Басшы Əзірханов
Пір Ата Заманымыздың заңғар жазушысы, кемеңгер Əбіш ағам Кекілбейұлы: «Қиянатқа жол бермес – əділеттің, күпірлікке жол бермес – адалдықтың, қараулыққа жол бермес – шапағаттылықтың, қатыгездікке жол бермес – мейірімділіктің, арсыздыққа жол бермес – парасаттылықтың аскан үлгісін танытқан, елінің жел жақтағы панасы, ық жақтағы саясы бола білген азамат, жаудан елін арашалаған батыр, дауда əділетті арашалаған қазы, озбырлықтан обал мен сауапты арашалаған пірəдар, əлсізге медет, күштіге айбар, зарыққанға жебеу, тарыққанға демеу, асқанға тосқан, сасқанға сая, ұрпаққа ұстаз, ұлысқа ұран, ел иесі, жер киесі», — деп қадір тұтқан Бекет Ата Мырзагұлұлы шежірешілердің айтуына қарағанда 1750 жылкы жылы Жем бойындағы Ақмешітте орта шаруаның отбасында өмірге келіпті. Əкесі аруакты Адай Атаның алтыншы ұрпағы саналатын Мырзағұл енбекқорлығымен елінің сыйына бөленген, ал анасы Жəния шешеміз ақылдылығымен ауыл-аймағының арасында қадірі асқан жандар екен. Атасы Жаналы да əділдігімен аты шыққан, тек адайға ғана емес, қоныстас Кіші жүз руларына танымал, беделді ақсақал болған көрінеді. Бекет Ата – Мырзағүл ақсақалдың төрт ұлының кенжесі. Онын шығу тегі былайша айтылады: Адай – Келімберді – Мұңал – Жаулы – Қосқұлақ – Жаналы – Мырзағұл – Бекет. Жаналы атамыз да, Мырзағүл ата да əулие кісілер болған, жалпы Қосқұлақ əулеті зайырлы тұкым деп есептеледі. Онын үстіне, көнекөз Бекет Атаның батырлығы кəрі нағашысы тама Есет батырдан көріпкелдігі мен əулиелігі өз нағашысы Назарқожадан дарыған екен дейді. Белгілі коғам кайраткері Сейілбек Шаухаманов ағамыз Бекет Атаның нағашысы Назарқожаның ислам əлеміне танымал əулие Шаа Бүзіріктің ұрпағы екенін айтады. Шаа Бүзірік — пайғамбарымыздың немере інісі Əли мен қызы Фатимадан тарайтын жиырма үшінші ұрпағы. Ол 1470 жылы Сыр бойындағы көне Өзгент қаласында (қазіргі Қызылорда облысынын Жаңақорған ауданы) өмірге келіп, 1520 жылы дүниеден өткен соң көне Өзгент қамалының шығыс жақ іргесіне жерленген. Бұлттарды бір жерден екінші жерге əкеліп, керек кезінде жаңбыр жауғыза алатын ерекше қасиеті мен айрықша əулиелігіне қарап халық оны «Сабұлт — бұлттар падишасы» деп атаған. XVII ғасырдың аяқ жағында ислам дінін ұстанатын көшпелі қазақтарды діни сауаттандыру мақсатында келген Назарқожа Адай Атаның бесінші ұрпағы, белгілі би Жайықұлы Əлменбеттің Ікəй атты жалғыз қызына үйленіп, одан — Қожакілен, Мұрын деген екі ұл мен Жəния есімді бір қыз сүйеді. Осы Жəния шешемізден Бекет Ата туған дейді шежірешілер. Яғни, Бекет Ата — Мұхаммед пайғамбардын немере інісі Əли мен кызы Фатимадан тарайтын ұрпағынын жиені. Əбіш аға Кекілбайұлының айтуына қарағанда, ол кезде адайлар Маңғыстаудың ойына құлап кете қоймай, Сыр мен Жайық арасындағы кеңістікте малының жайымен көшіп-қонып жүріпті. Назарқожаның зиратының Үстірт пен Маңғыстау өңірінде болмауы, ал оған қызын берген Əлменбет атаның Сыр бойына жерленуі сондыктан көрінеді. КСРО Ғылым академиясының 1926 жылғы Маңғыстау экспедициясының материалдарында да адайлардың Есек Есенғұлұлының бастауымен 1751 жылы Сам, Ойыл, Темір жерлерін қалмақтардан азат етіп, Жайық бойындағы Кіші жүз қазақтарына қосылғаны айтылады. Бір қызығы, Əлменбет атамыз ахиреттік сапарға өзінің Табынай, Зорбай, Баубек, Шоңай атты төртұлының үйінен емес, Назарқожаның шанырағынан аттаныпты. Ұлан ауруымен науқастанатын Ікəй шешемізді киік сүтімен емдеп, ел арасында «Киік сауған қожа» атанған 1