#4
april 2017 Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers
Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten
Kennis delen binnen de zorg Special
Zorg & ICT In deze editie speciale aandacht voor het thema Zorg en ICT.
Inzet e-learning en screencasts
voor zorgportaal Maasstad Ziekenhuis
Zorg en Technologie
Onderzoek verbetert
Ontwikkeling Mbo
Interventiekamer van de toekomst
Keuzedelen
Uitkomst patiënt én arts
oudere patiënten
p. 20
p. 23
p. 37
Oncologische zorg voor
Professional
Advertentie
Arbeidsongeschiktheidsverzekering Regel het voordelig via uw werkgever!
VIA + MUMC
29T% ING
KOR
U zorgt vaak voor anderen. Thuis en op uw werk en dat doet u met hart en ziel. Elke dag weer. Belangrijk dat u ook goed zorgt voor uzelf. Want als u uit de running raakt, heeft dat veel impact. Ook op uw inkomen. Gelukkig kunt u geldzorgen voorkomen met de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering van Loyalis speciaal voor medewerkers van Maastricht UMC+. Uw voordelen Tot uw AOW-leeftijd (max. 67 jaar) verzekerd van minstens 70% inkomen
Aanvullende pensioenopbouw bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid
Extra dekking bij beroepsarbeidsongeschiktheid
Lage premie: 29% collectiviteitskorting én belastingvoordeel
Sluit perfect aan op de WIA, uw eigen cao en pensioen Extra inkomenszekerheid bij hypotheekaanvraag
Geen medische check
(binnen 6 maanden na indiensttreding of tijdens een actieperiode, lees de voorwaarden op www.loyalis.nl/mumc)
Al 15.000 umc-collega’s hebben deze inkomensaanvulling geregeld!
Meer weten? Ga naar www.loyalis.nl/mumc
90.1707.17 Adv Maastricht UMC+ 205x281.indd 1
30-01-17 12:25
Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Digitaal zorgen p. 10 TolkentelefoonApp p. 11
Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Ziekenhuis krijgt Tovertafel p. 15 Veilig en ontspannen naar huis p. 17
Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap Darminfectie de baas met honing p. 26 Gezondheidsraad: bewerken embryo’s moet kunnen p. 26
Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg
Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Wandelen voor mensen met harten vaatproblemen p. 31
Deze editie staat in het teken van Zorg en ICT. Twee woorden die steeds meer met elkaar in verbinding staan. Laatst schreef ik een stukje over Florence Nightingale en nu schrijf ik artikelen over alle nieuwe snufjes die er zijn en die er voor zorgen dat de zorg die jullie geven en ik mag ontvangen steeds beter wordt. Naast al het fysieke werk dat jullie doen, vragen wij als patiënt ook dat jullie innovatief en leergierig zijn. Petje af voor jullie!
Sanne van Leeuwen hoofdredacteur
Vaste rubrieken Reportages en Lifestyle
Studenten verbeteren exoskelet p. 37
van de redactie:
Voorwoord ‘Naast fysiek ook innovatief en leergierig zijn. Petje af! ’
Reportage
4
Zorgtotaal 2017 ‘Demonstratie van robots die alle voorbijgangers een high-five gaf’
Zorgtotaal en Zorg & ICT 2017
Door: René Drost
Van 14 tot en met 16 maart vond in het Jaarbeursgebouw in Utrecht twee beurzen over de Zorg plaats: Zorgtotaal en de Zorg & ICT beurs. Een dynamische omgeving! Wat heet dynamisch … Er was bijvoorbeeld een robot met felgekleurde blauwe en groene verlichting die alle voorbijgangers een high-five gaf. Zat er nou wel of niet een mens in?
Zorg en Ziekenhuis
5 Zorgtotaal Zorgtotaal heeft net als voorgaande edities weer gestaan voor 3 inspirerende vakbeursdagen met volop inhoud, beleving en entertainment. Het uitgebreide expositieprogramma was het kloppend hart van de beurs. Hier toonden marktleiders, start-ups en het mkb het nieuwste en meest complete aanbod van producten, technieken, innovaties en diensten voor de intra- en extramurale zorg. Zorgtotaal is ingedeeld op de volgende interessegebieden: • Voeding & hospitality • Facilitair, huisvesting & services • Hulpmiddelen, revalidatie en verpleging • Kleding & linnen • Patiënt handeling & patiënt comfort • Projectinrichting en meubilair Naast een groot exposantenaanbod, was er een uitgebreid inhoudelijk programma vol lezingen, demonstraties en simulaties. Het was bovendien dé plek om te netwerken en te leren hoe andere bedrijven en instellingen probleemoplossend te werk gaan. Zorg & ICT Zorgtotaal heeft net als voorgaande edities weer gestaan voor 3 inspirerende vakbeursdagen met volop inhoud, beleving en entertainment. Zorg & ICT bleek weer hét kennisplatform voor mensgerichte zorginnovatie. De vakbeurs is ieder jaar weer het ijkpunt voor ICT en innovatie binnen de zorg. Zorgprofessionals vonden hier de laatste ICT-toepassingen en -diensten ter optimalisatie van de zorg, zoals elektronische patiënten dossiers. Thema Zorg & ICT 217: De patiënt als partner De samenleving digitaliseert en verandert. Mensen zijn mondiger, stellen hogere eisen en hebben nieuwe technologieën tot hun beschikking. Dit resulteert in zelfbewuste patiënten met hoge verwachtingen van zorg. De patiënt lijkt zorg wel te consumeren. En wil dit graag snel en digitaal waar mogelijk, en ook nog persoonlijk en op maat waar nodig. Om aan die behoefte te voldoen, is het van belang dat zorginstellingen vanuit de behoefte van de patiënt acteren. Anders gezegd: de patiënt gaan zien als partner. Door devices met handige apps en digitale communicatie kunnen patiënten steeds meer zelf regelen als het om hun gezondheid gaat. Op het moment dat het hen uitkomt. Kortom, de positie van de
De samenleving digitaliseert en verandert. Mensen zijn mondiger, stellen hogere eisen en hebben nieuwe technologieën tot hun beschikking. patiënt verandert en daarmee ook de positie van zorgprofessionals. Patiënten nemen steeds meer zelf de regie over hun eigen gezondheid en het medisch proces. Met als gevolg dat veel zorgprocessen verbeteren voor de patiënt en soms ook de werkdruk verminderd wordt voor de zorgprofessional. Hiervoor zijn echter wel aanpassingen nodig in de technische infrastructuur van een zorginstelling met alle privacy risico’s en de capaciteitsimpact van dien. Ook was er aandacht voor de wijze van organiseren: hoe kun je een service organisatie opzetten die een zorginstelling snel en eenvoudig laat voldoen aan alle wettelijke eisen. Eisen die er voor zorgen dat in uw instelling veilige en goede zorg wordt geleverd. Dan hebben we het bijvoorbeeld over informatie beveiliging en medische technologie.
Op de beurs bleek dat aanbieders van ICT producten goed inspelen op de eisen en wensen van de zorginstellingen. De stands waren stuk voor stuk professioneel opgebouwd en de gesprekken waren hartelijk. Maar zeker ook inhoudelijk van een hoog niveau. Eén dag was te weinig om alle stands en aanbieders te bezoeken en de aangeboden producten te
toetsen op de situatie in de eigen zorginstelling. Heeft u het dit jaar gemist? Reserveer de beurs alvast in uw agenda voor 2018!
Waar en wanneer in 2018? Zorgtotaal en Zorg & ICT vinden plaats van dinsdag 17 april t/m donderdag 19 april 2018 in de Jaarbeurs in Utrecht. De beurs is dagelijks geopend van 9.30 – 16.30 uur.
Advertentie
Het Afdelings- & Medisch
SECRETARESSE CONGRES 2017
13 april
18 april
20 april
Het Kleinschalige Zorg 2017
Ouderenpsychiatrie in de praktijk
Hét Afdelings- en Medisch Secretaressecongres
Praktische tips over de alledaagse praktijk
ReeHorst, Ede
9 mei
Van der Valk Hotel, Veenendaal
11 mei
Topsprekers over Kwetsbare Ouderen
Visionairs over de behandeling van de kwetsbare oudere patiënt Met o.a. prof. dr. Erik Scherder! ReeHorst, Ede
20 juni
Het Wondzorg Congres
Verbeter jouw expertise op het gebied van wondzorg!
ReeHorst, Ede
23 juni
Klinisch Redeneren in één dag Maak (opnieuw) kennis met verschillende redeneerhulpen Van der Valk Hotel, Veenendaal
p de
wo pnieu
O
Leer wat jouw rol is bij het herkennen en signaleren van psychiatrische stoornissen
Zorgprofessional in balans Hoe blijf je in balans in een omgeving die voortdurend verandert?
ReeHorst, Ede
De leukste dag voor alle secretaresses in de zorg! NBC Nieuwegein
23 mei
Congres Oncologie
Hoe ga je om met oncologische patiënten als dit niet jouw specialisme is?
ReeHorst, Ede
27 juni
De Grote Thuiszorgdag 2017
Speel in op de laatste ontwikkelingen en wees voorbereid op de toekomst ReeHorst, Ede
da:
agen
19 september
Het Palliatieve Zorg Congres
Van goede zorg naar optimaal comfort
Van der Valk, Eindhoven
28 september
EBP in één dag
Evidence Based Practice voor beginners én gevorderden
ReeHorst, Ede
6 & 7 december
Nursing Experience 2017 Omdat beter worden je vak is!
ReeHorst, Ede
Voor al onze congressen wordt accreditatie aangevraagd bij Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V. Kijk op onze website hoeveel opleidingspunten je exact behaalt per congres.
Changes_NursingCongressen - Kalender_ZZK_achterzijde.indd 1
22/11/16 10:10 PM
Bijzonder Zorgnieuws
7
Digitalisering voorkomt
miljoenen onnodige ziekenhuisbezoeken “De zorgsector kan veel efficiënter gebruik maken van digitale communicatie. Daarmee wordt de zorg echt beter.” Walter Balestra weet waarover hij praat. Zijn online platform ZorgDomein verzorgt voor meer dan 90% van alle huisartsen in Nederland de communicatie met ziekenhuizen; jaarlijks lopen meer dan acht miljoen zorgaanvragen via het platform. Balestra voorziet in 2017 een aantal grote ontwikkelingen op het digitale vlak in zorgland. “Wat nu nog op papier gebeurt, gaat ten koste van de kwaliteit van de zorg. Dat kan niet meer en hoeft ook niet.”
Slimme digitalisering Dankzij slimme digitalisering van het contact tussen huisartsen en specialisten is volgens Balestra het aantal onnodige ziekenhuisbezoeken drastisch verminderd. “Dit hebben we gedaan door zorginstellingen op ons platform te laten specificeren welke zorgpakketten zij aanbieden. Vroeger moest je van de huisarts naar de specialist, om vervolgens vanuit daar weer een afspraak te maken met bijvoorbeeld de röntgenafdeling. Specialisten klagen op hun beurt dat er inefficiënt wordt gewerkt. We weten dat ons platform ongeveer 1,5 miljoen onnodige ziekenhuisbezoeken heeft bespaard. Een belangrijke eerste stap, maar het kan nog beter. Tegelijkertijd blijft het de vraag of we ons zorgsysteem betaalbaar kunnen houden. Meer digitalisering kan dit echt verbeteren.”
‘Zorg profiteert van slim IT gebruik’ Vrijwel alle ziekenhuizen aangesloten Ruim 15 jaar geleden begon medisch bioloog Walter Balestra met het platform ZorgDomein. Zijn medische achtergrond combineerde hij met zijn interesse in de digitale wereld. Met succes. ZorgDomein is inmiddels de belangrijkste speler als het gaat om digitale communicatie tussen huisartsen en ziekenhuizen. Vrijwel
Column Sanne van Leeuwen
alle huisartsen en grote tweedelijns zorginstellingen zijn bij ZorgDomein aangesloten.
Zorg & ICT beurs
Digitalisering is pas net begonnen
Nieuwsgierig als ik ben naar alle ontwikkelingen in Zorgland toog ik af naar de Zorg & ICT beurs. Omdat de perskamer aan de stationskant van de Jaarbeurs ligt, begon ik op de Zorgtotaalbeurs. Mij niet realiserend dat ik 4 hallen moest doorkruisen voor ik bij de ICT hal zou belanden. Laat ik je meenemen in mijn verwondering…
In de visie van ZorgDomein zet de digitalisering van de zorg zich veel verder door. Zo is het platform onlangs op maat gemaakt voor eerstelijns zorgverleners. Dit past beter bij het meer ‘lokale’ karakter van hun dienstverlening. Balestra: “We komen daarnaast met de veilige berichtenservice Patiëntoverleg, die bedoeld is voor huisartsen en specialisten om snel en eenvoudig afstemming te hebben over patiënten. Bovendien, en dat vinden we heel belangrijk, kan alle informatie direct worden opgeslagen in het eigen informatiesysteem.”
Veiligheid Gevraagd naar de veiligheid van alle digitale gegevens spreekt Walter Balestra over een vanzelfsprekende hygiëne. “Dat is al 15 jaar onze kernkwaliteit. Veiligheid en bescherming van patiëntgegevens zijn altijd van cruciaal belang.”
Bedrijfsprofiel ZorgDomein ZorgDomein is opgericht in 2000 als een van de eerste digitale dienstverleners in de zorgsector. Inmiddels biedt ZorgDomein een onafhankelijk en innovatief digitaal platform dat gebruikt wordt door vrijwel alle huisartsen en ziekenhuizen in Nederland. Via ZorgDomein zijn patiënten en zorgverleners beter geïnformeerd en kunnen beter met elkaar communiceren. Dankzij het vraag en aanbod systeem van ZorgDomein heeft de patiënt meer keuzevrijheid; hiermee wordt de zorg toegankelijker, kwalitatiever en houden het betaalbaar voor iedereen. ZorgDomein Patiëntoverleg en ZorgDomein Lokaal zijn onderdeel van het digitale platform dat communicatie tussen zorgverleners en patiënten verbetert. ZorgDomein voldoet aan de hoogste standaarden op het gebied van digitale veiligheid.
In de visie van ZorgDomein zet de digitalisering van de zorg zich verder door Zo is het platform onlangs op maat gemaakt voor eerstelijns zorgverleners.
Hal 1: eten, eten en nog eens eten. Had je geen honger dan kreeg je het wel. Ik heb zelden zoveel etenswaar bij elkaar gezien, een foodfestival is er niets bij. Terwijl ik al dat prachtig opgemaakte eten aanschouwde vroeg ik mij af waarom ik dan toch altijd van die kleffe dingen heb moeten eten als ik in het ziekenhuis lag. Hal 2: Heeft iemand enig idee hoeveel bedrijven er zijn die zorgpakjes (sorry voor het woord), bedden, plasstoelen, tilliften en ga zo maar door, verkopen? En erger nog ze verschillen bijna niets van elkaar. Hal 3: (denk ik, ik was de weg al een beetje kwijt) Ik werd overdonder door een hoeveelheid aan EDP-systemen, zodat je toch echt afvraagt waarom die niet al overal geïntegreerd zijn. En toen kwam ik Zora en de Tovertafel tegen, 2 producten die ik echt geweldig vind, en waar ik even op adem kwam. Ik vrolijkte langzaam weer een beetje op. Na een kop thee en even bijkletsen met Rene (onze columnist), verliet ik via de achterkant de Jaarbeurs. In de auto vroeg ik mij af waarom zijn er zoveel bedrijven die hetzelfde aanbieden? Drijft dit de prijs niet op? En laten we op die manier niet heel veel geld wegsluizen naar de verkeerde kanalen?
Advertorial
8
Wat u moet weten over
archivering volgens de letter van de wet Er bestaat een groot verschil tussen ‘digitale opslag’ en ‘archivering volgens de wet’.
Zorg en Ziekenhuis
9
I
s het ziekenhuis waar u werkt bezig met het implementeren van een digitaal veranderproject waarbij medische en administratieve dossiers worden gedigitaliseerd? Dan zijn er een aantal zaken war u zich bewust van moet zijn. Omdat de regelgeving met betrekking tot privacy en de beveiliging van persoonlijke informatie aan steeds strengere eisen moet voldoen, moet u ervoor zorgen dat uw digitale dossiers worden gearchiveerd op een manier die door de wet wordt voorgeschreven.
Legale archivering - Belangrijke Afwegingen Vraag voordat u uw documenten (en vooral medische dossiers) toevertrouwt aan een verkoper van IT-systemen of hun oplossing in overeenstemming is met de lokale regelgeving voor de gezondheidszorg. En het allerbelangrijkste is om uit te zoeken of die oplossing refereert naar deze eisen en ze vertaalt naar een digitaal archief dat geheel in overeenstemming is met de wetgeving.
Er bestaat een groot verschil tussen ‘digitale opslag’ en ‘archivering volgens de wet’. Om te garanderen dat de privacy van uw patiënten adequaat beschermd is in overeenstemming met de wet, moet u aantonen dat uw digitale archief, feitelijk, een archief is dat voldoet aan de wet.
Wat is archiveren volgens de wet? Digitaal archiveren is niet hetzelfde als digitaal opslaan. Digitale opslag gaat uit van het opslaan van gescande documenten op een specifieke locatie of in een netwerkmap. Digitale archivering gaat uit van strikte regels en procedures voor het scannen, de indexering en archivering van documenten op een veilige en goed gestructureerde wijze. Een digitaal archief dat voldoet aan alle wettelijke en contractuele eisen is een archief volgens de wet. Een digitaal archief dat voldoet aan alle wettelijke eisen kan prima uw papieren archief vervangen. Kijk bijvoorbeeld naar ziekenhuizen die medische dossiers archiveren volgens de regels van de wet en die vervolgens vaak overgaan tot het vernietigen van de papieren originelen. Dit kunt u echter niet doen als u volledig afhankelijk bent van digitale opslag.
‘Digitale archivering gaat uit van strikte regels en procedures’ Verscheidene sleutelgebieden De eisen aan archiveren volgnes de wet betreffen verscheidene sleutelgebieden , zoals: veilig opslaan en terugvinden van digitale documenten, archiveren als‘alleen lezen’, beschermen van gevoelige gegevens tegen toegang door onbevoegden, veilige integratie in IT applicaties, het volgen van het beleid omtrent het bewaren van documenten, het vernietigen van documenten volgens de privacy wetgeving, enzovoorts. We mogen veronderstellen dat al deze onderdelen tezamen een garantie zijn voor het navolgen van de wet.
‘Archiveren volgens de wet is een lange termijn strategie’ Hieronder volgen enkele (maar niet alle) belangrijke vragen om te stellen.
Veilige opslag & toegang
Zijn alle digitale documenten en de bijbe- horende metadata (indices) opgeslagen in een beveiligd archief of worden ze gewoon ergens bewaard? Wordt elk document zowel in het originele format opgeslagen als in een niet wijzig- baar format zonder eigenaar (zoals TIFF of JPEG) om de toegang in de toekomst te garanderen? Welke technische veiligheidsmaatregelen worden toegepast om elk document en de bijbehorende indices te archiveren? Uw IT- medewerkers zijn bekend met database encryptie, container files, Hash 256, enzovoort.
Volledig beveiligde archivering
Worden alle documenten als ‘alleen lezen’ gearchiveerd? Is daar controle op? Dit voor komt verschillende manieren om het
document aan te passen of om er mee te knoeien. Worden blanco pagina’s ook gearchiveerd of worden die weggegooid? Het weggooien van blanco pagina’s kan juridische gevolgen hebben. Je moet bijvoorbeeld aan kun- nen tonen dat een ‘missende’ pagina in een contract of patiëntendossier echt een blanco pagina was (met name als het papie- ren origineel niet meer beschikbaar is). Worden documenten zowel in zwart/wit als in kleur opogeslagen? Sommige documen ten zullen wel in zwart/wit leesbaar zijn, maar niet in kleur, of andersom. Beide zijn nodig om te voorkomen dat gegevens verloren gaan.
Toegang tot documenten & Toets trajecten
Hoe zoekt en vindt uw personeel de gewenste documenten? Hoe kunt u garanderen dat alleen bevoegde medewerkers toegang tot de documenten hebben? Is het mogelijk om hand te haven wie documenten mag inzien, aanpassen, doorsturen of in een ander format zetten? Is het mogelijk om na te gaan wie wanneer toegang heeft gehad tot een bepaald document en wat hij/zij er mee gedaan heeft?
Lange termijn strategie Archiveren volgens de wet is een lange termijn strategie. Het zorgt er mede voor dat uw digitale documenten tegelijkertijd veilig en toegankelijk zijn. Niet alleen vandaag, maar ook morgen, volgende maand en over 50 jaar.
10
Digitale zorgen
Ontwikkelingen bijbenen
voor senioren ondanks inhaalslag Steeds meer senioren maken gebruik van het internet. Zij zijn actief op Facebook, regelen hun bankzaken via internet en doen digitaal belastingaangifte. Dat is goed nieuws, want onze samenleving digitaliseert in rap tempo. Toch blijven er ook zorgen over de digitale aansluiting van senioren, stelt seniorenorganisatie KBOPCOB.
Inhaalslag In vergelijking met drie jaar geleden hebben senioren een inhaalslag gemaakt op het gebied van digitale vaardigheden. Dat blijkt uit een representatief onderzoek onder ruim 2000 ouderen dat KBO-PCOB liet uitvoeren. Tegelijkertijd geeft een grote groep online senioren aan dat zij basisvaardigheden missen om internet ten volle te benutten. Ruim een derde van de online senioren is bijvoorbeeld niet in staat om een gemaakte foto op te slaan op
hun computer en vervolgens te uploaden. Een actie die bij veel aanvraagprocedures vereist is, van bijvoorbeeld een kortingskaart. Ook het herkennen van correcte internet- en e-mailadressen geeft bij vier van de tien senioren regelmatig.
‘Senioren worden in toenemende mate afhankelijk van internet’ Senioren worden net als iedereen in toenemende mate afhankelijk van internet. Door de recente decentralisatie van zorgtaken bijvoorbeeld, moeten zij hun zorg en ondersteuning voor een groot deel via de gemeente regelen. Gemeenten kiezen hierbij steeds vaker voor aanvragen via de digitale snelweg. Een zekere mate van digitale basisvaardigheden is hierbij een vereiste.
Planetree Awards
voor innovatieve zorgprojecten
D
e winnaars van de Planetree Awards 2017 zijn het Spaarne Gasthuis, Rivas Zorggroep, Elver, GGzE en Libra Revalidatie en Audiologie. Zij wonnen een Project- of een Innovatie-award vanwege hun positieve effecten voor cliënten en medewerkers, vernieuwing, overdraagbaarheid, actualiteit en toekomstwaarde. De prijzen zijn op 23 maart uitgereikt tijdens de Planetree Conferentie 2017 in Nieuwegein.
op de volgende levensgebieden: Lichamelijk welbevinden, Alertheid, Contact, Communicatie en Stimulerende tijdsbesteding (LACCS).
Innovatie Awards
Project Awards
Een Innovatie Award was er voor het Spaarne Gasthuis voor hun Escaperoom, een belevingservaring waarbij teams in een ruimte worden opgesloten en op een interactieve manier moeten proberen zo snel mogelijk uit de afgesloten kamer te ontsnappen door een code op te lossen. Zo leren ze samenwerken en communiceren en krijgen kennis over veiligheid.
‘Project Life’ is de eerste hersteltraining voor de doelgroep kinderen en jongeren in de Nederlandse psychiatrie. Daarmee won GGzE een Planetree Project Award. De training is volledig gebaseerd op de herstelvisie voor volwassenen, vertaald naar de belevingswereld van 12 tot 24 jarigen. Het initiatief is ontwikkeld door jonge ervaringswerkers in samenwerking met jongeren, zowel qua inhoud als qua vormgeving. De andere award ging naar Libra Revalidatie en Audiologie voor het project ‘Van zorgen naar coachen’, een training voor behandelaars om revalidanten beter te begeleiden
Rivas Zorggroep kreeg een Innovatie Award voor Gewoontegetrouw, een pilotproject voor medewerkers, cliënten en familie om gewoontes te herkennen en toe te passen in het dagelijks leven. Elver won een Award met een Goed Leven visie en de inzet van LACCS-coaches. De Goed Leven visie houdt in dat je het goed voor elkaar hebt
‘Van zorgen naar coachen, een training om revalidanten beter te begeleiden’
Planetree De stemmen van de externe jury, het publiek
Slechts twee van de tien online senioren verwachten dat ze in de toekomst alle internetontwikkelingen kunnen bijbenen. De helft denkt dat dit steeds moeilijker wordt, en bijna vier van de tien senioren gaan ervan uit dat er een moment komt waarop ze internet niet meer kunnen gebruiken. De senioren uit deze laatste groep verwachten dat ze gemiddeld op hun 85ste niet meer in staat zullen zijn om online te gaan.
Internetpositie van senioren Het volgende kabinet doet er goed aan om de internetpositie van senioren goed in ogenschouw te nemen en te zorgen dat iedereen zich aangesloten voelt, vindt KBO-PCOB. Zeker ook gezien het gegeven dat 1,2 miljoen senioren nog helemaal geen internetaansluiting hebben. Dat zorgt bij velen voor een onwenselijk gevoel van vervreemding en kennisachterstand. KBO-PCOB staat een samenleving voor, waarin digitaal en analoog elkaar niet uitsluiten maar hand in hand gaan. Een hele uitdaging voor ons allemaal.
en van Planetree Nederland hebben samen bepaald wie de uiteindelijke winnaars werden. De externe jury werd gevormd door voorzitter Jan Helmond (directeur FWG) en Lenneke Dijkhuis (directeur Randstad zorg), Jasper Boele (directeur LSR), Henk Smid (directeur ZonMW) en Ruud Koolen (uitgever BSL). Er zijn bijna 5000 unieke publieksstemmen uitgebracht. Planetree Nederland is een non-profit organisatie die zorgorganisaties in Nederland stimuleert en ondersteunt om zoveel mogelijk en zo goed mogelijke mensgerichte zorg te verlenen. Bron:skipr
De prijzen zijn op 23 maart uitgereikt tijdens de Planetree Conferentie 2017
Zorg en Ziekenhuis
11
Tolk- en Vertaalcentrum Nederland lanceert TolkentelefoonApp voor de zorg Hengelo, 7 maart 2017 – Vandaag lanceert Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN) de TolkentelefoonApp, speciaal voor de zorgsector. Hiermee kan voor anderstalige patiënten snel en eenvoudig een tolk worden ingeschakeld en wordt de communicatie tussen zorgverlener en patiënt gemakkelijker. De app is kosteloos beschikbaar voor alle zorgverleners in Nederland, waardoor zij –van ambulante zorg tot het ziekenhuis- letterlijk zeven dagen per week en 24 uur per dag een tolk ‘op zak’ hebben; binnen zestig seconden is de juiste tolk in de gewenste taal beschikbaar.
‘App anticipeert op noodzaak om professionele tolken gemakkelijker in te kunnen zetten’ Uit onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) blijkt dat er vaker een tolk ingezet kan worden in de zorgsector. Volgens zorgverleners is bij 16 procent van alle anderstaligen patiënten de inzet van een professionele tolk noodzakelijk, terwijl dit maar bij 5 procent van de gevallen gebeurt. “Om taalbarrières nog makkelijker te overbruggen is de Tolkentele-
foonApp ontwikkeld”, aldus Guido Vroman, Manager Business Development & Sales bij TVcN. “In de zorgverlening is een goede communicatie tussen patiënt en zorgverlener één van de basisvoorwaarden voor het leveren van de juiste zorg en in sommige gevallen zelfs van zeer groot belang.”
Verslechterde zorgkwaliteit en extra zorggebruik Als het om anderstalige cliënten gaat, is een professionele tolk in veel gevallen noodzakelijk voor de juiste diagnostiek en hulp. Bijvoorbeeld wanneer niemand uit de directe kring van de patiënt kan vertalen, of als er sprake is van een complexe zorgvraag of een taboeonderwerp. “Enerzijds moet de zorgverlener de juiste diagnose en zorgvraag kunnen vaststellen, en anderzijds moet de patiënt kunnen begrijpen hoe de behandeling eruit ziet”, aldus Vroman. “Het niet inzetten van een professionele tolk wanneer dat wel nodig is, kan ook extra zorgverbruik tot gevolg hebben.”
Toegankelijkheid tolkdiensten stimuleren Om eventuele belemmeringen voor het inzetten van professionele tolken weg te nemen is het van belang om tolkvoorzieningen toegankelijker te maken, benadrukte NIVEL in het onderzoek. Vroman: “Door de laagdrempeligheid van een app wordt het inzetten van een tolk gemakkelijker dan ooit.” Na het
Zuyderland Zorgcentra
kartrekker van vierjarig project
1
miljoen euro voor grootschalig onderzoek naar kwaliteitsverbetering van zorg in laatste fase van dementie
Zorg in de laatste levensfase bij mensen met dementie en hun naasten is zeer complex. Er is weinig kennis bij zorgverleners en vaak ontbreekt goede communicatie. Daarom is er een vierjarig project gestart, gericht op kwaliteitsverbetering in deze palliatieve zorg bij mensen met dementie. Zuyderland werkt hierbij nauw samen met verschillende zorg-, onderzoeksen onderwijspartners. De cijfers spreken voor zich: iedere persoon met dementie heeft gemiddeld drie zorgver-
leners. In heel Nederland gaat het om ruim 1 miljoen professionals. Ruim 70 procent van hen geeft aan voor de palliatieve fase te weinig competenties te hebben: in de thuiszorg is dat ruim 80 procent. Kwaliteitsverbetering van zorg in deze fase is van ontzettend groot belang. Met dit nieuwe project worden praktijk, onderwijs en onderzoek op elkaar afgestemd.
Eerste fase Voor het project is 1 miljoen euro beschikbaar gesteld door ZonMw, het instituut dat gezondheidsonderzoek stimulueert. In de eerste fase wordt er vanuit praktijkvragen een ‘competentie toolkit’ ontwikkeld en geïmplementeerd. Hiermee leren zorgverleners tijdig over het
downloaden van de TolkentelefoonApp is het mogelijk om binnen 60 seconden de juist tolk voor elke gewenste taal aan de lijn te krijgen, 24 uur per dag, 7 dagen per week. De TolkentelefoonApp heeft geen bijkomende kosten en is eenvoudig beschikbaar voor alle zorgverleners in Nederland. De app is beschikbaar voor smartphone en tablet en beschikbaar voor Android, iOS en Windows.
naderende levenseinde in gesprek te gaan met de patiënt en familie. Later wordt er een praktische samenwerkingsstrategie opgezet, gericht op thuis- en verpleeghuiszorg, Zuyderland Zorgcentra is penvoerder van het project.
Samenwerkingspartners Belangrijke samenwerkingspartners zijn o.a. Zuyd Hogeschool, Huis voor de Zorg, Academische Werkplaats Ouderenzorg Universiteit Maastricht, Vivantes, Envida, Vilans, V&VN, IKNL, CZ, Expertise Centrum Palliatieve Zorg MUMC+, Consortium Palliatieve Zorg Limburg en Brabant, en Propalias, Netwerk Palliatieve zorg Westelijke Mijnstreek. Het project gaat in september 2017 officieel van start.
Reportage
12
Inzet e-learning
en screencasts voor zorgportaal Maasstad Ziekenhuis
Innovaties in ziekenhuizen nemen in sneltreinvaart toe. Soms gaat de implementatie daarvan sneller dan verwacht. In het Maasstad Ziekenhuis liep het zorgportaalproject al enige tijd.
Walmar Aardema ‘Wanneer je e-learning in je organisatie wilt inzetten, moet je jezelf altijd eerst de WAAROM-vraag stellen’
Zorg en Ziekenhuis
13
M
et het nieuwe elektronisch patiëntendossier (EPD) op komst in oktober 2017 besloot de raad van bestuur nog in 2016 tot implementatie van het zorgportaal over te gaan. Het doel was de organisatie (én patiënten) alvast te laten wennen aan de nieuwe vorm van informatie uitwisselen.
Digitaal leren snel en efficiënt “In korte tijd moesten we een manier vinden waarop we onze medewerkers wegwijs konden maken in het zorgportaal. Aangezien onze medewerkers geen tijd hebben om in klasjes uitleg te krijgen, bedacht ik al snel dat we een combinatie van e-learning, instructiefilmpjes en ondersteuning door key-users in moesten zetten”, vertelt Martje Langbroek, opleidingsfunctionaris bij het Maasstad Ziekenhuis. “Via LinkedIn hebben we een oproep gedaan om in contact te komen met een bedrijf dat ons kon helpen bij het maken van een e-learningmodule. We hebben daar enorm veel reacties op gekregen en zijn toen met verschillende bedrijven in gesprek gegaan. Zo zijn we bij Bureau Drop terecht gekomen.”
Om de tafel voor bepalen doel “We zijn samen om de tafel gaan zitten. Omdat Martje al een goed beeld had van wat ze wilde hebben, zijn we kort daarna begonnen met het ontwikkelen van de e-learningmodule en de sreencasts. Screencasts zijn korte filmpjes waarin diverse functionaliteiten van – in dit geval – het zorgportaal doorlopen worden. Zo leren medewerkers snel hoe ze iets zo effectief mogelijk kunnen inzetten. Voor ons als bureau is het belangrijk om de WAAROM-vraag beantwoord te krijgen in een eerste gesprek met de klant. Niet alleen voor onszelf om de module in te kunnen richten, maar vooral om aan medewerkers duidelijk te maken waarom ze de e-learning moeten volgen. Dit is dan ook het eerste onderwerp dat in de e-learningmodule aan bod komt”, vertelt Walmar Aardema, Opleidingskundige bij Bureau Drop.
‘Genoeg draagvlak in het ziekenhuis te creëren’
We vinden het als ziekenhuis belangrijk om continu onze zorg te verbeteren en het zorgportaal is een middel dat ons daarbij kan ondersteunen. meer key-users opgeleid. Zij zijn betrokken geweest bij de procesworkshops op afdelingen, waarbij werkprocessen werden ingericht op de komst van het zorgportaal en hebben een speciale training gevolgd om hun collega’s op weg te kunnen helpen bij het juiste gebruik ervan. Daarnaast hebben we de patiëntenraad betrokken bij de ontwikkeling van het zorgportaal. Via een enquête is vooraf onderzocht wat patiënten belangrijk vinden met betrekking tot een zorgportaal. Deze feedback hebben we ook gedeeld met onze medewerkers omdat we wilden dat zij – bij gebruik van het zorgportaal – bedenken wat de meerwaarde van het portaal is voor de patiënt . Op die manier kunnen ze patiënten bovendien beter voorlichting geven over het meest effectieve gebruik ervan, bijvoorbeeld door – voorafgaand aan een afspraak in het ziekenhuis – bepaalde vragenlijsten in te vullen in het zorgportaal .”
Hoe gaat het nu? Voorbereidingen op effectieve implementatie “We vinden het als ziekenhuis belangrijk om continu onze zorg te verbeteren en het zorgportaal is een middel dat ons daarbij kan ondersteunen. Voorafgaand aan de ingebruikname van het portaal beseften we dat het van groot belang was genoeg draagvlak in het ziekenhuis te creëren om de innovatie tot een succes te maken. Daarom hebben we onder
“Er is onlangs een evaluatie gehouden onder artsen, zorgmanagers, teamleiders en keyusers van het ziekenhuis over het gebruik en de toegevoegde waarde van het zorgportaal. Daaruit blijkt onder andere dat een groot deel van de artsen de toegevoegde waarde van het zorgportaal onderschrijft, maar dat het in de praktijk nog te weinig ingezet wordt. We kunnen op dat vlak dus zeker nog winst behalen”, vervolgt Martje.
Tips voor succes Tot slot van het interview heeft Walmar wat tips om goed beslagen ten ijs te komen. “Wanneer je e-learning in je organisatie wilt inzetten, moet je jezelf altijd eerst de WAAROM-vraag stellen. Waarom wil je dit leerinstrument inzetten? We zien het nogal eens gebeuren dat e-learning wordt ingezet omdat je toch iets moet om je medewerkers voor te bereiden op een vernieuwing. Op die manier bereik je echter geen optimaal resultaat. Wees daarom erg kritisch als je jezelf de WAAROM-vraag stelt en houd vervolgens – bij het ontwikkelen van de e-learning – je einddoel voor ogen. En tenslotte, houd het kort, medewerkers moeten in de eerste plaats hun functie kunnen uitvoeren. Ze hebben over het algemeen weinig tijd om bekend te worden met een innovatie. Meerdere korte modules zorgen voor een hogere motivatie om mee te doen en de inhoud beklijft beter, juist omdat de hoeveelheid informatie beperkt is”, aldus Walmar.
Advertentie
EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!
Easy-to-Eat is het "Bouwsteentje" voor mensen met slikproblemen en is deze tevens vrij van gluten en bindmiddelen. Easy-to-Eat bevat net als het Bouwsteen-gebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per kleine portie. Naast glutenvrij is Easy-to-Eat gemaakt van volledig natuurlijke grondstoffen en vrij van E-nummers. Easy-to-Eat heeft amylaseresistente eigenschappen en zal zijn consistentie behouden en zo de dysfagiepatiënt helpen om op een veilige manier te slikken.
TOETJE OF TUSSENDOORTJE Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die extra kracht nodig hebben maar alleen dik-vloeibare of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit. Easy-to-Eat is zo zacht dat het als vanzelf smelt in de mond. In de mond behoudt het zijn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat probleemloos worden gegeten door mensen met een slikstoornis. Dankzijde hoge concentratie wei-eiwitten (8 gram per portie) draagt Easyto-Eat bij aan een betere conditie en helpt het de weerstand ondersteunen.
Easy-to-Eat kan meerdere keren per dag gegeten worden, bijvoorbeeld als lekkernij, tussendoor of als nagerecht. Easy-to-Eat is verkrijgbaar in de smaken framboos en tropical en worden geleverd door onderstaande Zorggroothandels. Per smaak per 4 porties verpakt. Voor particulieren is Easy-to-Eat verkrijgbaar bij Jumbo Supermarkten, 4 stuks voor € 4,99
Aangenaam Verzorgd
15
Ziekenhuis krijgt Tovertafel voor afdeling ouderengeneeskunde Op de afdeling ouderengeneeskunde in Ziekenhuis Gelderse Vallei staat een Tovertafel. Helma van de Kuit, activiteitentherapeut in het Edese ziekenhuis is erg enthousiast: ‘Met de Tovertafel krijgen we mensen met dementie op een heel speelse manier actief. Het werkt echt.’ De Tovertafel is door de Stichting Vrienden van Ziekenhuis Gelderse Vallei geschonken met een bijdrage uit het Coöperatiefonds van Rabobank Vallei en Rijn. In maart is de Tovertafel in het ziekenhuis geïnstalleerd. De eerste ervaringen zijn heel positief. Patiënten vinden het erg leuk om te doen en het brengt lichaam en geest in beweging. Ze doen het spel samen waardoor de Tovertafel ook een belangrijke sociale component heeft.
‘Tovertafel belangrijke sociale component’ ‘Als het maar even kan, komen de patiënten bij ons uit bed. Patiënten die in bed liggen, verliezen heel snel spierkracht en conditie. Met de Tovertafel krijgen we mensen makkelijker in beweging’, vertelt Helma van de Kuit, activiteitentherapeut van de afdeling ouderengeneeskunde.
Veranderende beelden De Tovertafel bestaat uit een projector die beel-
den op de tafel projecteert. Sensoren reageren op hand- en armbewegingen waardoor de lichtprojecties steeds veranderen. Helma van de Kuit: ‘Patiënten reageren blij verrast en worden tot interactie en beweging gestimuleerd. Het geeft mensen echt het gevoel dat ze kunnen toveren, ze zijn verwonderd over wat er gebeurt op tafel. Het leidt mensen af en maakt hen blij. Als ze zien dat hun beweging een bepaald resultaat laat zien, nodigt het uit tot meer. Het spelen met de tafel legt ook de nadruk op wat mensen wel kunnen en niet op wat ze niet kunnen. Bijvoorbeeld buiten bladeren vegen gaat niet, maar bladeren van de Tovertafel vegen weer wel. Het geeft een voldaan gevoel als de tafel is schoongeveegd. Ook is er een spel met fruit, dat past natuurlijk heel goed bij ons als voedingsziekenhuis.’ De Tovertafel is voor ouderen in de midden tot late fase van dementie en voor mensen met geheugenproblemen. Verreweg de meeste mensen op de afdeling ouderengeneeskunde hebben er baat bij. Het is een leuke manier om actief en in contact met elkaar te staan. Helma van de Kuit: ‘We werken er aan dat alle medewerkers en betrokken vrijwilligers met de Tovertafel om kunnen gaan. En als het mogelijk is ook de familie en mantelzorgers hierin meenemen.’ Ziekenhuis Gelderse Vallei is een van de eerste ziekenhuizen in Nederland die de Tovertafel in gebruik neemt.
Sensoren reageren op hand- en armbewegingen waardoor de lichtprojecties steeds veranderen.
Column Mirjam Kaijer
Oud worden Oud worden lijkt me niet altijd leuk. Het zijn niet de rimpels waar ik bang ben. Wel het ziek, zeer en de aftakeling. Belangrijk is dan een rolmodel. Die laat zien dat het ook anders kan. En die heb ik…goddank. Gisteren was ik bij hem. Mijn oudste vriend. We mailen al 13 jaar. Zien elkaar twee of drie keer per jaar. Altijd is het bijzonder. Hij is 79 jaar oud. Of moet ik zeggen: jong. Want ik ken niemand die jonger van geest is dan hij. Hij laat me lachen, ontroert me en is confronterend. Zoals het leven zelf. Houdt nog net zoveel van de vrouwen als toen hij 20 was. Geen testosterondip. Gaat niet komen ook denk ik. Overlaadt me met complimenten. Doet hij bij iedere vrouw. Van serveerster tot langslopende buurvrouw. Is openhartig. Uniek. Ongelooflijk grappig. Het is zijn kijk op de wereld. Vol verwondering. Nog altijd. Na al die 79 jaren. Hij voelt zich nog 18. Alleen het lijf wordt wat stram. Dat zie ik als hij opstaat uit zijn stoel. Maar ook dat lacht hij weg. Politiek geëngageerd. Maakt zich woest om onrecht. Houdt van mensen. En kan uren lullen over alles wat hij ziet. Meemaakt. Of heeft beleefd. ‘Ik ga geen feest geven als ik 80 word. Dat past nooit in zo’n zaaltje. Dan moet ik wel 200 man uitnodigen. En dan zijn er nog 30 kwaad. Ik heb zoveel vrienden.’ Hij kijkt serieus voor zich uit. En geniet van zijn sigaar. Aan ego geen gebrek. Maar Ik geloof hem ook nog. Je moet wel van hem houden. Ook al is hij soms wat bot. En ijdel. Hij heeft de ikhouvanjou Factor. Die is vele malen begerenswaardiger dan de X factor. Bij dat laatste houdt je weinig vrienden over. Bij de ikhouvanjou passen ze niet meer in één zaaltje. Hij praat veel over zichzelf. ‘Ik zie het niet als mensen verveeld raken,’ zegt hij. Maar ondanks dat voel je je speciaal bij hem. Het is altijd raak. Liefdevol. Hij ziet je echt. Hij blijft grappig. Ook al zit hij in de rouw. Zijn vrouw is van de zomer overleden. Zijn verdriet verbijt hij dapper. Hij weet half niet hoe dapper. Hij is mijn voorbeeld. Hoe ik om wil gaan met tegenslag. Hoe ik wil zijn op mijn 79ste. ‘Lieve vriend. Ik ben trots op je. Word alsjeblieft 100,
Advertorial
16
Om als zorgverlener op ZorgkaartNederland te staan is natuurlijk spannend. Iedereen kan immers zien wat patiënten van u vinden. De angst dat ZorgkaartNederland alleen maar de ervaringen van ontevreden patiënten laat zien, is echter ongegrond.
Het gemiddelde cijfer voor ziekenhuizen op ZorgkaartNederland is een 8,0!
‘ZorgkaartNederland
is waardevol voor patiënt én zorgverlener’
Z
iekenhuizen krijgen in slechts 7 op de 100 gevallen een onvoldoende. Het gemiddelde cijfer voor ziekenhuizen op ZorgkaartNederland is een 8,0. Ook komen ervaringen alleen op de website te staan als ze aan onze gedragscode voldoen. Daarom leest een redactie eerst alle ingestuurde patiëntervaringen, voor deze op de website komen. Hierdoor voorkomen we dat mensen zorgaanbieders beledigen of beschuldigen
Houvast in moeilijke tijden ZorgkaartNederland biedt juist ook voor zorgaanbieders belangrijke informatie, niet alleen over de behandeling. Uit de ervaringen blijkt bijvoorbeeld ook hoe patiënten het contact met
‘Het is goed om de patiënten een stem te geven’ de arts beoordelen. Mede daardoor was Mirjam Schotman, uroloog bij Meander Medisch Centrum in Amersfoort, vanaf het begin al positief: “Het is goed om de patiënten een stem te geven. Zij zijn degenen die onze zorg gebruiken. ZorgkaartNederland biedt ons vooral belangrijke informatie over communicatie en bejegening. Daarnaast geeft de website onze patiënten in
een moeilijke tijd houvast. Het lezen van ervaringen van andere patiënten zorgt dat patiënten met meer vertrouwen aan de behandeling beginnen en dat is voor ons als artsen ook prettig.”
Ervaring delen Jan Jansen, patiënt bij uroloog Schotman, bevestigt dit: “Patiëntervaringen waren erg belangrijk voor mij toen ik de diagnose prostaatkanker kreeg. Mijn huisarts raadde mij mevrouw Schotman aan, met daarbij de tip naar patiëntervaringen op ZorgkaartNederland te kijken. Uit de verhalen kwam het beeld naar voren van een uroloog die een persoonlijke band met de patiënt heeft en dat sprak me erg aan. Mede door die ervaringen heb ik inderdaad voor mevrouw Schotman gekozen. Ik ben zeer tevreden over mijn uroloog en die ervaring wilde ik dus erg graag delen via ZorgkaartNederland. Ik weet dat je als patiënt erg behoefte hebt aan de ervaringen van anderen. Ik vind het fijn om te weten dat de ervaringen vooraf wel door een redactie worden gelezen, zodat niet iedereen maar alles over zijn arts online kan zetten.” Meander Medisch Centrum zet binnen de gehele organisatie ZorgkaartNederland in voor kwaliteitsverbetering. Janny Venema, Beleids-
adviseur Kwaliteit & Veiligheid bij Meander Medische Centrum: “We monitoren alle ervaringen en betrekken artsen bij het plaatsen van een reactie. Op die manier wordt ZorgkaartNederland voor ons een extra instrument om de kwaliteit van onze zorg te verbeteren. Het is een transparante manier voor patiënten om zich te oriënteren op de dokter die ze straks tegenover zich zien. Dit helpt hen om zoveel mogelijk de regie te houden over hun eigen situatie. Daar dragen we met ZorgkaartNederland graag aan bij.”
Kwaliteit zorg verbeteren ZorgkaartNederland bevat meer dan 400.000 patiëntervaringen over 120.753 zorgaanbieders. Ook biedt de site speciale aandoeningspagina’s en vergelijkingshulpen voor het kiezen van de juiste zorgorganisatie. Uw ziekenhuis kan met een ZorgkaartNederland-pakket meer inzicht krijgen in de ingediende patiëntervaringen. We zetten alle cijfers in een overzichtelijke online beheeromgeving voor u op een rijtje. Zo kan uw organisatie de ervaringen op ZorgkaartNederland omzetten in concrete verbeteringen.
Zorg en Ziekenhuis
17
Veilig en ontspannen naar huis na een bevalling in het Catharina Ziekenhuis De afdeling Verloskunde van het Catharina Ziekenhuis en kraamverzorgenden van ZuidZorg Kraamzorg en Kraamzorg Homecare zijn gestart met een warme overdracht van ziekenhuis naar thuis. Dat betekent dat de kraamverzorgende rond het tijdstip van ontslag in het ziekenhuis komt, kennis maakt met het gezin en bij de overdracht van kraamvrouw en baby aanwezig is. Dit voorkomt onduidelijkheden, verlies aan informatie en waarborgt de continuïteit van zorg. Bovendien zijn de ouders deelgenoot in het gesprek over de overdracht van zorg van moeder en pasgeborene. Na de overdracht begeleidt de kraamverzorgende het gezin naar huis voor de verdere kraamtijd.
‘Met deze nieuwe werkwijze staat de kwaliteit van zorg voor moeder, partner en baby centraal’
een goed beeld van de uitgangssituatie van de moeder, haar partner en hun baby. Ook zijn de ouders in de gelegenheid om vragen te stellen. Daarna begeleidt de kraamverzorgende het gezin naar huis voor de verdere kraamtijd. Alle vrouwen die in het Catharina Ziekenhuis bevallen en zorg van ZuidZorg Kraamzorg en Kraamzorg Homecare hebben, kunnen gebruik maken van deze warme overdracht. Het uiteindelijke doel van het Catharina Ziekenhuis is om met alle negen kraamzorgorganisaties deze warme overdracht te regelen. In de regio wordt in het St. Anna Ziekenhuis al enige tijd succesvol voor vrouwen die ZuidZorg Kraamzorg hebben, op deze manier gewerkt.
1-op-1 begeleiding De afdeling Verloskunde van het Catharina Ziekenhuis heeft in 2016 een complete metamorfose ondergaan. De afdeling beschikt nu
over vijftien ruime, sfeervolle kraamsuites, van alle gemakken voorzien. Elke kamer heeft een keukentje, een badkamer en is voorzien van internet, tv en ambilight. Het is geen probleem als de partner wil blijven slapen: voor hem of haar is er op de kamer een slaapbank aanwezig. Drie kraamsuites hebben een bevalbad. Een van deze kraamsuites is groter en wordt ook gebruikt voor de bevalling van meerlingen. De afdeling Verloskunde van het Catharina Ziekenhuis werkt volgens de visie van professor Robson: Active Management of Labour. Deze methode gaat uit van drie principes:
Vanaf het moment dat de bevalling begint, streven wij naar 1-op-1 begeleiding. Er is altijd een zorgprofessional om de barende vrouw te ondersteunen; Adequate pijnstilling. Pijnstilling is 24 uur per dag mogelijk (indien medisch verant woord); Het nastreven van een vlotte bevalling. De vordering van de ontsluiting wordt continu bijgehouden. Het streven is om vrouwen binnen 12 uur te laten bevallen.
Nieuwe werkwijze Tot nu toe vond de overdracht aan de kraamzorg op papier plaats. “Met deze nieuwe werkwijze staat de kwaliteit van zorg voor moeder, partner en baby centraal. Hun wensen en behoeften komen veel duidelijker naar voren”, zegt gynaecoloog dr. Viviane Dietz van het Catharina Ziekenhuis. Deze aanpak past binnen de visie van de afdeling Verloskunde van het Catharina Ziekenhuis om vanaf het moment dat de bevalling begint, te streven naar 1-op-1 begeleiding. “Er is tijdens de bevalling in het ziekenhuis altijd een zorgprofessional die de vrouw ondersteunt. Zij houdt de zwangere vrouw in de gaten en zorgt ervoor dat de bevalling zo goed en vlot mogelijk verloopt met zo weinig mogelijk stress. Die lijn trekken we nu door naar huis door deze warme overdracht.”
Geen extra kosten Aan deze service zijn voor de kraamvrouw geen extra kosten verbonden. De overdracht tussen de verpleegkundige van het Catharina Ziekenhuis en de kraamverzorgende vindt aan het bed plaats; ook in de avond en nacht. Na de eerste kennismaking met de ouders en de pasgeborene, hoort de kraamverzorgende hoe de bevalling verlopen is, hoe de ouders die ervaren hebben, of er bijzonderheden zijn en vindt er een controle op de juistheid van gegevens plaats. De kraamverzorgende heeft daardoor
Er is tijdens de bevalling in het ziekenhuis altijd een zorgprofessional die de vrouw ondersteunt.
18
Pijnstilling
Het team van sedationisten bestaat uit v.l.n.r. Cevdet Demir, René van der Voort, Nico Hendriks, Rutger Tempelaars en Patrick Jansen.
‘tussen roesje en narcose’ bij pijnlijke ingreep of onaangenaam onderzoek Bij een onaangenaam onderzoek of een pijnlijke ingreep buiten de operatiekamer, kunnen patiënten in het Albert Schweitzer ziekenhuis vanaf 20 maart een ‘matige tot diepe sedatie’ krijgen. Dat is meer dan een roesje, maar minder dan een volledige narcose.
is dat bij matige tot diepe sedatie de patiënt zelf blijft ademen en er geen beademing nodig is. Dit type verdoving kan overal in het ziekenhuis worden gegeven, zolang er elektriciteit, zuurstof en perslucht voorhanden is. Dat is in bijna alle patiëntgebonden ruimtes, zoals onderzoeks- of functiekamers.”
om te sederen, is altijd maatwerk. Wij kunnen worden ingeroepen als de hoofdbehandelaar dat wenselijk of nodig vindt.”
De nieuwe dienstverlening voor patiënten – die ook gunstig is voor het verloop van de behandeling – wordt mogelijk gemaakt door een team van vijf volleerde ‘Sedatie Praktijk Specialisten’ (kortweg SPS, of sedationist). Het zijn allemaal ervaren anesthesiemedewerkers uit de eigen gelederen, die een extra opleiding hebben gevolgd tot SPS. Vanaf hun diplomeringsdatum aan het Erasmus Medisch Centrum, 20 maart, zal steeds één van hen dienst hebben tijdens kantooruren.
“Denk bijvoorbeeld aan een kijkoperatie in de borstkas, of een galwegonderzoek of -drainage, of een leverpunctie, of een MRI-scan onder sedatie”, vult zijn collega Cevdet Demir aan. “Er is bijna geen medisch specialisme te bedenken waar niet af en toe een onderzoek, of een kleine ingreep buiten de operatiekamer plaatsvindt die heel onprettig kan zijn. Voorheen kon de behandelend arts aan het begin van de behandeling een roesje geven, maar dat blijkt niet altijd afdoende te zijn. Wij kunnen het slaapmiddel en de pijnstilling langere tijd toedienen, voor zolang het nodig is, zodat de patiënt er zo min mogelijk van meekrijgt.”
De patiënt ondergaat in alle gevallen nog een screening vooraf. Van der Voort: “Net als bij een narcose moet de patiënt nuchter zijn. De sedationist blijft bij het gehele onderzoek of de behandeling aanwezig en waakt over de patiënt. Na afloop moet de patiënt nog minimaal één uur bewaakt kunnen uitslapen. Hij/zij mag niet zelfstandig naar huis.”
‘Voor de ene patiënt kan een onderzoek belastender zijn dan voor de andere’ Lagere dosis “Wij mogen de patiënt in slaap brengen met een lagere dosis van de middelen die in de operatiekamer worden gebruikt voor narcose”, vertelt René van der Voort, een van de SPS-teamleden. “Het verschil met een narcose
Of de SPS erbij wordt geroepen, beslist de arts in overleg met de patiënt. Demir: “Voor de ene patiënt kan een onderzoek belastender zijn dan voor de andere. De arts kan bijvoorbeeld zien aankomen dat het onderzoek bij een bepaalde patiënt moeilijk wordt. Het kan zo zijn dat de ingreep op een eerder moment niet is gelukt, als gevolg van te veel pijn of angst. Onder sedatie lukt het dan meestal wel. De keuze
‘Net als bij een narcose moet de patiënt nuchter zijn’
Verdieping De functie van SPS is nieuw in het Albert Schweitzer ziekenhuis. De vijf enthousiaste anesthesiemedewerkers hebben samen met anesthesioloog/opleider dr. Ankie Koopman zelf hun werkwijze, protocollen en middelen verzorgd. Demir en Van der Voort: “Voor ons is dit een boeiende verdieping van ons vak, doordat wij nu nog zelfstandiger mogen gaan werken en daardoor een grotere verantwoordelijkheid voor de patiënt krijgen. Daarnaast vinden we het belangrijk om de patiënten maximaal comfort te bieden. We hebben al gemerkt dat er groot enthousiasme is onder artsen om een beroep op ons te gaan doen.”
Zorg en Ziekenhuis
19
Helft senioren vindt huidige woning niet geschikt om te blijven wonen Aan- en verbouw van de woning om langer thuis te kunnen blijven wonen is voor de meeste senioren te duur, blijkt uit onderzoek dat thyssenkrupp Encasa in samenwerking met Zembro en ANBO heeft uitgevoerd. Senioren blijken een sterke voorkeur te hebben voor andere oplossingen om langer thuis te blijven wonen, zoals mobiliteitsoplossingen, thuiszorg of huishoudelijke hulp. Net als in 2014, toen het onderzoek voor het eerst werd uitgevoerd, gaven zo’n 11.000 respondenten van 50 jaar en ouder antwoord op vragen over gezondheid, langer thuis wonen en de daarvoor benodigde hulpmiddelen. Senioren geven aan dat voor een comfortabel bestaan thuiszorg, huishoudelijke hulp en mobiliteitsoplossingen zoals een traplift, de belangrijkste oplossingen zijn. De noodzaak van dergelijke oplossingen is in de afgelopen jaren veel groter geworden, omdat senioren door veranderingen in de wetgeving pas veel later in aanmerking komen voor een zorginstelling en dus langer thuis moeten blijven wonen. Ongeveer de helft (47%) van de senioren vindt de huidige woning niet geschikt om in de toekomst te blijven wonen. Toch blijken senioren nog niet volledig op de hoogte van de relevante hulpmiddelen, of zelfs geen kennis te hebben
van de veranderingen in de wetgeving. In 2014 bleek dat nog geen 30% van de respondenten kennis van die veranderingen had, waardoor er toen serieus werk aan de winkel was om mensen beter te informeren.
‘Aan- of verbouw blijkt voor velen nog steeds te dure oplossing’ Nu, drie jaar later, laat die kennis nog steeds flink te wensen over. Slechts 35% van de senioren zegt goed op de hoogte te zijn van wat de veranderingen in de wetgeving voor hen betekenen. Opvallend is dat ruim 70% aangeeft inzicht te willen hebben in de mogelijkheden om langer thuis te wonen, maar dat nog geen 10% actief op zoek is gegaan naar informatie.
Rol van de fabrikant De informatievoorziening over oplossingen om langer thuis te blijven wonen zou meer aandacht moeten krijgen, is de conclusie van de onderzoekers. ANBO ziet voor de informatievoorziening ook een rol voor gemeentes weggelegd: “De gemeente heeft op het punt van bewustwording een informerende en
Onderzoek baarmoederhalskanker patiëntvriendelijker
V
rouwen die na een afwijkend uitstrijkje voor vervolgonderzoek naar het ziekenhuis worden verwezen, kunnen hiervoor nu terecht op een colposcopiepoli in het Antonius Ziekenhuis Sneek. Op deze nieuwe patiëntvriendelijke poli wordt meteen na het intakegesprek een scopie gemaakt, op de poli zelf. In het verleden werd de intake op de poli gehouden en moest men voor het onderzoek naar een behandelkamer.
Kijkonderzoek Een colposcopie is een kijkonderzoek van de baarmoedermond, met een aangepaste microscoop, een colposcoop. Doordat het onderzoek direct na het intakegesprek plaatsvindt, is er tussen intake en onderzoek geen wachttijd meer voor de patiënt. Eventueel kan de gynaecoloog ook ter plekke een biopt nemen. Bij een biopt wordt een stukje weefsel weggenomen
voor onderzoek. Gynaecoloog drs. Schukken vertelt: “Door deze poli zullen de patiënten sneller geholpen worden.”
‘Patiënten worden sneller geholpen’ Onderzoek vernieuwd Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker is per januari 2017 vernieuwd. Het uitstrijkje wordt tegenwoordig eerst onderzocht op hoog risico humaan papillomavirus (hrHPV). hrHPV is het virus dat op lange termijn baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Als het virus niet aanwezig is (HPV-negatief) is er vrijwel geen risico op een voorstadium van baarmoederhalskanker. Is het virus wel aanwezig, dan wordt het uitstrijkje verder
faciliterende rol. Het is noodzakelijk de burger te stimuleren en aan te sporen om over dit onderwerp na te denken”, aldus Liane den Haan, directeur-bestuurder bij ANBO. Daarnaast is er voor fabrikanten een rol weggelegd. Zij kunnen de senior informeren over de voordelen van een hulpmiddel of oplossing voordat de nood echt aan de man is. Zo vertelt Bert Grootjen, directeur van thyssenkrupp Encasa: “Veel senioren vrezen dat ze hun eigen huis moeten verlaten als het traplopen lastiger wordt. Maar met een goede traplift op maat kunnen senioren gewoon zelfstandig in hun huis blijven wonen, tegen relatief lage kosten en zonder ingrijpende verbouwing. En hoewel onze traplift natuurlijk snel in te meten en te plaatsen is, raden we toch aan tijdig op zoek te gaan naar een passende oplossing en niet te wachten totdat het te laat is.”
Financiering hulpmiddelen De gemeente en de fabrikanten doen er goed aan om in hun informatievoorziening ook aandacht aan de financiële mogelijkheden van de senioren te besteden. Die mogelijkheden verschillen namelijk per gemeente en per inkomensgroep. Mensen met een hoger inkomen blijken dan ook vaker bereid te zijn om extra voor een hulpmiddel te betalen. Mensen met een lager inkomen komen daarentegen sneller in aanmerking voor financiële ondersteuning vanuit de overheid. In sommige gevallen kan het particulier afnemen van hulpmiddelen zelfs weer goedkoper zijn.
onderzocht op afwijkende cellen (PAP classificatie). Naar aanleiding van een afwijkend uitstrijkje kan een patiënt worden verwezen voor een colposcopie. Alle vrouwen in Nederland van 30 tot 60 jaar krijgen elke 5 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Bij dit bevolkingsonderzoek maakt de huisarts of de assistente een uitstrijkje. Een uitstrijkje is een onderzoek van de baarmoedermond, waarbij de huisarts met een borsteltje of spateltje wat slijm afneemt. Het is tegenwoordig ook mogelijk om een zelfafnameset aan te vragen. De patiënte kan dan zelf een HPV-test verrichten en opsturen. Met dit onderzoek kan al vroeg worden ontdekt of een vrouw baarmoederhalskanker of een voorstadium daarvan heeft. Door het opsporen en behandelen van een voorstadium kan baarmoederhalskanker voorkomen worden.
20
Mbo Keuzedelen Zorg en Technologie
‘Keuzedelen bieden studenten een verbreding en verdieping in het onderwijsprogramma aan’
De combinatie van zorg en technologie wordt steeds meer ingezet in onze samenleving. Een samenleving waarin mensen met een zorgvraag langer in hun eigen omgeving blijven wonen en worden behandeld. Dit vraagt ook om nieuwe competenties van de aankomende zorgprofessionals.
Zorg en Ziekenhuis
21
D
oor veranderende kwalificatie-eisen in het onderwijs zijn Keuzedelen geïntroduceerd. Onderwijsinstellingen kunnen zelf keuzedelen ontwikkelen die zorgen voor een betere regionale aansluiting op de arbeidsmarkt. En studenten kunnen dan weer zelf kiezen welke keuzedelen ze willen volgen.
Ontwikkeling keuzedelen Zorg en Technologie Gerie Haartman, blendit- coach, innovatief onderwijsontwerper en docent op het ROC Midden Nederland, stond aan het bed van het ontwerp van de mbo keuzedelen Zorginnovaties en Technologie en Zorg en Technologie in de regio Utrecht. “Keuzedelen bieden studenten een verbreding en verdieping in het onderwijsprogramma aan. Dat is een unieke mogelijkheid om studenten beter voor te bereiden op hun toekomst en daar wilde ik graag op inspringen. “Samen met haar oud collega Astrid Schat (nu werkzaam bij MBO Utrecht) heeft zij een projectplan geschreven en dit voorgelegd bij de directies van het ROC Midden Nederland en MBO Utrecht.
‘Onderwijs moet aantrekkelijk zijn voor studenten’ “Onze directies keurden ons projectplan gelijk goed. We konden van start gaan. Het projectplan bleef niet onopgemerkt in de regio. In gesprek met Annette de Groot, directeur Utrechtzorg, bleek dat het projectplan goed aansloot bij het Zorgpact. De ambitie van het Zorgpact is om de samenwerking tussen onderwijs, Zorg en Welzijn, lokale overheden en het bedrijfsleven te bevorderen. Wij zagen toen in dat we gebruik konden maken van het netwerk en de kennis van Utrechtzorg en het Zorgpact. Daarna ging het snel. MBO Amersfoort en het Hoornbeeck College wilden ook graag mee doen en vanuit het Zorgpact Midden Nederland werd onze projectleider Jan Joosten aangesteld”, gaat Gerie verder.
Toekomstbestendig “De zorg moet efficiënter worden want de vergrijzing gaat door. In 2060 is 60% van de samenleving 60 jaar of ouder. Deze mensen blijven langer thuis wonen en dat vraagt dus veel van de zorgprofessionals. De zorg die in 2060 nodig is kan gewoonweg niet zonder de ondersteunende mogelijkheden van technologie ingevuld worden. Het is daarom van belang dat studenten kennis hebben van de mogelijkheden en de toegevoegde waarde inzien van de inzet van Technologisch middelen in de zorg”, vertelt Anita Lagendijk – van Ginkel docent verpleegkunde op het Hoornbeeck College en ic-verpleegkundige in het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam.
Interactief leren Niet alleen in de zorg biedt technologie handvatten en ondersteuning. Ook in het onderwijs is de inzet van technologie door het gebruik van digitale tools ondersteunend aan het onderwijsprogramma. En omdat ook op de werkvloer steeds meer gevraagd wordt om flexibiliteit en zelfstandigheid is dit ook terug te vinden in de wijze waarop studenten verdieping en verbreding opdoen in het keuzedeel.
Sofies Leerreis In hun zoektocht naar een innovatief en interactief lespakket gingen zij de samenwerking aan met bureau Drop en ontstond Sofies Leerreis*. Door het gebruik van Sofies Leerreis kunnen studenten worden opgeleid tot bruggenbouwers in de praktijk door hun kennis van de mogelijkheden van technologie in de zorg. Docenten professionaliseren zich in het gebruik van technologie in de zorg en met dit ‘state-of-the-art’ onderwijs wordt er een boost gegeven aan het imago van de VVT sector. Sofie, beginnend student, neemt de studenten mee op haar leerreis door Zorg en Technologie
in het mbo. Sofie is de verbindende schakel en introduceert elk thema in een introductievideo opgenomen in een zorg- en welzijnsorganisatie in de regio Utrecht. Naast de vlogs van Sofie, zijn er weblectures, vlogopdrachten en ook reflectie en feedback maken onderdeel uit van het onderwijsprogramma.
Toegevoegde waarde “De studenten die het mbo keuzedeel Zorg en Technologie volgen komen met praktijkopdrachten naar een ziekenhuis en gaan daar op ontdekkingsreis. Ze gaan ervaren wat de toegevoegde waarde is van technologie in de zorg. Ze bekijken de visie van de organisatie op het gebied van technologische toepassingen en nemen het beleid en budget onder de loep.” “Door in de praktijk te ervaren wat er al toegepast wordt en wat de toegevoegde waarde van deze toepassingen zijn, verbreden ze hun kennis. Toepassingen zoals het EDP of beeldbellen worden al wel ingezet maar niet altijd op de meest efficiënte manier. De studenten kunnen collega’s en patiënten voorlichting geven over deze nieuwe technologische toepassingen. Zodat de toepassingen ook echt optimaal ingezet worden en ondersteunend zijn aan de zorg die verleend moet worden. Dit vergroot de autonomie van de patiënt en laat zien dat de studenten een toegevoegde waarde leveren met de kennis die zij op doen door het volgen van het keuzedeel Zorg en Technologie”, sluit Anita af.
Interactief en aantrekkelijk onderwijs “Onderwijs moet aantrekkelijk zijn voor studenten. We waren er al snel uit dat we de studenten op een interactieve manier willen laten kennis maken met Zorg en Technologie. Dat zij het beste leren door levensecht onderwijs en dat we de praktijk in het onderwijs moesten zien te halen. Een innovatief onderwijsprogramma werkt pas echt als studenten zich er mee kunnen identificeren. De kaders waren geschetst nu konden we invulling gaan geven aan de keuzedelen”, vertelt Jan Joosten, projectleider Zorgpact Midden Nederland bij Utrechtzorg.
Ook in het onderwijs is de inzet van technologie door het gebruik van digitale tools ondersteunend aan het onderwijsprogramma.
Advertentie
Speciale supplementen... ...om u verder te helpen Blijf in beweging met Collasense met goed opneembaar collageen type II en natuurlijke vitamine C Slechts 1 kleine capsule per dag Collageen is het belangrijkste structurele eiwit in gewrichtskraakbeen en bestaat voor het grootste deel uit collageen type II. Het speciale verwerkingsproces van Collasense zorgt ervoor dat de structuur van collageen type II in Collasense behouden blijft. Dit is belangrijk voor een juiste werking. De goed opneembare, natuurlijke vitamine C in Collasense draagt bij aan de normale collageenvorming voor het normaal functioneren van kraakbeen. Geef Collasense twee maanden de kans 30 capsules met 10 mg collageen type II en 40 mg vitamine C
Aadexil probiotica met geleidelijke afgifte Aadexil bevat maar liefst 6 miljard kolonievormende bacteriën van zeven stammen. De gepatenteerde formulering met Bio-tract technologie zorgt voor een goede kwaliteit, optimale bescherming en geleidelijke afgifte op verschillende plaatsen in het darmtraject. Door de speciale verwerking blijven de bacteriën lange tijd stabiel. Aadexil is geschikt voor alle leeftijden vanaf 2 jaar. 30 caplets met 6 miljard bacteriën van 7 stammen
Cranaxil cranberryconcentraat met natuurlijk afgiftesysteem Cranaxil is een bijzonder voedingssupplement vanwege de hoge concentratie bestanddelen van de gehele cranberrybes – dus vruchtvlees, schil, zaad én sap. Alle bestanddelen blijven in hun natuurlijke verhouding, waardoor er synergie is. Voor één capsule van 500 mg wordt 17 gram verse cranberry’s gebruikt. De actieve bestanddelen van cranberry’s gaan bij bewaren relatief snel achteruit. In Cranaxil is het cranberryconcentraat op een bijzondere wijze verwerkt, waardoor de actieve bestanddelen beschermd zijn tegen achteruitgang tijdens de opslag en tevens bij inname beschermd zijn. Cranaxil heeft een bijzonder, natuurlijk afgiftesysteem (een matrix van vezels van de cranberry) dat de maag ontziet en de actieve bestanddelen beschermt. Dit systeem zorgt ook voor een constante, gereguleerde afgifte.
MenaQ7 met goed opneembare vitamine K2 Draagt bij aan het behoud van normale botten... en meer Met het verloop der jaren gaat de conditie van onze botten ons steeds meer aan het hart. Vitamine K2 kan daar mogelijk een rol bij spelen. Vitamine K2, in de vorm van menaquinone-7, komt voort uit fermentatie van natuurlijke bronnen. Een belangrijke innovatie zorgt voor een grotere zuiverheid en stabiliteit van menaquinone-7 in de natuurlijke vorm. Dit maakt dat de natuurlijke vitamine K2 in MenaQ7 goed opneembaar en beter beschikbaar is voor het lichaam. Vitamine K2 is van belang voor de opbouw van normale botten. Door de toevoeging van vitamine D is er een goede synergie voor het behoud van normale botten. Vitamine D draagt bij tot normale calciumgehalten in het bloed. 60 tabletten met 45 mcg vitamine K2 & 5 mcg vitamine D
MenaQ7 Forte met 180 mcg vitamine K2 MenaQ7 Forte bevat een hoger gehalte aan vitamine K2. Dit geeft een optimale voorziening van vitamine K2. 30 V-caps. met 180 mcg vitamine K2 Let op! Vitamine K2 180 mcg niet gebruiken wanneer iemand antistollingsmiddelen van het cumarinetype neemt.
30 V-capsules met 500 mg cranberryconcentraat Onder andere verkrijgbaar bij Holland & Barrett/De Tuinen, Gezond & Wel, Vitaminstore en andere gezondheidswinkels en via drogisten als DIO en DA
Medische Belicht
23
Interventiekamer
van de toekomst, uitkomst voor patiënt én arts
Onder grote wereldwijde belangstelling heeft Philips op 22 februari een nieuw interventiesysteem (angiokamer) gelanceerd: Philips Azurion.
fel bevindt zich een grote monitor. Elgersma: “Op dit scherm kunnen wij uit allerlei bronnen naast elkaar 3D-scans, eerdere foto’s of andere onderdelen van het medisch dossier oproepen. Doordat we ze in één oogopslag met elkaar kunnen vergelijken, zien we veel sneller of we de goede kant op werken.”
Fenomenaal Het scherm wordt heel gemakkelijk bediend met een ‘touchpad’. Elgersma: “De beeldkwaliteit is fenomenaal. We hoeven de patiënt met veel minder straling en contrastvloeistof te belasten dan op eerdere systemen. We hoeven ook niet meer tussen schermen op en neer te lopen en informatie aan elkaar over te dragen en dat verkleint de kans op miscommunicatie en verbetert het steriel werken.”
Single-handed varen
Albert Schweitzer ziekenhuis de nieuwe Philips Azurion-angiokamer Van deze hypermoderne ziekenhuissystemen zijn er op dit moment slechts twintig wereldwijd in werking, waarvan vier in Nederland. Eén daarvan staat in het operatiecomplex van het Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Dordwijk.
Ontwikkelingstraject Als zogeheten ‘reference site’ was het Albert Schweitzer ziekenhuis nauw betrokken bij de laatste stappen die Philips zette in het jarenlange ontwikkelingstraject van Azurion. In een radiologische interventiekamer kan bijna overal in het lichaam een vernauwd of afgesloten bloedvat worden geopend, of een open bloedvat juist worden gesloten, zónder te hoeven opereren. De interventieradioloog gaat het lichaam via een slagader binnen met een dunne draad en kan daarmee een ballonnetje of een stent in een afgesloten bloedvat plaatsen of een bloeding stelpen. Ook kleine
tumoren kunnen met dit systeem worden behandeld of bevroren. Dit gebeurt onder beeldgeleiding (röntgen), zodat de arts ziet waar hij of zij werkt.
‘We hoeven niet meer tussen schermen op en neer te lopen, dat verkleint de kans op miscommunicatie en verbetert het steriel werken’ De toekomst Philips Azurion biedt op dit gebied het nieuwste van het nieuwste. “Het is echt de interventiekamer van de toekomst”, zegt interventieradioloog dr. Otto Elgersma van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Boven de behandelta-
Voor Philips ging het om de grootste productpresentatie in de geschiedenis. De Philips Azurion in het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft prominent model gestaan in de promotiefilms die gemaakt zijn voor de introductie op verschillende continenten. Elgersma wordt hierin opgevoerd als een van de eerste ervaringsdeskundigen. Hij zegt: “Alle relevante informatie van de patiënt is letterlijk onder handbereik. Samen met de welhaast perfecte beeldvorming van zelfs de kleinste vaatjes, heeft het wel iets weg van single-handed varen op een mooi nieuw zeiljacht.”
Parallel werken Elgersma prijst het gemak waarmee persoonlijke en orgaanspecifieke protocollen aan de Azurion-behandeltafel kunnen worden geselecteerd. “Je kunt het scherm naar eigen smaak indelen en de patiënt in één oogopslag monitoren. En we kunnen ‘parallel werken’: tijdens een onderzoek kun je andere werkzaamheden verrichten of bronnen raadplegen op hetzelfde scherm, zonder iets te verstoren. Dat maakt het werken met het nieuwe systeem tot een geweldige persoonlijke ervaring. Maar uiteindelijk is het de patiënt die de vruchten plukt van een veel preciezere, snellere en minder belastende behandeling.”
Reportage
24
Daan Dohmen CEO FocusCura ‘Ik wilde wel iets in de zorg gaan doen en iets voor mensen die het nodig hebben betekenen.’
There’s more to care FocusCura ontwikkelt slimme innovaties die de zorg bevorderen Deze zorginnovaties helpen kwestbare mensen om zo lang mogelijk gelukkig en onafhankelijk te leven. Daarvoor werken zij samen met zorg- en welzijnsorganisaties om er zeker van te zijn dat hun innovaties voor iedereen die het nodig heeft beschikbaar zijn.
Zorg en Ziekenhuis
25 Dromen
De video-dokter
“Als kind groeide ik op in een omgeving met veel mensen die in de zorg werkten om mij heen. Ik droomde er dan ook van om arts te worden. Toen ik een jaar of vijftien was ging ik om de hoek bij mijn ouderlijk huis in het verzorgingshuis als assistent-verzorger aan de slag. Hier kwam ik voor het eerst in contact met ouderen met dementie. Na mijn opleiding schreef ik mij in voor geneeskunde. Ik had nummertje 4613 en werd uitgeloot”, vertelt Daan Dohmen, CEO FocusCura en lid van de raad van Volksgezondheid en Samenleving. “In plaats van geneeskunde ging ik aan de TU Twente een opleiding doen: Technische Bedrijfskunde, geneeskunde & management. Een opleiding waar zowel geneeskunde, bedrijfskunde als technologie in zat. Na mijn opleiding dacht ik ‘Wat nu?’. Ik wilde wel iets in de zorg gaan doen en iets voor mensen die het nodig hebben betekenen. En vanuit mijn ervaring als assistent-verzorger in het verzorgingshuis trok ik al snel naar de ouderenzorg.”
“Een van onze slimme toepassingen is cContact, een App waarmee ieder ziekenhuis of kliniek eenvoudig een video-dokter introduceert voor patiënten. Op deze manier willen we mensen eenvoudiger in contact brengen met hun zorgverleners. We geloven erg in blended-zorg, de combinatie van zowel voor fysieke zorg als dat nodig is, afgewisseld met zorg-op-afstand wanneer dat kan.
De start van FocusCura “In 2003 stond technologie in de zorg nog in de kinderschoenen en ik wilde gaan onderzoeken hoe ik met de inzet van ‘moderne’ technologie mensen kon helpen. Wat ik vooral wilde is mensen zich thuis veilig laten voelen, hen makkelijkere en eenvoudigere zorg bieden en preventief over de gezondheid van hen waken. Toen werd ik nog weleens weggehoond, maar nu zijn we een bedrijf met meer dan 100 werknemers die dagelijks 130.000 kwetsbare ouderen helpen. Ook zijn we de eerste wereldwijde Apple Mobility Partner uit Nederland en sinds heel kort werken we ook wereldwijd samen met technologiereus Cisco. “
‘Ik droomde er dan ook van om arts te worden’ Met cContact kunnen patiënten virtueel bij de dokter op bezoek gaan, in soort virtuele wachtkamer dus. De arts krijgt bericht op zijn iPhone of iPad als er iemand in zijn of haar wachtkamer zit. En kan zo een virtueel consult met de patiënt afleggen. Dit is vooral voor chronische patiënten zoals COPD patiënten heel handig. En omdat de arts de patiënt ziet, kan hij een goede triage doen. Je ziet toch net even meer dan wanneer je een telefonisch consult hebt op deze manier. En voor de patiënt geeft het vertrouwen, zo merken we.”
Hartwacht “Een ander voorbeeld is Hartwacht, een eHealth-dienst voor patiënten met hartfalen, hypertensie of hartritmestoornissen die we samen met Cardiologie Centra Nederland hebben ontwikkeld. Met Hartwacht kunnen patiënten 24/7 online toegang krijgen tot hun dossier. Daarnaast meten zij via onze cVitals App op gezette tijden lichaamswaarden zoals bloeddruk, gewicht of hartslag. Constateert het
Een van onze slimme toepassingen is cContact,
systeem een verhoogd risico, dan is 24/7 (video)contact mogelijk met een arts. Momenteel zijn er al vijf verzekeraars die deze vorm van eHealth vergoeden.”
COPD in beeld “Een speciaal en gevalideerd programma voor COPD patiënten waardoor er preventief ingespeeld kan worden op hun gezondheid. Patiënten kunnen thuis hun waardes meten en de verpleegkundige of arts krijgt een waarschuwing wanneer er afwijkingen optreden. Denk hierbij aan een verminderde zuurstofgehalte in het bloed, symptomen zoals benauwdheid of een gewichtsverandering. De zorgverlener kan zo snel en adequaat reageren door bijvoorbeeld het medicijn gebruik aan te passen. Uit onderzoek bij Slingeland en Sensire, waar de dienst al voor een grote groep patiënten een tijd loopt, blijkt dat door de inzet van ‘COPD in beeld’ de opname van COPD patiënten met 30% is afgenomen. “
Nederland als voorbeeld “Zo klein als dit land is, toch staan we vooraan als het gaat om slimme toepassingen in de zorg. We worden door de rest van de wereld als een van de grote voorbeelden gezien als het gaat door middel van technologische toepassingen de zorg te verbeteren. Daar mogen we best trots op zijn. Natuurlijk worden veel van de apps en gadgets in Amerika bedacht. Maar in Nederland lopen we voorop als het gaat om de toepassing hiervan. Ook in onze samenwerking met Cisco werd al snel duidelijk dat zij de mogelijkheden van videocontacten in de zorg juist in Nederland wilden uitproberen en implementeren. En na een succesvolle start van onze innovaties, rollen we ze onder andere uit in Zweden, België, Denemarken en binnenkort hopelijk ook Engeland”, vertelt Daan.
een App waarmee ieder ziekenhuis eenvoudig een video-dokter introduceert voor patiënten.
Stapje-voor-stapje “Er is geen eenduidige truc hoe je zelf als ziekenhuis succesvol kunt zijn, maar ik zie nog wel veel te vaak gebeuren dat organisaties gelijk heel groot gaan uitpakken als het gaat om de invoering van technologische toepassingen in de zorg. Ik adviseer om klein te beginnen. Het is en blijft een zoektocht en er moet ook genoeg draagvlak zijn. Toen we met beeldbellen in de zorg begonnen vond 70% van de verpleegkundigen het vooraf niets. ‘Koude zorg en afstand naar de patiënt’, waren veel gehoorde argumenten. Maar na een paar maanden geeft juist 70% van die verpleegkundigen aan dat het de relatie met de patiënt heeft versterkt. Dus daarom begin klein en ervaar hoe het werkt. Heb een duidelijk doel voor ogen en weet heel goed welk probleem je voor de patiënt of zorgverlener wilt oplossen en pas als dat lukt, breidt dan pas uit naar andere doelgroepen”, sluit Daan af.
26
Darminfectie de baas
met honing
De patiënte had een ernstig verstoorde darmflora, die werd veroorzaakt door de schadelijke bacterie clostridium difficile. Ze reageerde niet of nauwelijks op de gebruikelijke behandeling met antibiotica en had daardoor al een jaar lang last van chronische diarree. MDL-arts Robert Laheij: “We hebben toen de mogelijkheid van een fecestransplantatie met de patiënte besproken, maar het inbrengen van poep van een gezond mens was voor haar geen optie. Uiteindelijk hebben we voorgesteld de darmen met medicinale honing te spoelen en dat pakte heel goed uit”.
Kennis Van bepaalde soorten honing is bekend dat ze bacteriewerende en helende eigenschappen hebben. Dr. Laheij: “Ik heb jaren geleden uitgezocht wat honing doet en mijn kennis nu op deze patiënte toegepast. We hebben eerst geprobeerd met een lage dosering de darmflora bij deze patiënte te herstellen, maar omdat de klachten na circa zeven weken terugkwamen hebben we uiteindelijk gekozen voor een 15 procent verdunning. Met als resultaat dat ze nu al bijna een jaar klachtenvrij is”.
‘MDL-artsen ETZ krijgen patiënten met spoeling klachtenvrij’ Manukastruik Laheij maakt bij de behandeling gebruik van Manuka honing, die wordt gemaakt door bijen die rond de manukastruik in Nieuw-Zeeland leven. “Voor zover ik weet is dit wereldwijd de eerste darmpatiënt die we met behulp van deze honing klachtenvrij hebben gekregen. We hebben daarom de behandeling als een casestudie vastgelegd. Medisch tijdschrift International Journal of Antimicrobial Agents heeft het onlangs gepubliceerd.” Laheij verwacht deze experimentele behandeling vaker aan te kunnen bieden aan oudere patiënten die last
MDL-arts Robbert Eichhorn en endoscopie-verpleegkundige Mieke Hesselmans tonen de medicinale honing. hebben van een darminfectie met de bacterie clostridium difficile. “We willen er zeker meer onderzoek naar gaan doen.”
Twee spoelingen Mevrouw Liebregts (72) is de eerste patiënte waarbij dr. Laheij de honingspoeling heeft toegepast: “Een antibioticakuur na een kaakont-
steking heeft vermoedelijk mijn darmklachten veroorzaakt. Omdat niets de klachten kon verhelpen, vond ik het fijn dat dr. Laheij de honingspoeling voorstelde. Er moest immers iets gebeuren. Ik heb twee spoelingen gehad, steeds met een iets zwaardere honing dosering. De laatste spoeling sloeg goed aan, ik heb nu helemaal geen klachten meer.”
Gezondheidsraad:
bewerken embryo’s moet kunnen
D
e Gezondheidsraad pleit voor een wetswijziging zodat het mogelijk wordt om menselijke embryo’s te wijzigen. Met het aanbrengen van wijzigingen in het DNA kunnen erfelijke ziekten bij het nageslacht worden voorkomen, meldt de raad.
Opheffen verbod “Om de ontwikkelingen in goede banen te leiden is een geactualiseerd juridisch-ethisch beoordelingskader onmisbaar. Overheid,
wetenschap en samenleving zullen bovendien samen moeten bepalen wie wanneer waarover besluit en op basis van welke argumenten”, aldus het adviesorgaan. Nu is er nog een verbod op het verrichten van wetenschappelijk onderzoek met speciaal daarvoor gecreëerde embryo’s. De Gezondheidsraad heeft het ministerie van Volksgezondheid geadviseerd dit verbod op te heffen. bron: ANP
Foto: ETZ Fotografie & Film / Maria van der Heyden
De MDL-artsen van het ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis) in Tilburg/Waalwijk hebben een patiënte met een onbehandelbare darminfectie toch klachtenvrij gekregen. Dat is gelukt door de darmen te spoelen met honing.
Zorg en Ziekenhuis
27
Ascom biedt unieke oplossing alarmmoeheid. “Verpleegkundigen krijgen veel alarmen en horen de hele dag piepjes, waardoor het urgente gevoel dat ze moeten reageren afneemt. Dat is een bedreiging voor de patiëntveiligheid. Alarmmoeheid is daarom iets waar we op meerdere fronten aan werken, onder meer met de samenwerking tussen Digistat en Unite.”
In het statusoverzicht van Smart Central kan het zorgpersoneel in één oogopslag zien hoe het ervoor staat met alle apparaten aan één of meerdere bedden. Zo zien ze ook wat er gebeurt, bijvoorbeeld een infuuspomp die leegraakt. Dit moment hoeft de verpleging dan niet af te wachten, maar er kan op worden ingespeeld op een moment dat dat uitkomt. Zonder dat de verpleging eerst alle pompen per kamer moet controleren. In Smart Central is daarnaast de situatie per patiënt te zien en detailinformatie over de verschillende apparaten.
Uniform overzicht
Unieke oplossing
Digistat is een belangrijke toevoeging aan het portfolio van Ascom op dit gebied. Digistat Connect verzamelt de informatie van alle gekoppelde medische apparaten en zorgt ervoor dat deze uitgelezen kunnen worden. Bormans: “Door een koppeling met een PDMS (Patiënt Data Management Systeem) is het mogelijk om de verzamelde data op te slaan in een electronisch patiëntendossier. Digistat Smart Central biedt vervolgens een uniform overzicht. Dit is ‘near real time’ en kan zowel op een groot scherm als op een mobiel apparaat worden getoond.”
De integratie met Unite is optioneel, maar het is juist de combinatie van Unite en Digistat die de oplossing echt uniek maakt in de markt, benadrukt Bormans. “De combinatie heeft een belangrijke toegevoegde waarde. Want waar Digistat voor de integratie van de verschillende medische apparaten zorgt, is het juist Unite die de juiste zorgverleners op het juiste moment van de juiste informatie voorziet. Je hoeft dan dus niet als verplegend personeel de statusoverzichten zelf continu in de gaten te houden. Unite zorgt voor slimme, gebruiksvriendelijke en veilige alarmtoewijzing.”
voor integratie van medische apparatuur “Dankzij de koppeling met Unite, het messagingplatform van Ascom, ontstaat een unieke en veelzijdige oplossing voor zowel alarmering als goed overzicht van alle beschikbare informatie”, aldus Egied Bormans, productmanager bij Ascom.
Met Digistat biedt Ascom een uitkomst voor drie uitdagingen: 1. tijdrovende en foutgevoelige handmatige processen bij het registreren van de waarden van vitale functies van de patiënt; 2. de veelheid aan statusoverzichten van alle verschillende apparatuur; 3. alarmmoeheid van het verplegend personeel.
De uitdagingen
In één oogopslag
“Verpleegkundigen meten aan het bed de vitale functies van patiënten”, vertelt Bormans over het eerste probleem dat Digistat oplost. “De uitkomsten daarvan voeren ze vaak handmatig in. Dat kost tijd en is foutgevoelig. Bovendien staan er allerlei apparaten rond een patiënt en de waardes daarvan worden op verschillende manieren gepresenteerd. Digistat biedt eén uniform overzicht.” Als derde probleem waar Digistat in combinatie met Unite een uitkomst voor biedt, noemt Egied
Alles kan
‘De unieke oplossing voor integratie van medische apparatuur met communicatiesystemen’
Vrijwel elk medisch apparaat kan aan Digistat worden gekoppeld. “Als we een apparaat niet ondersteunen en daar is wel behoefte aan en een technische mogelijkheid voor, dan ontwikkelen we dat”, aldus Bormans. “Daarmee bewaken we onze leveranciersonafhankelijkheid. Net als met ons Unite platform, richten we ons namelijk op een grote verscheidenheid aan integraties met systemen van derden.”
Egied Bormans, productmanager bij Ascom “Dankzij de koppeling met Unite ontstaat een unieke en veelzijdige oplossing voor zowel alarmering als goed overzicht van alle informatie”
Lifestyle
28
De lente komt er aan!
het begint bij iedereen weer te kriebelen Wist je dat... het woord lente een oude afleiding van het woord lang is? Het heeft betrekking op het lengen van de dagen.
Zorg en Ziekenhuis
29
Bijna iedereen wordt er gelukkg van, lente! Bloemen staan in bloei, de koeien mogen weer naar buiten, heerlijke voorjaarszon en de meiverkantie komt er weer aan. Wij geven tips hoe je kinderen buiten kunt vermaken.
Hoe vermaak je kinderen buiten in de lente? Speuren naar kriebelbeestjes In de tuin, in je buurt en langs de waterkant leven kleine kriebelbeestjes. Overal leven kleine kriebelbeestjes, en die laten zich niet zo makkelijk vinden! ‘S-Nachts wanneer jij slaapt zijn deze beestjes juist actief. Zo vind je kleine beestjes:
Kijk op donkere, vochtige plekjes Kijk onder elke steen. Speur tussen planten Wie leven er in dood hout?
Leg een witte zak onder een stuik of plant en schud de takken voorzichtig heen en weer. Kijk eens wat er op de zak ligt. In een potje kun je ze beter bekijken of natekenen. Als je ze bekeken hebt laat je ze natuurlijk weer vrij!
eigen slak aan te moedigen! 5. De slak die als eerste uit de grote cirkel kruipt heeft gewonnen!
Vogels spotten In en om de wei zie je veel verschillende vogels. Ze broeden daar hun eieren uit en gaan op zoek naar eten. Je kunt vogels makkelijk bekijken met een verrekijker. Wil je weten welke vogel je hebt gespot? Neem de zoekkaart weidevogels mee als je op pad gaat, en zoek ‘m op! Je vraagt de zoekkaart gratis aan via ivn.nl/weidevogels.
Slechtweertip - geheimschrift Het is niet altijd lekker weer in de lente… Maar er zijn ook genoeg dingen die je binnen kunt doen!
Lammetjesdagen Heide is heel bijzonder en kan alleen bestaan als de mens een beetje helpt. Bijvoorbeeld door schaapskuddes te laten grazen of de bovenste laag van de bodem weg te halen (plaggen). Op de hei leven heel bijzondere planten en dieren. De leukste speeltips op de hei op een rijtje!
Heb je met een vriend(in) een groot geheim? Deze tip maakt het heel makkelijk om je geheime boodschap toch aan de ander te laten lezen. Het is namelijk onleesbaar. Behalve voor degenen die de oplossing weten. Hoe je dat doet? Het is supermakkelijk!
Tip: In de lente zijn er op veel dagen lammetjesdagen. Neem eens een kijkje!
Je hebt nodig: Citroensap, bakje, kwast, papier, strijkbout
Slakkenrace
Aan de slag! 1. Pers een citroen uit of gebruik citroensap. Giet het in het bakje. 2. Schrijf of teken nu met de kwast de gehei me boodschap op het papier. Laat het goed drogen. 3. Om de boodschap zichtbaar te maken, moet je even met het strijkijzer (op de katoenstand) over het papier strijken. 4. Nu kun je geheime boodschappen sturen. Hoe kan dat? Door de warmte van het ijzer verbranden er stoffen in het citroensap. Deze worden dan zwart en daarom wordt de boodschap, die eerst onzichtbaar, was leesbaar!
Slakken zijn misschien niet de beste sprinters, maar een race-wedstrijdje is zelfs met slakken spannend! Klaar voor de start … Je hebt nodig: vel papier, pen of potlood, voor iedereen die meedoet een slak, 1. Teken een cirkel op het papier. En teken in het midden nog een kleiner cirkeltje. 2. Zoek nu allemaal een eigen slak. 3. Zet alle slakken in de kleine cirkel. Een iemand geeft aan dat de wedstrijd begint: “START!” 4. De wedstrijd kan beginnen. Vergeet niet je
Last van hooikoorts? Kijk op pollennieuws.nl voor de actuele pollenkalender.
Pas op voor teken!
Waarop letten en wat te doen? Een teek is een klein plat spinachtig beestje. Teken leven door heel Nederland in bossen, duinen, heiden, weilanden, parken en leven tussen het (hoge) gras en bladeren. Tekenbeten zijn vaak pijnloos, waardoor je ze niet direct opmerkt. Op de plaats van de beet ontstaat vaak snel een rood vlekje. Het vlekje wordt meestal niet groter dan een of twee centimeter en verdwijnt binnen twee weken. Hoe voorkom je een tekenbeet? Trek kleding aan die afsluit en draag een pet Gebruik DEET Controleer jezelf en je kinderen Blijf op de paden en vermijd dichte begroeiing en struikgewas.
Advertentie
EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!
ZE ZIJNOUEWRST!EENTJES
DE EIWITRIJKE MINI-B
Door de concentratie hoogwaardige eiwitten, 20% van de voedingswaarde in combinatie met beweging zorgen zij ervoor dat de opbouw van spiermassa wordt gestimuleerd. Mini Bouwsteentjes zijn een uitkomst bij een te lage voedingsinname. KLEIN EN SMAAKVOL Ieder Mini-Bouwsteentje bestaat uit zacht cakegebak met een romige vulling in de smaken bosvruchten, chocolade, banaan of aardbei. Het Mini-Bouwsteentje weegt 30 gram en bevat 20% hoogwaardig wei-eiwit van de voedingswaarde. Daardoor is een Mini Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets willen eten, maar opzien tegen grote porties en voedsel dat snel verzadigd. Het is vooral een traktatie, een gebakje. Een heerlijk opbouwend tussendoortje bij de koffie of thee, of als nagerecht.
Voor meer informatie: www.bouwsteentjes.nl Zie hieronder de logo's van de Zorggroothandels.
Een Bouwsteentje weegt circa 30 gram en heeft een afmeting van 4x3x4 cm [LxBxH] Bevroren bewaren en binnen 2 uur ontdooid. Daarna 5 dagen gekoeld houdbaar.
NIEUW
STEENTJES MINI-BOUW 30 GRAM EIWIT! WAARDIG 20% HOOG KS - PER 8 STU 4 SMAKEN T K A P R E ASSORTI V
Voor particulieren vanaf 1 mei verkrijgbaar bij Jumbo Supermarkten, 8 stuks voor € 4,99
Bewust Genieten
31
Wandelen voor mensen met hart- en vaatproblemen Ziekenhuis Gelderse Vallei en IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, organiseren voor mensen met (risico op) hart- en vaatziekten IVN Biowalking. Dit zijn wandelingen in de natuur onder begeleiding van een IVN-gids en een fysiotherapeut. Het speciale aan deze Biowalk is dat er ook een buurtsportcoach van Sportservice Ede meeloopt.
peut en de buurtsportcoach beschikbaar zijn voor vragen. Het gemiddelde wandeltempo ligt op 3,5 km per uur.
‘De aanwezigheid van de fysiotherapeut geeft een veilig gevoel’
Mooie natuur De IVN-gids maakt van het wandelen een prettige en interessante ervaring, voor veel deelnemers is de mooie natuur in hun nabije omgeving een ware ontdekking.
‘Wandelen in groepsverband is gezellig en biedt ruimte om ervaringen te delen’ De aanwezigheid van de fysiotherapeut geeft een veilig gevoel, tijdens de wandeling heeft deze wandelend spreekuur. Wandelen in groepsverband is gezellig en biedt ruimte om ervaringen te delen. Een perfecte combinatie om over de drempel te stappen en naar buiten te gaan!
Biowalk Een Biowalk start met een half uur doorwandelen zodat deelnemers werken aan hun conditie en ervaren wat bewegen doet met hun lichaam. Hierna wordt even gepauzeerd en vertelt de gids over de omgeving. Vervolgens verzorgt de gids gedurende ongeveer een uur een ‘normale’ excursie waarbij de fysiothera-
Buitengewoon gezond bewegen: Biowalking in het Edese en Bennekomse Bos
Start Deelnemers schrijven zich in voor een complete serie van drie Biowalks op vrijdag 7, 14 en 21 april. De start is om 14.00 uur. De groep bestaat uit maximaal 20 deelnemers, begeleid door een fysiotherapeut, een IVN-natuurgids en een buurtsportcoach. De wandeling is ongeveer 3 km lang en prima geschikt voor deelnemers met een gemiddelde conditie.
Gratis • • • •
Er zijn geen kosten aan de wandelingen verbonden. De wandeling wordt georganiseerd door een student van de opleiding Sport en Bewegen te Ede en begeleid door vrijwilligers van Ziekenhuis Gelderse Vallei, IVN-Ede en Sportservice Ede. Aanmelden kan tot 2 april, via e-mail: roekels@zgv.nl, onder vermelding van de volgende gegevens: Naam, M/V, telefoonnummer, geboortedatum, aandoening. Neemt u een introducé mee? Na aanmelding ontvangen deelnemers aanvullende informatie.
Column Elise Disselhorst
Ik droom jou de mooiste dromen Hoewel onze twee kinderen nog erg jong zijn en er op dit moment meer sprake is van zorg dan van opvoeding, denken mijn man en ik wel na over wat we ze willen meegeven. Er valt veel over te zeggen en we zijn er nog lang niet over uitgepraat, maar een aantal dingen weten we wel zeker. We willen ze zelfvertrouwen, wijsheid en liefde meegeven. Daarbij willen we ze de ruimte geven om te ontdekken wie ze zijn en waar ze van dromen. En willen we ze aanmoedigen hun hart te volgen en hun dromen na te jagen. De volgende tekst – die ook op hun kamer aan de muur hangt – sluit hier goed bij aan: “Ik droom jou de mooiste dromen toe maar kleintje droom maar fijn ik droom jou een mooie wereld waarin jij alles wat je wilt kunt zijn” (woordkunsten)
Ik realiseer me dat het niet makkelijk is om in deze tijd op te groeien en dat wij als ouders nog voor genoeg uitdagingen komen te staan. Tegelijkertijd geloof ik dat als ze met liefde worden grootgebracht, ze zichzelf mogen zijn en kunnen doen wat bij ze past, het met de rest ook wel goed komt. Ik droom hen de mooiste dromen!
32
Blind worden:
een grote angst van mensen met diabetes Daarom financieren het Diabetes Fonds en het Oogfonds samen nieuw onderzoek naar oogproblemen, om ze sneller te herkennen en op te lossen. Diabetes is een van de grootste veroorzakers van blindheid in Europa. Bijna iedereen met diabetes gaat slechter zien. Hoe langer je diabetes hebt, hoe groter het risico. Na 20 jaar is de kans op oogproblemen 85% voor mensen met diabetes type 2 en voor mensen met diabetes type 1 zelfs 95%.
Snelle opsporing noodzakelijk Professor dr. Coen Stehouwer van het Maastricht UMC+ wil eerder kunnen ingrijpen bij oogcomplicaties. Met financiering van het Diabetes Fonds en het Oogfonds onderzoekt hij welke factoren blindheid in een vroeg stadium in de hand werken.
‘Bijna iedereen met diabetes gaat slechter zien’ Stehouwer kijkt niet alleen naar gewicht, veel zitten, roken, alcohol en hoge bloedsuiker, maar ook naar de andere factoren zoals de stijfheid van bloedvaten. Dankzij nieuwe speciale apparatuur zijn al vroeg minuscule veranderingen in de bloedvaatjes en zenuwen
in het netvlies te zien: het allereerste begin van het proces van slechtziend of blind worden.
Blind worden is allergrootste angst De kennis die wordt verzameld is essentieel om oogproblemen te voorkomen. Professor Stehouwer: ‘Ons doel is om in de toekomst zo vróég mogelijk in te grijpen. Mijn hoop is dat we zo bij een grote groep mensen slechtziendheid en blindheid voorkomen. En hun zorgen verminderen, want voor veel mensen met diabetes is blind worden hun allergrootste angst. Ik ben dan ook erg dankbaar dat het Diabetes Fonds en het Oogfonds ons onderzoek mogelijk maken.’
Toename blindheid Edith Mulder, directeur van het Oogfonds: ‘Maar liefst 900.000 Nederlanders hebben diabetes type 2 en dit ontstaat op steeds jongere leeftijd. Dit betekent dat steeds meer mensen slechtziend of blind zullen worden. Dat doemscenario willen het Oogfonds en het Diabetes Fonds voorkomen. Daarom gaan we samen investeren in onderzoek naar vroege opsporing van oogproblemen.’
Oogfonds en Diabetes Fonds financieren samen Hanneke Dessing, directeur van het Diabetes Fonds, is zeer verheugd over de gezamenlij-
ke financiering met het Oogfonds. Dessing: ‘Mensen met diabetes en hun naasten hebben aangegeven dat er meer onderzoek nodig is naar oogproblemen. Het is mooi dat we met deze samenwerking hier gehoor aan kunnen geven. Door de krachten te bundelen kan er meer geld worden besteed aan onderzoek naar oogproblemen bij diabetes.’
Over het Diabetes Fonds Het Diabetes Fonds vindt dat iedereen een gezond leven verdient, zonder diabetes en de complicaties ervan. Het Diabetes Fonds wil Nederland gezonder maken en diabetes genezen. Enerzijds door wetenschappelijk onderzoek te financieren naar betere behandelingen, genezing en complicaties van diabetes type 1 en type 2. Anderzijds door de gezonde keuze makkelijker te maken. Het Diabetes Fonds focust zich komende jaren op vermindering van de suikerinname en samenwerking met werkgevers en partners om werkend Nederland minder te laten zitten.
Over het Oogfonds Het Oogfonds wil de enorme groei van het aantal mensen met een oogziekte stoppen. Om dit te bereiken investeert het Oogfonds in wetenschappelijk onderzoek naar oogziektes. Door voorlichting over het herkennen van oogziektes, kunnen deze eerder behandeld worden en onherstelbaar verlies van het zicht worden voorkomen. Daarnaast ondersteunt het Oogfonds de volwaardige deelname van slechtzienden en blinden in de maatschappij.
UMCG opent loungeplek voor jongeren met kanker
E
ven chillen, gamen of praten met een leeftijdsgenoot die hetzelfde meemaakt als jij. Dat kan vanaf nu in ‘Daniëlle’s Place’, de loungeplek voor jongeren met kanker in het UMCG. De loungeplek, een aluminium Amerikaanse caravan, is mogelijk gemaakt door Stichting Daniëlle. De moeder van Daniëlle opende de loungeplek vandaag en ontving ook een koninklijke onderscheiding.
‘Daniëlle’s Place, de loungeplek voor jongeren met kanker’ De loungeplek is bedoeld voor AYA’s, wat staat voor adolescenten en jong volwassenen in de leeftijd van 18 tot 35 jaar die kanker hebben of hebben gehad. Zij kunnen tussen de behandelingen of polikliniekbezoeken door relaxen in de
caravan. Rondom de loungeplek zullen ook informatiebijeenkomsten voor AYA’s gaan plaatsvinden. De loungeplek maakt deel uit van het UMC Groningen Comprehensive Cancer Center.
AYA-zorg In Nederland krijgen jaarlijks rond de 2700 jongeren en jongvolwassenen te horen dat zij kanker hebben. Ongeveer twee derde overleeft de ziekte. Tot voor kort viel deze groep kankerpatiënten een beetje tussen de wal en het schip: te oud voor de kinderoncologie en met hun leeftijdsspecifieke vragen konden zij ook niet goed terecht bij de volwassen oncologie. Denk aan vragen over opleiding, werk, zelfstandigheid, relaties, vruchtbaarheid en seksualiteit. Het UMCG is aangesloten bij het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform en biedt AYAzorg: leeftijdsspecifieke zorg en voorzieningen voor jongeren met kanker, in aanvulling op de medische behandeling.
De loungeplek, een aluminium Amerikaanse caravan
Koninklijke onderscheiding De moeder van Daniëlle, Gea van der Zwaag, werd tijdens de opening onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau door Peter den Oudsten, burgemeester van Groningen. Zij kreeg het lintje opgespeld voor de vele hartenwensen die zij met Stichting Daniëlle vervulde van jonge mensen met kanker.
Zorg en Ziekenhuis
33
Voedingsassistent Ishaq Ismail serveert de warme maaltijd op afdeling B1 in het WZA.
De professionele koks van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen bereiden iedere dag verse maaltijden voor de patiënten.
Patiënten WZA krijgen warme maaltijd voortaan ’s avonds
Vanaf maandag 6 maart komt er een ingrijpende verandering in hun werkschema: om tegemoet te komen aan de wens van de patiënten en om verspilling tegen te gaan, wordt de warme maaltijd niet meer tussen de middag maar ’s avonds geserveerd.
Warme maaltijd Uit onderzoek is gebleken dat een meerderheid van de patiënten liever aan het begin van de avond de warme maaltijd nuttigt dan al om 12.00 uur. De meeste mensen zijn dat thuis immers zo gewend. Tussen de middag kunnen zij voortaan een smakelijke lunch kiezen van de broodbuffetwagen. Een andere overweging
voor het omruilen van de maaltijden is dat er overdag veel bedrijvigheid heerst op de verpleegafdelingen. Door de planningen van onder meer de OK-afdeling, het priklab, de röntgenafdeling en de fysiotherapie kan een deel van de patiënten niet rustig eten. Dat is niet alleen vervelend voor hen, het is ook onwenselijk omdat een goede maaltijd de gezondheid juist bevordert.
Verspilling Nog een belangrijke reden voor het ziekenhuis om de warme maaltijd niet langer tussen de middag te serveren, is de verspilling die het met zich meebracht. De inschatting die de voedingsassistenten ’s ochtendsvroeg maken van het
aantal patiënten dat mee-eet, blijkt vaak niet te kloppen. Sommige patiënten mogen sneller dan verwacht met ontslag, anderen moeten rond die tijd net een onderzoek of behandeling ondergaan. Uit hygiëne-overwegingen mogen
‘Liever aan het begin van de avond de warme maaltijd’ hun warme maaltijden niet opnieuw opgewarmd worden, wat betekent dat relatief veel voedingswaren in de afvalbakken verdwijnen. Een broodmaaltijd later serveren dan oorspronkelijk gepland is echter geen probleem.
Advertentie
Goede wondzorg voorkomt of minimaliseert de kans op complicaties. Tijdens Het Wondzorg Congres leer je alles over welk wondverband voor welke wond maar ook over de nieuwe ontwikkelingen in de wondzorg en hoe je die zelf kunt beoordelen. Kom naar Het Wondzorg Congres, editie 2017 en leer alles over:
+ Wondregistratie met ALTIS & TIME + Gecompliceerde wondzorg (o.a. amputatiewonden (bij diabetische voet e/o vaatlijden) + Wondzorg bij stoma + Waarom het zo belangrijk is om op je eigen wondervaring te vertrouwen!
Het Wondzorg Congres Verbeter jouw expertise op het gebied van wondzorg 11 mei 2017 | ReeHorst, Ede
www.wondzorgcongres.nl Advert | Het Wondzorg Congres_205x138 mm.indd 1
Bekijk de website voor het hele programma
04/04/17 8:18 PM
NIEUW
ZOR-0037_Advertentie_Strategie_205x138.indd 2
29-03-17 11:52
Talent Ontwikkeld
35
Lotte Leufkens uitgeroepen tot Student-ondernemer van het Jaar Tijdens het drukbezochte StartUpFest van de Global Student Entrepeneur Award in The Loft in de A’DAM toren is Lotte Leufkens, oprichter van CloudCuddle, uitgeroepen tot Nederlandse student-ondernemer van het jaar. Zij zal Nederland vertegenwoordigen in de wereldwijde finale in Frankfurt van 27 t/m 29 april. De winnaar werd samen met het publiek door een vakjury, bestaande uit studentondernemers, ervaren ondernemers en scale-up ondernemers, bepaald. Volgens de jury en het publiek was het idee van Lotte het best omdat ze een ondernemer vanuit passie is en bevlogenheid heeft voor haar product. “Ze ontzorgt gezinnen die al veel zorgen hebben”, aldus de jury. De CloudCuddle is een bed dat speciaal ontworpen is voor kinderen met een fysieke en/of verstandelijke beperking. Het geeft ouders de vrijheid hun kind overal veilig te laten slapen. Lotte Leufkens studeert Mechanical Engineering aan de Technische Universiteit Delft
Internationale finale Tijdens de internationale finale in Frankfurt nemen 50 studentenondernemers uit 50 verschillende landen het tegen elkaar op. Lotte kan nu al rekenen op professionele begeleiding
van ervaren ondernemers en een geldbedrag van tienduizend euro die ten goede zal komen aan haar onderneming. Ook de overige acht deelnemers kunnen rekenen op professionele coaching van ervaren ondernemers die zelf ooit ook in de positie van de studenten zaten. De Global Student Entrepreneurs Awards zijn een initiatief van de Entrepreneurs’ Organization, een internationaal netwerk waar ondernemers elkaar ondersteunen door met elkaar ervaringen over ondernemerschap te delen. Dit wordt gedaan door aanmoedigen, ondersteunen en vieren, de core values van EO-ondernemerschap. Met de Global Student Entrepreneurs Awards willen de ondernemers de volgende generatie alvast een voorproefje geven van de ervaringen die EO-members met elkaar beleven. Vorig jaar namen wereldwijd meer dan 1700 studentenondernemers deel aan deze awards. Voor de Global Student Entrepreneur Awards waren negen studentondernemers genomineerd, die allen op dit moment nog studeren aan HBO of Universiteit. De genomineerden kwamen van de VU Amsterdam, NHL Leeuwarden, Fontys Eindhoven, TU Delft, Hanze Universiteit, Universiteit van Twente, Tilburg University en Avans Hogeschool.
Lotte Leufkens, oprichter van CloudCuddle “Ze ontzorgt gezinnen die al veel zorgen hebben”, aldus de jury.
Column Sanne van Leeuwen
Valse bescheidenheid Weet jij eigenlijk zelf waar je goed in bent? Kijk je wel eens naar jezelf door de bril van een ander? Of ben je bescheiden en/of onderschat je jouw toegevoegde waarde? Toen ik ooit nog als P&O-er werkte vond ik het leukste van mijn baan eigenlijk de sollicitatiegesprekken en coachingstrajecten. Mensen voelen zich dan vaak toch wat ongemakkelijk en schuiven kwaliteiten snel onder tafel. “Ach ja, dat is toch gewoon dat ik dat doe”, of “Tsja eigenlijk kijk ik er zelf zo nooit naar”, zijn kreten die je vaak hoort dan. Nu ben ik zelf ook niet zo’n held op dat gebied hoor. En hoe goed ik ook weet vragen te stellen aan anderen … die spiegel houd ik mijzelf zelden voor. Dus soms is het gewoon fijn om eens met een coach om tafel te gaan zitten, of met iemand die zich onafhankelijk kan opstellen en je vragen kan stellen waar je geacht wordt op door te denken. Want als een collega zegt; “Joh dat kan jij echt zo goed, daar moet je meer mee doen.” Dan is het misschien wel aardig om daar ook echt eens wat mee te doen i.p.v het weg te wijven en jezelf te kort te doen. Ik geloof er heilig in dat iedereen wel iemand kan vinden die dit kan, een eerste stap is dan ook om het te vragen aan de ander. Laten we eens ophouden met die valse bescheidenheid, je mag gewoon trots zijn op je kwaliteiten, op je kennis en ervaring. Drijf het niet door, want pedant en arrogant zijn zeker niet charmant. Maar net dat beetje meer kan echt geen kwaad… heb ik nu tegen jullie of tegen mezelf ?
Advertorial
36
Innoveren en waarde
creëren in ziekenhuizen met Big Data
Data krijgt een steeds belangrijker plaats in onze gezondheidszorg. Er is steeds meer data en er zijn steeds meer databronnen beschikbaar. Door deze op de juiste manier toe te passen, aan elkaar te koppelen, kan de informatie hieruit omgezet worden in het verrijken van kennis rondom de patiënten zorg, onderzoek, onderwijs en bedrijfsvoering in de zorg.
M
arc Seelen, Nefroloog en CMIO UMCG, wat ziet u als ontwikkelingen binnen Data Driven Healthcare? “Wat ik zie is een revolutie, in alle opzichten enorme veranderingen, ook discontinue veranderingen en die hebben te maken met de beschikbaarheid van enorme hoeveelheden data, de groeiende belangstelling daarvoor en ons toenemende vermogen daar iets nuttigs mee te doen”. En wat voor nuttige dingen kunnen we met data doen? “Ongelooflijk veel, dat geldt zowel op het niveau van de arts en zorgaanbieder, die in ieder geval sneller en nauwkeuriger bij data kan komen die voor de patiënt die hij behandeld buitengewoon nuttig zo niet doorslaggevend kunnen zijn, als op het niveau van de populatie waar we over praten en de beschikbaarheid van grote gegevensbestanden die overheden kunnen helpen in het plannen, organiseren, verbeteren, optimaliseren van de gezondheidszorg”.
‘De revolutie is er, de wereld gaat veranderen’ U bent ook dagvoorzitter van het Data Driven Healthcare congres (onderdeel van Mobile Healthcare) op 23 november a.s. . Wat verwacht u van de 2e editie? “Het congres is een geweldige smeltkroes van veel mensen met veel ideeën vanuit verschillende facetten van de zorg. Dat gaat van industrie tot zorgverlener tot bestuurders. Deze mensen moeten het gaan doen. Deze mensen moeten gaan zien waar de cruciale punten liggen om de technologische ontwikkelingen zinvol te maken voor de praktijk. De ziekenhuizen voorbereiden op de tsunami van data die op ons afkomt. Wat gaan we daarmee doen? Hoe gaan we die gebruiken? Dus aan de ene kant het bijblijven bij de ontwikkelingen en aan de andere kant de realiteit van alle dag. Een belangrijke uitdaging daarin is het structureren van gegevens. Hoe wordt informatie vastgelegd en uitgewisseld? Met ‘Registratie aan de bron’ werken we aan
Marc Seelen spreker op Mobile Healthcare 2016 standaarden in de zorg, om interoperabiliteit tussen de informatiesilo’s mogelijk te maken”.
of projectmananager Igor Dirkx, i.dirkx@euroforum.nl).
Prof. dr. Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de Big Data Alliance, heeft u goede hoop voor Healthcare in de toekomst met data? “Maar natuurlijk. De revolutie is er, de wereld gaat veranderen. Er zijn speciale uitdagingen binnen de gezondheidszorg om van die big data te profiteren. Des te meer reden om er hard aan te werken, want de mogelijkheden, de positieve kanten zijn ook navenant hoog. Ik was spreker op het 1e Data Driven Healthcare congres en ik ontdekte dat er heel verschillende mensen in de zaal zitten. En dat alleen al, het leren kennen van mensen met vergelijkbare belangstellingen maar andere achtergronden, is een enorme plus van een groot congres als dit”.
Wilt u deelnemen? Schrijf u dan alvast (gratis) in via www.datadrivenhealthcare.nl of www.mobilehealthcare.nl
Data Driven Healthcare is 1 van de 3 congressen van Mobile Healthcare: uitgegroeid tot het grootste Benelux congres en het jaarlijkse ontmoetingspunt voor meer dan 750 belangrijke spelers uit de mHealth value chain. Wilt u spreken op 23 november (contact dan congresmanager Meike Vastert, m.vastert@euroforum.nl
Het gebruik van Big Data in ziekenhuizen: kan de wetenschap vooruit helpen als het wordt ingezet bij het inrichten en uitvoeren van onderzoek. kan helpen om beter inzicht te krijgen in waarom medicijnen bij bepaalde patiënten wel werken en bij anderen niet. uit bijv. zelfmeettoepassingen, kan bijdragen aan de preventie van het ontstaan van ziekten. kan een bijdrage leveren aan betere zorgverlening aan patiënten, fraude-opsporing en de voorspelling van zorgprevalentie in een bepaald gebied.
Zorg en Ziekenhuis
37
Studenten verbeteren exoskelet voor dwarslaesie Studenten van de TU Delft hebben een nieuw exoskelet gepresenteerd voor mensen met een dwarslaesie. Zij willen de bestaande exoskeletten verbeteren door het gebruik van lichtere materialen en compactere nabootsingen van heup- en kniegewrichten. Daarnaast werken ze aan een betere informatieoverdracht aan de patiënten die niks meer in hun benen voelen. De studenten, verenigd onder de naam Project March, hebben het ontwerp voor het exoskelet op 24 maart gepresenteerd aan demissionair staatssecretaris van VWS Martin van Rijn. Het is een ondersteunend frame dat buiten het lichaam wordt gedragen en patiënten met dwarslaesie helpt bij hun dagelijkse
activiteiten – naast de rolstoel. Een van de grote voordelen is dat het gebruikers de mogelijkheid biedt om op ooghoogte te communiceren.
Crowdfunding Binnen Project March werken de studenten samen met dwarslaesiepatiënt Ruben de Sain. Die beschikt al over een exoskelet, de commercieel verkrijgbare ReWalk, dat hij kon aanschaffen dankzij een succesvolle crowdfundingactie. Dat dient mede als basis voor het nieuwe ontwerp, bijvoorbeeld voor de gewichtsverdeling en de manier waarop het bevestigd is aan het lichaam.
Elektronica Een ander aandachtspunt is het zo klein mogelijk houden van de rugzak vol elektronica. Die is
Bron: skipr
oncologische zorg voor oudere patiënten
M
Er is nog veel onbekendheid in hoeverre de behandelingen in de oncologie, die voorgeschreven staan in de algemene richtlijnen, ook daadwerkelijk de best passende behandelingen zijn voor de oudere patiëntencategorie. Deze behandelrichtlijnen zijn namelijk vrijwel altijd getoetst bij voornamelijk jongere en fitte patiënten, terwijl ouderen naast kanker ook vaak te kampen hebben met één of meer ernstige bijkomende (chronische) ziekten en minder functionele reserves hebben. Dit leidt er enerzijds toe dat achteraf soms blijkt dat een ingezette behandeling toch te zwaar was voor een oudere patiënt. Anderzijds kan het ook zorgen voor onderbehandeling van een relatief fitte oudere patiënt, die mogelijk een zwaardere behandeling zou hebben aangekund, maar deze niet heeft ontvangen vanwege de angst voor ernstige complicaties.
Maatschappelijk nut Tijdens de presentatie was er niet alleen aandacht voor het design, maar ook voor het maatschappelijk nut van het exoskelet. Zowel De Sain als Van Rijn waren optimistisch over de mogelijkheden, zeker als de juiste partijen samenwerken. Project March, dat dit jaar het ontwerp wil doorontwikkelen, biedt daartoe een aanzet.
Vernieuwend onderzoek verbetert aryska Janssen-Heijnen, klinisch epidemioloog in VieCuri Medisch Centrum, is benoemd tot hoogleraar aan de Maastricht University. Haar hoogwaardige wetenschappelijke onderzoeken moeten leiden tot een verbetering van de zorg voor ouderen met kanker.
groot bij de huidige exoskeletten. Dat denken de studenten te kunnen oplossen door de elektronische componenten slim te verdelen over het pak, maar dan moeten ze zien te voorkomen dat er ruis in hert systeem komt.
Patiëntkenmerken Met haar wetenschappelijke onderzoeken wil Maryska Janssen-Heijnen samen met haar collega’s beter inzicht geven welke patiëntkenmerken belangrijk zijn om een goede inschatting te kunnen maken, welke patiënten bij een bepaalde behandeling het risico lopen ernstige bijwerkingen te ontwikkelen en welke patiënten juist voordeel kunnen hebben van een behandeling. Tevens wil de hoogleraar achterhalen welke leefstijlinterventies het meest effectief zijn om patiënten zo fit mogelijk aan een oncologische behandeling te kunnen laten starten.
“Verbetering van de zorg voor ouderen met kanker”
Maryska Janssen-Heijnen: “Mijn leerstoel heeft de belangrijke ambitie dat onze oudere patiënten de best passende behandeling voor kanker krijgen, waardoor zij naast een goede overleving, zoveel mogelijk kwaliteit van leven kunnen behouden.”
Profiel
Maryska Janssen-Heijnen Maryska Janssen-Heijnen heeft na haar doctoraal geneeskunde een doctoraal gezondheidswetenschappen afgerond aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Vervolgens heeft ze de masteropleiding Clinical Epidemiology aan de Erasmus Universiteit Rotterdam voltooid. Als klinisch epidemioloog heeft ze veel onderzoek gedaan bij het Integraal Kankercentrum Zuid (nu Integraal Kankercentrum Nederland). Sinds 2013 heeft ze ook een honoraire aanstelling bij de vakgroep Epidemiologie van de Universiteit Maastricht. Haar leerstoel “Klinische Epidemiologie, in het bijzonder Kanker bij Ouderen” is ingesteld binnen de School for Oncology and Developmental Biology (GROW). Haar officiële inauguratie vindt plaats op 23 juni.
Advertentie
Het Nachtcongres Donderdag 15 juni 2017 | ReeHorst, Ede
Professional
Over o.a. - Gezond werken, nachtelijke onrust bij dementie, incontinentiebeleid, agressie en probleemgedrag, slaapproblemen bij verstandelijk gehandicapten, interventies bij pijn de laatste zorg bij terminale patiënten recepten die je fit houden. Voor alle verpleegkundigen.
congressen
advies & organisatie
congressenmetzorg.nl
MetZorg
7 en 8 juni 2017 Woudschoten hotel en conferentiecentrum, zeist
Zorg wordt geleverd door mensen. Een tevreden of ontevreden patiënt oordeelt vooral op basis Zorg wordt geleverd door mensen. Een tevreden of ontevreden patent oordeelt vooral op basis van de inzet en het handelen van zorgverleners. Een zorginstelling bestaat, voor alles, uit van de inzet en het handelen van zorgverleners. Een zorgen stelling bestaat, voor alles, uit medewerkers en niet uit apparatuur, stenen of (gratis) parkeerplaatsen. medewerkers en niet uit apparatuur, stenen of (gratis) parkeerplaatsen. We behandelen onder andere de We behandelen andere de volgendeonder onderwerpen: volgende onderwerpen: • Kosten en inzetbaarheid van personeel • Kosten personeel bij ziekte en verzuim • en Deinzetbaarheid cruciale rol vanvan leidinggevende • De cruciale rol van leidinggevende bij Schrijf u nu in • Casus strategische personeelsplanning en opleiden ziekte en verzuim en ontvang het boek • Casus strategische personeelsplanning ´Capaciteitsplanning en opleiden in de Zorg´
Format advert_205x138 mm.indd 1
20/03/17 10:43 PM
Masterclass Inspirerend besturen in de zorg
Effectieve gesprekstechnieken in de verpleegkundige praktijk Woensdag 10 mei 2017 | ReeHorst, Ede Over o.a. - motiverende gespreksvoering, haptonomische communicatie, cultuursensitief werken in de zorg, echt effectief feedback geven, provocatief coachen. Voor alle verpleegkundigen.
15, 22 en 29 mei 2017 | Hotel Woudschoten, Zeist Tijdens drie bijeenkomsten geven zes topvrouwen uit de zorg, als Pauline Meurs en Cathy van Beek, hun perspectief op succesfactoren, leiderschap, ethiek en inspiratie. Maken vrouwen daadwerkelijk andere keuzes dan mannen? En wat is het belang van vrouwelijke invloeden bij governance?die je fit houden.
zorgvisiecongressen.nl/inspirerend
congressenmetzorg.nl
Skipr event: Duik in het big datameer
Verwarde cliënten in de wijk. Verpleegkundige interventies Vrijdag 19 mei 2017 | ReeHorst, Ede Over o.a. - motiverende gespreksvoering, haptonomische communicatie, cultuursensitief werken in de zorg, echt effectief feedback geven, provocatief coachen. Voor alle verpleegkundigen.
13 juni 2017 | Conference Center High Tech Campus, Eindhoven Gaat big data de zorg verbeteren? Zijn zorgdata veilig? Wat big data betekent voor u als zorgverlener/zorgbestuurder? Tijdens het Skipr event ‘Duik in het big datameer’ krijgt u antwoorden op o.a. deze vragen. Deze dag biedt u een mix van de laatste wetenschappelijke inzichten en concrete praktijkvoorbeelden.
skipr.nl/events/bigdata
congressenmetzorg.nl
Zorgvisie event: E-health Essentials
Vrijdag 9 juni 2017 | ReeHorst, Ede Over o.a. - huiselijk en eergerelateerd geweld; kindermishandeling; ouderenmishandeling; beroepsgeheim, seksueel geweld, niet-natuurlijk overlijden en de rol van verpleegkundigen in de forensische zorg.
14 juni 2017 | Jaarbeurs Utrecht Welke innovaties zijn echt afgestemd op de zorgvraag én behoeftes van de patiënt? Gaat de techniek de mens op lange termijn vervangen? Wat zijn de essentiële aspecten om e-health te laten slagen? Tijdens het congres E-health Essentials leert u hoe u als zorgprofessional e-health toepassingen doelgericht in kunt zetten, de succesfactor verhoogt én tegelijkertijd efficiënt kunt blijven werken.
Herken letsel door geweld
congressenmetzorg.nl
zorgvisiecongressen.nl/ehealth
Agenda
activiteiten & seminars Dag van . . . Bijzondere dagen en feestdagen 21 april Koningsspelen 25 april
Wereld Malaria Dag
27 april Koningsdag 29 april
Wereld Wensdag
1 mei
Dag van de Arbeid
2 mei
Wereld Astma Dag
4 mei
Nationale Dodenherdenking
5 mei
Nationale Bevrijdingsdag
12 mei
Dag van de Zorg
18 mei
Fiets naar je Werk Dag
Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice B.V. T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: JanssenPers Rotatiedruk B.V. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice B.V. van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.
Professional
Topsprekers in de ouderenzorg OVER KWETSBARE OUDEREN Met o.a. professor dr. Erik Scherder, Sander de Hosson en Douwe Draaisma
Erik Scherder
Gerben Bergsma
Dinsdag 9 mei ‘17 ReeHorst, Ede Sander de Hosson
Douwe Draaisma
Frans Hoogeveen
Weet jij goed om te gaan met de problemen en ongemakken van de kwetsbare oudere patiënt? Nursing congressen brengt je in één dag op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en inzichten op het gebied van ouderenzorg. Laat je op 9 mei inspireren door visionairs uit de zorg!
Zorg- en Ziekenhuiskrantlezers opgelet!
Schrijf je vóór 20 april in en ontvang € 30,korting op het inschrijfgeld.
WWW.NURSINGCONGRESSEN.NL/TOPSPREKERS NURSINGCONGRESSEN
Change size of existing advert - Topsprekers_205x281 mm.indd 1
NURSINGCONGRES
28/03/17 5:28 pm