ZorgenZiekenhuis Juni 2017 by De Zorg Springt om Jou!

juni 2017 Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers

Kennis delen binnen de zorg

Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten

Special In deze editie speciale aandacht voor het thema e-health en medische techniek.

Nieuwe dottermethode Foto: John Peters

voor slagaderverkalking Beroerte

Speciale coating

Armklikprothese

grote verbetering

als wapen tegen

patiĂŤnt stuurt prothese aan

verwacht in behandeling

ziekenhuisinfecties

met eigen gedachten

p. 9

p. 14

p. 19

Professional

Advertentie

EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!

Easy-to-Eat is het "Bouwsteentje" voor mensen met slikproblemen en is deze tevens vrĳ van gluten en bindmiddelen. Easy-to-Eat bevat net als het Bouwsteen-gebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per kleine portie. Naast glutenvrĳ is Easy-to-Eat gemaakt van volledig natuurlĳke grondstoﬀen en vrĳ van E-nummers. Easy-to-Eat heeft amylaseresistente eigenschappen en zal zĳn consistentie behouden en zo de dysfagiepatiënt helpen om op een veilige manier te slikken.

TOETJE OF TUSSENDOORTJE Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die extra kracht nodig hebben maar alleen dik-vloeibare of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit. Easy-to-Eat is zo zacht dat het als vanzelf smelt in de mond. In de mond behoudt het zĳn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat probleemloos worden gegeten door mensen met een slikstoornis. Dankzĳde hoge concentratie wei-eiwitten (8 gram per portie) draagt Easyto-Eat bĳ aan een betere conditie en helpt het de weerstand ondersteunen.

Easy-to-Eat kan meerdere keren per dag gegeten worden, bĳvoorbeeld als lekkernĳ, tussendoor of als nagerecht. Easy-to-Eat is verkrĳgbaar in de smaken framboos en tropical en worden geleverd door onderstaande Zorggroothandels. Per smaak per 4 porties verpakt. Voor particulieren is Easy-to-Eat verkrĳgbaar bĳ Jumbo Supermarkten, 4 stuks voor € 4,99

Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Allergierisico’s insecteneiwitten p. 10 Zorgsector meeste datalekken p. 11

Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Oliecontrast helpt vrouwen met een onvervulde kinderwens p. 18

Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap Betere inzet medische hulpmiddelen en technologie in zorg cruciaal p. 23 Rekentool voor medicatie-afbouw bij mensen met epilepsie p. 25

Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg

Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg NVVE: ‘Eerder nadenken over levenseinde’ p. 33

Deze editie staat in het teken van e-health en medische techniek. In dat kader hebben we enkele mooie artikelen gemaakt. Dank voor allen die daar een bijdrage aan geleverd hebben. Ik hoop dat jullie er wat van opsteken, mij heeft het in ieder geval weer wat gebracht. Tevens is dit de laatste krant voor de zomervakantie. In juli en augustus gaan wij er even tussen uit. We wensen iedereen een prachtige zomer en zijn er in september dus weer. En wil je meewerken aan een interview of een column schrijven laat het ons weten! redactie@zorgenziekenhuis.nl

Sanne van Leeuwen hoofdredacteur

Vaste rubrieken Reportages en Lifestyle

Betrokken organisatie heeft fors minder verzuim p. 35

van de redactie:

Voorwoord ‘Deze editie staat in het teken van e-health en medische techniek ’

Reportage

Walter Balestra ‘Na mijn studie wilde ik in mijn werk een maatschappelijk belang terugvinden.’

ZorgDomein Walter Balestra, oprichter & CEO ZorgDomein ZorgDomein verbindt al jaren vraag en aanbod in de zorg. Via een veilig communicatie- en informatieplatform maakt ZorgDomein het zorgaanbod in Nederland inzichtelijk, waardoor patiënten en huisartsen bij een verwijzing een gefundeerde keuze kunnen maken.

Zorg en Ziekenhuis

e patiënt, de verwijzer én de aanbieder van vervolgzorg worden adequaat geïnformeerd. Verwijzingen komen daarna digitaal bij de gekozen zorginstelling binnen. Er zijn koppelingen met alle huisartsen ziekenhuisinformatiesystemen, zodat de informatie van de huisartsenpraktijk opgenomen kan worden in het ziekenhuisdossier en vice versa. Naast ziekenhuizen ontsluit ZorgDomein inmiddels GGZ- en VV&T-instellingen, diagnostische centra en zelfstandige behandelcentra. De volgende stap is het lokaal verbinden van eerstelijnszorgprofessionals. “Toen ik een jaar of 12 – 13 was, ging ik met vriendjes naar de rekenkamer om achter een computer te kunnen ‘programmeren’. De wereld van IT en technologie had een enorme aantrekkingskracht op mij. Maar toen ik na de middelbare school een vervolgopleiding moest kiezen werd het toch geen IT-opleiding. Op TV had ik een uitzending gezien over ondernemers die experimenteerden met bacteriën en gasvorming in een buis. Dat trok me wel en dus ging ik medische biologie studeren. Een wat bijzondere keuze wellicht, maar ook een verrijkende”, vertelt Walter Balestra, oprichter en CEO van ZorgDomein. Feiten • 91% van de huisartsen is aangesloten • 8 miljoen zorgaanvragen lopen jaarlijks via het platform • 1000 locaties bieden zorg aan via ZorgDomein • Op 5 na zijn alle ziekenhuizen in Nederland aangesloten bij ZorgDomein

samen waardoor patiënten vaak onnodig terug moesten komen en er werd eindeloos gebeld om afspraken voor elkaar te krijgen. Aan de andere kant zag ik een ongelofelijke betrokkenheid van veel individuen die graag goede zorg wilden leveren. Maar ook dat je als patiënt voor de service afhankelijk bent van de individuele kwaliteit van een zorgverlener. Je moet het dus treffen. Ik wilde hier iets mee en aan gaan doen. Want de service die een patiënt mag verwachten dient niet af te hangen van de motivatie van een individu. En inefficiëntie van ziekenhuisbezoeken is een verspilling van geld dat beter aan goede zorg besteed kan worden.”

Transparantie en efficiëntie “In een tijdsbestek van 17 jaar zijn we regio voor regio ZorgDomein gaan aanbieden. We hebben heel veel samengewerkt (en doen dat nog steeds) met huisartsen en ziekenhuizen. Langzaam werd ZorgDomein steeds groter en nu is ruim 90% van de huisartsen én ziekenhuizen aangesloten. Met ZorgDomein maken wij mogelijk dat er efficiënter gewerkt wordt en dat de lijnen tussen de verschillende zorgverleners transparant zijn. Zo hebben het samen mogelijk gemaakt om jaarlijks rond de 1,5 miljoen onnodige ziekenhuisbezoeken te voorkomen. Dat scheelt veel geld en voor de patiënt en eventuele familie heel veel tijd. Huisartsen kunnen samen met de patiënt bekijken welke mogelijkheden er zijn om naar door verwezen te worden. Zo ontstaat een objectief beeld van het beschikbare zorgaanbod gebaseerd op type zorg, toegangstijden, geboden service en reistijd. Het is belangrijk dat de patiënt meer zeggenschap krijgt over de keuze van een zorgaanbieder zodat je als patiënt goede zorg krijgt en dat je weet waar je

die kunt krijgen. Daarom hoop ik ook echt dat op de duur iedere zorgverlener ZorgDomein gaat gebruiken.

‘Keuzevrijheid, efficiëntie en kwalitatief betere zorg’ Samenwerking “Wij bieden een tool die zorgt voor keuzevrijheid, efficiëntie en kwalitatief betere zorg. Maar alléén hadden wij het niet zover kunnen schoppen. Zonder de transparante opstelling, investeringen vanuit de ziekenhuizen en het enthousiasme vanuit huisartsen en specialisten waren we niet zo ver gekomen. We blijven innoveren, want we willen dat ZorgDomein door álle zorgverleners gebruikt gaat worden. Zo hebben we nu ook ZorgDomein Patiëntoverleg: een zorgmessenger geïntegreerd in ZorgDomein. Zorgverleners die deelnemen aan ZorgDomein kunnen onderling informatie uitwisselen over een patiënt, in een beschermde, veilige omgeving. Deze service is zowel op een computer als op een mobiel te gebruiken. Ben je bij na een verwijzing even iets vergeten te melden dan kan je dat alsnog zonder te bellen aan je collega vertellen. Eén van de belangrijkste voordelen van de messenger is dat deze beveiligd is – waardoor privacy gewaarborgd is - iets wat bij WhatsApp bijvoorbeeld niet zo is. Bovendien is het mogelijk de conversaties weg te schijven naar je dossier, zodat dat compleet blijft. Door in contact te blijven met de zorgverleners kunnen we onze diensten nog beter maken, want zij weten als beste hoe, wat en wanneer ze iets willen delen om de zorg nog beter te maken”, sluit Walter af.

Iets dat er toe doet “Na mijn studie wilde ik in mijn werk een maatschappelijk belang terugvinden. En dat IT ook een rol toe bedeeld moest krijgen was mij duidelijk. Maar IT moest geen op zichzelf staand ding zijn. IT moest een maatschappelijk nut hebben. Het moest echt wat bijdragen en dan ook nog in een sector die er toe doet. Bij onderzoeksbureau Plexus nam ik letterlijk een kijkje in de keuken van de gezondheidszorg en kreeg zo een goed beeld van wat er gaande was. Enerzijds schrok ik van hoe inefficiënt processen ingeregeld waren.

‘Ik schrok hoe inefficiënt processen ingeregeld waren’ Doktoren hadden onderling geen eenduidig beleid, afdelingen werkten niet goed met elkaar

‘We blijven innoveren, want we willen dat ZorgDomein door álle zorgverleners gebruikt gaat worden.’

Advertentie

Alpha D3-Fogging®

Binnen 24 uur vrij van een besmetting

Jaarlijks vinden in ziekenhuizen en zorginstellingen duizenden desinfecties plaats als gevolg van een virus- of bacterie-uitbraak. MRSA en Noro zijn inmiddels uitgegroeid tot één van de meest kostbare en meest moeilijk te bestrijden besmettingen waar de gezondheidszorg mee te maken heeft. Het leidt soms tot een opname- of operatiestop en beperkte bezoekregelingen. Met grote gezondheids- en financiële gevolgen. Alpha D3Fogging is een bewezen desinfectiemethode op basis van waterstofperoxidenevel die is toegelaten voor de gezondheidszorg.

Voordelen van Alpha D3-Fogging - Besmette ruimtes zijn binnen enkele uren gedesinfecteerd en direct gebruiksklaar. - Bedden, meubels, gordijnen en andere materialen kunnen gewoon blijven staan en worden ook gedesinfecteerd. - Oppervlakken die normaal onbereikbaar zijn of geen behandeling met een waterige oplossing verdragen (spanningdragende delen, elektrische apparatuur e.d.) worden doeltreffend in het proces meegenomen. Meer weten? Ga naar www.alpheios.nl/fogging

Bijzonder Zorgnieuws

Nieuwe dottermethode

Column Catrien Bouman

voor slagaderverkalking In SJG Weert behandelt vaatchirurg Arthur Sondakh sinds kort patiënten met aderverkalking met een nieuwe dottermethode. Hierbij wordt gebruik gemaakt van geavanceerde medische technologie. Het ziekenhuis is het eerste ziekenhuis in Limburg dat deze behandeling toepast en het tweede in Nederland. Patiënten met vernauwde of afgesloten bloedvaten in de lies of knieholte, als gevolg van slagaderverkalking, komen hiervoor in aanmerking. De ingreep is voornamelijk geschikt voor patiënten waarbij het plaatsen van een stent niet gewenst is.

Kalk verwijderen Met de zogenaamde ‘HawkOne’, een geavanceerd apparaat van het medisch-technologiebedrijf Medtronic, kunnen artsen complexe slagaderblokkades van verschillende lengtes en types op lastige plekken in het lichaam efficiënt verhelpen.1 De methode werkt als volgt: Via een sneetje van twee millimeter in de lies wordt een katheter met een minuscuul mesje aan het uiteinde, door de vaatchirurg uiterst voorzichtig door de slagaders geduwd. Op de plek waar de vernauwing aanwezig is schraapt het mesje de kalkafzetting weg. De ‘kalk’ wordt met een filter afgevoerd. Vervolgens wordt een speciale ballon met een geneesmiddelcoating ingebracht, die de genezing van de binnenwand van de aders bevordert.

De ballon zorgt ervoor dat de celdeling afneemt en de gladheid van de binnenwand van de ader wordt hersteld. Dit draagt bij aan een snelle genezing na de ingreep en voorkomt dat de ader in de toekomst opnieuw dichtslibt. Deze ingreep is een uitstekend alternatief voor een openvaatoperatie. Vaatchirurg Arthur Sondakh is enthousiast over zijn ervaringen met de HawkOne. “Deze nieuwe dotterbehandeling is een patiëntvriendelijk alternatief voor zwaardere ingrepen zoals een openvaatoperatie of het plaatsen van een stent. Zeker omdat sommige beweeglijke plekken in het lichaam, zoals een knie of lies, vaak lastige plekken zijn om een stent te plaatsen”, aldus Sondakh.

Perifeer arterieel vaatlijden In Nederland leven volgens de laatste cijfers uit 2014 meer dan 130.000 mensen aan perifeer arterieel vaatlijden. Hiertoe behoort een brede groep aandoeningen die alle slagaderlijke vaatziekten omvatten, uitgezonderd die in de hals, hersenen en in het hart. Dit kan leiden tot etalagebenen, pijn bij het lopen en dreigende amputatie van benen, voeten of tenen. De oorzaak van de vernauwing is meestal vetafzettingen in en verkalking van de vaatwand (atherosclerose). Mensen met perifeer arterieel vaatlijden hebben een hoge kans op een al dan niet fatale hartziekte en/of beroerte.

Het ziekenhuis is het eerste ziekenhuis in Limburg dat deze behandeling toepast en het tweede in Nederland.

Verpleegkundig Consulent Oncologie Cytostatica in Ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten

Fluitconcert Een jonge vrouw komt voor haar laatste chemokuur. Op haar hoofd draagt ze een shawl zoals Erykah Badu in het begin van haar carrière deed. Deze Amerikaanse Rhythm and Blues zangeres droeg torenhoge en kleurrijke headwraps die haar een krachtig aanzien gaven. De jonge vrouw draagt het met minstens zoveel elan en het geeft ook haar de uitstraling van een Empress. Als ik een infuusnaaldje in haar arm prik start een meegekomen vriendin een gesprek om de jonge vrouw af te leiden. “Opvallend dat je wenkbrauwen niet zijn uitgevallen.” De vrouw geeft aan dat zij naar de workshop ‘Look Good Feel Better’ is geweest. Daar heeft zij praktische informatie gekregen over uiterlijke verzorging bij kanker. “Met een sjabloon en potlood teken ik ze bij.” “Dus je bent een gediplomeerd patiënt”, antwoordt de vriendin. Drie medepatiënten en hun familieleden luisteren geamuseerd mee.

Foto: John Peters

Ondertussen sluit ik het infuus aan en plak de canule af. “Ik kwam er opgedirkt vandaan”, vertelt de vrouw en richt zich tot alle mensen in de behandelruimte, “met meer make-up dan ik gewend ben. Ik fietste naar huis en onderweg waren er twee jongens die zich omdraaiden en naar me floten.” Er volgt gelach en bewonderend commentaar. Ik ga verder met het toedienen van medicijnen tegen misselijkheid. De jonge vrouw vraagt belangstellend aan de man in de behandelstoel tegenover haar hoe het met hem gaat. Ze hebben elkaar hier vaker ontmoet. Hij is klein en gedrongen. Zijn hoofd zit vol rimpels en naast zijn stoel staat een rollator. Hij ontketent een lachsalvo bij het gezelschap met zijn vermakelijke antwoord: “Kon ik nog maar fluiten…”

Advertorial

Slimmer scannen

met multifunctionele printers

oe scant u uw documenten? Gebruikt u multifunctionele printers, ook wel bekend als Alles-in-een-apparaten? Gebruikt u al zo’n multifunctioneel apparaat of bent u van plan er een aan te schaffen voor uw ziekenhuis, dan kunt u eenvoudig uw investering terugverdienen door ‘smart scannen’. Er bestaat écht een betere manier om te scannen met uw multifunctionele apparaat.

Uw uitdaging Uw belangrijkste uitdaging is om scannen organisatiebreed te kunnen beheersen. Multifunctionele apparaten geven uw medewerkers de mogelijkheid zelf te kiezen wanneer en hoe ze documenten scannen, waar de documenten worden opgeslagen, enzovoort. Als u honderden of zelfs duizenden mensen in dienst heeft, dan is het erg moeilijk, zo niet onmogelijk om controle te houden over wie wat op welk moment scant en waar de digitale documenten daadwerkelijk worden opgeslagen. Dit heeft vooral betrekking op vertrouwelijke documenten, zoals patiëntendossiers.

u, zelfs als u regels en procedures opstelt die elke medewerker moet volgen, nooit de garantie dat iedereen zich daar aan houdt.

Slim Scannen – Hoofdoverwegingen Om uw investering terug te verdienen, the scan procedures te optimaliseren en de productiviteit van uw medewerkers te vergroten, moet u er zich van verzekeren dat al uw gescande documenten correct worden verwerkt en overeenkomstig de wet worden gearchiveerd, terwijl uw medewerkers daar zo weinig mogelijk werk voor hoeven te verrichten. Bij elk document dat wordt gescand dient u er 100% zeker van te zijn dat: 1. U weet dat het gebeurt 2. het vindbaar en correct geïndexeerd is 3. het gestructureerd wordt gearchiveerd volgens de wettelijke regels 4. het eenvoudig teruggehaald kan worden. Hoe krijgt u dit voor elkaar?

Gescande documenten beheersen

‘Scannen moet eenvoudig en handig zijn’ De gebruikers van multifunctionele apparaten functioneren in een snelle werkomgeving die wordt beheerst door deadlines. Zij verwachten dat scannen eenvoudig en handig moet zijn, i.e. een eenvoudig middel om hun dagelijkse werk gemakkelijker te maken. Voor hen is het belangrijk dat ze maar op een knop hoeven te drukken om een document te scannen en het later weer terug te vinden. Het scannen van documenten is echter niet hun hoofdbezigheid. Daardoor heeft

U heeft een organisatiebreed controlesysteem nodig om het meest uitdagende deel van documenten scannen en archiveren te beheersen. Dit systeem moet primair steunen op technologiegestuurde procedures (en niet op gebruikers)en dient de volgende specifieke taken te volbrengen:

Op het moment dat iemand een document scant, moet het worden geïndexeerd en op een gestructureerde manier geclassificeerd. Dit zorgt er voor dat u elk document eenvoudig kunt zoeken en vinden.

Documenten moeten in elk formaat kunnen worden gescand, bijvoorbeeld PDF, maar moet ook in een open format, bijvoorbeeld TIFF, beschikbaar zijn. Hierdoor is het risico op problemen met de toegankelijkheid of compatibiliteit in de toekomst minimaal.

Gescande documenten dienen accuraat en complete te zijn (geen missende pagina’s) en opgeslagen als ‘alleen-lezen’ met versie controle.

Blanco pagina’s mogen nooit worden verwijderd. Juridisch gezien kan een verwij-

Multifunctionele apparaten functioneren in een snelle werkomgeving. derde blanco pagina uit een patiënten dossier of een contract tot grote problemen leiden. Alle gescande documenten moeten worden opgeslagen in een beveiligd, goed gestructureerd digital archief, niet in netwerkmap pen (bijv. Mappen van deafdeling accoun tancy) omdat deze mappen geen archief vormen overeenkomstig de wettelijke voorschriften.

Als u wenst dat belangrijke gegevens automatisch van gescande documenten worden afgelezen (bijvoorbeeld factuurnummer aantal, etc.van binnenkomende facturen) dan moet u de data capture functionaliteit integreren met uw multifunctionele apparaat.

Als u gescande documenten wilt integreren in bestaande ICT systemen (bijvoorbeeld HIS) dan moeten ze eerst correct worden opgeslagen en gearchiveerd in een archief dat voldoet aan de wettelijke regels.

iGuana wil u graag helpen bij het volbrengen van deze noodzakelijke en belangrijke taken. Wij hebben special hiervoor een beheersysteem ontwikkeld, de MFD 2.0 Smart Scanning Addon voor uw multifunctionele apparaat. Met MFD 2.0 kunt u er zeker van zijn dat u altijd uw gescande documenten kunt beheren. Dit zorgt voor rust in uw organisatie.

Zorg en Ziekenhuis

Grote verbetering verwacht in behandeling van beroerte Een nieuw, multidisciplinair onderzoek naar een betere behandeling van beroerte is van start gegaan. Het doel is dat meer patiënten overleven en goed herstellen na een herseninfarct of hersenbloeding. De Hartstichting geeft hiermee gehoor aan de wens van patiënten, artsen en wetenschappers om de acute behandeling van beroerte te verbeteren. Vorige week vond in Den Haag de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst plaats. In totaal werken er ruim 60 onderzoekers en minstens 18 onderzoekscentra aan het project mee.

‘Jaarlijks worden 41.000 mensen hierdoor getroffen en overlijden hier 9.600 mensen aan’ Beroerte (verzamelnaam voor herseninfarct en hersenbloeding) is een van de dodelijkste hart- en vaatziekten. Jaarlijks worden 41.000 mensen hierdoor getroffen en overlijden hier 9.600 mensen aan. Patiënten die het wel overleven, houden vaak blijvende klachten over, zoals verlamming of problemen met praten. In

Nederland leven ruim 300.000 mensen met de gevolgen van een beroerte. De afgelopen decennia zijn een aantal behandelingen ontwikkeld, maar die zijn lang niet altijd succesvol.

Vervolg op de oplossing: stolsel weghalen met katheter De onderzoekers bouwen voort op het eerdere, succesvolle onderzoek ‘MR CLEAN’, mede gesteund door de Hartstichting, dat belangrijke nieuwe inzichten opleverde. Onderzoek door een multidisciplinaire groep van radiologen, een neurochirurg en neurologen wees uit dat patiënten beter en sneller herstellen als je het afgesloten bloedvat snel openmaakt met een katheter. Ze hebben minder hersenschade, minder neurologische klachten en functioneren beter in het dagelijks leven. Dit leidde in 2015 tot een nieuwe behandeling die inmiddels in Nederland door 19 ziekenhuizen - en ook wereldwijd - steeds vaker wordt toegepast.

Doel: minder slachtoffers van een beroerte “Met dit vervolgonderzoek willen we ervoor zorgen dat meer patiënten een beroerte overleven, en na afloop weer zelfstandig door het leven kunnen”, stelt een van de onder-

zoeksleiders, prof. Diederik Dippel. “We willen de behandeling van zowel herseninfarcten als hersenbloedingen sterk verbeteren. Het weghalen van het stolsel werkt nu bij een beperkte groep, maar we willen deze nieuwe methode verbeteren en voor veel meer patiënten toepasbaar maken,” licht Dippel toe. Het project omvat ook andere onderzoeken, onder meer naar een betere behandeling van hersenbloedingen. Ook zoeken de wetenschappers uit of patiënten beter herstellen als ze in de ambulance een medicijn krijgen om de doorbloeding van de hersenen te verbeteren.

Uniek consortium Het project draagt de naam ‘CONTRAST’ (COllaboration for New TReatments of Acute STroke), en wordt geleid door prof. dr. Diederik Dippel van het Erasmus MC in Rotterdam en prof. dr. Charles Majoie van het AMC Amsterdam. Bijzonder is dat in totaal 18 onderzoekscentra en meer dan 60 onderzoekers aan het project meewerken: alle universitaire centra en veel grote Nederlandse ziekenhuizen nemen deel. Een groep van internationale experts ondersteunt het project. De resultaten zullen worden gepubliceerd in internationale vakbladen. Ook zullen de onderzoeksgegevens uiteindelijk beschikbaar komen voor alle geïnteresseerde academische onderzoekers die ze willen gebruiken voor verder onderzoek naar de behandeling van herseninfarct en hersenbloeding.

Feestelijke onthulling kunstwerk LUCE bij ziekenhuis Op dinsdag 6 juni werd het kunstwerk LUCE onthuld. Het zes meter hoge gele beeld voor de ingang van Meander Medisch Centrum wordt een nieuw ‘landmark’ en herkenningspunt in Amersfoort.

De onthulling Er was muziek van DJ Lubbertus van Via AV en enkele korte toespraken, onder meer van burgemeester Bolsius. Aan het publiek werd gevraagd om zich in iets geels te kleden of iets geels mee te nemen. De onthulling was vanaf 17.00 uur ook als livestream op Facebook te volgen. Het hele spektakel vond plaats op de loopbrug bij de hoofdingang van het ziekenhuis aan de Maatweg in Amersfoort.

Op zaterdag 20 mei werd het beeld op zijn plaats voor het ziekenhuis gezet

Op zaterdag 20 mei werd het beeld op zijn plaats voor het ziekenhuis gezet. Het kwam met ‘groot transport’ uit België, vanuit het atelier van beeldend kunstenaar Nick Ervinck

in Lichtenvoor. Deze internationaal vermaarde kunstenaar staat bekend om zijn grote gele sculpturen.

‘De plaatsing van LUCE is een belangrijke mijlpaal’ Het kunstwerk is gekozen en gefinancierd door bewoners en bedrijven uit de brede regio van Amersfoort. Door plaatsing bij de ingang van Meander gaat het kunstwerk deel uitmaken van de openbare ruimte in Amersfoort. Daarmee wordt LUCE van iedereen: bewoners uit de regio, patiënten, medewerkers en van bedrijven en particulieren die hebben bijgedragen aan LUCE. De fondsenwerving is opgezet door Stichting Vrienden van Meander. De plaatsing van LUCE is een belangrijke mijlpaal in het vijfjarig bestaan van de Vrienden van Meander.

Mensen met een garnalenallergie zijn vaak ook allergisch voor meelworm, een alternatieve eiwitbron die het hoofdbestanddeel vormt van bijvoorbeeld insectenburgers. Proefpersonen met een bewezen garnalenallergie ondergingen een huidpriktest met extracten van meelwormen.

Allergierisico’s van insecteneiwitten in voeding aangetoond Dit onderzoek bevestigt het belang van de Europese Novel Food Law, waarin is geregeld dat introductie van zogenaamde ´novel foods´ pas mag plaats vinden nadat het allergene potentieel ervan goed is vastgesteld en het product veilig is bevonden. Deze conclusie trekt dermatoloog-in-opleiding Henrike Broekman van het UMC Utrecht, die op 23 mei op dit onderzoek promoveerde. Naar aanleiding van eerder laboratoriumonderzoek en signalen uit de praktijk onderzochten het UMC Utrecht en onderzoeksinstituut TNO op uitgebreide schaal het allergene potentieel van de meelworm (Tenebrio molitor). Hierbij ondergingen volwassen proefpersonen met een bewezen garnalenallergie een huidpriktest met extracten van meelwormen. Een deel van de proefpersonen deed ook mee aan een dubbelblinde, placebo-gecontroleerde voedselprovocatietest, waarbij patiënten met een garnalenallergie oplopende hoeveelheden vermalen meelworm in een snack te eten kregen. Vervolgens werd onderzocht óf en bij welke hoeveelheid er een allergische reactie optrad. Het onderzoek werd deels gefinancierd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Meelwormallergie Henrike Broekman vat samen: “Uit onze studies blijkt dat ongeveer 75 procent van de patiënten met een bekende garnalenallergie

óók allergisch is voor meelworm. Verder zagen we dat het consumeren van meelworm óók bij personen zonder voedselallergie in de voorgeschiedenis een allergische reactie kan uitlokken. Tenslotte lijkt het er op dat patiënten die allergisch zijn voor huisstofmijt of pollen, óók allergisch kunnen zijn voor meelworm.”

Duurzame eiwitbron Om de wereldwijde voedselvoorziening te kunnen blijven garanderen worden er alternatieve en duurzame eiwitbronnen ontwikkeld op basis van bijvoorbeeld insecten, koolzaad of algen. Hoewel in de Westerse samenleving het eten van insecten niet gebruikelijk is, zien de WHO/FAO het als een deeloplossing bij het tegengaan van ondervoeding. “Meelworm zit nu al in veevoer en speciaalzaken en supermarkten verkopen ze in toenemende mate als knapperige snack of als burger. Vandaar dat we ons in eerste instantie hebben gericht op dit insect”, aldus Broekman.

Consumentenveiligheid Broekman vervolgt: “In het kader van consumentenveiligheid moeten deze nieuwe voedselbronnen natuurlijk wel voldoen aan eisen zoals die door voedselveiligheidsautoriteiten worden gesteld. Het specifiek testen op allergene eigenschappen vormt daarbij een belangrijk onderdeel van de toelatingsprocedure voor ‘novel foods’. Dit is in het belang van zowel de consument (die een kleiner risico loopt op blootstelling aan voedsel dat een

allergische reactie kan oproepen) als van de producent (die vroegtijdig op de hoogte komt van het eventuele allergene potentieel van het product).”

Over voedselallergie Voedselallergie is een belangrijk, wereldwijd gezondheidsprobleem en treft ongeveer 3 procent van de bevolking. Het gaat hier bijvoorbeeld om allergie voor pinda’s, koemelk en garnalen. Voedselallergie treedt op binnen enkele minuten tot maximaal 2 uur na inname van een allergene voedselbron. Klachten die kunnen optreden betreffen de huid (jeuk, roodheid, bultjes), maagdarmstelsel (diarree, braken, buikkrampen), luchtwegen (heesheid, astma) en het hart- en vaatstelsel (duizeligheid, bewustzijnsverlies). Soms leidt een allergische reactie tot een potentieel dodelijke anafylactische shock.

Promotie Henrike Broekman (Utrecht, 1980) promoveerde op 23 mei 2017 aan de Universiteit Utrecht op het proefschrift “Allergenic risks of mealworm and other insects - An approach to assess the risks of new food proteins in allergic patients”. Promotoren zijn prof. dr. A.C. Knulst en prof. dr. C.A.F.M. Bruijnzeel-Koomen (afdeling Dermatologie en Allergologie, UMC Utrecht). Copromotoren zijn dr. G.F. Houben en dr. K.C.M. Verhoeckx (TNO, Zeist). Henrike Broekman is begin 2017 gestart met haar opleiding tot dermatoloog in het UMC Utrecht.

Zorg en Ziekenhuis

11 Zorgsector heeft meeste datalekken De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) ontving vorig jaar bijna 5700 meldingen van datalekken. De gezondheidssector is koploper met het aantal meldingen. Dat blijkt uit het jaarverslag van de AP. Bijna 30 procent van alle datalekken (1645 meldingen) komt uit de zorgbranche. De sectoren financiële dienstverlening (ruim 17 procent) en openbaar bestuur (15 procent) sluiten de top drie af. Verder kwam 11,6 procent van de meldingen uit de sector informatie en communicatie. ‘Dat de meeste meldingen uit de zorgsector komen, wil niet zeggen dat zich hier de ergste overtreders bevinden’, schrijft de AP in het jaarverslag. ‘Vaak gaat het in deze branche om gevoelige persoonsgegevens zoals gezondheidsgegevens, financiële gegevens en/of het burgerservicenummer (bsn). Organisaties in deze sectoren moeten, gezien de aard van de gegevens, eerder een melding doen.’

Meldingen Op basis van de bijna 5700 meldingen heeft de AP in ruim vierduizend gevallen een eerste, oriënterend onderzoek gedaan. Ruim honderd organisaties kregen naar aanleiding hiervan een waarschuwing van de autoriteit. In tientallen gevallen startte de AP een diepgaander onderzoek.

Bestuurlijke boete Bij het niet naleven van wettelijke verplichtingen kan de AP besluiten om gebruik te maken van de bevoegdheid een last onder bestuursdwang of een last onder dwangsom op te leggen. In 2016 is twintig keer een procedure gestart om een last onder dwangsom op te leggen. Veelal nemen de onderzochte bedrijven en organisaties al maatregelen om de geconstateerde overtredingen te beëindigen voordat de AP daadwerkelijk een last onder dwangsom oplegt. Daarnaast mag de autoriteit een bestuurlijke boete opleggen van maximaal 820.000 euro. In 2016 heeft de AP hier geen gebruik van gemaakt.

Nieuwe wet In Nederland geldt de Wet bescherming persoonsgegevens alleen nog in 2017. Vanaf 2018 is namelijk Europese privacywetgeving (de Algemene verordening gegevensbescherming, AVG of in het Engels GDPR) van toepassing. Nederlandse organisaties hierover voorlichten staat dit jaar boven aan op de agenda van de AP.

UMCG start twee onderzoeken naar verandering in depressieve klachten

Het UMCG begint met twee nieuwe onderzoeken naar het verloop van depressieve klachten. Het doel van beide onderzoeken is om na te gaan of er signalen zijn die aangeven dat er een verandering in depressieve klachten aan zit te komen. Het eerste onderzoek gaat na wat er gebeurt tijdens de afbouw van antidepressiva en of een eventuele terugkeer van depressie voortijdig is te voorzien. De tweede studie willen nauwkeurig in kaart brengen wat er gebeurt als mensen herstellen van depressieve klachten.

koepelende Transition In Depression-studie (TRANS- ID); dit is gefinancierd met een Europese subsidie (ERC-consolidator grant).

Veranderingsproces In beide onderzoeken wordt het individuele veranderingsproces heel nauwkeurig in kaart gebracht met korte dagelijkse metingen van stemming, gedrag, beweging, en hartritme. Hiermee zijn voor het eerst persoonsspecifieke modellen te maken en is per persoon te zien wat er voorafgaat aan veranderingen in depressieve klachten.

Verloop klachten Het verloop van psychiatrische klachten van mensen gaat op en neer. Het kan een tijd lang heel goed gaan met bijvoorbeeld een patiënt die in het verleden een depressieve episode heeft gehad. Toch kan deze patiënt op een bepaald moment plotseling weer terugvallen.

‘Toch kan deze patiënt op een bepaald moment plotseling weer terugvallen’ Een cruciale vraag is of dit soort plotselinge kantelpunten te voorzien zijn. Beide nieuwe onderzoeken gaan na of er waarschuwingssignalen zijn die voorafgaan aan deze verschuivingen in psychiatrische symptomen. Dit kan patiënt-specifieke informatie opleveren over de nadering van een kantelpunt in klachten. Beide onderzoeken zijn deel van de over-

Aan de studie over medicatie-afbouw kunnen mensen meedoen die in het verleden depressieve klachten hebben gehad en in overleg met hun arts hebben besloten hun antidepressiva af te bouwen. Aan het onderzoek over het herstel van een depressie kunnen mensen meedoen die nu depressieve klachten hebben en binnenkort starten aan een psychologische behandeling. Meer informatie over de onderzoeken en over de mogelijkheid om mee te doen aan de onderzoeken, is te vinden op: www.transid.nl Meer informatie over hoofdonderzoeker Marieke Wichers en over de methodiek die ten grondslag ligt aan deze onderzoeken, is in onderstaande twee links te lezen: https://kennisinzicht.umcg.nl/Paginas/Depressies-voorspellen-kan-dat.aspx https://www.umcg.nl/NL/UMCG/Nieuws/Persberichten/Paginas/grote-europese-onderzoeksubsidie-voor-umcg.aspx

In beide onderzoeken wordt het individuele veranderingsproces heel nauwkeurig in kaart gebracht.

Landelijke inhalatie-instructie voor medicatie longpatiĂŤnten Wat tien jaar geleden begon als een regionaal initiatief van longverpleegkundigen uit Groningen, is nu een onafhankelijke instructie op het gebied van inhalatiemedicatie voor alle longpatiĂŤnten in Nederland.

Zorg en Ziekenhuis

13 Dit onderzoek bevestigt het belang van de Europese Novel Food Law, waarin is geregeld dat introductie van zogenaamde ´novel foods´ pas mag plaats vinden nadat het allergene potentieel ervan goed is vastgesteld en het product veilig is bevonden. Deze conclusie trekt dermatoloog-in-opleiding Henrike Broekman van het UMC Utrecht, die op 23 mei op dit onderzoek promoveerde. Samen met apothekers, longartsen en huisartsen zijn afspraken gemaakt en is een onafhankelijke scholing opgezet, met gestandaardiseerd lesmateriaal, protocollen en patiënteninformatie. Dit is van belang omdat als de medicatie niet op de juiste manier gebruikt wordt, de klachten aanhouden en de patiënt onnodig zwaardere medicatie voorgeschreven krijgt. Nederland telt ruim 600.000 astma patiënten. Nog eens ruim 600.000 mensen lijden aan COPD. Astma komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen. Door de vergrijzing neemt het aantal patiënten toe. Patiënten met longziekten gebruiken bijna allemaal inhalatiemedicatie. De medicijnen komen direct in de longen door ze met een inhalator in te ademen. Om ze optimaal te laten werken, zijn de juiste inhalatietechniek en het gebruik van de juiste inhalator van groot belang. Veel patiënten maken fouten bij de toediening, omdat er bijvoorbeeld geen goede instructie is gegeven of er een onjuist protocol wordt gehanteerd. Hierdoor werken de medicijnen dan minder goed. Titia Klemmeijer richtte als longverpleegkundige samen met collega-longverpleegkundigen de Stichting Inhalatie Medicatie Instructie School (IMIS) op: ‘Ik wilde dat iedere patiënt op dezelfde wijze inhalatie-instructie krijgt. Want alleen door een optimaal gebruik, kunnen de medicijnen goed hun werk doen!’ De stichting is volledig onafhankelijk en heeft als doel de landelijke kwaliteit en uniformiteit van zorg voor patiënten met astma en COPD op het gebied van inhalatie-instructies te verbeteren.

Landelijke scholing Naast het ontwikkelen van eenduidige protocollen geeft de Stichting IMIS ook landelijk scholing op het gebied van inhalatie-instructie. Op dit moment zijn er zeventig trainers actief in Nederland. Zij verspreiden via nascholingen de kennis verder onder zorgverleners als huisartsen, praktijkverpleegkundigen, apothekers en apothekersassistenten. Deze trainers worden op hun beurt weer ieder jaar bijgeschoold en geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van inhalatietechniek, - technologie en -protocollen. Titia Klemmeijer verzorgt ieder jaar deze scholing samen met Paul Hagedoorn. Hij is als inhalatietechnoloog

Naast het ontwikkelen van eenduidige protocollen geeft de Stichting IMIS ook landelijk scholing op het gebied van inhalatie-instructie.

verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en deed wetenschappelijk onderzoek naar het gebruik van inhalatie-medicatie.

Patiëntenkaarten Voor de instructie van inhalatiemedicatie heeft de stichting voor ieder inhalatiesysteem patiëntenkaarten ontwikkeld. Hierop staan afbeeldingen en korte teksten. Deze maken de verschillende stappen voor het juiste gebruik van de inhalatiemedicatie inzichtelijk. De informatie is ook voor laaggeletterden goed te begrijpen. De instructie is gebundeld in een handige klapper. De patiënt ziet aan de ene zijde van de klapper de patiëntenkaart en de zorgverlener ziet aan de andere zijde het bijbehorende landelijke protocol. Na de instructie krijgt de patiënt de informatie mee naar huis. De patiëntenkaart heeft een aangetoond positief effect op het juiste inhalatiegebruik. Het succes ervan is niet onopgemerkt gebleven: de kaart wordt intussen ook gebruikt in het buitenlanden en is onder andere vertaald in het Engels, Duits en Zweeds.

Wetenschappelijk onderzoek Het effect van de patiëntenkaart op het gebruik

van inhalatiemedicatie is binnen het Martini Ziekenhuis ook wetenschappelijk onderzocht. Een groep van honderd longpatiënten is gevraagd naar de manier waarop zij inhaleren. Vervolgens kreeg de ene helft een gewone instructie over het inhalatiemedicijn en de andere groep kreeg uitgebreide uitleg over de medicatie, het hoe en waarom, en de patiëntenkaart werd in stappen doorgenomen. Beide groepen werden zes weken later weer gezien. De groep die de uitgebreide uitleg kreeg, presteerde 39% beter dan de groep die de niet de uitgebreide instructie kreeg.

Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten De ambities op het gebied van een uniforme inhalatie-instructie sluit naadloos aan op het Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten (NACL), dat begin 2014 van start ging. Dit programma moet zorgen voor verbetering van preventie en zorg voor longpatiënten met meer doelmatigheid. Het behalen van 20% meer rendement van inhalatiemedicatie is als een van de belangrijkste doelstellingen geformuleerd om longzorg betaalbaar te houden. Deze doelstelling moet binnen vijf jaar worden behaald.

Reportage

Speciale coating als wapen tegen ziekenhuisinfecties

dr. Francy Crijns ‘Het is voor het eerst dat dit vraagstuk op een dergelijke omvangrijke en internationale schaal wordt aangepakt’

Vijf op de honderd patiënten lopen bij ziekenhuisverblijf een infectie op. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de volksgezondheid, maar brengt ook hoge zorgkosten met zich mee. Omdat gewone desinfecterende middelen niet voldoende helpen zijn innovatieve middelen in de maak, zoals antimicrobiële (nano)coatings. - door Walter Wijnhoven

Zorg en Ziekenhuis

uim 60 hogescholen, universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven uit 30 Europese landen hebben de krachten gebundeld om deze coatings te ontwikkelen en het gebruik ervan te onderzoeken. Zij vormen samen het AMiCI-consortium (Anti-Microbial Coating Innovations to prevent infectious disease). Het consortium wordt geleid door dr. Francy Crijns, opgeleid aan de Katholieke Universiteit in het Belgische Leuven en senior docent-onderzoeker aan Zuyd Hogeschool in Heerlen.

Zuyderland-ziekenhuizen “Het project heeft een aanvankelijke looptijd van vier jaar; het is voor het eerst dat dit vraagstuk op een dergelijke omvangrijke en internationale schaal wordt aangepakt”, vertelt dr. Crijns. Het onderzoek wordt ondersteund door het Europese COST-programma, dat door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) wordt gecoördineerd in Nederland (zie ook kader).

antiseptica (zoals chloorhexidine) en peptiden. Crijns: “In commercieel verkrijgbare antimicrobiële coatings zien we vooral metalen en metaaloxiden (titaniumdioxide, koper en zilver) en quaternaire ammoniumverbindingen.” Producenten van coatings bewegen zich vooral in de voedingsindustrie, dergelijke coatings zijn niet of nauwelijks onderzocht in zorginstellingen. “Veel onderzoek op het gebied van antimicrobiële coatings wordt uitgevoerd onder gestandaardiseerde omstandigheden in laboratoria”, vertelt Crijns. “Daar wordt bijvoorbeeld de temperatuur, de luchtvochtigheid en de hoeveelheid licht constant gehouden en vaak zo ingesteld dat de coating zijn maximale effect laat zien. Een ziekenhuisomgeving is verre van gestandaardiseerd. Coatings die in labsituaties een enorme reductie van bacteriën tonen, kunnen in werkelijke omstandigheden mogelijk geen effect hebben. Vandaar dat deze Limburgse ‘living lab’-studies zo belangrijk zijn!”

‘Hotspots’ “Dit jaar is een proef gestart bij de Zuyderland-ziekenhuizen in Heerlen en Geleen en het VieCuri in Venlo; deze studies worden in november 2018 afgerond. De eerste resultaten van Zuyderland-locatie Geleen zullen deze zomer gepresenteerd worden aan het consortium. Dan hebben we de resultaten van de labtesten, de metingen vóór het aanbrengen van de coating en de metingen één en drie maanden na het coaten.”

‘Living labs’ De ziekenhuiskamers die tijdens het onderzoek worden gebruikt, zijn eigenlijk ‘levende laboratoria’, waar gewoon patiënten verblijven. Het onderzoek is dubbelblind: de ene ruimte wordt met het echte middel behandeld en een andere ruimte met een ‘nepmiddel’. Daarna worden met wattenstaafjes monsters genomen die vervolgens in petrischaaltjes op kweek worden gezet.

‘Levende laboratoria, waar gewoon patiënten verblijven’ “Wij als onderzoekers weten niet welke van de vier kamers gecoat zijn en welke de controlekamers zijn”, vertelt Crijns. “Het mooiste zou zijn als we in bepaalde kamers een lagere bacteriële load vaststellen, wat later de behandelde kamers blijken te zijn… Maar ik wil niet vooruitlopen op de resultaten.”

Ingrediënten De coatings bevatten ingrediënten die het aantal micro-organismen op gecoate oppervlakken verminderen of elimineren. Voorbeelden zijn metaaloxiden, antibiotica (zoals penicilline),

Antimicrobiële coatings kunnen in principe toegepast worden op elk soort oppervlak, zoals kunststof, metaal, glas, textiel en keramiek. Alleen is niet elke coating voor elk oppervlak geschikt. Titaniumdioxide nanocoatings kunnen bijvoorbeeld zowel op textiel als op harde oppervlakken aangebracht worden. Bepaalde kopercoatings in verven kun je niet op textiel aanbrengen. In de gezondheidszorg wordt vooral gedacht aan zogenoemde ‘hotspots’, aldus Crijns. “Dit zijn plaatsen die veel worden aangeraakt en waarop zich veel bacteriën bevinden, zoals bedranden, kranen en deurknoppen. Of plaatsen die moeilijker zijn schoon te houden, zoals de afstandsbediening van de TV, touchscreens en toetsenborden. Maar het is zeker niet de bedoeling om hele ziekenhuizen te coaten.”

Internationale samenwerking Het project vindt in 30 verschillende Europese landen plaats. “De internationale samenwerking verloopt zeer positief”, zegt dr. Francy Crijns. “Na een jaar hebben we bijvoorbeeld al drie netwerkbijeenkomsten gehad en drie gezamenlijke publicaties in wetenschappelijke tijdschriften gerealiseerd.”Onderzoekers doen al ervaring op in laboratoria in een ander Europees land en ook coating-bedrijven wisselen ervaringen uit. “Onze volgende grote meeting vindt plaats in juni in Pori, Finland. Het enthousiasme van de verschillende partners om erbij te zijn en hun bijdrage te leveren is groot!”, aldus Crijns

Deelnemers Het netwerk wordt ondersteund door het Europese COST-programma, (European Cooperation in Science and Technology) dat door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) wordt gecoördineerd in Nederland. Het onderzoek zelf wordt door landelijke, regionale of Europese onderzoekssubsidies gefinancierd. Zo wordt het onderzoek in de Limburgse ziekenhuizen door STA-RAAK ondersteund. Deelnemers hierin zijn behalve Zuyd Hogeschool en de genoemde ziekenhuizen ook Chemelot Innovation and Learning Labs (CHILL), Expertisecentrum Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT), Maastricht Universitair Medisch Centrum en Saxion. Het onderzoek maakt ook deel uit van Limburg Meet (LIME), een grootschalig ontwikkelingsprogramma op het gebied van meten in de zorg.

Spuitpistool of verfkwast De werkingsduur hangt af van de coating, maar ook van de actieve componenten en het behandelde oppervlak, legt Crijns uit. “De meeste fabrikanten van antimicrobiële coatings geven aan dat de coating werkzaam is zolang hij op het oppervlak aanwezig is en niet door slijtage eraf gehaald wordt. Dit kan vijf jaar of langer duren. Bij textiel zijn er coatings die minimaal 100 wasbeurten zouden doorstaan. Hier hebben wij zelf nog geen onderzoeksresultaten van.” Het aanbrengen is afhankelijk van het soort coating en het oppervlak. “Bepaalde coatings, zoals titaniumdioxide, worden onder druk verneveld op oppervlakken met een spuitpistool. Sommige coatings worden met een verfkwast aangebracht en weer andere via poedercoating.” Het internationale consortium ziet antimicrobiële coatings ook als veelbelovend wapen in de strijd tegen de beruchte (multiresistente) MRSA-bacterie.

Meer info over het COST-programma: www.rvo.nl/cost.

Advertentie

Speciale supplementen... ...om u verder te helpen Blijf in beweging met Collasense met goed opneembaar collageen type II en natuurlijke vitamine C Slechts 1 kleine capsule per dag Collageen is het belangrijkste structurele eiwit in gewrichtskraakbeen en bestaat voor het grootste deel uit collageen type II. Het speciale verwerkingsproces van Collasense zorgt ervoor dat de structuur van collageen type II in Collasense behouden blijft. Dit is belangrijk voor een juiste werking. De goed opneembare, natuurlijke vitamine C in Collasense draagt bij aan de normale collageenvorming voor het normaal functioneren van kraakbeen. Geef Collasense twee maanden de kans 30 capsules met 10 mg collageen type II en 40 mg vitamine C

Aadexil probiotica met geleidelijke afgifte Aadexil bevat maar liefst 6 miljard kolonievormende bacteriën van zeven stammen. De gepatenteerde formulering met Bio-tract technologie zorgt voor een goede kwaliteit, optimale bescherming en geleidelijke afgifte op verschillende plaatsen in het darmtraject. Door de speciale verwerking blijven de bacteriën lange tijd stabiel. Aadexil is geschikt voor alle leeftijden vanaf 2 jaar. 30 caplets met 6 miljard bacteriën van 7 stammen

Cranaxil cranberryconcentraat met natuurlijk afgiftesysteem Cranaxil is een bijzonder voedingssupplement vanwege de hoge concentratie bestanddelen van de gehele cranberrybes – dus vruchtvlees, schil, zaad én sap. Alle bestanddelen blijven in hun natuurlijke verhouding, waardoor er synergie is. Voor één capsule van 500 mg wordt 17 gram verse cranberry’s gebruikt. De actieve bestanddelen van cranberry’s gaan bij bewaren relatief snel achteruit. In Cranaxil is het cranberryconcentraat op een bijzondere wijze verwerkt, waardoor de actieve bestanddelen beschermd zijn tegen achteruitgang tijdens de opslag en tevens bij inname beschermd zijn. Cranaxil heeft een bijzonder, natuurlijk afgiftesysteem (een matrix van vezels van de cranberry) dat de maag ontziet en de actieve bestanddelen beschermt. Dit systeem zorgt ook voor een constante, gereguleerde afgifte.

MenaQ7 met goed opneembare vitamine K2 Draagt bij aan het behoud van normale botten... en meer Met het verloop der jaren gaat de conditie van onze botten ons steeds meer aan het hart. Vitamine K2 kan daar mogelijk een rol bij spelen. Vitamine K2, in de vorm van menaquinone-7, komt voort uit fermentatie van natuurlijke bronnen. Een belangrijke innovatie zorgt voor een grotere zuiverheid en stabiliteit van menaquinone-7 in de natuurlijke vorm. Dit maakt dat de natuurlijke vitamine K2 in MenaQ7 goed opneembaar en beter beschikbaar is voor het lichaam. Vitamine K2 is van belang voor de opbouw van normale botten. Door de toevoeging van vitamine D is er een goede synergie voor het behoud van normale botten. Vitamine D draagt bij tot normale calciumgehalten in het bloed. 60 tabletten met 45 mcg vitamine K2 & 5 mcg vitamine D

MenaQ7 Forte met 180 mcg vitamine K2 MenaQ7 Forte bevat een hoger gehalte aan vitamine K2. Dit geeft een optimale voorziening van vitamine K2. 30 V-caps. met 180 mcg vitamine K2 Let op! Vitamine K2 180 mcg niet gebruiken wanneer iemand antistollingsmiddelen van het cumarinetype neemt.

30 V-capsules met 500 mg cranberryconcentraat Onder andere verkrijgbaar bij Holland & Barrett/De Tuinen, Gezond & Wel, Vitaminstore en andere gezondheidswinkels en via drogisten als DIO en DA

Aangenaam Verzorgd

Wijkverpleegkundige gaat oudere helpen binnen de spoedzorg Steeds meer ouderen die complexe zorg nodig hebben, komen terecht op de spoedeisende hulp of de huisartsenpost. In de regio Noordwest-Veluwe en Zeewolde gaan wijkverpleegkundigen per 5 mei in de avond-, en weekenduren ouderen helpen om voor hen de thuiszorg te organiseren. Met als doel de zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren en onnodige (her)opnames te voorkomen.

of soms is toch (tijdelijk) eerstelijns verblijf nodig. Op doordeweekse werkdagen bieden de webapplicatie “thuiszorgkeuze.nl”, nazorgconsulenten en transferverpleegkundigen van het ziekenhuis St Jansdal uitkomst. In de avonden weekenduren is dit niet het geval. Met de inzet van bereikbaarheidsdiensten van wijkverpleegkundigen in deze uren willen we hier verandering in brengen.”

Ondersteunen kwetsbare ouderen Pilot Icare, Zorggroep Noordwest-Veluwe, Coloriet, huisartsencoöperatie Medicamus en het ziekenhuis St Jansdal starten hiervoor een pilot voor de duur van 14 weken met de inzet van bereikbaarheidsdiensten van wijkverpleegkundigen op de spoedeisende hulp en de huisartsenpost. De pilot is onderdeel van het programma GezondVeluwe, waarin zorgen welzijnsorganisaties, gemeenten en inwoners samenwerken aan de regionale zorg en gezondheid rondom ouderen. Projectleider Alice Reemeijer van Icare vertelt: “Het aantal kwetsbare ouderen die spoedzorg nodig hebben van een huisartsenpost of spoedeisende hulp van het ziekenhuis neemt steeds meer toe. Met name in de avonden, nachten en weekenden zien we een stijging. Een groot aantal kan na een bezoek aan de arts weer naar huis met eventueel extra thuiszorg,

De wijkverpleegkundigen ondersteunen de kwetsbare ouderen die zijn behandeld op de spoedeisende hulp of de huisartsenpost door hen te begeleiden naar de best passende plek. Alice legt uit: “Dit kan thuis zijn met bijvoorbeeld de ondersteuning van thuiszorg of een eerstelijnsverblijf. Waar nodig zorgt de wijkverpleegkundige voor passende aanvullende zorg. Als een oudere al thuiszorg ontvangt van een andere thuiszorgorganisatie, neemt de wijkverpleegkundige contact op met de betreffende organisatie voor een goede overdracht. In Amsterdam zijn al goede ervaringen opgedaan met een soortgelijke pilot. We willen hiermee voorkomen dat kwetsbare ouderen zonder medische indicatie onnodig worden opgenomen in het ziekenhuis. Maar het gaat ook om het voorkomen van andere nadelige gevolgen, zoals delier (verwardheid bij ouderen) of infecties.”

Het aantal kwetsbare ouderen die spoedzorg nodig hebben van een huisartsenpost of spoedeisende hulp van het ziekenhuis neemt steeds meer toe.

Column Jiska Sanders van Soest gespecialiseerd MBB ‘er Afdeling Radiologie van ziekenhuis Nij Smellinghe

Persoonlijke aandacht “... En dan nu met de linkerzij tegen het apparaat, armen omhoog, even diep inademen ennnn vásthouden de ademmmm.... Klaar! Ademt u maar door, de longfoto’s zijn klaar.” Weifelend gaan de armen naar beneden en wat onzeker kijkt ze me aan. “Maar moet de rechterzij niet ook nog, zuster? Want het zit eigenlijk rechts...” En ter demonstratie priemt er een rimpelige vinger in de ribbenkast, onder de al beduidend neerwaarts dalende naakte rechterbuste. “Nee hoor,” leg ik uit: “röntgenstraling gaat dwars door uw lichaam heen, dus alles staat er nu al op. Ook wat aan de rechterkant zit.” Ik zie het begrip dagen in haar ogen. En dan verzucht ze hardop wat oudere patiënten wel vaker doen: “Er kan ook zo veel tegenwoordig! Ik vind dat zo knap!” Omdat ze nog geen centimeter richting de kleedkamer verschoven is en inmiddels nieuwsgierig om mij heen richting de schakeltafel van de röntgenapparatuur probeert te gluren, veroorloof ik me een kort praatje. Er is toch nog geen volgende patiënt en ik vind haar interesse leuk. Ja, er kan zo veel! Dat maakt ons vak ook zo leuk. De medische techniek gaat nog steeds vooruit, en hard ook. Maar dit specifieke onderzoek bestaat al heel lang hoor mevrouw... Mevrouw glimlacht, tevreden met dit momentje van persoonlijke aandacht. Ze maakt aanstalten om terug naar de kleedkamer te schuifelen, en grijpt dankbaar mijn uitgestoken arm als steun. Bij de kleedkamer aangekomen krijg ik nog even een kneepje in mijn arm, terwijl ze me staande houdt en dringend zegt: “Alles leuk en aardig, maar nou niet die foto’s aan de Playboy verkopen hè!” Deze keer zit de glimlach op mijn gezicht.

Oliecontrast helpt vrouwen met een onvervulde kinderwens Het gebruik van oliecontrastmiddel bij het testen van de doorgankelijkheid van de eileiders bevordert de vruchtbaarheid van vrouwen met een onvervulde kinderwens. Met het doorspuiten van de eileiders wordt eventueel afvalmateriaal van cellen en slijmproppen in de eileiders weggespoeld.

baanbrekende studie zijn vandaag gepubliceerd in de New England Journal of Medicine.

Kalk verwijderen

De ‘H2Olie’-studie is opgezet door prof. Ben Willem Mol (University of Adelaide, ook verbonden aan de Universiteit van Amsterdam) samen met dr. Kim Dreyer, dr. Velja Mijatovic en dr. Peter Hompes van de afdeling voortplantingsgeneeskunde, VU medisch centrum. Aan deze studie namen ruim 1100 vrouwen deel uit heel Nederland met een onvervulde kinderwens. Al deze vrouwen ondergingen een baarmoedercontrastfoto (HSG) om de doorgankelijkheid van de eileiders te testen in het kader van het vruchtbaarheidsonderzoek.

Het aantal zwangerschappen na het doorspoelen van de eileiders met oliecontrast lag ruim 10% hoger dan bij het gebruik van een contrastmiddel op waterbasis. VUmc-onderzoeker Kim Dreyer: “Als we oliecontrast gaan gebruiken voor het testen van de doorgankelijkheid van de eileiders, zullen er meer vrouwen zwanger worden zonder hulp van duurdere en meer belastende vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF. Daarom pleiten wij er voor dit oliecontrast als standaard te gebruiken.” Resultaten van deze

‘Ruim 1.100 vrouwen nemen deel uit heel Nederland’

Bij de helft van de vrouwen werd deze HSG uitgevoerd met een standaard waterhoudend contrast. De andere helft kreeg een HSG met het oliehoudend contrast Lipiodol® Ultra-Fluid: H2Olie. Dit laatste middel bleek succesvol bij het aantal doorgaande zwangerschappen binnen 6 maanden na het HSG. Het aantal doorgaande zwangerschappen bij gebruik van oliecontrast was 40%. Bij het gebruik van waterhoudend contrast was dit 29%.

Olie-baby Onderzoeker Ben Willem Mol: “Naar mijn mening is het gerechtvaardigd om dit oliecontrast als standaard te gebruiken. Zorgverleners en verzekeraars moeten overwegen om dit onderzoek aan vrouwen met een onvervulde kinderwens aan te bieden voordat er gestart wordt met IVF. In de ‘H2Olie -studie bleek dat bij een kleine groep vrouwen (2-3%) beide eileiders dicht waren, deze groep vrouwen heeft wel een indicatie om direct te starten met IVF.” Saillant detail is dat onderzoeker Professor Ben Willem Mol zelf ook een ‘olie-baby’ is, geboren in 1960 toen oliecontrast nog het standaard contrastmiddel was voor het testen van de eileiders.

ZorgDomein Patiëntoverleg nu kosteloos beschikbaar voor alle zorgverleners

anaf maandag 29 mei kunnen alle huisartsen, specialisten, apothekers en andere geregistreerde zorgverleners in Nederland aan de slag met een nieuwe zorgmessenger: ZorgDomein Patiëntoverleg. Hiermee kunnen zij veilig en efficiënt over patiënten overleggen en informatie delen, gewoon via hun mobiel of computer. Patiëntoverleg komt landelijk beschikbaar na een geslaagde testfase in de regio’s Rotterdam en Nijmegen.

de buurt, zoals apothekers en met wijkteams.” Patiëntoverleg is een initiatief van ZorgDomein. Oprichter en CEO Walter Balestra: “Het systeem is bedoeld voor al die momenten waarop huisartsen, specialisten en andere zorgverleners veilig en efficiënt willen overleggen over patiënten. Zij vinden het daarbij heel handig dat ze patiëntinformatie kunnen meesturen en opslaan in het eigen informatiesysteem.”

“Patiëntoverleg is ideaal voor overleg met de specialist over gevallen die geen spoed hebben”, zegt de Rotterdamse huisarts Maartje Reijers: “Je staat niet in de wacht en kunt op jouw moment contact zoeken of reageren. Patiëntoverleg is ook een veiliger en handiger alternatief voor overleg met zorgverleners in

‘Prettige manier van overleggen met de huisarts’ Landelijke lancering

Wanneer het uitkomt

‘Nieuwe zorgmessenger positief ontvangen in twee testregio’s’

niet voor een overvloed aan berichten: “Je stelt alleen zakelijke, werkgerelateerde vragen. En er zit ook een ‘uitknop’ op Patiëntoverleg. Dan ben je even niet beschikbaar. Klaar.”

In de regio’s Rotterdam en Nijmegen werken inmiddels zo’n 500 huisartsen, apothekers en andere zorgverleners met Patiëntoverleg. Ook specialisten zijn er positief over. Kinderarts Kees Aleman van het Rotterdamse Ikazia Ziekenhuis: “Patiëntoverleg is een prettige manier van overleggen met de huisarts: ik krijg de patiëntgegevens erbij en kan de vraag op mijn gemak beantwoorden. Aan de telefoon moet ik altijd ter plekke antwoord geven, soms zelfs bij een patiënt aan het bed. Dat komt de zorg niet ten goede.” Volgens huisarts Reijers zorgt de nieuwe messenger

ZorgDomein is de belangrijkste speler als het gaat om digitale communicatie en informatieoverdracht tussen huisartsen en ziekenhuizen. Vrijwel alle huisartsen, grote tweedelijns zorginstellingen en ook steeds meer eerstelijns praktijken zijn bij ZorgDomein aangesloten. Al deze professionals kunnen Patiëntoverleg direct kosteloos activeren. Andere geregistreerde zorgverleners hoeven hiervoor slechts (ook kosteloos) een ZorgDomein-account aan te maken. Het systeem heeft dan ook grote potentie om razendsnel uit te groeien tot een veelgebruikt middel om de communicatie tussen zorgverleners te verbeteren.

Zorg en Ziekenhuis

Foto: Radboudumc

19 Onlangs ontving de eerste patiënt in Nederland zijn klikrobotarm. Deze robotarm wordt door een nieuwe techniek direct aan het bot vastgeklikt. Uniek is dat de patiënt de nieuwe prothese met zijn eigen gedachten kan aansturen. Wereldwijd zijn er maar een handjevol patiënten met zo’n prothese.

Radboudumc sluit eerste

armklikprothese aan op zenuwen

In april 2010 verloor Johan Baggerman zijn arm tijdens een ernstig ongeluk. Zeven jaar later is hij een van de eerste patiënten ter wereld met een klikrobotarm. Bij een klikrobotarm wordt de armprothese direct aan het bot van de armstomp bevestigd. De patiënt ‘klikt’ zijn prothese via een opening in de huid vast aan een metalen pen in het bot. Doordat de prothese direct vast zit aan het skelet is er geen prothesekoker meer nodig. Hierdoor zakt de prothese niet af, ontstaan er geen huidproblemen en is aan- en uittrekken heel eenvoudig. De methode werd al langer toegepast voor het been en is nu voor het eerst in Nederland toegepast voor de arm. Het grootste verschil met de beenklikprotheses is dat de nieuwe armprothese met de zenuwen van de patiënt kan communiceren waardoor de patiënt met zijn gedachten zijn prothese kan aansturen.

Bewegingsvrijheid Chirurg Jan Paul Frölke en revalidatiearts Henk van de Meent introduceerden de klikprothese in Nederland. Sinds 2009 passen ze de techniek toe bij mensen met een beenamputatie. Vanaf nu is het dus ook voor patiënten met een armamputatie mogelijk een klikprothese te krijgen. Henk van de Meent: “Alle bewegingen kunnen met de schouder gemaakt worden. Patiënten krijgen hierdoor zeer veel bewegingsvrijheid. Een ander voordeel is dat de klikprothese snel en eenvoudig wordt vastgemaakt.” Omdat

het om zo’n nieuwe innovatie gaat, is de prothese nog niet op grote schaal beschikbaar en zijn er nog geen afspraken met de zorgverzekeraars gemaakt. Per patiënt wordt gekeken of hij/zij in aanmerking komt.

‘Alle bewegingen kunnen met de schouder gemaakt worden’ Operaties Voor een armklikprothese zijn drie operaties nodig. Tijdens de eerste operatie brengt de chirurg een metalen pin aan in de mergholte van het bot. De buitenkant van deze pin heeft een ruw oppervlak. Deze ruwe kant wordt door het bestaande bot herkend en geaccepteerd, waardoor de pin maximaal kan ingroeien en verankeren. Zes tot acht weken hierna vindt de tweede (kortdurende) ingreep plaats. De chirurg maakt een gaatje in de huid en schroeft een verbindingspin in de eerder aangebrachte pin. Deze verbindingspin steekt een stukje naar buiten zodat de prothese hieraan vastgeklikt kan worden. De derde operatie is de zo genoemde Targeted Muscle Reinnervation (TMR) operatie door een gespecialiseerd plastisch chirurg. De zenuwen die voor de amputatie de handen onderarmspieren aanstuurden, worden daarbij heel nauwkeurig vastgehecht op delen van spieren

van de bovenarmstomp. Door het bevestigen van de zenuw in de spier, functioneert de spier als een versterker van het zenuwsignaal.

Spieren sturen met gedachten Na de operaties volgt een revalidatieperiode waarbij de patiënt leert om met zijn gedachten de spieren in de bovenarm te laten samentrekken. Als de patiënt in gedachten zijn hand opent en sluit, trekken de spieren in de bovenarm samen. De spieractiviteit in de bovenarm wordt gemeten door elektrodes die als een soort armband om de bovenarm komen te liggen: de Myoband genoemd. Zodra de zenuw voldoende is ingegroeid in de spier, is het spiersignaal sterk genoeg om te worden opgevangen door de sensor in de Myoband en kan de computer van de robotarm via Bluetooth worden aangestuurd. Hierdoor vindt er beweging plaatsvindt. De revalidatieperiode na de TMR is voor de patiënt zeer intensief. Elke dag moet de patiënt in gedachten een oefenhand “trainen”. Op het moment dat de echte robotarm wordt aangesloten, is dit trainen een stuk makkelijker omdat de beweging van de hand in gedachten meteen wordt uitgevoerd door de robotarm. De intuïtieve koppeling tussen brein en robotarm geeft de patiënt het gevoel controle te hebben alsof hij weer een arm heeft. Maar ook nadat de robotarm is aangesloten, volgt een intensieve revalidatieperiode waarin de patiënt moet wennen aan zijn nieuwe arm.

Reportage

Hoi Dokter!

Samen voorbereid naar het ziekenhuis

‘Hoi Dokter’ is een interactieve app die families met jonge kinderen helpt bij het voorbereiden, begeleiden en verwerken van een ziekenhuisopname. De app is vanaf mei in de appstore verkrijgbaar en richt zich op kinderen tot een jaar of 6. Vorige maand won ‘Hoi dokter’ een Webby-award. Dus tijd voor nadere kennismaking met de bedenkers en makers van deze app.

Zorg en Ziekenhuis

Door in het hele project samen te werken met ouders en kinderen komt er veel goede, waardevolle feedback naar voren. Allemaal leerpunten waardoor we weer verder konden met de ontwikkeling van de app.

oi Dokter is begonnen met een stripverhaal. Astrid Poot (creatief directeur bij ontwerpbureau Familie van Fonk en co-founder van Stichting Hoi Dokter) hoorde van een vriendin dat haar pas geadopteerde dochter een operatie moest ondergaan. Maar ze vonden geen geschikte materialen om zich samen op voor te bereiden. Astrid maakte toen een strip, en dat hielp.

En toen.. Toen kwam Madelon Oude Vrielink als student Communicatie en Multimedia Design afstuderen bij ontwerpbureau Fonk. “In het laatste half jaar van mijn studie wist ik welke kant ik op wilde gaan. Voor mij was het heel belangrijk dat ik iets ging maken wat er toe doet. Mijn interesse ligt bij technologie en sociale psychologie. Bij Fonk kreeg ik de kans om iets te gaan doen voor de allerkleinsten onder ons die zich in een moeilijke periode bevinden”, vertelt Madelon. “De strip van Astrid was zo goed bevallen dat we daar verder mee wilden. We zijn stap voor stap heel nauwkeurig onderzoek gaan doen. We zijn gaan praten met pedagogen, ouders, kinderen, opa’s en oma’s, verpleegkundigen en artsen. We wilden zeker niet iets gaan maken gebaseerd op aannames. Want als je het goed wilt doen, moet je ook echt onderzoeken wat de doelgroep belangrijk vindt en wat de problemen zijn waar zij tegen aanlopen.”

En daar was weer een moeder in nood “De moeder was in haar zoektocht naar geschikte voorlichtingsmiddelen voor haar

dochter en de rest van het gezin ons project tegen gekomen. Ze vroeg of we al iets hadden om haar mee te kunnen helpen. Dat was er nog niet, maar dat konden we wel maken! Er was een kleine kanttekening, we hadden maar 1,5 week. We hebben in die korte tijd kaarten gemaakt die hen hielpen te praten over de opname. Voor ieder onderwerp in het ziekenhuis was een kaart. Samen zorgden de kaarten ervoor dat ze over alles konden praten: van de voorbereiding, naar de opname, tot aan het herstelproces. We maakten gebruik van foto’s van de plekken waar ze zou komen en van stickers die ze zelf kon opplakken. Dit alles in nauw overleg met de ouders, want wie kennen hun kind nou beter dan zij? Zij weten waar ze bang voor is, waar ze blij van wordt en hoe ze reageert in bepaalde situaties.

‘Dat was er nog niet, maar dat konden we wel maken! ’ Alle kaarten en stickers stopten we in een grote doos. De overdracht alleen al was erg leerzaam. Ze herkende zichzelf, haar ouders en grote zus direct op de stickers. We leerden ook dat het voor de grote zus ook erg spannend was. Die wilde ook zo’n mooie doos!”, vertelt Madelon. Door in het hele project samen te werken met ouders en kinderen komt er veel goede, waardevolle feedback naar voren. Zo waren sommige iconen niet duidelijk genoeg, was de beer een beetje te eng of moest een poppetje persé een balletjurk aan kunnen trekken. Haha”

Allemaal leerpunten waardoor we weer verder konden met de ontwikkeling van de app. Het dagboek dat haar moeder heeft bijgehouden heeft ons ook vanuit het perspectief van de ouders veel goede feedback opgeleverd.

Droom “De eerste versie van de app is vanaf eind mei te downloaden in de appstore. Deze is gericht op het AMC Dagcentrum. Er worden zo snel mogelijk meer ziekenhuizen toegevoegd, waarna ouders bij het openen van de app hun ziekenhuis kunnen selecteren. Dat ‘een-twee tje’ met ziekenhuizen is erg belangrijk: als de informatie voor ouders, foto’s, kleuren, en het verloop van het ziekenhuisproces is aangepast aan het ziekenhuis, ontstaat er een zo’n realistisch- en concreet mogelijk beeld over wat er gaat gebeuren.” De Webby-award sterkt ons alleen maar meer om de app verder te ontwikkelen. Maar we zijn er natuurlijk nog lang niet. Een ziekenhuisopname is een proces waar heel veel mensen bij betrokken zijn. We hopen dan ook niet alleen gezinnen, maar ook artsen, verpleegkundigen en pedagogisch medewerkers te kunnen helpen. Zo kunnen artsen bijvoorbeeld de app tijdens een consult gebruiken ter ondersteuning van hun verhaal, of kan er tijdens de behandeling naar de app worden gerefereerd. “Kijk, we gaan nu met de lift, net zoals in de app.” Dat geeft vertrouwen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat gezinsleden met vertrouwen het ziekenhuisproces doorlopen, en de opname niet tot een traumatische gebeurtenis wordt verwerkt!

Advertentie

Masterclass

LEIDINGGEVEN OP AFSTAND

Ronald van Aggelen

BETERE TEAMPRESTATIES DOOR LOS TE LATEN

Ondernemer op het gebied van mens en prestaties en partner Early Bridge

29 september 2017 | hotel houten

Leer leidinggeven aan zelfstandige werknemers Als leidinggevende van een zelfsturend team heeft u een andere rol, een andere positie en een ander profiel. Wat heeft u nodig om van het leidinggeven op afstand een kans te maken in plaats van een must? Hoe komt u met medewerkers die niet in de directe nabijheid zijn tot gezamenlijke, betere

Karen Reichert Eigenaar Human Capital Training & Advies

resultaten? Word initiator van vernieuwing en geef een nieuwe invulling aan uw veranderende rol!

Inclusief boekenpakket Meer informatie en direct inschrijven via

managersacademie.nl/opafstand

Thom Verheggen Auteur van het boek ‘De ontmanager’

CERTIFICATE PROGRAM HEALTHCARE MANAGEMENT

18 september t/m 4 december 2017

MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT IN DE ZORG 2, 3 en 31 oktober 2017

MASTERCLASS PATIËNTGERICHTE ZORG

11 en 12 oktober 2017

orgvisie Academy is er in samenwerking met Nyenrode Business Universiteit voor zorgmanagers, bestuurders en (zorg) specialisten die een sleutelrol vervullen in de realisatie van organisatiedoelstellingen. Met diverse masterclasses, colleges en een certificate program helpen topsprekers u om uw organisatie verder te ontwikkelen, te innoveren en te laten groeien. ZORGVISIE ACADEMY PROGRAMMA’S WORDEN GEMIDDELD MET EEN 8 BEOORDEELD.

COLLEGEREEKS MANAGEMENT IN DE ZORG

31 oktober t/m 19 december 2017

MASTERCLASS STRATEGIE IN DE ZORG 6 en 7 december 2017

Medische Belicht

Betere inzet medische hulpmiddelen en technologie in zorg cruciaal Het potentieel van innovatieve medische hulpmiddelen en technologie om prangende kwesties in de gezondheidszorg op te lossen, wordt onvoldoende benut. Dat schrijft Nefemed, de Nederlandse Federatie van producenten, importeurs en handelaren van medische hulpmiddelen, in de gepubliceerde Kieswijzer Medische Hulpmiddelen. De Kieswijzer is een oproep aan het toekomstige kabinet om de doorstroom van innovatieve hulpmiddelen te bevorderen en om onnodige bureaucratische belemmeringen weg te nemen. Dit redt niet alleen levens, maar betekent ook dat patiënten minder of zelfs helemaal niet in het ziekenhuis behandeld hoeven worden.

Recent onderzoek Uit recent onderzoek van adviesbureau Willis Towers Watson blijkt dat de zorgkosten bij Nederlandse verzekeraars in 2017 naar verwachting minder hard stijgen dan in voorgaande jaren. Toch blijft het zorgelijk dat de kosten die wij als maatschappij betalen aan gezondheidszorg, jaarlijks blijven toenemen. Het was daarom teleurstellend dat er in de afgelopen verkiezingsperiode en tijdens de stukgelopen formatiebesprekingen vaak alleen aandacht

was voor een aantal specifieke onderwerpen, zoals het eigen risico. Daardoor is er te weinig gesproken over manieren om zorg structureel beter, doelgerichter en goedkoper maken.

Belangrijke zorgthema’s Een gemiste kans, vindt Nefemed. De organisatie signaleert daarom met de Kieswijzer Medische Hulpmiddelen een aantal belangrijke zorgthema’s die met simpele maatregelen goed te verbeteren zijn. Zo wordt toekomstige kabinet opgeroepen om de voorwaardelijke toelating van hulpmiddelen in het zorgpakket beter te regelen, zodat patiënten eerder toegang krijgen tot nieuwe medische technologie. Doordat wij gemiddeld steeds langer leven, zijn medische hulpmiddelen belangrijker dan ooit. Zij dragen concreet bij aan een beter leven, grotere zelfredzaamheid en meer mogelijkheden voor maatschappelijke participatie van miljoenen patiënten in Nederland. Hulpmiddelen vormen een steeds belangrijkere schakel in het drukken van zorgkosten en kunnen bijdragen aan een gebalanceerd huishoudboekje voor de gezondheidszorg. De kieswijzer vindt u op de website van Nefemed: www.nefemed.nl.

Column René Drost Ingenieur in de zorg

Medische technologie, belangrijk! Lang geleden was er eens een klein jongetje. Zijn moeder werd op een dag door het ziekenhuis opgebeld met een nare boodschap. Ze moest worden geopereerd aan borstkanker. Het jongetje begreep het allemaal niet zo goed. Maar het was hem wel duidelijk dat het niet goed was. Inmiddels ben ik achter in de vijftig. Mijn moeder is er nog, ze is 91 jaar en nog goed gezond. Ik kan mij die momenten van toen nog herinneren als de dag van gisteren. Ik heb de chirurg van mijn moeder nooit gekend maar ik ben hem dankbaar. Het maakt me extra trots dat ik nu zelf een bijdrage kan leveren aan veilige zorg. Sinds 10 jaar help ik zorginstellingen om de technologie beter in kaart te brengen en daarmee de veiligheid voor de patiënt te verhogen. Medische technologie is complex. Apparatuur wordt steeds kleiner en steeds meer apparatuur wordt afhankelijk van het internet en IT systemen in het ziekenhuis. Reden temeer om voor de aanschaf van nieuwe technologie goed na te denken wat je daarmee precies wilt bereiken en wat de risico’s zijn die je in huis haalt. En om iedereen die met de apparatuur en de hulpmiddelen werkt te trainen en te begeleiden. Medische technologie levert immers een belangrijke bijdrage aan innovatie in de ziekenhuizen en dat is in het belang van de patiënt! Deze weken help ik een specialistisch ziekenhuis in borstkankerzorg om het hele team verder mee te nemen in de ontwikkelingen en vereisten van medische technologie. Het geeft mij enorm veel voldoening om mijn passie voor dit onderwerp te delen met bevlogen medewerkers van dit ziekenhuis.

Siemens Healthineers introduceert

nieuwe MRI-scanner met innovatieve BioMatrix-technologie

Siemens Healthineers, pionier in gezondheidszorg, heeft de Magnetom Vida gepresenteerd. De innovatieve MRI-scanner is wereldwijd de eerste die is uitgerust met BioMatrix-technologie, een nieuwe scantechnologie voor MRI-onderzoek.

Zorg en Ziekenhuis

25 De intelligente software maakt scannen uitgebreider, patiëntvriendelijker en sneller. Hierdoor is uit de scans meer informatie te halen dan voorheen en kunnen artsen patiënten voorzien van een gericht behandelplan. De Magnetom Vida zet hiermee grote stap richting gepersonaliseerde zorg. Siemens Healthineers heeft de Magnetom Vida ontwikkeld middels een intensieve samenwerking met haar klanten.

Techniek past zich aan de patiënt aan De Magnetom Vida houdt rekening met de fysieke en fysiologische eigenschappen van patiënten. De soft- en hardware van MRI-scanner zorgen ervoor dat iedere patiënt snel, nauwkeurig en patiëntvriendelijk gescand wordt. Dit geldt ook voor het scannen van obese of astmatische patiënten. Dankzij de automatische patiëntpositionering, gebaseerd op intelligente lichaamsmodellen, wordt de scantafel automatisch naar de correcte positie verplaatst. Patiënten hoeven dankzij de technologie niet langer hun adem in te houden of stil te liggen en zijn hierdoor minder tijd kwijt aan het onderzoek. Met een intuïtieve touchscreen gebruikersinterface is het voor laboranten tevens eenvoudig om de MRI-scanner te bedienen.

Nieuwe technologie voor meer nauwkeurigheid De scanner met BioMatrix-technologie beantwoordt de vraag naar de groeiende behoefte aan complexer onderzoek met behulp van precisiescans. De Magnetom Vida garandeert een verbeterde beeldkwaliteit ten opzichte van systemen uit vorige generaties en versnelt het scanproces met 30 procent, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van het onderzoek. Kees Smaling, algemeen directeur bij Siemens Healthineers: “De druk op de gezondheidszorg neemt wereldwijd toe. Wij streven ernaar om zorgaanbieders het beste uit zichzelf te laten halen, met gebruik van producten en oplossingen die de efficiency verhogen en kosten verlagen. Dit doen wij altijd samen met onze klanten en op basis van uitgebreid onderzoek. De Magnetom Vida is hier een mooi voorbeeld van. De MRI-scanner levert radiologen de beste gegevenskwaliteit en uitgebreide scaninformatie, zodat zij voor hun patiënten een gepersonaliseerde therapie kunnen ontwikkelen. Zo verbeteren we met nieuwe technologie de kwaliteit van de zorg én reduceren kosten.”

Rekentool voor medicatie-afbouw

bij mensen met epilepsie

Onderzoekers van het UMC Utrecht Hersencentrum hebben een rekentool ontwikkeld voor neurologen. Hiermee kunnen ze patiënten die willen stoppen met medicijnen tegen epilepsie, zo goed mogelijk voorlichten. Als patiënten na behandeling met geen aanvallen meer hebben, willen zij vaak hun medicatie afbouwen. Daar zit wel een risico aan: de aanvallen kunnen terugkeren. Dit risico is voor de ene patiënt hoger dan voor de andere. De ontwikkelde rekentool maakt het mogelijk om het individuele risico te bepalen. Resultaten van het onderzoek zijn op 5 mei in het tijdschrift the Lancet Neurology online gepubliceerd.

Bepalen exacte risico Bij ten minste eenderde van de aanvalsvrije mensen komen de aanvallen terug tijdens of na het staken van deze medicijnen . Het bepalen van het exacte risico voor een persoon was tot nu toe niet mogelijk. “Wat dit onderzoek zo waardevol maakt, is dat we nu de mogelijkheid hebben om per individu een specifieke herhalingskans te berekenen, en ook nog eens de kans op uiteindelijke aanvalsvrijheid te bepalen” zegt hoogleraar Kees Braun, kinderneuroloog in het UMC Utrecht Hersencentrum, “we kunnen nu maatwerk leveren”. “De ene persoon kan veel last hebben van de medicatie door bijvoorbeeld bijwerkingen” aldus onderzoeker Herm Lamberink, die op het onderwerp zal promoveren, “en zal misschien wel een groter risico accepteren als er een kans bestaat dat hij geen medicatie meer nodig

heeft. Voor de ander ligt die balans misschien anders, omdat de gevolgen van een terugkeer van de aanvallen veel zwaarder wegen. Juist daarom is kennis over het individuele risico belangrijk: zo heeft de patiënt meer regie in deze moeilijke beslissing.” Het model is gebaseerd op, en getoetst binnen 1.769 patiënten uit 10 verschillende groepen van drie continenten en is daarom algemeen bruikbaar, bij zowel kinderen als volwassenen

‘We kunnen nu maatwerk leveren.’ Webby-award De Webby-award sterkt ons alleen maar meer om de app verder te ontwikkelen. Maar we zijn er natuurlijk nog lang niet. Een ziekenhuisopname is een proces waar heel veel mensen bij betrokken zijn. We hopen dan ook niet alleen gezinnen, maar ook artsen, verpleegkundigen en pedagogisch medewerkers te kunnen helpen. Zo kunnen artsen bijvoorbeeld de app tijdens een consult gebruiken ter ondersteuning van hun verhaal, of kan er tijdens de behandeling naar de app worden gerefereerd. “Kijk, we gaan nu met de lift, net zoals in de app.” Dat geeft vertrouwen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat gezinsleden met vertrouwen het ziekenhuisproces doorlopen, en de opname niet tot een traumatische gebeurtenis wordt verwerkt!

Juist daarom is kennis over het individuele risico belangrijk: zo heeft de patiënt meer regie in deze moeilijke beslissing.

Reportage

Value Based Healthcare A bird’s eye view

p 11 mei was er het VHBC congres, georganiseerd door Digitalezorg.nl. Voor dit congres werd professor Michael Porter, de gedachtevader van Value Based Healthcare, ingevlogen. Op uitnodiging van Digitalezorg.nl was ik aanwezig bij dit congres. Value Based Healthcare was voor mij iets waar ik ooit wel van gehoord had, maar wat ik nog niet helemaal voor me zag. Aangezien Michael Porter de grondlegger is was dit een uitgelezen kans om hem in al zijn enthousiasme en gedrevenheid te horen praten over wat het nu precies is. En omdat ik ik geloof in wat hij voor ogen heeft, wil ik meer mensen kennis laten maken met VBHC. Dus probeer ik, als leek op dit vlak, met dit artikel andere leken een klein kijkje in het gedachtengoed van Porter te geven.

Twintig jaar geleden begon Michael Porter interesse te krijgen voor de zorg. Een van zijn medewerkster kreeg twee kinderen, die beiden veel medische zorg nodig hadden. Van dichtbij maakte hij mee hoe het er aan toe ging en wat er allemaal goed en fout ging. De zorgprofessionals zijn goed in wat ze doen, maar in de hele wereld is Healthcare een probleem. De kosten stijgen de vraag neemt toe maar zorg is variabel.

“You can’t be all things to all people”

Als strateeg wilde hij dat we op een andere manier naar zorg gaan kijken. Hij dacht na over hoe we de zorg beter kunnen organiseren “Can you scale it?”. Tot nu toe zijn we vooral pleisters aan het plakken, we nemen het bestaande en voegen daar nieuwe dingen aan toe. Maar zo wordt het probleem nooit echt opgelost. We moeten gaan kijken naar een reconstructie van healthcare.

‘Value unit us!’ Het fundament van healthcare richt zich op het verbeteren van de waarde voor de patiënt. Porter bedacht hier een “simpele” berekening voor.

The set of outcomes that matter for the condition

Van interesse naar strategie

Waarde = The total costs of delivering these outcomes over the full care cycle We moeten niet meer naar de waarde van het hele ziekenhuis gaan kijken, maar naar de inter-

Het fundament van healthcare richt zich op het verbeteren van de waarde voor de patiënt.

venties, de operaties, de medicatie en de artsen. Dat betekent dus dat we niet meer gaan organiseren rondom de arts, specialis of interventie, maar rondom de behoeften van de patiënt.

Om anders te gaan meten moet het hele zorgsysteem op de schop. Je gaat namelijk meten vanuit de waarde van de patiënt. En daar zijn nu geen meetsystemen voor. Heel ingewikkeld hoeft dat volgens Porter niet te zijn. Je kunt gewoon ieder klantcontact meten. Het is een continu proces waar je zelf verantwoordelijk voor bent.

‘We moeten anders gaan denken’ Ook moeten we anders gaan denken. Niet alle ziekenhuizen hoeven hetzelfde te doen. Specialisme moet gecentreerd worden op een regionale plek. Daar moet de zorg excellent zijn. Ter illustratie verteld Porter dat ook in de industriële wereld niet alles domweg gekopieerd wordt. Ook daar heb je specialisten. En nee het gaat hier niet om gespecialiseerde artsen, zoals een neuroloog. Wat wanneer een neuroloog zowel migraine als een beroerte behandelt is dat nog niet specialistisch genoeg. Zo pleit Porter voor een migraine-centrum. Waar mensen werken die zich alleen maar op deze aandoening richten. Wel staan deze artsen continu in verbinding met collega’s van universitaire ziekenhuizen en is er een groot netwerk van neurologen om hen heen. Maar uiteindelijk zou deze constructie de kosten met 25% moeten drukken.

The Dutch-way Porter bevindt zich volgens zeggen deze ochtend op ‘heilige grond’. In Nederland zijn we wereld leidend als het gaat om Value Based Healthcare. Bas van Dungen, directeur-generaal

‘In Nederland zijn we wereld leidend als het gaat om Value Based Healthcare’ Curatieve Zorg, zei in zijn openingswoord, dat we in Nederland streven naar 50% transparantie in de zorg. Als we dat weten te bereiken, ondersteund door onze regering, zijn we uniek volgens Porter. Het zou ons moeten lukken, want wij doen het ‘the Dutch-way’ oftewel we zijn er praktisch genoeg voor ingesteld.

Zorg en Ziekenhuis

27 Acht ton subsidie voor ZorgTechnologiehuizen

et ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) stelt ruim acht ton subsidie beschikbaar voor zogeheten ZorgTechnologiehuizen in de provincie Groningen. In die huizen ontwikkelen en presenteren studenten technologieën die het mogelijk moeten maken voor ouderen om langer thuis te blijven wonen. Dat schrijft het Dagblad van het Noorden. De ZorgTechnologiehuizen, kortweg ZorgThuizen, zijn een initiatief van mbo-instelling Noorderpoort en bijna dertig andere organisaties, waaronder zorgen welzijnsinstellingen en technologiebedrijven. In de huizen kunnen de mbo-studenten in de praktijk oefenen met de nieuwste middelen. Ook geven zij voorlichting aan mensen over mogelijkheden om langer veilig en gezond thuis te wonen.

Vergrijzing De vergrijzing die in Noordoost- en Oost-Groningen gaat sneller dan in de rest van Nederland. Met behulp van nieuwe technologieën zoals moderne alarmeringsystemen en elektrische medicatiedozen kunnen ouderen en chronisch zieken langer thuis blijven wonen. Met de subsidie van het ministerie bedraagt het totale budget voor het project 2,6 miljoen euro. Bron:skipr

De Intensive Care van het LUMC heeft op 5 mei de prestigieuze gouden ECMO-award ontvangen.

Intensive Care krijgt prijs voor ECMO De Intensive Care van het LUMC heeft op 5 mei de prestigieuze gouden ECMO-award ontvangen. Dat gebeurde op het internationale congres van de Extracorporeal Life Support Organization (ELSO). Daarmee is de IC van het LUMC een van de zes Europese IC’s die zich center of excellence mogen noemen op dit gebied en de enige in Nederland die erkend is voor een gecombineerd kinderen volwassenenprogramma.

ECMO staat voor extracorporele membraanoxygenatie. Dit is een van de meest geavanceerde vormen van lichaamsondersteuning, waarbij het bloed van patiënten met zeer ernstig hart- of longfalen buiten het lichaam van zuurstof wordt voorzien.

‘ECMO staat voor extracorporele membraanoxygenatie’ Met deze toekenning is de IC het derde center of excellence op dit gebied in Nederland.

Kinderarts-intensivist Peter Paul Roeleveld: “Dit is een erkenning voor de professionele opzet en kwaliteit van het gezamenlijke ECMO-programma van het LUMC. We werken daar met zijn allen al tien jaar aan.” Roeleveld benadrukt het grote belang van de goede samenwerking door alle partijen: intensivisten voor volwassenen en kinderen, intensive care verpleegkundigen, perfusionisten, cardiologen en thoraxchirurgen. De ELSO is een internationaal consortium van meer dan 500 ECMO-centra met als doel de zorg voor ECMO-patiënten te blijven optimaliseren door onderzoek, scholing en kwaliteitscontrole.

Lifestyle

De vakantie komt eraan, laat de voorpret maar beginnen! Wist je dat... Mensen al eeuwenlang gebruikmaken van betaalde overnachtingen, maar dat het concept â&#x20AC;&#x2DC;hotelâ&#x20AC;&#x2122; eigenlijk pas later is ontstaan? Het is voortgevloeid uit het bekende Bed & Breakfast.

Zorg en Ziekenhuis

De dagen worden weer langer en de temperatuur stijgt. De zomervakantie komt nu echt steeds dichterbij! Omdat 80 procent van de Nederlanders wel eens op het internet zit tijdens hun vakantie zetten wij handige apps voor je op een rij.

Dit zijn de Reisgadgets

die je moét hebben op vakantie! Bagageweegschaal Niets is zo vervelend als blijkt dat je koffer te zwaar is en je moet op het eind van je vakantie nog een enorm bedrag bijbetalen. Daarom is het handig om altijd een bagageweegschaal mee te nemen.

Power Bank Deze mobiele accu-oplader, een zogenaamde ‘Power Bank’, is natuurlijk niet te missen op vakantie. Overal je mobiel, camera of e-reader opladen zonder dat je op zoek moet naar een stopcontact.

Opblaasbaar kussen Als je lang in de bus of in het vliegtuig zit, is het

Onmisbare

apps voor op vakantie Constamed Constamed is een app waar erkende en geregistreerde huisartsen in Nederland minder urgente medische vragen van patiënten beantwoorden. Denk hierbij aan een aanhoudende griep. Is dat iets onschuldigs? En wat kun je er zelf aan doen? Op dit soort vragen krijg je via Constamed snel antwoord. De e-consults zijn gratis.

fijn als je even kan slapen. Neem daarom een opblaasbaar kussen mee, zodat je toch wat uurtjes slaap kunt pakken.

Trace Me Bang dat je koffer niet aankomt op de juiste bestemming en jouw bagage is kwijtgeraakt op het vliegveld? Met Trace Me bagagelabel gaat dat niet gebeuren! Scant iemand jouw koffer, dan ontvang je een SMS- en e-mailbericht met de locatie van jouw koffer.

Draagbare speaker

Kiwi’s zijn supergezond

Muziek is onmisbaar tijdens de vakantie. De speaker is compleet draadloos en dus ideaal voor op het strand of op de camping.

Ze zijn rijk aan vitamine C, B en E. Vitamine C draagt het eten van een kiwi bij aan een goede weerstand.

Deze kiwi ijsjes zijn een perfect gezond tussendoortje voor in de zomer.

EHBO - Rode Kruis

Wat heb je nodig?

Met deze app weet je wat je moet doen bij een ongeval. Van brandwond tot vergiftiging en van bewusteloosheid tot simpele kwalen zoals een bijensteek of blaren. De app laat bij serieuze en gecompliceerde ongevallen stapsgewijs met afbeeldingen zien wat je moet doen.

Kiwi’s, kopje limoensap (ongeveer 230 ml, versgeperst of uit een flesje), vloeibare honing en ijsvormpjes.

ZekerOpReis Met deze app heb je altijd en overal de belangrijkste gegevens bij de hand. Noodnummers, medicatie- en vaccinatieoverzicht, landeninformatie, reiswoordenboek en praktische tips. Deze app is zowel online als offline te gebruiken.

Tripit Met deze app heb je altijd je reisadministratie bij de hand. Je kunt al je boekingen

Recept voor

en tickets (vliegtickets, entreekaarten enz.) via e-mail naar de app sturen. De app stelt vervolgens een reisschema voor je samen. Daarnaast word je op basis van de planning op de hoogte gehouden van de weerverwachting op locatie.

heerlijke kiwi ijsjes

Bereidingstijd 10 minuten & ongeveer 3 uur wachttijd

Stap 1 TripAdvisor In deze app zitten miljoenen reizigersbeoordelingen, foto’s en kaarten. In plaats van een reisgids mee nemen, hoef je nu alleen maar deze app te installeren en voor vertrek je gewenste stedengids te downloaden. Je hebt toegang tot een kaart van de stad, informatie over restaurants en hotels, bezienswaardigheden en het openbaar vervoer.

Pureer een deel van de kiwi’s met limoensap en de vloeibare honing tot er een vloeistof ontstaat. Snijd ook een paar plakjes kiwi.

Stap 2 Vul de vormpjes met de vloeistof en schuif aan de zijkanten één of twee plakjes kiwi in de mal.

Stap 3 Plaats de ijsvormpjes in de vriezer en wacht totdat ze bevroren zijn. Smakelijk!

Advertentie

Huib van Leeuwen

Waarom zijn eiwitten zo belangrijk? Eiwitten zijn onontbeerlijk voor ons bindweefsel en essentieel voor de aanmaak van spieren. Daarnaast zijn eiwitten heel belangrijk voor ons immuunsysteem, voor onze afweer tegen ziekten. Het zijn de belangrijkste voedingstoffen voor fysieke kracht. Je zou kunnen zeggen dat eiwitten de ‘bouwstenen van ons lichaam’ zijn.

‘Easy-to-Eat’, een glutenvrij tussendoortje speciaal geprepareerd zodat mensen zich niet kunnen verslikken

Innovatieve eiwitrijke gebakjes met de naam ‘Bouwsteentjes’

Voor gezonde spieren moet je naast bewegen dus ook voldoende eiwitten binnen krijgen. Dat is belangrijk want dagelijks wordt in ons lichaam 1 tot 2 procent van alle spierweefsel afgebroken. “Wie bedlegerig is zal dus binnen twee maanden verslapt zijn. En dat gebeurt bij iedereen, of je nu 16 bent of 86”, vertelt Huib van Leeuwen, en is hij verantwoordelijk voor de innovatieve eiwitrijke gebakjes met de naam ‘Bouwsteentjes’ “Om het lichaam weer op te laten bouwen zou men idealiter driemaal per dag eiwitrijke voeding moeten eten. Gemiddeld genomen heeft een mens minimaal 75 gram hoogwaardig eiwit over de dag verdeeld nodig om goed te functioneren. Na inname zal men zich meteen krachtiger voelen omdat eiwit

bestaat uit aminozuren die direct worden opgenomen in het lichaam.”

Voor de prijs hoeft je het niet te laten en zijn deze krachtige mini gebakjes in de diepvries bij de Jumbo supermarkt te koop, 8 stuks voor € 4,99 – Easy-to-Eat 4 stuks voor € 4,99

De belangrijkste bronnen van eiwit zijn vlees, vis, zuivel, ei, noten, zaden, peulvruchten en pinda’s. Keuze genoeg dus om tot een goed voedingspatroon te komen. Maar voor mensen met eet- of slikproblemen is voldoende eten een probleem. De Bouwsteentjes van Innopastry kunnen dan uitkomst bieden. Deze kleine cakegebakjes bevatten 8 gram hoogwaardig eiwit en zijn dus een krachtig tussendoortje. Voor mensen die moeilijk slikken maakt Innopastry “Easy-to-Eat”, een glutenvrij tussendoortje speciaal geprepareerd zodat mensen zich niet kunnen verslikken. Easy-to-Eat is vrij van E-nummers en bindmiddelen.

Ontdek de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat!

Meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl

Bewust Genieten

NVVE: ‘Eerder nadenken over levenseinde’

Nu het aantal mensen dat nadenkt over medische beslissingen rond het levenseinde afneemt, moet de overheid meer voorlichting geven over euthanasie en hulp bij zelfdoding. Dat bepleit de NVVE in een reactie op de presentatie van de derde evaluatie van de euthanasiewet. Uit de evaluatie blijkt dat het aantal mensen dat wel eens nadenkt over medische beslissingen rond het levenseinde is afgenomen. Van de ondervraagden geeft 88 procent aan nog nooit met een arts over medische beslissingen rond het levenseinde te hebben gesproken. Ook hebben nog relatief weinig mensen een wilsverklaring ingevuld. De NVVE wil zelf ook de voorlichting over deze thema’s intensiveren.

Contrast Het onderzoeksresultaat laat een contrast zien hoe de Nederlandse bevolking en artsen denken over euthanasie en hulp bij zelfdoding. Van de ondervraagden vindt 88 procent het goed dat er een euthanasiewet is en 76 procent kan zich voorstellen zelf ooit gebruik te maken van deze wet. Van de ondervraagden vindt bovendien meer dan de helft dat mensen met dementie, een psychiatrische aandoening of ouderen met een voltooid leven in bepaalde stadia

in aanmerking zouden moeten kunnen komen voor euthanasie. De NVVE vindt het zorgelijk dat desondanks nog steeds een minderheid van de artsen zich kan voorstellen ooit in dergelijke situaties een verzoek te zullen inwilligen.

‘88 procent vindt het goed dat er een euthanasiewet is’ Palliatieve sedatie De NVVE is positief verrast over het feit dat het aantal ingewilligde verzoeken om uitvoering van euthanasie of hulp bij zelfdoding opnieuw is gestegen. Het is nu voor het eerst dat in meer dan de helft van de gevallen het verzoek wordt gehonoreerd. De NVVE sluit zich aan bij de aanbeveling van de evaluatie dat nader onderzoek moet worden gedaan naar de stijging van palliatieve sedatie. In 2005 ging het bij 8 procent van alle sterfgevallen om palliatieve sedatie, in 2010 bij 12 procent en in 2015 bij 18 procent. De NVVE merkt daarbij op dat mag het niet zo mag zijn dat artsen kiezen voor palliatieve sedatie, terwijl de patiënt om euthanasie had gevraagd. Bron :skipr

Uit de evaluatie blijkt dat het aantal mensen dat wel eens nadenkt over medische beslissingen rond het levenseinde is afgenomen.

Column Elise Disselhorst Projectleider Duurzame Inzetbaarheid

Gezond bezig Volgens het RIVM waren er in 2016 ruim 100.000 apps die beweerden onze gezondheid te verbeteren. Op dit moment is dat aantal vast nog verder gestegen. Hoewel ik gezondheid belangrijk vind en een fanatieke telefoongebruiker ben, vind ik dat ongelooflijk veel. Het fascineert me. Zijn er zoveel verschillende manieren om je gezondheid te verbeteren? Zijn we echt zo fanatiek bezig met onze gezondheid dat er zoveel apps nodig zijn? En bieden de apps daadwerkelijk het beloofde resultaat? Ik ben geen grootgebruiker van gezondheidsapps, maar de ervaringen die ik heb zijn erg positief. Ik gebruik de sleep cycle app, die bijhoudt hoe lang ik slaap en hoe vaak ik wakker word en weet op welk moment ik het beste wakker kan worden. Hoewel de app niet zorgt voor kwalitatief betere slaap, vind ik het een prettig idee dat ik op het ideale tijdstip wakker word. Als ik ga hardlopen registreert mijn telefoon precies hoeveel en hoe lang ik heb gerend en hoeveel calorieën ik heb verbruikt. Het is fijn om te zien dat ik vooruit ga en het helpt me ook te bepalen hoeveel harder of verder ik de volgende keer wil rennen. De 7 minute workout helpt me om dagelijks te sporten. Het vraagt enige discipline en het is hard werken, maar ik merk wel vooruitgang. Ik vind het leuk en nuttig dat dergelijke apps bestaan, en ze motiveren mij ook. Tegelijker tijd realiseer ik me dat een app slechts een hulpmiddel is, en dat ik toch echt zelf verantwoordelijk ben voor het beoogde resultaat.

Limburg financiert Positieve Gezondheid

De provincie Limburg steunt het Plan van Aanpak Positieve Gezondheid met 765 duizend euro voor de komende drie jaar. Onderdeel van het plan van aanpak is het opzetten van een actiecentrum positieve gezondheid waar initiatieven worden ontwikkeld en vragen en ideeën binnen komen.

Sociale Agenda In Positieve Gezondheid krijgen het zorgen het sociale domein, participatie, welzijn en welbevinden even veel aandacht. Positieve Gezond-

Ophef over yoga als verzekerde zorg

italis GGZ declareert yoga, massage en meditatie bij de zorgverzekeraar. Psychiaters en ggz-psychologen nemen dit als dagbestedingsactiviteit op in het behandelplan. Vervolgens zou de zorgverzekeraar dit moeten betalen. Dat stelt De Volkskrant in een uitgebreid verhaal.

heid is het leidend begrip in de Sociale Agenda Limburg 2025. De Provincie Limburg is hiervoor een langdurige samenwerking aangegaan met het Institute of Positive Health van grondlegger Machteld Huber.

Plan van Aanpak Het Plan van Aanpak en bijbehorend actiecentrum zijn door de Provincie Limburg en het Institute of Positive Health opgesteld in samenwerking met zorgverzekeraar CZ, GGD Noord-Limburg, GGD Zuid-Limburg en het Huis voor de Zorg. Bron:skipr

keer duidelijke regels maken.’ Vitalis GGZ biedt ook reisbehandelingen aan, nu in het Spaanse Alicante.

Zorgverzekeraars Schellen werd bij Addiction-Care op non-actief gezet nadat hij in 2011 onder invloed inreed op cafebezoekers op een terras. Het Hof veroordeelde hem tot een half jaar voorwaardelijk een taakstraf. Voor Vitalis-oprichter en voormalig huisarts Peter van Kanten geen belemmering, aangezien Schellen ‘geen criminele activiteiten heeft ontplooid, zijn straf heeft uitgezeten en is gerehabiliteerd’.

Declarabel De Volkskrant citeert commercieel directeur Niels Schellen van Vitalis GGZ. Hij vertelt dat mensen soms te weinig begrijpen van het zorgsysteem. Zo zouden veel behandelaren al jaren vruchteloos proberen massage vergoed te laten krijgen bij de zorgverzekeraar. Schellen heeft daar iets op gevonden: acupuncturisten, yogaleraren, masseurs en personal trainers kunnen zich voor 350 euro per jaar aansluiten bij Vitalis GGZ. De zorgorganisatie regelt de vergoeding bij de zorgverzekeraar. Vitalis GGZ zou al ruim een ton euro hebben ontvangen van geïnteresseerden.

NZa Volgens Schellen staat de organisatie volledig in haar recht. De regels van de NZa zijn dermate vaag, dat dit gewoon kan. Schellen was hiervoor verbonden aan Addiction-Care en won naar eigen zeggen een rechtszaak tegen CZ. De zorgverzekeraar wilde niet betalen voor omstreden behandelingen, zoals afkickreizen naar Zuid Afrika. Schellen: ‘Samen tv kijken bijvoorbeeld, valt onder dagbesteding in het kader van ontmoeting, dat kun je gewoon declareren. Als de overheid dat niet wil betalen, moeten ze een

De zorgverzekeraars die de Volkskrant interviewde, zijn niet te spreken over de handelwijze van Vitalis. Bas Keijzer, inkoper bij DSW: ‘Het aantal uren dagbesteding bij nieuwe verslavingszorginstellingen is opvallend hoog. Tot zestig procent van de totale behandeling blijkt aan dagbesteding te worden besteed. Zaken als yoga, tv-kijken, wandelen worden als declarabele dagbesteding aangemerkt, soms wel 14 uur per dag.’ Bron: Zorgvisie

‘Verzoek tot wachtlijstbemiddeling loont vaak’

wee op de drie verzoeken aan zorgverzekeraars voor wachtlijstbemiddeling leveren een hogere plek op de wachtlijst op. Dat meldt BNR Nieuwsradio op basis van cijfers van VGZ, Menzis en CZ. Bijna dertigduizend mensen klopten in 2016 bij de verzekeraars aan met een verzoek tot wachtlijstbemiddeling. Bij VGZ en Menzis werd zeventig procent van die verzoeken gehonoreerd. Ook is er volgens de verzekeraars ruimte om meer verzoeken in behandeling te nemen, aldus BNR.

Informatie Volgens de NZa zijn patiënten zich nog onvoldoende bewust van de mogelijkheid om gebruik te maken van wachttijdbemiddeling door de zorgverzekeraar. “Zorgverzekeraars en zorgaanbieders moeten patiënten hierover beter informeren. De NZa zal hen daarop aanspreken”, aldus de zorgwaakhond. Ook Patiëntenfederatie Nederland vindt dat zorgverzekeraars hun klanten actiever moeten wijzen op de mogelijkheid van wachtlijsthulp. Patiënten hebben volgens de patiëntenfederatie vaak geen idee dat een operatie in een ander ziekenhuis veel sneller gedaan kan worden dan in hun “eigen” ziekenhuis om de hoek. Zorgverzekeraars moeten duidelijker op hun website aangeven dat zij hun klanten kunnen helpen met bemiddelen, zegt directeur Dianda Veldman van Patientenfederatie Nederland. Bron: skipr

Zorg en Ziekenhuis

33 Patiënten worden steeds ouder met hun donororgaan, maar kunnen wel te maken krijgen met secundaire gezondheidsproblemen.

Vijftig transplantatiepatiënten, die zes tot twaalf maanden geleden een long, lever of nier kregen in het UMCG, worden een week opgenomen in revalidatiecentrum Beatrixoord om een leefstijlprogramma te volgen. Tijdens deze week worden fysieke testen afgenomen en de levensstijl van de deelnemers onder de loep genomen.

UMCG start pilot leefstijlprogramma voor getransplanteerde patiënten Nadien gaan zij naar huis met nieuwe kennis over een gezonde leefstijl en hoe zij deze kunnen toepassen in het dagelijks leven. Ook krijgen ze een individueel afgestemd beweeg- en trainingsprogramma dat ze kunnen voortzetten onder begeleiding van een fysiotherapeut in de eigen regio. Met het programma wil het UMCG patiënten ondersteunen om na transplantatie gezondheidsproblemen te voorkomen en gezond ouder te worden.

‘De behoefte aan leefstijlbegeleiding bij transplantatiepatiënten is groot’ De levensverwachting van patiënten na transplantatie is gestegen. Patiënten worden steeds ouder met hun donororgaan, maar kunnen wel te maken krijgen met secundaire gezondheidsproblemen. Hierbij valt te denken aan overgewicht, nieuw ontstane diabetes na transplan-

tatie, botontkalking en huidafwijkingen door langdurig gebruik van medicijnen om afstoting van het donororgaan tegen te gaan, maar ook psychologische problemen. Voldoende beweging, gezonde voeding en psychosociale ondersteuning zijn belangrijk om deze gezondheidsproblemen te voorkomen.

Oude gewoonten “De behoefte aan leefstijlbegeleiding bij transplantatiepatiënten is groot”, zegt Edwin van Adrichem, onderzoeker en fysiotherapeut in het UMCG. “Patiënten blijven na transplantatie vaak hangen in hun oude beweegpatronen en komen regelmatig aan in gewicht. Ook vinden ze het moeilijk om de grenzen op te zoeken tijdens het trainen. Dat is logisch want voor de transplantatie waren zij door orgaanfalen noodgedwongen vaak een lange periode inactief en weten ze nu niet goed wat ze mogen doen. Ook op het gebied van voeding leven veel vragen en daarnaast speelt soms ook de angst om het donororgaan te verliezen.”

Leefstijlprogramma Het leefstijlprogramma dat de deelnemers vol-

gen in groepjes van vier, is gericht op beweging, voeding en psychosociale ondersteuning. In de week van de opname worden op basis van de testgegevens individuele trainingsprogramma onder intensieve begeleiding opgesteld, uitgeprobeerd en bijgesteld. Naast deze trainingsmomenten zijn er ook beweegmomenten als zwemmen, wandelen en fietsen en verschillende workshops en voorlichtingsmomenten, bijvoorbeeld over voeding en medicatie. Het leefstijlprogramma is ontwikkeld door het Transplantatiecentrum en het Centrum voor Revalidatie van het UMCG. De deelnemers komen een half jaar na het volgen van het programma opnieuw naar Beatrixoord om te meten hoe ze ervoor staan. Dat levert niet alleen waardevolle informatie voor de deelnemers op, maar ook voor de behandelaars. De gegevens zullen worden gebruikt om de toegevoegde waarde van het programma te laten zien aan zorgverzekeraars. Daarmee zou het een standaard onderdeel van de zorg na transplantatie moeten worden. De verwachting is dat begin volgend jaar alle gegevens verzameld zijn.

Advertentie

28 september 2017 Hotel Van der Valk Dordrecht

Dag van de Huidaandoeningen Inzicht en oplossingen in de meest voorkomende huidproblematiek Leer: • wat de belangrijkste verschillen zijn tussen een donkere en een blanke huid • hoe je handelt bij huidproblemen random wonden • welk effect voeding heeft op huidaandoeningen

Wegens succ es

• welke mogelijkheden er zijn voor patiënten met jeuk • wat jouw rol is bij patiënten met basaalcelcarcinoom

Kijk voor meer informatie en inschrijven:

herhaald!

€ 30,korting! Tot 1 augustus 2017

www.nursingcongressen.nl/huidaandoeningen Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende om met de gevolgen die mensen

CONGRES 2017

met NAH ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen zijn voor ieder individu anders, dit vraagt om veel deskundigheid. ESSENTIËLE KENNIS VOOR DE DAGELIJK DAGELIJK ESSENTIËLE KENNIS VOOR Versterk je rol en kom DE Versterk je rol en kom naar het congres Niet Aangeboren Her ESSENTIËLE KENNIS KENNIS VOOR VOOR DE DEnaarDAGELIJKSE DAGELIJKSE PRAKTIJK ESSENTIËLE het congres Niet- PRAKTIJK WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH De - voor de buitenwereld vaak€ onzichtbare - gevolgen van N 199,Versterk je rol en kom naar het Niet Aangeboren Hersenletsel en leer o.a.: De - vaak voorcongres de buitenwereld vaak - gevolgen van N Aangeboren Hersenletsel € onzichtbare 199,VROEGBOEKPRIJS ingrijpend en hebben een grote impact hetzijn leven van dezeer patië De - voor de buitenwereld onzichtbare - gevolgen van op NAH meestal TOT 1 AUGUSTUS VROEGBOEKPRIJS leervan o.a.: ingrijpend en grote impact op het leven van dezeer patië De - voor en de hebben buitenwereld vaak onzichtbare -engevolgen NAH zijn meestal ¤grote Over dehebben gedragsmatige, emotionele communicatiev ingrijpend een impact op heteen leven devan patiënt enen diens omgeving. / ABONNEE PRIJS TOT 1 AUGUSTUS Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende om met de g (NAH) ingrijpend en hebben een¤grote impact ophelpen hetenleven van de patiënt en diens omgeving. ¤ Over de gedragsmatige, emotionele communicatieve gevolgen €verwerkingsproces 229,/ ABONNEE PRIJS Hoe je kunt bij het OPNIEUW OP DE AGENDA! met NAH ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want Over de gedragsmatige, Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende om met de gevolgen die mensen d NORMALE PRIJS Hoe ga je als verpleegkundige om metvoor de g ieder individu anders, ditemotionele vraagtof omverzorgende deskundigheid. met Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen (NAH) enveel ¤ NAH Hoe jeervaren? kunt helpen het verwerkingsproces ¤bij Om te gaan met cliënten die agressief gedragzijn vertone € 229,ieder anders, dit omverzorgende veel deskundigheid. metvraagt NAH of ervaren? Je Versterk wordt gevraagd om maatwerk, want d Hoe gaindividu je als verpleegkundige omNORMALE met gevolgen die mensen je rolde en kom communicatieve PRIJS 27met 2017 | Versterkdie je rol en kom naar naar het congres Niet Aangeboren Her ¤SEPTEMBER Om te gaan met cliënten agressief gedrag vertonen € 199,het congres Nietieder individu anders, ditgevolgen vraagt om veel deskundigheid. NAH ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen zijn voor WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH VROEGBOEKPRIJS Versterk je rol en kom naar het congres Niet Aangeboren Hersenletsel en leer o.a.: Aangeboren Hersenletsel VAN DERindividu VALK, anders, DORDRECHT ieder dit veel deskundigheid. 20 DECEMBER! en leer ¤ vraagt Over om de gedragsmatige, emotionele communicatiev Hoeo.a.: jeje kunt helpen Versterk rol en kom bijenTOT / ABONNEE PRIJSHer Versterk jeje rol en helpen kom naar het congres Niet Aangeboren ¤ OverOP de gedragsmatige, emotionele en communicatieve gevolgen ¤ Hoe kunt bij het verwerkingsproces het verwerkingsproces OPNIEUW DE AGENDA! Over de gedragsmatige, naar het congres NietWWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH emotionele enINITIATIEF VAN: ¤ Hoe je je rol kunt hetcongres verwerkingsproces EEN Versterk en helpen kom naar Niet cliënten Aangeboren Hersenletsel en leer o.a.: ¤bij het Om te gaan met dieHersenletsel agressief gedrag vertone € 229,Aangeboren Om te gaan met cliënten communicatieve NORMALE PRIJS 27 SEPTEMBER 2017 | ¤ Om te gaan met cliënten die agressief gedrag vertonen € 199,ESSENTIËLE KENNIS VOOR DE DAGELIJKSE PRAKTIJK en leer o.a.: EENgedragsmatige, INITIATIEF VAN: gevolgen ¤ Over de emotionele communicatiev die agressief gedragen VROEGBOEKPRIJS VAN DER VALK, DORDRECHT TOT 20 DECEMBER! Hoe je kunt helpen bij vertonen ¤ OverOP de gedragsmatige, en communicatieve gevolgen / ABONNEE PRIJS ¤ ingrijpend Hoeemotionele je kunt helpen bij OPNIEUW AGENDA! Over deverwerkingsproces gedragsmatige, hethet verwerkingsproces De - voor de buitenwereld vaak onzichtbare - gevolgen van NAH zijnDE meestal zeer EEN INITIATIEF VAN: € 229, NAH eindigheid: Kijk Om teengaan met cliënten emotionele en ¤ en Hoe je kunt helpen het te verwerkingsproces voor meeragressief informatie engedrag inschrijven op ¤bij Om gaan met cliënten die vertone en hebben een groteKENNIS impact op hetVOOR leven vanDE de patiënt diens omgeving. NORMALE PRIJS ESSENTIËLE DAGELIJKSE PRAKTIJK EEN INITIATIEF VAN: die agressief gedrag grenzen die mensen communicatieve 27¤SEPTEMBER vertonen Om te gaan2017 met |cliënten vertonen Kijk voordie meeragressief informatie engedrag inschrijven € 199,WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/ trekken inophun leven VROEGBOEKPRIJS De - voor de buitenwereld vaak onzichtbare - gevolgen van NAH zijn meestal zeer ingrijpend gevolgen NAH en eindigheid: Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende metDER de diens gevolgen die mensen met NAH VAN VALK,omgeving. DORDRECHT Kijk voor meer informatie en inschrijven op en hebben een grote impact op het leven van deom patiënt en WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH grenzen die helpen mensenbij TOT 20 DECEMBER! Hoe jeVOOR kunt ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen zijn voor iederKijk individu NURSING VERPLEEGKUNDIGEN voor meer informatie en inschrijven WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/ trekken inop hun leven / ABONNEE PRIJS het verwerkingsproces Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende om met de gevolgenWWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH die mensen met NAH anders, dit vraagt om veel deskundigheid. NURSING_NL NURSING VOOR VERPLEEGKUNDIGEN ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen zijn voor ieder individu NURSING VOOR VERPLEEGKUNDIGEN

NIET AANGEBOREN NIET AANGEBOREN HERSENLETSEL CONGRES 2017 HERSENLETSEL

CONGRES 2017

INITIATIEF VAN: € 229, Om te gaanEENmet cliënten NURSING_NL NURSING VOOR VERPLEEGKUNDIGEN EEN INITIATIEF VAN: die agressief gedrag NORMALE PRIJS Kijk voor meer informatie en inschrijven op Kijk voor meer informatie en inschrijven op vertonen

ESSENTIËLE KENNIS VOOR DE DAGELIJKSE PRAKTIJK anders, dit vraagt om veel deskundigheid. EEN INITIATIEF VAN:

EEN INITIATIEF VAN: De - voor de buitenwereld vaak onzichtbare - gevolgen vanWWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH NAH zijn meestal zeer ingrijpend WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH NAH en eindigheid: Kijk voor meer informatie en inschrijven op en hebben een grote impact op het leven van de patiënt en diens omgeving.

grenzen die mensen

WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/ trekken in hun leven

Talent Ontwikkeld

Betrokken organisatie heeft fors minder verzuim

Structureel met elkaar spreken over gezond en veilig werken, leidt daadwerkelijk tot gezonder en veiliger gedrag op de werkvloer. Open dialoog verlaagt bovendien verzuim en de bijbehorende kosten. Dit kan resulteren in een besparing van meer dan een ton per duizend werknemers. Voorwaarde is de betrokkenheid van alle lagen van de organisatie. Beleid gericht op het verbeteren van het ‘organisatieklimaat’ in zorgorganisaties levert gezondere medewerkers op. Het aantal werkgerelateerde gezondheidsklachten daalt en kosten door verzuim en ‘presenteïsme’ – ziek maar toch aan het werk - kunnen per duizend medewerkers jaarlijks met ruim een ton omlaag. Dat stellen de Erasmus Universiteit Rotterdam en Stichting IZZ woensdag tijdens de presentatie van de resultaten van de pilot ‘Aanpak Organisatieklimaat’.

‘Grotere bereidheid om gezond en veilig gedrag te vertonen’

met een zelforganiserende organisatiestructuur zagen zij verbeteringen. “De aanpak leidt tot gezonder en veiliger gedrag op de werkvloer. Ook is er een duidelijker commitment bij het management: gezond en veilig werken is een prioriteit”, aldus de onderzoekers.

‘Zo sprak een team met elkaar af om minder ‘op de klok’ te werken’ ‘Op de klok’ Op de langere termijn rekenen IZZ en de Erasmus Universiteit op gezondere zorgmedewerkers en minder verzuim. “Zorginstellingen die structureel inzetten op het verbeteren van het organisatieklimaat kunnen per duizend werknemers jaarlijks 35 duizend euro besparen op verzuimkosten en 70 duizend euro op presenteïsme”, verwacht Babette Bronkhorst, promovendus aan de Erasmus Universiteit, op basis van de pilotresultaten. “Daarnaast kunnen organisaties rekenen op een afname van fysieke werkgerelateerde klachten van medewerkers met 8,7 procent. Wat betreft emotionele klachten gaan we uit van een daling van 7,3 procent.”

Column Mirjam Kaijer

Niet gehoord Ze had de stap genomen. Had hulp gezocht . Om de dood van haar vader te verwerken. Het was 10 jaar geleden. Maar nog huilde ze erom. De therapeute was aardig. Ze had haar verhaal verteld. Over hoe moeilijk het was. En dat ze het met niemand had besproken. ‘Je voelde je niet gezien. Niet gehoord,’ concludeerde de therapeute. Het was dat zinnetje waarop ze brak. Ze had gehuild. Met lange uithalen. Nu kwam ze terug voor een tweede gesprek. ‘Hoe voelde je je toen je vader dement werd? Van welke emotie had je het meest last?’ De therapeute knikt haar vriendelijk toe. ‘Ik was bang,’ zegt Julia. ‘Besprak je je emoties met je moeder?’ ‘Nee,’ zegt Julia zacht. ‘Waarom niet?’ ‘Omdat ze in een rolstoel zat. Ik moest haar verzorgen.’ ‘Dus je vader was dement? En je moeder zat in een rolstoel?’

Gezonder en veiliger Het idee van de door Stichting IZZ ontwikkelde aanpak is dat alle lagen van de organisatie – van teamlid tot bestuurder – structureel met elkaar in gesprek gaan over gezond en veilig werken, oplossingen formuleren en deze implementeren. “Door de dialoog leren medewerkers van elkaar en is er een grotere bereidheid om gezond en veilig gedrag te vertonen”, aldus IZZ in het onderzoeksrapport.

‘Gezond en veilig werken is een prioriteit’ De aanpak is getoetst bij tien organisaties in de verpleeg- , verzorgingshuizen en thuiszorg (vvt), de geestelijke gezondheidszorg (ggz), de ziekenhuisbranche en de gehandicaptenzorg. Met positief resultaat, concluderen IZZ en de Erasmus Universiteit, die het onderzoek samen uitvoerden. Zowel bij zorgorganisaties met een klassieke organisatiestructuur als bij zorgorganisaties

Ook bij pilotdeelnemer Ipse de Bruggen, een Zuid-Hollandse gehandicaptenzorginstelling, ging het verzuimcijfer omlaag. De oplossingen bleken relatief eenvoudig, licht zorgmanager Bianca Küchler toe. “Zo sprak een team met elkaar af om minder ‘op de klok’ te werken, om zo de werkdruk verlichten. Ze focusten niet langer op hoe snel het werk af was, maar op de kwaliteit van het werk.” Het resultaat: het ziekteverzuim in het team daalde van 12,5 procent naar 3 procent. “Het geld dat we overhouden kunnen we besteden aan cliëntenzorg”, aldus Küchler.

Alle lagen Sleutel tot succes van de aanpak is volgens IZZ betrokkenheid van alle lagen van de organisatie. Ook voor de bestuurder is een actieve rol weggelegd. “Die moet met vaste regelmaat met de teams in gesprek te gaan en meedenken over oplossingen voor een gezond en veilig organisatieklimaat”, zegt programmamanager Anouk ter Arve van IZZ. “Als de bestuurder niet betrokken is dempt het effect snel weg of komt de aanpak niet tot stand. Ook een gedreven teamleider is cruciaal: die kan het team enthousiasmeren en moet zorgen voor een veilige sfeer waarin een dialoog mogelijk is.” Bron:skipr

De therapeute klinkt geschokt. Julia knikt. Ze is in verwarring. Dit heeft ze vorige week ook al verteld. Dat weet ze zeker. Was ze het nu al vergeten? Het schuift naar de achtergrond. Doordat de therapeute verder vraagt. Naar het moment van overlijden. ulia wordt emotioneel. ‘Huil maar. Gooi het er maar uit. Want weet je Inge, erover praten helpt. Echt!’ Julia licht haar hoofd op. ‘Zei u nou Inge?’ Haar stem klinkt verbaasd. ‘Oh, jeetje. Sorry, Julia bedoel ik. Dat weet ik natuurlijk wel.’ De therapeute lacht. Maar met schaamte. Dat ziet Julia. Ze praten nog even verder. Daarna maakt Julia een afspraak. Voor volgende week. De volgende dag mailt ze. Naar de therapeute. ‘Het spijt me. Maar ik zeg de afspraak af. De tijd is er nog niet rijp voor.’ Ze verzwijgt de echte reden. Dat ze zich niet gezien voelde. Niet gehoord. Alweer niet.

Vijf Koninklijke

onderscheidingen in Radboudumc

Foto: Radboudumc

Hoogleraar Cardiologie voor Vrouwen Angela Maas ontvangt van burgemeester Hubert Bruls de onderscheiding.

De lintjesregen rond Koningsdag treft dit jaar vier medewerkers van het Radboudumc en ĂŠĂŠn medewerker die onlangs afscheid heeft genomen. Daarnaast zijn er bij de Radboud Universiteit zes medewerkers onderscheiden. Op woensdag 26 april kregen deze Radboud-medewerkers een Koninklijke Onderscheiding.

Zorg en Ziekenhuis

37 Prof. dr. Angela Maas - Officier in de Orde van Oranje Nassau Hoogleraar Cardiologie voor Vrouwen Angela Maas werd vandaag in het Radboudumc blij verrast met de onderscheiding door burgermeester Hubert Bruls van de gemeente Nijmegen. Angela Maas is cardioloog, met speciale expertise op het gebied van cardiologie voor vrouwen. Zowel in Nederland als daarbuiten speelt zij hierin een vooraanstaande rol. Het expertisecentrum vrouwencardiologie van de afdeling Cardiologie van het Radboudumc is onderhaar leiding gegroeid tot een onderdeel waar uitstekende patiëntenzorg wordt geboden, wetenschappelijk toponderzoek plaatsvindt en inspirerend onderwijs wordt verzorgd.

Prof. dr. Angela Maas - Officier in de Orde van Oranje Nassau Hoogleraar Cardiologie voor Vrouwen Angela Maas werd vandaag in het Radboudumc blij verrast met de onderscheiding door burgermeester Hubert Bruls van de gemeente Nijmegen. Angela Maas is cardioloog, met speciale expertise op het gebied van cardiologie voor vrouwen. Zowel in Nederland als daarbuiten speelt zij hierin een vooraanstaande rol. Het expertisecentrum vrouwencardiologie van de afdeling Cardiologie van het Radboudumc is onderhaar leiding gegroeid tot een onderdeel waar

uitstekende patiëntenzorg wordt geboden, wetenschappelijk toponderzoek plaatsvindt en inspirerend onderwijs wordt verzorgd.

Prof. dr. Gerhard Zielhuis - Officier in de Orde van Oranje Nassau Hoogleraar Algemene Epidemiologie Gerhard Zielhuis ontving vandaag de onderscheiding uit handen van burgermeester Van Rumund van de gemeente Wageningen. Met bijna 300 publicaties heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de epidemiologie en andere wetenschapsterreinen, waaronder ooronderzoek bij peuters. In 1984 was Gerhard Zielhuis een van de grondleggers en oprichters van de studie Algemene Geneeskunde, tegenwoordig Biomedische Wetenschappen (BMW).

Em. Prof. dr. ir. Dick Stegeman - Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw Ook Emeritus hoogleraar Stegeman werd vandaag bijzonder verrast in het Radboudumc met de onderscheiding uit handen van burgemeester Bruls van de gemeente Nijmegen vanwege zijn rijke en succesvolle carrière als klinisch fysicus in de Neurologie. Dick Stegeman is sinds 1984 werkzaam als algemeen klinisch fysicus binnen de afdeling Neurologie van het Radboudumc. Ook was hij Principal Investigator en stond hij aan het hoofd van de Clinical Neurophysiology onderzoeksgroep van het Donders Center

FNV: Echte banen voor jongeren en ouderen werken gezond door in ziekenhuizen

e FNV en overige zorgbonden hebben vannacht een principeakkoord gesloten met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) voor de 190.000 werknemers in ziekenhuizen en revalidatiecentra. Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn, is zeer tevreden over het resultaat: “Er zijn goede afspraken gemaakt die oplossingen bieden voor de huidige problemen op de arbeidsmarkt, zoals een generatiepact en meer mogelijkheden om mantelzorg te kunnen verlenen. Daarnaast gaan werknemers er ruim 4% op vooruit en komen er 2.000 echte banen bij in de sector.”

Actiedreiging leidt tot resultaat Begin april klapte het overleg voor een nieuwe cao nog, omdat de werkgever allerlei verslechteringen op tafel legde. Door de dreiging van acties is er nu alsnog een mooi resultaat gekomen. Merlijn: “We hopen dat hierdoor veel jongeren kiezen voor een baan in het ziekenhuis waar zij kunnen doorstromen naar arbeidsplaatsen

waar nu tekorten zijn. Daarmee houden we de kwaliteit van de zorg in stand.” De cao loopt van 1 januari 2017 tot 1 april 2019.

Generatiepact In veel ziekenhuizen werken verhoudingsgewijs meer oudere werknemers en de jongeren die er werken, switchen vaak van organisatie. Dankzij het afgesproken generatiepact kunnen oudere werknemers wat gas terugnemen met behoud van inkomen en pensioenopbouw en kunnen meer jongeren aan de slag. Merlijn: “Zo blijft de kennis en ervaring in huis en kunnen de oudere werknemers die doorgeven aan de jongeren. Op hun beurt stromen de jongeren makkelijker door naar hogere of gespecialiseerde functies en blijven zo binnen dezelfde organisatie in dienst. We creëren hiermee tenminste 2.000 nieuwe vaste banen. Deze afspraken dragen bij aan het beter functioneren van de arbeidsmarkt.”

Meer koopkracht en onregelmatigheidstoeslag De werknemers gaan er in totaal ruim 4 % op

for Medical Neuroscience.

Prof. dr. Henk Stunnenberg - Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw Hoogleraar Henk Stunnenberg ontving vandaag uit handen van burgemeester Hubert Bruls van de gemeente Nijmegen zijn onderscheiding in het Radboudumc. Stunnenberg is hoogleraar bij het Radboud Institute for Molecular Life Sciences. Hij zette dit instituut samen met collega-hoogleraren van het Radboudumc en de Faculteit Natuurwetenschappen Wiskunde en Informatica op. Daarnaast was hij de drijvende kracht achter wereldwijd belangrijke onderzoek naar het epigenoom: de manier waarop de DNA-code, waarin alle erfelijke informatie ligt opgeslagen, wordt afgelezen.

Wim Wientjens - Lid in de Orde van Oranje Nassau Wim Wientjens ontving vandaag uit handen van mevrouw Buijs-Glaudemans, burgemeester van de gemeente Oss, een Koninklijke onderscheiding vanwege zijn werkzaamheden als vrijwilliger in het Radboudumc. Wim Wientjens is sinds jaar en dag patiëntvoorlichter bij het centrum voor Hoofd-Halsoncologie van de afdeling Keel-Neus-Oorheelkunde van het Radboudumc. Vanuit die functie begeleidt en informeert hij patiënten. Ook staat hij hen bij en steunt familie op emotioneel vlak.

vooruit. Ze krijgen een loonsverhoging van 1,75% in 2017 en 2% in 2018. Verder wordt het vakantiegeld omgezet naar een veertiende maand. Zowel in 2017 als in 2018 ontvangen werknemers eenmalig een uitkering van 200 euro en begin 2019, eenmalig 125 euro. Ook is afgesproken dat de niet-uitgekeerde onregelmatigheidstoeslag over vakantie-uren in de jaren 2012, 2013 en 2014 alsnog wordt gecompenseerd. Hierover liepen de afgelopen periode verschillende juridische claims.

Mantelzorg Steeds meer werknemers zorgen - naast hun werk - voor hun naasten. In de zorg is dit aantal hoger dan elders. Bovendien zal de vraag naar mantelzorg verder toenemen door vergrijzing en bezuinigingen op de zorg. Voor de ziekenhuismedewerkers zijn daarom afspraken gemaakt die ze de mogelijkheid bieden om werken zorgtaken beter op elkaar af te stemmen.

Doorbetaalde lestijd voor alle leerlingen Met ingang van 1 september 2017 maakt de werkgever bij het doorbetalen van lestijd geen onderscheid meer tussen BBL en HBO-duale leerlingen. Elke leerling, MBO-BBL en HBO-duaal, ontvangt gemiddeld 208 uur doorbetaalde lestijd, te meten over de totale opleidingsperiode.

Advertentie

Het Nachtcongres Donderdag 15 juni 2017 | ReeHorst, Ede

Professional

Over o.a. - Gezond werken, nachtelijke onrust bij dementie, incontinentiebeleid, agressie en probleemgedrag, slaapproblemen bij verstandelijk gehandicapten, interventies bij pijn de laatste zorg bij terminale patiënten recepten die je fit houden. Voor alle verpleegkundigen.

congressen

advies & organisatie

congressenmetzorg.nl

MetZorg

Fijne vakantie! Zorg en Ziekenhuis zal in de zomermaanden juli en augustus niet verschijnen. We wensen iedereen een fijne vakantie en we zijn er in september weer.

De nieuwe generatie scopendroogkast Om aan de hoge normen voor veiligheid en hygiëne te voldoen is het optimaal drogen en opbergen van endoscopen een essentieel onderdeel van de endoscopiewerkstroom. De NG-serie is ontworpen als flexibele oplos-

sing voor het drogen en opbergen van endoscopen. De serie bestaat uit modulaire droog- en opbergkasten die u naar wens kunt combineren met ruimte voor maximaal acht endoscopen per kast.

De basiselementen kunnen afzonderlijk worden gebruikt of worden uitgebreid met een extra module van vier of acht endoscopen.

Congres De Zelforganisatie Vrijdag 15 september 2017 | Soesterberg Maakt uw organisatie ook de stap naar zelforganisatie? Wilt u weten hoe o.a. zorginstelling Philadelphia de omslag maakte naar regelarm organiseren? Tijdens het congres hoort u inspirerende verhalen en praktische tips van experts en organisaties uit diverse sectoren. Voorbeelden van de werkvloer laten zien hoe u het heft in eigen handen neemt en meer kunt doen met minder regels.

036 547 21 50 • info@vanvlietmedical.nl • www.vanvlietmedical.nl

managersacademie.nl/zelforganisatie

Agenda

activiteiten & seminars Dag van . . . Bijzondere dagen en feestdagen 14 juni Buitenspeeldag 14 juni

Certificate Program Healthcare Management

18 juni Vaderdag

18 september t/m 4 december 2017 | Nyenrode Business Universiteit Deze negendaagse compacte opleiding is bedoeld om u meer kennis, vaardigheden en inzicht te geven in het dynamische zorglandschap. Door beter inzicht in MBA gerelateerde vakken als ondernemerschap, financiën, marketing, leiderschap en strategie, kunt u de invloed die u heeft binnen uw organisatie nog meer vergroten.

zorgvisie.nl/academy

Vrijdag 22 september 2017 | ReeHorst, Ede Voor alle verpleegkundigen, verzorgenden en overige geïnteresseerden. Over o.a. - Feiten en cijfers, risicofactoren, welke interventies, betrekken van naasten, herkennen van (verborgen) signalen, hoe praat je met iemand die suïcidaal is, wat moet en/of mag je doen als je iemand vindt na suïcide?

congressenmetzorg.nl

18 juni

Wereld ALS Dag

20 juni

Wereld Vluchtelingendag

Zorg voor meer plezier in je werkdruk!

21 juni Wereldhumanismedag

Vrijdag 29 september 2017 | ReeHorst, Ede

24 juni

Nederlandse Veteranendag

6 juli

Wereld Kusdag

15 juli

Wereld Jonge Talentendag

28 juli

Wereld Hepatitisdag

Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden. Over o.a. - Hoe ontstaat een burn-out? Hoe herken je de signalen en wat kun je dan doen? Hoe spoor je blinde vlekken op en hoe communiceer je duidelijker? Hoe kun je met behulp van lifehacks, humor en positiviteit burn-outgevoelens buiten de deur houden?

Suïcide(preventie): de rol van verpleegkundigen en verzorgenden

Wereld Bloeddonordag

congressenmetzorg.nl

4e editie: Masterclass Leidinggeven op Afstan Vrijdag 29 september 2017 | Hotel Houten Als leidinggevende staat u in deze transitietijd naar zelfsturing meer op afstand terwijl uw teams en medewerkers een grotere verantwoordelijkheid krijgen en een groter zelfoplossend vermogen moeten tonen. Leer welke kwaliteiten u nodig hebt om met medewerkers die niet in de directe nabijheid zijn tot gezamenlijke, betere resultaten te komen.

nursingcongressen.nl/nursingcollege

Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice B.V. T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: JanssenPers Rotatiedruk B.V. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice B.V. van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

Professional

uw Opnie

op de

da:

agen

24 augustus

5 september

19 september

Masterclass Vakbekwaam Indiceren

Dag van de Kraamzorg

Het Palliatieve Zorg Congres

De dag voor de kraamzorg is er voor jóu!

Til je werkzaamheden naar een hoger niveau

ReeHorst, Ede

Van goede zorg naar optimaal comfort

NBC, Nieuwegein

uw Opnie

20 september Verdieping over anatomie, fysiologie en pathologie

Radboudumc, Nijmegen

op de

da:

agen

27 september

Nursing College

uw Opnie

op de

Van der Valk, Eindhoven

Niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

Essentiële kennis voor de niet-zichtbare gevolgen Van der Valk, Dordrecht

28 september

EBP in één dag

Evidence Based Practice voor starters én gevorderden

ReeHorst, Ede

da:

agen

28 september

Dag van de Huidaandoeningen

Kennis en inzicht in de meest voorkomende huidaandoeningen Van der Valk, Dordrecht

12 oktober

Hét Verpleeghuis Congres De kwetsbare bewoner centraal

ReeHorst, Ede

3 oktober

Dag van de Medicatieveiligheid

Kennis is cruciaal om medicatie-incidenten te verminderen ReeHorst, Ede

9 november

Het Dementie Congres Over de toekomstige dementiezorg.

ReeHorst, Ede

11 oktober

Verslavingsziekten | 3e editie

Signaleren en doorverwijzen bij verslaving

ReeHorst, Ede

6 & 7 december

Nursing Experience 2017 Omdat beter worden je vak is!

ReeHorst, Ede

Voor al onze congressen wordt accreditatie aangevraagd bij Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V. Kijk op onze website hoeveel opleidingspunten je exact behaalt per congres.