Атомска и нуклеарна физика
Атом Во физиката и хемијата, атомот претставува најмалата структурна честица на секој хемиски елемент (со тоа и на материјата) што ги има неговите карактеристични својства. Секој атом се состои од атомско јадро и . Притоа, и во јадрото, а и во електронската обвивка се наоѓаат неколку типови на елементарни честички: во јадрото се наоѓаат неутралните неутрони и позитивно наелектризираните протони (или позитрони), додека во електронската обвивка се наоѓаат негативно наелектризираните електрони (односно негатрони). Сите овие елементарни честички играат голема улога при идентификувањето на атомите, како и при нивното поврзување со други атоми од ист или различен хемиски елемент (род).
ИЗОТОПИ • Изотопи се облици на хемиски елемент чии атоми имаат ист атомски број, Z, но различни атомски маси, A. Зборот изотоп, значи на исто место, доаѓа од фактот дека сите изотопи на еден елемент се сместени на истото место во периодниот систем. • Атомскиот број се однесува на бројот на протони во атомот. Одовде, изотопи на одреден елемент имаат ист број на протони. Разликата во атомските маси произлегува од разликата во бројот на неутрони во атомското јадро.
Радиоактивност • Радиоактивноста е својство на атомите за некои елементи спонтано атомските јадра да се распаѓаат преоѓајќи во јадра на други елементи и притоа се емитува зрачење. Елементите кои зрачат се викаат радиоактивни, а зраците расиоактивни зраци. Во природата ваква способност имаат чистиот уран и ториумот.
Откривање на радиоактивно зрачење • За регистрирање на радиоактивните зраци конструирани се повеќе уреди; - Фотографска емулзија - Вилсонова комора - Гајгер – Милеров бројач
Фотографска емулзија • Радиоактивноста беше откриена преку дејството на фотографската емулзија која изложена на зрачење поцрнува.
Вилсонова комора • Се користи за проучување на алфа честиците. Во неа може да се видат трагите на алфа честиците. Таму каде што поминала алфа честица може да се види линија од ситни капки.
Гајгер Милеров бројач • Со него се врши откривање на радијацијата, но не и идентификација на видот на зрачењето.Најмногу се користи.
Во 1928 Ханс Гајгер заедно со Валтер Милер го усовршува веќе конструираниот бројач (1908) кој се нарекува Гајгер – Милеров бројач.
Примена на радиоактивното зрачење Радиоактивното зрачење се користи во : физиката, техниката, медицината, биологијата идр. - Во индустријата се користи за откривање на дефекти во дебелината на лимот при неговото производство. - Во земјоделието се користи за обележување на некои состојки на вештачките ѓубрива за да се утврдат оптималните количества што се потребни.
Примена на радиоактивното зрачење Радиоактивното зрачење се користи во медицината во дијагностика и треапевски цели. Тоа се врши со селективна апсорпција на радиоизотопите од страна на здравото или заболеното ткиво. - Дијагноза на тумор на мозок - Лекување на рак односно уништување на канцерогените клетки - Лекување на нарушување во работата на тироидната жлезда и др.
Примена во медицината • Нуклеарна кардиологија
• Нуклеарна дијагностика
Влијанието на радијација • Радиоактивното зрачење штетно влијае врз живите организми. • Радијациската болест предизвикува труење на организмот и губење на имуниот систем. • Интензивното зрачење предизвикува тешки изгореници, оштетување на очите, кожата, косата, повраќање слабост и смрт. • Потребна е заштита особено ако сме во местата каде може да бидеме изложени на радиоактивно зрачење.
Заштита • Нуклеарните централи се извор на електрична енергија но и извор на голема опасност од радиоактивно зрачење во случај на оштетување на реакторите во кои се врши нуклеарната реакција. • Неопходна е заштитна облека во просторот каде има радиоактивно зрачење како и посебна обука, заштита и работна дисциплина при ракување со радиоактивни извори.
Изработил: Кристијан Трајковски Александар Димитровски Иван Ристевски VIIIв.