2 WWW.ANBO.NL ● MAART 2015
DOE-HETZELF Doe-het-samen
● VERSTERK JE NETWERK ● MANTELZORGDILEMMA ● HOERA, WEER AAN HET WERK DANKZIJ ANBO ANBO_N2_01 1
16/02/15 12:27
WELKOM Mijn werk bij ANBO is veelzijdig. Ik ben veel in Den Haag voor de lobby, reis door het land om uitleg te geven over bijvoorbeeld pensioenen, zorg en wonen. Op kantoor werken we hard om belangen te behartigen, ledenvoordeel te realiseren en dit magazine te maken, om maar wat te noemen. Door al onze inspanningen zijn we als ANBO steeds beter zichtbaar. Dat is mooi, want aandacht in de media betekent ook meer politieke aandacht voor zaken die wij belangrijk vinden. Net als ANBO zelf, moeten bijvoorbeeld ook het zorg- en pensioenstelsel toekomstbestendig zijn. Door de vergrijzing kunnen zaken niet blijven zoals ze zijn. Vandaar dat ANBO graag constructief meedenkt over vernieuwing. Als veranderingen geen verbeteringen zijn, horen ze ons in Den Haag. Als belangenvereniging houden we ons bezig met zaken die mensen persoonlijk raken.
WE DENKEN GRAAG CONSTRUCTIEF MEE OVER VERNIEUWING
MANTELZORG INHUREN GOED IDEE?
Daar word ik regelmatig op straat of in de winkel op aangesproken. Zo hoor ik direct wat er onder senioren speelt, en hoe ze over
het niet met ons eens zijn: daar leren we van. Maar soms uiten mensen hun onvrede door beledigende brieven te schrijven, grensoverschrijdende berichten op Facebook of Twitter te plaatsen of de pers op te zoeken. Dat raakt niet alleen mij, maar ook alle vrijwilligers en medewerkers die zich elke dag voor ANBO inzetten. Hoe jammer ook, we laten ons er niet door ontmoedigen. Want die bevlogenheid voor ANBO, mijn collega’s, onze vrijwilligers en de leden, voel ik elke dag. En tsja... dan zo nu en dan maar de kop-van-jut zijn!
Directeur-bestuurder Liane den Haan (47) is verantwoordelijk voor de collectieve belangenbehartiging, woordvoering en politieke lobby van ANBO. Reageren? Kijk op www.twitter.com/lianedenhaan of mail naar magazine@anbo.nl.
2
BEELD PATRICIA STEUR STYLING EMANUELA GIORGI KLEDING DONNA MODERNA
de vernieuwing van onze organisatie denken. Het is fijn om in gesprek te zijn. Oók als mensen
12
Langer zelfstandig blijven wonen dankzij de zorgcoöperatie
8
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_02 2
16/02/15 13:08
52
INHOUD Cantabrië, het groene Spanje
ANBO & SUCSEZ blijven senioren aan werk helpen!
MIJ EEN ZORG Nieuwe rubriek!
GOUDEN JAREN Verhalen van toen en nu
LEERGELD Hier geef ik het aan uit
MET ANBO OP REIS Cantabrië: het ándere Spanje
OP DE WERKVLOER Junior & senior
DOSSIER DOE-HET-ZELF
38
DE ZORGCOÖPERATIE: MET EEN BEETJE HULP VAN ELKAAR
DOSSIER DOE-HETZELF OP NAAR DE STEMBUS!
30 37 42 47 52 58 7 8
IS BETROKKENHEID TE KOOP? MANTELAAR & MEZZO REAGEREN
12
TIPS VOOR EEN STERK EN SOCIAAL NETWERK
18
MANTELZORG: WAAR KUN JE ZOAL TEGENAAN LOPEN?
22
EN OOK
Gouden jaren: was vroeger alles beter?
42
BEELD COVER WENDY VAN SANTEN
BEELD PAUL HUF
ANBO LOBBY
4
COLOFON EN SERVICE
24
RAAD & DAAD
27
WERF EEN LID EN U KRIJGT ALLEBEI EEN KEUKENWEEGSCHAAL
55
LEDENVOORDEEL
61
PRIJSPUZZEL
62 ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_02 3
3
17/02/15 10:08
PUZZEL MEE
MAAK KANS OP MOOIE PRIJZEN! Geef uw oplossing vóór 21 april 2015 door, bij voorkeur via www.anbo.nl/puzzel. Daar vindt u ook meer informatie over de prijzen. Of stuur een kaartje naar: ANBO Puzzels, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden.
HOOFDPRIJS
T.W.V.
€149
5X INSTAGRANNY Instagranny is een gebruiksvriendelijk digitaal fotoalbum voor op uw televisie. Sluit dit apparaatje aan op de tv en u kunt de foto’s zien die uw kinderen en kleinkinderen plaatsen op Instagram. De foto’s die worden verzonden aan de Instagranny zijn volledig privé. Het enige wat u nodig hebt, is wifi en een tv met HDMI-poort. Meer informatie op www.instagranny.nl/instagranny.
TWEEDE PRIJS
3535 2424
62
77
17
21 21 4242 3636 6 6
HORIZONTAAL 1 Relevantie
VERTICAAL 2 Bijbelse vrouw 3
7 Lesgever 11 Beweging van voertuigen 13 Familielid 14 Gebak 15 Westerlengte (afk.) 16 Lofspraak (Fr.) 18 Stad in Rusland 19 Oude lengtemaat 20 Brede laan (Fr.) 22 Kledingmaat 23 Inwisselen 25 Oog in een touw 27 Cubaanse muziek 29 Gemeente in Overijssel 32 Vorstenzetel 35 Juiste redenering 36 Tandeloos zoogdier 37 Verblijf van de kapitein 39 Nimmer 41 Hip, trendy 42 Informeel afscheid 44 Niet binnen de lijn! (Eng.) 45 Vermaak 47 Voortdurend 48 Tropische vrucht.
Smakelijke dingen 4 Honderd vierkante meter 5 Nationale sportgebeurtenis (afk.) 6 Drukte 7 Doctor (afk.) 8 Regelmatige geschreven bijdrage 9 Erytropoëtine 10 Deel van een vinger 12 Loofboom 14 Kwakzalver 16 Griekse godin van de dageraad 17 Buitengewoon veel tijd in beslag nemend 18 Computertoebehoren 21 Op dit moment 24 Baskische terreurbeweging 26 Primitief vaartuig 27 Deel van het jaar 28 Zilverruggorilla uit Diergaarde Blijdorp 30 Deel van een tekst 31 Tangens (afk.) 33 Afvoerbuis 34 Vochtig 38 Roofvogel 40 Niet nieuw 42 Projectieplaatje 43 Tijdperk 45 Public relations (afk.) 46 Symbool voor zink.
T.W.V.
€60
12X TURBO-SPELLEN VAN GOLIATH GAMES De klassiekers Rummikub en Triominos en het enerverende spel Geen Paniek zijn er nu ook in een turboversie. Geen lange speelsessies, maar snelle rondes met een tijdslimiet. Spannend! Meer informatie op www.goliathgames.nl.
Oplossing vorige puzzel: ondersteuning. De prijzen worden onder de goede inzendingen verloot. Winnaars krijgen persoonlijk bericht.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_13 62
16/02/15 14:32
DOSSIER DOE-HETZELF
GOED VOOR ELKAAR In dit dossier P. 8
EEN VOOR ALLEN, ALLEN VOOR EEN: ZORGCOÖPERATIES
P. 12
BETALEN VOOR MANTELZORG, GOED IDEE? MANTELAAR EN MEZZO REAGEREN
P. 18
ZO KRIJG JE EEN STERK SOCIAAL NETWERK
P. 22
TIPS VAN MANTELZORGERS
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_20 7
16/02/15 14:42
DOSSIER DOE-HETZELF
DE DORPELINGEN SPELEN ZELF EEN BELANGRIJKE ROL BIJ HET LEVEREN VAN DE DIENSTEN ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_21 8
16/02/15 14:43
De zorgcoöperatie
EEN VOOR ALLEN ALLEN VOOR EEN Zo lang mogelijk in je vertrouwde omgeving blijven wonen, dat wil toch iedereen? In deze tijd van bezuinigingen is de zorgcoöperatie een goede oplossing: mensen verenigen zich en helpen elkaar. ‘Wij blazen het Kruiswerk nieuw leven in!’ TEKST WILMA VORSELMAN BEELD ISTOCK
I
n Dorpshuis ’t Trefpunt in Austerlitz komt de geur van verse koffie je deze ochtend al vroeg tegemoet. Een kwieke zestiger stofzuigt de rode vloerbedekking bij de entree. In het bruine café zit een groepje dorpelingen druk keuvelend aan een ronde tafel. Het is goed toeven in dit dorp midden in de bossen van de Utrechtse Heuvelrug. De ruim 1500 inwoners doen boodschappen bij de dorpswinkel of bij de slager, de kinderen wandelen naar de basisschool om de hoek en met een uitgebreid verenigingsleven is er voor jong en oud altijd wat te doen.
VOOR ELKAAR Toch bleek uit een leefbaarheidsonderzoek dat vooral oudere inwoners zich zorgen maakten over de zorg- en welzijnsvoorzieningen. Wat
zou daar over tien jaar nog van over zijn? Daarom werd vanuit de dorpsvereniging in 2012 de zorgcoöperatie Austerlitz Zorgt opgericht, die hulp, steun en zorg biedt aan ouderen en andere zorgbehoeftigen in het dorp. Zo spelen de dorpelingen zelf een belangrijke rol bij het leveren van diensten aan mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. In relatief korte tijd heeft de zorgcoöperatie in Austerlitz een brede dienstverlening opgebouwd, zoals een vervoersdienst, beweeglessen, tuinonderhoud, klussendienst, maaltijdvoorziening en administratieve ondersteuning. De leden betalen een contributie van 24 euro per jaar. Als ze minimaal een jaar lid zijn, kunnen ze van de diensten gebruikmaken. Er zijn nu al zo’n zeventig vrijwilligers actief. Fysiotherapeute Marianne Veenema, die al 34 jaar in Austerlitz woont, is het ‘gezicht’ van de coöperatie. “Als dorpsondersteuner ben ik het aanspreekpunt voor de leden van de zorgcoöperatie. Ze kunnen bij mij terecht met allerlei vragen op het gebied van zorg en welzijn. Omdat ik vrijwel iedereen in het dorp ken, vinden dorpsgenoten het makkelijker om via mij hulp te vragen. Daarnaast ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_21 9
16/02/15 14:44
bezoek ik senioren, koppel ik hun hulpverzoek aan de juiste vrijwilliger en behandel ik in overleg met de gemeente de aanvragen voor de Wmo. Aanvragen voor professionele zorg en verpleging speel ik door aan de zorgcoördinator, maar dat is tot nu weinig voorgekomen. De senioren in Austerlitz zijn relatief gezond. Als ze het thuis niet meer redden, moeten ze nu nog verhuizen naar woonzorgcentra in Driebergen of Zeist. Maar de gemeente hoopt in 2018 een aantal zorgappartementen klaar te hebben, zodat mensen tot het eind in hun eigen omgeving kunnen blijven.”
TOETJES-EXPERT De meeste werkzaamheden worden enthousiast opgepakt door de dorpelingen zelf. Zo kookt Gerard Vrij Peerdeman (58) twee keer in de maand de gezamenlijke maaltijd in het dorpshuis, waar zo’n 25 dorpelingen bij aanschuiven. “Ik ben opgeleid als kok, maar zit momenteel zonder baan. Op deze manier draag ik mijn steentje bij en kan ik als uitkeringsgerechtigde iets terugdoen voor de samenleving.” Mevrouw Van Veenendaal-Janssen (82) is bijzonder te spreken over zijn kookkunsten: “Wat Gerard op tafel zet, is altijd een verrassing. En hij is een expert in toetjes, mag ik wel zeggen! Gelukkig hoef ik verder niet al te veel hulp via de dorpsondersteuner in te roepen. Ik doe graag mee aan de beweeglessen op donderdagmiddag en ik heb weleens voor een klusje in de tuin iemand nodig gehad.” Ook het vijfkoppige bestuur van Zorgcoöperatie Austerlitz werkt op vrijwillige basis mee. Voorzitter Jan Snijders (67) is niet verbaasd over het snelle succes van de zorgcoöperatie. Deze telt nu 380 leden, ruim een derde van de volwassenen in Austerlitz is erbij aangesloten. “De sociale samenhang hier is groot. Iedereen voelt zich betrokken. Daarnaast hebben we onze diensten afgestemd op de wensen van de dorpelingen, waardoor ons initiatief breed wordt gedragen.” Na het leefbaarheidsonderzoek in 2007, dat de dorpsvereniging samen met de gemeente Zeist, provincie Utrecht en een woningcorporatie had uitgevoerd, bleef het stil vanuit de gemeente. In Austerlitz wilden ze niet afwachten en besloten ze zelf de handschoen op te pakken om de zorg- en welzijnsvoorzieningen in het dorp op peil te houden. “Dat was even wennen voor de gemeente,” zegt Snijders glimlachend. “De samenwerking verloopt goed, maar er moest wel iets worden geregeld, want eigenlijk nemen we een
deel van het werk van de gemeente over. We functioneren bovendien efficiënter. Door bijvoorbeeld naar andere oplossingen te zoeken, kun je een Wmo-aanvraag soms voorkomen. In ruil voor deze kostenbesparing betaalt de gemeente de salarissen van de dorpsondersteuner en de zorgcoördinator. En het sociale wijkteam, dat nu in alle plaatsen moet worden samengesteld vanwege de veranderingen in de zorg, stond hier al klaar. In feite blazen we het voormalige Kruiswerk nieuw leven in.”
MOOI MAATWERK ANBO ziet de belangstelling voor de zorgcoöperatie groeien. “Het overheidsbeleid dat senioren zo lang mogelijk thuis blijven wonen en zelf de regie moeten kunnen houden, daar staat ANBO volledig achter,” zegt Alex van Scherpenzeel, hoofd Belangenbehartiging. “Dankzij de zorgcoöperatie kunnen senioren ook langer thuis wonen, al dan niet met enige hulp of ondersteuning. We zijn groot voorstander van een verscheidenheid in aanbod, waaruit mensen kunnen kiezen wat het beste bij hen past. De zorgcoöperatie biedt maatwerk en past dus prima in dit plaatje.” Het vraagt wel veel van zowel de burger als de gemeenten en zorgprofessionals om goed op de veranderingen in de zorg in te haken, vindt Van Scherpenzeel. “Per gemeente zie je grote verschillen in hoe wordt ingespeeld op de veranderingen in de zorg. Grote gemeenten hebben genoeg organisatiekracht en geld, kleine gemeenten ontvangen minder geld voor de uitvoering. Je loopt het risico dat mensen in een sociaal isolement raken, vooral zij die niet kunnen terugvallen op een sociaal netwerk.”
OMDAT DE GEMEENTE WORDT ONTLAST, BETAALT ZIJ HET SALARIS VAN DE DORPSONDERSTEUNER
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_21 10
16/02/15 14:44
AND
LI
JM
RA
ND
AND
LIJMR
L
IJ
M
R
A
N
D
LIJMR
LIJMR
AND
Je zou denken dat de zorgcoöperatie vooral kans van slagen heeft in dorpen waar iedereen elkaar kent. Maar ook in Amsterdam is dit initiatief al een paar jaar in opkomst. Vaak onder een andere naam (stadsdorp, buurtdorp, community, nabuurschap of binnenbuurt), maar met hetzelfde doel: senioren de regie over hun eigen leven laten voeren, zodat ze zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis kunnen wonen. “Wij wilden het dorpsgevoel terugbrengen in de stad,” zegt Anneke Huygen, de spil van StadsdorpZuid, het eerste stadsdorp in Amsterdam. “De rol van de kerk is minder groot dan vroeger, buurthuizen worden opgeheven, de sociale controle is weggevallen. Dat proberen wij met elkaar op te vangen.” Vier jaar na de oprichting van StadsdorpZuid telt de coöperatie 375 leden, en kan de organisatie onafhankelijk van subsidies bestaan. Naast bridgeavonden, wandelingen en borrels voor de sociale contacten, is het uitdrukkelijk de bedoeling dat de leden een beroep op elkaar doen. Huygen: “Voor senioren van nu is het niet vanzelfsprekend dat je om hulp vraagt. Maar het is prettig als er iemand in de buurt is die een boodschap voor je kan doen als je dat zelf even niet kunt. Daarnaast kan een netwerk als StadsdorpZuid hoogbejaarden helpen: leden van in de negentig gaan mee naar de film. Op die manier halen we mensen uit een sociaal isolement.” Leden betalen ongeveer 10 euro per maand, en daar krijgen ze niet alleen sociaal contact voor terug. Een andere belangrijke taak die het Stadsdorp op zich heeft genomen, is het regelen van kleinschalige thuiszorg en wijkverpleging. Met één
LI
JM
RA
ND
L
IJ
M
R
A
N
D
DAK LIJMR
DORP IN DE STAD
AND
zorgaanbieder zijn afspraken gemaakt, zodat de leden steeds dezelfde groep zorgverleners over de vloer krijgen.
BRABANTS SUCCES Inmiddels zijn zo’n zestig zorgcoöperaties actief in Nederland. Vooral in Brabant, waar de eerste al tien jaar met succes het dorp Hoogeloon bij elkaar houdt. Ad Pijnenborg, ambassadeur en oud-voorzitter van deze zorgcoöperatie, volgt de ontwikkelingen in Austerlitz met interesse. “Ze werken er vanuit een goede intentie: de gemeente laat iets liggen, dan doen we het zelf. Zo ging het in Hoogeloon ook. De organisatievorm van een coöperatie is sterk, het is het meest democratische model dat je kunt bedenken. Als bestuur moeten wij aan onze leden vragen waar ze naartoe willen, op basis daarvan maken wij plannen. Het mooie is: je raakt als bestuurder van een coöperatie nooit gefrustreerd. Als dat wel gebeurt, dan heb je het niet goed gedaan.”
IN AUSTERLITZ HELPEN VEEL DORPELINGEN ELKAAR VRIJWILLIG, BIJVOORBEELD MET KLUSJES EN KOKEN
Goed voorbeeld... Meer weten over de coöperaties in dit artikel? Kijk op www.austerlitzzorgt.nl, www.zorgcooperatie.nl en www.stadsdorpenamsterdam.nl.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_21 11
16/02/15 14:44
M
AN
TE
LA
AR
O
ZZ E M
ANBO_N2_22 12
16/02/15 14:52
DOSSIER DOE-HETZELF
BETAALDE STUDENT OF BEVLOGEN VRIJWILLIGER?
MANTELZORGDILEMMA Wie thuis hulp nodig heeft, moet sinds 1 januari eerst in familie- of vriendenkring op zoek naar ondersteuning. Titiaan Zwart van Mantelaar wil een betaalbaar alternatief bieden, en Liesbeth Hoogendijk van Mezzo reageert. TEKST DITTY EIMERS BEELD HESTER DOOVE ILLUSTRATIE AAD GOUDAPPEL
Titiaan Zwart (32) werkte tijdens en na zijn studie psychologie in diverse klinieken. Hij vond dat er te veel nadruk lag op productie en zorg op de tweede plaats kwam. In 2013 richtte hij de Mantelaar op om problemen in de zorg aan te pakken. Meer informatie: www.mantelaar.nl.
+ Niet afhankelijk zijn + Vaste hulp op je eigen moment Titiaan Zwart van Mantelaar: “De overheid doet een
groter beroep op mantelzorgers omdat de zorg anders onbetaalbaar wordt. In principe is daar niets op tegen, maar onze maatschappij is er niet meer op ingericht. Veel mensen hebben een drukke baan, volwassen
kinderen wonen vaak niet meer vlak bij hun ouders. Ook moet een steeds grotere groep een gezin met jonge kinderen combineren met de zorg voor hun ouders. Mantelaar is opgericht om mantelzorgers te ondersteunen. De medisch studenten die via ons werken, doen dat niet louter voor het geld. Ze willen er ook van leren en zijn maatschappelijk betrokken. Ze hebben affiniteit met de zorg en hebben tijdens hun studie een verpleeghuisstage gevolgd, waardoor ze ervaring hebben met verzorgende taken. Ze doen huishoudelijke klussen, helpen mensen onder de douche, trekken steunkousen aan en gaan mee naar het ziekenhuis indien nodig. Onze dienstverlening wordt vaak ‘betaalde mantelzorg’ genoemd, maar die term zullen wij zelf nooit gebruiken. Mantelzorg is onbetaalde zorg die je geeft omdat je een emotionele band met iemand hebt. Wij leveren diensten die je inkoopt, met een begin- en een eindtijd.”
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_22 13
16/02/15 14:52
Titiaan Zwart (Mantelaar) en Liesbeth Hoogendijk (Mezzo)
TIJD VOOR EEN PRAATJE Steeds vaker wordt de hulp van Mantelaar rechtstreeks
Liesbeth Hoogendijk (51) is direc-
gevraagd door mensen die zelf ondersteuning nodig hebben.
teur van Mezzo, de landelijke ver-
Titiaan Zwart: “Niet iedereen voelt zich er prettig bij om
eniging voor mantelzorg en vrijwil-
bij familie of vrienden aan te kloppen. Mensen die ons bellen, willen niet afhankelijk zijn. Via ons krijg je steeds dezelfde persoon over de vloer. Het is geen stopwatchzorg van vijf minuten stofzuigen, drie minuten aankleden en hup, weer weg. Onze studenten hebben tijd voor een praatje, een kopje thee of een wandeling. In die zin doen we ook iets tegen eenzaamheid. Alle studenten worden eerst door ons gescreend. Ze krijgen een intakegesprek en een korte cursus, zodat ze problemen snel kunnen signaleren. Daarna kijken we twee maanden over hun schouder mee. We krijgen veel aanmeldingen, zodat we de besten kunnen uitkiezen. Omdat we met studenten werken, is onze zorg betaal-
ligerszorg. Eerder was ze directeur
‘NIET IEDEREEN WIL BIJ KINDEREN OF VRIENDEN AANKLOPPEN VOOR HULP’ baar: € 17,50 per uur. Dat komt ook doordat ze alle afspraken zelf regelen, dat scheelt veel geld. Misschien kan niet iedereen ons uurtarief betalen, maar voor een grote groep is het geen probleem. Bovendien worden we in zeventig procent van de gevallen ingeschakeld door de kinderen, die dan ook vaak de kosten op zich nemen.”
GOEDE ZORG, BETAALBARE PRIJS Voor sommige mensen voelt het misschien nog raar om te betalen voor de zorg voor ouders en geliefden. Maar: “Dat
wordt steeds normaler. Het doet me soms zeer wat ons in de schoenen wordt geschoven: we zouden cowboys in de zorg zijn, die alleen een gat in de markt zien. We zijn Mantelaar juist gestart uit sociale overwegingen: goede zorg tegen een betaalbare prijs. Ja, we zijn een commercieel bedrijf, maar wat is daar mis mee? In een ideale maatschappij zorgt iedereen belangeloos voor elkaar, maar de samenleving is individualistisch geworden. Wij proberen de gevolgen daarvan te verzachten.”
van
Handjehelpen
in
Utrecht
en
bestuurslid van Mezzo. Ze is zelf ook mantelzorger. Meer informatie: www.mezzo.nl.
- De gemeente heeft zorgplicht - Niet iedereen kan dit betalen Liesbeth Hoogendijk, directeur van Mezzo: “Wij hebben
niets tegen initiatieven als die van Mantelaar. Zij bieden zorg en gezelschap tegen betaling en voorzien daarmee in een behoefte. Wij hebben er wél moeite mee als commerciële bedrijven hun diensten omschrijven als mantelzorg. Hun startpunt is fundamenteel anders: ze doen het om geld te verdienen. Ook hun betrokkenheid is anders dan die van mantelzorgers. Als de betaalde uren om vier uur op zijn, gooien ze om vijf over vier de deur achter zich dicht. Mantelzorgers verlenen zorg vanuit emotionele betrokkenheid bij hun kind, partner of ouder. Dat is zorg die niet ophoudt, waardoor het moeilijk is om grenzen te stellen en er los van te komen. Een ander punt is dat niet iedereen deze diensten kan betalen. Ook is lang niet iedereen in staat om zorg en begeleiding zelf te organiseren. Het gevaar is dat er een tweedeling ontstaat. Dat is onze grootste zorg. We krijgen nu al signalen van mensen die te maken krijgen met een opeenstapeling van kosten. Mensen met chronische ziektes en weinig inkomen, die niemand hebben om op terug te vallen.”
MANTELZORG MOET NORMAAL WORDEN Het risico? “Dat dit soort initiatieven gemeentes legiti-
meren om te korten op zorg en ondersteuning. Dat ze zeggen: ‘Als de mantelzorg u te zwaar wordt, dan is hier de adressenlijst waar u hulp kunt inkopen. U hebt een aardig optrekje, dus u moet dit zelf betalen.’ We hebben in dit land afgesproken dat gemeentes een zorgplicht hebben. Zíj moeten met een goed aanbod komen, zodat
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_22 14
16/02/15 14:52
mensen het zo lang mogelijk thuis kunnen redden. Daar betalen we met z’n allen belasting voor. Als mensen daarnaast extra particuliere zorg willen inkopen, bijvoorbeeld omdat ze graag willen dat hun moeder vaker buitenkomt, is dat prima. Maar ze moeten zélf die keuze kunnen maken. Ook is het de vraag of betaalde zorg en gezelschap de beste oplossing is voor mantelzorgers. Zij voelen zich meestal niet overbelast door het zorgen, maar omdat ze gemangeld worden door alle instanties waarmee ze te
ANDERE BETAALDE INITIATIEVEN www.seniorenstudent.nl Koppelt studenten aan ouderen met dezelfde interesse, bijvoorbeeld een bouwkundestudent aan een gepensioneerde architect. www.fleurdedag.nl Medewerkers (40+) kunnen worden ingehuurd om een uitstapje te maken, foto’s te bekijken of mee te gaan naar huisarts, tandarts of ziekenhuis. www.homeinstead.nl Amerikaans bedrijf dat ouderen niet-medische zorg
‘HET GEVAAR IS EEN TWEEDELING. NIET IEDEREEN KAN DEZE ZORG ZELF REGELEN’
en gezelschap biedt. Heeft al zeven vestigingen in Nederland. www.goedgezelschap.info Collectief van medewerkers voor wat gezelschap, huishoudelijke klussen en hand- en spandiensten
maken krijgen. Ze worden geconfronteerd met onbegrijpelijke regels en protocollen. Met de thuiszorg die niet komt op momenten dat hulp het hardst nodig is. Met verpleeghuizen die geen goede zorg leveren. Het is in de eerste plaats belangrijk dat die gewone zorg verbetert. En maak goede afspraken met werkgevers. Als het normaal wordt dat mantelzorgers af en toe wat later beginnen omdat ze met hun vader naar het ziekenhuis moeten, zou dat enorm helpen.”
(omgeving Deventer-Apeldoorn).
VANUIT HET HART
Hulp en gezelschap voor senioren, zeven dagen per
Vrijwilligers in de zorg en initiatieven als Mantelaar bieden
week inzetbaar.
www.vertroeteljeouders.nl Gespecialiseerd in ouderen in complexe situaties: ouderen die vereenzamen, moeilijk aansluiting vinden, last hebben van geheugenproblemen. www.zusterjansen.nl Biedt thuiszorg en verpleging, dag en nacht. www.zorgzondergrenzen.eu Gespecialiseerd in onder meer zorg door au-pairs. www.metgea.nl
veelal dezelfde zorg. “Onze vrijwilligers zien dat de hulp-
vragen complexer worden. Dan heb ik het over mensen met dementie of psychische problemen, over vereenzaamde mensen die niet zo’n hoge aaibaarheidsfactor meer hebben. Kunnen studenten die een tientje per uur verdienen, hen ook helpen? Of haken ze na een tijdje weer af? Vrijwilligers kunnen dat wel, zij zijn over het algemeen wat ouder, hebben meer levenservaring. Zij krijgen een training en worden gecoacht. Ze doen dit werk voor honderd procent vanuit hun hart. Ik vraag me ook af of betaald gezelschap helpt tegen eenzaamheid. Mijn gezonde verstand zegt dat je daarvoor beter vrijwilligers kunt inschakelen, die echt een verbinding aangaan met mensen.”
DIT VINDT ANBO Betaalde mantelzorg kan een uitstekend alternatief zijn voor ‘klassieke’ mantelzorg. Huur je iemand in die deze taken uitvoert, dan ontstaat een zakelijke relatie met meer afstand tussen zorgvrager en mantelzorger. Voor sommige zorgvragers kan dat helpen als zij vinden dat de zorg die ze krijgen beter kan. Maar voor ANBO staat voorop dat iedere zorgvrager de mantelzorg moet kunnen regelen zoals hij/zij dat zelf wil.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_22 15
16/02/15 14:52
DOSSIER DOE-HETZELF
VERSTERK JE NETWERK Voor een leuker én makkelijker leven
Nu we langer zelfstandig wonen en meer hulp nodig hebben, is een sociaal netwerk extra belangrijk. Voor als er iets aan de hand is. Maar ook voor de gezelligheid en zelfs voor uw gezondheid! Hoe doe je dat, contacten leggen én onderhouden? TEKST ANA KARADAREVIC BEELD GETTY IMAGES VRIENDEN IN DE BUURT In uw buurt zijn genoeg mogelijk-
om hulp kunnen vragen aan buurt-
heden om met andere mensen in
genoten. Marije van Velzen van het
contact te komen. Neem bijvoor-
Rode Kruis: “Stel dat je per ongeluk
beeld eens contact op met de
in je vinger snijdt en er vloeit flink
plaatselijke ANBO-afdeling. Maar u
wat bloed, dan is het handig als
kunt ook zelf het initiatief nemen:
iemand er snel bij kan zijn om met je
organiseer eens een burendag! Het
naar het ziekenhuis te gaan.”
Oranje Fonds kan adviseren over de
Er zijn meer cursussen waar mensen
aanpak. Er zijn gemeenten die geld
leren vriendschappen aan te gaan.
uittrekken voor bijvoorbeeld straat-
Nan Stevens biedt er een aan in
feesten en buurtinitiatieven. Denk
Nijmegen: ‘Rust zonder Roest’. Zij
aan het Opzoomeren in Rotterdam,
was tot haar pensioen verbonden
genoemd naar de Opzoomerstraat,
aan onder meer de Vrije Universiteit
waar de bewoners zelf de handen
als bijzonder hoogleraar Toegepaste
uit de mouwen staken om hun
Sociale Gerontologie. Stevens leert
woonomgeving
te
vrouwen hoe ze relaties krijgen
maken. Voor wie het spannend vindt
zoals ze die graag zouden willen.
om mensen zomaar te benaderen,
Ze laat hen naar zichzelf kijken en
biedt het Rode Kruis op meerdere
naar wat ze zelf kunnen doen om
plekken in het land de cursus ‘Sterk
vriendschappen
door je netwerk’ aan. Deelnemers
Cursisten hebben vaak veel aan
oefenen
elkaars verhalen. Meer informatie
met
leefbaarder
contacten
leggen
zodat ze, indien nodig, makkelijker
op
te
BIJ RESTO VANHARTE KAN IEDEREEN AANSCHUIVEN VOOR EEN BETAALBARE DRIEGANGENMAALTIJD
bouwen.
op www.rust-zonder-roest.nl.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_25 18
16/02/15 15:11
WIE GEEFT, KRIJGT TERUG Er zijn weinig dingen die zo’n prettig gevoel geven als anderen helpen. En wie geeft, krijgt daar ook iets voor terug. Misschien kunt u vrijwilligerswerk doen, bijvoorbeeld bij de lokale sportvereniging. Wilt u liever niet elke week een verplichting hebben, dan zijn er ook organisaties waar u zich per activiteit kunt opgeven. Zo kunt u via de platforms www.wehelpen.nl en www.zorgvoorelkaar.com mensen ondersteunen die hulp nodig hebben bij kleine klussen of gewoon gezellig koffie met iemand willen drinken. Bij www.burennetwerk.nl vragen mensen in Amsterdam en omgeving ook om hulp bij klusjes in en om het huis, en om gezelschap bij het wandelen.
DIERENVRIENDEN Ga eens wandelen met een (leen)hond: grote kans dat u
HET IS OPVALLEND HOEVEEL AANSPRAAK JE HEBT ALS JE EEN HOND UITLAAT
binnen de kortste keren wordt aangesproken door andere hondenbezitters. Neemt u er liever niet meteen zelf een, dan kunt u ook eerst kijken of u het leuk vindt om voor een huisdier te zorgen. Pas eens op de hond of kat van de buren wanneer zij op vakantie gaan. Paardenliefhebber? Informeer bij een manege of ze hulp nodig hebben. Of bezoek de
GEZELLIG: SAMEN ETEN
websites www.voor-elkaar.net, www.hondenoppasgezocht.nl,
Mensen ontmoeten kan ook door
www.dedierenoppas.nl of www.oopoeh.nl. Hier kunt u zich
buiten de deur te gaan eten. Bij Resto
aanmelden om op dieren van anderen te passen. Inschrijven
VanHarte
Stichting
kost op sommige websites geld (hooguit enkele euro’s per
VanHarte, die zich inzet tegen eenzaam-
maand), op andere kan het gratis. Oppassen levert geen geld
heid, biedt één of twee avonden per
op en kost ook geen geld.
bijvoorbeeld.
week een gezonde driegangenmaaltijd aan. U kunt aanschuiven op 24 locaties in heel Nederland, meestal een school
LEUK & GRATIS
of buurthuis. Hoeveel de deelnemers
Er zijn veel gratis activiteiten waar je
voor de maaltijd betalen, is afhankelijk
nieuwe mensen kunt ontmoeten. Denk
van hun inkomen. Meer informatie op
aan lezingen in openbare bibliotheken
www.restovanharte.nl.
en wandelingen met organisaties zoals
U kunt ook eens gaan kijken bij een
het Instituut voor natuureducatie en
soos in de buurt. In Eindhoven hebben
duurzaamheid (IVN). Of een gratis
ze bijvoorbeeld Sociëteit Andromeda.
lunchconcert in het Concertgebouw in
Ouderen uit de buurt kunnen er eten,
Amsterdam, de Doelen in Rotterdam
maar bijvoorbeeld ook hun verjaar-
en bij het Residentie Orkest in Den
dag vieren. Bezoekers zijn zelf mede-
Haag. Filmliefhebbers kunnen terecht
verantwoordelijk voor de activiteiten.
bij Eye in Amsterdam, waar een
Volgens initiatiefnemer Dick de Gunst
permanente,
zijn sommige mensen enorm opgebloeid,
in de kelder is. Meer gratis uitstapjes
omdat ze weer een sociaal leven hebben.
zijn te vinden op www.dagjeweg.nl en
En: wat let u om zelf buren of kennissen
www.gratisdagjeuit.nl. Bij die laatste
uit te nodigen om bij u te komen eten?
kunt u ook op plaatsnaam zoeken.
gratis
tentoonstelling
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_25 19
16/02/15 15:11
‘MAAK GEWOON OOGCONTACT EN STAP OP IEMAND AF’ Sociaal psycholoog Pieternel Dijkstra houdt zich bezig met het welzijn van mensen en hun onderlinge relaties. Ze doet er wetenschappelijk onderzoek naar en schrijft er boeken over.
WAAROM IS EENZAAMHEID ONGEZOND?
GEVONDEN VIA INTERNET Ook online kunt u nieuwe mensen leren kennen. Bent u nog niet zo thuis in sociale media zoals Facebook en Twitter? Kijk dan eens op www.seniorweb.nl, waar goed wordt uitgelegd hoe het in zijn werk gaat. Op die site kunt u bovendien chatten met leeftijdgenoten, en u kunt er terecht met vragen over alles wat met uw pc of internet te maken heeft. Mensen echt ontmoeten, is ook online te regelen. Op www.fellas.nl organiseren mensen activiteiten in verschillende regio’s in Nederland, waaraan iedereen die zich inschrijft kan meedoen: van borrels tot spelletjesavonden. Op www.eetclub.nl plaatsen mensen in heel Nederland oproepjes voor kookclubs en dergelijke. Eet u graag vegetarisch? Of lijkt het u leuk om eens per maand samen met anderen te eten? Het kan allemaal!
“Mensen die langdurig eenzaam zijn, vinden hun gezondheid soms niet meer zo belangrijk. Ze roken en drinken vaker. Eenzaamheid brengt bovendien stress met zich mee en werkt allerlei klachten in de hand, zoals een te hoge bloeddruk en harten vaatziekten. Ook overlijden eenzame mensen eerder. Niet alleen door fysieke klachten, maar ook omdat ze eerder overgaan tot zelfdoding en sneller ongelukken krijgen. Het gezelschap van anderen houdt ons blijkbaar scherp.”
HOE KUN JE OP LATERE LEEFTIJD NIEUWE VRIENDEN MAKEN? “Ga meer de deur uit of zoek online contact met mensen. Ga bijvoorbeeld naar het theater of een museum, of bezoek andere plekken waar je mensen kunt ontmoeten. Een ontvankelijke, open houding helpt ook. Kijk niet chagrijnig voor je uit. Groet mensen bijvoorbeeld. En als je een leuk persoon ziet met wie je graag contact wilt, maak dan oogcontact en stap eropaf. Of laat bestaande contacten merken dat je meer verdieping wilt, dat je het ook eens wilt hebben over dingen waar je mee zit.”
WAAROM VINDEN VEEL MENSEN HET MOEILIJK OM TOE TE GEVEN DAT ZE ANDEREN NODIG HEBBEN? “Veel mensen denken dat je alles in het leven alleen aan moet kunnen, en dat vragen om hulp of steun een teken van zwakte is. Maar de werkelijkheid is dat we anderen nodig hebben om ons gelukkig te voelen. Niet alleen om gevoelens te delen of gezellig samen te zijn, maar ook voor hulp bij praktische problemen.”
WAAROM HEBBEN WE AL SNEL HET GEVOEL DAT WE ANDEREN BELASTEN? “Met name veel vrouwen hebben hun hele leven voor anderen gezorgd, bijvoorbeeld voor hun man en kinderen. Hele generaties hebben zichzelf weggecijferd en zijn niet gewend om iets voor zichzelf te vragen.”
WAT KUN JE DOEN OM JE DAAR OVERHEEN TE ZETTEN? “Het is prima om voor mensen te zorgen. Maar besef dat het ook belangrijk is om te kijken wat je zelf wil met je leven.” Meer informatie op www.pieterneldijkstra.nl. ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_25 20
16/02/15 15:12
DE LEUKSTE VOORJAARS-AANBIEDINGEN Knip de bon(nen) van uw keuze uit en vergeet niet uw ANBO-pas te tonen wanneer u gebruikmaakt van deze aanbiedingen. Altijd op de hoogte van de laatste voordeel- & kortingsitems? Abonneer u dan nu op onze gratis digitale nieuwsbrieven via www.anbo.nl/nieuwsbrief.
GRATIS
RESERVEREN
LEDEN VOORDEEL
BELEEF DE LENTE BIJ LANDAL GREENPARKS Zin om er even lekker tussenuit te gaan dit voorjaar? Geniet extra voordelig van een verblijf midden in de natuur bij Landal GreenParks. VOORDEEL ANBO-leden betalen geen reserveringskosten à € 24 bij boeking vóór 24 april 2015 in de verblijfsperiode van 13 maart tot 6 juni 2015. RESERVEREN Via www.landal.nl/ANB21L of telefonisch: 0900–8842 (€ 1 per gesprek). Vermeld kortingscode ANB21L. Op de website vindt u meer informatie over aankomstdata, prijzen, deelnemende parken, types accommodatie en de volledige voorwaarden.
€15 KORTING
BILLY ELLIOT & BADHOTEL SCHEVENINGEN De musical Billy Elliot is nu te zien in het AFAS Circustheater in Den Haag. Inclusief overnachting in Badhotel Scheveningen! VOORDEEL ANBO-leden betalen € 99,50 i.p.v. € 114,50 p.p. Incl. 1e-rangs toegangskaart, entree Holland Casino Scheveningen, bittergarnituur & drankje in de hotelbar, overnachting in tweepersoons-hotelkamer, uitgebreid
ontbijtbuffet.
Excl.
toeristenbelasting.
RESERVEREN
Badhotel
Scheveningen, info@badhotelscheveningen.nl of 070-351 22 21 o.b.v. beschikbaarheid o.v.v. ‘Billy Elliot ANBO-arrangement’. Geldig op dinsdag- en woensdagavond t/m 30 december 2015 (zolang de voorstelling wordt verlengd).
€7
KORTING
ORATORIUM ‘THE KINGDOM’ OP GOEDE VRIJDAG Op vrijdagavond 3 april, vlak voor Pasen, kunt u in TivoliVredenburg in Utrecht luisteren naar het indrukwekkende oratorium The Kingdom van Sir Edward Elgar. Uitgevoerd door topsolisten, het Radio Filharmonisch Orkest en twee koren, onder leiding van dirigent Edward Gardner. VOORDEEL ANBO-leden betalen € 25 i.p.v. € 32 p.p., incl. garderobe, pauzedrankje en programmaboek. RESERVEREN Bij TivoliVredenburg, tel. 030-231 45 44 o.v.v. kortingscode ’3 april ANBO’. Meer informatie vindt u op www.tivolivredenburg.nl.
35% KORTING
ENKELVOUDIGE OF VARIFOCALE BRIL - OF 2 GRATIS HOORTOESTELLEN BIJ SPECSAVERS Specsavers, met 118 winkels in Nederland, heeft een aantrekkelijke aanbieding voor een andere bril of nieuw hoortoestel. Uiteraard inclusief professioneel oogonderzoek en hoortest. VOORDEEL ANBO-leden krijgen 35% korting op een enkelvoudige of varifocale bril, twee gratis hoortoestellen en voor één jaar batterijen. PROFITEREN Toon uw ANBO-ledenpas in de Specsavers-winkel. Geldig t/m 30 april 2015. Meer informatie en het adres van een winkel in de buurt vindt u op www.specsavers.nl/anbo-ledenkorting.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_12 61
61
16/02/15 14:29
DOSSIER DOE-HETZELF
Natuurlijk heeft de gemeente een Wmoloket waar u terecht kunt voor informatie over voorzieningen, regels en bijdragen. Maar hoe werkt langdurige zorg in de praktijk? Ervaringsdeskundigen weten dit als geen ander. En daarmee kunt u uw voordeel doen. TEKST MARGREET ALGRA ILLUSTRATIE MARLOES MAUL
Dé tips van mantelzorgers & thuiszorgmedewerkers
EUREKA! ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_23 22
16/02/15 14:54
TIPS VAN DE THUISZORG IS DE ZORG NOG OP TE BRENGEN? Margo
HET OVERDRACHTSCHRIFT
Berends (46), wijkverpleegkundige en
Gea Suurmeijer (52), verzorgende IG (individuele
projectmedewerker van Buurtzorg: “De zorg die
gezondheidszorg) bij Icare: “Bij iemand die alleen
iemand nodig heeft, neemt vaak sluipenderwijs toe.
woont, is een overdrachtschrift een fijn hulpmiddel.
Soms zijn mensen zich er nauwelijks van bewust hoeveel
Bijvoorbeeld wanneer een cliënt aangeeft dat ze naar de
beslag dit legt op een ander; wij zien regelmatig over-
dokter moet, maar niet meer weet wanneer en naar welke
belaste mantelzorgers. Dit kun je mogelijk voorkomen door
dokter. De thuiszorg kan de vraag noteren in het schriftje.
maandelijks samen de zorg te bespreken. Ook belangrijk
Een mantelzorger die regelmatig langskomt, probeert later
is waardering uitspreken tegen degene die voor je zorgt,
antwoord te geven. Andersom kunnen ook mededelingen
maar ook begrip tonen en vragen of het allemaal nog lukt.
aan ons worden doorgegeven. Zo houd je contact.”
Zelfs als het op dit moment prima gaat. Mantelzorgers
VRAAG OM TIPS & TRUCS
moeten wel hun grenzen kunnen aangeven.”
Margo Berends: “In een nieuwe situatie, zoals
WENSEN UITSPREKEN Jorina
van
Leeuwen
(50),
na een hersenbloeding of val, kan chaos in zorgmanager
bij
een huishouden ontstaan. Thuiszorgmedewerkers
Allerzorg: “De deur openzetten voor de thuiszorg
kennen simpele trucs en hulpmiddelen waar veel mensen
betekent dat er nieuwe mensen over de vloer
geen weet van hebben. Bijvoorbeeld overhemden laten
komen die in de kasten kijken en aan persoonlijke spullen
voorzien van klittenband, waardoor zelf aankleden toch
komen. Spreek het uit als u dat lastig of vervelend vindt.
weer lukt. Of hulp vragen bij de apotheek, waar ze pillen
Als een cliënt ons vertelt dat hij de pillen liever zelf wil
per toedientijdstip samen in één zakje kunnen verpakken.
pakken, of eigenlijk niet elke dag onder de douche wil,
Dit soort eenvoudige oplossingen kunnen helpen om weer
kunnen wij daar rekening mee houden.”
grip op het leven te krijgen.”
TIPS VAN MANTELZORGERS TIJDIG HULP VRAGEN
revalidatiecentrum waar Wim verbleef na zijn herseninfarct,
Marjo Brouns (56) is mantelzorger van haar man
regelde alvast een traplift voor thuis. Zorgverleners zijn nu
Mon. Hij liep in 2008 een partiële dwarslaesie op
eenmaal opgeleid om te denken in zekerheid en veiligheid,
door een ongeval. “De persoonlijke verzorging is
zo bedenken zij oplossingen voor hun cliënten. Wim kan
vaak iets wat de mantelzorger op zich neemt, samen met
niet meer lopen, maar traplopen lukt hem nog wel. Het
professionals. Maar er is zo veel meer te doen; de kapotte
versterkt zijn gevoel van eigenwaarde dat hij het nog kan.
lamp die muurvast zit in de fitting, de tuin die overwoekerd
Dus we annuleerden de bestelde traplift. Vertrouwen en
raakt door onkruid. Wij hebben drie echtparen in onze
vasthouden aan eigen ideeën voorkomt dat je onnodig
omgeving die ons helpen. Ze komen pas in actie nadat wij
inlevert op zelfredzaamheid.”
hen vragen, zo houden wij de regie. Wacht niet te lang met hulp vragen aan buren en vrienden. Hoe langer je het uitstelt, hoe hoger de drempel wordt.”
WORD LID VAN EEN PATIËNTENVERENIGING Eliane Heseltine (55) is mantelzorger van echt-
IS DIE TRAPLIFT WEL NODIG?
genoot John, die sinds een herseninfarct in een
Cora Postema (55) is mantelzorger van haar
rolstoel zit. “Iemand met niet aangeboren hersenletsel of
echtgenoot Wim. Hij werd in 2009 getroffen door
dementie heeft beperkingen die moeilijk uit te leggen zijn
een herseninfarct. “De ergotherapeut van het
aan buitenstaanders. Mijn man vraagt bijvoorbeeld elke ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_23 23
16/02/15 14:53
COLOFON EN SERVICE dag wel tien keer waar hij die dag naartoe gaat en hoe laat. Zo probeert hij grip te houden op zijn leven. Voor partners is het prettig om af en toe hun hart te kunnen luchten tegen iemand die precies weet hoe het is. Die mensen vind ik bij de patiëntenvereniging. Ook voor advies en informatie is zo’n lidmaatschap zinvol.
Veel
verenigingen
beschikken
bijvoorbeeld
over
uitstekende vragenlijsten ter voorbereiding op een indicatiegesprek voor een Wmo-aanvraag.”
ZEG JA TEGEN ALTERNATIEVE HULP Annette Stekelenburg (49) is moeder van drie kinderen, van wie er twee een progressieve spierziekte hebben. Haar man heeft een mildere vorm van de ziekte. “Je hoort vaak: zeg het maar als je hulp nodig hebt. Maar net als je ze echt nodig hebt, zijn die mensen aan het werk. Daar ben ik niet gefrustreerd over, dat is nu eenmaal hoe het gaat. De zorg doen we sowieso het liefst zelf. We hebben wel geleerd om ook niet-zorggerelateerde hulp aan te nemen. Zoals het aanbod om een week in het vakantiehuisje van een kennis te logeren. Of een uitnodiging om te komen eten bij vrienden. Het is misschien geen voor de hand liggende hulp, maar ontspanning is ook waardevol.”
HALLO, HIER WÓÓNT OOK IEMAND Eliane Heseltine (55) is mantelzorger van echtgenoot John, die sinds een herseninfarct in een rolstoel zit. “Toen mijn man thuiskwam uit het revalidatiecentrum, hadden wij nog geen traplift. John sliep in de woonkamer, dus er stond een tillift in de kamer om hem in en uit bed te helpen. De thuiszorg wilde een praktische werkomgeving en vond dat de bank, het vloerkleed en de tafel de woonkamer uit moesten. Maar waar moest ik dan leven? Ik ging niet akkoord. We hebben samen met hen naar een compromis gezocht, zodat ik nog fijn kon wonen en zij goed konden werken. Soms moet je de thuiszorg erop wijzen dat een huis geen ziekenhuiskamer is, maar een thuis.”
KIJK KRITISCH NAAR FORMULIEREN Annette Stekelenburg: “Ik heb al zo veel formulieren ingevuld. In het begin deed ik alles wat me gevraagd werd, want ik voelde me afhankelijk. Inmiddels neem ik zelf de regie. Ik mail of bel als ik me afvraag waarvoor het formulier nodig
ANBO Hoofdredactie Marte van Santen Redactiecommissie Tabitha Poolen, Alex van Scherpenzeel, Renée de Vries Traffic management Tabitha Poolen Realisatie SPN bv, Baarn Bladmanagement Caroline van der Kooij Art direction Irene Crone Vormgeving Marloes Maul Eindredactie Esther Speelman, Marije van der Haar-Peters Druk Roularta Copyright 2015 ANBO Magazine ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012, 3440 DA Woerden Tel (0348) 46 66 66 e-mail: magazine@anbo.nl Advertenties Media Plus bv, Baarn Tel (035) 692 59 99 Lid worden? Via www.anbo.nl of via het Servicecenter, tel (0348) 46 66 90 (ma. t/m vr. van 10.00 tot 15.00 uur). Aanmelden kan ook bij de dichtstbijzijnde afdeling. Contributie lidmaatschap € 38. Contributie tweede lid op hetzelfde adres € 33,80. ANBO-leden ontvangen in 2015 acht keer gratis ANBO Magazine. Lidmaatschap opzeggen? Doe dat vóór 1 december 2015 via servicecenter@anbo. nl of tel (0348) 46 66 90. Contributie wordt niet gerestitueerd. Hebt u vragen? Bel de ANBO Raadslijn, tel. (0348) 46 66 88 (werkdagen van 10.00-15.00 uur). Mailen kan ook: raadslijn@anbo.nl Prijzen ANBO Magazine Losse nummers € 4,50. Abonnement voor bedrijven € 32,50 per jaar voor acht magazines. Wijzigingen Kunt u doorgeven aan het Servicecenter, tel (0348) 46 66 90, of via servicecenter@anbo.nl. Privacy ANBO legt gegevens van ANBOleden vast. Uw adres kan gebruikt worden om u te informeren over producten en aanbiedingen van ANBO en zorgvuldig geselecteerde andere instanties. Stelt u hier geen prijs op? E-mail dan naar servicecenter@anbo.nl of stuur een briefje naar: ANBO, t.a.v. Servicecenter, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
is, of wanneer ik vind dat het niets toevoegt. Soms krijg ik gelijk. Boos word ik nooit, maar ik confronteer organisaties wel met hun systeem en leg uit wat het met me doet. Dat is de enige manier om maatwerk te bereiken.” ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_23 24
16/02/15 14:54
WERF EEN NIEUW LID En krijg allebei een Inventumkeukenweegschaal
GUN UW VRIENDEN DE VOORDELEN VAN ANBO
GRATIS
KEUKENWEEGSCHAAL
■ Fikse korting op zorgpremie ■ Hulp bij belastingaangifte ■ Gratis 8x per jaar ANBO Magazine ■ Goed verzekerd tegen schade ■ Besparen op uw energierekening ■ Korting op reizen, uitstapjes en artikelen
■ Nieuwe mensen ontmoeten ■ Uw stem wordt gehoord in de landelijke en lokale politiek
■ Advies op maat via ANBO Raadslijn
GA NAAR WWW.ANBO.NL/LIDWERFTLID OF VUL DE BON IN EN STUUR ‘M OP HUIDIG ANBO-LID
JA, IK MAAK IEMAND LID EN KRIJG EEN KEUKENWEEGSCHAAL.
Indien uw partner ook lid wordt: Achternaam partner
Achternaam
Voorletters
Voorletters partner
Postcode
Huisnr.
Geboortedatum partner
Lidnummer
E-mailadres partner
NIEUW ANBO-LID ❑ Ja, ik word lid van ANBO en ontvang ook een keukenweegschaal. Tot en met eind 2015 betaal ik € 38. ❑ Mijn partner, wonend op hetzelfde adres, wordt ook lid en betaalt € 33,80. Achternaam
Voorletters
Geboortedatum E-mailadres Telefoonnummer
m/v
❑ Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven* van mijn bankrekening: IBAN N L Datum __. __ / __. __ /20__ Handtekening: * Deelnemen aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.
Huisnr. Woonplaats
Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): ❑ Belangenbehartiging ❑ Korting op energie ❑ Korting op zorgverzekering ❑ Overig ledenvoordeel ❑ Activiteiten in de buurt ❑ Belastingservice ❑ Raad & Daad Extra informatie Actie geldig tot 21 april 2015. Maximaal één keukenweegschaal per lid. Zolang de voorraad strekt. U ontvangt de keukenweegschaal in mei 2015, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan. Ga voor de voorwaarden naar www.anbo.nl/lidwerftlid.
Geef uw gegevens bij voorkeur door via www.anbo.nl/lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.
ANBO_N2_10 55
LWLI_01_MAG2_ANBMAG_1511_C
Straat Postcode
m/v
16/02/15 14:24
HEIKE MEYER ZU KNIENDORF
‘DEZE KANS BRENGT ME DICHTER BIJ EEN NIEUWE BAAN’
REINA STOFBERG ERIC GERRITSEN
IRENE HEGGELMAN
HERMILIEKE VAN DER WEL-OOMS ROSÉE IDSINGA
‘DE DOCENTEN WISTEN ONS CONSTANT TE MOTIVEREN’
30
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015 COBY ELSENDOORN
ANBO_N2_04 30
17/02/15 10:31
Wegens succes verlengd:
AAN HET WERK DANKZIJ ANBO Niet afwachten, maar aanpakken! Met dat motto in gedachten heeft ANBO onlangs, samen met verzekeringsintermediair SUCSEZ, zeven 50-plussers aan een opleiding én aan het werk geholpen. Dat smaakt naar meer. TEKST JOLENTA WEIJERS BEELD HESTER DOOVE
J
ill Streefland, personeelsfunctionaris bij SUCSEZ, is blij. Zeven ANBO-leden die de afgelopen tijd een opleiding tot zorgverzekeringsadviseur volgden, zijn nu stuk voor stuk de trotse eigenaar van een diploma. Én ze wisten een tijdelijke baan te bemachtigen. Dit is het resultaat van een spontane samenwerking tussen ANBO en SUCSEZ, een onafhankelijke intermediair voor zakelijke en particuliere verzekeringen. Beide organisaties hadden een probleem, dat ze nu samen hebben opgelost. Met een initiatief dat serieuze proporties gaat krijgen.
hun baan kwijtraken, komen vaak moeilijk weer aan de bak. Hoofd Belangenbehartiging Alex van Scherpenzeel van ANBO: “Sollicitanten ouder dan 50 jaar worden vaak gezien als een kostenpost: duur, vaak ziek, weinig flexibel, noem maar op. Maar tussen die theorie en de praktijk van alledag zit een enorm gat.” Het probleem van SUCSEZ is dat ze daar elk jaar in oktober, november en december met een tekort aan personeel kampen. In deze periode worden de nieuwe zorgverzekeringspremies bekend en kunnen mensen overstappen naar een andere verzekeraar. “Het is dan ongelooflijk druk,” vertelt Jill Streefland. “Maar goed geschoolde mensen vinden voor zo’n korte tijd, blijkt ontzettend lastig te zijn.” En zo werd één en één samen twee. Want als ANBO de mensen heeft en SUCSEZ de banen, ligt samenwerking dan niet voor de hand? Inmiddels heeft het idee om elkaar te helpen gestalte gekregen: zeven ANBO-leden zijn drie maanden lang als zorgverzekeringsadviseur aan het werk geweest. Twee van hen hebben zelfs een contract voor langere tijd gekregen. Dat smaakt naar meer. Want, dat is het belangrijkste, alle betrokkenen zijn meer dan tevreden.
ANBO HAD DE MENSEN, SUCSEZ DE BANEN – SAMENWERKING LAG DUS VOOR DE HAND
IEDEREEN EEN DIPLOMA Het probleem van ANBO was eigenlijk meer een probleem van de leden: 50-plussers die
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_04 31
31
16/02/15 14:01
Neem Rosée Idsinga (58), tot voor kort werkzoekend, nu gediplomeerd zorgverzekeringsadviseur. En ze is blij, heel blij. “Mijn kans op een baan is nu veel groter. Zeker bij verzekeringsmaatschappijen moet je tegenwoordig allerlei papieren hebben.” En die heeft ze. Want ANBO en SUCSEZ zorgen niet alleen voor drie maanden fatsoenlijk betaald werk, maar ook, en vooral, voor een goede opleiding. Jill Streefland: “De regels van de Wet op het financieel toezicht (Wft) zijn flink aangescherpt. Vanaf 2016 moet iedere verzekeringsadviseur in het bezit zijn van een diploma op zijn eigen verzekeringsgebied. Met dit project lopen wij daarop vooruit.”
‘DAAR KWAM WEER EEN VRAAG…’ Coby Elsendoorn (53): “Het onderwerp verzekeren interesseert me, ik heb altijd
‘GOED BESLAGEN TEN IJS’ Heike Meyer zu Kniendorf (55): “Als je werkzoekend bent, raak je in slow motion. Weer aan het werk gaan is dan best spannend. Wat hielp, is dat we de eerste drie weken rustig zijn ingewerkt door de collega’s van SUCSEZ. We zijn niet in het diepe gegooid. Tegen de tijd dat de echte drukte begon, kon ik goed beslagen ten ijs komen.”
sector genoeg werk is, daarover is geen twijfel mogelijk. Een ANBO-lid dat zich later in 2014 nog aanmeldde, is inmiddels gedetacheerd bij Turien & Co. Assuradeuren. En verzekeraar VGZ heeft al laten weten tientallen mensen te willen plaatsen. “Eigenlijk hebben we zonder veel inspanning een aantal mensen aan het werk gekregen. Het heeft me verbaasd hoe gemakkelijk het allemaal ging,” zegt ANBO’s Alex van Scherpenzeel. “Zo zie je maar: als bedrijven en organisaties hun best doen, is er heel veel mogelijk. Elke 50-plusser is een kans, een kapitaal dat je niet thuis moet laten zitten.”
in die wereld gewerkt. Ik ben blij dat ik me nu kon specialiseren in zorgverze-
PITTIGE OPLEIDING
keringen. De opleiding was heel speels.
De aanpak van ANBO en SUCSEZ vergroot trouwens niet alleen de kans op werk in oktober, november en december. Ook de rest van het jaar is een extra diploma én drie maanden werkervaring iets om met trots op je cv te zetten. “Let wel, de opleiding Wft Adviseur Zorgverzekering is pittig.
Ik kon bijvoorbeeld één keer per dag via mijn telefoon een meerkeuzevraag beantwoorden. Dan zat ik in de trein en kwam er zo’n alert. Een vraag die je niet goed beantwoordt, krijg je later nog eens voorgelegd.”
KANSEN VOOR 50-PLUSSERS De 175 ANBO-leden die in het voorjaar van 2014 vol enthousiasme reageerden op een oproep in ANBO Magazine, konden niet allemaal beginnen aan de opleiding. Maar nu de eerste lichting er zo’n succes van heeft gemaakt, gaan ANBO en SUCSEZ de samenwerking niet alleen voortzetten, maar zelfs uitbreiden. Dit jaar wordt ook personeel geworven en opgeleid voor ándere tussenpersonen en zorgverzekeraars, overal in het land. En dat in die
32
EELSJILL STREEFLAND, PERSON SEZ SUC FUNCTIONARIS BIJ
‘50-PLUSSERS ZIJN LOYAAL, RUSTIG EN BEREID OM TIJD TE INVESTEREN IN EEN OPLEIDING’
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_04 32
17/02/15 10:39
‘DIT IS VAST EEN OPSTAP NAAR EEN NIEUWE BAAN’ UWV zeggen ze altijd: je moet netwerken.
‘JE LEERT OOK OMGAAN MET KLANTEN’
En dat heb ik gedaan. Ik kreeg de tip voor
Reina
Hermilieke van der Wel-Ooms (51): “Bij het
dit project van mijn schoonzus, die lid is van ANBO. Ik ben heel blij dat ik de kans kreeg
“De
Stofberg
(61):
opleiding
gaat
verder dan het leren van feitjes over
om mee te doen. De opleiding is intensief en op het werk is
verzekeringen. Je leert ook omgaan
het ongelofelijk druk, maar ik hoop dat dit me dichter bij een
met klanten. En dat is belangrijk,
nieuwe baan brengt.”
want in het werk heb ik gemerkt dat veel mensen ook nog graag hun verhaal kwijt willen. Hoewel je talloze
Naast de drie cursusdagen ben je ook aardig wat tijd kwijt aan zelfstudie,” waarschuwt Jill Streefland. Dat beaamt Rosée Idsinga. “Een dag nadat ik was toegelaten voor de cursus, ontving ik een gigantische doos. De studiemap. Ik dacht: nou, dat is wel wat meer dan drie dagen studeren. En dat was ook zo. Elke cursusdag – het zijn er dus drie – kostte me thuis nog tien tot twaalf uur studie. Het was pittig. Maar ook hartstikke leuk. Uiteindelijk heb ik met het zweet in de handen examen gedaan. En nu ben ik toch maar mooi een diploma rijker.” Jill Streefland: “Dat vind ik zo mooi aan 50-plussers: ze zijn loyaal, rustig en bereid om te investeren. Met andere woorden: ze wíllen graag. Dat merk je tijdens de opleiding, maar ook in het werk zelf.” Het werk is Rosée Idsinga inderdaad goed bevallen. “Ik vind het leuk om mensen te kunnen helpen die soms door de bomen het bos niet meer zien. Het was ontzettend druk, dat wel. Op sommige dagen werkten we met 35 mensen 1000 telefoontjes weg. Maar dan gunde ik ’s avonds gewoon mijn praatspier wat rust.”
telefoontjes
moet
beantwoorden,
probeer ik daar toch de tijd voor te nemen.”
OOK LEREN & WERKEN? MELD U AAN! SUCSEZ en ANBO zoeken enthousiaste ANBO-leden die met name in oktober, november en december willen werken als zorgverzekeringsadviseur.
U
geeft
dan
telefonisch advies en levert administratieve diensten aan de klanten. Voor deze functie is het diploma Wft Adviseur Zorgverzekering verplicht. SUCSEZ en ANBO bieden een driedaagse opleiding aan die u voorbereidt op het examen. Kunt u daarna aan de slag, dan krijgt u als verzekeringsadviseur een vaste vergoeding en goede secundaire arbeids-
‘WAT EEN GOEDE DOCENTEN!’
voorwaarden. Een vooropleiding op minimaal mbo-niveau, aangevuld met werkervaring
Irene Heggelman (58): “Ik was onder de
binnen de zakelijke dienstverlening, is vereist.
indruk van de kwaliteit van de docenten.
Daarnaast is het belangrijk dat u handig
Ze wisten ons constant te motiveren. Er komt
bent met de computer en een flexibele
natuurlijk veel kijken bij een ziektekosten-
instelling hebt. Geïnteresseerd? Stuur een
verzekering. De opleiding bestaat daarom
sollicitatiebrief en uw cv per e-mail naar
voor een groot deel uit stampwerk.
anbozorgprof@sucsez.nl o.v.v. ‘sollicitatie
Het slagingspercentage is normaliter 65 procent. Maar alle
SUCSEZ
ANBO-deelnemers zijn geslaagd. Om dat te bereiken, moet
Kijk voor meer informatie over de functie op
zorgverzekeringsadviseur
2015’.
je als opleidingsinstituut wel iets in huis hebben.”
www.sucsez.nl/vacatures. ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_04 33
33
16/02/15 14:01
IN BEELD
UW STEM TELT (OOK VOOR DE PROVINCIALE STATEN)
INFOGRAPHIC THEO SMIT
Voor Tweede Kamerverkiezingen lopen we warm, maar de stembus van de Provinciale Staten kan op minder aandacht rekenen. Zonde, want via deze verkiezing beslist u mee wie het provinciebestuur controleert én (indirect) wie in de Eerste Kamer komen. Even noteren dus: 18 maart stemmen!
WAT DOEN DE LEDEN VAN DE PROVINCIALE STATEN?
• Ze kiezen en controleren het bestuur van de provincie, dat wordt gevormd door de Gedeputeerde Staten. • Ze kiezen de leden van de Eerste Kamer. Dit noemen we ‘getrapte verkiezingen’: burgers kiezen eens in de vier jaar de leden van de Provinciale Staten. Zíj kiezen vervolgens de leden van de Gedeputeerde Staten (het provinciebestuur) en van de Eerste Kamer.
NoordHolland
€
55 BELANGRIJKSTE TAKEN VAN DE PROVINCIE
• Ruimtelijke ordening: het globaal organiseren van verkeer, vervoer en woningbouw.
55
• Water en milieu: zorgen dat er geen verontreiniging plaatsvindt en dat de rivieren schoon worden gehouden.
• Economie: hierbij heeft de provincie met name een motiverende rol. • Welzijn en cultuur: geestelijke gezondheidszorg, het
Zuid-Holland
bevorderen van sport, recreatie en cultuur.
Zeeland GS
39
NoordBrabant
PS
ORGANISATIE VAN DE PROVINCIE
38
Nederland telt twaalf provincies. Elke provincie heeft
dat gedurende vier jaar verantwoordelijk is voor het
haar eigen vertegenwoordigend orgaan: de Provinciale
dagelijks bestuur van de provincie. De commissaris van
Staten (PS). Het aantal zetels is afhankelijk van het
de koning is de voorzitter van zowel het college van GS
inwonersaantal van de provincie. De PS-leden kiezen
als van PS. Deze commissaris wordt benoemd door de
vervolgens het college van Gedeputeerde Staten (GS),
regering voor een periode van zes jaar.
ANBO ● NUMMER 2 ● 2015
ANBO_N2_16 38
16/02/15 14:37
MEER OF MINDER ZETELS Bij de provinciale verkiezingen doen naast de landelijke partijen soms ook provinciale partijen mee. Het aantal leden van de Provinciale Staten is afhankelijk van het aantal inwoners per provincie. In totaal zijn er nu 566 Provinciale Statenleden, die als volgt zijn verdeeld over de provincies:
Groningen Friesland
43
43
Drenthe
41 Flevoland
39
47 Overijssel
Utrecht
47
55 Gelderland
BELANGRIJK: DE PROVINCIALE STATEN KIEZEN DE LEDEN VAN DE EERSTE KAMER Na 18 maart worden de stemmen geteld. Er zijn dan 566 Provinciale Statenleden. Zij mogen naar de stembus om de 75 leden van de Eerste Kamer te kiezen. De Eerste Kamer vormt samen met de Tweede Kamer de StatenGeneraal van het Koninkrijk der Nederlanden. Terwijl Tweede Kamerleden zich bezighouden met de dagelijkse politiek en ministers ter verantwoording roepen, buigt de Eerste Kamer zich over de hoofdlijnen van het beleid.
55 47
...pas sinds 1848 de Eerste
...de Eerste Kamer niet altijd
Kamerleden gekozen worden?
evenveel leden heeft gehad?
Voor die tijd benoemde de koning
Tussen 1815 en 1848 was er geen
leden voor het leven.
vast aantal leden, dit varieerde
...tot 1922 Eerste Kamerleden voor negen jaar werden gekozen? Om de drie jaar werd een derde
Limburg
deel van de Kamer vernieuwd.
BRONNEN: KIESRAAD, RIJKSOVERHEID
WIST U DAT...
van 30 tot 55. In de periode 1848-1888 waren er 39 leden. Vanaf 1888 werd het aantal 50. In 1956 volgde de uitbreiding tot 75 leden.
...Eerste Kamerleden sinds 1983 om de vier jaar tegelijkertijd door alle provincies worden gekozen?
ANBO â—? NUMMER 2 â—? 2015
ANBO_N2_16 39
39
16/02/15 14:37