Hoelang nog een banaan voor minder dan een euro?

In de top 10 fruitaankopen die het Nederlandse GroentenFruit Huis in juli van 2021 publiceerde heeft de banaan de appel van de eerste plaats verdrongen. De banaan is populair onder de consument. Naar verluidt eten we er met zijn allen in Nederland zo’n 720 miljoen per jaar. Ook in België is de banaan, met een gemiddelde jaarlijkse consumptie van 7,42 kilo in 2020, populairder dan de appel, waarvan in 2020 7,33 kilo pr persoon werd gegeten.

Geen onbelangrijk product dus voor supermarkten en speciaalzaken. Vooral de supermarkten bepalen de prijzen en over de prijs van bananen is er al jaren discussie. Bananalink, dat zich onder meer inzet voor een eerlijke en duurzame bananenhandel, liet weten dat de belangrijkste Latijns-Amerikaanse, Caraïbische en Afrikaanse producenten- en exportorganisaties in de tweede helft van 2021 met toenemende kracht de hypocrisie aan de kaak stelden van de grote afnemers, die verwachten dat aan steeds meer sociale en milieunormen wordt voldaan, terwijl er steeds minder wordt betaald. Toch lijkt het tij nu te keren. Waar de consument lange tijd bananen voor 0,99 euro kon kopen, lijkt de weg omhoog ingezet te zijn doordat in december 2021 bekend werd dat de contractprijzen voor 2022 die Aldi afsloot voor de inkoop van bananen 0,09 euro per kilo hoger liggen dan in 2021.

MINDER VEELBETEKENEND

Toch geeft Bananalink aan dat deze prijsstijging, die leidt tot een gemiddelde stijging van 1,80 euro per doos, misschien minder veelbetekenend is dan het lijkt. De contractuele kiloprijs in 2021 was de laagste ooit, volgens de lobbyorganisatie en daarbij stijgen de kosten dermate hard dat het maar de vraag is of de verhoogde prijs daadwerkelijk meer van de productiekosten dekt. Zo spraken Zuid-Amerikaanse bananenproducenten en -exporteurs in een gezamenlijke verklaring afgelopen september en in januari opnieuw hun zorgen uit over de stijgende kosten. De bananensector heeft te maken met diverse prijsstijgingen. De kosten van kunstmest stegen tussen de 35 en 45 procent, kartonprijzen namen met 30 procent toe en plastic werd 45 procent duurder. Daarnaast noteerden de exporteurs een significante toename in de zeevrachtprijzen. Telers en exporteurs geven dan ook aan dat deze kosten een rechtstreeks en negatief effect hebben op de economische duurzaamheid en het concurrentievermogen van de bananensector, die onherstelbare schade heeft geleden door het toenemende optreden van natuurverschijnselen in de regio. De vraag is dan ook of de huidige prijsstijgingen de sector er bovenop gaan helpen? 

Bronnen: Knack.be, Banalink.com, Nu.nl