt.
De stedenbouwkundige vergunning U moet een bouwvergunning aanvragen voor: - een blijvend terras of een terras achteraan dat omgeven wordt door een groep huizen. - bepaalde vaste elementen die het uitzicht van de gevel (zonnezeil, luifel, uithangbord) of van de grond (vloer) veranderen, Het tijdsbestek verschilt van de ene gemeente tot de andere. Ga voor meer informatie naar de dienst stedenbouw van uw gemeente. Beschermde landschappen en goederen Opgelet, misschien ligt uw zaak wel in een beschermd landschap (pand, monument of park). U kunt uw situatie nagaan in de inventaris van het erfgoed van het Gewest : http://www.irismonument.be/nl.p.search.html http://www.monument.irisnet.be/nl/sites/inven-legal.htm Die panden of landschappen moeten strengere regels volgen omdat ze het bouwkundige of natuurlijke erfgoed van het Brusselse Gewest moeten behouden. Dan moet u uw vergunning halen bij de directie Monumenten en Landschappen (meer informatie haalt u bij uw gemeente). U kunt alle contactpersonen terugvinden in de paginaâ&#x20AC;&#x2122;s vooraan de gids.
pagina 24
EN DAARNA ?
EN DAARNA ?
Gezelligheid is meer dan een esthetisch gegeven. Om uw zaak een goed imago te geven, moet u die op elk moment van de dag schoon en in orde houden. De netheid Uw terras moet schoon zijn: geen vuile glazen en borden op de tafels, geen eten, papieren/servetten, peuken op de grond, enz. Vergeet niet om de doorgang (1,50 m, zie pagina 8) groot genoeg te maken zodat de straatvegers de openbare weg eenvoudig kunnen reinigen. Afhankelijk van uw activiteit (bijvoorbeeld snacks), kunt u aan de ingang van uw zaak een vuilbak plaatsen voor uw klanten. Vermijd plastieken vuilbakken die niet weersbestendig zijn en snel vuil worden. Zorg ervoor dat er voldoende asbakken op de tafels staan zodat de klanten hun peuken niet op de grond gooien. U kunt eventueel ook muurasbakken plaatsen (zie pagina 19). Het onderhoud van het materiaal Mos op uw zonnezeil, gescheurde stoffen, een vuile stoel, een beschadigde tafel, een plant die verdroogd is door de zon, enz.. Het zijn allemaal onaangename elementen die uw klanten zullen afschrikken. Vervang dus alle oude of beschadigde elementen en overweeg om voor een nieuw en robuust meubilair te kiezen dat weersbestendig is.
Het opbergen Zorg ervoor dat u zoveel mogelijk onderdelen binnenplaatst als u uw zaak sluit. Als uw meubilair buiten blijft staan, stapel het dan op naast de gevel en beveilig het ook om vandalisme, diefstal
pagina 26
GEHEUGENSTEUNTJE
GEHEUGENSTEUNTJE
Mijn terras
Type / kleur / materiaal
aantal
Foto / schets ja / nee
ja / nee
Tafels
Liggingsplan seizoen
Stoelen
Liggingsplan winter
Menuhouder
Opslagplan seizoen
Reclamebord
Opslagplan winter
Parasols
Openingsuren zomer
Zonnezeil
Openingsuren winter
Bloembakken
Toelating Gemeente
Vuilbakken
Bouwvergunning
Asbakken
Toelating KCML*
Anderen
Subsidies
* Koninklijke Commissie van Monumenten en Landschappen, als het om een beschermd landschap gaat (zie pagina 24)
pagina 28
schets
pagina 29
NOTITIES
pagina 30