Gustav Geir Bollason

Page 1

Án titils, 2011. Hluti af Hræ. Kol á pappír, 142,7 x 215,5 cm

Niðrá bryggju dorga feðgar og það er hvasst því gamla síldarverksmiðjan skýlir þeim ekki fyrir sjávargolunni sem glefsar í eyrun þó að sólin skíni á þá og saltar biðukollurnar. Norðlenskur prestssonur og tíu ára sonur hans, báðir jafnvígir á íslensku og frönsku, og ef þeir fá fisk getur verið að húsmóðirin, sem fæddist í Frakklandi en kennir myndlist á Akureyri, steiki hann upp úr smjöri. Og kannski fær húsbóndinn hjartastyrkjandi ávaxtalíkjör í apperatív, smyglaðan alla leiðina ofan úr franskri sveit. Heimurinn er ekki stór, hann er öllu heldur augnablik, einn daginn vaknarðu í Búdapest, þann næsta í París, þann þriðja á Hjalteyri og allt er þetta ein og sama andráin sem gerir þig að þér sem ert einn daginn prestssonur að norðan og þann næsta myndlistarmaður í París en þann þriðja hvorugt og svo miklu meira. Tíminn er þróun og við einungis ásýnd augna­ bliksins, skilst mér þegar ég skoða verk Gústavs Geirs sem safnar beinum úr dauðum dýrum úti á víðavangi eins og aðrir safna frímerkjum. Er alltaf hvasst á Hjalteyri? dettur mér í hug að spyrja en kyngi spurningunni ósagðri með þessum dýrðlega ávaxtalíkjör sem örvar blóðið svo að hugsanirnar gjósa og hverfa. Sennilega skín sólin alltaf á Hjalteyri og leikur við skuggana sem leika við verksmiðjuna. Síldarhöllina. Húsmóðirin leggur olíumaríneruð kjúklingalæri í kúskús á borð úti í fjúkandi sólinni og egypskur kötturinn malar makindalega á borðinu, silkifeldur­

inn brúnn og limirnir langir, hann er ólíkt hefðar­ mann­ legri en rjátluleg ljónstygg hundstíkin sem er þó líka brún, svona moldarbrún. Kötturinn og hundurinn elta húsmóðurina eins og tveir skuggar á milli herbergja meðan hún hlær djúpsposkum hlátri. Við erum stödd í ríkinu hans Gústavs Geirs, hjá sjálfum húsbóndanum í síldarhöllinni.

Framti in i rustunum Síldarhöllin bæði var og er: Eitt sinn lönduðu norð­ lenskir sjómenn síld á bryggjunni í boði dansk­ ættaðra burgeisa, nú safnast þangað fjölþjóð­legir myndlistarmenn og hengja upp verk sín á veðraða veggina sem áður bergmáluðu köll verkstjóra. Einn les upp ljóð á þýsku, annar þvær plastglös í þvottavél, sá þriðji klappar heimalningi smíðuðum úr rekaviði. Allt í boði Gústavs Geirs sem fylgist athugull með hvernig eitt tekur við af öðru, máist út, verður að andstæðu sinni – og heldur áfram að þróast … Einhver sér rústir í síldarverksmiðjunni, sá næsti eygir í henni framtíðarmöguleika. Hvað eru rústir? spyr sá þriðji og röddin minnir á Gústav Geir sem skynjar eilífðina í báða enda í veðruðum veggjunum: síbreytilegt andartakið. Í verkum hans eru rústir ekki rústir heldur umbreyting; ný áferð, nýr veruleiki, nýr skapari. Hann skyggnist handan við ásýnd hlutanna, inn í kviku tímans og undir yfirborðið, rannsakar samspil manns og náttúru og varpar fram spurningum, allt í senn náttúrufræðingur og skáld; Íslendingur

í útlöndum og útlendingur á Íslandi; Jónas Hall­ grímsson, forvitinn strákpjakkur og einstakur mynd­ listarmaður.

Vélræn skynjun Ég sé fyrir mér að Gústav Geir hafi róið út á frostköldu síðvetrarkvöldi með tvö svört hátalarabox sem hann sökkti í sjóinn, líkastur hoknum hákarlasjómanni fyrir hundrað árum. Eða var það kannski snemma vors? Ég veit það ekki en mér dettur ýmislegt í hug þegar ég horfi á kassana því listamaðurinn leyfir áhorfandanum að vera skáld. Áhorfandinn skynjar frásögnina í því sem hann sér, eins og þessum kössum sem velktust um í sjónum mánuðum saman og söfnuðu sögum sem áferð þeirra segir okkur sem horfum. Það var engin vitræn ástæða fyrir því að sökkva tveimur hátalaraboxum í sjóinn, segir Hjalteyrar­ bóndinn. Öllu heldur heillaði þversögnin hann. Hann naut þess að hugsa um þá á reki um djúpið eins og lítil svarthol, ekki síst í vetrarveðrum þegar hann hafði ekki annað að hlusta á en veðrið. Kassarnir lágu í sjó frá því síðla ársins 2004 þangað til á vormánuðum 2008. Endrum og eins sigldi hann út á trillu til að vitja þeirra. Þegar hann fiskaði þá loksins upp höfðu þeir nýjar sögur að segja, Þeir báru með sér nýtt líf, eins konar hýslar umbreytingarinnar. Í þeim bjó endir og upphaf. Og þó! Í verkum Gústavs er endirinn óhjákvæmilega upphaf …


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.