NR. 3 // MEI 2022 // LOSSE PRIJS € 5,95
DOSSIER
gezond & vitaal
INTERVIEW STINE JENSEN
VV
V C A
DE
AU
KA
AR
T
‘‘Ouder worden is wijzer worden’’ Vrij en rustig ouder worden door emotioneel opruimen
Verlies je innerlijke kind nooit uit het oog
Werf een lid en ANBO 1 ontvang een VVV-bon
B nieuw reng een en on ANBO-l tvang id aan zelf e en
V V VSamen bon 15,vergroten we onze slagkracht t.w.v.
Onze leden maken ANBO sterker. U maakt ons sterker. Samen staan we sterker. Alleen zo, met een zo groot mogelijke ledengroep, vergroten we actief onze slagkracht. Laat u een vriend(in) of familielid kennismaken met de voordelen van ANBO waar u al van geniet?
Help ANBO te verdubbelen. Samen staan we sterker! U kunt een nieuw lid aanmelden via de antwoordkaart of op de website www.anbo.nl/AM3-22 Deze aanbieding is geldig t/m 27 juni 2022.
VVV C AD E AU
K A AR T
€
Ga voor dubbele winst Als ANBO-lid profiteert u van onze belangenbehartiging voor bijvoorbeeld uw pensioen, advies over uw belastingaangifte en mooie ledenvoordelen, zoals korting op een e-bike. Gunt u dat andere ouderen in uw omgeving ook? Laat hem of haar kennismaken met de voordelen van ANBO!
Waarom u én uw kennis kiest voor ANBO
• Landelijk én lokale
belangenbehartiging
Help ANBO te verdubbelen ANBO is er voor, maar vooral door onze leden. Samen vergroten we onze slagkracht én bereiken we zo veel mogelijk voor de ouderen in Nederland. Hoe groter onze ledengroep, hoe meer impact we kunnen maken. Nu, maar ook in de toekomst. Zo zijn én blijven we altijd uw bondgenoot voor een lang en gelukkig leven. Helpt u met het vergroten van ons ledenbestand?
Introductieaanbod voor het nieuwe lid, VVV-bon voor u Als u een nieuw lid aanbrengt, krijgt hij of zij een aantrekkelijk introductietarief van € 29,95 voor het eerste jaar.* Ook u belonen we graag voor uw hulp met een mooie VVV-bon van € 15,-. Zo gaat u voor dubbele winst!
• Nieuwe mensen ontmoeten via ANBO Trefpunt
• Advies en hulp bij o.a.
pensioen, belasting, veilig wonen en een goede gezondheid
• Aantrekkelijk ANBO Ledenvoordeel
Nodig nu uw vriend(in) of familielid uit om lid te worden
• 7 keer per jaar het
U kunt een nieuw lid aanmelden via onderstaande kaart of op de website www.anbo.nl/AM3-22
• Hulp bij u aan huis door
ANBO Magazine
ANBO-vrijwilligers
Hartelijke groet,
www.anbo.nl/AM3-22 Anneke Sipkens Directeur-bestuurder ANBO 0348 724 657
JA, ik ga voor
dubbele winst en maak iemand lid
HUIDIG ANBO-LID Tussenvoegsel
Voornaam
Achternaam
Huisnr.
Postcode
Lidnummer
E-mailadres
n V V V-bo
15,-
T V V V C AD E AU K A AR
en Br e n g e a an NBO-lid een A w u ie n ang zelf e n o nt v
t.w.v.
€
antwoordkaart-LWL.indd 1
* Na het eerste jaar is het ANBO-ledentarief € 4,- per maand.
12-04-2022 08:54
*Bekijk de voorwaarden op molenaar.nl/voorjaar. Geldig t/m 05-06-2022
Fris het voorjaar in met Molenaar
nu tot
€500 KORTING
Begin het voorjaar fris met een veilige badkamer van Molenaar. Of u nu uw oude bad of douche wilt vervangen voor een Molenaar inloopdouche of gelijk de hele badkamer wilt aanpakken: deze lente is uw badkameraanpassing extra voordelig! Molenaar zet de bloemetjes buiten met kortingen van €200 tot maar liefst €500. Profiteer nu en maak snel een afspraak met één van onze adviseurs bij u thuis of in de showroom.
Vraag de gratis brochure aan Bel direct 0341 - 23 23 00 of ga naar www.molenaar.nl/voorjaar 4 ANBO
COLOFON & SERVICE Hoofdredacteur Jurriën Beerda Aan dit nummer werkten mee Fleur Akersloot, Margot Eggenhuizen, Renate Evers, Willemijn Land, Grieteke Meerman, Willem Reijn, Marije Remmelink, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord. Fotografie Babs van Geel, Anouk de Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Joost Marsman Realisatie Bureauvijftig BV, Haarlem Bladmanagement Yvonne Herman de Groot Druk en verspreiding Paragon Customer Communications Copyright 2021 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Mediavijftig BV mail: florisvenneman@bureauvijftig.nl Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur). U betaalt per jaar € 48. Bekijk de redenen om lid te worden op anbo.nl/aanmelden. Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar. Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9 en 17 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl. Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging. Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons via 0348 46 66 90.
VOORWOORD
Drie keer gezond Wanneer het gaat over gezondheid en vitaliteit, gaat het vaak over het fysieke aspect. Dat komt ook terug in de synoniemen van die twee woorden: gestel, fitheid, energie, fut, levenskracht, beweeglijkheid. Het is ook een heel belangrijk aspect. Als je je lichamelijk goed voelt kun je de dingen doen die je graag wil doen. Uiteraard zijn er op het fysieke vlak de nodige uitdagingen. Of zoals Hoogleraar Vitaliteit David van Bodegom het in deze uitgave zegt: “Hoe je gezond ouder wordt is een niet zo goed bewaard geheim. Hoe we dat een leven lang volhouden, dát is de vraag.” Een leven lang je lichaam gezond houden is met alle verleidingen al een hele uitdaging. Maar het mentale aspect lijkt mij een net zo belangrijk (en net zo lastig) onderdeel. De huidige ontwikkelingen in de wereld helpen hier ook niet echt bij. Ik zag pas de term ‘doomscrollen’ voorbij komen en realiseerde me dat ik dat op regelmatige basis al vrij lang doe. Doomscrollen is ‘het besteden van een buitensporige hoeveelheid schermtijd aan het absorberen van negatief nieuws’. De verschrikkelijke oorlog in Oekraïne heeft dit alleen maar verergerd. Maar het is iets dat al langer speelt. Sinds ik me hier meer bewust van ben probeer ik regelmatiger afleiding te zoeken, zonder ‘het nieuws’ geheel uit het oog te verliezen. Bijvoorbeeld door op vaste tijd nieuws te ‘consumeren’, vaker een boek te lezen voor het slapen gaan en vaker te wandelen. Dat laatste doe ik dan graag weer terwijl ik naar podcasts luister. Een podcast is eigenlijk een radio-uitzending op internet, maar je kunt zelf bepalen wanneer je er naar luistert. Er is voor iedereen wel een podcast te vinden die aansluit bij wat je leuk en interessant vindt. ANBO gaat overigens ook aan de slag met podcasts. U vindt er meer informatie over op www.anbo.nl/podcast Tot slot wil ik nog stilstaan bij emotionele gezondheid, een volgens mij vaak ‘ondergeschoven kindje’. We besteden er in dit nummer aandacht aan, mede via Margo de Hoest. Zij zegt: “Alles wat we meemaken en niet goed verwerken, blijft in ons systeem zitten.” We kunnen zo gezond leven als we willen, als we met oud zeer rondlopen voelen we ons nooit optimaal. De Hoest, naast ANBO-lid ook coach, geeft tips. Veel leesplezier! En ik hoor graag hoe u fysiek, mentaal én emotioneel gezond probeert te blijven.
Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via: j.beerda@anbo.nl
@JurrienBeerda
www.linkedin.com/in/jurrienbeerda
ANBO 5
3
Nº
Inhoud OP DE COVER
STINE JENSEN
‘Het is mooi om stil te staan bij ronde leeftijden’
18
STINE JENSEN ‘Op deze leeftijd ben je meer verzoend met wie je bent’
DOSSIER GEZOND & VITAAL 26 EXPERTINTERVIEW
DAVID VAN BODEGOM Iets minder Luilekkerland
30 FEITEN EN CIJFERS FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER
Over gezondheid en vitaliteit
33 SPORTFYSIOTHERAPEUT Over belang van bewegen
18
34 EMOTIONEEL OPRUIMEN
Vrij en rustig ouder worden
37
LEDENVOORDEEL
Voordeel op overnachten bij Fletcher Hotels en korting op fietsen en e-bikes.
PEILING OVER: vitaliteit, mobiliteit en verkeersveiligheid
20% KORTING OP JAAR LANG DENKSPORT
72
6 ANBO
En ook 40 BLIJF IN BEWEGING
26
Krachtsport te macho? Zeker niet!
42 ANBO TREFPUNT
Ontmoet andere mensen
47 WILSVERKLARING
Zelfbeschikking over toekomstige zorg
51
David van Bodegom
‘Altijd iets meer eten dan je nodig hebt, zit in onze genen’
ANBO ACTIVITEITEN In Rotterdam, Utrecht en Amsterdam
63 100-JARIG ANBO-LID Wim van Vollenhoven
66 FIJN & VEILIG WONEN
In zes stappen naar een veilige badkamer
ELK NUMMER 5 Colofon en voorwoord 9 Column Anneke Sipkens 10 Op de bres 13 ANBO advies 58 Digitaal vaardiger 69 Ledenvoordeel 74 Puzzel
Over emotioneel opruimen
34
42
63 ANBO 7
UW HUIS BLIJFT UW THUIS
speciale korting voor ANBO leden* Met een S200 traplift Uw huis is niet zomaar een huis. Het is een vat vol herinneringen. Het groeide met u, uw gezin en de steeds veranderende omstandigheden mee en kan dat ook in de toekomst blijven doen. De trapliften van TK Home Solutions, eerder bekend als thyssenkrupp, werden namelijk ontwikkeld om u maximale onafhankelijkheid te bieden in uw dagelijkse routine. Zo kan uw huis nog heel lang uw thuis zijn.
Meer informatie over product of actie? Bel 0800-5003 of ga naar www.trapliften.nl 8 *Bel ANBO ons en vraag naar de voorwaarden.
COLUMN ANNEKE SIPKENS
Vitaliteit Het is een open deur, maar ik trap hem toch even in: om zo lang mogelijk vitaal te blijven is het belangrijk dat je gezond eet en in beweging blijft. Maar veel mensen – ik ook! – kiezen regelmatig voor de makkelijke en minder gezonde weg. Want hoe fijn is het om de lift te kunnen nemen in plaats van de trap? En te kiezen voor kant-en-klaarmaaltijden in plaats van zelf te koken omdat je maar alleen bent? Gemak dient de mens, toch? Helemaal waar. Maar als we zo lang mogelijk actief en vitaal willen blijven, moeten we wel kritisch naar onszelf durven kijken: kan ik niet nét wat vaker een ommetje maken of de fiets nemen in plaats van de auto? Natuurlijk is een ziekte niet te voorkomen, maar zolang we een gezond lijf en hoofd hebben, kunnen we de ouderdomskwaaltjes wel langer buiten de deur proberen te houden. ANBO helpt u daar graag bij! Vitaal proberen te blijven hoeft helemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Een mooi voorbeeld: een tijdje geleden zat ik met mijn vader op een terras een kop koffie te drinken. We raakten in gesprek met twee dames aan het tafeltje naast ons. Ik schat dat ze een jaar of 80 waren. Een van hen vertelde hoe lastig ze het had gevonden om na het overlijden van haar man alleen dingen te gaan ondernemen. Ze zat maandenlang vooral thuis op de bank en nam lang niet elke dag de moeite om voor zichzelf te koken. Soep uit blik met een boterhammetje was ook best oké. Lekker snel klaar. Toch wist ze zichzelf tot de orde te roepen. Ze sloot zich aan bij een wandelclubje in de buurt en gaat nu elke vrijdag anderhalf uur lopen. Daar leerde ze ook een
nieuwe vriendin kennen, de andere dame aan de terrastafel. Samen zitten ze sinds kort bij een kookclub, waarbij ze enorm veel inspiratie opdoen voor leuke, gezonde en vooral lekkere maaltijden! Ze vertelde me dat ze nu veel beter in haar vel zit. Vitaal blijven is trouwens niet alleen iets waar we zelf naar (moeten) streven. Ook de overheid vindt dat we zo lang mogelijk zelfstandig en zelfredzaam moeten blijven. Dat betekent wat ANBO betreft wel dat er flink in moet worden geïnvesteerd. Vooral gemeenten spelen hierin een belangrijke rol, door bijvoorbeeld beweegtuinen in te richten of een locatie beschikbaar te stellen voor dat kookclubje van de dames op het terras. Niet voor niets is ‘gezondheid en vitaliteit’ een speerpunt van ANBO. Dit magazine staat vol met verhalen en tips over dit thema. Ik wens u veel leesplezier. Maar vergeet niet tussendoor af en toe lekker wat beweging te nemen! Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan hoor ik die graag. Mail naar: directie@anbo.nl Of schrijf me, via Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
Directeur-bestuurder Anneke Sipkens
ANBO 9
GESPREKSSTOF
OP DE
BRES
Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anbo.nl/advies of bel de ANBO Advieslijn op 0348 46 66 88. Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.
Twee rondetafelgesprekken met de Tweede Kamer
KOOPKRACHT VAN OUDEREN Op 8 maart nam ANBO namens de Seniorencoalitie deel aan het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over koopkracht van ouderen. In aanloop naar dit Rondetafelgesprek heeft de Seniorencoalitie, die naast ANBO bestaat uit KBO-PCOB, NOOM en Koepel Gepensioneerden, een document opgesteld met daarin haar wensen. Dat is terug te vinden op onze website via: anbo.nl/seniorencoalitie-koopkracht
Het uitgangspunt is dat de koopkracht van gepensioneerden gelijke tred moet houden met die van de totale bevolking. Dat is nu allesbehalve het geval: de koopkracht van gepensioneerden is de afgelopen elf jaar met bijna 5% afgenomen, terwijl werkenden in dezelfde periode bijna 18% in de plus scoorden. Belangrijk is dat gepensioneerden koopkrachtreparatie krijgen voor de achterstanden die ze hebben opgelopen. De Seniorencoalitie ziet in het coalitieakkoord nog veel te 10 ANBO
weinig terug over hoe het kabinet deze achterstanden wil wegwerken. Daarnaast moeten de aanvullende pensioenen op korte termijn worden geïndexeerd. Al jaren zijn de pensioenen niet verhoogd, terwijl de pensioenfondsen zo’n 1750 miljard euro in kas hebben. Dat is niet uit te leggen.
De Seniorencoalitie vindt verder dat het plan om de AOW los te koppelen van een extra stijging van het minimumloon van tafel moet. De AOW is het basisinkomen van alle gepensioneerden en daar mag niet aan worden getornd. WONINGNOOD Op 17 maart vond een rondetafelgesprek plaats over woningnood. Ook bij deze door de Tweede Kamer georganiseerde bijeenkomst kon ANBO de Seniorencoalitie vertegenwoordigen. De Seniorencoalitie vindt onder andere dat er meer ruimte moet komen voor nieuwe woonvormen. Er zijn inmiddels vele mooie initiatieven te noemen, zoals de Knarrenhofjes, Hart van Austerlitz of het Broekmanhuis in Amsterdam. Maar het valt vaak niet mee om zulke initiatieven van de grond te krijgen. Dat moet volgens de Seniorencoalitie veel eenvoudiger worden. In aanloop naar het Rondetafelgesprek had de Seniorencoalitie een document naar de Kamerleden gestuurd, met daarin onze visie op de toekomst van wonen en zorg voor ouderen. Dat document vindt u op: anbo.nl/woningnood
GESPREKSSTOF
Laag inkomen? Vraag energietoeslag aan!
Als u een laag inkomen heeft, komt u mogelijk in aanmerking voor een eenmalige energietoeslag van uw gemeente, die kan oplopen tot 800 euro. Maar deze moet u vaak wel zelf aanvragen. ANBO kan u daarbij helpen. De energieprijzen stijgen hard, dat merken we allemaal. De Rijksoverheid verlaagt daarom per 1 juli het btw-tarief op gas en elektriciteit van 21 naar 9 procent. Mensen met een laag inkomen kunnen daarnaast in aanmerking komen voor een eenmalige toeslag van maximaal 800 euro. Gemeenten bepalen zelf wat zij onder een ‘laag inkomen’ verstaan. Daardoor kan het per gemeente verschillen wie in aanmerking komt voor de toeslag. Ook bepalen de gemeenten de hoogte van het bedrag; dat is niet landelijk vastgelegd. Het enige dat vastligt, is dat de toeslag maximaal 800 euro bedraagt.
Als uw inkomen niet bekend is bij de gemeente, moet u de toeslag zelf aanvragen. U kunt in aanmerking komen als u bijvoorbeeld alleen een AOW-uitkering heeft. De uitkering van de energietoeslag is belastingvrij. Dat betekent dat deze geen gevolgen heeft voor andere inkomensafhankelijke regelingen, zoals de huurtoeslag. Uw gemeente bepaalt of u in aanmerking komt voor energietoeslag. De overheid heeft een landelijke richtlijn gegeven: mensen met een inkomen tot 120 procent van het ‘sociaal minimum’ komen in aanmerking voor de energietoeslag. Voor gehuwden/ samenwonenden is het sociaal minimum 1.724,99 en de landelijke richtlijn 2.070 euro bruto per maand. Voor alleenstaanden is het sociaal minimum 1.250,19 en de landelijke richtlijn 1.501 euro bruto per maand.
HULP NODIG? SLECHTE ZAAK ANBO vindt dat een slechte zaak. Er zou een landelijke regeling moeten zijn, zodat iedereen met hetzelfde inkomen dezelfde toeslag krijgt. Het is oneerlijk dat iemand in gemeente A minder toeslag krijgt dan iemand in dezelfde situatie in gemeente B.
Heeft u hulp nodig bij het indienen van de aanvraag? Wij helpen u graag! Neem contact op met de ANBO Advieslijn via 0348 - 238 235. Onze medewerkers zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 15.00 uur. Mailen kan uiteraard altijd, naar: raadendaad@anbo.nl
ANBO 11
Nu tijdelijk:
€ 500.inruilkorting*
Meer info? Bel 0499 - 729 366
1. Ontdek. Kies uw favoriete
2. Ervaar. Probeer de stoelen
3. Geniet. Uw keuze gemaakt? Profiteer
stoelen uit de gratis brochure
vrijblijvend uit bij in onze winkel
van inruilkorting + gratis appeltaart! En we
of op www.velderhof.nl
aan de Slingerweg 87 in Breda.
leveren snel mogelijk uw nieuwe zitmeubel.
Relaxstoel Garda
Relaxstoel Serchio
Relaxstoel Liro
Set ‘Willeke Alberti’
Vanaf 790.-
Vanaf 1.245.-
Vanaf 1.520.-
Nu v.a. 745.-
Nu v.a. 1020.-
2-zits relaxbank inclusief relaxstoel Willeke en bijzetfauteuil.
12 ANBO
Setprijs 3.144.Nu v.a. 1.995.-
De showroom bij u thuis
Winkel bij u in de buurt
Bel nu 0499 - 729 366 voor meer informatie en de gratis brochure of ga naar www.velderhof.nl
Kijk op velderhof.nl/winkels voor een Velderhof winkel bij u in de buurt. We zitten door heel Nederland.
www.velderhof.nl
*Kijk op velderhof.nl/algemene-voorwaarden
In 3 stappen uw perfecte stoel vrijblijvend uitproberen?
advies Verandering zorgtoeslag en verpleeghuis Bent u getrouwd of bent u geregistreerd partner? En woont uw (huwelijks) partner in een verzorgingsof verpleeghuis? Lees dan verder, want de regels voor zorgtoeslag zijn veranderd sinds 2021.
Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap bent u altijd toeslagpartner van elkaar. Het recht op zorgtoeslag hangt dan af van uw gezamenlijk inkomen. Komt dat boven de inkomensgrens uit (in 2021: € 39.979), dan heeft u geen recht op zorgtoeslag. De verandering is dat u nu kunt kiezen om niet langer als toeslagpartner te worden aangemerkt, als een van u beiden in een verzorgings- of verpleeghuis is opgenomen. Dat kan betekenen dat u meer zorgtoeslag kunt ontvangen, of zelfs recht op zorgtoeslag kunt krijgen. Een voorbeeld: U hebt in 2021 een gezamenlijk inkomen van € 45.000. Uw partner woont in een verpleeghuis. U hebt € 25.000 inkomen, uw partner € 20.000. Omdat uw gezamenlijk inkomen meer dan € 39.979 is, hebt u geen recht op zorgtoeslag. Kiest u ervoor om geen toeslagpartner meer te zijn, dan wordt het resultaat geheel anders. U krijgt recht op een zorgtoeslag van € 71 per maand; uw partner krijgt recht op een zorgtoeslag van € 107 per maand. Totaal dus € 178 per maand.
Nog een voorbeeld: Uw gezamenlijke inkomen in 2021 is € 30.000. Uw partner woont in een verpleeghuis. U hebt allebei een inkomen van € 15.000. Op basis van het gezamenlijk inkomen, ontvangen u en uw partner nu € 114 zorgtoeslag per maand. Kiest u ervoor om geen toeslagpartner meer te zijn, dan wordt het resultaat ook hier heel anders. U krijgt dan allebei recht € 107 zorgtoeslag per maand. Totaal dus € 214 per maand. Bevindt u zich in deze situatie en wilt u niet langer als toeslagpartner worden aangemerkt? Dan moet u een brief naar de Belastingdienst sturen. Kijk hier voor meer bijzonderheden: anbo.nl/voorbeeldbrief
(u moet dan wel inloggen of ingelogd zijn, als u nog niet eerder heeft ingelogd kunt u eerst uw account activeren via www.anbo.nl/mijn-anbo-activeren) Hebt u geen internet? Belt u dan met ons Adviesteam: 0348 46 66 88. ANBO 13
ANBOADVIES
Huurverhoging 2022 De meeste huurders van een sociale huurwoning kunnen vanaf juli 2022 een huurverhoging krijgen van maximaal 2,3%. Tot 1 juli 2022 zijn de huren van sociale huurwoningen bevroren en mogen dus niet verhoogd worden. De verhoging gaat over de huur die niet afhankelijk is van het inkomen; de huur is hoger dan € 300 per maand. Ook de huur voor een sociale huurwoning die afhankelijk is van uw inkomen, gaat per 1 juli 2022 omhoog. Het gaat om uw inkomen in 2021. Hieronder een overzicht van de verhogingen: Huishouden met 1 persoon
Huishouden met 2 of meer personen
Maximale huurverhoging
Inkomen tot € 47.948 Inkomen tot € 55.486
2,3% als huur € 300 of meer is € 25 als de huur minder dan € 300 is
Inkomen tussen € 47.948 en € 56.527
Inkomen tussen € 55.486 en € 75.369
€ 50
Inkomen hoger dan € 56.527
Inkomen hoger dan € 75.369
€ 100
Huurt u een vrije sectorwoning? Daarvoor geldt een maximale huurverhoging van het inflatiepercentage + 1%. In 2022 komt dat neer op een toegestane huurverhoging van maximaal 3,3%. Deze maximaal toegestane verhoging geldt voor heel 2022. Dat betekent dat de huur over het gehele jaar 2022 nooit meer dan 3,3% hoger mag zijn dan de huur in 2021.
Gespreid betalen eigen risico Het is iedere keer toch schrikken om een afrekening van uw zorgverzekeraar te krijgen waarbij u het eigen risico moet betalen. Wist u dat de meeste verzekeraars een mogelijkheid hebben om het bedrag in termijnen te betalen? Vraag bij uw verzekeraar hoe dat bij hen zit. Er zijn overigens grote verschillen tussen de verzekeraars. Dus kijkt u goed of hun regeling goed bij u past. Er zijn bijvoorbeeld verzekeraars die u het gehele jaar door het eigen risico laten betalen en dan achteraf beoordelen of u zorg heeft gebruikt. 14 ANBO
ANBO vindt dat geen goed systeem; het komt neer op het alvast betalen van een fiets die je nog niet hebt gekocht. Maar als dit systeem wel bij u past is dat prima natuurlijk!
ANBOADVIES
Strengere beveiliging bij inloggen met DigiD Er komen steeds meer strengere veiligheidseisen bij internetverkeer. Per 1 oktober aanstaande kunt u niet meer met uw gebruikersnaam en wachtwoord inloggen op Mijn Belastingdienst. Inloggen met gebruikersnaam en wachtwoord is de huidige basisvoorziening van DigiD. Die voorziening wordt strikter met een extra check. Naast uw gebruikersnaam en wachtwoord krijgt u te maken met een sms-controle. Schrik niet als u geen mobiele telefoon hebt! In dat geval kunt u kiezen voor de zogenoemde gesproken sms. Die ontvangt u op uw vaste telefoon. U moet deze optie aanzetten onder ‘Mijn DigiD’ zodra u bent ingelogd. Het is aan te raden om dat vóór 1 oktober te doen!
Heeft u een smartphone? Download dan de DigiD-app op uw smartphone. Met deze app is het inloggen minder omslachtig dan met gebruikersnaam+wachtwoord+sms. Tot slot: voor Mijn Toeslagen geldt de wijziging per 1 januari 2023. Daar komen we voor die tijd nog een keer op terug.
ANBO Advieslijn beantwoordt vraag over loonheffing ANBO-medewerker Emma Riede beantwoordt vragen van leden aan de ANBO Advieslijn. Dit keer gaat de vraag over de loonheffing. Dit ANBO-lid ontvangt AOW en een aanvullend pensioen. Hij vraagt zich af waarom op de AOW geen loonheffing wordt ingehouden en op zijn pensioen juist relatief veel. Wat kan hij doen om dat te veranderen? “Dat heeft te maken met de heffingskorting. Dat is een korting op de belasting en premie volksverzekeringen die je verschuldigd bent. Hoe hoog de korting is, hangt af van leeftijd en inkomen. In de loonheffing wordt al rekening gehouden met de korting. Standaard wordt die korting door de SVB toegepast op de AOW. Het pensi-
oenfonds past de korting niet toe, zodat over elke euro pensioen loonheffing wordt ingehouden.” “Met de aangifte inkomstenbelasting wordt alles gladgestreken. De Belastingdienst past dan de juiste heffingskorting toe op het gehele inkomen. De loonheffing wordt daarmee verrekend. Het is mogelijk om de korting op het pensioen te laten verrekenen in plaats van op de AOW. Dat levert gedurende het jaar een ander netto-inkomen op. Maar met de aangifte inkomstenbelasting krijg je hetzelfde eindbedrag. Dat verandert niet.” ANBO 15
GEREGELD
Moet ik documenten bewaren?
Voor de meeste mensen in Nederland is het antwoord op de vraag ‘moet ik documenten bewaren?’ heel eenvoudig: in Nederland geldt géén bewaarplicht voor privépersonen. U hoeft dus eigenlijk niets te bewaren. Maar vaak is het wél verstandig om belangrijke documenten te bewaren. Bijvoorbeeld als het om documenten gaat die nog steeds geldig zijn. Wij zetten ze voor u op een rij.
16 ANBO
GEREGELD BELASTINGDIENST De Belastingdienst mag en kan de aanslagen van vijf jaren terug corrigeren. Uiteraard doen ze dat niet zomaar; er moet wel iets aan de hand zijn. Mocht u daar ooit mee te maken krijgen, dan is het verstandig dat u nog steeds de stukken die bij de aangifte horen, kunt laten zien. Dan gaat het om: • De aangifte inkomstenbelasting • De aanslag inkomstenbelasting • De jaaropgaven (AOW, pensioen, uitkeringen of van uw salaris) • Bankgegevens van het saldo van uw rekeningen op 1 januari. Het gaat zowel om uw gewone rekeningen als om uw spaarrekeningen • Gegevens van uw beleggingen, ook hier gaat het om het saldo op 1 januari • De WOZ-beschikking waarmee de gemeente de waarde van uw eigen woning heeft vastgesteld. • Hetzelfde als u een tweede woning heeft (bijvoorbeeld een vakantiewoning) • De jaaropgave van uw hypotheek • Bewijsstukken over de zorgkosten die u hebt opgevoerd in uw aangifte inkomstenbelasting • Bewijsstukken over giften aan goede doelen die u in uw aangifte inkomstenbelasting hebt opgevoerd Omdat de Belastingdienst altijd na afloop van het jaar de aanslag oplegt, telt u de vijf jaren terug vanaf het jaar dat de laatste definitieve aanslag is opgelegd. Voor de meeste mensen is op dit moment de laatste definitieve aanslag die van het jaar 2020. U bewaart dus de gegevens over de jaren 2016 tot en met 2020. PENSIOENOPBOUW Bouwt u nog pensioen op, bijvoorbeeld omdat u nog werkt, bewaar dan het uniform pensioenoverzicht dat u periodiek krijgt van uw pensioenfonds. Bij de meeste pensioenfondsen is de UPO zoals de afkorting luidt, ook digitaal beschikbaar. ZORGVERZEKERING Alleen de documenten die u nog nodig zou kunnen hebben voor de aangifte inkomstenbelasting, bewaart u. Voor de rest is het niet nodig om te bewaren. Zeker niet als de kosten zijn gedeclareerd en al dan niet gedeeltelijk vergoed.
KOOPAKTE / EIGENDOMSBEWIJS WONING Het is aan te bevelen om de koopakte / het eigendomsbewijs van uw woning te bewaren. Het is in ieder geval een bewijsstuk voor uzelf en bij verkoop kunt u laten zien dat u inderdaad de eigenaar bent. Als u na verkoop niet langer de eigenaar bent, hoeft u deze natuurlijk niet meer te bewaren. HYPOTHEEK EN ANDERE LENINGEN Zeker bij langlopende leningen - bijvoorbeeld een hypotheek - is het raadzaam om de stukken te bewaren. Bij een hypotheek in ieder geval de hypotheekakte die u bij de start van de hypotheek bij de notaris heeft getekend. Als u de hypotheek die in de betreffende akte staat hebt afgelost (door verkoop van het huis bijvoorbeeld), heeft die akte alleen nog historische waarde. HUURWONING Bewaar ook uw huurcontract. Daarin staan de afspraken die u hebt met de verhuurder. Bij eventuele geschillen staat u sterker met de afspraken in uw hand. NOTARIËLE AKTEN Behalve de koopakte en hypotheekakte van uw woning bewaart u alle andere akten die de notaris voor u heeft gemaakt. Denk aan een samenlevingscontract dat u met uw partner hebt gemaakt, of uw testament. AANKOOPBEWIJZEN/GARANTIEBEWIJZEN In verband met de garantie op aankopen die u hebt gedaan, is het aan te bevelen om deze gedurende de wettelijke garantietermijn te bewaren.
Zelf iets geregeld hebben? Staan uw documenten er niet bij? Neem contact op met ons Adviesteam om er achter te komen hoe het zit. Of heeft u wellicht een andere vraag? Kijk dan op: anbo.nl/advies of neem telefonisch contact op via 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers zijn iedere werkdag bereikbaar van 10.00 tot 15.00 uur. Mailen kan uiteraard altijd: raadendaad@anbo.nl
ANBO 17
INTERVIEW
‘Het is mooi om stil te staan bij ronde leeftijden’
18 ANBO
INTERVIEW
Filosoof, schrijver en programmamaker Stine Jensen
‘Ouder worden is wijzer worden’ Een halve eeuw, dat vindt filosoof, schrijver en programmamaker Stine Jensen (50) een mooi moment om terug te blikken op haar leven tot nu toe. Met een nieuw boek staat ze stil bij ouder worden. Wat heeft ze vastgehouden, wat heeft ze losgelaten? “Ik besef: het roer kan nog één keer om.” TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER
“Ik vind het wat hoor, vijftig worden. Het is een halve eeuw, dat vind ik heel veel”, vertelt Stine Jensen bijna twee weken na haar vijftigste verjaardag. Maar de voordelen van ouder worden heeft ze inmiddels óók ontdekt: ouder worden is wijzer worden. “Op deze leeftijd heb je je meer verzoend met wie je bent, je bent daar ook achter gekomen. Dus er is als het goed is minder afstand tussen het ideaal, wie je zou willen zijn, en wie je gewoon bent. Dat is in zekere zin rustiger. Als je puber bent dan is er een soort norm of ideaalbeeld waar je steeds naartoe moet werken, en als je dertig bent denk je: er moet iets gaan gebeuren. Alsof je steeds in een toekomstige tijd leeft. Dat heb ik nu niet.” Ze beschrijft het vijftig worden als een ‘kantelpunt’ en een ‘overgang’. “Op je
achttiende kreeg je in mijn tijd een fototoestel, maar verder hebben we in het Westen heel weinig ritualisering van levensfasen. Dan is het toch mooi om bij die ronde getallen stil te staan.” YAHTZEE-SCORES Stilstaan bij haar leven en leeftijd doet Jensen op een bijzondere manier: met anekdotes en citaten vat ze in haar nieuwe boek ‘De beste 50 van Stine Jensen’ haar proces van opgroeien en ouder worden samen. Ze dook hiervoor in haar verleden én in haar boekenkast: “Mijn leven lang hield ik al dagboeken en citatenboeken bij, dus ik ben gaan zoeken en teruglezen. Heel grappig hoe je ziet dat bepaalde thema’s steeds opduiken, zoals dat ik altijd noteerde wat ANBO 19
INTERVIEW
‘Op deze leeftijd ben je meer verzoend met wie je bent’ MIJMEREN EN MELANCHOLIE Dat terugblikken hoort heel erg bij ouder worden, vertelt Jensen: “Ik vind de waarde van het terugblikken, de reflectie en het melancholische wel mooi om een plek te geven. Dat wordt soms weggedrukt in deze cultuur, waarin het toch gaat om forever young en mooi, ook als je ouder wordt moet je altijd maar bezig blijven. Er gaan veel boeken over dat niet-stilzitten, over een leven productief zijn, zou je kunnen zeggen. Als filosoof reken ik daar een beetje mee af en probeer juist de waarde van het mijmeren, melancholie, terugblikken, het niet-productieve, het stilstaan bij verandering en levensfases – om dat wat meer naar voren te schuiven. Met name ook die waardering voor levensfasen, want nu is het alsof er maar drie zijn: jeugd, volwassen en oud. We zien het ouder worden nog altijd als een soort hapering of een waste, je bent een last of kostenpost voor de samenleving. Dat is een niet fijnmazig beeld van opgroeien en ouder worden.”
de eindstand was van een potje Yahtzee. Ik had een vrij competitieve relatie met mijn eeneiige tweelingzus. Ook heel grappig: opschrijven wat je eet – kennelijk was dat toch een belangrijk moment van vreugde.” Het teruglezen gaf haar een beeld van haar ontwikkeling: “Heel mooi om te zien dat er een soort lijn is. Die citaten van als je tien bent of twintig, dat je kijkt: hoe ben je veranderd, hoe was het in de tijdgeest? Dat is het mooie van dat terugblikken. Wat heb ik vastgehouden, wat heb ik losgelaten?” 20 ANBO
OOSTERSE FILOSOFIE Hoe anders is dat op andere plekken in de wereld. Voor haar tv-programma’s en boeken dompelt Jensen zich regelmatig onder in andere culturen en gebruiken, zoals yoga, meditatie of de oosterse filosofie, die een veel gedetailleerdere indeling van het leven kent met bijvoorbeeld levenscyclussen van 7, 11 of 18 jaar. “De manier waarop ze binnen de oosterse yogafilosofie naar ouder worden kijken is er één van: je begint – je bent, je wordt geboren – en dan komt er een levensfase die steeds meer in het teken staat van doen, manifesteren, leren en ontwikkelen. En op een gegeven moment is het ook vrij natuurlijk om je weer te verzoenen met dat ‘zijn’, om daar weer rust in te vinden. Het is een mooi beeld van de wijze, reflexieve mens die door te zijn al is, zal ik maar zeggen. Die niet meer de betekenis van zijn bestaan hoeft te ontlenen aan de status, baan of positie in de maatschappij.”
INTERVIEW ZIELENRUST “Ik heb in Zuid-Korea een soort doodstherapie – dat klinkt een beetje eng – gedaan en daar zei die monnik ook: ‘Als jij nog niet rust hebt gevonden met je ziel en je bestemming en je bent nog altijd bezig met morgen en overmorgen, dan ben je banger voor de dood.’ Dus als je bang bent voor de dood, dan heb je eigenlijk nog niet je zielenrust gevonden.” Dat doet Jensen denken aan haar 96-jarige oma in Denemarken: “Dan zwaaide ze ons uit en zei ze: ‘Tot volgend jaar!’ Ze besteedde geen aandacht aan het afscheid. Doei en béng, deur dicht. Dat ontkennen van de dood hield haar op de been.” Een van de laatste quotes in Jensens boek draait ook om de dood, het is er een van de Amerikaanse filmregisseur Woody Allen: ‘I am not afraid to die, I just don’t want to be there when it happens.’ (Ik ben niet bang om dood te gaan, ik wil er gewoon niet bij zijn als het gebeurt). Jensen: “Als je er veel over nadenkt, is doodgaan ongelooflijk gek en raar. Je kunt je niet voorstellen hoe het is om geen bewustzijn te hebben, dat kan niet.” En toch: “Ik heb mijn eigen vader dood zien gaan en dat vond ik iets heel geruststellends, het was zo natuurlijk eigenlijk. Ik werd daar rustig van, en dat had ik niet verwacht.” LEVENSSPREUK Een van de levenslessen van haar vader komt als citaat terug in Jensens boek. Het is een quote van de Deense filosoof Søren Kierkegaard: ‘Durven is even je evenwicht verliezen, niet durven is uiteindelijk jezelf verliezen.’ Jensen: “Ik heb mijn vader ooit gevraagd wat zijn levensspreuk was – ik denk dat ik een jaar of dertien was – en toen zei hij dit. Het maakte een diepe indruk op me dat hij iets paraat had, dat vond ik heel opmerkelijk. En ook dat dit het was. Ik vind het een hele mooie uitspraak. Mijn vader heeft me ooit verteld dat hij een keer iets niet heeft gedurfd, het ging om een beroepskeuze. Hij twijfelde tussen Russisch studeren en ingenieur worden, en toen heeft hij de veilige keuze gemaakt, ingenieur worden. Hij vertelde dat hij er nog vaak aan dacht of dat juist was geweest, of hij niet meer had gedurfd en Russisch had moeten kiezen. Dat is bij mij wel blijven hangen.” TUSSEN SNEEUW EN IJS Het roept bij haar ook de vraag op: gooi ik het roer nog één keer flink om? “Dat gevoel leeft bij mij wel, ik benoem het ook in het boek. Maar ik kreeg al een appje van iemand
die de 60 voorbij is: ‘Hoezo één keer, het kan toch nog zeven keer om?’ Daar moest ik hard om lachen. Ik dacht: ja, dat kan eventueel ook. Ik bedoelde echt wel groots het roer om, dus emigreren, een andere baan. Er zijn mensen die het als een levensfilosofie heel goed en meerdere keren doen, ook als ze de vijftig gepasseerd zijn. Maar voor mijn gevoel wordt het wel iets moeilijker om te doen.” Ze heeft al iets in gedachten: leven in Noorwegen, ergens tussen de sneeuw en het ijs. “Ik fantaseer om nog op een andere plek te gaan wonen”, vertelt Jensen. “Niet in de stad, maar in de natuur. In Noorwegen bijvoorbeeld. Ik zou willen kijken wat dat met mijn geest doet, hoe ik me voel als ik niet in mijn dagelijkse gewoontes zit. Ik denk dat je dat minstens drie maanden moet doen, liefst een jaar. Ze zeggen weleens dat je om een verandering echt te doorvoelen, je het minimaal 100 dagen moet doen.”
ANBO 21
INTERVIEW
‘Ik spring niet meer door tien hoepels’ TWEE ZUSSEN Over de toekomst zegt ze: “Ik zie mijzelf en mijn tweelingzus wel aan de wandel, daar heb ik zo’n opgewekt beeld bij. In de trein zat ik eens tegenover een vrouw van tachtig en zij had wandelschoenen aan. Ze ging naar haar tweelingzus, vertelde ze, samen een rondje lopen. Daar werd ik zo vrolijk van! Twee zussen die een rondje gaan lopen. Als tweeling heb je toch een gekke soort andere situatie dan anderen, want je bent niet helemaal alleen geboren. Dus existentieel ben je iets minder alleen, dat is een wezenlijk verschil.” Ouder worden, dat is niet echt een gespreksonderwerp bij de zussen. “Nou, misschien meer op een banale en materialistische manier. We hadden het er laatst over dat we het lekker vinden dat we inmiddels op zo’n positie zijn gekomen dat we geld genoeg hebben om in een lekker hotel met zwembad te gaan zitten, en daar dan heel erg van genieten.” Dan gaat het ook over wat ze gaan eten, net als in Jensens dagboeken van vroeger. Met een lach: “Op het diepe existentiële niveau gedragen we ons meer naar onze oma.”
De beste 50 van Stine Jensen Met haar nieuwe boek staat Stine Jensen niet alleen stil bij haar vijftigste verjaardag, maar ook bij de jaren in de aanloop naar dit ronde getal. Ze geeft haar visie op opgroeien en ouder worden, deelt persoonlijke dagboekfragmenten en presenteert 50 quotes die haar hebben geraakt, van singer-songwriter Joni Mitchell tot filosofen als Søren Kierkegaard en Friedrich Nietzsche. De Beste 50 is voor tien euro te koop in de (online) boekhandel. We mogen een aantal exemplaren weggeven. Kijk daarvoor op pagina’s 60 en 61. www.pepperbooks.nl
22 ANBO
INTERVIEW
VRAAG & ANTWOORD ZOUDEN WE ALLEMAAL MEER MOETEN STILSTAAN BIJ ONZE LEEFTIJD? “Het ritualiseren van je leeftijd heeft een functie, het zorgt ervoor dat je in overeenstemming bent met je biologische leeftijd. Dus daar zou ik echt heel hartstochtelijk voor willen pleiten. Ik denk dat het ook zeker voor vrouwen belangrijk is, want als we het niet over leeftijd hebben komt er ook geen goed medisch onderzoek op gang naar bijvoorbeeld de overgang. En dat is heel belangrijk.” KOM JE ZELF VAAK MET MENSEN VAN VERSCHILLENDE LEEFTIJDEN IN CONTACT? “Ik zorg er altijd voor – als het lukt, als ik de invloed heb – dat ik iemand van bijvoorbeeld 27 jaar in mijn team heb. Want ik weet: die zijn vaak hartstikke woke, die behoeden mij voor een aantal fouten. Maar het is ook heerlijk om er iemand bij te hebben die vijftien jaar ouder is dan ik. Die spreekt veel meer zonder masker, onbevangener.” JE SCHRIJFT IN JE BOEK DAT JE ZELF OOK STEEDS MEER MASKERS AFSCHUDT. WAT BEDOEL JE DAARMEE? “Dat zijn kleine dingen, bijvoorbeeld dat je niet begint met een excuus alvorens je gaat zeggen
wat je ervan vindt. Dát je ook zegt wat je ergens van vindt. Dat je met minder angst voor repercussies laat zien wie je bent en dat je niet meer door tien hoepels gaat springen. Laatst heb ik nee gezegd tegen een proefgesprek om te zien of ik mogelijk geschikt zou zijn voor iets. Ik neem nu genoegen met de uitkomst: oké, dan niet.” IN JE BOEK BREEK JE EEN LANS VOOR DE GRUMPY OLD WOMAN. WIE IS ZIJ? “Dat is de vrouw die geen blad voor de mond neemt en zegt wat ze vindt, ook al valt het niet altijd helemaal in de smaak. En daarmee op een positieve manier een soort grappige stoorzender kan zijn in het geheel en in gesprekken. Een figuur als Jan Mulder, maar dan een vrouw. Eigenlijk een commentator op de cultuur. Dat is belangrijk, het is méér dan een grappige oude vrouw die wat zegt. Wouke van Scherrenburg pakt weleens die rol.” BEN JE ZELF ZO’N GRUMPY OLD WOMAN? “Ik ben daarvoor veel te reflexief en ook te Scandinavisch opgevoed – veel te bang om iemand te beledigen of ruzie te krijgen. Je hebt er een zeker soort gebrek aan nuance voor nodig om je zo te durven uiten, dat zou ik niet zo goed kunnen. Twijfel is mijn handelsmerk.”
STINE JENSEN
Stine Jensen (1972) werd geboren in Denemarken, maar verhuisde al snel met haar ouders en tweelingzus Lotte naar Nederland. Ze studeerde literatuurwetenschappen en filosofie in Groningen. Inmiddels heeft ze een flinke lijst (filosofische) boeken voor volwassenen en kinderen, columns in kranten en tijdschriften en tv-programma’s op haar naam staan. In 2014 volgde Jensen een opleiding tot yogalerares, waarover ze het boek ‘Go East’ schreef. Vier jaar later, in 2018, was ze te zien in het populaire tv-programma Wie is de Mol?. Jensen woont in Amsterdam met haar tienerdochter. www.stinejensen.nl ANBO 23
ONTVANG NU
tot 750,korting op uw badkamer
Eigen productie en montageteam
Ruim 10.000 douches geplaatst
Goedkoopste van de Benelux
Geplaatst binnen 1 dag
Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?
WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962
Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Naam
Pure instapbad
Straat + nr
NIEUW
Postcode Telefoon
* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.
Plaats ANBO 10_05_22
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland
DOSSIER GEZOND & VITAAL
Gezond & vitaal Tot op hoge leeftijd vitaal en gezond blijven gaat niet vanzelf. Maar het is wel ons grootste goed. Daarom een dossier over gezondheid en vitaliteit. Met ervaringen, feiten en cijfers, tips én oefeningen. Ga er maar eens goed voor zitten! (Maar niet te lang natuurlijk; we moeten wel blijven bewegen …)
ANBO 25