No 11
d r e a m
l
t r a v e l
Ανοιξιάτικη διάθεση Εθιμα, προορισμοΙ, αγροτουρισμΟς,
μΟδα στα ΧανιΑ
Spring mood
Customs, destinations, agrotourism,
ανοιξη - ΚαλοκαΙρι / spring - summer 2011
δωρεαν τευχος / your free copy
fashion in Chania
l
d i s c o v e r
ανοιξη spring ΚαλοκαΙρι summer
2011
ΑφιΕρωμα
Οινοτουρισμός στην Κρήτη Special section
Wine tourism in Crete
editorial ΑΓΑΠΗΤΕΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΣΣΕΣ & ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ Η ΑΝΕΚ Lines σας καλωσορίζει με το ανανεωμένο ΑΝΕΚΟΡΑΜΑ, σε μια καινούρια φάση των παρεχόμενων υπηρεσιών μας προς εσάς. Παραμένουμε σταθεροί στις δύο κύριες αξίες μας: στη διατήρηση της ελληνικότητάς μας και στη μόνιμη υποστήριξη του τουρισμού της Κρήτης και γενικότερα της Ελλάδας. Με γνώμονα αυτές τις αξίες ανανεώνουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες μας: • Προβάλλουμε τον ελληνικό τουρισμό ακόμα πιο δυνατά στις ευρωπαϊκές αγορές. Σε δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίους πολίτες από την Ιταλία μέχρι τις Κάτω Χώρες, τη Γαλλία και φυσικά την Αυστρία και τη Γερμανία, η ΑΝΕΚ με συνεχή και πολυσχιδή παρουσία στις εκθέσεις τουρισμού και ναυτιλίας αλλά και με άλλες προωθητικές ενέργειες, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, προάγει την ιδέα και προωθεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν.
παραγωγη: αρησ γιακουμακησ φωτογραφιεσ: ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΤΑ ΚΑΡΝΑΡΟΥ ΜΑΚΙΓΙαΖ-ΜΑΛΛΙα: εΛΕΝΑ ΨΩΜΑ (BEST LOOK) ΜΟΝΤΕΛΑ: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N)
Production: Aris Giakoumakis Photos: EPAMINONDAS KOUTSOUKIS EDITING: ADA KARNAROU MAKE-UP/ HAIR: ELENA PSOMA (BEST LOOK) MODELS: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N)
• Ανανεώνουμε και αυξάνουμε την προβολή του ελληνικού ελαιόλαδου σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, για δεύτερη συνεχή χρονιά προβάλλουμε ελληνικούς συνεταιρισμούς και εταιρείες τυποποίησης και εμφιάλωσης ελαιόλαδου από όλα τα μέρη της Ελλάδας. • Συνεχίζουμε να υπηρετούμε την κοινωνική ευθύνη, υποστηρίζοντας τους αθλητικούς και πολιτιστικούς φορείς, συλλόγους αλλά και απλούς ανθρώπους, προσφέροντας στο κοινωνικό σύνολο της χώρας μας.
Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, Η ANEK LINES, από την ίδρυσή της, πριν από 44 χρόνια, πίστευε και πιστεύει ότι τα καλύτερα ταξίδια είναι αυτά που θα κάνουμε μαζί! Ευχόμαστε αυτή η άνοιξη του 2011 να είναι αισιόδοξη και καλοτάξιδη σαν τους ανοιχτούς γαλάζιους ορίζοντες του Αιγαίου μας! Καλά ταξίδια! Γιάννης Σ. Βαρδινογιάννης, Διευθύνων Σύμβουλος ΑNEK LINES
Dear Travelers, ΑΝΕΚ LINES welcomes you to a new phase of its services with this issue of the renewed ΑΝΕΚΟRΑΜΑ magazine. We remain devoted to our two most important values: the maintenance of our Greek character and our steadfast support of tourism in Crete and, generally, in Greece. Based on those values, we are renewing the services that we offer: • We advertise Greek Tourism to the European markets more intensely. By its constant and diverse presence in tourist and shipping exhibitions, and by other promotional activities during the entire year, ANEK LINES promotes the Greek Tourist Product idea to tens of thousands of European citizens from Italy to the Netherlands, France and, of course, Austria and Germany. • We renew and increase the advertisement of Greek Olive Oil in all the European countries. Specifically, for the second consecutive year, we draw attention to Greek Cooperatives and companies that standardize and bottle olive oil in various parts of Greece.
Στράπλες φόρμα Pepe Jeans (Shop & Trade). Πλατφόρμες Charles David (Nak, The Mall). Βραχιόλια (Accessorize). Γυαλιά D&G (Οπτικά Μαρκάκης). Pepe Jeans (Shop & Trade) strapless tracksuit. Charles David (Nak, The Mall) platform shoes. Bracelets (Accessorize). Glasses D&G (Markakis Optical Store).
• We continue to fulfill our Social Responsibility by supporting athletic organizations, cultural institutes, clubs, as well as common people, offering our best to our Country’s society.
Dear Friends, Since its foundation 44 years ago, ANEK LINES believed and still believes that the best trips are those that we shall travel together. We hope that the spring of 2011 will be as bright, as calm and as beautiful as our wide blue Aegean Sea! Have a Good Trip! Yannis S. Vardinoyannis, Anek Lines ceo
Anekorama
περιεχόμενα
34
58
74
80
Μόνιμες στήλες Permanent columns 6. Agenda 16. Culture
58. ΑγροτουριστικΑ καταλΥματα AGROTOURIST LODGINGS 80. ΚροατΙα
131. Τα νEα της ΑΝΕΚ / ANEK’S NEWS
Συνεντεύξεις
74. ΜιχAλης ΧατζηγιAννης 22. ΣταΥρος ΘεοδωρAκης
Μόδα/Fashion 48. ΒΟλτα στα ΧανιΑ / A STROLL IN CHANIA 102. On the beach
Ταξίδι/Travel 34. ΠΑσχα στην ΕλλΑδα /EASTER IN GREECE
Το περιοδικό της ANEK LINES ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε. Κεντρικά γραφεία: Λεωφόρος Καραμανλή, 731 00, Χανιά, Κρήτη, τηλ.: 28210-24000, fax: 28210-36200 www.anek.gr, e-mail: marketing@anek.gr, isi@anek.gr Διευθύντρια Marketing ANEK LINES: Ειρήνα Σίμου
Το τεύχος διατίθεται δωρεάν Your free copy
Παραγωγή - Έκδοση: Imako Media S.A. Διοικητικός Διευθυντής: Τάκης Σολωμός Οικονομικός Διευθυντής: Παναγιώτης Γεωργακίλας Σύμβουλος Επικοινωνίας: Αναστασία Παρετζόγλου Σύμβουλος Διοίκησης: Θάνος Παπαχρήστου Δημιουργικός Σχεδιασμός - Επιμέλεια Έκδοσης: Διεύθυνση Εταιρικών Εντύπων Business Unit Director: Νικόλαος Παπαβασιλείου Μαρίνου Αντύπα 41-45, 141 21, Νέο Ηράκλειο, τηλ.: 210-2705100, fax: 210-2705199 Σύμβουλος Έκδοσης: Σοφία Κιντή Διευθύντρια Έκδοσης: Αλεξάνδρα Παπαδάκη Creative Art Director: Μαρκέλλα Κοττάκη Senior Art Directors: Σέβη Κοττάκη, Σωτήρης Σελαϊδινάκος, Παντελής Σιδερίδης Δημιουργικό: Αλεξάνδρα Βαλσαμάκη, Βίκυ Κουμπαρέλου, Ήρα Λάζου, Έλενα Λούμπια, Γρηγορία Σκουρλή
48
Photo album
28. ΚρητικEς τουλIπες / CRETAN TULIPS 66. Τα καφενεΙα της ΚρHτης / CRETE’S COFFEE SHOPS
Θέματα/Topics 90. ΟινοτουρισμOς / WINE TASTING TOURISM 108. ΕλαιOλαδο / THE GREEK OLIVE OIL 113. κρητικο μελι / CRETAN HONEY 114. κρητικο κεντρο «Ομαλοσ» 116. ΠρωτομαγιA στην ΚρHτη / MAY DAY IN CRETE 128. Backstage
Επιμέλεια Κειμένων: Νίκος Μπαρτζελιώτης, Βασιλική Παππά, Στάθης Σταθάκος Συντακτική Oμάδα: Βασιλική Καρατζά, Γωγώ Καρκάνη, Κάλλια Καστάνη, Eυτυχία Μισαηλίδου, Aγαθή Παλαιογιώργου, Γωγώ Παπαδημητρίου, Άννα Παπαρίζου, Εβελίνα Ρίζου, Βασίλης Τσακίρογλου Υπεύθυνος Μεταφράσεων: Αργύρης Αργυρόγλου Photo Research Director: Γραμματική Μαντάκη Photo Research Editors: Νικολέτα Διαμαντοπούλου, Νάντια Νιάρχου, Ματίνα Πολιά Φωτογραφίες: Ε. Κουτσούκης, Γ. Σεφέρος Πρακτορεία: ΙML IMAGE GROUP, ISTOCK PHOTOS, SHUTTERSTOCKPHOTOS / VISUAL, PHOTOSTOCK Διεύθυνση Παραγωγής Φωτογραφίσεων: Άρης Γιακουμάκης Υπεύθυνος Φωτογραφίσεων: Χρήστος Σιέρρας Photo Production Account Manager: Άννα Μαρή Παραγωγή Φωτογραφίσεων: Άννα Λάμπρου Διεύθυνση Διαφήμισης: Μαρία Καζάντζα Υπεύθυνη Διαφημιστικού Τμήματος: Ευγενία Χατζοπούλου Υπεύθυνη Διαφήμισης: Χριστίνα Γιαννοπούλου Υποδοχή Διαφήμισης: Mαρία Αντωνάτου, τηλ.: 210-2705370 Fashion Editor: Άντα Καρνάρου Βοηθός Styling: Αφροδίτη Αρβανίτη
Διεύθυνση Παραγωγής: Αλέξης Βαλούρδος Συντονισμός Παραγωγής: Mάκης Kουτσανδρέας Υπεύθυνος Παραγωγής: Βασίλης Γαβαλάς Ποιοτικός Έλεγχος Παραγωγής: Λευτέρης Νικόπουλος, Γιάννης Σπαθούλας Βοηθός Διευθυντή Παραγωγής: Νένα Καλλία Παραγωγή: Αγγελική Φούντα Διεκπεραίωση Παραγωγής: Ηλίας Σελελμαζίδης Yπεύθυνος Tμήματος Επεξεργασίας Εικόνας: Χρήστος Σιμίτας Διαχωρισμοί Εικόνας: Mιχάλης Διονυσάκης, Hλιάνα Mπόβολη, Στέλιος Σοφιανός Επεξεργασία Εικόνας: Στέλιος Δημητροκάλης, Μαρία Μπακούτη, Αίμη Μπουσίου, Δάφνη Παπαδάκη, Χριστίνα Μάνου, Μαρία Ροκά, Αλέξανδρος Χαλόουπκα, Μαρία Χασάπη Υπεύθυνος Tελικού Ελέγχου Mακέτας: Βασίλης Δρανδάκης Tελικός Έλεγχος Mακέτας: Αλέξης Μούγιος, Αγγελίνα Νικολάου Υπεύθυνος Ηλεκτρονικού Μοντάζ & Φιλμογράφησης: Aντώνης Aρμάος Hλεκτρονικό Mοντάζ & Φιλμογράφηση: Γιάννης Mούγιος, Bασίλης Nάκος ANEK LINES’ ΜAGAZINE K. Κaramanli Ave., 73100, Chania, Crete, tel.: 0030-2821024000, fax: 0030-2821036200 www.anek.gr, e-mail: marketing@anek.gr, isi@anek.gr Marketing Director ANEK LINES: Irina Simos
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Η ΑΝΕΚ LINES δεν φέρει ευθύνη για τις απόψεις των συντακτών του περιοδικού όπως αυτές διατυπώνονται στα θέματα.
Anekorama
agenda Από την ΕυτυχΙα ΜισαηλIδου / By Eftychia Misailidou
Τα events της άνοιξης/Spring events Ταξιδεψτε απο Αθηνα μεχρι Φλωρεντια και παρακολουθηστε συναυλιες, θεαματα και εκθεσεις με τα ηχοχρωματα της Ευρωπης. Επιλεξτε προορισμο, κλειστε θεσεις και απολαυστε θεαματα και ψυχαγωγια. Travel from Athens to Florence to attend gigs, spectacles and exhibitions with European tones. Choose your destination, book your seats and enjoy the shows and the entertainment.
Αθήνα/Athens
Saburo Teshigawara – Miroku
Χορευτής, χορογράφος, σκηνοθέτης, δάσκαλος, δημιουργός, ο Saburo Teshigawara ξεκίνησε την καριέρα του το 1981 στο Τόκιο, όπου και σπούδασε κλασικό μπαλέτο και πλαστικές τέχνες. Αυτές τις δύο του αγάπες συνδύασε αργότερα στα σόου που παρουσίασε είτε μεμονωμένα είτε μαζί με την ομάδα KARAS, της οποίας είναι και ιδρυτικό μέλος. Έχοντας λάβει μεγάλη αναγνώριση, τόσο ως χορευτής όσο και για τις visual arts εκθέσεις και τη σκηνογραφία του, ο Teshigawara παρουσιάζει έργα που υποδηλώνουν το σεβασμό του στην αλληλεπίδραση της μουσικής και του χώρου. Έτσι και στο Miroku, την τελευταία solo performance του, που παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 2007 στο Τόκιο, οι θεατές βιώνουν τη συνέχεια του χρόνου, του χώρου, του φωτός και της μουσικής σε μια ακραία ταχύτητα. Μια αιωνιότητα, όπου όλα φαίνονται να βρίσκονται σε αρμονία. Χορεύοντας μόνος του στη σκηνή με ένα τεράστιο μπλε κουτί να τον περιβάλλει, το σώμα του μιλάει με το περιβάλλον.
Info: Παρασκευή 15 & Σάββατο 16 Απριλίου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη, Αθήνα, τηλ.: 210-7282000. Τιμές εισιτηρίων: 11,50 €, 20 €, 36 €, 53 €, 72 €. Προπώληση εισιτηρίων: στα ταμεία του Μεγάρου Μουσικής, www.megaron.gr
Roxette To δυναμικό duo, για πρώτη φορά στην Αθήνα, με καλύτερη διάθεση από ποτέ, σας προσκαλεί να τραγουδήσετε μαζί του τις μεγάλες επιτυχίες του αλλά και τραγούδια από το ολοκαίνουριο album Charm School, που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο.
Athens for the first time, in their best mood, and they invite you to sing with them their greatest hits, as well as songs from their brand new album, Charm School, which was released in February.
Dancer, choreographer, director, instructor, creator Saburo Teshigawara began his career in 1981, in Tokyo, where he studied classic ballet and plastic arts. Later on, he combined both at the shows that he presented individually, but also with the KARAS group, of which he is a founding member. Renowned as a dancer, but also for his visual arts exhibitions and stage set designs, Teshigawara declares with his works his respect for the interaction of music with space. In Miroku, his latest solo performance that was presented for the first time in Tokyo, in 2007, the spectators live the continuity of time, space, light and music at an extreme speed, in an eternity of total harmony. He dances alone on the stage, enclosed by a huge blue box, while his body talks to his surroundings.
Info: May 27 - TerraVibe Park, 37th km Athens - Lamia National
Info: Friday, April 15 & Saturday, April 16, The Athens Concert Hall, Vas.
Info: 27 Μαΐου, TerraVibe Park, 37ο χλμ. Αθηνών - Λαμίας,
Μαλακάσα. Τιμές εισιτηρίων: 40 € (προπώληση), 45 € (στο ταμείο), 60 € (διακεκριμένες θέσεις). Προπώληση εισιτηρίων: Ticket House, www.ticketpro.gr, www.tickethouse.gr
Roxette The dynamic duo comes to
Highway, Malakassa. Ticket cost: 40 € (advance sale), 45 € (at the box-office), 60 € (VIP seats). Advance ticket sale: Ticket House, www. ticketpro.gr, www.tickethouse.gr
Anekorama
Saburo Teshigawara – Miroku
Sophias Ave. & Kokali St., Athens, tel.: 210-7282000. Ticket cost: 11.50 €, 20 €, 36 €, 53 €, 72 €. Advance ticket sale: at the Athens Concert Hall box-office, www.megaron.gr
agenda
Αθήνα/Athens Η Μητέρα του Σκύλου
Ο Παύλος Μάτεσις, τα μυθιστορήματα του οποίου κυκλοφορούν σε δεκατέσσερις χώρες, ενώ πολλά έχουν μεταφερθεί κατά διαστήματα και στο θέατρο, ξαναγράφει σε θεατρική μορφή το σημαντικότερο ίσως έργο του, Η Μητέρα του Σκύλου. Πρόκειται για τη δική του ματιά σε ένα μεγάλο κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, που ζωντανεύει μέσα από τη ζωή της Ραραού, της «μεγάλης φίρμας της επιθεώρησης». Το έργο, που θα παρουσιαστεί στο Εθνικό Θέατρο από τον Απρίλιο, σκηνοθετεί ο καταξιωμένος Σέρβος σκηνοθέτης Νικίτα Μιλιβόγεβιτς, ενώ σπουδαίοι πρωταγωνιστές, όπως η Θέμις Μπαζάκα και η Υβόννη Μαλτέζου, αλλά και νεότεροι συνεργάτες του Εθνικού Θεάτρου, ενσαρκώνουν τους ήρωες.
Info: Εθνικό Θέατρο, Κτήριο Τσίλερ, Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Αθήνα, τηλ.: 210 5288100. Πρώτη παράσταση: 07/04/2011. Τελευταία παράσταση: 15/05/2011. Τηλέφωνα ταμείου: 210-5288170, 210-5288171
Deep Purple & Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Δεν είναι η πρώτη φορά που το αγγλικό hard rock συγκρότημα επισκέπτεται την Ελλάδα. Είναι όμως η πρώτη φορά που θα συνεργαστεί και θα εμφανιστεί επί σκηνής με τον δικό μας ροκ μύθο, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Μια μοναδική συνάντηση του συγκροτήματος που έχει καταχωριστεί στο βιβλίο Guinness ως το πλέον θορυβώδες και της κορυφαίας ροκ φωνής και προσωπικότητας της Ελλάδας.
Info: 20 Μαΐου, Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (αλλά και στην επαρχία: Πάτρα, 21
Μαΐου, Θεσσαλονίκη, 23 Μαΐου, Ιωάννινα –χωρίς τον Β. Παπακωνσταντίνου–, 25 Μαΐου). Τιμές εισιτηρίων: 38 € (αρένα), 43 € (κερκίδες). Προπώληση εισιτηρίων: Public, Ticket House, www.ticketarena.gr
Deep Purple & Vasilis Papakonstantinou
It’s not the first time that the hard rock band from Britain visits Greece, but it’s the first time they will appear on stage with our own rock star myth, Vasilis Papakonstantinou in a unique meeting that has been entered in the Guinness Book of Records as the gig of the noisiest group with the top rock voice and rock personality of Greece.
Info: May 20, Peace and Friendship
Stadium, Athens (In other cities: Patra, May 21, Thessaloniki, May 23, Ioannina –without V. Papakonstantinou–, May 25). Ticket cost: 38 € (arena), 43 € (seats). Advance ticket sale: Public, Ticket House, www.ticketarena.gr
Anekorama
The Dog’s Mother
Pavlos Matesis, whose novels are published in fourteen countries, while some of them became theater plays, rewrites his most important work, The Dog’s Mother, in drama form. It describes his view of a big part of contemporary Greek history that comes to life through the experiences of Raraou, “the great star of theatrical revues”. The play will be staged at the National Theater in April, directed by prestigious Serb director Nikita Milivojevic, with major actors like Themis Bazaka and Yvonni Maltezou, as well as younger actors of the National Theater.
Info: National Theater, Ziller Building, “Nikos Kourkoulos” New Stage. Agiou Konstantinou St. 22-24, Athens, tel.: 2105288100. Initial performance: 07/04/2011. Last performance: 15/05/2011. Box-office phones: 210-5288170, 210-5288171
agenda
Αθήνα/Athens Η Μαρία Κάλλας και η Σκάλα του Μιλάνου
Μπορεί η Μαρία Κάλλας να είχε τραγουδήσει μέχρι το 1951 στα σημαντικότερα θέατρα της Ιταλίας, κερδίζοντας συνεχώς την αποδοχή κοινού και κριτικών, όμως δεν είχε εμφανιστεί προηγουμένως στην περίφημη Σκάλα του Μιλάνου. Έκτοτε η Σκάλα έγινε το «σπίτι» της και ο χώρος συνεργασίας της με σπουδαία ονόματα, όπως οι Herbert von Karajan, Margherita Wallmann, Franco Zeffirelli, Luchino Visconti. Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο της πολιτιστικής συνεργασίας με τη Σκάλα του Μιλάνου, φιλοξενεί την έκθεση με τίτλο Η Μαρία Κάλλας και η Σκάλα του Μιλάνου, με σπάνιο υλικό, κοστούμια, φωτογραφίες, αντικείμενα, video και πρωτότυπο ηχητικό υλικό παραστάσεων.
Info: Μάρτιος - 8 Μαΐου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Φουαγιέ Ισογείου, Λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη, Αθήνα, τηλ.: 210-7282000. Επιμέλεια: Έφη Ανδρεάδη. Γενική είσοδος: 6,00 €, φοιτητικά - παιδικά: 3,00 €, οικογενειακό εισιτήριο: 10,00 €. Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά: 10:00 – 18:00. Πληροφορίες: 210-7282000
Maria Callas and Milan’s La Scala
Till 1951, Maria Callas had sung in Italy’s major theaters, constantly winning the admiration of the public and the critics, but she had not performed at Milan’s famous Teatro alla Scala. Since that year, it became her artistic “home” where she worked with famous directors like Herbert von Karajan, Margherita Wallmann, Franco Zeffirelli, and Luchino Visconti. Within the context of its cultural cooperation with Milan’s La Scala, the Athens Concert Hall hosts an exhibition under the title Maria Callas and Milan’s La Scala, containing rare material, costumes, photos, various objects, video and original sound from Callas’ performances.
Info: March - May 8, The Athens Concert Hall, ground floor foyer, Vas. Sophias Ave. & Kokali St., Athens,
tel.: 210-7282000. Curator: Efi Andreadi. Ticket cost: Main ticket: 6.00 €, students and children: 3.00 €, family pass: 10.00 €. Open: Daily: 10:00 a.m. - 6:00 p.m. Details: 210-7282000
Διεθνές Καλοκαιρινό Φεστιβάλ Μουσικής 2011 Το Sonnenlink της Μάνης, πιστό στην παράδοσή
του, δίνει και φέτος ραντεβού με την κλασική και την τζαζ μουσική. Έντεκα συναυλίες, με μουσικές που ξεκινούν από τους Δρόμους της Θάλασσας, των Μ. Πλέσσα και Κ. Delmer, την gipsy jazz και το ρεσιτάλ πιάνου του Jacques Bernier σε έργα μεγάλων κλασικών και φτάνουν στους ήχους των Θεοδωράκη και Χατζιδάκι με τη δεξιοτεχνία των Εrato-Duo. Πάντα δίπλα στη θάλασσα.
Info: Πύργος Λεύκτρου, 25/6-10/9, 20:00 μ.μ., τηλ.: 27210-78077, 6937-331333, http://www.mani-sonnenlink.com/Musikfestival/2010gr.html
International Summer Music Festival 2011 This year too, according to its tradition,
Sonnenlink in Mani invites well-being lovers to its classical and jazz music festival, presenting eleven concerts that include music from the Ways of the Sea, by M. Plessas and Κ. Delmer, gipsy jazz, a piano recital by Jacques Bernier, with works by great classic composers, and songs by M. Theodorakis and M. Hatzidakis, performed by the Erato-Duo; always by the sea.
Info: Pyrgos-Lefktrou From June 25th to September 10th, at 8 p.m., tel.: 0030-2721078077, 0030-6937331333, www.mani-sonnenlink.com/Musikfestival/2010gr.html
10 Anekorama
agenda
Βιέννη/Vienna Ρώμη/Rome Φεστιβάλ Βιέννης
Ως μια παράδοση που ξεκίνησε από το 1927, η καρδιά της κλασικής μουσικής χτυπάει για πέντε εβδομάδες στην πόλη που τη «γέννησε» και την ανέδειξε: τη Βιέννη. Στο τετράγωνο των Μουσείων, στο Δημαρχείο, στην Αίθουσα Τέχνης Vienna και στο Μέγαρο Μουσικής φιλοξενούνται φέτος 41 καλλιτεχνικές εκδηλώσεις από 23 χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι συναυλίες του Mahler από τη Φιλαρμονική της Βιέννης, με σύμπραξη της Φιλαρμονικής του Σαν Φρανσίσκο, στο πλαίσιο του 35ου Φεστιβάλ Μουσικής.
Info: Rathhaus, από 13 Μαΐου μέχρι 19 Ιουνίου. Ελεύθερη είσοδος, www.festwochen.at
Vienna Festival
It’s a tradition that began in 1927; for five weeks, the heart of classical music beats in Vienna, the city that “created” classical music and brought it to prominence. This year, forty-one artistic
events from 23 countries are accommodated at the Museums’ Quarter, the Town Hall, the Vienna Art Hall and the Concert Hall; an outstanding event during the 35th Music Festival will be the performance of Mahler’s symphonies by the Vienna Philharmonic and the San Francisco Philharmonic Symphony Orchestra as guests.
Info: Rathhaus, from May 13 to June 19. Entrance free, www.festwochen.at
Primo Maggio Music Festival
Για τους κατοίκους της Ρώμης η πρώτη μέρα κάθε Μάη είναι μια καλή αφορμή να γιορτάσουν όχι μόνο τα εργατικά επιτεύγματα μιας τόσο ιστορικής μέρας, αλλά και της άνοιξης. Τα εργατικά συνδικάτα διοργανώνουν στην πλατεία San Giovani ένα ιδιαίτερα πλούσιο σε ονόματα και ήχους Μουσικό Φεστιβάλ, που πραγματοποιείται με τηλεοπτική κάλυψη. Η γιορτή ξεκινά στις 3 μ.μ. και ολοκληρώνεται τα μεσάνυχτα. Νέα συγκροτήματα εναλλάσσονται στη σκηνή με ονόματα ανάλογα του μεγέθους των Nick Cave, Oasis και Bon Jovi, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάδειξη των νικητών του διαγωνισμού Primo Maggio tutto l’anno, που αφορά νέους καλλιτέχνες.
Info: Piazza San Giovani, 1η Mαΐου.
Είσοδος ελεύθερη, www.primomaggio.com
Primo Maggio Music Festival
For Rome’s inhabitants, the 1st of May is a good opportunity to celebrate not only the achievements of the working class during this historic day, but also spring. On San Giovanni Square, trade unions organize an especially rich in participation and sound Music Festival, with TV coverage. The feast begins at 3:00 p.m. and it is concluded at midnight. New bands alternate on the stage with great artists like Nick Cave, Oasis and Bon Jovi, whereas especially interesting is the Primo Maggio Tutto l’Anno contest for the best young artists.
Info: Piazza San Giovanni, May 1st.
Attendance free, www.primomaggio.com
12 Anekorama
agenda
Βενετία/Venice Φλωρεντία/Florence
Explosion of the Cart
Κάθε χρόνο την Κυριακή του Πάσχα οι κάτοικοι της Φλωρεντίας, μαζί με τα τουριστικά πλήθη, δίνουν ραντεβού με το ιταλικό φολκλόρ στους δρόμους της πόλης. Η εκδήλωση Explosion of the Cart αποτελεί ένα τελετουργικό κατά το οποίο 250 άντρες ενδεδυμένοι σαν αρχαίοι Ρωμαίοι στρατιώτες, μια ορχήστρα και ο ντόπιος πληθυσμός με ρουχισμό που παραπέμπει στον 15ο αιώνα συνοδεύουν ένα όχημα άνω των 500 ετών, το οποίο σέρνει ένας λευκός ταύρος ακολουθώντας τη διαδρομή Porta al Prato ως την πλατεία Del Duomo, όπου αμέτρητοι πυροκροτητές μετατρέπουν την παρέλαση σε γιορτή πυροτεχνημάτων.
Info: Piazza del Duomo, 24 Aπριλίου, www.carnifest.com
Museo Correr Με αφορμή τον επικείμενο εορτασμό των 150 χρόνων του Μουσείου, το Correr παρουσιάζει τη μεγαλύτερη έκθεση σε επιμέλεια του Aldo Bova –για το θέμα «γυαλί»– ως αναπόσπαστο κομμάτι της βενετσιάνικης ιστορίας, ονόματι Η Περιπέτεια του Γυαλιού, Μια Χιλιετία της Ενετικής Τέχνης. Η έκθεση χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα (αρχαιότητα, 15ος-18ος αιώνας, 19ος αιώνας, 20ός αώνας) και δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να δουν περισσότερα από 300 εκθέματα, όλα από το Μουσείο Γυαλιού Μουράνο, αλλά και να κατανοήσουν την πορεία του γυαλιού, από τα κλασικά χρόνια μέχρι τη στιγμή που συνάντησε το design.
Info: Ναπολεόντεια Πτέρυγα, μέχρι 25 Απριλίου. Είσοδος: 12 €, www.museiciviciveneziani.it
Museo Correr On the occasion of the imminent celebration of its 150th anniversary, Museo Correr presents a great exhibition, curated by Aldo Bova, about “glass” as an integral part of Venetian history, called The Adventure of Glass, A Millennium of Venetian Art. The exhibition is divided in four parts (antiquity, 15th-18th century, 19th century, 20th century), giving the opportunity to its visitors to admire more than 300 exhibits, all from the Museo del Vetro of Murano, and to understand the evolution of glass from the classic eras till the moment that glass became associated with design.
Info: Napoleon Wing, till April 25. Entrance fee: 12 €, www.museiciviciveneziani.it 14 Anekorama
Explosion of the Cart
Every year, on Easter Sunday, the inhabitants of Florence, together with the tourists, meet Italian folklore in the streets of the city. The Explosion of the Cart event is a ritual during which 250 men, dressed like Roman soldiers, a band, and the locals dressed in clothes reminding of the 15th century, accompany a cart more than 500 years old, dragged by a white bull, following the route from Porta al Prato to the Piazza del Duomo, where innumerable detonators are set off, transforming the parade into a firework feast.
Info: Piazza Del Duomo, April 24, www.carnifest.com
ψυχαγωγία
Ταξιδέψτε μαζί τους
Σε καθε ταξιδι η καλυτερη συντροφια ειναι παντα μια ιστορια, ειτε αυτη ξεδιπλωνεται μεσα απο τις σελιδες ενος βιβλιου, απο τους στιχους ενος τραγουδιου ή παρουσιαζεται μπροστα μας μεσα απο εντυπωσιακες εικονες.
βιβλία
απο την ευτυχια μισαHλιδου
Επίγονοι: Ο Ματωμένος Μανδύας του Ελληνισμού Ανδρεας Ανδριανοπουλος Ο συγγραφέας, ιστορικός και μυθιστοριογράφος γράφει για τη σύγκρουση των επιγόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μια ιστορία που εστιάζει στις αντιθέσεις των λαών, στις εμφύλιες διαμάχες και τις μάχες, σε ένα μυθικό κομμάτι της ιστορίας. Εκδοσεις Λιβανη
Ματιές και Τόποι
Ξενοδοχείο Βόσπορος Esmahan Aykol Αν και η Κάτυ Χίρσελ ζει χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, έχει βιβλιοπωλείο, διαμέρισμα και Τούρκους φίλους, οι ντόπιοι τη βλέπουν ακόμα σαν ξένη. Ως λάτρις των αστυνομικών μυστηρίων, όταν βρεθεί στο επίκεντρο ενός ιδιόμορφου εγκλήματος, θα χρησιμοποιήσει τις γνώσεις και τη γοητεία της για να βρει την άκρη. Εκδοσεις Κριτικη
Ζεττα Αντσακλη Ο φωτογραφικός φακός της Ζέττας Αντσακλή ενώνει τοπία και ανθρώπους από την Ανατολή στη Δύση, από την ύπαιθρο στις μεγάλες πόλεις και από τη φτώχεια στην πολυτέλεια. Ξεκινά το ταξίδι της μέσα από τη ματιά μιας γυναίκας στην Καππαδοκία και απαθανατίζει εικόνες μέχρι και το Μιλάνο. Εκδοσεις Καστανιωτη
Ίος: Χρυσή Ψηφίδα των Κυκλάδων Ο Άνθρωπος που Έλεγε Ιστορίες Μαριο Βαργκας Λιοσα Το βραβευμένο με Νόμπελ Λογοτεχνίας μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία ενός Περουβιανού, που επισκέπτεται μια έκθεση φωτογραφιών του Αμαζονίου και θυμάται έναν παλιό του φίλο, του οποίου τη μοίρα αγνοεί. Οι δύο αυτοί άνθρωποι αφηγούνται παράλληλα την ίδια ιστορία, γεμίζοντας τα κενά της μνήμης. Εκδοσεις Καστανιωτη
16 Anekorama
Ν. Χριστοδουλακης, Τ. Πανταζοπουλου Σε αυτό το λεύκωμα δίγλωσσης έκδοσης, βλέπουμε τα «λευκά σπίτια στου γλαύκου το γειτόνεμα», τον τόπο και τη ματιά την ελληνική, όπως τα απαθανάτιζε με τη φωτογραφική του μηχανή για πολλά χρόνια ο Νίκος Χριστοδουλάκης στο νησί της Ίου. Εκδοσεις Πατακη
ψυχαγωγία
εικονεσ που θα σασ ταξιδεψουν σε αλλεσ ηπειρουσ και σε μοναδικα συναισθηματα, και σελιδεσ που θα σασ οδηγησουν στον κοσμο του μυστηριου, τησ ιστοριασ και τησ μυθοπλασιασ.
Δεν την Αγαπάω Πια Ο Μεγάλος Σεισμός Nicholas Shrady Τον Νοέμβριο του 1755 ο εγκέλαδος χτυπά τρεις φορές τη Λισαβόνα, προκαλώντας τεράστια παλιρροϊκά κύματα και μια φωτιά που έκαιγε πέντε ημέρες. Ο σεισμός αυτός δεν ήταν μια απλή καταστροφή, αλλά ένα καταλυτικό γεγονός, που οδήγησε σε συνταρακτικές αλλαγές των κοινωνικών τάξεων. Εκδοσεις Κριτικη
Θανασης Χειμωνας Ένα μυθιστόρημα για τη Νικόλ, μια γυναίκα που ζει σε ένα σύμπαν γεμάτο προσδοκίες και πάθη. Τρία πρόσωπα κινούνται γύρω γύρω σαν να μην υπάρχει τίποτε άλλο στον κόσμο. Η ιστορία διαδραματίζεται σε μια Αθήνα γεμάτη ψέματα και τόπους που ακόμα δεν έχουν ανακαλυφθεί. Και ο αναγνώστης αναρωτιέται αν όλα αυτά έχουν όντως συμβεί, αν είναι πραγματικότητα ή όνειρο. Εκδοσεις Πατακη
Πρόσωπα του Κόσμου Κωνσταντινος Γιατρας
Θα Είμαι τα Μάτια της Γης
Μέσα από το πρόσωπο οι άνθρωποι επικοινωνούν χωρίς να χρειαστεί να μιλήσουν. Το πρόσωπο και το βλέμμα αποκαλύπτουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα, σε προσκαλούν να ανακαλύψεις την ιστορία και τις αναμνήσεις του κατόχου τους. Ο Κωνσταντίνος Γιατράς, μέσα σε 394 σελίδες, αποτίνει φόρο τιμής σε όλα εκείνα τα πρόσωπα που συνάντησε στα ταξίδια του στις χώρες της Αφρικής. Εκδοσεις Πατακη
φωτ.: altitude κειμενα: alain serres Εναέριες φωτογραφίες που, μαζί με τα κείμενα του Serres και τα σχέδια σινικής μελάνης του Zau, αποκαλύπτουν τον πλανήτη με μια ματιά αφ’ υψηλού. Από ’κεί δεν μπορούν να κρυφτούν οι οδύνες της Γης, ενώ αναδεικνύονται οι ομορφιές της. Στην αρχή του αναφέρεται και το νόημά του: «Κοιτάζοντας τη Γη από ψηλά, κατάλαβα πως η ζωή πάνω της βρισκόταν παντού». Εκδοσεις Πατακη
18 Anekorama
Το Χειρόγραφο του Αριστοτέλη sharon kaye Ο επιθεωρητής Ντομένικο Κόντι, στην προσπάθειά του να ανακαλύψει τους ενόχους πίσω από τη διάρρηξη στη βασιλική του Αποστόλου Παύλου, συνεργάζεται με τη διευθύντρια του Ινστιτούτου Προηγμένης Μελέτης της Αρχαιότητας της Νέας Υόρκης, Ντέινα Μακάρτερ. Οι δυο τους θα κάνουν τα πάντα για να βρουν τους πέντε αρχαίους ελληνικούς κυλίνδρους που ο καρδινάλιος Τζουζέπε Τορέλι είχε κρύψει στη σαρκοφάγο του Αποστόλου Παύλου. Εκδοσεις Λιβανη
ψυχαγωγία
οι special editions που κυκλοφορουν στην αγορα τοσο σε dvds οσο και σε cds σασ προκαλουν να τισ αγορασετε και να περασετε μαζι τουσ μοναδικεσ ωρεσ ψυχαγωγιασ και διασκεδασης.
dvds Inception Special Blue Ray Briefcase Edition Η ικανότητα του Ντομ Κομπ στην κλοπή μυστικών από τα βάθη του υποσυνείδητου τον οδηγεί στην αναζήτηση του τέλειου εγκλήματος: να καλλιεργήσει μια ιδέα αντί να την κλέψει. Η περιπέτεια φαντασίας του Κρίστοφερ Νόλαν, που έφτασε μέχρι τα Όσκαρ, με πρωταγωνιστή τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, σε μια συλλεκτική έκδοση που περιλαμβάνει μεταλλικό briefcase και σβούρα.
Avatar Collector’s Edition Ο Τζέιμς Κάμερον μας παρουσίασε έναν κόσμο όπως ακριβώς τον φαντάστηκε: με έντονα χρώματα και πολλή περιπέτεια. Στον μακρινό πλανήτη της Πανδώρας, οι άνθρωποι μάχονται με τους ιθαγενείς Νάβι, με σκοπό την εκμετάλλευση των πλούσιων μεταλλευμάτων τους. Θεωρείται η πιο επιτυχημένη ταινία όλων των εποχών!
Sex and the City 2 Collector’s Edition Η Κάρι, η Σαμάνθα, η Σάρλοτ και η Μιράντα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ακόμα και τώρα που η ζωή τους είναι ακριβώς όπως την ήθελαν. Μια νέα περιπέτεια τις καλεί στο Άμπου Ντάμπι, και οι τέσσερις φιλενάδες ζουν ημέρες και νύχτες που θα λατρέψετε να παρακολουθείτε. Στη συσκευασία περιλαμβάνεται το διπλό DVD της ταινίας, άσπρη συλλεκτική δερμάτινη αντζέντα της Κάρι και μάσκαρα της Clinique.
20 Anekorama
cds
U2 No Line on the Horizon Οι U2 κυκλοφόρησαν το δωδέκατο άλμπουμ τους, το οποίο διατίθεται σε συλλεκτική έκδοση, σε μια πολυτελή κασετίνα, που περιέχει και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Greatest Hits Bon Jovi
Η παγκόσμια tour τους συνοδεύεται από την κυκλοφορία ενός CD με τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ροκ συγκροτήματος, που θα έρθει και στη χώρα μας τον ερχόμενο Ιούλιο.
25 Χρόνια Notis
Ο λαϊκός τραγουδιστής κλείνει 25 χρόνια μουσικής παρουσίας και γιορτάζει με μια συλλεκτική έκδοση, που περιλαμβάνει 6 CDs, 2 DVDs και ένα πολυσέλιδο φωτογραφικό λεύκωμα.
συνέντευξη
Σταύρος Θεοδωράκης
«Ο δημοσιογράφος πρέπει να προχωράει μόνος του» Μικρός δεν πίστευε πως θα γινόταν δημοσιογράφος, αλλά ίσως η μοίρα να είχε να κάνει λίγο μ’ αυτό, αφού γεννήθηκε σε καφενείο και «στα καφενεία, ακόμα κι οι τοίχοι έχουν ποτίσει με εξομολογήσεις». Μερικές απ’ αυτές που «απέσταξε» μεγαλώνοντας –εξομολογήσεις ή αλήθειες ή «οδηγίες επιβίωσης»– τις χώρεσε στο τελευταίο του βιβλίο, Οι Άνθρωποί Μου. Γιατί «τα σκουπίδια», λέει, «τα ξέρει καλύτερα ο σκουπιδιάρης, τον έρωτα οι ποιητές και οι πουτάνες». Ο δημοσιογράφος πρέπει απλώς να ακούει. απο την ΚΑΛΛΙΑ ΚΑΣΤΑΝΗ
Λ
ες πως σου αρέσουν τα πρόσωπα που «δεν περπατούν στην κεντρική λεωφόρο». Γιατί; Αυτοί που είναι στην κεντρική λεωφόρο, στην κεντρική σκηνή δηλαδή, οι περισσότεροι έχουν πει αυτά που είχαν να πουν. Έχουν μιλήσει, έχουν ξαναμιλήσει, έχουν αδειάσει. Στα πίσω στενά όμως υπάρχει ελπίδα να βρεις ανθρώπους που δεν έχουν καεί από τους τηλεοπτικούς προβολείς. Αρκεί να καταφέρεις να σε εμπιστευθούν. Άλλωστε, αν το καλοσκεφθείς, στα πίσω στενά εξελίσσεται η ζωή μας. Νομίζεις πως η ελληνική κοινωνία είναι πραγματικά ανεκτική στο διαφορετικό; Δεν νομίζω ότι οι Έλληνες είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί στο διαφορετικό. Έχουμε πολλές προκαταλήψεις και πολλά στερεότυπα. Και τώρα με την κρίση άρχισαν να βγαίνουν. Ο φόβος και η ανασφάλεια που δημιουργεί μια οικονομική κρίση αποκαλύπτουν πολλά για τους ανθρώπους. Έχουμε αρχίσει να ζούμε μικρούς εμφύλιους. Ενοχλούμαστε από όλους. Τώρα θα φανεί πόσο προοδευτικοί ή πόσο συντηρητικοί είμαστε. Νιώθεις καμιά φορά «Ρομπέν του Περιθωρίου»; Ο Ρομπέν των δασών ήταν ένας από τους αγαπημένους μου ήρωες, ο άλλος ήταν ο Μπλεκ. Οι δημοσιογράφοι όμως δεν πρέπει να συγχέουν
το ρόλο τους. Ούτε πολιτικοί είναι, ούτε εκδικητές, ούτε Μητέρες Τερέζες. Βέβαια, η δημοσιογραφία εξ ορισμού πρέπει υπηρετεί το καλό και με αυτή την έννοια όλοι πρέπει να είμαστε και λίγο Ρομπέν των Δασών. Ο «εναλλακτικός Σταύρος Θεοδωράκης» δεν είναι κι αυτός, πάλι, ένα αντισύστημα; Κάνω τη δημοσιογραφία που θεωρώ σωστή. Από τότε που ξεκίνησα –κι όχι τώρα μόνο– αρνήθηκα το ρόλο του δημοσιογράφουεξουσία. Νομίζω ότι αυτό είναι και λίγο απάτη. Σου λένε «4η εξουσία» και εσύ συγκρατείς το «εξουσία». Νιώθεις συγγενής με τους πολιτικούς, τους δικαστές, τους ηγέτες τέλος πάντων της κοινωνίας. Δεν θα έπρεπε όμως. Ο δημοσιογράφος δεν πρέπει να έχει συγγενείς. Πρέπει να προχωράει μόνος του. Αν γινόσουν αόρατος και κατέβαινες στο δρόμο, σε ποιο σπίτι θα ’θελες να μπεις, σε ποια συντροφιά να βρεθείς; Τι να ακούσεις; Μα, παρακολουθώ συνεχώς όσα συμβαίνουν στην πραγματική ζωή. Δεν υπάρχει κάπου που δεν πάω, κάτι που δεν ακούω. Δεν είναι ανάγκη να γίνω αόρατος για να τα καταλάβω πώς ζουν και πώς σκέφτονται στην κοινωνία.
Anekorama 23
συνέντευξη Και τι απ’ όσα βλέπεις γύρω σου σε θυμώνει πολύ; Θυμώνω όταν κάθε πρωί περνάω έξω από ένα σχολείο και βλέπω τους μαθητές να καπνίζουν στο προαύλιο, με τους καθηγητές στο ρόλο παρατηρητή. Ενοχλούμαι που οι δρόμοι μας έχουν όλη την τριτοκοσμική ασχήμια. Από πλαστικές σακούλες μέχρι χαλασμένα και «καταπατημένα» πεζοδρόμια. Περνάς από περιοχές που υποψιάζεσαι ότι τα σπίτια μέσα είναι μια χαρά και έξω όλα είναι παραμελημένα. Αυτή η αδιαφορία μας για τον δημόσιο χώρο πότε με στεναχωρεί και πότε με θυμώνει. Με την πολιτική φλερτάρεις χρόνια. Τώρα τι είναι για σένα; Τα επόμενο στοίχημα ή έρωτας που ξέφτισε; Δεν φλερτάρω εγώ με την πολιτική, η πολιτική φλερτάρει μαζί μου. Έχουν υπάρξει κάποιες «ματιές» απ’ τη μεριά της, εγώ όμως ποτέ δεν γύρισα να την κοιτάξω σοβαρά. Έχω σοβαρή σχέση με τη δημοσιογραφία, που και αυτή πολιτική είναι στο κάτω κάτω. Ένα κείμενό μου στο protagon.gr ή στην εφημερίδα που γράφω, Τα Νέα, μπορεί να κάνει περισσότερη δουλειά από μια δήλωση ενός βουλευτή. Αν, δηλαδή, πολιτική σημαίνει να προσπαθείς να αλλάξεις τα πράγματα προς μια θετική κατεύθυνση, αυτό ήδη το κάνω. Ονόμασες το βιβλίο σου Οι Άνθρωποί Μου. Κι εκεί μέσα βρίσκει κανείς την ιστορία μιας πόρνης, αλλά και ενός παπά. Πες μου, τους κουβαλάς μέσα σου τους «ανθρώπους» σου; Αφήνουν τα χνάρια τους στο δικό σου τοπίο; Ναι, από όλους αυτούς τους ανθρώπους που έχω συμπεριλάβει στο βιβλίο μου έχω μάθει
ε
σημαντικά πράγματα. Από καθέναν τους έμαθα και κάτι διαφορετικό. Μπορεί να μην αποδέχομαι το σύνολο της δραστηριότητάς τους ή της προσωπικότητάς τους, αλλά μου μίλησαν για πράγματα που ήξεραν καλά. Όπως ένας δάσκαλος, δηλαδή. Θυμίσου έναν άνθρωπο που ξεχώρισες. Για ποιο πράγμα λες «είμαι τυχερός που το έζησα αυτό»; ίμαι τυχερός που πρόλαβα να κάνω παρέα με τον Μανώλη Φουντουλάκη, το λεπρό που είχε γνωρίσει τη Σπιναλόγκα. Ένας άρχοντας. Είχε ζήσει χρόνια στιγματισμένος και όταν τον ρώτησα «και τώρα γιατί μου τα λες αυτά;», μου απάντησε «γιατί όσο ζω θα πολεμώ το στίγμα». Είμαι τυχερός που μίλησα με την Κωνσταντίνα Κούνεβα τις μέρες που ήταν ακόμη στο νοσοκομείο. Μου μιλούσε γι’ αυτόν που της έκαψε το πρόσωπο με βιτριόλι και δεν υπήρχε μίσος, ούτε θυμός. Μια σπουδαία γυναίκα. Δεκάδες συνεντεύξεις, δεκάδες πρόσωπα. Καταφέρνουν οι άνθρωποι να σε εκπλήσσουν ακόμη; Ναι, γιατί η πραγματική ζωή είναι αστείρευτη. Κρύβει πιο συνταρακτικές ιστορίες απ’ ό,τι το Χόλιγουντ ή τα σίριαλ της τηλεόρασης. Τώρα πρόσφατα γνώρισα μια ομάδα νέων ανθρώπων σε μια συνοικία της Αθήνας, που αντί να μεμψιμοιρούν για την εποχή αποφάσισαν να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Είναι όλοι τους 25άρηδες και αποφάσισαν να αλλάξουν τη γειτονιά τους στον Νέο Κόσμο μέσα από ένα αθλητικό σύλλογο, τον Πρωτέα. Αν ο καθένας
«Βέβαια, θα κάνεις κάποιους συμβιβασμούς. τότε κάτι το στραβό συμβαίνει μ’ εσένα και πιστεύω σε αυτούς που βαράνε γροθιά στο βάζουν στα πόδια. Υπάρχει τρόπος να πιάσεις μας φτιάξει τη γειτονιά του, ίσως έτσι φτιάξουμε την πόλη μας. Αυτό είναι το μήνυμά τους. Με ποιον απ’ όσους έχεις μιλήσει θύμωσες; Ποιον δεν κατάφερες να αγαπήσεις; Προφυλάσσω τον εαυτό μου και δεν συναναστρέφομαι με ανθρώπους που είναι σίγουρο ότι θα με απογοητεύσουν. Με νευριάζουν πάντως οι άνθρωποι που δεν ακούν. Και σ’ αυτή την κατηγορία βάζω και πολιτικούς και δημοσιογράφους και πνευματικούς ανθρώπους και συνδικαλιστές. Θεωρώ ότι σε εποχές κρίσης το μεγαλύτερο προσόν κάποιου είναι να ακούει και να αναθεωρεί καθημερινά τις βεβαιότητές του. Δεν μπορώ να συναντώ ανθρώπους που κρύβονται πίσω από παλιές απόψεις. Τους αποφεύγω κι έτσι δεν προλαβαίνω να τους μισήσω. Πόσον καιρό μπορεί να κυνηγάς ένα θέμα μέχρι να το βγάλεις; Έχουν υπάρξει θέματα που τα έχουμε κυνηγήσει και έναν ολόκληρο χρόνο και άλλα που τα ολοκληρώσαμε σε μια εβδομάδα. Η εμβέλεια και η αποδοχή της εκπομπής είναι πλέον τέτοιες που ευτυχώς έχουμε παντού συμπαραστάτες. Μήπως αυτή η αποδοχή της εκπομπής είναι και μπούμερανγκ; Μήπως, δηλαδή, το πολύ χειροκρότημα δημιουργεί ψευδαισθήσεις; Ναι, μπορεί να συμβεί και αυτό. Να πιστέψεις ότι είσαι κάποιος, να καβαλήσεις το καλάμι και να αρχίσεις να τρέχεις. Δεν νομίζω όμως ότι είμαι αυτή η περίπτωση. Δεν νομίζω ότι έχουμε επαναπαυτεί στα χειροκροτήματα των τηλεθεατών μας. Συνεχίζουμε τη δουλειά όπως
24 Anekorama
O Σταύρος Θεοδωράκης συνομιλεί με τον Μανώλη Φουντουλάκη για τις ανάγκες του ρεπορτάζ για τη Σπιναλόγκα, Το Νησί και τους χανσενικούς
Αν όλη η πορεία σου είναι ένας συμβιβασμός, όχι με τα αόρατα αφεντικά. Δηλαδή, δεν μαχαίρι αλλά ούτε και σε αυτούς που το το χέρι που κρατάει το μαχαίρι». την πρώτη μέρα. Ή, μάλλον, όσο πάει δουλεύουμε και πιο πολύ, γιατί ο πήχης πλέον είναι πολύ ψηλά. Στις απαγορεύσεις πώς αντιδράς; Αν μιλάμε για επίκαιρα πράγματα, συμφωνώ απόλυτα με την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους. Ο κάθε ενήλικας μπορεί να κάνει ό,τι θέλει στον εαυτό του, αλλά να το κάνει στον δικό του χώρο. Να μην υποχρεώνουμε τους άλλους να αναπνέουν τον καπνό μας και πολύ περισσότερο να μη δίνουμε στα παιδιά λάθος μηνύματα. Πρέπει κάποια στιγμή να σοβαρευτούμε και να ξεχωρίσουμε τις μαγκιές από τις επαναστάσεις. Σου αρέσει να περπατάς αντίθετα στο ρεύμα; Ένας δημοσιογράφος πρέπει απαραιτήτως να προχωρά και αντίθετα στο ρεύμα. Αν έγινες δημοσιογράφος για να πηγαίνεις σύμφωνα με τη γνώμη των πολλών, δεν έχεις καμία χρησιμότητα. Πρέπει να προχωράς αντίθετα στο ρεύμα, είτε για να βλέπεις το ρεύμα να κινείται προς το μέρος σου και να το σχολιάζεις είτε γιατί η πλειοψηφία μπορεί να κάνει λάθος κι εσύ να πρέπει να πας κόντρα στην πλειοψηφία. Δεν φοβάσαι τη σύγκρουση με την πλειοψηφία; Μα αυτός είναι ο ρόλος του δημοσιογράφου. Να είναι το ζιζάνιο που λέει αυτά που δεν θέλουν να ακούσουν οι πολλοί ή οι εξουσίες. Αν είναι να λες πάντα αυτά που λένε όλοι, τότε γιατί να σε πληρώνουν; Όπως ένας πολιτικός δεν πρέπει να φοβάται το πολιτικό κόστος, έτσι κι ο δημοσιογράφος δεν πρέπει να φοβάται το δημοσιογραφικό κόστος. Πρέπει να συγκρούεται για τις απόψεις του. Πρέπει να τολμά
να εναντιώνεται είτε σε μειοψηφίες που κατά την άποψή του είναι λάθος είτε, ακόμα περισσότερο, στην πλειοψηφία. Υπήρξαν φορές που κινδύνεψες πραγματικά; Υπήρξαν φορές που συνειδητοποίησα κατόπιν εορτής ότι έκανα κάτι επικίνδυνο σ’ ένα γύρισμα ή σε μία αποστολή. Αλλά μη φανταστείτε ότι κάθε μέρα παίζουμε και με τον κίνδυνο. Δεν είμαστε και πολεμικοί ανταποκριτές. Οι Αμερικανοί λένε «μην αφήνεις την πραγματικότητα να σου χαλάσει μιαν ωραία ιστορία». Εσύ, διαλέγεις πάντα την αλήθεια; Δεν πιστεύω στη μία και μόνη αλήθεια. Ο κάθε άνθρωπος έχει την αλήθεια του. Ακόμα και σ’ ένα τροχαίο ο καθένας θα υποστηρίξει ότι έχει το δίκιο με το μέρος του. Ο ρόλος του δημοσιογράφου είναι να παρουσιάζει τις αλήθειες των άλλων, λέγοντας όμως ότι είναι οι αλήθειες των άλλων. Την αυτολογοκρισία τη φοβάσαι; Υπάρχουν κάποιοι που λένε «τα αφεντικά δεν θέλουν να ειπωθεί αυτό», ή «τα συμφέροντα μ’ εμποδίζουν να πω το άλλο», ή «οι συνθήκες μού επιβάλλουν να μην πω όλη την αλήθεια». Σπάνια όλα αυτά είναι αλήθεια. Συνήθως κρύβουμε τις δικές μας αδυναμίες πίσω από τους άλλους. Βέβαια, θα κάνεις κάποιους συμβιβασμούς. Αλλά αν όλη η πορεία σου είναι ένας συμβιβασμός, τότε κάτι το στραβό συμβαίνει με εσένα και όχι με τα αόρατα αφεντικά. Δηλαδή, δεν πιστεύω σε αυτούς που βαράνε γροθιά στο μαχαίρι αλλά ούτε και σε αυτούς που το βάζουν στα πόδια. Υπάρχει τρόπος να πιάσεις το χέρι που κρατάει το μαχαίρι. Τι δεν θες να βλέπεις πια στην τηλεόραση; Όταν δουλεύεις στην τηλεόραση και σχεδόν όλη η μέρα σου περιστρέφεται γύρω από ένα πλάνο, μια συνέντευξη, μια εικόνα που πρέπει να προβάλεις, δεν πας το βράδυ στο σπίτι να ανοίξεις την τηλεόραση. Αποφεύγω πάντως τους καβγάδες των πολιτικών, τα δήθεν ψυχαγωγικά σόου, τα φτηνά ριάλιτι, τα μελό σίριαλ, μεταγλωττισμένα και μη. «Αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι». Είμαστε όλοι υπεύθυνοι; Πες μου ποιος φωνάζει το σύνθημα να σου πω αν έχει δίκιο. Σε κάθε περίπτωση δηλαδή σημασία έχει ποιος λέει ποιον αλήτη και ρουφιάνο. Πόσο επαναστάτης είναι αυτός, τι δημιουργικό ή τι ξεχωριστό έχει κάνει στη ζωή του. Γιατί ξέρω πολλούς που ήταν μια ζωή στον καναπέ και ξαφνικά τώρα με την κρίση σταμάτησαν να τρίβουν τη κοιλιά τους, σηκώθηκαν και το παίζουν επαναστάτες.
Anekorama 25
συνέντευξη Ως προς την ουσία, τώρα, αλήτες και ρουφιάνοι υπάρχουν παντού, σε όλα τα επαγγέλματα. Απλώς στη δημοσιογραφία φαίνονται κιόλας. «Μαζί τα φάγαμε;» Πώς το άκουσες το σύνθημα; Ναι, μόνο που κάποιοι βαρυστομάχιασαν από το πολύ φαγητό και κάποιοι απλώς έγλειψαν ένα κοκαλάκι. Κοιτάξτε, η καταστροφή της χώρας είναι τόσο μεγάλη –εκ θεμελίων, θα έλεγα–, που σημαίνει ότι όλοι έχουμε ευθύνες. Αλλά δεν έχουμε όλοι τις ίδιες ευθύνες. Δεν μπήκαμε όλοι στις λιμουζίνες των εξουσιών. Οι πολιτικοί πάντως έχουν τις περισσότερες ευθύνες και μαζί όλοι αυτοί που κυβερνούσαν μαζί τους τα 20-30 τελευταία χρόνια. Οι συμπαραστάτες τους. Είτε οι συμπαραστάτες του κόμματος, είτε οι συμπαραστάτες του χρήματος, είτε οι συμπαραστάτες του πνεύματος. Στα 16 σου ανέβηκες σε μια βέσπα χωρίς να ξέρεις να οδηγείς – η πτώση τότε ήταν ένα μάθημα. Τώρα θα σου κόστιζε; Υπάρχουν άνθρωποι που μετρούν τις πτώσεις τους και κλαίνε γύρω απ’ αυτές. Δεν είμαι απ’ αυτούς. Όπως δεν είμαι και απ’ αυτούς που επαίρονται συνεχώς επειδή σηκώθηκαν μετά από μια πτώση. Και τα δύο είναι μέσα στο παιχνίδι της ζωής. Ένας Ανωγειανός μαντιναδολόγος μου ’χει πει ότι μόνο με τη χαρά δεν μπορείς να ανέβεις στο βουνό, χρειάζεσαι και τον πόνο. Είναι απαραίτητες στον άνθρωπο και η ήττα και η νίκη. Περιοδικά, εφημερίδα, τηλεόραση, Διαδίκτυο. Τώρα, πάλι ραδιόφωνο. Σε ποιο ανήκεις; Ή το μέσο δεν έχει σημασία – και ποτέ δεν είχε…
26 Anekorama
ε
Ο δημοσιογράφος μαζί με μια μαθήτρια Ρομά, στο πλαίσιο ρεπορτάζ για τα προβλήματα των Ρομά του Ασπροπύργου
τσι όπως τα λες είναι. Σημασία έχει να βρίσκεις το δρόμο για να εκφραστείς. Πριν από 30 χρόνια ήταν μια εφημερίδα τοίχου και σήμερα είναι το Διαδίκτυο. Με τι αντάλλαξες την επιτυχία; Με λιγότερη προσωπική ζωή; Με τον εαυτό σου έχεις γραμμάτια ανεξόφλητα; Αυτό που σου στερεί η αφοσίωσή σου στη δημοσιογραφία, όπως και σε οποιοδήποτε επάγγελμα, είναι ο χρόνος. Υπάρχουν μέρες που αναλογίζεσαι ότι δεν αφιερώνεις όσο χρόνο θες στον εαυτό σου, στους ανθρώπους σου ή στους φίλους σου. Νομίζω, πάντως, ότι έχω βρει μια ισορροπία και στον τελικό απολογισμό το πρόσημο είναι θετικό. Τι μαθαίνεις στην κόρη σου; Στην κόρη μου μαθαίνω αυτό που έμαθε και σ’ εμένα ο πατέρας μου. Ότι πρέπει να είναι ευτυχισμένη και χρήσιμη. Με αυτήν τη σειρά. Πρώτα ευτυχισμένη και μετά χρήσιμη. Όπως σου μαθαίνουν να κάνεις και σε ένα πλοίο που κινδυνεύει. Να φορέσεις πρώτα το σωσίβιό σου και μετά να κοιτάξεις να σώσεις τους άλλους. Και η κόρη σου τι σε μαθαίνει; Να έχω νεανική ματιά. Να ασχολούμαι με το σήμερα και όχι με το παρελθόν. Πες μου μια εικόνα ή μια κουβέντα της Κρήτης που φέρνεις συχνά στο μυαλό σου. Θυμάμαι κάτι που μου χει πει ένας Κρητικός, ότι «στα πορτοκάλια της Κρήτης διακρίνω τη γεύση των προγόνων μου». Οι άνθρωποι κουβαλούν μέσα τους τον τόπο που γεννήθηκαν. Αυτό που είμαι λοιπόν το οφείλω σε ένα μεγάλο βαθμό στα πορτοκάλια, στις αμυγδαλιές, στα αγρίμια αλλά και στους τραχάλους της Κρήτης. Μεγαλώνοντας, έγινες ο άντρας που ήθελε ο πατέρας σου, αυτός που περίμενες εσύ ή ο Σταύρος που «εφηύρες» στην πορεία; Ο πατέρας μου δεν με καθοδήγησε ποτέ προς τη μια ή προς την άλλη κατεύθυνση. Αλλά και εγώ δεν ήξερα πάντα προς τα πού να πάω. Σιγά σιγά χάραξα μια πορεία, την οποία ακόμη και σήμερα διορθώνω. Είχα τη τύχη να γεννηθώ σε ένα φτωχό περιβάλλον, χωρίς μεγάλα ονόματα και σίγουρες δουλειές, οπότε δεν είχα τίποτε να κυνηγήσω πέρα από το όνειρό μου. Επομένως, τον Σταύρο τον «εφηύρα». Ή, για να σου το πω διαφορετικά, είμαι «χειροποίητος». Με ποια αρχή πορεύεσαι; Ειδικά αυτή την εποχή, πιστεύω ότι ο Έλληνας πρέπει να ανακτήσει την αυτοπεποίθησή του και να πει «θα το κάνω εγώ». Μια παραλλαγή δηλαδή του καζαντζάκειου δόγματος: «Εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν δεν σωθεί, θα φταίω εγώ».
φύση
At least nine species of tulips are grown in Greece, five of them can be found in Crete. You may admire them at the following pages.
Ανθολόγιο Κρητικές τουλίπες/Cretan tulips
Μπορεί να έχουμε συνδέσει την τουλίπα με την Ολλανδία, ποιος όμως γνωρίζει πως και στην Ελλάδα φυτρώνουν εννέα τουλάχιστον είδη της, πέντε εκ των οποίων τα συναντά κανείς στην Κρήτη; Κειμενο & Φωτογραφιες: Γιωργος Πατρουδακης / περιοδικο ΚΡΗΤΙΚο ΠΑΝοΡΑΜΑ
28 Anekorama
Σύμφωνα,
με τη Μυθολογία, η Γαία, για να ευλογήσει το γάμο του Δία με την Ήρα, πρόσταξε να φυτέψουν κόκκινες τουλίπες στον κήπο των Εσπερίδων. Μύθοι και αλήθειες Για αρκετό καιρό είχε επικρατήσει ο μύθος ότι οι τουλίπες και οι άλλοι βολβοί είναι ιθαγενή φυτά της Ολλανδίας. Στην πραγματικότητα κανείς βολβός δεν κατάγεται από αυτό το μέρος του κόσμου! Οι Ολλανδοί μετέφεραν βολβούς από τους τόπους καταγωγής τους και ξεκίνησαν από το 1600 να τους καλλιεργούν και να τους διασταυρώνουν. Τα πρώτα χρόνια μόνο οι βαθύπλουτοι και οι αριστοκράτες είχαν το προνόμιο να κατέχουν βολβούς. Σήμερα, στους μισούς σχεδόν αγρούς της Ολλανδίας καλλιεργούνται τουλίπες, ενώ κάθε χρόνο παράγονται περίπου τρία δισ. βολβοί, εκ των οποίων τα 2/3 εξάγονται. Οι τουλίπες πιθανότατα εισήχθησαν από την Κίνα, τη Μογγολία, το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία ή και από την Ελλάδα. Γεγονός είναι πως στη χώρα μας φυτρώνουν τουλάχιστον εννέα είδη τουλίπας. Πέντε από αυτά τα συναντάμε στην Κρήτη: cretica, saxatilis, bakeri, doerfleri και goulimyi.
Τουλίπα doerfleri
The myths and the truth For a long time, there was a widespread myth that tulips are native plants of Holland, growing wild in remote areas of the country. That’s not true! The Dutch transported bulbs from their original sites and began to cultivate them since 1600. Initially, only the rich and the aristocrats owned bulbs of the exotic plant but, as time passed, extensive tulip cultivation and massive exports began; now, each year, around 3 billion tulip bulbs are grown, 2/3 of which are exported. Probably Holland imported its first tulips from China, Mongolia, Azerbaijan, Armenia, even Greece. The Ottomans used to collect and cross tulips since the time of Sultan Suleyman (1494-1566). Probably some Turkish hybrids reached the Dutch botanists’ greenhouses who distributed them to the market. At least nine tulip varieties grow in Greece; five of them are met in Crete: cretica, saxatilis, bakeri, doerfleri and goulimyi.
Η κατακόκκινη τουλίπα doerfleri φυτρώνει σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις στον κάμπο της Γιους, ενώ απαντάται σε μικρούς πληθυσμούς και σε άλλες περιοχές τριγύρω, σε υψόμετρο 400-750 μ. Στις καλές χρονιές, ολόκληρα λιβάδια βάφονται κόκκινα από τις τουλίπες στα μέσα του Απρίλη. Τα πέταλα του ενδημικού αυτού είδους έχουν στη βάση τους ένα μαύρο μπάλωμα, με μια κίτρινη λωρίδα να διαχωρίζει το κόκκινο και το μαύρο τμήμα του άνθους. Η Tulipa doerfleri είναι ένα αρχαιοφυτικό αγριόχορτο που δεν αναπαράγεται με σπόρους, αλλά με βολβούς. Εξαπλώνεται τοπικά, με τη φυσική καλλιέργεια του χώματος, αλλά είναι οικολογικά περιορισμένη στο βιότοπό της. Κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα μπορούσε να έχει επιζήσει προτού να παρουσιαστεί η γεωργία στην Κρήτη και φαίνεται πιθανόν να έχει εισαχθεί. Ο κάμπος της Γιους Ο κάμπος της Γιους, δηλαδή της Ηούς, πήρε το όνομά του από τη θεά της Αυγής. Τόπος μαγευτικός, ιδιαίτερα τους ανοιξιάτικους μήνες, που τα ανθισμένα φυτά δημιουργούν φαντασμαγορικό υπερθέαμα. Την εποχή που είναι ανθισμένες οι τουλίπες, όλα τα άλλα φυτά περνούν σε δεύτερο πλάνο, αφήνοντας το κόκκινο να πρωταγωνιστεί.
Anekorama 29
φύση
Τουλίπα cretica
Η πιο συνηθισμένη τουλίπα που συναντάμε στην Κρήτη είναι η ενδημική Tulipa cretica. Το κομψό αυτό φυτό φυτρώνει σε φρύγανα, πετρώδεις περιοχές, πλαγιές χωρίς δενδροκάλυψη, μικρούς λόφους και οροπέδια από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 2.000 μ. Τα φυτά είναι συνήθως πολύ μικρά και ζουν αρκετά χρόνια. Κάθε τουλίπα φέρει ένα ως δύο άνθη, λευκά ή ανοιχτορόδινα, με φάρυγγα και κίτρινους ανθήρες. Τα άνθη έχουν ένα μικρό κίτρινο μπάλωμα στην εσωτερική βάση των πετάλων. Τα τρία εξωτερικά πέταλα έχουν ρόδινες, πορφυρές και πράσινες αποχρώσεις. Μπορούμε να βρούμε ανθισμένη την Tulipa cretica από τον Φεβρουάριο μέχρι και τον Μάιο, ανάλογα με το υψόμετρο.
30 Anekorama
Τουλίπα goulimyi
Η κατακόκκινη goulimyi απαντά σε ένα μόνο πληθυσμό στην Κρήτη, στη δυτικότερη περιοχή του νησιού. Αναπτύσσεται σε ασβεστολιθικά εδάφη ανάμεσα στα φρύγανα κοντά στη θάλασσα, ιδιαίτερα σε περιοχές με διάσπαρτα σημεία γυμνού χώματος, αλλά και στις άκρες διαφορετικών –οικολογικά και γεωμορφολογικά– μεταξύ τους περιοχών. Μοιάζει αρκετά με την doerfleri, αλλά τα φύλλα της είναι κυματοειδή, σχηματίζει καρπούς και ο βολβός της έχει τρίχες. Επίσης, εμφανίζεται στη νότια Πελοπόννησο, στα Κύθηρα και στα Αντικύθηρα. Info: Είδος προς εξαφάνιση Έχει περιληφθεί στο ελληνικό Red Data Book ως απειλούμενη με εξαφάνιση, γι’ αυτό δεν αναφέρεται η ακριβής τοποθεσία της. Έτσι όμως οι κάτοικοι εν αγνοία τους κόβουν τις τουλίπες ή επεμβαίνουν στο βιότοπό τους. Πιθανόν, ένα πρόγραμμα ενημέρωσης θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα και να συμβάλει αποφασιστικά στη διάσωση της υπέροχης αυτής τουλίπας.
φύση Τουλίπα saxatilis
Η Tulipa saxatilis φυτρώνει σε ασβεστολιθικά εδάφη, συνήθως σε όχθες ρεμάτων, πεδιάδες και βραχώδεις πλαγιές. Απαντά κυρίως σε χωράφια που καλλιεργούνται, βρίσκονται σε αγρανάπαυση ή έχουν εγκαταλειφθεί. Οι ήπιες ανθρώπινες παρεμβάσεις, όπως η επιφανειακή άροση του εδάφους, συμβάλλουν στην εξάπλωση του φυτού, ενώ η εγκατάλειψη των χωραφιών για μεγάλα χρονικά διαστήματα αποτελεί λόγο εξαφάνισής του. Τα φύλλα της έχουν έντονο πράσινο χρώμα και κιτρινωπό χρωματισμό στη βάση τους, τα λουλούδια είναι ρόδινα-ιώδη ή λιλά με κιτρινωπό χρωματισμό στο εσωτερικό των πετάλων και ανθίζουν από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο. Το είδος βρίσκεται διάσπαρτο σε όλη την Κρήτη και την Κάρπαθο, τη Ρόδο, αλλά και στη νοτιοδυτική Τουρκία.
32 Anekorama
Τουλίπα bakeri
Όποιος βρεθεί στο οροπέδιο του Ομαλού την εποχή που ανθίζουν οι πανέμορφες αυτές τουλίπες μένει έκθαμβος από το υπερθέαμα. Χωράφια ολόκληρα βαμμένα μοβ, κάτω από τις χιονισμένες κορυφές των Λευκών Ορέων, σηματοδοτούν την έλευση της άνοιξης στα ορεινά των Χανίων. Πρόκειται για πολυετές φυτό με επιμήκη, αυλακωτά και λογχοειδή φύλλα, τα οποία είναι συγκεντρωμένα στη βάση του φυτού. Τα πέταλά του έχουν μήκος 4-5 εκ., είναι κίτρινα στη βάση, λευκά στο κέντρο και ρόδινα στα άκρα. Η ποικιλία Tulipa bakeri θεωρείται πλέον από τους βοτανολόγους ως ξεχωριστό είδος, ενδημικό της Κρήτης και απαντάται, εκτός από το οροπέδιο του Ομαλού, και σε άλλα υψίπεδα του ίδιου νομού.
travel
Πάσχα στην Ελλάδα
Ω γλυκύ μου έαρ! Απο την Εβελινα Ριζου
Easter in Greece
Oh! My sweet spring! From Sifnos to Corfu and from Chios to Peloponnesos, every region of Greece celebrates Easter with customs and traditions that add unique color to the Christian feast with the richest folklore background. By Evelina Rizou
34 Anekorama
Φωτογραφιες: eurokinissi, shutterstock, istock photo, www.iml.gr, visual hellas, apeiron
Από τη Σίφνο ως την Κέρκυρα και από τη Χίο ως την Πελοπόννησο, κάθε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζει το Πάσχα με έθιμα και παραδόσεις που δίνουν μοναδικό χρώμα στην πλουσιότερη λαογραφικά γιορτή της χριστιανοσύνης.
Anekorama 35
travel
01
03
A view of the picturesque Leonidio village
Λεωνίδιο
«Καρναβάλι στην Πάτρα και Πάσχα μόνο στο Λεωνίδιο» είχε πει ο μεγάλος μας χρονογράφος Δημήτρης Ψαθάς. Αερόστατα, βεγγαλικά, φιλοξενία, τσακώνικα τραγούδια, χοροί, σούβλες και δίπλες: η τέλεια «συνταγή» για ένα αξέχαστο Πάσχα. Συγκεκριμένα, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, σε όποια περιφορά Επιταφίου κι αν πάτε, στο τέλος θα βρεθείτε στο Ηρώο των Πεσόντων, όπου συγκεντρώνονται όλες οι ενορίες για το τελευταίο μέρος της λειτουργίας, συνοδεία βεγγαλικών και βαρελότων. Τη νύχτα της Ανάστασης θα ανάψετε κι εσείς τον αφανό σας για να κάψετε τον Ιούδα, σύμφωνα με το έθιμο. Μετά το «Χριστός Ανέστη», η μικρή και γραφική πρωτεύουσα της Τσακωνιάς μετατρέπεται σε ένα γιγάντιο σκηνικό θεάματος. Από τη μια, τα πυροτεχνήματα και τα δυναμιτάκια, και από την άλλη 500-600 αυτοσχέδια, πολύχρωμα αναμμένα αερόστατα –ένα μοναδικό έθιμο που δεν απαντά σε καμία άλλη περιοχή της Ελλάδας– ξεκολλούν από τη γη για να ταξιδέψουν, με ορμή στην αρχή και νωχελικά στη συνέχεια, στον ουρανό. Η παράδοση, μάλιστα, λέει 01. Άποψη του γραφικού χωριού του Λεωνιδίου 02. Εντυπωσιακό το έθιμο με τα αυτοσχέδια αερόστατα 03. Η λαογραφία και η παράδοση αναλλοίωτες στο χρόνο
36 Anekorama
02 Folklore and tradition
Leonidio
The custom of the makeshift balloons is impressive
πως, όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες, ξαφνικά, τη στιγμή της Αναστάσεως επικρατεί σχετική νηνεμία με ελαφρό δυτικό αεράκι. Όσο για την Κυριακή του Πάσχα, οι Τσάκωνες θα σας κεράσουν οβελία και κόκκινα αβγά, ενώ θα φάτε γλυκό μελιτζανάκι και δίπλες από τα χεράκια των ντόπιων γυναικών.
Σίφνος
Πάσχα για καλοφαγάδες… Δεν θα μπορούσε να είναι και αλλιώς, αφού, ως γνωστόν, η Σίφνος είναι η πατρίδα του Τσελεμεντέ. Το ανθισμένο Κυκλαδονήσι στα καλύτερά του, τα ολοζώντανα έθιμα, με επίκεντρο τις ατμοσφαιρικές εκκλησίες και τα μοναστήρια του νησιού, και οι –έτσι κι αλλιώς– νόστιμες σπεσιαλιτέ, συνδυασμένες με εποχικές γεύσεις, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα μοναδικό Πάσχα. Η θρησκευτική συγκίνηση
Our great columnist, Dimitris Psathas, used to say: “Go to Patra for the Carnival and to Leonidio for the Easter”. Balloons, fireworks, hospitality, songs from the region of Tsakonia, dances, spit roasts and “diples” pastries, are the perfect “recipe” for an unforgettable Easter. Specifically, on Good Friday night, the Christ’s Bier (“Epitaphios”) processions of all the churches converge at the War Memorial where all the parishes are gathered for the last part of the service, accompanied by fireworks and firecrackers. On Holy Saturday night, light your fire and burn Judas, according to the local custom. After the priests chant “Christos Anesti” (Christ has risen), the small, picturesque capital of Tsakonia becomes a huge, spectacular stage set. On one hand, there are fireworks and firecrackers, and on the other, 500-600 makeshift, multicolored, lit balloons – a unique custom that does not exist in any other region of Greece – that take off and rush upwards in the sky, rapidly at first, leisurely later. Tradition says that regardless of the weather conditions, suddenly, at the moment of the Resurrection, a relative calmness prevails with a light westerly wind. As for Easter Sunday, the Tsakonians will treat you with spitroasted lamb and dyed red eggs, and
01
04
Brightly colored bougainvilleas in a paved alley in Chora
you will savor eggplant preserve and diples prepared by the local women.
Sifnos Sifnos’ Kastro, perhaps the most beautiful site of the island 02
03
You can stay in: Elies Resorts, Vathi, Sifnos, tel. 22840-34000, www.eliesresorts.com
κορυφώνεται με τα εγκώμια και την περιφορά του Επιταφίου στα στενά δρομάκια, με τη λειτουργία της Παναγίας της Άμμου του 14ου αιώνα στον Αρτεμώνα και του Αγίου Ιωάννη στο Άνω Πετάλι να αποτελούν τις πιο κατανυκτικές της περιοχής. Το βράδυ της Ανάστασης αποκτά άλλη διάσταση στην Παναγιά Ελεούσα στο Κάστρο, στη Μονή της Παναγίας της Βρυσιανής και στην Παναγία την Κόχη στον Αρτεμώνα. Στο νησί εξακολουθεί το έθιμο του αναστάσιμου «χαιρετισμού», που διαρκεί σαράντα ημέρες. Τη Μεγάλη 01. Το Κάστρο της Σίφνου, ίσως η πιο όμορφη τοποθεσία του νησιού 02. Εδώ θα μείνετε: Elies Resorts, Βαθύ Σίφνου, τηλ. 22840-34000, www.eliesresorts.com 03. Το πολυφωτογραφημένο, γραφικό εκκλησάκι της Χρυσοπηγής 04. Χρώμα από τις βουκαμβίλιες στο πλακόστρωτο δρομάκι της Χώρας
The renowned picturesque church of Chryssopigi
Πέμπτη οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τα παραδοσιακά «πουλιά της Λαμπρής» (πασχαλινές κουλούρες σε διάφορα σχήματα ζώων και πουλιών), στολισμένα με κόκκινα αβγά. Το πασχαλιάτικο αρνί ψήνεται στο μαστέλο (πήλινο δοχείο) με άνηθο και ντόπιο κόκκινο κρασί. Στο εορταστικό τραπέζι θα γευθείτε επίσης τη σπιτική ξινομυζήθρα και τη μελόπιτα (τοπικό γλύκισμα από μέλι), μυζήθρα και αβγά. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, στην κεντρική πλατεία της Απολλωνίας, οργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σίφνου το κάψιμο του Ιούδα. Σίγουρα αυτό το Πάσχα θα σας αφήσει τις καλύτερες αναμνήσεις!
It’s the gourmands’ Easter… and it couldn’t be otherwise since Sifnos is the homeland of Tselementes, the famous Greek chef of the first half of the 20th century. The beautiful, full of flowers island of the Cyclades, the lively customs focused on the churches with the pious ambience and on the island’s monasteries, the very tasty specialties combined with seasonal flavors, all fulfill the prerequisites of a unique celebration. The religious feeling reaches its peak at the Good Friday psalms and the procession of Epitaphios in the narrow alleys. The service at the 14th century church of the Virgin Mary of the Sand in Artemonas, and Saint John’s church in Ano Petali are the most touching in the entire region. Holy Saturday night is exceptional in the church of Panagia Eleoussa in Kastro, in the Monastery of Panagia Vryssiani and Panagia Kochi in Artemonas. In this island, the custom of the Resurrection “greeting” lasts forty days. On Holy Thursday, the housewives prepare the traditional “Easter birds” (ring-shaped bread, kneaded in various forms of animals and birds), and decorate them with dyed red eggs. The Easter lamb is cooked in the “mastelo” (ceramic pot) with dill and local red wine. Homemade xinomyzithra cheese, “melopita” (a local honey pastry), myzithra cheese and eggs are placed on the festive table. On Easter Sunday afternoon, in the central square of Apollonia, the Cultural Association of Sifnos organizes the burning of Judas’ effigy. Certainly this Easter will leave you the best memories!
Anekorama 37
travel 01
Characteristic view of Patmos’ Chora with the impressive monastery on top of a hill
Πάτμος
Ένα πραγματικά κατανυκτικό Πάσχα, με τον Νιπτήρα να αποτελεί επίκεντρο των τελετών και των ακολουθιών του νησιού της Αποκάλυψης. Τα μεταφυσικά vibes του νησιού απογειώνονται κάθε χρόνο, τόσο με τις κατανυκτικές τελετουργίες όσο και με το μεθυστικό άρωμα από τις βάγιες και την ποικιλία των λουλουδιών που στολίζουν κάθε γωνιά της Πάτμου. Μια θρησκευτική παράδοση, που ανάγεται στην Καινή Διαθήκη και καθιερώθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, είναι το χαρακτηριστικότερο από τα έθιμα που αναβιώνουν κάθε χρόνο στο ιερό αυτό νησί. Η τελετή του Νιπτήρα λαμβάνει χώρα το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης στην πλατεία του Δημαρχείου και αποτελεί την αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου, με πρωταγωνιστές τον Ηγούμενο της Μονής του Αγίου Ιωάννη και δώδεκα μοναχούς. Μια πραγματικά συγκινητική στιγμή ξετυλίγεται, με τον ηγούμενο να πλένει τα πόδια των μοναχών, όπως είχε κάνει ο Xριστός με τους δώδεκα μαθητές του. Τη Μεγάλη Παρασκευή, στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου γίνεται η αναπαράσταση της αποκαθήλωσης, ενώ το ίδιο βράδυ οι δύο επιτάφιοι της Χώρας 01. Χαρακτηριστική άποψη της Χώρας της Πάτμου, με το μοναστήρι να δεσπόζει επιβλητικό στην κορυφή. 02. Αν ο καιρός το επιτρέπει, επιβάλλεται μια βουτιά στην παραλία Λιβάδι του Γερανού. 03. Στιγμή περισυλλογής και ξεκούρασης για τον ιερωμένο. 04. Εδώ θα μείνετε: Patmos Aktis, Γροίκος Πάτμου, τηλ.: 22470- 32800, www.patmosaktis.gr.
38 Anekorama
02
Livadi, Geranou beach
03
A priest rests and meditates
συναντιούνται στην κεντρική πλατεία της Αγίας Λεβιάς. Κι όσο για την Ανάσταση; Ζήστε τη στο μεσαιωνικό μοναστηριακό συγκρότημα, χωρίς μικρόφωνα και βεγγαλικά, ή στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού έξω από τη Χώρα.
Όλυμπος Καρπάθου
Αληθινή εμπειρία το Πάσχα σε αυτό το δυσπρόσιτο χωριό της Καρπάθου. Ο θρήνος σπαρακτικός, σαν βγαλμένος από χορό αρχαίας τραγωδίας, το γλέντι χαρούμενο, μεθυσμένο από τη μελωδία του λαούτου και της τσαμπούνας. 04
You can stay in: Patmos Aktis, Grikos, Patmos, tel.: 22470-32800, www.patmosaktis.gr
Patmos
In the island of the Apocalypse, Easter is truly pious and the Foot Washing ceremony becomes the focus of the festivities and services. The island’s metaphysical vibes take off each year by the church services, as well as by the intoxicating aroma of the bay leaves and the flowers that decorate every corner of Patmos. A religious tradition that goes back to the New Testament and was established during the Turkish domination of Greece, is the most characteristic custom that comes to life every year in the holy island: the Foot Washing ceremony takes place on Holy Thursday morning in the Town Hall Square. It’s an enactment of the Last Supper by the Father Superior of Saint John’s Monastery and twelve monks. In a truly moving moment, the Father Superior washes the monks’ feet, as Christ had done to his pupils. On Good Friday, the representation of the Deposition of Christ from the Cross occurs in Saint John’s Monastery, whereas on the same night, the
01
04
You can stay in: Almyra Village, Pigadia, Karpathos, tel.: 22450-29075, www.almyravillage.gr
two Epitaphios processions in Chora meet in the central square of Agia Levia. As for the Resurrection service, enjoy it at the medieval monastery complex without loudspeakers and fireworks, or at the women’s Evangelismos convent outside Chora.
The women of Olympos honor their homeland’s traditions since their childhood In Karpathos, the landscape surrounding Olympos looks like a painting
02
Olympos, Karpathos
03
Easter traditional dishes 01. Οι Ολυμπίτισσες τιμούν εξ απαλών ονύχων την παράδοση του τόπου τους 02. Ο περιβάλλων χώρος της Ολύμπου στην Κάρπαθο θυμίζει πίνακα ζωγραφικής 03. Το πασχαλινό τραπέζι στρώνεται με παραδοσιακά εδέσματα 04. Εδώ θα μείνετε: Almyra Village, Πηγάδια Καρπάθου, τηλ.: 22450-29075, www.almyravillage.gr
Αποκομμένη στον Βορρά της Καρπάθου, η Όλυμπος είναι ίσως η πιο αυθεντική γωνιά της Ελλάδας για να βιώσετε την πασχαλινή χαρμολύπη. Με το που πλησιάζει το Πάσχα, οι Ολυμπίτισσες, με τις παραδοσιακές στολές και τις πολύχρωμες μαντίλες (που αξίζει να αγοράσετε φεύγοντας), πιάνουν τα ασπρίσματα στις αυλές, για να υποδεχτούν τα μαντάτα της Ανάστασης. Τη Μεγάλη Τετάρτη βάφουν τα πασχαλινά αβγά και τη Μεγάλη Πέμπτη ξυπνούν την οικογένεια από τις τέσσερις τα χαράματα για να κοινωνήσουν στην εκκλησία. Την πιο συγκινητική εικόνα, όμως, ανατριχιαστική και συναρπαστική μαζί, σας τη χαρίζουν τη Μεγάλη Παρασκευή, όταν στολίζουν τον Επιτάφιο με φωτογραφίες των δικών τους ανθρώπων που έφυγαν τη χρονιά που πέρασε, ψέλνοντας μοιρολόγια μέσα στην Εκκλησία της Παναγίας.
Η περιφορά του Επιταφίου θα ξεκινήσει στις δέκα το βράδυ και θα περάσει από κάθε ανοιχτό σπίτι για να το λιβανίσει. Το Μεγάλο Σάββατο μπαίνει για ολονύχτιο ψήσιμο το αρνί, το οφτό, και η Κυριακή του Πάσχα είναι γεμάτη χορό και τραγούδι. Τα κορίτσια του χωριού, φορώντας τις παραδοσιακές στολές τους, δεν σταματούν να διασκεδάζουν στο Πλατύ, τη μικρή πλατεία έξω από την εκκλησία. Οι τούρτες πάνε κι έρχονται, από το πρωί ως το βράδυ. Όχι, όταν μιλάμε για τούρτες, μην πάει το μυαλό σας στο γλυκό: πρόκειται για ένα πεντανόστιμο είδος τυρόπιτας. Η γιορτή, όμως, δεν σταματά εδώ. Την Τρίτη του Πάσχα, μετά την περιφορά των εικόνων σε κάθε μοναστήρι και την επίσκεψη στο νεκροταφείο, οι πιστοί επιστρέφουν στο Πλατύ και ανταγωνίζονται για το ποιος θα «υψώσει» ψηλότερα τις εικόνες. Το μεγαλείο της παράδοσης και η κατάνυξη που ταιριάζουν στο Πάσχα.
Easter is a fantastic experience in this inaccessible village of Karpathos. The heartbreaking wail reminds of an ancient tragedy’s chorus, but the feast is merry, full of sounds of lutes and bagpipes. Isolated in the northern part of Karpathos, Olympos perhaps is the most genuine region of Greece for those who truly want to live the sorrows and joys of Easter. As soon as Easter approaches, the women of Olympos begin to whitewash their courtyards wearing their traditional costumes and multicolored kerchiefs (it’s worth buying one before you leave), in order to welcome Christ’s Resurrection. On Holy Wednesday, they dye the Easter eggs red and on Holy Thursday, the whole family wakes up at 4 a.m. in order to go to church and receive the Holy Communion. On Good Friday you will experience the most moving, distressing and exciting scenes as women decorate the Epitaphios with photos of their beloved who died during the previous year in the Church of the Virgin Mary, chanting dirges. The procession of Epitaphios begins at 10 p.m. It passes in front of every house (the doors are open) and censes it. On Holy Saturday, the lamb is baked in the oven all night, and Easter Sunday is full of songs and dances. The village girls wear their traditional costumes and have a lively time in Plati, the small square outside the church, while people eat “tourtes”, a delicious local cheese pie. But the celebration doesn’t end here… On Easter Tuesday, after the procession of the icons in every monastery and a visit to the cemetery, the faithful return to Plati and compete on who is going to “raise” the icons higher. Here, Easter is celebrated with all the grandeur and devoutness that befits it.
Anekorama 39
travel 01
02
The town of Kalamata
Καλαμάτα
Ανάσταση με σαϊτοπόλεμο. Μαζί με την Ανάσταση του Χριστού και την ανάσταση της φύσης από το θάνατο του χειμώνα –μια ημέρα που την έχουμε συνδυάσει με κάθε είδους φωτιές και εκρηκτικά–, αναβιώνει στην Καλαμάτα ένα ξεχωριστό τοπικό έθιμο, αυτό του σαϊτοπολέμου, οι ρίζες του οποίου χάνονται στο 1821. Τη Δευτέρα του Πάσχα, οι Καλαματιανοί, φορώντας παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες (χαρτονένιοι σωλήνες γεμάτοι μπαρούτι), χωρίζονται σε ομάδες, τα λεγόμενα «μπουλούκια», και επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο. Με το σύνθημα της έναρξης οι σαΐτες ανάβουν και η εκκωφαντική φασαρία ξεσηκώνει το πλήθος. Ο τρόπος, μάλιστα, που οι άνθρωποι κρατούν τις σαΐτες και οι κινήσεις που κάνουν μοιάζουν με χορό, γι’ αυτό και ο σαϊτοπόλεμος ονομάζεται αλλιώς και «το ζεϊμπέκικο της φωτιάς». Στο τέλος του αγώνα, ειδική επιτροπή βραβεύει το καλύτερο «μπουλούκι». Το έθιμο είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό στην πλατεία Δημαρχείου, στη Μεσσήνη. Κρατηθείτε όμως καλύτερα σε 01. Γαλήνια η πόλη της Καλαμάτας, πριν αρχίσει ο πολύβουος σαϊτοπόλεμος. 02. Δύο «χορευτές» στο «ζεϊμπέκικο της φωτιάς» 03. Εδώ θα μείνετε: Elite City Resort, Ναυαρίνου 2, Καλαμάτα, τηλ.: 27210-22434, www.elite.com.gr 04. Υπέροχη η θέα στον Μεσσηνιακό Κόλπο
40 Anekorama
Two players performing the “zeibekiko dance of fire” 03
You can stay in: Elite City Resort, Navarinou St. 2, Kalamata, tel.: 27210-22434, www.elite.com.gr
απόσταση ασφαλείας, γιατί, εκτός από φαντασμαγορικό, είναι και επικίνδυνο.
Κέρκυρα
Όπως διαβεβαιώνουν οι ντόπιοι, σε καμία άλλη περιοχή της Ελλάδας δεν νιώθει κανείς τόσο έντονα την ατμόσφαιρα της γιορτής του Πάσχα. Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη, η ειδωλολατρική παράδοση, η καταλυτική παρουσία του Αγίου Σπυρίδωνα, η καθολική κοινότητα, η βενετσιάνικη επίδραση, το γνήσιο κερκυραϊκό χιούμορ, η μουσική των φιλαρμονικών και η ανοιξιάτικη ατμόσφαιρα συνυπάρχουν αρμονικά, δημιουργώντας το τέλειο σκηνικό. Η περιφορά των επιταφίων υπό τους ήχους των φιλαρμονικών και των χορωδιών τη Μεγάλη Παρασκευή, η μεγαλοπρεπής λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου και η αναπαράσταση του σεισμού που περιγράφεται
Kalamata
04
The magnificent view to the Messinian Gulf
Resurrection and “saitopolemos”, a unique local custom comes to life in Kalamata with the Resurrection of Christ and the revitalization of nature that dies in winter – the day is traditionally associated with all kinds of fires and explosives. On Easter Monday, the inhabitants of Kalamata, wearing traditional costumes and armed with “saites” (cardboard tubes full of gunpowder) are divided in teams called “bouloukia”, ready for the saitopolemos. When the event begins, the saites are lit and the deafening noise excites the crowd. In fact, the way that the players hold the saites and their motions, make it look like a dance, that’s why saitopolemos is also called the “zeibekiko dance of fire”. At the end, a special committee awards a prize to the best “boulouki”. The same custom is very impressively performed at the Town Hall Square in Messini, but you better keep a safe distance because it’s not only spectacular, it’s also dangerous.
travel 01
04
Corfu’s alleys with the characteristic wires where clothes hang to dry Seen from above, the island’s special architecture is impressive
02
03
You can stay in: Castello di Vista, Kato Korakiana, tel.: 26610-97016, www.castellodivista.gr
Corfiots throw “botides” from their balconies
στο Eυαγγέλιο στην Παναγιά των Ξένων, σε συνδυασμό με την αναβίωση του εθίμου των «μπότηδων» (πήλινων δοχείων που πετιούνται από τα μπαλκόνια), κάνουν το Πάσχα στην Κέρκυρα παραπάνω από ξεχωριστό. Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται η πρώτη Ανάσταση, με τους εκατοντάδες «μπότηδες» που πετιούνται από τα μπαλκόνια να δημιουργούν ένα μοναδικό θέαμα. Το συγκεκριμένο έθιμο συμβολίζει το καλωσόρισμα της άνοιξης και της καινούριας σοδειάς, που θα μαζευτεί σε νέα δοχεία. Σύμφωνα με άλλες πηγές, το έθιμο προέρχεται από τους Ενετούς, οι οποίοι πετούσαν κάθε Πρωτοχρονιά τα παλιά τους αντικείμενα, για να τους φέρει το νέο έτος καινούρια. Μετά τους «μπότηδες» βγαίνουν οι φιλαρμονικές στους δρόμους και ο κόσμος μαζεύεται στην Πίνια - Πλατεία Βραχλιώτη, όπου πραγματοποιείται το έθιμο της 42 Anekorama
01. Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του νησιού εντυπωσιάζει και από ψηλά 02. Οι Κερκυραίοι ρίχνουν τους «μπότηδες» από τα μπαλκόνια 03. Εδώ θα μείνετε: Castello di Vista, Κάτω Κορακιάνα, τηλ.: 26610-97016, www.castellodivista.gr 04. Τα καντούνια της Κέρκυρας με τα χαρακτηριστικά σύρματα για τις μπουγάδες
«μαστέλας». Εκεί έχει στηθεί ένα βαρέλι και ο καθένας ρίχνει το νόμισμά του. Το βράδυ γίνεται η διπλή Ανάσταση, που αρχίζει από την καθολική Μητρόπολη και ολοκληρώνεται στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη Σπιανάδα, με τα πυροτεχνήματα να βάφουν κόκκινο τον ουρανό. Μετά την Ανάσταση, οι Κερκυραίοι τρώνε τσιλίχουρδα (τοπική μαγειρίτσα), φογάτσες (βενετσιάνικης καταγωγής τσουρέκια) και κολομπίνες (χριστόψωμα σε σχήμα περιστεριού, που στολίζονται με κόκκινα αβγά και βαμμένα φτερά). Όσο για το παραδοσιακό αρνί, δεν θα το γευτείτε εδώ, καθώς δεν αποτελεί μέρος της παράδοσης των Κερκυραίων. Ίσως, τελικά, για τον Έλληνα, οι πιο χαρακτηριστικές πασχαλιάτικες εικόνες (εκτός από αυτές του χωριού του, φυσικά) να συνδέονται με το υπέροχο νησί της Κέρκυρας.
Corfu
The Orthodox Christian faith, the heathen tradition, the crucial impact of Saint Spyridonas church, the Catholic community, the Venetian influence, the authentic humor of the inhabitants, the music of the bands and the spring, all coexist peacefully and create a perfect setting. The procession of Epitaphios, accompanied by bands and choruses on Good Friday, the magnificent litany of the relics of Saint Spyridonas on Holy Saturday morning, and the representation of the earthquake described by the Gospel at the church of the Virgin Mary for Foreigners (Panagia ton Xenon), together with the revival of the custom of “botides” (clay jars thrown from the balconies) make Easter in Corfu more than unique. On Holy Saturday morning, the first Resurrection takes place with hundreds of botides thrown from balconies. This specific custom symbolizes the welcoming of spring and of the new crops that will be collected in new jars. According to other sources, the custom derives from the Venetians who used to throw their old objects every New Year’s Day, so that the New Year would bring them new ones. After the botides, the bands come out in the streets and people gather in Pinia – Vrachlioti Square where the “mastela” custom takes place. A barrel is placed there and people throw coins inside it. At night, a double Resurrection takes place, beginning from the Catholic Cathedral and ending at the church of Agia Paraskevi, at Spianada Square, with fireworks painting the sky red. After the Resurrection, the locals eat chilihourda (local Easter soup), fogatses (Venetian brioches) and columbines (Easter bread baked in the form of a dove, decorated with dyed red eggs and feathers).
travel 01
The little port in Daskalopetra with the beautiful beach, a favorite of Chios’ inhabitants
02
03
You can stay in: Erytha Hotel & Resort, Karfas, Chios, tel.: 22710-32311/16, www.erytha.gr
Rocket war between parishes
Χίος
Οι περισσότεροι γνωρίζουν τη Χίο για τη μαστίχα, τις τουλίπες, τις ορχιδέες, τα προϊόντα της, τις υπέροχες παραλίες και τη φύση της. Αυτό που ενδεχομένως δεν ξέρουν είναι ότι στο μυροβόλο αυτό νησί το Πάσχα γιορτάζεται με ξεχωριστή μεγαλοπρέπεια. Στο Βροντάδο θα κάνετε την πιο εκρηκτική Ανάσταση της ζωής σας, χάρη στο διάσημο «βρονταδούσικο» έθιμο, το ρουκετοπόλεμο. Οι Χιώτες ανεβαίνουν στο βουνό Αίπος, στην εκκλησία του Αγίου Μακαρίου, πάνω από τα καπετανόσπιτα και τα περιβόλια του Βροντάδου, για να απολαύσουν καλύτερα το θέαμα των βεγγαλικών, ενώ οι πιο τολμηροί παρακολουθούν την Ανάσταση από κοντά, στις «εμπόλεμες» ενορίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής – αντικρινές εκκλησίες που ανταλλάσσουν πυροτεχνήματα. Το συγκεκριμένο έθιμο δεν έχει
44 Anekorama
01. Το λιμανάκι στη Δασκαλόπετρα, όπου βρίσκεται και η ομώνυμη παραλία, μία από τις αγαπημένες των κατοίκων της Χίου 02. Ρουκετοπόλεμος μεταξύ των χωριών 03. Εδώ θα μείνετε: Erytha Hotel & Resort, Καρφάς Χίου, τηλ.: 22710-32311-16, www.erytha.gr
ηλικία για τους ντόπιους, οπότε μην παραξενευτείτε αν δείτε δίπλα σας κάποια ηλικιωμένη να βγάζει από την τσάντα της κάποια στρακαστρούκα και να σας την πετάει! Αξίζει, επίσης, να κάνετε Ανάσταση στη Μέσα Διδύμα και να πάρετε μέρος στο κάψιμο του Ιούδα. Ο φανός, η ειδική κατασκευή όπου καίγεται το ομοίωμα του προδότη, ετοιμάζεται όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την Ανάσταση, οι Χιώτες τού βάζουν φωτιά και γύρω από τη θράκα του στήνεται γλέντι με μπριζόλες και κοτόπουλα, που κρατάει ως το πρωί.
Το χρονικό μιας ρουκέτας
Η διαδικασία ξεκινά από το καλοκαίρι, με το σχηματισμό των ομάδων που θα ασχοληθούν με την κατασκευή των ρουκετών. Κάθε ομάδα αποτελείται από 3-5 άτομα, κυρίως νεαρής ηλικίας,
Chios
Most people know the mastic, the tulips, the orchids, the beautiful beaches and the magnificent nature of Chios; what probably they don’t know is that in this fragrant island, Easter is celebrated with unique grandeur. In Vrontado you will experience the most explosive Resurrection you have ever seen, the famous “rocket war” custom. Chios’ inhabitants go up the Aepos mountain to the church of Saint Makarios, above the captains’ houses and the orchards of Vrontado to enjoy the sight of the fireworks, while the boldest ones watch the Resurrection at close range, at the “warring” parishes of the churches of St. Mark and Panagia Erithiani that are located opposite each other and exchange firecrackers. This specific custom is popular to all ages, so don’t be surprised if you see an old lady throwing a firecracker at you! Also, it’s worth celebrating the Resurrection at Mesa Didyma and participating in Judas’ burning. The torch, a special construction where the traitor’s effigy is burned, is being prepared during the entire Holy Week and on Holy Saturday night, after the Resurrection, the inhabitants of Chios set it on fire and celebrate around it, eating steaks and chicken till the morning.
The chronicle of a rocket
The whole process begins since the summer with the formation of groups that will construct the rockets. Every team consists of 3-5 persons, especially young ones, and it takes
travel 01
03
04
Pyrgos, the medieval jewel on Prophet Elias slope, the island’s highest spot 02
In Pyrgos’ churches you will experience Easter’s pious ambience The colors of the neat flowerpots contrast the pure white
You can stay in: Santorini Grace, Imerovigli, Santorini, tel.: 22860-21300, www.santorinigrace.com
και φέρει το δικό της όνομα, όπως Ίκαρος, Δαίδαλος κ.ά. Στην Ανάσταση, με το προειδοποιητικό σφύριγμα μιας κόρνας, ξεκινούν οι «εχθροπραξίες». Με το άκουσμα του «Χριστός Ανέστη», η «μάχη» κορυφώνεται. Εκατοντάδες ρουκέτες εκτοξεύονται από τις αντίπαλες πλευρές, προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα. Φυσικά δεν λείπουν οι φωνές και τα πειράγματα μεταξύ των μελών των ομάδων. Την Κυριακή του Πάσχα, οι ρουκετατζήδες ελέγχουν τις απώλειές τους κάνοντας «αυτοψία» ο ένας στην ενορία του άλλου.
Σαντορίνη
Παλιά πρωτεύουσα της Σαντορίνης, ο Πύργος, αποτελεί σήμερα έναν ιδανικό προορισμό για όσους θέλουν να ξεφύγουν από τα κοσμικά Φηρά και τα φωτογραφικά φλας που αστράφτουν στην Οία. Εξάλλου, Πάσχα στη Σαντορίνη σημαίνει
46 Anekorama
01. Ο Πύργος, μεσαιωνικό στολίδι, πάνω στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία, στο πιο ψηλό σημείο του νησιού 02. Εδώ θα μείνετε: Santorini Grace, Ημεροβίγλι Σαντορίνης, τηλ.: 22860-21300, www.santorinigrace.com 03. Το χρώμα από τις φροντισμένες γλάστρες κάνει αντίθεση με το απόλυτο λευκό 04. Σε μία από τις εκκλησίες του Πύργου σίγουρα θα βιώσετε την κατάνυξη του Πάσχα
Επιτάφιος στον Πύργο. Για όσους δεν ξέρουν, ο Πύργος είναι ένα μεσαιωνικό στολίδι της ενδοχώρας και υπήρξε μία από τις πέντε πυργοπολιτείες που είχαν ιδρύσει οι Ενετοί τον 15ο αιώνα. Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του χωριού, με τα πέτρινα σπίτια με τις καμάρες, δίνει μια διαφορετική διάσταση στη γιορτή. Τη βραδιά του Επιταφίου ολόκληρο το χωριό παίρνει φωτιά! Τα σοκάκια στολίζονται με αυτοσχέδια ντενεκεδένια λυχναράκια και η περιφορά γίνεται σε απόλυτη κατανυκτική ατμόσφαιρα. Ήδη από το Σάββατο του Λαζάρου τα δρομάκια της μεσαιωνικής καστροπολιτείας του Πύργου, μοσχοβολούν δεντρολίβανο, με το οποίο «ντύνουν» τον δεκαεπτάμετρο σταυρό. Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την αναπαράσταση της Σταύρωσης, στρώνεται τραπέζι με χταπόδι στα κάρβουνα.
a specific name, such as Icarus, Daedalus, etc. During the Resurrection service, a warning horn is heard and the “hostilities” begin. When “Christos Anesti” is heard, the “battle” reaches its peak. Hundreds of rockets are launched against the opponents, creating a unique spectacle, accompanied by shouts and jokes exchanged between the teams. On Easter Sunday, the rocket warriors examine their damages by a personal inspection of each other’s parish.
Santorini
Today, Pyrgos, the old capital of Santorini, is the ideal destination for those who want to avoid cosmopolitan Fira and the photographers’ cameras in Oia. Easter in Santorini truly means the procession of Epitaphios in Pyrgos, which is a medieval inland jewel, one of the five castle cities founded by the Venetians in the 15th century. The village’s special architecture and its stone houses with the arches add a different dimension to the feast. On Good Friday night the entire village comes to life! Makeshift tin lanterns decorate the alleys and the Epitaphios procession occurs in a totally pious ambience. On the Saturday before Palm Sunday, the alleys of the medieval castle city of Pyrgos smell of rosemary, which is used to cover the 17-meter high cross. On Holy Saturday morning, after the representation of the Crucifixion, people eat octopus grilled on charcoal.
μόδα
A stroll in Chania The best spring trends fill the alleys of one of the most beautiful Greek cities inspiring you to renew your wardrobe, and provide fresh ideas for your summer vacations! Written by: ALEXANDRA PAPADAKI Production: Aris Giakoumakis Photos: EPAMINONDAS KOUTSOUKIS EDITING: ADA KARNAROU MAKE-UP/ HAIR: ELENA PSOMA (BEST LOOK) MODELS: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N) STYLING: APHRODITE ARVANITI ASSISTANT PHOTOGRAPHER: ANDREAS KALOSIS We would like to thank Casa Delfino (Theofanous 9, Chania, Crete, tel. 0030 28210 87400. 0030 28210 93098, www.casadelfino.com) for the hospitality.
Βόλτα στα Χανιά
Οι καλύτερες τάσεις της άνοιξης περιδιαβαίνουν τα σοκάκια μίας από τις ωραιότερες ελληνικές πόλεις, δίνοντάς σας έμπνευση για ανανέωση της γκαρνταρόμπας, αλλά και ιδέες για τις καλοκαιρινές διακοπές σας! keimeno: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ παραγωγη: αρησ γιακουμακησ φωτογραφιεσ: ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΤΑ ΚΑΡΝΑΡΟΥ ΜΑΚΙΓΙαΖ-ΜΑΛΛΙα: εΛΕΝΑ ΨΩΜΑ (BEST LOOK) ΜΟΝΤΕΛΑ: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N) ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΒΟΗΘΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ: ΑΝΤΡΕΑΣ καλοσησ Ευχαριστούμε θερμά το ξενοδοχείο Casa Delfino (Θεοφάνους 9, Χανιά, τηλ.: 28210-87400, 28210-93098, www.casadelfino.com ) για τη φιλοξενία.
Ολόσωμη φόρμα United Colors of Benetton. Μπλε πλατφόρμες Charles David (Nak, The Mall). Βραχιόλια (Accessorize), σκουλαρίκια Li-LA-LO. United Colors of Benetton one-piece tracksuit. Blue platform shoes Charles David (Nak, The Mall). Bracelets (Accessorize), earrings Li-LA-LO.
μόδα
Σαλοπέτα Atos Lombardini (attica), ζώνη United Colors of Benetton Μπλε πλατφόρμες Burberry (attica). Βραχιόλια και καπέλο (Accessorize). Παντελόνι, ριγέ πουλόβερ και μπλε τζάκετ Zegna Sport (attica). Παπούτσια D&G (Dolce&Gabbana boutique). Salopettes Atos Lombardini (attica), United Colors of Benetton belt Blue platform shoes Burberry (attica). Rings and hat (Accessorize). Zegna Sport (attica) trousers, striped pullover and blue jacket. Shoes D&G (Dolce & Gabbana boutique).
Στράπλες φόρμα Pepe Jeans (Shop Ερμού 112Α). Πλατφόρμες Charles David (Nak, The Mall). Βραχιόλια (Accessorize). Γυαλιά D&G (Οπτικά Μαρκάκης). Strapless tracksuit Pepe Jeans (Shop Εrmou St. 112A). Platform shoes Charles David (Nak, The Mall). Bracelets (Accessorize). Glasses D&G (Markakis Optical Store).
μόδα
Στράπλες φόρεμα Lipsy (attica). Καφέ πλατφόρμες Burberry (attica). Δαχτυλίδια και σκουλαρίκια Li-LA-LO. Strapless dress Lipsy (attica). Burberry (attica) brown platform shoes. Rings and earrings Li-LA-LO.
Τζάκετ Antony Morato (Shop Ερμού 112Α). Λευκό παντελόνι Hacket και γκρι φούτερ Dsquared2 (attica). Σουέτ παπούτσια (Camper). Γυαλιά Ray- Ban (Οπτικά Μαρκάκης). Jacket Antony Morato (Shop Εrmou St. 112A). Hacket white trousers and gray footer Dsquared2 (attica). Suede shoes (Camper). Ray-Ban glasses (Markakis Optical Store).
μόδα
Λευκό σορτς Supertrash (Shop Ερμού 112Α), τοπ D&G (attica). Παπούτσια Charles David (Nak, The Mall). Βραχιόλια (Accessorize). White shorts Supertrash (Shop Εrmou St. 112A), transparent top D&G (attica). Shoes Charles David (Nak, The Mall). Bracelets (Accessorize).
Ριγέ φόρεμα Τheory (attica). Πλατφόρμες Charles David (Nak, The Mall). Βραχιόλια (Accessorize). Ριγέ μπλούζα Cottonfield (Shop Ερμού 112Α). Παντελόνι Hacket (attica). Παπούτσια United Colors of Benetton. Ρολόι (Festina). Striped dress Theory (attica). Platform shoes Charles David (Nak, The Mall). Bracelets (Accessorize). Striped blouse Cottonfield (Shop Εrmou St. 112A). Trousers Hacket (attica). United Colors of Benetton shoes. Watch (Festina).
μόδα
Λευκό φόρεμα Ganesh, παντελόνι Designers remix collection και φουλάρι Ondademar (Shop Ερμού 112Α). Καφέ μεγάλη τσάντα και καπέλο (Sisley). Πλατφόρμες Barbara Bui (Καλογήρου). Βραχιόλια (Accessorize). Ganesh white dress, trousers Designers remix collection and scarf Ondademar (Shop Εrmou St. 112A). Big brown bag and hat (Sisley). Platform shoes Barbara Bui (Kalogirou). Bracelets (Accessorize).
Διευθύνσεις
Addresses
Accessorize, Τhe Mall: Ανδρέα Παπανδρέου 35, Μαρούσι, τηλ.: 210-6300270 attica: Πανεπιστημίου 9, Αθήνα, τηλ.: 211-1802600 Benetton: Σε ομώνυμα καταστήματα, τηλ.: 210-3226531 Camper Shop: Ερμού 34, τηλ.: 210-3216709 Dolce&Gabbana boutique: CityLink, Σταδίου 4, τηλ.: 210-3356443 Festina: Καραγιώργη Σερβίας 12-14, τηλ.: 210-3311227 Καλογήρου: Κεντρική διάθεση, τηλ.: 210-3356000 Li-La-Lo: Βουκουρεστίου 2 & Σταδίου, Σύνταγμα, τηλ.: 210-3319864 Nak, The Mall: Ανδρέα Παπανδρέου 35, Μαρούσι, τηλ.: 210-6196603 Οπτικά Μαρκάκης: Ηράκλειο Κρήτης, τηλ.: 28210-287211 Παντελίτσα Μαρκάκη: Καρ. Δημητρίου 9, Χανιά, τηλ.: 28210-87607 Shop: Ερμού 112Α, Αθήνα, τηλ.: 210-3408400 Sisley: Σε ομώνυμα καταστήματα, τηλ.: 210-3226531
Accessorize, The Mall: Andrea Papandreou St. 35, Marousi, tel.: 210-6300270 attica: Panepistimiou St. 9, Athens, tel.: 211-1802600 Benetton: at the firm’s shops, tel.: 210-3226531 Camper Shop: Ermou St. 34, tel.: 210-3216709 Dolce & Gabbana boutique: CityLink, Stadiou St. 4, tel.: 210-3356443 Festina: Karagiorgi Servias St. 12-14, tel.: 210-3311227 Kalogirou: Central distribution, tel.: 210-3356000 Li-La-Lo: Voukourestiou St. 2 & Stadiou St., Syntagma, tel.: 210-3319864 Markakis Optical Store: Heraklio, Crete, tel.: 28210-287211 Nak, The Mall: Andrea Papandreou St. 35, Marousi, tel.: 210-6196603 Pantelitsa Markaki: Kar. Dimitriou St. 9, Chania, tel.: 28210-87607 Shop: Εrmou St. 112A, Athens, tel.: 210-3408400 Sisley: at the firm’s shops, tel.: 210-3226531
Τα είδη ShopΕρμού 112Α, Benetton, Festina και Li-LA-LO μπορείτε να τα βρείτε και στα καταστήματα των πλοίων της ΑΝΕΚ.
You will find Shop Εrmou St. 112A, Benetton, Festina, and Li-LA-LO items in the shops of ANEK Lines’ ships.
Λευκό μπικίνι Cheap Μonday, παντελόνα με prints Pepe Jeans (Shop Ερμού 112Α). Ασύμμετρο γιλέκο (Sisley). Κοσμήματα Li-LA-LO. Σουέτ μποτάκια Anniel (attica). White bikini Cheap Monday, wide-leg trousers with prints Pepe Jeans (Shop Εrmou St. 112A). Asymmetric vest (Sisley). Li-LA-LO jewelry. Suede ankle boots Anniel (attica).
αγροτουρισμός
Αγροτουριστικά καταλύματα
Στην αγκαλιά
της φύσης
Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο εκτιμάμε τα θετικά της φύσης. Ο αγροτουρισμός αναπτύσσεται ταχέως στη χώρα μας και ιδιαίτερα καταλύματα ξεχωρίζουν στο τουριστικό τοπίο. Εμείς σας προτείνουμε επτά από αυτά, για να πάρετε ιδέες για τις ανοιξιάτικες εκδρομές σας. Απο τισ αγαθη παλαιογιωργου, Γεωργια Παπαδημητριου
58 Anekorama
Agrotourist lodgings
Embraced by nature
In recent years, we appreciate nature’s positive traits more and more. In our country, agrotourism is being developed rapidly and certain special lodgings stand out in the tourist domain. We shall suggest some of them, in order to give you useful ideas for your spring trips. BY agathi paleogiorgou, GEORGIA PAPADIMITRIOU
αγροτουρισμός Aegagros Caldera Houses, Σαντορίνη
Τα καλοκαίρια των παιδικών τους χρόνων θέλησαν να μας χαρίσουν η Κατερίνα Ακύλα και η αδελφή της, Πόπη Παράβα, ανοίγοντας διάπλατα την πόρτα των σπιτιών τους στη Σαντορίνη. Μέσα σε έναν αμπελώνα 6 στρεμμάτων, στο φρύδι της Καλντέρας του Μεγαλοχωρίου, απέναντι από το μαγευτικό ηφαίστειο, «κρύβονται» τα Aegagros Caldera Houses, πέντε όμορφες οικίες που συνδυάζουν την άνεση με την παράδοση. «Τα σπάνια κυκλαδίτικα αντικείμενα, τα κομμάτια-αντίκες και τα χειροποίητα έπιπλα δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο κάθε σπίτι, έτσι ώστε να μη μοιάζει με κανένα από τα υπόλοιπα. Κάθε οικία εκπέμπει τη δική της ενέργεια» μας λέει με καμάρι η κυρία Πόπη για το κυκλαδίτικο συγκρότημα. Για εκείνο, όμως, που αισθάνεται πραγματικά υπερήφανη είναι η ιδιωτική εκκλησία της Αγίας Μαρίνας του 17 αι., που πέρασε στα χέρια της οικογένειάς της από «πάππου προς πάππου», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ένα είναι το σίγουρο: θα νιώσετε σαν στο σπίτι σας! Το πλουσιοπάροχο πρωινό με σπιτικά προϊόντα, όπως αβγά, ψωμί, μαρμελάδες, τηγανίτες και κάθε
λογής πίτες, αποτελεί το πιο γευστικό ξεκίνημα. Μπορείτε φυσικά να τους το ανταποδώσετε, βοηθώντας στο μάζεμα των βιολογικών φρούτων και λαχανικών από τον κήπο ή συμμετέχοντας στο πάτημα του κρασιού, που συνοδεύεται από μια μικρή γιορτή τον Αύγουστο. Info: Μεγαλοχώρι, Σαντορίνη, τηλ.: 22860-25493, www. aegagros.com, www. aegagros.eu
Ελαιώνας του Νίκου, Μυτιλήνη
Η άλλοτε εξοχική οικογενειακή κατοικία του Αλέξη Νίκου, που έχει φιλοξενήσει μεγάλες προσωπικότητες, σήμερα αποτελεί μία από τις έξι πετρόχτιστες κατοικίες που βρίσκονται αμφιθεατρικά μέσα σε μια τεράστια, «βαμμένη» πράσινη από τις ελιές και τα πεύκα, έκταση. «Το μυστικό της επιτυχίας της επιχείρησης βρίσκεται στις φιλικές σχέσεις που αναπτύσσουμε με τους πελάτες μας» εξηγεί ο ιδιοκτήτης και σας καλεί να παρακολουθήσετε από κοντά το μάζεμα της ελιάς τον Νοέμβριο, την περιποίηση των εποχικών προϊόντων από το βιολογικό του μποστάνι και την παραγωγή του σπιτικού μελιού. Ακολουθήστε τον κύριο Αλέξη στο παραδοσιακό ελαιοτριβείο στα παλιά Λουτρά και δείτε πώς παράγεται το ελαιόλαδο. Αν, πάλι, έχετε
01
01., 02. Απέριττη και κομψή η διακόσμηση στα δωμάτια του Aegagros. Aπίστευτη η θέα στην καλντέρα.
01., 02. The décor of Aegagros’ rooms is plain and elegant, with a fantastic view to the caldera.
Aegagros Caldera Houses, Santorini
Katerina Akyla and her sister Popi Parava wanted to share with us their childhood summers, so they opened wide the doors of their houses in Santorini. Aegagros Caldera Houses, five beautiful houses combining comfort with tradition, are “hidden” in a 1.5-acre vineyard at the edge of the Caldera in Megalochori, opposite the enchanting volcano. “Rare Cycladic objects, antiques and handmade furniture provide a special character to each house so that it doesn’t resemble anyone of the others. Every house emits its own energy”, proudly says Mrs. Popi, describing the Cycladic resort. She is especially proud of the 17th century private church of Agia Marina that belongs to her family since the time of her greatgrandfather. Undoubtedly, you will feel at home in such an environment! The rich breakfast with homey products, eggs, bread, jams, pancakes and all kinds of pies is the tastiest way to begin your day. You may return their hospitality
02
60 Anekorama
01
02
by helping them to gather the organically grown fruits and vegetables from the garden, or by participating in the grapes’ treading that is accompanied by a small feast, in August. Info: Megalochori, Santorini, tel.: 22860-25493, www.aegagros.com, www.aegagros.eu
Elaionas tou Nikou, Mitilini διάθεση, θα ακολουθήσει και ξενάγηση στα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού. Όσο για το καλοκαίρι, ο ελαιώνας διαθέτει τις δικές του «ιδιωτικές» παραλίες για privé βουτιές κάτω από τα αρμυρίκια και τις ελιές. Καιρού επιτρέποντος, θα κάνετε και βόλτα με το φουσκωτό. Info: Πυργί Μυτιλήνης, τηλ.: 22510-44536, 6977-369777, www.elaionas-nikou.com
Δασικό Χωριό Papades Village, Εύβοια
Σαν ένα απέραντο φυσικό μουσείο, με εκθέματα πλάτανους, ελιές, πεύκα, καταρράκτες, λίμνες και πανέμορφες παραλίες, το Papades Village το χειμώνα μοιάζει με αλπικό τοπίο και το καλοκαίρι με όαση. Στο εσωτερικό του τα ξύλινα σπιτάκια αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του φυσικού τοπίου, προσφέροντας όλες τις ανέσεις και θέα που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Σε αυτή την απέραντη δασική έκταση 25 στρεμμάτων οι επιλογές είναι πολλές. Η φροντίδα των ζώων της φάρμας, το άρμεγμα, τα πρωτότυπα
μαθήματα του πηλού, του κεριού, του σαπουνιού, αλλά και της παρασκευής σπιτικής μαρμελάδας, του τσίπουρου, του κρασιού και των γλυκών του κουταλιού υπόσχονται να γεμίσουν με τον πιο δημιουργικό τρόπο την ημέρα σας. Οι πεζοπορίες, οι ποδηλατάδες, οι διαδρομές με 4x4 και τα παιχνίδια δράσης συμπληρώνουν τον εκτενή κατάλογο των δραστηριοτήτων και ανεβάζουν την αδρεναλίνη στα ύψη. Ένα καλό πρωινό από τον πλούσιο μπουφέ με ζυμωτό ψωμί, ελατίσιο μέλι, σπιτικές μαρμελάδες, γιαούρτι, σπιτικές μπουγάτσες και φρέσκες ομελέτες θα σας χαρίσει ενέργεια, ενώ τα παραδοσιακά εδέσματα του εστιατορίου, όπως η τυρόπιτα, οι χυλοπίτες και ο κόκορας με μακαρόνια και φρέσκια μυζήθρα, αποτελούν τον πιο γευστικό πειρασμό! Info: Παπάδες Ευβοίας, τηλ.: 22270-51008, 51038, 6984-606289, www.papades-village.com 03
01. Στιγμές ηρεμίας με ένα καφεδάκι και ένα βιβλίο στον Ελαιώνα του Νίκου. 02., 03. Άπλετος χώρος για το παιχνίδι των παιδιών και τα ξύλινα σπιτάκια του Papades Village.
01. Enjoy serene moments with tasty coffee and a book at Elaionas tou Nikou. 02., 03. The wooden houses of Papades Village are situated in a vast expanse where children can play freely.
The old country house of Alexis Nikou’s family, which had accommodated several important personalities in the past, is one of the six stonebuilt houses that stand amphitheatrically in a vast expanse, “painted” green by olive trees and pine trees. “The secret of our success is based on the friendly relations that we develop with our guests”, explains the owner, and he invites you to come and watch the gathering of olives in November, the cultivation of seasonal products in his organic vegetable garden and the production of homey honey. Follow Mr. Alexis to the traditional olive press at the old Loutra and watch the olive oil production; in addition, if you wish, a sightseeing tour of the island’s most important sights can be arranged. In the summer, the olive grove has its own isolated beaches for “private” swimming, under the tamarisks and the olive trees, whereas if the weather is good, you may take a short ride on the inflatable boat. Info: Pyrgi, Mytilini, Tel.: 22510-44536, 6977-369777, www.elaionas-nikou.com
Anekorama 61
αγροτουρισμός
01
Χαμαλώνι, Μεσσηνία
Στην πλαγιά Υάμεια, στην κορυφή ενός καταπράσινου λόφου, δεσπόζει το φιλόξενο και ήσυχο αγρόκτημα 40 στρεμμάτων, το Χαμαλώνι. Στην καρδιά του «γεννήθηκαν» η Αλλισάχνη, η Ανεμόεσσα, η Χίμαιρα, η Αστραδιανή, η Ηλιοδείλη και η Αχλύς, έξι υπέροχοι ξενώνες που προσφέρουν πολυτέλεια μέσα στην απέριττη ομορφιά της φύσης. Ζήστε μια αυθεντική αγροτική εμπειρία, φροντίζοντας τα ζώα της μικρής φάρμας. Ανακαλύψτε τη φύση μέσα από μακρινούς περιπάτους και αναζωογονηθείτε με
02
62 Anekorama
δραστηριότητες όπως το canyoning και το κολύμπι. Ανάλογα με την εποχή, σας περιμένει και μια ξεχωριστή αγροτική δραστηριότητα. Έτσι, ο Σεπτέμβριος είναι αφιερωμένος στον τρύγο, ο Δεκέμβριος στο μάζεμα της ελιάς και το καλοκαίρι στη φροντίδα των περιβολιών. Και τι καλύτερο, έπειτα από μια γεμάτη μέρα στη φύση, από τη θαλπωρή του αναμμένου τζακιού, την άνεση ενός αφράτου κρεβατιού ή τον ειδικά διαμορφωμένο για διαλογισμό, γιόγκα και τάιτσι χώρο; Info: Υάμεια Κορώνης Μεσσηνίας, τηλ.: 2725061436, 6974-097900, www.chamaloni.gr
03
01. Κομψή διακόσμηση και χαλαρωτικό περιβάλλον στον ξενώνα Απειραθές. 02. Μετά από μια μέρα γεμάτη αγροτικές δουλειές, ηρεμήστε στο μπαλκόνι σας, στο Χαμαλώνι. 03. Εδώ μαζεύονται επισκέπτες και οι άνθρωποι του Ελαιώνα του Νίκου και γίνονται όλοι μια παρέα.
01. Apirathes guesthouse has elegant décor and relaxing ambience. 02. Relax on your balcony after a day full of chores at Chamaloni farm. 03. At Elaionas tou Nikou, the guests mix with the guesthouse’s people to form a friendly group.
Papades Village forest village, Εvia
Papades Village reminds of a vast natural museum, with plane trees, olive trees, pine trees, waterfalls, lakes and beautiful beaches as exhibits; in the winter, it looks like an alpine landscape and in the summer, like a green oasis. Its wooden houses constitute an integral part of the natural landscape offering all the comforts, plus a magnificent view of the mountain and the sea. The guests of this immense 6-acre forest expanse have many options: looking after the farm’s animals, milking the cows, taking original lessons in clay, wax, or soap processing, and preparation of homemade jam, tsipouro, wine, and preserves, promise to fill their day very creatively. Trekking, cycling, trips on a 4x4 vehicle, and action games like paintball, complete the extensive list of activities that will raise their adrenalin to very high levels. A filling breakfast from the rich buffet with homemade bread, fir tree honey, homemade jams, yogurt, homemade pastries with custard filling and freshly made omelets, provide extra energy, whereas the restaurant’s traditional dishes, like the cheese pie, and the rooster with noodles and fresh “mizithra” cheese constitute the tastiest temptation! Info: Papades, Evia, Tel.: 22270-51008, 51038, 6984-606289, www.papades-village.com
Απειραθές, Χανιά
Σε υψόμετρο 570 μ., στον οικισμό Ζούρβα, βρίσκεται ο ξενώνας Απειραθές, που συνδυάζει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τη μοντέρνα διάθεση και τις σύγχρονες απαιτήσεις. Ένα πετρόχτιστο κτήριο, διαμορφωμένο σε τρία επίπεδα, φιλοξενεί τις μεζονέτες Έρωντας, Ανέγνωρα και Αμάραντος, με μαγευτική θέα σε βουνό και θάλασσα. Έχοντας ως ορμητήριο τον ξενώνα, μπορείτε να γνωρίσετε από κοντά την άγρια ομορφιά της κρητικής γης. Να ακολουθήσετε διαδρομές στη φύση και να γνωρίσετε τα φαράγγια
01
02
01. Η πέτρα και το ξύλο κυριαρχούν στη διακόσμηση του Απειραθές. 02. Λιτή πολυτέλεια στους ξενώνες του Χαμαλώνι.
01. Stone and wood dominate the Apirathes décor. 02. Plain luxury at Chamaloni guesthouses.
της Τρομάρισας, το Βρύσι με το σπήλαιο και το υπόγειο ποτάμι, το φαράγγι της Σαρακήνας. Για τους λάτρεις της ποδηλασίας νοικιάζονται και mountain bikes. Μπορείτε να περιηγηθείτε με αυτοκίνητο 4x4 σε χωμάτινες διαδρομές και να φτάσετε μέχρι το στρατηγείο του Ελ. Βενιζέλου ή πιο ψηλά, στο αλπικό τοπίο των Λευκών Ορέων. Αν, πάλι, συμμετάσχετε στις επισκέψεις που διοργανώνονται σε ελαιουργεία και οινοποιεία της περιοχής, θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε το κρητικό ελαιόλαδο και τους τοπικούς οίνους.
Chamaloni, Messinia
Chamaloni, a hospitable, quiet, 10-acre farm, looms on the Yamia slope, on top of a bright green hill. Six wonderful luxurious guesthouses, Allisachni, Anemoessa, Chimera, Astradiani, Iliodili and Achlys, were created in its heart, in the plain natural beauty of the landscape. Live an authentic rural experience, taking care of the farm’s small animals. Discover nature through long walks and revitalize yourself with activities like canyoning and swimming. Depending on the season, a unique agricultural activity is expecting you; for example, September is dedicated to grape harvest, December to olive gathering and the summer to orchard care. After spending a full day in the natural environment, enjoy the warmth of the blazing fireplace, the comfort of a soft bed, or the specially created space for meditation, yoga and tai chi. Info: Yamia, Koroni Messinia, Tel.: 27250-61436, 6974097900, www.chamaloni.gr
Apirathes, Chania Guesthouse Apirathes, situated at an altitude
Anekorama 63
αγροτουρισμός 01
Info: Δήμος Μουσούρων, Χανιά, τηλ.: 28210-67147, site: www.apirathes-zourva.gr
Έναγρον, Ρέθυμνο Στο χωριό Αξός, σε ένα κτήμα 60 στρεμμάτων, δημιουργήθηκε το Έναγρον, με υψηλού επιπέδου ξενοδοχειακές υπηρεσίες. Oι άνθρωποί του δεν το χαρακτηρίζουν «ξενοδοχείο», αφού βλέπουν τους επισκέπτες ως φιλοξενούμενους και όχι ως πελάτες. Εδώ θα απολαύσετε κρητική παραδοσιακή γαστρονομία, ενώ μπορείτε να συμμετάσχετε και στην προετοιμασία
03
02
και παρασκευή των εδεσμάτων. Για καλύτερη επαφή με τη φύση, το Έναγρον έχει προγράμματα για όλους τους επισκέπτες, είτε θέλουν να δράσουν μόνοι είτε σε ομάδες: πεζοπορίες σε χαραγμένα μονοπάτια, διαδρομές με γαϊδουράκια, συμμετοχή ή παρακολούθηση γεωργικών εργασιών και εκδηλώσεων στα γύρω χωριά, τυροκομική, ζύμωμα και ψήσιμο ψωμιού, παρακολούθηση άγριων πουλιών, βοτανικό περίπατο, συλλογή βοτάνων, τρύγος, ρακοκάζανα κ.ά. Info: Αξός, Ρέθυμνο,
of 570 m. in the Zourva settlement, combines traditional architecture with modern spirit and contemporary demands. A three-level stone-built edifice accommodates the Erontas, Anegnora and Amarantos maisonnettes, which offer a fascinating view to the mountain and the sea You can discover the wild beauty of the Cretan land using the guesthouse as your starting point. Follow various natural routes and see the gorges of Tromarisa, Vryssi with its cave and subterranean river, and the Sarakina gorge. Cycling lovers can rent mountain bikes. Also, you can roam the dirt roads on a 4x4 vehicle and reach the headquarters of Eleftherios Venizelos, or go even higher to the alpine landscape of the White Mountains. On the other hand, if you visit the olive oil and wine factories of the area, you will have the opportunity to try the Cretan olive oil and local wines. Info: Mousoures Municipality, Chania, tel.: 28210-67147, site: www.apirathes-zourva.gr
Enagron, Rethimno Enagron was created in a 15acre plot in Axos village, and provides high quality hotel services. Its staff doesn’t call it “hotel”, since they consider their visitors as guests, not as clients. Here you can enjoy traditional Cretan gastronomy
64 Anekorama
01. Παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο πετρόχτιστο κτήριο του Απειραθές. 02., 03. Στο Έναγρον θα νιώσετε φιλοξενούμενοι, απολαμβάνοντας δραστηριότητες και παροχές.
01. Traditional architecture in the Apirathes stone-built edifice. 02., 03. At Enagron, you are guests; enjoy its amenities and activities.
τηλ.: 2834-061611, 2810-285752, site: www.enagron.gr, e-mail: info@cretenatural. com
Μηλιά, Χανιά
«Μη φανταστείτε τίποτα οικολόγους εξτρεμιστές που τρέφονται με βολβούς και φορούν ρούχα από τσουβάλια. Η καταγωγή μας είναι από την περιοχή και βρεθήκαμε στη θέση να κατέχουμε περιουσία στη Μηλιά». Έτσι συστήνονται οι άνθρωποι του αναπαλαιωμένου οικισμού της Μηλιάς, μέσω της ιστοσελίδας τους. Η φιλοσοφία τους είναι η διατήρηση του κύκλου της ζωής με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, με γνώμονα την κρητική παράδοση και την ιστορία του τόπου. Η Μηλιά, σε ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον και με 1.200 στρέμματα τριγύρω της, διαθέτει 13 δωμάτια-
01
σπίτια, φτιαγμένα πάνω στα ερείπια παλιών αγροτικών σπιτιών, τα οποία διαθέτουν τις βασικές ανέσεις. Για τους λάτρεις της πεζοπορίας υπάρχουν έξι σηματοδοτημένα μονοπάτια. Μπορείτε, ακόμη, να κάνετε ποδήλατο βουνού ή μαθήματα μαγειρικής (η κουζίνας της Μηλιάς είναι εξαιρετική) και δοκιμή κρασιών. Φυσικά, στο αγρόκτημα υπάρχουν όλο το χρόνο πολλές εργασίες, στις οποίες μπορείτε να συμμετάσχετε. Info: Βλάτος Κισάμου, Χανιά, τηλ.: 28210-46774, site: www.milia.gr, e-mail: info@milia.gr 02
03
01., 03. Τα δωμάτια της Μηλιάς, φτιαγμένα πάνω στα ερείπια παλιών σπιτιών. 02. Η Μηλιά, ενταγμένη πλήρως στο φυσικό περιβάλλον.
01., 03. Milia’s rooms have been built on the ruins of old farmhouses. 02. Milia is fully integrated into the natural environment.
and participate in the preparation of the dishes. For better contact with nature, Enagron has organized various programs for its guests, depending on whether they want to be alone or in groups: trekking on mapped routes, donkey rides, participation or simple observation of agricultural works and events in nearby villages, cheesemaking by a local shepherd, kneading and baking of bread in an oven heated by wood, wild bird watching, botanic strolls and herb collection, grape harvest, wine and raki making. Info: Axos, Rethymno, tel.: 2834-061611, 2810-285752, site: www.enagron.gr, e-mail: info@cretenatural.com
Milia, Chania
“Don’t think that we are a group of extremist ecologists, living off bulbs, and wearing clothes made of potato sacks. Our origin is from this area, and we happened to own property in Milia”; this is how the owners of Milia settlement that was restored to its original form, introduce themselves through their web page. Their philosophy focuses on the preservation of the natural life cycle in a way that is friendly towards the environment and the human beings, based on Cretan tradition and history. In a unique natural environment, within 300 acres of land, Milia has 13 rooms/ houses equipped with basic comforts, built on the ruins of old farmhouses. For hiking lovers, there are six mapped paths; also, there are mountain bikes, whereas guests can participate in traditional Cretan cooking lessons (Milia’s cuisine is delicious) and wine tasting lessons. Of course, in the farm there are always many chores in which they can participate. Info: Vlatos, Kissamos, Chania, tel.: 28210-46774, site: www. milia.gr, e-mail: info@milia.gr
Anekorama 65
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
photo album
Τα καφενεία της
Κρήτης
The coffee shops of Crete
Τέσσερις φωτογράφοι, μια κρύα μέρα του χειμώνα, πήραν τις ψηφιακές μηχανές τους και τελικά γύρισαν την Κρήτη με ένα αυτοκίνητο, κάνοντας στάσεις για καφέ και φωτογραφίες. Απο την ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΡΙΖΟΥ
On a cold winter day, four photographers took their digital cameras and finally traveled all over Crete by car; they took many photos, and drank… a lot of coffee. BY Anna Paparizou
66 Anekorama
Νίκος Κουτάντος/ Nikos Koutantos
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
02
03
04
01
01. Studying History (Kato Metochi, Lasithi). 02. Life’s joys and sorrows. 03. Shadows and raki (Armeni, Rethymno). 04. Enjoying a Greek coffee (Gonies Maleviziou).
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
01. Μελέτη της Ιστορίας (Κάτω Μετόχι Λασιθίου). 02. Οι χαρές και οι λύπες της ζωής. 03. Σκιές και ρακές (Αρμένοι Ρεθύμνου ). 04. Απολαμβάνοντας έναν ελληνικό (Γωνιές Μαλεβιζίου).
Anekorama 67
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
photo album
01. The coffee shop in Marmaketo, in the Lasithi Plateau, is a remnant of another era that is still present. A coffee house-grocery shop and, at the same time, a meeting place. 02. The loneliness of winter and memories of a past era (Deres, Chania).
68 Anekorama
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
01. Το καφενείο στο Μαρμακέτω του Οροπεδίου: απομεινάρι μιας άλλης εποχής που επιμένει να δηλώνει την παρουσία του. Καφενείο, παντοπωλείο και τόπος συνάντησης μαζί. 02. Η μοναξιά του χειμώνα και η μνήμη μιας εποχής περασμένης (Ντερές Χανίων).
ο 01
02
“Old generations make up the Cretan tradition. Will this Cretan tradition, the hospitality and authentic beauty remain when the current old generation‘leaves’ us?” Nikitas Albanis
Νίκος, η Έφη, η Αταλάντη και ο Νικήτας γνωρίστηκαν στα σεμινάρια φωτογραφίας της Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρείας Κρήτης. Εκεί σχημάτισαν την ομάδα τους, μια ομάδα φωτογραφίας που τριγυρνά στις γωνιές του νησιού φωτογραφίζοντας τις Nikos, Efi, Atalanti and Nikitas met at the ομορφιές του. Τον Νοέμβριο του 2007, αυτή η photography seminars of the Hellenic ομάδα είχε μια ιδέα. Μια ιδέα που τους οδήγησε Photographic Society of Crete and formed a σε ένα οδικό ταξίδι στην Κρήτη, στις πόλεις photography group that roams the island, taking της και στα χωριά της, τα παραθαλάσσια και photos of its most beautiful spots. In November τα τουριστικά, αλλά και τα απομονωμένα, τα 2007, the group had a novel idea that led them ορεινά. Το εγχείρημα ήταν απλό: καλλιτεχνική to a road trip in Crete, its towns, its seaside and και καταγραφική φωτογραφία. Αντικείμενο; Τα tourist villages, but also in its secluded mountain καφενεία της Κρήτης. Όχι μόνο τα παραδοσιακά villages. Their task was simple: to take artistic, και τα γραφικά παλιά καφενεδάκια των χωριών. illustrative photos of Crete’s coffee shops, but Η φωτογραφική κάμερα της «ομάδας του not only the traditional, picturesque old village καφενείου», όπως μετά ονομάστηκε, δεν άφησε places. The cameras of the “coffee shop team”, απ’ έξω τίποτα, ούτε τα αστικά καφενεία ούτε τα as they were called later, did not omit the city σύγχρονα και τα κεντρικά. Η εικόνα, όμως, ήταν coffee shops, or the modern central ones. The στερεοτυπική. Ο ελληνικός καφενές, όπου κι αν είναι, διατηρεί κάποια παγιωμένα χαρακτηριστικά. image was common. The Greek coffee shop, wherever it is situated, has certain standard Η εικόνα είναι αρκετά σταθερή από μέρος σε characteristics. The view is almost identical μέρος: οι θαμώνες πίνουν νωχελικά τον καφέ everywhere: clients leisurely drink their coffee, τους καπνίζοντας ή διαβάζοντας εφημερίδα. smoking, or reading a newspaper, some play Κάποιοι παίζουν κομπολόι, άλλοι παίζουν χαρτιά with their worry beads as time goes by, others και άλλοι τάβλι. Και όλοι έχουν κάτι κοινό: είναι play cards, or backgammon, but all of them απλόχεροι, φιλόξενοι. Με το που έμπαιναν στον have a common quality: they are generous καφενέ οι φωτογράφοι με τα μπαγκάζια τους, and hospitable. As soon as the photographers τους τρίποδες και τις μηχανές τους, κάποιος entered a coffee shop carrying their equipment, θα πρόσταζε στον καφετζή με βαριά κρητική the tripods and the cameras, one of the clients προφορά: «Κέρασέ τσοι!». Μια ρακή ή ένας would order the coffee shop owner in a heavy καφές στην υγειά των φωτογράφων, για να Cretan accent: “Kerasse tsi!” (Treat them σπάσει ο πάγος και να βγουν φωτογραφίες something). A glass of raki, or a cup of coffee, φυσικές, πραγματικές, που θα αντικατοπτρίζουν την καθημερινότητα στους καφενέδες της Κρήτης. drunk to welcome the photographers was a friendly gesture that helped them take natural, Κλεμμένες, φευγαλέες στιγμές, ασήμαντες, αλλά realistic photos reflecting everyday life in Crete’s τόσο σημαντικές, μοναδικά και ανεπανάληπτα coffee shops. Stolen, fleeting, trivial but so στιγμιότυπα θα ζήσουν για πάντα μέσα από important moments, unique, unprecedented τις φωτογραφίες των τεσσάρων φωτογράφων. snapshots that will live forever in the photos of the Εικόνες που έχουν ανεξίτηλα αποτυπώσει ένα κομμάτι από τα χωριά της Κρήτης, που ίσως σιγά four photographers, pictures that have indelibly σιγά σβήνει. Ένα χρόνο μετά τις φωτογραφίσεις, η preserved a part of Cretan villages that slowly «ομάδα του καφενείου» επέστρεψε στον «τόπο του dies. One year after the photographing, the “coffee εγκλήματος», για να μοιράσει τις φωτογραφίες shop team” returned to the scenes of the crimes που τράβηξαν. Πολλά καφενεία είχαν κλείσει in order to distribute their photos. Many of the και κάποια είχαν χάσει τον παραδοσιακό τους coffee shops had closed down, χαρακτήρα. Τους είχαν whereas others had lost their προλάβει τη στιγμή που traditional features. They had «Οι παλιές γενιές συνγύριζε σελίδα η ιστορία. Η managed to photograph them ομάδα έχει παγώσει στις θέτουν την παράδοση just before history turned a φωτογραφίες τους αυτό το της Κρήτης. Όταν αυτή new leaf. The team preserved κομμάτι της κουλτούρας της η παλιά γενιά “φύγει”, in its photos this part of Crete’s Κρήτης για τις επόμενες γενεές culture for future generations θα μείνει η παράδοση, η και τις παρουσιάζουν στο and it presents them in Crete’s Καφενεία στην Κρήτη (εκδόσεις φιλοξενία και η αυθεντιCoffee Shops (Typokreta Τυποκρέτα), ένα λεύκωμα κή ομορφιά της Κρήτης;» Publications), an album full of γεμάτο παράδοση και άρωμα Νικήτας Αλμπάνης tradition and coffee aroma. καφέ.
Anekorama 69
photo album
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
«Η ιδέα μας να γυρίσουμε το νησί και να φωτογραφίσουμε καφενέδες μάς έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τους ανθρώπους του· τους αυθόρμητους, φιλόξενους ανθρώπους των χωριών, που θέλουν απλώς να ανταλλάξουν μια κουβέντα μαζί σου». Νίκος Κουτάντος
01
01. Under Venizelos’ gaze. Conversing with History (Agios Georgios, Lasithi). 02. Coffee… once hot, once cold… A break from the coffee shop (Nivritos). 03. An original telephone booth (Drapeti). 04. Ririka’s corner (Profitis Elias). 05. Hot tea (Monastiraki, Heraklio). 06. The coffee revolution (Heraklio).
70 Anekorama
02
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
01. Κάτω από το βλέμμα του Βενιζέλου. Διάλογος με την Ιστορία (Άγιος Γεώργιος Λασιθίου). 02. Μια στον… καφέ και μια στο πέταλο… Κάνοντας διάλειμμα από το καφενείο (Νίβριτος). 03. Πρωτότυπος τηλεφωνικός θάλαμος (Δραπέτι). 04. Η γωνιά της Ριρίκας (Προφήτης Ηλίας). 05. Ένα ζεστό τσάι (Μοναστηράκι Ηρακλείου). 06. Η επανάσταση του καφέ (Ηράκλειο).
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
04
05
Νίκος Κουτάντος/ Nikos Koutantos
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
“Our idea to roam the island and photograph its coffee shops, gave us the opportunity to meet its people, the impulsive, hospitable inhabitants of the villages who simply want to talk to you in order to bridge the gap”. Nikos Koutantos
03
06
Anekorama 71
01. Καφενείο-Μίνι μάρκετ. Περιμένοντας τον καφέ (Επισκοπή Πεδιάδος). 02. Πρόθεση. 03. Γευστικές προκλήσεις. 04. Και ο καφετζής μπορεί να απολαύσει το καφεδάκι του (Μελέσες Ηρακλείου). 05. Γύρω από την ξυλόσομπα ένας ολόκληρος κόσμος (Οροπέδιο Λασιθίου). 01. Coffee shop-Mini market. Waiting for the coffee (Episkopi Pediados). 02. Intent. 03. Tasty challenges. 04. The coffee shop owner enjoys his coffee (Melesses, Heraklio). 05. A whole world around the wood burning stove (Lasithi Plateau).
72 Anekorama
03
Αταλάντη Μιχελογιαννάκη/ Atalanti Michelogiannaki
Νικήτας Αλμπάνης/ Nikitas Albanis
photo album
Νίκος Κουτάντος/ Nikos Koutantos
02
«Η ξυλόσομπα, κατακόκκινη, πύρινη σαν λάβα από τα πολλά κούτσουρα, για ζεστασιά· τα πρόσωπα στο σύθαμπο καπνού και τα φώτα της θύμησής μου λάμπουν και μου φωτίζουν την ψυχή με τεράστια συγκίνηση». Αταλάντη Μιχελογιαννάκη
01
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
Έφη Ψιλάκη/ Efi Psilaki
“The wood burning stove, full of logs, red hot, scalding like lava, heats the place; the faces in the dim light and smoke, and the lights of my recollections, shine and illuminate my soul with intense emotion”. Atalanti Michelogiannaki
04
05
Anekorama 73
συνέντευξη
Μιχάλης Χατζηγιάννης
«Μου ’χεις τάξει μια εκδρομή» Ένα κρεβάτι που τυλίγεται σε φλόγες, σύννεφα
καπνού, άλογα – το γύρισμα του βιντεοκλίπ για το τραγούδι Μία από τα Ίδια, μόνο μία από τα ίδια δεν ήταν για το γκαράζ του πλοίου ΕΛΥΡΟΣ της ΑΝΕΚ LΙNES. «Το γύρισμα κράτησε από τις 6 το πρωί έως τις 8 το βράδυ» λέει ο Μιχάλης, καθώς θυμάται αυτή την ασυνήθιστη εμπειρία. «Το πλοίο είχε δρομολόγιο στις 9 το βράδυ, οπότε, καθώς γυρίζαμε τις τελευταίες σκηνές, τα αυτοκίνητα των επιβατών είχαν ήδη αρχίσει να μπαίνουν και έπρεπε να μετακινούμαστε για να μην ενοχλούμε ανεβαίνοντας πατώματα, αφού τα διαμερίσματα του γκαράζ γέμιζαν το ένα μετά το άλλο! Το όλο σκηνικό στα σωθικά του πλοίου ήταν πολύ παράξενο, αλλά και πολύ ενδιαφέρον. Νομίζω ότι Όταν ο Μιχάλης φωτιά σε κρεβάτι μέσα σε πλοίο είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Πιστεύαμε, μάλιστα, Χατζηγιάννης κάνει ότι από στιγμή σε στιγμή το γύρισμα θα περιοδεία στην διακοπτόταν από τους ανθρώπους της Ελλάδα, επί έξι μήνες η πυρασφάλειας, τελικά όμως τίποτα τέτοιο ζωή του είναι ένα δροδεν χρειάστηκε. Ως κάτι αλλόκοτο από το γύρισμα του κλιπ, θυμάμαι, επίσης, μολόγιο. Έτσι, το ταξίδι, το πόσο δυσκολευόταν το άλογο να και ιδιαίτερα το θαλάσφρενάρει στο μεταλλικό πάτωμα του σιο, γίνεται η ζωή και η πλοίου. Οι συνοδοί είδαν κι έπαθαν να το σταματήσουν χωρίς να σπινάρει». μουσική του.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ φωτογραφιεσ: Γιαννησ μπουρνιασ, (EFFEX+)
74 Anekorama
συνέντευξη
Η σχέση του Μιχάλη Χατζηγιάννη με τα πλοία δεν είναι πάντα τόσο περίεργη παράδοξη – μάλλον το αντίθετο ισχύει. «Την τελευταία δεκαετία θα πρέπει να έχω δώσει 500-600 συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, κι αυτό σημαίνει ότι, όταν είμαι σε περιοδεία, από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο ταξιδεύω συνεχώς. Σε νησιά, σε άγονες γραμμές, σε προορισμούς μακρινούς από την Αθήνα, παντού. Πάντα, όμως, τα ταξίδια μού προκαλούν μια ιδιαίτερη συγκίνηση, έναν ενθουσιασμό, ένα δέος ίσως και μια αγάπη για τον τόπο. Γιατί μέσα από αυτά ανακάλυψα την Ελλάδα που δεν ήξερα και είχα την ευκαιρία να γευτώ την κρυμμένη γλύκα της» μας εκμυστηρεύεται. Για έναν άνθρωπο τόσο αφοσιωμένο στην τέχνη του, έναν καλλιτέχνη ταγμένο στη μουσική, το ταξίδι δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι απλώς κάποιες ώρες που κατ’ ανάγκην ξοδεύονται στη μετακίνηση από το ένα σημείο στο άλλο. Το Κύμα και η Φωτιά σού Μιλάνε λέει ο Μιχάλης και πίσω από αυτήν τη λυρική φράση κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία έμπνευσης και δημιουργίας: «Έγραψα τη μουσική για ένα ολόκληρο άλμπουμ, το Κρυφό Φιλί, στη διάρκεια μιας περιοδείας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας περιλάμβανε ταξίδια στη θάλασσα. Το ομώνυμο τραγούδι γράφτηκε νύχτα σε ένα καράβι. Kατά τη διάρκεια του ταξιδιού, μέσα στην καμπίνα έχεις πολλές ώρες στη διάθεσή σου, αναπολείς, ονειροπολείς και συνήθως είσαι μόνος. Σε κάποιο από αυτά τα ταξίδια, λοιπόν, έγραψα το Κρυφό Φιλί, ένα νοσταλγικό τραγούδι με έντονα ταξιδιάρικη διάθεση. Συνήθως βγαίνω στο κατάστρωμα το βράδυ για να δω τ’ αστέρια και τα φώτα μακριά στη στεριά. Από τα άλλα πλοία που ταξιδεύουν γύρω γύρω, μου αρέσει το πώς χαιρετά το ένα το άλλο, κορνάροντας. Γενικά, όμως, επειδή λατρεύω τη θάλασσα, ο ήχος της το απόγευμα που ησυχάζει και ο παφλασμός των κυμάτων με εμπνέουν. Εάν, πάλι, μιλήσουμε για ένα χειμερινό, ορεινό σκηνικό, ο ήχος από τα ξύλα που καίγονται στο τζάκι με συνεπαίρνει. Αυτοί είναι, για μένα, οι δύο ωραιότεροι φυσικοί ήχοι». Μοιάζει με κινηματογραφικό κλισέ: ο καλλιτέχνης, η μοναξιά, η θάλασσα και η ονειροπόληση, ενώ το πλοίο ταξιδεύει κάτω από τη νυχτερινή ξαστεριά. Ωστόσο, για τον Μιχάλη Χατζηγιάννη είναι ένας τρόπος, σχεδόν μια μέθοδος δουλειάς: «Σκέφτομαι μια μελωδία
76 Anekorama
«Επειδή λατρεύω τη θάλασσα, ο ήχος της το απόγευμα που ησυχάζει και ο παφλασμός των κυμάτων με εμπνέουν. Αυτός ο ήχος της θάλασσας και τα ξύλα που καίγονται στο τζάκι είναι για μένα οι δύο ωραιότεροι φυσικοί ήχοι».
κι ένα θέμα, όπως, π.χ., Το Καλοκαίρι. Γράφω τη βασική μελωδία σε παρτιτούρα επιτόπου, οπουδήποτε βρίσκομαι, για να μην την ξεχάσω. Ταυτόχρονα, έχω στο μυαλό μου κάποιους υποτυπώδεις στίχους, σαν οδηγό, λόγια που πατάνε ακριβώς στη μελωδία και το ρυθμό. Κατόπιν συνεργάζομαι με το στιχουργό – εν προκειμένω με τον Νίκο Γρίτση, που έγραψε τους στίχους στο συγκεκριμένο κομμάτι. Του λέω ότι φαντάζομαι ένα τραγούδι που να μιλά για έναν καλοκαιρινό, ανεκπλήρωτο έρωτα, που να αφήνει όμως και μια υπόνοια ότι μπορεί να υπάρξει επιστροφή μετά το χωρισμό. Κι έτσι γίνεται τραγούδι μια σκέψη και ένα συναίσθημα, μια νοσταλγία, μια προσδοκία. Γιατί νομίζω ότι κάθε καλοκαίρι που περνά μας κάνει να θυμόμαστε το προηγούμενο και πάντα νοσταλγούμε τα περασμένα καλοκαίρια».
Σε ένα άλλο του τραγούδι, στο Μου ’χεις
Τάξει μια Εκδρομή, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης μιλά για «μια εκδρομή που δεν έγινε ποτέ, ένα από εκείνα τα ταξίδια που δεν έγιναν ή δεν έγιναν με το συγκεκριμένο πρόσωπο. Μπορεί όμως να γίνουν με κάποιο άλλο». Όσο για τα ταξίδια που δεν έχει κάνει ακόμη ο Μιχάλης, που έχει βρεθεί σε «κάθε σημείο του πλανήτη και όπου υπάρχουν Έλληνες», η Βραζιλία και η Κούβα είναι τα απωθημένα του, τα μέρη όπου αισθάνεται την ανάγκη να γνωρίσει. «Ιδανικά, ονειρεύομαι ότι είμαι ξαπλωμένος στην Κόπα Καμπάνα, στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ακούω βραζιλιάνικη μουσική, βλέπω ζευγάρια να χορεύουν και πίνω καϊπιρίνια. Η μουσική μου είναι ήδη προσαρμοσμένη σε ένα μονοπάτι που έχει απήχηση στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά σαν ένα κρυφό απωθημένο, σαν μια ωραία ενδόμυχη σκέψη, έχω την περιπλάνηση στις μουσικές γειτονιές του κόσμου. Στο μυαλό μου έχω πάντα ένα πρότυπο σαν τον Πίτερ Γκάμπριελ ή τον Ντέιβιντ Μπερν, μουσικούς που έχουν ασχοληθεί πολύ με τη world music. Είναι λοιπόν μια κρυφή προοπτική, μια επιθυμία, κάποια στιγμή να μπορέσω να ενσωματώσω στοιχεία από όλο τον κόσμο στη δική μου μουσική, στην ελληνική μουσική, όπως την έχω εγώ στο μυαλό μου». Θα έπρεπε να είχε κανείς αχαλίνωτη φαντασία –ή μια καλή κρυστάλλινη σφαίρα–, για να σκεφτεί ότι αυτός ο πιτσιρικάς που παρίστανε το βοηθό σερβιτόρου βοηθώντας τους θείους του στην Ελούντα της Κρήτης μια μέρα θα γινόταν ο Μιχάλης Χατζηγιάννης.
συνέντευξη
«Είναι αλήθεια ότι έχω
έναν ιδιαίτερο δεσμό με την Κρήτη, γιατί εκεί πέρασα δέκα καλοκαίρια ως παιδί, στην Ελούντα. Η αδελφή της μητέρας μου, μετά την εισβολή στην Κύπρο, μετοίκησε εκεί κι έτσι την περίοδο 1986 με 1995 η μητέρα μου με έστελνε εκεί τα καλοκαίρια. Έχω αναμνήσεις από την Ελούντα και θα ήθελα να την επισκεφτώ ξανά, να ξαναβρώ ίσως τους φίλους μου, τα παιδιά με τα οποία κάναμε σκι και παίζαμε μπάλα όλο το καλοκαίρι». Εάν ισχύει ότι η ζωή είναι ένα ταξίδι, το ταλέντο είναι το VIP διαβατήριο, αυτό που απαλλάσσει τον κάτοχό του από ενοχλητικές διατυπώσεις, όπως το να βρει τον προορισμό του. «Επειδή επιθυμώ αυτό το ταξίδι
στη μουσική να είναι μεγάλο και ατελείωτο, θέλω να πιστεύω ότι είμαι ακόμη στην αρχή, ότι έχω μπροστά μου άλλο τόσο και παραπάνω να διανύσω. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι καθ’ οδόν κουράζεσαι, σωματικά και ψυχικά, όμως πάντα υπάρχουν τρόποι να μηδενίσουμε το κοντέρ και να ξεκινήσουμε σαν να είμαστε πρωτάρηδες – κι είναι ωραίο αυτό. Κάθε αρχή μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά είναι και πολύ ενδιαφέρουσα. Ξαφνικά είναι σαν να εμφανίζεται μια εντελώς καινούρια ήπειρος που περιμένει να την ανακαλύψεις». Αυτό το καλοκαίρι είναι βέβαιο πως ο Μιχάλης Χατζηγιάννης θα ταξιδέψει πολύ και θα εμπνευστεί ακόμα περισσότερο, αφού ετοιμάζεται για μεγάλη καλοκαιρινή περιοδεία! Stay tuned!
Οι φωτογραφίες είναι σκηνές από τα γυρίσματα του βιντεοκλίπ Mία Από τα Ίδια στο πλοίο ΕΛΥΡΟΣ
78 Anekorama
ταξίδι
Το ειδυλλιακό νησάκι Χβαρ είναι το αγαπημένο των σκαφάτων.
Πρωταγωνίστρια των πολυτελών οδηγών και μία από τις πιο αγαπημένες καλλονές της Μεσογείου, η Κροατία, σε απόσταση 2,5 περίπου ωρών από τη Βενετία, είναι ένας παράδεισος που αξίζει να ανακαλύψετε. Απο τη Βασιλικη Καρατζα
Το πλοίο της ΑΝΕΚ καθώς φτάνει στη Βενετία. Από εδώ θα ξεκινήσει το οδικό ταξίδι σας για τη μαγευτική Κροατία.
Φύση βγαλμένη από το όνειρο, αυθεντική φιλοξενία, τυπικά μεσογειακό ταμπεραμέντο, καλή υποδομή και ακόμη καλύτερες τιμές. Η Κροατία δικαιολογημένα βρίσκεται κάθε χρόνο όλο και πιο ψηλά στη λίστα των πιο αγαπημένων προορισμών. Βέβαια, οι Ιταλοί ανακάλυψαν τη χάρη της τουλάχιστον έναν αιώνα πριν και, με ένα μικρό διάλειμμα, λόγω του πολέμου, την επιλέγουν για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Η πρωτεύουσα της χώρας, το Ζάγκρεμπ, τραβηγμένη προς τα ανατολικά, είναι ίσως πιο αδικημένη σε σχέση με τα κοσμοπολίτικα παράλια, που απλώνονται σε μια έκταση 1.200 χιλιομέτρων, από την Πούλα και τη χερσόνησο της Ίστριας ως και το Ντουμπρόβνικ, εκεί που το βουνό αγκαλιάζει τη θάλασσα και το πράσινο αγγίζει το νερό σχηματίζοντας όμορφους κολπίσκους, μικρά νησιά και βραχονησίδες. Ανάμεσά τους, πετρόχτιστα χωριά δίπλα στη θάλασσα που θυμίζουν πολύ Ελλάδα, με νοικοκυρεμένα σπίτια και χρωματιστές αυλές.
Φωτογραφιες: visual hellas ideal image, shutterstock
Κροατία
ταξίδι 01
02
Εν πλω Ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσετε τις δαλματικές ακτές είναι με σκάφος. Τα ατελείωτα νησιά, σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο, προσφέρονται για ιστιοπλοΐα. Το σύμπλεγμα των νησιών στο αρχιπέλαγος Κορνάτι είναι το μεγαλύτερο και το πιο πυκνό σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.
03
04
Ίστρια: η νέα Τοσκάνη
Με ασυναγώνιστο χρώμα και φυσική ομορφιά που είναι δύσκολο να τη φανταστείτε αν δεν έρθετε εδώ, η χερσόνησος της Ίστρια έχει επιμείνει στην ποιοτική ανάπτυξη. Εδώ λείπουν –ευτυχώς– τα τερατώδη ξενοδοχείαμεγαθήρια, με εξαίρεση κάποια απομεινάρια της δεκαετίας του ’60, που μπορείτε εύκολα να απομονώσετε από την εικόνα. Από τις ομορφότερες πόλεις είναι το Ρόβινι, που άλλοτε αποτελούσε τον ενδιάμεσο μεταξύ Βενετίας και Κωνσταντινούπολης, αλλά και το Πόρετς, με τις εντυπωσιακά διατηρημένες βυζαντινές εκκλησίες. Δεν θα πρέπει να παραλείψετε να επισκεφθείτε την Πούλα, όπου θα δείτε ένα από τα καλύτερα διατηρημένα ρωμαϊκά αμφιθέατρα στον κόσμο, χωρητικότητας 23.000 θεατών. Αέρα Τοσκάνης αποπνέει και το μικροσκοπικό Γκρόζνιαν, ένα χωριό με μεγάλη καλλιτεχνική
παράδοση. Η ιταλική επιρροή είναι διάχυτη και η γλώσσα έχει παραμείνει ζωντανή χάρη σε μια μειονότητα που καλά κρατεί.
Πού να μείνετε
Astoria www.hotel-astoria.hr: Οικονομικό και αρκούντως πολυτελές, το ξενοδοχείο αυτό βρίσκεται στην παραθαλάσσια Οπάτια. Μοντέρνο, με ωραίες βεράντες με ακόμη ωραιότερη θέα, διαθέτει ένα εντυπωσιακότατο γυάλινο μπαρ, που θα το εντοπίσετε μπαίνοντας στο λόμπι. Stancija 1904 www.ferienhaus-istrien.com: Ο αγροτουριστικός αυτός ξενώνας στο Σμολιάντσι αποτελεί τη νέα τάση στην περιοχή. Όμορφες αγροικίες με μόνο τα απαραίτητα προσφέρουν μια διαφορετική εμπειρία διαμονής. The Villa Angelo d’ Oro www.rovinj.at: Στο πανέμορφο Ρόβινι βρίσκεται ένα από τα ωραιότερα ξενοδοχεία της περιοχής, που στεγάζεται σε ένα ιστορικό κτήριο του 17ου αιώνα.
Πού να φάτε 01. Το Ρόβινι, μία από τις ομορφότερες πόλεις της Ίστρια. 02. Το ρωμαϊκό αμφιθέατρο στην Πούλα. 03. Δρομάκι στο Ρόβινι που θυμίζει πολύ Κέρκυρα. 04. Η μαρίνα στο Ρόβινι και στο βάθος ο καθεδρικός ναός St. Euphernia. 05. Πανοραμική φωτογραφία από τις πλαγιές του Μότοβουν.
05
Monte: Από τα πιο upscale εστιατόρια του Ρόβινι. Βρίσκεται σε ένα σημείο μαγικό, δίπλα στον καθεδρικό ναό της Αγίας Ευφημίας,
Anekorama 83
ταξίδι 01
03
05
02
04
και συγκεντρώνει πάντα τον καλύτερο κόσμο. Σπεσιαλιτέ του τα ψάρια και τα θαλασσινά, ενώ ψαγμένη είναι και η κάβα του. Montalbano 75, Rovinj Amorfa: Από τα ακριβότερα εστιατόρια του Ρόβινι, έχει εκπληκτικό σέρβις και μοναδική θέα στη θάλασσα. Εντυπωσιακή είναι η ποσότητα των μερίδων, αλλά και η ενημερωμένη λίστα κρασιών. Συστήνεται σε όσους αγαπούν το ψάρι. Obala Alda Rismondo 23, Rovinj
καταφέρνει να κρατάει το χαρακτήρα του αναλλοίωτο. Οι απότομοι βράχοι στα νότια παράλια του νησιού, αλλά και η βόρεια ακτή με τις αμμώδεις παραλίες, προσφέρουν ανεξάντλητες επιλογές. Ένα από τα αδιαμφισβήτητα αξιοθέατά του είναι το οχυρό Σπανιόλα. Χρονολογείται στο 16ο αιώνα και είναι το ιδανικό σημείο για να απολαύσετε τη θέα στην πόλη και στο πέλαγος.
Πού να μείνετε
Χβαρ: το Σαν Τροπέ των δαλματικών ακτών
Το αγαπημένο των σκαφάτων, το νησάκι Χβαρ, είναι ένας επίγειος παράδεισος. Με βενετσιάνικη αρχιτεκτονική, περιποιημένη όψη, γραφικά δρομάκια, μοδάτα μπαρ και εστιατόρια, είναι σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, ένα από τα πιο ειδυλλιακά μέρη στον κόσμο για να ζεις. Το τέταρτο μεγαλύτερο νησί στη κεντρική δαλματική ακτή της Κροατίας, καλυμμένο με πευκόδεντρα και ελιές,
07
Riva Hvar Yacht Harbour Hotel (www.slh.com/ rivahotel): Στη λογική ενός φίνου boutique hotel, με διακόσμηση που παραπέμπει στα 50s, με design πινελιές. Δίπλα στην προκυμαία, το ξενοδοχείο αυτό αποτελεί το μοναδικό μέλος των Small Luxury
Βις: Το κροατικο Καπρι στα καλυτερα του Μικρό και κουκλίστικο, μοιάζει βγαλμένο από καρτ ποστάλ μιας άλλης εποχής. Με τυπικά μεσογειακή βλάστηση και υπέροχες παραλίες όπου δεν έχει πατήσει ανθρώπου πόδι, είναι ο παράδεισος των σκαφάτων που κατακλύζουν τους κολπίσκους του, ειδικά τον Αύγουστο. Η πολυτέλεια δεν είναι το δυνατό σημείο του Βις. Αντίθετα, οι υπέροχες παραλίες με τα ζεστά νερά, όπως η Μίλνα, η Σρέμπρνα και η Τσόντσιτσα, είναι. Για φαγητό προτιμήστε το Villa Kaliopa, στο παλάτι Γκαριμπάλντι, αλλά και το Val, που σερβίρουν εξίσου ποιοτικές εκδοχές αγαπημένων θαλασσινών και ψαριών. Όσο για τη διαμονή, highlight αποτελεί το προσεγμένο Hotel Tamaris.
01. Η μαρίνα του Χβαρ από ψηλά. 02. Ιδανικό μέρος για ένα ποτό, στο ξενοδοχείο Riva Hvar. 03. Η εντυπωσιακή πισίνα με την απίστευτη θέα στο ξενοδοχείο Adriana Hvar. 04. Το νησάκι Hvar και τα αραγμένα σκάφη. 05. Η πλατεία της πόλης Τσέλσα, στο κέντρο του Hvar. 06. Σκάφη σε έναν από τους κολπίσκους του Βις. 07. Μία από τις υπέροχες παραλίες του Βις.
84 Anekorama
06
ταξίδι 01
02
03
Hotels of the World. Adriana Hvar Marina Hotel & Spa www. suncanihvar.com: Της ίδιας ιδιοκτησίας και με την ίδια προσέγγιση στην πολυτέλεια, το ξενοδοχείο αυτό πάνω στο λιμάνι έχει μοναδική θέα.
Πού να φάτε
Palace de Paladinis: Το προτείνουν όλοι οι οδηγοί και όχι άδικα. Σον κήπο ενός κτίσματος του 15ου αιώνα δίνει την αίσθηση ενός ταξιδιού στο χρόνο. Τα πιάτα του, κυρίως θαλασσινά και ζυμαρικά, αξίζουν. Petar Hektorovic 4, Hvar Gariful: Το πιο ρομαντικό μέρος του Hvar βρίσκεται μπροστά στη θάλασσα και προσφέρει το πιο χρωματιστό ηλιοβασίλεμα. Ολόφρεσκα ψάρια και αστακοί απαρτίζουν το μενού του. Obala bb, Hvar
Ντουμπρόβνικ: το μαργαριτάρι της Αδριατικής
Αν τα χιλιόμετρα που θα διανύσετε ως εδώ σας φαίνονται ατέλειωτα, το Ντουμπρόβνικ έχει τη δυνατότητα να σας αποζημιώσει με τον καλύτερο τρόπο. Παρότι μεγάλο του μέρος καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, σήμερα είναι μία από τις ομορφότερες πόλεις των δαλματικών ακτών. Το ιστορικό
86 Anekorama
τμήμα της πόλης προστατεύεται από την UNESCO, οριοθετείται από ένα ψηλό τείχος και αξίζει να το περπατήσετε, για να ζήσετε στον παλμό της κεντρικής του πλατείας Placa, με το ψηλό ρολόι, δίπλα από το εντυπωσιακό φραγκισκανό μοναστήρι. Σε απόσταση δέκα μόλις λεπτών με το πλοίο βρίσκεται το νησάκι Λόκρουμ, όπου λέγεται πως ναυάγησε ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, όταν επέστρεφε από τις Σταυροφορίες. Σήμερα είναι ένα ήρεμο, πανέμορφο μέρος, με παγόνια που περπατούν αμέριμνα ανάμεσα στο πράσινο.
Πού να μείνετε
Dubrovnik Palace www.dubrovnikpalace.hr: Λίγο έξω από την παλιά πόλη, ανάμεσα σε ψηλά δέντρα και μια ανάσα από τη θάλασσα, έχει ένα από τα καλύτερα spas στην περιοχή.
04
Μονοι πανω στη γη Στο τεράστιο σύμπλεγμα των νησιών υπάρχουν 48 περίπου βραχονησίδες, που το μοναδικό στοιχείο που διαθέτουν είναι ένας φάρος. Το φάρο αυτό, ωστόσο, μπορείτε να τον νοικιάσετε και να απολαύσετε τη μοναξιά και την ιδιωτικότητα που θα σας προσφέρει. Μπορεί να στερείται ιδιαίτερων ανέσεω θα σας χαρίσει όμως μια ξεχωριστή εμπειρία.
01. Έκρηξη χρωμάτων στο Ρόβινι. 02. Το Ντουμπρόβνικ σε νυχτερινή λήψη από ψηλά. 03. Η κεντρική πλατεία Placa στο Ντουμπρόβνικ. 04. Η παραλία Banje στο Ντουμπρόβνικ.
ταξίδι
01 01. Μεσαιωνική αίσθηση στο κέντρο του Ντουμπρόβνικ.
Pucic Palace www.thepucicpalace.com: Με μόλις 19 δωμάτια και με ξεχωριστό στυλ, τιμάει τον τίτλο του boutique hotel. Hotel Bellevue (www.hotel-bellevue.hr): Αγναντεύοντας τον μαγευτικό Κόλπο του Μιραμάρε, μόλις 15 λεπτά με τα πόδια από την παλιά πόλη, προσφέρει τον καλύτερο συνδυασμό ποιότητας και τιμής. Hotel Excelsior www.hotel-excelsior.hr: Ιστορικό ξενοδοχείο που προτιμούσαν πάντα διακεκριμένες προσωπικότητες. Έχει εντυπωσιακή θέα στην πόλη.
88 Anekorama
Πού να φάτε
Villa Agave: Το σπίτι του αρχαιολόγου Άρθουρ Έβανς έχει μετατραπεί σε ένα κομψό εστιατόριο με θέα στο Λόκρουμ και στα τείχη της πόλης. Hotel Excelsior, Frana Supila 12, Dubrovnik Nautika: Ρομαντικό και με μία από τις ομορφότερες βεράντες που μπορείτε να βρείτε, είναι το ιδανικό μέρος για να θαυμάσετε το ηλιοβασίλεμα. Brasalje 3, Dubrovnik Lokanda Peskarija: Αφιερωμένο σε όσους αγαπούν το ψάρι, είναι ιδιαίτερα αγαπητό στους ντόπιους, που τα σαββατοκύριακα κάνουν κυριολεκτικά ουρά για ένα τραπέζι. Na Ponti, Dubrovnik
wine
The environment, the history, the hospitality, the cuisine. Add another one positive point for Crete: the good wine and the visitable wineries.
κρασιού Τα μυστικά του κρητικού
The secrets of cretan wine
Το περιβάλλον, η ιστορία, η φιλοξενία, η κουζίνα. Στα θετικά της Κρήτης ήρθε, από καιρό πια, να προστεθεί και ο οινοτουρισμός: το καλό κρητικό κρασί και τα επισκέψιμα οινοποιεία. Aπο τισ ΓΩΓΩ ΚΑΡΚΑΝΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ 90 Anekorama
Ο κρητικός αμπελώνας έχει τις ρίζες του στη Μινωική Εποχή – περίπου το 2600 με 1400 π.Χ. Αυτός ήταν ο πρώτος αμπελώνας στην Ευρώπη! Το κρασί όμως δεν γεννήθηκε στην Ελλάδα, αλλά πρωτοεμφανίστηκε την 4η χιλιετία π.Χ. στον Καύκασο και τη Μεσοποταμία. Αφού ταξίδεψε στην Παλαιστίνη
και την Αίγυπτο, έφτασε ως εμπόρευμα στη μινωική Κρήτη γύρω στο 2000 π.Χ., όπου αγαπήθηκε και καλλιεργήθηκε. Μάλιστα, ο Άρθουρ Έβανς βρήκε στην Κνωσό το αρχαιότερο πατητήρι στον κόσμο! Από τότε μέχρι σήμερα έχει κυλήσει πολύ… κρασί στα πατητήρια της Κρήτης.
shutterstock photos/Visual Hellas
By Gogo Karkani, alexandra papadaki
Τα τελευταία 20 χρόνια το κρασί της Κρήτης, όπως και όλης της υπόλοιπης Ελλάδας, απογειώθηκε. Δημιουργήθηκαν νέα οινοποιεία και ανακαινίστηκαν παλιά, δουλεύτηκαν νέες τοπικές ποικιλίες, όπως το Κοτσιφάλι, το Ρωμαίικο, το Μανδηλάρι, αλλά και ξεχασμένες, όπως το Βιδιανό, το Πλυτό, το Μοσχάτο Σπίνας. Υιοθετήθηκαν ξένες ποικιλίες και «παντρεύτηκαν» με τοπικές. Στην Κρήτη υπάρχουν δύο δίκτυα: το Δίκτυο Οινοποιών Ν. Ηρακλείου και το Δίκτυο Οινοποιών Ν. Χανίων-
Ρεθύμνης, που στηρίζουν τους οινοπαραγωγούς, μεριμνούν και συμβάλλουν στην προβολή του κρητικού κρασιού. Και ενώ η Κρήτη υπήρξε ανέκαθεν αγαπητός προορισμός για τους τουρίστες, Έλληνες και ξένους, λόγω του υπέροχου φυσικού περιβάλλοντος, των αρχαιολογικών μνημείων, της εξαίσιας και υγιεινής κρητικής κουζίνας και της κρητικής φιλοξενίας, πλέον υπάρχει ακόμα ένας καλός λόγος για να έρθει ένας τουρίστας στην Κρήτη: τα επισκέψιμα οινοποιεία της.
The Cretan vineyard has been classified in the Minoan era around 1600 to 1400 B.C. It was the first vineyard in Europe! However, wine was not discovered in Greece; it appeared for the first time in Caucasus and Mesopotamia during the 4th millennium B.C., it traveled to Palestine and Egypt, and it arrived in Minoan Crete, as a commodity, around 2000 B.C., where it was loved and cultivated. In fact, Arthur Evans discovered in Knossos the most ancient treading tank worldwide! Since then, a lot of… wine has flown in Crete’s treading tanks and, during the last 20 years, Cretan wines, as well as the wines of the rest of Greece, became very popular. New wineries were created, old ones were renovated, and local grape varieties were cultivated, such as the Kotsifali, Romeiko, Mantilari, as well as certain forgotten ones, like the Vidiano, Plyto, and Moschato Spinas. Foreign varieties were adopted and blended with local ones. In Crete there are two networks: the Heraklio Winemakers Network and the Chania-Rethymno Winemakers Network that support winemakers and essentially contribute to the promotion of Cretan wine. While Crete always was a favorite destination for Greek and foreign tourists due to its marvelous natural environment, its archaeological monuments, the delicious and healthy Cretan cuisine, and the Cretan hospitality, now there is one more good reason for tourists to come to Crete: its wineries, which open their doors to those who wish to visit them.
Anekorama 91
wine
Info: Ακρωτήρι, Χανιά, τηλ.: 28210-63572, fax: 28210-63551, www.agiatriada-chania.gr, email: imatg@otenet.gr. Ώρες επίσκεψης: Από την Aνατολή μέχρι τη Δύση του ηλίου Info: Akrotiri, Chania, tel.: 0030-28210-63572, fax: 0030-28210-63551, www.agiatriada-chania.gr, email: imatg@otenet.gr. Visiting hours: from sunrise to sunset
Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων The Holy Monastery of Agia Triada (Holy Trinity) of Tzangaroli Αυτή η Μονή του 1632, στο Ακρωτήρι των Χανίων, που κτίστηκε από τους αδελφούς Ιερεμία και Λαυρέντιο Τζαγκαρόλους, γόνους μεγάλης βενετοκρητικής οικογένειας, αξίζει την προσοχή μας για την ιστορία και την αρχιτεκτονική της. Σήμα κατατεθέν της είναι το μεγαλοπρεπές θύρωμα στην κύρια είσοδο, σμιλεμένο στο πρότυπο του σχεδίου του αναγεννησιακού καλλιτέχνη Σεμπαστιάνο Σέρλιο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια προσελκύει ακόμα περισσότερους επισκέπτες για έναν ακόμη λόγο: το κρασί και το ελαιόλαδο που παράγει. Όσον αφορά στο κρασί, το ξηρό μικροκλίμα της περιοχής ευνοεί την καλλιέργεια των ποικιλιών Merlot, Cabernet, Φωκιανό Ρωμαίικο και Trebbiano. «Το μοναστήρι ήταν ανέκαθεν αγροτικό», μας εξηγεί ο πατήρ Δαμασκηνός, «όμως εδώ και περίπου 12 χρόνια έχει ξεκινήσει η εμφιάλωση». Οι νέοι, γραμμικού τύπου, αμπελώνες στηρίζονται με πασσάλους από εξαιρετική καστανιά του Αγίου Όρους. Ο καρπός, αφού συλλεχθεί προσεκτικά και μεθοδικά από τα κτήματα, μεταφέρεται στη μονή. Εκεί ο καθημερινός έλεγχος από εξειδικευμένους χημικούς διασφαλίζει την ποιότητα των προϊόντων. Η τυποποίηση γίνεται σε εγκαταστάσεις με σύγχρονα μηχανήματα, οι οποίες λειτουργούν από το 1997. Το διακόνημα του συντονισμού έχουν αναλάβει δύο μοναχοί. Εν ολίγοις, σε αυτό το οινοποιείο η τεχνογνωσία δένει με την παράδοση. Η Ιερά Μονή δίνει έμφαση
στη βιολογική καλλιέργεια, καθώς, όπως μας είπε ο πατήρ Δαμασκηνός, «θεωρούμε ότι ως μοναστήρι δεν επιτρέπεται να παράγουμε παρά μόνο αληθινά προϊόντα». Το ελαιόλαδο και σχεδόν όλοι οι οίνοι φέρουν την πιστοποίηση του οργανισμού ΔΗΩ. Τα προϊόντα της μονής: *Ερυθρός Ξηρός Merlot: με άρωμα κυδώνι, γλυκόρριζα και στο βάθος βούτυρο, πλούσιος σε γεύση, με ισορροπημένες τανίνες και επίγευση κεχριμπάρι και γλυκόρριζα. Συνοδεύει ιδανικά πικάντικα τυριά, αλλαντικά και κόκκινο κρέας. *Ερυθρός Ξηρός Cabernet: με άρωμα βιολέτα, κυδώνι και δέρμα, και γεμάτο, ισορροπημένο, στρογγυλό στόμα, με επίγευση δέρμα, βιολέτα και στο βάθος βανίλια. Συνοδεύει ιδανικά κυνήγι, κίτρινα τυριά και ψητά σχάρας. *Ερυθρός Ξηρός Φωκιανό Ρωμαίικο: με άρωμα κυδώνι, καραμέλα, άχυρο και ανάλαφρο, ευχάριστο στόμα, με επίγευση κυδώνι. Συνοδεύει ιδανικά ζυμαρικά με κόκκινη σάλτσα μανιταριών και πίτες, ειδικά τα κρητικά καλτσούνια. *Λευκός Ξηρός Trebbiano: με άρωμα κεχριμπάρι, πεύκο, κυδώνι, και στόμα ευχάριστο, δροσερό, με καλή οξύτητα και επίγευση τσάι. Συνοδεύει ιδανικά λιπαρά ψάρια, ζυμαρικά με άσπρη σάλτσα, κοτόπουλο και πηχτή ρεβιθόσουπα. Επίσης, η μονή παράγει έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, βραβευμένο με τη διεθνή διάκριση του καλύτερου βιολογικού ελαιόλαδου Biol.
Πού θα τα βρείτε: Στο ηλεκτρονικό κατάστημα κρητικών παραδοσιακών προϊόντων cretanature.gr, σε επιλεγμένα καταστήματα στην Κρήτη, την υπόλοιπη Ελλάδα και, φυσικά, στη μονή. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα σημεία πώλησης, επικοινωνήστε με το μοναστήρι.
Where will you find its products: at Cretanature.gr, the electronic shop of Cretan traditional products, in select shops in Crete and in other regions of Greece, and of course at the monastery. For more information about the sales points, please contact the monastery.
The monastery was constructed in 1632 and it is situated in Chania, at the Akrotiri Peninsula; brothers Jeremiah and Laurentius Tzangaroli, descendents of a great Venetian-Cretan family founded it and its history and architecture are worthy of attention. In recent years, it attracts even more visitors due to the wine and the olive oil that it produces. Regarding the wine, the dry microclimate of the region favors the cultivation of Merlot, Cabernet, Fokiano Romeiko and Trebbiano varieties. “This was always a rural monastery”, explains Father Damaskinos, “but the bottling of the wine began about 12 years ago”. Fine chestnut stakes, brought from Mount Athos, support the monastery’s new, linear type vineyards. The grapes, carefully and methodically collected from the vineyards, are transported to the Monastery where daily quality control carried out by expert chemists, ensures their quality. The standardization is carried out in installations equipped with contemporary machinery, operating since 1997, and two monks are responsible for the coordination of the entire process. In this winery, knowhow and tradition are closely related. The Holy Monastery puts emphasis on organic cultivation. Father Damaskinos says: “This is a monastery, and we believe that we are obliged to produce genuine products only”. The products: *Dry Red Merlot *Dry Red Cabernet *Dry Red Fokiano Romeiko *Dry White Trebbiano
Anekorama 93
wine Οινοποιείο Μπουτάρη / Βοutari Winery Η εταιρεία Μπουτάρη ιδρύθηκε το 1879 από τον Ιωάννη Μπουτάρη και αποτελεί μία από τις ιστορικές και σημαντικότερες οινοποιίες στην Ελλάδα. Διαθέτει έξι οινοποιεία στην Ελλάδα στις σημαντικότερες οινοπαραγωγικές περιοχές (Νάουσα, Γουμένισσα, Κρήτη, Σαντορίνη, Μαντίνεια και Αττική) και ένα στη νότια Γαλλία. H ευρεία γκάμα των προϊόντων της, με περισσότερες από 40 ετικέτες, καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα των απαιτήσεων του παγκόσμιου καταναλωτή. Βραβεύσεις όπως το International Winery of the Year 2010 για 13η φορά και το European Winery of the Υear 2008, όπως και οι μέχρι σήμερα 371 διακρίσεις των κρασιών της σε διεθνείς διαγωνισμούς, πιστοποιούν το εξαιρετικό έργο της οινολογικής ομάδας της εταιρείας και την έμφαση στην ποιότητα. Σκοπός της εταιρείας Μπουτάρη είναι να προάγει την οινική κουλτούρα σε Ελλάδα και εξωτερικό, φέρνοντας τον καταναλωτή κοντά στο κρασί μέσα από μία ευρεία γκάμα κρασιών. Το οινοποιείο Μπουτάρη στην Κρήτη προσφέρει στον επισκέπτη μια αξέχαστη «οινική και πολιτισμική» εμπειρία. Μετά την ξενάγηση στον αμπελώνα, στους χώρους παραγωγής και στην κάβα παλαίωσης των κρασιών, ο επισκέπτης παρακολουθεί την προβολή ενός μοναδικού πολυθεάματος για την ιστορία της Κρήτης, μαθαίνει τα μυστικά της γευστικής δοκιμής και απολαμβάνει το κρασί του με τη συνοδεία κρητικών εδεσμάτων. Τα προϊόντα του κτήματος: *Σκαλάνι: ερυθρό ξηρό, με άρωμα κόκκινων φρούτων,
94 Anekorama
κανέλας, γαρίφαλου, κακάο, δρύινου βαρελιού και καβουρντισμένων ξηρών καρπών. Έχει πλούσιο σώμα, λιπαρότητα, μεγάλη γευστική και αρωματική διάρκεια. Είναι πολυβραβευμένο, πιστοποιείται από τον οργανισμό βιολογικών προϊόντων ΔΗΩ και θεωρείται η ναυαρχίδα των κρητικών οίνων Μπουτάρη. Συνοδεύει ιδανικά πιάτα λευκών και κόκκινων κρεάτων, ποικιλίες πικάντικων και λιπαρών τυριών. *Φανταξομέτοχο: λευκό ξηρό, με άρωμα λεμονανθών, ανανά, νότες μελιού, χαρακτήρες βανίλιας και γεμάτο, πλούσιο σώμα με μακρά επίγευση. Συνοδεύει ιδανικά αρωματικές σαλάτες, χόρτα, ορεκτικά, πιάτα ψαρικών και θαλασσινών, λευκά κρέατα με λευκές σάλτσες και αρωματικά τυριά. *Ιουλιάτικο: ερυθρό, γλυκό, με άρωμα αποξηραμένων φρούτων, ξηρών καρπών, καφέ και κακάο, πλούσια λιπαρότητα, ισορροπία και μακρά επίγευση. Σερβίρεται ως απεριτίφ και συνοδεύει ιδανικά γλυκά ορεκτικά, φρούτα, παγωτό. *Μοσχάτο Σπίνας: λευκό γλυκό, με άρωμα εσπεριδοειδών, ανανά και γκρέιπφρουτ, μελιού και χαμομηλιού και στόμα πλούσιας λιπαρότητας. Σερβίρεται ως απεριτίφ και συνοδεύει ιδανικά τάρτες, παγωτά, φρούτα και δυνατά τυριά. *Φανταξομέτοχο Ροζέ Πειραματικό: Ανθώδες άρωμα με νότες από Μοσχάτο και στόμα γεμάτο, πυκνό και με μακρά επίγευση, όπου κυριαρχούν φρέσκες νότες από άνθη πορτοκαλιάς και φράουλες. * H εταιρεία παράγει επίσης τον Κρητικό Λευκό και τον Κρητικό Ερυθρό.
Πού θα τα βρείτε: Το Σκαλάνι, το Φανταξομέτοχο και το Ιουλιάτικο σε ενημερωμένες κάβες, σε μεγάλα σουπερμάρκετ και σε επιλεγμένα εστιατόρια. Τον Λευκό και Ερυθρό Κρητικό Μπουτάρη σε όλες τις κάβες και τα σουπερμάρκετ και σε πολλά εστιατόρια και cafés. Το Μοσχάτο Σπίνας, το λάδι 83 Ρίζες και τους Πειραματικούς Οίνους Μπουτάρη θα τα βρείτε αποκλειστικά στο οινοποιείο.
Where will you find its products: Skalani, Fantaxometocho and Iouliatiko in premium wine cellars and restaurants and in big super markets. Kretikos Boutari white and red, also produced in the Boutari winery, in any wine cellar and supermarket and in many restaurants and cafes. Spina Moschato, olive oil “83 Rizes” and Boutari Experimental Wines are exclusively found at the winery.
The Boutari company was founded in 1879 by Ioannis Boutaris and is one of the historic wineries in Greece. It operates six wineries in Greece in some of the most important wine-producing areas (Naoussa, Goumenissa, Crete, Santorini, Mantinia and Attica) and one in the South of France. Awards such as the International Winery of the Year 2010 award, earned for the 13th time, and the European Winery of the Year 2008 award testify to the exceptional work being carried out by the company’s wine-making team and the emphasis it places on quality. The philosophy of the Boutari company is to promote wine culture in Greece by bringing consumers closer to wines through a broad range of high-quality wines for every occasion. In the international field, the company’s goal is to be one of the leading ambassadors of Greek wines, highlighting Greek grape varieties and the unique locations where top-quality wines are produced. The Boutari Winery in Crete is built just outside the city of Heraklion in a 7-hectare vineyard, Domaine Fantaxometocho. In the early 1990s, Boutari’s main goal was to set the foundation for the further promotion of Cretan wine throughout the world. At an altitude of between 170 and 215 metres, the privately owned Boutari vineyard is cultivated according to the organic cultivation regulations and focuses on both Greek and international varieties. Its varietal selections include the red varieties of Kotsifali, Mantilari and Syrah and the white varieties of Chardonnay, Malvasia Aromatica and Spina Moschato. The wines produced at the Boutari Winery in Crete include the red Skalani, the white Fantaxometocho, and the sweet wines Iouliatiko and Spina Moschato. The Winery is open to the public and offers a unique wine and cultural experience that one should not miss!
Info: Σκαλάνι, Ηράκλειο, Κρήτης, τηλ.: 2810-731617, email: crete.winery@boutari.gr, www.boutari.gr. Ώρες επίσκεψης: Δευτέρα – Παρασκευή, 9:00 – 17:00. Επικοινωνήστε με το οινοποιείο για περισσότερες πληροφορίες
Info: Skalani, Heraklion, Crete, tel.: 0030-2810-731617, email: crete.winery@boutari.gr, www.boutari.gr. Visiting hours: Monday – Friday, 9:00 – 17:00. For more information, please, contact the winery
Anekorama 95
wine Οινοποιείο Ντουρουντάκη / Douroudakis Winery Το Οινοποιείο Ντουρουντάκη βρίσκεται σε ένα όμορφο χωριό σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τα Χανιά, τα Νεριανά Κυδωνίας. Η υψηλή τεχνολογία, οι ανοξείδωτες δεξαμενές με θερμικό έλεγχο των ζυμώσεων, τα γαλλικά δρύινα βαρέλια όπου παλαιώνεται το κρασί, ο αυστηρός και συνεχής ποιοτικός έλεγχος εξασφαλίζουν την ποιότητα των προϊόντων του. Ο ιδιοκτήτης του Βαγγέλης Ντουρουντάκης μαθήτευσε από μικρό παιδί πλάι στον πατέρα του, Μανούσο. Σήμερα μετρά πλέον 20 χρόνια πείρας από τα οποία τα 3-4 τελευταία έχει προχωρήσει στην εμφιάλωση. Τα προϊόντα του οινοποιείου προέρχονται από ιδιόκτητους αμπελώνες που καλλιεργούνται στα ημιορεινά Νεριανά, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Βουκολίων. Η άριστη ποιότητα του εδάφους βοηθάει να ευδοκιμήσουν οι ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Syrah, Grenage Rouge και η τοπική Ρωμαίικο. Η διαφορετική ποικιλιακή σύνθεση των λευκών και κόκκινων κρασιών προικίζει το καθένα με ξεχωριστά χαρακτηριστικά, ωστόσο κοινός παρονομαστής τους είναι οι ευγενικές τανίνες, η καλή πυκνότητα και η μακρά επίγευση. Μακροχρόνια πείρα, ευνοϊκό μικροκλίμα, ποιότητα εδάφους, τεχνολογία και μεράκι αναμειγνύονται σε ένα εκλεκτό χαρμάνι. Η φήμη τους μέχρι σήμερα έχει διαδοθεί από στόμα σε στόμα, όπως γίνεται στα αυθεντικά προϊόντα.
96 Anekorama
Τα προϊόντα του: * Syrah: Ερυθρός οίνος που παράγεται από την οινοποίηση των εκλεκτών ποικιλιών Syrah και Grenage Rouge. Συνοδεύει ιδανικά κόκκινα κρέατα, κόκκινες σάλτσες και τυριά. * Chardonnay: Λευκό κρασί της ομώνυμης ποικιλίας, που παράγεται σε ανοξείδωτες δεξαμενές ελεγχόμενης θερμοκρασίας και ζύμωσης. Χαρακτηρίζεται από χρυσοκίτρινο χρώμα με ανταύγειες και άρωμα πλούσιο, ζωντανό, φρουτώδες. Συνοδεύει ιδανικά λευκές σάλτσες, λευκά κρεατικά και ψάρια. *Κόκκινο Τοπικό: Από ορεινό, ηλιόλουστο αμπελώνα των Χανίων. Χαρακτηρίζεται από ποικιλία γεύσεων και αρωμάτων. Συνοδεύει ιδανικά κόκκινα κρέατα, κόκκινες σάλτσες και τυριά. *Cabernet Sauvignon: Ερυθρό κρασί της ομώνυμης ποικιλίας από αμπελώνες της περιοχής των Χανίων. Με βαθυκόκκινο χρώμα και αρώματα φρούτων. Συνοδεύει ιδανικά κόκκινες σάλτσες, κόκκινα κρέατα και πικάντικα τυριά. Θεωρείται η ναυαρχίδα του οινοποιείου, καθώς έχει λάβει πολλούς επαίνους και έχει παρουσιαστεί σε έντυπα του πανελλαδικού περιοδικού Τύπου. *Ρωμαίικο: Ερυθρός οίνος, γνωστός ως Μαρουβάς. Παράγεται από την ομώνυμη ποικιλία από ορεινό αμπελώνα των Χανιών. Παλαιώνεται για τρία χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Συνοδεύει ιδανικά κόκκινα κρέατα, κόκκινες σάλτσες και τυριά.
Πού θα τα βρείτε: Κατόπιν παραγγελίας. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με το οινοποιείο.
Where will you find its products: By order; for more information, please contact the winery.
Douroudakis Winery is located in Neriana, Kydonia, a beautiful village, 20 km far from Chania. The state-of-theart technology, the stainless steel tanks with temperature control of the fermentation, the French oak barrels where the wine ages, and the strict quality control, ensure the high quality of its products. The winery’s owner, Vangelis Douroudakis, learned the process of viniculture and winemaking, step by step, from his father, Manoussos, since he was a child. Today, he has more than 20 years of experience in wine production and, during the last 3-4 years, he is also bottling his wines. The winery’s products originate from privately owned vineyards, cultivated at the semi-mountainous Neriana, as well as in the wider region of Voukolia Municipality. The excellent quality of the soil helps the varieties Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Syrah, Grenage Rouge and the local Romeiko to thrive. The different varieties in the composition of the white and red wines offer different characteristics to each wine, with fine tannins, good density, and long lasting aftertaste as the common denominator in all of them. Τhe long experience, the beneficial microclimate, the quality of the soil, the technology and skill, all together create a fine blend. That’s why till now their fame has not been based on advertising or other contemporary marketing means, but they become known by word of mouth, as it usually happens with every genuine traditional product. The products: * Syrah *Chardonnay *Red Local * Cabernet Sauvignon * Romeiko
Info: Νεριανά Κυδωνίας, Χανιά, τηλ.: 28240-31151
Info: Neriana, Kydonia, Chania, tel.: 0030-28240-31151
wine
Info: Ζ. Καλαθά, Ελευσίνα, τηλ.: 210-5545666, 210-5546968, fax: 210-5543468, www.tripodakis.gr, tripodakis.wines@gmail.com Info: Ζ. Kalatha St., Elefsina, tel.: 0030-210-5545666, 0030-210-5546968, fax: 0030-210-5543468, www.tripodakis.gr, email: tripodakis.wines@gmail.com
Οινοποιία Τριποδάκη/Tripodakis Winery Η οικογένεια Τριποδάκη μετρά πάνω από έναν αιώνα οινοπαραγωγής. Παρ’όλο που οι εγκαταστάσεις της εταιρείας βρίσκονται πλέον στην Ελευσίνα, προϊόντα της όπως ο οίνος Κουρήτης έχουν ταυτιστεί αναπόσπαστα με την παράδοση της κρητικής οινοποιίας. Οι απαρχές της ιστορίας της ανάγονται στα 1907, όταν ο Αντώνιος Εμμ. Τριποδάκης ξεκίνησε να καλλιεργεί αμπέλια και να παράγει κρασί σε βαρέλια κατασκευασμένα από Σαντορινιούς μαστόρους στον Κουρφαλώνα Κισάμου, στα Χανιά. Τη σκυτάλη πήραν κατόπιν οι γιοι του Εμμανουήλ και Κωνσταντίνος Τριποδάκης, οι οποίοι εξέλιξαν τόσο την οικογενειακή επιχείρηση, που το 1935 απέσπασαν μια σημαντική επίσημη διάκριση: το Αργυρούν Βραβείο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ο διάδοχος Αντώνιος Κ. Τριποδάκης ανέλαβε τα ηνία το 1961 και τρία χρόνια αργότερα μετέφερε την έδρα της οικογενειακής επιχείρησης στην Ελευσίνα, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Στη σύγχρονη μονάδα οινοποιίας της οικογένειας Τριποδάκη, η πείρα μπολιάζεται με τις τελευταίες επιστημονικές μεθόδους και τα κρητικά σταφύλια –Ρωμαίικο, Koτσιφάλι, Λιάτικο Μοσχάτο– με ποικιλίες από όλη την Ελλάδα –όπως Αγιωργείτικο, Ασύρτικο, Ροδίτης, Μοσχάτο Αμβούργου και Merlot–, δημιουργώντας εκλεκτά χαρμάνια. Τα τελευταία χρόνια οι δραστηριότητες της οικογένειας Τριποδάκη έχουν επεκταθεί στην οξοποιία,
την εκσακχάρωση, τη συμπύκνωση και την αποσταγματοποιία. Έτσι, η γκάμα των προϊόντων της έχει εμπλουτιστεί με τσίπουρο, ρακόμελο, ξίδι διεθνούς φήμης που εξάγεται σε Αμερική και Ιταλία, σταφιδίνη και συμπυκνωμένο γλεύκος, δύο πρώτες ύλες ζαχαροπλαστικής που τροφοδοτούν τις μεγαλύτερες αρτοβιομηχανίες της Ελλάδας. Τα προϊόντα της: *Κουρήτης Λευκός: Χαρακτηρίζεται από λαμπερό χρώμα, φρουτώδες άρωμα και ξεχωριστή αρμονική γεύση. Συνοδεύει ιδανικά πιάτα παραδοσιακής κουζίνας, ψάρια και θαλασσινά, λευκά κρέατα και τυριά. *Κουρήτης Ερυθρός: ένας αρμονικός συνδυασμός αρώματος και μεστής γεύσης. Συνοδεύει ιδανικά παραδοσιακά πιάτα μεσογειακής κουζίνας. *Ζορμπάς Λευκός: από σταφύλια επιλεγμένων αμπελώνων, με αρώματα φρούτων, αρμονική και πλούσια γεύση. Θεωρείται η ναυαρχίδα της οινοποιίας, καθώς το 2010 βραβεύτηκε στον διεθνή διαγωνισμό Concours Mondial de Bruxelles με το ασημένιο μετάλλιο. Συνοδεύει ιδανικά λευκά κρέατα και ψάρια. *Ζορμπάς Ερυθρός: με μαλακή γεύση και εξαιρετικό μπουκέτο αρωμάτων. Συνοδεύει ιδανικά πιάτα μεσογειακής κουζίνας. Κυκλοφορεί και βιολογικός από αγιωργείτικο σταφύλι, πιστοποιημένος από τον οργανισμό βιολογικών προϊόντων ΔΗΩ.
Πού θα τα βρείτε: Δεδομένου ότι τα προϊόντα Τριποδάκη κυκλοφορούν σε όλη την Ελλάδα, για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα σημεία πώλησης απευθυνθείτε στην εταιρεία.
Where will you find its products: Tripodakis products are distributed all over Greece. For more information regarding their sales outlets, please contact the Company.
The Tripodakis family is in the wine production business for more than 100 years. Even though the company’s installations are now located in Elefsina, its products, like the Kouretes wine, have been fundamentally identified with the tradition of Cretan winemaking. Its history goes back to 1907 when Antonios E. Tripodakis began to cultivate vineyards in Kourfalona, Kissamos in Chania and he produced wine in barrels constructed by craftsmen from the island of Santorini. His sons Emmanuel and Konstantinos Tripodakis took over the family business and developed it so well that in 1935 they won an important official distinction: the Silver Award of Thessaloniki International Fair. Konstantinos’ son, Antonios K. Tripodakis undertook the management of the company in 1961 and three years later he transferred its headquarters to Elefsina, where it still operates today. In the contemporary winery of Tripodakis family, experience is coupled with state-of-theart scientific methods and grapes from Crete –Romeiko, Κοtsifali, Liatiko Moschato– plus other varieties from other parts of Greece –like the Agiorgitiko, Assyrtiko, Roditis, Hamburg Moschato and Merlot– to create fine blends. In recent years, the activities of Tripodakis family have been expanded to vinegar making, sugar adjustment, concentration and distillate production and its product range has been enriched with tsipouro, rakomelo, internationally famous vinegar, stafidine (raisin syrup) and concentrated must. The products: * Kouritis White * Kouritis Red * Zorba White * Zorba Red
Anekorama 99
wine
Οινοποιείο Μαντρέ/The Mandre Winery Αυτό το οινοποιείο, που βρίσκεται στους πρόποδες των Λευκών Ορέων, έχει γίνει πλέον κοινό μυστικό για τους γευσιγνώστες. Το ευνοϊκό μικροκλίμα της τοποθεσίας των αμπελώνων σε υψόμετρο 540 μέτρων –που χαρακτηρίζεται από βοριάδες και χαμηλές διαφορές θερμοκρασίας ανάμεσα στην ημέρα και τη νύχτα–, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χανιώτικης ποικιλίας Ρωμαίικο, το καλό χώμα, η μικρή κλίμακα της παραγωγής και η μακροχρόνια παλαίωση σε δρύινα βαρέλια συμβάλλουν στη ζύμωση των εκλεκτών οίνων Μαντρέ. Το οινοποιείο ιδρύθηκε το 1982 και το 1995 ακολούθησε το εμφιαλωτήριο. Τα κρασιά του, πλούσια σε άρωμα και γεύση, υψηλόβαθμα σε αλκοόλ και ευκολόπιοτα, έχουν αποκτήσει ορκισμένους οπαδούς! 100 Anekorama
Τα προϊόντα του: *Ημιορεινό: παλαιωμένο για μία δεκαετία, κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό αριθμημένων φιαλών. *Κέρα-Μία: ερυθρό, παλαιωμένο για 5 χρόνια, κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό φιαλών. Πίνεται και παγωμένο. *Μαδαρίτης Λευκός: χαρμάνι Ρωμαίικου και Μοσχοφίλερου για πλούσια γεύση, παλαιωμένο για 1-2 χρόνια, κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό φιαλών. *Μαδαρίτης Ερυθρός: παλαιωμένο για 2-3 χρόνια, κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό φιαλών. Πίνεται και δροσερό.
Πού θα τα βρείτε: Στο κατάστημα του Εμμανουήλ Αθητάκη (Κατεχάκη 70, Ν. Ψυχικό, τηλ.: 210-6777834), στο Creta Sense (Αρχαιολογικού Μουσείου 13, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310-783663, έναντι Σχολής Τυφλών) και σε άλλα σημεία πώλησης.
Info: Ανδρέας Μαζάνης, Γερόλακος Χανίων, τηλ.: 28210-65375
Where will you find its products: At the store of Mr. Emmanuel Athitakis (Katechaki St. 70, N. Psychiko, tel.: 210-6777834), at Creta Sense (Archeologikou Mousiou St. 13, Thessaloniki, tel.: 0030-2310-783663, facing the School for the Blind) and in other sales points.
Info: Mr. Andreas Mazanis at Gerolakos, Chania, tel.: 0030-28210-65375
Taste connoisseurs know very well this winery, which is located at the foot of the White Mountains. The favorable microclimate of the site of the vineyards at an altitude of 540 m. – characterized by north winds and low temperature differences between day and night – the special features of the Romeiko variety that grows in Chania, the fertile soil, the small production scale and the long ageing in oak barrels, contribute to the fermentation of the fine Mandre wines. The winery was created in 1982 and the bottling plant in 1995. Today, its wines with the high alcohol content that please the palate with their rich aroma and taste, have many fans! The products: * Imiorino * Kera-Mia * Madaritis White * Madaritis Red
Αμπελώνες Καραβιτάκη/Karavitakis vineyards Σε μια καταπράσινη έκταση κοντά στην Κίσαμο θα βρείτε ένα οινοποιείοπροσωπικό όραμα. Ο Μανόλης Καραβιτάκης, ακολουθώντας μια παράδοση τριών γενεών, σπούδασε χημική οινολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατόπιν στην Ιταλία. Mε την επιστροφή του στα πάτρια εδάφη, θήτευσε ως διευθύνων σύμβουλος στην Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Καστελίου Κισάμου, όπου δημιούργησε, μεταξύ άλλων, το Όστρια, ένα κρασί τύπου Μαρσάλα, το οποίο απέσπασε διεθνείς επαίνους. Το 1985 ανέλαβε και αναδιοργάνωσε τους οικογενειακούς αμπελώνες, όπου σήμερα ευδοκιμούν οι λευκές ποικιλίες Σουλτανίνα, Μαλαγουζιά, Chardonnay και Sauvignon Blanc και ερυθρές, όπως οι Cabernet, Merlot, Syrah, Grenage Rouge και Κοτσιφάλι. Πρόσφατα το οινοποιείο ανακαινίστηκε
και δίπλα του ανεγέρθη το εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των οινοποιών, το οποίο είναι επίσης επισκέψιμο. Μερικά από τα προϊόντα του: *Λιαστός από Ρωμαίικο: παλαιωμένο για τουλάχιστον 36 μήνες σε δρύινα βαρέλια. * Ελιά Καραβιτάκης: παλαιωμένο χαρμάνι από διαφορετικές ποικιλίες που καλλιεργούνται σε ένα κτήμα πλάι στην αρχαία Ελιά των Βουβών, η οποία στεφάνωσε τους ολυμπιονίκες του 2004 και κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης. *Cabernet Καραβιτάκη: παλαιωμένο για έναν χρόνο σε γαλλικά δρύινα βαρέλια, με άρωμα φραγκοστάφυλλου, μαύρου πιπεριού και φρυγανισμένου ψωμιού. *Merlot Καραβιτάκη: ένα καλοδομημένο ερυθρό κρασί με πυκνά αρώματα κόκκινων φρούτων, βελούδινη γεύση και ισορροπημένη οξύτητα.
Info: Ποντικιανά Κισάμου, Χανιά, τηλ. & fax: 28240-23381, 28210-33326, email: karavitakiswines@ hotmail.com.
Info: Pontikiana, Kissamos, Chania, tel.& fax: 0030-28240-23381, 0030-28210-33326, email: karavitakiswines@ hotmail.com.
A winery that was also a personal dream of its founder exists in a bright green expanse near Kissamos. Following a three-generation tradition, Manolis Karavitakis studied chemistry and oenology in the University of Athens and subsequently in Italy; when he returned to his homeland, he worked as Managing Director of the Union of Agricultural Cooperatives of Kasteli, Kissamos where he created, among others, “Ostria”, a Marsala type of wine that has won international awards. In 1985 he reorganized the family vineyards where today white varieties are cultivated. Recently, the winery was renovated and next to it, the church of Agios Tryfonas, protector saint of winemakers, was erected. Some of the winery’s products: * Liastos of the Romeiko variety * Elia Karavitakis * Cabernet Karavitakis * Merlot Karavitakis
Anekorama 101
μόδα
Carefree moments, sensuality, and erotic mood in the dreamy setting of Falasarna, one of Crete’s most beautiful beaches.
On the
beach Ξέγνοιαστες στιγμές, αισθησιασμός και ερωτική διάθεση στο ονειρεμένο σκηνικό που δημιουργεί μία από τις ομορφότερες παραλίες της Κρήτης, τα Φαλάσαρνα.
keimeno: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ παραγωγη: αρησ γιακουμακησ φωτογραφιεσ: επαμεινωνδασ κουτσουκης επιμελεια: αντα καρναρου MΑΚΙΓΙΑΖ/ MΑΛΛΙΑ: ΕΛΕΝΑ ΨΩΜΑ (BEST LOOK) ΜΟΝΤΕΛΑ: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N) styling: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΒΟΗΘΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ: ΑΝΤΡΕΑΣ καλοσησ WRITTEN BY: ALEXANDRA PAPADAKI PRODUCTION: ARIS GIAKOUMAKIS PHOTOS: EPAMINONDAS KOUTSOUKIS EDITING: ADA KARNAROU MAKE-UP/ HAIR: ELENA PSOMA (BEST LOOK) MODELS: JESSICA (V.N), PANAGIOTIS M (V.N) STYLING: APHRODITE ARVANITI ASSISTANT PHOTOGRAPHER: ANDREAS KALOSIS
102 Anekorama
Καρό σορτς Pepe jeans, αμάνικο τοπ Roxy (Shop Ερμού 112Α). Βραχιόλια και δαχτυλίδια Li-LA-LO. Τζιν βερμούδα, Τ-shirt με στάμπα και τζάκετ Quicksilver (Shop Ερμού 112Α). Checkered shorts Pepe jeans, Sleeveless top Roxy (Shop Εrmou St. 112A). Bracelets and rings Li-LA-LO. Jean bermuda shorts, printed T-shirt and jacket Quicksilver (Shop Εrmou St. 112A).
μόδα
Ριγέ μπικίνι Roxy, τοπ με δίχτυ Pepe jeans (Shop Ερμού 112Α), βραχιόλια και δαχτυλίδια Li-LA-LO. Τζιν βερμούδα και Τ-shirt Quicksilver (Shop Ερμού 112Α). Roxy striped bikini, Pepe jeans top with net (Shop Εrmou St. 112A), Bracelets and rings Li-LA-LO. Quicksilver jean bermuda shorts and T-shirt (Shop Εrmou St. 112A).
μόδα
Τζιν σαλοπέτα και αμάνικο τοπ Pepe jeans (Shop Ερμού 112Α). Βραχιόλια και δαχτυλίδια Li-LA-LO. Jean salopette and sleeveless top Pepe jeans (Shop Εrmou St. 112A). Bracelets and rings Li-LA-LO.
Σουέτ φούστα με κρόσια, μπούστο και γιλέκο Pepe jeans (Shop Ερμού 112Α). Σουέτ μπότες Car shoe, Καλογήρου. Τζιν με σκισίματα,Τ-shirt, τζάκετ Pepe jeans (Shop Ερμού 112Α). Γυαλιά Ray - Βan, Οπτικά Μαρκάκης. Suede skirt with fringes, bodice and vest Pepe jeans (Shop Εrmou St. 112A). Suede boots Car shoe, Kalogirou. Torn jeans, Τ-shirt, jacket Pepe jeans (Shop Εrmou St. 112A). Ray-Ban glasses, Markakis Optical Store.
Τα ρούχα Shop Ερμού 112Α και τα κοσμήματα Li-LA-LO μπορείτε να τα βρείτε στα καταστήματα των πλοίων της ΑΝΕΚ. You will find Shop Εrmou St. 112A clothes and Li-LA-LO jewelry in the shops of ANEK Lines’ ships.
olive oil
To ελαιόλαδο ταξιδεύει
Η ΑΝΕΚ συνεχίζει δυναμικά να προβάλλει το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο τόσο στα μέρη όπου «πιάνει» λιμάνι όσο και σε χώρες του εξωτερικού.
Η ΑΝΕΚ, για δεύτερη συνεχή χρονιά, προωθεί το εξαιρετικά παρθένο Ελληνικό Ελαιόλαδο στις χώρες της Ευρώπης. Προβάλλει το εξαιρετικό ελληνικό προϊόν έχοντας συμπαραστάτες της 26 συνεταιρισμούς και εταιρείες παραγωγής και τυποποίησης ελαιολάδου, από την Κρήτη ως τη Χαλκιδική και από τη Λέσβο ως την Πελοπόννησο. Τα χιλιάδες δείγματα ελαιολάδου που ταξίδεψαν
στις διεθνείς τουριστικές εκθέσεις ενθουσίασαν τους επισκέπτες, οι οποίοι παράλληλα ενημερώθηκαν και από το έντυπο της καμπάνιας για την αξία της μεσογειακής διατροφής. Είναι πλέον γνωστό πως στα πλοία της η ΑΝΕΚ χρησιμοποιεί αποκλειστικά ελληνικό παρθένο ελαιόλαδο, ενώ προσφέρει μια συσκευασία με βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στις τραπεζαρίες à la carte των πλοίων της.
Shutterstock photos/Visual Hellas
keimeno, επιμελεια: ΖΩΗ ΓΚΟΡΟΥ • φωτογραφιεσ: ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΗΣ
For the second consecutive year, ANEK promotes the Greek extra virgin olive oil in the European countries. It advertises this excellent Greek product assisted by 26 cooperatives and firms that produce and standardize olive oil from Crete to Chalkidiki and from Lesvos to Peloponnesos. The visitors of international tourist exhibitions greatly appreciated the thousands of
olive oil samples that were sent there, whereas they were informed about the benefits of the Mediterranean diet by the campaign’s brochure. It is well known by now that ANEK exclusively uses Greek virgin olive oil in its ships, and that it offers a package of ecologically produced extra virgin olive oil at the ships’ à la carte dining rooms.
The Greek olive oil travels
ANEK energetically continues to promote the extra virgin olive oil both at the ports where it anchors, as well as in foreign countries. BY ZOE GOROU, PHOTOS: EPAMINONDAS KOUTSOUKIS
olive oil Κρήτη/Crete
Ντολμαδάκια Stuffed vine leaves
Εξαιρετικό παρθένο Εξαιρετικό παρθένο Βιολογικό εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Εύοσμου ελαιόλαδο Συνεταιρισμών ελαιόλαδο Αγίας Tριάδας Evosmos extra virgin olive oil Ηρακλείου Ecologically produced extra virgin Extra virgin olive oil of olive oil of Agia Triada Monastery the Union of Agricultural Cooperatives of Heraklio
Εξαιρετικά παρθένο Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Ένωσης ελαιόλαδο Συνεταιρισμού Κολυμβαρίου Πλατάνου Extra virgin olive oil Extra virgin olive oil of the of the Union of Kolymvari Agricultural Cooperative of Platanos
Ρίγανη Oregano
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Α.Β.Ε.Α Α.Β.Ε.Α. extra virgin olive oil
110 Anekorama
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Λατζιμάς Latzimas extra virgin olive oil
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Ένωση Πεζών Extra virgin olive oil of Peza Union
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Συνεταιρισμών Σητείας Extra virgin olive oil of the Union of Agricultural Cooperatives of Sitia
Κρητικά λυχναράκια Cretan “lychnarakia”
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Terra Creta Terra Creta extra virgin olive oil
Eξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Συνεταιρισμoύ Κριτσάς Extra virgin olive oil of the Agricultural Cooperative of Kritsa
Φέτες αγγουριού Cucumber slices
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Ρενιέρης Renieris extra virgin olive oil
Eξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Πρωτογεράκη Protogerakis extra virgin olive oil
Ντοματούλες Small tomatoes
Κρητικό παξιμάδι Cretan rusk
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Agrocreta Agrocreta extra virgin olive oil
Λέσβος/Lesvos
Βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Ειρήνη Πλωμαρίου Irini Plomariou ecologically cultivated extra virgin olive oil
Δεντρολίβανο Rosemary
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Πρωτούλης Protoulis extra virgin olive oil
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Τζώρτζης Tzortzis extra virgin olive oil
Χαλκιδική/Chalkidiki
Ελιές Olives
Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Συνεταιρισμών Λέσβου Extra virgin olive oil of the Union of Agricultural Cooperatives of Lesvos
Ελαιόλαδο βιολογικής καλλιέργειας Συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής Ecologically cultivated olive oil of the Cooperative of Metagitsi, Chalkidiki
Kάππαρη Caper
Πελοπόννησος/Peloponnesos
Πιπέρι Pepper
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο PanprodΠαντελόπουλος Panprod-Pantelopoulos extra virgin olive oil
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Συνεταιρισμού Ν. Μεσσηνίας Extra virgin olive oil of the Cooperative of Messinia
Παρθένο ελαιόλαδο Mani Bläuel Virgin olive oil Mani Bläuel
Βιολογικό εξαιρετικό Eξαιρετικό παρθένο παρθένο ελαιόλαδο Melas ελαιόλαδο Συνεταιρισμών Melas organic extra virgin Μεσσηνίας olive oil Extra virgin olive oil of the Cooperative of Messinia
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Alea Alea extra virgin olive oil
Μαϊντανός Parsley
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Doukas Doukas extra virgin olive oil
Tυρί φέτα Feta cheese
Anekorama 111
olive oil ΚΡΗΤΗ/Crete A.B.E.A. (Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρεία Ανατολή): Αγροκήπιο Χανίων Κρήτης, τηλ.: 2821096071-3, www.abea.gr Abea S.A.: Agrokipio, Chania, Crete, Greece, tel.: 0030-2821096071-3, www.abea.gr
Αγροτικός Συνεταιρισμός Κριτσάς: Κριτσά Λασιθίου
Eύοσμος Α.Ε.: Επισκοπή
Ρεθύμνου Κρήτης, τηλ.: 28310-61396, www.evosmos-sa.com Evosmos S.A.: Episkopi, Rethymnon, Crete, Greece, tel.: 0030-2831061396, www.evosmos-sa.com
Κρήτης, τηλ.: 28410-51213, www.kritsacoop.gr
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Κυδωνίας Κισάμου, υποκατάστημα Κολυμβαρίου: Κολυμβάρι
Greece, tel.: 0030-2841051213, www.kritsacoop.gr
Union Agricultural Cooperatives of Kydonias Kissamou, branch Kolymvari: Kolymvari, Chania,
Agricultural Cooperative Of Kritsa: Kritsa, Lasithi, Crete,
Αγροτικός Συνεταιρισμός Πλατάνου: Πλάτανος Κισάμου, Xανιά Κρήτης, τηλ.: 28220-41064, www.platanoscoop.gr
Agricultural Cooperative Of Platanos: Platanos Kissamos, Chania, Crete, Greece, tel.: 0030-2822041064, www.platanoscoop.gr
Χανίων, τηλ.: 28240-23811, email: kolymvar@otenet.gr
Crete, Greece, tel.: 0030-2824023811, email: kolymvar@otenet.gr
Λατζιμάς AEBETE: Πάνορμο Δ. Γεροποτάμου, Ρέθυμνο, τηλ.: 28340-51466, www.latzimasoil.gr
Latzimas Οlive Oil S.A.:
Panormos, Rethymnon, Crete, Greece, tel.: 0030-2834051466, www.latzimasoil.gr
Terra Creta S.A. Kolymvari, Chania, Crete, Greece tel.: 0030-2824083340-1, www.terracreta.gr
ΛΕΣΒΟΣ/Lesvos Ελαιόλαδο Eιρήνη Πλωμαρίου:
Πλωμάρι Λέσβου, Λέσβος, τηλ.: 22520-32875, 6977016768, www.irini-oliveoil.gr
Irini Plomariou Olive Oil:
Plomari, Lesvos, Greece, tel.: 0030-2252032875, 0030-6977016768, www.irini-oliveoil.gr
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λέσβου:
Μυτιλήνη, Λέσβος, τηλ.: 22510-29224, www.lesel.gr
Union Of Agricultural Coοperatives Of Lesvos: Mytilini,
Τζώρτζης Μιχαήλ: Πηγή,
Ελευθέριος Ρενιέρης & ΕΕΕ:
Crete, Greece, tel.: 0030-2892091395, www.οliveoil-kreta.com
Korfalonas, Sfakopigadi, Kissamos, tel.: 0030-2822031901, www.renierisoliveoil.gr
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου:
Λεωφόρος 62 Μαρτύρων 146, Ηράκλειο Κρήτης, τηλ.: 2810-378110, www.agrunion.gr
Union Of Agriculture Coοperatives Of Heraklion:
146 62 Martiron Avenue, Ηeraklion, Crete, Greece, tel.: 0030-2810378110, www.agrunion.gr
Moναστήριον της Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων: Ακρωτήρι, Χανιά Κρήτης, τηλ.: 28210-63572, www.agiatriada-chania.gr
The Monastery Agia Triada (Holy Trinity) of Jagarolon: Αkrotiri, Chania, Crete, Greece, tel.: 0030-2821063572, www.agiatriada-chania.gr
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Πεζών νομού Ηρακλείου: Καλλονή Ηρακλείου Κρήτης, τηλ.: 2810-741945-6, www.pezaunion.gr
Union Of Agricultural Cooperatives Of Peza Of Heraklion Prefecture: Kalloni,
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Σητείας: Σητεία
Heraklion, Crete, Greece tel.: 0030-2810741945-7, www.pezaunion.gr
Union Of Agricultural Cooperatives Of Sitia: Sitia,
Terra Creta S.A.: Κολυμπάρι
Κρήτης, τηλ.: 28430-29999, www.sitiaunion.gr Crete, Greece, tel.: 0030-2843029999, www.sitiaunion.gr
112 Anekorama
Χανίων, Κρήτη, τηλ.: 28240-83340-1, www.terracreta.gr
Union of Agricultural Cooperatives of the Messinia Prefecture General Management: Kalamata,
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λακωνίας: Σπάρτη Λακωνίας,
Cretan Olive Oil Liokarpi Protogerakis: Vori, Heraklion
Eleftherios Renieris & Co:
τηλ.: 27210-32987, 27210-32503, www.messiniaunion.gr
Μαρία Ραφτέλη-Πρωτούλη & Σία Ε.Ε.: Μεγαλοχώρι Πλωμαρίου,
Κρητικό Ελαιόλαδο Λιοκάρπι Πρωτογεράκης: Βώρροι
Κορφαλώνας/Σφακοπηγάδι Κισάμου, τηλ.: 28220-31901, www.renierisoliveoil.gr
Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών N. Μεσσηνίας: Καλαμάτα,
Greece, tel.: 0030-2721032987, 0030-2721032503, www.messiniaunion.gr
Κρήτης, τηλ.: 28210-78801, www.agrocreta.gr Agrocreta: Vatolakkos, Chania, Crete, Greece, tel.: 0030-282107880, www.agrocreta.gr
Ηρακλείου Κρήτης, τηλ.: 28920-91395, www.oliveoil-kreta.com
Messinia, Greece, tel.: 0030-2725031289, www.doukas-oliveoil.gr
Lesvos, Greece, tel.: 0030-2251029224, www.lesel.gr
Λέσβος, τηλ.: 22520-92290, 32100, www.protoulis.gr Protoulis Family: Megalochori Plomari, Lesvos, Greece, tel.: 0030-2252092290, 00302252032100, www.protoulis.gr
Agrocreta: Βατόλακκος Χανίων
Doukas Olive Oil: Longa
τηλ.: 27310-24940, www.easlakonia.gr
Μελάς, Ελαιουργία Ασκληπιείου:
Union Of Agriculture Cooperatives οf Lakonia: Sparta, Lakonia, Greece, tel.: 0030-2731024940, www.easlakonia.gr
Λέσβος, τηλ.: 22510-47241, 6946906948, www.olvia.gr Tzortzis Michael: Commerce & Standardization Of Olive Oil Pigi, Lesvos, Greece, tel.: 0030-2251047241, 0030-6946906948, www.olvia.gr
Λυγουριό, Επίδαυρος, Αργολίδα, τηλ.: 27530-22274, 27530-22974, www.melasoil.gr
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ /peloponnesοs
PanProd-Παντελόπουλος Α.Ε.:
Alea ΑΒΕΓΕΤ: Σπάρτη Λακωνίας, τηλ.: 27310-44050, www.alea-laconica.gr Alea S.A. : Sparta Lakonia, Greece, tel.: 0030-2731044050, www.alea-laconica.gr
Bläuel Ελληνικά Βιολογικά Προϊόντα: Πύργος Λεύκτρου
Μεσσηνίας, τηλ.: 27210-77711, www.blauel.gr
Bläuel Greek Organic Products:
Pyrgos Lefktrou, Messinia, Greece, tel.: 0030-2721077711, www.blauel.gr
Doukas Olive Oil: Λογγά
Μεσσηνίας, τηλ.: 27250-31289, www.doukas-oliveoil.gr
Melas, Asklepieion Olive Oil Domain: Lygourio, Epidavros
Place, Argolida, Greece, tel.: 0030-2753022274, 00302753022974, www.melasoil.gr Νέα Είσοδος, Καλαμάτα, τηλ.: 27210-69094, www.panprod.com
Panprod-Pantelopoulos S.A.: Nea Isodos, Kalamata, Greece, tel.: 0030- 2721069094, www.panprod.com
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ /Chalkidiki Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής:
Μεταγγίτσι Χαλκιδικής, τηλ.: 23750-92452, 6950 394670, www.metagitsi.gr
Agricultural Cooperative Of Metaggitsi Chalkidikis:
Metaggitsi Chalkidikis, Greece, tel.: 0030-2375092452, 0030-6950394670, www.metagitsi.gr
traditional
Κρητικό μέλι
Το κρητικό μέλι αποτελεί ένα ευεργετικό ελιξίριο υγείας και μια πηγή άριστης ενέργειας για τον οργανισμό μας. Μάθετε περισσότερα για αυτό και ωφεληθείτε! Απο τη ΖΩΗ ΓΚΟΡΟΥ
Γιατί πρέπει να τρώμε μέλι; Επειδή χρειαζόμαστε βιταμίνες, θρεπτικές ουσίες και ενέργεια για τις καθημερινές μας ανάγκες. Το μέλι εγγυάται μια υγιή και αποτελεσματική διατροφή. Σημειώστε ότι είναι εξίσου σημαντικό για τα παιδιά όσο και
Cretan honey is a valuable health elixir and a superior source of energy for the human body. Learn more about it and profit from this knowledge! by Zoe Gorou
Φωτογραφια: ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΗΣ
Μια γλυκιά ιστορία Στην αρχαιότητα πιστευόταν ότι οι Ολύμπιοι θεοί τρέφονταν με νέκταρ και αμβροσία, η οποία ίσως ως λέξη να είχε ως σημείο αναφοράς το μέλι. Επίσης, ως γνωστόν, οι αρχαίοι Έλληνες είχαν εντάξει το μέλι στη διατροφή τους, ενώ το χρησιμοποιούσαν και στην ιατρική. Πλέον γνωρίζουμε ότι το μέλι, πέρα από τη γνωστή του αντιβακτηριακή δράση, κάνει καλό στο μεταβολισμό, στην καρδιά, στο κυκλοφορικό, στο στομάχι, στα νεφρά και στο συκώτι.
Cretan honey
για τους ενήλικες (μόνο στον πρώτο χρόνο ενός βρέφους απαγορεύεται), αφού συμβάλλει στη φυσική ανάπτυξη και ενισχύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Μέλι, «άρωμα Κρήτης» Το κρητικό μέλι είναι διάσημο για την υψηλή του ποιότητα, την απαράμιλλη γεύση και το ξεχωριστό του άρωμα. Η οικογένεια Νικολακάκη ασχολείται με τη μελισσοκομία στην Κρήτη από το 1976. Στα χρόνια που πέρασαν, η οικογένεια απέκτησε πολύτιμες γνώσεις σχετικά με την παραγωγή ποιοτικού μελιού. Η πολύτιμη πείρα και η αγάπη της οικογένειας για τη δουλειά επέτρεψαν την ανάπτυξη των κυψελών αλλά και της επιχείρησής τους τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, κάνοντας το μέλι τους ακόμη πιο διάσημο.
Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε μέλι ή και ρακόμελο «Άρωμα Κρήτης» από τα καταστήματα των πλοίων της ΑΝΕΚ LINES.
A sweet story In the antiquity, honey enjoyed a unique status. The Olympian gods were nourished by nectar and ambrosia (referring to honey), thus ensuring their immortality. The ancient Greeks included honey in their nutritional habits and they used it in medicine too. Now we know that except for its recognized antibacterial activity, honey is good for the metabolism, the heart, blood circulation, the stomach, the intestine, the kidneys, and the liver. Why must we eat honey? Because we need vitamins, nutritive substances and energy for our daily needs, especially now, in the hard contemporary environment in which we live. Honey is one of the main natural foodstuffs that can provide a healthy and efficient diet. Note that honey is equally important to children and adults (it is only forbidden during the first year of a baby’s age). It contributes to the children’s natural growth and it enhances their immunization system. “Crete’s aroma” honey Cretan honey is famous for its excellent quality, its rare taste and its unique aroma. In Crete, the Nikolakakis family is engaged in beekeeping since 1976 and, during all those years, they have acquired valuable knowledge regarding the development and production of qualitative honey. The family’s precious experience and love for honey production allowed it to develop its beehives and its enterprise locally as well as internationally, making its honey very famous. Don’t forget to buy some honey or rakomelo «Aroma of Crete» from the ANEK LINES’ shops on board.
Anekorama 113
στέκι
Ομαλός , όπως λέμε αυθεντικός
«Όσο υπάρχει ο Ομαλός και στέκει ο Ψηλορείτης, δεν έχουν φόβο να χαθούν τα έθιμα της Κρήτης». Με αυτή τη μαντινάδα μάς καλωσορίζει στο κρητικό κέντρο Ομαλός ο ιδιοκτήτης και μάγειράς του Αντώνης Μπαντουράκης, και όχι τυχαία! απο τη γΕΩΡΓΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ • ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΦΕΡΟΣ Ο ίδιος, βέρος Κρητικός –όχι από τα Χανιά, αλλά από την Κίσαμο, όπως επιμένει να λέει–, διατηρεί εδώ και 37 χρόνια το πιο παλιό κρητικό μαγαζί στην Αθήνα, από τότε που τα παραδοσιακά κέντρα ήταν ακόμα δυσεύρετα στην πόλη. «Πιστεύω ότι αυτά τα παραδοσιακά κέντρα, όπως ο Ομαλός, είναι τα σημερινά κρυφά σχολειά. Εδώ διδάσκονται η ελληνική γλώσσα και παράδοση» λέει με υπερηφάνεια ο κύριος Μπαντουράκης ή Μπαντούρης, όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, για το μαγαζί που συνεχίζει να γράφει... κρητική ιστορία. Από το πάλκο του έχουν περάσει οι καλύτεροι εκπρόσωποι του κρητικού τραγουδιού και από τα τραπέζια του προσωπικότητες όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης (προσωπικός φίλος του κυρίου Μπαντουράκη), ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Τζίμης Πανούσης, ο Γιάννης Σπανός και τόσοι άλλοι. Το μυστικό του; Παραδοσιακή κρητική μουσική, αυθεντική κρητική κουζίνα και ζεστή κρητική φιλοξενία. Το ραντεβού μας δόθηκε για μια Κυριακή μεσημέρι. Περασμένες 3:00 μ.μ. και
114 Anekorama
το κέφι είχε ήδη ανάψει. Το πρώτο πράγμα που έφτασε στο τραπέζι μας ήταν η ρακή, για «ζέσταμα», και στη συνέχεια ακολούθησε άφθονο κρασί. Μέσα σε λίγα λεπτά είχαν πάρει θέση και τα τραγανά καλιτσούνια, οι κοχλιοί, το τσιγαριαστό, τα χειροποίητα λουκανικάκια, η πληθωρική κρεατότουρτα και το «εθνικό» πιάτο της Κρήτης, το παραδοσιακό πιλάφι. «Είναι λάθος που το ονομάζουν γαμοπίλαφο! Το πιλάφι το σερβίρουμε όχι μόνο σε γάμους, αλλά
και σε γιορτές, σε βαφτίσια, ακόμα και σε μια απλή φιλική επίσκεψη» αναφέρει ο κύριος Μπαντουράκης, που θεωρείται από τους πλέον ειδήμονες του κρητικού εδέσματος. «Το παραδοσιακό κρητικό πιλάφι πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε δέκα λεπτά από τη στιγμή που θα κατέβει από τη φωτιά. Αν περάσει η ώρα και κρυώσει, μετά μπορείς να το ονομάσεις όπως θέλεις. Μπορείς να το πεις ακόμα και γαμοπίλαφο!» πρόσθεσε αστειευόμενος.
Ο ζεστός παραδοσιακός χώρος, που σε κάθε του τοίχο φιλοξενεί και από μια ζωγραφιά με κάθε νομό της Κρήτης, δένει άψογα με τους ήχους της λύρας, που σε μεταφέρουν μονομιάς στη Μεγαλόνησο.
Και στο κομμάτι της διασκέδασης, όμως, ο Ομαλός δεν πάει πίσω. Ο ζεστός παραδοσιακός χώρος, που σε κάθε του τοίχο φιλοξενεί και από μια ζωγραφιά με κάθε νομό της Κρήτης, δένει άψογα με τους ήχους της λύρας, που σε μεταφέρουν μονομιάς στη Μεγαλόνησο. Εδώ θα χορέψετε, θα ακούσετε το αγαπημένο σας τραγούδι κατόπιν παραγγελιάς και, κεφιού επιτρέποντος, θα σηκωθείτε να το τραγουδήσετε κιόλας! Για το τέλος, τα καλιτσούνια με μέλι και τα φρέσκα φρούτα εποχής υπόσχονται με τη σειρά τους να σας αφήσουν την πιο γλυκιά γεύση!
Ιnfo: Θηβών 283,
Αιγάλεω, τηλ.: 2105621642. Λειτουργεί Δευτέρα, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή μεσημέρι.
Anekorama 115
λαογραφία
Πρωτομαγιά στην Κρήτη
Πρώτη ημέρα του Μάη. Ημέρα της άνοιξης και της αισιοδοξίας, με τα λουλούδια και τα αυτοσχέδια στεφάνια να πρωταγωνιστούν και να γεμίζουν ευωδιές τις αυλές των κρητικών σπιτιών. ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΒΕΛΙΝΑ ΡΙΖΟΥ
May Day in Crete
The first day of May, a day of spring and optimism, where flowers and improvised wreaths play the leading role, filling the courtyards of Cretan homes with fine fragrances. BY EVELINA RIZOU 116 Anekorama
λαογραφία Μάης: ο μήνας των αντιφάσεων
Ο Μάιος πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια), της οποίας το όνομα προήλθε από την ελληνική λέξη «Μαία», που σημαίνει «τροφός» και «μητέρα». Ο πέμπτος μήνας του χρόνου, όμως, δεν είναι μόνο ο μήνας των λουλουδιών και της άνοιξης, αλλά και των κάθε λογής αντιφάσεων, δοξασιών και προλήψεων. Ταυτισμένος στη λαϊκή συνείδηση με τα μάγια, ο Μάιος αποτελεί την πιο αντιφατική περίοδο στη χρονική ακολουθία. Μήνας της ζωής, αλλά και του θανάτου, αφού δοξασίες από την αρχαιότητα απηχούν το πνεύμα των αρχαίων γιορτών, όπως τα ρωμαϊκά Λεμούρια, περίοδος κατά την οποία οι νεκροί ανέβαιναν στη γη και μπορούσαν να ενοχλήσουν τους ζωντανούς, ή και τα Ροσάλια, που ενσωματώθηκαν
στο νεοελληνικό ψυχοσάββατο, γνωστό και ως Σάββατο του Ρασαλιού. Η Πρωτομαγιά για τους αρχαίους Έλληνες ήταν ημέρα της αναγέννησης της φύσης, της ζωής και του έρωτα, αλλά και ημέρα της μαχητικότητας, της μαγείας και του πολέμου. Η έξοδος των ανθρώπων στην ύπαιθρο συνοδεία χορών και τραγουδιών και το μάζεμα λουλουδιών για τα γνωστά πρωτομαγιάτικα στεφάνια ήταν από τους πιο συνηθισμένους τρόπους εορτασμού της πρώτης μέρας του Μάη. Όσο για τις αντιφάσεις; Αυτές κυριάρχησαν και συνεχίζουν να κυριαρχούν στο εθιμικό πλαίσιο που περιβάλλει τον Μάη.
Το τέλος και η αρχή
Τον Μάιο οι γάμοι «απαγορεύονται» στην Κρήτη. Συγκεκριμένα, όπως
May: the month of contradictions
May took its name from the Roman goddess Maja; her name derived from the Greek word “Maia”, which means “nurturer” and “mother”. However, the fifth month of the year is not just a month of spring and flowers, but also a month of all kinds of contradictions, tenets and superstitions. Identified with witchcraft in folk conscience, May is the most contradictory period of the time sequence. It’s a month of life and death, since tenets of the antiquity echo the spirit of ancient feasts, like the Roman Lemuria, a period when the dead used to return to the earth to disturb the living, or the Rosalia that were incorporated in the modern Greek “Psychosavato” (All Souls’ Day), also known as the Saturday of Rasali. To the ancient Greeks, the First of May was a day of revival of nature, life and love, but also a day of fighting, magic and war. One of the most common ways to celebrate the first day of May were the excursions to the countryside, with songs and dances and the gathering of flowers to make the well-known “May Day wreaths”. As for the contradictions, they dominated and continue to dominate the customs related to the month of May…
The end and the beginning
In Crete, weddings are “forbidden” in May. Specifically, as seen in the book “Popular rituals in Crete” by Nikos Psilakis (Karmanor Publications), the pan-Hellenic custom not to get married in
118 Anekorama
λαογραφία διαβάζουμε στο βιβλίο Λαϊκές Τελετουργίες στην Κρήτη, του Νίκου Ψιλάκη (εκδ. Καρμάνωρ), ισχύει ακόμη και σήμερα η πανελλήνια συνήθεια να μη γίνονται γάμοι όλο το μήνα. Κι αν κανείς το τολμήσει, «ξεφεύγει» από τη φυσική, αλλά και από την ανθρώπινη τάξη! «Δεν μπορεί να αρχίζει μια καινούρια περίοδος –όπως, για παράδειγμα, ένας γάμος– κατά τη διάρκεια ενός μήνα που συνδέεται τόσο έντονα με το τέλος, δηλαδή με το θάνατο και τους νεκρούς» γράφει ο Νίκος Ψιλάκης και συμπληρώνει χαρακτηριστικά: «Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει»! Στην Κρήτη, μάλιστα, ούτε υφαντό δεν μπορούσε να ξεκινήσει το Μάη, αφού πίστευαν πως το υφαντό ή το κέντημα που άρχιζε τον συγκεκριμένο μήνα θα το χρησιμοποιούσαν περισσότερο για λύπες παρά για χαρές. Επίσης, οι μοδίστρες δεν ξεκινούσαν ποτέ να κόβουν ή να ράβουν καινούρια ρούχα καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα: «Τον Μάη δεν συγκόβγεις φιστάνια, δεν κινάς προύκα, δεν βάνεις στο σπίτι παρασύρα».
«Δεν μπορεί να αρχίζει μια καινούρια περίθοδος –όπως ένας γάμος– κατά τη διάρκεια ενός μήνα που συνδέεται τόσο έντονα με το τέλος, δηλαδή με το θάνατο και τους νεκρούς» γράφει ο Νίκος Ψιλάκης.
the month of May is still followed, and if someone dares to ignore it, he “strays” from the natural and human order! “A new period – such as a wedding – should not begin during a month so profoundly connected with the end, in other words with death and the dead”, writes Nikos Psilakis and he continues: “Marriage in May brings many disasters!” In fact, in Crete, women did not begin to weave in May, since they believed that hand-woven materials or embroideries that started during this month would bring more sorrow than joy. Dressmakers never began to cut or sew new clothes during the entire month: “In May you don’t cut dresses, you don’t use the needle, you don’t sweep the house”.
The May Day wreath
In all the European countries, on May 1st, it is customary to go on picnics in the countryside, drink wine, sing, dance and make wreaths with freshly cut flowers. Flowers and May wreaths are among the most characteristic customs of Greek May Day, when people go out to the countryside to gather flowers, make beautiful bouquets of wildflowers, or prepare multicolored “May Day wreaths”, which they hang on a conspicuous spot of their house, usually above the main entrance door. The
“A new period- such as a weddingshould not begin during a month so profoundly connected with the end, in other words with death and the dead” writes Nikos Psilakis.
Το μαγιάτικο στεφάνι
Ανήμερα της Πρωτομαγιάς, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, το έθιμο θέλει πικ νικ στη φύση, κρασί, χορό, τραγούδι και στεφάνια από φρέσκους ανθούς. Όσο για την ελληνική Πρωτομαγιά; Τα λουλούδια και τα στεφάνια του Μάη συνθέτουν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έθιμά της. Οι άνθρωποι ξεχύνονται στη φύση για να «πιάσουν το Μάη» – να φτιάξουν, δηλαδή, όμορφες ανθοδέσμες από αγριολούλουδα ή να πλέξουν τα πολύχρωμα μαγιάτικα στεφάνια, τα οποία στη συνέχεια θα κρεμάσουν σε μια εμφανή θέση του σπιτιού, συνήθως στην είσοδο. Το πρωτομαγιάτικο στεφάνι προστατεύει το σπιτικό στην πόρτα του οποίου το κρεμούν και δεν θα αφήσει τα κακά πνεύματα να εισχωρήσουν. Άλλωστε, όπως λένε, από την πόρτα του σπιτιού μπαίνουν τα καλά, από την πόρτα και τα κακά. Στην Κρήτη, το έθιμο των στεφανιών είναι διαδεδομένο από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη. Φυτά και άνθη με ιδιαίτερους συμβολισμούς είναι αυτά που προτιμούνται περισσότερο. Ένα κλαδί ελιάς, για παράδειγμα, δηλώνει –όπως πιστεύουν οι Κρήτες– την αγάπη και συμβολίζει την οικογένεια, ενώ ένα κλαδί
“May Day wreath” protects their home and it will not let the evil spirits enter, since both good and evil things enter through the main door. In Crete, the wreath custom is very popular from one end of the island to the other. Usually, especially symbolic plants and flowers are preferred; for example, an olive tree branch that declares love and symbolizes the family – as the Cretans believe – whereas a branch with thorns protects the house from evil. Garlic acts against the evil eye, and wheat ensures that the crops will be good. In recent years, women’s societies organize charity bazaars in the cities on May Day. Especially in Heraklio, they gather flowers and prepare wreaths, which they offer to the busy inhabitants of the city. The women who make the wreaths know this custom from their villages, so they try to maintain the agricultural symbolisms. “They add olives for the friends, thorns for the enemies, garlic for the evil eye, and wheat for good crops; unfortunately, it is difficult to find wheat heads now”.
λαογραφία
«Στα στεφάνια βάζουν ελιά για το φίλο, αγκάθι για τον εχθρό, σκόρδο για το μάτιασμα και σιτάρι για να πάει καλά η σοδειά. Μόνο που δύσκολα μπορούν να βρουν πια σταροκεφαλές».
από αγκάθια προστατεύει το σπιτικό από το κακό. Το σκόρδο είναι για το μάτιασμα και το σιτάρι για να πάει καλά η σοδειά. Τα τελευταία χρόνια, τα γυναικεία σωματεία οργανώνουν στις πόλεις πρωτομαγιάτικες αγορές για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ειδικά στο Ηράκλειο μαζεύουν λουλούδια και πλέκουν στεφάνια τα οποία διαθέτουν στους βιαστικούς κατοίκους της πόλης. Και επειδή οι γυναίκες που ασχολούνται με το πλέξιμο γνωρίζουν το έθιμο από τα χωριά τους, φροντίζουν να φτιάχνουν και να διαθέτουν στεφάνια τα οποία διατηρούν ακόμη τους αγροτικούς συμβολισμούς. «Βάζουν ελιά για το φίλο, αγκάθι για τον εχθρό, σκόρδο για το μάτιασμα και σιτάρι για να πάει καλά η σοδειά. Μόνο που δύσκολα μπορούν να βρουν πια σταροκεφαλές».
Μαγιοδέντρι – Μαγιόμελο
Το μαγιοδέντρι, που στις διάφορες παραλλαγές του λεγόταν και μαγιοβότανο, μαγιολύτης, μαγιόμελο, σαρανταδέντρι, αποτελούσε μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα βασικό προστατευτικό ελιξίριο της Πρωτομαγιάς και ήταν διαδεδομένο σε περιοχές της νότιας Κρήτης. «Δεν μπορούμε, όμως, να γνωρίζουμε σήμερα αν η χρήση του περιοριζόταν μόνο εκεί, επειδή δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες και το έθιμο έχει εκλείψει προ πολλού» γράφει στο βιβλίο του ο Νίκος Ψιλάκης. Πρόκειται για ένα εθιμικό παρασκεύασμα που προσφέρεται για κατανάλωση σε όλα τα μέλη της παλιάς αγροτικής οικογένειας της
May tree – May honey
Till the first decades of the 20th century, the magiodentri (May tree) that was also called magiovotano (May herb), magiolytis, magiomelo (May honey), or sarantadentri (forty trees) was the basic protective elixir of May Day and it was very popular in regions of southern Crete. “Today, we don’t know if its use was limited there only, since we have no relevant information and the custom has disappeared since a long time”, writes Nikos Psilakis in his book. It’s a customary concoction, consumed by all the members of old Cretan farmer families; it contains forty types of herbs, greens or aromatic plants, nuts,
λαογραφία Κρήτης. Περιέχει σαράντα ειδών βοτάνια, χόρτα ή αρωματικά φυτά, καρύδια, αμύγδαλα, μέλι και γάλα σε μικρές ποσότητες και παρασκευάζεται την παραμονή της Πρωτομαγιάς χωρίς κάποια ιδιαίτερη μαγειρική διαδικασία. Σε άλλες περιοχές της Κρήτης, όπου δεν υπάρχουν πληροφορίες για το μαγιοδέντρι, το σαρανταβότανο μπορεί και να είναι κάποιο θεραπευτικό παρασκεύασμα, αποσυνδεδεμένο από τη μαγιάτικη τελετουργία.
Αντίδοτο στη γλωσσοφαγιά
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΚΤΗ ΤΟΜΠΑΖΗ 12 ΕΝΕΤΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ ΧΑΝΙΑ ΤΗΛ.: 28210-55527
www.monastiri-taverna.gr Ταβέρνα - ουζερί
Στο Φόδελε Ηρακλείου συνήθιζαν να τρώνε τη γλώσσα του χοίρου των Χριστουγέννων, που την είχαν καπνίσει μαζί με τα λουκάνικα και τα απάκια και την είχαν σκεπάσει με τη γλίνα του χοίρου. Η διαχείριση, όμως, του χριστουγεννιάτικου χοίρου δεν είχε μόνο την πρακτική της πλευρά: «Φροντίζαμε να βάλουμε πρώτη στον πάτο τη γλώσσα για να μείνει ως το τέλος και φροντίζαμε να μένει εκεί μέχρι την πρώτη του Μάη». Στις παραδοσιακές οικογένειες, η μητέρα, για να προστατεύσει το σπιτικό από τη γλωσσοφαγιά, έπαιρνε την καπνισμένη γλώσσα και την έκοβε σε κομματάκια, παρουσία όλων των μελών της οικογένειας. «Έπρεπε να φάνε όλοι, να μοιραστούν το κοινό φυλακτήριο και να προφυλαχθούν από τα μάγια του Μάη και το φόβητρο των παλιών ανθρώπων: το μάτιασμα, τη γλωσσοφαγιά».
almonds, honey and milk in small quantities and it is prepared on May Day eve without any special cooking procedure. In other regions of Crete where we have no information that the magiodentri existed, the sarantavotano (forty herbs) may be a therapeutic concoction too, not connected to the rituals of May.
An antidote to hexing
In Fodele of Heraklio they used to eat the tongue of the pig that was slaughtered in Christmas, which they smoked with the sausages and the pork meat and covered it with pork fat. There was a secret in the storage of the Christmas pig: “We used to place the tongue at the bottom, so that it would remain last, in order to consume it on May 1st”. In traditional families, the mother used to cut the smoked tongue in small pieces, in front of all the members of the family, as a means of protection against hexing. “Everybody had to eat a piece, in order to be protected against May spells, the evil eye, hexing, and all the evil things that old people were afraid of”.
Λειτουργεί όλον το χρόνο, μεσημέρι και βράδυ. Το Μοναστήρι είναι ένα μεζεδοπωλείο που συνδυάζει την παραδοσιακή κουζίνα με ένα γοητευτικό ηλιοβασίλεμα, το καλό κρασί με τους ήχους των κυμάτων και την εξυπηρέτηση με την καλή διάθεση. Δοκιμάστε όλους τους μεζέδες με τα μοναστηριακά ονόματα, καθώς και τα πρωτότυπα γλυκά.
For the wreaths, “they add olives for the friends, thorns for the enemies, garlic for the evil eye, and wheat for good crops; unfortunately, it is difficult to find wheat heads now”.
Cellar
λαογραφία
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Κρητικά παραδοσιακά προϊόντα
Τσικουδιά, Ρακόμελο, Κρασί, Μέλι, Βότανα και Μπαχαρικά, Αναμνηστικά Είδη
ΣΚΡΥΔΛΩΦ 50, ΣΤΙΒΑΝΑΔΙΚΑ (Παλιά Πόλη), ΤΗΛ.: 28210-27722
www.kassimatis-family.com Στην Κρήτη κάποια πράγματα μένουν ακόμα αναλλοίωτα.
Χειροποίητες κρητικές ενδυμασίες (γκιλότα, γιλέκο, σακάκι) από ολόμαλλα υφάσματα ΑγγλίαςΙταλίας και χειροποίητα κρητικά υποδήματα από αδιάβροχο μοσχαρίσιο δέρμα, κατά παραγγελία. Παραδοσιακεσ ενδυμασιεσ Δυτικησ κρητησ
Νικοσ γ. τερΕζακησ
Κίσαμος: Καστέλι, οδός Αναγνώστη Σκαλίδη 16 Χανιά: Τσουδερών 73 (Πλ. Μαρκοπούλου), Ποτιέ 14 τηλ.: 28210 50300, κιν.: 6979798580, e-mail: cnossion@yahoo.gr
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΥΠΟΔΗΜΑΤΩΝ
γιωργησ Σ. πατερακησ Νικ. Επισκόπου 13 (όπισθεν Ωδείου), Χανιά Κρήτης, τηλ.: 28210 40378
Πεθερά και νύφη: διπολικά σχήματα
Στις ανατολικές συνοικίες του Ηρακλείου «εστέλνανε την Πρωτομαγιά οι νύφες στις πεθερές τους ένα ποτήρι γάλα, ένα λαμπριάτικο κουλούρι, ένα ποτήρι ή ένα μπουκάλι σουμάδα, κόκκινο αβγό, ένα κόκκινο τριαντάφυλλο και μερικά κλωνάρια βασιλικού. Τα δίνανε σε ένα παιδί και τα πήγαινε πεσκέσι στο σπίτι». Το έθιμο εκφράζει την παγιωμένη εικόνα της πεθεράς στην ελληνική παραδοσιακή κοινωνία. Η νύφη, στην περίπτωση του πρωτομαγιάτικου εθίμου, τη θεωρεί απειλή, που μπορεί να εκδηλωθεί κατά τις επικίνδυνες μέρες του Μαΐου. Το διπολικό σχήμα λειτουργεί με αντιφατικά και διαφορετικά σύμβολα: το γάλα και το κουλούρι αποσκοπούν στην προστασία της πεθεράς ως στενού συγγενικού προσώπου και η σουμάδα λειτουργεί ως μέσον υπόμνησης των οικογενειακών δεσμών.
Mother-in-law and daughter-inlaw: bipolar forms
In the eastern quarters of Heraklio, “on May Day, the daughters-in-law used to send to their mothers-in-law a glass of milk, an Easter ring-shaped bread, a glass or bottle of “soumada” (non-alcoholic soft drink made from almonds), a red egg, a red rose and a few basil stems. They used to give the gifts to a child who took them to the house of the mother-in-law”. The custom is related to the image of the mother-in-law that was established in the traditional Greek society and it indicates that the daughter-in-law might consider her mother-in-law a threat that could manifest itself during the dangerous days of May. The bipolar form contains various contradictory symbols: the milk and the bread aim to protect the mother-inlaw who is a close relative, whereas the soumada appeases her, reminding her of the existing close family ties.
οι Φωτογραφιεσ του θεματοσ προερχονται απο το βιβλιο ΛαϊκΕς τελΕτουργιεσ στην κρητη του νικου ψιλακη, εκδοσεισ καρμανωρ. ευχαριστουμε θερμα το βιβλιoπωλειο ΤΟΥ ΑΛΕΚΟΥ ΔΟΚΙΜΑΚΗ (ΤαγΜΑΤΑΡΧΟΥ ΤΖΟΥΛΑΚΗ 8, ΗΡΑΚΛΕΙΟ, ΤΗΛ.: 2810 288544) για την παραχωρηση του βιβλιου. The article’s photos come from the book Popular Rituals in Crete by Nikos Psilakis (Karmanor Publications). We sincerely thank the bookshop of Alekos Dokimakis (Tagmatarchou Tzoulaki St. 8, Heraklio, tel.: 2810-288544), which gave us the book.
backstage
Πίσω από τις εικόνες
Λένε πως μια φωτογραφία ισούται με χίλιες λέξεις. Και ισχύει. Μια φωτογράφιση, όμως, με τι ισούται; Ακούγεται σαν μαθηματική εξίσωση, αλλά, πιστέψτε με, είναι πιο περίπλοκο! ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΔΑΚη • ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΤΙΤΟΣ ΜΠΙΤΖΑΝΑΚΗΣ
128 Anekorama
Πολλοί από εσάς αυτήν τη στιγμή ταξιδεύετε με κάποιο πλοίο της ΑΝΕΚ και πιθανόν προσπερνάτε χωρίς δεύτερες σκέψεις τις σελίδες της «Μόδας». Χαζεύετε τις φωτογραφίες και σκέφτεστε «αχ, τι ξεκούραστη δουλειά αυτή του μοντέλου» ή «βρε, τι καλά που περνάνε αυτοί που είναι στα περιοδικά!». Αμ δε! Μάλλον ήρθε η ώρα να σας αποκαλύψω μερικά από τα μυστικά της δουλειάς μας. Το χρονικό ενός shooting Μια φωτογράφιση κανονίζεται περίπου ένα μήνα πριν πραγματοποιηθεί. Πόσω μάλλον αν προϋποθέτει και ταξίδι εκτός Αθηνών. Στην αρχή, ξεφυλλίζουμε πολλά ξένα περιοδικά για να εντοπίσουμε το κατάλληλο concept, το ύφος δηλαδή της φωτογράφισης. Μετά βρίσκουμε τα σωστά
locations, σε ποιες τοποθεσίες δηλαδή θα γίνουν οι λήψεις. Παράλληλα, τα διαφημιστικά τμήματα της Imako και της ΑΝΕΚ δουλεύουν πυρετωδώς για να βρουν πελάτες με ρούχα, παπούτσια, κοσμήματα, οτιδήποτε μπορεί να προβληθεί μέσα από μια μόδα. Αυτή είναι μια σκληρή δουλειά, συνυπολογιζομένης και της κρίσης. Κατόπιν οι υπεύθυνοι της μόδας πάνε στους πελάτες και επιλέγουν τα κομμάτια τα οποία πρέπει να σετάρουν. Εν τω μεταξύ, τσεκάρουμε συνεχώς τον καιρό. Έρχεται κακοκαιρία. Μήπως έχει απαγορευτικό στα καράβια και δεν γίνει το ταξίδι; «Καιρού επιτρέποντος», η παραγωγή μας πρέπει να κλείσει φωτογράφο, βοηθούς, μακιγέρ, φώτα, να «κλειστεί» η διαμονή, να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα έξοδα (ναι, και τα μοντέλα τρώνε, μη νομίζετε),
να βγουν τα εισιτήρια πλοίου. Ο φωτογράφος, η fashion editor και ο υπεύθυνος παραγωγής πάνε μια μέρα πριν για να κάνουν το ρεπεράζ, να δουν δηλαδή τις τοποθεσίες και να αποφασίσουν τελικά ποιες είναι οι καλύτερες. Είμαι σίγουρη πως ήδη κουραστήκατε και μόνο που τα διαβάσατε. Και να φανταστείτε πως δεν σας έγραψα τι γίνεται όταν η ομάδα φτάνει και ξεκινά η δουλειά! Ευτυχώς, έχουμε καλούς συνεργάτες. Δεν μιλάω μόνο για τους ανθρώπους του περιοδικού εδώ στην Imako, αλλά και για τους ανθρώπους της ΑΝΕΚ. Γιατί μαζί φτιάχνουμε αυτή την έκδοση, μαζί αγωνιούμε, μαζί κουραζόμαστε και, τελικά, μαζί χαιρόμαστε για το αποτέλεσμα! Τι χαρά να νιώθεις τους συνεργάτες φίλους σου! Anekorama 129
ANEK news
ANEK’s pages
Οι σελιδες της
ANEK
Νεα/News • Εκδηλωσεις/Events Εκθεσεις/Exhibitions • Χορηγιεσ/Sponsorships για να είστε ενημερωμένοι για ό,τι πιο καινούριο υλοποιεί η αγαπημένη σας εταιρεία! All the information about the latest developments of your favorite company!
Anekorama 131
ANEK news Το ελληνικο ελαιολαδο ταξιδευει για μια ακομη χρονια με την ΑΝΕΚ LINES!
ενδειξη τιμησ
Ο Σεβασμιώτατος Ειρηναίος Γαλανάκης στις 11/1/2011 έκλεισε έναν αιώνα προσφοράς στην ορθοδοξία και την Κρήτη. Ως ελάχιστo φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης, η ΑΝΕΚ LINES δημιούργησε ένα λεύκωμα, τιμώντας τον ως σημαιοφόρο της δημιουργίας της πρώτης ναυτιλιακής εταιρείας λαϊκής βάσης της πατρίδας μας. Το λεύκωμα εκδόθηκε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, με αποδέκτες τους στενούς συνεργάτες του.
Προγραμματιστε το ταξιδι σας στην Ευρωπη!
Κυκλοφόρησε το νέο έντυπο δρομολογίων εξωτερικού 2011 της ΑΝΕΚ LINES σε 10 γλώσσες! Θα το βρείτε σε όλα τα πρακτορεία και τα πλοία της ΑΝΕΚ LINES, στα συνεργαζόμενα τουριστικά πρακτορεία και στην ιστοσελίδα μας, www.anek.gr. Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις επικοινωνήστε με τα τηλέφωνα 210-4197400 και 210-4197420.
In honor of
On January 11, 2011, Reverend Irineos Galanakis completed one hundred years of contribution to the Orthodox Religion and Crete. As a minute expression of honor and gratitude to the creator of the first multi-shareholder shipping company of our homeland, ΑΝΕΚ LINES created an album that was published in a limited number of copies and was offered to his close associates.
Plan your trip to Europe!
The new 2011 brochure of ΑΝΕΚ LINES’ international routes and timetables is now available in 10 languages! You will find it in all the agencies and ships of ΑΝΕΚ LINES, in associated tourist agencies and in our web page, www.anek.gr. For more information and bookings, call 0030-2104197400 and 0030-210-4197420.
social media
Πλέον μαθαίνετε τα νέα της ΑΝΕΚ LINES και επικοινωνείτε μαζί της και μέσα από το
social media
Now you can learn ΑΝΕΚ LINES’ news and contact it through
(www.facebook.com/aneklines),
(www.youtube.com/aneklinesGR).
and YouΤube
αλλά και το YouΤube
132 Anekorama
(www.facebook.com/aneklines), (www.youtube.com/aneklinesGR).
Στα εκθεσιακά περίπτερα της ΑΝΕΚ LINES, οι επισκέπτες ενημερώθηκαν μέσα από το πολύγλωσσο έντυπο της καμπάνιας για την αξία της μεσογειακής διατροφής, ήρθαν σε επαφή με τον ελληνικό γευστικό πολιτισμό και είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν το ελληνικό ελαιόλαδο από τις μικρές συσκευασίεςδώρα που προσέφεραν ελαιοπαραγωγοί από τις περιοχές της Κρήτης, της Αργολίδας, της Λακωνίας, της Λέσβου, της Μεσσηνίας και της Χαλκιδικής.
For one more year, the Greek olive oil travels by ΑΝΕΚ LINES!
The visitors of ANEK LINES’ exhibition stands were informed about the benefits of the Mediterranean diet through the campaign’s multilingual brochure; they discovered the Greek culinary culture and they had the opportunity to try the Greek olive oil in small packagesgifts offered by olive oil producers from the regions of Crete, Argolida, Laconia, Lesvos, Messinia, and Chalkidiki.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
H ισχυρή παρουσία της ΑΝΕΚ LINES στις μεγάλες τουριστικές εκθέσεις της Ευρώπης υπογραμμίζει τον σταθερό προσανατολισμό της εταιρείας στις μεγάλες τουριστικές αγορές του εξωτερικού, με στόχο την προβολή και προώθηση του τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας. Από τις αρχές του 2011, η ΑΝΕΚ LINES συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία στις Διεθνείς Εκθέσεις Τουρισμού που διοργανώθηκαν μεταξύ άλλων σε: Ουτρέχτη (Ολλανδία), Βιέννη (Αυστρία), Στουτγάρδη, Μόναχο και Νυρεμβέργη (Γερμανία), Βρυξέλλες (Βέλγιο), Ζυρίχη (Ελβετία), στο Ρίμινι και στο Μιλάνο (Ιταλία), καθώς και στην κορυφαία του χώρου ΙΤΒ Βερολίνου (Γερμανία). Τα μοντέρνα, φωτεινά και λειτουργικού σχεδιασμού περίπτερά της κέρδισαν τη θερμή ανταπόκριση τόσο των επαγγελματιών του τουρισμού όσο και του κοινού που επισκέφθηκε τις εκθέσεις στις οποίες συμμετείχε η ΑΝΕΚ LINES, αποδίδοντάς της επάξια τον τίτλο της πρέσβειρας του ελληνικού τουρισμού διεθνώς.
01.-02.-05. Τα εντυπωσιακά περίπτερα της ΑΝΕΚ στις εκθέσεις του Ρίμινι (01) του Βερολίνου (02) και του Μιλάνου (05) αντίστοιχα κέρδισαν τις εντυπώσεις 03. Διακρίνονται από τα αριστερά ο Γενικός Δ/ντής της ΑΝΕΚ LINES Italia, κ. Massimo Di Giacomo, η Δ/ντρια Marketing ΑΝΕΚ LINES, κυρία Ειρήνα Σίμου, και ο Δ/ντής Εμπορικής Εκμετάλλευσης ΑΝΕΚ LINES, κ. Γιάννης Πετράκης 04. Το ελληνικό ελαιόλαδο ταξίδεψε σε όλες τις εκθέσεις Τουρισμού στις οποίες συμμετείχε η ΑΝΕΚ, με δείγματα που ενθουσίασαν τους επισκέπτες
01
EUROPEAN TOURIST EXHIBITIONS
The prominent presence of ΑΝΕΚ LINES in Europe’s big tourist exhibitions highlights the steadfast orientation of the company towards the great international tourist markets, aiming to advertise and promote Greece’s tourist product. Since the beginning of 2011, ΑΝΕΚ LINES successfully participated in various International Tourist Exhibitions, among others in Utrecht (Netherlands), Vienna (Austria), Stuttgart, Munich and Nürnberg (Germany), Brussels (Belgium), Zurich (Switzerland), Rimini and Milan (Italy), as well as in the world’s leading travel trade show, ITB Berlin (Germany). ANEK LINES’ modern, well-lit, functionally designed stands have won the enthusiastic approval of tourist professionals and exhibitions’ visitors, deservingly conferring to it the title of international ambassador of Greek tourism.
02
03
04
05 01.-02.-05. ΑΝΕΚ’s impressive stands at the exhibitions in Rimini (01), Berlin (02) and Milan (05) created excellent impressions 03. From the left, Mr. Massimo Di Giacomo, General Manager of ANEK LINES Italia, Ms. Irina Simos, ΑΝΕΚ LINES Marketing Director, and Mr. Giannis Petrakis, ΑΝΕΚ LINES Commercial Director 04. The Greek olive oil has traveled to all the Tourist Exhibitions in which ANEK participated, offering samples that were greatly appreciated by the visitors
Anekorama 133
ANEK news
02 02. Ο Υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων & Αλιείας, Γιάννης Διαμαντίδης, κόβει χαμογελαστός την πίτα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων
03 01 01. Γεμάτη κρητικό χρώμα ήταν η εκδήλωση της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια»
ΕντυπωσιακεΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ στα πλοια τησ ανεκ
Για μία ακόμα φορά η ANEK LINES πρόθυμα ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα κρητικών σωματείων και φορέων του τόπου και φιλοξένησε στα πλοία της σημαντικές εκδηλώσεις. Έτσι, με απόλυτη επιτυχία, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η ΑΝΕΚ LINES φιλοξένησε την ετήσια εκδήλωση της Παγκρητίου Ενώσεως, καθώς και τη μεγάλη γιορτή της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων. Ωστόσο, την ΑΝΕΚ LINES επέλεξε για την όμορφη εκδήλωσή της και η Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων Ηρακλείου. Τέλος, η ΑΝΕΚ, για μία ακόμα χρονιά, ήταν στο πλευρό της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια», που πραγματοποίησε την εκδήλωσή της σε ιδιαίτερα ζεστό κλίμα.
01. The event of “Omonia”, the Society of Cretans in Piraeus, had an authentic Cretan ambience 02. Mr. Giannis Diamantidis, Minister of Maritime Affairs, Islands & Fisheries, smiles as he cuts the New Year pie of the Pan-Hellenic Federation of Cretan Associations 03. Thousands of Cretans and friends of Crete filled ANEK’s ships during the events, enjoying the Company’s famous hospitality 04. Giorgos Katsanevakis, ΑΝΕΚ LINES Vice-President, expresses his wishes during the Pan-Cretan Association event. Giorgos Maridakis, President of the Association, is seen on the left
134 Anekorama
Impressive EVENTS on ANEK’s ships
Once more, ANEK LINES willingly responded to the request of Cretan Associations and local agencies to accommodate important events on its ships. Thus, for the third consecutive year, ΑΝΕΚ LINES successfully hosted the annual event of the Pan-Cretan Association, as well as the great feast of the Pan-Hellenic Federation of Cretan Associations. Also, the Boy Scouts of the Region of Heraklio chose ΑΝΕΚ LINES for their lovely event. Finally, for one more year, ΑΝΕΚ cooperated with Omonia, the Society of Cretans in Piraeus, which organized an especially heartwarming event.
03. Χιλιάδες Κρητικοί και φίλοι της Κρήτης κατέκλυσαν τα πλοία της εταιρείας κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων απολαμβάνοντας την περίφημη φιλοξενία της ΑΝΕΚ
04
04. Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος της ΑΝΕΚ LINES Γιώργος Κατσανεβάκης απευθύνει τις ευχές του κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης της Παγκρητίου Ενώσεως. Από αριστερά διακρίνεται ο Πρόεδρος της Ενώσεως Γιώργος Μαριδάκης
02
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
01
04
05
06
ΑΝΕΚ LINES continues to support cultural, social, environmental and athletic activities and initiatives through sponsorships.
μεριμνaμε για το περιβαλλον Η ΑΝΕΚ
the activities of the Hellenic Ornithological Society within the scope of the LIFE project for the Seabirds of Greece, “Concrete conservation activities for the Mediterranean Shag and Audouin’s Gull in Greece, including the inventory of relevant marine IBAs (Important Bird Areas)” (photo 01).
υποστηρίζει τις δράσεις της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE «Υλοποίηση Δράσεων Διατήρησης για το Θαλασσοκόρακα και τον Αιγαιόγλαρο και Αναγνώριση Θαλάσσιων Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά της Ελλάδας». (φωτ. 01)
ταξιδευουμε το οραμα “υγεια για ολουσ”
Η ΑΝΕΚ, παρούσα σε ενέργειες που αφορούν στο αγαθό της υγείας, άλλαξε προγραμματισμένο δρομολόγιό της, προκειμένου οι «Γιατροί του Αιγαίου - ΠΑΓΝΗ» να πραγματοποιήσουν εθελοντικά εκατοντάδες εξετάσεις και θεραπείες σε νησιώτες (φωτ. 02).
• Την ομάδα Κορασίδων Α’ Συγχρονισμένης Κολύμβησης του ΝΟΧ, που κατέκτησε την τρίτη θέση στους Πανελληνίους Χειμερινούς Αγώνες της Γλυφάδας, συγχαίρει ως υπερήφανη χορηγός η ΑΝΕΚ (φωτ. 06). • Η ΑΝΕΚ είναι Μεγάλος Χορηγός του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Φοιτητών και Σπουδαστών Unileague (φωτ. 04). • Η ΑΝΕΚ, χορηγός και στο 8ο Ιστορικό Ράλι Κρήτης, που ενθουσίασε τους λάτρεις των παλαιών αυτοκινήτων (φωτ. 05). • Υπερήφανος χορηγός η ΑΝΕΚ του ποδηλατικού ομίλου ΤΑΛΩΣ, η σταθερή πορεία του οποίου τον οδήγησε στην πρώτη θέση στην ποδηλασία δρόμου για το 2010! (φωτ. 03)
ΑΓΚΑΛΙΑζουμε τον ανθρωπο Η ΑΝΕΚ, ως χορηγός
του συλλόγου «Ορίζοντας» που προσφέρει αγάπη και στήριξη σε παιδιά με καρκίνο και σε ενήλικες με νεοπλασματική ασθένεια, κρατά ανοιχτό τον ορίζοντα της ελπίδας και της ζωής. (φωτ. 07, ο Ευτύχης, η μασκότ του Ορίζοντα). 08
CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY
Η ΑΝΕΚ LINES συνεχίζει να στηρίζει μέσα από το θεσμό της χορηγίας ενέργειες και πρωτοβουλίες πολιτιστικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές, αθλητικές.
στηριζουμε τον αθλητισμο
07
03
τραγουδαμε με τον μ. Χατζηγιαννη
Το ΕΛΥΡΟΣ φιλοξένησε για τις ανάγκες των γυρισμάτων του video clip Μια Από τα Ίδια τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. (στη φωτ. 08 μαζί με τη Διευθύντρια Marketing της ΑΝΕΚ Ειρήνα Σίμου). Δείτε το βιντεοκλίπ στο www.youtube.com. aneklines.gr.
We care for the environment ΑΝΕΚ supports
We have a vision, “Health for all” ANEK
always participates in activities related to the supreme good of health; thus, it altered one of its scheduled itineraries so that doctors of the non-profit organization “Doctors of the Aegean Sea – PAGNI” could examine and prescribe treatments to hundreds of islanders who do not have access to medical assistance (photo 02).
We support sports
• As proud sponsor, ANEK congratulates the team of young girls of the Nautical Club of Chania who won the third place in the Pan-Hellenic Winter Synchronized Swimming Competition in Glyfada (photo 06). • ΑΝΕΚ is the Great Sponsor of the Unileague Students’ Pan-Hellenic Championship (photo 04). • Also, ΑΝΕΚ sponsored the 8th Historic Rally of Crete that was greatly appreciated by old car fans (photo 05). • ANEK was the proud sponsor of the TALOS Cycling Club whose steady rise led it to the first place of the 2010 Road Cycling Championship! (photo 03)
We embrace people ΑΝΕΚ, as sponsor of the
“Orizontas” society that offers love and support to children with cancer and to adults with neoplastic disease, keeps their horizon of hope and life wide open (photo 07, Eftychis, Orizontas’ mascot).
We sing with M. Chatzigiannis ELYROS
accommodated Michalis Chatzigiannis (seen in photo 08 with Ms. Irina Simos, ΑΝΕΚ LINES Marketing Director) for the shooting of his video clip Mia Apo ta Idia. See the video clip at www.youtube.com.aneklines.gr.
Anekorama 135
ANEK news Η ΑΝΕΚ, ΩΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ, ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΤΟ ΝΗΣI ΑΝΕΚ TRANSPORTS THE ISLAND, AS ITS SPONSOR
01
Αποκλειστικά με τα πλοία της ΑΝΕΚ ταξίδεψαν οι ηθοποιοί, οι τεχνικοί, οι συντελεστές, τα φορτηγά και τα οχήματα που απαιτήθηκαν από την αρχή έως και την ολοκλήρωση των τηλεοπτικών γυρισμάτων της σειράς Το Νησί. Μια «δυνατή» σειρά που καθήλωσε εκατομμύρια τηλεθεατών με την ποιότητα και την υψηλή αισθητική της. Ένα έργο για το οποίο η ΑΝΕΚ νιώθει υπερήφανη που ως χορηγός υποστήριξε το τηλεοπτικό του ταξίδι.
Φωτογραφίες: Κώστας Φραντζεσκάκης
05
138 Anekorama
ANEK’s ships exclusively transported the actors, the technicians and other contributors, as well as the trucks and cars that participated in the filming of the TV series The Island, an “intense” series that riveted millions of TV viewers by its quality and high aesthetics. ANEK feels very proud for its support as sponsor to this TV journey.
01. Ο Στέλιος Μάινας και η Κατερίνα Λέχου μαζί με τις τηλεοπτικές κόρες τους κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων 02. Ο Ορφέας Αυγουστίδης, ο τηλεοπτικός Αντώνης
04
03. Η ηθοποιός Ευγενία Δημητροπούλου, γνωστή ως Άννα από τη σειρά, κατά τη διάρκεια ταξιδιού της με το ΚΡΗΤΗ Ι 04. Τα φωτεινά πρόσωπα της Ηλέκτρας και του Δημήτρη κέρδισαν τους τηλεθεατές 05. Ο Ορφέας Αυγουστίδης και η Ευγενία Δημητροπούλου κατά τη διάρκεια γυρισμάτων
02
03
01. Stelios Mainas and Katerina Lechou with their TV “daughters” during the filming 02. Orfeas Avgoustidis, or Antonis according to the script 03. Actress Evgenia Dimitropoulou who plays the role of Anna, during her trip on KRITI I 04. The bright faces of Electra and Dimitris captivated the TV viewers 05. Orfeas Avgoustidis and Evgenia Dimitropoulou during the filming
ANEK info
ΓΡΑΦΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ ΛΙΜΑΝΙΩΝ ΑΝΕΚ ANEK OFFICES AND PORT AGENCIES ΧΑΝΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ANEK LINES CHANIA ANEK LINES HEAD OFFICE Λεωφόρος Κ. Καραμανλή, 73100 Χανιά, Κρήτη Κ. Karamanlis Ave. 73100 Chania, Crete Τηλ./Tel.: 28210 24000, Fax: 28210 36200 e-mail: info@anek.gr ΠΕΙΡΑΙΑΣ – PIRAEUS ANEK LINES Ακτή Κονδύλη 22, 18545 Πειραιάς 22, Akti Kondili Str. 18545 Piraeus ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ – TICKET OFFICE: Τηλ./Tel.: 210 4197510-511-512, Fax: 210 4114188 e-mail: pr-pir@anek.gr ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ CENTRAL RESERVATION DEPARTMENT ΚΡΑΤHΣΕΙΣ IΔΙΩΤΩΝ – RESERVATIONS: Τηλ./Tel.: 210 4197400, 210 4197420 Fax: 210 4115465 e-mail: booking@anek.gr ΚΡΑΤHΣΕΙΣ GROUPS – GROUP RESERVATIONS: Τηλ./Tel.: 210 4197430, Fax: 210 4119593 e-mail: groups@anek.gr ΤΜΗΜΑ ΦΟΡΤΗΓΩΝ ANEK CARGO DEPARTMENT ΚΡΑΤHΣΕΙΣ ΕΣΩΤερικου DOMESTIC RESERVATIONS: Τηλ./Tel.: 210 4197540-541-547, Fax: 210 4197549 e-mail: cargo@anek.gr ΚΡΑΤHΣΕΙΣ ΕΞΩΤερικου INTERNATIONAL RESERVATIONS: Τηλ./Tel.: 210 4197542-543-544-548, Fax: 210 4197549, e-mail: cargoint@anek.gr ΑΘΗΝΑ – ATHENS ANEK LINES (ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ ANEK ANEK COACH PICK UP POINT): Λεωφ. Αμαλίας 48 Σύνταγμα, 10558 Αθήνα 48, Amalias Ave. Syntagma, 10558 Athens Τηλ./Tel.: 210 3233481-762, 210 3233119, Fax: 210 3234137, e-mail: pr-ath@anek.gr ΧΑΝΙΑ – CHANIA ANEK LINES ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ – TICKET OFFICE: Πλ. Σοφοκλή Βενιζέλου 73134 Χανιά Sophocles Venizelos Sqr. 73134 Chania Τηλ./Tel.: 28210 27500-4, Fax: 28210 27505 e-mail: pr-cha@anek.gr ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΣΟΥΔΑΣ SOUDA TICKET OFFICE: Πλατεία Σούδας – Souda Sqr. Τηλ./Tel.: 28210 27500, Fax: 28210 80051 ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΦΟΡΤΗΓΩΝ: +30 28210 80050 e-mail: pr-cha@anek.gr ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ (ΣΟΥΔΑ) SOUDA TICKET OFFICE (PORT): Τηλ./Tel.: 28210 89856, Fax: 28210 89979
136 Anekorama
ΗΡΑΚΛΕΙΟ – HERAKLION ANEK LINES ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ – TICKET OFFICE: Λεωφόρος Δημοκρατίας 11, 71306 Ηράκλειο 11, Dimokratias Ave. 71306 Heraklion Τηλ./Tel.: 2810 222481-2, 2810 223067, 2810 346440 Fax: 2810 346379, e-mail: ira-ag@anek.gr ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – HERAKLION TICKET OFFICE (PORT): Τηλ./Tel.: 2810 220051, Fax: 2810 245043 ΠΑΤΡΑ – PATRAS UNITED FERRIES AGENCIES Ltd.: Όθωνος & Αμαλίας 25, 26221 Πάτρα 25, Othonos & Amalias Str. 26221 Patras Τηλ./Tel.: 2610 226053 - 850, 2610 272906, Fax: 2610 620462, e-mail: anek@ufa.gr ΤΜΗΜΑ ΦΟΡΤΗΓΩΝ - CARGO DEPARTMENT: Όθωνος & Αμαλίας 18, 26221 Πάτρα 18, Othonos & Amalias Str. 26221 Patras Τηλ./Tel.: 2610 241024, Fax: 2610 241034 ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ PATRAS TICKET OFFICE (PORT): Τηλ./Tel.: 2610 439137 ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – IGOUMENITSA EUROLINE SHIPPING & CARGO L.T.D. – STAVROS BAKOLIAS & CO L.T.D. ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ – TICKET OFFICE: Ιονίου Πελάγους, Νέο Λιμάνι, 46100 Ηγουμενίτσα Ioniou Pelagous Str. New Port, 46100 Igoumenitsa Τηλ./Tel.: 26650 29063, 26650 29274, Fax: 26650 28705, e-mail: ticket@anekigo.gr ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ – TICKET OFFICE IGOUMENITSA (PORT): Τηλ./Tel.: 26650 26081, Fax: 26650 27519 e-mail: cargo@anekigo.gr ΚΕΡΚΥΡΑ – CORFU MANCAN TRAVEL Ελ. Βενιζέλου 38, 49100 Κέρκυρα 38, El. Venizelou Str. 49100 Corfu Τηλ./Tel.: 26610 24503-4, 26610 32664, Fax:+30 26610 36935, e-mail: mancan@otenet.gr ΑΓΚΩΝΑ – ANCONA ANEK LINES ITALIA s.r.l. Via XXIX Settembre 2/o, 60122 Ancona Τηλ./Tel.: +39 071 2072346, Fax: +39 071 2077904 e-mail: info@anekitalia.com Stazione Marittima di Ancona: Tel.: +39 071 2072275, Fax: +39 071 2076387 ΒΕΝΕΤΙΑ – VENICE ANEK LINES ITALIA s.r.l. Stazione Marittima, Magazzino 123, 30123 Venezia Τηλ./Tel.: +39 041 5286522, Fax: +39 041 2419247 e-mail: info@anekitalia.com
ταξιδεψτε στο εξωτερικο με την ΑΝΕΚ! Ένα ταξίδι στην Ευρώπη, είτε σκοπεύετε να το πραγματοποιήσετε μόνοι σας είτε μαζί με τα παιδιά σας, σίγουρα αποτελεί πραγματική εμπειρία ζωής! Η ΑΝΕΚ το γνωρίζει πολύ καλά, για αυτό και γίνεται συνοδοιπόρος στα καλύτερα ταξίδια! Το νέο έντυπο δρομολογίων της ΑΝΕΚ, που κυκλοφορεί σε 10 γλώσσες, θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε τον επόμενο προορισμό σας.
travel in europe with anek! Travel abroad by ANEK! A trip to Europe, whether alone or with your children, is an experience of a lifetime! ANEK knows it very well, that’s why it becomes your fellow traveler in your best trips. The new brochure of ΑΝΕΚ LINES international routes and timetables that is now available in 10 languages will help you locate your next destination.
Anekorama 137