Andrychów - Kalwaria - Wadowice

Atrakcje turystyczne na szlaku 3 miast The main tourist attractions Andrychów: • Park Rozrywki„Dinolandia” w Inwałdzie k/Andrychowa (www.dinolandia.eu) / The Dinoland Amusement

Park. Na terenie parku znajduje się ponad 50 różnej wielkości dinozaurów, pterozaurów, ichtiozaurów i innych prehistorycznych stworzeń. Tel/fax+48 33 870 31 13 • Park Miniatur „Świat Marzeń” w Inwałdzie k/Andrychowa (www.parkminiatur.com)2 / The World of Dreams”-Park of Miniatures. Na terenie kompleksu, który rozpościera się na 45 000 m , znajdują się między innymi: Świat w miniaturze, Polska w miniaturze, Zielony Labirynt, Mini Lunapark, Symulator, Kino Interaktywne, Kino 5D oraz piknikowa gastronomia. Tel.+48 33 875 73 20 • Basen kąpielowy w Andrychowie / The Open-Air Swimming Pool in Andrychow (www.basen.andrychow.pl) • Park Miejski / Town Park położony w centrum Andrychowa, między pałacem Bobrowskich, a kościołem, z wieloma okazami pięknych drzew: 200 letni platan klonolistny, dęby, klony, katalpy, kasztanowce, wierzby także ze stawem i wysepką oraz ptakami wodnymi - jako miejsce wypoczynku mieszkańców miasta • Pańska Góra (432 m n.p.m) / The Lord’s Mountain ( 432 m above sea level) a hill over Andrychow - wzniesienie nad Andrychowem porośnięte bukowo-brzozowym lasem, z nieczynnymi kamieniołomami wapienia ery mezozoicznej a na północnym stoku odkrywka znacznie starszych granitognejsów / The Town Park, Bobrowskis’Palace, magnificent trees such, as a 200-year-old London plane, oak trees, catalpas, pond and a small island with water fowl • Groń Jana Pawła II (886 m n.p.m) / 886 m above sea level, with a mountain shelter near the top and a chapel called Sanctuary to the People of the Mountains- dawniej Jaworzyna - w pobliżu schroniska PTTK im. Czesława Panczakiewicza pod Leskowcem. W 1981 r. staraniem przewodnika i przodownika górskiego Stefana Jakubowskiego - dla uczczenia Papieża Polaka- wprowadzono nową nazwę góry, a w okresie późniejszym wybudowana została kaplica „Sanktuarium Ludziom Gór”. Tutaj od wiosny do jesieni odbywają się niedzielne msze święte.

Wadowice: • Replika domu rodzinnego Jana Pawła II wystawa „Skarb mojego życia” / Replica of John Paul II’s Family

House ‘Treasure of my life’. - Dom Katolicki Plac Jana Pawła II 1, 34-100 Wadowice, tel. 33 823 26 62, www.domrodzinnyjanapawla.pl • Muzeum Miejskie wystawa„Wadowice Karola Wojtyły”/ The Municipal Museum exhibition„Karol Wojtyła’s Wadowice” - ul. Kościelna 4, 34-100 Wadowice, tel. 33 873 81 00, www.muzeum.wadowice.pl • Bazylika Mniejsza / Minor Basilica - Plac Jana Pawła II 1, 34-100 Wadowice, tel. 33 873 20 96, www.bazylika.wadowice.pl • Sanktuarium św. Józefa / St Joseph’s Sanctuary - ul. Karmelicka 22, 34-100 Wadowice, tel. 33 873 21 87, www.swietyjozef.pl • Kościół św. Piotra Apostoła / St Peter The Apostle’s Church - Al. Matki Bożej Fatimskiej 90, 34-100 Wadowice, tel. 33 823 28 88, www.swpiotr.wadowice.pl • Galeria malarstwa i rzeźby F. Suknarowskiego / Gallery of paintings and sculptures by F. Suknarowski ul. Karmelicka 61, 34-100 Wadowice, tel. 33 823 45 63 • Muzeum Emila Zegadłowicza / Emil Zegadłowicz’s Museum - Gorzeń Górny 2, 34-100 Wadowice, tel. 33 823 27 97, www.muzeumezegadlowicza.pl

Kalwaria Zebrzydowska: • Zespół kulturowo-krajobrazowy Klasztoru OO. Bernardynów wraz z Parkiem Pielgrzymkowym • Przepiękny kościół w Brodach - Grobek Matki Bożej wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO wpisany w 1999 roku • Pustelnia św. Rozalii z początku XIXw. w Barwałdzie Górnym • Historyczne cmentarze w Zebrzydowicach i Leńczach oraz cmentarz wojenny przy Klasztorze OO Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej • Kolekcja witraży z wizerunkami polskich świętych w Kościele p.w. św. Piotra i Pawła w Leńczach, a także

pomnik Papieża Jana Pawła II wykonany przez znanego artystę rzeźbiarza pochodzącego z Leńcz Bronisława Chromego • Międzynarodowy Szlak Maryjny - z miejscowości Mariazell w Austrii przez Częstochowę , Kalwarię Zebrzydowską do Zakopanego • Szlak spacerowy im. Siostry Izabeli - z miejscowości Zebrzydowic przez Solcę do Kalwarii Zebrzydowskiej • Szlak Papieski - z Krakowa przez Czernichów, Brzeźnicę do Kalwarii Zebrzydowskiej do Klasztoru OO. Bernardynów • Kalwaryjski Szlak im. Wojciecha Weissa – to szlak pieszo-samochodowy, zachęca do wędrówki po kalwaryjskich dróżkach i po pobliskich Zebrzydowicach.

• Przez Kalwarię Zebrzydowską wiedzie „ Szlak kolejowy Jana Pawła II” z Łagiewnik do Wadowic • Pawilony wystawowe , w których w ciągu całego roku prezentowana jest ekspozycja wyrobów lokalnego rzemiosła

Szlakiem trzech miast

ANDRYCHÓW Urząd Miejski / The Municipal Council 34-120 Andrychów, Rynek 15 tel. +48 33 842 99 36, fax +48 33 875 29 16 promocja@andrychow.eu www.it.andrychow.eu www.andrychow.eu WADOWICE Urząd Miejski / The Municipal Council 34-100 Wadowice , Plac Jana Pawła II 23 tel. +48 33 873 18 11 www.wadowice.pl

Andrychów

www.it.andrychow.eu

Informacja Turystyczna / Tourist Information 34-100 Wadowice, ul. Kościelna 4 tel. +48 33 873 23 65 biuro@it.wadowice.pl www.it.wadowice.pl KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Urząd Miejski / The Municipal Council 34-130 Kalwaria Zebrzydowska, ul. Mickiewicza 7 tel. +48 33 876 60 06, fax +48 33 876 63 01 www.kalwaria-zebrzydowska.pl

Wadowice

Spytkowice

www.wadowice.pl

Brzeźnica Wieprz

Tomice

Wadowice Andrychów Mucharz

Kalwaria Zebrzydowska Stryszów

Lanckorona

Kraków

Autorzy zdjęć: Andrychów: R. Hryciów, W. Mrzygłód, arch. UW w Andrychowie, Hotel&Spa Kocierz, Park Hotel Łysoń, Czarny Groń Wadowice: archiwum Wadowickiego Centrum Kultury Kalwaria Zebrzydowska: archiwum UM w Kalwarii Zebrzydowskiej

Kalwaria Zebrzydowska www.kalwaria-zebrzydowska.pl

Groń Jana Pawła II Park Hotel Łysoń www.parkhotellyson.pl

Hotel&Spa Kocierz www.kocierz.pl Czarny Groń www.czarnygron.pl

Andrychów

Wadowice

Kalwaria Zebrzydowska

Na południu Polski, pomiędzy Wadowicami a Bielskiem Białą - nieopodal Oświęcimia, Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowa znajdują się miasto oraz gmina - Andrychów.

Jest to miejsce, gdzie przez cztery pory roku każdy przybysz znajdzie dla siebie wiele atrakcji przyrodniczych, turystycznych, sportowych i kulturalnych.

Gmina Andrychów zajmuje powierzchnię 100,5 km2 (część miejska 10,2 km2) i liczy 43,8 tys. mieszkańców (miasto 21,5 tys.). Gmina Andrychów leży niemal w całości w największej kotlinie Beskidu Małego, wyżłobionej przez potoki Rzyczanka i Targaniczanka, które łączą się już na terenie miasta Andrychów w rzekę Wieprzówka - lewy dopływ Skawy. Andrychowszczyzna, poprzez swoją atrakcyjność przyrodniczą i krajobrazową, przy równoczesnym niewielkim obciążeniu turystycznym, daje możliwość całorocznego aktywnego wypoczynku dzieciom, młodzieży, dorosłym, a Beskid Mały, dzięki swojemu urokowi, urzekającym krajobrazom, czystemu powietrzu i zróżnicowanej przyrodzie, zapewni swoim gościom ciszę, zdrowie i niepowtarzalne wrażenia. Większa część gminy znajduje się w obrębie Parku Krajobrazowego Beskidu Małego i jego otuliny. Prócz formy prawnej ochrony przyrody ożywionej i nieożywionej, najcenniejsze obiekty andrychowszczyzny objeto ochroną: - rezerwatową - płat górnoreglowego, naturalnego lasu świerkowego rosnącego w rezerwacie „Madohora” (stuletnie świerki), - pomnikową - pojedyncze okazy drzew i ich grupy w tym lipę i cis w Targanicach, kępę sosny limby pod szczytem Potrójnej, „Warownię nad traktem”, - w formie użytków geologicznych- przełom przez czarne Łupki Wierzowskie na granicy Zagórnika i Sułkowic, - parkową - ponad 200 letni Platan klonolistny w Parku Miejskim w Andrychowie.

„Tu, w tym mieście, w Wadowicach wszystko się zaczęło…”

(JPII, ’99).Przyjedź poznać miasto położone nad Skawą, którego początki sięgają aż XIII wieku. Przyjaźni i otwarci mieszkańcy pomogą Ci odkryć jego skarby. Miasto przyciąga swym urokiem rzesze turystów z wielu zakątków świata. Przyjeżdżają tu zobaczyć miejsca, w których na stałe odcisnęła się obecność Karola Wojtyły. Jan Paweł II - największa i najważniejsza postać XX wieku na świecie zmieniła „oblicze tej Ziemi”. Odwiedzając nasze miasto poczujesz, jak bardzo mieszkańcy szczycą się swoim Rodakiem. Muzeum w Domu Rodzinnym, wystawa „Wadowice Karola Wojtyły” w Muzeum Miejskim, Bazylika, Sanktuarium św. Józefa, pomniki, nazwy ulic i szlaków przypominają o Nim i Jego rodzinie na każdym kroku. W 2005 roku z myślą o tym, abyś mógł lepiej odkryć i poznać historię oraz kulturę Wadowic, powstał specjalny szlak miejski. Łączy on 11 miejsc, które ściśle wiążą się z osobą Karola Wojtyły. Nie będziesz miał kłopotów z ich odnalezieniem - pomocą będzie dla Ciebie mapka z zaznaczonym szlakiem, którą otrzymasz w punkcie IT oraz drogowskazy umieszczone w całym mieście. Gorąco zachęcamy również do pieszych wycieczek po Beskidzie Małym, które najlepiej zacząć właśnie tutaj. Jeśli dokucza Ci gwar dużego miasta, cenisz spokój i ciszę, znajdź nocleg w Wadowicach, a stąd wyjeżdżaj zwiedzać Kraków, Bielsko-Białą czy Zakopane – przekonaj się, jak stąd jest wszędzie blisko.

Kalwaria Zebrzydowska jest małym miasteczkiem położonym u podnóża góry Żar w dolinie pomiędzy dwoma pasmami górskimi :Beskidem Makowskim i Pogórzem Wielickim.

Powierzchnia gminy wynosi 73,5 km2 miasta 5,5 km2. Gminę zamieszkuje ponad 19 tyś. mieszkańców, z czego około 5 tyś. mieszka w mieście. W 1999 r. Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO podjął decyzję o wpisaniu Zespołu Kulturowo-Krajobrazowego i Naturalnego w Kalwarii Zebrzydowskiej na listę najcenniejszych skarbów ludzkości. Ojciec Święty Jan Paweł II jest Honorowym Obywatelem Kalwarii Zebrzydowskiej w młodości i w późniejszych okresach życia wielokrotnie odwiedzał miasto i dróżki kalwaryjskie. Jako Papież był w Kalwarii Zebrzydowskiej dwukrotnie - dwukrotnie 7VI 1979 r. oraz 19,VIII 2002 r., w rocznicę Jubileuszu 400-lecia fundacji sanktuarium. Kalwaria Zebrzydowska to ośrodek kultu religijnego. Sanktuarium i dróżki kalwaryjskie przez cały rok są celem licznych pielgrzymek przybywających z całej Polski i zagranicy. Kalwaria Zebrzydowska to miasto rzemieślnicze. Początki rzemiosła na terenie Kalwarii Zebrzydowskiej sięgają jego lokacji w 1640 r. Aktualnie na terenie gminy zarejestrowanych jest ponad 1000 zakładów rzemieślniczych branży stolarskiej i szewskiej. Wzory mebli produkowanych przez członków organizacji cechowej można zobaczyć - www.meble.kalwaria.pl

The town and municipality of Andrychów lies in the south of Poland, between Wadowice, Kalwaria Zebrzydowska and Kraków. It is a place where every visitor will find many tourist, sports and cultural attractions, as well as ample opportunity and admire nature throughout the year. Almost the entire municipality lies in the largest valley of The Beskid Mały mountain chain, carved out by Rzyczanka and Targaniczanka streams which combine into The Wieprzówka River - a left tributary of the Skawa River in Andrychów. Although the Andrychów region offers unique natural and scenic wonders, it attracts a relatively small number of tourists, and consequently, offers ample opportunity of active holidays throughout the year for children, youth, and adults.

Visitors to the mountain chain of Beskid Mały known for its charming views, clean air and tranquility, enjoy good health, and cherish unforgettable memories. Most of commune is situated inside the Scenic Park of the Small Beskid and its protection zone.

Chrzcielnica papieska w bazylice

Kościół św. Piotra Apostoła

Wystawa „Wadowice Karola Wojtyły” w Muzeum Miejskim

„Anyway, this was in this very city - Wadowice where everything started…” (JPII, ’99). Come and visit the town situated on the banks of the River Skawa whose beginnings reach as far back as the 13th century. The inhabitants, who are most friendly and open, will help you to discover its treasures.

The town captivates many tourists from around the world with its charm. The visitors arrive to see the very places where Karol Wojtyła’s presence has left a lasting impress. John Paul II – the greatest and the most important figure for all of the 20th century world who managed to change “the face of this Land”.

While visiting our town, you will get the feeling of how proud the inhabitants of Wadowice are of their famous Countryman. The Museum in the Pope’s Native Home, Exhibition “Wadowice – town of Karol Wojtyła” in the Town Museum, the Basilica, the Sanctuary of St Joseph, the monuments, the names of the streets and the sightseeing routes all remind us about him and his family, wherever we go. In 2005 a special sightseeing route was created, in order to help you discover the historical and cultural sites of Wadowice. Karol Wojtyła’s Foot Trail includes 11 places which are closely connected with the person of Karol Wojtyła. You will have no problem finding them – a special city map (with all the important places marked on it) which you can get at the tourist information.

We also strongly encourage you to go hiking in the range of Beskid Mały (Little Beskids) – and Wadowice is the perfect spot from which to begin your hike. If the busy noisiness of the big city bothers you, and if the peace and quiet is what you treasure the most, find yourself an accommodation in Wadowice and consider it a base for your further escapades to Kraków, Bielsko-Biała, or Zakopane – find out just how close it is from here!

Klasztor OO Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej

Meble z Kalwarii

Kaplica na dróżkach kalwaryjskich

Kalwaria Zebrzydowska is a smali town in southern Poland situated on the slopes of Żar Mountain in a valley between two mountain ranges, one called the Beskid Makowski and the other called Pogórze Wielickie, in Carpathian mountains. The district covers the area of 73.5 sq km, whereas the town is 5.5 sq km. The population of the district is more than 19000 inhabitants, wit h approximately 5000 living in the town. In 1999 The Mannerist Architectural and Park Landscape Complex and Pilgrimage Park in Kalwaria Zebrzydowska was added to the UNESCO list of World Heritage Sites. The Pope John Paul II was made a freeman of the Town of Kalwaria Zebrzydowska. Throughout his life he used to visit the town and the Calvary Paths. As pope he visited Kalwaria Zebrzydowska twice, on 7 June 1979 and on 15 August 2002, on the 400th Anniversary of the Founding of the Sanctuary. Kalwaria Zebrzydowska is a religious centre. The shrine and the paths are a destination for many pilgrims coming from Poland and from abroad. Kalwaria Zebrzydowska is a town of craft. The origins of craft in Kalwaria Zebrzydowska date ba ck to its foundation in 1640. Nowadays there exist more than 1000 workshops of carpenters and shoemakers. One can see the variety of carpenters’ products on www.meble.kalwaria.pl