# 11
november 2017
Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers
Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten
Kennis delen binnen de zorg Heel Holland Zorgt Zorg en Welzijn RAAKT. Volg ‘Heel Holland Zorgt’ op social media. Mis niets & like ons!
Gezond & Zeker
Kennisdag wederom groot succes Geen toestemming
20 minuten tijdswinst
Virtuele Intensive Care
nodig voor opnemen
bij beroertezorg
na verblijf op een echte
gesprek met arts
met Qlik
Intensive Care
p. 8
p. 10
p. 17
Professional
Advertentie
Hoe goed zorgen we voor onszelf? De IZZ Zorgverzekering: Ruime vergoeding fysiotherapie Extra vergoeding voor mantelzorg 10% collectiviteitskorting Kijk op IZZ.nl
Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Kleine ziekenhuizen scoren goed op social media p. 7
Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Gezondheidslab: snel diagnose en advies dichtbij de cliënt p. 15
Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap Erasmus MC eerste met inwendige bestraling p. 23 Nederlandse onderzoekers leiden organen-op-chips-consortium p. 27
Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg
Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Zorginstellingen niet klaar voor mediagebruik babyboomers p. 33
Digitaal versus hard copy. De wereld is door Social media heel erg veranderd. Of dit altijd beter is, kan je je afvragen. Deze krant komt nog steeds in hard copy bij jou in het ziekenhuis. Waarom? Omdat wij geloven in papier en digitaal. Zou jij de krant even lezen als je hem digitaal ontvangt? Vaak doen we dat toch niet in onze pauze. En de geur van papier…. ik zou het niet kunnen missen. Dus veel leesplezier weer!
Sanne van Leeuwen hoofdredacteur
Vaste rubrieken Reportages en Lifestyle
Vraag naar Post-HBO Leefstijlcoaches neemt toe p. 35
van de redactie:
Voorwoord ‘En de geur van papier…. ik zou het niet kunnen missen’
Reportage
4
De mens
achter de communicatie In ieder team zitten mensen die samen moeten werken en samen verantwoordelijk zijn voor het verlenen van de beste zorg voor patiĂŤnt en cliĂŤnten. Maar achter iedere patiĂŤnt schuilt een mens met zijn eigen vorm van communiceren en behoeftes.
Zorg en Ziekenhuis
5
D
e realiteit wijst uit dat communiceren een van de moeilijkste dingen is. En daardoor is het belangrijk om meer begrip voor elkaar en de patiënt te krijgen. Maar ook voor teamleden onderling. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?
Doorvragen werkt verhelderend Miriam Kaijer (een van onze columnisten) heeft een training ontwikkeld om op een creatieve manier meer begrip voor elkaar te krijgen. Voor zowel de patiënt als de hulpverlener. “ Er wordt naar mijn mening binnen de opleidingen in de zorg te weinig aandacht besteed aan de mens achter de patiënt. Mensen die chronisch ziek zijn kunnen hun identiteit verliezen door hun ziekte. Het is belangrijk dat je ze dan weer een stem geeft. De mens achter de ziekte laat zien, zodat er meer respect komt en verbinding met de ander.
‘Er wordt naar mijn mening binnen de opleidingen in de zorg te weinig aandacht besteed aan de mens achter de patiënt’ “Als trainer en intervisiebegeleidster in de ouderenzorg en ziekenhuizen, merk ik dat de communicatie binnen teams soms te wensen over laat. Zo gaf ik ooit een training in de ouderenzorg waar de zorgverleners een voorbeeld gaven van een dochter van een cliënt van 85 jaar die dementerend is. Omdat de man zelf niet meer kan aangeven wat en hoe, sprak een familielid haar zorgen uit. Zij kreeg al snel een stempel van veeleisend en lastig van het personeel. De vraag kwam ook steeds naar voren waarom die dochter soms zo onaardig deed tegen het personeel. Toen ik aan hen vroeg of iemand ooit het gesprek met haar was aangegaan hoe zij zich voelt over het feit dat haar vader dementeert en zo achteruit gaat, keken ze mij verbaasd aan. Nee dat hadden ze haar nooit gevraagd…” terwijl die emotie haar manier van communiceren beïnvloed.
Niet iedereen is een Gordon “Hoe we communiceren is vaak bepaald door ons verleden. Van jongs af aan ontwikkel je een manier van communiceren die niet alleen bij onszelf past maar ook bij de omgeving waarin je opgroeit. Niet iedereen is een Gordon, met zijn bijzondere vorm van communiceren, die vaak de confrontatie opzoekt. En niet iedereen kan een Henny Huisman worden, die moeiteloos alles aan elkaar praat op een podium. Ik vind dat er wel eens te makkelijk wordt gedaan door trainers, dat iedereen goed kan leren
communiceren. Je komt een heel eind maar communicatie is afhankelijk van veel externe factoren en deels genetisch bepaald. Veel belangrijker is om inzicht te geven waarom we communiceren op onze eigen specifieke manier. Zo ontstaat er binnen een team begrip en als iemand dan een keer uit zijn slof schiet dan kan je het makkelijk bij de ander laten.
Met muziek raak je de emotie “Samen met het team gaan we op muziek oefeningen doen. Het mooie is dat muziek inspeelt op je emotie. Je hebt er eigenlijk geen controle over. Van die emotie maak ik gebruik. Het maakt dat je in een andere ‘flow’ komt, waarin mensen dichter bij zichzelf en hun eigen emoties blijven en niet wijzen naar een ander. Door op de muziek terug te gaan naar de keukentafel van vroeger -wat heb je daar aan communicatie skils geleerd?- begin je elkaar steeds beter te snappen en begrip te krijgen voor de ander. Naast muziek maak ik ook gebruik van cartoons en columns. Zo prikkel ik de meervoudige intelligentie van mensen, waardoor de boodschap beter blijft hangen.
Kijk naar wat je wel kunt “Ik vind het ook heel belangrijk dat mensen weten dat je niet alles kunt veranderen. Dat er een stukje acceptatie komt in plaats van frustratie. En dat ze gaan leren kijken naar wat ze wel kunnen. En hoe ze dat het beste kunnen inzetten. Dat ze leren erkennen dat ze niet overal invloed op hebben en dat communicatie door heel veel zaken bepaald wordt, als genen, opvoeding, maar ook door hormonen. In de overgang of tijdens je zwangerschap kan je anders reageren op collega’s. Daar is niets mis mee, alleen moet je jezelf herontdekken. En daarmee ook je collega’s. Want samenwerking vraagt om aandacht voor jezelf en voor elkaar, voor begrip van de ander en de situatie, om zo samen de beste zorg te verlenen die een patiënt verdient.”
Miriam Kaijer trainer en intervisiebegeleidster in de ouderenzorg en ziekenhuizen
Advertentie
kleur de zorg Wij geloven dat het verblijf in een ziekenhuis nog veel comfortabeler en aangenamer kan zijn. Onze collectie geeft meer kleur aan de ziekenhuiszorg. De patiënt of bezoeker voelt zich zo meer thuis. Comfort, design en vakmanschap combineren we met zorgspecifieke eisen en eigenschappen. De stoelen uit de Huys collectie zijn samen met ziekenhuizen en ergotherapeuten ontwikkeld.
Vraag een proefstoel aan via prominentbusiness.nu
Vernieuwd programma
NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL(NAH) CONGRES 2018 WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH
Woensdag 24 januari 2018 | ReeHorst, Ede
ESSENTIËLE KENNIS VOOR DE DAGELIJKSE PRAKTIJK De - voor de buitenwereld vaak onzichtbare - gevolgen van NAH zijn meestal zeer ingrijpend en hebben een grote impact op het leven van de patiënt en diens omgeving. Hoe ga je als verpleegkundige of verzorgende om met de gevolgen die mensen met NAH ervaren? Je wordt gevraagd om maatwerk, want de gevolgen zijn voor ieder individu anders, dit vraagt om veel deskundigheid.
EEN INITIATIEF VAN:
€ 199,VROEGBOEKPRIJS TOT 1 DECEMBER ABONNEE PRIJS € 229,NORMALE PRIJS
Versterk je rol en kom naar het congres Niet-Aangeboren Hersenletsel en leer o.a.: ¤ Van het verhaal van een ervaringsdeskundige ¤ De NAH zorgfases: de acute-, revalidatie- en de chronische fase ¤ Hoe kun je omgaan met een patiënt die (ernstige) vermoeidheid ervaart? ¤ Passende gesprekstechnieken toe te passen NURSING VOOR VERPLEEGKUNDIGEN NURSING_NL
Kijk voor meer informatie en inschrijven op
WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/NAH
Bijzonder Zorgnieuws
7
Kleine ziekenhuizen
scoren goed op social media Het Laurentius Ziekenhuis wordt op social media het best gewaardeerd van de Nederlandse ziekenhuizen. Dat blijkt uit onderzoek van Marketingfacts naar de online reputatie van 78 ziekenhuizen. Het marketingblog onderzocht de online reputatie van de ziekenhuizen door te kijken naar het totaal aantal berichten dat erover verscheen op social media. Daarbij werd bekeken hoeveel berichten er positief waren en hoeveel er negatief waren over een specifiek ziekenhuis. In totaal werden er tussen april 2016 en april 2017 ruim 542 duizend berichten verstuurd over of aan een ziekenhuis en werden er meer dan 344 duizend reacties verstuurd op berichten die ziekenhuizen zelf plaatsten. Van alle reacties en berichten was 27,1 procent positief en 7,5 procent negatief.
‘Vooral de kleinschaligheid van zorg, de menselijke maat en het persoonlijke contact wordt gewaardeerd’ Kleine ziekenhuizen scoren goed Uit het onderzoek blijkt dat vooral de kleine ziekenhuizen goed s scoren op social media.
Bovenaan staat het Laurentius Ziekenhuis in Roermond. Op social media was bijna de helft van de berichten over of aan het ziekenhuis positief, terwijl slechts 2 procent negatief was. De top drie wordt afgemaakt door het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer en het Zaans Medisch Centrum. Volgens Marketingfacts wordt vooral de kleinschaligheid van zorg, de menselijke maat en het persoonlijke contact gewaardeerd door patiënten.
Grote ziekenhuizen scoren minder Uit het onderzoek blijkt daarnaast dat er op social media het meest wordt gesproken over academische ziekenhuizen. In de top 5 van ziekenhuizen die online het meest worden genoemd staan enkel academische centra. Hoewel ze meer worden besproken, scoren ze lager op social media-reputatie dan kleinere ziekenhuizen, meldt Marketingfacts.
Verbeterpunten voor ziekenhuizen Marketingfacts onderzocht ook het type berichten dat ziekenhuizen vaak plaatsen en hoe die gewaardeerd worden. Berichten waarin patiënten of medewerkers aan het woord komen, worden vaak geplaatst en goed gewaardeerd, omdat ze betrouwbaar overkomen en betrokkenheid tonen. Maar op het gebied van persoonlijk contact mat patiënten kan er nog veel worden verbeterd, denken de onderzoekers. Veel ziekenhuizen kiezen er vooral voor om te zenden, dus informatie te geven, maar sturen niet op interactie. Bron: zorgvisie
Berichten waarin patiënten of medewerkers aan het woord komen, worden vaak geplaatst en goed gewaardeerd, omdat ze betrouwbaar overkomen en betrokkenheid tonen
Column Sanne van Leeuwen
Social media wat doe je er mee? Kleine ziekenhuizen scoren goed op Social media, lees je in het artikel hiernaast. Toch vraag ik mij (zelfs als communicatiedame) soms af of dit nou echt prettig is. Natuurlijk is je bereik sinds de invoering van Social media vele malen groter geworden. Maakt het het werven van personeel een stuk aangenamer, en draagt het bij aan je naamsbekendheid. Grote voordelen in een krappe arbeidsmarkt en concurrerende markt.
‘Grote voordelen in een krappe arbeidsmarkt en concurrerende markt’ Maar onlangs hoorde ik in een ziekenhuis ook de vervelende kant ervan. Patiënten kunnen te pas en te onpas je naam als ziekenhuis gebruiken in persoonlijke berichten. En als een patiënt dat doet om complimenten te maken is er niets aan de hand! Maar wat doe je als een patiënt niet zo positief is. En berichten post waarin men dreigt een einde aan zijn leven te maken en dat een arts daar medeverantwoordelijk voor is? Alles wat gepost wordt blijft bestaan. Facebook gaat een bericht er niet voor je afhalen en de naam van je ziekenhuis en van de arts blijft voor altijd negatief rondzweven in de wondere wereld van Social media. Ik kan me voorstellen dat je als arts niet alles persoonlijk zult opnemen wat een patiënt zegt, in een emotioneel moment floepen we er allemaal weleens wat uit. Maar dat jij de schuld in je schoenen geschoven krijgt van iets kostbaars als een leven… petje af als je daar als arts of ziekenhuis mee om weet te gaan.
8
Samenwerking wederopbouw na orkaan Irma
Ambulancediensten Brabant Midden-West-Noord, Groningen, IJsselland en Oost werken samen aan wederopbouw op Sint Maarten na orkaan Irma Op verzoek van de Sint Maartense minister Lee (Volksgezondheid, sociale ontwikkeling en arbeid) aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben ambulancediensten Ambulancezorg Groningen, RAV IJsselland, Ambulance Oost en RAV Brabant Midden-West-Noord een team naar Sint Maarten gestuurd.
Team Het team, dat bestaat uit verpleegkundig specialisten, ambulancechauffeurs en ambulanceverpleegkundigen, neemt onder leiding van een coördinator tijdelijk de roosterdiensten over. Gedurende ruim drie weken verrichten de
medewerkers diverse ambulancewerkzaamheden. Hierdoor kunnen de plaatselijke ambulancemedewerkers die sinds orkaan Irma non-stop hebben gewerkt, rust nemen en aandacht geven aan hun eigen situatie. Enkele medewerkers uit Nederland zijn bekend met de lokale situatie vanwege eerdere samenwerking en het geven van trainingen op Sint Maarten.
‘Gedurende ruim drie weken verrichten de medewerkers diverse ambulancewerkzaamheden’ Veilige omgeving De ambulancemedewerkers van Sint Maarten geven zelf aan welke hulp zij het meest nodig
Patiënt hoeft geen toestemming te vragen voor opnemen gesprek met arts
S
teeds meer dokters krijgen te maken met patiënten die een geluidsopname van het consult willen maken, omdat ze bang zijn dat ze niet alle informatie kunnen onthouden. Niet alle artsen weten hoe ze ermee moeten omgaan. Daarom komt de artsenfederatie KNMG met een handleiding, waarin de haken en ogen aan het opnemen van gesprekken staan opgesomd.
‘Niet alle artsen weten hoe ze ermee moeten omgaan’ Geen toestemming Zo hoeven patiënten geen toestemming te vragen aan de dokter om het gesprek op te nemen, maar omgekeerd wel. De patiënt mag de opname niet openbaar maken, tenzij de dokter daarmee instemt. Voor het filmen van een consult zijn de regels strenger dan voor het maken van geluidsopnamen.
Eigen gebruik KNMG, die ruim 59.000 artsen en studenten
geneeskunde vertegenwoordigt, raadt artsen aan in hun wachtkamer een mededeling op te hangen dat patiënten het gesprek met de dokter mogen opnemen, maar dat het wel wordt gewaardeerd als ze dat van tevoren zeggen. Ook moet daarin staan dat de opname alleen voor eigen gebruik is en niet bijvoorbeeld op sociale media mag worden gezet.
Patiëntenfederatie Patiëntenfederatie Nederland is blij met de nieuwe richtlijn. “Het kan goed zijn als dokter en patiënt samen besluiten om het gesprek op te nemen. Zeker als het gaat om moeilijke informatie of als je slecht nieuws verwacht te krijgen.
‘Het kan goed zijn als dokter en patiënt samen besluiten om het gesprek op te nemen’ Dan kan het helpen als je het gesprek later thuis nog eens in alle rust kunt beluisteren’’, aldus de organisatie. De vereniging vindt wel dat het gesprek in goed overleg moet worden opgenomen. Bron:: ANP
Het team, dat bestaat uit verpleegkundig specialisten, ambulancechauffeurs en ambulanceverpleegkundigen, hebben. Nu de situatie op Sint Maarten rustiger is geworden door eerdere ondersteuning vanuit defensie, politie en USAR kan het samengestelde team de ambulancewerkzaamheden in een veilige omgeving verrichten. De inzet van het team wordt mede mogelijk gemaakt door de directies van Ambulancezorg Groningen, RAV IJsselland, Ambulance Oost en RAV Brabant Midden-West-Noord en is door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties gefinancierd.
Elkerliek opnieuw geslaagd voor NIAZ diploma
H
et Elkerliek ziekenhuis is voor de vierde keer geslaagd voor het keurmerk van het Nederlands Instituut Accreditatie in de Zorg. Het Elkerliek Ziekenhuis is het eerste ziekenhuis dat volgens de nieuwe normenset 3.1 van NIAZ is geaccrediteerd. De NIAZ accreditatie geeft patiënten de garantie dat het Elkerliek ziekenhuis doorlopend werkt aan een betere kwaliteit en veiligheid van de zorg. De accreditatie is verleend op basis van het eindrapport dat een team van externe auditoren heeft opgesteld. Het team nam het Elkerliek ziekenhuis in september vijf dagen lang kritisch onder de loep. Zij bezochten en liepen mee op verschillende afdelingen, spraken veel medewerkers, specialisten en patiënten en controleerden talloze documenten. Elkerliekers werken volgens NIAZ met veel positieve energie voor hun patiënten. Met de uitdagingen uit het rapport gaat het Elkerliek dan ook weer verder op de weg van continue verbeteren.
Zorg en Ziekenhuis
9
Medicijn taaislijmziekte toch in basispakket Goed nieuws voor een deel van de mensen met taaislijmziekte (cystische fibrose, CF). Het middel Orkambi wordt toch opgenomen in het basispakket, en wel vanaf 1 november. Minister Edith Schippers (Volksgezondheid) heeft dit besluit kunnen nemen omdat zij met fabrikant Vertex, na moeizame onderhandelingen, alsnog een afspraak heeft kunnen maken over de prijs. Daarbij is ook overeengekomen dat de details van de overeenkomst vertrouwelijk blijven.
van de betaalbaarheid van de zorg. Het is op zich jammer dat de prijsafspraak vertrouwelijk moet blijven, maar zonder die vertrouwelijkheidsafspraak zou er geen deal zijn.’’
‘Schippers laat weten ongelooflijk blij te zijn voor de patiënten dat het alsnog gelukt is’ Afwijking
Opname IC afdeling Schippers laat weten ongelooflijk blij te zijn voor de patiënten dat het alsnog gelukt is. “Hun geduld is immers zwaar op de proef gesteld. De overeenkomst is natuurlijk in de allereerste plaats in het belang van mensen met de ziekte en hun familie. Maar gelet op de overeenkomst met de fabrikant is het ook in het belang van de premiebetaler en
Mensen met CF hebben een genetische afwijking waardoor het slijm in hun lichaam zeer taai is. Daardoor gaan hun longen en andere organen steeds slechter functioneren. De gemiddelde levensverwachting is momenteel veertig jaar. Het ministerie schat dat ongeveer de helft van de circa 1500 Nederlandse CF-patiënten baat kan hebben bij het middel. Orkambi
kan de ziekte niet genezen. Het is wel het eerste medicijn dat zich op de achterliggende oorzaak richt en op celniveau verbetering geeft.
Onderhandelingen Eerdere onderhandelingen liepen stuk, tot frustratie van patiënten en hun naasten. De oorspronkelijke vraagprijs van de fabrikant was 170 duizend euro per patiënt per jaar. Voor de overheid stond die prijs echter niet in verhouding tot de effectiviteit van het middel. De Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) overwoog daarop een gang naar de rechter, maar dat is nu dus niet nodig. “Eindelijk goed nieuws over Orkambi”, reageerde de patiëntenorganisatie op het akkoord. “Wat fantastisch voor CF-patiënten die hierop al zo lang wachten.” Voorzitter Jacquelien Noordhoek schreef op Twitter dat haar telefoon “zowat ontploft door alle reacties”. Bron: ANP
10
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord boekt 20 minuten tijdswinst bij beroertezorg met Qlik
Zorg en Ziekenhuis
11 De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord (VR NHN) heeft samen met het Westfriesgasthuis en de NW ziekenhuizen de tijd tussen de melding van een beroerte bij 112 tot de benodigde trombolysebehandeling verkort. In één van de ziekenhuizen bedroeg de tijdswinst zelfs ruim 20 minuten. Om dit te realiseren heeft de veiligheidsregio een dashboard ontwikkeld met Qlik, genaamd ‘Call to Needle’.
‘In één van de ziekenhuizen bedroeg de tijdswinst zelfs ruim 20 minuten’ Het doel van dit dashboard is inzicht krijgen in het tijdsverloop van de hele keten van deze vorm van spoedeisende zorg. Dit dashboard toont alle data van het proces van een 112-melding (call) tot en met de trombolysebehandeling (needle). Door alle stappen in het behandelproces in kaart te brengen met data, is inzichtelijk geworden waar tijd verloren gaat en welke stappen efficiënter kunnen. De VR NHN heeft in nauwe samenwerking met een aantal ziekenhuizen de tijd van call to needle vele minuten verkort. Een belangrijke ontwikkeling, want tijdens een beroerte is iedere seconde die verstrijkt tot de behandeling start cruciaal.
‘De veiligheidsregio heeft alle betrokken partijen in de keten bij elkaar gebracht’ Inzicht in data voor levensreddende tijdswinst De VR NHN gebruikt de oplossing van Qlik om data van alle handelingen bij een beroertebehandeling bijeen te brengen, van de eerste metingen in het bloed, tot de uitkomst van de CT-scan. De veiligheidsregio heeft hiervoor alle betrokken partijen in de keten bij elkaar gebracht: van de centralist in de meldkamer en het ambulancepersoneel en van de logistieke medewerkers tot de doktoren. Door alle informatie tijdens iedere stap samen te brengen en te analyseren, werden de verbeterpunten inzichtelijk. De VR NHN kan
nu precies zien welke handelingen sneller kunnen of eventueel gelijktijdig kunnen worden uitgevoerd. Door handelingen eerder of juist later in het proces uit te voeren, worden kostbare minuten gewonnen. Eén van de verbeteringen die is doorgevoerd om tijdwinst te boeken is dat het ambulancepersoneel nu al ter plekke de stollingswaarde bij de patiënt meet. Deze efficiëntieslag zorgt ervoor dat de patiënt sneller het stolseloplossende middel krijgt van de trombolysebehandeling.
Ruim 700 mensen onderzocht op tbc in Vaassen
R
uim zevenhonderd inwoners van Vaassen op de Veluwe moeten zich dinsdag bij de GGD laten testen op open tuberculose (tbc). Dat is nodig omdat in Vaassen en het naburige Apeldoorn bij ruim twintig mensen de zeer besmettelijke tbc is vastgesteld. Tbc is met medicijnen goed te behandelen, zo verzekert de GGD.
Call to Balloon Call to Needle is het tweede project na het eerste succesvolle project ‘Call to Balloon’. Bij Call to Balloon is het hele proces van een hartinfarct in kaart gebracht. Alle stappen van de eerste melding bij de meldkamer tot een dotterbehandeling zijn vele malen efficiënter gemaakt, waarbij een grote tijdwinst geboekt is. De tijd van de melding tot aan de operatie is hierdoor met 20 minuten verkort van 100 naar 80 minuten.
‘‘Time is Brain’ is een uitspraak van neurologen en dat is het niet voor niets’
Tbc wordt veroorzaakt door een bacterie in de longen. Een patiënt besmet anderen door hoesten en niezen. Iemand kan al heel lang besmet zijn zonder ziek te worden en in die tijd anderen ook besmetten. Wie ziek wordt moet veel hoesten, is vermoeid, heeft koorts en gebrek aan eetlust. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer duizend mensen tbc.
Controle De GGD deelt dinsdag testprikjes uit. Over twee dagen controleren artsen wie mogelijk is besmet. Bij besmetting volgt nader onderzoek in het ziekenhuis. Tbc-patiënten moeten een halfjaar medicijnen slikken, maar zijn na ongeveer een maand niet meer besmettelijk. Wie open tbc heeft mag niet naar werk of school. Bron: ANP
Tbc is met medicijnen Iedere seconde telt Martin Smeekes, directeur bij Veiligheidsregio Noord-Holland Noord: “Time is Brain is een uitspraak van neurologen en dat is het niet voor niets. Bij een beroerte telt iedere seconde. Met de hulp van Qlik maken we alle stappen van het proces inzichtelijk. Hierdoor voelen alle betrokken zorgverleners de noodzaak om hun proces te verbeteren. Want zonder dat inzicht blijft iedereen doorgaan op de oude voet. Maar geef je mensen feedback op hun handelen, dan zie je ineens de motivatie om iets in hun proces te veranderen met sprongen toenemen. We hopen in de toekomst meer behandelingen te versnellen en betere uitkomsten voor patiënten te realiseren.” “Het is geweldig om te zien dat je met data levens kunt redden”, aldus Sandor Nieuwenhuijs, Technical Director Presales bij Qlik. “De Veiligheidsregio NHN is een schoolvoorbeeld van innovaties met impact. Daar ben ik erg trots op. Ik kijk uit naar meer ‘Call to’ projecten!”
goed te behandelen
Reportage
12
BDO-Benchmark Ziekenhuizen 2017:
kleinere ziekenhuizen maken financiële inhaalslag
N
ederlandse algemene ziekenhuizen scoorden in 2016 gemiddeld een 7,1 voor hun financiële gezondheid. Dat is een lichte stijging ten opzichte van de 6,8 van een jaar eerder. Dat lijkt een geruststellend beeld, maar uitschieters zijn er ook. Zo noteren grotere ziekenhuizen naast stijgende omzetten vaak dalende resultaten. Daarentegen zijn het vooral de kleinere ziekenhuizen die zich opvallend sterk herstellen. Onder de streep scoort bijna één op de vier (23%) ziekenhuizen een onvoldoende, één procentpunt meer dan vorig jaar. Dit is zorgelijk, omdat het regeerakkoord zeer waarschijnlijk zorgt voor meer financiële druk op ziekenhuizen: er wordt 1,9 miljard euro bespaard op de curatieve zorg.
Resultaat daalt verder Het gezamenlijke resultaat van de sector bedroeg 217 miljoen euro in 2016. Dat is 33 miljoen minder dan een jaar eerder. Deze teruggang is al jaren zichtbaar en baart BDO grote zorgen, omdat de bedrijfsvoering van ziekenhuizen hierdoor financieel steeds kwetsbaarder wordt voor onverwachte ontwikkelingen. Daarnaast beperkt dit de investeringsruimte voor zorginnovatie. Tegenover de dalende resultaten staan wel een steeds betere liquiditeit en solvabiliteit.
Kleinere ziekenhuizen maken inhaalslag Niet alle ziekenhuizen hebben een even groot aandeel in de verbeterde financiële gezondheid van de sector. Vooral kleinere ziekenhuizen lijken een inhaalslag te maken. Zij gingen over dezelfde periode gemiddeld bijna een heel punt omhoog ten aanzien van hun financiële gezondheid, van een 6,3 naar een 7,2. De middelgrote ziekenhuizen bleven gelijk op een 7,4 en scoren daarmee gemiddeld het best. Bij de grote ziekenhuizen daalde de financiële gezondheid licht, van een 6,9 naar een 6,7. Vier aanbevelingen voor ziekenhuizen “De ziekenhuissector staat op een belangrijk kruispunt in zijn ontwikkeling,” stelt Chris van den Haak, voorzitter van de branchegroep Zorg bij BDO. “Ook al hebben veel ziekenhuizen hun financiën nu ogenschijnlijk meer onder controle, de zorgketen verandert in rap tempo. Daar moeten ziekenhuizen hun bedrijfsvoering snel op aanpassen. Het recent gepresenteerde regeerakkoord verhoogt de urgentie daarvan.”
BDO heeft vier concrete aanbevelingen voor ziekenhuizen: • Nieuwe businessmodellen zijn snel nood zakelijk. Ziekenhuizen moeten enerzijds in
Zorg en Ziekenhuis
13 vesteren in de kwaliteit van zorg, terwijl aan de andere kant de groei van zorguitga ven omlaag moet. Bij krimpende winstmar ges leidt dat in het huidige systeem tot een patstelling. • Focus op innovatie, waardecreatie voor de patiënt en preventie. Ziekenhuizen transformeren tot netwerkorganisaties waar de grenzen tussen care, cure en eer-
•
ste- en tweedelijnszorg vervagen. Regionale samenwerking, participatie van bedrijven en het initiëren van start-ups zijn daarbij mogelijk effectiever dan nieuwe fusies. Investeer in een integrale bedrijfsvoering. Financiering van nieuwbouw en ICT zijn slechts enkele onderdelen van de bedrijfsvoering die ziekenhuizen helpen de transitie te maken. De gehele ondersteuning
moet met de organisatie meebewegen. • Deel de kosten met alle stakeholders. Financiering van de transitie naar een nieuw businessmodel moet samen met alle belanghebbenden gebeuren. Dat betekent dat ziekenhuizen op zoek moeten naar nieuwe financieringsbronnen, zoals de Europese kapitaalmarkt of het bedrijfsleven.
Advertentie
en 8
eld met e
Beoorde
CERTIFICATE PROGRAM
HEALTHCARE MANAGEMENT 6 FEB T/M 9 MEI 2018
Nyenrode Business Universiteit
Leer management en het primaire zorgproces sterker verbinden Deze zevendaagse compacte opleiding is bedoeld om u als zorgmanager, bestuurder of specialist kennis,
UW RESULTAAT:
vaardigheden en inzicht te geven in het dynamische
Inspelen op ontwikkelingen in de zorg en hier in uw zorgorganisatie naar handelen
zorglandschap. Door beter inzicht in MBA gerelateerde vakken als ondernemerschap, financiën, marketing, leiderschap en strategie, kunt u de invloed die u heeft binnen uw organisatie nog meer vergroten. De kerndoelstelling is aan de hand van uw eigen vraagstuk leren verbinden en uitstijgen boven uw eigen specialisme of organisatie.
Inzicht in de rollen en posities van stakeholders in het moderne zorglandschap Nieuwe inzichten in; financieel management, ondernemen in de zorg, strategie, marketing en meer Een nieuwe kijk op leiderschap en uw eigen leiderschapskwaliteiten d.m.v. intervisie
Zorg voor chronisch zieken
In het ochtendprogramma kijken we naar ziekte overstijgende onderwerpen en in de middag gaan we in op diverse ziektebeelden. Kom naar het congres en leer: • Wat de chronisch zieke patiënt zelf wil • Meer over technologie in de zorg voor patiënten met een chronische ziekte • Wat de psychosociale gevolgen zijn van chronisch ziek zijn • Hoe jij kunt helpen bij het verwerkingsproces
Zorg voor chronisch zieken Wat is jouw rol?
Gemiddeld rapport cijfer vorige editie: 8,5
Ontvang tot 1 januari €30 korting!
13 februari 2018 | ReeHorst, Ede Vele voorzieningen en disciplines zijn betrokken bij de zorg voor chronisch zieken. In de praktijk worden patiënten en zorgverleners geconfronteerd met zeer wisselende ziektebeelden, klachten en wensen. Bovendien speelt niet alleen het fysieke aspect een belangrijke rol, ook op het sociale en emotionele vlak dient de patiënt te worden ondersteund. Op het moment is er een beweging gaande van specialistische kennis naar generalisme. Er zijn steeds meer breed geïnformeerde verpleegkundigen nodig die de patiënt vanuit het verpleegkundig perspectief kunnen bijstaan. In de toekomst zijn deze verpleegkundigen hard nodig! Ben jij straks ook één van hen? Zorg ervoor dat je van alle markten thuis bent als het gaat om de behandeling van patiënten met een chronische ziekte.
www.nursing.nl/congressen/zorg-voor-chronisch-zieken
Nieuw programma!
Aangenaam Verzorgd
15
Gezondheidslab: snel diagnose en advies dichtbij de cliënt Huisartsen Utrecht Stad (HUS), Diagnostisch Centrum Saltro, het Diakonessenhuis, St. Antonius Ziekenhuis en het UMCU bundelen hun krachten in GezondheidsLab. De eerste vestiging, in Utrecht Zuidwest, opent medio januari 2018 haar deuren. Binnen GezondheidsLab werken alle medische disciplines nauw samen in een patiëntvriendelijke omgeving.
cialisten voor aanvullend overleg. Zo kan voor de cliënt in een kort tijdsbestek een optimaal zorgadvies worden geformuleerd. Doordat huisartsen en specialisten nauw samenwerken, worden onnodige doorverwijzingen naar het ziekenhuis en dubbele diagnostiek zoveel mogelijk voorkomen.
‘Unieke samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen en diagnostisch centrum’
GezondheidsLab staat voor zinnige en zuinige zorg dichtbij de cliënt. Wijkbewoners kunnen dicht bij huis vrijwel alle vormen van medisch onderzoek ondergaan. Snel na de uitvoering van het onderzoek volgt een compleet, persoonlijk en duidelijk advies.
Column Jiska Sanders van Soest gespecialiseerd MBB ‘er Afdeling Radiologie van ziekenhuis Nij Smellinghe
Vage buikklachten “ Meneer is met vage buikklachten doorverwezen door de huisarts. Er moet voor de zekerheid maar een echografie gedaan worden. In ons ziekenhuis kan dat onder bepaalde voorwaarden zonder afspraak op het inloopspreekuur, en meneer is dan ook opgetogen dat hij meteen kon komen.
GezondheidsLab Utrecht Zuidwest Juiste diagnostiek, snel duidelijkheid De resultaten van de medische onderzoeken die binnen een GezondheidsLab worden uitgevoerd, zijn doorgaans binnen 24 uur bekend en voorzien van uitleg en advies van de medisch specialist. Huisartsen kunnen desgewenst direct contact opnemen met laboranten en spe-
Naar verwachting opent het eerste GezondheidsLab in januari 2018 haar deuren en is gevestigd in Utrecht Zuidwest. Huisartsen kunnen hun cliënten vanaf dat moment naar deze locatie verwijzen. Cliënten kunnen in het GezondheidsLab terecht voor vrijwel alle vormen van diagnostiek. GezondheidsLab.nl
Binnen GezondheidsLab werken alle medische disciplines nauw samen in een patiëntvriendelijke omgeving.
Terwijl ik de echografie uitvoer, knoop ik een gesprekje aan waarbij ik wat meer over de klachten te weten probeer te komen. Meneer is een vriendelijke, meewerkende patiënt, we hebben een mooi contact. En dan zie ik het. Een flinke massa weefsel en bloedvaten staart mij grimmig aan vanaf het beeldscherm, een stuk lijf claimend waar helemaal niets hoort te groeien. En ik weet bijna zeker: dit is niet te genezen, en gaat al snel enorm veel klachten geven. In één klap verander ik. Uiterlijk gaat mijn professionele masker op. Het onderzoek gaat wat meneer betreft gewoon zijn gangetje, hij ziet en hoort geen verschil aan mij. Innerlijk word ik intussen heen en weer geslingerd tussen de gevoelens die zo’n vondst altijd weer oplevert. De professionele opwinding: wat een mooi beeld, gáááf plaatje, deze zeldzame tumor zo waanzinnig goed zichtbaar. Maar meteen ook het vage schuldgevoel: zit je daar een beetje opgetogen te wezen om iets wat vrijwel zeker meneer zijn doodvonnis is. Het medelijden, dat je niet mag laten merken. Meneer vertrekt even later vrolijk naar huis. Het onderzoek viel hem mee. Nog geen idee dat de huisarts hem over enkele uren gaat bellen. Ik moet het even van me afschudden. Zoals altijd. Want onder dat professionele masker zit -gelukkig- ook maar een mens.”
16
- advertorial-
Vraag de patiënt het gesprek voor te bereiden • Adviseer hen vragen op te schrijven,
De campagne ‘Betere zorg begint met een goed gesprek’ nodigt patiënten, zorgproffessionals en ziekenhuizen uit vaker samen te beslissen in de spreekkamer. In een serie gesprekken die Bart Chabot voerde met artsen en patiënten ging hij op zoek naar
iemand mee te nemen, en zichzelf te
tips en inzichten die daarbij kunnen helpen. Bart is zelf ervaringsdeskundige vanwege zijn
informeren.
hartproblemen en een tumor.
• Vraag hen vooraf na te denken over wat belangrijk voor hen is. Wat willen ze voorkomen, wat willen ze juist blijven doen?
Bespreek alle mogelijkheden
‘Betere zorg begint met een goed gesprek.’
• Wat het beste bij de patiënt past, is niet alleen een medische keuze. Dit hangt ook af van zijn/haar persoonlijke
‘Samen beslissen’ in de spreekkamer van het
Als de patiënt kan vertellen wat er voor hem
situatie of voorkeur.
ziekenhuis. In opleidingen en trainingen van artsen
of haar belangrijk is en de arts alle informatie
• Wanneer de patiënt niet kan of wil kiezen,
wordt daar steeds meer aandacht aan besteed.
en mogelijkheden heeft besproken, kunnen
besluit dan samen om de arts te laten
Patiënten worden op hun beurt steeds mondiger en
zijn samen een goede beslissing nemen over
kiezen.
handiger met internet. Die vooruitgang is positief,
de volgende stap. Je hoeft niet hetzelfde
maar hoe stem je beide op elkaar af?
kennisniveau te hebben om een gelijkwaardig
Luister naar de patiënt • Stel vragen. Vraag naar het verhaal van patiënten. Wat vinden ze belangrijk. Wat zijn hun angsten? • Check of de patiënt begrijpt wat je vertelt en of je daarmee de vragen en angsten weggenomen hebt.
gesprek te voeren. Het begint met een gesprek Een goed gesprek is het halve werk, zou je kunnen
van mens tot mens.
zeggen. Want goede, open communicatie leidt tot betere zorg. Of het nu genezend of verzachtend is. Artsen kunnen betere diagnoses stellen en patiënten houden zich beter aan een gekozen behandelstrategie als ze daar zelf over mee kunnen denken.
Meer tips en informatie? Bekijk de gesprekken van Bart Chabot op www.begineengoedgesprek.nl
Zorg en Ziekenhuis
17
‘Door deze vorm van therapie verwachten wij een betere emotionele verwerking van de traumatische ervaringen’
Als eerste ziekenhuis start Franciscus Gasthuis & Vlietland 1 november een onderzoek om door middel van Virtual Reality, patiënten na een behandeling op de Intensive Care (IC), ‘exposure therapy’ aan te bieden om een betere kwaliteit van leven na te streven.
Een Virtuele Intensive Care,
ter verbetering van de kwaliteit van leven na verblijf op een echte Intensive Care De eerste proef lijkt succesvol. Internist in opleiding dr. Michel van Genderen: “Door deze vorm van therapie verwachten wij een betere emotionele verwerking van de traumatische ervaringen tijdens een behandeling op de IC, leidend tot een sneller herstel en een betere kwaliteit van leven.“ Dit project wordt regionaal ondersteund, onder andere door het Erasmus MC. De eerste resultaten worden halverwege 2018 verwacht. Stichting Coolsingel en Franciscus Gasthuis & Vlietland financieren het project.
Opname IC afdeling In Nederland werden in 2016 circa 90.000 kritisch zieke volwassen patiënten opgenomen en behandeld op een IC afdeling. Na een behandeling op de IC houdt een groot deel van deze patiënten, tot jaren na ontslag, geestelijke
klachten die passen bij een posttraumatische stressstoornis of een depressie. Deze klachten/complicaties zijn onderdeel van het Post Intensive Care syndroom en zijn geassocieerd met een verminderd herstel, leidend tot een verminderde kwaliteit van leven en soms zelfs verlies van werk en inkomen. Hier bestaat nog geen goede behandeling voor. Dr. Michel van Genderen: “Hoewel een behandeling op de IC veel impact heeft, is er nog te weinig aandacht voor de periode erna. Ik ben ervan overtuigd dat IC zorg niet stopt bij de muren van de IC, maar ook daarna moet worden gecontinueerd.”
Eerste Virtual Reality Exposure Therapy op Intensive Care Door Virtual Reality in te zetten na een behandeling op de IC gaat het team, bestaande uit
dokters van Franciscus Gasthuis & Vlietland en het Erasmus MC, onderzoeken of dit kan bijdragen aan vermindering van de traumatische stressstoornis en een betere kwaliteit van leven in de periode na de opname. De patiënten ervaren met de VR bril een virtuele opname op de IC van Franciscus Gasthuis & Vlietland, waar ze eerder zelf opgenomen waren. Tevens wordt hierin uitleg gegeven over de apparatuur, de geluiden en de behandeling maar ook over de verschillende processen op de IC. Door deze ‘meest traumatische’ ervaringen opnieuw weer te geven en uit te leggen is het een vorm van ‘Virtual Reality Exposure Therapy’. Voor meer informatie en de informatiefilm kunt u kijken op www.franciscus.nl/VR
Advertentie
20% hoogwaardig eiwit
Gast�ij en geze�ig tussendo�tje
Kracht en extra energie
30 gram / 4x3x4 cm Makkelijk te eten EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT
IN HET VRIESVAK BIJ UW JUMBO EN IN DE KOELKAST THUIS
Bij ongewild gewichtsverlies wordt veel spierweefsel afgebroken. Dit leidt tot minder kracht, vermoeidheid en verminderde weerstand. Extra eiwitrijke voeding zal dit proces tegengaan en verbetert de algehele lichaamstoestand.
Bouwsteentjes zijn diepgevroren per 4 of 8 stuks [Mini Bouwsteentjes] verpakt en verkrijgbaar in 4 verschillende smaken, te weten: chocolade, aardbeien, banaan en bosvruchten. Na het ontdooien dienen de Bouwsteentjes lekker fris gegeten te worden, dan is de smaak op zijn best. Na het ontdooien zijn de Bouwsteentjes 5 dagen in de koelkast te bewaren.
Dat dit ook lekkere tussendoortjes kunnen zijn bewijzen de eiwitrijke Bouwsteentjes.
WAAROM EXTRA EIWIT? Eiwit is belangrijk voor ons bindweefsel en geeft onze spieren kracht. Het gaat bij eiwit niet alleen om spieren en is eiwit essentieel voor groei en ontwikkeling en belangrijk voor ons immuunsysteem, dus voor onze afweer tegen infecties maar ook voor het genezen van verwondingen. Eiwit draagt bij tot de vorming van een gezond bottenstelsel en is eiwit nodig voor het transporteren van stoffen in ons bloed. Als laatste zijn eiwitten de bouwstoffen van hormonen en heeft iemand die fragiel, ziek of zelfs ondervoed dreigt te raken veel meer eiwit nodig om kracht op te doen. De Bouwsteen-gebakjes zijn een bron van hoogwaardige melkeiwitten en bieden uitkomst als een lekker tussendoortje. Ze zijn gemakkelijk te nuttigen, wekken de eetlust op en bevorderen het herstel.
MEER INFORMATIE? BEZOEK ONZE WEBSITE www.bouwsteentjes.nl info@bouwsteentjes.nl
Kantoor 035 - 35 588 23 95 Dhr. van Leeuwen 06 22916 395
Verkrijgbaar bij Jumbo Supermarkten in het diepvriesvak.
MINI BOUWSTEE NTJES
8 stuks voo
€ 4,99
r
Zorg en Ziekenhuis
19
Levenseindekliniek heeft bijna verdubbeling aantal artsen nodig ‘Voorkom wachtlijsten euthanasie’ Door het toenemend aantal euthanasieaanvragen in Nederland heeft de Levenseindekliniek bijna een verdubbeling van het aantal artsen nodig. Voor de stichting zijn momenteel 59 artsen actief. In 2018 heeft zij mogelijk ruim honderd artsen nodig. “Mensen hebben vaak al een lange lijdensweg afgelegd voordat zij tot een euthanasieverzoek overgaan”, zegt bestuurder Steven Pleiter. “Wij willen voorkomen dat er bij ons wachtlijsten ontstaan en mensen in nood onnodig moeten wachten. Daarom zijn we dringend op zoek naar artsen die met ons samen willen werken.”
‘We zijn dringend op zoek naar artsen die met ons samen willen werken’ Complexe euthanasieverzoeken De Levenseindekliniek houdt zich bezig met complexe euthanasieverzoeken, zoals de hulpvragen van psychiatrisch patiënten en mensen met dementie. Maar ook niet-complexe verzoeken, zo’n 20% van alle aanvragen bij de Levenseindekliniek, komen bij de stichting terecht. Pleiter: “Vanuit ons Expertisecentrum Euthanasie steunen we behandelaars zoveel
mogelijk, zodat zij zelf de hulpvraag van hun patiënt kunnen onderzoeken. Tegelijkertijd zetten we in op het werven van extra artsen, zodat we alle verzoeken die bij ons terecht komen in behandeling kunnen nemen.”
Verantwoordelijkheidsgevoel Bij het Expertisecentrum Euthanasie van de Levenseindekliniek kan de beroepsgroep terecht met uiteenlopende vragen. Zij kunnen er scholing volgen en een consulent euthanasie kan hen adviseren of met hen meelopen. De artsen die voor de Levenseindekliniek aan de slag gaan, werken samen met een verpleegkundige in ambulante teams in de regio waarin zij woonachtig zijn. Zij doen dit vaak naast hun eigen praktijk en geven zelf aan wanneer zij patiënten toegewezen willen krijgen. De Levenseindekliniek vindt dat iedereen die ondraaglijk en uitzichtloos lijdt euthanasie moet kunnen krijgen binnen de kaders van de wet. Zij roept artsen die zich in deze missie kunnen vinden op zich te melden. Pleiter: “We doen een appèl op hun maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel, want we willen deze mensen niet in de kou laten staan.” De Levenseindekliniek heeft overigens ook behoefte aan psychiaters en verpleegkundigen. “In praktisch alle hoeken van Nederland kunnen we medewerkers gebruiken.”
De Levenseindekliniek houdt zich bezig met complexe euthanasieverzoeken,
Nederland telt 170 duizend vrijwilligers voor reanimatie
I
n Nederland is een mijlpaal bereikt van 170 duizend mensen die zich als burgerhulpverlener hebben aangemeld om zo nodig te helpen bij een reanimatie. Volgens de Hartstichting is Nederland daarmee het eerste land ter wereld met een “fijnmazig en landelijk netwerk van geregistreerde burgerhulpverleners die kunnen reanimeren wanneer zij een alarm ontvangen via een oproepsysteem”, aldus de organisatie maandag.
Volgens de Hartstichting is met dit aantal hulpverleners een flinke stap gezet richting de zogenoemde 6-minutenzone. Voor iemand die buiten het ziekenhuis een hartaanval krijgt en binnen zes minuten reanimatie krijgt, is de overlevingskans het grootst. Mensen die voor zichzelf of voor hun beroep hebben geleerd te reanimeren, kunnen zich als burgerhulpverlener opgeven. Zij kunnen dan opgeroepen worden als er een hartstilstand plaatsvindt in hun regio.
‘Met dit aantal hulpverleners is een flinke stap gezet richting de zogenoemde 6-minutenzone’
zoals de hulpvragen van psychiatrisch patiënten en mensen met dementie.
Stijging Het aantal burgerhulpverleners stond in 2014 nog op 68 duizend, maar door inspanningen van diverse partners van de Hartstichting is dit aantal gestegen naar 17 duizend. Een volgende stap naar het optimaliseren van het landelijke oproepsysteem is volgens de Hartstichting het vergroten van het aantal beschikbare AED’s, ofwel defibrillatoren. Als de 6-minutenzone goed werkt, kunnen er jaarlijks zo’n 2500 levens worden gered, ongeveer zes per dag, aldus de Hartstichting. Wekelijks worden ruim 300 mensen buiten het ziekenhuis getroffen door een hartstilstand. De overlevingskans na een hartstilstand is de laatste jaren gestegen. De kans was in de jaren negentig nog 9 procent, nu is dit gestegen naar bijna 25 procent. Bron:skipr
Reportage
20
Gezond & Zeker Kennisdag wederom een groot succes ‘1300 zorgmedewerkers leerden over het voorkomen van ziekteverzuim’
Zorg en Ziekenhuis
21
Gezond & Zeker is een kennisnetwerk van en voor zorgprofessionals en richt zich op het voorkomen van ziekteverzuim Zorg en Welzijn. Er zijn meer dan 20.000 medewerkers aangesloten bij dit kennisnetwerk.
T
ijdens de Gezond & Zeker Kennisdag op maandag 30 oktober in het NBC in Nieuwegein was een recordaantal van ruim 1300 professionals uit zorg en welzijn op de been. Zij konden die dag horen, zien en ervaren wat zij kunnen doen om zo gezond en veilig mogelijk te werken. Nog nooit waren zoveel bezoekers op één dag bij elkaar in de veertien jaar dat het programma nu bestaat.
Voorkomen ziekteverzuim Het ziekteverzuim in Zorg en Welzijn bedraagt 5,1 % en is nadelig voor de kwaliteit, de continuïteit en de kosten van de zorg in Nederland. Fysieke belasting, agressie, werkdruk en psychosociale belasting zijn de belangrijkste oorzaken van verzuim in de sector. Ergocoaches, veiligheidscoaches, HR-managers, P&O-medewerkers, arbo-coördinatoren en andere leidinggevenden leerden tijdens de Kennisdag over deze oorzaken en hoe zij verzuim kunnen helpen voorkomen. Het thema van de dag was ‘Bruggen Bouwen’.
‘Als je alles wat je doet met veel passie doet, zal je zien dat je uiteindelijk veel verder komt’ Bruggen bouwen De hele dag werden bruggen gebouwd: tussen werkvloer en management, tussen theorie en praktijk en tussen regio’s, organisaties en afdelingen. Via de Netwerkapp werd allerlei kennis uitgewisseld. Een ergocoach uit de thuiszorg vroeg bijvoorbeeld of er mobiele hulp bestaat om cliënten na een val in een kleine ruimte weer overeind te helpen. Daar kwamen via de app tientallen tips en reacties van andere ergocoaches op.
Passie De Gezond & Zeker Kennisdag werd op bijzondere wijze geopend door een Zandkunstenaar
die het woord ‘passie’ centraal zette. Daar haakte vervolgens oud Schaatser Erben Wennemars op in: ‘Als je alles wat je doet met veel passie doet, zal je zien dat je uiteindelijk veel verder komt’. Na de opening konden de deelnemers via tientallen workshops en een theatershow ervaren hoe zij het fysieke belasting- en agressieprobleem kunnen aanpakken. Communicatie en coaching stonden hierbij centraal. De hele dag was de uitgebreide Praktijkmarkt geopend. Vele interessante aanbieders en leveranciers van hulpmiddelen en andere technologieën die het werk makkelijk(er) maken, lieten de nieuwste ontwikkelingen zien.
‘Gezond & Zeker, in actie voor veilig, energiek en gezond werken’ Iedereen kon kennis maken met de laatste innovaties en tools en deze meteen uitproberen. Op het Regioveld konden deelnemers hun regionale Werkgeversorganisatie ontmoeten. Jelle Boonstra, directeur RegioPlus: ‘De regio’s zijn belangrijk omdat daar het echte werk gebeurt. Zij hebben contact met de mensen van de werkvloer en het management van zorg- en welzijnsorganisaties.’ De middag werd afgesloten met een spetterend optreden van Roy Donders.
Businesscase: Glijzeilen Daarnaast werden nieuwe businesscases gepresenteerd, waaronder verrassende resultaten van een compact praktijkonderzoek over glijzeilen. Dit onderzoek is mogelijk gemaakt met de financiering van RegioPlus en BrabantZorg. Glijzeilen worden steeds meer gebruikt in de zorg. Dat moet ook volgens de landelijke Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting. In de praktijk is het lastig te bepalen welke soort glijzeilen het beste is. De resultaten van het onderzoek geven houvast bij het maken van die keuze.
Vernieuwing Gezond & Zeker Er werden ook bruggen gebouwd naar de toekomst want…... Gezond & Zeker gaat vernieuwen. Tijdens de afsluiting werd aan de hand van een kort filmpje vooruitgeblikt naar de vernieuwing en werd het nieuwe logo gelanceerd. Irene Mulder, programmanager Gezond & Zeker: ‘We helpen nog steeds met het voorkomen van lang ziekteverzuim, maar verbreden onze focus. Vanaf 1 januari 2018 richt Gezond & Zeker zich op een bredere doelgroep. We bieden de nieuwste inzichten en tools aan ergo- en veiligheidscoaches maar ook aan teamleiders, arbo-coördinatoren, P&O- en aan HR medewerkers. Aan iedereen die richting de werkvloer het verschil kan maken. Ook wordt ingezet op verschillende thema’s om ziekteverzuim te voorkomen. Naast fysieke belasting en veiligheid gaat het ook over psychosociale druk, werkdruk en juiste balans. Door middel van een nieuwe website, een handige app, workshops door het hele land en natuurlijk de jaarlijkse Kennisdag die Innovatiedag gaat heten. Gezond & Zeker, in actie voor veilig, energiek en gezond werken.’
Kennisnetwerk Gezond & Zeker is een kennisnetwerk van en voor zorgprofessionals, dat zich richt op het voorkomen van ziekteverzuim Zorg en Welzijn. Er zijn meer dan 20.000 medewerkers aangesloten bij dit kennisnetwerk. RegioPlus, het samenwerkingsverband van veertien regionale werkgeversorganisaties in Zorg en Welzijn, is organisator van Gezond & Zeker. Gezond & Zeker wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Advertentie
6 februari 2018
ReeHorst, Ede beo Best
elde
orde
ing Nurs
res Cong
Het Palliatieve Zorg Congres
Zorg niet gericht op genezing, maar op verzachting van lijden. Je richt je op de kwaliteit van leven en een waardige afronding van het leven van je patiënt. Vroegboekprijs
Aan bod komt o.a. · Het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg · Ethische kwesties · Euthanasie · Dementie · Pijnbestrijding · Palliatieve sedatie
€ 30,- korting voor snelle beslissers!
www.nursing.nl/congressen SUCCES WEGENS AALD H HER
STRATEGIE IN DE ZORG 17 EN 18 JANUARI 2018
U doet kennis op om uw visie en strategie van uw zorgorganisatie te definiëren
MEER INFORMATIE EN INSCHRIJVEN:
nuari
T/m 1 ja
Medische Belicht
23
Erasmus MC eerste met inwendige bestraling Het Erasmus MC in Rotterdam is als eerste ziekenhuis in Europa begonnen met het inwendig bestralen van borstkankerpatiënten. Zij hoeven voortaan niet meer wekenlang op en neer naar het ziekenhuis voor bestraling, maar ze zijn in een keer klaar, aldus het universitaire ziekenhuis woensdag.
‘Geen schade aan hart- of longweefsel en er is minder huidschade dan bij externe bestraling’ Bovendien brengt de nieuwe stralingstechniek, die in Canada al langer wordt toegepast, geen schade toe aan hart- of longweefsel en is er minder huidschade dan bij externe bestraling. Het inwendig bestralen, genaamd ‘Permanent Breast Seed Implants’ (PBSI), houdt in dat borstkankerpatiënten kleine ‘titanium-zaadjes’ in de borst krijgen via een holle naald. Voorafgaand hieraan worden met behulp van echobeelden en een CT-scan nauwkeurig bepaald waar precies dit moet plaatsvinden. De behandeling duurt ongeveer een uur.
Nauwkeurig “Na een borstsparende operatie volgt altijd een periode van bestraling om eventuele achtergebleven tumorcellen alsnog te vernietigen. Door inwendig te bestralen, kan nauwkeuriger bestraald worden én het is veel prettiger voor patiënten doordat het in gang zetten van de inwendige bestraling in één ziekenhuisbezoek geregeld is”, zegt arts-onderzoeker Gerson
Struik De nieuwe behandeling is volgens het Erasmus met name geschikt voor patiënten van boven de vijftig met een laag risico op tumors. Volgens Struik vermindert de nauwkeurigere methode de kans op terugkeer van kanker. Eerder onderzoek in Canada heeft toonde aan dat de kans dat de kanker binnen vijf jaar in dezelfde borst terugkeert rond de 1 procent ligt.
Diagnose Jaarlijks krijgen zo’n 17 duizend vrouwen in ons land de diagnose borstkanker. Tussen de duizend en tweeduizend daarvan komen volgens Struik van het Erasmus in aanmerking voor de nieuwe behandeling. De arts hoopt dat andere Nederlandse ziekenhuizen de behandelmethode overnemen. Bron: ANP
Door inwendig te bestralen, kan nauwkeuriger bestraald worden én het is veel prettiger voor patiënten.
Column René Drost Ingenieur in de zorg
Dwazen op de dijk In deze maanden rij ik vaak ’s ochtends over de dijk van Lelystad naar Enkhuizen om daar dan linksaf te slaan richting het ziekenhuis in Hoorn. En ’s avonds weer terug. Meestal rijdt er op de dijk een vrachtauto voor me die niet harder mag dan 80 kilometer per uur. Ik stel mijn cruise control daarop in: 80 kilometer per uur. En doe ondertussen mijn uiterste best om niet te kijken naar de vissersboten links en rechts en naar de schuimkoppen op het water. Niet iedereen heeft het geduld om die snelheid van 80 vast te houden. Elke dag is er wel weer een auto die mij inhaalt. Terwijl ik de tegenligger in de verte al zie aankomen, zie ik die auto weer naar rechts gaan en tel dan de tijd die hij over had. 1001, 1002, 1003, vaak is het maar zo’n 3 seconden. Ik ga dan als echte ingenieur voor de zoveelste keer uit mijn hoofd uitrekenen wat het verschil was tussen gewoon doorrijden en een frontale botsing. 150 meter? De dwaas, denk ik dan. Als ik in Enkhuizen voor het stoplicht sta, staat hij voor me, de dwaas. Deze dagen staat het nieuwe kabinet op het bordes. De regeringspartners hebben een coalitieakkoord bereikt met daarin uiteraard de zorgparagraaf. Het bijbehorende budget is groot. Het is de verantwoordelijkheid van ons allemaal om slim met het beschikbare geld om te gaan. Slim, slimmer, nog slimmer, veel slimmer dan tot nu toe. Dat is niet alleen doelmatiger werken in een ziekenhuis. Nee, dat is maar een klein deel. Het is ook ons gezonde verstand gebruiken en proberen ongelukken in het verkeer te voorkomen. Ik hoop dat hij dit leest, die dwaas!
Advertorial
24
Als je besluit om het scannen van medische dossiers uit te besteden, dan moet je daarvoor eerst een betrouwbaar en vertrouwd bedrijf kiezen. Zorg dat je er zeker van bent dat de scanners en de technologie die het bedrijf gebruikt de hoogst mogelijke kwaliteit leveren.
Scannen van medische dossiers uitbesteden Wat je van tevoren moet weten
H
et vinden van een bedrijf dat niet alleen een goede en consistente service levert, maar dat ook snel en accuraat is, is niet altijd eenvoudig. Eigenlijk is het moeilijkste deel het vaststellen welke selectiecriteria je gebruikt en welke vragen je stelt. Het gaat niet alleen om de kosten en de kwaliteit van de scans, hoewel je die zeker moet overwegen. Het gaat ook over het risico je archief in handen te geven van misschien wel het verkeerde bedrijf. Hieronder volgen enkele nuttige richtlijnen.
1. Reputatie: Het spreekt voor zich dat je het archief met patientendossiers alleen toevertrouwt aan een bedrijf met een uitstekende reputatie in de gezondheidszorg en met ruime ervaring in het scannen van medische dossiers. Het bedrijf en zijn management moeten aanzien hebben in de branche en moeten beschikken over meerdere sterke referenties in de zorg.
tijdsplan als het nodig is dat een dossier onmiddellijk moet worden gescand of fysiek moet worden afgeleverd? Hoe dien je zulke verzoeken in en hoe kun je de status van het verzoek controleren? Eigenlijk moet het mogelijk zijn dat je op elk moment een update kan krijgen over de status van elk willekeurig dossier in je archief (al dan niet urgent).
4. Kwaliteit: Zorg dat je er zeker van bent dat de scanners en de technologie die het bedrijf gebruikt de hoogst mogelijke kwaliteit leveren. Vraag niet alleen welke gespecialiseerde middelen ze inzetten, maar ook wat die precies doen. Enkele belangrijke aandachtspunten met betrekking tot gegevensverlies zijn: volledig wissen (in plaats van verwijderen) van blanco beelden en het alleen in zwart/wit scannen in plaats van in kleur of andersom. Op welke manier garandeert het bedrijf dat elke pagina geheel is gescand en date er geen gegevens verloren zijn gegaan?
2. Geoliede scanmethode: Het bedrijf dat je selecteert moet een duidelijk omschreven en transparente scanmethode gebruiken. Dat komt overseen met een stap-voor-stap model dat laat zien hoe zij alle scanprojecten uitvoeren. Dit model omvat in het meest ideale geval: het ophalen van het archief, transport en inname bij het scanbedrijf, het voorbereiden van dossiers, het scannen van de dossiers, het indexeren en classificeren, leveren van metadata en beelden en gecertificeerde (vertrouwelijke) vernietiging.
3. Afhandeling spoedaanvragen: Informeer hoe het bedrijf om denkt te gaan met spoedscans of verzoeken om snelle fysieke levering. Wat is de werkwijze en het
dragen dat zij dossiers vernietigen volgens de regels die de branche voorschrijft voor gecertificeerde vernietiging. Zo kun je er zeker van zijn dat jouw dossiers nooit eindigen in een openbare milieustraat of vuilstort. Als het bedrijf de vernietiging zelf uitvoert, dan moeten ze wel daartoe gecertificeerd zijn. Als ze met een vernietigingsbedrijf samenwerken, moeten ze aantonen dat zij zich aan de verplichtingen houden. Een gewaarmerkt vernietigingscertificaat is dan een vereiste.
7. Gekwalificeerde werknemers: De werknemers van het geselecteerde bedrijf moeten de juiste opleiding en ervaring hebben (bij voorkeur in het verwerken van medische dossiers). Overtuig je ervan dat zij gebonden zijn aan een geheimhoudingsverklaring en dat hun achtergrond is gecontroleerd. Zij moeten ook opgeleid zijn in zaken die te maken hebben met privacy, beveiliging en het omgaan met vertrouwelijke dossiers. Het kan geen kwaad om ook hun cv’s op te vragen.
5. Privacy en beveiliging: Zorg dat je er zeker van bent dat het bedrijf strenge toegangscontroled hanteert en dat er een modern alarmsysteem en brandmeldingsysteem aanwezig zijn. Vraag na hoe ze jouw dossiers beschermen tijdens het transport en of ze beschikken over een verzegelde opslagruimte. Evalueer hun IT-infrastructuur op capaciteit en stel vragen over de beveiliging van gegevens en over vertrouwelijkheid. Ben er altijd zeker van dat het transport van gescande beelden en metadata vertrouwelijk gebeurt en goed beveiligd is.
6. Gecertificeerde vernietiging: Ervaren leveranciers zullen er altijd zorg voor
Kortom, ga uit van gevestigde bedrijven die zich binnen jouw branche positief bewezen hebben door het bieden van veilige oplossingen volgens de hoogste normen.
Zorg en Ziekenhuis
25
Winnaars start-upcompetitie
Accenture Innovation Awards 2017 bekendgemaakt De winnaars van de Accenture Innovation Awards 2017 zijn bekendgemaakt. De awards worden jaarlijks uitgereikt om nieuwe innovatieve concepten en oplossingen in de Nederlandse markt te erkennen. De grootste gemene deler is dat ze gebruikmaken van slimme technologie om een bepaald probleem te adresseren of om het leven makkelijker of beter te maken. Daarnaast brengt Accenture als initiator van het grootste Nederlandse start-upecosysteem ondernemers, bedrijven, accelerators en investeerders bij elkaar.
Elf categorieën In alle elf categorieën ontvangt de winnaar naast de award een cheque ter waarde van 25.000 euro, te besteden aan diensten van de verschillende partners van het evenement. “Met de Accenture Innovation Awards willen we innovatieve ondernemers ondersteunen om hun oplossingen verder uit te rollen”, zegt Manon van Beek, Country Managing Director Accenture Nederland. “Wij geloven dat start-ups en scale-ups een belangrijke aanjager zijn voor de economie, dus iedereen heeft baat bij een snelle ontwikkeling. Door de potentie van de inzendingen te laten beoordelen door en te midden van partijen die kunnen helpen bij die opschaling, binden we de spreekwoordelijke kat op het spek.” Dit zijn de winnaars in alle categorie Zorg, die tijdens de Accenture Innovation Awards op 27 oktober bekend zijn gemaakt: • •
Delightful Consumer Experience: IV-Walk. Met dit draagbare infuusvest willen de makers de mobiliteit van patiënten in ziekenhuizen stimuleren. De IV-Walk moet het herstel van de patiënt versnellen. Health & Wellbeing: MOMALA-app. Deze app detecteert malaria-parasieten in een bloedmonster. Door middel van fotografie en deep learning is de app in staat in een mum van tijd te bepalen of het bloed besmet is.
Publieksprijs De publieksprijs voor het initiatief dat dit jaar de meeste stemmen ontving via de website www.innovation-awards.nl ging naar Pabbl.
De winnaars van de Accenture Innovation Awards 2017. De awards worden jaarlijks uitgereikt om nieuwe innovatieve concepten en oplossingen in de Nederlandse markt te erkennen.
Smartphone-gebruikers ontvangen via de Pabble-app advertenties op het vergrendelscherm van hun smartphone. Iedere keer dat ze hun smartphone ontgrendelen, ontvangen ze punten voor kortingen.
‘Wij geloven dat start-ups en scale-ups een belangrijke aanjager zijn voor de economie’ Junior Innovation Challenge Tijdens de Accenture Innovation Awards vond ook de finale van de Junior Innovation Challenge plaats. Bij deze innovatiewedstrijd worden jongeren tussen de 10 en 16 jaar uitgedaagd een oplossing te bedenken voor een alledaags probleem. Tien teams streden om de finaleplaats. Gonopla sleepte de eerste prijs in de wacht, een digitaal studiemaatje dat je helpt met leren. Zo laat de app zien hoeveel tijd je
aan een vak moet besteden en hoe je je tijd het beste kunt inplannen.
Over Accenture Accenture is wereldwijd een toonaangevende dienstverlener met een uitgebreide reeks diensten en oplossingen op het gebied van strategie, advies, technologie, digitale en operationele dienstverlening. Door de combinatie van een ongeëvenaarde ervaring en specialisaties in meer dan veertig bedrijfstakken en voor alle bedrijfsdisciplines – ondersteund door ’s werelds grootste leveringsnetwerk – werkt Accenture op het snijvlak van bedrijfsleven en technologie en helpt het klanten hun prestaties te verbeteren, die van duurzame waarde zijn voor hun aandeelhouders. Met ongeveer 411.000 medewerkers die in meer dan honderdtwintig landen klanten bedienen, beïnvloeden de innovaties van Accenture de wijze waarop de wereld werkt en leeft. Kijk voor meer informatie op: www.accenture.nl.
Advertentie
E V E N T
Zorg en Ziekenhuis
27
Nederlandse onderzoekers leiden Europees organen-op-chips-consortium in Europa
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Nederlandse orgaan-op-chip consortium hDMT zijn de trekkers van een EU-project dat een Europese infrastructuur op gaat zetten voor het gezamenlijk ontwikkelen, produceren en implementeren van organen-op-chips door wetenschap en bedrijfsleven. Aan het project doen in totaal zes toonaangevende Europese onderzoeksinstellingen mee.
Ontwikkeling veilige nieuwe medicijnen Het doel is om gezamenlijk deze technologie zo snel mogelijk een zo groot mogelijke maatschappelijke en economische impact te geven. Organen-op-chips zijn combinaties van menselijke mini-orgaantjes met onder andere microelektronica, microfluidica en nanosensors. Ze zijn belangrijk voor het ontwikkelen van veilige nieuwe medicijnen, het toepassen van personalized medicine en het verminderen van proefdiergebruik. De EU investeert de komende twee jaar een half miljoen Euro in het ORgan-onCHip In Development (ORCHID) project. ORCHID faciliteert dialoog en documentatie en versnelt daarmee het ontwikkelen van prototypes van organen-op-chips, gevalideerde celsystemen die ziek of gezond menselijk weefsel nabootsen, als ook hun implementatie en beschikbaarheid voor een brede groep potentiële gebruikers in de wetenschap, de gezondheidszorg en de industrie.
Digitaal platform voor kennisuitwisseling ORCHID bouwt een infrastructuur waarin wetenschappers, beleidsmakers, financiers en eindgebruikers kunnen meedenken en meedoen bij het bepalen van de koers van de toekomstige Europese ontwikkelingen op het gebied van organen-op-chips. Een essentieel onderdeel van het project is een digitaal platform voor kennisuitwisseling en samenwerking tussen onderzoekers, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, zoals verzekeraars, farmaceutische en biotechnologische bedrijven, voedingsindustrie, gezondheidsfondsen en patiëntenverenigingen.
Stappenplan Het ORCHID-platform zal de stand van zaken met betrekking tot nieuwe en bestaande organen-op-chips-initiatieven publiceren, zodat
gebruikers de vooruitgang makkelijk kunnen bijhouden, direct contact op kunnen nemen met ontwikkelaars en de hiaten in de huidige kennis kunnen identificeren die implementatie nog in de weg staan. Daarnaast zal ORCHID de ethische en regulatoire aspecten van deze nieuwe technologie adresseren, met name wat betreft persoonlijke informatie, de economische en maatschappelijke impact, de training van onderzoekers en het opzetten van een stappenplan (‘roadmap’) voor de R&D van de toekomst.
ORCHID wordt gerund door de volgende zes organisaties
Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC): coördinator contactpersoon: Prof. Christine Mummery, PhD, Professor of Developmental Biology, Chair Dept. of Anatomy Orgaan-op-chip-consortium hDMT: ontwikkeling van strategie en roadmap contactpersoon: Janny van den Eijnden van Raaij, PhD, Managing director Fraunhofer IGB (Duitsland): impact assessment, training, education contactpersoon: Peter Loskill, PhD, Attract Group Manager Organ-on-a-Chip, Department of Cell and Tissue Engineering CEA (Frankrijk): ontwikkeling van ecosysteem en digitaal platform contactpersoon: Adrienne Pervès, PhD, Deputy Head of Department-LETI-Tech nologies for biology and health & Nathalie Picollet D’Hahan, PhD, Deputy Head Biomics Laboratory imec (België): ethische aspecten, regulering en standaardisatie contactpersoon: Wolfgang Eberle, PhD,
Funded Program Manager Smart Health and NERF Coordinator EIT Health University of Zaragoza (Spanje): kennisverspreiding (disseminatie) contactpersoon: Luis Fernandez, PhD, Professor at the Dept. of Mechanical Engineering, microfluidic leader of the Applied Mechanics and Bioengineering group
Dit project wordt gefinancierd vanuit het Horizon 2020 onderzoek- en innovatie programma van de Europese Unie (subsidieovereenkomst nr 766884).
Organen-op-chips en hDMT Het orgaan-op-chip consortium hDMT (www.hdmt.technology) is een pre-competitief, non-profit, technologisch R&D instituut, met toonaangevende wetenschappers vanuit 14 Nederlandse organisaties (academische onderzoekscentra, onderzoeksinstituten, UMC’s en biotech bedrijven). Binnen dit consortium werken de hDMT-onderzoekers samen en delen en integreren hun kennis, expertise en onderzoeksfaciliteiten in de techniek, biologie, natuurkunde, scheikunde, farmacologie en geneeskunde om organen-op-chips te ontwikkelen met behulp van menselijke stamcellen. hDMT streeft ernaar om de ontwikkelde organen-op-chips modellen en onderzoeksgegevens via open access publicatie en valorisatie toegankelijk te maken.
Reportage
28
Week van de werkstress 13 -16 november 2017
Zijn er dingen die volgens jou beter of efficiënter kunnen? Bespreek ze met je collega’s of met je leidinggevende. Dit kan voor iedereen winst opleveren.
#1
#3 Een wandeling tijdens de lunch met collega’s is niet alleen goed voor je gezondheid, maar zorgt ook voor een ontspannen moment met collega’s.
#2
Investeren in de sterke kanten van je medewerkers zorgt voor een beter resultaat.
Zorg en Ziekenhuis
29 Column Elise Disselhorst
#4
Pauze nemen helpt om je hoofd leeg te maken.
Werkdruk
Werkstress Stress op de werkvloer is beroepsziekte nummer 1. Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische ziektes. Dat kan duizend-en-een oorzaken hebben en zich manifesteren in even zoveel symptomen. Maar de mensen die er mee te maken kregen, hebben één ding gemeen: als ze er eerder over hadden gesproken met hun omgeving, thuis en op het werk, dan was het waarschijnlijk nooit zo ver gekomen. Daarom heeft het ministerie van VWS sinds 2014 de week van de werkstress ingevoerd omdat ook zij vinden dat het belangrijk is om werkstress bespreekbaar te maken.
#5 Door als team een lijstje op te stellen met ‘bij mij kan je terecht voor advies over/hulp bij’, bouw je aan de onderlinge steun en betrokkenheid. Herken de druppel Druppels zijn symptomen van werkstress. Van hoeveel druppes heb jij last en waar komen ze vandaan? Doe de test en leer de druppels en hun oorzaken herkennen. En krijg tips hoe je ze voortaan kunt voorkomen en zorg dat je weer plezier krijgt in je werk!
#6 Bied tijd en middelen aan om scholing te volgen. Magazine Duurzame inzetbaarheid
Vaak wordt werkdruk vooral gerelateerd aan de hoeveelheid en complexiteit van het werk. Bij werkdruk gaat het echter vooral om de balans tussen wat er van je gevraagd wordt en wat je aankunt en om hoe je hier mee om gaat.
‘Vaak wordt werkdruk vooral gerelateerd aan de hoeveelheid en complexiteit van het werk’
Het magazine en de business cases zijn te vinden op www.duurzameinzetbaarheid.nl. Op deze website zijn ook goede voorbeelden, tips en tools te vinden om als werkgever én werknemer werkstress aan te pakken.
Werkdruk wordt een probleem als het te vaak of te langdurig voorkomt, je onvoldoende tijd neemt te herstellen of onvoldoende of verkeerde “hulpbronnen” hebt en benut om er mee om te gaan. Die hulpbronnen kunnen zich in het werk bevinden (zoals waardering of loopbaanmogelijkheden) of persoonlijk zijn (zoals zelfvertrouwen of optimisme).
Congres Week van de Werkstress
www.duurzameinzetbaarheid.nl/ weekvandewerkstress
Jaarlijks vindt in november de week van de werkstress plaats. Een goed moment om eens stil te staan bij dit thema. Wist je dat in Nederland zo’n 2,7 miljoen mensen te maken hebben met een hoge werkdruk? En dat een te hoge werkdruk kan leiden tot werkstress? En dat werkstress weer kan leiden tot burn-out?
In het magazine ‘Goede Praktijken – Van Werkstress naar Werkplezier’ delen koplopers hun innoverende aanpak van werkdruk en werkstress. Samen met de business cases is dit een inspiratiebron voor bedrijven die aan de slag willen gaan met het tackelen van werkstress bij hen op de werkvloer.
www.facebook.com/checkjewerkstress
Op maandag 13 november is er een congres georganiseerd. Hier staat de vraag: ‘Wat werkt wel en wat werkt niet bij duurzame inzetbaarheid?’ centraal. De focus ligt op de combinatie tussen wetenschappelijke kennis en praktijkvoorbeelden.
Projectleider Duurzame Inzetbaarheid
#7 Laat zien dat overwerken niet de norm is, door zelf niet ’s avonds laat mails te beantwoorden of maak hier duidelijke afspraken over.
Als er sprake is van een onbalans, te weinig hersteltijd of onvoldoende of verkeerde hulpbronnen dan ontstaat werkstress. Werkstress kan zich uiten in fysieke en psychische klachten of een verandering van gedrag of gedachten. Niet fijn voor jezelf en het kan zelfs gevaarlijk zijn als je met patiënten werkt. Zorg dus dat je werk doet wat bij je past, dat je voldoende steun op en buiten het werk hebt en dat je voldoende tijd vrij maakt om te ontspannen en te herstellen.
Advertentie
EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!
Easy-to-Eat is het "Bouwsteentje" voor mensen met slikproblemen en is deze tevens vrij van gluten en bindmiddelen. Easy-to-Eat bevat net als het Bouwsteen-gebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per kleine portie. Naast glutenvrij is Easy-to-Eat gemaakt van volledig natuurlijke grondstoffen en vrij van E-nummers. Easy-to-Eat heeft amylaseresistente eigenschappen en zal zijn consistentie behouden en zo de dysfagiepatiënt helpen om op een veilige manier te slikken.
TOETJE OF TUSSENDOORTJE Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die extra kracht nodig hebben maar alleen dik-vloeibare of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit. Easy-to-Eat is zo zacht dat het als vanzelf smelt in de mond. In de mond behoudt het zijn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat probleemloos worden gegeten door mensen met een slikstoornis. Dankzijde hoge concentratie wei-eiwitten (8 gram per portie) draagt Easyto-Eat bij aan een betere conditie en helpt het de weerstand ondersteunen.
Easy-to-Eat kan meerdere keren per dag gegeten worden, bijvoorbeeld als lekkernij, tussendoor of als nagerecht. Easy-to-Eat is verkrijgbaar in de smaken framboos en tropical en worden geleverd door onderstaande Zorggroothandels. Per smaak per 4 porties verpakt. Voor particulieren is Easy-to-Eat verkrijgbaar bij Jumbo Supermarkten, 4 stuks voor € 4,99
Bewust Genieten
31
Patiënten Reinier de Graaf revalideren in de ‘Zwitserse Alpen’ Fietsen door de Zwitserse Alpen, roeien in Giethoorn of wandelen door de bossen van Canada, zo kunnen patiënten van Reinier de Graaf herstellen na een operatie, bij ziekte of tijdens het dialyseren. Met het nieuwe interactieve programma Silverfit bewegen zij tijdens hun ziekenhuisverblijf op hometrainer, ligfiets of loopband aan de hand van een video door een stad of de natuur. Dit gebeurt onder begeleiding van een fysiotherapeut. Veel patiënten reageren positief. Het stimuleert patiënten om meer en vaker te oefenen. En daardoor herstellen zij doorgaans sneller.
films. Zo zijn er routes door diverse Nederlandse steden, de natuur en kunnen patiënten zelfs toeren door Canada en Australië. “Inmiddels werken we twee weken met dit programma en de resultaten zijn erg goed ”, aldus Marc Knigge, physician assistant i.o. revalidatiegeneeskunde. “Onze patiënten zijn erg enthousiast. Bewegen wordt zo veel leuker en daardoor oefenen zij langer en vaker. En dat is belangrijk voor een goed herstel.”
‘Bewegen wordt zo veel leuker’
Hoe werkt het? Voor het oefenapparaat in de oefenruimte en op de dialyse afdeling staat een groot beeldscherm waarop een route wordt getoond. De ‘route’ is verbonden aan het apparaat. En door deze koppeling wordt de snelheid van de film bepaald door de snelheid waarmee de patiënt beweegt. Hierdoor krijg hij of zij het gevoel daadwerkelijk een tochtje te maken in een andere omgeving. Er is keuze uit meer dan 60
Ook mevrouw Vijftigschild-Overvelde (76 jaar) is zeer te spreken over deze manier van oefenen. ”Ik vind het erg leuk om naar mijn geboortestad Den Haag te fietsen. Ik houd het veel langer vol en de tijd is zo om.” zegt zij enthousiast. Silverfit is mede mogelijk gemaakt vanuit het Innovatieplatform van het Reinier de Graaf ziekenhuis.
Ook mevrouw Vijftigschild-Overvelde (76 jaar) is zeer te spreken over deze manier van oefenen.
Column Mirjam Kaijer
Met welke bril? “Wil je met me mee naar de oogarts?”vraagt mijn vader. Hij is 88 en slecht ter been. Verder redelijk gezond, op wat kleine klachten na. “Geen probleem”, zeg ik en haal hem de volgende dag op. Als we de wachtkamer inlopen is het vol. Het spreek uur loopt behoorlijk uit. Als we aan de beurt zijn opent een man van middelbare leeftijd de deur. “Mijnheer Kaijer”, komt u binnen.
‘Het is toch bijzonder dat u op uw leeftijd nog geen bril heeft’ “Hoe gaat het met u?” vraagt hij vriendelijk. “Goed”,’ zegt mijn vader, “Al begin ik wel wat te rammelen.” “En met uw ogen?” “Prima”, zegt mijn vader. “Het is toch bijzonder dat u op uw leeftijd nog geen bril heeft”, zegt de arts vol bewondering. “Nooit gehad ook”, zegt mijn vader. “Alleen om te lezen.” “En na de staar operatie geen klachten gehad?” “Nee”, zegt hij en kijkt de arts dankbaar aan. “Nog bedankt dokter, u bent een echte vakman. U heeft het geweldig gedaan.” Hij meent het uit de grond van zijn hart. Ik zie aan de reactie van de arts dat hij dergelijke complimenten niet elke dag krijgt. Patiënten zijn tegenwoordig best mondig. Geven het aan als dingen fout gaan. En dat is een prima ontwikkeling. Maar als een operatie goed is verlopen, dan mag dat ook benoemd worden.
‘Ook bij het weggaan geeft hij weer een compliment’ Mijn vader heeft daar letterlijk oog voor. Ook bij het weggaan geeft hij weer een compliment. Wat dat betreft is het maar net door welke bril je naar je arts kijkt. Die van mij vader is overduidelijk rosé.
Advertorial
32
Fit met Eiwit
Eiwit is belangrijk voor ons bindweefsel en geeft onze spieren kracht
J
e hoort het steeds meer. Eiwit voor de spieren, vooral voor de ouderen onder ons en geeft het eiwit spierkracht, daarnaast is eiwit heilzaam voor onze totale lichaamstoestand. Vooral als men ouder wordt moet men erop letten eiwitrijk te eten. Het is door de wetenschap bewezen en zijn we inmiddels overtuigd dat eiwitrijke voeding en tussendoortjes belangrijk voor onze gezondheid.
Afname van spiermassa Ouder worden gaat vaak samen met afname van spiermassa (sarcopenie) en spierkracht. Veel eerder maar gaat het vanaf de leeftijd van 70 heel hard achteruit en is de afname van spiermassa ongeveer 3% per jaar. Een sterke afname belemmert het lichamelijk functioneren, waardoor kwetsbaarheid van ouderen toeneemt en zelfredzaamheid afneemt. Dit komt tot uiting in moeite met alledaagse handelingen, zoals opstaan uit de stoel, traplopen of uit bed komen.
‘Een sterke afname belemmert het lichamelijk functioneren’ Op maatschappelijk niveau gaat dit samen met hoge kosten voor zorg en ondersteuning. Het lichamelijk functioneren van kwetsbare ouderen kan verbeterd worden door deze ouderen te begeleiden bij het opbouwen van spierkracht en spiermassa. Eiwitrijk voedsel dus en zijn er voldoende bronnen daarvan op te noemen: kaas, ei, vis, vlees, kwark, zuivel, haver, noten, peulvruchten, schaal- en schelpdieren.
Groei, ontwikkeling en immuunsysteem Eiwit is belangrijk voor ons bindweefsel en geeft onze spieren kracht. Het gaat bij eiwit niet alleen om spieren en is eiwit essentieel voor groei en ontwikkeling en belangrijk voor ons immuunsysteem, dus voor onze afweer tegen infecties maar ook voor het genezen van kleine en grote verwondingen. Eiwit draagt bij tot de vorming van een gezond bottenstelsel en is eiwit nodig voor het transporteren van stoffen in ons bloed. Als laatste zijn eiwitten de bouwstoffen van hormonen en heeft iemand die fragiel, ziek of zelfs ondervoed dreigt te raken veel meer eiwit nodig om
kracht op te doen. Een gezonde volwassene kan volstaan met 0,8 tot 1 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht maar heeft een “oudere” of zieke al het dubbele daarvan nodig. Gemiddeld genomen heeft een gezonde volwassene 75 gram eiwit per dag over de dag verdeeld nodig om goed te functioneren.
‘Eiwitrijke tussendoortjes kunnen helpen het eiwit op peil te houden’ Nu is niet iedereen in staat om voldoende eiwit tot zich te nemen en veel mensen een “arm” voedingspatroon. Eiwitrijke tussendoortjes kunnen dan helpen het eiwit op peil te houden en zijn er inmiddels al veel van die tussendoortjes op de markt. Bij de een zit nog meer eiwit per 100 gram dan bij de ander en lijkt het eenvoudig om zomaar eiwit aan een toe te voegen. Dat is echter niet het geval want eiwit smaakt bitter en is absoluut niet lekker. Er wordt gebruik gemaakt van allerlei soorten eiwit en gebruikt niet iedere producent hoogwaardig eiwit. Je hebt plantaardig eiwit en dierlijk eiwit en de laatste het meest effectief, dierlijk eiwit heeft de hoogste biologische waarde.
Wei eiwit ‘ideaal’ eiwit Wei eiwit komt als ‘ideaal’ eiwit uit de bus en wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de tussendoortjes als Bouwsteentjes en Easy-to-Eat. Het wei-eiwit is gelijk het duurste preparaat en kost het dubbele als bijvoorbeeld soja, of erwten-eiwit maar heeft ook veel meer effect op ons welzijn. Wei eiwit is zeker voor een snel herstel bij een zieke of sporter een hele effectieve eiwitbron. Het is namelijk zeer rijk aan de zogenaamde BCAA aminozuren die erg belangrijk zijn voor spierherstel en spiermassa en belangrijk voor de aanmaak van Glutathion. Wanneer we alleen al kijken naar het aminozuur leucine wat verantwoordelijk is voor spierkracht bevat deze al 82 % meer dan bijvoorbeeld een soja eiwit of een aardappel eiwit.
Waarde en kwaliteit van het eiwit De waarde van het eiwit wordt bepaald door de aminozuren welke zich in het eiwit verhouden. Het lichaam kan een aantal aminozuren zelf aanmaken doch 9 essentiële aminozuren kan het lichaam niet zelf maken en deze moeten dus uit de voeding gehaald worden. De kwaliteit van eiwit wordt bepaald door de aanwezigheid van deze 9 aminozuren; deze eiwitten zijn voor ons lichaam voor 100% bruikbaar en leveren niet of nauwelijks ‘rest stoffen’ (ureum en urinezuren). Een laagwaardig eiwit daarentegen met bijvoorbeeld maar 2 aminozuren zijn dus slechts gedeeltelijk bruikbaar en leveren daarentegen veel ‘reststoffen’ welke we niet nodig hebben.
Ontdek de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat! Meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl
Ouder worden gaat vaak samen met afname van spiermassa en spierkracht. Vanaf 70 jaar gaat het heel hard achteruit en is de afname van spiermassa ongeveer 3% per jaar.
Zorg en Ziekenhuis
33
Gezondheidsraad adviseert zo min mogelijk nachtdiensten te draaien
W
erken in de nacht kan gezondheidsrisico’s tot gevolg hebben. De Gezondheidsraad adviseert zo min mogelijk nachtwerk te doen, naar aanleiding van eigen onderzoek. In Nederland werken ongeveer 1,3 miljoen mensen wel eens in de nacht. Dat dit risico’s heeft voor de gezondheid van medewerkers, bleek ook uit eerder onderzoek.
‘In Nederland werken ongeveer 1,3 miljoen mensen wel eens in de nacht’ Nachtwerkers
Het aanbod van en voorzieningen voor tv, telefonie en internet is volstrekt ontoereikend. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Generation Journey’.
Zorginstellingen niet klaar voor mediagebruik babyboomers
Nachtwerkers hebben volgens de raad anderhalf tot twee keer vaker slaapproblemen en ook op de langere termijn kunnen problemen ontstaan. Zo verhoogt het draaien van nachtdiensten de kans op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Dat risico verhoogt naarmate mensen langere tijd nachtwerk verrichten.
Bioritme Als het aan mediagebruik ligt, dan zijn de Nederlandse zorginstellingen nog helemaal niet klaar voor de generatie babyboomers. Het aanbod van en voorzieningen voor tv, telefonie en internet is volstrekt ontoereikend. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Generation Journey’ van onderzoeksbureau Diversions. Dat onderzocht in 163 Nederlandse zorginstellingen het aanbod voor ouderen op het terrein van tv, telefonie en internet.
voor zelfstandigheid, vinden zij. Dat strookt niet met de praktijk in de zorginstellingen. Slechts 25 procent biedt persoonlijke internettoegang per kamer. Bij televisie speelt vooral het gebrek aan digitale aansluitingen. Babyboomers willen diensten als Uitzending Gemist. Maar in de zorginstellingen bieden alleen analoge tv aan.
‘Slechts 25 procent biedt persoonlijke internettoegang per kamer’
‘Werken in de nacht verstoort het bioritme’ Onderzoek
Internet Het onderzoek vergeleek bijvoorbeeld de wensen van babyboomers met de huidige bewoners van verpleeghuizen en woonzorgcentra. Dan blijkt dat de meeste ouderen van nu het internet beschouwen als iets extra’s, terwijl babyboomers het zien als onderdeel van hun leven. Internettoegang is een belangrijke voorwaarde
Werken in de nacht verstoort het bioritme, waardoor de gezondheidsproblemen kunnen ontstaan. De raad heeft geen hard bewijs kunnen vinden voor het vermeende verband tussen borstkanker en het draaien van nachtdiensten.
Concrete plannen Veel zorgorganisaties zien de veranderende behoefte, maar slechts een enkeling heeft concrete plannen om de voorzieningen voor tv, telefonie of internet op korte termijn aan te passen. Gebrek aan financiën is een van de grootste drempels. Bron: skipr
In 2006 concludeerde de raad nog dat er wel een verband zou bestaan. “Maar op basis van nieuwe gegevens uit langlopende onderzoeken en nieuwe onderzoeken houdt deze conclusie echter geen stand meer”, staat te lezen in het rapport. Bron:NU.nl
Advertentie
Inclusief snijzaal practicum!
Nursing College anatomie | pathologie | fysiologie 7 maart 2018 | Radboudumc Health Academy, Nijmegen
Nursing College biedt jou • Een rondleiding inclusief casus in het Museum voor Anatomie en Pathologie • Stevige theorie over o.a. orgaansystemen, ontstaan en verloop van ziekets, cel- en weefselonderzoek en de werking van stofwisseling • Duidelijke uitleg tijdens een uniek practicum in de snijzaal waar je ondervindt hoe het lichaam er van binnen uit ziet
Meer informatie en inschrijven via:
www.nursing.nl/congressen
Talent Ontwikkeld
35
Vraag naar Post-HBO geaccrediteerde Leefstijlcoaches neemt toe MARK Academy voor Leefstijl, opleider van Post-HBO geaccrediteerde Leefstijl- & Vitaliteitscoaches, leidt komende maanden maar liefst 17 groepen studenten tegelijk op als gevolg van de toenemende vraag naar hoogopgeleide Leefstijlcoaches. Tot voor kort waren dat 3 groepen per jaar. Terwijl de koopkracht stijgt en de economie aantrekt, is de Nederlandse werknemer ziek of onderweg. Die trend is stressgerelateerd en lijkt aan het begin van z’n ontwikkeling. Het rapport Kerncijfers beroepsziekten 2017 meldt medio september 2017 dat 42 procent van alle beroepsziektemeldingen in 2016 psychisch van aard waren, een stijging ten opzichte van het jaar daarvoor.
‘Heel veel mensen hebben moeite een goede balans te vinden tussen hoge werkdruk en een 24-uurs economie’ Deskundigen zijn met elkaar eens dat willen medewerkers gezond aan het werk blijven, velen zich anders moeten gaan gedragen.
Professionele ondersteuning van een integraal Leefstijlcoach blijkt in dat proces een effectief middel. Grote verzekeraars zijn al ver in het ontwikkelen van passend aanbod voor werkgevers in het komend verzekeringsjaar. De verwachting is dat particulieren vanaf 2019 aanspraak kunnen maken op vergoeding voor Leefstijlcoaching vanuit de Basisverzekering.
Stevig ingrijpen nodig om tij te keren “Heel veel mensen hebben moeite een goede balans te vinden tussen hoge werkdruk, onvermogen om hun eigen lichamelijke signalen waar te nemen, sociaal-emotionele druk en een 24-uurs economie. Met behulp van integrale Leefstijlcoaching is die balans echter vrij eenvoudig te vinden, als je over een sterke intrinsieke motivatie beschikt,” aldus Nicole van het Bolscher, directeur van MARK Academy. “Het is mijn stellig voornemen om de BV Nederland blijvend gezond en vitaal te maken. Nog geen maand geleden las ik in een NRC-artikel dat Nederland onvoldoende is ingericht op de toename van stressgerelateerde werknemersuitval. Zieke werknemers zijn lang op zoek naar de juiste hulp en vinden die vaak niet. Wát een verlies aan potentieel, geld en levensvreugde. Er is stevig ingrijpen nodig om dat tij te keren en dat is precies wat wij en onze afgestudeerde integraal Leefstijlcoaches en Leefstijltrainers doen!”
Deskundigen zijn met elkaar eens dat willen medewerkers gezond aan het werk blijven, velen zich anders moeten gaan gedragen.
Column Anne-Rieke de Haan Adviseur arbeidsmarkt, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis,
Evidence based merk In een arbeidsmarkt waar de macht steeds meer bij de kandidaat komt te liggen en waar talent schaars is kunnen werkgevers zich niet meer permitteren zich niet met hun werkgeversimago bezig te houden. Bart Van Theemsche, lector-onderzoeker aan de Hogeschool in Gent pleit, met zijn collega’s Eveline Schollaert en Gerd Jacobs en de Gentse Hoogleraar Greet van Hoye, voor een wetenschappelijke aanpak van het employer brand. Samen schreven zij het boek De strijd om talent. Zij stellen een evidence-based aanpak van employer branding voor, gebaseerd op recente onderzoeksresultaten en aangevuld met voorbeelden en best practices uit de praktijk. Volgens de groep onderzoekers werken veel organisaties uit de losse pols aan hun werkgeversmerk. Het risico is dat je communiceert wat mensen willen horen, terwijl dat niet matcht met de werkelijkheid. Het doen van uitgebreid onderzoek is niet voor elke organisatie weggelegd. Het kost tijd en geld… maar dat kost het ook wanneer je investeert in wervingsmiddelen en –content die niet aansluiten bij je doelgroep. En wanneer ontdek je dat? Waarschijnlijk wanneer je al een tijdje bezig bent met die wervingsmiddelen en je niet de gewenste resultaten boekt. Dat is ook zonde van alle investeringen. Bespreek de manier van werving en de content die je daar voor gebruikt eens met je medewerkers. Zij behoren tot de doelgroep die je wil bereiken en overtuigen. Vraag hen wat zij willen uitdragen over hun werk. Klopt je verhaal met hun bevindingen en ervaringen? Dan heb je grote kans dat zij je vacature delen en als ambassadeur fungeren. ‘Gedeelde waarden en een stevige cultuur zorgen dat je spontaan mond-tot-mondreclame maakt. Dat heeft véél meer impact op sollicitanten dan een vacature alleen.’ Aldus Van Teemsche op werf-en.nl.
36
Vaak geen plek voor
medewerker met beperking Circa de helft van de bedrijven zit er niet echt op te wachten om mensen met een gezondheidsbeperking in dienst te nemen. Vaak ontbreekt het aan geschikte functies of überhaupt aan werk. Ook is in sommige gevallen geen capaciteit beschikbaar om deze mensen extra te begeleiden.
Rapport Sociaal en Cultureel Planbureau Dat valt op te maken uit een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau over de arbeidsmarkt. Daaruit blijkt dat een ruime meerderheid van de bedrijven en organisaties zich wel verantwoordelijk voelt voor het in dienst nemen van mensen met een beperking. Toch ontbreekt het op de werkvloer vaak aan concrete maatregelen om werk voor deze doelgroep bereikbaarder te maken.
om werk voor mensen met een beperking te stimuleren, zoals loonkostensubsidie of de zogeheten no-riskregeling bij ziekte, bij veel werkgevers nog onbekend zijn. Bij een vijfde van de bedrijven kunnen werknemers al wel zelf hun begin- en eindtijd bepalen. Circa zes op de tien bedrijven zijn voorstander van deeltijdwerk.
Ouderenregeling Verder blijkt uit het rapport dat er bij bedrijven steeds minder ruimte is voor ouderenregelingen zoals extra vrije dagen, taakverlichting en kortere werkweken. Daartegenover vinden steeds meer ondernemers het “wenselijk” dat personeel na het zestigste levensjaar doorwerkt.
Eerder is afgesproken dat tot 2026 in totaal 125 duizend banen speciaal voor gehandicapten worden ingericht: 25 duizend bij de overheid en de overige 100 duizend bij andere werkgevers. Deze kabinetsregeling is sinds 2015 van kracht. Uit het rapport blijkt dat regelingen
Ruim driekwart van de bedrijven vindt dat ouderen even goed functioneren als jongeren. In sommige gevallen doen de ervaren krachten het zelfs beter. Circa een kwart van de bedrijven vindt dat ouderen relatief duur zijn in vergelijking met hun productiviteit. Bron: ANP
Selectie aan de poort: geen betere geneeskundestudent
S
electie aan de poort leidt bij de studie geneeskunde niet tot duidelijk betere studieresultaten. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Nienke Schripsema van de Rijksuniversiteit Groningen. Schripsema vergeleek de prestaties van studenten die via loting en via selectie aan de studie geneeskunde waren begonnen. Daaruit blijkt dat er wel verschillen zijn, maar dat deze erg klein zijn. Volgens Schripsema toont haar onderzoek aan dat er te weinig bewijs is dat het systeem van toelatingscriteria beter werkt dan loting. Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) stelt in een reactie dat steeds meer opleidingen aan de poort selecteren. De studentenorganisatie pleit voor meer onderzoek zoals dat van Schripsema, omdat ze vindt dat selectie aan de poort zorgt voor “drempels, obstakels en slagbomen voor bepaalde groepen studenten”. Bron: ANP
De nieuwe generatie scopendroogkast Om aan de hoge normen voor veiligheid en
sing voor het drogen en opbergen van
hygiëne te voldoen is het optimaal drogen en opbergen van endoscopen een essentieel onderdeel van de endoscopiewerkstroom.
endoscopen. De serie bestaat uit modulaire droog- en opbergkasten die u naar wens kunt combineren met ruimte voor maximaal
De NG-serie is ontworpen als flexibele oplos-
acht endoscopen per kast.
+
+
+
De basiselementen kunnen afzonderlijk worden gebruikt of worden uitgebreid met een extra module van vier of acht endoscopen.
036 547 21 50 • info@vanvlietmedical.nl • www.vanvlietmedical.nl
Like ons op
Zorg en Ziekenhuis
37
Brabantse campagne verhoging instroom zorg- en welzijnsopleidingen van start De vraag naar personeel in Zorg en Welzijn stijgt en de tekorten nemen toe. De instroom vanuit opleidingen is onvoldoende om aan die toenemende vraag naar zorgmedewerkers in Noord-Brabant te voldoen. Op de vacaturesite BrabantZorg.Net staan inmiddels meer dan 1000 vacatures open. Om die ontwikkeling te kenteren start dit najaar de campagne ‘Kies voor Zorg en Welzijn: Een stap in de toekomst’. Het doel: meer jongeren interesseren voor een opleiding in Zorg of Welzijn. De campagne bestaat uit een huis-aan-huis krant, vlogs en sociale media acties van YouTuber Teun Peters en bloggende verpleegkundige Tommie Niessen en aandacht voor de sector op scholen en in winkelcentra.
De regionale campagne wil de mooie kanten van het werken in Zorg en Welzijn tonen en de bekendheid vergroten bij jongeren die een vervolgopleiding moeten kiezen. YouTuber Teun Peters en bloggende verpleegkundige Tommie Niessen (Tommie in de Zorg) zetten zich daar de komende maanden op sociale media voor in. Ook bezoeken ze open dagen van zorg en welzijnsopleidingen om verslag te doen.
Special Kies voor Zorg en Welzijn Rond 30 oktober krijgt elk Brabants huishouden een krant in de brievenbus met o.a. informatie over studiekeuze, werken en leren in Zorg en Welzijn en een overzicht van open dagen. Op de website eenstapindetoekomst.nl is informatie te vinden over kansen op de arbeidsmarkt,
soorten werk en functies en de opleidingen die daarbij horen. Tenslotte worden scholen bezocht, waar met een ludieke actie het gesprek wordt aangegaan met scholieren over de diversiteit en uitdaging van werken in Zorg en Welzijn. De campagne ‘Een Stap in de Toekomst’ maakt onderdeel uit van het Brabantse actieprogramma Zonder Zorg 2020. Veel organisaties en regio’s in Brabant werken al hard aan oplossingen. Ze voeren acties uit of bereiden deze voor. Met het actieprogramma Zonder Zorg 2020 wil Transvorm de krachten bundelen. Samenwerking en gezamenlijke (regionale) acties zijn nodig om de problemen écht aan te pakken en resultaten te boeken.
Hogere instroom nodig In de afgelopen vijf jaar is de jaarlijkse instroom in opleidingen voor Zorg en Welzijn in Noord-Brabant met 1400 gedaald. Om aan de stijgende vraag naar medewerkers te kunnen voldoen, is een dus fors hogere instroom nodig, in een arbeidsmarkt die juist krapper wordt. Dat betekent dat een groter deel van de scholieren gemotiveerd moet worden om voor de sector te kiezen.
Eerste bachelors klinische technologie krijgen diploma
D
e eerste lichting studenten Klinische Technologie neemt het bachelor-diploma in Delft in ontvangst op 12 oktober. De TU Delft, de Universiteit Leiden (LUMC) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (Erasmus MC) scholen sinds 2014 gezamenlijk studenten in geneeskunde én techniek.
‘Medische techniek is steeds belangrijker’ Medische techniek is steeds belangrijker in ziekenhuizen, revalidatieklinieken en verzorgingshuizen. “Dat is ook nodig vanwege vergrijzing, personeelstekort en stijgende zorgkosten”, stelt Arjo Loeve docent en onderzoeker Biomechanical Engineering aan de TU Delft en coördinator van de eindprojecten Klinische Technologie. “Een operatiekamer zonder klinisch technoloog zal een zeldzaamheid worden. Deze nieuwe me-
dische professionals zorgen ervoor dat techniek optimaal wordt ingezet.” De veertig studenten maakten dit concreet in hun afstudeeropdrachten. Ze hebben zich onder meer verdiept in botreplica’s uit de 3D-printer en chirurgisch polslicht: een reeks led-lampjes onder de pols dat tijdens operaties voor meer licht zorgt. Een groep studenten verdiepte zich in geluidstechniek om de klassieke stethoscoop te ‘isoleren’. Dit kan goed van pas komen na een groot ongeluk of een ramp, wanneer het omgevingslawaai oorverdovend kan zijn en het lastig is om bijvoorbeeld longruis te beoordelen.
Duizendpoot “Als klinisch technoloog moet je echt een duizendpoot zijn”, zegt Loeve. “Je hebt een brugfunctie tussen technologie en geneeskunde. Dat betekent dat ‘harde techniek’ je moet boeien, maar ook dat je grondige kennis hebt
van geneeskunde én de taal van artsen spreekt.” Tegelijkertijd moeten klinisch technologen ook contact kunnen leggen met patiënten, aldus Lex Linsen, lijncoördinator klinische vaardigheden en professioneel gedrag vanuit het Erasmus MC. Hij is bedenker en coördinator van het vak Van inleving naar innovatie. Studenten ontmoeten een chronische patiënt en bedenken hoe ze hem of haar kunnen helpen. Linsen: “Het gaat dan niet om een revolutionaire dwarslaesie-operatietechniek maar juist om hulp bij alledaagse, hinderlijke problemen. Innovatie niet omdat het kan, maar omdat het moet.”
Medische én technische kennis De bacheloropleiding Klinische Technologie leidt medisch professionals op met grondige medische én technische kennis, die een brug slaat tussen de techniek en arts en patiënt. De opleiding startte in het studiejaar 2013-2014 met honderd studenten per jaar die via een selectieprocedure zijn toegelaten. De TU Delft is penvoerder van de opleiding. Partners zijn Universiteit Leiden (LUMC) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (Erasmus MC). Bron: skipr
Masterclass krachtig teams bouwen Zorg rondom niet-aangeboren hersenletsel Vrijdag 15 december 2017 | ReeHorst, Ede Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden Over o.a. vermoeidheid, hoe je een depressie onderscheid van somberheid, omgaan met NAH-patiënten met een niet-westerse achtergrond, chronische pijnklachten, afwijkend gedrag , inzetbare gesprekstechnieken, samenwerking met familie en mantelzorgers.
Nursing Experience
Dinsdag 30 januari 2018 | kontakt der kontinenten, Soesterberg Functioneert uw team optimaal? Zijn er spanningen in het team? Is de werkdruk te hoog? Is er verschil van mening over teamdoelen of teamresultaten? Er zijn veel verschillende oorzaken. Tijdens deze masterclass krijgt simpele tools, concrete handvatten en meer kennis om dit aan te pakken. managersacademie.nl/ evenementen
congressenmetzorg.nl
Woensdag 6 & donderdag 7 december 2017 | ReeHorst, Ede De Nursing Experience is hét grootste event voor verpleegkundigen en verzorgenden!
2e editie: Skipr masterclassreeks Value Based Healthcare
Twee spetterende dagen met boeiende workshops en interessante lezingen; een interactie beursvloer bomvol activiteiten, stands, carrièremogelijkheden en het skillslab. Een uitje voor jou en je collega’s al vanaf € 44,95 excl. btw. nursingexperience.nl
6 middagen vanaf februari 2018 | Woudschoten, Zeist
Niet-aangeboren hersenletsel Woensdag 24 januari 2018 | ReeHorst, Ede Volledig vernieuwd programma over hoe je als verpleegkundige of verzorgende omgaat met de gevolgen die mensen met niet-aangeboren hersenletsel ervaren. nursing.nl/congressen
Tijdens deze reeks koppelt u resultaten uit wetenschap en praktijk rondom Value Based Healthcare aan elkaar. U krijgt uitgebreid inzicht in hoe u met behulp van patiëntrelevante uitkomstindicatoren op een patiëntgerichte manier aan de verbetering van kwaliteit en transparantie van zorg kunt werken. Krijg volledig grip op Value Based Healthcare en leer wat het kan opleveren. Schrijf u nu in! skipr-vbhc.nl
Agenda
activiteiten & seminars Dag van . . . Bijzondere dagen en feestdagen
2e editie: Skipr masterclassreeks E-Health Toepassingen Het Palliatieve Zorg Congres Dinsdag 6 februari 2018 | ReeHorst, Ede Al jaren het best beoordeelde Nursing congres. Volledig vernieuwd programma over o.a. het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg, ethische kwesties, dementie en pijnbestrijding. nursing.nl/congressen
7 masterclasses vanaf maart 2018 | Woudschoten, Zeist Tijdens deze masterclassreeks gaan we aan de slag met uw e-health strategie, zodat digitale toepassingen voor gezondheid en zorg gewaardeerd én gebruikt worden door patiënten en zorgverleners. Leer hoe u op gestructureerde en praktische wijze ‘mensgericht’ e-health producten en diensten kunt ontwikkelen. Schrijf u nu in! skipr-ehealth.nl
Zorg voor chronisch zieken Dinsdag 13 februari 2018 | ReeHorst, Ede Chronisch zieken hebben vaak complexe zorgvragen. Tijdens dit congres geven wij concrete handvatten en nieuwe inzichten over de zorg voor de chronisch zieke patiënt en wat jouw rol als verpleegkundige is. nursing.nl/congressen
Dag van de Medicatieveiligheid Dinsdag 20 maart 2018 | ReeHorst, Ede Kennis is cruciaal om medicatie-incidenten te verminderen. Meld je aan voor 1 februari en ontvang €30,- vroegboekkorting! nursing.nl/congressen
10 november
Dag van de Mantelzorg
12 november
Wereld Longontsteking Dag
14 november
Wereld Diabetesdag
15 november
Wereld COPD-dag
17 november
Wereld Prematurendag
18 november
Europese Antibioticadag
20-11/25-11
Collecte Nationaal MS Fonds
1 december
Wereld Aidsdag
3 december
Wereld Gehandicaptendag
10 december Wereldlichtjesdag
Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice B.V. T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: JanssenPers Rotatiedruk B.V. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice B.V. van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.
Professional
6 & 7 december 2017
14 december 2017
Nursing Experience
Het Wondzorg Congres
Omdat beter worden je vak is!
Verbeter jouw expertise op het gebied van wondzorg
ReeHorst, Ede
Van der Valk, Dordrecht
6 februari 2018
13 februari 2018
Het Palliatieve Zorg Congres Van goede zorg naar optimaal comfort
ReeHorst, Ede
24 januari 2018 Niet-aangeboren hersenletsel
Essentiele kennis voor de dagelijkse praktijk
ReeHorst, Ede
7 maart 2018
Zorg voor chronisch zieken
Nursing College
Wat is jouw rol?
anatomie - pathologie - fysiologie
ReeHorst, Ede
20 maart 2018
Radboudumc, Nijmegen
22 maart 2018
27 maart 2018
Dag van de Medicatieveiligheid
HĂŠt Dementie Congres
Dag van de Revalidatiezorg
Kennis is cruciaal om medicatie-incidenten te verminderen
Praktijkgerichte kennis voor betere dementiezorg
Praktische handvatten voor optimale revalidatiezorg
ReeHorst, Ede
ReeHorst, Ede
ReeHorst, Ede
Voor al onze congressen wordt accreditatie aangevraagd bij Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V. Kijk op onze website hoeveel opleidingspunten je exact behaalt per congres.
Nursingcongres
Nursingcongressen
www.nursing.nl/congressen