#5
mei 2017 Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers
Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten
Kennis delen binnen de zorg Heel Holland Zorgt Zorg en Welzijn RAAKT. Volg ‘Heel Holland Zorgt’ op social media. Mis niets & like ons!
Zorg voor leven geestelijk begeleider
niet alledaagse functie, maar wel van belang
Een wereld te winnen!
Koningsspelen
Zorg voor ouderen
Landelijk onderzoek naar
in tuin Het Oogziekenhuis
verzilveren van kansen
verbetering netwerkzorg
Rotterdam
voor werk en kwaliteit
p. 9
p. 16
p. 37
Professional
Advertentie
Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg ‘Hoi Dokter’ wint Award p. 7 Transplantatie zonder operatie p. 10
Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Diabetespatiënten meer inzicht en eigen regie dankzij E-health p. 18
Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap Onderhuidse chemopomp na operatie verlengt leven p. 25 Poepmonster volstaat om ziekte van Crohn snel uit te sluiten p. 26
Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg
Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Mannenrimpels ontstaan eerder en in groter getale p. 31
Deze maand sprak ik met Wouter Vlek, geestelijk begeleider in het Deventer Ziekenhuis. Bijzonder! Dat is eigenlijk alles wat ik er de eerste week over kon zeggen. Maar ja daar vul ik geen spread mee. Dus langzaam aan liet ik alles bezinken en kwam ik samen met Wouter tot dit artikel op pagina 20. Misschien zet het jou ook aan het denken nadat je het gelezen hebt! Want weet jij wie je bent en waarom je doet wat je doet? Of doe je gewoon zonder er bij stil te staan?
Sanne van Leeuwen hoofdredacteur
Vaste rubrieken Reportages en Lifestyle
Geen zwangere vrouwen op de werkvloer p. 36
van de redactie:
Voorwoord ‘Weet jij wie je bent en waarom je doet wat je doet? ’
Reportage
4
Obstetrieverpleegkundige in Amphia Amanda Loock, is obstetrieverpleegkundige in het Amphia met locaties in Breda, Oosterhout en Etten-Leur. Ze verleent zorg aan zwangeren, barenden en kraamvrouwen. Voor haar is geen dag hetzelfde en dat maakt haar werk zo leuk.
Zorg en Ziekenhuis
5
O
Op een afdeling waar nieuw leven op komst is, gebeurt altijd iets. Het ene moment verzorg je een patiënt en het volgende moment ben je aanwezig bij de geboorte van een kind. “In Amphia hebben we drie afdelingen waar onze patiënten over verdeeld worden. Iedere afdeling vraagt ook weer iets anders van je en dat maakt het zo leuk om hier te werken. De zorg die ik verleen richt zich in eerste instantie op de (aankomende) moeder, maar zodra het kindje er is dragen we ook daar de zorg voor en natuurlijk ben ik er ook voor de vader”, vertelt Amanda. “Doordat sommige patiënten hier langere tijd verblijven bouw je een band met hen op. Het is voor hen vaak een spannende periode en het is prettig als ze de verpleegkundige wat beter leren kennen. Als team verdelen we de diensten over de drie afdelingen. We nemen daarin mee welke patiënten er zijn en wie daar al eerder de verzorging op zich heeft genomen. Zelf vind ik het prettig om bij de bevalling te zijn van een patient die ik langere tijd verzorgd heb. Dat bespreken we dan in het team en daar proberen we zoveel mogelijk rekening mee te houden. Dat geldt ook voor familie of vrienden die op onze afdeling terecht komen.”
‘Doordat sommige patiënten hier langere tijd verblijven bouw je een band met hen op’ Samenwerking met de eerstelijn “We werken nauw samen met de eerstelijn. Onlangs is Annature opgericht om eerste- en tweedelijnszorg te integreren. Annature staat voor “Care naar smaak, Cure op maat”. Door intensievere samenwerking tussen verloskundigen, gyneacologen, ziekenhuis en kraamzorgorganisaties krijgen aanstaande ouders en hun baby optimale zorg. Dichtbij huis waar het kan en goed begeleid in het ziekenhuis waar dat moet. De zorg binnen Annature is kleinschalig georganiseerd zodat de zwangere en haar partner een vertrouwd team om zich heen heeft. Bij het leveren van optimale zorg hoort ook goede voorlichting. Eén keer per maand geven we bijvoorbeeld gezamenlijk voorlichting aan zwangere vrouwen. We leggen dan uit wat Annature hen te bieden heeft en dat onze nauwe samenwerking leidt tot betere zorg voor ouders en kind. Het kraamhotel bevindt zich binnen het Amphia en ligt dus dicht bij onze afdeling.
Goede voorlichting ‘Eén keer per maand geven we gezamenlijk voorlichting aan zwangere vrouwen’
Soms gebeurt het dat iemand op het laatste moment toch van het kraamhotel naar onze afdeling moet wordenovergeplaatst.. Dat is voor de (aankomende) ouders soms even omschakelen. Ze komen dan in een onbekende setting en hebben veel vragen. Maar dit betekent niet altijd dat de verloskundige de bevalling niet meer kan afronden. Een gespecialiseerd verpleegkundige of kraamverzorgende ondersteunt de Verloskundige. Zo hebben de ouders toch nog een vertrouwd persoon om zich heen.”
kamer binnenkwam begon de moeder te huilen. Wat bleek, bij haar vorige bevalling was ik degene die haar kindje had moeten reanimeren.”
‘Sinds ik zelf moeder ben geworden kan ik me beter inleven in de patiënt’ Evalueren
Inleven en aanvoelen “Sinds ik zelf moeder ben geworden kan ik me beter inleven in de patiënt. Dit betekent niet dat ik daardoor betere zorg lever. Maar soms ervaar ik het wel als pluspunt. Ik weet wat ze voelen en hoe zwaar een bevalling kan zijn. Ik kan ze dan net even dat extra steuntje in de rug bieden om door te gaan. Sommige patiënten hebben dat nodig. Als team bekijken we goed hoe een patiënt op één van ons reageert. Zo is het een keer voorgekomen dat een collega een intake deed voor een keizersnede. Ze hoorde het hartje van de baby niet en vroeg mij om mee te kijken. Toen ik de
“Wanneer er zich een acute situatie heeft voor gedaan evalueren we daarna hoe het gegaan is. Met het team lopen we nog een keer goed door wat er gebeurd is en hoe we dingen hebben aangepakt. Ook vragen we daarna aan de ouders hoe zij het ervaren hebben en of ze nog tips hebben. Zo kunnen we onze zorg steeds verbeteren en leren we iedere dag weer. Bij een training filmen we wat we doen. Ook dat evalueren we weer en pakken zaken op die aan verbetering onderhevig zijn. Samen zijn we verantwoordelijk voor de beste zorg en dat kan alleen door als team te kijken wat goed gaat en wat niet..”
Advertentie
Bijzonder Zorgnieuws
7
Verband longpuffers
met corticosteroïden en hogere BMI Inhalatiemedicatie met daarin corticosteroïden lijkt bij volwassenen een grotere kans te geven op een hogere BMI. Bij vrouwen is dit verband het sterkst. Bij vrouwen is ook een relatie aangetoond tussen het gebruik van deze ontstekingsremmende puffers en het hebben van metabool syndroom. Metabool syndroom is een verzameling aandoeningen die de kans op diabetes II en hart- en vaatziekten vergroten. Dit blijkt voor het eerst uit onderzoek van het Erasmus MC. Ofschoon nog vervolgonderzoek nodig is, en nog geen direct oorzakelijk verband is aangetoond, zijn er sterke aanwijzingen dat de puffers met corticosteroïden deze onverwachte bijwerkingen hebben voor vrouwen.
Medicatie niet links laten liggen Het is absoluut niet de bedoeling dat vrouwen hun medicatie nu links laten liggen, beklemtonen de onderzoekers. ,,Deze bevindingen suggereren dat inhalatiecorticosteroiden mogelijk grotere effecten hebben op het lichaam dan eerder werd aangenomen,’’ zegt arts-onderzoeker Mesut Savas. Professor dr. Liesbeth van Rossum, internist-endocrinoloog en hoofdonderzoeker bij het Centrum Gezond Gewicht van het Erasmus MC: ,,Als dit bij vervolgstudies inderdaad zo blijkt te zijn, zou meer aandacht voor bijwerkingen en betere afweging in de balans tussen bijwerkingen en het beoogde therapeutische effect noodzakelijk zijn. Vooral bij vrouwen met een verhoogd risico op het metabool syndroom.’’
‘Hoi Dokter’ wint Webby Award
H
oi Dokter, een applicatie die gezinnen met jonge kinderen helpt bij een ziekenhuisopname, heeft vandaag een prestigieuze Webby-award gewonnen. De prijs, ook wel internet-Oscar genoemd, werd
De award werd 25 april in toegekend aan de Amsterdamse start-up.
Ontstekingsremmers Corticosteroïden worden veelvuldig gebruikt als ontstekingsremmers. De inhalatievormen hiervan worden vaak gebruikt bij de behandeling van astma en andere longziekten. Tot voor kort werd aangenomen dat corticosteroïden vooral bijwerkingen geven als ze worden geïnjecteerd, of in tabletvorm worden geslikt, bijvoorbeeld als een prednisonkuur. Nu vinden de onderzoekers sterke aanwijzingen dat corticosteroïden ook deze bijwerkingen geven als ze op beperkte plaatsen in het lichaam worden gebruikt, en dan met name in de longen. Savas en Van Rossum deden onderzoek naar gebruik van corticosteroïden onder ruim 140.000 deelnemers aan de bevolkingsstudie Lifelines, die al vele jaren wordt uitgevoerd in het noorden van Nederland. Maar liefst één op de tien deelnemers gebruikte een geneesmiddel waarin corticosteroïden zijn verwerkt. Uit de studie blijkt dat de vrouwen die inhalatiemedicatie gebruiken, bijna een punt hogere bmi en een grotere buikomvang hebben dan niet gebruikers. Ook de kans op het hebben van verhoogde bloeddruk, hogere bloedsuikerwaarden, meer vetdeeltjes in het bloed en minder goed cholesterol (die samen het metabool syndroom vormen) is vooral bij vrouwen hoger in deze studie. Mesut Savas presenteerde deze bevindingen dinsdag 4 april op een internationaal congres in Orlando Florida aan vakgenoten.
dinsdag 25 april in New York toegekend aan de Amsterdamse start-up. De iPad applicatie helpt kinderen en hun gezin bij het voorbereiden en verwerken van een ziekenhuisopname. Zonder goede voorbereiding kan er veel spanning ontstaan, met psychische problemen, in de vorm van verlatingsangst of trauma’s, tot gevolg. Onderzoek wijst uit dat kinderen die vooraf wél goed en eerlijk zijn voorbereid op de behandeling, hier veel minder last van hebben. De app, die onderdeel is van een stichting en zonder winstoogmerk is geproduceerd, is in nauwe samenwerking met ouders, kinderen, pedagogen, artsen en onderzoekers ontwikkeld. Initiatiefnemer is ontwerpbureau Familie van Fonk.
Column Mirjam Kaijer
Wijsheid Wijsheid komt met de jaren, zeggen ze. Dat klinkt als een voldongen feit. Maar is dat ook zo? Ik ben onlangs 50 geworden. En vraag mij peinzend af of ik inderdaad zoveel wijzer ben dan 30 jaar geleden. Toen was ik 20 jaar. Zo raar, want dat lijkt gisteren. Je beseft dan opeens ten volle dat je dan ook in een ‘poep en een scheet’ 80 bent. Als je dat al mag worden. Die gedachte maakt mij een beetje recalcitrant. Zo van alles nog doen wat god verboden heeft. Want voor je het weet bekijk je de krokussen van onderen. Maar ja, ik moet ook het goede voorbeeld geven aan mijn puber dochters. Maar wat is het goede voorbeeld? Gewoon maar raak leven, op het vliegtuig stappen naar: weet ik veel waar. Een onbekende uit de kroeg trekken en de nacht van je leven beleven. Je misselijk eten aan melkchocolade in plaats van die pure 85% bocht Alles kopen wat je mooi vindt. En de duurste champagne over je vriendenclub spuiten en daarna in de plaatselijke vijver duiken met het risico te worden opgepakt? OF 1 X in de maand een Aldi wijntje. 1 x per jaar naar de camping. Alleen maar groenvoer eten omdat je vooral niets mag gaan mankeren. Werken, werken, en nog eens werken. Nooit eens risico nemen en vooral maar aan de veilige kant van het leven blijven? Ben ik wijzer geworden met de jaren? Niet echt. Wel makkelijker. Kijk bewuster naar wat ik wel en niet wil. Aan wie en wat ik mijn tijd besteed. Bewuster van het feit dat het leven ontzettend kort is. En het eeuwig zonde is als je op je sterfbed zegt: had ik maar. Aangezien je 80 bent voor je het weet, moet je af en toe lekker voor die 1e variant gaan. En af en toe een beetje voor die 2e. Alles draait om balans. In dat opzicht ben ik misschien toch wel een beetje wijzer geworden met de jaren.
8
Netwerk Intensive Care Midden Nederland is een feit Samenwerking IC-afdeling Ede met 7 ziekenhuizen De Intensive Care (IC) afdelingen in de Regio Midden Nederland gaan intensiever samenwerken. Zij vormen nu een netwerkorganisatie: het Universitair Medisch centrum Utrecht (UMCU), St Antonius ziekenhuis in Nieuwegein, St Jansdal ziekenhuis in Harderwijk, Meander Medisch Centrum in Amersfoort, Diakonessenhuis in Utrecht, Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede en Ziekenhuis Rivierenland in Tiel. Door deze samenwerking worden kennis en expertise gebundeld en uitgewisseld. Bij plaatsgebrek of wanneer specifieke expertise nodig is wordt onderling afgestemd en de patiënt eventueel overgeplaatst. Het resultaat is: excellente IC-zorg in Midden Nederland. Dat is kwaliteitswinst voor alle 1,5 miljoen inwoners in deze regio.
Organisatie van Intensive Care, waren gepubliceerd. We werkten immers al goed samen!’ De nieuwe overeenkomst gaat een stap verder. Zo spraken de aangesloten IC’s af dat zij gezamenlijk opleidingsbijeenkomsten en regionale refereeravonden gaan organiseren. Op termijn ook het afstemmen van protocollen en richtlijnen voor zorg van patiënten. Om nader kennis te maken en samen de regionale zorg op hoog niveau te kunnen bieden gaan intensivisten en IC-verpleegkundigen regelmatig een dag meekijken in een ander ziekenhuis uit het netwerk.
Overplaatsing In de praktijk zal de samenwerking goed zicht-
baar worden. Patiënten worden bij voorkeur op een IC met een speciaal expertisegebied in de regio behandeld. Zo worden trauma- en hart/longtransplantatiepatiënten voor intensieve zorg behandeld in het UMCU, patiënten met een sepsis in St. Antonius of Ziekenhuis Gelderse Vallei, etc. Alle IC’s leveren bovenal uitstekende patiëntenzorg. Bij plaatsgebrek of wanneer specifieke expertise nodig is vindt intercollegiale consultatie plaats. Als een patiënt beter af is in een ander centrum wordt deze overgeplaatst. Het vervoer van de IC patiënt wordt geregeld door speciale mobiele IC ambulance (MICU), waarin continue intensieve zorg gewaarborgd is.
Op dinsdag 25 april ondertekenden de 7 medisch hoofden van de 7 IC-afdelingen een samenwerkingsovereenkomst in aanwezigheid van enkele ziekenhuisbestuurders in Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. De medisch hoofden zijn trots op deze samenwerking als een van de eerste IC-netwerken in Nederland. Leren van elkaar en samen verder verbeteren, is het belangrijke doel.
Overeenkomstop te sporen Dave Tjan, intensivist en medisch hoofd IC in Ziekenhuis Gelderse Vallei zegt: ‘Deze samenwerkingsovereenkomst is goed tot stand gekomen nadat de landelijke richtlijnen van het Zorginstituut, de zgn. Kwaliteitsstandaard
De medisch hoofden zijn trots op deze samenwerking als een van de eerste IC-netwerken in Nederland.
Op zoek naar het beste zorgidee van Nederland voor patiënten met kanker
S
anofi Genzyme is op zoek naar het meest innovatieve project dat de zorg voor patiënten met kanker verbetert. De zorg rond kanker kan namelijk altijd beter. Daarom roept Sanofi Genzyme zorgverleners op hun ideeën te delen. Projecten kunnen tot 23 juni 2017 worden ingediend via de website: www.OncoCareChallenge.nl. De finale vindt plaats in november. Het team met het beste idee wint de Onco Care Challenge en ontvangt € 5000,- om het idee uit te werken!
Over de Onco Care Challenge Sinds 2014 organiseert Sanofi Genzyme de Onco Care Challenge als platform voor het verzamelen van ideeën rond de oncologische zorg. Om de Onco Care Challenge te winnen, moet het beste idee aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet het project een direct voordeel voor de patiënt hebben en een aantoonbare bijdrage aan de verbetering van de oncologische zorg bieden. Projecten die innovatief en creatief zijn én waarbij de patiënt centraal staat, zijn vaak het meest succesvol.
Meer informatie over de voorwaarden en beoordelingscriteria zijn te vinden op de website.
Tussentijds op de hoogte blijven? Om op de hoogte te blijven van de Onco Care Challenge kunnen geïnteresseerden zich aanmelden via een button op de website voor een nieuwsbrief. Deze nieuwsbrief zal in circa 3 edities verslag doen van de voortgang, nominaties, ingediende projecten en de winnaar.
Zorg en Ziekenhuis
9 De aanpak heeft bewezen dat de kwaliteit van zorg en de ervaring van de patiënt verbeteren, terwijl de kosten van zorg verminderen.
ParkinsonNet gaat in samenwerking met het Ministerie van VWS en ZonMw onderzoek doen naar het succes van netwerkzorg in Nederland. Het onderzoek moet leiden tot een leidraad voor initiatiefnemers die netwerkzorg voor specifieke aandoeningen willen ontwikkelen. De leidraad is daarnaast bedoeld voor bestaande netwerken die de kwaliteit willen verhogen en zal medio 2019 beschikbaar zijn.
Netwerkzorg - Een wereld te winnen! Landelijk onderzoek naar verbetering netwerkzorg
Door een toename van specialisatie in de zorg, het aantal chronisch zieken en het aantal chronische ziekten per persoon, zullen complexe zorgprocessen rondom een individuele patiënt een vlucht nemen. In veel gevallen levert niet één organisatie de benodigde zorg, maar zijn meerdere organisaties betrokken. Een goed samenwerkend netwerk van deze organisaties is van belang om de zorg voor de patiënt te verbeteren. ParkinsonNet wordt nationaal en internationaal gezien als een belangrijk voorbeeld van netwerkbenadering van zorg. De aanpak heeft bewezen dat de kwaliteit van zorg en de ervaring van de patiënt verbeteren, terwijl de kosten van zorg verminderen.
Een wereld te winnen Om de successen van netwerkzorgbenaderingen te verbreden, gaat ParkinsonNet in samenwerking met VWS en ZonMw onderzoek doen naar netwerkzorgbenaderingen in Nederland. In dit project ‘Netwerkzorg – een wereld te winnen’ worden bestaande netwerkverbanden betrokken met als doel van elkaar te leren en beter te worden. Daarbij is ook aandacht voor het samenwerken tussen deze specialistische netwerken en generalistische zorgverleners zoals de huisarts.
Leidraad Vertegenwoordigers van zorgnetwerken worden geïnterviewd en bij elkaar gebracht in werkconferenties. Daarnaast bestaat het onderzoek uit een literatuurstudie naar netwerkzorg in
binnen- en buitenland. Doel van het onderzoek is om in 2019 een leidraad te publiceren waarmee initiatiefnemers een zorgnetwerk kunnen opzetten, of waarmee bestaande netwerken hun kwaliteit kunnen verhogen.
Best practices Mark Tiemessen is projectleider van het onderzoek: “Netwerkzorgbenaderingen hebben bewezen dat specialisatie in een aandoening de kwaliteit van zorg en de ervaring daarvan van de patiënt verbetert, terwijl de kosten verminderen. Een dergelijke benadering past uitstekend bij een situatie waarbij de beste zorgverleners voor een individuele patiënt werkzaam kunnen zijn bij verschillende zorgorganisaties. Er zijn zeker best practices in Nederland, maar dé best practice is er nog niet.”
10
Sein op groen voor samenwerking ADRZ en Erasmus MC
Op 21 april heeft de Autoriteit Consument & Markt ingestemd met de beoogde samenwerking tussen het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis en het Erasmus MC. Eind vorig jaar keurde de Nederlandse Zorgautoriteit de overname al goed, de ACM heeft de gevolgen voor de concurrentie beoordeeld. Het Erasmus MC zet zich in voor een gezonde bevolking en heeft daarbij een speciale regionale functie in Zuidwest Nederland. Samen met het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis wil het Erasmus MC zorg dragen voor continuïteit van de zorg en verbetering van de kwaliteit van de zorg in Zeeland. De overheid eist bovendien dat academische ziekenhuizen zich richten op
complexe zorg en dat algemene ziekenhuizen zich bezig houden met ‘gewone’ patiëntenzorg. Door nauw samen te werken kunnen patiënten eenvoudiger op de juiste plek worden behandeld.
Samenwerking Dr. Claudia Brandenburg, voorzitter van de Raad van Bestuur van het ADRZ is verheugd over de uitspraak van de ACM. Brandenburg: “Het ADRZ is en blijft een Zeeuws ziekenhuis met als doelstelling zorg te bieden aan de Zeeuwse patiënt. Door de samenwerking kunnen bijvoorbeeld academische experts vroegtijdiger worden geraadpleegd, kunnen patiënten met complexe problemen snel worden doorverwezen en behandeld, maar
Huidtransplantatie zonder operatie
H
Met de CelluTome™-behandeling kunnen patiënten met chronische wonden geholpen worden. Omdat niet iedereen en niet elke wond geschikt is voor deze behandeling, wordt tijdens het bezoek aan het Wond Expertise Centrum – waar de behandeling plaatsvindt - bepaald of de wond geschikt is voor de CelluTome™-behandeling.
Prof.dr. Ernst Kuipers, voorzitter Raad van Bestuur van het Erasmus MC, vult aan: “Medisch specialisten in het ADRZ kunnen indien gewenst vroegtijdig advies inwinnen bij onze academische experts. Op dit moment hebben sommige van onze specialisten ook al spreekuur in Zeeland waaronder reumatologen, neurochirurgen, vasculaire internisten, dermatologen en cardiologen. Patiënten kunnen snel worden doorverwezen voor academische zorg en specialisten van ADRZ en Erasmus MC gaan samen zorgpaden en protocollen vaststellen. Dit om te zorgen voor gewaarborgde en veilige zorg.” De huidige Raad van Toezicht van het ADRZ wordt vervangen door een Raad van Commissarissen.
Wond Expertise Centrum
Sneller
De nieuwe behandelingen vinden plaats binnen het Wond Expertise Centrum (WEC) van de drie ziekenhuislocaties van Treant Zorggroep: Bethesda in Hoogeveen, Scheper in Emmen en Refaja in Stadskanaal.
Bij de behandeling wordt met een apparaatje de gezonde huid verwarmd. Door negatieve druk (400 tot 500 mmhg) en warmte (37 tot 40 graden) ontstaan blaasjes gevuld met vocht. In dit vocht bevinden zich stoffen die nodig zijn voor nieuwe huidvorming. Deze blaasjes kleven aan een pleister die vervolgens op de wond wordt aangebracht. Het doel hiervan is om de huidvorming over de wond sneller te laten verlopen.
De medewerkers zijn gespecialiseerd in de behandeling van complexe wonden. Het WEC is een van de landelijke expertisecentra op het gebied van wondbehandeling en werkt nauw samen met andere zorgverleners, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. Door de korte lijnen met de thuiszorgorganisaties wordt onnodig reizen van patiënten voorkomen en kan een eventuele wondbehandeling ook thuis plaatsvinden.
mogelijk bij Treant Zorggroep et ziekenhuis van Treant Zorggroep biedt sinds enige tijd een nieuwe methode van wondbehandeling aan. De ingreep heet ‘epidermal grafting’ met het CelluTome™ System. Dit is een huidtransplantatie die poliklinisch en zonder narcose kan worden uitgevoerd.
kunnen patiënten die ‘klaar’ zijn in het Erasmus MC ook weer snel naar hun vertrouwde ziekenhuis. De Zeeuwse patiënten houden dus zo veel mogelijk hun zorg dicht bij huis.”
‘De medewerkers zijn gespecialiseerd in de behandeling van complexe wonden’ Weinig tot geen pijn De behandeling verschilt van andere transplantatieprocedures, doordat het een korte poliklinische ingreep is. Ook is geen narcose nodig; hierdoor is het risico van een ingreep geminimaliseerd. Hoewel patiënten verschillend zijn, ervaren patiënten in de meeste gevallen weinig tot geen pijn. Inmiddels hebben er al veertien succesvolle behandelingen plaatsgevonden.
CelluTome™ System Inmiddels hebben er al veertien succesvolle behandelingen plaatsgevonden.
Zorg en Ziekenhuis
11
‘We zijn er voor alle patiënten, alle zorgverleners en alle vragen over de zorg en behandeling na het ziekenhuis’
Maandag 3 april is het nieuwe transferbureau van bureau zorgbemiddeling van het UMC Utrecht geopend met één zorginformatiepunt voor patiënten en mantelzorgers.
“We zijn niet uniek als centraal transferbureau, wél dat we transferzorg als integrale zorg benaderen, ruime openingstijden hebben en beschikbaar zijn voor zorgverlener, patiënt en mantelzorger”, vertelt Wilma Bijsterbosch, programmamanager Ziekenhuis verplaatste zorg.
5000 patiënten per jaar naar ‘huis’ In het UMC Utrecht gaan meer dan 5000 patiënten per jaar naar ‘huis’ met vervolgzorg. Het centraal Bureau Zorgbemiddeling organiseert UMC-breed de integrale (na)zorg en behandeling thuis. Bij de centrale opnamebalie in de hal, waar het zorginformatiepunt te vinden is, kunnen alle patiënten van het UMC Utrecht en hun mantelzorgers langslopen wanneer ze
Centraal bureau
zorgbemiddeling MC Utrecht nazorg voorzien. Dat kan al vanaf het moment dat de zorgrelatie met het UMC Utrecht is gestart op de polikliniek of bij een opname in het ziekenhuis. Het bureau bestaat uit transferverpleegkundigen die voor alle patiënten de transferzorg gaan coördineren. Ook de samenwerkingspartners hoeven bij vragen of onduidelijkheden maar één nummer te bellen: dat van het bureau zorgbemiddeling.
‘Ze denken dus actief mee en houden zo zelf de regie’ Het bureau is dagelijks telefonisch bereikbaar tot 19.30 uur, en ook op zaterdag open. Wilma vat samen in één zin: “We zijn er voor alle pati-
ënten, alle zorgverleners en alle vragen over de zorg en behandeling na het ziekenhuis.”
Oriënteren op mogelijkheden Met de komst van bureau zorgbemiddeling kan de transferzorg eerder worden voorbereid. Tot nu toe gebeurde dat vaak pas een paar dagen voor ontslag. Nu kunnen patiënten zich samen met de transferverpleegkundige van het bureau al eerder oriënteren op de mogelijkheden. Ook hebben ze de tijd om na te denken welke daarvan het beste bij hun leven of hun thuissituatie past. Wilma: “Ze denken dus actief mee en houden zo zelf de regie.” De verpleegafdeling of polikliniek blijft verantwoordelijk voor het volledige zorgproces. Bureau zorgbemiddeling coördineert de transfer van zorg.
Reportage
12
De verandering in de zorg werkt ook door op de arbeidsmarkt
Jelle Boonstra: ‘Hoe zorg je ervoor dat de samenleving niet alleen om winst draait?’
Een mooie taak voor RegioPlus en de regionale werkgeversorganisaties Zorg en Welzijn om daar op in te springen.
Zorg en Ziekenhuis
13
‘Afgelopen maart was het de Week van Zorg en Welzijn, voor mij de eerste keer dat ik deze Week van dichtbij mocht ervaren.’
R
egioPlus is het samenwerkingsverband van veertien regionale werkgeversorganisaties. “Onze missie is het in balans brengen en houden van de regionale arbeidsmarkt voor de grootste sector in Nederland: Zorg en Welzijn. Dit doen we door ons op bekwaam en voldoende personeel te richten, zodat de continuïteit en kwaliteit van zorg gewaarborgd blijft”, vertelt Jelle Boonstra, directeur van RegioPlus.
Maatschappelijk relevant “Voordat ik bij RegioPlus ging werken, was ik werkzaam bij de brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland. In mijn werk vind ik het belangrijk om werkzaam te zijn op het snijvlak van publiek en privaat, overheid en bedrijfsleven, en met een maatschappelijke relevantie. Het samenspel van ‘Hoe zorg je ervoor dat de samenleving niet alleen om winst draait?’”, houdt mij bezig.
‘Er werken ruim 1,4 miljoen mensen in Zorg en Welzijn, het is de meest omvangrijke sector van Nederland’ “Maatschappelijker relevant dan bij RegioPlus vind ik het denk ik nooit meer. Zorg en Welzijn raakt iedereen. Want iedereen krijgt wel eens als consument te maken met de sector. Je werkt er in, je krijgt er direct mee te maken of indirect via familie, vrienden of bekenden. Er werken ruim 1,4 miljoen mensen in Zorg en Welzijn, het is de meest omvangrijke sector van Nederland. Dat maakt mijn werk aantrekkelijk maar gelijkertijd uitdagend. Bij RegioPlus gaan we uit van de kracht van de regio’s, dat is ons uitgangspunt. Want geen
regio is hetzelfde in Nederland en kent dus ook andere arbeidsmarktproblematiek. Verstedelijking van gebieden is een maatschappelijke ontwikkeling die wereldwijd doorzet. Door dit decentraal gestuurde beleid en de keuzes die daarbij horen ligt ‘de macht’ of wel de beslissingsbevoegdheid steeds dichterbij de mens. Ook in Zorg en Welzijn zien we dit gebeuren. De decentralisatie is nu achter de rug, maar de transitie is nog steeds gaande. De zorg komt dichterbij de mens te liggen en men heeft ook steeds meer invloed op de zorg die geboden wordt. Vanuit RegioPlus kunnen we daar een bijdrage aan leveren.”
Samenwerken aan een betere arbeidsmarkt
werkgeversorganisaties doen we er alles aan om deze vertaling te verbeteren”, vervolgt Jelle.
Jullie doen er toe! “De wereld verandert in een rap tempo, dat betekent dat ook het werk in Zorg en Welzijn verandert. Dat zal de komende jaren steeds sneller gaan en vraagt dus veel van de zorgprofessionals. Het is dan goed om als professional alert te zijn op je eigen ontwikkeling en vitaliteit.
‘De wereld verandert, dat betekent dat ook het werk in Zorg en Welzijn verandert’
“RegioPlus, verenigd in 14 aangesloten werkgeversorganisaties, richten zich op de arbeidsmarkt. Met alles wat er nu gaande is, zoals de vergrijzing en vergroening, de toenemende zorgvragen en minder mensen op de arbeidsmarkt is het een hele uitdaging om te zorgen dat passende zorg geleverd kan blijven worden. Deze thema’s staan dan ook centraal voor ons. Maar we zijn er nog niet.
Afgelopen maart was het de Week van Zorg en Welzijn, voor mij de eerste keer dat ik deze Week van dichtbij mocht ervaren. Tijdens deze Week gingen mijn ogen open bij mijn bezoeken aan zorg- en welzijnsorganisaties. Er gaat al zoveel goed in de sector. En ja, er moeten nog verbeteringen door gevoerd worden. Maar schuif eens twee landen op, dan is de zorg die je ontvangt echt een stuk minder goed.
Als RegioPlus moeten we ons meer gaan profileren. We moeten duidelijker maken waar onze kracht ligt en dat ons werk er echt toe doet. Dit doen we onder andere in samenwerking met het ministerie van VWS. We voeren inhoudelijke discussies met hen over wat gerealiseerd wordt en wat dat uiteindelijk betekent voor de patiënten en cliënten. Want ook het ministerie wil beter laten zien waar hun geld naar toe gaat en wat dat oplevert. Hoe kunnen we nou meten hoe elke Euro die geïnvesteerd wordt een daadwerkelijke bijdrage levert aan de arbeidsmarkt in Zorg en Welzijn? Die arbeidsmarkt is van zoveel factoren afhankelijk dat het moeilijk is deze vertaling te maken. Maar samen met VWS en de 14 regionale
Wij Nederlanders zijn niet snel trots op wat we doen. En de mensen die in Zorg en Welzijn werken nog veel minder. Vaak is het voor hen iets dat gewoon is en wat bij hun werk hoort. Ik denk dat ze best eens wat meer trots mogen zijn op wat zij zeven dagen, 24 uur per dag neerzetten. Want ook dat zal een bijdrage leveren aan het imago en de beeldvorming van de sector. De high tech innovaties in de zorg en het patiëntgericht werken zijn echt zaken waar we trots op mogen zijn. Niets ten nadele van de zaken die soms inderdaad nog aan verbetering onderhevig zijn, maar we mogen met recht trots zijn op onze zorg die we leveren en het vak dat wordt uitgevoerd!”, sluit Jelle af.
Advertentie
Aangenaam Verzorgd
15
Plastisch chirurgische ingreep voorkomt wonden en amputaties bij suikerpatiënt Door met een eenvoudige ingreep een beknelde zenuw in de enkel van diabetespatiënten los te maken, ontdekte prof. dr. Henk Coert, afdelingshoofd Plastische Chirurgie UMC Utrecht, dat wonden aan tenen en amputaties van voeten en onderbenen te voorkomen zijn. “Dit is een belangrijke stap voor ruim één miljoen diabetespatiënten in Nederland. Zij krijgen door deze ingreep gevoel en kracht in hun voet terug. Bovendien voelen zij zich erkend in hun chronische pijnklachten zoals doofheid en tintelingen in hun tenen.” Samen met de Amerikaanse plastisch chirurg prof. dr. Lee Dellon van het Johns Hopkins Hospital in Baltimore, is Coert grondlegger van deze behandeling van beknelde zenuwen.
‘Naar verwachting heeft 7 procent van de wereldbevolking in 2035 suikerziekte’
oorzaak is van het optreden van zenuwbeknelling.
‘Prof. dr. Coert pleit in oratie voor erkenning en meten van chronische pijnklachten’ Coert sprak zijn oratie uit ter ere van zijn hoogleraarschap plastische chirurgie aan de Universiteit Utrecht. Hij bekwaamde zich de afgelopen jaren als plastisch chirurg onder andere in zenuwcompressie en zenuwchirurgie. Komende zomer wil hij beginnen met grootschalig onderzoek naar het gevoel in de voet van diabetici nadat een beknelde zenuw is losgemaakt. Hij verwacht subsidie te krijgen van de overheid om de resultaten van deze ingrepen te monitoren. “Als het geld er komt, kunnen we samen met zeven andere Nederlandse ziekenhuizen ingrepen starten en resultaten vastleggen. Het is nuttig informatie te verzamelen via een grote kwaliteitsmeting voor plastische chirurgie wereldwijd.”
Verwachting Naar verwachting heeft 7 procent van de wereldbevolking in 2035 suikerziekte. In Nederland loopt dat aantal op tot 1,5 miljoen in de komende twintig jaar. Bijna de helft van hen heeft last van beknelde zenuwen (neuropathie), zowel in handen als in voeten, en in de meeste gevallen verergert het. Deze zenuwbeknelling zorgt vaak voor zweren, wonden en infecties in de voet. Het verlies van tenen en in vergevorderde gevallen is ook amputatie van de voet of het onderbeen het gevolg. Tot op heden is niet duidelijk wat de
Kostenpost Chronische pijn door zenuwbeknelling bij diabetici blijkt een grote kostenpost voor de maatschappij. In Nederland ligt de schatting op 20 miljard euro jaarlijks: medische kosten en indirecte kosten zoals ziekteverzuim. Een grote studie in de Verenigde Staten toont aan dat de kosten voor gezondheidszorg bij patiënten met pijnlijke aandoeningen aan zenuwen op jaarbasis tussen de 560 en 635 miljard dollar liggen. Beduidend meer dan voor de behandeling van hartziekten (309 miljard dollar) en kanker (234 miljard dollar).
Bijna de helft van hen heeft last van beknelde zenuwen (neuropathie), zowel in handen als in voeten, en in de meeste gevallen verergert het.
Column Elise Disselhorst
Beweging Als kind vond ik sporten helemaal niet leuk. Voor mijn gevoel lag dat vooral aan de verplichte gymlessen op school. En dan niet eens aan het sporten zelf, maar meer aan het hele gebeuren daaromheen. In mijn herinnering draaide het vooral om populair zijn en mooi gevonden worden. En helaas was ik daar niet zo goed in. Maar ook van de sport die ik buiten school deed werd ik niet echt blij. En mijn ouders deden me destijds geen plezier met hun fietsvakanties en de – in mijn herinnering veel te lange - wandelingen. Achteraf vraag ik me wel af waarom ik het niet leuk vond. Nu vind ik bewegen namelijk heerlijk. Was het omdat het “moest” of omdat ik gewoon lui was in die tijd? Of kwam het doordat ik niet fanatiek genoeg was en daaroor ook niet echt goed in iets? Nu ik zelf kinden heb snap ik wel dat mijn ouders er veel met ons op uit gingen en dat ze wilden dat we op een sport zaten. Ook ik hoop dat mijn kinderen van sporten en bewegen houden. Ik probeer nu al zoveel mogelijk met ze naar buiten te gaan. En het liefste verhuis ik naar een huis dichtbij het bos waardoor ze straks eindeloos kunnen lopen, rennen en in bomen kunnen klimmen. Ik hoop dat ze van ons leren genieten van het buiten zijn en ook dat ze een sport vinden die bij ze past. Dat kan wat mij betreft van alles zijn. Al hoop ik stiekem wel dat het geen rugby of boksen wordt.
16
50 blinde en slechtziende kinderen Visio-school
vieren Koningsspelen in tuin Het Oogziekenhuis Rotterdam
Zorg en Ziekenhuis
17 Op 21 april vonden de landelijke Koningsspelen plaats. Veel scholen deden hier aan mee, waaronder de Visio-school in Rotterdam. Deze school voor kinderen met een visuele beperking vierde de Koningsspelen in de tuin van Het Oogziekenhuis Rotterdam. Zo’n 50 blinde en slechtziende basisschoolkinderen deden mee aan diverse activiteiten. Voor de kinderen werd onder andere een vossenjacht, speerwerpen (met een foamspeer) en kegelen georganiseerd. Ook was een luchtkussenbaan aanwezig waar de kinderen een parcours op konden afleggen. Alle spellen waren aangepast op de visuele beperking van de kinderen.
Twee enthousiaste leerkrachten Het was de eerste keer dat de kinderen van de Visio-school de Koningsspelen bij Het Oogziekenhuis Rotterdam vierden. Het initiatief kwam van twee enthousiaste leerkrachten die de Koningsspelen buiten de muren van de school wilden organiseren. De tuin van Het Oogziekenhuis was een logische keuze, omdat veel kinderen patiënt zijn bij Het Oogziekenhuis of in het verleden waren en het ziekenhuis daarom al kennen.
De spelen werden geopend door Ulco van der Ende, directeur van de school en Jan Willem Vijlbrief, kinderoogarts bij Het Oogziekenhuis Rotterdam. “We zijn erg blij dat we de Koningsspelen in de tuin van Het Oogziekenhuis mochten organiseren”, aldus Ulco van der
‘We zijn erg blij dat we de Koningsspelen in de tuin van Het Oogziekenhuis mochten organiseren’ Ende. “De kinderen hebben het erg naar hun zin gehad en vonden het leuk om op een andere locatie buiten de school de Koningsspelen te vieren. Ook de reis naar het ziekenhuis was voor de kinderen én begeleiders al bijzonder. Met zoveel blinde en slechtziende kinderen tegelijk reizen met het openbaar vervoer komt niet vaak voor!” Ook oogarts Jan Willem Vijlbrief is enthousiast over de komst van de kinderen: “Normaalgesproken bezoeken deze kinderen ons ziekenhuis alleen als ze problemen hebben met hun ogen. Erg leuk dat ze nu voor deze leuke gelegenheid naar het ziekenhuis komen!”
Voor de kinderen werd onder andere een vossenjacht, speerwerpen (met een foamspeer) en kegelen georganiseerd.
Annature geboortezorg rond met CZ over prestaties en tarieven
O
p 14 april 2017 heeft Annature geboortezorg een overeenkomst bereikt met zorgverzekeraar CZ. Beide partijen zijn het eens over de integrale geboortezorgprestaties die Annature gaat leveren en de bijbehorende tarieven voor de komende jaren.
Integrale geboortezorg Breda heeft als koploperregio het afgelopen jaar hard gewerkt aan de invoering van integrale geboortezorg en de introductie van het integraal tarief. “We zijn erg blij dat wij, zo kort na de officiële oprichting van Annature geboortezorg, met CZ afspraken hebben kunnen maken over de invoering van een integraal tarief”, aldus een van de twee directieleden van Annature, Mariska Shekary. Integrale bekostiging van de geboortezorg betekent dat zorgverzekeraars geboortezorg als één totaalpakket inkopen. Daaronder vallen eerstelijns verloskundige zorg, echozorg, waar nodig medisch-specialistische zorg in de tweede lijn en ook kraamzorg. Daarbij zijn ook afspraken gemaakt over de kwaliteit van de zorg.
‘Beide partijen zijn het eens over de integrale geboortezorgprestaties’ Annature geboortezorg Annature is op 1 november 2016 opgericht en is een organisatie voor integrale geboortezorg in de regio Breda en omstreken. Annature is een gezamenlijk initiatief van verloskundigen coöperatie Breda en omstreken, medisch specialistisch bedrijf Amphia/vakgroep gynaecologen, Amphia en Echocentrum FOCUS. De kraamzorgcoöperatie Breda sluit naar verwachting ook nog dit jaar aan. Met de oprichting van Annature komt de organisatie tegemoet aan de oproep van Minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om sterfte van pasgeborenen in Nederland terug te dringen en de kwaliteit van de geboortezorg verder te verbeteren.
18
E-health platform van Mediq
geeft diabetespatiënten meer inzicht en eigen regie
onderzoeksafdeling IQ healthcare van het Radboudumc. De resultaten van dit onderzoek zijn naar verwachting eind 2017 beschikbaar.
Over diabetes Het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem versterkt de diabeteszorg met Mediq DiaCare. Dit zorgprogramma voorziet in een beveiligd e-health platform, een app en educatie. Mensen met diabetes kunnen samen met hun behandelaar kiezen voor een bloedglucosemeter die in staat is om de gemeten bloedglucosewaarden naar de app door te sturen die doorlopend feedback geeft. Met dit inzicht kunnen mensen met diabetes hun eigen regie vergroten en met zelfvertrouwen beslissingen over hun gezondheid nemen. De diabetesverpleegkundige blijft via een beveiligde digitale omgeving betrokken bij het zorgproces. Het programma is uitvoerig getest in samenwerking met het Slingeland Ziekenhuis en wordt ondersteund door ONVZ Zorgverzekeraar.
Zelfredzaamheid “We zien dat patiënten actiever hun bloedglucosewaarden controleren en groeien in hun zelfredzaamheid”, zegt Jolanda Geessink, diabetesverpleegkundige bij het Slingeland Ziekenhuis. “De DiaCare-app toont hen direct wat het effect van bepaald gedrag of voedsel op hun bloedglucosewaarden is. Patiënten geven aan dat ze te hoge of lage bloedglucosewaarden beter kunnen voorkomen nu ze zien waardoor die ontstaan. De diabetesverpleegkundige kan meer proactief handelen en een meer coachende rol vervullen, wat voor beide partijen prettiger is.”
Slimmer en effectiever zorgproces “We zijn ook met andere ziekenhuizen in gesprek over invoering van Mediq DiaCare. Deze oplossing maakt de diabeteszorg efficiënter en effectiever door de patiënt centraal te stellen. Vanuit één omgeving hebben mensen met diabetes en hun diabetesbehandelaar inzicht in actuele informatie zoals glucosewaarden, educatie en consultvoorbereiding. Zo is er beter zicht op de diabetesregulatie en wordt zelfmanagement gestimuleerd. Het op deze manier vormgeven van zorg op maat levert niet alleen betere gezondheidsuitkomsten op, maar draagt ook bij aan het beheersbaar houden van de zorgkosten”, aldus Marco Verhofstadt, directeur Mediq Direct Diabetes.
Patiëntvriendelijkere zorg ONVZ Zorgverzekeraar is de eerste zorgverzekeraar die Mediq DiaCare ondersteunt. “Dit is een goed voorbeeld van hoe technologie de zorg beter en vooral patiëntvriendelijker kan maken”, stelt bestuursvoorzitter Jean-Paul van Haarlem. “De impact die diabetes op iemands
leven heeft is groot. Aanpassen van eetgewoontes, op vaste tijden insuline gebruiken, en vergeet ook de ritjes naar het ziekenhuis niet. Beter inzicht in de bloedglucosewaarden geeft mensen met diabetes meer eigen regie, en zorgt voor een betere balans en gezondheid.”
‘We zien dat patiënten actiever hun bloedglucosewaarden controleren en groeien in hun zelfredzaamheid’ Meting gezondheidsuitkomsten en effect op zorgkosten Om de meerwaarde van dit zorgprogramma inzichtelijk te maken, meten het Slingeland Ziekenhuis en Mediq het effect op de gezondheidsuitkomsten en zorgkosten. De testgroep bij het ziekenhuis is inmiddels uitgebreid tot 120 patiënten. Zij gebruiken de app en glucosemeter, en worden gecoacht door diabetesverpleegkundigen die het DiaCare e-health platform gebruiken. Aan de hand van hun bevindingen wordt Mediq DiaCare geoptimaliseerd en doorontwikkeld. De effectmeting wordt begeleid door
Jaarlijks horen 61.700 Nederlanders dat ze diabetes hebben en hun leven hierop moeten aanpassen. Dit betekent altijd opletten wat je eet en doet, en doen wat nodig is om je bloedglucosewaarden binnen de streefwaarden te houden.
Over Mediq DiaCare Mediq DiaCare is een zorgprogramma waarmee mensen met diabetes samen met hun diabetesbehandelaar hun zelfmanagement verbeteren, en consulten, educatie en contactmomenten op afstand doelmatiger kunnen inzetten. Het doel: een slimmer en efficiënter zorgproces, lagere zorgkosten en betere gezondheidsuitkomsten. Het zorgprogramma is ontwikkeld voor alle mensen met diabetes en start bij ziekenhuizen die de behandeling van diabetes willen optimaliseren. Meer informatie is beschikbaar via www.mediqdirectdiabetes.nl/diacare.
Zorg en Ziekenhuis
19
Betere spiertraining
Foto: Ernst-Jan Brouwer
na knieklachten
Twee jaar geleden heeft Ziekenhuis Gelderse Vallei in samenwerking met Wageningen University een Biodex aangeschaft. Dit is een apparaat voor uitgebreide metingen van spierkracht.
Fysiotherapeuten Ellen Oosting, Peter Palma en Jacquelien den Hollander proberen de Biodex uit
Inmiddels test het ziekenhuis hiermee (bijna) elke patiënt die een voorste kruisband heeft gescheurd. Met de testresultaten kan de behandelend fysiotherapeut een heel gerichte training geven. Vanuit de wijde omtrek komen patiënten hiervoor naar het Edese ziekenhuis. De Biodex is ‘s werelds meest geavanceerde apparaat op het gebied van krachtmeting en revalidatie. Het is speciaal ontwikkeld voor het testen van spieren bij patiënten met uiteenlopende klachten. Met de metingen kan tijdens de revalidatieperiode nauwlettend de vooruitgang worden gemeten en past de behandelend fysiotherapeut het niveau van de oefeningen aan.
Doel metingen De Biodex heeft verschillende functies. Zo kan de kracht van spieren en spiergroepen tussen links en rechts worden vergeleken, metingen
voor en na de operatie kunnen worden vergeleken en slot kan de uitslag vergeleken worden met gegevens uit wetenschappelijke literatuur. Drie hiervoor opgeleide fysiotherapeuten in het ziekenhuis: Jacquelien den Hollander, Ellen Oosting en Peter Palma, voeren de Biodextesten uit. Met de uitslagen van de test kan de eigen fysiotherapeut van de patiënt de vooruitgang zien en de training daarop aanpassen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de patiënt weer zijn oorspronkelijke niveau behaalt. Dat kan voor de één betekenen dat hij weer volledig zijn sport kan oppakken en voor een ander dat hij zijn dagelijkse werkzaamheden of hobby’s weer kan uitvoeren.
opgesteld voor de behandeling van een gescheurde voorste kruisband. Aan dit protocol is de Biodex aan toegevoegd.
‘Geavanceerd apparaat voor meten van verschillen in spierkracht’ Andere doelgroepen
Protocol
Naast het testen van patiënten met een gescheurde kruisband, test het ziekenhuis met de Biodex steeds meer doelgroepen waaronder patiënten na een totale knieprothese, na een hamstringblessure, om inzicht te krijgen in de algemene lichamelijke situatie, etc.
De 1e en 2e lijns(sport)fysiotherapeuten uit de regio Gelderse Vallei die gespecialiseerd zijn in het behandelen van patiënten met een voorste kruisbandruptuur, hebben samen een protocol
In de toekomst komen hier zeker nog meer doelgroepen bij zoals schouder- en heuponderzoeken en trainingsmogelijkheden met de Biodex.
Reportage
20
Wouter Vlek: ‘Alle medewerkers in het ziekenhuis bieden medemenselijkheid aan, ik ook.’
Zorg
voor leven
Wouter Vlek is geestelijk begeleider in het Deventer Ziekenhuis. Een niet alledaagse functie, maar wel een van belang. Hij is er om met mensen in gesprek te gaan als dat nodig is.
Zorg en Ziekenhuis
21
In de openbare hal van het Deventer Ziekenhuis is een stiltecentrum. Deze centrale ruimte is voor iedereen die er behoefte aan heeft.
Wie ben ik? Wouter studeerde geschiedenis, hij wilde de journalistiek in, maar liep vast op het schrijven van zijn stukken en liet zijn droom toen varen. Bij het voltooien van zijn opleiding zat hij zelf met vragen als: ‘Wie ben ik?’, ‘Wat kan ik?’. Hij hoorde van de opleiding Humanistiek in Utrecht en besloot om deze opleiding te gaan volgen. De opleiding Humanistiek is een unieke, op de praktijk gerichte menswetenschap. Humanistiek heeft twee zwaartepunten: zingeving en humanisering. Bij het thema zingeving behandel je onderwerpen als zingevingskaders, identiteiten, humanisme en levensbeschouwing.
geen andere handelingen uit te voeren. Ik ben er om naar mensen te luisteren en hen bij te staan bij de existentiële vragen die zij hebben. Artsen en verpleegkundigen geven aan wanneer zij denken dat een patiënt gebaat kan zijn bij een gesprek met mij. Zij kijken dan vooral naar de emoties die een patiënt heeft. Is iemand heel stil of teruggetrokken, of juist overmatig dapper en flink, of misschien gaat iemand juist kopje onder aan emoties. Dan schakelen ze mij in. Een gesprek met mij is niet zweverig of vaag, maar heel concreet, gewoon omdat we starten met wat er aan de hand is.”
Zorgzaam of bezorgd zijn
‘Humanistiek heeft twee zwaartepunten: zingeving en humanisering’ Globaal zou je kunnen zeggen dat hier de persoonlijke ontwikkeling en uiting van mensen centraal staan. Bij humanisering komen onderwerpen als levensloop en context, het Goede Leven en waarden en professionaliteit centraal aan bod. De maatschappelijke context van de menselijke leefwereld staat op de voorgrond. Humanistiek draait om de hedendaagse zoektocht naar humane maatschappelijke verhoudingen en een zinvol leven. Als je met Wouter in gesprek gaat ontdek je dat hij heel gerichte vragen stelt die je helpen bij de levensvragen waar we ons allemaal mee bezig houden.
Medemenselijkheid “Alle medewerkers in het ziekenhuis bieden medemenselijkheid aan, ik ook”, vertelt Wouter. “Alleen heb ik de last én de luxe dat ik mij hier volledig op kan richten. Ik hoef verder
“Zorggeven is fijnzinig. Er is een scheidslijn tussen zorgzaam zijn en bezorgd zijn. Zorg geven is voor mij: ‘Het op een goede manier inzetten van bezorgdheid, dan wordt het zorgzaamheid’. Zo had ik een patiënt die meer vertelde dan ze dacht dat kon. Er bleek iemand te zijn in haar verleden die haar het spreken had belemmerd, en die ervaring speelde haar nog steeds parten. Ze was gewoon bang, vooral voor de nacht. Dan zou hij daar weer staan en haar straffen. Ik heb haar gezegd dat ik daar dan ook zou staan, in haar verbeelding dan weliswaar, als iemand die wél wil horen wat ze
‘Het op een goede manier inzetten van bezorgdheid, dan wordt het zorgzaamheid’ heeft meegemaakt. De erkenning dat haar leven er toe deed voor mij, hielp haar verder. Het leven is niet altijd makkelijk en je mag bang zijn. Maar je moet wel een manier zien te vinden om verder te
gaan en dingen los te laten. En daar past mijn bezorgdheid niet meer. De aanzet is misschien bezorgdheid - dat moeten we elkaar ook niet onthouden, denk ik - maar dan moet het zorgzaamheid worden. Door te kijken hoe ik iemand van betekenis kan worden. Het is normatieve professionaliteit. Ik vind het belangrijk dat iemand ervaart dat hij of zij er toe doet. Soms gaat dat met een gewoon praatje, soms vraagt het diepgang en soms is de nood hoog. Het helpt mensen om samen te zoeken naar de innerlijke ruimte, de ruimte om gewoon te vertellen wat er speelt in zijn of haar leven.”
Een stilte plekje ”In de openbare hal van het Deventer Ziekenhuis is een stiltecentrum. Deze centrale ruimte is voor iedereen die er behoefte aan heeft. Een plek waar je levensvragen in overweging kunt nemen, een plek waar je even tot rust kunt komen, of waar je kunt denken aan hen die het nodig hebben. Je kunt er een kaarsje opsteken, gedichten lezen die medewerkers van ons ziekenhuis hebben verzameld in een gedichtenbundel, je kunt er zijn! Ik kom gelukkig vaak de levenskracht van mensen tegen, het vermogen te hopen en te verlangen, het kaarsje brandend te houden, te beseffen dat je het niet altijd in de hand hebt en toch het pure van het leven kunt ervaren. Soms gaat dat vanzelf en soms helpt een gesprek, bijvoorbeeld met een geestelijk begeleider. Daar wil ik beschikbaar voor zijn, of het nou voor een patiënt, een familielid of een van mijn collega’s uit het ziekenhuis is. Dat is die “hedendaagse zoektocht”, waar het in mijn opleiding om ging, in het klein. Als ik het zo mag vertellen, vind ik dat ook wel weer groot.”
Advertentie
Medische Belicht
23
Diakonessenhuis implanteert
eerste hartmonitor met smartphone-app Op 7 april, in de Nationale Hartweek, heeft het Diakonessenhuis bij de eerste patiënt in Nederland een hartmonitor geïmplanteerd die verbonden is met een smartphone-app. De patiënte is een 53-jarige vrouw uit de provincie Utrecht. Met de hartmonitor wordt onderzocht of de klachten van een patiënt worden veroorzaakt door een hartritmestoornis. Dankzij deze hartmonitor met smartphone-app hoeft de patiënt geen aparte afstandsbediening bij zich te dragen, een smartphone is voldoende, en de gegevens worden direct doorgestuurd.
Hartritme De hartritmemonitor registreert het hartritme als dit verstoord raakt, volgens vooraf aangebrachte instellingen. Als de patiënt zelf ook iets afwijkends voelt, kan hij/zij de app activeren. Via een bluetooth-verbinding registreert de app dan het hartritme en stuurt de gegevens direct, via het gsm-netwerk, door naar de beveiligde server van de fabrikant. De pacemakerspecialisten van het Diakonessenhuis controleren en analyseren dagelijks de uitslagen van de patiënten. Bij ernstige klachten kan de patiënt direct contact opnemen met het ziekenhuis om de gegevens te laten analyseren. Zonodig wordt dan de cardioloog ingeschakeld.
Gebruiksgemak Volgens cardioloog Jeroen Bucx geeft de nieuwe hartmonitor met app meer gebruiksgemak voor de patiënt dan de huidige implantaten met afstandsbediening. “Het voordeel van deze geïmplanteerde hartmonitor met app is, is dat de patiënt geen aparte afstandsbediening bij
zich hoeft te dragen, maar dat de app op de eigen smartphone geïnstalleerd kan worden. Een voordeel van de app is ook, dat de patiënt deze direct kan activeren zodra hij of zij klachten rondom het hart krijgt en dat deze de gegevens direct doorstuurt. Als de patiënt de klacht als ernstig ervaart, kan hij of zij ons bellen en dan kunnen wij meteen meekijken of de klacht is veroorzaakt door een hartritmestoornis. Met de huidige implantaten worden de gegevens pas doorgestuurd als de patiënt weer in de buurt is van zijn/haar ‘zender’ die meestal thuis op het nachtkastje staat. Ook een voordeel is de bluetooth-verbinding tussen de app en de geïmplanteerde monitor. Nu moeten mensen de afstandsbediening tegen het implantaat aan houden voor een verbinding. De app kan tot een afstand van 1,5 meter verbinding maken, en dat voelt prettiger voor de patiënt.”
Implantatie Het apparaatje zit tijdelijk in het lichaam, net onder de huid. De implantatie is een eenvoudige ingreep met weinig risico’s. De hartmonitor is een halve centimeter breed en heeft de lengte en dikte van een lucifer. De monitor wordt met een inbrenghuls geplaatst, vlak onder de huid, tussen het borstbeen en de schouder. Het implanteren duurt ongeveer 15 tot 30 minuten en gebeurt onder plaatselijke verdoving. De patiënt is na de plaatsing meteen weer op de been. De app draait onder IOS en Android. Indien de patiënt zelf geen smartphone heeft, stelt het ziekenhuis er een beschikbaar. Deze smartphone kan alleen gebruikt worden voor het activeren van de app en het verzenden van de gegevens, maar heeft geen andere functies.
‘De app kan tot een afstand van 1,5 meter verbinding maken, en dat voelt prettiger voor de patiënt.’
Column René Drost
Het niet-pluis gevoel en integriteit Onlangs werd ik betrokken in een gesprek over het niet-pluis gevoel van een verpleegkundige bij het beoordelen van een patiënt. Ik heb daar later nog lang over nagedacht. Een niet-pluis gevoel ontstaat immers niet zo maar. Hoe ga je daarmee om? Het gaat verder dan alleen maar over veilige zorg, het gaat ook over integriteit. In de afgelopen tijd zijn we in Nederland op verschillende manieren geconfronteerd met het begrip integriteit. Ik vind dat een lastig woord. Iedereen lijkt er iets anders onder te verstaan. Integriteit wordt soms uitgelegd als: doen wat je zegt en zeggen wat je doet. Maar zo beschouwd zijn seriemoordenaars uit het verleden ook integer. Geen lekkere definitie dus. Andere uitleg: stel je beschikt over wetenschap die voor anderen belangrijk is. Die wetenschap zou je moeten delen maar daarentegen houd je je mond en handel je niet: dan vinden wij dat niet integer. Andersom: je hebt diezelfde belangrijke wetenschap en je deelt dat wel. Is dat dan integer gedrag of vinden we dit eigenlijk heel normaal? In de zorg speelt het onderwerp integriteit elke dag een rol. Als je als zorgprofessional iets zeker weet over een patiënt, dan handel je daar naar. Zo nee, dan kan er sprake zijn van overmacht en leg je dat uit. Maar wat als je bij de beoordeling van een patiënt iets niet helemaal zeker weet? Of, er worden na een risico inventarisatie maatregelen beloofd maar die zijn nog niet uitgevoerd? Of er wordt met medische technologie gewerkt en de benodigde trainingen zijn nog niet gevolgd? We hebben het hier over het niet-pluis gevoel, een grijs gebied. Wordt er dan naar je geluisterd? Hoe stel je zeker dat je serieus wordt genomen? Dit zijn dilemma’s in je werk. Bespreek ze in het teamoverleg voordat de patiënt de dupe wordt!
24
Je bent jong en je bent altijd maar moe. Het is de bittere werkelijkheid van 5000 jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Door chronische vermoeidheid is hun leven ontregeld. Ze kunnen niet meer sporten of naar school. Een baantje is niet haalbaar. Vriendschappen onderhouden kost teveel energie. De nieuwe Activiteitenweger app voor jongeren helpt om beter om te gaan met beperkte belastbaarheid.
App geeft jongeren grip op energie De nieuwe Activiteitenweger app voor jongeren geeft nu houvast om beter om te gaan met belasting en belastbaarheid. De app is ontwikkeld door ergotherapeuten van Meander Medisch Centrum.
Implantatie De app is een manier om de behandeling voor mensen die een revalidatieprogramma volgen te ondersteunen. Het is gebaseerd op de methodiek van de Activiteitenweger. Deze methode helpt mensen om beter om te gaan met hun beperkte belastbaarheid. Weten hoeveel energie er wél past in een dag, geeft meer zelfvertrouwen en een gevoel van regie over je eigen situatie. De methode bestaat al een aantal jaar en kende al een app voor volwassenen.
“Op de afdeling Revalidatiegeneeskunde zien we wekelijks weer tien nieuwe jongeren die te kampen hebben met vermoeidheid”, vertelt Marita Bluekens, teammanager revalidatiegeneeskunde. “De app helpt hen als een ‘dagelijks maatje’, zodat ze hun dagen goed kunnen plannen en hun energie goed kunnen verdelen over de verschillende activiteiten op een dag.”
Chronische vermoeidheid In Meander komen jongeren voor een revalidatiebehandeling als bij hen een chronische vermoeidheid is vastgesteld, zonder dat er een duidelijk aanwijsbare oorzaak is. De nieuwe app is ook goed te gebruiken bij andere aandoeningen waar wel een oorzaak gevonden is voor de chronische vermoeidheid, zoals stofwisselingsziekten. De gebruiker zet eigen ac-
tiviteiten in de app, bijvoorbeeld ‘2x per week naar voetbal’ en geeft daar een label aan. Een raketje staat bijvoorbeeld voor ‘intensief bewe-
‘Weten hoeveel energie er wél past in een dag’ gen’. Aan het eind van de dag of week geeft de app persoonlijke feedback op alle uitgevoerde activiteiten. Dit kan helpen om uiteindelijk met meer energie in het leven te staan. De ontwikkeling van de app is mogelijk gemaakt met steun van de Vrienden van Meander. In het bijzonder de Scheltus stichting heeft een bijdrage geleverd. De app is beschikbaar in de App Store en Google Play.
Foto: Meander Medisch Centrum
‘Op de afdeling Revalidatiegeneeskunde zien we wekelijks weer tien nieuwe jongeren die te kampen hebben met vermoeidheid.’
Zorg en Ziekenhuis
25
Onderhuidse chemopomp na operatie verlengt leven Kankerpatiënten die na operatieve verwijdering van uitzaaiingen in de lever een zogenaamde chemopomp geïmplanteerd kregen, leven 2 jaar langer dan patiënten die deze pomp niet kregen. Dat blijkt uit een groot onderzoek onder Amerikaanse kankerpatiënten. Chirurg-oncoloog dr. Bas Groot Koerkamp leidde het onderzoek in het Memorial Sloane Kettering Cancer Center in New York. De resultaten worden vandaag gepubliceerd in de Journal of Clinical Oncolgy.
‘Patiënten met in lever uitgezaaide darmkanker leven gemiddeld 2 jaar langer met onderhuidse chemopomp’ Darmkanker komt veel voor in Nederland. Jaarlijks zijn er rond de 13.000 nieuwe patiënten. Ongeveer de helft van hen krijgt uitzaaiingen in de lever. De uitzaaiingen kunnen vaak
operatief worden verwijderd, maar bij 80 procent van de geopereerde patiënten keert de kanker terug. Chemotherapie in pilvorm of via het infuus verkleint die kans niet. Er is op dit moment in Europa geen behandeling om het terugkomen van de kanker na de operatie te voorkomen.
Onderzoek Dr. Bas Groot Koerkamp, chirurg-oncoloog in het Erasmus MC Kanker Instituut, heeft in Amerika een grote groep patiënten onderzocht die na operatieve verwijdering van de uitzaaiingen in de lever een pomp onderhuids geïmplanteerd kregen. Die pomp geeft chemotherapie op de plek waar die het meest nodig en effectief is, namelijk rechtstreeks in de lever. Uit het vandaag gepubliceerde onderzoek blijkt dat patiënten met de chemopomp gemiddeld twee jaar langer leven dan patiënten die de pomp na de operatie niet kregen. Groot Koerkamp gaat een soortgelijk onderzoek nu ook in Nederland opzetten en heeft daarvoor al een subsidie van KWF ontvangen.
HAI - pomp De HAI (Hepatic Arterial Infusion) - pomp dient de chemotherapie, floxuridine, toe in de slagader naar de lever. De kankercellen krijgen een hoge dosis chemotherapie. De gezonde levercellen worden grotendeels gespaard omdat zij vooral bloed krijgen via de poortader. Het gaat hierbij om kankercellen in de lever die op de CT scan en tijdens de operatie onzichtbaar waren en daarom niet door de chirurg zijn verwijderd. Het bijzondere van floxuridine is dat het vrijwel volledig wordt opgenomen in de lever. Hierdoor ontstaat een concentratie in de lever die 400 keer hoger is dan buiten de lever. De chemotherapie werkt dus heel gericht: torenhoge concentratie in de kankercel met minimale bijwerkingen en daardoor een betere kwaliteit van leven. Slechts enkele patiënten hadden bijwerkingen zoals maagklachten of galwegklachten.
Subsidie Groot Koerkamp heeft eind 2016 een grote subsidie van KWF Kankerbestrijding ontvangen om de effectiviteit van de HAI pomp in Nederland te onderzoeken. Voor het onderzoek in Nederland komen patiënten in aanmerking met uitzaaiingen van darmkanker in de lever.
Radboudumc geeft man breingestuurde kunstarm
V
oormalig vrachtwagenchauffeur Johan Baggerman uit Lent bij Nijmegen is de eerste Nederlander, en een van de weinigen ter wereld, die een kunstarm met zijn gedachten kan besturen. Baggerman kreeg zijn voor Nederland unieke prothese van chirurg Jan Paul Frölke en revalidatiearts Henk van de Meent van het academische Radboudumc in Nijmegen.
‘Het voelt nog vreemd, helemaal niet als ‘mijn’ arm’
duur kan ik mijn hand weer openen en sluiten, mijn elleboog buigen en de pols draaien. Dat is een enorme vooruitgang vergeleken bij een gewone prothese.’’
Ongeluk Baggerman kreeg in 2010 een ongeluk waardoor zijn linkerarm boven de elleboog moest worden geamputeerd. Kort daarvoor had de eerste mens ter wereld een met het brein bestuurbaar kunstbeen gekregen. Frölke en Van de Meent zochten uit hoe ze die techniek voor kunstarmen konden gebruiken.
Twee operaties later De artsen hebben bijna zeven jaar aan de kunstarm gewerkt, maakte het ziekenhuis dinsdag bekend. “Het voelt nog vreemd, helemaal niet als ‘mijn’ arm”, zei Baggerman dinsdag. “Ik moet er nog erg aan wennen. Maar op den
In 2013 onderging Baggerman zijn eerste operatie. “Twee operaties later, in 2016, kon ik gaan oefenen met het sturen van breincommando’s als ‘hand open’ en ‘buig pols’. Nu ik de robotarm echt heb, duurt het nog zeker een jaar
voor ik alle bewegingen onder controle heb. Het is heel vermoeiend, want je bent steeds bewust aan het denken’’, legt hij uit.
‘Ik denk dat een aai geven en een klusje doen weer binnen bereik komen’ Dagelijkse dingen Hij verwacht niet dat hij ooit weer een ,,normale’’ arm zal hebben. “Maar ik denk wel dat de gewone dagelijkse dingen zoals een potje opendraaien, een aai geven en een klusje doen weer binnen bereik komen. En daar ben ik heel blij mee.” De breingestuurde robotarm is nog niet op grote schaal beschikbaar. Voorlopig wordt per patiënt bekeken of zo’n arm een optie is. (ANP)
26
De techniek IS-pro maakt de diagnose voor patiĂŤnten met vermoedelijk inflammatory bowel disease (IBD) en artsen simpeler
Poepmonster
volstaat om ziekte van Crohn snel uit te sluiten PatiĂŤnten die vermoeden dat ze de ziekte van Crohn hebben, of een andere chronische darmontsteking, hoeven in de toekomst niet standaard een vervelende coloscopie te ondergaan. Met de nieuwe techniek IS-pro volstaat een poepmonster.
Zorg en Ziekenhuis
27 Darmonderzoek is dan alleen nodig wanneer er echt sterke verdenkingen zijn. Bovendien is de supersnelle test in elk ziekenhuis en in elk laboratorium toe te passen, en dat is uniek. In het vandaag verschenen magazine VUmc de specialist vertelt arts en medisch microbioloog dr. Dries Budding over de techniek die de weg baant voor een compleet nieuwe tak van diagnostiek.
Techniek IS-pro ‘De techniek IS-pro maakt de diagnose voor patiënten met vermoedelijk inflammatory bowel disease (IBD) en artsen simpeler. In plaats van een gang naar de MDL-arts, een coloscopie en een dagenlange bacteriekweek, kan de huisarts nu een poepmonster opsturen waarmee in bijna negen van de tien keer IBD is uit te sluiten.
En alleen als een monster IBD aantoont, gaat een patiënt door naar de MDL-arts voor een coloscopisch onderzoek.’ Dr. Dries Budding is zeer enthousiast over de mogelijkheden die de in VUmc ontwikkelde techniek IS-pro biedt voor patiënten met ernstige darmklachten en artsen.
‘Vervelend darmonderzoek niet meer direct nodig’ De poeptest is gebaseerd op de samenstelling van de bacteriën in de darm, die anders is bij patiënten met een chronische darmontsteking dan bij gezonde mensen. Door de techniek kunnen patiënten met de ziekte van Crohn
of colitis ulcerosa tijdig starten met therapie. Bovendien is het verloop van de aandoeningen beter en eenvoudiger te monitoren, wat zeer belangrijk is bij chronische darmontstekingen.
Overal reproduceerbaar Voor een diagnostische test is het essentieel dat hij makkelijk en overal reproduceerbaar is. Echter, bij tests op basis van bacteriënanalyse is dat zeer lastig voor elkaar te krijgen. De poeptest is de eerste test van zijn soort waarbij aangetoond is dat hij in elk ziekenhuis en in elk laboratorium is toe te passen, en dat baant de weg voor een hele nieuwe tak van diagnostiek. Budding: ‘Er moeten nog wel een aantal stappen tot certificering gezet worden om toestemming te krijgen voor algemene toepassing van de diagnostische test in Europese ziekenhuizen’.
Beter beeld alvleeskliertumor dankzij nieuwe techniek
E
en tumor in de alvleesklier is moeilijk te beoordelen en te opereren. Vaak snijden chirurgen te weinig weefsel weg, waardoor mogelijk kwaadaardige cellen achterblijven. Daarom onderzoekt het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) een nieuwe vorm van microscopie, gebaseerd op licht, waardoor chirurgen het weefsel in de alvleesklier wel goed kunnen beoordelen. De resultaten van dit onderzoek zijn maandag 17 april gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE. “Een alvleesklieroperatie is een zware operatie”, aldus oncologisch chirurg Sven Mieog van het LUMC. “De patiënt moet hier vaak maanden van herstellen. Dan moet het verwijderen van de tumor wel goed gebeuren.” Samen met de afdelingen Pathologie en Radiologie bestudeert Mieog de mogelijkheid om met licht het weefsel van de alvleesklier beter te kunnen beoordelen. “Tumoren in de alvleesklier zijn ‘sneaky’. Ze groeien vaak sprieterig en zijn nauwelijks te onderscheiden van ontstekingsweefsel. Wat is goed- en wat is kwaadaardig weefsel? De alvleesklier geeft vaak een vertroebeld beeld en laat zich daarom moeilijk opereren. Op microscopisch niveau laten chirurgen nog te vaak weefsel zitten waar mogelijk kwaadaardige cellen in zitten.”
Licht Een nieuwe vorm van microscopie gebaseerd op licht kan het weefsel beter in beeld brengen, waardoor de chirurg tijdens de operatie het weefsel beter kan beoordelen. Anders dan
bij echografie werkt deze techniek niet met geluidsgolven, maar met licht op een speciale golflengte. Dat licht wordt door een set van spiegels en speciale lenzen op het weefsel geprojecteerd. De chirurg kan vervolgens het weefsel nauwkeurig beoordelen aan de hand van de reflectie, die bij elk type weefsel weer anders is. Zo kan hopelijk in de toekomst op de millimeter precies de snijranden van de tumor worden beoordeeld. Zijn ze vrij van tumorcellen of moet er juist meer weefsel worden meegenomen?
Aan de snijtafel “Dankzij deze nieuwe techniek kunnen we ook tijd winnen”, aldus Mieog, die het LUMC-onderzoek samen met oncologisch chirurg Alexander Vahrmeijer leidt. “Als we deze techniek kunnen doorontwikkelen, hoeven we het weefsel niet meer op te sturen naar het laboratorium voor pathologisch onderzoek. We beoordelen het dan ter plekke aan de snijtafel. Deze techniek moet uiteindelijk helpen bij het nemen van de juiste beslissingen. Als we dankzij deze techniek tumoren in de toekomst vaker volledig kunnen verwijderen, is dat pure winst voor de patiënt.”
Nieuwe vorm van microscopie gebaseerd op licht.
Lifestyle
28
Bijzondere dagen
in de maand mei 12 mei Dag van de zorg Op deze dag, de verjaardag van de wereldberoemde Engelse verpleegster Florence Nightingale, worden alle medewerkers in de zorgsector in het zonnetje gezet.
12 mei ME dag Deze internationale awareness day – niet alleen voor ME maar ook voor onder meer Fibromyalgie, Golfsyndroom, Lupus, Lyme, MCS, MS, Parkinson – werd in 1992 bedacht door Tom Hennessy (1954-2013). De twaalfde mei is de geboortedag van Florence Nightingale, die in haar latere leven leed aan klachten die van deze aandoeningen bekend zijn.
14 mei Moederdag Moederdag wordt gevierd ter ere van het moederschap en valt altijd op de 2e zondag in mei. Moeders worden op deze dag verwend en krijgen vaak ontbijt op bed en kadootjes. Kinderen maken vaak leuke Moederdagkado’s op school of op het kinderdagverblijf. In Nederland is begonnen met het vieren van Moederdag rond het jaar 1925.
18 mei Nationale Fiets naar je Werk Dag
15 mei Internationaal dag van het gezin
Op 18 mei 2017 fietst heel Nederland naar het werk tijdens de Nationale Fiets naar je Werk Dag. Tijdens de 11e editie worden er zoveel mogelijk mensen gestimuleerd om op de fiets naar het werk te gaan. Er zijn een heleboel redenen om op de fiets naar je werk te gaan. Ten eerste is het goed voor je.
Sinds 1994 kent Nederland de Internationale Dag van het Gezin. Op deze dag wordt stilgestaan bij het belang van het gezin, de positie van de ouder, maar ook de positie van het kind in het gezin.
Door naar je werk te fietsen, beweeg je actief en ben je in de buitenlucht. Hiermee geef je je lichaam een boost, waardoor je fris en alert op je werk komt.
31 mei dag van het niet roken Woensdag 31 mei 2017 staat in het teken van stoppen met roken, het is dan namelijk de ‘Wereld Niet Roken Dag’. Wereldwijd worden rokers uitgedaagd – om ten minste één dag – te stoppen met roken en om dit vervolgens zo lang mogelijk vol te houden. Het thema van de dag is dan ook ‘Quit now’, ofwel ‘Stop nu’. De ‘Wereld Niet Roken Dag’ werd voor het eerst in het leven geroepen door de World Health Organization (WHO) in 1987 met als doel meer aandacht te vragen voor de gevaren van roken.
20 mei Nationale Huidkankerdag Op zaterdag 20 mei is het Nationale Huidkankerdag. Op deze dag vraagt het Huidfonds aandacht voor vroege signalering van huidkanker. Het doel is meer bewustwording kweken bij het grote publiek voor huidkanker. In de hoop dat mensen hun huid beter beschermen tegen de zon en vaker controleren op zonbeschadigingen. Op die dag openen veel dermatologische klinieken hun voordeur om voorlichting te geven en mensen na te kijken op huidkanker of voorlopers daarvan.
Advertentie
Bewust Genieten
31
Mannenrimpels ontstaan eerder en in groter getale Mannen krijgen eerder rimpels dan vrouwen, en ze krijgen er aanvankelijk ook meer. Na hun 75e maken vrouwen echter een inhaalslag en eindigen ze op hoge leeftijd met meer rimpels. Dat blijkt uit een studie van arts in opleiding tot dermatoloog Merel Hamer van het Erasmus MC. Ze publiceert haar opvallende bevindingen vandaag in het blad Journal of Investigative Dermatology. Een mannengezicht op leeftijd is voor 4,5 procent bedekt met rimpels, dat van een vrouw voor 3,6 procent. Merel Hamer maakte voor haar studie digitale foto’s van de gezichten van 3800 deelnemers van ERGO, het Erasmus Rotterdam Gezondheid Onderzoek dat al jaren wordt uitgevoerd in de Rotterdamse wijk Ommoord. Van die 3800 deelnemers, in de leeftijd van van 51 tot 98 jaar, was 58 procent vrouw.
de rimpels. En: hoe meer glazen alcohol een vrouw drinkt, hoe meer rimpels ze heeft.’’ Opmerkelijk is ook de bevinding dat van de Noord-Europese huidtypen (type 1, 2 en 3) de witste huid het minst snel rimpels ontwikkelt. ,,Dat lijkt in eerste instantie onverwacht. We denken dat mensen met zo’n type 1 huid zo snel verbranden dat ze de zon mijden, of goed smeren met zonnebrandcrème.’’ Voordat mensen met dit huidtype zich rijk rekenen: ,,Ze ontwikkelen wel eerder pigmentvlekken, ook een teken van huidveroudering. We denken dan ook dat elk huidtype op een andere manier veroudert.’’
‘Vorming van vrouwenrimpels komt pas na de menopauze echt op gang’
Opvallend meer rimpels De uitkomst is verrassend: tot de leeftijdscategorie van 51 tot 75 jaar blijken mannen opvallend meer rimpels te hebben. Vrouwen maken na hun 75e pas een inhaalslag. Vrouwen hebben hun rimpels op andere plekken: op haar bovenlip telt de vrouw aanzienlijk meer kreukjes. ,,Dat laatste heeft mogelijk te maken met de structuur van de mannenhuid op de bovenlip,’’ zegt Hamer. ,,Door de vollere gezichtsbeharing is die steviger.’’ Hamer keek naar de risicofactoren voor het ontwikkelen van rimpels. Roken en zonlicht zijn onweerlegbare boosdoeners, vooral bij vrouwen. Net als een laag BMI. ,,Een beetje vet onder de huid vermindert de diepte van
Onduidelijk Waarom mannen eerder rimpels krijgen, is vooralsnog onduidelijk. Mogelijk heeft het te maken met verschillen in de hormoonhuishouding van mannen en vrouwen. ,,Hoewel we in dit onderzoek geen relatie hebben gevonden, kan het zijn dat vrouwelijke geslachtshormonen bescherming bieden tegen het ontwikkelen van rimpels. Verder is opvallend dat vrouwen met relatief veel testosteron in het bloed en vrouwen die kaalheid vertonen, minder rimpels hebben.‘’ Merel Hamer deed haar onderzoek om meer inzicht te krijgen in de verouderingsprocessen van de huid.
Een mannengezicht op leeftijd is voor 4,5 procent bedekt met rimpels, dat van een vrouw voor 3,6 procent.
Column Sanne van Leeuwen
Spiegeltje spiegeltje aan de wand… Rimpels…. las ik nou ergens dat mannen eerder rimpels krijgen? Ik buig voor de wetenschap laat dat duidelijk zijn. Maar ik deed even een steekproef in mijn omgeving … helaas ik kan het tegendeel bewijzen. Natuurlijk ligt het er vast aan wat je mee maakt, hoe je erfelijkheidsfactor is enz. Maar serieus mijn vriendinnen (variërend van 28 tot 55 jaar grofweg) hebben toch echt meer lijntjes in hun gezicht dan de mannen die er bij horen. Ik weet nog goed hoe ik het vroeger heerlijk vond om ouder in geschat te worden dan mijn zus. Mocht ik de disco wel in en zij niet. Mijn lieftallig roodharige zus maakte mij toen altijd duidelijk: “Wacht maar later als we 40 zijn, ben ik nog strak en fris en fruitig en jij niet”. Helaas heeft ze geen gelijk gekregen. Maar ik wijt het toch maar aan haar huidtype, voordat ze boos wordt als ze dit leest. Maar goed heb jij last van je lijntjes (dat klinkt toch veel mooier)? Eigenlijk als ik heel eerlijk ben, ik niet. Die lijntjes zijn de tekenen van het leven. Een leven dat bij iedereen sporen achter laat. Sporen van pijn, verdriet, wanhoop en heel veel lachen. Lijntjes die laten zien dat ik leef en geen plasticfantasticpopje ben, maar dat ik me wel zo jong kan voelen als ik wil. Echt heren, rimpels zijn niet erg, en die grijze slapen ook niet. En als jullie dan ook eerlijk willen toegeven dat het echt niet erg is dat wij niet meer strak hoeven zijn en dat ook wij rijper mooier worden, dan is er toch niets aan de hand?
32
Artsen en ouders crowdfunden samen
ruim €100.000 voor nieuw epilepsie aanvalsdetectiesysteem De toonaangevende instellingen op het gebied van epilepsiezorg in Nederland, Kempenhaeghe ACE, SEIN en UMC Utrecht hebben samen met het bedrijf Livassured de NightWatch ontwikkeld. De NightWatch is een armband die nachtelijke epileptische aanvallen beter signaleert dan de huidige systemen. Onderzoek onder de ouders van kinderen met epilepsie laat zien dat maar liefst 60% van de ouders actief op zoek is naar een goed systeem. Er zijn op dit moment nog geen goede systemen beschikbaar terwijl een snelle reactie bij
in het netvlies te zien: het allereerste begin van het proces van slechtziend of blind worden.
NightWatch De NightWatch bestaat uit een band met een sensor om de bovenarm en een basisstation dat de waarschuwing geeft. De armband wordt om de arm van de patiënt geschoven. Het basisstation staat op de slaapkamer van de ouders en staat draadloos in verbinding met de armband. In de armband wordt een epileptische aanval gedetecteerd op basis van verandering in hartslag en beweging.
Eerste productieserie
‘In de armband wordt een epileptische aanval gedetecteerd’ een aanval van levensbelang kan zijn. Hierdoor slapen veel ouders van kinderen met epilepsie slecht én worden veel aanvallen gemist. Stehouwer kijkt niet alleen naar gewicht, veel zitten, roken, alcohol en hoge bloedsuiker, maar ook naar de andere factoren zoals de stijfheid van bloedvaten. Dankzij nieuwe speciale apparatuur zijn al vroeg minuscule veranderingen in de bloedvaatjes en zenuwen
Inmiddels hebben vijf zorginstellingen, meer dan 60 ouders van epilepsie patiënten en het Epilepsiefonds met de aanschaf van de NightWatch in een crowdfunding actie ruim €100.000 bij elkaar gelegd voor de eerste productieserie van de NightWatch. Instellingen en ouders kunnen tot en met 28 april aanstaande nog meedoen door een NightWatch te bestellen uit deze eerste productieserie. De NightWatches uit deze eerste productieserie zullen naar verwachting in het vierde kwartaal van dit jaar geleverd worden. Voor meer informatie over de NightWatch en het verloop van de crowdfunding campagne kijkt u op crowdaboutnow.nl/denightwatch.
Vijf zorginstellingen, meer dan 60 ouders en het Epilepsiefonds hebben in een crowdfunding actie ruim €100.000 bij elkaar gelegd.
Bibian Mentel start
wandelmarathon voor KWF
P
aralympisch snowboardkampioen Bibian Mentel start een wandelmarathon van 42 kilometer voor de tv-show Marathon tegen kanker van KWF Kankerbestrijding. Afgelopen maand is ze voor de achtste keer schoon verklaard van kanker. Ondanks haar prothese, wandelt ze uit dankbaarheid op woensdag 17 mei mee in de stoet van Amsterdam naar Alkmaar. Daarmee wil ze zo veel mogelijk geld ophalen voor kankeronderzoek. Marathon tegen kanker is op woensdag 17 mei vanaf 21.20 uur te zien bij AVROTROS op NPO 1 en wordt live uitgezonden vanaf het Waagplein in Alkmaar.
Nieuwe doorbraken in kankeronderzoek “In 1999 kreeg ik voor het eerst de diagnose kanker en verloor ik mijn onderbeen. Afgelopen jaar keerde de kanker voor de achtste keer terug. Artsen dachten niets meer voor mij te kunnen betekenen, tot de komst van een nieuwe bestralingsmethode. Dankzij de medische wetenschap kreeg ik vorige maand het verlossende nieuws schoon te zijn. Onderzoekers kunnen meer van dit soort nieuwe doorbraken in kankeronderzoek te forceren, maar daar is geld voor nodig. Ik zet mij in voor Marathon tegen kanker om dat geld bij elkaar te krijgen”, aldus Bibian Mentel.
Lange stoet wandelaars De meervoudig snowboardkampioen wandelt op 17 mei in een lange stoet van het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam naar het Waagplein in Alkmaar. Iedereen kan met haar meelopen. Onderweg wordt de stoet steeds groter, doordat mensen onderweg instappen. Op het Waagplein in Alkmaar wacht de lopers een warm onthaal door de toeschouwers van de live tv-show Marathon tegen kanker. Opgeven kan via www.marathontegenkanker.nl
Live tv-show op 17 mei Marathon tegen kanker wordt live gepresenteerd vanaf het Waagplein in Alkmaar door Caroline Tensen en is op woensdag 17 mei vanaf 21.20 uur live te zien bij AVROTROS op NPO 1.
Zorg en Ziekenhuis
33
Consumenten zoeken zekerheid bij keuze zorgverzekering
Consumenten zoeken zekerheid bij de keuze van hun zorgverzekering. Dit geldt met name voor consumenten die al lange tijd bij dezelfde zorgverzekeraar zitten.
Onzekerheid over de gevolgen van een overstap maar ook tevredenheid met de huidige zorgverzekeraar weerhouden consumenten van een overstap.
De garantie dat zij dezelfde zorg vergoed krijgen bij de nieuwe zorgverzekeraar zou voor bijna de helft van deze consumenten reden zijn om een overstap te overwegen. Dit blijkt uit de Zorgmonitor, het jaarlijkse consumentenonderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) naar de zorgverzekeringsmarkt.
zouden krijgen. 33% van deze groep zegt onder geen enkele omstandigheid een overstap te overwegen.
‘De groep consumenten die zegt dit jaar zich te gaan oriënteren is toegenomen’
Consumenten willen houvast Onzekerheid over de gevolgen van een overstap maar ook tevredenheid met de huidige zorgverzekeraar weerhouden consumenten van een overstap. Vooral consumenten die nooit zijn overgestapt en die zich niet hebben georiënteerd geven aan tevreden te zijn over hun huidige zorgverzekeraar. Aan consumenten die minimaal 10 jaar verzekerd zijn bij dezelfde verzekeraar – de helft van alle verzekerden - is gevraagd onder welke omstandigheid zij een overstap zouden overwegen. Bijna de helft (46%) zegt dit te doen als zij zeker zouden weten dat zij bij de nieuwe zorgverzekeraar dezelfde zorgvergoeding
Consumenten zoeken informatie Om zorgverzekeringen goed te kunnen vergelijken, willen consumenten betere informatie over de vergoedingen in de aanvullende verzekering (39%), over de kwaliteit van de gecontracteerde zorgaanbieders (26%) en de premie (24%). Informatie die hen daarbij kan helpen, zoals de zorgverzekeringskaart, is bij de meerderheid van de consumenten nog niet bekend. De zorgverzekeringskaart is een hulpmiddel om de verschillende basisverzekeringen gemakkelijker met elkaar te kunnen vergelijken. De groep consumenten die zegt dit jaar zich te gaan oriënteren is toegenomen ten opzichte van vorig jaar, van 28% naar 35%.
Belangrijke conclusies onderzoek
10% van de respondenten is het afgelopen jaar overgestapt. Dit percentage is al jaren stabiel; 69% is niet overgestapt en heeft zich niet georiënteerd; de premie was de belangrijkste reden om over te stappen en belangrijker bij overstap dan een jaar eerder; 49% van de consumenten zit al minimaal 10 jaar bij dezelfde zorgverzekeraar; Belangrijkste reden om niet over te stappen is tevredenheid over de huidige verzekeraar.
Ontwikkelingen zorgverzekeringsmarkt De ACM onderzoekt de ontwikkeling van de concurrentie op de zorgverzekeringsmarkt. De mate waarin consumenten overstappen is daarin een van de factoren. Overstappen is geen doel op zich. Maar consumenten die al langere tijd dezelfde zorgverzekering hebben zonder zich te oriënteren hebben mogelijk niet meer de verzekering die het beste bij hen past. Een overstap naar een andere zorgverzekeraar kan dan voordelig zijn.
Advertentie
Talent Ontwikkeld
35
Uitreiking Vlinderkeurmerk
Nationaal MS Fonds aan MS-centrum Alrijne Vrijdag 21 april reikte prof. dr. Huub Middelkoop, hoogleraar neuropsychologie, namens het Nationaal MS Fonds het Vlinderkeurmerk uit aan Marja Ho-Dac, lid raad van bestuur van Alrijne Ziekenhuis. Alrijne ontvangt het keurmerk vanwege de grote expertise op MS-gebied, het uitgebreide multidisciplinaire team en de samenwerking in de regio.
Mét de patiënt Marja Ho-Dac, lid raad van bestuur Alrijne Zorggroep: ”Wij zijn blij met het Vlinderkeurmerk. Net als het Nationaal MS Fonds willen we graag dat mensen met MS meer regie kunnen nemen over hun ziekte. Dit is ook één van de pijlers van het MS-centrum van Alrijne. Het is fijn dat we daar de erkenning voor krijgen”. Anneke van der Zande, directeur van het Nationaal MS Fonds: “We zijn trots op de certificering van het MS-centrum van Alrijne, het tiende perifere ziekenhuis dat het Vlinderkeurmerk van het Nationaal MS Fonds ontvangt. Dat betekent dat steeds meer mensen met MS die niet in de buurt van een academisch MS-centrum wonen, toch dicht bij huis terecht kunnen in een ziekenhuis dat dezelfde kwalitatief goede zorg levert en expertise over de ziekte MS in huis heeft”.
Symposium Ter ere van de uitreiking van het keurmerk organiseerde Alrijne een speciaal MS-symposium in de Stadsgehoorzaal in Leiden. Ruim 300 bezoekers werden onder andere bijgepraat over de toekomst van Multiple Sclerose door neuroloog Elske Hoitsma van het MS-centrum. Onder leiding van dagvoorzitter Tom van ‘t Hek gingen de bezoekers in gesprek over hun wensen voor een zogenaamd digitaal Persoonlijk GezondheidsOmgeving (PGO).
‘We willen graag dat mensen met MS meer regie kunnen nemen over hun ziekte’ Elske Hoitsma: “De waardevolle input van vandaag nemen we mee in de ontwikkeling van een PGO. Nu werken we vooral klachtgericht, maar we streven naar doelgericht werken, samen met de patiënt. Goed monitoren van het beloop van de ziekte is heel belangrijk en daarbij kan een PGO een waardevol hulpmiddel zijn”.
‘We zijn trots op de certificering van het MS-centrum van Alrijne, het tiende perifere ziekenhuis dat het Vlinderkeurmerk van het Nationaal MS Fonds ontvangt.’
Column Sanne van Leeuwen
Leven het leren Kennen jullie dat? Het is weer examenperiode! Nu ben ik gezegend met 3 pubers in huis die alle 3 examen moeten doen. De tweeling doet eindexamen HAVO en mijn popje doet haar VWO examen. Voor haar is het gesneden koek want 2 jaar geleden behaalde ze haar havo–papiertje al. En het ergste van alles is, dat ze haar vwo nog beter gaat halen. Haar streven is gemiddeld een 8. Ik zeg mooi streven popje. Maar dan die gasten…. eigenlijk hebben ze nog nooit echt hard hoeven leren voor iets, dus snappen ze mijn stress niet zo. Maar ja wat als je leven uit tennis, voetbal, bijbaantje, vrienden, chillen bestaat en je school je best gemakkelijk afgaat? Dan hoef je je toch ook niet druk te maken… Nou ja deze heren hebben nog geen plan de campagne voor hierna zeg maar…. En dus hebben we daar we een klein puntje van aandacht lijkt mij. Want om nou te zeggen dat er enige coulance van school zal komen om bij twijfel door te mogen naar t vwo? Ik geef ze eigenlijk geen ongelijk als ze daar niet happig op zijn op school. “Maar mam… jij was ook niet het lichtende voorbeeld he… Havootje gehaald, na 2 jaar gesjeest, mbo gehaald, op je 30e nog eens aan een HBO opleiding begonnen en gehaald en op je 42e weer een opleiding gaan doen…. Dus relax mam, tijd zat we komen er wel!” Tsja ze hebben ook nog een heel leven om te leren voor zich, want wat weet je nou eigenlijk echt op je 16e met een zwem- en een havo-papiertje op zak?
36
Ondernemers: Geen zwangere vrouwen, drugs en alcohol op de werkvloer Bijna 25% van de ondernemers neemt geen zwangere vrouwen aan. Dat blijkt uit onderzoek van Byfit. In het onderzoek is gevraagd wanneer een ondernemer ervoor kiest om iemand niet aan te nemen.
het onderzoek minder problemen mee om een zwangere vrouw de deur te wijzen. Het gaat hier om 30% van de mannen. Bij de vrouwen is dat de helft minder: 15% van de vrouwelijke ondernemers neemt geen zwangere vrouwen aan.
Andere redenen die uit het onderzoek naar voren kwamen om een persoon niet aan te nemen, zijn: drugs- en alcoholgebruik en een chronische ziekte.
Chronische ziekte
Geen zwangere vrouwen
Een kleine 12% van de vrouwen denkt hier hetzelfde over.
Mannelijke ondernemers hebben er volgens
Van de ondervraagde mannelijke ondernemers geeft 37% aan dat chronisch zieke mensen niet in hun bedrijf aan het werk kunnen.
Alcohol en drugs Bijna driekwart van de ondernemers neemt geen mensen aan die drugs gebruiken. Opvallend is dat minder dan de helft, 32%, er
‘Bijna 25% van de ondernemers neemt geen zwangere vrouwen aan’ hetzelfde over denkt bij alcohol. Het onderzoek laat verder zien dat meer dan 40% van de vrouwen alcoholgebruik niet tolereert, terwijl dit bij de mannen 30% is. De uitkomsten zijn afkomstig uit een gezondheidsonderzoek gehouden onder ondernemers. Er hebben 1041 ondernemers deelgenomen.
Hoogeveense diabetesverpleegkundige en manager wint ‘Leven Lang Leren’ prijs
Leergierigheid Faber heeft ervaring als verpleegkundige en begeleidde als verpleegkundig consulent veel mensen met diabetes. Van daaruit is ze doorgegroeid naar haar huidige functies van consultant, manager, bestuurder en onderzoeker. Door haar leergierigheid en motivatie om zich te blijven ontwikkelen, betekent Faber-Wildeboer veel voor de diabeteszorg in Nederland en daarbuiten. Ze ontwikkelt en geeft onderwijs, waaronder masterclasses over wetenschappelijk onderzoek aan verpleegkundige professionals.
‘Deze prijs is een waardevolle erkenning voor mij persoonlijk’ Waardevolle erkenning Bij het Bethesda Diabetes Research Center coördineert Faber het wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast doet ze zelf onderzoek bij het UMCG, naar Shared Decision Making (‘Samen
Beslissen’) bij mensen met diabetes. Bovendien is Faber bestuurslid bij de Nederlandse Diabetes Federatie en voorzitter van ‘EADV’, de beroepsvereniging voor diabetesverpleegkundigen. “Deze prijs is een waardevolle erkenning voor
beroepspraktijk een grote motivatie toont voor een leven lang leren. Dat gebeurt tijdens de alumnidag van de post-bacheloropleidingen verpleegkunde van de HU. De volgende uitreiking is in het voorjaar van 2019.
‘Het is een stimulans om vooral door te gaan met het continu verbeteren van de zorg’ mij persoonlijk en een stimulans om vooral door te gaan met het continu verbeteren van de zorg aan onze patiënten!”, aldus de gelukkige winnares.
Bethesda Diabetes Research Center Het Bethesda Diabetes Research Center (BDRC) houdt zich in samenwerking met Treant Zorggroep bezig met (inter)nationaal onderzoek op het gebied van diabeteszorg.
De Arendje Jansen Prijs De Arendje Jansen prijs werd in 2010 ingesteld bij het afscheid van Aty (Arendje) Jansen, hogeschooldocent en opleidingsmanager van de verpleegkundige post-bacheloropleidingen bij de Hoge School Utrecht (HU). Iedere twee jaar wordt de prijs (van 1000 euro) uitgereikt aan een verpleegkundige die in de
Anita Faber ontvangt de prijs uit handen van Aty Jansen
Foto: Erik Kottier
A
nita Faber-Wildeboer, werkzaam bij het Bethesda Diabetes Research Centrum in Hoogeveen, heeft in Utrecht de Arendje Jansen Prijs 2017 voor een leven lang leren gewonnen. De prijs wordt door Hogeschool Utrecht uitgereikt aan een genomineerde verpleegkundige die het best laat zien wat het betekent om te blijven leren.
Zorg en Ziekenhuis
37
Zorg voor ouderen:
verzilveren van kansen voor werk en kwaliteit
Goede zorg aan ouderen. En aantrekkelijk werk voor personeel en nieuwe medewerkers. Dat is waarop betrokken sociale partners inzetten.
Een greep: snel oplopende tekorten aan personeel, betrokkenen in de uitvoering ervaren een gebrek aan tijd en aandacht aan ouderen, en het imago van de sector verdient een steun in de rug. Dit en meer vraagt om gerichte actie; een beweging waarin partijen samen de agenda dragen, omdat er een toekomstbestendige belofte in schuilgaat, namelijk de investering in de kwaliteit van leven.
‘Investering in de kwaliteit van leven’ Een doe-agenda Niet oeverloos debatteren, maar doelgerichte maatregelen waarin iedereen verantwoordelijkheid neemt. Dienstbaar aan wat er regionaal al plaatsvindt. Ondersteunend aan medewerkers en werkgevers. En aansprekend voor toekomstige medewerkers en partners. Hen toerusten, daar gaat het om. Vooral om het werk te doen waar burgers, cliënten en patiënten behoefte aan hebben.
Snel oplopende tekorten aan personeel, betrokkenen in de uitvoering ervaren een gebrek aan tijd en aandacht aan ouderen, en het imago van de sector verdient een steun in de rug. De urgentie is hoog, want op de arbeidsmarkt ontstaan krapte en moeilijk vervulbare vacatures. Daarom werken partijen samen met andere belanghebbende organisaties de komende periode aan een gezamenlijke arbeidsmarktagenda voor de zorg voor ouderen. ActiZ, BTN, FNV, CNV Zorg & Welzijn, MBO Raad, NVZ en het ministerie van VWS hebben daartoe een regiegroep opgericht. Onafhankelijk voorzitter is SER-kroonlid en hoogleraar Romke van der Veen. Het CAOP
verleent ondersteuning. Het opstellen van een eigentijdse agenda voor de arbeidsmarkt is de eerste stap.
Een kompas voor de nabije toekomst Vernieuwing en toewijding zijn constante factoren in de ouderenzorg. Zo zijn wetten aangepast, budgetten overgeheveld en verhoudingen veranderd. Het geven van zorg is onafgebroken doorgegaan. De veranderingen hebben invloed op de arbeidsmarkt. Vooral in de sectoren die zich verantwoordelijk voelen, en zijn, voor goede zorg voor ouderen.
Hoe kunnen de partners die steun organiseren? En op welke manier kan het onderwijs, en vooral het mbo, daarin hun belangrijke rol vervullen? Naast grote ambities is de opzet van de agenda breed. Behalve de intramurale zorg horen ook de te organiseren zorg in en rondom het huis erbij. Dat geldt eveneens voor de ziekenhuiszorg, het sociaal domein, waarbij de sectoren welzijn, eerstelijnszorg en wonen een belangrijke rol spelen.
Partijen mikken op eind juni De inzet is om vlak voor de zomervakantie tot een actie-agenda te komen. Een grote uitdaging. De lat ligt hoog. Maar het doel, daaronder zetten partijen graag hun schouders en ligt in het verlengde van de brief van de staatssecretaris van VWS aan de Tweede Kamer over de gezamenlijke arbeidsmarktagenda ouderenzorg van 7 april 2017. Uitvoering van de agenda is wat volgt. De werking ervan moet in de loop van de tijd merkbaar verschil maken voor iedereen die zich bekommert om de zorg voor ouderen.
Advertentie
Agenda
activiteiten & seminars Dag van . . . Bijzondere dagen en feestdagen 10-24 mei Eindexamen 14 mei
Dag van het Levenslied
14 mei Moederdag 18 mei
Fiets naar je Werk Dag
31 mei
Wereld Niet Roken Dag
Certificate Program Healthcare Management
1 juni
Nationale Overblijfdag
18 september t/m 4 december 2017 | Nyenrode Business Universiteit
4 juni
Nationale Opa en Oma dag
Het Nachtcongres Donderdag 15 juni 2017 | ReeHorst, Ede Over o.a. - Gezond werken, nachtelijke onrust bij dementie, incontinentiebeleid, agressie en probleemgedrag, slaapproblemen bij verstandelijk gehandicapten, interventies bij pijn de laatste zorg bij terminale patiënten recepten die je fit houden. Voor alle verpleegkundigen.
congressenmetzorg.nl
14 juni Buitenspeeldag
Deze negendaagse compacte opleiding is bedoeld om u meer kennis, vaardigheden en inzicht te geven in het dynamische zorglandschap. Door beter inzicht in MBA gerelateerde vakken als ondernemerschap, financiën, marketing, leiderschap en strategie, kunt u de invloed die u heeft binnen uw organisatie nog meer vergroten.
zorgvisie.nl/academy
Dag van de Kraamzorg | XL-editie! Dinsdag 5 september 2017 | NBC, Nieuwegein Kom op 5 september naar de Dag van de Kraamzorg! XL: dit jaar extra groot! Volg verdiepende workshops uit de tracks baby, kraamvrouw, kraamzorg en management, leer meer over voeding in de kraamperiode, Dunstan babytaal en (on)veilige hechting, bezoek het SKILLS LAB en ga in gesprek met experts in de Kennisstraat. De dag van de Kraamzorg wordt mede mogelijk gemaakt door Kenniscentrum Kraamzorg en Bo Geboortezorg. Jij bent er altijd voor moeder en kind; de Dag van de Kraamzorg is er voor jou!
Nursing College Woensdag 20 september 2017 | Radboudumc, Nijmegen Bevlogen docenten nemen jou in begrijpelijk taal mee in de wereld van de anatomie, pathologie en fysiologie. Je krijgt een uniek practicum in de snijzaal, brengt een bezoek aan het Museum voor Anatomie en Pathologie van het Radboudumc en je behandelt bijzondere casussen tijdens interactieve colleges over o.a. klinisch redeneren.
14 juni
Wereld Bloeddonordag
18 juni Vaderdag
Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice B.V. T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: JanssenPers Rotatiedruk B.V. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice B.V. van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.
kraamzorgdag.nl
nursingcongressen.nl/nursingcollege Professional