ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #118 by ΑΠΕ-ΜΠΕ Α.Ε.

freepress

ΤΕΥΧΟΣ 118 03 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019 ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ISSN: 2585-3570

www.amna.gr/freepress

ΑΝΤΙ EDITORIAL

«ΑΡΓΩ» Τα παραμύθια μου τά ‘μαθα κοντά στα καράβια όχι από ταξιδιώτες μήτε από θαλασσινούς μήτε απ’ τους άλλους που προσμένουν στα μουράγια παντοτινά ξέμπαρκοι ψάχνοντας τις τσέπες τους για τσιγάρο. Πρόσωπα καραβιών κατοικούν τη ζωή μου άλλα κοιτάζουν μ’ένα μάτι σαν τον Κύκλωπα ακίνητα στου πελάγου τον καθρέφτη άλλα προχωρούν σαν υπνοβάτες, επικίνδυνα κι άλλα τα πήρε ο ύπνος του βυθού ξύλα σκοινιά καραβόπανα κι αλυσίδες. Στο δροσερό σπιτάκι του περιβολιού ανάμεσα στα καβάκια και τους ευκάλυπτους κοντά στο σκουριασμένο ανεμόμυλο κοντά στην κίτρινη δεξαμενή μ’ένα χρυσόψαρο μονάχα στο δροσερό σπιτάκι μυρίζοντας λυγαριά βρήκα ένα μπούσουλα καραβίσιο αυτός μού ‘δειξε τους αγγέλους των καιρών που κατοικούν την καταμεσήμερη σιγή.

Νοέμβρης 1948 Γιώργος Σεφέρης, Τετράδιο Γυμνασμάτων Β’, εκδόσεις Ίκαρος, 1976.

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Ευτύχης Παλλήκαρης Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου, Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης, Σχεδιασμός: Σπύρος Καραγιαννίδης, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana.gr, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, ΕΡΑ, Εκτύπωση: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ printing.gr Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Αθήνα-Πειραιάς: Κεντρικοί σταθμοί του Μετρό και του ΗΣΑΠ, Σταθμός Λαρίσης ΟΣΕ, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), Μουσείο Παιχνιδιών, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ίδρυμα Θεοχαράκη, Ελληνικός Κόσμος, Κέντρο Επισκεπτών Αστεροσκοπείου-Θησείο, Νομισματικό Μουσείο, Γαλλικό Ινστιτούτο, Εθνικό Θέατρο (θέατρο REX-κτήριο Τσίλλερ), Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Υπόγειο), Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Θέατρο Vault, Στοά του Βιβλίου, Βιβλιοπωλεία Ιανός, Public (Συντάγματος και Πειραιά), Λιβάνης, Κέδρος, Εκδόσεις Αιώρα, ΕΛΤΑ (Σύνταγμα), επιλεγμένα καταστήματα στην Αθήνα (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηποι, Μοναστηράκι, Νέος Κόσμος, Πλάκα). Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Mediterranean Hotel, βιβλιοπωλεία Μάλλιαρης-Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, Public, UCHU-Spirit Body Wellness και σε επιλεγμένα καταστήματα.

Εξώφυλλο: «Ναυς», Χριστόφας Νύμφιος, κατασκευή (υλικά ξύλο, σπάγγος), 2015, συλλογή artE πχ.

https://www.amna.gr/freepress ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Του Μάκη Μουρατίδη

Το ταξίδι στις πατρογονικές εστίες είναι πάντοτε συναρπαστικό όταν όμως αυτό γίνεται σε μέρη που τα επισκέπτεσαι για πρώτη φορά αποκτά ξεχωριστή συναισθηματική βαρύτητα. Στις αρχές Αυγούστου ξεκινήσαμε οδικώς από την Θεσσαλονίκη για ένα ταξίδι μακρινό με γνωστό τον προορισμό αλλά άγνωστη την συναισθηματική φόρτιση και την ψυχική αντοχή μας. Ακολουθώντας τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας προορισμός μας ήταν η Τραπεζούντα η οποία θα αποτελούσε το ορμητήριο για επισκέψεις στα χωριά μας στον ανατολικό πόντο μέχρι την επαρχία του Καρς. Συνοδός μας ο Αχιλλέας Βασιλειάδης ο πόντιος καλλιτέχνης ο οποίος μας κρατούσε συντροφιά με ποντιακά τραγούδια μαζί με τον Κώστα Σιαμίδη στην λύρα αλλά περισσότερο μας διηγείτο ανέκδοτες ιστορίες από τις αστείρευτες γνώσεις του για τις οποίες χαρακτηρίστηκε. και δικαιολογημένα από μια ομάδα των ταξιδιωτών, ως ο Ζορμπάς του Πόντου. Μια καθυστέρηση πέντε ωρών στα σύνορα δεν μπόρεσε να μας χαλάσει την διάθεσή για ένα ταξίδι το οποίο οι περισσότεροι προγραμματίζαμε επί χρόνια. Αφού διασχίσαμε την Πόλη και τον κάμπο της Νικομήδειας φθάσαμε στο Ατάπαζαρ όπου διανυκτερεύσουμε. Η Σαφράμπολη, η πόλη του κρόκου και η Κασταμονή η γενέτειρα των Κομνηνών αυτοκρατόρων του Πόντου ήταν οι επόμενοι σταθμοί με διανυκτέρευση σ ένα παλαιό χάνι όπου το βράδυ στήθηκε ένα υπέροχο παραδοσιακό γλέντι, το γνωστό ποντιακό παρακάθ με ποντιακά τραγούδια και χορούς . Στην παρέα μας δεν άργησαν να μπουν και Τούρκοι που διέμεναν στο ξενοδοχείο . Αφήσαμε την Κασταμονή και με κατεύθυνση τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας επόμενος προορισμός ήταν η Σινώπη, η πρώτη ελληνική αποικία, γενέτειρα του φιλόσοφου Διογένη του Κυνικού το άγαλμα του οποίου δεσπόζει στην είσοδο της πόλης. Συνεχίσαμε για την Αμισό (Σαμσούντα) όπου κάναμε μια στάση στην συνοικία της Αγίας Τριάδας αναζητώντας τα παλαιά ελληνικά εκπαιδευτήρια και αρχοντικά που απέμειναν. Κοντά στον πεζόδρομο βρίσκεται ένα επιβλητικό κτίριο που σήμερα χρησιμοποιείται από τον οργανισμό τουρισμού και ένα σχολείο που ήταν επίσης παλαιό ελληνικό εκπαιδευτήριο. Καθώς φωτογραφίζαμε τα κτίρια βλέπουμε κάποιον να μας πλησιάζει και να ρωτάει από που είμαστε. Όταν του λέμε ότι είμαστε από την Ελλάδα μας απαντάει στα ποντιακά «μόνον αβούτα απέμναν ας σα ελληνικά τα κτίρια» (Μόνον αυτό έμειναν από τα ελληνικά κτίρια). Ήταν καθηγητής πανεπιστημίου, όπως μας είπε, στο πανεπιστήμιο της Τραπεζούντας με καταγωγή από τα χωριά του ανατολικού πόντου όπου ακόμη και σήμερα ομιλείται η ποντιακή διάλεκτος. Το άκουσμα της ποντιακής διαλέκτου σ ένα πεζόδρομο γεμάτο κόσμο στο κέντρο της Σαμσούντας ήταν το πρώτο ευχάριστο συναισθηματικό ταρακούνημα, η πρώτη ένδειξη ότι πλησιάζουμε σε μέρη που μας καταλαβαίνουν και τους καταλαβαίνουμε. 4

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Οδοιπ

Εργοστάσιο τσαγιού στα Σούρμενα .

ορικό στον Πόντο

Η Παναγία Σουμελά.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Περνάμε από τη Θεμίσκυρα τη μυθική πρωτεύουσα της χώρας των Αμαζόνων και φθάνουμε στα Κωτύωρα , όπου στην παραλία δεσπόζει ο μητροπολιτικός ναός της Υπαπαντής του Κυρίου και δίπλα ένα δημοτικό σχολείο, παλαιό ελληνικό εκπαιδευτήριο. Με το τελεφερίκ που υπάρχει ανεβήκαμε στον λόφο πάνω από την πόλη για να δούμε από ψηλά την ελληνική συνοικία και τα ελληνικά παραδοσιακά σπίτια τα οποία σιγά σιγά εξαφανίζονται. Επόμενος σταθμός η Κερασούντα όπου κάναμε μια στάση στην ελληνική συνοικία, στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου που έχει μετατραπεί σε αρχαιολογικό μουσείο . Το ελληνικό σχολείο διατηρείται και συνεχίζει να είναι εκπαιδευτήριο . Ένα καλοσυντηρημένο παλαιό ελληνικό σπίτι ανήκει σε έναν Ελβετό ο οποίος για καλή μας τύχη ήταν εκεί και το άνοιξε για να μας δείξει τα αντικείμενα που είχε μαζέψει από τα ελληνικά αρχοντικά. Παλαιοί καναπέδες, καθρέφτες, πολύφωτα, κουζινικά σκεύη, ακόμη και παλαιές φωτογραφίες μας έδωσαν μια γεύση από την ζωή των Ελλήνων της Κερασούντας. Πλησιάζοντας στον ανατολικό πόντο η επόμενη διανυκτέρευση ήταν στην Ματσούκα στην κοιλάδα όπου βρίσκεται η Παναγία Σουμελά. Έφθασε η στιγμή για το μεγάλο προσκύνημα και με μικρά λεωφορεία τα γνωστά Ντολμούς ανεβήκαμε στο μοναστήρι. Σταματήσαμε στο πρώτο ξέφωτο από όπου μέσα από την ομίχλη ξεπρόβαλε με όλη του την μεγαλοπρέπεια το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Φθάσαμε στον προορισμό μας διασχίζοντας ένα μονοπάτι έχοντας μπροστά τον Αχιλλέα να τραγουδά τραγούδια αφιερωμένα στην Παναγία. Σε κάποιον σημείο του μονοπατιού ήταν ένας τούρκος που έπαιζε και αυτός λίρα και τότε τα ακούσματα μας ενώθηκαν. Έπαιζε λίρα ο τούρκος και τραγουδούσε ο Αχιλλέας. Φθάσαμε στο προαύλιο χώρο του μοναστηριού που γίνονται έργα αποκατάστασης. Ανάψαμε ένα κεράκι που φέραμε από την πατρίδα και κάναμε το προσκύνημα αντικρίζοντας με δέος το μοναστήρι που υψώνονταν μπροστά μας στο όρος Μελά. Για την επιστροφή άλλοι προτίμησαν πάλι τα Ντολμούς εμείς όμως δεν θέλαμε να αποχωριστούμε τον χώρο και ακολουθήσαμε το μικρό μονοπατάκι που υπάρχει βλέποντας από μακριά το μοναστήρι και ακούγοντας τον κελαρυστό ήχο του νερού από το ποτάμι που αποτελεί την θαυματουργή φυσική ύδρευση του μοναστηρίου καθώς οι κτήτορές του, μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος, το είδαν να αναβλύζει από τους απόκρημνους γρανιτένιους βράχους. Αφήσαμε την Παναγία Σουμελά έχοντας εκπληρώσει την μισή αποστολή του προσκυνήματος και είχε απομείνει να επισκεφτούμε τα χωριά των παππούδων μας. Επόμενος προορισμός η Αργυρούπολη και η παλαιά πόλη όπου βρίσκεται το Φροντιστήριο, το Παρθεναγωγείο και οι εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και του Αγίου Γεωργίου. Συγκίνηση, ρίγος αλλά και απογοήτευση για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα κτίσματα, έτοιμα να καταρρεύσουν. Η συγκίνηση η δίκη μου ήταν μεγαλύτερη γιατί βρισκόμουν μόλις 17 χιλιόμετρα από το χωριό του παππού μου. Μόλις τελείωσε η περιήγηση στην παλαιά πόλη της Αργυρούπολης ζήτησα από τον οδηγό του Ντολμούς να μας πάει στο χωριό μας την Χάκαξα όπως το έλεγαν τότε, Ακτουτάν όπως λέγεται σήμερα ή Χάεξα όπως το ξέρουν οι Τούρκοι παλιοί κάτοικοι της περιοχής. Όσο πλησιάζαμε σε υψόμετρο περίπου 800 μέτρων το τοπίο ήταν όπως μας το είχε περιγράψει ο παππούς. Πλούσια βλάστηση πολλές φουντουκιές, λεπτοκάρια όπως λέγονται στα ποντιακά και πολλά ζώα. Το χωριό μας είχε πολλούς οικισμούς με τον δικό μας να είναι από τους πρώτους στην είσοδο του χωριού ο οικισμός των Κυραφέντων. Σταματήσαμε στην είσοδο του χωριού κάτω από την πινακίδα που μας καλωσόριζε στην Χάκαξα. Κατέβηκα και έστρεψα το βλέμμα μου σε όλο το χωριό προσπαθώντας να δω με τα μάτια του χρόνου πως ήταν 100 χρόνια πριν. Υπάρχουν μόνο κάτι χαλάσματα αλλά προς μεγάλη μας έκπληξη το δημοτικό σχολείο του χωριού που ήταν σε καλή κατάσταση ανακαινίσθηκε πρόσφατα και έγινε ξενώνας για ξένους επισκέπτες. Από μακριά όμως φαίνονται τα χαλάσματα της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου και από δυο ακόμη παρεκκλήσια. Οι κάτοικοι παρόλο που υπήρχε το εμπόδιο της γλώσσας ήταν φιλόξενοι και μας είπαν ότι εκτός από το σχολείο δεν σώζεται κάτι από εκείνη την περίοδο .Βέβαια υπήρχε η συνήθεια οι Τούρκοι που εγκαταστάθηκαν εκεί να σκάβουν και να καταστρέφουν τα σπίτια για να βρουν κρυμμένους θησαυρούς. Και μια από την ερώτηση που δεχθήκαμε ήταν αν ήρθαμε να ψάξουμε για κρυμμένες περιουσίες. Μείναμε περισσότερο από δυο ώρες και έπρεπε να επιστρέψουμε στην Αργυρούπολη. Τότε ήρθε η μεγαλύτερη έκπληξη. Ο οδηγός μας με συνεννόηση μέσω μετάφρασης google στο κινητό μας είπε «είστε καλοί άνθρωποι και έχετε δίκαιο». Μείναμε άφωνοι λες και αυτά τα λόγια να ήταν κατά κάποιο τρόπο μια συγγνώμη για τα δεινά των παππούδων μας που χρόνια περιμένουμε αλλά δεν ήρθε ποτέ. 6

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ελληνικό δημοτικό σχολείο στο χωριό Χάκαξα.

Ο Άγιος Ιωάννης στην Αργυρούπολη.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Η επιστροφή ήταν με ανάμεικτα συναισθήματα. Ικανοποίηση γιατί εκπληρώθηκε το τάμα του παππού για επίσκεψη και προσκύνημα στα πάτρια εδάφη αλλά και αγανάκτηση γιατί συστηματικά γίνεται προσπάθεια να εξαφανισθεί ότι έχει σχέση με την παρουσία των Ποντίων στην περιοχή. Την επόμενη αποφασίσαμε να επισκεφτούμε και τα χωριά της γιαγιάς και του άλλου παππού στην περιοχή του Καρς. Έπρεπε να διανύσουμε μέσα σε μια ημέρα 1200 χιλιόμετρα αλλά η απόσταση μπροστά στο προσκύνημα δεν ήταν κανένα εμπόδιο. Ξεκινήσαμε πρωί πρωί περνώντας από φανταστικά μέρη γεμάτο πράσινο και την ομίχλη να απλώνεται πάνω μας και με λοφίσκους πάνω στους οποίους να εναλλάσσονται υπέροχα χρώματα, πράσινα, ροζ και κόκκινα λόγω των μεταλλευμάτων που περιέχουν δημιουργώντας ένα σεληνιακό τοπίο. Φτάσαμε πρώτα στο Παντζαρότ το χωριό της Δέσποινας που ήταν μαζί μας που έψαχνε φοβερά συγκινημένη το σπίτι του παππού της, βρίσκοντας μόνο τα χαλάσματα. Συνεχίσαμε το ταξίδι στο βορρά φθάνοντας κοντά στα σύνορα με την Γεωργία με κατεύθυνση το χωριό Χανάκ στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι παππούδες μας φεύγοντας από τα χωριά της Αργυρούπολης γιατί δεν υπήρχαν πλέον μεταλλεύματα στα ορυχεία και άρχισαν οι διωγμοί από τους Τούρκους. Σήμερα στη Χανάκ, που είναι κωμόπολη, βρήκαμε μόνο χαλάσματα και σώζεται μόνον ο πέτρινος περίβολος της εκκλησίας η οποία έγινε τζαμί. Και εδώ η κλασική ερώτηση από τους Τούρκους που μας συνάντησαν. Ήρθατε για τους κρυμμένους θησαυρούς σας; «Ναι» θέλαμε να τους απαντήσουμε, «μόνο που ο θησαυρός αυτός δεν μετριέται με κρυμμένες λίρες και χρυσαφικά αλλά με αναμνήσεις και συναισθήματα που κρύβουμε μέσα μας περισσότερο από εκατό χρόνια που όσο και να σκάψει κανείς δεν πρόκειται να τα βρει και να τα πάρει». Επιστρέψαμε στην πόλη του Καρς όπου δίπλα βρίσκεται ένα ακόμη χωριό παππούδων μας, το Βεζίνκιοϊ .Ένα χωριό αγροτικό και κτηνοτροφικό με τα παλιά σπίτια να βρίσκονται όπως τα περιέγραφαν οι παππούδες, με χωμάτινες σκεπές για μόνωση τον χειμώνα και κτισμένα με πέτρες. Πολλά διατηρούνται ακόμη και βλέπει κανείς πάνω στα παλιά σπίτια μια δορυφορική κεραία που σημαίνει ότι κα-

Ο Προφήτης Ηλίας στο χωριό Βεζίνκιοϊ.

τοικούνται ενώ ψηλά στο λόφο βρίσκεται το εκκλησάκι του προφήτη Ηλία να αντέχει στο χρόνο και να θυμίζει μια εποχή μακρινή αλλά όχι και αλησμόνητη. Αρχίζει να βραδιάζει και περνούμε το δρόμο της επιστροφής για την Τραπεζούντα διασχίζοντας χωριά και οροπέδια με Παρχάρια (τα θερινά βοσκοτόπια των Ποντίων) βλέποντας ένα τρόπο ζωής παρόμοιο με αυτόν που μας περιέγραφαν οι παππούδες μας. Άλλωστε πολλοί κάτοικοι αυτών των χωριών εκτός από την διατήρηση της ποντιακής διαλέκτου, των ποντιακών χορών και της λίρας που στον ανατολικό πόντο είναι το εθνικό τους όργανο αλλά και τα φαγητά που θυμίζουν ποντιακή κουζίνα, διατηρούν συνήθειες ίδιες με αυτές των προγόνων μας πριν από δεκάδες χρόνια. Κάνουμε τον τελευταίο περίπατο στην Τραπεζούντα στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας που θα την μετατρέψουν δυστυχώς σε τζαμί, στο φροντιστήριο που παραμένει εκπαιδευτικό ίδρυμα, στη βίλα του Έλληνα τραπεζίτη Καπαγιαννίδη στο ναό του Αγίου Ευγενίου του πολιούχου της Τραπεζούντας και στο μνημείο της Γκιουλμπαχάρ. Στην κεντρική πλατεία δυο ηλικιωμένοι ακούν που μιλάμε ελληνικά μας πλησιάζουν και μας λένε στα ποντιακά «μη τρώτε αδακά ακριβά έν» (Μην τρώτε εδώ ακριβά είναι). Αρχίζουμε μια συζήτηση για το ποσό ακριβή είναι η ζωή για τους ντόπιους πως ζουν στα χωριά του πόντου και ζητούν να μάθουν πως είναι η ζωή στην Ελλάδα με την κρίση. Μας λένε ακόμη πως στα χωριά όλοι μιλούν ποντιακά ακόμη και τα μικρά παιδιά και τα τουρκικά τα χρησιμοποιούν μόνο για τις συναλλαγές με τις δημόσιες υπηρεσίες. Όσον αφορά την λίρα και τους χορούς αυτά τα συναντάς παντού. Επισκεφθήκαμε ένα εργοστάσιο τσαγιού στα Σούρμενα που είναι η βασική παραγωγή στην περιοχή. Στο προαύλιο υπήρχε μια τεράστια λίρα και όταν αρχίσαμε να χορεύουμε πολλοί εργαζόμενοι βγήκαν έξω και άρχισαν να χορεύουν μαζί μας. Με αυτά τα συναισθήματα και αυτές τις παραστάσεις να έχουν χαραχθεί βαθιά μέσα μας πήραμε το δρόμο της επιστροφής και όπως μας είπε ο Αχιλλέας να ξέρετε ό,τι είδατε δεν θα τα ξεχάσετε ποτέ και θα θελήσετε να επιστρέψετε και πάλι. Άλλωστε πάντα θα θυμάστε «το βουητό τη Παναγίας το ποτάμ», το βουητό από τα νερά του ποταμού της Παναγίας Σουμελά. Και είχε πολύ δίκαιο.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Οι Κώστας Σιαμίδης και Αχιλλέας Βασιλειάδης σε εργοστάσιο τσαγιού στα Σούρμενα.

Ζωγραφιά με ποντιακούς χορούς σε καφάο στην Τραπεζούντα. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

shutterstock

Κύμη σε Ανατολή

Μια από τις παλαιότερες ελληνικές αποικίες στα μικρασιατικά παράλια ήταν η Κύμη, αιολική πόλη, με μεγάλη λάμψη. Μια άλλη Κύμη, η πόλη που ίδρυσαν Ευβοείς στα τέλη του 8ου αι. π.Χ., στην περιοχή Καμπανία της Ιταλίας, ήταν μία από τις πρώτες ελληνικές αποικίες στη Δύση. Από την Κύμη της Καμπανίας προέκυψε η Νεάπολις, η γνωστή Νάπολη.

Αιολική Κύμη

Ταξιδεύοντας δυτικά, περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά από τη Νάπολη, βρίσκουμε ό,τι σώζεται από την Κύμη (Cuma). Στο αρχαιολογικό πάρκο της Cuma είναι επισκέψιμη η ακρόπολή της με τους ναούς του Δία και του Απόλλωνα. Επίσης, είναι επισκέψιμο ένα μέρος της αρχαίας, παραθαλάσσιας, πόλης και το επιβλητικό «Άντρον της Σίβυλλας». Το «Άντρον» είναι ένας υπόγειος δρόμος κάτω από την ακρόπολη, μία στενή σήραγγα μήκους 130 μέτρων, που εκτιμάται ότι είχε κατασκευαστεί για την άμυνα της πόλης. Σύμφωνα με θρύλους, η σήραγγα οδηγούσε στην αίθουσα μαντείου όπου η Σίβυλλα, όταν βρισκόταν σε κατάσταση έκστασης, προφήτευε τα μέλλοντα. Λέγεται ότι στην αρχαιότητα υπήρχαν δώδεκα Σίβυλλες, μία από αυτές ήταν η Κυμαία. Σε αντίθεση με άλλες μάντισσες, όπως π.χ. η Πυθία του μαντείου των Δελφών, που προφήτευαν απαντώντας σε ερωτήσεις, οι Σίβυλλες προφήτευαν αυθόρμητα. Μπαίνοντας στο «Άντρο της Σίβυλλας» δεν διακρίνεται το τέλος της σήραγγας κι αυτό δίνει μια αίσθηση μυστηρίου, ενώ το φως και το σκοτάδι που εναλλάσσονται, καθώς υπάρχουν μικρά ανοίγματα στον εξωτερικό τοίχο, δημιουργούν υποβλητική ατμόσφαιρα. Απέναντι από την Κύμη, μερικά μίλια από την ακτή, στο νησί Ίσκια, που οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν Πιθηκούσες, οι Χαλκιδαίοι και οι Ερετριείς είχαν δημιουργήσει, λίγα χρόνια πριν από την ίδρυση της Κύμης, έναν εμπορικό σταθμό που θεωρείται ότι ήταν η πρώτη εγκατάσταση, ο πρώτος οικισμός Ελλήνων στη Δύση. Πολύ κοντά στην Ίσκια βρίσκεται το νησάκι Προτσίντα (η Προχύτη). Οι Κυμαίοι στους τρεις αιώνες μετά την ίδρυση της πόλης τους επεκτάθηκαν στην περιοχή και γύρω στο 660 π.Χ. ίδρυσαν, με τη συμμετοχή και Ροδίων, την Παρθενόπη, πόλη στην οποία έδωσαν το όνομα μίας Σειρήνας που, σύμφωνα με μύθους, πέθανε πέφτοντας στη θάλασσα, εξαιτίας της «αδιαφορίας» του Οδυσσέα για το τραγούδι της. Περίπου στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ίδρυσαν τη Δικαιαρχία (το μετέπειτα Pozzuoli) ένα από τα επίνειά τους, όπου, σύμφωνα με τον Στράβωνα, «εμπόριον γεγένηται μέγιστον», και γύρω στο 470 π.Χ. δημιούργησαν πολύ κοντά στην Παρθενόπη μια νέα πόλη που ονομάστηκε Νεάπολις και με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκε στη σημερινή Νάπολη.

Ειδήσεις 24x7x365 10

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

shutterstock

Από το «Άντρο της Σίβυλλας» στην Παρθενόπη και τη Νάπολη

Αιολική Κύμη

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

Του Αλέξη Ηλιάδη

shutterstock

και Δύση

Το «Άντρον της Σίβυλλας»

Η Κύμη της Καμπανίας

Η αιολική Κύμη Ταξιδεύοντας ανατολικά, ανάμεσα στο Αλίαγα (Aliağa) και τη Φώκαια (Foça), στην τοποθεσία Νεμρούτ Λιμανού (Nemrut Limanι) βρίσκουμε ό,τι απομένει από την Κύμη, τη σπουδαιότερη, σύμφωνα με τον Στράβωνα, αιολική πόλη των μικρασιατικών παραλίων: λείψανα κτιρίων, ερείπια ναού και μόλους βυθισμένους στη θάλασσα. Σύμφωνα με ιστορικούς και αρχαιολόγους, η αιολική Κύμη, απ’ όπου καταγόταν ο Ησίοδος, συμμετείχε στην ίδρυση της Κύμης της Καμπανίας. Μια από τις επιφανέστερες προσωπικότητες της πόλης ήταν ο ιστορικός Έφορος που έγραψε την πρώτη «Παγκόσμια Ιστορία», σε 30 τόμους, από την οποία όμως σώζονται πλέον μόνο αποσπάσματα. Μερικά από αυτά διέσωσε ο Διόδωρος ο Σικελός.

Η Παρθενόπη ζει ακόμη Τόσο οι Κυμαίοι της Καμπανίας όσο και οι Κυμαίοι της Μικράς Ασίας άφησαν πίσω τους μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά. Όπως και η Παρθενόπη. Στην Ιταλία -και όχι μόνο- «οτιδήποτε» ναπολιτάνικο λέγεται και παρθενόπειο (partenopeo). Οι Γάλλοι όταν το 1799 κατέλαβαν το Βασίλειο της Νεάπολης το ονόμασαν Παρθενόπεια Δημοκρατία. Εξάλλου, ακόμη και την ποδοσφαιρική ομάδα της Νάπολης, οπαδοί και αντίπαλοι, την αποκαλούν και squadra partenopea, δηλαδή παρθενόπεια ομάδα. Φωτό: Κατερίνα Παυλοπούλου

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

shutterstock

Αφιέρωμα στην Πελοπόννησο

ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ Πόλος έλξης για τους επισκέπτες είναι και οι ιστορικές ιερές μονές της Αγίας Λαύρας και του Μεγάλου Σπηλαίου. Επίσης το χιονοδρομικό κέντρο κατακλύζεται τους χειμερινούς μήνες όχι μόνο από σκιέρ, αλλά και από όλους όσους θέλουν να απολαύσουν το χιονισμένο τοπίο του επιβλητικού Χελμού.

shutterstock

Τα Καλάβρυτα δεν είναι μόνο ένας τόπος με μεγάλη ιστορική μνήμη, αλλά και ένας ελκυστικός τουριστικός προορισμός. Το ταξίδι από το Διακοπτό με τον Οδοντωτό σιδηρόδρομο, μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού, είναι μία ξεχωριστή εμπειρία, ενώ φθάνοντας ο επισκέπτης στην πόλη των Καλαβρύτων αντικρίζει αμέσως το μουσείο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.

ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Μία επίσκεψη στην γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων, την Αρχαία Ολυμπία, αποτελεί στην ουσία ένα ταξίδι στο χρόνο. Η ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο, στο αρχαιολογικό μουσείο, καθώς και στο μουσείο ιστορίας των Ολυμπιακών

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Αγώνων, μέσα στην καταπράσινη φύση, μαγεύει τους επισκέπτες που έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν από κοντά μοναδικά εκθέματα, αλλά και να δουν τους χώρους τέλεσης των Ολυμπιακών αγώνων κατά την αρχαιότητα. Μάλιστα, όσοι βρεθούν στην Αρχαία Ολυμπία την ημέρα αφής της Ολυμπιακής φλόγας, θα βιώσουν μοναδικές στιγμές, παρακολουθώντας το τελετουργικό που ακολουθείται.

shutterstock

Του Ηλία Κάνιστρα

ΠΥΛΟΣ Όσοι βρεθούν στην Πύλο στις 20 Οκτωβρίου θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν από κοντά την αναπαράσταση της ναυμαχίας του Ναυαρίνου και την ανατίναξη ομοιώματος της ναυαρχίδας του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Στην αναπαράσταση συμμετέχουν πραγματικά ιστιοφόρα, καθώς και μεγάλος αριθμός εθελοντών.

shutterstock

Η ιστορία της Πύλου, αλλά και οι φυσικές ομορφιές της περιοχής, την καθιστούν ως έναν από τους πιο ενδιαφέροντες τουριστικούς προορισμούς. Η Πύλος, που έχει έντονο νησιώτικο χρώμα, είναι κτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε δύο λόφους με απέραντη θέα στη θάλασσα, ενώ διαθέτει δύο εντυπωσιακά κάστρα, το Νιόκαστρο και το Παλαιόκαστρο.

ΓΥΘΕΙΟ Τα πολύχρωμα νεοκλασικά κτίρια, τα οποία είναι αμφιθεατρικά κτισμένα, τα γραφικά σοκάκια με τις πέτρινες σκάλες που συνδέουν παραδοσιακά σπίτια «λουσμένα» από λουλούδια, δίνουν ένα ξεχωριστό χρώμα στην παραλιακή πόλη του Γυθείου. Φθάνοντας ο επισκέπτης στην παραλία, κάτω από τον καταπράσινο λόφο του Ακούμαρου, θα αντικρύσει το νησάκι

Κρανάη, στο οποίο μπορεί να φθάσει περπατώντας, στον λιμενοβραχίονα. Εκεί βρίσκεται ο πέτρινος πύργος του οπλαρχηγού της Μάνης Τζανετάκη Γρηγοράκη που σήμερα στεγάζει το ιστορικό εθνολογικό μουσείο της Μάνης. Επίσης στο νησάκι βρίσκεται οκταγωνικός φάρος, ύψους 22 μέτρων.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

shutterstock

ΛΙΜΝΗ ΔΟΞΑ Πάνω από τη λίμνη υπάρχει το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του «Φονιά». Πρόκειται για ένα τριώροφο συγκρότημα με εσωτερική αυλή όπου είναι κτισμένος ο ναός ενώ σε μία κρυφή σοφίτα λειτουργούσε το κρυφό σχολειό.

shutterstock

Ελβετικό τοπίο θυμίζει το οροπέδιο του Φενεού στην ορεινή Κορινθία. Γύρω – γύρω τα επιβλητικά βουνά, ο Χελμός και η Κυλλήνη και σχεδόν στην μέση η τεχνητή λίμνη Δόξα, που δημιουργήθηκε για να αρδεύονται οι γειτονικές καλλιέργειες. Σε μια λωρίδα γης που εισχωρεί μέσα στη λίμνη βρίσκεται ο ναός του Αγίου Φανουρίου.

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ Η ένδοξη ιστορία, η ομορφιά της περιοχής με τα πετρόκτιστα παραδοσιακά σπίτια, τα λιθόστρωτα σοκάκια, καθώς και η καταπληκτική θέα καθιστούν τη Δημητσάνα έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της Αρκαδίας. Η Δημητσάνα είναι η γενέτειρα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’, αλλά και του Παλαιών Πατρών Γερμανού, ενώ κατά 14

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

την διάρκεια της επανάστασης του 1821 ήταν σημαντικό κέντρο εφοδιασμού με μπαρούτι. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να θαυμάσει το υπαίθριο μουσείο υδροκίνησης, ενώ το φαράγγι του Λούσιου ποταμού προσφέρεται για πεζοπορία, καθώς και για εξερεύνηση της υπέροχης φύσης.

shutterstock

ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ

shutterstock

Η Στεμνίτσα είναι ένα από τα ιστορικά χωριά της Αρκαδίας, κτισμένη στις πλαγιές του όρους Μαίναλο, περιτριγυρισμένη από πλατάνια, καρυδιές και κερασιές. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει μέσα στα γραφικά καλντερίμια και να δει από κοντά τα επιβλητικά πυργόσπιτα, αλλά και να ξεναγηθεί στο λαογραφικό μουσείο.

Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο μεταλλοτεχνίας, δημιουργώντας μία παράδοση που συνεχίζεται έως σήμερα. Κοντά στη Στεμνίτσα βρίσκονται τουλάχιστον 20 εκκλησίες μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής, ενώ ο επισκέπτης, μέσα από περιπατητικές διαδρομής, μπορεί να φθάσει στις μονές Φιλοσόφου και Τιμίου Προδρόμου.

ΝΑΥΠΛΙΟ Η πόλη του Ναυπλίου αποτελεί έναν προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου. Το Παλαμήδι, το Μπούρτζι, η Ακροναυπλία και το Βουλευτικό, αποτελούν μερικά μόνο από τα μέρη της «ζωντανής» ιστορίας του Ναυπλίου, όπως επίσης τα ιστορικά κτίρια γύρω από την πλατεία Συντάγματος, καθώς και η Πύλη Ξηράς.

Εκτός όμως από τα ιστορικά μνημεία, αξίζει μία επίσκεψη και στο μουσείο του κομπολογιού, με τα εκατοντάδες εκθέματα. Επίσης, μία βόλτα στα πλακόστρωτα δρομάκια αποζημιώνει τον επισκέπτη, αφού περπατά κάτω από νεοκλασικά και ενετικά κτίρια, τα οποία είναι καλά διατηρημένα, καθώς και κάτω από μπαλκόνια γεμάτα με λουλούδια.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Του Γιάννη Αλέξανδρου Ιωαννίδη

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΣΤΙΧΟΥΣ

Φθινόπωρο. Μελαγχολία. Αλλά και αγάπη. Η εποχή του χρόνου που συνδυάζει χρώματα και συναισθήματα δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητους τους καλλιτέχνες.

Πρώτο φθινόπωρο

Τέλη δεκαετίας του ’80. Ο Βαγγέλης Κορακάκης και ο Γιώργος Τζώρτζης παίζουν μουσική σε λαϊκές ταβέρνες της Καισαριανής. Ο Κορακάκης γράφει στίχους και συνθέτει μουσική. Ερμηνεύει τις δημιουργίες του μαζί με τον Τζώρτζη, παίζοντας μπουζούκι.

Γέννημα – θρέμμα Καισαριανιώτης, ο Κορακάκης εξομολογείται: «Η συνοικία έχει πολύ μεγάλη ιστορία. Είναι σύμβολο της Δημοκρατίας και των αγώνων του λαού μας την εποχή της Αντίστασης. Κάστρο απάτητο ήταν η Καισαριανή. Η γειτονιά αλλάζει. Χτίζονται πολυκατοικίες, γίνονται δρόμοι. Όμως, η ιστορία δεν χάνεται. Η Καισαριανή έχει δύναμη, χαρακτήρα, προσωπικότητα, ευαισθησία». Ο Κορακάκης απέκτησε το πρώτο του μπουζούκι σε ηλικία 11 ετών. Ήταν ένα τρίχορδο, δώρο του πατέρα του. Το 1988 κυκλοφορεί τον πρώτο του προσωπικό δίσκο έπειτα από πρόταση του παραγωγού της LYRA, Άγγελου Σφακιανάκη. Τα τραγούδια του δίσκου «Οι Άρχοντες» γράφτηκαν, σύμφωνα με όσα έχει εκμυστηρευτεί ο δημιουργός τους, «πάνω σε ένα πακέτο τσιγάρων». Ίσως το πιο γνωστό κομμάτι του δίσκου έχει τίτλο «Πρώτο Φθινόπωρο». Πρόκειται για μια δημιουργία εξαιρετική. Συνδυάζει απλό αλλά φοβερά «δυνατό» στίχο με πολύ έντονα συναισθήματα και μια βαριά, λαϊκή μουσική που καθηλώνει. «Ένα παράπονο και ένα δάκρυ Πρώτο φθινόπωρο πρώτη βροχή Απόψε η σκέψη μου δεν βρίσκει άκρη Απόψε λύγισε η αντοχή»...

Πέντε χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του ’98, το τραγούδι – και πάλι σε ερμηνεία Ανδρεάτου – περιλαμβάνεται στο cd single «Μεγάλα λόγια». Την ίδια χρονιά, τον Δεκέμβριο, το τραγούδι κυκλοφορεί ξανά στο δίσκο «Του έρωτα και της φυγής» με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου. «Ένα σκοτείνιασμα που με βαραίνει Πικρή ανάμνηση σαν μαχαιριά Πρώτο φθινόπωρο που με πεθαίνει Πρώτο φθινόπωρο χωρίς χαρά»...

Ο Μητροπάνος «απογειώνει» το τραγούδι. Το μετάλλο της φωνής του αντηχεί δυνατά στις ψυχές του κόσμου. Η αβάσταχτη αλήθεια των στίχων του Κορακάκη και η βαριά, κοφτή εκτέλεση χαράσσουν με «χρυσά γράμματα» το «Πρώτο φθινόπωρο» στη «Βίβλο» της ιστορίας του ελληνικού πενταγράμμου.

Το τραγούδι ερμήνευσε ο ίδιος και ο Τζώρτζης για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 1988. Το κοινό το αγάπησε με πάθος. Ακολούθησε νέα εκτέλεση με τη φωνή της Ρένα Στάμου, στο δίσκο «Μπουζουξήδες με πυξίδες» που κυκλοφόρησε το 1992.

«Ότι φαντάστηκα ήταν απάτη Κι αν κάτι έλπιζα έχει χαθεί Τέτοιο φθινόπωρο χωρίς αγάπη Τέτοιο φθινόπωρο μην ξαναρθεί»...

Ένα χρόνο μετά, κυκλοφορεί ο δίσκος «Οι βετεράνοι του ρεμπέτικου» που με τη ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας αφιέρωμα στο ρεμπέτικο τραγούδι στο «Μετρό». Εκεί, το «Πρώτο φθινόπωρο» ερμηνεύει εξαιρετικά ο Γεράσιμος Ανδρεάτος.

Το freepress 16

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress

ΒΙΒΛΙΟ

Tου Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Το σατιρικό θέατρο Ορτά Ογιουνού (Orta Oynnu) υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μέσα λαϊκής διασκέδασης στην Τουρκία και αναπτύχθηκε παράλληλα με το κουκλοθέατρο και τις διηγήσεις των πλανόδιων παραμυθάδων, διακωμωδώντας τα πάντα: τα ιστορικά γεγονότα, τις κατεστημένες κοινωνικές σχέσεις, αλλά και τις σύγχρονες καταστάσεις που ζούσαν στο πετσί τους οι θεατές της εποχής. Το Ορτά Ογιουνού άκμασε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, κατά τη διάρκεια των μεταρρυθμίσεων του σουλτάνου Αμπντούλ Αζίζ, στήνοντας τις παραστάσεις του σε γάμους, πανηγύρια και ποικίλες γιορτές, και έφτασε μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Τα μπουλούκια του ταξίδευαν σε όλη την επαρχία, παρουσιάζοντας δύο ή και τρία έργα κάθε φορά. Το Ορτά Ογιουνού ήταν κοσμοαγάπητο και στην Κωνσταντινούπολη. Με συνοδεία ζουρνά και ντεφιού, οι θίασοι βασίζονταν σε ένα κείμενο αυτοσχεδιασμού, το οποίο διαμορφωνόταν αναλόγως με τη συμμετοχή και τις αντιδράσεις του κοινού (όπως ακριβώς συνέβη στα πρώτα στάδια της εξέλιξης του Καραγκιόζη), αλλά αργότερα καθιερώθηκε οι θεατρικές πράξεις να είναι γραμμένες εκ των προτέρων. Οι δυο βασικοί χαρακτήρες ήταν ο Καβουκλού και ο Πισεκιάρ, που δραματουργικά βρίσκονταν σε πλήρη αντίθεση μεταξύ τους. Ο πρώτος αντιπροσώπευε τον

«χοντρό λαό», ήταν άγαρμπος και μονίμως πεινασμένος, ο δεύτερος ήταν απατεώνας, φαντασμένος, κόλακας και ημιμαθής, έτοιμος να κάνει το οτιδήποτε προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του. Χωρίς σκηνοθέτη, και με τους γυναικείους ρόλους να ερμηνεύονται από άντρες, με ειδικούς χώρους για τους μουσικούς και αποδυτήρια για τους ηθοποιούς, το Ορτά Ογιουνού αρέσκεται να παίζει με τις λέξεις και να αντλεί έμπνευση από τα μπερδέματα και τις παρεξηγήσεις, ξετυλίγοντας ένα κουβάρι αλλεπάλληλων εμπλοκών και καταιγιστικής δράσης. Η «Κακούργα καλλονή» αποτελεί ένα πολύ χαρακτηριστικό έργο αυτού του ανατρεπτικού μέσα στην παραδοσιακή του γραμμή θεάτρου και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Το Ροδακιό σε υποδειγματική μεταφορά από τα τουρκικά του ποιητή Δημήτρη Χουλιαράκη, ο οποίος αντλεί από τα πιο διαφορετικά στρώματα της ελληνικής γλώσσας για να συνθέσει το μεταφραστικό του αποτέλεσμα. Η «Κακούργα καλλονή» φιλοτεχνεί την ουτοπική εικόνα μιας μητριαρχικής κοινωνίας (κάτι σαν τη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη) με μια συντροφιά γυναικών οι οποίες ξυλοφορτώνουν τον Καβουκλού, τον Πισεκιάρ και τους συν αυτώ επειδή καταπατούν οποιαδήποτε έννοια συμβίωσης και γάμου. Η ελληνική έκδοση παραπέμπει σε όλα τα στοιχεία που συστήνουν μια καλή λαϊκή παράσταση: ζωντάνια και αμεσότητα του λόγου, σπαρταριστές ατάκες, γλωσσικά ευρήματα που ανοίγουν τη βεντάλια μιας πλατιάς ειρωνικής γκάμας, η οποία δεν χάνει ποτέ τα όρια και τον αυτοσεβασμό της, θεαματικές συγκρούσεις συν μιαν απολαυστική κωμική κατάληξη: κατάληξη που ξέρει πώς να βάλει από την πίσω πόρτα (και δίχως να τρομάξει κανέναν) την αγωνία της ανυπαρξίας και το άγχος του θανάτου. Εκείνο, ωστόσο, που επικρατεί, πριν και πάνω απ’ όλα, είναι ο τρελός χορός των δαιμόνιων γυναικών, που εφαρμόζουν ένα πρωτότυπο πνεύμα ισονομίας και δικαιοσύνης, ιδιαιτέρως εναρμονισμένο με την αίσθηση και τη νοοτροπία των ημερών μας.

Με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

ειδήσεις 24x7x365 ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Της Ολίνας Καρβουνιάρη

«Η παράδοση συναντά τη μόδα» Από την μακρινή Κίνα στο ακριτικό Σουφλί και στο Μουσείο Μετάξης

Ένα κεντημένο πανωφόρι από κόκκινο σατέν με μοτίβα λουλουδιών και πτηνών, το μπροκάρ τσιπάο, τα βαμμένα μπλε μεταξωτά μαντίλια και πολλές ακόμη εντυπωσιακές δημιουργίες (συνολικά ξεπερνούν τις τριάντα) “ταξίδεψαν” από την μακρινή Κίνα στο ακροτικό Σουφλί. Σύγχρονα μεταξωτά ρούχα και αξεσουάρ από τις συλλογές του Εθνικού Μουσείου Μετάξης της Κίνας περιλαμβάνει η έκθεση «Η παράδοση συναντά τη μόδα», που φιλοξενείται στο Μουσείο Μετάξης του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), στο Σουφλί.

Η έκθεση αναδεικνύει το μεγαλείο του πολιτισμού του μεταξιού και λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ των δύο πολιτισμών, του κινεζικού και του ελληνικού. Στόχος της έκθεσης είναι να τονίσει την σημασία που έχει το μετάξι, που είναι μια πανάρχαια ίνα και εντάσσεται στη σύγχρονη ενδυμασία. Από τα εκθέματα ξεχωρίζουν μια εντυπωσιακή μεταξοτυπία που απεικονίζει μια αγαπημένη φιγούρα της κινεζικής όπερας (μεθυσμένη αυτοκράτειρα), το μπροκάρ μπλε τσιπάο, σύγχρονη δημιουργία βασισμένη στο παραδοσιακό κινέζικο σχέδιο που απεικονίζει δράκους και το κόκκινο παραδοσιακό νυφικό από σατέν, που φέρει κεντήματα από χάντρες στο χέρι. Για τους Κινέζους, το κόκκινο χρώμα συμβολίζει τη ζωή και τους δεσμούς των ανθρώπων. Είναι ένα αγαπημένο χρώμα που το χρησιμοποιούν για πολλές εκδηλώσεις χαράς. Η έκθεση, που τελεί υπό την αιγίδα του Τμήματος Πολιτισμού και Τουρισμού της Επαρχίας Τσετσιάνγκ της Κίνας και της Πρεσβείας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα, εντάσσεται στο Σύμφωνο Συνεργασίας που υπέγραψαν το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και το Εθνικό Μουσείο Μετάξης της Κίνας τον Οκτώβριο του 2017. Το κινεζικό μετάξι έχει ιστορία πέντε χιλιάδων ετών. Με τη μοναδική τεχνική, τα έντονα χρώματα και τις ισχυρές πολιτισμικές καταβολές, το μετάξι καταλαμβάνει ένα σημαντικότατο κεφάλαιο στην ιστορία του κινεζικού αλλά και του παγκόσμιου πολιτισμού. Μέσω του μεταξωτού ενδύματος, η έκθεση ανασυνθέτει τη γοητεία της τεχνικής του μεταξιού σε τέσσερις ενότητες: κέντημα, μεταξοτυπία, ύφανση, βαφή. Παράλληλα, αξιοποιώντας την παράδοση και τις επιταγές του σύγχρονου σχεδιασμού δημιουργούνται αντικείμενα-έργα τέχνης που προβάλλουν τη ζωντάνια του κινεζικού μεταξιού. Στο ίδιο πλαίσιο, που προβλέπει πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ των δύο φορέων, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, το 2020, θα δανείσει αντικείμενα των συλλογών του προκειμένου να εκτεθούν στο Εθνικό Μουσείο Μετάξης της Κίνας. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 2019 και λειτουργεί καθημερινά, εκτός Τρίτης, τις ώρες 10:00-18:00 έως τις 15 Οκτωβρίου ενώ από τις 16 Οκτωβρίου και μέχρι τη λήξη της θα λειτουργεί: 10:00-17:00. 18

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

«ΔΕΣ

Τα Κουφονήσια είναι γνωστά για την απαράμιλλη φυσική ομορφιά τους και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις καθώς κάθε καλοκαίρι Έλληνες και ξένοι τουρίστες συρρέουν εκεί και αποχωρούν μαγεμένοι. Φέτος το καλοκαίρι όμως οι επισκέπτες του Άνω Κουφονησίου είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και μια άλλη πλευρά των Ανατολικών Κυκλάδων, χάρη στην έκθεση «δες ΑΠΕΝΑΝΤΙ» που φιλοξενήθηκε στην Αρχαιολογική Συλλογή Κουφονησίου. Στο πλαίσιο της έκθεσης, που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, παρουσιάστηκαν σπάνια αρχαιολογικά ευρήματα από την Κέρο αλλά και τα πρώτα αποτελέσματα των συστηματικών αρχαιολογικών ερευνών στον προϊστορικό οικισμό που αναπτύχθηκε στη νησίδα του Δασκαλιού. Έναν οικισμό που εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική του διαμόρφωση και τις πολλές επαφές του τόσο με γειτονικά νησιά όσο και με απομακρυσμένους πολιτισμούς. «Η έκθεση δες ΑΠΕΝΑΝΤΙ υλοποιήθηκε με αφορμή την ολοκλήρωση του τετραετούς προγράμματος ερευνών από τη Βρετανική Σχολή Αθηνών στη νησίδα του Δασκαλιού, την Κέρο, το Κάτω Κουφονήσι και τη Νάξο. Κύριος στόχος

Ειδήσεις 24x7x365 20

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

ΑΠΕΝΑΝΤΙ» Ο μοναδικός οικισμός του Δασκαλιού

Του Αλέξη Ηλιάδη

της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και των επιμελητών της έκθεσης ήταν να παρουσιαστεί στο κοινό ο εξαιρετικά σημαντικός Κυκλαδικός οικισμός του Δασκαλιού (2.7502.240 π.Χ.), που φαίνεται πως άκμασε σε απόλυτη συνάρτηση με το μοναδικό ιερό χώρο που είχε διαμορφωθεί ακριβώς απέναντί του, στο νησί της Κέρου», λέει στο «Πρακτορείο» ο επιμελητής της έκθεσης, αρχαιολόγος-μουσειολόγος Στέφανος Κεραμίδας. Από τα μέσα Ιουλίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου η έκθεση είχε 6.000 επισκέπτες, αριθμός πολύ εντυπωσιακός αν συνυπολογίσει κανείς ότι φιλοξενήθηκε σε ένα μουσείο, ενός μικρού νησιού, σαν το Κουφονήσι. Και δεν είναι ο μεγάλος αριθμός επισκεπτών το μόνο σημαντικό. «Διατυπώθηκαν πολύ θετικά σχόλια, όπως φαίνεται από το βιβλίο επισκεπτών και την προκαταρκτική αξιολόγηση των ερωτηματολογίων που είχαμε ετοιμάσει για να εκτιμήσουμε τον αντίκτυπό της στο κοινό» αναφέρει ο κ. Κεραμίδας. «Γι’ αυτό και καθώς φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον για τη μεταφορά της έκθεσης στην πρωτεύουσα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων πραγματοποιεί συντονισμένες ενέργειες για την ανεύρεση κατάλληλου χώρου, αλλά και των απαραίτητων χορηγιών, για την παρουσίαση της έκθεσης «δες ΑΠΕΝΑΝΤΙ» στο αθηναϊκό κοινό».

www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

«Από που προήλθε η ζωή;»

Τα μηνύματα ερχόταν από νωρίς μαρτυρώντας ένα ζεστό καλοκαίρι. Η Γροιλανδία όχι μόνο δεν αποτέλεσε εξαίρεση, αλλά ήταν στο μάτι του κυκλώνα, καθώς η θερμοκρασία έσπασε τα ρεκόρ των τελευταίων 150 χρόνων από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις. Όταν κάνεις μπάνιο στις μικρές λίμνες των παγετώνων του Αρκτικού κύκλου, με το νερό να είναι πάνω από 10οC, μάλλον κάτι δεν πάει καλά με το κλίμα. Παρόλα αυτά, η δύναμη του τοπίου, τα επιβλητικά βουνά, οι μικροί και μεγάλοι παγετώνες που ξεβράζουν παγόβουνα στη θάλασσα, τα ειδυλλιακά απογεύματα με το φως να μη φεύγει ποτέ και τις φάλαινες να φυσάνε και να βουτάνε παίζοντας μεταξύ τους, συνθέτουν την εικόνα του Arctic Dream, το οποίο δε λέει να με αφήσει σε ησυχία! Never stop Exploring. Mike Styllas

Ψάχνοντας για απαντήσεις © Matteo Tolosano

Έχει κατακτήσει κορυφές "οκτάρες" σε διάφορες γωνιές του κόσμου, ή αλλιώς κορυφές βουνών πάνω από τα 8.000 μέτρα ενώ, επί ελληνικού εδάφους, γνωρίζει κάθε σπιθαμή του μυθικού βουνού των Θεών. Αυτό το διάστημα είναι αδύνατο να επικοινωνήσεις μαζί του εκτός αν έχεις πρόσβαση στο δορυφορικό τηλέφωνο με το οποίο είναι εξοπλισμένη η επιστημονική ομάδα της οποίας ηγείται. «Θέλουμε να μάθουμε ποιος είναι εκεί έξω, κάτω από τους πάγους και για πόσο καιρό έχει βρεθεί εκεί», λέει στο «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ» ο Μιχάλης Στύλλας, ένας από τους λιγοστούς ειδικούς επιστήμονες στον κόσμο που ταυτόχρονα είναι και δεινός και πολύπειρος ορειβάτης. Με την πρόταση αυτή μας ψυλλιάζει για τη συγκλονιστική αποστολή στην οποία συμμετέχει. Μια παγκόσμια αποστολή που περιλαμβάνει ταξίδια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, όπως σε Γροιλανδία, στην οροσειρά του Καύκασου, τις Άλπεις, τα Ιμαλάια, τις Άνδεις, το Εκουαδόρ, αλλά και σε υπό εξαφάνιση παγετώνες στην Ουγκάντα και στο Κιλιμάντζαρο, καθώς και στα βουνά της Βόρειας Αμερικής, την Αλάσκα και στον Καναδά. Άγνωστο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή που εσείς διαβάζετε το κείμενο, όμως όταν προ ημερών μιλήσαμε μαζί του, μόλις είχε επιστρέψει από τη Γροιλανδία και ετοίμαζε τις αποσκευές για Καύκασο. Το πως προέκυψε και συμμετέχει στο μοναδικό ειδικό παγκόσμιο project “Vanishing Glaciers” και τι ακριβώς κάνει, το εξηγεί ο ίδιος μιλώντας στο περιοδικό «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ». «Μετά από 15 χρόνια σχεδόν μόνιμης διαμονής στον Όλυμπο, ως διαχειριστής καταφυγίου και στο πλαίσιο των διδακτορικών μου σπουδών, βρέθηκα στη Γαλλία όπου έκανα τις μεταδιδακτορικές μου σπουδές για τους παγετώνες και τις κλιματικές αλλαγές. Εκεί γνωρίστηκα με αρκετό κόσμο. Πέρυσι έλαβα ένα μήνυμα από καθηγητή που γνώρισα στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης. Με ενημέρωνε πως έψαχνε για έναν γεωλόγο-ορειβάτη προκειμένου να ηγηθεί κάποιων εξειδικευμένων ερευνητικών αποστολών σε αρκετές χώρες του κόσμου. Δεν μπορούσα να προσπεράσω εύκολα μια τέτοια πρόσκληση-πρόκληση», αναφέρει ο κ. Στύλλας. Και τώρα πλέον αναζητά απαντήσεις σε ερωτήματα που θέτουν επιστήμονες μέσα από ένα ερευνητικό πρόγραμμα που έχει ως στόχο να μελετήσει τους μικροοργανισμούς και τα βακτήρια που ζούνε στους πάγους των υψηλότερων οροσειρών του πλανήτη. Εκτός από τον κ. Στύλλα που είναι ο επικεφαλής, στην αποστολή μετέχουν ακόμη οι: Hannes Peter (aquatic microbial ecology), Matteo Tolosano και Vincent de Staercke (alpinists, environmental biologists, scientists). Όλοι τους παλεύουν να κερδίσουν την κούρσα με τον χρόνο καθώς σε διάφορα σημεία του πλανήτη, όπως η Γροιλανδία, οι κλιματικές αλλαγές είναι έντονες με τους πάγους να λιώνουνε πολύ πιο γρήγορα από ό,τι σε άλλες περιοχές. Ποιος είναι πρωταρχικός στόχος για το project Vanishing Glaciers; ρωτήσαμε τον Μιχάλη Στύλλα. «Σήμερα γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τους μικροοργανισμούς και τα βακτήρια που ζούνε μέσα στα ηφαίστεια, στα βάθη των ωκεανών, στον βόρειο και στον νότιο

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

στις κορυφές του κόσμου...

Του Σωτήρη Κυριακίδη

πόλο, αλλά κανείς μέχρι τώρα δεν είχε ασχοληθεί με τους παγετώνες που βρίσκονται κάτω από το Έβερεστ, στις Άνδεις, στις υψηλότερες οροσειρές του πλανήτη», εξηγεί ο Έλληνας ειδικός γεωλόγος. Προσθέτει πως το πρόγραμμα έχει μια φιλοσοφική πτυχή καθώς «ψάχνει να δει τη ζωή από μια άλλη άποψη». Όπως σημειώνει «υπάρχει μάλιστα μια πιο φιλοσοφική εικασία, ότι η ζωή ίσως να μην ξεκίνησε από τα βάθη των ωκεανών αλλά από τα βουνά. Δηλαδή, να σχηματίστηκαν οι πάγοι όλης της γης πριν από εκατομμύρια χρόνια και όταν άρχισαν να λιώνουν, στα μεγάλα υψόμετρα εκεί όπου η ακτινοβολία είναι ίσως πιο δυνατή, να βρήκαν αυτοί οι μικροοργανισμοί τα ακραία περιβάλλοντα και τα κρύα νερά και σιγά σιγά να πέρασαν στα ποτάμια και να κατρακύλησαν στα βάθη των ωκεανών. Αυτό βέβαια απαιτεί μια ολόκληρη συζήτηση. Σίγουρα όμως δεν γνωρίζουμε πολλά για το Ευρύτατο Όλο της Γης όπως αυτό υφίσταται στις υψηλότερες κορυφές» σημειώνει ο κ. Στύλλας. Στην ερώτησή μας «Ποιο είναι το πιο χειροπιαστό αποτέλεσμα που μπορεί να περιμένει η ανθρωπότητα από τις έρευνες αυτής της παγκόσμιας αποστολής;», ο κ. Στύλλας απαντά: «Δεν παύει να είναι ένα από τα ερευνητικά προγράμματα αιχμής που ψάχνει να δει τη ζωή από μια άλλη άποψη. Είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία και ίσως η τελευταία, να πάρουμε πληροφορίες που έχουν να μας δώσουν αυτοί οι αόρατοι μικροοργανισμοί από εκεί όπου βρίσκονται, πριν εξαφανιστούν τελείως από τη Γη, να μάθουμε δηλαδή ότι έχει να μας δείξει η φύση», εξηγεί ο Μιχάλης Στύλλας και μας «πηγαίνει» στον χώρο της υγείας.

«Παλαιότερα είχαν βρεθεί κάποια βακτήρια που σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως για αντιβιοτικά και άλλες εφαρμογές της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας. Αυτή είναι η δεύτερη διάσταση του εγχειρήματος. Καθώς λοιπόν αυτοί οι τύποι οργανισμών είναι πολύ ανθεκτικοί που τους αρέσει να ζουν σε περιβάλλοντα τόσο κρύα εκεί και όπου δεν έχει πολύ φως όλο τον χρόνο, ίσως έχουν να μας πουν κάτι γενετικά για κάποιες ιατρικές εφαρμογές και φάρμακα», τονίζει ο Μιχάλης και προσθέτει: «Μπορεί λοιπόν στο μέλλον τα ευρήματα αυτών των ερευνών να σώσουν ζωές»...

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Συμμαχία για την ανακύκλωση των πλαστικών

Περισσότεροι από 100 δημόσιοι και ιδιωτικοί εταίροι που καλύπτουν ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα των πλαστικών υπέγραψαν προ ημερών κοινή δήλωση στο πλαίσιο της «συμμαχίας για την ανακύκλωση των πλαστικών», που προωθεί εθελοντικές δράσεις για την λειτουργία της αγοράς ανακυκλωμένων πλαστικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η κοινή δήλωση των εταίρων της «συμμαχίας για την ανακύκλωση των πλαστικών» εξυπηρετεί τους στόχους που τέθηκαν το 2018 για την χρήση 10 εκατομμυρίων τόνων ανακυκλωμένου πλαστικού για την παραγωγή νέων προϊόντων ετησίως στην Ευρώπη έως το 2025.

«Με την ανακύκλωση των πλαστικών θα καθαρίσουμε τον πλανήτη και θα καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή, αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα με τα πλαστικά απόβλητα στον κύκλο παραγωγής», δήλωσε ο πρώτος αντιπρόεδρος, Φράνς Τίμερμανς, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Έχουμε την ευκαιρία να καταστήσουμε τη βιομηχανία μας παγκόσμια ηγετική δύναμη στα ανακυκλωμένα πλαστικά. Πρέπει να την αξιοποιήσουμε πλήρως για την προστασία του περιβάλλοντος, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον εν λόγω τομέα και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς μας», πρόσθεσε η Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα, Επίτροπος αρμόδια για θέματα εσωτερικής αγοράς, βιομηχανίας, επιχειρηματικότητας και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Στη «συμμαχία» συμμετέχουν μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων, φορείς τυποποίησης, ερευνητικοί οργανισμοί και τοπικές και εθνικές αρχές, που δεσμεύονται στην υλοποίηση του στόχου για μετάβαση σε μηδενικά πλαστικά απόβλητα στη φύση και μηδενική υγειονομική ταφή. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος πρέπει να βελτιωθεί ο σχεδιασμός των πλαστικών προϊόντων για να ενσωματώνουν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά, να προσδιορισθεί το αναξιοποίητο δυναμικό για αυξημένη συλλογή, διαλογή και ανακύκλωση πλαστικών αποβλήτων, να διαμορφωθεί ένα θεματολόγιο έρευνας και ανάπτυξης για τα ανακυκλωμένα πλαστικά και να καθιερωθεί διαφανές και αξιόπιστο σύστημα για την παρακολούθηση όλων των ροών πλαστικών αποβλήτων στην ΕΕ. Στην ΕΕ, οι δυνατότητες ανακύκλωσης των πλαστικών αποβλήτων παραμένουν ακόμα σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτες, ιδίως σε σύγκριση με άλλα υλικά όπως το χαρτί, το γυαλί ή τα μέταλλα. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάθε χρόνο συλλέγονται στην Ευρώπη πάνω από 27 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων, από τους οποίους λιγότερο από το ένα τρίτο διοχετεύονται σε μονάδες ανακύκλωσης. Ως εκ τούτου, το 2016 πωλήθηκαν στην Ευρώπη λιγότεροι από 4 εκατομμύρια τόνοι ανακυκλωμένων πλαστικών, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 8 % της αγοράς πλαστικών στην ΕΕ. Εγκρίνοντας τον ενωσιακό στόχο πώλησης 10 εκατομμυρίων τόνων ανακυκλωμένων πλαστικών στην ΕΕ έως το 2025, η «συμμαχία για την ανακύκλωση των πλαστικών» δεσμεύεται να συμβάλει στην τόνωση της αγοράς ανακυκλωμένων πλαστικών στην ΕΕ κατά περισσότερο από 150 %. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν για περαιτέρω πληροφορίες: GROW-ENV-RPLASTICS-PLEDGE@ec.europa.eu

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Δημοσιογραφική επιμέλεια: Δημήτρης Φραγκουλιώτης Γράφημα: Πέγκυ Βαριτάκη

Με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

ειδήσεις 24x7x365 ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Φωτό: Μπάμπης Γιαννακίδης

Φωτό: Φειδώ Μπομπόση

Εθελοντές αυτοδύτες “ψαρεύουν” σκουπίδια για να σώσουν τις θάλασσες

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Η Φειδώ Μπομπόση είναι φαρμακοποιός. Διατηρεί φαρμακείο στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης. Όμως, πέρα από το... εμφανές, η Φειδώ “κουβαλά” στο προφίλ της ιδιότητες που, ενδεχομένως, είναι εξίσου ή ακόμη πιο χρήσιμες για την κοινωνία. Η Φειδώ λοιπόν, πέρα από φαρμακοποιός είναι και... δύτρια. Αυτοδύτρια για την ακρίβεια! Αγαπά το νερό, τις καταδύσεις και τον υποβρύχιο κόσμο και η αγάπη αυτή έγινε εδώ και λίγα χρόνια, χόμπι. Βεβαίως εκπαιδεύτηκε και αγόρασε τον απαιτούμενο εξοπλισμό (στολή, μπουκάλες, μάσκα, κ.α.). Έκτοτε ταξιδεύει σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές προκειμένου να γνωρίσει όσο το δυνατόν περισσότερες από τις ομορφιές του βυθού. Και κάπου εκεί ήρθε και κούμπωσε μια ακόμη πτυχή του χα-

Για το πως ξεκίνησαν όλα είπε πως “το έναυσμα μου το έδωσε ένας καλός φίλος, ο Γιώργος Νικολαίδης, ο οποίος ξεκίνησε καταδύσεις και με παρότρυνε να κάνω κι εγώ. Στη συνέχεια με παρότρυνε να εμπλακώ και στο κομμάτι του καθαρισμού, κάτι που με ενθουσίασε καθώς με ενδιέφερε πολύ. Είναι τόσο συγκινητικό αυτό που ζω από τότε. Είναι εντυπωσιακό που τόσοι άνθρωποι, με τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες και στις περισσότερες περιπτώσεις ξένοι μεταξύ τους βρίσκονται ένα πρωινό, σε έναν τόπο, για έναν κοινό σκοπό, όπως έγινε και στην περίπτωση καθαρισμού του λιμανιού της Νέας Μηχανιώνας. Σίγουρα δεν μπορούμε να καθαρίσουμε όλο το λιμάνι. Αυτό δεν γίνεται! Όμως, και μόνο η προσπάθεια μας γεμίζει με πολύ χαρά και ικανοποίηση.” Την πρωτοβουλία για τη συγκεκριμένη δράση είχε η περιβαλλοντική οργάνωση iSea (www.isea.com.gr). Ιδρύθηκε το 2016 στη Θεσσαλονίκη και αυτοσυστήνεται ως “ένα άγρυπνο μάτι για την προστασία των υδάτινων οικοσυστημάτων”. Στα λίγα χρόνια λειτουργίας της έχει αναλάβει δράσεις καθαρισμού σε περίπου 80 θαλάσσιες περιοχές, εκ των οποίων οι περίπου 30 έγιναν εντός του 2019. Πόσο ουσιαστική και αποτελεσματική θεωρείτε την ύπαρξη οργανώσεων σαν τη δική σας στην επίλυση θεμάτων προστασίας του πλανήτη; ρωτήσαμε τον Γιάννη Γιώβο, έναν από τους εταίρους της περιβαλλοντικής οργάνωσης “iSea”. “Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι κομμάτι της κοινωνίας των πολιτών και έχουν κομβικό ρόλο στην άσκηση πίεσης προς την κατεύθυνση που πρέπει ώστε να λαμβάνονται μέτρα για τον περιορισμό περιβαλλοντικών ζητημάτων” απαντά ο Γιάννης.

Όσοι πιστοί προσέλθετε...

ρακτήρα της, εκείνη που την κατατάσσει στην κατηγορία των ανήσυχων και παράλληλα των ενεργών πολιτών. Η Φειδώ είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε ζητήματα αντιμετώπισης περιβαλλοντικών προβλημάτων που ταλαιπωρούν τον έρμο πλανήτη Γη, το κοινό μας “σπίτι” που άλλοι το φροντίζουν κι άλλοι το ρημάζουν. Έχει ταχθεί μ΄ εκείνους που αποφάσισαν να φροντίσουν το “σπίτι” μας, να το προστατεύσουν για να το κληροδοτήσουν όμορφο και ασφαλές στις επόμενες γενιές. Με αυτή την αντίληψη αποφάσισε να διαθέτει σημαντικό μέρος του χρόνου της, των γνώσεών της και του εξοπλισμού της στη στήριξη ατομικών ή ομαδικών δράσεων που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ευαισθητοποίηση των συμπολιτών μας προκειμένου να αυξηθεί σε ένταση, σε ποιότητα και σε ποσότητα η ανθρώπινη συμβολή στον περιορισμό των προβλημάτων. Τη συναντήσαμε στο λιμάνι της Νέας Μηχανιώνας, 35 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Εκεί, μαζί με άλλους ευαισθητοποιημένους νέους, φόρεσαν καταδυτικές στολές και βούτηξαν στα θολά (στην κυριολεξία) νερά του λιμανιού για να “ψαρέψουν”... σκουπίδια. Λάστιχα και μπαταρίες αυτοκινήτων, πλαστικά και γυάλινα μπουκάλια, πλαστικά δοχεία λαδιών και μεταλλικά αναψυκτικών, σχοινιά, φελιζόλ και διάφορα άλλα, μικρά και μεγάλα, αντικείμενα συμπεριλαμβάνονταν στη “βρώμικη” συλλογή που δημιουργήθηκε λίγο αργότερα.

Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στους πολίτες, ιδιαίτερα σε όσους έχουν ανησυχίες και “προσόντα” (σωματικά, χρονικά, οικονομικά κ.α.) να συνδράμουν στο έργο σας αλλά το μαξιλάρι του καναπέ τους δεν τους αφήνει; ρωτήσαμε τον Βασίλη Βίτσα, πυροσβέστη εν ενεργεία και υπεύθυνο της ομάδας “Bottom Dwellers DIVING TEAM” που συμμετέχει σε τέτοιου είδους περιβαλλοντικές δράσεις. (https://www.facebook.com/bottomdwellersdivingclub/)

Φωτό: Μπάμπης Γιαννακίδης

Στο τέλος και μια αναμνηστική φωτογραφία εθελοντών και δημοσιογράφων.

Η μικρή αλλαγή φέρνει τη μεγάλη! Τί είναι αυτό που σε παρακινεί να συμμετέχεις σε τέτοιες δράσεις, ήταν η κοινότοπη αλλά αναγκαία ερώτηση που θέσαμε στη Φειδώ, θέλοντας να κατανοήσουμε περισσότερο όχι αυτούς που νοιάζονται όσο εκείνους που αδιαφορούν για το μέλλον του πλανήτη. “Έχω πάντα στην άκρη του μυαλού μου κάτι που μου είπε μία κοπέλα που γνώρισα πριν χρόνια” λέει η Φειδώ μιλώντας στο περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕ-ΜΠΕ. “Ίσως να μην μπορώ να κάνω τη μεγάλη αλλαγή αλλά το να προσπαθώ να κάνω κάτι καλό στον δικό μου μικρόκοσμο είναι πολύ σημαντικό. Αν λοιπόν μπορούμε να επηρεάσουμε προς το καλύτερο τις αλλαγές στον στενό μας κύκλο, αυτό είναι κέρδος” της είχε πει η κοπέλα.

“Αυτό που θέλουμε είναι καθαρές θάλασσες και θάλασσες με πλούσια ζωή. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως τα πλαστικά και η μόλυνση σκοτώνουν τα ψάρια και τους άλλους θαλάσσιους οργανισμούς. Σ΄ αυτό μπορούμε όλοι να βοηθήσουμε. Αν μάλιστα υπάρχουν πιστοποιημένοι δύτες που αγαπούν τη θάλασσα, θα ήταν καλό να βρουν όρεξη και χρόνο και να συμμετέχουν στις δράσεις μας”, λέει ο Βασίλης.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

shutterstock

Της Μαργαρίτας Κιάου

Το σχολείο της κοινότητας Βασισμένο στη μέθοδο Φρενέ

Μελέτη περιβάλλοντος με καλλιέργεια λαχανόκηπου στο σχολείο, περίπατοι (με θέματα συγγραφείς, γλύπτες, ιστορικά γεγονότα της γειτονιάς) συμβούλιο τάξης, αλληλογραφία με άλλα σχολεία, σχολική εφημερίδα χαρακτηρίζουν -κυρίως- την παιδαγωγική προσέγγιση της μεθόδου του διάσημου Γάλλου παιδαγωγού Σελεστέν Φρενέ (Celestin Freinet 1896-1966), που έχουν επιλέξει και εφαρμόζουν εκατοντάδες νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε όλη την Ελλάδα.

Η συνεργασία μεταξύ των μαθητών, η σύνδεση θεωρίας και πρακτικής μέσα από την παραγωγή και την προσφορά υπηρεσιών, η συμμετοχή των μαθητών στις αποφάσεις της τάξης, η ισότητα, η ελεύθερη έκφραση, η επαφή με την κοινότητα και τη γειτονιά αποτελούν τον κορμό της μεθόδου. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει η τεχνολογία, όπως η τυπογραφία, το ραδιόφωνο, ο κινηματογράφος και κάθε είδους εργαλεία. Κάθε παιδί αναγνωρίζεται σαν ξεχωριστή προσωπικότητα και ο ρόλος του εκπαιδευτικού συνίσταται κυρίως στο να βοηθήσει τους μαθητές να βρουν οι ίδιοι τον δρόμο της γνώσης, αντί του συμβατικού δασκάλου-αυθεντία.

καρύδια, πατάτες, ντομάτες, δυόσμος, στάρι, αλόη, χαμομήλι, μουσμουλιά. Οι μαθητές προμηθεύονται βαρέλια από τη γειτονιά, ανοίγουν τρύπες, βάζουν κομπόστ, που οι ίδιοι έχουν προετοιμάσει, περιγράφει ο δάσκαλός τους, Μπάμπης Μπαλτάς. Παράλληλα, οι μαθητές έχουν «υιοθετήσει» και φροντίζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ένα μποστάνι στο γειτονικό πάρκο Ναυαρίνου. Στο 21ο Νηπιαγωγείο Αθηνών τα παιδιά φύτεψαν δυο παρτέρια: ένα με λαχανικά και ένα με αρωματικά φυτά. Παραδίπλα, στην κουζίνα του νηπιαγωγείου μέσα στη χρονιά τα παιδιά μαγείρευαν με τη νηπιαγωγό Νίκη Κοκκινοπλύτη τα κηπευτικά τους, έκαναν σαλάτες και έτρωγαν όλοι μαζί. Το πότισμα, η φροντίδα, η παρακολούθηση της ανάπτυξής τους και ο καθαρισμός του χώρου ήταν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους υπ' ευθύνη τους.

Γνωρίζοντας την ιστορία και τους καλλιτέχνες της γειτονιάς Μια διαδρομή του 35ου δημοτικού σχολείου περιλάμβανε τη γνωριμία με συγγραφείς της γειτονιάς, παλιούς και νέους. Από τον Βενέζη, τον Καρυωτάκη, τον Λαπαθιώτη, τον Σεφέρη, την Λότη-Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου, τον Νίκο Πιλάβιο, μέχρι την Αργυρώ Κοκορέλη, τον Χρήστο Μπουλώτη και άλλους. «Ό,τι έχει η γειτονιά σε μουσική, λογοτεχνία, ιστορία τα ενεργοποιούμε», αναφέρει ο κ. Μπαλτάς.

Λαχανόκηποι ανθίζουν στα σχολεία Στο μπαλκόνι, έξω από την τάξη της β' δημοτικού στο 35ο δημοτικό σχολείο Αθηνών, μεγάλωσαν τη χρονιά που πέρασε κολοκυθιές, κρεμμύδια, 28

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Στο 21ο νηπιαγωγείο τα παιδιά επισκέφτηκαν γκαλερί στου Γκύζη, ενώ καλλιτέχνες ήρθαν στο σχολείο. Στο γειτονικό Πεδίο του Άρεως συζήτησαν

για τα αγάλματα, ενώ ήρθαν σε επαφή με το γλύπτη Θεόδωρο Παπαγιάννη. Συμμετείχαν σε έκθεση στην Τεχνόπολη με ένα χαρτογλυπτό με τη λέξη «Αθήνα», το οποίο τράβηξε το ενδιαφέρον του τότε δημάρχου Γιώργου Καμίνη. Του το χάρισαν, όταν τον συνάντησαν στο δημαρχείο και του εξέφρασαν τα παράπονά τους για τις κλειστές παιδικές χαρές της περιοχής στους, καθώς δεν έχουν πού να παίξουν.

shutterstock

Επίσης, τα νηπιαγωγάκια ενδιαφέρθηκαν για το πώς πήραν οι δρόμοι του Γκύζη το όνομά τους. Και έτσι ήρθαν κοντά με τα έργα του Γύζη, του Λύτρα, του Δρόση και των υπολοίπων.

Συμβούλιο τάξης Η συνέλευση και το συμβούλιο τάξης αποτελούν μια από τις βασικότερες λειτουργίες της μεθόδου Φρενέ. Στην αρχή της ημέρας γίνεται μικρή συνέλευση, όπου φτιάχνεται ένα πλάνο εργασίας για την ημέρα και τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Το συμβούλιο τάξης γίνεται συνήθως την Παρασκευή, όταν έχουν συγκεντρωθεί όλες οι προτάσεις και τα αιτήματα των παιδιών και οι αποφάσεις παίρνονται με ψηφοφορία, στην οποία ο εκπαιδευτικός και μαθητές είναι ισότιμοι, μια ψήφο ο καθένας. Ποια κείμενα θα μπουν στην εφημερίδα, τι λαχανικά θα καλλιεργηθούν, πώς θα διακοσμηθεί η αίθουσα, τι διαδρομές θα πραγματοποιηθούν, ό,τι συμβαίνει στην τάξη περνάει από το συμβούλιο. Επίσης συζητιούνται τυχόν προβλήματα μαθητών και οι συμμετέχοντες συνεργάζονται για τη λύση.

Εφημερίδα σχολείου και μικρά βιβλία Στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας του 21ου νηπιαγωγείου μπαίνουν τα γενέθλια και ποιος γιορτάζει, αυτό ενδιαφέρει κυρίως τα νηπιαγωγάκια, αναφέρει η κ. Κοκκινοπλύτη. Ακολουθούν τα νέα του λαχανόκηπου, πού πήγανε βόλτες, αν επισκέφτηκαν κάποιο συγγραφέα και στο τέλος οι σχολικές δραστηριότητες.

ώθηκε το επίπεδο ανοχής της βίας από τους μαθητές, γεγονός ιδιαίτερης σημασίας, αφού σηματοδοτεί την υιοθέτηση καινούριων κανόνων. Ο σεβασμός τόσο προς τον δάσκαλο όσο και προς τους κανονισμούς ήταν πολύ μεγαλύτερος σε σύγκριση με την παραδοσιακή παιδαγωγική. Οι διαδικασίες του συμβουλίου της τάξης, καθώς και το δικαίωμα λόγου που έχουν τα παιδιά στο σχολείο, τους δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας (π.χ. ενεργητική ακρόαση, επιχειρηματολογία) και τη δεξιότητα κριτικής σκέψης και προβληματισμού, ενώ οι μαθησιακές δεξιότητες των παιδιών (π.χ. έρευνα, αξιοποίηση μέσων μάθησης, τεχνικές στα μαθηματικά) βελτιώνονται κατά πολύ.

«Τα παιδιά ξεκίνησαν να γράφουν ελεύθερα, ό,τι τους αρέσει, εκτός από άσχημες λέξεις. Τους άρεσε, μετά έφεραν άλλα κείμενα, για παράδειγμα ποιήματα. Τι θα μπει στην εφημερίδα περνάει από ψηφοφορία και μετά το δουλεύει όλη η τάξη μαζί», αναφέρει η εκπαιδευτικός κ. Καντούρου.

shutterstock

Η εφημερίδα της Β' Τάξης του 35ου τυπώνεται στο Εθνικό Τυπογραφείο και οι μαθητές είναι παρόντες σε όλη τη διαδικασία. Έρχονται με τα κείμενά τους, βλέπουν τη φωτοσύνθεση, τον τσίγκο, πώς μπαίνει στη μηχανή, μέχρι το τελικό προϊόν. «Οτιδήποτε αφορά την τεχνολογία αρέσει στα παιδιά, γιατί είναι ένας ορατός, εμπειρικός κόσμος», λέει ο κ. Μπαλτάς. Μετά την τοποθετούν, εκτός από το σχολείο, σε γνωστά τους σημεία στη γειτονιά (φούρνο, βιβλιοπωλεία, κλπ).

Τα μικρά βιβλία φτιάχνονται από τα παιδιά και είναι οι δικές τους ιστορίες εικονογραφημένες σε ένα οχτασέλιδο, από διπλωμένο Α4 χαρτί.

Τι λένε οι έρευνες Η ερευνητική ομάδα Theodile του Πανεπιστημίου Lille III στη Γαλλία διερεύνησε τα αποτελέσματα της μεθόδου σε ένα σχολείο της Λιλ. Η βία μειώθηκε από τον πρώτο κιόλας χρόνο λειτουργίας του σχολείου με τη συγκεκριμένη παιδαγωγική μέθοδο. Μάλιστα, κατά το δεύτερο και τρίτο χρόνο, μειΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Το σκηνικό περιλαμβάνει, ψηλά: έναν καταγάλανο ουρανό που έστησε παιχνίδι με λίγα άσπρα σύννεφα και χαμηλά, στην επιφάνεια της γης: χιλιάδες χρώματα και άτομα κάθε κάθε ηλικίας (παρέες, οικογένειες, ζευγάρια, φίλοι κ.α.) με φωτογραφικές μηχανές και κινητά στα χέρια να βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας...

Βρισκόμαστε (στις 21 και 22 Σεπτεμβρίου) στην Αεροπορική Βάση της Τανάγρας, στη “φωλιά” των “δίλιτρων” όπως οι γνώστες αποκαλούν τα ελληνικά Mirage 2000EG και Mirage 2000-5. Όλα είναι έτοιμα! Το... σόου αρχίζει με μια ελληνική σημαία που άνοιξε στον ουρανό ένα μέλος της ομάδας Skydive Attica, "τη μεγαλύτερη που έχει ανοίξει από αλεξιπτωτιστή σε ελεύθερη πτώση" όπως μας ενημερώνουν οι διοργανωτές. Βουή, μυρωδιά κηροζίνης και μια εικονική αερομαχία ανάμεσα σε Mirage 2000 και F-16 της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας κάνει τον κόσμο να στρέψει το βλέμμα ψηλά. Το εναέριο μπαλέτο αφήνει τον κόσμο άφωνο. Ένας σχηματισμός από διάφορους τύπους μαχητικών αεροσκαφών της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας εμφανίζεται. Σκίζεται ο ουρανός. Το μαγικό σόου των Ομάδων Αεροπορικών Επιδείξεων Μεμονωμένου Αεροσκάφους είναι σε εξέλιξη. Ο Βέλγος "Vador" προτού καν το καταλάβουμε έχει βρεθεί στον αέρα με υπόκρουση το σάουντρακ από τις ταινίες Star Wars. Όλα στο φουλ! Φουλ μετάκαυση, ταχύτητες στο όριο, πτήση χαμηλά και το φράγμα του ήχου απέχει ελάχιστα. Και πριν καλά καλά το καταλάβεις ο πιλότος με το πανέμορφο μαχητικό, βαμμένο με τα Invasion Stripes της επετείου των 75 ετών από την απόβαση της Νορμανδίας, έχει ήδη προσγειωθεί. Ανοίγει το κόκπιτ, σταματά μπροστά στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και υποκλίνεται.

Σειρά έχει ο Δίας, η ελληνική ομάδα επίδειξης για τη λειτουργία της οποίας θα μας πει ο εις εκ των δύο πιλότων που ανέλαβαν τα δύο πτητικά σόου του Σαββάτου: "Είναι κάτι που θα μπορούσε να κάνει κάθε πιλότος μαχητικών αεροσκαφών. Παρόλα αυτά χρειάζεται ιδιαίτερη εκπαίδευση. Ανά τρία χρόνια αλλάζουμε “ρόλους” καθώς ο προηγούμενος Ιπτάμενος Επιδείξεων είναι αυτός που εκπαιδεύει τον επόμενο" μας εξηγεί 30

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Τα “φτερά” της Τανάγρας απογείωσαν τον ενθουσιασμό μικρών και μεγάλων Κείμενο, φωτογραφίες: Σωτήρης Κυριακίδης

επί της διαδικασίας λειτουργίας της Ομάδας, ο νυν Ιπτάμενος επίδειξης της ελληνικής Ομάδας Αεροπορικών Επιδείξεων" ΖΕΥΣ", ο Επισμηναγός (Ι) Δημήτρης Βολακάκης. Μαζί με τον Επισμηναγό (Ι) Γιώργο Παπαδάκη ήταν το δίδυμο που ξεσήκωσε για άλλη μια φορά την Τανάγρα. "Αποτελεί μεγάλη τιμή για μας να παρουσιάζουμε το πρόγραμμά μας και εκτός Ελλάδας, μπροστά σε κόσμο άλλων χωρών και να εκπροσωπούμε τη χώρα μας. Φέτος, για παράδειγμα, τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο εκπροσωπήσαμε την Ελλάδα στη Σλοβακία, στο Βέλγιο και στην Αυστρία. Και θέλω να πιστεύω ότι το πράξαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο", προσθέτει ο κ.Βολακακης και τονίζει πως κάθε πιλότος της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ο οποίος είναι ένας "ετοιμοπόλεμος Ιπτάμενος στα F-16" καλύπτει "τα απαιτούμενα κριτήρια" ώστε να γίνει Πιλότος Επιδείξεων. Καθ όλη τη διάρκεια του διημέρου οι χαμογελαστοί και φιλόξενοι μάχιμοι πιλότοι και τεχνικοί της 116 Πτέρυγας Μάχης και το προσωπικό των ελληνικών -και όχι μόνο- Ενόπλων Δυνάμεων κάνουν τη διαφορά. Ιταλοί πιλότοι ανεβάζουν διαδοχικά στο κόκπιτ εκατοντάδες μικρά και... μεγαλύτερα παιδιά και τους εξηγούν πως δουλεύει το Aermacchi Τ-346 Master. Κάτι παρόμοιο γίνεται και στο αμερικανικό αεροσκάφος C-130, επίσης βαμμένο με Invasion Stripes που κατέφθασε από τη Γερμανία. Παραδίπλα είναι σε εξέλιξη στατική επίδειξη αλλού μαχητικού από τον πιλότο του ελληνικού μαχητικού F-4E AUP με το προσωνύμιο "Godzilla" (!) (όπως “προδίδει” η αναγραφή στη στολή του). Γύρω του μιλιούνια εφήβων να τον ρωτάνε για το διάσημο 'Φάντομ' που είναι δίπλα τους. “Ακόμη και από την Ιαπωνία έχουν έρθει για να δουν αυτά τα αεροσκάφη και να φωτογραφίσουν", λέει μεταξύ άλλων. Εξάλλου σε κάθε γωνιά τις πίστες κυριαρχούν κουβέντες, συζητήσεις, ερωτήσεις και απορίες του στιλ: πως είναι να πετάς, πως γίνεσαι τεχνικός, τι σημαίνει να είσαι σε αναχαίτιση, πως βρίσκει το ελικόπτερο ένα υποβρύχιο, τι κάνει με το κράνος του ένας χειριστής επιθετικού ελικοπτέρου Apache, πως... πως... πως; Και κάπου εκεί κάποια πιτσιρίκια παίζουν με μικρά ανεμόπτερα από φελιζόλ... Επικρατεί οπτικοακουστικός πανζουρλισμός. Στους stars του διημέρου μερικά καταπληκτικά αεροσκάφη άλλων δεκαετιών, υπέροχα συντηρημένα, όπως ένα ασημί Douglas DC-6B ή το εκθαμβωτικό μπλε Chance Vought

F4U-4 «Corsair» που παραπέμπει στα αεροπλανοφόρα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Με το που ανοίγει τα φτερά του, παίρνουν φωτιά οι φωτογραφικές μηχανές... Και καθώς η μέρα τελειώνει και στο έδαφος έχουν επιτρέψει όλες οι πολεμικές πολύχρωμες μεταλλικές φιγούρες, γύρω τους κινούνται αμέτρητοι πολίτες που έφτασαν από κάθε γωνιά της Ελλάδας για να γνωρίσουν κάθε τύπο πολεμικού αεροσκάφους αλλά και ανθρώπους που κάνουν το ακατόρθωτο, εφικτό. Σε μια άκρη της πίστας προσαπογείωσης ένας μπαμπάς συναρμολογεί για τον μπόμπιρά του ένα μοντέλο F-14. Η χαρά του πιτσιρικά έχει... απογειωθεί! Και του χρόνου... ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Η σκιά του ρατσισμού και

Ακόμη μία... μαύρη σκιά πάνω από τα γήπεδα της Ευρώπης, τα γήπεδα του κόσμου. Η σκιά του ρατσισμού, της ομοφοβίας, των διακρίσεων. Και την ίδια στιγμή, οργισμένες φωνές, των ανθρώπων που κινούν τα νήματα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, παικτών, προπονητών και φιλάθλων, οι οποίοι αντιλαμβάνονται το φαινόμενο ως πρόβλημα της κοινωνίας, επιχειρώντας να το αντιμετωπίσουν. Προκειμένου το ποδόσφαιρο, που ενώνει ανθρώπους και υπερβαίνει τις διαφορές, με την τεράστια δύναμή του, να εκμηδενίσει τις διακρίσεις, μια για πάντα. Πολεμώντας, έστω και αργά, προφανώς καθυστερημένα, φαινόμενα, που χρόνια τώρα έδειχναν... προθέσεις και δυναμική.

Στην Ισπανία, τρίτη χώρα στον κόσμο που επέτρεψε τον γάμο ομοφυλόφιλων (2005), το άνοιγμα προς τις LGBT (ΛΟΑΤ /Λεσβίες, Ομοφυλόφιλοι, Αμφιφυλόφιλοι και Τρανσέξουαλ), η ανεκτικότητα φαίνεται να σταματά στις πύλες των σταδίων, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά το AFP (γαλλικό πρακτορείο) σε πρόσφατη σχετική έρευνα. Στις εξέδρες, οι ομοφυλοφιλικές προσβολές προς τον αντίπαλο γίνονται ανεξάρτητα από τον πραγματικό ή αντιληπτό σεξουαλικό του προσανατολισμό. Στην τελευταία έκθεσή του για το έτος 2017, το ισπανικό Υπουργείο Εσωτερικών έχει υπολογίσει 77 «εγκλήματα μίσους» σε αθλητικούς χώρους. Από το 2016 η LaLiga δημοσίευσε έναν οδηγό «καλών πρακτικών», που συνιστούσε «μηδενική ανοχή», προτείνοντας κυρώσεις. Συστάσεις που σπάνια ακολουθούνται από αποτελέσματα. Το 2015 οι παίκτες, έδεσαν στα πόδια τους κορδόνια με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, σύμβολο των LGBT, ενώ η Ράγιο Βαγιεκάνο, έχει υιοθετήσει μια φανέλα που διασχίζεται από ένα ουράνιο τόξο και η Ειμπάρ, δημιούργησε και έθεσε προς πώληση ένα σήμα με τα χρώματα ουράνιου τόξου για την φανέλα της. Στην Ιταλία το ζήτημα της ομοφοβίας δεν είναι τωρινό, τουλάχιστον στις εξέδρες. Η τιμωρία του Μαουρίτσιο Σάρι, για δηλώσεις του με υπονοούμενα για τον Ρομπέρτο Μαντσίνι (τότε προπονητή της Ίντερ), αλλά και η συγνώμη που αναγκάστηκε να ζητήσει ο Αντόνιο Κασάνο το 2012, για τις δηλώσεις του («Ομοφυλόφιλοι στην εθνική; Ελπίζω ότι δεν υπάρχει κανένας, αλλά αυτό είναι το πρόβλημά τους»), είναι δύο παραδείγματα. Όμως στην Ιταλία, περισσότερο ίσως από άλλες χώρες, γιγαντώνεται το πρόβλημα του ρατσισμού. Τα περιστατικά με τις... κραυγές πιθήκων στον Ρομέλου Λουκάκου (Ίντερ) και την υπερρεαλιστική αντίδραση των φίλων της Ιντερ, αλλά και του Ντάλμπερτ Ενρίκε (Φιορεντίνα), ακολουθώντας εκείνα των Ματουιντί (Γιουβέντους), Κέαν (Γιουβέντους) και Κουλιμπαλί (Νάπολι) την περασμένη περίοδο, προκάλεσαν οργή. «Απόψε είναι μια νύχτα για να γιορτάσουμε, αλλά θα πρέπει να σκεφτούμε λίγο. Ο ρατσισμός δεν είναι αποδεκτός πια, πρέπει να πούμε όχι στον ρατσισμό στην κοινωνία. Πρέπει να ξεριζώσουμε τον ρατσισμό από το ποδόσφαιρο και την κοινωνία μία για πάντα», είπε ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, το βράδυ της Δευτέρας 23 Σεπτεμβρίου, από το βήμα του Gala για τα βραβεία The Bets στο Tearto alla Scala του Μιλάνου, κατανοώντας πιθανότητα το λάθος του, όταν τον Σεπτέμβριο του 2016, επτά μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, η FIFA διέλυσε την ομάδα εργασίας κατά του ρατσισμού, δηλώνοντας ότι «εκπλήρωσε πλήρως την προσωρινή της αποστολή». Μεγαλύτερη αίσθηση, προκάλεσε η Μέγκαν Ραπινόου, κορυφαία ποδο32

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

σφαιρίστρια στον κόσμο για το 2019, όταν από το ίδιο βήμα, μίλησε κατά του ρατσισμού, της ομοφοβίας και των διακρίσεων, καλώντας όλους, ώστε με το ποδόσφαιρο και την τεράστια δύναμη του «να αλλάξουμε τον κόσμο να τον κάνουμε καλύτερο», δηλώνοντας εμπνευσμένη από «τις ιστορίες του Στέρλινγκ, του Κουλιμπαλί, της νεαρής φιλάθλου από το Ιράν που αυτοπυρπολύθηκε, των παικτών του MLS και του NWSL». Στην Αγγλία, η ομοφοβία δεν έγινε αντιληπτή ως πρόβλημα στα γήπεδα, σε αντίθεση με τον ρατσισμό κατά του οποίου, ελήφθησαν μέτρα. Ίσως γιατί εκεί πρωτοεμφανίστηκαν οργανωμένα φαινόμενα ρατσισμού, ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1970. Το βρετανικό ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι πολύ «macho». Μια μελέτη από την ένωση Kick It Out το 2018 έδειξε ότι οι διακρίσεις αυξάνονταν, ιδίως σε περιπτώσεις ομοφυλοφιλίας (+ 9% μεταξύ 2016-2017 και 2017-2018) για συνολικά 111 περιστατικά σοβαρού χαρακτήρα το 2017-2018. Την περασμένη σεζόν πάντως, Ραχίμ Στέρλινγκ και Πιερ-Εμερίκ Ομπαμεγιάνγκ δέχτηκαν ρατσιστικές επιθέσεις. Στέρλινγκ και Ντάνι Ρόουζ, γνώρισαν ρατσιστικές επιθέσεις επίσης, κατά την διάρκεια αγώνα της Αγγλίας στο Μαυροβούνιο, ενώ παλιότερα περιστατικά είχαν ανάμεσα στα «θύματά» τους, Εβρά και Μπαλοτέλι. Στην Αγγλία, την περίοδο 2014-2015, συνελήφθησαν 107 άτομα, τη σεζόν 2015-2016, 114, ενώ μειώθηκαν τις δύο επόμενες χρονιές (94 το 20162017, 75 το 2017-2018). ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / Henning Bagger

Όσο για τη γείτονα της, Σκωτία, αυτή προσφέρει μια ιδιαιτερότητα, σχετικά με τα προσβλητικά συνθήματα σε άλλες θρησκείες, συμπεριλαμβανομένων αντι-καθολικών από τους προτεστάντες οπαδούς της Ρέιντζερς. Έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την UEFA, αλλά όχι από τις αρχές της Σκωτίας. Στην Γαλλία, από την αρχή της σεζόν, αρκετές συναντήσεις έχουν διακοπεί προσωρινά στην πρώτη και δεύτερη κατηγορία για να σταματήσουν τα ομοφοβικά συνθήματα από τις εξέδρες. Στην Γερμανία η ομοφοβία δεν αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα. Οι ακροδεξιές διαδηλώσεις, ακόμα και οι νεοναζί, τους κάνουν να αντιδρούν. Η γερμανική κοινωνία είναι αρκετά μπροστά από το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας και αυτή η κατάσταση αντικατοπτρίζεται στα γήπεδα. Ο κατάλογος φυσικά δεν εξαντλείται, όπως γίνεται αντιληπτό, μονάχα στα πέντε κορυφαία πρωταθλήματα της ηπείρου μας, απλώνεται παντού ή σχεδόν παντού, φυσικά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και

Του Αντώνη Βαζογιάννη

της ομοφοβίας πάνω

από τα γήπεδα

στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Όπως για παράδειγμα στο Μεξικό, όπου πρόσφατα οι αξιωματούχοι του ποδοσφαίρου υποχρεώνουν τους διαιτητές, να διακόπτουν τα παιχνίδια εάν οι οπαδοί προχωρούν σε ομοφοβικά ή ρατσιστικά συνθήματα και προειδοποίησαν ότι οι παίκτες πρέπει να εγκαταλείπουν το γήπεδο, αν παρά τις συστάσεις δεν σταματούν. Φαινόμενα που κάνουν την ανάγκη παρέμβασης επιτακτική. Πριν ένα χρόνο, η UEFA σε τοποθέτησή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, έκανε λόγο για μηδενική ανοχή. «Ο αγώνας για την εξάλειψη του ρατσισμού, των διακρίσεων και της μισαλλοδοξίας από το ποδόσφαιρο, αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για την οργάνωσή μας. Μηδενική ανοχή. Ας σταματήσουμε τον ρατσισμό. Τώρα. Η εκστρατεία κατά των διακρίσεων, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο αλλά και γύρω από αυτό, καθώς και στην ευρωπαϊκή κοινωνία στο σύνολό της, αποτελεί βασική πεποίθηση του προγράμματος της UEFA για την κοινωνική ευθύνη. Η UEFA πιστεύει ακράδαντα ότι η δύναμη του

ποδοσφαίρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση θεμάτων όπως ο ρατσισμός, η ομοφοβία, οι διακρίσεις κατά των εθνοτικών μειονοτήτων και οι θεσμικές διακρίσεις, όπως η υποεκπροσώπηση των γυναικών ή η έλλειψη διαφορετικότητας», ανέφερε τότε η UEFA. Ήρθε η στιγμή, το ποδόσφαιρο να «επιστρέψει» και να μοιραστεί με την κοινωνία την δύναμη και τα οφέλη που απέκτησε. Γιατί ο ρατσισμός, η ομοφοβία, οι διακρίσεις, δεν αναφέρονται μονάχα, στο χρώμα, το φύλλο, την διαφορετικότητα. Αναφέρονται στον ίδιο τον άνθρωπο. Σε όλους τους ανθρώπους, υποψήφιους στην... σειρά να αντιμετωπίσουν αυτά τα φαινόμενα, εάν δεν αποφασίσουν να αναμετρηθούν μαζί τους. Μία για πάντα...

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Μήπως είστε βρουξιστές και δεν το γνωρίζετε; ν ο οδοντογιατρός σας πει ότι τρίζετε ή σφίγγετε τα δόντια σας, κατά τη διάρκεια του ύπνου και θα πρέπει να βάλετε «μασελάκια», μην τρομάζετε. Είναι μία συνήθεια που παρουσιάζεται σε ένα σημαντικό αριθμό ανθρώπων, κάποιες φορές ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι γιατροί το λένε βρυγμό ή βρουξισμό. Σύμφωνα με τον οδοντίατρο Νίκο Καραπάνο, συχνά οι ασθενείς αναγνωρίζουν το πρόβλημα είτε διότι το αντιλαμβάνονται την ώρα που σφίγγουν τα δόντια τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, είτε από το θόρυβο που κάνει το τρίξιμο των δοντιών τους, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Παρ’όλα αυτά έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου 80% των επεισοδίων βρουξισμού δεν προκαλούν ήχο. Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μπορεί να μην γνωρίζει ότι είναι βρουξιστές. Ειδικά όσοι κοιμούνται μόνοι τους. «Ένα άλλο σημάδι ενδεικτικό του βρουξισμού είναι οι χαρακτηριστικές αποτριβές στις κοπτικές και μασητικές επιφάνειες των δοντιών, κάτι το οποίο το εντοπίζουμε οι οδοντίατροι κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης», εξηγεί ο κ. Καραπάνος.

Το στρες προκαλεί βρυγμό κυρίως κατά τη διάρκεια της ημέρας Παλιότερα επικρατούσε η άποψη ότι η «κακή» σύγκληση των δοντιών αύξανε τις πιθανότητες, κάτι το οποίο δεν τεκμηριώνεται από τις σύγχρονες μελέτες. «Οι πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι ο βρυγμός σχετίζεται με διαταραχές του ύπνου, καθώς και με δυσκολίες αναπνοής, όπως η αποφρακτική άπνοια ύπνου. Άτομα με διαταραχές άγχους ή απλώς αγχώδη και έντονο τρόπο ζωής διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν βρυγμό. Σε κατηγορία υψηλού κινδύνου ανήκουν 34

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

επίσης άτομα με κατάθλιψη, καπνιστές ή χρήστες ουσιών Το στρες πάντως προκαλεί βρυγμό κυρίως κατά τη διάρκεια της ημέρας και όχι τη νύχτα».

Πώς θα το καταλάβετε Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα βρουξισμού είναι : Πονοκέφαλοι (κυρίως μετά το πρωινό ξύπνημα), πόνος στην περιοχή του αυτιού, μυικοί πόνοι ή πιάσιμο στην περιοχή του προσώπου, στους κροτάφους, στον αυχένα ή και στους ώμους, πόνος κατά τη μάσηση, δυσκολία διάνοιξης του στόματος, ενοχλήσεις ή και ήχοι στην περιοχή της κροταφογναθικής διάρθρωσης, ήχοι από το τρίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου, ρωγμές και κατάγματα σε δόντια, εμφράξεις και οδοντιατρικές εργασίες, ευαισθησία στα δόντια, εντυπώματα στα πλάγια της γλώσσας.

Θεραπεία Σύμφωνα με τον κ. Καραπάνο, ο βρυγμός που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ημέρας αντιμετωπίζεται κυρίως με αλλαγή συμπεριφοράς. «Ο ασθενής μαθαίνει να αντιλαμβάνεται τη στιγμή που σφίγγει τα δόντια του και τότε συνειδητά σταματάει το βρυγμό και φροντίζει να χαλαρώνει τη γνάθο του και να κρατά τα δόντια στην κανονική τους θέση. Όσον αφορά τον νυχτερινό βρυγμό αντιμετωπίζεται με ειδικό νάρθηκα από σκληρό ακρυλικό, τον οποίο ο ασθενής φοράει κατά τη διάρκεια του ύπνου». Οι γιατροί επίσης συστήνουν μεταξύ άλλων: αποφυγή μάσησης τσίχλας και σκληρών τροφών και περιορισμένη κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης.

shutterstock

Health and beauty

Επιμέλεια: Τάνια Η. Μαντουβάλου

Περισσότερα από ένα στα 4 παιδιά έχει αδιάγνωστο πρόβλημα όρασης ερισσότερα από ένα στα τέσσερα παιδιά σχολικής ηλικίας παρουσιάζουν προβλήματα όρασης, τα οποία συχνά δεν γίνονται αντιληπτά, δεν αντιμετωπίζονται κι έτσι επηρεάζονται αρνητικά όχι μόνο οι σχολικές επιδόσεις, αλλά και οι εξωσχολικές δραστηριότητες. Πώς μπορείτε, όμως, να καταλάβετε αν το παιδί σας αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα όρασης; Σύμφωνα με τον καθηγητή Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, χειρουργό-οφθαλμίατρο Δρ. Αναστάσιο-Ι. Κανελλόπουλο, οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν πως περίπου το 10% των παιδιών ηλικίας 2-5 ετών έχουν προβλήματα όρασης, για τα οποία όμως σπανίως παραπονούνται:

Συμπτώματα ε αυτές τις ηλικίες πιθανές ενδείξεις οφθαλμολογικού προβλήματος είναι: Αλληθώρισμα, κλείσιμο ή κάλυψη του ενός ματιού, συχνό τρίψιμο των ματιών, ευαισθησία στο φως, δυσκολία στον συντονισμό ματιών-χεριών-σώματος όταν παίζει με μπάλα ή κάνει ποδήλατο, αποφυγή δραστηριοτήτων με χρώματα, και γενικώς δραστηριοτήτων που απαιτούν λεπτομέρεια και λεπτές κινήσεις. Το

shutterstock

«Σ

παιδί να κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση ή να κρατάει πολύ κοντά στο πρόσωπό του το βιβλίο». Σύμφωνα με τον Δρ. Κανελλόπουλο από τα έξι έως τα 18 το παιδί και ο έφηβος με αδιάγνωστο οφθαλμολογικό πρόβλημα μπορεί: να παραπονιέται ότι νιώθει κουρασμένος, να τρίβει συχνά τα μάτια του, να βλεφαρίζει πολύ ή να έχει δακρύρροια, να αποφεύγει το διάβασμα και άλλες δραστηριότητες που απαιτούν να κοιτάζει από κοντά αντικείμενα, να έχει συχνούς πονοκεφάλους, να κλείνει συχνά το ένα μάτι, να γέρνει το κεφάλι προς τη μία πλευρά όταν κοιτάζει κάτι, να σκύβει πολύ κοντά στο γραφείο του για να διαβάσει και να γράψει, να αναφέρει ότι βλέπει θολά ή διπλά, να αντιμετωπίζει δυσκολίες στο διάβασμα (να μπερδεύει ή να «χάνει» λέξεις, να διαβάζει αργά, να μην καταλαβαίνει τι διαβάζει), να δυσκολεύεται να θυμηθεί ό, τι διάβασε, να αποφεύγει τις δραστηριότητες που απαιτούν να κοιτάζει μακριά, να κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση ή στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. «Αν δεν διαγνωστούν εγκαίρως και σωστά, τα προβλήματα όρασης μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με αυτά της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας, όπως η διάσπαση της προσοχής και η μειωμένη συγκέντρωση», προειδοποιεί ο Δρ. Κανελλόπουλος.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Από τη Νάντια Μπακοπούλου

shutterstock

Cine news

9ο International Micro μ Festival ια ένατη χρονιά το κοινό του κινηματογραφικού φεστιβάλ έχει την ευκαιρία να ζήσει μια πλούσια κινηματογραφική εμπειρία σκορπισμένη απ’ άκρη σε άκρη της Ευρώπης, παρακολουθώντας το International Micro μ Festival, από τις 9 έως τις 13 Οκτωβρίου. Η κεντρική εκδήλωση του IMMF 2019, στις 12 Οκτωβρίου, είναι το ελληνικό διαγωνιστικό μέρος, με προβολές ταυτόχρονα σε 12 πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, όπου το κοινό καλείται να ψηφίσει την αγαπημένη του ελληνική ταινία μικρού μήκους. Τις υπόλοιπες ημέρες οι θεατές στις περισσότερες πόλεις θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τις αγαπημένες τους ευρωπαϊκές «μικρές» ταινίες σε πρώτη προβολή καθώς και το ειδικό αφιέρωμα με τίτλο «Micro Future: η Τεχνολογία του Αύριο», που είναι αφιερωμένη στην έρευνα και την καινοτομία με ειδικό βάρος στον κινηματογράφο. Οι θεατές στην Αθήνα θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την εξέλιξη του έργου σημαντικών νέων Ελλήνων σκηνοθετών παρακολουθώντας τις μικρού μήκους, με τις οποίες είχαν παλαιότερα διαγωνιστεί στο Micro μ, και τις μεγάλου μήκους ταινίες τους. Στην ενότητα αυτήν θα παρουσιαστούν τις ταινίες «Βουράτε Γειτόνοι» του Στάμου Τσάμη και «Nocturne» του Κωνσταντή Φραγκόπουλου

12ο Animasyros ο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros έριξε αυλαία την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, με μία λαμπερή τελετή στο ιστορικό Θέατρο Απόλλων στη Σύρο, παρουσία των πιστών φίλων του Φεστιβάλ και εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το μεγάλο βραβείο της κατηγορίας του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος απονεμήθηκε στην ταινία της Chintis Lundgren «Ο Τόμας κάτω από την κοιλάδα με τους άγριους λύκους» (Toomas beneath the valley of the wild wolves) «για την αυθεντική αντιμετώπιση της σεξουαλικής και κοινωνικής καταπίεσης», όπως δήλωσε για την ταινία η πρόεδρος της επιτροπής και γενική διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Η Ειδική Μνεία στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Animasyros 12 δόθηκε στην ταινία «Μασκότ» (Mascot) της Leeha Kim «μια μελαγχολική και συνταρακτική ιστορία για την κοινωνική πίεση και την μόνιμη αναζήτηση για την καταξίωση και την αγάπη που καθορίζει την σύγχρονη κοινωνία μας». Το πρώτο βραβείο του Φοιτητικού Διαγωνιστικού Τμήματος απέσπασε η ταινία «Heatwave» του Φωκίωνα Ξένου «για τον τρόπο με τον οποίο σκιαγραφεί με επιτυχία την ελληνική κοινωνία, καθώς και την απλότητα και αποτελεσματικότητα της τεχνικής αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο η χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής και υλικών υπηρετεί την αφήγηση». Ειδική μνεία στην ίδια κατηγορία απονεμήθηκε στην ταινία «Η πολιτική της στρουθοκαμήλου» (The ostrich politic) του Mohamed Houhou «για τη διαύγεια και την ευρηματικότητα της διαχείρισης του πολιτικού του μηνύματος και για την άρτια τεχνική που υπηρετεί, χωρίς να επισκιάζει, τους στόχους της αφήγησης». Πρώτη στις προτιμήσεις των θεατών ήρθε η πολωνο-ισπανική παραγωγή «'Αλλη μια μέρα Ζωής» (Another Day of Life) των Raúl de la Fuente και Damian Nenow που απέσπασε το Βραβείο Κοινού του Διαγωνιστικού Τμήματος Μεγάλου Μήκους. To Βραβείο Ελληνόφωνης Ταινίας, θεσμοθετημένο από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, απέσπασε η ταινία «Καλές προθέσεις» (Good intentions) της Anna Mantzaris «για την πρωτότυπη, γεμάτη ανατροπές, σεναριακή ιδέα, για τη δημιουργία ενός παράδοξου, εμβυθιστικού σύμπαντος, αλλά και παράλληλα τη σκιαγράφηση του ενοχικού χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας». Το Βραβείο Ευρωπαϊκών Αξιών- #ThisIsEU, που απονεμήθηκε φέτος για πρώτη φορά από την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, δόθηκε στην ταινία «Ο πλαστικός γκοντζίλα της Βαλτικής» (The Plastic Godzilla of the Baltic Sea) σε σκηνοθεσία των Ambulance (Reetta Neittaanmäki και Kaisa Penttilä), «για τις αισθητικές επιλογές και τη χρήση των υλικών, σε συνδυασμό με την παιγνιώδη προσέγγιση, η οποία προωθεί την αφήγηση».

ΑΤΖΕΝΤΑ

Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, Φρυνίχου Teatro della Città - Miracolo

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Κούκλες (season 2)

Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει σε μια νέα εκδοχή τις Κούκλες –SEASON 2, του Νικόλα Ανδρουλάκη, στο Φουαγιέ. Η παράσταση είναι βασισμένη στο Κουκλόσπιτο του Ίψεν. Παραστάσεις μέχρι τις 29 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη (21:00).

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Λίμνη των Κύκνων

Το διασημότερο μπαλέτο όλων των εποχών, η γοητευτική Λίμνη των Κύκνων, το αριστούργημα του κορυφαίου συνθέτη Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, φιλοξενείται για λίγες παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά από τις 9 έως τις 20 Οκτωβρίου. Λόγω της μεγάλης ζήτησης προγραμματίζονται 4 έξτρα παραστάσεις: Πέμπτη 10/10, στις 17:00, Δευτέρα 14/10 στις 17:00, Τετάρτη 16/10 στις 17:00 και Πέμπτη 17/10, στις 17:00.

Το “Θαύμα” γεννήθηκε μέσα από το Write 2016 (πρόγραμμα δημιουργικής συνάντησης Ευρωπαίων δραματουργών στο μοναστήρι της Mandanici, Messina). Το έργο εμπνέεται από τα κύματα μεταναστών που διασχίζουν τη Μεσόγειο προκειμένου να διερευνήσει το πόσο απάνθρωπη γίνεται προοδευτικά η κοινωνία μας. Κείμενο- σκηνοθεσία: Giuseppe Massa - Παίζουν: Glory Arekekhuegbe, Gabriele Cicirello, Paolo Di Piazza Στη σκηνή της Φρυνίχου, 5 - 7 Οκτωβρίου.

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Φρυνίχου Ο Γλάρος, του Τσέχωφ

Στις 16 Οκτωβρίου κάνει πρεμιέρα ο Γλάρος, που θα παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη και Κυριακή στη σκηνή της Φρυνίχου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Παρασκευόπουλου. Παίζουν: Γιώτα Φέστα, Θανάσης Μιχαηλίδης, Έφη Γούση, Γιώργος Βεργούλης, Γκαλ. Α Ρομπίσα, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Στέλιος Νίνης, Ζωή Ιωαννίδη, Αρτέμης Χαραλαμπίδης, Γιάννης Κοντός, Λάμπρος Γραμματικός. Συμπαραγωγοί: Θέατρο του Νέου Κόσμου, Pan Entertainment

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Υπόγειο ΡΙΤΤΕΡ, ΝΤΕΝΕ, ΦΟΣ – του Τόμας Μπέρνχαρντ

Στις 18 Οκτωβρίου κάνει πρεμιέρα στο Υπόγειο του Κουν η παράσταση «ΡΙΤΤΕΡ, ΝΤΕΝΕ, ΦΟΣ» του Τόμας Μπέρνχαρντ. Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας - Σκηνοθεσία: Μαρία Πρωτόπαππα. Ερμηνεύουν: Λουκία Μιχαλοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Αργύρης Ξάφης

Μπάγκειον - Lemon

Η καθηλωτική παράσταση των Experimento κάνει στάση στο ιστορικό ξενοδοχείο Μπάγκειον (Πλατεία Ομονοίας 18). Πρεμιέρα: Παρασκευή 4 Οκτωβρίου, για 12 μόνο παραστάσεις, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή. Jazz. Χορός. Τραγούδι. Ενέργεια που κατακλύζει τη σκηνή, που συγκινεί και συναρπάζει. 70 καταιγιστικά λεπτά μιας βαθιάς ανθρώπινης ιστορίας με φόντο τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Η αίθουσα χορού του ιστορικού ξενοδοχείου μετατρέπεται στην αίθουσα χορού της πρώτης θέσης του ατμόπλοιου Βιρτζίνιαν λίγο πριν ή λίγο μετά την έκρηξη. Ο ηθοποιός και πιανίστας Μελαχρινός Βελέντζας στο ρόλο του 1900. Ο ηθοποιός Γιώργος Δρίβας στο ρόλο του Τιμ Τούνυ. Ο ποιητικός μονόλογος “Novecento” του Αlessandro Baricco σε διασκευήσκηνοθεσία Γεωργίας Τσαγκαράκη.

Christmas Theater (Ολυμπιακό Στάδιο Γαλατσίου) PILOBOLUS Τα ανθρώπινα γλυπτά της Νέας Υόρκης επιστρέφουν στην Αθήνα! Η νέα παράσταση των Pilobolus συνδυάζει χορό, βίντεο και θέατρο και μας προσκαλεί να ανακαλύψουμε ξανά τις αισθήσεις μας. Μέσα από την πλαστικότητα των κινήσεων, οι Pilobolus μετατρέπονται σε ζωντανά γλυπτά και αναδεικνύουν με ευαισθησία και φαντασία, την ομορφιά και τη δύναμη της ανθρώπινης σύνδεσης. Παραστάσεις 19-20 Οκτωβρίου

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Θ Ε Σ Σ Α ΛΟ Ν Ι Κ Η • Τριάντα και πλέον χρόνια μετά τη συγγραφή και τη βράβευσή της με το Α’ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, «Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΛΑΤΕΙΑ» του Νίκου Μπακόλα (19271999) και είκοσι μετά το θάνατο του πεζογράφου, κριτικού θεάτρου, δημοσιογράφου και καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ, το έργο (η “Μεγάλη Πλατεία”) διασκευάστηκε, έγινε θεατρικό κείμενο και παρουσιάζεται στο θέατρο της Μονής Λαζαριστών. Ο Άκης Δήμου ανέλαβε, μετά από παραγγελία του Θεάτρου, να μεταφέρει στη θεατρική σκηνή, το εμβληματικό κείμενο της μεταπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας. Ο Νίκος Μπακόλας δημιουργεί ένα μυθιστόρημα με κέντρο δράσης την πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων συναντούν την Ιστορία ενώ η ίδια η πόλη προβάλλεται μέσα από τη συλλογική μνήμη αλλά και το βίωμα των χαρακτήρων της. Μια πόλη διαρκών ιστορικών και πολιτικών αναταραχών. Μια πλατεία που καθιστά τις πράξεις των ανθρώπων ορατές. Η σκηνοθεσία είναι της Ελένης Ευθυμίου , τα σκηνικά της Ευαγγελίας Κιρκινέ, τα κοστούμια του Άγγελου Μέντη και η μουσική του Λευτέρη Βενιάδη. Πρεμιέρα στις 12 Οκτωβρίου, στη σκηνή “Σωκράτης Καραντινός” της Μονής Λαζαριστών. • Η διαχρονικά αξεπέραστη "Λίμνη των κύκνων" του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη από το μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε

χορογραφία, σκηνικά και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου. Στις τρεις παραστάσεις, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στις 4,5 και 6 Οκτωβρίου, συμπράττει η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Εισιτήρια 40, 30, 25 και 12 ευρώ. • Έργα των Πολύκλειτου Ρέγκου, Σπύρου Βασιλείου , Κώστα Λούστα, Νίκου-Γαβριήλ Πεντζίκη, ΘάλειαςΦλωρά – Καραβία, Κώστα Μαλέα, Alex Barkoﬀ, EspritMarie Cousinery, Emile Gerlach, κ.α κοσμούν την έκθεση «Η Θεσσαλονίκη στους ζωγράφους» που διοργανώνει στο πλαίσιο των “Δημητρίων” η Πινακοθήκη της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Η διοργάνωση αποτελεί μέρος του συνολικού προγράμματος των εκδηλώσεων για τον εορτασμό των ογδοντάχρονων της Ε.Μ.Σ., και θα παρουσιάσει έργα καλλιτεχνών, των οποίων η θεματογραφία αναφέρεται σε τοπία, μνημεία και σημαντικές όψεις της πρωτεύουσας της Μακεδονίας. Μετά τα χθεσινά (2/10) εγκαίνια η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό ως τις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 10:00 – 16:00 / Πέμπτη 10:00 – 18:00 / Κυριακή – Δευτέρα: Κλειστά (Εθνικής Αμύνης 2, Θεσσαλονίκη). • Οι γενιές συναντώνται με έναν κοινό κώδικα και βρίσκουν στέρεο πέρασμα για τη συνέχεια μέσα από τη μουσική και τα λόγια του γκρουπ. Είναι οι “Active Member” που εμφανίζονται το Σάββατο 12 Οκτωβρίου, για μια μουσική παράσταση, στο Club του Μύλου στη Θεσσαλονίκη (Αν. Γεωργίου 56 - Εισιτήριο 8€)