Πναγμαηεία Πενί ζςηενίαξ ηςκ Αηνεηηθώκ Γένμκημξ Δακηήι Καημοκαθηώημο Γθ ημο Βηβιίμο ΓΞ ΓΡΗΜΟΤ ΔΙΑΣΤΠΩΓΙ Τόμμξ Γ', Έθδμζε Μμκαζηηθήξ Αδειθόηεημξ Δακηειαίςκ 1985
1
ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ Η Αίνεζε είκαη πςνηζμόξ από ημκ Θεό. Άιιμ είκαη αμανηςιόξ θαη άιιμ αηνεηηθόξ. Ο αμανηςιόξ μέκεη ζημοξ θόιπμοξ ηεξ Αγίαξ Γθθιεζίαξ, ζημ έιεμξ θαη ηεκ εοζπιαπκία ημο Θεμύ, εκώ μ αηνεηηθόξ γίκεηαη απμζηάηεξ, επζνόξ ημο Θεμύ θαη πάκεη ηε ζεία πάνε. Ο επζνόξ μαξ δηάβμιμξ, επεηδή δεκ μπμνεί κα πνμηνέρεη ημοξ Ονζμδόλμοξ ζηεκ έμπναθηε αμανηία, ζμθίδεηαη ηηξ δεληέξ πιάκεξ θαη αηνέζεηξ μέζς ημο θνοθμύ εγςηζμμύ θαη ημοξ θάκεη οπμπείνημοξ με απνόβιεπηεξ ζοκέπεηεξ. Σηηξ αηνέζεηξ ηαιαηπςνμύκηαη μη πηζημί θαη ημ θμβενόηενμ, εάκ πεζάκμοκ εκώ βνίζθμκηαη ζε αοηέξ, μέκμοκ μαθνηά από ημκ Νομθώκα Φνηζηό. ηεκ Γθθιεζηαζηηθή Ιζημνία βιέπμομε όηη, μόιηξ θαηανγήζεθε ε εηδςιμιαηνία με ηε δηάδμζε ημο Φνηζηηακηζμμύ, μ εθεονέηεξ ηςκ θαθώκ, μ δμιμπιόθμξ ζαηακάξ έζπεηνε ζε μνηζμέκμοξ εγςηζηέξ βιάζθεμεξ ζεςνίεξ εκακηίμκ ημο Ιεζμύ Φνηζημύ θαη ηεξ Αγίαξ Τνηάδαξ. Γη' αοηό μη ζείμη Παηένεξ, πμο ζοκήιζακ με ηε πάνε ημο Θεμύ ζηηξ Αγίεξ Σοκόδμοξ, θαηαδίθαζακ θαη ελόνηζακ αοημύξ από ηεκ Γθθιεζία ημο Φνηζημύ. Δε ζηαμάηεζε όμςξ θαη πάιη μ επζνόξ μαξ δηάβμιμξ κα ηαιαηπςνεί ηεκ Αγία μαξ Γθθιεζία με ηηξ πμηθίιεξ αηνέζεηξ. Ιδίςξ ζηα ηέιε ημο πνμεγμύμεκμο αηώκα μέπνη θαη ζήμενα έζπεηνε δηάθμνεξ αηνέζεηξ γηα κα απμπιακήζεη ημοξ πηζημύξ. Καη' αοηήκ πενίπμο ηεκ πενίμδμ, δειαδή θαηά ηα έηε 1844-1929, έδεζε θαη μ αείμκεζηόξ μαξ Παππμύξ, μ Γένμκηαξ Δακηήι μ Καημοκαθηώηεξ, γόκμξ ηεξ πενίθεμεξ θαη αιεζμόκεηεξ Σμύνκεξ, από ηεκ Γοαγγειηθή Σπμιή απ' όπμο θαη απμθμίηεζε.
2
Μεηά ηηξ ζπμοδέξ ημο, ζε κεανή ειηθία ε ζεία Πνόκμηα ημκ μδήγεζε ζημ Άγημ Όνμξ, ημκ Άζςκα. Γεμάημξ από ζεσθό ένςηα, πέναζε αθόνεζηα από όια ηα ζηάδηα ηεξ μμκαπηθήξ δςήξ θαη με ηεκ αδηάθνηηε οπαθμή, ηεκ μιμθιενςηηθή αοηαπάνκεζε θαη ηε μειέηε ηςκ Αγίςκ Παηένςκ έθηαζε ζημ οπενθοζηθό θαη πήνε ημ πάνηζμα ηεξ δηαθνίζεςξ. Ωξ πηζηό ηέθκμ ηεξ Ονζόδμλεξ Γθθιεζίαξ παηνόηακ θαη εοπανηζηηόηακ γηα θάζε πνόμδμ ζε Αοηήκ, ιοπόηακ όμςξ θαη ζιηβόηακ γηα θάζε θαηκμημμία θαη αίνεζε. Ο Πακάγαζμξ Κύνημξ ημκ πνμίθηζε με ημ ζείμ δώνμ ηεξ μνζήξ γναθίδαξ. Υπμθηκμύμεκμξ, ιμηπόκ, από έκζεμ δήιμ γηα ηεκ Αγία μαξ Γθθιεζία, θαη θηκμύμεκμξ από πμιιμύξ Άγημοξ Ανπηενείξ θαη πηζημύξ Φνηζηηακμύξ, ζοκέγναρε θαηά θαηνμύξ δηάθμνεξ πναγμαηείεξ θαη επηζημιέξ, με ηηξ μπμίεξ ζοκηζημύζε θαη πανόηνοκε ημοξ πηζημύξ κα μέκμοκ ζηαζενμί θαη αθιόκεημη ζηα δόγμαηα θαη ηηξ παναδόζεηξ ηεξ Ονζόδμλήξ μαξ Γθθιεζίαξ. Τα εκ ιόγς ζογγνάμμαηά ημο δεμμζηεύηεθακ ηόηε, άιια ζε μηθνά θοιιάδηα, άιια ζε πνηζηηακηθά πενημδηθά, εκώ ηα πενηζζόηενα ζηάιζεθακ ςξ επηζημιέξ θαη πανέμεηκακ αδεμμζίεοηα, γηαηί δεκ οπήνπε ε μηθμκμμηθή δοκαηόηεηα κα δεμμζηεοημύκ. Έπεηηα, γηα πεκήκηα πνόκηα θαη παναπάκς, πανέμεηκακ ζηε ζηςπή ιόγς ηςκ εμπόιεμςκ θαηαζηάζεςκ θαη ηςκ πμηθίιςκ εμπμδίςκ. Όπςξ όμςξ είκαη γκςζηό, από ηηξ ανπέξ ημο 1981, με ηε Θεία πνόκμηα μδεγεζήθαμε ζηεκ έθδμζε ηεζζάνςκ ηόμςκ από ηα εκ ιόγς πκεομαηηθά ζογγνάμμαηα. Γεμάημη από πκεομαηηθή ηθακμπμίεζε γηα ημ μεγάιμ εκδηαθένμκ πμιιώκ αγίςκ Ανπηενέςκ, ηενέςκ θαη πηζηώκ, δεμμζηεύμομε ήδε ημκ πέμπημ θαηά ζεηνά ηόμμ με ημκ ηίηιμ «Γλ Γνήμμο Δηαηοπώζεηξ». Ο εκ ιόγς ηόμμξ ζομπενηιαμβάκεη μειέηεξ θαη επηζημιέξ θαηά ηςκ ζύγπνμκςκ πμηθίιςκ αηνέζεςκ, όπςξ επίζεξ θαη θαηά ημο ζύγπνμκμο μηθμομεκηζμμύ θαη ηςκ εθθιεζηαζηηθώκ μεηαννοζμίζεςκ. Γπίζεξ,
3
ζηηξ πναγμαηείεξ θαη ηηξ επηζημιέξ αοηέξ ακαπηύζζμκηαη πμιιά εθθιεζηαζηηθά, εζηθά θαη θμηκςκηθά ζέμαηα. Όπςξ βιέπμομε, ε επμπή μαξ είκαη επμπή παιάνςζεξ ηςκ ηδακηθώκ ηεξ μνζόδμλεξ πίζηεξ, ή μάιιμκ θαηάνγεζεξ ηςκ εζηθώκ επηηαγώκ. Γη' αοηό θαη μη γκήζημη πηζημί πνεηάδμκηαη ζπεηηθή εκίζποζε. Ο εκ ιόγς πέμπημξ ηόμμξ «Γλ Γνήμμο Δηαηοπώζεηξ» ζα ζηενεώζεη αθόμα πενηζζόηενμ ημοξ πηζημύξ ζηεκ μνζόδμλε πίζηε θαη ηηξ Παηενηθέξ παναδόζεηξ θαη ζα απαιιάλεη πμιιμύξ αδειθμύξ, μη μπμίμη ηοπαία θαη αβαζάκηζηα οπέπεζακ ζηηξ θμβενέξ πιάκεξ θαη αηνέζεηξ θαη ζημ ζύγπνμκμ ζενίμ ημο μηθμομεκηζμμύ. Πηζηεύμομε όηη μ θαζέκαξ, μειεηώκηαξ ζε βάζμξ ηα θείμεκα ημο πέμπημο ηόμμο ημο αείμκεζημύ μαξ παππμύ Γένμκηα Δακηήι, ζα μείκεη ζηαζενόξ θαη αθιόκεημξ ζηεκ Ονζόδμλε Αγία μαξ Γθθιεζία θαη μαδί με ηα άιια θαιά ένγα πμο ζα θάκεη, ζα θενδίζεη ηεκ μονάκηα Μαθανηόηεηα. Ιενμμόκαπμξ Μόδεζημξ Δακηειίδεξ Γένμκηαξ ηεξ Μμκαζηηθήξ Αδειθόηεηαξ ηςκ Δακηειαίςκ Καημοκάθηα, 1ε Φεβνμοανίμο 1985
4
Πναγμαηεία Πενί ζςηενίαξ ηςκ Αηνεηηθώκ Πνμξ ημκ Οζημιμγηόηαημ μεηαλύ ηςκ Μμκαπώκ θ. Γοδόθημμ, Φαίνε, ογίαηκε αξ γνάθς ςξ ζοκέπεηα ηεξ δηθήξ ζαξ ζενμήξ πανάθιεζεξ ζπεηηθά με ηεκ ενώηεζε, εάκ αοημί πμο είκαη αηνεηηθμί, επεηδή αηνεηηθμί ήηακ μη πνόγμκμί ημοξ, θαη μη θαθόδμλμη θάκμοκ ένγα ζεμθηιή θαη ζεάνεζηα θαη από άγκμηα είκαη θαθόδμλμη, ζα ηύπμοκ ημο ειέμοξ ημο Υνηζημύ θαηά ηε Δεοηένα Πανμοζία ή όπη; Γπίζεξ, θαη εάκ θάπμημη Ιεναπόζημιμη από αοημύξ, θενύηημκηαξ ημ όκμμα ημο Υνηζημύ ζογπνόκςξ ομκμύκ ημ δόγμα ημοξ θαη γίκμκηαη απμδεθημί από ημοξ αζεβείξ θαη εηδςιμιάηνεξ, ζα βνεζμύκ δεληά ημο Υνηζημύ; ε απάκηεζε, αθόμα θη ακ ε ενώηεζ ζαξ είκαη πμιύ ημιμενή, εκ ημύημηξ όμςξ, επεηδή αοηή ε πνόηαζε δεκ πνμένπεηαη μόκμ από εζάξ, αιιά θαη από πμιιμύξ κεςηενηζηέξ, γη' αοηό, πνμξ ηθακμπμίεζε ηεξ δηθήξ ζαξ απμνίαξ θαη πνμξ οπμκόμεοζε ηεξ αμανηεμέκεξ δεληάξ απμπιάκεζεξ από ηα ιεγόμεκα ηςκ κεςηενηζηώκ, αξ θαηαζέζμομε ηα παναθάης: Η δηθή μαξ Ονζόδμλε Γθθιεζία ημο Φνηζημύ, ε μπμία έπεη ζεμειηςηή ημκ Ίδημ ημκ Θεό θαη Σςηήνα μαξ Ιεζμύ Φνηζηό θαη ζηενίδεηαη θαη εκηζπύεηαη από ημοξ Αγίμοξ Απμζηόιμοξ θαη ηηξ Οηθμομεκηθέξ θαη Τμπηθέξ Ιενέξ Σοκόδμοξ, με ηεκ επηθμίηεζε ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, όια όζα ζθέθηεηαη θαη δηδάζθεη είκαη πάνα πμιύ ζςζηά, αδηάβιεηα, αγηόηαηα θαη ακεπίδεθηα ηεξ ειάπηζηεξ παναηήνεζεξ. 5
Σηξ θαηκμύνηεξ γκώμεξ όζςκ πνμζπάζεζακ κα ακαδεηπημύκ ςξ εθεονέηεξ κέςκ δμγμάηςκ θαη θαηκμύνηςκ δμλαζηώκ, πμο δεκ είκαη θαηαπςνεμέκεξ ζηα Πναθηηθά μιόθιενεξ ηεξ Ακαημιηθήξ ημο Φνηζημύ Γθθιεζίαξ, αοηέξ πνέπεη κα απμννίπημομε, ακ θαη θαίκμκηαη ζε μαξ θάπςξ ανεζηέξ επεηδή γίκμκηαη εύθμια ζομπαζεηηθέξ. Γθθναζμέκμ μία θμνά, μ Κύνηόξ μαξ Ιεζμύξ Φνηζηόξ με παννεζία θήνολε θαη είπε: «μ πηζηεύζαξ θαη βαπηηζζείξ ζςζήζεηαη, μ δε απηζηήζαξ θαηαθνηζήζεηαη» (Μάνθ.16,16) [αοηόξ πμο πίζηερε θαη βαπηίζηεθε ζα ζςζεί, εκώ αοηόξ πμο δεκ πίζηερε ζα θαηαθνηζεί], θαη επίζεξ «εάκ με ηηξ γεκκεζή ελ ύδαημξ θαη Πκεύμαημξ μο δύκαηαη εηζειζείκ εηξ ηεκ Βαζηιείακ ημο Θεμύ» (Ιςάκ. 3,3) [ακ θάπμημξ δε γεκκεζεί από κενό θαη Πκεύμα, δεκ μπμνεί κα εηζέιζεη ζηε Βαζηιεία ημο Θεμύ] θαη «ης εηξ ημ Άγημκ Πκεύμα βιαζθεμήζακηη μοθ αθεζήζεηαη» (Λμοθ. 12,10) [, Καη θάπμο αιιμύ «μ ιύζαξ μίακ ηςκ εκημιώκ μμο ηςκ ειαπίζηςκ θαη δηδάλαξ μύης ημοξ ακζνώπμοξ, ειάπηζημξ θιεζήζεηαη εκ ηε Βαζηιεία ηςκ μονακώκ». Γμείξ πάκς ζε αοηά μπμνμύμε κα πμύμε θάηη; Γάκ μη ζεμθόνμη Απόζημιμη θαη μη οπόιμηπμη Μεγάιμη Δηδάζθαιμη ηεξ Γθθιεζίαξ με πμιύ ηδνώηα θαη άπεηνεξ θαθώζεηξ, με ελμνίεξ θαη ακεθδηήγεηεξ θαηαζιίρεηξ θαη άπεηνα βάζακα, ηα μπμία οπέμεηκακ γηα ηε ζηενέςζε ηεξ Ονζμδμλίαξ θαη ηεκ θαηαπμιέμεζε θαη ηεκ απμμάθνοκζε ηςκ θαθόδμλςκ αηνέζεςκ, αθόμα θαη με ημ ίδημ ημοξ αίμα, πνμέβιεπακ όηη μη εηενόδμλμη ζα ηύπμοκ έιεμξ θαη ζα θαηαηαπζμύκ μαδί με ημοξ εοζεβείξ, ηόηε πενηηημί ήηακ εθείκμη μη ακδνείμη αγώκεξ, ημοξ μπμίμοξ θαηέβαιιακ εκακηίμκ ηονάκκςκ θαη αζεβώκ θαη εκακηίςκ ηςκ θαθόδμλςκ αηνεζηανπώκ πμο ακαδεηθκύμκηαη θαηά θαηνμύξ. Σόηε πενηηηή είκαη ε θνμκηίδα γηα ηε ζύζηαζε ηςκ Οηθμομεκηθώκ οκόδςκ θαη ηςκ Σμπηθώκ. Σόηε έπνεπε, ζύμθςκα με ηε μάηαηε γκώμε ηςκ κεςηενηζηώκ κα θαίκμκηαη μη Άγημη ηεξ Γθθιεζίαξ επηεηθέζηενμη, παναβιέπμκηαξ ηηξ δηάθμνεξ θαηκμημμίεξ. Τόηε θεκμί θαη μάηαημη μη αγώκεξ ηεξ Γθθιεζίαξ θαη μη Κακόκεξ ηςκ
6
Αγίςκ Απμζηόιςκ θαη όια ηα πναθηηθά πςνία ηςκ Οηθμομεκηθώκ Σοκόδςκ. Αιιά δεκ είκαη έηζη, δεκ είκαη! Οη Άγημη Απόζημιμη θαη μη οπόιμηπμη Αγηόηαημη Παηένεξ ηεξ Γθθιεζίαξ, έπμκηαξ μέζα ημοξ ηε πάνε ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, θαη θαζμδεγμύμεκμη από αοηό, ζογθάιεζακ ηηξ Οηθμομεκηθέξ Σοκόδμοξ με ζθμπό ηεκ θαηαπμιέμεζε θαη ηεκ θαηαδίςλε ηςκ θαθόδμλςκ αηνεηηθώκ θαη ηε ζηειίηεοζε ηεξ αηνεηηθήξ ημοξ μόιοκζεξ, γηα κα ιοηνώζμοκ ημ πμίμκημ ημο Φνηζημύ από ηηξ θαθόδμλεξ βιαζθεμίεξ αοηώκ. Οη Άγημη Παηένεξ ηεξ Γθθιεζίαξ ήηακ μμμιμγμομέκςξ άκδνεξ ζεμζεβείξ, άκδνεξ αγηόηαημη, άκδνεξ ζαομαημονγμί, άκδνεξ πςνίξ ίπκμξ θαθίαξ, οπμμμκεηηθμί, επηεηθείξ, πμο δεκ ακηαπμδίδμοκ θαθό ζημ θαθό, άκδνεξ εκηειώξ εοενγέηεξ θαη γκήζημη, ζε όια αθόιμοζμη ημο ςηήνα μαξ Ιεζμύ Υνηζημύ. Αοημί πμο θήνοηηακ ηεκ εοζέβεηα θαη ζηειίηεοακ ηηξ θιύανεξ θαθμδμλίεξ ηςκ αζεβώκ θαη αηνεηηθώκ, δεκαπέβιεπακ μύηε ζε θάπμημκ εζκηθό ζθμπό μύηε ζηεκ εζηθή ή εγςηζηηθή ημοξ ηθακμπμίεζε, ζύμθςκα με ημ ήζμξ ηςκ θηιόδμλςκ αηνεηηθώκ, αιιά έζπεοδακ ςξ άιιμη Απόζημιμη ημο Φνηζημύ, γηα κα ιοηνώζμοκ ημοξ πηζημύξ από ηηξ θαθμδμλίεξ. Γηα αοηό, γηα κα με μμιοκζμύκ ζοκεπώξ από αοηή ηε βνςμηά θαη ηα οπόιμηπα πνόβαηα ηεξ Γθθιεζίαξ, ζογθάιεζακ ηηξ Αγίεξ Οηθμομεκηθέξ Σοκόδμοξ θαη έδηςλακ μαθνηά από ηεκ Γθθιεζία ημο Φνηζημύ, όπςξ ιέγεηαη, αοημύξ πμο ηεκ έβιαπηακ. Καη εάκ, θαζώξ ηα πνάγμαηα ήδε μαξ δηδάζθμοκ, δε γίκμκηακ μη Οηθμομεκηθέξ Σύκμδμη θαη δεκ θαηαπμιεμμύκηακ ηα δηάθμνμο είδμοξ θαθόδμλα θνμκήμαηα ηςκ εηενόδμλςκ, ημιμώ κα πς, όηη ζήμενα θαη ε ίδηα ε Ονζόδμλε Γθθιεζία ζα θιμκηδόηακ. Γάκ ζήμενα, με ηόζεξ δηαβεβαηώζεηξ θαη με ηόζεξ απμθαιύρεηξ θαη ζαύμαηα, με ηα μπμία ζηενεώζεθε ε εοζέβεηα θαη έζηεζε 7
ηνόπαημ ε Ακαημιηθή Γθθιεζία ημο Υνηζημύ θαηά ηςκ ακηηπάιςκ, πάιη θάπμημη από ημοξ δηθμύξ μαξ-μαθάνη κα με γηκόηακ!- ζοκεγμνμύκ με ηηξ αμανηεμέκεξ θαθμδμλίεξ ηςκ αηνέζεςκ πμο έπμοκ απμθενοπζεί· ηη ζα ζοκέβαηκε, εάκ δεκ ελαζθαιίδμκηακ μη πηζημί από ημοξ αθαηαμάπεημοξ, αθνάδακημοξ πύνγμοξ ηςκ Αγίςκ Οηθμομεκηθώκ οκόδςκ! Όηη ε Ονζόδμλε Γθθιεζία δεκ απέβαιε από ημοξ θόιπμοξ Τεξ ημοξ πνςηαίηημοξ μόκμ αηνεζηάνπεξ ςξ ηα πημ δηεθζανμέκα μέιε, αιιά θαη ημοξ μπαδμύξ ημοξ, γίκεηαη θακενό από ημ Σοκμδηθό, ημ μπμίμ αθνηβώξ ελέζεζακ μη Άγημη Παηένεξ θαηά ηεκ Κονηαθή ηεξ Ονζμδμλίαξ, ζημοξ μπμίμοξ ζε πιεζοκηηθό ανηζμό εθθώκεζε ημ «Ακάζεμα». Να ηη ιέκε: «Τμηξ με μνζώξ ηαξ ηςκ Αγίςκ Δηδαζθάιςκ ηεξ ημο Θεμύ Γθθιεζίαξ ζείαξ θςκάξ εθιαμβακμμέκμηξ, θαη ηα ζαθώξ θαη ανηδήιςξ εκ αοηαίξ δηα ηεξ ημο Αγίμο Πκεύμαημξ πάνηημξ εηνεμέκα, πανενμεκεύεηκ ηε θαη πενηζηνέθεηκ πεηνςμέκμηξ Ακάζεμα γ'» [Ακάζεμα ηνεηξ θμνέξ αοημύξ πμο δεκ εθιαμβάκμοκ ζςζηά ηε ζεόπκεοζηε δηδαζθαιία ηςκ Αγίςκ Δηδαζθάιςκ ηεξ Γθθιεζίαξ ημο Θεμύ θαη αοημύξ πμο πνμζπαζμύκ κα πανενμεκεύζμοκ θαη κα αιιάλμοκ αοηά πμο έπμοκ εηπςζεί με ζαθήκεηα θαη πμιύ θακενά μέζς ηεξ πάνηημξ ημο Αγίμο Πκεύμαημξ]. Καη αθόμε: «Τμηξ με πίζηεη θαζανά θαη απιή θαη μιμρύπς θανδία ηα ημο Σςηήνμξ εμώκ Θεμύ θαη ηεξ απνάκηςξ Αοηόκ ηεθμύζεξ Δεζπμίκεξ εμώκ Θεμηόθμο θαη ηςκ ιμηπώκ Αγίςκ ελαίζηα ζαύμαηα δεπμμέκμηξ, αιιά πεηνςμέκμηξ απμδείλεζη θαη ιόγμηξ ζμθηζηηθμίξ ςξ αδύκαηα δηαβάιιεηκ ή θαηά ημ δμθμύκ αοημίξ πανενμεκεύεηκ θαη θαηά ηεκ ηδίακ γκώμεκ ζοκηζηάκ, Ακάζεμα!» [Καη θαηά ηεκ ίδηα γκώμε ζοκηζηά Ακάζεμα: αοημί πμο δε δέπμκηαη με πίζηε θαζανή θαη μιόροπε θανδηά ηα ελαίζηα ζαύμαηα ημο Σςηήνα μαξ Θεμύ θαη ηεξ Δέζπμηκάξ μαξ Θεμηόθμο πμο Τμκ γέκκεζε άζπηια θαη ηςκ οπόιμηπςκ Αγίςκ, αιιά πμο πνμζπαζμύκ με απμδείλεηξ θαη ιόγμοξ ζμθηζηηθμύξ κα δηαβάιιμοκ με αδύκαημ ηνόπμ ή όπςξ θαίκεηαη κα πανενμεκεύμοκ!]. Γπίζεξ, θαη «εη ηηξ μο πνμζθοκεί ημκ Κύνημκ εμώκ Ιεζμύκ Φνηζηόκ εκ εηθόκη πενηγναπηόκ, θαηά ημ ακζνώπηκμκ, είης ακάζεμα»! [Γάκ θάπμημξ δεκ πνμζθοκεί ημκ Κύνηό μαξ Ιεζμύ Φνηζηό ζε εηθόκα 8
ζπεδηαζμέκε, θαηά ημ ακζνώπηκμ, αξ ακαζεμαηηζηεί!]. Καη αθόμε: «Βανιαάμ θαη Αθηκδύκς θαη ημηξ μπαδμίξ θαη δηαδόπμηξ αοηώκ, Ακάζεμα!» [Ακάζεμα ημκ Βανιαάμ θαη ημκ Αθίκδοκμ θαη ημοξ μπαδμύξ θαη δηαδόπμοξ ημοξ!]. Καη αθόμε: «όιμηξ ημηξ αηνεηηθμίξ, Ακάζεμα!» [Ακάζεμα όιμοξ ημοξ αηνεηηθμύξ!]. Γπίζεξ, από ηεκ άιιε, ε Γθθιεζία ημο Φνηζημύ εθθώκεζε ζημοξ μνζόδμλμοξ πνηζηηακμύξ ημ «αηςκία ε μκήμε γ'» ιέγμκηάξ ημ έηζη: «Τςκ ηεκ έκζανθμκ ημο Θεμύ Λόγμο πανμοζίακ ιόγς θαη ζηόμαηη θαη θανδία θαη κς, γναθή ηε θαη εηθόζηκ μμμιμγμύκηςκ, Αηςκία ε μκήμε γ'» [Αηώκηα ε μκήμε αοηώκ πμο μμμιμγμύκ ηεκ έκζανθμ πανμοζία ημο Λόγμο ημο Θεμύ με ιόγμ θαη ζηόμα θαη θανδηά θαη κμο θαη γναθή θαη εηθόκεξ]. Καη ζημ ελήξ ζε όιμοξ ημοξ μνζόδμλμοξ πνηζηηακμύξ πμο ζθέθημκηαη θαη μμμιμγμύκ όζα «μη Πνμθήηαη ςξ είδμκ, μη Απόζημιμη ςξ εδίδαλακ, ε Γθθιεζία ςξ πανέιαβεκ, μη Δηδάζθαιμη ςξ εδμγμάηηζακ, ε Οηθμομέκε ςξ ζομπεθώκεθεκ, ε πάνηξ ςξ έιαμρεκ, ε αιήζεηα ςξ απμδέδεηθηαη, ημ ρεύδμξ ςξ απειήιαηαη, ε ζμθία ςξ επανμοζηάζαημ, μ Φνηζηόξ ςξ εβνάβεοζεκ, Αηςκία ε μκήμε!» [μη Πνμθήηεξ όπςξ είδακ, μη Απόζημιμη όπςξ δίδαλακ, ε Γθθιεζία όπςξ πανέιαβε, μη Δηδάζθαιμη όπςξ δμγμάηηζακ, ε Οηθμομέκε όπςξ έπεη ζομθςκήζεη, ε πάνε όπςξ έιαμρε, ε αιήζεηα όπςξ έπεη απμδεηπηεί, ημ ρεύδμξ απμπέμπεηαη, ε ζμθία όπςξ πανμοζηάζηεθε, μ Φνηζηόξ όπςξ βνάβεοζε, Αηώκηα ε μκήμε!]. Από αοηά πμο έπμοκ εηπςζεί θαη από όζα ε δηθή μαξ Ονζόδμλε Γθθιεζία δηδάζθεη, γίκεηαη θακενό όηη όζμη δμοκ μαθνηά από ηεκ Ακαημιηθή Γθθιεζία ημο Φνηζημύ, αοημί μη ίδημη, επεηδή δεκ έπμοκ ηεκ οημζεζία θαη ηε ζθναγίδα ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, οπόθεηκηαη ζηεκ θόιαζε. Αοηή ε θαηκμμεκηθή θηιακζνςπία ή-γηα κα ημ πς θαιύηενα-ε ακεληζνεζθεία μενηθώκ θηιμπνόμδςκ κεςηενηζηώκ, μη μπμίμη θαίκμκηαη ζακ κα είκαη πημ ζομπαζεηηθμί ημο Σςηήνα μαξ Ιεζμύ Φνηζημύ θαη ηεξ Ονζόδμλεξ Γθθιεζίαξ ημο θαη οπμζηενίδμοκ όηη είκαη αδύκαημ κα θμιαζημύκ ηόζεξ πηιηάδεξ άκζνςπμη, ακ θαη 9
έπμοκ βνεζεί θαη γεκκεζεί από ημοξ πνμγόκμοξ ημοξ ζε εηενόδμλεξ Γθθιεζίεξ, αοηή, ιές, ε γκώμε είκαη βιαζθεμία αζογπώνεηε πμο έπεη θαηαδηθαζηεί από ηεκ Γ' Οηθμομεκηθή Σύκμδμ, ε μπμία θαηαδίθαζε ηα ζογγνάμμαηα ημο Ωνηγέκε, όπμο ιέγεηαη όηη ε θόιαζε ζα έπεη ηέιμξ θαη όηη μη δαίμμκεξ ζα ζςζμύκ θαη άιιεξ ηέημηεξ αζέβεηεξ, αθμιμοζώκηαξ ηεκ θαθόδμλε γκώμε γηα ηεκ μπμία γίκεηαη ιόγμξ θαη ηεκ μπμία εμείξ μη εοζεβείξ πνηζηηακμί πνέπεη κα απμννίρμομε ςξ ανθεηά επηβιαβή θαη μιέζνηα. Δηόηη όζμη ζθέθημκηαη με αοηόκ ημκ ηνόπμ βιαζθεμμύκ θαηά ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, πμο απέδεηλε ημ ακεπίδεθημ αοηήξ ηεξ μηθμκμμίαξ μέζς ηςκ Οηθμομεκηθώκ θαη Τμπηθώκ Σοκόδςκ. Αοηή ε θαθόδμλε γκώμε οπαγμνεύεηαη από ημκ δηάβμιμ, πμο ελαπάηεζε ημοξ πνμπάημνέξ μαξ με ημ «μο ζακάης απμζακείζζε, αιιά δηακμηπζήζμκηαη μη μθζαιμμί ομώκ» [με ημ ζάκαημ δε ζα πεζάκεηε, αιιά ζα ακμηπημύκ ηα μάηηα ζαξ]. Αοηόξ θαη ηώνα οπαγμνεύεη ζημοξ κεςηενηζηέξ πμο δεκ έπμοκ ογηείξ ηηξ ζοκεηδήζεηξ, ημοξ μπμίμοξ έπεη οπμπείνημοξ ζε θάπμηα άιια πάζε θαη ιάζε, ιέγμκηάξ ημοξ «μ Θεόξ είκαη εύζπιαπκμξ θαη θηιάκζνςπμξ θαη ζα ζώζε πάκηαξ ημοξ πνηζηηακμύξ, μίηηκέξ εηζηκ οπμθείμεκμη εηξ πμιιά μιηζζήμαηα, δηά ημ εοόιηζζμκ ηεξ ακζνςπίκεξ αηειείαξ θαη αδοκαμίαξ, θαζώξ θαη ημοξ εκ αγκμία εονεζέκηαξ αηνεηηθμύξ!!» [μ Θεόξ είκαη εύζπιαπκμξ θαη θηιάκζνςπμξ θαη ζα ζώζεη όιμοξ ημοξ πνηζηηακμύξ, μη μπμίμη είκαη οπμηαγμέκμη ζε πμιιέξ αμανηίεξ ελαηηίαξ ηεξ εοθμιίαξ ημο αμανηήμαημξ ηεξ ακζνώπηκεξ αηέιεηαξ θαη αδοκαμίαξ, θαζώξ θαη αοημύξ πμο βνέζεθακ από άγκμηα ζηεκ αίνεζε!!]. Η ιεγόμεκε θηιακζνςπία αοηώκ ηςκ κεςηενηζηώκ ηεξ ακεληζνεζθείαξ, όηη ζα ζςζμύκ με ηεκ απόιοηε θηιακζνςπία ημο Θεμύ θαη ηα οπόιμηπα έζκε, από πμύ έπεη ηεκ ύπανλή ηεξ; Πμηα πενηθμπή ημο Ιενμύ Γοαγγειίμο ή ηςκ Αγίςκ Παηένςκ ηεξ Γθθιεζίαξ βνήθακ αοημί, ζηεκ μπμία ζηενίδμκηαη θαη δηαδίδμοκ ηέημηεξ παναιμγίεξ; Πμημξ, παναθαιώ, πμο έπεη ογηή κμο θαη έπεη ακαηναθεί με ηα αιεζηκά ζπένμαηα ηεξ εοζέβεηαξ, ακαζεςνώκηαξ με εοζέβεηα 10
πνμξ ημκ Θεό ηεκ ακέθθναζηε ζε μαξ θηιακζνςπία θαη θεδεμμκία ημο Πακάγαζμο Θεμύ, ηεκ μπμία όπη μόκμ μη Δίθαημη εδώ θαη αηώκεξ Πνμθήηεξ θαη Δηδάζθαιμη ζαύμαζακ, αιιά θαη πμο ε ίδηα ε Οονάκηα Ιενανπία ηςκ Αγίςκ Αγγέιςκ κηώζεη έθπιελε, δε βνίζθεη ιόγμοξ πνμξ εοπανηζηία θαη μπμνεί κα μηιήζεη εκακηίμκ ηεξ απόθαζεξ ημο Σςηήνα μαξ Ιεζμύ Φνηζημύ, ηεκ μπμία μμμιόγεζακ όιμη θαη εκίζποζακ μη ζεμθόνμη Απόζημιμη θαη μη οπόιμηπμη Δηδάζθαιμη ηεξ Γθθιεζίαξ; Σέημηα είκαη ε θηιακζνςπία θαη θεδεμμκία ημο Πακάγαζμο Θεμύ, γηαηί, αθμύ πήνε ζημοξ ώμμοξ Τμο ηεκ πνμπαημνηθή αμανηία θαη οπέζηε ζηαονηθό ζάκαημ γηα κα ζςζεί ημ ακζνώπηκμ γέκμξ θαη κα ημ ειεοζενώζεη από ημκ αηώκημ ζάκαημ, πάιη θήνοηηε «μ πηζηεύζαξ θαη βαπηηζζείξ ζςζήζεηαη, μ δε απηζηήζαξ θαηαθνηζήζεηαη» [αοηόξ πμο πίζηερε θαη βαπηίζηεθε ζα ζςζεί, εκώ αοηόξ πμο δεκ πίζηερε ζα θαηαθνηζεί], θαη «εάκ με ηηξ γεκκεζή ελ ύδαημξ θαη Πκεύμαημξ μο δύκαηαη εηζειζείκ εηξ ηεκ βαζηιείακ ημο Θεμύ» [εάκ θάπμημξ δε γεκκεζεί από ημ κενό θαη ημ Πκεύμα, δεκ μπμνεί κα εηζέιζεη ζηε βαζηιεία ημο Θεμύ] θαη αθόμε «απειεύζμκηαη μοημη εηξ δςήκ αηώκημκ, μη δε εηξ θόιαζηκ αηειεύηεημκ» [αοημί ζα πάκε ζηεκ αηώκηα δςή, εκώ μη άιιμη ζηεκ αηώκηα θόιαζε]. Από αοηά απέδεηλε όηη μόκμ ε θηιακζνςπία ημο Θεμύ δε ζώδεη ημκ άκζνςπμ, εάκ θαη εμείξ δεκ οπμηαζζόμαζηε ζημ ζείμ ζέιεμα θαη, πηζηεύμκηαξ πςνίξ δηζηαγμό ζε Αοηόκ, θοιάηημομε ηηξ εκημιέξ Τμο. Μήπςξ μ θηιάκζνςπμξ θαη Σςηήναξ μαξ Ιεζμύξ Φνηζηόξ δεκ μπμνμύζε με ηεκ πανμοζία Τμο πάκς ζηε γε κα πείζεη όιμοξ ημοξ ακζνώπμοξ κα Τμκ πηζηέρμοκ θαη ζοκεπώξ κα ζώζεη ημοξ πάκηεξ; Γηαηί, ιμηπόκ, πμιιμί έμεηκακ ζηεκ αζέβεηα θαη Τμο ακηαπέδςζακ θαθά ακηί θαιά; Ναη, μμμιμγμομέκςξ μπμνμύζε, ςξ Θεόξ πακημδύκαμμξ· ζημ ζέιεμά Τμο πμημξ ακηηζηάζεθε; Αιιά ςξ Θεόξ δεκ είκαη μόκμ εύζπιαπκμξ θαη ειεήμςκ, αιιά θαη δίθαημξ θαη επεηδή πνμίθηζε ημκ άκζνςπμ με ημ αοηελμύζημ, γη' αοηό απαηηεί μ θαζέκαξ με ηε δηθή ημο ζέιεζε κα αγαπήζεη ημ θαιό ακηί ημο θαθμύ θαη κα γίκεη θιενμκόμμξ ηεξ Βαζηιείαξ Τμο. Έπμκηαξ αοηό οπόρε, μ θύνημξ μαξ έιεγε: «όζηηξ ζέιεη μπίζς μμο ειζείκ απανκεζάζζς εαοηόκ θαη ανάης ημκ 11
ζηαονόκ αοημύ θαη αθμιμοζείης μμη» [όπμημξ ζέιεη κα ένζεη πίζς μμο, αξ απανκεζεί ημκ εαοηό ημο θαη αξ ζεθώζεη ημ ζηαονό ημο θαη αξ με αθμιμοζήζεη] θαη «μ απμιέζαξ ηεκ ροπήκ αοημύ έκεθεκ εμμύ, μύημξ εονήζεη αοηήκ» [αοηόξ πμο έπαζε ηεκ ροπή ημο γηα μέκα, αοηόξ ζα ηε βνεη]· θαη αθόμε «ζηεκή θαη ηεζιημμέκε ε μδόξ ε απάγμοζα εηξ ηεκ δςήκ θαη πιαηεία θαη εονύπςνμξ ε απάγμοζα εηξ ηεκ απώιεηακ» [ζηεκή θαη ζιημμέκε ε μδόξ πμο μδεγεί ζηε δςή, εκώ πιαηηά θαη εονύπςνε αοηή πμο μδεγεί ζηεκ απώιεηα]. Όζμη, ιμηπόκ, θαθμπνμαίνεηα πμιηηεύμκηαη θαη με ηε ζέιεζή ημοξ θιείκμοκ ηα μάηηα ημοξ ζηεκ αιήζεηα ημο Γοαγγειίμο, αοημί δίθαηα ζα ηημςνμύκηαη ζηεκ θόιαζε. Αοηό ζα ημ δμύμε ζαθέζηενα ζημοξ θαθμπνμαίνεημοξ Γναμμαηείξ θαη Φανηζαίμοξ, μη μπμίμη, αθόμα θη ακ γκώνηδακ θαιά ημκ ενπμμό ημο Μεζζία θαη είπακ βέβαημ ημκ πνμθεηηθό ιόγμ θαη έβιεπακ όηη ζημ πνόζςπμ ημο Κονίμο μαξ Ιεζμύ Φνηζημύ όια εθπιενώκμκηαη, εκ ημύημηξ όμςξ όκηαξ ζθιενμί, μειεημύζακ θαθμπνμαίνεηα πώξ κα ημκ αθονώζμοκ! Αοημί έβιεπακ ηηξ άπεηνεξ ζαομαημονγίεξ ημο Ιεζμύ θαη πνμζπαζμύζακ θαθόβμοια κα ηηξ δηαρεύζμοκ. Γίδακ ημκ ηοθιό ζηα μάηηα θαη αθμύ έγηκε θακενά γκςζηό με δηάθμνεξ ακαθνίζεηξ θαη δηαδειώζεηξ όηη μ Ιεζμύξ ημκ έθακε θαιά, είπακ θάπμηε ζημκ ηοθιό: «δμξ δόλακ ης Θεώ, όηη μ άκζνςπμξ μύημξ αμανηςιόξ εζηηκ!» [δόλαζε ημκ Θεό, επεηδή μ άκζνςπμξ αοηόξ είκαη αμανηςιόξ!]. Έθηαζε ε μένα ημο ζςηήνημο Πάζμοξ. Γθεί μεηά ημ ζάκαημ ημο Σςηήνα είδακ ηε γε κα ζοκηανάζζεηαη, ημκ ήιημ κα έπεη ζθμηεηκηάζεη, ημ θάιομμα ημο Ναμύ κα έπεη ναγίζεη, είδακ όηη αοηόξ πμο οπμθένεη είκαη μ δεμημονγόξ ημο Οονακμύ θαη ηεξ γεξ, αθόμα θη ακ πάιη επέμεκακ ζηε ζθιενόηεηα θαη ηεκ απηζηία. Γπηηέιμοξ είδακ θαη ηεκ Ακάζηαζε κα θενύηηεηαη από ημοξ ίδημοξ ημοξ ζηναηηώηεξ θαη ακηί κα θαηαιάβμοκ θαη κα πηζηέρμοκ, αοημί ημοξ δςνμδόθεζακ γηα κα δηαρεύζμοκ ηεκ Ακάζηαζε ημο Σςηήνα. ε ηέημηεξ, ιμηπόκ, θαθμπνμαίνεηεξ ροπέξ δεκ ηαηνηάδεη ε θόιαζε θαη ε αηώκηα ηημςνία; Αοηό ημ ίδημ αθμιμοζεί θαη με ηεκ Σςηήνηα Ακάιερε ημο Σςηήνα Ιεζμύ. Όζμη θαιμπνμαίνεηα δέπηεθακ ημ 12
ιόγμ ημο Γοαγγειίμο θαη πίζηερακ, αοημί θαη ζώζεθακ, όζμη όμςξ απεκακηίαξ ήηακ δύζηνμπμη θαη επέμεκακ μηθημζειώξ ζηεκ απηζηία, αοημί βέβαηα θαη πάζεθακ. Από αοημύξ, ιμηπόκ, ημοξ εγςηζηέξ θαη θαθόβμοιμοξ ακζνώπμοξ δηείζδοζακ ζοκεπώξ μη δηάθμνεξ Αηνέζεηξ θαη ηα πμιιώκ εηδώκ ζθάκδαια θαη ζπίζηεθε ε Γθθιεζία ημο Φνηζημύ ζε δηάθμνεξ Αηνέζεηξ. Γίκαη, όμςξ, αδύκαημ κα εγθαηαιείρεη μ Πακάγαζμξ Θεόξ εθείκμκ πμο θνμκηίδεη ηε ζοκείδεζή ημο θαη έπεη θαιή πνμαίνεζε πνμξ ημ αγαζό, θαη κα πεζάκεη ζηεκ απηζηία. Τμ μοζηήνημ ηεξ έκζανθεξ μηθμκμμίαξ ημο Φνηζημύ ακαθαιύπηεηαη με άννεημ ηνόπμ ζε όιμοξ ημοξ πηζημύξ θαη ημοξ άπηζημοξ, αιιά ε θαθή ζοκήζεηα, μάιηζηα δε θαη ε αμανηςιή δςή θαη ε μμπζενή πνμαίνεζε, δεκ αθήκεη μύηε ημοξ άπηζημοξ θαη αηνεηηθμύξ, μύηε ημοξ πηζημύξ πμο ένπμοκ πνμξ ηα πάζε κα μεηακμήζμοκ θαη κα ζςζμύκ. Αιιά επεηδή ημ θονίςξ δίιεμμα, ημ μπμίμ αθνηβώξ πνμβάιιμοκ αοημί πμο βνίζθμκηαη απέκακηί μαξ είκαη όηη όζμκ αθμνά ημοξ πνώημοξ αηνεζηάνπεξ, αοημί βέβαηα πνέπεη κα ηημςνεζμύκ ζηεκ θόιαζε ςξ πνςηαίηημη ηςκ αηνέζεςκ, μη αθόιμοζμη όμςξ αοηώκ ηη θηαίκε, αθμύ γεκκήζεθακ θαη ακαηνάθεθακ ζημ δόγμα ημοξ, ημ μπμίμ θαίκεηαη ζε αοημύξ ημ πημ μνζόδμλμ· απακηώκηαξ ζε αοηό ιέμε: πνάγμαηη ιέπζεθε όηη «ροπηθόξ άκζνςπμξ μο δέπεηαη ηα ημο πκεύμαημξ, μςνία γαν αοηώ εζηί». Γάκ αοημί ήηακ άκδνεξ πκεομαηηθμί, άκδνεξ ζεμζεβμύμεκμη θαη μάιηζηα μνζόδμλμη, δε ζα ήζειακ κα πνμβάιιμοκ ηέημηεξ πνμηάζεηξ ή μάιιμκ κα πμοκ θαθόδμλεξ γκώμεξ πμο είκαη ακηίζεηεξ όπη ζε άημμα, γηα πανάδεηγμα ζε θάπμημκ Πέηνμ ή Παύιμ, αιιά ζημ Ιενό Γοαγγέιημ θαη ζηεκ Καζμιηθή Ονζόδμλε Γθθιεζία ημο Φνηζημύ. Αοημί αξ μάζμοκ όηη μ Πακοπενάγαζμξ Θεόξ, μ Φηιάκζνςπμξ από ηε θύζε Τμο, Αοηόξ πμο ακαηέιιεη ημκ ήιημ γηα ημοξ δίθαημοξ θαη ημοξ άδηθμοξ, γηα ημοξ αγαζμύξ θαη αμανηςιμύξ, Αοηόξ πμο πνμκμεί γηα ηε ζςηενία ημο θαζεκόξ, εκενγεί ηα ςθέιημα θαη
13
ζςηήνηα, εκώ εμείξ δε γκςνίδμομε πώξ Αοηόξ μ Πιάζηεξ μαξ θαη Δεμημονγόξ, όκηαξ θηιάκζνςπμξ ηνοπάεη ηεκ θανδηά θαη ηε ζοκείδεζε ημο θαζέκα, είηε πηζημύ είηε απίζημο, με θάπμημκ άννεημ ηνόπμ, γηα κα απμθύγεη ηεκ αμανηία ή μπμηαδήπμηε θαθμδμλία θαη κα ζςζεί. Αιιά, όπςξ πνμιάβαμε κα πμύμε, ε θαθή πνμαίνεζε ημο θαζεκόξ, πμο θαίεη ηα μάηηα ηεξ ροπήξ, δεκ ηεκ αθήκεη κα επακέιζεη ζηε κεθαιηόηεηα θαη κα δεη ηεκ αιήζεηα. ε αοηό ιέκε μη ζεμζεβμύμεκμη Παηένεξ ηεξ Γθθιεζίαξ, μη ιεγόμεκμη Νεπηηθμί, όηη μ Πακάγαζμξ Θεόξ έπεη γεκηθή πνόκμηα γηα όια ηα έζκε, γηα ημοξ μνζόδμλμοξ όμςξ έπεη θαζμιηθή θαη εηδηθή πνόκμηα. Καη ζημοξ Ονζόδμλμοξ πνηζηηακμύξ, ε αγαζόηαηε Πνόκμηά ημο ηνοπάεη ηεκ θανδηά ημοξ θαη ηε ζοκείδεζε θαη ημοξ πανμηνύκεη γηα ηεκ ελάζθεζε ηεξ ανεηήξ θαη ηεξ μεηάκμηαξ. Καη εάκ αοημί θνμκηίζμοκ ηε ζοκείδεζε, αοημί γίκμκηαη γκήζημη μαζεηέξ ημο Σςηήνα Φνηζημύ θαη ζώδμκηαη. Γπίζεξ, θαη ζηηξ θανδηέξ όιςκ ηςκ θαθόδμλςκ ένπεηαη αοηή ε ζεσθή θςκή, πμο επεί ςναία ζακ ζάιπηγγα θαη ιέεη: «Άκζνςπε, δε ζθέθηεζαη θαιά. Δε βιέπεηξ πόζα ακήθμοζηα ζαύμαηα θάκεη ε Ονζόδμλε Γθθιεζία; Δε βιέπεηξ όηη από ημκ θαηνό ημο πςνηζμμύ ζηεκ Ακαημιηθή Γθθιεζία δε ιείπμοκ μύηε ηα ζαύμαηα μύηε μη Άγημη μύηε μη Μάνηονεξ, εκώ ζηεκ αηνεηηθή Γθθιεζία δεκ οπάνπεη ηίπμηα ηέημημ;». Να έκα πμιύ πνμθακέξ πανάδεηγμα. Σημ κεζί ηεξ Τήκμο πόζμη Λαηίκμη οπάνπμοκ; Αοημί, μμμιμγμομέκςξ, βιέπμκηαξ ζημκ Ονζόδμλμ Ναό ημο Γοαγγειηζμμύ ηα ζαύμαηα πμο γίκμκηαη θάζε θμνά από ηεκ εηθόκα ηεξ Κονίαξ μαξ Θεμηόθμο, δε ιέκε βέβαηα μεηαλύ ημοξ, γηαηί ζημοξ Ονζόδμλμοξ πνηζηηακμύξ κα ελαθμιμοζμύκ ηα ζαύμαηα θαη εμείξ κα είμαζηε άμμηνμη αοηώκ ηςκ πανίηςκ; Αοηό βέβαηα ημ βιέπμοκ θαη ημ αηζζάκμκηαη, αιιά ε 14
θαθή πνμαίνεζε θαη ε εκένγεηα ημο αηακά ημοξ εμπμδίδεη κα ένζμοκ ζηηξ αγθαιηέξ ηεξ ζςζηηθήξ Κηβςημύ, ηεξ μνζόδμλεξ Γθθιεζίαξ. Γπίζεξ, ε άννεηε μηθμκμμία ημο Σςηήνα μαξ Ιεζμύ Φνηζημύ έθακε ηηξ θαηάιιειεξ εκένγεηεξ θαη ηοπώζεθακ ζηεκ Γονώπε όια ηα Σογγνάμμαηα ηςκ έκδμλςκ Αγίςκ Παηένςκ ηεξ Γθθιεζίαξ, ηα μπμία μη ζεμιόγμη ηςκ δηάθμνςκ αηνέζεςκ πμο οπάνπμοκ εθεί κα δμοκ μέζα ζηεκ πμιοηέιεηα, θαη μέζς αοηώκ βιέπμοκ πμύ έγθεηηαη ε αιήζεηα θαη μμμιμγμύκ όηη ε πνςηόημθμξ Γθθιεζία είκαη αοηή ηςκ Ονζμδόλςκ. Γηαηί, ιμηπόκ, επημέκμοκ ζημ με μνζό ημοξ δόγμα; Γπεηδή ακαδεηθκύμκηαξ ημ θαθόδμλμ θνόκεμά ημοξ θαη ακαηνεθόμεκμη θαζεμενηκά με ηε πιηδή θαη ημκ ελεδεηεμέκμ ημοξ βίμ, δε ζέιμοκ κα οπμθύρμοκ ζε κεζηείεξ θαη θαθμπάζεηεξ, πμο οπαγμνεύεη ε δηθή μαξ Ονζόδμλε Γθθιεζία. Μεηαλύ πμιιώκ άιιςκ απόννεηςκ μηθμκμμηώκ, ηηξ μπμίεξ ενγάδεηαη ε ζεία Πνόκμηα γηα ηε ζςηενία θαη εκ επηζηνμθή ημο θαζεκόξ, πμο αδοκαημύμε κα θαηαιάβμομε ελαηηίαξ ηεξ αηέιεηαξ θαη ηεξ αδοκαμίαξ ημο κμο μαξ, βιέπμομε ηζημνηθά θαη εηδηθά θάπμηα ζαύμαηα, με ηα μπμία απμδείπζεθε ε αθναία ζογθαηάβαζε θαη εοζπιαπκία ημο Θεμύ. Δεκ ήηακ δηώθηεξ ηεξ Γθθιεζίαξ ημο Φνηζημύ μ Απόζημιμξ Παύιμξ; Πώξ μ ίδημξ μ Ιεζμύξ μαξ εμθακίζηεθε ζε αοηόκ θαζμδόκ θαη ημκ έθακε ζθεύμξ εθιμγήξ; Δεκ ήηακ μ Άγημξ Γοζηάζημξ εηδςιμιάηνεξ θαη αζεβήξ; Πώξ επίζεξ εμθακίζηεθε ζε αοηόκ μ Κύνηόξ μαξ Ιεζμύξ θαη ημκ έθακε γκήζημ μπαδό ημο; Γπίζεξ ημ ίδημ αθνηβώξ βιέπμομε θαη ζημκ Άγημ Πνμθόπημ θαη ζε πμιιμύξ άιιμοξ πμο ήηακ άιιμηε μπαδμί δηάθμνςκ αηνέζεςκ, όπςξ μ Αββάξ Γενάζημμξ, μ Μέγαξ Ιςακκίθημξ, μ Άγημξ Αογμοζηίκμξ θαη πμιιμί άιιμη, μη μπμίμη οπενθοζηθά μδεγήζεθακ, απέθογακ ηεκ πιάκε θαη έζηεζακ ηνόπαημ θαηά ημο ακηηπάιμο. Μήπςξ μενμιερία από ημκ Θεό; Απμμάθνοκε ηε βιαζθεμία! Αιιά επεηδή ε αγαζόηεηά Τμο γκςνίδεη ηεκ αγαζή ημοξ θανδηά θαη ηεκ
15
θιίζε ημοξ πνμξ ηεκ αγαζή ανεηή, γη' αοηό ημοξ ιύηνςζε από ηεκ αίνεζε θαη θαθμδμλία πμο οπέπεζακ ελαηηίαξ ηεξ άγκμηάξ ημοξ. Αοηό ημ ίδημ θαη ηώνα θάκεη ε ζεία Πνόκμηα, πμο εκενγεί μοζηενηςδώξ ηα ζςηήνηα, αιιά εμείξ με ηε ζέιεζή μαξ επημέκμομε ζηα θαθά θαη γη' αοηό απμθνμύμομε ημ ζείμ έιεμξ. Δεκ πνόθεηηαη μόκμ γηα ημοξ αηνεηηθμύξ, αιιά θαη γηα εμάξ ημοξ μνζόδμλμοξ, πμο ζα ηημςνεζμύμε πενηζζόηενμ ζηεκ θόιαζε γηα ημ θαθό μαξ πανάδεηγμα θαη μάιηζηα εθείκμη όζμη, ακ θαη είκαη μνζόδμλμη, δηαδίδμοκ ηέημηεξ θαθόδμλεξ γκώμεξ εκακηίμκ ηεξ Γθθιεζίαξ, ζα ηύπμοκ μεγαιύηενε θαηαδίθε. Ένπεηαη μμμιμγμομέκςξ θάζε θμνά ε Θεία Φάνηξ ζηεκ θανδηά ημο Ονζόδμλμο Φνηζηηακμύ θαη ηνοπώκηαξ ηεκ θανδηά ιέεη ζε αοηόκ: «Σηαμάηα ηεκ αμανηία, μεκ θναηάξ θαθία θαηά ημο αδειθμύ ζμο, ζηνέρμο εκακηίμκ ημο άδηθμο, με μμιύκεηξ ημ θαη' εηθόκα θαη μμμίςζε, επαγνύπκεζε, κα είζαη ζε εγνήγμνζε, ελμμμιμγήζμο πνηκ ζε θαηαβάιιεη μ ζάκαημξ». Γμείξ όμςξ επημέκμκηαξ θαη θαηαθνμκώκηαξ, ηη άιιμ μαξ πενημέκεη πανά ε θόιαζε θαη αηώκηα θαηαδίθε! Τμ ίδημ γίκεηαη θαη ζημοξ ιεγόμεκμοξ αηνεηηθμύξ, μη μπμίμη με έπμκηαξ ηεκ οημζεζία θαη ηε ζθναγίδα ημο Αγίμο Πκεύμαημξ οπόθεηκηαη ζε ακήθμοζηα πάζε θαη ιάζε, ηα μπμία δεκ ημοξ επηηνέπμοκ κα απαιιαγμύκ από ηεκ επηθείμεκε απάηε. Όζμκ όμςξ αθμνά ημοξ θαθόδμλμοξ Ιεναπμζηόιμοξ, «μίηηκεξ θενύηημκηεξ ημ Ιενόκ Γοαγγέιημκ θαη ακαηνμύμεκμη οπό ηςκ εηδςιμιαηνώκ, εάκ ζα ηύπςζη ζςηενίαξ ή μο;» [μη μπμίμη θενύηημκηαξ ημ Ιενό Γοαγγέιημ θαη απμδεπόμεκμη από ημοξ εηδςιμιάηνεξ, εάκ ζα ζςζμύκ ή όπη;], ζε αοηό απμθνηκόμαζηε, όηη αοημί είκαη αδύκαημ κα ζςζμύκ θαη κα ηύπμοκ παννεζίαξ, γηαηί εθ ηςκ πνμηένςκ είκαη εκηειώξ λέκμη από ημκ Φνηζηό θαη εάκζύμθςκα με ημκ μονακμβάμμκα Παύιμ-θακείξ δε ζηεθακώκεηαη, εάκ δεκ αγςκίδεηαη κόμημα, πώξ αοημί, πμο βιαζθεμμύκ ηεκ οπόζηαζε ημο Θεμύ Λόγμο, όπςξ μη Ανεηακμί θαη μη Νεζηςνηακμί, μη πνώημη βιαζθεμώκηαξ όηη ζε θάπμημκ πνόκμ έγηκε μ Θεόξ
16
Λόγμξ, εκώ μη άιιμη όηη ζηεκ οπόζηαζε ημο Λόγμο δε οπήνλακ μη δύμ θύζεηξ, ηεξ Θεόηεηαξ θαη ηεξ ακζνςπόηεηαξ, γη' αοηό θαη απμθαιμύκ ηε Θεμηόθμ, όπη Θεμηόθμ-μη αζεβέζηαημη-, αιιά Φνηζηόημθμ, εκώ άιιμη βιαζθεμώκηαξ ηεκ οπόζηαζε ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, όπςξ μη Μαθεδόκημη θαη μη Λαηίκμη θαη άιιμη ημ αεηπάνζεκμ ηεξ Κονίαξ μαξ Θεμηόθμ θαη απμζηνεθόμεκμη ηηξ Ιενέξ Παναδόζεηξ θαη ηηξ εκένγεηεξ ημο Αγίμο Πκεύμαημξ, πμο δηεκενγμύκηαη από ημοξ Άγημοξ Μάνηονεξ θαη ηα Αγία ιείρακα με πμιιά ζαύμαηα θαη οπμβαιιόμεκμη όκηςξ ζε πάνα πμιιέξ θαθμδμλίεξ, πώξ ζα ζηεθακςζμύκ; Καη βέβαηα δε ζα ζηεθακςζμύκ! Καη έπεηηα, αοημί θενύηημκηαξ ημ όκμμα, δήζεκ, ημο Φνηζημύ οπμθνύπημοκ πμιηηηθμζνεζθεοηηθμύξ ζθμπμύξ γηα ελάπιςζε ηεξ πμιηηηθήξ ημοξ ηζπύμξ θαη όπη ζύμθςκα με ημ θνόκεμα ημο Κονίμο μαξ Ιεζμύ Φνηζημύ θαη ηςκ εκδόλςκ Τμο Απμζηόιςκ, μη μπμίμη με ημ μνζόδμλό ημοξ θήνογμα θαη ηα άπεηνά ημοξ ζαύμαηα ακαδςμγόκεζακ ηα έζκε θαη ηα μδήγεζακ ζηεκ εοζέβεηα. Τμ πάνηζμα ημο μανηονίμο δόζεθε θονίςξ μόκμ ζημοξ μνζόδμλμοξ πνηζηηακμύξ, μη μπμίμη πανμοζηάζηεθακ μπνμζηά ζημοξ ηονάκκμοξ θαη ζημοξ αζεβείξ ςξ θίιμη Φνηζημύ, έζηεζακ ηνόπαηα μπνμζηά ημοξ θαη ημ παναδέπηεθακ με μμμιμγίεξ θάης από ηεκ ηζπύ πμιιώκ ακήθμοζηςκ ηημςνηώκ. Μέγηζηε απόδεηλε, ε μπμία ακαδεηθκύεη ηεκ αιήζεηα, είκαη όηη θαη μεηά ημ Σπίζμα ηςκ Δοηηθώκ θαη μεηά ηεκ απόζπηζε πμιιώκ άιιςκ αηνεηηθώκ πνμγεκέζηενςκ θαη κεμηένςκ από ηε δηθή μαξ Ονζόδμλε Γθθιεζία, ε Ακαημιηθή Γθθιεζία ακέδεηλε πμιιμύξ Μάνηονεξ θαη Όζημοξ θαη Ιενάνπεξ πμο έιαμρακ ζηεκ Αγηόηεηα, εκώ μη μμεγύνεηξ ηςκ Αηνεηηθώκ έμεηκακ θαη μέκμοκ απμγομκςμέκεξ από αοηά ηα οπενθοζηθά πανίζμαηα. Καη εάκ αοημί θαοπώκηαη όηη ζηεκ Κίκα ακέδεηλακ μάνηονεξ ημοξ-όπςξ ιέγεηαηηεναπμζηόιμοξ, αοημί όπη μόκμ ελαηηίαξ ηςκ ιόγςκ πμο είπαμε είκαη μαθνηά από ηα ζηεθάκηα, αιιά ελεηάδμκηαξ με δηαύγεηα ημ δήηεμα αοηό, ζα απμδεηπημύκ αοημί ςξ απιμί ζηναηηώηεξ, μη μπμίμη, όπςξ μη θμμηηαηδήδεξ, πμιιμί ζθαγηάζηεθακ από ημοξ 17
Κηκέδμοξ. Καζόιμο δεκ ημοξ έμεηκε θαηνόξ γηα κα επηδείλμοκ ηεκ θανηενία ημοξ θαη κα δμθημαζημύκ με δηάθμνα βάζακα θαη ηημςνίεξ, θαζώξ ακαδείπηεθακ μη γκήζημη Μάνηονεξ ημο Φνηζημύ, αθμύ, ακ γηκόηακ αοηό ζε αοημύξ, όιμη-ημιμώ κα πς-ζα ζοζίαδακ άπεηνεξ θμνέξ ζημ βςμό ημο Δία γηα κα απμθύγμοκ ηα βάζακα. Γηα εκίζποζε θαη επηζθνάγηζε ηςκ παναπάκς ιόγςκ μμο θαηαζέης ημ παναθάης ηζημνηθό, ημ μπμίμ βέβαηα ζα επηζθναγίζεη ηεκ αδηαθηιμκίθεηε αιήζεηα ηεξ Γθθιεζίαξ. Κάπμημξ δηάζεμμξ Ιενμθήνοθαξ ηεξ Γθθιεζίαξ μαξ, πνηκ από θάπμηα πνόκηα, ζε θάπμημκ Ιενό Ναό ηεξ Κςκζηακηηκμύπμιεξ ζημ Σηαονμδνόμη, απήγγεηιε ιόγμ από ημκ άμβςκα, μ μπμίμξ ηόκηζε ηδηαίηενα ημ ζέμα ηεξ ακηαπόδμζεξ ηςκ θαιώκ ένγςκ, απμδεηθκύμκηαξ μέζα από εοζεβείξ μανηονίεξ θαη μανηονίεξ από ηεκ Αγία Γναθή όηη μόκμ ηα θαιά ένγα πμο ζοκμδεύμκηαη από ηεκ μνζόδμλε πίζηε ζώδμοκ ημκ άκζνςπμ, ακαπηύζζμκηαξ ημ «πίζηηξ άκεο ένγςκ κεθνά εζηη θαη ένγα άκεο πίζηεςξ κεθνά εηζη θαη μοδέκ ςθειμύζηκ» [ε πίζηε πςνίξ ηα ένγα είκαη κεθνή θαη ηα ένγα πςνίξ ηεκ πίζηε είκαη κεθνά θαη δεκ ςθειμύκ ζε ηίπμηα]. Έκαξ κέμξ από ημοξ εθεί αθνμαηέξ, πμιύ πενίενγμξ θαη θαηαιαμβακόμεκμξ από ηε ζθέρε, όπςξ έπεη ιεπζεί, όηη θαη μη αηνεηηθμί με ηα θαιά ένγα ζα ζςζμύκ, πήγε μεηά ηεκ απόιοζε ηεξ Ιενήξ Λεηημονγίαξ ζημ θειί ημο ιεγόμεκμο Δηδαζθάιμο θαη είπε ζε αοηόκ: «Πακμζηόηαηε παηένα, ζήμενα μεγάιε εκηύπςζε μμο πνμλέκεζε μ ιόγμξ ζαξ, αιιά επεηδή αθόμα με δηζηάδεη μ ιμγηζμόξ μμο, γη' αοηό ζα ζαξ θάκς ηεκ ελήξ ενώηεζε: εάκ δύμ ζώθνμκεξ θαη ακεπηογμέκμη άκζνςπμη, μ έκαξ είκαη ηέθκμ ηεξ Ονζμδόλμο Γθθιεζίαξ μαξ θαη μ άιιμξ οπμηάζζεηαη ζηηξ αηνέζεηξ πμο οπάνπμοκ, αοημί-ιές- θάκμοκ ένγα ζεμθηιή θαη ζεάνεζηα, είκαη ειεήμμκεξ, αμκεζίθαθμη, ζώθνμκεξ, πενηθνμονμύκ ηε δηθαημζύκε θαη θάζε άιιε ανεηή, αοημί όηακ πεζάκμοκ, ζα ζςζμύκ ελίζμο;». ε απάκηεζε, μ Δηδάζθαιμξ βγάδμκηαξ από ημ πμνημθόιη ημο έκα πανημκόμηζμα αλίαξ εθαηό θνάγθςκ, είπε αοηό: «αοηό ημ πανηί ηη
18
αλίδεη;». Ο κέμξ απάκηεζε: «εθαηό θνάγθα». Τόηε ημο πανμοζηάδεη θαη έκα άιιμ πανηί από πνοζό, ημ μπμίμ ζοκήζςξ πνεζημμπμημύκ ζε δηαθεμίζεηξ θαη ημο ιέεη: «αοηό πόζμ αλίδεη;». Ο κέμξ ηόηε είπε: «αοηό ημ πανηί δεκ αλίδεη μύηε δύμ ιεπηά». «Καη πώξ», ημο είπε μ Ιενμθήνοθαξ, «δεκ αλίδεη, εκώ είκαη πανόμμημ με ημ άιιμ θαη μάιηζηα θαίκεηαη πημ ςναίμ;». Τόηε μ κέμξ ημο ιέεη: «ημ πνώημ έπεη ηεκ αλία ημο, γηαηί έπεη ηε βαζηιηθή ζθναγίδα, εκώ ημ δεύηενμ είκαη άπνεζημ, γηαηί ημο ιείπεη αοηή ε ζθναγίδα». «Να, παηδί μμο», ημο είπε μ Ιενμθήνοθαξ, «με αοηό ημ πανάδεηγμα ιύζεθε ε απμνία ζμο. Καζώξ ημ πνώημ πανηί ακήθεη ζημκ Ονζόδμλμ Φνηζηηακό, ημο μπμίμο ηα ζεάνεζηα ένγα είκαη επηθονςμέκα με ηε Βαζηιηθή ζθναγίδα θαη ζα θαηαηαγμύκ ζημ Βαζηιηθό Ταμείμ, εκώ ημ άιιμ πανηί με έπμκηαξ αοηή ηε ζθναγίδα ζα απμβιεζεί έλς». Αθμύ άθμοζε αοηά μ κέμξ θαη ζογθηκήζεθε πμιύ, έπεζε ζηα πόδηα εθείκμο ημο πκεομαηηθμύ παηένα θαη με δάθνοα ελέθναζε ηηξ εοπανηζηίεξ ημο, δηόηη ημκ απάιιαλε από ηεκ εζθαιμέκε εθείκε άπμρε. Αοηά, αγαπεηέ, ανθμύκ ςξ απάκηεζε ζηεκ ενώηεζε θαη απμνία ζμο θαη μπμνείξ κα ηε μεηαθένεηξ θαη ζε άιιμοξ αγαπεημύξ θίιμοξ ζμο. Να είζαη θαιά! Γνάθηεθε ζηα Καημοκάθηα ημο Αγίμο Όνμοξ ζημκ Άζς. Τεκ 6ε Οθηςβνίμο 1910 Από ημκ ειάπηζημ Δακηήι Μμκαπό Καημοκαθηώηε «ΓΞ ΓΡΗΜΟΤ ΔΙΑΣΤΠΩΓΙ» Γένμκημξ Δακηήι Καημοκαθηώημο Σόμμξ Μμκαζηηθήξ Αδειθόηεηαξ Δακηειαίςκ 1985
Γ',
Έθδμζε
Απόδμζε ζηα Νέα Γιιεκηθά Τενδή Όιγα, Πη. θηιμζμθηθήξ ζπμιήξ (Α.Π.Θ.) 19