διαδρομή
πλάτωμα, αλλαγ Αγ.Ισιδώρους
διαδρομή με περιορισμένη θέ
ανάλυση περιοχής ... ανάλυση διαδρομής
χιλιομετρικές αποστάσεις: _από ακρόπολη 1.872μ _από ευαγγελισμό 823μ
είσοδος σε μοναστήρι
2 |3
πλάτωμα με καθιστικά θέα προς τον αστικό ιστό
διαδρομή με θέα λόγω αραιής φύτευσης απότομη συρραφή πόλης-λόφου
πλάτωμα με καθιστικά θέα προς τον ααστικό ιστό πλάτωμα με καθιστικά θέα προς τον αστικό ιστό
πλάτωμα με πανοραμική θέα
ή με περιορισμένη θέα
γή πορείας προς
έα
ανάλυση διαδρομής σε τομές 4 |5
επιλογή χαρακτηριστικών σημείων παρέμαβασης 6 |7
σημείο 1
ανάλυση σημείων επέμβασης 8 |9
σημείο 2
σημείο 3
Σημείο 1
Σημείο 2
Σημείο 3
Στο σημείο αυτό της διαδρομής πάνω στο λόφο, ο επισκέπτης βρίσκεται σε μια στενή διαδρομή που μπορεί, όμως να κινηθεί με ευκολία μιας και η σχέση με το βουνό και την πόλη παραμένει απόμακρη. Στην τομή φαίνεται πως μόνο η φυσική φύτευση μπορεί να εμποδίσει το βλέμμα του προς την πόλη, ενώ ο βράχος αρχίζει να παίρνει το ύψος του σε αρκετά μεγάλη απόσταση από το χώρο που κινείται ο επισκέπτης. Έτσι η συγκέντρωση και το βλέμμα του βρίσκεται στο τέλος της διαδρομής, στο πλάτωμα, όπου και μπορεί να έρθει ξανά σε επαφή με την πόλη.
Στο τέλος της προηγούμενης διαδρομής, ο επισκέπτης φτάνει σε ένα μεγάλο πλάτωμα. Βρίσκεται ανάμεσα από δύο ακραίες καταστάσεις, δηλαδή δύο επιλογές κίνησης, στις άκρες του πλατώματος. Η μία είναι αυτή που τον φέρνει κοντά στο βράχο, και η άλλη είναι αυτή που φτάνει στην άκρη του πλατώματος στην πλευρά της πόλης. Στο σημείο αυτό ο βράχος αποκτά σε πολύ μικρή απόσταση το επιβλητικό του ύψος. Στην άλλη πλευρά του πλατώματος, η θέα της πόλης εμποδίζεται μόνο από τη χαμηλή βλάστηση. Το βλέμμα ταλαντεύεται μεταξύ του μεγάλου ύψους και του απέραντου της πόλης.
Λίγο πριν το τελευταίο πλάτωμα και την “πράσινη τέντα” βρίσκεται ακόμη μια τελευταία “ακραία” κατάσταση. Σε όλη τη μέχρι τώρα διαδρομή εκατέρωθέν του διαβάτη βρίσκονται η πόλη και ο λόφος. Σε αυτό το σημείο της περιοχής δίνεται η δυνατότητα πολυεπίπεδης θέασης μέσω δύο πλατωμάτων σε διαφορετικό ύψος. Οι επιλογές είναι πάλι δύο σε ένα κοινό παρανομαστή, αυτού της θέασης προς την πόλη.
ο άνθρωπος του 21ου αι. 10 | 11
Στη σημερινή εποχή της έντονης καθημερινότητας, ο άνθρωπος βρίσκεται δέσμιος των υλικών αγαθών που ικανοποιούν τις ανάγκες του. Αγαθά που παράλληλα διευκολύνουν τη ζωή του αλλά και τον εγκλωβίζουν σε έναν διαρκώς επιβαλλόμενο τεχνολογικά τρόπο ζωής. Σε αυτόν τον τρόπο ζωής ο άνθρωπος είναι στενά συνδεδεμένος με την πόλη μιας και μέσα σε αυτή μπορεί να κινείται, να ζει, να επιβιώνει. Η πόλη είναι το δοχείο των αγαθών του, ένα δοχείο όμως από το οποίο δύσκολα θα μπορέσει να βγει. Η φύση, επίσης, βρίσκεται διάχυτη σε διάφορα σημεία της πόλης σε μικρή κλίμακα, δίνοντάς του έτσι μια ελάχιστη δίοδο διαφυγής από την αγχώδη ζωή του. Οι λόφοι είναι οι μεγάλες δόσεις ανάσας, όπου ο άνθρωπος βρίσκεται τελείως αποκομμένος από τον αστικό ιστό, πάνω και πέρα από αυτόν, σε μία άμεση σχέση με τη φύση. Στις διαδρομές στους λόφους, έχει την ευκαιρία να έρθει κοντά στη φύση και μακριά από την πόλη και τις έγνοιες που τη συνοδεύουν. Είναι στιγμές χαλάρωσης, ηρεμίας και ξεγνοιασίας.
Το πρόβλημα, όμως, του σημερινού ανθρώπου είναι πως δεν μπορεί να ανεξαρτητοποιηθεί από τον τρόπο ζωής που έχει δημιουργήσει. Παρόλο που αναζητά την διέξοδο μέσω της επαφής με τη φύση, στην πραγματικότητα όλες οι προσπάθειές του είναι επιφανειακές και μάταιες. Οι περιπλανήσεις στη φύση γίνονται απλά άσκοποι περίπατοι και η φύση το στημένο σκηνικό τους. Η πόλη και ό,τι συνδέεται με αυτή γίνεται άλλη μια φορά το επίκεντρο της προσοχής του και η μοναδική του δίοδος. Οι λόφοι γίνονται ένα σκαλί για να μπορέσει να ατενήσει την πόλη αποστασιοποιημένος χωρικά, αλλά δεμένος ακόμη με αυτή. Η πόλη γίνεται ο σκοπός της επίσκεψης στους λόφους. Συνειδητοποιούμε, λοιπόν, πως η ανάσα του σύγχρονου ανθρώπου προέρχεται από την πόλη. Μόνο μέσα σε αυτή έχει μάθει να κινείται και να επιβιώνει. Ο αγχωτικός της ρυθμός είναι πλέον ο φυσιολογικός ρυθμός ροής της καθημερινότητας. Η φύση με τη γαλήνη και την ηρεμία της παραγκωνίζεται και η πόλη αρχίζει να την κυριεύει όχι μόνο χωρικά αλλά και εννοιολογικά.
breath - samuel beckett, 1969 Το φως που αυξομειώνεται υπογραμμίζει τη βασική πράξη, την ανάσα. Τα σκόρπια σκουπίδια μας θυμίζουν την θνητότητα του ανθρώπινου σώματος, που είναι καταδικασμένο στην παρακμή και το θάνατο, σαν ένα αντικείμενο που χρησιμοποιείται και πετιέται.
breath 12 | 13 Από τον Samuel Beckett στους αδερφούς Guimarães.
breath - damien hirst, 2000 Με αναφορές στο δικό του έργο «Φαρμακείο» (1992), δίνει τη δική του ερμηνεία στο έργο του Beckett. Το παρακμάζον ανθρώπινο σώμα παίρνει υπόσταση μέσα από τα σκουπίδια του νοσοκομείου. O Hirst δίνει μια πανοραμική άποψη ενός μη-τόπου· μια κάμερα μετεωρίζεται πάνω από αυτόν και κινείται σύμφωνα με τον ήχο της μίας και μοναδικής ανάσας. Το κλάμα λείπει· το μόνο που έχουμε είναι ο ήχος μιας βεβιασμένης εισπνοής και εκπνοής που μας εκτοξεύουν στους σωρούς απορριμμάτων νοσοκομείου που γεμίζουν τη σκηνή.
Η αναπνοή είναι η πρώτη αυτόνομη χειρονομία της ανθρώπινης ύπαρξης. Το να έρθεις στον κόσμο προϋποθέτει να εισπνέεις και να εκπνέεις μόνος σου - Luce Irigaray
breath - νίκος ναυρίδης, 2005 «Ξεκίνησα θεωρώντας τις ανάσες ένα «είδος μέτρησης του κόσμου που αγγίζει τις επίσημες γεωμετρίες των ανθρώπινων ορίων», ένα ζωντανό ρευστό, ένα βίωμα χαμένο του σώματος, μια ενέργεια που διαρκώς μοιράζεται, προκαλεί και καλύπτει τα πάντα». Πάντα, βέβαια, γνωρίζοντας πως η ζωή δεν μετριέται από τον αριθμό των αναπνοών που παίρνουμε αλλά από τις στιγμές που μας κόβουν την ανάσα. Και ότι οι αναπνοές δεν διαρκούν για πάντα, δανείζονται, δεν χαρίζονται, όπως η ομορφιά, και για να υπάρξουν πρέπει κανείς να μπορεί να τις διακρίνει και να ξέρει να τις ακούει.
breath - damien hirst, 2000 Η performance λαμβάνει χώρα σε δύο διάφανες δεξαμενές γεμάτες με νερό, όπου οι performer βουτάνε με τα ρούχα τους και προσπαθούν να κρατήσουν την αναπνοή τους. Εδώ αυτό που προβάλλεται δεν είναι τεμαχισμένα ζώα, αλλά ζωντανοί άνθρωποι, ακροβάτες στο σχοινί της ζωής και του θανάτου. Είναι σαν κάποιο αόρατο χέρι να τους σπρώχνει μέσα στο νερό και να τους αναγκάζει να μείνουν κάτω από την επιφάνειά του, μέχρι να ξεμείνουν από ανάσα. Κάθε φορά που βγάζουν το κεφάλι τους έξω, και πάλι δεν μπορούν να αναπνεύσουν ελεύθερα, καθώς αρχίζουν να απαγγέλλουν επιστημονικά κείμενα για την αναπνοή. Τα σκουπίδια λοιπόν προβάλλονται σαν μια μεταφορά του ανθρώπινου σώματος, που έχει πεπερασμένο όριο ζωής και στη συνέχεια «πετιέται» -με παρόμοιο τρόπο που ο Hirst θεωρεί την ιατρική και τα φάρμακα ως αντανάκλαση του ανθρώπινου οργανισμού.
βουτιά στον βράχο 14 4 | 15
λόφος ... βυθός 16 | 17
σημεία στο βουνό ... διακύμανση ανάσας 18 | 19
Η μελέτη που έγινε για τη διακύμανση της αναπνοής κατά τη διάρκεια της διαδρομής ανάλογα με τη φυσιολογική εξέλιξη του βράχου καθώς και την απόκρυψη ή όχι της θέσης προς την πόλη κατέληξε στα εξής συμπεράσματα:
Αρχικά, η διαδρομή έχει μια άτακτη διακύμανση διακύμανση της ανάσας, με άτακτες ανηφόρες και αποκρύψεις. Στα πλατώματα όμως αυτά τα δύο ταυτίζονται, όπου η ανάσα του επισκέπτη έχει επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα και είναι επίσης σε θέση να απολαύσει τη θέα της πόλης αβίαστα.
Σκοπός της παρέμβασης είναι να μπορέσει να οργανωθεί με κάποιον τρόπο η ανάσα σε εξελλικτικά στάδια. Έτσι, περνώντας τον επισκέπτη από διάφορες καταστάσεις τοσο φυσικής καταπόνησης όσο και απόκρυψης και προβολής συγκεκριμένων σημείων θέασης, περνάμε τον επισκέπτη από μια μεταλλακτική διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης της αξίας της πόλης.
σταδιακό ανέβασμα
πλάτωμα
αρχική προσέγγιση ... εξέλιξη ιδέας ... ανάσα 20 | 21 1
απότομο ανέβασμα
πλάτωμα
υπάρχουσα κατάσταση
απόκρυψη θέας
πλάτωμα
δημιουργία νέας κατάστασης
καδραρισμένες θεάσεις
περιορισμένη θέα πόλη-λόφος
πλάτωμα
Η πρώτη παρέμβαση αποτελέιται από δύο τοιχεία σε διάσταση και μία απότομη σκάλα που ανεβάζει στη γέφυρα. Ο επισκέπτης βυθίζεται έτσι στο βράχο έχοντας πάλι ως μόνη διέξοδο τη θέα προς αυτόν, χωρίς να γνωρίζει το επόμενο στάδιο της πορείας. Αποκόβεται
πρώτο στάδιο ... βύθιση 22 2 | 23
παράλληλα από την πόλη χωρίς να μπορεί να τη δει. Κοιτώντας ψηλά, στη μόνη του διέξοδο, το βλέμα του συναντάει πάλι τον βράχο, σε μια προσπάθεια ανέλιξης προς την επιφάνεια.
αλλαγή στην ανάσα
πρώτο στάδιο ... άγνοια 24 | 25
Η απότομη ανάβαση σε συνθήκες άγνοιας, δημιουργεί μια προσμονή και μια αγωνία για το τέλος, το οποίο φαντάζει λυτρωτικό. Η ανάσα κλιμακώνεται λόγω της
φυσικής καταπόνησης του σώματος αλλά και λόγω της προσμονής. Το πρώτο στάδιο της διαδρομής έχει ως κύριο σκοπό να σε εισάγει με μια απότομη και καθοριστική κίνηση στην
έννοια του λόφου, απομακρύνοντάς σε από την πόλη, δείχνοντάς στον επισκέπτη μια εναλλακτική διαδρομή.
πρώτο στάδιο ... όψη ... μακέτα 26 | 27 26 7
δεύτερο στάδιο ... αιώρηση ... όψη ... προοπτικό 28 8 | 29 2
Στο δεύτερο στάδιο της διαδρομής ο επισκέπτης βρίσκεται αιωρούμενος σε μία γέφυρα έξι μέτρα πάνω από το επίπεδο του πλατώματος. Η γέφυρα, σκοπό έχει να ενώσει τη σκάλα με το υπερυψωμένο πλάτωμα.
άλλο τον επισκεπτη από την πόλη, και η αίσθηση της αιώρησης τον κάνει να αισθανθεί ότι βρίσκεται ο ίδιος αιωρουμενος πάνω από αυτή. Ο βράχος σε αυτό το σημείο είναι το πιο κοντινό σημείο αναφοράς του επισκέπτη.
Στο σημείο αυτό ο βράχος βρίσκεται δίπλα από τον επισκέπτη με μία απότομη αύξηση τοου ύψους του. Το βλέμμα στρέφεται πάνω από το βράχο, σε μια κάθετη σχέση και πέρα στον ουρανό.
Παράλληλα, ο τρόπος που έχει κατασκευαστεί η γέφυρα εντείνει ακόμη περισσότερο την αίσθηση της αιώρησης. Ο επισκέπτης δεν έχει κάποιο σημείο να πιαστεί και έτσι σκοπός είναι να περάσει όσο πιο γρήγορα γίνεται από αυτή.
Από την άλλη μεριά της γέφυρας βρίσκεται η πόλη. Όμως, είναι αρκετά απόμακρη από τον επισκέπτη. Πάνω στη γέφυρα δίνεται η αίσθηση της από μακριά θέασης που δίνεται και στο επίπεδο του πλατώματος, με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Σε αντίθεση με το χαμηλό επίπεδο του πλατώματος, η γέφυρα απομακρύνει κι
Τα δύο αυτά στοιχεία είναι και αυτά που εντείνουν την ανάσα του. Το άγχος και οι δύο ακραίες καταστάσεις θέασης, ανεβάζουν τους παλμούς και δημιουργούν έντονες ψυχοσωματικές καταστάσεις.
γέφυρα ... πόλη ... βράχος 30 | 31
πρώτη επέμβαση ... κάτοψη ... μακέτες 32 3 2| 3 33 3
δεύτερη παρέμβαση ... κάτοψη ... μακέτα 34 4 | 35 5
δεύτερη επέμβαση ... λαβύρινθος ... όψη ... μακέτα 36 6| 3 37 7
Η δεύτερη επέμβαση αποτελείται από παράλληλα τοιχεία διατεταγμένα κάθετα προς τη θέα του βράχου και της πόλης.
δεύτερη επέμβαση ... όψη 38 | 39
Τα τοιχεία φτάνουν στο ίδιο ύψος συνολικά. Ενώ υπάρχει μια κατάβαση του βράχου από το επίπεδο του πάνω πλατώματος σε αυτό της “πράσινης τέντας” τα τοιχεία αυξάνουν σταδιακά και ανάλογα με το κατέβασμα το ύψος τους. Αυτό επιτρέπει στον επισκέπτη να γνωρίζει τη διαδρομή βρισκόμενος ψηλά ενώ καθώς κατηφορίζει, αρχίζει να αποκρύπτεται ο τελικός προορισμός. Σημασία λοιπόν δε δίνεται στο τελικό πλάτωμα και τη θέα της πόλης που θα αντικρύσει, αλλά στη λαβυρινθώδη διαδρομή που θα ακολουθήσει μέχρι να φτάσει σε αυτή. Η απόκρυψη του τέλους γίνεται και με τη διάταξη των τοιχείων που
αλληλοκαλύπτονται, εμποδίζοντας έτσι το βλέμμα να περάσει μέχρι τέλος. Σταματώντας το βλέμμα κατά την διεύθυνση της κίνησης του προορισμού γίνεται η στροφή του προς το βράχο και την πόλη. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, το σώμα βρίσκεται σε διαρκή στροφή και εναλλαγή κατεύθυνσης, ενώ το βλέμμα του καδραρίζεται ανάμεσα στην πόλη και στον βράχο. Βρίσκεται σε μια διαρκή επιλογή μεταξύ των δύο κάδρων. Τα τοιχεία έχουν διαφορετικό μέγεθος μεταξύ τους, αυξάνοντας ή μειώνοντας τη διαδρομή και τα δευτερόλεπτα των καδραρισμάτων, ανάλογα με τη θέα.
στάδια διαδρομής ... ανάσα 40 | 41