ANBO Magazine 1 2019 by ANBO-PCOB

1 MAGAZINE

Nº

JANUARI 2019

GEZONDHEID INKOMEN WONEN VOORDEEL

DOSSIER

(door)

Werken Ferry Mingelen:

Nog lang niet achter de geraniums

De belastingaangifte Met ons een fluitje van een cent

INTERVIEW

NORALY BEYER

‘ Werken doet goed, vind ik’

ANBO 1

Aukje Bijlstra (78 jaar), gepensioneerd administratief medewerkster uit Harlingen. Aukje kocht in 2018 een badkamer uit de Primair collectie van Molenaar.

‘Eerlijk gezegd waren we nog best wel tevreden met onze oude badkamer. Maar met het oog op de toekomst besloten we toch dat ons hoge bad moest worden vervangen door een inloopdouche. Daarom hebben we contact opgenomen met Molenaar.’ et was fijn dat een medewerker

kiezen. Vervolgens mochten we

gegeten. En achteraf hoefde ik

bij ons thuis kwam om onze

zelf een datum prikken voor de

niet eens te stofzuigen, want zowel

oude badkamer te bekijken en onze

verbouwing. Die betreffende dag

de badkamer, de gang, de galerij als

wensen aan te horen. Naast een

waren de twee monteurs keurig op

de lift waren brandschoon. Dat vond

inloopdouche wilden we namelijk

tijd. Ze begonnen om acht uur ‘s

ik echt geweldig. Ondertussen heb ik

ook graag een nieuw verwarmings-

ochtends en waren ‘s middags om

met trots onze nieuwe badkamer

element. De medewerker vertelde

vier uur al klaar. Nadat ze ons hadden

aan vele vrienden laten zien. Ze zijn

ons welke mogelijkheden er waren

uitgelegd hoe de kranen werkten,

allemaal enthousiast over het werk

en uit welke materialen we konden

hebben ze nog een kop soep bij ons

van Molenaar!’

Net als Aukje ook een nieuwe badkamer binnen 1 dag? Dat kan in 3 eenvoudige stappen!

Stap 1. Bel 0341 - 23 23 00

Stap 2. De adviseur bekijkt met u

Stap 3. Genieten! Onze monteurs

en ontvang een gratis informatie-

de mogelijkheden en we plannen

ruimen de rommel op, leggen alles

gids bij u thuis, of maak een

samen met u een afspraak voor

uit en u kunt gelijk gebruik maken

afspraak voor een thuisadvies.

de montage van uw badkamer.

van uw douche. Binnen 1 dag!

Bel 0341 - 23 23 00 voor de gratis brochure of kijk op www.molenaar.nl

COLOFON & SERVICE

VOORWOORD

Hoofdredacteur Jurriën Beerda Redactie Fleur Akersloot, Mandy Janssen, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord, Renée de Vries, Marije Remmelink Fotografie Anouk de Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Margot Eggenhuizen en Joost Marsman Realisatie Bureauvijftig BV, Zoetermeer Bladmanagement Yvonne Herman de Groot, Floris Venneman Druk en verspreiding PostNL Copyright 2018 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Bureauvijftig BV, Zoetermeer, tel. 085 303 53 84 Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 10 en 15 uur). U betaalt per jaar € 45,-. Bekijk de 10 redenen om lid te worden op anbo.nl/ aanmelden. Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar. Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 10 en 15 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl. Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging. Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de weten regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons even via 0348 46 66 90.

Wat is werk? Wist u vroeger wat u wilde worden? Ik niet. En eerlijk gezegd heb ik me daar geregeld zorgen over gemaakt. Achteraf gezien was dat natuurlijk nergens voor nodig, ik heb het leukste beroep ter wereld (al zullen er vast nóg leukere zijn, zoals surfplanktester op Hawaï ofzo), maar terugkijkend zijn zaken altijd makkelijker te analyseren. Overigens maak ik me nog steeds zorgen; over oudere werknemers die vanwege hun leeftijd niet aan de bak komen, jongeren die geen vaste baan krijgen en daardoor lastig een toekomst (lees: huis, pensioen, zekerheid) kunnen opbouwen en over mijn eigen kinderen die pas over tien tot twintig jaar de arbeidsmarkt betreden. Wat gaan onze (klein)kinderen doen? Welke beroepen gaan in de toekomst verloren? Welke komen er bij? Tien jaar geleden waren er nog geen social mediamanagers, laat staan uitzendbureaus voor professionele vloggers. Dat er veel is veranderd en nog veel meer gaat veranderen lijdt geen twijfel. Ik hoop dan ook dat ik ze kan opvoeden tot kritische en creatieve mensen die goed kunnen communiceren en samenwerken. Dat lijken me handige vaardigheden voor de toekomst. Zoals u heeft begrepen gaat dit magazine grotendeels over werk. Maar wat is dat eigenlijk? Deze omschrijving op de site Mens en Samenleving vind ik mooi: ‘Onder werk vallen alle activiteiten die maatschappelijk en/of economisch nuttig zijn, voor degene die ze verricht, voor zijn of haar omgeving en/of voor de samenleving als geheel. Hieronder vallen dus zowel betaald als onbetaald werk’. Met deze omschrijving als uitgangspunt hebben we dit dossier gemaakt. U leest artikelen over mensen die doorwerken na hun pensioenleeftijd, of die moeten stoppen maar dat eigenlijk niet willen, en we brengen al onze vrijwilligersfuncties nog even bij u onder de aandacht. Tot slot wil ik u graag wijzen op ons interview met ‘carrièrecoach’ Jan Quist, die zegt: “De oudere is nu aan de beurt. Die is onmisbaar in een divers team.”

Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via: magazine@anbo.nl

@JurrienBeerda

www.linkedin.com/in/jurrienbeerda

ANBO 3

Nº

Inhoud OP DE COVER OUD-NIEUWSLEZER NORALY BEYER

‘Werken doet goed’

DOSSIER (DOOR)WERKEN

FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER

VERPLICHT MET PENSIOEN?

HET ROER OM Van strandtent naar seniorencoach

OUDEREN AAN HET WERK Alle feiten en cijfers

DOORWERKEN NA JE PENSIOENLEEFTIJD

INTERVIEW CARRIÈRECOACH JAN QUIST ‘Waarom moet je op de top van je kunnen stoppen?’

40 ANBO VRIJWILLIGER: De vier functies binnen ANBO

LEDENVOORDEEL

Voordelig fietsen in de Betuwe, genieten in de Blokkeduinen tijdens de ANBO Wandeldag, wonen zonder zorgen en nog veel meer!

€20 KORTING

P.P.

op busreis naar Andre Rieu in Wenen

4 ANBO

INTERVIEW NORALY BEYER ‘Een leven zonder werk zou niets voor mij zijn’

ELK NUMMER 3 Colofon en voorwoord 7 Column Liane den Haan 8 Op de bres 10 Raad & Daad 12 Opgelost 66 Ledenvoordeel 71 Werf een lid en krijg een personenweegschaal cadeau 72 Puzzel 75 Column John de Wolf

En ook 42 SUCCESVOL ONLINE SOLLICITEREN Tips van Startpagina 44 WAAR STAAT U VOOR OP? ANBO-leden aan het woord 46 ‘OUDERE WERKNEMERS ZIJN VASTGEROEST’ en andere vooroordelen ontkracht!

23 PARLEMENTAIR JOURNALIST

Ferry Mingelen

49 DE BELASTINGSERVICE INSCHAKELEN? Bekijk eerst deze nieuwe regels 51

EERDER STOPPEN MET WERKEN Waar moet u op letten?

ANBO BELASTINGINVULHULP HELPT MENEER SCHLOTTER

APPS EN BOEK Tips van hoofdredacteur Jurriën Beerda

ANBO EXPERTS Antwoord op al uw vragen

BELASTING-BESPAARTIPS

HOBBY: FIJNSCHILDEREN ‘Ik denk soms: heb ik dat gemaakt?’

SENIOR & JUNIOR ‘Iedereen werkt met elkaar en dat is heel mooi’

NIEUWE FAMILIE VOOR ROZE OUDEREN

26 34 58 €

€ €

ANBO 5

Sta-op stoelen van Prominent, wie kent ze niet? Prominent is er groot, ja zelfs marktleider mee geworden. Toch hebben de stoelen van nu nog maar weinig overeenkomsten met die van toen. Ze zijn tegenwoordig ranker van vorm, eleganter van uiterlijk en passen qua design werkelijk in elk interieur. Daarnaast zijn ze door verbeterde technieken en materialen stuk voor stuk in staat om ‘Prominents ultieme zitcomfort’ te waarborgen. En natuurlijk helpen ze u feilloos bij het opstaan én weer zitten gaan. U koopt al een echte Prominent sta-op stoel voor €990,-

T/M 23 FEBRUARI

€7,50 Korting

per levensjaar

*Actie is niet geldig op fauteuils- en basicsmodellen.

Zitadvies bij u thuis

1 Kies tot 5 stoelen uit ‘Het Ultiem Zitten’ boek of kijk op prominent.nu

En altijd: Vrijblijvend & kostenloos

Maak een afspraak met één van onze zitadviseurs wanneer u dat het beste uitkomt.

In uw eigen woonkamer maakt u kennis met de mogelijkheden van onze stoelen.

Service door heel Nederland 60 dagen omruilgarantie

Drie generaties onder één dak:

gezellig g i d n a h n é

En dan woon je ineens weer met je moeder in één huis. De meeste mensen die horen dat mijn kinderen en ik ons huis delen met mijn moeder en hun oma vragen zich hardop af waarom ik dit in godsnaam wil. En ze voegen er vaak nog aan toe dat ze het erg dapper en lief van mij vinden dat ik ‘mijn moeder in huis heb genomen’. Elke keer vraag ik mij af waarom er óf vol ongeloof op wordt gereageerd, óf dat ik gezien word als een soort Moeder Teresa die mijn moeder ‘redt’ van het eenzaam en alleen ouder worden. Want laten we eerlijk zijn: vroeger was dit heel normaal. In veel Zuid-Europese landen zie je ook nu opa en oma vaak nog samen met hun kinderen en kleinkinderen in

één huis wonen. Hier in Nederland zijn we helaas niet meer op dit soort woonvormen ingesteld. De huizen zijn vaak te klein voor dit soort samenwoon-constructies en wanneer mensen écht niet meer zelfstandig kunnen wonen, verhuizen ze naar een verpleeghuis of een woonzorgcentrum. Mijn kinderen en ik vinden het heerlijk met oma in huis. Natuurlijk geeft het wel eens wrijving. Bijvoorbeeld als oma alleen maar aardappelen, jus, vlees en groente wil eten (wat wij op mijn oudste dochter na helemaal niet lusten) of als oma ongevraagd de was heeft gedaan en netjes in de kasten van de kinderen legt (“Oma, ik wil niet dat je op mijn kamer komt!”). Maar eerlijk gezegd is het vooral erg

FOTO PATRICIA STEUR

A LE N ZE B R IE S D IN G

Moeiteloos opstaan?

COLUMN LIANE DEN HAAN

gezellig. Iedereen doet zijn of haar eigen ding en bij het avondeten zitten we met elkaar aan tafel. Er is altijd iemand thuis om je verhaal mee te delen of een kop thee mee te drinken. En als de kinderen het huis uit gaan ben ik ook niet alleen. Met mijn moeder in één huis is het supergezellig. En ja, ook gewoon eigenbelang dus!

Liane den Haan Directeur-bestuurder ANBO Wilt u meer weten over nieuwe woonvormen? Kijk dan op: anbo.nl/woonvormen

Al 200.000 tevreden klanten Goed zitten begint vandaag. Bel 0341 - 78 34 28 voor een vrijblijvende afspraak.

Altijd in de buurt Wilt u proefzitten? Kijk voor alle 42 adressen en de openingstijden op www.prominent.nu MAANDAG GESLOTEN ALTIJD GRATIS PARKEREN

‘Er is altijd iemand thuis om je verhaal mee te delen.’

magazine@anbo.nl www.twitter.com/lianedenhaan

ANBO 7

GESPREKSSTOF

OP DE

BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anboraadendaad.nl of bel de Raad & Daad Advieslijn op 0348 46 66 88. Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.

PLUIM VOOR

GEMEENTE EDE Goed gemeentelijk beleid is belangrijk voor u. Sinds de invoering van de nieuwe Wmo in 2015 hebben gemeenten veel vrijheid om zelf het zogeheten sociaal domein in te richten. Dat betekent dat ze zelf beslissen hoe ze hulp en ondersteuning aan hun inwoners vorm geven. U kon stemmen en heeft gemeente Ede tot winnaar uitgeroepen. Drie keer per jaar ontvangen Edenaren een waardecheque van € 7,50. Die kunnen ze gebruiken voor initiatieven om de buurt beter, leuker of mooier te maken. Burgers kunnen zelf aan de slag en moeten samen met buurtgenoten massa maken; vele malen € 7,50 vormt een mooi bedrag, en bovendien leert de buurt elkaar beter kennen.

Willemien Vreugdenhil (foto), als wethouder van de gemeente Ede onder andere verantwoordelijk voor de waardecheques, reageert enthousiast op ‘haar’ Pluim: “Het leuke aan deze cheques is dat er eigenlijk geen ambtenaar aan te pas komt, maar dat we gewoon een waardecheque in de brievenbus doen en dat mensen in de buurt zelf bedenken wat zij graag willen voor hun omgeving. We merken dat er superveel creativiteit

is onder inwoners en dat zij ook heel goed weten wat er nodig is in de wijk. Ik ben heel blij met de Pluim!” Wilt u meer zien van de Pluimuitreiking? Kijk op: www.anbo.nl/pluim

STOP HET RONDPOMPEN VAN GELD BIJ TOESLAGEN

komens. Zodoende stoppen we het rondpompen van geld en we maken het systeem goedkoper.

ANBO vindt dat toeslagen er zijn om te helpen. Daarop moet het systeem ingericht zijn.

Wij hebben bij de Tweede Kamer opnieuw gepleit voor het ambtshalve - dus automatisch - toekennen van toeslagen, op basis van de door de Belastingdienst definitief vastgestelde verzamelin-

8 ANBO

Het grootste voordeel: iedereen die recht heeft op een toeslag krijgt die ook én niemand wordt nog geconfronteerd met naheffingen en correcties. De huidige manier van werken leidt tot schulden en daardoor tot problemen.

Uit alle aanmeldingen hebben we de nominaties van de gemeenten Baarn, Brummen, Westerwolde en Ede geselecteerd en verfilmd. Ook die kunt u bekijken via www.anbo.nl/pluim.

Meer preventieve inzet van wijkverpleging ANBO wil dat de wijkverpleegkundige domeinoverstijgend en preventief ingezet kan worden. Daarvoor is het noodzakelijk dat er ruimte in de financiering en tarieven komt. Dat schreef ANBO-bestuurder Liane den Haan aan de Tweede Kamer voor het Algemeen Overleg over Wijkverpleging. Door de wijkverpleegkundige een spilfunctie te geven, zoals in sommige werkgebieden gelukkig al gebeurt, kunnen we veel problemen aanpakken. De meeste mensen hebben niet één zorg- of hulpvraag maar meerdere; hun woning is bijvoorbeeld ongeschikt, ze hebben eenzaamheids- of psychische problemen of schulden. Door inloopspreekuren wordt de wijkverpleegkundige een laagdrempelig aanspreekpunt. ANBO ziet een toename van oudere mensen naar de spoedeisende hulp en

ziekenhuizen. Mensen die daar eigenlijk niet thuishoren. Om te zorgen dat die acute zorgvraag beter georganiseerd en gestroomlijnd wordt, is behoefte aan een uitbreiding van eerstelijnsverblijf-bedden in de wijk. Hiermee kunnen huisartsen en wijkverpleegkundigen veel beter de acute zorg zelf opvangen, ook buiten de kantoortijden. Dit betekent meer capaciteit bij de verpleeghuizen en/of uitbreiding van de zorgpensions.

GESPREKSSTOF

Banken introduceren de ‘Geldmaat’ De geldautomaten van ABN-AMRO, ING en Rabobank worden op termijn geel en gaan Geldmaat heten. De automaten krijgen hetzelfde uiterlijk en verschijnen vanaf het eerste kwartaal van 2019 stapsgewijs in het straatbeeld. Bij deze nieuwe Geldmaten kunnen klanten steeds onder dezelfde voorwaarden pinnen. De drie banken werken samen met Geldservice Nederland (GSN) aan een bankonafhankelijk netwerk van geldautomaten om contant geld op de lange termijn beschikbaar, bereikbaar, betaalbaar en veilig te houden. Vanaf begin 2019 dragen de drie banken hun automaten geleidelijk over aan GSN, die de geld-

Nationale Werkbezoekdag

Tijdens de Nationale Werkbezoekdag op 21 november 2018 openden honderden organisaties hun deuren om nieuwsgierige werkzoekenden een kijkje in de keuken te geven.

Speciale aandacht ging uit naar werknemers die graag in contact willen komen met werkgevers uit andere branches dan die waar ze zelf werkzaam waren. Enkele tienduizenden werkzoekenden zijn inmiddels omgeschoold en hebben een baan gevonden in een andere sector, maar zijn er nog voldoende kansen. Organisaties, werknemers én werkzoekenden waren de spil van deze dag, met

als doel het leggen van contacten en het voeren van netwerkgesprekken. Vooral voor 50-plussers bood de Nationale Werkbezoekdag mogelijkheden, omdat deze zich konden heroriënteren bij verschillende branches. Organisaties presenteerden zich aan de buitenwereld en konden zo geïnteresseerde werkzoekenden enthousiasmeren voor hun bedrijf of branche. automaten al sinds 2011 voor hen beheert. De totstandkoming van het nieuwe netwerk gebeurt in dialoog met relevante belangenorganisaties, zoals ANBO.

ANBO 9

GESPREKSSTOF

Raad&DAAD PENSIOENOVERLEG MISLUKT Op 20 november 2018 laat in de avond zijn de onderhandelingen over een nieuw pensioenakkoord mislukt. ANBO is daarover zeer teleurgesteld. Wij vinden dat de onderhandelaars een grote verantwoordelijkheid dragen voor de drie miljoen gepensioneerden. Aan wie de economische bloei volledig voorbij is gegaan. Zij zagen sinds het uitbreken van de crisis hun pensioen al vijftien procent minder waard worden. Zonder een nieuw akkoord krijgen de werkenden van vandaag bovendien morgen ook een lager pensioen.

Dienst toeslagen waarschuwt u bij wijziging van omstandigheden Ontvangt u zorgen of huurtoeslag? Of één van de andere toeslagen? De toeslag hangt onder andere af van uw inkomen en gezinssamenstelling. Een wijziging kan gevolgen hebben voor de hoogte van uw toeslag. De Dienst Toeslagen van de Belastingdienst stuurt u een brief als men ziet dat uw situatie is gewijzigd. Zij vragen u om goed te kijken naar uw toeslag. En om deze aan te passen als dat nodig is. Komt u daar niet uit? Vraag hulp van één van onze vrijwilligers. Bel op werkdagen tussen 10:00 en 15:00 uur naar 0348 46 66 91. Of stuur een mail naar: ledenservice@anbo.nl

10 ANBO

Op onze website kunt u onze uitgebreide analyse lezen over de onderhandelingen: anbo.nl/overleg

HOE KAN IK EEN OV-CHIPKAART KOPEN? Een OV-chipkaart kunt u aanvragen op OV-chipkaart.nl. U kunt kiezen voor een anonieme of een persoonlijke kaart. Met een persoonlijke OV-chipkaart kunt u automatisch uw saldo opladen. Deze chipkaart is ook geschikt voor leeftijdskorting in het regionaal openbaar vervoer en de kaart wordt thuisgestuurd. Een anonieme kaart kunt u in de winkel kopen.

Via de website van OV-chipkaart.nl vindt u het dichtstbijzijnde verkooppunt.

GESPREKSSTOF

ANBO-ONDERZOEK:

BEWONERS DENKEN TE GEMAKKELIJK OVER BRANDVEILIGHEID EN VLUCHTEN ANBO onderzocht bij haar leden hoe men tegen brandveiligheid aan kijkt. Het onderzoek is gehouden ruim 1000 60-plus flat- en appartementbewoners, die in ruim 85 procent van de gevallen op de eerste etage of hoger wonen. 98 procent van de deelnemers vindt brandveiligheid belangrijk. Maar dat betekent niet dat er veel aandacht aan besteed wordt. Integendeel. Uit het onderzoek blijkt dat driekwart het vluchtplan niet kent, of zeker weet dat er geen vluchtplan bestaat. Wanneer het vluchtplan wel bestaat, is het in 60 procent van de gevallen onbekend. In bijna driekwart van de gevallen wordt de vluchtroute bovendien niet geoefend.

stellen én bespreken in de vergadering. Bovendien moet er op basis daarvan geoefend worden met vluchten. Om mensen die minder goed ter been zijn goed te helpen moet er per verdieping een aantal mensen aangewezen worden die hen helpen vluchten. Bijna 40 procent van de respondenten vindt het een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te zorgen dat iedereen, ook minder zelfredzame bewoners, veilig het gebouw kunnen verlaten bij brand.

ANBO wil op basis van het onderzoek dat VvE’s en huurdersverenigingen standaard een brandveiligheidsplan op-

Wilt u weten wat u kunt doen om brand te voorkomen? Kijk dan op: anbo.nl/brand

AAN DE LIJN:

ANBOMEDEWERKER GERARD HULS Als u onze Raad & Daad Advieslijn belt, is de kans groot dat u Gerard Huls aan de telefoon krijgt. Samen met zijn collega’s helpt hij maandelijks ongeveer 500 leden die allemaal hun eigen verhaal hebben. Gerard: “Mensen kunnen vaker zelf hun weg vinden, maar kloppen bij ons aan als ze vastlopen. Dat betekent dat we steeds meer maatwerk leveren. Ik ben blij als ik hoor van leden dat ze

zich gehoord en geholpen voelen. Heel motiverend als ze terugbellen dat de oplossing heeft gewerkt!” anboraadendaad.nl (of bel de Raad & Daad Advieslijn op (0348) 46 66 88)

Raad&Daad Successen Elke week laat ANBO Raad & Daad op Facebook zien wat er is bereikt. Een greep uit de successen.

REGELEN Een lid wilde graag informatie over wat ze allemaal moet regelen voordat ze overlijdt. Wij hebben onze ANBO Consulent Gerard Aerts (foto) langs gestuurd. Die heeft haar geholpen met een uitgebreide handleiding van het Nibud. Hij heeft ook aangegeven dat uitvaartverzekeraars vaak handige boekjes hebben. Ook heeft Aerts aangegeven dat het belangrijkste is de papieren zo te ordenen dat nabestaanden een goed overzicht hebben.

Doe het zelf Sommige klusjes in en rond uw huis moeten nu eenmaal gedaan worden. Veel dingen kunt u zelf, zeker als u een beetje handig bent. Bijvoorbeeld uw cv-ketel ontluchten of bijvullen. ANBO helpt u een handje: anbo.nl/ketel

ANBO 11

OPGELOST

Zo werd mevrouw Verheij ongewild het middelpunt van drie organisaties.

De zaak ‘Verheij’

Twee kastjes en één muur Het zal je maar gebeuren. Krijg je eindelijk – na veel pijn en moeite – huishoudelijke hulp toegewezen, duurt het heel lang voordat er echt iemand komt. Maar intussen ontvang je al wél rekeningen van het CAK voor de eigen bijdrage. Het overkwam ANBO-lid Irene Verheij (72).

We proberen in Nederland alles goed te organiseren. Soms te goed. Heb je behoefte aan ondersteuning bij huishoudelijke taken, dan kun je bij de gemeente aankloppen voor hulp. Er komt dan iemand van de gemeente bij je thuis die de aanvraag gaat beoordelen. Is de beoordeling positief, dan wordt een organisatie ingeschakeld die ervoor zorgt dat je ook daadwerkelijk hulp krijgt. Die hulp is niet gratis, je moet een eigen bijdrage betalen.

Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) is de instantie die de eigen bijdrage vaststelt en int. Daarvoor krijgen zij gegevens van de organisatie die de zorg levert en ook inkomensgegevens van de Belastingdienst.

HET PROBLEEM Mevrouw Verheij brak in januari 2018 haar linkerarm en vroeg daarom huishoudelijke hulp aan bij de gemeente. De gemeente gaf haar een indicatie voor hulp tot en met 5 augustus 2018. Ondanks deze indicatie duurde het een hele tijd voordat er ook echt iemand bij haar langskwam om te helpen. In de tussentijd ontving mevrouw Verheij wel al rekeningen van het CAK. Zij moest een eigen bijdrage betalen voor hulp die ze nog helemaal niet had ontvangen. Ze nam contact op met het CAK, maar die gaven aan niets voor haar te kunnen doen. Ook de thuiszorgorganisatie en gemeente gaven niet thuis. Erger nog, ondanks beloften om mevrouw Verheij te bellen gebeurde dat keer op keer niet.

DE OPLOSSING De thuiszorgorganisatie had wel aan het CAK het aantal uren doorgegeven dat mevrouw Verheij aan huishoudelijke hulp zou hebben gehad. Het CAK, niet bekend met de omstandigheid dat die hulp niet was geleverd, stuurde facturen voor niet-geleverde hulp. Maar ook betalingsherinneringen natuurlijk omdat mevrouw Verheij niet wilde betalen. Dat proces herhaalde zich gedurende vier maanden. Zo werd mevrouw Verheij ongewild het middelpunt van drie organisaties – gemeente, thuiszorg en het CAK – die naar elkaar wezen voor een oplossing. Die kwam er uiteindelijk, omdat mevrouw Verheij contact opnam met ANBO Raad & Daad. Die schakelde onze ANBO Consulent Jopie van der Werf in. In principe was het heel simpel: de thuiszorgorganisatie had

onjuiste declaraties naar het CAK gestuurd. Die kon de organisatie intrekken. Na inzet van onze ANBO Consulent is dat gebeurd. Maar ook het CAK had mevrouw Verheij kunnen helpen. Door meteen in actie te komen na haar melding om zelf contact te leggen met de thuiszorgorganisatie over de onjuiste declaraties. Door deze simpele geste niet te doen heeft dit dossier het CAK heel veel tijd en zorggeld gekost. Dat moet beter, vinden wij.

ANDERE VRAGEN? Heeft u zelf een vraag? Of komt u ergens niet uit? Kijk dan op www.anboraadendaad.nl of neem contact op met onze ANBO Raad & Daad Advieslijn via 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers zijn elke dag bereikbaar van 10.00 tot 15.00 uur. Mailen kan uiteraard altijd: raadendaad@anbo.nl

12 ANBO

ANBO 13

Veilig douchen binnen 1 dag

DOSSIER (DOOR)WERKEN

TOT

€1100

(door) Werken

LEEFTIJDSKORTING*

Extra ondersteuning

Gisteren

+ +

Eigen productie en montageteam

Anti-slip profiel

Lage instap

Levenslange garantie op wandpanelen

Ruim 10.000 douches geplaatst

Geplaatst binnen 1 dag

Goedkoopste van de Benelux

Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962

Werk is belangrijk. Betaald of onbetaald, thuis of op kantoor. Het brengt geld in het laatje of biedt zingeving. En het liefste allebei. In onze vergrijzende maatschappij werken ook ouderen steeds vaker en langer door. Carrièrecoach Jan Quist zegt daarover: “De oudere is onmisbaar in een divers team. Hij brengt namelijk wijsheid, mildheid, ervaring, en een andere kijk.” Een dossier vol interviews, nuttige informatie en handige tips.

Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Pure instapbad NIEUW

Naam Straat + nr Postcode Telefoon

* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.

Plaats ANBO 29_01_19

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

ANBO 15

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Oud-nieuwslezer Noraly Beyer (72)

‘ Een leven zonder werk? Niet voor mij!’ Waar de meeste kinderen met knikkende knieën voor de klas staan als ze iets moeten voorlezen, kon Noraly Beyer vroeger niets leukers bedenken. Ze volgde haar hart en werd nieuwslezer. Tien jaar geleden stopte ze ermee om andere projecten op te pakken die ook goed bij haar passen. “Werken doet goed, vind ik.” TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER

Over de plaats waar we afspreken hoeft voormalig NOS-nieuwslezer Noraly Beyer (72) niet lang na te denken. Het wordt de Bijlmer, de Amsterdamse wijk waar ze al heel lang met veel plezier woont en waar ze zich thuis voelt. “Vanuit mijn tuin heb ik een typisch Hollands uitzicht: koeien, zwanen, slootjes, molens en kerktorens. Dat verwacht je misschien niet. Lange tijd had de Bijlmer het imago van het sociale afvoerputje van Nederland. De vliegramp in 1992 was de letterlijke klap om vernieuwing door te zetten.” Ze vertelt dat ze onlangs gespreksleider

16 ANBO

is geweest in de openbare bibliotheek in haar buurt, voor een project waarbij verhalen van oudere Bijlmerbewoners zorgvuldig worden opgetekend en bewaard. Het is een van de talloze werkzaamheden die haar agenda vullen. Want stilzitten, daar wordt Noraly geen gelukkiger mens van.

‘Iedereen wordt geboren met een talent’ ANBO 17

DOSSIER (DOOR)WERKEN

DOSSIER (DOOR)WERKEN drie al dat hij goed kan zingen of muziek kan maken, soms kom je daar pas veel later achter. Op een gegeven moment weet iedereen van zichzelf wat zijn talent is en weet je wat je moet doen. Je hebt je talent niet voor niets gekregen, maar je moet er wel naar luisteren. Zodat het niet in de prullenbak belandt. Mijn talent? Ik denk dat ik een goede nieuwslezer ben. Ik wist al op jonge leeftijd dat ik van verhalen hield. Ook hardop lezen vond ik leuk om te doen. Voor de klas staan en voorlezen. Op Curaçao was de basisschool heel Nederlands. We lazen over koeien, klompen, molens en sneeuw, terwijl we dat allemaal nog nooit in het echt hadden gezien. De versjes van Annie M.G. Schmidt herinner ik me nog zo goed. Over het fluitketeltje: het fluit en het fluit en het fluit. Ik kende het uit m’n hoofd. Of het versje over de spin Sebastiaan, ik vond het hartstikke leuk als ik dat voor de klas mocht voordragen.”

‘We lazen over koeien, klompen, molens en sneeuw - ik had het nog nooit gezien’ JE DIPLOMA IS JE MAN “Ik zal niet zeggen dat vrouwen moéten werken. Mannen ook niet trouwens. Maar het is wel nodig als je niet enorm veel middelen hebt om van te leven. Ik weet niet anders dan dat mijn moeder heeft gewerkt. Mijn vader is jong gestorven, ik was toen elf, maar ook daarvoor werkte mijn moeder als onderwijzeres op Curaçao. Ze heeft er geen seconde aan gedacht om thuis te blijven met zes kinderen. Mijn moeder heeft me een voorbeeld gegeven, maar ik had zelf ook de behoefte om voor mezelf te zorgen. In Suriname, het geboorteland van mijn ouders, is er een gezegde: je diploma is je man. Daarmee bedoelen ze dat je man je morgen tabee kan zeggen, maar je diploma loopt niet bij je weg. Dat zit ingebakken in de geschiedenis. Mannen kwamen en gingen – dan word je als vrouw afhankelijk van zijn stemming en zijn bereidheid om je te onderhouden. Dat brengt je in een constante afhankelijke situatie. ANDERE PAPLEPELS In Suriname en ook op Curaçao werd ik omringd door vrouwen die werkten. Pas toen ik naar Nederland verhuisde, zag ik vrouwen thuis zitten. Het begrip huismoeder kende ik tot dat moment niet. Die vrouwen waren wel bezig hoor. Ze waren druk met voor de kinderen zorgen, boodschappen doen, koken, ramen lappen. Tot die tijd was mij met de pap 18 ANBO

lepel ingegoten dat vrouwen betaald werk deden, maar in Nederland ontdekte ik dat er ook andere paplepels zijn. Ik had en heb er geen oordeel over, ik vind dat iedereen zelf moet weten wat-ie doet. Maar een leven zonder werk, dat zou niets voor mij zijn. Werken doet goed, vind ik. Je komt met andere mensen in contact en je wordt er zelf beter van. Als ik de Staatsloterij had gewonnen, had ik wel wat andere dingen gedaan – vaker op reis gaan en een huis kopen – maar ik was waarschijnlijk toch ook blijven werken.” IEDEREEN EEN TALENT “Ik leef vanuit de overtuiging dat een mens doet wat hij goed kan. Iedereen wordt geboren met een talent. Het zit in je, het is dat wat je graag doet. Het is mooi als je dat talent ontdekt en het daarna kunt uitbuiten. Soms weet een kind van

DAGELIJKSE VERWONDERINGEN “Als ik naar mijn twee kleinkinderen kijk, verbaas ik me erover wat ze allemaal al kunnen. Dan vraag ik me af: waren mijn eigen kinderen ook zo? Je vergeet de dagelijkse verwonderingen. Ik snap nu goed waarom opa’s en oma’s zo enthousiast over een kleintje in hun omgeving kunnen praten. Als je zelf een jonge ouder bent, heb je je besognes en ben je meer aan het zorgen en met praktische dingen bezig. Het lijkt nu of ik de ontwikkelingen van mijn eigen kinderen heb gemist, maar dat is niet zo. Ik was druk, maar heb werk en kinderen altijd goed kunnen combineren. Dat was niet altijd even makkelijk. Ik vond dat ik niet kon zeggen: ‘Ik kan niet komen werken want mijn kind is ziek.’ Ik wilde mijn werk niet laten beïnvloeden door mijn privéleven. En andersom ook niet trouwens. Als je er op de cruciale momenten van de dag wilt zijn maar dat botst met het werk dat je graag doet, dan moet je een oplossing bedenken. Terugkijkend op die tijd vind ik dat ik het goed heb gedaan. Als ik niet was gaan werken, was ik een vervelende vrouw geworden. Een lastig mens. Mijn kinderen werken nu ook allebei. Mijn dochter moet ook wel, want ze staat er alleen voor en er is niemand die een zak geld aan haar deur hangt.” JONG EN BLOND “Mijn vertrek bij het Journaal was een samenloop van omstandigheden. Ik kreeg op mijn 62ste een baan aanANBO 19

DOSSIER (DOOR)WERKEN

‘Als ik niet was gaan werken, was ik een lastig mens geworden’ GOED GEVULDE DAGEN “Ik moet zeggen dat ik inmiddels niet meer zo achter werk aan jaag. Het is een luxepositie. Mijn dagen zijn goed gevuld: ik zit in een aantal besturen en word regelmatig gevraagd als gespreksleider of als jurylid om bijvoorbeeld tv-producties of boeken te beoordelen. Ik heb bewondering en respect voor vrijwilligers, maar sommigen werken zich uit de naad terwijl ze best een financieel extraatje kunnen gebruiken. Bij mij gaan ook veel mensen ervan uit dat ik alles voor niets doe, maar ik kan geen filantroop zijn. Mijn pensioen is niet zo groot, want ik heb een AOW-gat doordat ik tussendoor een tijd in Suriname heb gewoond. Geld verdienen is dus fijn zolang het kan. Soms moet ik beter voor mezelf opkomen en onderhandelen. Dat gaat met horten en stoten, ik ben geen ondernemer in hart en nieren.”

geboden als researcher bij het Noord Nederlands Toneel in Groningen. Dat werk kon ik niet naast het nieuwslezen doen. Bovendien wilde ik echt voorkomen dat ik op een gegeven moment weg zou moeten vanwege mijn leeftijd. Want dat gebeurt er met sommige vrouwen op de Nederlandse televisie. Het moet allemaal jong zijn en het liefst ook nog blond. Door de baan bij het toneel wist ik zeker dat ik kon blijven werken.” 20 ANBO

VERSCHILLENDE CULTUREN “Mensenkennis is met de jaren gekomen. Het is belangrijk om in te schatten met wie ik in zee wil gaan en of werk wel bij mij past. Je kunt nog zoveel plezier in het werk hebben, maar als je werkomgeving – de sfeer en de collega’s – niet bij je past, dan zit je niet op de goede plek. Verschillende culturen kunnen nog wel eens wrijving geven op de werkvloer. Ik heb daar bij het Journaal nooit last van gehad, maar ik hoor het van mensen om me heen. Dat zelfs bij gerenommeerde bedrijven werknemers het gevoel krijgen: jij hoort hier niet. Dat roepen sommige politici ook: ‘Je moet je invechten in onze maatschappij.’ Er zijn nog steeds veel mensen die dat soort uitspraken gewoon vinden, voor wie het normaal is dat mensen elkaar zien als ‘de ander’. Daardoor zoeken mensen van buiten elkaar steeds meer op. Als je beseft dat er zo steeds meer clanvorming ontstaat, kun je beter omgaan met veranderingen en aanpassingen in de maatschappij. Het is een proces van de lange adem. Ik vind het een belangrijk onderwerp, maar ik zou er niet de politiek voor in gaan. Dat lijkt me niet leuk om te doen, ook al is het resultaat misschien wel de moeite waard.”

DOSSIER (DOOR)WERKEN MEER NUANCE “Het is zo fijn dat ik altijd werk heb kunnen doen waar ik plezier in had. Daardoor voelde het nooit als een last, ik deed het met liefde. Niet dat alle dagen even leuk waren, want slecht nieuws brengen heeft natuurlijk wel invloed op je. Maar weet je wat het is met het nieuws? Vandaag gebeurt er iets vreselijks, morgen zijn we nog bezig met de nasleep ervan en misschien overmorgen ook nog, en daarna zijn er weer andere dingen. Dat is zo anders dan mijn werk voor het toneel. De eerste voorstelling waar ik aan werkte ging over Medea (over moeders die hun kinderen hebben gedood, red.). Op het Journaal lees je een keer voor over een vrouw uit Friesland die haar kindjes heeft vermoord en op zolder heeft achtergelaten. Maar hoe ze tot haar daad kwam en wat er precies aan de hand is, dat hoor je nauwelijks. Voor persoonlijke verhalen is in het Journaal weinig ruimte, maar voor het toneel kreeg ik tijd om in de achtergronden te duiken. Eerst dacht ik: die vrouwen zijn gek. Maar dan zie je de psychische toestanden en krijgt zo’n verhaal veel meer nuance. Het is allemaal niet zo zwart-wit. Dat besef heeft me rijker gemaakt.”

Age Friendly Cities Noraly zat in de jury van Age Friendly Cities, een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie dat nog tot 2020 loopt. Vanuit de overheid is er subsidie beschikbaar gesteld voor projecten in verschillende steden in Nederland, die met kunst en cultuur bijdragen aan een prettig leefklimaat voor ouderen. Noraly beoordeelde ingezonden ideeën: “Ik heb prachtige initiatieven gezien, bijvoorbeeld dansavonden waarbij jongeren en ouderen samen dansten. Ook mooi was het project van fotografiemuseum FOAM in Amsterdam, waarbij ouderen samen met een jongere de wijk in gingen om foto’s te maken. Ze vertelden elkaar wat ze precies zagen en waarom ze juist die foto maakten. Die combinaties van ouderen en jongeren zijn een beproefd en eenvoudig middel om iets te doen aan eenzaamheid en om ouderen te betrekken bij de samenleving.”

NORALY BEYER Noraly Beyer (1946) werd geboren op Curaçao, waar haar Surinaamse ouders naartoe waren verhuisd. Op 11-jarige leeftijd vertrok ze naar Nederland. Na de middelbare school ging ze naar de kweekschool in Den Haag. Met haar toenmalige man kreeg ze een zoon en een dochter. Ze verhuisden naar Suriname, waar Noraly voor de televisie ging werken. In 1982 kwam Noraly terug naar Nederland, waar ze een baan kreeg bij de Wereldomroep en een paar jaar later bij het NOS Journaal. Tot eind 2008 is ze nieuwslezer geweest, daarna werkte ze voor het Noord Nederlands Toneel. Momenteel zit ze in diverse

LA PLACE

besturen en wordt ze regelmatig gevraagd als jurylid of gespreksleider.

Het restaurant waar we voor het interview en de fotosessie hebben afgesproken is La Place, naast hotel Tulip Inn Amsterdam Riverside. Er is een centraal marktplein met een open keuken en diverse ‘kramen’ waar de gerechten en drankjes vers worden bereid. Vanaf een tafel bij het raam kijk je uit over de Gaasp en de groene weilanden achter het riviertje. www.laplace.com

ANBO 21

Blijf zelfstandig thuis wonen

0,€5O0 RTI N G K

STANNAH INLOOPDOUCHE Van bad naar inloopdouche in 1 dag

Betaalbare traplift voor elke trap

Uw badkamer wordt niet ingrijpend verbouwd

Ruime keuze uit nieuw en gebruikt

100% waterdicht!

Ruimtebesparende, opklapbare stoel

Voorzien van antislipstructuur en antibacteriële hars

Levertijd vanaf 3 dagen

Verkrijgbaar in alle kleuren

9121

’s Werelds meest gekozen merk trapliften

Voor vrijblijvende informatie over de producten van Stannah stuurt u de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim.

De pensioendatum. Voor sommigen een moment waar ze reikhalzend naar uitkijken, anderen zien er juist als een berg tegenop. Tot die laatsten behoren politiek journalist Ferry Mingelen en rechter mr. Willem Korthals Altes. Zij willen helemaal niet stoppen met werken en geven daar beiden op hun eigen manier invulling aan. TEKST JOOST MARSMAN FOTO FERRY MINGELEN ERIK VAN CUYK

BEL GRATIS

0800 - 5066

VOOR VRIJBLIJVENDE INFORMATIE. VRAAG NAAR TOESTEL 9121

Dhr/Mevr: Postcode:

NIKS GERANIUMS VERPLICHT PENSIOEN? DEZE MANNEN WERKEN DOOR!

TE E R PROFI ART A T/M M

STANNAH TRAPLIFTEN

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Huisnummer:

Tel. nummer: E-mail: Graag ontvang ik informatie over:

□ Trapliften

□ Inloopdouche

Stannah gaat zorgvuldig om met uw gegevens. www.stannah.nl/privacy

22 ANBO

WIJ ZIJN ER OM HET LEVEN GEMAKKELIJKER TE MAKEN

WWW.STANNAH.NL

ANBO 23

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Als we Willem Korthals Altes spreken, zit hij niet thuis achter de geraniums maar gewoon op kantoor. Monter: “Ja, ik mag nog een jaartje!” En als het aan hemzelf ligt nog wel wat langer. Rechters moeten volgens de wet op hun zeventigste stoppen met werken, maar Korthals Altes wil doorgaan. “Artsen of advocaten mogen zelf bepalen wanneer ze ophouden met werken maar ik móet stoppen. Ik mag straks helemaal niks meer. Ik wil zelf bepalen wanneer het genoeg is.” Vorig jaar dreigde hij daarom de Staat voor de rechter te dagen wegens leeftijdsdiscriminatie. OM TE BEGINNEN: HOE STAAT HET MET DIE VOORGENOMEN RECHTSZAAK TEGEN DE STAAT? “Er is nog geen sprake van een rechtszaak. Naar aanleiding van de brief die mijn advocaat gestuurd heeft aan het ministerie, is ongeveer een jaar geleden een commissie aan de slag gegaan om te bekijken wat er met de leefstijdsgrens van rechters moet gebeuren. Ze zouden daar nu ongeveer klaar mee moeten zijn. Wat daaruit komt weet ik dus nog niet, al gaan er geruchten dat men de mogelijkheid wil openen om als rechter-plaatsvervanger na je zeventigste door te kunnen gaan. 24 ANBO

“Ik voel me mentaal en fysiek niet minder dan toen ik 45 was.” Dat je bijvoorbeeld op oproepbasis beschikbaar bent. Dat is ook waar ik naar streef, want dat betekent dat het in ieder geval mogelijk wordt om na je zeventigste door te gaan. Er is nu dus geen reden om een rechtszaak te beginnen. Maar als het allemaal te lang duurt of het gaat niet naar mijn zin, dan weet ik natuurlijk welke wegen ik moet bewandelen.” WAAROM WILT U ZELF EIGENLIJK NIET STOPPEN? “Ik ben al rechter sinds 1995, nu dus ruim drieëntwintig jaar. En ik vind het nog steeds het mooiste beroep ter wereld. Vanwege het maatschappelijk belang en de betrokkenheid bij de samenleving. Daarnaast omdat je met heel veel verschillende soorten mensen en zaken te maken krijgt. Zo ben ik bijvoorbeeld nu als rechter-commissaris betrokken bij het faillissement van het Slotervaart ziekenhuis. Maar ik heb ook individuele schuldsaneringszaken van mensen die echt aan de onderkant van de maatschappij zitten. Die uitersten maken het leuk en uitdagend. Tot slot hou ik gewoon van juridisch gepuzzel op de vierkante centimeter.” EN WAAROM IS HET BELANGRIJK DAT HET VOOR RECHTERS MOGELIJK IS OM LANGER DOOR TE WERKEN? “Feit is dat we in Nederland een groot tekort hebben aan ervaren rechters. Er is dus wel degelijk een behoefte. Oudere rechters kunnen met hun ervaring bijdragen aan de opleiding van jonge rechters, ze kunnen inspringen als er ergens een tekort ontstaat en met

DOSSIER (DOOR)WERKEN hun expertise voegen ze overal waarde toe. Mits je vitaal, gezond en bij de tijd bent zie ik geen reden om verplicht met pensioen te moeten in dit vak.” VITAAL, GEZOND EN BIJ DE TIJD BLIJVEN. WAT MOET JE DAARVOOR DOEN? “Als je je geestelijk en lichamelijk laat gaan, zoals ik dat altijd noem, dan word je snel oud. Maar als je fysiek en mentaal fit blijft dan kun je het verouderingsproces enorm vertragen. Ik voel me mentaal en fysiek niet minder dan toen ik vijfenveertig was, geloof het of niet. Werken helpt daarbij, om je geest vitaal te houden. Daarom bridge ik ook zo graag. Verder moet je je lichaam in goede conditie houden; ik ga een paar keer per week fitnessen, ik fiets veel en eet gezond. Ik zie ook het verschil tussen mezelf en mensen van mijn leeftijd die dat niet doen.” WAT KUNNEN OUDERE MENSEN BIJDRAGEN DAT JONGE MENSEN NIET KUNNEN? “Ouderen hebben een schat aan ervaring. Ik merk ook in mijn werk dat leeftijd en ervaring een voordeel zijn. Mensen kijken gewoon anders naar je dan wanneer er iemand voor je staat die dertig jaar jonger is. Je hebt een bepaalde autoriteit, dat merk ik ook in mijn vak. Er zijn bovendien steeds meer ouderen en steeds minder jongeren dus dan zou ik zeggen: geef ze de ruimte en maak er gebruik van!” TOT SLOT: U BENT NOG ZO DRUK. GAAT U WELEENS OP VAKANTIE? “Tja vakantie ... ik ga veel naar Amerika. En volgende week mag ik naar Kirchizië om een lezing te houden. Dat vind ik leuk om tussendoor te doen.”

“Als het nog prima gaat is het wel jammer dat je moet stoppen alleen maar omdat je 65 wordt.”

WANT U BENT EIGENLIJK HELEMAAL NIET GESTOPT MET WERKEN TOCH? “Nee joh. Een van de redenen dat ik zoveel misbaar maakte rondom mijn pensioen bij de NOS was ook om anderen te laten weten dat ze mij konden bellen, dat ik beschikbaar was. Ik ben vervolgens twee jaar politiek commentator geweest voor Pauw en Witteman, heb een column gehad in een grote dagbladcombinatie en ook nog politiek commentaar verzorgd bij Tijd voor Max. Binnenkort ga ik af en toe een column inspreken voor Buitenhof. Nee hoor ik heb het drukker dan ooit.”

Ferry Mingelen stopte eind 2013 gedwongen als politiek verslaggever bij de NOS. Hij werkte bijna dertig jaar op de Haagse redactie van de omroep. Op 1 januari 2014 ging Mingelen met pensioen. “Ik was daar heel teleurgesteld over. Als het nog prima gaat is het jammer dat je op moet houden alleen maar omdat je vijfenzestig wordt. Eens een politiek journalist, altijd een politiek journalist, dat houdt niet ineens op als je geen werkgever meer hebt.”

WAT IS ER NU ANDERS DAN VOOR DE PENSIOENDATUM? “Wat ik in elk geval niet mis is het elke dag moeten presteren. Als je dagelijks een politieke rubriek in Nieuwsuur moet maken, geeft dat wel veel druk. Wat ik al helemáál niet mis zijn de vergaderingen bij de NOS in Hilversum (lacht). De vrijheid die ik nu heb om mijn eigen tijd in te delen vind ik erg prettig. Af en toe heb ik wel heimwee naar de hectiek. Wanneer het spannend is in Den Haag en ik zie nu een van de collega’s weer eens midden in de nacht voor een deur staan om te vertellen over de stand van zaken, die spanning mis ik soms nog wel een beetje. Maar dat hoort erbij.”

Ferry Mingelen neemt direct de telefoon op en klinkt fris en opgewekt als altijd. “Ik zag er ontzettend tegenop, tegen het pensioen. Ik was altijd bang voor die donkere novemberochtend: elf uur, het regent buiten, je hebt de kranten uit … wat nu? Mijn vrouw riep altijd ‘je zult zien dat het heel erg mee gaat vallen.’ Zij bleek gelukkig gelijk te hebben.”

IS HET LEVEN ER BETER OP GEWORDEN? “Het is niet per se beter of slechter nu. Het is anders. Mij is het al met al niet slecht bevallen, dat pensioen. Maar de ene 65-plusser is de andere niet. Als je je hele leven straten hebt gemaakt, kan ik me heel goed voorstellen dat je het op je zestigste wel hebt gezien. En iemand anders wil door tot ver na de

pensioenleeftijd. Het heeft met veel factoren te maken. Het soort werk dat je doet, je karakter, je toekomstplannen natuurlijk.” GOED OUD WORDEN IS EEN KUNST. HOE DOE JE DAT? “Ik sport veel en ik heb relatief jonge kinderen en een jonge vrouw, dus dat scheelt al behoorlijk. Het belangrijkste is blijven bewegen, letterlijk en figuurlijk. Daarom doe ik nog steeds veel in het vak. Maar ik schrijf bijvoorbeeld ook reisverhalen. Zo ben ik een paar weken geleden naar de Abruzzen geweest in Italië, op speurtocht naar wolven. Daar mag ik dan weer een artikel over schrijven voor een magazine. Kijk, als je gepensioneerd bent en je blijft de hele dag achter de geraniums zitten dan is het wel snel voorbij, dan kak je in.” TOT SLOT: KAN DE POLITIEK EEN GROTERE ROL SPELEN IN HET REGULEREN VAN DE PENSIOENLEEFTIJD? “Het probleem met de politiek is dat de pensioenleeftijd steeds naar achteren opschuift en dat daar nou juist veel maatschappelijk verzet tegen is. Dus de politiek is meer met de andere kant bezig: hoe zorg je dat vooral de zwaardere beroepen eerder kunnen stoppen? Ik denk dat een groot deel van de verantwoordelijkheid ook bij werkgevers ligt. De één van vijfenzestig kan en wil nog tien jaar door, de ander heeft het wel gezien en gaat in zijn tuintje van de zon zitten genieten of van zijn huis in Frankrijk. Het zou mooi zijn als er voor iedereen een passende oplossing is. Maar dat kun je nooit alleen politiek oplossen.”

ANBO 25

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Zij gooien het roer om Werken doe je een groot deel van je leven. Maar dat betekent niet dat je je leven lang hetzelfde werk moet blijven doen. Soms past het werk niet meer bij je of komt er iets bijzonders op je pad. En dan? Dan gooi je het roer om! TEKST FLEUR AKERSLOOT FOTO’S O.A. ANOUK DE KLEERMAEKER

“ Van strandtent naar seniorencoaching” Aliex Talen (54) heeft 15 jaar lang een strandtent gehad. Daar was ze steeds vaker nauw betrokken bij de families die er de uitvaart van een dierbare hielden. Dat maakte iets los in haar. Nu stopt ze met haar horecawerk en richt ze zich volledig op seniorencoaching en stervensbegeleiding. het uitzicht over de zee werd onze zaak vaak als uitvaartlocatie geboekt. Dat hield meer in dan alleen koffie en thee serveren. Families hebben zoveel vragen dat ik steeds meer in het proces werd betrokken. Zo waardevol. Ik voelde dat ik daarin kon bijdragen.” “Ik ben een fasemens, nu ik bijna 55 word hoort daar ook ander werk bij. Ik heb altijd in de horeca gewerkt en het heerlijk gevonden. Maar nu wil ik iets anders, ik ben ouder en wil mensen helpen. Daarom school ik me om tot seniorencoach en stervensbegeleider en werk ik als vrijwilliger in een hospice. Dit is op mijn pad gekomen toen ik op de strandtent werkte. Vanwege 26 ANBO

SPIRITUEEL NIVEAU “Door die ervaringen ben ik gaan nadenken over leven en dood en wat welke fases in je leven betekenen. Wat raar toch dat we zoveel vieren en bejubelen in ons leven, maar over de dood en de fase ervoor niet praten. Terwijl dat ook zo’n belangrijke fase is waarin je zoveel kunt leren op spiritueel niveau. Daar wilde ik meer mee doen.”

WILDVREEMDE “Als seniorencoach ben ik gericht op ouderen. Dat is niet zo gangbaar want we hebben het liever niet over ouderdom en het einde van het leven. Terwijl het enorm kan helpen om te praten over dingen die je bezighouden en misschien een andere kijk op dingen te krijgen waardoor je er weer tegenaan kunt. Voor iedereen is het fijn om zo’n vertrouwenspersoon te hebben. Vroeger had je de pastoor of de huisarts, maar die heeft daar helemaal geen tijd meer voor. En helemaal als je echt je laatste fase ingaat; dat er dan niet een wildvreemde voor je is, maar een persoon die jou echt kent.”

BEWONDERENSWAARDIG “Als je gepassioneerd horeca doet dan kijk je heel goed naar je gasten. Wat wil iemand? Wat kan ik doen om deze gast blij te maken? Het scannen van wat

iemand nodig heeft doe ik ook in mijn nieuwe werk. Het zit in mijn systeem om iemand zich fijn en op z’n gemak te laten voelen. Het is zo bewonderenswaardig dat er zoveel aan je wordt

“ Van projectmanager naar yoga-resort” Margo Niestadt (58) werkte als projectmanager bij ondere andere ANBO. Een leidinggevende functie waar ze veel plezier in had. Toch gooide zij het roer om. Nu werkt ze keihard aan het realiseren van een yoga-resort op een Indonesisch eiland.

“Na jarenlang als projectmanager gewerkt te hebben wilde ik weer voor mezelf beginnen. Niet meer leiding geven maar zelf met m’n poten in de klei. Ik wilde weer als zelfstandige aan het werk en ontwikkel nu projecten voor Roze Ouderen voor ANBO. Het roer omgooien is mij niet

vreemd. Bij mij gaat het in cycli van een aantal jaar. Dan herken ik teveel patronen en krijg ik kriebels.” WONDERLIJK “Vorig jaar heb ik echt het roer omgegooid. Mijn partner werd een aantal jaar geleden erg ziek en overleed. Ik

toevertrouwd. Het mooiste van dit werk vind ik dat je er gewoon kan zijn voor iemand.”

ben daarna, in 2016, alleen op reis gegaan. Dat was spiritueel en helend. Ik heb de eerste weken gehuild bij foto’s en filmpjes en mezelf in m’n hotel opgesloten totdat ik ‘t zat was. Ik had geen plan. Het enige wat ik wilde was naar een eilandje Karimunjawa dat ik thuis al had opgezocht. Gek genoeg, toen ik daar kwam voelde dat als thuiskomen. Ik dacht ‘een yoga-resort zou hier perfect passen’ en eenmaal thuisgekomen ben ik met een businessplan aan de slag gegaan en vervolgens de stap naar shareholders en crowdfunding gemaakt. Volgend jaar ga ik open. Het is zo wonderlijk gegaan. Het gaat goed, het loopt en er lijkt een flow op te zitten. Helemaal bijzonder dat ik bij een reis tussen de eilanden verliefd ben geworden op een van de kapiteins.” GLINSTERING “Een bedrijf opstarten in Indonesië is best lastig. Ik werk nu steeds twee maanden in Nederland en dan weer drie maanden daar. Volgend jaar als ik open ben zal ik wel meer daar zijn. Straks heb ik 9 huisjes om zo’n 20 man te ontvangen. Ik ben zelf geen yogadocent, ik regel alles eromheen. Ik ben wel een fanatieke yoga-beoefenaar en ik weet wat yoga en meditatie als levensstijl voor je kan doen. Dat gevoel wil ik mensen meegeven. Mensen weer met een glinstering in hun ogen naar huis zien gaan, dat is wat mij in dit werk gelukkig maakt.” ANBO 27

FEITEN & CIJFERS

Bezige bijen Bijna vier miljoen 45-plussers zijn aan het werk. Omdat ze rekeningen moeten betalen, maar ĂłĂłk omdat ze het leuk vinden om bezig te blijven. En dan lukt het ouderen vaak ook nog om werk te combineren met vrijwilligerswerk en zorgtaken. De cijfers op een rij.

15 33 13 48 20 44 28 ANBO

Feiten

FEITEN & CIJFERS

3.900.000 mensen tussen de 45 en 75 jaar werken. 57.000 mensen tussen de 65 en 75 jaar werken nog 40 uur of meer. De gemiddelde leeftijd waarop men met pensioen gaat is 64,4 jaar (maar die leeftijd stijgt hard door de nieuwe regels). Voor met name vrouwen tussen de 55 en 65 jaar geldt dat zorgtaken voor (schoon)ouders gecombineerd worden met een ruime deeltijdbaan (16 uur of meer).

Feiten van de 50-plussers heeft zich voorgenomen door te blijven werken na hun pensioen. van de 50-plussers zou liever eerder met pensioen gaan en dan genoegen nemen met een lager inkomen. van de 65-plussers werkt nog. Belangrijkste reden om te blijven werken na het pensioen: betekenisvol bezig blijven. van de 65- tot 75-jarigen doet aan vrijwilligerswerk, met name in de zorg en bij organisaties zoals de kerk. van de banen wordt ingevuld door 55-plussers. ligt het ziekteverzuimpercentage (minimaal een keer ziek melden per jaar) in de groep 55- tot 65-jarigen lager dan in de groep 25- tot 45-jarigen.

Bronnen: Bureauvijftig Nationale 50PlusPanel en CBS

ANBO 29

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Doorwerken na je pensioen

De één kijkt uit naar z’n pensioen en de ander moet er niet aan denken om niet meer te werken. Want als je je werk leuk vindt waarom zou je dan stoppen? ANBO sprak met bevlogen doorwerkers over waarom zij doorgaan tot ze erbij neervallen. TEKST FLEUR AKERSLOOT

“ Ik heb nooit ver vooruit gekeken”

omgeving ervan vindt. Laat je niet opjutten door een ander. Niet om door te werken en niet om te stoppen. Daar heb ik een hekel aan. Dat gebeurde vroeger al op het schoolplein, dat er werd geoordeeld over het feit dat ik werkte. Andersom vind ik dat ik niet moet oordelen over mensen die besluiten om niet te werken. Laten we elkaar daarin respecteren.”

“Voorlopig ga ik zo door en ik kijk hoelang ik dit nog kan doen. Ik ben lijsttrekker voor de Eerste Kamer van de VVD dus ik blijf nog in ieder geval vier jaar in de Kamer. En daarna, dat moet ik dan zien. Ik heb nooit ver vooruit gekeken en op deze leeftijd is dat helemaal raar om te doen.”

“Ik stop pas als ik er dood bij neerval” Pieter van Scheltinga is 72 en werkt fulltime. Hij werkte als chauffeur bij justitie. Na zijn pensioen is hij bij vervoersbedrijf PON in vaste dienst gegaan. Ooit stoppen met werken, daar is geen sprake van. 30 ANBO

“Bij de overheid moet je er op je 62e uit. Maar ik ga niet thuiszitten. Ik ben alleenstaand en waarom zou ik niet doorwerken? Ik voel me nog steeds 18 ook al ben ik 72. Ik werk 50 uur in de week, in 5 dagen. Om 6 uur ‘s ochtends doe ik de zaak open en om 5 uur ga ik weer naar huis. Voor de financiën hoef ik het niet te doen, ik heb mijn pensioen en AOW. Ik werk omdat ik er plezier in heb en ik stop pas als ik er dood bij neerval.”

“Mijn vak is in de loop der jaren niet veranderd en ik heb er nog altijd evenveel plezier in. Onder de mensen zijn is het leukst aan mijn werk. Ik heb goed contact met mijn klanten. En autorijden is heerlijk. De vrijheid die ik heb vind ik ook belangrijk. Ik heb voor mijn gevoel geen baas, ik kan gaan en staan waar ik wil. Tussendoor even een boodschapje doen is geen probleem. Stress heb ik niet in mijn werk, anders zou ik meteen stoppen.”

ANBO-lid “Ik ben meer dan 10 jaar lid. Van een vriendin hoorde ik dat je dan minder zorgverzekering hoeft te betalen.”

“ Niet stilzitten maar naar voren in het leven”

Annemarie Jorritsma is 68 en stopte in 2015 als burgemeester van Almere. Niet om met pensioen te gaan, maar om nog te switchen naar andere functies. “Ik ken niemand die uitkijkt naar z’n pensioen. De mensen om me heen plannen van te voren juist wat ze straks gaan doen na hun pensionering, sommigen gaan door in hun werk, sommigen doen vrijwilligerswerk en anderen gaan elke dag naar de golfbaan. Allemaal prima. Mensen moeten vooral doen wat hen goed doet en zich niks aantrekken wat hun

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Bernard Tomlow is 70 en peinst er niet over om met pensioen te gaan. Als advocaat zet hij zich dagelijks in voor maatschappelijke doelen zoals Beter Onderwijs Nederland. Ook is hij advocaat van ANBO. En een tandje terug is nergens voor nodig vindt hij. “Leeftijd is lulkoek. Neem Herman van Veen, die is 73 en treedt wel honderd avonden in het jaar op. Topsport is dat. Of Dick Advocaat die op zijn 71e FC Utrecht naar de top brengt. In plaats van zichzelf minderwaardig te vinden zouden ouderen juist trots moeten zijn op zichzelf. De pensioensleeftijd van 65 jaar is 100 jaar geleden in de Eerste Wereldoorlog ontstaan als lokkertje voor Duitse soldaten die gedemoraliseerd raakten. Maar waarom zouden wij in onze huidige maatschappij stoppen met werken? Natuurlijk kan werk zo zwaar zijn dat je het fysiek niet meer vol kunt houden maar ik zie geen reden om als advocaat niet door te werken.

Al mijn vrienden van mijn leeftijd werken door.“ “Mensen die uitkijken naar hun pensioen omdat ze hun werk niet leuk vinden moeten op hun 40e eens voor de spiegel gaan staan en zich afvragen waar het om gaat in het leven. Laat je je nog 30 jaar koeioneren door dingen te doen die je niet leuk vindt? Het overkomt je niet, je kunt jezelf ook ontwikkelen. Je moet nadenken over jouw leven en dicht bij jezelf blijven. Dat is essentieel. En van hard werken kun je energie krijgen. Marx zei ‘De mens verwerkelijkt zichzelf door zijn werk.’ Ik zie dat ook zo, niet stilzitten maar naar voren in het leven.”

Wilt u de uitgebreide interviews lezen? Kijk dan op

ANBO-lid “Ik ben vorig jaar lid geworden van ANBO. Ouderen zijn honderd procent volwaardige mensen met eigen belangen en staan volop in de maatschappij. ANBO komt op professionele wijze op voor deze groep mensen en staat voor enorm goede dienstverlening en belangenbehartiging.”

anbo.nl/doorwerken

ANBO 31

K I B E E Sale

Otolift, dé meest gekochte traplift van Nederland

k e le ra il D u n st e we ne re l d! ter � � � � �

t/m eldig actie g

FEBR

Uw trapleuning blijft zitten Brede kant van de trap blijft vrij Niet goed = geld terug Huren, nieuw en tweedehands Slechts 48 uur levertijd

UARI

Cosmo Comfort MDB

Trekking Premium MDB

Vicenza Superior FDST

Optimaal fietsplezier, zowel in de stad als tijdens toertochten.

Eindeloos toeren met uw ideale reisgezelschap.

Ongestoord genieten van fietsen. Altijd en overal.

NIE

SCORE:

8.4 NIE

Vo lledig a r op kl a p ba

NIE

Bel voor een gratis proefrit aan huis naar 0341 - 25 22 66 of kijk op stella.nl/anbo

Bezoek één van onze E-bike Testcenters!

Stuur mij een gratis brochure Naam Adres Telefoon

ANBO2019

Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

32 ANBO

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

www.otolift.nl

1901.1 - ANBO

Bel gratis 0800 444 770 8

Apeldoorn Nieuw Amersfoort Assen Badhoevedorp Bemmel Best Breda Doetinchem

Emmen Nieuw Goes Haarlem Heerhugowaard Heerlen (Nuth) Helmond Hengelo ‘s-Hertogenbosch Nieuw

Hoorn (Zwaag) Nieuw Houten Joure Leek Leeuwarden Naarden Nettetal (D) Nunspeet

Purmerend Roermond Ridderkerk Rijnsburg Rijswijk Schiedam Spijkenisse Texel (Den Burg)

Tiel Veenendaal Waddinxveen Zoetermeer Nieuw Zwolle

1 Niet i.c.m. andere lopende acties en inruil. Alleen geldig bij aanschaf van een nieuwe Stella E-bike. Alleen geldig op de adviesprijs en op alle 2018/2019 Hybrid+ modellen. Bestellingen via NFP of BFN uitgezonderd. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. Vraag naar de voorwaarden. 2 Garantie en service op locatie in Nederland, excl. Waddeneilanden. 3 Bij normaal gebruik en onderhoud drie jaar garantie op de accu (op de Hybrid Collectie e-bikes aangekocht na 8 mei 2017) en twee jaar garantie op het motorpakket.

Gratis service op locatie 2

Enige A-merk met 250+ eigen monteurs

Voorraad modellen direct leverbaar

3 jaar accugarantie + actieradius tot 150 km 3

stella.nl/anbo

8,9

Klantbeoordeling Gemiddelde beoordeling uit 6289 beoordelingen

DOSSIER (DOOR)WERKEN

“Als we alle 65-plussers zomaar afschrijven gaat er enorm veel kennis verloren”

DOSSIER (DOOR)WERKEN

Onmisbare ouderen Doorwerkende 65-plussers hebben de toekomst Volgens ‘career switch coach’ Jan Quist kunnen én willen de meeste oudere kenniswerkers doorwerken na hun 65ste. Dat ze al eerder worden afgeschreven als werknemers stuit hem tegen de borst. Volgens hem zijn ze op de werkvloer namelijk van onschatbare waarde. TEKST MARIJE REMMELINK FOTO SEBASTIAAN KNOT

WAT ZIJN DE ONTWIKKELINGEN OP DE ARBEIDSMARKT OMTRENT OUDEREN? “De arbeidsmarkt is nu al enorm aan het veranderen. We hebben het er vooral over dat de AOW-leeftijd steeds hoger wordt omdat we de pensioenen anders niet kunnen betalen, maar feit is ook dat we veel ouder worden dan toen we de pensioengerechtigde 34 ANBO

leeftijd op 65 stelden. Was de levensverwachting toen 67, nu worden we zomaar 80 of 90 jaar oud. Met name kenniswerkers zitten er helemaal niet op te wachten op hun 65ste ‘afgedankt’ te worden. Ze zijn in staat én bereid om nog heel lang te werken. Waarom moeten zij met pensioen als ze langer willen en kunnen werken, en dat voor de economie ook nog eens goed is?”

WIE BEPAALT EIGENLIJK DAT DEZE MENSEN MET PENSIOEN ‘MOETEN’? “De oorzaak ligt voornamelijk bij de werkgever, want die heeft aanvoer van onderaf en moet werkplekken creëren voor energieke dertigers. Ook hebben veel bedrijven uniforme cao’s en arbeidscontracten die bepalen dat werknemers op hun 65ste of zelfs al op hun 60ste met pensioen gaan. ANBO 35

DOSSIER (DOOR)WERKEN Dat moeten we als maatschappij echt anders gaan inrichten, want als we al deze mensen afschrijven ontstaat er straks een enorme krapte op de arbeidsmarkt en gaat er ontzettend veel kennis verloren. Daarbij wordt het betalen van al die pensioenen inderdaad onbetaalbaar voor de jongere generaties.” HOE MOETEN WE DIT VOLGENS U AANPAKKEN? “Carrières moeten parabolisch verlopen in plaats van lineair. Veel mensen vergelijken een functie op topniveau met topsport, daarmee moet je ook niet te lang doorgaan. Maar een voetballer op topniveau gaat na zijn hoogtepunt ook niet met pensioen. Die zoekt een plek bij een kleinere club of gaat aan de slag als coach of trainer. Als we de vergelijking met topsport dan toch maken, moeten we deze lijn ook doortrekken. Waarom moet je op de top van je kunnen stoppen?” ZIET U DIT AL GEBEUREN? “Ik zie en denk dat het systeem al pluriformer aan het worden is, mensen willen niet meer in een keurslijf worden geperst. Steeds meer bedrijven gaan mogelijkheden creëren om mensen te laten blijven in specialistische functies.” WAAROM ZIJN OUDERE WERKNEMERS ZO BELANGRIJK IN DEZE VERANDERENDE ARBEIDSMARKT? “Allereerst brengen ouderen wijsheid, ervaring en expertise. Als we ouderen afschrijven missen we ook deze talenten. Maar ze brengen ook iets anders in. Toen ik begon met werken was niet alles beschreven in taken en targets. Het was allemaal wat vrijer en 36 ANBO

“Gelukkig zien we nu de meerwaarde van diversiteit binnen organisaties” losser en dat gaf mensen de ruimte om jongeren te coachen en te adviseren. Door de rationalisering van de afgelopen decennia zijn we die mensen kwijtgeraakt. Alles is nu ‘lean and mean’. Heel efficiënt, maar daarmee is de stem van de oudere, iemand die de tijd heeft om ernaast te staan en een ander type inbreng heeft, verloren. Dat moeten we op een andere manier invullen. Zet bijvoorbeeld een jongere werknemer naast een ouder iemand, zodat die laatste minder of rustiger kan werken en toch van waarde kan zijn.”

derdaad niet de langste dagen maken, daarvan ziet hij het nut niet in. Maar als hij er is, werkt hij ook efficiënt. Een half uur staan leuteren bij de koffiemachine hoort daar dus niet bij. Ik denk dat ouderen over het algemeen veel efficiënter werken dan jonge werknemers. Waardoor ze op een gemiddelde werkdag dus praktisch hetzelfde bereiken.

HOE MOETEN OUDEREN MET DEZE ONTWIKKELINGEN OMGAAN? “Oudere werknemers hebben in deze ontwikkeling ook een taak: laat je niet afschrijven op je 65ste. Blijf meedoen. Net als op elke leeftijd is het belangrijk om je te blijven ontwikkelen of zelfs opnieuw uit te vinden, als dat nodig is.”

EN HET TWEEDE VOOROORDEEL? Men denkt vaak dat ouderen digitaal minder onderlegd zijn. Dat kan ik niet compleet ontkrachten. Ik denk wel dat veel mensen het willen en kunnen leren, maar als dat niet zo is houdt het op. Ouderen hebben daarentegen veel meer kennis en ervaring dan jongere werknemers, ze weten vaak hoe ze moeten handelen in bepaalde situaties. Daarmee zijn ze na al die jaren bekend. Dat ze digitaal een streepje achterlopen compenseren ze met deze kennis en ervaring.”

ER ZIJN NOGAL WAT VOOROORDELEN OVER OUDERE WERKNEMERS, WELKE ZIJN DAT? EN HOE PROBEERT U DIE WEG TE NEMEN? “Er bestaan volgens mij maar twee vooroordelen over oudere werknemers, maar deze zijn wel heel sterk. Het eerste vooroordeel is dat oudere werknemers minder energiek zijn. Werkgevers denken: ‘Ze kunnen minder hard werken, en hier wordt hard gewerkt. Dus dat past niet’. Ik geloof niet dat dat zo is. Een oudere zal in-

IN UW ARTIKEL (‘LAAT DE ZESTIGER NOG EVEN KNALLEN OP KANTOOR’) IN NRC HAD U HET OVER MULTIGENERATIONELE TEAMS. WAAROM ZIJN DIE VOLGENS U ZO EFFECTIEF? “Toen ik begon met werken bestond mijn team uit allemaal vrijwel identieke mensen: blanke mannen met dezelfde opleiding en dezelfde achtergrond. Dat vonden we toen handig, want dan begrijp je elkaar snel. Gelukkig zien we nu de meerwaarde van diversiteit binnen organisaties. Daarom

DOSSIER (DOOR)WERKEN spelen psychologen een steeds grotere rol binnen het bedrijfsleven. Teams worden zo samengesteld dat individuen elkaar aanvullen omdat ze verschillend zijn, met andere achtergronden en andere karakters. Zo voegt iedereen wat anders toe. Het klinkt nu misschien raar, maar ik heb het meegemaakt: in de loop der jaren hebben we de diversiteit gezocht in vrouwen, mensen met andere opleidingen en mensen met een niet-Nederlandse of niet-Westerse achtergrond. De oudere is nu aan de beurt. Ook hij is onmisbaar in een divers team, hij brengt namelijk wijsheid, mildheid, ervaring, en een andere kijk.” WAT IS VOOR EEN WERKGEVER HET VOORDEEL VAN HET IN DIENST NEMEN OF HOUDEN VAN EEN OUDERE WERKNEMER? (Lacht) “Hij weet het al precies, dat is handig toch? Daarnaast brengt een oudere werknemer wijsheid en expertise. In een team van allemaal hijgende dertigers is dat enorm waardevol.” ER ZIJN (FYSIEKE) BEROEPEN WAARBIJ HET VRIJWEL ONMOGELIJK IS OM TOT HOGE LEEFTIJD DOOR TE WERKEN, HOE KIJKT U DAAR TEGENAAN? “Ik denk dat ook in fysiek zware beroepen een oudere op een manier kan bijdragen, je moet het misschien anders inrichten. Deze beroepen zijn namelijk vaak echt een vak, en een vakman word je pas met veel ervaring en expertise. Oudere mensen in fysiek zware beroepen weten daarom vaak precies wat ze doen. Een 70’er hoeft niet meer het zware werk te doen, maar laat hem aan de zijlijn staan als coach, of voor het precisiewerk. Ik denk dat er ook in deze beroepen veel efficiënter gewerkt kan worden op deze manier. Laten we bij alle soorten beroepen kijken of het talent van mensen aan het eind van hun carrière anders kan worden ingezet.”

Jan Quist (56) Na een internationale carrière en 15 jaar als investment banker te hebben gewerkt, begeleidt Jan Quist (64) nu al bijna 20 jaar mensen uit de top van het bedrijfsleven bij transities. Hij is directeur en spil van Quist Leading Human, dat gespecialiseerd is in Career Switch Coaching: een traject voor executives die na een succesvolle loopbaan een nieuwe weg in willen of moeten slaan. Zo’n 70 procent van de mensen die hij coacht zijn ‘ouderen’, mensen uit de top van het bedrijfsleven vanaf 50 jaar. Jan werkt nog fulltime en is niet van plan daar binnenkort mee te stoppen.

Zo blijf je gezond en gelukkig werken na je 65ste 1. Let op je lijf. Goed voor jezelf zorgen betekent: sporten, gezond eten, niet teveel drinken, niet roken en regelmatig leven. Natuurlijk moet je altijd op je gezondheid letten, maar op hogere leeftijd is het echt een must. 2. Blijf nieuwsgierig en leergierig. Zo kun je jezelf blijven ontwikkelen. Zit dat niet in je aard? Zoek dan gezelschap van mensen die je daarin stimuleren. 3. Blijf aangesloten. Zoek mensen op, ga dingen doen. Ga niet thuis op de bank tv zitten kijken, blijf onderdeel van de maatschappij. Bijvoorbeeld door vrijwilliger te

“Een half uur staan leuteren bij de koffiemachine is er niet bij”

worden in de voetbalkantine. 4. Wees bereid om te veranderen of om te leren veranderen. Of wees zelfs bereid om jezelf opnieuw uit te vinden.

ANBO 37

“ZONNE-ENERGIE ZONDER EIGEN ZONNEPANELEN”

Genieten in kerstachtig Newcastle Een groot aantal ANBO-leden heeft eind november genoten van een kerstcruise naar de prachtige Engelse stad Newcastle.

‘De volgende keer gaan we weer mee!’ Dit jaar is 25 november de vertrekdag.

ET ANBO 2019

m /m v/v

De volgende dag kon er volop worden genoten en geshopt in Newcastle, want de boot

ging niet dezelfde dag terug, maar pas weer na een overnachting in de stad in Noordoost-Engeland. De meest gehoord opmerking aan boord? ‘Volgend jaar gaan we weer mee!’ Met dank aan de uitstekende service van DFDS Seaways.

Schijnt de zon niet of gebruikt u even meer stroom?

Powerpeers garandeert dat uw koelkast, wasmachine en verwarming het altijd blijven doen. Bijvoorbeeld door windmolenparken op zee. Heeft u zelf zonnepanelen? Stap dan ook over naar Powerpeers en deel uw zonne-energie. U ontvangt dan een extra vergoeding.

Een laatste zorg minder Een minder Veellaatste mensenzorg vinden het moeilijk Veel mensen vinden het moeilijk om na te denken over hun laatste om na te denken over hun laatste wensen. Toch is het belangrijk dat wensen. TochUw is het belangrijk wel te doen. uitvaart, de dat wel te doen. verdeling vanUw uwuitvaart, inboedelde en de verdeling en de afwikkelingvan vanuwuwinboedel nalatenschap. afwikkeling vanrust uw nalatenschap. Het geeft veel als deze zaken Het veel rustgeregeld als dezezijn. zaken van geeft tevoren goed van tevoren goed geregeld zijn.

JA JA

Wie in uw omgeving kan dat voor u Wie in uw kan dat voor u doen? De omgeving Stichting Steunfonds doen? De Stichting Humanisme doet ditSteunfonds al meer dan Humanisme doet al meer dan 50 jaar integer endit zorgvuldig. 50 jaar integer en zorgvuldig.

, ik wil meer informatie , ikexecuteur wil meer informatie over een van het over een executeur van het Steunfonds Humanisme. Steunfonds Humanisme.

U kunt het Steunfonds benoemen U het Steunfonds totkunt executeur. Zo kunt ubenoemen erop tot executeur. kuntzaken u eropgoed vertrouwen datZodeze vertrouwen dat deze zaken goed geregeld worden. geregeld worden.

Vul de bon in of bel: Vul 020de 521bon 90in36of bel: 020 521 90 of vraag de 36 brochure aan op: of vraag de brochure aan op: steunfondshumanisme.nl steunfondshumanisme.nl

Uw gids voor goed ouder worden

 persoonlijk  zorgvuldig  betrouwbaar  met respect  persoonlijk  zorgvuldig  betrouwbaar  met respect

Telefoon: Telefoon:

De medewerkers van de Stichting Steunfonds Humanisme De medewerkers van de Stichting Steunfonds Humanisme

Postcode / woonplaats: Postcode / woonplaats:

Meer weten? Ga naar anbo.nl/energie

Wie regelt regelt alles alles na na mijn mijn overlijden? overlijden? Wie

Adres: Adres:

De energiemarkt verandert. Steeds meer mensen wekken zelf hun energie op. En waarom delen we die niet met elkaar in plaats van stroom te ontvangen van een grote energieleverancier? Powerpeers brengt eigenaren van zonnepanelen in contact met mensen die geen zonnepanelen hebben, maar wél graag willen bijdragen aan een duurzame wereld. Via Powerpeers kunt u dus in feite zonne-energie afnemen van uw buurman. Dat is duurzaam en ook nog voordelig. En u draagt bij aan een betere wereld voor de volgende generaties.

Duurzaam & Voordelig!

Naam: Naam:

Powerpeers & ANBO

ET ANBO 2019

ANBO 39

Meer informatie over hethet Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl Meer informatie over Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl

Ruim honderd leden gingen in IJmuiden aan boord. Na een welkomstwoord en de uitreiking van de speciale kerstshoppers van onze medewerker Ledenvoordeel & Partnerships Mandy Janssen werd er heerlijk gedineerd. Daarna was er genoeg vertier op de boot met onder meer vier bars, een casino, twee restaurants en een bioscoop.

Stuur deze bon in in een envelop zonder postzegel naar: Stuur deze bon een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 Amsterdam Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RARA Amsterdam

Dankzij ANBO & Powerpeers

DOSSIER (DOOR)WERKEN

ANBO-vrijwilligers

” Ik ga door zolang mijn hoofd het toelaat” Er zijn binnen ANBO diverse vrijwilligersfuncties waarvan u als lid gebruik kunt maken. Uiteraard kunt u ook zelf vrijwilliger worden. Wij stellen alle functies even aan u voor en laten iemand aan het woord die deze functie bij ons bekleedt.

ziening of het bijwonen van een keukentafelgesprek. Toen Marjan Hilgers (66) stopte met werken wilde ze zich graag inzetten voor andere mensen. Directe en praktische hulp bieden die ze zelf kon organiseren. Daarom werd ze in 2014 ANBO Consulent. Haar takenpakket is divers maar heeft veelal te maken met het invullen en uitzoeken van papierwerk. Daar is ze na al die jaren behoorlijk handig in geworden. Er is nog nooit iemand geweest die ze niet kon helpen. “Ik doe dit omdat ik mensen wil helpen, maar de erkenning is natuurlijk ook fijn. Helemaal als je niet meer werkt.” De grootste beloning voor Marjan blijft nog altijd ‘een blij gezicht’.

er veel voldoening uit en hoor de mooiste levensverhalen. Fantastisch!” Machteld merkt dat veel ouderen nog sociale activiteiten willen ondernemen, maar niet weten hoe ze dat moeten aanpakken. Een Sociaal Netwerker helpt ze daarbij, bijvoorbeeld door samen op zoek te gaan naar leuke activiteiten in de buurt. Daardoor kunnen ouderen weer meedoen in de maatschappij.

ANBO SOCIAAL NETWERKER

Soms zijn er aanpassingen aan een woning nodig om er veilig en comfortabel te blijven wonen. Een Woonconsulent weet welke dit zijn en hoe je die kunt doorvoeren. Deze deskundige vrijwilligers zijn experts op het gebied van inbraakpreventie, valpreventie, brandveiligheid en woningaanpassingen om langer thuis te kunnen blijven wonen. Ze bezoeken zelfstandig wonende leden aan huis, brengen risico’s in kaart en geven op basis daarvan praktische veiligheidsadviezen. Zo kunnen leden fijn en veilig blijven wonen. Sinds vorig jaar is Ben Dijkman (69) Woonconsulent bij ANBO. Hij vindt het leuk om mensen te helpen met praktische zaken. “Sommige dingen zijn voor mij heel makkelijk om te realiseren maar zijn voor anderen juist ingewikkeld. Ik vind het fijn om mensen daarbij te helpen.” Doordat Ben als Woonconsulent mensen kan laten zien wat er allemaal mogelijk is wonen ze langer veilig thuis. “Een dankbare taak”, aldus Ben.

TEKST MARIJE REMMELINK

ANBO BELASTINGINVULHULP

Waarvoor? Om leden te helpen met hun aangifte inkomstenbelasting en met het aanvragen of wijzigen van zorgen huurtoeslag Hoe aan te vragen? Via onze Belastingservice, bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 15.00 uur via telefoonnummer 0348 46 66 91. Mailen kan uiteraard altijd: ledenservice@anbo.nl. Hoe te worden? Kijk op www.anbo.nl/belastinginvulhulp of mail naar vrijwilliger@anbo.nl. Onze Belastingservice biedt leden hulp bij het invullen van hun aangifte en bij het aanvragen van zorg- of huurtoeslag. Zo krijgt iedereen waar hij of zij recht op heeft. Vrijwilliger Liena Veenstra (77) staat bekend als ‘Liena van ANBO’. Ze is al minstens twintig jaar vrijwilliger bij ANBO en vervult daar meerdere vrijwilligersfuncties. “Ik heb iets met ANBO. Dat is altijd zo geweest en zal altijd zo blijven”, vertelt ze. In haar rol als belastinginvulhulp helpt ze mensen met het doen van hun aangifte en het aanvragen van toesla 40 ANBO

gen. “Mensen hebben vaak problemen met de papierwinkel. Het geeft mij een kick om ze daarbij te helpen. Helemaal als ze door mijn hulp hun geld terugkrijgen.” Na zoveel jaar kent ze de belastingformulieren op haar duimpje. Ooit kreeg iemand dankzij Liena zoveel geld terug dat ze er bijna een auto van kon kopen. “Daarom ga ik hier zo lang mee door als mijn hoofd dat toe laat.”

ANBO CONSULENT

Waarvoor: Ondersteunt leden bij diverse praktische zaken als het op orde krijgen van de financiële administratie, de voorbereiding op een keukentafelgesprek of het helpen bij het opstellen van een bezwaarschrift. Hoe aan te vragen? Via onze Raad & Daad Advieslijn, iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via 0348 46 66 88. Mailen kan naar raadendaad@anbo.nl. Hoe te worden? Kijk op www.anbo.nl/consulent of mail naar vrijwilliger@anbo.nl. Een ANBO Consulent komt bij onze leden thuis en helpt ze de regie in eigen hand te houden door hulp en informatie te bieden op het gebied van inkomen, gezondheid en wonen. Bijvoorbeeld door samen met iemand de financiële administratie op orde te krijgen, het aanvragen van een Wmo-voor-

Waarvoor? Signaleert onder andere eenzaamheid of andere problemen, helpt om meer contact te leggen met leeftijdsgenoten en/of gaat samen op zoek naar activiteiten in de buurt. Hoe aan te vragen? Via onze Raad & Daad Advieslijn, iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via 0348 46 66 88. Mailen kan naar raadendaad@anbo.nl. Hoe te worden? Kijk op www.anbo.nl/sociaalnetwerker of mail naar vrijwilliger@anbo.nl. Een Sociaal Netwerker helpt eenzame ouderen weer een actief sociaal leven op te bouwen. Niet alleen door ze regelmatig te bezoeken, maar juist door ze te helpen om zelf meer contact te leggen met leeftijdsgenoten. Machteld Blinckman (76) is van jongs af aan begaan geweest met ouderen. Voor haar was het niet meer dan logisch om vrijwilligerswerk te doen nadat ze met pensioen ging. “Ik bied een luisterend oor en voer gewoon een gesprek. En soms help ik met dingen die voor mij heel simpel zijn, maar anderen niet meer kunnen. Wat ik doe is voor sommigen heel waardevol. En wat ik ervoor terug krijg is voor mij weer waardevol. Ik haal

ANBO WOONCONSULENT

Waarvoor? Geeft advies over mogelijke preventieve maatregelen om de veiligheid in en om de woning te vergroten. Hoe aan te vragen? Via onze Raad & Daad Advieslijn, iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via 0348 46 66 88. Mailen kan naar raadendaad@anbo.nl. Hoe te worden? Kijk op www.anbo.nl/woonconsulent of mail naar vrijwilliger@anbo.nl.

ANBO 41

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR STARTPAGINA.NL

stap 1

Van web naar werk

In 5 stappen naar een succesvolle online sollicitatie TEKST JOOST MARSMAN

42 ANBO

MAAK EEN LINKEDIN PROFIEL AAN Voor sommigen niet zo makkelijk; wel belangrijk als u vandaag de dag op zoek bent naar een nieuwe baan. LinkedIn is een professioneel sociaal netwerk waarop alles draait om werk. Hier geen schattige foto’s van de kleinkinderen zoals op Facebook maar een uitgebreid cv en werkgerelateerde berichten. Werkzoekers en -aanbieders vinden elkaar steeds vaker via LinkedIn. Een profiel aanmaken is vrij eenvoudig. En als u er niet uitkomt, kan vast iemand in uw omgeving helpen. Investeer er wat tijd in want een verzorgd LinkedIn-profiel vergroot uw kansen op de arbeidsmarkt aanzienlijk. En u laat ook nog eens zien helemaal bij de tijd te zijn. LinkedIn op orde? Ga dan voor een overzicht van actuele vacatures naar Startpagina.nl/anbo.

Als je vroeger op zoek was naar een andere baan, liep je naar de kiosk om een regionale krant te halen. En had je die interessante vacature gevonden, dan ging je vaak persoonlijk langs om je interesse kenbaar te maken. Dát is nu wel even anders. Vacatures staan tegenwoordig op internet. Maar online solliciteren, hoe pakt u dat aan? Met dit stappenplan van Startpagina.nl lukt het zeker.

Stap 2

ZORG VOOR EEN ACTUEEL CURRICULUM VITAE (CV) Met uw cv zet u zichzelf voor mogelijke toekomstige werkgevers in de spotlight. Het bevat informatie over uw opleidingen, werkverleden, professionele en persoonlijke interesses. Maar denk erom: een cv is een korte schets, geen autobiografie. Mocht u uitgenodigd worden voor een gesprek dan kunt u bijzonderheden toelichten en verder in detail treden. Een paar basistips: • Houd het kort en bondig • Zorg dat het foutloos is • Gebruik veel actieve werkwoorden (bereikte, was verantwoordelijk voor, regelde etc) • Benadruk de kwaliteiten die in de vacature gevraagd worden • Wees eerlijk

Stap 3

SCHRIJF EEN SCHERPE MOTIVATIEBRIEF De motivatiebrief is -anders uw cv- helemaal gericht op de vacature waarop u solliciteert. Daarnaast geeft het u de ruimte voor een meer persoonlijke introductie dan uw cv of e-mail. Maar ook hier geldt: hoe bondiger, hoe beter. Anderhalf kantje is echt teveel. Houd het liever een A-viertje of korter. Zorg dat het goed leesbaar en overzichtelijk is. Maak korte alinea’s en gebruik tussenkopjes. Let op: Bij digitaal solliciteren is het gebruikelijk dat u de brief in het formulier schrijft en uw cv als attachment bijvoegt. Kijk voor meer schrijf- en sollicitatietips op Startpagina.nl/anbo.

Stap 4

VUL HET ONLINE SOLLICITATIEFORMULIER CORRECT IN Bij veel vacatures moet u een digitaal formulier invullen. Meestal is dat heel eenvoudig en wijst het zich vanzelf. Er wordt gevraagd naar uw persoonlijke gegevens, werkervaring en motivatie. Het is dus ultrakorte samenvatting van uw cv en motivatiebrief (die u als bijlage moet toevoegen). Het is echter wel de eerste indruk dus neem alle tips hiervoor ook ter harte bij het invullen van dit formulier. Maak geen taal- en tikfouten en formuleer uw motivatie voor de baan glashelder. Druk pas op de verzendknop als alles echt goed is. Want na het verzenden is er geen weg meer terug.

Stap 5

SCHRIJF EEN KORTE E-MAIL (MAAR DAN OOK ÉCHT KORT) Als er geen digitaal formulier is, wordt u gevraagd per e-mail te reageren. Dat is het kortste bericht van allemaal. Toch is zo’n kort tekstje vaak een hele uitdaging. Er zijn geen regels voor, wel een paar tips: • Zet in de onderwerpregel van de functienaam en vacaturenummer. • Open met een originele beginzin (bijv. een toepasselijke quote.) • Toon in maximaal drie zinnen uw enthousiasme of voornaamste motivatie. • Sluit af met een verwijzing naar de bijlagen.

Inspiratie nodig? Op zoek naar inspiratie voor uw cv? Typ eens ‘voorbeeld cv’ in op startpagina en u vindt tientallen voorbeelden. Ook ontdekt u er de beste vacaturesites én een paar websites met slimme sollicitatietips. Startpagina.nl/ANBO

Startpagina is al 20 jaar een gebruiksvriendelijke partner voor veilig en gemakkelijk internetten. U vindt er altijd een overzichtelijk aanbod met links naar betrouwbare websites. Heeft u vragen, over welk onderwerp dan ook? Klik dan eens door naar het onderdeel GoeieVraag op www.startpagina.nl.

ANBO 43

DOSSIER (DOOR)WERKEN

DOSSIER (DOOR)WERKEN en ik heb er geen spijt van. Ze zorgt ervoor dat ik als 85-jarige elke dag een paar keer buiten kom, ook als het weer daar niet toe uitnodigt. We zijn in de anderhalf jaar dat ik haar heb erg aan elkaar verknocht geraakt en ik hoop nog wel een tijdje van haar te kunnen genieten.” WIM VAN VOLLENHOVEN (97) UIT AMSTERDAM “Om een gezellige, vrolijke, probleemloze ochtend of middag te hebben speel ik piano met meezingliedjes in buurthuizen, zorgcentra en soortgelijke instellingen. Tegenwoordig bijna dagelijks. Dat doe ik al meer dan 25 jaar. Er zit veel voorbereiding in om dat goed te brengen.”

Waar staat ú voor op? Met pensioen gaan is een van de grote levensgebeurtenissen. Opstaan om naar het werk te gaan hoeft niet meer. Maar waar staat u na uw laatste werkdag dan wél voor op? Wij vroegen het onze (gepensioneerde) leden. CHRISTINA BERKHOUT-TEENSMA (85) UIT BUNSCHOTEN-SPAKENBURG “Ik sta op omdat ik mijn hondje moet uitlaten. Twee jaar geleden is mijn man overleden en na ongeveer een 44 ANBO

half jaar vonden mijn kinderen dat het misschien toch wel beter zou zijn als ik niet meer zo alleen zou zijn. Ik was het daar wel mee eens. Aangezien we vroeger ook altijd een hond hadden, waren we het er snel over eens

dat we op zoek zouden gaan naar een geschikte hond. Na wat zoeken werd het een vondelingetje uit Cyprus, een tien jaar oude Maltezer. Een oud beestje dat achteraf gezien wel wat mankeerde. Maar het is een lieverdje

FREDERIEK MULLER (66) UIT VOORBURG “Mijn leven is nog zeer gevuld, met name met muziek. Ik ben klassiek sopraan, dat is een hobby, en heb een aantal eigen ensembles, maar ik zing ook in projectkoren en projecten mee. Daarnaast acteer ik regelmatig in korte films, een enkele keer een commercial.” HAN VAN DOORN (81) UIT UITHOORN “Samenvattend sta ik op om op mijn kleinkinderen te passen, mijn moestuin met dertien kippen te verzorgen, mijn sportieve bezigheden, mijn e-health-project om ouderen langer thuis te laten wonen en mijn stichting Familieparticipatie.” JULIETTE VAN NES (72) UIT AMSTERDAM “Waar ik mijn bed voor uitkom: ik schrijf een roman en heb een column in een regiokrant van Amsterdam.

Verder moet ik ook vaak vroeg mijn bed uit voor allerlei noodzakelijke en minder noodzakelijke dingen.” LEO BOON (70) UIT ’S-GRAVENZANDE “Als oproep-touringcarchauffeur word ik minimaal twee keer per week gebeld voor diverse ritten – in de regio, nationaal en ook wel internationaal. Twee dagen per week ga ik golfen. Tijdens het weekend, met name op zaterdag, sta ik op om het sportprogramma van de regionale radio te presenteren en voor te bereiden, of om een sportwedstrijd te verslaan. In de winter ook nog om op de Uithof in Den Haag te gaan schaatsen. Wekelijks, dus ik heb een vrij volle agenda en redenen genoeg om uit bed te komen.”

foongesprekken met ‘vrienden’ niet beantwoorden.” REMCO BAALMAN (70) UIT GROESBEEK “Opstaan betekent voor mij de benen buiten bed, wassen en aankleden en genieten van mijn ontbijt en de krant. Meestal heb ik geen vaste plannen. Wat ik ga doen is afhankelijk van of mijn vrouw wel of niet moet werken. Verder doe ik wat huishoudelijke klusjes of ik zit achter de pc. Ondanks een levensbedreigende ziekte sta ik elke dag met een goed humeur op en geniet ik van het leven zoals dat op mij afkomt.”

PAUL VONK (76) UIT HAARLEM “Het plezier dat ik beleef aan een dag zonder verplichtingen. Tot mijn 68ste heb ik gewerkt, denkende ‘vreselijk als ik geen verplichtingen zou hebben’. Ineens stond ik op met het gevoel: ik wil geheel geen verplichtingen meer. Mijn dagvulling ziet er als volgt uit: lezen, computeren, boodschappen doen, huishouden/ koken (de was doet ‘zij’), luieren, een van de tv opgenomen film bekijken, visites ver van mij houden en tele-

MEER LEZEN? Dit is een selectie van de reacties die zijn binnengekomen. Wilt u alle reacties lezen? Ga dan naar anbo.nl/opstaan. Wilt u zelf nog graag delen waar ú voor opstaat? Mail dan naar: magazine@anbo.nl

ANBO 45

DOSSIER (DOOR)WERKEN

‘ Oudere werknemers zijn vastgeroest’ e r e d n a ! t n h c ...e a r k t n o n e l e vooroord

DOSSIER (DOOR)WERKEN ‘Werkgevers worstelen met oudere werknemers.’ Het is een echte krantenkop uit 2017. Dat artikel gaat niet over een sportieve krachtmeting, maar over de ingewikkelde relatie die werkgevers hebben met werknemers boven de 45. Onterecht, vindt ANBO, en daarom rekenen we af met alle vooroordelen. Vooroordeel 1: OUDERE WERKNEMERS ZIJN VAKER ZIEK, EN FYSIEK EN MENTAAL VERSLETEN Oudere werknemers blijken juist minder vaak ziek te zijn dan jongeren. Ze zijn, als ze ziek zijn, wel langer afwezig. Wanneer je ouder wordt, heb je meer tijd nodig om te herstellen. Maar dat werknemers na een bepaalde leeftijd fysiek versleten zouden zijn is een fabel, dit verschilt sterk per persoon en per situatie. Een werknemer op kantoor wordt anders fysiek belast dan een werknemer in de bouw. In het algemeen geldt: mensen leven anno 2019 langer, blijven langer fit en de fysieke achteruitgang van werknemers is in veel gevallen met (beperkte) aanpassingen van de werkomgeving goed op te vangen. Oudere werknemers kampen daarnaast minder vaak dan jongeren met stress-gerelateerde klachten.

Vooroordeel 2

OUDERE WERKNEMERS LEREN NIETS MEER BIJ Naarmate mensen ouder worden, veranderen hun mentale capaciteiten. Jongeren hebben een groter creatief probleemoplossend vermogen en kunnen nieuwe informatie sneller verwerken. Maar ouderen scoren veel beter als het aankomt op herkenning van situaties en hebben een groter op ervaring gebaseerd probleemoplos 46 ANBO

send vermogen. Oudere werknemers leren daardoor ook anders dan hun jongere collega’s. Jongeren hebben meer baat bij ‘traditionele’ cursusvormen (in klasvorm), ze verlangen een breder aanbod van nieuwe onderwerpen en ze kunnen meer theoretische kennis verwerken. Oudere werknemers hebben juist meer baat bij cursusvormen die aansluiten bij de praktijk, die voortbouwen op bestaande kennis en ervaring.

Vooroordeel 3

OUDERE WERKNEMERS ZIJN VASTGEROEST IN HUN DENKEN Werknemers op leeftijd, die ervaring hebben in een sector, organisatie of functie, kunnen kritisch overkomen wanneer veranderingen worden voorgesteld. Ze lijken daardoor star. Tegelijkertijd zorgt ervaring ervoor dat oudere werknemers in toenemende mate kunnen inschatten welke veranderingen zinvol zijn en welke juist niet. Daardoor worden ze kritischer en zijn ze, minder dan jongeren, geneigd mee te gaan in veranderingen die ze zelf niet wenselijk achten. Maar dat betekent niet dat oudere werknemers niet meer willen veranderen. Bovendien willen oudere werknemers meedenken met de organisatie of de leidinggevende: met toegenomen ervaring stijgt ook de behoefte om gehoord te worden. En vanuit hun ervaring zijn ouderen een goed

klankbord – veel problemen hebben ze immers al eens meegemaakt. Lees verder op: anbo.nl/doorwerken

DIVERSITEIT

WERKT HET BEST Het is niet moeilijk om jong en oud tegenover elkaar te zetten. Maar slimmer is om ze náást elkaar te zetten. Samenwerken met mensen die niet op jou lijken, daagt je uit. Man/vrouw, jong/oud, etnische verschillen; uit vele onderzoeken blijkt: hoe diverser de organisatie, hoe beter die presteert.

Niet meer jobhoppen De vooroordelen over oudere werknemers kennen we nu, maar de vóórdelen dan? Die zijn er zeker! Als je iemand van zestig aanneemt, mag je erop rekenen dat hij of zij bijvoorbeeld de rest van zijn loopbaan blijft. Kom daar maar eens om bij een jongere collega. Voor ANBO Magazine 4 van 2018 interviewden we drie enthousiaste mensen. Lees hun verhaal op: anbo.nl/ontkracht

ANBO 47

Kennismakingsaanbod speciaal voor ANBO-leden

GELDZAKEN

Zo regelt u de Belastingservice

JAARGANG 17 | NUMMER 1 | JANUARI/FEBRUARI 2019 | € 6,99

DE MOOISTE ROUTES, DE LEUKSTE TIJD

WIN!

Je eigen overkapping

Wat kost dat?

Een theeservies zie bladzijde 7

JAARGANG 17 | NUMMER 1 | JUANUARI/FEBRUARI 2019

De wondere wereld van de naaldbomen

Balkje

Nieuw: de laatste planttrends op Instagram

Columniste Merel Westrik op hoornaarsjacht

in Zuid-Friesland

Onze

HOND 4 3 ste ja a r ga ng • nu m mer 10 • december 2 0 18 • lo s se nu m mer s € 6 ,70

Windhonden fotografie

Rassen

Heidewachtel Chow Chow Sennenhonden

Twee honden tegelijk een goed idee?

Interviews

Eduard Deckers, systemisch dierenarts Ineke van Herwijnen, Hondenbescherming Ton Popelier, brakkenspecialist

DUBBELDIK!

Winterpuzzel met fantastische prijzen! • Trainingsprincipes • Historie van hondenshows • Probleemgedrag, of toch niet? • WK dogfrisbee

Ga naar www.buitenleven.nl/anbo 3 nummers voor € 15,-

6 wandelen fietsroutes

Sportief weekend Zuid-Limburg

Naar de grootste

waterval van ons land

Fietsend het nieuwe jaar in NUMMER 7 / DECEMBER 2018 - JANUARI 2019

Winterse wandeling

+ Routeboekje:

Buitenleven Alles over tuin, dieren, planten, huis en buitenleven. Met doe het zelf ideeën, tuinreportages, uitjes en tips om optimaal te genieten van je vrije tijd.

NUMMER 7 / DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 / € 8,25 / WWW.TOERACTIEF.NL

Win!

Toeractief Hét wandelen fietsmagazine van Nederland. Boordevol informatie over natuur, geschiedenis, praktische tips, interessante wetenswaardigheden en unieke wandelen fietsroutes. Ga naar www.toeractief.nl/anbo

RONDJE ZONNESTELSEL • JAZZEN IN HET NOORDEN • FLORA EN FAUNA OP KLEIGROND

Ga naar www.onzehond.nl/anbo

NR 736 ››› S I NDS 1952 ››› DECEMBER 2018 ››› PAS S I E VOOR KL AS S I EK ››› € 8.55

WIN

Luister Het magazine met alles over de boeiende wereld van klassieke muziek. Met nieuws, recensies, de concertagenda, interviews, luistertips en meer.

DIVERSE KERST-CD’S

Kerst vieren met

THE CHOIR OF KING’S COLLEGE, CAMBRIDGE

Megaproject

BACH 333:

Toegankelijke complexiteit

ISABELLE FAUST Violiste als een buitengewoon goede wijn

Ga naar www.luister.nl/anbo

›››

3 nummers voor € 15,-

W W W . L U I S T E R . N L

3 nummers voor € 19,95

WONEN IN HISTORIE

Wo n e n i n h i s t ori e

NR.

2018

J A A RG A N G

NOVEMBER/DECEMBER 2018 - JAARGANG 12 - PRIJS € 5,99

8 pagina’s

SFEERMAKERS VOOR HET INTERIEUR

Maroeska Metz

krul

‘IN DE DUURZAAM SCHUILT MIJN WONEN KRACHT’ Verhalen + tips van bewoners

krul

‘IN DE SCHUILT MIJN KRACHT’ DUURZAAM WONEN

Verhalen + tips van bewoners

Binnenkijken

NR.

GESLAAGDE GESLAAGDE MAKE-OVER MAKE-OVER

68 2018

Rijksmonument Rijksmonument uit uit 1870 1870

Binnenkijken GROOTS GROOTS WONEN IN WONEN IN HARTJE HARTJE UTRECHT UTRECHT

Herenhuis Herenhuis is het eerste woonmagazine in Nederland dat volledig gericht is op het wonen in historische panden. Met reportages over restauraties, historie, lifestyle en onderhoud. Ga naar www.herenhuis.nl/anbo 3 nummers voor € 15,-

Nee

Nieuwe werkwijze ANBO Belastingservice

3 nummers voor € 19,95

T H E O L O E V E N D I E & E R I K B O S G R A A F › › › O P S I B E L I U S ’ V E R J A A R D A G I N A I N O L A › › › D E M U Z I E K F I L O S O F I E VA N A L I C J A G E S C I N S K A

Onze Hond Het blad voor de hondenliefhebber. Deskundigen schrijven over gedrag, opvoeding en rassenkennis. Daarnaast interviews met hondenmensen, medische zaken en informatie vanuit de Raad van Beheer.

Bel voor informatie of voor het afsluiten van een abonnement naar BCM MEDIA 085-7600237 (lokaal tarief)

Bent u in 2018 ook door de ANBO Belastingservice geholpen?

ANBO helpt leden met het invullen van de aangifte inkomstenbelasting, maar ook met het aanvragen of veranderen van zorgen huurtoeslag. In 2019 gaat er vanwege een nieuwe wet iets veranderen: u moet de service zelf aanvragen. Maakt u al gebruik van de ANBO Belastingservice? Of heeft u hier belangstelling voor? U hoeft de deur niet uit, want wij komen u thuis helpen met de aangifte. Waar u normaal gesproken rond de 90 euro kwijt bent, kost deze dienstverlening bij ANBO u nooit meer dan 12 euro als u lid bent en het om een eenvoudige* aangifte gaat. Is uw fiscaal partner geen ANBO-lid, dan helpen wij uw partner met een eenvoudige* aangifte voor 5 euro. ZELF BENADEREN Door de nieuwe Europese privacyregels (de Algemene Verordening Gegevensbescherming, oftewel AVG) verandert de werkwijze van onze Belastingservice in 2019. De AVG zorgt ervoor dat wij zeer zorgvuldig met uw persoonsgegevens moeten omgaan. Dat geldt voor zowel de medewerkers als voor onze vrijwilligers. De belangrijkste wijziging voor de ANBO Belastingservice is dat het initiatief voor uw hulpvraag altijd vanuit u moet komen. Dit betekent ook dat uw ‘vaste ANBO-vrijwilliger Belastingservice’ u hierover niet meer actief kan benaderen. U kunt natuurlijk wel direct contact met hem of haar opnemen.

ga naar 2

ga naar 3

Neem ná 1 januari 2019 contact op met de ANBO Belastingservice. Die is iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via 0348 46 66 91. Of via e-mail: ledenservice@anbo.nl. U krijgt dan de contactgegevens van een vrijwilliger bij u in de buurt. U neemt zelf contact met de vrijwilliger op voor het maken van een afspraak.

3. Nee

Wilt u dat dezelfde vrijwilliger u in 2019 weer helpt?

ga naar 2

ga naar 4

Neem ná 1 januari 2019 contact op met de betreffende vrijwilliger voor het inplannen van de afspraak. Vraag wel of hij nog actief is voor ANBO. Is dit niet het geval of heeft u zijn gegevens niet meer, neem dan ná 1 januari 2019 contact op met de ANBO Belastingservice via 0348 46 66 91 (iedere werkdag van 10.00 tot 15.00 uur). Of via e-mail: ledenservice@anbo.nl. Geef de naam van de vrijwilliger door en wij geven u de contactgegevens. Is uw voorkeur niet meer beschikbaar, dan geven we de gegevens van een ander. In beide gevallen neemt u zelf contact op.

*Buiten de eenvoudige aangifte valt onder meer inkomen uit aanmerkelijk belang box 2, winst uit onderneming, inkomsten als zzp’er, buitenlandse pensioenen en buitenlandse arbeidsinkomsten. Als u geen eenvoudige aangifte heeft, kan ANBO u helaas niet helpen. Onze vrijwilligers zijn daar niet voor opgeleid. Meer informatie: anbo.nl/belastingservice

ANBO 49

Rondreizen

v.a. slechts

659,10 dagen

v.a. slechts

759,10 dagen Rondreis

v.a. slechts

759,10 dagen

v.a. slechts

599,12 dagen

Rondreis Ierland / Westkust van Ierland

Schotse Hooglanden en de noordkust

Hoogtepunten van Noorwegen

Rondreis Berlijn, Praag, Boedapest en Wenen

Diverse vertrekdata

v.a. slechts

499,12 dagen

Rondreis Kroatië /

v.a. slechts

599,12 dagen Rondreis Baltische Staten /

v.a. slechts

599,-

v.a. slechts

599,-

12 dagen

Rondreis Dalmatische kust

Rondreis Polen

Makarska Rivièra en Dubrovnik

Diverse vertrekdata

12 dagen

Rondreis Roemenië Diverse vertrekdata

Eerder stoppen met werken Waar moet u op letten? Stel dat u eerder zou willen stoppen met werken, waar moet u dan allemaal rekening mee houden? Wij zetten een aantal tips onder elkaar.

De AOW-leeftijd is in de afgelopen jaren flink gestegen. Vanaf 2022 ligt de grens op 67 jaar en 3 maanden. Volgens onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) uit 2017 willen Nederlanders graag op hun 61ste stoppen met werken. Maar de meeste mensen denken dat dit pas na hun 66ste ook daadwerkelijk kan. Wilt u eerder stoppen met werken? Dan moet u met flink wat zaken rekening houden. De belangrijkste vraag die u moet beantwoorden is: heb ik wel genoeg inkomen als ik stop met werken? Uiteraard zult u een alternatief moeten hebben voor uw werkinkomen.

v.a. slechts

799,12 dagen

v.a. slechts

699,13 dagen

v.a. slechts

699,15 dagen

v.a. slechts

699,15 dagen

Corsica en Sardinië

Rondreis Klassiek Italië en Amalfikust

Rondreis Spanje en Portugal

Rondreis Klassiek Spanje en Andalusië

Diverse vertrekdata

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht! Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excl. Calamiteitenfonds & reserveringskosten

Brochure en boekingen:

WERKEN

• Onderzoek of uw werkgever een regeling heeft voor vervroegd stoppen (bijvoorbeeld een soort VUT-regeling) • Bent u bij een pensioenfonds aangesloten? Informeer bij uw pensioenfonds of u het ouderdomspensioen eerder kunt laten ingaan. • Heeft u voldoende spaargeld of ander vermogen waarop u tot uw AOW-leeftijd kunt interen?

INKOMSTEN TEGENOVER UITGAVEN Heeft u een vervangingsinkomen (zo wordt dat in vakkringen genoemd), dan is de vraag of u genoeg heeft aan dat inkomen. Wat u kunt doen is kijken naar uw inkomsten en alle uitgaven. Zijn uw inkomsten meer dan uw uitgaven? Een eerste stap om te stoppen met werken. Maar blijft deze balans in de toekomst ook zo? Uitgaven hebben de onhebbelijke gewoonte om steeds hoger te worden. Denk aan uw zorgkosten, uw energierekening of uw dagelijkse boodschappen. U wilt dat de inkomsten ook in de toekomst hoger zijn dan uw uitgaven. Kijk dan ook kritisch naar uw uitgaven. Veel mensen kunnen daar flink op besparen. Een drastische besparing is bijvoorbeeld verhuizen naar een kleinere woning, zodat uw woonlasten kunnen dalen. Tot slot: houd bij de planning ook rekening met de besteding van uw tijd na uw vroegpensionering. Wilt u eerder stoppen met werken om meer te reizen, dan moet u de kosten daarvan wel kunnen opbrengen. Meer weten? Kijk op

anbo.nl/verandering

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.

ANBO 51

BELASTINGSERVICE

“Ik heb gewoon niet zoveel verstand van belasting zaken” De belastingaangifte is voor veel mensen een jaarlijks terugkerend stressmoment. Hoewel de Belastingdienst het steeds iets makkelijker probeert te maken, is het er natuurlijk niet leuker op geworden. Aftrekposten, toeslagen, uitzonderingen; veel van onze leden schuiven het voor zich uit. Zo ook meneer Schlotter (72) uit Giesbeek. Tot een week voor de uiterste datum. TEKST JOOST MARSMAN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER

52 ANBO

BELASTINGSERVICE “Door bepaalde omstandigheden was ik een beetje aan de late kant met mijn aangifte het afgelopen jaar”, aldus meneer Schlotter. “Ik heb toen ANBO gebeld of ze iemand wisten die me nog kon helpen. Ze gaven gelijk aan dat het waarschijnlijk te kort dag was om nog iets te regelen, maar dat ze hun best zouden doen.” DIRECT LANGSKOMEN Meneer Schlotter was blij toen de telefoon ging. “Na mijn contact met de Belastingservice van ANBO werd ik al heel snel gebeld door Bert Nijborg. Hij kon eigenlijk al direct langskomen dus dat ging vrij vlot.” Onze belastinginvulhulp had eigenlijk maar één vraag voordat hij aan de slag kon. “Ik heb eerst gevraagd of hij al een machtigingsnummer had, want dat heb je echt nodig anders kan ik niks voor je doen. Toen ben ik er naartoe gegaan, heb ik de boel meegenomen naar mijn eigen computer en gezorgd dat de aangifte klaar was. Net op tijd. Meestal ga ik daarna terug of bel ik even om te vertellen wat eruit komt. Als ze daarmee akkoord zijn dan verstuur ik de aangifte. Dat moest dit keer telefonisch, vanwege de tijdsdruk. Maar het is gelukt, daar gaat het om.” OMHOOG “Ik heb gewoon niet zoveel verstand van belastingzaken,” aldus Schlotter. “Je hoeft ook niet overal alles vanaf te weten. Het is belangrijk om overal wel iets van te weten. Maar ik vind: ieder zijn vak.” Nijborg valt hem bij: “Hij zat even omhoog en ik heb hem beloofd dat ik het voor hem ging regelen. Hij wist bijvoorbeeld niet of bepaalde posten aftrekbaar zijn en alleen daarmee kun je mensen al helpen. Ik vind dat je altijd voor een ander klaar moet staan als die hulp nodig heeft. Dat is de normaalste zaak van de wereld.” DE PLAATSELIJKE VISCLUB “Hij heeft mij voor mijn gevoel heel goed geholpen. Dat heb ik wel eens anders meegemaakt, vroeger.” Meneer Schlotter heeft zijn leven lang gewerkt in de drukkerijwereld. “Ik ben op mijn 63ste met pensioen gegaan. Mensen die zeggen dat je na je pensioen ineens zeeën van tijd hebt weten trouwens niet waarover ze praten. Mijn dagen zijn goed gevuld hoor. Ik zit in het bestuur van de plaatselijke visclub en ik ga met een club vrienden af en toe een week of twee naar Noorwegen. Vissen en genieten van de omgeving. Ik ben echt een buitenmens dus ik hou heel erg van dat land met al die natuur.”

BEL JE ME VOLGEND JAAR Hoe lang Bert Nijborg nog doorgaat met zijn vrijwilligerswerk weet hij nog niet. “Zolang mijn kennis en kunde gewaardeerd worden, denk ik. Je moet altijd zorgen dat mensen tevreden zijn, dat ze zich echt geholpen voelen. Ik denk dat ik zo’n vijfentwintig tot veertig keer per jaar mensen help met hun belastingaangifte. Meestal vragen ze na de belastingaangifte ‘bel je me volgend jaar want dan kan ik daar op rekenen.’ Ik weet niet hoe het over twee, drie jaar is maar voorlopig ga ik hier lekker nog mee door!” Daar is meneer Schlotter in elk geval blij mee. “Het is een prettig mens en hij heeft me goed geholpen dus ik zou zeggen: wordt vervolgd.” Nijborg lacht: “Volgend jaar alleen iets eerder bellen!”

Gebruikmaken van onze Belastingservice?

Wilt u graag gebruikmaken van onze Belastingservice? Kijk dan op pagina 49. Daar staat simpel uitgelegd hoe u een belastinginvulhulp over de vloer kunt krijgen. ZELF BELASTINGINVULHULP WORDEN? Betalen van belasting hoort erbij, maar niet teveel natuurlijk! Wilt ook u onze leden helpen met hun aangifte inkomstenbelasting en met het aanvragen of wijzigen van zorgen huurtoeslag? Kijk dan eens op www.anbo.nl/belastinginvuller voor meer informatie over deze functie of mail naar: vrijwilliger@anbo.nl

ANBO 53

ANBO TIPT

Er zijn oneindig veel producten, apps, uitjes en gadgets die het leven leuker, makkelijker en/of interessanter maken. In elk nummer van ANBO Magazine tipt hoofdredacteur Jurriën Beerda zijn favorieten.

App

Werken zonder LinkedIn? Ik kan het me eerlijk gezegd maar moeilijk voorstellen. Ook al gebruik ik het niet dagelijks, dan toch wel meerdere keren per week. Wat het is? Een zakelijk social medianetwerk waarbij je kunt ‘linken’ met andere professionals. ‘Maar is deze dienst ook interessant als je niet meer (betaald) werkt’ hoor ik u denken. Als ik zie hoeveel ANBO-vrijwilligers actief zijn op LinkedIn kan ik volmondig zeggen: ja! Ook ANBO is actief op LinkedIn: https://www. linkedin.com/company/anbo. Ik kan me overigens voorstellen dat bovenstaande nog niet geheel duidelijk maakt wat LinkedIn nou eigenlijk is. Op internet circuleert een plaatje waarop een aantal social mediaplatformen worden uitgelegd aan de hand van een ‘old school’ bureau (helaas was het te klein om te kunnen plaatsen). LinkedIn wordt daarop voorgesteld als rolodex en zo moet u het eigenlijk ook zien: een rolodex vol mensen met wie u contact heeft gehad in het verleden en mogelijk contact wil hebben in de toekomst. Ter info: Facebook wordt op die plaat voorgesteld als adresboek, Twitter als gele post-it, Skype als een telefoontoestel (uiteraard mét draaischijf) en YouTube als een raam naar de buitenwereld. Nu we toch zo lekker bezig zijn: ik zag social media ook eens omschreven worden aan de hand van een koffie-metafoor: Twitter = ik drink nu #koffie YouTube = kijk naar hoe ik koffie drink www.linkedin.com Facebook = ik like koffie LinkedIn = ik ben goed in koffie drinken

Pocket

Gedurende de gemiddelde (werk)dag komt er een flink aantal (interessante)

App

artikelen langs. Bij sommige is het handig om ze direct te lezen, maar bij de meeste is dat niet nodig. En ik weet niet hoe dat bij u gaat, maar als ik het niet direct lees vergeet ik het vaak op een later tijdstip alsnog te doen. Precies daar speelt de app Pocket op in. Pocket is gratis te installeren op uw computer, smartphone en/of tablet. Komt u op internet iets interessants tegen, bijvoorbeeld een artikel, document of video maar heeft u er op dan moment geen tijd voor? Dan kunt u het opslaan in Pocket om het op een later tijdstip alsnog te lezen of te bekijken. De informatie die je op Pocket opslaat kun je voorzien van ‘tags’ (oftewel trefwoorden). Zodoende zijn artikelen die worden opgeslagen makkelijker vindbaar. Dat is vooral handig als het archief steeds groter wordt.

ONVOLTOOID VERLEDEN Ouderen overdenken hun werkzame leven en wat daarna kwam, wie ze waren en wie ze nu zijn. De ondertitel van het boek Onvoltooid Verleden dekt de lading. Emeritus-hoogleraar Richard Grol en publicist (en voormalig adjunct-hoofdredacteur van De Gelderlander en Amerika-correspondent) Bert Ummelen laten 65-plussers aan het woord. Allen lid van een zogeheten ‘Probusclub’. Probus wil ‘saamhorigheid en vriendschap bevorderen van geheel of bijna geheel postactieven van 55 jaar en ouder’. De geïnterviewden zijn gefotografeerd met een attribuut dat verwijst naar hun vroegere professionele bestaan. De auteurs hebben hen gevraagd te reflecteren op dat attribuut, de betekenis die het werk voor hen heeft gehad, hoe dat werk hun identiteit heeft gevormd en hoe dat is nu ze gestopt zijn met werken. Vier essays completeren het boek: drie waarin het thema ‘ouder worden en identiteit’ wordt benaderd vanuit geriatrisch, psychiatrisch en sociologisch perspectief en één over het portret in de fotografie.

Spotify

Boek

Het boek is te koop via de uitgeverij Valkhof Pers (www.valkhofpers.nl) of via de boekhandel, zowel fysiek als online. (Verkoopprijs € 17,50) In samenwerking met Valkhof geven wij vijf exemplaren weg! Wilt u kans maken op dit boek? Mail dan naar magazine@anbo.nl

App

Verreweg mijn favoriete online dienst is het van oorsprong Zweedse Spotify. Want wie kan er nou werken zonder muziek? Of eigenlijk: leven zonder muziek? En Spotify maakt het ons wel erg gemakkelijk: muziek streamen op het moment dat jij dat wilt en naar nummers die jij hebt uitgekozen zónder dat er telkens een ‘grappige’ dj door de nummers praat of, nog erger, eentje die meer praat dan muziek draait. Er is een gratis abonnement en een premium versie. Bij die laatste heb je geen advertentie-onderbrekingen en kun je ook zonder internetverbinding naar je muziek luisteren.

Er zijn duizenden afspeellijsten met bepaalde artiesten, genres en zelfs stemmingen. Of muziek voor bepaalde situaties. Ik start ‘s ochtends bijvoorbeeld graag met de afspeellijst ‘Peaceful Piano’. Ook heel fijn als je je moet concentreren. Zijn er dan helemaal geen nadelen aan deze manier van muziek luisteren ten opzichte van lp’s, cd’s of cassettebandjes? Volgens audiofielen gaat er niks boven het geluid van een lp. Het grootste

nadeel van Spotify vind ik niet het geluid, maar het feit dat je de muziek ‘huurt’ en niet bezit. Sommige album kunnen dus ‘zomaar’ verdwijnen. Dat heeft vaak met rechten (lees: geld) te maken. Ook zijn er artiesten die (nog?) niet op Spotify staan. Een voorbeeld is een van mijn favoriete bands: Tool. Die muziek luister ik dan maar via YouTube, als download of (in de auto) op cd. www.spotify.com

www.getpocket.com

54 ANBO

ANBO 55

ANBO

EXPERTS

Dagelijks komen bij ANBO Raad & Daad veel vragen binnen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Onze experts staan klaar om advies te geven. Een greep uit de vragen en antwoorden.

ANBO EXPERTS

Heeft u zelf een vraag? Lukt het niet om ergens zelf uit te komen? Neem dan contact met ons op. Wij hebben diverse deskundige vrijwilligers die gratis bij leden op huisbezoek gaan. Indien u een huisbezoek door een van onze ANBO (woon)consulenten of Sociaal Netwerkers wenst, dan kunt u dit aangeven bij de Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88. Of stuur een e-mail:

WAAR KAN IK HET BESTE DE LOONHEFFINGSKORTING LATEN TOEPASSEN?

ALEX VAN SCHERPENZEEL, ANBO EXPERT FINANCIËN

“Eigenlijk maakt dat niet zoveel uit. Iedereen heeft recht op de zogenoemde heffingskorting. Dat is een korting op de inkomstenbelasting die u moet betalen. Ontvangt u een inkomen, dan houdt de instantie die het inkomen uitbetaalt al belasting in (loonheffing). In die inhouding zit een deel van de heffingskorting verrekend. Voor gepensioneerden geldt dat de Sociale Verzekeringsbank de loonheffingskorting standaard met de maandelijkse AOW verrekent. Heeft u ook een aanvullend pensioen, dan zit de heffingskorting daar niet in. U kunt

dat aanpassen en de korting bij het pensioenfonds laten verrekenen. Uw maandelijkse netto-inkomen verandert dan. Is uw aanvullend pensioen meer dan de AOW, dan stijgt uw maandelijkse netto-inkomen. Wat u ook kiest; aan het einde van het jaar wordt alles ‘rechtgetrokken’ met de aanslag inkomstenbelasting die u van de Belastingdienst ontvangt. U betaalt dus per saldo nooit meer of minder belasting door zo’n wijziging!” levende gaan, dan kan dat alleen maar via een testament. Ook als u uw erfenis op een andere manier wilt regelen, is een testament een oplossing.”

NA EEN ONGELUK DURF IK NIET MEER MET MIJN SCOOTMOBIEL OP PAD. WAT NU?

ATIE SCHIPAANBOORD,

ANBO EXPERT GEZONDHEID EN WONEN

“Dit horen wij vaker en dat vinden we een zorgelijke ontwikkeling. Een scootmobiel zorgt ervoor dat een grote groep mensen mee kan blijven doen in de samenleving. 56 ANBO

raadendaad@anbo.nl

Als je niet (goed) meer kunt lopen, dan is de scootmobiel nodig om zelfstandig te kunnen blijven functioneren. Maar dan moet je de scootmobiel veilig gebruiken én je bovendien veilig voelen! De scootmobiel laten staan is zonde. Het is heel belangrijk om het vertrouwen terug te krijgen en weer de weg op te gaan met de scootmobiel. Laat u daarbij helpen door een scootmobieltraining te volgen, bijvoorbeeld van Veilig Verkeer Nederland. Zodat u weer veilig en met vertrouwen overal kunt komen. Kijk voor adressen in uw regio op www.vvn.nl/regiokantoren.” www.vvn.nl/regiokantoren

WAAROM MIS IK EEN OPGEBOUWD PENSIOEN IN MIJNPENSIOENOVERZICHT.NL?

WILLEM REIJN, ANBO EXPERT PENSIOEN

“Dat kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld als u in het verleden van werkgever bent veranderd. Als u dan uw opgebouwde rechten van uw oude fonds hebt overgedragen naar het nieuwe fonds, is de oude opbouw niet meer zichtbaar in het pensioenoverzicht. Die zit immers bij het nieuwe fonds. Als u onlangs bij een andere werkgever bent gaan werken, kan dat ook een oorzaak zijn. Pensioenuitvoerders hebben vier maanden de tijd om de wijziging door te voeren. Is dit niet op u van toepassing? Neem dan contact op met de pensioenuitvoerder waar u dat pensioen heeft opgebouwd. Als u niet meer weet of en zo ja waar u in het verleden pensioen heeft opgebouwd, neem dan contact op met de Servicedesk van het Pensioenregister via telefoonnummer 020 75 12 870 of via info@mijnpensioenoverzicht.nl.” info@mijnpensioenoverzicht.nl

ANBO 57

GELDZAKEN

5 BELASTINGBESPAARTIPS

elke dag bezocht, ondanks dat het ziekenhuis 35 kilometer van hun woonadres ligt. Wat lang niet iedereen weet, is dat de reiskosten voor het ziekenbezoek van een naaste aftrekbaar zijn. Wel onder voorwaarden: de afstand enkele reis moet meer dan 10 kilometer zijn, de verpleging heeft tenminste een maand geduurd en de bezoeker en de zieke behoorden tot dezelfde huishouding. Bij Ben en Jochem was de periode 61 dagen. Per dag heeft Ben 70 kilometer afgelegd. Totaal aantal kilometers: 4.270. De vaste aftrek is € 0,19 per kilometer. De aftrekpost wordt dus € 811,30, afgerond € 812. Dit levert voor Ben en Jochem een aftrekpost van € 210 op!

Vóór 1 mei moet de Belastingdienst uw aangifte inkomstenbelasting in huis hebben. Verwacht u geld terug? Dan moet u de aangifte zelfs vóór 1 april inzenden. Met onze tips lukt dat op tijd én met een besparing. ANBO Expert Alex van Scherpenzeel laat het zien aan de hand van vijf voorbeelden.

1 2 3 4 Ferdinand 5 1 2 Patricia 3 en4Flip 5 VOORBEELD VAN:

TEKST ALEX VAN SCHERPENZEEL

Er zijn verschillende mogelijkheden om belasting te besparen. Het kan namelijk best zijn dat u afgelopen jaar onkosten heeft gemaakt die als aftrekpost bij de aangifte inkomstenbelasting gelden, bijvoorbeeld als u zorgkosten heeft gehad die uw zorgverzekeraar niet vergoedt. Maar er zijn ook andere mogelijkheden. Aan de hand van voorbeelden laten wij u een aantal mogelijkheden zien. Voor het gemak gaan we uit van afgeronde bedragen.

€

€ €

1 Ben2en Jochem 3 4 5 VOORBEELD VAN:

REISKOSTEN ZIEKENBEZOEK Ben en Jochem zijn al jarenlang elkaars fiscaal partner. Beiden ontvangen AOW en een aanvullend pensioen. Het inkomen van Ben is in 2018 € 20.500; dat van Jochem € 16.000. Jochem heeft in het voorjaar een ernstig fietsongeluk gehad. Hiervoor is hij van 1 mei tot 1 juli opgenomen geweest in het ziekenhuis. Ben heeft Jochem in die periode

SAMEN, MAAR OOK ALLEEN In dit voorbeeld gaat het over het echtpaar Patricia en Flip. Zij ontvangen allebei AOW voor een gehuwde en een klein aanvullend pensioen. Flip woont sinds twee jaar in een verpleeginstelling omdat hij 24 uur per dag zorg nodig heeft. Patricia woont nog steeds in de woning waar zij vroeger met z’n tweeën woonden. Ondanks het feit dat Patricia en Flip nog altijd getrouwd zijn, kunnen zij allebei aanspraak maken op de alleenstaande ouderenkorting in de heffingskorting. De heffingskorting is het bedrag dat in mindering komt op het bedrag dat je aan inkomstenbelasting moet betalen. Er zijn wel wat voorwaarden, zo moet Flip bij de gemeente ingeschreven staan op het adres van de zorginstelling. Bovendien moet bij de aangifte de vraag ‘Heeft u recht op een AOW-uitkering voor een alleenstaande?’ met ja worden beantwoord. Patricia en Flip ontvangen weliswaar geen AOW voor een alleenstaande, maar hebben er in deze situatie wel recht op. En het recht hebben is voldoende. De alleenstaande ouderenkorting is in 2018 € 423 per persoon. Voor Patricia en Flip dus € 846 extra korting op de belasting!

1 2 3 Mathilde 4 5

€

VOORBEELD VAN:

SPECIAAL DIEET Ferdinand is gepensioneerd. Bij hem is onlangs COPD vastgesteld. De behandeld arts heeft hem een energie- en eiwitverrijkt dieet voorgeschreven. Dat is nogal duur: Ferdinand is jaarlijks € 500 extra aan boodschappen kwijt. Maar Ferdinand mag een door een arts voorgeschreven dieet opvoeren als aftrekbare zorgkosten. Daarvoor gelden vaste bedragen. Voor het dieet dat Ferdinand volgt geldt als vast bedrag € 900. De omstandigheid dat Ferdinand minder heeft uitgegeven, doet er niet toe!

1 2 3 4 5

VOORBEELD VAN:

58 ANBO

dus in haar aangifte op: € 250 - € 15 - € 35 = € 200 x 12 = € 2.400. Omdat er geen inhoudingen hebben plaatsgevonden, is Mathilde over dit bedrag inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen verschuldigd. Rekening houdend met haar andere inkomsten zal dit € 130 zijn. Daarnaast moet Mathilde rekening houden met een aanslag voor de inkomensafhankelijke bijdrage op grond van de Zorgverzekeringswet. Dit is in 2018 5,65% van haar inkomsten. Dat komt neer op € 135.

AOW ÉN INKOMSTEN Mathilde is weduwe en ontvangt AOW voor een alleenstaande. Zij past via een gastouderbureau op een van haar kleinkinderen. Zij ontvangt hiervoor € 250 per maand. Deze inkomsten moet Mathilde opgeven als ‘inkomsten uit overig werk’. Maar Mathilde heeft ook kosten gemaakt om dit inkomen te verwerven. De reiskosten waren € 15 per maand, daarnaast was zij € 35 kwijt aan eten en drinken (per maand). Deze kosten zijn aftrekbaar. Mathilde geeft

VOORBEELD VAN:

Suzanne en Lisette

FISCAAL PARTNER OF NIET? Suzanne en Lisette wonen al een flinke tijd samen. Zij hebben de taken verdeeld: Lisette heeft een fulltimebaan en Suzanne zorgt voor het huishouden en hun drie honden. Suzanne heeft dus geen inkomen. Wat ze niet hebben geregeld is hun fiscaal partnerschap. En dat is jammer. Want als zij fiscale partners zouden zijn, zou Suzanne recht hebben op uitbetaling van de algemene heffingskorting (een korting op de inkomstenbelasting). Dat kan in 2018 oplopen tot wel € 2.265! Wanneer ben je fiscaal partner? In elk geval als je getrouwd bent of geregistreerd partner. Ben je dat niet maar woon je wel samen, dan ben je fiscaal partner bijvoorbeeld als een van beide partners in de pensioenregeling van de ander als partner is opgenomen. Meer weten? Kijk op bit.ly/belasting.

MEER TIPS OVER BELASTING BESPAREN? anbo.nl/belasting KIJK OP

ANBO 59

HOBBY’S

Fijnschilder Madelonne Tegelaar

‘Ik denk soms: heb ik dat gemaakt?’ Madelonne Tegelaar (73) verbaasde zichzelf en haar omgeving toen ze in 2012 begon met fijnschilderen. Nooit geweten dat ze zo creatief was! Nu is ze al twee exposities verder en daagt ze zichzelf uit met steeds moeilijker werk. TEKST FLEUR AKERSLOOT

“Ik ben begonnen met mijn hobby toen ik stopte met werken in 2009. Ik was gewoon op zoek naar iets om mijn uren leuk mee te vullen. Eerst ben ik het fijnschilderen zelf gaan proberen en vervolgens heb ik workshops gevolgd. Mijn eerste werk was een stilleven en toen ik zag hoe zo’n schilderij groeit terwijl ik daarmee bezig was, vond ik dat zo bijzonder. Dan keek ik er de volgende dag naar en dacht ik: jeetje, heb ik dat gemaakt? Zo werd ik alsmaar enthousiaster en ben ik steeds moeilijkere dingen gaan maken.” 60 ANBO

COMPLIMENT “Op een gegeven moment hing het huis vol en kreeg ik steeds vaker de vraag waarom ik niet zou exposeren. Dat heb ik vorig jaar voor het eerst gedaan. Het is ontzettend leuk om dan de opmerkingen te horen van mensen die komen kijken. Ik heb toen een werk verkocht maar dat was niet mijn doel. Ik vond het vooral bijzonder om de reacties van anderen te horen. Een werk verkopen is ook moeilijk, ik ben er lang mee bezig geweest en het heeft een plek in mijn huis gehad. Maar als iemand een werk mooi vindt, is dat natuurlijk bijzonder en een compliment.”

KLEINE GRAPJES “Ik schilder nu een karaf die ik van mijn moeder heb gekregen. Achter de karaf heb ik een doek met plooien gehangen. Best lastig, maar ik daag mezelf meer en meer uit. Met een werk kan ik wel twee maanden bezig zijn. Ik heb van een potlood een boom gemaakt met iemand die zijn hond uitlaat. En een vis in een lamp. Een grapje, en het is leuk om te zien als mensen daar om moeten glimlachen. Van die kleine grapjes in m’n schilderijen verwerken doe ik steeds vaker. Het is een ontdekking hoor, om erachter te komen dat ik creatief ben.”

OOST-INDISCHE INKT “Ik schilder het meest in de winter, in de zomer ben ik lekker buiten en doe ik inspiratie op. Dan maak ik aantekeningen van wat ik zie of ik kom mooie portretten in bladen of boeken tegen. Ik pak ook vaak de kalender van Oxfam Novib erbij, die foto’s zijn prachtig. Als ik daar dan een schilderij van verkoop, dan draag ik daar een deel van af aan Oxfam Novib. Ik heb zoveel plezier van het schilderen. Het is ook meditatief, ik ben alleen daarmee bezig en ik denk nergens anders aan. Dan kijk ik op de klok en dan schrik ik dat het alweer zo laat is. Ik ben eigenlijk nooit creatief geweest. Mijn vader tekende vroeger met Oost-Indische inkt, dus ik denk dat ik het van hem heb. Ik ging wel altijd al naar musea en exposities. Zien hoe die werken zijn gemaakt is zo indrukwekkend. Het liefst sta ik met mijn neus boven op het werk. Dan kijk ik hoe zo’n schilder dat heeft gedaan en probeer ik hetzelfde thuis ook. Een favoriete schilder van mij is Helmantel. Als ik ooit bij zijn werk in de buurt mag komen...” www.kunstemaakster.nl

ne Madelon

& ANBO

“Toen ik stopte met werken ben ik lid geworden van ANBO. Ik kan mijn mondje roeren maar er zijn zat ouderen die niet voor zichzelf kunnen opkomen. Dan is het belangrijk dat er een organisatie is die ze steunt. Het magazine lees ik graag, vooral de artikelen over pensioen en financiële zaken hebben mijn interesse.”

ANBO 61

INTERVIEW

Senior

Junior &

Remko van Vliet (24) en Jan van Walraven (70) werken bij internationaal produktiebedrijf Van Walraven. Jan is de oud-ceo en heeft na zijn pensioen de rol als productmanager voor de Amerikaanse markt op zich genomen. Hij werkt veel samen met Remko die product development engineer is. Aan ANBO vertellen ze over de voordelen van jong en oud op de werkvloer. TEKST FLEUR AKERSLOOT FOTO TEUNIS VAN DER POEL

INTERVIEW JR. Remko: “Er werken wel 1000

mensen bij Van Walraven. Best bijzonder dus, dat ik zoveel met de oud-ceo te maken heb. Het is heel interessant om te zien hoeveel kennis Jan paraat heeft. Als je in een ontwikkeltraject zit dan kan hij prijzen tot een paar cent nauwkeurig schatten zonder onderzoek te doen. Of hij rekent heel gemakkelijk voor hoe sterk iets moet zijn. Dat gevoel bij of iets werkt of niet is heel uitzonderlijk. Natuurlijk moeten we het alsnog onderzoeken maar het ontwikkeltraject kan door zijn kennis en ervaring wel sneller verlopen.”

SR.

“Ik vind het heerlijk om met jongeren te werken, die hebben andere inzichten” SR. Jan: “Ik vind het heerlijk om

met jongeren te werken, die hebben andere inzichten. Die kijken anders tegen dingen aan en hebben een frisse blik. Ik kan wel met een computer en telefoon omgaan, maar ik heb niet zo’n ICT-achtergrond zoals de jongeren van tegenwoordig. Nu maken ze een 3D-ontwerp en printen ze het gelijk in 3D. Ik deed dat altijd met een plat tekeningetje met een aantal aanzichten.” 62 ANBO

JR. Remko: “Ik leer van Jan.

Hij weet op allerlei manieren informatie te verzamelen. Bij de Amerikaanse markt weet hij door middel van zijn contacten bijvoorbeeld met de juiste mensen te spreken en de goede vragen te stellen. Ook leer ik van hem hoe hij een project benadert. Onder andere van zijn aandacht bij het ontwikkelen van een product. Hij zorgt ervoor dat dingen geregeld worden, dat de juiste mensen bezig zijn waardoor zo’n proces sneller loopt. Het nadeel van zijn stijl is dat je soms wel minder samenwerking nodig hebt. Jan geeft aan mensen de informatie waarvan hij denkt dat ze die nodig hebben. Maar ja, de dingen zijn wel sneller klaar.”

SR. Jan: “Ik hoop dat ik mijn ken-

nis en ervaring kan doorgeven. Dat vind ik het leukst aan werken met jonge mensen. Ik weet zelf ook hoe het was toen ik jong was. En je wilt jongeren vrijlaten maar je wil ook iets doorgeven. We hebben nu een aardige mix in het bedrijf, al dreigt het iets te oud te worden. Zo’n bedrijf is een levend organisme waarin je voortdurend kennis wilt overdragen zodat je niet iedere keer op nul moet beginnen. Jonge mensen, maar ook oudere werknemers zijn belangrijk. Dat is dus ook een reden voor mij als ceo geweest om mensen van 60 en ouder aan te nemen. Zij hebben de kennis en ervaring. En als je het enthousiasme van ouderen en dat van jongeren in het vak bij elkaar weet te brengen dan geeft dat heel veel plussen.”

JR. Remko: “Er werken veel

ouderen en wat minder jongeren. Als bedrijf is het lastig om jonge mensen aan te houden. Van Walraven

biedt opleidingen en kansen. Zeker om digitale stappen te zetten zijn jonge mensen nodig.”

JR.

“Het is geweldig om te zien hoeveel kennis Jan paraat heeft.” SR. Jan: “Ouderen kunnen veel

leren van jongeren op ICT-gebied. En als de opleidingen goed zijn leren jongeren daar nieuwe ideeën en technieken waar ouderen in het bedrijf nog niet bekend mee zijn. De jongere generatie brengt dus zeker ook kennis in het bedrijf.” Remko: “Mijn generatie is

JR. opgeleid met computers en

allerhande systemen. De oudere generatie heeft stapels papier op hun bureau, vroeger kon je niet met je laptop naar een meeting dus alles wordt nog steeds uitgeprint. ‘Waarom zou je alles printen?’ denkt mijn generatie. Maar ik heb zelf op de harde manier geleerd dat je altijd printjes van de belangrijke documenten moet hebben. Want als je laptop het een keer niet doet, sta je met lege handen.” Jan: “Niet alleen jong en oud

SR. werken samen. Tot mijn grote

genoegen is het tegenwoordig ook niet meer witte boorden, blauwe boorden. Het loopt door elkaar en iedereen werkt met elkaar en dat is heel mooi.”

ANBO 63

Plus jan 2019.:Layout 1 26-11-2018 20:34 Page 1

LHBTI aal

norm

NU vanaf SLECHTS

,9 € 239

€ 169,95

p.p.

Coby (86) is lesbisch en heeft er lang over gedaan om haar gevoelens te begrijpen. Ook met haar omgeving heeft ze heel wat te stellen gehad. Dat moet anders, vindt zij. Daarom zet zij zich in voor de homoseksuele, lesbische, biseksuele en transgender generaties die na haar komen.

5-daagse Alles Inclusief Vakantie Op basis van eigen vervoer

• 4x overnachting • 4x ontbijtbuffet NIEU de hele d W: • 4x lunch ag koffie en GRATIS • 4x diner in buffetvorm thee van onze koff iecorner • Regelmatig entertainment en vermaak e GRATIS gebaksb n • Gratis dagexcursie per luxe touringcar uffet • Gratis gebruik zwembad, infrarood cabine en sauna • U ontvangt een gratis uitstapjes-boekje! • Gratis gebruik van onze kegelbaan

• Inclusief alle drankjes (tussen 17:00 en 24:00 uur)

TEKST RENÉE DE VRIES

• Gratis WIFI • Kamers per lift bereikbaar • Eigen zwembad en sauna • Entertainment • Gezellige Engelse Pub • Luxe kamers met minibar • Kegelbaan • Gratis busexcursie • GEEN reserveringskosten • GEEN aanbetaling • GEEN 1-persoonstoeslag • GRATIS eigen parkeerplaats • exclusief evt. lokale toeslagen

! zit alles bij in r ie h , is u th monnee maar Laat uw porte Februari 2019 Prijs p.p Maart 2019 Prijs p.p

vrijdag 1 februari dinsdag 5 februari zaterdag 9 februari woensdag 13 februari zondag 17 februari donderdag 21 februari maandag 25 februari

€ 169,95 € 169,95 € 169,95 € 169,95 € 199,95 € 199,95 € 199,95

dinsdag 5 maart zaterdag 9 maart woensdag 13 maart zondag 17 maart donderdag 21 maart maandag 25 maart vrijdag 29 maart

€ 199,95 € 199,95 € 199,95 € 199,95 € 199,95 € 199,95 € 199,95

Prijzen obv een standaardkamer

Hotel Bilstein, Freiheit 40, 57368 Lennestadt-Bilstein T

0049-2721-9830 Nederlands gesproken www

hotelbilstein.nl

Nieuwe familie voor roze ouderen

Als vrijwilliger voor Roze 50+ was Coby tot haar tachtigste heel actief. De laatste paar jaar gaat het minder goed met Coby. Het vrijwilligerswerk is haar te zwaar geworden. Kinderen heeft ze niet en contact met de familie is er sinds vroeger al niet meer. “Ze wilden niets te maken hebben met zo’n vieze pot”, vertelt Coby. De paar vriendinnen uit haar roze netwerk zijn inmiddels ook ouder geworden en kunnen de rit naar Rotterdam, waar Coby woont, maar moeilijk maken. Zo zit Coby eenzaam in haar flat. Haar administratie is een bende en een afspraak regelen met het ziekenhuis lukt door haar vergeetachtigheid steeds lastiger. Maar bovenal: ze zou zo graag met iemand praten. SOCIAAL ISOLEMENT Coby is niet de enige. Veel lesbische vrouwen, homomannen, biseksuelen, transgenders en intersekse personen (LHBTI) komen als ze ouder worden in een sociaal isolement. De kans om te vereenzamen is groter dan bij anderen. Ze hebben veelal geen kinderen en vaak weinig tot geen contact met familie. Door actief op zoek te gaan naar gelijkgestemden hebben veel ‘roze ouderen’ een netwerk om zich heen verzameld van vrienden en kennissen. Dat netwerk is Chosen Family genoemd, een gekozen familie. Maar wat nu als de leden van die familie allemaal brozer worden? Het netwerk kan elkaar moeilijker ondersteunen en eenzaamheid ligt op de loer. LUISTEREND OOR Het project Support Your Chosen Family wil daar iets aan

doen, door het inzetten van vrijwilligers. Die kunnen een luisterend oor bieden, ondersteunen met administratie, uitzoeken van hulp- en zorgmogelijkheden en meer. ANBO en COC Nederland zijn het project gestart onder de vlag van het samenwerkingsverband Roze 50+. Het project is gericht op het versterken van het sociale netwerk en het vergroten van zelfredzaamheid. Want goed en gezond ouder worden kan niet zonder goede sociale contacten! Meer weten over het project? Kijk eens op: www.roze50plus.nl De naam Coby is gefingeerd. Haar echte naam is op de redactie bekend.

Roze 50+ Roze 50+ is sinds jaar en dag dé belangenbehartiger voor LHBTI-ouderen. Namens ANBO en het COC organiseert Roze 50+ activiteiten en ontmoetingen, verzorgen ze voorlichting en kennisuitwisseling en maken zij de zorg roze-vriendelijker. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Oranjefonds (programma Samen Ouder), BAVO stichting Heemstede en Fonds Sluyterman van Loo. Wilt u vrijwilliger worden? Mail naar info@roze50plus.nl. www.roze50plus.nl

ANBO 65

Ledenvoordeel ANBO

LEDENVOORDEEL juli & augustus 2019

VAN DER VALK FIETSARRANGEMENT Flipje, fruit en fietsen

Als ANBO-lid profiteert u van aantrekkelijke voordelen. Leuke, interessante en aangename producten, uitstapjes, reizen en evenementen. Ook in dit nummer vindt u veel voordeel!

Blijf op de hoogte

ANBO’s Mandy Janssen regelt voordeelen kortingsacties voor leden. “Als u op de hoogte wilt blijven van alle voordelen, kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief. Stuur een mail naar m.janssen@anbo.nl, dan zorg ik voor de inschrijving. U ontvangt eens per drie weken een nieuwsbrief met daarin alle voordelen. Die wilt u toch niet missen?”

ANBO Agenda 29 JANUARI TOT 1 MAART 2019

VAN DER VALK FIETSARRANGEMENT

t/m 31 december 2019

20% KORTING

Wonen zonder zorgen

De Woningwachter ontzorgt u bij al uw onderhoudswerkzaamheden in en rondom uw woning of flat. Ook bieden wij onze leden een aantal zeer interessante collectieven aan, zoals het vloeren raamdecoratie-collectief. Carpetright is dé vloeren- en raamdecoratie-specialist van Nederland en geeft speciaal voor dit collectief 20% korting op het gehele assortiment aan alle leden van De Woningwachter.

19 APRIL 2019

2 MEI 2019

BUSREIS ANDRÉ RIEU IN WENEN 22 MEI 2019

T/M 31 DECEMBER 2019

DE WONINGWACHTER anbo.nl/ledenvoordeel

66 ANBO

P.P.

tiel@valk.com

ANBO LEDENDAG IN BARONTHEATER

ANBO WANDELDAG

€130* Boeken kan vanaf 29 januari tot 1 maart voor de periode 1 juli t/m 31 augustus 2019 U kunt telefonisch reserveren +31 (0)344 - 62 20 20 of via

HANDIGE SMARTWATCH MET KORTING

31 MEI 2019

VANAF

* op basis van twee personen

T/M 31 MAART 2019

ANBO GOLFDAG

Wilt u even lekker weg, zonder al te ver te reizen? Boek dan het driedaagse fietsarrangement bij Van der Valk Hotel Tiel in de Betuwe! De Betuwe is één van de mooiste gebieden van Nederland. Fiets langs de talloze fruitboomgaarden, die in het voorjaar vol bloesem zitten en geniet van de groene weilanden en de pittoreske dorpjes. De Betuwe heeft het allemaal. Breng daarnaast ook een bezoek aan het beroemde Flipje Museum. Als hotelgast heeft u gratis toegang tot het verwarmde zwembad, de fitness en het casino.

Als u zich aanmeldt als lid voor het “Startend Ontzorgd” abonnement krijgt u deze gratis en kunt ook u gebruik maken van dit mooie collectief. Ook ontvangt u onze nieuwsbrief. Bel gratis 0800-1025, mail naar info@dewoningwachter.nl of ga voor meer informatie naar www.dewoningwachter.nl

Arrangement inclusief (per persoon) • 2x overnachting in een comfortkamer • 2x uitgebreid Live Cooking ontbijtbuffet • 1x 3-gangendiner • Toegang Flipje Museum • 1x fiets-snackpakketje (flesje drinken, stuk fruit en een candybar) • Gratis fietsroute Voorwaarden arrangement: Prijs is exclusief toeristenbelasting en gemeentelijke heffingen à € 2,10 per persoon per nacht. Prijs is op basis van twee personen per kamer. Toeslag op basis van één persoon: € 75

Save the date! ANBO Wellness Week Thermae 2000 in Valkenburg 4 t/m 10 februari en 7 t/m 13 oktober ANBO Midweek Duinrell 13 tot met 17 mei 2019

2019

ANBO Golfdag Golfbaan Golf4all in Zeewolde 22 mei 2019

ANBO 67

LEDENVOORDEEL

LEDENVOORDEEL Vertrek: donderdag 2 mei

+ GRATIS OPL AADSTATION

6-DAAGSE BUSREIS

André Rieu in Wenen

31 mei

WANDELDAG ANBO & KONINKLIJKE WANDEL BOND NEDERLAND Genieten in de Bokkeduinen tijdens de ANBO Wandeldag 2019. Wat is er nu heerlijker dan buiten genieten van de natuur? Koninklijke Wandel Bond Nederland (KWBN) en ANBO nodigen u van harte uit voor de ANBO Wandeldag op vrijdag 31 mei 2019. Onder begeleiding van een wandeltrainer loopt u door de schitterende Bokkeduinen in Amersfoort. We starten de dag met een

kopje koffie/thee met gebak en trekken daarna de wandelschoenen aan. U kunt zelf kiezen of u 5, 10 of 15 kilometer wilt wandelen. En als extraatje krijgt u bij deelname aan de ANBO Wandeldag een gratis Alles-in-één pakket van KWBN (ter waarde van € 24,50; lidmaatschap eindigt automatisch op 31 december 2019). Kosten voor

De Connected Life E01 is een smartwatch met telefoonfunctie en gps, waardoor deze uiterst geschikt is voor mensen die willen laten weten waar ze zijn of wanneer ze hulp nodig hebben, zoals senioren of mensen met een bepaalde zorgbehoefte. Vrijheid is misschien wel het belangrijkste dat de Connected Life biedt. Zelf bepalen wanneer u op pad gaat en waarheen! Nu met gratis oplaadstation ter waarde van € 24,95 en installatiegarantie. Deze aanbieding is geldig t/m 31 maart. Kijk voor meer informatie over de Connected Life, de tarieven en verkooppunten bij u in de buurt op: www.veiligoppad.nl/anbo of bel 020 - 3333 400.

ANBO LEDENDAG

Barontheater

ALLEEN VOOR LEDEN

Geniet van een bijzonder optreden van André Rieu in Wenen. Met haar rijke muzikale geschiedenis vormt deze romantische muziekstad de perfecte ambiance voor zo’n schitterend concert. Inclusief stadstour met gids, een excursie naar het Wienerwald met bezoek aan het klooster Heiligenkreuz en hotelovernachtingen met ontbijt en diner. *Exclusief reserveringskosten van € 20 (€ 15 via internet), calamiteitenfonds (€ 2,50 per boeking) en toeslag 1-persoonskamer (€ 85). Reserveer online via www.peterlanghout.nl en zoek met reiscode BE44796 of bel met Peter Langhout Reizen: 017-246 88 00

€20* KORTING

* LEDENKORTING PER PERSOON KORTINGSCODE: ANBORIEU

€69 SLECHTS

22 mei

ANBO GOLFDAG Samen met Golf4All Harderwijk organiseert ANBO alweer de derde ANBO Golfdag in Zeewolde. Op woensdag 22 mei kunnen gevorderde spelers meedoen aan een acttien holes wedstrijd. Ook zijn er clinics voor mensen die willen kennismaken met de golfsport. De kosten voor deze geheel verzorgde dag zijn € 69. U kunt zich aanmelden via: m.janssen@anbo.nl

68 ANBO

www.wandel.nl/anbo

19 april

T/m 31 maart

VEILIG OP PAD MET DEZE HANDIGE SMARTWATCH

ANBO-leden: € 29,50. Kijk voor meer informatie en om u aan te melden op

Na jaren komen ze er toch achter: Hans en Steven begrijpen elkaar soms eigenlijk voor geen meter. Dat leidt tot hilarische confrontaties tussen vader en zoon. Een dynamische theateravond vol entertainment, interactie, bizarre trucs, maar vooral… héél veel humor. “Alive and kicking” is een comedy programma waar het plezier vanaf spat! In samenwerking met ANBO en Hans en Steven Kazàn

ANBO 69

UNIEKE PASVORMGARANTIE!

Werf een nieuw lid en krijg allebei een...

www.ateliergs.nl

MOOIE BLOUSE Zeg het met bloemen! Deze blouse van topkwaliteit heeft een mooie strenessekraag, knopenlijst en 3/4-mouwen met manchetten en knoop. De afgeronde zoom met zijsplitjes biedt extra comfort. Hij is verkrijgbaar in 2 lengtematen en zit daardoor alsof voor u op maat gemaakt. Lengte ca. 71 cm in maat 46, ca. 67 cm in maat 23.

meerkleurig gedess.

wit

Blouse € 34.95

30%G

KORTIN

€ 22.95 +

GRATIS VERZENDING

URI

G DES

www.inventum.eu

JA, ik profiteer graag van deze SPECIALE AANBIEDING voor € 22.95 in plaats van € 34.95 Ik wil niet bestellen maar wil wel graag DE NIEUWE CATALOGUS GRATIS ontvangen. 1. Ik vul hieronder mijn gegevens in HOOFDLETTERS in om te bestellen Voorletters

HUIDIG ANBO-LID

JA, ik maak iemand lid en krijg een personenweegschaal cadeau

Achternaam

Postcode

NIN VEILIG OP REKE BESTELLEN

Voornaam

*Ja, houdt u mij per e-mail op de hoogte van de laatste informatie en actuele aanbiedingen

2. Ik bestel de blouse graag in kleur, maat en lengte: meerkleurig gedess. bestelnr. 7977-809 wit bestelnr. 7311-302 oranje bestelnr. 7980-609 marine bestelnr. 7981-710 lichtblauw bestelnr. 7982-809

52*

54*

*hiervan is geen korte maat leverbaar

Normale maat

Korte maat

(lengte 71 cm, u bent 1,65 m of langer)

(lengte 67 cm, u bent kleiner dan 1,65 m)

3. Ik bestel op rekening en betaal binnen 14 dagen met behulp van de meegeleverde acceptgiro. Datum

Handtekening

Geboortedatum

Tussenvoegsel

Achternaam Postcode

LENGTE

E MATEN VOOR SPECIALE KORT N 1,65 M EINER ZIJN DA DAMES DIE KL 25 L WE T TO MAATKEUZE – IN DE MATEN, OOK VERSCHILLENDE DANKZIJ ONZE TEN GROTERE MA ERVARING JARENLANGE ONLIJK MAAT SO GRATIS PER EFOON TEL DE N AA S ADVIE SDUUR MET LANGE LEVEN IE NT RA GA R 5 JAA

E-mail*

MAAT

UNIEK PA EXCLUSIEF BIJ NER SCHNITT ATELIER GOLD

HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT € 45 PER JAAR

JA, ik word lid van ANBO en krijg een personenweegschaal cadeau. Voorletters

Woonplaats

Tel.

KLEUR

EPT SVORM-CONC

€ 24,99

INVENTUM PERSONENWEEGSCHAAL De Inventum personenweegschaal (PW708ZW) toont naast uw gewicht ook uw vet-, vocht-, botmassa- en spiermassapercentage. De digitale weegschaal weegt tot 100 gram nauwkeurig en heeft een maximum weegvermogen van 180 kilo. Hij heeft een geheugen voor de persoonlijke instellingen van maximaal 10 personen en is voorzien van gebruikersherkenning.

Straat en huisnr.

rantie Onze 5 sterren-ga

T.W.V.

Lidnummer

m/v

Achternaam Straat

Huisnr.

Tussenvoegsel

Huisnr.

Postcode Woonplaats Geboortedatum E-mailadres

EXTRA INFORMATIE Deze actie is geldig tot 19 maart 2019. U krijgt de personenweegschaal in april thuisgestuurd, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan.Ga voor de voorwaarden naar anbo.nl/lidwerftlid.

Telefoonnummer Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven* IBAN

N L

Datum U bestelt volgens de algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zoals vermeld op www.ateliergs.nl. Uw bijdrage in de porto- en verpakkingskosten bedraagt € 5.95. Informatie over de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de bescherming van uw persoonsgegevens vindt u op de servicepagina‘s van onze catalogi en op www.ateliergs.nl. 39048043-NL Aanbieding geldig tot 31-07-2019 en zolang de voorraad strekt.

030 – 65 92 500

www.ateliergs.nl

Bestelling Catalogus

CODE 1279 CODE 1280

Atelier Goldner Schnitt Antwoordnr. 4200, 3970 PC Bunnik

Geef uw gegevens bij voorkeur door via anbo.nl/lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.

Handtekening * Deelname aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.

Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): Belangenbehartiging

Korting op energie

Overig ledenvoordeel

Belastingservice

Korting op zorgverzekering Raad & Daad

Schadecollectief

LWLI_01_MAG1_ANBMAG_1905_C

oranje

Gun uw vrienden de voordelen van ANBO

lichtblauw

CADEAU • Gratis het Startend Ontzorgd-abonnement van De Woningwachter • Uw stem wordt gehoord in de politiek • Persoonlijk advies via ANBO Raad & Daad • Fikse korting op zorgpremie • Hulp bij belastingaangifte • Gratis 7x per jaar ANBO Magazine • Uitstekend verzekerd tegen schade • Besparen op uw energierekening • Korting op reizen, uitstapjes en sporten • Goedkope rijbewijskeuring

100% polyester. Machinewasbaar.

marine

INVENTUM PERSONENWEEGSCHAAL

Breng PERSOON

de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes GEWAS van de oplossingsbalk. 7 4 twee In de gootsteenafvoer of weer in de muurholte? (5) Hierin leest u dan de oplossing. De 1e en 6e letter van dit woord zijn de eerste letters van de eindoplossing.

PUZ ZEL

EMERITUS

DEEL V.E. GESCHRIFT

DEEL V.E. UURWERK

AZIAAT Bood geen weerstand bij het Puzzelboeken veer. (7) Mede1 mogelijk gemaakt door Sanders

MAAK KANS OP MOOIE PRIJZEN! Geef uw oplossing vóór 19 maart 2019 door via anbo.nl/puzzel. Daar vindt u ook meer informatie over de prijzen. Of stuur een kaartje naar: SLAGANBO Puzzels, Postbus 2012, 3440INSTRUMENT DA Woerden. DOOIER Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer 3 te vermelden.

e e M

4 In de gootsteenafvoer of weer in de muurholte? (5) INSECTEN-

€ 400 MILIEUEFFECTRAPPORT

ALL-INCLUSIVE HOTELARRANGEMENT BIJ PRESTON PALACE Aankomst is mogelijk tussen zondag en woensdag (1 jaar geldig, m.u.v. vakanties en feestdagen). Het arrangement is inclusief ontbijt-, lunch- en dinerbuffet, alle consumpties, entertainment, subtropisch zwemparadijs, indoor-ker-

mis, spelfaciliteiten, gratis WiFi en parkeren. Meer info op: www.prestonpalace.nl

of via telefoonnummer 0546-542121.

Tweede prijs INVENTUM RIJSTKOKER

T.W.V.

€ 34,99

Met de Inventum rijstkoker (inclusief stoommand) RK140ZW kunt u rijst koken en tegelijkertijd vis, vlees of groenten stomen. De rijstkoker heeft een inhoud van 1,4 liter, geschikt voor 800 gram rijst. Wanneer de rijst klaar is, zal de rijstkoker D U W G T O automatisch overschakelen op de warmhoudfunctie. De H E R B I V O O R R A S P S binnenpan is uitneembaar en is voorzien van een antiR O O T K N O E I S A L G E P E L D G E B O D P A aanbaklaag. Daarnaast wordt de rijstkoker geleverd met M L O E N E N D O O R handige, vaatwasbestendige accessoires zoals een lepel, G E K E P E R D P E N S I O maatbeker en stoommand. Door vlees, vis of groenten in D U W E N A R A S K E R A D A R G A A R D A A R de stoommand te stomen behoud je de voedingsstoffen, I D A M E N G V O R M D smaak en structuur. Makkelijk, lekker en nog gezond ook! K L E I P U T E E M B L O L H A M A M N I E T E N Meer informatie vindt u via: www.inventum.eu R E K E L L A C U N E S K of 088-5422200 E M M A C A E R A E

OPLOSSING PUZZEL NR. 6: BETROKKENHEID De prijzen worden onder de goede inzendingen verloot. Winnaars krijgen persoonlijk bericht. 72 ANBO

A C E S N T E I M W E

I M E R G E L

S L O K A L I N E K R A D M O M O B E E E L L E R I S O L D A D I G

J A A R T A L

C H E D E I D S R T I E A N G

ROLKRAAG

Hierin leest u dan de oplossing. DeDAGBOEK 1e en 6e letter van dit woord zijn de eerste twee lettersWERPANKER van de eindoplossing.

10 Dat tweetal4is weer bejaard geworden. (3)

HEILZAAM

Preston Palace is het gastvrije all-in hotel en het uitgaanscentrum van Twente. Het ANBO-hotelarrangement dat u kunt winnen is voor twee personen, twee nachten in een tweepersoons Classic hotelkamer.

VOEGWOORD 10 Dat is weer bejaard geworden. (3) CRYPTOGRAM PUZZEL 1 Bevindt zich tevens in tweetal Mook. (3) 11 wie Op charmante wijze aan het eten en drinken. (8) 2 Vertel eens kerel, geeft informatie. (7)

LARVE Krijgt Ger daarvoor Engelse geweren terug? Dat is bijd 7 TotaalBreng ondersteboven dooruit zo'n 3 Een kever voor12een verkeerde in Canada. (7) de letters deplantje. (3) genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van noot de oplossingsbalk. 13 'Het zei een ik. (3)grote plaats. (4) 9 Alcoholisch deel van een kledingstuk. (5) DIGITAAL 4 Een heilige begeeft zichvijfde annobordspel,' Domini naar

T.W.V.

Hoofdprijs

7 Totaal ondersteboven door zo'n plantje. (3) LOOFBOOM KLEDINGSTUK 9 Alcoholisch deel van een kledingstuk. (5) VERTICAAL

HORIZONTAAL

B E S C H E I D E N

O R A R G S E C O L E M E D E T A P T E

L A T N L E D E L G A S S N E L

Bijeen eenwijs lint man. (9) van neerslag komt dit beestje tevoorschijn. 5 Dat is bedacht14 door 17 Biertje voor 6 De zeegod bedriegt u thans en een nog cent. (7) 's. (8) HETZELFDE

11 Op charmante wijze aan het eten en drinken. (8) KELNER HORIZONTAAL 17 Biertje voor een cent. (7) 37 Is zij getrouwd? Een Franse niet! (3) PL vijfde oudervogel. (4) 12 Krijgt Ger daarvoor Engelse geweren terug? Dat is bijdehand! (7) 7 Verminder niet18 al teDebest. (5) DE 1 Bood geen weerstand bij het veer. (7) 18 De vijfde oudervogel. (4) 38 Tuintje met besjes? (5) DEKSEL BEVEL 19 Het geluid hebben van een toost. (7) 13 'Het vijfde bordspel,' zei ik. (3) Dat gebied koud. (7) 4 In de gootsteenafvoer of weer in de 19 Het geluid hebben van8een toost. (7)laat me39 In de arm kreeg zij in Frankrijk Vocht de vrouwelijke titel aan van u. (4) Bij een lint van neerslag komt dit beestje tevoorschijn. (9) 11 In Yerseke kun22 je een buitenlandse vrouw horen. (5) 14 muurholte? (5) 22 Vocht de vrouwelijke titel aan een buis. (7) EUROPESE DRIJFVEER 25 De muziekuitvoering heeft 't niet, maar 'n groot bedrijf. 17 Biertje voor een cent. (7) 13 Uitstekend als de emeritus een injectie geeft. (7) TAAL 7 Totaal ondersteboven door zo’n van u. (4) 26 Nudist in het dierenrijk. (9) De vijfde oudervogel. (4) 15 Een zekere ontkenning. (3) 18 plantje. (3) 25 De muziekuitvoering heeft ‘t niet, BINNEN ZANGNOOT 29in De van Batavieren voor cricketers. (3) 19 Het geluid hebben van een toost. (7) 16 Neem de vlucht diestart buurt. (3) 9 Alcoholisch deel van een maar ‘n groot bedrijf. (7) VERTICAAL 30 Schop de ezeleen zonder het circus. (7) Vocht de vrouwelijke titel aan van u. (4) 20 Vervoersmaatschappij die voor goedstaart figuurinzorgt? (9) 22 kledingstuk. (5) 26 Nudist in het dierenrijk. (9) 1 Bevindt zich tevens in Mook. (3) Klap op een duif. (8) 25 Dat DePLAKBAND muziekuitvoering 't niet, maar 'n groot29 bedrijf. (7) 21 voor Een kuur van 'n32kleintje? (3) 10 tweetal is weerheeft bejaard De start van Batavieren 2 Vertel eens kerel, wie geeft 33 Bekleding van een deel van het schip. (3) 26 Nudist in het dierenrijk. (9) 22 Dat dier wordt door gedragen. (3) geworden. (3) cricketers. (3) menigeen informatie. (7) 12 35 Een maand om 'r een makker te zoeken. (5) 29 Op De start van Batavieren voorhet cricketers. (3) Uitgeslapen kracht. (5) 11 charmante wijze aan eten 30 Schop de ezel zonder23 staart in 3 Een kever voor een verkeerde 37 Is zij getrouwd? Een Franse niet! (3) Schop de ezel(8)zonder staart in het circus. (7) het circus. 24 Vreemd onderzoek. (8) GROOT VAN 30 en drinken. (7) noot in Canada. (7) OGENBLIK 38 Tuintje metplus! (7) besjes? (5) LENGTE 32 Klap op een duif. (8) 25 Aanhalen: muziekinstrument 12 Krijgt Ger daarvoor Engelse geweren 32 Klap op een duif. (8) 4 Een heilige begeeft zich anno 39 In de arm9 kreeg zij in Frankrijk een buis. (7) Bekleding een deel van(7) het schip. (3) 27 van Groente ter verdediging. (7) 33 terug? Datvan is bijdehand! 33 Bekleding van een deel Domini naar een grote plaats. (4) 35 Een maand om 'r een makker te zoeken. (5) 28 Koekdoos die muziek 13 ‘Het vijfde bordspel,’ zei ik. (3) het schip. (3) 5 maakt. (7) Dat is bedacht 1 2 door een 3 wijs man. 4 (9) 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 37 Bij Is zijeen getrouwd? Fransekomt niet! (3) 31 Hoge berg en in Zwitserland te vinden. (5) 14 lint vanEen neerslag dit 35 Een maand om ‘r een makker 6 De zeegod bedriegt u thans en Tuintje met besjes? (5) (9) 34 Lichaamsdeel in de bocht. (4) 38 beestje tevoorschijn. te zoeken. (5) nog ‘s. (8) 39 In de arm kreeg zij in Frankrijk een buis. (7) 36 Leiding op hoog niveau. (3) 9 7 Verminder niet al te best. (5) 8 Dat gebied laat me koud. (7) 1 2 3 4 5 6 7 8 10 11 In Yerseke kun je een buitenlandse 11 12 vrouw horen. (5) 13 Uitstekend als de emeritus een 9 13 injectie geeft. (7) 10 14 15 Een zekere 15 ontkenning. 16 17 (3) 16 Neem de vlucht in die buurt. (3) 11 12 20 Vervoersmaatschappij die voor 13 18 19 20 een goed figuur zorgt? (9) 14 15 16 17 21 Een kuur van24‘n kleintje? (3) 22 Dat dier wordt door menigeen 25 26 27 gedragen. (3) 18 19 20 21 22 23 23 Uitgeslapen kracht. (5)29 24 Vreemd onderzoek. (8) 24 30 31 25 Aanhalen: muziekinstrument plus! (7)32 25 26 27 28 27 Groente ter verdediging. 33 (7) 34 28 Koekdoos die muziek maakt. (7) 29 31 Hoge berg en in Zwitserland te 30 31 32 vinden.O(5)V E R Z E T S I F O N M O S O E de O bocht. T I(4) E A I 34 Lichaamsdeel in 33 34 K R A 38 A G R A L P T B 37 39 S O D U O T I E 36 Leiding op hoog niveau. (3) I N N E M E N D S N U G G E R 35 36 E I het schip. (3) A T E G O N

betrokkenheid 23

R E G E N W O S N IJ E M O E K L R IJ C34O N 6C E R39 N I S B T R A P E Z E E L A D R P R R E E C IJ N O N H O F

werknemer

R M F L I I I N K E N E U N A A15 K 7 A T S O P D E K E N R I G J E E L

U I T S D A A T S 24L R O F F M M A A E L E P

J E

U W A A K E E R R T O IJ P

ANBO 73

Hulp nodig met concentreren en herinneren?

COLUMN JOHN DE WOLF John de Wolf (Schiedam, 1962) is oud-profvoetballer (Sparta, Feyenoord, Wolverhampton) en nu trainer van FC Spakenburg. In 2016 ging hij aan de slag als ambassadeur Ouderenwerkloosheid voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Sinds 2018 is hij ambassadeur Werk & Inkomen bij ANBO. Heeft u een vraag aan John de Wolf? Stuur hem dan een e-mail.

, s r e v e g k r e W ! p o r a a m m ko

Heb je moeite om te concentreren en om ‘bij de tijd’ te blijven? En heb je tegelijkertijd ook koude handen en voeten? Het kan zijn dat je bloedsomloop met de leeftijd wat hulp kan gebruiken. Remital bevat plantenextracten die een gunstige invloed hebben op de bloedsomloop.

j.dewolf@anbo.nl

Zijn alle vooroordelen over 45-plussers wel echt van tafel? Die vraag komt regelmatig bij me op als ik ’s morgens met een bak koffie mijn ochtendkrant lees. Dan kom ik berichten tegen over krapte, soms in hele sectoren, waar vacatures bij bosjes onvervuld blijven. Zonder ijdel te willen zijn, wil ik eigenlijk graag weten waarom die werkgevers mij niet benaderen. We kennen elkaar zo langzamerhand toch wel? Ze komen me nog vaak genoeg tegen als ANBO-ambassadeur voor werkzoekende 45-plussers.

Ik noem er willekeurig een paar: bouw, techniek, metaal, logistiek en transport. Ik denk zelfs aan het onderwijs. Stem daar in de regio eens af welke vacatures je hebt en wat daarvoor aan scholing nodig is. In een jaar tijd kun je al veel bereiken. Benader de O&O-fondsen (de scholingsfondsen van de sectoren) of steek er als bedrijf zelf geld in. Ook de werkzoekende die zich omschoolt kun je om een bijdrage vragen. Lerend werken. Het is niet nieuw, maar het biedt zoveel mogelijkheden om nieuwe werknemers binnen te halen.

“Laat ouderen niet langer langs de kant staan” In de zorg heb ik mooie initiatieven gezien waarbij ouderen, ook jongeren trouwens, als zij-instromer een opleiding kunnen volgen. Direct aan de slag terwijl ze tegelijkertijd op weg zijn naar een diploma. Hun werkzaamheden kunnen gaandeweg steeds meer worden uitgebreid. Dat moet toch in veel meer sectoren kunnen? 74 ANBO

Want naast al die verhalen over krapte kennen we ook allemaal de grote aantallen werkzoekenden die het niet lukt om ertussen te komen. Ja, misschien zijn de diploma’s hier en daar verouderd en niet meer van deze tijd. Ja, misschien zoeken sommigen de baan van hun dromen die niet (meer) bestaat. Maar ik ben nog geen werkzoekende

ONDERSTEUNING VAN DE BLOEDSOMLOOP

tegengekomen die niet aan de bak wil. Sterker nog, juist in die nog steeds veel te grote groep oudere werkzoekenden kom ik eigenlijk alleen maar supergemotiveerde mensen tegen. Werkgevers laten hier grote kansen liggen. Ik daag ze hierbij uit. Ik wil geen verhalen meer horen over krapte of angst daarvoor. Kom op werkgevers, zet een mooi project op. Overspoel me met mails waarin jullie vragen om kandidaten. Die ga ik, namens ANBO en Ervaren Jaren, leveren. Laat ouderen niet langer langs de kant staan. Gun ze een mooie opstap naar een nieuwe carrière. En gun jullie zelf loyale, kundige en gemotiveerde nieuwe medewerkers.

John de Wolf

De hoofdfunctie van bloed is het transport van zuurstof en voedingsstoffen naar uiteenlopende weefsels in het lichaam en tegelijkertijd de afvoer van kooldioxide en andere afvalproducten uit de weefsels. Wanneer we ouder worden, kunnen we soms ondersteuning gebruiken van de bloedsomloop. Velen ervaren dat ze hulp kunnen gebruiken om het goed geheugen en concentratievermogen te bevorderen, evenals hulp bij vermoeidheid en koude handen en voeten.

TAKENLIJSTEN EN WARME SOKKEN

Misschien ben je begonnen met het maken van lijstjes van alles wat je moet onthouden? Slaap je met warme sokken aan? Ben je soms moe? Dan is het misschien een goed idee om je bloedsomloop in hoofd, handen en voeten te ondersteunen. Een natuurlijk voedingssupplement zoals Remital bevat extracten van de planten ginseng en bacopa monnieri die een goede invloed hebben op de bloedcirculatie.

ZUURSTOF EN VOEDING NAAR DE HERSENEN

Ongeveer 20% van het bloed in het lichaam bereiken de hersenen. Als de bloedtoevoer naar de hersenen verandert, kan dit invloed hebben op het geheugen, de concentratie en energie. Hier kunnen de extracten van ginseng in Remital helpen voor een doelmatige bloedsomloop en geestelijke veerkracht. Bacopa monnieri heeft een gunstige invloed op de gemoedstoestand, terwijl ginseng de waakzaamheid, het energieniveau en de vitaliteit bevordert. Tevens zijn ook de voedingsstoffen vitamine B6, niacine en biotione toegevoegd aan Remital, die bijdragen aan een normale psychologische functie en helpen om vermoeidheid en moeheid te verminderen. De planten in Remital zijn mild en zacht en kunnen door iedereen worden gebruikt die mentaal scherp wil zijn. Degenen die op het werk willen presteren, studenten die zich goed willen voorbereiden op tentamens en senioren die wat hulp kunnen gebruiken in het behoud van de vitaliteit en geestelijke gezondheid.

TEVREDEN GEBRUIKERS VAN REMITAL:

Zo houden wij ons mentaal scherp! BERT (81)

KRISTINA (43)

Ondanks zijn leeftijd is Bert een actieve man. Hij straalt van energie als hij over zijn nieuwste hobby vertelt: "Samen met een handvol andere senioren ben ik onlangs begonnen om computerspelletjes te spelen. We spelen een teamgebaseerde tactische first-person shooter spel, waar een snelle reactie en goede concentratie vermogen beslissend is." Bert besloot om zijn hersenen de beste voorwaarden te geven om maximaal te presteren. Hij kende Wellvita al van andere producten en bestelde snel een doosje toen Remital op de markt kwam. "Ik voel me elke dag scherp en bovendien merk ik dat mijn handen niet meer zo koud zijn als vroeger. Kortom, kan ik alleen maar Remital aanbevelen."

Als accountant heeft Kristina vele taken die een goede concentratie vereisen. “Enige tijd geleden voelde ik dat mijn concentratie en energieniveau wel ondersteuning kon gebruiken. Het was een uitdaging om me te concentreren op mijn dagelijkse taken, dus besloot ik om Remital te proberen,” zegt de accountant. "Ik merkte dat het invloed had op mijn energie en concentratievermogen en ik voel dat ik nu efficiënt kan werken. Probeer Remital als je voelt dat jouw geheugen of concentratie wat hulp kan gebruiken. Het heeft me zeker geholpen,” concludeert Kristina.

Advertentie

redenen om de bloedsomloop te ondersteunen

CONCENTRATIEVERMOGEN

HET GEHEUGEN

KOUDE HANDEN & VOETEN

Het bloed heeft als hoofdfunctie om zuurstof naar uiteenlopende weefsels in het lichaam te transporteren, waaronder de hersenen. Een goede bloedcirculatie helpt bij een heldere geest en een goed concentratievermogen.

De verschillende voedingsstoffen voor de functies van het lichaam worden door de bloedbaan vervoerd en een goede bloedsomloop geeft je hersenen de nodige voedingstoffen om informatie te bewaren.

Koude handen en voeten kunnen worden verholpen met sokken en wanten. Bij kouden handen, kunnen bacopa monnieri en ginseng in Remital ook helpen, die de bloedsomloop ondersteunen.

PROBEER MET 50% KORTING! BESTEL REMITAL MET WELLVITA’S LEVERINGSSERVICE

NU €16,95 60 tabletten BEL:

020-262 36 00 Ma t/m Do 8:00-16:00 uur Vrijdag 8:00-14:30 uur

ONLINE:

www.wellvita.nl Geen verplichte afname of vooruitbetaling! De aanbieding geldt slechts één keer per persoon per product.

KAG - NR: 4356-0418-0505 Hullenbergweg 278-308 1101 BV Amsterdam

GEEF DE ZEKERHEID VAN ANBO CADEAU

+ TWEE GRATIS PATHÉ FILM VOUCHERS

Geef ANBO cadeau!

Op zoek naar een cadeau voor een familielid, vriend(in) of kennis? Geef een lidmaatschap op ANBO cadeau + 2 gratis Pathé Film vouchers, samen voor €45,-. Zo kun je ook nog samen een avondje uit! En we sturen een ANBO Magazine samen met de bioscoopkaarten in een cadeauverpakking toe. Leuk om te geven toch?

Ga naar anbo.nl/cadeau of bel (0348) 46 66 90

Tip voor een verjaardag of jubileum!

Uw gids voor goed ouder worden