Be driven #4 by Angela Jansen

JANUARI / MAART 2014

ONTDEK SLIMME MOBILITEIT

DE KRACHT VAN NIEKY HOLZKEN PASSIE, PERFECTIONISME EN POWER

02_BE DRIVEN_WELKOM!

Voorwoord DE LANGSTE AUTOMOTIVE CAMPUS VAN DE WERELD Een nieuw jaar is aangebroken. Een jaar waarin we hopelijk de crisis voorgoed achter ons laten en samen vooruit blikken. Er ligt een aantal mooie uitdagingen op ons te wachten voor ons als stad. Zeker ook op het gebied van automotive. Voordat we daarop inzoomen is het goed om even terug te kijken. Want ook 2013 heeft ons veel moois gebracht. Zo konden we de komst van twee grote organisaties bekend maken die zich op de Automotive Campus gaan vestigen. Zowel de Verkeerscentrale Zuid Nederland als kenniscentrum Innovam verhuizen binnenkort naar Helmond. Dat betekent extra werkgelegenheid voor onze stad. Daarnaast zorgen deze twee nieuwe huurders ervoor dat onze Campus nóg meer uitstraling krijgt. Meer en meer wordt de Automotive Campus dé plek voor automotivebedrijven en -instellingen.

Inhoud PORTRET

Simone en Anne Hamtaro is het beste idee

PROJECT IN BEELD

IJzersterk: Helmond en automotive

De kracht van samenwerken

05 Opening AFB Center

INTERVIEW

Nieky Holzken

COLUMN 08

Fred Welschen blikt vooruit

FOTOREPORTAGE 09

De toekomst van automotive

Lucas Nüllelab Lesstof komt tot leven

11 Automotiveonderwijs

Verder is het afgelopen jaar het eerste waterstoftankstation van Brabant geopend in Helmond. We zijn de tweede stad in Nederland waar nu waterstof getankt kan worden. Het is niet voor niets dat is gekozen voor Helmond. Door de aanwezige kennis en bedrijvigheid op het gebied van automotiveinnovatie is dit de perfecte locatie. Ook 2014 wordt een belangrijk jaar voor Helmond als automotivestad. Zo wordt de openbare ruimte van de Automotive Campus aangepakt en komt er een directe aansluiting op de A270. Ook zal Helmond regelmatig gebruikt worden als living lab. Bijvoorbeeld om testen uit te voeren met zelfrijdende auto’s. Onze stad, en dan met name de A270, vormt het verlengstuk van de Automotive Campus. Daarmee heeft Helmond de langste Campus ter wereld. Deze editie van Be Driven staat weer vol met verhalen over gedreven mensen en mooie initiatieven. Helmond is Driven! Veel leesplezier. Yvonne van Mierlo, wethouder Economische Zaken

ONDERWIJS

Een andere belangrijke ontwikkeling voor Helmond als automotivestad is de bouw van het Automotive Facilities Brainport Center. Het ‘AFB’ bestaat uit vier laboratoria waar zowel grote als kleine automotivebedrijven gebruik van kunnen maken. Op maandag 27 januari komt minister Kamp naar Helmond om het AFB Center te openen.

Meer dan olie op je handen

HELMOND’S TROTS

12 Dutch Defense Verhicle System

HELMOND ELEKTRISCH

Het goede voorbeeld

DESIGN 14

GBO Design Ontwerp komt in beweging

C o lo fo n Initiatief 40Watt en TextVast Redactie Daniel de Klein (Gemeente Helmond) Inez van Poppel (Gemeente Helmond) Peter Gloudi (Fontys Hogescholen) Ontwerp, concept en vormgeving 40Watt Reclame Simone van Wijk | SIM.ONE Grafisch Ontwerp Angela Jansen | Angela Ontwerpt Coördinatie Simon Coolen | 40Watt Tekst Koen Chatrou en Romy van der Sande | TextVast Fotografie Nick Bookelaar | 040Fotografie (cover, pag. 03, 06, 07, 08, 09, 15) Social Media Bas Schepers Advertentieacquisitie Bo Bakker en Richard Dillen | 40Watt Druk Wegener Nieuwsdruk, Apeldoorn Verspreiding 40Watt Media Be Driven is mede mogelijk gemaakt door Fontys Hogescholen DRIVEN Helmond City of Smart Mobility Provincie Noord Brabant

PORTRET_BE DRIVEN_03

GEFELICITEERD, WAS HET EEN VERRASSING, DIE EERSTE PLAATS? “Ja, zeker! Toen de award voor het meest innovatieve idee was vergeven, gaven we de moed al op. De nominatie was al een verrassing, er waren zo veel goede en leuke ideeën in de klas. Het was een hele leuke middag. We gaan nu met de klas naar de Ontdekfabriek in Eindhoven.”

DE BRAIN TRIGGER MOBILITY CHALLENGE, WAT IS DAT? “Het is een wedstrijd voor basisscholen. De opdracht: ontwerp een milieuvriendelijk vervoersmiddel waarmee je naar je toekomstige middelbare school kunt. Het moest dus zuinig zijn, maar ook snel en leuk. Tijdens de finale gaven we een presentatie, heel spannend. Naast onze eerste prijs, was er een prijs voor het innovatieve idee, het milieuvriendelijkste idee en het best gepresenteerde idee. Die winnaars wonnen een geldbedrag dat ingezet wordt om techniekonderwijs op school te verbeteren.”

WAT HEBBEN JULLIE BEDACHT? “De Hamtaro is eigenlijk een groot hamsterrad voor mensen. De buitenkant draait rond en de binnenkant staat stil, zodat passagiers niet duizelig worden. Hij rijdt op zonne-energie en er kunnen ongeveer vijftig mensen in. De Hamtaro is gemaakt van glas, zodat iedereen naar buiten kan kijken. De bedoeling is dat hij de kinderen straks naar het Jan van Brabant College, het Dr.Knippenbergcollege en het Carolus Borromeus College brengt.”

WAT EEN GOED IDEE, HOE HEBBEN JULLIE DIT BEDACHT? “We hadden eerst een fiets in gedachten die voortbeweegt doordat er een echte hamster rondjes rent in een rad. Maar eigenlijk vonden we dat een beetje zielig. Toen bedachten we een fiets op zonne-energie, maar dat was weer niet origineel. Uiteindelijk hebben we de twee ideeën gecombineerd, en daar is de Hamtaro uitgekomen.”

EN.. RIJDT ER VOLGEND JAAR EEN HAMTARO IN HELMOND? “Het zou wel leuk zijn als ‘ie echt bestaat!”

GAAN JULLIE NOG MEER UITVINDEN? “Ik denk het niet. We willen allebei liever iets anders doen. Anne wil schrijfster worden en Simone dierenarts. Het was wel erg leuk om te doen, dus je weet het nooit.”

Simone & Anne are Driven Snel, milieuvriendelijk én leuk. De Hamtaro is misschien wel het vervoersmiddel van de toekomst. Met deze vinding wonnen Simone Kok (11) en Anne Van Hout (11) van basisschool St. Trudo de Brain Trigger Mobility Challenge. Een wedstrijd voor basisscholen in Helmond.

04_BE DRIVEN_PROJECT IN BEELD

HELMOND & AUTOMOTIVE: EEN GESLAAGD HUWELIJK

Automotive Campus in Helmond: het is de plek waar internationale spelers, maar ook veelbelovende jonge bedrijven uit de automotive industrie, een kansrijk en herkenbaar cluster moeten gaan vormen. Helmond wil namelijk dé automotive hotspot van Nederland worden. De stand van zaken:

STAP VOOR STAP Een automotive hotspot, dat word je niet zomaar. Dat doe je stap voor stap. “We zijn nu bezig met een metamorfose van het campusterrein. Dat moet een echte campusuitstraling krijgen. Daardoor moet de aantrekkingskracht van de Campus groter worden. Een Campus met allure, waar internationale bedrijven graag hun naam op de gevel zien prijken, dat is het idee”, vertelt De Klein.

Meer weten? www.drivenbyhelmond.nl.

De Volvo S40. De Mitsubishi Carisma. Zomaar twee auto’s, die in Helmond zijn ontwikkeld. Helmond en automotive: het is een lang huwelijk, een huwelijk van tientallen jaren. Begonnen met DAF, later Volvo Car, Mitsubishi en NedCar. Allemaal hebben ze in Helmond gezeten. In de hoogtijdagen werkten er drieduizend mensen aan de Steenovenweg in Helmond. “Het is mooi, dat de link tussen Helmond en automotive in de loop der jaren natuurlijk is ontstaan”, vertelt Daniel de Klein van gemeente Helmond.

AUTO VAN DE TOEKOMST Sinds de start van de Automotive Campus in 2009 wordt Helmond meer en meer een automotive stad. “Zowel nationaal als internationaal weten ze ons te vinden”, legt De Klein uit. “Bijna wekelijks ontvangen we delegaties van over de hele wereld op de Campus. Ze zijn allemaal onder de indruk van de ontwikkelingen die hier gaande zijn.” Wat voor ontwikkelingen dat zijn? “We houden ons in Helmond bezig met de auto van de toekomst. Hier vind je technologie die je pas over een paar jaar terug vindt in auto’s. Zo wordt er op dit moment testen uitgevoerd op de A270 tussen Helmond en Eindhoven met zelfrijdende auto’s. Maar we werken ook aan een systeem dat het fileprobleem in Nederland en in de toekomst ook in landen als China en India grotendeels kan oplossen. Voor het testen van dit soort systemen fungeert onze stad en regio als een zogenaamd living lab. In een real life omgeving testen we de mobiliteitsoplossingen van morgen.” Inmiddels telt de Automotive Campus een kleine veertig bedrijven, instellingen en organisaties. En ook het onderwijs is volop aanwezig. “Hier worden de techneuten van de toekomst opgeleid. Dat gaat in samenwerking met het bedrijfsleven. Sinds 2010 beschikt de Automotive Campus over een Centrum voor Innovatief Vakmanschap. Het M.A.C., ofwel MBO Automotive Centre, leidt leerlingen op tot specialistische engineers die testapparatuur bouwen, robots afstellen en componenten ontwikkelen.”Zestig studenten volgen inmiddels deze leerweg, die werd ontwikkeld op verzoek van het bedrijfsleven. ROC Ter AA nam samen met andere ROC’s uit de regio het initiatief tot deze leerweg. Daarbij werd samengewerkt met bedrijven als DAF, VDL en DuvedeC. Op de Campus is ook een hbo-onderwijscentrum aanwezig, het ACE: Automotive Center of Expertise. ACE is een samenwerkingsverband tussen de automotive instituten van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Fontys Hogescholen, Hogeschool Rotterdam en het bedrijfsleven. “De ambitie is om in 2020 in totaal zo’n 750 studenten op Automotive Campus rond te hebben lopen.”

Het huidige gebouw van TNO Automotive

Een belangrijke stap in de ontwikkeling van Automotive Campus is de komst van de Verkeerscentrale Zuid-Nederland. Hier wordt 24 uur per dag, onder andere door middel van camera’s, het wegennetwerk van Zuid-Nederland in de gaten gehouden en gemanaged. Verder heeft een vestiging van kenniscentrum Innovam zich het afgelopen jaar verbonden aan de automotive hotspot. Ook wordt het komend jaar een nieuwe ontsluiting aan de Europaweg gerealiseerd en wordt er een begin gemaakt met de nieuwe inrichting van de openbare ruimte.

Hoewel de Automotive Campus gestaag groeit, hoopt De Klein dat zich in de toekomst nóg een grote naam aan de Campus verbindt. “Ik denk dan aan een R&D-afdeling van een Chinees of Japans automerk. Dat zou voor een enorme aantrekkingskracht kunnen zorgen.” Meer en meer staat Helmond bekend als dé automotive hotspot van Nederland. “Helmond is the place to be voor de automotive sector. Hier gebeurt het. De hoogwaardige kennis die hier te vinden is, is heel waardevol. De Nederlandse automotive industrie kent, naast eindfabrikanten als DAF, VDL Nedcar en VDL Bus & Coach, vele internationaal opererende toeleveranciers. De komende jaren blijft Helmond de ‘city of smart mobility’. Daar ben ik van overtuigd!”

Een luchtfoto van de oude situatie in 2008.

PROJECT IN BEELD_BE DRIVEN_05

AFB Center opent zijn deuren: Samen sta je sterk Om van de Automotive Campus een échte Campus te maken, is een aantal ingrediënten nodig. Allereerst moeten er aansprekende bedrijven en organisaties aanwezig zijn. Met o.a. de clusterorganisatie AutomotiveNL, onderzoeksinstituut TNO en het internationaal opererend bedrijf Benteler is aan die voorwaarde voldaan. Datzelfde geldt voor de aanwezigheid van onderwijsinstellingen. Zowel mbo-, hbo- als wo-studenten zijn op de Campus te vinden. Het derde en laatste ingrediënt wordt in januari toegevoegd. Een shared facilities center voor het MKB. Op 27 januari opent het AFB Center zijn deuren. Vanaf dat moment mag Automotive Campus zich met recht een Campus noemen. Peter Portheine, Program Manager van Brainport Development, is nauw betrokken bij de totstandkoming van het Automotive Facilities Brainport Center. “Al bij het samenstellen van het masterplan van de Automotive Campus in 2008, is rekening gehouden met de komst van een centrum met gedeelde researchfaciliteiten.” Maar waarom is dat zo belangrijk voor een Campus? “Het MKB is vaak niet bij machte om zelf grote investeringen te doen in researchfaciliteiten. Om te kunnen concurreren op de markt is onderzoek echter van levensbelang. Producten moeten getest en ontwikkeld worden en daarvoor heb je hoogstaande laboratoria nodig. Een shared facilities center biedt MKB-ondernemers de kans zo’n laboratorium te huren.”

STERKE KANTEN MiPlaza op de High Tech Campus in Eindhoven diende als succesvol voorbeeld. “Samenwerken. Dat is het idee. Sla de handen ineen, deel de kosten voor onderzoek en ontwikkeling en kom samen tot nieuwe inzichten en producten.” Portheine is ervan overtuigd dat het AFB Center straks een even groot succes wordt. “We hebben gekeken aan wat voor faciliteiten behoefte is. Daarbij hebben we de ambitie van Nederland op het gebied van automotive als uitgangspunt genomen. Nederland heeft een kenniseconomie, we zijn hier goed in research en development. Daar moesten de labs op aansluiten. Smart mobility, elektrisch rijden, testing. Dat zijn thema’s waarmee we ons internationaal onderscheiden. Die thema’s zie je dan ook terug in de laboratoria in het nieuwe gebouw.”

LABS Elk lab is mede mogelijk gemaakt door een commerciële partij. Zo investeerde Benteler in het testlab, zit VDL achter het manufacturinglab en zorgde TASS voor zowel het driving guidancelab als het Electric Mobility Centre (EEMC). Alle automotive-bedrijven uit de regio (en daarbuiten) kunnen straks gebruik maken van de testfaciliteiten in de laboratoria. “Kleine MKB’ers en startende bedrijven

huren met korting. Zo stimuleren we innovatie en de economie.” Een deel van de labs is te vinden in een nieuw gebouw aan de Steenovenweg. Een aantal andere labs is in bestaande bouw (o.a. bij TNO) ondergebracht.

INCUBATOR CENTER, INNOVAM EN BENTELER In het nieuwe AFB gebouw, is ook een zogenaamd incubator center te vinden. Hier kunnen startende automotive-ondernemers zich vestigen. Verder opent kennisinstelling Innovam er zijn deuren. De rest van het gebouw wordt in gebruik genomen door Benteler Engineering Services. Voor de bouw en ontwikkeling van de AFB nieuwbouw tekende Bouwbedrijf van de Ven als partner. “Met de komst van het AFB Center neemt de aantrekkingskracht van de Campus toe. Alle ingrediënten zijn aanwezig om Automotive Campus succesvol verder te ontwikkelen. Aansprekende automotive-bedrijven en -organisaties, onderwijsinstellingen en nu dus ook researchfaciliteiten zijn aanwezig. Het vestigingsklimaat is uitstekend. Ik ben er dan ook van overtuigd dat het aantal ondernemers de komende jaren flink gaat aantrekken.”

IN BLIJVEN SPELEN OP DE VRAAG UIT DE MARKT Om aantrekkelijk te blijven is het echter van belang om continu in te blijven spelen op de veranderingen in de markt. “Nu is er misschien behoefte aan een driving guidancelab, dat kan straks wijzigen. Ook kan het aantal labs uitgebreid worden. Zo zijn we op dit moment in overleg met DAF om te kijken hoe wij hen kunnen betrekken in de ontwikkeling van nieuwe labs. We proberen op die manier steeds meer bedrijven aan de Campus te binden.”

OPENING 27 januari opent minister Henk Kamp (Economische Zaken) het AFB Center. Op 28 januari kunnen MKBondernemers uit de automotive-sector een kijkje komen nemen.

FINANCIERING Hoewel het plan er al in 2008 lag, duurde het tot 2011 voordat de komst van het AFB Center concreet werd. Dat had met name met de financiering te maken. Uiteindelijk boden de zogenaamde FES-gelden (een Nederlands begrotingsfonds, gefinancierd uit een deel van de aardgasbaten) uitkomst. “De FES-gelden worden ingezet voor de versterking van de kenniseconomie. En daar dragen deze gedeelde voorzieningen aan bij.” De totale investering voor het AFB Center bedraagt ruim 18 miljoen euro, daarvan is 9 miljoen euro afkomstig van publieke gelden (Ministerie EZ, Provincie NB, SRE en Gemeente Helmond). De andere helft wordt betaald door het bedrijfsleven.

06_BE DRIVEN_INTERVIEW

PASSIE, PERFECTIONISME EN POWER I n t e rv i ew m et K i c k b o ks er N i eky H o l z k en

INTERVIEW_BE DRIVEN_07

Hoeveel hij over heeft voor de sport? “Alles! Anders word je ook niet de beste van de wereld.” De Helmondse Kickbokser Nieky Holzken is wereldkampioen. De kracht en gedrevenheid van een topsporter, die nooit meer voor een baas wil werken. Relaxed stapt Nieky Holzken de loods binnen. Een week geleden vloog hij naar huis vanuit Japan met de wereldtitel op zak. In Azië werd hij overladen met kusjes, handjes, gebeden en cadeautjes, in Nederland was het minder druk bij aankomst op het vliegveld. Hij vindt het jammer, dat er niet zo veel aandacht is voor zijn sport. “We hebben de beste vechters van heel de wereld.”

Bekijk hier de Volvo commercial met Jean Claude van Damme.

Holzken reageert meteen enthousiast op het foto-idee. De beelden van de reclame waarin Jean-Claude van Damme met een stalen gezicht in de split tussen twee vrachtauto’s klemt, werden tientallen miljoenen keren bekeken. “Hij is een inspiratiebron voor mij, mede door hem ben ik gaan vechten.”

D e ca r r i er e va n N i eky H o lz k en Holzken begon zijn carrière op 16-jarige leeftijd. Inmiddels is hij 30 jaar oud, bijna 100 wedstrijden verder. Daarvan verloor hij er slechts elf. “Die blijven me het meest bij, daar kun je van leren”, zegt hij. In Japan haalde hij onlangs de wereldtitel binnen. Hij versloeg de Canadees Joseph Valtellini (in de derde ronde knock-out) en won daarmee 100.000 dollar aan prijzengeld. Holzken was al nummer één op de wereldranglijst in het weltergewicht (tot 77 kilogram), maar had nog niet de wereldtitel in zijn bezit. In 2011 en 2012 behaalde Holzken al eerder de WFCA-wereldtitel. De Helmonder zet ook stappen op het gebied van boksen, hij won tot nu toe alle zijn matches op knock-out.

Pow er

Fa m i l i e

The Natural. Dat is de bijnaam van Nieky Holzken. Wie hem in de ring ziet, begrijpt waar dat vandaan komt. Het vechten gaat hem makkelijk af, alsof hij er geen moeite voor hoeft te doen. Het zit in zijn bloed. “Ik was altijd al een vechtersbaasje”, zegt hij. “Nee, er zijn niet meer mensen in mijn familie die deze sport beoefenen.” Op jonge leeftijd trok hij de bokshandschoenen aan, tot hij als dertienjarige mannetje het uitgaansleven verkende. Drie jaar lang, zegde hij de sport gedag. En toen was hij klaar voor een leven vol opoffering en gedrevenheid. Want, al ziet het er natuurlijk uit, trainen is een must. “Ook al sneeuwt het, ik ga hardlopen. Dan trek ik wel twee lagen kleding aan.”

Dat hij zo goed kan presteren, heeft hij mede aan zijn familie te danken. “Mijn vrouw komt uit een boksersfamilie, ze steunt me, begrijpt me. Ze zegt nooit: ga vanavond nou niet trainen, stimuleert me juist om tot het uiterste te gaan. Mijn schoonvader is mijn coach. Als ik een week in het buitenland zit, weet ik dat mijn vrouw en kinderen volop ondersteund worden door onze omgeving. We zijn één grote familie.”

De vrachtauto’s staan klaar, Holzken warmt zich op. “Vorige week was ik veel leniger”, lacht hij. Een week lang niets doen, vertaalt zich in stramme spieren. “De masseur heeft net alle bloedproppen weggemasseerd.” Alsof het niets is, klimt hij op de vrachtwagen.

D i s c i p li n e Nu, na een grote match, mag hij twee weken naar hartenlust eten en drinken. Dan geniet hij extra van dat pilsje. “Ik sta altijd nuchter op een feestje. Dan krijg ik te horen: doe eens gezellig. Maar dat is moeilijk hoor, als iedereen bezopen is”, lacht hij. “Natuurlijk is dat soms lastig om deze levensstijl vol te houden. Maar ik kan de knop heel goed omzetten. Ik heb altijd heel sterk in mijn schoenen gestaan, want als zestienjarige was het niet altijd makkelijk om zo gedreven te zijn en blijven. Het draait om discipline, dat breng ik de jongens die ik train ook bij. Boksen is een leerschool, opvoeding. Die jongens luisteren beter naar mij, dan naar hun ouders. Je lichaam gaat er door deze sport niet alleen op vooruit, je karakter wordt er ook beter van.” Alles wijkt voor een wedstrijd. Eerst naar de sportschool rennen, trainen, terug rennen. Zijn vrouw die zes maaltijden per dag voor hem maakt. Als hij moet afvallen, zit hij dagen in de sauna. Als een pro kijkt Holzken in de camera. “Ik hoef toch niet te lachen hé? Neplachen, dat kan ik niet zo goed.” Het moet snel, deze foto, want lang tussen twee vrachtwagens klemmen, dat kan niemand. “Klaar?”, roept hij. Met een stalen gezicht klimt hij weer naar benden.

D r i v en Gedrevenheid, daar kun je dus wel van spreken. Waar komt dat vandaan? “Ik stond als veertienjarige al te werken op de bouwplaats. Om 5.00 uur werd ik met een busje opgehaald. Werken voor een baas: je doet het nooit goed. Ik dacht: dit houd ik niet vol. Als ik dit tot mijn 65e doe, dan ga ik kapot. Ik wilde eigen baas worden en dat is gelukt. Jarenlang heb ik geïnvesteerd, nu ben ik de beste van de wereld en laat ik advocaten onderhandelen over mijn contract. Ik ga nu de vruchten plukken.” De volgende foto, Holzken trapt geroutineerd in de lucht. “Even de andere kant?”, vraagt hij.

Au to m ot i v e Waar Holzken is, is ook schoonvader Sjef Weber, die naast coach van zijn schoonzoon ook autohandelaar is. Zelf is Holzken niet betrokken bij dat bedrijf, wel investeerde hij in een kledingwinkel. Maar liefde voor auto’s, dat kent hij wel. “Op nummer één, staat Mercedes!” Elektrisch rijden? “Daar denk ik niet zo over na”, bekent hij. “Maar zuinig rijden, dat wil ik wel. Ik rijd heel veel kilometers. Het is minder geworden, maar een paar jaar geleden reed ik elke dag heen en weer naar Breda, dat tikt aan.” De vrachtwagens bekijkt hij ook nog eens goed. “Gaaf hoor”, zegt hij. Zijn opa: “Die zijn speciaal zo gebouwd, die koop je zo niet. Wat een machines!”

Ro lm o d el “Ik vind het jammer dat het imago van boksers en kickboksers in Nederland niet goed is. Ik ben nooit in aanraking gekomen met politie. Ja, ik heb tatoeages, maar dat is fashion. Ik houd niet van die vooroordelen. Als één kickbokser iets slechts doet, geldt dat nog niet voor alle vechtsporters. Ik vind het Nederlandse publiek te droog, hier kom je niet in het nieuws met een titel. Als ik een Amerikaan was geweest, was ik overladen met aandacht. Als je in Nederland een tafeltenniswedstrijd wint, komt de koning kijken, maar bij kickboksen is dat niet zo. Geloof mij, in elke sport zitten er rotte appels tussen, moet je zien hoeveel er bij voetbal vernield wordt.”

To eko m st Dit is het leven wat hij wil leiden, altijd. “Kickboksen? Dat blijf ik doen tot mijn dood. In de toekomst wil ik een sportschool opzetten, trainen, mijn eigen jongens mee naar Japan nemen.” Zijn kennis overdragen, dat ziet hij wel zitten. Dat zal waarschijnlijk in Helmond zijn, want: “Ik ben hier geboren en ik ga hier dood.” Hij heeft genoeg bagage die hij aan anderen kan overdragen. “Ik heb veel geleerd in al die jaren. Ik ken mijn lichaam heel goed, weet precies hoe je iemand gezond maakt, hoe je af moet vallen. Overtrainen? Dat zal mij nu niet meer gebeuren, daar leer je van.”

08_BE DRIVEN_COLUMN

DRIVEN GOES SOCIAL Driven is actief op vele fronten: en dus ook op het gebied van Social Media. Maak een zakelijke connectie via LinkedIn, houd de nieuwtjes op het gebied van slimme mobiliteit in de gaten via Twitter of vind de mooiste foto’s en leukste events via Facebook.

SCAN DE QR-CODE OF GA NAAR: DRIVENBYHELMOND.NL

FRED WELSCHEN Directeur AutomotiveNL

De toekomst van Fred Welschen MET OPTIMISME ZIE JE KANSEN Met pessimisme zie je geen kansen, met optimisme zeker wel! Er liggen genoeg kansen voor Helmond.

Zorgen en pessimisme voeren veelal de boventoon in ons land. Men ziet met name de bedreigingen. Wordt het dan echt minder? Één ding is zeker, als ‘men’ met die instelling doorgaat, komen er ook geen oplossingen. En toch zijn er legio redenen om juist optimistisch te zijn. Gemiddeld hebben wij het toch gewoon goed tot zeer goed in Nederland? Alles is in beweging. Markten worden wereldwijd en er zijn revoluties gaande op allerlei gebieden zoals energie en technologie. Vijftien jaar geleden dacht men nog dat er een tekort aan fossiele brandstoffen in aantocht was, maar er zijn in de tussentijd zoveel nieuwe bronnen aangeboord dat dit geen thema meer is. Amerika als grootste energieslurper en importeur, wordt in een paar jaar een exporteur. Baanbrekende technologieën op het gebied van onder andere elektronica en sensoren leiden tot goedkopere producten, maar met veel meer functies en mogelijkheden. En dit is nog maar het begin. Wij hebben inmiddels bijna 40.000 webshops in Nederland waar meer gekocht wordt dan in winkels. Wie had dat tien jaar geleden gedacht? REVOLUTIE Ook in de automobielindustrie zijn revoluties gaande. Elektrische bussen of op waterstof, vrachtwagens met een verbazingwekkend laag verbruik en een CO2. Automotoren die één liter verbruiken voor 40 kilometer. Veiligheids- en communicatiesystemen in auto’s, zodat de bestuurder bijna geen fouten kan maken. Geweldige kansen, zeker voor ondernemers, die willen anticiperen op al deze ontwikkelingen. Maar daar moet je wel lef en doorzettingsvermogen voor hebben. Gelukkig zien wij in de Nederlandse automobielindustrie daarvan goede voorbeelden en dat heeft ook zijn weerslag op de Automotive Campus in Helmond. Test- en ontwikkelingsfaciliteiten worden momenteel fors uitgebreid. Er wordt gebouwd op de Campus! De grote klapper van de Campus is de komst van de Verkeerscentrale Zuid-Nederland. Dat is de bevestiging dat Rijkswaterstaat met de industrie wil gaan samenwerken om tot baanbrekende mobiliteitssystemen te komen om files te vermijden en de wegen beter te benutten. Met alle voordelen van dien. Nederland is voorloper op dit gebied, maar dat moet snel verder uitgebouwd worden. De samenwerking tussen industrie en overheid op dit gebied is uniek als je naar het buitenland kijkt. Dit kan leiden tot een nieuwe bedrijfstak met hoogwaardige banen en de Campus als technologiecentrum. OPTIMISME Met pessimisme zie je geen kansen, met optimisme zeker wel! Er zijn revoluties in technologieën gaande en dus geweldige kansen voor het bedrijfsleven en de Automotive Campus in Helmond. Wij leven in een mooie en interessante tijd!

FOTOREPORTAGE_BE DRIVEN_09

De toekomst van automotive Hoe ziet u de toekomst van automotive? Die vraag legden we vlak voor de jaarwisseling voor aan voorbijgangers in het Helmondse centrum. De Twizy maakt de tongen los. Van enthousiaste reacties. “Echt iets voor mij.” Tot een kritische noot. “Het verschepen van die accu zorgt ook voor veel uitstoot.”

MARCO VAN KEMENADE THEO VAN GAMEREN IN 2014 KIES IK VOOR DIT VERVOERSMIDDEL… PETER-JAN COOLEN IN 2014 HOOP IK DAT DIT VERANDERT IN HET VERKEER… MARIEKE JOOSTEN

“Onbeschoft inhalen, met name bij stoplichten.”

“De trein niet in ieder geval, daar heb ik zo’n slechte ervaringen mee. Ik heb een oldtimer van 41 jaar oud (Citroën D6), daar wil ik wel wat vaker mee rijden.”

ALS IK DE LOTERIJ WIN, GA IK DEZE AUTO KOPEN... “Een Hummer. Waarom? Een grote en vette auto. Niet zuinig nee, dat is jammer. Maar ik vind het toch echt het belangrijkste dat een auto er stoer uitziet.”

SANDRA VAN DEN BERG EN PAU HOE ZIET HET VERKEER ER OVER TIEN JAAR UIT? “Ik denk niet dat het verkeer er erg anders uitziet in tien jaar. Maar ik denk wel dat er meer elektrische auto’s rijden.”

HOE ZIET DE AUTO VAN DE TOEKOMST ERUIT? “Ik zou het niet weten, ik geef echt niets om auto’s. Als ‘ie maar start!”

CHAYENNE, DANICHA EN BREGTJE RIA VAN ACHTENBERG

VIND JE DE TWIZY MOOI?

IS HET FILEPROBLEEM IN 10 JAAR OPGELOST?

JOHN VAN DIJK EN LEWIS

“Dat denk ik niet. Uiteindelijk wordt het wel opgelost, maar niet binnen tien jaar.”

RIJDT U OVER TIEN JAAR IN EEN ELEKTRISCHE AUTO?

“Ja hoor, alles is mooi! Maar vooral de blauwe kleur, dat is namelijk bijna mijn lievelingskleur. En de auto is grappig.”

“Zeker. Ik vind de benzine namelijk veel te duur.”

GREETJE VAN BEERS RIJDT U OVER TIEN JAAR IN EEN AUTOMATISCH BESTUURBARE AUTO? “Als ’t aan mij ligt niet, ik vind het namelijk wel fijn om zelf actief te zijn. Het idee van een zelfrijdende auto beangstigt me niet, ik sta wel open voor de techniek, maar het zal voor mij wel een stap zijn.”

10_BE DRIVEN_ONDERWIJS

Theorie komt tot leven in Lucas Nullelab Donderdag, laat op de middag. Terwijl veel studenten al genieten van de kerstvakantie, wordt er in het nieuwe Lucas Nüllelaboratorium op de Automotive Campus nog hard doorgewerkt. De twee ROC-studenten Luc Vervoort en Berry Dekkers zijn nog druk bezig in het nieuwe lab waar onder meer het MBO Automotive Centre (M.A.C.) gebruik van maakt. “Je ziet hier in de praktijk hoe een systeem van de auto werkt, dat geeft veel inzicht.” Het Lucas Nüllelab is een leslokaal op de Automotive Campus met state-of-the art leermiddelen. Studenten van de aangesloten ROC’s, de Campus en het lokale bedrijfsleven kunnen gebruik maken van de hightech lesmaterialen. Vervoort legt uit. “We gaan hier meteen aan de slag met het lesmateriaal, passen de theorie direct toe in de praktijk. Door gebruik te maken van proefopstellingen, kun je het complete regelsysteem van een auto nabootsen. Zo krijg je veel meer inzicht. Het is dus heel nuttig en ook uitdagend.”

PITTIG MAAR LEERZAAM Het eerste lesmateriaal wordt in samenwerking met kennis- en ontwikkelingscentrum Innovam ontwikkeld. De heren vinden de stof pittig, maar ook erg interessant. “Je merkt dat het allemaal nieuw is. Nog niet al het lesmateriaal is goed vertaald, bijvoorbeeld.” Desalniettemin zijn de twee studenten enthousiast. “Het voegt ook nu al écht iets toe.”

Het lab stimuleert de studenten om door te stromen naar een hbo-opleiding. “Ik wil in ieder geval doorstuderen”, stelt Vervoort. “Ik twijfel nog tussen werktuigbouwkunde en automotive.” Dekkers: “Ik kies na mijn studie hier voor de automotiveopleiding van Fontys. Automotive is mijn ding.”

KOSTBAAR? Zo’n lab, dat is natuurlijk kostbaar. Maar dat zijn goed opgeleide mbo-studenten ook. Technici op mbo-niveau zijn namelijk dun gezaaid. Datzelfde geldt overigens voor hbo-studenten. Het Lucas Nüllelab draagt bij aan gemotiveerde, goed opgeleide studenten. Daarnaast vinden bedrijfsleven en studenten elkaar. Ze slaan de handen ineen. Studenten worden zo praktijkgericht opgeleid en bedrijven kunnen hun vraagstukken neerleggen en hun toekomstig medewerkers opleiden. De interactieve leermiddelen van Lucas Nülle behoren tot de Automotive Facilities Brainport. Naast Innovam betaalde het Ministerie van Economische Zaken, de Provincie Noord-Brabant, SRE en de Gemeente Helmond mee aan het lab.

M.A.C.? Bij het MBO Automotive Center zijn de vier ROC’s aangesloten die een automotiveopleiding aanbieden. Leerlingen studeren de eerste jaren op hun eigen ROC en maken daarna de overstap naar de Automotive Campus. Bij deze automotive hotspot komt de lesstof écht tot leven. Door samenwerking met het bedrijfsleven en door gebruik te maken van de voorzieningen, zoals dit nieuwe lab. Zo ontstaat vernieuwend, uitdagend vakonderwijs. Naast de vier ROC’s participeren ook een hogeschool en diverse automotivebedrijven.

Techniek maakt de magie van verbeelding mogelijk Kromme Steenweg 29 • 5707 CB Helmond • 0492 587 000 • www.theaterspeelhuis.nl

ONDERWIJS_BE DRIVEN_11

Automotive is niet alleen olie op je handen Na je studie werkloos thuiszitten? Niet als je kiest voor techniek. De komende jaren staan bedrijven in de regio te springen om mbo-ers, met als afstudeerrichting techniek. Hoe zorg je dat meer mbostudenten kiezen voor een technische richting als automotive? “Als je kiest voor mbo techniek in deze regio, dan is je toekomst verzekerd”, stelt Theo Schippers, directeur van het M.A.C. “Als je kiest voor mbo Automotive, kun je een bloeiende loopbaan verwachten waarbij je te maken krijgt met die nieuwe ideeën die de toekomst veranderen.”

HANDEN INEEN SLAAN

Bedrijven die techniekpersoneel met open armen ontvangen, die zijn er genoeg in de Brainportregio. Zo is er een hoge concentratie aan toeleveranciers voor de automotivesector. Hoe komen die bedrijven aan geschikt personeel? Onder meer door de handen ineen te slaan met het onderwijs. Die trend ziet Ron Gommans, hij houdt zich bezig met onderwijsinnovatie in Helmond. “Een sprekend voorbeeld, is het M.A.C., waar vier ROC’s en het bedrijfsleven samenwerken.”

IMAGO

Baangarantie, uitdagende laboratoria, genoeg carrièremogelijkheden … Waarom kiezen er dan niet meer mbo-studenten voor bijvoorbeeld automotive? Dat heeft onder meer te maken met het imago van techniek. Ingewikkeld, je krijgt vieze handen… zomaar wat vooroordelen. “Automotive is niet te verwarren met de reeds bestaande motorvoertuigentechniek”, aldus Schippers. “Natuurlijk moet je veel weten over motoren en autotechniek, maar je wordt niet opgeleid tot automonteur of iets dergelijks. Het is voor ons eigenlijk meer een specialisatie voor engineers.”

GAME IS ON

Al tijdens je opleiding bezig zijn met die auto van morgen, dat is iets wat hoog in het vaandel staat bij het M.A.C. Zo leveren de studenten een bijdrage aan de Shell Ecomarathon. Het doel: ontwikkel een auto die zo zuinig mogelijk rijdt op GTL (een door Shell ontwikkelde dieselbrandstof). “We doen als M.A.C. mee aan een internationale competitie en hebben in 2012 ook als beste gepresteerd door 416,3 kilometer te rijden op 1 liter brandstof. In 2013 haalden de leerlingen met hun ‘ecomobiel’ de eindstreep helaas niet, door het afbreken van een wielophanging. Dat is ook een leerproces.” Ook Gommans geniet van dit leerproces. “Het is geweldig dat studenten het resultaat zien van door hen uitgedachte oplossingen. Je ziet dat ze apetrots zijn op de behaalde resultaten. Deze werkvorm kan overigens alleen worden uitgevoerd met de medewerking van onze automotive partnerbedrijven. En daarom is onze plek hier op de campus ook zo waardevol.”

INTERNATIONAAL

Het M.A.C. moet, als het aan de oprichters ligt, uitgroeien tot een centrum met internationale allure. “Het M.A.C. bestaat nu drie jaar en heeft nog een subsidie voor de komende twee jaar. Daarna moet het centrum in hoge mate zelfstandig verder functioneren. In samenwerking met bedrijven, gemeente en andere onderwijsinstellingen zoals het hbo en TU/e. En ik ben ervan overtuigd dat dit gaat lukken”, zo verklaart Schippers. “Voor de komende twee jaar willen we in ieder geval meer leerlingen opleiden en laten zien wat die studenten in hun mars hebben. We willen ook buitenlandse studenten aantrekken.”

TOPSTUDENTEN

Door de komst van het nieuwe laboratorium kunnen leerlingen van de verschillende mbo-scholen lessen volgen binnen een gezamenlijk opgesteld programma. Gommans is lid van het docententeam dat het programma heeft samengesteld. “Het programma is erop gericht om topstudenten af te leveren, die voldoen aan de eisen van het bedrijfsleven, maar ook breed inzetbaar zijn binnen de automotive branche.” De vervolgstap: leerlingen van havo en vmbo interesseren voor de studie. “Deze studie biedt een uitdagende en zekere toekomst. De eerste afgestudeerden van het M.A.C. zijn inmiddels afgeleverd. Helaas voor het bedrijfsleven, kiezen ze voor een vervolgopleiding. De aantrekkelijke aanbiedingen voor een baan, hadden ze al op zak.” Alleen maar ‘jammer’ voor het bedrijfsleven? “Als de bedrijven mbo-leerlingen zo hard nodig hebben als ze zeggen, dan moeten ze ervoor zorgen dat leerlingen zich binnen een bedrijf verder kunnen ontwikkelen. Dat kan het bedrijfsleven samen met het onderwijs bewerkstelligen. Ik denk bijvoorbeeld aan een leerwerktraject op hbo-niveau. En het is belangrijk om die mbo-leerlingen te waarderen, het zijn echt kanjers, die veel kunnen. Er is dus ook aan onze kant van het verhaal nog veel werk te verzetten. Maar dat er een mooie toekomst zit in deze branche, dat is duidelijk.”

12_BE DRIVEN_HELMOND’S TROTS

Made in Helmond Dutch Defense Verhicle Systems (DDVS) is een betrouwbare partner van defensie. Als er één voertuig is dat tegen een ‘stootje’ moet kunnen, dan is het wel een voertuig van defensie. De bedrijven die meewerken aan het tot stand komen van zo’n voertuig, moeten dan ook een topprestatie neerzetten. Het Helmondse DDVS is gespecialiseerd in het lassen van (pantser)staal en complexe staalconstructies. Moeilijk lasbaar staal, bijzondere constructies: Dit Helmondse bedrijf ziet oplossingen voor uitdagingen. En daarna houdt het niet op. Ook (voertuig)assemblage, systeemintegratie, meten en testen, service en onderhoud: het gebeurt hier. Een krachtig bedrijf dat producten met power maakt. DDVS is een (100%) dochter van Krauss-Maffei Wegmann, een gerenommeerd concern met een vooraanstaande positie in de defensiemarkt, wereldwijd, op het gebied van het ontwikkelen, produceren, monteren en onderhouden van militaire voertuigen en systemen.

Het Helmonds bedrijfsleven zorgt ervoor dat Helmond zich met recht automotivestad mag noemen. In deze rubriek zoomen we in op (een product van) zo’n bedrijf waarop de stad trots mag, kan en móet zijn.

Joint program

HELMOND ELEKTRISCH_BE DRIVEN_13

Helmond geeft het goede voorbeeld

In Helmond rijden sinds kort weer twee nieuwe elektrische auto’s. De sluiswachters verplaatsen zich in een Renault Kangoo. Daarnaast test Blink (samenwerkingsverband van gemeente Helmond en Sita) een elektrische bakwagen. Met deze twee nieuwe elektrische voertuigen geeft gemeente Helmond het goede voorbeeld. Hoe zorg je voor meer elektrische voertuigen in je stad? Door zoveel mogelijk mensen in aanraking te laten komen met die elektrische auto’s. Bijvoorbeeld door aanwezig te zijn op events in het centrum of door subsidie te verlenen voor de aanschaf van zo’n wagen. Maar ook: door zelf het goede voorbeeld te geven. “Als het zo ver is dat een auto van het wagenpark aan vervanging toe is, dan kijken we of elektrisch een optie is. Daarbij wegen we functionaliteit en de meerkosten af”, vertelt Pieter Saris van de gemeente. SLUISWACHTERS In het geval van de sluiswachters bleek elektrisch rijden een goed alternatief. “We hebben één oplaadpunt op de werf, en twee punten bij de sluis. Zo kunnen de sluiswachters tussendoor opladen.” Tonnie Vesters is sluiswachteren maakt gebruik van het nieuwe elektrische voertuig. “Dat is nog wel wennen”, geeft hij aan. “Je moet goed plannen. Als ik drie schepen heb, kan ik tussendoor wel opladen. Maar ik kan niet een schip lang laten wachten.” Het rijden met de auto bevalt echter hem uitstekend. “Het rijdt heerlijk, niets op aan te merken.” BIJNA GERUISLOOS De tweede elektrische wagen maakt geen onderdeel uit van het wagenpark van de gemeente, maar van partner Blink, die onder meer de schoonmaakwerkzaamheden in de Helmondse wijken uitvoert. De bakwagen (een soort kleine vrachtwagen) wordt een half jaar getest. Hans Verhoeven van Blink is positief. “We rijden al met een elektrische stofzuiger en nu dus

deze bakwagen. Vooralsnog bevalt het erg goed. Wel zijn we erachter gekomen dat het strooien met deze variant niet gaat, omdat we dan tussendoor moeten opladen.” Blink heeft getest of voorbijgangers deze bakwagen wel horen aankomen. “We hebben een test gedaan met een blinde persoon en die hoorde de wrijving van de banden, voor ons is dat veiligheidsaspect heel belangrijk.” MILIEUVRIENDELIJK De toekomst? Heel Helmond elektrisch? “Voor ons als gemeente is het bij de aanschaf van elke nieuwe auto een afweging. Maar als het kan, dan zeker. Daarnaast brengen we onze medewerkers en inwoners in aanraking met elektrisch rijden. Zo hebben we de Renault Twizy, aar mogen onze medewerkers gebruik van maken. Hopelijk raken zo steeds meer mensen overtuigd van deze manier van rijden.” En als elektrisch rijden vanwege kosten of specificaties van de auto niet mogelijk is? “Dan zoeken we naar een milieuvriendelijk alternatief. Er is steeds meer mogelijk.”

14_BE DRIVEN_GBO DESIGN

'Dutch automotive design is springlevend' Een hardnekkig misverstand: voor automotive design is Nederland te klein, dat gebeurt alleen nog in het buitenland. De Helmondse ontwerpstudio GBO design bewijst dat automotive design in Nederland springlevend is. “Iets ontwerpen dat in beweging komt, iets met wielen, dat doe ik het liefst.”

GBO werd in 1990 opgericht door drie pas afgestudeerde ontwerpers van de Akademie voor Industriële vormgeving, zoals de Design Academy Eindhoven toen nog heette. Met de eerste letter van hun achternamen vormden Jacques Gramser, Erwin Boes en Jeroen op ten Berg de naam van hun bedrijf. Aanvankelijk lag de focus bij GBO vooral op productdesign, maar al snel kwam daar engineering bij. Tegenwoordig is GBO een multidisciplinair designbureau met vestigingen in Helmond, Antwerpen en Hong Kong en met specialismen op allerlei terreinen, waaronder automotive design. MET WIELEN “Automotive design is voor GBO een aparte categorie. De ontwerpen zijn vaak groot, waardoor allerlei nieuwe factoren een rol gaan spelen, zoals materiaalkeuze, andere productietechnieken en een specifieke vormtaal. Het design van een bus of een tram wordt daardoor heel anders ervaren dan dat van een koffer of een pepermolen.” Aan het woord is Thijs van der Zanden, designer bij GBO. “Als ontwerper heb ik het leukste vak dat er is, maar iets ontwerpen dat in beweging komt, iets met wielen, dat doe ik het liefst. Het mooiste is als je naderhand ergens één van je eigen ontwerpen ziet rijden.” ZACHT OF TECHNISCH Automotive design is voor GBO niet per definitie het ontwerpen van auto’s. Ook trucks vallen onder deze noemer, evenals bestelwagens, trams, bussen, traktoren en kampeervoertuigen. Jeroen op ten Berg, één van de directeuren van GBO: “Zelfs bij producten als landbouwvoertuigen, die toch in eerste instantie vooral functioneel van aard zijn, spelen design en uitstraling een steeds grotere rol. We beginnen overigens nooit zomaar in het wilde weg te schetsen, maar gaan eerst op zoek naar de uitstraling die het ontwerp moet krijgen: stoer, zacht, emotioneel of technisch... Aan de hand van zulke steekwoorden, die we vastleggen in woord en beeld, kunnen we onze ontwerpen veel gerichter vormgeven dan wanneer we zomaar wat zouden gaan tekenen.”

MEER DAN UITSTRALING Automotive design bevindt zich op het kruispunt van allerlei disciplines. Van der Zanden vertelt: “Bij ons redesign van de voorzijde van een tram speelde niet alleen de uitstraling van het ontwerp een rol, ook de veiligheid van voetgangers en fietsers bij een aanrijding was belangrijk. Daarnaast moest er rekening gehouden worden met een gemakkelijke montage van alle onderdelen, de wensen van de servicemonteurs, de kostprijs en productietechnieken. Deze klussen vereisen veel creativiteit en een projectteam dat van alle markten thuis is.” SCHETSPOTLOOD De ontwerpers en engineers van GBO beschikken over een bereed scala aan middelen om het ontwerpproces vlot te laten verlopen. Er is een werkplaats waar modellen op schaal of op ware grootte uitgewerkt kunnen worden, een grote materiaalbibliotheek, een brainstormruimte, er staat een 3D printer en er is allerlei software voorhanden. “Vergeet trouwens ook het schetspotlood niet,” zegt Van der Zanden, “want hoewel er veel digitaal gebeurt, blijft het leggen van de basis van een goed vormgegeven product gewoon handwerk. En daarbij gaat niets boven een potlood en een stuk papier.” SPRINGLEVEND GBO heeft de laatste jaren aan flink wat automotive designs gewerkt, van schuifdaken en spoilers tot vrachtwagens, kampeermiddelen en landbouwvoertuigen. De Helmonders schetsten ook het interieur van de dubbele-cabine versie van de nieuwe Ford Transit en momenteel werken ze aan het interieur van een stadsbus. Niet de minste opdrachten dus. Jeroen op ten Berg lacht dan ook bij de suggestie dat Nederland te klein zou zijn voor automotive design: “Dutch automotive design is springlevend bij GBO. In 2014 willen we automotive design zelfs tot één van onze speerpunten maken. GBO is Driven, en dat gaan we laten zien!”

GBO DESIGN Wethouder den Oudenstraat 6 5706 ST Helmond www.gbo.eu/design +31(0)492 599 555 info@gbo.nl

Voor een schitterend uitzicht op de vastgoedmarkt.

Huur

Verhuur

Beheer

Goeth Vastgoed biedt een ruim aanbod aan appartementen, kamers, studio’s en woningen. Of het nu gaat om gestoffeerd of gemeubileerd, voor korte of lange termijn, wij hebben voor u een ruimte die aansluit op uw wensen.

Goeth Vastgoed verhuurt snel, en dat betekent dat vastgoedeigenaren weinig leegstand hebben en dus een optimaal verhuurrendement behalen. Bovendien kunt u het beheer van uw eigendom aan ons toevertrouwen en zorgen onze gekwalificeerde en gecertificeerde vakmensen voor professioneel beheer.

Goeth beheer haalt optimaal rendement uit de vastgoedportefeuilles van zowel particulieren als grote institutionele beleggers. Wij leveren full service financiële, administratieve en technische ontzorging. Bovendien creëren wij optimale bezetting van uw vastgoed door intensieve commerciële ondersteuning.

de Smaakmakers

van Helmond

Tevens voor al uw FeesTen & ParTijen en CaTering

Wij zijn er Helemaal klaar voor:

geheel gerenoveerde zalen Catering bij u op de firma of thuis restaurant lunch & Diner airco restauranttuin Tuin voor partijen Feestavonden

Nieuw!

recepties Diners Buffetten vergaderingen walking dinner amuses Bittergarnituur

Persoonlijke wensen

all-in feestavond

(PakkeTTen inClusieF onze Huis-Dj)

WWW.restaurantdesteenoven.nl

info@restaurantdesteenoven.nl | steenovenweg 21, 5708 Hn Helmond | 0492-507507