ANBO Magazine 4 2018 by ANBO-PCOB

4 MAGAZINE

Nº

SEPTEMBER 2018

GEZONDHEID INKOMEN WONEN VOORDEEL

DOSSIER

Seks &t i e t i m inti Prinsjesdag ’18 Wat zit er in dat koffertje?

Carrièreswitch via ANBO’s vacaturesite

‘ E r rusten nog ERNST DANIËL veel taboes op SMID seniorenseks’ INTERVIEW

ANBO 1

““Mijn Mijn oude oude stoel stoel leverde leverde me me maar maar liefst liefst 480 480 euro euro op!” op!”

tt ffs e i l r s a e a i l M r Maa

0,€4IN8 L UIIL RU INR * IIE M E E R P M E PR *

Zo’n oude stoel doet u niet zomaar weg. Die ruilt Zo’n oude stoel doet u niet zomaar weg. Die ruilt u liever in. Door dat nu te doen ontvangt u de u liever in. Door dat nu te doen ontvangt u de hoofdprijs en krijgt uw oude stoel een tweede hoofdprijs en krijgt uw oude stoel een tweede leven. Prominent knapt hem gratis op en leven. Prominent knapt hem gratis op en schenkt de stoel aan Dorcas, een organisatie schenkt de stoel aan Dorcas, een organisatie die opkomt voor de allerarmsten in de wereld. die opkomt voor de allerarmsten in de wereld.

V A S T V A S TEE E L A G L AG E P R I J S P R IJ S

Sta-op stoel Sorisso Sta-op stoel Sorisso 1390,- Inruilkorting 480,1390,- Inruilkorting 480,In stof v.a. In stof v.a. Met sta-op v.a. 1510,Met sta-op v.a. 1510,-

910,910,-

Sta-op stoel Wilson Sta-op stoel Wilson 1290,- Inruilkorting 480,1290,- Inruilkorting 480,In stof v.a. In stof v.a. Met sta-op v.a. 1310,Met sta-op v.a. 1310,-

810,810,-

Relaxstoel Destinations Relaxstoel Destinations 1890,- Inruilkorting 480,1890,- Inruilkorting 480,In stof v.a. In stof v.a.

1410,1410,-

Sta-op stoel Tivoli Sta-op stoel Tivoli In stof In stof Met sta-op functie Met sta-op functie

990,990,-

*Inruilkorting is geldig t/m 25 september op relaxstoelen, sta-op stoelen en relaxbanken, m.u.v. vaste lage prijs modellen. *Inruilkorting is geldig t/m 25 september op relaxstoelen, sta-op stoelen en relaxbanken, m.u.v. vaste lage prijs modellen.

100% tevredenheidsgarantie. 60 dagen omruilgarantie. Gemiddelde klantwaardering 9.0 100% tevredenheidsgarantie. 60 dagen omruilgarantie. Gemiddelde klantwaardering 9.0 UNIEKE SERVICE AAN HUIS UNIEKE SERVICE AAN HUIS

43 43 winkels winkels en en meer meer dan dan 250 250 modellen modellen in honderden uitvoeringen. in honderden uitvoeringen. Gratis inspiratieboek Gratis inspiratieboek

Prominent heeft meer dan 250 Prominent heeft meer dan 250 soorten stoelen en banken in soorten stoelen en banken in honderden uitvoeringen. Vraag ons honderden uitvoeringen. Vraag ons gratis 134 pagina’s dikke inspiratiegratis 134 pagina’s dikke inspiratieboek vandaag nog aan. Ga naar boek vandaag nog aan. Ga naar www.prominent.nu of bel 0341-26 06 76. www.prominent.nu of bel 0341-26 06 76.

Bekijkt u de relax en/of sta-op stoelen Bekijkt u de relax en/of sta-op stoelen liever bij u thuis. Geen probleem! Wij liever bij u thuis. Geen probleem! Wij komen gratis met de stoelen en banken komen gratis met de stoelen en banken van uw keuze bij u langs. Na aankoop krijgt van uw keuze bij u langs. Na aankoop krijgt u zelfs nog 60 dagen omruilgarantie.**** u zelfs nog 60 dagen omruilgarantie. Bel 0341- 26 06 76 voor een afspraak en Bel 0341- 26 06 76 voor een afspraak en wij komen langs wanneer het u uitkomt. wij komen langs wanneer het u uitkomt. ** Vraag naar de voorwaarden. ** Vraag naar de voorwaarden.

Altijd in de buurt Altijd in de buurt

Wilt u proefzitten? Kijk Wilt u proefzitten? Kijk voor alle 43 adressen en voor alle 43 adressen en de openingstijden op de openingstijden op www.prominent.nu www.prominent.nu MAANDAG GESLOTEN MAANDAG GESLOTEN ALTIJD GRATIS PARKEREN ALTIJD GRATIS PARKEREN

COLOFON & SERVICE

VOORWOORD

Hoofdredacteur Jurriën Beerda Redactie Fleur Akersloot, Mandy Janssen, Joost Marsman, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord, Nanda Troost, Renée de Vries Fotografie Anouk de Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Margot Eggenhuizen Realisatie Bureauvijftig BV, Rotterdam Bladmanagement Yvonne Herman de Groot, Floris Venneman

Gedeeld genot Seks en intimiteit – niet echt onderwerpen die we op een verjaardag bespreken. Maar wél in ANBO Magazine.

Druk en verspreiding PostNL Copyright 2018 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Bureauvijftig BV, Rotterdam, tel. (085) 303 53 84 Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via (0348) 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 10 en 15 uur). U betaalt per jaar € 42,50. Bekijk de 10 redenen om lid te worden op anbo.nl/ aanmelden.

Allereerst wil ik graag kort stilstaan bij het vorige nummer. Ik wil iedereen die de moeite heeft genomen om te reageren op de nieuwe vormgeving van en nóg betere verhalen in het vorige ANBO Magazine heel hartelijk bedanken. Er zijn heel veel reacties binnengekomen: per telefoon, via de mail, via een online-

Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven (acht magazines) bedraagt € 32,50 per jaar.

enquête en in levenden lijve. Het gros van de reacties was bijzonder positief. Een

Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op (0348) 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 10 en 15 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.

mer dan ook direct groter gemaakt. Ik hoor graag weer wat u van dit nummer vindt!

Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging. Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de weten regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons even via (0348) 46 66 90.

veelvuldig benoemd punt van aandacht: de lettergrootte. Die hebben we in dit num-

Dan een korte uitleg over de keuze van het onderwerp van het dossier: seks en intimiteit. Al sinds ik bij ANBO werk (volgende maand alweer zes jaar) is er de wens om eens bij dit mooie (en soms ook lastige) onderwerp stil te staan. Dat is er eerder helaas nooit van gekomen. Het blijkt toch een moeilijk onderwerp om over te praten en schrijven. Maar ik dacht, als we het onderwerp nu niet aankaarten, wanneer dan wel? Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat ik iemand hoorde zeggen: ‘Als je boven de 30 bent heb je toch geen seks meer?’ Ik was toen al een paar jaar de 30 gepasseerd en verslikte me bijna in mijn eten. Een van de mooiste zinnen die ik las in dit magazine was dan ook dat lust niet met pensioen gaat. Logisch ook, want wat is er nou fijner dan seks en intimiteit? Uiteraard kan ik u aanraden om het blad van voor tot achter te lezen, maar sla vooral ook het interview met Ellen Laan niet over. Volgens deze seksuoloog/psycholoog is goede seks ‘met genegenheid gedeeld genot onder gelijken’. Mooier kan ik het zelf niet verwoorden.

Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dan kan via: magazine@anbo.nl

@JurrienBeerda

www.linkedin.com/in/jurrienbeerda

ANBO 3

Nº

OP DE COVER ZANGER/PRESENTATOR ERNST DANIËL SMID

‘Liefde moet je in je gezicht slaan’

Inhoud DOSSIER SEKS & INTIMITEIT 16

INTERVIEW ERNST DANIËL SMID Over liefdesverdriet en zelfinzicht

23 ANBO’S SOCIAAL NETWERKER

‘Aanraking, dáár gaat het vaak om’

26 IN VERTROUWEN VERTELD

Verliefd op meerdere vrouwen

28 BLIJ DAT IK VRIJ

DE FEITEN EN CIJFERS

FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER

32 WAT ÍS SEKS EIGENLIJK?

9 vragen aan seksuoloog en psycholoog Ellen Laan

36 ONLINE DATEN

Startpagina ontkracht de vooroordelen

LEDENVOORDEEL

Voordelig sporten, mee op een zonnige zeiltrip, ontspannen in Thermae 2000 en nog veel meer!

€49 KORTING

op een D-Day dvd-box

4 ANBO

ELK NUMMER 3 Colofon / voorwoord 7 Column Liane den Haan 8 Op de bres en Raad & Daad 13 Opgelost 66 Ledenvoordeel 71 Werf een lid en krijg een boek cadeau 72 Puzzel mee 74 Column John de Wolf

En ook 40 LIEFDE VINDEN VIA EEN APP

Drie 60-plussers vertellen

44 HOBBY: EEN HUIS VOL

MAASTRICHTS AARDEWERK

ANBO’s SOCIAAL NETWERKER Machteld Blickman

48 ANBO EXPERTS

Antwoord op al uw vragen

52 PRINSJESDAG 2018

GAAN WE EROP VOORUIT?

54 CARRIÈRESWITCH

met hulp van ANBO’s vacaturesite

60 KIJKEN, LUISTEREN EN LEZEN

Tips van hoofdredacteur Jurriën Beerda

64 SENIOR & JUNIOR

‘Tussen de middag voetballen we samen’

60 52

Wat zit er in dat koffertje? ANBO 5

Op zoek naar werk? (of naar personeel?)

ANBO heeft in samenwerking met onze partner, uitzendbureau Ervaren Jaren, vacatures waarvoor werkgevers en opdrachtgevers (ook) ouderen zoeken. Hoofdbaan of bijbaan. U kunt zowel parttime als fulltime aan de slag. Of misschien wilt u wel actief blijven, maar hoeft daar geen salaris tegenover te staan? Bekijk dan ook eens het aanbod aan vrijwilligerswerk.

Interesse? Kijk dan snel op anbo.nl/werkt

Veel 60-plussers hebben via ANBO en ErvarenJaren werk gevonden. Lees meer op pagina 54 van dit ANBO Magazine.

Ouder worden

sexy

Als u het aan mij zou vragen, hadden we dit onderwerp al eerder behandeld in ons magazine. Ouder worden is leuk en wijsheid komt met de jaren. En natuurlijk, seks en intimiteit horen daarbij. Ouder worden is sexy en lust gaat niet met pensioen. Dát was het uitgangspunt van het dossier in dit ANBO Magazine.

‘Met seks word je gezonder oud. Dat is toch een opsteker?’

En hoewel de redactievergadering wat baldadig verliep, hebben ook wij er veel van geleerd. Want als je zégt dat seks en intimiteit bij het leven horen, waarom verloopt een gesprek erover dan vaak zo rommelig? Het onderwerp is, en zeker in relatie tot ouder worden, op de een of andere manier vaak beladen. Voor sommige mensen is het voer voor schuine grapjes, voor sommigen juist te privé. Terwijl een goed gesprek over persoonlijke voorkeuren en ervaring veel duidelijk kan maken. Voor ons te belangrijk om te negeren, maar ook wij hebben even moeten zoeken naar de juiste toon en onze eigen manier! We hebben de stoute schoenen aangetrokken en zijn aan de slag gegaan. Seksuoloog Ellen Laan hielp ons flink op weg. Heel verhelderend. Zo zegt ze bijvoorbeeld dat je, hoe ouder je wordt, meer van seks en intimiteit gaat snappen en er meer van kunt gaan genieten. Hartstikke logisch, maar toch wordt seks vaak

FOTO PATRICIA STEUR

COLUMN LIANE DEN HAAN

geassocieerd met jong. En dat is onzin. Ervaring helpt: je kent jezelf, je bent minder onzeker, je kent je voorkeuren en je bent minder prestatiegericht. Bovendien: met seks – met of zónder iemand anders – word je gezonder oud. Ook als het lijf het hier en daar laat afweten. Dat is toch een opsteker? Dus: we gaan niet de barricaden op en we verkondigen geen revolutie. Maar we leren u én onszelf hopelijk nieuwe inzichten en we voeren het gesprek. Laten we, net als van het ouder worden, zoveel mogelijk genieten van seks en intimiteit. Heerlijk toch, en niets om u voor te schamen.

Liane den Haan Directeur-bestuurder ANBO magazine@anbo.nl www.twitter.com/lianedenhaan

ANBO 7

GESPREKSSTOF

OP DE

BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Kijk voor het meest actuele nieuws op anbo.nl.

NIEUWE ZETELS IN PENSIOENFONDSEN ANBO heeft bij de verkiezingen voor het verantwoordingsorgaan bij pensioenfonds ABP twee zetels veroverd. Vivien van Geen (foto) en Pim Golta, beiden geboren in 1946, zullen de belangen van de gepensioneerden en deelnemers bij het grootste pensioenfonds de komende vier jaar scherp in de gaten houden.

Gedeelde pensioenbelangen

Ook bij het verantwoordingsorgaan van pensioenfonds PWRI heeft ANBO twee zetels behaald. Die zullen worden bemand door Martin Stevens (foto) en Jan Lammers. PWRI is het pensioenfonds voor de sociale werkvoorziening. De ANBO-lijst haalde met 2.290 stemmen rechtstreeks één zetel en bemachtigde ook een restzetel. De andere twee zetels voor gepensioneerden gingen naar de FNV.

8 ANBO

De pensioengroep van ANBO heeft zich met beleidsadviseur Willem Reijn gebogen over de opstelling van ANBO in de pensioendiscussie. De uitgangspunten van ANBO zijn vastgelegd in een zogeheten ‘position paper’. ANBO wil een evenwichtige benadering van alle generaties, waarbij wij dus uitgaan van gedeelde belangen en niet van deelbelangen. U vindt de position paper op:

anbo.nl/paper

GESPREKSSTOF STEUN VOOR

Van Huis Naar Thuis

ANBO-bestuurder Liane den Haan houdt een presentatie over Van Huis naar Thuis.

De filmpjes van ons project Van Huis Naar Thuis moeten breder worden ingezet om een realistisch en positiever beeld van verpleeghuiszorg te geven. PvdAKamerlid John Kerstens diende daarover een verzoek in bij het kabinet, tijdens het Tweede Kamerdebat over verpleeghuizen. In Van Huis Naar Thuis krijgen uitgesproken bestuurders, verzorgenden en verpleegkundigen een kijkje in elkaars keuken. Kerstens verzocht minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid om het ANBO-project uit te breiden en er zorg voor te dragen dat de resultaten daarvan niet alleen de huidige werkenden in de verpleeghuissector bereiken, maar ook studenten en andere mogelijke toekomstige medewerkers. Zo kan de interesse voor een baan in deze sector worden gewekt. ANBO is heel blij met deze steun. Alle filmpjes zijn te bekijken via anbo.nl/thuis

FOTO RIJKSOVERHEID

Meer dan geld ANBO is blij dat het kabinet 340 miljoen euro uittrekt voor het zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen. Er komt vooral geld beschikbaar voor nieuwe (zorg)technologie, de digitale gegevensuitwisseling tussen cliĂŤnten en zorgverleners en tussen zorgverleners onderling, en het ontwikkelen van nieuwe woonvormen. Geld alleen is echter niet genoeg. Vooral het ontwikkelen van nieuwe woonvormen en de nodige samenwerking binnen gemeenten daarvoor, zal in de praktijk moeilijk blijken. Minister Hugo de Jonge (foto) van Volksgezondheid zal een manier moeten vinden om gemeenten te dwingen om aan de slag te gaan met wonen, wijken en welzijn. In samenwerking met lokale woningcorporaties, projectontwikkelaars ĂŠn particulieren.

ANBO 9

GESPREKSSTOF

Raad&

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anboraadendaad.nl of bel de Raad & Daad Advieslijn op (0348) 46 66 88. Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.

DAAD

ZONDER BOETE Bij veel hypotheekaanbieders is het mogelijk om na het overlijden van een partner de bestaande rentevaste periode zonder boete open te breken. Bij de huidige lage rentestand is dat een aantrekkelijke optie die u duizenden euro’s kan opleveren. Meestal attendeert de aanbieder u daar niet op. Sterker nog, vaak is men niet eens van deze mogelijkheid op de hoogte. Kom daarom zelf in actie, maar doe dat wel op tijd: de termijn is vaak beperkt tot een half of heel jaar. Uw hypotheekvoorwaarden bevatten alle informatie.

Even doorgeven

Ontvangt u een uitkering van de Sociale Verzekeringsbank (SVB)? Bijvoorbeeld een AOW-pensioen? Dan bent u verplicht om wijzigingen op tijd door te geven. Op tijd is binnen vier weken. De SVB moet bij een wijziging namelijk nagaan of de hoogte van uw AOW nog juist is. Een aantal wijzigingen geeft u niet rechtstreeks aan de SVB door, maar aan uw gemeente. Die geeft dat vanzelf door aan de SVB. Het gaat dan om een verhuizing binnen Nederland, een huwelijk, een geregistreerd partnerschap, echtscheiding, wijziging van uw nationaliteit en overlijden. Alle andere wijzigingen moet u zelf bij de SVB melden. Kijk op www.svb.nl voor een volledig overzicht of neem contact op met uw SVB-vestiging.

TIP VOOR UW (KLEIN)KIND Jongeren hebben vanaf hun achttiende recht op toeslagen. Dat blijken ze in de praktijk nog weleens te vergeten. Voor een student zonder inkomen is de zorgtoeslag € 94 netto per maand (ja, óók als de ouders de zorgverzekering betalen). En dan is er nog de misvatting dat studenten onder de 23 jaar nooit recht zouden hebben op huurtoeslag. Studenten die een zelfstandige woonruimte huren (zie voor de definitie www.toeslagen.nl) kunnen deze toeslag gewoon aanvragen.

AAN DE LIJN:

ANBO Expert Gerard Huls

Als u onze Raad & Daad Advieslijn belt, is de kans groot dat u Gerard Huls aan de telefoon krijgt. Samen met zijn collega’s helpt hij maandelijks ongeveer 500 leden. Gerard: “Mensen kunnen vaker zelf hun weg vinden, maar kloppen bij ons aan als ze vastlopen. Dat betekent dat we steeds meer maatwerk leveren. Ik ben blij als ik hoor van leden dat ze zich gehoord en geholpen voelen!”

anboraadendaad.nl (of bel de Raad & Daad Advieslijn op 0348 46 66 88)

10 ANBO

GESPREKSSTOF

PARTNERALIMENTATIE IS VERANDERD Ontvangt u partneralimentatie die vóór 1 januari 2006 is ingegaan? Dan is er iets veranderd voor u. Tot en met het jaar 2017 hoefde u over de ontvangen alimentatie geen inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet te betalen. Vanaf 2018 is uw situatie gelijkgetrokken met die van mensen die vanaf 1 januari 2006 partneralimentatie ontvangen. U moet voortaan ook deze inkomensafhankelijke bijdrage betalen. Het tarief is 5,65% over de ontvangen bedragen. De Belastingdienst is verantwoordelijk voor de heffing en de inning.

DigiD zonder mobiel Steeds meer organisaties die DigiD gebruiken, vragen om een bevestiging via een sms-bericht. Een extra controle om zeker te zijn dat niemand misbruik maakt van uw gegevens. Maar wat als u geen mobiele telefoon heeft en dus geen sms-berichten kunt ontvangen? Dan kunt u kiezen om de sms-bevestiging in gesproken vorm via uw vaste telefoon te krijgen. U moet dat wel zelf activeren. Log in op Mijn DigiD, kies bij ‘Inlogmethoden’ voor ‘Controle via sms instellingen’ en kies vervolgens onder ‘Controle via sms’ voor ‘gesproken sms activeren’.

Niet in één huis Wij hebben voor u een beknopte handleiding gemaakt voor ‘duurzaam gescheiden leven’. Deze leidraad is bedoeld voor echtparen waarvan een van beiden blijvend is opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis. De ander blijft in de eigen koop- of huurwoning wonen. De handleiding is te downloaden via anbo.nl/handleiding. Daarvoor moet u wel inloggen (het is alleen toegankelijk voor leden). Heeft u nog nooit ingelogd? Dat kan heel

makkelijk met uw lidnummer (dat is uw gebruikersnaam) en uw wachtwoord. Dat is uw postcode + huisnummer (zonder toevoeging), zonder streepjes. Dus als uw postcode 1100 AA is en uw huisnummer 20, dan vult u bij het wachtwoord in: 1100AA20. Gebruik alleen hoofdletters in de postcode. Komt u er niet uit? Stuur ons dan een mail.

magazine@anbo.nl

ANBO 11

GESPREKSSTOF

Raad & Daad

successen Elke week laat ANBO Raad & Daad op Facebook zien wat er is bereikt. Een greep uit de successen.

Misverstand

Terug in Nederland

Onze Raad & Daad Advieslijn is benaderd door iemand die een aanmaning had ontvangen van telecombedrijf Telfort. Hij moest binnen twee dagen € 162,74 betalen om een deurwaarder te voorkomen. Meneer had zijn pols gebroken en kon niet schrijven. Wij hebben een en ander uitgezocht, contact opgenomen met Telfort en uitgelegd dat er sprake moest zijn van een misverstand. Uiteindelijk hebben we meneer doorverbonden met Telfort. Meneer belde later terug dat het opgelost was.

Wij kregen een vraag van een lid dat 30 jaar in het buitenland heeft gewoond. Inmiddels is ze weer terug in Nederland. Ze las in ANBO Magazine dat onze ANBO Consulenten kunnen worden ingeschakeld om uitleg te

Wie erft van wie? Een lid van ons heeft haar zoon verloren en ze wilde graag meer informatie over erven. Zij, haar ex-man en de halfzussen van haar zoon zijn erfgenamen. Ze was bang dat haar ex-man of zijn dochters ook van haarzelf erven. Wij hebben uitleg gegeven over de verschillende groepen erfgenamen. Deze mevrouw bleek alleen nog een paar nichten te hebben die van haar kunnen erven en er is geen testament. Ze was gerustgesteld.

12 ANBO

Onder de streep Een lid wilde graag hulp bij het maken van een totaaloverzicht van haar maandelijkse uitgaven. Dit vanwege de koop van een appartement en een nieuwe hypotheek. Onze ANBO Consulent heeft het totale financiële plaatje op een rij gezet waardoor mevrouw meer inzicht heeft gekregen in haar inkomen en uitgaven.

Niet dezelfde leeftijd Wij zijn benaderd door een gepensioneerd lid. Zij had een discussie met iemand die net 65 is geworden en AOW krijgt als ze 66 en 4 maanden is. Tevens gaf zij aan een aanvullend pensioen te krijgen op haar 67ste. Volgens ons lid zou ze dat direct met de AOW moeten krijgen. Wij hebben haar uitgelegd dat de pensioenleeftijd niet hetzelfde hoeft te zijn als de AOW-leeftijd. De pensioenleeftijd is opgenomen in de voorwaarden die het pensioenfonds hanteert. Vaak ligt die wel op de datum van de AOW-leeftijd, maar dat hoeft dus niet. Bij de meeste fondsen kunt u de pensioenleeftijd ook zelf bepalen.

Foutje van het incassobureau geven over diverse zaken. Dat wilde ze graag omdat er zoveel leefregels zijn veranderd in de loop der jaren, bijvoorbeeld op financieel vlak. Wij hebben onze Consulent Ben Leusink (foto) gevraagd langs te gaan. Die heeft van alles doorgenomen via de tablet. Ze weet nu precies hoe ze deze informatie zelf kan vinden.

Een lid werd op zijn mobiele telefoon benaderd door incassobureau CIB om zijn schuld van € 179 te betalen. Hij vertrouwde de boel niet en nam daarom contact met ons op. Wij zijn met CIB gaan bellen en wat bleek? Het adres correspondeerde niet met het 06-nummer. De zaak was daarmee direct opgelost.

OPGELOST

Lastige formulieren Bij met pensioen gaan komt een hoop kijken. Dat merkte een van onze leden. Deze mevrouw gaat nog dit jaar met pensioen en moest de aanvragen daarvoor voor september ingevuld en ondertekend inleveren.

MET PENSIOEN

Mevrouw gaat in november met pensioen. Naast de aanvraag voor haar AOW-pensioen zit zij ook nog met aanvragen voor een aanvullend pensioen bij drie verschillende pensioenfondsen. Door trieste familieomstandigheden heeft ze geen gelegenheid gehad zich eerder in de aanvraag te verdiepen. Nu bleek het invullen van de formulieren nogal ingewikkeld en daarom heeft ze zich tot ANBO Raad & Daad gewend voor hulp.

ANBO CONSULENT

Onze medewerkers van de Raad & Daad Advieslijn besluiten om mevrouw in contact te brengen met ANBO Consulent Freek Kramer. Die bezoekt haar en samen werken ze zich door de stapel paperassen. EĂŠn van de vragen waarop mevrouw zelf geen ant-

woord wist, was de pensioenuitkering waar zij recht op zou hebben als haar ex-partner komt te overlijden. Onze Consulent kon daarna met haar overleggen of zij wel of niet het partnerpensioen zou inleveren (voor een hoger ouderdomspensioen), maar ook of zij wel of niet voor een hoog/laag pensioen zou moeten kiezen. Mevrouw kon na afloop van het consult zelf de aanvraagformulieren invullen. Ook heeft ze haar AOW-aanvraag online ingediend bij de Sociale Verzekeringsbank.

TEVREDEN EN OPGELUCHT

Mevrouw is zeer tevreden met de ondersteuning van onze ANBO Consulent. Ze is daarbij ook opgelucht door het feit dat ze er straks met haar pensioen financieel een beetje op vooruitgaat.

SUCCES De ANBO Raad & Daad Advieslijn is van alle markten thuis op de gebieden inkomen, gezondheid en wonen. Wilt u ook hulp hebben bij aanvraag van een pensioen of van iets anders omdat u er zelf niet zo goed uitkomt? Kijk dan op anboraadendaad.nl of neem contact op met de ANBO Raad & Daad Advieslijn via 0348 46 66 88 of raadendaad@anbo.nl

ANBO 13

(advertentie)

Stijlvolle producten voor een leven lang liefhebben

Fantaseer, lach, durf en experimenteer “Wat een ﬁjne website! Eindelijk een site om me eens goed te oriënteren op dit gebied. Veel goede uitleg en advies waar ik wat aan heb. Mijn nieuwe aanwinst inmiddels ontvangen en nog eens extra verrast door de mooie verpakking.”

√ Persoonlijke aandacht voor onze klanten

√ Kwalitatief goede en veilige producten

√ Uitgebreide tests door onafhankelijk testteam

√ Deskundig advies

Verleidelijke producten

Stijlvolle nachtkleding

Sterke bekkenbodemspieren

Voor hem, voor haar, voor samen; ons assortiment is met zorg en liefde samengesteld. Een van onze bestsellers is deze kleine stimulator.Voor sensuele massages en heel veel samen genieten.

Waarom zou u ’s nachts ophouden om er mooi uit te zien? Met de allermooiste nachtkleding en lingerie, ook voor de momenten dat het wat gedurfder mag. Van fijne nachtjurkjes tot verrassend ondergoed.

Goede bekkenbodemspieren zorgen voor extra gevoel tijdens seks (en voorkomt urineverlies). Met deze kegelset wordt trainen heel leuk en gemakkelijk. En wordt het beminnen nog fijner.

i.s.m. seksuologen en therapeuten

√ Wij pakken alles in als stijlvol cadeau

√ Verzending geschiedt discreet en anoniem

De Paarse Keizerin 14 ANBO

w w w.depaarsekeizerin.nl

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

Seks & intimiteit Een goed gesprek, een aanraking of meer. Hoe jong of oud we ook zijn â&#x20AC;&#x201C; iedereen heeft behoefte aan contact. Speciaal voor u hebben we daarom een mooi dossier gemaakt met uitgebreide informatie over seks, intimiteit en relaties. Lees snel verder!

ANBO 15

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

Zanger en presentator Ernst Daniël Smid

‘ Liefde moet je in je gezicht slaan’ In juni zag zanger en presentator Ernst Daniël Smid (65) de relatie met zijn vriendin Aly stranden. Het werd een zomer vol liefdesverdriet, maar ook vol zelfinzicht. ‘Eigenlijk ben ik een groot kind dat aan de hand van iemand door het leven geleid wil worden.’ TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER

“Nu het over is met Aly, moet ik wennen aan het alleen-zijn. Mijn leven lang ben ik al gebiologeerd door mensen die zich eenzaam voelen. Voordat ik ging zingen, werkte ik in de verpleging. Ook met ouderen of mensen met Alzheimer. Als ze geen bezoek meer kregen, werden ze eenzaam. Zo voel ik me nu ook. Als je allebei besluit om uit elkaar te gaan, is het oké. Maar in ons geval is bij mij de liefde niet over. Ik houd nog altijd ontiegelijk veel van het meisje dat me heeft

16 ANBO

gedumpt. Maar we zitten niet meer op één lijn, we begrijpen elkaar niet meer. Het is een rouwproces waar je doorheen gaat. Ik heb mijn familie om me heen, maar dat is toch anders dan samen zijn met een partner. ’s Avonds zit ik uiteindelijk in mijn eentje met een biertje voor de tv. Met mijn allerbeste vriend heb ik ooit een afspraak gemaakt: als we allebei alleen achterblijven, dan gaan we samen in één huis wonen. Zodat we niet eenzaam en alleen oud worden.”

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

ANBO 17

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

“Dat verlangen naar met iemand samen zijn is heel sterk” IN ÉÉN TENT “Mijn eerste grote liefde was Regina, een fantastische boerendochter uit een dorpje bij mij in de Achterhoek. We waren rond de twintig en wilden sowieso trouwen, maar hebben het iets versneld. Mijn ouders vonden het niet goed dat we samen op vakantie zouden gaan. In één tent, stel je voor dat er iets gebeurde. Dus trouwden we voor de wet, de kerk volgde later. Zo mocht ik in elk geval met mijn meisje in de tent slapen. Ik heb altijd gedacht dat we samen zouden blijven, maar na twaalf jaar huwelijk groeiden we toch uit elkaar. Ik ging naar Duitsland om daar in het theater te werken. Regina ging mee en wilde daar aan de slag, iets te doen hebben. Maar dat ging niet en ondertussen werd ik opgeslokt door het theater. Ieder leefde zijn eigen leven, de magie 18 ANBO

was eraf. Voor de kinderen probeerden we alles zo goed mogelijk te regelen. Achteraf gezien had ik meer bij mijn kinderen moeten zijn. Ik heb een klassieke fout gemaakt, maar de kinderen maken er geen probleem van.” ULTIEME KUNSTVORM “Mijn tweede vrouw ontmoette ik in 1986. Roos danste in een opera waarin ik speelde. Ze kwam huilend naar me toe om te vertellen dat ze de voorstelling zo mooi vond. Opera zit zó op emotie, het is de meest ultieme kunstvorm die je kunt bedenken. Alles komt bij elkaar. Dat merk je ook aan de bijzondere band tussen componisten en musici. Giuseppe Verdi richtte zelfs een bejaardenhuis voor zijn musici op om voor ze te zorgen. En dat in een vak waarin je ook veel arrogante assholes tegenkomt die weinig respect hebben

voor de mensen achter de schermen. Arrogantie vind ik een van de domste emoties. Ik heb altijd beseft dat je iedereen met respect moet behandelen. Misschien doordat ik in de verpleging heb gewerkt, of doordat ik uit een groot gezin kom.” TWEE-EENHEID “We waren thuis met negen kinderen. Mijn vader werkte van ’s ochtends zeven tot ’s avonds zeven en had maar tien dagen per jaar vakantie. Mijn ouders hadden het altijd druk, maar toch hadden ze soms tijd voor elkaar. Mijn moeder liep als een bakvis achter mijn vader aan. Zij toonde haar passie en hartstocht veel meer dan hij. Mijn vader kwam van het Groningse platteland en was veel nuchterder. Ze hadden veel waardering voor elkaar, een hechte vriendschap. Het was een twee-eenheid.”

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

BIJBELS IN DE BRIEVENBUS “De liefde tussen Roosje en mij knalde, het was allesverzengend. Zes jaar geleden overleed ze aan kanker. Ik ging daarna moeilijk voorwaarts, maar mijn werk hielp me op de been. Anderhalve week na haar dood stond ik weer op het podium voor de voorstelling Aspects of Love. Met een mond vol tanden en dikke, betraande ogen. Mijn collega’s hebben me enorm gesteund. En Joop (theaterproducent Joop van den Ende, red.) ook. Hij zei: ‘Jank je maar leeg, als je maar komt opdagen en niet alleen thuis blijft zitten.’ Hij heeft me echt gered. Ik kreeg ook veel liefde en steun van mijn kinderen. En van mensen die ik niet persoonlijk kende. Honderden mails ontving ik, er werden zelfs complete bijbels in mijn brievenbus gestopt! Maar uiteindelijk moet je het wel alleen doen. Nu weer. Dat verlangen naar met iemand samen zijn is heel sterk. Ik mis het huiselijke. Dat je ’s avonds na een voorstelling thuiskomt en dan samen de dag doorneemt met een biertje of wijntje erbij. Dat zou ik graag weer willen hebben. Al zou ik niet actief naar liefde op zoek gaan. Het moet op je pad komen, vind ik, het moet je in je gezicht slaan. Als je gaat zoeken, wordt het zo geforceerd.” IDEALE VROUW “Mijn ideale vrouw is zelfstandig, zelfbewust, sterk en trouw. Gewoon een maatje. Iemand om lekker tegen aan te kruipen in bed. Ik ben 65, maar in mijn hoofd nog steeds 50. Maar ik ben geen seksbeest meer. Bovendien: als je medicijnen slikt, heeft dat invloed op je libido. Hoe ga je daarmee om? Daar kan ik best onzeker van worden. Iemand moet het ook leuk vinden om naar voorstellingen te gaan en zich prettig voelen op feestjes. Een vrouw stapt wat dat betreft echt in mijn wereld. Ik ben ANBO 19

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT mijn eigen product. Het ligt op de loer dat mensen je dan snel een narcist vinden. Een vriendin heeft dat ooit tegen me gezegd, daar was ik zó door geraakt. Die relatie was snel over. Ik ben misschien egocentrisch wat werk betreft, maar thuis zijn we equal. Al voelt dat soms anders. ‘De vriendin die Ernst Daniël Smid over Roos heen helpt’, zag je telkens in de media als het over Aly en mij ging. Wat is mijn status dan?, vroeg Aly zich af. Ik bracht Roos niet op in interviews, dat deden de bladen en tv-programma’s zelf. Dit is ook een onderwerp in een voorstelling waaraan ik werk. De conclusie: als je ouder wordt, zal een nieuwe relatie zich altijd op de tweede plaats voelen staan.” GELUK “Iemand zei ooit tegen me: ‘Jij zoekt je geluk in anderen, maar je moet het in jezelf zoeken.’ Daar ben ik het totaal mee oneens! Ik haal geluk uit het gelukkig maken van de mensen om me heen. Met een voorstelling wil ik mensen ontroeren. En als ik zakelijk een goed jaar heb gehad, deel ik cadeaus uit aan mijn familie. Dan neem ik mijn kinderen mee op reis of koop ik een autootje voor mijn vriendin. Dáár word ik gelukkig van. En van mijn werk, het is mijn hobby en uitlaatklep. Aan stoppen denk ik nog niet, er staan nog veel mooie projecten gepland. Bovendien móét ik nog door, want ik heb maar een bescheiden pensioenvoorziening. Samen met Bartho Braat (acteur, bekend van onder meer Goede Tijden, Slechte Tijden, red.) maak ik de voorstelling Ouwe Bokken.

Stichting Pijn bij Kanker Na de dood van zijn vrouw Roos richtte Ernst Daniël Smid de stichting Pijn bij Kanker op. “De laatste maanden heeft Roos veel pijn gehad. Je voelt je zo machteloos als je dat ziet. Er zijn veel mogelijkheden om pijn te bestrijden, maar de communicatie met artsen verloopt vaak stroef. Je hebt tien minuten de tijd om met een dokter te praten, maar als je ernstig ziek bent, gaat het in die minuten alleen over beter worden. Pijnbestrijding komt dan niet eens ter sprake en artsen vragen er meestal niet naar. Met de stichting willen we artsen bewuster maken van pijn die patiënten ervaren en patiënten tips geven hoe ze het onderwerp bespreekbaar kunnen maken.” www.stichtingpijnbijkanker.nl

20 ANBO

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT We zijn nu het script aan het schrijven. Het gaat over ouder worden en seksualiteit, over hoe oudere mensen dat beleven. Geen kabbelvoorstelling, maar een controversieel stuk waarin we taboes gaan doorbreken over bejaardenseks. Want die taboes zijn er volop. Als je kinderen jou zien knuffelen, zeggen ze ‘Moet dat?’. Maar als ze zelf op de bank liggen met hun vriendje of vriendinnetje, moet je het als ouder allemaal maar leuk vinden.”

“Andere mensen gelukkig maken, daar word ik zelf gelukkig van”

GROOT KIND “Binnenkort reis ik met Marco Bakker en Ron Brandsteder voor een nieuw programma op een elektrische motor door Denemarken. Onderweg staat het thema 65-plus centraal: hoe word je oud, wat verwacht je nog, ga je nog dingen ondernemen? Daarin zijn we heel eerlijk, maar het moet natuurlijk wel prettig zijn om naar te kijken. Voor dit programma denk ik veel na over mijn leven. Ik ben nog niet vaak alleen geweest. Als ik eraan denk dat ik in mijn eentje de trein naar Parijs zou nemen en daar alleen op een terrasje zou zitten… Dan ga je toch dood? Ik ben veel liever met iemand samen. Eigenlijk ben ik een groot kind dat aan de hand van iemand door het leven geleid wil worden. Sinds een paar weken heb ik me die wijsheid eigen gemaakt. Ik moet niet achterom, maar vooruit kijken. En bedenken: wat ga ik ervan maken?”

ERNST DANIËL SMID Ernst Daniël Smid (1953) werd geboren in Enschede en groeide grotendeels op in Lichtenvoorde. Hij werkte in de verpleging toen hij aan een zangopleiding aan het Amsterdamse Conservatorium

De Gulle Smid Het restaurant waar we voor het interview en de fotosessie hebben afgesproken is De Gulle Smid in Winterswijk. Sinds kort is het in handen van de familie Smid. Ernst Daniëls broer Marcel en zijn vrouw zwaaien er de scepter, broer Geert klust en snoeit en Ernst Daniël steekt ook regelmatig de handen uit de mouwen. Een fijne stop voor fietsers en wandelaars. www.degullesmid.nl

begon. Hij vertolkte verschillende grote operarollen en presenteerde televisieprogramma’s als Una Voce Particolare. Hij heeft zijn eigen radioprogramma op Radio 4. Met Marco Bakker en Henk Poort vormt hij zangtrio De 3 Baritons. Ernst Daniël is getrouwd geweest met Regina, met wie hij kinderen Geert en Lieneke kreeg. Met zijn tweede vrouw Rosemarie (Roos), die in 2012 overleed, kreeg hij Coosje. Vader en dochter treden regelmatig samen op. Van 2014 tot afgelopen zomer had hij een relatie met Aly. Ernst Daniël zet zich in voor verschillende goede doelen, waaronder zijn eigen stichting Pijn bij Kanker.

ANBO 21

SeniorenGeluk.nl is dé datingsite SeniorenGeluk.nl SeniorenGeluk.nl isisdé dédatingsite datingsite voor de actieve 50-Plusser die SeniorenGeluk.nl is dé datingsite voor voor de de actieve actieve 50-Plusser 50-Plusser die die op zoek is naar een serieuze voor de actieve 50-Plusser die op op zoek zoekis isnaar naar een eenserieuze serieuzeen is relatie, date of vriendschap op zoek is naar een serieuze relatie, relatie, date dateofofvriendschap vriendschap en enisis in de afgelopen jaren uitgegroeid relatie, date of vriendschap en is inin de de afgelopen afgelopen jaren jaren uitgegroeid uitgegroeid tot de leukste én meest actieve in de afgelopen jaren uitgegroeid tot tot de deleukste leukste én én meest meestactieve actieve datingsite voor senioren. tot de leukste én meest actieve datingsite datingsitevoor voorsenioren. senioren. datingsite voor senioren.

ZO LEUK KAN ZO ZO LEUK LEUK KAN KAN ZO LEUK KAN ZIJN! ONLINE DATEN ONLINE ONLINE DATEN DATEN ZIJN! ZIJN! ONLINE DATEN ZIJN! Dat online dating op SeniorenGeluk.nl succesvol Dat Dat online online dating datingop op SeniorenGeluk.nl SeniorenGeluk.nl succesvol succesvol kan zijn, bewijzen onderstaande succesverhalen Dat online dating op SeniorenGeluk.nl succesvol kan kan zijn, zijn,bewijzen bewijzen onderstaande onderstaande succesverhalen succesverhalen die opgestuurd zijn door deelnemers zelf. * kan zijn, bewijzen onderstaande succesverhalen die dieopgestuurd opgestuurdzijn zijndoor doordeelnemers deelnemerszelf. zelf.** die opgestuurd zijn door deelnemers zelf. *

Louisse & Toon Louisse Louisse && Toon We hebben al meerdere Louisse &Toon Toon

“ ““

We Wepersoonlijk hebben hebbenalalmeerdere meerdere keren gehad. We hebben al contact meerdere keren keren persoonlijk persoonlijk contact contact gehad. gehad. Het is net of we elkaar al heel keren persoonlijk contact gehad. Het Hetisiskennen. net netofofwe we elkaar elkaar alalheel heel lang De verliefdheid Het is net of we elkaar al heel lang langkennen. kennen. De Debeiden verliefdheid verliefdheid straalt van ons af! lang kennen. De verliefdheid straalt straaltvan vanons onsbeiden beidenaf! af! straalt van ons beiden af!

”””

Johan & Elke Johan Johan && Elke Elke Ik heb & de Elke liefde van mijn Johan

“ ““

IkIkheb hebde deliefde liefde vanmijn mijn leven in van Elke! na Ik gevonden heb de liefde van Al mijn leven leven gevonden gevonden ininElke! Elke!dacht AlAlna na een paar keer chatten leven gevonden in Elke! Al naik: een eenpaar paar keerchatten chatten dacht dacht ik: ik: ‘Dit dekeer vrouw waar ik jaren op een is paar keer chatten dacht ik: ‘Dit ‘Ditisis de devrouw vrouwwaar waarikikjaren jarenop op heb gewacht!’ ‘Dit is de vrouw waar ik jaren op heb hebgewacht!’ gewacht!’ heb gewacht!’

”””

Jeannette & Geert Jeannette Jeannette && Geert Via SeniorenGeluk.nl hebben Jeannette &Geert Geert

“ ““

ViaSeniorenGeluk.nl SeniorenGeluk.nl hebben hebben weVia elkaar ontmoet. Ik had niet Via SeniorenGeluk.nl hebben we weelkaar elkaarontmoet. ontmoet. IkIkhad hadniet niet verwacht om op mijn leeftijd nog we elkaar ontmoet. Ik had niet verwacht verwacht om om opmijn mijnleeftijd leeftijdnog nog zo verliefd teop kunnen verwacht om op mijn worden. leeftijd nog zoFijne zoverliefd verliefd tetekunnen kunnen worden. worden. site met goede regels. zo verliefd te kunnen worden. Fijne Fijnesite sitemet metgoede goederegels. regels. Fijne site met goede regels.

”””

* In verband met privacy zijn namen gefingeerd en is voor de afbeeldingebruikmet gemaakt van modellen * gen *InInverband verband metprivacy privacy zijn zijn namen namengefingeerd gefingeerden enisisvoor voorde deafbeeldinafbeeldin* In verband met privacy zijn namen gefingeerd en is voor de afbeeldingen gengebruik gebruikgemaakt gemaaktvan vanmodellen modellen gen gebruik gemaakt van modellen

DE VOORDELEN VAN DE DE VOORDELEN VAN DEVOORDELEN VOORDELENVAN VAN SENIORENGELUK.NL SENIORENGELUK.NL SENIORENGELUK.NL SENIORENGELUK.NL

Speciaal voor 50-plussers Speciaalvoor voor50-plussers 50-plussers   Speciaal voor 50-plussers Speciaal Veilig chatten en daten Veilig Veiligchatten chattenen endaten daten   Veilig chatten en daten Gratis profiel aanmaken Gratisprofiel profielaanmaken aanmaken   Gratis profiel aanmaken Gratis Berichten versturen Berichtenversturen versturen   Berichten versturen Berichten Foto’s plaatsen Foto’splaatsen plaatsen   Foto’s plaatsen Foto’s Onbeperkt zoeken Onbeperkt Onbeperktzoeken   zoeken Onbeperkt zoeken WILT U HET ZELF OOK WILT WILT HET HET ZELF OOK WILTUU U HETZELF ZELFOOK OOK EENS PROBEREN? EENS EENS PROBEREN? PROBEREN? EENS PROBEREN?

Bent u zelf ook toe aan een Bent Bentuuzelf zelf ook ookin toe toe aan aan een een nieuwe liefde uw leven en bent Bent u zelf ook toe aan een nieuwe nieuwe liefde liefdeiningeworden uw uwleven levenen enbent bent u nieuwsgierig de nieuwe liefde in uw leven naar en bent umogelijkheden unieuwsgierig nieuwsgieriggeworden geworden naar de de van onlinenaar daten? u nieuwsgierig geworden naar de mogelijkheden mogelijkhedenvan vanonline onlinedaten? daten? mogelijkheden van online daten? Schrijf u dan geheel vrijblijvend in Schrijf Schrijf uudan dangeheel geheelvrijblijvend vrijblijvendinin op www.seniorengeluk.nl. Schrijf u dan geheel vrijblijvend in op opwww.seniorengeluk.nl. www.seniorengeluk.nl. op www.seniorengeluk.nl.

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

Let’s fall in love Tips van ANBO’s Sociaal Netwerker

ANBO 23

DOSSIER SEKS & INTIMITEIT

Als u jarenlang lief en leed hebt gedeeld, is het wegvallen van uw partner een groot gemis. Aanraking, intimiteit – bij wie vindt u dat opnieuw? ANBO’s Sociaal Netwerker Machteld Blickman (75) helpt ouderen op weg. ‘Elke dag is er één, je bent toch nog niet dood?’

“De mensen die ik bezoek, vragen om verschillende dingen. Een mevrouw wil graag naar buiten, maar haar echtgenoot kan haar rolstoel niet meer duwen. Een ander wil het graf van haar overleden man bezoeken. Soms is het een simpel verzoek: een boodschapje doen of een knoop aannaaien. Ik kan niet altijd alles oplossen, maar ik kan wel meedenken. En luisteren, ik luister graag. Ik vind oude mensen mooi, ze hebben allemaal een verhaal. Alleen nemen niet veel mensen meer de tijd om daarnaar te luisteren. Veel ouderen lopen rond met unfinished business. De oorlog, Jappenkampen, kinderen die zijn overleden: veel pijn en angsten spelen een rol in hun leven. 24 ANBO

We praten daarover, maar ik let ook op andere dingen. Ik spoor ze aan om zoveel mogelijk te bewegen, al is het maar de gang op en neer lopen. En buitenlucht is belangrijk, vaak kan de rollator of stok gewoon mee. Ik vind: elke dag is er één, je bent toch nog niet dood? Dat geldt ook voor het contact met andere mensen. Een goed voorbeeld is een kennis van mij, een vrouw van 80. Aangespoord door haar kinderen besloot ze om op latere leeftijd haar verloren liefde te gaan zoeken via het tv-programma Memories. Het is een prachtige aflevering geworden waarin ze zich heel kwetsbaar opstelt. Zo mooi om te zien. En nu loopt ze met deze Italiaanse man arm in arm door Amsterdam!”

ERVOOR OPENSTAAN “Sommigen zijn heel blij met een goede vriend of vriendin op wie ze kunnen bouwen. Maar dan moeten ze die wel hebben. En zelfs als je met z’n tweeën bent, zijn er hindernissen. Ik was een keer bij een echtpaar dat niet schroomde te zeggen dat ze het belangrijk vonden om de slaapkamer te delen en bij elkaar te zijn. Toen een van de twee werd opgenomen in een verzorgingshuis, mocht de partner daar niet blijven slapen. Dat was een enorm gemis. Of je nu twintig, veertig of tachtig bent – als je graag samen wilt zijn, dan moet dat toch kunnen? Als we jong zijn, willen we allemaal graag oud worden. Maar oud zíjn is iets anders. Als je lichamelijk nog in

orde bent is het leuk, maar anders is het toch lastiger. Als je dan geen buurtapp hebt of op een andere manier contact hebt met mensen in je omgeving, is er vaak niemand die je buiten je woonkamer brengt. Nieuwe mensen ontmoeten is dan een probleem. En je moet ervoor openstaan, het echt willen. ‘Voor mij hoeft dat niet meer’, hoor ik vaak. Of vrouwen zeggen: ‘Mannen willen allemaal wat, maar dat wil ik niet meer.’ Maar seksualiteit, daar gáát het vaak niet om. Het gaat meer om aanraking. En intimiteit, al is het maar met woorden. Het hebben van een ander die jou spiegelt. Ik kwam een keer bij een mevrouw die vroeger veel had gedanst. Het was voor haar een enorm gemis dat ze geen danspartner meer had, dus heb ik haar naar een dansschool gebracht. Ze straalde weer.”

meenschappelijke zaaltje binnen. Het nummer Let’s fall in love van Diana Krall werd ingezet en iedereen werd uitgenodigd om met elkaar te dansen. In het begin bleven alle bewoners stokstijf zitten, het was te eng, dat gingen ze niet doen. ‘Wat is dat nou?’, zei Kees. ‘U bent toch niet vergeten hoe dat is om aangeraakt te worden, om liefde te voelen, om lekker samen elkaar vast te houden. Dat is helemaal niet weg. Nee, kom!’ En toen stond de een na de ander op. Die gezichten van die mensen toen ze elkaar weer aanraakten… Sommigen dansten zelfs wang tegen wang. Herinneringen aan vroeger kwamen boven, hun ogen sprankelden weer. Dat heeft niets met seks te maken, maar alles met intimiteit. Jong of oud – uiteindelijk zijn we daar allemaal naar op zoek. We willen gezien worden.”

WANG TEGEN WANG “Het leven is toch ook één dansend feest? Dat zag ik zelf toen ik met Kees Brusse op pad was voor zijn film Vader is zo stil de laatste tijd, uit 2002. Hierin geeft hij zijn eigen visie op het proces van ouder worden. In een verzorgingshuis in Laren hebben we een dag gefilmd. Schoorvoetend en onzeker kwamen de bewoners het ge-

De documentaire Vader is zo stil de laatste tijd van Kees Brusse is terug te kijken via

Tip

www.npostart.nl

(Typ bij ‘Zoeken’ de titel van de film in.)

1. OVERWIN UW SCHROOM In wijkcentra en op veel andere ontmoetingsplekken worden regelmatig activiteiten georganiseerd, zoals lezingen of workshops. Blickman: “Maar alleen een kop koffie drinken kan daar ook, hoe onschuldig is dat? Zo raak je vanzelf met elkaar in gesprek.”

2. MAAK GEBRUIK VAN EEN TELEFOONCIRKEL “Dat is een lijst met mensen en elke ochtend bel je de volgende persoon op de lijst. Gewoon voor een praatje, ook als je elkaar niet kent. Zo weet je dat iedereen wakker is en wat de plannen zijn voor die dag. Dat werkt heel leuk.”

3. GA EENS IN UW EENTJE OP PAD “Regelmatig ga ik in mijn eentje naar het filmhuis bij mij in de buurt. Als ik in het bijbehorende restaurant aan een tafel zit met een kopje koffie en de krant, komt er altijd wel iemand een praatje maken. Vaak begint het met een vraag over een film, dat is op zo’n plek een makkelijk gespreksonderwerp.”

4. BEDENK DAT IEDEREEN IN HETZELFDE SCHUITJE ZIT

Contact

Kent u iemand die weleens een bezoekje van een Sociaal Netwerker van ANBO kan gebruiken? Of wilt u zelf graag een Sociaal Netwerker ontmoeten? Neemt u dan contact op met de ANBO Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers staan u op werkdagen van 10.00 tot 15.00 uur graag te woord en brengen u als u wilt in contact met een Sociaal Netwerker bij u in de buurt. Mailen kan uiteraard ook: raadendaad@anbo.nl. Wilt u zelf Sociaal Netwerker worden? Kijk dan op of stuur een mail naar vrijwilliger@anbo.nl.

4 TIPS TIPS OM NIEUWE MENSEN TE ONTMOETEN

“Vrouwen beseffen vaak niet dat mannen net zo kwetsbaar zijn als zij. Ze zijn echt niet stoerder en hebben echt niet minder verdriet over het verlies van hun partner. Dat verlies kan trouwens ook een gemene deler zijn: op begraafplaatsen ontstaan vaak weer nieuwe contacten.”

anbo.nl/sociaalnetwerker

ANBO 25

INTERVIEW

IN VERTROUWEN VERTELD

‘ Je bent al snel die aparte meneer’

Wat als je niet past in het traditionele huisje-boompje-beestje-plaatje? Als je over liefde en erotiek anders denkt dan je omgeving? Peter, 65-plusser, kent het gevoel. In ANBO Magazine wil hij graag zijn verhaal doen. Maar dan wel anoniem.

26 ANBO

INTERVIEW

“Ik zag de oproep van ANBO om te praten over liefde en relaties. Dat ligt bij mij anders dan bij de meeste andere mensen. Naast mijn vrouw heb ik altijd vriendinnen gehad. Langdurige relaties, gebaseerd op wederzijds respect. Ik ben een van de ouderen die met vragen zit over contactuele wensen en behoeftes. Net als veel mensen die alleen zijn, in een verzorgingshuis wonen of ouderen in de roze wereld (homoseksuelen, red.) is het voor mij lastig om aansluiting te vinden. Er zijn nauwelijks organisaties voor als je op zoek bent naar liefde en seks. Of je komt online uit, maar daar ben je al snel overgeleverd aan de erotiekmaffia die vooral geld wil verdienen.” HET LEVEN IS MAAR EVEN “Ik ben ouderwets opgevoed, religieus ook, en ben van de generatie waarin je jong een vrouw vond met wie je meteen na je huwelijk kindjes kreeg. Zo ging het bij mij ook. Maar het voelde anders, ik heb altijd geweten dat er meerdere vrouwen in mijn leven zouden zijn. Voor mijn werk heb ik veel van de wereld gezien. Het viel me op dat in sommige andere landen en culturen opener over relaties en erotiek wordt gesproken. Deze mensen staan dichter bij het leven en

beseffen: morgen kan het zomaar over zijn. Dat is ook hoe ik ernaar kijk, het leven is maar even. Het huwelijk is een afspraak. Door overregulering hebben we wet op wet en regel op regel. Terwijl ik denk: laat iedereen met rust. Laat iedereen homo zijn, van meerdere mensen houden, liefde vinden. Het heeft heus niet alleen met seks te maken, ik kan er slecht tegen als mensen dat denken. Ik zie vooral de schoonheid van mensen, met een soort fotografenblik.” OMANIDO “Mijn vrouw weet ervan, maar is niet blij met de situatie. Toch blijven we bij elkaar en proberen we er wat van te maken. Mijn kinderen zijn inmiddels volwassen en zeggen alleen maar: ‘Ach, zo is pa altijd al geweest.’ Verder praat ik er met vrijwel niemand over, zeker niet op de sportclub. Voor je het

weet ben je die heel aparte meneer. Het voelt best eenzaam dat je het er met bijna niemand over kunt hebben. Klanten, de buren – iedereen zal er iets van vinden. Soms zie ik een tv-programma waarin een taboe rond seks en relaties wordt aangekaart. Daar ben ik dan blij mee. En Het geheime dagboek van Hendrik Groen vond ik ook erg goed. Vooral de kreet Omanido, Oud maar niet dood. Wat zou het mooi zijn als het voor iedereen de komende jaren simpeler wordt om met andere mensen om te gaan.”

Naam en gegevens van de geïnterviewde zijn op de redactie bekend.

ANBO 27

FEITEN & CIJFERS

Fiet fieuw! Om maar met de deur in huis te vallen: een flink deel van de ouderen is seksueel actief. Dat wordt wel wat minder na de zeventigste verjaardag. Maar dat er helemaal niets meer gebeurt tussen de lakens, is een fabeltje!

59 72 71 61 50 RUIM

28 ANBO

Feiten van de 50-plussers is getrouwd, de helft daarvan langer dan 40 jaar. van de alleenstaanden die op zoek zijn naar een nieuwe liefde is actief met online daten. van de 50-plussers vindt intimiteit belangrijker dan seks. van de vrouwen tussen de 55 en 79 jaar vindt seks belangrijk, bij mannen ligt dat op 83%. van 50-plussers vindt de huidige seksuele moraal niet vrijer dan toen ze zelf jong waren.

4 2 84 50 23 31 BIJNA

RUIM

Feiten

FEITEN & CIJFERS

van de ondervraagde ouderen (55+) gebruikt een condoom tijdens de seks. van de ouderen heeft zich in het afgelopen jaar laten testen op seksueel overdraagbare aandoeningen (soaâ&#x20AC;&#x2122;s). heeft niets tegen homoseksualiteit. van de groep 70- tot 80-jarigen heeft het afgelopen halfjaar seks gehad. van de ANBO-leden gaat sporten om nieuwe mensen te leren kennen (dit hoeft uiteraard niet altijd voor een nieuwe relatie te zijn). van de ANBO-leden zou graag nieuwe contacten opdoen, vooral voor leuke gesprekken met gelijkgestemden.

Bronnen: Bureauvijftig Nationale 50plus Panel

ANBO 29

Blijf thuis wonen met een Stannah traplift 500,-

/M TE E R T PROFI ER VAN MB NOVE

€

N KORTI

EEN STANNAH TRAPLIFT ZORGT ERVOOR DAT U IN UW GELIEFDE WONING KUNT BLIJVEN WONEN: Betaalbare traplift voor elke trap Ruime keuze uit nieuw en gebruikt Ruimtebesparende, opklapbare stoel Levertijd vanaf 3 dagen

Voor vrijblijvende informatie over de trapliften van Stannah stuurt u de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim. Dhr/Mevr: Tel. Nummer:

Postcode:

Email:

Huisnummer:

Stannah gaat zorgvuldig om met uw gegevens.

8169

Servicedienst elke dag beschikbaar

BEL GRATIS

0800 - 5066

VOOR VRIJBLIJVENDE INFORMATIE. VRAAG NAAR TOESTEL 8169

www.stannah.nl/privacy

’S WERELDS MEEST GEKOZEN TRAPLIFT WWW.STANNAH.NL

gewoon lekker ﬁetsen.

TOT

€ 6 0 0 VO ORRAAD

VOORDEEL

OP ALLE E-BIKES 1 GELDIG T/M 6 OKTOBER 2018

Vicenza Superior Nero Steps Onze prijswinnaar, nu uitgerust met Shimano middenmotor! Geheel nieuw ontwikkeld frame: stabieler en lichter Zeer krachtig hydraulisch Shimano remsysteem Shimano Steps elektronisch en automatisch schakelsysteem 8 versnellingen Vernieuwde Shimano Steps controller interface

DE GROOTSTE ACTIERADIUS VAN NEDERLAND!

Gratis service op locatie 2

Enige A-merk met 250+ eigen monteurs

Voorraad modellen direct leverbaar

3 jaar accugarantie + actieradius tot 150 km

9,0

Klantbeoordeling Gemiddelde beoordeling uit 5.551 beoordelingen

Bezoek één van onze E-bike Testcenters! Apeldoorn Nieuw Amersfoort Nieuw Assen Badhoevedorp Bemmel Best Breda Doetinchem Nieuw Emmen Nieuw Goes

Haarlem Nieuw Heerhugowaard Heerlen (Nuth) Helmond Nieuw Hengelo ‘s-Hertogenbosch Nieuw Hoorn (Zwaag) Nieuw Houten Nieuw Joure Leek Nieuw

Leeuwarden Nieuw Naarden Nieuw Nettetal (D) Nunspeet Purmerend Roermond Nieuw Ridderkerk Rijnsburg Rijswijk Schiedam Nieuw

Spijkenisse Nieuw Texel (Den Burg) Tiel Nieuw Veenendaal Waddinxveen Zoetermeer Nieuw Zwolle Nieuw 1809 - ANBO

1 Niet i.c.m. lopende acties en inruil. Alleen geldig bij aanschaf van een nieuwe Stella E-bike. Alleen geldig op de adviesprijs. Bestellingen via NFP of BFN uitgezonderd. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. Vraag naar de voorwaarden. 2 Garantie en service op locatie in Nederland, excl. Waddeneilanden. Bij normaal gebruik en onderhoud drie jaar garantie op de accu (op de Hybrid Collectie e-bikes aangekocht na 8 mei 2017) en twee jaar garantie op het motorpakket.

Bel voor een gratis proefrit aan huis naar 0341 - 25 22 66 of kijk op stellafietsen.nl/anbo

ANBO 31

INTERVIEW

SEKSUOLOOG/PSYCHOLOOG ELLEN LAAN

‘ Er zijn meer manieren om intiem te zijn’

32 ANBO

INTERVIEW

Puur genot Lust gaat niet met pensioen Jong of oud – er valt nog veel te leren op het gebied van seks. Want hoe beleef je er echt plezier aan? En wat ís seks nou eigenlijk? We hebben deze en andere vragen voorgelegd aan seksuoloog en psycholoog Ellen Laan (56). TEKST FLEUR AKERSLOOT

ANBO 33

‘Seks is bij ouderen minder prestatiegericht’

INTERVIEW

WAT IS SEKS VOLGENS U?

“Voor de meeste mensen betekent seks gemeenschap. Het is jammer dat we dat zo nauw definiëren. Het zou betekenen dat mannen en vrouwen die niet hetero zijn geen seks zouden hebben. Terwijl er steeds meer ouderen uit de kast komen als homoseksueel. Bovendien is gemeenschap, dus vaginale penetratie, voor vrouwen niet de meest opwindende seksuele activiteit. Ik zou seks daarom liever willen definiëren als een ervaring en niet als een handeling. Iets wat samenhangt met hoe prettig iets is en de mate van intimiteit en verbondenheid die je voelt met je partner.”

LUST GAAT DUS NIET MET PENSIOEN?

“Er wordt vaak gezegd dat je regelmatig seks moet hebben om zin te blijven houden. De gedachte daarachter is dat je testosterongehalte op peil blijft. Zowel voor vrouwen als mannen is dat zo. Alleen gaat het niet alleen om de frequentie. Want de ervaring moet wel goed zijn. Pas als je sterk opgewonden raakt of klaarkomt hou je je testosterongehalte op peil.”

HOE SEKSUEEL ACTIEF ZIJN OUDEREN? “Statistisch gezien minder actief dan andere leeftijdsgroepen. Tegen elkaar aan liggen, zoenen, opwinding ervaren – dat definiëren we nu misschien niet als seks, als we dat anders gaan zien dan zou het zomaar kunnen zijn dat de cijfers heel anders blijken te zijn.”

34 ANBO

“Wat je ziet bij langdurige relaties, waarbij het stel de lastige schommelingen van kinderen opvoeden en carrière maken heeft overleefd, dat het contact tussen beiden heel fijn is en dat vaak met seksuele intimiteit wordt geuit. De seks is meestal minder prestatiegericht, relaxter en meer gericht op wat fijn en lekker voelt. Bovendien maken vrouwen zich niet meer zo druk om hoe ze eruitzien. Dat alles komt de kwaliteit van seks ten goede.”

WANNEER STOPT INTIMITEIT EN BEGINT SEKS? “Vaak wordt het woord intimiteit gebruikt als we seks bedoelen, maar dat vind ik verhullend. Dan weten we niet waar we het over hebben. Intimiteit is emotionele verbondenheid en gaat over de kwaliteit van je partnerrelatie. Dat kun je uiten via seks, maar er zijn meer manieren om intiem te zijn. Andersom kun je ook seks hebben zonder verbondenheid of juist verbondenheid in een onenightstand ervaren, dat kan allemaal. Het is ook allemaal goed. Wat we weten uit onderzoek is dat seks die met genegenheid en intimiteit wordt beleefd de seks is die ons het meest gelukkig maakt. Mijn definitie van goede seks is dan ook: met genegenheid gedeeld genot onder gelijken.”

VERANDERT HET BELANG VAN SEKS BIJ HET OUDER WORDEN?

BELEVEN MANNEN EN VROUWEN EVENVEEL PLEZIER AAN SEKS? “Meer nog onder jongeren dan bij ouderen speelt de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen als het gaat om seksueel plezier. Vrouwen trekken nog te vaak aan het korte eind, te meten aan de hoeveelheid orgasmes en pijnklachten. Veel vrouwen nemen dat voor lief. In een vaste relatie ‘hoort’ gemeenschap. Dat hoort bij de vrouwelijke rol. Daarom wil ik de definitie van seks veranderen, want het gaat om genot.”

WAT VERANDERT ER LICHAMELIJK NAARMATE WE OUDER WORDEN? “Mannen hoeven niet een erectie te krijgen om klaar te komen. Dat denken we vaak. De zwellichamen in de penis en de clitoris raken met de leeftijd minder sterk en minder makkelijk doorbloed. Toch kun je nog heel fijn klaarkomen. Mannen denken dat ze al een erectie moeten hebben voordat ze met seks beginnen. Dat is niet zo. Van vrijen krijg je zin. Zowel vrouwen als mannen raken opgewonden van vrijen.”

HOE KUNNEN VROUWEN MEER GENIETEN? “Seks is meer dan een mechanistische stimulans van de geslachtsorganen. Je hele lichaam is een seksueel orgaan als je je daarvoor openstelt. Daarnaast wil ik benadrukken dat er veel te weinig wordt gedaan met de genitaliën van vrouwen. Voor de man is penetratie een optimale manier om een orgasme te bereiken. Voor een vrouw ligt dat heel anders. Het vrouwelijk geslachts-

INTERVIEW

orgaan is juist veel ongevoeliger. Dat is maar goed ook, het is vooral een baringskanaal. Anders zou het veel te pijnlijk zijn om een kind te baren. Voor het plezier hebben we de clitoris en die zou bij vrouwen gestimuleerd moeten worden.”

ZIJN ER VOORDELEN AAN SEKS (BLIJVEN) HEBBEN? “Wat we uit onderzoek weten: mensen die regelmatig plezierige seksuele ervaringen hebben, hebben over het algemeen een grotere kans om zoveel jaar later nog steeds gezond te zijn. Dus er is een samenhang tussen (het ontbreken van) ziekte en plezierige seks. Bij mannen hangt dat samen met frequentie en bij vrouwen met plezierige seksuele ervaring. Als je met een goede verhouding met je lichaam ouder wordt, kan seks een bron van troost en intimiteit zijn. Ook al werkt je lijf niet meer zoals toen je jong was. Dan is het wel fijn dat seks niet meer zo gaat over die prestatie, maar over voelen en genieten.”

Ellen Laan (56) is hoogleraar seksuologie en psycholoog in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Zij werd wereldwijd bekend met haar onderzoek naar seksualiteitsbeleving van vrouwen. Samen met haar collega Rik van Lunsen schreef zij het boek Seks! Een leven lang leren. Hierin laten zij voor jong en oud de ingrediënten voor een bevredigend seksleven zien.

5 tips voor fijne seks 1. Vergeet de gangbare definitie van seks. Ellen: “Seks is omgeven door allerlei normen. In mijn praktijk is de meest voorkomende vraag ‘Ben ik wel normaal?’ Laten we de definitie van wat normale seks is verruimen.”

Lees deel 2 van het interview op

anbo.nl/seks

Hier vindt u nog meer tips voor een fijn seksleven.

2. Blijf met uw partner praten over seks. Ellen: “De meeste problemen rondom seks komen voor in de relatiecontext. Het wordt vaak een probleem als mensen denken dat ze hun partner iets ontzeggen. Als de ene partner minder zin heeft, komt dat vaak omdat die partner ook minder plezier beleeft aan seks.” 3. Geef aan wat u prettig vindt. Ellen: “Het gaat over mogen voelen in plaats van moeten presteren. Dat is belangrijk. Bovendien komt dat de seksuele ervaring enorm ten goede.” 4. Zorg ervoor dat je samen plezier hebt in seks. Ellen: “Stellen die met plezier vrijen, vrijen langer door.” 5. Bedenk: seks hóéft niet. Ellen: “Als de seks niet leuk is, dan stoppen stellen daarmee. Daar is ook niks mis mee. Want het hóéft niet. Seks – doe het met plezier of doe het niet.”

ANBO 35

5 tips voor succesvol internetdaten

Online de ware vinden TEKST JOOST MARSMAN

36 ANBO

Wist u dat ruim 75 procent van de 50-plussers online naar een relatie of een date zoekt? Online daten is dus een uitstekende manier om een nieuwe vlam te ontmoeten. Maar je moet wel weten hoe je het aanpakt. Daarom: vijf tips om succesvol online te daten.

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR STARTPAGINA.NL

Tip 1

KIES DE JUISTE DATINGSITE Omdat internetdaten zo populair is, schieten de datingsites de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond. Voor iedereen is er wel een passende website te vinden. De meeste maken onderscheid in opleidingsniveau of leeftijd. Bezoek verschillende websites en kijk eerst rustig rond. U moet zich daarvoor wel registreren of inschrijven, maar dat is altijd gratis. Pas als u contact wilt maken, moet u aan de slag met een persoonlijk profiel. Een overzicht met leuke datingsites voor ouderen vindt u op Startpagina.nl/ANBO

Tip 2

BESTEED AANDACHT AAN UW PROFIEL Om met iemand in contact te komen, moet u een profiel aanmaken. Hierbij is de belangrijkste regel: wees duidelijk. Dat voorkomt teleurstellingen voor u én de ander. Geef aan of u op zoek bent naar een vaste relatie of af en toe wat gezelschap wilt. Denk goed na over hoe u zichzelf omschrijft. Besteed aandacht aan uw profielfoto en benadruk uw positieve kanten, natuurlijk zonder dat het ongeloofwaardig wordt. Als u er even goed voor gaat zitten, zult u zien dat u veel meer én betere reacties krijgt. Zin om aan de slag te gaan? Ontdek op Startpagina de datingsite die bij u past. Startpagina.nl/ANBO

Tip 3

CHATTEN? HOUD HET LUCHTIG EN POSITIEF Heeft u iemand gevonden die u beter wilt leren kennen, stuur dan een berichtje. Maak bijvoorbeeld een compli-

Een helder en duidelijk profiel levert meer én leukere dates op mentje over zijn of haar profielfoto en schrijf iets over gedeelde interesses of hobby’s. Houd zeker in het begin de conversatie luchtig en positief. Chat bijvoorbeeld over het weer of uw vakantieplannen. Wat dat betreft is online daten net het echte leven: als u iemand nog niet zo goed kent, gooit u niet gelijk uw hele levensverhaal op tafel.

Tip 4

WACHT NIET TE LANG MET AFSPREKEN Als u online een match heeft, een tijdje hebt gechat en het voelt nog steeds goed, waag dan de sprong en stel voor elkaar te ontmoeten. Te lang doormailen of chatten kan leiden tot een onrealistisch beeld van de ander, dat nog maar moeilijk te veranderen is als u elkaar in het echt ontmoet. De meeste ervaren daters kennen dit probleem en zijn daarom vaak wat doortastender en sneller. Het bespaart onnodige teleurstelling aan beide kanten en levert gewoon een veel leukere date op!

Tip 5

EERSTE ECHTE DATE? PLAN EEN ACTIVITEIT Van online chatten naar elkaar in het echt ontmoeten is nog best een stap. Hoe pak je dat eigenlijk aan? Uiteraard staat veiligheid voorop; spreek altijd af op plekken waar meer mensen zijn.

En spreek ook af om iets actiefs te gaan doen. Ga bijvoorbeeld wandelen, bezoek een museum of ga samen koken. Een beetje afleiding op zo’n spannende eerste date doet wonderen! Inspiratie voor een leuke activiteit vindt u op Startpagina.nl/ANBO

TOP 3 DATINGSITES

VOOR OUDEREN 1. 50PLUSMATCH.NL Als beste getest door het tv-programma Kassa: “Veelzijdig, gebruiksvriendelijk, community voor activiteiten, gratis en betaalde leden kunnen met elkaar communiceren.”

2. OURTIME.NL Datingsite gericht op ‘jonge 50-plussers’. Organiseert ook groepsactiviteiten waarbij je singles kunt ontmoeten.

3. PARSHIP.NL Voor hoger opgeleide singles. Parship is een van de grootste datingsites van Nederland.

Startpagina is al 20 jaar een gebruiksvriendelijke partner voor veilig en gemakkelijk internetten. U vindt er altijd een overzichtelijk aanbod met links naar betrouwbare websites. Heeft u vragen, over welk onderwerp dan ook? Klik dan eens door naar het onderdeel GoeieVraag op www.startpagina.nl.

ANBO 37

Dé meest gekochte traplift van Nederland

1 2 3

Voordelen van de Otolift Modul-Air Slechts 48 uur levertijd!

Dunste enkele rail ter wereld

Dankzij onze unieke technologie kunnen wij zowel rechte als gebogen trappen binnen 48 uur van een traplift voorzien!

Brede kant van de trap blijft vrij

Volledig opklapbaar

Uw trapleuning blijft zitten

• Marktleider in Nederland

• Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt

Niet goed = geld terug Bent u niet tevreden met uw Otolift? Geen probleem. Wij bieden u een unieke niet-goed-geld-terug-garantie aan op de Otolift Modul-Air.

• Huren al vanaf één maand mogelijk

Ja, stuur mij de gratis brochure

Bel gratis 0800 444 770 8

Naam

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Adres

Voor meer informatie kunt u terecht op www.otolift.nl

Postcode/plaats Telefoon ANBO2018

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Dé meest gekochte traplift van Nederland

GRATIS VEILIG DOUCHEN PAKKET* TOT

€850 BIJ EEN COMFORTDOUCHE

ONVEILIG

7:00 UUR

VEILIG

16:30 UUR

Veilig douchen in 1 dag Wilt u ook blijven genieten van een heerlijke douche in een veilige badkamer? Wij maken uw badkamer veilig in 1 dag, zonder hak- of breekwerk. Op maat gemaakt naar uw wensen. Molenaar ontzorgt u in het volledige proces van advies en inmeting, tot montage, afvoer materialen en schoonmaak. Zo komt ontspannen douchen weer binnen handbereik. Wij staan op de 50Plus Beurs! Bezoek ons in hal 8, standnummer E12.

KLANT BEOORDELING

8,7

Afspraak of brochure? Bel 0341 - 23 23 00 of kijk op www.molenaar.nl

Jarenlange ervaring +10.000 klanten gingen u voor Eigen vakkundige montagedienst 45 plaatsingen per week Zonder ingrijpende verbouwing Ook afvoer van het oude bad 100% tevredenheidsgarantie Conform de CBW voorwaarden *

Kijk voor de actie voorwaarden op www.molenaar.nl/actie. Actie loopt t/m 22 sep.

ANBO 39

INTERNETDATEN

TINDER LOVE

Swipen na je

zestigste Voor jongeren en snelle seks – dat is het imago dat aan datingapp Tinder kleeft. Maar ook steeds meer ouderen maken een profiel aan. Niet omdat ze per se op zoek zijn naar huisjeboompje-beestje, maar omdat ze iemand willen ontmoeten met wie het écht klikt. Drie 60-plussers vertellen. TEKST LOUËL DE JONG BEELD YVETTE WOLTERINCK VISAGIE JUDITH VAN DER ZWET MET MEDEWERKING VAN ZIN MAGAZINE

40 ANBO

INTERNETDATEN

‘Hij wil meer, maar ik houd de boot af’ Wie:

Carol Thomas (1945) Actief op Tinder sinds:

anderhalf jaar

“De jaren met mijn man waren heerlijk. Hij was ontzettend lief en droeg mij op handen. Na zijn plotselinge overlijden zat ik in een diep dal. Om me op te peppen maakte een vriendin een Tinderprofiel voor me aan. Mij weer veilig, geliefd en vertrouwd voelen met iemand, dat is waarnaar ik zoek. Op Tinder zijn ook mannen actief met een fake-profiel. Daar moet je echt alert op zijn. Zo had ik contact met een leuke vent in Amerika. We chatten geruime tijd en hij zou naar Nederland komen voor een ontmoeting, tot hij plots vertelde dat z’n kind een dure hersenoperatie moest ondergaan. En of ik misschien kon bijdragen in de kosten? Bijna ging ik hierin mee, tot gelukkig de alarmbellen afgingen. Het bleek allemaal verzonnen. Zo zie je, zo bijdehand als ik kan zijn, tuinde ik er toch bijna in. Ik app ook al een tijd met een leuk joch van 47. Het is een bijzonder contact, we weten veel van elkaar. Hij wil meer, maar ik houd de boot nog steeds af. Bang dat als we te ver gaan voor beiden de spanning eraf is. Ik koester dit contact te veel.”

ANBO 41

INTERNETDATEN

‘Dates puur voor de seks heb ik niet’ Wie:

Diny Jansen (1953) Actief op Tinder sinds:

een paar maanden “Mannen in mijn leeftijdscategorie willen liever een iets jongere vrouw. Dat is gewoon zo. Dus in overleg met vriendinnen heb ik besloten om vijf jaar te liegen over mijn leeftijd: Hallo, hier ben ik, Diny van 60! Misschien moet ik mijn profielfoto veranderen, dat is best een stoere foto. Ik ben een onafhankelijke vrouw, maar dat stoere is ook een overlevingsstrategie. Daarnaast ben ik zorgzaam, dat ziet niet iedereen. Mannen willen ’s avonds vooral een beetje opwindend heen en weer chatten. Maar vlak vrouwen niet uit! Een vriend vertelde me waarom hij en

42 ANBO

zoveel andere mannen ‘geen ONS’ op hun profiel zetten – dat staat voor ‘geen onenightstand’. Het schijnt dat ze de vrouwen van zich af moeten slaan. Vrouwen die uit zijn op seks, dure etentjes of een goed pensioen. Dates puur voor de seks heb ik niet. Mijn kinderen waarschuwen me soms grappend: ‘Mam, wel safe seks hè? Jullie generatie verspreidt de meeste geslachtsziektes!’ Dan lachen we daar vervolgens hartelijk om en kijken we of er nog een leuke match is.”

INTERNETDATEN

‘Klikt het niet? Pech gehad’

Wie:

Nico Stet (1951) Actief op Tinder sinds:

nog maar kort

(hij date al langer via een andere site)

“Laatst ging ik met mijn vrijgezelle buurmannen de stad in – iets wat ik niet vaak doe. Terwijl zij vrolijk met iedereen praatjes maakten, voelde ik me niet echt happy aan die bar. Dan denk ik: wat dóe ik hier? Ik voel me gauw een te oude man die contact zoekt met een te jonge vrouw. Dat verkrampt. Misschien ben ik ook wel bang om afgewezen te worden. Vroeger ging het allemaal vanzelf. De vluchtigheid van online daten vind ik een nadeel. Maar de eerste stap is op deze manier wel gezet. Ik kom op allerlei plekken. Klikt het niet? Pech gehad. Toch heeft het mij heus weleens onzeker gemaakt als ik naar de andere kant van het land was gereden en bleek dat de vrouw in kwestie onze date geen succes vond. Ook heb ik een keer gehad dat een leuke vrouw het restaurant binnenliep en ik haar bijna enthousiast begroette, tot ik ontdekte dat mijn date erachter liep. Ook dit werd geen liefdesverhaal. Wel een vriendschap overigens, dat kan ook.”

Zelf op Tinder? Tinder is een dating-app waarmee u makkelijk veel profielen van andere gebruikers in uw omgeving kunt bekijken en kunt liken (of juist niet). Zelf actief worden op Tinder? Op anbo.nl/seks leest u hoe u dat aanpakt. anbo.nl/seks

ANBO 43

HOBBY’S

Huis vol

Maastrichts aardewerk

TEKST FLEUR AKERSLOOT

Jaren geleden heeft Wim Meershoek (85) uit Montfoort zijn vrouw Anke (74) aangestoken met zijn liefde voor Maastrichts aardewerk. Inmiddels zijn veel kamers in hun huis gevuld met borden, schalen en koppen. De passie gaat verder dan verzamelen, ze geven samen ook lezingen.

Wim: “De presentaties over Maastrichts aardewerk beginnen we met: ‘Uw grootmoeder had het in huis en uw moeder gebruikte het.’ Oftewel, iedereen is bekend met Maastrichts aardewerk. Zo is mijn passie ervoor ook begonnen. In de jaren zeventig herkende ik een bordje dat wij vroeger thuis ook hadden. Achterop stond de naam Petrus Regout, een naam die ik nog kende uit mijn studietijd. Achteraf gezien was het een lelijk ding, maar mijn fascinatie voor Maastrichts aardewerk was geboren.” PAAR DUIZEND STUKS “Als ik het niet mooi vind, dan koop ik het niet. Maar zo verzamelt niet iedereen. Sommigen willen alles hebben. Het liefst de hele set van elke serie. Ik spaar heel anders. Ik ben blij met één schotel of kom van een specifieke lijn. Vergeleken met hen ben ik een kleine verzamelaar. Maar toch staan er thuis al een paar duizend stuks uitgestald. Twee kamers en de zolder neemt de verzameling in beslag. Beneden in de huiskamer staat her en der een schaal of een asbak en we hebben wat borden hangen, maar het is hier geen museum. Je zult ons niet zien eten van Maastrichts aardewerk. Daar hebben we doodgewoon servies voor. We genieten ervan om naar de stukken te kijken – het besef hoe het is gemaakt en door wie. Daarover gaan ook de presentaties die we bij ouderenclubs geven, zoals een 44 ANBO

paar jaar geleden voor ANBO in Woerden. Daar krijgen we zoveel leuke reacties op. Bovendien zorgt het voor veel aanloop in huis. Mensen die een presentatie hebben gezien en andere verzamelaars komen graag kijken wat er bij ons in de kasten staat.” ALTIJD MEE BEZIG “Ik ben nauw betrokken bij de Vereniging Maastrichts Aardewerk. Meer dan dertig jaar ben ik penningmeester geweest en nog steeds schrijf ik voor het verenigingsblad.

HOBBY’S

Ook hebben we net ons boek afgerond, De Vaderlandse Geschiedenis op Maastrichts Aardewerk. Er is in de loop der jaren veel herdenkingsaardewerk gemaakt. Het boek staat vol foto’s van het koningshuis, oorlog en bevrijding, jubilea, religies en meer. Daar zijn we natuurlijk hartstikke trots op. Vorige week vonden we zomaar een scheerkom van Regout met naamsreclame op de deksel. In veertig jaar verzamelen nog nooit ergens gezien! Het was gemaakt voor de firma Le Trèfle, het klaverblad, een zeepfabriek in Haarlem. Als je zoiets moois én zeldzaams vindt, dan kun je er weer maanden tegen!”

Wim, Anke & ANBO

‘Niet mooi? Dan koop ik het niet’

“Wij zijn al tien jaar lid van ANBO. Een belangenvereniging voor senioren, dat vinden we belangrijk. Ouderen moeten ook een stem hebben.”

ANBO 45

Geef uw testament een missie

STARTPAGINA:

AL 20 JAAR DÉ ON VAN NEDERLAND LINE GIDS We kunnen het ons nu bijna niet meer voorstellen, maar twintig jaar geleden was het internet nog een nieuw fenomeen. Toen oprichter Durk Jan de Bruin Startpagina in 1998 lanceerde, eenvoud en gemak waren zijn uitgangspunten. Het internet was volgen hem een soort biblioth s eek waar een aardbe ving was geweest: alle boeken lagen door elkaar. Sinds die tijd is de chaos in die ‘bibliotheek’ alleen maar groter geword en. De rol van Startpa als gids in de digitale gina jungle is dus eigenli jk alleen maar relevan geworden in al die ter jaren.

DAAROM VIER REDE NEN OM STARTPAG INA IN TE STELLEN ALS JOUW OPSTARTPAGINA:

Nooit meer verdwalen op internet

Veilig surfen

Startpagina is jouw gids en cureert waardevolle links voor je. Zie het zo: waar Google je alle mogelijke paadjes door de jungle laat zien, inclusief de niet relevan te, word je met Startpag ina gelijk op het juiste spoor gezet en kom je sneller en makkelijker bij je doel. Ook kun je al je favoriete websites heel eenvoudig opslaan .

De links die jij via Startpagina aangeboden krijgt, zijn altijd veilig. De redactie selectee rt dagelijks de beste links van het internet. Iedere site die op Startpag ina wordt geplaatst, wordt van te voren gecontroleerd op gebruik svriendelijkheid en moet voldoen aan strenge criteria op het gebied van de privacy policy.

Alles via één opstartpagina

Altijd de beste deals

De combinatie van het basisoverzicht en de zoekbox op Startpag ina zorgen ervoor dat je alles kunt vinden. Zeker met de aanvulling van het vraag- en antwoor dgedeelte GoeieVraag en de verdiepende Themapagina’s vind je altijd de informatie die je zoekt.

Via Startpagina vind je altijd de beste actuele aanbiedingen en kortingsacties, of het nou gaat om een dagje weg, een lange vakantie of een online aankoop. De redactie van Startpag ina heeft het voorwerk al voor je gedaan: je hoeft alleen maar de beste deal uit te kiezen.

Zoek niet verder Advetorial_Startpagina_A

nbo.indd 1

05-01-18 12:48

ANBO REIZEN

DE PADEN OP

ANBO REIZEN

Denemarken van dichtbij Met de auto naar

Zuid-Jutland

er aan gemarkeerde meer dan 100 kilomet vlakke Zuid-Jutland biedt voeren u door het d over paden. Ze met zijn wandelroutes, verdeel fjordenlandschap in het westen, het heuvels en steile kwelderlandschap langs glooiende in het oosten en rouer lange wandel diepe tunneldalen kilomet 74 de is ere tocht organisatie hellingen. Een bijzond de Europese wandel door 2015 in die ’. Het te Gendarmstien, Trail – Best of Europe als ‘Leading Quality itswandelroute werd gecertificeerd Europese kwalite daarmee de eerste voor eisen de aan Gendarmepad is onder meer De route voldoet sters en bijzonvan Denemarken. natuurlijke trekplei landschap, heeft le en historische een afwisselend eg talloze culture en u vindt onderw dere uitzichten heden. bezienswaardig gemak, heeft die houden van d een Voor wandelaars n voor het Gendarmepa , SNP Natuurreizegesteld waarbij overnachting pakketreis samen materiaal en bagagetrans kaart maaltijden, epen. port zijn inbegr

Tip

atie: d /zuid-jutlan denemarken www.snp.nl/reis/

Meer inform

15% KORTING vanaf kilometer rijden Op slechts 600 tten van het bijzondere scha Utrecht vindt u Jutland De regio ZuidDeense Koninkrijk. numenten, nis: oorlogsmo ademt geschiede llige steden e natuur en geze kastelen, mooi de domstad nstadje Aabenraa, zoals het have erborg of historische Sønd Haderslev, het stadje Tønder. ieme marit het u aan de tot kust. Zo vindt zich uit van kust rende Zuid-Jutland strekt anden en impone ee met brede zandstr Werelderfgoed, westkust de Noordz Wadden, Unesco schilderachtige dduiduinpartijen. De elplek voor de honder verzam een en najaar bijzonvormen elk voorof noorden. Dit naar het zuiden weg hun op d. Het zenden vogels (zwarte zon) genoem ook wel sort sol d verbonden dere spektakel wordt met het vastelan dat via een dam . waddeneiland Rømø, Europa e strand van Noordis, heeft het breedst

ERS LOKAAL LEKK ap. Ze in het Deense landsch zijn t snijden de fjorden Aan de oostkus rkend voor dit gebied ere kustlijn. Kenme kunt u vormen een bijzond aan zee reiken. Hier die helemaal tot een de beboste heuvels r is het maken van ren. Ook een aanrade kanova onze en aan e prima vissen lev Dam. Een bezoekj het meer Haders u van het vaart Zo . boottochtje op kheden t ook tot de mogelij of van het Deense oosterburen behoor llig, Langba naar het Duitse Deense Sønderborg Sylt. het Duitse eiland eiland Rømø naar

wel met lokale ontspanning, en ing is het tijd voor nele Na alle inspann e van een traditio tijdens uw vakanti einde van de specialiteiten! Proef die stamt uit het fel, een traditie lende soorten Zuid-Jutse koffieta ruim twintig verschil u verleiden door 19de eeuw. Laat met de Zuid-Deense kennis ook en cakes. Maak nele gerechten die taarten, koekjes producten en traditio lokale de er meer cuisine en proef geserveerd. Lees nts en cafés worden nog altijd in restaura nd.nl over op: www.visitsonderjylla

Op reis met ANB

Enjoy Resorts ANBO-leden biedt U Speciaal voor een vakantiehuis. een verblijf in se15% korting op voor 4 volwas luxe vakantiehuis boekt al een zwembad, fitness het tot g toegan al nen inclusief (de korting is ss vanaf € 354 wellne en ruimte is exclusief stroom in de prijs en doorberekend ding geldt voor ). Deze aanbie en waterverbruik september en juni mei, de maanden een verblijf in t tot 3 juni 2018. geboek 2018 en kan worden

OP REIS

korting iehuis met 15% Boek uw vakant derjylland.com op www.bookson eel is 45 70. Eventu of bel +45 81 82 rekende een Nederlandssp kbaar. Vermeld medewerker beschi ‘ANBO’. de kortingscode bij uw boeking

ANBO 53

Mensen met een Missie in uw testament

52 ANBO

OOK ADVERTEREN IN ANBO MAGAZINE? Neem dan gerust contact op met ANBO via magazine@anbo.nl We kijken graag samen met u naar de mogelijkheden.

Mensen met een Missie is er voor mensen die leven onder moeilijke omstandigheden. Mensen die dagelijks te maken hebben met onrecht en discriminatie. Wij investeren in mensen. Zodat zij voor zichzelf en hun gemeenschap kunnen opkomen en hun leven kunnen verbeteren. Dit doen we in Afrika, Azië en Latijns Amerika.

Wilt u deze mensen steunen, ook als u er niet meer bent? Contact: Julie Mingeli 06 - 57 78 29 64 juliemingeli@mensenmeteenmissie.nl mensenmeteenmissie.nl/testament

Kennismakingsaanbod speciaal voor ANBO-leden

NUMMERS VOOR

€12,50

JAARGANG 16 | NUMMER 7 | AUGUSTUS/SEPTEMBER 2018 | € 5,99

DE MOOISTE ROUTES, DE LEUKSTE TIJD

+ Routeboekje: 6 wandelen fietsroutes

Deinende grassen van

WIN!

een leren tas zie bladzijde 7

Je eigen druif kweken doe je zo! Mysteries in het Noorden: EENDENKOOIEN

eropuit voor je eigen plukfruit

Hollandsche Rading

Mysterieus rondje vanaf Ootmarsum

Uitwaaien op

Walcheren NUMMER 5 / SEPTEMBER - OKTOBER 2018

Buitenleven Alles over tuin, dieren, planten, huis en buitenleven. Met doe het zelf ideeën, tuinreportages, uitjes en tips om optimaal te genieten van je vrije tijd. Ga naar www.buitenleven.nl/anbo

HOND

EEN LIMBURGS HERFSTDECOR • MAAK KENNIS MET HET LAUWERSMEER • DE NEDERLANDSE HEI

Toeractief Hét wandelen fietsmagazine van Nederland. Boordevol informatie over natuur, geschiedenis, praktische tips, interessante wetenswaardigheden en unieke wandelen fietsroutes. Ga naar www.toeractief.nl/anbo

A L DEBUR G H FE S T I VA L › › › ME Z ZO S O P R A A N B A R B A R A KOZ EL J › › › FE S T I VA L O UDE MUZ IEK IN U T R E C H T › › › R O BE CO S UMMER NIG H T S

Onze

JAARGANG 16 | NUMMER 7 | AUGUSTUS/SEPTEMBER 2018

Op bezoek in historische hofjes

Zen en zorgeloos

NUMMER 5 / SEPTEMBER - OKTOBER 2018 / € 7,70 / WWW.TOERACTIEF.NL

THE DUTCH WAVE

NR 733 ››› S I NDS 1952 ››› J ULI ››› AUGUS T US ››› 2018 ››› PAS S I E VOOR KL AS S I EK ››› € 7.99

4 3 ste ja a r ga ng • nu m mer 6 • ju l i /aug u st u s 2 0 18 • lo s se nu m mer s € 6 , 2 5

Extra

Dik

Verwachten we te veel?

Herplaatser

Zomer nummer

Titerbepaling

bij pups

Reactiviteit & temperament Stoer en slim

Cane Corso Dogsurvival! ZOMERPUZZEL en extra veel interviews:

Dirigente Karina Canellakis

ZE T S TAP NA AR MEER GELIJK WA AR DIGHEID

MUZIEK S TAD BARCELONA

treedt uit de anonimiteit

WWW.LUISTER.NL

DANIEL LOZAKOVICH Albumdebuut van een bewonderd wonderkind

Ga naar www.onzehond.nl/anbo

OOPOEH: Sophie Brouwer • Hondsbrutaal: Striegel en Offereins Fairfok: Lida Reeskamp-Blok • WDS 2018: Rony Doedijns

D U B B E L D I K K E

Onze Hond Het blad voor de hondenliefhebber. Deskundigen schrijven over gedrag, opvoeding en rassenkennis. Daarnaast interviews met hondenmensen, medische zaken en informatie vanuit de Raad van Beheer.

›››

Luister Het magazine met alles over de boeiende wereld van klassieke muziek. Met nieuws, recensies, de concertagenda, interviews, luistertips en meer. Ga naar www.luister.nl/anbo

Z O M E R J A Z Z E D I T I E

#3 • JUNI/JULI • PRIJS € 7,75 WONEN IN HISTORIE

Wo n e n i n h i s t o r i e

NR.

2018

J A A RG A N G

JULI/AUGUSTUS 2018 - JAARGANG 12 - PRIJS € 5,99

Who’s Who

Leon Bridges Voorbij sixtiessoul

at North Sea Jazz Alle acts & speelschema’s

Pharoah Sanders De twijfelende tovenaar

Benjamin Herman 50 en zijn beste werk komt nog

Kurt Elling

Gaat de confrontatie aan

Voortrekker van de Britse jazz

Shabaka Hutchings

e.s.t.

Indrukwekkende nalatenschap

Cameron Graves, Michelle David & The Gospel Sessions luistersessie, Omar Hakim, Kaja Draksler, Knower, Edition Records, Boz Scaggs, Cyril Directie, Fatoumata Diawara, Ben Webster, Keyon Harrold, Vels Trio, Nathaniel Rateliff, Isolde Lasoen, Arp Frique, The Cool Quest, Itai Weissman, Deva Mahal en meer …

Jazzism Van soul en latin tot hiphop, blues en world. Lees interviews met de artiesten van nu, achtergrondverhalen over de helden van toen en welke nieuwe albums je niet mag missen. Ga naar www.jazzism.nl/ abonnement

Pastorale perfectie

Droomhuis in Kaaps-Hollandse stijl

Herenhuis Herenhuis is het eerste woonmagazine in Nederland dat volledig gericht is op het wonen in historische panden. Met reportages over restauraties, historie, lifestyle en onderhoud. Ga naar www.herenhuis.nl/ abonnementen

Bel voor informatie of voor het afsluiten van een abonnement naar BCM MEDIA 085-7600237 (lokaal tarief)

ANBO

EXPERTS

Dagelijks komen bij ANBO Raad & Daad veel vragen binnen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Onze experts staan klaar om advies te geven. Een greep uit de vragen en antwoorden.

VEILIG WONEN, HOE REGEL IK DAT? Afgelopen voorjaar hebben we de ANBO Veiligheids10daagse gehouden. De veiligheid in en rond de woning stond tijdens deze dagen centraal. Renée de Vries, woordvoerder bij ANBO, weet wat daar allemaal bij komt kijken.

WELKE ZAKEN KWAMEN TIJDENS DE

10DAAGSE AAN BOD?

WAT HEEFT PHISHING MET WONEN TE MAKEN?

“Alles wat met veiligheid in en rond de woning te maken heeft. Hoe voorkom je inbraken, hoe beveilig je je woning, hoe reageer je op oplichting aan de deur? Maar de workshops gingen ook over online veiligheid en veilig bankieren. “Bij fijn en veilig wonen hoort ook digitale veiligheid. Zeker nu steeds meer apparaten worden aangesloten op internet, het zogeheten ‘digital home’. Phishing is het online ‘hengelen’ naar gegevens, vaak via een dubieus linkje in een mail.” WAAROM WAS DE 10DAAGSE NODIG? “Uit onderzoek bij senioren blijkt dat mensen denken dat ze goed voorbereid zijn, maar dat in de praktijk eigenlijk niet zijn. Tijdens een bijeenkomst konden wij de deelnemers via een paar workshops goed informeren en – belangrijk – ook weerbaarder maken.” 48 ANBO

HOE KAN ANBO LEDEN HELPEN? “Door de ANBO Woonconsulent in te schakelen. Dat zijn vrijwilligers die bij leden thuis komen en ze op weg helpen met tips en adviezen om de woning veiliger te maken. Ieder lid kan de hulp van een Woonconsulent aanvragen via ANBO Raad & Daad via telefoonnummer 0348 46 66 88.” HEB JE NOG TIPS? “We vergeten vaak juist de eenvoudigste dingen. Bijvoorbeeld: sluit altijd alle ramen en deuren als je weggaat. Draai deuren ook op slot, zelfs als je (maar) even weggaat. Plaats waardevolle spullen altijd uit het zicht. Laat ook nooit de sleutels aan de binnenkant van het slot zitten en leg de sleutel zeker niet onder de deurmat of een bloempot! En zet ladders en vuilcontainers weg.” We hadden veel hulp van onze partners: het ministerie van Justitie en Veiligheid, de Politie, SNS, de Rabobank, ING, ABN AMRO, Nederland ICT, Uneto-VNI, Secu en Samsung.

ANBO EXPERTS

Heeft u zelf een vraag? Lukt het niet om ergens zelf uit te komen? Neem dan contact met ons op. Wij hebben diverse deskundige vrijwilligers die gratis bij leden op huisbezoek gaan. Indien u een huisbezoek door een van onze ANBO (woon)consulenten of Sociaal Netwerkers wenst, dan kunt u dit aangeven bij de Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88. Of stuur een e-mail:

HOE WERKT VAN HUIS NAAR THUIS?

ATIE SCHIPAANBOORD, ANBO EXPERT

WONEN EN ZORG

“In het project Van Huis naar Thuis laat ANBO, samen met bestuurders en verpleegkundigen of verzorgenden, zien hoe het eraan toe gaat in verpleeghuizen. Maar ook wat de dilemma’s zijn om van een huis een echte thuisomgeving voor kwetsbare en afhankelijke bewoners te maken. Wij zijn dit project gestart om te werken aan een meer realistisch beeld van verpleeghuiszorg. Er is veel veranderd en bewoners zijn kwetsbaarder dan voorheen.

raadendaad@anbo.nl

Om dat te laten zien, hebben we een aantal films gemaakt. Daarin zie je prachtige initiatieven om de mensen centraal te stellen. En dát is waar het om draait als het over je thuis voelen gaat. De Tweede Kamer en minister Hugo de Jonge (VWS) hebben al aangegeven verder te willen met Van Huis Naar Thuis.” anbo.nl/thuis

KAN IK FINANCIEEL MISBRUIK VOORKOMEN?

CLAUDIA COMPIER, JURIDISCH ADVISEUR BIJ ANBO

“Financieel misbruik is een van de uitingen van ouderenmishandeling. Het misbruik vindt op verschillende manieren plaats. Via pinpasfraude, misbruik van bankrekeningen en machtigingen, het verkopen van spullen van iemand, enzovoort. De daders zijn bijna altijd mensen in de directe omgeving van het slachtoffer. Bijvoorbeeld een buurman, een familielid of een mantelzorger. Wij leiden al onze vrijwilligers op in het kunnen signaleren van financieel misbruik. Het slachtoffer kan dan maatregelen nemen. Uiteindelijk willen wij uiteraard financieel misbruik van ouderen helemaal uitbannen.” anbo.nl/gripopgeldzaken

ANBO 49

Voordelige kerstreizen

v.a. slechts

529,-

v.a. slechts

459,-

v.a. slechts

469,6-daagse kerstreis

v.a. slechts

459,6-daagse kerstreis

6-daagse kerstreis

Londen en omgeving

Berlijn Centrum

Normandië en Bretagne

Hotel Van der Valk Berlijn

Vertrekdatum: 22 dec.

HOTEL SAINT AYGULF v.a. slechts

459,-

v.a. slechts

599,-

6-daagse kerstreis

7-daagse kerstreis

Van der Valk Parkhotel Spreewald

Moezel en Rijn all-inclusive

Vertrekdatum: 22 dec.

v.a. slechts

469,-

v.a. slechts

549,-

v.a. slechts

539,7-daagse kerstreis

v.a. slechts

579,8-daagse kerstreis

Valkenburg

Van der Valk Hotel Barcarola, Catalonië

Vertrekdatum: 22 dec.

Vertrekdatum: 21 dec.

v.a. slechts

529,-

v.a. slechts

429,8-daagse kerstreis

8-daagse kerstreis

Opatija, Kroatië

Lutago in Zuid-Tirol

Boedapest, Hongarije

Moravië, Blansko ‘light all-inclusive’

Vertrekdatum: 21 dec.

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht! Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excl. Calamiteitenfonds & reserveringskosten

8-daagse kerstreis

Brochure en boekingen:

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.

Nº

MAGAZINE GEZONDHEID INKOMEN WONEN VOORDEEL

Volgend nummer: In ANBO Magazine 5 is het dossier Geldzaken. De focus ligt daarbij vooral op pensioen en financiële planning. We leggen uit wat pensioentermen precies betekenen, laten leden aan het woord over hun bespaartips en ANBO Consulent Ben Leusink helpt ons lid, mevrouw Krol uit Groningen, orde scheppen in de ‘financiële chaos’. DAARNAAST VINDT U IN NUMMER 5 UITERAARD DE VERTROUWDE RUBRIEKEN, WAARONDER: • De puzzel • Senior & Junior op de werkvloer • Een lid over zijn hobby • Raad & Daad-succes: Opgelost ANBO CONSULENT BEN LEUSINK EN HET DOOR HEM GEHOLPEN LID,

MEVROUW KROL.

ANBO 51

GELDZAKEN

PRINSJESDAG 2018

Wat zit er in het koffertje? De derde dinsdag in september is een spannende dag voor heel Nederland: gaan we erop vooruit, of moeten we straks iets inleveren? We blikken alvast vooruit op Prinsjesdag en op wat het kabinet Rutte III nog voor u in petto heeft. Prinsjesdag vindt dit jaar plaats op dinsdag 18 september. De koning zet die dag tijdens de Troonrede de belangrijkste plannen van de regering voor het komende jaar uiteen. Terwijl veel ogen gericht zijn op de glimmende koets, de uitbundige hoeden en andere tradities, duikt ANBO achter de schermen in de inhoud van het bekende koffertje. Zoals u van ons gewend bent, komen wij nog dezelfde dag met informatie over de gevolgen voor u. Daarbij spitsen wij ons toe op onze 52 ANBO

drie speerpunten: inkomen, gezondheid en wonen. Koopkrachtbehoud is daarbij belangrijk. VERSCHIL IN KOOPKRACHT Zeker voor gepensioneerden geldt dat zij al – nu inmiddels tien jaar – op achterstand staan waar het de koopkracht betreft. Daarvoor zijn twee hoofdoorzaken aan te wijzen. De stilstand bij de aanvullende pensioenen is er één van. Pensioenfondsen kunnen al jarenlang de pensioenen niet meer verhogen

met een inflatiecorrectie (de indexatie). Ook belangrijk zijn de steeds toenemende zorgkosten die voor eigen rekening komen. Het huidige regeerakkoord lost deze problemen niet op voor onze achterban. Bovendien baseert de overheid de koopkrachtplaatjes op een grootste gemene deler. Terwijl dé gepensioneerde niet bestaat, daarvoor zijn de verschillen in inkomensgroepen te groot. Alleen al het verschil in koopkracht tussen een gepensioneerde die een hy-

GELDZAKEN potheekvrij eigen huis heeft en een gepensioneerde die in een huurwoning (al dan niet met huurtoeslag) woont is enorm. Toch scheert de overheid deze twee gepensioneerden over één kam. NIET HEEL ENTHOUSIAST ANBO was dan ook niet heel enthousiast over het huidige regeerakkoord. Dat heeft als rode draad dat iedereen in Nederland moet profiteren van de gunstige economie. ‘Een evenwichtig pakket aan maatregelen’ moet ervoor zorgen dat dit ook echt gebeurt. Zeker, veel groepen gaan er door de maatregelen op vooruit, maar er zijn ook groepen die nauwelijks profiteren

of soms zelfs in de min komen. Vooral mensen die niet werken komen er niet zo best af bij dit kabinet. En ANBO signaleerde al eerder dat gepensioneerden met een middeninkomen en een hoge zorgvraag qua koopkracht steeds verder onder druk komen te staan. De kosten van hun zorgvraag lopen op door hogere eigen bijdragen, maar door de hoogte van het inkomen kunnen zij geen aanspraak maken op compensatie, zoals een zorgtoeslag. Deze Prinsjesdag wordt dus opnieuw een belangrijke dag – we houden de plannen die dan gepresenteerd worden nauwlettend in de gaten.

Vooruitblik 2019

Een plus of een min?

Maatregel

Inkomstenbelasting

Twee schijven in plaats van drie

Verhogen algemene heffingskorting

Aanpassen ouderenkorting

Belasting over spaargeld

BTW

Van 6% naar 9%

Zorg

Zorgpremie stijgt

Zorgtoeslag stijgt

Wonen

Afschaffen Wet Hillen

Huurtoeslag daalt

Wat uw plussen en/of minnen zijn hangt sterk af van de hoogte van uw inkomen. In het algemeen zullen gepensioneerden boven modaal iets beter af zijn dan de gepensioneerden met een inkomen beneden modaal. Behalve als er sprake is van een zorgvraag. Volgens het Centraal Plan Bureau (CPB) is in 2018 een modaal inkomen € 37.000.

Blijf op de hoogte

Vreemd genoeg bestaan er wel 25 verschillende betekenissen voor het begrip koopkracht. Voor ANBO is maar één betekenis van belang: wat houdt u onder de streep over? Dat is een eenvoudige rekensom die u zelf kunt maken. Zet aan de pluskant alle inkomsten, zoals AOW, pensioen, toeslagen. En aan de minkant alle verplichte uitgaven: huur of hypotheek, alle andere woonlasten, verzekeringen, zorgpremies en eigen bijdragen zorg.

Dit vindt ANBO

Wat staat u te wachten op 1 januari 2019? Onderdeel

Wat is koopkracht?

Alles weten over de nieuwe kabinetsplannen en andere onderwerpen? Schrijf u dan in voor onze nieuwsbrieven via anbo.nl/nieuwsbrief

ANBO vindt dat de inkomenspositie van senioren zodanig moet zijn dat de participatie en integratie in de samenleving maximaal is. Wij vinden dat: • De inkomenspositie van senioren met lage inkomens moet worden beschermd. • De koopkracht van AOW’ers gelijke tred moet houden met die van de totale bevolking. • Het thuis verzorgen van een hulpbehoe vende in geen geval mag leiden tot korting op uitkeringen (AOW, Anw en bijstand op grond van de Participatiewet). • Specifieke aandacht moet zijn voor senioren die door een hiaat in hun AOW-opbouw moeite hebben om rond te komen. • De vrijlating van vermogen en inkomen van AOW’ers voor de aanvullende inkomenson dersteuning ruimer moet. • De inkomenspositie van de huidige generatie oudere vrouwen die geen of onvoldoende aanvullend pensioen kunnen opbouwen, moet verbeteren.

ANBO 53

WERK & INKOMEN

Weer aan het werk Al veel senioren hebben via de nieuwe vacaturesite van ANBO en Ervaren Jaren een baan gevonden. Zo ook Annelies Polderman en Michel Risseeuw, die na hun zestigste vol energie begonnen aan een nieuwe carriĂ¨re.

54 ANBO

WERK & INKOMEN

De bloemenveiling

‘Rijden op de trekker is gaaf’ Als u bloemen koopt in de bloemenstal, dan is de kans groot dat ze daar via Aalsmeer of Naaldwijk zijn gekomen. De twee grootste vestigingen van Royal FloraHolland. Al sinds 1928 worden in dit oer-Hollandse bedrijf bloemen en later ook planten geveild. Royal FloraHolland speelt bovendien een belangrijke rol in de logistiek. Na verkoop via de veilingklok zorgen zij dat de bloemen en planten zo snel mogelijk van A naar B gaan: de verdeling. Een dynamisch en complex logistiek proces waar vrij veel oudere werknemers en gepensioneerden werken, onder wie Dick Polderman (74) en zijn vrouw Annelies (62) uit Hoofddorp. Na een carrière als rayonmanager in

Werken bij Royal Flora Holland

de detailhandel verloor zij in oktober 2013 haar baan. Na ruim drie jaar in de WW, vele sollicitaties en vijf maanden een tijdelijke baan, moest Annelies echt aan de slag. Het werd Royal FloraHolland, waar haar man Dick

al een paar maanden naar volle tevredenheid werkte. “Het is hard werken”, zegt Annelies, “maar het is écht leuk: we komen elkaar veel tegen op de werkvloer en ook met andere collega’s is er veel contact. Ik heb vriendelijke collega’s en natuurlijk is het rijden op de trekker met karren vol prachtige producten hartstikke gaaf. Voorlopig blijf ik dit doen!” Dick vult aan: “Ik heb jaren in de horeca gewerkt, dus fysiek is het goed te doen. Ik hou dit nog wel een paar jaar vol. Onze oudste collega is 84 en ook hij doet het werk nog met plezier. En het is maar een paar uurtjes per dag; Annelies vier dagen in de week, ik drie. Zo houden we tijd over om ook andere dingen te doen.”

“Met alleen maar jeugd mis je ervaring”,

oudere werknemers zorgvuldig werken

zegt Annemarie Schols-Boom, manager

en een groot arbeidsethos hebben.”

bij Royal FloraHolland. “Ik zoek altijd naar

Royal FloraHolland is zeker in januari tot

balans, waardoor werknemers kunnen

september op zoek naar personeel.

ANNELIES EN DICK POLDERMAN

leren van elkaar. Bovendien zie je dat

anbo.nl/werkt

ANBO 55

WERK & INKOMEN

BART DE WILDT (L) EN MICHEL RISSEEUW

Brandbeveiliging

‘ Het ging rollen via ANBO’ Michel Risseeuw (60) werkt sinds een paar maanden als accountmanager van twee nieuwere bedrijven onder brandbeveiligingsbedrijf NU-Swift, onderdeel van London Security. “Bij ANBO geloven ze in kansen. Ik was de eerste Kandidaat van de Week en opeens was ik veel zichtbaarder. 56 ANBO

Metéén reacties! Ik ben 4,5 jaar op zoek geweest naar werk. Als je boven de 60 bent, word je blijkbaar ervaren als een bedreiging. Vaak kreeg ik per kerende post een afwijzing. Het ging rollen via ANBO.”

WERK & INKOMEN

Werken bij NU-Swift Bij NU-Swift zijn ze overtuigd van het belang van een goede diversiteit in het personeelsbestand. “Ik wil dat mijn mensen van elkaar kunnen leren”, vertelt directeur Bart de Wildt. “Laatst hebben wij een monteur van 60 aangenomen. Waarom? Deze man heeft zijn sporen verdiend en ik heb zijn ervaring nodig in het team. Bovendien kan hij zijn kennis overdragen aan jongere collega’s, waardoor ik investeer in de toekomst.”

Risseeuw had in het verleden al samengewerkt met directeur Bart de Wildt van NU-Swift. “Ik ken Bart heel goed, maar ik wilde niet dat hij mij een baan gaf uit een soort medelijden.” Dat bleek niet het geval te zijn. De Wildt: “Onze geschiedenis samen helpt ons nu: ik weet wat ik aan Michel heb, ik kan met hem sparren en samen kunnen we bouwen.” In overleg hebben

ze gezorgd voor gezonde werkomstandigheden: “De technische sector vergrijst, en het is vaak zwaar werk”, zegt De Wildt. “Als ik onze medewerkers gezond aan het werk wil houden, dan moeten we oplossingen vinden. Michel wilde best vijf dagen werken, maar we hebben gekozen voor vier. Zo herstelt hij beter en hebben we uiteindelijk meer aan elkaar.”

Michel Risseeuw: “Zet niet alleen je netwerk in als je iets wilt hálen, maar breng ook. Zo heb ik de afgelopen jaren veel gebeld en koppen koffie gedronken, of mensen uit mijn netwerk aan elkaar gekoppeld. Als je gaat geven, krijg je er uiteindelijk meer voor terug.”

Lees de uitgebreide interviews op:

Ook kandidaat van de week worden? Schrijf u in op de vacaturesite, via

anbo.nl/werkt

Tip

anbo.nl/weerwerken

ANBO 57

Langer thuis blijven wonen? Ja? Vraag dan onze gratis brochure aan op www.veiligdouchen.nl of bel gratis naar 0800 0200 962

Verander uw huidige badkamer binnen 1 dag naar een veilige omgeving. Een hoge instap van uw douche of een hoge badrand behoort tot het verleden.

Extra ondersteuning

+ +

De Zwaluw Comfortdouche is van alle gemakken voorzien en is een stuk veiliger dankzij een lage instap.

Anti-slip profiel

Lage instap

NIEUW

Instapbad

LEEFTIJDSKORTING

€7,50 €10,00 KORTING KORTING per levensjaar

per levensjaar*

BEL GRATIS

0800 0200 962

Hoge instap

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL

Ja, ik ontvang graag de kortingsvoucher en het gratis informatiemagazine Naam

√ √ √

Binnen 1 dag geplaatst Laagste prijs van Nederland Volledig op maat te maken

Straat + nr Postcode Telefoon

Plaats ANBO_22_05_18

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw ComfortsanitairAntwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

aal

norm

,0 € 235

NU SLECHTS

€ 159,95

p.p.

5-daagse Alles Inclusief Vakantie Op basis van eigen vervoer

• 4x overnachting NIEU • 4x ontbijtbuffet de hele d W: ag • 4x lunch koffie en GRATIS thee van • 4x diner in buffetvorm onze koff iecorner e GRATIS • Regelmatig entertainment en vermaak gebaksb n uffet • Gratis dagexcursie per luxe touringcar • Gratis gebruik zwembad, infrarood cabine en sauna • U ontvangt een gratis uitstapjes-boekje! • Gratis gebruik van onze kegelbaan

• Inclusief alle drankjes (tussen 17:00 en 24:00 uur) ! z it a ll e s b ij in r ie h , is u th monnee maar L a a t u w p o r te Januari 2019

Prijs

dinsdag 8 januari zaterdag 12 januari woensdag 16 januari zondag 20 januari donderdag 24 januari maandag 28 januari

€ 159,95 € 159,95 € 159,95 € 159,95 € 159,95 € 159,95

• Gratis WIFI • Kamers per lift bereikbaar • Eigen zwembad en sauna • Entertainment • Gezellige Engelse Pub • Luxe kamers met minibar • Kegelbaan • Gratis busexcursie • GEEN reserveringskosten • GEEN aanbetaling • GEEN 1-persoonstoeslag • GRATIS eigen parkeerplaats • exclusief evt. lokale toeslagen

JANUARI AKTIE Prijzen obv een standaardkamer

Hotel Bilstein, Freiheit 40, 57368 Lennestadt-Bilstein T

0049-2721-9830 Nederlands gesproken www

hotelbilstein.nl

ANBO TIPT Er zijn oneindig veel producten, apps, uitjes en gadgets die het leven leuker, makkelijker en/of interessanter maken. In elk nummer van ANBO Magazine tipt hoofdredacteur Jurriën Beerda zijn favorieten.

Filmdate Met een dossier over seks, intimiteit en relaties mag een filmoverzicht natuurlijk niet ontbreken. Deze door mij gekozen films gaan niet allemaal over (seksuele) liefdesrelaties, maar over relaties in het algemeen. Het zijn stuk voor stuk films die bij uitstek geschikt zijn om samen te bekijken.

Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain Geweldige, sprookjesachtige Franse film die zich afspeelt in Parijs en gaat over Amélie Poulain. Deze jongedame, met rijke verbeeldingskracht, besluit dat ze andere mensen gelukkig kan maken met kleine dingen. Mooie soundtrack van Yann Tiersen.

60 ANBO

True Romance In dit verhaal wordt stripen Elvis Presley-fanaat Clarence tot over zijn oren verliefd op callgirl Alabama. Met een cast om je vingers bij af te likken: onder anderen Christian Slater, Patricia Arquette, Dennis Hopper, Brad Pitt, Christopher Walken en Samuel L. Jackson. Quentin Tarantino schreef het scenario, dus verwacht geen heel fijngevoelige film.

Eternal Sunshine of the Spotless Mind Komiek Jim Carrey in een serieuze (en ingetogen) rol? En dat het dan ook nog eens een goede film is? Ja, het kan. Deze prachtige film is lastig samen te vatten in een paar woorden. Het is een liefdevolle beschrijving van de tegenstrijdige gedachtes van iemand die niet zeker weet of hij zijn (liefdes)verleden wil uitbannen of juist moet koesteren.

Films

Karakter

Billy Elliot

Deze Nederlandse Oscarwinnaar is grotendeels gebaseerd op de gelijknamige roman van Ferdinand Bordewijk. Over de moeizame relatie van een zoon met zowel zijn moeder, die vrijwel niet met hem praat, als met zijn vader, die hij eigenlijk nooit heeft gekend.

Een Britse jongen gaat liever naar ballet- dan naar boksles, tot groot ongenoegen van zijn vader, een mijnwerker. Speelt zich af in de Thatcher-jaren en dan specifiek de mijnwerkersstaking van 1984/’85. Geweldige soundtrack ook!

Billy Elliot en Eternal Sunshine of the Spotless Mind zijn te bekijken via videostreamingdienst Netflix. Alle films zijn op dvd te bestellen via www.bol.com en bij de meeste bibliotheken kunnen dvd’s geleend worden.

BOB MARLEY

ANBO TIPT

FOTO ATLANTIC RECORDS

Muziek OTIS REDDING

Boeken

Liedjes over liefde Waar gaat het gros van de liedjes over? Liefde! Of gebroken gen, gebrek aan liefde of de vleselijke liefde. Ik heb tien van

Transgender ouderen

mijn favorieten voor u uitgekozen. Het zal sommigen van u

In hartje zomer, toen ik deze pagina schreef, las ik een inte-

wellicht verbazen dat heavymetalband Rammstein wordt

ressant interview met de 86-jarige Gerda Talk uit Leeuwar-

genoemd. Maar tussen al de weinig subtiele metal van deze

den. Ze deed haar verhaal in de zomerrubriek ‘Oud’ van het

Duitsers is dit een prachtplaat vol Weltschmerz.

NRC Handelsblad. Daarin vertellen ouderen over zichzelf,

liefde, de moeilijkheden die liefde met zich mee kan bren-

hun liefdes en de lessen van het leven. Talk valt op vrouwen, 1. Rammstein – Ohne Dich

maar trouwt op haar 26ste met dominee Jan terwijl ze

2. Nina Simone – Plain Gold Ring

verliefd is op de leidster van de padvinderij. Ze is Jan bijna

3. Trentemøller – Miss You

25 jaar lang trouw gebleven. Tot ze Hilda ontmoette, een

4. Otis Redding – These Arms Of Mine

weduwe uit de kerk. Ze scheidde, ging samenwonen met

5. Pearl Jam – Black

Hilda en de kerk ‘spuugde haar uit’. Om een lang verhaal kort

6. Bob Marley – Waiting In Vain

te maken: liefde gaat niet altijd over rozen, een afkeurende

7. Deftones – Sextape

omgeving maakt het er niet makkelijker op. Daarom is het

8. Nick Cave & The Bad Seeds – Into My Arms

goed dat mensen als Gerda Talk hun verhaal doen.

9. Portishead – Glory Box

Niet lang nadat ik het interview in het NRC las werd ik door

10. Joy Division - Love Will Tear Us Apart

een collega gewezen op Nieuwe Namen van Eveline van de Putte. Dit boek bevat levensverhalen van transgender

Gebruikt u muziekstreamingdienst Spotify?

ouderen. Volgens Van de Putte ‘een boeiende groep pioniers

Dan kun u alle bovenstaande liedjes beluisteren via:

die antwoorden op hun vragen zochten in een tijd zonder voorbeelden’. In Nieuwe Namen vertellen ze openhartig

bit.ly/ANBO-liedjes

over hun zoektocht naar hun ware identiteit en het proces van eindelijk zichzelf worden. Nieuwe Namen is voor € 25 te

Ik hoor graag welk nummer uw favoriet is! magazine@anbo.nl

koop in de (online) boekhandel. www.uitgeverijdebrouwerij.nl

ANBO 61

Gun U zelf comfort en gemak Stop nu met vegen. Ga voor hygiëne en wellness!

International Trade Fair for Rehabilitation and Care

DÜSSELDORF, GERMANY 26 – 29 SEPTEMBER 2018

Klant beoordeling

9,1

www.rehacare.com

Member of

Kies een verwarmde toiletzitting met onderdouche:

• Prijs: € 745,- incl. btw en 3 jaar garantie. • Spatoilet past op vrijwel iedere wc-pot • Installatie door ons zonder hakken en breken: € 150,- alles inclusief. Eenvoudige installatie – gebruiksvriendelijk – met geurvreter – verwarmde zitting – afstandsbediening gratis proberen – betalen achteraf

SELF-DETERMINED LIVING

*Wij leveren ook wc-liften, verhogers, handgrepen, e.d. *Informeer of uw gemeente de aanschaf via de WMO vergoedt.

Waar wacht u nog op? 072 5629 269 / 020 6141 232 • spatoilet.com

STARTPAGINA:

AL 20 JAAR DÉ ONLINE GIDS VAN NEDERLAND

GRATIS Lezers EXCURSIES + EEN aanbieding A LA CARTE DINER

We kunnen het ons nu bijna niet meer voorstellen, maar twintig jaar geleden was het internet nog een nieuw fenomeen. Toen oprichter Durk Jan de Bruin Startpagina in 1998 lanceerde, waren eenvoud en gemak zijn uitgangspunten. Het internet was volgens hem een soort bibliotheek waar een aardbeving was geweest: alle boeken lagen door elkaar. Sinds die tijd is de chaos in die ‘bibliotheek’ alleen maar groter geworden. De rol van Startpagina als gids in de digitale jungle is dus eigenlijk alleen maar relevanter geworden in al die jaren.

DAAROM VIER REDENEN OM STARTPAGINA IN TE STELLEN ALS JOUW OPSTARTPAGINA:

NORSKE IS HURTIGRUTEN AMBASSADOR OF THE YEAR

Boekt u de 12-daagse rondreis Bergen–Kirkenes–Bergen dan ontvangt u tijdelijk 2 gratis excursies én een a la Carte diner aan boord. In Noord-Noorwegen maakt u de excursie naar de Noordkaap, het noordelijkste puntje van het Europese vaste land. Onderweg ziet u het subarctische landschap van het eiland Magerøy en vele rendieren. In de Arctische stad Tromsø woont u het bijzondere Middernachtconcert bij in de IJszeekathedraal.

De reisspecialistes van Norske Noorwegen Reizen zijn u graag van dienst met een reisvoorstel-op-maat! Vraag de brochure aan: • Hurtigruten Noorse fjordenkust 2018

■ Geldig voor reizen met vertrek in de periode 1/4/2018 t/m 30/9/2018 ■ Geldig voor het traject Bergen–Kirkenes–Bergen (12 dagen) ■ Geldig voor tariefgroep Select ■ Geldig voor nieuwe reserveringen gemaakt in de periode 26/12/2017 t/m 31/3/2018 ■ Uitsluitend te combineren met de herhalingskorting van Hurtigruten

NORSKE NOORWEGEN REIZEN • www.norske.nl • info@norske.nl • T +31(0)23-528 98 56

Nooit meer verdwalen op internet

Veilig surfen

Alles via één opstartpagina

Altijd de beste deals

Startpagina is jouw gids en cureert waardevolle links voor je. Zie het zo: waar Google je alle mogelijke paadjes door de jungle laat zien, inclusief de niet relevante, word je met Startpagina gelijk op het juiste spoor gezet en kom je sneller en makkelijker bij je doel. Ook kun je al je favoriete websites heel eenvoudig opslaan.

De links die jij via Startpagina aangeboden krijgt, zijn altijd veilig. De redactie selecteert dagelijks de beste links van het internet. Iedere site die op Startpagina wordt geplaatst, wordt van te voren gecontroleerd op gebruiksvriendelijkheid en moet voldoen aan strenge criteria op het gebied van de privacy policy.

De combinatie van het basisoverzicht en de zoekbox op Startpagina zorgen ervoor dat je alles kunt vinden. Zeker met de aanvulling van het vraag- en antwoordgedeelte GoeieVraag en de verdiepende Themapagina’s vind je altijd de informatie die je zoekt.

Via Startpagina vind je altijd de beste actuele aanbiedingen en kortingsacties, of het nou gaat om een dagje weg, een lange vakantie of een online aankoop. De redactie van Startpagina heeft het voorwerk al voor je gedaan: je hoeft alleen maar de beste deal uit te kiezen.

EXCLUSIEF VERTEGENWOORDIGER

Zoek niet verder

2181-ANBO_Magazine-210x270-01.indd 1

14-12-17 21:25

Advetorial_Startpagina_Anbo.indd 1

05-01-18 12:48

OOK ADVERTEREN IN ANBO MAGAZINE? Neem dan gerust contact op met ANBO via magazine@anbo.nl We kijken graag samen met u naar de mogelijkheden.

Fairwise bv Zeestraat 100 2518 AD Den Haag Tel. 070-350 1100 info@fairwise.nl _ www.fairwise.nl

ZOMERVOORDEEL Bestel nu 7 zomerse maaltijden! Van € 45,09 voor sl echts € 34,99* (Art. nr. 93915)

Cordon Bleu met gemengde groent en Rundvlees met ge grilde groenten Pastaschotel: kip met broccoli Thaise curry Lekkerbekje met pe ultjes en wortelen Spinaziestamppot Rundergehaktbal in jus

* Actieprijs is inclus ief eventuele leden korting. Eenmalige deelname per adres . Ge Kijk voor artikelinfor ldig t/m 30 september 2018. matie zoals ingred iënten, voedingswaarden en allerg enen op www.ape tito.nl/artikelinfo

€ 10,voordeel! Uw actiecode:

17 - 18091

Direct bestellen:

0800 - 023 29 75

of ga naar www.apetito-shop.nl

Ruime keuze - Dieetmaaltijden - Gratis dieetadvies - Wekelijks bezorgd - Eenvoudig bestellen - Geen verplichtingen

Een laatste zorg minder Veel mensen vinden het moeilijk om na te denken over hun laatste wensen. Toch is het belangrijk dat wel te doen. Uw uitvaart, de verdeling van uw inboedel en de afwikkeling van uw nalatenschap. Het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.

Wie in uw omgeving kan dat voor u doen? De Stichting Steunfonds Humanisme doet dit al meer dan 50 jaar integer en zorgvuldig.

, ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme.

U kunt het Steunfonds benoemen tot executeur. Zo kunt u erop vertrouwen dat deze zaken goed geregeld worden.

Vul de bon in of bel: 020 521 90 36 of vraag de brochure aan op: steunfondshumanisme.nl

Telefoon:

Postcode / woonplaats:

Adres:

 persoonlijk  zorgvuldig  betrouwbaar  met respect

Naam:

De medewerkers van de Stichting Steunfonds Humanisme

Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl

Wie regelt alles na mijn overlijden?

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

m/v

ET ANBO 2017

INTERVIEW

Senior

Junior &

Collega’s Hélène op ’t Landt (51) en Mick Bouwman (25) werken voor financieel detacheringsbureau HighQ interim bij verschillende opdrachtgevers. Daardoor zien ze elkaar niet dagelijks, maar toch kunnen ze op elkaar bouwen. TEKST MARGOT EGGENHUIZEN

64 ANBO

SR.

‘Tussen de middag staan we samen te voetballen’ SR. Hélène: “De sfeer bij HighQ

is heel informeel. We zijn net verhuisd naar een unieke boerderij in Kamerik, een gave werklocatie. Hier hebben we onder meer een tafelvoetbalspel en een boksbal. Dat geeft het bedrijf een jonge uitstraling, we staan tussen de middag vaak samen een potje te voetballen. Dat deden we trouwens in het vorige pand ook al. Regelmatig sneuvelde er een ruitje…”

JR. Mick: “Ik werk vaak op plekken met mensen van verschillende leeftijden. Bij mijn vorige opdracht was de financieel directeur achter in de vijftig. Voor mij was dat heel prettig. Als nieuwkomer schiet je sneller in de stress, maar hij had alles al een keer meegemaakt. Dan is het fijn om daar op terug te kunnen vallen.”

SR. Hélène: “We hebben veel

jonge werknemers in huis en ook vaak studenten om intern op te leiden. Sommigen blijven hangen, maar de meesten zien het interimmen als een opstap naar een vaste baan.”

JR. Mick: “Ik niet hoor, ik vind

dat flexibele juist leuk. Groeien in mijn werk kan ook hier, er zijn nog genoeg stappen te maken. Bijvoorbeeld leren leidinggeven. De werkzaamheden worden regelmatig afgestemd op mijn eigen ontwikkeling.”

INTERVIEW SR. Hélène: “Het valt me op dat

jongeren die vers van school komen anders tegen de wereld aankijken dan wij vroeger. Leaseauto’s bijvoorbeeld: de oudere generatie vindt het erg belangrijk om in een mooie, stoere auto te rijden, terwijl jongeren gewoon van A naar B willen en andere dingen willen doen met hun geld.”

JR. Mick: “Als je net bent afge-

studeerd, zit je helemaal in de theorie. Maar in de praktijk blijkt soms dat dingen anders zijn. Mag je wel of niet de BTW aftrekken in een bepaalde situatie? Als ik het Hélène vraag, heeft ze meteen het antwoord.”

SR. Hélène: “En ik heb er juist iets

achteruit. Ik blijf leergierig en volg cursussen, bijvoorbeeld voor buitenlandse salarissen of dataverwerking. Over de toekomst denk ik weleens na, maar rustiger aan doen is niets voor mij. Dat zie ik ook bij mijn moeder van 81, die heeft het nog steeds druk. Als ik naar haar toe wil, moet ik een afspraak maken!”

JR.

‘Jongeren stellen vaak de waaromvraag’

aan dat Mick net de theorie met nieuwe inzichten heeft geleerd. Er verandert zoveel in deze branche.”

JR. Mick: “Bij veel bedrijven zie je

dat dingen gebeuren omdat ze het al twintig jaar zo doen. Jongeren die nieuw binnenkomen stellen dan vaak de ‘waarom-vraag’.”

SR. Hélène: “Bedrijven kunnen

ook veel meer digitaliseren. Je ziet nog regelmatig dat er drie kopietjes worden gemaakt die dan weer in drie verschillende mappen worden gestopt.”

JR. Mick, lachend: “Maar wij

bewaren hier de papieren kopietjes van facturen ook nog steeds!”

SR. Hélène: “Haha, dat is waar, daar moeten we nog eens naar kijken. Het financiële vak is altijd in ontwikkeling. Sta je stil, dan ga je

Over HighQ HighQ is opgericht in 1992 en heeft ruim dertig medewerkers in dienst. De professionals begeleiden bedrijven als adviseur of als (interim) medewerker bij uiteenlopende financiële vraagstukken. www.highq.nl

ANBO 65

Ledenvoordeel ANBO

Als ANBO-lid profiteert u van aantrekkelijke voordelen. Altijd op de hoogte blijven van de laatste acties? Abonneer u dan op de gratis digitale nieuwsbrieven via anbo.nl/nieuwsbrief.

€109 SLECHTS

Mandy’s aanraders ANBO’s Mandy Janssen regelt voordeel-

26 t/m 29 november 2018

en kortingsacties voor leden. “Leuke,

4-DAAGSE MINICRUISE NAAR

interessante en aangename producten, uitstapjes, reizen en evenementen: ook in dit nummer vindt u veel voordeel!”

ANBO Agenda 15 T/M 29 SEPTEMBER 2018

PROEFLES NL ACTIEF T/M 10 OKTOBER 2018

3 DAGEN WUNDERLAND KALKAR T/M 29 OKTOBER 2018

CITY SIGHTSEEING AMSTERDAM 12 T/M 18 NOVEMBER 2018

NEWCASTLE

Niets leuker dan vakantievoorpret. Vandaar dat u nu al kunt reserveren voor een 4-daagse MiniCruise naar de Britse plaats Newcastle. Met deze cruise bent u er echt even tussenuit! Het is dé perfecte combinatie van een stedentrip en relaxed varen aan boord van een luxe ferry. Het vakantiegevoel begint al op het moment dat u aan boord stapt. Geniet samen met andere ANBO-leden van wining & dining aan boord en laat u verrassen door de prachtige en veelzijdige stad Newcastle. Ga voordelig (kerst)shoppen en bezoek een van de (gratis) musea.

ANBO-WEEK THERMAE 2000 26 T/M 29 NOVEMBER 2018

MINICRUISE NAAR NEWCASTLE 26 NOVEMBER T/M 4 DECEMBER 2018

ZEILREIS EENDRACHT T/M 31 DECEMBER 2018

GRATIS ABONNEMENT DE WONINGWACHTER T/M 31 DECEMBER 2018

BEWEEGPROGRAMMA FITSTAP

OP REIS

13 T/M 17 MEI 2019

ANBO-leden betalen slechts € 109 per persoon (bij 2 personen), inclusief prosecco, ontbijt en diner op de heenreis. Voorwaarden en reserveren via: www.dfds.nl/anbo

ANBO MIDWEEK DUINRELL anbo.nl/ledenvoordeel

66 ANBO

GRATIS

ABONNEMENT DE VOORDELEN: • 24/7 één telefoonnummer voor alle klussen en onderhoud • Gratis werkopname • Geen voorrijkosten • 250 spaarpunten ter waarde van € 6,25 • Waardecheque van € 25

LEDENVOORDEEL T/m 31 december 2018

Hulp van De Woningwachter

Al onze leden krijgen een gratis ‘Startend Ontzorgd’-jaarabonnement van De Woningwachter. De Woningwachter is een soort wegenwacht, maar dan voor alles in en rondom uw woning.

AANMELDEN Gebruikmaken van dit abonnement? Meld u nu aan op www.dewoningwachter.nl/anbo of bel 0800 1025.

T/m 29 oktober 2018

HOP-ON-HOP-OFF IN

Amsterdam

City Sightseeing Amsterdam heet u welkom aan boord van de kenmerkende rode Hop-on Hop-off-bussen en -boten. Deze unieke combinatie van bus en boot is de ideale manier om Amsterdam in uw eigen tempo te ontdekken. Geniet van prachtige panoramische uitzichten langs zorgvuldig uitgekozen routes die alle belangrijke bezienswaardigheden van Amsterdam aandoen. Als u ergens wat langer wilt blijven, kunt u gewoon uitstappen en later weer opstappen. U kunt in een periode van 24 uur zo vaak in- en uitstappen, waar en wanneer u maar wilt.

40% KORTING

EROPUIT ANBO-leden ontvangen op vertoon van hun ledenpas 40% korting bij City Sightseeing Amsterdam. De prijs voor volwassenen is € 28 per persoon, voor (klein)kinderen van 4 tot en met 13 jaar € 14 per persoon (kinderen tot en met 3 jaar gratis). De toer heeft meerdere opstappunten. Kijk voor alle data en tijden op:

www.citysightseeingamsterdam.nl

Save the date!

DE NIEUWE DATUM VAN DE ANBO MIDWEEK OP DUINRELL IS BEKEND: 13 TOT EN MET 17 MEI 2019 Voor een luxe Duingalow betaalt u voor 2 personen € 259 (inclusief 2 excursies). Meer info: www.duinrell.nl/anbo

ANBO 67

LEDENVOORDEEL

€100 KORTING

15 t/m 29 september 2018

GRATIS PROEFLES

Kom in beweging 26 november t/m 4 december 2018

ZEE, ZON EN ZEILEN!

Dol op reizen en op zoek naar een bijzondere, actieve vakantie? Gooi met zeilschip Eendracht de trossen los en zet koers naar de zon! Vanaf Las Palmas op Gran Canaria pakt het schip de passaatwind en zakt het af naar tropisch Kaapverdië. Dit is een echte zeilreis, want u legt zo’n 670 mijl af. Deze 9-daagse zeiltrip wordt gehouden van 26 november tot en met 4 december 2018. Ideaal dus om het Hollandse herfstweer te ontlopen!

50% KORTING

Heel Nederland in beweging krijgen. Om dit doel te bereiken, gaan NL Actief (branchevereniging van erkende fitnessbedrijven) en de Koninklijke Wandel Bond Nederland (KWBN) samenwerken. En dat vieren ze graag met u! NL Actief biedt ANBO-leden een gratis proefles aan om kennis te maken met de aangesloten fitnesscentra. Op www.nlactief.nl leest u bij welke centra u in de periode van 15 tot en met 29 september 2018 terecht kunt voor een gratis proefles.

OP REIS ANBO-leden betalen voor deze onvergetelijke zeilreis geen € 995 maar slechts € 895 per persoon. De reis is op basis van volpension en u kunt onbeperkt koffie, thee en fruit krijgen. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op www.eendracht.nl/ zeilschip-eendracht/anbo of bel 010 290 50 00. Boeken met kortingscode: anbo.

68 ANBO

FitStap is het beweegprogramma van KWBN, waarbij u 12 weken begeleiding krijgt van een wandel-/leefstijlcoach. Tot en met 31 december 2018 krijgt u 50% korting op de deelnameprijs! U betaalt dan slechts € 69,50 per persoon. Op www.fitstap.nl/ locaties ziet u op welke locaties de korting geldt. Daarnaast ontvangt u bij inschrijving voor FitStap gratis een jaarabonnement op het magazine Wandel.nl (ter waarde van € 18). Schrijf u in op www.fitstap.nl en vermeld in het veld Motivatie: ‘ANBO’ en uw lidmaatschapsnummer.

€15 SLECHTS

12 t/m 18 november 2018

Dagje ontspannen

LEDENVOORDEEL

Een dagje ontspannen in thermaal water? Dat kan tijdens de ANBO Wellness Week bij Thermae 2000 in Valkenburg aan de Geul. Op de top van de Cauberg komt u helemaal tot rust. ANBO-leden hebben een streepje voor bij Thermae 2000. Voor slechts € 15 per persoon (normale prijs € 34,50) kunt u tijdens de ANBO Wellness Week een hele dag dobberen in de warme thermale baden met water uit eigen bron, bubbelen in de whirpools en ontspannen in de vele sauna’s en stoombaden. Of neem deel aan gratis activiteiten zoals drijfsessies of boek een massage of beautybehandeling. In de vier horecagelegenheden kunt u terecht voor een hapje of drankje.

EROPUIT Boek uw wellnessarrangement op www.thermae.nl/vouchercodes en vul de code ‘enANBO18’ in. Of bel 043 60 920 00. Introducés zijn welkom (maximaal 4 per ANBO-lid). Neem uw lidmaatschapspas mee en laat deze samen met uw reserveringsbevestiging zien bij de entree.

€30 KORTING

T/m 10 oktober 2018

3 dagen Wunderland Kalkar In het Duitse Wunderland Kalkar, net over de grens bij Nijmegen, geniet u altijd van een all-inclusive pakket. U betaalt eenmalig een vast tarief en daarna kunt u onbeperkt gebruikmaken van de faciliteiten. ANBO-leden krijgen nu € 30 korting en betalen voor het complete arrangement slechts € 139 per persoon (bij 2 personen)! Inbegrepen zijn 2 over-

nachtingen, 2 keer dinerbuffet, 2 keer ontbijtbuffet, drankjes, 1 dag fietshuur, mooie fietsroutes en nog veel meer.

OP REIS Boek deze trip op www.wunderlandkalkar.eu/anbo. Op de site vindt u ook meer informatie en de voorwaarden.

ANBO 69

LEDENVOORDEEL D-Day Normandy 1944

Historische dag in beeld

€49 KORTING

Op 6 juni 1944 zetten de geallieerden een allesvernietigende aanval in op nazi-Duitsland. In deze box vindt u maar liefst 8 dvd’s vol documentaires die laten zien hoe de militaire operatie op deze historische dag verliep. Vanuit elk perspectief en tot in detail. De box is aangevuld met unieke D-Dayobjecten zoals militaire plattegronden, geheime dossiers en krantenpagina’s.

BESTELLEN De box kost normaal € 78,99. ANBO-leden krijgen korting waardoor u nog slechts € 29,99 betaalt. Alleen voor leden van ANBO, alleen bij BookSpot! Bestellen kan via de BookSpot Klantenservice via 030 890 9000 of kijk op www.bookspot.nl/d-day

Capitool reisgids

Verrassende plekken Onverwacht Verleden laat u meer dan 400 verrassende of bijzondere plekken in Nederland zien. Allemaal gebaseerd op de Nederlandse geschiedenis en met een eigen verhaal. Soms spannend, soms ontroerend of juist grappig. Bezoek een Romeins marskamp, kijk binnen in oude kloosters of luister naar het verhaal van het Vrouwtje van Stavoren. De reisgids is handig opgedeeld in hoofdstukken die elk een periode in de geschiedenis beslaan. Elke plek wordt afgesloten met extra informatie en tips. Ideaal voor een hapje en een drankje in een kloostertuin of een uitzicht dat u niet wilt missen.

€5

N KORTI

BESTELLEN Als lid van ANBO betaalt u niet € 19,99 maar € 14,99. Kijk op www.bookspot.nl/ ANBOaanbieding of bel met de BookSpot Klantenservice via 030 890 9000. Vermeld daarbij actiecode 904-10525, ook als u online bestelt. Deze actie is geldig van 10 september tot en met 10 december 2018.

BookSpot is dé online boekwinkel Bij BookSpot houden ze ongelooflijk veel van verhalen. Want verhalen nemen je mee naar plekken waar je anders nooit komt. Verhalen blijven bij je en maken je leven mooier en rijker. BookSpot is dé online winkel vol verhalen. En de enige boekwinkel in Nederland waar je korting krijgt. Met meer dan 730.000 boeken, eBooks, dvd’s, cd’s en games vind je bij BookSpot altijd wat je zoekt. Kijk maar op bookspot.nl wat u zoekt. www.bookspot.nl

70 ANBO

Werf een nieuw lid en krijg allebei een...

BOEK GRATIS CADEAU WATERKOKER T.W.V.

€ 14

Werf een nieuw lid en krijg Gun uw vrienden de voordelen van ANBO allebei een Inventum Waterkoker • Gratis het Startend Ontzorgd-abonnement van De Woningwachter • Uw stem wordt gehoord in de politiek • Persoonlijk advies via ANBO Raad & Daad • Fikse korting op zorgpremie • Hulp bij belastingaangifte • Gratis 8x per jaar ANBO Magazine • Uitstekend verzekerd tegen schade • Besparen op uw energierekening • Korting op reizen, uitstapjes en sporten • Goedkope rijbewijskeuring

JOHAN CRUIJFF – MIJN VERHAAL Dit is de BookSpot-editie van Johan Cruijff - Mijn verhaal, een speciale uitgave ter gelegenheid van de opening van BookSpot. Voetbalkunstenaar Johan Cruijff is een icoon. In dit persoonlijke boek leest u zijn éígen verhaal.

Keuze uit: T.W.V.

HOME MADE ZOMER In dit kookboek presenteert Yvette van Boven het beste van de zomer, met recepten waarvoor u niet lang in de keuken hoeft te staan. Ze liet zich inspireren door de zomers die ze doorbrengt in de Franse Provence.

€ 19,95

HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT € 42,50 PER JAAR

HUIDIG ANBO-LID

JA, ik maak iemand lid en krijg een boek cadeau. Voornaam Tussenvoegsel Achternaam

JA, ik word lid van ANBO en krijg een boek cadeau. Johan Cruijff – Mijn verhaal

Home Made Zomer (maak uw keuze, 1 boek p.p.)

Voorletters Tussenvoegsel m/v Achternaam

Postcode Huisnr.

Straat Huisnr.

Lidnummer

Postcode Woonplaats Home Made Zomer (maak uw keuze, 1 boek p.p.)

EXTRA INFORMATIE Deze actie is geldig tot 6 november 2018. U ontvangt één boek per geworven lid en zolang de voorraad strekt, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan.Ga voor de voorwaarden naar anbo.nl/lidwerftlid.

Geboortedatum E-mailadres Telefoonnummer Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven* IBAN

N L

Datum

Geef uw gegevens bij voorkeur door via anbo.nl/lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.

Handtekening * Deelname aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.

Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): Belangenbehartiging

Korting op energie

Overig ledenvoordeel

Belastingservice

Korting op zorgverzekering Raad & Daad

Schadecollectief

LWLI_01_MAG4_ANBMAG_1837_C

Johan Cruijff – Mijn verhaal

PUZ ZEL

e e M

MAAK KANS OP MOOIE PRIJZEN! Geef uw oplossing vóór 6 november 2018 door via anbo.nl/puzzel. Daar vindt u ook meer informatie over de prijzen. Of stuur een kaartje naar: ANBO Puzzels, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden.

Hoofdprijs

INVENTUM STAAFMIXERSET Met de Inventum , MX301S, staafmixerset kunt u mixen, mengen, kloppen en hakken. De set bevat naast de staafmixer namelijk een hakmolen, garde, maatbeker en een ophangbeugel. De staafmixer heeft een vermogen van 600 watt. Behalve de traploze snelheidsstanden heeft hij ook een turbostand. Door deze ingedrukt te houden, mixt u nog sneller. De rvs staafmixervoet is afneembaar en makkelijk schoon te maken. Meer informatie: www.inventum.eu

T.W.V.

Tweede prijs

3X UNION FIETSCOMPUTER

T.W.V.

€ 18,50

Tijdens een heerlijk ontspannen fietstocht houdt u met deze Union Fietscomputer alle statistieken bij. Zo leest u onder meer de snelheid, afstand, duur van de rit en het calorieverbruik af. De fietscomputer is makkelijk te bedienen en eenvoudig te bevestigen.

€ 39,99

Oplossing Zweedse puzzel T&O

A V E N L U E F B F H

OPLOSSING PUZZEL NR. 3: VITAMINEBOM De prijzen worden onder de goede inzendingen verloot. Winnaars krijgen persoonlijk bericht. 72 ANBO

L V O

I R A N I E O R K A A P I K E U I N I V F E O E R R M E

T I R A N U N I E K D W E R G L

S E T E N E G E D E O L D E A S L M I E S T M E G E R I E T R O L E A A R P A M L E N D U E E T

K U E N G I F R U A N D R N E E A F L P E S P S E E S N T O P

B N I Z L O A N M P L I A O M N S W K O A L L M A L S T A A T A E R

vitaminebom

H V E M E D T U I I N D E O P I E N T A D L E S E K R N D A

P R S U E T R I E V E E E R T B E E L E I A R K Z A A S Z A T E M E N N O O E N L E V B E E A R T

M O L L I G K A F T N E R G E N S

ZWEEDSE PUZZEL ZWEEDSE PUZZEL Mede mogelijk gemaakt door Sanders Puzzelboeken lekkernij

Spanjaard

gemis

lekkernij hartelijk

gemis

hartelijk

Spanjaard in elkaar in elkaar

jenever

dampen

jenever

dampen

ZWEEDSE PUZZEL

verwijderdverheid wijderdheid

15 europium telwoord 15 (symbool) team europium telwoord (symbool) team

jeugdig jeugdig

marterachtig dier marterachtig dier

bijdoen bijdoen asociaal

aardbewoner aardbewoner onstuimige golf onstuiuitverkoop mige golf uitverkoop

asociaal lastdier

benevens

lastdier

redelijk

zeuren

zeuren vertrek

tel

4 soort struisvogel soort struisvogel

peulvrucht menigte

geur

menigte

geur

overal plankenoveral kast plankenkast

grappenmaker grappenmaker

evenmin evenmin

persoonlijk vnw. persoonziek lijk vnw. ziek

statief

puzzel

statief

puzzel

8 8

boom

dikvloeibaar dikvloeihasjbaar sigaret hasjsigaret7

half-

strafwerktuig strafwerktuig

halfbedorven bedorven

contra contra graszode

kerkelijk gebruik kerkelijk gebruik lange

graszode kletskous

kletskous strijdbijl

toegangsweg toegangsniet echt weg niet echt

label

riv. in Duitsland riv. in Duitsland

schommelen schommelen

in het jaar

13 13 Europeaan

smeerstof smeerstof

snelschrift

neon 5 (symbool) neon strijk5 (symbool) instrument strijkklein instrument vertrek klein dot vertrek dot

flink

herhaaldeherlijk haaldelijk

in het jaar

snelschrift

voegwoord deel v.e. voegwoord voet deel v.e. voet

Europeaan

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar onderstaande balk. Deze letters vormen samen de oplossing. Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar onderstaande balk. Deze 1letters 2vormen3 samen4 de oplossing. 5 6 7 8 9 10 2

niveau

gelijk

iedereen

3 godin v.d. vrede 3 godin v.d. vrede

label gelijk

iedereen

treffen

serieusheid serieusheid

ijzerhoudende ijzerhougrond dende grond

niveau

treffen

revalidatietoestel revalidatietoestel

boom

strijdbijl

7 pl. in Gelderland pl. in Gelbedehuis derland tegenbedehuis woordig tegenwoordig

boom erfelijke factor erfelijke schriftelijk factor bewijsstuk schriftelijk bewijsstuk

voorzetsel

soort trap

pl. in Drenthe pl. in Drenthe

bakmengsel baktropisch mengsel hardhout tropisch hardhout

voorzetsel

soort trap

liegen grootliegen moeder grootmoeder

boom

scheepsinstrument scheepswerkinstrument kracht werkkracht

ondergrondse onderspoorweg grondse spoorweg

aanvaarden aanberggeel vaarden berggeel

geloofsafvallige geloofsoma afvallige (Fries) oma (Fries)

Bijbelse figuur Bijbelse deel v.h. figuur jaar deel v.h. jaar

vakantieverblijf vakantieverblijf

verharde huid verharde tuinkruid huid tuinkruid

1 1

vertrek

redelijk tel

peulvrucht

brede lange sjaal brede sjaal met veel spoed met veel spoed

verpleegster verpleegschrijfster vloeistof schrijfvloeistof

benevens

flink

ÂŠ Sanders puzzelboeken ÂŠ Sanders puzzelboeken

ANBO 73

COLUMN JOHN DE WOLF John de Wolf (Schiedam, 1962) is oud-profvoetballer (Sparta, Feyenoord, Wolverhampton) en nu trainer van FC Spakenburg. In 2016 ging hij aan de slag als ambassadeur Ouderenwerkloosheid voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Sinds dit jaar is hij ambassadeur Werk & Inkomen bij ANBO. Heeft u een vraag aan John de Wolf? Stuur hem dan een e-mail. j.dewolf@anbo.nl

Wie helpt me? Sinds ik betrokken ben bij ANBO, sta ik te kijken wat deze belangenorganisatie achter de schermen allemaal voor elkaar bokst. Alsof het niets is worden bijvoorbeeld door de medewerkers van Raad & Daad vragen van senioren beantwoord waarop ik zelf lang niet altijd het antwoord zou weten. Soms worden echte problemen aangedragen waarvoor een oplossing moet en ook wordt gevonden. Want een probleem kan nijpend zijn, dat weet ik.

bellen met de verhuurder en samenwerking te zoeken met onze partner de Woningwachter. Dan blijkt een oplossing binnen een maand geregeld én uitgevoerd. Geweldig voor onze twee leden, maar ook voor een van de medebewoonsters uit de flat die amper nog buiten kwam, omdat de galerijdeur ook voor haar een onneembaar obstakel was. Hoe zit het in flats met soortgelijke problemen,

‘Word ook ANBOambassadeur, net als ik’ Ik ben als ANBO-ambassadeur betrokken geweest bij het oplossen van een onmogelijke hobbel van een echtpaar in Leeuwarden. Vanachter de rollator kon de man, ANBO-lid, met geen mogelijkheid de deur van de galerij van hun flat openen. Ook al woon je verder nog zo mooi, echt naar buiten gaan kan dan dus niet. Verhuurder, gemeente – vier jaar lang vond dit echtpaar geen gehoor. Totdat ze ANBO Raad & Daad belden. Daar vroegen ze mij eens langs te gaan, te 74 ANBO

waar geen leden wonen die aan de bel trekken? Dat vraag ik me weleens af. Binnen ANBO hoor ik meer van dit soort verhalen. Ook als het gaat om wat ANBO richting de Haagse politiek voor elkaar probeert te krijgen en daar ook in slaagt. Alle ouderen profiteren daarvan mee, ook niet-leden. Die hebben waarschijnlijk niet in de gaten wie voor ze bezig is. Daarom bedacht ik dat u me kunt helpen. Door ook de rol van ANBO-

ambassadeur op u te nemen. Vertel binnen uw vrienden- en kennissenkring waarom u lid bent van ons. Vertel over de aantrekkelijke ledenkorting(en) waar u gebruik van maakt. Geef voorbeelden van de deskundige inbreng waarmee ANBO aan de weg timmert. En nodig uw vrienden en kennissen daarna uit ook lid te worden van ons. U kunt ze als geen ander uitleggen welke voordelen dat heeft voor de eigen portemonnee. Tegelijkertijd maken we zo met z’n allen ANBO nog sterker. Daarmee worden we steeds meer zichtbaar in een samenleving die nog meer rekening houdt met de groeiende groep ouderen.

John de Wolf

ADVERTORIAL

Iedereen een kunstenaar Ontdek uw talent met Royal Talens

Al jaren met plezier aan het tekenen en schilderen? Of juist zin in een nieuwe creatieve hobby? Met de materialen van Royal Talens ontdekt iedereen de kunstenaar in zich. De geschiedenis van Royal Talens gaat terug naar het jaar 1899. In dat jaar stichtte Marten Talens De Nederlandse Fabriek voor Verf, Lak en Inkt in Apeldoorn. De hoge eisen aan verantwoord, kwalitatief en innovatief ondernemerschap die Talens aan de dag legde, resulteerden in 1949 in het predicaat ‘Koninklijk’. Het hoofdkantoor en de fabriek van Royal Talens staan nog steeds op de plek waar het in 1899 begon, aan de Sophialaan in Apeldoorn. Royal Talens is in al die jaren uitgegroeid tot een internationaal bedrijf met sterke merken die wereldwijd worden gebruikt door professionele kunstschilders. Daarnaast heeft Royal Talens tekenen schildermaterialen voor studenten, voor het onderwijs, voor beginners en voor de gevorderde vrijetijdsschilder. ZELF SCHILDEREN Naast de fabriek van Royal Talens staat het Experience Centre. Hier kunt u naar hartenlust experimenteren met verschillende soorten verf of meedoen aan allerlei schilderworkshops. Het Experience Centre is ook het startpunt voor een rondleiding door de verffabriek van Royal Talens. Een unieke ervaring waarbij u het volledige productieproces kunt volgen.

Welke verf kiest u? ACRYLVERF

Een van de makkelijkste verfsoorten. De droogtijd is kort en de verf is vrijwel geurloos. Om aan de slag te kunnen heeft u in principe alleen verf, penselen en een ondergrond nodig. Lekker makkelijk!

OLIEVERF

Staat bekend om zijn zichtbare penseelstreek en prachtige, intens diepe kleuren. Met olieverf kunt u de kleuren op het palet mengen of op het doek, maar u kunt ook gelaagd schilderen.

AQUARELVERF

Een transparante verf die u met water kunt verdunnen. Hoe meer water u gebruikt, hoe lichter de kleur wordt. De verf kan in meerdere transparante lagen op speciaal aquarelpapier worden aangebracht.

Meer weten over kunstschildermaterialen of inspiratie opdoen? Ga naar www.royaltalens.com en www.royaltalensexperience.nl

Kom naar de 50PlusBeurs voor schilderdemonstraties en tips van Royal Talens! (18 t/m 22 september, Jaarbeurs Utrecht, stand Omroep ONS)

WIN EEN SCHILDERPAKKET

Royal Talens stelt drie schilderpakketten t.w.v. ruim € 100 beschikbaar! Kans maken? Stuur een e-mail naar magazine@ anbo.nl en vermeld ‘Schilderpakket’ in de onderwerpregel. Geef ook aan waarom u graag zo’n pakket wil winnen en naar welke techniek uw voorkeur uitgaat. Vermeld duidelijk uw naam en adres. Alle prijswinnaars ontvangen persoonlijk bericht.

ANBO 75

Drie vrienden op roadtrip door Denemarken. Sterke verhalen, openhartige gesprekken en veel lol. Dit najaar te zien bij

Kijk voor meer informatie en uitzendtijden op www.kijkbijons.nl en de app

Vind ONS op