ZorgenZiekenhuis Februari 2018

#2

februari 2018

Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers

Kennis delen binnen de zorg

Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten

Special ‘Een leven lang leren’ In deze special aandacht voor het thema leren en opleiden. Voor jong en oud en van middelbaar onderwijs tot de universiteit.

Geneeskundeopleiding bereidt niet voor op huidige praktijkarts

Dekkerbeurzen

Informatieloket

Driekwart bevolking

talentvolle

helpt onnodige ziekenhuis-

wil eigen gezondheid

wetenschappers

bezoeken te voorkomen.

monitoren

p. 10

p. 19

p. 34

Professional

seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars Advertentie seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen &

congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars

Coachend leidinggeven in de zorg

Ongeremde daden Seksueel overschrijdend gedrag door mensen met een verstandelijke beperking

Kennis en vaardigheden voor de coachend leidinggevende

Dinsdag 13 maart

Dinsdag 20 maart

Regradz de Eenhoorn, Amersfoort

Het Klooster, Amersfoort

medilex.nl/ongeremdedaden

medilex.nl/coachendleidinggevencongres

Overgewicht, eetbuien, emotieeten en obesitas bij kinderen

Passende zorg voor kinderen en jongeren

3-daagse cursus Gezondheidsrecht voor zorgprofessionals

Alle ins en outs overzichtelijk, compact en direct toepasbaar in uw praktijk

Donderdag 29 maart

Startdatum 29 maart

Omgeving Utrecht

Slot Zeist, Zeist

medilex.nl/overgewichtobesitaskinderen

medilex.nl/gezondheidsrecht

Professioneel omgaan met (tucht)klachten

Trauma bij kinderen Signaleren, bejegenen en ondersteunen

Artseneditie

Woensdag 30 mei

Dinsdag 19 juni

In de Driehoek, Utrecht

In de Driehoek, Utrecht

medilex.nl/traumakinderen

medilex.nl/tuchtklachten

GEACCREDITEERD STUDIEAANBOD • OMGEVING UTRECHT • ONAFHANKELIJKE NASCHOLING

Medilex |

Medilex |

Medilex | info@medilex.nl | www.medilex.nl

seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen &

Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Eigeng gezondheid monitoren p. 34 Ambulancedienst ZHZ p. 36

Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt Herringeringsboek p. 15 Manometrie geeft impuls p. 19

Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap Technologische innovaties p. 23 Maagverkleining zonder operatie p. 24

Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg

Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Online Tool Psyscan p. 29 Stressproof p. 30

Het nieuwe jaar is begonnen met een hoop ellende in het land. Verbaas jij je ook over hoe we toch in rep en roer kunnen raken van een beetje wind (een kleine understatement nu mijn dak van mijn huis is gewaaid), vallende bladeren en ijzel? Waarom kunnen jullie als zorgprofessionals toch 24/7 klaar staan voor hen die het nodig hebben, en wordt werken jullie soms onmogelijk gemaakt door uitval van openbaar vervoer of files? Misschien moeten zij eens een kijkje in de keuken van een ziekenhuis komen nemen om te leren hoe je ongeacht wat de weersomstandigheden zijn, altijd operationeel kunt zijn.

Sanne van Leeuwen

Vaste rubrieken Beroep in beeld, Lifestyle en Reportages

Meekijkstages p. 9 Leegroof ziekenhuis p. 11

van de redactie:

Voorwoord ‘Ongeacht wat de weersomstandigheden zijn, toch altijd operationeel zijn’

hoofdredacteur Zorg en Ziekenhuis

4

Nicole van het Bolscher

algemeen directeur en oprichter Wanneer je als HR manager jaren wordt belast met het terugdringen van het ziekteverzuim en niet meer het gevoel hebt dat je het juiste doet. Wat moet je dan? En wanneer je dan afgebrand thuis komt te zitten, omdat je te lang je benen uit je lijf hebt gelopen en teveel verantwoordelijkheid op je hebt genomen. Wat moet je dan doen? Het overkwam Nicole van het Bolscher en leidde ertoe dat ze nu directeur is van MARK Academy, Opleider van Leefstijl- & Vitaliteit Specialisten.

Zorg en Ziekenhuis

5

MARK Academy voor Leefstijl

W

anneer je als HR manager jaren wordt belast met het terugdringen van het ziekteverzuim en niet meer het gevoel hebt dat je het juiste doet. Wat moet je dan? En wanneer je dan afgebrand thuis komt te zitten, omdat je te lang je benen uit je lijf hebt gelopen en teveel verantwoordelijkheid op je hebt genomen. Wat moet je dan doen? Het overkwam Nicole van het Bolscher en leidde ertoe dat ze nu directeur is van MARK Academy, Opleider van Leefstijl- & Vitaliteit Specialisten.

Op zoek naar herstel “Toen ik thuis kwam te zitten was ik nog zo jong.

Met 27 jaar was ik voortdurend bezig met het terugdringen van ziekteverzuim. Werkgevers willen zo snel mogelijk zieke medewerkers aan het werk zien en vergeten dat er een verhaal achter iedere ziekte en ieder mens zit. Ik deed er alles aan om beide partijen te begrijpen en tevreden te stellen. Maar de verantwoordelijkheid voor meer dan 700 fte en de werkdruk deden mij uiteindelijk de das om.

Als ervaringsdeskundige zag ik de andere kant van de medaille. Ik besefte dat ik niet aan de bel had getrokken bij mijn werkgever, terwijl de overbelasting al langere tijd aan de gang was.

Zoveel mensen denken dat om hulp vragen een zwaktebod is, maar het is feitelijk heel krachtig.

De overtuiging alles zelf te moeten doen, staat ook herstel in de weg. Dat inzicht opende mijn eigen pad naar herstel.

Belangrijk in zo’n traject is begeleiding door mensen die vanuit een holistisch mensbeeld met je werken. Die oog hebben voor wie je bent en wat belangrijk voor je is, naast bijvoorbeeld voeding, beweging, ontspanning, overtuigingen en je sociaal-emotionele ontwikkeling.

Mijn zoektocht daarin bracht me veel inzicht in mezelf, maar ook in hoe veel professionals in de zorg omgingen met cliënten. De meesten keken naar een deel van mij en stuurden me vervolgens door voor het volgende stukje. Daar zag ik een kans voor verbetering, dat moest anders, efficiënter en effectiever kunnen.”

Aan de slag als leefstijlcoach “In 2000 begon ik als eerste integraal Leefstijlcoach van Nederland mijn coachpraktijk in Utrecht Leidsche Rijn. Ik werkte met de mens in zijn geheel, in plaats van aan de symptomen alleen. Leerde en inspireerde cliënten om vanuit pro-activiteit te werken aan een vitaal leven.

Het maken van gezonde keuzes is aan te leren, zo wist ik. In die tijd werden consulten bij mij nog niet vergoed. Dit bracht een hoge intrinsie-

ke motivatie met zich mee. In mijn zoektocht was ik artsen, dokters en zorgprofessionals tegengekomen die net als ik deze andere weg naar herstel mogelijk achtten. Zij voorzagen ook dat de verantwoordelijkheid en regie teruggebracht moest worden bij mensen zelf. Langzaamaan stroomde mijn praktijk vol en zagen de artsen de blijvende resultaten.

In 2007 vroeg een artsenpraktijk hoeveel mensen ze naar me mochten doorsturen, want ongeveer 80% van hun patiënten kampte met leefstijlgerelateerde klachten. Ik realiseerde me dat er veel meer integraal werkende leefstijlcoaches in Nederland moesten komen om alle patiënten echt goede begeleiding te bieden en samen het gezondheidstij te keren. Zo werd in 2007 het idee van een landelijk dekkend netwerk van integraal werkende MARK Leefstijlcoaches en –Trainers geboren. Een paar maanden voor mijn oudste zoon Daan het levenslicht zag.”

Tijden veranderen “Steeds meer mensen raken uitgeput en de vergrijzing zal dit nog zichtbaarder en nijpender maken. Mensen die in de zorg werken zijn hier direct getuige van. We leiden bij MARK Academy gemotiveerde professionals op,

waaronder steeds vaker mensen uit het zorgveld: verpleegkundigen, diëtisten, fysiotherapeuten, artsen. En er is een versnelling gaande: in 2018 leiden we 30 groepen op, in plaats van de 10 in 2017 en 3 per jaar in de jaren daarvoor.

Het resultaat van leefstijlcoaching wordt bij een steeds groter publiek bekend. De NZA heeft uitgesproken dat er een grote behoefte ontstaat aan Post-HBO opgeleide Leefstijlcoaches, nadat CZ in een driejarig onderzoek de lange termijn effectiviteit van leefstijlcoaching aantoonde. De basisverzekering moet in vergoeding van de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) gaan voorzien vanaf 2019.

Sinds januari 2018 zijn we door de grootste collectieve zorgverzekeraar van Nederland gecontracteerd: ruim 1300 werkgevers kunnen individuele vitaliteitscoaching en het groepsgewijze vitaliteitsprogramma Vit@al! voor hun medewerkers inzetten. Het liefst zien we dat werkgevers de Leefstijl- & Vitaliteitscoaches van MARK preventief inzetten. Niet alleen werkgevers zijn zich steeds bewuster van het belang van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid, ook medewerkers nemen steeds meer eigen regie op hun gezondheid. En daar dragen MARK coaches en trainers graag aan bij.”

Advertentie

EER PROFIT VAN L I R P T/M A

€500, IN KORT

’S WERELDS MEEST GEKOZEN TRAPLIFT

BEL GRATIS

0800 - 5066

VOOR VRIJBLIJVENDE INFORMATIE. VRAAG NAAR TOESTEL 8122

Voor vrijblijvende informatie over de trapliften van Stannah stuurt u de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim.

G

Betaalbare traplift voor elke trap

Dhr/Mevr:

Ruime keuze uit nieuw en gebruikt

Tel. Nummer:

Postcode:

Email:

Huisnummer:

Ruimtebesparende, opklapbare stoel

8122

Blijf thuis wonen met een Stannah traplift

Levertijd vanaf 3 dagen Servicedienst elke dag beschikbaar

WWW.STANNAH.NL

EVC: de snelste route naar uw diploma Wel bekwaam, maar niet bevoegd? Een EVC-procedure is de snelste route om uw diploma te behalen. Voor verpleegkundigen, verzorgenden en doktersassistenten biedt dit interessante mogelijkheden.

Volg een EVC-procedure EVC staat voor Erkenning van Verworven Competenties. Met een EVC-procedure worden al uw kennis en kunde gecertificeerd in een officieel Ervaringscertificaat.

Daarmee kunt u mogelijk vrijstellingen krijgen in een (vervolg)opleiding en versneld uw diploma behalen.

Voordelen Ervaringscertificaat • Inzicht in uw kennis en kunde • Vrijstellingen: alleen de vakken volgen die u nog mist • Versnelde route naar uw diploma • Lagere opleidingskosten en aantrekkelijke fiscale voordelen • Minder sociale impact: meer tijd over voor gezin, hobby’s, mantelzorg en sociale contacten Persoonlijk advies Wilt u weten of een EVC-procedure voor u zinvol is? Vul dan op onze website (www. evc-centrum-nederland.nl) gratis en vrijblijvend de Quickscan in. Wij nemen vervolgens contact met u op voor een adviesgesprek. Vragen? Bel ons via 035 - 7 506 195 of mail naar: info@evc-centrum-nederland.nl.

www.evc-centrum-nederland.nl

ECN_advertorial_Zorg en ziekenhuiskrant.indd 1

30-1-2018 11:22:05

Talent Ontwikkeld

7

Vakgroep Dermatologie Treant na uitbreiding compleet Onlangs is dermatoloog Chantal Theunissen gestart bij de vakgroep Dermatologie van Treant Zorggroep.

Met de komst van Theunissen is het dermatologieteam van Treant compleet en bestaat het team nu uit zes dermatologen.

Adviseur arbeidsmarkt, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis,

de donderdagmiddag. Medisch manager en dermatoloog Gerda van der Wier is blij met de uitbreiding: ‘Door de komst van onze nieuwe collega zijn wij als team nóg beter in staat de grote groep van patiënten te behandelen. Op onze ziekenhuislocaties én op de buitenpoli in Veendam.’

In 1994 startte Theunissen met haar studie Geneeskunde aan de Erasmus MC in Rotterdam. Haar opleiding tot dermatoloog volgde zij in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daarna volgde zij een specialisatie tot Mohs’ micrografisch chirurg in het Isala in Zwolle. Aandachtsgebieden van Theunissen zijn algemene dermatologie, huidkanker en de chirurgische behandeling daarvan, moedervlekken, flebologie (spataders), lymfoedeem en kinderdermatologie.

Fotografie: Bianca Verhoef

opleiding voor servicemedewerker

N

Inspelen op veranderend werkveld Omdat banen qua inhoud snel veranderen, zijn organisaties steeds vaker op zoek naar werknemers die op veel verschillende gebieden praktijkgerichte vakkennis in huis hebben. De opleiding Servicemedewerker Breed maakt van de studenten een dienstverlenende medewerker met kennis van zaken op gebied van Zorg & Welzijn of Zakelijk & Commercieel. De studenten kunnen na hun studie doorstuderen op een mbo-opleiding niveau 3 of niveau 4.

Maar hij of zij kan er ook voor kiezen om aan het werk te gaan. Dit kan bijvoorbeeld bij een ziekenhuis, een verzorgingstehuis, een winkel of bij een gemeentelijke organisatie.

De arbeidsmarkt is krap, zeker in de zorg. Dat is geen nieuws. Het brengt wel interessante ontwikkelingen met zich mee. Zo zie ik de trend dat recruiters en werkgevers steeds meer kijken naar wat sollicittanten willen.

Daarnaast spreekt de auteur op bijeenkomsten over wat sollicitanten willen en belangrijk vinden. Wat ze noemt?

Eigenlijk zaken die best logisch zijn.

Drie voorbeelden: Mensen willen graag duidelijkheid over wat ze precies gaan doen, willen graag dichtbij huis werken en inzicht in de sollicitatieprocedure.

Noorderpoort biedt nieuwe oorderpoort start in het schooljaar 2018/2019 met de opleiding Servicemedewerker Breed niveau 2. Deze opleiding speelt in op een snel veranderend werkveld, door studenten op te leiden die zeer breed inzetbaar zijn.

Aan het roer

Dat blijkt bijvoorbeeld uit de populariteit van het boek Jobmarketing 3.0 van Aaltje Vincent. Primair geschreven voor werkzoekenden maar inmiddels ook een bestseller onder werkgevers.

Uitbreiding buitenpoli Veendam Door de komst van Theunissen is collega-dermatoloog Tondo van Rijssen in staat zijn spreekuren op de buitenpoli van Treant, bij woonzorg- en revalidatiecentrum Veenkade, in Veendam uit te breiden. Waar de bezetting eerst een dagdeel per twee weken was, verzorgt Van Rijssen vanaf heden elke week een spreekuur. De even weken op dinsdagen donderdagmiddag. De oneven weken op

Column Anne-Rieke de Haan

Studenten worden breed opgeleid Servicemedewerker Breed is een opleiding die een directe binding heeft met het werkveld, waardoor de studenten hun opgedane kennis direct in de praktijk kunnen brengen. De studenten worden opgeleid tot jonge alleskunners die ondersteunen in het bedrijfsproces.

Tijdens de opleiding leren de studenten wat goed werknemerschap inhoudt. Hierbij kun je denken dat studenten competenties onder de knie krijgen, zoals klantgericht werken, dienstbaar en behulpzaam opstellen naar collega’s en schoon en netjes werken. De focus ligt hierbij op het eigen maken van een servicegerichte en dienstverlenende houding in professionele werksituaties.

De opleiding Servicemedewerker Breed niveau 2 start in september 2018 en wordt aangeboden op Noorderpoortlocaties in Appingedam, Stadskanaal, Veendam, Winschoten en Groningen.

‘Mij lijkt het vrij logisch dat je daar als sollicitant behoefte aan hebt.’

En misschien is het dan voor werkgevers ook niet zo heel lastig om daar op in te spelen. De komende tijd zitten de sollicitanten aan het roer. Daar kunnen we als werkgevers niet meer om heen.

Dus verdiep je in de wensen van de mensen die je zoekt. Waar wordt die verpleegkundige blij van? Wat wil die ANIOS weten over de afdeling waar de vacature is? Hoe maak je de procedure zo transparant mogelijk? Vragen waar je met collega’s mee aan de slag kunt om de ervaring van sollicitanten te verbeteren.

‘En om de kans op het vinden van de juiste medewerkers voor je organisatie te vergroten.’

8

Dermatoloog dr. Reeder

is in het ASz de ‘patiëntvriendelijkste’

Dermatoloog dr. Suzan Reeder heeft van de Cliëntenraad van het Albert Schweitzer ziekenhuis de TopASz Award ontvangen, de jaarlijkse prijs voor de meest patiëntvriendelijke, gastvrije, communicatieve zorgverlener.

Patiënt centraal Samen met twee andere medisch specialisten, Sabina Rombout (gynaecoloog) en Mark Friebel (kno-arts), was Reeder genomineerd op voorspraak van tientallen patiënten. “Deze winnaar laat in alles blijken dat de patiënt

centraal staat en geeft de patiënt letterlijk én figuurlijk de ruimte”, las juryvoorzitter en burgemeester van Papendrecht AartJan Moerkerke op uit het juryrapport, bij de prijsuitreiking tijdens de nieuwjaarsreceptie van het ziekenhuis. Moerkerke legde uit: “Figuurlijk, door ruim de tijd te nemen om de verschillende behandelmogelijkheden te bespreken, daarbij de patiënt een partner te laten zijn en samen tot een besluit te komen.

Letterlijk, door de prijs te willen besteden aan het comfortabel en huiselijk maken van de rustruimte in de dagbehandeling Dermatologie.” Aan de award is een prijs

V.l.n.r. Cliëntenraadvoorzitter Andries van de Graaf, de winnende dermatoloog Suzan Reeder en juryvoorzitter Aart-Jan Moerkerke. Foto Frederike Slieker

Laura Kunst

wint Publicatieprijs van de Psycholoog

D

e redactieraad van De Psycholoog wil jong talent in de psychologie aanmoedigen tot het schrijven van goede en originele artikelen in de Nederlandse taal. Laura Kunst, MSc, promovendus aan de Universiteit van Tilburg wint de Publicatieprijs 2017.

Cognitieve gedragstherapie (CGT) geldt als de gouden standaardbehandeling voor angst en depressie. Maar werkt CGT ook beter dan andere therapieën? Meta-analyses hierover leiden tot uiteenlopende conclusies, soms op basis van precies dezelfde data. Hoe kan dat?

Laura Kunst plaatst enkele kanttekeningen bij deze meta-analyses en bespreekt in hoeverre

CGT voor angst en depressie effectiever is dan andere therapieën. Met haar bijdrage wint Kunst de Publicatieprijs 2017 van De Psycholoog.

verbonden van 5000 euro, te besteden aan nog meer gastvrijheid.

“Dr. Reeder heeft oog voor wat de mogelijkheden zijn voor de patiënt als mens en zij is continu op zoek naar waar de patiënt beter van wordt”, aldus Moerkerke. De jury wordt jaarlijks wisselend voorgezeten door een burgemeester uit de Drechtsteden. De populairste zorgverleners uit de publieksronde worden door de jury uitgenodigd om hun visie op gastvrije zorg te komen toelichten. Moerkerke liet weten dat alle drie de kandidaten daarbij de jury hadden geraakt door ‘hun betrokkenheid uit het diepst van hun hart bij de patiënt’. “Als er net zo veel gedrevenheid in uw hele ziekenhuis zit als bij dit drietal, dan moet dit wel een fantastisch ziekenhuis zijn.”

Voorzitter Andries van de Graaf van de Cliëntenraad legde uit wat het grotere doel is achter de prijs: het belonen en daarmee bevorderen van gastvrijheid. “Wij zijn allemaal gastvrijheidsexperts. We bezoeken restaurants, hotels, winkels en vliegen naar onze vakantiebestemming. En iedereen kan duidelijk aangeven wat voor hem/haar een negatieve of positieve ervaring was én hoe een en ander verbeterd kan worden. Waarom datzelfde dan niet in een ziekenhuis? Er wordt weleens gezegd: Een ziekenhuis is toch geen hotel? Maar als je thuis mensen te eten uitnodigt, dan zeg je toch ook niet: We zijn hier geen restaurant? Gastvrij en servicegericht zijn in contact met patiënten en hun begeleiders levert op dat zij zich meer op hun gemak voelen, meer informatie geven en beter samen met hun zorgverlener beslissingen kunnen nemen.”

De conclusie van Kunst is dat al decennia wordt bediscussieerd welke therapie het best werkt. Het is niet eenvoudig is om één behandeling aan te bevelen en uit te leggen waarom deze effectief is. CGT is effectief gebleken, maar er is weinig bewijs dat CGT ook effectiever is dan andere behandelingen voor angst en depressie. Kunst pleit voor meer onderzoek.

Onderzoek behandeling angststoornissen Laura Kunst, MSc, is promovendus aan de Universiteit van Tilburg. Zij doet onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van cognitieve gedragstherapie en autonomieversterkende therapie voor angststoornissen. ZonMw kende haar een subsidie toe om onderzoek te doen naar de behandeling van angststoornissen.

Over een onderwerp dat aan dit onderzoek voorafging schreef Kunst het winnende artikel voor de Publicatieprijs.

Jaarlijkse publicatieprijs De redactieraad van De Psycholoog wil jong talent in de psychologie aanmoedigen tot het schrijven van goede en originele artikelen in de Nederlandse taal. In 1995 is daarom een tweejaarlijkse Publicatieprijs voor aankomende auteurs ingesteld die in 2017 voor de elfde keer is uitgeloofd. De prijs bestaat uit een publicatie als hoofdartikel in De Psycholoog en een bedrag van € 1250.

Zorg en Ziekenhuis

9

EVC biedt kortste route naar een HBO-diploma Wel bekwaam, maar niet bevoegd om op HBO-niveau te werken? Volop ambitie om hogerop te komen, maar geen zin in een langdurige opleiding? EVC Centrum Nederland biedt een oplossing in de vorm van een EVC-procedure.

Verpleegkundige – en andere – medewerkers kunnen daarmee versneld hun diploma behalen. “EVC is een zeer belangrijk instrument voor ziekenhuizen”, stelt Susanne Baas, accountmanager van EVC Centrum Nederland.

De vraag naar HBO-geschoolde verpleegkundigen neemt toe. Niet voor niets willen veel ziekenhuizen MBO-personeel ‘upgraden’ naar HBO-niveau en ze een HBO-V-opleiding laten volgen. Maar dat kost wel geld, tijd en energie.

Daarom kloppen organisaties graag aan bij EVC Centrum Nederland. Susanne Baas: “Ik word veel benaderd door ziekenhuizen en zorginstellingen om mee te denken over het opleiden van medewerkers voor een HBO-V/Bachelor Nursingdiploma. Vaak hebben ze al een CZO-erkende opleiding gevolgd én hebben ze veel werkervaring, bijvoorbeeld bij spoedeisende hulp, oncologie of kinderverpleegkunde.

Zij willen zich alleen scholen op de gebieden waarin ze nog geen ervaring hebben. Dat kan met een EVC-procedure.”

Vrijstellingen in een vervolgopleiding EVC staat voor Erkenning van Verworven Competenties. In een EVC-procedure worden de werkervaring van de afgelopen jaren en alle opleidingen, trainingen en e-learningmodules gekoppeld aan de meetlat van een MBO/ HBO-opleiding, bijvoorbeeld HBO-V. Door middel van een Ervaringscertificaat kan een medewerker exact aantonen over welke competenties hij of zij al beschikt. Dit certificaat kan vrijstellingen opleveren in een (vervolg)opleiding. Het kost weliswaar aardig wat tijd om relevant materiaal te verzamelen, maar het levert vooral tijdwinst op: met vrijstellingen duurt een HBO-V-opleiding dan zomaar één jaar in plaats van vier jaren.

“Zelfs de verkorte HBO-V-opleiding wordt verkort”, vult Susanne Baas aan. “Ik krijg dan ook veel enthousiaste reacties van mensen die bij ons een EVC-procedure hebben gevolgd, maar ook van de organisaties zelf. Vaak zijn dat toonaangevende organisaties.”

Susanne Baas Accountmanager EVC Centrum

EVC-procedure: heel aantrekkelijk Dat maakt een EVC-procedure heel aantrekkelijk.

Zowel voor medewerkers van wie de organisatie wil dat ze hun HBO-diploma behalen als voor medewerkers die dat zelf vanuit een gezonde ambitie willen en een verkorte route willen volgen. “We zijn er voor verpleegkundigen, maar ook voor MBO-doktersassistenten en kantoorpersoneel”, aldus Susanne Baas. “We kunnen het hele ziekenhuis bedienen.”

Meer informatie over EVC Centrum Nederland?

Bel Susanne Baas op 06 - 46211616

Meekijkstage biedt studenten Tandheelkunde kijkje in de dagelijkse praktijk

E

en unieke kans de dagelijkse gang van zaken in een tandartsenpraktijk te ervaren. Dat is de kern van een nieuw en bijzonder initiatief dat de ANT heeft ontwikkeld voor studenten Tandheelkunde. Studenten (4e, 5e & 6e jaars) krijgen de gelegenheid om aan de hand van een meekijkstage de dagelijkse gang van zaken in een eenmanspraktijk, een grote praktijk of een gedifferentieerde praktijk te ervaren. De ANT wil op deze manier studenten een goed en realistisch beeld geven van verschillen in werkwijze en cultuur tussen verschillende types praktijken. Het is voor studenten daarnaast een goede kans om te zien hoe het werken in een teamverband, met verschillende disciplines, in de praktijk werkt. De ‘Kijk in de Praktijk’-stage is een nuttige aanvulling op het inhoudelijke curriculum zoals dat op de drie Universiteiten voor Tandheelkunde wordt onderwezen.

terecht op de medische en technische kant van het vak. Echter, veel studenten weten nog onvoldoende wat er in de (dagelijkse) praktijk allemaal bij komt kijken om daadwerkelijk het beroep van tandarts uit te kunnen oefenen. De praktische kanten, bijvoorbeeld de bedrijfsmatige kant van een tandartspraktijk, komen niet of nauwelijks aan bod tijdens de studie. Tijdens de meekijkstage wordt er ook aandacht besteed aan het vakinhoudelijk werken aan de stoel.

Hoe worden behandelkeuzes in de praktijk gemaakt? Hoe is het om te werken als je achter ligt op schema? De ANT vindt het belangrijk dat studenten naast hun studie praktische ervaring kunnen opdoen en zich hierdoor beter kunnen oriënteren op de toekomst. Met de stage ‘Kijk in de praktijk’ biedt de ANT studenten de unieke kans een kijkje in de keuken te nemen van diverse tandartspraktijken.

Kwaliteitsimpuls voor het vak De ANT ziet met enige trots dat studenten Tandheelkunde ambitieus en leergierig zijn.

De universitaire opleidingen focussen zich

Ravin Raktoe, tandarts en bestuurslid van de ANT: “We zijn als ANT erg enthousiast over dit initiatief. Wij zien studenten niet enkel als

student, maar vooral als tandarts in opleiding.

Als je voor deze studie hebt gekozen, dan ben je een toekomstig collega en dan is het belangrijk dat ervaren tandartsen de nieuwe generatie één op één kunnen laten zien wat het vak precies inhoudt en wat er allemaal bij komt kijken om de techniek die ze aangeleerd hebben, uit te kunnen voeren. Ik denk dat deze meekijkstage een kwaliteitsimpuls is voor ons vak.”

Inmiddels hebben zich al diverse studenten en verschillende praktijken opgegeven. De stage is vrijwillig en wordt buiten de opleiding aangeboden. Hierdoor is het een toegankelijke en laagdrempelige manier om te ervaren hoe het er in een tandartsenpraktijk aan toe gaat.

Richard Suy, tandarts en bestuurslid van de ANT: “Niet alleen krijgen studenten een mooie kans om te ervaren hoe het er in een tandartsenpraktijk aan toe gaat, ook kunnen zij met het oog op hun toekomst een bewustere keuze maken. Als student en beginnend tandarts had ik destijds graag zo’n kans gehad.”

10

Hartstichting reikt voor 31e keer Dekkerbeurzen uit

aan talentvolle wetenschappers

De Hartstichting heeft gistermiddag tijdens een feestelijke bijeenkomst, voor de 31e keer de Dekkerbeurzen uitgereikt. In totaal 13 getalenteerde wetenschappers ontvingen uit handen van donateurs, vrijwilligers of partners een persoonlijke onderzoeksbeurs. Met deze beurzen kunnen zij de komende jaren vernieuwend onderzoek doen naar hart- en vaatziekten. Het Dekker-programma is opgezet om de carrières van toponderzoekers én de ontwikkeling van hart- en vaatonderzoek te stimuleren. De afgelopen drie decennia heeft de Hartstichting meer dan 55 miljoen euro geïnvesteerd. Met deze investeringen kunnen artsen hart- en vaatziekten in de toekomst eerder opsporen én behandelen.

De 13 toponderzoekers, allen werkzaam aan een universitair medisch centrum of universiteit zijn als beste naar voren gekomen uit 89 aanvragen die de Hartstichting in 2017 heeft ontvangen. Een uitgebreide selectieprocedure ging hieraan vooraf.

De toegekende onderzoeken, die een totaalbedrag van ruim 3,6 miljoen euro vertegenwoordigen, richten zich op oplossingen om hart- en vaatziekten eerder op te sporen en beter te behandelen. Voorbeelden hiervan zijn:

Hartfalen nabootsen in een hart op een chip dr. Jesper Hjortnaes | UMCU Een hartspier op een digitale chip. Dat klinkt als verre toekomst, maar hartchirurg in opleiding Jesper Hjortnaes gaat er onderzoek mee doen.

Om uiteindelijk te komen tot nieuwe behandelingen tegen hartfalen.

Beter eten tijdens zwangerschap voor gezond kinderhart dr. Romy Gaillard | Erasmus MC Als een zwangere vrouw met overgewicht simpele dingen verandert in haar eetgewoonten, zoals minder suiker, verkleint ze mogelijk de kans dat haar kind later hart- en vaatziekten krijgt.

Transgenders helpen onderzoek naar hormonen vooruit drs. Jeske van Diemen | VUMC Jeske van Diemen doet onderzoek bij een bijzondere groep: mannen en vrouwen die veranderen van geslacht. Ze verwacht dat haar onderzoek nieuwe inzichten oplevert in de effecten van geslachtshormonen op de bloedstolling. ‘Als we beter weten hoe het werkt, kunnen we zoeken naar gerichte manieren om geslachtshormonen in te zetten bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Maar dan zonder ongewenste bijwerkingen.

Minder zitten goed voor hartpatiënten? dr. Thijs Eijsvogels | Radboud UMC Een apparaatje in je broekzak dat elk halfuur trilt: een teken dat je even moet opstaan, een paar minuten lopen. Thijs Eijsvogels onderzoekt of deze simpele oplossing ervoor zorgt dat hartpatiënten minder zitten en hun hart gezonder blijft.

Floris Italianer | directeur van de Hartstichting: “Met deze onderzoeksbeurzen geven we toptalent de kans zich maximaal te ontwikkelen als wetenschapper en belangrijk innovatief onderzoek te doen. Met deze nieuwe inzichten willen we als versneller eerder hart- en vaatziekten opsporen en nieuwe oplossingen voor de patiënt aandragen. Het is noodzakelijk dat we de forse stijging van het aantal hart- en vaatpatiënten een halt toeroepen en patiënten een betere behandeling bieden.”

‘Investering van 3,6 miljoen draagt bij aan eerdere opsporing en behandeling van hart- en vaatziekten’

Zorg en Ziekenhuis

11

Rijnstate wil tropenarts niet kwijt Financiering door overheid is noodzakelijk

D

e ‘arts internationale gezondheidszorg (ook wel tropenarts)’ dreigt te verdwijnen. Omdat de overheid de opleiding niet wil financieren, stoppen steeds meer ziekenhuizen met het begeleiden van de artsen in opleiding. Ook Rijnstate begeleidt al 30 jaar artsen in opleiding voor de internationale gezondheidszorg.

Wim van Harten, voorzitter Raad van Bestuur én voormalig tropenarts: “De mogelijkheid tot opleiden van artsen die expertise ontwikkelen op het gebied van internationale gezondheidszorg en tropengeneeskunde is belangrijk vanuit maatschappelijk oogpunt. Een aantal Nederlandse ziekenhuizen, zoals Rijnstate, heeft daarmee ook expertise in huis die voor de patiëntenzorg van belang is, gezien de gevarieerde afkomst en het reisgedrag van diverse patiëntengroepen. “ De opleiding tot arts internationale gezondheidszorg en tropengeneeskunde

bestaat pas een paar jaar en is de opvolger van de tropenarts. De tropenarts ontstond eind jaren zestig, bedoeld om de gezondheidszorg in de voormalige koloniën te verbeteren. Met idealistische motieven werd de opleiding en begeleiding door medisch specialisten kosteloos aangeboden en gevolgd.

In 2012 kreeg de arts internationale gezondheidszorg een officiële erkenning van artsenfederatie KNMG, waardoor er eisen aan de kwaliteit van de opleiding werden gesteld.

Ziekenhuizen draaiden op voor de hogere kosten van de opleiding. Tot op de dag van vandaag wil de overheid de opleiding niet financieren, terwijl ziekenhuizen voor andere medische specialisaties tot 140.000 euro per opleidingsplaats ontvangen. Ook de artsen in opleiding voor internationale arts moeten een eigen bijdrage betalen van 10.000 euro, terwijl deze voor andere specialisaties niet geldt.

Albertine Baauw, kinderarts en arts internationale

gezondheidszorg bij Rijnstate maakt zich zorgen: “Nu er steeds minder opleidingsplaatsen komen, zullen er steeds minder artsen opgeleid worden. En dat terwijl door de globalisering de gezondheidsrisico’s veranderen. Ziektes houden zich namelijk niet aan grenzen. We zien steeds meer mensen uit andere landen, vluchtelingen uit asielcentra of mensen die op vakantie zijn geweest in niet-Europese landen. Deze komen met klachten in het ziekenhuis die wij door onze specialistische kennis beter herkennen en dus kunnen behandelen.”

Eind 2016 werkten er in binnen- en buitenland 281 Nederlandse artsen internationale gezondheid.

Elk jaar worden zo’n dertig artsen geselecteerd voor de opleiding. Binnen Rijnstate zijn er momenteel 5 artsen in opleiding. Rijnstate begeleidt artsen internationale gezondheidszorg in opleiding bij gynaecologie, chirurgie en kindergeneeskunde. Twee van de drie opleiders zijn zelf ook tropenarts.

Extra geld verpleeghuispersoneel leidt tot leegroof ziekenhuis

H

et geld dat de overheid beschikbaar stelt voor het aantrekken van extra personeel in verpleeghuizen, wordt onttrokken aan de curatieve zorg. De benodigde nieuwe verpleeghuismedewerkers zijn bovendien niet beschikbaar. Het gevolg is een ‘leegroof’ van de thuiszorg en ziekenhuizen, stelde bestuursvoorzitter Jos Aartsen van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) dinsdag in zijn nieuwjaarstoespraak Aartsen pleitte in zijn toespraak voor een integrale visie van het kabinet om de stijgende tekorten op de arbeidsmarkt tegen te gaan.

«Het kabinet zou de middelen beter moeten verdelen en ook moeten kijken naar de samenhang tussen ‹care› en ‹cure›, want de bijna 2 miljard euro die nu naar verpleeghuiszorg gaat, wordt gewoon overgeheveld vanuit de curatieve zorg», aldus Aartsen. «Bovendien moet dat geld worden besteed aan 20.000 nieuwe medewerkers, die er simpelweg niet zijn. Dat leidt tot leegroof van de thuiszorg en ziekenhuizen.»

De tekorten op de arbeidsmarkt in de zorg en de toegenomen werkdruk zijn volgens Aartsen

ook voelbaar in het UMCG, met name onder ok-assistenten, anesthesiemedewerkers, ic-, en andere verpleegkundigen. Om de problemen het hoofd te bieden wil het ziekenhuis investeren in de toekomst van verpleegkundige zorg, door meer op te leiden en ruimte te bieden voor ‘ontwikkeling en creativiteit’.

Volgens DvhN gaf het UMCG in 2017 twintig miljoen euro minder uit dan verwacht, mede als gevolg van het tekort aan verplegend personeel en klinische ondersteuning. Het ziekenhuis kon minder zorg verlenen door het personeelstekort en moest onder meer bedden ‘sluiten’ op de intensive care. Ook de soepele invoering van het nieuwe elektronische patiëntendossier droeg bij aan de financiële meevaller.

Preventie Naast investeren in de verpleegkundige beroepsgroep zet het UMCG in 2018 ook in op preventie. Zorgverzekeraar Menzis heeft een ‘substantiële’ financiële bijdrage beschikbaar gesteld om samen met het ziekenhuis bewezen preventieconcepten te ontwikkelen voor inwoners van Noord-Nederland. Aartsen: “Ik hoop dat er meer verstandige zorgverzekeraars zijn dit voorbeeld zullen volgen. Met de 170

miljoen euro die het kabinet beschikbaar stelt voor preventie kunnen we die projecten uitrollen in heel Nederland en zelfs in Europa.

En met de 80 miljoen voor biobanken krijgt de derde ronde van Lifelines concreet toekomst.”

Ook bant het ziekenhuis roken uit binnen het gebouw en op het ziekenhuisterrein. In 2019 moet het UMCG rookvrij zijn, zo is het streven.

Innovatieprijzen Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst werden ook de UMCG Innovatieprijzen uitgereikt. De prijzen van maximaal 50 duizend euro zijn bedoeld voor het realiseren van vernieuwende ideeën gerelateerd aan het concept Healthy Ageing. Rick Pleijhuis kreeg de Innovatieprijs Zorg voor de ontwikkeling van FluidBalance, een product voor het nauwkeurig en digitaal bijhouden van de urineproductie van patiënten.

Frank IJpma ontving de Innovatieprijs Onderzoek voor de kwaliteitsontwikkeling van een 3D-techniek voor bekkenreconstructie. De Innovatieprijs Onderwijs & Opleidingen ging naar Janniko Georgiadis voor de ontwikkeling van een online game voor anatomie-onderwijs.

Bron: skipr

12

Aandacht voor het opleiden is een voorwaarde voor goede en veilige zorg

A

andacht voor het opleiden van onze zorgprofessionals is een voorwaarde om goede en veilige zorg te leveren.

Dat wil zeggen opleidingen voor medische handelingen, maar ook opleidingen voor het gebruik van medische technologie die noodzakelijk is voor die handelingen. René Drost ging op bezoek bij een leverancier van die opleidingen, LeQuest in Rotterdam.

Innovatieve aanpak in medische technologie educatie Trainingen volgen op het gebied van medische apparatuur is van alle tijden: op locatie of tijdens scholingsbijeenkomsten worden zorgprofessionals onderwezen hoe om te

gaan met medische technologie. Niet altijd resulteert een training in het gewenste effect of kan iedereen bij een training aanwezig zijn.

LeQuest heeft met haar trainingsplatform een nieuwe manier ontwikkeld waarmee zij zorgverleners in staat stelt medische technologie competent en met vertrouwen te gebruiken. Met haar e-trainingen door middel van simulaties traint en certificeert LeQuest zorgverleners ter voorbereiding op de dagelijkse praktijk.

het gebruik hiervan, komt er ook vanuit regelgeving meer druk op ziekenhuizen en fabrikanten om structureel op vaardigheden te oefenen en te registreren. In 2011 is het convenant ‘Veilige toepassing van medische technologie in het ziekenhuis’ opgesteld, in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. In het convenant worden eisen gesteld aan de aantoonbare bekwaamheid van zorgprofessionals. De inspectie (IGJ) gebruikt het convenant als instrument voor toetsing en handhaving.

Nieuwe regelgeving Naast dat het belangrijk is dat alle zorgprofessionals die met medische apparatuur werken bekwaam zijn in

Tevens heeft er in 2017 een herziening van de Europese regelgeving plaats gevonden. In deze regelgeving is zogenaamde “toezicht na het in

Zorg en Ziekenhuis

13 de handel brengen” vastgelegd, in het Engels: post-market surveillance. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid voor het toetsen van de bekwaamheid van zorgprofessionals niet alleen bij de ziekenhuizen ligt, maar ook bij de fabrikanten van deze medische apparatuur.

Bij fabrikanten en ziekenhuizen is er sprake van toenemende urgentie en bewustzijn, dat er stappen gemaakt dienen te worden. Verschillende partijen hebben LeQuest proactief benaderd om gezamenlijk zorgprofessionals te trainen en te certificeren in het veilig gebruik van medische apparatuur

V&VN, NVAM en LVO accreditatie Recentelijk heeft de Nederlandse Vereniging van Anesthesiemedewerkers LeQuest als opleidingsinstituut erkend.

De NVAM heeft accreditatie toegekend voor de e-trainingen die zijn ontwikkeld voor anesthesiemedewerkers en zullen tevens nieuw te ontwikkelen trainingen accrediteren.

Reeds eerder accrediteerden de Landelijke Vereniging van Operatieassistenten (LVO) en de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgende Nederland (V&VN) voor de doelgroep relevante LeQuest e-trainingen.

Koningin Máxima bij het “World of Health Care” Koningin Máxima bracht in het najaar van 2017 een bezoek aan het World of Health Care congres in Den Haag. LeQuest was één van de deelnemers die tijdens het congres de kans kreeg hun innovatieve zorgoplossing te tonen aan de Koningin.

De Koningin complimenteerde CEO Hicham Shatou over wat hij met LeQuest heeft. Zij sprak de hoop uit dat medische fabrikanten dergelijke innovatieve oplossingen zullen omarmen om de kwaliteit van de zorg te blijven verbeteren.

Mens & Technologie “Het potentieel van hedendaagse innovaties in de medische technologie is heel groot.

We moeten er echter voor waken dat we de menselijke maat niet kwijtraken”, zegt Hicham Shatou, CEO van LeQuest. Het besef dat niet alle zorgprofessionals voldoende training in het veilige gebruik van medische apparatuur krijgen heeft tot de oprichting van LeQuest geleid. “Ik ben persoonlijk getuige geweest van zeer kritische situaties waarbij patiëntveiligheid in gevaar was, die te wijten waren aan onvoldoende bekwaamheid”, voegt Shatou toe. “Het was voor mij een eyeopener en een probleem wat ik met mijn bedrijf wil oplossen.”

Advertentie

Dag van de Medicatieveiligheid Dinsdag 20 maart 2018 | ReeHorst Ede

HĂŠt Afdelings- en MedischSecretaressecongres

Kennis is cruciaal om medicatie-incidenten te verminderen. Jij speelt hierin dagelijks een belangrijke rol. In ĂŠĂŠn dag ben je weer up-to-date! nursing.nl/congressen/medicatieveiligheid

Donderdag 19 april 2018 | Van der Valk Utrecht

Ziek van MDL problematiek Woensdag 25 maart 2018 | ReeHorst Ede Tijdens het congres Ziek van MDL-problematiek ontdek je alle nieuwe ontwikkelingen die spelen op het gebied van maag-, darm- en lever. nursing.nl/congressen/mdl

De leukste en meest leerzame dag voor secretaresses in de zorg. Leer o.a. meer over culturele verschillen in lichaamstaal en kom in balans met de Yoga Mindfulness training! secretaressesindezorg.nl/congres

Aangenaam Verzorgd

15

Scholieren Wellantcollege

schrijven herinneringsboek voor bewoners Woensdag 10 januari ging het bijzondere project ‘De tijd geritst’ van start. Tien scholieren van het Wellantcollege locatie Alphen aan den Rijn bezoeken bewoners van Verpleeghuis Oudshoorn en verwerken de verhalen in een persoonlijk herinneringsboek.

Leerling maakt het herinneringsboek

De leerlingen die zich voor het project hebben opgegeven, krijgen een speciaal lesprogramma aangeboden. Ze gaan de bewoners van Verpleeghuis Oudshoorn vijf keer bezoeken en spreken over hun leven. Bewoners vertellen hierbij over drie thema’s die per bewoner verschillen, hun ouderlijk huis en hun schooltijd. Zo was er vorig jaar verbazing bij de leerlingen over het feit dat er vroeger aparte jongens- en meisjesscholen waren en dezelfde verbazing was er bij de bewoners dat jongens en meisjes nu bij elkaar in een klas zitten. Deze bijzondere verhalen verwerken de leerlingen in een boek, dat een uniek beeld vormt van het leven van de bewoners.

Het doel van ‘De tijd geritst’ is het bevorderen van contact en begrip tussen de generaties.

Het project vergroot bij ouderen het gevoel van eigenwaarde en levensgeluk. Jongeren raken bekend met ‘de tijd van toen’. De tijd tussen deze twee generaties wordt door dit project als het ware aan elkaar geritst. Eind februari worden de herinneringsboeken overhandigd aan de bewoners.

H

et Diakonessenhuis heeft als eerste ziekenhuis in de regio meerdere draadloze CTG-monitors. Vrouwen die bevallen in het ziekenhuis, zitten daardoor niet meer vast aan de monitor en hebben veel meer bewegingsvrijheid. Door vrij te bewegen en hun eigen positie te kiezen, kunnen vrouwen hun weeën beter opvangen en dat is gunstig voor de snelheid van de ontsluiting. Ook is er minder pijnstilling nodig.

Alle draadloze CTG-monitors in het Diakonessenhuis zijn watervast, zodat douchen tijdens de ontsluiting en bevallen in bad ook tot de mogelijkheden behoren.

De draadloze CTG’s waren een lang gekoesterde wens van onze zwangere patiënten. Na een uitgebreide test- en proefperiode heeft het Diakonessenhuis ze nu standaard opgenomen in het aanbod.

De CTG-monitors zijn belangrijk voor de veiligheid van moeder en kind tijdens een bevalling: ze registreren de hartslag van de baby en de weeën-activiteit bij de moeder. De moeder heeft daarvoor meestal twee sensoren op haar buik en soms heeft de baby ook een elektrode op het hoofd. De sensoren en elektroden zijn normaal gesproken met draden verbonden aan het CTG-apparaat. Hier-

door is de moeder tijdens de bevalling beperkt in haar bewegingsvrijheid. Met een draadloos CTG behoort dat tot het verleden: net zo veilig én maximale bewegingsvrijheid voor de moeder tijdens haar bevalling in het ziekenhuis.

Brenda uit Hilversum beviel met de draadloze CTG in bad: “Ik wilde heel graag een badbevalling. Toen ik naar het ziekenhuis moest, was ik heel bang dat dat niet meer kon en ik in een ziekenhuissetting in een bed aan draadjes moest bevallen. Het was fantastisch dat ik in het Diakonessenhuis toch de bevalling kon doen die ik graag wilde, ik had alle vrijheid en ruimte die ik nodig had!”

Het Diakonessenhuis heeft als eerste ziekenhuis in de regio vier draadloze CTG’s. Gynaecoloog Koen Deurloo: “Wij doen er alles aan om in ons ziekenhuis de bevallende vrouwen comfort te geven en de controle te laten houden. Met eHealth oplossingen als deze komt dat dichterbij. In de toekomst kunnen draadloze CTG’s ook thuis ingezet worden, waardoor vrouwen minder vaak opgenomen hoeven worden.

Maar voor nu is dit voor alle moeders die een CTG nodig hebben, een hele comfortabele stap vooruit! ”

Column

Jiska Sanders van Soest gespecialiseerd MBB ‘er Afdeling Radiologie van ziekenhuis Nij Smellinghe In mijn vorige ziekenhuis had ik nogal eens te maken met een taalbarrière. In dat ziekenhuis werden namelijk regelmatig röntgenfoto’s gemaakt van asielzoekers en immigranten.

Ik had me dan ook de meest basale ademhalingscommando’s eigen gemaakt in enkele talen, en maakte verder dankbaar gebruik van een briefje waar dat in nóg meer talen opgeschreven was. Lukte het dan nog niet... dan werd het communicatie met handen en voeten..

Toen ik begon met werken in mijn huidige ziekenhuis, kreeg ik te maken met een heel andere taalbarrière. Hoewel hier veel minder allochtonen kwamen, voelde ik mezelf soms bijna de allochtoon: mijn oren moesten even wennen aan het Fries. Maar al snel kon ik het heel aardig verstaan. Ik merk nu nog steeds hoe patiënten die Fries willen spreken het waarderen als ik ze aangeef dat ze niet naar het Nederlands hoeven te switchen.

Enige tijd terug las ik op een aanvraag van een (Friese) huisarts: “Mevrouw is doof.” Ha! Kolfje naar mijn hand! In mijn vrije tijd ben ik gebarentaal aan het leren.

‘Inmiddels weet ik hoe enorm mensen het waarderen in hun eigen taal te kunnen communiceren.’

In een volle wachtkamer zoek ik mevrouw op, tik haar tegen de schouder, en als ze me aankijkt gebaar ik: “Hallo, mijn naam is Jiska. Ik zag dat u doof bent. Spreekt u ook Nederlandse Gebarentaal?” Mevrouw kijkt me aan alsof ze water ziet branden, en zegt luid en duidelijk door de volle wachtkamer: “Wat zit je dáár nou toch allemaal te doen?”

Diverse ogen keren onze kant op en mijn tint wordt langzaam rood. Mevrouw was niet doof, alleen een beetje hardhorend....

Tanke wol, Fryske dokter.

Advertorial

Wie bedank jij vandaag nog?

Met het hart

op de juiste plaats!

Vroeg of laat krijgen we allemaal te maken met de zorg. Of het nu gaat om een geboorte of een overlijden, de medewerkers in Zorg en Welzijn staan altijd voor iedereen klaar. Het werk dat zij verzetten verdient zoveel respect.

Ik weet niet of ik het zou trekken.

O

ok ik weet helaas maar al te goed wat het betekent als je met de zorg te maken krijgt. Toen mijn vrouw MS kreeg heb ik van dichtbij kunnen meemaken wat zorg- en welzijnsmedewerkers voor je doen.

Deze mensen werken zo ontzettend hard en staan dag in dag uit voor je klaar. Ze zijn vaak arts, verpleger en psycholoog tegelijk.

Mantelzorg Maar ook weet ik dus wat het betekent als je mantelzorger wordt. Het voelde soms alsof

‘Daardoor ben ik meer gaan genieten van de kleine dingen in het leven.’ ik in opleiding was voor verpleegkundige. Ik leerde mijn vrouw te verzorgen en zelfs hoe ik injecties kon toedienen. En ik ervaarde hoe hard deze maatschappij soms is naar mensen die aan het einde van hun leven zijn beland.

Hoe moeilijk zij nog kunnen deelnemen aan deze razend snelle maatschappij, en soms hoe eenzaam mensen zijn als er niemand anders meer voor hen zorgt dan het verplegend personeel.

Ongevraagd werd ik gedwongen tot stilstand te komen en ben ik het leven op een andere manier gaan bekijken.

In Nederland is de zorg gelukkig goed te regelen. We vinden het ook allemaal zo vanzelfsprekend. En vergeten daardoor weleens onze dankbaarheid te tonen aan hen die altijd klaar staan om onze zorg op zich te nemen.

Vanuit mijn functie als commercieel directeur bij YourGift doen het team en ik er dan ook alles aan om samen te werken met goede doelen en om ons personeel de ruimte te geven om vrijwilligerswerk te doen. Muziek is mijn hobby en naast mijn werk bij YourGift ben ik ook nog DJ. Omdat ik ook een steentje wil bijdragen aan het welzijn van ouderen, wil ik als DJ vrijwilligerswerk gaan doen in de ouderenzorg.

Muziek uit de jaren 60 en 70, een avond plezier en herkenning.

Beleving en gevoel Een geefmoment beleef je niet alleen, zeggen we bij YourGift. Daarom werken we met verschillende goede doelen samen. In 2006 waren we het eerste bedrijf dat met een giftcard kwam. Ruim 10 jaar later hebben we meer dan

6000 online en fysieke bestedingspunten, een eigen webshop en honderden verkoopkanalen en zijn we zeven dagen per bereikbaar.

We hebben maar één doel voor ogen: Het (uit) geefmoment zo bijzonder mogelijk maken.

‘Ik hoop zo deze ouderen een mooie avond te bezorgen.’

Het gevoel en de beleving daar doen we het voor. En daar gaan we ver in, want je kan de cadeaukaart zo persoonlijk maken als je zelf wilt, zelfs met je eigen foto op de kaart.

Bij YourGift bieden we op een simpele manier de ultieme mogelijkheid om personeel, vrijwilligers, mantelzorgers of wie dan ook, persoonlijk te bedanken. Wie bedank jij vandaag nog? Ga naar www.yourgift.nl en maak iemand blij!

Rudi van der Voet Commercieel Directeur

Zorg en Ziekenhuis

17

Verbeterde zorg

voor patiënten met ernstige urineweginfectie Van een stevige urineweginfectie kun je behoorlijk ziek zijn. De patiënt krijgt vaak hoge koorts. Soms is een ziekenhuisopname nodig voor een behandeling met antibiotica via een infuus.

Door de start van het nieuwe zorgpad Antibiotica Intraveneus van het Bravis ziekenhuis, samen met Groenhuysen, tanteLouise en TWB Thuiszorg met Aandacht, kan deze toediening nu (deels) thuis plaatsvinden.

‘Samenwerking Bravis ziekenhuis en thuiszorg in zorgpad Antibiotica Intraveneus’ Zorgverleners werken steeds vaker samen om de behandeling van een patiënt optimaal te laten slagen. Deze ontwikkeling is terug te zien in het nieuwe zorgpad van Urologie voor de intraveneuze toediening van antibiotica in de thuissituatie. Hierin wordt samengewerkt door de urologen van het Bravis ziekenhuis, de poli-

en Mediq apotheek en specialistische teams van thuiszorgorganisaties.

Sneller naar huis De diverse stappen in een behandeling van een ernstige, bacteriële urineweginfectie zijn nauw op elkaar afgestemd. De uroloog schrijft na het onderzoek het recept voor. Is de patiënt ernstig ziek dan volgt ziekenhuisopname. In het verleden was dat voor tien dagen om de antibioticakuur af te maken. Dat is veranderd. Is de patiënt koortsvrij, dan mag die nu naar huis en neemt de thuisorganisatie de behandeling over. “Thuis behandelen is voor een patiënt prettiger. Je ligt korter in het ziekenhuis, waardoor er minder kans is op een ziekenhuisinfectie en je kunt thuis gewoon je ding doen”, zegt urologieverpleegkundige Coby Akkermans.

Diverse stappen Het zorgpad bestaat uit diverse schakels die in elkaar grijpen. Na een onderzoek door de uroloog volgt of een opname en/óf een behandeling thuis. Bij een intraveneuze toediening wordt antibiotica via een infuus toegediend.

Het recept wordt afhankelijk van het soort

infuus, samengesteld door de poli-apotheek van het ziekenhuis of doorgegeven aan Mediq apotheek.

Verzorging thuis De medicijnen en benodigde materialen voor het infuus gaan naar de patiënt. Daarna komt het thuiszorgteam in actie. Afhankelijk van de woonplaats wordt de patiënt geholpen door tanteLouise, TWB of door Groenhuysen. De speciaal opgeleide verpleegkundigen zorgen dat het infuus wordt aangesloten en de medicijnen toegediend.

Korte lijnen In de samenwerking zijn de lijnen kort. “Als er thuis iets met de patiënt iets is, dan neemt de verpleegkundige van het specialistisch team contact met ons op”, legt Coby Akkermans uit. Door de samenwerking ontstaat een gestroomlijnd proces, waarin de patiënt zonder oponthoud door het behandelproces heen gaat. Een belangrijke stap in de verbetering van de kwaliteit van de zorg.

Echografie

bij steeds meer huisartsen mogelijk

V

oor een echo niet naar het ziekenhuis, maar gewoon naar de huisarts.

Voor steeds meer mensen wordt dit mogelijk. Sinds 1 januari 2018 is een succesvolle pilot, zoekboekzorg.nl, uitgebreid naar nog meer huisartsenprakijken. Huisartsen werken samen met radiologen in de huisartsenpraktijk. Ook kunnen praktijken waar geen echo’s worden gemaakt doorverwijzen naar andere huisartsen die dat wel doen, in plaats van naar het ziekenhuis. De ziekenhuizen HAGA en HMC en de zorgverzekeraars CZ en Menzis werken samen in dit project.

“Een echo laten maken in een vertrouwde omgeving, met directe terugkoppeling over de uitslag. Dat is pure winst voor de patiënt,” licht mede-initiatiefnemer Robert Weij van PluhZ en zoekboekzorg.nl toe. “Daarvoor hebben we een slim logistiek proces bedacht, waarbij de apparatuur optimaal wordt ingezet. Zo helpt deze innovatieve aanpak ook nog de zorgkos-

ten laag te houden. Hopelijk doet Haags voorbeeld volgen, want dit concept is toepasbaar in heel Nederland.”

Patiënten enthousiast Het uitbreiden van echografie bij de huisarts is geen spontane ingeving: de afgelopen

‘Patiënten waren erg positief in de evaluatie’ periode is er in een pilot in Den Haag geoefend met deze techniek met een slim logistiek systeem. aldus Gaby Prins-Siemons, Zorginkoper van CZ. “Ook de zorgaanbieders zelf en wij als zorgverzekeraar waren enthousiast.

Patiënten kunnen sneller bij de huisarts op

spreekuur komen dan voor een echo naar het ziekenhuis gaan. Patiënten vinden het prettig dat ze gezamenlijk beslissingen nemen met de huisarts en radioloog samen. Gelukkig blijkt dat het in veel gevallen gaat om bevestiging dat het niet om een ernstige ziekte gaat: de meeste echo’s leiden niet tot een diagnose.”

Betere zorg dichtbij Netteke Ludwig, regiomanager bij Menzis, over het voordeel van het project: “Dit brengt uitstekende zorg dicht bij de patiënt, door de unieke samenwerking tussen radiologen en huisartsen. De specialistische kennis van de radioloog gecombineerd met het vertrouwen en de brede kennis van de huisarts over de patiënt komen zo samen. Daardoor hoeven minder mensen naar de kostbare tweedelijnszorg in het ziekenhuis. Deze aanpak bespaart een kwart van de kosten.”

18

Muren verdwijnen in de samenwerking in zorg

voor kwetsbare ouderen

Met het slopen van een muurtje door de voorzitters van de cliëntenraden van Tjongerschans en Meriant, is het startschot voor de nieuwbouw van het expertisecentrum gegeven.

Z iekenhuis Tjongerschans en Meriant (onderdeel van Zorggroep Alliade) bouwen samen aan een expertisecentrum voor medisch specialistische ouderenzorg. Op woensdag 17 januari is het officiële startschot voor de nieuwbouw gegeven.

Binnen dit expertisecentrum zijn straks de geriatrische revaliatieafdeling van Meriant en de Klinische Geriatrieafdeling van Tjongerschans gevestigd. Deze constructie is uniek in Nederland. Mieke Draijer, directeur medische zaken bij Zorggroep Alliade vertelt: “door de noodzakelijke sloop van één van onze panden, moesten wij op zoek naar een nieuw onderkomen voor de geriatrische revalidatie. Tjongerschans wilde de klinische geriatrie uitbreiden en dat paste niet binnen de huidige muren van het ziekenhuis.

Omdat de samenwerking tussen Alliade en

Tjongerschans al jaren erg goed is, hebben we gekeken of we iets voor elkaar konden betekenen.”

Met de komst van het expertisecentrum wordt de zorg nóg meer dan nu om de patiënt heen georganiseerd. Grietje van Buiten, sectormanager beschouwende vakken bij Tjongerschans: “vanzelfsprekend staat de patiënt altijd al centraal, maar door op één locatie gecombineerde zorg aan te bieden, vallen afstand en fysieke drempels weg en kunnen we onze manier van werken beter op elkaar afstemmen. Neem bijvoorbeeld de overdracht van een patiënt tussen de verschillende zorginstellingen. Voorheen gebeurde dat op afstand. In de nieuwe situatie kunnen we in één keer, samen met de patiënt en eventueel familie erbij, de overdracht en het behandelplan bespreken. Dat is niet alleen efficiënter, maar komt ook de kwaliteit van de zorg ten

goede doordat we direct van elkaar leren en elkaars kennis en expertise beter benutten.

Overigens is hierin ook een goede relatie met de huisartsen in de regio onmisbaar.”

Na een lang voorbereidingstraject kan er nu worden gestart met de bouw. Het ontwerp van Architectenbureau Van Manen en Zwart is volledig gebaseerd op het bieden van optimale zorg voor kwetsbare ouderen. Zo is er op verschillende plekken binnen het gebouw de mogelijkheid om revalidatieoefeningen te doen, daarnaast is er een mooie tuin waarin patiënten kunnen revalideren. In het aanwezige sportcafé kunnen patiënten en bezoekers terecht voor een kopje koffie. Friso Bouwgroep en energiemaatschappij Engie zorgen voor de bouw en techniek van het pand. Wanneer alles volgens planning verloopt, kan het gebouw begin 2019 in gebruik worden genomen.

Zorg en Ziekenhuis

19

Informatieloket Eerstelijns verblijf helpt onnodige ziekenhuisbezoeken te voorkomen Begin januari zijn Rijnstate en de regionale huisartsenorganisatie Onze Huisartsen gestart met een nieuw informatieloket: het transferbureau Eerstelijns verblijf (ELV). Dit bureau helpt huisartsen die voor hun patiënt met spoed een tijdelijke plek zoeken in een verpleeghuis (een eerstelijns verblijf, ELV). Op deze plekken kunnen kwetsbare ouderen tijdelijk extra zorg en ondersteuning krijgen. Deze nieuwe service moet onnodige ziekenhuisbezoeken en -opnamen voorkomen.

Aanvragen door huisartsen Als een patiënt tijdelijk niet meer thuis kan blijven wonen omdat zijn gezondheid is verslechterd of de thuissituatie is veranderd, kan de patiënt in aanmerking komen voor een ELVbed in een verpleeghuis. Voorheen moest de huisarts dan op zoek naar een beschikbaar bed voor deze patiënt. Dit zoeken kostte soms veel tijd. Nu kan de huisarts contact opnemen met het nieuwe informatieloket. Dit bekijkt samen met de huisarts of de patiënt inderdaad in aan-

merking kan komen voor een ELV-plek. Ook gaat het loket op zoek naar beschikbare plekken in de regio en zorgt het voor plaatsing van de patiënt. Het loket is een extra service van het reeds bestaande Transferbureau van Rijnstate.

Elke Dominicus, hoofd van het Transferbureau van Rijnstate: “Dit scheelt de huisartsen veel tijd, omdat het transferbureau op de hoogte is van alle wetgeving en alle zorginstellingen in de regio kent die mogelijk plek hebben.”

Onnodige opnames voorkomen Door huisartsen te ondersteunen bij het zoeken van een tijdelijke plek in een verpleeghuis voor hun patiënten hoopt het Transferbureau ELV de juiste zorg voor de patiënten te kunnen regelen. Behalve het regelen van een ELV-plek kan het Transferbureau ELV voor sommige patiënten informatie geven over het regelen van zorg in de thuissituatie. Zo kunnen onnodige opnames en ziekenhuisbezoeken worden voorkomen. In de eerste week van januari wist het bureau achttien patiënten te helpen met een ELV-plek of de inzet van thuiszorg.

Overzicht vraag en aanbod Door de aanmeldingen voor ELV-plekken via het transferbureau te laten lopen, krijgen Rijnstate en Onze Huisartsen inzicht in de vraag en het aanbod van ELV-plekken in onze regio.

Het aantal plekken is namelijk beperkt.

Als blijkt dat er sprake is van een structureel tekort, kan een met cijfers onderbouwd gesprek gevoerd worden met verzekeraars en zorgaanbieders. Gedurende 2018 monitoren en evalueren Rijnstate, Onze Huisartsen en de ELV-aanbieders de samenwerking.

fotografie © freepik katemangostar

Manometrie geeft impuls

aan onderzoek naar brandend maagzuur

V

oor functieonderzoek bij reflux- of bekkenbodemklachten kunnen patiënten nu terecht in Meander Medisch Centrum.

Dankzij de komst van nieuwe apparatuur is het mogelijk om geavanceerd onderzoek te doen van de werking van de slokdarm en de endeldarm, de zogeheten manometrie. Daarnaast kunnen er zuurmetingen gedaan worden, om de mate van blootstelling van de slokdarm aan maagzuur heel nauwkeurig vast te leggen. De aanschaf sluit aan bij de ambitie van Meander om alle zorg bij refluxziekte, middenrifbreuken en endeldarmverzakking in eigen huis aan te bieden.

Mensen met refluxziekte hebben last van het terugstromen van de maaginhoud in de slokdarm.

Dit staat bekend als brandend maagzuur. Talloze Nederlanders hebben daar last van. Gelukkig kunnen de meeste mensen behandeld worden met dieetmaatregelen of medicijnen. Voor een deel van de patiënten is echter een operatie de beste optie.

Meander Medisch Centrum is een landelijk expertisecentrum voor antireflux operaties en

bekkenbodem. Het ziekenhuis in Amersfoort voert ongeveer een kwart van alle middenrif- en maagklepoperaties uit in Nederland. Het nieuwe functielaboratorium maakt het mogelijk om nog betere diagnostiek te verrichten bij middenrifbreuken en refluxziekte. Met deze techniek kan bepaald worden welke mensen werkelijk baat zullen hebben bij een operatie.

Chirurg prof. dr. Ivo Broeders (links op de foto): “De investering dient in even grote mate ons kenniscentrum bekkenbodemzorg. Het is van essentieel belang om bij incontinentie onderscheid te maken tussen verzakking van de endeldarm en tussen stoornissen in de werking van de kringspier. Dit bepaalt namelijk welke operatietechniek gebruikt moet worden om het probleem op te lossen. We zijn blij met de komst van deze laatste schakel in het diagnostisch traject in middenrif- en bekkenbodemzorg, en daarnaast zijn we trots op de toewijding van de poliassistentes, die een intensieve training hebben gevolgd om de onderzoeken te kunnen begeleiden.”

Met de nieuwe apparatuur voor manometrie is nauwkeurig vast te leggen in welke mate de slokdarm wordt blootgesteld aan maagzuur.

20

Geneeskundeopleiding bereidt niet voor op huidige praktijkarts

Zorg en Ziekenhuis

21

M

edisch specialisten hebben een compleet ander vak dan twintig jaar geleden. Ze moeten meer samenwerken, omgaan met de snelle technologische ontwikkelingen en ze ervaren een hogere werkdruk. Bovendien zijn patiënten tegenwoordig mondiger en hebben andere verwachtingen van hun behandelaar. Ze willen niet alleen een kundige, maar ook een empathische dokter. Iemand die goed kan luisteren en zijn patiënt als volwaardige gesprekspartner benadert.

Medische opleidingen sluiten onvoldoende aan bij deze veranderingen, stelt De Hele Dokter. “Wij werken met dokters die hun energie of werkplezier zijn kwijtgeraakt.

Dokters die zo onder druk staan dat ze bang zijn om fouten te maken. Dokters die slecht slapen door de moeizame samenwerking met collega’s. Zij vertellen ons dat ze eenvoudigweg niet zijn opgeleid om met de vele uitdagingen om te gaan”, aldus Ilse Ganzeboom, medeoprichter van opleidingsinstituut De Hele Dokter.

Een op vijf medisch specialisten heeft burn-out verschijnselen Uit onderzoek onder ruim 2.000 Nederlandse medisch specialisten[1] blijkt dat een op de vijf van hen voldoet aan de criteria van een gematigde tot ernstige burn-out. De klachten zijn in veel gevallen zo ernstig, dat ze een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van de geleverde zorg.

Ganzeboom stelt dat de talloze burn-outs maar het topje van de ijsberg zijn: hieronder gaat een cultuurprobleem in de medische sector schuil.

“Onderzoek wijst uit dat dokters kwetsbaarder zijn dan hun patiënten, omdat ze niet of te laat hulp inroepen. De dokter zou immers nooit ziek zijn en moet sterk zijn. Dus werken ze door tot ze emotioneel of fysiek uitgeput zijn. We horen veel verhalen van artsen die hun problemen en zorgen niet durven te bespreken. Uit angst voor het oordeel van collega’s of voor het in gevaar brengen van baan of opleidingsplek.

Vitale dokter levert betere zorg Dokters die vitaal zijn - dus: bevlogen, energiek, met plezier in het werk- leveren betere zorg.

Het tegendeel is ook waar: onderzoek toont aan dat niet-vitale dokters meer medische fouten maken. Ze zijn bovendien minder

‘Deze mindset moet veranderen’

empatisch in hun contact met patiënten en collega’s. Patiënten zijn minder tevreden over deze dokters en zijn eerder geneigd een klacht of claim in te dienen. Hierdoor ontstaat er een sneeuwbaleffect: dergelijke klachten leveren de dokter weer meer stress op.

van dit nieuwe inzicht, is dat mijn spreekuur hierdoor compleet is veranderd. Allereerst verloopt het efficiënter en effectiever. Bovenal gaan mijn patiënten veel tevredener de deur uit en voel ik me rustiger van binnen.”

Betere dokter Ganzeboom: “De oplossing ligt in meer aandacht voor de dokter zelf, de mens in de witte jas. Als de dokter leert om eerst goed voor zichzelf te zorgen, dan kan hij beter voor anderen zorgen. Omdat we ons deze problematiek aantrekken, hebben we opleidingen ontwikkeld waarmee we dokters helpen om hun werkplezier en voldoening weer terug te vinden. Ze leren hoe ze zich op een gezonde manier staande kunnen houden.

Gezonde, gelukkige en goed functionerende dokters zijn immers beter voor de kwaliteit van de Nederlandse gezondheidszorg.”

Artsen aan het woord Hieronder vertellen drie artsen hoe ze betere zorg aan patiënten kunnen leveren, doordat ze bijvoorbeeld beter communiceren, meer plezier in hun werk hebben of beter tegen stress kunnen. De artsen willen anoniem blijven, omdat ze bang zijn om te maken te

‘Geneeskundeopleiding bereidt niet voor op huidige praktijk arts’ krijgen met het stigma in de medische sector dat heerst rond persoonlijke ontwikkeling.

Tevreden patiënten “Ik kreeg kritiek op mijn manier van communiceren. Ik stond daar niet voor open, want ik dacht: zo ben ik nu eenmaal. Nu heb ik meer inzicht in mijn gedrag en het effect ervan op patiënten en collega’s. Het bijzondere

“Ik ben opgeleid om patiënten te behandelen. Eenmaal in de ziekenhuiswereld

‘Mijn patiënten hebben recht op: een goede dokter, maar ook een gezonde dokter.’ komt er echter veel meer op je af, zoals taken op het gebied van management, beleid, onderzoek en onderwijs. Ik heb geleerd om keuzes te maken en ‘nee’ te zeggen, waardoor ik meer plezier in m’n werk heb. Hierdoor kan ik me beter focussen en denk ik dat ik een betere dokter ben geworden.”

Werkplezier “Mijn werk is stressvoller dan ik me ooit had voorgesteld. Ik kon me steeds moeilijker ontspannen en kreeg een korter lontje. Een burn-out lag op de loer. Ik ben daarom stil gaan staan bij wat ik nodig heb om mijn vak met plezier te kunnen blijven uitoefenen. ” Prins, J. T., Hoekstra-Weebers, J. E. H. M., Gazendam-Donofrio, S. M., Dillingh, G. S., Bakker, A. B., Huisman, M., Jacobs, B. & van der Heijden, F. M. M. A. Mar-2010 In : Medical Education. 44, 3, p. 236-247

Meer informatie? www.deheledokter.nl

22

Europese primeur

voor baarmoederoperatie in WZA

A

ls eerste ziekenhuis in Europa gebruikt het WZA (Wilhelmina Ziekenhuis Assen) een nieuw instrument om weefsel uit de baarmoeder te verwijderen. Daarmee maakt het WZA zijn reputatie waar van innovatief ziekenhuis, vooral op het gebied van endoscopische operatietechnieken. De nieuwe methode zorgt dat de behandeling sneller en minder pijnlijk verloopt voor de patiënt.

Abnormaal maandelijks bloedverlies bij vrouwen is een van de meest voorkomende klachten in de gynaecologie. Het wordt vaak veroorzaakt door poliepen of myomen (vleesbomen) in de baarmoeder. Door overtollig weefsel te verwijderen, verminderen de klachten aanzienlijk of worden zij zelfs verholpen. Daarnaast hebben veel vrouwen na de overgang last van bloedverlies; om een kwaadaardigheid vast te stellen of uit te sluiten is onderzoek nodig. Dergelijke ingrepen gebeuren via een kijkbuisoperatie, ook wel hysteroscopie genoemd. De gynaecologen in het WZA gebruiken hiervoor nu een nieuw type instrument, de MyoSure® Manual. Zij zijn daarmee de eersten in Europa.

waarmee de gynaecoloog via de schede in de baarmoeder kan kijken. Als een kleine afwijking in de baarmoeder wordt ontdekt kan de gynaecoloog deze met het nieuwe instrument direct weghalen zonder aanvullende apparaten te hoeven pakken of inbrengen. De methode is patiëntvriendelijker doordat pijnlijke diathermie (verhitting) niet meer nodig is. Daarnaast wordt weefsel direct afgezogen en opgevangen in een weefselbakje zodat het niet nodig is om meerdere malen in en uit de baarmoeder te gaan voor verwijdering van weefsel.

Nog preciezer De nieuwe MyoSure® lijkt op een instrument dat het WZA al langer gebruikt. Het belangrijkste verschil is dat deze nieuwe versie handmatig wordt bediend in plaats van met een voetpedaal. Gynaecoloog Annemarieke Koops van het WZA is enthousiast: “Doordat ik dit instrument met de hand bedien kan ik weefsel nog preciezer en vollediger wegnemen. Terwijl ik aan het kijken ben in de baarmoeder, kan ik er ook direct iets doen.

Dat werkt sneller voor mij en comfortabeler voor de patiënt.”

Cameraatje De MyoSure® Manual wordt gebruikt in combinatie met een hysteroscoop. Dat is een dun kijkbuisje met daarop een cameraatje

Opgelucht en verbaasd Ze vervolgt: “Patiënten zien vaak erg op tegen dergelijke ingrepen maar ik weet dat ze het

achteraf meestal reuze vonden meevallen. Ze zijn opgelucht en verbaasd dat het zo snel en gemakkelijk is verlopen. Ik wil vrouwen met abnormaal bloedverlies daarom op het hart drukken om bij hun huisarts een verwijzing naar de gynaecoloog te vragen.” De MyoSure®-ingreep gebeurt poliklinisch en na afloop kan de vrouw direct weer naar huis.

Vooruitstrevend Als relatief klein ziekenhuis is het WZA opvallend vooruitstrevend in het adopteren van vernieuwende endoscopische (kijkbuis) operatietechnieken. Zo waren de gynaecologen van het WZA twintig jaar geleden een van de eersten die baarmoederverwijdering via een kijkbuisoperatiemethode omarmden.

‘In 2015 deden ze, eveneens als eersten in Europa, een proef met een innovatieve techniek waarmee een endoscopische baarmoederverwijdering nog veiliger kan gebeuren.’

Medische Belicht

23 Column

Technologische innovaties

diagnostiek en therapie naar hoger niveau

Siemens Healthineers, innovator van de gezondheidszorg, heeft op de jaarlijkse bijeenkomst van de RSNA (Radiological Society of North America) diverse nieuwe oplossingen op het gebied van radiologie gepresenteerd, waaronder de nexaris Angio-MR-CT en MAMMOMAT Revelation. Met deze innovaties streeft Siemens Healthineers ernaar klanten met minder complexe handelingen en investeringen, meer te kunnen laten doen.

De zorgvraag in Nederland neemt sterk toe, maar budgetten in de gezondheidszorg blijven onder druk staan. Het wordt daarom voor zorgaanbieders steeds lastiger om in technologie te investeren, die een hoge kwaliteit gezondheidszorg waarborgt. De innovaties van Siemens Healthineers staan garant voor een goede kwaliteit van zorg en zijn kostenbesparend.

Kees Smaling, algemeen directeur bij Siemens Healthineers Nederland: “Een snelle en juiste diagnose is voor patiënten van levensbelang. De druk op de gezondheidszorg neemt toe en het klinisch proces rond de patiënt moet efficiënter én nauwkeuriger. Het is essentieel dat de zorgsector innoveert. Alleen dan kunnen patiënten optimaal geholpen worden tegen verantwoorde kosten. Investeren in nieuwe technologie is dé manier om patiëntencomfort en de kwaliteit van zorg te verbeteren en kosten te verlagen.”

Geïntegreerde angiografie, MRen CT-scans Siemens Healthineers introduceert met de nieuwe nexaris Therapy Suites een nieuwe standaard in de beeldvormende diagnostiek in hybride operatiekamers. De nieuwe nexaris Therapy Suites zorgen voor een integratie diverse beeldvormende apparatuur: van angiografie tot MR- en CT-scans. Hierdoor worden de krachten van individuele scanners gebundeld tot één integrale omgeving. Het stelt professionals in staat om gedurende elke fase van een operatie gerichte en nauwkeurige beeldvormende informatie op te halen, ongeacht het systeem. De patiënt hoeft dankzij een verrijdbare operatietafel niet te worden verplaatst. Dit zorgt voor meer patiëntcomfort een efficiëntere behandeling, met name voor gecombineerde procedures zoals het behandelen en verwijderen van tumoren.

Meer patiëntcomfort bij mammografie Bij een mammografieonderzoek ervaart een groot deel van de vrouwen veel ongemak.

De MAMMOMAT Revelation beschikt over nieuwe patiëntvriendelijke compressieplaten, waarmee onder andere compressie op maat mogelijk is. Hierdoor wordt het patiëntcomfort geoptimaliseerd. De MAMMOMAT Revelation beschikt over verbeterde precisiescans voor mammografieën, waarmee verdachte plekjes nauwkeuriger dan voorheen vastgelegd worden. Dankzij de verhoogde nauwkeurigheid zijn extra opnames veelal overbodig. Vrouwen ondervinden minder lang last van de scan en professionals zijn in staat een nóg nauwkeurigere diagnose te stellen, met een nog gerichtere behandeling als gevolg.

René Drost Ingenieur in de zorg B&B Bed and Breakfast?

In mijn bezoeken aan ziekenhuizen en klinieken hoor ik steeds vaker de term B&B. Het doet me dan onwillekeurig denken aan goedkope overnachtingen op een zolderkamer bij mensen thuis, ver weg van mijn eigen vertrouwde bed. Maar er schuilt een serieuze betekenis achter B&B. In de wereld van opleidingen staat het voor bevoegd en bekwaam. Blijkt lastig. De theorie zegt: je bent bevoegd als je een training hebt gevolgd. Bekwaam betekent dat je voldoende ervaring hebt opgebouwd. Volgens de wet moet je dit kunnen aantonen.

‘Die wet is er niet voor niets’

MRI-scan voor knieën in 10 minuten Het scannen van de knieën is een van de meest voorkomende MRI-onderzoeken. Zo’n 11 procent van alle MRI-scans worden gemaakt van knieën. De GOKnee3D van Siemens Healthineers vermindert scantijd van 20 minuten naar 10 minuten, een efficiëntieslag én kostenbesparing voor zowel patiënten en zorgaanbieders. De GOKnee3D beschikt over BioMatrix technologie, de gloednieuwe scantechnologie die rekening houdt met anatomische en fysiologische eigenschappen van patiënten en zo optimale positionering en onderzoeksstrategie mogelijk maakt. Dit resulteert in beelden met een hogere resolutie en verbetert de detectie van afwijkingen, waardoor professionals een betere diagnose kunnen stellen.

Nieuw CT-platform voor een beter investeringsrendement Met het SOMATOM go.platform introduceert Siemens Healthineers een nieuwe standaard voor computertomografie. Het nieuwe platform zorgt voor een revolutionaire innovatie in workflow en gebruiksvriendelijkheid. Door het gebruik van artificial intelligence en deep learning technologie, positioneert het SOMATOM go. platform de patiënt accuraat en consistent. Dit voorkomt het nemen van meerdere scans, met een significante kostenreductie als gevolg. Tevens kunnen professionals dankzij de mobiele workflow dichter bij de patiënt blijven tijdens het vooronderzoek en de daadwerkelijke scan.

In de praktijk zijn er allerlei mazen in het wet, pardon het net. Stel je maar voor: er is een dure training ingekocht bij een leverancier van een nieuw medisch apparaat.

Er zijn 10 deelnemers maar op het laatste moment zeggen er twee af. Of ze komen niet opdagen, nog erger. Die twee ontzeg je dus de bevoegdheid om met dat apparaat te werken, simpel toch? Maar laat je een patiënt de dupe worden als zo’n zorgprofessional de enige aanwezige is die dat apparaat kan bedienen? Is een kwestie van plannen, maar dat is niet ons sterkste punt in de zorg.

Nog afgezien van de onvoorspelbaarheid van een spoedeisende hulp om maar een voorbeeld te noemen.

Bevoegd en bekwaam is een onderwerp waar we meer aandacht aan moeten besteden.

‘Zoals dat gast gezin deed met dat lekkere eitje bij het ontbijt’

24

Maagverkleining zonder operatie

I

n het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg is voor het eerst in Nederland zonder operatie de maag van een patiënt verkleind. De gastric sleeve is gemaakt door MDL-arts Robert Laheij die via een in de mond geplaatste flexibele buis (endoscoop) een deel van de maag van binnenuit heeft dichtgenaaid. De verkleinde maag zorgt voor een gewichtsafname van twintig tot dertig kilo, is zijn verwachting.

De maagverkleining is toegepast bij een patiënt die last heeft van fistels in het darmkanaal.

Dr. Laheij: “De chirurg wil daarom een stoma plaatsten, maar deze patiënt is met een BMI van 46 helaas veel te zwaar voor de noodzakelijke operatie. Ik verwacht dat de patiënt na de maagverkleining over enkele maanden alsnog onder het mes kan”.

Techniek Volgens Laheij biedt de endoscopische hechttechniek interessante mogelijkheden bij de behandeling van extreem overgewicht. “Het is een mooie, patiëntvriendelijke techniek, omdat we niet in de buik hoeven te snijden.

Alles in en rond de maag blijft intact, zonder

littekens”. Laheij legt uit hoe de nieuwe techniek werkt: “We brengen een soepele slang – de endoscoop – via de mond en slokdarm naar de maag. Aan het uiteinde van deze slang zitten camera, naald en draad, die ik op afstand kan bedienen. De navigatie gaat via een beeldscherm. Endoscopisch hechten is geen gemakkelijke techniek, maar we passen die al bijna twee jaar toe bij patiënten die na operaties last hebben van lekkages in de slokdarm of maag.

Ook hechten we bijvoorbeeld openingen in de slokdarm die zijn ontstaan na bestralingen.”

maagverkleining terug. “De ingreep ging prima.

De patiënt kan weer volop drinken. De eerste weken moet de patiënt zich beperken tot vloeibaar eten, daarna kan stapsgewijs worden overgeschakeld naar vast voedsel. In kleine beetjes, want meer laat de verkleinde maag niet toe.”

Voordelen Het met hechtingen verkleinen van de maag biedt patiënten veel voordelen, ten opzichte van de klassieke operatieve ingreep. Laheij: “Patiënten kunnen eerder naar huis en herstellen sneller, dan na een gewone operatie.

Bovendien hebben ze veel minder last van pijn. In België heeft men al veel ervaring met deze techniek, die bij onze zuiderburen in de dagbehandeling wordt toegepast. De techniek is nieuw voor Nederland, omdat de ingreep hier vooralsnog niet door zorgverzekeraars wordt vergoed”.

Laheij kijkt met een goed gevoel op zijn eerste

MDL-arts dr. Robert Laheij.

Zorg en Ziekenhuis

25

Nieuwe operatietechniek

bij perifeer vaatlijden zorgt voor sneller herstel Wetenschappelijk onderzoek opgezet door het Rijnstate Vasculair Centrum toont aan dat de toepassing van ‘gecoverde’ stents voor de behandeling van perifeer vaatlijden voor minder complicaties en een sneller herstel zorgt. Bij perifeer vaatlijden is er een vernauwing of verstopping in de slagader van het been. Dit zorgt voor een verminderde bloedtoevoer naar het been.

Patiënten met perifeer vaatlijden kunnen pijnklachten hebben bij het lopen en in een verder stadium ook pijn in rust of moeilijk genezende wonden. Jaarlijks worden er zo’n 3.700 mensen met perifeer vaatlijden opgenomen in Nederlandse ziekenhuizen voor een operatie.

Bij de traditionele operatie wordt er een omleiding (chirurgische bypass) gemaakt bij de verstopping. Hiervoor gebruikt de chirurg een ader elders uit het been of een kunststof ader en worden er verschillende sneden gemaakt. In het onderzoek van Rijnstate is deze traditionele operatie vergeleken met een operatie waarbij via een klein sneetje in de lies een ‘gecoverde stent’ wordt

geplaatst in de afgesloten slagader. De stent is een flexibel metalen kokertje bedekt met kunststof waar een bloedverdunnend middel aan is toegevoegd. Door de stent wordt de vernauwing opgeheven.

De uitkomsten van het onderzoek: Mensen met een stent verblijven korter in het ziekenhuis. Gemiddeld 3,7 dagen ten opzichte van zes dagen bij de traditionele operatietechniek.

Bij de operatie met een stent waren er minder complicaties. Met name minder problemen met wondgenezing.

Een maand na de operatie ervaren mensen met een stent een hogere kwaliteit van leven.

Een jaar na de behandeling blijkt er geen verschil meer in kwaliteit van leven.

Een jaar na de behandeling was er ook geen verschil tussen beide behandelingen voor het aantal benodigde her-operaties of in het falen van de operatie.

Hoofdonderzoeker en vaatchirurg Michel Reijnen van Rijnstate: “Met de studie wilden

we aantonen dat de behandeling met deze gecoverde stent even goede resultaten geeft als de traditionele behandeling. Ik ben blij dat onze verwachtingen zijn uitgekomen en dat we patiënten op een minder ingrijpende manier veilig kunnen behandelen.” Eind 2017 heeft Michel Reijnen de resultaten van de SuperB-studie gepubliceerd in de Journal of the American College of Cardiology (Jacc).

Opzet van het onderzoek 125 patiënten uit verschillende ziekenhuizen* hebben meegedaan met het onderzoek. Deze patiënten hadden allemaal een verstopping van de slagader in het bovenbeen van minimaal 10 cm. Om de vergelijking van de twee behandelingen eerlijk te doen, werd met een loting bepaald welke behandeling de patiënt kreeg. Vooraf en op verschillende momenten na de behandeling hebben patiënten vragenlijsten ingevuld. Alle gegevens tot 1 jaar na de behandeling zijn meegenomen in het onderzoek. *Deelnemende ziekenhuizen: Rijnstate, UMC Groningen, Slingeland Ziekenhuis, Antonius Ziekenhuis, Isala , Ziekenhuis Nij Smellinghe.

26

Eveline Wouters benoemd op leerstoel ‘Succesvolle technologische innovaties in de zorg’

Zorg en Ziekenhuis

27

Wie is

Eveline Wouters?

Dr. Eveline J.M. Wouters (Eindhoven, 1958) is lector Health Innovations and Technology aan de Fontys Paramedische School. Zij slaagde cum laude voor de opleiding Geneeskunde aan de RU Utrecht, waarna ze de master Epidemiologie afrondde aan de Universiteit Maastricht (cum laude MSc, 2009). In 2010 promoveerde ze aan Tilburg University op onderzoek naar de invloed van psychosociale factoren bij obesitas. Ze heeft inmiddels zo’n 100 publicaties op haar naam staan. Naast het lectorschap zit Wouters o.a. in de Raad van toezicht BrabantZorg, de Raad van Advies Inspectie Gezondheidszorg en jeugd (IGJ) en is lid van de PG-raad.

G

ezondheid in de digitale samenleving is een actueel onderzoeksthema waarop Tilburg University inspeelt met de benoeming van dr. Eveline J.M. Wouters tot hoogleraar ‘Succesvolle technologische innovaties in de zorg’. De bijzondere leerstoel is sinds 1 januari 2018 ingebed bij Tranzo, het wetenschappelijk centrum voor zorg en

Hoofdthema’s Doel is bij te dragen aan kennis over factoren die het gebruik van technologie door mensen in de zorg voor gezondheid beïnvloeden. Het onderzoeksprogramma richt zich op drie hoofdthema’s:

1

Het gebruikersperspectief bij nieuwe technologische ontwerpen en toepassingen;

2

Acceptatie en implementatie van bestaande technologie

3

Kenmerken van lokale samenwerkingsverbanden waarin zorg en technologie worden verbonden.

Project langer thuis wat haal je in huis Het SIA-RAAK Project georganiseerd door dr. Eveline J.M Wouters, dr. Sebastiaan Peek en dr. Sil Aarts, welzijn van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB). De leerstoel wordt gefinancierd door Fontys Paramedische Hogeschool, tevens de vestigende instantie.

Technologische innovaties bieden een kans om bij te dragen aan meer zelfregie en kwaliteit van leven voor mensen die een (chronisch) gezondheidsprobleem hebben. Om dit te bereiken moet tegelijkertijd sprake zijn van een sterke sociale vernieuwing, waardoor de technologie tot nieuw gedrag en nieuwe samenwerkingsverbanden leidt. De impact daarvan is onder meer dat gezondheidsverschillen worden verkleind.

Toepassing van technologie De leerstoel streeft de succesvolle toepassing van (technologische) innovaties ten behoeve van gezondheid na. Succesvol betekent dan: ondersteunend aan zelfregie en kwaliteit van leven van mensen met een gezondheidsprobleem, het toegankelijk worden van technologische innovaties voor iedereen en het overtuigend toepassen ervan door zorgverleners.

Impact Tranzo en Fontys willen komen tot een gemeenschappelijke kennisagenda. Beide instellingen zijn sterk verbonden met de praktijk en het praktijkgebonden onderzoek. Daarbij is de primaire doelstelling van de academische

werkplaatsen van Tranzo een brug te slaan tussen wetenschap en praktijk door kennisontwikkeling en – verspreiding op het gebied van zorg en welzijn. Bij Fontys is de primaire doelstelling een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de toekomstige praktijk door de ontwikkeling van onderwijs, naast kennisontwikkeling die in de praktijk toepasbaar is. Door een structureel samenwerkingsverband worden de mogelijkheden uitgebreid, versterkt en duurzaam. Het is daarbij de ambitie te kunnen komen tot onderzoek met grote wetenschappelijke en maatschappelijke impact.

28

7Mind meditatie

en mindfulness app

Ontsnap even aan de dagelijkse sleur en kom weer in contact met jezelf: de 7Mind app biedt toegang tot no-nonsense meditatie oefeningen voor iedereen. 7Mind leert je stapsgewijs hoe je de oude techniek van meditatie op een moderne manier, in slechts 7 minuten per dag kunt beoefenen. Er is keuze uit verschillende meditatiedoelen, zoals; geluk, gezondheid, persoonlijke ontwikkeling zoals creativiteit en leidinggeven en er is zelfs een onderdeel voor kinderen.

De 7Mind app Alle 7Mind meditaties zijn ontwikkeld in samenwerking met Prof. Dr. Tobias Esch, een expert op het gebied van body & mind geneeskunde aan de Duitse Universiteit van Witten-Herdecke en voormalig professor aan de Universiteit van Harvard. Ze volgen het principe van ‘mindfulness’, een concept dat voor het eerst opgericht was door prof. Jon-Kabat Zinn, die in 1979 de medische en psychologische effecten van meditatie ontdekte. Zijn programma “Mindfulness-Based Stress Reduction” (MBSR)

vormt de basis voor moderne mindfulness.

De Nederlandse meditaties zijn samen met de Nederlandse Brigitte van Baren gecreëerd, oprichtster van Inner Sense.

De term ‘mindfulness’ beschrijft technieken waarmee je al je aandacht kunt richten op het hier en nu, zonder het te beoordelen. Door regelmatig te oefenen, leren de hersenen makkelijker te focussen en worden ze minder vatbaar voor afleiding. In onze moderne wereld is meditatie de meest effectieve manier om mindfulness te oefenen en meer rust en sereniteit te vinden. Met makkelijke oefeningen, zoals het concentreren op je ademhaling, kun je je aandacht naar binnen richten en je beter ontspannen waardoor je beter herkent wat jouw behoeftes nu echt zijn. Het regelmatig mediteren vermindert stress, verbetert de concentratie, versterkt het zelfbewustzijn en verhoogt het algehele gevoel van welzijn!

Hoe meditatie je brein verandert Meer dan 10.000 studies bewijzen de positieve effecten van mindfulness-meditatie

op concentratie, slaap, stressmanagement, creativiteit, welzijn en gezondheid. Het regelmatig beoefenen van meditatie zorgt ervoor dat je hersenen nieuwe verbindingen en zelfs nieuwe grijze massa vormen. Hierdoor kunnen mensen die regelmatig mediteren zich veel beter concentreren. Je kan net als bij een spier de controle over gedachten en gevoelens trainen. Door het trainen wordt bijvoorbeeld stress vermindert en gevoelens van geluk verhoogt, en dat al slechts met een paar minuten meditatie per dag.

‘7 minuten per dag om je leven te transformeren’ Meditatie vermindert ook het risico op een beroerte en hartaanval, leidt tot een diepe slaap en beter lichaamsbewustzijn.

Bewust Genieten

29

Online tool PsyScan

bewezen effectief hulpmiddel bij diagnose en therapiekeuze van psychische klachten.

Column

Elise Disselhorst Projectleider Duurzame Inzetbaarheid

Zoete verleiding Patiënt en huisarts zijn geholpen met de PsyScan, zo blijkt uit de eind december gepubliceerde eindconclusie in de British Journal of General Practice van het onderzoek door arts-onderzoeker en promovendus Luc Gidding (Universiteit Maastricht) naar de effecten van de online tool. Significant meer patiënten hebben een succesvol behandelresultaat na gebruik van de PsyScan. Daarnaast is de kwaliteit van leven hoger onder PsyScan-gebruikers. De PsyScan geeft deze betere behandelresultaten tegen vergelijkbare gemiddelde kosten in het jaar na het gebruik van de PsyScan. Dit maakt het instrument klinisch relevant: de inzet van de PsyScan in de huisartsenpraktijk leidt naar significant effectievere gepersonaliseerde zorg zonder extra kosten.

De online tool, PsyScan, wordt tussen twee afspraken bij de huisarts, thuis ingevuld door de patiënt. De PsyScan bestaat uit de vier Dimensionale Klachten Lijst (4DKL) om te helpen het onderscheid te maken tussen stress, depressie, angst en somatische symptomen. De PsyScan genereert op basis van een ontwikkeld algoritme een diagnostisch en therapeutisch advies voor de patiënt en huisarts. Het advies komt automatisch beschikbaar voor de huisarts in het dossier van de patiënt. In de interventiegroep zagen de onderzoekers dat 60% van de patiënten succesvol behandeld waren tegenover 32% in de controlegroep die reguliere zorg ontvingen, d.w.z. een afname van meer dan 50% op de Symptom Checklist-90 Revised na 1 jaar. Dit gold ook voor de kwaliteit van leven gemeten na 1 jaar met EuroQol5D. Ook werd er minder psychofarmaca voorgeschreven in de interventiegroep dan in de controlegroep.

Ruim 4 op de 10 Nederlanders krijgen in hun leven te maken met psychische problemen.

De meeste mensen met psychische en psychosociale problemen komen eerst bij de huisarts. De huisarts staat voor de taak staat om in korte tijd een diagnose te stellen en een beleid te bepalen samen met de patiënt.

De huisarts moet er snel achter komen of er überhaupt een psychosociaal probleem speelt dat een zodanige lijdensdruk met zich meebrengt dat een behandeling nodig is. Vervolgens moet hij weten om welk soort probleem het gaat, waar mogelijk de oorzaken

van de problemen liggen en hoe hoog de lijdensdruk precies is. Uit focusgroepen met patiënten en huisartsen van SGE een aantal jaren geleden werd duidelijk dat er grote behoefte werd ervaren aan hulp bij het komen tot een diagnose en keuze voor behandeling.

Samen met patiënten, zorgverleners, onderzoekers van CAPHRI, ICT-leverancier Care2U en MGP en met zorgverzekeraars VGZ en CZ werd de PsyScan ontwikkeld. In de 10 gezondheidscentra van SGE werd de randomised controlled trial (RCT) uitgevoerd waar alle 44 huisartsen aan meewerkten.

Huisartsen volgden in de meeste gevallen het advies op dat de PsyScan gaf. Positieve elementen van de PsyScan vonden de huisartsen de differentiatie tussen meerdere problemen in plaats van de focus op één vermoedelijk psychologisch probleem.

Ook geven sommige patiënten makkelijker persoonlijke informatie over hun klachten via een internetmodule dan in een faceto-face consult. En daarnaast bespaart de geautomatiseerde werkwijze en registratie van gegevens tijd om tot een goede diagnose en therapie te komen. Ook draagt het gebruik van de PsyScan bij aan een beter geïnformeerde patiënt en huisarts, en hierdoor een betere gespreksvoering en gezamenlijke besluitvorming over de therapie tussen huisarts en patiënt.

Psychosociale klachten zijn complexe klachten om te diagnosticeren en te behandelen, en die

‘De PsyScan is het eerste instrument in Nederland, ontwikkeld door en voor huisartsen, dat is gevalideerd in een RCT en bewezen effectief is.’ vaak voorkomen. De verwachting is dat in de toekomst psychische problematiek de ziekten worden met de grootste ziektelast wereldwijd.

Elke bijdrage om de juiste behandeling op het juiste moment te helpen bieden, is van maatschappelijk groot belang. De komende periode wordt onderzocht hoe andere huisartsenpraktijken en zorggroepen ook de PsyScan kunnen gaan gebruiken.

Kijk jij vaak naar de ingrediënten van producten die je koopt? Ik doe het tegenwoordig wel. Zelfs als een verpakking de suggestie wekt dat het product gezond is, zijn er vaak erg veel onnodige suikers aan toegevoegd. Suiker kost relatief weinig, wordt steeds goedkoper en verlengt bovendien de houdbaarheid van producten. En de meeste mensen vinden producten met suiker ook lekkerder.

Zelfs baby’s groeien al op met zoetigheid.

Ik verbaas me vooral over de toevoeging van suiker aan voeding die volgens de verparkking geschikt is voor babys vanaf 6 maanden. Zo is aan opvolgmelk suiker toegevoegd voor een goede oplosbaarheid en stabiliteit. En waarom zijn er speciale babykoekjes op de markt, waar ook nog eens suiker aan is toegevoegd.

‘En wist je dat er in één glas roosvicee ongeveer vier suikerklontjes zitten?’

Vaak hebben we het niet eens door dat er zoveel suiker aan producten is toegevoegd.

Heb je wel eens gekeken naar de ingrediënten van muesli, pindakaas, mayonaise of tomatensaus? Verpakkingen wekken vaak wel de indruk dat de inhoud erg gezond is.

In het geval van muesli bijvoorbeeld door een mooie afbeelding met fruit en noten op voorkant. Kijk je bij de ingrediëntenlijst dan staat daar vaak suiker bij. Dat wordt meestal wel anders geformuleerd, bijvoorbeeld als gerstemout, fructose of glucosestroop. Ook de term biologisch heeft bij mij een gezonde associatie. Maar ook aan deze producten is in veel gevallen suiker toegevoegd. En wat denk je van donker brood dat vaak zijn kleur dankt aan gebrande suikers?

Natuurlijk hoef je niet alle producten met suiker te vermijden, maar misschien kies je nu de volgende keer wel andere muesli of tomatensaus uit.

30

Stressproof

Beter bestand tegen stress door meer veerkracht 1

Wat is de beste tijd om te sporten, en kun je ook te veel sporten?

2

Welke voedingsmiddelen hebben een positief effect op het brein, en welke niet?

3

Hoe kun je muziek, beweging en motivatie inzetten om je brein een boost te geven en veerkrachtig te blijven bij tegenslag?

K

orte stressmomenten zijn onvermijdelijk in het moderne leven. Maar als de stress zich opstapelt en te veel wordt, kan dat leiden tot angsten, depressies, ontstekingen en andere chronische gezondheidsproblemen. Dit praktische boek helpt je de effecten van stress te bestrijden en je natuurlijke verdediging ertegen te versterken. Elk hoofdstuk behandelt een vaak voorkomende stressfactor - van ontstekingen, een ontregelde lichaamsklok, hoge cortisolniveaus tot emotionele triggers - en geeft simpele strategieën om schadelijke effecten tegen te gaan.

Door de wetenschappelijk onderbouwde adviezen ontdek je hoe je beter kunt omgaan met drukte en stress, zodat je je aandacht kunt richten op de echt belangrijke dingen in het leven. Als je beter bestand tegen stress bent, blijft je geest scherp en je lijf veerkrachtig ongeacht wat het leven je brengt.

‘Stressproof is een zeer goed onderbouwd boek en staat vol met strategieën om chronische stress te voorkomen. Het geeft doortastende adviezen die simpel zijn om

Prettig bevallen in een kraamsuite van het Röpcke-Zweers Ziekenhuis

Z

e bestaan al een tijdje en zullen ook in het nieuwe ziekenhuis gebouwd worden: de kraamsuites van het RöpckeZweers Ziekenhuis. De kraamsuites hebben een huiselijke sfeer, zoals een gezellig kleurtje op de muur en een koelkastje. Hierdoor zul je

je meer “thuis” voelen in het ziekenhuis, wat erg prettig is tijdens de bevalling. Het streven is om de barende op te vangen in de kraamsuite en vanuit hier ook weer naar huis te laten gaan.

Een gezonde pasgeborene blijft tijdens de opname op deze kraamsuite.

uit te voeren en die geweldig veel doen voor je mentale en fysieke welzijn.’ Dan Buettner, schrijver van De Blue Zones-methode Mithu Storoni studeerde af als arts aan de Universiteit van Cambridge, met een specialisatie in de oftalmologie. Ze verrichtte onderzoek in de neuro-oftalmologie en de neurowetenschap van de waarneming in Cambridge, in London en aan Harvard Medical School. Ze spreekt verschillende talen en geeft les in hot yoga.

Zorg en Ziekenhuis

31

Toename bijziendheid

zorgelijk

H

et aantal mensen dat last heeft van bijziendheid, ook wel myopie genoemd, neemt ernstig toe. Op dit moment komt het in Nederland zelfs twee keer zo vaak voor dan vijftig jaar geleden: één op de drie Nederlanders is bijziend. Een zorgelijke ontwikkeling, waarover wordt gesproken als een myopie epidemie. Zonder ingrijpen wordt bijziendheid de grootste veroorzaker van blindheid en slechtziendheid.

Kinderen en jongeren hoogste risico Bijziendheid is de snelst groeiende oogafwijking ter wereld. Naar verwachting is in 2050 de helft van de wereldbevolking bijziend – vijf keer zoveel mensen dan in 2000. Ook in Nederland is myopie een groeiend probleem, vooral onder jonge mensen. Van alle zestigers is een kwart bijziend, bij veertigers is dit een derde en bij twintigers zelfs de helft. Hoewel dit wellicht onschuldig lijkt, is niets minder waar. Milde bijziendheid (-0.25 tot -3.00) verhoogt het risico op ooggezondheidsproblemen doorgaans niet. Een kind met een afwijking

fotografie © freepik photoroyalty

van -6.00 of hoger, heeft echter zo’n 33 procent kans om later ernstig slechtziend of blind te worden. Zij krijgen sneller staar en lopen een groter risico op netvliesloslating, Daarnaast is het risico op glaucoom, dat tot uitval van het gezichtsveld leidt, tot wel 7 keer hoger bij matige (-3.25 tot -6.00) en hoge bijziendheid (meer dan -6.00).

Smartphones grote veroorzaker De oorzaak van myopie is complex. Volgens Simone Stad, optometrist bij Specsavers, ontstaat de afwijking in de jeugd: “Erfelijkheid speelt een rol, maar het ontwikkelen van bijziendheid begint al in de jonge jaren, met een piek tussen dertien en vijftien jaar.

Leefstijlfactoren in deze fase, zoals weinig buiten spelen en veel bezigheden waarbij kinderen kijken naar een punt dichtbij de ogen – zoals lezen op een boek, smartphone of tablet – zijn belangrijke risicofactoren.”

Risico verlagen: begin vroeg Bijziendheid volledig voorkomen is onmogelijk, het risico verlagen kan wél.

Kinderen minder lang op schermen laten kijken en vaker naar buiten sturen, is een stap in de goede richting: “Wanneer kinderen elke dag een uurtje extra buitenspelen kan de kans op het ontwikkelen van bijziendheid al significant afnemen”, aldus Stad. “Tevens helpt het om minimaal 30 centimeter afstand te houden van je boek of beeldscherm. Dit geldt ook voor volwassenen.” Naast deze methoden wordt de nachtlens (Ortho-K-Lens) gezien als een van de effectiefste manieren om bijziendheid onder controle te houden.

Door ‘s nachts deze lenzen te dragen, ziet men overdag scherp zonder ze te dragen.

Een andere methode is door gebruik van Atropine oogdruppels. Deze druppels zouden bijziendheid met wel 77 procent kunnen tegenhouden, mits er zo jong mogelijk mee gestart wordt. “Vergeet ook niet eens in de twee jaar de ogen te laten controleren. Hoe eerder de bijwerkingen van bijziendheid worden ontdekt, hoe langer de gevolgen vaak uitgesteld kunnen worden”.

Advertentie

HET WONDZORG CONGRES Verbeter jouw expertise op het gebied van wondzorg KOM NAAR HET WONDZORG CONGRES EN LEER ALLES OVER:

8 mei 2018 ReeHorst, Ede

Ontvang t/m 31 maart €30 vroegboekkorting

⚫ Classificatie van incontinentiegeassocieerde dermatitis ⚫ Wondbehandeling met behulp van lichaamseigen groeifactoren ⚫ De do’s en don’ts van debridement; zelf aan de slag! ⚫ Wondverzorging bij een persoon met dementie Inclusief ⚫ Waarom en waarvoor bepaalde informatieproducttypes worden gebruikt markt!

Meer informatie en aanmelden:

WWW.NURSING.NL/CONGRESSEN/WONDZORG

Bijzonder Zorgnieuws

33

Abortusklinieken Arnhem

en Eindhoven verder onder één naam: Mildred Clinics Abortusklinieken het Mildredhuis in Arnhem en Rutgers Stimezo uit Eindhoven gaan samen verder onder de naam Mildred Clinics.

Vrouwen die overwegen om hun zwangerschap te beëindigen, kunnen hierdoor nog beter worden geholpen.

Een ongewenste zwangerschap brengt lastige en vaak verdrietige keuzes met zich mee. De abortusklinieken in Arnhem en Eindhoven hebben jarenlange ervaring met het begeleiden van vrouwen die voor zo’n moeilijke beslissing staan. De klinieken werkten al intensief samen en hebben hun krachten sinds 1 januari verder gebundeld onder één gezamenlijke nieuwe naam: Mildred Clinics.

Mildheid Mildred is een oud-Engelse naam en betekent ‘milde kracht’. De nieuwe naam past helemaal bij de identiteit die de organisatie wil uitstralen: Mildred Clinics wil dat vrouwen met mildheid naar hun keuze kijken en hen kracht geven om achter hun beslissing te staan.

Duidelijker profiel De samensmelting en nieuwe Mildred Clinics-huisstijl leiden tot een duidelijker profiel. Hierdoor zullen vrouwen hun weg naar de klinieken beter weten te vinden, is de verwachting. Ook worden mensen en middelen efficiënter ingezet, wat een positief effect heeft op de verleende zorg.

Essity TENA

wint Beste Leverancier Award voor de zorg

E

ssity TENA heeft de Intrakoop Beste Leverancier Award 2017 voor de zorg gewonnen. De award is gebaseerd op ruim 3.200 beoordelingen van zorgorganisaties over leveranciersprestaties. De prijs is in 2015 ingesteld door Intrakoop, de inkoopcoöperatie van zorgorganisaties in Nederland.

Leveranciers belangrijke schakel voor goede zorg Essity TENA kreeg in 2017 de hoogste overall waardering. Intrakoop wil met de award benadrukken hoe belangrijk een goede samenwerking tussen zorgorganisaties en leveranciers is voor de kwaliteit van zorg.

Frank Kaptein, directeur/bestuurder van Intrakoop: “Leveranciers hebben met hun producten en diensten een niet te onderschatten invloed op de kwaliteit van de zorg.

Wij zien dat leveranciers zich daar bewust van zijn en de lat voor zichzelf steeds hoger leggen. De kwaliteit van dienstverlening en samenwerking is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Samen met zorgorganisaties werken leveranciers aan oplossingen, die verder gaan dan alleen het kostenplaatje. De winnaar en genomineerden laten dat in de praktijk zien.” Frank Kaptein heeft de award tijdens het jaarcongres van Intrakoop op 18

januari uitgereikt aan Oscar Nieuwmans, national account director institutions van Essity TENA.

Column Sanne van Leeuwen Van de week mocht ik weer eens een bezoek aan mijn huisarts brengen. Van het een op het andere moment werd ik gek van de pijn in mijn bovenlijf, zowel voor als achter leek mijn lijf een grote wee te ondergaan.

Zo zat ik nog rustig te praten met een collega en zo wist ik niet meer waar ik het zoeken moest van de helse pijnen.

Op staan en lopen waren een regelrechte ramp.

Voetje voor voetje schuifelde ik naar mijn werkplek. Collega’s keken met vreemde ogen op en vroegen of het wel ging. “Tuurlijk”, zei ik verbeten van de pijn. Als stoer onafhankelijke vrouw dacht ik wel even naar huis te kunnen rijden. Maar terwijl ik de 30 meter naar de uitgang probeerde te bereiken, hadden 2 collega’s mij ingehaald. Onder geen beding mocht ik zelf gaan rijden.

Onderweg was ik zooo blij dat ik hun aanbod had aangenomen. Een bevalling leek me op dat moment nog een fijnere optie dan dit. De huisarts ging wat duwen en trekken aan mijn maag, buik en de rest. En ineens dacht ik;

“Hé dit voelt beter.”

Objectieve meting en benchmark De award is gebaseerd op de Intrakoop Leveranciersprestatiemeting (LPM). Dit is een methode waarmee zorgorganisaties de tevredenheid van hun medewerkers met de producten en diensten van hun leveranciers kunnen meten. De LPM garandeert dat de kwaliteit transparant, objectief en eenduidig wordt gemeten. De resultaten kunnen zorgorganisaties gebruiken om met leveranciers in gesprek te gaan over de kwaliteit van de dienstverlening en voor het behalen van kwaliteitskeurmerken zoals HKZ, NIAZ en ISO 9001. Uniek aan de LPM is de mogelijkheid om te benchmarken. Zorgorganisaties zien hoe hun leverancier bij andere leden wordt gewaardeerd, terwijl leveranciers inzicht krijgen hoe zij het doen ten opzichte van hun concurrenten. Daarbij wordt onder andere gekeken naar transparantie over prijzen, proactiviteit, levering binnen de afgesproken tijd en het waarmaken van verwachtingen. In 2011 is gestart met de eerste metingen en beoordelingen: sindsdien zijn er ruim 15.000 metingen verricht. Daardoor biedt de LPM inmiddels een schat aan informatie voor zorginstellingen

Omdat het al na zessen was had doorverwijzing naar het ziekenhuis voor een echo niet zoveel zin meer. Het vooruitzicht daar op een hard houten stoeltje te moeten wachten op een echo was niet waar ik naar uit keek.

‘Eigenlijk best raar, dat mijn huisarts zei dat ik beter kon wachten tot morgen omdat de echoscopisten al weg waren rond deze tijd’ Bedacht ik mij toen ik thuis op de bank plofte. Maar goed ik overleefde het wel en de volgende dag ging ik met iets minder pijn op pad naar het ziekenhuis om de hoek. Gelukkig was iedereen er toen wel weer.

34

Lagere bloeddruk

door elektronische cardioloog Hartwacht De eerste resultaten van eHealth-dienst Hartwacht zijn indrukwekkend, zo kreeg 64% van de resistente hypertensie patiënten de hoge bloeddruk onder controle in drie maanden. Zilveren Kruis vergoedt deze moderne vorm van hartzorg sinds 2016 aan verzekerden. Patiënten doen zelf thuis metingen en hun cardioloog kijkt op afstand mee. ‘Met Hartwacht brengen we zorg veilig thuis, een belangrijk thema voor ons’, vertelt Olivier Gerrits, directeur Zorginkoop Zilveren Kruis.

honderden verzekerden van Zilveren Kruis gebruik van Hartwacht. ‘We zien het aantal aanmeldingen rap toenemen. Dit biedt goede perspectieven voor de toekomst van telemonitoring en eHealth in het algemeen’, vertelt Gerrits. ‘Door zorg veilig thuis te brengen bij onze verzekerden verhogen we de kwaliteit van leven, voorkomen we verergering van klachten en onnodig ziekenhuisbezoek.’

patiënten waarden als bloeddruk en hartslag monitoren en naar een cardioloog sturen.

‘Bij een traditionele behandeling, zien we de patiënt vaak maar eens per jaar en bepalen we daarop ons beleid. Dankzij Hartwacht is het nu mogelijk vanuit huis veel meer metingen van vitale waarden te doen. Dit geeft vergaand inzicht in de situatie van de patiënt’, legt Tulevski uit.

De data van het afgelopen jaar toont ook aan dat het gevoel van zelfmanagement bij de patiënten steeds verder toeneemt. ‘Op termijn betekent dit minder bezoek aan de spoedeisende hulp en de huisarts, en minder wachttijd in het ziekenhuis. eHealth gaat de komende jaren een steeds prominentere plaats innemen bij het inkoopbeleid van Zilveren Kruis’, aldus Gerrits.

‘Zodra de waarden van de patiënt afwijken kunnen we op afstand hulp verlenen, zoals de voorgeschreven medicatie aanpassen, waardoor erger wordt voorkomen. De data over het afgelopen jaar toont aan dat we uitschieters in de gezondheidsstatus van patiënten kunnen voorkomen, met een verlaging in spoedbezoeken tot gevolg.’

Gemiddeld daalde de bloeddruk bij patiënten die meedoen aan Hartwacht van 157/89 mmHg naar 132/84 mmHg. En lukt het zelfs 64% van de patiënten met resistente hypertensie om de bloeddruk onder controle te krijgen. Het betreft hier patiënten die zijn doorverwezen door een huisarts omdat de hoge bloeddruk niet daalde na het gebruik van meerdere medicijnen.

Dr. Igor Tulevski, cardioloog en medeoprichter van Cardiologie Centra Nederland (CCN): ‘De eerste resultaten laten zien dat eHealth niet meer een belofte is, maar dat het daadwerkelijk in de praktijk werkt.’ Tulevski vervolgt: ‘Patiënten ervaren meer vrijheid en een verhoogde kwaliteit van leven. Doordat ze 24 uur per dag en 7 dagen per week in contact kunnen staan met een cardioloog voelen zij zich bovendien veiliger, ze zijn in staat eigen regie te nemen.’

Gerrits: ‘Met eHealth stellen wij de zorg van de toekomst vandaag al beschikbaar voor onze verzekerden. Doordat andere verzekeraars ons voorbeeld volgen wordt deze vorm van telemonitoring steeds beter beschikbaar, daar zijn we ontzettend blij mee.’ Momenteel is Hartwacht alleen nog beschikbaar voor patiënten van CCN. ‘Wat ons betreft is het nu aan andere zorgaanbieders om ook eHealth in toenemende mate te omarmen, zodat iedereen die hiervan wenst gebruik te maken ook die mogelijkheid heeft.’

Van wachtkamer naar woonkamer

Haalbaar, schaalbaar, betaalbaar

Sinds de introductie in 2016 maken enkele

Middels de cVitals-app van FocusCura kunnen

1pertensie. Voor deze drie groepen worden door Cardiologie Centra Nederland de klinische effecten en effecten op de kwaliteit van leven van de inzet van Hartwacht bij verzekerden van Zilveren Kruis structureel gemeten. De eerste resultaten zijn veelbelovend.

Toekomst van zorg

Driekwart bevolking

wil eigen gezondheid monitoren

W

earables, zelfzorgapp en digitale dokter populair onder consumenten

Maar liefst driekwart van de Nederlanders wil graag zijn eigen gezondheid digitaal monitoren als dit de vrijheid, zelfredzaamheid, behandeling en veiligheid verbetert.

Dit blijkt uit onderzoek van Enable U “De zorgsector door de bril van de patiënt”, onder 1.002 respondenten. Daarnaast is er een grote behoefte aan een gereguleerde omgeving met correcte adviezen waar consumenten zelfzorgadvies kunnen inwinnen. De meerderheid (54%) geeft aan voor het bezoek aan een huisarts zelf informatie te willen inwin-

nen via een app, zodat er in de spreekkamer direct spijkers met koppen geslagen kunnen worden.

Digitale dokter Voor een groot gedeelte van de consumenten is langsgaan bij een huisarts in de toekomst zelfs helemaal niet meer nodig. 52 procent van de respondenten staat open voor een videochat met een medische specialist, omdat deze manier van contact tijdwinst oplevert en kosten bespaart. Bijna de helft van de consumenten (46%) geeft hiernaast aan in het geval van ziekte graag gebruik te maken van een app om informatie te delen met de huisarts zodat zij niet meer fysiek langs hoeven te komen.

“Wat opvalt is dat een ruime meerderheid van de Nederlandse patiënten absoluut meerwaarde ziet in het ontketenen van nieuwe innovaties, door eigen data op een veilige manier te delen”, stelt Frank Arts, directeur en oprichter van Enable U. “Wearables, zelfzorgapps en videochat zijn slechts enkele voorbeelden van de impact die tech kan hebben op de maatschappij.

De verdere adoptie van Internet of Things, eHealth en mHealth zullen dit alleen nog maar meer aanzwengelen. Er liggen tal van kansen om de zorg aan te sluiten op de behoefte van de patiënt. Een goede en veilige uitwisseling van digitale gegevens staat hierbij aan de basis.”

Zorg en Ziekenhuis

35

SEH van HMC Westeinde

officieel geopend door burgemeester Krikke

V

andaag opende burgemeester Pauline Krikke officieel onze nieuwe Spoedeisende Hulp in HMC Westeinde.

Onder grote belangstelling duwde zij – samen met Frans de Voeght, zorgmanager SEH, Rianne Lam, SEH-verpleegkundige, Ernie de Deckere, voorzitter vakgroep SEH en Jet Quarles van Ufford, radioloog en voorzitter van de medische staf – symbolisch een brancard uit 1900 door een deur naar onze gloednieuwe SEH.

“Gelukkig is in ons land een Spoedeisende Hulp een plek waar je ook echt hulp krijgt”, sprak burgemeester Pauline Krikke vlak voor de openingshandeling. Eerder bezocht zij de SEH al, toen die nog in aanbouw was. “Hier werken mensen die weten waar ze het over hebben en die zo snel en efficiënt mogelijk zorgen dat jij weer jezelf wordt, al kan dat ook wat langer duren. Ik ben er trots op dat ik de openingshandeling mag verrichten van zo’n mooie SEH, waarvan ik zeker weet dat al onze Hagenaren – en mensen van daarbuiten – in goede handen zijn.”

Naast de officiële openingshandeling was er vandaag ook een informatiemarkt. Van 14.00 tot 18.00 uur was het continu gezellig druk

in de centrale hal van HMC Westeinde. Voor de deur stond een ambulance uit 1976 (van het Nationaal Ambulance en Eerste Hulpmuseum), naast een moderne gele ambulance van de GGD ambulancedienst. Binnen informeerde de GGD Haaglanden bezoekers over verschillende voorlichtingsprojecten: van gezonde voeding voor kinderen tot tips voor ouders met een puber en campagnes over CVA, burgerhulpverleners en ‘Herken een hartaanval’.

De SEH-artsen zorgden voor een rondleiding over een deel van de SEH en zij demonstreerden reanimaties. Bij de kinderartsen was een quiz voor kinderen en kon je via virtual reality een kijkje nemen in het menselijk lichaam.

Bij de orthopedisch chirurgen, traumachirurgen en gipsmeesters werden armen gegipst en materialen voor de chirurgische reparatie van botbreuken gedemonstreerd.

Ook de afdelingen Cardiologie, Radiologie, de Intensive Care en Anesthesiologie gebruikten deze middag om geïnteresseerden te laten zien hoe de apparatuur op hun afdeling precies werkt. Psychiatrie liet via een computerspel mensen ervaren hoe het is om

een delier te hebben en hoe de zorgverlener dit verloop kan beïnvloeden. Patiëntencommunicatie liet de HMC Zorg- en HMC Chatapp zien.

Dankzij de nieuwbouw is de SEH van HMC Westeinde – net als de SEH van HMC Bronovo die in 2017 werd geopend – weer klaar voor de toekomst.

36 Corrie Reesink (links) en Jola Schenk: ‘Bijna altijd zien we bij de betrokkene iets van opluchting, omdat er wat in beweging wordt gezet.’

Ambulancedienst ZHZ meldt veel vaker bij Veilig Thuis Ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs in de regio Zuid-Holland Zuid hebben in het afgelopen jaar 278 zogeheten ‘zorgmeldingen’ gedaan bij Veilig Thuis. Het gaat daarbij om vermoedens van onder meer mishandeling, misbruik, verwaarlozing, vervuiling en andere zorgwekkende situaties bij patiënten thuis.

Het aantal is explosief gestegen ten opzichte van 2016, namelijk met bijna 80 procent. “We hebben er steeds meer en beter oog voor”, zegt Jola Schenk. Zij is behalve ambulanceverpleegkundige ook aandachtsfunctionaris voor kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de regionale ambulancedienst. Collega’s die zich na een hulpverlening bij een patiënt thuis zorgen maken, kunnen bij Schenk aankloppen voor advies en om samen te bespreken of een melding op z’n plaats is.

Schenk heeft vanaf dit jaar een tweede collega naast zich: Corrie Reesink, tevens ambulanceverpleegkundige en nu ook aandachtsfunctionaris. De personele uitbreiding is nodig omdat het aantal meldingen zo sterk stijgt. “We willen graag dat in principe alle dagen één van ons beiden als aanspreekpunt beschikbaar is voor collega’s”, zegt Reesink. “Als zij hun zorgen niet meteen kunnen uitspreken en bespreken, is er kans dat de herinnering aan een situatie ook weer snel wegzakt.”

Net als de politie, ziekenhuizen en huisartsen, zijn ook ambulancediensten sinds enkele jaren verplicht om oog te hebben voor mishandeling en huiselijk geweld. De Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid heeft haar medewerkers geschoold en hanteert sinds 2015 een vaste werkwijze (‘meldcode’). Waar de ambulancemensen op ‘aanslaan’, is heel uiteenlopend.

Schenk: “Bijvoorbeeld als er sprake is van verslaving of overmatig middelengebruik, ernstige psychiatrische klachten of een poging tot zelfdoding, terwijl er ook een partner en/ of kinderen in het huishouden aanwezig zijn.

Maar ook mishandeling en verwaarlozing van ouderen komt steeds duidelijker naar voren in onze meldingen.”

Melden staat niet gelijk aan klikken, betoogt Schenk. “Het omgekeerde is waar. We gunnen de patiënten en hun gezinnen juist een uitweg uit een vaak uitzichtloze situatie. Na een melding bij Veilig Thuis kan onderzoek worden ingesteld en kan passende hulp van instanties op gang komen. Die stap willen mensen vaak zelf ook graag zetten, maar het lukt niet op eigen kracht.” Reesink bevestigt dit uit eigen ervaring: “Wij vertellen het altijd aan de betrokkene als we een melding overwegen. In het begin verwachtte ik daar boze reacties op, maar bijna altijd zien we iets van opluchting, omdat er wat in beweging wordt gezet. We doorbreken de onmacht.”

Ambulancemedewerkers hebben hierin zelfs een unieke rol en verantwoordelijkheid, betogen Reesink en Schenk. “Alleen wij komen thuis achter de voordeur op de momenten dat mensen op hun kwetsbaarst zijn. Als het eerder nog lukte om problemen te verbergen voor de buurt, de school, de dokter of de instanties, dan lukt het op dat moment meestal niet meer.” Veilig Thuis (voorheen waren dit Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en Steunpunt Huiselijk Geweld) is positief over de actieve opstelling van de ambulancedienst en over de kwaliteit van de meldingen. In vrijwel alle gevallen leidden de meldingen afgelopen jaar daadwerkelijk tot nader onderzoek.

Schenk is ook gediplomeerd forensisch verpleegkundige. Zij leert vanuit die rol aan collega’s onder meer hoe je bij situaties waarin mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik aan de orde is, verantwoord omgaat met mogelijke sporen. En hoe je aan letsel kan herkennen dat het wellicht opzettelijk is toegebracht. Hoe je dit vervolgens kunt beschrijven en fotograferen, ten behoeve van opsporing en vervolging. Reesink is begonnen met dezelfde specialistische opleiding. “Hoe beter we met z’n allen de signalen herkennen, hoe vaker we ze zullen waarnemen”, zeggen beiden. Hoeveel geweld en mishandeling er op dit moment níet wordt gezien, weten ze niet. “Het zou heel goed kunnen dat er nog veel onder de oppervlakte blijft.”

Zorg en Ziekenhuis

37

Opening

Hyperhidrosis Expertisecentrum Meander Medisch Centrum

O

vermatig transpireren is op het eerste gezicht een simpele aandoening. Maar de schaamte kan groot zijn. Dit kan ertoe leiden dat iemand zich helemaal afsluit van zijn omgeving en ernstige psychische klachten oploopt. Met een mini-symposium op 10 februari zetten de dermatologen van Meander Medisch Centrum de feiten en fabels op een rij.

Hyperhidrosis, zoals de wetenschappelijke naam luidt, komt vaak voor. Eén op de 100 Nederlanders heeft last van extreem zweten. Niet alleen de omgeving, maar ook zorgverleners, willen de ernst van de klachten en psychische belasting nog wel eens onderschatten. Patiënten generen zich vaak hevig, waarbij in sommige gevallen

depressie en volledige isolatie de gevolgen zijn van deze ogenschijnlijk simpele aandoening. Wie een blijvende oplossing op maat zoekt, loopt nogal eens aan tegen een tekort aan specifieke kennis of onbegrip. Om de kennis en kunde rond de behandeling van hyperhidrosis te bundelen en een compleet spectrum aan te kunnen bieden, zijn de dermatologen in Meander Medisch Centrum een samenwerking gestart met meerdere disciplines.

Onder de naam Hyperhidrosis Expertisecentrum Meander Medisch Centrum werken dermatologen samen met de thoraxchirurg, een internist‐ endocrinoloog, een medisch psycholoog en apotheker. Zij worden hierbij ondersteund

door Wim Venema, dermatoloog en medisch adviseur van de Nederlandse hyperhidrosis patiëntenvereniging. Een dergelijk uitgebreide multidisciplinaire benadering is nieuw voor Nederland.

‘De officiële opening van het Hyperhidrosis Expertisecentrum vond plaats op zaterdag 10 februari door middel van het mini-symposium’.

Operatiecomplex Flevoziekenhuis wordt ingrijpend gemoderniseerd

H

et Flevoziekenhuis gaat het operatiecomplex ingrijpend moderniseren. Dit is nodig om in te spelen op de zorgvraag van patiënten en de nieuwste eisen op het gebied van patiëntveiligheid, hygiëne en (medische) techniek. In een complex bouwtraject worden vier nieuwe operatiekamers met eigen opdekruimtes gerealiseerd, en worden bestaande ruimtes verbouwd en verbeterd.

Halverwege 2019 beschikt het Flevoziekenhuis dan over negen klasse 1 operatiekamers.

Daarvan zijn er twee ook inzetbaar als highturnover OK.

Anita Arts, voorzitter raad van bestuur

Flevoziekenhuis: “Wij hebben na de nieuwbouw van het ziekenhuis de afgelopen jaren bescheiden geïnvesteerd in het gebouw. Het beschikbare geld was nodig voor investeringen in de ICT-infrastructuur, het elektronisch patiëntendossier en apparatuur.

Nu is het operatiecomplex aan de beurt waardoor we voor onze patiënten, nu en in de toekomst, over voldoende, comfortabele en veilige operatieruimte beschikken.”

Nieuw en beter De nieuwe, ruime operatiekamers worden gebouwd in een patiotuin van het ziekenhuis en direct aangesloten op het huidige OK-complex. In de twee high-turnover operatiekamers kunnen laagcomplexe operaties onder lokale verdoving worden uitgevoerd. Patiënten worden zo sneller en comfortabeler behandeld. Het gaat bijvoorbeeld om staaroperaties en pijnbehandelingen. Door de verbouwing van de bestaande ruimtes wordt onder meer de logistiek geoptimaliseerd. Voor medewerkers en goederen worden de ruimtes en werkprocessen logischer ingedeeld; Er komt een nieuwe opslag voor (steriele) producten en implantaten en de kleed- en verblijfsruimtes voor medewerkers worden vernieuwd.

Dit bevordert veilige en efficiënte patiëntenzorg in en om de operatiekamers.

Congres Reablement in de ouderenzorg Hoe bevorder je de zelfstandigheid van je patiënt of cliënt?

Congres Dementiezorg in de praktijk Donderdag 22 maart 2018 | ReeHorst Ede Eén hele dag workshops over omgaan met diversiteiten binnen dementiezorg en professionalisering van je kennis.

Dementie-experts zoomen in op vraagstukken uit jouw dagelijkse praktijk! nursing.nl/congressen/dementiezorg

Zorg rondom voeding Woensdag 14 maart 2018 | ReeHorst, Ede Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden Over o.a. ondervoeding, mondzorg en slikproblemen bij dementie, darmgezondheid, voeding bij kanker, voeding en wondgenezing en bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen.

congressenmetzorg.nl

Vrijdag 20 april 2018 | ReeHorst, Ede Voor alle geïnteresseerden werkzaam in zorg & welzijn Reablement is iemand helpen om voor zichzelf te zorgen. Energie, levensvreugde en het dagelijks leven staan hierbij centraal. Een reablementtraject is tijdsgebonden en doelgericht. Het maakt je werk interessanter en je ziet direct de positieve effecten. Hoe het werkt leer je op dit congres!

congressenmetzorg.nl

OKF (Opleiding kwaliteitsfunctionaris) Start leergang: 8 maart 2018 | Woudschoten, Zeist Tijdens deze brede onafhankelijke kwaliteitsopleiding voor de zorg wordt een palet van mogelijkheden aangeboden voor het initiëren, implementeren en evalueren van kwaliteitsactiviteiten in een organisatie. Met aansprekende gastdocenten die in de kwaliteitsmanagementpraktijk bij grote zorginstellingen, universiteiten en het bedrijfsleven hun sporen hebben verdiend. opleidingkwaliteitsfunctionaris.nl

Zorg rondom het levenseinde Woensdag 28 maart 2018 | ReeHorst, Ede Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden Over o.a. palliatieve zorg voor mensen met dementie, aandacht voor doodsangst, nazorg aan naasten, terminale zorg thuis en humor in de palliatieve fase congressenmetzorg.nl

Congres Humor als verpleegkundige interventie Vrijdag 18 mei 2018 | ReeHorst, Ede Voor alle verpleegkundigen en verzorgenden Over o.a. humor als verpleegkundige interventie, gebruik van humor bij dementie en in de palliatieve zorg, hostmanship en provocatief coachen Inclusief herziene uitgave ‘Humor als verpleegkundige interventie’

Zorg en Ziekenhuis

congressenmetzorg.nl

Agenda activiteiten & seminars Dag van . . .

Bijzondere dagen en feestdagen

Eendaagse workshop “Houd eens op met dat softe gedoe: GA LEIDEN!” “Heb je alles geprobeerd maar zonder het gewenste resultaat? Pak dan door met acties en gezagsmiddelen, zodat gedaan wordt wat is afgesproken!”

Locaties: Akersloot, Amsterdam, Apeldoorn, Assen, Den Haag, Eindhoven, Maastricht, Rotterdam en Utrecht debode.nl

Tweedaagse workshop “Lopen op eieren”, leidinggeven en aanspreken Welke leiderschapsstijl hanteer je in verschillende situaties? Geef leiding op basis van feiten, minder op gevoel of via, via. Je leert om met behulp van de Bode Methode® lastig gedrag bespreekbaar te maken en door te pakken.

Locatie: Utrecht, 23 en 24 april 2018

debode.nl

Middag workshop “Haal meer uit het jaargesprek” voor leidinggevenden Veel medewerkers ervaren de 360 graden feedback als onbevredigend en zelfs bedreigend. De leidinggevenden leert om aanvullend of zelfs in plaats van de 360 graden feedback, objectieve informatie te vergaren om zo meer uit het jaargesprek te halen.

Locatie: Utrecht, 28 mei 2018 debode.nl

14 februari

Valentijnsdag

Eendaagse workshop “Iedereen wil aardige collega’s, ook jouw collega’s”, feedback volgens de Bode Methode®

15 februari

Wereld Kinderkanker Dag

28 februari

Zeldzameziektendag

28 februari

Internationale RSI-dag

Je krijgt gesprekstechnieken aangereikt om op een niet aanvallende manier problematische situaties te bespreken zodat conflicten worden voorkomen.

Locaties: Akersloot, Amsterdam, Apeldoorn, Assen, Den Haag, Eindhoven, Maastricht, Rotterdam en Utrecht

1 maart

Nationale complimentendag

3 maart

Wereld Wilde Dierendag

8 maart

Luizendag

13 - 19 maart

Brain Awareness Week

debode.nl

17 maart

Internationale dag van de Slaap

24 maart

Nationale pannenkoekdag

Eendaagse workshop “Voor jezelf opkomen”, assertiviteit op de werkvloer Je krijgt handvatten aangereikt hoe je meer durft door de ander duidelijk en precies te vertellen en te laten zien wat je wilt, zonder daarbij een schuldgevoel te krijgen. Locaties: Akersloot, Amsterdam, Apeldoorn, Assen, Den Haag, Eindhoven, Maastricht, Rotterdam en Utrecht

debode.nl

Eendaagse workshop “Druk, druk, druk” Wat kun je op organisatorisch en persoonlijk vlak doen om de tijd effectiever te benutten. Na deze workshop ga je door efficiënter werken meer bereiken, niet meer werken.

Locatie: Utrecht 25 april 2018 debode.nl

Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice B.V. T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: JanssenPers Rotatiedruk B.V. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice B.V. van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud.

AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur.

Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook.

Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden.

Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

Professional

Zorg en Ziekenhuis

Maak nu kans op een

YourGift Card t.w.v.

â‚Ź 100,-

Zorghelden gezocht!

Wie is jouw zorgheld? Ga naar www.yourgift.nl/zorgheld en meld jouw zorgheld aan. Wij helpen graag mee jouw zorgheld in het zonnetje te zetten.

•

Voor miljoenen cadeaus bij o.a.