ZorgenZiekenhuis Maart 2017 by De Zorg Springt om Jou!

maart 2017

Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers

Kennis delen binnen de zorg

Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten

Week van Zorg en Welzijn Maak kennis met kunde tijdens de Week van Zorg en Welzijn van 13 tot en met 18 maart!

Kindgerichte medische zorg

Stichting Kind en Ziekenhuis Darmkankerdag

Flashmob-onderzoek

Nachtcongres

Naar slaapkwaliteit in

Week van Zorg en Welzijn

Van screening tot behandeling p. 8

ziekenhuizen p. 15

Lees hier alles over de Week p28

de schijnwerpers p. 37

Zorghelden van de nacht in

seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & 2 Advertentie congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen &

congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars

CURSUSOVERZICHT 2017 Communiceren bij onverklaarde klachten

Coachend leidinggeven

Driedaagse cursus over effectief communiceren bij onverklaarde klachten

Coachend leiderschap - dienstbaar aan de organisatie, medewerkers en doelstelling

15 punten

www.medilex.nl/communicatie_solk

18 punten

www.medilex.nl/coachendleidinggeven

EfficiĂŤnt overleggen in wijkteams

Het coachen van zelfsturende teams

Speciaal voor professionals binnen wijkteams

Praktische methoden en handvatten voor het coachen van zelfsturende teams

www.medilex.nl/ efficient_overleggen_in_wijkteams

www.medilex.nl/teamcoach

Intercollegiaal coachen

Teamontwikkeling voor leidinggevenden

25 punten

Het leren coachen van gelijkwaardige collegaâ&#x20AC;&#x2122;s

Leer hoe u teamleden beter kunt laten ontwikkelen en samenwerken

www.medilex.nl/intercollegiaal_coachen

www.medilex.nl/teamontwikkeling

CreĂŤer een aanspreekcultuur

Jeugdrecht voor zorgprofessionals

Aanspreken en gedragsverbetering binnen het team

Ouderschap en gezag, kinderbescherming, het jeugdzorgstelsel en privacy

www.medilex.nl/aanspreekcultuur

www.medilex.nl/cursus_jeugdrecht

Cursussen

Van burn-out naar bevlogenheid

Startdata ere startdata mo gelijk. Kijk op de website voor de startdatum van de cursus.

Per cursus meerd

Gemotiveerde zorgprofessionals door in te spelen op positieve werkaspecten

Locatie Regardz La Vie, Utr echt Accreditatie Voor onze cursus sen werken wij me t accreditatie op aanvraag. Kijk op onze website vo or meer informati e.

www.medilex.nl/bevlogenheid

Medilex |

Medilex | info@medilex.nl | www.medilex.nl

seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & Zorg en Ziekenhuis congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars

Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Nieuw aanmeldsysteem p. 10 Behandeling spataderen p. 11

Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Zet je oppas in het zonnetje! p. 16 Gepersonaliseerde kankerzorg p. 17

Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap

Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg

Vaste rubrieken Beroep in beeld, Lifestyle en Reportages

Escaperoom in race voor innovatie-award p. 35

van de redactie:

Voorwoord ‘Ontwikkelingen in de zorg gaan in rap tempo ’ Rectificatie Het artikel van de MC Groep in de editie van februari 2017 is per abuis in de ongecorrigeerde versie gepubliceerd. Hierdoor staan er onjuistheden in. Op www.zorgenziekenhuis.nl/antibioticaresistentie/ vindt u het juiste artikel. Zorg en Ziekenhuis

ADHD op vijf plekken in de hersenen zichtbaar p. 23 Nieuwste generatie Siemens PET-CT-scanner p. 24

Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Kok aan bed p. 32 KWF nieuwe ambassadeur p. 33

Afgelopen maand was het Nederlands op zijn best. Heel even waanden we ons in winterwonderland. Maar een paar dagen later was het alweer lenteweer. Het stormachtige karakter van het eerste kwartaal van 2017 zien we ook in de zorg terug. Er gebeurt weer ontzettend veel, ontwikkelingen gaan in rap tempo en de zorg wordt weer onderwerp van gesprek in aanloop naar de verkiezingen. In deze krant lees je weer van alles over deze ontwikkelingen en vooruitgang. Veel leesplezier!

Sanne van Leeuwen hoofdredacteur

beroep in beeld

De afdeling Kindergeneeskunde van Nij Smellinghe is bekroond met de Gouden Smiley â&#x20AC;&#x153;We hadden al een Bronzen Smiley op onze kinderafdeling, maar natuurlijk streefden we naar de Gouden Smiley.â&#x20AC;?

Zorg en Ziekenhuis

beroep in beeld

en prachtige waardering! De GoudenSmiley is het kwaliteitskeurmerk van Stichting Kind en Ziekenhuis dat de zorg vanuit het perspectief van kind en ouders bekijkt en zo inzicht geeft in de kindgerichtheid van de medische zorg. Wat maakt de afdeling Kindergeneeskunde van het Nij Smellinghe nu zo bijzonder?

Nazorg en evaluatie

Van brons naar goud

Verder krijgen het kind en de ouders bij ontslag een evaluatieformulier en een kaartje voor het invullen van de Ervaringsmonitor Kind en Ziekenhuis mee. Zo kunnen ze laten weten hoe zij het verblijf bij ons ervaren hebben. Zij zijn uiteindelijk degenen die ons kunnen vertellen wat ze goed vinden gaan en waar verbeterpunten liggen. Drie keer per jaar evalueren we deze feedback en pakken we vervolgens de punten op die we kunnen verbeteren.”

“We hadden al een Bronzen Smiley op onze kinderafdeling, maar natuurlijk streefden we naar de Gouden Smiley. Vanuit Stichting Kind en Ziekenhuis werd hiervoor een visitatie gedaan en daaruit kwamen een aantal verbeterpunten naar voren. Hiermee zijn we aan de slag gegaan. Zo is er bijvoorbeeld een visiedocument ‘kindgericht verplegen’, een beleidsplan speciaal voor de doelgroep adolescenten en een transitiebeleid voor adolescenten door de afdeling geschreven. Belangrijk bij dit onderwerp is antwoord te geven op vragen als Hoe kunnen we de transitie van kind naar volwassene zo goed mogelijk vorm geven op onze afdeling? En hoe kunnen we ouders nog meer laten participeren in de zorg rondom hun kind? Omdat dit een traject is waar iedereen een steentje aan kan bijdragen hebben we multidisciplinaire themadagen opgezet. Kinderartsen, fysiotherapeuten, artsen, psychologen en medewerkers van de polikliniek hebben zich hard gemaakt om onze afdeling Kindergeneeskunde naar een hoger niveau te brengen. En dat is bekroond met een Gouden Smiley” , vertelt Marinka van Beukering, hoofd Kindergeneeskunde trots

‘Dat is bekroond met een Gouden Smiley’ Doelgericht “Door de werkgroep Gouden Smiley is een verbeterplan opgesteld waarin veel praktische verbeterpunten opgenomen zijn, deze konden we vrijwel direct oppakken. Zo hebben we folie op de ramen geplakt om aan de privacywensen tegemoet te komen, ons voorbereidings- en informatiemateriaal is verbeterd, verschillende ruimtes zijn afgesloten voor patiëntjes en er is een planbord gemaakt met foto’s van het personeel dat die dag aanwezig is. De wachttijden voor een operatie waren ook een punt van aandacht. Door procedures te herzien is dit verbeterd. Gelukkig zijn de lijnen in ons ziekenhuis kort, waardoor dit goed te realiseren was”, zegt Herma de Haan, kinderverpleegkundige.

Zorg en Ziekenhuis

“We vinden het heel belangrijk dat ouders en hun kind tevreden naar huis gaan. Ouders geven vaak aan dat ze het fijn vinden om na ontslag van hun kind nog een keer gebeld te worden om te bespreken hoe het gaat met hun kind na de opname. Daarom is de telefonische nazorg opgezet.

‘We vinden het belangrijk dat ouders en hun kind tevreden naar huis gaan ’ Kinderparticipatie “De kinderafdeling is voor kinderen/jongeren. Het is dan ook belangrijk om de afdeling door de ogen van deze doelgroep te bekijken. Daarom wordt er veel aandacht besteed aan kinderparticipatie. We krijgen zo een beeld van wat kinderen echt belangrijk vinden. Hiervoor maken we gebruik van diverse methodes: de stellingenbox, de wensmuur, de fotomethode en de mogelijkheid tot het schrijven van een brief aan de directeur. Deze beantwoordt de brief uiteraard zelf, want iedereen draagt een steentje bij aan het verblijf van een kind in ons ziekenhuis.”

Samen nemen we de zorg op ons “Voor mij als kinderverpleegkundige is er het één en ander veranderd in mijn werk de afgelopen jaren. Voorheen werden kinderen in het ziekenhuis wat de zorg betreft vaak overgenomen door de verpleegkundige. Nu worden ouders gestimuleerd om zoveel mogelijk zelf voor hun kind te zorgen zoals ze dat gewend zijn. Zij kennen hun kind immers het beste en zij zijn vertrouwd voor hun kind. Ouders zijn mondiger geworden en weten vaak meer doordat ze gemakkelijker zaken op internet op kunnen zoeken. Naast de zorg die wij uitvoeren is coachen en begeleiden een steeds belangrijkere taak voor ons als professional geworden. We willen allen het beste voor het kind/de jongere en de ouders en door respectvol met elkaar om te gaan bereiken we meer”, sluit Herma af.

Team Gouden Smiley Kindergeneeskunde van Nij Smellinghe

Roda JC-voetballer Nathan Rutjes In RTL Late Night (d.d. 22 – 02 - 2017) gaf Roda JC-voetballer Nathan Rutjes een grote pluim aan alle zorgprofessionals in Nederland. Hij heeft zelf van heel dichtbij ervaren hoe belangrijk het is om kwalitatief goed en empatisch verpleegkundig personeel om zich heen te hebben toen zijn vrouw en kind in het ziekenhuis lagen. Onze collega Rachel vond dat zo’n mooi compliment en reageerde: “Dit mag zeker vaker gezegd worden! Zelf ben ik kinderverpleegkundige op de kinderafdeling van het ziekenhuis in Drachten. Kort geleden de Gouden Smiley behaald voor onze gouden afdeling waar gezinsgerichte zorg op nr. 1 staat. Vol trots, vol ideeën, vol passie en liefde ga ik naar mn werk om alles uit de kast te halen voor de zieke kindjes en het gezin wat bij daarbij hoort. Om er met elkaar (gezin, ouders en wij als verpleegkundigen) met 1 doel te staan: de allerbeste zorg voor het zieke kind! Nu nog de politiek waar hetzelfde lichtje gaat branden. Bedankt voor uw prachtige woorden. En ze kreeg ook nog antwoord terug van Nathan: “Hoi Rachel, wat enorm leuk dat je de moeite hebt genomen om mij een bericht te schrijven, wat heb je mooi beschreven hoe jij je vak ervaart ziet voelt en toepast, ik hoor het je zeggen, hoe waardevol is het doet je zo gepassioneerd over de zorg van gezinnen praat, dank je wel Rachel! Keep up the good work! Drachten en omstreken heeft jou/ jullie hard nodig, groetjes Nathan

iGuana Advertentie

Documentbeheer

voor de gezondheidszorg

www.iGuana-DMS.com iguana

Zorg en Ziekenhuis

Bijzonder Zorgnieuws 7

Beatrixziekenhuis uitgekozen voor implementatieprogramma ‘Beslist samen!’ Het Beatrixziekenhuis is één van de ziekenhuizen die zijn uitgekozen mee te doen met het implementatieprogramma ‘Beslist Samen!’ dat 1 maart 2017 start. Dit houdt in dat met behulp van subsidie van het Zorginstituut Nederland (ZIN) in de tien geselecteerde ziekenhuizen en twee universitair medische centra (umc’s) een versnelling plaatsvindt om samen beslissen (zorgverlener en patiënt beslissen samen welke zorg het beste past) te implementeren. De kennis die binnen het project wordt ontwikkeld, wordt niet alleen in het ziekenhuis, maar ook met andere ziekenhuizen gedeeld.

Toetsing en criteria De door de ziekenhuizen ingediende plannen voor samen beslissen zijn beoordeeld op meer kwaliteitsaspecten zoals de mate waarin voor een heldere en realiseerbare doelstelling is gekozen die aansluit bij de doelstelling van het project. Een ander aspect is de methode en de veranderkundige aanpak, het plan moet goed uitvoerbaar en haalbaar zijn. Draagvlak voor het plan en co-creatie spelen ook een rol bij de afweging, net als opschaalbaarheid; de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de kennisuitwisseling tussen de deelnemende ziekenhuizen en kennisoverdracht aan de niet deelnemende ziekenhuizen. Tot slot is beschikbaarheid van mensen, middelen en expertise een belangrijk criterium.

Vervolg Het Beatrixziekenhuis gaat, net als de andere ziekenhuizen en umc’s, vanaf nu met de uitwerking van het plan van aanpak aan de slag. Ze wordt daarbij geïnspireerd door de andere

ziekenhuizen en ontvangt extra ondersteuning van experts en patiëntorganisaties. Het samenwerkingsproject duurt ongeveer een jaar en het doel is dat daarna de toepassing van samen beslissen in de ziekenhuizen verder wordt uitgebreid.

Samenwerkende partijen Een onafhankelijke beoordelingscommissie heeft naast het Beatrixziekenhuis ook de volgende ziekenhuizen en umc’s geselecteerd: Bernhoven, Bravis ziekenhuis, Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, Isala, CIRO, Reinier de graaf, Elkerliek ziekenhuis, Zuyderland Medisch Centrum, Flevoziekenhuis, Erasmus MC en het Maastricht UMC+. De overige 11 niet geselecteerde ziekenhuizen blijven onder meer betrokken via een digitaal leerplein, bijeenkomsten en nieuwsbrieven. Het programma Beslist samen! wordt begeleid

‘Het plan moet goed uitvoerbaar en haalbaar zijn’ door een samenwerkingsverband van de Patiëntenfederatie Nederland (PFN), Federatie Medisch Specialisten (FMS), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ), Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ), Zilveren Kruis en CZ groep (CZ). Het project sluit aan op de landelijke campagne Betere zorg begint met een goed gesprek.

Het implementatieprogramma ‘Beslist Samen!’ gaat 1 maart 2017 van start.

Column Mirjam Kaijer

Projectie Onlangs ben ik gevraagd een verpleegkundige te coachen die overplaatsing had aangevraagd na een conflict. ‘Wat vind jij er van?,’ vraagt Saskia aan haar collega Els. Ze vertelt dat er weer geroddeld is over haar door een collega. Ze is boos. Het speelt al langer op de afdeling. De afdeling waar Els ook werkt. Een jaar geleden is ze gaan praten met die collega en die beloofde beterschap. Niet dus. Tijdens een teamuitje was het weer raak. De maat is vol. Ze hoopt op steun van Els. Ze zijn meer dan collega’s geworden. Ook buiten het werk. Ze vraagt: ‘Wat vind jij er van? ‘ Ik vind er niets van,’ zegt Els. ‘Maar je hebt toch een mening,’ zegt Saskia verbaasd. Els wordt emotioneel. ‘Ik ben vroeger gepest. Ik wil nergens tussen komen te staan. Ik ben bang voor dat gevoel van toen.’ Saskia begrijpt het. Tegelijkertijd voelt ze zich in de steek gelaten. Els zou als geen ander moeten weten hoe het voelt. Toch sluit ze haar ogen. Het komt tussen hen in te staan. ‘Sorry als ik iets verkeerd heb gedaan,’ zeg Saskia na een avonddienst. ‘Je hebt gelijk, jij hoeft er niets mee.’ Maar een stemmetje in haar achterhoofd roept: ‘Wat is dan vriendschap? Of collegialiteit?’ Het komt niet meer goed. Tot haar grote verbazing ziet ze dat Els naar de collega trekt die zo roddelt. Volgens een andere collega is Els bang voor de roddelaar. Het principe van: If you can’t beat them, join them. Soms valt het stil als ze in het kantoor komt. Of ze ziet ze samen smoezen op de gang. Els en Saskia spreken buiten het werk ook nooit meer af. Els is altijd moe of heeft iets anders. Saskia hoort van anderen dat ze Els teveel pijn heeft gedaan. Pijn? Ze heeft alleen maar een vraag gesteld. Een poging om met Els te praten wordt afgeketst. ‘Laat me met rust,’ zegt Els boos. Saskia berijpt er niets meer van. Voelt zich dader in plaats van slachtoffer. Ze gaat niet meer met plezier naar het werk. Maakt steeds vaker fouten. Voelt zich niet meer prettig in het team. Vier maanden later laat ze zich overplaatsen naar een andere afdeling. De pestkoppen van het schoolplein,die Els jarenlang hebben getreiterd, worden eindelijk gestraft. Eindelijk is daar de boosheid bij Els. Over Saskia’s rug……

Zorg en Ziekenhuis

18 maart Darmkankerdag

Maart is internationaal uitgeroepen tot darmkankermaand. Daarom organiseert ziekenhuis St Jansdal samen met patiëntenvereniging SPKS (Stichting Patiënten Kanker Spijsverteringskanaal) op zaterdag 18 maart een darmkankerdag, met als thema ‘Van screening tot behandeling’.

Het wordt een dag vol met interessante sprekers en workshops. Tijdens en na afloop is er een informatiemarkt en de mogelijkheid om professionals en mede patiënten te ontmoeten en contact te hebben met lotgenoten.

Meest voorkomende vorm Darmkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker. Vroegtijdige screening kan darmkanker in een vroeg stadium opsporen, waardoor de kans op genezing groter is. Het St Jansdal is officieel gekwalificeerd als coloscopiecentrum. Dit betekent dat het ziekenhuis darmonderzoeken (coloscopieën) uitvoert, die voortkomen uit het landelijk bevolkingsonderzoek naar darmkanker.

Zorg en Ziekenhuis

Meer informatie en aanmelden: www.darmkankerbehandeling.nl

Darmkankerdag:

van screening tot behandeling Darmkankercentrum St Jansdal Als er sprake is van darmkanker, dan kunnen patiënten in het Darmkankercentrum St Jansdal terecht voor een groot aantal behandelingen. Iedere patiënt krijg een behande-

‘Iedere patiënt krijg een behandeling op maat’ ling op maat. Soms worden inwoners van de Noordwest-Veluwe die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek, voor een darmonderzoek ingedeeld bij een ander ziekenhuis dan het St Jansdal. Zij kunnen uiteraard indien zij dit wensen overstappen naar het St Jansdal.

De darmkankerdag De darmkankerdag vindt plaats op zaterdag 18 maart van 09.30 tot 16.00 uur in het Bouw & Infrapark, Ceintuurbaan 2, Harderwijk. Hier kunt u gratis parkeren. Meer informatie en aanmelden: www.darmkanker-behandeling. nl of www.bevolkingsonderzoek-darmkanker.nl. Er wordt een bijdrage gevraagd van € 7,50. Belangstellenden worden geadviseerd zich tijdig aan te melden in verband met het beperkt aantal plaatsen.

Bijzonder Zorgnieuws 9

Verslaafde

voelt beloning moeilijk aan Verslaafden kunnen moeilijk leren wanneer zij een beloning kunnen verwachten. Dit leerprobleem kan verklaren waarom zij gevoeliger zijn voor verslaving en dus moeilijk van hun verslaving afkomen. Dit concluderen onderzoekers van het Radboudumc en de Radboud Universiteit op basis van een uitgebreide literatuurstudie die op 1 februari in JAMA Psychiatry is gepubliceerd. Mensen met een verslaving verwerken beloningen anders in hun hersenen dan mensen zonder verslaving. Maar zijn ze dan ook meer of minder gevoelig voor beloningsprikkels die niet voortkomen uit de verslavende middelen zelf? Dat was lange tijd onduidelijk. Door 25 onderzoeken over beloningsgevoeligheid bij alcohol-, nicotine-, cocaïne- en gokverslaving te combineren en de hersenbeelden uit deze studies te analyseren, ontdekten onderzoekers Arnt Schellekens (Radboudumc) en Guillaume Sescousse en Maartje Luijten (Radboud Universiteit) dat er een belangrijk

verschil is in de hersenactiviteit tussen de verwachting van een beloning en het ontvangen van de beloning. In totaal vergeleken zij 643 verslaafde en 609 niet-verslaafde mensen met elkaar.

Beloning Zowel patiënten met een drugs- als gokverslaving blijken minder gevoelig te reageren op de voorspelling van een geldbeloning. “Ze hadden een verlaagde hersenactiviteit in het striatum,

‘Ze lijken verrast dat ze de beloning ontvangen’ het beloningsgebied in de hersenen, wat wijst op weinig verwachting over de beloning” zegt Arnt Schellekens, onderzoeker en psychiater bij het Radboudumc. Voor het ontvangen van de beloning waren mensen met een drugsverslaving juist gevoeliger, de activiteit in het striatum was hier hoger. “Ze lijken dus verrast dat ze de beloning ontvangen”, aldus Schelle-

kens. Bij mensen met een gokverslaving werd dit effect niet gevonden.

Leerprobleem Beloningsprikkels zijn een belangrijk onderdeel voor het aanleren van gedrag. De onderzoekers denken daarom dat hun bevindingen betekenen dat leerproblemen ten grondslag liggen aan verslaving. Doordat er sprake is van verstoring van beloningsprocessen, kunnen deze mensen niet leren wanneer zij de geldelijke beloning ook echt mogen verwachten. Dit kan mogelijk verklaren waarom het deze mensen niet lukt andere keuzes te maken dan het gebruik van drugs, of het blijven gokken.

Behandeling Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen of het mogelijk is om deze leerprocessen te beïnvloeden door bijvoorbeeld psychologische behandeling of medicijnen. “We willen de reacties op verschillende beloningen vergelijken, bijvoorbeeld op geld, sociale beloning of drugs, en ook bekijken hoe die reacties veranderen in de loop van de tijd. We zijn er in ieder geval van overtuigd dat de behandeling van verslaving zal profiteren van een beter begrip van de mechanismen die bijdragen aan verslaving”, aldus Schellekens.

Hyperbare zuurstoftherapie

voor behandeling ernstige wonden binnen ZGT

anaf 2018 biedt ZGT, in de ziekenhuislocatie Almelo hyperbare zuurstoftherapie aan met behulp van een zogenaamde ‘hyperbare zuurstofkamer’. Deze kamer is bedoeld voor het behandelen van complexe wonden. Het gaat om wonden die zijn ontstaan na weefselbeschadiging, waaronder als gevolg van bestraling (radiotherapie). Door middel van een combinatie van hoge luchtdruk met een hoog zuurstofgehalte groeien moeilijk te genezen wonden sneller dicht. De hyperbare zuurstoftherapie biedt ook uitkomst voor specifieke gevallen van een diabetische voetwond (ulcus), één van de zorgexpertises waar ZGT in uitblinkt. ZGT heeft een expertisecentrum waarbinnen verschillende specialismen samenwerken om de diabetische voet te behandelen.

Diabetische voet Vaatchirurg en medisch leider dr. J.G. van Baal heeft zich gespecialiseerd in de chirurgische behandeling van de diabetische voet: “Bij het toepassen van hyperbare zuurstoftherapie nemen patiënten plaats in een speciaal ontworpen drukkamer. Gedurende het proces wordt de

Zorg en Ziekenhuis

luchtdruk in de kamer verhoogd. Door middel van een kapje ademt de patiënt zuurstof in. Dit versterkt het weefsel van binnenuit, wat het genezingsproces van verschillende soorten wonden sterk bevordert.”

De hyperbare behandelkamer De hyperbare behandelkamer biedt daarnaast uitkomst voor patiënten met letsels, die zijn ontstaan door ernstige infecties of vergiftigingen. Met hyperbare zuurstoftherapie kunnen ook huidbeschadigingen na bestraling en letsels als gevolg van een ongeval worden behandeld, in specifieke gevallen. Dit betekent voor ZGT dat er meerdere specialismen binnen het ziekenhuis gebruik gaan maken van de hyperbare zuurstofkamer. Hiermee wordt ZGT-locatie Almelo de locatie in de regio Twente, waar patiënten terecht kunnen voor hyperbare zuurstoftherapie. Zorgverzekeraar Menzis reageert hier positief op: “Menzis is blij dat mensen in de regio Twente niet meer ver hoeven te reizen voor een behandeling met hyperbare zuurstoftherapie. Het is een (tijds)intensieve behandeling. Dan is het erg fijn dat de reistijd beperkt kan worden”, aldus een woordvoerder van Menzis.

Binnenzijde van de IHC Hytech hyperbare zuurstofkamer, gesitueerd in het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis, Goes. Momenteel zijn de voorbereidingen voor een complex wondzorg centrum in volle gang: “Ons centrum voor hyperbare zuurstoftherapie, onderdeel van het centrum voor complexe wondzorg, wordt opgezet in nauwe samenwerking met de collega’s werkzaam in het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis in Goes. Zij hebben door jarenlange ervaring grote expertise opgebouwd met hyperbare zuurstoftherapie. Wij lopen landelijk voorop met onze kennis en kunde over de behandeling van de diabetische voetwond. Door uitwisseling van expertise gaan wij de complexe wondzorg voor onze patiënten nog verder verbeteren”, aldus van Baal.

FNV: Snel in gesprek met werkgevers en politiek om spoedeisende hulp op peil te houden Het aantal mensen dat in Nederland jaarlijks overlijdt aan virale hepatitis blijft stabiel. Ondanks de beschikbaarheid, sinds enkele jaren, van goede therapieën. Deze therapieën bereiken klaarblijkelijk de tienduizenden mensen met een hepatitisinfectie volstrekt onvoldoende. MDL-arts prof. dr. Rob de Man van het Erasmus MC, aanvaardt vrijdag 16 september een leerstoel aan de faculteit geneeskunde die als doel heeft de beschikbare hepatitis therapieën bij de patiënten terecht te laten komen. Want sterven aan hepatitis is onnodig. De werkdruk op de spoedeisende hulp van ziekenhuizen is enorm toegenomen. Dit blijkt uit onderzoek van FNV Zorg & Welzijn onder ongeveer 2.800 ziekenhuismedewerkers uit het hele land. Van alle medewerkers op de

spoedeisende hulp die meededen aan dit onderzoek, zei bijna 60% te overwegen om de zorgsector achter zich te laten. De werkdruk is hiervoor de voornaamste reden. ‘Dit moeten we echt voorkomen’, zegt Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn. ‘Het is voor de spoedeisende hulp al lastig om goed gekwalificeerd personeel aan zich te binden. Dan mag het niet zo zijn dat het huidige personeel ook nog eens vertrekt. Wij, de FNV, willen snel met de zorgwerkgevers en de politiek in gesprek over hoe we de spoedeisende hulp in Nederland op peil gaan houden.’

90% zegt dat er te weinig collega’s zijn Over de toename van de werkdruk zegt Merlijn: ‘De zorg voor patiënten is zwaarder geworden. Uit het onderzoek blijkt dat 90%

Vanaf 10 februari nieuw aanmeldsysteem in HagaZiekenhuis

ie vanaf 10 februari een afspraak in het HagaZiekenhuis heeft, kan zich eenvoudig en snel aanmelden met een geldig identiteitsbewijs. Stickervellen zijn niet meer nodig. Bij aankomst scant de patiënt een paspoort, rijbewijs of identiteitskaart bij één van de acht aanmeldzuilen in de hal. Daarna verschijnen de persoonlijke gegevens op het scherm van de zuil. Klopt alles? Dan print

de zuil een ticket met een overzicht van de afspraken van die dag. Met het ticket meldt de patiënt zich bij een aanmeldzuil op de afdeling van de afspraak. “We willen een bezoek aan ons ziekenhuis zo soepel en eenvoudig mogelijk maken”, vertelt Tanja van Iterson, projectleider ‘Polihuis’. “Dankzij de aanmeldzuilen hoeven patiënt

van de medewerkers op de spoedeisende hulp vindt dat er te weinig collega’s zijn om kwalitatieve goede zorg te verlenen. Dit is alarmerend. De zorgzwaarte is onder meer toegenomen doordat ouderen steeds langer thuis blijven wonen. Bij problemen komen ze daardoor eerder bij de spoedeisende hulp terecht en die problemen zijn vaak ook complexer van aard.’

‘De invloed van de zorgverzekeraars is sterk toegenomen’ Te grote invloed verzekeraars Merlijn zegt verder: ‘De medewerkers geven ook aan dat de invloed van de zorgverzekeraars sterk is toegenomen. Mensen trekken pas later aan de bel bij gezondheidsproblemen. Dit kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Patiënten en zorgmedewerkers mogen niet de dupe worden van het beleid van zorgverzekeraars.’

geen stickers meer te laten maken. We kunnen ze bovendien meteen bij aankomst informeren als de eerste afspraak onverhoopt uitloopt. Dan kun je eerst nog even een kop koffie nemen zonder bang te zijn te laat te komen.” “Ook op de poliklinieken hoeven patiënten zich niet meer bij de balie te melden”, vult Wendela Kolkman, gynaecoloog in het HagaZiekenhuis, aan. “Ze hoeven dus veel minder in de rij te staan. En als een spreekuur onverhoopt uitloopt dan zien ze dit op tv-schermen in de wachtkamer. We kunnen ze in de nieuwe situatie dus beter informeren over hun afspraken en eventuele wachttijden. We weten dat veel patiënten het fijn vinden te weten waar ze aan toe zijn.”

Legitimatieplicht vanaf 0 jaar Het is noodzakelijk dat patiënten bij hun bezoek een geldig legitimatiebewijs bij zich hebben. Dit geldt ook voor een kind dat zorg krijgt, zelfs als ze jonger zijn dan 14 jaar. Van Iterson: “Het is belangrijk dat wij zeker weten dat wij de juiste patiënt behandelen. Wij moeten bovendien de identiteit van de patiënt gecontroleerd hebben om de kosten van de behandeling bij de zorgverzekering te declareren. Daarom is wettelijk vastgelegd dat alle patiënten zich voor alle zorg moeten legitimeren.”

Tanja Iterson (links) en Wendela Kolkman “Na aanmelden weet de patiënt gelijk de route waar hij/zij naar toe moet en of het spreekuur uitloopt.” Zorg en Ziekenhuis

Meer informatie over de aanmeldzuilen en een filmpje over de werking van de zuilen is te vinden op de website van het HagaZiekenhuis: www.hagaziekenhuis.nl/aanmeldzuilen.

Bijzonder Zorgnieuws 11

Een deel van het team dat de ClariVein-behandeling uitvoert. Op de foto o.a. vaatchirurgen Ben Saleem en Dia Mahmoud

Het Ommelander Ziekenhuis Groningen is het eerste ziekenhuis in Noord-Nederland waar patiënten terecht kunnen voor een ClariVein behandeling. ClariVein is de nieuwste methode voor de behandeling van spataderen.

Nieuwste behandeling

voor spataderen in Ommelander Ziekenhuis De methode biedt volgens vaatchirurg Ben Saleem veel voordelen: “Veel patiënten vinden de behandeling pijnloos daarom is er nauwelijks verdoving nodig”. Samen met collega-vaatchirurgen Dia Mahmoud en Paul van Schaik voert hij de behandelingen uit.

Een propeller tegen spataderen Bij de nieuwe behandeling wordt een katheter in de spatader gebracht. Het uiteinde van deze katheter is een soort propellertje. Dat draait rond en raakt de aderwand, tegelijkertijd wordt met vloeistof de ader dicht geplakt Hierdoor stoppen de spataderklachten. Het Ommelander Ziekenhuis gebruikt verschillende technieken en kan per patiënt kiezen voor de meest

Zorg en Ziekenhuis

optimale behandeling. Soms is dat alleen met de ClariVein behandeling en soms is dat met laserbehandeling.

behandeling duurt zo’n 20 minuten en na de ingreep kan de patiënt zijn dagelijkse activiteiten snel weer hervatten.

Snel en vrijwel pijnloos

De beste behandeling voor iedere patiënt

Bij de nieuwe methode is slechts een plaatselijke verdoving nodig, waardoor de patiënt vrijwel

Het Ommelander Ziekenhuis biedt al jaren een breed scala aan spataderbehandelingen. De ClariVein-methode is nu één van de mogelijkheden. De methode is niet voor iedereen geschikt. Dat heeft te maken met de plaats en de grootte van de spatader.

‘We bepalen samen met de patiënt welke behandeling voor hem het beste is’ geen pijn ervaart. Er is geen kans op beschadiging aan zenuwen en omliggend weefsel. De

Saleem: “Voordat we een spataderbehandeling adviseren, doen we echografisch onderzoek bij de patiënt. Vervolgens bepalen we samen met de patiënt welke behandeling voor hem het beste is”.

Advertorial

Oplossingen

voor de IC

De Intensive Care afdeling (IC) is de plek waar de moeilijkst te behandelen patiĂŤnten vaak dagen en soms zelfs weken verblijven. Getinge ontwikkelt voortdurend gebruiksvriendelijke en betrouwbare oplossingen voor deze kritieke en kostbare omgeving, zodat zorgverleners meetbare en kosteneffectieve resultaten voor de patiĂŤnt kunnen realiseren.

Zorg en Ziekenhuis

Advertorial

“Het belangrijkste voordeel voor de patiënt in een healing environment is de vermindering van stress, waardoor er minder farmacologische sedatie nodig is, en in elk geval een vermindering van psychische stress, met name delirium.” – PD Dr. Thomas Iber, medisch directeur van de Klinikum Mittelbaden Baden-Baden Balg, Duitsland. ArjoHuntleigh, dochteronderneming van Getinge, kan u in elke fase van uw programma voor vroegtijdige mobilisatie ondersteunen met een complete oplossing voor mobilisatie ‘in en uit het bed’, met het Citadel-bed, de Maxi Transfer Sheet, Sara Combilizer en passieve en actieve tilliften.

Getinge biedt een compleet gamma aan oplossingen

p deze hightechafdeling kan een healing environment bijdragen aan het herstel van de patiënt, de zorgen bij de familie verminderen en een goed werkklimaat voor het personeel bieden. Voor de meest kritieke patiënten, zoals patiënten met Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS), biedt Getinge een compleet gamma aan oplossingen, van ademhalingsondersteuning tot Extra Corporele Membraan Oxygenatie (ECMO) en geavanceerde bewakingsapparatuur die kan helpen bij het oplossen van complexe therapeutische uitdagingen.

“Moderne IC-afdelingen hebben een scala aan mogelijkheden voor het ondersteunen van ARDS-patiënten, zodat optimaal kan worden ingespeeld op de condities en de ernst van de aandoening om betere resultaten te behalen.” – Professor Massimo Antonelli, voorzitter afdeling Anesthesiologie en Intensive Care, A. Gemelli University ziekenhuis in Rome, Italië

Getinge Group Getinge Group is een toonaangevende, wereldwijd opererende leverancier van innovatieve systemen voor operatiekamers, afdelingen Intensive Care, ziekenhuisafdelingen, sterilisatieafdelingen, ouderenzorg en voor bedrijven en organisaties binnen de biowetenschappen. Met echte passie voor het leven integreren we kwaliteit en veiligheid in elk systeem. Ons unieke waardevoorstel weerspiegelt het continuüm van de zorg en verbetert de efficiëntie binnen het volledige klinische traject. Dankzij onze praktijkervaring en sterke partnerschappen zijn we in staat om de verwachtingen van de klant te overtreffen – en het dagelijkse leven van mensen te verbeteren, nu en in de toekomst. Meer informatie www.getingegroup.com

Bij het ontwikkelen van nieuwe oplossingen denken wij zowel vanuit de kant van de zorgprofessionals als van de patiënten. Beiden zijn geholpen bij een systeem dat zowel aangenaam is voor de patiënt als ontlastend voor de zorgprofessional. Met de nieuwste technieken streven wij naar een optimaal product dat staat voor comfort en efficiëntie.

“Op basis van onderzoeksresultaten weten we dat vroegtijdige en consistente mobilisatie significante verbeteringen oplevert voor de resultaten van de patiënt “ – David McWilliams, adviserend fysiotherapeut Intensive Care bij het Queen Elizabeth ziekenhuis in Birmingham, UK.

Programma voor vroegtijdige mobilisatie Omdat ARDS-patiënten gewoonlijk langer dan gemiddeld op de IC verblijven, is een programma voor vroegtijdige mobilisatie essentieel om neuromusculaire complicaties te voorkomen, de resultaten te verbeteren en de opnameduur te verkorten. U kunt bij al deze onderwerpen rekenen op onze expertise en betrokkenheid, zodat u de kwaliteit van uw zorg en de resultaten voor uw patiënten verder kunt verbeteren.

Zorg en Ziekenhuis

De Intensive Care afdeling (IC) is de plek waar de moeilijkst te behandelen patiënten vaak dagen en soms zelfs weken verblijven.

Advertentie

EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!

Easy-to-Eat is het "Bouwsteentje" voor mensen met slikproblemen en is deze tevens vrĳ van gluten en bindmiddelen met een dierlĳke afkomst. Easy-to-Eat bevat net als het Bouwsteengebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per kleine portie. Naast glutenvrĳ is Easy-to-Eat gemaakt van volledig natuurlĳke grondstoﬀen en vrĳ van E-nummers. Easy-to-Eat heeft amylaseresistente eigenschappen en zal zĳn consistentie behouden en zo de dysfagiepatiënt helpen om op een veilige manier te slikken.

TOETJE OF TUSSENDOORTJE Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die extra eiwit nodig hebben maar alleen dik-vloeibare of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit. Easy-to-Eat is zo zacht dat het als vanzelf smelt in de mond. In de mond behoudt het zĳn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat probleemloos worden gegeten door mensen met een slikstoornis. Dankzĳde hoge concentratie wei-eiwitten (8 gram per portie) draagt Easy-to-Eat bĳ aan het behoud van de conditie en helpt het de weerstand ondersteunen. Easy-to-Eat kan meerdere keren per dag gegeten worden, bĳvoorbeeld als lekkernĳ, tussendoor of als nagerecht. Easy-to-Eat is er in de smaken framboos en tropical en verkrĳgbaar bĳ onderstaande Zorggroothandels. Per smaak per 4 porties verpakt. Voor particulieren is Easy-to-Eat verkrĳgbaar bĳ Jumbo Supermarkten.

Zorg en Ziekenhuis

GRATIS TESTEN

[alleen via de diëtetiek van ziekenhuizen en instellingen] Help mee om Easy-to-Eat nog beter te maken dan dat het nu al is. Easy-to-Eat is succesvol en wordt via de Zorggroothandel en Jumbo supermarkten geleverd en krĳgen we veel positieve reacties. Desalniettemin komen wĳ graag in contact komen met deskundige, pragmatische mensen die Easy-to-Eat willen beoordelen en eventueel tips geven voor een uitbreiding in smaken. Vooral wanneer patiënten kort na een operatie op "dik vloeibaar" dieet komen te staan vernemen wĳ graag hun reacties. Echter wel onder begeleiding van een deskundige of iemand die daar als betrokken "niet patiënt" ook een oordeel over kan vormen. We vernemen het graag via info@innopastry.com Voor meer informatie: www.innopastry.com

Aangenaam Verzorgd 15

Uniek flashmob-onderzoek naar slaapkwaliteit in ziekenhuizen In februari 2017 vindt het eerste grote onderzoek plaats naar slapen in ziekenhuizen. Want er is weinig onderzoek gedaan naar de kwaliteit van slaap van patiënten op verpleegafdelingen van ziekenhuizen. De verwachting is dat mensen in het ziekenhuis slechter slapen dan thuis maar welke (ziekenhuisgerelateerde) factoren hieraan bijdragen is niet bekend. De kwaliteit van slaap is gerelateerd aan de gezondheid. Een goede nachtrust in het ziekenhuis is dus essentieel. Het onderzoek wordt uitgevoerd op de verpleegafdelingen van 40 ziekenhuizen in Nederland. Het is een initiatief van acute internisten in Nederland en wordt gecoördineerd door VUmc en Erasmus MC.

Vragenlijst Op een ochtend in de maand februari krijgen patiënten in 40 ziekenhuizen in Nederland patiënten een vragenlijst over hun slaap. De coördinator van dit onderzoek is Hilde Wesselius van VUmc. Eus van Someren van het Herseninstituut en van VUmc, Frank Bosch van het Rijnstate ziekenhuis en Jelmer Alma van Erasmus MC nemen ook deel aan het kernteam van het onderzoek. Hoofdonderzoeker is acute-internist dr. Prabath Nanayakkara van VUmc: “Een grootschalig onderzoek naar hoe patiënten slapen in ziekenhuizen is uniek in Nederland. We

denken dat patiënten vaak slecht en te weinig slapen en dat het ziekenhuisritme hierbij een belangrijke rol speelt. Doorgaans maken we

‘Een grootschalig onderzoek naar hoe patiënten slapen in ziekenhuizen is uniek in Nederland’ mensen heel vroeg wakker omdat er vóór het ontbijt allerlei metingen gedaan moeten worden, dus omdat het handig is vanwege de werkprocessen in het ziekenhuis. Terwijl zieke mensen hun slaap juist hard nodig hebben. Met de resultaten van het onderzoek kunnen gericht interventies ontwikkeld worden om de slaap in ziekenhuizen te verbeteren.”

1500 à 2000 patiënten Naar verwachting zullen in totaal 1500 à 2000 patiënten deelnemen aan het onderzoek. De precieze onderzoeksdatum wordt niet vooraf bekend gemaakt. Het is immers een flashmob; dit om te bewaken dat de situatie zo natuurgetrouw mogelijk is en niet vooraf kan worden beïnvloed. Op de ochtend van het onderzoek zal VUmc bekendmaken dat het onderzoek op die dag heeft plaatsgevonden. De resultaten van het onderzoek en eventuele vervolgstappen worden binnen enkele maanden gepubliceerd.

Het onderzoek wordt uitgevoerd op de verpleegafdelingen van 40 ziekenhuizen in Nederland.

Column Elise Disselhorst Projectleider Duurzame Inzetbaarheid

Slaap Moeheid is een relatief begrip kwam ik achter. Vroeger dacht ik dat ik moe was als ik minder dan 8 uur per nacht sliep en een week hard had gewerkt. Tijdens mijn zwangerschap dacht ik dat ik moe was omdat ik elke nacht uren wakker lag en het fysiek ook zwaar was. En ik dacht eigenlijk dat de nachtrust na de bevalling niet slechter kon worden, omdat er, door de slapeloze uren, al bijna geen slaap over was. Maar ik heb me vergist. Nu de tweeling er is, weet ik pas echt wat moeheid is. En dan ben ik nog niet eens aan het werk. Ik neem u mee in een avond en nacht van een jonge ouder. Als je ’s avonds na een lange dag denkt eindelijk een momentje te ontspannen, blijken je 2 kinderen ineens klaar wakker en ook nog eens over hun toeren. Als ze te weinig eten gehad zouden hebben, zou ik het begrijpen; daar word ik ook chagrijnig van. Maar als ze net de fles hebben gehad, de luier verschoond is en ze geknuffeld en wel in een schoon bed liggen, dan is dat best frustrerend. Want daar zit je dan uren met een ontroostbaar kind op de arm, terwijl je eigenlijk vroeg naar bed had gewild. En als je dan eindelijk, veel te laat, in bed ligt en je net in je diepste slaap bent, schrik je al weer wakker van twee huilende kinderen die eten nodig hebben. Begrijp me niet verkeerd: Ik ben dolgelukkig en ongelooflijk dankbaar voor mijn twee mooie, gezonde kinderen en ik weet dat slapeloze nachten erbij horen. Maar soms verlang ik gewoon even terug naar die stille avonden en lange nachten van vroeger.

Zorg en Ziekenhuis

Huisartsen Lemmer behandelen botbreuken zelf Lemsters die een bot breken of een schouder of ander gewricht uit de kom hebben, hoeven voor een behandeling hiervan niet langer naar het ziekenhuis. Dit scheelt hen tijd en geld. Patiënten krijgen de keus voorgelegd of ze door de speciaal getrainde/ opgeleide huisartsen of in het ziekenhuis behandeld willen worden. Het gaat hier om een pilot , waarbij onderzocht wordt of de behandeling van eenvoudige botbreuken (fracturen) en ontwrichtingen (dislocaties) in de huisartsenpraktijk even goed is als de behandeling hiervan in het ziekenhuis en hoe tevreden patiënten zijn over deze mogelijkheid. Ook wordt gekeken naar de mogelijke tijd- en kostenbesparing. Huisartsen Arentsen en Breet wijzen erop dat in een dunbevolkte regio zoals Friesland

kwalitatief goede zorg, dichtbij de mensen, belangrijk is. “Juist in Friesland kunnen we dit goed doen, de lijnen tussen de chirurgen en huisartsen zijn kort en het contact is goed.”

Patiënten wilden het nóg efficiënter Patiënten waren al enthousiast over de mogelijkheid dat ze een foto kunnen laten maken op het Zorgplein in Lemmer, maar teleurgesteld dat ze naar het ziekenhuis moesten om met een mitella naar huis te gaan. Dus kwam de vraag van de patiënt: ‘Kunt u dat nou niet zelf doen, dokter?’

‘‘Kunt u dat nou niet zelf doen, dokter?’’ Met de traumachirurgen Kuipers en Lubbert van Heelkunde Friesland is een lijst ontwikkeld met trauma’s die de huisartsen met de juiste instructie kunnen behandelen. De traumachirurgen hebben de huisartsen opgeleid, samen met de gipsverbandmeesters van het Antonius Ziekenhuis opgeleid.

Wetenschappelijk onderzoek maakt pilot ‘scherp’

Kwalitatief goede zorg dichtbij de mensen.

Met een wetenschappelijk onderzoek door de afdeling Huisartsgeneeskunde van het UMCG worden de resultaten van de pilot gemonitord en vastgelegd. Het Innovatiefonds van Stichting De Friesland financiert dit onderzoek.

Open Universiteit ontwikkelt online-angstbehandeling voor kinderen Kinderen met angstklachten krijgen vaak op den duur een angststoornis en hebben meer kans op depressies. Echter: tachtig procent van deze kinderen krijgt géén hulp. Onderzoekers dr. Ellin Simon en dr. Eva de Hullu van de Open Universiteit ontwikkelen een laagdrempelige onlinetraining speciaal voor deze kinderen. Fonds Psychische medefinanciert het onderzoek.

Escaleren voorkomen De angststoornis is de meest voorkomende psychische aandoening bij kinderen. Juist omdat vroege angstklachten vaak escaleren, zijn snelle opsporing en laagdrempelige behandeling erg belangrijk. Wordt er niets gedaan, dan kunnen kinderen niet alleen ernstiger angstklachten ontwikkelen, maar ook meerdere angststoornissen naast elkaar krijgen.

Leer te Durven! De onderzoekers kiezen voor een onlinetraining, omdat die gemakkelijk toegankelijk is, zodat er veel meer kinderen bereikt kunnen worden. Kinderen kunnen de training individueel volgen. De training wordt gebaseerd op de bestaande face-to-face training Leer te Durven (Simon & Bögels, 2014), waarvan het effect wetenschappelijk bewezen is. Volgend jaar wordt de onlinetraining uitgebreid onderzocht op effectiviteit en werkingsmechanismen. Hiervoor gaat de Open Universiteit een grote onderzoeksgroep werven.

De Beste Oppas van Nederland verkiezing 2017 Zet je oppas in het zonnetje!

en betrouwbare oppas is erg belangrijk. In april 2017 staat er daarom iets leuks te gebeuren. Oppas Madelief Gouda organiseert samen met mamagoeshere een event om alle oppassers in het zonnetje te zetten: De Beste Oppas van Nederland verkiezing 2017 . Alle ouders in Nederland kunnen hun oppas nomineren en er zijn mooie prijzen te winnen. Hoofdprijzen zijn een Cortina designfiets voor de oppas en een €1000 vakantiecheque te besteden op mamagoeshere.nl voor de ouders die de oppas nomineren. Prijzen in Gouda zijn kaartjes voor Eye filmmuseum en een chocolade verwenpakket.

Hoe werkt de verkiezing Op www.debesteoppasvannederland.nl

Zorg en Ziekenhuis

uploaden ouders een foto van hun leuke oppas plus korte tekst. Het is mogelijk om de foto ook op social media te delen, handig want de oppas met de meeste stemmen wint in haar eigen stad. Uit alle winnaars per stad kiest een jury van experts en mamabloggers uiteindelijk de állerbeste oppas van Nederland. Er is natuurlijk niet maar één beste oppas van Nederland, voor elk gezin is dat een andere oppas. Er zijn dan ook meerdere prijzen te winnen en de foto’s worden enkel op originaliteit beoordeeld. Inschrijvingen openen 15 maart 2017, de winnaars worden 2 mei 2017 bekend gemaakt.

Alle ouders in Nederland nomineren en er zijn mooie prijzen te winnen.

Aangenaam Verzorgd 17

Samenwerken voor de ontwikkeling

van gepersonaliseerde kankerzorg

Ongeacht het soort kanker kan een tumor zich gedurende de behandeling anders gaan ontwikkelen, met als gevolg dat de behandeling niet goed (meer) werkt. Hoewel deze ontwikkeling nog niet volledig in kaart is gebracht biedt een gepersonaliseerde behandeling, gebaseerd op de genetische eigenschappen van de tumor van de patiënt, uitkomsten. Hier is grootschalig onderzoek voor nodig. Drie van de grootste kankercentra in Nederland, het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, het Erasmus MC Kanker Instituut en het UMC Utrecht, bundelen sinds 2010 hun DNA-gericht kankeronderzoek in het CPCT. Ook verschillende grote niet-academische ziekenhuizen hebben zich inmiddels bij het netwerk aangesloten.

Inzicht in de ontwikkeling van kanker Isala Oncologisch centrum is één van die betrok-

Zorg en Ziekenhuis

Maatwerk voor elke patiënt; dat is het ultieme doel in onderzoek naar behandeling van kanker. Om dit te bereiken is nauwe samenwerking nodig tussen gespecialiseerde centra en topklinische ziekenhuizen. Daarom heeft Isala Oncologisch centrum zich aangesloten bij het Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT).

dit op meerdere momenten te doen tijdens een behandeling, zien wij de cellen veranderen en wat het effect is van de behandeling. Het is voor de patiënt een (extra) belasting, maar wel met de kans dat we zijn of haar behandeling direct kunnen personaliseren.’

ken ziekenhuizen. Dit betekent dat oncologiepatiënten in Isala gevraagd kunnen worden voor deelname aan dit belangrijke onderzoek. Jan Willem de Groot, internist-oncoloog en voorzitter van het Researchbureau bij Isala Oncologisch centrum: ‘Deelname aan dit project levert ons inzichten op in de ontwikkeling van kanker en daarmee ook voor de individuele patiënt.’

Deelname een unieke kans

Wanneer een patiënt deelneemt aan dit onderzoek, neemt een radioloog vooraf en tijdens de behandeling een biopt af van de tumor en bloed. Vervolgens onderzoekt de patholoog het weefsel en wordt het opgeslagen in de databank. De researchverpleegkundige regelt de afname en ontvangt een terugkoppeling met de resultaten. De Groot: ‘Met een specifieke techniek kan de patholoog belangrijke fouten in het DNA van de tumor in kaart brengen. Het onderzoek is bedoeld om kennis te krijgen van tot nu toe onbekende afwijkingen, of van bekende afwijkingen in zeldzame tumoren. Door

‘Welk mutatiegedrag zorgt er voor dat een tumor resistent wordt voor onze medicijnen? Daar hopen we antwoorden op te vinden. Ieder betrokken specialisme binnen het Oncologisch centrum ziet deze deelname dan ook als een unieke kans om verder te komen in kankeronderzoek. Wetenschappelijk onderzoek is intensief en tijdsinvesterend, maar het loont door te verenigen met andere kankercentra in Nederland. Het levert zeer waardevolle informatie op die op termijn een belangrijke bijdrage aan het onderzoek kan leveren en gepersonaliseerde kankerzorg verder kan helpen.’

FysioHolland en Medicort bundelen hun krachten De grote fysiotherapie-organisaties FysioHolland en Medicort hebben hun krachten gebundeld. Dit als antwoord op de ontwikkelingen binnen de fysiotherapie, die om schaalvergroting en innovatie vragen. Door deze consolidatieslag realiseren FysioHolland en Medicort het grootste aanbod van gespecialiseerde fysiotherapie in Nederland.

en geavanceerde faciliteiten, en werkt samen met verschillende sportbonden, topinstituten, sport-fysiotherapeuten en specialisten.

FysioHolland bestaat uit ruim 80 praktijken en expertisecentra die verspreid zijn over een groot deel van Nederland. De organisatie

Samenwerkingspartner

‘‘Ingrijpende fusie van de twee grootste fysiotherapie-aanbieders in Nederland ’’ heeft een uitgebreid aanbod, van algemene en gespecialiseerde fysiotherapie tot beweegprogramma’s voor specifieke doelgroepen. FysioHolland werkt samen met zorgpartners, gezondheidscentra en ziekenhuizen.

Nauwe samenwerking Medicort, geconcentreerd in het centrum van het land, biedt specialistische fysiotherapie, sportfysiotherapie en orthopedische revalidatie. Dit doet zij in nauwe samenwerking met klinieken, ziekenhuizen en zorgorganisaties. Medicort is door de sportfysiotherapeutische en orthopedische expertise toonaangevend in de landelijke (top)sportwereld. Medicort maakt gebruik van innovatieve behandelmethoden

FysioHolland bestaat uit ruim 80 praktijken en expertisecentra

Door hun werkwijze, aanbod, netwerken en doelgroepen te bundelen, willen FysioHolland-eigenaar Boris van der Vorst en Medicort-eigenaar Rob Tamminga zowel een stevig fundament leggen voor hoogwaardige fysiotherapie als voor onderzoek en innovaties. Daarnaast willen zij gezamenlijk een krachtige samenwerkingspartner zijn voor zorgverzekeraars, ziekenhuizen/klinieken, zorgorganisaties, gemeenten, overheid en sportorganisaties.

Wetenschappelijk onderzoek maakt pilot ‘scherp’ Met een wetenschappelijk onderzoek door de afdeling Huisartsgeneeskunde van het UMCG worden de resultaten van de pilot gemonitord en vastgelegd. Het Innovatiefonds van Stichting De Friesland financiert dit onderzoek.

Voedzaam en lekker eten is van essentieel belang om lichaam en geest vitaal te houden. Echter voor mensen die problemen hebben met kauwen of slikken kan het eten van een warme maaltijd een hele opgave zijn. Het kan er zelfs toe leiden dat de eetlust hen vergaat. Om dat te voorkomen hebben wij het winVitalis-assortiment ontwikkeld. • Geschikt bij kauwen slikproblemen • Gepureerde en gemalen maaltijden • Grote en kleine porties Voor mensen met een verminderde eetlust hebben wij kleine gepureerde porties ontwikkeld, die energie- en eiwitverrijkt zijn.

40%

500+

ca.

kleinere portie*

kcal per maaltijd

20g

eiwit per maaltijd

*in vergelijking met een normale gepureerde maaltijd

De oplossing voor speciale voeding

Bezoek ons op 14-16 maart Jaarbeurs Ut

recht

Meer weten? Bel gratis:

De oplossing voor speciale voeding

0800 - 023 29 75

Of kijk op www.apetito.nl/winvitalis

46773 apetito winVitalis adv 205x138(ligg) 15022017.indd Zorg en Ziekenhuis

15-02-17 15:10

Aangenaam Verzorgd 19

Met de praktische tips hopen de opstellers van de richtlijn ervoor te zorgen dat meer ouderen deelnemen aan onderzoek.

Leidraad geeft adviezen voor onderzoek bij ouderen Medisch-wetenschappelijk onderzoek levert momenteel te weinig kennis op voor de ouderenzorg. Om ouderen meer bij onderzoek te betrekken, stelden het Radboudumc, het Ministerie van VWS en de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie de ‘Leidraad voor medisch-wetenschappelijk onderzoek bij ouderen’ op. Deze werd gepresenteerd tijdens de Nationale Geriatriedagen op 9 en10 februari in Den Bosch. Het aantal ouderen in Nederland neemt toe en daarmee ook zorg voor mensen met

‘Onderzoekers hebben vaak geen beeld bij de praktische problemen’ toenemende kwetsbaarheid, meervoudige ziektelast en afnemende levensverwachting. De wetenschappelijke kennis waar deze zorg op is gebaseerd komt echter grotendeels van onderzoek onder (jonge) volwassenen. Het is in de praktijk problematisch om kwetsbare ouderen te laten deelnemen aan onderzoek. Vanwege de hoge diversiteit van de doelgroep

Zorg en Ziekenhuis

Meer medisch onderzoek bij ouderen nodig

en het veelvuldig voorkomen van meerdere ziektes naast elkaar, is het daarnaast lastig om algemeen geldende conclusies uit het onderzoek te kunnen trekken.

deelnemen aan onderzoek, de uitval tijdens het onderzoek wordt verlaagd en dat ouderen meer invloed krijgen op de uitvoering van het onderzoek.

Verruimen Wmo

Ouderen betrekken

De Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (Wmo) stelde tot voor kort beperkingen aan het uitvoeren van onderzoek bij wilsonbekwame ouderen. Het ministerie van VWS heeft deze mogelijkheden onlangs verruimd voor niet-therapeutisch onderzoek. Ondanks deze verruiming zijn veel onderzoekers niet vertrouwd met het betrekken van ouderen in onderzoek. Om onderzoekers te helpen bij het uitvoeren van Wmo-plichtig onderzoek bij ouderen publiceert het Radboudumc in opdracht van het ministerie van VWS een leidraad met 45 aanbevelingen.

Jan van Lindert (84) was betrokken bij het opstellen van de leidraad: “Onderzoekers hebben vaak geen beeld bij de praktische problemen die ontstaan bij deelname aan een studie. Als een onderzoeker zegt ‘komt u om negen uur langs’, wat betekent dat dan? ‘Hoe kom ik op tijd in het ziekenhuis als de verzorging pas om half negen komt’, ‘kan ik mijn medicaties eerst nog nemen’, enzovoorts.”

Aanbevelingen De aanbevelingen in de leidraad geven onder andere antwoord op vragen rond deelname van wilsonbekwame ouderen, de rol van naasten en mantelzorgers en ethische vragen rond de belasting van ouderen met onderzoek. Met de praktische tips hopen de opstellers van de richtlijn ervoor te zorgen dat meer ouderen

Marjolein van der Marck, onderzoeker bij het Radboudumc: “Als we nu een nieuwe studie starten, doen we eerst een oproep om mee te denken over de onderzoeksopzet en de financieringsaanvraag. Met de adviezen die we van de ouderen krijgen, kunnen we veel praktische problemen tijdens het onderzoek voorkomen.” Weten hoeveel je weet over onderzoek met ouderen? Doe de test op www.richtlijnouderenzorg.nl

reportage

Stichting Kind en Ziekenhuis bevordert al ruim 40 jaar kindgerichte medische zorg Stichting Kind en Ziekenhuis is dĂŠ patiĂŤnten- en consumentenorganisatie voor kinderen in de medische zorg. Kind & Ziekenhuis bevordert al ruim 40 jaar kindgerichte medische zorg vanuit het perspectief van kind en ouders in het ziekenhuis, thuis of elders. Dit is zorg waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van kinderen, zoals het serieus nemen van angst en stress en het zoveel mogelijk voorkomen van pijn.

Zorg en Ziekenhuis

reportage

f het nu gaat om pasgeborenen, peuters, schoolkinderen of tieners; of ze nu een gebroken arm of een chronische aandoening hebben; of ze nu in het ziekenhuis, thuis of elders worden behandeld. Kind & Ziekenhuis behartigt de belangen van al deze kinderen en hun (aanstaande) ouders en geeft informatie en advies. De Kinderstem en daarmee de rechten van het kind vertegenwoordigen wij vanuit de visie Handvest Kind & Ziekenhuis en Kind & Zorg.

Kennisbank “Iedereen kan met vragen bij ons terecht”, vertelt Eva Schmidt-Cnossen relatiemanager Smiley & projectmanager bij St. Kind en Ziekenhuis. “We zijn een kennisbank en delen onze kennis graag met mensen die vragen hebben. Door onze jarenlange ervaring en samenwerking met een heel groot netwerk hebben wij veel knowhow opgebouwd. De vragen die wij binnen krijgen zijn heel divers, zo komen er vragen van kinderen en jongeren binnen over hun rechten. ‘Want wat als je als kind iets heel graag zou willen, maar je ouders zijn het er niet mee eens?’ Of zoals een vraag van een verpleegkundige over wat hun rechten zijn nu steeds meer ouders en kinderen foto’s en video’s maken en die op social media zetten. “

Door onze jarenlange ervaring en samenwerking met een heel groot netwerk hebben wij veel knowhow opgebouwd. volwassenen. Dat vraagt dus om een specifieke aanpak waarin niet alleen aan het kind en de jongere wordt gedacht, maar waar gekeken wordt naar de beleving van het hele gezin.

Smiley

“Door de zorgprofessional letterlijk mee te nemen en aan de andere kant te gaan staan, geven wij hen inzicht in hoe een kind en een jongere de zorg ervaren. Wij achtten het belangrijk dat je écht door een andere bril kan kijken en je verplaatsen in het kind en gezin. Pas als je dat kunt, kan je goede kind- en gezinsgerichte zorg gaan geven”, zegt Eva.

In veel ziekenhuizen gebeuren al heel veel goede dingen. Maar helaas zien we dat deze nog vaak vanuit het perspectief van de zorgprofessional worden ingezet. Wij willen hen laten zien dat kindgerichte zorg, zorg is vanuit het perspectief van de patiënt. Zorg voor kinderen is echt van een andere orde dan zorg

“Onze Smileys worden sinds 15 jaar actief ingezet. Zorgorganisaties kunnen door het behalen van een Smiley aan kinderen, jongeren en ouders laten zien dat zij zich inzetten voor kindgerichte zorg. We hebben 3 gradaties in de Smiley; Brons, Zilver en Goud.

Deskresearch Voor de Bronzen Smiley voor de kinderen dagbehandelingsafdeling in het ziekenhuis doen we deskresearch. Hier kijken we puur naar de informatievoorzieningen voor kinderen, jongeren en hun ouders. Is dit kindgericht geschreven, hoe ziet het eruit, op welke manier wordt de informatie verstrekt, is dit zowel digitaal als offline en worden onze 10 criteria hierin gewaarborgd? Om in aanmerking te komen voor een Zilveren of Gouden Smiley voor deze afdelingen doen we visitaties. Als onderdeel van het visitatieproces wordt gebruik gemaakt van de Ervarings- en Medewerkersmonitor om ervaringen van kinderen, jongeren, ouders en medewerkers mee te nemen in de beeldvorming.

We zijn een kennisbank en delen onze kennis graag met mensen die vragen hebben. voor volwassenen; kinderen zijn geen kleine

Zorg en Ziekenhuis

Tijdens onze bezoeken en research komen wij diverse trends en ontwikkelingen tegen. Deze trends en ontwikkelingen nemen wij mee in de toekenning en vormen tevens de basis voor het voortdurend blijven stimuleren van kwalitatief hoogwaardige kindgerichte zorg.

Focus op kindgerichte zorg We blijven op elk mogelijk vlak ziekenhuizen en eerstelijnszorg stimuleren om continue de focus te hebben op kindgerichte zorg. En ook wij verbreden onze blik. Zo zijn we momenteel bezig met de ontwikkeling van Smiley voor de ‘kinderrevalidatie’ en hebben wij de afgelopen jaren de Smileys ontwikkeld voor de SEH, Polikliniek en Eerstelijnskindzorg en Medische kindzorg thuis en in kinder(dag)verblijven naast de reeds bestaande Smileys voor de kinderen dagbehandelingsafdeling en kraamafdeling. In maart 2013 is tevens het NEO-keurmerk “de Kangaroe” gelanceerd door de Vereniging van Ouders en Couveuse kinderen (VOC). Kind & Ziekenhuis en VOC stemmen de programma’s zoveel mogelijk op elkaar af, in het belang van de ziekenhuizen en de uitvoeringsorganisaties van VOC en Kind & Ziekenhuis. Meer informatie over de Smileys is te vinden op www.kindenziekenhuis.nl/smiley.

Advertentie

De nieuwe generatie scopendroogkast Om aan de hoge normen voor veiligheid en hygiëne te voldoen is het optimaal drogen en opbergen van endoscopen een essentieel onderdeel van de endoscopiewerkstroom. De NG-serie is ontworpen als flexibele oplos-

Hét Hét AfdelingsAfdelings-&&Med Me

sing voor het drogen en opbergen van endoscopen. De serie bestaat uit modulaire droog- en opbergkasten die u naar wens kunt combineren met ruimte voor maximaal acht endoscopen per kast.

Hét Afdelings- & Medisch

De basiselementen kunnen afzonderlijk worden gebruikt of worden uitgebreid met een extra module van vier of acht endoscopen.

SECRETARES Like ons en SECRETARES CONGRES CONGRES

Hét en secre HétAfdelingsAfdelingsenMediscH MediscH Beleef zorg en welzijn 2017 2017 secre Hét

DeHét Dag ininDe zorg! Deleukste leukste Dagvoor voorsecretaresses secretaresses De zorg! Hét Afdelingsen MediscH secretA AfdelingsenMedisch MediscH secret Afdelings&

DeDeleukste leuksteDag Dagvoor voorsecretaresses secretaressesininDeDezorg! zorg! SECRETARESSE SECRETARESSE CONGRES CONGRES Hét Afdelings- en MediscH secretAresse cong Hét Afdelings- en MediscH secretAresse congres 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN heelhollandzorgt

€ 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS € APRIL 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS 20 | NBC NIEUWEGEIN 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN

036 547 21 50 • info@vanvlietmedical.nl • www.vanvlietmedical.nl

€ 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF € 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF

PERSOON GRATIS!* PERSOON GRATIS!* €6E 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS €6E 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS gelijktijdige aanmelding €* Bij 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF gelijktijdige aanmelding €* Bij 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF 6E6E PERSOON GRATIS!* PERSOON GRATIS!*

2017 2017 Hét De leukste Dag voor secretaresses in De zorg! Hét Afdelingsen MediscH secretAresse congre De leukste Dag voor secretaresses in De zorg! Hét Afdelingsen MediscH secretAresse congres 20 APRIL |jeNBC NIEUWEGEIN Afdelings& Medisch 20 APRIL |jecontinu NBC NIEUWEGEIN AlsAls secretaresse heb te maken met verschillende mensen. secretaresse heb continu te maken met verschillende mense * Bij gelijktijdige aanmelding * Bij gelijktijdige aanmelding

20leukste APRIL |Dag NBCvoor NIEUWEGEIN De secretaresses in De zorg!

√DE Leer van muren deuren te 20leukste APRIL |Dag NBCvoor NIEUWEGEIN LEUKSTE DAG VOOR IN vaardigheden is is daarbij cruciaal, net alsals jeSECRETARESSES taalkennis enen secretariële DE LEUKSTE DAG VOOR SECRETARESSES vaardigheden daarbij cruciaal, net je taalkennis secretarië De secretaresses in De zorg!

SECRETARESSE CONGRES Hét Afdelings- en MediscH secretAresse congres

Als secretaresse heb je je continu te te maken met verschillende mensen. HetHp maken Als secretaresse heb continu maken met mensen. Afdelingsenen Medisch Secretaressecongres enverschillende krijg theoretische en AfdelingsMedisch Secretaressecongres en krijg theoretische e € 219,- (EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS vaardigheden is daarbij cruciaal, net alsals je je taalkennis en secretariële vaava vaardigheden is daarbij cruciaal, net taalkennis en secretariële 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN √ Echt contact te maken waardoor je nog beter invulling kunt geven aan je functie! waardoor je nog beterheb invulling kunt geven aan jemet functie! Als secretaresse je continu te maken verschillen € 219,- (EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF Als secretaresse heb je continu te maken met verschille AfdelingsMedisch Secretaressecongres enen krijg theoretische enen prak Afdelingsen Medisch Secretaressecongres krijg theoretische pr √communicatieve Jeen kennis ten opzichte van isde vaardigheden cruciaal, communicatieve vaardigheden isdaarbij daarbij cruciaal,net netalsa PERSOON GRATIS!* • waardoor Leer van deuren te te maken; €6E 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS • Leer van muren deuren maken; waardoor je muren nog beter invulling kunt geven aan je je functie! je nog beter invulling kunt geven aan functie! huidige spelling te verbeteren vaardigheden. Kom ook naar Hét Afdelingsen Medisch € 2S vaardigheden. Kom ook naar Hét Afdelings- en Medisch gelijktijdige aanmelding €* Bij 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF VROE € 219,- (excl btw) contact te te maken enmaken informatie • Leer Echt contact •• Leer van muren deuren te maken; theoretische enpraktijkgerichte praktijkgerichte informatiemee, mee,waardoo waardo gelijktijdige aanmelding √theoretische Contact temaken door •Echt van muren deuren te maken; €* Bij 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF 6E PERSOON GRATIS!* 6e PE De leukste Dag voor secretaresses in De zorg! VROEGBOEKKORTING geven aan je je functie! geven functie! *Bij ge 6E PERSOON GRATIS!* * Bij gelijktijdige aanmelding het kiezen van de juiste kennis ten opzichte van de huidige spelling te te verbeteren •• Echt contact teaan maken 20 APRIL |jeNBC • NIEUWEGEIN Je kennis ten opzichte van de huidige spelling verbeteren •Je Echt contact te maken 6e PERSOON GRATIS* Als secretaresse heb continu te maken met verschillende mensen. Het inzetten van commun *Bij gelijktijdige aanmelding * Bij gelijktijdige aanmelding woordkeuze 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN 20 APRIL |Dag NBC NIEUWEGEIN √VOOR Leer van muren deuren tevan maken ••zorg! Je kennis ten opzichte van de huidige spelling te te verbeteren √ Leer van muren deuren te maken teals maken door het kiezen dede juiste woordkeuze Als secretaresse heb je continu te maken met verschillende mensen. Het inzetten vanvoor communicatieve DE LEUKSTE DAG SECRETARESSES IN DE ZORG! vaardigheden is daarbij cruciaal, net jemaken taalkennis en secretariële vaardigheden. Kom ook n •Contact kennis ten opzichte van de huidige spelling verbeteren • Je Contact te door het kiezen van juiste woordkeuze De leukste secretaresses in De contact tete maken Als secretaresse heb je continu te√maken met verschillende mensen. en Hetpraktijkgerichte inzetten van communicatie √Echt Echt contact maken Afdelingsen Medisch Secretaressecongres en krijg theoretische informatie DE LEUKSTE IN DE ZORG! vaardigheden is daarbij DAG cruciaal,VOOR net als jeSECRETARESSES taalkennis en secretariële vaardigheden. Kom ook naar Hét • Contact tekennis maken door het kiezen van dehet juiste woordkeuze • Contact te maken door het kiezen van de juiste woordkeuze Maak met collega’s uit € 219,- (EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS √net√Je ten opzichte van de huidige spelling tete verbe Jekennis ten opzichte van de huidige spelling ver vaardigheden is daarbij cruciaal, als jekennis taalkennis en secretariële vaardigheden. Kom ook naar H 20 APRILvan | NBC NIEUWEGEIN Als secretaresse heb je continu te maken met verschillende mensen. en Het inzetten communicatieve waardoor je nog beter invulling kunt geven aan je functie! Afdelingsen Medisch Secretaressecongres en krijg theoretische mee, Als secretaresse heb je continu te maken met verschillende mensen. Het inzette Maak kennis met collega’s uit het vak en deel op een leuke manier €praktijkgerichte 219,- (EXCL.BTW)informatie | REGULIER TARIEF √ Contact te maken door het kiezen van de juiste woord vak en deel op een leuke manier Maak met collega’s uit het vak en deel van op een leuke manie √kennis Contact te maken door het kiezen de juiste woor Afdelingsen Medisch Secretaressecongres en krijg theoretische en praktijkgerichte informatie meee vaardigheden is daarbij cruciaal, net als je taalkennis en secretariële vaardigheden. Kom ook naar Hét communicatieve vaardigheden is daarbij cruciaal, net als je taalkennis en secret PERSOON GRATIS!* waardoor je nog beter invulling kunt geven aan je functie! €6E 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS • Leer van deuren teMaak maken; ervaringen! Maak kennis met collega’s uituit hethet vakvak enen deel opop een leuke manier erva Als secretaresse heb je continu teenmaken met verschillende mensen. Het inzetten van kennis met collega’s deel een leuke manier erv waardoor je muren nog beter invulling geven aan je functie! €vak 219,(excl btw) Afdelingsen Medisch Secretaressecongres krijg in theoretische en praktijkgerichte informatie mee,TARIEF vaardigheden. Kom ookkunt naar Hét Afdelingsen Medisch Secretaressecongres en Maak kennis met collega’s uituit het en deel op een leuke gelijktijdige aanmelding Maak kennis met collega’s het vak en deel op een leuk MET O.A.: €* Bij 219,(EXCL.BTW) |en REGULIER MET O.A.: De leukste Dag voor secretaresses De zorg! communicatieve vaardigheden is daarbij cruciaal, net als je taalkennis secretariële VROEGBOEKKORTING • Leer vanje muren deuren te maken; Echt contact te maken theoretische en praktijkgerichte informatie mee, waardoor je nog beter invulling •• Leer van muren deuren te maken; waardoor nog beter invulling kunt geven aan je functie! 6E PERSOON GRATIS!* MET O.A.: METGRATIS* O.A.: 6e PERSOON vaardigheden. Kom ook naar Hét Afdelings- en Medisch Secretaresse- congres engeven krijg aan je functie! * Bij gelijktijdige aanmelding 20 APRIL JeNIEUWEGEIN kennis ten opzichte van deMET huidige spelling te verbeteren *Bij gelijktijdige aanmelding •• Echt contact te met maken Echt contact te maken theoretische en praktijkgerichte informatie mee, waardoor je nog beter kunt 20 APRIL |Dag NBC NIEUWEGEIN •• Leer van muren deuren tesecretaresses maken; Als secretaresse heb|invulling jeNBC continu te maken verschillende mensen. O.A. MET O.A. Het inzetten van communicatieve De leukste voor in De zorg! geven aan je functie! √ Leer van muren deuren te maken DE LEUKSTE VOOR SECRETARESSES INvaardigheden. DE ZORG! •• Je kennis opzichte huidige spelling te verbeteren Contact maken doorvan hetde van de juiste woordkeuze is daarbij DAG cruciaal, netteten als je taalkennis enkiezen secretariële Kom ook naar Hét Je kennis opzichte van de huidige spelling te verbeteren vaardigheden •• Echt contactten te maken € 219,- (EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS Als secretaresse heb je continu te√maken verschillende mensen. en Hetpraktijkgerichte inzetten van communicatieve Echt met contact te maken Afdelingsen Medisch Secretaressecongres en krijg theoretische informatie mee, 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN • Contact te maken door het kiezen van de juiste woordkeuze √ (EXCL.BTW) Leer van muren deuren tevan maken Jealskennis ten opzichte van de huidige spelling te naar verbeteren vaardigheden is daarbij cruciaal,√net je taalkennis en secretariële vaardigheden. Kom ook Hét Je kennis opzichte van dekiezen huidige spelling te verbeteren Contact teten maken het de juiste woordkeuze €••219,| door REGULIER TARIEF waardoor je nog beter invulling kunt geven aan je functie! BABETTE SIJBEN JAN SETTEN Als secretaresse heb je continu te maken met verschillende mensen. Het inzetten van BABETTE SIJBEN JAN VAN SETTEN JANVAN VAN SETTEN Maak√kennis met collega’s uit het het vak deel BABETTE opBABETTE een leuke ervaringen! Contact maken door kiezen van deSIJBEN juiste woordkeuze SIJBENmanier JAN VAN SETTEN √(EXCL.BTW) Echt GRATIS!* contact te maken Afdelings- en Medisch Secretaressecongres ente krijg theoretische en en praktijkgerichte informatie mee, PERSOON €6E 219,| VROEGBOEKPRIJS • Contact tekennis maken ten dooropzichte het kiezenvan van de de juiste woordkeuze Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ BABETTE SIJBEN JAN VAN SETTEN Catherina Ziekenhuis/ Deelnemer Klantenfluisteraar/ communicatieve vaardigheden is daarbij cruciaal, net als je taalkennis en secretariële Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ BABETTE SIJBEN JAN VAN SETTEN Catherina Ziekenhuis/ Deelnemer Klantenfluisteraar/ √ Je huidige spelling te verbeteren • Leer van muren deuren te maken; € 219,(excl btw)collega’s Maak kennis met uit het vak en deel op eenZiekenhuis/ leuke manier ervaringen! waardoor je nog beter Kom invulling geven je functie! gelijktijdige aanmelding TV programma HUNTED managementcoach Catherina Klantenfluisteraar/ T €* Bij 219,(EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF Deelnemer TVZiekenhuis/ programma managementcoach TV programma HUNTED managementcoach Catherina Klantenfluisteraar/ vaardigheden. ookkunt naar Hét aan Afdelingsen Medisch Secretaressecongres krijg Deelnemer TV programma managementcoach Maak kennis met collega’s uit het vak en deel op een leukeenmanier ervaringen! MET O.A.: Maak mettecollega’s het het vak en deel van op een ervaringen! √kennis Contact makenuit door kiezen deleuke juistemanier woordkeuze VROEGBOEKKORTING Deelnemer TVHUNTED programma managementcoach HUNTED Deelnemer TV programma managementcoach Echt contact te maken 6E PERSOON GRATIS!* theoretische en praktijkgerichte informatie mee, waardoor je nog beter invulling kunt •• Leer van muren deuren te6e maken; PERSOON GRATIS* METHUNTED O.A.: HUNTED Maak kennisaanmelding met collega’s uit het vak en deel op een leuke manier ervaringen! geven aan je functie!*Bij gelijktijdige aanmelding * Bij gelijktijdige Kijk voor meer informatie en inschrijve 20 APRIL |jeNBC NIEUWEGEIN Kijk voor meer informatie inschri Je kennis ten opzichte van de huidige spelling te verbeteren Maak kennis collega’s uit het met vak en deelO.A.: op een leuke••manier ervaringen! Echt contact te maken Kijk voor meer informatie enen inschrijven MET Kijk voor meer informatie en inschrijve Als secretaresse hebmet continu te maken verschillende mensen. Het inzetten van communicatieve Kijk voor meer informatie enen inschrijven o MET O.A. Kijk voor meer informatie inschrijven WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/C WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL WWW.SECRETARESSESINDEZORG. WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CON WWW.SECRETARESSESINDEZORG √ Leer van muren deuren te maken WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CO MET O.A.:en secretariële •IN kennisZORG! opzichte huidige spelling te verbeteren • Je Contact teten maken doorvan hetdekiezen van de juiste woordkeuze DE LEUKSTE DE vaardigheden is daarbij DAG cruciaal,VOOR net als jeSECRETARESSES taalkennis vaardigheden. Kom ook naar Hét SECRETARESSESINDEZORG SECR SECRETARESSESINDEZORG SE √ Echtvan contact te maken Als secretaresse heb je continu te maken met verschillende mensen. en Hetpraktijkgerichte inzetten communicatieve SECRETARESSESINDEZORG SECRETARE SECRETARESSESINDEZORG SECRETA AfdelingsMedisch Secretaressecongres en krijg theoretische informatie mee, • Contact tekennis maken ten door het kiezen van de de juiste woordkeuze METen O.A. √ Je opzichte van huidige spelling te verbeteren vaardigheden is daarbij cruciaal, net alsgeven je taalkennis secretariële vaardigheden. Kom ook naar Hét BABETTE SIJBEN JAN SETTEN ANKE VAN LUYT waardoor je nog beter invulling kunt aan je en functie! Maak√kennis mette collega’s uit het het vak en deel op een leuke ervaringen! BABETTE JANVAN VAN SETTEN ANKE VAN LUYT Contact maken door kiezen van deSIJBEN juistemanier woordkeuze heb je continu te met mensen. inzetten Als secretaresse te maken met verschillende verschillende mersen. Het Afdelingsen Medisch Secretaressecongres enmaken krijg theoretische en praktijkgerichte informatie mee, vanCatherina Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ Trainer onbewuste BABETTE SIJBEN JAN VAN SETTEN ANKE VAN LUYT Ziekenhuis/ Deelnemer Klantenfluisteraar/ Trainer onbewuste vaardigheden als je taalkennis en secretariële Maak kennis met collega’s uit het vak en deel op een leuke manier ervaringen! communicatieve vaardigheden is daarbij cruciaal, net Flyer Secretaresse_215x285mm.indd 1 Flyer Secretaresse_215x285mm.indd 1 managementcoach • Leer vanje muren deuren te maken; programma HUNTED Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ Trainer beeldvorming onbewuste Deelnemer TV programma managementcoach beeldvorming waardoor nog beter invulling kunt geven aan je functie!en Medisch SecretaresseMaak kennis congres met collega’s krijg uit het TV vak en deel op een leuke manier ervaringen! MET O.A.: vaardigheden. Kom ook naar Hét TV programma managementcoach beeldvorming vaardigheden. Kom ook naar Hét AfdelingsAfdelingsen Medisch Secretaressecongres en en krijg DeelnemerHUNTED BABETTE SIJBEN JAN SETTEN ANKE VAN LUYT BABETTE SIJBEN JANVAN VAN SETTEN ANKE VAN LUYT € 219,- (EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS 20 APRIL | NBC NIEUWEGEIN € 219,- (EXCL.BTW) | REGULIER TARIEF PERSOON GRATIS!* €6E 219,(EXCL.BTW) | VROEGBOEKPRIJS

Hét Afdelings- & Medisch

2017 Hét Afdelings- en MediscH secretAresse congres

SECRETARESSE CONGRES Hét Afdelings- en MediscH secretAresse congres

2017 Hét Afdelings- en MediscH secretAresse congres

Echt contact te maken theoretische en praktijkgerichte informatie mee, waardoor waardoorANKE je nog beter •• Leer van muren deuren teSIJBEN maken; theoretische en praktijkgerichte mee, je nog beter invulling invulling kunt kunt Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ Trainer onbewuste BABETTE JAN VAN SETTEN VAN LUYT Catherina Ziekenhuis/ Deelnemer informatie Klantenfluisteraar/ Trainer onbewuste geven aan TV je functie! programma HUNTED managementcoach beeldvorming Catherina Ziekenhuis/ Klantenfluisteraar/ Trainer onbewuste MET O.A. Deelnemer TV programma managementcoach beeldvorming je functie! Je geven kennis ten opzichte van de huidige spelling te verbeteren •• Echt contactaan te maken DeelnemerHUNTED TV programma

managementcoach

beeldvorming

HUNTED √ Leer van muren deuren tevan maken •• Je kennis opzichte van dekiezen huidige spelling te verbeteren Contact teten maken door het de juiste woordkeuze Kijk voor meer informatie en inschrijven op √ Echt contact te maken Kijk voorinformatie meer informatie en inschrijvenop op Kijk voor meer en inschrijven WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES BABETTE SIJBEN • Contact te maken door het kiezen van de juiste woordkeuze BABETTE SIJBEN √ Je kennisWWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES tenWWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES opzichte van de huidige spelling te verbeteren Catherina Ziekenhuis/ BABETTE SIJBEN Catherina Ziekenhuis/ Deelnemer Maak√kennis mettecollega’s het het vak en deel van op een ervaringen! SECRETARESSESINDEZORG SECRETARESSEINDEZORG Contact makenuit door kiezen deleuke juistemanier woordkeuze programma HUNTED Catherina Ziekenhuis/ Deelnemer TV programma SECRETARESSESINDEZORG SECRETARESSEINDEZORG TV DeelnemerHUNTED TV programma Maak kennis met collega’s uit het vak en deel op een leuke manier ervaringen! HUNTED Maak kennis met collega’s uit het vak en deelO.A.: op een leuke manier ervaringen! MET

Flyer Secretaresse_215x285mm.indd 1

Change size of advert - HAMSC_205x138mm.indd Zorg en Ziekenhuis MET O.A.

MET O.A.:

METHUNTED O.A.:

Kijk voor meer informatie en inschrijven op

voorinformatie meer informatie en inschrijvenop op Kijk voor Kijk meer en inschrijven

WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES SECRETARESSESINDEZORG

SECRETARESSESINDEZORG

JAN SETTEN JANVAN VAN SETTEN Klantenfluisteraar/ JAN VAN SETTEN Klantenfluisteraar/ managementcoach Klantenfluisteraar/ managementcoach managementcoach

SECRETARESSEINDEZORG

ANKE VAN LUYT ANKE VAN LUYT Trainer onbewuste ANKE VAN LUYT Trainer onbewuste Trainer beeldvorming onbewuste beeldvorming beeldvorming

Kijk voor meer informatie en inschrijven op voorinformatie meer informatie en inschrijvenop op Kijk voor Kijk meer en inschrijven WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES 15/02/17 7:16 pm WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES WWW.SECRETARESSESINDEZORG.NL/CONGRES 20/02/17 4:40 pm SECRETARESSESINDEZORG

SECRETARESSESINDEZORG

SECRETARESSEINDEZORG

Medisch Belicht 23

ADHD

op 5 plekken in de hersenen zichtbaar

ADHD wordt gekenmerkt door symptomen van aandachtstekort, impulsiviteit en hyperactiviteit. Een op de twintig kinderen heeft hier last van en tweederde daarvan houdt symptomen in hun volwassen leven.

maar mogelijk heeft dit ook met motivatie en emotieregulatie te maken. Daarnaast lieten de resultaten zien dat medicatie wel symptomen onderdrukt, maar geen effect heeft op de hersenvolumes van mensen met ADHD.

Geen label “De hersenverschillen zijn zeer klein, ongeveer enkele procenten kleiner. Deze konden alleen gevonden worden doordat we een hele grote onderzoekspopulatie hadden. Internationaal samenwerken is dus een absolute must”, zegt onderzoeker Martine Hoogman van het Radboudumc en eerste auteur van de publicatie, “Vergelijkbare verschillen in grootte zijn ook gevonden in andere psychiatrische aandoening zoals depressie.” Zij hoopt dat de resultaten meer begrip opleveren over ADHD en bepaalde stigma’s kunnen ontkrachten, zoals het idee dat ADHD komt door een slechte opvoeding, of alleen maar een label is voor moeilijke kinderen.

Groot internationaal onderzoek bevestigt hersenverschillen bij ADHD

Eerder hersenonderzoek liet vaak tegenstrijdige verschillen zien in de hersenen binnen de groep van mensen met ADHD, waarschijnlijk door het gebruik van verschillende onderzoeksmethoden en een te kleine onderzoekspopulatie. De meest duidelijke afwijking zagen wetenschappers in de basale ganglia, het gedeelte van het brein dat betrokken is bij emotiecontrole en cognitie.

Vijf gebieden Binnen het internationale ENIGMA-ADHD consortium werden de gegevens van 23 eerdere studies naar de volumes van zeven hersengebieden opnieuw geanalyseerd. Hieruit bleek dat het totale hersenvolume kleiner was bij mensen met ADHD, in vergelijking met gezonde proefpersonen. Specifiek waren

Zorg en Ziekenhuis

de volumes van de amygdala en de hippocampus kleiner. Ook waren drie onderdelen van de basale ganglia-onderdelen verkleind. De verschillen waren het beste zichtbaar in kinderen en minder duidelijk in volwassenen. De onderzoekers veronderstellen daarom dat de vertraging in de ontwikkeling van het brein karakteristiek is voor ADHD.

Emoties Het grootse verschil werd gevonden voor de amygdala. Dit hersengebied is waarschijnlijk gekoppeld aan ADHD door de rol die dit hersengebied speelt bij emotieregulatie. De kleinere gebieden in de basale ganglia kunnen bijvoorbeeld verklaren waarom mensen met ADHD liever snel een kleine beloning krijgen in plaats van een uitgestelde grote beloning. De rol van de hippocampus is minder duidelijk,

‘Vergelijkbare verschillen in grootte zijn ook gevonden in andere psychiatrische aandoening zoals depressie’ Hersenen en genetica De ENIGMA studie is het grootste onderzoek tot nu toe naar hersenvolumes in mensen met ADHD. In totaal zijn de hersenbeelden vergeleken van 1.713 mensen met ADHD en 1.529 mensen zonder ADHD, in de leeftijd van 4 tot 63 jaar. Ook keken de onderzoekers naar het effect van leeftijd, geslacht, medicatiegebruik en andere psychiatrische aandoeningen. ENIGMA heeft als doel om grote groepen mensen te vergelijken op het niveau van de hersenen en de genetica. Vergelijkbaar onderzoek is uitgevoerd voor schizofrenie, depressie, obsessief compulsieve stoornis en bipolaire stoornis.

reportage

Gelre ziekenhuizen

schaft nieuwste generatie Siemens PET-CT-scanner aan ‘ Deze in Nederland unieke scanner biedt patiënten en artsen de mogelijkheid scans te maken met minder stralingsbelasting ’

Zorg en Ziekenhuis

Medisch Belicht reportage

Nieuwste generatie PET-CT-scanner Gelre ziekenhuizen kocht de nieuwste generatie Biograph mCT van Siemens Healthcare De aanschaf van een PET-CT is een belangrijke mijlpaal voor Gelre ziekenhuizen. Het project loopt al 5 jaar en nu komt - na het in dienst treden van twee nucleair geneeskundigen twee jaar geleden - met de aanschaf van de PET-CT het einde in zicht. Deze in Nederland unieke scanner biedt patiënten en artsen de mogelijkheid scans te maken met minder stralingsbelasting en in de nabije toekomst nog meer mogelijkheden voor scans ten behoeve van bijvoorbeeld alzheimer, het hart en prostaatkanker. Bovendien past de aanschaf binnen de ontwikkelingen bij Gelre rondom het speerpunt oncologie en de stijgende vraag naar deze scans.

In één continue beweging een lichaamsscan De Siemens Biograph mCT Flow, die zeer snel kan scannen, maakt de PET-CT van Gelre bijzonder krachtig en uniek. Op dit moment is het de tweede PET-CT-scanner in Nederland die in één keer in een continue beweging een PET-scan van het hele lichaam maakt, in plaats van losse PET-beelden te combineren. Dit met dank aan de zogenoemde Flowmotion-technologie waarbij de tafel tijdens het onderzoek zonder onderbreking door de gantry schuift. Doordat je kunt instellen welk gebied op de scan moet komen hoeven omliggende lichaamsdelen niet bloot gesteld te worden aan straling. Dat is voor bijvoorbeeld patiënten met kanker die veel scans krijgen heel belangrijk. Zo wordt de hoeveelheid straling beperkt.

Voordelen combinatie PET- en CT-scan De combinatie van een CT-scan en een PETscan in één apparaat heeft veel voordelen, zegt nucleair geneeskundige Marc Zuijdwijk. Een CT-scanner geeft via röntgenstraling een gede-

Zorg en Ziekenhuis

tailleerd beeld van het inwendige gedeelte van de patiënt. Een PET-scan geeft juist een beeld van de stofwisseling van lichaamscellen. In het bijzonder kankercellen maar ook onstekingen hebben een afwijkende stofwisseling. Dankzij deze combinatie kan zowel de aard als de plaats van de afwijking zeer nauwkeurig worden vastgesteld.

‘De combinatie van een CT-scan en een PET-scan in één apparaat heeft veel voordelen ’ Door de stijging van het aantal aanvragen van deze scans vanwege meer bekendheid bij specialisten over de uitgebreide mogelijkheden ervan werd het financieel interessant zelf een PET-CT-scanner aan te schaffen. Dr. Michel Galjee, voorzitter van de raad van bestuur, vertelt dat de aanschaf van deze moderne scanner past bij het beleid van Gelre. Door de scanner kunnen we op bijvoorbeeld het speerpunt oncologie onze patiënten beter van dienst zijn. De scanner past daarnaast bij de opleidingsvisie en het doen van onderzoek als Topklinisch opleidingsziekenhuis met STZ-status.

‘Aanschaf van deze moderne scanner past bij het beleid van Gelre.’ De PET-CT-scanner moet na de zomer operationeel zijn. Vanaf dat moment hoeven patiënten in het verzorgingsgebied van Gelre ziekenhuizen minder ver te reizen. Er is dan voldoende capaciteit voor de vraag naar scans in het ziekenhuis en ook om bij te springen in de regio qua capaciteit. Bij Gelre kunnen scans

worden gemaakt die oudere types scanners niet of minder goed kunnen maken. Ook voor patiënten waarbij minder straling van levensbelang is kunnen voor een scan in Gelre terecht.

Nieuwste generatie PET-CT-scanner Gelre ziekenhuizen kocht de nieuwste generatie Biograph mCT van Siemens Healthcare: een PET-CT scanner die de exacte meting van metabolische processen en datakwantificering mogelijk maakt, inclusief de beoordeling van neurologische aandoeningen, tumorweefsel en de doorbloeding van het hart (perfusie). Doordat de nieuwe PET-CT is voorzien van innovatieve technologie en intelligente software levert deze scanner accurate en consistente kwantitatieve beoordelingen op. Siemens heeft klinische mogelijkheden ingebouwd in de nieuwe Biograph mCT die artsen ondersteunt bij de behandeling van een breed spectrum aan oncologische, cardiologische en neurologische aandoeningen – niet alleen door een eerdere en exactere diagnose, maar ook tijdens de planning van de behandeling en de observatie van het ziekteverloop. Doordat er meer informatie beschikbaar is, kunnen de artsen in Gelre ziekenhuizen met grotere zekerheid beslissingen nemen en de behandeling beter op de patiënt afstemmen.Nieuwe en bestaande initiatieven zijn welkom.

Bron epilepsie beter in beeld

vergroot kansen op succesvolle operatie Epilepsie is een veel voorkomende aandoening met vele verschillende verschijningsvormen. Het is niet altijd even gemakkelijk om vast te stellen of iemand epilepsie heeft of niet. Bij circa 30% van de mensen met epilepsie helpen beschikbare medicijnen onvoldoende. Bij deze mensen kan overwogen worden of de epilepsie met een operatie behandeld kan worden. Daarbij is het niet alleen belangrijk dat de diagnose epilepsie goed wordt gesteld, maar ook om zo exact mogelijk te bepalen waar de bron van de epilepsie zich bij de individuele patiënt bevindt. Dr. Albert Colon, neuroloog en onderzoeker bij het Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe: “Het wegnemen van hersenweefsel is uitermate precair werk. Wanneer we een ingreep uitvoeren, willen we uiteraard de exacte bron van de epilepsie wegnemen. De laatste jaren zijn er verbeterde technieken om de bron van de epilepsie beter in beeld te brengen. We hebben een onderzoek uitgevoerd waarin we deze nieuwe mogelijkheden zoals een verbeterde MRI of de inzet van een zogenoemde MEG hebben bekeken. Hierin is vooral gekeken naar epilepsie die vermoedelijk uit één bron in de hersenen ontstaat.”

Toekomst “Uit dit onderzoek kunnen we concluderen dat de nieuwe technieken zowel zorgen voor een betere diagnose van epilepsie als ook bij het beter in beeld krijgen van de bron van epilepsie. Daardoor kunnen we bijvoorbeeld een operatieve ingreep gerichter uitvoeren. Omdat het om zo’n ingrijpende interventie als een operatie gaat, pakken we hierop nog verder door binnen ons academisch centrum voor epileptologie met vervolgonderzoek. Met onze collega’s van het Maastricht UMC+ gaan we nogmaals 60 patiënten onderzoeken met de nieuwe technieken. Het uiteindelijke doel is om de kansen op een succesvolle hersenoperatie voor patiënten met epilepsie te vergroten.”

Medicatie of operatie? Bij zo’n 70% van alle mensen met epilepsie kunnen medicijnen helpen om de epilepsie onder controle te krijgen. Voor de overige 30% van de patiënten is dit niet het geval. Een operatieve ingreep waarbij een deel van de hersenen met de vermoedelijke bron van de

Zorg en Ziekenhuis

Bij zo’n 70% van alle mensen met epilepsie kunnen medicijnen helpen om de epilepsie onder controle te krijgen. Voor de overige 30% van de patiënten is dit niet het geval. epilepsie wordt weggenomen, kan dan een oplossing zijn. Maar er zijn meer alternatieven voorhanden. Zoals bijvoorbeeld het ketogeen dieet waarin vetten en minder koolhydraten kunnen bijdragen aan het verminderen van de epilepsie. Om patiënten en hun familieleden goed voor te lichten rond de vraag ‘Wat als medicatie niet werkt’?, organiseerden de landelijke Epilepsie Vereniging Nederland (EVN) en het expertisecentrum Kempenhaeghe op zaterdag 11 februari hierover in Heeze een patiëntendag.

Epilepsie in beeld De internationale epilepsiedag vindt dit jaar plaats op 13 februari. Wereldwijd wordt aandacht besteed aan het voorkomen van epilepsie met als thema ‘Epilepsy in the picture’. In Nederland geven de twee expertisecentra op dit gebied, Kempenhaeghe evenals SEIN, hier aandacht aan in samenwerking met het Epilepsiefonds en de landelijke patiëntenvereniging EVN.

Blaaskanker sneller ontdekt

met nieuwe methode Antonius Ziekenhuis Sneek

en nieuwe scopietechniek die het Antonius Ziekenhuis in Sneek sinds kort in huis heeft, stelt urologen in staat om blaaskanker in een vroeg stadium aan het licht te brengen. Met NBI (narrow band imaging) worden tumoren in de blaas eerder zichtbaar dan met de tot nu toe gebruikelijke technieken. De kans dat blaaskanker vroeg ontdekt wordt, neemt zienderogen toe, en daarmee ook de kans op succesvolle behandeling.

tumoren, kan de uroloog tijdens een scopie nog besluiten de NBI-techniek te gebruiken. De techniek is ter plekke toe te passen, in de scopieruimte op de polikliniek of in de OK, zonder verdere voorbereidingen door de patiënt.

Blaasklachten

Diagnose Blaaskanker

Patiënten met blaasklachten, zoals bijvoorbeeld bloed in de urine of veelvuldige blaasontstekingen, kunnen door de huisarts verwezen worden naar een uroloog voor een cystoscopie. Hierbij wordt een dunne, flexibele buis met daarin een camera via de plasbuis ingebracht in de blaas. Als er een kans is op

Per jaar krijgen in Nederland ongeveer 6000 tot 6500 patiënten per jaar de diagnose blaaskanker. Het aantal patiënten met blaaskanker is het afgelopen decennium met bijna 30 procent toegenomen. Het is de vierde meest voorkomende tumor bij mannen en ook bij vrouwen staat blaaskanker in de top tien.

‘De kans dat blaaskanker vroeg ontdekt wordt, neemt zienderogen toe’

Medisch Belicht 27

MRI

voorspelt risico op dementie

Hersenmetingen met de MRI kunnen voorspellen welke ouderen met cerebral Small Vessel Disease een verhoogd risico hebben op dementie. Dat blijkt uit onderzoek van arts-onderzoeker Inge van Uden van het Radboudumc.

Patiënten met depressieve klachten op hogere leeftijd hadden minder goede hersenverbindingen in de prefrontale cortex, het hersengebied dat een rol speelt in het reguleren van gedrag en stemming.

Cerebral Small Vessel Disease (SVD) is een verzamelnaam voor problemen in de kleine bloedvaten in de hersenen. Hierdoor ontstaan bijvoorbeeld hele kleine bloedingen of herseninfarcten. De slechtere doorbloeding beschadigt hersenweefsel en vermindert de functie van de hersenen. Hierdoor ontstaat een risico op dementie. Arts-onderzoeker Inge van Uden wilde weten welke patiënten met SVD een hoger risico hebben en volgde ruim 500 ouderen met SVD in de periode van 2006 tot 2015. Bij aanvang van de studie had geen van de deelnemers dementie. Gedurende de onderzoeksperiode volgde zij met de MRI-scanner de gevolgen van SVD in het brein.

Groter risico In de eerste vijf jaar van het onderzoek ontwikkelde een deel van de proefpersonen dementie. Het bleek dat de patiënten die bij aanvang van de studie een verkleinde hippocampus en minder witte hersenstof hadden 50 procent meer kans hadden om in die periode dement te worden. Bij patiënten van wie de hippocampus nog goed van formaat was, maar waarvan de kwaliteit van de verbindingen verlaagd

Zorg en Ziekenhuis

was, was het risico op dementie zelfs twee tot drie keer hoger. De MRI geeft dus een beter beeld van het risico op dementie dan alleen de aanwezigheid van SVD.

Depressie Als mensen op latere leeftijd voor het eerst in hun leven depressieve klachten krijgen, is dat een vroeg signaal voor dementie. Inge van Uden zag dit effect ook terug in haar onderzoekspopulatie, onafhankelijk van de ernst van de SVD. Patiënten met depressieve klachten op hogere leeftijd hadden minder goede hersenverbindingen in de prefrontale cortex, het hersengebied dat een rol speelt in het reguleren van gedrag en stemming. Opvallend was dat dit effect het sterkst was bij mensen die cognitief goed functioneerden. Inge van Uden: “Misschien vormt een laag cognitief vermogen op zich al een sterk risico op dementie, waardoor het aanvullende effect van depressieve symptomen beperkt is.”

Vroeg behandelen Van Uden: “Het zou mooi zijn als mensen bij de eerste geheugenklachten beter antwoord kunnen krijgen op de vraag ‘word ik dement?’.

Zolang er geen behandeling voor dementie is, geven cognitieve testen inzicht in de actuele situatie. Om patiënten en hun omgeving goed te kunnen begeleiden is het belangrijk om mensen met een hoger risico regelmatig te controleren. Zodra er een behandeling is die het ziekteproces kan vertragen of zelfs stop-

‘Wanneer je deze mensen in een vroeg stadium identificeert, kun je meteen gaan behandelen’ pen, wordt MRI-onderzoek erg zinvol om hoog risicopatiënten eerder op het spoor te komen. Wanneer je deze mensen in een vroeg stadium identificeert, kun je meteen gaan behandelen, hopelijk voordat er veel onomkeerbare schade is ontstaan.” Inge van Uden voerde haar onderzoek uit binnen het RUN DMC project (Radboud University Nijmegen, Diffusion Magnetic Cohort studie), mede gesubsidieerd door MIRA (Universiteit Twente) en ZonMw.

lifestyle

Drs. Ronald van Rooden voorzitter raad van advies Heel Holland Zorgt

“Ik heb een moeder van 87. Sinds het overlijden van mijn vader woont ze alleen.”

an het woord is Ronald van Rooden (52), voorzitter van de Raad van Advies van Heel Holland Zorgt. “Zoals mijn moeder zijn er heel veel ouderen in Nederland. Ze wonen nog graag op zichzelf, maar niet alles lukt meer. Dan is het fijn als je mensen om je heen hebt die je kunnen helpen.” “We hebben allemaal te maken met zorg en welzijn, iedere dag. Als patiënt, als buurtbewoner, als familielid, als vriend. Je kunt er niet om heen dat er veel mensen zijn die zorg en aandacht nodig hebben.

Zorg en Ziekenhuis

Het Waarom van Heel Holland Zorgt Gelukkig zijn er ook veel mensen die dit kunnen geven! Op al deze mensen richten wij ons met Heel Holland Zorgt. Met inzet van tv,

‘Iets betekenen voor een ander is het mooiste dat er is’ krant en social media willen wij het hele jaar door aandacht geven aan wat er speelt in zorg en welzijn, wat dat voor jou en jouw omgeving betekent.”

Boodschap Heel Holland Zorgt “Wat zou het mooi zijn als iedereen die zorg en aandacht nodig heeft, die ook kan krijgen. ‘Wat kun jij doen voor een ander?’ is eigenlijk de boodschap van Heel Holland Zorgt. Heel Holland Zorgt is samen genieten, samen delen, samen strijden, samen beleven en samen zorgen!”

lifestyle

Week van Zorg en Welzijn Open dagen bij Zorg en Welzijn!

Ruim duizend locaties van zorgen welzijnorganisaties in het hele land openen hun deuren voor het grote publiek. Kom ook kijken naar het werk van de ruim één miljoen medewerkers en vele vrijwilligers die zich dagelijks met passie en professionaliteit inzetten voor hun cliënten en patiënten. Op www.weekvanzorgenwelzijn.nl is te zien welke locaties bij jou in de buurt deelnemen.

Zorgfietsdag Vrijdag 17 maart Stap 17 maart op je fiets naar je werk en doe ook mee met de landelijke Zorgfietsdag! Deel een foto van jouw fietsmoment op Heel Holland Zorgt en inspireer zo anderen ook te gaan fietsen. Heel Holland Zorgt is een platform van social media, tv en krant waarbij op betrokken wijze bijzondere verhalen van liefde en passie uit zorg en welzijn worden verteld en in beeld worden gebracht.

Maandag 13 maart vliegt Maarten van der Weijden heel Nederland rond om de Week van Zorg en Welzijn te openen.

13 tot en met 18 maart

Ambassadeur Maarten van der Weijden Nog een paar dagen en dan begint de Week van Zorg en Welzijn! Van 13 tot en met 18 maart openen ruim duizend locaties in Nederland hun deuren voor je. Duizenden zorgprofessionals, vrijwilligers en cliënten staan deze week voor je klaar om te laten zien wat Zorg en Welzijn allemaal te bieden heeft en om je te vertellen wat hun werk en hun verblijf op die locatie zo bijzonder maakt. “Iedereen krijgt ooit in zijn leven te maken met een vorm van zorg of welzijn. Ik heb het

ook mogen ervaren en wat ben ik dankbaar voor de zorg die ik heb ontvangen. Gedreven en passievolle mensen die het onderste uit de kan halen om jou te helpen. Dus kom ook langs bij één van de deelnemende organisaties en ontdek wat Zorg en Welzijn allemaal te bieden heeft!” Maarten van der Weijden Kijk voor meer informatie op www.weekvanzorgenwelzijn.nl

Beleef Zorg en Welzijn. Mis niets en like ons! @heelhollandzorgt Win een e-bike! Maak tijdens de Week van Zorg en Welzijn kans op deze QWIC e-bike. Hoe? Like onze Facebookpagina Heel Holland Zorgt en deel het bericht.

Een kijkje

achter de schermen? Verrassende ontmoetingen en actuele reportages in het tv-programma ‘Heel Holland Zorgt’. Bekende Nederlanders stappen voor even uit hun dagelijkse leventje en lopen mee met professionals in de zorg. Van 13 t/m 17 maart iedere dag te zien bij SBS6 rond de klok van half 4. Kijk vooral ook op onze facebookpagina en mis niets. Beleef Zorg en Welzijn, Like Heel Holland Zorgt.

Zorg en Ziekenhuis

Advertentie

EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT!

Eiwitten zĳn dé bouwstenen van ons lichaam. Daarom, een sneller herstel en langer fit met hoogwaardig eiwit. Belangrĳk voor kracht en de opbouw van de spieren maar ook voor wondherstel en bieden hoogwaardige eiwiten bescherming tegen infecties. Elk lekker Bouwsteentje is een zacht cakegebakje en bevat 8 gram hoogwaardig wei-eiwit. Uitstekend geschikt voor senioren of mensen die kracht bĳ moeten zetten. Bouwsteentjes zĳn dus ook versterkend voor de mensen die door ziekte of een operatie verzwakt zĳn en iets extra’s kunnen gebruiken. Tevens leuk en gastvrĳ omdat het ook een traktatie is! Bouwsteentjes zĳn bĳ elke Zorggroothandel verkrĳgbaar in de smaken Aardbei, Banaan, Chocolade en Bosvruchten. Bouwsteentjes zĳn puur natuurlĳk, zonder E-nummers. Voor particulieren zĳn de Bouwsteentjes verkrĳgbaar bĳ Jumbo Supermarkten.

Voor meer informatie: www.innopastry.com Zie hieronder de logo's van de Zorggroothandels.

Zorg en Ziekenhuis

Nu ook verkrĳgbaar zĳn de Mini-Bouwsteentjes. Net als de huidige Bouwsteentjes, maar dan de helft kleiner. De gebruikelĳke smaken per 8 stuks, 2 van elke soort in een assortimentsdoosje verpakt. Mini Bouwsteentjes zĳn veel kleiner maar in verhouding nog krachtiger en bevat elk MiniBouwsteentje 5,5 gram hoogwaardig eiwit. Dat is maar liefst 20% van de voedingswaarde. De mini-Bouwsteentjes zĳn reeds verkrĳgbaar bĳ de Zorggroothandels. Voor particulieren verwachten wĳ de mini's eind februari in de winkel te hebben.

NIEUW

STEENTJES MINI-BOUW 30 GRAM EIWIT! WAARDIG 20% HOOG KS - PER 8 STU 4 SMAKEN T K PA ER ASSORTI V

Bewust Genieten 31

‘Liefdesstofje’ maakt darmen verdraagzaam voor bacteriën Onderzoekers van de afdeling Maag-, Lever- en Darmziekten van het Erasmus MC hebben ontdekt dat het afweersysteem in de darmen een stofje aanmaakt dat ervoor zorgt dat de miljarden bacteriën die in de darmen leven daar ‘liefdevol’ worden gekoesterd. Zij publiceren over dit biochemische proces in de nieuwste editie van het toonaangevende wetenschappelijk tijdschrift Immunity dat morgen, op Valentijnsdag, verschijnt. Maikel Peppelenbosch, hoofd van het MDL-laboratorium, beschrijft in het artikel dat bij de afbraak van het aminozuur tryptofaan een stof vrijkomt die het afweersysteem vertelt dat het verdraagzaam moet reageren op de darmbacteriën. ,,Een van de afbraakproduc-

‘Onderzoek lijkt stap vooruit in behandeling patiënten met Prikkelbare Darmsyndroom’ ten van tryptofaan, kynurenine, blijkt als een liefdesdrankje te werken voor de dendritische cellen van het afweersysteem. Die geven onder invloed van kynurenine de boodschap af dat het afweersysteem de darmcellen met rust mag laten.’’

Tryptofaan Tryptofaan is een van de stoffen die het lichaam nodig heeft voor de aanmaak van de tienduizenden soorten eiwitten in het lichaam. Die zijn op hun beurt nodig voor de aanleg van de talloze typen lichaamscellen. Tryptofaan komt onder andere voor in vlees, bananen, brood en kaas. Hoge gehaltes tryptofaan zitten ook in bewerkte vleessoorten zoals gedroogde salami.

In de hersenen zorgt de afbraak van tryptofaan voor de aanmaak van serotonine. Serotonine staat al lang bekend als ‘love hormone’

‘Liefdesstofje’ De ontdekking van het effect van het ‘liefdesstofje’ in de darmen kan een stap vooruit zijn voor de behandeling van mensen met darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Maar ook voor de talloze patiënten met het vaak onbegrepen Prikkelbare Darmsyndroom. Bij deze patiëntencategorieën reageert het afweersysteem juist veel te fanatiek op de darmflora. Het Prikkelbare Darmsyndroom is een omvangrijk probleem in Nederland. Schattingen lopen uiteen, maar gedacht wordt dat vijf tot twintig procent van de Nederlanders er in min of meerdere mate last van heeft. , ,Bij mensen met het Prikkelbare Darmsyndroom viel het al op dat ze relatief vaak producten als gedroogde worstjes eten,’’ vertelt Peppelenbosch. ,,Wellicht blijkt daaruit dat deze patiënten een soort natuurlijke behoefte hebben aan veel tryptofaan omdat bij de afbraak ervan kynurenine vrij komt.’’

‘De darmen lijken nu eenmaal zeer gevoelig voor stress’ Zeer gevoelig De oorzaak van het Prikkelbare Darmsyndroom blijft bij het merendeel van de patiënten onbegrepen. ,,Er werd wel eens gedacht dat het syndroom vooral tussen de oren zit. De darmen lijken nu eenmaal zeer gevoelig voor stress. Maar met deze ontdekking lijkt het bewijs geleverd dat het wel degelijk in de darmen zit.’’ Vervolgonderzoek zal meer duidelijkheid moeten geven over de behoefte aan tryptofaanrijk voedsel die patiënten met Prikkelbare Darmsyndroom vaak aan den dag leggen. Ook zal moeten worden onderzocht hoe de ontrafeling van dit biochemische proces kan helpen bij het vinden van nieuwe geneesmiddelen voor darmziekten.

Vijf tot twintig procent van de Nederlanders heeft er in min of meerdere mate last van.

Zorg en Ziekenhuis

Peppelenbosch voerde de studie uit in nauwe samenwerking met zijn Italiaanse collega Ursula Grohmann van de Universiteit van Perugia. Het artikel is te vinden op de website van Immunity.

Column Sanne van Leeuwen

Liefde gaat door de darmen Een onderzoek naar een liefdesstofje voor de darmen… ik heb het een paar keer gelezen. Het klinkt prachtig maar kan ik er zelf wat aan doen? Ik heb altijd geleerd dat liefde door de maag gaat, en nu gaat het ineens door mijn darmen. Maar als ik iets zeker weet is het dat mijn darmen en ik zeker geen liefdesrelatie hebben. Van kinds af aan is het al een toestand met die darmen. Ik heb echt alle vieze dingen moeten eten en drinken, maar daar ben ik op een gegeven moment toch maar mee gestopt. Want mijn liefde gaat door mijn maag. Heftig verliefd gaat er meer door mijn maag, dan in mijn vrijgezellentijd. Echt wat dat betreft kan ik beter single zijn, want dat scheelt me zo 10 kilo. Maar ja is dat geluk? Ik ben liever met mijn vriendje en een paar kilo te zwaar als ik mag kiezen. Helaas denken mijn darmen daar anders over. Maar volgens het artikel moet ik dus vooral vlees, bananen, brood en kaas eten. Goh das best te doen, alleen heb ik ook weer geleerd dat de combinatie brood en kaas niet de beste is. Maar hé alles voor een liefdevolle darmomgeving. Wat ik wel mis is de uitwerking van chocolade op mijn darmen. Voor vrouwen toch het middel voor een geluksmoment! Ik was afgelopen maand jarig en ik vond me daar toch een heerlijk recept van een Tony Chocolonely-taart op Facebook. Echt finger-lickin’ good! Het maakte mijn verjaardag toch nog net even mooier. Dus wik en weeg ik nog even tussen een liefdevolle omgeving voor mijn brain of voor mijn darmen….

Mail je tips naar redactie@zorgenziekenhuis.nl

Kok aan bed:

mensen met kanker gaan beter eten Mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen vanwege kanker, hebben vaak geen trek in eten. In Meander Medisch Centrum spelen de koks daarop in met maatwerk voor de patiënt. De kok komt persoonlijk bij de patiënten langs met zijn ‘meals on wheels’-wagen en geeft tips en adviezen, om de patiënt te stimuleren te eten. Arjan Jonker, teammanager Keuken: “De ervaringen van het eerste halfjaar zijn positief: de patiënten eten beter en dit bevordert hun herstel.”

Verrijdbaar mini-buffet Mensen met kanker volgen vaak een chemokuur in het ziekenhuis. Zo’n kuur heeft bijwerkingen en verstoort onder andere de werking van slijmvliezen in de mond. Hierdoor verandert de smaak. Mensen kunnen daardoor ’s morgens niet bij voorbaat zeggen waar

‘De ervaringen van het eerste halfjaar zijn positief’ ze bij het avondeten trek in hebben of hoeveel ze willen eten. De kok komt daarom nu met een verrijdbaar mini-buffet, de meals on wheels-wagen, naar de afdeling toe. Het eten is

vers bereid in de keuken van het ziekenhuis. Er zijn twee menu’s verkrijgbaar, met daarnaast lekkere hapjes, milkshakes, een maaltijdsalade en diverse toetjes. Samen met de seviceassistent gaat de kok kamer voor kamer persoonlijk bij de patiënten langs. Patiënten die zich goed voelen, komen uit bed om zelf bij de maaltijdwagen een keuze te maken. Alle combinaties zijn mogelijk, niets is gek. De kok geeft tips en advies, om de patiënt te stimuleren te eten. Als de partner van de patiënt aanwezig is, wordt deze ook bij de maaltijd betrokken. Vaak weten partners thuis niet goed wat voor eten prettig is voor hun zieke partner. Als er eten over is, kan de partner een bordje mee-eten.

Persoonlijke service De koks vinden het zelf leuk om persoonlijk de maaltijd te brengen en mee te denken met de patiënt. Arjan Jonker: “Het was even wennen voor de kok. Gewoonlijk staat hij in de keuken, nu tussen de patiënten voor wie hij kookt. De patiënten blijken veel meer te gaan eten door de persoonlijke service. De kok maakt de portie op maat, een standaard portie is vaak te groot en dat ontneemt iemand vaak al de zin om te gaan eten.” Omdat de ervaringen positief zijn, is het plan deze service uit te breiden naar andere afdelingen.

Olcay Gulsen traint voor een marathon voor KWF

uccesvol modeontwerpster en zakenvrouw gaat wielrennen, hardlopen en zwemmen

Olcay Gulsen, bekend als modeontwerper en eigenaar van de kledingmerken Supertrash en St. Studio, gaat voor de liveshow Marathon tegen kanker van KWF Kankerbestrijding een opmerkelijke sportieve prestatie leveren. Onder professionele begeleiding traint ze de komende maanden voor haar marathon, bestaande uit 40 kilometer wielrennen, 10 kilometer hardlopen en 1,5 kilometer zwemmen. En dit allemaal met één doel: zo veel mogelijk geld ophalen voor kankeronderzoek. Marathon tegen kanker is op woensdag 17 mei om 21.20 uur live te zien bij AVROTROS op NPO 1. “Ik ken niemand die niet iemand is verloren aan kanker. Mijn oom stierf 2 jaar geleden. Hij was nog maar 38 en liet 2 jonge kinderen achter. Met onderzoek kunnen we de dag bereiken dat kanker geen dodelijke ziekte meer is. Daar is nog veel tijd en geld voor nodig. Dat laat ik zien met deze marathon. Ook dit is een enorme uitdaging. Ik ben niet zo sportief en kan niet zwemmen. Toch ga ik er voor de volle 100% voor!”, aldus Gulsen. Voor mentale en fysieke steun wordt Olcay tijdens haar marathon per onderdeel bijgestaan door bekende en onbekende Nederlanders. Ze wordt in het trainingstraject begeleid door professionals. Via www.marathontegenkanker.nl kan iedereen zich inschrijven om mee te doen met de marathonactie van Olcay op 17 mei. Ook is er de mogelijkheid om Olcay en andere deelnemers een hart onder de riem te steken met een donatie of door zelf een marathonactie te starten voor KWF. Op woensdag 17 mei is de live tv-show Marathon tegen kanker, waarin niet alleen de marathon van Olcay maar ook een aantal andere bijzondere marathons hun ontknoping beleven en natuurlijk de opbrengsten van de acties bekend worden gemaakt. www.marathontegenkanker.nl

Arjan Jonker: “Het was even wennen voor de kok”. Gewoonlijk staat hij in de keuken, nu tussen de patiënten voor wie hij kookt. Zorg en Ziekenhuis

Bewust Genieten 33

KWF verwelkomt

Toneelgroep Amsterdam als nieuwe ambassadeur

Een toepasselijke dag om dit wereldberoemde toneelgezelschap welkom te heten als ‘Vriend van KWF’. Ze biedt een podium om de kankerbestrijding door KWF te ondersteunen. Adjunct directeur van Toneelgroep Amsterdam (TA) Wouter van Ransbeek: `Toneelgroep Amsterdam brengt theater op het scherpst van de snede, over leven en dood, over liefde en vergankelijkheid, over dat wat je niet wilt zien, over wat je afstoot en waartoe je je aangetrokken voelt. Die gevoelens en emoties spelen zich bij ons af in de veilige omgeving van het theater. Maar wij willen er als gezelschap ook zijn voor iedereen die in een onveilige omgeving met deze impactvolle emoties geconfronteerd worden.` Manager Corporate Affairs van KWF Kankerbestrijding Sigrid Attema: ‘Wereldkankerdag

staat in het teken van aandacht voor mensen die kanker hebben (gehad), en hun naasten. Toneelgroep Amsterdam doet dat op haar ei-

‘Toneelgroep Amsterdam hoort tot de boegbeelden van de Nederlandse kunst’ gen manier door een toneel te bieden aan ons ideaal: de dag bereiken waarop niemand meer sterft aan kanker. We zijn dan ook verheugd dat we haar vanaf heden ‘Vriend van KWF’ mogen noemen.’

Verbinding maken met het brede publiek Toneelgroep Amsterdam hoort tot de boegbeelden van de Nederlandse kunst in binnenen buitenland. De kern is een acteursensemble van wereldfaam, geleid door toonaangevende

Patiënten en profs bundelen krachten voor receptenboek na slokdarmkanker

ls mensen geconfronteerd worden met slokdarmkanker, staat hun hele leven op de kop. Niet alleen gaan ze een ingrijpend medisch traject in, ook het dagelijks leven verandert. Hele ‘gewone’ dingen, zoals eten, kunnen heel ingewikkeld worden. Met het verschijnen van dit kookboek vol recepten en tips hebben (ex-)patiënten en professionals alle wetenswaardigheden op papier gezet.

en niet om tegenop te zien.” Frederike Krommendijk, communicatieprofessional en schrijfster van meerdere kookboeken, ging bij patiënten, koks en diëtisten langs om verhalen en recepten te bundelen op papier: ”Veel van de patiënten hebben met vallen en opstaan weer plezier in koken en eten gekregen. Ze vonden het fijn om hun ervaringen te kunnen delen met mensen die nu hetzelfde traject ingaan.”

Op Wereldkankerdag, presenteerde KWF Kankerbestrijding Toneelgroep Amsterdam als nieuwe ambassadeur. regisseurs. Om de dagelijkse bespeling van podia over de hele wereld mogelijk te maken worden ze bijgestaan door een gedreven en veelzijdig team van technici, productieleiders, dramaturgen, theaterdocenten en ondersteunend personeel. Bij al deze vakmensen staat verbinding maken met het brede publiek centraal. Iets dat Toneelgroep Amsterdam en KWF gemeen hebben en de basis is voor deze bijzondere samenwerking. Naast Toneelgroep Amsterdam zijn zes anderen ook ambassadeur van KWF: Olympisch zwemkampioen Maarten van der Weijden, SBS-presentatrice Mirella van Markus, DJ Don Diablo, programmamaker en journaliste Fidan Ekiz, DJ en acteur Ruud Feltkamp en radio- en tv presentator Roelof Hemmen. Samen met hen zet KWF zich in voor minder kanker, meer genezing en een betere kwaliteit van leven voor (ex-)kankerpatiënten.

mensen in de vorm van preventie, diagnostiek, behandeling en verpleging. ZGT werkt aan continue verbetering en innovatie van zorg en biedt zijn deskundige medewerkers een stimulerende werkomgeving waar professionaliteit, samenwerking, opleiding en wetenschappelijk onderzoek centraal staan. U vindt ons gastvrije, NIAZ-geaccrediteerde, ziekenhuis in Almelo en Hengelo.

Van patiënten, voor patiënten “Tijdens een oncologisch revalidatieprogramma deelden slokdarmkankerpatiënten met elkaar talloze bruikbare tips: om in conditie te blijven, het slikken te vergemakkelijken, gewichtsverlies te voorkomen, misselijkheid tegen te gaan”, aldus Dr. Ewout Kouwenhoven, oncologisch chirurg bij ZGT. “Tips die zich in hun leven van alledag praktisch hebben bewezen, en die nergens staan opgetekend. Tips van patiënten, voor patiënten met gemakkelijk na te maken recepten voor alledag, zodat eten langzamerhand weer iets is om van te genieten,

Zorg en Ziekenhuis

Eén van de slokdarmpatiënten die mee werkte aan het kookboek vertelt over haar ervaringen: “Je komt er door schade en schande achter wat je kunt verdragen, en wat niet. Je moet veel meer nadenken.” De andere patiënt geeft aan dat andermans tips erg nuttig zijn, maar dat “iedereen toch zijn eigen weg moet vinden”, aldus de laatstgenoemde. Gezondheid is voor ieder mens één van de belangrijkste elementen voor een gelukkig leven. ZGT draagt bij aan de gezondheid van

Tips van patiënten, voor patiënten met gemakkelijk na te maken recepten voor alledag.

Jouw Jouw rol rol inin de de begeleiding begeleiding van van deze deze patiënten patiënten isis onmisbaar. onmisbaar.

Advertentie

HOE HOE KUN KUN JE JE PRAKTISCH PRAKTISCH EN EN EFFICIËNT EFFICIËNT SAMENWERKEN MET MET SAMENWERKEN MANTELZORGERS? MANTELZORGERS?

Editie 2017!

Hoe Hoe stimuleer stimuleer jeje de de

Heb Heb jijjij de de tijd tijd én én de de vaardigheden vaardigheden om om

de juiste juiste emotionele emotionele de zelfredzaamheid zelfredzaamheid 28 MAART 2017 REEHORST, EDE 28 MAART 2017 - REEHORST, EDE 28 MAART MAART 2017 2017 REEHORST,EDE EDE begeleiding 28 -- REEHORST, begeleiding van jouw cliënt? van jouw cliënt? tete bieden? bieden?

Ouderenpsychiatrie in de praktijk 18 april 2017 | Hotel Van Der Valk, Veenendaal Als verpleegkundige of verzorgende sta jij in de gezondheidszorg vaak het dichtst bij de patiënt, zeker bij ouderen die alleen zijn komen te staan. Dit vraagt naast een gedegen kennis van somatiek en geriatrie om het tijdig leren herkennen van diverse psychiatrische ziektebeelden zodat je op tijd kunt ingrijpen.

Alsalgemeen algemeenverpleegkundige verpleegkundige of verzorgende verzorgende krijg Als krijg je je in injouw jouwzorginstelling zorginstelling Alsalgemeen algemeenverpleegkundige verpleegkundige of verzorgende verzorgende krijg Als krijg je je in injouw jouwzorginstelling zorginstelling maarook ookin inde dethuiszorg thuiszorg steeds steeds meer te maken met revalidatie patiënten. maar maken met revalidatie patiënten. maarook ookin inde dethuiszorg thuiszorg steeds steeds meer te maken maar maken met met revalidatie revalidatiepatiënten. patiënten. Jouwrol rolin in de de begeleiding begeleiding van van deze Jouw deze patiënten patiënten is isonmisbaar. onmisbaar. Jouwrol rolin in de de begeleiding begeleiding van deze Jouw deze patiënten patiënten is isonmisbaar. onmisbaar.

Hoe Hoe werk werk jeje het het beste beste met met

samenwerken met SAMENWERKEN MET SAMENWERKEN MET samenwerken met SAMENWERKEN MET MANTELZORGERS? MANTELZORGERS? MANTELZORGERS? mantelzorgers? MANTELZORGERS? mantelzorgers?

Hoe stimuleer stimuleer Hoe Hoe stimuleer stimuleer Hoe je de je je de de zelfredzaamheid zelfredzaamheid zelfredzaamheid zelfredzaamheid van jouw cliënt? van jouw cliënt? van jouw cliënt? cliënt?

Revalidatie Revalidatie

Heb Hebjij jijde detijd tijdén én Heb Hebjijjijde detijd tijdén én de vaardigheden om de vaardigheden om de de vaardigheden vaardighedenom om de juiste emotionele de juiste juisteemotionele emotionele de de juiste emotionele begeleiding begeleiding begeleiding begeleiding te bieden? tebieden? bieden? te te bieden?

Hoe geef je Hoegeef geef je je Hoe Hoe geef je vorm aan vormaan aan vorm vorm aan verwachtings verwachtings verwachtings verwachtingsbij management management bij bij management management revalidatie?bij revalidatie? revalidatie? revalidatie?

Hoe werk je Hoe werk je je Hoe werkmet je het beste het beste met met het beste met de richtlijn de richtlijn de richtlijn Oncologische Oncologische Oncologische Oncologische Revalidatie Revalidatie Revalidatie Revalidatie

Hoe zet je Hoe Hoezet zetjeje Hoe zet in je het brein het hetbrein breinin in het brein in beweging bij beweging bewegingbij bij beweging bij patiënten met patiënten patiëntenmet met patiënten met dementie? dementie? dementie? dementie?

verwachtings HoeKUN kunJE je HOE KUN JE HOE verwachtings HoeKUN kunJE je HOE KUN JE HOE PRAKTISCH EN Praktisch en PRAKTISCH EN PRAKTISCH EN Praktisch en PRAKTISCH EN EFFICIËNT effi ciënt management EFFICIËNT bij EFFICIËNT effi ciënt management EFFICIËNT bij SAMENWERKEN MET

Kom 18 april naar dit congres en leer:

revalidatie? revalidatie?

• Hoe je bipolaire stoornissen herkent bij ouderen

• Valkuilen te herkennen rondom medicijnen alcoholverslaving bij ouderen • Wat aandachtspunten zijn bij de indicatiestelling voor psychotherapie voor ouderen • Signalen te herkennen van ouderenmishandeling

de de richtlijn richtlijn Oncologische Oncologische

Hoe Hoe zet zet jeje het het brein brein inin

beweging beweging bij bij patiënten patiënten met met dementie? dementie?

Kijk Kijk voor voor meer meer informatie informatie en en inschrijven inschrijven op op de de website website

• Wat jouw rol is als jouw patiënt systeembehandeling krijgt

www.nursingcongressen.nl/ouderenpsychiatrie

Hoe Hoe geef geef jeje vorm vorm aan aan

Bekijk het volledige programma online!

Kijk Kijk voor voor meer meer informatie informatie Kijk Kijk voor voor meer meer informatie informatie

en en inschrijven inschrijven op op de de website website en en inschrijven inschrijven op op de de website website

www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg

www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg Advertentie Revalidatiezorg 2017_215x285mm.indd Dwelet vroegboekkorting in advert Het Revalidatiezorg1 Congres.indd 1 Advertentie Revalidatiezorg 2017_215x285mm.indd Dwelet vroegboekkorting in advert Het Revalidatiezorg1 Congres.indd 1

Ad Ouderenpsychiatrie 2017 - TvV 11_100x138mm.indd 1

Dwelet 21/02/17 vroegboekkorting 4:48 PM in advert Het Revalidatiezorg Congres.indd 1

Hét kennisplatform voor mensgerichte zorginnovatie

14 t/m 16 maart 2017 Jaarbeurs | Utrecht

Zorg & ICT wordt gelijktijdig georganiseerd met Zorgtotaal, het meest complete aanbod voor de intra- en extramurale zorg. Hier kunt u gratis met uw toegangsbewijs naartoe: www.zorgtotaal.nl.

Registreer nu voor gratis toegang via: www.zorg-en-ict.nl

Zorg en Ziekenhuis

Mede mogelijk gemaakt door:

15/11/16 2:39 PM 24/01/17 6:51 pm 15/11/16 6:51 2:39 PM 24/01/17 pm

20/02/17 4:21 PM

Talent Ontwikkeld 35

Abu Dhabi zoekt

verpleegkundigen in Houten Ziekenhuizen in de Verenigde Arabische Emiraten werven medisch personeel in Houten. Het Arabische land kampt met een groot tekort en is daarom hier op zoek naar geschikte verpleegkundigen. Zo is het recruitmentbureau FlexMix uit Houten ingeschakeld om tachtig verpleeg-

kundigen te zoeken voor de Cleveland Clinic Abu Dhabi. In het ziekenhuis wordt binnenkort een ic-afdeling geopend met 79 bedden. Verpleegkundigen met een hbo-opleiding en ruime werkervaring kunnen zo’n 5000 euro netto per maand verdienen. Huisvesting wordt eveneens betaald.

Escaperoom in race voor innovatie-award

Nominatie van Planetree voor vernieuwende vorm van leren

et Spaarne Gasthuis is met haar Escaperoom genomineerd voor de Planetree-Innovatie-Award. De award wordt uitgereikt aan vernieuwende initiatieven waarmee een positief verschil wordt gemaakt voor patiënten. De Escaperoom is genomineerd omdat het een vernieuwende vorm is van leren over veiligheid in het ziekenhuis. Het Spaarne Gasthuis is dan ook bijzonder trots op deze nominatie.

Escaperoom In de Escaperoom wordt een team van ziekenhuismedewerkers opgesloten in een kamer en weer vrijgelaten wanneer het in 1 uur een code weet te kraken. Het doel is om vraagstukken rond veiligheid op te lossen. Om dit te doen is samenwerken een vereiste. De kennis van veiligheid wordt getest aan de hand van allerlei puzzels en raadsels. Tegelijkertijd wordt binnen de Escaperoom een crisissituatie nagebootst met de bijbehorende tijdsdruk. Zo worden deelnemers zich bewust van alle aspecten die bij veiligheid komen kijken. Maar ook leren zij wat de factor stress met iemand doet. Medewerkers van het Spaarne Gasthuis worden continu getraind om een zo veilig moge-

lijke omgeving te bieden aan alle patiënten en medewerkers. Hoe kunnen we de kennis van medewerkers over veiligheid testen op een interactieve en vernieuwende manier? En hoe kunnen we medewerkers stimuleren om vervolgtrainingen op dit gebied te volgen? Met deze vragen ging de Spaarne Gasthuis Academie aan de slag en ontwikkelde zelf de Spaarne Gasthuis Escaperoom. De Escaperoom was onderdeel van de veiligheidsweek, die het Spaarne Gasthuis elk jaar in november organiseert, en wordt vanwege het succes nog steeds in het ziekenhuis aangeboden. De Planetree-Innovatie Award is in het leven geroepen door Stichting Planetree Nederland. De visie van Planetree staat voor de best mogelijke zorg voor patiënten en medewerkers. Persoonlijke aandacht, veilige zorg en eigen regie en zeggenschap voor patiënten vormen belangrijke elementen in deze visie. In totaal zijn 34 initiatieven ingezonden voor de Award. Op 23 maart a.s. bepaalt de jury wie de Award in de wacht mag slepen. Hierbij kijkt zij naar of de inzending overdraagbaar is en toekomstbestendig. Het publiek mag tot 22 februari stemmen op het beste initiatief. De winnaars worden op 23 maart a.s. bekend gemaakt.

Medewerkers van het Spaarne Gasthuis worden continu getraind om een zo veilig mogelijke omgeving te bieden aan alle patiënten en medewerkers.

Zorg en Ziekenhuis

Column Sanne van Leeuwen

Valse concurrentie De tekorten aan zorgprofessionals op minimaal niveau 4 neemt in rap tempo toe. Zorg- en welzijnsorganisaties weten niet meer hoe ze de tekorten snel moeten aanpakken, zij-instroomtrajecten ploppen overal op en lager geschoolden worden gemotiveerd om zich bij te scholen. Toch zullen deze tekorten niet binnen een jaar of twee opgelost zijn. Dit betekent niet alleen dat organisaties heel hard moeten werken aan hun employer branding, maar ook aan het behoud en de doorstroming van personeel. Maar naast dit alles komt daar ineens een mega concurrent de hoek om rijden. En zeg nou eerlijk, wie spreekt een salaris van 4 a 5000,- in een zon overgoten land nou niet aan. Vooral voor de jongeren is dit een onweerstaanbaar aanbod, lijkt mij. Of misschien toch ook wel voor de wat ouderen alleenstaanden waar de kinderen van uit gevlogen zijn. Dus hoe gaan we deze toppers in eigen land houden? Wat hebben wij in ons koude kikkerlandje te bieden om hen niet uit te laten vliegen? Ik denk een dat dit een strijd is die je niet moet willen strijden. Laat hen die willen gaan, laat hen ervaring opdoen. Want uiteindelijk komen ze wel terug naar Nederland. En dan kunnen we van hen leren.. Hun kennis en ervaring is denk ik meer waard dan we ons beseffen, dus in plaats van een verharde concurrentieslag, zou ik inzetten op kennisoverdracht in de toekomst. Laat hen vliegen, ervaren, genieten en maak over een paar jaar werken in Nederland zo aantrekkelijk dat ze terug komen en onze zorg een boost geven.

De multitraumapatiënt vergrijst

Kans op overleving is de afgelopen jaren toegenomen Bijna de helft van de multitraumapatiënten is tegenwoordig een oudere patiënt. De grootste groep patiënten bevindt zich in de leeftijdscategorie 75 tot 90 jaar. Dat is een belangrijke bevinding van traumachirurg Koen Lansink (45), die dinsdag 14 februari promoveerde aan de Universiteit van Utrecht. Ouderen hebben bovendien andere verwondingen dan jongeren; zij hebben vaker letsel aan het hoofd, de borstkas en de wervelkolom, terwijl buikletsel veel minder vaak voorkomt. In het proefschrift ‘Trauma Systems, An Era of Development’ beschrijft traumachirurg Lansink verschillende aspecten van het traumasysteem in Nederland. Hij heeft de gegevens van bijna 60.000 patiënten in de periode 2010-2014 geanalyseerd. Daardoor maakt Lansink inzichtelijk hoe de verbetering van het traumasysteem de uitkomst van zorg positief heeft beïnvloed. Zo is de kans op sterfte voor traumapatiënten in een level 1 traumacentrum met 26 procent gedaald. Momenteel overleeft 98 procent van de patiënten een trauma. “Dat maakt dat wij onze focus deels moeten verleggen naar hoe de patiënt overleeft”, stelt Lansink. Via een vervolgstudie wil hij beter inzicht krijgen in de gevolgen van een trauma.

De jaren tellen Met zijn proefschrift toont Lansink aan dat de zorg voor de oudere patiënt steeds belangrij-

ker wordt. “Het aantal oudere traumapatiënten neemt sneller toe dan de trend van de vergrijzende bevolking.” Lansink heeft hiervoor een verklaring: “Mensen zijn langer actief, hebben meer vrije tijd dan vroeger en verkeren in een betere conditie. Echter, de jaren tellen wel. Daardoor hebben incidenten bij ouderen grotere consequenties dan bij jongeren. Gevolg is dat de komende jaren de behoefte groeit naar ziekenhuisbedden op de afdeling Traumatologie. De trend dat er minder bedden nodig zijn in ziekenhuizen geldt dus niet voor de oudere traumapatiënt.”

Winst boeken Lansink vergeleek patiënten die rechtstreeks naar een level 1 centrum werden gebracht met patiënten die eerst in een level 2 of 3 ziekenhuis werden opgevangen en daarna toch werden overgeplaatst naar een level 1 centrum. Uitkomst is dat de kans op overlijden voor de overgeplaatste groep hoger is dan voor patiënten die direct in een level 1 centrum werden behandeld. “Op dit gebied is dus nog veel winst te boeken”, aldus Lansink. Hij heeft becijferd dat circa 40 procent van de traumapatiënten niet op de goede plek terechtkomt. “Dat kan worden verbeterd door de traumazorg verder te concentreren. Door bijvoorbeeld in Nederland één plek aan te wijzen voor de behandeling van levensgevaarlijk gewonde patiënten. Die moeten dan met een helikopter worden vervoerd.”

Traumachirurg Koen Lansink werkt sinds 2013 als traumachirurg in het ETZ in Tilburg. Lansink heeft ook onderzocht wat de meest voorkomende doodsoorzaken bij traumapatiënten zijn. Dat zijn neurotrauma (59,9 procent) en verbloeding (12,9 procent). Lansink: “Door de jaren heen zien we een afname van de sterfgevallen door verbloeding en een toename door neurotrauma.”

Verpleegkundigen erg schaars in regio Utrecht

erpleegkundigen worden al schaars maar de provincie Utrecht spant de kroon. Onderzoekers spreken van ‘zeer krap’.

kundigen uit veel ziekenhuizen als werkgever kunnen kiezen. Ook de bouw van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie, dat een intensieve wervingscampagne heeft lopen, speelt een rol.

Dat blijkt uit onderzoek van Lenneke Dijkhuis en Rick Nillessen van Randstad Consultancy, dat vandaag wordt gepubliceerd. De onderzoekers drukken de schaarste uit met een ‘krapte-indicator’. Als enige regio in Nederland krijgt de provincie Utrecht het etiket ‘zeer krap’. Dat betekent dat er maar zeer weinig werkzoekende verpleegkundigen zijn in verhouding tot het aantal vacatures.

Ziekenhuizen in de regio Utrecht gaven eerder in het AD Utrechts Nieuwsblad al aan vooral tekorten te ervaren bij gespecialiseerd verpleegkundigen. UMC Utrecht en St. Antonius betalen bijvoorbeeld extra salaris om medewerkers met bijzondere vaardigheden te lokken of te houden. Betalingen van 1.000 euro netto komen daarbij voor.

Centrale ligging

Vereiste

Dat komt volgens Nillessen mogelijk door de centrale ligging van Utrecht, waarbij verpleeg-

Ook het onderzoek van Randstad stelt vast dat vooral de behoefte aan hoger opgeleid perso-

Zorg en Ziekenhuis

neel groot is. Van de nu werkzame verpleegkundigen is net iets meer dan de helft opgeleid op hbo-niveau. Dit is echter een vereiste bij 70 procent van de openstaande vacatures. Volgens Nillessen heeft het imago van het beroep van verpleegkundige onder druk gestaan door onzekerheid de afgelopen jaren over de effecten van de invoering van de wet Wmo in de thuiszorg. Daardoor nam de instroom bij opleidingen af. Tegelijkertijd speelt de vergrijzing een rol, waardoor ouderen het vak nu verlaten. Werven met aantrekkelijke projecten en arbeidsvoorwaarden, in combinatie met opleiden moet de oplossing bieden. ,,We moeten dan wel de aansluiting en de snelheid van de scholing verbeteren’’, aldus Nillessen. Bron: algemeen dagblad

Talent Ontwikkeld 37

Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden die (regelmatig of soms) in de nachtdienst werken

In de nacht van 15 op 16 juni 2017 zetten Heel Holland Zorgt en Congressen MetZorg de zorghelden van de nacht in de schijnwerpers.

Overdag zijn er honderdduizenden verpleegkundigen en verzorgenden aan het werk, maar als Nederland slaapt zijn dat er maar een paar duizend. Als jij er daar één van bent, is dit congres speciaal voor jou. Want als het ‘s nachts donker en stil wordt en je patiënten of cliënten zich eenzaam en angstig voelen, dan zit jij aan hun bed, houdt hun hand vast en troost ze. Jij brengt die verwarde patiënt naar het juiste bed, verwarmt melk voor wie niet kan slapen en vangt familie op die waakt bij hun dierbare. Bijna onzichtbaar, maar elke nacht dichtbij.

Het Nachtcongres 15 juni 2017 • 21.30 - 06.00 uur ReeHorst, Ede onder de riem en besteden we aandacht aan specifieke zaken en situaties waar je tijdens je nachtdienst tegenaan kunt lopen, zoals: Gezond werken in de nacht Nachtelijke onrust bij dementie Incontinentiebeleid

Meer informatie vind je op www.congressenmetzorg.nl

Mede mogelijk gemaakt door Heel Holland Zorgt. Maatschappelijk crossmediaal platform voor zorg & welzijn www.heelhollandzorgt.nl

Agressie en probleemgedrag: van onzekerheid naar kracht Slaapproblemen bij verstandelijk

Congressen MetZorg. Advies & Organisatie www.congressenmetzorg.nl

gehandicapten Interventies bij pijn in de nacht De laatste zorg bij terminale patiënten

Programma Tijdens het Nachtcongres steken we alle verpleegkundigen en verzorgenden die (soms of regelmatig) in de nachtdienst werken een hart

Zorg en Ziekenhuis

Recepten die je fit houden Wakkere verpleegkundigen en verzorgenden: melden jullie je ook aan voor dit unieke congres?

Like ons op

Advertentie

Arbeidsongeschiktheidsverzekering Regel het voordelig via uw werkgever!

VIA + MUMC

29T% ING

KOR

U zorgt vaak voor anderen. Thuis en op uw werk en dat doet u met hart en ziel. Elke dag weer. Belangrĳk dat u ook goed zorgt voor uzelf. Want als u uit de running raakt, heeft dat veel impact. Ook op uw inkomen. Gelukkig kunt u geldzorgen voorkomen met de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering van Loyalis speciaal voor medewerkers van Maastricht UMC+. Uw voordelen Tot uw AOW-leeftĳd (max. 67 jaar) verzekerd van minstens 70% inkomen

Aanvullende pensioenopbouw bĳ gedeeltelĳke arbeidsongeschiktheid

Extra dekking bĳ beroepsarbeidsongeschiktheid

Lage premie: 29% collectiviteitskorting én belastingvoordeel

Sluit perfect aan op de WIA, uw eigen cao en pensioen Extra inkomenszekerheid bĳ hypotheekaanvraag

Geen medische check

(binnen 6 maanden na indiensttreding of tĳdens een actieperiode, lees de voorwaarden op www.loyalis.nl/mumc)

Al 15.000 umc-collega’s hebben deze inkomensaanvulling geregeld!

Meer weten? Ga naar www.loyalis.nl/mumc

90.1707.17 Adv Maastricht UMC+ 205x281.indd Zorg en Ziekenhuis

30-01-17 12:25

Agenda

activiteiten & seminars Het Jeukcongres 16 maart 2017 ReeHorst, Ede Jeuk is misschien wel de meest voorkomende huidklacht ter wereld en kan variëren van een milde prikkel tot een allesoverheersende en tot wanhoop drijvende sensatie. Zorgverleners hebben vaak de grootste moeite om de oorzaak te vinden (medicijngebruik, interne ziekte, huidaandoeningen, afwijkende laboratoriumuitslagen…) en ondertussen wil de patiënt van de jeuk af. Maar hoe? Tijdens dit eerste Jeukcongres besteden we aandacht aan dit grote en vaak onderschatte probleem, en gaan we in op jeuk als gevolg van intern lijden, dermatologische aandoeningen en medicatiebijwerking, anogenitale jeuk, jeuk in de terminale fase en onverklaarbare jeuk, en komen uiteraard de verpleegkundige interventies daarbij aan bod.

congressenmetzorg.nl

Week van Zorg en Welzijn 13 tot en met 18 maart Ruim duizend locaties van zorgen welzijnsorganisaties in het hele land openen hun deuren voor het grote publiek. Kom ook kijken naar het werk van de ruim één miljoen medewerkers en vele vrijwilligers die zich dagelijks met passie en professionaliteit inzetten voor hun cliënten en patiënten. Op www.weekvanzorgenwelzijn.nl is te zien welke locaties bij jou in de buurt deelnemen.

weekvanzorgenwelzijn.nl

Dag van . . . Bijzondere dagen en feestdagen 9 maart

World Kidney Day

10-03 en 11-03 NL Doet 13-03 18-03 Week van Zorg en Welzijn 20 maart

Wereldverteldag

25 maart

Landelijke Opschoondag

01-04 08-04 Autismeweek 02-04 08-04 Hartweek 7 april Wereldgezondheidsdag 21 april Koningsspelen

Zorg & ICT 14 t/m 16 maart 2017 Jaarbeurs, Utrecht Het kennisplatform voor mensgerichte zorginnovatie, biedt met zijn vakbeurs jaarlijks een overzicht van de laatste technologische innovaties binnen de zorg. Tijdens de 2017-editie staat het thema ‘De patiënt als partner’ centraal.

www.zorgenict.nl

23 april Wereldboekendag 27 april Koningsdag

Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: Janssen Rotadruk b.v. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl

De laatste zorg Massage-Complementairvakbeurs

31 maart 2017 ReeHorst, Ede

17 & 18 maart 2017 Hoevelaken

Terminale zorg is zorg aan patiënten die in het laatste stadium van een ongeneeslijke ziekte verkeren en een levensverwachting van ongeveer 3 maanden hebben. Zorg verlenen in de laatste levensfase kan heel indrukwekkend, bijzonder en waardevol zijn. Je bestrijdt als verpleegkundige of verzorgende niet meer de ziekte, maar ziekteverschijnselen zoals pijn, benauwdheid of misselijkheid. Tijdens het congres De laatste zorg wordt ingegaan op een aantal zaken waar je mee te maken krijgt in de terminale fase.

Lezingen&workshops met (ook) aandacht voor complementaire zorg bij kanker, het belang van kwaliteit van leven in het herstelproces en in de palliatieve fase. Zorgprofessionals krijgen een impressie van verschillende mogelijkheden complementaire zorg en van de gespecialiseerde opleidingen die men hierin kan volgen.

sooner.nl

Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatieen/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

congressenmetzorg.nl Kennis delen binnen de zorg

Zorg en Ziekenhuis

21 maart

24 maart

28 maart

Dag van de Medicatieveiligheid 2017

Hét Dementie Congres 2017

Het Revalidatiezorg Congres

Dementiezorg in de praktijk

Kennis is cruciaal om medicatie-incidenten te verminderen ReeHorst, Ede

Jouw dagelijkse praktijk!

ReeHorst, Ede

Het Afdelings- & Medisch

SECRETARESSE CONGRES 2017

13 april

18 april

20 april

Het Kleinschalige Zorg 2017

Ouderenpsychiatrie in de praktijk

Hét Afdelings- en Medisch Secretaressecongres

Praktische tips over de alledaagse praktijk

ReeHorst, Ede

9 mei

Leer wat jouw rol is bij het herkennen en signaleren van psychiatrische stoornissen Van der Valk Hotel, Veenendaal

11 mei

Topsprekers over Kwetsbare Ouderen

Visionairs over de behandeling van de kwetsbare oudere patiënt Met o.a. prof. dr. Erik Scherder! ReeHorst, Ede

20 juni

Het Wondzorg Congres

Verbeter jouw expertise op het gebied van wondzorg!

ReeHorst, Ede

23 juni

Klinisch Redeneren in één dag Maak (opnieuw) kennis met verschillende redeneerhulpen Van der Valk Hotel, Veenendaal

Zorgprofessional in balans Hoe blijf je in balans in een omgeving die voortdurend verandert?

ReeHorst, Ede

De leukste dag voor alle secretaresses in de zorg! NBC Nieuwegein

23 mei

Congres Oncologie

Hoe ga je om met oncologische patiënten als dit niet jouw specialisme is?

ReeHorst, Ede

27 juni

De Grote Thuiszorgdag 2017

Speel in op de laatste ontwikkelingen en wees voorbereid op de toekomst ReeHorst, Ede

Voor al onze congressen wordt accreditatie aangevraagd bij Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V. Kijk op onze website hoeveel opleidingspunten je exact behaalt per congres.