ANBO 2
WWW.ANBO.NL ● MAART 2017
DE STRIJD OM HET TORENTJE
Wie gaat Nederland regeren?
● DOSSIER VERKIEZINGEN ● ANBO KIJKT VOORUIT ● DE PROGRAMMA’S: HIER STAAN DE PARTIJEN VOOR ANO_N2_01 1
10/02/17 11:11
COLOFON EN SERVICE
36
ANBO Redactiecommissie Lidia van den Eijnde, Joyce Huls, Mandy Janssen, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord, Renée de Vries
ZORGELOOS THUIS BLIJVEN WONEN
Realisatie SPN bv, Baarn Bladmanagement Caroline van der Kooij Vormgeving Marloes Maul Eindredactie Esther Speelman, Marije van der Haar-Peters
Met ANBO’s Hulpfonds
38
Druk Roularta Copyright 2017 ANBO Magazine ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012, 3440 DA Woerden E-mail: magazine@anbo.nl Advertenties Media Plus bv, Baarn Tel (035) 692 59 99
ANO_N2_02 2
KLUSJE LATEN DOEN?
9
Zo gedaan!
50 BEELD COVER AAD GOUDAPPEL
Lid worden? www.anbo.nl/aanmelden of via de Ledenservice, tel. (0348) 46 66 90 (ma. t/m vr. van 09.00 tot 17.00 uur). De contributie bedraagt € 40 per jaar. Zie ‘10 redenen om lid te worden’ op www.anbo.nl/aanmelden. Wijzigingen Kunt u doorgeven aan de Ledenservice, tel (0348) 46 66 90, of via ledenservice@anbo.nl. Lidmaatschap opzeggen? www.anbo.nl/ opzeggen of via ledenservice@anbo.nl of postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. ‘opzegging’ en graag met vermelding van reden. U dient uiterlijk vier weken vóór afloop van uw lidmaatschap op te zeggen. Hebt u vragen over uw woonsituatie, inkomen of gezondheid? Bel de ANBO Raad & Daad Advieslijn, tel (0348) 46 66 88 (werkdagen van 10.00-15.00 uur). Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl. Prijzen ANBO Magazine Abonnement voor bedrijven € 32,50 per jaar (acht magazines). Privacy ANBO legt gegevens van ANBOleden vast. Uw adres kan gebruikt worden om u te informeren over producten en aanbiedingen van ANBO en zorgvuldig geselecteerde andere instanties. Stelt u hier geen prijs op? E-mail dan naar ledenservice@anbo.nl of stuur een briefje naar: ANBO, t.a.v. Ledenservice, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er een ingesproken ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of tel (0348) 46 66 90.
DOSSIER VERKIEZINGEN
EILANDGELUK Van Sicilië tot Corfu
INHOUD 7
GEEN CENT TE VEEL
36
ANBO’S HULPFONDS
38
WONEN ZONDER ZORGEN
43
EEN PLUIM VAN ANBO
44
INFOGRAPHIC
50
CRUISEN OP DE MIDDELLANDSE ZEE
Alles over ANBO’s Belastingservice Wij helpen met kleine aanpassingen De Woningwachter klaart elke klus Welke gemeenten doen het goed?
EN OOK
4 31 40 49 54 57 58
ANBO LOBBY RAAD & DAAD AAN DE KEUKENTAFEL WERF EEN LID EN KRIJG BEIDEN EEN FIETSCOMPUTER OP DE WERKVLOER LEDENVOORDEEL PRIJSPUZZEL
Extra smart met apps Het goede mediterrane leven
10/02/17 14:45
15 MAART 2017
De verkiezingskoorts is op z’n hoog-
Drie insiders over verkiezingsdag
beschuldigingen worden geuit. In alle
tepunt. Beloften worden gedaan, eerlijkheid: ik geloof er niet meer in. In ons land hebben wij een coalitiestelsel. Dat wil zeggen dat meerdere partijen samen
moeten
regeren.
Na
de
verkiezingen moet er worden overlegd met anderen, die ook zo hun beloften
14
PARTIJEN LEGGEN HUN KAARTEN OP TAFEL
hebben gedaan. Dan moet er flink wat water bij de wijn. De verkiezingscampagnes en -programma’s wijken daardoor sterk af van de ambities van de nieuwe regering. Er wordt geen diepgaande studie gemaakt van de betaalbaarheid van al die mooie ideeën. En bovendien zijn de lijsttrekkers zó bezig met in het nieuws komen, dat ze overdrijven en opkloppen. Dat geeft onrust en maakt alles niet duidelijker. Ik geloof in ons stelsel,
WAT KOMT ER TERECHT VAN AL DIE MOOIE PLANNEN?
waarbij meerdere partijen moeten samenwerken om het land te besturen. Maar ik zou het eerlijker vinden als
de kiezers vóór de verkiezingen al hoorden welke mogelijkheden voor samenwerking er zijn. Op die manier hoeft niemand het gevoel te hebben in de maling te zijn genomen door de harde woorden en mooie plannen. Kiezen we voor een linkse of een rechtse samenwerking, of het midden? Kiezen we voor grote veranderingen of kiezen we ervoor dat de veranderingen juist worden teruggedraaid?
DOSSIER: VERKIEZINGEN
Kiezen we voor de pessimisten, of kiezen we voor lijst-
10
OP DE GOEDE WEG
ANBO is politiek neutraal, wat betekent dat we met ieder-
Vooruitkijken naar 2030
een zaken doen. De inhoud telt. Maar wij zijn wel optimis-
14
OP ’T PROGRAMMA
tisch over ons land; we geloven in de kracht van mensen en
Waar staan de partijen voor?
hun wens om zelf te beslissen. Meer lezen over de politieke
20
HET STEMHOKJE IN
24
HET GROTE ABC
26
UW BELANG VOOROP
28
ANO_N2_02 3
Drie insiders over de grote dag van de Tweede Kamerverkiezingen ANBO’s aanloop naar de verkiezingen ALLE STEMMEN TELLEN
trekkers die optimistisch zijn over de toekomst van ons land?
partijen? Kijk op pagina 14 of op www.anbo.nl/verkiezingen.
Directeur-bestuurder Liane den Haan (49) is verantwoordelijk voor de collectieve belangenbehartiging, woordvoering en politieke lobby van ANBO. Reageren? Kijk op www.twitter.com/lianedenhaan of mail naar magazine@anbo.nl.
BEELD PATRICIA STEUR STYLING EMANUELA GIORGI
UTER
20
WELKOM
Feiten & cijfers over Tweede Kamerverkiezingen
10/02/17 14:45
KRIJG NU
,50 €5 RETOUR
GEEN CENT TE VEEL dankzij ANBO’s Belastingservice
Zeker weten dat u niet te veel belasting betaalt? Schakel dan een deskundige vrijwilliger van ANBO’s Belastingservice in voor uw aangifte inkomstenbelasting. Joyce Huls van ANBO vertelt hoe dit werkt. WAT IS ER DIT JAAR ANDERS? Joyce Huls: “Sinds 2001 biedt ANBO de Belastingservice aan. De Belastingdienst gaf ons hier subsidie voor, maar op 1 juli 2016 is de geld-
‘ONZE VRIJWILLIGERS KENNEN ALLE NIEUWE REGELS’
arts kunt aftrekken? Dit kan jaarlijks honderden euro’s opleveren.”
VOOR WIE IS DEZE SERVICE? “Deze service is er voor ANBOleden: gepensioneerden of vutters met
kraan dichtgedraaid. Jammer, want
WAAROM IS HET SLIM OM DE SERVICE IN TE SCHAKELEN?
een verzamelinkomen tot € 35.000
organisatiekosten van de belastingservice. Om deze service toch tegen kost-
“De vrijwilligers zijn precies op de
wonenden of gehuwden).”
prijs te kunnen aanbieden, is vorig jaar
hoogte van de nieuwste regels voor
besloten om per aangifte over het jaar
belasting en toeslagen. Zo weet u
2016 een vergoeding van € 5,50 te
zeker dat u geen geld misloopt. Ook
WANNEER KUNNEN MENSEN EEN AFSPRAAK MAKEN?
vragen.”
krijgt u meteen hulp bij uw huur- en/of
“Nu al, want de belastingaangifte kan
zorgtoeslag. Verandert er iets in uw
vanaf 1 maart worden ingediend.”
van die bijdrage betaalden we de
(alleenstaande) of tot € 50.000 (samen-
persoonlijke situatie? Dan helpen ze bij
HOEVEEL KOST ANBO’S BELASTINGSERVICE NU?
het doorgeven van de wijziging aan de
“Door het wegvallen van de subsidie
toeslag krijgt óf achteraf een fiks
voor de service vragen wij € 5,50 per
bedrag moet terugbetalen.”
Onze vrijwilligers komen aangifteformulier in te vullen.
afgeschreven van uw bankrekening.
WELK FISCAAL VOORDEEL LOPEN MENSEN ZÓNDER DE BELASTINGSERVICE SNEL MIS?
Maar ANBO komt haar leden graag
“De aftrekbare zorgkosten. Welke
tegemoet en zal dit bedrag daarom
kosten daar wel en niet onder vallen,
terugstorten. ANBO vergoedt dus de
blijft lastig. Wist u bijvoorbeeld dat u
€ 5,50 voor leden.”
de kilometerkosten van en naar een
aangifte
als
bijdrage
voor
Belastingdienst, zodat u niet te weinig
de
organisatiekosten. Dit bedrag wordt via het belastingaangifteprogramma
MAAK NU EEN AFSPRAAK graag bij u thuis om uw Bel voor een afspraak met een vrijwilliger bij u in de buurt met ANBO’s Ledenservice, tel. (0348) 46 66 90 (ma-vr van 9.00 tot 17.00 uur).
7
ANO_N2_08 7
10/02/17 11:26
DOSSIER
VERKIEZINGEN
TIJD OM TE KIEZEN In dit dossier Op 15 maart beslissen we wie namens ons in de Tweede Kamer plaatsnemen om vier jaar lang de regering te controleren. In deze roerige tijden is het belangrijk om de juiste keuze te maken. ANBO is er klaar voor.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_20 9
9
10/02/17 13:52
DOSSIER
VERKIEZINGEN
10
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_21 10
10/02/17 13:55
OP DE GOEDE WEG VOORUITKIJKEN NAAR 2030 Op woensdag 15 maart gaan we met z’n allen naar de stembus en kiezen we wie ons de komende vier jaar gaan vertegenwoordigen in de regering. Maar ANBO kijkt verder. Onze visie op de toekomst. TEKST ATIE SCHIPAANBOORD EN MARTE VAN SANTEN BEELD HELEEN KURPERSHOEK
7,5 miljoen
50-plussers zijn er naar verwachting in 2030 in Nederland. Het voelt anoniem, zo’n enorm aantal. Maar het zijn 7,5 miljoen mensen. Mensen met dromen over hun pensioen en dat van hun (klein)kinderen. Met zorgen over hun gezondheid, hun inkomen of hun woonplek. Mensen die gehoord en gezien willen worden. Nog meer getallen? In 1950 was minder dan één op de drie volwassenen in Nederland 50-plus. Naar verwachting is dat in 2019 ruim de helft. Voor het eerst in de geschiedenis zal dan meer dan 50 procent van de volwassen bevolking – 6,9 miljoen van de 13,7 miljoen mensen – ouder zijn dan 50 jaar.
IEDEREEN TELT MEE Als we pas in 2030 gaan bedenken wat dit voor onze samenleving betekent, zijn we te laat. We moeten vooruitkijken. Ons voorbereiden op een wereld die razendsnel verandert. Alleen op
die manier kunnen we ervoor zorgen dat straks niemand tussen wal en schip belandt, ongeacht zijn of haar leeftijd. Eigen regie houden en flexibel blijven, in elke levensfase, daar draait het om. ANBO voelt zich hier verantwoordelijk voor. We geloven in een samenleving waarin het niet gaat over getallen, maar over mensen. Waarin de waarde en kwaliteiten van iedereen, ongeacht leeftijd, worden erkend en benut. We rusten niet voor we dat doel hebben bereikt. We prikkelen bestuurders graag, schudden de boel een beetje op. In een samenleving waarin het incident regeert, kijken wij graag verder vooruit. Zo krijgen we meer voor elkaar dan menig ander.
EEN NIEUWE AANPAK Weten wat je wilt en waar je naartoe gaat, is in de politiek helaas niet vanzelfsprekend. Zeker als het om ouderenbeleid gaat. Als hier al ideeën over bestaan, stranden die vaak in de uitvoering. Neem de 33 concrete aanbevelingen die de themacommissie Ouderenbeleid in 2005 presenteerde. Het waren voorstellen waar ANBO blij ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_21 11
11
10/02/17 13:56
VERGRIJZING IS GEEN BEDREIGING, MAAR EEN KANS OP MEER WELZIJN EN GROTERE WELVAART mee was. Zo moest het makkelijker worden om de eigen woning aan te passen. Werknemers moesten niet langer op hun 65ste automatisch worden ontslagen. En de overheid zou meer moeten investeren in zorgpreventie en -technologie. Adviezen die nog altijd actueel zijn, maar alle goede bedoelingen ten spijt belandde het rapport al snel in een bureaula. Met elk nieuw kabinet wordt weer pijnlijk duidelijk dat het ontbreekt aan een echte visie op het ouderenbeleid. En dat terwijl de behoefte hieraan alleen maar toeneemt. Vergrijzing is geen bedreiging, maar kan een kans zijn op meer welzijn en grotere welvaart. Dan zullen we dingen echter wel anders moeten gaan aanpakken. Er moet worden ingezet op overheidsbeleid dat is gericht op het zo goed mogelijk benutten van de mogelijkheden van huidige en toekomstige generaties. Wachten is geen optie, is ANBO’s boodschap aan de nieuwe Tweede Kamer en het nieuwe kabinet. Daarom presenteren we zelf een samenhangende beleidsvisie op ouder worden in Nederland. Een kompas voor iedereen die, net als wij, de toekomst met lef tegemoet wil treden. Een selectie uit de visie van ANBO.
IN 2030…
BESTAAT ‘DE’ SENIOR NIET MEER Toegegeven, dat is nu al zo. Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de 55-plussers vindt dat je pas vanaf 66 jaar ‘senior’ bent, en tussen de 75 en 80 ‘oud’. De verschillen tussen wat senioren willen en kunnen zullen binnen de groep 50-plussers alleen maar toenemen. Er zijn – gelukkig – ook steeds meer mensen die na hun 67ste doorwerken. Als het aan ANBO ligt, hebben zij straks de keus om hun AOW op een zelfgekozen moment te laten ingaan. Daarnaast helpt een leven lang leren en een eventuele demotie – in de aanloop naar het p ensioen een stapje terug gaan in functie en/of salaris – om
12
g ezond en gemotiveerd de eindstreep te halen. Ook als het gaat om gezondheid en woonsituatie, zijn er meer verschillen dan overeenkomsten tussen 50-plussers. Dat vraagt om maatwerk en om een beleid dat burgers – meer dan nu – de ruimte laat om hun ‘gouden jaren’ in te vullen zoals zij dat zelf willen. Beleidsmakers doen er dan ook goed aan om na te denken over hoe ze het potentieel van al die verschillende senioren beter kunnen benutten. Zodat zij een zinvolle bijdrage aan de maatschappij kunnen blijven leveren.
IN 2030…
ZIJN ER VEEL PARTICULIERE BURGERINITIATIEVEN De afgelopen decennia zijn we eraan gewend geraakt dat de overheid alles voor ons regelde. Overal waren regelingen voor, toeslagen, subsidies en vergoedingen. Onder meer als gevolg van de vergrijzing is deze bemoeienis voor de samen leving financieel niet meer op te brengen. De laatste jaren is daarom een beweging in gang gezet om allerlei verantwoordelijkheden bij burgers terug te leggen. Veel mensen ervaren dit als iets negatiefs. Alsof hun iets wordt afgenomen. Maar er zit een minstens even grote positieve kant aan deze omslag. Een grote groep burgers is namelijk wel klaar met de betutteling, waarbij a lles van bovenaf wordt bepaald. Bij ANBO spreken we steeds vaker senioren die het vanzelfsprekend vinden om hun zaakjes zelf te regelen. Voor hen is het de normaalste zaak van de wereld om meer zelf te betalen voor bijvoorbeeld hun woningaanpassing of zorg – mits zij daar financieel toe in staat zijn. In 2030 is dat niet langer een uitzondering, maar de regel. Mensen nemen zelf of samen het heft in handen. Mits de overheid dat mogelijk maakt. Want nu lopen nog te veel initiatieven stuk op tegenstrijdig overheidsbeleid. Denk aan het korten op de inkomsten van mensen die willen zorgen voor een ouder of volwassen kind, of mensen die een wooninitiatief willen starten.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_21 12
10/02/17 13:56
IN 2030…
IS ER EEN NIEUWE VORM VAN SOLIDARITEIT Omdat we niet langer kunnen verwachten dat alles voor ons wordt geregeld, zullen we steeds meer samen moeten organiseren. ‘Met elkaar, voor elkaar’, dat is anno 2030 het adagium. Natuurlijk is dat niet nieuw – Nederland is niet voor niets wereldkampioen vrijwilligerswerk. Maar het beroep op elkaar zal groter worden. De afgelopen jaren zagen we al allerlei initiatieven ontstaan van mensen en organisaties die lokaal netwerken opzetten om elkaar te helpen. Bijvoorbeeld door met meerdere generaties in één huis te gaan wonen, of door met verschillende mensen een woongroep te beginnen.
IN 2030…
ZIJN ER VEEL NIEUWE DIENSTEN GERICHT OP 50-PLUSSERS Het aanbod van diensten gericht op 50-plussers groeit flink. Denk aan boodschappen diensten, levering van verse maaltijden aan huis, verhuisservices en klussendiensten. Verder komen er steeds meer slimme hulpmiddelen en handig meubilair op de markt – in een designjasje. Private bouwers en woningbouwcorporaties zullen samen met zorgaanbieders nieuwe woonzorgvormen introduceren. Domotica en robotica – integratie van technologie en d iensten ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven – zullen het leven aangenamer maken en mensen langer
obiel houden. Slimme stoelen, matrassen, keukens, m badkamers en toiletten bijvoorbeeld. Maar ook sensoren en alarmsystemen worden verder ontwikkeld en toegankelijk gemaakt voor elke portemonnee.
IN 2030…
IS LEVENSLOOPBESTENDIG BOUWEN DE NORM Gelukkig maar, want oud worden in eigen huis wil (bijna) iedereen. Zo nodig met hulp van familie, vrienden, buren of de overheid. Woningen worden flexibel, zodat ze naar eigen behoefte kunnen worden aangepast. De sleutelwoorden zijn comfort en kwaliteit. Een royale gang, brede deuren, verzonken drempels, ruime woon-, slaap- en badkamers zijn standaard. Duurzaam en levensloopbestendig bouwen is de norm. Lukt thuis wonen echt niet meer, dan zijn er kleinschalige woon-/ zorgvoorzieningen waar ook de familie graag komt en waar de blik naar buiten is gericht, naar de wijk. Verpleegzorg vindt plaats in liefdevolle huizen waar mensen een thuis vinden. Sterker nog: voor wie dat wil, is verpleeghuiszorg ook in de eigen woning mogelijk. Dit artikel is een verkorte versie van ANBO’s visieboekje ‘Op weg naar 2030’. U kunt de complete tekst, met tal van concrete aanbevelingen voor de nieuwe Tweede Kamerleden en bewindslieden, lezen op http://bit.ly/anbovisie2030.
DIT IS PAS HET BEGIN Want ANBO bruist van de concrete ideeën en plannen om de positie van 50-plussers op het gebied van gezondheid, inkomen en wonen te versterken en samen naar oplossingen te zoeken. U hoort nog van ons!
ANO_N2_21 13
10/02/17 13:56
DOSSIER
VERKIEZINGEN
Waar staan die partijen voor?
DE KAARTEN OP TAFEL
Er doen maar liefst achtentwintig partijen mee aan de Tweede Kamerverkiezing in maart. Wat willen zij veranderen? Wat zijn hun speerpunten? ANBO heeft de partijprogramma’s doorgespit en zet de belangrijkste dingen voor u op een rij. TEKST SUZANNE GEURTS BEELD MARLOES MAUL
W
at wil de VVD met de AOW? Welke plannen heeft de PvdA voor de zorg? Hoe denkt het CDA over koopkrachtherstel? Wat wil D66 doen om senioren langer thuis te laten wonen? Houdt 50PLUS ook rekening met de ouderen van morgen? Zoveel partijen, zoveel meningen – het maakt het uitbrengen van uw stem er niet makkelijker op. ANBO heeft een overzicht gemaakt van partijstandpunten die senioren raken, zoals pensioen, belasting over vermogen, inkomenscompensatie en langdurige zorg. In dit artikel vindt u een selectie, op www.anbo.nl/verkiezingen vindt u het complete overzicht, inclusief de links naar alle partijprogramma’s. Let op: wij brengen uitsluitend de partij-ambities in kaart. Alleen het Centraal Planbureau kan een uitspraak doen over de betaalbaarheid. Partijen bepalen zelf of ze hun programma door het CPB laten doorrekenen.
CDA Lijsttrekker: Sybrand van Haersma Buma Huidig aantal zetels: 13 Titel programma: ‘Keuzes voor een beter Nederland’ Opvallend in het verkiezingsprogramma: Het CDA verwelkomt graag een minister voor Familie en Gezin. Met een ‘zorgbonus’ worden mantelzorgende familieleden fiscaal ondersteund. Daarnaast is het CDA voor verdere verlaging van belasting op schenkingen aan (klein)kinderen. Ook moet er een ‘vlaktaks’ komen: één belastingtarief voor hoge inkomens en één voor lage inkomens. Ouderen met een klein pensioen worden gecompenseerd voor de inkomensachterstand die ze de laatste jaren opliepen. Het pensioenstelsel moet ruimte bieden voor de uitkering van pensioenvermogen ten behoeve van bijvoorbeeld het eigen huis. Het eigen risico in de zorg moet omlaag.
14
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_24.indd 14
10/02/17 14:11
VVD Lijsttrekker: Mark Rutte Huidig aantal zetels: 40 Titel programma: ‘Zeker Nederland’
SP
Opvallend
duidelijk overzicht van de ingelegde
Titel programma: ‘Nu wij’ het
pensioenpremie en het opgebouwde
verkiezings-
vermogen. Het aanvullend pensioen
programma: De SP wil het huidige
zou flexibel moeten zijn, zodat het
systeem met verschillende zorgverzekeraars
afschaffen
en
in
mogelijk is om (bij pensionering) een
plaats
deel direct op te nemen om de
daarvan een Nationaal ZorgFonds
hypotheek af te lossen of te schenken
invoeren. In het basispakket van het
aan de kinderen. Dit potje kan wel
Nationaal ZorgFonds zitten dan ook geestelijke
verkiezings-
een eigen pensioenpotje krijgt met een
Huidig aantal zetels: 15 in
het
programma: De VVD wil dat iedereen
Lijsttrekker: Emile Roemer
Opvallend
in
gezondheidszorg,
collectief worden beheerd. De VVD wil
de
ook een flexibele AOW, zodat mensen
tandarts en fysiotherapie. Het eigen
kunnen kiezen om hun AOW later te
risico wordt afgeschaft en premies
laten ingaan als zij besluiten langer
worden inkomensafhankelijk. Verder
door te werken.
streeft de SP ernaar de AOW met 10 procent te verhogen en met maximaal 65 jaar te laten ingaan.
PVDA Lijsttrekker: Lodewijk Asscher Huidig aantal zetels: 35
PVV
Titel programma: ‘Een verbonden samenleving’
Lijsttrekker: Geert Wilders
Opvallend in het verkiezings-
Huidig aantal zetels: 12 Titel programma: ‘Nederland weer van ons’ Opvallend in het verkiezingsprogramma: De PVV wil het eigen risico in de zorg helemaal afschaffen. Bezuinigingen in de thuis- en ouderenzorg moeten worden huren
teruggedraaid. moeten
omlaag
De en
volgens de PVV moet de AOWleeftijd
terug
naar
65
jaar.
programma: De PvdA wil meer ruimte voor het verhogen van de pensioenen. Ook deze partij is voor een flexibele AOW: tot drie jaar eerder stoppen met werken tegen een redelijke korting, zodat niemand onder het minimum zakt. Daarnaast
wil
de
PvdA
een
uniforme zorgpolis voor alle basisverzekeringen in de zorg, en moet het eigen risico worden afgeschaft.
Aanvullende pensioenen worden wel geïndexeerd. ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_24.indd 15
15
10/02/17 14:11
D66
CHRISTENUNIE Lijsttrekker: Gert-Jan Segers
Lijsttrekker: Alexander Pechtold
Huidig aantal zetels: 5
Huidig aantal zetels: 12
Titel programma: ‘Hoopvol realistisch
Titel programma: ‘Samen sterker
– Voorstellen voor een samenleving
– kansen voor iedereen’
met toekomst’
Opvallend in het verkiezings-
Opvallend
verkiezings-
programma: Hulp bij zorgvuldige
programma: Zorg wordt dichtbij geor-
levensbeëindiging is niet langer
ganiseerd als het aan de ChristenUnie
strafbaar. Verder wil D66 een
ligt. Gemeenten kopen zorg in op basis
individueel pensioen met behoud
van prijs én kwaliteit. Zij zorgen voor een
van
samenhangend
Specialisten
geldoverdracht van jong naar oud.
gaan in loondienst en vallen voortaan
Daarnaast komt er een belasting-
ook
hervorming: minder lasten op
onder
in
het
aanbod. de
Wet
normering
topinkomens. Er komt meer geld voor
solidariteit,
maar
zonder
arbeid en meer vergroening.
gezondheidspreventie. Verder wil de ChristenUnie belasting naar draag-
VEEL PARTIJEN ZIJN VOOR EEN FLEXIBELE AOW EN VERLAGING VAN HET EIGEN RISICO
kracht, ongeacht aard en herkomst van inkomen. De nabestaandenuitkering moet blijven bestaan.
GROENLINKS Lijsttrekker: Jesse Klaver Huidig aantal zetels: 4 Titel programma: ‘Tijd voor verandering’
SGP
Opvallend in het verkiezingsprogramma:
Lijsttrekker: Kees van der Staaij
Burgers krijgen het recht om wetten door
Huidig aantal zetels: 3
een rechter te laten toetsen aan de
Titel programma: ‘Stem voor
Grondwet. Wanneer deze constitutionele
het leven’
toetsing is verwezenlijkt, wordt de Eerste
Opvallend in het verkiezings-
Kamer afgeschaft. GroenLinks wil verder
programma:
de inkomens verhogen van ouderen die
hun
Ouders moeten belastingvrij
een beperkt of geen aanvullend pensioen
kunnen helpen bij de aanschaf
ontvangen. De AOW als basispensioen
van een woning of de aflossing
wordt
van de hypotheek. Aflossen van
gaan individueel sparen en collectief
hypotheekschulden moet over
beleggen. Erfenissen van grote vermogens
een langere periode worden
worden zwaarder belast, als het aan
uitgesmeerd. En mantelzorgers
GroenLinks
krijgen een fiscale aftrekpost.
verdwijnen uit het Wetboek van Strafrecht.
ANO_N2_24.indd 17
kinderen
verhoogd.
ligt.
Pensioendeelnemers
Euthanasie
moet
10/02/17 14:11
WAT VINDT U BELANGRIJK? VERLAGING VAN SCHENKBELASTING? OF MOET EUTHANASIE NIET STRAFBAAR ZIJN?
PARTIJ VOOR DE DIEREN Lijsttrekker: Marianne Thieme Huidig aantal zetels: 2 Titel programma: ‘Plan B - Hou vast
50PLUS
aan je idealen’ Opvallend
in
het
verkiezings-
Lijsttrekker: Henk Krol
programma: Er moet een onderzoek
Huidig aantal zetels: 2
komen naar de mogelijkheden voor
Titel programma: ‘Omdat ouderen het niet
het (gefaseerd) invoeren van een basis-
meer pikken!’
inkomen
Opvallend in het verkiezingsprogramma:
burger. De PvdD wil dierenrechten
50PLUS wil een coördinerend minister voor
opnemen in de Grondwet. De mantel-
Ouderenzaken. De AOW-leeftijd moet
zorgboete moet worden afgeschaft, er
terug naar 65 jaar. Het huidige pensioen-
moet een Nationaal ZorgFonds komen
stelsel blijft behouden. 50PLUS wil verder
en de sollicitatieplicht voor 60-plussers
geen korting op pensioenen, maar wil ze
moet worden afgeschaft. Verder steunt
wel indexeren. Werkgevers moeten ontlast
de PvdD de invoering van een flexibele
worden wanneer zij oudere werknemers in
AOW-leeftijd, mede op basis van het
dienst nemen. Door bijvoorbeeld extra vrije
aantal gewerkte jaren.
voor
iedere
Nederlandse
dagen voor senioren af te schaffen, zijn ze voor werkgevers niet extra duur. De koopkracht van ouderen wordt hersteld en houdt in de toekomst gelijke tred met die van werkenden. De successiebelasting tot € 100.000 wil 50PLUS schrappen. Verder moet er een laag btw-tarief voor duurzame en gezonde artikelen komen.
MEER LEZEN? Ook de verkiezingsprogramma’s van deze deelnemende politieke partijen staan op www.anbo.nl/verkiezingen: • Vrijzinnige Partij (lijsttrekker: Norbert Klein) • DENK (lijsttrekker: Tunahan Kuzu) • VNL (lijsttrekker: Jan Roos) • Nieuwe Wegen (lijsttrekker: Jacques Monasch) • Piratenpartij (lijsttrekker: Ancilla van de Leest) • Libertarische Partij (lijsttrekker: Robert Valentine) • Forum voor Democratie (lijsttrekker: Thierry Baudet) • GeenPeil (Lijsttrekker: Jan Dijkgraaf)
18
ANO_N2_24.indd 18
De beleidsadviseurs van ANBO hebben alle verkiezingsprogramma’s geanalyseerd. Dit artikel is mede tot stand gekomen met hulp van Parlement & Politiek (www.parlement.com). In campagnetijd kan van alles gebeuren. Hierdoor kunnen partijstandpunten zijn veranderd.
10/02/17 14:11
ANBO S
HULPFONDS Wij helpen waar nodig
Om zo zorgeloos mogelijk thuis te kunnen blijven wonen, is soms een kleine aanpassing nodig. Helaas werken niet alle gemeenten mee. En dan komt ANBO’s Hulpfonds in beeld. BEELD ISTOCK
W
e blijven steeds langer thuis wonen. Ook als we zorg en ondersteuning nodig hebben. Maar soms zijn kleine aanpassingen in huis noodzakelijk om het langer thuis wonen mogelijk te maken. In de praktijk blijkt dat er gemeenten zijn die aanpassingen niet willen vergoeden. Dan kan het gevolg zijn dat mensen tegen hun zin in moeten verhuizen naar een andere woning of zelfs naar een zorginstelling. Met het ANBO Hulpfonds helpen wij waar nodig met het beschikbaar stellen van geld voor kleine woningaanpassingen. Die maken het verschil tussen ouder worden in eigen huis of in een zorginstelling.
36
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_03 36
10/02/17 11:15
EEN TRAPLIFT VOOR MEVROUW JANISSEN Na een aantal kleine beroertes (tia’s) kon mevrouw Janissen niet meer de trap op. En omdat ze zelf niet de middelen heeft voor een traplift, vroeg ze hulp bij de gemeente. Een afwijzing volgde en
‘IK KAN NU WEER LEKKER BOVEN SLAPEN’ ook het samen met ANBO aangetekende bezwaar beschouwde de gemeente Amersfoort als ongegrond. Mevrouw moest beneden slapen. Ze kwam in aanmerking voor een bijdrage uit ANBO’S Hulpfonds en met hulp van onze partner Otolift was een traplift mogelijk. Mevrouw
Janissen: “Dit betekent heel veel voor me. Boven kan ik lekker met de ramen open slapen, beneden durfde ik dat niet. En op de eerste verdieping heb ik ook een fijne werkkamer waar ik kleren maak. Dat kan ik nu ook weer doen.” Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO: “De overheid wil dat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijft wonen. En terecht: mensen willen dat ook. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van dit overheidsbeleid. Maar we zien nog te vaak dat ze de hand op de knip houden. Dankzij donaties van particulieren of bedrijven kunnen we helpen.”
ZELF HULP NODIG?
In anderhalf jaar tijd heeft ANBO 21 keer een woningaanpassing mogelijk gemaakt zoals vervanging van antislipzeil, een verhoogd toilet, het verbreden van een deur, badkameraanpassing en de aanschaf van een ondersteunend bed. ANBO vergoedt een aanpassing of een gedeelte daarvan, tot een maximum van € 1000. Een bijdrage kan worden uitgekeerd wanneer er aantoonbaar te weinig vermogen is én de gemeente ook na bezwaar niet over de brug komt. Op www.anbo.nl/hulpfonds vindt u meer informatie. Aanvragen kan per mail: hulpfonds@anbo.nl of brief: ANBO Hulpfonds, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
nvraag
g bij aa
n stren
plift a r t n e e G ere voor oudia’s na vijf t
te Gemeen
en door Ko
uw Mevro is n r Janisse gen ove opgeto plift, haar tra via gen verkre ebemidd ANBO- non ling. Ma (ANn sma Hui rdt er BO) wo van. ook blij
hof
Neder
deren T • Ou noSFOOR AMER r een brood ing ass die voo ningaanp gedige woppen bij de g aanklo krijgen no op te, k nul meen FOTO vaa ioIE te ALLESS altijd . Dat zegt senBO. in ALDO arden rekest anisatie AN en wa zijn de al rmen renorg de no t. In dit gev nsnor(86) reissen hoe we fatsoe had gekzegt die er uw Jan .” icht en el zo , Mevro t eens me te” obi er zorgpl rschreden ersfoort ing scootm de gemeen haal is nie n ove te Am weet bovenverdiep anden van ar ver ANBO- meDe gemeen algemene zin ma gen Ha r er haa t ze, Janissen. s in zegt van de t. „Ik ben vertel isch, den Haan. wil slecht „Het doel op eiuitzie trapmplar eest”, n ne urs een r huis exeecteur Lia voorbeelden- reageren. dat mense blijven niet gew is dir l monte haa legio n gemeen WMO cht kunnen om baterwij talleren in wil thuis Ze kan waari kra t het re relift ins foort. Ze om die aanhalen, erklaarba ning- gennen. Dan gaaslapen, een ers in Am wonen en liet n haar om onv ten: kamer. Niet een wo . wo behoef nn. ten en besloten te wijzen bad sis blijven vijf jaar gelede we een rzieni , de af verbou de den sing is van keuken vullende voo het ook reden oilet kon aanpas die op bas ke Onom aan e vervelend ondheid bovent na vijf tia’s trap niet Terwijl atschappelij verantgen, hoiemands gez diegene Maar bejaarde de d ik een Wet Ma ing wel ordelijk e is als un kwiek . „Dus dee traplift gaat en het hele wo derste op voor de achteruit niet meer meer ag voor een heb alzijn .” aan daardoor ruiken zit de aanvra gemeente. Ik zorg kan geb Haan en. bij de ouder vrij huis lgens Den een groot AOW, r Vo g. leen eendit echt „Het is . g voo romsla oplossin een cultuu en deals ik kon alen”, hopeloos bet ks l in ken niet Ondan ge- dee afspra gemeen uit. „Maak rijven in je r denlegt ze eendat ële bed en rci t De gem ter me d dat meent rge- me d ech en bie Ga com te von wel beben ove n ze te. verbinden heb .” ken, dat ze kon slar, blijve d genoeg rs aan issen is in iet gel en vorig jaa d met het je burge Jan neden wa een dat ze uw ze ud den in Mevro dolgelukkig . „Al er als k een ho r terughou woningaanpen al kan w, zek . Oo zee van der gev r boven aanbou verschoof t de ANr nog. kennen”, zegt ze. els tst een weer naa liggen daaanden a toe en me gen meub ren ar sam ts op, waarn r passin gemeente toeia en kan paar ma rd.” mijn kle bezwa ter Een atie voo erde nie aan cri aanvraag Ik heb eener gekampee ag BO lev enorganis r tijd een vra een me ior - aan de AN t recht 1,5 jaa min of de sen keer in lpfonds aanp- dus me n, weet ook wet en de de 21e de tra al Hu afwijze aar je hebt specia Vandaar dat alleerd. „M . BO sprak. toch is geïnst n dure een eve lift nu ijl ik „Terw
’Fatsoensnormen en’ geschond
ANO_N2_03 37
HELPT U MEE? Uw donatie is zeer welkom! Wilt u meer weten? Kijk eens op www.anbo.nl/hulpfonds. Daar kunt u meteen een bedrag doneren via iDeal.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
37
10/02/17 11:15
WEL ZO SMART IN BEELD HANDIGE APPS VOOR 55-PLUSSERS
INFOGRAPHIC THEO SMIT
Ruim de helft van de 65-plussers in Nederland heeft een smartphone en/of tablet. Om te bellen, sms’en en e-mailen, maar… er is meer mogelijk. Eerstehulpinstructies bijvoorbeeld, een medicijnalarm instellen of gezellig chatten met de kleinkinderen. Kent u deze apps al?
GROOTSTE GROEI Uit marktonderzoek blijkt dat 81% van de Nederlanders van 18 tot 80 jaar in het bezit is van een smartphone. Hierbij is de groep senioren de grootste groeier. Inmiddels heeft 54% van de 65-plussers een smartphone. Een jaar geleden was dat nog 40%.
WHATSAPP Met WhatsApp kunt u gratis berichtjes, foto’s, geluidsopnames en filmpjes versturen en ontvangen op uw smartphone. Deze app is populair onder jongeren, hij is dus zeer geschikt voor contact met uw (klein)kinderen. Het is ook mogelijk om een groep aan te maken. www.whatsapp.com De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
LUISTERBIEB Duik in een spannend verhaal of verdiep u in een college over het menselijk brein. Met de LuisterBieb-app kunt u wanneer en waar u dat maar wilt gratis luisteren naar luisterboeken en luistercolleges. www.bibliotheek.nl De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
HULP OP ZAK Een praktische app voor onderweg, of u nu op wereldreis gaat of een weekendje weg. De app informeert u voor elk land over vaccinaties en veelvoorkomende ziekten. Daarnaast staan er een medische informatiebank, een medisch woordenboek in negen talen en de Nederlandse alarmnummers in. Verkrijgbaar via de App Store, gratis en geschikt voor Android en iOS.
EHBO Van brandwonden tot vergiftiging, van bewusteloosheid tot een kneuzing: met de EHBO-app en de gesproken instructies weet u in een noodsituatie precies hoe u moet handelen. Verder kunt u in de app zien waar de dichtstbijzijnde EHBO-post of AED-locatie te vinden is. www.rodekruis.nl/eerste-hulp/ehbo-app De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
44
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_16 44
10/02/17 12:04
BETER ZIEN De Beter Zien-app vergroot tekst en beeld, waardoor deze beter te lezen en te zien zijn. Voor extra contrast zijn er zes verschillende kleurstellingen. Ook kan de tekst worden voorgelezen. Handig voor thuis en onderweg. www.ikwilbeterzien.nl De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
MEDICIJN-ALARM U kunt instellen welke medicijnen u moet innemen, in welke dosis en wanneer. De app herinnert u eraan en geeft aan welke medicijnen in welke dosis u moet innemen. Daarna kunt u aangeven of u ze hebt ingenomen, zodat de app kan bijhouden of u voldoende voorraad in huis hebt. www.ggzfriesland.nl De app is gratis engeschikt voor Android en iOS.
NIEUWE VRIENDEN Klup is dé app voor senioren die op zoek zijn naar gezelligheid in de buurt. Zo ontmoet u makkelijk mensen in de buurt die dezelfde interesses hebben. U kunt bijvoorbeeld samen gaan biljarten,kaarten of wandelen. www.kluppen.nl De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
MOET IK NAAR DE DOKTER? We willen niet voor elk wissewasje naar de dokter, maar sommige dingen gaan niet vanzelf over. Deze app, die is ontwikkeld door huisartsen, helpt u met beslissen: is het nodig om de huisarts te raadplegen of niet? www.moetiknaardedokter.nl De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
IN BEWEGING De app Human houdt uw actieve minuten bij. Wanneer u niet aan het dagelijkse minimum van 30 minuten komt, geeft de app een motiverend seintje. Via de groepsfunctie kunt u zien hoe actief uw vrienden zijn en elkaar stimuleren om in beweging te komen. www.appwereld.nl De app is gratis en geschikt voor Android en iOS.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2017
ANO_N2_16 45
45
10/02/17 12:04
GRATIS
FIETSCOMPUTER Werf een nieuw lid en krijg allebei een Union Fietscomputer
GUN UW VRIENDEN DE VOORDELEN VAN ANBO • Uw stem wordt gehoord in de politiek • Persoonlijk advies via ANBO Raad & Daad • Fikse korting op zorgpremie
T.W.V.
• Hulp bij belastingaangifte • Gratis 8x per jaar ANBO Magazine • Uitstekend verzekerd tegen schade • Besparen op uw energierekening • Korting op reizen, uitstapjes en sporten
€18,50
• Goedkope rijbewijskeuring • Toegang tot de beste klusdiensten
Tijdens een heerlijk ontspannen fietstocht houdt u met gemak alle statistieken bij. Zo leest u onder meer de snelheid, afstand, duur van de rit en het calorieverbruik af. De fietscomputer is makkelijk te bedienen en eenvoudig te bevestigen.
GA NAAR WWW.ANBO.NL/LIDWERFTLID OF VUL DE BON IN EN STUUR ‘M OP HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT T/M EIND 2017 € 29,95 CONTRIBUTIE.
HUIDIG ANBO-LID
JA, ik maak iemand lid en krijg de Union Fietscomputer.
JA, ik word lid van ANBO en krijg de Union Fietscomputer.
Achternaam
Achternaam
Voorletters
Straat
Huisnr.
Postcode
Voorletters Huisnr.
Lidnummer
Postcode
m/v
Woonplaats
Geboortedatum E-mailadres Telefoonnummer
Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven*: IBAN
N L
Datum __. __ / __. __ /20__
Geef uw gegevens bij voorkeur door via www.anbo.nl/ lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.
ANO_N2_10 49
Handtekening: *Deelnemen aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.
Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): ❑ Belangenbehartiging ❑ Korting op energie ❑ Korting op zorgverzekering ❑ Overig ledenvoordeel ❑ Korting bij sportscholen ❑ Belastingservice ❑ Raad & Daad ❑ Schadecollectief
LWLI_01_MAG2_ANBMAG_1710_C
Extra informatie Deze actie is geldig tot 18 april 2017. U ontvangt één Union Fietscomputer per geworven lid en zolang de voorraad strekt. U ontvangt de Union Fietscomputer in april, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan. Ga voor de voorwaarden naar www.anbo.nl/lidwerftlid.
10/02/17 11:32