ရုပ္၂၈ပါး

ရုပ၂ ္ ၈ပါး ႐ုပ္ = မ်က္ျမင္ ထင္ထင္ရာွ းရွား ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ သေဘာတရား “ေအးတဲ့အခါ ႐ုပအ ္ စဥ္ကတစ္မ်ိဳး မေနဘူးလား၊ ပူတဲ့အခါက်ေတာ့ ႐ုပအ ္ စဥ္က တစ္မ်ိဳးေနတယ္။ ဆာတဲ့အခါက်ေတာ့ တစ္မ်ိဳး၊

ေရငတ္ေနတဲ့အခ်က်ေတာ့ တစ္မ်ိဳး၊ ပိးု ေကာင္ေတြ အကိက ု ခ ္ ံရတဲ့အခါ တစ္မ်ိဳး ေနတယ္။ အဲဒလ ီ ို ေရွ႕႐ုပ္အစဥ္နဲ႔ မတူတဲ့ ေနာက္႐ပ ု ္အစဥ္ျဖစ္တာ၊ အဲသလို ျဖစ္တာကိပ ု ဲ ေဖာက္ျပန္တယ္လို႔ ေခၚတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႐ုပဆ ္ တ ို ာ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့ သေဘာတရားလို႔ မွတရ ္ မယ္။” “႐ုပဟ ္ ာ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့ သေဘာတရားဆိရ ု င္ စိတေ ္ ကာ မေဖာက္ျပန္ဘးူ လား၊ ေရွ႕စိတအ ္ စဥ္နဲ႔ မတူတဲ့ ေနာက္စတ ိ အ ္ စဥ္ေတြ ျဖစ္ေနတာပဲ။ ဝီထေ ိ တြ ျဖစ္ေနတာပဲ။ ဒါေပမယ္လို႔ ဒီေနရာမွာ မ်က္ျမင္ ထင္ထင္ရာွ းရွား ေဖာက္ျပန္တာကို ဆိလ ု တ ို ယ္။

စိတက ္ လူသတ ိ ာမွ မဟုတပ ္ ။ဲ တစ္ထုင ိ ထ ္ ဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ ဘယ္သသ ူ ၾိ ကလဲ။ ႐ုပက ္ ်ေတာ့ သိတယ္။”

“သူမ်ားက ၾကည္လ ့ က ို ရ ္ င္ ဒီပဂ ု ဳၢိ လ္ဟာ ဆာေလာင္ေနတယ္၊ ခ်မ္းေနတယ္၊ အိက ု ေ ္ နတယ္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး သိၾကတယ္။ ဒါေၾကာင္မ ့ ို႔ ထင္ရာွ းတဲ့

ေဖာက္ျပန္မမ ႈ ်ိဳးကို ရည္႐ယ ြ ၿ္ ပီးေတာ့ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာေၾကာင့္ ႐ုပလ ္ ို႔ ဒီလေ ို ခၚရတယ္။” အဘိဓမၼာသေဘာအရ၊ အဘိဓမၼာသင္ၾကားခ်က္အရ ႐ုပေ ္ ပါင္း ၂၈-ပါး ရွ၏ ိ ။ ထို ႐ုပ္ ၂၈-ပါးကို အစုကေလးမ်ား ခြၿဲ ပီး ေလ့လာရ၏။

မဟာဘုတ္ ၄-ပါး အေျခခံအက်ဆံးု ျဖစ္၏။ ဓာတ္ႀကီး ၄-ပါးဟုလည္း ေခၚ၏။

‘ပထဝီဓာတ္’၊ ‘အာေပါဓာတ္’၊ ‘ေတေဇာဓာတ္’၊ ‘ဝါေယာဓာတ္’ဟု ပါဠိအစဥ္အတုိငး္ မွတသ ္ ားႏိုင၏ ္ ။ ပထဝီဓာတ္ = မာမႈ, ေပ်ာ့မ,ႈ ၾကမ္းတမ္းမႈ, ႏူးညံမ ့ ႈ သေဘာ အာေပါဓာတ္ = ယုိစးီ ဖြဲ႕စည္းတတ္ေသာ သေဘာ ေတေဇာဓာတ္ = ပူမႈ ေအးမႈ သေဘာ

ဝါေယာဓာတ္ = တြနး္ ကန္ ေထာက္ကန္တတ္ေသာ သေဘာ

ဤအေျခခံဓာတ္ႀကီး ၄-ပါးကို အမွီျပဳၿပီး ျဖစ္ေသာ က်န္႐ပ ု ္ ၂၄-ပါးကို ‘ဥပါဒါ႐ုပ’္ ဟု ေခၚ၏။

ပသာဒ႐ုပ္ ၅-ပါး ‘ပသာဒ’ ဆိသ ု ည္မွာ ၾကည္လင္ျခင္းကို ေခၚ၏။ (၁) စကၡဳပသာဒ = မ်က္စအ ိ ၾကည္

(၂) ေသာတပသာဒ = နားအၾကည္ (၃) ဃာနပသာဒ = ႏွာေခါင္းအၾကည္ (၄) ဇိဝွါပသာဒ = လွ်ာအၾကည္

(၅) ကာယပသာဒ = ကိယ ု အ ္ ၾကည္

ဝိသယ႐ုပ္ ၇-ပါး ‘ဝိသယ’ မွာ ‘အာ႐ု’ံ ကို ေခၚ၏။ အာ႐ုက ံ ို ပါဠိတင ြ ္ ‘ဝိသယ’၊ ‘အာရမၼဏ’၊ ‘ေဂါစရ’ဟု သံုး၏။ (၁) ႐ူပါ႐ုံ = ျမင္ႏင ို ေ ္ သာ ႐ုပ္ (႐ုပ္ ၂၈-ပါးတြင္ တစ္ခတ ု ည္းေသာ ျမင္ႏင ို သ ္ ည့္ ႐ုပ္ ျဖစ္၏။) (၂) သဒၵါ႐ုံ = ၾကားအပ္ေသာ ႐ုပ္ (၃) ဂႏၶာ႐ုံ = နံအပ္ေသာ ႐ုပ္ (၄) ရသာ႐ုံ = အရသာသိေသာ ႐ုပ္ ေဖာ႒ဗၺာ႐ုံ (ပထဝီ၊ ေတေဇာ၊ ဝါေယာ) = အေတြ႕အထိ ‘ေဖာ႒ဗၺာ႐ုံ’မွာ ပထဝီ၊ ေတေဇာ၊ ဝါေယာ - မဟာဘုတ္ ၃-ပါး အေပါင္းကိပ ု င္ ေခၚ၏။ အဘိဓမၼာသေဘာအရ ‘အာေပါဓာတ္’ကို ေတြ႕ထိ၍ မရ။ “ေရကို လက္နႏ ဲ႔ က ိႈ လ ္ က ို လ ္ ို႔ ေအးတာက ေတေဇာသြားေတြ႕တာ။ အာေပါရဲ႕ ဖြ႕ဲ စည္းမႈကို ထိလို႔ ေတြ႕လို႔ မရဘူးလို႔ ဒီလုိ ယူဆထားတယ္။ ဒါေၾကာင္မ ့ ို႔ ပထဝီ၊ ေတေဇာ၊ ဝါေယာ ဒီ ၃-မ်ိဳးအေပါင္းကို ေဖာ႒ဗၺာ႐ုလ ံ ို႔ ေခၚတယ္။

အဲဒေ ီ တာ့ ေဖာ႒ဗၺာ႐ုဆ ံ တ ို ာ သီးျခား ရွတ ိ ယ္လို႔ မဆိႏ ု ိုငဘ ္ းူ ။ မဟာဘုတ္ ၃-ပါးအေပါင္းပဲ။ ဒါေၾကာင္မ ့ လ ို႔ ို႔ အဲဒီ မဟာဘုတ္ ၃-ပါးအေပါင္းသည္ပင္လ်ွ င္

ေဖာ႒ဗၺာ႐ုံျဖစ္တအ ဲ့ တြကေ ္ ၾကာင့္ ဝိသယ႐ုပ္ ၇-ပါးလို႔ ေျပာရင္လည္း ဟုတတ ္ ယ္။ ၄-ပါးလို႔ ေျပာရင္လည္း ဟုတတ ္ ာပဲ။ ၅-ပါးလို႔ ေျပာရင္လည္း ဟုတတ ္ ယ္။

အဲဒါ ေတာ္ေတာ္ၾကာက်ေတာ့ သတိေမ့ၿပီး ေပါင္းတာ ႏႈတတ ္ ာေတြမာွ လြက ဲ န ု တ ္ တ္တယ္။ ဒါထည္ေ ့ ပါင္းၿပီး သခ်ၤာက မကိက ု ဘ ္ းူ ။ မႏုတမ ္ လ ိ ု႔ိ သခ်ၤာမကိက ု ဘ ္ းူ စသည္ျဖင့္ အလြနသ ္ တိထားရမယ္။ ေဖာ႒ဗၺာ႐ုပ ံ ါလာရင္ သတိထားရမယ္။” ဝိသယ႐ုပေ ္ တြကို ပသာဒ ၅-ပါးနဲ႔ စပ္ဟပ္လက ုိ ရ ္ င္ * ႐ူပါ႐ုန ံ ဲ႔ စကၡဳပသာဒ

* သဒၵါ႐ုန ံ ဲ႔ ေသာတပသာဒ * ဂႏၶာ႐ုန ံ ဲ႔ ဃာနပသာဒ * ရသာ႐ုန ံ ဲ႔ ဇိဝွါပသာဒ

* ေဖာ႒ဗၺာ႐ုံနဲ႔ ကာယပသာဒ တို႔ တိက ု ဆ ္ င ို တ ္ ယ္။

ဘာဝ႐ုပ္ ၂-ပါး ဣတၳဘ ိ ာဝ႐ုပ္ = မိနး္ မသေဘာျဖစ္ေသာ ႐ုပ္ ပုမၻာဝ႐ုပ္ = ေယာက်္ားသေဘာျဖစ္ေသာ ႐ုပ္ အဲဒီ ဣတၳဘ ိ ာဝ႐ုပ၊္ ပုမၻာဝ႐ုပဟ ္ ာ တစ္ကယ ုိ လ ္ းံု မွာ ပ်ံ႕ႏွၿ႔ံ ပီး တည္တယ္။ ဟဒယ႐ုပ္

ႏွလးံု အိမအ ္ တြငး္ ကံေၾကာင္ျ့ ဖစ္ေသာ ေသြးတစ္မ်ိဳး။ ဇီဝတ ိ ႐ုပ္ ႐ုပတ ္ ရားတို႔ မပုပသ ္ ုးိ ေအာင္ မေဆြးေျမ့ေအာင္ ေစာင္ေ ့ ရွာက္တတ္ေသာ သေဘာတရား (အသက္)။ (နာမ္တရားတိက ု႔ ို ေစာင္ေ ့ ရွာက္ေသာ သေဘာတရားမွာ ‘နာမ္ဇီဝတ ိ ’ ျဖစ္၏။) ဇီဝတ ိ ႐ုပသ ္ ည္ သက္ရသ ွိ တၱဝါသႏၲာန္မွာသာ ျဖစ္ႏင ို ၏ ္ ။ ျပင္ပဗဟိဒမ ၶ ာွ မျဖစ္ႏင ို ။္ အာဟာရ႐ုပ္

စားေသာက္စရာထဲတင ြ ္ ပါေသာ ၾသဇာဓာတ္။ ဤ “မဟာဘုတ္ ၄ + ပသာဒ ၅ + ဝိသယ ၄ + ဘာဝ ၂ + ဟဒယ + ဇီဝတ ိ + အာဟာရ” ႐ုပ္ ၁၈ပါးတိက ု႔ ို -

သဘာဝ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ (တကယ္သ ့ ေဘာဟုတေ ္ သာ ႐ုပ)္ သလကၡဏ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ (သေဘာလကၡဏာရွိေသာ ႐ုပ)္ နိပႏ ၹ ႐ ၷ ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ (ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရတိက ု႔ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ ႐ုပ)္ ႐ူပ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ (တကယ္ေဖာက္ျပန္ေသာ ႐ုပ၊္ ေလးနက္ေစလိ၍ ု ႐ုပ,္ ႐ုပ္ ဟု ဆိ၏ ု ။) သမၼသန႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ (အနိစ၊ၥ ဒုက၊ၡ အနတၱ လကၡဏာေရး ၃-ပါး ဆင္ျခင္သးုံ ၍ ရေသာ ႐ုပ)္ ဤ႐ုပမ ္ ်ားမွာ ပရမတၳအားျဖင့္ တကယ္ ထင္ရာွ းရွိေသာ ႐ုပမ ္ ်ား ျဖစ္၏။ အာကာသ႐ုပ္ ဟင္းလင္းျပင္ျဖစ္ေနေသာ သေဘာ။

ဝိညတ္႐ပ ု ္ ၂-ပါး ဝိညတ္ (ဝိညတၱ= ိ ပါဠိ) = သိေစျခင္း ကာယဝိညတ္ = ကုယ ိ ျ္ ဖင့္ သိေစတတ္ေသာ သေဘာ ဝစီဝည ိ တ္ = ႏႈတျ္ ဖင့္ သိေစတတ္ေသာ သေဘာ

ဝိကာရ႐ုပ္ ၅-ပါး ဝိကာရ = ေဖာက္ျပန္ျခင္း (အေျခအေန အျခင္းအရာ တစ္မ်ိဳး) ကာယႆလဟုတာ = ေပါ့ပါးသည္သ ့ ေဘာ ကာယႆမုဒတ ု ာ = ႏူးညံမ ့ သ ႈ ေဘာ

ကမၼညတာ = အမႈ၌ခန္ေ ႔ သာသေဘာ ကာယဝိညတ္ (ဝိညတ္႐ပ ု )္ ဝစီဝည ိ တ္ (ဝိညတ္႐ပ ု )္

လကၡဏ႐ုပ္ ၄-ပါး အမွတအ ္ သားျဖစ္ေသာ သေဘာတရား ဥပစယ = ပထမျဖစ္ေသာ သေဘာ သႏၲတိ = ပထမျဖစ္ၿပီး ျဖစ္ေသာအခိက ု အ ္ တန္႔ သေဘာ ဇာတိ႐ပ ု တ ္ စ္ခက ု ပ ို င္ အဘိဓမၼာ၌ ဥပစယ၊ သႏၲတိ ဟူ၍ ၂-မ်ိဳးခြဲ ေဟာ၏။ ဇရတာ = အိမ ု င္းရင္ေ ့ ရာ္ျခင္းသေဘာ အနိစတ ၥ ာ = မၿမဲျခင္း ေသျခင္း သေဘာ ျဖစ္ေသာအခိက ု ္အတန္႔မွာ ဥပစယႏွင့္ သႏၲတ၊ိ ရင္ေ ့ ရာ္ေနေသာ အခိက ု အ ္ တန္မ ႔ ာွ ဇရတာ၊ ခ်ဳပ္သြားသည့္ အခိက ု အ ္ တန္မ ႔ ွာ အနိစတ ၥ ာ ဟူ၍ မွတသ ္ ားေၾကာင္း၊ အမွတအ ္ သား သေဘာတရား ျဖစ္၍ လကၡဏ႐ုပ္ ၄-ပါးဟု ေခၚ၏။

ဤ “အာကာသ႐ုပ္ + ဝိညတ္႐ပ ု ္ ၂ + ဝိကာရ ၃ + လကၡဏ႐ုပ္ ၄” ႐ုပ္ ၁၀-ပါးတိက ု႔ ို အသဘာဝ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ အလကၡဏ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ အနိပႏ ၹ ၷ႐ပ ု ဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ အ႐ူပ႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။ အသမၼသန႐ုပဟ ္ လ ု ည္း ေခၚ၏။