Teaser ANBO Magazine 4 van 2022

NR. 4 // JUNI/JULI 2022 // LOSSE PRIJS € 5,95

DOSSIER

Vrijwilligerswerk

INTERVIEW JAN TERLOUW

VV

V C A

DE

AU

KA

AR

T

‘Iets moois emotioneert meer dan iets droevigs’ Zonder vrijwilligers verarmt het publieke leven

Zorg- of huurtoeslag?

Vraag vóór 1 september aan!

Werf een lid en ANBO 1 ontvang een VVV-bon

Via ANBO zijn wij een dagje met de bus naar de Keukenhof geweest.

Wat een heerlijke dag.

Echt een aanrader!

”

Als ANBO-lid viert u voordelig vakantie in binnen- en buitenland! Zo profiteert u van korting op zomeruitjes, bus- en bootvakanties, maar ook diner- en hotelarrangementen. Daarnaast krijgt u toegang tot onze Fietsvoordeelshop, waar u een nieuwe fiets of e-bike kunt kopen met 15% korting én 5 jaar garantie.

Gunt u iemand anders ook deze voordelen? Maak hem of haar lid van ANBO en krijg een VVV-bon ter waarde van €15,- cadeau. Ga naar www.anbo.nl/lidwerftlid of bel naar telefoonnummer 0348 - 724 657.

U kunt uiteraard ook de bon invullen en deze retour sturen naar ANBO.

T AR VV

V C AD

E AU

KA

WERF EEN LID En krijg een VVV-bon ter waarde van € 15,-

JA, ik maak iemand lid en krijg een VVV-bon cadeau Voornaam

Tussenvoegsel

Achternaam

Postcode

JA, ik word lid van ANBO voor het instaptarief van €29,95 Heer

Mevr.

Voorletters

Achternaam

Huisnr.

Geboren op:

Straat

Lidnummer

Postcode

E-mailadres

E-mailadres

VOORWAARDEN Actie is geldt tot en met 30 augustus 2022.

Eén VVV-bon per geworven lid. Hoe meer leden, des te meer bonnen.

Tussenvoegsel

Datum

Geef uw gegevens bij voorkeur door via anbo.nl/lidwerftlid Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Potbus 2012, 3440 DA Woerden.

Huisnr.

Woonplaats

Handtekening

/

Telefoonnummer

/

LWLI_01_MAG4_ANBMAG_2225_I

HUIDIG ANBO-LID

Tot

€750!,inruil

* vraag naar de voorwaarden

Een bed voor het leven?

Heerlijk uitgerust wakker worden en ook nog makkelijk uw bed op- en schoonmaken?

Ontdek het comfort en gemak van een levensloopbestendig bed voor nu en later.

Gratis brochure?

Bel 0341 277 010 of kijk op www.well-fair.nl

Een bed

voor het leven Fris en uitgerust wakker worden Wakker worden met pijn in de rug, nek of schouders? De halve nacht draaien en onrustig slapen? Heeft u het gevoel dat u niet uitgerust bent na een nacht slapen?

Een degelijke boxspring en een gepersonaliseerd matras, met schouder- taille- en heupzone is de oplossing. Deze vorm van maatwerk geeft u een hoog rendement uit de nachtrust. Dus geen pijnlijke spieren en gewrichten meer, maar fris en uitgerust wakker worden en vol energie aan de nieuwe dag beginnen.

Makkelijke schoon- en opmaken Bedden die voorzien zijn van een hoog-laag functie geven veel gemak bij het op- en schoonmaken.

Bij het verschonen van het beddengoed kunt u het bed op een prettige werkhoogte instellen. De wieltjes zorgen ervoor dat u de bedden zonder moeite uit elkaar kunt rijden. Ook het stofzuigen onder en tussen de bedden gaat heel eenvoudig.

U hoeft hiervoor niet meer door de knieën. Zo kunt u zonder hulp van anderen uw bed en slaapkamer schoonhouden.

Ontspannen lezen of tv kijken Een bed voor het leven moet voorzien zijn van uitgebreide en unieke verstelmogelijkheden. Het is namelijk belangrijk om in een gezonde zithouding

te relaxen of een boek te kunnen lezen. Een ontspannen en comfortabele houding, zonder dat u onderuit zakt zit of meerdere kussens nodig heeft om lekker te zitten en tv te kunnen kijken.

Zorgbed voor later Een bed voor nu én later: een bed voor het leven dus. Naast alle unieke verstelmogelijkheden is er ook nagedacht over de fase waarin zorg om de hoek kan komen kijken. Het plaatsen van bijvoorbeeld een papagaai en bedhekken moet dan ook mogelijk zijn. Zo zorgt u ervoor dat u altijd in uw eigen vertrouwde bed kunt blijven liggen in plaats van een ziekenhuisbed.

30-jarig jubileum Well-Fair is al sinds 1992 de specialist op het gebied van slapen, zitten en wellness met een duidelijke missie: zelfstandig en comfortabel ouder worden.

Wilt u ook meer weten over de uitgebreide collectie bedden?

Via www.well-fair.nl kunt u gratis een brochure aanvragen of bel 0341-277010

6 ANBO

COLOFON & SERVICE Hoofdredacteur Jurriën Beerda Aan dit nummer werkten mee Fleur Akersloot, Margot Eggenhuizen, Renate Evers, Lynn Kamphuis, Willemijn Land, Grieteke Meerman, Willem Reijn, Marije Remmelink, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord.

Fotografie Babs van Geel, Sanne Terlouw, Anouk De Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Joost Marsman Realisatie Bureauvijftig BV, Haarlem Bladmanagement Yvonne Herman de Groot Druk en verspreiding Paragon Customer Communications Copyright 2022 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Mediavijftig BV mail: florisvenneman@bureauvijftig.nl Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur). U betaalt voor het eerste jaar € 29,95, daarna € 48,- Bekijk de redenen om lid te worden op anbo.nl/aanmelden.

Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar.

Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9 en 17 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.

Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging.

Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons via 0348 46 66 90.

VOORWOORD

Onmisbaar Dit ANBO Magazine staat grotendeels in het teken van vrijwillig verricht, onbetaald werk. Oftewel: vrijwilligerswerk. Nederland blijkt Europees kampioen vrijwilligerswerk te zijn. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft bijna de helft van de Nederlanders boven de 15 jaar zich in 2019 minimaal één keer vrijwillig ingezet.

Alleen al een mooi initiatief als NLdoet zal hier een flinke steen aan bijdragen. Elk jaar in maart organiseert het Oranje Fonds deze grote tweedaagse vrijwilligersactie. Doel is om vrijwilligerswerk in het zonnetje te zetten en veel mensen vrijwilligerswerk te laten doen. Ik denk overigens dat veel mensen niet eens altijd beseffen dat ze vrijwilligerswerk doen, bijvoorbeeld op de scholen en sportclubs van hun kinderen.

Evelien Tonkens, die zich als hoogleraar en onderzoeksdirecteur aan de Universiteit voor Humanistiek bezighoudt met burgerschap, is in dit magazine ook heel duidelijk in haar antwoord op de vraag of we als samenleving zonder vrijwilligers kunnen: “Nee, absoluut niet. Zonder vrijwilligers zou het publieke leven enorm verarmen.”

Ditzelfde kan doorgetrokken worden naar ANBO: ook voor ons zijn vrijwilligers onmisbaar.

Vrijwilligers zijn onlosmakelijk verbonden met onze dienstverlening aan onze leden. Ze komen bij u thuis om u te helpen met uw belastingaangifte. Of om de financiële administratie op orde te krijgen, de veiligheid van uw woning te checken of om u te adviseren over internetoplichting. Wilt u hier meer over lezen? Kijk dan ook eens op:

anbo.nl/hulp-bij-u-thuis In deze uitgave komen diverse leden aan het woord die zijn geholpen door onze vrijwilligers, waaronder meneer Van de Graaf. Hij leest in ANBO Magazine vaak met interesse de verhalen over geholpen leden en heeft onlangs zelf onze hulp ingeschakeld. Kunt u ook wel eens hulp gebruiken? Of heeft u een bepaalde vraag? Neem dan contact op met mijn collega’s van de ANBO Advieslijn. Ze zijn iedere werkdag bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via telefoonnummer 0348 46 66 88.

Uiteraard zijn we altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Voor meer informatie daarover kunt u terecht op pagina 45. Heel veel leesplezier gewenst en uiteraard een hele fijne zomer!

Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via: j.beerda@anbo.nl

@JurrienBeerda

www.linkedin.com/in/jurrienbeerda

ANBO 7

4

Nº

Inhoud OP DE COVER

JAN TERLOUW

‘Leef voor de toekomst en niet voor het verleden’

22 JAN TERLOUW ‘Ik weet: er is altijd een oplossing’

DOSSIER VRIJWILLIGERSWERK 30 EXPERTINTERVIEW

EVELIEN TONKENS Hoogleraar Burgerschap en Humanistiek

34 FEITEN EN CIJFERS

FOTO SANNE TERLOUW

Nederland Europees kampioen vrijwilligerswerk

37

18 LEDENVOORDEEL

Sloten van AXA met korting, een snellere pc en vakantiewoningen van Interhome

DOOR VRIJWILLIGERS GEHOLPEN LEDEN

43 DE ZONNEBLOEM

Een van de grootste vrijwilligersorganisaties

45 VRIJWILLIGER WORDEN? Wij zijn op zoek naar u!

5% KORTING

WOONVERZEKERING VAN UNIVÉ

70

8 ANBO

En ook 46 ANBO TREFPUNT

30

Zin in gezelschap?

48 GEZOND ETEN

Met het Voedingscentrum

50 FIJN & VEILIG WONEN

Verklein de kans op inbraak

Evelien Tonkens

‘Zonder vrijwilligers zou het publieke leven enorm verarmen’

52 BLIJF IN BEWEGING Maak muziek

58 DIGITAAL VAARDIGER Slim op pad

62 ANBO-LID NELLY SINGERLING (93) Springt nog uit vliegtuigen

46 ELK NUMMER 7 Colofon en voorwoord 11 Column Anneke Sipkens 12 Op de bres 15 ANBO advies 68 Ledenvoordeel 74 Puzzel

62 34

ANBO 9

Gun uzelf een ontspannen tijd

Kijk op www.SeniorVakantiePlan.nl of vraag de brochure aan.

• Groot reisaanbod in Nederland en Europa • Reisleiding met een verpleegkundige achtergrond • Reiscategorieën, afgestemd op uw fysieke vermogen • Gevarieerd aanbod excursies, ook ruimte voor eigen invulling • Privé taxivervoer vanaf uw voordeur

➊ Burgh-Haamstede

➋ Harderwijk

➌ Cala Ratjada

➍ Davos

De Zeeuwse kust is een heerlijke plek om de nazomer te beleven. We wandelen door de duinen, over het strand en in het nabijgelegen bos van Westerschouwen. Daarnaast varen we over de Oosterschelde, nemen een kijkje in het boerenleven in tijden van weleer en bezoeken het nostalgische Zierikzee onder leiding van een gids.

Met wat geluk worden wij begeleid door een aangenaam najaarszonnetje. We verkennen het met historie verweven Harderwijk, stad van meer dan 100 monumenten, met een uitgebreide stadswandeling. Voorts bezoeken we Kasteel Cannenburgh, maken we een bustocht door de mooie omgeving en nemen we een kijkje bij de kleurrijke Floriade.

In september zijn de temperaturen op Mallorca nog heerlijk zomers en wij maken ons dan ook op voor een zonnige vakantie. Onze standplaats Cala Ratjada is van oorsprong een vissersdorpje met een pittoresk haventje, gezellige eettentjes en leuke winkeltjes. We maken twee dagtochten en genieten verder van de uitzichten, het eten en bovenal een gezellig samenzijn.

De frisse berglucht begeleidt ons tijdens een verkwikkende vakantie in de Alpen. Hoogtepunt is zonder twijfel de spectaculaire rit met de Bernina Express via 55 viaducten en 39 tunnels! Facultatief kunt u in Davos per stadskabelbaan nog naar het historische hotel Schatzalp. En wat te denken van de middeleeuwse charme van Chur en universiteitsstad St. Gallen?

8-daagse reis ma 5 t/m ma 12 september Reissom va. € 1.575,-

8-daagse reis zo 11 t/m zo 18 september Reissom va. € 1.295,-

11-daagse vliegreis zo 11 t/m wo 21 september Reissom va. € 2.145,-

10-daagse reis za 17 t/m ma 26 september Reissom va. € 2.215,-

Zeeland

Gelderland

Mallorca, Spanje

€ 50,- korting voor Anbo-leden

€ 50,- korting voor Anbo-leden

www.seniorvakantieplan.nl

Ja, stuur mij de Senior Vakantie Plan brochure Zomer 2022 Ja, ik heb interesse in reis: 1

2

3

Hambakenwetering 8a, 5231 DC ’s-Hertogenbosch info@seniorvakantieplan.nl

4

Naam/voorletters: ............................................................................................................................ Dhr./Mevr.

Adres: ....................................................................................................................................................................

020-625 30 89 U kunt ons bereiken voor vragen en reisinformatie Ma t/m vr: 09.00 - 20.00 en zaterdag: 09.00 - 17.00

Postcode: ........................ ...... Plaats: ..............................................................................................................

Tel.: ........................................................................................................................................................................

E-mailadres: .........................................................................................................................................................

Stuur deze coupon in een ongefrankeerde envelop naar: Senior Vakantie Plan, Antwoordnummer 10802, 5200 WB ’s-Hertogenbosch Door inzending geeft u Senior Vakantie Plan toestemming u reisinformatie te sturen.

✁

ANBO28juni22.SVP

Zwitserland

Seniorreis Vitaal als u goed ter been bent.

Seniorreis Rustig als u af en toe steun bij het wandelen nodig heeft (evt. met rollator).

Seniorreis Aangepast als u alleen met behulp van een rollator kleine stukjes kunt lopen.

COLUMN ANNEKE SIPKENS

Vrijwilligers: van onschatbare waarde Zonder vrijwilligers staat Nederland stil. We horen het vaak, maar is het ook echt zo? Laten we eens even in de cijfers duiken. Als we alleen al kijken naar alle 65-plussers, dan zien we dat anderhalf miljoen van hen vrijwilligerswerk doen! Daarnaast zijn er nog zo’n 1 miljoen mantelzorgers van 65 jaar en ouder. Kortom, je kunt wel zeggen dat de maatschappij tot stilstand zou komen als al deze senioren hun belangeloze werk niet meer zouden doen!

Als ik in een gesprek met een vrijwilliger benadruk hoe belangrijk hij of zij is voor ANBO, krijg ik nog wel eens de reactie: “Ach, maar ik vind het ook leuk om te doen.”

Dat is natuurlijk hartstikke fijn, maar je kunt er ook voor kiezen om alleen maar dingen voor jezelf te doen. En dan geef ik je geen ongelijk, na een lang en waarschijnlijk druk werkend leven. Ik vind het in elk geval mooi en waardevol wat zij doen voor al onze leden.

Daar verdienen ze waardering en erkenning voor. Ik vind dat het wel eens te vanzelfsprekend wordt gevonden dat er bijvoorbeeld elke avond twee mensen in een zorginstelling zijn om koffie rond te brengen aan de bewoners. Of dat er elke zaterdag scheidsrechters staan bij alle voetbalwedstrijden van superfanatieke jongens en meisjes. Of dat er iemand is die chauffeur wil zijn van mensen die een afspraak hebben in het ziekenhuis.

Daarom staan vrijwilligers in dit nummer van het magazine in het zonnetje. U leest over wat ze allemaal doen, hoe ze dat vinden en hoe leden hun hulp hebben ervaren.

En mocht u nou zelf denken: dat vrijwilligerswerk wil ik ook wel doen, dan bent u natuurlijk van harte welkom.

Stuur dan een mailtje naar: vrijwilliger@anbo.nl

Maar vrijwilligerswerk is voor mij ook op een andere manier belangrijk. Je doet mooie dingen voor de samenleving, maar het kan ook jezelf verrijken. Een goed voorbeeld vind ik mijn vader. Hij is al decennia lid van de Lions, waar hij de voortrekker is van het houthakkersproject. Elk jaar mogen de leden wat bomen hakken, verwerken tot haardhout en verkopen voor een goed doel.

Eigenlijk moest mijn vader, die inmiddels 93 is, al jaren geleden stoppen, maar dat wilde hij niet. Want het houthakkersproject heeft voor hem grote waarde: het geeft structuur, hij ziet zijn vrienden, hij komt in beweging en doet ook nog eens mooie dingen voor de samenleving!

Voor ANBO zijn vrijwilligers natuurlijk van onschatbare waarde. Zonder al onze consulenten en belastinginvulhulpen kunnen wij niet bestaan. Zij zijn de ambassadeurs van onze vereniging, onze ogen en oren in de samenleving.

Schrijf daarin welk vrijwilligerswerk u graag zou willen doen. Ook kunt u telefonisch contact opnemen met onze Ledenservice, via 0348 46 66 90.

Rest mij u alleen nog heel veel leesplezier te wensen en een hele mooie zonnige zomer!

Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan hoor ik die graag. Mail naar: directie@anbo.nl Of schrijf me, via Postbus 2012, 3440 DA Woerden.

Directeur-bestuurder Anneke Sipkens

ANBO 11

GESPREKSSTOF

OP DE

BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anbo.nl/advies of bel de ANBO Advieslijn op 0348 46 66 88. Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.

Goed nieuws: AOW gaat toch omhoog Het kabinet heeft toch geluisterd naar de kritiek van onder andere ANBO over het loslaten van de volledige koppeling tussen het minimumloon en de AOW. Net als het minimumloon wordt de AOW vanaf 2023 in stapjes verhoogd.

Het kabinet heeft in mei in de ministerraad besloten om de al aangekondigde verhoging van het minimumloon al in 2023 te laten ingaan. Ook is besloten dat de koppeling met de AOW blijft bestaan.

HOE ZAT HET OOK ALWEER? In het regeerakkoord kondigde het kabinet aan het minimumloon te willen verhogen met 7,5%, vanaf 2024. Ook stond in het regeerakkoord dat de extra verhoging niet zou gelden voor de AOW. Dat leidde tot veel kritiek uit verschillende hoeken. Zo hebben mensen die het minimumloon verdienen er voorlopig niets aan, omdat het plan was om pas vanaf 2024 te gaan verhogen. Terwijl juist

nu iedereen wordt geconfronteerd met de inflatie en de enorme stijging van de energiekosten.

INZET BELOOND Het kabinet heeft nu besloten om de verhoging van het minimumloon met één jaar te vervroegen. De totale verhoging blijft wel 7,5%.

Anders dan in het regeerakkoord staat, blijft de volledige koppeling met de AOW in stand. Mooi nieuws voor alle 3,5 miljoen gepensioneerden en wij zijn natuurlijk blij dat onze inzet wordt beloond. Jammer is wel dat het kabinet de kosten voor deze operatie onder andere wil financieren uit een verlaging van de inkomensondersteuning AOW. Dat is een vaste tegemoetkoming die in de AOW zit verwerkt. Zodra duidelijk is op welke wijze die verlaging gaat gebeuren, zullen wij opnieuw naar de plannen kijken.

Kijk voor meer informatie op:

anbo.nl/omhoog

Seniorencoalitie: meer en andere woningen voor senioren Hoe gaat het kabinet de komende jaren het enorme tekort aan woningen oplossen?

Daar praatte de Tweede Kamer afgelopen voorjaar over.

Wat ANBO betreft moeten er in elk geval veel meer seniorenwoningen en ruimte voor alternatieve woonvormen komen. Het kabinet wil elk jaar 100.000 woningen bouwen, met speciale aandacht voor onder anderen senioren. Dat is een goede eerste stap, maar volgens de Seniorencoalitie (ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM) moet er veel meer gebeuren. Om duidelijk te maken wat er nodig is voor de groeiende groep ouderen in ons land, heeft de Seniorencoalitie een document met onze wensen naar de leden van de Tweede Kamer gestuurd.

Dat is te bekijken op onze website: anbo.nl/woonvormen 12 ANBO

GESPREKSSTOF

Pas de pensioenwet aan Steun onze actie! De Seniorencoalitie is een petitie gestart waarin we aanpassingen eisen aan de nieuwe pensioenwet.

Het wetsvoorstel zoals het er nu ligt, is voor de Seniorencoalitie - die bestaat uit ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM – onacceptabel. Er zitten nog te veel losse eindjes aan. Daarom komen we nu samen in actie.

Hiervoor is een speciale website in het leven geroepen.

Kijk voor meer informatie op:

Maar het belangrijkst is dat u de petitie ondertekent*. Dat kan via: www.petities.nl/petitions/pas-de-pensioenwet-aan

anbo.nl/pensioenwet

en www.pasdepensioenwetaan.nl

of scan de QR-code:

*Het is vlak voor het ter perse gaan van deze uitgave nog niet zeker of het wetsvoorstel nog voor het zomerreces wordt besproken. Die informatie vindt u op de genoemde webpagina’s.

Tarieven voor contant geld niet extra omhoog Er komen voorlopig geen extra tarieven voor het gebruik van contant geld. Dat hebben verschillende partijen – waaronder ANBO – afgesproken in het Convenant contant geld, dat begin april is aangeboden aan de Tweede Kamer.

Deze afspraak is belangrijk voor senioren die afhankelijk zijn van contant geld. Banken zijn namelijk vrij in het bepalen van hun tarieven en nu is afgesproken dat de kosten voor het gebruik van contant geld tot in ieder geval juli 2023 niet extra omhoog gaan. Banken kunnen dus bijvoorbeeld niet besluiten dat je een euro moet betalen voor elke opname uit een geldautomaat.

NIET RECHTVAARDIG ANBO heeft zich hard gemaakt voor deze afspraak, omdat wij vinden dat iedereen aan het betalingsverkeer moet kunnen deelnemen op de manier die het best bij ze past.

Sommige mensen zijn afhankelijk van contant geld, omdat

zij de overstap naar internetbankieren niet kunnen maken.

Extra kosten voor deze groep zouden niet rechtvaardig zijn.

Daarnaast is ANBO blij dat in het convenant staat dat contant geld een publiek goed is, waar iedereen goed toegang toe moet houden.

Meer weten? Kijk dan op:

anbo.nl/contant

ANBO 13

ONTVANG NU

tot 750,korting op uw badkamer

Eigen productie en montageteam

Ruim 10.000 douches geplaatst

Goedkoopste van de Benelux

Geplaatst binnen 1 dag

Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962

Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Naam

Pure instapbad

Straat + nr

NIEUW

Postcode Telefoon

* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.

Plaats ANBO 28_06_22

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

advies Eindelijk beweging in de belasting op spaargeld Vlak voor Kerstmis 2021 bepaalde de Hoge Raad dat de heffing over vermogen (vooral spaargeld) zoals dat nu in de wet staat, niet klopt. Kern was dat door de lage rente bijna niemand echt rente ontvangt maar je door de regels wel belasting moet betalen.

Staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij heeft op 28 april de Tweede Kamer geïnformeerd over de nieuwe regels die een gevolg zijn van het arrest van de Hoge Raad.

ALGEMEEN De herziening heeft alleen betrekking op spaargeld. Voor beleggingen verandert er vooralsnog niets.

ANBO vindt het jammer dat er niet voor is gekozen om uit te gaan van de rente die je werkelijk hebt ontvangen. Dat staat pas voor het jaar 2025 in de planning. Men gaat nog steeds uit van een fictief rendement. Maar anders dan het huidige stelsel, is dat gebaseerd op de marktrente in de verschillende jaren.

Dit zijn de rentes waarmee men gaat rekenen: 2017

2018

2019

2020

2021

0,25%

0,12%

0,08%

0,04%

0,01%

WAT GAAT ER MET UW BELASTINGPAPIEREN GEBEUREN? Vooralsnog is er onderscheid tussen de deelnemers aan de massaal bezwaarprocedure en de mensen die dat niet hebben gedaan. Met de massaal bezwaarprocedure deed men automatisch mee met het bezwaar. Je hoefde dan niet zelf te procederen. Wij hebben daar een paar keer over gepubliceerd in dit magazine.

Indien u aan deze procedure heeft deelgenomen krijgt u automatisch herstel van de aanslagen. U hoeft zelf geen aanvraag te doen. Voor de jaren 2017 tot en met

2020 gaat de Belastingdienst de aanslagen automatisch herzien. Uw lopende aangifte over 2021 wordt vanzelf gecorrigeerd.

Heeft u niet aan de massaal bezwaarprocedure meegedaan? Dan verandert op dit moment niets voor u (behalve voor wat betreft uw aanslag over 2021). De Hoge Raad heeft inmiddels voor deze groep bepaald dat zij geen aanspraak kan maken op het hiervoor genoemde rechtsherstel. De staatssecretaris is nu aan zet om ook deze groep tegemoet te komen. Bij het opstellen van deze tekst was hier nog geen duidelijkheid over.

ANBO 15

ANBOADVIES WANNEER KUNT U BERICHT TEGEMOET ZIEN VAN DE BELASTINGDIENST? • Van 1 juli tot en met 4 augustus: herstel van de aanslagen van de massaal bezwaarmakers over de jaren 2017 tot en met 2020. De wettelijke uiterste datum voor het herstel voor deze groep is 4 augustus.

• Vanaf 1 augustus: aanslagen over het jaar 2021 waarin spaargeld is opgenomen. In ieder geval krijgt u dat via een voorlopige aanslag. Dit geldt dus voor zowel de bezwaarmakers als de niet-bezwaarmakers.

• Vanaf medio september: herstel van de aanslagen over de jaren 2017 tot en met 2020 die nog niet waren afgehandeld op 24 december 2021. U had bijvoorbeeld voor een ander onderdeel van de aanslag bezwaar gemaakt.

• Vanaf medio oktober: aangiften 2017 tot en met 2020 waarin spaargeld is opgenomen en waarvoor de Belastingdienst nog geen aanslag heeft opgelegd. Bijvoorbeeld omdat u pas onlangs over deze jaren een aangifte heeft ingediend.

ANBO Advieslijn over Geldmaat ANBO-medewerker Peter Spierings beantwoordt vragen van leden aan de ANBO Advieslijn. Dit keer een vraag over de vindbaarheid van een Geldmaat.

Dit ANBO-lid vraagt zich af waar alle geldautomaten zijn gebleven. Spierings: “In de afgelopen jaren zijn de geldautomaten van ING, ABN-AMRO en Rabobank vervangen door automaten van Geldmaat. In totaal zijn er minder automaten, maar de bereikbaarheid is wel verbeterd.

Wat anders is dan vroeger is dat er meer automaten binnen staan. Niet alleen bij Albert Heijn, maar Geldmaten staan ook bij veel winkels van Primera, Bruna en The Read Shop. Die zie je dus niet direct van buiten, maar ze zijn er wel.

Wilt u weten waar een Geldmaat is?

Op www.geldmaat.nl staat een locatiewijzer. U vult daar uw postcode in en u ziet alle Geldmaten verschijnen op de kaart. Heeft u geen computer? Geen nood, neem contact met ons Adviesteam op en mijn collega’s of ik helpen u verder. We zijn iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via telefoonnummer 0348 46 66 88 En o ja, in de HEMA staan vaak geldautomaten van SNS. Die doen niet mee met Geldmaat, maar u kunt er natuurlijk wel terecht!”

16 ANBO

ANBOADVIES

Leuke weetjes over het aantal AOW-ers in Nederland (bron: SVB)

Op 31 december 2021 had de Sociale Verzekeringsbank 3.577.943 AOW-klanten.

Hiervan wonen 3.242.531 mensen in Nederland.

Van het totale bestand ontvangen 1.321.069 een AOW-uitkering voor een alleenstaande. Het andere deel ontvangt dus een gehuwdenpensioen. Zij zijn gehuwd of wonen samen met een partner.

En wat denkt u? Heeft de SVB meer mannen of meer vrouwen als klant? De vrouwen ‘winnen’ met voorsprong: 1.913.765 is vrouw en 1.664.178 is man.

Ook qua leeftijd liggen de vrouwelijke klanten voor. Bij de mannen zijn 44.647 personen 90 jaar of ouder.

Bij de vrouwen is dat aantal 104.544.

Rookmelder verplicht Heeft u al een rookmelder in huis? Vanaf 1 juli 2022 moet in iedere woning een rookmelder zijn geïnstalleerd. Deze verplichting bestaat sinds 2003 voor nieuwbouwhuizen, maar vanaf 1 juli 2022 dus ook voor alle woningen. In de nieuwe wetgeving staat dat ook in bestaande woningen op iedere verdieping een rookmelder moet hangen.

Heeft u een eigen woning? Dan bent u zelf verantwoordelijk voor het plaatsen van voldoende melders.

Kijk voor korting op rookmelders op: anbo.nl/rookmelder

Woont u in een huurwoning? Dan is uw verhuurder verantwoordelijk. Neem contact op met uw verhuurder als u nog niet voldoende rookmelders in uw woning heeft.

ANBO 17

GEREGELD

Recht op zorgof huurtoeslag?

Vraag het vóór 1 september aan Nederland kent tientallen regelingen die uw besteedbaar inkomen kunnen verhogen. Veel van die regelingen gaan vanzelf; u hoeft die niet aan te vragen.

Helaas zijn er ook regelingen die u wel zelf moet aanvragen. En als u dat niet doet, komt niemand u het geld brengen waar u recht op heeft. Kom dus tijdig in actie.

Regelmatig bellen leden ons op wat ze kunnen doen om alsnog aanspraak te kunnen maken op een regeling die zij niet hebben aangevraagd. Soms is daar een mouw aan te passen, soms ook niet. Voorkomen is beter dan genezen; het is verstandig om tijdig te kijken of u in aanmerking komt voor ondersteuning. Die kunt u dan ook op tijd aanvragen. Dit keer gaat het over de zorg- en huurtoeslag. U kunt nog tot 1 september 2022 een toeslag aanvragen voor het jaar 2021.

Belangrijk om te onthouden! Laten we beginnen met een toelichting op deze toeslagen.

WAARVOOR DIENT DE ZORGTOESLAG? Iedereen die in Nederland woont en 18 jaar of ouder is, is verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Daarvoor moet u in ieder geval de premie voor de basisverzekering betalen. Deze noemen we ook wel de nominale premie. In 2021 was de gemiddelde basispremie € 1.478 per jaar. Voor mensen met een laag inkomen is de basispremie een forse uitgave.

18 ANBO

GEREGELD Daarom heeft men besloten om de premie te compenseren voor die groep. Die compensatie is de zorgtoeslag. Het inkomen speelt dus een rol bij het recht op zorgtoeslag. Daarover straks meer.

WAARVOOR DIENT DE HUURTOESLAG? Deze is bedoeld als tegemoetkoming in de huur, maar ook voor mensen met een laag inkomen. Bovendien geldt de toeslag alleen voor woning in de sociale huursector. Voor vrijesectorwoningen geldt de toeslag niet. Ook hier speelt de hoogte van het inkomen een rol. De grens voor de huurtoeslag was in 2021 € 752,33 per maand.

WAT TELT MEE VOOR DE GRENS? De kale huurprijs

Werkelijk bedrag per maand

kosten voor het schoonmaken van de gemeenschappelijke ruimten

Werkelijke kosten met een maximum van € 12

de energiekosten van de gemeenschappelijke ruimten

Werkelijke kosten met een maximum van € 12

kosten voor een huismeester

Werkelijke kosten met een maximum van € 12

kosten voor eventuele dienst- en recreatieruimten

Werkelijke kosten met een maximum van € 12

DE TOESLAGPARTNER Bent u getrouwd of geregistreerd partner, of u woont samen en u hebt met uw partner een notarieel samenlevingscontract, dan bent u elkaars toeslagpartner. Dat is van belang want het inkomen van uw beiden bepaalt het recht op de toeslag.

TOESLAGPARTNER EN ZORGTOESLAG Zolang u gehuwd bent of geregistreerd partner, blijft u elkaars toeslagpartner. Ook als één van u beiden op een ander adres gaat wonen. Voor mensen die samenwonen met een samenlevingscontract eindigt het partnerschap als één van beiden ergens anders gaat wonen. U moet hier niet alleen aan een echtscheiding of iets dergelijks denken. Ook als één van u beiden wordt opgenomen in een zorginstelling, speelt dit. Alleen voor mensen die niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben verandert er dus niets. Maar zij kunnen er dan wel voor kiezen om niet langer als toeslagpartner door het leven te gaan. In ANBO Magazine nummer 3, die is verschenen in mei, zijn we op bladzijde 13 uitgebreid ingegaan op deze mogelijkheid.

TOESLAGPARTNER EN HUURTOESLAG Ook hier blijft u toeslagpartner zolang u getrouwd bent of geregistreerd partner. Maar zodra één van u beiden ergens anders gaat wonen, telt in alle gevallen alleen nog het inkomen van degene die in de huurwoning achterblijft mee voor het recht op huurtoeslag!

HUURTOESLAG EN MEDEBEWONER Hebt u geen toeslagpartner maar woont er wel iemand anders in uw huis? Iedereen met wie u in één huis woont én die op hetzelfde adres is ingeschreven bij de gemeente, telt dan mee als medebewoner. Bijvoorbeeld uw kind, een ouder, huisgenoot of iemand anders die bij u inwoont. Heeft uw medebewoner een inkomen? Dan telt dat inkomen mee voor het recht op huurtoeslag. Een onderhuurder telt overigens niet als medebewoner.

ANBO 19

400,Inruil korting

Écht goed zitten.

Ervaar het zelf in één van onze ruim 40 winkels!

Ontvang nu 400,- inruilkorting op stoelen en banken óf tot wel 50% korting op onze jubileumsets!

Kom langs in één van onze winkels en ervaar wat écht goed zitten voor jou betekent. Kijk op prominent.nu voor een winkel bij jou in de buurt.

Liever de winkel aan huis? Maak vrijblijvend een afspraak via 0341 - 27 40 90 of op prominent.nu

J-100 sta-op stoel In stof 890,Direct leverbaar

Sorisso relaxstoel Vanaf 990,Nu v.a. 590,-

S-100 relaxstoel Vanaf 1990,Nu v.a. 1590,-

Vraag nu ons gratis inspiratiemagazine aan op prominent.nu of bel 0341 - 27 40 90 Actievoorwaarden van toepassing.

Vraag ernaar bij de adviseur.

Jubileumset 1 Nu 50% korting

4580,2290,-

UW INKOMEN EN DE ZORGTOESLAG Inkomensgrens zonder toeslagpartner 2021

Inkomensgrens met toeslagpartner

€ 31.138

€ 39.979

UW INKOMEN EN DE HUURTOESLAG Hiervoor gelden geen vaste grenzen. Het recht op huurtoeslag hangt namelijk niet alleen van uw inkomen af, maar ook van de huurprijs, het aantal personen in uw huishouden en uw leeftijd.

WELK INKOMEN DOET MEE? De basis voor het inkomen voor de toeslagen is het inkomen dat de Belastingdienst heeft vastgesteld. U vindt dat inkomen op het aanslagbiljet inkomstenbelasting. Dat inkomen heet verzamelinkomen. Heeft u de aanslag over 2021 nog niet, check dan het bedrag in uw aangifte. Dat geldt dus voor zowel uw inkomen als dat van uw toeslagpartner. Doet u geen aangifte inkomstenbelasting? Neem dan uw jaaropgaven (bijvoorbeeld van de AOW en van uw aanvullend pensioen) en tel het bedrag in de kolom Loon bij elkaar op.

VERMOGEN EN DE ZORGTOESLAG Heeft u veel vermogen? Dan kan dat het recht op zorgtoeslag beïnvloeden. Dit zijn de grenzen voor 2021. Heeft u meer vermogen dan de genoemde bedragen? U hebt dan geen recht op zorgtoeslag. vermogensgrens zonder toeslagpartner 2021

vermogensgrens met toeslagpartner

€ 118.479

€ 149.819

VERMOGEN EN DE HUURTOESLAG Ook bij de huurtoeslag speelt het vermogen een rol. Hier zijn de grenzen echter veel lager: vermogensgrens zonder toeslagpartner 2021

vermogensgrens met toeslagpartner

€ 31.340

€ 62.680

Proefberekening Om zeker te zijn van uw recht: maak een proefberekening op www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/toeslagen/content/hulpmiddel-proefberekening-toeslagen

Of scan de QR-code:

U kunt ook de hulp inroepen van één van onze vrijwilligers van de Belastingservice.

Bel hiervoor met 0348 46 66 91. En vergeet u niet: vraag de toeslag vóór 1 september aan!

ANBO 21

INTERVIEW

‘We ontnemen de jeugd die mooie aarde’

22 ANBO

INTERVIEW

Oud-politicus, schrijver en natuurkundige Jan Terlouw

‘Iets moois emotioneert meer dan iets droevigs’ Als de koeien zijn gevoerd en de kippeneitjes zijn geraapt, zit het werk er niet op voor D66-coryfee en schrijver Jan Terlouw (90).

De klimaatactivist zet zich dagelijks in voor een betere aarde voor volgende generaties. “Mijn analyses zijn doodsomber, maar mijn optimisme denkt: het komt wel weer goed.”

TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S SANNE TERLOUW

Via een slingerweg tussen de bomen bereiken we het huis van Jan Terlouw, met de Veluwe aan de ene kant en de IJssel richting de andere.

Vanuit zijn woonkamer tuurt de oud-politicus en schrijver over een weiland vol schapen en springende lammetjes. In de verte staat een kleine koeienstal. Een uitzicht waar Terlouw al dertig jaar geen genoeg van kan krijgen, maar toch is er iets veranderd. Aan hemzelf – hij pakt steeds vaker de hybride auto om naar de dieren te gaan – én aan de natuur van het landgoed.

“Ik zie dat ik niet meer omgeven word door zwaluwen als ik het gras maai. Ik merk dat er veel minder wespen zijn in de herfst en ik zie geen fazanten meer lopen. Roofdieren doen het hier goed, de zwakkere dieren verdwijnen.”

KLIMAATZORGEN Het zijn veranderingen die dagelijks zijn aandacht hebben, vertelt Terlouw. “Ik maak me zeer grote zorgen, ik ben er voortdurend mee bezig.” Hoezeer de klimaatproblematiek en natuur hem aan het hart gaan, zagen we een paar jaar geleden ook bij De Wereld Draait Door. Van tv-presentator Matthijs van Nieuwkerk kreeg Terlouw bijna acht minuten zendtijd cadeau voor zijn 85ste verjaardag. Het werd het beroemde touwtje-uit-de-brievenbusbetoog. “Ik sprak over de natuur, maar eigenlijk onvoorbereid kwam ik erop dat we de problemen niet oplossen als we mekaar niet meer vertrouwen.” Als voorbeeld gaf Terlouw dat in de jaren 80 overal nog touwtjes uit de brievenbussen hingen, en nu niet meer. Zijn ANBO 23

INTERVIEW

‘Ik weet: er is altijd een oplossing’ verhaal ontroerde niet alleen televisiekijkend Nederland, ook Terlouw zelf schoot aan het einde plotseling vol.

“Ineens zag ik achter de rug van Matthijs jongeren zitten. Ik voelde: het is voor jullie dat ik dit zeg. Het emotioneerde me. Ik vind het een onvoorstelbare schande dat we de jeugd die mooie aarde ontnemen, dat zijn we aan het doen. Ik heb zestien achterkleinkinderen, die wil je toch een toekomst bieden? We leven in ongelooflijke welvaart en dat kan best iets minder.”

SCHOONHEID EMOTIONEERT De emoties die we toen op tv zagen, komen bij de oudpoliticus steeds vaker naar de oppervlakte. “Ik probeer het te bestrijden,” zegt hij met een glimlach, “maar hoe ouder ik word, hoe slechter dat lukt. Veel onderwerpen raken me. Maar het is ook de leeftijd, ik kan het niet meer beheersen. Ik denk dat iedereen dat een beetje heeft.” Wat ook meespeelt: “Als je iets moois hebt gezegd, dan moet je veel meer huilen dan wanneer je iets droevigs hebt gezegd, hè? Ik weet het nog goed, ik zat een keer met mijn oudste kleindochter hier in de tuin, ze was een jaar of dertien.

De zon ging onder en we zagen de sterrenhemel komen.

Ze begon te vragen hoe dat zit met die sterren. Ik weet er iets van als natuurkundige, dus ik begon te vertellen over de afstanden, de aantallen, de geschiedenis. Toen ik uitgepraat was, zat ze te huilen. Waarom? Het mooie van het heelal. Ik dacht: ja kind, mooi emotioneert meer dan droevig.”

FUTURISTISCH VERHAAL Een echte verhalenverteller is Terlouw altijd al geweest: hij heeft meerdere boeken op zijn naam staan, waaronder de 24 ANBO

jeugdklassiekers Koning van Katoren en Oorlogswinter.

“Een verhaal is zo sterk. Dat heb ik in mijn leven heel erg gemerkt: je bereikt mensen door een verhaal. Als je tegen kinderen zegt: ‘Ik ga jullie een verhaal vertellen’, dan zijn meteen die oogjes op je gericht. Je bent er voor hen, een verhaal voor hen. Dat geeft zo’n enorm contact.” Opeens gaat de telefoon. Het is de uitgever met een heuglijk bericht: hij is enthousiast over een gloednieuw manuscript dat Terlouw heeft ingestuurd. “Een futuristisch verhaal over een Nederlandse vrouw die tot haar stomme verbazing bij de rijkste mensen van de wereld gaat horen”, licht Terlouw een tipje van de sluier op. “Ze merkt dat geld absoluut niet gelukkig maakt, want alles wat ze echt wil hebben kan ze niet kopen. Dan zegt haar zoon: ‘Morgen gaan we naar Zuid-Afrika en in een woestijn gaan wij een heel groot zonnepark opzetten.’ Twee jaar later merkt ze dat ze beroemd is geworden, omdat ze iets dóét met haar geld. En dan niet een voetbalclub kopen of mensen twee minuten gewichtloos maken voor tientallen miljoenen euro’s. De stiekeme hoop is dat ooit zo’n steenrijke dat leest en op een gedachte wordt gebracht.”

ALLEMAAL IN ACTIE Terlouw richt zijn klimaatpleidooien niet alleen tot de allerrijksten der aarde, maar ook tot de politiek en eigenlijk alle mensen. “We moeten allemáál in actie komen voor de natuur en het klimaat. De politiek in de eerste plaats, daar kiezen we ze voor. Maar de politiek – tja, ik heb daar ook lang genoeg in gezeten om te weten dat het niet lukt als de mensen niet mee willen. En waarom zouden de mensen nou in vredesnaam niet mee willen als het voor hun kinderen is waar ze toch zo dol op zijn?” Terlouw kan

INTERVIEW maar één antwoord verzinnen: “Dat ze niet écht weten wat er aan de hand is met het klimaat. Want anders zouden ze het willen. En dus moeten we ze laten weten hoe het zit, en dat betekent gelijk dat iedereen een taak heeft: ook de kerken, ook het onderwijs, ook de kunsten. Daarom vind ik dat ik dat op mijn 90ste met mijn drie invalshoeken – als oud-politicus, natuurkundige en schrijver – ook nog hoor te doen.”

OPTIMISTISCHE KIJK Waar het meestal blijft bij sombere berichten, heeft Terlouw een positievere kijk op de toekomst van de aarde. Hij rekent voor dat het vervangen van bijvoorbeeld vervuilende schepen, jaknikkers en benzinestations door groenere alternatieven zo’n 3 tot 4 procent kost van wat we jaarlijks in de wereld verdienen. “Als je dat er per jaar aan uitgeeft, dan los je het klimaatprobleem op. Wat is nou 3 of 4 procent van al onze geweldige inkomsten?

Dat moeten we ervoor over hebben.” Zijn optimistische aard zorgt ervoor dat hij áltijd oplossingen ziet. “Mijn analyses zijn doodsomber, maar mijn optimisme denkt: het komt wel weer goed. Ik merk het ook bij het schrijven: ik vind de oplossingen meteen. Daar zit ik helemaal niet over te piekeren, ik weet: er komt wel wat. Er zijn altijd oplossingen.”

NIEUWE LIEFDE Is het glas dan altijd halfvol in Huize Terlouw? “Oh ja, we hebben ’s avonds altijd halfvolle glazen”, zegt Annette

Mul, sinds bijna drie jaar de partner van Terlouw, met een knipoog. Elke avond drinken ze samen een borrel om te proosten op het leven en de liefde. Dat Terlouw na het overlijden van zijn echtgenote Alexandra weer een nieuwe vrouw in zijn leven zou krijgen – daar had hij geen seconde aan gedacht. “Het overkwam mij.” Mul: “Heel in het begin voelden we ons te jong om ons te binden voor het leven.” Dan, serieuzer: “We schelen 29 jaar in leeftijd. In een flits denk je: ik ben verliefd, maar dat kan toch niet of dat mag toch niet? Maar dat kun je niet ontkennen.”

Terlouw: “Denk dus niet dat het allemaal niet meer hoeft als je er alleen voor komt te staan. Leef voor de toekomst en niet voor het verleden. Blijf openstaan voor nieuwe mogelijkheden en omarm het als een nieuwe liefde je overkomen mag.”

21 TRAPTREDEN Een paar jaar geleden was Terlouws leeftijd voor hem niet meer dan een getal. Zijn werkweek en leven

‘Onderneem iets, dat is zo ontzettend veel leuker’

ANBO 25

INTERVIEW

‘Leef voor de toekomst en niet voor het verleden’ waren volgepland met activiteiten. Pas na een ziekenhuisopname voor een zware longontsteking drong tot hem door dat hij echt eind-tachtig was.

Terlouw: “Ik voelde me toen zwak. Hier in huis is het naar boven 21 traptreden. Ik ben in het ziekenhuis gaan kijken hoeveel treden ik op kon komen zonder uitgeput te zijn en pas toen ik er 21 kon lopen ben ik naar huis gegaan.” Zijn activiteiten heeft hij weer opgepakt, maar in een iets lagere versnelling. “Het werk is wat minder geworden, ik moet nu een paar keer per dag even in slaap vallen. En gelukkig zorgt Annette nogal eens voor de dieren. Maar ik blijf bezig, dat is belangrijk.”

REIS NAAR ZUID-AFRIKA “Een politieke slagzin van me is altijd geweest: het hebben van plichten is een recht. Het is mooi dat een mens rechten heeft, maar hij heeft net zoveel plichten.

Dan hoort-ie erbij, blijft-ie meedoen. En zo heb ik altijd geleefd, geloof ik. Ik raad iedereen aan: ga eens niet op iedere verjaardag in hetzelfde kringetje koffie drinken, onderneem iets. Dat is zo ontzettend veel leuker. Je kunt ook iemand opbellen of iets doen voor de buurman. Maak een alternatief voor het Wilhelmus.

Use it or lose it.” Wat staat er op Terlouws to-do lijst?

“Ik zou heel graag samen met Annette naar ZuidAfrika willen reizen, een land waar zij nauwe banden mee heeft. Maar ik weet niet of ik de krachten heb.

Morgen ga ik naar de cardioloog om 24 uur mijn hartslag te registreren, want ik heb een beetje hartruis.

Kijken of zo’n reis haalbaar is.” Mul: “Van al die verliefdheid gaat dat hart natuurlijk sneller kloppen, dat snap je.” Terlouw: “Het ratelt erop los!”

26 ANBO

VRAAG & ANTWOORD WAT VALT U OP AAN OUDER WORDEN? “Ik vergeet tegenwoordig alles! Dan moet ik weer zo hard denken hoe alle achterkleinkinderen heten.

Het is afschuwelijk, maar ja, dat hoort er ook bij.

Analytisch denken gaat nog wel, maar onthouden – moeilijk, moeilijk. Maar ik heb Annette, zij onthoudt alles.”

DENKT U WELEENS NA OVER DE DOOD? “Het komt natuurlijk heel dichtbij als je zo oud bent.

Maar ik doe het niet veel, hoor. Mijn grootvader werd 100, dus dan heb ik nog een hele poos te gaan.

INTERVIEW Ik denk weleens: als ik nou morgen dood zou gaan, is er dan iets onuitgesproken tussen de kinderen en mij?

Dat geloof ik niet.”

HOE IS HET OM UW KINDEREN RICHTING DE PENSIOENLEEFTIJD TE ZIEN GAAN? “Ik vind het hoogst vreemd. Maar ze leven niet alsof ze bijna met pensioen zijn, ze zijn nog volop actief. Ik schreef ook samen met Sanne, mijn dochter, maar daar is sinds het overlijden van Alexandra (Terlouws echtgenote overleed in 2017, red.) niets meer van terecht gekomen. Alexandra was een enorme stimulans, we noemden haar ‘het rode potlood’. Alles wat ik of de kinderen schreven werd door haar gecorrigeerd. En altijd met complimenten, zo van: ‘Dit kan misschien iets anders, maar wat is het mooi.’”

HEEFT U – MET ALLES WAT ER GAANDE IS IN DE WERELD – WELEENS DE NEIGING OM OUD-COLLEGA’S IN DEN HAAG TE BELLEN EN ADVIES TE GEVEN? “Daar moet je mee uitkijken hoor, oud-leiders die moeten een beetje hun mond houden. Ze zeggen altijd: oud-politici worden linkser, want die hebben geen verantwoordelijkheid meer. Die hoeven niet meer bepaalde afwegingen te maken, en dat realiseer ik me heel goed. Makkelijk praten als je niet met de beslissingen en consequenties daarvan wordt geconfronteerd.”

WAAROM BLIJFT ER ZOVEEL ONRUST IN DE WERELD? “Dat komt omdat de ongelijkheid in de wereld nog steeds ontoelaatbaar groot is. Het is gruwelijk hoe onze hebzucht het zuiden van de wereld heeft uitgeput en uitgebuit. Eerst met kolonialisme, toen met technologie en met het leegroven van hun voorraden, en nu doen we het weer: wij zijn bezig om het klimaat te veranderen en dat voelen zij als eersten. Zolang die enorme ongelijkheid en onrechtvaardigheid er in de wereld is, zul je conflicten houden, daar ben ik van overtuigd.”

HOE DRAAGT U ZELF BIJ AAN EEN BETER KLIMAAT? “We eten geen vlees en ik heb een hybride auto. We douchen om de dag in plaats van elke dag, zetten de verwarming laag als we uit huis gaan, zetten ’m een beetje later aan ’s morgens en we laten geen lichten branden als we ergens niet zijn.”

JAN TERLOUW Jan Terlouw (1931) werd geboren in Kamperveen en bracht zijn jeugd door op de Veluwe. Hier maakte hij de oorlog van heel dichtbij mee; beelden die nog altijd scherp op zijn netvlies staan.

Hij studeerde wis- en natuurkunde en deed tot 1971 wetenschappelijk onderzoek, ook in het buitenland. In 1967 werd hij lid van D66, de partij waarvoor hij van 1971 tot 1981 Tweede Kamerlid was en kortstondig minister van Economische Zaken en vicepremier. Begin jaren ‘70 verschenen Terlouws eerste kinderboeken, waaronder Koning van Katoren, Oorlogswinter en Briefgeheim. Die lijst is in de jaren daarna aangevuld met nog veel meer titels voor jongeren en volwassenen. Begin jaren ‘90 werd hij Commissaris van de Koningin in Gelderland en eind jaren 90 werd hij senator in de Eerste Kamer. De afgelopen decennia houdt Terlouw zich vooral bezig met klimaatproblematiek en natuurbehoud. Terlouw heeft vier kinderen.

ANBO 27

*Bekijk de voorwaarden op molenaar.nl/summersale. Geldig t/m 04-09-2022

VAN BAD NAAR VEILIGE INLOOPDOUCHE IN 1 DAG

Blijven genieten van je huis met Molenaar Wat is douchen toch heerlijk. In de ochtend om energiek wakker te worden of in de avond om te ontspannen na een heerlijke dag. Vier de zomer met een nieuwe douche van Molenaar. Uw oude bad of douche eruit en een nieuwe inloopdouche erin. Dat kan al vanaf € 4590,- en in 1 dag geplaatst. Profiteer nu van zomers voordeel tot maar liefst € 750. Maak vandaag nog een afspraak met onze adviseurs, in een van onze showrooms of gemakkelijk bij u thuis.

Vraag de gratis brochure aan Bel direct 0341 - 23 23 00 of ga naar www.molenaar.nl/summersale

DOSSIER VRIJWILLIGERSWERK

Vrijwilligerswerk Voor anderen klaarstaan en samen iets doen zonder financiële prikkel… Toch loont vrijwilligerswerk wel degelijk. Je wordt er namelijk gelukkig van, blijkt uit onderzoek. En zonder vrijwilligers zouden veel zaken die het leven juist leuk maken (bijeenkomsten, culturele festivals en sportevenementen bijvoorbeeld) nooit kunnen plaatsvinden. Daarom een dossier vol feiten, tips en experts aan het woord over waarom iedereen af en toe vrijwilligerswerk zou moeten doen.

ANBO 29