ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #119

Page 1

freepress

ΤΕΥΧΟΣ 119 17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019 ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ISSN: 2585-3570

www.amna.gr/freepress


Οι ειδήσεις στο χέρι σας - με την εφαρμογή του ΑΠΕ-ΜΠΕ για smartphones & tablets - σε Android και iOS - έγκαιρα, έγκυρα & αντικειμενικά με τη σφραγίδα του www.ana.gr - λειτουργία alert με τις έκτακτες ειδήσεις - αποθήκευση ειδήσεων για ανάγνωση offline - ακρόαση του Πρακτορείο 104.9FM - ελληνική / αγγλική έκδοση

ΕΙΔΗΣΕΙΣ 24 Χ 7 Χ 365

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ


ΑΝΤΙ EDITORIAL

Ο ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ μνήμη Άρη Κωνσταντινίδη Βάδιζα κατά μήκος της ακτής μια βαριά συννεφιά σκέπαζε τον ουρανό τα κύματα γκρίζα κι ανατριχιαστικά κύματα γκρίζα σκάζαν στην παραλία μια δύναμη μ’ έσπρωχνε να κάνω στροφή ν’ αρχίσω να περπατάω πάνω στα κύματα μαύρες γάτες περπατούσαν πάνω στα γκρίζα κύματα και η ψυχή μου ήταν νεκρή. Όμως ξαφνικά ένας ήλιος έσκισε τα σύννεφα η θάλασσα έγινε πάλι γαλάζια ζωντάνεψε πάλι η ψυχή μου κι εξακολούθησα τον περιπατό μου.

Μίλτος Σαχτούρης, Έκτοτε (1996), από τον τόμο Ποιήματα άπαντα (1945-1998), εκδόσεις Κέδρος

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Ευτύχης Παλλήκαρης Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου, Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης, Σχεδιασμός: Σπύρος Καραγιαννίδης, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana.gr, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, ΕΡΑ, Εκτύπωση: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ printing.gr Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Αθήνα-Πειραιάς: Κεντρικοί σταθμοί του Μετρό και του ΗΣΑΠ, Σταθμός Λαρίσης ΟΣΕ, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), Μουσείο Παιχνιδιών, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ίδρυμα Θεοχαράκη, Ελληνικός Κόσμος, Κέντρο Επισκεπτών Αστεροσκοπείου-Θησείο, Νομισματικό Μουσείο, Γαλλικό Ινστιτούτο, Εθνικό Θέατρο (θέατρο REX-κτήριο Τσίλλερ), Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Υπόγειο), Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Θέατρο Vault, Στοά του Βιβλίου, Βιβλιοπωλεία Ιανός, Public (Συντάγματος και Πειραιά), Λιβάνης, Κέδρος, Εκδόσεις Αιώρα, ΕΛΤΑ (Σύνταγμα), επιλεγμένα καταστήματα στην Αθήνα (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηποι, Μοναστηράκι, Νέος Κόσμος, Πλάκα). Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Mediterranean Hotel, βιβλιοπωλεία Μάλλιαρης-Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, Public, UCHU-Spirit Body Wellness και σε επιλεγμένα καταστήματα.

https://www.amna.gr/freepress

Εξώφυλλο: Ξυλογραφία του Μανώλη Χάρου, από την συλλεκτική έκδοση του έργου του Διονύσιου Σολωμού «Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι». Συλλογή Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας Χ.Σ.Μοσχανδρέου (2013). ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

3


Γράφει ο Χρίστος Καλουντζόγλου

«Ω

Άρης ο άνθρωπος που αναζητούσε μιαν αρχιτεκτονική «με λογισμό και μ’ όνειρο»

«Ως αρχιτέκτονας και άνθρωπος της γενιάς του και της κοινωνικής του εμπειρίας, ο Κωνσταντινίδης κατανοεί τον “άνθρωπο” ως μία μάλλον α-ιστορική οντότητα: “ένας είναι ο άνθρωπος”, επαναλαμβάνει συχνά. Μαζί με την αρχιτεκτονική πρωτοπορία της εποχής του, αναφέρεται σε μια μάλλον εξιδανικευμένη έννοια ανθρώπου, τα χαρακτηριστικά του οποίου μπορούν, και έχουν τη διακριτική ευχέρεια, να τα ορίσουν οι αρχιτέκτονες. Κατά την αντίληψη αυτή, οι καθημερινοί άνθρωποι, με τις πολλαπλές διαφοροποιήσεις και ανισότητες μεταξύ τους, διαμορφώνουν αντιλήψεις για τον χώρο και το κατοικείν όχι μέσα από την καθημερινή εμπειρία κατοίκησης, αλλά μέσα από έντυπα και θεάματα μαζικής κατανάλωσης, χάνοντας τη λιτότητα και το μέτρο μέσα στη λαίλαπα του καταναλωτισμού». Η απολύτως περιεκτική αναφορά στην προσωπικότητα και το θεωρητικό πλαίσιο του Άρη Κωνσταντινίδη, ενός εκ των κορυφαίων αρχιτεκτόνων στη σύγχρονη Ελλάδα, διατυπώνεται από την Ντίνα Βαϊου, καθηγήτρια στο ΕΜΠ, η οποία έχει την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, που είναι αφιερωμένη στον Άρη Κωνσταντινίδη.

Ο Άρης Κωνσταντινίδης (1913-1993) υλοποίησε τις ιδέες του για την σύγχρονη αρχιτεκτονική σε μία σειρά δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων, μεταξύ των οποίων οι εργατικές πολυκατοικίες στη Νέα Φιλαδέλφεια και στο Ηράκλειο Κρήτης, τα ξενοδοχεία “Ξενία” του ΕΟΤ στην Άνδρο, την Καλαμπάκα, την Μύκονο και την Ολυμπία, τα αρχαιολογικά μουσεία στα Γιάννενα και την Κομοτηνή, η κατοικία και το εργαστήρι του Γιάννη Μόραλη, αλλά και ο τάφος του Γιώργου Σεφέρη στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας. Ο σπουδαίος Έλληνας αρχιτέκτονας φρόντιζε να δημιουργεί λειτουργικούς χώρους, ενταγμένους στο περιβάλλον, που αναδεικνύουν τα υλικά κατασκευής. Ενδιαφερόταν για μία αρχιτεκτονική που πήγαζε από τις ανάγκες του τόπου του και γι αυτό είχε ταξιδέψει στα νησιά και την ηπειρωτική χώρα μελετώντας την ανώνυμη αρχιτεκτονική. Την προσπάθεια του Άρη Κωνσταντινίδη να συνδυάσει τον μοντερνισμό με το αρχαϊκό και το λαϊκό στοιχείο αναδεικνύει η έκδοση του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Μια έκδοση εξαιρετικά φροντισμένη, όπου ο Σταύρος Πετσόπουλος γράφει για τα χρόνια της εκδοτικής συνεργασίας με τον Κωνσταντινίδη και για τα βιβλία του που είναι συνέχεια του αρχιτεκτονικού του έργου, η Ελένη Λιβάνη εξετάζει τις επιρροές στη σκέψη και το έργο του, γράφοντας για τα ταξίδια του στην Ελλάδα και την Ευρώπη και η Σουζάνα Αντωνακάκη προσεγγίζει το αρχιτεκτονικό του έργο με άξονες τη γεωμετρία, τον ποιητικό λόγο, τις δεσμεύσεις και την ελευθερία. Επίσης ο Στέλιος Γιαμαρέλος επαναπροσεγγίζει τη σχέση μας με τα έργα του Κωνσταντινίδη όπως έχει δομηθεί μέσα από τις φωτογραφίες του ίδιου του δημιουργού τους, η Αμαλία Κωτσάκη εξετάζει τη σχέση του με τη λαϊκή αστική αρχιτεκτονική, ο Λεωνίδας Κουτσουμπός αναλύει την έννοια της διάταξης στο έργο του και ο Παντελής Μπουκάλας γράφει για τον διανοούμενο Άρη Κωνσταντινίδη. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το κείμενο του Δημήτρη Κωνσταντινίδη, γιου του Άρη Κωνσταντινίδη, με τη δημοσιοποίηση μίας επιστολής του πατέρα προς τον γιο. «Όταν τον Σεπτέμβρη του 1993 ... ο πατέρας μου αποφάσισε να κατεβάσει τον διακόπτη και να σβήσει το φως ... του, ήμουν εκτός Αθηνών. 4

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Κωνσταντινίδης Γύρισα εσπευσμένα και, το πρώτο πράγμα που έκανα αφού φρόντισα τη σορό του, ήταν να αναζητήσω ένα ντοσιέ όπου φύλαγα τα γράμματά του (πάνω από εκατό) και να τα διαβάσω όλα πάλι με πάθος», γράφει ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης. Έγραφε, λοιπόν, ο πατέρας συμβουλεύοντας τον γιο του, τον Ιανουάριο του 1971: «...μη φεύγεις από τους άνθρώπους, όσο κι αν δεν σου ταιριάζουνε, όσο κι αν νομίζεις πως δεν σου ταιριάζουνε. Γιατί εδώ κάνεις ένα μεγάλο λάθος: - να βλέπεις τους άλλους σαν διαφορετικούς από σένα, για τον οποιοδήποτε λόγο ... - Όχι. Οι άλλοι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, και θα είναι πάντοτε, - κι αυτό είναι μια μεγάλη χαρά». Η έκδοση συμπληρώνεται με πλούσιο εικονογραφικό υλικό (φωτογραφίες, σχέδια έργων του Άρη Κωνσταντινίδη, σημειώσεις και σκίτσα) και αποτελεί μέρος της σειράς «Πρόσωπα Άξια Τιμής» , που είναι το εκδοτικό αποτύπωμα του ομώνυμου κύκλου εκδηλώσεων που οργανώνει το Ίδρυμα της Βουλής για να τιμήσει προσωπικότητες από τον χώρο του πνεύματος, των γραμμάτων και των τεχνών, που με το έργο τους και τη δράση τους επέδρασαν καθοριστικά στον χώρο τους και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Τα σχέδια του Άρη Κωνσταντινίδη, που φιλοξενούνται στο Πρακτορείο, προέρχονται από το εξαιρετικό εικονογραφικό υλικό της έκδοσης του Ιδρύματος της Βουλής ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

5


ΤΑ «μυστικά» ΤΟΥ ΤΑΥΡΟΥ

Ο

Ο Ταύρος βρίσκεται ανάμεσα στην Αθήνα και τον Πειραιά, κρύβει όμως πολλά «μυστικά» ακόμη και για τους «βέρους» Αθηναίους και Πειραιώτες. Κάποτε ήταν αγροτική περιοχή, αλλά τη δεκαετία του ’50 και του ’60, μετατράπηκε σε κέντρο βιομηχανικής ανάπτυξης. Από αυτή την εποχή διασώζονται κτηριακά κελύφη, που «μιλούν» για την οικονομική ιστορία του τόπου και για την περίοδο της οικονομικής ανασυγκρότησης της Ελλάδας. Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ. – πηγή: Ι.Α. ΠΙΟΠ

Πριν από λίγες ημέρες, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) πραγματοποίησε τον έκτο πολιτιστικό περίπατο με θέμα «Ανακαλύπτοντας τα μυστικά του Ταύρου». Μέσα από αρχειακές πηγές, με βάση το υλικό του Ιστορικού Αρχείου ΠΙΟΠ, και με τη βοήθεια του αρχειονόμου - βιβλιοθηκονόμου Δημήτρη Ραμαντάνογλου ζωντάνεψαν αναμνήσεις, όπως τα παγωτά ΑΣΤΥ, τα νήματα ΒΙΕΡ και οι βιομηχανικοί ανεμιστήρες τύπου ΑΝΕΜΟΣ της ΕΛΒΗΜΑ.

«Στόχος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς ήταν, αξιοποιώντας τον αρχειακό πλούτο που διαθέτει, να κάνει γνωστή την περίοδο της ανασυγκρότησης (1948-1964), τη βιοΠηγή: Ι.Α. ΠΙΟΠ, Αρχείο ΑΤΕ μηχανική ιστορία και την ανθρωπολογία της περιοχής του Ταύρου και γενικότερα της περιοχής του Ελαιώνα», λέει στο «Πρακτορείο ο κ. Ραμαντάνογλου. Βέβαια -συμπληρώνει- «δώσαμε πληροφορίες και για τους αρχικούς -από τον 19ο αιώνα- οικιστές. Έχουμε χαρτογραφήσει όλες τις προβιομηχανικές εργασίες που συγκεντρώθηκαν στην περιοχή από τον 19ο αιώνα και παρουσιάσαμε τις εργασίες εκτροφής των ζώων (από τα αρχικά στάδια ζωικής παραγωγής, που αναφέρονται στην εκτροφή των αγελάδων), την παστερίωση και διάθεση του γάλακτος, την παραγωγή ζωικής κόλλας την κατεργασία του δέρματος, τη βυρσοδεψία. Επίσης, κάναμε αναφορά στις κατασκευαστικές εργασίες, στις ξυλουργικές εργασίες -μέσα από τη βιομηχανία καπλαμά- στα μηχανουργεία, στη δραστηριότητα αυτή που είναι πολύ έντονη στην περιοχή του Ελαιώνα. Ακόμη, αναφερθήκαμε στην εριοβιομηχανία -παρα-

Περίπατος στον Ταύρο. – πηγή: Ι.Α. ΠΙΟΠ 6

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Του Αλέξη Ηλιάδη

γωγή κλωστών από μαλλί προβάτου- και στην πλινθοκεραμοποιία καθώς στον Ταύρο υπήρχε η Μινωϊκή Κεραμευτική Επιχείρηση». Μια από τις (εννέα) στάσεις του πολιτιστικού περιπάτου του ΠΙΟΠ ήταν στην Π. Ράλλη 9, στην ΕΛ.Β.Η.Μ.Α. (Ελληνική Βιομηχανία Ηλεκτροκινητήρων Μιχαήλ Ανδρούτσος και Σπυρίδων Ασλάνης). Σήμερα η ΕΛ.Β.Η.Μ.Α. μπορεί να είναι άγνωστη, αλλά, όπως αναφέρουν τα αρχεία ΠΙΟΠ, ΚΕΔ και ΕΤΒΑ, η από το 1950 «πραγματοποιηθείσα καταπληκτική εξέλιξις της επιχειρήσεως έφερε αυτήν εις τα επίπεδα Βιομηχανικών κολοσσών του εξωτερικού». Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρεται η υπογραφή σύμβασης με την ελβετική ΕΡΛΙΚΟΝ για την παραγωγή στην Ελλάδα Τρόλλευ-μπας. Η ΕΛ.Β.Η.Μ.Α δεχόταν επισκέψεις σπουδαστών και φοιτητών μέσων τεχνικών σχολών και ΑΕΙ, όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το εργοστάσιο, το σχέδιο του οποίου είχε συνταχθεί από τον αρχιτέκτονα Ν. Κυρίου, διέκοψε τη λειτουργία του το 1967. Λίγο πιο κάτω, στην Π. Ράλλη 19, η ΜΙΝΩΪΚΗ Κεραμευτική Επιχείρησις Γ. Καβάλη. Η εταιρεία, που διέθετε επιτραπέζια σκεύη στην εσωτερική αγορά, θεωρείτο στα τέλη της δεκαετίας του 1950 μια από τις καλύτερες στο είδος της. Τα μηχανήματά της, σε σχέδια του δημιουργού της, Γ. Καβάλη, ήταν εξολοκλήρου ελληνικής κατασκευής, με λίγες εξαιρέσεις. Το 1962 ξεκίνησε πρώτη στην Ελλάδα την οργανωμένη παραγωγή πορσελάνης, στο εργοστάσιο Ηρακλείου, χρησιμοποιώντας την επωνυμία ΚΑΝΤΙΑ. Το1980 ίδρυσε μονάδα πορσελάνης στη ΒΙ.ΠΕ. Ηρακλείου που εξήγανε τα προϊόντα της σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με το σήμα CANDIA ΠΟΡΣΕΛΑΝΗ. Μία άλλη στάση του πολιτιστικού περιπάτου του ΠΙΟΠ, ήταν στη λεωφόρο Ειρήνης 18, στην Αθηναϊκή Βιομηχανική Εταιρεία Καπλαμάδων. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1950 από τον μικρασιάτη Παναγιώτη Ιωαννίδη και την οικογένεια Βαράγκη. Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Οικονομικής Αναπτύξεως (ΟΧΟΑ), το 1959 ο εξοπλισμός της μονάδας περιελάμβανε μηχανή μαχαίρι κοπής καπλαμάδων, τρία αυτόματα ακονιστήρια, τόρνο κοπής καπλαμάδων, πετρελαιομηχανή GENERAL 136 HP, οριζόντιο ατμολέβητα, γερανογέφυρες 7 και 3 τόνων, δύο ηλεκτρικές κεντρόφυγες αντλίες, πριονοκορδέλα BRENTA. Διέθετε εγκαταστάσεις τσιμεντοδεξαμενών, ξηραντήριο και γερανογέφυρα.

Πάνω: Το εργοστάσιο Παστεριώσεως Γάλακτος ΑΣΤΥ. Μέση: Μηχανικός εξοπλισμός φιλτροπρέσσας και τριβείου της εταιρείας ΜΙΝΩΙΚΗ Κεραμευτική. Κάτω: Το εργοστάσιο της εταιρείας ΜΙΝΩΙΚΗ Κεραμευτική. Πηγή φωτογραφιών: Ι.Α. ΠΙΟΠ, Αρχείο ΟΧΟΑ

Υπάρχουν και αρκετά άλλα κτήρια στον Ταύρο, εγκαταλειμμένα ή με νέα χρήση, που θυμίζουν το βιομηχανικό παρελθόν του. Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον παρελθόν που αξίζει να γίνει ευρύτερα γνωστό.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

7


Είδαμε το LEMON, στο ΜΠΑΓΚΕΙΟΝ Μια θεατρική παράσταση με υπόθεση που εκτυλίσσεται στη θάλασσα, για την ακρίβεια πάνω στο ατμόπλοιο Βιρτζίνιαν, φέρνει τους φίλους του θεάτρου στη μεγάλη σάλα ενός εμβληματικού κτηρίου στην πλατεία Ομόνοιας, στο ξενοδοχείο Μπάγκειον. Η παράσταση Lemon, στηρίζεται στη διασκευή που έκανε η σκηνοθέτις Γεωργία Τσαγκαράκη πάνω στον ποιητικό μονόλογο «Novecento», του Alessandro Baricco. Μια βαθύτατα ανθρώπινη ιστορία για ένα άτομο που επιλέγει να μείνει σε όλη του τη ζωή στη θάλασσα, αποφεύγοντας να κάνει το βήμα που θα τον έφερνε στη στεριά. Κι όλη τούτη η εμπειρία σε ένα χώρο που κάποτε ήταν σημείο αναφοράς της πόλης, στο ξενοδοχείο Μπάγκειον. Ο χώρος διαμορφώνεται σαν αίθουσα χορού της πρώτης θέσης του ατμόπλοιου, η σκηνοθεσία της Γεωργίας Τσαγκαράκη αναδεικνύει το αφαιρετικό σκηνικό, επιτρέπει στους ηθοποιούς να κινηθούν ελεύθερα. Novecento, ήτοι “1900” - αυτό είναι το όνομα του πρωταγωνιστή τούτου του ξεχωριστού κειμένου. Στον ρόλο του “1900” ο ηθοποιός Μελαχρινός Βελέντζας, τον οποίον συνάντησα μετά την παράσταση. Ως πρωταγωνιστής πως έχεις εισπράξει τον ρόλο του “1900”, τί προσθέτει η διασκευή στον αρχικό μονόλογο και πως επιτυγχάνετε την αρμονική σκηνική παρουσία που βλέπει ο θεατής ανάμεσα σε σένα και τον Γιώργο Δρίβα, που υποδύεται τον ρόλο του Τιμ Τούνυ, ρωτώ τον Μελαχρινό Βελέντζα. Δείχνει κουρασμένος ύστερα από 70 λεπτά επί σκηνής, όταν απαντά:

Μ

«Είναι ένας χαρακτήρας με τον οποίο ταξιδεύουμε παρέα από τον Ιούνιο του 2018 όταν και πήρα την απόφαση να ανεβάσουμε αυτό το έργο. Ένας άνθρωπος που θα μπορούσε να αποκτήσει τα πάντα αν κατέβαινε στη στεριά κι όμως επιλέγει να ζήσει αφαιρετικά πάνω στο καράβι στο οποίο γεννήθηκε. Οι πολλές επιλογές τον τρομάζουν και προτιμά την απεραντοσύνη που προκύπτει μέσα από το περιορισμένο του κλαβιέ. Αυτό είναι το στοιχείο που τον κάνει να ξεχωρίζει. Πέρα και από το μουσικό του ταλέντο. Η δυνατότητά του να αφαιρέσει ό, τι δεν χρειάζεται. Η διασκευή ζωντανεύει τον ποιητικό λόγο του Baricco και αναδεικνύει την ιστορία του 1900 μέσα από τη σχέση του με το μοναδικό του φίλο Τιμ Τούνυ. Ο 1900 εμπιστεύεται στον τρομπετίστα την προσωπική του ιστορία και ο τελευταίος την αφηγείται με τον πληθωρικό του τρόπο στους θεατές. Λειτουργώντας με τον Γιώργο ως ένα σώμα επί σκηνής, κατά μία έννοια επιστρέφουμε στην αρχική φόρμα του Baricco, φωτίζοντας τον εσωτερικό μονόλογο του κάθε θεατή: στο Lemon αυτός που τελικά μιλάει είναι η προσωπική ιστορία του καθένα από εμάς».

Το freepress 8

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress


Του Χρίστου Καλουντζόγλου

Ο Μελαχρινός Βελέντζας παίζει πιάνο, χορεύει, τραγουδά. Η ενέργειά του κατακλύζει τη σκηνή. Το ίδιο πληθωρικός ο Γιώργος Δρίβας. Οι παραστάσεις στο Μπάγκειον είναι προγραμματισμένες μέχρι το τέλος του Οκτώβρη. Και μετά; Για το ταξίδι της παράστασης Lemon μετά τη “στάση Μπάγκειον- Ομόνοια”, μας μιλά ο Μελαχρινός Βελέντζας: «Από το ξεκίνημα αυτού του ταξιδιού, ταξιδεύουμε διαρκώς σε μη αμιγώς θεατρικούς προορισμούς (εν πλω, σε αγκυροβολημένο καράβι, σε καρνάγιο κα). Θέατρο υπάρχει όπου υπάρχουν θεατές. Μετά το Μπάγκειον, θα αποκτήσουμε ένα βαν, το οποίο μέσω εικαστικής σκηνογραφικής επιμέλειας θα διαμορφωθεί στο βανάκι των Experimento. Με αυτό θα ταξιδέψουμε σε μικρές πόλεις και χωριά σε όλη την Ελλάδα, αναβιώνοντας τη συνθήκη του παλιού μπουλουκιού. Υπάρχει πολιτική θέση απέναντι στα πράγματα πίσω από αυτή την επιλογή. Η δημιουργία μίας ανεξάρτητης δομής που σου επιτρέπει να χαράξεις το δικό σου προσωπικό δρόμο και να κάνεις πράγματα για τα οποία αδιαφορεί η κυρίαρχη πολιτιστική παραγωγή. Αλλά, «κανείς δεν είναι ξεγραμμένος άμα έχει έτοιμη μία καλή ιστορία και κάποιον για να του τη διηγηθεί.» Για την ιστορία, το Μπάγκειον είναι πραγματικά ένας ιστορικός χώρος. Έργο του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ, χτίστηκε μεταξύ 1890 και 1894, κατόπιν δωρεάς του Ιωάννη Μπάγκα, ήταν από τα σημεία αναφοράς του κέντρου της Αθήνας και λειτούργησε – έστω σε κατάσταση παρακμής – μέχρι το 1969. Όσο για τον δωρητή Ιωάννη Μπάγκα, από την Κορυτσά μετανάστευσε στην Αλεξάνδρεια, έζησε στο Κάιρο και τελικά εγκαταστάθηκε στη Ρουμανία, όπου έκανε μεγάλη περιουσία. Βοήθησε με κάθε τρόπο την πατρίδα του και είναι χαρακτηριστικό ότι το 1889, δώρισε όλη την περιουσία του στο ελληνικό κράτος, κρατώντας για τον εαυτό του μόνο 1000 δραχμές τον μήνα.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

9


Α

ΑΝΑΛΟΓΙΟ 2019: 4 τιμώμενες χώρες, 30 εκδηλώσεις, 20 παραστάσεις, 15 νέα ελληνικά και 5 ξένα έργα, 15 συγγραφείς, 20 σκηνοθέτες, συγγραφείς και Ακαδημαϊκοί από 20 χώρες, διεθνές επιστημονικό συνέδριο, 5 εργαστήρια γραφής και μετάφρασης, 120 καλλιτέχνες. Το Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο, διοργανώθηκε για 16η συνεχή χρονιά στην Αθήνα στο τέλος Σεπτέμβρη, με θεματικό άξονα την Μνήμη και μότο «In memory we trust».

Συνέντευξη της Σίσσυς Παπαθανασίου στη Ράνια Παπαδοπούλου

Ειδήσεις 24x7x365 10

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

«Η ύπαρξη φορέων όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο είναι πολύ σημαντική για τη διαμόρφωση ενός άλλου τοπίου στη θεατρική κατάσταση πραγμάτων στην Ελλάδα. Ενός τοπίου που συμβάλλει στην προώθηση της δημιουργικότητας και τη διαμόρφωση συνθηκών διαλόγου ανάμεσα στο καλλιτεχνικό δυναμικό της χώρας και το κοινό, ανάμεσα σε Έλληνες δημιουργούς και τους ξένους ομόλογούς τους. Νέοι αλλά και καταξιωμένοι συγγραφείς έχουν την ευκαιρία να δουν επί σκηνής τα κείμενά τους σε πρώτη παρουσίαση. Νεότεροι αλλά και δοκιμασμένοι σκηνοθέτες και λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές να δοκιμαστούν και να διερευνήσουν τους όρους και μετασχηματισμούς μιας θεατρικής παρουσίασης σήμερα, που επαναφέρει σε πρώτο πλάνο την πρώτη ύλη του θεάτρου, το κείμενο», υπογραμμίζει η κα. Σίσσυ Παπαθανασίου, Διευθύντρια στη Διεύθυνση Γραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Πρόεδρος του Οργανισμού.

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο: μία πλατφόρμα πολιτιστικής διπλωματίας

Το Φεστιβάλ είναι ένας ανεξάρτητος φορέας που στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και που κατάφερε ακόμα και στα δύσκολα χρόνια της κρίσης να διοργανώνεται απρόσκοπτα. «Δεν έχουμε λάβει έως τώρα κάποια επιχορήγηση από κρατικό φορέα. Έχουμε την υποστήριξη από την αρχή του Ιδρύματος Ι. Κωστοπούλου και από φέτος και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Λάτση. Ωστόσο σίγουρα μία κρατική επιχορήγηση αυτή τη στιγμή θα μπορούσε να υποστηρίξει πλήρως τις εργασίες του Οργανισμού, που διαρκώς αναπτύσσεται με διεθνείς συνεργασίες, συμμετέχοντας σε έναν διεθνή θεατρικό διάλογο που ανοίγει νέους δρόμους για την Ελληνική δραματική και σκηνική γραφή και εκπαίδευση εντός και εκτός της χώρας», αναφέρει η κα. Παπαθανασίου. «Αυτό το εκτός της χώρας», είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό χαρακτηριστικό του Φεστιβάλ, όπως δηλώνει η Πρόεδρος του Αναλογίου, προσθέτοντας: «Το Αναλόγιο αποτελεί πλατφόρμα πολιτιστικής διπλωματίας. Ταυτόχρονα συμβάλλει στην προβολή της εικόνας μιας χώρας που έχει συνείδηση της μνημονικής σκευής της και του παρελθόντος της, επίγνωση του παρόντος και διεκδικεί το μέλλον της. Φέτος παρουσιάστηκαν πέντε ξένα έργα, τα οποία μας έδωσαν τη δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με τη σύγχρονη διεθνή δραματουργία, θέτοντας το θέμα της πολυπολιτισμικότητας στο προσκήνιο. Επίσης, το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα με θεματική “Η Αρχαία Ελληνική Τραγωδία στο μεταίχμιο πολιτικής και παράστασης” και με συμμετέχοντες καθηγητές, καλλιτέχνες, δημιουργούς και σπουδαστές από όλο τον κόσμο, προσέφερε το κατάλληλο έδαφος για την ανάδειξη των αρχαιοελληνικών μύθων,- της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας και των κειμένων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας ως πάντοτε καίριο υλικό για τη δημιουργία ανά τους αιώνες». Οι εργασίες για το επόμενο Φεστιβάλ Αναλόγιο, που θα πραγματοποιηθεί το Φθινόπωρο του 2020, έχουν ήδη ξεκινήσει. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποστέλλουν τα έργα τους ηλεκτρονικά στο e-mail analogiofestival@gmail.com μέχρι το τέλος του 2019.

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

11


shutterstock

Του Κώστα Συνετού

Στα νησιά του Ιονίου

Κεφαλονιά: Το Σπήλαιο της Μελισσάνης

shutterstock

Το Λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης είναι ένα μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να δει κάνοντας βαρκάδα στο εσωτερικό του για να απολαύσει τα υπέροχα γαλάζια νερά.

Βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από την Σάμη. Από το νησάκι που υπάρχει στο κέντρο της λίμνης έχουν έρθει στο φως ευρήματα που πιστοποιούν ότι στην αρχαιότητα η λίμνη ήταν τόπος λατρείας του θεού Πάνα και των Νυμφών. Γι' αυτό και το σπήλαιο ονομάζεται και Σπήλαιο των Νυμφών.

Το Φανάρι των Αγίων Θεοδώρων Ο επισκέπτης που φθάνει στην πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς, το Αργοστόλι, δεν μπορεί να μην επισκεφθεί και φωτογραφηθεί, στο «Φανάρι των Αγίων Θεοδώρων» λίγο έξω από την πόλη.

12

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Το σήμα κατατεθέν του Αργοστολίου, με τη μοναδική αρχιτεκτονική εντάχθηκε στο δίκτυο των φάρων της Ελλάδας το 1863. Το 1953 από τους σεισμούς της Κεφαλονιάς ο φάρος καταστράφηκε για να ανακατασκευαστεί αργότερα σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια.


Ο Λόφος του Στράνη

shutterstock

Πάνω από την πόλη της Ζακύνθου, δεσπόζει ο «λόφος του Στράνη», όπου ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, ακούγοντας τους κανονιοβολισμούς του Μεσολογγίου, εμπνεύστηκε και έγραψε τον εθνικό μας ύμνο. Στη μέση της μικρής πλατείας, όπου δεσπόζει η προτομή του Διονυσίου Σολωμού, υπήρχε το δέντρο στη σκιά του οποίου

ο εθνικός μας ποιητής έγραψε τον « Ύμνο εις την Ελευθερία» και τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους». Η πρόσβαση στον λόφο του Στράνη είναι πολύ εύκολη και σύντομη από την πόλη. Αξίζει τον κόπο να ανηφορίσετε εκεί γιατί η μαγευτική θέα σε συνδυασμό με το εκπληκτικό φυσικό τοπίο θα σας μαγέψει.

Το διάσημο «Ναυάγιο» της Ζακύνθου Χιλιάδες τουρίστες από κάθε γωνιά του κόσμου, συρρέουν κάθε χρόνο στη Ζάκυνθο για να θαυμάσουν, το μοναδικό φαινόμενο που δημιούργησε η φύση: την παραλία «Ναυάγιο».

Οι λευκοί γκρεμοί, τα γαλάζια εντυπωσιακά νερά, το μισοβυθισμένο στην άμμο κουφάρι του πλοίου «Παναγιώτης», που είχε ναυαγήσει εκεί το 1980, δημιουργούν ένα μοναδικό «σκηνικό» που έχει φωτογραφηθεί άπειρες φορές και έχει «ταξιδέψει» τη Ζάκυνθο και την Ελλάδα σε κάθε γωνιά της γης. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

13


shutterstock

Της Άννυς Ταπάσκου

Λευκάδα: Tο Φαράγγι της Μέλισσας

shutterstock

Για να απολαύσει κάποιος τις ομορφιές του Φαραγγιού της Μέλισσας πρέπει να περπατήσει μέσα στα κρυφά του μονοπάτια. Πέτρινα και ξύλινα γεφύρια διάσπαρτα παντού θυμίζουν άλλες εποχές, ενώ οι πέτρινοι ερειπωμένοι νερόμυλοι αποκαλύπτουν την ύπαρξη οικισμών και την ενασχόληση των

κατοίκων, στο παρελθόν, με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Τα πιο γνωστά μονοπάτια είναι η «Απεταστή» και το «Κακό Λαγκάδι». Όποιο και να ακολουθήσετε η διαδρομή θα σας αποζημιώσει ενώ οι χείμαρροι και τα ρυάκια θα σας ακολουθούν σε κάθε βήμα.

Παξοί: Τo ενετικό κάστρο του Αη Νικόλα Το ενετικό κάστρο του Αη Νικόλα ήταν ο «φύλακας» των Παξών, καθώς κάποτε προστάτευε τους κατοίκους του νησιού από τους πειρατές. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το λιμάνι του Γάιου και είναι κτισμένο στην κορυφή της ομώνυμης φυσικής νησίδας. 14

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Σχεδόν ακέραια παραμένουν τα τείχη του, η μπαρουταποθήκη, η δεξαμενή, το παρατηρητήριο, τα κανόνια, αρκετοί βοηθητικοί χώροι, αλλά και το βαθύ πηγάδι που έχει ακόμη νερό. Το σχέδιο του βασίστηκε σε σχέδια του Λεονάρντο Ντα Βίντσι που σώζονται σε βιβλιοθήκες της Βενετίας.


shutterstock

Κέρκυρα: To Παρατηρητήριο του Κάιζερ «The Kaiser throne»

shutterstock

Το Παρατηρητήριο του Κάιζερ ή «The Kaiser throne» βρίσκεται στην πλαγιά ενός λόφου, σε ύψος 270 μέτρα από τη θάλασσα, στο παραδοσιακό πέτρινο χωριό Πέλεκα περίπου 13 χλμ βορειοδυτικά από την πόλη της Κέρκυρας. Πρόκειται για μία πέτρινη εξέδρα διαμορφωμένη πάνω σε βράχο, που για να τη φτάσεις ανεβαίνεις αρκετά σκαλοπάτια, όμως η θέα που σου προσφέρει σε αποζημιώνει για τον κόπο.

Το Παρατηρητήριο του Κάιζερ, πήρε το όνομά του από τον αυτοκράτορα της Γερμανίας Γουλιέλμο Β’, γνωστό και ως Κάιζερ, ο οποίος λάτρευε την Κέρκυρα και στις διακοπές του συνήθιζε να πηγαίνει στον λόφο του χωριού Πέλεκα για να απολαύσει την πανοραμική θέα. Σήμερα το Παρατηρητήριο του Κάιζερ είναι το αγαπημένο σημείο συνάντησης όσων θέλουν να απολαύσουν ένα μοναδικό ηλιοβασίλεμα.

Ερείκουσα : Η «μωβ όαση» των Διαποντίων νήσων Η Ερείκουσα πήρε το όνομά της από το θάμνο "Ρείκι" που ανθίζει τον Οκτώβριο και κάνει το νησί μωβ. Μπορεί να «ερημώνει» το φθινόπωρο από τους καλοκαιρινούς επισκέπτες της, όμως αυτοί που αγαπούν τη φύση θα ενθουσιαστούν αν την επισκεφθούν και διαπιστώσουν πως

πρόκειται για έναν μικρό παράδεισο βγαλμένο από παραμύθι. Ανεβαίνοντας από τον Πόρτο, που είναι χτισμένος ανάμεσα σε δύο λόφους στη θέση Μεγάλο Λιβάδι και είναι ο μεγαλύτερος οικισμός του νησιού και το κύριο λιμάνι του, ο επισκέπτης φτάνοντας στον λόφο Κάτεργο, θα ενθουσιαστεί με την καταπληκτική θέα.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

15


Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ

Kyriakidis Sotiris

«Ε

"Έχω υπηρετήσει σε αυτό το πλοίο. Να βλέπατε πόσο γρήγορο ήταν στο Αιγαίο! Ξεπερνούσε ακόμη και κορβέτα...". Ένα από τα πολλά, σκόρπια σχόλια με τα οποία, ο Κυβερνήτης του αντιτορπιλικού “ΒΕΛΟΣ”, Αρχιπλοίαρχος Σωτήριος Χαραλαμπόπουλος “ντύνει” την παρουσίαση του λυγερόκορμου σκαριού στους επισκέπτες. Το ιστορικό αντιτορπιλικό (Α/Τ) ΒΕΛΟΣ, Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα (Μ.Α.Α) βρίσκεται από τον Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη, δεμένο στη νέα Παραλία, κοντά στο κτίριο του Μεγάρου Μουσικής. Εκεί, περιμένει να υποδεχτεί τους επισκέπτες του. Μόλις το αντικρίζεις, αρματωμένο μέχρι τη γέφυρα, πιάνεις τον νου σου να ταξιδεύει για τα σκούρα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού. Τότε που κρινόταν το μέλλον ενός ελεύθερου πλανήτη, τότε που οι Αμερικανοί πολεμούσαν εναντίον των Ιαπώνων με σκάφη όπως το πρώην USS CHARRETTE DD 581 – μετέπειτα Α/Τ ΒΕΛΟΣ D-16 και κατάφεραν να «γυρίσουν» την ιστορία

Ναι, είμαστε πάνω σε έναν βετεράνο του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου (Π.Π.). "Το ΒΕΛΟΣ ταξίδεψε μέχρι τη Θεσσαλονίκη και έδεσε στην παραλία για να το επισκεφθεί ο κόσμος, όχι μόνο της πόλης αλλά και ευρύτερα της Βόρειας Ελλάδας. Για να γνωρίσει αυτό το ιστορικό πλοίο, που εκτός από Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα είναι παράλληλα και ένα κειμήλιο του 2ου Π.Π. καθώς έλαβε μέρος στον πόλεμο του Ειρηνικού Ωκεανού με μεγάλες επιτυχίες. “Από το 1959 που το αποκτήσαμε και το εκσυγχρονίσαμε, υπηρέτησε επί 32 χρόνια στο ένδοξο Πολεμικό Ναυτικό μας, παίρνοντας μέρος σε αποστολές και ασκήσεις με πολύ μεγάλη επιτυχία", αναφέρει μιλώντας στο περιοδικό “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ.Χαραλαμπόπουλος.

Τι συναντά, λοιπόν, κανείς όταν επισκέπτεται το “Βέλος”. Ένα από τα πρώτα πράγματα που αναμφίβολα προκαλούν εντύπωση είναι η πολύ καλή κατάσταση στην οποία βρίσκεται παρά την ηλικία του και τις πολλές αποστολές και ασκήσεις στις οποίες συμμετείχε. Το σκάφος που ναυπηγήθηκε στην Βοστόνη των ΗΠΑ, καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942 και υπηρέτησε επί 32 χρόνια στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Ένα άλλο στοιχείο που παρατηρεί κανείς είναι ότι το σκαρί του, σε σύγκριση με σημερινά πλοία είναι πολύ λιγνό. Κάθε σπιθαμή του είναι ¨γεμάτη” με ιστορία. "Εδώ ήταν το σημείο από το οποίο δινόταν η μάχη, από εδώ γινόταν ο χειρισμός των πυροβόλων", λέει ο κ.Χαραλαμπόπουλος καθώς βρισκόμαστε μέσα σε ένα

Το freepress 16

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress


Μια πλωτή χρονομηχανή ιστορίας στον Θερμαϊκό δωμάτιο με κόκκινο φωτισμό. "Πρέπει να πάμε πιο κάτω να δείτε που ζούσε το πλήρωμα", λέει ο ίδιος και μας οδηγεί στα “σπλάχνα” του ιστορικού πλοίου. Εκεί, το πρώτο που σκέφτεσαι είναι “μα πως στην ευχή ζούσαν άνθρωποι εδώ κάτω και μάλιστα, όταν είχε θαλασσοταραχή;”. Οι ανέσεις είναι ανύπαρκτες. Ίσα ίσα που μπορείς να αναπνεύσεις. Ομως η φύση και ο σκοπός κατασκευής του σκάφους δίνουν την απάντηση. Τούτο το σκάφος, όπως και άλλα ομοίου τύπου (αντιτορπιλικά FLETCHER) ναυπηγήθηκαν μαζικά για έναν και μόνο λόγο: να κερδίζουν τη μάχη στους ωκεανούς. Αυτό εξηγεί το λιτό της κατασκευής τους. “Purposeful”, όπως λένε οι Αμερικανοί, δηλαδή για έναν και μόνο σκοπό”.

Η τελευταία μας στάση πριν ολοκληρωθεί η ξενάγηση είναι σε έναν χώρο με πάμπολλα αποκόμματα που σε “μεταφέρουν” στο μαύρο σύγχρονο κεφάλαιο της ελληνικής ιστορίας, τα χρόνια της δικτατορίας. Δημοσιεύματα στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, εφημερίδες και περιοδικά με φωτογραφίες από συνεντεύξεις που έδωσε το πλήρωμα, γιατί τον Μάιο του 1973, το “Βέλος”, με Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Νικόλαο Παππά κι ενώ συμμετείχε σε άσκηση του ΝΑΤΟ, κατέφυγε στο Fiumicino της Ιταλίας ως μια εκδήλωση αντίδρασης προς τη χούντα. Μια αίθουσα που σε “ταξιδεύει” πίσω στον χρόνο. Αυτός είναι και ο λόγος που το 1994, το Α/Τ ΒΕΛΟΣ χαρακτηρίστηκε Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα (Μ.Α.Α.)

ΑΠΕ-ΜΠΕ / STR

Όμως, δεν είναι στενάχωρος μόνον αυτός ο χώρος. Έτσι είναι και ο χώρος με τους ασυρμάτους, το μηχανοστάσιο, το θεραπευτήριο, ακόμη και η γέφυρα. Όλα ασφυκτικά. Το σκάφος μοιάζει σαν μια ατσάλινη σφαίρα. Για να βρεθείς από την πλώρη στην πρύμνη του σκάφους, είτε από τη μία είτε από την άλλη πλευρά, πρέπει να κινηθείς σε έναν ανοιχτό διάδρομο χωρίς καμία προφύλαξη από το νερό και τον άνεμο. "Το ζήσανε τα πληρώματα. Μόνο δεμένος ήσουν ασφαλής αν ήθελες να μετακινηθείς με πολλά μποφόρ. Δεν ήθελε πολύ για να βρεθείς στη θάλασσα", μονολογεί, παρά εξηγεί, ο Αρχιπλοίαρχος κ.Χαραλαμπόπουλος.

Η επίσκεψη ολοκληρώνεται. Έξω επικρατεί μια ηλιόλουστη μέρα κάτι που βοηθά να αλλάξει η βαριά διάθεση που μας τροφοδότησε το φορτωμένο με ενέργεια άλλων δεκαετιών εσωτερικό του πλοίου. Κοιτώντας από την πλώρη του “Βέλους” τόσο τη Θεσσαλονίκη που “λιάζεται” όσο και τις ουρές που σχηματίζουν μικροί και μεγάλοι, περιμένοντας να επιβιβαστούν στο σκάφος για να “ταξιδέψουν” στην ιστορία, αντιλαμβάνεσαι πόσο πολύτιμη είναι η εποχή της ειρήνης αλλά και το βαρύ τίμημα που πολλές φορές πρέπει να πληρώσεις γι αυτήν.

Kyriakidis Sotiris

Μετά το Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ» που επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 2017 και παρέμεινε επί δύο μήνες, άλλος ένα θρύλος βρέχεται τώρα από τα νερά του Θερμαϊκού.

Του Σωτήρη Κυριακίδη


Της Ολίνας Καρβουνιάρη

Βελίνα Το όνομά της μοναδικό όπως και η ιστορία της!

Β

Βελίνα... μου συστήθηκε! Τη γνώρισα σ΄ένα ταξίδι μου στη Σκύρο, στο κατάστημα που διατηρεί με είδη ένδυσης, υπόδησης και αξεσουάρ. Το όνομά της μοναδικό, ξεχωριστό όπως και η ζωή της. Μου έκανε φοβερή εντύπωση, δεν είχα ξανακούσει το συγκεκριμένο όνομα. «Αλήθεια, από πού προέρχεται το όνομά σου;» τη ρώτησα. «Από το αντιτορπιλικό “Βέλος”», μου απάντησε με μια έκδηλη συγκίνηση. Ηταν πριν από 37 χρόνια, στις 23 Μαρτίου 1982, όταν η μοίρα ένωσε για πάντα το αντιτορπιλικό “Βέλος” με τη μητέρα της Βελίνας, τη Μαρία Ορφανού. Η Βελίνα Ορφανού, αφηγείται στο περιοδικό “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” του ΑΠΕ-ΜΠΕ την ομολογουμένως συγκινητική προσωπική της ιστορία επισημαίνοντας πως δεν θα ερχόταν στη ζωή, αν το πλήρωμα του “Βέλους”, με τις εντολές του τότε κυβερνήτη του Προκόπη Σωτηριάδη δεν κατέβαλε τεράστιο αγώνα για να “δαμάσει” τα κύματα και να μεταφέρει την εγκυμονούσα Μαρία από την Σκύρο στον Πειραιά για να γεννήσει.

Μάχη με τα κύματα Οταν το “Βέλος” έλαβε σήμα να προσεγγίσει στα Λινάρια της Σκύρου για να παραλάβει την ετοιμόγεννη γυναίκα, στην περιοχή έπνεαν άνεμοι εντάσεως 10 μποφόρ. Μέσα στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, η Μαρία μεταφέρθηκε στο αντιτορπιλικό με ένα καΐκι και χάρη στις ηρωικές προσπάθειες του κυβερνήτη και του πληρώματος, το πλοίο έφθασε τελικά στον Πειραιά. “Στα ανοικτά του κάβο Ντόρο, οι κάνες των πυροβόλων άγγιξαν την θάλασσα” θυμάται χαρακτηριστικά και τα περιγράφει σε ανάρτησή του στο F/B ένα από τα μέλη του πληρώματος που υπηρέτησε στο “Βέλος” και έζησε την ένταση εκείνων των ωρών.

Και το όνομα αυτής... Το όνομα της νεογέννητης αποφασίστηκε σχεδόν από κοινού: Κυβερνήτης, πλήρωμα και μητέρα θεώρησαν ότι αποτελούσε μεγάλη χαρά και τιμή αλλά και ένδειξη ευγνωμοσύνης το κοριτσάκι να να βαπτιστεί Βελίνα. Έτσι κι έγινε! Η Βελίνα, όπως ανέφερε μιλώντας στο περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕΜΠΕ, διατηρεί όλα αυτά τα χρόνια επικοινωνία με τον νονό της, τον τότε κυβερνήτη Προκόπη Σωτηριάδη. Μάλιστα έχει επισκέφθηκε το αντιτορπιλικό στη μαρίνα του Φλοίσβου μαζί με τον σύζυγό της. Κι όπως η ίδια έμαθε για την ξεχωριστή ιστορία τους από τις αφηγήσεις της μητέρας της, τώρα με τη σειρά της την αφηγείται στη δική της κόρη, την πεντάχρονη Αθανασία. Τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε η Βελίνα και η οικογένεια της συναντήθηκαν στην Αθήνα με τον νονό της και το πλήρωμα του Βέλους. Οι στιγμές -όπως μας τις περιέγραψε- ήταν γεμάτες χαρά και συγκίνηση.

18

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


ΒΙΒΛΙΟ

Tου Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΓΑΛΛΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ

Η

Η Λα Ροσέλ είναι

νος ράφτης Κασουντάς γί-

ένα γαλλικό λιμάνι

νεται βαθμιαία ο σιωπηρός

στον Ατλαντικό, που

συνεργός του καλοβαλμέ-

γνώρισε κατά το πα-

νου και εύπορου Λαμπέ

ρελθόν σημαντικές

(συνεργός διότι δεν τολμά

περιόδους εμπορι-

να τον καταγγείλει, αφήνον-

κής ανάπτυξης και υπήρξε κέντρο φιλοξε-

τάς τον απερίσπαστο τη

νίας και υποστήριξης των ναζιστικών

δράση του), αλλά και ο

υποβρυχίων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγ-

μέγας βασανιστής του (βα-

κοσμίου Πολέμου. Εδώ μεταφέρει ο Ζορζ

σανιστής επειδή όσο περνά

Σιμενόν τη δράση του μυθιστορήματός του

ο καιρός ο Λαμπέ δεν μπο-

«Οι δαίμονες του πιλοποιού», που γρά-

ρεί να κάνει το παραμικρό

φτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1940

χωρίς να το υποβάλει, εμμέ-

στην Αριζόνα και μεταφράστηκε πρόσφατα

σως πλην σαφώς, στην

στα ελληνικά από την Αργυρώ Μακάρωφ

κρίση του Κασουντάς).

για λογαριασμό των εκδόσεων Άγρα. Δια-

Ο Κλοντ Σαμπρόλ μετέ-

δοχικοί φόνοι μεγάλης ηλικίας γυναικών

φερε το 1982 με συναρπα-

(είναι όλες πάνω από τα εξήντα) τρομοκρα-

στικό τρόπο το ιδιότυπο

τούν τον πληθυσμό της Λα Ροσέλ, που είναι

δίδυμο του Σιμενόν στον κι-

συνηθισμένος να μπαινοβγαίνει στα εμπο-

νηματογράφο, αναθέτοντας

ρικά μαγαζιά και να τρώει και να πίνει χωρίς

τους βασικούς ρόλους στον

καμιάν ανησυχία, ακόμα κι αν το αστικό του

Μισέλ Σερό (Λαμπέ) και τον

περιβάλλον πάσχει από τη μελαγχολία, την πλήξη και το τέλμα της περι-

Σαρλ Αζναβούρ (Κασουντάς). Όπως κατά κανόνα συμβαίνει στα μυθιστο-

φέρειας: μια συνθήκη την οποία συναντάμε συχνά στα μυθιστορήματα

ρήματα του Σιμενόν, η αστυνομική πλοκή είναι καλά οργανωμένη, ο περί-

του Σιμενόν όταν διαδραματίζονται στην επαρχία.

γυρος αποδεικνύεται γρήγορα ατμοσφαιρικός και οι εκπλήξεις

Ο Μαιγκρέ, ο διάσημος ντετέκτιβ του Σιμενόν, απουσιάζει από τους «Δαί-

καραδοκούν ανά πάσα στιγμή (με τους φόνους να πολλαπλασιάζονται

μονες του πιλοποιού» ενώ περίπου απόντες είναι και οι αστυνομικοί. Όσο

ανεξέλεγκτα), αλλά το κύριο βάρος πέφτει στους μυθιστορηματικούς χα-

για το ποιος είναι ο δολοφόνος, κανένα μυστήριο, εφόσον το μαθαίνουμε

ρακτήρες και το κοινωνικό ή το υπαρξιακό τους δράμα. Ο Κασουντάς

από τις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου. Πρόκειται για τον πιλοποιό

μένει μέχρι το τέλος ένας ποικιλοτρόπως παρεμποδισμένος, ένας ξένος

Λεόν Λαμπέ, που παραμένει πιστός στην πατροπαράδοτη τάξη της οικο-

που δεν θα καταφέρει να ενταχθεί ποτέ σε μια κοινωνία η οποία κατά

γένειάς του, αλλά έχει ταυτοχρόνως αποφασίσει να εκτελέσει ένα πρό-

πάσα πιθανότητα δεν είναι σε θέση ούτε να αντιληφθεί την παρουσία του.

γραμμα δολοφονιών, που ανακινούν ένα τραυματικό στοιχείο από το

Ο Λαμπέ, πάλι, πρέπει να παλέψει μέχρι οριστικής πτώσεως με τα φαντά-

εφηβικό και το νεανικό του παρελθόν (οι οικογενειακές εμπλοκές βαραί-

σματά του, καταδικασμένος να διαγράψει ανήμπορος τον προαποφασι-

νουν πάντοτε στις ιστορίες του Σιμενόν). Ένας φοβισμένος ανθρωπάκος,

σμένο κύκλο της ζωής του: έναν κύκλο καλά κρυμμένης δυστυχίας μα και

που τρέμει ακόμα και τη σκιά του και δεν έχει παρά ελάχιστες κοινωνικές

άπειρης μοναξιάς.

σχέσεις, είναι το μοναδικό πρόσωπο το οποίο καταλαβαίνει τι κάνει ο Λαμπέ, κι αυτό μετατρέπεται περιέργως σε ένα είδος συνεχούς πρόκλησης για τον δολοφόνο. Ο αρμενικής καταγωγής και σχεδόν περιθωριοποιημέ-

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

19


Του Χρίστου Καλουντζόγλου

Η τέχνη του χειροποίητου βιβλίου χουν περάσει 564 χρόνια αφότου ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος τύπωσε τη Βίβλο, που θεωρείται το αρτιότερο τεχνικά βιβλίο που έχει τυπωθεί μέχρι σήμερα, έκδοση που αποτελεί ορόσημο για την τυπογραφία. Η τέχνη της αποτύπωσης κειμένου και εικόνας σε χαρτί (και όχι μόνο) έχει κάνει άλματα με τη βοήθεια της τεχνολογίας, αλλά τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία που κατασκεύασε ο Γουτεμβέργιος, η στοιχειοθεσία στο χέρι, οι σελιδοθέτες και το πιεστήριο εξακολουθούν να ασκούν γοητεία. Γι αυτό στην εποχή της ηλεκτρονικής γραμματοσειράς και της εκτύπωσης offset, μερικά βιβλία θεωρούνται χειροποίητα έργα τέχνης και γίνονται συλλεκτικά. Η έκδοση τέτοιων βιβλίων, που έχουν γίνει συλλεκτικά, είναι μία από τις δραστηριότητες που έχει αναπτύξει ο Χρήστος Μοσχανδρέου, ένας άνθρωπος που από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τα έντυπα, εκδίδοντας, το 1966, στου Ζωγράφου, τη δική του αθλητική εφημερίδα, τον «Αθλητισμό Ζωγράφου». Η αγάπη του για την τέχνη και το βιβλίο «συναντώνται» στις συλλεκτικές εκδόσεις της Πινακοθήκης Μοσχανδρέου, τις οποίες κοσμούν έργα γνωστών καλλιτεχνών, που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για την εικονογράφηση των βιβλίων αυτών. «Τα βιβλία των εκδόσεών μας έχουν στοιχειοθετηθεί στο χέρι, έχουν τυπωθεί σε εξαιρετικής ποιότητας χαρτί και σε περιορισμένα αντίτυπα», μας λέει ο Χρήστος Μοσχανδρέου, προσθέτοντας:«Αυτό που κάνει ξεχωριστό κάθε ένα από αυτά τα βιβλία είναι η εικονογράφησή τους από σημαντικούς καλλιτέχνες. Κάθε βιβλίο είναι και ένα έργο τέχνης».

Έ

Α. Παπαδιαμάντης, Διηγήματα Δύο ξυλογραφίες, Γ. Κυριακίδης, 2002. Στοιχειοθεσία στο χέρι και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. 99 αντίτυπα

20

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Στις εκδόσεις της Πινακοθήκης ανήκουν: * Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν του Διονυσίου Σολωμού με αυθεντικές χαλκογραφίες του Αλέκου Φασιανού (1996). Ο τόμος εκδόθηκε με την ευκαιρία της επετείου των 170 χρόνων από την πρώτη έκδοση του Εθνικού Ύμνου το 1825 στο τυπογραφείο του Μεσθενέα, Μεσολόγγι. Η στοιχειοθεσία έγινε με το χέρι από κάσα με στοιχεία 16'' και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. Ο Αλέκος Φασιανός δημιούργησε δύο χαλκογραφίες, τις οποίες έχει υπογράψει. Το βιβλίο τυπώθηκε σε 120 αριθμημένα αντίτυπα. * O Θούριος του Ρήγα Βελεστινλή, με αυθεντικές ξυλογραφίες του Γιάννη Κυριακίδη (1998). Η παρουσίαση της έκδοσης πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της ημερίδας: «Ρήγας Βελεστινλής, 200 χρόνια από το θάνατό του», που διοργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης και το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης. Το βιβλίο τυπώθηκε σε επίπεδο πιεστήριο, σε 120 αριθμημένα αντίτυπα, η στοιχειοθεσία έγινε στο χέρι, από κάσα με στοιχεία 16’’. Οι επτά ξυλογραφίες που Κυριακίδη χαράχτηκαν σε όρθιο ξύλο, τυπώθηκαν σε επίπεδο πιεστήριο και είναι υπογεγραμμένες από τον χαράκτη. * Tα Διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη με ξυλογραφίες του Γιάννη Κυριακίδη (2002). Επίσης η στοιχειοθεσία έγινε και τυπώθηκε σε 99 αντίτυπα. Οι ξυλογραφίες που χαράχτηκαν σε όρθιο ξύλο και τυπώθηκαν σε επίπεδο πιεστήριο, φέρουν την υπογραφή του χαράκτη. * Τα Ποιήματα του Κωνσταντίνου. Γ. Καρυωτάκη με ξυλογραφίες του

Δ. Σολωμός, Ύμνος εις την Ελευθερία, Δύο Χαλκογραφίες Α. Φασιανού,1997. Στοιχειοθεσία στο χέρι και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. 120 αντίτυπα


Κ. Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα Δύο ξυλογραφίες, Γ. Γουρζής, 2002 Στοιχειοθεσία στο χέρι και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. 99 αντίτυπα

Γιάννη Γουρζή (2002). Το βιβλίο τυπώθηκε σε 99 αριθμημένα αντίτυπα και κοσμείται από δύο ξυλογραφίες που χαράχτηκαν σε όρθιο ξύλο και είναι υπογεγραμμένες από τον χαράκτη. * Ελλάς και Μεσολόγγι του Κωστή Παλαμά, βιβλίο που κυκλοφόρησε σε 350 αντίτυπα, με προμετωπίδα που φιλοτέχνησε ο Γιώργης Βαρλάμος (2003). Οι ξυλογραφίες χαράχτηκαν σε όρθιο ξύλο και τυπώθηκαν σε επίπεδο πιεστήριο. * Τα Μεσολογγίτικα του Μ. Μαλακάση, με ξυλογραφίες του Γιώργη Βαρλάμου (2004), που κυκλοφόρησε σε 100 αριθμημένα αντίτυπα. * Η Γυναίκα της Ζάκυθος, του Διονύσιου Σολωμού, που κυκλοφόρησε το 2006, με διακόσμηση από χαλκογραφίες του Αλέκου Φασιανού. «Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε με την συμπλήρωση δέκα χρόνων λειτουργίας της Πινακοθήκης Χ.Μοσχανδρέου, σε 100 αριθμημένα αντίτυπα και άλλα 5 αριθμημένα από το V. Όλα τα αντίτυπα και οι χαλκογραφίες είναι υπογεγραμμένα από τον Αλέκο Φασιανό», λέει ο Χ. Μοσχανδρέου και προσθέτει ότι «τον επόμενο χρόνο εκδόθηκε το συλλεκτικό λεύκωμα Μεσολόγγι 2007, με αποσπάσματα από τις προηγούμενες εκδόσεις της Πινακοθήκης και 4 ξυλογραφίες του Δημήτρη Τσιρογιάννη σε 130 αντίτυπα υπογεγραμμένα από τον χαράκτη. To 2009, η Πινακοθήκη Μοσχανδρέου προχώρησε στην έκδοση του έργου Οι Ντάπιες του Μεσολογγίου του Χρίστου Δρακούλη Γουδή με χαρακτικά του Γιάννη Κυριακίδη, σε 120 αντίτυπα». * Σωζόμενοι Λόγοι του Σπυρίδωνα Τρικούπη (2011), με ξυλογραφία φιλοτεχνημένη από τον χαράκτη Γ. Γουρζή, σε 700 αντίτυπα. * Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, του Διονυσίου Σολωμού με ξυλογραφίες του Μανώλη Χάρου. Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε το 2013, σε 100 αντίτυπα και οι ξυλογραφίες είναι υπογεγραμμένες από τον καλλιτέχνη.

Ρ. Βελεστινλής, Θούριος Επτά ξυλογραφίες, Γ. Κυριακίδης, 1999. Στοιχειοθεσία στο χέρι και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. 120 αντίτυπα

Το στοίχημα για ένα νέο Μουσείο- Βιβλιοθήκη στην Αθήνα Έχουν περάσει 6 χρόνια από την έκδοση αυτή και ρωτούμε τον Χ. Μοσχανδρέου ποια είναι τώρα τα σχέδιά του. «Στόχος τώρα είναι η ίδρυση του Μουσείου-Βιβλιοθήκης Χρήστου Π. Μοσχανδρέου στην Αθήνα, όπου θα βρουν στέγη έργα τέχνης από την προσωπική μου συλλογή, αλλά και όλα αυτά τα συλλεκτικά χειροποίητα βιβλία. Και όχι μόνο αυτά που εκδόθηκαν από εμένα, αλλά και άλλα 800, μεταξύ των οποίων εκδόσεις του Ιόλα και του Κεφαλληνού και βιβλία με έργα Κογεβίνα, Τάσου, Βαρλάμου, Φασιανού, Ψυχοπαίδη, Γκίκα και άλλων. Επίσης στο Μουσείο-Βιβλιοθήκη θα εκτίθενται πολύ σημαντικά βιβλία για την τέχνη, από την προσωπική μου βιβλιοθήκη», μας λέει ο συλλέκτης.

Μ. Μαλακάσης, Τα Μεσολογγίτικα Mια ξυλογραφία, Γ. Βαρλάμος, 2004. Στοιχειοθεσία στο χέρι και εκτύπωση σε επίπεδο πιεστήριο. 100 αντίτυπα

Ο Χρήστος Π. Μοσχανδρέου δήλωσε στο Πρακτορείο ότι «η Αθήνα στην επόμενη διετία θα έχει ένα μοναδικό Μουσείο-Βιβλιοθήκη, αντίστοιχο του Μουσείου Τεριάντ στη Μυτιλήνη. Το Μουσείο Τεριάντ προβάλλει διεθνείς καλλιτέχνες, ενώ το δικό μας θα προβάλλει Έλληνες δημιουργούς με διεθνή αναγνωρισιμότητα. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που και αυτό θα γίνει με δικές μου δυνάμεις. Εξάλλου δώσαμε εξετάσεις από το 1997 έως το 2018 και αποδείξαμε ότι οι περιφερειακές πινακοθήκες μπορούν να προσφέρουν στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού».

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

21


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Δημοσιογραφική επιμέλεια: Βασίλης Κοριμέντζας Γράφημα: Πέγκυ Βαριτάκη

22

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


ΞΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Η

Protergia, ο Τομέας Ενέργειας της MYTILINEOS, πρωτοπορεί στην αγορά του ηλεκτρικού ρεύματος, δημιουργώντας τα νέα σταθερά πακέτα ηλεκτρικής ενέργειας, Genius.

Επιπλέον, με το Save4Later, τη νέα υπηρεσία που δημιουργήθηκε ώστε η κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας να σώζεται όταν περισσεύει, οι χρήστες μπορούν να μεταφέρουν την ενέργεια που δεν κατανάλωσαν, στον επόμενο χρόνο!

Τώρα με τα νέα πρωτοποριακά πακέτα Genius 1, Genius 2 και Genius 3, οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν το πακέτο που ταιριάζει καλύτερα στις οικιακές τους ανάγκες, ανάλογα με την κατανάλωση του νοικοκυριού τους. Ενώ έχουν το έλεγχο του λογαριασμού τους, πληρώνοντας κάθε μήνα σταθερά το ίδιο ποσό. Στα Genius πακέτα δεν υπάρχουν κρυφές χρεώσεις ή ρήτρες, ενώ με την εφαρμογή myprotergia έχεις τον πλήρη έλεγχο της κατανάλωσης.

Τα νέα πακέτα Genius, παρέχουν τα εξής μοναδικά χαρακτηριστικά:

Πιο αναλυτικά, το Genius προϊόν, διατίθεται σε τρία πακέτα: • Genius 1 (μικρομεσαίες ενεργειακές ανάγκες): 26€/μήνα (έως 3.000kWh/έτος) • Genius 2 (μεσαίες ενεργειακές ανάγκες): 35€/μήνα (έως 4.500kWh/έτος) • Genius 3 (υψηλές ενεργειακές ανάγκες): 49€/μήνα (έως 6.500kWh/έτος)

Σταθερή χρέωση ηλεκτρικού ρεύματος κάθε μήνα Χωρίς επιπλέον χρεώσεις Χωρίς ρήτρες Μηδενική χρέωση ενέργειας ημέρας/νύχτας Χωρίς εγγύηση με την εξόφληση μέσω πάγιας εντολής τραπεζικού λογαριασμού • Νέα υπηρεσία Genius Save4Later, για να μεταφέρεις την ηλεκτρική ενέργεια που δεν κατανάλωσες στον επόμενο χρόνο • Έλεγχος της κατανάλωσης μέσω του myprotergia app • • • • •

Η Protergia δημιουργεί τα νέα πακέτα Genius για να επωφεληθούν οι καταναλωτές σταθερότητα, αξιοπιστία και να μπορούν να ελέγχουν τον λογαριασμός τους, απαντώντας στις ανησυχίες και τις τάσεις της αγοράς.

Στις ανωτέρω χρεώσεις συμπεριλαμβάνεται η έκπτωση εμπρόθεσμης πληρωμής λογαριασμών, ενώ δεν συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α. Οι υπηρεσίες myprotergia και Save4Later διατίθεται εντελώς δωρεάν. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

23


ΑΠΕ-ΜΠΕ / STR

Γέφυρα μετάβασης στην πράσινη ενέργεια

Ο

Ο νέος σταθμός συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο (CCGT) της MYTILINEOS θεμελιώθηκε στις 2 Οκτωβρίου, από τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της MYTILINEOS, Ευάγγελο Μυτιληναίο σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Ενεργειακό Κέντρο της εταιρείας στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας. Κατά τον χαιρετισμό του ο πρωθυπουργός συνεχάρη τη MYTILINEOS και σχολίασε ότι «με την πολύπλευρη παρουσία της στη βιομηχανία, η εταιρεία εμπιστεύεται και πάλι τη χώρα και ιδιαίτερα τους ανθρώπους της, δημιουργεί θέσεις εργασίας για τους Έλληνες. Tο νέο εργοστάσιο θα χρησιμοποιεί φυσικό αέριο, ως ήπια γέφυρα μετάβασης στην εποχή της “πράσινης ενέργειας”.» Από την πλευρά του, ο κ. Μυτιληναίος έδωσε συγχαρητήρια στον πρωθυπουργό για την αποφασιστικότητά του να ενισχύσει το ποσοστό παραγωγής «καθαρής» ενέργειας της χώρας και από 20% που είναι σήμερα, να φθάσει το 35% το 2030. Παράλληλα, τόνισε ότι «η MYTILINEOS συντάσσεται με την εθνική αυτή προσπάθεια και στο μερίδιο που της αναλογεί δεσμεύεται ότι η βιομηχανική της δραστηριότητα θα γίνει και αυτή «πράσινη». Μέχρι το τέλος του 2030, ο Τομέας Μεταλλουργίας της εταιρείας, η ιστορική Αλουμίνιον της Ελλάδος και άλλες μονάδες της εταιρίας στο εξωτερικό, θα ηλεκτροδοτούνται αποκλειστικά από ΑΠΕ, μηδενίζοντας το περιβαλλοντικό βιομηχανικό αποτύπωμα.» Σημείωσε ακόμη ότι «Η υπερσύγχρονη τεχνολογία της General Electric που θα χρησιμοποιηθεί σε αυτή τη νέα μας μονάδα, θα την καταστήσει ως την πιο αποδοτική στην

24

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


ΑΠΕ-ΜΠΕ / STR

ΑΠΕ-ΜΠΕ / STR

Ευρώπη, αυτή τη στιγμή. Ταυτόχρονα, η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο και μάλιστα τόσο υψηλής απόδοσης, θα μειώσει τις εκπομπές ρύπων διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τα παραδοσιακά λιγνιτικά και ανθρακικά εργοστάσια κατά 70%». Παρών στην εκδήλωση ήταν ο Michael Rechsteiner, CEO και Αντιπρόεδρος της GE Power Services Europe, ο οποίος σε ομιλία του υπογράμμισε ότι η μονάδα όταν λειτουργήσει, θα αποδίδει 826MW στο δίκτυο, με θερμική απόδοση 63%, καθιστώντας την, το πιο ισχυρό και αποδοτικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα και έναν από τους μεγαλύτερους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη. Ο κ. Ντίνος Μπενρουμπή, Γενικός Διευθυντής του Τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας – Protergia της MYTILINEOS δήλωσε μεταξύ άλλων, ότι «φιλοδοξούμε το Ενεργειακό Κέντρο του Αγίου Νικολάου να συνεχίσει να είναι ένας κλιματικά θετικός ενεργειακός πόλος για την Ελλάδα, αλλά και ένας σημαντικός οικονομικός πυρήνας της ευρύτερης περιοχής. Το Ενεργειακό Κέντρο φιλοδοξεί να είναι η καθαρή καρδιά του ενεργειακού μας συστήματος.» Η ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του σταθμού (commissioning) τοποθετείται στο 4ο τρίμηνο του 2021 και το προβλεπόμενο επενδυτικό κόστος είναι της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ. Η MYTILINEOS είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας και ο μεγαλύτερος πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Με την προσθήκη της νέας μονάδας η ισχύς που παράγει θα ξεπερνά τα 2000 MW (πλέον του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ), συμβάλλοντας σημαντικά στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ήδη διαθέτει θερμιδικούς σταθμούς με 1,2 GW σε λειτουργία και μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 225 MW, καλύπτοντας σήμερα μαζί με τις θερμικές μονάδες το 15% της εγχώριας ενεργειακής ζήτησης. Όσον αφορά στη λιανική, η MYTILINEOS μέσω της Protergia, του Τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας της εταρείας έχει ξεπεράσει τους 170.000 πελάτες καθιστώντας τη τον πιο σημαντικό ιδιώτη παίκτη στην ενεργειακή αγορά.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

25


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση: Όραμα ή πραγματικότητα;

Τ

Τη δημιουργία μίας «Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας» με πρωτοπόρο τη Γαλλία, ζητούσε με άρθρο του στη γαλλική Figaro το 2013, ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ, παραπέμποντας στην «Διακήρυξη Σουμάν» του 1950 με την οποία τέθηκαν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μεταξύ άλλων έγραφε: «Πριν από εξήντα και πλέον χρόνια, στην αυγή της δημιουργίας της σύγχρονης Ευρώπης, η συγκέντρωση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα, υπό την αιγίδα μίας κοινής Ανώτατης Αρχής, έμελλε να αποτελέσει ένα μείζον βήμα προς μία ενισχυμένη μορφή αλληλεγγύης στον ενεργειακό τομέα ανάμεσα στις έξι χώρες-εταίρους και μία αναμφίβολη επιτυχία στην πορεία της Γηραιάς Ηπείρου. Είναι επείγον να αναδείξουμε μία νέα φιλοδοξία δημιουργώντας μία πραγματική «Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Κοινότητα». Το 2015, ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ θα συμπεριλάβει στις 10 προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης της επόμενης πενταετίας την μεταρρύθμιση της ενεργειακής πολιτικής «σε μια νέα Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση. Κάτι τέτοιο δεν είναι μόνο θέμα υπεύθυνης πολιτικής ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Αποτελεί, ταυτόχρονα, αναγκαιότητα για τη βιομηχανική πολιτική, εάν θέλουμε μεσοπρόθεσμα να έχουμε στην διάθεση μας ενέργεια σε προσιτό κόστος. Γι’ αυτό επιθυμώ η Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση να καταστεί η πρώτη, σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ότι αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Πρόσφατα συνηγορούσε και η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Επιθυμώ η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία να αποτελέσει το σήμα κατατεθέν της Ευρώπης. Η συμφωνία αυτή πηγάζει από τη δέσμευσή μας να γίνουμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο. Υπαγορεύεται επίσης από μια μακροπρόθεσμη οικονομική επιταγή: όσοι ενεργούν πρώτοι και ταχύτερα, θα είναι εκείνοι που θα αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες από την οικολογική μετάβαση. Επιθυμώ η Ευρώπη να είναι πρωτοπόρος». 26

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Και η μεν κ. φον ντερ Λάιεν προς το παρόν απλώς διακηρύσσει τις προθέσεις της, η Ευρώπη όμως προχωρά στον δρόμο που χάραξε ο κ. Γιουνκέρ ή μάλλον η ομώνυμη Επιτροπή του. Οι πέντε στόχοι της για την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση παραμένουν οι ίδιοι και για την περίοδο 2021-2030: Εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού, στενή συνεργασία και διασύνδεση των ενεργειακών δικτύων των κρατών μελών, ενοποιημένη εσωτερική αγορά ενέργειας, βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας, μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας των πράσινων τεχνολογιών.

Η ενέργεια στην Ε.Ε. σε αριθμούς • η Ε.Ε. εισάγει το 53% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει με ετήσιο κόστος 350 δισεκατομμύρια ευρώ. • 6 κράτη μέλη βασίζονται σε έναν και μόνον εξωτερικό προμηθευτή για όλο το φυσικό αέριο που εισάγουν. • το 75% των κατοικιών της Ε.Ε. είναι ενεργειακά μη αποδοτικές. • το 94% των μεταφορών εξαρτάται από πετρελαϊκά προϊόντα, το 90% των οποίων είναι εισαγόμενα. • οι τιμές χονδρικής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου είναι υψηλότερες απ' ό,τι στις ΗΠΑ κατά 30% και πάνω από 100% αντιστοίχως Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Που βρισκόμαστε σήμερα; Στόχος της Επιτροπής Γιούνκερ ήταν να εξασφαλισθεί στους πολίτες της Ε.Ε. ασφαλής, βιώσιμη, ανταγωνιστική και οικονομικά προσιτή πράσινη ενέργεια σε μια ενοποιημένη και διασυνδεδεμένη Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση, η κοινωνικά δίκαιη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, η μόχλευση οικονομικής ανάπτυξης, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ένα υγιέστερο περιβάλλον. Αλλά που βρισκόμαστε σήμερα; Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευ-


Του Αντώνη Πολυχρονάκη ρωπαϊκής Επιτροπής / Κομισιόν (δημοσιεύτηκε στις 9 Απριλίου 2019), η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παγκοσμίως πρωτοπόρα στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, έχει ενισχύσει την εσωτερική αγορά ενέργειας, επενδύει σε νέες έξυπνες υποδομές (συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών), προχωρά σε ένα σύγχρονο σχεδιασμό της αγοράς και την καθιέρωση μηχανισμού συνεργασίας των κρατών μελών. Ιδού μερικά σημαντικά επιτεύγματά της : • Η κατανάλωση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη Ε.Ε. υπερδιπλασιάστηκε από το 2004 (8,5%) και 2017 (17,5%), πλησιάζοντας τον στόχο του 20 % έως το 2020. Υπάρχουν όμως ακόμα μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της. (Διάγραμμα 1) • Το μέσο μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται στις μεταφορές ανήλθε από 1,4% το 2004 σε 7,6 % το 2017. Στη Σουηδία αυξήθηκε κατά 38,6 %, στη Φινλανδία 18,8 % και 9,7 % στην Αυστρία, ενώ αυξήθηεκ έως λιγότερο από 2,0 % στην Ελλάδα, στην Κροατία και την Εσθονία. (Διάγραμμα 2) • Η ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές στην Ε.Ε. αυξήθηκε συνολικά κατά 64,0 %, την περίοδο 20072017, ποσοστό που ισοδυναμεί με μέση ετήσια αύξηση 5,1 %. Τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές καταγράφονται στη Λετονία (42,5 %), στη Σουηδία (41,2 %), και στη Φινλανδία (34,7 %). Στην Ελλάδα είναι 12%, ενώ ο μέσος όρος Ε.Ε. 13,9%.

Διάγραμμα 1: Μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ανά κράτος μέλος της Ε.Ε., 2017 (ως % της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας) / Πηγή: Eurostat Ιανουάριος 2019.

• Η αιολική ενέργεια αποτελεί, για πρώτη φορά, τη σημαντικότερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αυξήθηκε κατά 37,2 % την τελευταία δεκαετία, ακολουθούμενη σε μικρή απόσταση από την υδροηλεκτρική ενέργεια, η οποία παρέμεινε σε παρόμοια επίπεδα από το 2007. • Η συμβολή της ηλιακής ενέργειας στο σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε επίσης ραγδαία στην Ε.Ε. μεταξύ 2008 και 2017 και έφτασε από 0,7 % σε 12,3 %. Υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικές αποκλίσεις στην συμμετοχή ηλεκτρικής ενέργειας γενικώς από ανανεώσιμες πηγές μεταξύ των κρατών μελών : Στην Αυστρία ανέρχεται στο 72,2 %, στη Σουηδία είναι 65,9 % και στη Δανία 60,4 %, στην Πορτογαλία

Διάγραμμα 2

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

27


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ σε 54,2 % και στη Λετονία 54,4 %. Στην Κύπρο, την Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο και τη Μάλτα το ποσοστό ήταν μικρότερο από 10 %. Στην Ελλάδα είναι πάντως 24,5, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 30,7%. • Το 2017 η ενέργεια για θέρμανση και ψύξη από ανανεώσιμες πηγές αντιπροσωπεύει το 19,5 % της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ε.Ε., ενώ το 2004 ήταν 10,4 %. Στην Σουηδία είναι 69,1%, στην Φινλανδία 54,8%, στην Λετονία 54,6%, στην Εσθονία 51,6% και στην Ελλάδα είναι 26,6%. • Αλλά και το επίπεδο χρηπράσινων ματοδότησης δράσεων, όπως εκείνων του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ) δεν είναι ευκαταφρόνητο. Από το 2014 έχουν χορηγηθεί από την Ε.Ε. 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ για την χρηματοδότησή τους (Διάγραμμα 3) και 1,3 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Χάρη στις χρηματοδοτήσεις αυτές έγιναν συνολικές επενδύσεις ύψους περίπου 50 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η πολιτική συνοχής της ΕΕ έχει συνεισφέρει με 2,8 δισ. ευρώ σε έργα υποδομών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας που είχαν επιλεγεί στα τέλη του 2018.

(Διάγραμμα 3) Επίπεδο χρηματοδότησης ανά τομέα του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ)

Οι νέοι φιλόδοξοι στόχοι Το επικαιροποιημένο νομοθετικό πλαίσιο της Επιτροπής Γιουνκέρ για την Ενεργειακή Ένωση έθεσε νέους φιλόδοξους στόχους για το 2030 (Διάγραμμα 4): • μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 • επίτευξη μεριδίου της ανανεώσιμης ενέργειας τουλάχιστον 32 % • αύξηση της ενεργειακής απόδοσης κατά τουλάχιστον 32,5 % • Διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας για να βελτιωθεί η ασφάλεια εφοδιασμού έως 15 % σε κάθε κράτος μέλος. • Μείωση των ανθρακούχων εκπομπών από τα αυτοκίνητα κατά 37,5, από τα ημιφορτηγά κατά 31 % και από τα φορτηγά κατά 30 %. Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών της Επιτροπής Γιουνκέρ για την Ενεργειακή Ένωση, το όραμα φαίνεται πως πράγματι μετατρέπεται σε πραγματικότητα. Η Ευρώπη μετά από σωρεία αποτυχιών τα τελευταία χρόνια το έχει ανάγκη και η ενεργειακή μεταρρύθμιση ίσως έχει τη δυναμική στη σημερινή συγκυρία, που όλοι μιλούν για το κλίμα, να δώσει ένα νέο προσανατολισμό στην ευρωπαϊκή ιδέα, όπως συνέβη με την Ευρωπαϊκή Ένωση Ανθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) πριν από δεκαετίες. Τα ονόματα που χρησιμοποιούν οι ηγέτες της Κομισιόν -Ενεργειακή Κοινότητα, Ενεργειακή Ένωση- εκεί παραπέμπουν πάντως και έχουν τον συμβολισμό τους.

28

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Διάγραμμα 4) Στόχοι για το 2030


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Καθαρή ενέργεια για τους Ευρωπαίους: κλειδί για την προώθηση της Ενεργειακής Ένωσης Ενεργειακή Ένωση είναι η στρατηγική της Ε.Ε. για να εξασφαλίσει προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια για τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Η ΓΙΑΤΙ; Η Ε.Ε.

• δαπανά περίπου 350 δισ. ευρώ κάθε χρόνο για εισαγωγή ενέργειας • είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ενέργειας στον κόσμο -αγοράζει από τρίτες χώρες περισσότερη ενέργεια από τα μισή που καταναλώνει • βασίζεται / εξαρτάται / στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε περιορισμένο αριθμό προμηθευτών

ΠΩΣ; • ένας τρόπος για να καταστεί η Ε.Ε. λιγότερο ευάλωτη σε αυτόν τον τομέα είναι η δέσμη μέτρων / το πακέτο καθαρής ενέργειας. Αυτό αποσκοπεί στο: • να δώσει προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση • να αποκτήσει παγκόσμια υπεροχή στην ανανεώσιμη ενέργεια • να επιτύχει τους στόχους της Ε.Ε. για την ενέργεια και το κλίμα • να προσφέρει / διασφαλίσει / παράσχει μια δίκαιη συμφωνία για τους καταναλωτές

Η δέσμη μέτρων καθαρής / πράσινης ενέργειας περιέχει 8 νομοθετικούς φακέλους: • Διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης • Ανανεώσιμη ενέργεια • ηλεκτρισμός : 4 φάκελοι • κτίρια • ενεργειακή απόδοση

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

29


Το 1ο Κινητό Στρατιωτικό Μουσείο

Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Μια δεύτερη ευκαιρία να παραμείνουν στη ζωή και να “βγουν” στην κοινωνία ώστε να τα γνωρίσει ο κόσμος και να μάθει την ιστορία που κουβαλούν, δίδεται σε δεκάδες παλαιά στρατιωτικά οχήματα, χάρη στις ενέργειες μιας παρέας από τη Θεσσαλονίκη που έχοντας ως κοινό παρανομαστή την αγάπη τους για τα οχήματα του είδους, ίδρυσαν το 2006 τον Σύλλογο Ιστορικών Στρατιωτικών Οχημάτων (ΣΙΣΟ) με έδρα την Τριανδρία. Με πρωτοβουλία των ιδίων στα σκαριά βρίσκεται και η... κυκλοφορία του πρώτου στην Ελλάδα και ίσως του μοναδικού στο είδος του στον κόσμο, Κινητού Στρατιωτικού Μουσείου. «Ελπίζουμε μέχρι τέλος Οκτωβρίου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες χρηματοδότησης του project από ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα και μέχρι τα μέσα του 2020 το Μουσείο να είναι πανέτοιμο», είπε μιλώντας στο περιοδικό “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ» του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συλλόγου, Γεώργιος Ηλιάδης. Σ΄ αυτό θα φιλοξενείται στρατιωτικό υλικό συνδεδεμένο με την ιστορία της Ελλάδας από τους κλασσικούς αρχαίους χρόνους μέχρι και το 1974. Το εξωτερικό τμήμα του μουσείου είναι ήδη έτοιμο. Είναι μία καρότσα κλειστή, τύπου τζούμπο (με χαμηλές ρόδες) με μήκος 13 μέτρα. Στόχος του Συλλόγου είναι, το Μουσείο να επισκέπτεται ανά μήνα διάφορα σχολεία και δήμους αλλά και κέντρα εκπαιδεύσεως νεοσυλλέκτων και σε δεύτερο χρόνο να ταξιδέψει σε μακρινότερους προορισμούς, όπως στην Κύπρο, την Ευρώπη αλλά και πέρα από τον... Ατλαντικό.

Μ

Σπάνιο τζιπ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Στην κατοχή του Συλλόγου και των περίπου 80 μελών του υπάρχουν γύρω στα 130 οχήματα διαφόρων τύπων (τζιπ, οχήματα τριών τετάρτων, μισού τόνου κ.α.). Κάποια γνώρισαν την ένταση του πολέμου και διασώθηκαν και άλλα κινδύνεψαν σε περίοδο ειρήνης λόγω εγκατάλειψης. Ορισμένα βρέθηκαν στα πρόθυρα του... χαλυβουργείου αλλά στάθηκαν τυχερά και δεν μετατράπηκαν σε λιωμένο μέταλλο. Τα περισσότερα ανήκουν στα μέλη, ενώ και ο Σύλλογος έχει στην κατοχή του οχήματα που τα απέκτησε από τον Ελληνικό Στρατό με χρησιδανεισμό. Η «επιβίωση» κάθε τέτοιου οχήματος απαιτεί σημαντικό χρόνο, χώρο, κόπο και κόστος. e79photography Σύμφωνα με τον κ. Ηλιάδη, το νεότερο όχημα της συλλογής είναι του 1974 ενώ το παλιότερο είναι ένα σπάνιο τζιπ του 1940 (μοντέλο MB) με... εμπειρίες από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανήκει σε μέλος του Συλλόγου. Στη “συλλογή” περιλαμβάνονται και παρόμοια τζιπ, όμως είναι νεότερα, όπως ένα του 1950 και ένα του 1953. Στα μεγαλύτερα «εκθέματα» που προκαλούν εντύπωση ανήκουν τρία ημιτεθωρακισμένα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένα τεθωρακισμένο ερπυστριοφόρο και κάποια πολεμικά αεροσκάφη, όπως ένα F-5A. 30

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Λάστιχα «φερμουάρ» και χειροκίνητος υαλοκαθαριστήρας Μπορεί κάποια οχήματα να μοιάζουν μεταξύ τους, όμως υπάρχουν εντυπωσιακές λεπτομέρειες που δεν εντοπίζονται εύκολα από το ανίδεο μάτι. Αξίζει όμως να μάθει κανείς γι αυτές. Πόσοι αλήθεια γνωρίζουμε τα λάστιχα τύπου «φερμουάρ» ή ότι υπάρχουν στρατιωτικά οχήματα που έχουν (και) χειροκίνητους υαλοκαθαριστήρες; Ναι υπάρχει τζιπ του Συλλόγου που φοράει λάστιχα χωρίς φορά. Είναι λάστιχα που όταν βλέπει κανείς τα ίχνη που άφησαν στον δρόμο δεν μπορεί να πει αν το όχημα πήγε ή ήρθε, δεν μπορεί να καταλάβει δηλαδή προς ποια κατεύθυνση κινήθηκε. Μια άλλη λεπτομέρεια που προκαλεί εντύπωση στο κοινό είναι οι υαλοκαθαριστήρες που δουλεύουν με την υποπίεση που παράγει ο κινητήρας του τζιπ. Μέσω ενός σωλήνα μεταφέρεται αέρας στο σύστημα των υαλοκαθαριστήρων με αποτέλεσμα, όταν οι στροφές του κινητήρα είναι αυξημένες, οι υαλοκαθαριστήρες κινούνται γρήγορα ενώ όταν πέφτουν (οι στροφές) μειώνεται και η ταχύτητα κίνησης αυτών. Αν όμως για κάποιο λόγο το όχημα δεν λειτουργεί τι γίνεται; Και πάλι υπάρχει λύση καθώς ο κατασκευαστής έχει προβλέψει την ύπαρξη εξωτερικού λεβιέ που θέτει σε λειτουργία τον υαλοκαθαριστήρα αλλά χειροκίνητα. Στην παρέα των στρατιωτικών οχημάτων, εκτός από τα τετράτροχα, φιγουράρει και μία στρατιωτική μοτοσικλέτα Harley Davidson. Αυτήν είχαν την ευκαιρία να την δουν από κοντά και να τη θαυμάσουν όσοι επισκέφθηκαν το σταντ του Συλλόγου στη φετινή 84η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).

Κινητό μαγειρείο και συσσίτια Πέρα από τη συντήρηση και αναπαλαίωση παλαιών στρατιωτικών οχημάτων και το εν συνεχεία εκπαιδευτικό και πολιτιστικό έργο που συντελείται, ο Σύλλογος αναπτύσσει και ένα πλούσιο κοινωνικό έργο. Σ΄ αυτό περιλαμβάνονται επισκέψεις σε παιδικά χωριά και σε αδύναμες κοινωνικά ομάδες αλλά και διοργάνωση συσσιτίων για απόρους και αστέγους, όπως και στο Ρούπελ, σε εκδηλώσεις αναβίωσης ιστορικών στιγμών του οχυρού. Αυτό γίνεται με τη βοήθεια ενός κινητού μαγειρείου που προμηθεύτηκαν από τον Ελληνικό Στρατό.«Όταν το παραλάβαμε ήταν σχεδόν άχρηστο. Το ανακατασκευάσαμε και το ξανακάναμε λειτουργικό» λέει ο κ. Ηλιάδης εξηγώντας ότι «σήμερα το μαγειρείο έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει τόσο με ξύλα όσο και με πετρέλαιο. Αν, μάλιστα, ο μάγειρας προετοιμαστεί σωστά, το μαγείρεμα μπορεί να συνεχίζεται όση ώρα το μαγειρείο είναι υπό ρυμούλκηση κι όταν φτάσει στον προορισμό του το φαγητό να είναι ήδη έτοιμο!!!

Εκθέσεις, παρελάσεις, δενδροφυτεύσεις, κ.α. Οι δράσεις τους συλλόγου όμως δεν σταματούν εδώ. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται: Η διοργάνωση υπαίθριων εκθέσεων στις περισσότερες από τις οποίες, πέρα από οχήματα φιλοξενούνται και παλαιά στρατιωτικά αντικείμενα (στολές, ασύρματοι, υγειονομικό υλικό κ.α). Σημαντική είναι η συμμετοχή του Συλλόγου και σε στρατιωτικές παρελάσεις, της 28ης Οκτωβρίου και της 25ηΜαρτίου, αλά και σε επετειακές που διοργανώνονται για τις απελευθερώσεις πόλεων. Ο Σύλλογος έχει συνδράμει και σε περιφορές εικόνων αλλά και αιμοδοσίες, πυρασφάλειες κατά την καλοκαιρινή περίοδο και δενδροφυτεύσεις. Μόνο στο νομό Θεσσαλονίκης τα μέλη του Συλλόγου και οι φίλοι αυτών έχουν φυτέψει περισσότερα από 6.000 δένδρα.

φωτο ΜΠΑΜΠΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗΣ

*Οχήματα του Συλλόγου θα έχει την ευκαιρία να δει κανείς στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, στη Θεσσαλονίκη. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

31


ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Από το ένα Μουντιάλ (Στίβου) στο άλλο (Ποδοσφαίρου) τρία χρόνια δρόμος…

Μ

Μόλις λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου στο Κατάρ και σχεδόν τρία χρόνια πριν από το Μουντιάλ ποδοσφαίρου 2022, που θα φιλοξενήσει το μικροσκοπικό κράτος του Κόλπου, προβληματισμός και συζητήσεις επιστρέφουν στα... στρογγυλά τραπέζια του αθλητισμού. Εμπλουτισμένες πλέον με... εικόνες και συμπεράσματα που μπόρεσε να προσφέρει η γιορτή του Στίβου (17.9-6.10) στο

εμιράτο. Οι «σκιές» από τις κατηγορίες για διαφθορά σχετικά με την -μετά από ψηφοφορία- ανάθεση στο Κατάρ, οι παρεμβάσεις της Διεθνούς Αμνηστίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών-εργατών στα έργα της διοργάνωσης (με θανάτους εντός και εκτός εργοταξίων), η σχεδόν ανύπαρκτη αθλητική κουλτούρα της χώρας και οι υψηλές θερμοκρασίες, που μετέφεραν το Μουντιάλ 2022 από... καλοκαίρι σε χειμώνα (21.11-18.12), δεν έφυγαν ποτέ από το... κάδρο. Το στάδιο Khalifa, που φιλοξένησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου και θα φιλοξενήσει τους αγώνες του Μουντιάλ 2022, έδειχνε, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η ισπανική εφημερίδα El Pais, «σαν χειρουργική αίθουσα που περιβάλλεται από την πραγματικότητα μιας πόλης, της Ντόχα, που αναπτύσσεται ενάντια στη «λογική» της ερήμου». Ένα... κατασκευασμένο περιβάλλον, σε ένα τόσο κλειστό στάδιο, με απόλυτο έλεγχο θερμοκρασίας και υγρασίας, που δεν διαταράσσει ούτε ριπή ανέμου ούτε μία σταγόνα βροχής. Η εγκατάσταση του κλιματιστικού στο Khalifa κόστισε 81 εκατομμύρια δολάρια, δημιούργησε πάντως ιδανικές συνθήκες για τους αθλητές, όπως παρατήρησε και ο πρόεδρος της IAAF Σεμπάστιαν Κόε. Συνθήκες που δεν άφησαν το ίδιο ενθουσιασμένους τους αθλητές, στους οποίους, παρά την άνεση που προσέφερε, δεν άρεσε το τεχνητό περιβάλλον στο οποίο αγωνίζονταν, έδειχνε σαν Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου… χωρίς φιλάθλους. Και βεβαίως στους αγώνες δρόμου, τα πράγματα ήταν διαφορετικά, αναγκάζοντας αθλητές να καταγγείλουν πως αισθάνθηκαν «σαν στρατιώτες στην έρημο που ρίχνονται σε μάχη τα μεσάνυχτα», όπως είπε χαρακτηριστικά ο Ισπανός βαδιστής Μιγκέλ Άνχελ Λόπες για τα 20.000 βάδην, που έγιναν με 35 βαθμούς Κελσίου και με ποσοστό υγρασίας 88%! Όσο για τις γυναίκες του Μαραθωνίου, δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν μονάχα θερμοκρασία και υγρασία αλλά και τα επακόλουθα μιας... αμμοθύελλας που είχε πλήξει την Ντόχα δύο ημέρες νωρίτερα και γέμισε την ατμόσφαιρα με σωματίδια, που τις εμπόδιζαν να αναπνεύσουν. Κι αν η τεράστια δύναμη του ποδοσφαίρου, δείχνει ικανή να μετακινήσει στο κρατίδιο τους αναμενόμενους ένα εκατομμύριο επισκέπτες για το Μουντιάλ του ποδοσφαίρου, σε εκείνο του στίβου οι φίλαθλοι ήταν... εξαφανισμένοι. Αδιάφοροι, δείχνοντας να μην καταλαβαίνουν ή να μην θέλουν να καταλάβουν. Η αλήθεια είναι ότι οι Καταριανοί δεν ενδιαφέρονται για τον στίβο. Ούτε ένα κανάλι τηλεόρασης στο Κατάρ δεν βρήκε χρόνο και χώρο για τη διοργάνωση, έχοντας την ίδια στιγμή προγραμματισμένα παιχνίδια από κορυφαία πρωταθλήματα ποδοσφαίρου της Ευρώπης. Μονάχα ο Μουτάζ Εσά Μπαρσίμ (άλμα εις ύψος), ο μοναδικός αθλητής του Κατάρ με καταγωγή από το κρατίδιο... καθήλωσε ακόμα και τον Εμίρη στο γήπεδο. Πολιτικά απομονωμένο, από Μπαχρέιν, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Αίγυπτο, χώρες που σήμερα μποϊκοτάρουν το κράτος του Κόλπου, κατηγορώντας το για υποστήριξη της τρομοκρατίας, το Κατάρ έχει επιλέξει την διοργάνωση κορυφαίων γεγονότων, ως μέσο για να δείξει τη δύναμη που του δίνει ο ανεξάντλητος ορυκτός πλούτος του. 32

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / ROBERT GHEMENT


Του Αντώνη Βαζογιάννη

Χωρίς φιλάθλους σε... τεχνητό περιβάλλον έγινε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου. Ποδόσφαιρο με... κλιματισμό μέσα στον χειμώνα στο Μουντιάλ ποδοσφαίρου 2022 Άδεια στάδια πάντως είχαν παρατηρηθεί επίσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο Γυμναστικής (2018), στην ποδηλασία (2016) και στο χάντμπολ (2015), στο οποίο μάλιστα λέγεται ότι είχαν... προσληφθεί «επαγγελματίες» οπαδοί από το εξωτερικό που άλλαζαν κάθε ημέρα και... σημαία. Φαίνεται όμως πως στον αθλητισμό, το σημαντικό, το πραγματικό, δεν είναι αυτό που βλέπουν οι λίγοι από τις εξέδρες, αλλά αυτό που μεταδίδεται σε εκατομμύρια ή ενδεχομένως σε δισεκατομμύρια ανθρώπους μέσω της τηλεόρασης. Δώδεκα γήπεδα με κλιματισμό περιμένουν να φιλοξενήσουν τους 80 αγώ-

νες της κορυφαίας διοργάνωσης ποδοσφαίρου, το πιο μεγάλο αθλητικό γεγονός μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Και φυσικά, το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που θα πραγματοποιηθεί στον αραβικό κόσμο, το πρώτο που θα φιλοξενηθεί σε μουσουλμανική χώρα και το δεύτερο που θα διεξαχθεί στην Ασία, δεν απευθύνεται φυσικά στους 2.643.748 κατοίκους του Κατάρ, της πιο μικρής χώρας που θα έχει διοργανώσει ένα Μουντιάλ. Απευθύνεται στην Ασία, τη μεγαλύτερη από τις ηπείρους και στα 4.463.000.000 κατοίκους της -υποψήφιους πελάτες...


Health and beauty

Επιμέλεια: Τάνια Η. Μαντουβάλου

Ο καρκίνος ΔΕΝ είναι επάρατη νόσος Οκτώβριος είναι αφιερωμένος στην ενημέρωση, και ευαισθητοποίηση για την πρόληψη και αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, που σύμφωνα με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, υπολογίζεται ότι πλήττει περισσότερες από 7.500 γυναίκες κάθε χρόνο στη χώρα μας. Στις κοινωνίες με δυτικό τρόπο ζωής ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή κακοήθεια στο γυναικείο πληθυσμό. Η πρώιμη διάγνωση πλέον, σε συνδυασμό με τις νέες θεραπείες, σώζει ζωές. Ο χειρουργός-ογκολόγος, Δρ Ιωάννης Σπηλιώτης έχει δηλώσει στο «Πρακτορείο 104,9 Fm» ότι σε δέκα χρόνια ο καρκίνος θα αποτελεί χρόνιο νόσημα, ενώ σε πρόσφατη συνέντευξή του ο ογκολόγος-παθολόγος, επίκουρος καθηγητής Ογκολογίας στο Northwestern University των ΗΠΑ, Ηλίας Αθανασιάδης ανέφερε ότι μία κατηγορία νέων φαρμάκων αυξάνει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης σε γυναίκες με μεταστατικό καρκίνο μαστού, που παλαιότερα το μέλλον τους διαγραφόταν ζοφερό. Με την ευκαιρία της σημειολογίας του μήνα θα ήθελα λίγο να κριτικάρω εμάς τους δημοσιογράφους που ενίοτε χρησιμοποιούμε τη λέξη επάρατος. (προέρχεται από το «ἐπί + ἀρῶμαι (<ἀρά : η προσευχή, η κατάρα, σημαίνει δηλ. αναθεματισμένος, επικατάρατος, καταραμένος). Θυμώνω όταν ακούω ή διαβάζω τη λέξη και θεωρώ ότι θα πρέπει να διδάσκεται στις δημοσιογραφικές σχολές, να μην χρησιμοποιείται για τον καρκίνο αλόγιστα. Είναι κάτι για το οποίο φωνάζουν χρόνια τώρα οι σύλλογοι ασθενών. Αλλά ποιος τους ακούει..; Η νόσος, αγαπητοί αναγνώστες και αγαπητές αναγνώστριες, δεν είναι για όλους επάρατη και έχει όνομα. Όπως η ψωρίαση, η υπέρταση και το έλκος. Λέγεται καρκίνος και πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε κατάματα. Ο δημοσιογράφος Κώστας Μανιμανάκης που έχει νοσήσει δύο φορές μου είχε πει παλαιότερα σε ρεπορτάζ του amna web tv ότι «ο καρκίνος είναι ευλογημένη αρρώστια, γιατί σου δίνει το δικαίωμα και το χρόνο να σκεφτείς και να αναθεωρήσεις πολλά πράγματα».

Ο

Ε. Φιλόπουλος: Τι χαρακτηρίζει την εποχή μας Αυτά που χαρακτηρίζουν την εποχή μας σ’ ό,τι αφορά το θέμα του καρκίνου του μαστού, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας-χειρουργό μαστού Ευάγγελο Φιλόπουλο, είναι τα εξής: -Ο αριθμός των νέων περιστατικών καρκίνου μαστού παγκοσμίως που θα ξεπεράσει τα επόμενα χρόνια τον αντίστοιχο του καρκίνου του πνεύμονα, καθιστώντας τον έτσι τον υπ’ αριθμό ένα καρκίνο γενικώς. -Η συνεχιζόμενη φοβία των γυναικών για την ασθένεια, παρόλο που τόσο η ποσότητα, όσο και η ποιότητα ζωής των γυναικών που νοσούν έχουν εξαιρετικά βελτιωθεί. -Η πρόοδος στην αντιμετώπιση της νόσου που προέκυψε από μια σειρά ανακαλύψεων στους τομείς της γενετικής, της μοριακής βιολογίας και της φαρμακευτικής, επιτρέποντας έτσι αφενός να κατανοηθούν καλύτερα οι ιδιαιτερότητες των καρκινικών κυττάρων και αφετέρου να προσαρμοστούν καλύτερα οι θεραπείες σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση. -Ο πληθυσμιακός προληπτικός έλεγχος που εισέρχεται σε μία φάση ωριμότητας, και χαρακτηρίζεται από μια πιο λελογισμένη εφαρμογή του μαστογραφικού ελέγχου (για τις γυναίκες 40-50 ετών) καθώς και η συνεχής βελτίωση των τεχνολογιών για πιο σωστή και πρώιμη διάγνωση. - Η αλματώδης πρόοδος στην ιατρική που αρχίζει πλέον να έχει δυσβάστακτο οικονομικό κόστος, επιτάσσει άμεσες και καινοτόμες λύσεις για να επιζήσουν τα ασφαλιστικά ταμεία και να έχουν όλες οι ασθενείς πρόσβαση στις νέες καινοτόμες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους. «Καθώς ο καρκίνος δεν είναι μόνο ιατρικό, αλλά και κοινωνικό πρόβλημα, η συμμετοχή όλων των πολιτών είναι συνθήκη εκ των ουκ άνευ για την επιτυχή και με ανθρωπιά αντιμετώπισή του», τονίζει ο ο πρόεδρος της ΕΑΕ.

Μείωση της θνησιμότητας τις τελευταίες τρεις δεκαετίες Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας στο επιστημονικό περιοδικό «A Cancer Journal for Clinicians», τις τελευταίες τρεις δεκαετίες παρατηρείται σταθερότητα στην εμφάνιση των κρουσμάτων και παράλληλα μείωση της θνησιμότητας. Πάντα όμως το νόμισμα έχει δύο όψεις και οι κορώνες για τους νικητές της ζωής ενίοτε ενοχλούν τους συγγενείς ανθρώπων που έχουν φύγει από τη νόσο. «Ωραία τα «ταρατατζούμ» για τους νικητές και χαίρομαι να επιβιώνουν άνθρωποι από αυτή τη δύσκολη ασθένεια, αλλά ο δικός μου πατέρας, που πέθανε, τί ήταν; Ο χαμένος της ζωής;», μου είπε πρόσφατα μία φίλη. 34

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Μη ξεχαστείς Αν δεν έχεις κάνει μαστογραφία καιρό γιατί δεν βρίσκεις χρόνο, αν συνεχώς το αναβάλλεις, αν απλά το αμελείς άνευ λόγου και αιτίας, άνοιξε τώρα την ατζέντα σου και πάρε τηλέφωνο για να κλείσεις ραντεβού. Ο Οκτώβρης είναι κάθε χρόνο εδώ για να μας υπενθυμίζει τη μαστογραφία και το υπέρηχο μαστού. Μη ξεχαστείς. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία.


Μια Πνοή Αγάπης για τους καρκινοπαθείς ριν από δέκα χρόνια μια ομάδα ανθρώπων που «ζούσαν» από κοντά τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι ασθενείς στον «Άγιο Σάββα», έκανε ένα αποφασιστικό βήμα. Πήρε την πρωτοβουλία να σταθεί δίπλα στους ασθενείς και τους συνοδούς τους, όχι μόνο με λόγια, αλλά εμπράκτως. Έτσι δημιουργήθηκε η Πνοή Αγάπης, ο «Σύλλογος εθελοντών κοινωνικής και συναισθηματικής στήριξης ανθρώπων με καρκίνο και των οικογενειών τους». Τι έχει καταφέρει αυτή η Πνοή Αγάπης; Ένας ασθενής που βρήκε συμπαραστάτες τους εθελοντές της Πνοής, γράφει σε σημείωμά του: «Ο άνθρωπος, λοιπόν, δια τον άνθρωπο. Τούτο εφαρμόζετε κατά γράμμα!» Ο σύλλογος στηρίζεται αποκλειστικά σε εθελοντές, που προσφέρουν χρόνο και περίσσευμα ψυχής. «Επαγγελματίες υγείας, κοινωνικοί λειτουργοί, γιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι, νομικοί και οικονομολόγοι βρίσκονται ανάμεσα στους εθελοντές του συλλόγου, που έχει ως στόχο την κοινωνική και συναισθηματική στήριξη ανθρώπων με καρκίνο και των οικογενειών τους», μας λέει η κυρία Μαρία Παπακωνσταντίνου, πρόεδρος του συλλόγου, η οποία είναι διευθύντρια Κοινωνικής Υπηρεσίας στο νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας». Και τι έχουν καταφέρει αυτοί οι εθελοντές; Γράφει ένας ασθενής: «Χωρίς εσάς, αυτό που ζούμε θα ήταν ένας μαραθώνιος…» Κι ένας άλλος : «Σας ευχαριστώ πολύ για την αγάπη και την φροντίδα που προσφέρατε στον παππού μου και σε όλο τον κόσμο…»

Π

Πνοής Αγάπης είναι η δημιουργία δύο ξενώνων, όπου φιλοξενούνται ασθενείς και οι συνοδοί τους που προέρχονται από την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα και πρέπει να βρίσκονται κοντά στο νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» για θεραπείες. Οι ξενώνες «Ιωάννης Δ. Κριτικός» και «Ελισάβετ Φωτεινέλλη-Κριτικού» δημιουργήθηκαν χάρη στη γενναιοδωρία και τη μεγαλοψυχία της κυρίας Ελισάβετ Φωτεινέλλη- Κριτικού. Αντί οποιασδήποτε άλλης αναφοράς στο έργο της κυρίας ΦωτεινέλληΚριτικού, αντιγράφουμε από το γράμμα που έστειλε ασθενής που φιλοξενήθηκε σε έναν από τους ξενώνες: «Κυρία Κριτικού, Ανοίξατε ένα δεύτερο παράθυρο στον ουρανό!!! Τα συγχαρητήριά μου. Είθε το έργο σας να έχει συνέχεια και συνεχιστές» Οι ξενώνες λειτουργούν χάρη στους εθελοντές, οι οποίοι παράλληλα προσφέρουν εντός του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», αλλά και στο πλαίσιο των ομάδων ευεξίας και ψυχοκοινωνικής στήριξης. Για να συνεχίσει την ολιστική ψυχοκοινωνική στήριξη των ασθενών και των συνοδών τους, η Πνοή Αγάπης αναζητεί νέους εθελοντές και πιο συγκεκριμένα δασκάλους χορού και ήπιας γυμναστικής, εικαστικούς και μέλη ομάδων υποδοχής ασθενών στον «Άγιο Σάββα» και στους ξενώνες. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μάθουν περισσότερα από την ιστοσελίδα: https://www.pnoiagapis.gr/

shutterstock

Το πιο σημαντικό επίτευγμα της

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

35


Του Μπάμπη Γιαννακίδη

ΤΟ WOODSTOCK ΚΑΙ Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ Ένα βιβλίο για τα γεγονότα και τον απόηχο του «μαγικού» φεστιβάλ του ΄69

Σ

Σαντάνα, Τζάνις Τζόπλιν, Τζίμι Χέντριξ, Τζόαν Μπαέζ, Τζο Κόκερ, Ρίτσι Χέιβενς, Who, Ten Years Aer και τόσοι άλλοι καταχωρήθηκαν στη σελίδα της ιστορίας με τους πρωταγωνιστές και τα διαχρονικά και πυκνά σε σημασία γεγονότα του Woodstock. Ενός φεστιβάλ για την Ειρήνη, την Αγάπη και τη Μουσική που στήθηκε τον Αύγουστο του 1969 σε μια φάρμα, στο Μπέθελ της Νέας Υόρκης. Δημοσιεύματα της εποχής αναφέρουν πως οι διοργανωτές περίμεναν κατά την πρώτη ημέρα περίπου 60.000 με 100.000 άτομα. Όμως σ ΄εκείνο το λασποχώραφο συνέρευσαν τελικά περισσότεροι από 400.000, ίσως και 500.000- νέοι! Η μουσική που ακούστηκε ήταν ένα μείγμα ροκ εντ ρολ, ποπ, φολκ, μέχρι και classic Indian. «Το τριήμερο αυτό, που σφράγισε τον μύθο της νεολαίας των sixties, ήταν ταυτόχρονα το αποκορύφωμα και το τέλος μιας εποχής», γράφουν στο βιβλίο τους που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Επίκεντρο, ο δημοσιογράφος Κώστας Μπλιάτκας και ο φίλος του Χημικός Μηχανικός, Στέφανος Σακελλαρίδης, υπό τον τίτλο: “To WOODSTOCK ΚΑΙ Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ». Μάλιστα θέτουν και κάποια ερωτήματα του είδους: «Ήταν περισσότερο οραματιστές οι νέοι τότε; Ήταν καλύτερη η μουσική τότε; Υπήρξε πιο γόνιμη εκείνη η εποχή;» για να υποστηρίξουν πως: «Ένας τρόπος υπάρχει να το μάθουμε. Να πάμε εκεί! Στα γεγονότα του 1969, όπως αποτυπώθηκαν στα βιβλία, στα ντοκιμαντέρ, στις μαρτυρίες, στους τόπους, στις ιδέες». Αυτό είπαν κι αυτό έπραξαν οι ίδιοι θέλοντας να συγγράψουν αυτό το βιβλίο, μετά από έρευνα δύο χρόνων. Οι συγγραφείς δεν ήταν από τους τυχερούς που έζησαν από κοντά το φεστιβάλ. Πως θα μπορούσαν άλλωστε, αφού το 1969 ήταν δωδεκάχρονα παιδιά! Έζησαν όμως τον απόηχο και επηρεάστηκαν από την κληρονομιά του Woodstock. «Το βιβλίο αυτό τελικά είναι προϊόν μια ουτοπικής νοσταλγίας δύο δωδεκάχρονων του 1969, μαθητών της ΣΤ΄Δημοτικού, για εκείνο το καλοκαίρι που ο άνθρωπος πάτησε στο φεγγάρι και το ροκ ήταν ακόμη επικίνδυνο, δείχνοντας απατηλά πως μπορεί να κληρονομήσει τον κόσμο…» δήλωσε μιλώντας στο «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ» ο Κώστας Μπλιάτκας. «Ύστερα από χρόνια που πέρασαν, σκέφτομαι ότι το Γούντστοκ ήταν κάτι πολύ δυνατό από κάθε άποψη. Δικαιολογημένα έγινε σημείο αναφοράς. Δικαιολογημένα θεωρήθηκε μια μικρή αναγέννηση. Ήταν ένας χείμαρρος. Τα νερά βέβαια μετά τραβήχτηκαν, αλλά το σημάδι που έφτασε η στάθμη τους, ψηλά στον βράχο, υπάρχει πάντοτε για να μας θυμίζει ότι η αληθινή τέχνη οφείλει να εκφράζει πάντα την αξεδίψαστη δίψα μας», καταλήγει ο Διονύσης Σαββόπουλος σε σχόλιό του που φιλοξενείται στο βιβλίο. Το βιβλίο προσφέρει στους φίλους της μουσικής, για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, ένα ολοκληρωμένο χρονικό του φεστιβάλ, καλύπτοντας όλες τις συμμετοχές με τη σειρά που πραγματοποιήθηκαν, με σχόλια, φωτογραφίες, πληροφορίες για τους καλλιτέχνες και πλήρη κατάλογο των κομματιών που ακούστηκαν.

36

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


ΑΤΖΕΝΤΑ

Το εγχειρίδιον του καλού κλέφτη, Θέατρο Μεταξουργείο

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Ζιλ και η νύχτα, Από Μηχανής Θέατρο

Η παράσταση «Ζιλ και η νύχτα» του Hugo Claus, σε σκηνοθεσία – ερμηνεία Νίκου Χατζηπαπά, που απέσπασε το χειροκρότημα κοινού και κριτικών, επιστρέφει για 2η σεζόν στη σκηνή, στο Από Μηχανής Θέατρο. Παραστάσεις κάθε Τετάρτη στις 18:00 και κάθε Πέμπτη στις 21:00.

Για πρώτη φορά το έργο του Ηλία Πετρόπουλου «Το εγχειρίδιον του καλού κλέφτη», ανεβαίνει στη θεατρική σκηνή, με τη δραματουργική επεξεργασία του Αργύρη Παυλίδη, που υπογράφει και τη σκηνοθεσία. Η παράσταση είναι ακατάλληλη για ανηλίκους. Παραστάσεις κάθε Τετάρτη, στις 21.00.

Γράμματα στη Νόρα, Faust – Bar-Theatre-Arts

Ο Ουρανός Κατακόκκινος Faust – Bar-Theatre-Arts

O συγκλονιστικός μονόλογος της Λούλας Αναγνωστάκη, που παρουσιάστηκε πέρυσι στο θησείον, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ, σε σκηνοθεσία και ερμηνεία Σοφίας Παπουτσόγλου παρουσιάζεται φέτος στο Faust – Bar-Theatre-Arts. Παραστάσεις κάθε Πέμπτη, στις 21.00.

Τα «Γράμματα στη Νόρα», του James Joyce, μεταφράστηκε από την Κατερίνα Σχινά και παρουσιάζεται με τη συνοδεία πιάνου. Πρόκειται για παράσταση που βασίζεται στις επιστολές του συγγραφέα Τζέημς Τζόυς προς την Νόρα Μπαρνάκλ. Παραστάσεις μέχρι τις 12/11, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20:30.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

37


Μυθικός Καραγκιόζης, Cartel Τεχνοχώρος

της, σας προσκαλούν σε ένα οικολογικό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Η παράσταση με τίτλο «Η Απειλή των Κόουζ», έχει στόχο να συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση των νεαρών μαθητών στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της ανακύκλωσης, του φαινομένου του θερμοκηπίου, της αποψίλωσης των δασών, της τεχνολαγνείας και της απληστίας, μιλώντας για αυτά μέσω του θεάτρου, της μουσικής, και των χαρακτήρων του έργου. Περισσότερες πληροφορίες, http://www.theatro585.gr Η παράσταση συμπεριλαμβάνεται στον “Κατάλογο Εκπαιδευτικών Θεαμάτων” του Υπουργείου Παιδείας.

Ψύλλοι στ’ αυτιά Θέατρο Μουσούρη

Ο καραγκιοζοπαίχτης Κωνσταντίνος Κουτσουμπλής, μεταφέρει την παράγκα του Καραγκιόζη στο απόλυτο σκηνικό. Ανάμεσα στις παράγκες, το βιομηχανικό τοπίο και τους χωματόδρομους που θυμίζουν μια άλλη Αθήνα - μια άλλη εποχή - στον φιλόξενο CARTEL Τεχνοχώρο θα παρουσιάζει την ενότητα «Μυθικός Καραγκιόζης». Παραστάσεις κάθε Κυριακή (έως 22 Δεκεμβρίου) στις 11:30.

Η Απειλή των Κόουζ

Ο Δημήτρης Λαλούμης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, συγγραφέας και μουσικός και ο Βασίλης Παπαδημητρίου, ηθοποιός και σκηνοθέ-

38

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Πρεμιέρα κάνει σήμερα η κωμωδία «Ψύλλοι στ’ αυτιά», του μαιτρ της φάρσας Ζωρζ Φεντώ, στο Θέατρο Μουσούρη, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Πέτρου Φιλιππίδη. Το έργο γράφτηκε το 1907 και αποτελεί έως και σήμερα ορόσημο της Belle Epoque, ενώ παραμένει απόλυτα διαχρονικό παρουσιάζοντας χαρακτήρες και καταστάσεις που διαπερνούν το χρόνο.


Θ Ε Σ Σ Α ΛΟ Ν Ι Κ Η “Μόλλυ Σουήνη” Όταν η “Μόλλυ Σουήνη” - το θεατρικό έργο του Ιρλανδού Μπράιαν Φρίελ πρωτοπαρουσιάστηκε στο Δουβλίνο στα 1994 με σχετική επιτυχία, λίγοι περίμεναν πως η ιστορία της τυφλής Μόλλυ και της..."οπτικής των πραγμάτων" θα επέστρεφε από το Λονδίνο και την Αμερική με σειρά βραβείων. Στη Θεσσαλονίκη, την ιστορία του Φρίελ (1929-2015), μεταφέρει η Γλυκερία Καλαϊτζή,από την Κυριακή 20 Οκτωβρίου στο Φουαγιέ του Θεάτρου Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Παραστάσεις καθημερινά: Τετάρτη -Κυριακή, στις 21:15.

“Επίσημο ένδυμα...”

αφορά στη στάση – την απόσταση που κρατάμε, την υπόσταση της ίδιας της τέχνης τη...μετάστασή της αλλά και τη διά-στασή της από και στην καθημερινή μας ζωή. Πρόκειται για την πρώτη διοργάνωση που υλοποιείται από τον νεοσυσταθέντα Μητροπολιτικό Οργανισμό Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης - MOMus. Οι εκθέσεις και οι παράλληλες εκδηλώσεις παρουσιάζονται στους εξής χώρους: στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη (Μονή Λαζαριστών), στο MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (εντός ΔΕΘ-HELEXPO), στο MOMus - Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, λιμάνι), στο MOMus- Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1, λιμάνι), στο Αλατζά Ιμαρέτ (Θεσσαλονίκη), στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης ενώ στην Αθήνα, στο MOMus - Μουσείο Άλεξ Μυλωνά (Πλ. Ασωμάτων, Θησείο)

“Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος”

“Επίσημο ένδυμα...” φοράει ο Σταμάτης Κραουνάκης και συμπράττει για πρώτη φορά επί σκηνής με συμφωνική ορχήστρα. Γι αυτή την κορυφαία μουσική στιγμή, τόσο για το συνθέτη όσο και για τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης, τις ενορχηστρώσεις ετοίμασε ο Στέφανος Ντιναπόγια ενώ την ορχήστρα διευθύνει η αρχιμουσικός Λίζα Ξανθοπούλου. Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τετάρτη 23 Οκτωβρίου στις 21.00

ΣΤΑΣΗ

Με περισσότερους από 50 καλλιτέχνες από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο η φετινή 7η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης, κάνει… ΣΤΑΣΗ σε εφτά χώρους στη Θεσσαλονίκη και έναν στην Αθήνα, από 12 Οκτωβρίου ως 16 Φεβρουαρίου 2020.“Στάση” είναι η θεματική της έβδομης εικαστικής διοργάνωσης και

Η Λιουμπόβ Ποπόβα (1889-1924) -μια από τις μεγαλύτερες ζωγράφους-εικαστικούς της Ρώσικης Πρωτοπορίας, βρίσκεται στο επίκεντρο της μεγάλης έκθεσης με τίτλο “Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος” που φιλοξενείται στο MOMus - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη της Θεσσαλονίκης από τις 11 Οκτωβρίου ως την 1η Μαρτίου 2020. Είναι η μεγαλύτερη έκθεση που έχει πραγματοποιηθεί παγκοσμίως με 200 και πλέον έργα της Λιουμπόβ Ποπόβα. Το MOMus εξάλλου είναι ο κάτοχος του μεγαλύτερου μέρους των έργων της Ποπόβα παγκοσμίως. Στην έκθεση παρουσιάζεται επίσης σειρά σχεδίων της καλλιτέχνιδας που δεν είχαν ποτέ ως τώρα εκτεθεί, από τα σχέδιά της για θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, που διαθέτει το Μουσείο. Η έκθεση περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο των έργων και του αρχειακού υλικού που κατέχει στην πολύτιμη συλλογή του το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Μέρες & ώρες λειτουργίας: Τρ-Τε-Πα-Σα-Κυ: 10:0018:00, Πέμπτη 10:00-22:00, Δευτέρα κλειστά). MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη Μονή Λαζαριστών, -Κολοκοτρώνη 21 Σταυρούπολη 56430, Θεσσαλονίκη.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

39



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.