RAI Amsterdam - Duurzaamheidsverslag 2014

duurzaam heids verslag // 2014

In dit duurzaamheidsverslag doet RAI Amsterdam BV verslag van de resultaten en belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in 2014.

Het Duurzaamheidsverslag 2014 is opgesteld volgens de richtlijnen 3.1 van het Global Reporting Initiative. Zie de indicatoren in de GRI-tabel. RAI Amsterdam is van mening dat op dit verslag niveau B van toepassing is. Dit verslag is bedoeld voor alle stakeholders van de RAI en daarnaast iedereen die geĂŻnteresseerd is.

Inhoudsopgave . . . . . .

1. Introductie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 4.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Woord van de directie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 5.

.

.

.

.

.

. . . . .

MVO-beleid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 9.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Over RAI Amsterdam

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.10.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 13.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . .

Creating a great environment to meet

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.14.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Welzijn: belangrijkste resultaten

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.15.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Milieu: belangrijkste resultaten

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.16.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . .

Communities: belangrijkste resultaten

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.19.

.

.

.

.

.

.

. . . . . . . .

2. Resultaten 2014

.

.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

3. Vergroten welzijn

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 20.

.

.

.

.

.

. . . . . . .

Introductie welzijn

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.21.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

Belangrijkste resultaten 2014

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.23.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Betrokken werkgever

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.24.

.

.

.

.

.

. . . . . .

Goede doelen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.28.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Relatie met omwonenden

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.31.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . . .

4. Verminderen impact op het milieu

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 33.

.

.

.

.

.

. . . . .

Introductie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.34.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

Belangrijkste resultaten 2014

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.35.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Reductie fossiele brandstoffen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.36.

.

.

.

.

.

. . . . . . . .

Reductie emissies

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.39.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Koploper in afvalmanagement

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.41.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Vooruitgang in waterbesparing

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.45.

.

.

.

.

.

. . . .

Mobiliteit

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.46.

.

.

.

.

.

. . . . . .

Schoonmaak

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.49.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . .

Certificering & externe waardering

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.50.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

5. Versterken communities

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 52.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.53.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

Belangrijkste resultaten 2014

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.54.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . . . . .

Relevante, duurzame content voor bezoekers

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.55.

.

.

.

.

.

. . . . . . . .

Zichtbaarheid MVO

. . . . .

Introductie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.58.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Ketenverantwoordelijkheid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.60.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Verduurzaming catering

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.62.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . .

Samenwerken aan duurzaamheid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.64.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

Verduurzaming evenementen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.65.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Relatie met onze klanten

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.67.

.

.

.

.

.

. . . . .

6. Horizon

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 68.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Duurzaam betrokken

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.69.

.

.

.

.

.

. . . . .

7. Bijlagen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 70.

.

.

.

.

.

. . . . .

GRI Tabel

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.71.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 75.

.

.

.

.

.

. . . . .

8. Colofon

.

.

.

.

.

1 INTRODUCTIE

4

Woord van de directie Duurzaamheid is belangrijk voor RAI Amsterdam. Al sinds 2008 werken we met een ambitieuze organisatie aan een duurzame omgeving waarin succesvolle ontmoetingen kunnen plaatsvinden. RAI Amsterdam wil tegen 2017 binnen de congres- en evenementenindustrie een van de zichtbare koplopers in Europa zijn op het gebied van duurzaamheid.

Ook in het afgelopen jaar zijn er grote slagen gemaakt. Zo zijn we gestart met de vernieuwing van ons systeem van klimaatbeheersing.

Met het Amtrium hebben we het eerste Breeam Excellent-gecertificeerde beurs- en congresgebouw van Europa ontwikkeld.

“Creating a great environment to meet�

In dit verslag leest u meer over de behaalde resultaten, onze uitdagingen en kansen tot verbetering. Hoe wij zelf tegen MVO aankijken?

We vertellen het u graag!

5

Hans Bakker Algemeen Directeur

Welke duurzaamheidstrend spreekt jou het meeste aan?

Energiebesparing. Als je geen energiegebruikt, hoef je het immers ook niet op te wekken.

Welke duurzame kansen zie jij voor de RAI? Het uitdragen van de duurzaamheidsboodschap vanuit onszelf als bedrijf en in allerlei vormen op de beurzen die in de RAI plaatsvinden.

De recente samenwerking met Natuur &Milieu zal ons daar zeker bij helpen.

Wat betekent ‘Creating a great environment to meet’ voor jou?

Een plek waar je er zeker van bent dat men zich op alle fronten inspant voor een duurzamere wereld. Bij RAI Amsterdam proberen we die slag te maken; op alle voor ons en onze klanten & gastenrelevante gebieden.

Waar zit de kracht van (de duurzame) verbinding voor jou in?

In alle vormen van relatiemanagement met onze stakeholders.

Wat zie je als de grootste duurzame uitdaging voor RAI Amsterdam?

Dat we er op termijn zeker van zijn dat wij in alle opzichten voldoen aan de basisvoorwaarden van duurzaamheid op de door ons gedefinieerde duurzaamheidsgebieden.

6

Jan van den Bosch, Directeur Convention Centre

Welke duurzaamheidstrend spreekt jou het meeste aan?

Publiek-private partnerships. Als bedrijven, gemeentes en regio’s de handen ineen slaan op gebied van duurzaamheid, kunnen er echt grote slagen worden gemaakt.

Welke duurzame kansen zie jij voor de RAI? We hebben de organisatie opgetuigd, ons marsroute bepaald; nu is het zaak om al die kansen te verzilveren. We staan nog maar aan het begin van de mogelijkheden. Zo maken we geweldige stappen in technologie. Van gas-koeling naar zeer efficiënt elektrisch koelen, waarbij we overstappen op 100% duurzame energie.

Wat betekent ‘Creating a great environment to meet’ voor jou?

Intern het klimaat creëren waarin mensen met initiatieven komen, en extern die initiatieven zichtbaar maken en laten benutten door onze stakeholders. En voortdurend bezig blijven met verbeteringen – waar mogelijk pakken we het op.

Waar zit de kracht van (de duurzame) verbinding voor jou in?

Samenwerking. Met medewerkers om doelstellingen te realiseren en successen te vieren. Met externe partijen -zoals de Green Business Club Zuidas- om duurzame initiatieven te delen en verrijken.

Wat zie je als de grootste duurzame uitdaging voor RAI Amsterdam?

We willen voor elk product de komende jaren een duurzaam initiatief gaan aanbieden. We zijn een eind op weg, maar hoe mooi zou het zijn als de duurzame variant bovenaan de verlanglijst van onze klanten staat?!

7

Ids Boersma, Directeur RAI Exhibitions

Welke duurzaamheidstrend spreekt jou het meeste aan?

Circulaire economie: als je dat echt in de vingers krijgt, kun je grote stappen maken en echt bijdragen aan een betere wereld.

Welke duurzame kansen zie jij voor de RAI? Verduurzaming van evenementen. Zowel in de content, waar innovatie en duurzaamheid een prominente rol spelen. Maar ook bij bewustzijn van de bezoeker en exposant (footprint) in de keuzes die hij maakt. En daarin kunnen wij, nee moeten wij, helpen; van energieverbruik tot ketenverantwoordelijkheid.

Wat betekent ‘Creating a great environment to meet’ voor jou?

Een moment of platform creëren waarop mensen zakelijk succesvol kunnen zijn. Verbindingen mogelijk maken waar exposanten en bezoekers contacten leggen, zakendoen, innovaties en ideeën delen en goede gesprekken voeren.

Waar zit de kracht van (de duurzame) verbinding voor jou in?

We zijn succesvol als onze exposanten en bezoekers ideeën op doen en innovaties tegenkomen, die ze zelf kunnen en willen implementeren. Niets mooier dan dat zij duurzame keuzes maken door inspiratie in de RAI.

Wat zie je als de grootste duurzame uitdaging voor RAI Amsterdam?

Het voortdurend voorop willen en kunnen lopen, zoals het aanbieden van een duurzaam assortiment met tegelijkertijd zoveel mogelijk behoud van marge.

8

MVO-beleid RAI Amsterdam is voortdurend bezig met vernieuwing en verbetering. Sinds 2013 hebben wij een stevige ambitie en een nieuw MVO-beleid. Een beleid dat MVO binnen onze organisatie naar het volgende niveau tilt. Dat beleid borgen we in een nieuwe MVO-organisatie zodat dit ook toekomstbestendig is en een wezenlijke bijdrage levert aan het creëren van shared value. Voor onze stakeholders en voor ons zelf.

“RAI Amsterdam wil in de congres- en evenementenindustrie de komende vijf jaar een van de zichtbare koplopers in Europa zijn op het gebied van duurzaamheid”

9

Over RAI Amsterdam RAI Amsterdam is een internationale beurs- en congresorganisatie. Wij zien het als ons vak om mensen samen te brengen, te verbinden en te inspireren door betekenisvolle ontmoetingen te organiseren en faciliteren.

Missie en strategie Onze missie: 'Inspiring people' Het inspireren van mensen, dat is waar alles bij RAI Amsterdam uiteindelijk om draait. We noemen dit in één begrip: 'Inspiring people'.

We geloven in de kracht van verbinding en creëren de condities waarin inspirerende ontmoetingen kunnen plaatsvinden. Of het nu gaat om een publieksbeurs, een groot congres, een internationale vakbeurs, een dance-event of een theatervoorstelling: in alles wat we doen staat deze essentie - het inspireren van mensen - centraal.

Strategie: 'het verhogen van de waarde van ontmoeting' RAI Amsterdam wil haar bezoekers toegevoegde waarde leveren door hen samen te brengen in een inspirerende omgeving. Zo dragen wij bij aan hun zakelijk succes, memorabel moment, plezierige avond of aan een ander doel dat hen verbindt. Daarom voert RAI Amsterdam een strategie die gericht is op het maximaal verhogen van de waarde van de ontmoeting, in al zijn aspecten.

De essentie om mensen samen te brengen en te inspireren is niet gewijzigd ten opzichte van de eerste beurs, die ruim 120 jaar geleden door de RAI is georganiseerd. De wijze waarop RAI Amsterdam hieraan invulling geeft, is geheel afgestemd op de wensen van de hedendaagse en toekomstige bezoeker.

Organisatie Vanuit twee bedrijfsonderdelen werkt RAI Amsterdam aan de realisatie van deze strategie.

Convention Centre Het RAI Amsterdam Convention Centre is een innovatief, duurzaam en kostenefficiënt gebouwencomplex, gelegen op een goed bereikbare locatie op relatief korte afstand van het centrum. In het Convention Centre worden jaarlijks circa 500 evenementen georganiseerd die zo’n 1,6 miljoen bezoekers trekken.

Medewerkers: gastvrijheid voorop Of het nu gaat om een vergadering van vijf personen, om 50.000 congresbezoekers of 250.000 beursbezoekers: RAI-medewerkers zijn trots dat zij door hun jarenlange ervaring en expertise een breed scala aan services en diensten kunnen bieden die een gastvrije ontvangst garanderen. Het is de professionaliteit van medewerkers die er voor zorgt dat de meest uiteenlopende wensen naar tevredenheid kunnen worden vervuld.

Multifunctioneel gebouwencomplex De kracht van het RAI Amsterdam Convention Centre is de multifunctionaliteit van het gebouw waardoor snel en flexibel kan worden gewisseld tussen de meest uiteenlopende combinaties van gebruik. De effectieve bezettingsgraad (gewogen gemiddelde) van het RAI Amsterdam Convention Centre behoort tot de hoogste van Europa.

10

Het Convention Centre is gelegen aan de rand van de binnenstad en beschikt over een eigen trein- en metrostation en binnenkort, als de Noord/Zuidlijn in 2017 opent, bovendien over een tweede metrostation. In minder dan 10 minuten reistijd staan bezoekers dan niet alleen in de centrale hal op luchthaven Schiphol, maar ook midden in het centrum van de hoofdstad.

Exhibitions: organisatie en exploitatie van eigen beurstitels Ongeveer de helft van de omzet van RAI Amsterdam is gerelateerd aan eigen evenementen. De divisie RAI Exhibitions ontwikkelt en exploiteert deze beurstitels. In totaal organiseert zij jaarlijks circa 25 consumenten- en vakbeurzen, zowel nationaal als internationaal.

Deze evenementen vinden plaats in Amsterdam maar ook elders in Nederland en in het buitenland.

Sterke internationale positie Door een duidelijke focus op eersteklas (internationale) evenementen en kennis van markten en doelgroepen heeft RAI Amsterdam eigen beurstitels die in vijf sectoren wereldmarktleider zijn. Deze sectoren (respectievelijk beurstitels) zijn: professionele schoonmaak (ISSA/INTERCLEAN), remanufacturing (ReMaTec), verkeerstechnologie (Intertraffic), de maritieme sector (METSTRADE) en watertechnologie (Aquatech). Ook de diverse internationale beurzen en congressen die derden organiseren in het RAI Amsterdam Convention Centre, maar ook de door RAI Exhibtions georganiseerde (spin-off)beurzen in China, Mexico, Turkije en de USA, dragen bij aan de sterke internationale positie.

Fysieke en virtuele ontmoeting Naast de fysieke ontmoeting op evenementen faciliteert RAI Amsterdam ook de virtuele ontmoeting buiten het evenement. Zo wordt het bereik van beurzen en congressen vergroot en wordt breder contact onderhouden met de doelgroepen en communities, ook buiten de periode van het evenement.

Betekenis voor stad en maatschappij In stad en regio stimuleert RAI Amsterdam de economie. Hotels, restaurants, musea, vervoerders, toeleveranciers en de luchthaven profiteren van de grote aantallen exposanten en bezoekers die de stad aandoen vanwege (veelal internationale) beurzen, congressen en evenementen. Eind 2014 is de economische betekenis van RAI Amsterdam voor de metropool Amsterdam opnieuw in kaart

11

gebracht. Hieruit bleek dat de waarde van RAI Amsterdam voor de stad en regio de afgelopen jaren verder is toegenomen. Zo zorgt RAI Amsterdam voor een jaaromzet in de regio Amsterdam van ruim 600 miljoen euro per jaar en voor werkgelegenheid voor ruim 7.000 banen op full time basis.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een integraal onderdeel van het beleid van RAI Amsterdam. De MVO-aanpak van RAI Amsterdam is internationaal bekroond met de meest prestigieuze duurzaamheidscertificeringen. De voortgang op de 15 MVObeleidsterreinen wordt gerapporteerd in dit duurzaamheidsverslag.

Aandeelhouders RAI Amsterdam heeft twee aandeelhouders: RAI Vereniging en Gemeente Amsterdam.

Grootaandeelhouder van RAI Amsterdam is RAI Vereniging (75 procent). RAI Vereniging is de branchevereniging van fabrikanten, importeurs en groothandel in mobiliteit gelieerde producten zoals auto’s, vrachtauto’s, fietsen en aanhangers. De vereniging telt 500 leden.

De betrokkenheid van RAI Vereniging bij RAI Amsterdam voert ver terug in de tijd. De rijwielindustrie startte in 1893 met het organiseren van een jaarlijkse beurs in Amsterdam. Enkele jaren, nadat ook de auto-industrie deelnam, ontstond de naam RAI, naar ‘Rijwiel en Automobiel Industrie’.

De overige aandelen zijn in handen van de Gemeente Amsterdam (25 procent). De deelname van de Gemeente Amsterdam dateert van 1956 en heeft een economische achtergrond.

Medewerkers Bij RAI Amsterdam werken circa 400 medewerkers (circa 375 FTE). Circa de helft vervult een commerciële functie, 40 procent een operationele functie en 10 procent behoort tot de staf. Hiernaast worden op evenement-basis flexkrachten ingezet. RAI heeft een vaste flexibele schil van zo'n 300 terugkerende flexkrachten en zet op jaarbasis in totaal zo'n 3.000 flexkrachten in.

12

2 RESULTATEN 2014

13

Creating a great environment to meet Onze overkoepelende aanpak ‘Creating a great environment to meet’ is onze overkoepelende lange termijn aanpak waarin we onze business strategie koppelen aan onze MVO-ambitie. Door middel van duurzame innovatie creëren we shared value voor onze stakeholders en onszelf, en bouwen we aan een toekomst vol nieuwe ervaringen, kansen en betekenisvolle momenten die er echt toe doen.

14

Welzijn: belangrijkste resultaten Welzijn: belangrijkste resultaten 2014

Interne stakeholders

Score medewerkerstevredenheid stijgt naar 7,9%

Nulmeting TopEmployer 2015

Organisatie GreenLunch voor medewerkers

PotentiĂŤle medewerkers

Vergroten kansen op werk jongeren: voorbereiding Werkakkoord jongeren

Wajongers leren werken bij RAI Amsterdam: pilot project Arbeidsanalyse ism UWV

Omwonenden

Buurtbewoners kijken achter de schermen bij Valhalla 2014

Goede doelen

AMREF Flying Doctors: schoon water, gezonde Masai in Kajiado

Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis: De Metamorfose en kinderrestaurant

15

Milieu: belangrijkste resultaten Milieu: belangrijkste resultaten 2014

Energie, gas & emissie

50% reductie CO2-uitstoot op verwarming gebouwen i.v.m. aansluiting stadswarmte Nuon

Overstap elektrisch koelen: plaatsing eerste 4,5 MWh koelingsmachine, min. 8x beter rendement

12% meer rendement uit 1.632 zonnepanelen t.o.v. begroting

Plaatsen 7 nieuwe speeddeuren ter voorkoming van energieverlies

Energie Masterplan opgesteld om beleid te borgen

25% reductie CO2-uitstoot

Water

Besparing van -9% op watergebruik ten opzichte van 2013

Afronding aanleg nieuwe ringleiding onder hallen; spoelen i.v.m. legionella niet meer nodig

Gebruik grijswater toegepast in stadskas RAI Amtrium

Mobiliteit

22.500 auto’s parkeren op nieuwe P+R locatie P1 RAI

Groen licht voor bouw multifunctionele parkeergarage

Certificering

Behoud 3x goud: EarthCheck Gold, Green Key Gold, AIPC Gold

4 sterren BREEAM Nieuwbouw Ontwerpcertificaat (Excellent) voor Amtrium

Gapanalysis ISO-20121 (duurzame evenementen)

Schoonmaak

Open feedback sessies met schoonmaak- en glazenwasserijmedewerkers

Afval

100% afvalrecycling = Zero Waste (0% landfill)

Deelname aan Plastic Challenge i.s.m. Green Business Club Zuidas

Proces intern afval geoptimaliseerd: 20% meer scheiding intern afval

Nieuw inzicht in restafval

Ontwikkelen Green Organizer Manual

Inkoop elektra In 2014 is minder elektra (100% groen) verbruikt dan in 2013. Dit is het resultaat van doorgevoerde energiebesparingsprojecten en de volledig operationele zonnepanelen.

16

Inkoop warmte De overstap op stadswarmte zorgt voor aanzienlijk minder verbruik van aardgas. Ook de overstap naar elektrisch koelen en het plaatsen van speeddeuren zorgen voor minder verbruik in 2014. Daarnaast had 2014 een milde winter.

Afvalproductie Sinds 2007 is het afvalvolume met 22,3 % gereduceerd. Het jaar 2014 was een druk beursjaar. Daarom is het afvalvolume in absolute zin toegenomen. Toch is het afvalvolume per exposant in 2014 gedaald.

17

Afscheidingspercentage Betreft scheidingspercentage binnen RAI Amsterdam. Na-scheiding geschiedt door afvalinzamelingspartner Icova. Hieruit blijft 21% restproduct in droge vorm over. Dit restproduct wordt uiteindelijk volledig gerecycled. Dit betekent zero waste.

Inkoop water Ten opzichte van 2013 hebben we een goede vooruitgang geboekt met een besparing van 9%. Hiermee zet de dalende trend zich voort.

18

Communities: belangrijkste resultaten Communities: belangrijkste resultaten 2014

Evenement content

Duurzame initiatieven & -content op beurzen zoals o.a. Huishoudbeurs, Horecava, Intertraffic en

Green Buildings 2014

Lancering nieuwe duurzame vakbeurs: GreenTech

Test en lancering Innovation LAB

Ketenverantwoordelijkheid

Audit bij 4 toeleveranciers

Opstellen lijst duurzame criteria voor toeleveranciers

Assortiment

Duurzaamheidstraining Accountmanagers

Voor elke productgroep een duurzaam alternatief

Catering

Training banqueting medewerkers

Verduurzaming aanbod personeelsrestaurant

Zichtbaarheid MVO

Ontwikkelen nieuw credo voor duurzaamheidsbeleid: ‘Creating a great environment to meet’

Intensieve communicatie rondom bouw duurzaam congres- en kantoorgebouw RAI Amtrium

PR rondom behalen certificaten EarthCheck Gold, Green Key Gold en AIPC Gold, IMEX/GMIC Green

Supplier Silver Award;

19

3 VERGROTEN WELZIJN

20

Introductie welzijn Met welzijn bedoelen we het welbevinden van mensen in niet-materieel opzicht. Bij het vergroten van welzijn richten we ons op het creëren van maatschappelijke meerwaarde voor zowel interne als externe stakeholders. RAI Amsterdam verbindt sinds 1893 mensen en staat midden in de maatschappij.

We investeren in verbonden en betrokken medewerkers die zich actief inzetten voor een RAI We creëren een veilige, gastvrije omgeving voor iedereen die zakelijk of maatschappelijk is betrokken bij (de activiteiten van) RAI Amsterdam.

We investeren in de lokale samenleving door gestructureerd in te zetten op social return.

Ambitie In 2017 behoren we tot de koplopers in het bieden van de meest aantrekkelijke, duurzame (werk)omgeving in de congres- en evenementenbranche in Europa. We streven naar goed nabuurschap.

Hoofddoelstellingen Actief en zichtbaar bijdragen aan het welzijn en welbevinden van interne stakeholders op een zodanige manier dat dit door hen herkend wordt Overtuigend vergroten van social return voor de stad Amsterdam Elke medewerker maakt bewuste keuzes op basis van People, Planet, Profit binnen zijn/haar werkzaamheden Ondersteunen van twee vaste goede doelen d.m.v. funding, zichtbaarheid en faciliteiten

Betrokken werkgever RAI Amsterdam wil als werkgever actief en zichtbaar bijdragen aan het welzijn en welbevinden van huidige en toekomstige medewerkers. We nemen hierin onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarom voeren we een duurzaam HR beleid gericht op welzijn, vitaliteit en levensstijl van onze medewerkers.

Medewerkers van de RAI voelen zich sterk verbonden met de organisatie. Programma’s als Het Nieuwe Werken en RAI Vitaal zetten medewerkers in hun kracht en hebben zichtbaar bijgedragen aan een goede onderlinge dynamiek en trotse medewerkers.

Tegelijkertijd investeren we als werkgever in de lokale samenleving. We zetten gestructureerd in op het leveren van social return met betrekking tot:

De rol van RAI Amsterdam als erkend leerbedrijf; Mensen met afstand tot arbeidsmarkt; Jeugdwerkloosheid

21

RAI Vitaal RAI Amsterdam stimuleert acties die leiden tot bewustzijn van het belang van gezondheid en activatie van de medewerkers tot deelname. Dit programma noemen we ‘RAI Vitaal’. In 2014 hebben we een serie middelen ontwikkeld voor medewerkers gericht op:

gezondheid & fitheid bevordering van het werkplezier het vinden van een goede balans tussen werk en privé stress- & verzuimpreventie

Ruim 42 medewerkers hebben in 2014 de Health check gedaan en bijna 100 mensen hebben één van de workshops gevolgd. Het vitaliteitprogramma wordt door de deelnemers zeer gewaardeerd.

Het Nieuwe Werken Het doel van Het Nieuwe Werken is een werkomgeving te realiseren waarin we beter onze doelstellingen realiseren, meer uit medewerkers halen, talent en potentie benutten, klantgerichtheid en klanttevredenheid verhogen. Kortom: ‘Samen werken aan een werkomgeving die werkt.’

Thema's het nieuwe werken Thema

Beschrijving

Sturing & Ruimte

We geven leiding door te sturen op resultaat met ruimte en vertrouwen voor eigen verantwoordelijkheid. Onze samenwerking is gericht op een optimale invulling van de klantbehoefte en persoonlijke ontwikkeling.

Lerend vermogen

We werken slimmer samen door feedback te geven en te ontvangen. En door van elkaar te leren. We verbeteren ons continu en ontwikkelen ons door kennis en ervaring RAI breed uit te wisselen, zowel on- als offline.

Flexibel werken

We werken effectief samen in een flexibel kantoor waar we betekenisvolle ontmoetingen creëren. We maken afspraken over hoe en waar je het meest effectief (samen)werkt, tijd- en plaats onafhankelijk.

22

Belangrijkste resultaten 2014 Welzijn: belangrijkste resultaten 2014

Interne stakeholders

Score medewerkerstevredenheid stijgt naar 7,9%

Nulmeting TopEmployer 2015

Organisatie GreenLunch voor medewerkers

PotentiĂŤle medewerkers

Vergroten kansen op werk jongeren: voorbereiding Werkakkoord jongeren

Wajongers leren werken bij RAI Amsterdam: pilot project Arbeidsanalyse ism UWV

Omwonenden

Buurtbewoners kijken achter de schermen bij Valhalla 2014

Goede doelen

AMREF Flying Doctors: schoon water, gezonde Masai in Kajiado

Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis: De Metamorfose en kinderrestaurant

23

Betrokken werkgever RAI Amsterdam betrokken werkgever RAI Amsterdam wil als werkgever actief en zichtbaar bijdragen aan het welzijn en welbevinden van huidige en toekomstige medewerkers. We nemen hierin onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarom voeren we een duurzaam HR beleid gericht op welzijn, vitaliteit en levensstijl van onze medewerkers.

Medewerkers van de RAI voelen zich sterk verbonden met de organisatie. Programma’s als Het Nieuwe Werken en RAI Vitaal zetten medewerkers in hun kracht en hebben zichtbaar bijgedragen aan een goede onderlinge dynamiek en trotse medewerkers.

Tegelijkertijd investeren we als werkgever in de lokale samenleving. We zetten gestructureerd in op het leveren van social return met betrekking tot:

De rol van RAI Amsterdam als erkend leerbedrijf; Mensen met afstand tot arbeidsmarkt; Jeugdwerkloosheid.

Scholing en Samenwerking We vinden het belangrijk om een rol te spelen in het opleiden van studenten voor de arbeidsmarkt. Per jaar zijn er zo’n 90 stagiairs werkzaam binnen de RAI. Via ons eigen stagebureau, bemand door een stagiair onder begeleiding van onze Recruiter, regelen we onder andere de wervingsprocedures, de contacten met de opleidingsinstituten en de verzoeken tot rondleidingen. In 2014 zijn er ruim 800 studenten in de RAI rondgeleid.

24

Social Return voor de stad Amsterdam We streven naar het creĂŤren van meer social return voorde stad Amsterdam. Uit een door ons ontwikkeld Sectorplan hebben we inmiddels een aantal concrete projecten in gang gezet om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en jeugdwerklozen meer kansen te bieden.

De belangrijkste acties in 2014

Vergroten kansen op werk jongeren: Werkakkoord Jongeren (voorbereiding) Pilotproject i.s.m. UWV: Wajongers leren werken bij RAI Amsterdam

Erkend leerbedrijf RAI Amsterdam is een erkend leer-werkbedrijf. We verzorgen leerwerk-plaatsen (BBL) op niveau 3 en 4. Binnen de technische dienst is het het leermeester-gezel-traject ingezet. Dit heeft als doel:

1. de aanwas van jonge technici met het oog op toekomstige vervangingsvraag; 2. de ondersteuning voor oudere medewerkers met verminderende fysieke belastbaarheid.

Binnen dit traject kunnen BBL-leerlingen een twee-jarige opleiding doorlopen. Daarna krijgen zij een vaste arbeidsovereenkomst.

Samenwerking met opleidingsinstituten RAI Amsterdam zoekt intensief de verbinding tussen opleidingen werkveld. Samenwerking met relevante opleidingsinstituten past daarbij. De voordelen:

Bevorderen van aansluiting tussen studie en werkveld; Bevorderen van een inhoudelijke impuls van de opleiding; Het neerzetten van RAI Amsterdam als werkgever op de arbeidsmarkt.

We zijn drie structurele partnerships gestart met:

25

De Hogeschool van Amsterdam; Stenden Hogeschool Leeuwarden; MBO College Zuid (ROC, dat tegenover RAI Amsterdam is gevestigd).

We zijn trots op onze samenwerking met het ROC van Amsterdam, VMBO College Zuid. Daar is sinds 2012 ‘RAI Hospitality’ een onderdeel van het lesprogramma. In 2013-2014 hebben we het eerste complete programma met 40 studenten doorlopen. Het jaarprogramma bestaat uit een gastcollege, een aantal trainingen in hospitality, een rondleiding bij de RAI en een praktijkstage in de RAI. De praktijkstage werd door de leerlingen gelopen tijdens de Huishoudbeurs.

Aanpak jeugdwerkloosheid In 2014 hebben wij de voorbereiding getroffen voor het tekenen van het Werkakkoord Jongeren in 2015. RAI Amsterdam wil en kan eenbelangrijke rol spelen bij het vergroten van kansen voor jongeren op werk.

Vergroten kansen voor jongeren o.a.:

Vergroten kansen voor jongeren vergoten kansen

gerealiseerd

Inzet flexkrachten & training:

Aanbieden ca. 90 stageplaatsen per jaar. Eigen stagebureau.

Stages op HBO en MBO-niveau en de vormen BBL, BOL en

basistraining bijv. horecatrainingen of een

Duaal.

verkeersregelaarsdiploma.

Leermeester-gezeltraject bij Technische Dienst: BBL-leerlingen

Training stagiairs: Bijv. Solliciteren, personal branding, Time

doorlopen 2-jarige opleiding en na afloop vaste

Management, Office vaardigheden

arbeidsovereenkomst.

Rondleidingen (10-12x p.j.) aan studenten HBO als MBO: 750 tot

OntdekkingsRAIs voor stagiairs: een dag meewerken bij andere

1000 studenten p.j.

afdeling (kennis opdoen en andere vaardigheden ontwikkelen).

Project RAI Hospitality bij ROC van Amsterdam: lessen a.d.h.v. e-

RAI Discovery bij start stage: introductiedag bij RAI Amsterdam

modules van RAI, rondleiding en gastcollege, en gastvrijheid

waar op verschillende afdelingen medewerkers een introductie

training. 40 studenten werken drie dagen mee in Serviceteam van

geven over de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van

Huishoudbeurs

hun afdeling.

26

Flexkrachten Naast de vaste medewerkers bieden we jaarlijks werkgelegenheid voor zo’n 3.000 unieke flexkrachten. Deze uitzendkrachten zijn noodzakelijk gezien het dynamische werkpatroon van de aard van onze dienstverlening. Zij worden ingezet vanuit partnerships met uitzendbureaus, maar vormen veelal het eerste visitekaartje richting onze bezoekers.

Ze worden welkom geheten vanuit een speciaal daar toe ingericht Hospitality Crew Centre (HCC). Het doel van het flexbeleid is het realiseren en borgen van activiteiten die gericht zijn om tijdig voldoende, gemotiveerde en competente flexibele medewerkers te krijgen en te binden.

Participatie Pilot project i.s.m. UWV: Wajongers leren werken bij RAI Amsterdam:

RAI Amsterdam heeft de mogelijkheden onderzocht om Wajongers te laten leren werken bij de RAI. In 2014 is er onderzoek verricht door het UWV naar de mogelijkheden voor deze doelgroep. Er zijn arbeidsanalyses uitgevoerd op de afdeling Banqueting en Hospitality Crew Centre (HCC). Op deze afdelingen blijken volop geschikte werkzaamheden te zijn voor mensen met een arbeidsbeperking.

RAI Amsterdam en UWV hebben de handen in één geslagen om verder invulling te geven aan een plan van aanpak om in 2015 Wajongers in de gelegenheid stellen om bij RAI Amsterdam te werken en te leren. RAI Amsterdam wil de ervaringen in dit project gebruiken om in de toekomst structureel geschikte arbeidsmogelijkheden te bieden voor werkzoekenden uit de doelgroep van de Participatiewet. UWV wil zijn expertise en wettelijk instrumentarium inzetten om deze doelstelling te helpen realiseren.

27

Goede doelen Onze vaste partners zijn AMREF Flying Doctors en Emma Kinderziekenhuis. Met deze organisaties werken we toe naar een partnership met meerwaarde. Naast het doneren van geld of het organiseren van ludieke inzamelingsacties tijdens onze beurzen ondersteunen we met kennis, faciliteiten of hulp van medewerkers.

AMREF Flying Doctors: Schoon water, gezonde Masai in Kajiado In samenwerking met AMREF Flying Doctors is een nieuw schoon water project van start gegaan. Gebrek aan kennis over hygiëne en schoon drinkwater veroorzaken veel ziekten, vooral onder (zwangere) vrouwen en jonge kinderen. In Kajiado (Kenia), bewoond door de Masai, wordt gewerkt aan een betere toegang tot schoon (drink)water en het verminderen van water-, sanitatie-en hygiënegerelateerde ziekten. Met dit project helpen we ca. 50.000 mensen aan toegang tot veilig water. Ongeveer 16.500 mensen kunnen gebruikmaken van sanitaire voorzieningen.

Sinds 2005 is € 210.102,- ingezameld voor AMREF FlyingDoctors.

Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis

Binnen haar nationale beurzen heeft de RAI gekozen voor Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC. Sinds 2005 zijn wij partner.

Ons partnership is ingegeven vanuit onze betrokkenheid met de regio en de maatschappelijke rol die we hier vervullen.

De ‘Stichting Steun Emma’ heeft als doel fondsen te werven voor het ‘Emma Kinderziekenhuis AMC‘.

Fondsen die de ontwikkeling van de zorg ook op lange termijn moeten garanderen en innovatieve behandelingen mogelijk maken.

28

RAI Amsterdam heeft zich de afgelopen jaren specifiek gericht op het ondersteunen van 2 projecten die de kwaliteit van het verblijf van patiëntjes verbeteren:

1. De Metamorfose Het Emma Kinderziekenhuis werkt aan een zorgvernieuwingsproces onder de noemer ‘de Metamorfose’. Onderdeel van de Metamorfose is een complete vernieuwbouw. De zorg en huisvesting worden afgestemd op verschillende fases in de ontwikkeling van het kind. Ondanks de ziekte en behandeling, kan een kind zich zo gewoon en gelukkig mogelijk voelen.

2. Kinderrestaurant Emma Kinderziekenhuis Er komt een grote “straat” door het nieuwe Emma Kinderziekenhuis te lopen. Aan deze straat is het kinderrestaurant gelegen. Het idee van het kinderrestaurant is dat het eten bij het buffet gehaald kan worden en bijna overal opgegeten kan worden. Het restaurant is een gezellige, leuke plek waar kinderen met hun ouders, familie en vriendjes lekker iets kunnen halen zonder dat je daarvoor naar een andere etage hoeft. Sinds 2005 is € 192.342 euro ingezameld voor Emma Kinderziekenhuis Amsterdam.

Activiteiten op eigen beurzen Inzamelingsacties tijdens onze eigen beurzen zijn o.a.:

Horecava: 5.000 kg overgebleven voedsel van standhouders ingezameld voor de Voedselbank.

Huishoud- en 9 maandenbeurs: Verkoop ‘Blond-mokken’ voor Emma Kinderziekenhuis. Opbrengst: € 13.976

Cardboarders op Horecava 2014 Afval kreeg een tweede leven op de Horecava 2014. Onder het mom: ‘Making more from waste’ werd door cartboarders.com, ondersteund door onze afvalpartner Icova, karton ingezameld afkomstig van exposanten. Het karton werd gebruikt voor kunstwerken.

Cardboarders.com creëerde een levensgrote wandelende pop met de naam ‘Bettie Serveert’. Ook konden exposanten speciale 3D borden uit karton laten maken.

29

HISWA & Stichting Plastic Whale In 2014 heeft het beursteam van de HISWA wederom podium geboden aan Stichting Plastic Whale uit Amsterdam. Een initiatief dat naadloos aansluit op het HISWA concept. Zij zijn de eerste professionele plastic fishing company ter wereld. Hun missie is om 's werelds wateren plasticvrij te maken.

30

Relatie met omwonenden Relatie met omwonenden We willen een goede relatie met onze omgeving onderhouden. We proberen overlast daarom zoveel mogelijk te voorkomen.

Ook betrekken we de buurt bij specifieke activiteiten. Dat zorgt voor een betere betrokkenheid en meer onderling begrip.

Voorafgaand bijvoorbeeld aan het ID&T dance event Valhalla 2014 zijn buurtbewoners uitgenodigd. Zij konden een kijkje nemen achter de schermen van het evenement. Hierop werd zeer positief gereageerd door ruim 75 omwonenden.

We hebben en onderhouden een goed contact met het buurtcomité. Mochten er, ondanks preventiemaatregelen, klachten uit de omgeving komen dan worden deze vastgelegd en opgevolgd om zo herhaling te voorkomen.

Geluid De RAI-geluidskaart is een akoestisch rekenmodel dat in 2011 in opdracht van de RAI is ontwikkeld. De recentelijk verbeterde versie geeft geluidsoverschrijding in decibellen (dB(A)) aan. Het model is in staat om geluidsoverlast voor de buurt van een evenement in de RAI vooraf in te schatten en te voorspellen of er een geluidsontheffing aangevraagd moet worden. Dit zorgt ervoor dat er tijdig preventieve maatregelen kunnen worden genomen.

De geluidskaart is in 2014 regelmatig ingezet. Er zijn 8 evenementen vooraf getoetst op geluidsoverlast. Voor 4 evenementen was het noodzakelijk om een geluidsontheffing aan te vragen. De overige evenementen konden binnen de geluidsnormen van de RAImilieuvergunning uitgevoerd worden en hebben geen geluidsoverlast in de omliggende buurt van de RAI veroorzaakt.

Parkeeroverlast verminderen In 2014 werd groen licht gegeven voor de bouw van een nieuw multifunctioneel parkeergebouw voor 900 auto’s. Met dit parkeergebouw brengen we onze parkeercapaciteit op het gewenste niveau van 4.000 parkeerplaatsen voor het faciliteren van grote, meerdaagse internationale evenementen. Hiermee verminderen we parkeerdruk rond de RAI (900 auto’s) en creëren we bufferruimte voor trucks.

Naar verwachting is het gebouw in augustus 2016 klaar voor gebruik.

31

Voorkomen parkeeroverlast omwonenden De RAI zet buurtposten in om op drukke dagen (meerdaagse evenementen waarbij van een extern parkeerterrein gebruik wordt gemaakt) parkeeroverlast te voorkomen voor de omwonenden. Op 6 strategische plaatsen wordt een buurtpost ingezet die erop toe ziet dat alleen buurtbewoners in de buurt parkeren.

Medewerkers en mobiliteit

Medewerkers van RAI Amsterdam worden gestimuleerd met een (elektrische) fiets of het OV te reizen. We bieden medewerkers de volgende regelingen:

Aanschaf NS OV-kaart; Gebruik van RAI-fietsen (leenfietsen om het autogebruik in de stad te reduceren); E-bike of e-scooterregeling.

32

4 VERMINDEREN IMPACT OP HET MILIEU

33

Introductie Met milieu bedoelen we het leefklimaat van mens (dier) en natuur. Bij het verminderen van impact op het milieu richten we ons op het beperken van het effect van onze bedrijfsvoering op het milieu, daar waar onze invloed het grootst is.

We sturen voortdurend op slimme en efficiĂŤnte processen, duurzame oplossingen en samenwerkingen. Wij nemen de verantwoordelijkheid voor onze activiteiten en spannen ons in om de footprint van het organiseren en faciliteren van evenementen zo klein mogelijk te maken. RAI Amsterdam helpt haar klanten (organisatoren en exposanten) om evenementen zo duurzaam mogelijk te laten plaatsvinden en bezoekers tot duurzaam gedrag aan te sporen.

34

Belangrijkste resultaten 2014 Belangrijkste resultaten 2014 Resultaatgebied

Resultaat

Energie, gas & emissie

50% reductie CO2-uitstoot op verwarming gebouwen i.v.m. aansluiting stadswarmte Nuon Overstap elektrisch koelen: plaatsing eerste 4,5 MWh koelingsmachine, min. 8x beter rendement 12% meer rendement uit 1.632 zonnepanelen t.o.v. begroting Plaatsen 7 nieuwe speeddeuren ter voorkoming van energieverlies Energie Masterplan opgesteld om beleid te borgen 25% reductie CO2-uitstoot

Water

Besparing van -9% op watergebruik ten opzichte van 2013 Afronding aanleg nieuwe ringleiding onder hallen; spoelen i.v.m. legionella niet meer nodig Gebruik grijswater toegepast in stadskas RAI Amtrium

Mobiliteit

22.500 auto’s parkeren op nieuwe P+R locatie P1 RAI Groen licht voor bouw multifunctionele parkeergarage

Certificering

Behoud 3x goud: EarthCheck Gold, Green Key Gold, AIPC Gold 4 sterren BREEAM Nieuwbouw Ontwerpcertificaat (Excellent) voor Amtrium Gapanalysis ISO-20121 (duurzame evenementen)

Schoonmaak

Open feedback sessies met schoonmaak- en glazenwasserijmedewerkers

Afval

100% afvalrecycling = Zero Waste (0% landfill) Deelname aan Plastic Challenge i.s.m. Green Business Club Zuidas Proces intern afval geoptimaliseerd: 20% meer scheiding intern afval Nieuw inzicht in restafval Ontwikkelen Green Organizer Manual

35

Reductie fossiele brandstoffen Energie Masterplan Wij zijn al vele jaren bezig om het gebruik van fossiele brandstoffen (zoals aardgas) te reduceren tot 0. Hiervoor is steeds geïnvesteerd in duurzame alternatieven:

• zelf opwekken zonne-energie (1.632 zonnepanelen op dak Hal 8); • WKO (Warmte Koude Opslag) onder RAI Elicium, Auditorium en RAI Amtrium; • gebruik stadswarmte; • gebruik 100% groene elektra.

We sturen vooral daar waar we invloed hebben: het verminderen van ons eigen energieverbruik. We hebben door de jaren heen al veel stappen gemaakt. In 2014 hebben we een Energie Masterplan geschreven. Een belangrijk doel is om van fossiele brandstoffen zoals aardgas over te stappen op duurzame energie.

Elektraverbruik 2014 In 2014 is minder elektra verbruikt dan in 2013. Dit is het resultaat van doorgevoerde energiebesparingsprojecten en de volledig operationele zonnepanelen. Het elektraverbruik ten opzichte van 2008 is niet conform doelstelling gedaald. Reden hiervoor:

het toenemende verbruik van elektra (door digitalisering) door exposanten; ingebruikname van Elicium; aanschaf van nieuwe machines (welke gebruik maken van elektra in plaats van fossiele brandstoffen) en elektrische (interne) transportvoertuigen; groei aantal oplaadpalen voor elektrische auto’s van bezoekers.

36

RAI Amsterdam heeft veel energiebesparende maatregelen genomen om het verbruik niet verder te laten stijgen. Het (groene) elektraverbruik zal de komende jaren naar verwachting toenemen. Dit heeft te maken met het overstappen van fossiele brandstoffen (aardgas) naar elektra.

Sturen op datgene waar we invloed op hebben Het energieverbruik van exposanten laat zich moeilijk sturen. Toch nemen we daar waar mogelijk maatregelen. Bijvoorbeeld in het assortiment dat we aanbieden. Op eigen beurzen kunnen klanten alleen nog energiezuinige LED-verlichting afnemen voor standbouw.

Overige klanten zullen op korte termijn ook volledig overschakelen op LED, door het verschil in prijs voor rekening RAI te laten vallen en daarmee de financiële drempel weg te nemen voor exposanten

Opwekking duurzame energie Op het dak van Hal 8 zijn 1.632 zonnepanelen geplaatst. Het rendement in 2014 was 12% hoger dan verwacht. De zonnepanelen hebben ruim 387.000 kilowattuur geproduceerd. Dit levert een CO2-reductie van zo'n 115 ton per jaar dat staat gelijk aan bijna 77 huishoudens.

“RAI Amsterdam heeft 1.632 zonnepanelen volledig operationeel” Stadswarmte in plaats van aardgas Wij zijn weer terug op een deel stadswarmte van Nuon. Hierdoor is ons gasverbruik in 2014 verminderd met 17 %. Stadswarmte is een duurzame energiebron. De restwarmte die bij het opwekken van energie in de grote energiecentrales ontstaat, wordt via het stadsnet benut. In 2014 hebben we dankzij stadswarmte ruim 1.500 ton CO2-uitstoot verminderd. Dit is vergelijkbaar met de opbrengst van ca.

15.000 zonnepanelen.

We zullen eind 2015, een jaar eerder dan gepland, de stap naar een 12 MWh aansluiting op stadswarmte maken. Dit betekent 95% reductie van het gasverbruik ten behoeve van verwarming. Deze overstap betekent een aanzienlijke besparing op het gasverbruik in de toekomst en brengt ons dichtbij de nullijn.

37

De overstap op stadswarmte zorgt voor aanzienlijk minder verbruik van aardgas. Ook de overstap naar elektrisch koelen en het plaatsen van speeddeuren zorgen voor minder verbruik in 2014. Daarnaast had 2014 een milde winter.

Speeddeuren voor een stabiele temperatuur Openstaande haldeuren zorgen voor onnodig warmte en/of koude verlies. Bovendien zijn grote temperatuurschommelingen en tocht voor exposanten en bezoekers oncomfortabel. Op steeds meer plaatsen heeft de RAI daarom speeddeuren geplaatst. Deze speeddeuren zorgen ervoor dat de warmte binnen blijft en de temperatuur stabiel. In 2014 kwamen er weer 7 bij.

Elektrisch koelen Voor het koelen van ons complex stappen we van gas absorptiemachines gefaseerd over naar elektrisch koelen. Voor deze vorm van koelen is aardgas niet meer nodig. Het koelingsproces verloopt hierdoor minimaal achtmaal efficiënter. In 2014 is de eerste koelingsmachine van 4,5 MWh geplaatst. Eind 2015 zal in totaal 9,7 MWh aan koelingscapaciteit zijn geplaatst. Dit levert een aanzienlijke reductie op het gasverbruik en een kleinere CO2-footprint. En zal slechts een minimale stijging van (groene) elektra tot gevolg hebben.

Koude op de juiste plek Om de koude op de juiste plek in het pand te krijgen is een ringleiding (distributienet) aangelegd. Dit was voorheen decentraal geregeld.

Nu kan de koude, daar waar nodig, direct van het koelnet worden onttrokken.

Met de klant naar een oplossing Er is voordeel te behalen in het aanpassen van de aanvangstemperatuur in de ochtend in de tussenseizoenen. In die periode starten we ’s nachts al met verwarmen. ’s Middags wordt vervolgens gekoeld om de oplopende temperatuur, veroorzaakt door aanwezig gasten en apparatuur in de hallen goed te beheersen. Vaker met organisatoren in overleg om met 1 graad lager te starten, scheelt in kosten voor de organisator. En het legt minder druk op het milieu. In 2016 starten we met de eerste tests bij eigen beurzen.

38

Reductie emissies CO2-footprint

Nadat de CO2-footprint voor het eerst in 2011 en vervolgens in 2012 volgens het GHG (Greenhouse Gas)-protocol berekend zijn, heeft de RAI in 2012 vanuit de MVO-board een overwogen besluit genomen om deze footprint alleen voor scope 1 en 2 te monitoren. In scope 1 en 2 worden alleen de gevolgen van de CO2-footprint bijgehouden, waar de RAI directe invloed op heeft.

De berekening is in 2014 voor het 4de opeenvolgende jaar uitgevoerd. Dat geeft een steeds beter inzicht in wat de invloed is van:

het gas- en elektriciteitsverbruik op de CO2-footprint; de invloed van het verbruik van stadswarmte; de 1.632 zonnepanelen op het dak van Hal 8.

Ten opzichte van 2013 heeft RAI Amsterdam in 2014 ruim 25% CO2 minder uitgestoten. Dit is in lijn met ons doel om gebruik van fossiele brandstoffen tot nul te reduceren. Belangrijke bijdragen:

de overstap op stadswarmte; de overstap naar centraal en elektrisch koelen; een goed rendement uit zonnepanelen; de Groencertificaten (garanties van oorsprong), deze maken aantoonbaar en transparant welke duurzame energiemix leverancier Nuon aan de RAI heeft geleverd.

Op het RAI Amtrium zijn eind 2014 174 panelen aangebracht. Deze zullen vanaf 2015 een opbrengst leveren van 43.000 KWh per jaar en een CO2 -reductie tussen de 16 en 24 ton per jaar.

Evenement CO2-neutraal maken Het is mogelijk om als organisator of standhouder het evenement CO2-neutraal te maken. De uitstoot wordt gecompenseerd door middel van gecertificeerde CO2-rechten via Groenbalans. Hiermee wordt geĂŻnvesteerd in de ontwikkeling van duurzame energieprojecten over de hele wereld. Via de CO2 Calculator kan een organisator de CO2-uitstoot van een beurs of congres berekenen.

Geluid De RAI-geluidskaart is een akoestisch rekenmodel dat in 2011 in opdracht van de RAI is ontwikkeld. De recentelijk verbeterde versie geeft geluidsoverschrijding in decibellen (dB(A)) aan. Het model is in staat om geluidsoverlast voor de buurt van een evenement in de RAI vooraf in te schatten en te voorspellen of er een geluidsontheffing aangevraagd moet worden. Dit zorgt ervoor dat er tijdig preventieve maatregelen kunnen worden genomen.

39

De geluidskaart is in 2014 regelmatig ingezet. Er zijn 8 evenementen vooraf getoetst op geluidsoverlast. Voor 4 evenementen was het noodzakelijk om een geluidsontheffing aan te vragen. De overige evenementen konden binnen de geluidsnormen van de RAImilieuvergunning uitgevoerd worden en hebben geen geluidsoverlast in de omliggende buurt van de RAI veroorzaakt.

40

Koploper in afvalmanagement Afvalmanagement We zijn sinds enkele jaren koploper in afvalmanagement in de Europese congres- en evenementenindustrie. We investeren sinds 2007 in innovatieve oplossingen om efficiĂŤnter afval te managen.

Zero waste Sinds 2012 is afvalinzamelingspartner Icova volledig verantwoordelijk voor het afvalmanagementproces binnen de RAI. Samen met Icova hebben we sindsdien een Zero Waste traject afgelegd. Belangrijke aandachtsgebieden:

Logistiek; Menskracht; Techniek; Circulaire economie.

Een kroon op onze inzet sinds 2007 en het partnership met Icova was het bereiken van 100% afvalrecycling in 2013 en wederom in 2014. Hiermee onderstrepen we onze positie binnen de Europese branche. Door continu op zoek te gaan naar oplossingen zijn we erin geslaagd om 100% recycling te behalen en te behouden. Er is geen afval op de stortplaats terecht gekomen. Kortom zero waste.

RAI Afval in beeld

Stappen vooruit met afval in 2014 Nieuw inzicht in restafval In de congres- en evenementenbranche wordt door veel branchegenoten aan afvalscheiding achteraf gedaan (door en bij de afvalverwerker). Binnen het afvalmanagement van RAI Amsterdam scheiden we eerst zelf al het afval op eigen terrein. Daarna filtert onze afvalinzamelingspartner Icova alles wat we niet zelf konden scheiden. Om goed te kunnen vergelijken hoe wij het doen ten opzichte van de branche, zijn we in 2014 anders gaan rapporteren. Als we, zoals de branche doet, de stand van zaken meten nĂĄ scheiding bij de afvalverwerker dan blijkt dat er niet 53% maar 21% restproduct in droge vorm overblijft. Dit restproduct wordt uiteindelijk volledig gerecycled. Dit betekent zero waste.

41

Intern afval Met het oog op het ‘De vervuiler betaalt-principe’ hebben we in 2013 onze interne afvalstromen bestudeerd (waaronder ook inhouse leveranciers). Uit analyse bleek dat intern afval minder goed wordt gescheiden dan afval van evenementen.

In 2014 zijn we op de Dag van de Duurzaamheid begonnen om in Pantry’s afval gescheiden in te zamelen. De bereidheid van medewerkers om mee te werken is groot. Daarnaast hebben we in 2014 het operationele proces geoptimaliseerd. Het schoonmaakbedrijf werkt nu samen met onze afvalinzamelingspartner Icova. Dit leverde binnen een maand al een verbetering van 20% op.

Mokum Mariteam - Ecocassettes

In 2014 werd een dubbel aantal ecocassettes ingezet. Dat betekende een dubbel aantal vrachten met Mokum Mariteam. Mokum Mariteam (link naar Mokum Mariteam – Mobiliteit) vervoert afval door middel van een elektrisch aangedreven schip via de Amsterdamse grachten. Daarmee is het een milieuvriendelijk alternatief voor vrachtverkeer.

Afvalreductie Sinds 2007 is het afvalvolume met 22,3 % gereduceerd. Het jaar 2014 was een druk beursjaar. Daarom is het afvalvolume in absolute zin toegenomen. Toch is het afvalvolume per exposant in 2014 gedaald. We denken dat de volgende zaken van invloed zijn op de dalende trend bij de afvalproductie per exposant:

Duurzaam advies over afval wordt steeds vaker onderdeel van consultative selling; Meer rood in de hallen (verscherpt toezicht door milieucontroleurs Icova); Verduurzaming bij standbouwers.

Afval Lab en Green Business Challenge Afval Lab van Green Business Club Zuidas RAI Amsterdam is lid van de Green Business Club (GBC) Zuidas. De Green Business Club Zuidas is een impactorganisatie die zich richt op concreet resultaat door het initiëren en realiseren van duurzame projecten. Leden van diverse bedrijven gevestigd aan de

42

Zuidas komen eens in de 6 tot 8 weken samen om in een Afval Lab kennis te delen over afval of te werken aan innovatie.

Een van de initiatieven die uit het Afval Lab is ontstaan, is een kwekerij van oesterzwammen op koffieresidu. Naar aanleiding van een korte pitch werden de deelnemers opgeroepen om hun koffieresidu in te leveren. Via funding vanuit de leden van de Green Business Club is er nu een klein, bloeiend duurzaam bedrijf ontstaan.

“Een van de initiatieven die uit het Afval Lab is ontstaan, is een kwekerij van oesterzwammen op koffieresidu” Deelname aan Green Business Challenge In de Green Business Challenge van de GBC Zuidas gaan Young professionals onderling de strijd aan om vanuit hun idealen Zuidas te verduurzamen. De eerste editie in 2014 heeft bewezen dat Young Professionals die samenwerken echt een verschil kunnen maken. Uit deze Challenge ontstonden de teams Meatless Monday en de Plastic Challenge.

Plastic Challenge RAI Amsterdam deed actief mee aan de Plastic Challenge 2014 van de Green Business Club Zuidas. Gedurende een week stonden in alle pantry’s van RAI Amsterdam speciale afvalbakken voor plastic. De Plastic Challenge haalde in een week 7.000 liter plastic op bij bedrijven op Zuidas en liet hier door studenten van de Rietveld Academie kunstwerken van maken. Door de Plastic Challenge zijn meerdere bedrijven op Zuidas serieus aan de slag gegaan met het apart inzamelen van plastic.

Green Organizer Manual In november 2014 is een analyse voor de afdeling Commercie afgerond. In deze analyse wordt onder meer een toekomstbeeld voor afvalmanagement richting klanten (organisatoren en exposanten) geschetst. Er is groen licht gegeven voor het ontwikkelen van een Green Organizer Manual. Deze geeft antwoord op de vraag hoe je als organisator het meeste rendement haalt uit de verduurzaming van het evenement op het vlak van afval, met als voordeel:

Snellere opbouw en afbouw (logistiek); Door betere scheiding en toewijzing daalt de rekening; Duurzamer resultaat van het evenement.

In de loop van 2015 zal de Green Organizer Manual gereed zijn.

Podium voor afval op beurzen We geven veel en vaak aandacht aan afval op onze beurzen. Door middel van afvalpilots en door externe partijen een podium te geven op de beursvloer. Hiermee willen we organisatoren, exposanten en bezoekers bewustmaken van afval en stimuleren tot verduurzaming.

Voorbeelden zijn:

Cardboarders op Horecava 2014 Afval kreeg een tweede leven op de Horecava 2014. Onder het mom: ‘Making more from waste’ werd door cartboarders.com, ondersteund door onze afvalpartner Icova, karton ingezameld afkomstig van exposanten. Het karton werd gebruikt voor kunstwerken.

43

Cardboarders.com creëerde een levensgrote wandelende pop met de naam ‘Bettie Serveert’. Ook konden exposanten speciale 3D borden uit karton laten maken.

Stichting Plastic Whale op HISWA 2014 In 2014 heeft het beursteam van de HISWA podium geboden aan een goed doel dat naadloos aansluit op het HISWA concept. Stichting Plastic Whale uit Amsterdam, kreeg de ruimte zich te presenteren op de beursvloer. Zij zijn de eerste professionele plastic fishing company ter wereld. Hun missie is om 's werelds wateren plasticvrij te maken.

44

Vooruitgang in waterbesparing Waterbesparing Ten opzichte van 2013 hebben we een goede vooruitgang geboekt met een besparing van 9%. Hiermee zet de dalende trend zich voort.

Ringleiding bespaart water Een belangrijke vooruitgang is het afronden van de aanleg van een ringleiding voor water onder de hallen 9, 10 en 11. Het resultaat:

Water staat niet meer stil; Gevaar op legionella wordt voorkomen; Voor gebruik hoeven leidingen niet meer worden gespoeld; Aanzienlijke besparingen op watergebruik.

Voor exposanten die in de hallen de stand van water willen voorzien wordt een tijdelijke verbinding vanuit de ringleiding gemaakt.

Grijswater In 2013 werd een succesvolle pilot voor de opvang en het gebruik van grijswater uitgevoerd. Het regenwater bleek goed bruikbaar voor:

het schoonmaken van de garage; watervoorziening van (nu nog enkele) toiletten; bewatering van de groenvoorziening rondom de RAI.

De opvang van grijswater is in 2014 uitgebreid naar het Amtrium. Het water wordt gebruikt voor onder andere de bewatering van de stadskas.

45

Mobiliteit RAI Amsterdam trekt jaarlijks ruim 1,6 miljoen bezoekers. Hun bezoek willen we veilig en efficiënt laten verlopen om zo impact op de omgeving te beperken. Onze focus ligt op het voorkomen van filevorming tijdens opbouwdagen, het stimuleren van alternatieven voor autovervoer, het beperken en voorkomen van emissies, hinder en geluidsoverlast.

Proactief OV-gebruik naar de RAI stimuleren We bieden onze klanten alternatief vervoer aan voor de auto. Door middel van het aanbieden van combi deals in samenwerking met de NS en het GVB krijgen bezoekers korting op vervoer naar de RAI of krijgen zelfs, zoals bij de vakbeurs IBC, op vertoon van hun toegangsbadge gratis toegang tot de metro, tram of bus.

In 2014 is de samenwerking met de NS voortgezet voor twaalf eigen beurzen. Bezoekers kunnen vanaf elk NS station in Nederland tegen een aantrekkelijk combitarief reizen naar en toegang krijgen tot bijvoorbeeld de Huishoudbeurs.

Afhankelijk van het evenement kwamen tussen de 10 en 30 procent méér reizigers met het OV. Bijna twee derde van de OV-reizigers was ‘zeer tevreden’ over deze speciale actie.

“Bezoekers kunnen vanaf elk NS station in Nederland tegen een aantrekkelijk combitarief reizen naar en toegang krijgen tot bijvoorbeeld de Huishoudbeurs” Nieuwe P+R locatie Sinds februari 2014 is RAI Amsterdam één van de nieuwe P+R locaties van de gemeente Amsterdam. Op dagen dat er geen beurzen zijn kunnen automobilisten in onze P1 garage hun auto parkeren. Dit draagt bij aan het verminderen van de verkeersdruk in de binnenstad. In het eerste jaar hebben ruim 22.500 auto’s met gemiddeld 2,5 inzittenden van onze P+R locatie gebruik gemaakt.

Faciliteren elektrisch rijden RAI Amsterdam stimuleert en faciliteert elektrisch rijden. Daarom hebben we al enkele jaren meerdere oplaadpunten voor elektrische auto’s. In 2014 zijn er 5 extra oplaadpunten bijgekomen. We hebben inmiddels 17 oplaadpunten beschikbaar.

46

Taxi Electric voor vervoer eigen gasten Voor het vervoer van eigen gasten hebben we een overeenkomst met Taxi Electric. Deze taxicentrale maakt enkel gebruik van elektrische taxi’s en heeft minder uitstoot van CO2 en fijnstof ten gevolg. Een bijkomend pluspunt van Taxi Electric is hun sociale beleid.

Zij werven hun chauffeurs actief onder vijftigplussers.

Samenwerken NS Met de NS wordt samengewerkt om de planning van grote onderhoudswerkzaamheden op het spoor richting Amsterdam, af te stemmen op grote evenementen die in RAI Amsterdam plaatsvinden. Hiermee voorkomen we overlast en verkeersproblemen en stimuleren een goede doorvoer.

47

Bufferen vrachtverkeer Bij beurzen waarbij een drukke op- en/of afbouw is te verwachten, wordt een extern terrein buiten de ring van Amsterdam als bufferplaats ingericht. Dit houdt in dat het op- en/of afbouwverkeer vanaf de omliggende wegen wordt verwezen naar het externe bufferterrein. Daar wordt het verkeer geregistreerd en mag dan op afroep doorrijden naar RAI Amsterdam. Deze regeling zorgt voor aanzienlijk minder vrachtverkeer rondom de RAI. Dit resulteert in een goede doorstroom van verkeer rond de RAI, vermindert overlast en CO2-uitstoot terwijl de efficiëntie verbetert.

Inzet Mokum Mariteam Sinds 2011 vaart een elektrisch aangedreven schip van Mokum Mariteam door de grachten naar RAI Amsterdam. Het afvalvervoer vindt plaats via de Amsterdamse grachten en is zo een milieuvriendelijk alternatief voor vrachtverkeer. Hiermee probeert RAI Amsterdam vervoer over de weg terug te dringen, transportbewegingen rondom de RAI te verminderen en de luchtkwaliteit en geluidshinder in de binnenstad te verbeteren. Met de inzet van het schip van Mokum Mariteam kunnen per vol schip – de inzameling van retourvracht meegerekend – vijf à zes stadsvrachtwagens vervangen worden.

48

Schoonmaak Schoonmaak RAI Amsterdam heeft in het Convenant voor schoonmaak- en glazenwasserijbranche afspraken vastgelegd over goede arbeidsomstandigheden voor de medewerkers. In 2014 is het Convenant verder uitgebreid.

Activiteiten in 2014 Overzicht schoonmaakmiddelen samengesteld; Audits plannen; Verbetering schoonmaakproces; Open feedback sessies.

Verbetering schoonmaakproces In 2014 is gekeken naar het schoonmaakproces. Er is gekeken naar:

1. Verbetering dienstverlening 2. Verhogen afvalscheidingscheidingspercentage binnen schoonmaak

Onze schoonmaakpartner is in 2014 nauwer gaan samenwerken met onze afvalinzamelingspartner Icova. Dit leverde 20% meer afvalscheiding intern op.

Open feedback sessies We organiseren sinds 2013 tweemaal per jaar feedback sessies voor schoonmaakmedewerkers. Dit bestaat naast het reguliere overleg.

Tijdens de open sessies worden in kleine groepen punten voor verbetering voor zowel het schoonmaakbedrijf als voor RAI Amsterdam besproken. Vanwege het positieve resultaat hebben we in 2014 ook voor glazenwasserijmedewerkers deze open feedback sessies georganiseerd.

49

Certificering & externe waardering Waardering voor het MVO-programma RAI Amsterdam krijgt ook van externe partijen waardering voor het MVO-programma. In 2014 behaalde RAI Amsterdam wederom driemaal een gouden certificering. We hebben de volgende certificaten:

EarthCheck Gold Als eerste beurs- en congrescentrum in Europa (en als tweede in de wereld) hebben we de EarthCheck Gold-status behaald.

EarthCheck is ’s werelds meest vooraanstaande duurzaamheidskeurmerk in de zakelijke toerismesector. Kijk hier voor meer informatie over het prestigieuze duurzaamheidscertificaat.

AIPC Gold We hebben daarnaast het AIPC (The International Association of Congress Centres’) Gold Certificaat behaald. Hiermee voegen we ons bij een groep van 24 AIPC congrescentra, die deze internationale certificering dragen op het gebied van kwaliteit, faciliteiten en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Kijk voor meer informatie op de website van AIPC.

Green Key Gold We hebben ook in 2014 een Gouden Green Key behaald, het hoogst bereikbare milieukeurmerk voor bedrijven in de toerisme- en recreatiebranche. De Gouden Green Key is een objectieve certificering voor het duurzaamheidsprogramma van RAI Amsterdam. Kijk hier voor meer informatie over Green Key.

BREEAM-NL Het ontwerp voor RAI Amtrium, ons nieuwe multifunctionele congres-, vergader- en kantoorconcept, heeft een 4 sterren BREEAM Nieuwbouw Ontwerpcertificaat (Excellent) behaald. BREEAM-NL is in Nederland de beoordelingsmethode die de duurzaamheidsprestatie van gebouwen bepaalt. Het is de eerste keer dat een congrescentrum in Nederland langs deze duurzame meetlat is gelegd.

50

ISO-9001 en ISO-14001 Sinds 2011 zijn wij ISO-9001 en ISO-14001 gecertificeerd. Dit bevestigt dat er een kwaliteit- en milieumanagementsysteem met gestructureerde processen aanwezig is. Deze is gericht op het voldoen aan klantenwensen en aan milieu wet- en regelgeving, en op continue verbetering.

Gapanalysis t.b.v. ISO-20121 (duurzame evenementen) In 2013 werd een quickscan ISO-20121 (duurzame evenementen) t.a.v. METS (Marine Equipment Trade Show) gedaan. Na de quickscan is in 2014 een bredere gapanalysis uitgevoerd bij RAI Exhibitions voor de eigen beurzen van RAI Amsterdam. De gapanalysis toonde aan dat certificering, vanwege onze ISO-14001 certificering, in beginsel in 2015 haalbaar is.

ITS – Toegankelijkheid gebouwen voor mensen met een beperking Een belangrijke kernwaarde van RAI Amsterdam is: RAI Amsterdam voor iedereen. Uit dialoog met onze stakeholders bleek echter dat de bereikbaarheid en toegankelijkheid van onze gebouwen voor mensen met een beperking beter kon. Daarom is geïnvesteerd in aanpassingen. In 2014 hebben we onder andere de Mindervalidentoiletten (Miva), die al voldeden aan het Bouwbesluit, aan laten passen aan de ITs-standaard. We verwachten in 2015/2016 het ITs-Keurmerk (Integrale Toegankelijkheidsstandaard) voor het gehele RAI-gebouw te realiseren.

“RAI Amsterdam verwacht in 2015/2016 het Integrale Toegankelijkheidsstandaard-keurmerk voor al haar gebouwen te ontvangen”

51

5 VERSTERKEN COMMUNITIES

52

Introductie Versterken communities Met community bedoelen we gemeenschap ofwel verbondenheid tussen mensen onderling. Bij het versterken van communities richten we ons op het organiseren en faciliteren van evenementen, waarbij we mensen met elkaar verbinden en elkaar laten inspireren.

Dit resulteert in nieuwe visies, ideeĂŤn en ontwikkelingen in de markt en maatschappij. Daarmee versterken we onze eigen positie en stellen we onze klanten in staat tot het behalen van duurzaam resultaat. En creĂŤren we spin-off voor onze zakelijke omgeving.

53

Belangrijkste resultaten 2014 Communities: belangrijkste resultaten 2014

Evenement content

Duurzame initiatieven & -content op beurzen zoals o.a. Huishoudbeurs, Horecava, Intertraffic en

Green Buildings 2014

Lancering nieuwe duurzame vakbeurs: GreenTech

Test en lancering Innovation LAB

Ketenverantwoordelijkheid

Audit bij 4 toeleveranciers

Opstellen lijst duurzame criteria voor toeleveranciers

Assortiment

Duurzaamheidstraining Accountmanagers

Voor elke productgroep een duurzaam alternatief

Catering

Training banqueting medewerkers

Verduurzaming aanbod personeelsrestaurant

Zichtbaarheid MVO

Ontwikkelen nieuw credo voor duurzaamheidsbeleid: ‘Creating a great environment to meet’

Intensieve communicatie rondom bouw duurzaam congres- en kantoorgebouw RAI Amtrium

PR rondom behalen certificaten EarthCheck Gold, Green Key Gold en AIPC Gold, IMEX/GMIC Green

Supplier Silver Award;

54

Relevante, duurzame content voor bezoekers Duurzame content voor bezoekers RAI Amsterdam wil bezoekers naast een inspirerende beleving, relevante content bieden. Duurzaamheid of aandacht voor maatschappelijke issues is een belangrijk thema en steeds vaker onderdeel van het evenement programma van eigen beurzen.

Een selectie van uiteenlopende initiatieven:

De Huishoudbeurs en Women Inc. De Huishoudbeurs is het grootste jaarlijkse en meest bekende platform voor vrouwen. Elk jaar komen hier ruim 250.000 vrouwen samen voor een gezellige dag uit. In 2014 heeft de Huishoudbeurs samengewerkt met het vrouwennetwerk Women Inc. De Huishoudbeurs bood een week lang een podium aan Women Inc. De missie van Women Inc. is het verbeteren van de positie van vrouwen in Nederland.

Green Buildings 2014 Building Holland en Corporate Facility Partners (CFP) organiseerden het congres Green Buildings 2014. Het congres stond in het teken van ‘Circulaire Gebouwen’. Tijdens het congres dat plaats vond in de Sta@rt in Apeldoorn, gingen diverse prominente sprekers in op de circulaire economie, de context van duurzaamheid en op de vraag wat circulaire principes kunnen betekenen voor gebouwen.

GreenTech Goede voeding en welzijn zijn cruciaal voor de kwaliteit van leven. Een groeiende wereldbevolking vereist een duurzame productie plus zorgvuldige aandacht voor schaarse middelen. Landbouwtechnologie kan hier aan een belangrijke bijdrage leveren.

In samenwerking met brancheorganisaties AVAG en Fedecom heeft de RAI een gloednieuwe internationale vakbeurs gelanceerd die zich richt op de agrarische keten (tuinbouw- en sierteelttechnologie). GreenTech wil de ontmoetingsplaats zijn voor professionals in de industrie. Tijdens de GreenTech wordt de Green Innovation Award uitgereikt aan de beste innovatie. De eerste editie van GreenTech vond plaats in juni 2014 en trok ruim 8.000 bezoekers.

55

Horecava De Horecava is de nationale vakbeurs voor de food-service industrie. In 2014 stond het thema voedselverspilling centraal. Uit Horecavaonderzoek blijkt dat de hoeveelheid eten die in restaurants wordt weggegooid, fors is. De Horecava organiseerde daarom op de beursvloer verschillende initiatieven tegen voedselverspilling.

Actie ‘ Word buddy van de Voedselbank’

Het aantal mensen dat afhankelijk is van voedsel van de Voedselbank groeit. Daarom is de Voedselbank op zoek naar een continue aanvoer van goed voedsel: voedsel dat anders verspild zou worden. Met de actie ‘Word buddy van de Voedselbank’ wil de (lokale) Voedselbank (food-, retail- en horeca) bedrijven werven die hun producten doneren. De Voedselbank was 4 beursdagen met een stand aanwezig op de Horecava.

Paneldiscussie

In het INNOVEER theater werd een paneldiscussie gevoerd door prominente sprekers over de (technische) mogelijkheden om overgebleven voedsel vanuit de horeca te doneren aan de Voedselbank.

Ook de programmering voor de themawereld HOTEL stond regelmatig in het teken van energie- en waterverspilling, vervuiling en voedselverspilling. Dagelijks kwamen één of meerdere topics aan bod uit ‘The Agenda for the Future, There is no Time to Waste’.

56

Inzameling voor Voedselbank

Aan het eind van de Horecava werd al het overgebleven voedsel dat nog bruikbaar was, ingezameld voor de Voedselbank.

Themawereld Puur op Horecava

De themawereld PUUR is inmiddels een vast onderdeel van de Horecava. PUUR is de plek waar food en beverage leveranciers of producenten van eerlijke producten te vinden zijn. Vers, biologisch, duurzaam, fair trade en verantwoord eten. Daar draait het om in deze themawereld. De bouw van dit paviljoen is volledig recyclebaar.

ISSA/INTERCLEAN Amsterdam Vakbeurs ISSA / INTERCLEAN Amsterdam is 's werelds grootste internationale beurs voor de schoonmaakbranche. De beurs bood Stichting Nelis een podium om de branche aandacht te vragen voor een werkgelegenheidsproject voor jongeren. Stichting Nelis helpt jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt te betrekken bij het arbeidsproces. Door verkorte leer-werktrajecten aan te bieden en door stageplekken en arbeidsplaatsen voor hen te zoeken.

Intertraffic Amsterdam De beurs Intertraffic is de vakbeurs voor infrastructuur, ITS verkeersbeheer, veiligheid en parkeren. In het seminar programma is speciaal gefocust op actuele ‘smart mobility solutions’. Dit zijn oplossingen voor verkeersmobiliteitsvraagstukken die leiden tot:

minder CO2-uitstoot; minder files; hogere verkeersveiligheid.

Innovation LAB Innovaties en noviteiten vormen een belangrijke reden om beurzen te bezoeken. Beurs exposanten hebben doorgaans veel te melden en RAI Amsterdam gaat het bedrijfsleven in toenemende mate helpen om nieuws te ontsluiten door middel van een ‘InnovationLAB’.

RAI Amsterdam werkt hierin samen met kennisinstellingen zoals TNO en 3TU (samenwerking tussen de drie technische universiteiten).

Het InnovationLAB krijgt op diverse beurzen een prominente plek. In 2014 is het InnovationLAB bij 3 eigen beurzen (GreenTech, METS, Intertraffic Amsterdam) met succes gelanceerd en getest.

Negenmaanden Beurs en PUUR baby plaza Op de Negenmaanden Beurs kunnen de bezoekers de laatste trends op het gebied van baby’s en zwangerschap bekijken. Op de beurs in 2014 konden (aanstaande) ouders bij PUUR Baby Plaza kennismaken met verschillende duurzame babyproducten. Ouders konden diverse workshops volgen van schilderen met natuurverf tot natuurlijke huidverzorging van baby’s.

57

Zichtbaarheid MVO MVO in en om de RAI Duurzaamheid is integraal onderdeel van hoe wij ondernemen. Dus ook van onze communicatie. Een aantal klanten vraagt specifiek naar duurzaamheid. Voor andere klanten zullen we meer zichtbaar moeten maken wat we aan verduurzaming doen. En wat het hen oplevert.

Duurzaamheid zichtbaar maken In het beleidsterrein Zichtbaarheid MVO werken meerdere afdelingen samen. We maken MVO meer zichtbaar in het gebouw, voor medewerkers, klanten en diverse andere stakeholders.

Een aantal acties in 2014 uitgelicht:

Ontwikkelen nieuw credo voor duurzaamheidsbeleid: ‘Creating a great environment to meet’ MVO een van de USPs in nieuwe internationale marketingcampagne: ‘Be the mayor of the world’s most compact metropolis’ Een nieuwe externe MVO-boodschap integratie in alle communicatiekanalen Publicatie Duurzaamheidsverslag 2013 en MVO film MVO Infographics in posterlijsten in gebouw & MVO facts op 700 schermen RAI live tijdens RAI-beurzen.

Contacten met stakeholders zoals Buurtbijeenkomst (vooravond dance event Valhalla) MVO is onderdeel van het RAI Insights trendrapport: Future proof: How to translate trends into future proof events Communicatie rondom gouden certificeringen zoals EarthCheck, Green Key en AIP Officiële in gebruik name van 1.632 zonnepanelen op het dak in samenwerking met Nuon

Duurzame schakel in de burgemeestersketting Duurzaamheid is als één van de unique selling points opgenomen in de nieuwe internationale marketingcampagne 'Be the mayor of the world's most compact metropolis'. RAI Amsterdam laat de organisator van een internationaal evenement als het ware even 'burgemeester' van Amsterdam zijn.

Iedere schakel in de ambtsketting staat voor een onderscheidend element voor een succesvol evenement: Nederland, Amsterdam, bereikbaarheid, kennis & netwerk, ROI, flexibele configuratie, services, betekenisvolle ervaring, innovatie en duurzaamheid.

Organisatie RAI-latiedag Tijdens de RAI-latiedag krijgen alle leveranciers van de RAI de mogelijkheid om zich aan de medewerkers van de RAI te presenteren.

Hier wordt door veel leveranciers gebruik van gemaakt. Een goede gelegenheid om direct contact te hebben met gebruikers van hun producten of diensten en om feedback te ontvangen.

Beeldenreeks verfraait plein Zes kleurrijke beelden verfraaien sinds 2014 het plein voor RAI Amsterdam. Hiermee willen we een bijdrage leveren aan het creëren van een prettige omgeving voor omwonenden en bezoekers. De ‘Feestelijke Beeldenreeks’ van geschilderd aluminium zijn feestelijk onthuld in bijzijn van de kunstenaar en ruim 150 genodigden en buurtbewoners.

58

RAI Amtrium Aan het Scheldeplein is een gloednieuw multifunctioneel en duurzaam congres- en kantoorgebouw gebouwd waarin beurs-, congres- en kantoorfunctie verenigd zijn. Rondom de bouw van het Amtrium is intensief en gevarieerd gecommuniceerd richting de diverse doelgroepen. Dit heeft het duurzame gezicht van het bedrijf RAI Amsterdam verder versterkt.

Sterren BREEAM-NL Excellent niveau (BREEAM-NL: dé beoordelingsmethode voor duurzaamheidsprestaties gebouwen) Verticale stadskas voor ‘city farming’ Stadskas dient ook als luchtfilter Warmte-Koudeopslag in grond 174 zonnepanelen op het dak Spiegels voor daglichtervaring tot diep in het gebouw Passieve zonwering (zoninslag koelen niet nodig) Water voor kas komt van eigen dak Volledige verlichting LED

Wat opvalt is de grote verticale kas voor ‘city farming’. In deze kas verbouwen we eigen groenten, kruiden en eetbare bloemen. Deze worden gebruikt voor de eigen restaurants en het nieuwe restaurant ROAST ROOM.

In de realisatiefase werd veel aandacht besteed aan de bouwplaatsinrichting, het logistieke systeem, de monitoring van energie, grondstoffenverbruik en omgevingsmanagement. Naast het ontwerpcertificaat willen we ook het BREEAM-NL Nieuwbouw Oplevercertificaat behalen. In juni 2015 is het RAI Amtrium geopend.

59

Ketenverantwoordelijkheid Ketenverantwoordelijkheid Stap voor stap zijn wij bezig om meer verantwoordelijkheid in de inkoopketen te nemen.

Audits bij (onder)leveranciers We hebben in 2014 audits gedaan bij 4 leveranciers. Die audits bestaan uit 3 sessies: een begin, midden en eindsessie. De nieuwe horecaleverancier (n.a.v. de aanbesteding in 2013) is meegenomen in de audit.

We merken dat het voor veel van onze Top 20 leveranciers lastig is om antwoord te geven op onze vragen over duurzaamheid. Zeker voor kleinere leveranciers in de keten, is het lastig zo niet onmogelijk om te voldoen aan onze eisen.

Uitdagingen voor inkoop en bepaling van het assortiment:

Lastig om een uniforme definitie te bepalen voor wat duurzaam is en wat niet; Beperking in capaciteit van kleinere duurzame leveranciers (door sterk ad hoc scenario en grote partijen is het voor kleine leveranciers vanwege de investering vaak niet mogelijk aan het gevraagde duurzame volume binnen de gestelde termijn te voldoen);

60

Een interne uitdaging is het zorgvuldig wegen van de balans tussen planet en profit.

Lijst duurzame inkoopcriteria Vanwege de zeer uiteenlopende producten en diensten die we inkopen hebben we besloten om een keuze te maken in welke duurzame inkoopcriteria we hanteren. We zullen 3 tot 4 criteria omschrijven die toepasbaar zijn op onze gehele inkoop. Die criteria moeten passen bij onze plek in de keten (dus daar waar we invloed kunnen uitoefenen). Ook zullen we de dialoog aangaan met deze leveranciers. De definities worden in 2015 volledig uitgewerkt.

Leveranciers die niet direct aan deze criteria kunnen voldoen zullen we, indien mogelijk natuurlijk, helpen met een vervolgstap.

Inmiddels zijn we erin geslaagd om binnen het assortiment, binnen elke productgroep, een duurzaam alternatief aan te bieden.

61

Verduurzaming catering Verduurzaming Catering Onze keuken heeft een bewuste keuze gemaakt voor het werken met ingrediënten met meerwaarde voor de regio groot Amsterdam. Dit regionale catering concept noemen we “Hartverwarmend Amsterdam”. Het initiatief ontstond een aantal jaar geleden in de keuken. Op bezoek bij lokale producenten, om te ervaren hoe de producten - van vlees tot groenten - werden geproduceerd, ontstond liefde voor de ambachtelijke producten uit de grootstedelijke regio. Met enkel mooie en pure ingrediënten kan inmiddels een volledig duurzame maaltijd worden bereid.

De keuzes binnen het concept zijn verschillend. Altijd moeten de producten een meerwaarde hebben voor maatschappij of regio. Op deze manier kunnen wij de kwetsbare producenten in onze verstedelijkte regio ondersteunen en biedt het ons de mogelijkheid om gebruik te maken van niet alledaagse producten uit onze regio en van het seizoen.

Catering op de beursvloer Onze stakeholders hechten veel belang aan verantwoorde catering. Verduurzaming van de catering op de beursvloer en in de hallen heeft dan ook de komende periode onze aandacht. Voor het grote publiek is met name de catering op onze beursvloer en in de hallen zichtbaar. Deze catering wordt niet in zijn geheel door de RAI zelf verzorgd maar voor een groot gedeelte door onderaannemers.

Daarom gaan we de dialoog met onderaannemers aan. Zodat we gezamenlijk kunnen toewerken naar een duurzaam resultaat.

Verduurzaming aanbod in personeelsrestaurant Het aanbod in ons personeelsrestaurant bestaat voor een groot gedeelte uit verantwoorde producten (biologisch, duurzaam geproduceerd of lokaal). Bijvoorbeeld:

Gebruik van alleen Rondeel eieren (van de Zuidas) Zo min mogelijk verpakkingen voor kaas en vlees Saladebar met gebruik van 2 of 3 restproducten (vermindering food waste) Invoering Meatless Monday sinds oktober 2014 Zo min mogelijk disposables (of duurzame alternatieven zoals karton of palmblad)

Lokaal en duurzaam cateringsconcept Hartverwarmend Amsterdam

keuze voor regionale producten uit de regio groot Amsterdam diervriendelijke keuze zoals vrijloop kalfsvlees in plaats van kistkalveren het bieden van biologische of andere duurzame alternatieven voor alle reguliere producten Vis&Seizoen: Duurzaam gevangen Noordzee vis meerwaarde voor maatschappij of regio

62

“Hartverwarmend Amsterdam� is geen vaststaand assortiment. Het kan voor bedrijven met hoge duurzaamheidseisen die kiezen voor biologisch, duurzaam, seizoensproduct of regionaal, volledig op maat worden gemaakt. Vanwege het kleinschalige karakter van de leveranciers is het nog niet mogelijk om dit assortiment op grote schaal beschikbaar te maken.

Training banqueting medewerkers In 2014 zijn medewerkers getraind om het verhaal achter de lokale, duurzame producten te kunnen vertellen. We brengen hiermee het verhaal over de herkomst van producten beter over het voetlicht.

63

Samenwerken aan duurzaamheid We hebben ons ten doel gesteld om te investeren in het gezamenlijk verduurzamen van de congres- en evenementenbranche.

We investeren daarom veel tijd in het delen van kennis en ervaring in onze zakelijke omgeving. Deelname aan relevante zakelijke netwerken en brancheverenigingen dragen bij aan het leggen van nieuwe verbindingen.

Zo participeren we bijvoorbeeld in de Amsterdam Economic Board, Dutch Green Building Council, Green Meetings Industry Council (GMIC) en de Green Business Club Zuidas. Deze hebben geleid tot nieuwe ideeĂŤn en coĂśperatieve aanpak voor de markt en maatschappij.

64

Verduurzaming evenementen Support bij verduurzaming evenement Het beleidsterrein Assortiment houdt zich bezig met het commerciĂŤle aanbod aan organisatoren en exposanten.

Ons doel is stap voor stap naar een duurzaam assortiment te gaan. Onze ambitie: het assortiment onderstreept onze positie in de MVO-kopgroep. Het assortiment moet makkelijk beschikbaar worden via de verkoopkanalen zoals de online webwinkel voor exposanten.

Ons assortiment is groot: het loopt van standbouw tot vervoer naar de RAI. Daarom heeft het tijd gekost om voor zeer uiteenlopende producten een definitie te bepalen.

De stappen die we inmiddels hebben gezet:

Bepalen definitie duurzaamheid, bruikbaar voor gehele assortiment Nulmeting: hoe ver zijn we Voor elke productgroep een duurzaam alternatief aanwezig Banqueting: voor elk product een duurzaam alternatief aanwezig & aanbieden Hartverwarmend Amsterdam concept Aanbieden alternatief voor de auto: combi deals i.s.m. NS en GVB (korting bezoekers op vervoer naar RAI of op vertoon van toegangspas vrij reizen met de metro, bus of tram) Aanbieden mogelijkheid om evenement CO2-neutraal te maken i.s.m. Groenbalans Green Key Certificaat bij hotelbeschrijving zichtbaar maken

Vervolgstappen:

Meenemen leveranciers in proces van verduurzaming Meenemen assortiment concessionairs in proces van verduurzaming Duurzaam advies wordt onderdeel van consultative selling

65

Duurzaam advies We vinden het belangrijk dat Accountmanagers aan klanten kunnen vertellen over onze ambitie en hoe wij verduurzamen. In 2014 hebben RAI MVO-ambassadeurs onze Accountmanagers getraind op duurzaamheid binnen RAI Amsterdam.

We geven inmiddels duurzaam advies aan klanten met betrekking tot het onderwerp afval. Aan de hand van (reken)voorbeelden kunnen we laten zien wat het voordeel is van afvalreductie en –scheiding. De win voor de klant is het besparen van kosten op de verwerking.

Green Key Certificaat bij hotelbeschrijving zichtbaar maken Klanten en bezoekers kunnen op onze website terugvinden welke hotels een Green Key certificering (duurzame certificering in de hotelen evenementenbranche). Hotels kunnen ons laten weten dat zij de Green Key certificering hebben zodat zij deze vermelding bij hun omschrijving krijgen.

66

Relatie met onze klanten Sinds 2012 hebben we een vaste methode om binnen zowel het Convention Centre als binnen Exhibitions, de Customer Experience Journey voor, tijdens en na het evenement te meten. Klachten worden middels een Facilitair Management Informatiesysteem, direct door de verantwoordelijke afdeling afgehandeld en gemonitord. Voor de periode 2013 – 2017 willen we onze klanten sterker laten beleven wat duurzaamheid doet, hoe zij zelf kunnen bijdragen en wat dit hen oplevert.

67

6 HORIZON

68

Duurzaam betrokken RAI Amsterdam werkt aan de betrokkenheid en belangenbehartiging van alle stakeholders bij RAI. Duurzame innovaties zijn gericht op het bieden van gedeelde toegevoegde waarde, voor stakeholders en voor RAI Amsterdam. Op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen wil RAI Amsterdam een voorbeeldfunctie in de branche vervullen.

RAI Amsterdam staat midden in de samenleving, is duurzaam betrokken en neemt haar verantwoordelijkheid voor mens, stad en wereld. De passie en emotionele betrokkenheid van onze medewerkers en alle andere stakeholders zijn bepalend voor ons succes.

Daarom zorgen we dat iedereen zich gehoord, betrokken en verbonden voelt.

69

7 BIJLAGEN

70

GRI Tabel GRI-Tabel GRI

GRI G3.1 Richtlijnen informatie

Toelichting

1

Strategie en analyse

1.1

Een verklaring van de Raad van Bestuur

Voorwoord

over relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie 1.2

Beschrijving van belangrijke gevolgen,

Voorwoord

risico’s en mogelijkheden

MVO-Beleid en Organisatie

2

Organisatieprofiel

2.1

Naam van de organisatie

RAI Amsterdam B.V.

2.2

Voornaamste merken, producten en/of

Activiteiten

diensten

Zie ook jaarverslag 2014

2.3

Operationele structuur van de organisatie,

Organisatiestructuur

met inbegrip van divisies, dochterondernemingen en samenwerkingsverbanden 2.4

Locatie van het hoofdkantoor van de

RAI Amsterdam

organisatie

Europaplein

ML 1078 GZ Amsterdam

2.5

Het aantal landen waar de organisatie actief

Amsterdam RAI is alleen in Nederland actief.

is (met relevantie voor de duurzaamheidkwesties) 2.6

Eigendomsstructuur en de rechtsvorm

Rechtsvorm en aandeelhouders

2.7

Afzetmarkten (geografische verdeling,

Jaarverslag 2014

sectoren en soorten klanten) 2.8

Omvang van de verslaggevende organisatie

Infographic: De kracht van Verbinding

Financiële kerngegevens 2014

Voor meer informatie over de financiële prestaties verwijzen wij

2.9

Significante veranderingen tijdens de

Er hebben geen significante veranderingen plaatsgevonden

verslagperiode wat betreft omvang, structuur

tijdens de verslagperiode betreffende omvang, structuur of

of eigendom

eigendom.

Onderscheidingen die tijdens de

Certificering en externe waardering

naar ons jaarverslag 2014

2.19

verslagperiode werden toegekend 3

Verslagparameters

Verslagprofiel

3.1

Verslagperiode waarop de verstrekte

Januari – december 2014

informatie betrekking heeft 3.2

Datum van het meest recente verslag

okt‑15

3.3

Verslaggeving cyclus (jaarlijks, tweejaarlijks)

Jaarlijks

3.4

Contactpunt voor vragen over het verslag of

Afdeling Corporate Communicatie via corcom@rai.nl

de inhoud ervan

Reikwijdte en afbakening van het verslag

3.5

Proces voor het bepalen van de inhoud van

MVO-beleid en -organisatie

het verslag, met inbegrip van: relevantie, materialiteit en stakeholders

71

3.6

Afbakening van het verslag (bv. landen,

Dit verslag heeft betrekking op de activiteiten van RAI Amsterdam

divisies, dochterondernemingen, gehuurde

B.V.

faciliteiten, samenwerkingsverbanden, leveranciers) 3.7

Vermeld eventuele specifieke beperkingen

n.v.t.

voor de reikwijdte of afbakening van het verslag 3.8

Basis voor verslaggeving over

n.v.t.

samenwerkingsverbanden, dochterondernemingen in gedeeltelijk eigendom, gehuurde faciliteiten, uitbestede activiteiten of andere entiteiten 3.9

De technieken en berekeningsgronden voor

De gegevens voor dit duurzaamheidsverslag worden verzameld

gegevensmetingen, waaronder de voor

d.m.v. data-uitvraag bij de beleidsterreinen. De afdeling

schattingen gebruikte aannames

Controlling binnen RAI Amsterdam is verantwoordelijk voor het verzamelen en verwerken van gegevens. Gegevens over afval worden verstrekt door Icova B.V.

3.10

Uitleg over de gevolgen van evt.

n.v.t.

herformuleringen van eerder verstrekte informatie 3.11

Significante veranderingen ten opzichte van

n.v.t.

vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte, afbakening of meetmethoden van het verslag 3.12

Inhoudsopgave

Duurzaamheid 2014

3.13

Beleid en huidige praktijk met betrekking tot

Amsterdam RAI heeft het verslag niet extern laten verifiĂŤren.

het verstrekken van externe Assurance van het verslag 4

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

Bestuursstructuur

4.1

De bestuursstructuur van de organisatie, met

Structuur en bestuur

inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam 4.2

Geef aan of de voorzitter van het hoogste

Statutaire Directie: Hans Bakker, Algemeen Directeur

bestuurslichaam eveneens een leidinggevende functie heeft 4.3

Voor organisaties met een enkelvoudige

n.v.t.

bestuursstructuur: vermeld het aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van het hoogste bestuurslichaam 4.4

Overlegorganen voor aandeelhouders en

Structuur en bestuur

medewerkers voor aanbevelingen of medezeggenschap op het hoogste bestuurslichaam 4.5

Een koppeling tussen vergoedingen voor

Governance en beloningsbeleid

leden van de Raad van Bestuur en (top) managers en de MVO-prestaties van de organisatie 4.6

Processen waarmee de Raad van Bestuur

Governance en beloningsbeleid

waarborgt dat strijdige belangen worden vermeden

72

4.7

Proces voor het bepalen van de kwalificaties

Governance en beloningsbeleid

en expertise van de leden van de Raad van Bestuur voor het sturen van de MVOstrategie 4.8

Intern ontwikkelde missieverklaringen en

MVO-Beleidsverklaring

gedragscodes die van belang zijn voor de MVO-prestaties van de organisatie, met name van invoering ervan

Kernwaarden

4.9

Procedures van de Raad van Bestuur voor

MVO-organisatie

het overzien van de MVO-prestaties, met inbegrip van relevante risico’s en kansen en naleving van internationaal overeengekomen standaarden en principes 4.10

Processen voor het evalueren van de eigen

Governance en beloningsbeleid

prestaties van de Raad van Bestuur, in het bijzonder betreffende MVO-prestaties 4.11

Toelichting over de toepassing van het

MVO-beleid en -organisatie

voorzorgprincipe

Governance en beloningsbeleid

4.12

Extern ontwikkelde economische,

UN Global Compact

milieugerelateerde en sociale handvesten, principes of standaarden die de organisatie onderschrijft 4.13

Lidmaatschap van verenigingen (zoals

Brancheverenigingen en belangenorganisaties

brancheverenigingen) en (inter)nationale belangenorganisaties

Overleg met belanghebbenden

4.14

Lijst van relevante groepen

Stakeholders

belanghebbenden voor de organisatie 4.15

Basis voor inventarisatie en selectie van

MVO-beleid en -organisatie

stakeholders 4.16

Benadering van stakeholders en de

MVO-beleid en -organisatie

frequentie van contacten

4.17

Reactie organisatie op de voornaamste

Duurzame catering

onderwerpen en vraagstukken naar voren gekomen in contact met stakeholders

Schoonmaak

ITs-standaard

5

Managementbenadering en prestatie-

indicatoren

Economische prestatie-indicatoren

DMA Economische aspecten

Financiële kerngegevens 2014

Infographic: De kracht van Verbinding

EC1

Directe economische waarden die zijn

Financiële kerngegevens 2014

gegenereerd

Infographic: De kracht van Verbinding

EC4

Significante financiële steun van de overheid

Amsterdam RAI ontvangt geen financiële steun van de overheid.

EC7

Procedures voor lokale personeelswerving

Werken bij RAI Amsterdam

Milieu prestatie-indicatoren

DMA Milieuaspecten

Milieu

Energie

73

EN3

Direct energieverbruik door primaire

Energie

energiebron

Tabellen

EN4

Indirect energieverbruik door primaire

Energie

energiebron

Tabellen

EN5

Energie die bespaard is door besparingen en

Energie

efficiĂŤntieverbeteringen

Tabellen

EN6

Initiatieven ten behoeve van energie-

Energie Masterplan

efficiĂŤnte of op duurzame energie gebaseerde producten en diensten, evenals verlaging van de energie-eisen als resultaat van deze initiatieven

Water

EN8

Totaal waterverbruik

Waterbesparing

Tabellen

Luchtemissies, afvalwater en afvalstoffen

EN22

Totaalgewicht afval naar type en

Afvalmanagement

verwijderingsmethode

Tabellen

Sociale prestatie-indicatoren:

Arbeidsomstandigheden

DMA Arbeidsomstandigheden en

Betrokken werkgever

volwaardig werk LA1

Totale personeelsbestand naar type werk,

Personeelscijfers

arbeidsovereenkomst en regio LA2

Totaal aantal en snelheid van

Personeelscijfers

personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht en regio

Verhouding tussen werknemer en

werkgever LA4 LA5

Percentage medewerkers dat onder een

RAI Amsterdam B.V. heeft een eigen arbeidsvoorwaardenpakker

collectieve arbeidsovereenkomst valt

en valt niet onder een collectieve cao.

Minimale opzegtermijn(en) in verband met

Deze indicator is in Nederland wettelijk geregeld

operationele veranderingen, inclusief specificatie in collectieve overeenkomsten

Gezondheid en veiligheid

LA7

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en

Personeelscijfers

verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio

Veiligheid

Opleiding en onderwijs

LA12

Percentage medewerkers dat regelmatig

Alle medewerkers hebben jaarlijks een evaluatie- en

wordt ingelicht omtrent prestatie- en

beoordelingsgesprek waarin de persoonlijke prestaties en

loopbaanontwikkeling

loopbaanontwikkeling aan bod komen.

Diversiteit en kansen

LA13

Samenstelling van bestuurslichamen en

Personeelscijfers

onderverdeling van medewerkers naar geslacht, leeftijdsgroep en minderheid (diversiteit)

74

Colofon Uitgave van RAI Amsterdam, Corporate Communicatie

Concept en realisatie Dipped in Green

Fotografie Delux NFP Photography OTTI Fotografie Van Yperen Fotografie Druk SDA

Website Ontwikkeld in Kirra Jaarverslag

Contact RAI Amsterdam ontvangt graag uw reactie op het duurzaamheidsverslag via corcom@rai.nl

Copyright De in dit jaarverslag opgenomen informatie mag worden overgenomen onder de bronvermelding ‘Duurzaamheidsverslag RAI Holding B.V. 2014’.

75

RAI Amsterdam Europaplein 1078 GZ Amsterdam Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Tel. +31 20 549 12 12 Fax +31 20 646 44 69 www.rai.nl

76