RAI Amsterdam - jaarverslag 2011

Jaarverslag 2011 RAI Holding B.V.

Amsterdam RAI verbindt mensen, zowel fysiek als virtueel, om elkaar te inspireren, te verrassen en te verrijken

Inhoud

3

2011 in het kort

4

Kerngegevens 5 Bericht van de Raad van Commissarissen

6

Verslag van de Directie

7

De toekomst van het RAI-complex Strategie voor de komende 5 jaar De faciliteiten van RAI Convention Centre

7 7 8

Gebouwen en terreinen

8

Informatie en Communicatie Technologie

8

Veilige en gastvrije RAI

8

Services

9

9

Catering & Hospitality

Door Amsterdam RAI Exhibitions georganiseerde evenementen Verhuur aan derden Overige activiteiten en deelnemingen

11 12 14

RAI Theater

14

RAI Hotel & Travel Service (RHTS)

14

RAI Langfords

14

MECC Maastricht

15

Verantwoord ondernemen Organisatie en medewerkers Risico’s en risicobeheersing FinanciÍle resultaten en vooruitzichten

16 17 19 22

Jaarrekening 24

Overige gegevens 41

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

2011 in het kort

4

• M et een hogere omzet en een substantiële winst heeft RAI Holding B.V., moedermaatschappij van Amsterdam RAI, een succesvol jaar achter de rug. In 2011 heeft de onderneming een omzet behaald van 7 133,9 miljoen, 7,1% meer dan in 2010 en 23,8% meer dan het qua evenementenkalender meer vergelijkbare jaar 2009.

• D e nettowinst kwam uit op 7 3,4 miljoen, weliswaar een daling van 39,7% ten opzichte van 2010, maar hoger dan verwacht en een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de winst van 7 199.000 die in het vergelijkbare 2009 werd geboekt. Doordat het bedrijfsresultaat als percentage van de omzet gestegen is van 4,1% in 2009 naar 6,2% in 2011, kan geconcludeerd worden dat 2011 een sterk verbeterd resultaat laat zien t.o.v. het vergelijkbare jaar 2009.

• D ankzij een sterke kasstroom (winst plus afschrijvingen) zijn de balansverhoudingen van RAI Holding B.V. verder versterkt. De liquiditeitspositie verbeterde fors en met een solvabiliteit van 37,9% (eind 2010 36,8%) heeft RAI Holding B.V. een gezonde balans. Het afgelopen jaar is voor 7 11,3 miljoen geïnvesteerd. De investeringen betroffen in hoofdzaak investeringen in gebouwen en inventaris en zijn uit de kasstroom gefinancierd.

• D e mix van eigen evenementen en vaste terugkerende (internationale) meerdaagse evenementen van derden vormen het fundament van Amsterdam RAI. Het surplus wordt behaald door continue acquisitie van zogeheten ‘one of’s’ naar Amsterdam.

In 2011 bleken eigen titels als AutoRAI en Aquatech (als prominent onderdeel van de International Water Week) en door derden georganiseerde evenementen als IBC, IS Europe en PLMA belangrijke pijlers voor de continuïteit van Amsterdam RAI. Eenmalige successen waren er met ERS (European Respiratory Society) en Gastech. De omzet uit corporate events is, na een eerdere economische terugval in 2008-2009, nu vrijwel weggevallen.

• D e door Amsterdam RAI in het buitenland georganiseerde internationale vakbeurzen – zoals Aquatech, ISSA/ INTERCLEAN en Intertraffic – leverden een substantiële, positieve resultaatbijdrage. Ook RAI Hotel & Travel Service ontwikkelde zich positief.

• A msterdam RAI en gemeente Amsterdam (Dienst Zuidas) hebben gezamenlijk onderzoek gedaan naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de RAI op korte, middellange en lange termijn. In de ‘(Ruimtelijke) toekomstvisie RAI’ die in het kader van de ‘Structuurvisie Amsterdam 2040, economisch sterk en duurzaam’ in 2011 is uitgebracht, wordt voor het RAI-complex ingezet op herontwikkeling en intensivering. In deze Toekomstvisie is door Amsterdam RAI en gemeente Amsterdam gezamenlijk bepaald dat de RAI ook op de lange termijn gevestigd blijft op de huidige locatie.

• I n het afgelopen jaar heeft Amsterdam RAI veel aandacht besteed aan de strategie voor de komende vijf jaar.

Het verbinden van de virtuele en de fysieke ontmoeting alsmede het verbinden van Nieuwe Economische Grootmachten aan Europa en het versterken van de klantfocus, spelen in deze strategie - die een logisch vervolg is op de voorgaande strategie - een belangrijke rol.

• O p basis van de evenementenkalender verwacht RAI Holding dat omzet en nettowinst in 2012 hoger zullen uitkomen dan in het afgelopen jaar.

• N agekomen informatie na opmaak jaarrekening: Op 29 maart 2012 is Amsterdam RAI bij de zesde editie van de Exhibition News Awards in Londen uitgeroepen tot ‘Best International Venue’. Bij de verkiezing door het toonaangevende internationale vakblad Exhibition News liet Amsterdam RAI gerenommeerde beurs- en congrescentra zoals die van Kaapstad, Singapore, Rio de Janeiro en Abu Dhabi, achter zich. Volgens de jury was Amsterdam RAI in de categorie ‘Best International Venue’ de overduidelijke winnaar vanwege haar uitzonderlijke beursfaciliteiten en professionele benadering. Daarnaast kent de RAI een aantrekkelijke locatie en een breed aanbod.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Kerngegevens

5

2011 2010 2009 2008 2007 Resultaten: Omzet 133,9 125,0 108,2 123,5 127,8 Bedrijfsresultaat*) 8,3 11,6 4,4 10,9 12,5 Nettoresultaat*) 3,4 5,7 0,2 5,3 7,3 Groepsvermogen 77,9 76,5 70,9 72,6 69,2 Balanstotaal 205,4 208,0 210,6 206,7 183,6 Voorzieningen 4,8 5,0 4,1 2,9 2,8 Netto-investeringen**) 10,3 6,6 17,8 38,6 22,2

*) inclusief resultaat verkoop deelnemingen **) gebouwen, installaties en inventaris

Ratio’s: Bedrijfsresultaat in % van de omzet 6,2% 9,3% 4,1% 8,8% 9,8% Solvabiliteit 37,9% 36,8% 33,7% 35,1% 37,7%

In 2011 zijn in het RAI-complex 595 evenementen georganiseerd die bijna 1,6 miljoen (2010: 1,4 miljoen) bezoekers trokken.

Hiervan kwamen er circa 700.000 voor door Amsterdam RAI georganiseerde beurzen en circa 900.000 voor door derden georganiseerde evenementen. Het totaal aantal exposanten kwam in 2011 uit op 16.453 (2010: 15.688, 2009: 12.660).

2011 2010 2009 2008 2007 Activiteiten in RAI Convention Centre Internationale beurzen en congressen 47 48 36 50 40 Bezoekers 306.382 291.146 197.575 308.529 318.348 Nationale beurzen en congressen 59 57 60 53 77 Bezoekers 1.057.815 773.728 1.015.544 752.298 1.254.405 Voorstellingen 83 85 159 89 87 Bezoekers 81.986 84.645 198.755 108.092 87.035 Overige evenementen 406 400 318 281 410 Bezoekers 140.375 235.700 421.867 211.495 229.199 Totaal aantal evenementen in RAI-complex 595 590 573 473 614 Totaal aantal bezoekers RAI-complex 1.586.558 1.385.219 1.833.741 1.380.414 1.888.987

Activiteiten elders in Nederland Nationale tentoonstellingen 8 10 7 9 9 Bezoekers 78.963 82.122 85.518 132.383 72.353 Totaal aantal evenementen in Nederland Totaal aantal bezoekers in Nederland

603 1.665.521

600 1.467.341

580 1.919.259

482 1.512.797

623 1.961.340

Activiteiten in buitenland Internationale beurzen 7 5 5 4 6 Bezoekers 42.620 40.197 30.596 27.478 19.006

Totaal aantal evenementen Amsterdam RAI 610 605 585 486 629 Totaal aantal bezoekers 1.708.141 1.507.538 1.949.855 1.540.275 1.980.346

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Bericht van de Raad van Commissarissen

6

De in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van RAI Holding B.V. is gecontroleerd door BDO Audit & Assurance B.V. en van een goedkeurende controleverklaring voorzien. Wij stellen de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor de jaarrekening 2011 conform de aangeboden stukken zonder voorbehoud vast te stellen. Voorts stellen wij de aandeelhouders voor om over 2011 een dividend uit te keren van 5 2,0 miljoen en de resterende winst toe te voegen aan de reserves. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal de aandeelhouders tevens verzocht worden de directie decharge te verlenen voor haar bestuur en de Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor haar toezicht.

In het afgelopen jaar heeft de Raad vijf maal vergaderd waarbij veel aandacht is besteed aan de algemene en financiële gang van zaken van de onderneming en uitgebreid is gesproken over de strategie voor de lange en middellange termijn. De conclusies zijn hierna in het verslag van de directie weergegeven. Ook over de nieuwbouwplannen is regelmatig overleg gepleegd, waarbij steeds per nieuwe fase van het traject goedkeuring is gegeven. Daarnaast heeft de voorzitter van de Raad elk kwartaal met de directie voortgangsgesprekken gevoerd en hebben twee leden van de Raad eenmaal een vergadering bijgewoond van de ondernemingsraad. De voorzitter van de Raad heeft samen met de directie eenmaal informeel overleg gehad met vertegenwoordigers van beide aandeelhouders over de nieuwe strategische koers van Amsterdam RAI. De auditcommissie uit de Raad is twee keer bijeengekomen. Verder is zoals gebruikelijk één keer per jaar langdurig met het managementteam van Amsterdam RAI gesproken over de gang van zaken in het algemeen.

In december 2011 heeft de Raad een herzien reglement van de Raad van Commissarissen van RAI Holding B.V. vastgesteld, hierbij gebruik makend van het recht ingevolge artikel 16 lid 4 van de statuten van de vennootschap. Dit reglement dient ter aanvulling op de regels en voorschriften die op de Raad van Commissarissen van toepassing zijn op grond van Nederlands recht en de statuten van de vennootschap. In het reglement zijn onder meer opgenomen de taakverdeling van de Raad van Commissarissen, alsmede zijn werkwijze. Integraal onderdeel hiervan zijn de profielschets voor de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen, het rooster van aftreden voor leden van de Raad, en de reglementen van de auditcommissie, de remuneratiecommissie en de selectie- en benoemingscommissie.

Op 7 april 2011 is de heer drs. H.C.R. van de Coolwijk teruggetreden als lid en voorzitter van de Raad van Commissarissen.

De heer Van de Coolwijk heeft de afgelopen twaalf jaar deel uitgemaakt van de Raad en is vanuit zijn toezichthoudende functie nauw betrokken geweest bij de belangrijke veranderingen die Amsterdam RAI heeft doorgemaakt. De Raad spreekt zijn grote waardering uit voor het werk dat de heer Van de Coolwijk als commissaris en voorzitter heeft verzet. De Raad heeft uit haar midden ir. J.H.J. Mengelers benoemd tot nieuwe voorzitter. Per 1 oktober 2011 is de heer J.W.Th. van der Steen toegetreden tot de Raad van Commissarissen. De Raad bestaat daarmee uit vijf personen met een onafhankelijk profiel. Omdat door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders besloten is de Raad van Commissarissen tijdelijk uit te breiden naar zes leden, heeft de Raad één vacature. Het profiel van de leden van de Raad en de persoonlijke gegevens van de verschillende leden zijn vermeld op bladzijde 44 resp. bladzijde 45.

De onderneming beschikt over systemen voor risicoanalyse en controle, en informeert de auditcommissie in haar vergadering via een update over de risico’s. De systemen functioneren naar behoren en de uitkomsten voor wat betreft de risico’s gaven in het afgelopen jaar geen reden tot bijzondere acties.

Door de veranderingen in de samenstelling van de Raad en het wisselen van het voorzitterschap, heeft het afgelopen jaar geen formele evaluatie plaatsgevonden van het functioneren van de Raad, noch van de individuele leden. Wel is het functioneren van de directie en van de individuele directieleden aan de orde geweest.

Per 1 januari 2012 is de samenstelling van de statutaire directie gewijzigd doordat de heer drs. L.J. Beyer is teruggetreden als statutair directeur. De heer Beyer vervult per die datum de functie van Financieel Directeur, verantwoordelijk voor Financiën, ICT en het MVO-beleid, alsmede de projecten die door hem worden aangestuurd. Met deze wijziging is drs. A.J. Bakker de statutair directeur van RAI Holding B.V. Met een hogere omzet en een substantiële winst heeft RAI Holding B.V., moedermaatschappij van Amsterdam RAI, een succesvol jaar achter de rug, zeker gezien de economisch onzekere tijden. Wij danken de directie, het management en medewerkers die met hun betrokkenheid, deskundigheid en inzet deze prestatie het afgelopen jaar hebben geleverd.

Amsterdam, 14 maart 2012

Raad van Commissarissen RAI Holding B.V. Ir. J.H.J. Mengelers, Voorzitter F.I.M. Houterman Prof. dr. A.J.M. Roobeek J.W.Th. van der Steen Dr. ir. J.R. Vermeulen RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

7

De toekomst van het RAI-complex Amsterdam RAI en gemeente Amsterdam (Dienst Zuidas) hebben gezamenlijk onderzoek gedaan naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de RAI op korte, middellange en lange termijn. In de ‘(Ruimtelijke) Toekomstvisie RAI’ die in het afgelopen jaar is uitgebracht in het kader van de ‘Structuurvisie Amsterdam 2040, economisch sterk en duurzaam’, wordt voor het RAI-complex ingezet op herontwikkeling en intensivering. In deze toekomstvisie is door Amsterdam RAI en gemeente Amsterdam gezamenlijk bepaald dat de RAI op de huidige locatie gevestigd blijft.

Een en ander heeft geleid tot een gezamenlijke toekomstvisie voor Amsterdam RAI. Deze visie richt zich op een duurzame ontwikkeling, het versterken van de relatie met de Zuidas, de versterking van de (internationale) positie van Amsterdam RAI en het intensiveren van het RAI-complex zowel fysiek als in het gebruik. Inzet van de ontwikkelingen is verdere verbetering van de kwaliteit en aansluiting met de omgeving in harmonie met de buurt.

In de Toekomstvisie komt ook de locatie voor een hotel aan de orde. De oorspronkelijk beoogde locatie was aan de Havenkom bij de Boerenwetering, aan de achterzijde van het RAI-complex. In de Toekomstvisie gaat de voorkeur uit naar de locatie aan de Europaboulevard tussen de RAI en station Amsterdam RAI. De locatie aan de Havenkom blijft een locatie met bouwpotentie voor een gebouw met publiek toegankelijke functies in de plint. Het gebouw zal minder hoog worden dan het eerder beoogde hotel op deze locatie.

In de Toekomstvisie komen een aantal nieuwe uitbreidingen voor. Het betreft de bouwpotentie voor een gebouw met kantooren congresfaciliteiten aan het Scheldeplein en voor een extra parkeergarage tussen het Hollandcomplex en de Parkhal.

Amsterdam RAI werkt in samenwerking met de gemeente Amsterdam (Dienst Zuidas) aan de uitwerking van deze plannen.

Strategie komende 5 jaar In het afgelopen jaar is geconstateerd dat het strategisch plan 2008-2013 al voor een belangrijk deel is gerealiseerd. Dit plan omvatte drie strategische speerpunten: meer internationaal werken, meer meters creëren en meer solutions bieden aan de klant. De verdere internationalisering blijkt uit het toegenomen aantal dagen per jaar dat de RAI in gebruik is voor internationale evenementen, dat er meer meters zijn gerealiseerd met de bouw van het Elicium en op het gebied van solutions kan het aanbieden van complete standconcepten worden genoemd.

Ondertussen zijn mobiel internet en social media stormachtig gegroeid, hetgeen de vraag heeft opgeroepen of en hoe beurzen en congressen net als mediabedrijven moeten transformeren. Bovendien vragen globalisering en de opkomst van Nieuwe Economische Grootmachten (China, India, Rusland, Brazilië) om een strategische visie op de kansen en bedreigingen voor Amsterdam RAI. De kasstroomprognose voor de komende jaren geeft bovendien ruimte voor nieuw beleid op deze belangrijke ontwikkelingen.

Tegen deze achtergrond heeft, met een brede betrokkenheid binnen de organisatie, het afgelopen jaar een herijking plaatsgevonden van de strategie. Onze droom is daarbij als volgt geformuleerd: ’Amsterdam RAI maakt de verbinding binnen de meest hoogwaardige communities en de doelstelling is een koploper te zijn die actief de internationale vakbeurs- en congresbusiness transformeert’. Het verbinden van de virtuele en de fysieke ontmoeting speelt daarin een belangrijke rol.

Deze herijkte strategie is een logisch vervolg op voorgaande strategieën. In 2012 zullen de nieuwe strategische programma’s worden doorvertaald in business- en communicatieplannen, waarna met de uitvoering een begin kan worden gemaakt.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

8

De faciliteiten van RAI Convention Centre Voor wat betreft de faciliteiten is de strategie van Amsterdam RAI erop gericht het bestaande terrein van 23 hectare flexibel en intensief te gebruiken om zoveel mogelijk netto verhuurbare vierkante meters te creëren, aangevuld met daarbij passende hoogwaardige faciliteiten Dit wordt behalve door uitbreidingen, zoals opgenomen in de Toekomstvisie RAI, ook gerealiseerd door het flexibel inzetbaar maken van de ruimten in de gebouwen en het buitenterrein.

Ook in 2011 is uit reacties en reserveringen van beurs- en congresorganisatoren gebleken dat het Elicium de aantrekkingskracht van Amsterdam RAI belangrijk heeft versterkt.

Gebouwen en terreinen

Investeringen en projecten in 2011 Het afgelopen jaar was de afdeling Bouw & Techniek actief met zo’n 60 bouwprojecten. De in totaal circa 3 10 miljoen aan investeringen zijn besteed aan projecten die vallen onder arbo & veiligheid, onderhoud, renovatie, duurzaamheid en kostenbesparing.

De belangrijkste investering in 2011 betrof de vernieuwing van de entree van de Europahal, precies 50 jaar na de bouw ervan.

Door de architectonische keuzes en flexibele inrichtingselementen heeft de vernieuwde entree haar open karakter terug.

De entree beschikt over een hoogwaardige, in het oog springende multifunctionele balie voor exposanten en bezoekers.

Aansluitend aan deze entree is een nieuw Grand Café ingericht dat sinds afgelopen september in gebruik is. Een noviteit in dit Grand Café is de grootste inpandige verticale tuin van Nederland.

De belangrijkste overige investeringen waren: • een nieuw Hospitality Crew Centre • de vernieuwde entree van het RAI Theater / Auditorium • brandwerende wanden in de parkeergarages.

Specifiek duurzame investeringen en projecten waren in 2011: • fase 2 van het aanbrengen van duurzame verlichting in de hallen • de start van de bouw van een warmtekrachtcentrale.

Informatie en Communicatie Technologie In het afgelopen jaar is in nauwe samenwerking met de klant en (OEM) leveranciers ten behoeve van organisatoren, exposanten, bezoekers en Amsterdam RAI zelf, onder meer het volgende gerealiseerd: • high density wifi & mass wifi, waardoor het aantal gelijktijdige gebruikers per hal is gestegen van circa 200 naar 2.000; • een state-of-the-art systeem voor bezoekersregistratie voor door de RAI of derden georganiseerde evenementen; • vergroting bedrijfszekerheid door vernieuwing en dubbel uitvoeren van diverse systemen, zowel voor wat betreft het hardware platform als de applicatiesoftware; • optimalisatie van het technisch beheer door vermindering van het aantal fysieke servers met behulp van virtualisatietechnologie, waardoor het platform beter beheersbaar is en het energieverbruik is afgenomen; • een Virtuele Desktop Infrastructuur als basis voor ‘het nieuwe werken’ en als voorbereiding op ‘bring your own device’ modellen voor de huidige generatie medewerkers; • het afronden van de installatie van het Event Business Management System (EBMS).

‘Veilige en gastvrije RAI’ Amsterdam RAI Convention Centre is één van Europa’s drukst bezette convention centres. Gedurende het jaar is de RAI een volcontinu bedrijf waar een grote en internationale diversiteit aan mensen en middelen elkaar kruisen en opvolgen. Met name de logistiek rondom opbouw en afbouw van beurzen kenmerkt zich door een grote dynamiek. Standbouwers en leveranciers moeten samen met organisatoren, exposanten en RAI-medewerkers tijdens de op- en afbouw hun weg vinden in een complexe werkomgeving. Veiligheidsregels moeten daarbij nauwgezet worden nageleefd om ongelukken en incidenten te voorkomen.

Amsterdam RAI houdt zich hierbij uiteraard aan de Nederlandse wet- en regelgeving, waarin de hallen worden gezien als bouwplaats, en neemt haar verantwoordelijkheid met heldere, adequate regels die voor iedereen begrijpelijk en uitvoerbaar zijn.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

9

In september 2011 is Amsterdam RAI, mede op verzoek van organisatoren en exposanten, gestart met een nieuwe aanpak rondom Veilig Werken tijdens de op- en afbouwactiviteiten bij evenementen. Naast het versterken van het veiligheidsbewustzijn zijn per 1 januari 2012 nieuwe veiligheidsregels ingevoerd die specifiek betrekking hebben op de toegang, het dragen van veiligheidsschoenen en van een veiligheidshelm, roken en het gebruik van alcohol en drugs, de nooduitgangen, de blusmiddelen, werken op hoogte, transport, jongeren, en materialen en gereedschappen.

Zo creëren we een ‘veilige en gastvrije RAI’ en wordt het belang van ieder individu gerespecteerd om in een veilige en verantwoorde omgeving te kunnen werken.

Services

Marketing & Innovation Om Amsterdam RAI Convention Centre op een gestructureerde manier (internationaal) in de markt te positioneren is in 2010 de nieuwe afdeling Marketing & Innovation (M&I) opgezet. In het afgelopen jaar heeft M&I via onderzoek de wensen van organisatoren, exposanten en bezoekers in kaart gebracht. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van een meerjarig marketingplan. Verder zijn op tal van punten de activiteiten op dit gebied geprofessionaliseerd.

Op online gebied zijn de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar: • de lancering van een RAI bezoekersapp en van de mobiele website van rai.nl en raitheater.nl; • de oplevering van een online aanvragentool; • een plan voor weboptimalisatie en social media; • de start van de primaire social media kanalen op Twitter, Facebook, Linkedin, YouTube en Foursquare i.s.m. Corporate Communicatie.

In oktober 2011 hebben Amsterdam RAI en KLM een meerjarencontract ondertekend. Hiermee bundelen zij hun krachten en maken het internationale beurzen, congressen, evenementen en hun bezoekers voordelig en aantrekkelijk om naar Amsterdam te komen. Verder zijn met NS afspraken gemaakt over een OV-solution voor evenementen van derden. Tijdens de Woonbeurs heeft hiervoor een pilot plaatsgevonden.

Exhibitor Services Amsterdam RAI Exhibitor Services ondersteunt exposanten bij hun voorbereidingen om de beursdeelname tot een succes te maken. Via een speciale webwinkel kunnen de exposanten producten en diensten online afnemen. De vraag naar deze service was in het afgelopen jaar ongekend hoog, hetgeen leidde tot een recordomzet. Een aantal zaken heeft bijgedragen aan dit succes: • een succesvolle 2011 editie van de AutoRAI; • de uniforme standbouw voor de eigen beurzen van RAI Exhibitions; • de verkoop van uniforme standbouw aan diverse beurzen van derden; • de implementatie van een nieuwe klantgerichte aanpak van de sales inspanning.

Catering & Hospitality In het operationele proces van Amsterdam RAI vormen catering en hospitality twee belangrijke pijlers. In de catering neemt conceptontwikkeling een belangrijke plaats in. Amsterdam RAI kan zelf de uitvoering verzorgen dan wel externe gespecialiseerde partijen inhuren. In alle gevallen voert Amsterdam RAI de regie over de uitvoering. Qua hospitality heeft Amsterdam RAI in 2011 met name geïnvesteerd in de uitstraling door de introductie van een nieuwe kledinglijn en een nieuwe ontvangstruimte voor flexkrachten.

ISO Certificering Belangrijke mijlpaal in het operationele proces van Amsterdam RAI was het behalen van het ISO-9001 certificaat bij Lloyds Register Quality Assurance. Dit certificaat garandeert onder meer dat alle aspecten van het primaire proces periodiek kritisch worden geëvalueerd en voldoen aan wettelijke richtlijnen en aan overeengekomen klantenverwachtingen.

Hospitality Crew Centre Met het in gebruik nemen van het Hospitality Crew Centre voor de flexkrachten is een meer dan volwaardige representatieve ontvangstruimte gecreëerd voor de mensen die tijdens de evenementen voor een gastvrije ontvangst van de bezoekers zorgen.

Tegelijk is ook een nieuwe kledinglijn geïntroduceerd voor het operationeel (flex)personeel.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

10

Duurzaamheid en herkomst van de producten Amsterdam RAI hecht veel waarde aan duurzaamheid en herkomst van de producten. Daartoe is in 2011 tijdens de Horti Fair een intentieverklaring ondertekend met City Farming, gericht op het dichtbij de gebruiker produceren van groenten. Sinds april 2011 serveert RAI Catering als eerste Convention Centre in Europa alleen nog maar 100% duurzame koffie. De jaarlijks geserveerde circa 1,5 miljoen koppen Tierra Intenso koffie worden nu gezet van versgemalen duurzame koffiebonen uit Honduras, Peru en Colombia.

Belangrijkste overige ontwikkelingen in 2011 De belangrijkste overige ontwikkelingen op cateringgebied waren in het afgelopen jaar: • Het in gebruik nemen en exploiteren van het vernieuwde restaurant Grand Café.

• De voedselveiligheidsaspecten en de HACCP-richtlijnen, die RAI Catering in de productiekeuken hanteert, zijn grondig doorgelicht en goed bevonden.

• Kennisdeling en uitwisselingsprogramma met Belgo catering, werkzaam in de top van de Belgische eventmarkt en gespecialiseerd in events met topkoks, exclusieve diners en themabijeenkomsten.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

11

Door Amsterdam RAI Exhibitions in 2011 georganiseerde evenementen In totaal heeft Amsterdam RAI Exhibitions in het afgelopen jaar 24 evenementen georganiseerd: 16 beurzen in het RAI-complex in Amsterdam, één nationale vakbeurs elders in Nederland en zeven internationale beurzen in het buitenland. Bij de beurzen in het eigen complex ging het om zes publieksbeurzen, vijf nationale vakbeurzen en vijf internationale evenementen. De in het buitenland georganiseerde beurzen genereerden een substantiële bijdrage aan het bedrijfsresultaat.

Bij Amsterdam RAI is de divisie Exhibitions verantwoordelijk voor de ontwikkeling van eigen beurstitels als matchmakers tussen bezoekers en exposanten. In totaal gaat het om zo’n 30 nationale en internationale consumenten- en vakbeurzen. De beurzen AutoRAI, AutovakRAI, BedrijfsautoRAI en Fietsvak worden in nauwe samenwerking met de RAI Vereniging georganiseerd.

Eersteklas evenementen Door duidelijke focus op eersteklas evenementen en grondige verdieping in de doelgroepen is Amsterdam RAI marktleider in een groot aantal sectoren: automotive, bouw & beveiliging, food, kunst, lifestyle, maritiem, professionele schoonmaak, remanufacturing, verkeer, watersport en water. Waar ook ter wereld, de focus ligt op het genereren van business voor onze exposanten, bezoekers, sponsoren en partners.

In vijf sectoren is Amsterdam RAI internationaal marktleider: professioneel schoonmaakonderhoud (ISSA/INTERCLEAN), verkeerstechnologie (Intertraffic), de internationale watersportindustrie (METS en het SuperYacht Pavilion), remanufacturing (ReMaTec) en watertechnologie (Aquatech en het congres Aquaterra).

Beurzen in 2011 In het RAI-complex in Amsterdam zijn door Amsterdam RAI zelf 16 beurzen georganiseerd: • zes publieksbeurzen: de AutoRAI, GoMotor, de Huishoudbeurs, de Negenmaandenbeurs, de HISWA en Art Amsterdam; • vijf nationale vakbeurzen: de Horecava, Safety & Security Amsterdam, AutovakRAI, Fleet Expo en Taxi Expo; • vijf internationale evenementen: ReMaTec, Aquatech Amsterdam en Aquaterra, METS en het SuperYacht Pavilion.

Buiten het RAI-complex organiseerde Amsterdam RAI Exhibitions in 2011 de FietsVAK in Rosmalen.

In het buitenland organiseerde Amsterdam RAI Exhibitions zeven internationale beurzen: Aquatech India, WQA Aquatech USA, Aquatech China, Intertraffic in Istanbul, China en India, en ISSA/INTERCLEAN CEE in Polen. Deze internationale spin off’s leverden gezamenlijk een substantiële, positieve bijdrage aan het resultaat van Amsterdam RAI.

Grootste publieksbeurzen van Nederland en internationale successen Alhoewel Amsterdam RAI zich in haar strategie primair richt op internationale, meerdaagse evenementen, vinden ook de grootste nationale publieksbeurzen in de RAI plaats. In 2011 waren dat zowel de tweejaarlijkse AutoRAI met ruim 270.000 bezoekers als de jaarlijkse Huishoudbeurs (inclusief Negenmaandenbeurs) met bijna 227.000 bezoekers.

Twee titels bij Amsterdam RAI Exhibitions maakten een belangwekkende ontwikkeling door. De vakbeurs voor de revisiesector ReMaTec beleefde haar doorbraak met een recordaantal exposanten en een bezoekerstoename van maar liefst 60%.

De internationale watervakbeurs Aquatech lanceerde met haar partners succesvol de International Water Week (IWW) in Amsterdam. In het kader van de IWW werden, naast Aquatech Amsterdam en het congres Aquaterra, negen congressen, een groot aantal seminars en excursies georganiseerd naar spraakmakende waterprojecten en installaties in Amsterdam en de rest van het land. Verder waren er uitgebreide activiteiten voor Young Water Professionals. Met steun van de Nederlandse overheid bezochten officiële internationale delegaties uit 40 landen de IWW.

Organisatie Om de efficiency te verhogen en verdere professionalisering te stimuleren zijn het afgelopen jaar alle administratieve taken in twee nieuwe afdelingen ondergebracht.

Na het vertrek van Henk Wielinga is Marieke Visser als eerste vrouwelijke directeur benoemd in het directieteam van RAI Exhibitions. Zij vervult de functie van directeur Marketing en Nationale Beurzen.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

12

Verhuur aan derden Naast de eigen beurstitels faciliteert Amsterdam RAI evenementen van derden. Het gaat om beurzen, congressen, corporate events en andere evenementen die in de hallen en het congrescentrum worden georganiseerd. Het multifunctionele congrescentrum wordt tevens verhuurd als RAI Theater voor theaterproducties.

In het afgelopen jaar zijn in de ruimten van Amsterdam RAI door derden 579 beurzen en congressen georganiseerd.

Daaronder ook een aantal grote internationale wetenschappelijke congressen. Verder werden de hallen verhuurd voor een aantal bijzondere voorstellingen en evenementen.

Bij Amsterdam RAI is de divisie Convention Centre verantwoordelijk voor verhuur aan derden.

Terugkerende evenementen in 2011 Beurzen

De qua omzet, aantallen exposanten en bezoekers belangrijkste terugkerende beurzen van derden waren in het afgelopen jaar: • I BC (International Broadcast Convention): meer dan 1.300 exposanten uit 160 landen presenteerden zich aan een recordaantal (50.000) professionals uit met name de radio- en tv-wereld; dat gebeurde in alle hallen van de RAI plus een groot aantal tijdelijke accommodaties op het buitenterrein.

• I S Europe (Integrated Systems Europe), dé vakbeurs voor de professionele audiovisuele markt. Uit meer dan 100 landen wereldwijd kwamen fabrikanten, distributeurs, integrators en IT managers naar Amsterdam. Integrated Systems Events heeft in 2011 een nieuw 5-jaarscontract getekend met Amsterdam RAI. • D e Woonbeurs 2011, de grootste consumentenbeurs op woongebied in Nederland. Ruim 70.000 bezoekers lieten zich adviseren, inspireren en informeren door driehonderd vooraanstaande en zorgvuldig geselecteerde woonmerken.

• D e PROVADA, hét jaarlijks ontmoetingspunt van de Nederlandse vastgoedbranche. Gedurende de drie beursdagen treffen bijna 23.000 ontwikkelaars, beleggers, consultants, financiers, eindgebruikers en gemeenten elkaar in een professionele omgeving om plannen, ideeën en visies met elkaar te delen.

• P LMA, de World of Private Label International Trade Show. PLMA helpt fabrikanten en retailers hun private label programma’s te ontwikkelen door nieuwe producten te vinden, nieuwe contacten te leggen en nieuwe ideeën te ontwikkelen.

• De tiende editie van de Miljonair Fair trok bijna 55.000 bezoekers.

• M et Jumping Amsterdam ondersteunt Amsterdam RAI de stad Amsterdam door het laten voortbestaan van dit oudste jaarlijks terugkerende internationale sportevenement van Amsterdam. Door de combinatie van topsport op wereldniveau, entertainment en een ’Amsterdams feestje’, trekt dit evenement jaarlijks uitverkochte tribunes.

Overige terugkerende evenementen van derden Andere terugkerende evenementen van derden waren onder meer het dansfestival Dirty Dutch en in december Holiday on Ice met Tropicana en The Passion Tour. In december heeft in het RAI Elicium de tweede editie plaatsgevonden van Green Today, het Sustainable Business Event. De realisatie van een modern, stijlvol, innovatief en inspirerend event op het gebied van duurzaam ondernemen lijkt hiermee een feit geworden. Verder is Strand Zuid al vele jaren een innovatief stadsstrand aan de achterzijde van het RAI-complex dat veel mensen trekt. In de wintermaanden wordt het door de pachter onder de naam Zuidpool getransformeerd in een winterse omgeving. Beide hebben in het afgelopen jaar weer veel bezoekers en feestelijke evenementen getrokken.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

13

Eenmalige evenementen 2011 Beurzen en congressen

Met name eenmalige grote, internationale medische congressen hebben in 2011 bijgedragen aan de resultaten van Amsterdam RAI. De belangrijkste waren: • D e European Respiratory Society (ERS), waar zo’n 22.000 specialisten op het gebied van ademhalingsaandoeningen bijeenkwamen.

• H et door de International Association for the study of Lung Cancer georganiseerde 14e World Conference of Lung Cancer, een van de grootste internationale bijeenkomsten van clinici en wetenschappers op dit gebied.

• The World Confederation for Physical Therapy (WCPT) van de organisatie die wereldwijd fysiotherapeuten vertegenwoordigt.

• The European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis (ECTRIMS).

Bijzondere eenmalige evenementen In 2011 zijn in het RAI-complex, naast de evenementen in het RAI Theater, nog een aantal bijzondere eenmalige evenementen georganiseerd. Veel aandacht trok de door Sotheby’s georganiseerde veiling van de erfstukken van koningin Juliana met in totaal tienduizend objecten, waar bieders uit de hele wereld op afkwamen. Hoewel de omzet uit corporate events al door een eerdere economische terugval sterk was verminderd hebben de verder verslechterende economische omstandigheden er wel toe geleid dat de omzet uit corporate events vrijwel geheel is weggevallen.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

14

Overige activiteiten en deelnemingen RAI Theater De grote zaal van het RAI Congrescentrum kan in zeer korte tijd worden getransformeerd in een sfeervol verlichte theaterzaal met de nieuwste audiovisuele technologie. RAI Theater biedt hier een programma dat de grootste nationale en internationale producties omvat. Het theater telt 1.750 zitplaatsen en is gemakkelijk bereikbaar met openbaar vervoer en met de auto. De garage direct onder het theater biedt ruime parkeerfaciliteiten.

De toegenomen concurrentie van Amsterdamse theaters, de BTW-verhoging en de afgenomen subsidies hadden een negatief effect op het aantal shows en bezoekers. In 2011 bood RAI Theater in totaal 74 shows die ruim 73.000 bezoekers trokken, een daling ten opzichte van 2010. Qua programmering lag de nadruk op feel good shows en kindervoorstellingen.

Een interessante ontwikkeling is dat tv-successen nu een live vervolg krijgen in het theater. Zo zorgde So You Think You Can Dance in januari 2011 en 2012 voor uitverkochte zalen. Verder richt RAI Theater zich nu ook op filmspecials. In 2011 leidde dat tot twee mooie Nederlandse filmpremières: de Heineken ontvoering en Nova Zembla (met koninklijk bezoek). Om deze laatste première mogelijk te maken is geïnvesteerd in een groot 3D-scherm.

Ook in 2012 verwacht RAI Theater verschillende premières op filmgebied. Dit jaar zal verder onder meer de Nederlandse Musical Première SHREK, de familieshow van Albert Verlinde Producties, lange tijd exclusief in het RAI Theater spelen. De première zal op 4 november plaatsvinden.

RAI Hotel & Travel Service Voor bezoekers van (meestal internationale) evenementen verzorgt RAI Hotel & Travel Service (RHTS) hotelreserveringen en aanvullende diensten zoals autohuur, transfers, excursies en het boeken van vluchten naar en van Amsterdam.

Het aantal via RHTS geboekte overnachtingen is het afgelopen jaar verder toegenomen. Het hoogtepunt voor RHTS was de maand september toen het aantal overnachtingen uitkwam boven de 100.000, een historisch maandrecord. Dit was te danken aan twee grote internationale congressen die kort na elkaar werden gehouden, eerst de International Broadcasting Convention (IBC) en vervolgens de European Respiratory Society (ERS).

Het naar Amsterdam halen van dergelijke grote internationale evenementen wordt door de organisatoren steeds sterker afhankelijk gesteld van de beschikbaarheid van voldoende hotelkamers tegen ruim van tevoren vastgestelde aantrekkelijke prijzen. Het is verheugend dat in het afgelopen jaar is gebleken dat dankzij de goede samenwerking met de hotellerie Amsterdam en Schiphol aan deze eis kon worden voldaan.

Op dezelfde wijze worden ook momenteel de voorbereidingen getroffen voor het in 2013 in Amsterdam RAI te houden European Society of Cardiology Congress (ESC). Met ESC zal Amsterdam RAI voor het eerst sinds 2000 weer het grootste ’rondreizende’ medische wetenschappelijke congres in Europa in Amsterdam faciliteren.

RAI Langfords B.V. (100% deelneming) RAI Langfords is als uitgever met tien vaktitels actief in drie b2b-segmenten, de autobranche, de grafische branche en de horecasector. Met bladen, websites, nieuwsbrieven en videojournaals, heeft RAI Langfords zich in 2011 verder ontwikkeld tot partner in business to business media.

RAI Langfords exploiteert de banensite Jobmotive, die met een gemiddelde van 600 nieuwe vacatures per maand de belangrijkste vacaturesite in de Nederlandse autobranche is. RAI Langfords is zich in 2011 verder gaan begeven op het pad van minicongressen, waaronder het dealerholding- en autoschadecongres. Verder richt zij zich sinds 2011 ook op producties voor specifieke doelgroepen, zoals de Autokompas diagnosetest. Dit gebeurt in samenwerking met leveranciers en experts uit het werkveld.

Het afgelopen jaar heeft RAI Langfords veel initiatieven ondernomen in het distribueren van nieuws via de digitale weg, waaronder sociale media. RAI Langfords is in 2011 verder ingericht om haar nieuws via alle vormen van nieuwe media te verspreiden. Deze initiatieven hebben ertoe geleid dat RAI Langfords zich certified partner van YouTube mag noemen.

De samenwerking en synergie met RAI Exhibitions heeft in 2011 een duidelijk vervolg gekregen. Niet alleen verzorgt zij het belangrijke ‘biersegment’ op de Horecava met ’Proeven met Proost’, maar ook worden de automotive beurstitels continu ondersteund met achtergrondinformatie in de verschillende RAI Langfords-media.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

15

Het jaar 2011 was voor RAI Langfords door de verslechterde economische omstandigheden een moeilijk jaar. Alhoewel de inkomsten uit abonnementen licht groeiden, daalden de advertentie-inkomsten. Per saldo was het totale resultaat van RAI Langfords negatief. Het is te verwachten dat met de cross mediale initiatieven, het resultaat in 2012 zal verbeteren.

MECC Maastricht (75%-belang) Voor MECC Maastricht waren de verslechterde economische omstandigheden het afgelopen jaar duidelijk voelbaar in de resultaten. Bovendien drukken de gebouwgebonden kosten, voor een beurs- en congresgebouw met de beperkte marktpotentie van een stad als Maastricht, relatief zwaar op de exploitatie.

Zeven eigen beurzen stonden in 2011 op de agenda en met uitzondering van Interclassics / Topmobiel hadden deze alle te kampen met tegenvallende resultaten. Ook voor de verhuurportefeuille was de economische crisis duidelijk merkbaar. De omzet uit zaal- en halverhuur en de bijkomende omzet bleven achter bij 2010. Een en ander resulteerde voor MECC Maastricht opnieuw in een negatief bedrijfsresultaat. Dit heeft ertoe geleid dat maatregelen zijn genomen om met steun van Amsterdam RAI de kosten structureel te verlagen. Daartoe worden onder meer de stafdiensten zoveel mogelijk geïntegreerd met die van Amsterdam RAI. Samen met Amsterdam RAI is inmiddels ook een programma ontwikkeld om de commerciële slagkracht van MECC Maastricht te vergroten. Het MECC gaat daarmee een nieuwe fase in, waarbij de koers die het afgelopen jaar is ingeslagen een goede basis vormt. Voor René Hanssen was dit het moment om na zes jaar als directeur afscheid te nemen en nieuw management de ruimte te geven om het beleid verder vorm te geven. Per 1 maart 2012 is Eric Broekaart aangesteld als nieuwe directeur van MECC Maastricht.

Een lichtpunt was het afgelopen jaar de TEFAF Maastricht, algemeen erkend als de meest invloedrijke kunstbeurs ter wereld en een belangrijke bestemming voor zowel de serieuze particuliere verzamelaars als de musea. De 24e editie werd bezocht door 181 musea uit 20 verschillende landen en trok meer dan 73.000 bezoekers uit 55 landen. Positief is ook dat belangrijke congressen als VNSG en NVVP na een afwezigheid in 2011 hun voorkeur voor MECC Maastricht hebben bekrachtigd met een meerjarenovereenkomst.

Verder werd in 2010 al de toegevoegde waarde van het MECC door stakeholders zoals de gemeente Maastricht, de provincie Limburg, het Academisch Ziekenhuis en Universiteit Maastricht steeds duidelijker onderschreven. In 2011 zijn de gezamenlijke uitgangspunten voor Health Campus verder geconcretiseerd. Een werkgroep die alle belanghebbenden vertegenwoordigt, heeft de opdracht gekregen om al voor 2012 nieuwe beursconcepten te ontwikkelen en beurscongressen te acquireren op de speerpunten van Universiteit en AZM. In het verlengde daarvan is met Universiteit Maastricht een 5-jaarsovereenkomst gesloten waarbij het MECC als voorkeurslocatie fungeert voor de Universiteit. Dit draagt bij tot een gedegen fundering van de business voor de komende jaren.

Inmiddels zijn in de eigen portfolio duidelijke keuzes gemaakt. Met niet-renderende titels, waar op grond van marktonderzoek geen verbeteringen zijn te verwachten, wordt gestopt. Daarentegen zijn er nieuwe initiatieven die in de lijn liggen van de strategische koers van MECC Maastricht, met name in relatie tot de ontwikkelingen van Maastricht Health Campus. De verwachting is dat in 2012 een einde komt aan de dalende omzet tendens van de afgelopen jaren en dat door enige omzetgroei en verdere kostenvermindering het resultaat weer positief zal kunnen zijn

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

16

Verantwoord ondernemen Amsterdam RAI heeft in haar activiteiten een internationale focus en heeft daarbij de ambitie om in de congres- en evenementenindustrie in Europa koploper te zijn op het gebied van duurzaamheid.

Maatschappelijke belang In haar zakelijke beslissingen houdt Amsterdam RAI al lang rekening met het maatschappelijke belang voor de stad en de regio, met specifieke aandacht voor de sociale en ecologische effecten. Amsterdam RAI streeft daarom naar het creëren van duurzame waarde in een veilige, gezonde en milieuvriendelijke omgeving voor medewerkers, gebruikers en omwonenden. Met het benoemen van ‘RAI behaalt duurzaam resultaat’ tot officiële kernwaarde, borgt Amsterdam RAI op ondubbelzinnige wijze haar duurzaamheidsbeleid in de organisatie.

Uitvoering duurzaamheidsbeleid in 2011 De uitvoering van het duurzaamheidsbeleid leidde in het afgelopen jaar onder meer tot: • een sterke toename (tot circa 70.000) van het aantal bezoekers van de eigen evenementen dat gebruik maakt van de NS deal; inmiddels is deze deal ook toegepast bij enkele evenementen van derden (de Woonbeurs en Horti Fair); • de lancering van een groen beurspakket op de Huishoudbeurs 2011; • een aantal nieuwe stappen bij RAI Catering met betrekking tot de duurzaamheid en herkomst van de producten; • de vervanging in acht hallen, verschillende kantoorgebieden en verkeersgebieden van de armaturen door een energiezuinige variant. Het ombouwen levert naast energiebesparing ook verhoging van arbeidsmarktparticipatie op door samenwerking met de lokale sociale werkplaats; • het verder terugdringen van het papiergebruik. Dit gebeurt door het inschrijven op beurzen door exposanten online mogelijk te maken en deze inschrijvingen ook volledig digitaal te verwerken. Ruim een kwart van de uitgaande facturen naar exposanten wordt nu ook elektronisch verzonden.

Daarnaast zijn de formulieren voor de aanvraag van barters, kortingen en credits gedigitaliseerd. Ook bij RAI Hotel & Travel Service (RHTS) is het papierverbruik verder verminderd. RHTS heeft alle hotelpartners, reserveringsbrieven, contracten en (commissie)facturen gedigitaliseerd.

Maatschappelijke betrokkenheid Al vele jaren ondersteunen Amsterdam RAI en haar medewerkers AMREF Flying Doctors en de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC in een constructieve en inspirerende samenwerking.

Het afgelopen jaar zijn de afdelingen Hospitality, Front Office en Facilities, onderdeel van Services Management, de samenwerking aangegaan met ‘Emma at Work’ (www.emma-at-work.nl) om jongeren met een chronische ziekte of handicap de mogelijkheid te geven om door middel van een vakantie- of bijbaan werkervaring op te doen.

Verder heeft de deelname door een tiental RAI-medewerkers aan de Kenya Classic van AMREF Flying Doctors meer dan 3 80.000 opgeleverd. De deelnemers werden gesponsord door leveranciers, collega’s, familie en kennissen.

Na de introductie van een nieuwe kledinglijn voor het operationeel (flex)personeel is de kleding van de oude kledinglijn geschikt gemaakt voor hergebruik en geschonken aan een restaurant in Slovenië dat wordt gerund door mindervaliden. > Meer informatie in het duurzaamheidsverslag

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

17

Organisatie en medewerkers Het succes van Amsterdam RAI wordt in hoge mate bepaald door de deskundigheid, creativiteit en inzet van de medewerkers, met als ultieme factor de wijze waarop het gastheerschap wordt vervuld en beursconcepten creatief worden doorontwikkeld. Na diverse wijzigingen in de organisatiestructuur in voorgaande jaren is in 2011 veel aandacht besteed aan de borging van de veranderingen en het optimaal laten functioneren van de nieuwe teams.

Zo zijn nieuwe afdelingen binnen de divisies Convention Centre en Exhibitions ondersteund op persoonlijke ontwikkeling en leiderschapsontwikkeling.

In aansluiting op een belangrijk aspect van de Amsterdam RAI strategie, te weten ‘meer waarde creëren per vierkante meter’, is het afgelopen jaar onder meer focus gelegd op de ambities van de medewerkers en de wijze waarop zij hun manier van werken willen inrichten om maximaal bij te dragen aan de doelstellingen van Amsterdam RAI. Dit wordt nader ingevuld in het project ‘Het Nieuwe Werken’. Verder zal Amsterdam RAI zich in 2012 organisatorisch voorbereiden op de nieuwe strategie, vooral met betrekking tot de gewenste verbinding tussen de fysieke en virtuele wereld.

Het Nieuwe Werken Uitgangspunt voor Het Nieuwe Werken is dat deze past bij de strategie van Amsterdam RAI en dat strategie en manier van werken elkaar versterken. Daartoe is allereerst een duidelijke definiëring ontwikkeld van de gewenste managementstijl en is een daarbij behorend programma gestart voor gedragsverandering. In 2011 is invulling gegeven aan de volgende thema’s: Sturing & Ruimte, Flexibel werken, Lerend Vermogen, en Visie op de virtuele organisatie. De divisie Exhibitions is inmiddels gestart met een pilot voor een nieuw kantoorconcept waarmee volledig flexibel werken mogelijk is.

Convention Centre: optimaal klantgericht De in 2010 ingezette herstructurering van de afdelingen binnen Convention Centre, om daarmee de efficiency en de kwaliteit van de dienstverlening rond de evenementen te optimaliseren, is in 2011 afgerond. De laatste overheveling van activiteiten, onder meer van het bedrijfsonderdeel Commercie naar het onderdeel Productie, heeft plaatsgevonden. Met de nieuwe organisatie blijkt klantgericht werken in alle fasen beter te kunnen verlopen en worden de medewerkers zoveel mogelijk op hun competenties ingezet.

Exhibitions: organisatie op volle sterkte Het afgelopen jaar heeft de divisie Exhibitions verder onderzoek gedaan naar de vraag welke activiteiten het beste in de beursteams kunnen plaatsvinden en welke werkzaamheden beter vanuit een centrale afdeling kunnen worden verricht ten behoeve van de beursteams. Voor de promotie van de RAI-beurzen is inmiddels binnen de communicatieafdeling de afdeling Media Performance, Production & Planning (MP3) opgericht. De organisatie van RAI Exhibitions draait inmiddels op volle sterkte, onder meer dankzij het succesvol inrichten van de nieuwe afdeling Centrale Administratie RAI Exhibitions (CARE), veranderingen bij de afdeling Marketing Services die het lerend vermogen en de efficiency ten goede komen, het rechtstreeks schakelen van Operations met Convention Centre en de succesvolle acties van de afdeling Partnerships & Media Solutions.

Diversiteit Het programma voor meer diversiteit in het directieteam heeft afgelopen jaar meer vorm gekregen door de benoeming van Marieke Visser als directeur Marketing en Nationale Beurzen voor Exhibitions. Daarnaast heeft het wisselend deelnemen door vrouwelijke managers aan het directieoverleg en het managementoverleg de diversiteit in de top versterkt. Verder is het diversiteitsbeleid ingevuld door als standaard te stellen dat er minimaal één vrouw en minimaal één persoon van de zogenaamde ‘Y-generatie’ (na 1980 geboren) deel uitmaken van werk-, project en stuurgroepen .

Medewerkerstevredenheid Aan de uitkomsten van het in 2010 gehouden MTO onderzoek is in 2011 volop aandacht besteed. Dit heeft zich primair gericht op werkdruk en efficiëntie, persoonlijke ontwikkeling, het beloningsysteem en de arbeidsomstandigheden. Daarnaast is er door alle medewerkers invulling gegeven aan het speerpunt ‘Van buiten naar binnen’, een inspirerend traject dat erop gericht is best practices van andere organisaties daar waar mogelijk te vertalen naar concrete toepassingen binnen Amsterdam RAI.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

18

Aantal medewerkers Eind 2011 bedroeg het aantal vaste medewerkers uitgedrukt in fte’s 491,5 (2010: 482,5). Dit aantal kan als volgt worden uitgesplitst: • Amsterdam RAI B.V

398,0 (2010: 383,0) • RAI Langfords B.V.

34,4 (2010: 36,0) • MECC B.V.

59,1 (2010: 63,5) Voor de komende jaren verwachten wij een stabiel of licht groeiend bestand aan vaste medewerkers en, dankzij de groei van de internationale evenementen, een toename van de indirecte werkgelegenheid.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

19

Risico’s en risicobeheersing Amsterdam RAI beschikt over systemen voor risicoanalyse en controle, en informeert de auditcommissie in elke vergadering via een update over de risico’s. De onderneming onderscheidt strategische, operationele en financiële / administratieve risico’s. Strategische risico’s zijn verbonden aan gebeurtenissen die de positie van de onderneming structureel kunnen ondermijnen. Operationele risico’s zijn direct verbonden aan de bedrijfsactiviteiten en financiële / administratieve risico’s zijn verbonden aan de ontwikkelingen op de financiële markten en het financieel en administratief management.

Strategische risico’s

Exploitatierisico eigen beurzen Het exploitatierisico van eigen evenementen is gerelateerd aan de belangstelling van exposanten en bezoekers en wordt beïnvloed door de economische omstandigheden. Het grootste risico is het wegvallen van een of meer grote, eigen titels. Dit risico wordt beperkt doordat voor elk van de eigen evenementen vaste, gespecialiseerde teams actief zijn die veel kennis van en contacten hebben in de betrokken markten waardoor ze tijdig op de hoogte zijn van alle voor het evenement relevante ontwikkelingen en daardoor in staat zijn altijd belangrijke exposanten te laten participeren. Geavanceerde database marketing draagt ertoe bij dat het risico van tegenvallende bezoekersaantallen wordt beperkt. In een enkel geval wordt door een externe audit een ‘healthcheck’ op een evenement gehouden.

Verhuurbaarheid aan derden Het risico van verhuurbaarheid van ruimten aan derden wordt eveneens beïnvloed door economische omstandigheden.

Gestructureerde en actieve marketing beperkt dit risico. Daarbij speelt ook dat door de investeringen in ‘upgrading’ van het complex en door de uitbreiding met het RAI Elicium, de aantrekkelijkheid van het RAI-complex sterk is toegenomen hetgeen de verhuurbaarheid duidelijk ten goede is gekomen.

Parkeervoorzieningen en bereikbaarheid De verkeersstromen ten tijde van de grote publieksevenementen brengen het risico met zich mee dat Amsterdam RAI moeilijk bereikbaar wordt en te weinig parkeerplaatsen heeft. Dit risico wordt zoveel mogelijk beperkt door het openbaar vervoer te stimuleren (op beursdagen tegen gereduceerd tarief reizen van en naar Amsterdam RAI op vertoon van een combiticket). In 2011 is hieraan veel aandacht besteed. Tijdens beurzen waarbij veel bezoekersverkeer wordt verwacht, geldt een gedifferentieerd prijstarief. Het beoogde resultaat is het ontmoedigen van autogebruik door het parkeren op externe terreinen prijsaantrekkelijker te maken, waardoor de verkeersdruk rond het complex vermindert. Verder worden de risico’s beperkt door adequate bewegwijzering op de openbare weg, door instructies aan chauffeurs (taxi’s, vrachtwagens, bussen) en door de inzet van verkeersbegeleiders.

De nieuw te ontwikkelen parkeergarage tussen het Hollandcomplex en de Parkhal die in de (Ruimtelijke) Toekomstvisie RAI is opgenomen, zal de parkeerdruk op de omgeving doen verminderen, onder meer doordat deze parkeergarage ter vervanging dient van parkeerterreinen tegenover en verderaf gelegen van de RAI, waarvan in het verleden gebruik gemaakt werd. Voor en na de evenementen geldt een ‘bufferregeling’ voor opbouw- en demontageverkeer. Vrachtautochauffeurs registreren zich op een extern terrein en rijden daarna op afroep naar het RAI-complex.

Risico’s bij deelnemingen Amsterdam RAI heeft de zeggenschap om maatregelen te nemen in geval de ontwikkeling bij de deelnemingen daarom vraagt.

Zo is het afgelopen jaar bij RAI Langfords in overleg met het management invulling gegeven aan verregaande kostenreductie en verhoogde control en support. Ook bij MECC Maastricht is in 2011 besloten tot ingrepen in de organisatie om de winstgevendheid te herstellen.

Beveiligingsrisico’s In de afgelopen paar jaar heeft Amsterdam RAI uitvoering gegeven aan een Security Project wat onder meer heeft geleid tot de instelling van een Safety & Security Board en tal van aanbevelingen op het gebied van organisatie en investeringen in beveiligingssystemen om het veiligheidsbeleid verder te verbeteren en efficiënter te maken. Deze zijn het afgelopen jaar doorgevoerd.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

20

Operationele risico’s Arbeidsomstandigheden

De risico’s op het gebied van de arbeidsomstandigheden worden bij Amsterdam RAI, conform de eisen in de Arbowet, periodiek geanalyseerd middels een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E), gevolgd door plannen van aanpak om een voor de medewerkers ‘veilige RAI’ te realiseren. Amsterdam RAI is in 2011 als eerste in Nederland naar aanleiding van verzoeken van internationale beursorganisatoren, gestart met een nieuwe aanpak van ’Veilig Werken’ tijdens de op- en afbouwactiviteiten ten behoeve van de evenementen. Dit heeft per 1 januari 2012 geleid tot nieuwe veiligheidsregels, die de volgende 10 basis veiligheidsvoorschriften bevatten: de geregistreerde toegang, het dragen van veiligheidsschoenen en veiligheidshelm, rookverbod en het verbod van gebruik van alcohol en drugs, de vrije nooduitgangen, instructie blusmiddelen, voorschriften voor het werken op hoogte en transport, toegangverbod voor jongeren en het voorgeschreven gebruik van gecertificeerde materialen en gereedschappen.

Bouwrisico’s stands en paviljoens Amsterdam RAI, de gemeente Amsterdam en het Stadsdeel Zuideramstel hebben in 2010 een convenant over een pilotproject getekend waarbij de RAI als eerste private onderneming in Nederland evenementgerelateerde vergunningen mag verstrekken aan organisatoren en exposanten en eigen controles mag verrichten op de verstrekte vergunningen. Een eventmanager signaleert, een vergunningenofficer controleert. Begin 2011 is de pilot omgezet in een convent met een looptijd van vijf jaar.

Een belangrijke verbetering is dat vanwege de volledigheidscontrole die door de vergunningendesk tijdens opbouwwerkzaamheden wordt uitgevoerd, de volledigheid van het aantal benodigde vergunningen in de nieuwe aanpak, is gegarandeerd.

Overige operationele risico’s • Legionella Amsterdam RAI heeft per 1 januari 2012 een nieuw beheersplan voor legionella op basis waarvan onder meer op structurele en periodieke basis monsters worden onderzocht op legionella. Naar aanleiding van de uitkomsten worden zo nodig aanpassingen gepleegd in de vorm van omlegging of behandeling van (koud)waterleidingbuizen. Daarnaast wordt vanuit het beheersplan continu gekeken naar technische oplossingen om de installatie zo aan te passen dat de risico’s verder worden verminderd en de beheersmaatregelen kunnen worden vereenvoudigd of overbodig worden.

• Schadelijke stoffen Alle schadelijke stoffen zijn geïnventariseerd en conform de milieurichtlijnen van de Dienst Milieu & Bouwtoezicht opgeslagen in daarvoor gecreëerde en ingerichte locaties. Amsterdam RAI biedt tevens een voorziening waarbij tijdens evenementgebonden activiteiten van derden gevaarlijke stoffen kunnen worden achtergelaten, die worden afgevoerd door gecertificeerde afvalvervoerders.

• Hygiëne en voedsel Alle levensmiddelenbedrijven in Nederland dienen een aantoonbaar voedselveiligheidssysteem te hanteren op basis van de HACCP principes, conform de Verordening (EG) nr. 852/2004 inzake levensmiddelenhygiëne. Bedrijven kunnen hiervoor een hygiënecode gebruiken die door een brancheorganisatie is opgesteld en door de overheid goedgekeurd. Amsterdam RAI conformeert zich aan de Hygiënecode voor de Horeca.

• Uitvallen Eventnet voor exposanten Alle componenten van het Eventnet zijn nu dubbel uitgevoerd. De beheerapparatuur is het afgelopen jaar verder verbeterd.

• Crowd control (bijv. bij brand) De ingangscontrole is nu volledig afgestemd op het aantal bezoekers, de looproutes geoptimaliseerd en een nieuw ontruimingsplan ontwikkeld.

• Bezit van contant geld De hieraan verbonden risico’s worden met succes beperkt door het zoveel mogelijk stimuleren van ‘plastic’ betalen.

Voorts is in 2011 geconcludeerd dat het uitvallen van operationele ICT-systemen van de eigen organisatie niet essentieel is voor het uitvoeren van een evenement. Voor wat betreft de productaansprakelijkheid zijn de leveringsvoorwaarden van de leveranciers afgestemd met de inkoop- en verkoopvoorwaarden van de RAI.

Financiële risico’s De belangrijkste parameters die de winstgevendheid van Amsterdam RAI bepalen zijn prijsniveau en bezettingsgraad. Voor de bezettingsgraad wordt jaarlijks voor de komende drie tot vijf jaar een prognose opgesteld die leidend is voor de verkoopinspanningen. Het prijsniveau wordt extern gebenchmarkt en jaarlijks vastgesteld.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

21

Financieringsrisico Voor de financierbaarheid van de onderneming is het van belang dat Amsterdam RAI een heldere strategie heeft, in staat is gedurende een aantal jaren aaneen winstgevend te zijn en op de balans een gezonde verhouding eigen / vreemd vermogen toont. Van belang is ook dat Amsterdam RAI bij plotseling negatieve omstandigheden zoals bij de recente crisis, door tijdig in te grijpen in de kosten, kan voorkomen dat de financiële gezondheid van de onderneming wordt aangetast. Met de bank wordt al vele jaren een open en constructieve relatie onderhouden. Amsterdam RAI voldoet ruimschoots aan de door de bank gestelde voorwaarden.

Renterisico Het renterisico op de langlopende leningen is afgedekt door een renteswap, waarvan looptijd en omvang gelijk loopt met de hoofdsom. De rente op de rekening-courant volgt Euribor tarieven; het renterisico daarvan is vanwege de beperktere omvang van deze schuld aanvaardbaar.

Valutarisico Het merendeel van de omzet wordt gefactureerd en ontvangen in euro’s. Wanneer posities ontstaan in vreemde valuta worden deze direct omgewisseld in euro’s. In het geval van buitenlandse activiteiten wordt het valutarisico van de omzet voor een deel gecompenseerd door kosten in diezelfde valuta.

Debiteurenrisico In de algemene voorwaarden is opgenomen dat de in rekening gebrachte huurbedragen voorafgaand aan het evenement betaald dienen te zijn. Vorderingen die tijdens het evenement ontstaan worden zoveel mogelijk direct geïnd. Een online systeem waarborgt dagelijks eventuele achterstanden.

Ultimo 2011 bedroeg de debiteurenstand 3 22,8 miljoen; een groot deel daarvan (3 9,8 miljoen) heeft betrekking op toekomstige evenementen waarvan het risico van oninbaarheid beperkt is.

Kostenrisico’s In 2010 is besloten tot het inwinnen van extern advies betreffende de collectieve pensioenverzekering en het risico van indexatieclaims. Via mediation is inmiddels overleg met de inactieven opgestart om een compromis te bereiken.

Voor wat betreft het risico van een extreme verhoging van de erfpacht voor het Europacomplex geldt dat de onderhandelingen hierover met gemeente Amsterdam in 2011 een bevredigend resultaat hebben opgeleverd.

Waarderingsrisico Bij het opstellen van de jaarrekening vinden evaluaties plaats van de waarderingen van (vaste) activa en deelnemingen.

Dit heeft in 2011 geleid tot het besluit 3 0,3 miljoen op de geactiveerde tijdschrifttitels van RAI Langfords af te waarderen.

Administratieve organisatie Amsterdam RAI maakt gebruik van elektronische gegevensverwerking binnen een geautomatiseerd geïntegreerd centraal informatiesysteem waarin de control-functie is verankerd. Amsterdam RAI beoogt de betrouwbaarheid en continuïteit van de automatiseringsorganisatie en geautomatiseerde gegevensverwerking te garanderen met diverse preventieve en repressieve maatregelen. Deze zijn gericht op het waarborgen van de integriteit, exclusiviteit, beschikbaarheid en controleerbaarheid van de automatische gegevensverwerking en -opslag. De toegang tot het geautomatiseerd informatiesysteem is gerelateerd aan functies. Opdrachten en betalingen vinden boven bepaalde grenzen alleen plaats op basis van het vier-ogen-principe. Dagelijks worden back-ups vervaardigd van de databestanden. Een en ander wordt jaarlijks door de externe accountant getoetst.

Financial control Via een adequaat management informatie systeem, wordt maandelijks per activiteit en per project de financiële voortgang gemonitord. Deze actuele gegevens, gecombineerd met de verwachtingen voor de komende vijf kwartalen, resulteren in een zogenaamde Rolling Forecast die per divisie met de directie wordt besproken. Naar aanleiding van de Rolling Forecast bespreking kunnen maatregelen worden genomen om ontwikkelingen bij te sturen. Naast deze Rolling Forecast wordt jaarlijks een Contourennota opgesteld waarin de verwachtingen voor de komende vijf jaar worden beschreven. Deze nota wordt besproken in de Raad van Commissarissen en vormt de basis voor het lange termijn financieringsplan.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

22

Financiële resultaten en vooruitzichten In 2011 heeft RAI Holding B.V. een netto-omzet behaald van 5 133,9 miljoen, 7,1% meer dan de 5 125,0 miljoen in 2010 en 23,8% meer dan het qua evenementenkalender meer vergelijkbare 2009. De omzetstijging is onder meer te danken aan de in het afgelopen jaar gehouden (tweejaarlijkse) AutoRAI en aan het succes van door Amsterdam RAI zelf en derden georganiseerde internationale beurzen en congressen. Het afgelopen jaar was het Convention Centre van Amsterdam RAI 264 beursdagen in gebruik voor internationale evenementen.

De kosten zijn in 2011 met 10,7% gestegen tot 5 125,6 miljoen. Deze kostenstijging is vooral veroorzaakt door een toename van de omzetgerelateerde kosten. Het bedrijfsresultaat kwam uit op 5 8,3 miljoen (2010: 5 11,6 miljoen).

Na aftrek van rentelasten en belastingen bedroeg de nettowinst 5 3,4 miljoen (2010: 5 5,7 miljoen). Het resultaat van de deelnemingen in RAI Langfords B.V. en Maastrichts Expositie- en Congrescentrum (MECC) B.V. was nog negatief.

Doordat Amsterdam RAI in de even jaren een andere portefeuille van evenementen kent met daarbij behorende omzet- en kostenstructuur, moet voor een goed vergelijk het resultaat van 2011 met dat van 2009 worden vergeleken. Doordat het bedrijfsresultaat als percentage van de omzet gestegen is van 4,1% in 2009 naar 6,2% in 2011, kan geconcludeerd worden dat 2011 een sterk verbeterd resultaat laat zien t.o.v. het vergelijkbare jaar 2009.

Financiële kerngegevens afgelopen 5 jaar

2011

2010

2009

2008

2007

Omzet 133,9 125,0 108,2 123,5 127,8 Bedrijfsresultaat*) 8,3 11,6 4,4 10,9 12,5 Nettoresultaat*) 3,4 5,7 0,2 5,3 7,3 Groepsvermogen 77,9 76,5 70,9 72,6 69,2 Balanstotaal 205,4 208,0 210,6 206,7 183,6 Voorzieningen 4,8 5,0 4,1 2,9 2,8 Netto-investeringen**) 10,3 6,6 17,8 38,6 22,2

*) inclusief resultaat verkoop deelnemingen **) gebouwen, installaties en inventaris

Ratio’s: Bedrijfsresultaat in % van de omzet 6,2% 9,3% 4,1% 8,8% 9,8% Solvabiliteit 37,9% 36,8% 33,7% 35,1% 37,7%

Omzet De spreiding van de omzet is als volgt (in miljoenen euro’s, in % van de omzet):

2011

%

2010

%

2009

%

2008

%

Door Amsterdam RAI en MECC georganiseerde evenementen Verhuur aan derden Catering Uitgeven vakbladen Overige* Totaal

53,6 40,0% 48,5 38,8% 34,1 31,5% 46,6 37,7% 23,5 17,6% 21,6 17,3% 26,4 24,4% 23,7 19,2% 18,1 13,5% 17,5 14,0% 14,1 13,0% 13,6 11,0% 4,3 3,2% 5,0 4,0% 5,3 4,9% 6,8 5,5% 34,4 25,7% 32,4 25,9% 28,3 26,2% 32,8 26,6% 133,9 100,0% 125,0 100,0% 108,2 100,0% 123,5 100,0%

* betreft onder meer hotelcommissies en facility services

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Verslag van de directie

23

Kosten en afschrijvingen In 2011 zijn de kosten met 10,7% gestegen van 3 113,4 miljoen naar 3 125,6 miljoen. Deze stijging hangt vooral samen met een stijging van omzetgebonden (externe) kosten. De afschrijvingskosten zijn in het afgelopen jaar uitgekomen op 3 14,8 miljoen (2010: 3 15,1 miljoen, inclusief een extra afschrijving op twee vakbladtitels van RAI Langfords).

Investeringen In het afgelopen jaar is voor 3 10,3 miljoen geïnvesteerd in gebouwen, installaties en inventaris. Daarnaast is voor 3 1,0 miljoen geïnvesteerd in informatietechnologie. De investeringen die in 2011 zijn gedaan, zijn gefinancierd uit de kasstroom.

Financieringskosten De rentelasten bedroegen 3 3,7 miljoen, een afname van 5,8% ten opzichte van 2010. Deze afname is vooral het gevolg van aflossing van leningen en een lager beroep op bankkrediet. Het in het voorgaande jaar verscherpte kosten- en cashmanagement is voortgezet, mede waardoor de met de bank afgesproken ratio’s werden gehaald. De verhouding eigen / vreemd vermogen kwam uit op 61% (2010: 58%) en kan als gezond worden gekwalificeerd.

Dividendbeleid Conform het geldende dividendbeleid wordt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voorgesteld een dividend uit te keren van 5 2,0 miljoen. In het kader van het voor de toekomst nieuw vast te stellen dividendbeleid zal onderzocht moeten worden of een dividendpercentage in de orde van 60% (dividend uitgedrukt als percentage van het nettoresultaat), in het licht van de ambities van Amsterdam RAI, wel voldoende ruimte geeft voor een evenwichtige groei van de reserve.

Vooruitzichten

Verwachtingen 2012 Het is verheugend te constateren dat met name de internationale beurzen en andere internationale evenementen die in het convention centre van Amsterdam plaatsvinden, weinig last lijken te hebben van de crisisachtige omstandigheden en in een aantal gevallen zelfs nog steeds groei vertonen. Enkele uitzonderingen daargelaten, houden ook de nationale vakbeurzen zich prima staande. Op basis van de evenementenkalender van dit jaar verwacht RAI Holding dat omzet en nettowinst in 2012 hoger zullen uitkomen dan in het afgelopen jaar.

Amsterdam, 14 maart 2012 RAI Holding B.V. Drs. A.J. Bakker, Algemeen Directeur

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

24

Algemeen RAI Holding B.V. is statutair gevestigd te Amsterdam. Het boekjaar van de vennootschap loopt van 1 januari tot en met 31 december.

Algemene waarderingsgrondslagen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. De gehanteerde grondslagen voor waardering van activa en passiva zijn gedurende het huidige en vorige jaar consistent toegepast. De grondslagen voor waardering en resultaatbepaling hebben betrekking op zowel de geconsolideerde als de vennootschappelijke jaarrekening.

Aandeelhoudersstructuur De RAI Vereniging heeft een 75% belang in RAI Holding B.V. De resterende 25% van de aandelen is in handen van de Gemeente Amsterdam.

Consolidatiegrondslagen Geconsolideerd worden de financiële gegevens van RAI Holding B.V. en al haar groepsmaatschappijen. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin RAI Holding B.V. beslissende invloed op het beleid heeft. De overige deelneming wordt niet geconsolideerd.

De financiële gegevens van gedurende het verslagjaar verkregen ondernemingen worden geconsolideerd vanaf het moment dat RAI Holding B.V. beslissende invloed heeft verkregen op het beleid van die ondernemingen tot aan het moment van beëindiging daarvan. Onderlinge transacties tussen vennootschappen die worden geconsolideerd worden geëlimineerd.

Vergelijkende cijfers De cijfers over het jaar 2010 zijn, waar nodig, geherrubriceerd ten einde vergelijkbaarheid met 2011 mogelijk te maken.

Vreemde valuta Als functionele valuta is aangemerkt de euro. Activa en passiva luidend in vreemde valuta worden omgerekend naar euro’s tegen de koersen per balansdatum. Transacties in vreemde valuta worden verantwoord tegen de valutakoersen op het moment van de transacties. De uit de omrekening voortvloeiende koersverschillen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening.

Gebruik van schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening dient de leiding van RAI Holding B.V. overeenkomstig algemeen aanvaarde grondslagen voor de financiële verslaggeving bepaalde schattingen en veronderstellingen te doen die mede bepalend zijn voor de opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze schattingen afwijken.

De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel de primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als de financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van de primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de toelichting per balanspost.

RAI Holding B.V. past hedge-accounting toe op basis van documentatie per individuele hedgerelatie en documenteert de wijze waarop de hedgerelaties passen in de doelstellingen van het risicobeheer, de hedgestrategie en de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge.

Het effectieve deel van financiële derivaten die zijn toegewezen voor kostprijshedge-accounting, wordt tegen kostprijs gewaardeerd en het ineffectieve deel wordt tegen reële waarde gewaardeerd. De waardeveranderingen van de reële waarde van het ineffectieve deel worden direct in de winst- en verliesrekening verwerkt.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

25

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De waardering van activa en passiva geschiedt, voor zover bij de afzonderlijke posten in de toelichting niet anders is vermeld, tegen nominale waarde.

Immateriële vaste activa Vakbladtitels zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met afschrijvingen, dan wel lagere marktwaarde.

Beurstitels zijn gewaardeerd op kostprijs of lagere marktwaarde. Op alle extern verworven titels wordt afgeschreven over de economische levensduur, die wordt verondersteld maximaal 20 jaar te zijn.

Software wordt gewaardeerd tegen historische kostprijs en wordt afgeschreven over de economische levensduur die wordt verondersteld maximaal 10 jaar te zijn. Exploitatierechten zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs en jaarlijks wordt hierop afgeschreven, gebaseerd op de duur van het recht.

Materiële vaste activa Materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs, verminderd met een lineaire afschrijving gebaseerd op de economische levensduur. Werken in uitvoering worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs.

Financiële vaste activa Deelnemingen waarbij invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid worden gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde, bepaald op basis van de waarderingsgrondslagen van RAI Holding B.V. Deelnemingen waarbij geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen actuele waarde welke is afgeleid van de netto vermogenswaarde. De vorderingen op en leningen aan deelnemingen alsmede de overige vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.

Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk zijn aan de nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen inkoopprijs of lagere marktwaarde.

Effecten Effecten zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs of lagere marktwaarde per balansdatum. Als marktwaarde geldt in principe de beurswaarde. Indien de verkoop op korte termijn zal plaatsvinden, geldt als marktwaarde de directe opbrengstwaarde.

Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de vennootschap.

Aandeel derden Het aandeel van derden in groepsmaatschappijen wordt bepaald op basis van de netto vermogenswaarde vastgesteld conform de grondslagen van deze jaarrekening.

Voorzieningen Pensioenvoorziening De onderneming heeft voor haar werknemers een pensioenregeling getroffen die kwalificeert als een toegezegde-bijdrageregeling: de verplichtingen van de onderneming gaan niet verder dan het betalen van een jaarlijkse bijdrage aan de verzekeringsmaatschappij. De in de toekomst te betalen bijdragen zullen mede afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de arbeidsvoorwaarden en van de rendementen die de verzekeringsmaatschappij behaalt op de belegde bijdragen. De onderneming treft geen voorziening voor eventuele toekomstige verhogingen van de bijdragen.

Overige voorzieningen Voor toekomstige reorganisatiekosten wordt een voorziening getroffen indien op balansdatum sprake is van een geformaliseerd en gedetailleerd reorganisatieplan, en uiterlijk op de opmaakdatum van de jaarrekening is begonnen met de uitvoering van dat plan dan wel de hoofdlijnen van dat plan zijn gecommuniceerd aan de direct betrokken medewerkers.

Voor gehuurde gebouwen waarvan de kosten van groot onderhoud op grond van met derden gemaakte contractuele afspraken voor rekening komen van RAI Holding B.V. of haar groepsmaatschappijen, wordt een voorziening gevormd ter gelijkmatige verdeling van de lasten over de contractuele huurperiode. De hoogte van de voorziening wordt gebaseerd op een meerjarenplan voor groot onderhoud. Onderhoudskosten voor gebouwen in eigendom worden direct ten laste van het resultaat verantwoord, dan wel geactiveerd en afgeschreven indien de activeringscriteria dit toestaan.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

26

Er wordt een voorziening voor jubileumuitkeringen opgenomen op basis van de per balansdatum geldende jubileumregeling, rekening houdend met blijfkans, toekomstige loonkostenontwikkeling en disconteringsvoet.

Voor bonusregelingen en winstdelingen op basis van de relevante prestatieregelingen wordt een verplichting opgenomen.

De verplichting wordt als zodanig opgenomen onder de kortlopende schulden.

Langlopende schulden Onder de langlopende schulden worden schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. De schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.

Kortlopende schulden De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. Voor bonusregelingen en winstdelingen op basis van de relevante prestatieregelingen wordt een verplichting opgenomen. Daarnaast wordt een verplichting opgenomen voor contractuele afspraken, die gemaakt zijn met de medewerkers.

(Latente) vennootschapsbelasting Tijdelijke verschillen tussen commerciële en fiscale winstbepaling worden tegen nominale waarde in de balans opgenomen als latent te vorderen respectievelijk verschuldigde vennootschapsbelasting. Latent te vorderen vennootschapsbelasting uit hoofde van compensabele verliezen wordt, voor zover het redelijkerwijs te verwachten valt dat deze realiseerbaar wordt, gewaardeerd tegen het per balansdatum bekende toekomstige belastingtarief.

RAI Holding B.V. staat aan het hoofd van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting waarin ook de volgende ondernemingen zijn opgenomen: Amsterdam RAI B.V., AV RAI B.V., Amsterdam RAI Catering B.V., RAI Langfords B.V. en Arfora B.V.

Grondslagen voor resultaatbepaling Verantwoording van opbrengsten De bepaling van het resultaat geschiedt volgens een stelsel gebaseerd op historische kostprijs. Opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarin de prestatie wordt verricht. Voor beurzen en tentoonstellingen betreft dit de periode waarin het evenement plaatsvindt. Voor vakbladen betreft dit de periode waarin het vakblad is uitgegeven.

Winstneming vindt ook pas op dat moment plaats. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar, worden verwerkt indien en voor zover deze voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Afschrijvingen De afschrijvingen op materiële vaste activa zijn lineair berekend en gebaseerd op de verwachte economische levensduur.

De bedrijfsgebouwen worden afgeschreven tot restwaarde.

De gehanteerde afschrijvingspercentages liggen tussen de 2% en 20%. De afschrijvingen van de immateriële vaste activa zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde en liggen tussen de 5% en 20%.

Financiële baten en lasten De financiële baten en lasten betreffen de aan de periode toe te rekenen rentebaten en -lasten.

Resultaat deelneming Het resultaat op deelnemingen betreft het aandeel van de vennootschap in het resultaat van de op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen. Als resultaat van deelnemingen wordt opgenomen het aan de vennootschap toekomende aandeel in het resultaat van deze deelnemingen.

Vennootschapsbelasting De belastingen worden berekend over het commerciële resultaat vóór belastingen, rekening houdend met fiscale faciliteiten.

Bij de bepaling wordt rekening gehouden met de mutatie in de voorziening voor latente vennootschapsbelasting.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en bankkrediet. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en vennootschapsbelasting zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. In de opstelling wordt de cash flow die bestaat uit het netto resultaat na belastingen vermeerderd met de afschrijvingslasten afzonderlijk gepresenteerd.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

27

1.1. Geconsolideerde balans (vóór voorstel resultaatbestemming)

(Bedragen x 4 1.000)

Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

Ref.

2011

2010

1.1.1.

1.1.2.

1.1.3.

6.042 165.542 1.234

6.628 168.507 1.205 172.818

Vlottende activa Voorraden Vorderingen Effecten Liquide middelen

1.1.4.

385 31.132 41 998

176.340

418 30.178 41 1.017 32.556

31.654

205.374

207.994

Passiva Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agioreserves Overige reserves Onverdeelde winst

1.1.5.

2.730 22.006 49.730 3.427

Aandeel derden

Voorzieningen

1.1.6.

Schulden Langlopende schulden Kortlopende schulden

1.1.7.

1.1.8.

2.730 22.006 46.047 5.683 77.893 -35 77.858

76.466 65 76.531

4.825

4.966

56.998 65.693

66.609 59.888 122.691

126.497

205.374

207.994

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

28

2.1. Geconsolideerde winst- en verliesrekening

(Bedragen x 4 1.000)

Netto-omzet Som der bedrijfsopbrengsten Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Afschrijving op immateriële en materiële vaste activa Overige waardeveranderingen van immateriële vaste activa Overige bedrijfskosten (inclusief overige personeelskosten)

Ref.

2011

2.1.1.

133.857

125.003 133.857

2.1.2.

2.1.3.

58.914 25.030 3.347 2.617 14.518 277 20.871

Som der bedrijfskosten

Rentelasten en soortgelijke kosten

2010

2.1.4.

125.003 48.043 24.939 3.118 2.392 14.701 373 19.826

125.574

113.392

8.283

11.611

-3.724

-3.955 -3.724

-3.955

4.559 -1.274

7.656 -2.027

42

30

Resultaat na belastingen

3.327

5.659

Aandeel derden in resultaat

100

24

3.427

5.683

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Belastingen op resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Aandeel in het resultaat van niet-geconsolideerde ondernemingen waarin wordt deelgenomen

Nettoresultaat na belastingen

2.1.5.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

29

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

(Bedragen x 4 1.000)

2011

2010

3.427

5.683

Kasstroom uit operationele activiteiten Nettoresultaat Resultaat deelnemingen en belang derden Afschrijving op immateriële en materiële vaste activa Overige waardeveranderingen van immateriële vaste activa

-142

-54

14.518

14.701

277

373

Cashflow Mutaties in voorraden en vorderingen Mutaties in kortlopende schulden (exclusief bankkrediet)

18.080 -921

-2.600

12.824

-8.150

Mutatie in werkkapitaal Mutaties in voorzieningen Totale kasstroom uit operationele activiteiten Netto-investering in materiële vaste activa Netto-investering in immateriële vaste activa Netto-desinvestering in financiële vaste activa

20.703

11.903

-10.750

-141

817

29.842

10.770

-10.288

-6.561

-956

-2.964

13

0

Totale kasstroom uit investeringsactiviteiten

-11.231

-9.525

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Dividenduitkering

-2.000

0

Mutaties in langlopende schulden

-9.611

-3.945

Totale kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen en bankkrediet Liquide middelen en bankkrediet per 1 januari Liquide middelen en bankkrediet per 31 december

-11.611

-3.945

7.000

-2.700

-10.807

-8.107

-3.807

-10.807

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

30

Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2011

(Bedragen x 4 1.000)

Beurstitels

Vakbladtitels

Software

Overige

Totaal

780 0 0 780

1.091 20 0 1.111

15.904 936 -70 16.770

1.684 0 0 1.684

19.459 956 -70 20.345

337 26 0

808 303 0

10.825 1.161 -70

861 52 0

12.831 1.542 -70

363

1.111

11.916

913

14.303

Boekwaarde per 1-1-2011

443

283

5.079

823

6.628

Boekwaarde per 31-12-2011

417

0

4.854

771

6.042

1.1.1. Immateriële vaste activa Aanschaffingswaarde per 1-1-2011 Aanschaffingen Desinvesteringen Aanschaffingswaarde per 31-12-2011 Afschrijvingen en waardeverminderingen per 1-1-2011 Afschrijvingen en waardeverminderingen 2011 Desinvesteringen Afschrijvingen en waardeverminderingen per 31-12-2011

Investeringen in beurstitels en vakbladtitels worden in maximaal 20 jaar afgeschreven. Software wordt afgeschreven in een periode van maximaal 10 jaar, te rekenen vanaf het moment van ingebruikneming. Jaarlijks wordt een impairment test uitgevoerd op in het verleden extern geworven titels. De negatieve resultaten bij RAI Langfords B.V. in de afgelopen jaren hebben aanleiding gegeven om een bijzondere waardevermindering door te voeren op de waardering van de vakbladtitels.

Dit heeft geleid tot een bijzondere waardevermindering van 5 277.000 (2010: 5 373.000). De waardering is gebaseerd op de bedrijfswaarde. De categorie ‘Overige’ betreft met name het gebruiksrecht van een lounge in de Amsterdam ArenA. Deze rechten worden afgeschreven tot het jaar 2026. Desinvesteringen hebben betrekking op activa die buiten gebruik zijn gesteld.

Gebouwen,

Werken

installaties 1.1.2. Materiële vaste activa

in

en terreinen

Inventaris

uitvoering

Totaal

273.559

34.675

2.060

310.294

996

2.986

6.306

10.288

2.503 -1.218

1.000 -3.788

-3.503 0

0 -5.006

275.840

34.873

4.863

315.576

122.115

19.672

0

141.787

9.476

3.777

0

13.253

-1.218

-3.788

0

-5.006

per 31-12-2011

130.373

19.661

0

150.034

Boekwaarde per 1-1-2011

151.444

15.003

2.060

168.507

Boekwaarde per 31-12-2011

145.467

15.212

4.863

165.542

Aanschaffingswaarde per 1-1-2011 Investeringen Gereedgekomen werk in uitvoering Desinvesteringen Aanschaffingswaarde per 31-12-2011 Afschrijvingen en waardeverminderingen per 1-1-2011 Afschrijvingen 2011 Desinvesteringen Afschrijvingen en waardeverminderingen

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

31

Gebouwen en terreinen (inclusief afgekochte erfpacht) worden afgeschreven in 50 jaar, het congrescentrum in 20 jaar en installaties in 10 tot 20 jaar. De overige vaste activa worden afgeschreven in 5 tot 20 jaar.

De boekwaarde van de afgekochte erfpacht bedraagt per 31 december 2011 5 4.538.743 (2010: 5 4.722.722).

Desinvesteringen hebben betrekking op activa die buiten gebruik zijn gesteld.

1.1.3. Financiële vaste activa

Totaal

Stand per 1-1-2011 Resultaat Winstuitkering

1.205 42 -13

Stand per 31-12-2011

1.234

De financiële vaste activa betreft een kapitaalbelang in Stadion Amsterdam C.V. van 1/9 deel van het commanditair kapitaal.

Vlottende activa

2011

2010

22.764 -1.671 21.093 3.478 6.561

20.228 -1.616 18.612 3.882 7.684

31.132

30.178

1.1.4. Vorderingen Handelsvorderingen Voorziening voor dubieuze debiteuren Overige vorderingen Overlopende activa

1.1.5. Groepsvermogen Voor een toelichting op de mutaties in het eigen vermogen gedurende 2010 en 2011 wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening van RAI Holding B.V. (zie 3.1.3). Gedurende het boekjaar vonden er geen directe vermogensmutaties plaats in het eigen vermogen.

1.1.6. Voorzieningen

Groot onderhoud

Belastinglatentie

Overig

Totaal

Stand per 1-1-2011 Dotatie Onttrekking Stand per 31-12-2011

2.196 263 -234 2.225

2.338 0 -208 2.130

432 59 -21 470

4.966 322 -463 4.825

De voorziening groot onderhoud heeft betrekking op Maastrichts Expositie- en Congrescentrum (MECC) B.V. in het kader van toekomstige te verrichten onderhoudswerkzaamheden aan de in gebruik zijnde ruimtes en installaties van het congrescentrum en hallen. De passieve belastinglatentie bestaat uit verschillen tussen commerciële en fiscale waardering.

De overige voorziening betreft een jubileavoorziening. Bovenstaande voorzieningen hebben een overwegend langlopend karakter.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

32

1.1.7. Langlopende schulden Leningen Deutsche Bank N.V. Lening Gemeente Maastricht Overige schulden

Overzicht Langlopende leningen stand per 31 december 2011 Lening I Deutsche Bank N.V. Lening II Deutsche Bank N.V. Lening III Deutsche Bank N.V. Lening Gemeente Maastricht Overige schulden

Hoofdsom 20.625 15.000 25.000 952 8.977 70.554

2011

2010

48.125 774 8.099

56.875 865 8.869

56.998

66.609

Aflossing in boekjaar 3.750 0 0 87 108 3.945

Af: Kortlopend gedeelte langlopende schulden

Restsom 16.875 15.000 25.000 865 8.869 66.609 9.611 56.998

De kredietovereenkomst met de Deutsche Bank Nederland N.V. bevat, naast de in 2004 overeengekomen rekening-courantfaciliteit van 5 27,5 miljoen, drie leningen: Lening I is afgesloten in 2005, heeft een looptijd van 10 jaar en bedroeg 5 30 miljoen. Aflossing vindt plaats in 16 halfjaarlijkse termijnen vanaf 1 juli 2008.

Lening II is afgesloten in 2005, heeft een looptijd van 10 jaar en bedroeg 5 25 miljoen. In 2006 heeft een vervroegde aflossing plaatsgevonden van 5 10 miljoen. De lening dient uiterlijk in 2015 afgelost te zijn.

Lening III is afgesloten in 2008, heeft een ingangsdatum van 1 januari 2009, een looptijd van 8 jaar en bedraagt 5 25 miljoen.

Aflossing vindt plaats in 10 halfjaarlijkse termijnen vanaf 1 januari 2012.

De rente op de leningen bedraagt Euribor + 0,65%. Teneinde de rentepercentages te fixeren zijn in 2005 en 2008 renteswap contracten afgesloten voor de periode 2006 - 2016 ten bedrage van 5 55 miljoen. In 2006 is een deel van de renteswap van 5 10 miljoen verkocht. Op grond van de afgesloten renteswap contracten betaalt Amsterdam RAI B.V. een rentepercentage van 4,01% over lening I, 4,18% over lening II en 4,95% over lening III. Als zekerheid voor de langlopende schulden en de rekening-courant zijn bedrijfspanden aan het Europaplein bezwaard met hypotheek.

De lening Gemeente Maastricht betreft een in 2003 van de Gemeente Maastricht ontvangen annuïtaire lening van 5 1.464.000.

Deze annuïtaire lening heeft een looptijd tot augustus 2017 en kent een rentepercentage van 4,5%.

De overige langlopende schulden betreffen een in 1988 van de Gemeente Amsterdam ontvangen afkoopsom inzake de exploitatieverliezen van het Congrescentrum over de periode tot 2038. De afkoopsom is in het verleden opgerent tegen een rentepercentage van 7,46%. Deze afkoopsom heeft een overwegend langlopend karakter. De vrijval vindt plaats ten gunste van de bedrijfskosten.

De jaarlijkse oprenting vindt plaats ten laste van de financiële baten en lasten.

1.1.8. Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Kortlopend gedeelte langlopende leningen Vooruitontvangen bedragen Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale verzekeringen Overlopende passiva

2011

2010

4.805 9.611 21.577 10.100 2.812 16.788

11.824 3.945 17.727 5.909 3.598 16.885

65.693

59.888

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

33

Niet uit de balans blijkende informatie 1. De totale contractuele verplichtingen uit hoofde van huurovereenkomsten bedragen ultimo het boekjaar 5 8.361.932 (2010: 5 10.347.179), waarvan 5 2.063.653 betrekking heeft op 2013, 5 6.229.394 heeft betrekking op de periode 2012 tot en met 2017 en 5 68.885 heeft betrekking op de periode na 2017.

2. In het kader van huurcontracten en borgstellingen zijn bankgaranties afgegeven ten bedrage van 5 100.553 (2010: 5 100.553).

3. Er zijn operational leaseverplichtingen voor 83 (2010: 72) auto’s aangegaan. Ultimo het boekjaar bedragen de totale contractuele verplichtingen 5 1.334.143 (2010: 5 1.236.123), waarvan 5 593.063 binnen één jaar vervalt. Het overige deel vervalt binnen 5 jaar.

4. In het kader van een tijdschrifttitel is tot en met 2014 een licentievergoeding verschuldigd van in totaal 5 300.000.

Hiervan heeft 5 100.000 betrekking op 2012.

5. Over 2010 heeft de Gemeente Maastricht een korting op de verschuldigde huur verleend. Deze korting bedraagt 5 400.000 en kan worden gebruikt ter dekking van de kosten die nodig zijn in het kader van de gebruiksvergunning van het congrescentrum. Deze korting is niet in de jaarrekening verwerkt omdat de aanbestedingen nog niet hebben plaatsgevonden.

Financiële instrumenten De met financiële instrumenten verbonden risico’s zijn onderstaand toegelicht.

Kredietrisico Om het kredietrisico te beheersen wordt de blootstelling aan kredietrisico’s voortdurend bewaakt en opgevolgd. Ultimo boekjaar is geen sprake van belangrijke concentratie van kredietrisico’s. Kredietrisico’s hebben betrekking op debiteuren en overige kortlopende vorderingen. Ter zake zijn toereikende voorzieningen opgenomen.

Valutarisico Er is geen sprake van grote valutarisico’s aangezien de operationele kasstromen en financieringsactiviteiten overwegend in euro’s plaatsvinden.

Renterisico Renterisico’s betreffen hoofdzakelijk de voor lange termijn afgesloten langlopende leningen. Amsterdam RAI B.V. heeft renteswap contracten afgesloten in verband met het afdekken van de renterisico’s. Om de rentepercentages te fixeren zijn in 2005 renteswap contracten afgesloten voor de periode 2006-2016 voor een bedrag ultimo boekjaar 2011 van 5 45 miljoen.

Amsterdam RAI B.V. betaalt een rente van 4,01% over de lening I Deutsche Bank N.V. en 4,18% over de lening II Deutsche Bank N.V. van 5 15 miljoen. Amsterdam RAI B.V. betaalt een rente van 4,95% over de lening III Deutsche Bank N.V. Over de schulden aan kredietinstellingen wordt een variabele rente betaald van 1 maand Euribor plus een individuele opslag.

De middels renteswaps afgedekte bedragen zijn kleiner of gelijk aan de uitstaande hoofdsom van de leningen Deutsche Bank N.V. De renteswaps hebben per 31 december 2011 een reële waarde van 5 4.578.148 negatief (vorig jaar 5 4.575.603 negatief). De reële waarde loopt gedurende de resterende looptijd van de renteswaps (tot en met 2016) af naar nihil.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

34

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 2011

(Bedragen x 4 1.000)

2.1.1. Omzet Naar geografische gebieden Nederland Overige landen

Naar activiteiten Beurzen en evenementen Accommodatieverhuur Uitgeven van vakbladen Catering Parkeren Hotelcommissies Facility Services Overige

2011

2010

129.365 4.492

122.280 2.723

133.857

125.003

53.611 23.450 4.272 18.103 6.240 3.268 18.151 6.762

48.549 21.594 4.956 17.539 5.666 2.560 17.312 6.827

133.857

125.003

2.1.2. Personeelskosten De bezoldiging van (voormalig) bestuurders bedroeg 5 816.516 (in 2010: 5 814.038).

De bezoldiging van commissarissen (gemiddeld 5) bedroeg 5 100.128 (in 2010: 5 103.938 gemiddeld 5).

Gemiddeld aantal personeelsleden (FTE) werkzaam bij de groep In Nederland

489

475

2011

2010

10.623

10.821

974

1.162

Automatiseringskosten

4.038

3.629

Advieskosten

3.087

1.937

Reis-, verblijf- en representatiekosten

1.145

1.122

921

363

83

792

20.871

19.826

2.1.3. Overige bedrijfskosten Gebouwkosten Bureaukosten

Overige personeelskosten Overige algemene bedrijfskosten

Accountantskosten In de winst- en verliesrekening is in 2011 een bedrag van 5 72.610 (2010: 5 72.608) verantwoord inzake accountanskosten van BDO Audit & Assurance B.V. voor de jaarrekeningcontrole 2011.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

35

2.1.4. Rentelasten en soortgelijke kosten

2011

2010

Rentelasten

3.724

3.955

1.255

2.052

0

-47

Verrekende belastingen en overige effecten

19

22

Belastinglast in de winst- en verliesrekening

1.274

2.027

2.1.5. Belastingen Belastinglast op basis van het commerciĂŤle resultaat Mutatie belastinglatentie

De effectieve belastingdruk bedraagt 27,2% (2010: 25,2%) en ligt in lijn met het gemiddeld nominaal vennootschaps­ belastingpercentage in Nederland.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

36

Enkelvoudige balans (v贸贸r voorstel resultaatbestemming) (Bedragen x 4 1.000) Activa Vaste activa Financi毛le vaste activa

ref.

2011

3.1.1.

81.423

2010

77.996 81.423

77.996

Passiva Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agioreserves Overige reserves Onverdeelde winst

1.1.5.

2.730 22.006 49.730 3.427

2.730 22.006 46.047 5.683 77.893

76.466

3.530

1.530

81.423

77.996

Enkelvoudige winst- en verliesrekening

2011

2010

Enkelvoudig resultaat na belastingen Resultaat deelnemingen na belastingen

0 3.427

0 5.683

Nettoresultaat

3.427

5.683

Schulden Schulden aan groepsmaatschappijen

3.1.2.

De vennootschappelijke winst- en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 402 Boek 2 BW. De financi毛le gegevens van RAI Holding B.V. zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve vermeldt de winst- en verliesrekening van RAI Holding B.V. conform artikel 402 Titel 9 BW slechts het aandeel in de winst na belasting van ondernemingen waarin wordt deelgenomen en het overige resultaat na belasting.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

37

Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december 2011 (Bedragen x 4 1.000)

3.1.1. FinanciĂŤle vaste activa

Deelnemingen in groepsmaatschappijen

Stand per 1-1-2011 Resultaat

77.996 3.427

Stand per 31-12-2011

81.423

De vennootschap bezit 100% (tenzij anders vermeld) van de aandelen in de volgende belangrijkste deelnemingen: Amsterdam RAI B.V., Amsterdam; Maastrichts Expositie- en Congrescentrum (MECC) B.V. (75%), Maastricht; Arfora B.V., Amsterdam; RAI Langfords B.V., Amsterdam; RAI Vision B.V. (50%), Amsterdam.

In deze groepsmaatschappijen zijn de resultaten verwerkt van de volgende belangrijkste indirecte deelnemingen (100%, tenzij anders vermeld): AV RAI B.V., Amsterdam; Amsterdam RAI Catering B.V., Amsterdam.

3.1.2. Schulden aan Groepsmaatschappijen

Schulden aan groepsmaatschappijen

Stand per 1-1-2011 Mutatie

1.530 2.000

Stand per 31-12-2011

3.530

Evenals vorig jaar wordt op de schulden aan groepsmaatschappijen geen rente berekend.

3.1.3. Eigen vermogen Aandelenkapitaal

Agio reserve

Overige reserves

Onverdeelde winst

Totaal

Stand per 1-1-2010 Resultaatbestemming Resultaat boekjaar Dividend

2.730 0 0 0

22.006 0 0 0

45.848 199 0 0

199 -199 5.683 0

70.783 0 5.683 0

Stand per 31-12-2010

2.730

22.006

46.047

5.683

76.466

Stand per 1-1-2011 Resultaatbestemming Resultaat boekjaar Dividend

2.730 0 0 0

22.006 0 0 0

46.047 5.683 0 -2.000

5.683 -5.683 3.427 0

76.466 0 3.427 -2.000

Stand per 31-12-2011

2.730

22.006

49.730

3.427

77.893

Het maatschappelijk kapitaal bedraagt 5 13.650.000, verdeeld in 225.000 gewone aandelen A en 75.000 gewone aandelen B, elk nominaal groot 5 45,50. Hiervan zijn geplaatst en volgestort 45.000 aandelen A en 15.000 aandelen B.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

38

Personeel RAI Holding B.V. heeft in 2011, evenals in 2010, geen personeel in dienst gehad.

Niet uit de balans blijkende informatie Voor de deelnemingen Amsterdam RAI B.V., AV RAI B.V., Amsterdam RAI Catering B.V. en RAI Langfords B.V. zijn aansprakelijkheidsverklaringen ex artikel 403 Boek 2 BW afgegeven.

Amsterdam, 14 maart 2012

De directie, Drs. A.J. Bakker

De Raad van Commissarissen, Ir. J.H.J. Mengelers (voorzitter) Prof. Dr. A.J.M. Roobeek J.W.Th. van der Steen

F.I.M. Houterman Dr. Ir. J.R. Vermeulen

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Jaarrekening

39

Overige gegevens In artikel 24 van de statuten van de vennootschap staat het volgende opgenomen betreffende de resultaatbestemming.

Artikel 24.

1. De vennootschap kan naast enige andere reserves een algemene reserve, een agioreserve A, een agioreserve B, een dividendreserve A en een dividendreserve B in haar boeken aanhouden. Tot deze reserves zijn respectievelijk gerechtigd de houders van aandelen A en aandelen B en wel naar rato van het aantal en soort aandelen dat zij bezitten.

2. Storting op aandelen A en aandelen B, die de nominale waarde van die aandelen overtreft, wordt toegevoegd aan de desbetreffende agioreserve.

3. Onverminderd het hierna in dit artikel bepaalde, staat de uitkeerbare winst ter vrije beschikking van de algemene vergadering voor uitkering van dividend, reservering of zodanige andere doeleinden binnen het doel van de vennootschap als de algemene vergadering zal besluiten.

4. De algemene vergadering kan besluiten, zulks met voorafgaande goedkeuring van de vergadering van houders van aandelen van de desbetreffende soort, op aandelen van die soort geen winst uit te keren, maar het desbetreffende deel van de winst te reserveren en toe te voegen aan de dividendreserve A respectievelijk B. Een uitkering ten laste van de dividendreserve A respectievelijk B kan alleen worden gedaan aan de houders van aandelen van de desbetreffende soort, zulks na een daartoe strekkend besluit van de algemene vergadering genomen met voorafgaande goedkeuring van de vergadering van houders van aandelen van de desbetreffende soort.

5. Onverminderd het elders in dit artikel bepaalde, zullen indien de algemene vergadering besluit winst te reserveren of dividend uit te keren ten aanzien van alle aandelen, ongeacht de soort, gelijke bedragen aan winst worden gereserveerd of dividenden worden uitgekeerd.

6. De vennootschap kan aan aandeelhouders en andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voorzover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet of de statuten moeten worden aangehouden.

Bij de berekening van de winstverdeling tellen de aandelen die de vennootschap in haar kapitaal houdt niet mede.

7. Uitkering van winst geschiedt na de vaststelling en de goedkeuring van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is.

8. De algemene vergadering is, met inachtneming van het bepaalde in het zevende lid, bevoegd tot uitkering van ĂŠĂŠn of meer interimdividenden te besluiten.

9. Tenzij de algemene vergadering een ander tijdstip vaststelt zijn dividenden onmiddellijk betaalbaar na vaststelling.

10. De vordering tot uitbetaling van dividend verjaart door verloop van vijf jaren.

Voorstel resultaatbestemming De Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt voorgesteld om over het jaar 2011 een dividend uit te keren van 5 2.000.000. Het resultaat na belasting over 2011 is opgenomen in de post onverdeelde winst in het Eigen vermogen.

Gebeurtenissen na balansdatum Geen.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Controleverklaring van de onafhankelijk accountant

40

Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, de Raad van Commissarissen en de directie van RAI Holding B.V.

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2011 van RAI Holding B.V. te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2011 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiĂŤle verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het op maken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiĂŤle verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van RAI Holding B.V. per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amstelveen, 14 maart 2012 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, J.H. Luijt RA

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Kerncijfers

41

2011

2010

2009

2008

2007

47 306.382

48 291.146

36 197.575

50 308.529

40 318.348

59 1.057.815

57 773.728

60 1.015.544

53 752.298

77 1.254.405

83 81.986

85 84.645

159 198.755

89 108.092

87 87.035

406

400

318

281

410

140.375

235.700

421.867

211.495

229.199

595

590

573

473

614

1.586.558

1.385.219

1.833.741

1.380.414

1.888.987

8 78.963

10 82.122

7 85.518

9 132.383

9 72.353

603 1.665.521

600 1.467.341

580 1.919.259

482 1.512.797

623 1.961.340

7 42.620

5 40.197

5 30.596

4 27.478

6 19.006

610 1.708.141

605 1.507.538

585 1.949.855

486 1.540.275

629 1.980.346

Activiteiten RAI Internationale tentoonstellingen en congressen Bezoekers Nationale tentoonstellingen en congressen Bezoekers Voorstellingen Bezoekers Overige evenementen Bezoekers TOTAAL RAI Bezoekers Elders Nederland Nationale tentoonstellingen en congressen Bezoekers TOTAAL Nederland Bezoekers Buitenland Internationale tentoonstellingen Bezoekers TOTAAL RAI Bezoekers

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Kerncijfers

42

2011

2010

2009

2008

Internationale tentoonstellingen waarvan georganiseerd door Amsterdam RAI bezoekers netto m² standruimte exposanten

20 5 197.711 222.928 8.835

20 4 223.409 240.681 8.519

14 4 158.182 170.349 6.335

21 5 271.888 291.816 10.168

Nationale tentoonstellingen waarvan georganiseerd door Amsterdam RAI bezoekers netto m² standruimte exposanten

33 10 1.006.699 301.514 7.618

32 7 748.291 227.367 7.169

39 8 1.000.694 227.854 6.331

42 7 739.818 236.009 7.278

Tentoonstellingen waarvan georganiseerd door Amsterdam RAI bezoekers netto m² standruimte exposanten waarvan uit buitenland

53 15 1.204.410 524.442 16.453 8.626

52 11 971.700 468.048 15.688 8.200

53 12 1.158.876 398.203 12.666 5.873

63 12 1.011.706 527.825 17.446 8.548

27 108.671

28 67.737

22 39.393

29 36.641

26 51.116

25 25.437

21 14.850

11 12.480

53 159.787

53 93.174

43 54.243

40 49.121

83 81.986

85 84.645

159 198.755

89 108.092

406 140.375

400 235.700

318 421.867

281 211.495

595 47

590 48

573 36

473 50

1.586.558

1.385.219

1.833.741

1.380.414

Kerncijfers RAI Complex

Internationale Congressen en Symposia bezoekers Nationale Congressen en Symposia bezoekers Congressen en Symposia bezoekers Voorstellingen bezoekers Overige evenementen bezoekers TOTAAL AANTAL EVENEMENTEN waarvan internationaal TOTAAL AANTAL BEZOEKERS

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Kerncijfers

43

Evenementen Evenement

Aantal

Bezoekers

Exposanten

Netto m²

21.423 423 21.053 270.348 21.581 561 48.204 51.220 226.614

864

23.366

2.726 9.089 2.024

154 136 136 42 364 560 392 159 1.173 166 156 176 44

6.150 38.942 10.598 924 19.600 25.999 16.040 5.634 21.442 2.169 3.726 5.872 2.644

15

694.589

4.522

183.106

Evenementen van derden in RAI

580

891.969

11.931

341.336

Evenementen in RAI

595

1.586.558

16.453

524.442

6.594 17.503 2.500 3.212 5.130 18.423 17.439 8.162

135 185 130 156 94 285 219 111

7.100 7.466 1.132 2.000 919 12.221 5.504 4.696

8

78.963

1.315

41.038

603

1.665.521

17.768

565.480

3.000 20.633 3.657 4.027 2.818 4.801 3.684

240 592 148 148 94 177 193

4.400 11.857 4.027 2.858 2.219 5.686 4.607

7

42.620

1.592

35.654

610

1.708.141

19.360

601.134

Aquatech Amsterdam 2011 Aquaterra 2011 Art Amsterdam 2011 AutoRAI 2011/GoMotor 2011 Autovak RAI 2011 Fleet Expo 2011 HISWA Amsterdam Boat Show 2011 Horecava 2011 Huishoudbeurs 2011 Negenmaandenbeurs 2011 METS 2011 SuperYacht Pavilion at METS 2011 ReMaTec 2011 SSA 2011 Taxi Expo 2011 Eigen evenementen in RAI

19.323

FietsVAK 2011 BBB BKD Noord BKD EFFF Interclassics - Topmobiel Lentebeurs Woonmooi Eigen evenementen elders in Nederland Evenementen in Nederland WQA Aquatech USA 2011 Aquatech China 2011 Aquatech India 2011 Intertraffic China 2011 Intertraffic India 2011 Intertraffic Istanbul 2011 ISSA/INTERCLEAN Central- & Eastern Europe 2011 Eigen evenementen in buitenland Evenementen

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Samenstellingseisen Raad van Commissarissen en profielen leden

44

Samenstelling De samenstelling van de Raad dient in principe te voldoen aan de volgende eisen: • qua leeftijd een gevarieerde samenstelling • het aantal leden van de Raad dat niet meer zelf in het bedrijfs-, politiek of maatschappelijk leven actief is, bedraagt maximaal twee • in de Raad hebben minstens twee vrouwen en minstens twee mannen zitting • leden van de Raad moeten gevoel hebben voor corporate governance • leden moeten bereid zijn zitting te nemen in commissies van de Raad.

De Raad van Commissarissen bestaat in principe uit zes leden. De maximum zittingsduur bedraagt in beginsel twaalf jaar. Het rooster van aftreden wordt gepubliceerd op de website rai.nl.

Profielen Voor de invulling van de verschillende posities in de Raad van Commissarissen gelden in principe de volgende (ideale) profielen, waarbij het belangrijker is dat de verschillende competenties in de Raad zijn vertegenwoordigd dan dat ze ook daadwerkelijk bij het betreffende lid aanwezig zijn.

Voorzitter Bestuurder met een zeer brede achtergrond en een lange carrière, bij voorkeur in het bedrijfsleven en een ruime ervaring met politieke en maatschappelijke organisaties. Een uitgebreid actief relatienetwerk zou moeten helpen deuren voor de RAI te openen. Een CEO in functie van een grote (beursgenoteerde) onderneming heeft de voorkeur.

Financieel bestuurder Een bestuurder met een sterke financiële achtergrond, bij voorkeur een CFO van een grote onderneming met een actief relatienetwerk. Deze commissaris is ook voorzitter van de auditcommissie.

Branche-netwerker Een groot relatienetwerk en zicht op het functioneren van brancheverenigingen. Met de RAI Vereniging als grootste aandeelhouder, gaat de voorkeur uit naar een branche-netwerker met een diepe kennis van de RAI Vereniging.

Gemeentelijk netwerker Een ervaren politiek netwerker die ruime kennis van en ervaring heeft met zowel het bestuur als met topambtenaren van de gemeente Amsterdam.

Commercieel bestuurder 1 Bij voorkeur een (commercieel) ondernemer of bestuurder uit de (nieuwe) mediawereld.

Commercieel bestuurder 2 Bij voorkeur een (commercieel) ondernemer of bestuurder met een duidelijke competentie op het gebied van commercieel strategische beleidsvorming, een groot netwerk binnen het bedrijfsleven en internationale werkervaring.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Persoonlijke gegevens bestuurders

45

Ir. J.H.J. (Jan) Mengelers (1953) Commissaris sinds 2010. Treedt volgens rooster af in 2014.

Huidige functie: voorzitter raad van bestuur TNO. Commissariaten: RAI Holding, Supervisory Board TTAI, Executive Board of Joanneum Research Forschungsgesellschaft mbH en Lid Executive Committee Point-One. Maatschappelijke nevenfuncties: voorzitter Executive Board EARTO, lid Innovatieberaad (Min. IenM), bestuurslid SIA (Stichting Innovatie Alliantie), bestuurslid SKO (Stichting Kennisontwikkeling HBO), bestuurslid STT (Stichting Toekomstbeeld der Techniek), bestuurslid De Maatschappij.

F.I.M. (Ferry) Houterman (1949) Commissaris sinds 2004. Treedt volgens rooster af in 2012.

Huidige functie: management consultant.

Commissariaten: RAI Holding, Rabobank Amsterdam, Holland Casino, Hampshire Eden Hotel Group, Tahal/GTC (Kardan Group).

Maatschappelijke nevenfuncties: Raad van Toezicht ROC Amsterdam, Raad van Toezicht BNN Omroep, Raad van Toezicht CNV Publieke Zaak.

Prof. dr. A.J.M. (Annemieke) Roobeek (1958) Commissaris sinds 2007. Treedt volgens rooster af in 2015. Voorzitter van de auditcommissie.

Huidige functie: hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement, Nyenrode Business Universiteit, directeur-eigenaar van MeetingMoreMinds en Open Dialogue.

Commissariaten: RAI Holding, KLM Royal Dutch Airlines, ABN AMRO Bank, Abbott Health Care Products en DIGH (investeringsfonds voor sociale woningbouw in ontwikkelingslanden).

Maatschappelijke nevenfuncties: voorzitter Raad van Toezicht van NCWT-Nederlands Centrum voor Wetenschap en Technologie, oprichtingslid van het Bestuur van het VUmc Fonds voor stimulering van bijzonder medisch onderzoek, lid van de Raad van Eigenwijzen van CIP Governance, vanuit de RLI (Raden voor de Leefomgeving en Infrastructuur) voorzitter van de commissie voor de Transitie naar Duurzame Energie.

J.W.Th. (John) van der Steen (1954) Commissaris sinds 2011. Treedt volgens rooster af in 2015.

Huidige functie: Chairman Aon Global Accounts van Aon Risk Solutions, Chairman Aon Holdings Commissariaten: RAI Holding en lid Raad van Advies 3stone Real Estate.

Maatschappelijke nevenfuncties: lid Raad van Advies Erasmus van Wees, Executive Search, Interim Management and Interim Professionals, Lid Stichting Ondersteuning Bach Vereniging en lid Lotgenoten Nederlands Blazers Ensemble.

Dr.ir. J.R.(Hans) Vermeulen (1941) Commissaris sinds 2008. Treedt volgens rooster af in 2012. Lid van de auditcommissie.

Voorheen onder meer actief met een eigen onderneming en voorzitter RAI Vereniging.

Commissariaten: RAI Holding.

Maatschappelijke nevenfuncties: voorzitter Stichting Codde en Van Beresteijn Haarlem, bestuurslid regentencollege Gravinnehof Haarlem, lid Raad van Toezicht Frans Loenenhofje Haarlem, vice-voorzitter Raad van Toezicht Kennemer Gasthuis Haarlem, bestuurslid Stichting Elisabeth van Th端ringenfonds.

Drs. A.J. (Hans) Bakker (1951) Algemeen Directeur Amsterdam RAI sinds 2002.

Commissariaten: MECC Maastricht, Martinair Holland (voorzitter), transavia.com (voorzitter), Gemeentelijk Vervoersbedrijf Amsterdam (GVB).

Maatschappelijke nevenfuncties: voorzitter Stichting Jumping Amsterdam, lid Raad van Toezicht van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC), vice voorzitter Algemeen Bestuur Platform Duurzame Luchtvaart, lid van de commissies van beroep van de Stichting Garantiefonds Reisgelden en van de Stichting Calamiteitenfonds Reizen, lid Algemeen Bestuur Amsterdam Partners, lid Algemeen Bestuur Kenniskring Amsterdam, bestuurslid Stichting Amsterdam Museum Fonds en lid Algemeen Bestuur Amsterdam 2013.

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Personalia

46

Raad van Commissarissen Ir. J.H.J. Mengelers, Voorzitter F.I.M. Houterman Prof. dr. A.J.M. Roobeek J.W.Th. van der Steen Dr. ir. J.R. Vermeulen

Directie Drs. A.J. Bakker, Algemeen Directeur

Amsterdam RAI Exhibitions I. Boersma, Directeur RAI Exhibitions Th. Lingmont, Directeur Internationale Beurzen mevr. Drs. M.H.W. Visser, Directeur Marketing en Nationale Beurzen

Amsterdam RAI Convention Centre Mr. J. van den Bosch, Directeur Productie & Gebouw M. van der Sluis, Directeur Commercie M.A. van Nierop, Directeur Operations

FinanciĂŤn Drs. L.J. Beyer, Financieel Directeur

Juridische Zaken Mr. S.J.J. Hanrath, Adjunct-Directeur

RAI Langfords R.M. Brokking, Directeur

MECC Maastricht E.M.I.C. Broekaart, Directeur

Ondernemingsraad Amsterdam RAI E. Kayser, voorzitter G.C. van Bemmel, plv. voorzitter Mevr. S.J. Hulscher-Dooper Mevr. J.C.A. Visser J.P. ten Kleij Ir.C.J.M. van Gastel Mevr. N. Boerrigter-van der Meulen MBA G.W.H.M. Rijnbeek R. Stokvis J.J. Bom R.J. van Schooten mevr. Mr. H.A.M. Schouten, Ambtelijk secretaris

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Adressen

47

Amsterdam RAI Europaplein 1078 GZ Amsterdam Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Tel. 020 549 12 12 Fax 020 646 44 69 Website: www.rai.nl

RAI Holding/Amsterdam RAI Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Europaplein 1078 GZ Amsterdam Tel. 020 549 12 12 Fax 020 646 44 69 E-mail: mail@rai.nl Website: www.rai.nl

MECC Maastricht Maastrichts Expositie & Congres Centrum Postbus 1630 6201 BP Maastricht Forum 100 6229 GV Maastricht Tel. 043 383 83 83 Fax 043 383 83 00 E-mail: info@mecc.nl Website: www.mecc.nl

RAI Langfords B.V. Postbus 10099 1001 EB Amsterdam Koningin Wilhelminaplein 30, 7e etage 1062 KR Amsterdam Tel. 020 504 28 00 Fax 020 504 28 88 Website: www.railangfords.nl

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Aantekeningen

48

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

49

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

50

RAI HOLDING B.V. - JAARVERSLAG 2011

Amsterdam RAI Europaplein 1078 GZ Amsterdam Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Tel. 020 549 12 12 Fax 020 646 44 69 Website: www.rai.nl