#7
december 2016
Actualiteiten & ontwikkelingen De redactionele zorgpijlers
Bijzonder Zorgnieuws Aangenaam Verzorgd Medisch Belicht Talent Ontwikkeld Bewust Genieten
Kennis delen binnen de zorg Heel Holland Zorgt Beleef Zorg en Welzijn! Vanaf 5 december ‘Heel Holland Zorgt’ op Facebook, mis niets & like ons!
Polikliniek
longziekten in het CWZ Administratief medewerkster Nursing eXperience
De Hartweek
Kerstmis in aantocht
Alles over e-health
Hét evenement voor
Hart- en vaatcentrum
Donkere dagen en
Zorg van nu
verpleegkundigen p. 12
Catharina Ziekenhuis p. 20
familigeluk p. 28
Ministerie van VWS insert
2
Advertentie
Like onze Facebookpagina en beleef zorg en welzijn heelhollandzorgt
Zorg en Ziekenhuis
3
Bijzonder Zorgnieuws Alles over ontwikkelingen en actualiteiten in de zorg Amphia start nieuwbouw p. 8 Open dag ETZ p. 11
Aangenaam Verzorgd Alles over gezondheid en welzijn van de patiënt SOS-team p. 16 TEAMHartvrienden app p. 18
Medisch Belicht Alles over de medische wetenschap
Talent Ontwikkeld Alles over leren en werken in de zorg
Vaste rubrieken Beroep in beeld, Lifestyle en Reportage
Opleiding kinderoncologie verpleegkundigen p. 37
van de redactie:
Voorwoord ‘Een hartoperatie, wat een unieke ervaring was dat’
Bacteriekweek, dagenlang wachten op uitslag niet nodig p. 24 Samenwerking huisartsen en cardiologen p. 27
Bewust Genieten Alles over voeding, lifestyle en trends in de zorg Youp van ‘t Hek p. 32 Goede voeding in de zorg p. 34
Wat fijn om te merken dat steeds meer ziekenhuizen ons weten te vinden en dingen met ons willen delen. Zo werd ik voor deze editie uitgenodigd bij het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven voor de Hartweek, waar ik aanwezig mocht zijn bij een hartoperatie, een mini-maze. Wat een unieke ervaring was dat! Heb jij nou ook een congres, training, open dag of iets anders waarvan je denkt dat het leuk is om met je collega’s in andere ziekenhuizen te delen? Laat het ons weten en mail naar redactie@ zorgenziekenhuis.nl. Veel lees plezier en tot in het nieuwe jaar!
Sanne van Leeuwen hoofdredacteur Zorg en Ziekenhuis
4
beroep in beeld
Polikliniek
longziekten in het CWZ
Foto: Dennis Vloedmans
Esther Martens is administratief medewerkster op de polikliniek longziekten. “Zevenentwintig jaar geleden begon ik na de mavo bij de inschrijfbalie in het CWZ en ik werk er nog steeds met veel plezier. Tien jaar geleden kreeg ik de kans om de overstap te maken naar de polikliniek op de longafdeling. Die heb ik met beide handen aangegrepen.�
Zorg en Ziekenhuis
beroep in beeld
H
et CWZ is een regionaal ziekenhuis. In verhouding met het Radboud UMC zijn we relatief klein. Dit maakt het werken in het CWZ voor mij wel leuker en persoonlijker. Ik ken ondertussen iedereen, de poliklinieken liggen dichtbij elkaar en we werken prettig samen. Onze patiënten ervaren ons ziekenhuis als warm en huiselijk. Iets waar ik trots op ben en blij ben dat ik daar een bijdrage aan mag leveren. “
Canisius Wilhelmina Ziekenhuis CWZ is het ziekenhuis voor de regio Nijmegen met 28 medisch specialismen, 8 paramedische afdelingen en 5 specifieke afdelingen als spoedeisende hulp en IC. Bijna 4000 medewerkers en vele vrijwilligers leveren dagelijks persoonlijke zorg aan de patiënten.
Ervaring “Omdat ik geen medische achtergrond had toen ik in het ziekenhuis begon, heb ik een cursus medische terminologie gevolgd. Dat heeft mij goed geholpen om mijn werk beter uit te kunnen voeren. Daarnaast heb ik heel veel ervaring op gedaan in de praktijk. In de loop der jaren heb ik veel veranderingen meegemaakt in het ziekenhuis, soms leuke en soms ook minder leuke. Het werk verandert hierdoor ook, maar voorop staat altijd het belang van de patiënt.”
Longpoli “Tien jaar geleden ben ik overgestapt van de inschrijfbalie naar de poli longziekten. Mijn werk hier, is heel divers en dat maakt het zo afwisselend. Mijn werkzaamheden worden per dagdeel in gedeeld, zo heb ik telkens een andere taak. Deze taken zijn o.a. administratie, telefoondienst, ondersteuning bij het spreekuur of omlooptaak (dit houd in o.a. spoedtelefoon, aanspreekpunt voor artsen).”
Hierdoor hebben we meer tijd voor andere zaken die we tegenwoordig met minder mensen moeten doen “Op de longpoli is sinds kort geen balie meer. Onze patiënten melden zich midden in het ziekenhuis bij het algemene meldpunt en worden dan doorverwezen naar de poli. Daar kunnen ze direct plaatsnemen in de wachtkamer. Hierdoor hebben we meer tijd voor andere zaken die we tegenwoordig met minder mensen moeten doen.”
Band opbouwen “Op de poli komen onder andere patiënten met COPD, astma of longkanker, door hun chronische aandoening komen ze vaak op de poli. Hierdoor kun je wel een band met de patiënten opbouwen, dat vind ik prettig. Je
Zorg en Ziekenhuis
5
leert de mensen zo echt kennen en kunt ze beter helpen. Toch zit er ook een minder leuke kant aan. Wanneer mensen heel ziek zijn, vind ik het persoonlijk steeds zwaarder worden. Je wilt hen zo graag helpen en er voor ze zijn. Maar helaas kunnen we ze niet altijd beter maken. Ik vind het iedere dag weer een uitdaging om iedereen zo goed mogelijk te helpen en ondersteunen, om dan ’s avonds weer met een voldaan gevoel naar huis te gaan.” “Veel van onze patiënten worden door de huisarts doorverwezen. De praktijkondersteuner Somatiek heeft gewoon niet zoveel kennis en mogelijkheden als de artsen op de longpoli. Ongeveer driekwart van de patiënten komen na in eerste instantie geholpen te zijn door de huisarts en praktijkondersteuner uiteindelijk toch bij ons terecht. Maar gelukkig kan een aantal patiënten na behandeling bij ons daarna ook weer verder geholpen worden door de huisarts.”
Combinatie “Naast mijn werk in het ziekenhuis heb ik thuis een creatieve afleiding. Ik heb 2 jaar geleden overwogen om de opleiding tot doktersassistent te volgen. Maar in overleg met mijn leidinggevende heb ik besloten dat niet te doen. Ik heb echt behoefte aan wat anders naast mijn werk in het ziekenhuis.” “Door mijn creatieve achtergrond ben ik een webshop toedelsenzo.nl begonnen met zelf gemaakte accessoires voor in en om huis. Ook ben ik onlangs gestart met het opzetten van een kinder- / babylijn. Zo kan ik na een hectische dag in het ziekenhuis mijn gedachten ergens anders op richten en de dingen die ik heb meegemaakt relativeren. Het is een mooie tegenhanger van de dingen die ik in het ziekenhuis zie en meemaak.”
CWZ is ook één van de 27 topklinische opleidingsziekenhuizen in Nederland. Dit betekent dat het ziekenhuis topklinische voorzieningen heeft: veelal dure medische technieken die niet elk ziekenhuis aanbiedt. Deze ziekenhuizen werken met elkaar samen in de Stichting samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen (STZ). Daarnaast werkt het ziekenhuis veel samen met diverse zorgpartners binnen en buiten de regio.
Samenwerking met patiënten De belangrijkste groep waarmee we samenwerken zijn natuurlijk de patiënten. CWZ probeert steeds de zorg- en dienstverlening nóg beter in te richten op de wensen en behoeften van de patiënt. Speerpunten hierbij zijn het stroomlijnen van zorgprocessen, het verminderen van wachttijden en een klantvriendelijke omgang met de patiënt.
Samenwerkingen binnen de STZ De overheid heeft een aantal ziekenhuizen aangewezen waar topklinische voorzieningen zijn toegelaten. CWZ is er hier één van. Topklinische voorzieningen zijn meestal dure medische technieken. De ziekenhuizen met topklinische voorzieningen werken met elkaar samen in de Stichting samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen (STZ).
Samenwerking voor onderzoek Bij de status van een topklinisch ziekenhuis hoort ook de mogelijkheid om onderzoek te doen. CWZ stimuleert dit. Door medisch en verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek verbetert de kwaliteit van patiëntenzorg. We streven ernaar om de wetenschappelijke kennis toe te passen in de zorg en onze kennis zoveel mogelijk te delen met artsen en andere zorgverleners. CWZ heeft daarom een wetenschapscommissie en een wetenschapsbureau. Bij de onderzoeken zijn twee bijzonder hoogleraren van de Radboud Universiteit in Nijmegen betrokken.
6
Advertentie
Je zorg in goede handen met onze eigen IZZ Zorgverzekering
Basisering k e z r e v
95
, 8 9 â‚Ź
g en f kortin Inclusie risico n 85 eige met â‚Ź 3
Volledige vergoeding fysiotherapie Extra vergoedingen mantelzorg 10% collectieve korting & je werkgever betaalt vaak mee
Ontdek je voordeel op izz.nl De zorgverzekering van mensen in de zorg
Zorg en Ziekenhuis
Bijzonder Zorgnieuws 7
Symposium TCM
bewezen werkiing bij pijn, depressie en slaapproblemen Door ouderen die last hebben van pijn, slaapstoornissen en depressie te behandelen met acupunctuur kunnen hun klachten tegen relatief lage kosten verholpen worden. Zo kan het steeds duurder wordende Nederlandse zorgstelsel ondanks de vergrijzing betaalbaar blijven. Dat stelt de Wetenschappelijke Artsen Vereniging voor Acupunctuur in Nederland (WAVAN). De vereniging houdt zaterdag 19 november in Bunnik zijn herfst-symposium over de voordelen van Chinese geneeskunde in de ouderenzorg, bedoeld voor artsen, acupuncturisten, beleidsbepalers, journalisten en andere belangstellenden.
TCM in basispakket In Korea, China en Japan wordt acupunctuur al naast de conventionele psychiatrie toegepast. Mede dankzij deze onderzoeken wordt in Duitsland een acupunctuurbehandeling via het basispakket vergoed en in Zwitserland zelfs alle traditionele Chinese medische behandelingen (TCM). In Nederland vergoeden zorgverzekeraars acupunctuur alleen via de aanvullende verzekering. “Als dat via het basispakket gebeurt - waarvoor ook de Nederlandse Patiënten Vereniging Acupunctuur (NPVA) ijvert -, zullen meer ouderen gebruik kunnen maken van acupunctuur. Dat is goedkoper dan reguliere zorg, zoals ziekenhuisopname, zodat enorm bespaard kan worden op de alsmaar stijgende zorgkosten in het land,” aldus dr. Chun Lee OeiTan van de WAVAN.
Bewezen effectief Internationale onderzoeken hebben de afgelopen jaren aangetoond dat acupunctuur diverse klachten kan verminderen. De GERAC-studies in Duitsland, gepubliceerd in het toonaangevende ‘Deutsche Ärzteblatt’, en onderzoek van de wetenschappers Andrew J. Vickers, Klaus Linde e.a. onder 17.922 mensen toonden aan dat acupunctuur lage rugpijn, nek- en schouderpijn, chronische hoofdpijn en artrose kan verminderen. Nederlands onderzoek van psychologe-acupuncturiste Peggy Bosch toonde aan dat acupunctuur ook effect kan hebben op depressies en slaapstoornissen.
Accupunctuur Verhelpt klachten tegen relatief lage kosten
WAVAN De WAVAN is de enige artsenvereniging die via haar onderwijsstichting SWERF (Stichting WAVAN Education and Research Foundation) een opleiding tot acupunctuur-arts in Nederland organiseert. Daarnaast biedt zij onderwijs en nascholing op het gebied van acupunctuur. Maandelijks zijn er opfriscursussen in Bunnik en per kwartaal is er een symposium. De stichting start in januari met een nieuwe opleiding medische acupunctuur. ,,Nu basisartsen nauwelijks een plek kunnen krijgen in de vervolgopleidingen tot specialist, zouden ze zich ondertussen tot acupunctuurarts kunnen laten opleiden, om zo te kunnen bijdragen in het beteugelen van de kosten in de zorg,” oppert Oei-Tan.
Column Sanne van Leeuwen
Naalden, overal naalden Toen ik op mijn 19e achterover met mijn nek op een traptree belandde, in een uiterst klunzige poging om in een massamenigte 3 treetjes af te komen, liep ik een whiplash op. In die tijd mochten we het zo nog niet noemen volgens de neuroloog, omdat het niet in een auto gebeurd was. Maar toch, ik had alle bijkomende ellende net zo hard. Vele artsen, fysio’s, chiropractors, osteopaten en zo meer later, vertelde een collega mij over mevrouw Tan. Acupunctuur in de meest pure Chinese vorm. Wat bleek, mevrouw Tan werkte ook nog eens in mijn dorp. Dus ik een afspraak gemaakt. En daar stond ze, mijn -hopelijk- redder in nood. Klein van stuk, een heerlijke Chinese tongval en van onschatbare leeftijd. Bij iedere naald die ze in mijn lijf zette en nog steeds zet, zegt ze “Solly”. Aan mijn tong kan ze al zien hoe het met me gaat en terwijl ze bezig is prevelt ze waar ze me allemaal voor moet prikken. Een goed humeur, hoofdpijn, rugpijn, energie, koude voeten…… Als ze klaar is mag ik 20-30 minuten blijven liggen en val ik steevast in een diepe slaap. Dan begint het hele circus van voren af aan, aan de andere kant van mijn lijf. En weer val ik daarna in slaap. Als ik naar buiten loop ben ik doodop, maar voel ik me ook een soort van herboren. Ik ga naar huis en duik lekker onder de wol. De volgende ochtend lijkt het alsof ik het lijf van een 20-jarige heb (nou was mijn lijf toen dus al een wrak, maar je snapt wat ik bedoel). Eigenlijk moet ik minimaal 1x per kwartaal voor algemeen onderhoud naar haar toe. En steeds vergeet ik het weer. Maar als de nood aan de man is en ik bel haar op, kan ik ook echt dezelfde week nog terecht. Een geschenk uit de Chinese hemel, wat als mevrouw Tan er nou ooit niet meer is?
Zorg en Ziekenhuis
8
Feestelijke bijeenkomst op de 11e van de 11e Symbolisch slaan 8 personen de 1100e paal de grond in.
Brabant zou Brabant niet zijn als er op de 11e van de 11e geen feest gevierd werd. Als Brabants ziekenhuis kon Amphia dan ook niet achterblijven en vierde deze dag de officiële start van de nieuwbouw.
Amphia en aannemersconsortium Four Care kijken met een feestelijke bijeenkomst op de bouwplaats vooruit naar de bouw van een modern, toekomstbestendig topklinisch opleidingsziekenhuis. Een ziekenhuis dat straks nog betere zorg biedt aan patiënten in en rondom Breda.
Amphia
start nieuwbouw
Samen
Tijdens de bijeenkomst slaan acht personen symbolisch de 1100e paal de grond in. Een patiënt, een medisch specialist, een lid Raad van Bestuur, een directielid van Four Care, een verpleegkundige, Amphia’s eigen prins Carnaval, een buurman en de wethouder van Breda die samen deze klus klaren. Een prachtig symbool van hoe wij de toekomst zien: zorgen doe je samen.”
Ernst Hoette, lid Raad van Bestuur Amphia: “Het nieuwe ziekenhuis komt er voor en door alle ruim 4500 medewerkers en medisch specialisten. Wij bouwen dus met elkaar aan de zorg voor de toekomst. We vinden het daarom belangrijk dat al onze (zorg)professionals betrokken zijn bij de start en samen letterlijk het fundament onder ons ziekenhuis slaan.
Om de bouw van het nieuwe ziekenhuis op gepaste, Brabantse wijze, van start te laten gaan werd de 1100ste paal geslagen op het moment waarop het carnavalsseizoen begint: de 11e van de 11e. Het heiwerk van de in totaal 1900 palen is eind dit jaar afgerond.
Zorg en Ziekenhuis
11-11
In november brengt Four Care hierop de eerste funderingen aan en in januari 2017 wordt een begin gemaakt met de vloeren voor de begane grond. Voor die tijd zal het reeds in gebruik genomen voorplein, de locatie voor Kiss & Ride, zijn aangeplant met bomen en beukenen taxushagen. Four Care consortium Bestaat uit ENGIE Services, Unica, Trebbe en Van Wijnen en draagt zorg voor een geïntegreerde en duurzame aanpak van respectievelijk de installaties en bouw. Het nieuwe ziekenhuis, met een oppervlakte van 76.000 m², opent naar verwachting in 2019 haar deuren.
Bijzonder Zorgnieuws 9
Zilveren effie 2016
voor Hartstichting en Triple Double Op 1 november is bekend geworden dat de burgerhulpverleningcampagne van de Hartstichting de zilveren Effie heeft gewonnen. De campagne die sinds de start in december 2015 voor 50.000 nieuwe burgerhulpverleners heeft gezorgd, is ontwikkeld in samenwerking met bureau Triple Double Sportmarketing. De Campagne burgerhulpverlening moest het in de categorie Maatschappelijke Campagnes opnemen tegen ‘Behandel me als een dame’ van WOMEN Inc. – KesselsKramer, The Next Rembrandt van ING Nederland - J. Walter Thompson Amsterdam en KPN Pridestream van KPN - N=5. In de categorie Maatschappelijke Campagnes gaat het om campagnes die een issue op de maatschappelijke agenda hebben weten te plaatsen, een nieuwe gedachte hebben laten postvatten of waarbij de communicatie er voor gezorgd heeft dat de betrokkenheid bij een onderwerp is vergroot. De jury sprak over een zeer ambitieuze campagne, met een hele hoge gedragsdrempel. ‘Mensen bewegen zich aan te melden als oproepbare hulpverlener voor de reanimatie van onbekenden, dat is even wat anders dan een pakje boter verkopen. De campagne om dit te bereiken is nog niet afgelopen, maar laat nu al uitstekende resultaten zien’.
Samen maatschappelijke impact realiseren Er zijn in Nederland zo’n 2 miljoen mensen die recent hebben leren reanimeren. Een groot deel van hen kan niet worden opgeroepen op het moment dat een buurtbewoner een hartstilstand buiten het ziekenhuis krijgt. Om ervoor te zorgen dat zij zich registreren als burgerhulpverlener bij een van de oproepsystemen is de Hartstichting eind 2015 een campagne gestart. Middelen die daarbij zijn ingezet, zijn TV, online advertising en social. Marina Senten, MT lid: ‘we zijn ontzettend trots op deze prijs die we samen met het bureau Triple Double hebben gewonnen. Inmiddels hebben 141.000 Nederlanders zich als vrijwilliger aangemeld om in ons land slachtoffers van een hartstilstand te helpen. Onder de vrijwilligers zijn veel zorgverleners die graag een steentje willen bijdragen aan het redden van levens in hun directe omgeving. Een geweldig mooi resultaat, waar we trots op mogen zijn. We zijn er nog niet: we hebben nog 30.000 burgerhulpverleners nodig om slachtoffers binnen die cruciale 6 minuten hulp te kunnen bieden. Deze presti-
Zorg en Ziekenhuis
gieuze award is dan ook een mooie aanmoediging voor ons om door te gaan en nog meer zorgverleners te enthousiasmeren zich aan te melden als burgerhulpverlener’. Over de Effies De Effie’s zijn wereldwijd de meest prestigieuze vakprijzen voor de marketing- en reclamebranche. De Effie Award wordt toegekend voor effectieve communicatie in meer dan 30 landen verspreid over 5 continenten. De Effie is eigendom van Effie Worldwide, Inc. gevestigd in New York (VS) en wordt sinds 1983 in Nederland uitgereikt. Inzenders voor de Effie moeten aantonen dat de communicatie een belangrijke of doorslaggevende rol heeft gespeeld bij het behalen van een buitengewoon marketingresultaat. Deze veruit belangrijkste communicatieprijs van Nederland wordt
Fairtrade ziekenhuis
D
e Arnhemse wethouder Anja Haga heeft de titel ‘Fairtrade ziekenhuis’ toegekend aan Rijnstate. Onder andere door het gebruik van Fairtrade koffie en thee op alle locaties voldoet het ziekenhuis aan de eisen voor deze titel. Rijnstate is het eerste Fairtrade ziekenhuis van Nederland.
2,9 miljoen kopjes koffie Jaarlijks worden er 2,9 miljoen kopjes koffie geschonken in Rijnstate en zo’n 900.000 zakjes thee gebruikt. Alle koffie en thee in het ziekenhuis is Fairtrade. Jankees Cappon, van de Raad van bestuur van Rijnstate: “Zorgen doen we niet alleen voor patiënten van nu. We willen als Rijnstate ook bijdragen aan een betere leefomgeving voor toekomstige generaties. De keuze voor Fairtrade koffie en thee is dan ook heel vanzelfsprekend.” Naast de koffie en thee zal binnenkort een deel van het broodbeleg in het personeelsrestaurant Fairtrade zijn. Sinds 2015 krijgen alle nieuwgeborenen in Rijnstate een babymutsje dat Fairtrade is geproduceerd. Met de acceptatie van de titel Fairtrade Ziekenhuis zegt Rijnstate toe het Fairtrade gedachtegoed verder uit te dragen.
Duurzame handel Om een product Fairtrade te kunnen noemen, moeten alle partijen in de handelsketen aan-
Zilveren Effie 2016 voor meest effectieve campagne georganiseerd door de VEA, Vereniging van Communicatieadviesbureaus en BVA, Bond van Adverteerders.
toonbaar maken dat zij aan de internationale principes van Fairtrade voldoen. Leveranciers van Fairtrade ontvangen een eerlijke prijs voor hun producten en werken onder menswaardige omstandigheden. Dus geen kinderarbeid en geen extreem lange werkdagen. Maar wel aandacht voor milieuvriendelijke productieprocessen. De keuze voor Fairtrade producten past in het beleid van Rijnstate om steeds meer gebruik te maken van duurzame oplossingen. Bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing, milieu, afvalstromen, duurzame mobiliteit, inkoop en het verantwoord gebruik van grondstoffen en materialen in bouw- en renovatieprojecten.
Fairtrade-markt in Rijnstate De uitreiking van de titel Fairtrade Ziekenhuis vond plaats in het Atrium van Rijnstate Arnhem. Waar ook een kleine markt gehouden werd voor patiënten, bezoekers en medewerkers met onder andere Fair Trade producten.
Rijnstate Is een topklinische ziekenhuisorganisatie met locaties in Arnhem, Zevenaar, Velp, en Arnhem-Zuid. Onze kwalitatief hoogwaardige en veilige ziekenhuiszorg is altijd dichtbij voor alle inwoners van de regio Arnhem, Rheden en De Liemers. Rijnstate is met circa 5.500 medewerkers de grootste werkgever van de regio Arnhem.
10
Wereldreizigers
importeren vaak multiresistente darmbacteriën Mensen die op reis gaan naar verre bestemmingen importeren vaak multiresistente darmbacteriën. Het gaat daarbij om zogenoemde ESBL-producerende bacteriën. Dit zijn bacteriën die niet gevoelig zijn voor de gebruikelijke antibiotica. Dat blijkt uit onderzoek van Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+ en Ease Travel Clinic & Health Support, het Erasmus MC en Travel Clinic Havenziekenhuis in Rotterdam en het AMC en Tropencentrum AMC in Amsterdam: de COMBAT-studie. De onderzoekers werkten ook samen met de Universiteit Utrecht. Onlangs zijn de resultaten gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift The Lancet Infectious Diseases.
Reisbestemming blijkt grootste risicofactor Deelnemers aan dit grootschalige onderzoek werden geworven via de diverse Travel Clinics, waar reizigers inentingen komen halen voordat ze naar hun tropische reisbestemming gaan. Op die manier zijn sinds november 2012 meer dan 10.000 poepmonsters en vragenlijsten verzameld van 2.001 reizigers en 215 niet-meereizende huisgenoten. Van alle onderzochte reizigers bleek ruim 34% tijdens de reis multiresistente bacteriën te hebben opgepikt en teruggebracht naar Nederland. Per reisbestemming zijn er echter grote verschillen. Mensen die op reis waren geweest naar
Zuid-Azië keerden in maar liefst 75% van de gevallen terug met multiresistente bacteriën in hun spijsverteringsstelsel, reizigers naar Centraal- en Oost-Azië, het Midden-Oosten of Noord-Afrika in 40-50% van de gevallen. Het grootste risico liepen India-gangers. Naast de reisbestemming namen de onderzoekers ook enkele andere risicofactoren onder de loep. Factoren als het gebruik van antibiotica tijdens de reis, het oplopen van reizigersdiarree of het hebben van een chronische darmaandoening verhoogden eveneens het risico op het oppikken van multiresistente bacteriën. Maar geen van deze andere risicofactoren bleek zó sterk als de reisbestemming.
Multiresistente bacteriën groeiend gezondheidsprobleem Ook na terugkomst werden de reizigers nog verschillende keren onderzocht op multiresistente bacteriën. De gemiddelde duur van het dragerschap was 30 dagen na terugkeer van de reis. In één op de negen gevallen hield de kolonisatie ruim een jaar aan. Het onderzoek wijst bovendien uit, dat er een kans van 12 procent is dat de multiresistente bacterie na thuiskomst ook wordt overgedragen op niet-meegereisde huisgenoten. “Multiresistente bacteriën vormen wereldwijd een van de grootste problemen voor de volksgezondheid in de nabije toekomst”, aldus onderzoeksleider John Penders, verbonden aan de afdeling Medische Microbiologie van Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+. “Schattingen
‘Goed’ cholesterol
H
De onderzoekers hebben ontdekt dat HDL de werking van bepaalde ontstekingscellen in slagaderverkalking versterkt. Dit kan zowel gunstig als ongunstig uitpakken, afhankelijk van het stadium waarin slagaderverkalking zich bevindt. Als de slagaderverkalking net begint, helpt een actieve ontsteking om cholesterol op te ruimen uit de vaatwand. Maar in
Zorg en Ziekenhuis
Het onderzoek richtte zich op ESBL-producerende darmbacteriën. ESBL staat voor Extended Spectrum Beta-Lactamase. Dit is een enzym dat de veel gebruikte penicilline-achtige antibiotica kan afbreken, waardoor de bacterie ongevoelig is voor behandeling met dit soort antibiotica. Bacteriën die ESBL kunnen produceren, zijn gewone darmbacteriën. Zulke bacteriën zijn onschadelijk zolang ze zich in de darm bevinden van gezonde personen, maar kunnen daarbuiten infecties veroorzaken. Vooral in het ziekenhuis vormen infecties met deze bacteriën een probleem. Wanneer darmbacteriën daadwerkelijk ESBL produceren, is zo’n infectie moeilijker te behandelen en wordt de behandeling ook duurder. Goedkopere antibiotica die normaal gebruikt worden om dergelijke infecties te behandelen, werken dan niet meer.
geven aan dat in 2050 mogelijk meer mensen overlijden aan infecties door multiresistente micro-organismen dan momenteel aan harten vaatziekten of kanker. In Nederland is het risico op een infectie met multiresistente bacteriën relatief klein. Het is echter belangrijk om rekening te houden met resistentie wanneer iemand toevallig een infectie, zoals bijvoorbeeld een blaasontsteking, ontwikkelt kort na terugkomst van een verre reis. Zeker wanneer het een reis naar een risicogebied betrof.”
om een medicijn te maken dat HDL verhoogt en zo hart- en herseninfarcten vermindert.
niet altijd goed voor slagaderverkalking et type cholesterol dat bekend staat als het ‘goede’ cholesterol (HDL) lijkt naast gunstige ook ongunstige effecten te hebben op slagaderverkalking. Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit Maastricht vandaag in vakblad Cell Metabolism. Het onderzoek is mede gefinancierd door de Hartstichting.
Wat is ESBL?
latere fases maken actieve ontstekingscellen de slagaderverkalking juist minder stabiel. Daardoor kan deze eerder scheuren en een hart- of herseninfarct veroorzaken.
Nog complexer dan gedacht HDL vervoert een teveel aan cholesterol uit de bloedvaten, via de lever en darmen, het lichaam uit. Verhoging van HDL lijkt in theorie dus een aantrekkelijke route om cholesterol te verlagen. De ontdekking dat HDL de ontstekingscellen in slagaderverkalking versterkt, toont aan dat de werking van HDL nog complexer is dan gedacht. Dit nieuwe inzicht kan verklaren waarom het wetenschappers maar niet wil lukken
Zoeken naar nieuw cholesterolmedicijn Er bestaan al wel medicijnen die het ‘slechte’ LDL-cholesterol verlagen. LDL vervoert cholesterol naar de lichaamscellen en verergert slagaderverkalking. Maar deze medicijnen verlagen niet bij alle patiënten het cholesterol voldoende: elk jaar krijgen nog duizenden mensen in ons land een hart- of herseninfarct.
Nieuwe ideeën voor onderzoek Wetenschappers wereldwijd zoeken daarom naar nieuwe manieren om het cholesterol te verlagen. Al jarenlang wordt geprobeerd om dit te bereiken via HDL-verhoging, maar dit blijkt in de praktijk niet goed te werken. Het Maastrichtse onderzoek biedt meer inzicht in de oorzaken van deze teleurstellende resultaten. Bovendien biedt het wetenschappers nieuwe ideeën om de precieze werking van HDL te achterhalen.
Bijzonder Zorgnieuws 11
Open dag ETZ druk bezocht
De operatiekamers
De open dag van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis was een groot succes. Meer dan tienduizend mensen maakten afgelopen zaterdag gebruik van de mogelijkheid om een kijken te nemen in de ‘keuken’ van het ziekenhuis.
raad van bestuur van het ETZ. “En ook een mooie opsteker na het vervelende begin van de dag, toen bekend werd dat we de laatste plaats bezetten in de AD Top 100 van Nederlandse ziekenhuizen. Een lijst die gemaakt wordt op basis van prestatie-indicatoren die wij aanleveren bij de inspectie. Elk jaar wordt een andere keuze uit die indicatoren gemaakt, en de keuze van dit jaar is nadelig uitgevallen voor ons.”
konden op grote belangstelling rekenen
‘Geweldig om te zien hoe veel mensen belangstelling hebben voor wat wij hier dagelijks doen’ Goede zorg
Tientallen afdelingen van het ETZ gooiden op drie locaties (twee in Tilburg en een in Waalwijk) de deuren open. Ze vertelden de enorme stroom geïnteresseerde bezoekers over onder meer 3D-prints voor chirurgie, hoe een MRI werkt en wat allemaal mogelijk is als het gaat over leren en werken in het ziekenhuis. Op de locatie ETZ Elisabeth werden naar schatting zesduizend bezoekers ontvangen, ETZ TweeSteden kreeg vierduizend mensen op bezoek. Het ziekenhuis in Waalwijk had in totaal 1200 belangstellenden binnen. Vooral de operatiekamers en de gipskamers op de locaties konden op grote belangstelling rekenen, op het drukste moment stonden daar lange rijen bezoekers. Ook een bezoekje aan het Gamma Knife op locatie ETZ Elisabeth stond hoog op het ‘to-do’ lijstje van veel bezoekers. Op locatie ETZ TweeSteden lieten veel bezoekers een hartfilmpje of echo maken en een huidtest doen. Tijdens de open dag werd ook de nieuwe gevelbelettering in gebruik genomen, en werd de nieuwe campagne ‘ETZ Buitengewoon’ gelanceerd.
Zorg en Ziekenhuis
Opsteker “Geweldig om te zien hoe veel mensen belangstelling hebben voor wat wij hier dagelijks doen. Dat is erkenning voor de zesduizend collega’s die hier dag in, dag uit met liefde en inzet werken om het beste te doen voor onze patiënten”, stelt een tevreden Anita Wydoodt, lid van de
Wydoodt: “We hebben het vermoeden dat de recente fusie invloed heeft gehad op kwaliteit van onze registratie over 2015, want daar gaat het hier over. We weten echter dat we hier goede zorg leveren, daar is geen twijfel over. Dat zeggen ook onze toezichthouders, samenwerkingspartners én patiënten. En tijdens de open dag kregen we ook spontaan van veel bezoekers daarvan de bevestiging. Geweldig dat onze patiënten zo tevreden zijn over het ETZ”.
De ambulance de open dag bood een unieke kans om een ambulance van binnen te bekijken
12
reportage
Nursing eXperience: Twee dagen lang samen met collega’s kennis en ervaring uitwisselen en informatie ophalen.
Jij bent er bij!
Nursing eXperience
Nursing eXperience 2016 z e D 6e &e7ndecember is ev n de belReehorst, ie va evat dit et Ede i n edit e fde ience b ctieve ij v wil j n! De Exper intera de e gen ing eer miss Nurs nóg m en uitda samen r Zorg en Ziekenhuis
jaa shops s. Kom at je work jksessie a’s én la g ti prak je colle eren! ir met insp
Welkom op hét evenement voor alle verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, verzorgende, docenten en studenten verpleegkunde! Twee hele dagen (of een dag ) samen met collega’s kennis en ervaring uitwisselen en informatie ophalen. Dat is wat we op Nursing Experience 2016 gaan doen! Want dit is ieder jaar weer de plek om elkaar te ontmoeten en vooral om te werken aan je eigen vaardigheden en je kennis bij te spijkeren. We willen dat iedereen zich thuis voelt deze twee dagen en daarom hebben we een zo breed mogelijk aanbod van workshops samen gesteld. Maar daar blijft het niet bij.
reportage
13
‘Dé dag gericht op alle ‘kanten’ van de verpleegkunde’
Wat ga je allemaal doen?
Ontmoet en ontdek
Met wel 40 interactieve workshops, een beursplein, inspirerende praktijksessies, het Skills Lab en het Grote Nursing Debat is er echt voor iedereen meer dan genoeg te vinden om je nieuwsgierigheid en leergierigheid te vervullen. Dus wat ga jij doen?
Op het beursplein maak je kennis met verschillende organisaties. Natuurlijk allemaal gerelateerd aan jouw vakgebied en interesses. Gericht op jouw vaardigheden als zorgprofessional, op het beter kunnen ondersteunen van de cliënten, maar ook voor jou als persoon zelf is er meer dan genoeg te vinden en te ontmoeten.
Kan je het nog?
‘Door het contact met andere collega’s lijkt deze dag bijna een reünie’
Wil jij je “skills” op de proef stellen? Het Skills Lab is dan de plek om dit te testen. Dit jaar is het Skills Lab groter geworden zodat er nog meer plek is om iedereen aan de beurt te laten komen en te oefenen. Of het nu gaat om Agraves verwijderen, of de HOH-techniek bij dementie, of wil je toch liever kennismaken met de Tovertafel? Er is van alles mogelijk! Kom langs en kijk hoe het met jouw “skills” staat.
‘Van de verenigingen op de beursvloer heb ik erg veel opgestoken, zij spreken vaak uit eigen ervaring’
Workshops Ook dit jaar hebben we de workshops weer aangepast aan onderwerpen die spelen.
Accreditatie
We zijn daarom ook heel blij dat Anneke van der Plaats een workshop zal verzorgen over haar Brein-Omgevings-Methodiek t.a.v. de werking van het dementerende brein. Haar workshop geeft praktische handvatten en inzicht in de oorzaken van onverklaarbaar ‘moeilijk’ gedrag bij cliënten met dementie. En in samenwerking met GrowWork zal er tijdens de Nursing Experience specifiek worden ingegaan op de veranderingen in de thuiszorg en verpleeghuiszorg. Anneke Koopman geeft deelnemers inzichten praktische handvatten voor in de praktijk.
Zorg en Ziekenhuis
Accreditatie is aangevraagd bij het Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V voor 4 punten. Dus wanneer je 4 workshops volgt, leer je er niet alleen ontzettend veel van; je ontvangt dan ook nog eens de accreditatiepunten.
‘Het was inspirerend om met actuele onderwerpen bezig te zijn’
‘De Nursing eXperience gemist? Zorg dat je er volgend jaar bij bent!’
14
Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling
Advertentie
maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken met revalidatie patiënten. rol in recht de begeleiding Wij vinden datJouw iedereen heeft van deze patiënten is onmisbaar. op een gezond leven!
Heb jij de tijd én HOE KUN JE Hoe stimuleer deDe vaardigheden om PRAKTISCH EN nieuwe generatie je de scopendroogkast EFFICIËNT de juiste emotionele zelfredzaamheid 28 MAART 2017begeleiding - REEHORST, EDE SAMENWERKEN MET van jouw cliënt? MANTELZORGERS? ScoreMedi stoelen zijn speciaal ontwikkeld om werkpleksitaties Om aan de hoge normen voor veiligheid en hygiëne te voldoen is het optimaal drogen en opbergen van endoscopen een essentieel onderdeel van de endoscopiewerkstroom. De NG-serie is ontworpen als flexibele oplos-
te bieden?
van artsen, chirurgen en verpleegkundigen te verbeteren. Onze stoelen zijn dé beste keuze om lekker en gezond je werk te kunnen doen. Probeer het zelf. Gratis 2 weken op proef. Vraag jouw ideale ScoreMedi proefstoel aan via www.ziekenhuisstoelen.nl
sing voor het drogen en opbergen van endoscopen. De serie bestaat uit modulaire droog- en opbergkasten die u naar wens kunt combineren met ruimte voor maximaal acht endoscopen per kast.
+
+
+
De basiselementen kunnen afzonderlijk worden gebruikt of worden uitgebreid met een extra module van vier of acht endoscopen.
28 MAART 2017 - REEHORST, EDE 036 547 21 50 • info@vanvlietmedical.nl • www.vanvlietmedical.nl
MAART 2017 - REEHORST, EDE Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw 28 zorginstelling
maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken met revalidatie patiënten.
Hoe geef je
Hoe werk je
Hoe zet je
vorm aan
het beste met
het brein in
3/24/2016 1:28:14 PM Jouw rol in de begeleiding van deze patiënten is onmisbaar.
Vr to oe t 3 gb 1 d oe ec kk em ort be ing r!
Advertentie Zorg en ziekenhuis.indd 1
Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling
MAART 2017 - REEHORST, EDE 28 MAART 20 maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken met28 revalidatie patiënten. 28 MAART 2017 - REEHORST, EDE Heb jij de tijd én 28 MAART 2017 - REEHORST, EDE 28 MAART 2017 REEHORST, EDE HOE KUNrol JEin de begeleiding Alsstimuleer algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling Jouw van deze patiënten is onmisbaar. Hoe de vaardigheden om met revalidatie patiënten. maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken PRAKTISCH EN je de ORST , EDE 28 MAART 2017 REEHORST, EDE Jouw rol in dede begeleiding van deze patiënten is onmisbaar. EFFICIËNT juiste emotionele zelfredzaamheid SAMENWERKEN MET Heb jijbegeleiding de tijd én HOE KUN JE van jouw cliënt? Hoe stimuleer MANTELZORGERS? te bieden? de vaardigheden om PRAKTISCH EN
verwachtings-
de richtlijn
beweging bij
management bij
Oncologische
patiënten met
revalidatie?
Revalidatie
dementie?
je de Heb jij de tijd én HOE KUNde JE juiste emotionele EFFICIËNT Hoe stimuleer zelfredzaamheid de vaardigheden om PRAKTISCH EN SAMENWERKEN MET begeleiding je de Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg Als algemeen verpleegkundige of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling EFFICIËNT de juiste emotionele van jouw cliënt? MANTELZORGERS? zelfredzaamheid te bieden? SAMENWERKEN MET maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken met revalidatie patiënten. begeleiding maar ook in de thuiszorg steeds meer te maken patiënten. maar met ook revalidatie in de thuiszorg steeds meer te maken me egkundige of verzorgende Als algemeenkrijg verpleegkundige je in jouw zorginstelling of verzorgende krijg je in jouw zorginstelling van jouw cliënt? MANTELZORGERS? algeme orginstelling Als Als of verzorgende zorginstelling te bieden? Jouw rol in de begeleidingHoe vanalgemeen deze is onmisbaar. geefpatiënten jeverpleegkundige Hoe werk je krijg je in jouw Hoe zet je
rolmet in de begeleiding van deze patiënten isrol onmisbaar. Jouw in de begeleiding van deze patiënt szorg steeds meer maar teook maken in de met thuiszorg revalidatie steeds patiënten. meer teJouw maken revalidatie patiënten.
patiënten. maar ook in de thuiszorg steeds meermaar te maken met revalidatie patiënten.
vorm Jouw aanvan het beste met het brein in e begeleiding van deze Jouw patiënten rol in de is onmisbaar. begeleiding deze patiënten is onmisbaar. rol in de begeleiding van deze patiënten is onmisbaar.
aar .
Hoe geef je verwachtings-
Hoerichtlijn werk je de
Hoe zet je beweging
ook
Jou
bij
Kijk voor meer informatie en inschrijven op de website
Hoe geef je het breinHoe Hoe zet je én beste met vorm aan Heb jij de tijdhet in werk je HoeKUN kun JE je HOE Hoe stimuleer management Oncologische patiënten met bij Heb jij KUN de tijd én het brein in HOE KUN JE HOE JE vorm aan het beste met de vaardigheden om PRAKTISCH EN de richtlijn Hoe stimuleer beweging bij Praktisch en Hoe stimuleer je deverwachtingsén én de vaardigheden om JEPRAKTISCH Heb jij de tijd én HOE KUN Heb jij de verwachtingstijd én Heb jij de tijd Revalidatie dementie? revalidatie? ENstimuleer PRAKTISCH EN beweging bij EFFICIËNT de richtlijn de bij juiste emotionele Hoe efficiënt E HOE KUN JEzelfredzaamheid management Oncologische patiënten met je de je de Hoe stimuleer Hoe stimuleer n om de vaardigheden om PRAKTISCH EN SAMENWERKEN MET EFFICIËNT EFFICIËNT de juiste emotionele je de management de vaardigheden om de vaardigheden om bij patiënten met Oncologische begeleiding samenwerken met EN PRAKTISCH EN EFFICIËNT Revalidatie dementie? revalidatie? de juiste onele emotionele zelfredzaamheid zelfredzaamheid van jouw cliënt? je de je de MANTELZORGERS? SAMENWERKEN METemotionele SAMENWERKEN zelfredzaamheid Revalidatie revalidatie? bieden? begeleidingMETdementie? mantelzorgers? EFFICIËNT de juiste emotionele de juiste SAMENWERKENte MET g begeleiding van jouw cliënt? van jouw cliënt? zelfredzaamheid zelfredzaamheid van jouw cliënt? MANTELZORGERS? MANTELZORGERS? MANTELZORGERS? N MET SAMENWERKEN MET te bieden? begeleiding begeleiding te bieden?
ERS?
van jouw cliënt? van jouw cliënt? MANTELZORGERS? te bieden? bieden? Kijk voor meer informatie teen inschrijven Hoe geef je vorm aan
n
verwachtings-
e ij
bij
Kijk voor meer informatie en inschrijven de website Kijk voor meerop informatie en inschrijven op de website Hoe werk je Hoe zet je
www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg
Hoe management werk je Hoe bijgeef
het brein in Hoe werk je het beste met Hoe geef je
Hoe geef je
Hoe zet je
Hoe werk je het brein in
vorm aanbeweging bij het beste met aandeHoe je Hoe werk patiënten Hoe zet je je vorm met zet je het verwachtingsrichtlijn Oncologische
de richtlijn
Hoegeef zet je Hoe
Hoe werk je
www.nursingcongressen.nl/revalidatiezorg beste met bij het brein vorm aanin het beste met beweging
management Oncologische bij verwachtingsbrein in het beste met het brein dementie? Revalidatie
patiënten met het beste met vorm aanhet in de richtlijn revalidatie? Revalidatie dementie? revalidatie? Oncologische bij de richtlijn verwachtingsbeweging bij de richtlijnmanagementbeweging bij Advertentie Revalidatiezorg 2017_188x125mm.indd management Oncologische patiënten met1Oncologischerevalidatie? patiënten metRevalidatie bij Zorg en Ziekenhuis
et
gs-
op de website
de
P de SAM MA
Revalidatie dementie? Revalidatie dementie? ? revalidatie? Kijk voor meer informatie en inschrijven op de website bsite Kijk voor meer informatie en inschrijven op de website
beweging bij verwachtings-
patiënten met management bij dementie? revalidatie?
v
m de richtlijn
Oncologische 15/11/16 6:47 PM Revalidatie
Kijk
Aangenaam Verzorgd 15
Innovate Dementia wint de CZ Zorgprijs 2016
Column Mirjam Kaijer trainster, zangeres en auteur
Innovate Dementia is winnaar geworden van de CZ Zorgprijs 2016. Hiermee kan het projectplan ‘B(O)D: begrijpend (onder)handelen bij dementie’ uitgevoerd gaan worden. Het project B(O)D zet de mogelijkheden van het voorkomen van onvrijwillige zorg in de dagelijkse praktijk bij mensen met dementie meer op de kaart. Aan de prijs is een bedrag van € 25.000,gekoppeld.
‘Wat als u zorgt krijgt zonder dat u dat wilt?’ Zelfmanagement en zelfregie zijn de laatste jaren steeds belangrijker geworden. Vooral als het gaat over het omgaan met eigen regie bij cliënten en hoe je dat positief kunt stimuleren. Dit is zichtbaar aan de inhoud van de keukentafelgesprekken met cliënten, maar ook door de hoeveelheid handreikingen en scholingen voor hulpverleners. Maar wat nu als je ziet dat het misloopt, dat iemand téveel de eigen regie houdt en zichzelf daarbij zichtbaar tekort doet en er gevaarlijke situaties ontstaan? De richtlijnen die nu beschikbaar zijn in de ouderenzorg richten zich op ernstig verstoorde situaties zoals gedwongen opnames. Concrete richtlijnen voor het tussenveld ‘effectieve bemoeizorg’ zoals dat in de psychiatrie genoemd wordt, ontbreken.
Golive Phones innovatieve oplossingen voor dementie
Begrijpend (onder)handelen bij dementie Het project B(O)D zet daarom de mogelijkheden van het voorkomen van onvrijwillige zorg in de dagelijkse praktijk bij mensen met dementie meer op de kaart. Dit door een extra module te ontwikkelen voor de al bestaande psycho-educatie-cursus. Een cursus ‘Alles over dementie’ genaamd, die nu al met succes aangeboden wordt in Minddistrict. De nieuwe online-module gaat zich specifiek richten op het voorkómen van onvrijwillige zorg bij mensen met dementie. Ze zal samen met cliënten, naasten en hulpverleners worden ontwikkeld. Op deze manier geeft B(O)D niet alleen een stem aan de behoeftes van de verschillende doelgroepen, maar worden via E-health ook concrete handvatten aangeboden om het fenomeen onvrijwillige zorg te kunnen voorkomen.
Innovate Dementia en GGzE Brabant is koploper op het gebied van het ontwikkelen van ondersteunende technologie in de zorg voor mensen met dementie. Op brede schaal wordt samengewerkt en gezocht naar slimme, nieuwe, innovatieve oplossingen op het gebied van dementiezorg. Het ontwikkelen van innovatieve oplossingen vraagt om een multi-stakeholderbenadering, iets waar GGzE via Innovate Dementia een fiks steentje aan bijdraagt. Samen met mensen met dementie, hun mantelzorgers en externe partijen, waaronder bijvoorbeeld zorgprofessionals en onderzoekers, test Innovate Dementia innovaties uit in de thuisomgeving van mensen met dementie. Dit resulteert in hulpmiddelen die hun functioneren verbeteren, mantelzorgers een steuntje in de rug bieden en de kwaliteit van leven zouden kunnen verhogen. De laatste jaren bleef GGzE investeren om voortgang te kunnen bieden aan dit goede initiatief. Dit wordt gedaan in de vorm van maandelijkse discussiegroepen, onderzoek en opleidingsplaatsen. Vooral de goede samenwerking en afstemming van de afdeling Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie mag hier de credits voor hebben. CZ Zorgprijs Het CZ fonds reikt jaarlijks de CZ Zorgprijs uit om vernieuwende projecten rond een specifiek thema te bevorderen. Met het thema ‘de cliënt wikt, de ander beschikt’ ging het CZ fonds dit jaar op zoek naar creatieve ideeën en oplossingen die onvrijwillige zorg bij ouderen kunnen voorkomen.
Zorg en Ziekenhuis
Moeder natuur ‘Ik kan al niet meer met op één been mijn sokken aantrekken,’zegt een leeftijdsgenoot die ook bijna 50 wordt. De volgende dag ga ik er eens op letten en ‘donder’ na 4 seconden al om. Sowieso had ik al in de gaten dat die moeder natuur mij al behoorlijk bespringt. Wat een akelig mens is dat eigenlijk! Ze bespeelt ons met haar hormonen en is dwingend in haar missie om ons te laten vermenigvuldigen. Laat ons verliefd worden middels haar zelf gebrouwen hormonendrank, hunkeren naar kinderen, plant een roze bril op ons neus: zodat wij ook de tegenvallende exemplaren koesteren, en laat onze kinderen puberen zodat wij ons natuurlijk losmaken van onze kroost. Maar dan is ze klaar met ons vrouwen. Het kippenhok wordt gesloten en zijn qua voortplanting niet langer van waarde. Ze zet de hormonendouche stil. Ze noemt het lieflijk de overgang. Ammehoela, ondergang zal je bedoelen. En zo verdrogen en verrimpelen we en geen hond die nog knipoogt, en dat is precies wat ze wil. Volgende maand word ik 50 en geef een knalfeest. Die dag houd ik een echte S.A.M. dag. Schijt aan Moeder natuur. Dof me helemaal op, dans tot ik niet meer kan, gooi mijn benen in de lucht (au) koester mijn rimpels, schud met mijn billen -ook al zijn ze te dik- en sjans met alles wat een lange broek aan heeft en vertel mijn vrienden, gezin en familie hoeveel ik van ze hou. Ik vier het leven, samen met iedereen die mij dierbaar is. Maar één persoon komt er zeker niet in!
Moeder natuur! Proost!
www.lefenliedophetwerk.nl
16
HagaZiekenhuis SOS-team
Ernstig zieke patiënten waarbij de diagnose niet direct duidelijk is, worden opgevangen door het HagaZiekenhuis SOS-team: Spoed Opvang door Specialisten. Het team is vergelijkbaar met een traumateam die patiënten opvangt na een ernstig trauma, bijvoorbeeld een verkeersongeval. Als eerste ziekenhuis in Nederland heeft het HagaZiekenhuis een SOSteam op de Spoedeisende Hulp. Het team bestaat uit de dienstdoende intensivist, internist, chirurg en SEH-arts. De laatste coördineert het team. Het SOS-team is zeven dagen per week, dag én nacht beschikbaar. Ze worden opgeroepen voor een patiënt die heel ziek binnenkomt en bijvoorbeeld bewusteloos is of een gevaarlijk lage bloeddruk heeft.
Snel handelen Soms wordt deze patiënt al aangekondigd vanuit de ambulance, soms gaat het om een patiënt die na aankomst op de SEH plotseling sterk achteruit gaat. “Het belangrijkste verschil met vroeger is dat de specialisten nu direct en tege-
Zorg en Ziekenhuis
Vangt ernstig zieke patiënten op waarbij diagnose niet direct duidelijk is
SOS-team
op Spoedeisende Hulp lijkertijd bij de patiënt zijn om deze te onderzoeken. Dat is belangrijk, want bij een dergelijke patiënt moet je snel handelen”, legt internist Kees van Nieuwkoop uit. “De verschillende specialisten onderzoeken de patiënt en binnen tien minuten is alle informatie compleet. Het is duidelijk wie de regie neemt en welke vervolgdiagnostiek nodig is. De SEH-arts maakt snel het vervolgplan.” “Blijkt er bijvoorbeeld sprake te zijn van een bloedvergiftiging, dan is het een patiënt voor de internist”, vult intensivist Mirelle Koeman aan. “Gaat het om een gesprongen buikslagader, dan moet hij naar de chirurg. En, niet onbelangrijk: als team kun je goed onderbouwen wanneer je het moeilijke besluit moet nemen dat je niets meer voor de patiënt kunt doen.”
Veel belangstelling voor uniek concept Het SOS-team wordt indien nodig aangevuld met een specialist vanuit de vakgroepen Neurologie, Cardiologie of MDL. Ook is er vaak een radioloog aanwezig, zodat snel de juiste medische beeldvorming en beoordeling kan plaatsvinden. “Het idee van een SOS-team is een aantal jaren geleden ontwikkeld, toen we in een open discussie met alle poortspecialismen keken naar hoe we de spoedopvang voor de allerziekste patiënten het beste konden aanpakken”, aldus chirurg Hub van der Meulen. “Met het SOS-team hebben we hierin een flinke stap voorwaarts gezet. Andere ziekenhuizen volgen ons unieke concept met belangstelling.”
Aangenaam Verzorgd 17
Rob van der Lei
schilderen van overleden kinderen Dordtenaar Rob van der Lei maakt schilderijen voor ouders van baby’s die rond de geboorte of op jonge leeftijd zijn overleden. “Ouders in die situatie hebben een pijn die je je bijna niet kan voorstellen”, zegt hij. “Met mijn werk hoop ik hen te helpen verder te gaan na hun enorme verlies, terwijl ze toch de liefde blijven voelen voor het kind, dat voor altijd hún kind zal blijven.” Hij wil het roer omgooien en van deze herinneringsschilderijen zijn ‘baan’ maken. Van der Lei is zijn reguliere werk als servicecoördinator aan het afbouwen en wil deze baan uiteindelijk opzeggen, naarmate hij meer verzoeken krijgt. Maar hij wil de ouders geen geld vragen voor een schilderij. “Je kan over zo’n werk niet onderhandelen. Wat is een schilderij van je overleden kindje waard? Het is voor de ouders sowieso onbetaalbaar.” Om in zijn eigen levensonderhoud te kunnen voorzien, zoekt hij fondsenwerving. Daarvoor heeft hij de websitewww.delevensschilder.nl opgezet.
Levensopdracht Een vader van een door hem geschilderd overleden meisje vertrouwde hem toe: ‘Ik dacht dat het schilderij van mijn dochter me pijn zou doen, maar juist door het schilderij heb ik het gevoel dat ze steeds dichtbij me is’. Het zijn dit soort getuigenissen waardoor Van der
Lei zeker weet dat zijn eigen levensopdracht hier ligt. “Als ik mensen kan helpen, maakt dat mij ook gelukkig. Je krijgt talenten om daar iets mee te doen, is mijn overtuiging. Dit is wat ik kan: schilderen voor hoop en voor liefde. Materiële zaken vind ik zelf steeds minder belangrijk.” Toch zullen hij en zijn vrouw Cindy – zij is kraamverpleegkundige bij Geboortecentrum Rhena in het Albert Schweitzer ziekenhuis – zelf ook moeten leven. Om voor de komende twee jaar zijn verlies van inkomsten te compenseren, hoopt Van der Lei 47.000 euro bijeen te brengen. Daarmee kan hij gedurende die periode fulltime schilderen en de werken kosteloos aan ouders aanbieden. Na deze twee jaren wil hij het schilderen zelf kunnen financieren.
Herinneringen laten leven “Als een kindje overlijdt, heeft het nog geen levensverhaal”, besluit Van der Lei. “Met een schilderij wil ik alsnog dat verhaal vertellen. Er staat van alles in te lezen: de dromen die de ouders hadden voor het kind, waar ze denken dat het kindje nu is. Ik ga eerst met hen het gesprek aan, om een idee te vormen van de liefde die zij voelen en de beelden die zij zelf zien. Daar sluit ik op aan in het schilderij. Afhankelijk van mijn eigen gevoel kies ik de
‘Levensschilder’ Rob van der Lei en zijn vrouw, kraamverpleegkundige Cindy, met een voorbeeld uit het werk van Rob. techniek, soms gebruik ik olieverf, dan weer airbrush met acrylverf. Het gaat veel verder dan een geschilderde foto. Als ‘De Levensschilder’ kan ik helaas niet het kindje, maar wel de herinnering laten leven. Hopelijk willen veel mensen of organisaties me daarin steunen.”
De levensschilder Meer informatie, een filmpje waarin het werk van Van der Lei te zien is en de sponsormogelijkheden zijn te vinden op www.delevensschilder.nl
Cardiologie Centrum AMC moet wachttijden verminderen
H
et Cardiologie Centrum AMC– schuin tegenover het Academisch Medisch Centrum – is vanaf vandaag geopend. Daar kunnen hartpatiënten terecht voor zorg die niet spoedeisend en minder complex is. Zo krijgt het AMC meer ruimte voor patiënten die ingewikkelde zorg nodig hebben, en kunnen andere hartpatiënten uit de regio van het AMC sneller geholpen worden.
Cardiologie Centrum AMC voor niet spoedeisende zorg Zorg en Ziekenhuis
Het Cardiologie Centrum AMC is een samenwerking tussen het AMC Hartcentrum en Cardiologie Centra Nederland (CCN). Het is gevestigd aan de Paasheuvelweg 26, op de begane grond van een kantorengebouw. Sommige spreekuren zullen daarnaartoe verhuizen. “Onze patiënten houden hun eigen arts, alleen de locatie verandert”, zegt cardioloog Michiel Winter van het Hartcentrum. Zorg die niet spoedeisend is, verhuist naar de overkant.
Zoals het preventiespreekuur en de screening van familieleden van iemand die aan plotse hartdood overleed. En de zorg voor patiënten die voor controle komen na een hartinfarct of een openhartoperatie. Aanleiding voor de oprichting van het Cardiologie Centrum AMC is de onvrede over de steeds langere wachtlijsten. De regiofunctie die het AMC heeft voor mensen met hartproblemen botste met de ‘tertiaire functie’, dat wil zeggen de zorg voor patiënten met ingewikkelde hartproblemen die speciale expertise vereist. Door een deel van de zorg naar het nieuwe centrum te verplaatsen, kunnen de wachttijden voor hartpatiënten uit de omgeving van het AMC waarschijnlijk fors omlaag. “Het betekent ook dat spoedpatiënten hier kunnen blijven, bij hun eigen cardioloog”, aldus Winter.
18
TEAMHartvrienden app
brengt jongeren met hartaandoening samen Met meer dan 400 aanwezigen werd tijdens het Hartvrienden event de TEAMHartvrienden app voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar met een hartaandoening in het Archeon gelanceerd. De app is tot stand gekomen door een samenwerking met het KPN Mooiste Contact Fonds. De 13-jarige Nadine is één van de 9.000 jongeren tussen de 12 en 18 jaar in Nederland met een hartaandoening. Dankzij verbeterde medische wetenschap wordt 85% van deze jongeren volwassen. Een hartaandoening heeft enorme impact op het leven van deze jongeren. Niet je zware tas met schoolboeken van het ene lokaal naar het andere lokaal kunnen dragen. Steeds opnieuw moeten uitleggen dat je niet aan alle (sportieve) activiteiten mee kan doen.
Aan het uiterlijk van deze jongeren is niets te zien en dat zorgt voor veel onbegrip. Jongeren voelen zich daardoor vaak eenzaam en hebben moeite om aansluiting te vinden bij gezonde leeftijdsgenoten. Nadine: “Gelukkig hebben we nu de TEAMHartvrienden app waarin we met elkaar tips kunnen delen en verhalen kunnen vertellen. Dat is heel fijn en het is ook hartstikke leuk om te doen. Ik voel mij minder eenzaam en heb nu al veel meer vrienden.”
Hartvrienden De app valt onder het programma Hartvrienden (www.hartstichting.nl/hartvrienden). Hartvrienden biedt betrouwbare informatie en helpt kinderen en hun omgeving te leren leven met hun hartaandoening. Met het onderdeel TEAMHartvrienden geeft de Hartstichting
jongeren tussen de 12 en 18 jaar met een hartaandoening informatie, begrip en steun in een belangrijke fase in hun leven. Binnen de app worden o.a. ervaringen uitgewisseld, blogs en vlogs geschreven. Verder kunnen vragen gesteld worden aan bekende experts, waaronder Sanderijn van der Doef (seksuoloog), een gezondheids- en jongerencoach. Daarnaast is er een kennisbank beschikbaar waarachter grondinformatie over de desbetreffende aandoening te vinden is.
Ervaringen delen Met de app kunnen de jongeren op een laagdrempelige manier binnen een beveiligd en vertrouwd online platform met elkaar in contact komen, ervaringen delen en begrip krijgen van hun omgeving voor hun situatie. “Contact leidt tot meer begrip, respect en zelfvertrouwen. En dat is precies wat deze jongeren nodig hebben: laten zien wie ze zijn”, aldus Floris Italianer, directeur van de Hartstichting. “Wij zijn apetrots dat deze app er is!”, vertelt Mark Versteegen, directeur KPN Mooiste Contact Fonds. “Hiermee verbinden we duizenden jongeren met een hartafwijking met elkaar en met de samenleving. Overigens is de techniek zo gebouwd dat het denkbaar is dat deze in de toekomst en uiteraard in overleg met de Hartstichting ook ingezet kan worden voor andere kwetsbare groepen.”
‘Contact leidt tot meer begrip, respect en zelfvertrouwen.’
TEAMHartvrienden app jongeren met een hartaandoening, en Colin Wijnholds van YouTube-kanaal KOOLEIN
Dronken ouderen
Spoedeisende hulp-artsen bezorgd om toenemend aantal
M
eer dan de helft van de spoedeisende hulp-artsen maakt zich zorgen over het toenemend aantal ouderen dat onder invloed van alcohol op de eerste hulp terechtkomt met een botbreuk. Zestig procent van de ondervraagde artsen maakt mee dat ouderen ‘stomdronken binnen-
Zorg en Ziekenhuis
komen op de spoedeisende hulp’. De resultaten komen uit een peiling die Omroep MAX in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Spoed Eisende Hulp Artsen (NVSEH) onder deze artsen heeft gehouden. De resultaten zijn 15 november uitgezonden bij NPO 2 in Hallo Nederland.
Tijdens het Hartvrienden event waren diverse BN-ers aanwezig om samen met de jongeren tijdens workshops aan de slag te gaan. Zo gaven GTST-acteur Ferri Somogyi (ambassadeur van TEAMHartvrienden), online influencer Colin Wijnholds (eigenaar YouTube-kanaal KOOLEIN), presentatrice Evelien Bosch en Checkpoints Carlijn en Sem workshops over vloggen, acteren en presenteren.
Bijna negentig procent van de spoedeisende hulp-artsen krijgt te maken met ouderen die onder invloed van alcohol op de eerste hulp terechtkomen. De meerderheid noemt het ‘opvallend’ veel. Driekwart van de artsen signaleert dat ouderen onder invloed iets breken. In de helft van de gevallen waarbij alcohol in het spel is, gaat het om de leeftijdsgroep tussen de 55 en 65 jaar oud. Bij mensen tussen de 65 en 80 jaar komt het minder voor en bij mensen ouder dan 80 jaar komt dit vrijwel niet voor.
Aangenaam Verzorgd 19
Valrisico
bij 8 op de 10 ouderen verhoogd Een valongeval in of rondom huis is voor veel ouderen een belangrijke reden waarom zij op een SEH belanden. In 2015 waren dit er maar liefst 97.400 blijkt uit cijfers van VeiligheidNL. Uit aanvullend onderzoek blijkt daarnaast dat potentieel veel SEH-bezoeken voorkomen kunnen worden door tijdige valrisicoscreening.
Ouderen op de SEH nader onderzocht Uit recent aanvullend onderzoek van VeiligheidNL, blijkt dat bij 8 op de 10 ouderen die binnenkomen op een SEH na een valongeval, al sprake was van een verhoogd valrisico voorafgaand aan het SEH-bezoek. “Dit bevestigt het belang van valrisicoscreening bij ouderen in een eerder stadium. Na de screening kunnen gerichte preventie-activiteiten worden ingezet. Hiermee kan een potentieel groot deel van deze SEH-bezoeken en het leed van de vaak langdurige gevolgen verminderd worden,” volgens Saskia Kloet, Programmamanager Ouderen bij VeiligheidNL.
‘Dit bevestigt het belang van valrisicoscreening’ De nieuwste cijfers over valongevallen bij ouderen in Nederland onderschrijven het grote leed; in 2015 overleden elke dag negen 65-plussers aan de gevolgen van een val en elke vijf minuten kwam een oudere op de SEH-afdeling na een val in of rondom huis. Het aantal SEH-bezoeken van 65-plussers als gevolg van valongevallen is gestegen ten opzichte van de voorgaande jaren naar 97.400 in 2015. We zien vooral een stijging in SEH-bezoeken na een val bij thuiswonenden ouderen vanaf 70 jaar. Het aantal valongevallen stijgt harder dan de groeiende ouderenpopulatie kan verklaren. Dit betekent dat ook het risico op een val stijgt.
Goede praktijkvoorbeelden van valrisicoscreening Met behulp van slechts drie vragen kan bepaald worden of iemand een verhoogd valrisico heeft en nader gescreend moet worden voor gerichte preventie-adviezen.
Zorg en Ziekenhuis
Er zijn meerdere goede praktijkvoorbeelden van screening op valrisico: Valrisicoscreening in de eerstelijns zorg; een praktijkondersteuner in de huisartsenpraktijk of een wijkverpleegkundige kan ouderen met een verhoogd valrisico eenvoudig selecteren door een korte valrisicotest. Alleen als daar sprake is van een verhoogd risico wordt een uitgebreidere screening gedaan en adviezen gegeven voor preventie. De Valanalyse 65+ van VeiligheidNL wordt hiervoor vaak gebruikt. Inzet van Veiligheidsadviseurs; veiligheidsadviseurs kunnen de woning controleren op mogelijke risico’s, de bewoner informeren over mogelijke risico’s en veiligheidsadviezen geven naar aanleiding van de risico’s om de bewoner lokaal verder op weg te helpen. Veiligheidsadviseurs kunnen zowel vrijwillige als betaalde medewerkers zijn van een welzijns- of thuiszorgorganisatie, ze kunnen lid zijn van een ouderenbond of ze werken vanuit een dienstencentrum of vanuit een gemeente.
Spoedeisende Hulpen verdrinken in een steeds grotere toestroom van patiënten. Vooral het aandeel ouderen hierbinnen is toegenomen. Ten opzichte van 2012 komen in 2016 16% meer ouderen op de Spoedeisende Hulp (SEH)
is. Voor de monitoring is het Letsel Informatie Systeem (LIS) de basis, een registratiesysteem bij een representatieve steekproef van Spoedeisende Hulpafdelingen (SEH’s) in Nederland, maar we rapporteren ook dodelijke ongevallen en ziekenhuisopnamen door letsels.
‘We helpen mensen hun veiligheid te vergroten in en om het huis, maar ook op straat, op school en op het werk.’
We ontwikkelen effectieve gedragsinterventies die praktisch, oplossingsgericht en op maat zijn en voeren deze ook deels uit. Ten slotte delen wij onze kennis en kunde direct met onze doelgroepen of via professionals, samenwerkingspartners en ambassadeurs. We werken voor en met overheden, bedrijven, zorgverleners en particulieren.
Wat werkt in valpreventie? Er is veel bekend over wat werkt in valpreventie en er zijn meerdere (kosten) effectieve valpreventie interventies. Hierbij werkt een gefaseerde en multifactoriële aanpak bij ouderen met een verhoogd valrisico en uitgevoerd door een multidisciplinair team het beste. Goede screening en casefinding is essentieel om de juiste ouderen op te sporen. Zo kan de juiste preventie wordt ingezet, kunnen veel valongevallen worden voorkomen.
Over VeiligheidNL VeiligheidNL is een onafhankelijk expertisecentrum met de missie om ongevallen te voorkomen door veilig gedrag te stimuleren. We helpen mensen hun veiligheid te vergroten in en om het huis, maar ook op straat, op school en op het werk. We monitoren en signaleren ongevallen en letsel en onderzoeken welke vorm van preventie effectief
Letsel door valongevallen 65+ in 2015
20
reportage
Hart- en vaatcentrum
Catharina Ziekenhuis
Hartweek Catharina Ziekenhuis Via een live verbinding met de OK wordt er een mini-maze operatie uitgevoerd
Zorg en Ziekenhuis
Van 7 tot en met 10 november werd in het Catharina Ziekenhuis de 10e Hartweek georganiseerd. De Hartweek beslaat vier dagen met boeiende symposia (hartritmestoornissen, donatie hart/longen en aortaproblematiek; indicatie en interventie) en een dag gevuld met verschillende lessen en een snijcollege.
reportage
21
Cardioloog dr. Frank Bracke vertelt over de nieuwste techniek op het gebied van ICD via een live verbinding met de OK is de mini-maze operatie door cardiothoracaal chirurg drs. Niels Verberkmoes te volgen
R
uim 900 verpleegkundigen en specialisten uit heel Nederland kwamen in deze week naar Eindhoven om zich te laten informeren over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van cardiologie en cardiothoracale chirurgie. Het doel van de Hartweek is om kennis en ervaring te delen, elkaar te informeren en te inspireren. Ik ben door het Catharina Ziekenhuis uitgenodigd om aanwezig te zijn tijdens de Hartweek. En dus reis ik op maandag 7 november af naar het Zuiden. Deze dag staan er twee operaties op het programma en ’s middags schuif ik aan als cardioloog dr. Frank Bracke vertelt over de nieuwste techniek op het gebied van ICD en er aansluitend, via een live verbinding met de OK, een operatie te zien is. Met 150 professionals in de zaal voel ik me in eerste instantie een beetje verloren als leek. De terminologie vliegt mij om de oren, maar dat neemt niet weg dat ik geboeid luister naar dr. Bracke. Maar dan komt waar ik voor gekomen ben; de operatie! Met grote ogen en vol verbazing zie ik hoe cardiothoracaal chirurg drs. Niels Verberkmoes een mini-maze operatie uitvoert en ondertussen heel relaxed de vragen uit de zaal beantwoordt. Wat een ervaring!
ene kant van het hart naar de andere kant gaat? “Een vierkante centimeter”, luidt het antwoord. Mijn respect groeit met de minuut.
Familie De patiënt die geholpen wordt is een man van 49 jaar oud. Zijn familie heeft op het laatste moment toch besloten om in de zaal aanwezig te zijn. Ook zij zitten met grote ogen te kijken en maken af en toe een grapje met Verberkmoes over zijn eigengereidheid, die blijkbaar ook echt van binnen bij hem te vinden is. Wanneer Niels naar het stukje hart gaat, waar volgens hem de liefde zit, vraagt de vrouw van de patiënt om dat maar niet aan te raken. Hoe mooi en ontroerend en grappig tegelijk. Hoe stoer zijn deze mensen dat zij aanwezig zijn? Na de bijeenkomst vraag ik hen hoe zij het ervaren hebben. “Bijzonder en wat knap dat dit allemaal kan, maar nu moeten we snel gaan hoor. Want hij komt zo bij. En dat willen we vooral niet missen.”
Gemêleerd publiek In de zaal zitten, zo blijkt later, niet alleen maar mensen die direct met hartritmestoornissen en een hart te maken hebben. Zo ontmoet ik een fysiotherapeut en een medisch psycholoog uit ziekenhuizen uit het zuiden van het land. Zij krijgen ook met deze patienten te maken en vinden het prettig om te weten wat er nu precies met een patiënt gebeurt die deze operatie ondergaat. Zo kunnen zij een betere bijdrage leveren aan het herstel van de patiënt, of aan de voorbereiding van de ingreep. Ik vind het mooi om te zien dat zoveel mensen die direct of indirect met patiënten met hartritmestoornissen te maken krijgen, aanwezig zijn. Want het sterkt mijn geloof in de kracht van samenwerken. Samenwerken aan de gezondheid en het welzijn van de patiënt, zodat niemand ooit meer het gevoel hoeft te krijgen dat hij of zij verdwaalt in de wereld van zorg.
Vierkante centimeter Op het scherm lijkt alles zo ontzettend groot. Af en toe moet ik echt even bedenken hoe groot het hart echt is om te beseffen hoe klein het gebied is waar geopereerd wordt. Niels en zijn team doen hun uiterste best om alles zo goed mogelijk in beeld te brengen en de mensen in de zaal mee te nemen in de handelingen die zij verrichten. Hoe dom ik mij soms ook voel, omdat ik werkelijk waar niets snap van alle termen, stel ik als leek toch ook wat vragen. Want hoe groot is het gebied nou waar hij nu voorzichtig van de
Zorg en Ziekenhuis
Tijdens de operatie is er zelfs gelegenheid voor vragen uit de zaal Wat een ervaring!
22 Advertentie congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars
CONGRESAGENDA
dinsdag 31 januari
dinsdag 24 januari
Werken met wilsonbekwamen
Spreken is zilver, zwijgen is goud
woensdag 1 februari
Theorie en praktijk
Teamklimaat en (wan)gedrag bespreekbaar maken voor verpleegkundigen
Integrale geboortezor ggoed geregeld Organisatorische, juridische en fiscale tips voor succesvolle integrale geboortezorg
www.medilex.nl/fun
ctioneren onbekwamen
www.medilex.nl/wils
www.medilex.nl/integr alegeboortezorg
ri
donderdag 9 februa
vrijdag 10 februari
en Alleen de hoofdzak
Van vinken naar vonken
Actualiteiten weten regelgeving voor
donderdag 30 maart
Familieparticipatie in de ouderenzorg
cure en care
Burn-out herkennen en bevlogenheid stimuleren bij medisch specialisten
fdzaken www.medilex .nl/hoo
Samenwerken en communiceren met de familie
Onze dagen zijn onder meer geaccrediteerd voor verpleegkundigen, artsen, psychiaters, maatschappelijk werkers, psychologen en vele andere beroepsgroepen. Kijk op www.medilex.nl hoeveel studiepunten u kunt verdienen met de dag van uw keuze. Al 25 jaar organiseert Medilex de beste congressen voor alle professionals in de zorg. Medilex wordt niet betaald door de farmaceut, de overheid, de consultancy, de uitgever of welke andere partij dan ook. Onafhankelijke voorlichting over maatschappelijk relevante thema’s is ons speerpunt – dit maakt Medilex uniek in de gezondheidszorg.
www.medilex.nl/ familieparticipatieoude renzorg
www.medilex.nl/burnout
pril
dinsdag 18 a
n, Zilveren hare n gouden jare leid Competentiebe isch ed m or ni voor se specialisten
mei 2017
Het onverklaarde verklaard Effectieve behandeling van patiënten met onverklaarde lichamelijke klachten
Een gelukkig nieuwjaar en tot in 2017!
www.medilex.nl/onv erklaard
ts
x.nl/seniorar www.medile
congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen Postbus & seminars 289 | 3700 AG & Zeistcongressen | T 030 – 69 33 887 & Ga voor alle studiedagen naar www.medilex.nl of kies een studiedag van de poster! of stuur een e-mail naar: info@medilex.nl congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars & congressen & seminars Zorg en Ziekenhuis
Medisch Belicht 23
Grote subsidie voor samenwerking onderzoek vroege opsporing longkanker, COPD en hart- en vaatziekten Radioloog prof. dr. Matthijs Oudkerk van het UMCG ontvangt een subsidie van 1.8 miljoen euro van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) voor een samenwerkingsproject met het ChangZheng Hospital in Shanghai (China), Shanghai General Hospital en Tianjin Medical University Cancer Institute and Hospital/ Center for Medical Imaging Tianjin. Vanuit het Chinese Ministry of Science and Technology (MOST) wordt een zelfde bedrag ter beschikking gesteld voor dit gemeenschappelijke research project. Doel van de samenwerking is om onderzoek te starten om met behulp van nieuwste CT-technieken vroeg diagnostiek mogelijk te maken bij longkanker, COPD en hart- en vaatziekten.
vasculaire ziekten in een zeer vroeg stadium te bepalen. Ook kan met deze technieken worden gezocht naar nieuwe biomarkers die met deze ziekten te associëren zijn. In combinatie met meerdere klinische- en laboratoriumonderzoeken biedt dit nieuwe mogelijkheden voor doeltreffende preventie of vroege behandeling. Dit kan tevens een grote stap zijn op het gebied van personalized medicine.
Longkanker, COPD en hart- en vaatziekten komen heel vaak voor in de algemene bevolking. Voor deze ziektebeelden is een zo vroeg mogelijke opsporing en diagnostiek essentieel, zodat door tijdige behandelingen de ziekten worden genezen of voorkomen. Naar verwachting veroorzaken deze 3 ziektebeelden in 2050 de meeste sterfgevallen zowel in China als in de westerse wereld. Daarom is preventie en vroege behandeling van groeiend belang.
Overeenkomsten getekend
Vroege opsporing Het doel van het samenwerkingsproject is om de vroege opsporing van longkanker, COPD en hart- en vaatziekten te verbeteren. Hiertoe maken de onderzoekers gebruik van nieuwste, ultra-lage dosis CT-technieken. Hiermee zijn de biomarkers van longkanker, COPD en cardio-
Het onderzoek (NELCIN-B3 genaamd) wordt in Nederland uitgevoerd met behulp van de deelnemers aan de grote LifeLines-onderzoek. In LifeLines wordt de gezondheid van ruim 165.000 deelnemers gedurende 30 jaar gevolgd. De resultaten vanuit Nederland en China worden met elkaar vergeleken.
Deze week zijn de samenwerkingsovereenkomsten met de Chinese partners in Shanghai en Bejing getekend op de Nederlandse Ambassades tijdens de handelsmissie onder leiding van Staatssecretaris Martin van Rijn. Het onderzoek zal initieel 5 jaar in beslag nemen. Prof. dr. Oudkerk werkt in dit project samen met Prof. Dr. ShiYuan Liu, Project leader Radiology Shanghai ChangZheng Hospital. Het onderzoeksproject is beoordeeld en wordt beheerd door de KNAW en mede gefinancierd door OCW. Het Chinese Ministry of Science and Technology (MOST)in Bejing heeft aldaar de beoordeling gedaan en doet de financiering. De subsidie is vastgesteld uit het Programma Strategische Allianties ( PSA) van de KNAW.
Tekenen samenwerkingsovereenkomsten met de Chinese partners op de Nederlandse ambassades tijdens de handelsmissie onder leiding van van Rijn
Column René Drost • ingenieur in de zorg
De APK Afgelopen week kreeg ik een brief van de Rijksdienst voor het Wegverkeer. Mijn auto moet voor 6 januari 2017 APK gekeurd worden. Doe ik dat niet, dan krijg ik een boete. Een tijdje geleden kreeg ik dan alleen een boete als ik werd geflitst maar nu gaat dat automatisch. Geen keuring op 6 januari betekent een boete. Stel, ik laat die keuring voor 6 januari niet uitvoeren, is mijn auto na 6 januari dan ineens onveilig? Nee, dat niet. Het is niet zo dat er ergens een grote hendel wordt overgehaald waarmee mijn auto op slag onveilig wordt. Alles blijft gewoon werken, de motor, de banden, de verlichting, de remmen. Maar waarom dan toch die verplichting? Ik heb eens nagezocht hoe dat nou precies zit, die APK verplichting. En ik kom er achter dat het heel ingewikkeld in elkaar zit. Een benzine auto die vier jaar oud is, moet daarna regelmatig worden gekeurd. Bij een diesel is dat al na drie jaar. Hoe vervelend het ook is voor oudere auto’s, er komt een moment dat een auto niet meer door de keuring komt. En dat is uiteindelijk het beste. Daarmee voorkom je een onveilige situatie, bijvoorbeeld dat je remmen het ineens niet meer goed doen. En daar kom je helaas achter op een moment dat je die remmen nou net hard nodig hebt. Medische apparatuur kent ook ingewikkelde onderhoudsschema’s. Daar is over nagedacht door de fabrikant en door de eigen onderhoudsdienst. Vaak wordt onderhoud eens per jaar gedaan, soms eens per twee jaar. Onderhoud wordt soms door eigen technici gedaan, soms door technici van de leverancier. Hoe dan ook, neem het onderhoud serieus. Controleer de onderhoudssticker die op het apparaat is bevestigd. Laat je niet verrassen door een weigerende rem van je apparaat als je die moet gebruiken om de patiënt te behoeden voor schade.
Zorg en Ziekenhuis
24
Bacteriekweek
dagenlang wachten op uitslag niet nodig Dries Budding Medisch microbioloog ‘Bacteriën binnen vijf uur geïdentificeerd met IS-pro techniek’
Zorg en Ziekenhuis
Medisch Belicht 25 Een nieuwe techniek is in staat om razendsnel vast te stellen van welke bacterie een patiënt last heeft. Waar een diagnose met behulp van een bacteriekweek dagen op zich laat wachten, kan dat nu worden teruggebracht tot vijf uur. En de IS-pro techniek is ook inzetbaar buiten het ziekenhuis, bijvoorbeeld bij waterzuiveringsbedrijven. Vrijdag 4 november promoveerde medisch microbioloog Dries Budding op deze vinding bij VUmc. Jarenlang werkte medisch microbioloog Dries Budding met zijn collega Paul Savelkoul aan een nieuwe methode om bacteriën te detecteren, waardoor kweek niet meer nodig is: de IS-pro techniek. Deze techniek zoekt naar een specifiek stukje DNA van bacteriën dat in alle bacteriën aanwezig is en waarvan de lengte specifiek is voor de bacteriesoort. Om het onderscheid tussen verschillende bacteriën nog makkelijker te maken, voegden de onderzoekers fluorescente kleurstoffen toe die het DNA van verschillende bacteriefamilies ieder een eigen kleur geven. Deze techniek kan bijna alle bekende bacteriën binnen vijf uur aantonen en identificeren. Er leven zo’n duizend tot 1.500 verschillende soorten op het menselijk lichaam. Budding: “Bacteriële kweek heeft het vakgebied medische microbiologie ontzettend ver gebracht, maar kent ook z´n beperkingen: het duurt lang om bacteriën op te kweken, zodat een diagnose vaak dagen duurt. Verder laten veel bacteriesoorten zich niet makkelijk kweken en worden zij dus systematisch over het hoofd gezien door kweektechnieken. Deze lastig kweekbare bacteriën blijken uit recent onderzoek zelfs de meerderheid te vormen inen op ons lichaam.”
‘Daarna ligt de weg vrij voor een kweeklose diagnose’ Meer toepassingen De IS-pro techniek is niet alleen handig om snel ziekmakende bacteriën op te sporen, maar kan ook afwezigheid of disbalans in normale lichaamseigen bacteriën aantonen. Dit helpt bij de diagnoses van ziekten die niet zozeer een infectieziekte zijn, maar wel te maken hebben met de balans in lichaamseigen bacteriën. Voorbeeld daarvan is de ziekte van Crohn. IS-pro kan ook nieuwe, tot nu toe onbekende bacteriën identificeren. Bovendien blijkt de techniek op basis van DNA ook te gebruiken voor niet-klinische doeleinden zoals
Zorg en Ziekenhuis
bij de monitoring van waterzuivering. Welke bacteriën bevat het gezuiverde water? Budding en zijn collega’s hebben een gecertificeerde testkit ontwikkeld. Momenteel zijn er proeven gaande in andere laboratoria dan die van VUmc om eventuele kinderziekten eruit te halen. ‘Daarna ligt de weg vrij voor een kweekloze diagnose’, aldus Budding. Gaat het kweekje dan helemaal verdwijnen? ‘Vooralsnog is het niet mogelijk om zonder kweek te
Dries Budding medisch microbioloog zien hoe nieuwe bacteriën reageren op antibiotica. Van de meeste bacteriën weten we dat al, en dan is identificatie met IS-pro techniek voldoende.’ Culture free microbiology In zijn proefschrift ‘culture free microbiology’ zet Budding de toepassing van de techniek uiteen.
Dotteren met medicijnen even goed als bypassoperatie
P
atiënten met een verstopping van de linker kransslagader, bij wie tot op heden een openhartoperatie (bypass) het meest werd aanbevolen, zijn net zo goed af met de plaatsing van een medicijnafgevende stent (dotteren). Een dotteringreep is minder belastend en kent een kortere herstelduur dan een openhartoperatie. Deze bevindingen van onderzoekers van onder andere het Erasmus MC zijn onlangs gepubliceerd in The New England Journal of Medicine. De coronaire bypassoperatie is lang beschouwd als de enige behandeling voor patiënten met verstopping van de linker kransslagader (LMCAD). Dit is de belangrijkste slagader van het hart die zuurstofrijk bloed naar het hart vervoert. Wanneer deze verstopt raakt met atherosclerotische plaques krijgt de patiënt een groot hartinfarct met vaak fatale afloop. Ongeveer twee derde van alle LMCAD patiënten hebben milde tot matige ziekte. Bij deze groep patiënten is nu bewezen dat het plaatsen van een medicijnafgevende stent even veilig is als de standaardbehandeling. Met een katheter die door een kleine opening in een bloedvat in de lies of de arm wordt ingebracht, kunnen stents worden geplaatst in de aangetaste slagader. Deze stents geven gedurende langere tijd een medicijn af, waardoor het dichtslibben van de ader wordt voorkomen.
Presentatie onderzoek Prof.dr. Pieter Kappetein presenteerde de uitkomsten van het onderzoek op een groot congres in Washington. Kappetein: “Patiënten met een milde of matige aantasting van de linker kransslagader die liever een zogenaamde minimaal invasieve behandeling willen, kunnen nu gerust zijn dat een stent net zo effectief is als een bypass-operatie, De stentplaatsing kan zelfs iets veiliger zijn.”
‘Dotteren met medicijnafgevende stent minstens even goed als bypassoperatie bij verstopping van de linker kransslagader’ In beide groepen patiënten kreeg ongeveer 15 procent een hartaanval of een beroerte of stierf binnen drie jaar. In de eerste dertig dagen na de ingreep hadden stent patiënten een belangrijk lagere sterfte, beroerte of hartaanval dan de bypassgroep (4,9 vs. 7,9 procent). De onderzoekers benadrukken dat bij ernstige verstopping van de kransslagader de bypassoperatie aanbevolen blijft.
26
Expertisecentrum ECL
Nij Smellinghe erkend voor primair lymfoedeem Het Expertisecentrum voor Lymfovasculaire Geneeskunde (ECL) in ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten is door de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) voor de komende vijf jaren erkend als Expertisecentrum voor Zeldzame Aandoeningen. Hieruit blijkt dat het specialistische onderzoek- en behandeltraject voor mensen met de zeldzame aandoening primair lymfoedeem bij het ECL voldoet aan de eisen van de NFU. Lymfoedeem is een abnormale ophoping van eiwitten en vocht in een lichaamsdeel. Primair lymfoedeem is als het aangeboren is, secundair lymfoedeem als gevolg van een behandeling. Het ECL biedt gespecialiseerde zorg en behandeling op maat voor mensen
met primair en secundair lymfoedeem en lipoedeem. Het ECL is het enige expertisecentrum op dit gebied in Nederland.
Toegevoegde waarde In 2015 ontving ECL een tijdelijke erkenning. Deze erkenning is nu omgezet naar een definitieve erkenning voor vijf jaren. De erkenning betekent dat binnen ECL excellente diagnostiek, zorg en behandeling van mensen met primair lymfoedeem wordt gegeven. ‘Onze kennis, zorg en behandeling is van toegevoegde waarde voor mensen met deze zeldzame aandoening’, aldus dermatoloog en behandelaar Robert Damstra. Inmiddels heeft deze erkenning mogelijk gemaakt dat het ECL is aangesloten bij European Reference Network (ERN) voor deze aandoening.
Verlamde ALS-patiënt
bedient spraakcomputer met gedachten
I
n het UMC Utrecht is een hersenimplantaat geplaatst bij een patiënt waarmee ze met haar gedachten een spraakcomputer kan bedienen. Samen met de patiënt hebben de onderzoekers in een intensieve periode gewerkt aan de juiste instellingen. Ze kan nu thuis communiceren met haar familie en verzorgers via het implantaat. Het is uniek in de wereld dat deze techniek door een patiënt thuis wordt gebruikt. Dit onderzoek is gepubliceerd in het medische tijdschrift New England Journal of Medicine.
Door de ziekte ALS kan de patiënt niet meer bewegen en spreken. Artsen plaatsten elektroden op haar hersenen die de hersenactiviteit oppikken. Hiermee kan ze draadloos een spraakcomputer aansturen die ze nu thuis gebruikt. “Dit is een belangrijke doorbraak in het bereiken van zelfstandige communicatie bij ernstig verlamde patiënten. Of de verlamming nou veroorzaakt wordt door ALS, een hersenbloeding of een trauma”, zegt professor Nick Ramsey, hoogleraar cognitieve neurowetenschappen in het UMC Utrecht Hersencentum. “In feite heeft deze patiënt een soort afstandsbediening in het hoofd gekregen. Daarmee kan ze, zonder haar spieren te gebruiken, een spraakcomputer bedienen.”
Muisklik
Spraakcomputer ALS patiënt kan thuis communiceren Zorg en Ziekenhuis
Doel van het NFU met het toekennen van de titel is om de zorg voor mensen met een zeldzame aandoening te verbeteren. Ook is het voor zowel patiënten als zorgprofessionals door de erkenning duidelijker waar expertise te vinden is op het gebied van zeldzame aandoeningen. Mede hiervoor zijn op Europees niveau ERN’s opgericht (www.ernvascular.eu).
De patiënt bedient de spraakcomputer door in gedachten haar vingers te bewegen. Dat resulteert in een verandering van het hersensignaal onder de elektroden. Die verandering wordt omgezet in een muisklik. Op een scherm voor zich ziet ze het alfabet in beeld, plus een aantal extra functies zoals het verwijderen van een letter of woord en het kiezen van woorden op basis van de al gespelde letters. De letters op het scherm lichten één voor één op. Door op het juiste moment met de hersenen de muisklik te maken, wordt een letter geselecteerd. Op die manier kan ze woorden samenstellen, letter voor letter, die vervolgens door de spraakcomputer worden uitgesproken. Deze techniek is vergelijkbaar met het aansturen van een
ECL Het Expertisecentrum Lymfovasculaire geneeskunde (ECL) is het expertisecentrum in Nederland op het gebied van lymfologie. Samen met de patiënt organiseren wij voor diverse lymfologische zorgvragen geïntegreerde diagnostiek en behandeling. Naast de behandeling ontwikkelen wij voortdurend en doen wij toegepast en wetenschappelijk onderzoek. Het ECL is onderdeel van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten.
spraakcomputer via een drukknop (door een nog bruikbare spier in bijvoorbeeld nek of hand). Als er geen bruikbare spieractiviteit is, kan dus nu het hersensignaal worden gebruikt.
Draadloos De patiënt onderging een operatie waarbij elektroden op haar hersenen zijn geplaatst door kleine gaatjes in de schedel te maken. Vervolgens werd, onder het sleutelbeen, een kleine zender in haar lichaam geplaatst die de signalen van de elektroden via onderhuidse draden ontvangt, versterkt en draadloos naar buiten stuurt. Uit deze signalen wordt de muisklik berekend, waarmee de spraakcomputer wordt aangestuurd. De patiënt wordt intensief begeleid. Kort na de operatie startte ze samen met de onderzoekers een ontdekkingstocht, op zoek naar de juiste instellingen van het apparaat en naar de perfecte manier om de hersenactiviteit onder controle te krijgen. Het begon met een ‘eenvoudig’ spel waarbij ze de techniek van het klikken oefende. Toen dat goed verliep, ging ze over op de spraakcomputer. Inmiddels kan ze de spraakcomputer gebruiken zonder hulp van het onderzoeksteam.
Info onderzoek Dit onderzoek is onderdeel van het Utrecht NeuroProthese (UNP) project van het UMC Utrecht Hersencentrum, en is gefinancierd door STW. Het implantaat zelf werd geleverd door een van de R&D afdelingen van medisch technologiebedrijf Medtronic.
Medisch Belicht 27
Samenwerking
huisartsen en cardiologen
Huisartsen en cardiologen van Ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk en Meander Medisch Centrum Amersfoort zetten in op het verbeteren van de zorg van patiënten met atriumfibrilleren.
Huisartsen en cardiologen van Ziekenhuis St Jansdal en Meander Medisch Centrum geven startsein voor NVVC Connect atriumfibrilleren Huisartsen en cardiologen van Ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk en Meander Medisch Centrum Amersfoort zetten in op het verbeteren van de zorg van patiënten met atriumfibrilleren. Huisartsen in de regio Harderwijk en Amersfoort en cardiologen van Ziekenhuis St Jansdal en Meander Medisch Centrum hebben het startschot gegeven voor NVVC Connect atriumfibrilleren, een van de kwaliteitsprojecten van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie. Doel van dit landelijke project is de zorg voor patiënten met atriumfibrilleren verder te
Zorg en Ziekenhuis
verbeteren door de organisatie rond de behandeling goed in te richten en af te stemmen. Atriumfibrilleren Atriumfibrilleren, ook wel AF of boezemfibrilleren genoemd, is een hartritmestoornis waarbij het hart onregelmatig en meestal sneller klopt. Het is de meest voorkomende hartritmestoornis bij volwassenen.
Juiste zorg op de juiste plek én juiste tijdstip Samen met onder andere cardioloog Robert Stocker van Ziekenhuis St Jansdal en Pieter
Buis, huisarts en directeur Medicamus te Harderwijk is een werkgroep gestart om tot regionale transmurale werkafspraken te komen. Simone Roeffel, cardioloog van het Meander Medisch Centrum en Erik Oudshoorn, huisarts en kaderarts Hart- en Vaatziekten te Soest stellen: “Een intensievere samenwerking tussen huisartsen en cardiologen stimuleert snellere diagnostiek en het bepalen van de juiste behandeling voor de individuele patiënt. Daarnaast zorgt het voor de juiste zorg op de juiste plek. Als het kan zo dicht mogelijk bij huis - en dat is door de huisarts - en als het nodig is bij de cardioloog in het ziekenhuis.
28
lifestyle
Kerstmis in aantocht
donkere dagen en familie geluk Kerstmis voorbereidingen Alles in huis, overal aan gedacht, wat moeten we aan, wat gaan we eten... Stress of leuk?
Zorg en Ziekenhuis
lifestyle
Kersttrips erop uit
Winter Efteling Gezellig met het hele gezin in sfeer erop uit, boek een leuk arrangement in het hotel.
29
Warme chocolademelk, de openhaard aan en de gordijnen dicht. De donkere dagen voor kerst. Alleen maar gezellig of ook een hoop gedoe. Blijven we thuis of gaan we erop uit? Weet je het even niet, hier dan wat leuke kersttips. Zo kom jij ook gezellig de feestdagen door!
Winterbarbecue Gemoedelijke sfeer heerlijk met glühwein, een vuurkorf en natuurlijk een kerstboom
Borrelhapjes Wat een feest!
Kerstmarkt Berlijn Kerstcadeau’s shoppen met leuke kraampjes, lekker eten en de Duitse gastvrijheid
Sledehondentocht Waanzinnig in de Limburgse natuur, om nooit te vergeten!
Trendy kerst kleuren 2016
Robuust, puur & warm Warme kleuren, zoals marsala, beige, koper en licht goud voeren de boventoon in deze trend. De toevoeging van fris wit geeft wat extra puurheid aan de stijl. In deze kersttrend voor 2016 worden elementen uit allerlei culturen gemixt, van kleden in Aztek- stijl tot hippe-achtige veren en dream catchers die het Ibiza gevoel oproepen.
Krokante aardappels, geroosterd met rozemarijn en honing, bestrooid met gorgonzola Verwarm de oven voor op 200 °C. Maak diepe inkepingen over de breedte van elke aardappel, met telkens 1–2 mm ertussen. Snijd de inkepingen tot twee derde in het aardappelvlees. Vul enkele inkepingen met rozemarijnnaaldjes. Verdeel de blokjes boter over een
Winters groen & blauw
grote braadslee en druppel ook de
Stel je voor dat je rondloopt in de winterse natuur, aan de rand van een rustig meer. Dat is het gevoel dat deze kersttrend probeert op te roepen. Het is de enige ‘koele’ trend van dit jaar, en door de combinatie met wit, zilver, verschillende kleuren blauw én eucalyptus-groen, is deze stijl een verfrissende stijl. Anders dan het bekende houtmet- wit van de afgelopen jaren.
olijfolie over de bodem. Schuif de braadslee in de oven en wacht tot de boter na een paar minuten smelt. Leg dan de aardappels er voorzichtig in. Rooster ze in 50–60 minuten goudbruin, gaar en krokant. Bedruip
In het bos: hout, kerstgroen en truffelbruin Hou je van rustiek, warm en stoer? Dan kun je met deze kersttrend gerust je hart ophalen. Je waant je in een winters chalet bovenop een besneeuwde berg. Het buitengevoel, maar dan binnen! De kernkleuren zijn kerstgroen, truffelbruin, weer een zachte oranje en okergeel. Accenten van wolwit maken het af. Ik krijg er zin van om achter de open haard te kruipen!
ze ondertussen een paar keer met de boter en olie uit de braadslee en keer ze regelmatig. Druppel een beetje honing over de aardappels en rooster ze nog eens 5 minuten in de oven. Doe de aardappels over op een schaal. Verkruimel de gorgonzola erover en serveer het geheel warm.
Zorg en Ziekenhuis
30
Advertentie
DOE MEE
13 T/M 18
MAART Meld je aan via www.weekvanzorgenwelzijn.nl Zorg en Ziekenhuis
Bewust Genieten 31
ETZ biedt boodschappentas bij ontslag uit het ziekenhuis Goede voeding hoort bij goede zorg. Daarom kunnen patiënten voortaan na ontslag uit het ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis) in Tilburg en Waalwijk kiezen voor een goed gevulde boodschappentas, met maaltijden voor de eerste dag thuis. De nieuwe service wordt onder de naam EenMaal Thuis aangeboden. Patiënten worden na ontslag uit het ziekenhuis thuis geconfronteerd met een lege koelkast. Ook zijn ze vaak niet in staat om direct boodschappen te doen. Voor deze patiënten is EenMaal Thuis een uitkomst. De koeltas wordt door de koks van het ETZ gevuld met een ontbijt, lunch en diner. En ook nog drie tussendoortjes.
Herstel De etenswaren in de EenMaal Thuis koeltas zijn volledig afgestemd op de wensen en specifieke behoeften van de patiënt. Bij het vullen van de tas wordt onder meer rekening gehouden met het voorgeschreven dieet. Als een patiënt bijvoorbeeld veel vocht vasthoudt en een zoutarm dieet moet volgen, zorgen de ETZ-koks dat de maaltijd daar op wordt aangepast. Want juiste voeding is belangrijk, omdat het een bijdrage levert aan het herstel. Ziekte en herstel vragen meer eiwit en energie van het lichaam dan gebruikelijk. Verminderde eetlust en verandering van smaak kunnen ervoor zorgen dat de patiënt onvoldoende
Column Elise Disselhorst Projectleider Duurzame Inzetbaarheid
goede voedingsstoffen binnen krijgt. Het ETZ wil met de EenMaal Thuis service een extra bijdrage leveren aan het herstel van de patiënt.
Initiatief EenMaal Thuis is een initiatief van de afdelingen Diëtetiek en Eten, Drinken en Gastvrijheid. Hoofd Eline Vermeulen: “Een combinatie van goede voeding, voldoende beweging en de juiste geneesmiddelen zorgt ervoor dat de patiënt sneller herstelt. Bovendien heeft het een positieve invloed op zijn welzijn. Daarom koken onze ziekenhuiskoks dagelijks vol passie verse gerechten en geven onze diëtisten adviezen over gezonde voeding. Maar ook na ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk om goed te blijven eten en drinken. Daarom ben ik trots dat we EenMaal Thuis aan de patiënt mee kunnen geven.”
‘Ook na ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk om goed te blijven eten en drinken’ De goed gevulde EenMaal Thuis koeltas wordt op alle verpleegafdelingen van het ETZ in Tilburg en Waalwijk aangeboden voor € 6,95. “De patiënt betaalt dus slechts een fractie van de werkelijke winkelwaarde”, aldus Eline.
Dikke buik Mijn weegschaal geeft 15 kg meer aan dan 8 maanden geleden en mijn buik is enorm. Vreemd om mijn figuur in een paar maanden tijd zo te zien veranderen. Het is weer niet verwonderlijk als je bedenkt dat ik op dit moment 34 weken zwanger ben van een tweeling. Natuurlijk is een zwangere vrouw heel wat anders dan iemand met overgewicht, maar ik realiseer me nu wel met welke beperkingen je te maken krijgt als je meer kilo’s mee moet sjouwen. Je bent veel sneller buiten adem en hebt sneller last van vermoeidheid en pijn. En zelf simpele dingen als bukken en omkleden zijn moeilijk. Als ik om me heen kijk zie ik ontzettend veel mensen met overgewicht. Ik vraag me wel eens af hoe dit toch kan. Natuurlijk zijn er overal ongezonde lekkere etenswaren te koop en hebben veel mensen een zittend beroep. Maar tegelijkertijd zijn er ook meer sporten te beoefenen dan ooit en is er zoveel heerlijk gezond voedsel te verkrijgen. Waarom reizen we dan toch zo massaal met de auto, eten we zo ongezond en bewegen we zo weinig? Ja, ongezond eten is soms makkelijker en goedkoper en de sportschool kost geld. Maar iets minder eten, wat vaker met de fiets, en iets minder vaak met de auto kunnen weer een hoop geld besparen. En wees eerlijk, van rustig eten aan tafel geniet je toch meer dan van een snelle maaltijd onderweg, terwijl je gehaast op weg bent naar je volgende afspraak. Wellicht merk ik pas na de zwangerschap hoe moeilijk het is om weer slank te worden en te blijven, maar ik weet wel dat ik blijf kiezen voor gezonde maaltijden en regelmatig sporten.
Ontslagen uit het ziekenhuis Patiënten kunnen bij het ETZ met een goedgevulde boodschappentas naar huis Zorg en Ziekenhuis
32
Youp van ‘t Hek benefietvoorstelling kinderen met oogkanker
Op 19 december speelt Youp van ‘t Hek zijn nieuwste voorstelling ‘Licht’ ten bate van onderzoek naar een zeldzame vorm van oogkanker bij kinderen, in theater Griffioen in Amstelveen.
Dit is een unieke kans om deze voorstelling te zien in een intiem theater en tegelijkertijd het belangrijke onderzoek naar retinoblastoom te ondersteunen. Want tegenwoordig overleven de meeste kinderen deze ziekte, maar vaak krijgen ze in hun latere leven andere tumoren. De gehele opbrengst van de voorstelling van Youp gaat naar onderzoek naar de zogenoemde ‘late effecten’, van prof. dr. Annette Moll en haar team van onderzoekers bij het VUmc Cancer Center Amsterdam.
De benefietavond wordt belangeloos mogelijk gemaakt de gehele opbrengst van het optreden gaat naar het retinoblastoom onderzoek
In VUmc Cancer Center Amsterdam (CCA) is het Retinoblastoom Centrum Nederland gevestigd, het landelijk expertisecentrum, waar patiënten met retinoblastoom behandeld worden. Retinoblastoom is een zeldzame vorm van oogkanker, die bij kinderen onder de vijf jaar voorkomt. Meestal wordt de ziekte al vóór de leeftijd van twee jaar vastgesteld. In VUmc CCA wordt veel onderzoek gedaan, onder andere naar de late gevolgen van retinoblastoom en de behandeling, zodat deze kinderen optimale zorg kunnen krijgen voor een goede toekomst.
Late effecten
Valentine is 1000 baby e
van 2016 in BovenIJ ziekenhuis Edwin van der Meer, voorzitter RvB feliciteert de gelukkige ouders
D
e duizendste baby in het BovenIJ ziekenhuis is een meisje: Valentine! Op dinsdag 1 november werd zij in het BovenIJ ziekenhuis geboren.
De gelukkige ouders ontvingen van de verpleging van de afdeling verloskunde naast gelukwensen, een mooie bos bloemen en een pluche knuffel. Edwin van der Meer, voorzitter Raad van Bestuur, feliciteerde de ouders namens het ziekenhuis. Het bijzondere is dat zij zelfs vanuit Amersfoort naar het BovenIJ ziekenhuis zijn gekomen om te bevallen; hun eerdere ervaring vijf jaar geleden met hun zoontje was zo ontzettend goed dat zij graag terug kwamen. Valentine en haar moeder maken het goed.
Zorg en Ziekenhuis
Dankzij betere diagnostiek en behandeling overleven de meeste kinderen de ziekte en de behandeling. Helaas kunnen ze dan na verloop van tijd geconfronteerd worden met zeer heftige ‘late effecten’ van deze ziekte en de behandeling zoals andere tumoren in hun lichaam. Onderzoek van prof.dr. Annette Moll en haar team richt zich op de late effecten. “Voor het onderzoek naar retinoblastoom is veel geld nodig en het is fantastisch dat Youp van ’t Hek, die ik zeer bewonder, zich hiervoor inzet,” aldus dokter Moll. Voor het goede doel Dankzij Youp, Hekwerk Theaterproducties en het Theater en Cultuurcentrum Griffioen van de Vrije Universiteit, die de avond belangeloos mogelijk maken, gaat de gehele opbrengst van het optreden op 19 december naar dit retinoblastoom onderzoek. Kaarten bestellen kan via de website van Cultuurcentrum Griffioen.
Bewust Genieten 33
Drie koks van Rivas Zorggroep winnen de dessertprijs van ‘Het beste Menu van de Zorg 2016’. Niels Bron, Niels Zillig en Robin Schaap werden in de finale ook nog eens tweede met ‘Het beste Menu van de Zorg 2016.’
Koks Rivas winnen dessertprijs van ‘Het beste Menu van de Zorg 2016’
Deze wedstrijd vond donderdag 17 november plaats tijdens de Dag van de Gastvrijheid in het Beatrixtheater in Utrecht. ‘We vinden het belangrijk dat er meer aandacht komt voor goede, smaakvolle en gezonde voeding in de zorg’, zegt Niels Bron. ‘Het is daarom mooi dat we in de finale van deze wedstrijd stonden en nu met de dessertprijs naar huis gaan.’
houden de koks daarom rekening met veranderde smaak van bijvoorbeeld patiënten in het Beatrixziekenhuis en de bewoners van de Rivas-locaties. ‘Bij het koken voor de bewoners denken we aan de verminderde reuk waardoor de smaak is veranderd’, zegt Niels Bron. ‘Voor een maaltijd voor mensen met bijvoorbeeld kanker is het weer belangrijk om rekening te houden met veranderde smaak door chemotherapie.’
Smaken De wedstrijd is ontstaan met het idee koks in de zorg te stimuleren elke dag weer een gevarieerd menu samen te laten stellen. ‘We hebben oog voor een gezonde en diverse maaltijd, maar smaak is altijd het allerbelangrijkste’, zegt Niels Zillig. ‘Eten moet tenslotte lekker zijn.’ Bij de bereiding van de maaltijden
Zorg en Ziekenhuis
‘We hebben oog voor een gezonde en diverse maaltijd, maar smaak is altijd het allerbelangrijkst’
Prijs De koks kregen uit handen van chef-kok Pierre Wind een prijs van € 1000,-. ‘Eerlijk is eerlijk: ze hoopten deze wedstrijd te winnen’, zegt Harm Knijff, hoofd Hotelservices bij Rivas. ‘Maar de tweede plek voor het hele menu en winnaar van de dessertprijs is ook een fantastisch resultaat.’ De koks wilden met hun deelname aan deze wedstrijd vooral laten zien dat een lekkere maaltijd voor bewoners en patiënten noodzakelijk is. ‘Het geeft namelijk een positieve bijdrage aan het fysieke, mentale en maatschappelijke welzijn’, zegt Knijff. ‘Wat we met het prijzengeld gaan doen, weten we nog niet precies. Maar we zullen zeker iets voor bewoners en patiënten organiseren.’
34
Seminar Goede voeding in de zorg Alliantie Voeding in de Zorg ‘Goede voeding in de Zorg: Van kennis en innovatie naar realisatie’
Zorg en Ziekenhuis
Op 2 februari 2017 organiseert de Alliantie Voeding in de Zorg naar aanleiding van het rapport ‘Voedingsconcepten in de Nederlandse zorg’ de eerste kennis- en netwerkbijeenkomst, waarbij goede voeding in zorg centraal staat.
Talent Ontwikkeld 35
Wat is van belang en hoe organiseer je dit met de betrokken disciplines? Toonaangevende sprekers zullen ingaan op het belang van goede voeding bij ziekte en herstel, waarna nieuwe en bestaande concepten vanuit verschillende kanten worden belicht.
Voeding op maat in de zorgpraktijk Aantrekkelijke, goede en smakelijke voeding in het ziekenhuis draagt bij aan herstel en kwaliteit van leven. Juist tijdens (chronische) ziekte en rondom behandeling kunnen we de gezondheid van mensen verbeteren; goede voedingszorg staat dan ook steeds vaker op de agenda in ziekenhuizen en in Den Haag. Dit seminar – georganiseerd vanuit de Alliantie Voeding - biedt kennis, interactie en netwerkmogelijkheden over nieuwe voedingsconcepten in de zorg. Kennis en ervaring uit meerdere zorgorganisaties brengen we bij elkaar om goede voedingszorg te bevorderen. Innovatieve en haalbare voedingsconcepten die aansluiten op de voedingsbehoefte van de patiënt staan centraal. Het rapport ‘Voedingsconcepten in de Nederlandse Ziekenhuizen’, een inventarisatie door Stuurgroep Ondervoeding in opdracht van VWS, identificeerde succesfactoren en verbeterpunten. Tijdens het seminar gaan we in workshops hiermee aan de slag met onderwerpen als: ‘het implementeren van innovaties’, ’ voedingsconcepten en voedingsbeleid’ tot ‘het ontwikkelen van optimale voeding voor speciale doelgroepen’.
Voeding in de zorg, al 10 jaar! De Alliantie Voeding is in 2007 opgericht door Wageningen University & Research en Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Dit seminar is de eerste activiteit om het 10-jarige bestaan te vie-
ren en kennis te delen over gezondheidswinst door voeding. Een belangrijke pijler van de Alliantie Voeding is het Voedingsziekenhuis. Ziekenhuis Gelderse Vallei verving het traditionele drie-maaltijden concept door à la carte room service ‘At Your Request’ (Sodexo). Dit heeft geleid tot zeer goede voedingszorg voor de patiënt. Begin dit jaar werd dit bevestigd in het onderzoek van de Stuurgroep Ondervoeding voor VWS. Praktische informatie en programma Wanneer: 2 februari 2017, 12.30-18.00 Waar: Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede Doelgroep: managers facilitaire diensten/cateraars in ziekenhuizen, diëtisten, beleidsmakers in de (ziekenhuis) zorg. Het programma van dit seminar wordt ontwikkeld in samenwerking met Prof. Ellen Kampman, hoogleraar voeding en ziekte, Wageningen University & Research, Joke Huitinck, Programma manager Voeding, Sport en bewegen Ziekenhuis Gelderse Vallei, Dr. Hinke Kruizenga, Stuurgroep Ondervoeding, Angelique Honderdors, hoofd facilitair Ziekenhuis Gelderse Vallei en Marjo Peters, Manager Diëtetiek en Darmfalen RadboudUMC. Programma: 12:30-13:00 Inloop 13:00-14:30 Lezingen 14:30-15:00 Pauze 15:00-17:00 Workshops 17:00-18:00 Afsluiting en netwerkborrel Wilt u op de hoogte gehouden worden van het programma, mail uw naam en organisatie door aan: info@alliantievoeding.nl
Extra hulp
voor 5000 ‘bedreigde’ zorgmedewerkers
V
eranderingen in de zorg hebben grote gevolgen voor mensen die in zorg en welzijn werken. Op 11 november start daarom het project ‘Sterk in je werk, zorg voor jezelf’, waardoor 5000 zorgmedewerkers de kans krijgen om hun loopbaan een positieve wending te geven.
kijken, binnen en buiten de sector, en daarmee aan de slag te gaan. Ook is praktische hulp mogelijk, zoals support bij het schrijven van een goede sollicitatiebrief, een beroepentest of verwijzing naar een passende cursus of opleiding.
Column Henk Lyklema Reisgenoot in coaching
De relatie tussen dommer worden en coachen We worden dus steeds dommer met zijn allen, leren we van de verkiezing van Trump. Kennelijk hebben we een blinde vlek in onze waarneming als we iets niet zien aankomen. We zoeken informatie waarin we gelijk hebben via Sociale Media en zijn dan verbaasd over de realiteit. Dankzij alle “Brein” boeken weten we dat dat zo werkt. Sterker nog, met onze ervaring creëren we neurologisch een nieuw stukje “werkelijkheid”. In het ergste geval identificeren we ons er mee en wordt een kinderfeest een soort “statement”. Hoe komt het toch dat we langzaam aan het afleren zijn om corrigerende informatie op te nemen? Waarschijnlijk is dit moeilijker. Maar leren we in het leven nog wel onszelf kritisch te beschouwen? En dus zelfkennis te ontwikkelen? En dus bewust te zijn van ons waarnemen, communicatie stijl en relativering van onze identiteit? Om te voorkomen dat we alsmaar dommer worden is het verstandig eens een coach te raadplegen, zodat je nog eens uit je comfort zone gaat en je eigen “denken” blijft doorzien! Een leergang helpt ook. Als er een sector is waarin het nodig is om zelfkennis te ontwikkelen, is het wel de zorg. Juist omdat je met andere mensen werkt. De slimmerd laat het niet zover komen dat hij dommer wordt en zoekt echte reflectie bij een echte coach!
Sterk in je werk, zorg voor jezelf RegioPlus & CNV Zorg & Welzijn Dit initiatief van CNV Zorg & Welzijn en RegioPlus biedt medewerkers van 45 jaar of ouder met een opleidingsniveau van MBO 2 of lager een gratis gesprek met een loopbaanadviseur in hun eigen regio aan. Medewerkers leren naar hun eigen interesses en mogelijkheden te
Zorg en Ziekenhuis
CNV Zorg & Welzijn heeft zich sterk gemaakt bij het kabinet om mensen die risico lopen om hun baan te verliezen en het lastig vinden op eigen kracht een nieuwe baan te vinden, te helpen. Voor dit traject heeft de vakbond de samenwerking gezocht met RegioPlus, het landelijke dekkend samenwerkingsverband
van 15 regionale werkgeversorganisaties voor zorg en welzijn. Het ministerie van VWS heeft een subsidie beschikbaar gesteld om het project ‘Sterk in je werk, zorg voor jezelf’ mogelijk te maken. FNV Zorg & Welzijn ondersteunt het initiatief. Het project loopt 14 maanden, tot het voorjaar van 2018.
36
Door docentenstages even terug naar de praktijk Donderdag 10 november hebben meer dan 30 docenten van Gezondheidszorg College in Utrecht meegelopen bij één van de stage-instellingen in Utrecht en omgeving. Deze docentstages worden twee maal per jaar door het Gezondheidszorg College en Utrechtzorg georganiseerd. Het idee van de stage is dat docenten weer even met beide benen in de praktijk staan. Op deze manier verversen zij hun praktijkkennis en kunnen zij zich verdiepen of verbreden. Tevens versterkt de docentstage de band met de stage-instellingen. Het Gezondheidszorg College is een mbo-college van ROC Midden Nederland.
Verbreden of verdiepen Docenten konden bij organisaties binnen hun eigen discipline stagelopen om zich zo te verdiepen. Een andere mogelijkheid om te kiezen voor verbreding en over de muren van de eigen discipline heen te kijken. Het betrof allemaal organisaties in de Zorg, waaronder het Leger des Heils, Beweging 3.0 en Amerpoort.
Een mooie ervaring Gerrit van Arkel, coördinator van het stagebureau van ROC Midden Nederland, heeft deze docentstages samen met Wietske Hoekstra van Utrechtzorg mogelijk gemaakt. Zelf heeft hij van de mogelijkheid gebruik gemaakt om bij een verpleeghuis In Amersfoort (Beweging 3.0) mee te lopen bij een woongroep van twaalf zwaar dementerende ouderen. “Ik moest om 6.45 op appèl komen om de dag door te spreken, daarna liep ik de hele dag mee met één van de medewerkers. Ik heb deze dag als heel plezierig en leerzaam ervaren. Ik heb medewerkers, onze stagiaires en cliënten gesproken. Het is prachtig om te zien hoe mensen hier met passie, liefde en respect voor de cliënten zorgen.”
geëvalueerd. “Het is belangrijk te weten wat ons is opgevallen en wat de docentstages ons gebracht hebben. De met de stages opgedane kennis en ervaring vraagt wederom om een goede doorvertaling naar ons onderwijs. Het is immers essentieel om je als onderwijsinstelling te verdiepen en te verbreden binnen je vakgebied, om zo het onderwijs up to date te houden en aan te kunnen sluiten aan de vraag vanuit het werkveld.” aldus Gerrit van Arkel.
Docentstage woongroep dementerende ouderen
Opbrengst De stages verversen de kennis en inzicht in hoe het er hedendaags in de praktijk aan toe gaat, maar ook in wat er door het werkveld van de studenten en stagiaires van het Gezondheidszorg College verwacht wordt. De komende weken worden de docentstages
39 talentvolle jonge vakmensen vertrekken naar EuroSkills in Gotenburg
N
ationaal kampioenen vertegenwoordigen ons land tijdens EuroSkills, het ‘EK beroepen’, dat van 1 t/m 3 december plaatsvindt in Gotenburg, Zweden. De afgelopen maanden werden de winnaars geselecteerd in voorrondes en nationale finalewedstrijden van Skills Heroes, VHG en Vakkanjers. Tijdens vaktechnische trainingen, mentale trainingen en teambuildingsdagen worden de deelnemers klaargestoomd voor deze Europese competitie in vakmanschap. In Gotenburg strijden ruim 500 deelnemers uit 28 landen in 38 beroepen voor een plek op het erepodium. Ons land doet mee in 33 vakrichtingen, waaronder tuinaanleg, mobiele robotica, zorg, lassen, metselen en webdesign. Experts, afkomstig uit het bedrijfsleven en van scholen, trainen en begeleiden de deelnemers.
Grootste beroepenevent van Europa In The Swedish Exhibition & Congress Centre in Gotenburg worden 40.000 bezoekers verwacht tijdens de drie wedstrijddagen. Op het evenement, waar ook een conferentie-
Zorg en Ziekenhuis
programma plaatsvindt, komen veel internationale prominenten uit de politiek, het bedrijfsleven en het beroepsonderwijs, onder wie een delegatie van vertegenwoordigers van mbo-scholen, brancheorganisaties en het ministerie van OCW uit ons land.
Skills Heroes De kandidaten hebben zich onder meer gekwalificeerd door deelname aan Skills Heroes, de vakwedstrijden voor mbo’ers. Het ministerie van OCW heeft de vakwedstrijden van Skills Heroes in de ‘excellentieregeling’ opgenomen. Hierdoor kunnen mbo-scholen de vakwedstrijden in hun excellentieplannen en het reguliere onderwijsprogramma integreren. 55 mbo-scholen doen de komende jaren mee met vakwedstrijden. Inmiddels vindt deelname plaats door studenten van 556 opleidingen in 65 wedstrijdrichtingen. Dit is een stijging van bijna 90% in vergelijking met afgelopen jaar.
Kwalificatie via Skills Heroes vakwedstrijden voor mbo’ers het belang van vakmanschap en beroepsonderwijs bij jongeren. Dat doet zij door het ontwikkelen en organiseren van diverse evenementen en vakwedstrijden. WorldSkills Netherlands wordt ondersteund door de ministeries van OCW en EZ en vele partners uit het beroepsonderwijs en bedrijfsleven.
WorldSkills Netherlands Nederland kan niet zonder goede vakmensen. Daarom promoot WorldSkills Netherlands
Een overzicht van alle kandidaten en beroepen is te vinden op www.euroskills-team.nl.
Talent Ontwikkeld 37
ODAS en Prinses Máxima Centrum voor de opleiding van kinderoncologie verpleegkundigen Op 4 novemeber werd in Utrecht de overeenkomst getekend voor de instelling van het “ODAS-Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Fonds.” Dit fonds is bedoeld voor de opstart van de Academy van het Prinses Máxima Centrum om kinderoncologie verpleegkundigen op te leiden.
‘Wij vonden het dan ook vanzelfsprekend om een rol te spelen bij deze belangrijke opleidingen voor verpleegkundigen kinderoncologie’ De ODAS Stichting en het Prinses Máxima Centrum werken al samen sinds de voorbereidende werkzaamheden om te komen tot één landelijk kinderoncologisch centrum. ODAS heeft ook vele wetenschappelijke projecten op het gebied van de kinderoncologie gefinancierd. “Wij vonden het dan ook vanzelfsprekend om een rol te spelen bij deze belangrijke opleidingen voor verpleegkundigen kinderoncologie”, aldus drs. Bert de Groot, voorzitter van de ODAS Stichting.
‘Voldoende en goed opgeleide verpleegkundigen zijn een voorwaarde voor het welslagen van het Prinses Máxima Centrum’ Prof. dr. Gertjan Kaspers, kinderarts-oncoloog en directeur Academy Prinses Máxima Centrum benadrukt het belang voor de scholing die nu verder kan worden uitgebouwd: “Voldoende en goed opgeleide verpleegkundigen zijn een voorwaarde voor het welslagen van het Prinses Máxima Centrum. De steun van Stichting ODAS aan onze Academy is cruciaal om dit te realiseren en is een mooie manier om de bijzondere samenwerking tussen ODAS en Prinses Máxima Centrum te continueren.”
ODAS Prijs De ODAS Stichting kent ook iedere twee jaar de ODAS prijs voor de Kinderoncologie toe. In 2014 is deze prijs toegekend aan Prof. Rob Pieters, lid van de raad van bestuur van het
Zorg en Ziekenhuis
Prinses Máxima Centrum. In zijn dankwoord stelde Pieters: “Ik zie deze prijs vooral als een beloning voor alle inspanningen van de kinderoncologische gemeenschap, professionals en ouders, om alle expertise te bundelen in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht”.
‘Ik zie deze prijs vooral als een beloning voor alle inspanningen’ Het Bestuur van de ODAS Stichting beschouwt de samenwerking m.b.t. de Academy als een verdere bijdrage die de doelstellingen van het Prinses Máxima Centrum ondersteunt. De uitreiking van de ODAS prijs voor de Kinderoncologie 2016 vindt plaats op 22 februari. Aanmelding van kandidaten voor de prijs kan tot 15 december 2016.
Bundeling expertise In het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht komt alle expertise op het gebied van kinderkanker bij elkaar. Zowel de zorg als de research worden geconcentreerd in één organisatie. Die bundeling van kennis en kunde stelt het Prinses Máxima Centrum in staat om voor alle vormen van kinderkanker wetenschappelijk onderzoek uit te voeren, iets dat voorheen niet goed mogelijk was. Ook de nauwe samenwerking tussen research en zorg is uniek. Het Prinses Máxima Centrum heeft als missie om ieder kind met kanker te genezen, met optimale kwaliteit van leven. Op dit moment overlijdt nog één op die vier kinderen met kanker aan deze ziekte. ODAS Stichting Doelstellingen van de ODAS Stichting: activiteiten van welke aard dan ook te ondersteunen die erop gericht zijn:
om de oorzaken van een visuele
handicap bij kinderen en jonge
mensen trachten te ontdekken, te
onderzoeken en te voorkomen dan
wel te genezen.
-
om de oorzaken van het ontstaan
van kanker in het algemeen en
met name op jeugdige leeftijd
trachten te ontdekken, te
onderzoeken en te voorkomen dan
wel te genezen.
Zie ook www.odasstichting.nl
Mensen in de zorg Ingrid Wolf De raad van toezicht van de St. Anna Zorggroep heeft Ingrid Wolf benoemd tot nieuwe voorzitter van de raad van bestuur per 1 januari 2017. Ingrid Wolf is reeds enige jaren werkzaam als lid van de raad van bestuur en volgt Ed Rutters op, die afscheid neemt van de zorggroep.
Henk-Willem Laan Per 1 januari 2017 wordt Henk-Willem Laan de nieuwe directeur/bestuurder van NSGK, de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind. Hij volgt Ingrid Tuinenburg op die na acht jaar de overstap maakte naar een directiefunctie binnen het onderwijs.
Theo Hiemstra De Raad van Toezicht van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten heeft Theo Hiemstra (44) met ingang van 1 januari 2017 benoemd tot lid Raad van Bestuur. Met voorzitter Norbert Hoefsmit vormt Theo Hiemstra de tweehoofdige Raad van Bestuur van het ziekenhuis. De Raad van Toezicht is van mening dat de interne en externe ontwikkelingen binnen het zorglandschap, en die in Friesland in het bijzonder, noodzaken tot een tweehoofdige Raad van Bestuur.
Roos van Erp Treedt af als voorzitter van de Raad van Bestuur van Franciscus Gasthuis & Vlietland. Roos is gestart op het moment van de juridische fusie tussen het Franciscus Gasthuis en het Vlietland ziekenhuis en inmiddels is de transitie in bestuurlijk en organisatorisch opzicht tot één ziekenhuisorganisatie volbracht. De organisatie is daarmee klaar voor een volgende fase. Edwin Maalderink Drs. H.G. (Edwin) Maalderink (41 jaar) treedt per 16 januari 2017 aan als lid van de Raad van Bestuur bij Gelre ziekenhuizen. Edwin Maalderink krijgt onder andere financiën in zijn portefeuille. Hij heeft veel ervaring op dit gebied. Maalderink heeft o.a. gewerkt als financieel directeur bij Radboudumc en Medisch Spectrum Twente.
Een compleet aanbod Zorg en Ziekenhuis is het platform waar kennis binnen de zorg gedeeld wordt. Wij houden het personeel van de ziekenhuizen en andere geïnteresseerden op de hoogte van alle ontwikkelingen en trends op het gebied van zorg en andere onderwerpen die de medewerkers interesseren. Dit doen wij met de krant, de website, social media en de nieuwsbrief.
Kennis delen binnen de zorg
Zorg en Ziekenhuis
Jaarcontract In december Zorg en Ziekenhuis is al ruim 10 jaar een begrip binnen de ziekenhuisbranche. Ook komend jaar zullen wij u weer voorzien van actualiteiten en ontwikkelingen in en rondom de ziekenhuizen van Nederland. Natuurlijk graag samen met uw organisatie!
20% korting
Voor ieder wat wils De krant heeft naast een aantrekkelijk uiterlijk oog voor een variëteit aan onderwerpen. Wij besteden niet alleen aandacht aan vakinhoudelijk nieuws, maar ook aandacht aan ervaringen en interactie tussen de medewerkers in het ziekenhuis. Onze redactionele pijlers zijn Bijzonder Zorgnieuws, Aangenaam Verzorgd, Medisch Belicht, Bewust Genieten en Talent Ontwikkeld, daarnaast brengen wij iedere uitgave een beroep in beeld en leuke andere reportages. Dit alles in het teken van kennis delen binnen de zorg. Op onze website, de nieuwsbrief en via social media delen wij actueel nieuws. Maandelijkse uitgave Iedere maand wordt de krant verspreid in alle ziekenhuizen in Nederland. De krant is voor alle medewerkers te vinden in personeelsruimtes. Bestuurders en managers krijgen de krant op persoonlijke titel toegezonden. Ondersteunend verschijnt de nieuwsbrief bij alle geïnteresseerden en zijn wij te volgen via onze website en social media.
Contact Bent u geïnteresserd in adverteren in Zorg en Ziekenhuis? Neem dan contact op met Cross Media Nederland, T 010 - 7421020, E zorg@crossmedianederland.com Wilt u uw kennis delen via Zorg en Ziekenhuis? Dat kan via onze redactie, T 0487 - 760200, E redactie@zorgenziekenhuis.nl.
f
39
Agenda
activiteiten & seminars Dag van de Medicatieveiligheid 21 maart 2017 ReeHorst, Ede
Dag van . . .
Je krijgt in één dag een update van de laatste ontwikkelingen en je volgt vier workshops met een directe vertaalslag naar de praktijk. Leer wat de nieuwste ontwikkelingen zijn op het gebied van medicatieveiligheid, alles over communicatie rond palliatieve sedatie, ongewenste wisselwerking tussen medicatie en voeding, wat jouw rol kan zijn bij de bevordering van therapietrouw en wat de risico’s en oplossingen zijn bij polyfarmacie.
Bijzondere dagen en feestdagen
nursingcongressen.nl/ medicatieveiligheid2017
10 december Dag vd Mensenrechten
Het Dementie Congres 2017 24 maart 2017 ReeHorst, Ede Waar je ook werkzaam bent, je hebt te maken met patiënten met dementie. En zo ook met moeilijke situaties en probleemgedrag. Tijdens Hét Dementie Congres 2017 gaan dementie experts in op vraagstukken uit jouw dagelijkse praktijk en krijg je concrete handvatten om betere dementiezorg te kunnen bieden. Ben je erbij?
nursingcongressen.nl/ dementie
11 december Wereld Lichtjesdag 15 december Naturalisatiedag 25 december Eerste Kerstdag 26 december Tweede Kerstdag 31 december Oudejaarsdag 1 januari
Nieuwjaarsdag
6 januari
Drie Koningen
17 januari
Slechtzienden Dag
31 januari
Wereld Lepradag
Ouderenpsychiatrie in de praktijk 18 april 2017 Van der Valk Hotel, Veenendaal
Het Revalidatiezorg Congres 28 maart 2017 ReeHorst, Ede Revalidatie behelst vele aandachtsgebieden zoals orthopedische aandoeningen, revalidatie na CVA of hersenletsel maar natuurlijk ook herstel na een ingrijpende operatie. Dit herstel speelt zich tegenwoordig steeds meer af in ziekenhuizen, verpleeghuizen of zelfs thuis. Je krijgt te maken met meer samenwerkingspartners en een andere benadering van jouw cliënt. Tegelijkertijd vereist revalidatiezorg veel tijd en een hoge mate van betrokkenheid. Werk aan de winkel dus voor de algemeen verpleegkundige en verzorgende! Hoe stimuleer je de zelfredzaamheid van jouw cliënt? Heb jij de tijd én de vaardigheden om de juiste emotionele begeleiding te bieden? En hoe communiceer je met de betrokken disciplines zodat er continuïteit van zorg bestaat?
nursingcongressen.nl/ revalidatiezorg2017
Als verpleegkundige of verzorgende sta jij in de gezondheidszorg vaak het dichts bij de patiënt, zeker bij ouderen die alleen zijn komen te staan. Hoe herken je bipolaire stoornissen bij ouderen? Herkennen van valkuilen rondom medicijn- en alcoholverslaving bij ouderen Actief oefenen met communicatie over de diagnose SOLK: Wat zijn de do’s en don’ts? Wat is jouw rol als jouw patiënt systeembehandeling krijgt; hoe help je familie hierbij? Wat zijn de valkuilen en aandachtspunten bij de indicatiestelling voor psychotherapie voor ouderen? Krijg meer inzicht in psychiatrische problematiek en effectieve zorgverlening bij ouderen!
nursingcongressen.nl/ ouderenpsychiatrie
Klinisch redeneren in één dag 20 juni 2017 Van der Valk Hotel, Veenendaal Klinisch redeneren is meer dan de vaardigheid om eigen observaties en interpretaties te koppelen aan medische kennis.
Colofon Zorg en Ziekenhuis Uitgever, tevens redactie-adres: Allin1Mediaservice T (0487) 760200 E redactie@zorgenziekenhuis.nl Advertentieverkoop: Cross Media T (010) 7421941 E zorg@crossmedianederland.com Oplage: 30.000 exemplaren Drukwerk: Janssen Rotadruk b.v. Verspreiding: via personeelsruimten in de ziekenhuizen en geadresseerd aan directieleden en beslissers uit zorg en welzijn Meer informatie: zorgenziekenhuis.nl Aan de inhoud van Zorg en Ziekenhuis is alle mogelijke zorg besteed. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De uitgever Allin1Mediaservice van Zorg en Ziekenhuis aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van de inhoud. AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN © Zorg en Ziekenhuis Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Zorg en Ziekenhuis c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Zorg en Ziekenhuis wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatieen/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.
nursingcongressen.nl/klinisch Kennis delen binnen de zorg
Zorg en Ziekenhuis
24 maart HĂŠt Dementie Congres 2017 Dementiezorg in de praktijk
Voor al onze congressen wordt accreditatie aangevraagd bij Accreditatiecommissie Kwaliteitsregister V&V. Kijk op onze website hoeveel opleidingspunten je exact behaalt per congres.