ΟΧΙ Τ
στον TAP στο LNG
& σε κάθε λογής ενεργειακή επένδυση
α ευρωπαϊκά κράτη, λόγω του Ουκρανικού ζητήματος, το τελευταίο διάστημα σχεδίαζαν να κινηθούν προς μια ενεργειακή ένωση. Μέσω αυτής θα προσπαθούσαν να εκπληρώσουν ταυτόχρονα πολλούς ετερόκλητους στόχους: αυτάρκεια, ενεργειακή σταθερότητα, ανταγωνιστικές τιμές, αλλά και περιβαλλοντική ευσυνειδησία. Επιπλέον, διακήρυτταν ότι θα ωθούσαν τη μεγαλύτερη σύζευξη της ενεργειακής τεχνολογίας με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και την εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων για την περιβαλλοντολογική ασφάλεια και ανάπτυξη. Αυτό όμως που oυσιαστικά επιζητούσαν ήταν να αποκτήσουν τον ενεργειακό έλεγχο, χωρίς να παρεμποδίζονται από «προβληματικές» χώρες όπως είναι η Ελλάδα και η Ουκρανία
Παράλληλα με αυτά τα σχέδια, εδώ και καιρό προωθείται μια ακόμα ευρύτερη συμφωνία, μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ, η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (Transatlantic Trade and Investment Partnership), η περίφημη TTIP. Ειδικότερα, η TTIP επιδιώκει να εντάξει στο πλαίσιό της μέλη (όπως οι χώρες της ΕΕ) χωρίς αυτά να μπορούν να αρνηθούν τους όρους που αυτή θα θέτει. Κλειδί γι' αυτό θα είναι η πρόβλεψη για ένα σύστημα Επίλυσης διαφορών μεταξύ Επενδυτή και Κράτους (ISDS),
με το οποίο οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν αγωγές για αποζημιώσεις κατά της χώρας υποδοχής επενδύσεων ακόμα και αν δεν έχουν συνάψει σύμβαση με την κυβέρνησή της. Βασικό μέσο πίεσης των εταιρειών είναι οι προστατευτικές ρήτρες επί των επενδύσεων και τα ιδιαίτερα «δικαιώματα» των επενδυτών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η αγωγή της σουηδικής εταιρείας ενέργειας Vattenfall κατά της γερμανικής κυβέρνησης, για 3,7 δισ. Ευρώ, λόγω της απόφασης της χώρας να καταργήσει σταδιακά την πυρηνική ενέργεια μετά το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα. Επιπλέον, οι μεγάλες επιχειρήσεις θα έχουν το δικαίωμα να καταπατούν τα ήδη πετσοκομμένα εργασιακά δικαιώματα, θεωρώντας τα “κωλύματα”. Ακόμα, περιλαμβάνει την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και μέτρα που πλήττουν βάναυσα την ασφάλεια τροφίμων (π.χ. θα ελευθερώσει τις εισαγωγές κρέατος βοοειδών μεγαλωμένων με ορμόνες, πουλερικών απολυμασμένων με χλώριο γενετικά μεταλλαγμένων φυτών και τροφών όπως είναι οι διάφορες ποικιλίες μεταλλαγμένου καλαμποκιού και σόγιας).
Στα πλαίσια αυτά η Διατλαντική συμφωνία Ελεύθερου εμπορίου, περιλαμβάνει και το σπάσιμο του εμπορικού εμπάργκο για τις εταιρίες που διαχειρίζονται και προωθούν την ενέργεια, καθώς και για εταιρίες τηλεπικοινωνιών. Επομένως, τόσο η Ενεργειακή Ένωση όσο και η Διατλαντική συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου, αποτελούν (ή αποτελούσαν) τα δύο μελλοντικά σχέδια των καπιταλιστών, προκειμένου να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο της παγκόσμιας ενεργειακής οικονομίας.
Μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, χώρες με οικονομική και γεωστρατηγική δύναμη, γίνονται εύκολα «μεγάλοι» παίχτες στον αδηφάγο αγώνα για εξουσία και χρήμα, προκειμένου να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τα δικά τους αφεντικά. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι θα αναφερθούμε στη συμφωνία που έκλεισε ανάμεσα σε μετόχους εταιρειών της Ευρωπαϊκής ένωσης (Γερμανίας, Αυστρίας και Γαλλίας), και στο ρωσικό κολοσσό Gazprom, με την οποία αποφασίστηκε η κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου, του «Nord Stream-2».
Η συμφωνία των μετόχων του Nord Stream-2 αποτελεί ακόμη μία απόδειξη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει κοινή θέση ούτε ως προς τις σχέσεις της με την Gazprom αλλά ούτε ως προς τη συνολική της στάση απέναντι στην Ουκρανική κρίση και στη μεταφορά ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας. Ουσιαστικά είναι συμφωνία εκτός της πολιτικής γραμμής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του τρίτου Ενεργειακού Πακέτου Στήριξης. Με τον τρόπο αυτόν η Γερμανία καθιστά τον εαυτό της ως κύριο διαμετακομιστή ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη ώστε να παρακαμφθεί η Ουκρανία. Μάλιστα η ανάθεση του έργου προβλέπεται να γίνει μέσα στο 2016. Αυτό λοιπόν που γίνεται ξεκάθαρο με αυτή την αλλαγή είναι ότι τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, μπορούν από τη μια να διαλύουν μια ολόκληρη χώρα όπως η Ουκρανία, μέσω ενός εμφυλίου πολέμου και της ανόδου των ακροδεξιών, αλλά από την άλλη, όταν αντιληφθούν ότι δεν θα μπορέσουν να κερδίσουν όσα είχαν υπολογίσει, να μαζεύουν τα κροκοδείλια δάκρυα και τις σκληρές δηλώσεις προκειμένου να υπογράψουν μια νέα συμφωνία με τη Ρωσία. Άλλωστε, όπως δήλωσε ο διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος του «Ρωσο- Γερμανικού Forum», «το μονοπάτι στη δημοκρατία και στις μεταρρυθμίσεις για την Ουκρανία είναι πολύ μακρύ και χάνει χρόνο», εννοώντας ότι χάνεται χρήμα.
Ο νέος αγωγός θα συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία μέσω της Βαλτικής θάλασσας (όμοια με τον Nord Stream 1) και θα έχει δυνατότητα μεταφοράς 55 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Οι υπογραφές έπεσαν κατά τη διάρκεια του Eastern Economic Forum που έγινε στο Βλαδιβοστόκ στις 3-5 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Κομερσάντ», στη συμφωνία αυτή προβλέπεται εκτός από την Gazprom (που είναι ο κύριος χορηγός του αερίου και μεγαλομέτοχος), οι γερμανικές εταιρείες E.ON και BASF/Wintershall, η αυστριακή OMV και η Royal Dutch Shell θα μοιράζονται το 10%, ενώ η γαλλική Engie θα συμμετέχει με 9%.
Αφού είδαμε το γενικότερο πλαίσιο, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε πώς τα παραπάνω συνδέονται με την Ελλάδα. Το ελληνικό κοινοβούλιο σύσσωμο οραματίζεται το μέλλον της χώρας ως ένα ενεργειακό κόμβο, πιστεύοντας ότι με αυτή την τακτική, θα αποκτήσουν σημαντικό γεωστρατηγικό ρόλο, ενεργειακή ανάπτυξη και έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση. Κούνια που τους κούναγε!
Την επιβεβαίωση αυτού του στρουθοκαμηλισμού έρχεται να ενισχύσει η συνάντηση που είχε ο Α. Τσίπρας με τον υπουργό εξωτερικών των Η.Π.Α. John Kerry. Σύμφωνα λοιπόν με την συνάντηση αυτή, ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα όχι μόνο δεν έχει σκοπό να αρνηθεί κάποιο ενεργειακό πρόγραμμα, αντιθέτως γίνεται λόγος και για τις περιφερειακές επενδύσεις, όπως αυτές των πλωτών δεξαμενών LNG σε Καβάλα και Αλεξανδρούπολη. Πόσο μάλλον όταν το θέμα αυτό των πλωτών δεξαμενών στην περιοχή της Καβάλας, έβρισκε ενάντια τον προεκλογικό αγώνα του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ.
Φυσικά αυτό δεν ήταν κάτι το πρωτάκουστο, καθώς το φωνάζουμε εδώ και πολλούς μήνες ότι οι πλωτές δεξαμενές LNG είναι προέκταση των αγωγών που πρόκειται να περάσουν από την Ελλάδα και αφορούν το ίδιο ενεργειακό έργο, όπως άλλωστε θεωρείται δεδομένο και προπαγανδίζεται στην Ευρώπη. Δηλαδή δεν υπάρχει περίπτωση να κατασκευαστεί ο αγωγός TAP ή Greek (Turkish) Stream ή και οι δύο και να μην στηθούν οι πλωτές δεξαμενές LNG. Όμοια και οι σταθμοί συμπίεσης σε Σέρρες και Αλεξανδρούπολη που αφορούν επίσης περιφερειακές επενδύσεις και αναφέρονται στην δεύτερη φάση του έργου που αφορά τον διπλασιασμό της παροχής του αγωγού TAP.
Στην Καβάλα οι αγρότες και φορείς που αντιδρούν, συνεχίζουν να ασχολούνται μόνο με την αλλαγή της όδευσης των όποιων αγωγών περάσουν από την Βόρειο Ελλάδα. Σε μια λογική τύπου “ας περάσει μακρυά απο το χωράφι μου κι από όπου θέλει ας πάει”, ένα ανέκδοτο που δεν θέλουν να καταλάβουν. Φυσικά η κοινοπραξία ούτε σκέφτεται ούτε είχε ποτέ σκοπό να αλλάξει την όδευση. Αντιθέτως οι εργαζόμενοι του ΤΑΡ οργανώνουν στημένες εκδηλώσεις υπέρ των αγωγών που αφορούν τις αποζημιώσεις και τις απαλλοτριώσεις γης. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται οι ίδιοι στις εκδηλώσεις ως ιδιοκτήτες γης, χαρτογραφώντας κατοίκους και αγρότες. Μάλιστα πολλές φορές πραγματοποιούν και τηλεφωνικές απειλές σε αυτούς που αρνούνται να παραδώσουν τα χωράφια τους, πράγμα που η κοινοπραξία έχει προβλέψει, βαφτίζοντας τις απαλλοτριώσεις γης εθνικό συμφέρον. Χαρακτηριστικό είναι ότι την τακτική αυτή την ανέφεραν και στα προπαγανδιστικά τους φυλλάδια που μοιράζονται κατά καιρούς.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα παραπάνω, όσοι στηρίζουν τις ενεργειακές επενδύσεις των αγωγών, στηρίζουν και την εγκατάσταση των πλωτών δεξαμενών LNG. Όσοι κατά καιρούς δεν τάχθηκαν ξεκάθαρα και συνολικά ενάντια στην επένδυση των αγωγών, παρά αρκέστηκαν στην αλλαγή όδευσης αυτών και σε αντισταθμιστικά οφέλη, είναι συνένοχοι των συνεπειών.
Αυτό που πρέπει όλοι μας να αντιληφθούμε είναι ότι το παιχνίδι αυτό παίζεται εις βάρος μας, είναι μεγάλο και έχει παγκοσμίως αρνητικές διαστάσεις. Δεν πρέπει λοιπόν να ξεχνάμε ότι οι ενεργειακοί επεκτατισμοί των μεγαλοκαρχαριών οδηγούν στον αφανισμό ολόκληρων λαών (Συρία, Ιράν, Αφγανιστάν, Αφρικανικές χώρες), δημιουργώντας τεράστια ρεύματα προσφύγων και οικονομικών μεταναστών.
Στον καπιταλισμό η ανάπτυξη σημαίνει κέρδος και το κέρδος ανάπτυξη για τις επιχειρήσεις και τα αφεντικά. Μια ανάπτυξη που πατάει στην καταπίεση των εργαζομένων και γενικότερα στην εργασιακή και οικονομική τους υποτίμιση. Για αυτό είμαστε ενάντια σε κάθε μορφή ανάπτυξης που βαφτίζει την καταπίεση και την εκμετάλλευση ως αναβάθμιση και βελτίωση των ζωών μας.