portfolio

portfolioα αγνή δημητρίου

personal info | agni demetriou

trikouppi 16, 6053 larnaca, cyprus tel. 99881394 agnid13@gmail.com date of birth | 20.03.1986

γενικά_ Πτυχίο | Αρχιτέκτων Μηχανικός – βαθμός 7.5/10 (Λίαν Καλώς) Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης | Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών | 2004-2011 Διπλωματική Εργασία | Ανάπλαση Περιοχής / Δημιουργία Αστικού Πάρκου στην Αμμόχωστο – βαθμός 9.5/10 | Απρίλιος 2011 Αρχιτεκτονική Έρευνα/Διάλεξη | Πολλαπλές Ταυτότητες της Πόλης …μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις – βαθμός 10/10 (Άριστα) | Ιούνιος 2010 Άριστη Γνώση Προγραμμάτων | Microsoft Office/AutoCad/Adobe Photoshop/Abobe InDesign Μερική Γνώση Προγραμμάτων | Archicad/SketchUp/Revit/Adobe Illustrator Εκπαίδευση | Λύκειο Αγίου Γεωργίου – Λάρνακα | 2001-2004 Βαθμός Απολυτηρίου – 19/20 (Άριστα) Μαθήματα Κατεύθυνσης –Μαθηματικά/Φυσική/Πληροφορική/Σχέδιο(Τεχνικό&Ελεύθερο) Γλώσσες | Ελληνικά - μητρική/Αγγλικά - πολύ καλά Παρακολούθηση Συνεδρίων | Transmitting Architecture XXIII UIA, Word Congress, Ιούλιος 2008, Τορίνο, Ιταλία 4th International Sinan Symposium, Water and Architecture, 10 & 11 Απριλίου 2008, Αδριανούπολη, Τουρκία

π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α

α διπλωματική εργασία | ανάπλαση περιοχής/δημιουργία αστικού πάρκου στην Αμμόχωστο α μουσείο στη ξάνθη (7ο-8ο εξάμηνο) α χώροι φιλοξενίας καλλιτεχνών σε παλιό λατομείο στη Θεσσαλονίκη (9ο εξάμηνο) α ερευνητική εργασία/διάλεξη | πολλαπλές ταυτότητες της πόλης

α

ανάπλαση περιοχής/δημιουργία αστικού πάρκου στην Αμμόχωστο

H πόλη της αμμοχώστου αποτελείται απο τους οικισμούς της μεσαιωνικής πόλης, το βαρώσι, το κάτω βαρώσι, τον άγιο μέμνονα και τον άγιο λουκά. Κατα την περίοδο της αγγλοκρατίας (1878-1960), η πόλη άρχισε να αναπτύσεται καθώς προχώρησε η κατασκευή διαφόρων αναπτυξιακών έργων, όπως το λιμάνι της πόλης, η λειτουργία του σιδηροδρόμου και η βελτίωση του οδικού δικτύου. Μετά την ανεξαρτησία του νησιού, το 1960, η πόλη άρχισε να εξαπλώνεται εκτός των τειχών προς τη θάλασσα, κινείται και ανακαλύπτει την παραλία της, τη διαμορφώνει και αρχίζει να ζει εκεί, αφού ανεγέρθηκαν πολυόροφα ξενοδοχεία και το βαρώσι σύντομα έγινε δημοφιλές τουριστικό κέντρο. Αυτό το χρονικό στοιχείο, είναι μια από τις χαρακτηριστικότερες αναμνήσεις για την πόλη, η οποία εκδηλώνεται σαν συλλογική μνήμη με την αναφορά στο παραλιακό μέτωπο, την κατάληξη δηλαδή της πορείας στη θάλασα. Μεταξύ της εντός των τειχών πόλης και του βαρωσίου δημιουργήθηκε, απο τους άγγλους, ένα διοικητικό κέντρο με σκοπό την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού κέντρου πόλης το οποίο θα συμπεριλαμβάνει κυρίως διοικητικές αλλα και εμπορικές δραστηριότητες. Tο κέντρο αυτό σήμερα βρίσκεται στο όριο της πόλης αφού “συνορεύει” με την κλειστή περιοχή και γιαυτό το λόγο έχει παρακμάσει, με εγκαταλειμένα κτίρια. «[Ορισμένα κτήρια] υπήρξαν και εξακολουθούν να είναι κάποιο είδος εγκαταλειμμένης αρχιτεκτονικής – εγκαταλειμμένης από το χρόνο, από τις συμπτώσεις ή από την ίδια την μοίρα της πόλης. Την πόλη στην ανάπτυξη της την ορίζουν τα ανθρώπινα έργα, τα οποία πάντα αφήνουν ανοικτές πολλές δυνατότητες και περιέχουν ένα ανεξερεύνητο δυναμικό.» σύμφωνα με τον Aldo Rossi. Η πόλη έχει πάρει σήμερα πλέον συμβολικές διαστάσεις. Λειτουργεί ως η ιδέα της επιστροφής των προσφύγων στις κατεχόμενες απ’ τους Τούρκους περιοχές της Κύπρου. “Γνωρίζοντας ότι διαφορετικές δραστηριότητες χρειάζονται χώρους με διαφορετικούς χαρακτήρες, διερευνώντας τις διαφορές ή τις ιδιομορφίες των περιγραμματικών χωρικών στοιχείων που συνοδεύουν διάφορες δραστηριότητες ή εμπεριέχονται σε αυτές, ανακαλύπτουμε ή δημιουργούμε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των χώρων.” Το σημαντικό λοιπόν σε μία πόλη είναι οι χρήστες. Πήγαμε να σκεφτούμε πως να χρησιμοποιήσουμε την δική μας πόλη με διαφορετικό τρόπο. Να προάγουμε ένα σύστημα δράσεων και χρήσεων που να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους αλλά και με τον χρήστη, επιλέγοντας στη συνέχεια να αναλύσουμε και να επανασχεδιάσουμε το παλιό διοικητικό κέντρο, με στόχο την ανα-οικειοποίηση του χώρου. Στόχος είναι ο επαναπροσδιορισμός του κέντρου και η μετάλλαξη του απο όριο -σήμερα- σε κέντρο. Κατά τον H.Raymond η οικειοποίηση εννοείται ως το σύνολο πρακτικών που συνεισφέρουν σε έναν ορισμένο χώρο τις ποιότητες ενός ατομικού ή συλλογικού χώρου. Δεν θέλουμε να αναφερθούμε σε μία αχρονική πόλη, όπως χαρακτηρίζει και ο Calvino τις δικές του πόλεις, αλλά να περιλάβουμε μία συζήτηση για τη σύγχρονη πολή. Η Αμμόχωστος, πόλη μοιρασμένη σε δύο κομμάτια, αυτό της κατοικημένης ζώνης και το άλλο της νεκρής, αποτέλεσε μία πρόκληση για έναν δημιουργικό διάλογο και μία συμβολική σχεδίαση, γύρω από το παρελθόν και το παρόν της. “Διερευνούμε δηλαδή τη δική μας, την προσωπική μας “οικειότητα”.Συλλαμβάνοντας τα αρχιτεκτονικά στοιχεία ενός τόπου, την ιδιαίτερη μορφή του και την ιστορία του συνθέτοντας το χώρο και τα στοιχεία του, συνδυάζοντας δηλαδή φυσικές και ανθρωποποίητες μορφές, αποτυπώνεται και αποδίδεται ο προσωπικός, ο “ιδιαίτερος χαρακτήρας” αυτού του τόπου”, σύμφωνα με τον Ιωσήφ Στεφάνου.

Οι χρήσεις στη πόλη ποικίλουν και κυριαρχεί όπως φαίνεται η κατοικία. στο παραλιακό μέτωπο εξαπλώνονται τα ξενοδοχεία, στο βόρειο τμήμα βρίσκεται το πανεπιστήμιο της πόλης -που λειτουργεί από το 1986-, δυτικά η βιομηχανική περιοχή, ενώ οι χρήσεις αρχίζουν να αναμιγνύονται έντονα στην εντός των τειχών πόλη και νότια από τα τείχη, αφού η δημιουργία του διοικητικού κέντρου έφερε διάφορες χρήσεις στην περιοχή. Το οδικό δίκτυο χωρίζεται στους βασικούς άξονες, όπου οδηγούν στις άλλες πόλεις της Κύπρου και στους μικρότερους άξονες για κυκλοφορία μέσα στη πόλη. Εδώ κατηγοριοποιούνται σύμφωνα με τν κυκλοφορία σε ασθενής, ήπια και έντονη κυκλοφορία.

Η ίδια η μορφή αλλάζει συνεχώς ταυτότητα, σύμφωνα με ορισμένες παραμέτρους. Σημαντικό στοιχείο που καθορίζει τα κτίρια στη μορφή και στα ζητήματα λειτουργίας, αποτελεί σίγουρα η ιδιαιτερότητα του τόπου. Παρατηρώντας κανείς την οδό Ανεξαρτησίας διακρίνει στο σχεδιασμό των κτιρίων μία πολυδιάστατη προσέγγιση στο ύφος του καθενός και ταυτόχρονα πολλά σημεία αναφοράς, όπως είναι για παράδειγμα το δίχως χρήση νοσοκομείο, η παλιά αστυνομία και νυν δημοτική αγορά, το κουφάρι του διοικητηρίου. Γίνεται έτσι πιο εύκολα αντιληπτό, ότι οι λεπτές σχέσεις που συνδέουν τα μεμονωμένα έργα της αρχιτεκτονικής με τον τόπο, προκαλούν συνειρμούς, αναμνήσεις, συγκρίσεις. Μιλώντας λοιπόν για τυπολογική προσέγγιση, αξίζει να σημειωθεί ότι το κάθε κτίριο επί της οδού Ανεξαρτησίας είναι χτισμένο σε διαφορετική χρονική περίοδο, αντικατοπτρίζοντας έτσι την οικοδομική ιστορία της πόλης με τους διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς τύπους και διαφορετικές λειτουργίες, και τα ιδιαίτερα τους χαρακτηριστικά, μέσα από την αντίστοιχη πολιτισμική ιστορία των κατακτήσεων. «Από την άλλη, η τυπολογική ταξινόμηση, απαραίτητη για την εκάστοτε ιδιαίτερη επιλογή, δε χρησιμοποιεί ως παράμετρο γενικά κριτήρια αισθητικής, αφού η επιλογή ενός αρχιτεκτονικού τύπου στηρίζεται αποκλειστικώς στην καταλληλότητά του για την επίλυση των ευρύτερων αρχιτεκτονικών (λειτουργικών, συμβολικών, κατασκευαστικών) ζητημάτων που αντιμετωπίζει ο μελετητής.» Κωνσταντίνος Γ. Πατέστος

αναγνώριση χρήσεων περιοχής(1974 και σήμερα)|κόμβων οδικού δυκτίου

ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Εκείνο που μας απασχολεί κατά κύριο λόγο, ως αρχιτέκτονες, είναι η “μορφοποίηση του χώρου”. Είναι, άραγε, ο χώρος κάτι το άμορφο που του δίνουμε μορφή ή είναι κάτι μορφοποιημένο που το “μετασχηματίζουμε” και το διαπλάθουμε σε νέα εμφάνιση; Το κομμάτι που επιλέγουμε να χειριστούμε και να σχεδιάσουμε αποτελεί με τα σημερινά δεδομένα το όριο ανάμεσα στις δύο “πόλεις”, τη σύγχρονη πόλη και στο νεκρό κομμάτι. “Το όριο δεν είναι αυτό όπου κάτι σταματά, αλλά, όπως οι Έλληνες είχαν ανακαλύψει, είναι αυτό απ’ όπου κάτι αρχίζει να υπάρχει.”

Heidegger Με βασικές κατευθύνσεις λοιπόν όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω, αναλύουμε και ερμηνεύουμε το αστικό τοπίο συσχετίζοντάς το με όλα εκείνα τα ιδεολογικά, συναισθηματικά και ιστορικά στοιχεία που το συνοδεύουν και προτείνουμε 4 πολεοδομικούς χειρισμούς: · Ο τωρινός αδόμητος χώρος επανασχεδιάζεται με σκοπό να δημιουργηθεί μία μικρογραφία πόλης σε και ένα αστικό κέντρο σε συνδυασμό με τα γύρω οικοδομικά τετράγωνα, ενώ προτείνουμε την επάναχρηση των κτιρίων με διαφορετικό αυτή τη φορά χαρακτήρα (υπηρεσίες, ψυχαγωγία, πολιτισμός, περίθαλψη). · Προχωράμε στη μονοδρόμηση των περιμετρικών αρτηριών και σε εσωτερικές πεζοδρομήσεις ώστε το συγκεκριμένο κομμάτι να αποτελεί μία ενιαία διαδρομή για τους πεζούς και να διευκολύνει την ομαλή και ήσυχη πορεία των οχημάτων. · Εξαλείφουμε το όριο της νεκρής ζώνης με μία συμβολική ένωση, γεγονός που διευκολύνει την ένωση και τον διάλογο με το αποκατεστημένο πλέον κομμάτι. · Ο συνδυασμός όλων των προηγούμενων στόχων μετατρέπουν το τρίγωνο σε στοιχείο σύνδεσης ανάμεσα στο ιστορικό κομμάτι της πόλης -πίσω από τα τείχηκαι το παραλιακό μέτωπο. “[...] αποδομούσε την πόλη κομμάτι κομμάτι, την ξανάχτιζε με έναν άλλο τρόπο, αντικαθιστώντας στοιχεία, μετακινώντας τα, αντιστρέφοντάς τα.”

Italo Calvino, Οι αόρατες πόλεις

“Η Κλαρίσα, η ένδοξη πόλη, έχει μία βασανισμένη ιστορία. Παρήκμασε και ξανάνθισε πολλές φορές, κρατώντας πάντα την πρώτη Κλαρίσα ως απαράμιλλο πρότυπο λάμψης, σε σύγκριση με το οποίο η παρούσα κατάσταση της πόλης δεν παύει να προκαλεί νέους αναστεναγμούς κάθε που γυρίζουν τ’ άστρα [...] Να λοιπόν που όσα υπολείμματα της πρώτης λάμψης είχαν σωθεί προσαρμοζόμενα σε πιο σκοτεινές, τώρα γίνονταν αντικείμενα νέων μετακινήσεων: τα φύλαγαν σε γυάλινες βιτρίνες, τα έκλειναν σε προθήκες, τα απόθεταν πάνω σε βελουδένια μαξιλάρια, και όχι πλέον επειδή μπορούσαν να φανούν ακόμα χρήσιμα αλλά γιατί μέσω αυτών ήθελαν να ανασυνθέσουν μια πόλη για την οποία κανείς πια δεν ήξερε τίποτα.”

πορεία λύσης

Σε πρώτη φάση, στη προσπάθεια χειρισμού ενός τόσο μεγάλου χώρου, γίνεται διαχωρισμός και κατηγοριοποίηση σε ζώνες, ανάλογα με τη νέα χρήση των κτιρίων και τις σχέσεις μεταξύ τους. Σε μια προσπάθεια ένωσης με την παλιά πόλη, έρχεται η ιδέα μιας υπέργειας πεζογέφυρας.

Η δομή των ζωνών αναθεωρείται και βρισκόμαστε πλέον σε ένα μπλέξιμο υλικών, τα οποία κυριαρχούν το κάθε ένα σε μια ζώνη, ανάλογα με τη χρήση των κτιρίων σε αυτή.

Οι ζώνες αρχίζουν να παίρνουν σχήμα/ δομή και να γίνονται οριζόντια επίπεδα σε διάφορες στάθμες, δημιουργώντας έτσι μια ή και περισσότερες διαδρομές. Παράλληλα δημιουργείται μια πράσινη λωρίδα γύρω απο τα κτίρια, αγκαλιάζοντάς τα, η οποία διατρέχει όλη τη σύνθεση.

Τα υλικά αρχίζουν να τακτοποιούνται σε ένα σύστημα καννάβου, όπου και πάλι επικρατεί το κάθε ένα σε μια ζώνη, ενώ στα όρια τους μπλέκονται δημιουργώντας ένα κολάζ απο υφές και χρώματα.

Το χαοτικό σύστημα των κτιρίων, με διαφορετικές καρτεσιανές και προσανατολισμό το καθένα, δείχνουν να απορρίπτουν την ιδέα καννάβου, που προσπαθώντας να βάλει σε μια τάξη και να ενοποιήσει τον αδόμητο χώρο των κτιρίων, φαίνεται να δημιουργεί μεγαλύτερο χάος. Πλέον οι ζώνες αρχίζουν να παίρνουν άλλα σχήματα, με τη βοήθεια χαράξεων οι οποίες βασίζονται σε ενδεχόμενες διαδρομές του επισκέπτη. Τα υλικά αρχίζουν να τακτοποιούνται στις ζώνες, αφού κατηγοριοποιούνται σε σκληρά υλικά -ξύλο/πέτρα- όπου έχω είσοδο κτιρίου και μαλακά-χώμα/χαλίκι- στις ζώνες χωρίς κτίρια. Η επιλογή της θέσης του κάθε υλικού έγινε ανάλογα με την υφή και το χρώμα του, έτσι τοποθετείται ξύλο και χώμα όπου έχω στάση, πέτρα και χαλίκι στις ζώνες κίνησης. Παράλληλα η πράσινη λωρίδα μετατρέπεται σε πορεία κίνησης, ενώ σε αντίθεση δημιουργείται και μια πιο αστική πορεία, για διευκόλυνση των πεζών, από μπετόν. Οι δύο πορείες, εντελώς αντίθετες στο σχεδιασμό και στην χρήση τους, αρχίζουν να ξεχωρίζουν και σε επίπεδο τομής. Στα σημεία όπου συναντιούνται στην κάτοψη, η πράσινη πορεία (γρασίδι) ως πιο άτακτη, άλλοτε γίνεται υπέργεια και άλλοτε βυθίζεται, αφήνοντας έτσι την αυστηρή αστική πορεία να κινηθεί σε ένα επίπεδο.

Στη λύση προστίθεται άλλο ένα υλικό, το νερό, το οποίο οργανώνεται σε ένα σύστημα από λούκια και λίμνες, παίρνοντας αφορμή από τις υπάρχουσες χαράξεις, τονίζοντας έτσι τις πιο έντονες και διαχωρίζοντας τις ζώνες, δημιουργώντας ένα δίκτυο και μια συνεχόμενη ροή του νερού. Το δίκτυο επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για πότισμα της φύτευσης. Όσον αφορά τη στέγαση, σχεδιάζεται ένα σύστημα καλωδίων, που στηρίζονται σε μεταλλικούς πασσάλους αλλά και στα κτίρια, δημιουργώντας ένα πλέγμα όπου κατά επιλογή μπορεί να καλυφθεί και να λειτουργήσει ως στέγαστρο. Το σύστημα αυτό αρχικά βρίσκεται στις ζώνες που έχουν πέτρα, στεγάζοντας έτσι τη κίνηση των πεζών, και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε όλη τη σύνθεση δημιουργώντας ένα ενιαίο δίκτυο, στα σημεία ξύλου και πέτρας, αφού στα μαλακά υλικά θα βρούμε φυσική σκιά από δέντρα.

πορεία λύσης εκθεσιακού|προσθήκη σε υφιστάμενο κέλυφος

οι χαράξεις βασίζονται σε ενδεχόμενες διαδρομές κίνησης του επισκέπτη, άλλες πιο έντονες και άλλες λιγότερο. κατηγοριοποιούνται και οι πρωτεύουσες γίνονται άξονες κίνησης, ενώ οι δευτερεύουσες εκφράζονται σαν αρμοί ανάμεσα στα διαφορετικά υλικά.

τα σχέδια προσδιορίζουν και εκφράζουν την προθεσή μας για μια συνομιλία του κτιρίου με τον περιβάλοντα χώρο. τα υλικά περνάν και μέσα στο κτιριο ώστε να επιτύχουμε τη σύνδεση εξωτερικού και εσωτερικού χώρου. συγχρόνως υπό το ίδιο πρίσμα σκέψεων εντασσονται στο κτίριο δύο αντίστοιχες διαδρομές κλειστού και ανοιχτού χώρου ώστε τελικά το κάθε κομμάτι του κτιρίου να ανταποκρίνεται κατάλληλα για κάθε επισκέπτη. τέλος, γινεται λόγος για ένταξη μιας ελαφριάς μεταλλικής κατασκευής που θα ορίζει υπέργειες διαδρομές και χώρους στάσης και θα δίνει τη δυνατότητα μελλοντικής αναδιάρθρωσης των χώρων. ίσως να μπορούσε να παρομοιαστεί με το Fun Palace του Price, δηλαδή σαν ένα κτίριο πολιτισμού που συγχρόνως λειτουργεί κατά ένα τρόπο σαν ένα πάρκο ή έναν υπαίθριο χώρο “παιχνιδιών”. << Ο κτισμένος και ο άκτιστος χώρος είναι δύο τόποι πο συνδέονται στην αντίληψη μας με την έννοια του “εσωτερικού” και του “εξωτερικού” χώρου. Η σχέση τους είναι μία σχέση όχι εξαρχής λογική. Γίνεται λογική όταν τοποθετηθεί το όριο τους, το περίγραμμά τους. >> Ιωσήφ Στεφάνου

σχεδιαγράμματα λύσης|αρχιτεκτονική κάτοψη

στο σχέδιο φαίνεται το μπλέξιμο των ζωνών, όχι βάση υλικών αλλα σύμφωνα με την ατμόσφαιρα του κάθε χώρου που εξαρτάται απο τη σκιά ή τον ήλιο, τη χρήση, το πέρασμα ή το εμπόδιο.

εδώ ο διαχωρισμός των ζωνών γίνεται σύμφωνα με τα υλικά τους, χωρισμένα σε δύο κατηγορίες- τα “μαλακά”/χώμα και χαλίκι, και τα “σκληρά”/πέτρα και ξύλο, όπως αντίστοιχα και οι σχέσεις των δύο διαδρομών.

Η αρχιτεκτονική είναι αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένη με το τοπίο. Μία αρχιτεκτονική σύνθεση τοπίου, προσπαθεί να οργανώσει το χώρο μέσα από μία μείξη δραστηριοτήτων, καταστάσεων. Καταφεύγουμε λοιπόν στη δημιουργία ξεχωριστών γωνιών μέσα στο οικόπεδο, που την ίδια στιγμή δημιουργούν διαφορετικές ποιότητες ατμόσφαιρας. Πέρα από τα υλικά που είναι το πρωταρχικό μέσο, καταφέρνουμε να δημιουργήσουμε μία ισορροπία στις διαφορετικές ζώνες με τη φύτευση δέντρων, θάμνων και αρωματικών φυτών.

Το απότέλεσμα μοιάζει να είναι ένας τεράστιος ανοιχτός κήπος από όπου μπορούμε νε περάσουμε, να σταθούμε, να επέμβουμε. Ένας κήπος που αποτελέι κομμάτι της αρχιτεκτονικής σύνθεσης ενώ φροντίζει να επικοινωνεί και με τα κτίρια. Μοιάζει να είναι ένα αρμονικό μωσαικό χρωμάτων που συνδυάζεται στο σύνολο ενώ μπορεί να “διαβαστεί” και ως αυτόνομο κομμάτι της σύνθεσης. Η επιλογή συνίσταται σε δέντρα, θάμνους και λουλούδια που μας επιτρέπουν να απολαύσουμε μία συνδυασμένη ποικιλία χρωμάτων, μυρωδιών και καρπών ανάλογα με την εποχή. Αυτός ο χώρος που πολλοί θα ονομάσουν πάρκο, αποτελεί μία προσπάθεια συνδυασμού της φύσης με τα γύρω κτίρια, την πόλη σε μεγαλύτερη κλίμακα και των συναισθημάτων που θέλουμε να προκαλέσει η κάθε ζώνη, το κάθε “δωμάτιο”.

ζώνες υλικών|κατασκευαστικές λεπτομέριες

Περιμετρικά των κτιρίων τοποθετούνται υλικά όπως το χαλίκι και το χώμα. Στις εισόδους των κτιρίων καθώς και στις ζώνες περιήγησης τοποθετείται πέτρα για την διευκόλυνση των περιηγητών. Το νερό με τη σειρά του υπονοεί μία τρίτη διαδρομή που γίνεται αντιληπτή με λούκια που “τρέχουν” παράλληλα με τα διπλανά υλικά. Με αυτή την αφαίρεση φαίνεται να δημιουργείται ένας παραλληλισμός ανάμεσα στην φύση, αντιλαμβάνεσαι τα χρώματα των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στο σχέδιο και περιέχονται σε μία ποικιλία πιο απαλή και ήρεμη, το πράσινο του γρασιδιού, το καφέ του ξύλου και του χώματος, το γκρι του μπετόν και της πέτρας, το γαλάζιο του νερού.

Πρόκειται για μία σύνθεση λεπτών καλωδίων με μεταλλικούς σφιχτήρες που καταλήγουν σε κολόνες διαφορετικού ύψους. Με το τρόπο αυτό παρέχεται στο τρίγωνο περισσότερο ελέυθερος χώρος ενώ την ίδια στιγμή οι κολόνες προσφέρουν ένα "αόρατο" σύστηνα φωτισμού που άλλοτε πυκνώνει και άλλοτε αραιώνει ανάλογα με τη χρήση κάθε ζώνης. Τα καλώδια ξεκινούν να υψώνονται από τις κολόνες και καταλήγουν πάντα στις όψεις των κτιρίων, σαν στοιχεία που συνθέτουν τη νέα ταυτότητα των κτιρίων. Αυτό το πεπλεγμένο σύστημα των καλωδίων που εκτείνεται σε όλη τη διαδρομή και καταλήγει άλλοτε σε κολόνες και άλλοτε στις όψεις των κτιρίων, έχει σαν στόχο τη δημιουργία μιας νέας δυναμικής εικόνας στο χώρο και την ομογενοποίηση με τις άτακτες, εν ριπή οφθαλμού, χαράξεις των υλικών. Μία δυναμική σύνθεση που καλύπτει το φαινομενικά άδειο χώρο , προσφέροντας του μία ανεξάντλητη, ευέλικτη και αυθόρμητη χρήση. Μία κατασκευή που περιλαμβάνει στις λέπτομέρεις και τις όψεις των κτιρίων όχι μόνο για αισθητικούς λόγους και σαν φυσική κατάλειξη, αλλά υπακούει και στο νόμο της δυναμικής. Μία επιπλέον χρήση είναι η ενίσχυση του φωτισμού με κρεμασμένα φανάρια, η σκίαση με υφάσματα ή αναριχομενα φυτά για τους καλοκαιρινούς μήνες που θα κάνουν τη διαδρομη πιο άνετη και δροσερή, ενώ συγχρόνως θα δημιουργούνται παραπάνω χώροι στάσης. Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως πρόκειται για μία οικονομική λύση που δεν περιλαμβάνει μονάχα την εγκατάσταση του συστήματος άλλα έγκειται και στη μελλοντική του συντήρση.

κατασκευαστικές λεπτομέρειες πρότασης

τομές πρότασης

εκθεσιακός χώρος|πρόταση

το μπλέξιμο των υλικών που χαρακτηρίζει τη σύνθεση, έρχεται και περνάει στο ισόγειο του εκθεσιακού δίνοντας άλλη ατμόσφαιρα στον κάθε χώρο, ανάλογα με τη χρήση του. οι “κλειστοί”/θερμαινόμενοι χώροι έχουν το δικό τους υλικό, ξεχωρίζοντας έτσι τους χώρους που φιλοξενούν τις εκθέσεις. η σύνθεση αποτελείται από αποσπασματικούς χώρους που συνδέονται μεταξύ τους με θερμαινόμενους “αγωγούς” πότε με τον ένα χώρο στο ισόγειο και πότε με άλλον στον όροφο, δημιουργώντας μια κυκλική πορεία σε συνδυασμό με όλα τα επίπεδα.

φωτογραφίες προπλάσματος 1.500

φωτογραφίες προπλασμάτων 1.200/τρισδιάσταση απόδοση πρότασης

αα

μουσείο στη ξάνθη

κάτοψη ισογείου

νοτιοδυτική όψη

σκίτσα νοτιοανατολική όψη

κάτοψη ορόφου

μερική κάτοψη 2ου ορόφου

τομή α/α’

τομή β/β’

τομή γ/γ΄

ααα χώροι φιλοξενίας καλλιτεχνών σε παλιό λατομείο στη Θεσσαλονίκη

κάτοψη +14.00

Το συνθετικό θέμα του μαθήματος συντάσσεται και οργανώνεται γύρω από δύο τόπους: πρόκειται για τον οικισμό των καστρόπληκτων που βρίσκεται πάνω στο βορειοδυτικό τμήμα του αρχαίου τείχους της πόλης Θεσσαλονίκης και του χώρου εκσκαφής ενός παλιού Λατομείου που βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Οι δύο τόποι βρίσκονται σε μια διαλεκτική σχέση μεταξύ τους και διαβάζονται ως μια ενότητα. Ανάμεσα τους βρίσκονται τα ίχνη παλιού χειμάρρου που τώρα έχει μετατραπεί σε δρόμο. Οι κλίσεις των δύο χώρων είναι απότομες και επιβλητικές καθώς αναπτύσσονται η μία απέναντι της άλλης. Ο τόπος στο σύνολό του αποτελεί σημαντικό στοιχείο της συλλογικής και ιστορικής μνήμης της πόλης καθώς περικλείει ίχνη πολιτισμού σε χρονικές διαστρώσεις που φτάνουν σε βάθος αιώνων. Συνολικά ο τόπος λειτουργεί με την λογική του «παλίμψηστου»

μέσα από μια σειρά διαδοχικών επανεγγραφών στην ίδια επιφάνεια εδάφους. Ταυτόχρονα αποτελεί μια σπάνια νησίδα φυσικού χώρου με σημαντικό αστικό οικοσύστημα εν μέσω μιας περιβάλλουσας εξαιρετικά πυκνής και χαμηλής αισθητικής ποιότητας δόμησης. Ο σχεδιασμός προέκυψε μέσα από μια προσέγγιση του θέματος για μια προσωρινή κατασκευή, η οποία ακολουθεί τις υψομετρικές καμπύλες και το ανάγλυφο του εδάφους σε συνδυασμό με τη μεταβλητότητα των χώρων ανάλογα με τις ανάγκες κάθε φορά. Ο κύριος χώρος εκθέσεων και εργαστηρίων αναλύεται σε 4 επίπεδα αλληλεπικαλυπτόμενα, με κοινούς χώρους, ενώ εκμεταλλεύεται κάθε φορά το δώμα του προηγούμενου ορόφου για εκτόνωση. Οι χώροι φιλοξενίας των καλλιτεχνών διαμορφώνονται έτσι ώστε να έχουν τα απαραίτητα, στον ελάχιστο δυνατόν χώρο, με την ιδέα για χώρους τύπου “container“ στηριζόμενα σε μεταλλική κατασκευή. Ο χώρος μεταβάλλεται αφού το κρεβάτι “πέφτει“ από τον τοίχο και το τραπέζι της κουζίνας σηκώνεται όποτε είναι επιθυμητό. Οι κατοικίες επαναλαμβάνονται ανά δύο κάθε φορά με ενδιάμεσο υπαίθριο χώρο για είσοδο στο χώρο. ακολουθούν και αυτά το ανάγλυφο του εδάφους αφού το ένα “πατάει“ στο άλλο.

κάτοψη +8.00

σκίτσα

κάτοψη +5.00

κάτοψη +2.00

τομές

φωτογραφίες προπλασμάτων

αααα

πολλαπλές ταυτότητες της πόλης

Παρατηρούμε τον κόσμο τριγύρω μας και μαθαίνουμε για τη δομή του καταγράφοντας επαναλαμβανόμενες ορατές εικόνες, επεξεργαζόμενοι τα στοιχεία της πόλης και τις σχέσεις τους με τον άνθρωπο. Το αστικό τοπίο αποτελεί ένα σύνολο τρέχουσων πληροφοριών και ‘ένα ανοιχτό σύστημα στοιχείων χώρου, χρόνου και συμπεριφορών’. Η μελέτη προσπαθεί να συμπυκνώσει έναν αριθμό κεφαλαίων τον καθένα από τα οποία θέλει να προσφέρει ερεθίσματα για την αξιολόγηση της σχέσης της πόλης με τον άνθρωπο ως κάτοικο και ως ταξιδιώτη. Δεν υπάρχουν απόλυτες αναλύσεις που να αφορούν τον γενικό χαρακτήρα μια πόλης• αντιθέτως προσπαθούμε να αναδείξουμε μία πιο πλουραλιστική ανάγνωση. Πιστεύουμε πως η αντίληψη, η περιγραφή και η μεταφορά του χώρου δεν μπορεί να είναι αντικειμενική. Το αστικό τοπίο βομβαρδίζεται από σωρεία πληροφοριών, εικόνων, κατασκευών που το μάτι δυσκολεύεται να συγκρατήσει και ο εγκέφαλος να επεξεργαστεί. Τι είναι άραγε μια πόλη και πως τη χειριζόμαστε; Η έρευνα προέκυψε από το απόσταγμα των συζητήσεων και της μελέτης για τις πολλαπλές αναγνώσεις μιας οποιασδήποτε πόλης. Τη βάση αποτέλεσαν οι ‘Αόρατες Πόλεις’ του Italo Calvino. Γοητευμένοι από τους επινοημένους τόπους που μας παρουσιάζει μας προκάλεσε να μελετήσουμε την πόλη και τα στοιχεία που την υφαίνουν από διαφορετικές σκοπιές. Η διαδικασία μελέτης ξεκίνησε με το ερώτημα ‘Που συναντάω μια πόλη’. Από την ποιητική φαντασία του Calvino μεταφερόμαστε στην ορθολογική σκέψη του Lynch και στη συνέχεια στις ψυχογεωγραφικές αναλύσεις του Λονδίνου από τον Sinclair. Δεν σκοπεύουμε να παρουσιάσουμε μία συγκεκριμένη πόλη αλλά να μιλήσουμε συνολικά για κάθε Ερσιλία, Φεδώρα, Ζόρα, προσφέροντας σου το δικαίωμα επιλογής και εύρεσης του τύπου ανάγνωσης που σε αντιπροσωπεύει. Για την κατανόηση της υπόθεσης έρευνας και εν μέρη συγκεκριμενοποίησης της ώστε να ‘χτιστεί’ ένας σκελετός, εντάξαμε το προαναφερθέν ερώτημα στην καθημερινότητά μας. Πήραμε τη θέση του κατοίκου-παρατηρητή και του τουρίστα-παρατηρητή μίας πόλης και διασκευάσαμε τη ερώτηση: ‘Και τώρα; Πως κινούμαι στην πόλη; Πως ξεκινάω να τη ‘διαβάζω’; Ταξινομώντας το υλικό μας που είχε αρχίσει να παίρνει τη μορφή ημερολογίου καταλήξαμε σε 16 ενότητες. Ενδεικτικά ορισμένοι τίτλοι που είχαμε βάλει: Παραμύθια, Ποιήματα, Πολεοδομία, Λογοτεχνία, Ήθη-Έθιμα. Τα κεφάλαια όντας αρκετά για να αναλυθούν επαρκώς και να γίνουν κατανοητά και πειστικά, χρειάστηκε να συμπτυχτούν, κάποια να αφαιρεθούν και κάποια να χωριστούν. Ο σκελετός θα καθοδηγεί τον αναγνώστη στα κεφάλαια-ενότητες της αρεσκείας του, ενώ συγχρόνως θα προσπαθεί να ερμηνεύσει τις πολύπλοκες σχέσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους. Αυτή η δικτυακή λογική που προκύπτει, παίρνει τη μορφή διαγράμματος πάνω στο οποίο διασταυρώνονται και εναλλάσσονται οι διαδρομές. Με τον τρόπο αυτό θα συγκεντρωνόταν το υλικό και θα σχηματίζονταν τα στάδια και οι σχέσεις που θα προέκυπταν. Μία φαινομενικά παρόμοια λογική με αυτή του ταξιδιωτικού οδηγού, όπου μέσα του περιγράφονται οι πόλεις και διευρύνουν τις γνώσεις σου. Μια νοητικά παρόμοια λογική με αυτή του πολύεδρου, που σου προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής αρχής για την επεξεργασία και την ανάγνωσή του. Μία σχεδιαστικά παρόμοια λογική με αυτή του χάρτη του μετρό, που σε μεταφέρει από τον έναν σταθμό στον άλλον με τη δική σου βούληση. Ίσως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αναφερθεί πως η υπόθεση εργασίας όπως παρουσιάζεται στον τίτλο δεν έχει αρχή και τέλος. Το δίκτυο που προαναφέρθηκε αποτελείται από κόμβους και ιστούς. Δεν είναι τυχαίο ότι ο σχεδιαστικός σκελετός σε παραπέμπει στη θεωρία δικτύων. Πώς δηλαδή σε αυτό το δίκτυο μπορούν να προστίθενται νέες συνδέσειςκεφάλαια, να ‘νεκρώνουν’ άλλες, να δημιουργούνται νέοι κόμβοι και όλο αυτό το σύστημα να ανανεώνεται συνεχώς. Είναι σημαντικό πριν συνεχίσεις να καταλάβεις πως πρόκειται για ένα αρχείο δίχως τέλος. Με τον τρόπο αυτό θα δικαιολογήσεις την απουσία άλλων ενδεχόμενων κεφαλαίων, όπως για παράδειγμα η μουσική ή τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή πιο ευρύτερα το διαδίκτυο. Η έρευνα αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στην ορθολογική διαδικασία ανάγνωσης της πόλης και στη φαντασία. Διαπραγματεύεται το προφανές με το κρυμμένο σε ‘υλικές’ και ‘άυλες’ ενότητες. Τα κεφάλαια αναλύουν την εμπειρία του χώρου από τη μία πλευρά μέσα από στοιβαγμένες μορφές σχημάτων, και τη σκέψη για σχηματικές δομές και για τις εικόνες των πραγμάτων από την άλλη• μία σκέψη συνειρμική-συνδυαστική. Η παγκοσμιοποίηση που συναντάμε στις μέρες μας όμως, πλάθει ένα πρότυπο ομοιόμορφης πόλης που φαίνεται να αφαιρεί ταυτότητες με μία εσκεμμένη πρόθεση και να κυριαρχεί τελικά σε μεγάλο ποσοστό. Το ‘παγκόσμιο χωριό’ εξελίσσεται σε ‘παγκόσμια πόλη’. Εξαιτίας της οικονομίας, της έλλειψης ατομικής δράσης στην πόλη, των παρόμοιων πολεοδομικών προτύπων και αστικών σχεδιασμών, οι τόποι μας παράγουν τις ίδιες σχεδόν μορφές. Θεωρώντας έτσι την τυποποίηση και την αδιάφορη ομοιομορφία ως αφορμή για να χάσουμε το ενδιαφέρον μας και το θαυμασμό μας για την πόλη, καταλήγουμε να αναζητούμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά σε κωδικοποιημένες έννοιες μέσα από εικαστικούς τρόπους έκφρασης, σε μορφές και εικόνες. Αναζητούμε το μεταβαλλόμενο και το αναλλοίωτο σε εννοιολογικές επεμβάσεις και φαντασιακές σημειακές αναπλάσεις. Προσπαθούμε να διακρίνουμε την “καλή μορφή που αναφέρει ο Lynch” και να επιβιώσουμε «από την πρωταγωνιστική αδηφαγία της πόλης» μέσα σε ουτοπικά σχέδια, λόγια και σκέψεις που αντανακλούν την άλλη Βαλδράδα. Μέσα από τις πολλαπλές αναγνώσεις μίας πόλης, ανακαλύπτουμε και συνθέτουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Κανένας από εμάς δεν θέλει να καταλήξει να ζει σε μία σύγχρονη νεκρόπολη και έτσι πάντα βρίσκει λόγους να αμφισβητήσει την πόλη του, να αναρωτηθεί για τα στοιχεία που τη δομούν (επιφανειακά ή βαθύτερα) και να αναζητήσει την πηγή των απαντήσεων του σε άλλες πόλεις. Βέβαια ο καθένας είναι διαφορετικός από τον άλλον, διαφέρουν οι σκέψεις, τα βιώματα, οι μνήμες, οι συμπεριφορές και τα ερεθίσματα όλων των προαναφερθέντων. Αν όλοι γινόμαστε καθρέφτης της ίδιας πόλης, τότε αυτή αποκτά πολλαπλά πρόσωπα, πολλαπλές εμπειρίες, πολλαπλές ταυτότητες άρα και πολλαπλές αναγνώσεις. «Τί είναι όμως σήμερα η πόλη για μας; Σκέφτηκα ότι έγραψα κάτι σαν το τελευταίο ποίημα αγάπης για τις πόλεις, τη στιγμή που γίνεται όλο και πιο δύσκολο να τις ζήσουμε.»

Italo Calvino - Αόρατες Πόλεις

•• ΑΟΡΑΤΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ/ΔΡΩΜΕΝΑ •••• ΕΦΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ/ΠΟΛΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ••••• ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΟΔΗΓΟΙ ••••• ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ •••••• ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ •••••• ΤΕΧΝΗ •••••• ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ/ΨΥΧΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ••••••• CART POSTAL/ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ••••••• ΜΝΗΜΗ/ΦΑΝΤΑΣΙΑ •••••••• ΤΟΠΟΣΗΜΑ/ΜΟΡΦΗ ••••••••• ΒΙΩΜΑΤΑ/ΤΑΞΙΔΙΑ/ΕΜΠΕΙΡΙΑ