1
ျငိမး္ ခ်မ္းေရးလုပင ္ န္းစဥ္အေပၚ ဥပေဒစိးု မိးု ေရး နွင့္ လူ ့အခြင့အ ္ ေရးရႈေဒါင့္မွ သံုးသပ္ ထုတျ္ ပန္ခ်က္ (၂) ေကအင္ယစ ူ စ္သသးတဥး သတ္ျဖတ္ခရ ံ သည့္ မႈခင္းအေပၚ ဥပေဒေၾကသင္းအရ အျမန္ဆုးံ အေရးယူေဆသင္ရက ြ ရ ္ န္ ေတသင္းဆိျု ခင္း ကခ်င္အမ်ိ းသသးလြတ္ေျမသက္ေရး အဖြြဲ ့(ေကအုိင္အ)ို နွင့္ စစ္အစိုးရတို ့၏ အပစ္အခတ္ရပ္စေ ြဲ ရး သက္တမ္း (၁၇) နွစ္အတြင္းတြင္ ကခ်င္အရပ္သသးအခ်ိ ့အပါအ၀င္ ေကအုိင္အို စစ္သသးမ်သး အစုလိုက္ အသတ္ခံခြဲ့ၾက ရသည္။ ၂၀၀၁ ခုနွစ္တြင္ ၁၁ ဥး၊ ၂၀၀၂ ခုနွစ္တြင္ ၄ ဥး နွင့္ ၂၀၀၇ ခုနွစတ ္ ြင္ ၆ ဥးတို ့ျဖစ္ သည္။ ယင္းသတ္ျဖတ္မႈမ်သးကို ျမန္မသ့တပ္မေတသ္က က် းလြန္ခြဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္ စစ္အစိုးရနွင့္ ေကအိုင္အို တို ့ခ် ပ္ဆိုခြဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စြဲေရး စသခ် ပ္၌ အကယ္၍ ဘက္တဘက္ဘက္၏ အရပ္သသးအမႈထမ္းကျဖစ္ေစ၊ စစ္သည္တဥးဥးက ျဖစ္ေစ ျပင္းထန္ေသသ လူ ့အခြင့္အေရး ခ်ိ းေဖါက္မႈ သို ့မဟုတ္ ျပစ္မႈ တခုခုကို က် းလြန္ခြဲ့သည္ရွိေသသ္ ဥပေဒေၾကသင္း အရ အေရး ယူေဆသင္ရြက္နိုင္ေရးနွင့္ ျပစ္မႈက် းလြန္သူအသး ျပစ္ဒဏ္စရင္နိုငေ ္ ရး တို ့အတြက္ အၾကပ္အတည္းစမံခန္ ့ခြြဲ ေရး ဘုတ္အဖြြဲ ့(သို ့မဟုတ္) တရသးစရင္ေရးပိုင္းဆိုင္ရသ ဖြြဲ ့စည္းမႈ တခုခုကြဲ့သို ့အဖြြဲ ့အစည္းမ်ိ းအသး စသခ် ပ္ အရ တရသး၀င္ဖြြဲ ့စည္းတည္ေထသင္ ထသးခြဲ့ျခင္း မရွိပါ။ သို ့ျဖစ္၍ ေကအိုင္အိုသည္ ျပစ္မႈက် းလြန္ခခ ံ ြဲ့ရသည့္ မိမိ၏ စစ္သသးနွင့လ ္ ူထုမ်သးအတြက္ တရသး မွ်တမႈ ရွသေဖြနိုင္ချြဲ့ ခင္းမရွိ။ အဖြြဲ ့အစည္းနွင့္ မိမိတပ္အတြင္း၌မေၾကနပ္မႈမ်သး ရွိခြဲ့ေသသ္လည္း အပစ္အခတ္ရပ္စြဲေရး မပ်က္စးေစရန္ အလို ့ငွသ ယင္းကြဲ့သို ့တရသးမ၀င္ ျပစ္မႈက် းလြန္မႈမ်သးအသး အၾကမ္းဘက္မႈျဖင့္ တုန္ ့ျပန္ခြဲ့ျခင္း မရွိေၾကသင္း ေလ့လသရသည္။
သို ့ရသတြင္ ေကအိုင္အို စစ္သသးတဥးျဖစ္သူ ဒုတပ္ၾကပ္ ခ်မ္းယိမ္းအသး ျမန္မသ့တပ္မေတသ္က ထပ္မံ နွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းျပ ျပး ေနသက္တြင္မူ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန ့မွစ၍ အပစ္အခတ္ရပ္စြဲေရး အသး ဆက္လက္ထိမ္း သိမ္းထသးျခင္းမျပ ေတသ့သျဖင့္ ခုခံစစ္ကိုဆင္ႏႊြဲရင္းတိုက္ပမ ြြဲ ်သး ျပန္လည္ျဖစ္ပြသးလသခြဲ့သည္။ အက်ိ းဆက္အေနျဖင့္ အျခသးလူ ့အခြင့အ ္ ေရးခ်ိ းေဖါက္မႈၾကးမ်သးအျပင္ ျပည္တြင္းအေျခတက်မေနထိုင္နိုင္သူ လူထုဥးေရ တသိန္းနွစ္ေသသင္း ေက်သ္ ရွိလသခြဲ့သည္။ ယံုၾကည္ေလသက္ဖြယ္ အစရင္ခံခ်က္ တခုအရ ျပင္းထန္သည့္ တိုက္ပၾြြဲ ကးမ်သးအတြင္း ျမန္မသ့